Tesfaab Teshome

"ሉሲ ምን ያህል እውነት ነች?"
(ተስፋኣብ ተሾመ)
* * *

ልጆች ሳለን "ሰው ከዝንጀሮ መጣ" ሲባል እንሰማ ነበር። ሳይንስ የሰው ዘር መነሻ ዝንጀሮ እንደሆነ እንደሚያምን ሰምተን በልጅ አእምሯችን የሳይንስ ቂ.ልነት ላይ ተሳለቅን። ትንሽ ከፍ ስንል ግን የሰው ዘር መነሻ ዝንጀሮ ሳይሆን ዝንጀሮ መሰል መሰል ዝሪያ እንደሆነ ሰማን። በጉርምስናችን ወቅት "ምናልባት ሳይንስ ነጥብ ይኖረው ይሆናል" አለን።

የዝግመተ ለውጥ አራማጆች ሃሳባቸውን ለማፅናት አስረጅ አድርገው ከሚያቀርቧቸው ሳይንሳዊ ግኝቶች መካከል አንዷ ሉሲ ናት። የሉሲ ነገር "ኢትዮጵያ የሰው ዘር መገኛ" እንድትሰኝ ማድጉ ይታወቃል።

ዘለቀ ሀይሉ የሚባል ፀሐፊ አለ። ከብዙ ምርምር በኋላ 'ሉሲ ምን ያህል እውነት ነች?' የሚል መፅሐፍ ፃፈ። መፅፉ በ133 ገፅ የተቀነበበ ነው። (የዛሬ አመት በአንድ ቀን እድሜ መፅሐፉን አነበብኳት)
ፀሐፋው የዝግመተ ለውጥን ቲዮሪ በአስረጅ ሞግቷል። እውነት ያይደለ ፥ በማስረጃ ሊዳብር የማይችል ፥ ሳይንስ መሰል ልብ-ወለድ እንደሆነ ገልጿል።

ሐገራችን የሰው ዘር መገኛ መሆኗን ለማስረዳት የምንጠቅሳትን ሉሲ ጉዳይ ውሸት እንደሆነ የተገለፁ አንዳንድ ሐሳቦችን እናንሳ..

"ቂም አያታችን" እንደሆነች የተነገረላት ሉሲ ከአካሏ መካከል የተገኘው 40 በመቶ ብቻ ነው። እንግዲህ ባለምያዎች ትንታኔ የሰሩት ከግማሽ በታች በሆነ ቅሪተ-አካል ላይ ተመስርው ነው። ይህ ደግሞ ለአሳሳች ድምዳሜ አጋላጭ ነው። ፀሐፊው እንደሚያብራራው አንዳንድ ትንታኔዎች ሆን ተብሎ የዝግመተ ለውጥ ሃሳብን እንዲደግፉ ተደርጓል።

ሉሲ ወደ ሰው የሚደረግ የዝግመተ ለውጥ ሽግግርን የምትወክል ተደርጋ ብትነገርም እውነታው ግን ሌላ ነው ይላል መፅሐፉ። "ሉሲ ኤፕ ናት" በማለት ይደመድማል ፀሐፊው ዘለቀ። (ኤፕ ማለት ጭራ የሌላቸው የዝንጀሮ ዝሪያዎች ናቸው። እንደ ችምፓዚ እና ጎሬላ ያሉ ማለት ነው)

የሉሲ አንጎል ስፋት የኤፕን ያህላል ፥ የራስ ቅሏ የኤፕ ይመስላል ፥ እንደ ኤፕ ዛፍ ላይ ለመውጣት የሚረዳ አጥንት ፥ የቺምፓዚን የመሰለ ረጅም የእጅ ክንድና ረጃጅም ጣቶች አሏት።
ወደ ውስጥ የታጠፉ የፊት እጆቿ ምድርን ተደግፎ የመራመድ ተላምዶዋን የሚያሳይ ነው። የእጅ አንጉዋ መዋቅር ፥ የኤፓችን አይነት ከወገብ በላይ ከበድ ያለ አካል ፥ ወዘተ አላት ሉሲ።
የመንጋጋ ቅርጿ እንደ ሰው 'U' መሰል ሳይሆን እንደ ኤፕ 'V' መሰል ነው። እኚህን የመሳሰሉ ነገሮች የሚያሳዩት ሉሲ ኤፕ እንደሆነች ቢሆንም አሳሳች በሆነ መንገድ ተገልፃለች ይላል ፀሐፊው። ለዚህም የተለያዩ ሳይንቲስቶችን እና የህትመት ውጤቶችን ምስክሮች አቅርቧል።

መፅሐፉን አንብቡት። ዝግመተ ለውጥን ጥያቄ ውስጥ የሚከቱ በርካታ መረጃዎች ያነሳል።


@Tfanos

"የሐይማኖት የለሾች ዘመን ከደጅ ነው"
(ተስፋአብ ተሾመ)
* * *

ትላንት ሀይማኖት የሀይል ምንጭ ነበር፥ ከሃይማኖት ማህፀን ስልጣን ይወለድ ነበር፥ ሐይማኖት ቢገፋ የማይወድቅ ይመስል ነበር። ዛሬ ግን የሐይማኖት ስልጣን ወደ ነበርነት ተገፍትሯል። ሴኩላሪዝም ገለታ ይግባውና ሐይማኖት ስልጣን አደላዳይ ሚናውን ትርጉም ባለው መንገድ ተነጥቋል። (እዚህ ጋ ልዩ ሁኔታዎች መረሳት የለባቸውም)

ሐይማኖቶች በእጃቸው ያለውን የሚያጡበት ፍጥነት አስገራሚ እና ኢ-ተገማች ነው። ከጥቂት ጊዜ በፊት ሐይማኖቶች የስልጣን ምንጭ ነበሩ። ይህን ትርጉም ባለው ሁኔታ አጥተውታል። ከጥቂት ጊዜ በፊት ሐይማኖቶች እና ሐይማኖቶኞች የስነምግባር ምንጭ ነበሩ። ዛሬ ይህ አደጋ ላይ ወድቋል።

ቀላል ቁጥር የሌላቸው ሰዎች ጥብቅ ሀይማኖተኞችን በጥርጣሬ የሚመለከቱ ሆነዋል። ነጠላ ለባሾችን የሚጠራጠሩቱ፥ ባለሂጃብቹን የማያምኑቱ ፥ መፅሐፍ ቅዱስ የያዘውን ቀጣፊ አድርገው የሚያስቡ ቀላል ቁጥር የላቸውም። ፓስተር አሊያም ቄስ ወይንም ኡስታዝ የማይታመንበት ዘመን ላይ ደርሰናል። በየጥጋጥጉ "ሀይማኖተኞች ክፉ ናቸው" ሲባል እንሰማለን።

መስቀል የተሸከሙ ፥ መፅሐፍ ቅዱስን የሸከፉ፥ ቁርአን የያዙ ሌቦች በየአከባቢያችን ሞልተዋል። ስለ ማሪያም እየተናገሩ ነውረኛ የሆኑቱ ብዙ ናቸው። የኢየሱስን ስም መነገጃ ያደረጉቱ ተቆጥረው አያልቁም። በአንደበታቸው ስለ አሏህ ርህራሄ የሚናገሩ በልባቸው ጨካኝ የሆኑ ሰዎች እልፍ ናቸው።
ቀስ በቀስ ሃይማኖት እና ስነ-ምግባር ፍቺ ፈፅመው ሀይማኖተኝነት እና ክፋት መጋባት የጀመሩ መስለዋል።

ፍትህ ሲዛባ የሃይማኖት አባቶች ከማንም ቀድመው "የፍትህ ያለህ" ማለት ነበረባቸው። ፍርድ ሲጓደል፥ ደሃ ሲበደል የሃይማኖት አባቶች "ይህ ጥፋት ነው" የማለት እዳ ነበረባቸው። እነርሱ ግን በሚያሳዝን ሁኔታ ህሊናቸውን ለሹማምንት ለማከራየት ፈቀዱ። ለሆዳቸውም አደሩ።

ዛሬ ላይ የኢ-አማኙ ቁጥር እየጨመረ ነው። "ኤቲስት ነኝ" የሚሉ ሰዎች በዝተዋል። ለይቶላቸው ሀይማኖት የለሽ ከሆኑት በተጨማሪ ከሐይማኖት ተቋማት ጋር ያላቸውን ህብረት ያቋረጡቱ ቁጥራቸው ቀላል አይደለም።

በአንድ ወቅት ኢ-አማኝ መሆን የተለየ ሰው መሆን ነበር። አንድ ሰው "ኤቲስት ነኝ" ካለ "ከሰው መለየት ፈልገህ ነው" ሊባል ይችል ነበር። በእርግጥ ዛሬም ብዙሃኑ አማኝ ነው። ነገ ግን ነገሩ የተገላቢጦሽ የሚሆንበት ዘመን ሩቅ አይደለም።

ብዙሃኑ ሀይማኖት የለሽ የሚሆኑበት ዘመን ከደጅ ነው። ነገ ላይ አንድ ሰው አማኝ ሆኖ ሲገኝ እንደ ብርቅ ይታይ ይሆናል። "አማኝ ነኝ" የሚልን ሰው "ከብዙሃኑ መለየት ፈልገህ ነው አማኝ የሆንከው?" ብለን የምንጠይቅበት ጊዜ እየመጣ ነው።

ለሃይማኖት የለሽነት ብዙ ሰበብ ይኖረዋል። ከብዙ ሰበቦች መካከል አንዱ የሃይማኖት ተቋማት የገቡበት ስነ-ምግባራዊ ውድቀት ነው።

የሐይማኖት ተቋማት ዘረኝነት የሚፈለፈልበት ፥ ሴሰኝነት የነገሰበት ፥ ገንዘብ የሚመለክበት ፥ የስልጣ ሽኩቻ ያለበት... ኢ-ስነምግባራዊ ተቋማት መሆናቸው ሐይማኖት የለሾች እንዲበዙ ሰበብ ከሆኑ ጉዳዮች መካከል አንዱ ነው።


@Tfanos
@Tfanos

"ክፈል፥ ክፈዪ፥ ክፈሉ"
(ተስፋአብ ተሾመ)
* * *

የዛሬ አመት አከባቢ አንድ ሰው ደወለልኝ። ከወራት በኋላ ነበር የደወለልኝ። ከሰላምታ በኋላ "ምን ልታዘዝ" አልኩ። ትብብር ጠየቀኝ።

"ትብብርህ ያስፈልገኛል" ሲለኝ ሁለቴ ሳላስብ "የምችለው ከሆነ አደርገዋለሁ" አልኩ።
"ከአንድ ድርጅት ጋር የማስታወቂያ ውል ተዋውለናል፥ የማስታወቂያ ስክሪፕት ፃፍልኝ" አለኝ። መጀመሪያ ላይ ግልፅ አልሆነልኝም ነበር። ሲያብራራልኝ ነው የገባኝ። እሱ ለሚሰራው ማስታወቂያ እኔ ስክሪፕት እንድፅፍለት ነው የፈለገው።

በትህትና እንዲከፍል ነገርኩት። "ጥሩ ፅሁፍ አዘጋጅልሃለሁ። ነገር ግን ትከፍላለህ። አንተም ገንዘብ የምታገኝበት ስራ እንደመሆኑ መጠን እኔም ተገቢውን ክፍያ ባገኝ ጥፋት አይደለም" አልኩት። ተበሳጨብኝ።

አንድ ሰው እንዲጠቀም ሌላ ሰው መጎዳት የለበትም። ሞያም ሆነ ተሰጥኦ እንደ አስፈላጊነቱ ከክፍያ ነፃ ይሆናል። ነገር ግን አንድ ወገን እንዲጠቀም ሌላ ወገን በብላሽ ማገልገል የለበትም።

ያ ለማስታወቂያ ፅሁፍ ገንዘብ እንዲከፍለኝ የጠየቅኩት ሰው ዛሬ በስንት ጊዜ አገኘሁት። ሰላም ልለው ስል ዘግቶኝ እና ገላምጦኝ አለፈ። አኩርፎኛል ማለት ነው። እርሱ ገንዘብ ለሚያገኝበት ስራ እኔ በነፃ ማገልገል ነበረብኝ ማለት ነው።

በጓደኛሞች መካከል ክፍያ መኖር የሌለበት የሚመስላቸው ሰዎች አሉ። ከጓደኞች የተጋነነ ክፍያ አለመቀበል ፥ እንደ አስፈላጊነቱም በነፃ መስራት አግባብ የሚሆንበት ጊዜ አለ። ነገር ግን ጓደኝነት የስራ ክፍያን እንደሚነጥቅ ማሰብ ጥፋት ነው።

ለአገልግሎት ክፈል! የሰዎችን ሞያ እና ክህሎት አክብር!


@Tfanos
@Tfanos

"በፍቅር ስም..."
* * *

ልጆች ነበርን። ልጅነታችን አካላዊ ብቻ ሳይሆን አእምሯዊም ጭምር ነበር። በዛ በልጅነታችን ወራት "የፍቅር ጀብድ" ሰማን።

አንድ ወጣት ራሱን ማጥፋቱ ተነገረ።
"ምነው ራሱ ላይ ጨከነ?" ተባለ በመገረም። "ፍቅር ይዞት ነበር። ተፈቃሪዋ ስትገፋው ራሱን ገደ.ለ" ተባለ። የአፍቃሪነቱን ብርታት አዳነቅን። እውነተኛ አፍቃሪ እንደሆነ መሰከርንለት።

ልጆች ሳለን ብዙ የፍቅር ታሪኮችን እንሰማ ነበር። ያፈቀራትን ስላጣ በገመድ የተሰቀለ ወጣት ታሪክ ሰምተናል። ተፈቃሪዋን ለማግኘት ባለመቻሉ መርዝ የጠጣ ወንድ ታሪክ ሰምተናል። በማፍቀሩ የተነሳ አእምሮውን አጥቶ ያበደ ሰው ታሪክ ሰምተናል። ብዙ የፍቅር ታሪኮችን ሰምተናል።

እንዲህ ያሉ ሰዎች "እውነተኛ አፍቃሪዎች" እንደሆኑ ሲነገረን ኖረናል። የተነገረንን አምነናል። ሙዚቃው እውነተኛ አፍቃሪነትን ከስቃይ ጋር ያዛምዳል። ፊልምና ድራማው ፍቅር ማለት ስቃይ ነው ብሎ በይኗል። ግጥሙ ሁሉ ፍቅርን ከመከራ ጋር በአንድ ሰፍቷል።

አልታወቀንም እንጂ በፍቅር ስም መከራን የምንሰብክ ሆነናል። የጥሩ እናትነት መለኪያ ልጅን በአግባብ ማሳደግ መሆኑን ዘንግተን በረሃብ አለንጋ መገረፍ አስመስለናል። ጥሩ እናት የምንለው ብዙ የተሰቃየችውን ነው።

የምርጥ አፍቃሪነት ተመስሌቱ ካፈቀራት ሴት ጋር የተረጋጋ ቤተሰብ ከመሰረተው በላይ ራሱን ያጠፋው ወይም አእምሮውን የሳተው ከሆነ አንዳች ስህተት አለ ማለት ነው።

አንድ ሰው ራሱን ካጠፋ ጉዳዩ ፍቅር አይደለም። እኔ በፍፁም እንዲህ ያለ ነገርን ከፍቅር ጋር ማዛመድ አይሆንልኝም። ራሱን የሚያጠፋ ሰው ራሱ ላይ ለመጨከን የሚያደርግ የቀደመ አስቻይ ሁኔታ ያስፈልገዋል። አፍቅሮ ማጣት የተዳፈነውን የተስፋ መቁረጥ ገሃድ ያወጣዋል።

"የኔ ካልሆንሽ ራሴን እገድ.ላለሁ" የሚል ሰው አፍቃሪ አይደለም። ራሱ ላይ ያስጨከነው ፍቅር ሊሆን አይችልም። ለራሱ የማይራራ ላፈቀራት ሴት አይሆንም። የጊዜ ጉዳይ እንጂ ሰምሮለት ሴቷን የራሱ ቢያደርግ እንኳን ለሀዘን ይዳርጋታል።

"የእኔ ካልሆንሽ ራሴን አጠፋለሁ" ለሚል ሰው መፍትሄው የፍቅር ጥያቄውን መቀበል ሳይሆን ሰውዬውን ወደ ስነልቦና ባለሞያ መላክ ነው።

ለህይወቱ ዋጋ የማይሰጥ ፥ ነገውን ለአንድ ሰው ብሎ የሚያጨልም ፥ የፈለገውን ሲያጣ በፀጋ መቀበል የማይችል ሰው ብዙ ነው። እንዲህ አይነቱ ሰው ሁል ጊዜም የአደጋ ምልክት እንደሆነ ይሰማኛል።

በፍቅር ስም ብዙ ስህተቶችን ስንሰብክ ኖረናል። በፍቅር ስም የተነገሩ የተሳሳቱ ብያኔዎች ካልተስተካከሉ ብዙ ሰዎች በፍቅር ስም አላስፈላጊ ዋጋ ሲከፍሉ ይኖራሉ።

ለራሱ ዋጋ የሚሰጥ ሰው አፍቅሩ። የነገ ተስፋው ላይ ምራቁን የማይተፋ፥ በመገፋት መካከል ሳይወድቅ መራመድ ከሚደፍር፥ ቢወድቅ እንኳ ለመነሳት ከሚጥር ጋር ተጣመሩ። ነገር ግን ራሱን በገዛ እጁ ገፍትሮ መጣል ከሚወድ ጋር ራስን ማጣመር ለውደቀት መመቻቸት ነው።

ተፋቀሩ ፥ ደግሞም ተጣመሩ። ነገር ግን መሸከም የሌለበችሁን ሸክም አትሸከሙ።
በፍቅር ስም መሸከም የሌለባችሁን ሸክም በፍፁም አትሸከሙ።
የሚመለከታችሁን እና የማይመለከታችሁን ለዩ። የሚያጎብጣችሁን አዳዲስ ቀንበር ራሳችሁ ላይ አትጫኑ።

በፍቅር ስም አላስፈላጊ ዋጋ መክፈል የሚወድ ሰው ነገ ዋጋ እንደማያስከፍላችሁ እርግጠኛ አትሁኑ....



@Tfanos
@Tfanos

"ራሳችንን ብናጠፋ ይሻለናል"
(ተስፋአብ ተሾመ)
* * *

ዶክተሮች "ብንሄድ ይሻለናል" እያሉ ነው። መሰረት ሚዲያ በሰራው ዜና በኑሮ ጫና የተነሳ የጤና ባለሞያዎች "በጋራ እራሳችንን እና.ጥፋ" የሚል እቅድ ይዘዋል።

ምክኒያቱ የኑሮ ጫና ነው። ጥያቄያቸው ከመንግሥት ምላሽ ሊያገኝ አልቻለም። አንዳንድ ሐኪሞች ኩላሊታቸውን መሸጥ ፈልገው ሳይሰምርላቸው ቀርቷል። ስለዚህ መፍትሄው ራስን መግ.ደል መስሏቸዋል።

መምህራን የኑሮ ጫናን መቋቋም እንዳቃታቸው ይታወቃል። በቀን ሶስቴ ለመብላት የሚቸገሩ የዩኒቨርስቲ መምህራን አሉ። ደሞዛቸው መሰረታዊ ፍላጎታቸውን አያሟላም። መምህራን ፥ጋዜጠኞች ፥ ዶክተሮች ወዘተ ከደህነት ወለል በታች ናቸው። ድህነታቸው መሰረታዊ ፍላጎታቸውን የማይሞላ ነው።

በሐገራችን የሚቸገሩት ስራ አጦች ብቻ አይደሉም። ሰዎች ስራ እየሰሩ በቀን 3ቴ መመገብ የማይችሉ ሆነዋል።

ልጆች ሳለን ዶክተር መሆን ብርቅ ነገር ነበር። ዶክተር የሆነ ያልፍለት ነበር። ዛሬ ግን ዶክተሮች ረሀብተኞች ሆነዋል።

ሐገሬውን ተመልከቱ። ራስን ማጥፋት መደበኛ ሆኗል። "ኮሪደር ልማት" የሚሉት መንግስታዊ ስላቅ ቤታቸውን እያፈረሰባቸው ራሳቸውን ያጠፉ ሰዎች አሉ። ኑሮ ከብዷቸው ራሳቸውን የገደ.ሉ ጥቂት አይደሉም። ይህ ሁሉ ሳያንሰን ዶክተሮች "በጋራ ሰብሰብ ብለን ራሳችንን እናጥፋ" እያሉ ነው።

የአረብ ፀደይ የሚባለውን አብዮት የቀሰቀሰው ቡአዚዝ የሚባል ወጣት ራሱን በእሳት አቃጥሎ መግደ.ሉ ነበር። ቡአዘዝ ራሱ ላይ የለኮሰው እሳት አብዮት ወልዶ ሹማምንትን ላይ ነደደ።

በእርግጥ የቡአዚዝ እሳት ስንጥር ነው። የግመልን ወገብ የሰበረ ስንጥር!

አንድ ግመል ብዙ ሸክም ነበረበት። ጀርባው ላይ ከአቅሙ በላይ የተጫነ ሸክም ያለበት ግመል አንዲት ስንጥር ስትጨመርበት ወገቡ ተሰበረ። የግመሉን ወገብ የሰበረው ስንጥሩ ሳይሆን የቀደመው ጭነት ነው።
የቡአዚዝ ራሱን ማጥፋት ስንጥር ሆኖ የአረብን አብዮት ቀሰቀሰ።

ስለ እኛ ሐገር መገመት አይቻልም። በየእለቱ ሕዝቡ ላይ ሸክም ይጫንበታል። ዜጎች ሸክሙ አጉቡጧቸዋል።

በዚህ ሁሉ መሐል ትልልቅ አእምሮዎች እየመከኑ ነው። ባለ ተስፋ ወጣቶች ተስፋ እያጡ ነው። ራስን ማጥፋት መፍትሄ እየሆነ ይመስላል።


@Tfanos

አልኮል አልጠጣም። መጠጣት ላለመፈለጌ የተለየ ማብራሪያ ማቅረብ ያለብኝ አይመስለኝም። አለመፈለግ በጣም በቂ ምክኒያት ነው።

ሁል ጊዜ የሚገጥመኝ አሰልቺ ችግር አለ። ለተለያዩ ሰዎች እንደማልጠጣ የማብራራት ግዴታ ውስጥ እገባለሁ። ጉዞ ሲኖር ፥ አዳዲስ ሰዎች ስተዋወቅ ወዘተ የመጠጥ ግብዣ ይቀርብልኛል። በትህትና እንደማልጠጣ እናገራለሁ።

"እኔ አልኮል አልጠጣም" ብዬ ስናገር ጋባዤ ፈቃዴን እንዲያከብር ብፈልግም ይህ በቀላሉ አይሰምርም።

"ለዛሬ ብቻ ጠጣ" እባላለሁ። እድሜ ዘመኔን ያልጠጣሁ ሰው ለአንድ ቀንስ ብዬ ለምን እጠጣለሁ?

"ይቺን ብትጠጣ ምንም አትሆንም" እባላለሁ። "እንዲህ እና እንዲያ ያደርገኛል" የሚል ምክኒያት ካላቀረብኩ በቀር "ምንም አያደርግህም" የሚል ማብራሪያ ማቅረቡን ምን አመጣሁ?

"መስከር እንጂ ጥቂት መጠጣት ሀጢያት አይደለም" የሚሉኝ አሉ። ላለመጠጣቴ ሃይማኖታዊ ምክኒያት ሳላቀርብ ሀይማኖታዊ ማብራሪያ ማቅረብ ምን ይባላል?

"እኔ ደስ እንዲለኝ ጠጣ" የሚሉኝ አሉ። ደስታ የማይጠኝን ነገር ለሰዎች ደስታ ብዬ የማደርገው ለምንድነው?

እኔ የሚጠጡ ጓደኞች አሉኝ። ባይጠጡ ደስ ይለኛል። ነገር ግን ፍላጎታቸውን አከብራለሁ። አብረን ለማሳለፍ አንቸገርም። አዳዲስ ሰዎችን ስተዋወቅ ግን መከራዬን አያለሁ።

አሁን አሁን ከተለያዩ ሰዎች ጋር ሰብሰብ ብለን ራት መብላት ካለብን ቀድሜ "እኔ አልኮል አልጠጣም። የምገኘው የማትጨቀጭቁኝ ከሆነ ብቻ ነው" ብዬ ማስረዳት ጀምሬያለሁ። የጉዞ ግብዣ ሲኖር "እኔ አልኮል አልጠጣም። ጠጣ ካልተባልኩ ነው የምገኘው" እላለሁ።

በተለይ አንዳንድ ሰዎች ሁለት ቢራ ከጠጡ በኋላ የማይጠጣን ሰው አልኮል ለመጋበዝ የሚፈጥሩት ጭቅጭቅ ልብ ያወርዳል።

ሱስ የሚያስይዝ ነገር አልወድም። አልጠጣም፥ አልቅምም፥አላጨስም። ለዚህ ብዙ ዝርዝር ምክኒያት ማቅረብ አይጠበቅብኝም። አለመፈለግ በቂ ምክኒያት ነው። ግን አንዳንድ ሰው ደረቅ ነው። ማስገደድ ይወዳል።

የሰውን ምርጫ እንደማክበር ያለ ስልጣኔ የለም።


@Tfanos

የመፅሐፍ ህትመት አስቸጋሪ ነው። ብዙ ፈታኝ ነገሮች አሉት። በተለይ ከመፅሐፍ ቤቶች ገንዘብ መሰብሰብ ወደ ተራራ የመሮጥ ያህል ነው።

አንድ መፅሐፍ ቤት አለ። ነገን ፍለጋ መፅሐፍን ተቀብሎ እንዲያከፋፍሉ ከተሰጣቸው መካከል ነው። በተለመደው የመፅሐፍ ሽያጭ አካሄድ መሰረት መፅሐፉን ሸጦ ሲጨርስ ክፍያ መፈፀም ይኖርበታል።

ሰሞኑን በጣም ገንዘብ አስፈልጎኝ ነበር። ብድር ፍለጋ መውጣት አልፈለግኩም። ያ መፅሐፍ መሸጫ ገንዘቤን እንዲሰጠኝ ደወልኩ። "ብር ስጡኝ" ብዬ ጠየቅኩ ሳይሆን ለመንኩ ነው የሚባለው። ለመፅሐፍ ቤቱ ባለቤት ብቻ ሳይሆን ለሚስቱ ጭምር ብሬን እንዲሰጡኝ ደጋግሜ ለመንኩ።

ያለሁበትን አስቸጋሪ ሁኔታ ለሁለቱም አስረድቻለሁ። የግድ ብር እንደሚያስፈልገኝ ነግሬያቸዋለሁ። የመፅሐፍ ቤቱ ባለቤት በደወልኩ ቁጥር "ይኸው አሁን አስገባለሁ" ይለኛል። ነገር ግን አያስገባም።

በእርግጥ "ለዛ ቤት መፅሐፍህን እንዳትሰጥ፥ ገንዘብህን ማግኘት በጣም አስቸጋሪ ነው" ያለኝ ሰው ነበር። ነገር ግን ሌላ ደራሲ "ግድ የለህም። እኔን እመነኝ እና ስጠው" ብሎኝ ሰጠሁት።

ከስምንት ወራት በፊት ላስገባሁት እና ለተሸጠ መፅሐፍ ብር ልመና ገብቻለሁ። ንብረት ከመሸጥ ብሬን መለመን ይሻላል ብዬ እየለመንኩት አለሁ....


@Tfanos

ኢትዮጵያን የሚወክለን ክፋ.ት ነው
(ተስፋአብ ተሾመ)
* * *

አንድ ወጣት መታረ.ዱን ሰማን። ሰው እንደ እንደእንስሳ ተጋድሞ በአንገቱ ስለት አለፈበት ተባለ። ቪዲዮውን አላየሁትም። ማየትም አልፈልግም።

ከጥቂት አመታት በፊት Is is ኢትዮጲያውያንን አንበርክኮ ሲያ.ርዳቸው ሁላችንም ተደናግጠን ነበር። "የሰው ልጅ በዚህ ልክ እንዴት ይከፋል?" ተባባልን። የ አይ ኤስ ድርጊት የፈጠረብን ድንጋጤ ሳይለቀን በደቡብ አፍሪካ ሰዎች በህይወት ሳሉ እሳት ተለቀቀባቸው። ያኔ እኛ እንዲህ ያለ ክፋት የማንፈፅም እንደሆንን ይሰማን ነበር።

ሩቅ የሚመስለው ቀርቦ ለማየት ጥቂት እድሜ ብቻ በቃን። በገዛ ሐገራችን ሰው ተዘቅዝቆ ተሰቀለ። ወንድም ወንድም ላይ ጨከነ።
"እንዲህ ያለ ነውር እኛን አይወክለንም" ብለን እያሰብን ሳለ ነውር ተደጋገመ። ሰዎች በእሳት ሲቃጠሉ ተመለከትን ፥ ነብሰ-ጡሮች የጭካኔ ሰለባ ሆኑ፥ ህፃናት አንገታቸው ላይ ሰይፍ ገባ፥ ወጣቶች በድንጋይ ተወ.ግረው ተገ.ደሉ፥ ሴቶች ማህፀናቸው የጦር ሜዳ ሆነ ፥ አዛውንቶች በመደዳ ተረ.ሸኑ፥ ጭካኔ መደበኛ ሆነ።

ከመቀሌ እስከ ሞያሌ፥ ከአሶሳ እስከ ሀዋሳ ፥ ከወላይታ እስከ ሰበታ.... የክፋት አይነት ታየ። በአራቱም መአዘን ሁሉም አይነት ነውር ተደረገ።

ባለፉት ጥቂት አመታት ብቻ እምነት ተቋማት እሳት በልቷቸዋል፥ አዛውንቶች ተዋርደዋል ፥ ከተሞች ወድመዋል ፥ እርስ በእርስ ተጠቃቅተናል።

"አንድ ነን" እያልን ስንመፃደቅ የከረምን ቢሆንም እርስ በእርስ ምን ያህል እንደምንጠላላ እና ለመጠፋፋት አጋጣሚዎችን ስንጠብቅ እንደኖርን ያለፉት አመታት ምስክሮች ናቸው። ኦርቶዶክሳዊያን ሲጠቁ ጮቤ ይረግጡ የነበሩቱ ጥቂት አልነበሩም። ሙስሊሞች ሲበደሉ ሀሴት ያደርጉ የነበሩቱ ቀላል ቁጥር የላቸውም። አማራ ሲታ*ረድ የሚፈነደቁቱ ተቆጥረው አያልቁም። በትግራዋይ ሞ.ት የተሳለቁቱ ቀላል ቁጥር የላቸውም። ለኦሮሞ ሞ.ት ደንታ ቢስ የሆኑቱ እልፍ ናቸው። ከሶስቱ ብሔር ውጭ ለሆኑቱ ደግሞ ማንም ግድ የለውም።

በሐገራችን ከእለት ወደ እለት ብዙ ጥፋት እንሰማለን። አጋንንት የሰው ገላ ለብሰው ይንቀሳቀሱ ይመስል ጨካኞች ሆነናል። ነገር ግን መመፃደቃችን ዛሬም ከእኛ ጋር ነው።

ብዙ ፀያፍ ነገር ከተፈፀመ በኋላ "ይሄ ድርጊት አይወክለንም" እንላለን። ታዲያ የሚወክለን ምንድነው? መራራውን እውነት መቀበል አለብን። የእስከዛሬው ጥፋት ይወክለናል።

ዘረ.ኛ መሆናችንን ማመን አለብን። ጨካኝ እና ፅንፈኛ መሆናችንን መካድ አይጠቅመንም። አለአዋቂነት እንዳስገበረን መቀበል ይኖርብናል። እኛን የሚወክለን ክፋት ነው። ይህን ካላመንን አንድንም።

በሽታችንን ካላመንን ልንፈወስ አንችልም። እውነቱን እንቀበለው። እርስ በእርስ እንጠላላለን፥ አለአዋቂ ነን ፥ ፅንፈኛም ነን... ይህ ነው የሚወክለን


@Tfanos

እስራኤል ተሽመ ወንድሜ ነው። በቀን አንድ ቴክስት ይልክልኛል። አንዳንዴ የሱን መልእክቶች አንብቤ ስጨርስ ወደ ቸርች መመለስ ያምረኛል።

ችግሩ ወደ ቸርች ከሄድኩ አመታት ተቆጥረዋል። በነዚህ አመታት ምንም አይነት የመሄድ ፍላጎት ኖሮኝ አያውቅም። እናቴ ፥ ወንድሞቼ ፥ ጓደኞቼ በሙሉ የሃይማኖት ሰዎችን በስጋት እንደማይ ያውቃሉ።
አንድ ሰው ጥብቅ ሃይማኖተኛ ከመሰለኝ ወዲያው ያንን ሰው እንድጠነቀቀው የሚገፋፋኝ ነገር አለ። ሐይማኖተኞችን ሀሉ ግብዝ እና ርህራሄ አልባ አድርጌ እንዳስብ የሚገፋኝ ምን እንደሆነ አላውቅም። እናቴ በዚህ ነገር ገስፃኝ ታውቃለች።

ለማንኛውም እስራኤል ጥሩ ነገሩ በቀን አንድ የፅሁፍ መልእክት ይልክልኛል። አንዳንዴ የመፅሐፍ ቅዱስ ሃሳብ ሲልክልኝ "ወደ ቸርች ልመለስ ይሆን?" እላለሁ።

ከታች ያለው የትላንት መልእክቱ ነው።

“ እነሆም እኔ እስከ ዓለም ፍጻሜ ድረስ ሁልጊዜ ከእናንተ ጋር ነኝ።”
— ማቴዎስ 28፥19-20

መገረም ቦታውን ካልጠበቀ አቅም ይጨርሳል ። ብዙ ሰዎች በተለዩአቸው ሰዎች በመገረም አቅማቸውን ይጨርሳሉ ።
🔥 ወዳጄ ብዙ በተለዩህ ሰዎች በማዘን እና በመገረም አቅም አልባ ከመሆን ይልቅ ሁል ጊዜ አብሮህ ባለው ጌታ በመገረም እና በመደሰት መበርታት ያስደስታል።
🔥🔥አብሮህ ካሉ ደግሞም ከሚኖሩም ብዙ ሰዎች ይልቅ ሁልጊዜም አብሮህ ሊሆን ቃል የገባው ጌታ ይበልጣል ። ስለዚህ መገረምህን ሁል ጊዜም አብሮህ ያለው ጌታ ይውሰደው!!
ብሩክ ነህ የተወደደ ቀን

መውጫ፥ ጴንጤ እና ሲንግል ሴቶች "ጌታ በልቤ አክብዶሃል" ልትሉት ከፈለጋችሁ አድራሻውን ተቀበሉኝ።

ሲንግል እና ኤቲስት ሴቶች "ዳርዊን በልቤ አክብዶሃል" ብላችሁ ለእኔ መልእክት ስደዱ

ሐገሩን የሚወድ ሰው ኢፍትሃዊነትን የመቃወም ሐላፊነት አለበት።

በደል ዜጎች ለሐገራቸው ያላቸውን በጎ ስሜት ያኮላሻል። ኢፍትሃዊነት ሐገር ጠል ዜጋ ይፈጥራል።

ሐገሩን የሚወድ ለሐገሩ ዜጎች ህይወት ግድ ይሰጠዋል።

ሐገርህን ትወዳለህ? ከኢፍሀዊነት ጋር አትተባር፥ ግፍን ተቃወም።
ሐገርሽን ትወጃለሽ? ዜጎች ሲበደሉ ዝም አትበይ!


@Tfanos

"አንኳኩ አይከፈትላችሁም፥ ጠይቁ አይመለስላችሁም"
(ተስፋኣብ ተሾመ)
* * *

ወልቃይት የማን ነው?

ዛሬ የአማራ እና የትግራይ ወጣት ደማቸውን አፍስሰው ፥ አጥንታቸውን ከስክሰው ወልቃይትን ለትግራይ አልያም ለአማራ ቢያደርጉት ለተርታ ዜጎች ፋይዳው ምንድነው?

የፖለቲካ ትግል ሲደርግ "የዚህ ትግል አጀንዳ ለእኔ ፋይዳ አለው ወይ? ህዝቤስ ምን ይጠቀማል?" ብሎ መጠየቅ ጤነኝነት ነው። እንግዲያውስ ወልቃይት የትግራይ ቢሆን አሊያም የአማራ ቢሆን ለተርታ ዜጎች ፋይዳው ምንድነው?

በእኛ ሐገር ሁኔታ መሬት የመንግስት ንብረት ነው። የመንግስት ንብረት ለሚሆን ጉዳይ ህይወት መክፈል ምን ያህል ተገቢነት ይኖረዋል? እንግዲህ ጥያቄውን ለታጋዮች ልተወው።

"ምን ታስባለህ?" ለሚል ጠያቂ "መሬት ብሔር አልባ ሆኖ የግለሰብ እንዲሆን እመኛለሁ" የሚል መልስ አለኝ።

በአንድ እንቅፋት ደጋግሞ መመታት ብሔራዊ ግዴታችን የሆነ ይመስል ትላንት የመታን እንቅፋት ዛሬም ይደግመናል። "አንኳኩ አይከፈትላችሁም፥ ጠይቁ አይመለስላችሁም" የሚል እርግማን የተጫነብን ይመስል አያቶች የጠየቁት ጥያቄ በልጅ ልጆች ዘመንም ምላሽ አይሰጠውም።

ከግማሽ ክፍለ-ዘመን በፊት "መሬት ለአራሹ" የሚል ጥያቄ የተነሳ ቢሆንም ዛሬም ጥያቄው መልስ አልተሰጠውም። አባቶቻችን የባለባት ጭሰኛ እንደሆኑቱ ሁሉ እኛም የመንግስት ጭሰኛ ነን። መሬታችን የመንግስት ነው!

የቅርብ ዘመን ታሪክ እናንሳ፥

ባድመ ጦርነት ያስከተለው የኢኮኖሚ ድቀት ሳያገግም በ93/94 አመተምህረት ድርቅ ተከሰተ። ድርቁ ጡንቻው በርትቶ ሚሊዮኖች ለረሃብ ተዳረጉ። ኢህአዴግ መራሹ መንግስት በብዙ ተቸገረ፥ ወገቤን አለ።

ድርቅ ተፈጥሮ ወለድ ክስተት ነው። ማስቀረት በኛ አቅም የሚቻል አይደለም። ረሃብ ግን የፖሊሲ ውድቀት ውጤት ነው። ዜጎች ከተራቡ መንግስት ፖሊሲውን መፈተሽ ግዴታው ነው።

በወቅቱ ሚሊየኖች ለረሃብ መዳረጋቸውን ተከትሎ ለመንግሥት የፖሊሲ ማሻሻያ ምክር ተለገሰ።
"የመሬት ፖሊሲው የችግር ምንጭ ነው። ስለዚህ መሬት የመንግስት መሆኑ ቀርቶ ወደ ግል ካልተዛወረ ኢትዮጵያ በምግብ ራሷን የመቻል እድሏ ዝቅተኛ ነው። ዝናብ ባጠረ ቁጥር ሚሊየኖች ለረሃብ መጋለጣቸው ይቀጥላል" የሚል ምክር ለትልልቆቹ የኢሃዴግ ባለስልጣናት ተነገረ። ኢህአዴግ ግን "በመቃብሬ ካልሆነ የመሬት ሕጉን አላሻሽልም" አለ።

በረከት ስምኦን "የሁለት ምርጫዎች ወግ" የሚል መፅሐፍ አለው። በመፅሐፉ የፈረንጆችን የፖሊሲ ማሻሻያ ምክር እምቢ ማለታቸውን በጀብድ ፅፏል።
"መሬት የመንግስት መሆን አለበት" የሚሉ ሰዎች ከሚያቀርቡት ዝነኛ መሟገቻ መካከል አንዱ "መሬት የግል ከሆነ ባለ ሀብቱ ገበሬውን አታሎት በብላሽ መሬቱን ይገዛበታል" የሚል ነው። ይህ አስቂኝ መከራከሪያ ነው። ከገበሬው በተሻለ ካድሬ ለገበሬው ሊያስብ አይችልም። ገበሬው የመሬት ጥቅም ጠፍቶት በርካሽ ይሸጠዋል ማለት የገበሬውን ንቃተ ህሊና መናቅ እና "ካንተ ይልቅ እኔ ላንተ አውቅልሃለሁ" ብሎ መመፃደቅ ነው።

የሐገሬውን ስነልቦና መረዳትም አስፈላጊ ነው። በኛ ሐገር ሁኔታ ገበሬው መሬቱን በትንሽ ጥቅም አሳልፎ ከመስጠት ይልቅ ለመሬቱ የተጋነነ መውደድ ያለው ነው። ለቁራሽ መሬት ደም እስከመቃባት ይደርሳል። ገበሬው አይደለም መሬቱን የዘር ሰብሉን እንኳ እንዴት በጥንቃቄ እንደሚይዘው ይታወቃል። በረሃብ አለንጋ እየተገረፈ እንኳ መሬቱን መሸጥ የማይመርጥ ህዝብ ባለበት ሐገር "መሬቱ የናንተ ከሆነ ባለሃብት አታሎ በርካሽ ይገዛችኋል" ብሎ መቀለድ የህዝቡን ስነ-ልቦና አለመረዳት ነው።

እውነት ለመናገር መንግስት የሐገር አስተዳዳሪ እንጂ የሐገር ሐብት ባለቤት አይደለም። መሬት የመንግስት ነው ማለት "መንግስት አስተዳዳሪ ሳይሆን የሐገሪቱ ባለንብረት ነው" ከማለት አይተናነስም።

በእርግጥ መንግስት መሬትን የዜጎች ሃብት ካደረገ ለአምባገነንነት የሚረዳውን ትልቅ አቅም እንደሚያጣ ስለሚገነዘብ "መሬት የመንግስት ነው" በሚለው የገገ*ማ ሕግ ይፀና ይሆናል።
ይህ ሁሉ ቢሆንም መሬት የአራሽ እንዲሆን ከመመኘት አንቦዝንም።
በሩ ባይከፈትም እናንኳኳለን፥ ጥያቄው መልስ ባይሰጠውም እንጠይቃለን። እንደ ታላላቆቻችን ሁለ መሬት ለአራሹ እንላለን።

መሬት ለአራሹ!



@Tfanos

"የኑኖ ወድነት ከእለት እለት እየጨመረ ነው"

"ይበላችሁ፥ 27 የጨለማ አመታት ብላችሁ አይደል? የእጃችሁን ነው ያገኛችሁት"

"ሰላም ጠፍቷል። ዜጎች ከቦታ ቦታ መንቀሳቀስ አልቻልንም"

"27ቱን አመት ጨለማ ብላችሁ አይደል? የእጃችሁን ነው ያገኛችሁት"

"ሙስና ተንሰራፋ። ምን ተሻለ?"

"27 አመቱን ጨለማ ብላችሁ አይደል? የእጃችሁን ነው ያገኛችሁት"

"ፍቅረኛዬ ማገጠችብኝ"

"27ቱን አመት ጨለማ ብለህ አይደል? የእጅህን ነው ያገኘኸው"

"እገሌን እንቅፋት መታው"

"27ቱን አመት ጨለማ ብሎ አይደል? የእጁን ነው ያገኘው"

(የወያኔ ደጋፊዎች ሆይ፥ በሳር ቅጠሉ '27ቱን አመት ገለመሌ' አትበሉ። የብልፅግና ሀጢያት ለህወሓት ሀጢያት ማስተሰረያ አይሆንም። የአብይ ሰባቱ አመት አንባገነንነት የህወሓትን 27 አመት ዴሞክራሲያዊ አያደርገውም

መውጫ፥ "27ቱን አመት እንዲህ እና እንዲያ ብላችሁ" የሚለው ወቀሳ "ህወሃትን በመቃወማችሁ ነው ለዚህ ችግር የተዳረጋችሁት። ስለዚህ ህወሃትን መቃወም ስህተት ነበር" የሚል ድምፀት አለው። ነገ ከብልፅግና የከፋ ስርአት ቢመጣ ዛሬ ብልፅግናን መቃወም ስህተት ሊሆን እንደማይችለው ሁሉ ትላንት ህወሃትን መቃወም ስህተት ሊሆን አይችልም።!

@Tfanos

ከናሁ ቴሌቪዥን ጋር የነበረኝን ቆይታ ያልተመለከታችሁ ከታች ባለው ሊንክ ልትከታተሉ ትችላላችሁ
👇

https://youtu.be/j24NdvKIM_Q?si=qihdPR3CcOoSerDV

"ስለ አለማየሁ ገላጋይ"
(ተስፋአብ ተሾመ)
* * *

መፅሐፍ ሳነብ መጀመሪያ የማየው "ምስጋና" የሚለውን ነው። ደራሲው ያመሰገናቸውን ሰዎች ማንነት በቁም ነገር እመለከታለሁ።

በተለይ የወጣት ደራሲያንን ስራዎች የምስጋና ገፅ ላይ ትልልቅ ደራሲያን ስማቸው መኖሩን አጣራለሁ።
ቀዳሚ ሆኖ ተከታይን ማበረታታት ፥ ታላቅ ሆኖ ታናሽን ማገዝ ፥ ስመ- ጥር ሆኖ ስም የለሹን ማስተማር ጥሩ ልብ እንደሚፈልግ የማምን ነኝ።

የወጣት ደራሲያንን መፅሐፍት የምስጋና ገፅ በተለየ ቁም ነገር አየዋለሁ።

በብዙ ወጣት ደራሲያን መፅሐፍት ላይ አለማየሁ ገላጋይ ይመሰገናል። የእድሜ ታላቅነቱ ፥ የስሙ ዝነኝነት ፥ የስራው ተወዳጅነት ትምክህተኛ ሳያደርገው ወጣቶችን ለማገዝ ባይሞክር ኖሮ ይመሰገን ነበር?

"ነገን ፍለጋ" መፅሐፍ ከተፃፈ በኋላ ለህትመት ከመሄዱ በፊት ምክር እና አስተያየት ፍለጋ ብዙ የማይከፈቱ በሮችን ማንኳኳት ነበረብኝ። ይህ የእኔ ተሞክሮ ብቻ አይደለም። ከወጣት ፀሐፊያን መካከል በቁጥር ጥቂት የማይሆኑቱ ተመሳሳይ መንገድ ተጉዘዋል።

ወጣቶች በሚያዘጋጁት የኪነጥበብ ፕሮግራሞች አለማየሁ አለ። ጀማሪዎች የፃፉትን ለመገምገም እና ለማረም አይቦዝንም። ይህ ጥሩ ሰው መሆንን ይፈልጋል።

አለማየሁን በትክክል ያገኘሁት አንድ ቀን ብቻ ነው። ያገኘሁት ቀን "በርካታ ወጣት ደራሲያን በመፅሐፋቸው ሲያመስግኑህ ስመለከት ጥሩ ሰው እንደሆንክ አምኛለሁ" አለማለቴ ይቆጨኛል።


@Tfanos