ምስባከ ጳውሎስ (Paul's Pulpit)

ቤተ ክርስቲያን በመጽሐፍ ቅዱስ ትርጓሜ ወይም አስተምህሮ ላይ ትሳሳታለች ወይ?

ከኦርቶዶክሳውያን ጋር በሚኖር የመጽሐፍ ቅዱስ ትርጓሜ ጉዳይ ላይ ይህ ጥያቄ መነሣቱ እንግዳ ነገር አይደለም። መልሱ ግን እምብዛም ሩቅ አይደለም። በምሳሌ አስረዳለሁ፤

ቅድስት ድንግል ማርያም በአዳም ምክንያት ወደ ሰው ሁሉ የተላለፈው ጥንተ አብሶ እንዳልተላለፈባት የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን ይፋዊ አስተምህሮ የሆነ ይመስላል። እናት ቤተ ክርስቲያኒቱ የግብፅ ኦርቶዶክስ ቤተ ክርስቲያን ግን ቅድስት ድንግል ማርያም አዳማዊው ጥንተ አብሶ እንደ ተላለፈባት ታምናለች፤ በይፋም ትናገራለች (ሌሎቹ ኦርቶዶክሳውያን አብያተ ክርስቲያናት በሙሉ ይህን ያምናሉ።)

ታዲያ በዚህ አስተምህሮ ጉዳይ ከኢትዮጵያ እና ከግብፅ ኦርቶዶክስ አብያተ ክርስቲያናት ትክክለኛ ማነው? የኢትዮጵያዋ ቤተ ክርስቲያን ትክክል ከሆነች፣ የግብፅ ኦርቶዶክስ ቤተ ክርስቲያን በዚህ አስተምህሮ ተሳስታለች ማለት ነው። የግብፅ ቤተ ክርስቲያን ትክክል ከሆነች ደግሞ የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ቤተ ክርስቲያን ተሳስታለች ማለት ነው።

ታዲያ ቤተ ክርስቲያን አትሳሳትም?

ወይስ ሁለቱም ትክክል ናቸው?

https://www.facebook.com/PaulsPulpit/posts/581627091060169

አብደናጎ ግርማ በማይክሮሊንክ ተማሪዎች/ምሩቃን ኅብረት ውስጥ ከነበረን ኅብረት ጀምሮ በቅርበት የማውቀው ወንድም ነው።

እግዚአብሔር በረዳችሁ መጠን ደግፉት።

እግዚአብሔር ይርዳችሁ!

https://www.gofundme.com/f/help-abdenago-fight-against-leukemia-a-blood-cancer?utm_campaign=fp_sharesheet&utm_medium=customer&utm_source=copy_link

ወገኖች እንዴት ዐይነት ግሩም መልእክት መሰላችሁ!? እስቲ አድምጡት፤

https://www.tiktok.com/@yohannesmsied/video/7437317619893456171?is_from_webapp=1&sender_device=pc&web_id=7128002076638447109

በዚያውም ይህን የዮሐንስ መሐመድ (መጋቢ) አካውንት "ፎሎው" ማድረግ ከቻላችሁም ወደ ኋላ አትበሉ።

መልካም ቀን

አሁን ደግሞ ስለ አውግስጢኖስ ከአንድ ኦርቶዶክሳዊ መጽሐፍ እንጥቀስ። “የአዳም ልጆች ኀጢአትን ከአዳም ወርሰዋል የሚለው አስተሳሰብ ከአምስተኛው ክፍለ ዘመን በፊት ለነበረች ጥንታዊት ቤት ከርስቲያን እንግዳ ጉዳይ ነው። መነሻው የምዕራብ ቤተ ክርስቲያን ተወዳጅ አባት የሆነው ብፁዕ አውግስጢኖስ ነው። ይኸውም ሮሜ 5፥12 ላይ ያለውን ኀይለ ቃል የተረዳበት መንገድ የተሳሳተ መሆኑ ነው።” (ዲያቆን ሚክያስ አስረስ፤ ማስያስ፤ 91-92)።

እናም የቤተ ክርስቲያን አባቶች በመጽሐፍ ቅዱስ ትርጓሜያቸው ይሳሳቱ ነበር ማለት ነው።

አስፈላጊ ከሆነ ሌላ ጊዜ እመለስበታለሁ።

https://www.facebook.com/PaulsPulpit/posts/574939048395640

የቤተ ክርስቲያን አባቶች በመጽሐፍ ቅዱስ ትርጓሜያቸው ይሳሳቱ ነበርን?

አሳቤን እንደሚከተለው አቀርባለሁ:-

ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በመስቀል ላይ ሆኖ “አምላኬ አምላኬ ለምን ተውከኝ?” በማለት መጸለዩን ወንጌላት ይናገራሉ። ለመሆኑ ምን ማለት ነው? እግዚአብሔር (አብ) ጌታ ኢየሱስን ለብቻው ትቶት ነበርን?

አንዳንዶቹ አባቶች የክርስቶስ መለኮትነት የክርስቶስን ሰው-ነት (ትስብዕት) ትቶ ከመሄዱ የተነሣ ሰው-ነቱ መለኮትነቱን “ለምን ተውከኝ?” በማለት የተናገረበት አድርገው አቅርበውታል።

ኢጲፋንዮስ (Epiphanius):

... while these things were happening, these words were addressed in the name of his human nature to the divine nature united to it. (PG 15, 1929)

አምብሮስ (Ambrose):

“Jesus cried in a loud voice: ‘My God, my God, look at me; why have you abandoned me?’ Near death, the man raises a cry because of his separation from the divinity.” (Patrologia Latina( PL) 15, 1929).

Hilary of Poitiers:

The cry to God in truth is the voice of a body departing, having declared the separation of the Word of God from itself. (SC 258.254 On Matthew 33.6)

የእነዚህ አባቶች ትርጓሜ “ተዋሕዶ”ን የሚያፈርስ አይደል? ከዚህስ በላይ ንስጥሮሳዊነት አለ?

በጥንቷ ቤተ ክርስቲያን የክርስቶስ ኢየሱስ ሞት ለእኛ መዳን እንዴት እንዳስገኘ ለማስረዳት ከሚያቀርቡት የስርየት ሞዴል ዋነኛው የቤዝዎት (ransom) ሞዴል ነው። ይህን ሞዴል በማስረዳት ሂደት ውስጥ ግን “ቤዝዎቱ የተከፈለው ለማን ነው?” የሚለው ጥያቄ ለማብራራት ሲሞክሩ አንዳንድ መልካም አባቶች ስሕተት ውስጥ ገብተዋል።

ለምሳሌ ቅዱስ ጎርጎርዮስ ዘኑሲስ (Gregory of Nyssa) ክርስቶስ ኢየሱስ በቤዛነት ለዲያብሎስ መሰጠቱን (መከፈሉን) አስተምሯል። ሰይጣን የተሻለውን ሰው (ኢየሱስ ሰው ብቻ መስሎት) በቤዛነት ክፍያ መረጠ፤ ተከፈለው።

"The Enemy, therefore, beholding in Him such power, saw also in Him an opportunity for an advance, in the exchange, upon the value of what he held. For this reason he chooses Him as a ransom1999 for those who were shut up in the prison of death." (Or. Catech. 22 (NPNF 205 ገጽ 923-24).

ከዚያም እግዚአብሔር ሰይጣንን ሸውዶ (አታልሎ) አሸነፈው። “that it was by means of a certain amount of deceit that God carried out this scheme on our behalf.” (Or. Catech 26 (NPNF 205 ገጽ 928).

እግዚአብሔር ሰይጣንን ያታለለው ለመልካም ነው፤ መድኃኒትን በምግብ ውስጥ እንደሚደብቅ ሐኪም። ይህም ጥቅምና ትርፍ ያስገኘው ለታገትነው (ለጠፋነው) ሰዎች ብቻ ሳይሆን ለጥቃት አድራሹ ጭምር መሆኑን ይጠቁማል። (ሰይጣንም የመዳን ተስፋ አለው እንዴ?)

He Who is at once the just, and good, and wise one, used His device, in which there was deception, for the salvation of him who had perished, and thus not only conferred benefit on the lost one, but on him, too, who had wrought our ruin. (NPNF 207 ገጽ 928-29.)

ይህ መልካም አስተማሪ በዚህ ረገድ እንደ ሳተ ከሌሎች አባቶች ጽሑፍ እንገነዘባለን።

የጎርጎርዮስ ዘኑሲስ ወዳጅ የነበረው ጎርጎርዮስ ዘእንዚናዙ (Gregory of Nazianzus) ግን ይህን አምርሮ ተቃውሟል። ይህንም ሲያደርግ ወዳጅነቱ አልገደበውም።

“Now, since a ransom belongs only to him who holds the bondage, I ask to whom was this offered, and for what cause? If to the Evil One, fie upon outrage! If the robber receives ransom, not only from God, but a ransom which consists of God himself, and has such an illustrious payment for his tyranny, a payment for whose sake it would have been right for him to have left us alone altogether.”

በዚህም አላበቃም። ቤዝዎቱ ለአብ ተከፈለ የሚሉትንም ይቃወማል፤ እግዚአብሔር የይስሐቅን መሥዋዕትነት እንኳን አልተቀበለምና።

But if to the Father, I ask first how? For it was not by Him that we were being oppressed; and next, On what principle did the Blood of His Only begotten Son delight the Father, Who would not receive even Isaac, when he was being offered by his Father, but changed the sacrifice, putting a ram in the place of the human victim? (Or. Bas 45.22 (NPNF 207 ገጽ 847)

ከሐዋርያውያን አበው አንዱ የሆነው ሄሬኔዎስም (Ireanaeus) ቤዝዎት በጦርነት ከማሸነፍ ጋር አያይዞ ነው የሚያስረዳው እንጂ ለሰይጣን ከመከፈልና ከማታለል ጋር አያይዞ አይደለም። (Haer. 5.21.3)

በሌላ በኩል ደግሞ ቀሌመንጦስ ዘእስክድርያም (Clement of Alexandria) ጌታችን ወደ ሲኦል ወርዶ ለኀጥአን ወንጌልን እንደ ሰበከና ኀጥአንም ያን ሰምተው ከሲኦል እንደ ዳኑ አስተምሯል።

… following the Lord, preached the Gospel to those in Hades. … He should bring to repentance those belonging to the Hebrews, and the Gentiles; that is, those who had lived in righteousness according to the Law and Philosophy, who had ended life not perfectly, but sinfully. (Strom 6.6) ANF 102 ገጽ 1044-45።

እንዲህ ዐይነቱን አስተምህሮ ቅዱስ አውግስጢኖስ (Augustine) ኑ-ፋ-ቄ ይለዋል፤ “another heresy holds that, when Christ descended into hell, those who had not believed came to believe and were all delivered from there. (Haer. 79)

ከቀሌመንጦስ ሌላ እንዲህ ዐይነት አስተሳሰብ የነበረው አርጌንስ ብቻ ነበር። ይህን አስተምህሮ ቤተ ክርስቲያንም በኋላ አውግዛዋለች።

የጥንት ቤተ ክርስቲያን ስለ ቅዱስ ቁርባን የነበራት ዕይታ ምን ይመስል ነበር? ለመሆኑ ኅብስቱ እና ወይኑ ወደ አማናዊ ሥጋና ደም ይለወጣልን? ይህስ ያለ ልዩነት በሁሉ ዘንድ የሚታመን ነበርን?

በርግጥ አንዳንድ አባቶች ኅብስቱና ወይኑ አማናዊ የክርስቶስ ሥጋና ደም መሆኑን እንደሚያምኑ ጽሑፎቻቸው ያሳያል። ከእነዚህ መካከል አንዳንዶቹ ይህን የተናገሩበት ዐውድ ሲጤን ግን፣ ክርስቶስ ሰው መሳይ እንጂ ሰው አይደለም ለሚሉ የዶሲቲዝም አራማጆች ምላሽ የሰጡባቸው ጽሑፎች ናቸው፤ የተርቱልያን ጽሑፍ ከታች እንደሚያስረዳው። “ክርስቶስ ሥጋ የለውም ብትሉም ‘እንካችሁ ሥጋዬ” በማለት የተናገረው አማናዊ ሥጋ ስላለው ነው” የሚል ዐይነት ትርጉም ባለው መልኩ ነው የጻፉት (ለምሳሌ ቀሌመንጦስ ዘእስክንድርያ)። ይህን ለጊዜው እንተወውና ቅዱስ ቁርባን የሥጋውና የደሙ ወካይ ምልክት መሆኑን (አማናዊ ሥጋና ደም ሳይሆን) የጻፉ የጥንት ቤተ ክርስቲያን አባቶችና ሊቃውንት የሚከተሉት ናቸው።

ለተርቱልያን ኅብስቱና ወይኑ የአማናዊ ሥጋውና ደሙ ምልክት (Symbol) ነው።

“Having taken the bread and given it to His disciples, Jesus made it His own body, by saying, ‘This is My body,’ that is, the symbol of My body. There could not have been a symbol, however, unless there was first a true body. An empty thing or phantom is incapable of a symbol. He likewise, when mentioning the cup and making the new covenant to be sealed ‘in His blood,’ affirms the reality of His body. For no blood can belong to a body that is not a body of flesh” (Tertullian, Against Marcion, 4.40). ANF 03 ገጽ 915 ላይ ይገኛል።

ለቀለሜንጦስ ዘሮም ወይኑ የክርስቶስን ቅዱስ ደም ወካይ ምልክት (Symbol) ነው።

“The Scripture, accordingly, has named wine the symbol of the sacred blood” (Clement of Alexandria , The Instructor, 2.2). ANF 02 ገጽ 525 ላይ ይገኛል።

ለአርጌንስ ኅብስቱ የክርስቶስ ሥጋ ወካይ ምልክት (Symbol) ነው።

“We have a symbol of gratitude to God in the bread which we call the Eucharist” (Origen, Against Celsus, 8.57).

ኪፕሪያንም ቢሆን በወይን ምትክ ውሃ ለቅዱስ ቁርባን የሚያቀርቡትን ሲቃወም ውሃ የክርስቶስን ደም ሊወክል አይችልም ይላል፤ ስለዚህ ወይኑ የክርስቶስን ደም የሚወክል (representation) ነው።

“I marvel much whence this practice has arisen, that in some places, contrary to Evangelical and Apostolic discipline, water is offered in the Cup of the Lord, which alone cannot represent the Blood of Christ” (Cyprian, Epistle 63.7).

ለአውሳብዮስም ቢሆን ኅብስቱና ወይኑ የክርስቶስን ሥጋና ደም ወካይ ምልክቶች (symbols) ናቸው።

“For with the wine which was indeed the symbol of His blood, . . . He gave to His disciples, when He said, "Take, drink; this is my blood that is shed for you for the remission of sins: this do in remembrance of me." And, "His teeth are white as milk," show the brightness and purity of the sacramental food. For again, He gave Himself the symbols of His divine dispensation to His disciples, when He bade them make the likeness of His own Body. … and was to give them bread to use as the symbol of His Body …” (Eusebius of Caesarea, Demonstratia Evangelica, 8.1.76–80).

አውግስጢኖስም ቢሆን ኅብስቱና ወይኑ የጌታ ሥጋና ደም ወካይ ምልክቶች (figure) መሆናቸውን የተናገረባቸው ስፍራዎች አሉ።

Augustine noted: “He committed and delivered to His disciples the figure [or symbol] of His Body and Blood.” (Augustine, Exposition of the Psalms, 3.1). NPN 108 ገጽ 17 ላይ ይገኛል።

“‘Except ye eat the flesh of the Son of man,’ says Christ, ‘and drink His blood, ye have no life in you.’ This seems to enjoin a crime or a vice; it is therefore a figure [or symbol], enjoining that we should have a share in the sufferings of our Lord, and that we should retain a sweet and profitable memory of the fact that His flesh was wounded and crucified for us (Augustine, On Christian Doctrine, 3.16.24). NPN 102 ገጽ 1282 ላይ ይገኛል።

እናም ወንጌላዊቷ ቤተ ክርስቲያን ቅዱስ ቁርባን አማናዊ የክርስቶስ ሥጋና ደም ሳይሆን ወካይ ወይም ተምሳሌት መሆኑን ለማመን በቂ ምክንያት አላት። ስለዚህ በአባቶች መካከል የአመለካከት ልዩነት መኖሩን በመረዳት፣ ወንጌላውያን ክርስቲያኖችን በዚህ ረገድ ለማሸማቀቅ የሚደረገው ጥረት ቢቆም መልካም ይመስለኛል።

ክርስቲያን ነኝ የምንል ሁሉ ለጎራችን ውግንና መቆሙን ትተን ለእውነት ብንወግን፣ የክርስቶስ ተከታይነታችንን ባስመከርን ነበር!

(በነገራችን ላይ፦ ቅዱስ ቁርባን ምሳሌ ብቻ መሆኑን አላምንም፤ አባቶችም እንደዚያ አላስተማሩም። ቅዱስ ቁርባን ጸጋም እንዳለው አምናለሁ፤ አስተምራለሁም።)

https://www.facebook.com/PaulsPulpit/posts/571618412061037

እንዲህ ዐይነቱ ትርጓሜ ምን ይባላል?

“ደቀ መዛሙርቱም እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያምን በመካከላቸው አድርገው የአብ ተስፋ መንፈስ ቅዱስን ሲጠብቁ በነፋስ ድምፅ፣ በእሳት አምሳል ሆኖ መንፈስ ቅዱስ ወረደላቸው። . . . ሐዋርያት በኢየሩሳሌም በአንድነት ደጅ ሲጸኑ እመቤታችንን በመካከላቸው አድርገው እንደነበር እንዲሁ በረድኤት ከቤተ ክርስቲያን የማትለይ ወላዲተ አምላክ በተለይ በኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን ትውፊት ካህናት እና ምእመናን በሚከቡት መንበር ላይ ሥዕሏ ይገኛል።”

ዲያቆን ሚክያስ አስረስ፤ ማስያስ፤ ገጽ 195-97።

“[ዐሥራ አንዱ ደቀ መዛሙርት] ከሴቶችና ከኢየሱስ እናት ከማርያም፣ ከወንድሞችም ጋር በአንድ ልብ ሆነው ለጸሎት ይተጉ ነበር።” (የሐዋ. 1፥14)

https://www.facebook.com/PaulsPulpit/posts/570129195543292

ወዳጆች፣ የፊታችን ሰኞ በኢትዮጵያ ከምሽቱ 3 ሰዓት ላይ ቲክቶክ ላይ እቀርባለሁ። እናም ለመጀመሪያ ጊዜ አካውንት ከፍቻለሁ። የቲክቶክ ቤተኞች ምን እንደሚደረግ ታውቁ የለ? ይኸው!

https://www.tiktok.com/@paulosfekadu?is_from_webapp=1&sender_device=pc
https://www.tiktok.com/@paulosfekadu?is_from_webapp=1&sender_device=pc

የመጨረሻ ክፍል!

https://youtu.be/DIAXcbQPUi8?si=QQb0kHEhbyq7wDVS

ከአማኝ አጋንንት ሲወጣ - ፪

ይሄን እንዴት ታዩታላችሁ?

“በክርስቲያን ውስጥ አጋንንት አይገባም ብዬ ባምንም የውጭ ውጊያ መኖሩን አልድክም። አንድ ጊዜ አንዲትን ሴት አጋንንት ጥሎ ሲያፈራግጣት፣ ‘ይህቺ በጌታ በኢየሱስ ክርስቶስ ደም የታጠበች ነች ለምን ያዝካት?’ ብዬ ጥያቄ አቀረብሁለት። መንፈሱም ሲመልስ፣ ‘ውስጧ መቼ ገባሁና’ አለ። ‘ታዲያ የት ሆነህ ነው የምታሠቃያት?’ ብዬ ጠየቅሁት። እርሱም መለሰና ‘ውስጧማ እሳት ስለሆነብኝ መግባት አልቻልሁም፤ ከውጪ ሆኜ ነው የማሠቃያት’ አለ። ወዲያው የጌታ መንፈስ በኀይል በላዬ ወረደና በየአቅጣጫው እየተሽከረከርሁ የአካባቢን አጋንንት በጌታ ስም ገሠጽሁና ሴቲቱ ነጻ ወጣች።”

ፓ/ር ሰይፉ ከበደ፤ ሰይጣን ሲጋለጥ፤ ገጽ 179-80።

https://www.facebook.com/PaulsPulpit/posts/567416239147921

RIP

በመዝሙር ሥራ ውስጥ (በፕሮዲውሰርነት) ለበርካታ ዓመታት ቆይቻለሁ፤ ለዚህ ዐይነቱ መረጃም ቅርብ ነኝ። 26 መዝሙሮችን ሰብስቦ አዲስ ሰንዱቅ ያወጣ ዘማሪ ኖሮ አያውቅም። እኔ እስከማውቀው ድረስ እንዲህ ዐይነት መልካም ዝማሬዎችን እንዲህ አትረፍርፎ በመስጠት ጉዳይ አስቴር አበበ የመጀመሪያ ናት። እናመሰግናለን።

የመዝሙር ቁጥር መብዛቱ የመልእክት ልዩልዩነትን (variety) ስለሚፈጥር ባለፍንባቸውና በምናልፍባቸው ሁኔታዎች ላይ የእግዚአብሔርን ምክር የምናገኝበት መልካም ዕድል ይጨምራል። እናም ባልተኬደበት መንገድ ላይ እንደ አስቴር የእግዚአብሔርን ጸጋ በመታመን እንዲህ መራመድ መታደል ነው። እናመሰግናለን።

የቁጥር ብዛት በራሱ መልካም ነገር ቢሆንም፣ በራሱ በቂ አይደለም። የአስቴር መዝሙሮች ግን ጥሩ መልእክቶችን የያዙ፣ ከሕይወት የተጨለፉ፣ በጥሩ ሁኔታ የተሠሩ መልካካም ዝማሬዎች ናቸው። እንዲህ ዐይነት በረከት በዚህ ልክ ማግኘት እንቁጣጣሽና ፋሲካ በአንድነት ሲመጡ እንደ ማለት ነው። እናመሰግናለን።

እኅቴ አስቴር አበበ፤ በአንቺ ላይ እግዚአብሔር ስላስቀመጠው ጸጋ ስሙን እባርካለሁ። ይህ ገና ጅማሬሽ እንደሆነም አምናለሁ።

ለዚህ ሥራ የደገፉሽንም ሁሉ እግዚአብሔር ይደግፋቸው።

https://youtu.be/K4BkauTW6u4?si=b-lngWspRfriwcnL

ስለ Miaphysite እና Monophysite ጉዳይ

ነገርየው ገጣሚ ሰለሞን ደሬሳ፣ “አንዳንድ ጥያቄ አለ፤ ዐሥሬ ተጠይቆ፣ ዐሥሬ መልስ አግኝቶ ዳግመኛ ዐሥሬ የሚጠየቅ” እንዳለው መሆኑ ነው።

በነገረ ክርስቶስ ውስጥ Miaphysite እና Monophysite ተብለው የሚታወቁ ነገረ ክርስቶሳዊ ትንተናዎች አሉ። በመጀመሪያ ደረጃ እነዚህ ሁለቱ ትንተናዎች ጨርሶ ጨርሶ አንድ አይደሉም። ጥምረትን የሚገልጽ አንድ እና ነጠላ አንድ እንዴት አንድ ሊሆኑ ይችላሉ? አንድ ክርስቲያን “እግዚአብሔር አንድ ነው” ሲልና አንድ አይሁድ ወይም ሙስሊም “እግዚአብሔር አንድ ነው” ሲሉ አንድ አይደለም አይደል?

የኬልቄዶን ጉባኤ ያወገዘው አውጤኪያዊ አንድ ባሕርይነትን (Monophysite) እንጂ ቄርሎሳዊ አንድ ባሕርይነትን (Miaphysite) አይደለም። ቄርሎሳዊው ነገረ ክርስቶስ እንዲያውም የኬልቄዶን አንቀጸ ሃይማኖት አንደኛው ምሰሶ ነው!

የኬልቄዶን ጉባኤ ኢየሱስ ክርስቶስ “ፍጹም አምላክ፣ ፍጹም ሰው የሆነ አንድ አካል መሆኑን ያውጃል። ቄርሎሳዊ ነገረ ክርስቶስም ይህንኑ ያምናል።

የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን አሓት አብያተ ክርስቲያናት ከምትላቸው ከግብጽ፣ ከአርመን፣ ከሶርያ እና ከሕንድ ኦርቶዶክሳውያን ጋር ተባብራ ከጥንትም ጀምሮ ቄርሎሳዊ አንድ ባሕርይነትን ስታምን ኖራለች። እነዚህም አብያተ ክርስቲያናት ኦርየንታል ኦርቶዶክሳውያን ተብለው ይታወቃሉ።

በርካታ ምዕራባውያን ሊቃውንትና ጸሓፊዎች ግን በአውጤኪያዊ አንድ ባሕርይነት (Monophysite) እና በቄርሎሳዊ አንድ ባሕርይነት (Miaphysite) ልዩነት እንዳላቸው ባለማወቅ (በስሕተት ወይም ሆን ብለው) ኦርየንታል ኦርቶዶክሳውያን አውጤኪያዊ አንድ ባሕርይነትን የሚያምኑ አድርገው ያቀርባሉ። ቁጥራቸው የበዛ ወንጌላውያን አማኞችም የመረጃና የዕውቀት ምንጫቸው ከእነዚህ ስለሚመዘዝ ይህንኑ ይከተላሉ። ስሕተት ከማንም ብንቀበለው ስሕተት ነውና መታረም አለበት።

የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን ክርስቶስ ኢየሱስ ከአምላክነቱ አንዳችም ያልጎደለው፣ ከሰው-ነቱም አንዳችም ያልጎደለው አምላክ-ሰው መሆኑን ታምናለች። ቢያንስ፣ የቤተ ክርስቲያኒቱ ታሪካዊና ይፋዊ አቋም ይህ ነው!

ስለዚህ የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤ/ክ Miaphysite እንጂ Monophysite አይደለችም፤ ሁለቱም ጨርሶ አንድ አይደሉም። (የዚህን ታሪካዊ ዐውድ ለመረዳት ከዚህ ጋር የቀረበውን ቪዲዮ መመልከት ጥቂት የሚያግዝ ይመስለኛል።)

የኬልቄዶን ጉባኤ የግብጽ ቤተ ክርስቲያን ርእሰ ጳጳሳት የነበረውን ዲዮስቆሮስን ማውገዙ ታሪካዊ እውነት ቢሆንም፣ ውግዘቱ ግን ነገረ ክርስቶሳዊ ወይም የክርስቲያናዊ አስተምህሮ አልነበረም፤ ዲዮስቆሮስ በኑ-ፋ-ቄ አራማጅነት አልተወገዘም።

ብቻ ነገሩ ውስብስብ ነው 😁

https://youtu.be/5yo6CG6qZM4?si=nxtUzT3OUuIb3jc5

"Pauline privilege"

"የአንድ ሚስት ባል” ማለት ምን ማለት ስለ መሆኑ ከሰሞኑ አንድ አጭር ማስታወሻ ብጤ ለጥፌ ነበር። በዚያ ውስጥ “የመጀመሪያ ሚስቱ በጌታ ሳትሆን ቀርታ፣ ትዳሯን ትታ ስትሄድ (1ቆሮ. 7፥12-15) ሁለተኛ ሚስት ሊያገባ ይችላል” የሚለው ዐረፍተ ነገር በአንዳንዶች ላይ ጥያቄ መፍጠሩን ተረድቻለሁ።

ይህ ከላይ የተጠቀሰው ክፍለ ምንባብ ዳግም ጋብቻን ይፈቅዳል? ወይስ አይፈቅድም?

1ኛ ቆሮንቶስ ምዕራፍ 7 ፍችን እንደሚከለክል ግልጽ ነው፤ ክርስቲያን መፋታት የለበትም። ነገር ግን በትዳር ከተጣመሩት ሰዎች ባልየው ወይም ሚስቲቱ ጌታን ቢቀበሉ ያ ትዳር ምን ይሆናል? ሐዋርያው ጳውሎስ አሁንም የሚያስተምረው የአንዳቸው ዳግም መወለድ ለትዳሩ መፍረስ ሰበብ መሆን እንደሌለበት ነው።

ነገር ግን ያላመነው ወገን ትዳሩን አፍርሶ መሄድ ከፈለገ፣ አማኙ ይህን ከመቀበል በቀር ምርጫ አይኖረውም። ስለዚህ ያመነው ወገን፣ “ወንድም ሆነ ቢሆን ወይም እኅት እንዲህ በሚመስል ነገር አይገዙም” ተብሏል (ቁ. 15)። ሌሎች ትርጉሞችም “አንድ ወንድም ወይም እኅት በዚህ ሁኔታ የታሰሩ አይደሉም” (አመት)፤ “በዚህ ጊዜ ግን ክርስቲያን የሆነው ወገን ባልም ሆነ ሚስት በምንም ዐይነት ግዴታ አይያዝም” (አት) ብለውታል። ለመሆኑ ይህ ምን ማለት ነው? (በነገራችን ላይ ይህ ጉዳይ በነገረ መለኮት ዐዋቂዎች ዘንድ Pauline privilege ተብሎ ይታወቃል።)

እነዚህ ወገኖች ለዚህ አይገዙም/በዚህ አይታሰሩም/ግዴታ የለባቸውም ማለት መፋታት ይችላሉ ማለት ነው? ወይስ ዳግም ማግባት ይችላሉ ማለት ነው? በዚያን ጊዜ በአይሁድም ሆነ አይሁድ ባልሆኑቱ ዘንድ የሚዘጋጀው የፍቺ ሰርተፊኬት “ለማግባት ነጻ ናችሁ” የሚል በመሆኑ፣ ሐዋርያው ጳውሎስም ተደራስያኑ ከዚህ የራቀ ነገር እንዲያስቡ የፈለገ አይመስልም። ከዚህም የተነሣ፣ አንዳንድ ሊቃውንት፣ “ለዚህ አይገዙም” ማለት ድጋሚ ማግባትን ለሚከለክለው ሕግ አይገዙም ማለት ነው በማለት ይተረጉሙታል፤ ለምሳሌ ክሬይግ ኪነር። ለዚህም ዝርዝር ሙግቶች አሏቸው። የካቶሊክ ሕገ ቤተ ክርስቲያንም ከጥንት ጀምሮ በዚህ ረገድ ድጋሚ ማግባትን የሚፈቅድ ነው። ሌሎች ሊቃውንት ደግሞ “በዚህ አይገዙም” ማለት “በጋብቻው አይታሰሩም’ ማለት ብቻ በመሆኑ፣ ድጋሚ ማግባት አልተፈቀደም በማለት ይተረጉሙታል፤ ለምሳሌ ጎርደን ፊ። እነዚህም ዝርዝር ሙግቶች አሏቸው።

በእኔ እይታ 1ኛ ቆሮንቶስ 7፥12-15 ያለው ክፍል ዳግም ጋብቻን ከሚከለክለው ከቁጥር 11 ተለይቶ መወሰድ አለበት። ለምን? “ሌሎችን ግን” በማለት ስለሚጀምር። ስለዚህ “ሌሎች ግን” በማለት የሚጀምር ክፍል ከቀዳሚው ጋር አንድ አድርጎ መውሰድ አያሳምንም። ስለዚህ ቁጥር 11ን 12 ላይ መጫን ተገቢ አይመስለኝም።

እስቲ አንድ ተግባራዊ ምሳሌ እንውሰድ። አንድ ወንድ ሚስቱ ጌታን በመቀበሏ ምክንያት ትዳሩን አፍርሶ ሄደና ሌላ ትዳር መሠረተ ወይም ሌላ ሴት ወደ ሕይወቱ አስገባ። ታዲያ በዚህን ጊዜ የመጀመሪያ ሚስቱ ጋብቻ እንዳትፈጽም የምትከለከለው በምን ምክንያት ነው? የቀድሞ ባሏ ከጊዜ በኋላ ጌታን ቢቀበል እንኳ ሌላኛዋን ሚስቱን ፈትቶ ይህችን መልሶ እንዲያገባት እንጠብቃለን? ያ ሰው ትዳር ባይመሠርትም እንኳ ሌላ ሴት ወደ ሕይወቱ ካስገባ፣ እያመነዘረ አይደለምን? ምናልባት አንዳንዶች፣ በዝሙት ካልሆነ በቀር ፍችንና ዳግም ጋብቻን የሚከለክለውን የጌታችንን አስተምህሮ እዚህጋ ያነሡት ይሆናል። የትዳር ጓደኛው ጌታን በመቀበሏ ምክንያት ትቷት የሄደው ወንድ ከዚያ በኋላ በንጽሕና እየኖረ ነው ካላልን በቀር፣ ያ ክፍል ለዚህ ችግር መልስ አይሆንም። ታዲያ ይህች ሴት በዝሙት እየተቃጠለች እንድትኖር (ቁ. 9)፣ ወይም በትዳር የሚገኘውን ኅብረትና እገዛ እንዳታገኝ የምንፈርድባት ምክንያት አለ? (ይህን ለባል የቀረበውን ምሳሌ ሙሉ በሙሉ ለሚስት አድርጎም መውሰድ ተገቢ ነው።)

ስለዚህ አንዲት ሴትና አንድ ወንድ ጌታን ከማወቃቸው በፊት የመሠረቱት ትዳር፣ በአንዳቸው ጌታን ማግኘት ምክንያት እንዳይፈርስ መጣር ተገቢ ነው። ከሁለቱ ተጣማሪዎች ጌታን ያልተቀበለው ወገን ትዳሩን አፍርሶ ከሄደ ግን ክርስቲያኑ ወገን በዚያ ጋብቻ ከመታሰር ነጻ ይሆናል። እናም ይህ ዐይነቱ ሁኔታ ሲከሰት፣ የተተወንና የተገፋን ሰው ጨምሮ መግፋት እንዳይሆን፣ አንዳንድ ጥብቅ ቅድመ ሁኔታዎችን በማስቀመጥ ዳግም ማግባትን ለአማኙ መፍቀድ ይገባል። ይህም ኀላፊነት ሙሉ በሙሉ የቤተ ክርስቲያን ነው!

https://www.facebook.com/PaulsPulpit/posts/544600401429505

https://youtu.be/MGda9SK-Jkk?si=FRM8NbEUQLKRnXu_

በዚህ ዘመን ለአገልግሎት ወይም ለቃለ መጠይቅ የተጋበዙ አገልጋዮች ራሳቸውን እንዲያስተዋውቁ ሲጋበዙ “የአንዲት ሚስት ባል” መሆናቸውን መናገራቸው የተለመደ ነው። ድሮ ድሮ እንዲህ ሲሉ ስሰማ፣ “ታዲያ ስንት ሊኖርህ ፈለግህ?” እል ነበር በሆዴ። አሁንስ? በኋላ እነግራችኋለሁ።

ለመሆኑ “የአንዲት ሚስት ባል” (1ጢሞ. 3፥2፡12) ምን ማለት ነው?

በነገራችን ላይ፣ ይህ አባባል በቁሙ ሲተረጎም፣ “የአንዲት ሴት ወንድ” ማለት ነው።

ሐዋርያው ጳውሎስ ለሽምግልና እና ለዲቁና ባቀረበው መስፈርት ውስጥ “የአንዲት ሚስት ባል” የሚለውን ያካተተው፣ ከአንድ በላይ ሚስቶች ያሏቸው ወንዶችን በነዚህ አገልግሎቶች ውስጥ እንዳይሳተፉ ድንበር ለማስመር እንደሆነ ብዙውን ጊዜ ይታሰባል። በርግጥ ያ ዘመንና ያ ስፍራ ወንዶች ከአንድ በላይ ሚስቶች የሚያገቡበት ዘመን እንደ ነበር አይካድም።

በሌላ በኩል ግን፣ በዚሁ መልእክት ላይ ስለ መበለቶች ሲናገር፣ “የአንድ ባል ሚስት የነበረች” የሚል አገላለጽ እናገኛለን (1ጢሞ. 5፥9)። በቁሙ ሲተረጎም “የአንድ ወንድ ሴት” ማለት ነው። ያ ስፍራና ዘመን ግን ሴቶች ከአንድ በላይ ባሎችን የሚያገቡበት ስላልነበር “የአንድ ወንድ ሴት” ማለት ከአንድ በላይ ወንድ ያላገባች ሊሆን አይችልም። ስለዚህ “የአንድ ሴት ወንድ” ማለትም ከአንድ በላይ ሚስቶች ያሉት ወንድን በቀጥታ የሚያመለክት ሊሆን አይችልም።

ከዚህ በተጨማሪም፣ “የአንዲት ሴት ወንድ” ማለት ሁለተኛ ትዳር ያልመሠረተ ማለት አይደለም። አንድ ሰው ሚስቱ ስትሞት፣ ዳግመኛ ሊያገባ ይችላል። የመጀመሪያ ትዳሩ በዝሙት ምክንያት ሊፈርስና እንደገና ትዳር ሊመሠረት ይችላል። የመጀመሪያ ሚስቱ በጌታ ሳትሆን ቀርታ፣ ትዳሯን ትታ ስትሄድ (1ቆሮ. 7÷12-15)ሁለተኛ ሚስት ሊያገባ ይችላል። እናም ይህ ሰው በዚህ ምክንያት ብቻ ከሽምግልና ሊከለከል ይችላል? በጭራሽ! ሐዋርያው ጳውሎስ “የአንድ ሴት ወንድ” የሚለውን መስፈርት ያስቀመጠው እንዲህ ዐይነት ወንዶችን ለማግለል አይደለም። ቅዱሱ መጽሐፍም ቢሆን፣ በዚህ መልኩ ትዳራቸው የፈረሰባቸው ሰዎች ጥፋት እንደ ፈጸሙ አያስተምርምና።

ታዲያ “የአንዲት ሚስት ባል” ወይም “የአንዲት ሴት ወንድ” ምን ማለት ነው?

“የአንዲት ሚስት ባል” ማለት ለሚስቱ የታመነ ማለት ነው። ከእርሷ ውጭ ወደ ሌላ የማይመለከት፣ ለሁሉም ነገሩ በሚስቱ የተወሰነ ባል ማለት ነው። ይህች ሚስቱ የመጀመሪያው ሆነችም አልሆነች ለትዳሩ ከታመነ የአንዲት ሚስት ባል ነው። ይህች ሚስቱ የመጀመሪያ ትዳሩ (በሞት፣ በዝሙትና በጌታ ምክንያት) ከፈረሰ በኋላ ያገባት ሁለተኛ ሚስቱ ብትሆን እንኳ፣ ለእርሷ የታመነ ከሆነ ይህ ሰው የአንድ ሚስት ባል ማለትም የአንዲት ሴት ወንድ ነው።

በሌላ በኩል ደግሞ፣ አንድ ጊዜ ብቻ ትዳር የመሠረተና ከመጀመሪያ ሚስቱ ጋር አብሮ የሚኖር ባል፣ ለትዳሩ እስካልታመነ ድረስ “የአንዲት ሚስት ባል” አይደለም። የሚወሰልት ባል የአንዲት ሴት ወንድ አይሆንምና።

ስለዚህም ሐዋርያው ጳውሎስ ለሽምግልናና ለዲቁና ባስቀመጠው መስፈርት ውስጥ “የአንዲት ሚስት ባል” የሚለውን ያካተተው ለትዳራቸው ታማኝ የሆኑ ወንዶችን ብቻ ለማመልከት ነው።

እናም ዛሬ ዛሬ አገልጋዮች ራሳቸውን ሲያስተዋውቁ፣ “የአንዲት ሚስት ባል ነኝ” ሲሉ ስሰማ፣ “እርሱን ማን አወቀ?” እላለሁ፤ በሆዴ ነው ግን።

https://www.facebook.com/PaulsPulpit/posts/541720548384157

“የጸሎት ኀይል” እንደገና መታተሙን ሰምተዋል?

እንግዲያውስ ይስሙ።

ይህ መጽሐፍ ከሮናልድ ደን ድንቅ መጻሕፍት አንዱ ነው።

ስቴዲዮም በሚገኘው የመሠረተ ክርስቶስ የመጻሕፍት መደብር ጎራ ቢሉ ያገኙታል።

ከተወሰኑ ጊዜያት ወዲህ የመዝሙር ሰንደቆችን ስሰማ፣ በወንጌላውያን እና በኦንሊ ጀሰሶች መካከል ያለው ልዩነት ምን ያህል ይታወቅ እንደ ሆነ ማሰብ ጀምሬያለሁ። አንድ ሰው ዐሥራ ምናምን መዝሙር ዘምሮ ሲያበቃ ሁሉም ነገር ኢየሱስ የሚል ብቻ እንዴት ይሆናል? በርግጥ አንድ ሁለት ቦታ “እግዚአብሔር ሆይ፤ ልጅህን ልከህ” የሚል አገላለጥ መኖሩ አይቀርም። “አባት ሆንከኝ” የሚል ቢኖርም፣ አብዛኞቹ ዘማሪዎች ይህን የሚሉት ራሱን ኢየሱስን እንደ አባት እያሰቡ እንደሆን እገምታለሁ። ከዚያ ውጭ ግን መንፈስ ቅዱስ የሚል ቃል አንዴም እንኳን ያልተጠቀሰባቸው የመዝሙር አልበሞች አሉን። እኛን ኦንሊ ጂሰሶች በምን ይሆን የምንለያየው?

ስለዚህ የመዝሙር ሰንዱቃችን ኦንሊ ጂሰሶችጋ ቢወሰድ ምንም ሳይጎረብጣቸው ሙሉ በሙሉ ሊጠቀሙበት ይችላሉ። የእነርሱም ዐልበም እኛጋ ቢመጣ ተመሳሳይ አቀባበል ያገኛል። ከዚህ በፊት አንዲት ዘማሪ እዚያው እያለች ያወጣችው አልበም በእኛ መካከል እጅግ ተቀባይነት ስላገኘ፣ አገልግሎትም እየሰጠናት ቀስ በቀስ እዚሁ ቀረች። ሌላኛው ደግሞ የመዝሙር አልበሙን ሙሉ በሙሉ እየሰማንለት፣ የእኛም ዘማሪዎች አምልኮ ሲመሩ መዝሙሮቹን እየዘመሯቸው ዘማሪውን ግን በአጋጣሚ ቦታ ሳንሰጠው ቀረን። ይህን ሁሉ ሳስበው ያስገርመኛል፤ ሥላሴያውያን አማኞችና ሥላሴያውያን ያልሆኑቱ እንዴት የመዝሙር አልበማቸው እንዴት ልዩነት የሌለው ይሆናል? ከሥላሴያዊነት ቀስ በቀስ ወደ ኢየሱሳዊነት-ብቻ እየተንሸራተትን ይሆን?

The Forgotten Trinity (የተረሳው ሥላሴ)፣ The Forgotten Father (የተረሳው አብ) የሚሉ መጻሕፍትን አንብቤያለሁ። እስካሁን ባላነብባቸውም The Holy Spirit: The Forgotten Person of the Trinity እንዲሁም በፍራንሲስ ቻን የተጻፈ The Forgotten God: Reversing Our Tragic Neglect of the Holy Spirit የሚሉ መጻሕፍት መኖራቸውን አውቃለሁ። እናም ችግሩ የኢትዮጵያ ወንጌላውያን ብቻ ሳይሆን፣ የሌሎቹም ይመስለኛል። በኢትዮጵያ ወንጌላውያን አማኞች ላይ የጰንጠቆስጤአውያን ጫና መግዘፉ ተደጋግሞ ሲነገር እየሰማን መንፈስ ቅዱስን ችላ ማለታችን ዘይገርም ነው። ዋናው ችግር ስብከታችን ይሆን?

ዶክትሪን የሚዘምሩ ዘማሪዎችን ጌታ እንዲያስነሣልን እናፍቃለሁ።

https://youtu.be/ZvZ__czMIh0?si=xQ5_JOBuBFdNJcjJ

በቅርቡ የወጣውን የመስከረም ጌቱ የመዝሙር ሰንዱቅ መስማት ጀምሬያለሁ። በብዙ ነገሮች እጅግ የተዋጣለት ነው። በተለይ በወንጌላያን ዘንድ የአስተምህሮ (doctrine) ዝማሬዎች እምብዛም የማይደፈሩ ቢሆኑም፣ በመስከረም ሥራ ውስጥ ግን የነገረ ክርስቶስ (“ያ መሲሕ”) እና የትምህርተ ሥላሴ መዝሙር (“እናምናለን”) መኖራቸው እጅግ አስደሳች ነው። ይህ አካሄድ ሊበረታታና ሌሎችም ትምህርት ሊወስዱበት የተገባ ነው። ለዛሬ መናገር የፈለግሁት "እናምናለን" ስለሚለው መዝሙር ነው።

አዝማቹ፣ “በእግዚአብሔር አብ እናምናለን፤
በእግዚአብሔር ወልድ እናምናለን፤
በእግዚአብሔር መንፈስ ቅዱስ እናምናለን፤
አንድ አምላክ አለን አሜን።” ይላል።

ይህ በእውነቱ እንከን የሚወጣለት አይደለም። በተለይ “እናምናለን” የሚለው ቃል፣ ነባር የቤተ ክርስቲያን የእምነት መግለጫዎች “አምናለሁ (እናምናለን)” በሚል መልኩ ሲቀርቡ የነበሩ በመሆኑ በመሆኑ የመስኪ መዝሙር እነዚህን ታሪካዊ የቤተ ክርስቲያን የእምነት መግለጫዎችን (የሐዋርያት፣ የኒቅያ) የሚዘክር ዐይነት ነው። እግዚአብሔር ይባርካት!

ይህ መዝሙር አዝማቹ የተሟላ እንደ ሆነ ሁሉ፣ ቁጥሮቹም በአግባቡ ያንኑ አሳብ ተከትለው በቅጡ የተደራጁ ናቸው። ለዚህም ሦስት ቁጥሮች ተመድበዋል። የመጀመሪያው ቁጥር ስለ አብ፣ ሁለተኛው ስለ ወልድ፣ ሦስተኛው ደግሞ ስለ ለመንፈስ ቅዱስ የሚናገሩ ናቸው።

1) የፍጥረነት ንድፍ ዕቅድ አውጪ፣
ለአጽናፈ ዓለም ፍትሕ ሰጪ፣
እግዚአብሔር አብ መንገድ አ’ርጎ፣
ሕዝቡን ጠራ ልጁን ልኮ።

ይህ ክፍል እግዚአብሔር አብ የፍጥረት ንድፍ ዕቅድ አውጪ መሆኑን እና ልጁን የላከውና ሕዝቡን የጠራው እርሱ መሆኑን በግልጽ ያሳያል።

2) ሥጋ ሆኖ በወረደው፣
ፍጹም አምላክ፣ ፍጹምም ሰው፣
በራሱ ደም በሚማልድ፣
አስታራቂ እግዚአብሔር ወልድ።

ይህኛውም ቁጥር ያለ አንዳች አሻሚ ሁኔታ ስለ ጌታ ኢየሱስ ማለትም ስለ ወልድ ይናገራል።

3) የሚመራ ወደ ኢየሱስ፣
ስለ ኀጢአት የሚወቅስ፣
ወደ እውነት የሚያቀና፣
ኀይል የሚሰጥ የሚያጽናና።

ይህኛው ቁጥር ስለ መንፈስ ቅዱስ እንደሚናገር መረዳት ቢቻልም፣ ከሌሎቹ ቁጥሮች በተለየ መልኩ የመንፈስ ቅዱስ ስም ለምን እንዳልተጠቀሰ ግን አልገባኝም። በዚህም ላይ ልክ ቁጥሩ እንደ ተዘመረ፣ “በእግዚአብሔር አብ እናምናለን” የሚለው አዝማች ስለሚከተል ይህ ቁጥር ስለ አብ የሚናገር ተደርጎ ሊወሰድ ይችላል።

በእኔ እይታ ይህን ጉድለት ለማስተካከል የተለያዩ አማራጮች አሉ፤ የመጀመሪያው ግልጽና ቀላል መንገድ እንደ ሌሎቹ ቁጥሮች ሁሉ የመንፈስ ቅዱስን ስም በ3ኛው ቁጥር ውስጥ መጥቀስ ነበር። ይህ ካልተቻለም፣

1) ቁጥር 3 እየተዘመረ “መንፈስ ቅዱስ” የሚለው ስም ከጀርባ በሌሎች አጃቢዎች ሊዜም ይችል ነበር።

2) ወይም ቁጥሩ እንዳለቀ አዝማቹ ስለሚዘመር፥ አዝማቹን “በመንፈስ ቅዱስ እናምናለን” በማለት እንዲጀምር በማድረግ። ከዚህ ጋር እንዲጣጣም ከቁጥር 2 በኋላም አዝማቹን “በእግዚአብሔር ወልድ እናምናለን” ማድረግ። የሥላሴን አካላት ስም ስንጠራ ሁልጊዜ ከአብ መጀመር ግድ አይደለም። ስለዚህ ከመንፈስ ቅዱስም ሆነ (1ቆሮ. 12፥4-6) ከወልድ (2ቆሮ. 13፥14) በመጀመር የሥላሴን አካለት ስም መዘርዘር እንችላለን። ይህ እንዲያውም የመዝሙር ዶክትሪን አስተማሪነት በአንድ ደረጃ ባላቀው ነበር።

እንግዲህ በ3ኛው ቁጥር ውስጥ የመንፈስ ቅዱስ ስም አለመጠቀሱ ትልቅ ጉድለት ሆኖ አይደለም ያነሣሁት። (አዝማቹ "በመንፈስ ቅዱስ እናምናለን" ይላልና!) ነገር ግን የአስተምህሮ ዝማሬዎችን ጉድለታችንን በድንቅ ሁኔታ የሚያሟላ መዝሙር አግኝተን ስናበቃ ይህች አንዲት ጉድለት ዘማሪዋን እጀ ሰባራ ስታደርጋት ስላየሁ በቁጭት ነው።

አስቀድሜ እንዳልሁት ይህ የመስኪ የመዝሙር ሰንዱቅ በዜማ፣ በመልእክት፣ በቃላትና በድምፅ እጅግ የተዋጣለት ሥራ ነው። (ስለ ሙዚቃው ባለሞያዎች ይናገሩ)።

በእውነት፣ መስኪ አንቺን ክፉ አይይብን!

https://www.youtube.com/watch?v=Qjj2mOlbZW4&list=RDo5apgYwj1t4&index=7

እግዚአብሔርን “ስመኛ”? ምነው ወገን!?

የትኞቹም ዘማሪዎች የሚዘምሩበትን ቋንቋ ማወቅ አለባቸው። የሚጠቀሙበትን እያንዳንዱን ቃል ትርጉሙን በጥንቃቄ መረዳት ወይም በሳል የቋንቋ ሰዎችንም አስቀድመው ማማከር ቢችሉ፣ ኋላ ከሚፈጠር ችግር ይድናሉ። በተለይ አዲስ ቃል ተገኘ በሚል ጉጉት ያልተለመዱ ቃላትን ፈጥነው ጥቅም ላይ ከማዋል በፊት ይህን ማድረግ የግድ አስፈላጊ ነው።

ዛሬ ይህን እንድጽፍ ምክንያት የሆነኝ፣ “ስመኛ” የሚለው ቃል ነው። ስመኛን የማውቀው እናቴ፣ “ምን ዐይነቱ ስመኛ ነው ባካችሁ!” ስትል ነው፤ ይህን የምትለው፣ “እገሌ እንዲህና እንዲህ አደረገኝ” የሚል ስሞታ የሚደጋግም ሰው ሲገጥማት ነበር። እኔም ለጥፋቴ ሰበብ ስደረድር ይህንኑ ትለኝ ስለ ነበር፣ ስመኛ አሉታዊ ትርጓሜ እንዳለው ነበር የማውቀው። . . .

ከጥቂት ጊዜያት በፊት እግዚአብሔርን “ስመኛ” እና “ፍርደኛ” በማለት የሚገልጥ መዝሙር ገጥሞኝ ነበር፤ የዛሬ 13 ዓመት። (“ፍርደኛ” ማለት ፈራጅ ማለት አይደለም፤ የተፈረደበት እንጂ። ስለዚህ ቃሉን ለጌታ ኢየሱስ ልንጠቀምበት እንችላለን።) ዘማሪዋ የመዝሙር ሰንዱቋን (አልበሟን) ለመልቀቅ 5 ጉዳይ ላይ ነበር ሲዲውን የሰጠችኝ። መዝሙሮቿ በሙሉ እጅግ ምርጦች የነበሩ ቢሆኑም፣ “ስመኛ” እና “ፍርደኛ” የሚሉት ቃላት ግን ለእግዚአብሔር እንደማይሆኑ ለማሳመን፣ በቀጠሮአችን ላይ መዝገበ ቃላት ይዤ መገኘት ነበረብኝ። እርሷም ሚክስ ተደርጎ ያለቀለት መዝሙግን አፍርሳ እንደገና መቀዳት ቢኖርባትም፣ በደስታ አድርጋዋለች። ይህን ማድረጊያ ዕድል መኖሩም ለሁላችንም ዕፎይታ ነበር።

እናላችሁ፤ ከሰሞኑ ጥሩ ጥሩ መዝሙሮችን የያዘ አንድ የመዝሙር ሰንዱቅ እየሰማሁ፣ በአንዱ መዝሙር ውስጥ እግዚአብሔር “ስመኛ” ሲባል ሰማሁ። ይህ እጅግ አስደንጋጭ የቃል አጠቃቀም ነው። ለመሆኑ ስመኛ ማለት ምን ማለት ነው?

“ስመኛ” የሚለውን ቃል የደስታ ተ/ወልድ የአማርኛ መዝገበ ቃላት “ስም አክፊ” በማለት ይፈታዋል። ስም አክፊ ማለት ስም የሚያከፋ፣ ስም የሚያጠፋ ማለት ነው። አምሳሉ አክሊሉ (ዶ/ር) እና ዳኛቸው ወርቁ ያዘጋጁት “የአማርኛ ፈሊጦች” ደግሞ፣ ስመኛን “ሰበበኛ፣ ነገረኛ፣ ከሰው ራስ ላይ የማይወርድ” በማለት ይፈታዋል። ለዚህም “ይህን ስመኛ ሰው ገላግሉኝ” የሚል ምሳሌ ያቀርባል። ስለዚህ፣ ስመኛ የሚባለው ሰው የሰውን ስም የሚያጠፋ፣ ለደረሰበት ነገር ሁሉ ሌሎችን በሰበብነት የሚያቀርብ ሰው ማለት ነው። በአጭሩ፣ ስመኛ ሰበበኛ ነው።

እናም እግዚአብሔርን ስመኛ ማለት እጅግ ጸያፍ ነገር ነው። ዘማሪዎቹ ስመኛ የሚለው ቃል የተጠቀሙት፣ ስሙ የገነነ ለማለት በማሰብ እንደ ሆነ ገብቶኛል። ዘማሪዎች (እና ሰባኪዎች) ያልተሰለቸ ቃል ለመጠቀም ከመጓጓታቸው የተነሣ፣ ትርጓሜያቸውን በደንብ የማያውቋቸውን ቃላት ሲጠቀሙ እንዲህ ዐይነት ወጥመድ ውስጥ ይወድቃሉ። ...

ደረጀ ከበደ (ዶ/ር) ከ29 ዓመት በኋላ ወደ ኢትዮጵያ በተመለሰ ወቅት አግኝቼው ነበር። በተገናኘን በመጀመሪያው ቀን ያቀረበልኝ ጥያቄ፣ ጥሩ የአማርኛ መዝገበ ቃላት ከየት እንደሚገኝ እንድጠቁመው ነበር። ዶሮ ማነቂያ አካባቢ ያሉ የመጽሐፍ ሻጭ ወዳጆቼን አማክሬ፣ የደስታ ተ/ወልድን እና የአለቃ ኪ/ወልድ ክፍሌን መዛግብተ ቃላት አገኙለት። እናም እነዚያን ለመቀባበል በሌላ ጊዜ ተገናኘን። በዚያን ወቅት፣ ስለ ቃላት አጠቃቀሙ ጠይቄው ነበር። እርሱም አንድን መዝሙር ከጻፈ በኋላ፣ ከተጠቀማቸውን ቃላት ጋራ ተመሳሳይነት ያላቸውን ቃላት ከመዝገበ ቃላት እንደሚሰበስብና የተሻሉ (ያልተሰለቹ) ቃላትን ካገኘም ቀይሮ እንደሚጠቀም ጠቆመኝ። ይህን ከተነጋገርን ከጥቂት ጊዜያት በኋላ በኋላ ቁጥር 9 ሰንዱቁ ሲወጣ፣ የነገረኝን ነገር አስተዋልሁ።

ለምሳሌ “የሰው አስታማሚ” በሚለው መዝሙሩ ውስጥ ስለ ተቸገሩ ሰዎች ሲገልጥ፣ “ከዓይናችን ከጠፉ ፈጥነው ይረሳሉ፤ ኩርሲያቸው ተወስዶ እያሉ እንደሌሉ” የሚሉ ስንኞች አሉ። “ኩርሲ” ምን ማለት ነው? ወንበር ወይም መቀመጫ። “ወንበራቸው ተወስዶ” በማለት የተለመደውን ዘይቤ መጠቀም ሲችል፣ “ኩርሲያቸው” የሚል ያልተለመደ ቃል ተጠቅሟል። “የነጻነት መዘዝ” በሚለው መዝሙሩ ውስጥ ደግሞ፣ “ቀላዋጮች በዙ፣ ተንባዮች ለእንጐቻ” የሚል ሐረግ አለ። እኛ የምናውቀው፣ “ለእንጀራ ሲባል” ወይም “ለእንጀራ ሲል” ሲባል ነው። እርሱ ግን “ለእንጎቻ” በማለት ያልተሰለቸ ቃል ተጠቅሟል።

እናም ምን ማለቴ ነው? መዝገበ ቃላት ይኑራችሁ፤ የመዝሙራችሁን ቃላትም አስቀድማችሁ በዚያ ፈትሹ ለማለት ብቻ ነው።

https://www.facebook.com/PaulsPulpit/posts/528478836374995

https://youtu.be/ff4WytuptcU?si=7ikUPEGe2KtkfYs8

ዕቅበተ እምነት የከበረ አገልግሎት ነው። መጽሐፍ ቅዱስም የቤተ ክርስቲያንም ታሪክ ለዚህ በቂ ማስረጃ አለው። ዕቅበተ እምነት በቤተ ክርስቲያን ለተሾሙ የሙሉ ጊዜ አገልጋዮች ብቻ የተተወ የአገልግሎት መስክ እንዳልሆነም እዚህ ጋ ማንሣት ያስፈልጋል። ለዚህም ከጥንቷ ቤተ ክርስቲያን ዮስጦስ ሰማዕቱን (Justin Martyr)፣ ከ20ኛው ክፍለ ዘመን ሲ ኤስ ሌዊስንና በሕይወት ካሉቱ ደግሞ ዊልያም ሌን ክሬይግን በአስረጅነት አቀርባለሁ።

የኢትዮጵያ አብያተ ክርስቲያናት ግን ይህን መስክ ችላ ያሉት ብቻ ሳይሆን በቅጡ የተረዱትም አይመስልም። ከዚህ የተነሣ ዕቅበተ እምነት በአብዛኛው በወጣቶች ይያዛል።  በዚህ ረገድ የአገራችን ቤተ ክርስቲያን ዕድለኛ ናት፤ እግዚአብሔር በእነዚህ ወጣቶች ባርኳታልና። ወጣቶቹ ለወንጌል እውነት ከልባቸው የሚቀኑ፣ ብዙ ያነበቡ፣ ደፋሮችና አይደክሜዎች መሆናቸው በአንድ በኩል ትልቅ በረከት ነው። የልምድ ጉድለታቸውም ቢሆን በሂደት እንደሚቀረፍ ተስፋ ማድረግ ይቻላል።

በሌላ በኩል ግን የሌላውን ጉድለት በሚያዩበት ልክ የራሳቸውን ጉድለት አለመመርመራቸው፣ የማረም እንጂ የመታረም ዝግጁነት የማይታይባቸው መሆኑ፣ ለአስተምህሮ አቋማቸው ጥራት የሚተጉትን ያህል ለመንፈሳዊ ጠባያቸው መሠራት ትኩረት አለመስጠታቸው ያሳስባል። የማኅበራዊ ትስስር ገጾች የሚፈጥሩት ጫናም በዚህ ላይ ሊታከል ይችላል። ወጣቶቹ በዕቅበተ እምነት አገልግሎት ሲሰማሩ፣ ራሳቸውን ከሌሎች ጉዳዮች ምን ያህል ማቀብ እንዳለባቸው የተረዱም አይመስለኝም።

(March 30, 2021 ከጻፍሁት የተወሰደ።)

ሰባኪው፣ “የማያስተውል ሕዝብ ይገለበጣል” የሚለውን አሳብ ለምዕመናኑ በማንበብ ስብከቱን ጀመረ። በአሜንታ በታጀበው ስብከቱ መካከል ወደ አንዲት እናት እያመለከተ፣ “እትዬ እስቲ አንዴ ይነሡ” በማለት ጠየቃቸው።

እርሳቸውም ከሰባኪው የመጣውን ትዕዛዝ ተቀብለው ብድግ አሉ። ሰባኪው ቀጠለ፤ “ለመሆኑ እርስዎ አሁን ያስተውላሉ?”

“አዬ ቄሱ” በማለት መልሳቸውን ጀመሩ፤ “እርጅና ከተጫጫነኝ ቆየሁ እኮ፤ ማስተዋልም ርቆኛል። ኧረ እንዲያውም አላስተውልም” በማለት በዝግታ ተናገሩ።

ሰባኪው ቆጣ በማለት፣ “እትዬ ምንም ምክንያት መደርደር አያስፈልግም። ወደዚህ መጥተው ይገልበጡ!” በማለት ትእዛዙን አስተላለፈ።

https://www.facebook.com/PaulsPulpit/posts/518594057363473

የመለያየት ጥቅም!?

“ከሁሉ አስቀድሞ በቤተ ክርስቲያን በምትሰበሰቡበት ጊዜ በመካከላችሁ መለያየት እንዳለ ሰምቻለሁ፤ ይህም ሊሆን እንደሚችል በከፊል አምናለሁ፤ ከእናንተ መካከል እውነተኞቹ ተለይተው ይታወቁ ዘንድ፣ ይህ መለያየት በመካከላችሁ መኖሩ ግድ ነው፡፡” (1ቆሮ. 11፥18-19)

በቆሮንቶስ ቤተ ክርስቲያን በአስተምህሮና በልምምድ ምክንያት መለያየት እንደ ነበረ የ1ኛ ቆሮንቶስን መልእክት ያነበበ ሁሉ ሊገነዘብ ይችላል፡፡ ከልዩነቶቹ አንዱ ከጌታ እራት (ቅዱስ ቁርባን) ጋር የተያያዘ ነው፡፡ ሰዎቹ በዚህና በሌሎች ጉዳዮች የአስተምህሮና የልምምድ ትርምስ ውስጥ እንደ ተዘፈቁ የሰማው ሐዋርያ፣ እያንዳንዱን ጉዳይ እየጠቀሰ ትምህርትና ተግሣጽ አስተላልፎላቸዋል፡፡ የዛሬው ጉዳዬ ግን፣ “ከእናንተ መካከል እውነተኞቹ ተለይተው ይታወቁ ዘንድ፣ ይህ መለያየት በመካከላችሁ መኖሩ ግድ ነው” በማለት የገለጸውን ይመለከታል፡፡

ቤተ ክርስቲያን በየዘመናቱ ከመካከሏ እውነተኞቹንና እና ሐሰተኞችን አቅፋ እንደምትይዝ መጽሐፍም የሕይወት ተመክሮም ያስተምረናል፡፡ መረቧ ዓሦችን ብቻ ሳይሆን ጊንጦችንም ሰብስቧል፤ ዕርሻዋ ስንዴ ብቻ ሳይሆን እንክርዳድም አለበት፤ ጋጣዋ በጎችን ብቻ ሳይሆን፣ ፍየሎቹንም ይዟል፡፡ በበጎቹ መግቢያ ተኩሎችም ዘው ብለዋል፡፡ እናም በአስተምህሮና በተያያዙ ጉዳዮች በየጊዜው ልዩነት ሊከሰት ግድ ነው፡፡ ጉዳዩ ቢያሳዝንም፣ ጥቅም አልባ ግን አይደለም፤ እግዚአብሔር፣ እውነተኞቹ አማኞች ተለይተው እንዲታወቁ ከሚያደርግባቸው መንገዶች አንዱ ይሄ ነውና!

እስቲ በእኛው ዘመን ውስጥ ብቻ እንኳ በአስተምህሮ ምክንያት የተነሡ መለያየቶችን በዚህ መነጽር ለማየት ሞክሩ፡፡

(ጃንዋሪ 3, 2019 የተጻፈ።)

https://www.facebook.com/PaulsPulpit/posts/2091767584243042

https://youtu.be/zSIw1CODKMY

ከላይኛው የቀጠለ ...

ፈቃድ የባሕርይ እንጂ የአካል መገለጫ አይደለም። አብ፣ ወልድ፣ መንፈስ ቅዱስ በግብርና በስም ሦስት፣ በባሕርይ፣ በአምላክነትና በፈቃድ አንድ ናቸው። እናም በሥላሴ መካከል አንድ ፈቃድ ነው ያለው።

ከዚህ በቀር ጌታ ኢየሱስ ሁለት ፈቃድ እንዳለው አምነው ሲያበቁ፣ በሥላሴ መካከል ሦስት ፈቃድ እንዳለ ማመን አያስኬድም። ለክርስቶስ ሲሆን ፈቃድ የባሕርይ፣ ለሥላሴ ሲሆን ደግሞ ፈቃድን የአካል አድርጎ መውሰድ አዝልቆሽ የጎደለውና የተዝረከረከ አካሄድ ነውና።
https://www.facebook.com/share/GsPbiwixLh5i3AeK/

የሥላሴ ፈቃድ አንድ ወይስ ሦስት?

ክርስቶስ ኢየሱስ በአካል አንድ ቢሆንም፣ በአምላክነቱ ምሉዕ በመሆኑ የአምላክነት ፈቃድ፣ በሰው-ነቱም ምሉዕ በመሆኑ የሰው-ነት ፈቃድ እንዳለው አይተናል። ይህም 6ኛው የቤተ ክርስቲያን ውሳኔ መሆኑንም አውስተናል። ጉባኤውም በካቶሊካውያን፣ በምሥራቅ ኦርቶዶክሳውያን እና በወንጌላውያን ተቀባይነት እንዳለው የታወቀ ነው።

ጌታ ኢየሱስ አንድ አካል፣ ሁለት ባሕርይ አለው። ስለዚህ ሁለት ፈቃድ የሚኖረው ከሆነ፣ “ፈቃድ” የሚባለው ነገር የአካሉ ሳይሆን፣ የባሕርይ መሆኑን መረዳት አይከብድም። ኢየሱስ አንድ አካል በመሆኑ፣ ፈቃድ የአካል መግለጫ ቢሆን ኖሮ አንድ ፈቃድ ነበር የሚኖረው፤ ጌታ ኢየሱስ ግን አንድ ሳይሆን ሁለት ፈቃድ ያለው በመሆኑ ፈቃድ የባሕርይ መግለጫ ነው ማለት ነው። ጌታ ኢየሱስ የመለኮት ባሕርይ ስላለው መለኮታዊ ፈቃድ፣ የሰውነት ባሕርይ ስላለው የሰው ፈቃድ የሚኖረው ለዚህ ነው።

ይህ እንዲህ ከሆነ፣ በሥላሴ መካከል ስንት ፈቃድ ሊኖር ነው? ፈቃድ የአካል ሳይሆን የባሕርይ መገለጫ ከሆነ፣ ሥላሴ በአካል ሦስት ቢሆኑም በባሕርይ አንድ ነውና በሥላሴ መካከል ያለው ፈቃድ አንድ ሊሆን ግድ ነው። ይህ ጉዳይ ለወንጌላውያን በተጻፉ አንዳንድ መጽሐፎች ላይም ይህ በመጠኑም ቢሆን ተንጸባርቆ ተመልክቻለሁ።

“በህልውና፣ በአሳብ፣ በፈቃድና በመለኮት ስለማይለያዩ” (ገጽ 29)

“በመካከላቸው [በአብ፣ በወልድና በመንፈስ ቅዱስ] ፍጹም የፈቃድ፣ የዓላማና የባሕርይ አንድነት አለ” (ገጽ 44)

(በዶ/ር እሸቱ አባተ ተጽፎ 1987 ዓ.ም በመካነ ኢየሱስ ሴሚናሪ የታተመው “ትምህርት ሥላሴ”)

ስለዚህ ሦስቱ የሥላሴ አካላት በባሕርይ፣ በፈቃድና በመለኮት አንድ ናቸው፤ በስም፣ በግብርና በመንፈሳዊ አካል ግን ሦስት ናቸው።

በቄስ ኮሊን ማንስል ተጽፎ የታተመው “ትምህርተ እግዚአብሔር”ም ይህን አሳብ የአብን፣ የወልድንና የመንፈስ ቅዱስን የፈቃድ አንድነት ለማስረዳት በገጽ 226 ላይ “የሦስቱ አካላት አንድነት” የሚል ንዑስ ርዕስ አስቀምጧል።

በዚያም ውስጥ
1. የሦስቱ አካላት የፈቃድ አንድነት (226)
2. የሦስቱ አካላት ባሕርይ አንድነት (227)
3. የሦስቱ አካላት ህላዌ አንድነት (228)

በማለት ይዘረዝራል። ስለዚህ ሦስቱ አካላት የፈቃድ፣ የባሕርይና የህላዌ አንድነት አላቸው ማለት ነው። መጽሐፉ “የሦስቱ አካላት አንድነት” በሚለው ንዑስ ርእስ ውስጥ የሚከተለውን ይላል፤

“ሦስቱ በፍጥረት፣ በመግቦት፣ በደኅንነትና በሌላም ሥራ ሲሳተፉ አንድ ፈቃድ፣ አንድ ዓላማና ግብ አላቸው” (226)

“‘የአንድ አምላክ አንድነት ምስጢራዊነት አለው’ ብለን . . . እንደገለጥነው ሁሉ፣ የእግዚአብሔርም ፈቃድ ምስጢራዊነት አለው። አብ ይፈቅዳል፤ ወልድ ይፈቅዳል፤ መንፈስ ቅዱስ ይፈቅዳል፤ ፈቃዳቸውም አንድ ነው፤ ምክንያቱም የአንዱ እግዚአብሔር ፈቃድ ነውና።” (227)

ከዚያም ቀደም በሚል ስፍራ፣
“ወልድ የአብን ፈቃድ ይከተላል፤ . . .። መንፈስ ቅዱስም የአብና የወልድን ፈቃድ ሲፈጽም፣ የራሱን ፈቃድ ደግሞ ይፈጽማል፤ ፈቃዳቸው አንድ ነውና።” (210-11)

የካልቪንንም ትምህርት ሲያብራራም “በእግዚአብሔር አንድ ፈቃድ ብቻ አለ፤ ይህም ፈቃድ በውስጣዊ የእርስ በርስ ፍቅር ይገዛል” (243) በማለት ነው።

በአለቃ መሠረት ስብሐት የተጻፈውና በመካነ ኢየሱስ ሴሚናሪ የታተመው “ሥላሴ በተዋሕዶ” ምዕራፍ 34 “ሥላሴ በአንድ መለኮታዊ ፈቃድ” የሚል ርእስ ይዟል(ገጽ 299)።

በዚያም ውስጥ የሚከተሉትን ይላል፤
“እያንዳንዳቸው የሥላሴ አካላት ‘ሕይወት፣ ሕይወት፣ ሕይወት’ ተብለው፣ በአጠቃላይ አንድ ሕይወት እንደሚባሉ አይተናል። እንደዚሁም ሁሉ በሦስቱ አካላት በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ያለ፣ ባሕርያዊ ፈቃድም አንድ ፈቃድ ሆኖ እናገኘዋለን።”

“ይህ እንግዲህ የሦስቱ ባሕርያዊ ፈቃድ አንድ መሆኑን ከመሠረቱ ሲያሳይና ማንኛውም የዚህ መለኮታዊ ፈቃድ አፈጻጸም ደግሞ በአንድ ክሂልና በአንድ ኀይል በአንድ ግብር ሲገለጽ፣ ሦስቱ አካላት በየግላቸው የሚፈጽሙት ነገር ሳይኖር፦ በዚሁ በአንድ ፈቃድ መሠረት ወልድና መንፈስ ቅዱስ እግብር ላይ ያውሉታል”
“ስለዚህ የአብ ፈቃድ፣ የወልድ ፈቃድ፣ የመንፈስ ቅዱስ ፈቃድ አንድ ፈቃድ ይባላል እንጂ ሦስት ፈቃድ አይባልም” (299)

እንግዲህ ከላይ በተወሰነ ደረጃ ለመጥቀስ እንደ ሞከርሁት በሦስቱ የእግዚአብሔር አካላት የስም፣ የአካልና የግብር ሦስትነት እንዳለ ሁሉ የባሕርይና የፈቃድ አንድነት ነው ያለው። እናም ፈቃድ የአካል ሳይሆን፣ የባሕርይ መገለጫ በመሆኑ፣ በሥላሴ መካከል አንድ ፈቃድ መኖሩን መቀበል ተገቢ ነው። እዚህ ላይ መስተዋል የሚያስፈልገው ነገር ቢኖር፣ ትምህርተ መለኮት አስጠብቆት የዘለቀው የአካል (person) ብያኔና አሁን በሥነ አእምሮ (በሥነ ልቡና) ዘርፍ ያለው የ“አካል” ብያኔም ልዩነት አላቸው። (ለዚህ Fred Sanders, The Triune Godን ይመልከቱ።) ስለዚህ ከዘመናዊ ሥነ ልቡና ጨልፈን ነገረ መለኮት ውስጥ ካልጨመርን በቀር፣ ነባሩ ነገረ መለኮት ፈቃድን በባሕርይ መገለጫነቱ እንጂ በአካል መግለጫነቱ አያውቀውም።

ታዲያ ስለ ሥላሴ የሚያስተምሩ ሰዎች መንፈስ ቅዱስ አካል መሆኑን ለማስረዳት፣ ፈቃድ እንዳለው ማስረጃ የሚያቀርቡት ለምንድን ነው? ይህን በቀጥታ መውሰዱ ፈቃድን የባሕርይ ሳይሆን የአካል መግለጫ አያደርገውም ወይ? እዚህ ላይ አንድ ጠቃሚ ነጥብ ማንሣት ተገቢ ይመስለኛል። ፈቃድ የአካል ሳይሆን የባሕርይ መገለጫ ቢሆንም፣ የአንድ ነገር ባሕርይ የሚገለጠው በአካል ነው። እናም በአካል ካልተገለጠ በቀር ባሕርይን ለማስረዳት አይቻልም።

ይህን በቀላል ምሳሌ እንመልከት። እገሌ የሚባል ሰው፣ በሥነ ምግባር ባሕርዩ ደግና ቸር ነው እንበል። የዚህን ሰው ደግነት የምናየው ግን በአካሉ ከተገለጠ ብቻ ነው። ግለሰቡ የተራቡ ሰዎችን እየመገበ፣ የታረዙትንም እያለበሰና የተቸገሩትን እየረዳ የሥነ ምግባር ባሕርዩ ካልተገለጠ በቀር “ደግነቱ” ረቂቅ እንደ ሆነ ይቀራል እንጂ አይገለጥም። ልክ እንደዚሁም የየትኛውም ነገር ባሕርይ ረቂቅ በመሆኑ፣ በአካል (person) ካልተገለጠ በቀር አይታወቅም። ልክ እንደዚሁ የእግዚአብሔርም ባሕርይ የሚገለጠው በአካል (person) በመሆኑ፣ ፈቃድ የባሕርይ መገለጫ መሆኑን ሳንስት የመንፈስ ቅዱስን አካልነት ልንገልጥበት እንችላለን። መንፈስ ቅዱስ መንፈሳዊ አካል ካልሆነ በቀር ፈቃዱ ሊገለጥ አይችልምና!

እናም እግዚአብሔር አብ አምላክ ነው፤ ወልድ አምላክ ነው፤ መንፈስ ቅዱስ አምላክ ነው ብንልም አንድ አምላክ እንጂ ሦስት አማልክት ናቸው አንልም አይደል? ልክ እንደዚሁ፥ የአብ ፈቃድ፣ የወልድ ፈቃድ፣ የመንፈስ ቅዱስ ፈቃድ ብንልም፣ አንድ ፈቃድ አንጂ ሦስት ፈቃድ አንልም።

“ስለዚህ ፈቃደ እግዚአብሔር የአሐዱ ሥሉስ አምላክ ፈቃድ ነው። የአብ ፈቃድ የአብ የግሉ ፈቃድ አይደለም፤ የሥላሴ ፈቃድ በመሆኑ የወልድና የመንፈስ ቅዱስም ፈቃድ ነው። ወልድ ሊፈጽም የመጣው የአብ ፈቃድ ራሱ ወልድም የተሳተፈበት የሥላሴ ፈቃድ ነው። መንፈስ ቅዱስ የሚከውነው ፈቃድ ራሱም አብሮ የፈቀደው የሥላሴ ፈቃድ ነው። የአብ፣ የወልድና የመንፈስ ቅዱስ ባሕርይ አንዱ የመለኮት ባሕርይ በመሆኑ የአንዱ ፈቃድ ሌሎቹም የሚጋሩት ፈቃድ ነው። የአንዱ አካል ፈቃድ የሌሎቹም፣ የአንዱ ተግባር የሌሎቹም ነው።” (የእግዚአብሔር ልጅ፤ ገጽ 32።)

"ከሴሰኞች ጋር እንዳትተባበሩ በመልእክቴ ጻፍሁላችሁ። በጠቅላላው የዚህን ዓለም ሴሰኞችን፥ ወይም ገንዘብን የሚመኙትን ነጣቂዎችንም፥ ወይም ጣዖትን የሚያመልኩትን አላልሁም፤ ይህስ ቢሆን ከዓለም ልትወጡ ይገባችሁ ነበር። አሁን ግን ወንድሞች ከሚባሉት አንዱ ሴሰኛ ወይም ገንዘብን የሚመኝ ወይም ጣዖትን የሚያመልክ ወይም ተሳዳቢ ወይም ሰካር ወይም ነጣቂ ቢሆን ከእርሱ ጋር እንዳትተባበሩ እጽፍላችኋለሁ፤ እንደነዚህ ካለው ጋር መብል እንኳን አትብሉ።" (1ቆሮ. 5፥9-11)

https://www.facebook.com/100076386483013/posts/512464537976425/?app=fbl