በእንተ ቅዱሳን ኅሩያን (ከገድላት አንደበት-ke gedilat andebet)

እንደሚገደሉ ነገራቸው፡፡ አባታችንም ‹‹ወርቅህና ብርህ ጥሪትህም ሁሉ ከአንተ ጋራ ለጥፋት ይሁንህ›› ብለው መለሱለት፡፡ ከልጆቹም ጋር አባታችንን በግዳጅ ወደ ንጉሡ ዘንድ ሲወስዷቸው የንጉሡን ምግብ እንዳይቀምሱ ተማምለው አንደኛው መነኩሴ የገንዘባቸው የገዙትን ጎመን ተሸክሞ አብሯቸው ሄደ፡፡ ንጉሡም ባየው ጊዜ በጽኑ ጅራፍ እያስገረፈው እያለ ሕይወቱ በዚያው አለፈች፡፡ ከዚህም በኋላ ንጉሡ በግዞት ወደ አረማውያን መኖሪያ እየነዱ እንዲወስዷቸው አዘዘ፡፡
ወደ ግሎ ማክዳ ምድር እንዳደረሱት በዚያ ያሉ ቅዱሳን በደስታ ተቀበሉት፡፡ ስማቸውም ማርቆ፣ ክርስቶስ አምነ፣ አባ ሲኖዳና ማማስ ናቸው፡፡ ማማስም ለአባታችን ለጸሎት የሚሆነውን የድንጋይ ዋሻ አሳየው፡፡ አባታችንም ‹‹ይህች ዋሻ ለዘላለም ማረፊያዬ ናት›› ብሎ ውስጧን በድንጋይ ይወቅር ጀመር፡፡ በውስጧም አገልገሎቱን ፈጸመ፡፡ ወደ ቅዱሳኑ ወደ እነ አባ ማርቆስ፣ ክርስቶስ አምነ እና ሲኖዳ መጥተው የመቃብር ጉድጓድ እንዲቆፍሩ መልአክት ላከባቸው፡፡ በቀዳሚት ሰንበት ዕለትም ደቀ መዝሙሩ ዕንባቆም በአገኘውና ‹‹ነገ አባትህን ወደ መቃብር ትጥለዋለህ›› አለው፡፡ በማግሥቱም እሁድ ቀን ደቀ መዛሙርቱን ሁሉ ሲመክራቸው ዋለ፡፡ በመጨረሻም አንዱን ደቀ መዝሙሩን ብቻ አስከትሎ ወደ ዋሻዋ ግቶ በ4ቱም ማዕዘን ባረካት፡፡ ከዚህም በኋላ እጁንና እግሩን ዘርግቶ ነፍሱን በፈጣሪው እጅ አስረከበ፡፡ ነቢዩ ‹‹የጻዲቅ ሰው ሞቱ በእግዚአብሔር ፊት ክቡር ነው›› እንዳለ ያለ ምንም ጻዕር ዐረፈ፡፡ መዝ 115፡6፡፡
ደቀ መዛሙርቱም በመጡ ጊዜ ዐርፎ አገኙት፡፡ እነርሱም መሬት ላይ ወድቀው ‹‹አባት እንደሌላቸው እን ሙት ልጆች ለማን ትተወናለህ፣ በስውር የሠራነው ኃጢአትስ ማን ይነግረናል….›› እያሉ ጽኑ ልቅሶን አለቀሱ፡፡ አስቀደሞም እርሱ ደቀ መዛሙርቱ በስውር የሚሠሩትን ሥራ ሁሉ እርሱ በግልጽ እያየ ‹‹አንተ ይህን ሠርተሃልና ንስሓ ግባ›› እያለ ይመክራቸው ነበርና፡፡ ልቅሶአቸውንም ከፈጸሙ በኋላ ራሱ በጠረባት የድንጋይ ዋሻ ውስጥ ቀበሩት፡፡ የሀገሪቱም ሰዎች ክፉዎች ናቸውና ከጊዜም በኋላ ደቀ መዛመርቱ የአባታችች ዐፅሙን አፍልሰው ወደ ሌላ ቦታ አስቀመጡት፡፡ እስከ ኢትዮጵያ ጳጳስ አባ ያዕቆብ መምጣት ድረስ ደብቀው አኖሩት፡፡ አባ ያዕቆብም የአባታችንን ዐፅም ያመጡለት ዘንድ አዘዘቸው፡፡ ከጊዜም በኋላ ዐፅሙን ወደ ጋስጫ አፍልሰውታል፡፡ ይኸውም ጋስጫ ከሊቁ አባታችን ከአባ ጊዮርጊስ ዘጋስጫ ገዳም ሥር የሚገኝ ነው፡፡ ዋሻ ቤተ መቅደሱም በግሩም አሠራር የተሠራ ነው፡፡
የአቡነ በጸሎተ ሚካኤል ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን!
(ምንጭ፡- ገድለ አቡነ በጸሎተ ሚካኤል፣ የሐምሌ ወር ስንክሳር)

ገራፊዎች በታላቅ ጅራፍ አስገረፋቸው፡፡ ደማቸውም እንደ ውኃ ምድር ላይ ፈሰሰ፡፡ ከደማቸውም እሳት ወጣና እስከ ሦስት ቀን ድረስ ወደላይ እየነደደ ቆየ፡፡ በዚህም ንጉሡ እጅግ ደንግጦ ብዙ ውኃ ከወንዝ እየቀዱ እሳቱን እንዲያጠፉ አዘዘ፡፡ የበዛ ውኃም ባፈሰሱበት ጊዜ የእሳቱ መጠን ይበልጥ ይጨምር ነበር፡፡ ዳግመኛም ብዙ ጨምረው ውኃ እየቀዱ ቢያፈሱበትም ማጥፋት እንዳልተቻላቸው ባየ ጊዜ ንጉሡ የወንዙን ውኃ በቦይ መልሰው እንዲያመጡ አዘዘ፡፡ ንግሥቲቱ ዛንመንገሣም ንጉሥ ዐምደ ጽዮንን ‹‹የእግዚአብሔርን ቁጣ አታስተውልምን›› ብላ ተናገረችው፡፡ ወዲያውም ነጭ የዝንብ መንጋ መጥቶ የንጉሡን ፈረሶችና በቅሎዎች ነከሳቸውና ሞቱ፡፡ ንጉሡም ፈርቶ በሌሊት ሸሽቶ ወጣ፡፡ ቅዱሳኑንም አንድ መውጫና መግቢያ ብቻ ባላት ደራ ወደምትባል ታላቅ ተራራ ቦታ አውጥተዋቸው እንዲያስሯቸው አደረገ፡፡ በዚያም የሚኖሩት አሕዛብ ስለሆኑ ክርስቶስንም አያውቁም፣ ነፍሰ ገዳዮችም ነበሩ፡፡ ንጉሡም አቡነ በጸሎተ ሚካኤልንና ልጆቹን ይገድሏቸው ዘንድ ወደ እነርሱ መልእክት ይልክ ነበር፡፡ ነገር ግን አባታችን ወንጌልን ሰበከላቸውና አሳምኖ የክርስቶስ ተከታዮች አደረጋቸው፡፡ እነርሱም ወደ ንጉሡ ሄደው ክርስቲያን እንደሆኑ ነገሩት፡፡
የአባታችን የተአምሩ ዜና በሀገሩ ሁሉ በተነገረ ጊዜ ንጉሡ ቅዱሳንን አሳደው ስሙ ዝዋይ ወደሚባል ታላቅ ባሕር ውስጥ ያገቧቸው ዘንድ አዘዘ፡፡ አባታችንና ልጆቹንም አረማዊያን ወዳሉበት ደሴት አስገቧቸው፡፡ ከብዙ ጊዜም በኋላ ከግዞት መልሰው በማውጣት በሴዋ አውራጃ እንዲያስተምሩ ፈቀደላቸው፡፡ ንጉሡም ናርእት የሚባሉ ሰዎችን በጦር ይወጋቸው ዘንድ ተነሣ፡፡ እነዚህም ሰዎች አስቀድመው በአቡነ በጸሎተ ሚካኤል ስብከት በጌታችን ያመኑ ክርስቲያኖች ሆነዋል፡፡ ንጉሡም ድጋሚ አባታችንን አሠራቸውና ማስፈራራት ጀመረ፡፡ አቡነ በጸሎተ ሚካኤል ግን የንጉሡን ማስፈራራት በመናቅ ተናገሩት፡፡ እንዲህም አሉት፡- ‹‹በጦር ብታስወጋኝ ሕዝቅኤልን አስበዋለሁ፤ አንበሶች እንዲበሉኝ ብታዝ ዳንኤልን አስበዋለሁ፤ ወደ እሳት ውስጥ ብትጥለኝ አናንያን አዛርያንና ሚሳኤልን አስባቸዋለሁ፤ በእንጨት መቁረጫ መጋዝ እንዲቆርጡኝ ብታዝ ኢሳይያስን አስበዋለሁ፤ በድንጋይ እንዲወግሩኝ ብታዝ ኤርሚያስን አስበዋለሁ፤ በሰይፍ አንገቴንም እንቆርጡኝ ብታዝ በወንደሙ ፊሊጶስ ሚስት ምክንያት የገደለው የዘካርያስ ልጅ ዮሐንስ መጥምቅን አስበዋለሁ፤ ልዩ ልዩ መከራዎችን ብታጸናብኝም መከራ የተቀበሉትን ሐዋርያትንና ሰማዕታትን አስባቸዋለሁ›› ብለው ለንጉሡ መለሱለት፡፡ ንጉሡም ከዚህ በኋላ አባታችንን ‹‹ይቅር ይበሉኝ›› አላቸው፡፡ በአባታችን ምክር ብዙ የንጉሡ መኳንንቶችም ክፉ ሥራቸውን በመተው በንስሓ ተመለሱ፡፡ ንጉሡም አንዲት ሚስቱን ለጭፍራው አሳልፎ ሰጥቶት ነበርና እርሷም አባታችንን ስታገኛቸው ንስሓ ገባች፡፡ ንጉሡም ይህቺ የተዋት ሚስቱ ንስሓ እንደገባች ሲሰማ ‹‹ዛሬ ሌሊት ከእርሷ ጋር ተኝቼ ንስሓዋን አስተዋታልሁና ይዛችሁ አምጡልኝ›› ብሎ ጭፍሮቹን ላከ፡፡ አባታችንም ሴቲቱን በንስሓዋ ወደዋት ነበርና አሁን ንጉሡ በእርሷ ላይ ሊያደር ያሰበውን ልጆቹ ነገሩት፡፡ አባታችንም ይህን ሲሰማ የቀረበውን ማዕድ ሳይቀምሱ አስነስቶ ሁሉም እንዲጸልዩ አዘዘና እርሱም ቆሞ መጸለይ ጀመረ፡፡ በዚያችም ሌሊት ወዲያው ንጉሡ ድንገት በጠና ታመመ፡፡ ያንጊዜም ንጉሡ ‹‹ይህ ድንገኛ ሕመም የመጣብኝ አቡነ በበጸሎተ ሚካኤል ጸሎት ነው›› ብሎ ያችን ሴት ካመጡበት ቦታ እንዲመልሷት አዘዘ፡፡ ወደ አባታችንም ‹‹አባቴ ሆይ! ይቅር በለኝ፣ ይህ ሕመም ያገኘኝ በአንተ የተማጸነችውንና ንስሐ የገባችውን ሴት በኃጢአት ላረክሳት ስላሰብኩ ነው፤ አሁንም ልጅቷን ወደነበረችብ መልሻታሁና አባቴ ሆይ ከዚህ በሽታዬ ከዳንኩ በሕግህ እኖራለሁ›› ብሎ መልእክተኛ ላከ፡፡ አባታችንም የቤተ መንግሥቱን ካህናተ ደብራዎች ወቀሳቸው፡፡ ‹‹ከእናንተ በቀር ይህን ንጉሥ የሚያስተው የለም ያለ ሥራው እያሞገሳችሁ በኃጢአት ላይ ኃጢአት እንዲሠራ የምታድርጉ እናንተ ናችሁ›› ብለው በተናገሯቸው ጊዜ ደብተራዎቹም ‹‹እኛም በሕግህ እንኖራለን ይቅር በለን፣ ጉሡንም ይቅር ብለህ ከመጣበት ደዌው ፈውሰው›› ብለው ለመኗቸው፡፡ አቡነ በጸሎተ ሚካኤልም ‹‹ንጉሡ ከኃጢአቱ ተመልሶ ንስሓ እንደማይገባ እኔ ዐውቃለሁ፡፡ ነገር ግን ሞቱ በእኔ ቃል ምክንያት እንዳይሆን እግዚአብሔር ከበሽታው ይፈውሰው›› አሏቸው፡፡ ካህናቱም ‹‹ከደዌው በሚድን ነገር እንወስድለት ዘንድ የእግርህን ትቢያ ስጠን›› አሏቸው፡፡ አባታችንም ‹‹የእግሬን ትቢያ አልሰጣችሁም ነገር ግን ሂዱ ከደዌው ሁሉ ተፈውሶ ታገኙታላችሁ›› አሏቸው፡፡ ካህናቱም ወደ ቤተ መንግሥት በሄዱ ጊዜ ንጉሡን ከደዌው ፍጹም ተፈውሶ አገኙት፡፡
አንዲት ድንግል መነኩሲት ከክብር ያሳነሳት ርጉም የሆነ አንድን መነኩሴ አገኙትና አባታችን መክረው ገሥረው ንስሓ ግባ አሉት፡፡ ነገር ግን እርሱ በወቅቱ እሺ ብሎ ንስሓ ሳይገባ ቀረ እንዲያውም በአባታችን ላይ ክፉ ያስበ ጀመር፡፡ እንዲሁም ክህነት ሳይኖረው በውሸት ካህን ነኝ እያለ ሲቀድስ የነበረን አንዲን ዲያቆን አባታችን አግኝተው ‹‹የክርስቶስን ሥጋ ቅዱሳን መላእክትስ እንኳን መንካት የማይቻላቸውን አንተ በውሸት ለመንካት እንዴት ደፈርክ….›› ብለው በመምከር ንስሓ እንዲገባ አዘዙት፡፡ ነገር እነዚህ ሁለት ክፉ ሰዎች ንስሓ ከመግባት ይልቅ በአባታችን ላይ ክፋትን ያስቡ ጀመር፡፡ ወደ ንጉሡም ዘንድ ሄደው ‹‹በጸሎተ ሚካኤል የሚባለው መነኩሴ ‹ፈርዖንና ሠራዊቱን በባሕር ያሰጠመው እንደዚሁ ሁሉ ይህንንም ንጉሥ ያስጥመው› እያለ ይረግምሃል›› ብለው አወሩለት፡፡ ንጉሡም ተቆጥቶ አባታችንን ከነልጆቻቸው አስረው ያመጧቸው ዘንድ አዘዘ፡፡ አስረው አምጥተውም በንጉሡ ፊት ኦቆሟቸው፡፡ ንጉሠም አባታችንን ‹‹ለምን ትረግመኛለህ›› ሲላቸው እሳቸውም ‹‹ጠላትህን ውደድ ያለንን የአምላክ ሕግ እንከተላለን እንጂ አንተንስ የረገመህ የለም፤ ጳውሎስም በምንኩስና ሥርዓት ሰይጣንንም እንኳ አትርገሙ ብሏል፡፡ ሰይጣንን እንኳ መርገም የሚከለክል ከሆነ ንጉሥን እንዴት ይረግሙታል›› አሉት፡፡ ንጉሡም የከሰሱትን ሁለቱን ሰዎች አምጥቶ ለአባታችን አሳቸው፡፡ እሳቸውም የእያንዳንዳቸውን ክፉ ሥራ ለንጉሡ ነገሩት፡፡ ንጉሡም ይርታ ጠይቆ አባታችንን በሰላም አሰናበታቸው፡፡
ከዚህ በኋላ ጠላት ዲያብሎስ በቅዱሳን ላይ ክፉ ሥራ ይሠራ ዘንድ በንጉሡ ልብ ክፉ ሀሳብን አስነሣ፡፡ ንጉሡም ‹‹እኔ በምገዛው አገር ሁሉ ያሉ ቅዱሳንን አምጧቸው›› ብሎ በሕዘቡ ሁሉ ትእዛዝ አስተላለፈ፡፡ ቅዱሳንንም ሁሉ ሰብስበው አመጧቸው፡፡ አቡነ ዘአማኑኤል ከልጆቹና ከአባታችን ከአቡነ በጸሎተ ሚካኤል ጋር ደረሰ፡፡ ንጉሡም በቁርባንና በጸሎት ከእኔ ጋር ተባበሩ (አንድ ሁኑ) የምትፈልጉትን ሁሉ አሟላላችኋለሁ፣ ከእኔ ጋር መተባበርን እምቡ ካላችሁ ግን ወደ እርሱ እሰዳችሁ ዘንድ ሊቀ ጳጳሱ አዘዋልና ወደ ግብጽ በረኃብና በጥም ትሄዳላችሁ በመንገድም ሰውን የሚገድሉ ሽፍቶች አሉ›› አላቸው፡፡ የአቡነ ዘአማኑኤል ደቀ መዛሙርት ግን ‹‹እኛ ከአንተ ጋር እንተባበራለን፣ ያዘዝከንን ሁሉ እንፈጽማለን›› ብለውት የሚሹትን ሁሉ ሰጥቷቸው በሰላም አሰናበታቸው፡፡ መምህራቸው አቡነ ዘአማኑኤል ግን ይህን አልፈልግም ብሎ ብቻውን ተሰደደ፡፡ ንጉሡም ወደ አቡነ በጸሎተ ሚካኤል መኳንንቱን በመላክ ከእርሱ ጋር እንዲተባበሩ ወርቅና ብሩን ላሞችንና ጥሪቶችን ሁሉ እንደሚሰጣቸው ካልሆነ ግን ወደ ኢሩሳሌም መንገድ እንደሚልካቸውና በመንገድም በሽፍቶች

አባታችን አርማንያ ደርሰው ከሊቀ ጳጳሳቱ ጋር ቡራኬን ከተሰጣጡ በኋላ ማስተማር ጀመሩ፡፡ የአርማንያ ሰዎች ሁሉም በሃይማኖት አንድ እስኪሆኑ ድረስ ታላላቅ ተአምራትን እያደረጉ አስተምረው አጠመቋቸው፡፡ አባታችን ጊዜ ዕረፍታቸው ሲደርስ ጌታችን ተገልጦላቸው ታላቅ ቃልኪዳን ከሰጣቸው በኋላ መስከረም 18 ቀን ዐርፈው ሊቀ ጳጳሳቱና ካህናቱ በታላቅ ክብር ገንዘው በሰማዕቱ በቅዱስ መርምህናም ቤተ ክርስቲያን ቀብረዋቸዋል፡፡ የአቡነ ኤዎስጣቴዎስ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን!
+ + +
አቡነ በጸሎተ ሚካኤል፡- ከካህናት ወገን የሆነው አባቱ ማርቆስ ሲሆን እናቱ እግዚእ ክብራ ትባላለች፡፡ እግዚእ ክብራም ወደ ወላጆቿ በሄደች ጊዜ ‹‹ከመኳንንቶቹ ለአንዱ እናጋባታለን›› ብለው ወደ ባሏ ተመልሳ እንዳትሄድ ከለከሏት፡፡ ማርቆስም ስለዚህ ነገር አዝኖ ወደ ቅዱስ ሚካኤል ቤተ ክርስቲያን ሄዶ ሚስቱን እንደከለከሉት ለአንድ መነኩሴ ነገረው፡፡ መነኩሴውም ሄዶ ቢጠይቃቸው ወላጆቿ ድጋሚ ለመነኩሴውም ከለከሉት፡፡ ማርቆስም እየተመላለሰ መነኩሴውን ቢያስቸግረው ይዞት ሄደ ነገር ግን ወላጆቿ ጥላቻቸውን አበዙባቸው፡፡ መነኩሴውም ‹‹ማርቆስንና ሚስቱን ለአንድ ቀን ብቻ ሁለቱን አንድ ላይ ላናግራቸው›› በማለት ይዟቸው አደረ፡፡ እርሱም በማደሪያው እንዲያድሩ ከነገራቸው በኋላ ‹‹በዚህች ሌሊት ሩካቤ ሥጋ ሳትፈጽሙ እንዳታድሩ›› አላቸው፡፡ ሁለቱም በመነኩሴው ቤት አድረው ሳለ ሌሊት መልአኩ ቅዱስ ሚካኤል ለማርቆስ ተገለጠለትና ‹‹ሚስትህ ወንድ ልጅ ትወልዳለች፣ በወለደችም ጊዜ ስሙን በጸሎተ ሚካኤል ትለዋለህ፣ ለቤተ ክርስቲያንም ዐምድ ይሆናል›› አለው፡፡ ማርቆስም ከእንቅልፉ በነቃ ጊዜ ከሚስቱ ጋር ተገናኘና አቡነ በጸሎተ ሚካኤል ተፀነሱ፡፡
እግዚእ ክብራ ከፀነሰች በኋላ ፊቷ እንደፀሐይ የሚያበራ ሆነ፡፡ የታመሙ ሰዎችም ሆዷን በነኩት ጊዜ ይፈወሱ ነበር፡፡ በወለደችም ጊዜ በቤቷ ውስጥ ቀስተ ደመና ተተክሎ ታየ ሲሆን አስቀድሞ መልአኩ ስሙን እንዳወጣለት ‹‹በጸሎተ ሚካኤል›› አሉት፡፡ አባቱም ካህን ነውና ምግባር ሃይማኖትን ጠንቅቆ እያስተማረ አሳደገው፡፡ በጸሎተ ሚካኤል ገና ሕፃን ሳለ መዝሙረ ዳዊትን፣ የነቢያት ጸሎትን በማዘውተር በጾም በጸሎት ሲጋደል ወላጆቹ ‹‹ይህ ሕፃን ልጃችን በረሃብ ይሞትብናል›› በማለት በግድ እየገረፉ እንዲመገብ ያስገድዱት ነበር፡፡ በግድ አፉን ይዘው ምግብ ከጨመሩበር በኋላ ‹‹ይኸው ጾምህን ፈታህ›› ሲሉት እርሱ ግን በሕፃን አንደበቱ ‹‹እኔ በፈቃዴ በአፌ ውስጥ ብጨምረው ጾሜን በሻርኩት ነበር፣ እናንተ በአፌ ውስጥ በግድ ከጨመራችሁት ግን ጾሜ አይሻርም›› እያላቸው እስከ ማታ ይጾም ነበር፡፡ ከዚህም በኋላ አባቱ ወደ ጳጳስ ዘንድ ወስዶ ዲቁና እንዲሾም አደረገው፡፡ ባደገም ጊዜ አባቱ ማርቆስ ሚስት ያጋባው ዘንድ ባሰበ ጊዜ አቡነ በጸሎተ ሚካኤል ሸሽቶ ወደ ገዳም ገባ፡፡ አበ ምኔቱም ከእርሱ ጋር አስቀምጦ የምንኩስናን ቀንበር ያሸክመው ዘንድ ብዙ ፈተነው፡፡ ወላጆቹም መጥተው አስገድደው ከገዳሙ ሊያወጡት ሲሉ እምቢ ቢላቸው እናቱ ዘመዷ ወደሆነው ንጉሡ ውድም ረአድ በመሄድ ስለ ልጇ ነገረችው፡፡ ንጉሡም ከወታደሮቹ ውስጥ በአለንጋ ይዞ የሚገርፍ ወታደር ላከላት፡፡ የተላከው ወታደርም በጸሎተ ሚካኤልን እየገረፈ በማስገደድ ከገዳም አውጥቶ ለወላጆቹ ሰጠው፡፡
በጸሎተ ሚካኤልም በወላጆቹ ቤት ሳለ ወላጆቹን ‹‹እመነኩስ ዘንድ እስካልተዋችሁኝ ድረስ የቤታችሁን ምግብ አልበላም›› ብሎ ማለ፡፡ አባቱም ‹‹ምግብ ካልበላህ›› በማለት ጽኑ ድብደባ እየደበደበው ሦስት ቀንና ሦስት ሌሊት ቆየ፡፡ በጸሎተ ሚካኤልም ሦስቱንም ቀን እቤት ሳይገባ የቀን ፀሐይ ሐሩሩ የሌሊት ውርጭ ቅዝቃዜ እየተፈራረቀበት እቤትም ሳይገባ በደጅ ሆኖ በጾም በጸሎት ቆየ፡፡ በዚህም በአባቱ እጅ ሰማዕትነትን ተቀበለ፡፡ ጌታንም ‹‹ለምድር ሰላምን ያመጣሁ አይምሰላችሁ ሰይፍን ነው እንጂ፡፡ የመጣሁትስ ሰውን ከአባቱ ልጅንም ከእናቷ ልለይ ነው›› ያለው ቃል በአባታችን ላይ ተፈጸመ፡፡ ማቴ 10፡34፡፡ አባቱ ማርቆስም ሥጋው እስኪያልቅ ድረስ በግርፋት ብዛት የልጁን ሀሳብ ለማስለወጥ ቢሞክርም እንዳልተሳካለት ሲያውቅ መልሶ ወደ ገዳሙ እንዲወስዱት አገልጋዮቹን ላካቸው፡፡ አበ ምኔቱም መምህር ሆኖ ያገለግል ዘንድ እንዲማር ሲነግረው ‹‹እኔ መነኩሴ መሆን እንጂ መምህር መሆን አልፈልግም›› በማለቱ ሳይስማሙ ቀሩና ወደ ሌላ ገዳም ወሰዱት፡፡ በዚያም እንዲሁ ሆነ፡፡ መልሰውም ወደ አባቱ ቤት ባመጡት ጊዜ ወላጆቹም ልጃቸው የምንኩስናን ሀሳቡን ይተወው ዘንድ ከአንድ ሴት ጋር ተማክረው በዝሙት እንድትጥለው ተነጋገሩ፡፡ ሴቷም ወደ በጸሎተ ሚካኤል ቀርባ በዝሙት ልትጥለው ብዙ ሞከረች፡፡ እርሱም ዐውቆ ‹‹ከእኔ ጋር አብረሽ መተኛት ደስ ካሰኘሽ እሺ ከእስራቴ ፍቺኝና እንተኛለን›› አላት፡፡ ይህንንም ያላት ከታሰረበት እንድትፈታውና እንዲያመልጥ ነው፣ እርሷ የእውነት መስሏት ደስ አላትና ሄዳ ለወላጆቹ አብሯት እንዲተኛ መስማማቱን ነገረቻቸው፡፡ ነገር ግን በዚያች ሌሊት በጸሎተ ሚካኤል ማንም ሳያየው ተነሥቶ ከእናት አባቱ ቤት ወጥቶ ሄደ፡፡
ከዚህም በኋላ የእግዚአብሔር መንፈስ ወደ ደብረ ጎል አደረሰው፣ ይኸውም ቀሲስ አኖርዮስ በብቸኝነት ሸሽቶ የሚጋደልባት ደብረ ጽሙና ናት፡፡ በጸሎተ ሚካኤልም በዚያ ከመነኮሰ በኋላ ጽኑውን የተጋድሎ ሕይወት መኖር ጀመረ፡፡ በጾም በጸሎት ሆኖ ቀን የጉልበት ሥራ ይሠራል ሌሊት ቆሞ ሲጸልይ ያድራል፡፡ 90 ሸክም የወይራ ፍልጥ እየፈለጠ ለቤተ ክርስቲያኑና ለአበ ምኔቱ ያመጣ ነበር፡፡ እንጨቱንም ሲቆርጥና ሲፈልጥ የብረት መቆፈሪያ ብቻ ይጠቀም ነበር እንጂ ስለታም የሆኑ ምሳርና መጥረቢያ አይጠቀምም ነበር፡፡ ምክንያቱም የወጣትነት ኃይሉና ሥጋው በእጅጉ ይደክም ዘንድ ነው፡፡ እንዲህም ሲሠራ ጾም፣ ጸሎት፣ ሥግደቱን አያስታጉልም ነበር፡፡ እስከ 4 ቀንም የሚጾምበት ጊዜ አለ፡፡ በጸሎተ ሚካኤል በእንደዚህ ያለ ጽኑ ተጋድግሎ 13 ዓመት በድቁና ሲያገለግል ኖረ፡፡ ከዚህም በኋላ ሥጋውን ማድከም ቢሳነው ከእኩለ ቀን ጀምሮ ፀሐይ ስታቃጥል አለቱ ሲግል ጠብቆ ሄዶ አለቱ ላይ ይተኛል፣ ከግለቱም የተነሣ የሥጋው ቆዳ እስኪበስል ድረስ በአለቱ ላይ ይተኛል፡፡
በጸሎተ ሚካኤልም ከዚህ በኋላ ቅስና ተሾመ፡፡ ወደ ዋሻም ገብቶ በዓቱን አጸና፡፡ ከምግባር ትሩፋቱ የተነሣ ሌሎች ቅዱሳን ሁሉ አቡነ በጸሎተ ሚካኤልን እንደ መልአክ ያዩት ነበር፡፡ እርሱም ከሰው ጋር ላለመገናት ብሎ በቁመቱ ልክ ጉድጓድ ቆፍሮ መጻሕፍቱን ብቻ ይዞ ከዚያ ገባ፡፡ ቅዱሳንም መጥተው ‹‹አንተንም ሌሎችንም የምትጠቅመው ከዚህ ጉድጓድ ውስጥተህ ብታስተምር ነው…›› እያሉ በብዙ ልመና ከጉድጓዱ አወጡት፡፡ ከዚህም በኋላ የተሰወረውን ሁሉ በግልጥ የሚያይ ሆነ፡፡ ብዙ አስደናቂ ተአምራትን እያደረገ ወንጌልን ያስተምራል፡፡ ወደ በዓቱም እየገባ በቀን 8ሺህ ስግደትን ይሰግዳል፡፡ ከስግደቱም ብዛት የተነሣ ምድሪቱ ጎድጉዳ እስከ ጉልበቱ ትውጠው ነበር፤ ከሰገደበትም ቦታ ወዙ መሬትን ጭቃ እስኪያደርጋት ድረስ እንደ ውኃ ይፈስ ነበር፡፡ ከመነኮሰበት ጊዜ ጀምሮ ተቀምጦ በእጁ ላይ አረፍ ይላል እንጂ በጎኑ ተኝቶ አያውቅም፡፡ ጌታችንም ተገልጦለት ማደሪያው ከጴጥሮስና ከጳውሎስ ጋር መሆኑን ነግሮታል፡፡ አባታችን ወደተለያዩ ገዳማት በመሄድ የቅዱሳንን በረከት ተቀበለ፡፡ወደ ደብረ ዳሞ በመሄድ ከአቡነ አረጋዊ ጋር ተነጋገረ፣ ወደ አባ መጣዕ ቤት በመሄድ ከአባ ሊባኖስ ጋር ተነጋገረ፣ ወደ አባ ገብረ ናዝራዊ ገዳምበሄድም ከጻዲቁ ጋር

ተነጋገረ፡፡ ከሰንበት በቀር እህል ባለመቅመስ 40 ቀንና 40 ሌሊት በመጾም ሱባኤ በያዘ ጊዜ እግዚአብሔር የተለያዩ ምሥጢራትን ይገልጥለታል፡፡ በሄኖክ መጽሐፍ ላይ ተጽፎ ያለው የሰማይ ምሥጢር ሁሉ ተገለጠለት፡፡ የፀሐይ፣ የጨረቃ፣ የብርሃናት አፈጣጠራቸው፣ የንፋስ መስኮቶቸን ሁሉ በግልጥ ባየ ጊዜ ነቢዩ ሄኖክን ‹‹ሄኖክ ሆይ የራእይህ ምሥጢር እንደዚህ ብሩህ ነውን? የምሥጢርህ መሰወር እንዲህ ግልጥ ነውን?›› ይለዋል፡፡ ዳግመኛም የነቢያት የትንቢታቸው ራእይ ይገለጥለት ዘንድ 40 ቀንና 40 ሌሊት በመጾም ሱባኤ በያዘ ጊዜ የመጻሕፍቶቻቸው ምሥጢር ይገለጥለታል፡፡
ከዚህም በኋላ አቡነ በጸሎተ ሚካኤል በመማለጃ (በጉቦ) ክህነት በሚሰጥ ጳጳስ ምክንያት በሐዋርያት ግዝት ዓለም ሁሉ በግዝት እንደሚኖር ተመለከተ፡፡ ወደ ጳጳሱ አባ ዮሐንስ ዘንድ ሄደና አገኘው፡፡ ጳጳሱም ‹‹ልጄ በጸሎተ ሚካኤል ደህና ነህን?›› አለው፡፡ አባታችንም ‹‹ደህና ነኝ›› ባለው ጊዜ ጳጳሱ ‹‹ስለምን መጣህ?›› አለው፡፡ አቡነ በጸሎተ ሚካኤልም ሰው ሁሉ ከአጠገባቸው እንዲርቅ ካደረገ በኋላ ጳጳሱን እንዲህ አለው፡- ‹‹ቅዱሳን ሐዋርያት በሲኖዶሳቸው መጽሐፍ ‹በመማለጃ ክህነትን የተቀበለና የሰጠ የተለየ የተወገዘ ነው› ያሉትን አልሰማህምን?›› አለው፡፡ ዳግመኛም ‹‹እጄን በጫንኩበት መንፈስ ቅዱስ ይወርድ ዘንድ ተናገሩ ብሎ በሐዋርያት እግር ሥር ወርቁን አምጥቶ ባፈሰሰው ጊዜ ሲሞን መሠርይን ጴጥሮስ እንዳወገዘው አልሰማህምን? ጴጥሮስም ‹ወርቅህና ብርህ ለጥፋት ይሁንህ፣ የእግዚአብሔር ጸጋ በወርቅ የምትገዛ ይመስልሃልን?› አለው፡፡ በመራራ መርዝ ተመርዘህ አይሃለሁና፡፡›› ሐዋ 8፡19፡፡ ‹‹አባቴ ሆይ የውኃ ምንጭ የፈሰሰ የደፈረሰ እንደሆነ የምፈሰውም ውኃ ሁሉ ይደፈርሳል፡፡ ምንጩ ንጹሕ ከሆነ ግን የውኃው ፈሳሽም ሁሉ የጠራ ይሆናል፡፡ አንተ በሐዋርያት ውግዘት ብትገባ ሁሉም የተወገዘ ይሆናል›› አለው፡፡ ጳጳሱም ተቆጥቶ ‹‹አንተ ከእኔ ተማር እንጂ ለእኔ መምህር ልትሆነኝ ትፈልጋለህ?›› በማለት ተናገረው፡፡ በወንጌል ላይ ‹‹እናንተ ግብዞች ጸሐፍትና ፈሪሳውያን መንግሥተ ሰማያትን በሰው ፊት ስለምዘጉ ወዮላችሁ፣ እናንተ አትገቡም የሚገቡትንም ትከለክሏቸዋላችሁ›› ያለው የእግዚአብሔር ቃል በእርሱ ላይ ደረሰ፡፡ ማቴ 23፡14፡፡ ከዚህም በኋላ አቡነ በጸሎተ ሚካኤል ወደ ካህናተ ደብተራ በመሄድ ከንጉሡ ጋር ያገናኙት ዘንድ ጠየቃቸው፡፡ የቤተ መንግሥት ካህናትም ለንጉሡ ነግረውለት አስጉት፡፡ አባታችንም ንጉሡን ‹‹መንግሥትህ በግዝት ጨለመች፣ ሐዋርያት ጥምቀትም ቢሆን ወይም ክህነት በመማለጃ (በጉቦ) የሚሰጥንና የሚቀበልን አስቀድመው ሐዋርያት አውግዘዋል›› አለው፡፡ ዳግመኛም ‹‹እነሆ ይህ ጳጳስ የሐዋርያትን ትእዛዝ ተላልፎ በጉቦ ክህነት ይሰጣል፣ ጳጳሱም በሐዋርያት ግዝት ከገባ በእጁ የተጠመቁና የተሾሙት ሁሉ የተወገዙ ይሆናሉ፣ እንደዚሁ ዓለሙ ሁሉ በውግዘት ውስጥ ይኖራል›› አሉው፡፡ ንጉሡም ሦስቱ አንድ ላይ ሆነው እንዲመጋገሩ ቀጠሮ ሰጠውና በሌላ ቀን ሦስቱም ተገናኙ፡፡ ጳጳሱም ለንጉሡ ‹‹ይህ በጸሎተ ሚካኤል እኔን ከሹመቴ አንተን ከመንግሥትህ ሊሽረን ይፈልጋል ስለዚህ ልጄ የምነግርህን ስማኝ አስረህ ወደ ትግራይ ይወስዱት ዘንድ እዘዝ›› አለው፡፡ ንጉሡም የጳጳሱት ክፉ የሀሰት ምክር በመስማት ‹‹ይሁን አንተ እንዳልከው ይሁን›› በማለት አቡነ በጸሎተ ሚካኤልን በጽኑ ማሠሪያ አስረው በግዞት ወደ ሳርድ ይወስዱት ዘንድ አዘዘ፡፡ ጭፍሮቹም እንደታዘዙት አደረጉና አባታችን በዚያ በግዞት ሁለት ዓመት ታስሮ ቆየ፡፡ ከዚያም ወደ ጽራይ ምድር ወሰዱትና ቆራር በተባለ ቦታ ለተሾመው ሰው ‹‹እንደ ንጉሡ ትእዛዝ ይህንን መነኩሴ እሰረው›› ብለው ሰጡት፡፡ የሀገሩ ሰዎችም አቡነ በጸሎተ ሚካኤልን እጅግ ወደዱትና ወደ ጽራር ሀገር ገዥ ሄደው እንዲፈታው ለምነው ከእስራቱ አስፈቱት፡፡ በሀገራቸውም ወንጌልን አስተምሮ ብዙ ተአምራት እያደረገላቸው ከቆየ በኋላ ወደ ልጁ ሳሙኤል ለመሄድ ተነሣ፡፡ ሲሄድም አቡነ ገብረ ናዝራዊ ጋር ደረሰና አብረው ሳሙኤል ጋር ደረሱ፡፡
አቡነ በጸሎተ ሚካኤል በቅዳሴ ጊዜ ጌታችን በሕፃን ልጅ አምሳለ በመንበሩ ተቀምጦ ስለሚያየው ሁልጊዜ ሲቀድስ ያለቅሳል፡፡ አንድ ቀን አባታችንን ሲቀድስና ሕፃኑን በመንበሩ ላይ ሲሠዋው ወንድሞቹና ልጆቹ አይተውት በድንጋጤና በፍርሃት ሆነው አልቅሰዋል፡፡ የሕፃኑንም ሥጋ በፈተተው ጊዜ የአባታችን እጁ በለመለመ ሥጋ ይመላል፡፡ ቅዳሴውም ከተፈጸመ በኋላ ሁሉም መጥተው ሥጋወደሙን በፍርሃት ይቀበላሉ፡፡ ከእነርሱም ውስጥ አስቀድመው ስለ ሥጋወደሙ መለወጥ ጥርጣሬ የነበራቸው ሰዎች ስለነበሩ የእነርሱን ጥርጣሬ ዐውቆ አባታችን ቅዳሴውን ከፈጸመ በኋላ ‹‹ኅብስቱ የክርስቶስ ሥጋ ወይኑም ደሙ መሆን ይችላልን እያላችሁ በልባችሁ ስታስቡ አይቻለሁና ይኸው ዛሬ በግልጽ እንዳያችሁት አማናዊ ሆኖ ይለወጣልና ተጠራጣሪ አትሁኑ›› ባላቸው ጊዜ እግሩ ሥር ወድቀው ‹‹አንተ ብፁዕ ነህ የተሸከመችህም ማኅፀን ብፅዕት ናት… ›› ብለው ይቅር እንዲላቸው ለመኑት፡፡ አባታችንም ወንጌልን አስተማራቸው፡፡ መነኮሳት ልጆቹ ሩቅ ቦታ እየሄዱ ውኃ በመቅዳት ቢቸገሩ ውኃን አፍልቆላቸዋል፡፡ ከዚህም በኋላ ሰዎቹ አንድ ነገር ልንነግርህ እንወዳለን አሉት፡፡ አቡነ በጸሎተ ሚካኤልም ንገሩኝ ባላቸው ጊዜ የአባቱን ሚስት ስላገባው ንጉሥ ነገሩትና ሄዶ እንዲያስተምረው እንዲገሠጸው ለመኑት፡፡ አባታችንም ‹‹በጽኑ ማሰሪያ ታስሬ በእስር ስለነበርሁ አልሰማሁም›› ካላቸው በኋላ ሄዶ ቢሰማው እንደሚመክረው ባይሰማውና ባይመለስ ግን እንደሚያወግዘው ነገራቸው፡፡ አባታችንም ልጆቹን አስከትሎ ወደ ንጉሡ ዘንድ ሄደ፡፡ አቡነ በጸሎተ ሚካኤል ‹‹ንጉሡ የአባቱን ሚስት በማግባቱ ሄደን ስንገሥጸው መከራ ቢያጸናብን ከሰማዕትነት ይቆጠርልናል›› ብሎ ሲነግራቸው ከሰማይ መንፈስ ቅዱስ ወርዶ በሁሉም በላያቸው ላይ ሲወርድ አባታችን በግልጽ ተመለከተ፡፡ በረኃብ በጥም ሆነው ከተጓዙ በኋላ ትግራይ ሰወን ከምትባል ሀገር ደረሱ ንጉሡ ከዚያ ነበረና፡፡
ንጉሡም ቅዱሳኑ መክረው ሊመልሱት ካልሆነም ሊያወግዙት መምጣታቸውን በሰማ ጊዜ ጭፍሮቹን ልኮ ቅዱሳኑን ወደ እርሱ እንዲያመጧቸው አዘዘ፡፡ ለማስፈራራትም ብዙ ጦረኛ ጭፍሮችንና የታሰሩ አስፈሪ አንበሶችን በፊቱ አቆመ፡፡ ቅዱሳኑንም ‹‹ስለምን ወደዚህ ከተማ መጥታችኋል?›› አላቸው፡፡ አቡነ በጸሎተ ሚካኤልም ‹‹እውነትን ስለማጽናት ከአንተ ጋር ለመነጋገር መጥተናል›› አሉት፡፡ ንጉሡም እሺ ንገሩን በላቸው ጊዜ አባታችን የእግዚአብሔርን ትእዛዝ ስለጠበቁ ደጋግ ነገሥታት ከመጽሐፍ ቅዱስ በመጥቀስ ንጉሡን አስተማሩት፡፡ ትእዛዙንም ያልጠበቁትን አመፀኞችን እንደቀጣቸው ነገሩት፡፡ በመጨረሻም ‹‹የአባትህን ሚስት ሀፍረተ ሥጋ አትግለጥ፣ የአባትህ ሀፍረተ ሥጋ ነውና›› የሚለውን ኦሪት ዘሌ 18፡6 በመጥቀስ አስተማሩት፡፡ ዳግመኛም ‹‹ከአባቱ ሚስት ጋር የተኛ የአባቱን ሀፍረት ገልጧልና መሞትን ይሙት ሁለቱም በደለኞች ናቸውና›› የሚለውን የሙሴን ሕግና ሌላም ከሐዲስ ኪዳን እየጠቀሱ አስተማሩት፡፡ አባታችን ካስተማሩት በኋላም ‹‹የክርስቲያን ሚስቱ አንድ ብቻ ናት አንተ ግን ብዙ ሚስት አግብተህ የአባትህንም ሚስት አግብተሃልና ሕግ ተላልፈሃል›› አሉት፡፡ ንጉሡም ተምሮ ከመመለስ ይልቅ በታላቅ ቁጣ ሆኖ ቅዱሳኑን ይደበድቧቸው አዘዘ፡፡ ሲደብድቧቸውም ታላቅ ጩኸት ተነሣ፡፡ ለየብቻ አስረው ካሳደሯቸው በኋላ ንጉሡ ለየብቻ ወደ እርሱ እያስመጣ አናገራቸው፡፡ እያንዳንዳቸውንም በ7

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈሰ ቅዱስ ስም አሜን
ሐምሌ 21-እመቤታችን ተገልጻ በሕዝቡ ሁሉ ፊት ጽድቁን የመሰከረችለት ጻድቁ ንጉሥ አቡነ ላዕከ ማርያም ዕረፍቱ ነው፡፡ እርሱም የዐፄ ናኦድ ልጅ ሲሆን መንግሥቱን ንቆ የመነነ ነው፡፡
+ በክፉዎች ምክር ተታሎ ንጉሥ አምደ ጽዮን የአባቱን ቅምጥ በማግባቱ እንደ ኤልያስና መጥምቁ ዮሐንስ ሄዶ ንጉሡን ስለገሠጸው በግዞት ብዙ ያሠቃየው ታላቁ አባት አቡነ በጸሎተ ሚካኤል ዕረፍቱ ነው፡፡ እርሱም ደገኛ ርቱዕ ካህን ሲሆን በበረሃ አብዝቶ የተጋለደ ሲሆን ዋሻ ፍልፍል የሆነው ቤተ መቅደሱ ቦረና ከአባ ጊዮርጊስ ዘጋስጫ ገዳም ሥር ይገኛል፡፡
+ አጽፋቸውን እንደጀልባ ተጠቅመው የኢያሪኮን ባሕር ከደቀ መዛሙርቶቻቸው ጋር የተሻገሩት ታላቁ ኢትዮጵያዊ ጻድቅ አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ከፋሌ ባሕር ልደታቸው ነው፡፡
+ ከንጉሥ ቴዎዶስዮስ መኳንቶች ውስጥ አንዱ የሆነውና ነዳያንን ይመግብ የነበረው ቅዱስ ሱስንዮስ ዕረፍቱ ነው፡፡
+ አቡነ አቡነ አወ ክርስቶስ ዕረፍቱ ነው፡፡
ጻድቁ ንጉሥ ላዕከ ማርያም፡- የትውልድ ሀገሩ ጎንደር ሲሆን አባቱ ንጉሥ ገይኝ ሲባል እናቱ ሮማነ ወርቅ ስትሆን እርሷም መካነ ሥላሴን ያሠራች የንጉሡ የዐፄ ናዖድ ልጅ ናት፡፡ መንግሥቱን ትቶ ነው የመነነው፡፡ ላዕከ ማርያም ከተወለደ በኋላ እስላሞች ተነሥተው በክርስቲያኖችና በዐፄ ልብነ ድንግል ላይ ታላቅ መከራ ሆነ፡፡ ልብነ ድንግልም ከሞቱ በኋላ ገላውዲዮስ ነገሠና ግራኝን ድል አደረገው፡፡ የፈረሱት አብያተ ክርስቲያናትም መልሰው ታነጹ፣ የቀናች ሃይማኖትም ተመለሰች፡፡ ገላውዲዮስም በመጋቢት 27 ቀን የጌታችንን የስቅለቱን በዓል እያከበረ እያለ የሙስሊሞች ወገን የሆኑ ብዙ ጭፍሮች ድንገት ደርሰው ከበው ገደሉት፡፡ ያንጊዜም ይህን ጻድቅ ቅዱስ ላዕከ ማርያምን ይዘው አሚም ወደሚባለው አለቃቸው አደረሱት፡፡ እርሱም እንዲሰልቡት አዘዘና ሰለቡት፡፡ ከዚህም በኋላ ወደ ቱርክ ወሰዱት፡፡
በመንገድም እጅግ ያሠቃዩት ነበር፡፡ በግመል ላይ ዘቅዝቀው የሚሰቅሉበት ጊዜ ነበር፣ በውኃ ጥማት በፀሐይ ቃጠሎ ያሠቃዩት ነበር፣ አስረውም በግመል የሚጎትቱበት ጊዜ ነበር፡፡ እንዲህም እያደረጉ የመን አገር አደረሱት፡፡ የእስላሞችም ንጉሥ በፊት ጽኑ ሥቃይን ሊያሰቃየው ፈልጎ በፊት እንዲያቀርቡለት ወታደሮቹን ባዘዛቸው ጊዜ ጌታችን በተአምራት ሰውሮት ማንም ሊናገረው በማይቻል ተአምር ነጥቆ ወስዶ ወደ ሀገሩ ኢትዮጵያ መለሰው፡፡ እርሱም ቤተ ክርስቲያንን ሠራ፣ ለችግረኞችና ለደኆች የቸርነት ትሩፋትን እየሠራ፣ ቅዱሳንን እየዘከረ ይልቁንም የእመቤታችንን በዓሏን በማሰብ በየወሩ መታሰቢያዋን እያደረገ እስከ ጊዜ ዕረፍቱ ሐምሌ 21 ቀን ድረስ በምድር ላይ በሰላም ኖረ፡፡ በሊቃውንቱና በንጉሡ በዐፄ ገላውዲዮስ ፊት እመቤታችን ተገልጻ የመሰከረችላቸው ጻድቅ አባት ናቸው፡፡ የጻድቁ ንጉሥ የአቡነ ላዕከ ማርያም ታሪካቸው ስንክሳሩ ላይ በሰፊው ተጠቅሷል፡፡ ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
ቅዱስ ሱስንዮስ፡- ከንጉሥ ቴዎዶስዮስ መኳንንቶች ውስጥ አንዱ ሲሆን ሕሙማንንና ድኆች መርዳት የሚወድ በጾም በጸሎት የተጋ ደገኛ ክርስቲያን ነው፡፡ ጸጋንና ጥበብን፣ ማስተዋልንና ዕውቀትን የተመላ ነው፡፡ በከሃዲው ንስጥሮስ ክህደት ምክንያት ቅዱሳን የሆኑ ሊቃውንት አባቶች በኤፌሶን ሲሰበሰቡ የጉባኤው ርዕሰ መንበር የሆነውን የእስክንድርያውን ሊቀ ጳጳሳት ቅዱስ ቄርሎስን ይህ ቅዱስ ሱስንዮስ ያገለግለው ነበር፡፡ ሌሎቹንም ኤጲስቆጶሳት አገለገላቸው፡፡ በዚያን ጊዜም በአስጨናቂ ደዌ ታሞ ተኝቶ ሳለ ከሰማይ ወደ ታላቅ ሠርግ እንደተጠራ ራእይ አየ፡፡ ይህንንም ለቅዱስ ቄርሎስ ነገረው፡፡ አባ ቄርሎስም ‹‹ጌታችን ይፈውስህ ዘንድ ስለ አንተ እንድጸልይልህ ትሻለህን?›› ብሎ አጽናናው፡፡ እርሱም ‹‹አዎ መዳን እሻለሁ ነገር ግን ገንዘቤን ሁሉ ለድኆች እስክሰጥ ድረስ ነው›› አለው፡፡ ቅዱስ ቄርሎስም ከጸለየለት በኋላ ከደዌው ፈጥኖ ዳነ፡፡ ወዲያውም ቅዱስ ሱስንዮስ ንብረቱን ሁሉ አውጥቶ ለደኆች ሰጠና ተመልሶ ተኛ፤፤ በሰላምም ዐረፈ፡፡ ቅዱስ ቄርሎስም በክብር ገንዞ ከቀበረው በኋላ በዚህች ዕለት መታሰቢያውን እንዲያደርጉለት ምእመናንን አዘዛቸው፡፡ ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
አቡነ አወ ክርስቶስ፡- ይኽም ጻድቅ ሚስት አግብቶ ከኖረ በኋላ ሁለቱም በቅድስና ሆነው በአንድነት ይተጉ ነበር፡፡ እንግዶችን በመቀበል ምጽዋትን በመስጠት በመጾም በመጸለይ ኖሩ፡፡ በሌሊትም ማቅ ለብሰው ለየብቻቸው ይተኙ ነበር፡፡ ቀን በጎችን እየጠበቀ ይውላል፡፡ እርሷም ለእግዶች የሚሆን ምግብ ስታዘጋጅ ትውላለች፡፡ እርሱ ከበግ ጥበቃ ውሎ ወደ ቤት ሲገባ የእንግዶችን እግር ያጥብ ነበር፡፡ ፍጹማን የሆኑ መነኮሳትም በበዓታቸው ሆነው የጽድቅ ሥራቸው እንዴት እንደሆነ ይገጥላቸው ዘንድ ወደ እግዚአብሔር ጸለዩ፡፡ በዚህም ጊዜ ‹‹የተጋድሎ ጊዜአችሁ ገና ከአወ ክርስቶስና ከባለቤቱ ተጋድሎ ጋር አልደረሰም›› የሚል ቃል ከሰማይ መጣላቸው፡፡ እነዚያም መነኮሳት ሄደው የአወ ክርስቶስንና የባለቤቱን ሥራ መረመሩ፡፡ እነርሱም በጭንቅ በግዳጅ ሥራቸውን ገለጡላቸው፡፡ መነኮሳቱም እያደነቁ ወደ በዓታቸው ተመለሱ፡፡ እነዚህም ቅዱሳን በእንዲህ ያለ ተጋድሎ ኖረው ሐምሌ 21 በሰላም ዐርፈዋል፡፡ ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
አጽፋቸውን እንደጀልባ ተጠቅመው የኢያሪኮን ባሕር ከደቀ መዛሙርቶቻቸው ጋር የተሻገሩት ታላቁ ኢትዮጵያዊ ጻድቅ አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ከፋሌ ባሕር ልደታቸው ነው፡፡
አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ከፋሌ ባሕር፡- ኢትዮጵያዊው ጻድቅ አቡነ ኤዎስጣቴዎስ አባታቸው ክርስቶስ ሞዐ ሲሆን እናታቸው ስነ ሕይወት ይባላሉ፡፡ ደጋግ የሆኑ ወላጆቻቸው በሃይማኖትና በምግባር ኮትኩተው አሳደጓቸው፡፡ በአደጉም ጊዜ ከአባ ዘካርያስ እጅ መነኮሱ፡፡ ታላላቅ ቅዱሳን እስኪያደንቋቸው ድረስ በጽኑ ተጋደሎ ሲኖሩ ጌታችን ከቅዱሳን መላእክቱ ጋር ተገልጦላቸው በንፍሐት መንፈስ ቅዱስን አሳደረባቸው፡፡ ‹‹ከእናትህ ማኅፀን የመረጥኩህ ወዳጄ ኤዎስጣቴዎስ ሆይ ለብዙዎች ወንጌልን ትሰብክ ዘንድ ከኢትዮጵያ እስከ አርማንያ ድረስ መምህር አደረግሁህ፡፡ አንተን የሰማ እኔን ሰማ፣ አንተንም ያልሰማ እኔን ያልሰማ ነው›› ካለቸው በኋላ ወደ ሰማይ በክብር ዐረገ፡፡
አባታችን ቅስናን ከተሸሾሙ በኋላ ወንጌልን መስበክ ጀመሩ፡፡ እነ አቡነ አብሳዲን ጨምሮ ብዙዎችንም አመንኩሰው ደቀ መዛሙርቶቻቸው አደረጓቸው፡፡ እጅግ አስገራሚ ተአምራትን በማድረግ ለብዙ ሕሙማን መድኃኒት ሆኗቸው፡፡ ልጆቻቸውን ሰብስበው ከመናፍቃን ጋር በፍጹም እንዳይቀላቀሉ በመምከር አቡነ አብሳዲን ሾመውላቸው ወደ ኢየሩሳሌም በመሄድ ቅዱሳት ቦታዎችን ተሳለሙ፡፡ በመንገዳቸውም የክርስቶስን ወንጌል እየሰበኩ ብዙዎችን ወደ ቀናች ሃይማኖት መለሷቸው፡፡ ወደ አርማንያም ሄደው ወደ ኢያሪኮ ባሕር በደረሱ ጊዜ መርከበኞችን እንዲያሳፍሯቸው ቢለምኗቸው እምቢ አሏቸው፡፡ አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ግን አጽፋቸውን በባሕሩ ላይ ዘርግተው በስመ ሥላሴ አማትበው አጽፋቸውን እንደመርከብ አድርገው ልጆቻቸውን ይዘው ባሕሩን ተሻገሩ፡፡ ልጆቻቸውን ‹‹ልጆቼ በልባችሁ ቂምንና ሽንገላን እንዳታኖሩ ተጠበቁ፣ ለእኔ ግን ከእናንተ አንዱ እንደሚጠፋ ይመስላኛል›› አሏቸው፡፡ ይህንንም እንዳሉ ከመካከላቸው አንዱ የቂም በቀል መከማቻ ነበርና ወዲያው ሰጠመ፡፡

Watch "ሐምሌ 20-ቅዱስ ቴዎድሮስ ሊቀ ሠራዊት፣ ተአምር እና የዕለቱ ስንክሳር" on YouTube
https://youtu.be/KB4QLSJIo3Y

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈሰ ቅዱስ ስም አሜን
ሐምሌ 20-ታላቁ ሰማዕት ቅዱስ ቴዎድሮስ ሊቀ ሠራዊት በሰማዕትነት ዐረፈ፡፡
+ ከሕፃኑ ሰማዕት ከቅዱስ ቂርቆስ ጋር የተሰየፉ የ404 ሰማዕታት መታሰቢያቸው ነው፡፡
+ የብርሃን እናቱ እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም በተወለደች በ80 ቀኗ ከእርግብ ጫጩቶች ጋር ወደ ቤተ መቅደስ የተወሰደችበት ዕለት ነው፡፡
ሰማዕቱ ቅዱስ ቴዎድሮስ ሊቀ ሠራዊት፡- የሠራዊት አለቃ የተሰኘውና በዲዮቅልጥያኖስ ዘመን በሰማዕትነት ያረፈው ቴዎድሮስ ዋነኛው ነው፡፡ አባቱ ዮሐንስ ግብፃዊ ሲሆን ወደ አንጾኪያ ከሠራዊት ጋር ሄዶ የአንዱን ልጅ አገባ፡፡ እርሷም ጣዖት አምላኪ ነበረች፡፡ ይህ ቅዱስ ቴዎድሮስ ከተወለደም በኋላ ወደ ጣዖቷ አቅርባ አምኮቷን ልታስተምረው በፈለገች ጊዜ አባቱ ክርስትናን አስተማረው፡፡ በዚህም ጊዜ ባሏን አባረረችውና ልጇን አስቀረች፡፡
ቅዱስ ቴዎድሮስም ባደገ ጊዜ ወደ እውነተኛው መንገድ ይመራው ዘንድ ወደ እግዚአብሔር ዘወትር ይጸልይ ነበር፡፡ የክርስትና ጥምቀትንም ሲጠመቅ እናቱ አዘነች፡፡ ሲጎለምስም ንጉሡ ዲዮቅልጥያኖስ የሠራዊቱ አለቃ አድርጎ ሾመው፡፡ ከምሥራቃዊው ቴዎድሮስ ጋር ሆነውም የፋርስን ሰዎች ወግተው ድል አደረጓቸው፡፡ የፋርስና የበርበር ሰዎችም በሮማውያን ላይ ተነሡባቸውና ብዙ ከተሞችን አጠፉ፡፡ ንጉሡ ዲዮቅልጥያኖስም በዚህ ጊዜ ፈራ፡፡ ቅዱስ ቴዎድሮስንም ጠርቶ ‹‹ምን እናድርግ የጦር መሳሪያውንና ሠራዊቱን ሁሉ ይዘህ ውጣ›› ብሎ አዘዘው፡፡ ቴዎድሮስም ‹‹የአንተን ሠራዊትና የጦር መሣርያ ይዤ አልገጥማቸውም፣ በጌታዬ በክርስቶስ ስም አሸንፋቸዋለሁ፣ ያለ አንድ የራሴ ጦርና ፈረስ በቀር አልፈልግም›› አለው፡፡ ንጉሡም ጨንቆት ነበርና ‹‹በል የወደድከውን አድርግ›› አለው፡፡
በማግሥቱም ቴዎድሮስ ወደ ጦርነቱ ሲወጣ ንጉሡ ዲዮቅልጥያኖስን ‹‹ሠራዊቱን ይዘህ እዚሁ ቆመህ ጠብቅ እኔ በጌታዬ ኃይል የምሠራውን ታያለህ›› ብሎት ሄደና ከጸለየ በኋላ ጦርነቱን ብቻውን ጀመረ፡፡ ንጉሡም ከሠራዊቱ ጋር ከሩቅ ሆኖ ያየው ነበር፡፡ ቴዎድሮስ የበርበርን ሰዎች ፈረሰኛም ሆነ እግረኛ ምንም ሳያስቀር በእግዚአብሔር ኃይል አጠፋቸው፡፡ የመኳንንቶቻቸውንም ቸብቸቦ ቆርጦ ለንጉሡ አቀረበለት፡፡ የአንጾኪያ ሰዎችም ወጥተው የበርበርን አገር ማረኩ፡፡
አውኪስጦስ በሚባል አገር የሚኖሩ ሰዎች ያመልኩት የነበረ ታላቅ ዘንዶ ነበርና ለእርሱ በየዕለቱ ሁለት ሁለት ሴቶች ልጆችን እንዲበላቸው ይሰጡት ነበር፡፡፡ ሁለት ልጆችም የነበሯት አንዲት ክርስቲያን ነበረችና ልጆቿን ወስደው ለዘንዶው አቀረቧቸው፡፡ ቅዱስ ቴዎድሮስም ወደዚያች አገር በደረሰ ጊዜ እናታቸው አልቅሳ ነገረችው፡፡ ከፈረሱም ወርዶ ወደ ምሥራቅ ዞሮ ከጸለየ በኋላ ሕዝቡም ሁሉ እየተመለከቱት ወደ ዘንዶው ቀርቦ በጦሩ ወግቶ ገደለውና ለልጆቹን አዳናቸው፡፡ እርዝመቱም 24 ክንድ ሆነ፡፡ ከዚህ በኋላ ወደ ግብፅ ሄዶ አባቱን አገኘውና ተመልሶ ወደ አንጾኪያ ሲመጣ ንጉሡ ዲዮቅልጥያኖስ በክርስቶስ ማመኑን ክዶ ይልቁንም ክርስቲያኖችን ሲያሰቃይ አገኘው፡፡ ከዚህም አስቀድሞ የአውኪስጦስ ሰዎች ዘንዶውን ስለገደለው ከሰውት በንጉሡ ፊት አቆሙት፡፡ ንጉሡንም ስለ ባዕድ አምልኮው እጅግ አድርጎ ዘለፈው፡፡ ንጉሡም በንዴት ጽኑ ሥቃይን አሠቃየው፡፡ እጆቹንና እግሮቹን ከግንድ ጋር ቸነከሩት፡፡ ቅዱስ ሚካኤልም ተገልጦለት ከቁስሉ ፈውሶት ሰማዕትነቱን በትዕግስት እንዲፈጽም በመንገር አረጋጋው፡፡ ሕዝቡም ተሰብስቦ ንጉሡን ሰደቡት፡፡ ‹‹ከጠላቶቻችንና ከጠላቶችህ እጅ ያዳነንን ቴዎድሮስን ታሠቃያለህን? አንተ ከሀዲ ርጉም ነህ..›› እያሉም ረገሙት፡፡ ‹‹በቴዎድሮስም አምላክ አምነናል›› ባሉት ሁሉንም ሰየፋቸው፡፡ የብረት አልጋም አምጥቶ ቅዱስ ቴዎድሮስን በላዩ አስተኝቶ ከሥር እሳት አነደደበት፡፡ ጌታችንም ፈወሰውና በሚቀጥለው ቀን ሄዶ በንጉሡ ፊት ቆመና ስለአምላኩ ክብር ሲመሰክር የጦር ሠራዊቱም ሁሉ በእግዚአብሔር አመኑ፡፡ ንጉሡም ብዙ ካሠቃየው በኋላ በመጨረሻ ሐምሌ 20 ቀን አንገቱን በሰይፍ ቆረጠውና የሰማዕትነቱ ፍጻሜ ሆነ፡፡ ከአንገቱ ደም ውኃና ወተት ፈሰሰ፡፡ ሥጋውንም በእሳት አቃጥላለሁ ቢል እሳቱ ከቶ ሥጋውን አላቃጥል ብሎ እምቢ ብሎታል፡፡
በአገራችን በስሙ የተሠሩ አብያተክርስቲያናት አሉ፡፡ ቢሾፍቱ መስመር የረር በዓታ ጽላቱ ይገኛል፡፡ በየዓመቱ ግንቦት 21 ቀን ግብፅ በደብረ ምጥማቅ እመቤታችን ለሕዝበ ክርስቲያኑም ለአሕዛቡም ተገልጻ ስትታያቸው ሕዝቡም የተለያየ ጥያቄ ይጠይቃት ነበር፡፡ ግማሹ ‹‹አባታችን አዳምን አሳይን›› ሲሏት አዳምን ከገነት አምጥታ ታሳያቸዋለች፡፡ አዳምን ወይም ሄዋንን ካሏትም አምጥታ ታሳቸው ነበር፡፡ ዳዊትን ሲሏት ከነበገናው አምጥታ ታሳያቸዋለች፡፡ የጠየቋትን ነቢያት፣ ጻድቃንና ሰማዕታትን ሁሉ ከገነት እየጠራች እንዳሳየቻቸው ተአምረ ማርያም ላይ ተጽፏል፡፡ እመቤታችን ‹‹ሰማዕታትን አሳይን›› ባሏት ጊዜ ታላላቆቹን ሰማዕታት ማለትም ቅዱስ ጊዮርጊስን፣ ቅዱስ መርቆርዮስንና ይህንን ቅዱስ ቴዎድሮስ ሊቀ ሠራዊትን ነው ከገነት አምጥታ ያሳየቻቸው፡፡ ስለዚህም ቴዎድሮስ ሊቀ ሠራዊት በ3ኛ ደረጃ ያለ ታላቅ ሰማዕት እንደሆነ አባቶቻችን ይናገራሉ፡፡
ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን!

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈሰ ቅዱስ ስም አሜን
ሐምሌ 19-የራማው ልዑል ሊቀ መላእክት ቅዱስ ገብርኤል ሕፃኑን ቅዱስ ቂርቆስንና እናቱ ቅድስት ኢየሉጣን ከሚነደው እቶን እሳት በተአምራት ያዳነበት ዕለት ነው፡፡
+ ቅዱስ በጥላን በሰማዕትነት ዐረፈ፡፡
+ ጨካኙ መኮንን አርያኖስ በሰማዕትነት የገደላቸው የእስና አገር ሰማዕታት፣ አራቱ መኳንንት፣ ባሕታዊ ይስሐቅ፣ ቅድስት ደላዢን እና አራት ልጇቿ እንዲሁም ሌሎች ብዙ ሰማዕታት በአንድነት በዓመታዊ መታሰቢያ በዓላቸው ታስበው ይውላሉ፡፡
ሊቀ መላእክት ቅዱስ ገብርኤል ሕፃኑ ቂርቆስንና እናቱ ቅድስት ኢየሉጣን ከሚነደው እቶን እሳት እንዳዳናቸው፡- ሦስት ዓመት ሳይሞላው በሁለት ዓመት ከዘጠኝ ወሩ ታላቅ ሰማዕትነትን የተቀበለው ሕፃኑ ቅዱስ ቂርቆስ አባቱ ቆዝሞስ (ስምዖን) እናቱ ኢየሉጣ ይባላሉ፡፡ ሕፃኑ ቅዱስ ቂርቆስ በሕዳር 15 ቀን የተወለደ ሲሆን ሀገሩ በታችኛው እስያ ልዩ ስሙ ሀንጌቤን ይባላል፡፡ ዘመኑ ዘመነ ሰማዕታት ነበርና መምለኬ ጣዖት የሆነው ንጉሥ እስክንድሮስ ቅድስት ኢየሉጣን ‹‹ለጣዖቴ ስገጂ›› ብሎ አስገደዳት፡፡ እርሷም ‹‹ሕፃኑ ልጄ መጥቶ ይመስክር›› ብላ ስትናገር ሕፃኑ ቅዱስ ቂርቆስ ተጠራና ተጠየቀ፡፡ ሕፃኑ ቅዱስ ቂርቆስም ‹‹ለጣዖት አንሰግድም፣ ዘላለማዊ የሆነ የማይሻር አምላክ ስላለ ለእርሱ ነው የምንሰግደው›› ብሎ የአምላኩን ክብር በሕፃን አንደበቱ መሰከረ፡፡ ሕፃኑም ይህንን በመሰከረ ጊዜ ዕድሜው ገና ሁለት ዓመት ከዘጠኝ ወሩ ነበር፡፡ እንደዚሁ ሁሉ ቅዱስ ቂርቆስም በከሃዲው ንጉሥ ፊት የጌታችንን ክብር በመሰከረ ጊዜ ንጉሡ እጅግ ተቆጥቶ 40 ጋን ውኃ የሚይዝ በርሜል አስጥዶ 40 ቀን ሙሉ እሳት አስነድዶ ቅንጭብ፣ ዘይት፣ ዝፍጥና ሌላም በእጅጉ የሚጎዱ ነገሮችን በውስጡ ጨምሮ ሕፃኑ ቅዱስ ቂርቆስንና እናቱን ቅድስት ኢየሉጣን ወደዚያ እቶኑ እሳት እንዲከቷቸው አዘዘ፡፡
ንጉሡ እስክንድሮስ ጭፍሮቹን "ሰም፣ ጨው፣ ባሩድ፣ሙጫ፣ እርሳስ፣ ብረትን፣ ቅንጭብ፣ ቁልቋል ጨምሩበት" ብሎ አዘዛቸው፡፡ ጭፍሮችም ያዘዛቸውን ከፈጸሙ በኀላ መጥተው "ያዘዝከንን ሁሉ ጨምረንበት ነዶ ፈልቷል" አሉት፡፡ "ድምፁም እንደ ነጎድጓድ ይሰማል፤ ወላፈኑም እንደ ፀሐይ ያንፀባርቃል፡፡ የፍላቱም ኃይል 14 ክንድ ያህል እየዘለለ ይወጣል፡፡ በውስጡ የሚጣሉትን ሰዎች እዘዝ" አሉት፡፡ ያንጊዜም ህፃን ቂርቆስንና እናቱን ኢየሉጣን ይዘው ከእስር ቤት አወጧቸው፡፡ በክርስቶስ ስም ስላመኑ በእስር ቤት አግብተው አስረዋቸው ነበርና ፍላቱ ወደ ላይ በሚዘል በብረት ጋን ውስጥ ለመጨመር ሲወስዷቸው በዚያን ጊዜም እልፍ ከአንድ ሺህ አራት መቶ ሰዎች እንዲወጡና በፈላው የብረት ጋን ውስጥ የቅዱሳንን አሟሟት እንዲያዩ ሹሙ አዘዘ፡፡ ቅድስት ኢየሉጣም የፍላቱን ግርማ ባየች ጊዜ ተሸበረች፡፡ ተጠብቆላት ያለውንም ዋጋ ትታ ልትክድ ፈለገች፡፡ ቅዱስ ቂርቆስም ይህን ባወቀ ጊዜ "እናቴ ሆይ ከብረት ጋን ግርማ የተነሳ አትፍሪ፤ ድንጋፄም አይደርብሽ" እያለ ከብሉይና ከሐዲስ እየጠቀሰ እንድትጸና አስተማራት፡፡
"ነገር ግን እናቴ ሆይ አናንያንና አዘርያን፣ ሚሳኤልንም እግዚአብሔር ከዕቶን እሳት እንዳወጣቸው እወቂ፤ እኛንም ከዚህ ከብረት ጋን ውስጥ ሊያድነን ይችላል፡፡ እናት ሆይ ከሚያልፈው ከዚህ ዓለም ጭንቅ ልታመልጭ በሚያልፈው በዘለዓለም እሳት ልትቀጭ ትሻለች፡፡ እናት ሆይ ይህን አትሺ፤ ይቅርብሽ አሁን እግዚአብሔር በመካከላችን አለና ይረዳናል፡፡ ሶስናን ከሀጢያተኞች እጅ ያዳናት እኛንም ከብረት ጋን ያድነናል፡፡ ዳንኤልን ከአንበሶች አፍ ያዳነ እርሱ ያድነናል፡፡ እግዚአብሔር በዚህ ብረት ጋን ውስጥ ግዳጃችን ልንፈፅም ፈቅዶም እንደሆነ የኢዮብን ነፃነት (ትእግስት) ልናገኝ ይገባናል፡፡ እርሱ ልጆቹንና ሚስቱን ያገኘው ገንዘብ ሁሉ አጥቶ በመጨረሻው ሰውነቱን አጥቶ ነበርና ምንም ምንም የቀረበለት አልነበረምና እግዚአብሔርን አመሰግነዋለሁ ከማለት በቀር ያለው ነገር የለም እግዚአብሔር ሰጠ፤ እግዚአብሔርም ወሰደ አለ፡፡ የእግዚአብሔር ስሙ ለዘለዓለም ይመስገን አለ፡፡ እኛም ይህንን መከራ ልንታገስና የተጠበቀልንን ልንከተል ይገባናል..." እያለ አብዝቶ መከራት፡፡ ነገር ግን በዚህም ምክር እናቱን መመለስና ለሰማዕትነት ማዘጋቸት አልቻለም፡፡ ከዚህ በኋላ ቂርቆስ ዓይኖቹን ወደሰማይ አቅንቶ መጸለይ ጀመረ፡፡ "እግዚአብሔር ሆይ ይህች ባርያህ ከምትክድ ከህይወት መፅሐፍ እኔን ፋቀኝ አለ፡፡ አቤቱ ይህነን ነገር ልታደርግ አይገባህም፤ አቤቱ እርሻውን ልታቃጥል ፍሬውንም ልትባርክ ትወዳለህን፡፡ አቤቱ እንጨቱን ቁረጡና አንድዱት ቅጠሉን ጠብቁ ብለህ ልታዝ አይገባህም፡፡ እንጨቱንም ቅጠሉንም ጠብቁ ብለህ እዘዝ እንጂ ይህ አይገባህም ያመነብህ ሁሉ ይህን ያየ ዘንድ፡፡ ማዳን የሚችል አምላክ ኑሮአቸው ቢሆን ከዚህ ከእሳት ባልሸሹም ነበር ብሎ እንዳይጠራጠር፡፡ ዲያብሎስ ከባለስልጣኑ ይልቅ እኔ በረታሁ ቅዱሳኑም ድል ነሳኋቸው ብሎ እንዳይመካ፣ ከመንጋውም አንድ በግ ቀማሁ እንዳይል አቤቱ የኃይል መንፈስ ለእናቴ ስጣት አበርታት..." ብሎ ጸለየ፡፡
በዚያን ጊዜ ዲያብሎስ ከእርሷ ሸሽቶ ሄደ፡፡ ከዚህ በኋላ ቅድስት እናቱ እንዲህ አለች፡- በመንግስተ ሰማያት አባት የሆንከኝ ልጄ ሆይ ጌታህ ኃይል ስጠኝ፡፡ የሚጠብቀንን ገድላችንን እንፈፅምና ድል እንነሣ" አለችው፡፡ የብረት ጋኑን ሲነድ ሳየው በምንጭ ላይ በዝቶ እንደሚወርድ ጠል ሁኖ አየዋለሁና፡፡ ቅዱሳንም ይህንን ሲነጋገሩ አንስተው ከብረት ጋኑ ውስጥ ጨመሯቸው፡፡ በውስጡም አንገትን የሚቆለምም ልብን የሚያጣምም ሆድን የሚሰነጥቅ ሥርንም የሚበጥስ መሣሪያ ነበረበት፡፡ ወዲያውም የራማው ልዑል ሊቀ መላዕክት ቅዱስ ገብርኤል እንደ ዐይን ጥቅሻ ፈጥኖ ከሰማይ ወረደና የብረት ጋኑን እሳት ፈጽሞ አበረደው፡፡ ከቅዱሳንም አንዱን እንኳን ሳይነካው የብረት ጋን ማቃጠሉና መፍላቱ ፀጥ አለ፡፡ እንደ ውኃም ሆነ፡፡ የራማው ልዑል የሊቀ መላእክት የቅዱስ ገብርኤል ጥበቃው አይለየን! ከበዓሉ በረከት ይክፈለን!
+ + +
አርያኖስ በሰማዕትነት የገደላቸው የእስና አገር ሰማዕታት፡- ጨካኙ አርያኖስ ወደ እስና ከተማ ሦስት ጊዜ ሲመጣ በመጀመሪያ መስተጋድልት የሆነች ዳላዢን በሰማዕትነት ገደላት፡፡ ቀጥሎም ሱርስ፣ ኅርማን፣ ያኑፋ እና ስንጣንያ የተባሉን የከበሩ ቅዱሳን ልጆቿንም ግንቦት 17 ቀን በሰማዕትነት ገደላቸው፡፡ በሁለተኛም ጊዜ ስማቸው አውሳፍዮስ፣ ታማን፣ ኅርማንና ባኮስ የተባሉ አራት መኳንንትን ሰኔ 7 ቀን በሰማዕትነት ገደላቸው፡፡ በሦስተኛም ጊዜ በቤቷ ውስጥ በአልጋዋ ላይ ተኝታ የነበረችውን አሮጊት ስለእነዚህ ቅዱሳን ከጠየቃት በኋላ ገደላት፡፡
ከዚህም በኋላ አርያኖስ ከክርስቲያን ወገን ያገኙትን ሁሉ እንዲገድሉ ጭፍሮቹን አዘዘ፡፡ የከበረ ባሕታዊ ይስሐቅም ክርስቲያኖቹን ሰማዕትነትታቸውን በትዕግሥት አንዲፈጽሙ ያበረታቸው ነበር፡፡ ወደ ሥቃይ ቦታም ሲወስዷቸው መኮንን ባዩት ጊዜ ሁሉ በአንድ ቃል ‹‹በአምላካችን በክርስቶስ የታመንን ክርስቲያን ነን›› ብለው ጮኹ፡፡ መኮንኑም ሐምሌ 19 ቀን የእስናን ከተማ ክርስቲያኖችን ከታላላቆች እስከ ታናናሾች ያሉትን ሴቶችንም ወንዶችንም ሁሉንም እንደበግ አሳረዳቸው፡፡ ሁሉም የሰማዕትነት አክሊልን ተቀዳጁ፡፡ መኮንኑም ወደ እስዋን ከተማ ከሄደ በኋላ ተመልሶ ወደ እስና ከተማ በመጣ ጊዜ ሦስት ገበሬዎችን አገኙ፡፡ እነርሱም ያደረገውን ዐውቀው ‹‹እኛም ክርስቲያን ነንና በሰማዕትነት ግደለን›› አሉት፡፡ እርሱም በሚያርሱበት ቦታ በያዙት የእርሻ መሣሪያ መስከረም 11

ቀን ገደላቸው፡፡ ስማቸውም ሱሩፋስ፣ አንጣኪዮስ፣ ስሐድራ ይባላል፡፡ ኤጲስቆጶስ ቅዱስ ይስሐቅንም መኮንኑ አሥሮ ለጣዖት እንዲሠዋ አስገደደው፡፡ ቅዱስ ይስሐቅም ጌታችንን በማመን መጽናቱን ባየው ጊዜ መኮንኑ ቅዱሱን ባሕታዊ እሳት ውስጥ ከተተውና ሰማዕትነቱን በዚያው ፈጽሞ የድል አክሊልን ተቀዳጀ፡፡ ይኸውም ታኅሣሥ 14 ቀን ነው፡፡ የመከራውም ዘመን ካለፈ በኋላ ምእመናን በስሙ ቤተ ክርስቲያን ሠርተው ቅዱስ ሥጋውን በውስጧ አኖሩ፡፡ የሰማዕታቱ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን!
+ + +
ሰማዕቱ ቅዱስ በጥላን፡- የዚኽም ቅዱስ አባቱ አውሱጢኪዮስ አረማዊ የነበረ ሲሆን እናቱ ኤልያና ግን አማኝ ክርስቲያን ነበረች፡፡ በጥላንም ባደገ ጊዜ ጥበብን ሁሉ ተምሮ እጅግ አዋቂ ሆነ፡፡ አንድ ቄስም የበጥላንን እጅግ አዋቂነትና አስተዋይነት እያደነቀ ነገር ግን ከሃዲ ስለመሆኑ እያነ በቤታቸው አቅራቢያ ይኖር ነበር፡፡ እርሱም መርቶ ወደ ቀናች ሃይማኖት ይመራው ዘንድ ስለ በጥላን ጌታችንን በጸሎት ይጠይቀው ነበር፡፡ ቄሱም ጸሎቱን ባበዛ ጊዜ ጌታችን በጥላን በእርሱ እጅ ያምን ዘንድ እንዳለው በራእይ ገለጠለት፡፡
ቄሱም በጥላንን ባገኘው ጊዜ ሰላምታ እየሰጠው በመካከላቸው ፍቅር ጸና፡፡ በጥላንም ወደ ቄሱ ቤት እየገባ ሁለቱ ያወሩ ጀመር፡፡ ቄሱም የጌታችንን አምላክነትና በእርሱም ላመኑ የፈውስን ጸጋን እንደሚሰጣቸው አስተማረው፡፡ ከተማረም በኋላ በጥላን በጌታችን አመነ፡፡ አንድ ቀን በጎዳና ሲሄድ እባብ ነድፎት ለሞት የተቃረበ ሰው አገኘ፡፡ እባቡም በዚያው ነበር፡፡ በዚህም ጊዜ በጥላን ‹‹መምህሬ ‹በክርስቶስ ካመንክ በስሙ ተአምራት ታደርጋለህ› ብሎኛልና እስቲ የመምህሬን ቃል ልፈትን›› ብሎ ሰውየው ይፈወስ ዘንድ እባቡም ይሞት ዘንድ ወደ ጌታችን ጸለየ፡፡ ጌታችንም ጸሎቱን ሰምቶት ሰውየው ፈጥኖ ዳነ፣ ከይሲውም ወዲያው ሞተ፡፡ የበጥላንም ሃይማኖቱ ተጨመረለት፡፡
ከዚህም በኋላ በጥላን ወደ ቄሱ ዘንድ ሄዶ ተጠመቀ፡፡ ሁልጊዜም እየሄደ ይማር ነበር፡፡ በአንዲት ዕለትም አንድ ዐይነ ሥውር ሰው ወደ ቅዱስ በጥላን ቤት ሲመጣ አባቱ ሰውየውን ከውጭ መለሰው፡፡ ቅዱስ በጥላንም አባቱን ‹‹ማነው የፈለገኝ?›› ሲለው አባቱ ‹‹ልታድነው የማትችለው ዐይነ ሥውር ሰው ነው›› አለው፡፡ ቅዱስ በጥላንም ዐይነ ሥውሩን ጠርቶት በላዩ ጸሎትን ጸልዩ ፈወሰው፡፡ የዐይነ ሥውሩን ዐይኖች ተገልጠው ማየት ቻሉ፡፡ ዐይነ ሥውር የነበረው ሰውና አባቱም ይህን ባዩ ጊዜ በጌታችን አመኑ፡፡ በጥላንም ወደ ቄሱ ዘንድ ወሰዳቸውና ተጠመቁ፡፡ ቅዱስ በጥላን ጥበብን እያደረገ ድውያንን ያለ ዋጋ ይፈውሳቸው ነበር፡፡ ነገር ግን በጌታችን እንዲያምኑ ያደርጋቸዋል፡፡ የሀገሪቱ ጥበበኞች ሰዎችን በክፋት ተነሡበትና ካሳመናቸው ክርስቲያኖች ጋር ለንጉሡ ከሰሱት፡፡ ንጉሡም ያመኑትን ሰዎች ለአማልክቱ እንዲሠው ቢያዛቸው ሳይታዘዙለት ስለቀሩና በጌታችን ስም ስለታመኑ ራስ ራሶቻቸውን በሰይፍ አስቆረጣቸው፡፡ የሰማዕትነት አክሊልንም ተቀዳጁ፡፡
ቅዱስ በጥላንን ግን ንጉሡ በብዙ ማሠቃያዎች አሠቃየው፡፡ ቅዱሱም በተአምራቱ ብዙዎችን ጌታችንን ወደ ማመን እያመጣቸው በሰማዕተነት ዐረፉ፡፡ ንጉሡም ቅዱስ በጥላንን ለተራበ አንበሳ ቢሰጠው አንበሳው ከእግሩ ሥር ወድቆ እግሩን ላሰለት እንጂ አልነካውም፡፡ ንጉሡም በዚህ ተናዶ ራሱን በሰይፍ ይቆርጡት ዘንድ አዘዘ፡፡ እንደትእዛዙም አደረጉበትና ቅዱስ በጥላን ሰማዕትነቱን በድል ፈጽሞ የክብርን አክሊል ተቀዳጀ፡፡ የቅዱስ በጥላን ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን!

Watch "ሐምሌ 17፣18-ገድለ ቅዱስ ያዕቆብ እኁኁ ለእግዚእነ፣ ተአምር እና የዕለቱ ስንክሳር" on YouTube
https://youtu.be/Ks6KorcjhvY

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈሰ ቅዱስ ስም አሜን
ሐምሌ 18-የጌታችን ወንድም የተባለው የኢየሩሳሌሙ ኤጲስ ቆጶስ ሐዋርያው ቅዱስ ያዕቆብ ወልደ ዮሴፍ በሰማዕትነት ዐረፈ፡፡
+ ሰማዕቱ አቡነ አትናቴዎስ ዘሀገረ ቁልዝም ዕረፍቱ ነው፡፡
+ የቅዱስ ኤስድሮስ ማኅበርተኞች የሆኑ ዘጠኝ ሺህ ሰማዕታት መታሰቢያቸው ነው፡፡
+ ቅዱስ እንድራኒቆስና ሠራዊቱ መታሰቢያቸው ነው፡፡ቅዱስ ያዕቆብ ወልደ ዮሴፍ፡- ይኸውም ቅዱስ የጌታችን ወንድም የተባለውና የኢየሩሳሌም ኤጲስቆጶስ የነበረው ነው፡፡ እርሱም የጠራቢው የዮሴፍ ልጅ ሲሆን ከልጆቹ ሁሉ ትንሹ ነው፡፡ድንግልና ንጹሕ ሆኖ ከጌታችን ጋር እየተጫወተ አብሮ አድጓል፡፡የያዕቆብ ወላጅ እናቱ በልጅነቱ ስለሞተችበትና የብርሃን እናቱ የሆነች ወላዲተ አምላክ ድንግል ማርያምን ዮሴፍ አረጋዊ በ83 ዓመቱ ጠባቂ ይሆናት ዘንድ ወደ ቤቱ ሲወስዳት ድንግል ማርያም ያዕቆብን የሙት ልጅ ሆኖ አግኝታው ከወለደችው ከመድኃኔዓለም ክርስቶስ ጋር አብራ ተንከባክባ አሳድጋዋለች፡፡ያዕቆብ ከጌታችን ጋር አብሮ እየተጫወተ እያለ አንድ ቀን ትግል ይገጥማሉ፡፡ያዕቆብም ጌታችንን አንስቶ ጣለው፡፡ ድጋሚ ተያያዙና አሁንም ያዕቆብ ጌታችንን ጣለው፡፡ ሦስተኛ ጊዜም እንዲሁ ሆነና ያዕቆብ የልብ ልብ ተሰማው፡፡ ለመጨረሻ ጊዜ ድጋሚ ትግል ሲያያዙ ግን ጌታችን ያዕቆብን ወደ ሰማይ ወርውሮ መሬት ላይ በኃይል ጣለው፡፡ ያዕቆብም እጅግ ደንግጦ "ኃይልህን ደብቀህ ቆይተህ አሁን ምነው እንዲህ ታደርገኛለህ?" ሲለው ጌታችንም "እኔኮ ካልጣሉኝ አልጥልም"አለው፡፡ከጌታችን ዕርገት በኋላ ቅዱሳን ሐዋርያት በኢየሩሳሌም ኤጲስ ቆጶስ አድርገው ሾመውታል፡፡ ብዙዎችንም አስተምሮ ወደ ቀናች ሃይማኖት መልሷቸዋል፡፡ሕዝቡም የታመሙትን ድውያንን ሁሉ እያመጡለት ይፈውሳቸው ነበር፡፡ከኢየሩሳሌምም ውጭ እየሄደ ያላመኑትንም አስተምሮ እያጠመቀ ቤተ ክርስቲያን ይሠራላቸው ነበር፡፡ ቅዱስ ያዕቆብ በጾም በጸሎት ሆኖ በመቆም ብዛት እግሮቹ አብጠው ነበር፡፡አንድ ቀን አይሁድ ተሰብስበው መጥተው ጌታችን የማን ልጅ እንደሆነ ይነግራቸው ዘንድ ወደ ያዕቆብ መጡ፡፡ እነርሱም ወደ ያዕቆብ የመጡት ጌታችን የዮሴፍ ልጅ እንደሆነና የእርሱም የሥጋ ወንድም እንደሆነ እንደሚነግራቸው አስበው ነበር፡፡ ነገር ግን ቅዱስ ያዕቆብ ከፍ ካለው ከሦስተኛው መደብ ላይ
ወጥቶ ጌታችን የራሱ የያዕቆብና የፍጥረታት ሁሉ ፈጣሪ መሆኑን መሰከረባቸው፡፡ዳግመኛም ጌታችን ፍጹም አምላክ መሆኑን፣የእግዚአብሔር ልጅ እንደሆነና ከአብም ጋር ትክክል እንደሆነ መሰከረባቸው፡፡ ይህንንም በሰሙ ጊዜ አይሁድ
እጅግ ተናደው በጽኑ ግርፋት ካሠቃዩት በኋላ ራሱን በድንጋይ ቀጥቅጠው ስለገደሉት ሰማዕትነቱን ሐምሌ 18 ቀን በድል ፈጽሟል፡፡ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
ሰማዕቱ አቡነ አትናቴዎስ፡- ይኸውም ቅዱስ በከሃዲውና በአረመኔው በዲዮቅልጥያኖስ ዘመን የነበሩ ታላቅ ሰማዕት ናቸው፡፡ እርሱም ከነገሥታት ወገን የነበረ ሃይማኖቱም የቀና ደገኛ ነው፡፡ ከሃዲያን የሆኑ ነገሥታት ዲዮቅልጥያኖስና
መክስምያኖስ የጣዖታትን አምልኮ ባወጁ ጊዜ ቅዱስ አትናቴዎስን ለግብፅ አገር ገዥ አድርገው በመሾም አብያተ ክርስቲያናትን እንዲያጠፋ አዘዙት፡፡ እርሱ ግን ግብፅ በደረሰ ጊዜ ወደ ሊቀ ጳጳሳቱ ዘንድ ሄዶ በረከት ተቀብሎ ክርስቲያን
መሆኑን ነገራቸው፡፡ ንጉሡም ይህንን በሰማ ጊዜ ይመረምረው ዘንድ መኰንኑን ወደ ግብፅ ላከ፡፡ መኰንኑም ‹‹የንጉሡን አማልክት ለምን ተውክ?›› አለው፡፡ቅዱስ አትናቴዎስም ‹‹እኔ ከልጅነቴ ጀምሮ በክርስቶስ የማምን ክርስቲያን ነኝ››ባለው ጊዜ መኰንኑ የንጉሡን ትእዛዝ ባለመፈጸሙ ጽኑ ቅጣት እንደሚጠብቀው አስረዳው፡፡ቅዱስ አትናቴዎስም ‹‹አንተ ሰነፍ በአንተ ላይና በንጉሥህ ላይ
በአባታችሁም በሰይጣን ላይ የሚመጣውን የዘላለም ሥቃይ እስከምታይ ጥቂት ታገሥ›› አለው፡፡ መኰንኑም ይህን በሰማ ጊዜ እጅግ ተናዶ ጽኑ ሥቃይን ካሠቃየው በኋላ ሐምሌ 18 ቀን አንገቱን በሰይፍ አስቆረጠው፡፡ እርሱም በሰማዕትነት ከመሞቱ በፊት አስቀድሞ የሮምንና የአክሱምን የክርስቲያን
መንግሥት እንዲያጸናቸው ወደ እግዚአብሔር ይለምን ነበር፡፡ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
ዳግመኛም በዚህች ዕለት የቅዱስ ኤስድሮስ ማኅበርተኞች የሆኑ ዘጠኝ ሺህ ሰማዕታት በዓመታዊ በዓላቸው ታስበው ይውላሉ፡፡ ጌታችን 5 ጊዜ ከሞት እያስነሣውና ስለ ስሙ ምስክር የሆነለት የ12 ዓመቱ ሕጻን ቅዱስ ኤስድሮስ ሀገሩ እስክንድርያ ሲሆን አባቱ በድላዖን እናቱ ሶፍያ ከቤተ መንግሥት ወገኖች ናቸው፡፡ አባቱ የዲዮቅልጥያኖስ መኰንን ነበር፡፡ ከሀዲው ዲዮቅልጥያኖስ በክርስቲያኖች ላይ እጅግ አሠቃቂ መከራ ባደረሰ ጊዜ አባቱ በድላዖን ምስፍናውን ትቶ ሚስቱንና ልጆቹን ይዞ ገዳም ገባ፡፡ ዲዮቅልጥያኖስም
ጭፍሮቹን ልኮ አስመጣውና እምነቱን እንዲክድ ጠየቀው፡፡ በድላዖንም‹‹ክርስቶስን በተውከው ሰዓት እኔም አንተን ተውኩህ›› አለው፡፡ ወዲያም አንገቱን በሰይፍ አስቆረጠው፡፡ ቅዱስ ኤስድሮስም ገና የ12 ዓመት ሕፃን ልጅ ነበርና ይመለስ ይሆናል በሚል በእሥር ቤት እንዲቆይ ተደረገ፡፡ በማግሥቱም‹‹ክርስትናህን ትተህ የንጉሡን ሃይማኖት ተቀበል›› ብለው ሲያባብሉት እምቢ አላቸው፡፡ በዚህም ጊዜ በንጉሡ ፊት አቅርበው ደሙ እንደ ውኃ እስኪወርድ ድረስ
አሠቃቂ ግርፋትን ገረፉት፡፡ እናቱ ሶፍያም የሕፃኑን ልጇን ደም በዲዮቅልጥያኖስ ፊት ላይ እረጭታ እረገመችው፡፡ ዲዮቅልጥያኖስም በንዴት ከሴት ልጇ ጋር ከወገባቸው ላይ ከሁለት አስቆረጣቸውና ሰማዕትነታቸውን ፈጽመው የክብር
አክሊል ተቀዳጁ፡፡ቅዱስ ኤስድሮስንም ቸንክረው ሰቀሉት፡፡ ሕጻኑም ተሰቅሎ ሳለ በእናቱና በእኅቱ የሆነውን ነገር ይመለከት ነበር፡፡ ሆዱን ሰንጥቀው በመቅደድ አንጀቱን አውጥተው ወስደው በተራራ ላይ ጣሉት፡፡ ጌታችንም ከሞት አሥተነስቶት እንደ ቀድሞው ሕያውና ፍጹም ጤነኛ አደረገው፡፡ ቅዱስ ኤስድሮስም ተመልሶ ሄዶ ከከሃዲው
ንጉሥ ፊት ቆመ፡፡ አሁንም በብረት አልጋ ላይ አስተኝተው ከሥር እሳት አነደዱበት፡፡ ሁለተኛም በብረት ላይ አስተኝተው ፈጩት፡፡ ነገር ግን ጌታችን አሁንም ከሞት አስነሣው፡፡በዚህም ብዙዎች ‹‹በኤስድሮስ አምላክ አምነናል››እያሉ በምስክርነት ዐረፉ፡፡ ዳግመኛም በእርሱ አምላክ ካመኑት ከ800 ነፍሳት ጋር ሰቀሉት፡፡ አሁን ጌታችን አድኖ አሥነሳው፡፡ በሥቃይም ብዛት አልሞት ቢላቸው አንገቱን በሰይፍ ቆረጡት ነገር ግን አሁንም ጌታችን ለሦስተኛ ጊዜ ከሞት አሥነሣው፡፡
ከዚህም በኋላ ቅዱስ ኤስድሮስን ትልቅ ድንጋይ በአንገቱ ላይ አስረው ወደ ባሕር ጣሉት፡፡ ቅዱስ ሚካኤልም ከባሕሩ ውስጥ አውጥቶ በንጉሡ ፊት አቆመው፡፡ዳግመኛም ወደ ከተማ ወስዶ ሰቅሎ ገደለው፣ ጌታችንም ለ4ኛ ጊዜ ከሞት
አሥነሣው፡፡ ለተራቡ አንበሶች ሲሰጡት እነርሱም ምንም ሳይነኩት ቀሩ ይልቁንም አክብረው ሲሰግዱለት ቢመለከቱ በንዴት ሰውነቱን ቆራርጠው ወደ ባሕር ጣሉት፡፡ ጌታችንም ከቅዱስ ሚካኤልና ከቅዱስ ገብርኤል ጋር ተገልጦለት ለ5ኛ ጊዜ ከሞት አሥነሣው፡፡ ንጉሡም እጅግ አፈረና የሚያደርገው ቢያጣ በግዞት ወደ ሰሎንቅያ ሀገር ላከው፡፡ በዚያም ብዙ ካሠቃዩት በኋላ ወደ ንጉሡ መለሱት፡፡ንጉሡም በእሥር ቤት አሥሮ በርሃብ እንዲሠቃይ አደረገው፡፡በመጨረሻም ቅዱስ ኤስድሮስ ግንቦት 19 ቀን የሰማዕትነት ፍጻሜው ሆነና ተሰቅሎ ዐረፈ፡፡ የሰማዕትነት አክሊልንም ተቀዳጀ፡፡ ቅዱስ ኤስድሮስ የኖረበት ዘመን 12 ዓመት ነው፡፡ በቅዱስ ኤስድሮስ ምክንያት በጌታችን አምነው ከኤስድሮስ ጋር

አብረው በሰማዕትነት የሞቱት ሰዎች ብዛት 8 መቶ 5 ሺህ ሰባት ሰዎች ናቸው፡፡ጌታችንም ለሕፃኑ ሰማዕት ለቅዱስ ኤስድሮስ አስደናቂ ቃል ኪዳን ገብቶለታል፡፡ ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን!

Watch "ሐምሌ 16-ድርሳነ ኪዳነ ምሕረት፣ ተአምር እና የዕለቱ ስንክሳር" on YouTube
https://youtu.be/bEFECl-xZyk