በእንተ ቅዱሳን ኅሩያን (ከገድላት አንደበት)

ለስም አጠራሯ ክብር ምስጋና ይግባትና አምላክን የወለደች ክብርት እመቤታችን ለአቡነ ቀውስጦስ ይኽን ተኣምር አደረገችላቸው፦ የንጉሥ ዓምደ ጽዮን ዓሥራ ሰባት ጭፍሮች በንጉሡ ትእዛዝ አባታችንን በዮ በሚባለው ሜዳ በኩል ወደ እንሣሮ ጫካ ወስደው ጥር 21 ቀን በተሳለ ጦር ወግተው በሰማዕትነት ከገደሏቸው በኋላ ከተወጋው ጎናቸውም ብርሃን ወጥቶ ታየ፡፡ ቅዱሳን መላእክትም ነፍሳቸውን ሲያሳርጓት አምላክን የወለደች ክብርት እመቤታችን ተቀብላ በመጎናጸፊያዋ አቀፈቻት፤ መላእክትም ‹‹ለእኛ ስጪን›› ሲሏት እመቤታችንም ‹‹ከሰው ሁሉ ይልቅ ወዳጄ ነውና ከእኔ በቀር ሌላ አይዘውም፣ እርሱ እንደወደደኝ እኔም ወደ ርስቷ እስክትገባ ነፍሱን እንደልጄ አዝላታለሁ፣ የነፍሱ መኖሪያ ልጄ ከሰጠኝ መካነ ዕረፍት ውጪ በሌላ ሥፍራ አይሆንም፣ የዕረፍቱም ቀን በዕረፍቴ ቀን ሆነ፣ በዚኽችም ቀን በየዓመቱ መቃብሩ ወዳለበት ሥፍራ ወርጄ በቅዱስ ልጄ በረከት መታሰቢያውን የሚያደርጉትን ስሙን በምስጋና በውዳሴ የሚጠሩትን እባርካቸዋለሁ፤ ቊርባናቸውንም ተቀብዬ በልጄና በአባቱ በመንፈስ ቅዱስ ፊት አቀርብላቸዋለሁ፣ መታሰቢያውንም የሚያደርገውን ኀጢአተኛ ይቅር ይሉታል›› አለቻቸው፡፡ (ገድለ አቡነ ቀውስጦስ)

ሰማይ ምድር የማይወስኑትን አምላክ በማሕፀኗ የተሸከመች፤ ኪሩቤል ሱራፌል ዙፋኑን በመፍራትና በመንቀጥቀጥ የሚሸከሙትን የባሕርይ አምላክን በዠርባዋ ያዘለች፣ በክንዷ የታቀፈች፣ ሰማይ ምድር ከፊቱ የሚሸሹትን የባሕርይ አምላክን በከናፍሮቿ የሳመችው፤ ፍጥረታትን ኹሉ በዝናብ አብቅሎ በፀሓይ አብስሎ የሚመግበውን፤ ለቅዱሳን መላእክት ርሱ የገለጸላቸው ምስጋና ምግብ ኹኗቸው እንዲኖሩ ያደረገውን ከባሕርይ አባቱ ከአብ ከባሕርይ ሕይወቱ ከመንፈስ ቅዱስ ጋር የተካከለውን እግዚአብሔር ወልድን የድንግልና ጡቶቿን ያጠባች የእርሷን ፍጹም ክብሯን፣ ምሳሌዎቿን፣ ንጽሕናዋን፣ ቅድስናዋንና፣ የዘላለማዊ ድንግልናዋን ነገር ሰማይ ምድር ብራና፤ በዓለም ያሉ ውቅያኖሶች ኹሉ ቀለም፤ መላእክትና የሰው ልጆች ኹሉ ጸሐፍት ቢኾኑ እንኳ ከቶ ሊፈጽሙ አይቻላቸውም፡፡ ከበዓሏ ረድኤት በረከት ትክፈለን፣ በአማላጅነቷ ያረፉትን ነፍሳት ከቅዱሳን ጋር ትደምርልን፣ የዓሥራት ሀገሯን የቅድስት ኢትዮጵያን ትንሣኤዋን ታቅርብልን።

እንኳን ለበዓል ዕረፍቷ አደረሳችሁ አደረሰን አደረሳችሁ!!!

ቅዱስ ኤፍሬም ሶርያዊ ዘወትር በምንጸልየው የእሑድ የእመቤታችን ውዳሴ ላይ ‹‹ምልዕተ ጸጋ፣ ምልዕተ ክብር፣ ምልዕተ ውዳሴ የሆንሽ ድንግል ሆይ ከቅዱሳን ሁሉ ይልቅ ትለምኝልኝ ዘንድ ለአንቺ ይገባል፡፡ አንቺ ከሊቃነ ጳጳሳት ትበልጫለሽ፤ ከቅዱሳን ነቢያት፣ ከቅዱሳን ሐዋርያት ከሰብዓ አርድእትም ትበልጫለሽ፡፡ ዳግመኛም ከሱራፌልና ከኪሩቤል ይልቅ የሚበልጥ የመወደድ የመፈራት ግርማ አለሽ፡፡ በእውነት የባሕርያችን መመኪያ አንቺ ነሽ፡፡ ለሰውነታችንም ሕይወትን፣ ድኅነትን የምትለምኚና የምታማልጅን አንቺ ነሽ›› በማለት የእመቤታችን ልዕልናዋን የጸጋዋን ፍጹምነትና የክብሯን ታላቅነት በአጽንኦት ገልጾ መስክሯል፡፡
እመቤታችን በጥር ሃያ አንድ ቀን በታላቅ ክብር ካረፈች በኋላ ቅዱሳን ሐዋርያት በፈቃደ እግዚአብሔር ከያሉበት መጥተው በኢየሩሳሌም ተሰብስበው የፈጣሪያችን እናት ድንግል ማርያምን በጸሎትና በማዕጠንት አክብረው ገንዘው ጥልቅ በሆነ ኃዘን ሊቀብሯት ወደ ጌቴሰማኒ ይዘዋት ሲሄዱ አይሁድ ለምቀኝነት አያርፉምና «ቀድሞ ልጇ ሞቶ ተቀብሮ ሳለ ተነሣ እያሉ ሕዝቡን አስኮበለሉ አሁን ደግሞ እናቱን ሞታ ተነሣች እያሉ እንዳያውኩ ሥጋዋን እናቃጥል» በሚል የክፋት ምክር ተነሳሱ፡፡ በተለይም ደግሞ በእመቤታችን ላይ በክፋትና በተንኮል ከተነሳሱት ከእኒህ አይሁድ መካከል ታውፋንያ የተባለው አይሁዳዊ
አማናዊት ታቦተ እግዚአብሔር የሆነችው የድንግል ማርያም ቅዱስ ሥጋ ያረፈበትን አልጋ ለመያዝ እጁን በድፍረት ዘረጋ፡፡ በዚህን ጊዜ ልዑለ ባሕርይ እግዚአብሔር በብሉይ ኪዳን (2ኛ ሳሙ 6፡6፤ 1ኛ ዜና 13፡7-10) ላይ የአሚናዳብ ልጅ ዖዛ እጁን በታቦተ ጽዮን ላይ በድፍረት በመዘርጋቱ ምክንያት ተቆጥቶ እንደቀጣው ታውፋንያንም ሰማያዊው መልአክ ሰይፍ እጆቹን ቀጣው ቆረጠው፡፡ «እግዚአብሔር በቀባው ላይ እጁን የሚዘረጋ ንጹሕ አይሆንም (1ኛ ሳሙ 26፡9) እንደተባለ እጆቹም አልጋው ላይ ተንጠልጥለው ቀሩ፡፡
ታውፋንያም ስለተቆረጡት እጆቹ ወደ እመቤታችን አምኖ ወደ እርሷ ቢጮህ ቢማጸናት፤ በቅዱስ ጴጥሮስ አማካይኝነት እጆቹን እንደ ቀድሞ ሆነው ድነውለታል፡፡ በጌታችን ትእዛዝ መልአኩ የእመቤታችንን ቅዱስ ሥጋ ከወንጌላዊው ቅዱስ ዮሐንስ ጋር በገነት በዕፀ ሕይወት ሥር በክብር አኑሮታል፡፡
ቅዱሳን ሐዋርያት ዮሐንስ ከተመለሰ በኋላ ‹‹እመቤታችን እንደምን አለች?›› አሉት፡፡ ቅዱስ ዮሐንስም «ከገነት ከዕፀ ሕይወት ሥር አለች» አላቸው፡፡ እነርሱም ዮሐንስ ዐይቶ እኛ ሳናይ ብለው በነሐሴ መባቻ ጾም ጀመሩ፡፡ ጥር አርፋ በነሐሴ ወር ሁለት ሱባኤ ይዘው ሲጨርሱ በነሐሴ 14 መልአኩ ቅዱስ ሥጋዋን ከገነት አምጥቶ ሰጥቷቸው በጸሎትና በምሕላ ቀብረዋታል፡፡ በዚህ ጊዜ ከአሥራ ሁለቱ ሐዋርያት አንዱ ቶማስ አልነበረም፡፡ በሦስተኛው ቀን እንደ ልጇ ተነሥታ ስታርግ፣ ቶማስ ከሀገረ ስብከቱ በደመና ተጭኖ ወደ ኢየሩሳሌም ሲመጣ ያገኛታል፡፡ በዚህ ጊዜ ትንሣኤዋን ሌሎች ሐዋርያት አይተው፣ ለእርሱ የቀረበት መስሎት አዝኖ ‹‹በፊት የልጅሽን ትንሣኤ ሳላይ ቀረሁ፤ አሁን ደግሞ ያንቺን ትንሣኤ ሳላይ ቀረሁ ብሎ ከደመናው ለመውደቅ ተመኘ፡፡ በዚህ ጊዜ እመቤታችን ቶማስን አጽናናችው፡፡ ከእርሱ በቀር ትንሣኤዋን ሌላ እንዳላየ ነገራው ለምስክር እንዲሆነው ሰበኗን/መግነዝ ሰጥታው ዐረገች፡፡
ጌታችን ሦስት መዓልት ሦስት ሌሊት በከርሰ መቃብር ቆይቶ ሙስና መቃብር ሳያገኘው መግነዝ ፍቱልኝ መቃብር ክፈቱልኝ ሳይል በሥልጣኑ እሑድ በመንፈቀ ሌሊት እንደተነሣ ሁሉ ክብርት እናቱ እመቤታችም በተቀበረች በሦስተኛው ቀን ማኅደረ መለኮት ናትና ሙስና መቃብር ሳያገኛት መግነዝ ፍቱልኝ፣ መቃብር ክፈቱልኝ ሳትል የልጇ ሥልጣን ኃይል ሆኗት መነሣቷን ትንሣኤዋ ‹‹እንደ ልጅዋ ትንሣኤ›› ነው ተብሎ ሲከበርላት ይኖራል፡፡
ቅዱስ ቶማስ ሐዋርያት ወዳሉበት ኢየሩሳሌም በደረሰ ጊዜ እመቤታችንን እኮ ቀበርናት ብለው ነገሩት፡፡ እርሱም ምስጢሩን ደብቆ ‹‹ሞት በጥር ነሐሴ መቃብር›› አላቸው፡፡ ሐዋርያትም ‹‹አንተ ተጠራጣሪ ነህ›› ብለው መቃብሩን ሊያሳዩት ሲከፍቱ አጧት፡፡ በዚህ ጊዜ ‹‹እመቤታችን ተነሥታ አርጋለች›› ብሎ ሁኔታውን ተረከላቸው፡፡ ‹‹ለምስክር ይሁንህ›› ብላ የሰጠቸውንም ሰበኗን አሳያቸው፡፡ ሐዋርያትም ይህን አይተው ትንሣኤዋን አመኑ። ሰበኗን ቆራርጠው ለበረከት ተከፋፍለው ወደየሃገረ ስብከታቸው ተመልሰዋል፡፡ ዛሬም በመጾር መስቀልና በካህናት እጅ መስቀላቸው ላይ የሚያስሯት ‹‹መሀረብ›› የእመቤታችን ሰበን ምሳሌ ነው፡፡ በዓመቱም ሐዋርያት ‹‹ቶማስ ትንሣኤሽን አይቶ እንዴት እኛ ይቅርብን!›› ብለው ከነሐሴ አንድ ጀምረው ሱባኤ ገቡ፡፡ በነሐሴ 16 ቀንም ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስም ቅዱሳን ሐዋርያትን ወደ ሰማይ አሳርጎ እመቤታችንን መንበር፣ ቅዱስ ጴጥሮስን ተራዳኢ ካህን፣ ቅዱስ እስጢፋኖስን ሠራዒ ዲያቆን አድርጎ ቅዳሴ ቀድሶ አቁርቧቸዋል፡፡ ቅዱሳን ሐዋርያትም የመቤታችንን ትንሣኤና ዕርገቷን በዓይናቸው አይተውና በሚገባ ተረድተው ዓለምን ዙረው አስተምረዋል፡፡
+ + +
ከመጽሐፈ ስንክሳር፡- እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም በሥጋ ከመሞቷ በፊት በጌታችን በመድሃኒታችን በኢየሱስ ክርስቶስ መቃብሩ ቦታ ትጸልይ ነበር፡፡ መንፈስ ቅዱስም ለእመቤታችን ከዚህ ዓለም እንደምትለይ ነገራት፡፡ ጌታችንም በደብረ ዘይት ላሉ ደናግላን ነግሯቸዋልና ወደ እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም በፍጥነት መጡ፡፡ እርሷም መንፈስ ቅዱስ የነገራትን ለእነርሱ ነገረቻቸው፡፡ በዚህም ጊዜ እመቤታችን እንዲህ ብላ ጸለየች፡- ‹‹ልጄ ወዳጄ፣ ፈጣሪዬ ኢየሱስ ክርስቶስ ሆይ! ልመናየን ተቀብለህ ደቀ መዝሙርህን ዮሐንስን በዚህች ሰዓት አምጣው፤ እንዲሁም ሕያዋን የሆኑትን ሐዋርያትን ሁሉንም ነፍሶቻቸውን የለየሃቸውንም ሁሉ ወደ እኔ አምጣቸው፤ አንተ የሕያዋን አምላክ ነህና ለአንተም ምስጋና ይሁን አሜን›› አለች፡፡
በዚያን ጊዜ በመንፈስ ቅዱስ ትዕዛዝ ቅዱስ ዮሐንስን ደመና ተሸክማ ወደ እመቤታችን አደረሰችው፡፡ ቅዱስ ዮሐንስም በፊቷ ሰገደላትና እንዲህ አላት፡- ‹‹ሰላምታ ይገባሻል፣ ጌታችንን ፈጣሪያችንን መድኃኒታችንን ኢየሱስ ክርስቶስን የወለድሽው ጸጋን የተመላሽ ሆይ ደስ ይበልሽ፤ አንቺ ከዚህ ዓለም ተለይተሽ በክብር በምስጋና ወደ ዘለዓለም ሕይወት ትሄጃለሽና፡፡ ይህም ስሙ ክቡር ምስጉን የሆነ ጌታችንና ፈጣሪያችን ድንቅ ድንቅ ተአምራቶችን በአንቺ ላይ ከገለጠ በኋላ ነው›› አላት፡፡ እመቤታችንም ይህን በሰማች ጊዜ እጅግ ደስ አላት እግዚአብሔርንምእንዲህ ብላ አመሰገነችው፡- ‹‹ፈጣሪዬ ጌታዬ ላንተ ምስጋና ይሁን፣ የለመንኩህን ሰጥተኸኛልና፡፡ አሁንም ነብሴን ተቀብለው ወደ ሰማይ ወደ አንተ ሊይሳርጓት ከሚመጡ ቅዱሳን መላእክቶችህ ጋር በመምጣትህ የምለምንህን ሁሉ ስጠኝ›› አለችው፡፡ በዚያም ጊዜ ከሰማይ እንዲህ የሚል ቃል መጣ፡- ‹‹እነሆ አሁን መላእክት ይደርሳሉ፡፡ ሐዋርያትም ሁሉ ከምድር ዳርቻ በደመና ተጭነው ለሰማይና ለምድር ጌታ ለኢየሱስ ክርስቶስ እናቱ ወደሆነች ወደ ቅድስት ድንግል ይደርሳሉ፡፡ ወዲያውም ሁሉም ሐዋርያት የሞቱት ከመቃብራቸው ተነሥተው በሕይወት ያሉትም ሁሉም ወደ እመቤታችን ደርሰው ሰገዱላት፡፡ ‹‹አምላካችን ከአንቺ የተወለደ ጸጋን የተመላሽ ሆይ! ደስ ይበልሽ፣ እርሱ ከዚህ ዓለም ለይቶ ቃል ኪዳን እንደሰጠሽ በክብር በምስጋና ከእርሱ ጋር ያሳርግሻልና›› አሏት፡፡

በዚያንም ጊዜ እመቤታችን በዐልጋዋ ላይ ተቀመጠችና ሐዋርያትን እንዲህ አለቻቸው፡- ፈጣሪዬ ፈጣሪያችሁ ኢየሱስ ክርስቶስ ወደ እንደሚመጣ እናንተንም እንዳየኋችሁ እንደማየው አሁን ዐወቅሁ፡፡ ከዚህ ከሥጋዬ ወጥቼ ወደ ዘለዓለም ሕይወት እሄዳለሁ፡፡ ነገር ግን ትነግሩኝ ዘንድ እሻለሁ፣ እኔ ከዚህ ዓለም እንደምለይ ከወዴት ዐወቃችሁ?›› ብላ የጠቀቻቸው፡፡ በመጀመሪያ ቅዱስ ጴጥሮስ ከዚያም ሁሉም ሐዋርያት ‹‹ወደ አንቺ እንመጣ ዘንድ መንፈስ ቅዱስ አዘዘን፣ በደመና ላይም በተጫን ጊዜ እንደ ዐይን ጥቅሻ ፈጥነን ደረስን›› አሏት፡፡
እመቤታችንም ይህን ነገር ከሐዋርያት በሰማች ጊዜ ድምጿን ከፍ አድርጋ እንዲህ አለች፡- ‹‹ጌታዬና ፈጣሪዬ ኢየሱስ ክርስቶስ ሆይ! ክቡር ምስጉን የሆነ ስምህን ፈጽሜ አመሰግናለሁ፣ የእኔን የአገልጋይህን መከራ ተመልክተህ ድንቅ ኃይልን አድርገህልኛልና ከእንግዲህ ወዲያ ትውልድ ሁሉ ያከብሩኛል ያመሰግኑኛል›› አለች፡፡ ጸሎቷንም ስትጨርስ ሐዋርያትን ‹‹ዕጣን አምጥታችሁ በማጠን የጌታዬን የኢየሱስ ክርስቶስን ስሙን ጥሩት›› አለቻቸው፡፡ እነሱም እንዳዘዘቻቸው አደረጉ፡፡ በዚያም ጊዜ የክብር ባለቤት ጌታችን እልፍ አእላፍ ቅዱሳን መላእክቱ አጅበው እያመሰገኑት መጣና እመቤታችንን አረጋጋት፡፡ ያዘጋጀላትንም ተድላ ደስታ ነገራት፡፡ በዚያም ጊዜ ድንቆቸ የሆኑ ተአምራት ተደረጉ፡፡ ዓይነ ሥውራን ማየት ቻሉ፣ ደንቆሮች መስማት ቻሉ፣ ዲዳዎች ተናገሩ፣ ለምጻሞች ነጹ፣ ሐንካሶች መሄድ ቻሉ፣ ደዌ ያለበትም ሁሉ ዳነ፡፡ የብርሃን እናቱ ወላዲተ አምላክ እመቤታችን ወደ አለችበት ቤት በቀረቡ ጊዜ ከደዌአቸው ሁሉ ይፈወሳሉና፡፡
ከዚህም በኋላ እመቤታችን ተወዳጅ ልጇን ‹‹በአየር ውስጥ ተበትነው ከሚኖሩ ከሚያስነግጡ ግሩማን መላእክት የተነሣ ከእሳት ባሕርም የተነሣ እፈራለሁ›› ባለችው ጊዜ እርሱም ‹‹እናቴ ሆይ ከእነርሱ ለማንም በአንቺ ላይ ሥልጣን የለውም›› አላት፡፡ ከሥጋዋም የምትለይበት ጊዜ ሲደርስ ሐዋርያትንና ደናግል ትባርካቸው ዘንድ እያለቀሱ ለመኗት፡፡ እመቤታችንም እጇን በላያቸው ዘርግታ ባረከቻቸው፡፡ በዚህን ጊዜ ጌታችን ቅድስት ንጽሕት ነፍሷን ከሥጋዋ ለይቶ በመለኮታዊ እጆቹ ይዞ በብርሃን ልብስ አጎናጽፎ ወደ ከፍተኛ መኖሪያ ከእርሱ ጋር አሳረጋት። ሥጋዋን ግን እንደሚገባ ገንዘው፤ ወደ ጌቴ ሰማኒ ተሸክመው እንዲወስዷ ሐዋርያትን አዘዛቸው፡፡ ነፍሷ ከሥጋዋ ከመውጣቷ በፊት በሰው አንደበት ይህ ነው ተብሎ የማይነገር ብርሃን እያየች ነበር፡፡ የክብር ባለቤት ጌታችንም ‹‹እንግዲህ ሥጋሽን ተድላ ደስታ ወዳለበት ገነት አፈልሳለሁ፡፡ ዳግመኛም ሥጋሽን ከነፍሽ ጋር አዋሕጄ አስነሥቼ መላእክት በፊትሽ ሆነው በሚያመሰግኑበት አምሳያ በሌለው ተድላ ደስታ ባለበት መኖሪያ አኖርሻለሁ›› አላት፡፡
እመቤታችንም እንዲህ አለች፡- ‹‹አቤቱ በረቀቀ ጥበብህ ይህን ሁሉ የሠራህ አመሰግንሃለሁ፤ ሁለተኛም ልመናየን ትሰማ ዘንድ እለምንሃለሁ፤ በስሜ ወደ አንተ የሚለምነውን ሁሉ፤ ልመናውን ተቀበለው በመከራም ውስጥ ሁኖ ስሜን ጠርቶ ወደ አንተ የሚለምነውን ከመከራም ሁሉ አድነው፤ በሰማይም በምድርም በሥራው ላይ ሁሉ አንተ ከሃሊ ነህና መታሰቢያየን በውስጧ የሚያደርጉባትን ቦታ ሁሉ ባርክ፣ በእኔ ስም የሚያቀርቡትን የሁሉንም መሥዋዕታቸውን ተቀበል›› አለችው፡፡ ጌታችንም እንዲህ ብሎ መለሰላት፡- ‹‹የለመንሽኝን ሁሉ አደርግልሻለሁ፤ ደስ ይበልሽ፣ ከእኔ ከአባቴ ከመንፈስ ቅዱስ ዘንድ ጸጋ ክብር ባለሟልነት ተሰጥቶሻልና ስምሽንም ጠርቶ የሚለምን ሁሉ በዚህ ዓለምም በወዲያኛው ዓለምም ከቶ አይጠፋም›› አላት፡፡ እመቤታችንም በታላቅ ክብር ካረፈች በኋላ ጌታችን እንዳዘዘ ወደ ጌቴ ሰማኒ ሊወስዷት ሐዋርይት ገንዘው ተሸከሟት፡፡ አይሁድም በሰሙ ጊዜ ሥጋዋን ሊይቃጥሉ ወጡ፡፡ ከእርሳቸውም አንዱ ከምድር ይጥላት ዘንድ የእመቤታችንን አልጋዋን ያዘ፡፡ ያን ጊዜም ከእግዚአብሔር ዘንድ የታዘዘ መልአክ እጆቹን በእሳት ሰይፍ ቀጣውና እጆቹ በአልጋው ላይ ጠንጠለጠሉ፡፡ ያን ጊዜ በጌታችን አምኖ ወደ እመቤታችን እያለቀሰ እንዲህ ብሎ ለመነ፡- ‹‹የእውነተኛ አምላክ የጌታ ኢየሱስ ክርስቶስ እናት ሆይ! አንቺ በእውነት ድንግል ይሆንሽ በእኔ ላይ ይቅርታ ታደርጊ ዘንድ አለምንሻለሁ፡፡›› በሐዋርይትም ልመና እጆቹ ተመልሰው እንደቀድሞው ደኅነኞች ሆኑ፡፡
ሐዋርያትም እመቤታችንን በቀብሯት ጊዜ ከዚያ ሶስት ቀን ኖሩ፣ ዕረፍቷም የሆነው እሑድ ቀን ጥር ወር በ21 ቀን ነበረ፡፡ ጌታችንም ብርሃናውያን መላእክትን ላከ፣ እነርሱም ሥጋዋን ከመቃብር ወስደው በገነት ውስጥ በዕፀ ሕይወት ሥር አኖሯት፡፡ ሐዋርያው ቅዱስ ቶማስ ግን ያን ጊዜ አልነበረም በደመና ላይ ተጭኖ እርሱ ሲመጣ መላእክት ሲያሳርጓት እመቤታችንን አገኟት፡፡ ቅዱሳን መላእክትም ‹‹ለአምላክ እናት ለእመቤታችን ድንግል ማርይም ና እጅ ንሣ›› አሉት፡፡ እርሱም ሰገደላትና ተሳለማት ከእርሷም ተባረከ፡፡ ከዚህም በኋላ ወደ ሐዋርያት ደረሰ፡፡ እነርሱም እመቤታችንን ማርያምን እንዳረፈችና እንደ ቀበሯት ነገሩት፡፡ ቶማስም ‹‹ሥጋዋን እስከማይ አላምንም›› አላቸው፡፡ ሥጋውንም ያሳዩት ዘንድ ወደ መቃብሯት ባደረሱት ጊዜ በመቃብሩ ውስጥ ሥጋዋን አላገኙም፤ እነርሱም ደንግጠው እያደነቁ ሳለ ያን ጊዜ ቶማስ ከመላእክት ጋር ወደ ሰማይ ስታርግ እመቤታችን እንዳገኛት ነገራቸው፡፡ ሐዋርያትም ይህን በሰሙ ጊዜ የእመቤታችንን ዕርገቷን ስላላዩ እጅግ አዘኑ፡፡ ሥጋዋን በምድር ውስጥ ይተው ዘንድ እንዳልወደደ መንፈስ ቅዱስ አስገነዘባቸው፡፡ ከዚህም በኋላ አንድ ጊዜ ደግሞ እርሷን ያሳያቸው ዘንድ እንዳለው ጌታችን ቃል ኪዳን በማድረግ ተስፋ ሰጣቸው፡፡ እነርሱም በተስፋ እስከ ነሐሴ 16 በተስፋ ኖሩ፡፡
አምላክን የወለደች ክብርት እመቤታችን ፍቅሯን ጣዕሟን ታሳድርብን!
+ + +
ዳግመኛም በዚህች ዕለት ጥር 21
+ እመቤታችን ተገልጣለት ‹‹ዕረፍትህ በዕረፍቴ ቀን ነውና ተዘጋጅ›› ብላ የነገረችው የኑሲሱ አቡነ ጎርጎሪዮስ ዕረፍቱ ነው፡፡
+ አርሲ ፈንታሌ ተራራ ላይ ሠሪቲ ለምትባል ጠንቋይ እየተላላኩ ሕዝቡን የሚያስቱና የሚያሰቃዩ አራት መቶ ሰባ ሺህ ሦስት መቶ አጋንንትን በጸሎታቸው እሳት ከሰማይ አውርደው ያቃጠሏቸው የመሐግሉ አቡነ ቀውስጦስ ዕረፍታቸው ነው፡፡
+ የአቡነ ዘርዐ ቡሩክ ታላቅ ወንድም የሆኑት ዋሸራን ገዳምን የመሠረቱት በሱባኤ ስለ ዋሸራ ሕዝብ ታላቅ ምሥጢር የተነገራቸው አቡነ ተስፋ ኢየሱስ ዕረፍታቸው ነው፡፡
+ በሐይቅ ሲያጥኑ የማዕጠንታቸው ሽታ እስከ ጣና ቂርቆስ ድረስ ይሸት ስለነበር ቅዱሳን ሲሸታቸው አባ ኤልያስ ዛሬ ቅዳሴ ገባ ይሏቸው የነበሩትና በሞት ማረፋቸውን የሚያጥንባት ጽንሐቸው አፍ አውጥታ የተናገረችላቸው የመርጦው አቡነ ኤልያስም ዕረፍታቸው ነው፡፡
+ የሮሜው አገር ንጉሥ ልጅ የሆነችው ቅድስት ኢላርያ ዕረፍቷ ነው፡፡
+ የደብረ ጽላልሽዋ ቅድስት ማርያም ክብራም ዕረፍቷ ነው፡፡
+ ነቢዩ ኤርምያስ መታሰቢያ በዓሉ ነው፡፡
+ በሰማዕትነት ያረፈ በዋሻ የሚኖር ቅዱስ ኒቆላዎስ መታሰቢያ በዓሉ መሆኑን ስንክሳሩ በስም ይጠቅሰዋል፡፡

ስም አጠራርም አባ ኢላርዮን ብለው ይጠሯት ነበር፡፡
ከአባቷ ዘንድ ያለችው ታናሽ እኅቷ ርኩስ መንፈስ አደረባትና ብዙ አሠቃያት፡፡ ያድኗትም ዘንድ አባቷ ብዙ በመድከም ገንዘቡን አወጣ ነገር ግን ልትድን አልቻለችም፡፡ መኳንንቶቹም ወደ ግብጽ አስጥስ ገዳም እንዲልካት ለንጉሡ ነገሩት-በዚያ ያሉ መነኮሳት ክብራቸውና ጸጋቸው በሮም አገሮች ሁሉ ታውቋልና፡፡ ንጉሡም የታመመችውን ልጁን ከብዙ ሠራዊት ጋር ወደ ግብጽ ላካት፡፡ ለመነኮሳቱም ‹‹… ሁለት ሴቶች ልጆችን ወለድኩ ነገር ግን አንደኛዋ ጥላኝ ጠፋች፣ ሁለተኛዋንም ርኩስ መንፈስ ይዞ መጨወቻ አደረገብኝ፡፡ ቅዱሳን አባቶቼ ሆይ ልጄን በጸሎታቸሁ ትፈውሱልኝ ዘንድ ቅድስናችሁን እለምናለሁ›› የምትል ደብዳቤ ጽፎ ላከላቸው፡፡ መነኮሳቱም የንጉሡን ደብዳቤ ካነበቡ በኋላ በልጅቱ ላይ ጸለዩ፡፡ ነገር ግን ያደረባት ርኩስ መንፈስ ሊለቃት አልቻለም፡፡ ከዚህም በኋላ አረጋውያኑ መነኮሳት ጃንደረባ የሚሏትን ኢላርያን ጠርተው ‹‹እግዚአብሔር እስካዳናት ድረስ የንጉሡን ልጅ ወስደህ በላይዋ ላይ ጸልይ›› ብለው ሰጧት፡፡ እርሷም ‹‹ይህ ለእናንተ እንጂ ለእኔ አይቻለኝም›› ብትላቸውም ግድ አሏት፡፡
ከዚህም በኋላ ቅድስት ኢላርያ የታመመችውን ልጅ ወደ በዓቷ ወስዳ ጸሎት አደረገችላት፡፡ ሰይጣኑም ወዲያው ጥሏት ሸሸ፡፡ በጥቂት ቀንም ውስጥ ፈጽማ ዳነች፡፡ ቅድስት ኢላርያም እኅቷ እንደሆነች ታውቃለችና አቅፋ ትስማት ነበር ስለ ፍቅሯና ናፍቆቷም ወደ ውጭ እየወጣች ታለቅስ ነበር ነገር ግን ታማ የነበረችው እኅቷ አላወቀቻትም፡፡ ቅድስት ኢላርያም በጸሎቷ ከፈወሰቻ በኋላ ወደ አረጋውያኑ መነኮሳት ወስዳ ‹‹እነሆ በጸሎታች እግዚአብሔር ፈውሷታልና ወደ ንጉሡ አባቷ መልሷት›› ብላ ሰጠቻቸው፡፡ እነርሱም እጅግ ደስ ብሏቸው ወደ አባቷ መለሷት፡፡ ሮሜ አገር በደረሰችም ጊዜ ልጃቸው ስለዳነችላቸው ንጉሡና መኳንንቱ የአገሩም ሰዎች ሁሉ ተደስተው እግዚአብሔርን አመሰገኑ፡፡ ከዚህም በኋላ አባቷ በገዳም ስለነበራት ቆይታ ልጁን ጠየቃት፡፡ እርሷም ‹‹ያ በጸሎቱ ያዳነኝ አባ ኢላርዮን የሚባል መነኩሴ አብዝቶ ይወደኛል፤ አቅፎም ይስመኛል›› አለችው፡፡ ንጉሡም ይህንን ሲሰማ ልቡ ታወከና ‹‹መነኩሴ እንዴት ሴትን ለመሳም ይገባዋል/›› አለ፡፡ በዚህም ጊዜ ‹‹በእኔ ላይ ይጸልይ ዘንድ አገሬንም ይባርክ ዘንድ ልጄን ያዳናትን አባ ኢላርዮንን ወደኔ ላኩልኝ›› ብሎ ደብዳቤ ጽፎ ወደ አስቄጥስ ገዳም ላከ፡፡
አረጋውያኑም ቅድስት ኢላርያ ጠርተው ወደ ንጉሡ አገር ሄዳ እንድትባርከው አዘዟት፡፡ እርሷም ይተዋት ዘንድ እያለቀሰች ብትለምናቸውም እነርሱ ግን ‹‹ይህ ንጉሥ ክርስቲያኖችን የሚወድ ጻድቅ ነው፣ ቅዱሳት መጻሕፍትም እንደሚያዙን ትእዛዙን መተላለፍ የለብንም›› ብለው አስገድደው ላኳት፡፡
ወደ ንጉሡም በደረሰች ጊዜ ሁሉም በክብር ተቀብለው ተሳለሟት፡፡ ንጉሡና ንግሥቲቱም ለብቻቸው ሆነው ወደ ውስጠኛ ክፍል አስገቧትና ንጉሡ እንዲህ ብሎ ጠየቃት፡- ‹‹ልጄን ትስማት እንደነበር በሰማሁ ጊዜ በሀሳቤ ታውኬያለሁ፤ መነኩሴ ሴትን መሳም አይገባውምና ይህን ነገር ትገልጥልኝ ዘንድ እወዳለሁ›› አላት፡፡ የከበረች ቅድስት ኢላርያም በነገርኳችሁ ጊዜ ወደ አስጥስ ገዳም መሄድን ላትከለክሉኝ የከበረ ወንጌልን አምጥታችሁ ማሉልኝ›› አለቻቸው፡፡ እነርሱም ማሉላት፡፡ በዚህም ጊዜ እርሷ ማለት ልጃቸው ኢላርያ መሆኗን ነገረቻቸው፡፡ እንዴት ከቤተ መንግሥት እንደወጣችም አስረዳቻቸውና በአካሏ ላይ ያለውን ምልክት አሳየቻቸው፡፡ በዚህም ጊዜ በቤተ መንግሥቱ ታላቅ ጩኸት ሆነ፡፡ አቅፈውም እየሳሟት አለቀሱ፡፡ ‹‹ከእኛ ዘንድ እንድትሄጂ ከቶ አንተውሽም›› አሏት፡፡ እርሷም ‹‹በከበረ ወንጌል የማላቸሁትን መሐላ አስቡ›› አለቻቸው፡፡ እሺ ብለው ግን እስከ 40 ቀን አብራቸው እንድትቆይ ለመኗት 40 ቀን አብራቸው ቆየች፡፡
ቅድስት ኢላርያም ወደ አስቄጥስ ገዳም ከተመለሰች በኋላ ንጉሡ ዘይኑን ለገዳሙ መነኮሳት ለፍላጎታቸው ይሆን ዘንድ የግብጽን ምድር ግብር እንዲሰጧቸው አዘዘ፡፡ በዚያም ወራት በአባ መቃርስ ገዳም 400 የመነኮሳት ቤቶች ተሠሩ፡፡ በአባ ዮሐንስ ገዳም 700 በአባ ሙሴ ገዳም 300 ቤቶቸ ተሠሩ፡፡ ከዚህም በኋላ ቅድስት ኢላርያ 5 ዓመት ኖራ በሰላም ዐረፈች፡፡ ከዕረፍቷም አስቀድሞ እርሷ ሴት እንደሆነች ያወቀ የለም፡፡
የቅድስት ኢላርያ ረድኤት በረከቷ ይደርብን በጸሎቷ ይማረን፡፡
+ + +
አቡነ ቀውስጦስ ዘመሐግል፡- ቅዱሳን አባቶቻችን እነ አቡነ ተክለ ሃይማኖትና እነ አቡነ ዜና ማርቆስ ሌሎቹም እነ አቡነ ሳሙኤል ዘወገግ፣ አቡነ ሕፃን ሞዐ፣ አቡነ አኖሪዮስ(ትልቁ)፣ አቡነ ገላውዲዮስ፣ አቡነ ማትያስ ዘፈጠጋርና አቡነ ቀውስጦስ ዘመሐግል በሥጋም ዘመዳሞች ናቸው፡፡ ይኸውም የመሐግሉ አቡነ ቀውስጦስ የአቡነ ተክለ ሃይማኖት የቅርብ ዘመድ ናቸው፡፡ የአቡነ ተክለ ሃይማኖት እናት እግዚእ ኀረያና የአቡነ ቀውስጦስ እናት እብነ ጽዮን ታላቅና ታናሸ ናችው፡፡ በአባትም በኩል ወረደ ምሕረት ዘካርያስን ወለደ፡፡ ዘካርያስም የእነ አቡነ ተክለ ሃይማኖት አባት የሆኑ 6 ወንድማማች ልጆችን ወለደ፡፡ እነርሱም እንድርያስ፣ አርከሌድስ፣ ዘርዐ አብርሃም፣ ዘርዐ ዮሐንስ ወይም ጸጋ ዘአብ፣ ቀሲስ ዮሐንስና ቀሲስ ዮናስ ናቸው፡፡ እንድርያስም ሳሙኤል ዘወገግን ወለደ፤ አርከሌድስም ሕፃን ሞዐን ወለደ፤ ዘርዐ አብርሃምም ታላቁን አኖርዮስን ወለደ፤ ዘርዐ ዮሐንስ ወይም ጸጋ ዘአብም ተክለ ሃይማኖትን ወለደ፤ ቀሲስ ዮሐንስም ዜና ማርቆስን ወለደ፣ ቀሲስ ዮናስ ደግሞ የፈጠጋሩን ማትያስንና ገላውዲዮስን ወለዳቸው፡፡ ገላውዲዮስም የመሐግሉ ቀውስጦስን ወለደ፡፡
አቡነ ቀውስጦስ አቡነ ተክለ ሃይማኖት ከሾሙአቸው ከ12ቱ ንብረ ዕድ ወስጥ አንዱ ሲሆኑ ደብረ ሊባኖስንም የሚያጥኑበትም ወር በመጋቢት ወር ነበር። ሕዝቡ አጥብቆ የሚወዳቸውና የሚያከበራቸው አባት ናቸው፡፡
ግብፃዊው አቡነ ያዕቆብ ከግብፅ ወደ ኢትዮጵያ መጥተው የደብረ ሊባኖሱን እጨጌ አቡነ ፊልጶስን አስጠርተው፤ ለስብከተ ወንጌል መስፋፋት “ኢትዮጵያ በአንድ ጳጳስ መወሰን የለባትም፡፡ ስለዚህ ዐሥራ ሁለት አበው መርጠን ክርስትና ይስፋፋ” ብለው ባቀረቡት ሐሳብ መሠረት፤ አቡነ ፊልጶስ ዘደብረ ሊባኖስ /ኤጲስ ቆጶስ/፣ አቡነ አኖሬዎስ ዘሞረት፣ አቡነ ማትያስ ዘፈጠጋር፣ አቡነ ሳሙኤል ዘወገግ፣ አቡነ አኖሬዎስ ዘወረብ፣ አቡነ ታዴዎስ ዘጽላልሽ፣ አቡነ ገብረ ክርስቶስ ዘግድም፣ አቡነ መርቆሬዎስ ዘመርሐ ቤቴ፣ አቡነ አድኃኒ ዘዳሞት፣ አቡነ ቀውስጦስ ዘመሐግል፣ አቡነ ኢዮስያስ ዘወጅ፣ አቡነ ዮሴፍ ዘእናርያን መርጠው ሀገረ ስብከት ተሰጥቷቸው ለሐዋርያዊ ተልእኮ ተሠማሩ፡፡ ዐሥራ ሁለቱን ንቡራነ ዕድ ለስብከተ ወንጌል በመላዋ አገሪቱ ሲሠማሩ፡፡
ጻድቁ አቡነ ቀውስጦስ አርሲ ፈንታሌ ተራራ ላይ ሠሪቲ ለምትባል ጠንቋይ እየተላላኩ ሕዝቡን የሚያስቱና የሚያሰቃዩ 470300 (አራት መቶ ሰባ ሺህ ሦስት መቶ) አጋንንትን በጸሎታቸው እሳት ከሰማይ አውርደው ተራውንን ደምስሰው አጋንንቱን ያቃጠሉ ታላቅ አባት ናቸው፡፡ የታናሽ ወንድማቸው የዐፄ ይኩኖ አምላክ ልጅ ዐፄ አምደ ጽዮን በክፉዎች ምክር የአባቱን እቁባት በማግባቱ አቡነ ቀውስጦስ እንደ መጥምቁ ዮሐንስ ሄደው ንጉሡን ስለገሠፁት በግዞት ወስዶ ጎናቸው በጦር ወግቶ ገድሏቸዋል፡፡ ጻድቁ ልደታቸውም ሆነ ዕረፍታቸው ከእመቤታችን ልደትና ዕረፍት ጋር የተባበረላቸው ናቸው፡፡ ግንቦት አንድ ቀን ተወልደው ጥር 21 ቀን ዐርፈዋል፡፡
የአቡነ ቀውስጦስ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን፡፡

+ በመናፍቁ ንጉሥ በመርቅያን ዘመን መኮንኑ ጳውሎስና ቀሲስ ሲላስ ምስክር ሆነው በዚህች ዕለት ዐርፈዋል፡፡ እነርሱም በእመቤታችን የዕረፍቷ በዓል ዕለት በጌቴሴማኒ ከምእመናን ጋር ሆነው ተሰብስበው ሳሉ ከሃዲው መኮንን መጥቶ በዚያ ካሉት አንድም ሰው ሳያስቀር የገደላቸው መሆኑን ስንክሳሩ በአጭሩ ይጠቅሳቸዋል፡፡
አቡነ ተስፋ ኢየሱስ ዘጎጃም፡- የትውልድ ሀገራቸው ጎጃም ሲሆን የታላቁ ጻድቅ የአቡነ ዘርዐ ቡሩክ ዘግሽ ዓባይ ታላቅ ወንድም ናቸው፡፡ እንደ ወንድማቸው የተወለዱት በመልአክ ብስራት ነው፡፡ አቡነ ተስፋ ኢየሱስን መልአክ እየመራ ወስዶ ጣና ሐይቅ ገዳም አደረሳቸውና በዚያ የቤተ ክርስቲያን ትምህርትና ሥርዓቷን ሁሉ በሚገባ ተማሩ፡፡ የዋሸራን ገዳም በመንፈስ ቅዱስ ተመርተው ከመሠረቱት 300 ቅዱሳን መነኮሳት ውስጥ አንዱ ናቸው፡፡ በ300ው መነኮሳትም ተመርጠው የገዳሟ ባራኪ ሆነው ተሹመው አገልግለዋል፡፡ ሱባኤ ገብተው ስለ ዋሸራ ገዳምና ስለ አካባቢው ሕዝብ ምሥጢር የተገለጠላቸው ታላቅ አባት ናቸው፡፡ ገዳሟ ፈለፈ ሊቃውንት እንደምትሆን ተገልጦላቸዋል፡፡ ደግመው ሱባኤ ቢገቡ ገዳሟ በስተኋላ እንደምትቀዘቅዝ ተገለጠላቸው፡፡ ለ3ኛም ጊዜ ሱባኤ ቢገቡ ገዳሟ እስከ ዕለተ ምዕዓት ጸንታ እንደምትኖር ተገልጦላቸው በዚህም ደስ ተሰኝተዋል፡፡ ዋሸራ ገዳም በመጀመሪያ በባሐር የተከበበች ብትሆንም አቡነ ተስፋ ኢየሱስ ባሕሩን ቢባርኩት ተስተካክሎ እንደ ጸበል ሆኖላቸዋል፡፡ እመቤታችንም ዕለት ዕለት እየተገለጠችላቸው ትባርካቸው ነበር፡፡ ጻድቁ በተጋድሎ ብዙ ካገለገሉና ከጌታችን ታላቅ ቃል ኪዳን ከተቀበሉ በኋላ ጥር 21 ቀን ዐርፈው በዚያው ተቀብረዋል፡፡
ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን፡፡
+ + +
አቡነ ጎርጎሪዮስ ዘኑሲስ፡- ይኸውም የቅዱስ ባስልዮስ ወንድም ነው፡፡ ሀገሩ ቂሳርያ ሲሆን የተሾመው ኑሲስ በተባለች ደሴት ላይ ነው፡፡ መናፍቁ ሰባልዮስ ‹‹አንድ ገጽ›› በማለቱ ሌሎቹ መናፍቃንም መቅዶንዮስና አቡሊናርዮስ ‹‹መንፈስ ቅዱስ ህጹፅ›› እና ‹ወልድ ሥጋ እንጂ ነፍስ አልነሳም› በማለታቸው በ381 ዓ.ም 150ው ሊቃውንት በቍስጥንጥንያ ተሰብስበው መናፍቃኑን ተከራክረው እረተው ሃይማኖትን ሲያጸኑ ከጢሞቲዎስ ጋር አንድ ላይ የጉባኤው አፈ ጉባዔ የነበረው ሊቁ ጎርጎሪዮስ ዘኑሲስ ነበር፡፡ እርሱም በጉባኤው ላይ እነ መቅዶንዮስንና አቡሊናርዮስን ተከራክሮ በመርታት መልስ አሳጥቷቸዋል፡፡ ሃይማኖትንም አጽንቷል፡፡
ቤተ ክርስቲያን ገብቶ ቅዳሴ ሲቀድስ ጌታችን በርግብ አምሳል ሲወርድ ያየው ስለነበር ዘወትር እያለቀሰ ይቀድሳል፡፡ ከተጋድሎውም ጽናት የተነሣ ታማሚ ሆኖ ነበር፡፡ በኤጲስ ቆጶስነት ተሹሞ 33 ዓመት ኖሯል፡፡ ከተጋድሎውም ብዛት ድካም አጋጥሞት ነበርና አንድ ቀን ወንድሙ ባስልዮስ ሊጠይቀው መጣ፡፡ ቅዱስ ጎርጎርዮስም እንደልማዱ ሊቀድስ ወደ መሠዊያው በወጣ ጊዜ እመቤታችን ተገለጠችለትና ‹‹ዕረፍትህ በዕረፍቴ ቀን ነውና ዛሬ ወደእኔ ትመጣለህ›› አለችው፡፡ ጎርጎርዮስም የቁርባኑን ቅዳሴ ሲጨርስ ሕዝቡን በቀናች ሃይማኖት ይጸኑ ዘንድ ለመምከር ተነሣ ነገር ግን ከድካምና ሕመም ብዛት ሰውነቱ መቆም ስላልቻለ ወንደሙን ባስልዮስን ‹‹ዛሬ አንተ አስተምራቸው›› አለው፡፡ ወዲያውም እንደሚያንቀላፋ ሆነና ዐረፍ አለ፡፡ በቀሰቀሱትም ጊዜ በሞት ዐርፎ አገኙት፡፡ ይኸውን ጥር 21 ቀን ነው፡፡ በስሙ የተጠራ አንድ ቅዳሴና ገድለ ዜና አለው፡፡ በትንቢት ተናጋሪነቱ፣ በደራሲነቱና በመምህርነቱ መጽሐፍ ‹‹ጎርጎሪዮስ ዐቃቤ ሥራይ ቁስለ መድኃኒት ዘነፍስ›› ይለዋል፡፡ ከሃዲው ንጉሥ ዑልያኖስ ወንድማማቾቹን ባስልዮስንና ጎርጎርዮስን በጸሎታቸው ሰዓት ደርሶባቸው እነርሱን ገድሎ መሥዋዕታቸውን ሊበላባቸው ሲመጣባቸው የቅዱስ መርቆሬዎስን ሥዕል በጸሎት ቢማጸኑ ሥዕሉ በገዘፈ ሥጋ ሆኖ በተአምራት ዑልያኖስን በጦር ወግቶ ገድሎላቸዋል፡፡
የቅዱስ ጎርጎሪዎስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን፡፡
+ + +
አቡነ ኤልያስ ዘመርጦ፡- ትውልድ ሀገራቸው ጎጃም መርጡ ለማርያም ነው፡፡ አባታቸው መሠረተ ጽዮን መርጡ ለማርያምን በሹመት ብዙ ዘመን አገልግለዋል፡፡ አቡነ ኤልያስ 7 ዓመት ሲሆናቸው ለታላቁ ጻድቅ መቋሚያቸው እንደ ሰው አፍ አውጥታ ለምትናገረው ለአቡነ ተክል አልፋ ሰጧቸው፡፡ አቡነ ተክል አልፋም ብሉያቱን፣ ሐዲሳቱን፣ ቀኖናውንና ዶግማውን ሁሉ በሥርዓት ካስተማሯቸው በኋላ አመንኩሰዋቸዋል፡፡ ጻድቁ ወደ ሐይቅ አቡነ ኢየሱስ ሞዐ ሄደው 14 ዓመት በገዳሙ አገልግለዋል፡፡
አቡነ ኤልያስ በሚያጥኑበት ጊዜ የዕጣኑ ሽታ እስከ ጣና ቂርቆስ ድረስ ይሸት ነበርና ቅዱሳን ሲሸታቸው ‹‹ዛሬ አባ ኤልያስ ቅዳሴ ገባ›› ይላሉ፡፡ ጻድቁ ባረፉ ጊዜ በሞት መለየታቸውን ለመነኮሳቱ የተናገረችው ያጥኑባት የነበረችው ጽንሐ ናት፡፡ እንደ ሰው አፍ አውጥታ ‹‹አባታችን ዐረፉ›› ብላ ተናግራለች፡፡ መነኮሳቱም ወስደው በተድባበ ማርያም ቀብረዋቸዋል፡፡ በስማቸው የተቀረጹ ታቦታት በተደባበ ማርያም፣ በቸር ተከል ማርያምና በየህላ ቅዱስ ሚካኤል እንደሚገኝ ሊቀ ብርሃናት መርቆሬዎስ አረጋ ጽፈዋል፡፡
የአቡነ ኤልያስ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን፡፡
+ + +
ቅድስት ማርያም ክብራ ዘጽላልሽ፡- ትውልዷ ሸዋ ደብረ ጽላልሽ ሲሆን በወቅቱ የትልቅ ባለስልጣን የመስፍን ልጅ ነበረች፡፡ ወደ ደብረ በግዕ ገዳም ገብታ መነኮሳቱን በብዙ ድካም ስታገለግል ከኖረች በኋላ በአቡነ ሕፃን ሞዐ እጅ መንኩሳለች፡፡
አቡነ ሕፃን ሞዐ ማለት የደብረ በግዕህ ገዳምን የመሠረቱት ታላቅ አባት ሲሆኑ እንደበሬ በመታረስ ሰማዕትነት የተቀበሉ ናቸው፡፡ ጻድቁን ከአንድ በሬ ጋር ጠምደው ቀኑን ሙሉ ሲያርሷቸው በድካም ሆነው በኋይል የተነፈሱበት ቦታ ላይ ምድሪቱ ዛሬም ድረስ እንደእርሳቸው ስትተነፍስ የእስትንፋሷ ድምጹና ሙቀቱ ይሰማል፡፡ ለአስም ሕመም መድኃኒት ነው፡፡ ቦታውም ከደብረ ብርሃን በእግር የሁለት ሰዓት ተኩል መንገድ ርቀት ላይ የሚገኝ ሲሆን የጻድቁ ቤተ ክርስቲያኑ ከወይንዬ ተክለ ሃይማኖት ገዳም አጠገብ ይገኛል፡፡
ቅድስት ማርያም ክብራ በጻድቁ ሕፃን ሞዐ እጅ ከመነኮሰች በኋላ ወደ አቡነ ዜና ማርቆስ ገዳም ገብታ በታላቅ ተጋድሎ ስትኖር ሰይጣን ብዙ ጊዜ በሰው አምሳል እየተገለጠ በፈተና ሊጥላት ይሞክር ነበር፡፡ የእግዚአብሔርም መልአክ እየተገለጠ ያበረታት ነበር፡፡ እርሷም በበትረ መስቀሏ ሰይጣንን እያሳደደች ታባርረው ነበር፡፡ ረድኤት በረከቷ ይደርብን በጸሎቷ ይማረን፡፡
+ + +
ቅድስት ኢላርያ፡- ይኽችም ቅድስት የሮሜው አገር ንጉሥ የዘይኑን ልጅ ናት፡፡ እርሱም እግዚአብሔርን የሚወድ ሃይማኖቱ የቀና ነው፡፡ ልጁ ቅድስት ኢላርያንም ፈሪሃ እግዚአብሔርንና ሥርዓተ ቤተ ክርስቲያንን እያስተማረ አሳደጋት፡፡ ከሁለት ሴቶቹ ለጆቹ በቀር ወንድ ልጅ የለውም ነበር፡፡
ቅድስት ኢላርያም ዕድሜዋ ከፍ ሲል ዓለምን ፍጹም ንቃለችና የምንኩስናን ልብስ የመላእክትንም አስኬማ ትለብስ ዘንድ ወደደች፡፡ ከቤተ መንግሥትም ተደብቃ ወጥታ የወንድ ልብስ በመልበስ ወደ ግብጽ አገር ሄደች፡፡ ወደ አስቄጥስ ገዳምም ገብታ ስሙ አባ ባውሚን የሚባል ፍጹም ሽማግሌ ጻድቅ ሰውን አግኝታ የምንኩስና ሀሳቧን ነገረችው፡፡ እርሷም ሴት እንደሆነች ስትነግረው ምሥጢሯን ጠብቆ ለብቻዋ ከዋሻ ውስጥ አስገባት፡፡ እየጎበኛትም ልትሠራው የሚገባትን ሁሉ ያስተምራት ነበር፡፡ እንዲህም ሆና በዚያ ዋሻ ውስጥ 12 ዓመት ኖረች፡፡ ቅድስት ኢላርያ ፂም ስለሌላት ለአረጋውያን መነኮሳት ጃንደረባ ትመስላቸው ነበር፡፡ በወንድ

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈሰ ቅዱስ ስም አሜን
ጥር 21-እረፍታ ለእግዚእትነ ማርያም ድንግል ወላዲተ አምላክ
ከመጽሐፈ ተአምሯ፡- እመቤታችን ከዚህ ዓለም ታልፍ ዘንድ የጸለየችው ጸሎት ይህ ነው፡- ‹‹አቤቱ ቸር ጌታዬ ሆይ! ከዚህ ሑከትና ኀዘን ከመላበት ዓለም ደገኛውን መልአክህን ልከህ ወደኝ› ስትል በጸለየች ጊዜ መልአኩ ቅዱስ ገብርኤል ተገለጸላት፡፡ እንዲህም እያለች ስትጸልይ ሰማይ ተከፈተ፡፡ ቅዱስ ገብርኤልም ወደ እመቤታችን ወርዶ ‹ጸጋን የተመላሽ ሆይ! ደስ ይበልሽ› በማለት የደስታ መልእክት ነገራት፡፡ ዳግመኛም ‹‹እነሆ ጸሎትሽ ከአንቺ ከተወለደው ከእግዚአብሔር ዘንድ ደረሰ፡፡ እንደፈቃድሽ ከዚህ በኃላፊው ዓለም ወደ ዘላለም ሕይወት ትሄጂ ዘንድ ልመናሽ ተሰምቶልሻል›› አላት፡፡
እመቤታችንም ይህንን ነገር ከመልአኩ በሰማች ጊዜ ወደ በዓቷ ተመለሰችና ከዚያ የሚያገለግሏትን ደናግል ሰብስባ ‹አይሁድ ሁልጊዜ የልጄን መቃብር ይጠብቃሉና ስለዚህ የእኔን ከዚያ መገኘት አንድ ቀን ይገለጽላቸውና ከዚያ መግባት ይከለክሉኛል ብዬ ፈራሁ፡፡ ስለዚህ ከዛሬ ጀምሮ ራሳችሁን ችላላችሁ በሰላም ትኖራላችሁ እኔ ወደ ቤተልሔም እሄዳለሁና› አለቻቸው፡፡ በዚህም ጊዜ ሁሉም በአንድነት ቃላቸውን አስተባብረው ‹ከአንቺ ጋር እንሄዳለን፡፡ ስለ አንቺ እናት አባታችንን፣ እኅት ወንድሞቻችንን ያለንን ሁሉ ትተን ተከትለንሻልና እነሆ አሁንም አንቺ ከሄድሽበት እኛም አብረንሽ እንሄዳለን፣ ባለ ዘመናችን ሁሉ ከአንቺ አንለይም› አሏት፡፡ እመቤታችንም በዚያን ጊዜ ይዛቸው ወደ ቤተልሔም ሄደች፣ በዚያም ተቀመጠች፡፡ እንዲህም ያለቻቸው ስለ አይሁድ ፍራቻ ሳይሆን ከዚህ ከኃላፊው ዓለም በሞት የመለየቷ ጊዜ ስለመድረሱ ነበር፡፡ እናንት የፍቅሯን ፈለግ የተከተላችሁና በፍቅሯ ቀምበር የተጠመዳችሁ የወንጌል ልጆች ሆይ እንግዲህ እመቤታችን በቤተልሔም ተቀምጣ ሳለች መልአኩ ቅዱስ ገብርኤል ከዚህ ዓለም በሞት የምትለይበትን ጊዜ በክብር እንደነገራት አስተውሉ፡፡ ልመናዋ ክብሯ ለዘለዓለሙ በዕውነት ይደርብን፡፡
እረፍታ ለእግዚእትነ ማርያም ድንግል ወላዲተ አምላክ፡- በ50 ዓ.ም ገደማ በዕለተ እሑድ ጌታችን እልፍ አእላፍ መላእክቱን አስከትሎ መጥቶ ‹‹እናቴ ሆይ! ከዚህ ዓለም ድካም ላሳርፍሽ መጣሁ›› አላት፡፡ እመቤታችንም ‹‹ልጄ ሰማይና ምድር የማይወስኑህን ዘጠኝ ወር ከአምስት ቀን በማኅፀኔ ተሸክሜ፣ በድንግልና ወልጄህ እሞታለሁን?›› አለችው፡፡ ጌታችንም በሲኦል የሚሠቃዩ ነፍሳትን አሳያትና ‹‹እናቴ ሆይ! ሞትሽ ለእኒህ ቤዛ ይሆናቸዋል›› አላት፡፡ ለፍጥረታት ሁሉ እጅግ የምትራራ እመቤታችንም ‹‹እነዚህን ከማርክልኝስ ይሁን ልሙት›› አለችው፡፡ ከዚህም በኋላ ጌታችን ቅድስት ነፍስዋን ከክብርት ሥጋዋ ለይቶ በዝማሬ መላእክት አሳረጋት፡፡ ደቀመዛሙርቱንም ከያሉበት በደመና ጠቅሶ ካለችበት አድርሶ ‹‹እመቤታችሁን ቅበሩ›› አላቸው፡፡ እነርሱም ይዘዋት ወደ ጌታ ሰማኔ ወሰዷት፡፡
አበው ‹‹እመቤታችን ሆይ! ሞትሽ ሠርግን ይመስላል›› እንዳሉት የእመቤታችን እረፍት እንባ መራጨት፣ ጠጉር መንጨት፣ ደረት መድቃት እንዳለበት የሰው ሞት አልነበረም፡፡ ይልቁንም አንደ ሠርግ ቤት ቅዱሳን መላእክት በውዳሴ፤ በማህሌት፣ በዝማሬ፣ በምስጋና ወደ ሰማይ ሸኟት እንጂ፡፡ ቅዱስ ያሬድም ‹‹እመቤታችን ድንግል ማርያም ከምድር ወደ ሰማይ ከፍ ከፍ አለች፤ በዚያም ከልጇ ጋር በአብና በመንፈስ ቅዱስ ቀኝ ተቀመጠች›› በማለት ዘምሯል፡፡ የእመቤታችን ሥጋዋ ከጌቴሴማኔ ወደ ገነት መፍለሱን አስቀድሞ አባቷ ቅዱስ ዳዊት በትንቢት ሲናገር ‹‹አቤቱ ወደ እረፍትህ ተነሥ አንተና የመቅደስህ ታቦት›› በማለት ተንብዮዋል፡፡ መዝ 131፡8፡፡ ይህም ‹‹ፈጣሪዬ ሆይ ምእመናንን ወደምታሳርፍበት ወደ መንግሥተ ሰማያት የመቅደስህን ታቦት ድንግል ማርያምን ይዘህ ተነሥ›› ሲል ነው፡፡ ይህም እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም 64 ዓመት በዚህ ዓለም ከኖረች በኋላ ነብሷ ከሥጋዋ ተለይቶ እንደ ልጅዋ ትንሣኤ መነሣቷን የሚያመለክት ነው፡፡ ‹‹ታቦት›› ያላትም ማደሪያው ስለሆነች ነው፡፡
ጠቢቡ ሰሎሞን በምሳሌ ሲናገር «ወደጄ ሆይ ተነሺ፣ ውበቴ ሆይ ነይ፡፡ እነሆ ክረምት አለፈ፣ ዝናቡም አልፎ ሄደ፣ አበቦች በምድር ላይ ተገለጡ፣ የዜማም ጊዜ ደረሰ፣ የቁርዬውም ቃል በምድራችን ተሰማ፡፡ በለሱ ጎመራ ወይኖችም አበቡ መዐዛቸውንም ሰጡ ወዳጄ ሆይ ተነሺ፤ ውበቴ ሆይ ነይ» አለ፡፡ መኃ 2፡10-14፡፡ ይህ ኃይለ ቃል ሲተረጎም በውስጡ ብዙ ምሥጢራዊ ነገሮችን ያያዘ ነው፡፡ «በክረምትና በዝናብ» የተመሰሉ የእመቤታችን መከራዎች ናቸው፡፡ የመከራሽ ጊዜ አልፏል ሲላት «አበቦች በምድር ላይ ተገለጡ» ማለቱ ከልጅሽ እግር ሥር ቁጭ ብለው ተምረው ወንጌልን የተቀበሉ ሐዋርያት አንቺን በእናትነት የተረከቡ የሐዋርያት ድምፅ ወይም ስብከት በምድር ሁሉ መሰማቱን ያጠይቃል፡፡
ጠቢቡ ሰሎሞን «የዜማ ጊዜ ደረሰ» ያለው የመከሩን ወቅት ነው፡፡ መከር የፍሬ ጊዜ እንደመኖኑ ሐዋርያት የዘሩት ዘር ማለትም ስብከታቸው ፍሬ አፈራና ክርስቲያኖች በዙ፤ «በለሱ ጎመራ» በጎ ምግባር የሌላቸው ሰዎች በሐዋርያት ስብከት ተምረው ምግባር መሥራት ጀመሩ፤ «ወይኖች አብበዋል መዐዛቸውንም ሰጥተዋል» በመላው ዓለም ያሉ ምዕመናን በሃይማኖት ማበብ፣ መዐዛ ምግባራቸውን ማቅረብ መስጠት ጀመሩ በማለት ሊቃውንት አባቶች ምሥጢሩን ያብራሩታል፡፡ በዚህ ትርጓሜ ‹‹ወደጄ ሆይ! ተነሽ›› እያለ የሚናገረው ተወዳጁ ልጇ ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ እናቱ ድንግል ማርያምን በመለኮታዊ ስልጣኑ ከሙታን ለይቶ ማስነሣቱን ሲያስረዳን ነው፡፡
ስለዚህ ድንቅ ምስጢር ነቢየ እግዚአብሔር ቅዱስ ዳዊት ‹‹አቤቱ ወደ ዕረፍትህ ተነሥ አንተና የመቅደስህ ታቦት›› (መዝ 131፡8) ብሎ የተናገረው ትንቢት በንጽሐ ሥጋ፣ በንጽሐ ነፍስ፣ በንጽሐ ልቡና የጸናች የእናታችን ቅድስት ድንግል ማርያምን ዕረፍትና ትንሳኤ እንዲሁም ፍልሰት (ዕርገት) ከማሳየቱም በተጨማሪ የአምላክ እናት በልጇ በኢየሱስ ክርስቶስ መንግሥት በክብር መኖሯንም በግልጽ ያስረዳል ያስገነዝባል፡፡ ‹‹በወርቅ ልብስ ተጎናጽፋና ተሸፋፍና ንግሥቲቱ በቀኝህ ትቆማለች›› (መዝ 44፡9) የሚለውን የቅዱስ ዳዊት ትንቢታዊ ቃል ሊቃውንት አባቶች በተለይም የኢትዮጲያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተክርስቲያን መተርጉማን ‹‹ንግሥተ ሰማይ ወምድር ድንግል ማርያም በንጽሐ ሥጋ፣ በንጽሐ ነፍስ፣ በንጽሐ ልቡና›› ተሸልማና አጊጣ በሰማያዊው ዓለም በልጇ መንግሥት በክብር መኖሯን የሚያመለክት መሆኑን አስረግጠው አስረድተዋል፡፡ በዚህም ምክንያት ኦርቶዶክሳውያን ክርስቲያኖች ሰማያዊው አባታቸውን እግዚአብሔርን ‹‹አቡነ ዘበሰማያት፤ በሰማያት የምትኖር አባታችን›› እያሉ ዘወትር ሲያመሰግኑ፤ በአንጻሩ ደግሞ መንፈሳዊት እናታቸውን ድንግል ማርያምን ‹‹በሰላመ ቅዱስ ገብርኤል መልአክ ኦ እግዝእትየ ማርያም ሰላም ለኪ፤ እመቤቴ ቅድስት ድንግል ማርያም ሆይ በመልአኩ በቅዱስ ገብርኤል ሰላምታ ሰላም እልሻለሁ›› እያሉ ዘወትር ያከብሯታል ያመሰግኗታልም፡፡ ሉቃ 1፡28፡፡

+ + +
ዳግመኛም በዚህች ዕለት የታላቁ ሰማዕት የቅዱስ መርምሕናም ቤተ ክርስቲያኑ የከበረችበትና ተአምራቱ የተገለጠበት ዕለት ነው፡፡ (የዕረፍቱን ዕለት ታኅሣሥ ዓሥራ አራትን ገጽ --- ላይ ይመለከቷል፡፡)
ሰማዕቱ ቅዱስ መርምህናም፡- ቅድስት ሣራና ወንድሟ መርምህናም አባታቸው የአቶር ንጉሥ ሲሆን እርሱም የተቀረጹ ጣዖታን ያመልክ ነበር፡፡ እናታቸው ግን አማኝ ክርስቲያን ነበረች፡፡ ቅዱስ መርምህናም አባቱን ለምኖና አስፈቅዶ ወደ ዱር ሄዶ አራዊትን ለማደን በወጣ ጊዜ እናቱ የሰማይና የምድር አምላክ እግዚአብሔር በላዩ በረከትን ያሳድርበት ዘንድ ከጸለየችለት በኋላ ሸኘችው፡፡ መርምህናም ከ40 ፈረሰኛ አገልጋዮቹ ጋር ወጥቶ ሄደ፡፡ ወደ አንድ ተራራም ወጥቶ በዚያ አደረ፡፡ በሌሊትም የታዘዘ መልአክ ጠራውና ‹‹መርምህናም ሆይ ተነሥተህ ወደዚህ ተራራ ጫፍ ላይ ውጣ፣ ስሙ ማቴዎስ የሚባል ቅዱስ ሰው ታገኛለህ፡፡ እርሱም የሕይወትን ነገር ይነግርሃል›› አለው፡፡ ቅዱስ መርምህናም ሲነጋ ወደ ተራራው ጫፍ ላይ ወጣና የበግ ጠጉር ለብሶ አባ ማቴዎስን ባገኘው ጊዜ እጅግ ፈራ፡፡ አባ ማቴዎስም ‹‹አይዞህ አትራ እኔም የእግዚአብሔር ፍጥረት ነኝና አትፍራ›› ብለው አበረቱት፡፡ መርምህናም የእግዚአብሔርን ስም ሲጠሩ ሲሰማ ‹‹አባቴ ከአማልክቶች በቀር አምላክ አለን?›› ብሎ ጠየቃቸው፡፡ በዚህም ጊዜ አባታችን የሃይማኖትን ነገር ሁሉንም አስተማሩት፡፡ መርምህናምም ‹‹ከራስ ጠጉሯ እስከ እግር ጥፍሯ ድረስ በለምጽ የተመታች እኅት አለችኝና እርሷን የአምላክህን ስም ጠርተህ ካዳንክልኝ በእውነት በአምላክህ አምናለሁ›› አላቸው፡፡ ሁለቱም ተያይዘው ከተራራው ወርደው ወደ ንጉሡ ቤት ሄደው መርምህናም ለእናቱ ያጋጠመውን ነገር ነገራትና በለምጽ የተመታችውን እኅቱን ሣራን በሥውር ወደ አባ ማቴዎስ ዘንድ ወሰዳት፡፡ አባታችንም መሬቱን ባርከው ውኃ አፍልቀው አጠመቋትና ከለምጹዋ ፈወሷት፡፡ አርባው ጭፍራዎችም አምነው ተጠመቁ፡፡ አባታችንም ሰማዕትነትን እንደሚቀበሉ ትንቢት ነግረዋቸው ባርከው መርቀው አሰናበቷቸው፡፡

መርምህናምም ወደ አባቱ ቤት በተለመሰ ጊዜ ጣዖቱ ቤት መግባትን እምቢ አለ፡፡ ከዚህም በኋላ አርባውን ጭፍራዎችና እኅቱን ሣራን ይዞ ወደ አንዲት ተራራ ላይ ወጥቶ ተቀመጠ፡፡ የአቶሩን ንጉሥ የሆነው አባቱ ‹‹ና መንግሥቴን ውረስ›› ብሎ ለቅዱስ መርምህናም ላከበት፡፡ ነገር ግን ቅዱስ መርምህናም ‹‹የጌታዬን ፈጽሞ የማይጠፋውን መንግሥት እሻለሁ›› ብሎ ለንጉሥ አባቱ ላከበት፡፡ ንጉሡም በቅድሚያ 40ውን አገልጋዮቹን ጭፍራዎች እንዲገድሏቸው አዘዘና ራስ ራሶቻቸውን እየቆረጡ ከጉድጓድ ውስጥ ጨመሯቸው፡፡ መርምህናምም ሲጸልይ ከሰማይ ‹‹መርምህናም ሆይ! ጸሎትህን ሰምቻለሁ…›› የሚል ድምፅ መጣለት፡፡ ወዲያውም በንጉሡ ወላጅ አባታቸው ትእዛዝ ቅዱስ መርምህናምና እኅቱ ቅድስት ሣራ አንገታቸውን ተሰየፉና የሰማዕትነት አክሊልን ተቀዳጁ፡፡ ሥጋቸውንም በጉድጓድ ጨምረው ሊያቃጥሏቸው ሲሉ ሥጋቸውን እግዚአብሔር ሰወረባቸው፡፡ ወዲያውም ታላቅ ንውጽውጽታ ሆነ፣ ፀሐይም ጨለመች፡፡ የሰየፏቸውም ፈርተው ሸሹ፡፡ ከዚህም በኋላ ሰይጣን በአባታቸው በአቶሩ ንጉሥ ላይ አድሮበት አሳበደው፡፡ እንደ እሪያም መጮህ ጀመረ፡፡ ክርስቲያን የሆነችው የቅዱስ መርምህናምና የቅደስት ሣራ እናታቸው ወደ አባ ማቴዎስ ሄዳ ንጉሡ በልጆቹ ላይ ያደረገውንና በእርሱም ላይ የተፈጸመበትን ነገር ነገረቻቸው፡፡ አባ ማቴዎስም ንጉሡን ዘይት ቀብተው ጸልየው ፈወሱት፡፡ በውስጡ አድሮበት የነበረውንም ሰይጣን በእሪያ መልክ ከንጉሡ ውስጥ አስወጡት፡፡
ንጉሡም ወደ ልቡ ሲመለስ በአባ ማቴዎስ ትምህርት በጌታችን አመነ፡፡ በሚገዛቸው አገሮች ሁሉ ያሉትን ሰዎች ይዞ ከነቤተሰቡ ተጠመቀ፡፡ ንጉሡም በእመቤታችን ስም ቤተ ክርስቲያን አሠራ፡፡ ንግሥቲቱ ሚስቱም የሰማዕታቱን ልጆቿን ሥጋ በሳጥን አድርጋ በውስጧ አኖረች፡፡ ከሥጋቸውም ብዙ ተአምራት ተገለጡ፡፡ አባታቸው የአቶሩ ንጉሥም ለችግረኞችና ለጦም አዳሪዎች እየመጸወተ በተጋድሎ ኖረ፡፡ የቅዱስ መርምህናምና የእኅቱ የቅድስት ሣራ እረፍታቸው ታኅሣሥ 14 ቀን ነው፡፡
ዳግመኛም በዚህች ዕለት የቅዱስ መርምህናም አባት ንጉሡ አቶርና የመርምህናም ማኅበርተኞች የሆኑ ቁጥራቸው 170 ሺህ የሆኑ ሰማዕታት የዕረፍታቸው መታሰቢያ ነው፡፡ ይህም የአቶሩ ንጉሥ ሰማክሬም ከሞተ በኋላ መንግሥቱን መጠበቅና ማዘዝ የማይችል ታናሽ ብላቴና ልጅ በአባቱ ፋንታ ነገሠ፡፡ እናቱም ስለ እርሱ ሹሞቹን ታዛቸው ነበር፡፡ ከለዳዊ ንጉሥም ይህን ሲሰማ የአቶርን መንግሥት ለመውሰድ መጣ፡፡ የንጉሡም ወታደሮችና የቅዱስ መርምህናምን መቃብር ይጠብቁ የነበሩ ሁሉ ለመዋጋት መጡ፡፡ የከለዳውያንም ንጉሥ አሸንፎ ከተማይቱን ወረራትና ብላቴናውን ንጉሥ ከእናቱ ጋር ገደላቸው፡፡ የአቶርም ሰዎች ተገዙለትና በላያቸው ነግሦ መንግሥትን ያዘ፡፡ ከጥቂት ቀኖችም በኋላ የአቶርን ሰዎች ሰብስቦ ስለ ሃይማኖታቸው ጠየቃቸው፡፡ ሕዝቡም በቅዱስ መርምህናም አምላክ አምነው በአባ ማቴዎስ ጥምቀት ክርስቲያን መሆናቸውን በነገሩት ጊዜ ለጣዖት እንዲሰግዱ አዘዛቸው፡፡ እሺ ብለው ለጣዖት የሰገዱ አሉ፡፡ የቅዱስ መርምህናምና የአባቱ አግልጋዮች ግን ንጉሡን ‹‹በሰውነታችን ላይ የፈለከውን አድርግ እንጂ ሃይማኖታችንን አንክድም›› አሉት፡፡ ነገሡም ቁጥራቸው 170 ሺህ የሆኑ ክርስቲያኖችን በሰይፍ ፈጃቸውና የሰማዕትነት አክሊልን ተቀዳጁ፡፡ እነርሱም የቅዱስ መርምህናም ማኅበርተኞች ተባሉ፡፡
የቅዱስ መርምህናም ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን፡፡

ቅዱስ አክሎግ 12 ዓመት በሆነው ጊዜ ከመምህሩ ዘንድ ትምህርቱን ፈጸመ፡፡ አራቱን ወንጌሎች፣ የሐዋርያትን ሥራ፣ 14ቱን የቅዱስ ጳውሎስን መልእክቶች፣ 7ቱን የሐዋርያት መልእክታት፣ የዮሐንስንም ራእይ፣ 150ውን የቅዱስ ዳዊትን መዝሙራት፣ የነቢያትንና የሰሎሞንን መኅልይ ሁሉንም አጠናቆ በደንብ ተማረ፡፡ ሁልጊዜ በጾም በጸሎት እየተወሰነ ጠዋት ማታ መጻሕፍትን ያነባል፡፡ ሱባኤ እየያዘ በልብሱ ውስጥ ማቅ ይለብሳል፡፡
ወላጆቹም በሞት ካረፉ በኋላ መልካም ተጋድሎውንና ትሩፋቱን የአገሩ ሰዎች ባዩ ጊዜ ቅስና እንዲሾምላቸው ኤጲስቆጶሱን ጠይቀው ቅዱስ አክሎግ ሳይፈልግ በግድ ይዘው ቅስና ሾሙት፡፡ በተሾመም ጊዜ ‹‹ይገባዋል›› የሚል ድምፅ ከሰማይ ተሰማ፡፡ ከዚህም ወራት በኋላ ከሃዲው ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ ተነሥቶ በግዛቱ ሁሉ ያሉ ከ470,000 በላይ ክርስቲያኖችን በግፍ ከገደለ በኋላ ብዙ አብያ ክርስቲያናትን አፍርሶ አምልኮተ ጣዖትን አስፋፋ፡፡ በዚህም ጊዜ የታዘዘ መልአክ መጥቶ ለቅዱስ አክሎግ የሰማዕትነትን አክሊል ይቀበል ዘንድ ነገረው፡፡ ቅዱስ አክሎግም ጌታችንን ‹‹ስለከበረው ስምህ ተጋድሎዬን እስክፈጽም ድረስ አጽናኝ›› ብሎ ከጸለየ በኋላ ወደ ምስክርነት አደባባይ ሊሄድ ተነሣ፡፡ የአገሪቱንም ሰዎች ‹‹እኔ ጋር ሰማዕት ሊሆን የሚወድ አብሮኝ ይምጣ›› ባላቸው ጊዜ 340 ሰዎች ተከተሉት፡፡ እነርሱም ከከፍታ ቦታ ላይ ቆመው በግልጽ ‹‹እኛ ክርስቲያን ነን›› ብለው ጮኸው መሰከሩ፡፡ የከሃዲው ንጉሥ የዲዮቅልጥያኖስ የሠራዊቱ አለቃ ይህንን ባየ ጊዜ ደነገጠ፡፡ ቅዱስ አክሎግንም አሥሮ ከጨካኙ መኮንን ለአርያኖስ ሰጠው፡፡
ጨካኙና አረመኔው አርያኖስም ለጣዖታት እንዲሰግድ ቅዱስ አክሎግ አባበለው፡፡ ነገር ግን ቅዱሱ ትእዛዙን ባለመቀበል እርሱንና ጣዖታቱን ረገመበት፡፡ አርያኖስም ይዞ እጅግ ጽኑ በሆኑ ልዩ ልዩ ማሠቃያዎች አሠቃየው፡፡ ብዙ ካሠቃየውም በኋላ እንዲሞት ከእሳት ምድጃ ውስጥ በከተተው ጊዜ የታዘዘ መልአክ መጥቶ እሳቱን እንደ ውኃ አቀዘቀዘለት፡፡ ከዚህም በኋላ መኮንኑ 340ውን ሰዎች ጠርቶ ለአማልክት እንሰግዱ ግድ አላቸው፡፡ እነርሱም ‹‹የምሰግድለት አምላካችን እግዚአብሔር ብቻ ነው›› በማለት ጣዖታቱን ረገሙበት፡፡ መኮንኑም ራስ ራሶቻቸውን በሰይፍ ይቆርጧቸው ዘንድ አዘዘ፡፡ እንደትእዛዙም በየተራ ቆረጧቸውና የሰማዕትነት አክሊልን ተቀዳጁ፡፡ የከበረቸ በረከታቸው ትደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን፡፡
በዚያን ጊዜም የመኮንኑ የአርያኖስ ወንድ ልጁ ሞተበትና እጅግ አዘነ፡፡ የከበረ አባ አክሎግም በዚህ ጊዜ ‹‹ፈጣሪዬን ለምኜ ልጅህን ከሞት ባስነሣልህ ምን ትሰጠኛለህ?›› አለው፡፡ መኮንኑም እጅግ አዝኖ ተጨንቋልና ቅዱስ አክሎግን ‹‹የመቶ አለቃ አድርጌ ሾሜ በታላቅ ክብር ወደ አገርህ እልክሃለሁ›› አለው፡፡ ቅዱስ አክሎግ ግን ይህንንስ ፈጽሞ አልሻም ይልቁንም አሠቃይተህ ገድለህ ሰማዕትነቴን ትፈጽምልኝ ዘንድ እሻለሁ፣ ሥጋዬንም ወደ አገሬ እንድትልከው ማልልኝ›› አለው፡፡ መኮንኑ አርያኖስም በቅዱስ አክሎግ ቃል እጅግ ተገርሞና አዝኖ እንደምኞቱ ሊፈጽምለት እሺ ብሎ ማለለት፡፡ ቅዱስ አክሎግም ወደ ጌታችን ከጸለየ በኋላ ‹‹በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ›› ብሎ በሕፃኑ ላይ በመስቀል ምልክት ባማተበ ጊዜ ወዲያው የሞተው ሕፃን አፈፍ ብሎ ተነሣ፡፡ ይህንንም ታላቅ ተአምር ያዩ አሕዛብ ሁሉ ‹‹በእውነት ከቅዱስ አክሎግ አምላክ በቀር ሌላ አምላክ የለም፡፡ እኛም በቅዱስ አክሎግ አምላክ አምነናል›› ብለው ጮኹ፡፡ መኮንኑም ይህንን ባየጊዜ ተቆጣ፡፡ ከከተማም አውጥተው ሰፊ ጉደጓድ ቆፍረው በውስጡ እሳት አንድደው እንዲጨምሯቸው አዘዘ፡፡ እንዳዘዘውም አደረጉባቸውና ምስክርነታቸውን በድል ፈጽመው የሰማዕትነት አክሊልን ተቀዳጁ፡፡ ቁጥራቸውም 809 ሆነ፡፡
ከዚህም በኋላ መኮንኑ ቅዱስ አክሎግን በጽኑ ሥቃይ አሠቃየው፡፡ ወደ ሀገሩም ወስደው በዚያ ራሱን በሰይፍ ይቆርጡት ዘንድ አዘዘ፡፡ ቅዱስ አክሎግም ይህንን በሰማ ጊዜ እጅግ ደስ አለው፡፡ ወደጌታችንም በጸለየ ጊዜ ጌታችን በክብር ተገለጠለትና ‹‹ወዳጄ የምወድህ የአባቴና የመንፈስ ቅዱስ ወዳጅ ሰላም ለአንተ ይሁን›› አለው፡፡ ዳግመኛም ‹‹ዋጋህን ልከፍልህ በመንግሥቴም ውስጥ ላሳርፍህ መጣሁ፤ ሦስት አክሊላትንም አዘጋጀሁልህ፣ አንደኛው ስለ ድንግልናህ፣ ሁለተኛው ስለ ሥቃይህ፣ ሦስተኛውም የዚህም ዓለም ክብር ንቀህ ስለተውህ ነው፡፡ በዚህች ዕለት ከእኔ የምትሻውን ሁሉ አደርግልሃለሁ፡፡ ስለ ስሜ ስለተሠቃየህ የማያልቅ ተድላን እሰጥሃለሁ፣ የመላእክት ሠራዊትም እንዲያገለግሉህ አደርጋለሁ፡፡ ዘላለማዊ ሕይወት ባለው በማዕዴ ውስጥ ከሁሉ ቅዱሳን ጋር ደስ አሰኝሃለሁ፡፡ ሥጋህ ባለበት የሚማልደውን ሁሉ ርዳታ የሚሻውንም በችግር ውስጥ ያለውንም በደዌ የተያዘውንም ሁሉ እኔ አድነዋለሁ፡፡ ልጁንም በስምህ የሚሰይመውን ሁሉ እኔ ልጁን እባርክለታለሁ፣ በበጎ አስተዳደግም አሳድገዋለሁ፣ ከክፉ ነገር እጠብቀዋለሁ፡፡ በስምህ መባ የሚያገባ ለጦም አዳሪዎቸም እስከ ቀዝቃዛ ውኃ ምጽዋት የሰጠውን ኃጢአቱን ይቅር ብዬ የዘላለም ሕይወትን አርሰዋለሁ፡፡ ተክል ተክሎ፣ ዘር ዘርቶ በስምህ የሚለምነኝን ዘሩን እባርክለታለሁ፣ ፍሬውንም አበዛለታለሁ›› አለው፡፡ ጌታችንም ከቅዱስ አክሎግ ጋር መነጋገርን በፈጸመ ጊዜ ባረከውና ከቁስሉ ሁሉ ፈውሶ ጤነኛ አደረገው፡፡ ሰማዕትነቱንም በትዕግስት እንዲፈጽም ነግሮት በክብር ዐረገ፡፡
ከዚህም በኋላ አባ አክሎግ ወደ ወታደሮቹ መለስ ብሎ ‹‹የታዘዛችሁትን ፈጽሙ›› ብሎ ራሱን እንዲሰይፉት ሰጣቸው፡፡ ወታሮቹም በዚህ ጊዜ የቅዱስ አክሎግ ፊቱ እንደፀሐይ ሲያበራ አዩት፡፡ ከፊቱም የብርሃን ግርማ የተነሣ ወደ እርሱ መቅረብ ተሳናቸው፡፡ ከእነርሱም ውስጥ አንደኛው ወታደር እጁን ዘርግቶ የቅዱስ አክሎግን አንገት በሰይፍ መታውና ቅዱሱ ሰማዕትነቱን በድል ፈጸመ፡፡ ቅዱሳን መላእክትም የቅዱስ አክሎግን ነፍስ በክብር ተቀብለው በዝማሬ ወደ ሰማይ አሳረጓት፡፡
ወታደሮቹም የቅዱስ አክሎግን ሥጋ ከባሕሩ ዳርቻ ትተው በመርከብ ተሳፍረው ወደ አገራቸው ተመለሱ፡፡ ለሕዝቡም የቅዱስ አክሎግን በሰማዕትነት መሞት በነገሯቸው ጊዜ የአገሩ ሰዎች ከካህናቱ ጋር ተሰብስበው ሄደው የቅዱሱን ሥጋ አንሥተው በክብር ገንዘው ባማረ ቦታ አኖሩት፡፡ ከቅዱስ አክሎግም ሥጋ ብዙ ድንቅ ድንቅ የሆኑ ተአምራት ተገለጡ፡፡ የቅዱስ አክሎግ ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን፡፡
+ + +
አቡነ ዮሐንስ ወንጌሉ ዘወርቅ፡- የሮም ባለጸጎች ከሆኑ ክርስቲያኖች ስለተወለዱ በልጅነታቸው ወላጆቻቸውን ለምነው ገበታው የወርቅ የሆነ ወንጌልን አሠርተው ዕለት ዕለት ያነቡት ነበር፡፡ ጠፍተው ሄደው ከመነኮሱ በኋላ ሥጋቸው አልቆ አጥንታቸው እስኪታይ ድረስ በታላቅ ተጋድሎ ኖሩ፡፡ በመጨረሻ ወደ ባለጸጋ አባታቸው ቤት ተመልሰው ሲሄዱ በመንገድ ላይ አንድ ነዳይ አገኙና ልብሳቸውን ቀይረውት የነዳዩን ልብስ ለብሰው ሄደው በአባታቸው ደጅ ማንም ሳያውቃቸው ለማኝ መስለው የወርቅ ወንጌላቸውን እያነበቡ ተቀመጡ፡፡ በአባታቸው ደጅም በጾም በጸሎት እየተጋደሉ የአባታቸው ባሪያዎች የሚጥሉትን ፍርፋሪ እየተመገቡ 7 ዓመት ተቀመጡ፡፡ ጻድቁ በዚህች ዕለት ሥጋቸው ወደ ሮሜ አገር የፈለሰ ሲሆን ቅዳሴ ቤታቸውም በዚሁ ዕለት ተከብሯል፡፡ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን፡፡

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥር 20-ወንጌልን ይሰብኩ ዘንድ ሕሙማንን በማዳን ቁስለ ሥጋንና ቁስለ ነፍስን ይፈውሱ ዘንድ ጌታችን መርጦ ወደ ዓለም ከላካቸው ከ72 አርድእት አንዱ የሆነው ሐዋርያው ቅዱስ አብሮኮሮስ ዕረፍቱ ነው፡፡
+ የከበረ ቀሲስ አክሎግ ሰማዕትነቱን በዚኽች ዕለት ፈጸመ፡፡
+ ‹ወንጌሉ ዘወርቅ› የተባሉት የከበሩ ቅዱስ ዮሐንስ ቤተክርስቲያናቸው የከበረችበትና ቅዱስ ሥጋቸው ወደ ሮሜ አገር የፈለሰበት ዕለት ነው፡፡
+ የንጉሥ ልጅ የሆነው ሰማዕቱ ቅዱስ መርምሕናም ቤተክርስቲያኑ የከበረችበትና ተአምራቱ የተገለጠበት ዕለት ነው፡፡
መታሰቢያ በዓላቸው መሆኑን በመጥቀስ ስንክሳሩ ስማቸውን የጠቀሳቸው ቅዱሳን አባ ኖኅ፣ አባ ስልዋኖስ፣ አባ አብድዩ እና ቅዱስ ብሕኑ በዚሁ ዕለት ታስበው ይውላሉ፡፡
ሐዋርያው ቅዱስ አብሮኮሮስ፡- ይኸውም ቅዱስ ሐዋርያ በጽርሐ ጽዮን ከከበሩ ሐዋርያት ጋር ሆኖ ሳለ አጽናኝ የሆነ የመንፈስ ቅዱስን ጸጋ ከተቀበለ በኋላ በሐዋርያት ተመርጦ ከ7ቱ ዲያቆናት ጋር አብሮ የተቆጠረ ሆነ፡፡ እነርሱም መንፈስ ቅዱስ ያደረባቸው በዕውቀትም የተመሉ እንደሆነ የሐዋርያት ሥራ መጽሐፍ ስለ እነርሱ ምስክር ሆነ፡፡ ከዚህም በኋላ ቅዱስ አብሮኮሮስ ከወንጌላዊ ለቅዱስ ዮሐንስ ወደ መዝሙሩ ሆነና አብሮት ወደ ብዙ አገሮች በመሄድ ወንጌልን ሰብኳል፡፡
ቅዱስ ዮሐንስ ወንጌልን ለመስበክ ዕጣ የደረሰው እስያ ስለነበር ደቀ መዝሙሩን ቅዱስ አብሮኮሮስን አስከትሎት ሄደ፡፡ ይኽችውም ኤፌሶን በጥንቱ በታናሽ እስያ በዛሬው የቱርክ ግዛት ውስጥ ከተማ ናት፡፡ ዛሬ ኢያዞሎክ ተብላ የጥንት ታሪኳ ጠፍቷል፡፡ አስቀድሞ ቅዱስ ጳውሎስ ወንጌልን ሰብኮባታል፡፡ ደቀ መዝሙሩን ቅዱስ ጢሞቴዎስንም በከተማዋ ላይ ኤጲስቆጶስ አድርጎ ሾሞት ነበር፡፡ እርሱም በግፍ እስከተገደለበት ጊዜ ድረስ ቅዱስ ዮሐንስን እየረዳው በከተማዋ ብዙ አገልግሏል፡፡ በኋላ ግን በግፍ ገድለውታል፡፡ ቅዱስ ዮሐንስ ወደ ኤፌሶን ለመሄድ በመርከብ ሲሳፈር መርከቡ በማዕበል ተሰበረ፡፡ ደቀ መዝሙሩን ቅዱስ አብሮኮሮስን መዕበሉ ወደ አንዲት ደሴት አደረሰው፡፡ ቅዱስ ዮሐንስ ግን በመርከቡ ስባሪ ተንጠልጥሎ በባሕሩ ማዕበል መካከል 40 ቀንና 40 ሌሊት ከኖረ በኋላ ማዕበሉ ተፍቶ አብሮኮሮስ ካለበት ደሴት አደረሰውና ተያይዘው ኤፌሶን ከተማ ገቡ፡፡
የከተማይቱም ሰዎች እጅግ ክፉዎች ስለነበሩ መጀመሪያ ላይ ቅዱስ ወንጌልን መስበክ አልቻሉም ነበር፡፡ እነርሱም እጅግ ክፉዎች መሆናቸውን ስላወቁ ቅዱስ ዮሐንስ ገና ዕጣው ሲደርሰው በሀዘን አልቅሶ ነበር፡፡ አሁንም ከተማው በገቡ ጊዜ ቅዱስ ዮሐንስ ምክንያት በመፍጠር ሮምና ለምትባል ሴት የውሽባ ቤቷ እሳት አንዳጅ ሆኖ ቅዱስ አብሮኮሮስም ዕቃ አጣቢ ሆነው ተቀጠሩ፡፡ የቀጠረቻቸው ሴትም ክፉ ናትና እጅግ ታሠቃያቸው ጀመር፡፡ ባሮቿ እንደሆኑ ተስማምተው ስለጻፉላት ትደበድባቸውና ታሠቃያቸው ነበር፡፡
ቅዱስ ዮሐንስና ደቀመዝሙሩ ቅዱስ አብሮኮሮስ በዚያች ሴት ቤት እንደባሮች ሆነው በታላቅ ጉስቁልና ውስጥ እየኖሩ እያለ በአንዲት ዕለት የአገረ ገዥው ልጅ ለመታጠብ ወደ ውሽባው ቤት ገባ፡፡ በውሽባ ቤቱም የሰይጣን ኃይል ስለነበረበት የመኰንኑን ልጅ አንቆ ገደለው፡፡ የአገሪቱም ሰዎች ሁሉ ለሞተው የመኰንን ልጅ ሊያለቅሱ ሲሰበሰቡ ቅዱስ ዮሐንስም አብሮ ቆሞ ሲመለከት ሮምና መጥታ ‹‹በጌታዬ ልጅ ሞት ልትደሰት መጣህን›› እያለች ረገመችው፡፡ እርሱም ‹‹አይዞሽ አትዘኚ›› አላትና ወደ ሞተው ልጅ ቀርቦ በመስቀል ምልክት ካማተበበት በኋላ በፊቱ እፍ አለበት፡፡ የሞተውም ልጅ ድኖ ተነሣ፡፡ የሀገሪቱም ሰዎች እጅግ ደነገጡ፡፡ ሮምናም ደንግጣ ‹‹እግዚአብሔር የሚሉት አምላክ አንተ ነህን›› ብላ ጠየቀችው፡፡ ቅዱስ ዮሐንስም ‹‹በፍጹም እኔ አምላክ አይደለሁም፣ እኔ የእርሱ አገልጋዩና ሐዋርያው ነኝ እንጂ›› አላት፡፡ ሮምናም ስለበደለቻቸው በደል ሁሉ መሪር ዕንባን እያለቀሰች ይቅር እንዲሏት ቅዱስ ዮሐንስና ቅዱስ አብሮኮሮስ አጥብቃ ለመነቻቸው፡፡ እነርሱም አረጋጉዋት፡፡ ከሕዝቡም ውስጥ ብዙዎቹ በጌታችን አመኑ፡፡ እነዚህም ሁለት ሐዋርያት ሌሎች ብዙ ድንቅ ድንቅ ተአምራትን እያደረጉ ወንጌልን እየሰበኩ ከክፉ ጣዖት አገልጋዮች በቀር ሁሉንም አሳምነው አጠመቋቸው፡፡ ዮሐንስም አገልጋዮችን ኤጲስቆጶሳትን፣ ቀሳውስትንና ዲያቆናትን ከሾመላቸው በኋላ ወደ ሌሎች አቅራቢያ አገሮች ሄዱ፡፡
ወንጌላዊው ቅዱስ ዮሐንስ በኋላ ላይ ቅዱስ አብሮኮሮስን በቢታንያ አገር በኒቆምድያ ከተማ ላይ በአንብሮተ እድ ኤጲስቆጶስነት ሾሞታል፡፡ ቅዱስ አብሮኮሮስም የአገሪቱን ሰዎች የጌታችንን ሃይማኖት አስተምሮአቸው ከዮናናውያንም ብዙዎችን ወደ ቀናች ሃይማኖት መለሳቸው፡፡ ብዙዎችንም በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አጠመቃቸው፡፡ በሃይማኖት እንዲጸኑ የወንጌልንም ትእዛዝ እንዲጠብቁ አስተማራቸውና ቤተ ክርስቲያን ሠርቶላቸው ቀሳውስትን ዲያቆናትን ከሾሞላቸው በኋላ ወንጌልን ለመስበክ ወደ ሌሎች አገራት ሄደ፡፡ በእነዚያም አገራት ወንጌልን በማስተማርና ብዙ ተአምራትን በማድረግ ብዙዎችን ወደ ቀናች ሃይማኖት መለሳቸው፡፡ ብዙዎች አይሁድንም አስተምሮ የክርስትና ጥምቀትን አጠመቃቸው፡፡ ነገር ግን ሐዋርያው ወንጌልን እየሰበከ ብዙዎችን የጌታችን ተከታዮች ሲያደርግ ክፉዎች ደግሞ ብዙ አሠቃቂ መከራዎችን አድርሰውበታል፡፡ ስለ ጌታችን ስለ ቅዱስ ስሙ ተጋድሎውን በድል ፈጽሞ በመጨረሻ በመልካም ሽምግልና ሆኖ ዐርፏል፡፡ ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን፡፡
+ + +
ሰማዕቱ ቀሲስ አክሎግ፡- የዚኽም ቅዱስ ወላጆቹ አባቱ ዲዮስቆሮስ እናቱ አፎምያ የተባሉ ከከበሩ ወገኖች ውስጥ የሆኑ ናቸው፡፡ እነርሱም በወርቅና በብር እጅግ ባለጸጎች ናቸው፡፡ ከብቶቻቸውና እንስሶቻቸውም ስፍር ቁጥር የላቸውም፡፡ ነገር ግን ልጅ ስላልነበራቸው ያዝኑ ነበር፡፡ ወደ እግዚአብሔርም ዘወትር በጸሎት በተጉ ጊዜ ልመናቸው ተሰምቶላቸው የታባረከ ወንድ ልጅ ሰጣቸው፡፡ ስሙንም አክሎግ አሉት፣ ትርጓሜውም ‹‹በእግዚአብሔር ዘንድ ጣዕም ያለው ይሆናል›› ማለት ነው፡፡
ወላጆቹም አክሎግን 8 ዓመት ሲሆነው የቤተ ክርስያንን ትምህርት እንዲማር ለመምህር ሰጡትና ሁሉን ጠንቅቆ ተማረ፡፡ አስቀድሞም ለመምህር ከመሰጠቱ በፊት ጠዋት ማታ ወደ ቤተ ክርስቲያን በመሄድ የመጻሕፍትን ቃል ይሰማ ነበር፡፡ በአንዲትም ዕለት ከመምህሩ ዘንድ ተመልሶ በፈረስ ሆኖ ሁለት አገልጋዮቹን አስከትሎ ወደ ቤቱ ሲሄድ በመንገድ ላይ ሰዎች ተሰብስበው ሲጮኹ አገኛቸው፡፡ ወደ እነርሱም በቀረበ ጊዜ እባብ ነድፎት ለሞት የቀረበ አንድን ሕፃን ወድቆ አገኘ፡፡ በዚህም ጊዜ አክሎግ ‹‹በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ›› ብሎ በሕፃኑ ላይ በመስቀል ምልክት ካማተበ በኋላ ‹‹ሕፃ ሆይ ከዚህ ክፉ እባብ መርዝ ትድን ዘንድ እናገርሃለሁ፣ ጌታችን ንጹሕና ዕውነት በሆነ ቅዱስ ቃሉ ‹እባቡን ጊንጡን የጠላትን ኃይል ሁሉ ትረግጡ ዘንድ እነሆ ሥልጣን ሰጠኋችሁ ምንም የሚጎዳችሁ ነገር የለም› ብሏልና›› አለ፡፡ ወዲያውም እንደሞተ ሆኖ የነበረው ያ ልጅ ፈጥኖ ተነሣ፡፡ ምንም ጉዳት እንዳላገኘው ሆነ፡፡ ሕዝቡም ይህንን የቅዱስ አክሎግን ተአምር ባዩ ጊዜ እጅግ አደነቁ፡፡ በእዚህ ሕፃን ልጅ ላይ አድሮ ይህንን ያደረገ እግዚአብሔርን አመሰገኑት፡፡ የቅዱስ አክሎግም ይህች ተአምሩ በአገሩ ሁሉ ተሰማች፡፡

ረድኤት በረከታቸው ይደርብንና በዚኽች ዕለት ጥር 19 ቀን በዓመታዊ የዕረፍት በዓላቸው ታስበው የሚውሉት አቡነ አፍቅርነ እግዚእ ያደረጉት ተአምር ይኽ ነው፡- ‹‹አቡነ ያፍቅረነ እግዚእ በአንዲት ቀን በምጽሌ ደሴት ሣለ አባ ዘካርያስ ወደ እርሱ ሊሔድ በፈለገ ጊዜ ብርህት ደመና ድንገት መጣችና ያፍቅረነ እግዚእን ተሸክማ ወስዳ ከጉጉቤን ተራራ ላይ ፈጥና አደረሰችው፡፡ አባ ዘካርያስም ይህን ታላቅ ጸጋ ባየጊዜ አደነቀ፤ ፈጽሞም ተገረመ፡፡
የፀሐይ የጨረቃ አምሳል በሆነ በዚህ ምርጥ ባለሟሉ አባ
ያፍቅረነ እግዚእ ላይ ይህን ታላቅ ጸጋ የገለጠ ፈጣሪው
እግዚአብሔርን አመሰገነ፡፡ ዳግመኛም በሌላ ጊዜ አባታችን ያፍቅረነ እግዚእ በብርህት ደመና ላይ ሲጫን አባ ዘካርያስ አየው፡፡ እርሱም ደመናዋ እንደ ዐይን ጥቅሻ ፈጥና ከገሊላ ደሴት እንዳደረሰችው ምስክር ሆነ፡፡ አባታችንንም ባገኘው ጊዜ ‹ስለ እግዚአብሔር ብለህ የዚህን ነገር ነገረኝ› ብሎ አማጸነው፡፡ አቡነ ያፍቅረነ እግዚእም ምሥጢሩን ሁሉ ነገረው፡፡ ከዚኽም በኋላ ቅዱስ ዘካርያስ አቡነ ያፍቅረነ እግዚእን ‹እንደ ሰማያዊ ፈረሶች በደመና የምትጫን ሐዲስ ኤልያስ ሆይ! በከበረች ጸሎትህ ተማጽኜሃለሁ፣ ዘወትር አስበኝ አትርሳኝ› አለው፡፡ ከዚያም እርስ በእርሳቸው ሰላም
ተባብለው ወደ በዓታቸው በሰላም ተመለሱ፡፡››

ዳግመኛም እነዚህ ሁለት ቅዱሳን በእግዚአብሔር ኃይል
እንደ ደረቅ መሬት በባሕር ላይ በጫማቸው
እንደተራመዱ በኋላም ጫማቸውን አውልቀው አቧራውን
እንዳራገፉ እንነግራችኋለን፡፡ ‹‹አባ ዘካርያስ የተባለ
መንፈስ ቅዱስ ያደረበት አንድ መነኩሴ ነበር፡፡ እርሱም
አቡነ ያፍቅረነ እግዚእ ቀድሞ በኖረበት በደሴተ ገሊላ
ይኖራል፡፡ እነርሱም በእርስ በእርሳቸው በዐይነ መንፈስ
ተያይተው እጅግ ይዋደዱ ነበር፡፡ ከዚያም በአንዲት ቀን
እርስ በእርሳቸው ‹በአዛፍ ባሕር መካከል እንዲህ ካለ
ሥፍራ እንገናኝ፣ እኔ ከደብረ ጉጉቤን እመጣለሁ አንተም
በእግዚአብሔር ምሕረት እንድንጽናና ከደሴተ ገሊላ ና›
ተባባሉ፡፡

ከዚኽም በኋላ አቡነ ያፍቅረነ እግዚእ ከደብረ ጉጉቤን
ተነሥቶ ጫማውን ተጫማ፣ አባ ዘካርያስም ያንጊዜ
ከደብረ ገሊላ ተነሥቶ ጫማውን በእግሩ አደረገ፡፡ ከዚያም በእግዚአብሔር ኃይል ሁለቱም ባሕሩን እንደየብስ
በጫማቸው እየረገጡ ሔዱ፡፡ በባሕሩም መካከል ተገናኙና
መንፈሳዊ ሰላምታ ተሰጣጡ፡፡ ከዚያም አባ ዘካርያስ
ጫማውን ከእግሩ አወለቀና አቧራውን አራገፈ፤ በሁለቱም
እግሮቹ ምንም እርጥበት አልተገኘበትም፡፡ አባታችን
ያፍቅረነ እግዚእም እንደ እርሱ ጫማውን ከእግሩ
አወለቀ፤ ጫማውንም ባራገፈ ጊዜ ጥቂት የውኃ እርጥበት
አገኘ፡፡ እርሱም አባ ዘካርያስን ‹ወንድሜ ሆይ! የእኔ
የወንድምህ ጫማ ለምን ራሰ? የአንተ ግን የጫማህ ትቢያ
እንደ ደረቅ መሬት አቧራ ሲወጣው አይተሃል፤ እናም
ወዳጄ ሆይ! ምክንያቱን ንገረኝ› አለው፡፡ አባ ዘካርያስም
መልሶ ‹ወንድሜ ሆይ! በጫማህ ትንሽ እርጥበት ስላገኘን
ምክንያቱን እንዲገልጥልን ተነሥ ወደ ፈጣሪያችን
እግዚአብሔር እናመልክት› አለውና ሁለቱም ተነሥተው
በአንድነት ጸለዩ፡፡ ጸሎታቸውንም ከፈጸሙ በኋላ አባ ዘካርያስ አባ ያፍቅረነ እግዚእን ‹አባቴ ሆይ! ይቅር በለኝ ይህ ምሥጢር
የተገለጠልኝ ስለደግነቴ አይደለም ስለተቀደሰችው ጸሎትህ
ነው እንጂ፡፡ ጫማህስ የራሰው የሾላውን ፍሬ ከወፎች
ስለጠበቅህና ይመገቡም ዘንድ ስላልፈቀድክላቸው ነው፣
ፈጣሪያችን እግዚአብሔር መሐሪ ነውና በየጊዜውም
ምግባቸውን ይሰጣቸው ዘንድ ለፍጥረት ሁሉ ያስባልና
በዚህም ምክንያት በጫማህ ውስጥ እርጥበት ተገኘ›
አለው፡፡ አቡነ ያፍቅረነ እግዚእም ይህን ሰምቶ አባ
ዘካርያስን ‹ወንድሜ ሆይ! አንተም ስለዚህ ነገር ጸልይልኝ›
አለው፡፡ በዚያችም ዕለት እስከ እኩለ ቀን ድረስ
የፈጣሪያቸውን የእግዚአብሔርን ጌትነትና ቸርነቱን
ሲጨዋወቱ ዋሉ፡፡ ከዚኽም በኋላ ወደየበዓታቸው
ተመለሱ፡፡

ወደ በዓቱም ከተመለሰ በኋላ አቡነ ያፍቅረነ እግዚእ
ወፎች ይመገቡ ዘንድ የሾላውን ፍሬ አልከለከላቸውም፣
ስለዚህም ነገር ሲጸልይ ኖረ፡፡ ከጥቂት ቀናትም በኋላ
አቡነ ያፍቅረነ እግዚእ ዳግመኛ ተነሥቶ ጫማውን
አድርጎ እንደመጀመሪያው እንደ ደረቅ መሬት በውኃ ላይ
እየረገጠ ወደተቃጠሩበት ስፍራ ሔደ፡፡ አባ ዘካርያስም
ከደሴተ ገሊላ ተነሥቶ እንደመጀመሪያው አደረገ፡፡
ሁለቱም እንደ ደረቅ መሬት በባሕሩ ላይ በጫማቸው
ሲራመዱ ተገናኙ፤ ከውኃውም ላይ ተቀመጡና
ጫማቸውን ከእግራቸው አወለቁ፤ የጫማቸውንም አቧራ
አራገፉ፡፡ በቅዱስ ያፍቅረነ እግዚእ ጫማም ፈጽሞ ምንም
እርጥበት አላገኙም፡፡ በዚኽም ሁለቱ ቅዱሳን ደስ ተሰኝተው በፈጣሪያቸው በእግዚአብሔር ቸርነትና ተአምራት ተጽናኑ፤
ጸሎታቸውንም ስለሰማቸው ፈጽመው አመሰገኑት፡፡ እስከ
ስምንት ሰዓትም ሲጨዋወቱ ከዋሉ በኋላ ‹እግዚአብሔር
ለእኛ እንደ ምድረ በዳ ባደረጋት በዚህች ባሕር እንዲሁ
ዘወትር እንድንገናኝ› ብለው እርስ በእርሳቸው ከተስማሙ
በኋላ ሰላምታ ተለዋውጠው ወደየበዓታቸው ተመለሱ፡፡
ባሕሩንም እንደየብስ እየረገጡ ብዙ ዓመታትን እንደዚህ
ባለ ግብር ኖሩ፡፡ ጸጋንና ሞገስን ለሚሰጥ ለአብ ለወልድ
ለመንፈስ ቅዱስ ምስጋና ይገባል፤ ለዘላለሙ
አሜን፡፡›› (ገድለ አቡነ ያፍቅረነ እግዚእ ገጽ 160-167 እና 187-189)

የአቡነ አፍቅርነ እግዚእ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን!
+ + +

ዳግመኛም በዚኽች ዕለት ጥር 19 ቀን ከዘጠኙ ቅዱሳን አንዱ የሆኑት ታላቁ አባት አባ ጽሕማ በዓመታዊ የዕረፍት በዓላቸው ታስበው ይውላሉ፡፡ ገዳማቸው ደብረ ፀድያ አቡነ ጽሕማ ገዳም ይባላል፡፡ ባለ ሁለት ዓምድ በጣም ትልቅ ገድል አላቸው፡፡ ነገር ግን ገድላቸው ገና አልታተመም።

ጻድቁ ሀገራችን ኢትዮጵያን እንደፀሐይ ካበሯት ከዘጠኙ ቅዱሳን አንዱ ውስጥ አንዱ ናቸው፡፡ በሀገራችን ገዳም እየገደሙ፣ በዓት እያበጁ፣ ከሣቴ ብርሃን አባ ሰላማ የጀመረውን የክርስትና ሃይማኖት በከፍተኛ ሁኔታ አስፋፍተዋል፡፡ ገዳማትን አስፋፍተው የወንጌልን ብርሃን በሀገራችን ላይ አብርተዋል፡፡ አዱዋ አውራጃ የሚገኘው ገዳማቸው ደብረ ሐተታ ይባላል፡፡ ፈዋሽ የሆነው ጠበላቸው የፈለቀው ጻድቁ ምራቃቸውን እንፍ ካሉበት ቦታ ላይ ነው፡፡ የጠበሉ ባሕርይ ለየት ያለና የተፈጥሮን ሕግ የሚያዛባ ነው፡፡ መጠኑ በጋ ሲሆን ይጨምራል፣ ክረምት ይቀንሳል፡፡ ጠበሉ ካለበት ቦታም ላይ ሣር ወይም እርጥብ ነገር ፈጽሞ የለም፡፡
የአቡነ ጽሕማ መካነ መቃብራቸው ካለበት ከትልቅ ተራራ ሥር በእስትፋስ መልክ የሚወጣ ፈዋሽ የሆነ ሙቀት አለ፡፡ ከመካነ መቃብራቸው ሥር ውስጥ ለውስጥ ወጥቶ የሚመጣው ሙቀት ያለው እስትፋስ ለአስምና ለቁርጥማት መድኃኒት ነው፡፡ በቅርቡም ሰዎች እንደእምነታቸው ከHiv በሽታም ድነዋል፡፡ አቡነ ጽሕማ ከገዳማቸው ወጥተው አርድእቶቻቸውን ለመጠየቅ "ወርዒ" ወደተባለው ቦታ እንዳ አባ ፊልሞና ገዳም ደርሰው ወንጌልን እየሰበኩ ሲመለሱ ሽፍቶች አትስረቁ የሚለን ይህ ደግሞ ማነው ብለው ይዘው በሰማዕትነት ጥር 16 ቀን ገደሏቸው፡፡ ነገር ግን ጌታችን አቡነ ጽሕማን ከሞት አስነሣቸው፡፡ ጻድቁም ወደገዳማቸው መጥተው ለገዳዮቻቸው ምሕረትን ለምነው ከጌታችን ታላቅ ቃልኪዳን ከተቀበሉ በኃላ ጥር 19 ቀን እንደገና በሰላም ዐረፉ፡፡ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን፡፡

በተጠራበት፣ ቤተመቅደስህ በታነጸበት፣ ስዕልህ ባለበት ቦታ ሁሉ የሕፃናት እልቂት፣ የከብት በሽታ፣ የእህል እጦት ርሀብ፣ ቸነፈር አይደርስም›› የሚል አስደናቂ ቃልኪዳንም ገብቶለታል፡፡ ሕፃኑም በምድር ላይ አልተቀበረም ይልቁንም ጌታችን በኤልያስ ሰረገላ ሥጋውን አሳርጎለታል፡፡ እናቱ ቅድስት ኢየሉጣም በጥር 16 ቀን ሰማዕትቷን በክብር ፈጽማለች፡፡ የቅዱስ ቂርቆስ ማኅበርተኞች የሆኑ ዓሥራ አንድ ሺህ አራት ሰዎች የጌታችንን ክብር እየመሰከሩ በሰማዕትነት ዐርፈዋል፡፡
የቅዱስ ቂርቆስና ማኅበርተኞች የሆኑ የቅዱሳን ሰማዕታት ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን!

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈሰ ቅዱስ ስም አሜን
ጥር 15-በሁለት ዓመት ከዘጠኝ ወሩ የከበረች ወንጌልን ሰብኮ ጣዖት አምላኪዎችን በተአምራቱ ያሳመነውና ብዙ አሰቃቂ መከራዎችን የተቀበለው ሕፃኑ ሰማዕት ቅዱስ ቂርቆስ ዕረፍቱ ነው፡፡ ማኅበርተኞቹ የሆኑ ዓሥራ አንድ ሺህ አራት ሰዎችም አብረው በሰማዕትነት ዐርፈዋል፡፡
+ በግራኝ ዘመን ከአንድ ቤተ ክርስቲያን ጋር በእሳት ተቃጥሎ በሰማዕትነት ያረፈው አቡነ ቄርሎስ ዕረፍቱ ነው፡፡
+ የሶርያ ክርስቲያኖች በዚህች ዕለት በዓሉን በድምቀት የሚያከብሩለት የኑሲሱ አቡነ ጎርጎሪዮስ መታሰቢያ በዓሉ ነው፡፡
+ ነቢዩ ቅዱስ አብድዩ ዕረፍቱ ነው፡፡

አቡነ ቄርሎስ ኢትዮጵያዊ፡- አባታቸው ሳይንቱ እናታቸው ወለቃት ሲባሉ የመጀመሪያ ስማቸው መብዓ ሥላሴ ነው፡፡ በባሕታዊነታቸው መላ ገዳማቱ ሁሉ ያደንቋቸው የነበሩ ሲሆን እንደ አቡነ ገብረ መንፈስ ቅዱስ 60 አንበሶችና 60 ነብሮች የተሰጣቸው ታላቅ አባት ናቸው፡፡ ጻድቁ በክፉው ግራኝ ዘመን ከአንዲት ቤተ ክርስቲያን ጋር አብረው ተቃጥለው ነው በሰማዕትነት ያረፉት፡፡ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን!
+++

ነቢዩ ቅዱስ አብድዩ፡- የስሙ ትርጓሜ ‹‹የእግዚአብሔር አገልጋይ›› ማለት ነው፡፡ በመጽሐፍ ቅዱስ 1ኛ ነገ 18፡3 ላይ ‹‹አብደዩ እግዚአብሔርን እጅግ ይፈራ ነበር›› ተብሎ የተነገረለት እውነትም ‹‹የእግዚአብሔር አገልጋይ›› የሆነ የነቢዩ ኤልያስ ደቀመዝሙር የነበረ ታላቅ ነቢይ ነው፡፡ ይህም ቅዱስ ነቢይ ከጠረፍ በረሃ አቅራቢያ ካለች ሱሳም በምትባል አገር ካሉ ሰዎች ወገን ነው፡፡ አባቱ ሐናንያ ይባላል፡፡ ለነቢዩ ኤልያስ ደቀ መዝሙሩ ሆኖ በንጉሡ በአክዓብምና በንግሥቲቱ በኤልዛቤል ምክንያት በእርሱ ላይ የመጣውን መከራ ሁሉ ታግሷል፡፡ ታላቁ ነቢይ ኤልያስ ከእነ ኤልዛቤል ሸሽቶ ወደ ተራራ ላይ ወጥቶ በዋሻ ተሸሽጎ ምግቡን አሞራ እያመጣለት በኖረበት ጊዜ እንኳን ነቢዩ አብድዩ ግን ብቻውን የእግዚአብሔርን ነቢያት ይንከባከብ ነበር፡፡ አብድዩ የንጉሥ አክዓብ የቤቱን አዛዥ የነበረ ቢሆንም ንግሥት ኤልዛቤል የእግዚአብሔርን ነቢያት ባስገደለች ጊዜ አብድዩ መቶውን ነቢያት ወስዶ ሃምሳ ሃምሳውን በዋሻ ውስጥ ሸሽጎ እንጀራና ውኃ ይመግባቸው የነበረ ታላቅ ባለውለታ ነው፡፡ በመጽሐፍ ቅዱስ ላይ ታሪኩ እንዲህ ተብሎ ነው የተጻፈው፡-
‹‹ከብዙ ቀንም በኋላ በሦስተኛው ዓመት ‹‹ሂድ ለአክዓብ ተገለጥ፥ በምድር ላይም ዝናብ እሰጣለሁ›› የሚል የእግዚአብሔር ቃል ወደ ኤልያስ መጣ፡፡ ኤልያስም ለአክዓብ ይገለጥ ዘንድ ሄደ፤ በሰማርያም ራብ ጸንቶ ነበር፡፡ አክዓብም የቤቱን አዛዥ አብድዩን ጠራ፤ አብድዩ እግዚአብሔርን እጅግ ይፈራ ነበር፡፡ ኤልዛቤልም የእግዚአብሔርን ነቢያት ባስገደለች ጊዜ እርሱ መቶውን ነቢያት ወስዶ አምሳ አምሳውን በዋሻ ውስጥ ሸሽጎ እንጀራና ውኃ ይመግባቸው ነበር፡፡ አክዓብም አብድዩን ‹‹በአገሩ መካከል ወደ ውኃው ምንጭ ሁሉና ወደ ወንዝ ሁሉ ሂድ፤ እንስሶችም ሁሉ እንዳይጠፉ ፈረሶችንና በቅሎችን የምናድንበት ሣር ምናልባት እናገኛለን›› አለው፡፡ ሁለቱም የሚመለሱበትን አገር ተካፈሉ፤ አክዓብም ለብቻው በአንድ መንገድ አብድዩም ለብቻው በሌላ መንገድ ሄዱ፡፡
አብድዩም በመንገድ ሲሄድ እነሆ ኤልያስ ተገናኘው፤ አብድዩም አወቀው፣ በግምባሩም ተደፍቶ ‹‹ጌታዬ ሆይ! ኤልያስ አንተ ነህን? አለ፡፡ ኤልያስም ‹‹እኔ ነኝ ሄደህ ለጌታህ ‹ኤልያስ ተገኝቶአል› በል›› አለው፡፡ አብድዩም ‹‹እኔን ባሪያህን እንዲገድል በአክዓብ እጅ አሳልፈህ ትሰጠኝ ዘንድ ምን ኃጢአት አድርጌአለሁ? አምላክህ ሕያው እግዚአብሔርን! ጌታዬ ይፈልግህ ዘንድ ያልላከበት ሕዝብ ወይም መንግሥት የለም፤ ሁሉም ‹‹በዚህ የለም›› ባሉ ጊዜ አንተን እንዳላገኙ መንግሥቱንና ሕዝቡን አምሎአቸው ነበር፡፡ አሁንም እነሆ ‹ሂድ ኤልያስ ተገኘ ብለህ ለጌታህ ንገር› ትለኛለህ፡፡ እኔም ከአንተ ጥቂት ራቅ ስል የእግዚአብሔር መንፈስ አንሥቶ ወደማላውቀው ስፍራ ይወስድሃል፤ እኔም ገብቼ ለአክዓብ ስናገር ባያገኝህ ይገድለኛል፤ እኔም ባሪያህ ከትንሽነቴ ጀምሬ እግዚአብሔርን እፈራ ነበር፡፡ ኤልዛቤል የእግዚአብሔርን ነቢያት ባስገደለች ጊዜ መቶውን የእግዚአብሔር ነቢያት ወስጄ አምሳ አምሳውንም በዋሻ ውስጥ ሸሽጌ እንጀራና ውኃ የመገብኋቸው ነበር፡፡ ይህ ያደርግሁት ነገር በውኑ ለጌታዬ አልታወቀህምን? አሁንም ‹ሄደህ ኤልያስ ተገኘ ብለህ ለጌታህ ንገር ትላለህ› እርሱም ይገድለኛል›› አለው፡፡
ኤልያስም ‹‹በፊቱ የቆምሁት የሠራዊት ጌታ ሕያው እግዚአብሔርን! እኔ ዛሬ ለእርሱ እገለጣለሁ›› አለ፡፡ አብድዩም አክዓብን ሊገናኘው ሄደ፣ ነገረውም፤ አክዓብም ኤልያስን ሊገናኘው መጣ፡፡ አክዓብም ኤልያስን ባየው ጊዜ ‹‹እስራኤልን የምትገለባብጥ አንተ ነህን?›› አለው፡፡ ኤልያስም ‹‹እስራኤልን የምትገለባብጡ፣ የእግዚአብሔርን ትእዛዝ ትታችሁ በኣሊምን የተከተላችሁ፣ አንተና የአባትህ ቤት ናችሁ እንጂ እኔ አይደለሁም›› አለው፡፡ 1ኛ ነገ 18፡1-20፡፡
ቅዱስ አብድዩ የንጉሥ አክዓብ የቤቱን አዛዥነቱን ትቶ የኤልያስ ቀደ መዝሙሩ ሆኖ በነቢይነት እግዚአብሔርን ሲያገለግል ኖረ፡፡ በንጉሥ ኢዮሳፍጥ ዘመንም ትንቢትን ተናገረ፡፡ እግዚአብሔርም ስለ ትንሣኤና ስለ ፍርድ ቀን በቃሉ ነገረው፡፡ ሁለተኛም ከእስራኤል ልጆች የሚሆነውን ከአሕዛብም ለቀሩት አጸናቸው፣ አብዝቶ መከራቸው፣ ገሠጻቸውም፡፡ የትንቢቱም ወራት ሲፈጸም በዚህች ዕለት በሰላም በፍቅር አንድነት ዐርፏል፡፡ የትንቢቱም ወራት ሃያ ዓመት ነው፡፡ ይኸውም ከጌታችን ሥጋዌ በፊት በ900 ዓመት ነው፡፡
+ + +

ዳግመኛም በዚህች ዕለት የሶርያ ክርስቲያኖች የኑሲሱን የአቡነ ጎርጎሪዮስን የዕረፍቱን በዓል በደማቅ ሁኔታ ያከበራሉ፡፡ በእኛ አቆጣጠር ግን ዕረፍቱ ጥር 21 ቀን ነው፡፡ (የጥር ሃያ አንዱን ይመለከቷል፡፡)
+ + +

ሕፃኑ ቅዱስ ቂርቆስንና እናቱ ቅድስት ኢየሉጣ፡- ሦስት ዓመት እንኳን ሳይሞላው በሁለት ዓመት ከዘጠኝ ወሩ ታላቅ ሰማዕትነትን የተቀበለው ሕፃኑ ቅዱስ ቂርቆስ አባቱ ቆዝሞስ (ስምዖን) እናቱ ኢየሉጣ ይባላሉ፡፡ ሕፃኑ ቅዱስ ቂርቆስ በኅዳር 15 ቀን የተወለደ ሲሆን ሀገሩ በታችኛው እስያ ልዩ ስሙ ሀንጌቤን ይባላል፡፡ ዘመኑ ዘመነ ሰማዕታት ነበርና መምለኬ ጣዖት የሆነው ንጉሥ እስክንድሮስ ቅድስት ኢየሉጣን ‹‹ለጣዖቴ ስገጂ›› ብሎ አስገደዳት፡፡ እርሷም ‹‹ሕፃኑ ልጄ መጥቶ ይመስክር›› ብላ ስትናገር ሕፃኑ ቅዱስ ቂርቆስ ተጠራና ተጠየቀ፡፡ ሕፃኑ ቅዱስ ቂርቆስም ‹‹ለጣዖት አንሰግድም፣ ዘላለማዊ የሆነ የማይሻር አምላክ ስላለ ለእርሱ ነው የምንሰግደው›› ብሎ የአምላኩን ክብር በሕፃን አንደበቱ መሰከረ፡፡ ሕፃኑም ይህንን በመሰከረ ጊዜ ዕድሜው ገና ሁለት ዓመት ከዘጠኝ ወሩ ነበር፡፡

ነቢዩ ቅዱስ ዳዊትም ‹‹ከልጆችና ከሚጠቡት አፍ ምስጋናን አዘጋጀህ›› ሲል እንደተናገረ (መዝ 10፡2፣ 118፡130) መድኃኔዓለም ክርስቶስም በቅዱስ ወንጌሉ ላይ ‹‹አባት ሆይ፣ የሰማይና የምድር ጌታ ይህን ከጥበበኞችና ከአስተዋዮች ሰውረህ ለሕፃናት ስለ ገለጥህላቸው አመሰግንሃለሁ›› ያለውን ቃል በሕፃኑ ቅዱስ ቂርቆስ ሕይወት ተግባራዊ ሆኖ አይተነዋል፡፡ ማቴ 11፡27፡፡ በነቢዩም ትንቢት መሠረት በበዓለ ሆሣዕና ዕለት በእናታቸው እቅፍና ጀርባ ላይ የነበሩ እምቦቀቅላ ጨቅላ ሕፃናት ‹‹ሆሣዕና፤ በጌታ ስም የሚመጣ የእስራኤል ንጉሥ የተባረከ ነው›› በማለት ጌታችንን አመስግነውታል፡፡

እንደዚሁ ሁሉ ቅዱስ ቂርቆስም በከሃዲው ንጉሥ ፊት የጌታችንን ክብር በመሰከረ ጊዜ ንጉሡ እጅግ ተቆጥቶ 40 ጋን ውኃ የሚይዝ በርሜል አስጥዶ 40 ቀን ሙሉ እሳት አስነድዶ ቅንጭብ፣ ዘይት፣ ዝፍጥና ሌላም በእጅጉ የሚጎዱ ነገሮችን በውስጡ ጨምሮ ሕፃኑ ቅዱስ ቂርቆስንና እናቱን ቅድስት ኢየሉጣን ወደዚያ እቶኑ እሳት እንዲከቷቸው አዘዘ፡፡ ንጉሡ እስክንድሮስ ጭፍሮቹን "ሰም፣ ጨው፣ ባሩድ፣ሙጫ፣ እርሳስ፣ ብረትን፣ ቅንጭብ፣ ቁልቋል ጨምሩበት" ብሎ አዘዛቸው፡፡ ጭፍሮችም ያዘዛቸውን ከፈጸሙ በኀላ መጥተው "ያዘዝከንን ሁሉ ጨምረንበት ነዶ ፈልቷል" አሉት፡፡ "ድምፁም እንደ ነጎድጓድ ይሰማል፤ ወላፈኑም እንደ ፀሐይ ያንፀባርቃል፡፡ የፍላቱም ኃይል 14 ክንድ ያህል እየዘለለ ይወጣል፡፡ በውስጡ የሚጣሉትን ሰዎች እዘዝ" አሉት፡፡ ያንጊዜም ህፃን ቂርቆስንና እናቱን ኢየሉጣን ይዘው ከእስር ቤት አወጧቸው፡፡ በክርስቶስ ስም ስላመኑ በእስር ቤት አግብተው አስረዋቸው ነበርና ፍላቱ ወደ ላይ በሚዘል በብረት ጋን ውስጥ ለመጨመር ሲወስዷቸው በዚያን ጊዜም እልፍ ከአንድ ሺህ አራት መቶ ሰዎች እንዲወጡና በፈላው የብረት ጋን ውስጥ የቅዱሳንን አሟሟት እንዲያዩ ሹሙ አዘዘ፡፡ ቅድስት ኢየሉጣም የፍላቱን ግርማ ባየች ጊዜ ተሸበረች፡፡ ተጠብቆላት ያለውንም ዋጋ ትታ ልትክድ ፈለገች፡፡ ቅዱስ ቂርቆስም ይህን ባወቀ ጊዜ "እናቴ ሆይ ከብረት ጋን ግርማ የተነሳ አትፍሪ፤ ድንጋፄም አይደርብሽ" እያለ ከብሉይና ከሐዲስ እየጠቀሰ እንድትጸና አስተማራት፡፡

"ነገር ግን እናቴ ሆይ አናንያንና አዘርያን፣ ሚሳኤልንም እግዚአብሔር ከዕቶን እሳት እንዳወጣቸው እወቂ፤ እኛንም ከዚህ ከብረት ጋን ውስጥ ሊያድነን ይችላል፡፡ እናት ሆይ ከሚያልፈው ከዚህ ዓለም ጭንቅ ልታመልጭ በሚያልፈው በዘለዓለም እሳት ልትቀጭ ትሻለች፡፡ እናት ሆይ ይህን አትሺ፤ ይቅርብሽ አሁን እግዚአብሔር በመካከላችን አለና ይረዳናል፡፡ ሶስናን ከሀጢያተኞች እጅ ያዳናት እኛንም ከብረት ጋን ያድነናል፡፡ ዳንኤልን ከአንበሶች አፍ ያዳነ እርሱ ያድነናል፡፡ እግዚአብሔር በዚህ ብረት ጋን ውስጥ ግዳጃችን ልንፈፅም ፈቅዶም እንደሆነ የኢዮብን ነፃነት (ትእግስት) ልናገኝ ይገባናል፡፡ እርሱ ልጆቹንና ሚስቱን ያገኘው ገንዘብ ሁሉ አጥቶ በመጨረሻው ሰውነቱን አጥቶ ነበርና ምንም ምንም የቀረበለት አልነበረምና እግዚአብሔርን አመሰግነዋለሁ ከማለት በቀር ያለው ነገር የለም እግዚአብሔር ሰጠ፤ እግዚአብሔርም ወሰደ አለ፡፡ የእግዚአብሔር ስሙ ለዘለዓለም ይመስገን አለ፡፡ እኛም ይህንን መከራ ልንታገስና የተጠበቀልንን ልንከተል ይገባናል..." እያለ አብዝቶ መከራት፡፡ ነገርግን በዚህም ምክር እናቱን መመለስና ለሰማዕትነት ማዘጋቸት አልቻለም፡፡ ከዚህ በኋላ ቂርቆስ ዓይኖቹን ወደሰማይ አቅንቶ መጸለይ ጀመረ፡፡ "እግዚአብሔር ሆይ ይህች ባርያህ ከምትክድ ከህይወት መፅሐፍ እኔን ፋቀኝ አለ፡፡ አቤቱ ይህነን ነገር ልታደርግ አይገባህም፤ አቤቱ እርሻውን ልታቃጥል ፍሬውንም ልትባርክ ትወዳለህን፡፡ አቤቱ እንጨቱን ቁረጡና አንድዱት ቅጠሉን ጠብቁ ብለህ ልታዝ አይገባህም፡፡ እንጨቱንም ቅጠሉንም ጠብቁ ብለህ እዘዝ እንጂ ይህ አይገባህም ያመነብህ ሁሉ ይህን ያየ ዘንድ፡፡ ማዳን የሚችል አምላክ ኑሮአቸው ቢሆን ከዚህ ከእሳት ባልሸሹም ነበር ብሎ እንዳይጠራጠር፡፡ ዲያብሎስ ከባለስልጣኑ ይልቅ እኔ በረታሁ ቅዱሳኑም ድል ነሳኋቸው ብሎ እንዳይመካ፣ ከመንጋውም አንድ በግ ቀማሁ እንዳይል አቤቱ የኃይል መንፈስ ለእናቴ ስጣት አበርታት..." ብሎ ጸለየ፡፡ በዚያን ጊዜ ዲያብሎስ ከእርሷ ሸሽቶ ሄደ፡፡ ከዚህ በኋላ ቅድስት እናቱ እንዲህ አለች፡- በመንግስተ ሰማያት አባት የሆንከኝ ልጄ ሆይ ጌታህ ኃይል ስጠኝ፡፡ የሚጠብቀንን ገድላችንን እንፈፅምና ድል እንነሣ" አለችው፡፡ የብረት ጋኑን ሲነድ ሳየው በምንጭ ላይ በዝቶ እንደሚወርድ ጠል ሁኖ አየዋለሁና፡፡ ቅዱሳንም ይህንን ሲነጋገሩ አንስተው ከብረት ጋኑ ውስጥ ጨመሯቸው፡፡ በውስጡም አንገትን የሚቆለምም ልብን የሚያጣምም ሆድን የሚሰነጥቅ ሥርንም የሚበጥስ መሣሪያ ነበረበት፡፡ ወዲያውም የራማው ልዑል ሊቀ መላዕክት ቅዱስ ገብርኤል እንደ ዐይን ጥቅሻ ፈጥኖ ከሰማይ ወረደና የብረት ጋኑን እሳት ፈጽሞ አበረደው፡፡ ከቅዱሳንም አንዱን እንኳን ሳይነካው የብረት ጋን ማቃጠሉና መፍላቱ ፀጥ አለ፡፡ እንደ ውኃም ሆነ፡፡

ንጉሡም እሳቱ እንዳልጎዳቸው ሲያውቅ ከዚያ አውጥቶ በሕፃኑ ቅዱስ ቂርቆስ አፍና አፍንጫ መርዝ ከተተበት፣ ነገር ግን መርዙ ምንም አልጎዳውም እንዳውም ምግብ ሆነው፡፡ ዳግመኛም ጨውና በርበሬ በዐይኑ አነደደበት፡፡ አሁንም ምንም አልነካውም፡፡ ከዚህም በኀላ ሹም እስክድሮስም አስራ አራት የተሳሉና የጋሉ ብረቶች ያመጡ ዘንድ ዳግመኛ አዘዘ፡፡ ሰባቱን በእናቱ አካል ሰባቱን በሱ አካል ውስጥ ይተክሉ ዘንድ ከነዚሁም ሁለቱን በጆሮዎቹ ሁለቱን በዓይኖቹ ሁለቱን በአፍንጫዎቹ አንዱን በልቡ ይተክሉ ዘንድ አዘዘ፡፡በሕፃኑም ላይ ሹሙ እንዳዘዘው አደረጉበት፡፡ አሁንም ሊቀ መላዕክት ቅዱስ ገብርኤል ከሰማይ ወረደና ፈወሳቸው፡፡
ዳግመኛም የሕጻኑን እራስ ከነቆዳው ገፈው በእሳት ውስጥ ይጨምሩ አንድ ሹም አዘዘ፡፡ እንዲሁም አደረጉበት፡፡ ዳግመኛም ቅዱስ ገብርኤል እንደ ዐይን ጥቅሻ ፈጥኖ መጥቶ ይህንን መከራ ከሕፃኑ አራቀለት፡፡ ዳግመኛም ሹሙ በመቃን ውስጥ ጨመረው በገመድ እንዲሰቅሉት አዘዘ፡፡ ከዚህም መከራ መልአኩ አዳነው፡፡ ሐምሌ 19 ቀን በዓሉን በታላቅ ድምቀት የምናከብረው ይህንን ሁሉ የሊቀ መላእክት የቅዱስ ገብርኤልን ተራዳኢነት በማሰብ ነው፡፡

ንጉሡም በእንደዚህ ዓይነት ሁኔታ በብዙ ጭንቅና ሥቃይ ሕፃኑ ቅዱስ ቂርቆስንና እናቱ ቅድስት ኢየሉጣን ለ3 ዓመታት አሠቃያቸው፡፡ እነርሱም መከራን እየተቀበሉ በከሀዲው ንጉሥ ፊት የአምላካቸውን ስም እየጠሩ መሰከሩ፡፡ ለእግዚአብሔር የሚሳነው ነገር የለምና ክብሩን ይመሰክሩለት ዘንድ የቢታንያን ድንጋዮችና የበለዓምን አህያ አንደበት ከፍቶ ያናገረ አምላክ ሦስት ዓመት እንኳን ባለሞላው በሁለት ዓመት ከዘጠኝ ወር ሕፃን ልጅ ላይ አድሮ በወቅቱ የነበሩ ዓላውያን ነገሥታት ክብሩን እንዲያውቁ አደረገ፡፡
ሕፃኑ ቅዱስ ቂርቆስ ሄሮድስ ላስፈጃቸው 144,000 የቤቴልሔም ሕፃናት አለቃቸው ነው፡፡ ይህስ እንደምን ነው ቢሉ ሄሮድስ ያስፈጃቸው እነኚያ እልፍ የቤቴልሔም ሕፃናት የተገደሉት ጌታችንን ለማግኘት በተደረገው ፍለጋ ምክንያት ስለሆነ ቅዱስ ቂርቆስን በመሞት ይተካከሉታል እርሱ ግን የአምላኩን ስምና ክብር በማስተማርና በመመስከር ሰማዕትነትን ስለተቀበለ በዚህ ይበልጣቸዋልና ለእነኚያ እልፍ የቤቴልሔም ሕፃናት አለቃ አድርጎ ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ሾሞታል፡፡ ቅዱስ ገድሉም እንደሚናገረው ‹‹መንገድ ጠራጊ ከተባለ ከዮሐንስ መጥምቅ በቀር ሴቶች ከወለዱዋቸው እንደ አንተ ያለ አልተገኘም›› በማለት ጌታችን በማይታበል ቅዱስ ቃሉ ታላቅ የሆነ ቃልኪዳኑን በመሐላ አጽንቶለታል፡፡ በመጨረሻም ሕፃኑ ቅዱስ ቂርቆስ ተጋድሎውን ፈጽሞ ጥር 15 ቀን በ3 ዓመት ከ1 ወር ከ3 ቀኑ አንገቱን በሰይፍ ተቆርጦ ሰማዕትነትን ተቀብሏል፡፡ ሲሰየፍም ከአንገቱም ደም፣ ውኃና ወተት የወጣ ሲሆን ሦስት አክሊላትም ወርደውለታል፡፡ ጌታችንም የመከራውን ጽናት የትዕግስቱን ብዛት አይቶ ከመከራ ሊያሳርፈው ፈቀደና ተገልጾለት ‹‹ሰላም ለከ ኦ ፍቁርየ ቂርቆስ›› አለው፡፡ ‹‹ሰላም ላንተ ይሁን፤ የመከራህን ጽናት፣ የትዕግስትህን ብዛት አይቼ ከዚህ ዓለም ድካም ላሳርፍህ መጣሁ›› ብሎ ብዙ ቃልኪዳን ሰጠው፡፡ ‹‹…ስምህ

አባታችን አካለ ክርስቶስ ወደ ኢየሩሳሌም ሊጓዙ ሲሉ ጌታችን ተገልጦላቸው ‹‹ስለምን ኢየሩሳሌም ድረስ ትደክማለህ? ይኽን ገዳምህን ኢየሩሳሌም አድርጌልሃለሁ፣ ገዳምህን መጥቶ የተሳለመ ሁሉ የረገጠ ሁሉ የተሰቀልኩበትን ብዙ ተኣምራት ያደረኩበትን ኢየሩሳሌምን እንደተሳለመ እቆጥርለታለሁ›› በማለት ቃልኪዳን ገብቶላቸዋል፡፡ ጌታችን ለአቡነ አካለ ክርስቶስ ሌላም ድንቅ ቃልኪዳን ገብቶላቸዋል፡፡ ይኸውም በገዳሙ ውስጥ በየትኛውም ቦታ በእባብ የተነደፈ ሰው የገዳሙን አፈር ቢቀባው፣ በጥብጦ ቢጠጣው ፈጥኖ ይድናል፣ በእባብ የተነደፈ ሰው ቢኖር የገዳሙን አፈር ገና ሲረግጠው ፈጥኖ ይድናል፣ ምንም ያህል ክፉና አደገኛ የእባብ ንድፊያ ቢሆን የገዳሙን አፈር ከተቀባ ፈጥኖ ይድናል፡፡ በአካባቢው ብዙ መርዛማ እባቦች ቢኖሩም የአቡነ አካለ ክርስቶስን ስም ከተጠራባቸው ምንም ጉዳት አያደርሱም፡፡ በሌላም ቦታ ሆኖ እባብ የነደፈው ሰው እምነታቸውን ከተቀባ ጸበላቸውን ከጠጣ ይድናል፡፡ ይኽም ለጻዲቁ የተሰጣቸው ልዩ ቃልኪዳን ነው፡፡

አባታችን ያረፉት ጥር 14 ቀን ሲሆን ጌታችን እስከ ሰባት ትውልድ ድረስ እንደሚምርላቸው ቃልኪዳን ገብቶላቸዋል፡፡ የጻድቁ መቋሚያቸው እጅግ ተኣምረኛና ፈዋሽ ስትሆን ቤተ መቅደሱ ሳይታጠን የቀረ እንደሆነ ወይም ዲያቆኑ መብራት ሳያጠፋ የሔደ እንደሆነ እንደ ሰው አፍ አውጥታ ታቃጭላለች፡፡ ያበደ ሰው በመቋሚያዋ ሰባት ጊዜ ቢተሻሽባት ይድናል፡፡

የጻድቁአቡነ አካለ ክርስቶስ በገዳማቸው በርካታ የበቁ መነኰሳትንና ተከታዮችን ያፈሩ ሲሆን ከእነርሱም ውስጥ ዋነኛው ታላላቅ ገቢረ ተኣምራት በማድረግ የሚታወቁት አቡነ ግርማ መስቀል ናቸው፡፡ አቡነ ግርማ መስቀል በመቋሚያቸው ሙት አስነሥተዋል፤ ብዙዎችን ከደዌ ከሕማም ፈውሰዋል፡፡ የአቡነ ግርማ መስቀል ዐፅማቸው ሳይፈርስ እስከ አሁን ድረስ በአቡነ አካለ ክርስቶስ ገዳም የሚገኝ ሲሆን በበዓላት ወቅት ቅዱስ ዐፅማቸው ወጥቶ ሕዝቡን ይባርካል፡፡

የአቡነ አካለ ክርስቶስ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን፡፡

በዚኽች ዕለት ጥር 14 ቀን በዓመታዊ የዕረፍት በዓላቸው ታስበው የሚውሉት የምድረ ዞጋው አቡነ አካለ ክርስቶስ ያደረጉት ታላቅ ተኣምር ይኽ ነው፡- አንዲት የወይራ ዛፍ ተደግፈው ሳይንቀሳቀሱ 40 ዓመት ቆመው የጸለዩት ታላቁ ጻድቅ ሲሆኑ ለጣዖት ስገዱ ተብለው በ5 ችንካሮች የተቸነከሩ ሰማዕትም ናቸው። መርዛማ እባብ የነደፈው ሰው እምነታቸውን ከተቀባ ጸበላቸውን ከጠጣ ፈጥኖ የሚድንባቸው ናቸው። እንደዛሬዋ ባለችው ዕለት ከዕረፍታቸው በኋላ አባታችን አካለ ክርስቶስ ይኽን ታላቅ ተኣምር አደረጉ፡-

‹‹ጻድቁ አባታችን አካለ ክርስቶስ ካረፉ በኋላ የመንፈስ ልጆቻቸው ዞጋ ዳግሚት ኢየሩሳሌም በሚገኘውና ምዕራፈ ቅዱሳን በተባለው ገዳማቸው መታሰቢያቸውን ያደርጉ ነበር፡፡ ሆኖም በሚዘክሩት ዝክር ውስጥ የሀብትና የኑሮ ደረጃ ይለዩ ነበር፡፡ ክቡር የሚሆኑ አባታችንም በመታሰቢያቸው ቀን በጣም የተጎሳቆለ ምስኪን ነዳይ መስለው ከአንድ ጥግ ሥር ቁጭ አሉ፡፡ የዚያን ጊዜ ለባላባቶቹና ለነጭ ለባሾቹ የነጭ ጤፍ እንጀራ ሲያቀርቡላቸው ለጻድቁ አቡነ አካለ ክርስቶስ ግን በአንጻሩ የዘንጋዳ እንጀራ ሰጧቸው፡፡ ዳግመኛም ለነጭ ለባሾቹ
ጮማ ሥጋ ሲሰጧቸው ለአባታችን ግን ሳንባ ሰጧቸው፡፡ እንዲሁም ለባላባቶቹ ጥሩ ጠላ ሲሰጧቸው ለጻድቁ ግን አተላ ይሰጧቸዋል፡፡ በነዳይ የተመሰሉት ጻድቁ አቡነ አካለ
ክርስቶስም በዚህ እጅግ አዝነው ተሰወሩ፡፡ በኋላም በግርማቸው ተገልጠው ‹‹ልጆቼ ሆይ! ዝክሬን ዘከራችሁን?›› ቢሏቸው ‹‹አዎ›› አሉ፡፡ አባታችንም ‹‹ሳታዳሉ ዘከራችሁን?››
ሲሏቸው ድጋሚ ‹‹አዎ›› ብለው በሐሰት መለሱላቸው፡፡ አባታችንም ይኽን ጊዜ ‹‹በሉ አትዋሹ፣ በዝክሩ ሰዓት ምስኪን መስዬ ጥግ ላይ የተቀመጥኩት እኔ ነበርኩ፣ እናንተ ግን ከእንጀራ የዘንጋዳ እንጀራ፣ ከሥጋ ሳንባ፣ ከጠላ ደግሞ አተላ ነው የሰጣችሁኝ፣ እኔ የምበላ ሆኜ አይደለም ምስኪን ሆኜ የተገለጥኩት ነገር ግን ስሕተታችሁን ላሳያችሁ ነው እንጂ፡፡ ከእንግዲህ ወዲህ በዝክሬ ጊዜ አድሎ አይኑር፣ ስትዘክሩ ለእኔ በሰጣችሁኝ መንገድ ይሁን›› ብለው ተሰወሯቸው፡፡

በገዳሙ ከዚያን ጊዜ ጀምሮ እስከዛሬ ድረስ የጻድቁ መታሰቢያ ሲደረግ እንጀራው የዘንጋዳ እንጀራ ነው፡፡ ጠላ ከዚያን ጊዜ ጀምሮ እስከአሁን ድረስ ለዝክራቸው አይጠመቅም፡፡ በዓላቸው በእንዲህ ዓይነት መንገድ ይከበራል፡፡

የጻድቁ መቋሚያቸው እንደ ሰው አፍ አውጥታ የምትናገር ነበረች፡፡ ያበደ ሰው በመቋሚያዋ ሰባት ጊዜ ቢተሻሽባት ፈጥኖ ይድናል፡፡ ገዳማቸው በሰሜን ወሎ ሀገረ ስብከት በዋድላ ወረዳ ጣደሮ ከሚባል ቦታ የሚገኝ ሲሆን ወደ ገዳሙ ለመሔድ ከጋይንት 4:30 የእግር መንገድ ያስኬዳል፡፡ የአካባቢው መልክአ ምድር እጅግ አስገራሚ ሲሆን ሰመራና ዞጋ የሚባሉ ኹለት ታላላቅ ወንዞች ይገኙበታል፡፡

አባታቸው ገላውዴዎስ እናታቸው ወለተ አዳም የሚባሉ ደጋግ ክርስቲያኖች ሲሆኑ ጻድቁ ጌታችን በተወለደበት ዕለት ታኅሣሥ 29 ቀን የተወለዱ ሲሆን በተወለዱ ጊዜ በተኣምራት ሙት አስነሥተዋል፡፡ እርሳቸውም በዐፄ ኢያሱ አድያም ሰገድ ዘመነ መንግሥት የነበሩ ሲሆን ትውልዳቸው ጎንደር ነው፡፡ በልጅነታቸው ወላጆቻቸው ትምህርት ቤት አስገብተው ስላስተማሯቸው የቅዱሳት መጻሕፍትን ምሥጢር ያውቁ ነበር፡፡ አያታቸው ንጉሥ ስለነበሩ የአባታቸው ወንድም (አጎታቸው) ለሥልጣን ብለው ወላጅ አባታቸውን አጎታቸው
እንደገደለባቸው ገድላቸው ይናገራል፡፡ አቡነ አካለ ክርስቶስ በትምህር ቤት እያሉ ጓደኛቸው ‹‹ከዚኽ በፊት አባትህን ወንድሙ ገና ለገና ዙፋን ይወርሳ ብሎ ገድሎታልና አንተንም ከመግደል አይመለስምና ወደ ሌላ ቦታ ሽሽ›› አላቸው፡፡ ጻድቁም የጓደኛቸውን ምክር ተቀብለው ወደ ሸዋ ምድር ሸሹ፡፡

ከዚያም ‹‹አባቴን ያስገደለ ዓለም ለእኔስ ምን ይረባኛል?›› ብለው ዓለምን ፈጽመው በመናቅ ወደ ደብረ ሊባኖስ ገዳም በመግባት በተጋድሎ ተቀመጡ፡፡ ወደ ገዳም ከመግባታቸው በፊት ወደ ሰላሌ መጥተው ሳለ በዚያ ያሉ ኢ-አማንያን ሊገድሏቸው በክፋት ሲነሡባቸው በሣር ውስጥ ተደብቀው አምልጠዋል፡፡ ከዚያም ወደ ዝቋላ ገዳም በመሔድ በዚያም በተጋድሎ ከኖሩ በኋላ ወደ ሐይቅ ቅዱስ እስጢፋኖስ አንድነት ገዳም ገብተው የምንኵስናን ሥርዐት ጠንቅቀው ተምረው መነኰሱ፡፡ ከዚኽም በኋላ ወደ ዋድላ ሔደው በዳውንትና በሌሎች ሥፍራዎች በተጋድሎ ጸንተዋል፡፡ ጻድቁ በዳውንት ሲጸልዩ እጅግ ታላቅ አስፈሪ ዘንዶ መጥቶ ተጠመጠመባቸው፣ አባታችን ግን በአብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ ብለው በመስቀላቸው ቢያማትሙበት ዘንዶው ለኹለት ተሰንጥቆ ሞቷል፡፡

በዋድላም ጥቂት ከኖሩ በኋላ ወደ ጋይንት መጥተው በምዕራፈ ቅዱሳን ገዳም መሠረቱ፡፡ በአካባቢው በርካታ ፈላሻዎች ስለነበሩ አቡነ አካለ ክርስቶስ እነርሱን በማስተማርና በማጥመቅ ብዙ ደክመዋል፡፡ያጠመቋቸውንም ፈላሻዎች ሐራ ዳንጉራ በሚባል ቦታ አሠፈሯቸው፡፡ በዚኽም ጊዜ የአካባቢው ሕዝብ ‹‹መሬታችንን ፈላሻዎች ሊወርሱብን ነው›› ብለው በጠላትነት ተነሡባቸው፡፡ በዚኸም ምክንያት አካባቢውን ለቀው ወደ ሌላ ቦታ ሔደዋል፡፡ ‹‹ዘገብርኤል›› የተባለ በስሙ አሳሳች የሆነ ጣዖት አምላኪ የሆነ ገዥም ለጣዖት አልሰገድክም ብሎ አቡነ አካለ ክርስቶስን ወስዶ በእጅጉ አሠቃቷቸዋል፡፡ በ5 ችንካሮች ቸንክሮ ሲያሠቃያቸው ጌታችን ተገልጦላቸው እንደጊዮርጊስ ጽና ብሎ ተስፋውን ሰጥቷቸዋል፡፡

ከዚኽም በኋላ ጌታችን ለአቡነ አካለ ክርስቶስ ተገልጦላቸው በነገራቸው መሠረት ወደ ጋይንት ዞጋ ምድር ሔደው በዚያም በታላቅ ተጋድሎ ሲኖሩ አጋንንት በፈተና ያስቸግሯቸው ነበር፡፡ በዚኽም ምክንያት ጻድቁ በገዳማቸው የሚገኘውን ትልቅ ዐለት ለኹለት ከፍለው አጋንንቶቹን ገዝተው ከዚያ አስገብተው ዘግተውባቸዋል፡፡ ያም አጋንንቶቹን የዘጉበት ታላቅ ድንጋይ እስካአሁን ድረስ በገዳሙ ውስጥ ይታያል፡፡ ታላቁ ንጉሥና ካህን ዐፄ አድያም ሰገድ ኢያሱ የአቡነ አካለ ክርስቶስን በረከታቸውን ያገኝ ዘንድ ወደ እርሳቸው ቢመጣም በሩቅ ሲሆን ይታዩታል፣ ሲቀርባቸው ደግሞ ይሰወሩታል፡፡ በዚሁ ሁኔታ ብዙጊዜ ሲሞክር ቆይቶ አልሳካለት ቢል ‹‹ኀጢአተኛ ስለሆንኩ ጻድቁ አልፈቀዱልኝም›› ብሎ ሊመለስ ሲል አባታችን ተገልጠውለት ባርከውታል፡፡ እርሱም እጅግ ተደስቶ በዘመኑ ግሩም በተባለ ኪነ ሕንፃ ቤተ ክርስቲያናቸውን አንጾላቸው ሰፊ ርስተ ጉልት ሰጥቷቸው አመስግኖ ተመልሷል፡፡

የአቡነ አካለ ክርስቶስን የእግራቸውን ትቢያ ነብሮች ይልሱላቸው የነበረ ሲሆን እንደሰውም ይታዘዟቸው ነበር፡፡ ገዳማቸውን አሁንም ድረስ የሚጠብቁት ነብሮች ናቸው፡፡ በአንድ ወቅት አንድ ሌባ የገዳማቸውን አጸድ ሊቆርጥ ሲሞክር አባታችን ነብሩን በማዘዛ ሌባውን አስባረውታል፡፡ ሌባውም አቁፋዳውን ረስቶ ሔደ፡፡ ነብሩም አቁፋዳውን ይዞ አምጥቶ ለአባታችን ሰጣቸው፡፡ በኋላም ነብሩ አቁፋዳውን ሊበላው በጥፍሩ ሲጭረው አባታችን አካለ ክርስቶስ ‹‹ተው! እኔ ሌባውን አባር እንጂ አቁፋዳውን መቼ ብላ አልኩህ›› ብለው ቢገሥጹት ነብሩ አቁፋዳውን መልሶ ወስዶ ካገኘበት አስቀምጦታል፡፡ ሌባውም አቁፋዳውን ቢያየው የነብር ጥፍር የጫረው ምልክት አገኘ፡፡ እርሱም ተጸጽቶ አባታችንን ይቅርታ ጠይቆ ሔዷል፡፡

አባታችን አሁን ላይ ገዳማቸው በሚገኝበት ክልል ውስጥ ሲጸልዩ ከዚያ ባለች አንዲት የወይራ ዛፍ ላይ ብርሃን ተተክሎ ይመለከታሉ፡፡ እርሳቸውም ወደ ዛፏ በመሔድ ለ40 ዓመታት ቆመው ጸልየውባታል፡፡

እናትና ልጅም በእንደዚህ ዓይነት ሁኔታ ካረፉ በኋላ የሁለቱን ሥጋቸውን ለይተው ሊቀብሯቸው ሲሉ የቅዱስ አርከሌደስ በድን በሰው አንደበት መናገር ጀመረ፡፡ ‹‹የእናቴን ሥጋ ከሥጋዬ አትለዩ በሕይወቷ ሳለች ታየኝ ዘንድ ልቧን ደስ አላሰኘሁምና›› የሚል ቃል ከአርከሌድስ በድን ወጣ፡፡ ይህንንም ቃል በሰሙ ጊዜ እጅግ አድንቀው እግዚአብሔርን ካመሰገኑት በኋላ ሁለቱንም በአንድ መቃብር ውስጥ ቀበሯቸው፡፡ ጌታችንም በቅዱስ አርከሌድና በእናቱ ሥጋ ላይ ታላቅ ፈውስን ገለጠና አስገራሚ ተአምራት መታየት ጀመሩ፡፡ በሞት ካረፈ በኋላ በድኑ አፍ አውጥታ የተናገረች ይህ ታላቅ ጻድቅ በስሙ የተሰየመው ትልቅ ገዳም ትግራይ ተንቤን ሀገረ ሰላም ይገኛል፡፡ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን፡፡
+ + +
ቅድስት እምራይስ፡- ይኽችውም ቅድስት ከከበሩ ደገኛ ክርስቲያኖች የተወለደች ናት፡፡ ፈሪሃ እግዚአብሔርንና ሥርዓተ ቤተ ክርስቲያንን እየተማረች አደገች፡፡ በአንዲትም ዕለት ውኃ ልትቀዳ ወደ ወንዝ ወርዳ ሳለ ተይዘው ስለ ክርስቶስ ታስረው የሚሠቃዩ ሰማዕታትን አየች፡፡ እነርሱም ጳጳሳት፣ ቀሳውስትና ዲያቆናት ናቸው፡፡ በዚህም ጊዜ ቅድስት እምራይስ ወደ መኮንኑ ጭፍራ ዘንድ ቀርባ ‹‹እኔም በእነዚህ ቅዱሳን አምላክ በጌታችን በመድኃኒታችን በኢየሱስ ክርስቶስ የማምን ክርስቲያን ነኝና ስሜን ከስማቸው ጋር ጽፈህ ወደ ሰማዕትነት አደባባይ አድርሰኝ›› አለቸው፡፡ እርሱም ስሟን ከሰማዕታቱ ስም ጋራ ጽፎ አብሮ አሰራትና በከሃዲው መኮንን ቁልቁልያስ ፊት አቆማት፡፡ መኮንኑም ለጣዖታቱ እንድትሰግድ በብዙ የስንገላ ቃላት አባበላት ነገር ግን ቅድስት እምራይስ የጌታችንን አምላክነት እየመሰከረች የመኮንኑን ጣዖታት ረገመችበት፡፡ መኮንኑም እጅግ ተቆጥቶ አንገቷን በሰይፍ አስረጠውና ሰማዕትነቷን በድል ፈጽማ የክብር አክሊልን ተቀዳጀች፡፡ ረድኤት በረከቷ ይደርብን በጸሎቷ ይማረን፡፡
+ + +
ዳግመኛም በዚህች ዕለት የከበረ ሕፃን የቅዱስ ቂርቆስ ማኅበርተኞች የሆኑ አራት ሺህ ሠላሳ አራት ሰዎች በሰማዕትነት ዐርፈዋል፡፡ ዜና ገድላቸው ከአባታቸው ከሕፃኑ ከቅዱስ ቂርቆስ ዕረፍት ጋር ጥር 15 እንጽፈዋለን፡፡
የእጅግ የከበረ የቅዱስ ዱማቴዎስ ወንድም ቅዱስ መክሲሞስም ዕረፍቱ በዚሁ ዕለት ነው ነገር ግን ገድሉን በዚሁ ወር በ17 ከወንድሙ ታሪክ ጋር እንጽፈዋለን፡፡ የሰማዕታቱ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን፡፡
+ + +
አቡነ አረጋዊ፡- በምንኩስና ስማቸው ዘሚካኤል ተብለው የሚጠሩትና ከተሰዓቱ ቅዱሳን ውስጥ አንዱ የሆኑት አቡነ አረጋዊ አባታቸው ይስሃቅ የሮም ነገሥታት ወገን ስለሆኑ ከነገሥታት ወገን የምትሆን ሚስት ቢያጩለትም እምቢ ብሎ ወደ ታላቁ አባት አባ ጳኩሚስ ገዳም ገባ፡፡ አቡነ አረጋዊም እንዲያመነኩሰው ቢጠይቀው መጀመሪያ ላይ ‹‹አንተ የንጉሥ ልጅ ስለሆንክ የአባትህ የመንግሥቱ ወራሽ መሆን ነህና መመንኮስ ትችላለህን?›› በማለት ዓለምን ንቆና ቆርጦ የመጣ መሆኑን በተለያዩ ፈተናዎች ካረጋገጠ በኋላ አመነኮሰው፡፡ በመነኮሰበትም ጊዜ ዕድሜውም 14 ዓመት ነበር፡፡ በዚህም ዘሚካኤል (አቡነ አረጋዊ) ከእንጦንስና ከመቃርስ ከጳኩሚስም የምንኩስና ወይም መንፈሳዊ ሐረግ 4ኛ ትውልድ ሆኑ፡፡
የአባ ዘሚከኤል እናት ንግሥት ዕድና የልጇን ዜና ሰምታ ወደ ገዳሙ መጥታ እርሷም አባ ጳኩሚስ ግንቦት 12 ቀን ከረፈ በኋላ በእርሱ ተተክቶ ገዳሙን ያስተዳድር በነበረው በአባ ቴዎድሮስ እጅ መንኩሳ የእርሱ እናትና የጳኩሚስ እኅት ካሉበት ከሴቶች ገዳም ገባች፡፡ የንጉሡ ልጅ በሕጻንነት ምንኩስና መቀበሉን የሰሙ 8 ደጋግ ቅዱሳን ከያሉበት ተሰባስበው አባ ጳኩሚስ ገዳም ገብተው ከአባ ዘሚካኤል ጋር ተገናኙ፡፡ አባ ጳኩሚስን ‹‹እኛንም እንደዚህ ሕፃን አመንኩሰን›› አሉትና አመንኩሶ ባረካቸው፡፡ ሁሉንም ነገር ከአባ ጳኩሚስ ጠንቅቀው እየተማሩ ለብዙ ዓመታት ከእርሱ ጋር ተቀመጡ፡፡ እነዚህም ቅዱሳን የቁስጥንጥንያው አባ ሊቃኖስ፣ የሀገረ ቁስያው (ኢጣሊያ) አባ ይምአታ፣ የአንጾኪያው (ሶሪያ) አባ ጽሕማ፣ የቂልቅያው (ግሪክ) አባ ጉባ፣ የእስያው አባ አፍጼ፣ የሮምያው ጰንጠሌዎን፣ የቂሣርያው አባ አሌፍ ናቸው፡፡
እነዚህ ቅዱሳን ወደ ትውልድ ሀገራቸው ሮም ተመልሰው ሮምን ወደ ቀናች ሃይማኖት መለሷት፡፡ በዚያም ሳሉ በምድረ አዜብ ብሔረ ኢትዮጵያ ስለሚኖሩ ሰዎች ዝና ስለ ነገሥታቶቻቸውም ቅድስናና ሀገሪቱም የእመቤታችን አሥራት መሆኗን ከመጻሕፍት ተረዱ፡፡ አባ ዘሚካኤልም ከሁለቱ ደቀ መዛሙርቶቹ ጋር በሌሊት ወጥቶ ወደ ኢትዮጵያ መልአኩ ቅዱስ ሚካኤል እየመራው መጥቶ አክሱም ደረሰ፡፡ በዚያም ጥቂት ጊዜ በመቀመጥ ተመልሶ ወደ ሮምያ ሄዶ ስለ ኢትዮጵያ ያየውንና የሰማውን በሙሉ ሁሉ ለሌሎቹ ቅዱሳን ሲነግራቸው እነርሱም ‹‹ይህችን ሄደን ማየት አለብን›› ተባበብለው ያላቸውን ሁሉ ይዘው ታቦቶቻቸውን፣ ካህናቶቻቸውን፣ ንዋየ ቅድሳቶቻቸውን፣ መጻሕፍቶቻቸውን ሁሉ ይዘው በዘሚካኤል መሪነት በመምጣት በ460 ዓ.ም ጳጳሱና ንጉሡ ካሉበት አክሱም ከተማ ገቡ፡፡
ተሰዓቱ ቅዱሳን ከአብርሃ ወአጽብሐ 6ኛ ንጉሥ በሚሆን በአልሜዳ ዘመነ መንግሥት ከአውሮፓና ከእስያ ወደ ኢትዮጵያ መጥተው አክሱም ከተማ ካረፉ በኋላ ሀገረ ስብከታቸውን ተከፋፍለው ገዳም እየገደሙ፣ በዓት እያበጁ፣ ከሣቴ ብርሃን አባ ሰላማ የመሠረተውን የክርስትና ሃይማኖት በከፍተኛ ሁኔታ አስፋፍተዋል፡፡ ገዳማትን አስፋፍተው የወንጌልን ብርሃን በሀገራችን ላይ አብርተዋል፡፡
እነዚህ ቅዱሳን የነገሥታት ወገን ስለሆኑ በሮም ነግሦ የሚገኘውን ወንድማቸውን ይስሐቅን ላኩበት፡፡ ንጉሡ ይስሐቅ ለአባ ዘሚካኤል የእኅት ልጅ ነው፡፡ እርሱም መልእክቱ እንደደረሰው 7 ዓመት በሮም ከነገሠ በኋላ መንግሥቱን ትቶ በሌሊት ተነሥቶ በመውጣት ወደ ሀገራችን በመልአኩ ቅዱስ ገብርኤል መሪነት መጣና ከወንድሞቹ ጋር ተቀላቀለ፡፡ እነርሱም አመነኮሱትና ስሙን ገሪማ አሉት፡፡ ሁሉም በአንዲት የጸሎት ቤት በምንም ሳይለያዩ በአንድነት እንደ አንድ ቃል ተናጋሪ፣ እንደ አንድ ልብ መካሪ ሆነው ለጸሎት ቆመው ውለው ያድሩ ነበር፡፡ የአባ ዘሚካኤልም እናት ወደ ሀገራችን ኢትዮጵያ መጥታ ከሴት መነኮሳት ጋር እነርሱ ባሉበት አካባቢ ትኖር ነበር፡፡ አባ ዘሚካኤልን የበላይ አድርገው ሾሙትና ስሙንም አረጋዊ አሉት፡፡ እነዚህ ቅዱሳን ድውያንን እየፈወሱና ሙታንን እያስነሱ እጅግ በጣም አስገራሚ የሆኑ ድንቅ ድንቅ ብዙ ተአምራትን ያደርጉ ነበር፡፡ ተአምራቶቻቸውን በኋላ እናየዋለን፡፡ ከሰንበት በቀር እህል የሚባል ነገር የማይቀምሱት እነዚህ ቅዱሳን ኢትዮጵያን በኪደተ እግራቸው ባርከዋታል፣ ጌጦቿ ሆነውላታል፣ በትምህርታቸው የእምነቷን መሠረት አጽንተውታል፣ የልዕልናዋንም ታሪክ ለዓለም መስክረውላታል፡፡
ለ12 ዓመታትም በፍጹም አንድነት አብረው ከተቀመጡ በኋላ ‹‹እርስ በራሳችን እየተያየን ብንኖር ተድላ ደስታ ይሆንብናልና ተለያይተን እንቀመጥ›› ብለው ተማከረው በተለያየ በዓት አባ ሊቃኖስ በደብረ ቁናጽል፣ አባ ጰንጠሌዎንም በእርሱ ትይዩ በሆነ ቦታ፣ አባ ገሪማ በደብረ መደራ፣ አባ ጽሕማ በደብረ ጸድያ፣ አባ ይምአታ በደብረ ገረዓልታ፣ አባ አፍጼ በደብረ ይሐ፣ አባ አሌፍ በደብረ አኅድአ መኖር ጀመሩ፡፡ አባ አረጋዊ ደግሞ በጣም ርቀው በመሄድ በደብረ ዳሞ በዋሻና በፍርኩታ ውስጥ በተራራም ላይ መኖር ጀመሩ፡፡ አባችን አቡነ አረጋዊ ከደብረ ዳሞ ተራራ ስር ባለችውና አሁንም ድረስ ማየ ምርቃይ (መጠመቂያ) በምትባለው ምንጭ እጅግ ብዙ መነኮሳትን በዚያ

መረቁት፡፡ ንጉሥ ዐፄ ካሌብም በዋሻ 12 ዓመት በጾም በጸሎት በብዙ ተጋድሎ ሲኖር ቆይቶ በግንቦት 20 ቀን ዐርፎ እስከ ዘለዓለሙ ድረስ የማያልፍ ሰማያዊ ክብርን ወረሰ፡፡››
የአቡነ አረጋዊ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን፡፡
(ምንጭ፡- ገድለ አቡነ አረጋዊ፣ የጥር ወር ስንክሳር)

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥር 14-በ12 ዓመቷ ከከሃድያንን ነገሥታት ጋር ስለ እምነቷ ተጋድላ በሰማዕትነት ያረፈችው ቅድስት ምህራኤል ዕረፍቷ ነው፡፡
+ ከተሰዓቱ ቅዱሳን ውስጥ አንዱና ዋነኛው የሆኑት ጻድቁ አቡነ አረጋዊ ልደታቸው ነው፡፡
+ የዚህን ዓለም ሹመት ለመሾም ወደ ንጉሡ እየሄደ ሳለ ማዕበል የተፋው አንድ በድን ቢያገኝ በዚያው የዓለምን ኃላፊነትና የእርሱንም መሞት አስቦ የመነኮሰውና የሴትንም ፊት እንዳያይ ቃል ገብቶ በታላቅ ተጋድሎ የኖረው አቡነ አርከሌድስ ዕረፍቱ ነው፡፡
+ ቅዱስ መክሲሞስ በሰማዕትነት ዐረፈ፡፡
+ ቅድስት እምራይስ በሰማዕትነት ዐረፈች፡፡
+ የከበረ ሕፃን የቅዱስ ቂርቆስ ማኅበርተኞች የሆኑ አራት ሺህ ሠላሳ አራት ሰዎች በሰማዕትነት ዐርፈዋል፡፡
ሰማዕቷ ቅድስት ምህራኤል፡- ይህችውም የከበረችና የተመሰገነች ቅድስት ምህራኤል ጠምዋህ ከሚባል አገር የተገኘች ታላቅ ሰማዕት ናት፡፡ ወላጆቿ ካህኑ አባቷ ዮሐንስና እናቷ ኢላርያ እግዚአብሔርን የሚያመልኩ ደገኞች ናቸውና እርሷንም በሃይማኖት በምግባር ኮትኩተው አሳደጓት፡፡ መጀመሪያውንም ልጅ ስላልነበራቸው በስዕለት ከብዙ ዘመን በኋላ ነው ያገኟት፡፡ ስዕለታቸውም ደርሶላቸው ቅድስት ምህራኤልን ከወለዷት በኋላ ፈሪሃ እግዚአብሔርንና የቤተ ክርስቲያንን ትምህርት እያስተማሩ አሳደጓት፡፡
ቅድስት ምህራኤልም 12 ዓመት በሆናት ጊዜ በላይዋ ባደረ በመንፈስ ቅዱስ ስጦታ ድንቅ ድንቅ የሆኑ ተአምራትን መሥራት ጀመረች፡፡ ከሃዲው ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ በነገሠና አምልኮተ ጣዖትን በአዋጅ ባወጀ ጊዜ ቅድስት ምህራኤል ስለ ጌታችን አምላክነት መስክራ ሰማዕት መሆንን ተመኘች፡፡ ከዚህም በኋላ በቁርጥ ሀሳብ ተነሥታ ወደ ባሕር ዳርቻ በመሄድ በመርከብ ተሳፍራ ሄዳ ስሙ ፍልፍልያኖስ የሚባለው የዲዮቅልጥያኖስ መኮንን ዘንድ ደረሰች፡፡ በመርከብም ስትጓዝ ሌሎች ስለ ቀናች እምነታቸው ሰማዕትነትን ለመቀበል የተዘጋጁ ሰማዕታትን አግኝታ ከእነርሱ ጋር ነበረች፡፡ በመኮንኑም ፊት ቆማ እውነተኛውና ሊመለክ የሚገባው አምላክ ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ብቻ መሆኑን መሰከረች፡፡ መኮንኑም ስለ ታናሽነቷ ራርቶላት ከሌሎቹ ለይቶ ሊተዋት ወደደ፡፡ ነገር ግን ቅድስት ምህራኤል መኮንኑ እንደተዋት ዐውቃ የተመኘችውን ሰማዕትነት ሊያስቀርባት መሆኑን ባየች ጊዜ ዳግመኛ መኮንኑንና የረከሱ አማልክቶቹን በድፍረት ረገመችበት፡፡
ከዚህም በኋላ መኮንኑ በጣም ተቆጥቶ ጽኑ በሆኑ የተለያዩ ሥቃዮች አሠቃያት፡፡ ከቀናች ሃይማኖቷም ሸንግሎ ይመልሳት ዘንድ እንዳልተቻለው ሲያውቅ መርዛማ እባቦች፣ ጊንጦችና እፉኝቶች ወዳሉበት ጉድጓት ጣላት፡፡ ከቅድስት ምህራኤልም ጋራ ሌሎች ብዙ ሰማዕታት አብረው ተጣሉ፡፡ በዚህም ጊዜ የታዘዘ የእግዚአብሔር መልአክ ለቅድስት ምህራኤል ተገለጸላትና ከጌታችን ዘንድ የተሰጣትን ቃልኪዳን አስረከባት፡፡ ከዚህም በኋላ ነፍሷን ለእግዚአብሔር አሳልፋ ሰጥታ የሰማዕትነት አክሊልን ተቀበለች፡፡ ምእመናንም የከበረ ሥጋዋን መርዛማ እባቦችና ጊንጦች ካሉበት ቦታ አውጥተው በክብር ቀበሯት፡፡ በኋላም ወላጆቿ ልጃቸው ቅድስት ምህራኤል ስለ እምነቷ መስክራ በክብር ሰማዕት መሆኗን በሰሙ ጊዜ ከብዙ የሀገራቸው ሕዝብ ጋር መጥተው የከበረ ሥጋዋን አፍልሰው ወደ አገራቸው ወሰዱት፡፡ ያመረች ቤተ ክርስቲያንም ሠርተው ሥጋውን በውስጧ ባኖሩ ጊዜ ከሰማዕቷ ቅዱስ ሥጋ ብዙ አስገራሚ ተአምራት ተፈጽመው ታዩ፡፡ ረድኤት በረከታቷ ይደርብን በጸሎቷ ይማረን፡፡
+ + +
አቡነ አርከሌድስ ግብፃዊ፡- በትውልዱ ከሮሜ ሀገር ከታላላቅ ወገኖች ነው፡፡ አባቱ ዮሐንስ እናቱ ሰንደሊቃ ሲባሉ ሁለቱም የእግዚአብሔርን ሕግ የሚጠብቁ እውነተኞች ነበሩ፡፡ ቅዱስ አርከሌድስም ዕድሜው 12 ዓመት በሆነው ጊዜ አባቱ ዮሐንስ ሞተ፡፡ በኋላም እናቱ ግን ሚስት ልታጋባው አሰበች እርሱ ግን ፍቃደኛ አልነበረም፡፡ አባቱ በሕይወት ሳለ ንጉሡ የሾመው ነበርና እናቱ አሁንም ወደ ንጉሡ ሄዶ የአባቱን ሹመት ይቀበል ዘንድ አርከሌድስን መከረችው፡፡ ለንጉሡ የሚሰጥ እጅ መንሻንና አገልጋዮችን አድርጋ ብዙ ገንዘብ አስይዛ ላከችው፡፡ እርሱም በመርከብም ተጭኖ ሲሄድ ታላቅ ንፋስ ተነሣና ማዕበሉ አየለባቸው፡፡ መርከቡም ተሰበረ፡፡
ቅዱስ አርከሌድም አንዲት የመርከብ ስባሪ ሠሌዳ ላይ ተንጠልጥሎ ወደ የብስ ደረሰ፡፡ ከባህሩ ሲወጣ ማዕበል የተፋው አንድ በድን አገኘና ተቀምጦ ስለ በድኑ አለቀሰ፡፡ የዓለምን ኃላፊነትና እርሱም ከሞተ በኋላ አፈርነቱን አሰበ፣ ነፍሱንም ገሠጻት፡፡ ወደ ቀና መንገድ ይመራውም ዘንድ ወደ ጌታችን ለመነ፡፡ ረጅም መንገድ ተጓዘና ሶርያ ውስጥ በቅዱስ ሮማኖስ ስም ወደተሠራች አንድ ተራራማ ገዳም ደረሰ፡፡ ከገንዘቡም ከእርሱ ጋር የቀረውን ሁለት መቶ የወርቅ ዲናር ለአበ ምኔቱ ሰጠው፡፡ እንዲያመነኩሰውም ጠየቀው፡፡ መጀመሪያውኑ አርኬሌድስ ከመምጣቱ በፊት ለአበምኔቱ መንፈስ ቅዱስ የመምጣቱን ነገር አስረድቶት ነበርና እርሱ በደረሰ ጊዜ ደስ አለው፡፡ መነኮሳቱም ሁሉ ከጸለዩለት በኋላ አመነኮሰው፡፡
ከዚህም በኋላ የከበረ አርከሌድስ ጽኑ ተጋድሎ መጋደል ጀመረ፡፡ ሲጸልይ ይውላል ሲጸልይ ያድራል፤ ሁልጊዜ በየሰባቱ ቀን የሚጾም ሆነ፡፡ እግዚአብሔርም ሀብተ ፈውስን ሰጥቶት ብዙ ሕመምተኞችን ፈወሳቸው፡፡ ከዚህም በኋላ የሴቶችን ፊት ከቶ እንዳያይ ከጌታችን ጋር ቃል ገባ፡፡ ። እናቱም ለ12 ዓመት ያህል የልጇን ወሬ ምንም ስላልሰማች በእርሱ የሆነውን አላወቀችም ነበርና የሞተም ስለመሰላት እጅግ አዘነች፡፡ የእንግዶችና የመጻተኞች መቀበያ የሚሆን ቤት ሠርታ የመንገደኞች ማደርያ አደረገችው፡፡ በአንዲት ዕለት ያሳደረቻቸው እንግዶች የቅዱስ አርከሌድስን ዜና ሲናገሩ ሰማቻቸው፡፡ እንግዶቹም ስለ ቅድስናው፣ ስለ ተጋድሎው የሚያሳያቸውን ምልክቶችና ተአምራቶቹን፣ የመልኩንም ደም ግባት ሲነጋገሩ ሰምታ ልጇ እንደሆነ ዐወቀች፡፡
መንገደኞቹንም ስለ ሥራው ጠየቀቻቸውና ሥራውን ሁሉ ነገሯት፡፡ ልጇ በሕይወት እንዳለና ሕያው እንደሆነ ተረዳች፡፡ በዚያን ጊዜ ተነሥታ ወደ ከበረ ሮማኖስ ገዳም ሄደች፡፡ ወደ ልጇዋ ወደ ቅዱስ አርከሌድስ ‹‹እነሆ ፊትህን አይ ዘንድ ወድጄ እኔ እናትህ መጥቻለሁ›› ብላ መልእክት ላከች፡፡ ልጇ ቅዱስ አርከሌድም ‹‹ከቶ የሴቶችን ፊት እንዳላይ ከክብር ባለቤት ከጌታዬ ከኢየሱስ ክርስቶስ ጋር ቃል ገብቻለሁና ቃልኪዳኔን ማፍረስ አይቻለኝም›› ብሎ መልሶ ወደእርሷ ላከ፡፡ እናቱም ‹‹ፊትህን ካላሳየኸኝ እኔ ወደ ዱር እሄዳለሁ፣ አራዊትም ይበሉኛል›› ብላ ላከችበት፡፡ ቅዱስ አርከሌድስም እናቱ ካላየችው እንደማትተወው እርሱም ለእግዚአብሔር የገባውን ቃልኪዳን ማፍረስ እንደማይቻለው ባወቀ ጊዜ ነፍሱን እንዲወስዳት ወደ ጌታችን ለመነ፡፡ ከዚህም በኋላ የበሩን ጠባቂ ‹‹እናቴን ወደእኔ ትገባ ዘንድ ፍቀድላት›› አለው፡፡ እናቱም ወደ ውስጥ በገባች ጊዜ ልጇን ቅዱስ አርከሌድስን ሙቶ አገኘችውና በታላቅ ድምፅ በመጮህ አለቀሰች፡፡ የእርሷንም ነፍስ ይወስድ ዘንድ ወደ እግዚአብሔር ለመነች፡፡ ጌታችንም ልመናዋን ተቀብሎ ነፍሷን ወሰደ፡፡

አጥበው ካመነኮሱ በኋላ ሴቶቹን ቅድስት ዕድና ካሉበት ቤተክርስቲያን ያስገቧቸው ነበር፡፡ የአቡነ አረጋዊም እናት ቅድስት ዕድና በጥር 4 ቀን በክብር ዐርፋች፡፡ አባታችን ለመጀመሪያ ጊዜ ዘንዶው አስወንጭፏቸው ደብረ ዳሞ ላይ ሲወጡ መስቀላቸው ያረፈበት የመስቀሉ ቅርጽ ዛሬም ድረስ በጠፍጣፋ ድንጋይ ላይ ምልክቱ በግልጽ ይታያል፡፡ የአጽፋቸውም ቅርጽ እንዲሁ የሚታይ ሲሆን እነ አቡነ ተክለሃይማኖት የጸለዩበት ዋሻም በቦታው ላይ ይገኛል፡፡
አባ ጰንጠሌዎን ምንም ውኃና እንጨት ከሌለባት በአንድ ትንሽ ተራራ ላይ ወጥቶ በዚያም 5 ክንድ ቁመት ብቻ ያላት ከመቃብር ያልተሻለች ትንሽ የድንጋይ ዋሻ ቆፍሮ በእርሷ ውስጥ መኖር ጀመረ፡፡ ከአንዲትም ቀዳዳ በቀር መስኮት አልነበራትም፡፡ አባ ጰንጠሌዎንም በውስጧ ሳይቀመጥ ሳይተኛ በእግሩ ቆሞ 45 ዓመት ጸለየ፡፡ ምድራዊ ወይም ሥጋዊ የሆኑ ፍትወታት ፈጽመው ጠፍተውለታልና ከመላእክትም ማኅበር ጋር አንድ ሆኗልና ከፍጹም ምስጋና በቀር እህል ወይም ውኃ ወይም ቅጠል እንኳ አይቀምስም ውኃም አይጠጣም ነበር፡፡ እናንተ ቅዱሳን ሆይ! የነገሥታት ልጆች ስትሆኑ ላባችሁን እያንጠፈጠፋችሁ በዱር በገደል መንከራተታችሁ፣ በቀበሮም ጉድጓድ መቀመጣችሁ፣ የምትለብሱት ሳታጡ በበርድ በቁር መራቆታችሁ ምንኛ ድንቅ ነው!? የምትበሉት የምትጠጡት ሳታጡ የነገሥታት ልጆች ስትሆኑ ማራብ መጠማታችሁስ እንደምን ያለ ነው!?
‹‹ተሰዓቱ ቅዱሳን ብዙ ድንቅ ድንቅ ተአምራትን ያደረጉ ነበር፣ መላእክትም ዘወትር ባለመለየት ይጎበኙዋቸው ነበር፡፡ ጌታችን አምላካችን ኢየሱስ ክርስቶስም ዘወትር እየተገለጠላቸው ይባርካቸውና ቃልኪዳን ይሰጣቸው ነበር፡፡ በጸሎታቸውም አጋንንትን ያስወጣሉ፣ ድውያንን ይፈውሳሉ፣ ዕውራንን ያበራሉ፣ ሙታንን ያስነሣሉ፡፡ ለእያንዳንዳቸውም የሃይማኖታቸውን ኃይል አሳዩ፡፡ ከእነርሱ መካከል ተራራ ያፈለሱ አሉ፣ ባሕሩን ከፍለው ደረቅ መንገድ ያደረጉ አሉ፣ ጠዋት ዘርተው ማታ ሰብስበው የሚያጭዱ አሉ፣ ይኸውም የስንዴውን ነዶ በግራር ዛፍ ላይ አበራይተው የዛፉ ቅጠል ሳይረግፍ በሬዎቹም ከዛፉ ላይ ሳይወድቁ ምርቱ ብቻ እየወረደ በአውድማው ላይ እንዲከማች ያደረጉ አሉ፣ ወዲያውም ስንዴውን ለመገበሪያ ሠይመው ለዘጠኝ ሰዓት መሥዋዕተ ቊርባን ያደረሱ አሉ፡፡››
‹‹በዓለት ድንጋይ ላይ የወይራ ተክል ተክለው በዚያኑ ጊዜ ጸድቆ ለምልሞ ታላቅ ዛፍ ከሆነ በኋላ በእግዚአብሔር ፈቃድ ግንዱ ደርቆ ቆርጠውና ፈልጠው እንጨቱን አንድደው እሳቱ ፍም ከወጣው በኋላ ፍሙን በቀጭን ሻሽ ወስደው ለዘጠኝ ሰዓት የቅዳሴ ማዕጠንት ያደረሱ አሉ፡፡››
‹‹ለቤተክርስቲያን አገልግሎት የሚውልና ለሥርዓተ ቊርባን ማከናወኛ የሚሆን ውኃው ሳይፈስ በወንፊት ውኃ የሚቀዱ አሉ፡፡››
‹‹ከእነሱም አንዱ በዐረፈ ጊዜ የሥጋው ሥርዓተ ግንዘት በመላእክት እጅ የተከናወነ አለ፡፡ ይልቁንም ቁመቱና ርዝመቱ ከታላላቅ ገደል እጅግ በጣም የሚበልጥ የድንጋይ ዓምድ ከወንዝ ማዶ ዘንበል ብሎ መጥቶ ሥጋቸውን በክብር ተቀብሎ በተራራው ጫፍ ላይ እስከዛሬም ድረስ ፈጽሞ ሳይነቃነቅና ሳይናወፅ ቀጥ ብሎ ቆሞ ይገኛል፡፡ የሰዎቹም የመግነዝ ምልክት ጥበበኛ እንደሣለው ሥዕል በድንጋዩ ዓምድ ላይ ተስሎ ወይም ተቀርፆ ይታያል፡፡››
‹‹ቆመው ጸሎት በሚጸልዩበት ጊዜ ዓሥሩ የእጆቻቸው ጣቶችና ዓሥሩ የእግሮቻቸው ጣቶች እንደፋና የሚያበሩበትና እንደመብረቅ የሚብለጨልጩበት ጊዜ አለ፡፡››
‹‹ሀገራችን ኢትዮጵያ ያለአንዳች ሐዋርያ ስብከት አስቀድማ በክርስቶስ እንዳመነችና በዚህም ምክንያት የልዕልናዋን ታሪክ ለዓለም ለማሳወቅ ፈጥነው የሄዱ አሉ፡፡ የኢትዮጵያ ምድር በእነዚህ የቅዱሳን ኪደተ እግር ተቀደሰች፣ በውስጧም በመመላለሳቸው አውራጃዎቿና አደባባዮቿ ሁሉ ታደሱ፡፡ መዓዛ ትምህርታቸውና ተአምራቶቻቸው በሁሉም አውራጃዎች ተሠራጨ፣ የእምነቷንም መሠረት አጸኑ፡፡››
የተሰዓቱ ቅዱሳን በዓለ እረፍታቸው እንደሚከተለው ነው፡- አባ ገሪማ (ሰኔ 17 ቀን ተሰወሩ)፣ አባ አሌፍ (መጋቢት 11)፣ አባ ጰንጠሌዎን (ጥቅምት 6)፣ አባ ጽሕማ (ጥር 19)፣ አባ ይምአታ (ጥቅምት 29)፣ አባ አፍጼ (ግንቦት 29 ተሰወሩ)፣ አባ ጉባ (ግንቦት 29)፣ አባ ሊቃኖስ (ህዳር 28 ተሰወሩ)፣ አባ አረጋዊ ጥቅምት 14 ተሰወሩ፡፡
ለአቡነ አረጋዊ በደብረ ዳሞ ሰማያዊ የመሥዋዕት ኅብስትና ንዋያተ ቅድሳት ከሰማይ ወርደውላቸዋል፡፡ ‹‹ብፁዕ አባታችን በደብረ ዳሞ መጠነኛ ቤትን ሠራና ይዞት የመጣውን ታቦት በውስጡ አስገባው፡፡ ስለ ቊርባኑም ነገር ወደ እግዚአብሔር ጸለየ፡፡ መላእክትም ለመሥዋዕቱ ሥርዓተ ዝግጅት የሚያስፈልጉትን የወርቅ ጻሕል፣ የብር ጽዋ፣ ለልብሰ ተክህኖ የሚያገለግሉ የወርቅ ላንቃ፣ ካባ፣ በውስጧ ትኩስ ኅብስት ያለባት መሶበ ወርቅ ለመሠዊያው የሚያስፈልገውን ሁሉ ከሰማይ ይዘውለት ወርደዋል፡፡››
ኢትዮጵያዊው ንጉሥ ዐፄ ካሌብ ከ24 ሺህ በላይ የሚሆኑ የናግራን ሰማዕታትን ደም ሊበቀልላቸው ሲያስብ መጀመሪያ በጸሎታቸው እንያስቡትና እንዲመክሩት አቡነ አረጋዊንና አቡነ ጰንጠሌዎንን ጠይቋቸዋል፡፡ በመጀመሪያ የቊስጥንጥንያው ሊቀ ጳጳስ ጢሞቴዎስ በናግራን አገር ስለተፈጁት የክርስቲያን ወገኖች በግፍ የተጨፈጨፉበትን መልእክት የያዘች ደብዳቤ ወደ ኢትዮጵያው ንጉሥ ወደ ዐፄ ካሌብ ላከ፡፡ ዐፄ ካሌብም መልእክቱን ከተረዳ በኋላ ወደ ብፁዕ አቡነ አረጋዊ እንዲህ ሲል መልእክት ላከ፣ ‹ፊንሐስ የተባለ አረማዊ የናግራን ክርስቲያኖችን ደም በከንቱ ያፈሰሰ፣ ቤተክርስቲያንን የመዘበረና ያጠፋ ፍጹም የእግዚአብሔር ጠላት ወደሚሆን ሄጄ እዋጋው ዘንድ ተዘጋጅቻለሁ፡፡ ስለዚህ አባቴ ሆይ! አንተም በበኩልህ ጸሎት አድርግልኝ፣ የጻዲቅ ጸሎት ትራዳለች፣ ኃይልንም ታሰጣለች፣ በጠላት ላይ ድልንም ታቀዳጃለችና› ሲል ላከበት፡፡ አባታችን አቡነ አረጋዊም ለንጉሡ ጭፍሮች ‹ወደ ጦሩ ግንባር ሂድ፣ እግዚአብሔር ጠላቶችህን ከእግርህ በታች ያስገዛልህ፣ ለአንተም ግርማ ሞገስ ይስጥህ፣ በሰላም ይመልስህ› ብለው መርቀው ሸኝተውታል፡፡ ዐፄ ካሌብም ወደ ናግራን ዘምቶ ከሃዲውን የአይሁድ ንጉሥ ፊንሐስን ከገደለውና ጦሩን ሁሉ ደምስሶ በማጥፋት የክርስቲያኖቹን ደም በሚገባ ተበቀለ፡፡ በአንጾኪያ፣ በእስክንድሪያ፣ በሮም፣ በቊስጥንጥንያና በዓለም ላይ ያሉ ክርስቲያኖች ሁሉ ይህን ሲሰሙ በእጅጉ ተደሰቱ፡፡ ይህም የሆነው በ525 ዓ.ም ነው፡፡ ንጉሡ ዐፄ ካሌብ የናግራን ሰማዕታት ደም ተበቅሎላቸው ሁሉንም ነገር አስተካክሎላቸው በደስታ ወደ አክሱም ከተመለሰ በኋላ ‹ይህን ያደረገልኝን አምላኬን በምን ላስደስተው?› ሲል አሰበና ተድላውን፣ ደስታውን ዓለምን ንቆ፣ ልብሰ መንግሥቱን አውልቆ አንዲት የውኃ መንቀልና አንዲት ምንጣፍ ብቻ ይዞ በአባ ጰንጠሌዎን እጅ መንኩሶ አየገባቸው ከሚገኝ አንድ ዋሻ ውስጥ ገባ፡፡ ዋጋው እጅግ የከበረውንና በነገሠ ጊዜ የጫነውን ዘውዱን ከጌታችን መካነ መቃብር ወይም በር ላይ ይሰቀልለት ዘንድ ከአደራ ደብዳቤ ጋር ለኢየሩሳሌሙ ሊቀ ጳጳሳት ለአባ ዮሐንስ ላከለት፡፡ ወደ አቡነ አረጋዊም እንዲህ ሲል መልእክት ላከ፡- ‹አባቴ ሆይ በአንተ ጸሎት በእግዚአብሔር ቸርነት ከጦርነቱ በሰላም ተመልሻለሁ፣ አሁንም የክርስቶስን አርዑተ መስቀል ተሸክሜአለሁና እግዚአብሔር ለፍጻሜው ያብቃህ እያልህ ስለ እኔ ጸልይልኝ› ብሎ ወደ አባታቸን ወደ አቡነ አረጋዊ ላከበት፡፡ ስለዚህም ነገር አባታቸን ወደ አቡነ አረጋዊ በጣም ተደሰቶ ‹ልጄ ሆይ! መልካሙንና የበለጠውን አድርገሃል፣ አሁንም እግዚአብሔር የፈቀደከውን ነገር ሁሉ ይፈጽምልህ› ብለው

በዚኽች ዕለት ጥር 13 ቀን በዓመታዊ የዕረፍት በዓላቸው ተከብረው የሚውሉት አቡነ ዘርዐ ቡሩክ ሙታንን አንዳስነሡ የሚናገር ተአምር ይኽ ነው፡- በእግዚአብሔር ሰው በአቡነ ዘርዐ ቡሩክ አገር ውስጥ በብዙ ዓይነት በሽታ የታመመች በጽኑ ደዌ የተያዘች አንዲት ሴት ነበረች፡፡ ዘመዶቿና ቤተሰቦቿ የበሽታዋን ብዛት የደዌዋንም ጽናት አይተው ከበሽታዋ እንዲያድናት ‹‹ሕመምተኞችን በጸሎቱ ለሚያድን ሙታንን በአማላጅነቱ ለሚያስነሣ ለአቡነ ዘርዐ ቡሩክ ሄደን በሽታዋን እንንገረው…›› እያሉ ያዝኑ ነበር፡፡ ደርሰውም የልጃቸውን በጽኑ መታመም ነገሩት፡፡ ‹‹አባታችን ሆይ! በጸሎትህ በሽተኞች እንደሚድኑ ሙታንም እንደሚነሡ እናምናለንና የልጃችንን የበሽታዋን ጽናት ልንነግርህ መጥተናል፤ አሁንም ልጅህን በጸሎትህ አትርሳት፣ እንዲትሞትም አትተዋት›› ብለው ከእግሩ ሥር ወደቁ፡፡
አባታችንም የልጅቱን ወላጆች የኀዘናቸው መጠን አይቶ እርሱም እንደእነርሱ አዘነ፤ ‹‹ወደ ቤታችሁ ሒዱ እግዚአብሔር ከበሽታዋ አድኖ ያስነሣላችሁ›› አላቸው፡፡ እነሱም ይህንን ነገር ከጻድቁ አባታችን ከአቡነ ዘርዐ ቡሩክ ሰምተው ወደ አገራቸው ሔደው ከታማሚዋ ዘንድ በደረሱ ጊዜ በሽታው ጸንቶባት ስላገኟት እጅግ አዘኑ፡፡ ስለ መዳኗም ልባቸው ተስፋ ቆረጠ፡፡ የበሽታዋን ጽናት አይተው ወደ አቡነ ዘርዐ ቡሩክ አመጧት፡፡ ወደ አባታችንም እየወሰዷት ሳለ በመንገድ ላይ እያለች ሞተች፡፡ እናትና አባቷም እጅግ አዝነውና ደንግጠው ወደ አባታችን በዓት ወስደው አስክሬኗን በፊቱ አስቀመጡ፡፡
አባታችንም በመንገድ የሞተችውን ሴት አምጥተው ከፊቱ እንደጣሏት ባየጊዜ ከእነርሱ ዘወር ብሎ ወደ በዓቱ ገባ፡፡ የሞትና የምሕረት ጊዜ እንዳልሆነም በመንፈስ ቅዱስ ተገልጦለት ከጥቂት ቆይታ በኋላ አምጥተው ከቤቱ እንደያስገቧት አዘዘ፡፡ እነርሱም እንዳዘዛቸው ከቤት አስገቧት፡፡ ያንጊዜም አቡነ ዘርዐ ቡሩክ አስነሥቶ ያመነኩሳት ዘንድ ወደ እግዚአብሔር ጸለየ፡፡ በቅዱስ መስቀል ምልክት ባርኮ በእርሷ ጸሎት አደረገ፡፡ ወዲያውም ከእንቅልፉ እንደሚነቃ ሰው ፈጥና ተነሣች፤ ከሞትም ዳነች፡፡
ዘመዶቿና ቤተሰቦቿ ከዚያ ያሉ ሁሉ እጅግ ደስ አላቸው፡፡ ይህንንም ተአምር ያዩ ሁሉ አደነቁ፡፡ እርስ በእርሳቸውም ‹‹ይህ ጻድቅ አባታችን ሙት በማስነሣት ድውይ በመፈወስ እንደ እግዚአብሔር ተአምራት ያደርጋል ለእኛ ግን ሲበላና ሲጠጣ ስላየነው እንደእኛ ሰው መስሎን ነበር›› ተባባሉ፡፡
ተአምራቱንም ካዩ በኋላ በጻድቁ አባታችን ጸሎት ሙታ ከተነሣች ከዚያች ሴት ጋር በለመኑት ልመና ሙታንንን ያስነሡ ዘንድ ሥልጣንን የሚሰጥ እግዚአብሔርን እያመሰገኑ ወደቤታቸው ተመለሱ፡፡ ያች ሴትም እግዚአብሔርን አመሰገነችው፡፡ በጸሎቱ ከሞት ያስነሣት ብፁዕ አባታችንን አቡነ ዘርዐ ቡሩክንም አመሰገነችው፡፡ እርሷም እስካሁን ይህ መጽሐፈ ገድል እስከተጻፈበት ዕለት ድረስ በሕይወት አለች፡፡

የአቡነ ዘርዐ ቡሩክ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፤ በጸሎታቸው ይማረን።

(የገዳማቱ ፎቶ፦ አዴት እና ቲሊሊ ግሽ አባይ እንዲሁም ገርዓልታ ተራራ ላይ የሚገኙት የተአምረኛው አባት የአቡነ ዘርዐ ቡሩክ ገዳማት)

ሰማዕቷ ቅድስት ዴሚያና በዚኽች ዕለት በዓመታዊ የዕረፍት በዓሏ ታስባ ትውላለች። ይኽችም ቅድስት ዴሚያና በሦስተኛው መቶ ክፍለ ዘመን መጨረሻ የተወለድችና
በአራተኛው መቶ ክፍለ ዘመን ክርስቲያኖችን በአስከፊና በአሰቃቂ ሁኔታ ሲገድል በነበረው በዲዮቅልጥያኖስ ዘመን የነበረች በእርሱም እጅ በጭካኔ ዐሥር ጊዜ እጅግ
አሠቃቂ የሆኑ መከራዎችን በመቀበል በመጨረሻም ከተከታዮቿ ከ40 ደናግል ሰማዕታት ጋር አንገቷን የተሰየፈች ታላቅ ሰማዕት ናት፡፡

ኤርትራ ውስጥ ወደሚገኘው ቅድስት ዴሚያና የሴቶች ገዳም (ቤተ ደናግል) ስንሔድ መጀመሪያ ላይ ያጋጠመንና ያስገረመን ነገር መነኰሳይያቱ በጣም ወጣት ሆነው ብዛት ያላቸው መሆኑ ነው፡፡ ገዳሙ ቤተ ደናግል ነው፣ ማለትም ድንግል የሆኑ ሴቶች ብቻ የሚኖሩበት ገዳም ነው፡፡ እንግዳን ለመቀበል የነበራቸው ጉጉትና ፍቅር፣ ትሕትናቸው፣
ትጋታቸው ሁሉ እውነትም ሰማዕቷን ድንግል ዴሚያናንና አርባውን ደናግል ሰማዕታት አስመስሏቸዋል፡፡ገዳሙ ያለበት ቦታ ከተማው ላይ ከእንዳ ማርያም ቤተ ክርስቲያን ብዙም ሳይርቅ ነው፣ ከአጠገቡም የመድኃኔዓለም ቤተ ክርስቲያን ይገኛል፡፡ ገዳሙ አሁን ያለበት ቦታ በመጀመሪያ የግለሰብ ቤት እንደነበር የነገሩን መነኰሳይያቱ ናቸው፡፡ ሰማዕቷ ቅድስት ዴሚያና በቦታው ላይ ትኖር ለነበረችው አንዲት ሕዝባዊት እናት ተገልጣላት ቦታው ወደፊት ቤተ ደናግል እንደሚሆን ስለነገረቻት ያችም እናት ቤቷን ለሰማዕቷ ቤተ ክርስቲያን እንዲሆን ሰጠች፡፡ ዳግመኛም ቅድስት ዴሚያና ለአንዲት ድንግላዊት ተገልጣላት ወደ ግብጽ ሔዳ መንኵሳ እንድትመጣና ገዳሙን ገድማ ለደናግል መነኰሳይያቱ እመ ምኔት እንድትሆን ነገረቻት፡፡ በዚኽ መሠረት ነው ገዳሙ ተስፋፍቶ ቤተ ደናግል ለመሆን የበቃው፡፡ ስያሜውም በትግርኛ ‹‹ገዳም ደብረ ደናግል ሰማዕት ቅድስት ድምያና ምስ 40 ደቃ›› ተባለ፡፡

የሰማዕቷ የቅድስት ዴሚያና አባቷ ማርቆስ የከሃዲው ንጉሥ የዲዮቅልጥያኖስ ሹመኛ ሆኖ በግብፅ ሁለት ግዛቶችን ያስተዳድር የነበረ ቢሆንም እርሱና ቤተሰቡ ግን ክርስቲያኖች
ነበሩ፡፡ እናቷ ገና በልጅነቷ ስለሞተች አባቷ ቅድስት ዴሚያናን ከልጅነቷ ጀምራ ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስን እንድታውቅ ሃይማኖት እንድትማር አድርጎ በንጽሕና አሳደጋት፡፡
እርሷም ከልጅነቷ ጀምራ መጽሐፍ ቅዱስንና የቅዱሳንን ሕይወት እያነበበች አደገች፡፡

ቅድስት ዴሚያናም 15 ዓመት በሆናት ጊዜ በከተማው የታወቀ አንድ ሰው ሊያገባት ፈለገ፣ አባቷም ይህንን ሲያማክራት እርሷ ግን ‹‹…እኔ የክርስቶስ ሰማያዊ ሙሽራ ለመሆን ራሴን ለክርስቶስ ሰጥቻለሁ›› በማለት ጋብቻውን በጽኑ ተቃወመች፡፡ ከዚኽም በኋላ ከከተማ ውጭ ባለው በረሓ ውስጥ በሰሜናዊ አቅጣጫ የምትኖርበትን ቤት ይሠራላት ዘንድ አባቷን ጠይቃ ሲሠራላት ቤቱን የጸሎት ቤት አደረገችው፡፡ በኋላም ቅድስት ዴሚያና ያንን አባቷ ያሠራላትን ቤተ መንግሥት የመሰለ ቤቷን ወደ ገዳምነት ቀየረችውና ከደናግል ጓደኞቿ ጋር በአንድነት መኖር ጀመረች፡፡ እርሷም ለደናግል ጓደኞቿ ጌታችንን ስለማመን ታስተምራቸውና ታበረታቸው ነበር፡፡ እነርሱም በጾም በጸሎት፣ ቅዱሳት መጻሕፍን በማንበብ፣ የዳዊት መዝሙርን በመዘመር፣ የእጅ ሥራንም በመሥራት እየተጉ መንፈሳዊ ሕይወታቸው ሌሎቹን ደናግል እየማረከ ስለመጣ ቊጥራቸው 40 እስኪሆኑ ድረስ ተሰባሰቡ፡፡

ከዚኽም በኋላ ከሃዲው ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ በ284 ዓ.ም ከነገሠ በኋላ ክርስቲያኖችን ሁሉ ከያሉበት እያስፈለገ ይገድል አብያተ ክርስቲያናትንም ያጠፋ ጀመር፡፡ ዲዮቅልጥያኖስ
ከነገሠና ከካደ በኋላ ወርቅ አቅልጦ 35 የወንድና 35 የሴት ጣዖታትን አሠርቶ ሰው በሚመላለስበት አደባባይ ላይ በማቆም ሁሉም ለጣዖታቱ እንዲሰግድ አዋጅ አስነገረ፡፡
በዘመኑም ለጣዖታቱ ያልሰገዱትንና ክርስቶስን በማመን የጸኑትን ሁሉ በዓለም ላይ ያሉ ከ470 ሺህ በላይ ክርስቲያኖችን በግፍ በሰማዕትነት አስገደለ፡፡ ቅድስት ዴሚያናም ከ40 ቅዱሳት ደናግል ጋር በምናኔ ላይ
ሳለች ነው ከሃዲው ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ በሰይጣን ታግዞ ወደ ንግሥናው ሥልጣን የመጣው፡፡ ዲዮቅልጥያኖስም በእርሱ ሹመት በግብጽ ሁለት ግዛቶችን ያስተዳድር የነበረውን የቅድስት ዴሚያናን አባት ማርቆስን ወደ አንጾኪያ አስጠርቶ አመጣውና ለጣዖታቱ እንዲሰግድ አዘዘው፡፡
ማርቆስም በመጀመሪያ ለጣዖታት ስገድ የሚለውን የዲዮቅልጥያኖስን ትእዛዝ ተቃውሞ የነበረ ቢሆንም በኋላ ግን በሰይጣን ፈተና በንጉሡም ሽንገላና ስጦታ ተታሎ ለጣዖታቱ ሰገደ፡፡ በመጀመሪያ ጠንካራ ክርስቲያን ስለነበር አሁን ላይ ክርስቶስን ክዶ ለጣዖታት መስገዱ በሀገሩ ሁሉ ተሰማ፤ ልጁ ቅድስት ዴሚያናም ይኽን በሰማች ጊዜ እጅግ አዝና ስለ አባቷ ነፍስ መጥፋት እያነባች ወደ እግዚአብሔር ጸሎትንና ልመናን አበዛች፡፡ ቅዱስ ቂርቆስ ስለ እናቱ ኢየሉጣ እንደጸለየ እርሷም ደወል ደውላ ለደናግል እኅቶቿ ነገረቻቸውና አብረው ስለ አባቷ ጸለዩ፡፡

እርሷም ወደ አባቷ ዘንድ ፈጥና ሔዳ ‹‹…ከፈጣሪህ ከኢየሱስ ክርስቶስ ተለይተህ በመንፈሳዊ ጌጥ ከምትኖርበት ሕይወት ወጥተህ ከምሰማ ከዚህ ዓለም በሞት ተለይተህ
ነፍስህ ወደ ገነት ስትገባ መስማትን እሻለሁ›› እያለች ገሠጸችው፣ መከረችው፡፡ ዳግመኛም ‹‹…ስለ ክርስቶስ መስክረህ ሰማዕት ሆነህ ብትሞት ከክርስቶስ ጋር ትኖራለህ፣ ነገር ግን ለጣዖት እየሰገድክ ከኖርክ ግን ከዲያብሎስ ጋር ትኖራለህ፤ በዚህ ሥራህ ከቀጠልክም አንተ አባቴ አይደለህም እኔም ልጅህ አይደለሁም›› አለችው፡፡ አባቷ ማርቆስም ይህንና ሌላውንም የበዛውን የምክሯን ቃል ከእርሷ በሰማ ጊዜ ልቡ ተነክቶ ተጸጽቶ ዳግመኛ በክርስቶስ ስም መስክሮ ለመሞት የተዘጋጀ ሆኖ ወደ ንጉሡ ዘንድ ሔደ፡፡ ቅድስት
ዴሚያናም የእርሷንና የአርባውን ደናግል ጸሎታቸውን ሰምቶ የአባቷን ነፍስ ስላዳነላት ጌታችንን አመሰገነችው፡፡ ዳግመኛም እንዲጠብቀው ስለ አባቷ ጸለየች፡፡

አባቷ ማርቆስ ወደ አንጾኪያ ሔዶ በንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ ፊት ቆሞ ፊቱን በመስቀል ምልክት ካማተበ በኋላ ድምፁን ከፍ አድርጎ ለንጉሡ እንዲህ አለው፡- ‹‹እኔ ኃጢአትን
ሠርቻለሁ፣ እርሱ ስለ እኔ የሞተውንና ደሙን ያፈሰሰውን እውነተኛውን ንጉሤን ጌታዬንና መድኀኒቴን ኢየሱስ ክርስቶስን አሳዝኜዋለሁ፤ ዛሬ እኔ ከዚህ የመጣሁት ስለ እርሱ በግልጽ በአንተ ፊት መስክሬ ስለ ስሙ ለመሞትና ደሜን ለማፍሰስ ተዘጋጅቼ ነው፡፡ በተሳሳተ መንገድ ጌታዬን በመካድ ከአፌ የወጣውን ነገር ሁሉ እቃወማለሁ፣ ሰዎች የሠሯቸውን
ጣዖታትን እቃወማለሁ፣ እነርሱም ከዲያብሎስ ናቸው…›› አለው፡፡ ዲዮቅልጥያኖስም ከማርቆስ ይህን ቃል በሰማ ጊዜ ደንግጦ ሐሳቡን ያስቀየረውን ነገር መመርመር ጀመረ፡፡ ማርቆስንም መልሶ ለማሳመን ብዙ ሞከረ ነገር ግን ማርቆስ
የጌታችንን አምላክነት መመስከርና ጣዖታትን መቃወሙን ቀጠለ፤ ንጉሡም መኳንንቱን ሰብስቦ ‹‹ማርቆስ ከሮም ግዛቶች ውስጥ ካሉት ከታላላቆቹ አስተዳዳሪዎች ውስጥ አንዱ ስለሆነ እርሱን ልንተወው አይገባም፣ በሕይወትም መኖር የለበትም›› ብሎ ከሰዎቹ ጋር ከተማከረ በኋላ የማርቆስን አንገት በሰይፍ አስቆረጠውና ለሰማዕትነት ክብር አበቃው፡፡

ዐፅማቸው ያረፈበት ታላቅ ገዳም ሆኗል፡፡ ገዳሙ ‹‹የቅድስት ዴሚያና የሴቶች አንድነት ገዳም›› የሚል ስያሜ የተሰጠው ሲሆን የእርሷን ፈለግ የተከተሉ ክርስቶስን በድንግልና
የሚያገለግሉት ሴቶች መነኰሳይያት በንጽሕና በቅድስና የሚኖሩበት ታላቅ ገዳም ነው፡፡ ዛሬ ላይ በኤርትራ ያለውም የቅድስት ዴሚያና ገዳም እንዲሁ ሴቶች ደናግል
መነኰሳይያት ብቻ የሚኖሩበት ቤተ ደናገል ገዳም ነው፡፡
የሰማዕቷ የቅድስት ዴሚያና እንዲሁም የአርባው ደናግል ሰማዕታት ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን፡፡

(ምንጭ፦ የሰማዕቷን ታሪክ እኅታችን መምህርት ዘውዴ እንደጻፈችው።)

ቅዱስ ማርቆስም ሐምሌ ስምንት ቀን ሰማዕትነት ከመቀበሉ በፊት አስቀድሞ ጌታችንን ስለ ስሙ መስክሮ በሰማዕትነት እንዲሞት ስለፈቀደለት እጅግ አድርጎ ያመሰግነው ነበር፡፡
ዲዮቅልጥያኖስም ታማኝ ሹመኛው ነበርና ቅዱስ ማርቆስን ካስገደለው በኋላ መጸጸትና መናደድ ጀመረ፣ ቅዱስ ማርቆስም በመጀመሪያ እሽ ብሎት ወደ ጣዖት አምለኮው ከገባለት በኋላ እንደገና በክርስቶስ ወደማመን ተመልሶ እስከሞት ድረስ ለመታመን የቻለው በልጁ በቅድስት ዴሚያና ምክንያት እንደሆነ አጣርቶ ደረሰበት፡፡ እርሷም አባቷን አስተምራ አሳምና ለሰማዕትነት እንዳበቃችው ሲሰማ ዲዮቅልጥያኖስ የት እንዳለች ከጠየቀ በኋላ
በአስቸኳይ ይዘው እሽ ካለች እንዲያከብሯት፣ ነገር ግን ለጣዖታቱ ካልተገዛች አሰቃይተው እንዲገድሏት በማዘዝ አንዱን መኰንን ከመቶ ጭፍሮች ጋር ላከው፡፡ የተላከው መኰንንም ጭፍሮቹን አስከትሎ ሔዶ ቅድስት ዴሚያናን አገኛትና በንጉሡ ትእዛዝ መሠረት ለጣዖታት እንድትሰግድ ሲጠይቃት እርሷም ‹‹ሰማይንና ምድርን፣ ውቅያኖስንና በውስጡ ያሉትን ሁሉ ከፈጠረ ከአንድ እግዚአብሔር ከአብ ከወልድ ከመንፈስ ቅዱስ በቀር ሌላ አምላክ የለም…›› በማለት በእምነቷ ጸናች፡፡ ሐሳቧንም እንድትለውጥ የዲዮቅልጥያኖስ መኰንን ብዙ ጊዜ ሲያባብላት እርሷም እስከመጨረሻው በእምነቷ ስለጸናች መኰንኑ እጅግ ተበሳጭቶ ከዓሥር በላይ የተለያዩ መከራዎችን
አደረሰባት፡፡ በመጀመሪያ በድንጋይ መጭመቂያ መሣሪያ ጨምቀው አሰቃዩዋት፣ ደሟም በምድር ላይ እንደውኃ ፈሰሰ፣ ነገር ግን ቅድስት ዴሚያና እንደ ቅዱስ እስጢፋኖስ
ለገዳዮቿ ምሕረትን ትለምን ነበር፡፡ ጭፍሮቹም በእሥር ቤት ጥለዋቸው ሳለ ሊቀ መላእክት ቅዱስ ሚካኤል ተገልጦላት ሰውነቷን በመዳደድ ከቊስሏ ፈወሳትና ምንም እንዳልነካት ሆነች፡፡ በቀጣዩ ቀንም ሞታ እንደሆን ለማየት መኰንኑ ሲመጣ እንደቀድሞው ደኅና ሆና አገኛት፣ ይህንንም አይተው በቅድስት ዴሚያና አምላክ ያመኑትን በመቶዎች የሚቆጠሩ ሰዎችን ገድላቸውና የሰማዕትነት ክብርን ተቀዳጁ፡፡

ዳግመኛም መኰንኑ የቅድስት ዴሚያናን ሰውነት በተሳለ ብረት እንዲፈቀፍቁት አዘዘና ሥጋዋን ፋቋት፣ በዚኽም ሳያበቁ እንደገና በፈቀፈቋት ሰውነቷና በቊስሏ ላይ የሚያቃጥል
አሲድና ኮምጣጤ ጨምረው አሰቃዩአት፤ እርሷ ግን በዚህ ሁሉ ትደሰትና ታመሰግን ነበር፡፡ ሊቀ መላእክት ቅዱስ ሚካኤልም ለኹለተኛ ጊዜ በእሥር ቤት ውስጥ ሳለች ተገልጦላት ፈወሳት፡፡ ይኽንንም ተኣምር ያዩ በርካታ ሰዎች በቅድስት ዴሚያና አምላክ አመኑ፡፡ መኰንኑም እንደገና በታላላቅ የብረት መዶሻ እንዲመቷት አዘዘና ከመሬት ላይ ወድቃ መነሣት እስከማትችል ድረስ በኀይል በብረት መዶሻ ቀጠቀጧት፡፡ ዳግመኛም መኰንኑ በዚህ አልበቃ ብሎት በቲአትር መመልከቻ አደባባይ ላይ አውጥቶ በላይዋ ላይ ቅባት ካፈሰሱባት በኋላ በእሳት አቃጠሏት፣ እሳቱም ወደላይ እስኪወጣ ድረስ ዕንጨት በመጨመር ቢቃጥሏትም ቅድስት ዴሚያና ግን ልዑል እግዚብሔርን ታመሰግን ነበር፡፡ ቅዱስ ሚካኤልም ለሦስተኛ ጊዜ መጥቶ ከዚህ መከራ አዳናት፡፡ ይኽንንም ታላቅ ተአምር ያዩ ሁሉ በጌታችን አምነው ስለ ስሙ መስክረው በሰማዕትነት ዐረፉ፡፡

ዳግመኛም መኰንኑ ‹‹…ይሄ ሁሉ ሕዝብ በአንቺ ምክንያት ሲሞት አንቺ ግን ፊትሽ በደስታ ያበራል›› እያለ ሲዘልፋት እርሷ ግን ‹‹…ለክርስቶስ መሥዋዕት አድርጌ ያቀረብኳቸው ናቸው›› አለችው፡፡ በዚኽም ጊዜ የራሷን ቆዳ በስለታማ ብረት
እንዲላጩትና የፈላ ዘይትና አሲድ እንዲጨምሩበት ጭፍሮቹን አዘዛቸው፣ እንደታዘዘውም አደረጉባትና አሰቃዩአት፡፡ ዳግመኛም ዐይኖቿን እንዲያወጡት አደረገ፤ የመላ ሰውነቷንም ቆዳ እንዲገፉት አደረገና የፈላ ዘይት እንዲጨምሩበት አዘዘ፡፡ ቅድስት ዴሚያናም በዚህ
ሁሉ መከራ ውስጥ እያለች የእግዚአብሔርን ምስጋና አላቋረጠችም ነበር፡፡ በዚህም ጊዜ ጌታችን በሕዝቡ ሁሉ ፊት ከመከራውና ከሕማሙ ሁሉ ፈወሳት፡፡ ለአራተኛም ጊዜ ይህን ተኣምር የተመለከቱ ሁሉ በጌታችን አምነው በሰማዕትነት ዐርፈው የክብር አክሊልን ተቀዳጁ፡፡ መኰንኑም ለአምስተኛ ጊዜ በእሥር ቤት ውስጥ አሠራት፡፡ በማግስቱም እየተሽከረከረ ከሚዞር ብረት ጋር አጣብቀው እንዲቸነክሯትና በዚያም አካሏ እስከሚበታተን ድረስ እንዲያሰቃዩአት አዘዘ፤ በትእዛዙም መሠረት ከሰውነቷ ጋር የታሰረውን ስለት ያለው
የብረት ማጣበቂያ ጎተቱትና አጥብቀው ሲቸነክሯት ቅድስት ነፍሷ ከሥጋዋ ተለየች፡፡ መኰንኑም ከተኣምራቷ የተነሣ ከሞት ልትነሣ ትችላለች ብሎ ሥጋዋን እንዲበሉት ለዱር
አራዊት ሰጠው፡፡ ነገር ግን ወዲያው ከሰማይ ታላቅ የነጎድጓድ ድምፅ ተሰማ፣ በዚያ የነበሩ ሰዎችም ተፍገምግመው ወደቁ፣ እንደሞቱም ሆኑ፡፡ ወዲያውም የክብር ባለቤት ጌታችን አምላካችን ኢየሱስ ክርስቶስ በሠራዊተ መላእክት ታጅቦ ክብርት እመቤታችን በቀኙ ሆና
በታላቅ ግርማ ወረደና የቅድስት ዴሚያና አካሏ ወደተበላበት ተመለከተና ‹‹የተባረክሽ ልጄ ዴሚያና ሆይ! ተነሺ›› በማለት ሲያዝ ወዲያው በአራዊት ተቆራርጦ የተበላው አካሏ
ተሰበሰበ፣ ዴሚያናም ከእንቅልፏ እንደምትነሣ ፈጥና ተነሣችና ከሞት ካስነሣት አምላኳ እግር ሥር ወድቃ ሰገደችለት፡፡ ጌታችንም ሦስት አክሊላትን ካቀዳጃትና ቃልኪዳን ከገባላት በኋላ በዚያ ቦታ ላይ በስሟ ቤተ ክርስቲያን እንደሚሠራ ነግሯት በክብር ዐረገ፡፡

ከዚኽም በኋላ ቅድስት ዴሚያና ፈጥና ወደ መኰንኑ ዘንድ ሔዳ ‹‹ጌታዬ መድኀኒቴ ከሞት አስነሣኝ…›› ብላ መሰከረች፡፡ ስትሞት ያዩዋትም ሁሉ አሁን ላይ ድጋሚ ቆማ ስትመሰክር ሲያዩዋት እጅግ ተገርመው በአምላኳ በክርስቶስ አምነው መስክረው እነርሱም በሰማዕትነት ዐረፉ፡፡ መኰንኑም የሽንፈትና የሐፍረት ስሜት ስለተሰማው ጭፍሮቹን
ሰብስቦ የቅድስት ዴሚያናን አንገት በሰይፍ ቆርጠው ወደ ንጉሡ ዲዮቅልጥያኖስ በቶሎ እንዲመለሱ ተማከሩ፡፡ ከዚኽም በኋላ ቅድስት ዴሚያና እና አርባው ደናግል እንዲሁም በክርስቶስ ያመኑት ሁሉ እንዲገደሉ ደብዳቤ ጻፈ፡፡ በዚኽም መሠረት ሁሉንም ይዘው ከከተማው አውጥተው በሰይፍ ሰየፏቸው፡፡ በቅድስት ዴሚያና አምላክ ያመኑ 400 ሰዎችም በሰማዕትነት ዐርፈው ለክብር በቁ፡፡ የቅድስት ዴሚያናም ዕረፍቷ ጥር 13 ቀን ተፈጸመው፡፡

የንግሥት ዕሌኒ ልጅ ደገኛው ንጉሥ ቆስጠንጢኖስ በእግዚአብሔር ፈቃድ ሲነግሥ አብያተ ክርስቲያናትን አስከፍቶ ክርስቲያኖችን ከእሥር አስለቅቆ የተሰደዱትንም
መልሶ አከበራቸው፡፡ ንግሥት ዕሌኒም ስለ ቅድስት ዴሚያና ተጋድሎና ስለተቀበለችው መከራ ስትሰማ ከእርሷ በረከትን ታገኝ ዘንድ የሰማዕታቱ ቅዱስ ሥጋቸው ወዳለበት ቦታ
ሔደች፡፡ የሰማዕታቱም ሥጋቸው ምንም ሳይሆን በክብር ተቀምጦ አገኘችና የሁሉንም በተለይም የቅድስት ዴሚያናንም ቅዱስ ሥጋዋን በክብረ ልብስ ጠቅልላ በልዩ መቃብር ውስጥ አስቀመጠችውና ታላቅ ቤተ ክርስቲያን አሠራችላቸው፤ ግንቦት 12 ቀንም ቅዳሴ ቤታቸው ተከበረ፡፡ ከሥጋቸውም ብዙ ድንቅ ድንቅ ተኣምራት ተገልጠው ታዩ፡፡
ለቅድስት ዴሚያና ወላጅ አባቷ ቅዱስ ማርቆስ መጀመሪያ ላይ ባሠራላት ቤተ መንግሥት በኋላም እርሷ ወደ ገዳምነት የቀየረችው ቤት ዛሬ ላይ ግብፅ ውስጥ የሰማዕታቱ ቅዱስ

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥር 12-በዚኽች ዕለት የክብር ባለቤት ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ የገሊላ ክፍል በሆነች በቃና በሠርግ ቤት ያደረገው የተአምራቱ መታሰቢያ ይደረግ ዘንድ ቅዱሳን አባቶቻችን ሥርዓትን ሠሩልን፡፡
+ ታላቁ ሰማዕት ቅዱስ ቴዎድሮስ በናድልዮስ ሰማዕትነቱን በድል ፈጸመ፡፡
+ የአክሱሙ አቡነ ሳሙኤል ዘጣሬጣ ዕረፍታቸው ነው፡፡
+ የከበሩ ቅዱስ ለውንዲዮስ እና መኰንኑ ቅዱስ ኒቆሮስ በሰማዕትነት ዐረፉ፡
+ የመላእከት ሁሉ አለቃ ቅዱስ ሚካኤል እስራኤል ወደተባለ ያዕቆብ እግዚአብሔር ልኮታልና ከወንድሙ ከኤሳው ፈርቶ ሳለ አዳነው፡፡ ዮርዳኖስንም አሻግሮት ወደ እናቱ ወንድም ወደ ላባ ሄደ፡፡ እርሱም ሁለቱን ልጆቹን ልያንና ራኄልን አጋባው፡፡ ከዚህም በኋላ ከብዙ ገንዘቡና ከልጆቹ ጋር መንገዱን እየጠረገና እያቀና በሰላም በጤና ወደ አገሩ መለሰው፡፡ ወንድሙ ኤሳውም በፍቅር በሰላም ተቀበለው፣ ስለዚህም የሊቀ መላእከት የቅዱስ ሚካኤል የበዓሉ መታሰቢያ ሆነ፡፡ የያዕቆብም የልደቱ መታሰቢያ ነው፡፡
በዚህች ዕለት የክብር ባለቤት ጌታችንና ፈጣሪያች ኢየሱስ ክርስቶስ የገሊላ ክፍል በሆነች በቃና በሠርግ ቤት ያደረገው የተአምራቱ መታሰቢያ ይደረግ ዘንድ ቅዱሳን አባቶቻችን ሥርዓትን ሠሩልን፡፡
ቅዱስ ወንጌል እንደተናገረ ይህች የተአምራቱ መጀመሪያ ናት፣ በድንግል እናቱ ምልጃ ውኃውን ለውጦ መዓዛው እጅግ የሚጥም ጣፋጭ ወይን አድርጎታልና፡፡ በዚህም የእናቱን አማላጅነትና የእርሱን አምላክነት ገለጠ፣ ደቀ መዛሙርቱም አመኑበት፡፡ የተአምራቱ መጀመሪያ መባሉ መጥምቁ ዮሐንስ ጌታችንን ለዓለም ከገለጠውና ካጠመቀው በኋላ ጌታችን ያደረገው ተአምር ስለሆነ ነው እንጂ ለእርሱስ በዚህ ጊዜ ተአምር ማድረግ ጀመረ ተብሎ አይነገርለትም፡፡ የሰርጉም ባለቤት (ሙሽራው) የሐዋርያው የቅዱስ ናትናኤል የአባቱ ወንድም የሆነ የዮካን ልጅ ዶኪማስ ነው፡፡ ጌታችን ወደ ሠርግ ተጠርቶ የሄደው ዶኪማስ ናትናኤልን ‹‹ሠርጌን እንዲባርክልኝ ጌታ ኢየሱስን ከእናቱ ጋር ጥራልኝ›› ብሎት በናትናኤል ጠሪነትና ልመና ነው፡፡ ጌታችን በክብርት እናቱ አማላጅነት ውኃውን ወደ ወይንነት የለወጠበት ትክክለኛ ቀኑ የካቲት 23 ነው፡፡ ጌታችን ጥር 11 ቀን ተጠምቆ ወዲያው ወደ ገዳመ ቆሮንቶስ በመሄድ ከቆመ ሳይቀመጥ ከዘረጋ ሳያጥፍ 40 ቀንና 40 ሌሊት ጾመ፣ ጸለየ፡፡ የካቲት 21 ቀን ከጾሙ ከተመለሰ በኋላ ሐዋርያቱን ሰብስቦ ነው ወደ ሠርጉ ቤት ሄዶ የታደመው፡፡ ነገር ግን ቅዱሳን አባቶቻችን በመንፈስ ተረድተው የውኃን በዓል ከውኃ ማድረግ ይባል ብለው የቃና ዘገሊላን በዓል ጥር 12 ቀን እንዲሆን ሥርዓትን ሠሩልን፡፡ የመድኃኔዓለም ቸርነቱ ለኹላችን ይደረግልን!
+ + +
አቡነ ሳሙኤል ዘጣሬጣ፡- የትውልድ ሀገራቸው ትግራይ ክፍለ ሀገር ሽሬ ጣሪጣ ከተባለው ቦታ ነው፡፡ በሕፃንነታቸው ወደ ደብረ በንኮል ገዳም ገብተው መጻሕፍተ ብሉያትንና መጽሐፍተ ሐዲሳትን የሥርዓት መጻሕፍትንም በሚገባ ተማሩ፡፡ አቡነ መድኃኒነ እግዚእ ካመነኮሷቸው ከሰባቱ ከዋክብት ውስጥ አንዱ ናቸው፡፡ ጻድቁ ራሳቸው የገደሙት የአንድነት ገዳማቸው ከአክሱም ወጣ ብሎ ከሚገኘው ከአቡነ መድኃኒነ እግዚእ ገዳም አጠገብ ይገኛል፡፡ ጻድቁ መከራ ሲመጣ ሕዝቡን ለማስተማር ሲወጡ ጥቁር ልብስ ይለብሱ ነበር፣ ሕዝቡም በፍርሃት ይሰማቸዋል፡፡ በትግራይ እስከ ሽሬ ድረስ እየተዘዋወሩ ወንጌልን በመስበክና ሕሙማንን በመፈወስ ካገለገሉ በኋላ ከፈጣሪያቸው ቃልኪዳን ተቀብለው ጥር 12 ቀን በታላቅ ክብር ዐርፈዋል፡፡ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን!
+ + +
ሰማዕቱ ቅዱስ ቴዎድሮስ በናድልዮስ፡- ሰማዕቱ ቅዱስ ቴዎድሮስ በናድልዮስ በሌላኛው ስሙ ‹‹ቴዎድሮስ ምሥራቃዊ›› እየተባለም ይጠራል፡፡ ከአንጾኪያ አገር ሰዎች ከመንግሥት ወገን የተገኘ ታላቅ ሰማዕት ነው፡፡ አባቱ ሲድራኮስ የንጉሡ የኑማርያኖስ የጭፍራ አለቃ ሲሆን እናቱ በጥሪቃ ደግሞ የቤት እመቤት ናት፡፡ ከሃዲው ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ ለጣዖት ያልሰገዱትን ሁሉ በሰይፍ እየፈጀ አብያተ ክርስቲያናትን እያቃጠለ በነበረበት ወቅት የተገኘ ሰማዕት ነው፡፡ ጌታችን ተገልጦለት ለሰማዕትነት እንደመረጠውና ለስሙም እንደሚሞት ከነገረው በኋላ ነው በሃዲው ንጉሥ በዲዮቅልጥያኖስ ፊት ቀርቦ ስለ ጌታችን አምላነት በመመስከር ሰማዕትነትን የተቀበለው፡፡ ንጉሡም የቅዱስ ቴዎድሮስን ተከታዮች በሰይፍ ከጨረሳቸው በኋላ እርሱን ግን ሥቃዩን በማብዛት በእጅጉ አሠቃየው፡፡ በ153 ችንካሮች ቸንክሮ ሰቅሎ ካሠቃየው በኋላ ነው ሰማዕትነቱን የፈጸመው፡፡
ይኸውም የሆነው እንዲህ ነው፡- ንጉሡ ኑማርያኖስ በጦርነት ውስጥ በሞተ ጊዜ ልጁ ቅዱስ ዮስጦስም በሌላ ቦታ በጦርነት ውስጥ ስለነበር መንግሥትም ያለ ንጉሥ ነበረች፡፡ የቴዎድሮስ በናድልዮስ አባት ሲድራኮስና ቅዱስ ፋሲለደስ ዲዮቅልጥያኖስ ነግሦ ሃይማኖቱን እስከካደ ድረስ የመንግሥቱን አስተዳደር ይመሩ ነበር፡፡ በመጀመሪያ ታላቁ የአንጾኪያ ንጉሥ ኑማርያኖስ የፋርስና የቁዝ ሰዎች በጦር በርትተው በመጡበት ጊዜ ቅዱስ ፋሲለደስንና ህርማኖስን ጠርቶ ‹‹እነሆ እኔና የተረፉት ሠራዊት ሄደን የቁዝን ሰዎች እንዋጋለን እናንተ ቤተ መንግሥቱን ጠብቁ፣ ልጆቼን ለእናንተ አደራ ሰጥቻለሁ›› አላቸው፡፡ ንጉሡም የመንግሥቱን ልብስ አውልቆ ዘውዱን ጥሎ ተራ ልብስ ለብሶ ሲዋጋ በጦር ተወግቶ ሞተ ነገር ግን የቁዝ ሰዎች አላወቁትም ነበር፡፡ ጦርነቱም ባለቀ ጊዜ የሮም መንግሥት ያለንጉሥ ብቻዋን ቀርታ አንድ ዓመት ሙሉ ቅዱስ ፋሲለደስና ህርማኖስ የመንግሥት ሕጓንና ሥርዓቷን እየጠበቁ ቆዩ፡፡ የቁዝ ሰዎችም የሮም መንግሥት ያለ ንጉሥ መሆኗን ሲያውቁ ዳግመኛ ሊያጠፏቸው በጦር በርትተው መጡ፡፡ የሮም ሰዎችም ተሰብስበው ቅዱስ ፋሲለደስን ‹‹በስራችን ወዳሉ ግዛቶች ወደ ግብጽም ተዋጊ አርበኞችን ይልኩልን ዘንድ እንይቃቸው›› አሉት፡፡ መኳንንቱም ወደ ግብጽ ወርደው በጦር ኃይለኛ የሆኑ ሰዎችን ይዘው ተመለሱ፡፡ ከግብጽ ካመጧቸው ኃይለኛ ሰዎች ውስጥ ከላይዕላይ ግብጽ ስሙ ከርቢጣ የሚባል ፍየል የሚጠብቅ አንድ ኃይለኛ ሰውን ወደ አንጾኪያ አመጡ፡፡
ቅዱስ ፋሲለደስና ህርማኖስም ይህ ሰው የሚያስፈራ በሥራውም ኃይለኛ ጉልበቱ የጸና ጨካኝ መሆኑን አይተው በንጉሡ ፈረስ ላይ ባልደራስ ወይም ሹም አድርገው ሾሙት፡፡ ከጥቂት ወራትም በኋላ ታላቂቱ የንጉሡ ልጅ ከቤተ መንግሥት ሆና በመስኮት በኩል ሆና ሲወጣ ባቱን ሲገባ ደረቱን አይታ በሀፀ ዝሙት ተነድፋ እጅግ ወደደችው፡፡ እርሱንም ሰይጣን ከልጅነቱ ጀምሮ ይከተለው ነበር፡፡ የንጉሡም ልጅ ወስዳ አገባችውና ስሙን ዲዮቅልጥያኖስ አለችው፡፡
የእናቷ ወንደም ቅዱስ ፋሲለደስ ሳያውቅ ንጉሥ አደረገችው፡፡ ሰይጣንም በእርሱ አድሮ ያነጋግረው ነበር፡፡ ከዚህም በኋላ ቅዱስ ፋሲለደስን ጠርቶት ስለ መንግሥት ሥራ ተነጋገሩ፡፡ ለጦርነትም ሰራዊት ሰበሰቡ፡፡ ቴዎድሮስ በናድልዮስ የሠራዊቱ አለቃ ሆኖ ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ ጦሩን እየመሩ ወደ ጦርነት ሄዶ፡፡ ዲዮቅልጥያኖስም ቅዱስ ፋሲለደስንና ህርማኖስን የመንግሥትን ሥራ ይሠሩ ዘንድ ከቤተ መንግሥት ተዋቸው፡፡ ምሥራቃዊ ቴድሮስም በጦርነቱ በርትቶ የቁዝ አገርን ሠራዊት ፈጃቸው፡፡

የቁዝን የንጉሡን ልጅ ኒጎሚዶስን ማርኮ አምጥቶ ለዲዮቅልጥያኖስ ሰጠው፡፡ የቁዝ ሰዎችም ሸሹ፡፡ ንጉሡም የተማረከውን የቁዝን ንጉሥ ልጅ ይዞ ወደ አንጾኪያ ተመለሰ፡፡ በዚያም ወራት የአጾኪያው ሊቀ ጳጳስ እስጢፋኖስ ዐርፎ በእርሱ ምትክ ዮሐናዳኬዎስ ነግሦ ነበርና ንጉሡ ዲዮቅልጥያኖስ ሊቀ ጳጳሱን ጠርቶ ‹‹ጠብቅልኝ›› ብሎ በአደራ ሰጠው፡፡ የቁዝ ንጉሥም ልጁ በሊቀ ጳጳሱ ዘንድ መኖሩን ሲሰማ በልጁ ሚዛን ልክ ወርቅ አምጥቶ ለሊቀ ጳጳሱ ሰጥቶት ልጁን ከምርኮ አስመለሰ፡፡ የቁዝ ሰዎችም የንጉሣቸው ልጅ ከምርኮ መመለሱን በሰሙ ጊዜ እጅግ ተደስተው ዳግመኛ ዲዮቅልጥያኖስን በጦር ይገጥሙት ዘንድ መልእክት ልከው ለጦርነት ተዘጋጅ አሉት፡፡ ንጉሡም ይህንን ሲሰማ እጅግ ተቆጥቶ ሊቀ ጳጳሱን መልክተኛ ልኮ ‹‹የሰጠኹህ ልጅ ከአንተ ዘንድ አለ ወይስ የለም?›› አለው፡፡ ሊቀ ጳጳሱም ‹‹አለ›› ብሎ ዋሸ፡፡ ንጉሡም በልቡ ያለ ሰይጣን እያበረታው ከብዙ ጦር ጋር ዘምቶ ሳለ የቁዝን ንጉሥ ልጅ ከእነርሱ ጋር አየው፡፡ ምስራቃዊ ቴዎድሮስንም ጠርቶት ‹‹ይህ የማየው ልጅ አንተ ማርከህ አምጥተህ የሰጠኸኝ አይደለምን›› አለው፡፡ ቅዱስ ቴዎድሮስ በናድልዮስም ‹‹አዎን›› አለው፡፡ ንጉሡም ‹‹ዳግመኛ ልጁን ማርከህ ካጣህልኝ ብዙ ወርቅና ብር እሰጥሃለሁ›› አለው፡፡ ቴዎድሮስም ‹‹እኔስ ወርቅና ብር ሥልጣንም አልሻም ነገር ግን የተማረኩ ወንድሞቼ ዮስጦስና አውሳብዮስ በሕይወት ካሉ እነርሱን ማምጣት ነው የምፈልገው›› አለው፡፡ በጦርነቱም ወቅት ቴዎድሮስ እጅግ በረታና የቁዝን ሠራዊት ማርኮ የንጉሡንም ልጅ ዳግመኛ በመማረክ አምጥቶ ለንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ ሰጠው፡፡
ንጉሡም ልጁን ከመረመረው በኋላ የሊቀ ጳጳሱን እኩይ ሥራ ተመልከቶ መኳንንቱን ሰብስቦ የልጁን ዳግመኛ መማረክ በምሥጢር እንዲጠብቁ ነገራቸው፡፡ ወደ አንጾኪያም በተመለሰ ጊዜ ንጉሡ ቅዱስ ፋሲለደስን ጠርቶ ሊቀ ጳጳሱ ስለ ወርቅ ፍቅር ያደረገውን ነገር ነገረውና ልጁን በቤተ መንግሥት ይጠብቀው ዘንድ በአደራ ሰጠው፡፡ ንጉሡም ሊቀ ጳጳሱ አስቀድሞ ‹‹ልጁ ከእኔ ጋር አለ›› ብሎ ስለዋሽው አሁን ‹‹ልጁን አምጣልኝ ከአባቱ ጋር ታርቄአለሁና›› አለው፡፡ ሊቀ ጳጳሱም ‹‹ልጁማ ሞቶ አስክሬኑን እየጠበቅሁ ነው›› አለው፡፡ ንጉሡም ‹‹አስክሬኑን አምጣልኝ›› አለውና ሊቀ ጳጳሱ ሌላ የሞተ ሰው ሬሳ ይዞለት መጣ፡፡
ንጉሡም ተገርሞ ‹‹በእውኑ ይሄ የቁዝ አገር ንጉሥ ልጅ የኒጎሚዶሚስ አስክሬን ነውን›› ብሎ ሲጠይቀው ሊቀ ጳጳሱም በውሸት ‹‹አዎን›› አለው፡፡ ያንጊዜም ንጉሡ ‹‹በል ዛሬ ቅዳሴ ቀድሰህ ቁርባን ሠርተህ እኔንና ሕዝቡን አቁርበን›› አለው፡፡ ሊቀ ጳጳሱም ቅዳሴ ገብቶ ሥጋወደሙን ለማቀበል ከመቅደስ ወጥቶ ድርገት ሲወርድ ንጉሡ ወደ እርሱ ቀርቦ ‹‹በል ይሄ ሬሳ የቁዝ አገር ንጉሥ ልጅ ነው ብለህ በሥጋ ወደሙ ማልልኝ›› አለው፡፡ ሊቀ ጳጳሱ በሥጋ ወደሙ ማለለት፡፡ ንጉሡም ሊቀ ጳጳሱ በጌታችን ሥጋወደሙና በታቦቱ ፊት በውሸት እንደማለ ባየጊዜ እሳት ወዲያው ወርዶ ሊቀ ጳጳሱን የሚያቃጥለው መስሎት ነበር፡፡ ወዲያውም ቅዱስ ፋሲለደስን ልጁን እንዲያመጣው አዘዘውና ልጁን አመጣለት፡፡ ልጁም አባቱ ብዙ ወርቅ ከሊቀ ጳጳሱ ከፍሎ እንደወሰደው በሕዝቡ ሁሉ ፊት መሰከረ፡፡
ጌታችን ስለ ሥጋ ወደሙ ክብር ሲል በሊቀ ጳጳሱ ላይ ተአምር ሊያሳይበት ነበር ነገር ግን ንጉሡን ሰይጣን ለክፋት ያፋጥነው ነበርና ንጉሡ ቸኩሎ ፈጣሪውን ክዶ ሊቀ ጳጳሱም የተቀበለውን ወርቅ አስመጥቶ ወርቁን በእሳት አስፈልቶ የፈላውነ ወርቅ በሕይወት ሳለ ቢያስጠጣው ሊቀ ጳጳሱ ወዲያው ለሁለት ተሰንጥቆ ሞተ፡፡ ንጉሡም በሥጋ ወደሙ በሐሰት ሲምል እሳት ከሰማይ ወርዶ ያልበላው ለምንድነው ብሎ ወደ ክህደት ገባ፡፡ ወዲያውም እርሱ በሚገዛበት አውራጃ ሁሉ አብያተ ክርስቲያናት እንዲዘጉ በምትካቸውም የጣዖታት ቤቶች እንዲከፈቱ አዘዘ፡፡ ዳግመኛም የአብያተ ክርስቲያናት አገልጋዮችም በሙሉ ለጣዖታቱ እንደሠው ያልሠዋ ቢኖር ግን እንዲገደል አዘዘ፡፡ የትእዛዙንም ደብዳቤ በግዛቶቹ ሁሉ ላከ፡፡
ጌታችንም ለታላቁ ሰማዕት ቅዱስ ፋሲለደስ ተገለጠለትና ሰላምታ ከሰጠው በኋላ ስለ ስሙ ይቀበል ዘንድ ስላለው መከራና በሰማይም ስለሚያገኘው ክብር ነገረው፡፡ ሰማዕታት ይሆኑ ያላቸውንም ሁሉን ስማቸውን እየጠራ ነገረው፡፡ አባድርና እኅቱ ኢራኒ፣ የህርማኖስ ልጅ ፊቅጦር፣ ምሥራዊ ቴዎድሮስ፣ ገላውዴዮስ፣ አራቱም ልጆቹ አውሳብዮስና መቃርስ እንዲሁም ሁለቱ ሴቶች ልጆቹ፣ የንጉሡ ልጅ ዮስጦስና አቦሊ ሚስቱም ታውክልያ… እነዚህንና ሌሎቹንም ሁሉ ስማቸውን እየጠራ ጌታችን ሰማዕት እንደሚሆኑ ለቅዱስ ፋሲለደስ ነገረው፡፡ እነዚህ ሁሉ ከእግዚአብሔር ልዩ ኃይል የተሰጣቸው በጦርነት ማንም የማያቆማቸው እጅግ ኃያላን ናቸው፡፡ ጌታችንም ቅዱስ ፋሲለደስን ከሌሎቹ ተለጥቶ ከብዙ ተጋድሎ በኋላ ሰማዕት እንደሚሆን ነገረው፡፡ በሌሎቹ ሰማዕታትም ሆነ በእርሱ ላይ የሚደረስበትን መከራ እና በኋላም የሚያገኙትን ክብር ሁሉ በዝርዝር ነገረው፡፡ ብዙ ቃልኪዳንም ገባለት፡፡ የሰማዕታትንና የቅዱሳንን መኖሪያ ካሳየው በኋላ ሰማዕትነቱን ሲፈጽም የሚያገኘውን ክብር መሆኑን ነግሮት በገነት ውኃ በምለአኩ እጅ እንዲጠመቅ ካደረገው በኋላ ወደ ምድር መለሰው፡፡
መልአክቱም በመላ ዓለም ተሠራጨ፡፡ የሊቀ ጳጳሱንም ወርቅ አቅልጦ 35 የወንድና 35 የሴት ጣዖታትን አሠርቶ ሰው በሚመላለስበት አደባባይ አቆማቸውና ሁሉም ለእነርሱ እንዲሰግድ አዘዘ፡፡ ንጉሡ ላቆማቸው ለእነዚህ ጣዖታት ያልሰገደ ቢኖር ግን ‹‹ይገደል ንብረቱም ይዘረፍ›› አለ፡፡ ሕዝቡንም ሁሉ ሰብስቦ እርሱ ለጣዖታቱ ሰገደላቸው፡፡ ከንጉሡ ቀጥሎ የወታደሮቹ አለቃ ህርማኖስም ሰገደ፡፡ 900 ባለሥልጣናትና 40 ሺህ ወታደሮችም እንዲሁ በየተራ ሰገዱ፡፡ ሕዝቡም ሁሉ እንዲሁ ሰገዱ፡፡
ቅዱስ ቴዎድሮስ በናድልዮስ ለጌታችን የታመነ ስለነበር ኃይልንና መፈራትን አሳድሮበታል፡፡ እርሱም በጦርነት ኃይለኛና የሚያስፈራ ግርማ ያለው ስለነበር የፋርስ ሰዎች ቴዎድሮስ መጣ ከተባሉ ልባቸው ይደነግጥ ነበር፡፡ ከእነርሱም ውስጥ ‹‹የሮማውያን አምላክ ነው›› ብለው የሚሉትም ነበሩ፡፡ ቅዱስ ቴዎድስሮስ በጦርነት ቦታ ቡናቢስ በሚባል ወንዝ አጠገብ ከወዳጁ ለውንድዮስ ጋር ሳለ ታላቅ ራእይ አየ፡፡ ይህም ያዕቆብ በሎዛ ያየውን ዓይነት ራእይ ነው፡፡ ከምድር እስከ ሰማይ መሰላል ተዘርግቶ በላዩ ጌታችን ተቀምጦ ዙሪያውን መላእክት ከበውታል፡፡ ከታች ደግሞ ጠላት ከይሲ ነበረ፡፡ ጌታችንም ቴዎድሮስ በናድልዮስን ‹‹ቴዎድሮስ ሆይ ለእኔ ልጄ ትሆነኝ ዘንድ ትወዳለህን?›› አለው፡፡ ቴዎድሮስም ‹‹አቤቱ አንተ ማነህ?›› ባለው ጊዜ ጌታችን መልሶ ‹‹እኔ የአብ አካላዊ ቃል ኢየሱስ ነኝ፣ ለአንተም ስለ ስሜ ደምህ ይፈስ ዘንድ አለህ›› አለው፡፡ በዚያን ጊዜም ቴዎድሮስ በዙሪያው ከቆሙት መላእክት ውስጥ እንደ አንዱ ሆነ፡፡ ሁለመናውም በመንበሩ ዙሪያ እንደቆሙት ሆነ፡፡ ቴዎድሮስም ጌታችንን ‹‹ጌታዬ ከወዳጄ ከለውንዲዮስ መለየት አልሻም›› ባለው ጊዜ ጌታችንም ‹‹እርሱ ብቻ አይደለም ለቍዝ ሠራዊት መኰንን የሆነ ኒቆሮስም ነው እንጂ›› አለው፡፡ እነርሱንም በእሳት ባሕር ሲያጠምቋቸው አየ፡፡ ከዚህም በኋላ ቴዎድሮስና ለውንድዮስ አብረው ተያይዘው የቍዝ የሠራዊት አለቃ ወደ ሆነው ወደ ኒቆሮስ ዘንድ ሄደው ተገናኙት፡፡ አስቀድመውም ጠላቶች ነበሩና ንጉሡ ዲዮቅልጥያኖስ ይህን ሲሰማ ‹‹እንዴት ከጠላት ጋር ሰላም ይፈጥራል?›› ብሎ ተናደደ፡፡ መልእክተኞቹንም ልኮ ወደ እርሱ እንዲመጡ አደረጋቸው፡፡ እነርሱ

ሦስቱም በአንድነት በሰማዕትነት ሊሞቱ ተስማምተው ቃል ተገባቡ፡፡
ቴዎድሮስ በናድልዮስም ወደሚመራው የጦር ሠራዊት ፊቱን አዙሮ ‹‹ነፍሱን ከሰይፍ ሊያድን የሚወድ ቢኖር ወደፈለገው ይሂድ፡፡ በጌታችንም ስም መጋደልን የሚሻ ግን ከእኛ ጋር ይቆይ›› በማለት ሠራዊቱን በተነ፡፡ እነርሱም ‹‹በጌታችን ታምነን ከአንተ ጋር አብረን እንሞታለን›› አሉት፡፡ እርሱም ‹‹ነገራችሁ እውነት ከሆነ ወደ ወንዝ ገብታችሁ በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም ተጠመቁ›› አላቸው፡፡ እነርሱም አምነው ሄደው ተጠመቁ፡፡ ተጠምቀውም ሲወጡ ከሰማይ ‹‹አይዟችሁ እኔ ከእናንተ ጋር ነኝ›› የሚል የሚያጽናና ቃልን ሰሙ፡፡
ቴዎድሮስ በናድልዮስም ሠራዊቱን ከከተማ ውጭ ትቶ ከሁለቱ ወዳጆቹ ጋር ወደ አንጾኪያ ከተማ ገብቶ ንጉሡን ዲዮቅልጥያኖስን አገኘውና በፊቱ ስለ ጌታችን በመመስከር ሃይማኖቱን ክዶ ጣዖት ስላማምለኩ ዘለፈው፡፡ ንጉሡም ‹‹ለአጵሎን ስገድ›› አለው፡፡ ቴዎድሮስም ንጉሡን ከገሠጸው በኋላ ጣዖቱን ረገመበት፡፡ ንጉሡም እጅግ ተቆጥቶ ሁለቱን ወዳጆቹን ወደ ሚዶን አገር በግዞት ላካቸውና በዚያ ተሠቃይተው እንዲሞቱ አዘዘ፡፡ እነርሱም ከብዙ ሥቃይ በኋላ ጥር 12 ቀን ሰማዕትነታቸውን ፈጸሙ፡፡
ቅዱስ ቴዎድሮስ በናድልዮስን ግን በታላቅ እንጨት ላይ አስተኝቶ ቁጥራቸው 153 በሆኑ ረጃጅም የብረት ችንካሮች አስቸነከረው፡፡ ሊቀ መላእክት ቅዱስ ሚካኤልም ተገልጦለት ካጽናናው በኋላ ከቁስሉ ፈወሰው፡፡ ከብዙ ሥቃይም በኋላ ጌታችን ተገልጦለት አነጋገረውና ከሕማሙ ሊፈውሰው ሲል ቴዎድሮስ በናድልዮስ ጌታችንን ‹‹ጌታዬ ሆይ ተወኝ በስምህ መሞት ይሻለኛል›› አለው፡፡ ጌታችንም ፈቃዱን ፈጸመለትና ሦስት አክሊላትን አዘጋጀለት፡፡ በጦርነት፣ በእስርና በመከራ ያሉ ሁሉ በስሙ ቢማፀኑ እንደሚምርለትና ለሃዘናቸውም ጽናትና ብርታት እንደሚሰጣቸው ቃልኪዳን ሰጥቶት የሚጠብቀውንም ክብሩን ካሳየው በኋላ ወደ ሰማይ ዐረገ፡፡ ‹‹በሁሉ ቦታ ስምህን የሚጠራ ቢኖር ከመከራው ሁሉ አድነዋለሁ›› ብሎታል፡፡
ቅዱስ ቴዎድሮስ በናድልዮስም ሰማዕትነቱን ጨርሶ ካረፈ በኋላ ዲዮቅልጥያኖስ ሠራዊቱን ሁሉ ለጣዖቱ ይሰግዱ ዘንድ የጣዖታቱን ካህናት ላካቸው፡፡ አዋጅ ነጋሪም በከተማው አዞረ፡፡ የበናድልዮስ ሠራዊትም በአንድ ላይ ሆነው ‹‹የነገሥታት ንጉሥ የጌቶች ጌታ ከሆነ ከጌታችን ከኢየሱስ ክርስቶስ በቀር ሌላ አምላክ የለም›› ብለው ጮሁ፡፡ ንጉሡም ሰምቶ እጅግ ተናደደ፡፡ ራስ ራሶቻቸውንም ይቆርጡ ዘንድ አዘዘ፡፡ 250ሺህ የሚሆኑ የቴዎድሮስ በናድልዮስ ማኅበርተኞች የሆኑ ሠራዊቶችም በሰማዕትነት ተሰየፉ፡፡ በዚያን ጊዜም በቁጥራቸውም ልክ አክሊልን የሚያኖሩ ብርሃናውያን መላእክት አየሩን ሞልተውት ታዩ፡፡
የታላቁ ሰማዕት የቅዱስ ቴዎድሮስ በናድልዮስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን!
(ምንጭ፡- ታላቁ ሊቅ አለቃ አያሌው ታምሩ የተረጎሙት ገድለ ቴዎድሮስ በናድልዮስ እና የጥር ወር ስንክሳር፣ ሐመረ ተዋሕዶ ዘዕሥራ ምእት)

ገዳመ ወንያት አቡነ ሐራ ድንግል አንድነት ገዳም!
ረድኤት በረከታቸው ይደርብንና በዛሬዋ ዕለት ጥር 11 ቀን በዓመታዊ የዕረፍት በዓላቸው ታስበው የሚውሉት አቡነ ሐራ ድንግል ያደረጉት ተአምር ይኽ ነው፡- ዲማ በሚባል አገር አንድ ሰው ነበር፡፡ እርሱም በንዳድ በሽታ በጸና ታሞ ስለነበር ዘመዶቹ ከዲማ ወደ አቡነ ሐራ ድንግል ገዳም አመጡት፡፡ ፈውስን ለማግኘት እንዲማጸንበት በገዳሙ ውስጥ አኖሩት፡፡ በዚያም ተቀምጦ 7 ወር በጽኑ ደዌ ታመመ፡፡

በአቡነ ሐራ ድንግል በበዓሉ ዕለት (እንደዛሬዋ ባለችው በዕረፍቱ ዕለት) ብዙ ታላላቅ ሰዎች ከሁሉም ቦታ ተሰብስበው የአባታችንን በዓል ለማክበር ወደ ገዳሙ ሲመጡ አየ፡፡ የታመመውም ሰው ከደዌው ጽናት የተነሣ አቡነ ሐራ ድንግልን "እነዚህ ኹሉ በበዓልህ ቀን የተሰበሰቡ መዳንን ፈልገው አይደለምን? እኔንስ ብታድነኝ ምነው አባቴ?" ብሎ ለመናቸው፡፡ እንዲህም እያለ በጸሎት ሲለምን ወዲያው እንቅልፍ መጣበትና በእንቅልፉ ወደ ሰማይ ወጥቶ አቡነ ሐራ ድንግል እግዚአብሔርን እንዲህ እያሉ ሲለምኑ አያቸው፡- "...በእኔ የተማጸነውን በገዳሜ ውስጥም ያለውን ይኽንን የታመመ ሰው አድንልኝ፣ ጌታዬ ሆይ! እነሆ አንተ ራስህ በማይታበል ቅዱስ ቃልህ የምሕረት ኪዳን ሰጥተኸኛልና፡፡"
ያንጊዜም ሰማዕቱ ቅዱስ ጊዮርጊስ መጥቶ በእግዚአብሔር ፊት ቆመና "አምላኬ ሆይ! ይኽን ሕመምተኛ ሰው ማርልኝ በእኔም ተማጽኗልና መታሰቢያዬንም አድርጓልና" ብሎ ለመነ፡፡ ነገር ግን እግዚአብሔር የኹለታቸውንም ነገር ሰምቶ እንደማይሰማ ዝም አለ፡፡
አባታችን ሐራ ድንግልም በስሙ የተማጸነውንና በገዳሙ ውስጥ ያለውን ይኽን የታመመ ሰው ባልማረለት ጊዜ አዘነ፡፡ እግዚአብሔርም የአባታችንን ኀዘኑን ባየጊዜ "ወዳጄ ሐራ ድንግል ሆይ! በጸሎትህ የተማጸነውን ሰው ምሬልሃለሁ፣ በፈቃድህ አኑረው" አለው፡፡ አባታችንም ወዲያው ያንን የታመመ ሰው እጁን ይዞ ወሰደው፡፡ ወደ ገሃነምም አድርሶ ጨለማውን፣ እሳቱን በዚያ ያሉትን የኃጥአንን እጅግ የከፋ የሥቃይ አኗኗራቸውን ካሳየው በኃላ አባታችን ሕመምተኛውን "...የክፋት ሥራ ብትሠራ በዚያ ትኖራለህ" አለው፡፡ ከዚያም ወደ መንግሥተ ሰማያት አንጻር አደረሰውና በውስጧ ያሉትን ብርሃንና ክብርን ብዙ ደስታንም አሳየውና "መልካም ብትሠራ በዚህ የብርሃን ከተማ ከቅዱሳን ጋራ ትኖራለህ" አለው፡፡ በመጨረሻም አባታችን ይህንን ከጽኑ ደዌ ያዳነውን ሰው "እኔን ታውቀኛለህን?" ሲል ጠየቀው፡፡ ሰውየውም "በክብር አይሃለሁ እንጂ ማን እንደሆንህ አላወኩህም" አለው፡፡ አባታችንም የእኔ በጸሎቴ የተማጸንክብኝ ሐራ ድንግል ነኝ፣ አሁንም ወደ ቀደመ ኑሮህ ተመለስ እግዚአብሔር በልመናዬ ከሞት አድኖሃልና" አለው፡፡ እርሱም ከሰማይ ወደ ቀደመ ኑሮው ተመለሰ፡፡ ወደቦታውም ደርሶ አባታችን ሐራ ድንግል ያደረጉለትን ታላቅ ተአምር ለሰው ሁሉ ተናገረ፡፡ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን!
+ + +

ዲማ በሚባል ሀገር የሚኖር በንዳድ በሽታ የታመመ አንድ ሰው ነበር። ዘመዶቹም ያንን ሰው ከዲማ ወደ አቡነ ሐራ ድንግል ገዳም አመጡት። በገዳሙም ተቀምጦ ሲማጸን ከቆየ በኋላ በጻድቁ በበዓላቸው ቀን ተኝቶ ሳለ በራእይ አቡነ ሐራ ድንግል እግዚአብሔርን "በእኔ የተማጸነውን በገዳሜ ውስጥም ያለውን ይኽን ሕመምተኛ አድንልኝ፣ በማይታበል ቃልህ የምሕረት ኪዳንን ሰጥተኸኛልና" እያሉ ሲለምኑ አየ። እግዚአብሔርም የአቡነ ሐራ ድንግልን ጸሎት ተቀብሎ "ምሬልሃለሁ፣ በፈቃድህም አኑረው" አላቸው።

አቡነ ሐራ ድንግልም ወዲያውኑ የዚያን ሕመምተኛ እጁን ይዘው ወሰዱትና ገሃነምንና በውስጡ ያለው እጅግ ጽኑ መከራ አሳይተውት "የክፋት ሥራ ብትሠራ በዚያ ትኖራለህ" አሉት። ከዚያም ወደመንግስተ ሰማያት አድርሰውት በውስጧ ያለውን ክብር ፍጹም ደስታ ካሳዩት በኋላ "መልካም ሥራ ብትሠራ በዚህ የብርሃን ከተማ ከቅዱሳን ኹሉ ጋር ትኖራለህ" አሉት። ከዚያም "...ከደዌህ ያዳንኩህ የተማጸንክብኝ እኔ ሐራ ድንግል ነኝ፣ ወደቀደመ ኑሮህ ተመለስ፣ እግዚአብሔር በልመናዬ ከሞት አድኖሃልና" አሉት። እርሱም ከሰማይ ወደ ቀደመ ኑሮው ተመለሰ። ወደቦታውም ደርሶ አባታችን ያደረጉለትን ተኣምር ለሰው ሁሉ ተናገረ።
+ + +

ዳግመኛም አባታችን ሐራ ድንግል ይኽን ተኣምር አደረጉ፦ ዐይኖቿ የታወሩ አንዲት መነኰሳይት ሴት ከሌላ ሀገር ወደ አባታችን ሐራ ድንግል ገዳም መጣች። በገዳሙም የሚኖሩትን ሰዎች "አባታችን ሐራ ድንግል የታወሩ ዓይኖቼን በረድኤቱ ያበራልኝ ዘንድ በገዳማችሁ 7 ቀን አኑሩኝ፣ ዓይኖቼን እንደሚያበራልኝ በእርሱ ታምኛለሁ ተስፋም አድርጌያለሁና" በማለት ለመነቻቸው። እነርሱም ከባለ ተስፋ ሰዎች ውስጥ አንዱን ሰጥተዋትና አቡነ ሐራ ድንግልን እየተማጸነች ቆየች።

አባታችንም ጸሎቷን አሰምተው ዐይኖቿን በተኣምራት አበሩላት። ወደሌላ ገዳምም ሄዳ አባታችን ሐራ ድንግል ያደረጉላትን ለሰው ኹሉ እየተናገረች ኖረች።
+ + + ፡፡

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥር 11 ኢትዮጽያዊዩ ጻድቅ አቡነ ሐራ ድንግል ዓመታዊ የዕረፍት በዓላቸው ነው።
አቡነ ሐራ ድንግል ከአባታቸው ከሬማው ካህን ከቅዱስ ዮሐንስ ከእናታቸው ብፅዕት ወለተ ጊዮርጊስ የተወለዱት ጥቅምት 19 ቀን 1534 ዓ.ም ነው፡፡ የትውልድ ሀገራቸው ጥንት በጌምድር ደብረ ታቦር አውራጃ ደራ ወረዳ ይባል በነበረው አሁን በምዕራብ ጎጃም ዞን ባሕር ዳር ዙሪያ ወረዳ ላጉና ቀበሌ ነው፡፡ ቅዱሳን የሆኑ ወላጆቻቸውም አባታችንን ከልጅነታቸው ጀምሮ በሃይማኖት በምግባር ኮትኩተው አሳደጓቸው፡፡ አባታችንም የቤተ ክርስቲያንን መጻሕፍት በሙሉ ተምረው በታላቅ መንፈሳዊ ተጋድሎና አገልግሎት ከኖሩ በኋላ ዓለምን ፍጹም ንቀው መንነው ወደ ሸዋ ተጉዘው ግራርያ ከሚባል አገር ደረሱ፡፡ በዚያም ዘመዶቻቸው ፈልገው ስላገኙዋቸውና ወደ ሀገራቸው ስለመለሷቸው በሌላ ጊዜ ጥቅጥቅ ያለውን ጫካ አቋርጠው አሁን ገዳማቸው ካለበት ጫካ ውስጥ ገቡና ገዳመ ወንያትን መሠረቱ፡፡ በዚያም ፈተናውን ሁሉ ድምጸ አራዊቱን፣ ግርማ ሌሊቱን፣ ብርዱን፣ ሐሩሩን፣ ረሃብ፣ ጥማቱን ታግሰው በታላቅ ተጋድሎ ኖሩ፡፡ ሰይጣንም በፈተና ሊጥላቸው አንድ ጊዜ በተዋበች ቆንጆ ሴት እየተመሰለ አንድ ጊዜ ደግሞ በሞተ ሰው እየተመሰለ እስከ ሰባት ተከታታይ ቀናት ድረስ ቢፈትናቸውም ድል አድርገውታል፡፡
አባታችን ቀን ላይ ጸሎት እያደረጉ እያለ ነብር የሚያባርራት አንዲት ሚዳቋ መጥታ ከቤት ገብታ ከአቡነ ሐራ ድንግል እግር ስር አረፈች፡፡ ነብሩም ደርሶ ከደጅ እየተቆጣ ቆመ፡፡ ይህን ጊዜ አባታችን ‹‹እርሷን ገድለህ ትበላ ዘንድ እግዚአብሔር አልሰጠህምና ሂድ›› ባሉት ጊዜ ቃላቸውን ሰምቶ ሄደ፡፡ ሚዳቆዋም እዛው አድራ ሲነጋ በሰላም አሰናብተዋታል፡፡
አባታችን መንኩሰው በገዳማቸው ከገቡበት ፈጽመው ሳይወጡ ለ14 ዓመት በተአቅቦ ተቀምጠዋል፡፡ በአንድ ወቅት ጠላት ተነስቶ አካባቢውን በሙሉ በመውረር ሁሉን ሲማርኩ ገዳሟን አይተው ወደ እርሷም ሊገቡ ሲሉ በተአምራት ባሉበት ተይዘው ቆመው በመቅረታቸው ጉዳት ሳይደርሱባት ተመልሰዋል፡፡ ሱስንዮስ ‹‹ሁለት ባሕርይ ሁለት አካል›› የሚለውን የሮማን የረከሰ ሃይማኖት በሀገራችን ላይ እውጆ ብዙዎች ሰማዕትንትን ሲቀበሉ አቡነ ሐራ ድንግል በገዳማቸው ለብዙዎች መጠጊያ ሆነው ሃይማኖታቸውን ሲያስተምሯቸውና ሲያፀኗቸው ነበር፡፡ በንጉሡም ፊት ቀርበው በድፍረት ‹‹አንድ አካልና አንድ ባሕርይ የሆነውን መለኮትና ትስብእትን ለምን ከሁለት ወገን ትከፍለዋለህ?›› ብለው ሲገስፁት ፈርቶ አሽከሮቹን ‹‹ይህን መነኩሴ ከቤቴ አውጥታችሁ በፍጥነት ወደ ገዳሙ አድርሱልኝ›› ብሏቸዋል፡፡ እመቤታችንን እጅግ አድርገው ይወዷት ነበርና ምስጋናዋን ሲያደርሱ ሦስት ክንድ ከምድር ከፍ ይሉ ነበር፡፡ ቅዱስ ገብርኤልም የሁልጊዜ ጠባቂያቸው ነበር፡፡ በ1574 ዓ.ም አሁን በስማቸው ወደሚጠራው ገዳመ ወንያት መንነው ገቡ፡፡ በዚያም ወንጌልን እያስተማሩ፣ እጅግ ድንቅ ድንቅ የሆኑ ተአምራትን እያደረጉ፣ ሙት እያስነሱ፣ ድውያንን እየፈወሱ እግዚአብሔርን ሲያገለገሉ ኖረዋል፡፡
አባታችን ሐራ ድንግል ‹‹የማነ ብርሃን›› የሚባል ታማኝ አገልጋይ አህያ ነበራቸው፡፡ አህያውም ጸሎታቸው ይጠብቀው ነበር እንጂ እረኛ አልነበረውም፡፡ አንገቱ ላይ ቃጭል አስረው ወደ ገበሬው አውድማ ይልኩትና አህያውም ቃጭሉን እያጮኸ ወደ አውድማው ሁሉ ሄዶ እየዞረ ‹‹ማርያም ባርኪ›› በረከት ሰፍረው ይጭኑታል፡፡ አህያውም ከገበሬው ሁሉ የሰበሰበውን እህል ይዞ ወደ አቡነ ሐራ ድንግል ይገባል፡፡ በፈለጉትም ሰዓት ራሱ አውቆ ይመጣላቸው ነበር፡፡ አህያውም አርጅቶ ሲሞት እንደ ሰው አልቅሰውና በአዲስ ጨርቅ ጠቅልለው ቀብረውታል፡፡ አህያቸው የማነ ብርሃን ከተቀበረበት ቦታ ላይ ጸበል ፈልቆ አስደናቂ ተአምራትን አድርጓል፡፡ የቅዱሳኑ በረከታቸው እስከምን ድረስ እንደሆነ ልብ ይሏል፡፡
ታላላቆቹ ቅዱሳን እንደነ በትረ ማርያም፣ ጽጌ ድንግል፣ ወለተጴጥሮስ ያሉ ሌሎችም በርካታ ደጋግ ቅዱሳን ዝናቸውን እየሰሙ ከያሉበት እየሄዱ ይጎበኙዋቸውና በረከታቸውን ይቀበሉ ነበር፡፡ አባታችን አቡነ ሐራ ድንግልም በክብር ካረፉ በኋላ በመካነ መቃብራቸው ላይ ለ40 ቀን ብርሃን ሲወርድ በገሃድ ታይቷል፡፡ አፅማቸውም ከዚያው ከገዳማቸው በክብር አርፎ ይገኛል፡፡ በጸሎታቸው ያፈለቁት ጸበልና የመቃብራቸው አፈር ሕመምተኞችን ከተለያዩ ደውያት ሰውንም እንስሳትንም እየፈወሰ ይገኛል፡፡ አፈራቸውና ጸበላቸው ለሥጋ ደዌ፣ ለእብጠት፣ ለቁስል፣ ለለምፅና ለመሳሰሉት ፍቱን መድኃኒት ነው፡፡ በዓለ ዕረፍታቸው ጥር 11 ቀን 1624 ዓ.ም ነው፡፡
+++
ገዳመ ወንያት አቡነ ሐራ ድንግል አንድነት ገዳም!

ረድኤት በረከታቸው ይደርብንና በዛሬዋ ዕለት ጥር 11 ቀን በዓመታዊ የዕረፍት በዓላቸው ታስበው የሚውሉት አቡነ ሐራ ድንግል ያደረጉት ተአምር ይኽ ነው፡- ዲማ በሚባል አገር አንድ ሰው ነበር፡፡ እርሱም በንዳድ በሽታ በጸና ታሞ ስለነበር ዘመዶቹ ከዲማ ወደ አቡነ ሐራ ድንግል ገዳም አመጡት፡፡ ፈውስን ለማግኘት እንዲማጸንበት በገዳሙ ውስጥ አኖሩት፡፡ በዚያም ተቀምጦ 7 ወር በጽኑ ደዌ ታመመ፡፡ በአቡነ ሐራ ድንግል በበዓሉ ዕለት (እንደዛሬዋ ባለችው በዕረፍቱ ዕለት) ብዙ ታላላቅ ሰዎች ከሁሉም ቦታ ተሰብስበው የአባታችንን በዓል ለማክበር ወደ ገዳሙ ሲመጡ አየ፡፡ የታመመውም ሰው ከደዌው ጽናት የተነሣ አቡነ ሐራ ድንግልን "እነዚህ ኹሉ በበዓልህ ቀን የተሰበሰቡ መዳንን ፈልገው አይደለምን? እኔንስ ብታድነኝ ምነው አባቴ?" ብሎ ለመናቸው፡፡ እንዲህም እያለ በጸሎት ሲለምን ወዲያው እንቅልፍ መጣበትና በእንቅልፉ ወደ ሰማይ ወጥቶ አቡነ ሐራ ድንግል እግዚአብሔርን እንዲህ እያሉ ሲለምኑ አያቸው፡- "...በእኔ የተማጸነውን በገዳሜ ውስጥም ያለውን ይኽንን የታመመ ሰው አድንልኝ፣ ጌታዬ ሆይ! እነሆ አንተ ራስህ በማይታበል ቅዱስ ቃልህ የምሕረት ኪዳን ሰጥተኸኛልና፡፡"ያንጊዜም ሰማዕቱ ቅዱስ ጊዮርጊስ መጥቶ በእግዚአብሔር ፊት ቆመና "አምላኬ ሆይ! ይኽን ሕመምተኛ ሰው ማርልኝ በእኔም ተማጽኗልና መታሰቢያዬንም አድርጓልና" ብሎ ለመነ፡፡ ነገር ግን እግዚአብሔር የኹለታቸውንም ነገር ሰምቶ እንደማይሰማ ዝም አለ፡፡
አባታችን ሐራ ድንግልም በስሙ የተማጸነውንና በገዳሙ ውስጥ ያለውን ይኽን የታመመ ሰው ባልማረለት ጊዜ አዘነ፡፡ እግዚአብሔርም የአባታችንን ኀዘኑን ባየጊዜ "ወዳጄ ሐራ ድንግል ሆይ! በጸሎትህ የተማጸነውን ሰው ምሬልሃለሁ፣ በፈቃድህ አኑረው" አለው፡፡ አባታችንም ወዲያው ያንን የታመመ ሰው እጁን ይዞ ወሰደው፡፡ ወደ ገሃነምም አድርሶ ጨለማውን፣ እሳቱን በዚያ ያሉትን የኃጥአንን እጅግ የከፋ የሥቃይ አኗኗራቸውን ካሳየው በኃላ አባታችን ሕመምተኛውን "...የክፋት ሥራ ብትሠራ በዚያ ትኖራለህ" አለው፡፡ ከዚያም ወደ መንግሥተ ሰማያት አንጻር አደረሰውና በውስጧ ያሉትን ብርሃንና ክብርን ብዙ ደስታንም አሳየውና "መልካም ብትሠራ በዚህ የብርሃን ከተማ ከቅዱሳን ጋራ ትኖራለህ" አለው፡፡

በመጨረሻም አባታችን ይህንን ከጽኑ ደዌ ያዳነውን ሰው "እኔን ታውቀኛለህን?" ሲል ጠየቀው፡፡ ሰውየውም "በክብር አይሃለሁ እንጂ ማን እንደሆንህ አላወኩህም" አለው፡፡ አባታችንም የእኔ በጸሎቴ የተማጸንክብኝ ሐራ ድንግል ነኝ፣ አሁንም ወደ ቀደመ ኑሮህ ተመለስ እግዚአብሔር በልመናዬ ከሞት አድኖሃልና" አለው፡፡ እርሱም ከሰማይ ወደ ቀደመ ኑሮው ተመለሰ፡፡ ወደቦታውም ደርሶ አባታችን ሐራ ድንግል ያደረጉለትን ታላቅ ተአምር ለሰው ሁሉ ተናገረ፡፡ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን!

+++
ዲማ በሚባል ሀገር የሚኖር በንዳድ በሽታ የታመመ አንድ ሰው ነበር። ዘመዶቹም ያንን ሰው ከዲማ ወደ አቡነ ሐራ ድንግል ገዳም አመጡት። በገዳሙም ተቀምጦ ሲማጸን ከቆየ በኋላ በጻድቁ በበዓላቸው ቀን ተኝቶ ሳለ በራእይ አቡነ ሐራ ድንግል እግዚአብሔርን "በእኔ የተማጸነውን በገዳሜ ውስጥም ያለውን ይኽን ሕመምተኛ አድንልኝ፣ በማይታበል ቃልህ የምሕረት ኪዳንን ሰጥተኸኛልና" እያሉ ሲለምኑ አየ። እግዚአብሔርም የአቡነ ሐራ ድንግልን ጸሎት ተቀብሎ "ምሬልሃለሁ፣ በፈቃድህም አኑረው" አላቸው።

አቡነ ሐራ ድንግልም ወዲያውኑ የዚያን ሕመምተኛ እጁን ይዘው ወሰዱትና ገሃነምንና በውስጡ ያለው እጅግ ጽኑ መከራ አሳይተውት "የክፋት ሥራ ብትሠራ በዚያ ትኖራለህ" አሉት። ከዚያም ወደመንግስተ ሰማያት አድርሰውት በውስጧ ያለውን ክብር ፍጹም ደስታ ካሳዩት በኋላ "መልካም ሥራ ብትሠራ በዚህ የብርሃን ከተማ ከቅዱሳን ኹሉ ጋር ትኖራለህ" አሉት። ከዚያም "...ከደዌህ ያዳንኩህ የተማጸንክብኝ እኔ ሐራ ድንግል ነኝ፣ ወደቀደመ ኑሮህ ተመለስ፣ እግዚአብሔር በልመናዬ ከሞት አድኖሃልና" አሉት። እርሱም ከሰማይ ወደ ቀደመ ኑሮው ተመለሰ። ወደቦታውም ደርሶ አባታችን ያደረጉለትን ተኣምር ለሰው ሁሉ ተናገረ።
+ + +

ዳግመኛም አባታችን ሐራ ድንግል ይኽን ተኣምር አደረጉ፦ ዐይኖቿ የታወሩ አንዲት መነኰሳይት ሴት ከሌላ ሀገር ወደ አባታችን ሐራ ድንግል ገዳም መጣች። በገዳሙም የሚኖሩትን ሰዎች "አባታችን ሐራ ድንግል የታወሩ ዓይኖቼን በረድኤቱ ያበራልኝ ዘንድ በገዳማችሁ 7 ቀን አኑሩኝ፣ ዓይኖቼን እንደሚያበራልኝ በእርሱ ታምኛለሁ ተስፋም አድርጌያለሁና" በማለት ለመነቻቸው። እነርሱም ከባለ ተስፋ ሰዎች ውስጥ አንዱን ሰጥተዋትና አቡነ ሐራ ድንግልን እየተማጸነች ቆየች።

አባታችንም ጸሎቷን አሰምተው ዐይኖቿን በተኣምራት አበሩላት። ወደሌላ ገዳምም ሄዳ አባታችን ሐራ ድንግል ያደረጉላትን ለሰው ኹሉ እየተናገረች ኖረች።
+ + +

ዳግመኛም በዚኽች ዕለት ጥር 11 ቀን የከበሩ አባ ወቅሪስ እና ከፋርስ አገር ሰዎች ወገን የሆነ ቅዱስ እንጣልዮስ ዕረፍታቸው ነው፡፡
ሰማዕቱ ቅዱስ እንጣልዮስ፡- ይህም ቅዱስ አስቀድሞ በሮም አገር የሠራዊት አለቃ መኮንን ሆኖ በሥልጣን 15 ዓመት ኖረ፡፡ ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ የክብርን ባለቤት ጌታችንን ክዶ ጣዖት በማምለክ በዓለም ላይ ከ470,000 ሺህ በላይ ክርስቲያኖችን በግፍ ሲያስገድል ይህ ቅዱስ እንጣልዮስ ምድራዊውን የመንግሥት አገልግሎቱን ርግፍ አድርጎ ትቶ ሰማያዊውን መንግሥት መረጠ፡፡ ስለዚህም ወደ ሃዲው ንጉሥ ወደ ዲዮቅልጥያኖስ ዘንድ ሄዶ በፊቱ በመቆም እርሱንና የረከሱ አማልክቶቹን ረገመበት፡፡ ንጉሡም ስለ ድፍረቱ ደነገጠ፡፡
ንጉሡም ቅዱስ እንጣልዮስ ከፋርስ ታላላቅ ሶች ወገን እንደሆነ ባወቀ ጊዜ በሽንገላ ቃላት ሊያባብለው ሞከረ፡፡ ቅዱሱም በእምነቱ እንደጸና ባየ ጊዜ ንጉሡ እንዲያባብልለትና እምነቱን እንዲያስተወው ለሠራዊቱ አለቃ ለኅርማኖስ ሰጠው፡፡ ይህም ኅርማኖስ የገዛ ልጁን ታላቁን ሰማዕት ቅዱስ ፊቅጦርን በችንካር አስቸንክሮ በሰይፍ ያስገደለ ከሃዲና አረመኔ ነው፡፡ እርሱም ቅዱስ እንጣልዮስን እምነቱን ለማስካድ ብዙ በማባበል የሽንገላ ቃላትን ተናገረው፡፡ ነገር ግን ኅርማኖስ በማባበልና በሽንገላ ቅዱስ እንጣልዮስን እምነቱን አስክዶ ለጣዖታት ማሰገድ ስላልቻለ ቅዱሱን ብዙ ካሠቃየው በኋላ መልሶ ለንጉሡ ሰጠው፡፡
ንጉሡም በተራው ጽኑ በሆኑ ልዩ ልዩ ማሠቃያዎች አሠቃየው፡፡ ነገር ግን ጌታችን መልአኩን ልኮ ቅዱስ እንጣልዮስን ያበረታው ነበር፡፡ ቅዱሱም በብዙ የተለያዩ ሥቃዮች እጅግ እየተሠቃየ ለረጅም ጊዜ ቆየ- ብዙጊዜ ደጋግመው ሰቅለውታልና፡፡ ከዚህም በኋላ አርደው ቆዳውን ገፈፉት፣ ምላሱንም ቆረጡት፡፡ ለነጣቂ አራዊትም ጣሉት፡፡ በጨለማ ቤትም ዘጉበት፡፡ በጽኑ ሥቃይ እያሠቃዩ ሦስት ጊዜ ቢገድሉትም እግዚአብሔር ግን መልአኩን እየላከ ቅዱስ እንጣልዮስን ከሞት ያስነሣውና ከሃድያን የሆኑ ገዳዮቹን ያሳፍራቸው ነበር፡፡ ብዙዎችም በቅዱሱ ላይ የሚታየውን ተአምር እያዩ በጌታችን እያመኑ ሰማዕት ሆኑ፡፡ በመጨረሻም ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ ቅዱስ እንጣልዮስን ማሠቃየት በሰለቸው ጊዜ አንገቱን በሰይፍ ይቆርጡት ዘንድ አዘዘና አንገቱን ቆረጡት፡፡ እግዚአብሔርም የሰማዕትነት ፍጻሜውን በዚሁ አደረገለትና የሰማዕትነት አክሊልን በመንግሥተ ሰማያት አቀዳጀው፡፡ ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
ጻድቁ አባ ወቅሪስ፡- ይህም ጻድቅ በታላቁ አባት በቅዱስ ባስልዮስ ዘንድ ያደገ ነው፡፡ እርሱም አስተምሮ ቅስና ሾመው፡፡ በደም ግባቱና በመልኩ የተዋበ ነው፡፡ በቀደመ ግብሩ ወጣት ሆኖ ሳለ የሹመኛውን ሚስት ተመኛት እጅግ ወደዳት፣ እርሷም ወደደችው፡፡ ከዚህም በኋላ ወደሌላ አገር ሄደው የፍላጎታቸውን ይፈጽሙ ዘንድ ተማከሩ፡፡ ለዚህም ነገር ሲዘጋጁ አባ ወቅሪስ በሕልሙ ራእይ አየ፡፡ እርሱ ታስሮ በፍርድ አደባባይ ቆሞ ነበር፡፡ ሌሎችም እሥረኞች ነበሩና ሁሉንም ወንጀላቸውን በመረመሯቸው ጊዜ አባ ወቅሪስ በልቡ ‹‹የታሠርኩት በምን ይሆን? ባሏን ልነጥቀው ስለፈለኩ ስለዚያች ሴት ነውን? አዎ እርሱ ከሶኝ ነው ወደዚህ ታላቅ ግዳጅ ላይ ያደረሰኝ … ›› እያለ መሸበር ጀመረ፡፡
አባ ወቅሪስ እየፈራና እየተሸበረ እያለ በቀድሞ ወዳጁ አምሳል አንድ ሰው መጣና ‹‹የታሰርከው በምንድነው?›› አለው፡፡ አባ ወቅሪስም ስለኃጢአቱ አፍሮ ሊሰውረው በወደደ ጊዜ ሰውየው ግድ አለው፡፡ ከዚህም በኋላ አባ ወቅሪስ ምሥጢሩን ነገረውና ‹‹ወዳጄ ሆይ! እገሌ ስለሚስቱ የከሰሰኝ ይመስለኛል፣ ስለዚህም ፈርቼ እሸበራለሁ›› አለው፡፡ በወዳጁ አምሳል ወደ አባ ወቅሪስ የመጣው መልአክም ‹‹ወዳጄ ሆይ! ይህን ሥራ እንዳትሠራ ወደ እርሱም እንዳትመለስ በቅዱስ ወንጌል ማልልኝ፣ እኔም ዋስ እሆንሃለሁ›› አለው፡፡ አባ ወቅሪስም በቅዱስ ወንጌል ስም ማለለት፡፡ በዚያን ጊዜም ከእንቅልፉ ነቃ፣ ያየው ራእይም ዕውነት እንደሆነ ዐወቀ፡፡
ስለዚህም አባ ወቅሪስ አገሩን ትቶ ወደ እስክንድርያ ሄደ፡፡ በዚያም ስሟ ኄራኒ የምትባል እግዚአብሔርን የምትፈራ ደገኛ ሴት አገኘ፡፡ እርሱም የልቡን ሁሉ ስለነገራት እርሷም ‹‹እነዚህን ያማሩ ልብሶችህን ተው፣ ተርታ ልብስንም ለብሰህ በተጋድሎ እግዚአብሔርን አገልግል›› ብላ መከረችው፡፡ ከዚህም በኋላ አባ ወቅሪስ ወደ በረሃ ሄዶ በብዙ ተጋድለ መኖር ጀመረ፡፡ ከተጋድሎውም ብዛት የተነሣ ሆዱ እንደ ድንጋይ እስከደረቀ ድረስ ቅጠል እየተመገበ ኖረ፡፡ ጌታችንም ወደ እርሱ መጥቶ ተገልጦለት ፈወሰውና አረጋጋው፣ ተስፋውንም ሰጠው፡፡

አባ ወቅሪስ አጋንንት ይፈታተኑትና ያሠቃዩት ነበር፣ እርሱም በጾም በጸሎት በመጋደል ያሸንፋቸዋል፡፡ ክረምት በሆነም ጊዜ ራቁቱን ቆሞ ያድራል፡፡ ከዕለታትም በአንደኛው ቀን ሃይማኖትን በለወጡና በካዱ በአርዮስ፣ በንስጥሮስና በማኒ አምሳል ሆነው ሦስት ሰይጣናት ወደ እርሱ መጥተው በሃይማኖታቸው ተከራከሩት፡፡ ነገር ግን አባ ወቅሪስ በቅዱሳት መጻሕፍት ቃላትና ሃይማኖታቸው በቀናች አባቶች ትምህርት ረታቸውና አሳፈራቸው፡፡
ቅዱሳን መላእክት ወደ አባ ወቅሪስ እየመጡ ሰማያዊ ኅብስትና መጠጥን ይመግቡት ነበር፡፡ ሰማያዊ ሀብት ተሰጥቶ ራእዮችን ሁሉ ይተረጉም ነበር፡፡ በአንዲት ዕለትም ስሙ ቡላ የሚባል ገዳማዊ ደገኛ ሰው ወደ አባ ወቅሪስ መጥቶ ‹‹ወንድሜ ወቅሪስ ሆይ! ብቻህን አትሁን፣ ጥቂት ወንድሞችን ከአንተ ጋር አኑር፤ ያረጋጉህ ዘንድ ከሰይጣንም ጦርነት እንድትድን›› አለው፡፡ አባ ወቅሪስም እንዳለው አደረገ፡፡ እርሱም ድንቅ ድንቅ የሆኑ ታላላቅ ተአምራትን አደረገ፡፡ ወደ ቤተክርስቲያን በሄደ ጊዜ በሩ በታላቅ ቁልፍ የተዘጋ ሆነ፡፡ መነኮሳቱም ቁልፉን ፈልገው ቢያጡት አባ ወቅሪስ በበሩ ላይ አማትቦ በሩ ተከፍቶለት ገባ፡፡ ከዕለታትም በአንደኛው ቀን ‹‹አባትህ ሞተ›› ቢሉት አባ ወቅሪስ ግን ‹‹አባቴስ የማይሞት ሰማያዊ ነው›› ብሎ የወላጅ አባቱን ሞት ሊነግሩት ለመጡት መልአክተኞች ነግሯቸዋል፡፡ አባ ወቅሪስ በበረሃ ስለሚኖሩ መናንያን፣ በአንድነት ስለሚኖሩ መነኮሳትና ስለ ካህናት ሦስት ድርሰቶችንም ደረሰ፡፡ ፈጽሞ ባረጀም ጊዜ ወደ ወደደው እግዚአብሔር ሄደ፡፡ የአባ ወቅሪስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን!
ከገድላት አንደበት
✞ ✞ ✞

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥር 10 እና 11-ይህቺ ዕለት በዮናኒ ቋንቋ ኤጲፋንያ ትባላለች፣ ትርጓሜውም መለኮት የተገለጠበት ማለት ነው፡፡ ልዑል እግዚአብሔር ልዩ የሆነች የሦስትነቱን ምሥጢር ገልጦባታልና ይህች ዕለት እጅግ የከበረች ናት፡፡ መጥምቁ ዮሐንስም ለዚኽ ነው ጌታችንን ከማጥመቁ በፊት ጌታችንን ፡- "አቤቱ አምላኬ ሆይ! የአብ ስም በአንተው አለ፣ የወልድ ስም አንተው ነህ፣ የመንፈስ ቅዱስም ስም በአንተው ሕልው ሆኖ አለ፡፡ ሌላውን በአንተ ስም አጠምቃለሁ፣ አንተን ግን በማን ስም አጠምቃለሁ?› ብሎ የጠየቀው!
በዚኽች በከበረች የጥምቀት ዕለት በጥምቀት ወቅት የክብር ባለቤት ጌታችንና ያጠመቀው ቅዱስ ዮሐንስ ብለው እንደተነጋገሩ፡- ‹‹በዚያን ቀን ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በዮሐንስ እጅ በዮርዳኖስ ወንዝ ያጠምቀው ዘንድ ከገሊላ ወደ ዮርዳኖስ ወደ ዮሐንስ መጣ፡፡ ዮሐንስም በእርሱ ላይ አድሮበት ባለው በመንፈስ ቅዱስ ፀጋ ጌታችን ወደ እርሱ ሲመጣ ባየው ጊዜ አሰምቶ ጮኸ፤ በታላቅ ቃልም እንዲህ አለ፡- ‹እኛን ለማዳን የመጣው የእግዚአብሔር በግ እነሆ፡፡ ነቢያትም ስለ እርሱ ትንቢት የተናገሩለት ንጉሠ ነገሥት ይህ ነው፡፡ በዕውነት ቀዳሚና ተከታይ የሌለውና ለመንግሥቱም ፍጻሜ የሌለው አምላክ ይህ ነው፡፡› ዮሐንስም ይህን ቃል እየተናገረ ሳለ ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ጠርቶ እንዲህ አለው፡- ‹ዮሐንስ ሆይ! ስለ እኔ የተጻፈውን ሕግ ሁሉ ትፈጽም ዘንድ እነሆ ይገባሃል፤ እነሆ በአየኸው ሁሉ ምስክር ትሆን ዘንድ በአንተ እጅ የምጠመቅበት ጊዜ ስለደረሰ አጥምቀኝ› አለው፡፡ ዮሐንስም ለጌታችን እንዲህ ብሎ መለሰለት፡- ‹ወደ አንተ መጥቼ መጠመቅ ለእኔ ይገባኛል እንጂ እኔ ባሪያህ ሆኜ ሳለሁ በእኔ እጅ ትጠመቅ ዘንድ ስለምን ወደ እኔ መጣህ? አንተ ጌታ ሆነህ ይህ ነገር ፈጽሞ አይገባም› አለው፡፡ ጌታችንም ‹ዮሐንስ ሆይ! በአንተ እጅ ስለመጠመቄ ደስ መሰኘት ይገባሃል፤ አትፍራም፡፡ አንተ እጅህን በራሴ ላይ ታኖራለህ፤ ሰውነቴንም እኔ አጠምቃታለሁ፡፡ ዮሐንስ ሆይ! እንቢ አትበለኝ እነሆ ነቢያት ስለ እኔ የተናገሩትን ሕግና ትእዛዝን ሁሉ ልፈጽም መጥቻሁና› አለው፡፡ ጌታችንም ይህን ቃል ለዮሐንስ ነግሮት ከጨረሰ በኋላ ወደ ዮርዳኖስ ውኃ ውስጥ ገባ፡፡ ያንጊዜ ዮርዳኖስ አርባ ክንድ ወደኋላው ተመለልሶ ሸሸ፣ ውኃውም በእሳት እንዳፈሉት ሆነ፡፡ በጸናችው የጥበቡ ኃይል አዳምን ከነልጆቹ ለማዳን ወደዚህ ዓለም ከመጣው ከጌታችን ፊት ዮርዳኖስ ስለ መሸሿና ወደ ኋላዋ ስለ መመለሷ ነቢዩ ዳዊት ትንቢት ተናግሮአል፡- ‹አቤቱ ውኆች አዩህ፣ ውኆችም አይተውህ ፈሩ፡፡› አንቺ ባሕር የሸሸሽው፣ አንቺ ዮርዳኖስ ወደ ኋላ የተመለሽው ምን ሆናችኋል? ጌታችንም ዮርዳኖስን እንዲህ በማለት ገሠፀው፡- ‹ዮርዳኖስ ሆይ! በጥምቀቴ ጊዜ አትሽሽ፣ ባለህበት ቦታም ተመልሰህ ቁም› አለው፡፡ ጌታችንም ይህን ቃል በተናገረው ጊዜ የነቢዩ ዳዊት ትንቢት ይደርስ ዘንድ ውኃው ወደ ቦታው ተመልሶ ቆመ፤ ከጌታችንም ፊት ሰገደ፡፡ ዮሐንስም ዮርዳኖስ ወደ ኋላዋ ተመልሳ መሸሿንና በጌታችን ትእዛዝ ወደ ቀድሞ ቦታዋ ተመልሳ ከጌታችን ፊት ስትሰግድ ባየና በተመለከተ ጊዜ ፈራ፣ ደነገጠ፣ ታላቅ መንቀጥቀጥም አደረበት፣ በፊቱም ሰገደለት፡፡ ‹እነሆ አንተ ጌታዬና ፈጣሪዬና ነህ እኔ አገልጋይህ ባሪያህ ነኝ፣ አቤቱ ጌታዬ ሆይ! ይህን ሁሉ ደካማነቴን ተመልክተህ እጁን በራስህ ላይ ያኖር ዘንድ ባሪያህን አታስገድደው› አለው፡፡ ጌታችንም ለዮሐንስ እንዲህ አለው፡- ‹ይህ ለእኛ ተድላ ደስታ ነውና እውነትን ጽድቅን ሁሉ መፈጸም ይገባናልና ያዘዝኩህን አድርግ› አለው፡፡ ‹አንተም መጥምቀ መለኮት ተብለህ ክብርህ ይነገራልና እኔም በባሪያው እጅ ተጠመቀ ተብዬ ትሕትናዬ ይነገራልና› አለው፡፡ ይህንንም ሲናገረው ዮሐንስ ተወው፡፡ ዮሐንስም እንዲህ አለው፡- ‹የአብ ስም በአንተው አለ፣ የወልድ ስም አንተው ነህ፣ የመንፈስ ቅዱስም ስም በአንተው ሕልው ሆኖ አለ፡፡ ሌላውን በአንተ ስም አጠምቃለሁ፣ አንተን ግን በማን ስም አጠምቃለሁ?› አለው፡፡ ጌታም ዮሐንስን እንዲህ እያልክ አጥምቀኝ አለው፡- ‹እንደ መልከጼዴቅ ሹመት የዓለሙ ካህን፣ ብርሃንን የምትገልጽ፣ የአብ የባሕርይ ልጅ፣ አቤቱ ይቅር በለን፣ የዓለምን ኃጢአት የምታስወግደው የእግዚአብሔር በግ ይቅር በለን እያልክ አጥምቀኝ› አለው፡፡ ያንጊዜ ዮሐንስ ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስን ጥር ዐሥራ አንድ ቀን ከሌሊቱ በአሥር ሰዓት አጠመቀው፡፡››

ከበዓሉ ረድኤት ይክፈለን!

(ምንጭ፡- ሚጣቅ አማኑኤል ያሳተመው የመጥምቀ መለኮት የቅዱስ ዮሐንስ ገድል)

እንኳን ለብርሃነ ጥምቀቱ በሰላም አደረሰን!
+ + +

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥር 9-ኢትዮጵያዊው ጻድቅ አቡነ ዘአማኑኤል ዕረፍታቸው ነው፡፡ ገዳማቸው በአቡነ አላኒቆስ ገዳም እና በደብረ በንኮል ገዳም መካከል ላይ ይገኛል፡፡
+ ዳግመኛም በዚኽች ዕለት ጌታችን በቤቱ ጣራ የገባለት አባ አብርሃም ግብፃዊ ዕረፍቱ ነው፡፡ ይኽም ቅዱስ እጅግ ባለጸጋ የሆነው አባቱ ድኆችን የሚወድና የሚንከባከባቸው ደገኛ ክርስቲያን ነው፡፡ በግብጽ አገር ረሀብ በሆነ ጊዜ ገንዘቡን ሁሉ ለድኆች ሰጠ፡፡ እርሱም ታማኝ ነበርና የአገሪቱ ሰዎች ንብረታቸውን በእርሱ ዘንድ በአደራ ያስቀምጣሉ፣ እርሱም በታማኝነት ያስቀምጥና ይሰጣቸዋል፡፡ ረሀቡ በግብጽ በጸና ጊዜ ግን የሰዎቹን እህል አውጥቶ ለድኆች ሰጣቸው፡፡ ሰዎቹም በጠየቁትና መልእክተኛ በላኩበት ጊዜ አባ አብርሃም ተነሥቶ ወደ እነርሱ ይሄዳል፡፡ እነርሱም እንደተቀበሉ አድርገው ይጽፉታል እንጂ አይጠይቁትም፡፡ ሚስቱም ደገኛ ክርስቲያን ናትና ሰይጣን ቀንቶባት በአንድ ክፉ ሰው ልብ ውስጥ አድሮ በፋርስ ሰዎች ዘንድ ነገር ሠራባት፡፡ የፋርስ ሰዎችም ማርከው ወደ አገራቸው ወሰዷት፡፡ እርሷም በአንዲት ሌሊት ያ ነገር የሠራባት ሰው በሲኦል ውስጥ በእሳት ሲሠቃይ ራእይ አየች፡፡ መልአኩም ‹‹ያንን ሰው ተበቅሎታልና እግዚአብሔር ያደረገልሽን አየሽን?›› አላት፡፡ እርሷ ግን ‹‹ጌታዬ ሆይ! መከራና ሥቃይ በእርሱ ላይ እንዲደርስ አልሻም›› አለችው፡፡ መልአኩም ወደ ቤቷ እንድትሄድ ነገራት፡፡
ባሏም በሞተ ጊዜ አብርሃም ድሀ አደግ ሆነ፡፡ እናቱም ሚስት ልታጋባው ስትል እርሱ ግን እግዚአብሔርን በድንግልና ማገልገል ወዶ እምቢ አላት፡፡ እርሷም በምርጫው ተደሰተች፡፡ ወደ ገዳም ሄዶ ለመመንኮስ ሲነሣም ሸኘችውና ልጇን መሥዋዕት አድርጎ እንዲቀበላት እግዚአብሔርን ለመነች፡፡ አባ አብርሃምም ወደ አስቄጥስ ገዳም ሄዶ በአባ ዮሐንስ አበ ምኔትነት ዘመን አባ መቃርስ ገዳም ደረሰ፡፡ ለአባ ዮሐንስም ተወዳጅ ልጅ ሆነው፡፡ በተጋድሎ ሲኖር በአንዲት ሌሊት ራእይ አየ፡፡ የበዓቱ ጣሪያ ተሰነጠቀ፡፡ በዚያም የክብርን ባለቤት ጌታችንን በኪሩቤል ሠረገላ ተቀምጦ ወደ እርሱ ሲወርድ አየው፡፡ ኪሩቤልም ያመሰግኑት ነበር፡፡ አባ አብርሃምም ፈርቶ ከመሬት ላይ ወድቆ ሰገደ፡፡ ጌታችንም ባረከውና በታላቅ ክብር ወደ ሰማይ ዐረገ፡፡
ጌታችን የወረደባት በቤቱ ጣሪያ የተሰነጠቀችው ምልክት ሆና እስከዛሬ በመታሰቢያነት አለች፡፡ እርሷም ለመንፈሳዊ አባቱ ለአበ ምኔት ዮሐንስ መኖሪያ ቅርብ ናት፡፡ ስሟም በግቢግ ትባላለች፡፡ የእግዚአብሔርም መልአክ አባ አብርሃምን ሁልጊዜ ይጎበኘዋል፡፡ ብዙ ምሥጢራትንም ይገልጥለታል፡፡ ከዚህም በኋላ አባ አብርሃም ወደ ደብረ ኀረዮን ሄደ፡፡ በዚያም አባ ገዐርጊን አግኝቶት ወደ አስቄጥስ ገዳም አብሮት ወሰደውና እስከ ዕረፍታቸው ድረስ በዚያች በዓት አብረው ኖሩ፡፡ አበ ምኔቱ አባ ዮሐንስ ካረፈ በኋላ ሰይጣን በአባ አብርሃም ላይ ታላቅ ደዌ አመጣበት፡፡ ለ18 ዓመታት ያህል በዚያ ደዌ ውስጥ ኖረ፡፡ ከዚህም በኋላ አባ አብርሃም የዕረፍቱ ጊዜ ሲደርስ የጌታችን ቅዱስ ሥጋና ክቡር ደም እንዲያብሉት ወንድሞቹን ለመናቸውና ቆረበ፡፡ አባ ዮሐንስም በአፀደ ነፍስ ተለጠለትና ‹‹እነሆ ወደ ታላቅ ሠርግ እግዚአብሔር ጠርቶሃል›› አለው፡፡ ዕድሜውም ሰማንያ ዓመት በሆነ ጊዜ በሰላም ዐረፈ፡፡
የአባ አብርሃም ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን!

ወቅት የአጽ ልጅ ዑመር መጥቶ በግብጽ ላይ ነገሦ ሦስት ዓመት ተቀመጠ፡፡

ወደ እስክንድርያም ሄዶ ከተማዋን አፈረሳት፡፡ ብዙ አብያተክርስቲያናትንም አቃጠለ፡፡ ከታችኛው ምድር ከባሕር ዳር ያለች የታወቀች የወንጌላዊው የቅዱስ ማርቆስ ቤተ ክርስቲያንንና ሌሎቹንም ገዳማት ሁሉ አቃጠላቸው፡፡ በውስጣቸው ያለውንም ንብረት ሁሉ ማርኮ ወሰደ፡፡ የጭፍሮቹም አለቃ የቅዱስ ማርቆስ የቤተ ክርስቲያኒቱን መርከቦች ወሰደ፡፡ እጁንም ወደ ሣጥን አስገብቶ ሲዳስስ የከበረ የቅዱስ ማርቆስን ሥጋ አገኘ፡፡ ታላቅ እንደሆነም ዐውቆ በመርከብ ውስጥ በክብር አስቀመጠው፡፡ ወልደ አጽ ዑመር ግን የአባ ብንያሚንን ሥራ የሸሸበትንም ምክንያት ሲያውቅ መልእክት ጻፈለትና ‹‹ና አትፍራ፣ ወገኖችህን አብያተክርስቲያናትንም አስተዳድራቸው›› አለው፡፡ አባ ብንያሚንም ሕርቃል በነገሠ በ10 ዓመት፣ እስላሞች በነገሡ በሰባት ዓመት ከሸሸበት ቦታ በመጣ ጊዜ ዑመር በታላቅ ክብር አክብሮ ተቀበለው፡፡ አብያተ ክርስቲያናቸውንና ገንዘባቸውን የካህናቱንም ምድራቸውን መልሰው እንዲሰጧቸው አዘዘ፡፡ ዳግመኛም ዑመር አባ ብንያሚንን ‹‹በአምስቱ ሀገሮች ላይ እነግሥ ዘንድ ወደ ምዕራብ አገር እሄዳለሁና ሄደህ ስለእኔ ጸልይልኝ፤ በተመለስኩም ጊዜ የምትሻውን ሁሉ አደርግልሃለሁ›› አለው፡፡ አባ ብንያሚንም ‹‹እግዚአብሔር መንገድህን ያቅናልህ›› አለው፡፡ በእርሱ ላይ የሚሆነውንም ነገረው፡፡ በዚያን ጊዜ ዑመር መርከቦችን እንዲያቀርቡለትና እንዲሄድ አዘዘ፡፡ በወደቡም ውስጥ መርከብን አዘጋጁለት፡፡ ያችንም የቅዱስ ማርቆስ ራስ ያለችበትን መርከብ በገመድ አሥረው ጎተቷት ግን አልወጣ አለቻቸው፡፡ መርከበኞችም ሁሉ ተሰብስበው ቢጎትቷት ከቦታዋ አልንቀሳቀስ አለች፡፡ የመርከቡም ሹም ፈርቶ ሄዶ ለዑመር ነገረው፡፡ ዑመርም ለአባ ብንያሚን ነገረው፡፡ ከዚህም በኋላ ቅዱስ ማርቆስ ለአባ ብንያሚን በራእይ ተገለጠለትና ‹‹ቦታ አዘጋጅልኝ›› አለው፡፡

አባ ብንያሚንም ይህን የወንጌላዊውን ቃል በሰማ ጊዜ ተደስቶ ሄዶ የቅዱስ ማርቆስን ራስ ከመርከቧ አውጥቶ ወሰዳት፡፡ በዚህም ጊዜ መርከቧ ከወደቡ ወጣች፡፡ ገዥው ዑመርም ይህንን አይቶ እጅግ አደነቀ፡፡ ብዙ ገንዘብም ሰጥቶ ለከበረ ቅዱስ ማርቆስ ቤተ ክርስቲያን እንዲሠራለት አባ ብንያሚንን አዘዘው፡፡ እርሱም የተዋበች ቤተ ክርስቲያንን ሠራና የቅዱስ ማርቆስን ሥጋ በውስጧ አኖረ፡፡ አባ ብንያሚንም አረማውያንን በማስተማር እጅግ ታጋይ ሆነ፡፡ ከአረማውያንም ብዙዎቹን ወደ ቀናቸ ሃይማኖት መለሳቸው፡፡ በዘመኑም ከእርሱ አስቀድሞ ያልሆነ እጅግ ታላቅ የሆነ ረሀብን እግዚአብሔር በሀገሩ ሁሉ አመጣ፡፡ ቁጥር የሌላቸው ብዙ ሰዎችም ሞቱ፡፡ አባ ብንያሚንም ለ2 ዓመት እግሩን ታመመና በሰላም ዐረፈ፡፡ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
ዳግመኛም በዚህች ዕለት ነቢዩ ቅዱስ ሚክያስ መታሰቢያ በዓሉ ነው፡፡ እርሱም ከታናሽነቱ ጀምሮ አካሄዱ መልካም ሆነ፡፡ ስለ ሥራው ማማርና ስለ ጽድቁ ሕዝቡ ሁሉ ያደንቁታል፣ ያከብሩታልም፡፡ ስሙንም ሚክያስ ይሉታል፣ ትርጓሜውም ‹‹መልአክ›› ማለት ነው-መልኩ እጅግ ያማረ ነውና፡፡ የሚናገረውም ትንቢት እንደተናገረው ይሆናል፡፡ የታዘዘ መልአክም መጥቶ ያነጋግረው ነበር፣ ሕዝቡም መልአኩን አያዩትም ድምፁን ግን ይሰሙታል፡፡ ከሕዝቡም የታደሉት መልአኩን የሚያዩት አሉ፡፡ ቅዱስ ሚክያስም በጎልማሳነቱ ዐርፎ በአባቶቹ ቦታ ተቀብሯል፡፡
ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥር 8-የከበረ አባ ብንያሚን የአባ መቃርስን ቤተ ክርስቲያን ካነጸ በኋላ በዚያው ዕለት ዐረፈ፡፡
+ አባ እንድራኒቆስ ዕረፍቱ ነው፡፡
+ ነቢዩ ቅዱስ ሚክያስ መታሰቢያ በዓሉ ነው፡፡
አባ ብንያሚንና የአባ መቃርስ ቤተ ክርስቲያን፡- መቆቅዝ የሚባል መለካዊና ዐላዊ በሊቀ ጳጳሳቱ በአባ ብንያሚን ላይ ታላቅ መከራ ባደረሰበት ጊዜ አባ ብንያሚን ተሰዶ ወደላይኛው ግብፅ ሄደ፡፡ ዓሥር ዓመትም እስኪፈጸም ድረስ በዚያ ኖረ፡፡ ያንንም ዐላዊ እግዚአብሔር አጠፋውና ለቤተ ክርስቲያን ሰላም ሆነላት፡፡ አባ ብንያሚንም ወደ መንበሩ በተመለሰ ጊዜ የአስቄጥስ ገዳም አባቶቸ መጥተው አዲስ የአባ መቃርስን ቤተ ክርስቲያን እንዲያከብርላቸው ለመኑት፡፡ አባ ቢንያሚንም በታላቅ ደስታ ሄዶ የቤተ ክርስቲያኒቱን መባረኪያ ጸሎት ጀመረ፡፡ መሠዊያውንም በሜሮን ሊቀባ በጀመረ ጊዜ የክብር ባለቤት የጌታችን እጅ ከእርሱ ጋር ስትቀባ ተመለከተ፡፡ አባ ብንያሚንም ይህን በተመለከተ ጊዜ ከታላቅ ፍርሃት የተነሣ በግንባሩ ፍግም ብሎ ወደቀ፡፡ ከኪሩቤልም አንዱ አነሣውና ‹‹አትራ ልዩ የሆነውን ሥርዓት ለዚህ ቦታ ጻፍ፣ ይህ የእግዚአብሔር ምሥጢር የሚፈጸምበት ነውና ማንም በትዕቢት ወይም መማለጃ በመስጠት እንዳይገባ በውስጡ በሚገባ ከሚሾም በቀር የሚደፍርና በውስጡ ከንቱ ነገርን የሚናገር አይኑር የእግዚአብሔር መመስገኛ ቤቱና ነውና፤ ይህም ሥርዓት በዚህ ቦታ እስከዘላለሙ የተሠራ ይሆናል፡፡ እነሆ ዘመን ይመጣል፣ የአባቶችንም ትእዛዝና ሥርዓት ያፈርሳሉ ይህም የከበረ ቦታ እንደመሳለቂያ ቦታ ይሆናል›› አለው፡፡
አባ ብንያሚንም ‹‹ይኽች የእግዚአብሔር ቤት የሰማይ ደጅ ናት›› አለ፡፡ ይህንንም ከኪሩብ ጋር ሲነጋገር ከቤተ ክርስቲያኒቱ በስተ ምሥራቅ በተመለከተ ጊዜ አንድ መልኩ የሚያምር ፂሙ የረዘመ ፊቱም እንደመልአክ ፊት የሚያፈራ ሽማግሌ ተመለከተ፡፡ አባ ብንያሚንም ደስ አለውና ‹‹ከኤጲስቆጶሳት አንዱ በሞት ቢያርፍ በእርሱ ፈንታ ይህን ሽማግሌ እሾመዋለሁ›› ብሎ በልቡ አሰበ፡፡ በዚህም ጊዜ ኪሩብ እንዲህ አለው፡- ‹‹ብንያሚን ሆይ! ይህን የከበረ አባት መቃርዮስን ኤጲስቆጶስ ታደርገዋለህን? እርሱ የሊቃነጳጳሳት ሁሉ አባታቸው ነውና፡፡ እነሆ ዛሬ ከልጆቹ ጋራ ደስ ይለው ዘንድ መጥቷል፤ ከልጆቹም መንፈሰዊ ሹመት የሚሾም አይታጣም፣ ከገዳማቱም የመንፈስ ቅዱስ ፍሬ አይታጣም›› አለው፡፡ አባ ቢንያሚንም ‹‹ልጆቹ ብፁዓን ናቸው›› አለ፡፡ ኪሩብም ‹‹ብፁዓንስ የሚባሉት ትእዛዙን ጠብቀው ፍለጋውን ቢከተሉ እርሱ ከእነርሱ ጋር አሁን ባለበት ክብር ውስጥ ይሆናሉ፣ ትእዛዞቹን ቢተላለፉ ግን ከእርሱ ጋር ዕድል ፈንታ አይኖራቸውም›› አለው፡፡
አባ ቢንያሚን የአባ መቃርስን ታላቅነትና ርኅራኄ አይቶ በማድነቅ መልአኩ ኪሩብ እንዳዘዘው ያንን ጽሕፈት ጽፎ ለዘወትር መታሰቢያ ይሆን ዘንድ በቤተ ክርስቲያን ውስጥ አኖረው፡፡ ዕድሜውም በደረሰ ጊዜ ዕረፍቱ በዚህች ዕለት ይሆንለት ዘንድ ጌታችንን ለመነው፡፡ ጌታችንም ልመናውን ተቀብሎ በዚያች ዕለት በሰላም ዐረፈ፡፡
+ + +
አባ እንድራኒቆስ፡- ይኽም ቅዱስ እጅግ አዋቂ ሩኅሩኅ ነው፡፡ በቅዱስ ማርቆስ ወንበር 37ኛ ሆኖ ከተሾመ በኋላ ለእስክንደርያው ገዥ የአጎቱ ልጅ ነውና ከእርሱ በፊት የነበሩት ሊቃነጳጳሳት እንደሚያደርጉት በገዳም አልኖረም፤ ይልቁንም ስለቤቱና ስለክብሩ ታላቅነት በእስክንድርያ ባለው ቤቱ የሚኖር ሆነ፡፡ እርሱም የተሾመው ሕርቃል በነገሠ በ10 ዓመት ከእስክንድር ዘመነ መንግሥት በ933 ዓመት ነው፡፡ በሹመቱም ወራት ፀሐይን የሚያመልክ የፋርስ ንጉሥ ክስራ ተነሣና የሶርያንና የፍልስጤምን ከተሞች ወርሮ ዘረፋቸው፡፡ ወደ ግብጽም መጥቶ እስክንድድርያ ከተማ ደረሰ፡፡ በዙሪዋ በመነኮሳት የተሞሉ ሰባት መቶ ገዳማት ነበሩ፡፡ እነርሱም ገንዘብ ያላቸው በተድላ የሚኖሩ ነበሩ፡፡ ስለዚህም በእነርሱ ላይ እግዚአብሔር ሥልጣንን ሰጥቶት ገዳማቱን አፈረሰ፡፡ እነርሱንም ሸሽተው ካመለጡት በቀር ሁሉንም ገደላቸው፡፡ ገንዘባቸውንም ሁሉ ማረከ፡፡

የእስክንድርያ ሰዎችም ንጉሥ ክስራ ያደረገውን ባዩ ጊዜ የከተማውን በር ከፈቱለት፡፡ እርሱም ‹ይህችን አገር በእጅህ አሳልፌ ሰጥቼሃለሁ አታፍርሳት፣ በውስጧ ያሉትን ብርቱዎች ግደላቸው-ዐመፀኞች ናቸውና› እንደሚለው በሕልሙ አየ፡፡ በዚህም ጊዜ የሀገሩን ንጉሥ ይዞ ካሠረው በኋላ ለሀገሩ ሰዎች ‹‹በጦር ሠራዊት አደራጃቸዋለሁና ከ18 ዓመት ጀምሮ ያሉትን ብርታት ያላቸውንም ሁሉ ሰበስቡልኝ፣ ለእያንዳንዳቸው ደመወዛቸውን 20 የወርቅ ዲናር እከፍላለሁ›› አላቸው፡፡ ሕዝቡም ሁሉ እውነት ወርቅ የሚቀበሉ መስሏቸው 8 ሺህ ብርቱዎችን ቆጥረውና መዝግበው በሰጡት ጊዜ ንጉሡ ክስራ ሁሉንም በሰይፍ ገደላቸው፡፡ ወደላይኛው ግብጽ በመሄድም ኒቅዮስ ደርሶ ሰባት መቶ በሥራቸው ክፉ የሆኑ መነኮሳትን በሰይፍ ገደላቸው፡፡ የሮም ንጉሥ ሕርቃልም የፋርሱ ንጉሥ ክስራ ያደረገውን በሰማ ጊዜ ሠራዊቱን ሰብስቦ መጥቶ ንጉሥ ክስራን ከነሠራዊቱ ሀገሩንም ጭምር አጠፋቸው፡፡ ይህ ሁሉ ሲሆን ግን የአባ እንድራኒቆስ ገድሉ እጅግ ያማረ ነበር፡፡ እስላሞች በግብጽ ከመንገሣቸው በፊት በመንበረ ሢመቱ ሰባት ዓመት ኖሯል፡፡ እግዚአብሔርንም አገልግሎ በዚህች ዕለት በሰላም ዐረፈ፡፡
+ + +
አባ ብንያሚን፡- ይኽም ቅዱስ በገዳም ውስጥ ቴዎናስ ከሚባል ከአንድ ቅዱስ አባት ዘንድ የቤተ ክርስቲያንን ትምህርት ሲማረ አደገ፡፡ በተጋድሎውም የተመሰገነ ነው፡፡ በአንዲት ዕለትም ‹‹ብንያሚን ሆይ! ደስ ይበልህ በሃይማኖት በትር የክርስቶስን በጎች ትጠብቃቸዋለህ›› የሚል ራእይ አይቶ ለመምህሩ ቢነግረው መምህሩም ‹‹ሰይጣናት በትዕቢት እንዳያስቱህ ተጠበቅ›› አለው፡፡ ከዚህም በኋላ መምህሩ ከላይ ታሪካቸውን ወዳየናቸው 37ኛው ሊቀጳጳሳት ወደ አባ እንድራኒቆስ ወሰደውና ልጁ ብንያሚን ያየውን ራእይ ነገረው፡፡ ሊቀ ጳጳሳቱም ብንያሚንን ቅስና ሾመውና ለቤተ ክርስቲያን አስተዳደሪ አደረገው፡፡

አባ እንድራኒቆስም እስካረፈ ድረስ ቤተ ክርስቲያንን በበጎ አስተዳደር መራት፡፡ እርሱም ሲያርፍ አባ ብንያሚን ሊቀጵጵስና ተሾመ፡፡ አባ ብንያሚንም በሹመቱ ወራት ታላቅ መከራ ደረሰበት፡፡ ከደረበት ታላቅ በከራ በፊት የታዘዘ መልአክ ተገልጦለት የሚደርበትን መከራ ሁሉ ነግሮት ኤጲስቆጶሳቱን ሁሉ ይዞ እንዲሸሽ ነግሮት ነበር፡፡ አባ ብንያሚንም ሕዝቡን ሰብበስቦ ቀድሶ ካቆረባቸው በኋላ በሃይማኖት እንደጸኑ አዘዛቸው፡፡ ከመልአኩ የተረዳውንም ሁሉ ነገራቸው፡፡ ከዚህም በኋላ ወደ ኤጲስቆጶሳቱና ወደ ገዳማቱ ሁሉ መልእክት በመላክ እንዲሸሹ ነገራቸው፡፡ እርሱም ወደ አባ መቃርስ ገዳም በረሃ ከዚያም ወደ ላይኛው ግብጽ ሄደ፡፡

አባ ብንያሚን ከእስክንድርያ ከወጣ በኋላ በሮሙ ንጉሥ በሕርቃል የተሾመ አንድ መኮንን መጥቶ ምእመናንን አሠቃያቸው፡፡ እርሱም ሊቀ ጵጵስናን የደረበ በአብያተ ክርስቲያናት ሁሉ ላይ የሰለጠነ ነው፡፡ ይህም መኮንን አባ ሚናስ የሚባል የአባ ብንያሚንን ወንድም ይዞ ካሠቃየው በኋላ ጎኖቹን በእሳት አቃጥሎ ከባሕር ጣለው፡፡ በዚያም ወራት ንጉሥ ሕርቃል በሕልሙ ‹‹እነሆ ግዙራን የሆኑ ብዙ ሕዝቦች በላይ መጥተው በምድር ሁሉ ላይ ይነግሣሉ›› የሚል ራእይ አየ፡፡ ለንጉሡም አይሁድ እንደሆኑ መስሎት ነበር፡፡ ለወዳጆቹም ይህን ራእይ አስረዳቸው፡፡ ራእዩ ግን ስለ እስላሞች መንግሥት የሆነች ናት፡፡ በዚያንም ጊዜ ያትሮብ ከሚባል ምድር መጥተው በሶርያ ምድር ነገሡ፡፡ በዚያንም

ተአምኆ ዘሥሉስ ቅዱስ (አቀድም ተአምኆተ)፡ ገብረ ሥላሴ እንዳዘጋጀው

‹‹በመጀመሪያ አይሁድ በኢየሩሳሌም ራቁቴን ሰቀሉኝ፣ አሁን ደግሞ አንተ ድጋሚ በሮም ራቁቴን ትሰቅለኝን?›› ብሎ ተናገረው፡፡ ዮሐንስም እጅግ ደንግጦ ‹‹እንዴት አድርጌ ልሳልህ?›› ብሎ የሳለውን ሥዕል ቢጠይቀው ሥዕሉም ‹‹ከለሜዳ አልብሰህ ሳለኝ›› አለው፡፡ ዮሐንስም እንዳለው ከለሜዳ አልብሶ ከሳለው በኋላ ሥዕሉን ትኩር ብሎ ተመልክቶ ቢስመው ከንፈሩ አንድ ቀን ተኩል ያህል ተጣብቆ ቆይቷል፡፡ ዛሬም ቅድስት ቤተ ክርስቲያናችን የምትጠቀምባቸውን የጌታችንን ስነ ስቅለት የሚያሳዩ ሥዕሎች መገኛቸው ይህ ወንጌላዊው ዮሐንስ የሳለው ሥዕል ነው፡፡
ቅዱስ ዮሐንስ በተለያዩ ስሞች ይጠራል፡፡ በሕይወቱና በኑሮው ሁሉ ጌታችንን ለመምሰል ይጥር ነበርና ጌታችንም እጅግ ይወደው ስለነበር ‹‹ፍቁረ እግዚእ›› ተባለ፡፡ የታላቁ ያዕቆብ ታናሽ ወንድም ስለሆነና አባቱም ዘብድዮስ ስለሚባል ‹‹ዮሐንስ ወልደ ዘብድዮስ›› ተባለ፡፡ ለጌታችን ባለው ቅናትና ከወንድሙ ጋር ሆነው ባሳዩት የኃይል ሥራ እንዲሁም የጌታችንን አምላክነት በመግለጡ ‹‹ወልደ ነጎድጓድ›› ተብሏል፡፡ ነገረ መለኮትን ከሌሎቹ በበለጠ ሁኔታ አስፍቶና አምልቶ በማስተማሩ ‹‹ነባቤ መነኮት ወይም ታኦሎጎስ›› ተብሏል፡፡ ኃላፊውንና መጻዒውን ጊዜ በራእዩ ስለገለጠ ‹‹አቡቀለምሲስ›› ተባለ፣ ይህም በግሪክኛ ባለራእይ ማለት ነው፡፡ የጌታችንን መከራ መስቀሉን እያስታወሰ 70 ዘመን ሙሉ እያለቀሰ ስለኖረና ፊቱም በሀዘን ስለተቋጠረ ‹‹ቁጹረ ገጽ›› ተብሏል፡፡
የቅዱስ ዮሐንስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን!
+ + +

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥር 4-ሐዋርያው ቅዱስ ዮሐንስ ወልደነጎድጓድ የፍልሰቱ መታሰቢያ ዕለት ነው፡፡
+ በሕይወት ዘመናቸው ሁሉ ሁልጊዜ ዐርብ ዐርብ ያከፍሉ የነበሩት የጌታችንን መከራ እያሰቡ አናታቸውን አቁስለው ሲተላ ትሉን ለወፎች ይመግቡ የነበሩትና ዋሽራን ለ30 ዓመታት በሹመት ያገለገሉት የዋሸራው አቡነ መልከጼዴቅ ዕረፍታቸው ነው፡፡
+ ዳግመኛም በዚኽች ዕለት ስንክሳሩ ‹‹ተጋዳይ የሆነ በጥላው ብቻ ከይሲን የገደለ የደብረ ቢዘኑ አባ ናርዶስ የዕረፍቱ መታሰቢያ ነው፡፡ እርሱም እግሮቹ እስኪያብጡ ድረስ ቆሞ በመጸለይ የተጋደለ ነው›› በማለት በአጭሩ የገለጸው ጻድቁ አባ ናርዶስ ዕረፍቱ ነው፡፡
አቡነ መልከጼዴቅ ዘዋሸራ፡- መርሐቤቴ ያሉት ማለትም በደጃቸው የተቀበረውን ሰው ዐፈር የማስበሉት ጻዲቅ የሚዳው አቡነ መልከጼዴቅና የዋሸራው አቡነ መልከጼዴቅ ሁለቱ የተለያዩ ናቸው፡፡ እኚህኛው የዋሸራው አቡነ መልከጼዴቅ ከአባታቸው ከዘካርያስና ከእናታቸው ስነ ክርስቶስ የተወለዱት አቡነ መልከጼዴቅ ዘዋሸራ ትውልድ ሀገራቸው ጎጃም ዋሸራ ሲሆን በታላቅ ተጋድሎና በሹመት ያገለገሉትም በዚሁ ነው፡፡ ዲቁናንና ቅስናን ከግብፅ ተቀብለው በዋሽራ 30 ዓመት በሹመት አገልግለዋል፡፡ ጻድቁ የሚታወቁበት ትልቁ ተጋድሎአቸው በሕይወት ዘመናቸው ሁሉ ሁልጊዜ ዓርብ ዓርብ ያከፍሉ ነበር፡፡ የመድኃኔዓለምን 13ቱን ሕመማተ መስቀሎች በማሰብ አናታቸውን በድንጋይ እያቆሰሉ ቁስሉ ሲተላ ትሉን ለወፎች ይመግቡ ነበር፡፡ በ40 ቀን ውስጥ አንዷን ቀን ብቻ ነው ውኃ ይጠጡ የነበረው፡፡ ጻድቁን የቅኔ ተማሪዎች በዋሸራ ይዘክሯቸዋል፡፡ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን!
+ + +
ቅዱስ ዮሐንስ ወንጌላዊ፡- ቅዱስ ዮሐንስ ወንጌልን ለመስበክ ዕጣ የደረሰው እስያ ስለነበር ደቀ መዝሙሩን አብሮኮሮስን አስከትሎ ሄደ፡፡ ይኽችውም ኤፌሶን በጥንቱ በታናሽ እስያ በዛሬው የቱርክ ግዛት ውስጥ ከተማ ናት፡፡ ዛሬ ኢያዞሎክ ተብላ የጥንት ታሪኳ ጠፍቷል፡፡ አስቀድሞ ቅዱስ ጳውሎስ ወንጌልን ሰብኮባታል፡፡ ደቀ መዝሙሩን ቅዱስ ጢሞቴዎስንም በከተማዋ ላይ ኤጲስቆጶስ አድርጎ ሾሞት ነበር፡፡ እርሱም በግፍ እስከተገደለበት ጊዜ ድረስ ቅዱስ ዮሐንስን እየረዳው በከተማዋ ብዙ አገልግሏል፡፡ በኋላ ግን በግፍ ገድለውታል፡፡
ቅዱስ ዮሐንስ ወደ ኤፌሶን ለመሄድ በመርከብ ሲሳፈር መርከቡ በማዕበል ተሰበረ፡፡ ደቀ መዝሙሩን አብሮኮሮስን መዕበሉ ወደ አንዲት ደሴት አደረሰው፡፡ ቅዱስ ዮሐንስ ግን በመርከቡ ስባሪ ተንጠልጥሎ በባሕሩ ማዕበል መካከል 40 ቀንና 40 ሌሊት ከኖረ በኋላ ማዕበሉ ተፍቶ አብሮኮሮስ ካለበት ደሴት አደረሰውና ተያይዘው ኤፌሶን ከተማ ገቡ፡፡ የከተማይቱም ሰዎች እጅግ ክፉዎች ስለነበሩ መጀመሪያ ላይ ቅዱስ ወንጌልን መስበክ አልቻሉም ነበር፡፡ እነርሱም እጅግ ክፉዎች መሆናቸውን ስላወቀ ቅዱስ ዮሐንስ ገና ዕጣው ሲደርሰው በሀዘን አልቅሶ ነበር፡፡ አሁንም ከተማው በገቡ ጊዜ ቅዱስ ዮሐንስ ምክንያት በመፍጠር ሮምና ለምትባል ሴት የውሽባ ቤቷ እሳት አንዳጅ ሆኖ አብሮኮሮስም ዕቃ አጣቢ ሆነው ተቀጠሩ፡፡ የቀጠረቻቸው ሴትም እጅግ ታሠቃያቸው ጀመር፡፡ ባሮቿ እንደሆኑ ተስማምተው ስለጻፉላት ትደበድባቸውም ነበር፡፡
እነርሱም በታላቅ ጉስቁልና ውስጥ እየኖሩ እያለ በአንዲት ዕለት የአገረ ገዥው ልጅ ለመታጠብ ወደ ውሽባው ቤት ገባ፡፡ በውሽባ ቤቱም የሰይጣን ኃይል ስለነበረበት የመኰንኑን ልጅ አንቆ ገደለው፡፡ የአገሪቱም ሰዎች ሁሉ ለሞተው የመኰንን ልጅ ሊያለቅሱ ሲሰበሰቡ ቅዱስ ዮሐንስም አብሮ ቆሞ ሲመለከት ሮምና መጥታ ‹‹በጌታዬ ልጅ ሞት ልትደሰት መጣህን›› እያለች ረገመችው፡፡ እርሱም ‹‹አይዞሽ አትዘኚ›› አላትና ወደ ሞተው ልጅ ቀርቦ በመስቀል ምልክት ካማተበበት በኋላ በፊቱ እፍ አለበት፡፡ የሞተውም ልጅ ድኖ ተነሣ፡፡ የሀገሪቱም ሰዎች እጅግ ደነገጡ፡፡ ሮምናም ደንግጣ ‹‹እግዚአብሔር የሚሉት አምላክ አንተ ነህን›› ብላ ጠየቀችው፡፡ ቅዱስ ዮሐንስም ‹‹በፍጹም እኔ አምላክ አይደለሁም፣ እኔ የእርሱ አገልጋዩና ሐዋርያው ነኝ እንጂ›› አላት፡፡ ሮምናም ስለበደለቻቸው በደል ሁሉ መሪር ዕንባን እያለቀሰች ይቅር እንዲሏት ለመነቻቸው፡፡ እነርሱም አረጋጉዋት፡፡ ከሕዝቡም ውስጥ ብዙዎቹ በጌታችን አመኑ፡፡ ቅዱስ ዮሐንስም ሌሎች ብዙ ድንቅ ድንቅ ተአምራትን እያደረገ ወንጌልን እየሰበከ ከጣዖት አገልጋዮች በቀር ሁሉንም አሳምኖ አጠመቃቸው፡፡ አገልጋዮችን ኤጲስቆጶሳትን፣ ቀሳውስትንና ዲያቆናትን ከሾመላቸው በኋላ ወደ ሌሎች አቅራቢያ አገሮች ሄደ፡፡
በመጨረሻም በከሃዲውና በጨካኙ በድምጥያኖስ ዘመን በጣዖት አምላኪዎች ተከሶ ለፍርድ ቀረበ፡፡ በፈላ ውኃ ካሠቃዩት በኋለ በፍጥሞ ደሴት አጋዙት፡፡ በዚያም ሳለ ራእዩን ተመልክቶ ጻፈው፡፡ ድምጥያኖስም ከተገደለ በኋላ ከግዞቱ ተመልሶ ሦስቱን መልእክታቱንና ቅዱስ ወንጌሉን ጽፏል፡፡ ጌታችንም አስቀድሞ ሞትን እንደማይቀምስ ለዮሐንስ ቃል ገብቶለት ነበርና (ዮሐ 21፡22) ጥር 4 ቀን እንደ ኤልያስና ሄኖክ ሞትን እንዳያይ ወደ ብሔረ ሕያዋን ወስታል፡፡
ጌታችን ለዮሐንስ ያልነገረው እርሱም ያላስተማረው ምሥጢር የለም፡፡ ወንጌሉን መጻፍ ሲጀምር ‹‹በመጀመሪያ ቃል ነበረ፣ ቃልም በእግዚአብሔር ዘንድ ነበረ…›› ብሎ የጌታችን ነገር ተመራምሮ ለመድረስ ሲል በመሀል መልአኩን በዮርዳኖስ ባሕር ላይ ሲሄድ አገኘው፡፡ መልአኩም የዮርዳኖስን ባሕር በእንቁላል ቅርፊት እየጨለፈ ወደ ውጭ ሲያፈስ ተመለከተው፡፡ ዮሐንስም ተገርሞ ‹‹ምን ማድረግህ ነው›› አለው፡፡ መልአኩም ‹‹የዮርዳኖስን ባሕር ቀድቼ እየደፋሁ ልጨርሰው ነው›› ሲለው ዮሐንስም መልሶ ‹‹ታዲያ በእንቁላል ስባሪ ነውን?›› አለው፡፡ መልአኩም ‹‹አዎን›› አለው፡፡ ዮሐንስም ‹‹በከንቱ ደከምክ›› አለው፡፡ ይህን ጊዜ መልአኩም መልሶ ‹‹አንተስ እንጂ ደግሞ የአምላክን መገኘት፣ አኗኗሩንም ተመራምረህ በጥበብ ለማግኘት ብለህ ‹በመጀመሪያ ቃል ነበረ፣ ቃልም በእግዚአብሔር ዘንድ ነበረ..› ብለህ ጀምረህ የለምን? አንተ ጌታን ተመራምረህ ካገኘህና ከደረስክበት እኔም የዮርዳኖስን ወንዝ በዚህ እንቁላል ቅርፊት ቀድቼ እጨርሰዋለሁ›› አለው፡፡ ዮሐንስም ይህን ጊዜ ደንግጦ ዝቅ ብሎ ‹‹ስሙ ዮሐንስ የሚባል አንድ ሰው ነበረ…›› ብሎ ሀሳቡን ለወጠና ሌላ ታሪክ ቀጠለ፡፡
ቅዱስ ዮሐንስ ጌታችንን እስከ እግረ መስቀሉ ድረስ በመከተሉ ክርስቲያኖችን ሁሉ ወክሎ እመቤታችንን በአደራ የተቀበለ እርሱም ለመቤታችን በአደራ የተሰጠ ሲሆን እመቤታችንን ከወሰዳት በኋላ ለ16 ዓመት እየተንከባከበ ጠብቋታል፡፡ እናቱም በሕፃንነቱ ስለሞተች እመቤታችን ናት እየተንከባከበች ያሳደገችው፡፡
ቅዱስ ዮሐንስ በመልኩም ከጌታችን ጋር ይመሳል ነበር፡፡ ቅዱስ ዮሐንስ ሥዕል የመሳል ተሰጥኦም ነበረው፡፡ ጌታችን በተሰቀለበት ዘመን የነበረው ጢባርዮስ ቄሳር ልጁ በሽተኛ ነበር፡፡ የጌታችንን የማዳን ሥራ እየሰማ እነ ጲላጦስም ስለጌታችን የሚጽፉለትን ይሰማ ስለነበር ልጁን ከጌታችን መቃብር ላይ እንዲያኖሩለት ላከው፡፡ ልጁም ፈጥኖ ተፈወሰለት፡፡ ጢባርዮስ ቄሳርም በልጁ መዳን ምክንያት የጌታችንን ውለታ ማስቀመጥ ፈልጎ የጌታችንን ሥዕሉን የሚሥልለትን ሲያጠያይቅ ዮሐንስን አገናኙት፡፡ ዮሐንስም ጌታችንን ልክ በዕለተ ዓርብ እንደተሰቀለ አድርጎ በመሣል ለጢባርዮስ ቄሳር ሰጠው፡፡ ሲሥለውም በመጀመሪያ ጌታችንን ልክ እንደተሰቀለ አድርጎ ራቁቱን ነበር የሳለው፡፡ ዮሐንስ የሳለው የጌታችን ሥዕልም አፍ አውጥቶ

ዋድላ ደላንታ ላይ የአርሶ አደሩን ክምር እህል በዚህ መልኩ ወደ አመድነት ቀይረውታል።😭😭😭😭😭
ብርዱን፣ ቁሩን፣ ፀሐዩን፣ ዝናቡን ችሎ አንጀቱን አስሮ እየራበው ዓመቱን ሙሉ የለፋበትን የገበሬን የደረሰ እህል በዚህ መልኩ በደቂቃዎች ወደ አመድነት ሲቀይሩት ዓላማቸው በጦርነት ብቻ ሳይሆን በረኀብም ጭምር መግደል መሆኑን በግልጽ እየነገሩን ነው።

እንደ እግዚአብሔር መልካም ፈቃድ የአባታችን ጸጋ ዘአብና የእናታችን የቅድስት እግዚእ ኀረያ እንዲሁም የአቡነ ታዴዎስ ዘጽላልሽ የሦስቱም ቅዱሳን ገድል አንድላይ ታትሞ ታኅሣሥ 23 ቀን 2017 ዓ.ም ከማተሚያ ቤት ወጥቶ ታኅሣሥ 24 በትውልድ ቦታቸው በኢቲሳ ገዳም ሲሸጥ ውሏል።

የገዳሙ አበ ምኔትና መምህሩ ወደ አ.አ መጥተው መጽሐፉ አ.አ ላይ የሚሸጥበትን ሁኔታ ስላመቻቹ ከዛሬ ከጥር 2 ቀን ጀምሮ ገድሉን ማግኘት ትችላላችሁ።

የገጽ ብዛት= 414
ዋጋ= 500
ቦታ፦ ቤተ ጳውሊ የጉዞ ወኪል ቢሮ
ቁጥር 1፦ ፒያሳ ገነተ ጽጌ ቅዱስ ጊዮርጊስ ክርስቲያን ያስገነባው ሕንፃ 2ኛ ፎቅ ቢሮ ቁጥር 202።
ቁጥር 2፦ መገናኛ መተባበር ሕንፃ ላይ 4ኛው ፎቅ ቢሮ ቁጥር 415።

የገዳሙ አበ ምኔት ስልክ፦
0920263682

የጻድቁ የአቡነ ተክለ ሃይማኖት፤ የአባታችን የጸጋ ዘአብ፤ የእናታችን የቅድስት እግዚእ ኀረያ፤ የአቡነ ታዴዎስ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን!

እንደ እግዚአብሔር መልካም ፈቃድ የአባታችን ጸጋ ዘአብና የእናታችን የቅድስት እግዚእ ኀረያ እንዲሁም የአቡነ ታዴዎስ ዘጽላልሽ የሦስቱም ቅዱሳን ገድል አንድላይ ታትሞ ታኅሣሥ 23 ቀን 2017 ዓ.ም ከማተሚያ ቤት ወጥቶ ታኅሣሥ 24 በትውልድ ቦታቸው በኢቲሳ ገዳም ሲሸጥ ውሏል።

የገዳሙ አበ ምኔትና መምህሩ ወደ አ.አ መጥተው መጽሐፉ አ.አ ላይ የሚሸጥበትን ሁኔታ ስላመቻቹ ከዛሬ ከጥር 2 ቀን ጀምሮ ገድሉን ማግኘት ትችላላችሁ።

የገጽ ብዛት= 414
ዋጋ= 500
ቦታ፦ ቤተ ጳውሊ የጉዞ ወኪል ቢሮ
ቁጥር 1፦ ፒያሳ ገነተ ጽጌ ቅዱስ ጊዮርጊስ ክርስቲያን ያስገነባው ሕንፃ 2ኛ ፎቅ ቢሮ ቁጥር 202።
ቁጥር 2፦ መገናኛ መተባበር ሕንፃ ላይ 4ኛው ፎቅ ቢሮ ቁጥር 415።

የገዳሙ አበ ምኔት ስልክ፦
0920263682

የጻድቁ የአቡነ ተክለ ሃይማኖት፤ የአባታችን የጸጋ ዘአብ፤ የእናታችን የቅድስት እግዚእ ኀረያ፤ የአቡነ ታዴዎስ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን!

እንጦጦ ሐመረ ኖኅ ኪዳነ ምሕረት ገዳም ከጥር 3 ቀን 2012 ዓ.ም ጀምሮ የጻድቁ የአባ ሊባኖስን ታቦተ ሕግ አውጥታ ታከብራለች። የጻድቁ ክብረ በዓል በቦታው በደማቅ ተከብሮ ይውላል።
(የምትችሉ በቦታው ተገኝታችሁ የጻድቁንና የእናታችን የኪዳነ ምሕረትን በረከት ተቀበሉ።)

አባ ሊባኖስና እንጦጦ ሐመረ ኖኅ ቅድስት ኪዳነ ምሕረት ገዳም!

እንጦጦ ሐመረ ኖኅ ቅድስት ኪዳነ ምሕረት በ485 ዓ.ም. የሸዋ አባቶች የዐብዩ መድኀኔ ዓለምን እና የበረከት ኪዳነ ምሕረት ታቦትን ይዘው ለ3 ወራት የተሰባሰቡባት ቦታ ስትሆን፤ ታቦተ ኪዳነ ምሕረትን እንጦጦ ላይ አስቀምጠው ገዳሟን መሥርተው፤ ታቦተ መድኀኔ ዓለምን ግን ይዘው ወደ ዋልድባ ሔደዋል።

ከ16 ዓመታትት በኋላ በ500 ዓ.ም ደግሞ አቡነ ሊባኖስ ዘመጣዕ ከአኵሱም ወደ ሸዋ ሲመጡ ሐመረ ኖኅን በገዳምነት ገድመው፥ ጠበሏን አፍልቀው፥ ሕሙማንን ፈውሰው ተመልሰዋል፡፡

በ1967 ዓ.ም. አንድ ምእመን ፓትርያርክ ብፁዕ ወቅዱስ አቡነ ተክለ ሃይማኖትን አስፈቅደው፤ ገድላቸውን ከአኵሱም አጽፈው በማምጣት ማኅሌቱ እንዲቆም፣ ገድላቸው እንዲነበብ፤ 50 ብር እየከፈሉ የጻድቁን ዝክር እንዲገለገል አስደርገዋል፡፡

ባለውለታዋን ዘንግታ የቆየችው እንጦጦ ሐመረ ኖኅ ኪዳነ ምሕረት ገዳምም ጥር 3 ቀን 2012 ዓ.ም. ለመጀመሪያ ጊዜ ታቦተ ሕጉን አውጥታ አክብራለች፤ ከዚያ ጀመሮ የጻድቁ ክብረ በዓል በቦታው በደማቅ ተከብሮ ይውላል።
(የምትችሉ በቦታው ተገኝታችሁ የጻድቁንና የእናታችን የኪዳነ ምሕረትን በረከት ተቀበሉ።)

የአቡነ ተክለ ሃይማኖት ታላቁ ገዳም ‹‹ደብረ ሊባኖስ›› በስማቸው የተሰየመላቸው፤ ከዐለት ላይ ውኃ እያፈለቁ ድዉያንን ይፈውሱ የነበሩት የዳግማዊው ሙሴ የተአምረኛው አባት አቡነ ሊባኖስ የከበረ ዐፅማቸው ያረፈበት ገዳም ደብረ ወርቅ ሐም የሚገኘው በቅድስት ሀገራችን ኤርትራ ነው!!!

+ አቡነ ሊባኖስን በዝሙት ለመጣል በተደጋጋሚ እርቃናቸውን ወደ ዋሻቸው በመምጣት ያሳዘኗቸው ሴቶች በሚኖሩበት አካባቢ ዛሬም ድረስ የሚወለዱት ሕፃናት ያለድንግልና ነው!

+ የታላቁ አባታችን የአቡነ ተክለ ሃይማኖት ገዳም ታላቁ ደብረ ሊባኖስ ገዳም በስማቸው የተሰየመላቸው፤
+ ቅዱስ ላሊበላም ካነጻቸው እጅግ ድንቅ 11 ቤተ መቅደሶቹ ውስጥ አንደኛውን "ቤተ ሊባኖስ" ብሎ በስማቸው የሰየመላቸው፤
+ እንደ ሊቀ ነቢያት ሙሴ በተኣምራት የተለያዩ ጠበሎችን ከዐለት ላይ እያፈለቁ ድዉያንን ይፈውሱ የነበሩ፤
+ በጸሎታቸው ኀይል ለሦስት ዓመት ሰማይን የለጎሙ ስለሆኑ እንደ ቴስቢያዊው ነቢይ ኤልያስ ለጓሜ ደመና የተባሉ ታላቅ ጻድቅ፤
+ ሊቀ መላእክት ቅዱስ ገብርኤል ‹‹ወደ ቅድስት ሀገር ኢትዮጵያ ሂድና ተጋድለህን በዚያ ፈጽም ዝናህ በስፋት ይነገራል፣ ለብዙዎችም አባት ትሆናቸዋለህ›› ብሎ ራሱ መልአኩ እየመራ ወደሀገራችን ያመጣችው፤
+ እንደ ተሰዓቱ ቅዱሳን ከሮም በመምጣት በሀገራችን ላይ የወንጌልን ብርሃን ያበሩ ታላቅ ሐዋርያ እጅግ የከበሩ ጻድቅ ናቸው።

ረድኤት በረከታቸው ይደርብንና በዚኽች ዕለት ጥር 3 ቀን በዓመታዊ የዕረፍት በዓላቸው ታስበው የሚውሉት አባ ሊባኖስ ያደረጉት ተኣምር ይኽ ነው፡- የአንድ ሀገር ሰዎች በሰሜን ካለ ሀገር አንድ በጽኑ የታመመ ሰው በአህያ ጭነው አመጡና ከአንዱ ሀገርወደ አንዱ ሀገር ይዘው ሲተላለፉ ከወሰዱበት ቦታ "ስለ እግዚአብሔር ብላችሁ ወደ አባታችን አባ ሊባኖስ ቦታ ውሰዱን" አሏቸው። ሰዎችም በሚያዩ ጊዜ ይደነግጡና እየተፈራረቁ ይቀባበሉት ነበር። ወደ ክቡር አባታችን አባ ሊባኖስ ቦታ አደረሱትና ከአህያው ላይ አወረዱት።

የቦታውም ሰዎች ባዩት ጊዜ ናቁት እንጂ አልተቀበሉትም። መልኩም እጅግ ተለውጦና ልብሱም ከሰውነቱ ጋር ተጣብቆ ነበርና ሐፍረተ ሥጋውም ከቀኝ እግሩ ጋር ተጣብቆ ነበርና ፈጽመው ጠሉት። ስለዚህም ነገር የቦታው ሰዎች ሁሉ ሰዎችን "ይህን በሽተኛ ሰው ካመጣችሁበት ቦታ መልሳችሁ ውሰዱት እኛ እንዴት እናደርገዋለን? " አሏቸው። ሕመምተኛውንም እንዳያዩ ደጃፋቸውን ይዘጉ ነበር። ያመጡትም ሰዎች ይህን ሁሉ ተግዳሮት በተመለከቱ ጊዜ ከመሬት ላይ አንሥተው በአህያ ጫኑትና ወዳመጡበት ቦታ መልሰው ይዘውት ሔዱ።

ያም ሕመምተኛ በናቁትና ባልተቀበሉት ጊዜ "ክቡር አባቴ አባ ሊባኖስ ሆይ እኔ እንደ አንተ ክርስቲያናዊ እሆናለሁ እድናለሁ ብዬ ብመጣ ከዚህ ከቤትህ ያሉ ሰዎች ጠሉኝ፣ የእግዚአብሔር ቅዱስ አባ ሊባኖስ ሆይ! መገፋቴን ተመልከት..." እያለ በታላቅ ቃል አሰምቶ ጮኸ። ይህንንም ብሎ እየጮኸና እያለቀሰ ዕንባውን አፈሰሰ።

እነዚያ የተሸከሙት ደጋግ ሰዎችም ስለእርሱ አዘኑና በአህያ ጭነው ስሟ አጥቃዕሎ ወደምትባል አንዲት ሀገር አደረሱት። ይኽችውም ከአባታችን ከማር ሊባኖስ ቦታ ኹለት ምዕራፍ ያህል የምታስኬድ ናት። ከዚኽም በኃላ ከጫኑበት ከአህያው ላይ አውርደው በደጃፉ ላይእንደ ድንጋይ አስቀመጡትና ብቻቸውን ተውት። ያንጊዜም ማር አቡነ ሊባኖስ በታላቅ ወደ እርሱ መጣ። ሕመምተኛውም ሰው አባታችንን ባያቸው ጊዜ ፈራ። አባታችን አባ ሊባኖስም ህመምተኛውን በእጃቸው እግሩንና ደረቱን ይዘው ልብሱ እስከሚበጣጠስ ድረስ አቃኑት። አንዲት ሴትም በቤቷ ውስጥ ሆና ህመምተኛውን ከመሬት ላይ ሲነሣ አይታ ሮጣ ሄዳ አቀፈችውና ምን እንደሆነ ጠየቀችው። እርሱም "...ከዚህ እንደ ድንጋይ አኑረውኝ በሔዱ ጊዜ ክቡር አባታችን ማር አባ ሊባኖስ ወደእኔ መጥቶ እጆቼንና እግሮቼን ደረቴን ይዞ ሳበኝና አቃናኝ። አንቺም በመጣሽ ጊዜ እንዳትነኪው ሔደ" አላት። ይኽንንም ታላቅ ተአምር የሰሙ ሁሉ ምስጉን የሆነ እግዚአብሔርን አመሰገኑት፣ ገባሬ ተአምር የሆኑ አባታችንንም አመስግኗቸው።

ዳግመኛም አባ ሊባኖስ ያደረጉት ታላቅ ተኣምር ይኽ ነው፡- ከንጉሥ ሰይፈ አርዕድ ጭፍሮች ውስጥ በጽኑ የታመመ ትከሻውም ከጉልበቱ እስኪገናኝ ድረስ የጎበጠ አንድ ወታደር ነበር፡፡ ወደ አባታችን ወደ አባ ሊባኖስ የመቃብር ቦታ በፈረስ ጭነው አምጥተው አባታችን ሊባኖስ ዘመጣዕ ባርኮ ባለፈለቀው በሕይወት ውኃ አጠመቁትና በክቡር አባታችን በአባ ሊባኖስ መካነ መቃብር ውስጥ አስተኙት፡፡
ከዕለታትም በአንደኛው ቀን ካህናቱ በማኅሌት እያመሰገኑ ሣለ የዚያ ሕመምተኛ ወታደር አንጥንቶቹ ሲንቋቁ ሰምተው ከቤ/ክ ዕንጨት የተሰበረ መሰላቸውና ወደላይ ወደ ቤ/ኑ ጠፈር ይመለከቱ ጀመር፡፡ ዳግመኛም ወደዚያ ሕመምተኛ ወታደር ቢሄዱ ሁለንተኛው ተቃንቶ ድኖ አገኙት፡፡ ከተኛበትም ቢያነሡት እግሩና ወገቡ ጸንቶለት ተቃንቶ ፈጽሞ ድኖ በእግሩ ሔደ፡፡ አንድ ካህንም ‹‹ወንደሜ ሆይ! እንደምን ሆነህ ዳንህ?›› ብሎ ቢጠይቀው ወታደሩም ‹‹…እኔ ተኝቼ ሣለ አንድ ሰው በመነኩሴ ተመስሎ ወደእኔ መጣና በመስቀል ምልክት በላዬ ላይ አማተበ፤ ወዲያውም አጥንቶቼ ሁሉ እየተንቋቁ ጮኹ፤ ይኸው ዛሬ እናንተ እንደምታዩኝ ተቃንቼ ፈጽሜ ድኛለሁ…›› ብሎ ነገረው፡፡

ብዙ ታላላቅ ተአምራትን በማድረግ የሚታወቁት አባ ሊባኖስ በዐፀደ ነፍስ ሆነው ለዚህ የሰይፈ አርዕድ ወታደር ያደረጉለትን ይኽንን ታላቅ ተአምር ያዩና የሰሙ ሁሉ የአባ ሊባኖስን አምላክ ልዑል እግዚአብሔርን አመሰገኑት፡፡ ለቅዱስ አባ ሊባኖስ ፈጽመው ተገዙላቸው፡፡ ያም ፈጽሞ ታሞ የነበረው ወታደር አባታችን በጸሎታቸው ካፈለቁት ፈዋሽ ጠበል ይዞ ወደ ንጉሥ ሰይፈ አርዕድ ሔደ፡፡ በዚህም ምክንያት ንጉሡ ወደደው፤ ያንን ሕመምተኛ ያየውም ሁሉ እጅግ አደነቀ፡፡ ወታደሩም ብዙ ገንዘብ ባገኘ ጊዜ ገንዘቡን ሁሉ ለአባ ሊባኖስ ቤ/ክ ሰጠ፡፡ ስሙም መጣዕ መሐሮ ተባለ፡፡ (ምንጭ፡- ገድለ አባ ሊባኖስ ዘመጣዕ)

የክቡር አባታችን የማር አባ ሊባኖስ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን!

ቅዱስ እስጢፋኖስም እንዲህ አላቸው፡- ‹‹ከነቢያትስ አባቶቻችሁ ያላሳደዱት ማን ነው? የጻድቁንም መምጣት አስቀድሞ የተናገሩትን ገደሉአቸው፤ በመላእክት ሥርዓት ሕግን ተቀብላችሁ ያልጠበቃችሁት እናንተም አሁን እርሱን አሳልፋችሁ ሰጣችሁት ገደላችሁትም፡፡ ይህንም በሰሙ ጊዜ በልባቸው በጣም ተቈጡ ጥርሳቸውንም አፋጩበት፡፡ መንፈስ ቅዱስንም ተሞልቶ ወደ ሰማይ ትኵር ብሎ ሲመለከት የእግዚአብሔርን ክብር ኢየሱስንም በእግዚአብሔር ቀኝ ቆሞ አየና፡፡ እነሆ ሰማያት ተከፍተው የሰው ልጅም በእግዚአብሔር ቀኝ ቆሞ አያለሁ አለ፡፡ በታላቅ ድምፅም እየጮኹ ጆሮአቸውን ደፈኑ፣ በአንድ ልብ ሆነውም ወደ እርሱ ሮጡ፤ ከከተማም ወደ ውጭ አውጥተው ወገሩት፡፡ ምስክሮችም ልብሳቸውን ሳውል በሚሉት በአንድ ጎበዝ እግር አጠገብ አኖሩ፡፡ እስጢፋኖስም ‹ጌታ ኢየሱስ ሆይ ነፍሴን ተቀበል› ብሎ ሲጠራ ይወግሩት ነበር፡፡ ተንበርክኮም ‹ጌታ ሆይ ይህን ኃጢአት አትቍጠርባቸው› ብሎ በታላቅ ድምፅ ጮኸ፡፡ ይህንም ብሎ አንቀላፋ፡፡ ሳውልም በእርሱ መገደል ተስማምቶ ነበር፡፡ 7:52-60፡፡ ቅዱስ እስጢፋኖስ ስለንጽሕናው ስለድንግልናው፣ ስለሰማዕትነቱ ስለተጋድሎው እና ስለስብከቱ ስለተአምራቱ ሦስቱ አክሊላት ተቀዳጅቷል፡፡
ቅዱስ እስጢፋኖስ አምላኩን ክርስቶስን በብዙ ነገር መስሏል፡፡ በመጨረሻዋ የመሞቻው ሰዓት ላይ እንኳን ሆኖ አምላኩን አብነት አድርጎ ተገኝቷል፡፡ ጌታችን ‹‹ነፍሴን ተቀበላት›› እንዳለ ሁሉ ቅዱስ እስጢፋኖስም ‹‹አቤቱ ጌታ ሆይ ነፍሴን ተቀበላት›› ብሏል፡፡ ጌታችን ‹‹አባት ሆይ የሚያደርጉትን አያውቁምና ይቅር በላቸው›› እንዳለ እስጢፋኖስም ‹‹ጌታ ሆይ ይህን ኃጥአት አትቁጠርባቸው የሚያደርጉትን አያውቁምና›› በማለት ለገዳዩቹ ምሕረትን ለምኗል፡፡ በጌታችን ጸሎት እነ ፊያታዊ ዘየማንን ጨምሮ እልፍ ነፍሳት ወደ ንስሐ ተመልሰው ገነት መንግስተ ሰማያትን እንደወረሱ ሁሉ በቅዱስ እስጢፋኖስም ጸሎት ብዙ ነፍሳት ድነው ገነት መንግስተ ሰማያትን ወርሰዋል፡፡ የጌታችን ቅዱስ መስቀል እልፍ ሙታንን ያስነሣ ድውያንን ይፈውስ እንደነበር ሁሉ የቅዱስ እስጢፋኖስም ዐፅም ሙታንን ያስነሣ ድውያንን ይፈውስ ነበር፡፡ ቅዱስ እስጢፋኖስ የተወገረበት ድንጋይ ሰባት አብያተ ክርስቲያናት ታንጸውበታል፡፡
የቅዱስ እስጢፋኖስ ልደቱና ዕረፍቱ ጥር 1 ቀን ነው፡፡ መእመናንም ሥጋውን ወስደው በክብር ቀበሩት፡፡ ጥቅምት 17 የተሾመበት ነው፡፡ መስከረም 15 ቀን ፍልሰተ ሥጋው ነው፡፡ የቅዱስ እስጢፋኖስ ቅዱስ ዐፅሙ ሙትን ያስነሣ ድውይን ይፈውስ ነበርና አይሁድ በቅናት ተነሥተው እንደ ጌታችን ቅዱስ መስቀል የቅዱስ እስጢፋኖስን ዐፅም አርቀው በመቆፈር ቀብረው በላዩም ቆሻሻ በመጣል ለ300 ዓመት ያህል ተቀብሮ ኖሮ በመጨረሻ በፈቃደ እግዚአብሔር እንደ ቅዱስ መስቀሉ ተቆፍሮ በመውጣት መስከረም 15 ቀን ቅዱስ ዐፅሙ ወጥቶ በክብር በስሙ በታነጸው ቤተ ክርስቲያን በክብር ተቀምጧል፡፡ ይኸውም የሆነው እንዲህ ነው፡- ሰማዕቱ ቅዱስ እስጢፋኖስ ካረፈ ከ300 ዓመት በላይ በሆነ ጊዜ ጻድቁ ንጉሥ ቆስጠንጢኖስ ሲነገሥና ሃይማኖትን በመላው ዓለም አቀና፡፡ ተዘግተው የነበሩ ገዳማትና አብያተ ክርስያናት ተከፈቱ፡፡ በዚህም ወቅት የቅዱስ እስጢፋኖስ ሥጋው በሚገኝበት በኢየሩሳሌም አካባቢ ሉክያኖስ ለሚባል ሰው ቅዱስ እስጢፋኖስ በራእይ ተገለጠለትና ‹‹እኔ እስጢፋኖስ ነኝ፣ ሥጋዬ በዚህ ቦታ ተቀብሯል›› በማለት ሥጋውን ያወጡ ዘንድ አዘዘው፡፡ ሉክያኖስም ለኢየሩሳሌሙ ኤጰስ ቆጶስ ሄዶ ነገረውና ወደ ቦታው ሄደው ሲቆፍሩ ታላቅ ንውጽውጽታ ሆነና ሳጥኑ ተገኘ፡፡ ከሳጥኑ እጅግ ደስ የሚል በዓዛ ወጣ፡፡ በዚያ ቦታም ቅዱሳን መላእክት ሲያመሰግኑ ተሰሙ፡፡ ኤጲስ ቆጶሳቱና ካህናቱም የቅዱስ እስጢፋኖስን ሥጋ በክብር በታላቅ ዝማሬ ወስደው አስቀመጡት፡፡
ከዚህም በኋላ እንዲህ ሆነ፡- በኢየሩሳሌም የሚኖር የቁስጥንጥንያ ተወላጅ የሆነ ስሙ እለእስክንድሮስ የሚባል ሰው ነበር፡፡ እርሱም ለቅዱስ እስጢፋኖስ ውብ የሆነች ቤተ ክርስቲያን ሠርቶለት ሥጋውን አፍልሰው በዚያ በክብር አኖሩት፡፡ ከ5 ዓመት በኋላም እለእስክንድሮስ ዐረፈና ሚስቱ በቅዱስ እስጢፋኖስ አስክሬን ጎን ቀበረችው፡፡ ከሌሎች ከ5 ዓመቶችም በኋላ ሚስቱ የባሏን አስክሬን ወደ ቁስጥንጥንያ አገር ይዛ ልትሄድ አስባ ወደ መቃብሩ ስትሄድ የባሏን አስክሬን የወሰደች መስሏት በእግዚአብሔር ፈቃድ የቅዱስ እስጢፋኖስን ሣጥን ወስዳ እስከ አስቃላን ከተማ ድረስ ተሸከመችውና በመርከብ ተሳፍራ ወደ ቁስጥንጥንያ ሄደች፡፡
የእለእስክንድሮስም ሚስት በመርከብ ስትጓዝ ጣዕም ያለው የመላእክትን ዝማሬ ሰማች፡፡ ልታየውም በተነሣች ጊዜ ሣጥኑ የቅዱስ እስጢፋኖስ ሥጋ ያለበት መሆኑን ዐወቀቸ፡፡ ወደ ኢየሩሳሌምም ለመመለስ አልተቻላትም ይልቁንም ይህ እንዲሆን የእግዚአብሔር ፈቃድ መሆኑን ዐውቃ ለዚህ ክብር ስላበቃት አመሰገነች፡፡ ቁስጥንጥንያም እንደደረሰች ለሊቀ ጳጳሱ በእግዚአብሔር ፈቃድ የቅዱስ እስጢፋኖስብ ሥጋ ይዛ እንደመጣች ላከችበት፡፡ ካህናቱና ሕዝቡም ሁሉ በታላቅ ደስታ ወጥተው በክብር ተቀበሏት፡፡ ከሥጋውም ብዙ ተአምራት ተገልጠው ታዩ፡፡ ከዚህም በኋላ ሥጋውን በበቅሎ ጭነው ሲጎትቱ ቁስጣንጢኖስ ከሚባል ቦታ ሲደርሱ የቅዱስ እስጢፋኖስን ሥጋ የያዘችው በቅሎ አልንቀሳቀስ አለች፡፡ እግዚአብሔር የቅዱስ እስጢፋኖስ ሥጋው በዚህ ቦታ እንዲኖር የፈቀደ መሆኑን ዐወቁ፡፡ ሥጋውን የተጫነው በቅሎም በሰው አንደበት ‹‹የቅዱስ እስጢፋኖስን ሥጋ በዚህ ሊያኖሩ ይገባል›› ብሎ ተናገረ፡፡ ይህንንም ያዩና የሰሙ ሁሉ እጅግ አደነቁ፡፡ የበለዓምን አህያ ያናገረ አምላክ አሁንም የቅዱስ እስጢፋኖስን ሥጋ የተሸከመችውን በቅሎ እንዳናገራት ዐውቀው ደስ አላቸው፡፡ የሀገሪቱም ንጉሥ በቦታው ላይ ውብ ቤተ ክርስቲያን ሠርተውለት ሥጋውን በውስጧ በክብር አኖሩ፡፡ ከሥጋውም ብዙ አስገራሚ ተአምራት ተፈጽመው ታዩ፡፡
የሊቀ ዲያቆናት የቅዱስ እስጢፋኖስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን!

የመጀመሪያ ክርስቲያኖች የአማኞች ቊጥር በከፍተኛ ሁኔታ እየጨመረ በሄደ ጊዜ የማኅበራዊው ኑሮ አስተዳደር ማለትም የምግብንና የመሳሰሉትን ቁሳቁሶች (ገንዘብም ጭምሮ) በትክክልና በእኩልነት የማከፋፈሉ ሥራ በሐዋርያት ዘንድ አስቸጋሪ ሆኖ ተገኘ፡፡ እነርሱም ደግሞ ዋና ተግባር አድርገው በትጋት ለመያዝ የፈለጉት ማስተማርን ነበር፡፡ ስለዚህም አማኞችን ሁሉ ሰብስበው ከመካከላቸው በመልካም ጠባያቸው የተመሰገኑ በመንፈስ ቅዱስና በጥበብ የተሞሉ ሰባት ሰዎችን እንዲመርጡ አሳስቧቸው፡፡ አማኞችንም ነገሩ አስደስቷቸው ሰባት ሰዎችን መረጡ፡፡ እነርሱም፡- ቅዱስ እስጢፋኖስ (ዕረፍቱ ጥር 1)፣ ቅዱስ ጵሮኮሮስ (ሰኔ 8)፣ ቅዱስ ጢሞና (ሚያዝያ 16)፣ ቅዱስ ፊልጶስ (ጥቅምት 14)፣ ቅዱስ ጰርሜና (መስከረም 1)፣ ቅዱስ ኒቃሮና (3 ጊዜ ሞቶ የተነሣ)፣ ቅዱስ ኒቆላዎስ (ሚያዝያ 15) ናቸው፡፡ ሐዋ 6፡5፡፡
እነዚህንም ቅዱሳን በከበሩ ሐዋርያት ፊት ባቆሟአቸው ጊዜ ጸልየው እጃቸውን በራሳቸው ላይ ጭነው ሾሟቸው፡፡ በከበሩ ሐዋርያት ጫንቃ ላይ ተጭኖ የነበረው ከባድ ሸክም ባሎቻቸው የሞቱባቸውን ሴቶችና ወላጆቻቸው የሞቱባቸውን ደሀ አደጎች በመርዳት ችግሮቻቸውን አቃለሉላቸው፡፡ በከበሩ ሐዋርያት ከተመረጡት ሰባቱ ዲያቆናት መካከል ሊቀ ዲያቆናት ተደረጎ የተመረጠው ቅዱስ እስጢፋኖስ ሲሆን ሌሎቹም ዲያቆናት እስከ ሕይወታቸው ፍጻሜ ወንጌልን በማስተማርና የመጀመሪያ ክርስቲያኖች በማስተዳደር በጽናት ተጋድለዋል፡፡
እነዚህም ሰባቱ ዲያቆናት ከአባቶቻቸው ከከበሩ ሐዋርያት አይተው የእነርሱንም መንፈስ ተቀብለው ያልተማሩ አህዛብን ልቡናቸውን ለመስበርና የእግዚአብሔርን ኃይልነት ተረድተው እንዲገነዘቡ በማሰብ ብዙ ድንቅ ድንቅ ተአምራትን ያደርጉ ነበር፡፡ ከእነርሱም ውስጥ በዋነኛነት ቅዱስ እስጢፋኖስ በአህዛብ ፊት ያደረጋቸው ተአምራት እጅግ ድንቅ ናቸው፡፡ ቅዱስ እስጢፋኖስ በአህዛብ መካከል ቆሞ ሲያስተምር ከቆየ በኋላ አንድ አንደበቱ ዲዳ የሆነ ሰው አጠገቡ ቢመጣ በጆሮው የሕይወት እስትንፋስ እፍ ቢልበት መስማት የማይችለው መስማት ቻለ፡፡ በዚህም ጣኦት አምላኪው ናኦስ እና ተከታዮቹ ሁሉ ወደ ቅዱስ እስጢፋኖስ ተመለሱ፡፡ ጣኦት አምላኪው ናኦስ በድርጊቱ በጣም ከመናደዱ የተነሣ በአጠገቡ የቆመውን በሬ ጠንቋዩ ናኦስ በጆሮው እፍ ብሎ ቢተነፍስበት በሬው በምትሃት ለሁለት ተሰንጥቆ በመሞቱ ወደ ቅዱስ እስጢፋኖስ የተመለሱት በናኦስ ምትሃታዊ ድርጊት በመሳባቸው እንደገና ወደ ናኦስ ተመለሱ፡፡
ቅዱስ እስጢፋኖስም በዚህ ጊዜ የአህዛብ ልቡና ወላዋይ እንዳይሆንና እንዳይጠፉም በማሰብ ናኦስ እፍ ብሎ ለሁለት ሰንጥቆ የገደለውን በሬ መልሶ በሕይወት እንዲያስነሣው ናኦስን ጠየቀው፡፡ ነገር ግን ናኦስ ያንን ማድረግ አልቻለም፡፡ ከዚህም በኋላ ቅዱስ እስጢፋኖስ ‹‹ናኦስ ዳግመኛ ሕይወት ዘርቶ ማስነሣት ካልቻለ እኔ ነገሩ ሀሰተኛ ነው ማለት ነው፣ እኔ ግን በእግዚአብሔር ኃይልና ድንቅ ሥራ ይህን ለሁለት ተሰንጥቆ የሞተውን በሬ ዳግመኛ ሕይወት ዘርቶ እንዲነሣ አደርገዋለሁ›› በማለት ወደ እግዚአብሔር ከጸለየ በኋላ በሬውን አስነሣው፡፡ ይህንንም ተአምር አድርጎ በማስተማር ልቦናቸው ወላውሎ ወደ ናኦስ የተመለሱትን አህዛብ ገንዘቡ እንዲሆኑ በእግዚአብሔር ኃይልነት እንዲያምኑ አድርጓል፡፡ ናኦስ በአልሸነፍ ባይነትና በአጋንንት ረዳትነት ራሱን ወደ ላይ እንዲንሣፈፍ አድርጎ በአየር ላይ ቢወጣ ቅዱስ እስጢፋኖስ የእግዚአብሔርን ተአምር በማሳየት በትዕግስት ጠብቆ በአጋንንት ረዳትነት ወደ ላይ የተነሳውን ናኦስ በትምዕርተ መስቀል ቢያማትብበት ይዘውት የነበሩት አጋንንት ሁሉ ለቀውት ሲበተኑ ናኦስም ምድር ደርሶ ተንኮታኩቶ በመውደቁ በጣኦት አምላኪነት የነበሩ ሁሉ ዳግም ወደ ቅዱስ እስጢፋኖስ ተመልሰዋል፡፡
የሰማዕታት መጀመሪያ የሆነው ቅዱስ እስጢፋኖስ በትምህርቱና በተአምራቱ ብዙዎችን ወደቀናች ሃይማኖት ስለመለሰ ክፉዎች አይሁድ ቀኑበትና የሐሰት ምስክር አዘጋጁበት፡፡ ‹‹በእግዚአብሔርና በሙሴ ላይ የስድብን ቃል ሲናገር ሰምተነዋል›› ብለው በሐሰት ከሰሱትና በሸንጎአቸው አቆሙት፡፡ ቀዳሜ ሰማዕት ቅዱስ እስጢፋኖስም ከአብርሃም ጀምሮ እስከ ጌታችን ያለውን ሁሉንም እየጠቀሰ የሃይማኖትን ነገር አስተማራቸው፡፡ ነቢያትን ስለማሳደዳቸውና ስለመግደላቸው እየወቀሰ ሲናገራቸው በትምህርቱ ተናደው ጆሮአቸውን ይዘው በመጮህ በድንጋይ ወግረው ይገድሉት ዘንድ እየጎተቱ ከከተማው ውጭ አወጡት፡፡ ቅዱሱም በድንጋይ ወግረው ሲገድሉት ከጌታችን የተማረውን ‹‹አባት ሆይ የሚያደርጉትን አያውቁምና ይህን ኃጢአት አትቁጠርባቸው›› እያለ ስለገዳዮቹ ምሕረትን ይለምን ነበር፡፡ ሰማይም ተከፍቶ የእግዚአብሔርን ክብር ተመለከተ፡፡
ቅዱስ ጳውሎስ ይኸውም የቀድሞው ሳውል ቅዱስ እስጢፋኖስን በድንጋይ ሲወግሩት የገዳዮቹን ልብስ ይጠብቅና ድንጋይ ያቀብል ነበር፡፡ ‹‹የሰማዕትህንም የእስጢፋኖስን ደም ባፈሰሱ ጊዜ፥ ራሴ ደግሞ በአጠገባቸው ስቆም ተስማምቼ የገዳዮችን ልብስ እጠብቅ ነበር አልሁ›› ብሎ ራሱ ቅዱስ ጳውሎስ መስክሯል፡፡ ሐዋ 22፡20፡፡ የቅዱስ እስጢፋኖስ መምህር የነበረው ምሑረ ኦሪቱ ገማልያልና ልጁ አቢብ በእስጢፋኖስ ትምህርትና የሞቱ ሰዎች የሰጡትን ምስክርነት አይተው ከይሁዲነት ተመልሰው በክርስቶስ አምነው ተጠምቀዋል፡፡ ስለ ሰማዕቱ ቅዱስ እስጢፋኖስ በመጽሐፍ ቅዱስ ላይ እንዲህ ተብሎ ነው የተጻፈው፡- ‹‹እስጢፋኖስም ጸጋንና ኃይልን ተሞልቶ በሕዝቡ መካከል ድንቅንና ታላቅ ምልክትን ያደርግ ነበር፡፡ የነፃ ወጪዎች ከተባለችው ምኵራብም ከቀሬናና ከእስክንድርያም ሰዎች ከኪልቅያና ከእስያም ከነበሩት አንዳንዶቹ ተነሥተው እስጢፋኖስን ይከራከሩት ነበር፤ ይናገርበት የነበረውንም ጥበብና መንፈስ ይቃወሙ ዘንድ አልቻሉም፡፡ በዚያን ጊዜ በሙሴ ላይ በእግዚአብሔርም ላይ የስድብን ነገር ሲናገር ሰምተነዋል የሚሉ ሰዎችን አስነሡ፡፡ ቀርበውም ያዙት ወደ ሸንጎም አመጡትና ‹ይህ ሰው በዚህ በተቀደሰው ስፍራ በሕግም ላይ የስድብን ነገር ለመናገር አይተውም፤ ይህ የናዝሬቱ ኢየሱስ ይህን ስፍራ ያፈርሰዋል ሙሴም ያስተላለፈልንን ሥርዓት ይለውጣል ሲል ሰምተነዋልና› የሚሉ የሐሰት ምስክሮችን አቆሙ፡፡ በሸንጎም የተቀመጡት ሁሉ ትኵር ብለው ሲመለከቱት እንደ መልአክ ፊት ሆኖ ፊቱን አዩት፡፡›› 6:8-15፡፡
የአይሁድ በቅዱስ እስጢፋኖስ ላይ ያቀረቡት የክሳቸው ምክንያት ጌታችንን ከከሰሱት ክስ ጋር በሁለት ነጥቦች ይመሳሰላል፡፡ የመጀመሪያው ክሳቸው ‹‹የሙሴን ሕግ ሽሯል›› የሚል ነው፡፡ ‹‹የሙሴን ሕግ በመሻር ኦሪት አትጠቅምም አትመግብም አታድንም፤ ሐዲስ ኪዳን (ወንጌል) ግን ትመግባለች ታድናለች›› ብሏል ብለው ከሰሱት፡፡ ሐዋ 6፡13፡፡ ሁለተኛው ክሳቸው ‹‹እግዚአብሔርንም ይሰድባል›› የሚል ነው፡፡ ሐዋ 7፡50፡፡ አይሁድም የቅዱስ እስጢፋኖስን የወንጌል ቃል ንግግሮች በእግዚአብሔር ላይ እንደተሰነዘሩ ስድቦች በመቁጠር ነበር የወነጀሉት፡፡ የኦሪት የካህናት አለቃውም ቅዱስ እስጢፋኖስ ለተከሰሰበት መልስ ይሰጥ ዘንድ ሲጠይቀው እርሱ ግን ለተከሰሰበት መልስ ከመስጠት ይልቅ ከአብርሃም ጀምሮ እስከ ክርስቶስ ድረስ ያለውን የመጽሐፍ ቅዱስ ጽሑፍ በዝርዝር በሚገባ ተረከላቸው፡፡

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥር 1-ቀዳሜ ሰማዕት ቅዱስ እስጢፋኖስ ልደቱና ዕረፍቱ ነው፡፡
+ ሰማዕቱ ቅዱስ ለውንድዮስ ዕረፍቱ ነው፡፡
+ ሰማዕታ ቅዱስ ዲዮስቆሮስ፣ ቅዱስ ሰከላብዮስ እና የከበረ አባ ብኑድያስ በሰማዕትነት ዐረፉ፡፡ ከእነርሱም ጋር ቁጥራቸው 8,140 የሆኑ የአክሚም ሰማዕታት በዚህች ዕለት ምስክርነታቸውን በድል ፈጽመዋል፡፡
ሰማዕቱ ቅዱስ ለውንድዮስ፡- ቅዱስ ለውንድዮስ ሀገሩ ሶርያ ነው፡፡ በሃይማኖት በምግባሩ የተወደደ ነውና ከሃዲው ንጉሥ መክስምያኖስ ዜናውን ሰማ፡፡ ጭፍሮቹንም ልኮ ቅዱስ ለውንድዮስን አስመጣውና እምነቱን ትቶ በንጉሡ አማልክቶች እንዲያምን እያግባባው ብዙ ሽልማትም እንደሚሰጠው ቃል ገባለት፡፡ ቅዱስ ለውንድዮስ ግን ሽልማቱን በማቃለል አማልክቶቹን ረገመበት፡፡ ያንጊዜም ንጉሡ ተቆጥቶ ቅዱስ ለውንድዮስን አሰቅሎ አሠቃየው፡፡ ጌታችንም ቅዱስ ለውንድዮስን ምንም ጥፋት እንዳላገኘው አድርጎ ፈወሰው፡፡ ዳግመኛም ንጉሡ በብረት ዘንጎች አስደበደበው፡፡ ታላቅ በሆነ ድስት ውኃ አፍልተው ቅዱሱን በውስጡ ጨምረው ሰውነቱን አቃጠሉት፡፡ ነገር ግን ጌታችን ዳግመኛ ጤነኛ አድጎ አስነሣው፡፡
በመጨረሻም ንጉሡ ማሠቃየት ቢሰለቸው የቅዱስ ለውንድዮስን ራስ በሰይፍ አስቆረጠውና የሰማዕትነት ፍጻሜው ሆነ፡፡ የክብር አክሊልንም ተቀዳጀ፡፡ ከቅዱሱም ሥጋ ብዙ አስገራሚ ተአምራት ተፈጽመው ታዩ፡፡ ገድሉና ሰማዕትነቱም በድፍን ሶርያ ተሰማ፡፡ በስሙም አብያተ ክርስቲያናትና ገዳማት ተሠሩለት፡፡ ከገዳማቱም በአንዲቱ የከበረ የአንጾኪያው ሊቀ ጳጳሳት ቅዱስ ሳዊሮስ በሕፃንነቱ የተጠመቀባት ናት፡፡
የሰማዕቱ የቅዱስ ለውንድዮስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
የአክሚም ሰማዕታት፡- አክሚም በሚባል አገር ሹም የሆነ አንድ ባለጸጋ ነበር፡፡ ስሙም አልሲድማልዮስ ይባላል፡፡ ስማቸው ዲዮስቆሮስና ሰከላብዮስ የሚባሉ ሁለት ልጆችን ወልዶ በጾም በጸሎት እግዚአብሔርን በመፍራት አሳደጋቸው፡፡ ከጊዜም በኋላ አባታቸው አልሲድማልዮስ በሞት ዐረፈ፡፡ እነዚህም ሁለት ወንድማማቾች የምንኩስናን ነገር ሲመኙ የታዘዘ መልአክ ወደ እነርሱ መጥቶ ወደ ገዳማዊ አቡነ ሙሴ ገዳም እንዲሄዱ አዘዛቸው፡፡ እንደታዘዙትም ሄደው መንኩሰው በታላቅ ተጋድሎ በመኖር ታላላቅ ተአምራትን እንኪሚያደርጉ ድረስ ደረሱ፡፡ ከሃዲው ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ የክብርን ጌታ ጌታችንን ክዶ ጣዖት ማምለክ በጀመረ ጊዜ ለጣዖታት የማይሰግዱ ክርስቲያኖችን ሁሉ እንዲገድል መኮንኑን የእንዴናውን ጨካኙን ገዥ አርያኖስን አዘዘው፡፡
ጨካኙ አርያኖስም አክሚም ከተማ በደረሰ ጊዜ በመጀመሪያ አባ ብኑድያስን ይዞ አሥሮ አሠቃያቸው፡፡ ሊቀ መላእክት ቅዱስ ሚካኤልም ለቅዱሳኑ ለዲዮስቆሮስና ለሰከላብዮስ ተገለጠላቸውና ወደ መኮንኑ ዘንድ ሄደው እንዲመሰክሩና ሰማዕት እንዲሆኑ ነገራቸው፡፡ እነርሱም በታኅሣሥ 28 ቀን 24 መነኮሳት ሆነው ወደ ሰማዕትነት አደባባይ ሄዱ፡፡
አክሚም ከተማም እንደደረሱ በጌታችን የልደት ቀን ብዙ ክርስቲያኖች ከነቤተሰቦቻቸው በቤተ ክርስቲያን ውስጥ ሆነው ለምስክርነት ተዘጋጅተው አገኟቸው፡፡ አባ ብኑድያስም ሊቀድስ ገብቶ እየቀደሰ ሳለ ጌታችንን በመሠዊያው ላይ ተቀምጦ መላእክት በዙሪያው ከበውት እያመሰገኑት ሰማዕታቱ ተመለከቱ፡፡ ጌታችንም ቁርባኑን እያነሣ በካህኑ እጅ ላይ በማድረግ የተሰበሰቡትን ሲያቆርባቸው ቅዱሳኔ በግልጽ ተመለከቱ፡፡ በዚያም ጊዜ መኮንኑ አርያኖስ ፈጥኖ ደረሰና በቤተ ክርስቲያን የነበሩትንና የሀገር አለቆች ነበሩትን ብሕዋፋ እና ውኒን የሚባሉትን አንገታቸውን ቆረጠ፡፡ ቀጥሎም ዲያቆናትን፣ መዘምራንን፣ አገልጋዮችን ሁሉ ደማቸው ከቤተ ክርስቲያን ደጃፍ ወጥቶ 20 ክንድ ያህል እስቲጎርፍ ድረስ ሴቶችንና ሕፃናትን ጭምር ምንም ሳያስቀር አረዳቸው፡፡
ከዚህም በኋላ አርያኖስ ኤጲስቆጶሱን አባ ብኑድንና ቅዱሳኑን ዲዮስቆሮስንና ሰከላብዮስን ወስዶ ለጣዖታቱ ይሰግዱ ዘንድ አዘዛቸው፡፡ አርያኖስም ቅዱሳኑ ጌታችንን በማመን መጽናታቸውነ አይቶ አጥንቶቻቸው እስኪለያዩ ድረስ አስደበደባቸው፡፡ ሊቀ መላእክት ቅዱስ ሚካኤለም መጥቶ አዳናቸው፡፡ የአርያኖስ ጭፍሮች የሆነ ከታላላቆቹ ውስጥ ስማቸው ኮርዮንና ፊልሞና ከሌሎች 40 ጭፍሮች ጋር ይህንን ተአምር ባዩ ጊዜ በጌታችን አምነው መሰከሩ፡፡ እነሱንም ታኅሣሥ 30 ቀን እሳት ጨመሯቸውና የሰማዕትነትን አክሊል ተቀዳጁ፡፡ በዚያ ከተሰበሰቡትም ሰዎች ውስጥ የሚያስገድዳቸው ሳይኖር በፈቃዳቸው የጌታችንን ክብር እየመሰከሩ ዘለው ከእሳቱ ውስጥ እየገቡ ሰማዕትነታቸውን በድል ፈጸሙ፡፡
ቅዱሳኑ ዲዮስቆሮስና ሰከላብዮስም ታስረው ሳሉ መልአኩ ቅዱስ ሚካኤል ተገለጠላቸውና ምስክርታቸውን እንዲፈጽሙ ነገራቸው፡፡ በነጋታውም ጨካኙና ከሃዲው ለጣዖቱ እንዲሰግዱ ግድ ሲላቸው እምቢ ቢሉት የቅዱስ ዲዮስቆሮስን ሁለቱን ዐይኖችን አስወለቃቸው ነገር ግን ቅዱሱ የወለቁ ዐይኖቹን ከመሬት ላይ አንስቶ ወደቦታቸው መለሳቸው፡፡ ሉክዮስ የተባለው መኮንንም ይህን አይቶ በጌታችን አመነና ከሠራዊቱ ጋር ወደ እሳት ተጥሎ በሰማዕትነት ዐረፈ፡፡ አርያኖስም እነ ዲዮስቆሮስንና ሰከላብዮስን አንገታቸውን በሰይፍ ይቆርጡ ዘንድ አዘዘ፡፡ ጌታችንም ከቅዱሳኑ ተገለጠላቸውና ታላቅ ቃልኪዳን ገባላቸው፡፡ ከዚህም በኋላ የቅዱስ ዲዮስቆሮስን አንገቱን ቆረጡት፣ ሰከላብዮስ ግን ከወገቡ ላይ ቆረጡት፡፡ 24ቱን መነኮሳትን ከቁመታቸው ሰነጠቋቸው፡፡ የሁሉም ሰማዕተነታቸው ጥር አንድ ቀን ተፈጸመ፡፡ በአክሚም ከተማ ሰማዕት የሆኑትም በአጠቃላይ ቁጥራቸው 8140 ሆነ፡፡ የሰማዕታቱ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን!
+ + +
ቀዳሜ ሰማዕት ቅዱስ እስጢፋኖስ፡- እስጢፋኖስ ማለት ‹‹መደብ›› ማለት ሲሆን በግሪክ ቋንቋ ‹‹አክሊል›› ማለት ነው፡፡ በግብሩ የቀን ሃሩር የሌሊት ቁር የማይለውጠው፣ መብራት ማለት ነው፡፡ ትውልዱ ከነገደ ብንያም ሲሆን አባቱ ስምዖን እናቱ ሐና ይባላሉ፡፡ እነርሱም እግዚአብሔርን ከሚፈሩ ከነቢያትና ከጻድቃን ወገን ናቸው፡፡ በመጀመሪያ ሁለት ወንድ ልጆችን ወለዱ፡፡ አንዱ ይሁዳ ሲባል ሁለተኛውም ቅዱስ እስጢፋኖስ (አስተፓኖስ) ነው፡፡ እስጢፋኖስ የተወለደው ጥር 1 ቀን በእስራኤል ሃገር ውስጥ ልዩ ስሟ ሐኖስ በተባለች ቦት ነው፡፡ የተወለደውም በስለት ነው፡፡ እርሱም ከመጥምቁ ዮሐንስ እግር ሥር በመሆን ተምሯል፡፡ በኋላም ወደ ቅዱሳን ሐዋርያት በመሄድ ይላላካቸውና ያገለግላቸው ነበር፡፡ በኢየሩሳሌም ቤተ ክርስቲያን ከተሾሙት ከ7ቱ ዲያቆናት አንዱ ሲሆን የዲያቆናት አለቃ እርሱ ነው፡፡ ቅዱስ እስጢፋኖስ ወንጌልን በማስተማሩና ብዙዎችን ክርስቶስን ወደማመን ስለመለሳቸው ክፉዎች አይሁድ በጠላልትነት ተነስተውበት ጥር 1 ቀን በ34 ዓ.ም ከጌታችን ቀጥሎ ከምእመናን ወገን የመከራውን ገፈት ስለተቀበለ (በድንጋይ ተወግሮ በሰማዕትነት ስላረፈ) ‹‹ቀዳሜ ሰማዕት›› ተሰኘ፡፡ በሌላ በኩል ደግሞ ‹‹ሊቀ ዲያቆናት ቅዱስ እስጢፋኖስ›› እየተባለ ይጠራል፡፡ ይኸውም የከበሩ ቅዱሳን ሐዋርያት በሰባቱ ዲያቆናት ላይ አለቃ አድርገው በሾሙት ጊዜ የተሰጠው ስያሜ ነው፡፡

አልበላም›› አለው፡፡ አባ ቆሪልም ‹‹ችግርህ በጊዜው ጊዜ ይፈጸማልና አሁን ብላ›› አለው፡፡ ከእራት በኋላም በየመኝታቸው ተኝተው ሳለ የሌሊት እኩሌታ ሲሆን ልጁ አባ ቆሪልን ከግመሎቹ ጋር ቆሞ ሲጸልይ አየው፡፡ ግመሎቹ ሲሰግድ ይደግዳሉ፤ ሲቆም ይቆማሉ፡፡ በነጋም ጊዜ አባ ቆሪል ተልባ ይጭንባቸው ዘንድ ወደ ማሳ ወሰዳቸው፡፡ ልጁም ለመርዳት አብሮ ሄደ፡፡
በማሳ ያለውን ተልባ አባ ቆሪል መጫን ሲጀምር ልጁም ሁለተኛውን ግመል ወስዶ ያለ አቅሙ ብዙ ሸክም አሸከመው፡፡ ግመሉም መንቀሳቀስ አቅቶት ሳለ ልጁ ሊመታው ዱላ ሲያነሣ ግመሉ ‹‹አባቴ ቆሪል ሆይ! በላዬ ጉዳት እንዳያደርስ ይህን ሰው አታሰናብተው፣ እርሱ ያለችሎታዬ አሸክሞኛልና›› ብሎ በሰው አንደበት ጮኸ፡፡ አባ ቆሪልም መጥቶ ሸክሙን አቃለለለትና ልጁን ‹‹ልጄ ሆይ! በማይችለው መጠን ለምን አሸከምከው? አንተ የምታዝነውና ወደኔ የመጣኸው ልትሸከመው የማትቸለውን ሸክም በላይህ ስላመጡብህ አይደለምን?›› አለው፡፡ ወደቤትም በገቡ ጊዜ ልጁ ዕቃውን ቦታ ይገልጥለት ዘንድ አባ ቆሪልን ለመነው፡፡ አባ ቆሪልም ልጁን ለሌላ ለማንም እንዳይናገር ካስማለው በኋላ ዕቃው ያለበትን ቦታ ነገረው፡፡ ልጁም ወደቤቱ ተመልሶ ለሚስቱ ነገራትና አባ ቆሪል እንደነገረው ከቤተ ክርስቲያኒቱ በስተምሥራቅ ባለው ትንሽ ዋሻ ውስጥ ዕቃውን አገኙት፡፡ ከነገሥታት መዛግብት እንኳን የሚመስለው የሌለ ብዙ መዝገብን አገኙ፡፡ እርሱም ለኤጲስቆጶሱ በመንገር ዕቃውን ሰጠው፡፡ ኤጲስቆጶሱም መዝገቡን እንዲጠብቅ ለራሱ ለልጁ ሰጠው፡፡ ጻድቁ አባ ቆሪልም መልካም የሆነ ተጋድሎውን ፈጽሞ ታኅሣሥ 29 ቀን በሰላም ዐረፈ፡፡

የቅዱሳኑ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን!
+ + +

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ታኅሣሥ 30-አስፈሪ የሆኑ ታላላቅ ዘንዶዎችን በዋሻ ውስጥ ሲመግቧቸው የነበሩና ዘንዶዎቹም በሰው አንደበት ያመሰገኗቸው አባ ዘካርያስ ዕረፍታቸው ነው፡፡
+ በሕይወተ ሥጋ ሳሉ ለሰዎች በሌላ ቦታ በረድኤት ይገለጡ የነበሩት አባ ዮሐንስ ዕረፍታቸው ነው፡፡
+ ጌታችንን በመሠዊያው ላይ ከቅዱሳን መላእክቶቹ ጋር በግልጽ ያዩት የነበሩት የገዳመ አስቄጥሱ አባ ዮሐንስ ዕረፍታቸው ነው፡፡
+ ዳግመኛም በዚህች ዕለት የጨካኙ መኮንን የአርያኖስ ጭፍሮች የነበሩት ኮርዮንና ፊልሞና ከ40 ወታደሮቻቸው ጋር በሰማዕትነት ዐርፈዋል፡፡
አቡነ ዮሐንስ ዘገዳመ አስቄጥስ፡- በአባ መቃርስ ገዳም በአስቄጥስ አበ ምኔት የነበረ ታላቅ አባት ነው፡፡ እርሱም በተሾመ ጊዜ ቤተ ክርስቲያን በርታለች፡፡ ለሕዝቡም ቅዱስ ቍርባንን በሚያቆርብ ጊዜ ኃጢአት የሠራውንና ጽድቅ የሠራውን ለይቶ ያውቅ ነበር፡፡ ጌታችንንም በመሠዊያው ላይ ከቅዱሳን መላእክቶቹ ጋር ያየዋል፡፡ በአንዲት ዕለት ሥራው የከፋ አንዱን ቄስ ወደ ቤተ ክርስቲያን ሲመጣ አየው፡፡ ከእርሱም ጋር ያሉ ብዙዎች ርኩሳን የረቀቁ አጋንንት ከበውት አፉ ውስጥ ልጓም አድርገዋል፡፡ ወደ ቤተ ክርስቲያንም ከመግባቱ በፊት የእግዚአብሔር መልአክ ከመሠዊያው ወጥቶ በእሳት ሰይፍ ከቄሱ ክፉ መናፍስትን አሳደዳቸው፡፡ ቄሱም ወደ ቤተ መቅደስ በገባ ጊዜ መቀደሻውን የክህነት ልብስ ለበሰ፡፡ ሁለመናውም እንደ እሳት ሆነ፡፡ ቀድሶም ለሕዝቡ ሥጋውንና ደሙን አቀበላቸው፡፡ ልብሰ ተክህኖውንና የመቀደሻውን ሽልማት ከላዩ አውልቆ ወደ ውጭ በወጣ ጊዜ እነዚያ የጠቆሩ ርኩሳን መናፍስት ተቀብለው እንደቀድሞው አደረጉበት፡፡ አባ ዮሐንስም ይህን ነገር ለመነኮሳቱ ሲያስረዳ ‹‹እንዲህ አላቸው፡- ‹‹በቅዳሴ አገልግሎት ጊዜ ለኃጢአተኛውና ለጻድቁ ቄስ ልዩነት የለም፤ ስለ ሕዝቡ እምነት ያ ኅብስት ተለውጦ የክርስቶስን ሥጋ ይሆናልና ወይኑም የከበረ ደሙን ይሆናልና›› አላቸው፡፡ ዳግመኛም በምሳሌ አድርጎ ‹‹በብረት፣ በብርና በወርቅ እንደሚቀረጽ እንደ ንጉሥ ማኅተም ነው፣ ምኅተሙም አይለወጥም፡፡ እንዲሁ ከካህናትም የክህነት ጸጋ አይለወጥም እርሱ እግዚአብሔር በጊዜው ጊዜ ለሁሉም ለእያንዳንዱ እንደሠራው ይከፍለዋል እንጂ›› እያለ አስተማራቸው፡፡
ይህን ታላቅ አባት አረማውያን የበርበር ሰዎች ማርከው ወስደው ብዙ አሠቃይተውታል፡፡ ወደ ገዳሙም ከተመለሰ በኋላ በሞት የሚያርፍበትን ዕለት ዐውቆ መነኮሳቱን ሰብስቦ በቀናች ሃይማኖት እንዲጸኑ ካስተማራቸው በኋላ ነፍሱን በእግዚአብሔር እጅ ሰጠ፡፡ ዕረፍቱም ታኅሣሥ 30 ቀን ነው፡፡ መነኮሳቱም በክብር ከቀበሩት በኋላ የተገነዘበትን ልብስ ቆርጠው በመከፋፈል ለበረከት ከወሰዱት በኋላ ብዙ ድውያንን ፈውሰውበታል፡፡
+ + +
አባ ዮሐንስ፡- ይኽም ቅዱስ በትሩፋት በተጋድሎ እጅግ የተመሰገነ ነው፡፡ የምንኩስና ልብስን ከለበሰ ጀምሮ ሀብተ ትንቢትና ሀብተ ፈውስ ተሰጥቶት ብዙ ሕሙማንን የሚፈውስ ሆነ፡፡ ሊመጣ ዘንድ ያለውንም እንዳለፈ ይናገራል፡፡ ዝናውም በሀገሩ ሁሉ ተሰማ፡፡
አባ ዮሐንስን ሁልጊዜ የሚጎበኘውና ወዳጁ የሆነ አንድ ደገኛ መኮንን ነበረ፡፡ የመኮንኑም ሚስት በሏን ወደ አባ ዮሐንስ ዘንድ እንዲወስዳት ሁልጊዜ ትለምነው ግድ ትለው ነበር፡፡ መኮንኑም ሚስቱን ‹‹የከበረ አባ ዮሐንስ ከ40 ዓመት ጀምሮ የሴቶችን ፊት አላየምና አንቺን ይዤሽ መሄድ አልችልም›› አላት፡፡ መኮንኑም ወደ አባ ዮሐንስ ሄዶ ሚስቱ ያለችንና ጽኑ የሆነ ፍላጎቷን በነገረው ጊዜ አባ ዮሐንስ ‹‹በእግዚአብሔር ፈቃድ የፈለገችውን እፈጽምላታለሁ›› አሉት፡፡ በዚያችም ሌሊት የከበረ አባ ዮሐንስ ለዚያች ሴት በሕልም ተገለጠላትና ‹‹ጸድቅ ያልሆንኩ ወይም ነቢይ የእኔን ፊት ታዪ ዘንድ የምትሽ አንቺ ሴት ከእንግዲህስ የእኔን ፊት ለማየት አትሽ›› ካላት በኋላ በላዩዋ ላይ ጸልዮ ባረካት፡፡
በማግስቱም የከበረ አባ ዮሐንስ ያች ሴት አባ ዮሐንስ በመንፈስ እንዳታዩአት ለባሏ ነገረችው፡፡ መልኩንና አምሳያውንም አመለከተችው፡፡ ከዚህም በኋላ ከብዙ ሙገሳና የምስጋና ቃል ጋር ባሏን ወደ አባ ዮሐንስ ላከችው፡፡ አባ ዮሐንስም ባሏን ባየው ጊዜ ፈገግ ብሎ ‹‹የሚስትህ ምኞቷ የተፈጸመላት አይደለምን? በዚህች ዕለት በእግዚአብሔር ፈቃድ የምኞቷን አግኝታለችና›› አለው፡፡ መኮንኑም የአባ ዮሐንስን ትሩፋትና ደግነት እጅግ አደነቀ፡፡ ይኽም ቅዱስ አባት አባ ዮሐንስ ጭንቅ በሆነ ተጋድሎ 90 ዓመት ከኖረ በኋላ በዚህች ዕለት በሰላም ዐረፈ፡፡
+ + +
አባ ዘካርያስ፡- ይኽም ቅዱስ ከመመንኮሱ አስቀድሞ በጎዳና ሲጓዝ አረማውያን የሆኑት በርበሮች ይዘው ሊያርዱት ሲሉ የገዳሙ አለቃ በዚያች ጎዳና ሲሄድ አይቶ ጨኸ፡፡ እነርሱም ብዙ ሠራዊት የሰረሰባቸው መስሏቸው ፈርተው ጥለው ሸሹ፡፡ ሲሸሹም ከባሕር ገብተው ሰጠሙ፡፡ ዘካርያስም ከመሞት ከዳነ በኋላ ወደ አባ ጳኩሚስ ገዳም ሄዶ መነኮሰ፡፡ በጾም ጸሎት ተወስኖ በታላቅ ተጋድሎ ሲኖር ሰይጣን በቅናት ተነሣበትና በወላጅ አባቱ ተመስሎ በሕልም ታየውና ‹‹መሞቻዬ ደርሷልና ትቀብረኝ ዘንድ ፈጥነህ ና›› አለው፡፡ አባ ዘካርያስም ዕውነት መስሎት ፈጥኖ ወደ አባቱ ቢሄድ አባቱን ፍጹም ጤነኛ ሆኖ አገኘው፡፡ አባ ዘካርያስም የሰይጣን ፈተና መሆኑን ዐውቆ ወደ በዓቱ ተመለሰና ሰይጣንን ድል እስካደረገው ድረስ በዓቱን ዘግቶ በጽኑ እየተጋደለ ኖረ፡፡
ከዚህም በኋላ አባ ዘካርያስ ወደ አበ ምኔቱ ገብቶ ወደ ኢየሩሳሌም ለመሄድ እንዳሰበ በመንገር ፈቃድ ጠየቀና አበ ምኔቱም ፈቀደለት፡፡ አባ ዘካርያስም በማግሥቱ ወደ ኢየሩሳሌም ሲሄድ ፊታቸው የሚያበራ ሦስት ሰዎች ሲጠብቁት አገኛቸውና ከእነርሱ ጋር አብሮ ሄደ፡፡ አበ ምኔቱም አባ ዘካርያስ ከሄደ በኋላ የእርሱን በዓት ሊጎበኝ ሲሄድ ሦስት ታላላቅ ዘንዶዎች በምድር ላይ ሲርመሰመሱ አገኛቸው፡፡ አበ ምኔቱም ባያቸው ጊዜ እጅግ ፈራ ዘንዶዎቹ ግን በስሙ ጠሩትና ወደ እነርሱ ዘወር ሲል ‹‹አባት ሆይ ዘወትር ይመግበን የነበረ አባታችን ዘካርያስ ከዚህ ወዴት ሄደ?›› ብለው በሰው አንደበት አበ ምኔቱን ጠየቁት፡፡ እርሱም ይህን ከአውሬዎቹ አፍ በሰማ ጊዜ እጅግ አደነቀ፣ መብልንም ሰጣቸው፡፡ አባ ዘካርያስም ወደ በዓቱ ተመልሶ በብዙ ተጋድሎ ከኖረ በኋላ በዚህች ዕለት በሰላም ዐረፈ፡፡
+ + +
ቅዱሳን ሰማዕታት ኮርዮንና ፊልሞና፡- እነዚህም ሁለት ሰማዕታት የጭፍሮች አለቆች የነበሩ ናቸው፡፡ የሰማዕትነታቸውም ምክንያት የአክሚም ታላላቆች ከሆኑ ከሰማዕታት ከዲዮስቆሮስ፣ ከሰከላብዮስና ከብኑድያስ የተደረጉትን ታላላቅ ተአምራት ባዩ ጊዜ የወታደርነት የማዕረግ ሽልማታቸውን ጥለው በከሃዲው መኮንን በአርያኖስ ፊት ቆመው ‹‹እኛ በዕውነተኛ አምላክ በክርስቶስ የምናምን በግልጽ ክርስቲያኖች ነን›› አሉት፡፡ አርያኖስም ብዙ ካሠቃያቸው በኋላ በመጨረሻ ከእሳት ምንደጃ ውስጥ ጨመራቸው፡፡ በዚህም የሰማዕትነታቸው ፍጻሜ ሆነና የክብር አክሊልን ተቀዳጁ፡፡
ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን!

+ + +
ታኅሣሥ 28 እና ታኅሣሥ 29 በዓመታዊ በዓላቸው ታስበው የሚውሉ ሌሎች ቅዱሳን
በዚህችም ቀን የከበሩ ቅዱሳን አባቶቻችን አብርሃም፣ ይስሃቅ፣ ያዕቆብ መታሰቢያ በዓላቸው ነው፡፡
ዳግመኛም በዚህች ዕለት (ታኅሣሥ 28) ከእንዴናው አገር ሰዎች ውስጥ 150 ወንዶችና 24 ሴቶች በሰማዕትነት ዐርፈዋል፡፡ እነዚህም ቅዱሳን ሰማዕታት አስቀድመው ከሃድያን የነበሩ ናቸው፡፡ የእንዴናው መኮንን የከበረ ሶርያዊ ጳውሎስን ይዞ በሚያሠቃየው ጊዜ ከዚያ የነበሩ ሲያሠቃየው ይመለከቱ ነበር፡፡ መኮንኑም ችንካሮችን በእሳት አግሎ የሶርያዊ ጳውሎስን ዐይኖች በችንካሮቹ አውልቆ ካሠቃየው በኋላ በወህኒ ጣለው፡፡ ነገር ግን ጌታችን ጳውሎስን በተአምራት አድኖታልና በማግሥቱ ብዙ ሰዎች መጥተው ባዩት ጊዜ ፍጹም ጤነኛ ሆኖ ዐይኖቹም በርተውለት አገኙት፡፡ ይህንንም ድንቅ ተአምር አይተው ‹‹የጳውሎስ አምላክ እርሱ እውነተኛ አምላክ ነው›› ብለው ከእግሩ ሥር ሰገዱለትና እንዲጸልይላቸው ለመኑት፡፡ ያመልኳቸው ጣዖቶቻቸውንም ረገሟቸው፡፡ ወደ መኮንኑም ዘንድ ሄደው የጌታችንን አምላክነት መሰከሩ፡፡ መኮንኑም በየተራ ራስ ራሶቻቸውን አስቆረጣቸውና የሰማዕትነት አክሊልን ተቀዳጁ፡፡
+ + + + + + + + + + + + + + +
ታኅሣሥ 29
ዳግመኛም በዚህች ዕለት ልደታቸው ከከበረች ከጌታችን ልደት ጋር የተባበረላቸው ብዙ ቅዱሳን አሉ፡፡ አቡነ ገብረመንፈስ ቅዱስ፣ ቅዱስ ላሊበላ፣ ቅዱስ ነዓኩቶ ለአብ፣ ቅድስት ፍቅርተ ክርስቶስ፣ ቅዱሳን ነገሥታት አብርሐ ወአጽብሓ፣ አቡነ አካለ ክርስቶስ፣ አቡነ መዝራእተ ክርስቶስ፣ መስፍኑ ኢያሱ፣ የገርአልታው አቡነ ዳንኤል፣ አቡነ አብሳዲ፣ አቡነ ፄዋ ለጽድቅ፣ ዳግማዊ ቂርቆስ ዘቡልጋ እነዚህ 13 ቅዱሳን ልደታቸው ከጌታችን ልደት ጋር ተባብሮላቸዋል፡፡ የከበረች በረከታቸው ይደርብን!
+++

ጌታችን በሥጋ በነበረበት ወቅት መልኩን በጨርቅ ላይ ቀርጾ የላከለትና የፈወሰው ንጉሡ አቃርዮስ ዕረፍቱ ነው፡፡
ዳግመኛም በዚህች ዕለት ሰሲግድ አብረውት የሚሰግዱና በሰው አንደበት የሚያናግሩ ግመሎች ያሉት አባ ቆሪል ዕረፍቱ ነው፡፡
በዚህችም ቀን የአክሚም ሰማዕታት መታሰቢያቸው ነው፡፡ እነርሱም በከበረ የልደት በዓል በቤተ ክርስቲያን ውስጥ የቁርባን ቅዳሴ አድርገው ተሰብስበው ሳሉ እነሆ የክብር ባለቤት ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስን በመሠዊያው ላይ ሥጋውንና ደሙን ለሕዝቡ ሲያቀብላቸው ተመከተቱት፡፡ በዚህም ታላቅ ደስታ ውስጥ እያሉ ጨካኙ መኮንን አርያኖስ ድንገት መጥቶ ከበባቸውና ቀሳውስቱን፣ መምህራኑን፣ ዲያቆናቱን፣ ሁሉንም በሰይፍ ፈጃቸው፡፡ ደማቸው ከቤተ ክርስቲያኑ ደጃፍ ወጥቶ ሃያ ክንድ ያህል እስቲጎርፍ ድረስ ወንዶችንና ሴቶችን ልጆችንም ምንም ሳያስቀር ሁሉንም በሰይፍ ራስ ራሶቻቸውን አስቆረጣቸው፡፡እነርሱም የሰማዕትነት አክሊልን ተቀዳጁ፡፡ የዕረፍታቸውም ዜና ጥር አንድ ቀን ተጽፏል፡፡
ንጉሥ አቃርዮስ፡- የሮሀ ሀገር ንጉሥ ሲሆን ግዛቱ በሶርያ አገር ሰርሜን በምትባል ክፍል ነው፡፡ እርሷም ሮሀ ናት፡፡ ይኽም ንጉሥ አቃርዮስ ጌታችንን ሳያየው ያመነበት ነው፡፡ አስቀድሞም ጣዖትን ሲያመልክ የኖረ ነው፡፡ መፃጉዕ ሆኖ ለባለ መድኃኒቶች ሁሉ ገንዘቡን ሰጥቶ ሊያድኑት አልቻሉም፡፡ በዘመኑም ጌታችን በሥጋ በዚህች ምድር ነበረና የሚያደርጋቸውን አስደናቂ ተአምራት ሁሉ ሰማ፡፡ ከዚህም በኋላ ንጉሥ አቃርዮስ ለጌታችን እንዲህ ብሎ መልዕክት ጻፈለት፡-
‹‹የሰውን ሥጋ ለብሰህ በኢየሩሳሌም የተገለጥህ የእግዚአብሔር ልጅ ሆይ! ምስጋና ይድረስህ፡፡ ከእርሱ ሳትለይ ወደታች ለላከህ ለቸር አባትህም ምስጋና ይድረሰው፡፡ አንተ እንደምስተካከለው ክርስቶስ እንደሆንክ በኅሊናዬ ለገለጠልኝ መንፈስ ቅዱስም ምስጋና ይሁን፡፡ ያለወንድ ዘር በድንግልና ለወለደችህ እናትህ ምስጋና ይሁን፡፡ ለሚያምኑብህ ሁሉ ሰላምታ ይድረሳቸው፡፡ እኔ በአንተ አምኜ ከንቱ ጣዖትን ከማምለክ አንተን ወደ ማምለክ ተመለስኩ፡፡ በእኔም ላይ ንጉሥ ትሆን ዘንድ ሀገሬንም ትባርክ ዘንድ ከበሽታዬም ታድነኝ ዘንድ ከኃጢአቴም ታነጻኝ ዘንድ ወደእኔ ና፡፡ ጌታዬ ሆይ! የከበረ ስምህን አይሁድ ሲጠሉ ለአንተ በኢየሩሳሌም መኖር ምን ያደርግልሃል? በቀድሞ ዘመንም ድንቅ ተአምራቶችን በማድረግ ከግብጽ አገር ባወጣሃቸው ጊዜ አላመኑብህም፡፡ በበረሃም 40 ዓመት መናውን በመገብካቸው ጊዜ አጉረመረሙብህ፡፡ አሁንማ በሚራብና በሚጠማ ምድራዊ ሥጋ ቢያዩህ ሀሳባቸው ምን እንደሆነ አንተ ታውቃለህ ከጥንትም ጀምሮ የተሠወረውን አንተ ታውቃለህና… ›› እያለ ይህንና ይህን የመሳሰለውን ጽፎ ለጌታችን ላከለት፡፡
የንጉሥ አቃርዮስም መልእክተኞች ወደ ጌታችን በመጡ ጊዜ ጌታችን ገና ሳይነግሩት ያመጡለትን መልአክት ዐውቆ ነጭ ልብስ አንሥቶ ፊቱን አሸበት፡፡ የፊቱም መልክ በልብሱ ላይ ቀረ፡፡ መልእክትንም በመጻፍ ሐዋርያው ታዴውን አስይዞ ላከለት፡፡ ጌታችን የጻፈለት መልእክትም ‹‹ይህን የእኔ መልክ የሆነውን ሥዕል ተቀበል፤ እርሱም የምትሻውን ሁሉ ይፈጽምላሃል፡፡ ከበሽታህም ይፈውስሃል፡፡ ሀገርህንም ይባርካል፤ መንግሥትህንም ያጸናል፡፡ ይህ ሥዕል እኔን ነውና ይለወጥ እንደሆነ በውኃ እሳት ፈትነው›› የምትል ናት፡፡ ንጉሥ አቃርዮስም የጌታችንን መልእክት ካነበበ በኋላ የጌታችን ሥዕል የተቀረጸበትን ነጭ ጨርቅ እሳት ውስጥ ቢከተው ሳይቃጠል ውኃ ውስጥ ቢከተው ሳይርስ ምንም ምን ጥፋት ሳይደርስበት አገኘው፡፡ የሮሀ አገር ሰዎችም ከንጉሣቸው ጋር በጌታችን የመለኮት ሥልጣን አመኑ፡፡ ጌታችን የላከላቸው ሥዕሉም ስፍር ቁጥር የሌላቸው ብዙ ድንቅ ድንቅ ተአምራትን አደረገላቸው፡፡ ንጉሡንም ከበሽታው ፈወሰው፡፡ ንጉሥ አቃርዮስም ዕድሜውን ፈጽሞ በሰላም ዐረፈ፡፡
+ + +
አባ ቆሪል፡- ይኽም ቅዱስ ሰምኑድ ከሚባል አገር ነው፡፡ በታላቅ ተጋድሎ የሚኖር ጻድቅ ነው እግዚአብሔር የተሠወሩ ምሥጢራትን የማወቅ ጸጋ ሰጠው፡፡ የሚገለገልባቸውና ከማሳ ተልባ የሚጭንባቸው ሦስት ግመሎች አሉት፡፡ ግመሎቹም አባ ቆሪል ሲሰግድ አብረውት የሚሰግዱና በሰው አንደበት የሚያናግሩት ሆኑ፡፡
ፈራጉን በሚባል አገር ለእመቤታችን ቤተ ክርስቲያን ሊቀ ካህናት የሆነ አንድ ሰው ነበረ፡፡ ንገሥታቱና መኳንንቱ የሰጧት ብዙ ገንዘብ አላት፡፡ ሊቀ ካህናቱም የዕቃው ሣጥን ያለበትን ምሥጢራዊ ቦታ ለልጁም ሆነ ለማንም ሳይነግር በድንገት ሞተ፡፡ በዚህም ጊዜ ኤጲስቆጶሱ የንብረቱን ዓይነት ብዛት ያውቅ ነበርና የሊቀ ካህናቱን ልጅ ንብረቱን አምጣ ብሎ አስጨነቀው፡፡ ልጁም ዕቃው ያለበትን እንደማያውቅ ለኤጲስዎጶሱ ቢነግረው አላመነውምና በእጅጉ ተቆጥቶ ሊያሠቃየው ፈለገ፡፡ ልጁም ጥቂት ጊዜ እንዲሰጠውና ፈልጎ ካላገኘው በሰውነቱ ላይ የፈለገውን እንዲያደርግበት ለመነው፡፡ እርሱም ጊዜ ሰጠው፡፡
ልጁም ወደቤቱ ገብቶ ከሚስቱ ጋር ሲማከር ወደ አባ መቃርስ ገዳም ሄዶ የከበሩ መነኮሳት አባቶችን እንዲጠይቃቸው መከረችው፡፡ እርሱም ሄዶ የከበሩ አባቶችን በጠየቃቸው ጊዜ ነገሩ ከእነርሱ የተሠወረ ሆነ፡፡ ነገር ግን ከእነርሱ አንደኛው ባሕታዊ ልጁን ጠርቶ ‹‹ሰምኑድ ወደሚሉት አገር ሄደህ ‹ባለግመሉ ቆሪል› ብለህ ጠይቅ እርሱ ይነግርሃል›› አለው፡፡ ልጁም ሰምኑድ ደርሶ ስለ አባ ቆሪል ቢጠይቅ ሰዎች ያለበትን ነገሩት፡፡ ልጁም አባ ቆሪልን ከሦስቱ ግመሎቹ ጋር አገኘው፡፡ አባ ቆሪልም የልጁን ፍላጎት ሳይነግረው ዐውቆ ወደ ማደሪያው አስገባውና መብልን አቀረበለት፡፡ ልጁም ‹‹አባቴ ሆይ! እግሬን ሳትፈጽምልኝ እኔ

ፍጹም መዳን ይሆንላችሁ ዘንድ በስሙ አምናችሁ ለአምላክነቱ የምትገዙለት እውነተኞቹ የክርስቶስ ወገኖች በእናቱም በወላዲተ አምላክ በድንግል ማርያምና በቅዱሳኑ ኹሉ ፍጹም አማላጅነት የምትታምኑ የኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ልጆች ሁላችሁ እንኳን ለብርሃነ ልደቱ አደረሳችሁ! አደረሰን!!!

‹‹በጨለማና በሞት ጥላ ውስጥ ለሚኖሩ ሰዎች ታላቅ ብርሃን ወጣላቸው፤ በቅዱሳን ላይ የሚያድር እግዚአብሔር እኛን ለማዳን ልዩ ከሆነች ድንግል ሰው ሆኗልና ኑ ይህን ድንቅ እዩ፤ ስለተገለጠልን ምሥጢር ምስጋና አቅርቡ፤ ሰው የማይሆን ሰው ሆኗልና ቃል ተዋሕዷልና ጥንት የሌለው ሥጋ ጥንታዊ ቀዳማዊ ሆነ፣ ዘመን የማይቆጠርለት መለኮት ዘመን ተቆጠረለት፡፡ የማይታወቅ ተገለጠ፣ የማይታይ ታየ፣ የሕያው የእግዚአብሔር ልጅ በእርግጥ ሰው ሆነ፡፡››

‹‹ከቅድስት ሥለሴ አንዱ ወልድ መዋረዳችንን አይቶ ከሰማየ ሰማያት ወርዶ ባሕርዩን ዝቅ አደረገና መጥቶ በድንግል ማኅፀን አደረ፤ ከብቻዋ ከኃጢአት በቀርም እንደ እኛ ሰው ሆነ፡፡ ነቢያት ትንቢት እንደተናገሩለት በቤተልሔም ተወለደ፤ ፈጽሞ አዳነን፣ ወገኖቹም አደረገን፡፡›› (ቅዱስ ኤፍሬም፡፡)

የሚገኝበት አለ፡፡ ይኸንም ለመረዳት ወንጌላዊ ሉቃስ የጻፈውን እንመልከት፡፡ በይሁዳ ንጉሥ በሄሮድስ ዘመን ከአብያ ክፍል የሆነ ዘካርያስ የሚባል አንድ ካህን ነበረ፡፡ ሚስቱም ከአሮን ልጆች ነበረች፡፡ ስምዋም ኤልሳቤጥ ነበረ፡፡ ሁለቱም በጌታ ትእዛዝና ሕግጋት ሁሉ ያለነቀፉ እየሄዱ በእግዚአብሔር ፊት ጻድቃን ነበሩ፡፡
ኤልሳቤጥም መካን ነበረችና ልጅ አልነበራቸውም፣ ሁለቱም በዕድሜያቸው አርጅተው ነበር፡፡ እርሱም በክፍሉ ተራ በእግዚአብሔ ፊት ሲያገለግል፣ እንደ ካህናት ሥርዓት ወደ ጌታ ቤተ መቅደስ ገብቶ ለማጠን ዕጣ ደረሰበት፡፡ በዕጣንም ጊዜ ሕዝቡ ሁሉ በውጭ ቁመው ይጸልዩ ነበር፡፡ የጌታም መልአክ በዕጣኑም መሠዊያ ቀኝ ቆሞ ታየው፡፡ ዘካርያስም ባየው ጊዜ ደነገጠ፣ ፍርሃትም ወደቀበት፡፡ መልአኩም እንዲህ አለው፡፡ ዘካርያስ ሆይ ጸሎትህ ተሰምቶልሃልና አትፍራ፣ ሚስትህ ኤልሳቤጥም ወንድ ልጅ ትወልድልሃለች፣ ስሙንም ዮሐንስ ትለዋለህ ደስታና ተድላም ይሆንልሃል፣ በመወለዱም ብዙዎች ደስ ይላቸዋል፡፡ በጌታ ፊት ታላቅ ይሆናልና /ሉቃ.1፡5-15/፡፡
ወንጌላዊ ከተረከው የተገኘ ቅርጸ ሐሳብ የቱ ነው? ተብሎ ቢጠየቅ ትክክለኛ ጥያቄ ሆኖ ይገኛል፡፡ ፍሬ ሐሳቡ መልአኩ ገብርኤል ለዘካርያስ ስለመጥምቁ ዮሐንስ መወለድ ያበሠረበት ጊዜ መቼ ነው? የሚለው ነው፡፡ ይኸ በዕብራውያን ዘንድ በዓለ አስተሥርዮ ተብሎ ይከበር የነበረው ቀን መሆኑ ነው፡፡ በዓለ ሥርየትም ሲባል ደግሞ በዕብራውያን አቈጣጠር በሰባተኛው ወር ማለት /ጥቅምት አሥር ቀን የሚውል ታላቅ በዓል ነው/ /ዘሌ.16፡29-34/፡፡ /ዘኊ.29፡7-11/፡፡
እነሆ ዘካርያስ ወደ ቤተ መቅደስ በገባ ጊዜ መልአኩ ያበሠረው በዚህ ጊዜ ነው፡፡ /ሉቃ. 1፡8-10፡21/፡፡ ይህ ዘካርያስ የተበሠረበት ቀን በአይሁድ በዓለ ሥርየት የዋለበት በዕብራውያን የዘመን አቈጣጠር ጥቅምት 10 ቀን ለመሆኑ ከጥንት አባቶች ዮሐንስ አፈወርቅ ማር.ዮሐንስ መስክረዋል፡፡
አሁንም ደግሞ ይህ ቀን ከኢትዮጵያ የቀን አቈጣጠር ያለው ተዛምዶ እንደሚከተለው ነው፡፡ መጀመሪያ ነገር በባሕረ ሐሳቡ የአቈጣጠር ሕግ እንደሚታወቀው ሁሉ 5500ዓመተ ዓለምን በዐቢይ ቀመር፣ በንዑስ
ቀመር፣ በማዕከላዊ ቀመር ተተንትኖ ተከፋፍሎ ውጤቱ የ5500 ዓመተ ዓለም ተረፈ ቀመር 9 ሆኖ ስለሚገኝ አንድን ለዘመን አትቶ መንበሩ 8 ይሆናል፡፡ 8x11=88-60=28 አበቅቴው 28 ካለፈው የተያዘ 11
የጨረቃ እና ዕለቱ 28 አበቅቴ ሲደመር ሠረቀ ሌሊቱ፣ 10 ሆኖ መጥቅዑም 2 ይሆናል፡፡ በሠረቀ ሌሊቱ 10+4=14 ጨረቃ ሆነ፡፡ እንግዲህ 14 የጨረቃ ሌሊት ይዘን እስከ መስከረም 16 ቀን ብንሄድ በዚያን ጊዜ የጨረቃ ብርሃን 29 መሆኑን ያሳየናል፡፡ መስከረም 18 ቀን ደግሞ የጨረቃ ብርሃናዊ ልደት ነው፡፡ የአይሁድ የቀዳማዊ ወርኅ ታሥሪን /መባቻ/ ነው፡፡ በኢትዮጵያ ፀሐያዊ አቈጣጠር መስከረም ስለ አላለቀ እንዲህ እያልን እሰከ መስከረም 27 ቀን እንሄዳለን፡፡
በዕብራውያን ጥቅምት 10 ቀን ሲሆን በእኛ ደግሞ መስከረም 27 እንደነበረ እንረዳለን፡፡ በዚሁ ዘካርያስ ልጅ እንደሚወልድ ተበሠረ፡፡ ዘካርያስም ይህን አገልግሎት ከፈጸመ በኋላ ከበዓለ ሥርየት በኋላ እስከ 15ኛው የጥቅምት ጨረቃ በዓል ስለአልነበረ ወደ ቤቱ ገባ መጥምቁ ዮሐንስ ተጸነሰ፡፡ ይህም ሊቁ ኢትዮጵያዊው ቅዱስ ያሬድ ከሁለት ቀንም በኋላ ኤልሳቤጥ ጸነሰች፡፡ በማለት አስረድቶናል፡፡ አቡን /ብርሃነ ሕይወት/ ድጓ የታኅሣሥ ገብርኤል/ ቅዱስ ያሬድ ከሁለት ቀን በኋላ ኤልሳቤጥ ጸነሰች ያለው ቀንና ዘካርያስ ልጅ እንደሚወልድ እስከ ተበሠረበት ድረስ ያለው ቀን ብንደምረው ከመስከረም ይዘነው የመጣን 27 ቀን፣ የክህነት አገልግሎቱን ፈጽሞ ወደ ቤቱ እስከ ተመለሰበት ድረስ ያለው ጊዜ 3 ቀን፣ 27+3=30 ቀናት ይሰጠናል፡፡
ሐዋርያው ሉቃስ ወደ ጻፈው ቃል እንመለስ መልአኩ ቅዱስ ገብርኤል ኤልሳቤጥ ከጸነሰች በስድስተኛው ወር ወደ ቅድስት ድንግል ማርያም መላኩ፣ እና ቅዱስ ሉቃስም ዮሐንስ ከተጸነሰ በኋላ ኢየሱስ ክርስቶስም በስድስተኛው ወሩ ከቅድስት ድንግል ማርያም ከሥጋዋ ሥጋን፣ ከነፍስዋ ነፍስን ነሥቶ ሰው የሆነበት ዕለት፣ የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን የትርጓሜና የቊጥር መምህራን በማያሻማ መልኩ ተንትነው ቀምረው ለዚህ ትውልድ ማድረሳቸው እግዚአብሔር ከእነሱ ጋር እንደ ነበር ቋሚ ማስረጃ ነው፡፡ እንግዲህ የዮሐንስ ትንቢታዊ መጸነስ ክርስቶስ ሰው ለሚሆንበት ቀን የዕለታት ፋናው እያበራ ክርስቶስ ተጸንሶ እስከ ተወለደበት ዕለት ያደርሰናል፡፡
ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ መጋቢት 29 ቀን ተጸንሶ ታኅሣሥ 29 ቀን ስለመወለዱ
ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ መቼ ተጸንሶ መቼ እንደተወለደ ለማወቅና ለመረዳት ሐዋርያው ሉቃስ ወደተለመልን የአኀዝ ቊጥር እንመለሳለን፡፡ እነሆም በስድስተኛው ወር መልአኩ ገብርኤል በናዝሬት ወደም ትኖር ወደ ድንግል ማርያም ተልኮ ጌታ ኢየሱስ ክርስቶስን እንደምትጸንስና እንደምትወልድ ነገራት /ሉቃስ. 1፡26-38/ ይህም ቀን በኢትዮጵያ አቈጣጠር መጥምቁ ዮሐንስ ከተጸነሰበት ዕለት ጀምሮ ተቈጥሮ መጋቢት 29 ቀን መሆኑ እንገነዘባለን፡፡ ለምሳሌ ጥቅምት፣ ኅዳር ታኅሣሥ፣ ጥር፣ የካቲት፣ መጋቢት ድምር 6 ወር ነው፡፡
ስለዚህ መጋቢት 29 ቀን ቃል /ቃለ እግዚአብሔር ወልድ/ ሰው ሥጋ የሆነበት፤ በድንግል ማኅፀን ያደረበት፤ በዓለ ትስብእት ነው፡፡ አሁን /ሰው የመሆኑ/ ሰው የሆነበት ቀን ከተረዳን፤ የተወለደበት ቀንና ወር ለማረጋገጥ ከመጋቢት 29 ቀን እስከ ታኅሣሥ 28 ቀን ጳጒሜን ጨምሮ ያለው ጊዜ 275 ቀናት ይሆናሉ፡፡ ይህም 275 ለ30 ሲካፈል 9 ወር ከአምስት ቀን ይሆናል፡፡ ይህም ማለት ከመጋቢት 2 ቀን፣ ከሚያዝያ እስከ ኅዳር መጨረሻ ወር ያሉት ወራት (8x30=240) ቀናት፣ 5 ቀናት የጳጒሜን፣ 28 ቀን ከታኅሣሥ፤ አጠቃላይ ድምር 275 ቀናት ናቸው፡፡ ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በከርሠ ድንግል 9 ወር ከአምስት ቀን ከቈየ በኋላ በዕለተ ሠሉስ ታኅሣሥ 29 ቀን በ1ዓ.ም ከሌሊቱ 7 ሰዓት እስከ 10 ሰዓት ባለው ጊዜ በቤተልሔም ተወለደ፡፡ /ጊዮርጊስ ወልደ አሚድ ገጽ 158 እና 159/፡፡
ይህም በሒሳባዊ መንገድ የሚደረስበት ስለሆነ አያጠራጥርም፡፡ ሕጋዊ የሆነ የወንድ ልጅ በእናቱ ማኅፀን ተጸንሶ እስከሚወለድበት ጊዜ ድረስ የሚቈይባቸው ቀናት ዘጠኝ ወር ከአምስት ቀን ለመሆኑ ከብዙ ዘመናት ጀምሮ ታምኖበት የቈየ ነው፡፡ አንዳንድ የቀናት መብዛትና ማነስ የሚታየው ህጸጽ አይነካውም /ኢሳ 7፡14፣ ገላ4፡4/፡፡ እነሆ ምሥራቃዊ ኮከብ ሰብአ ሰገልን የተወለደው ሕፃን እስከ አለበት ቦታ እየመራ እንዳደረሳቸው ሁሉ ወንጌላዊው ሉቃስም እያነጣጠረ ያመለከተው ዘካርያስ የተበሠረበት ኮከባዊ ቀንም ፋናውን እየተቈጣጠረች ለምትከታተል ኢትዮጵያዊት ኦርቶዶክሳዊት ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን ሕፃኑ ኢየሱስ ክርስቶስ እስከ ተወለደበት እንዳደረሳት ታምናለች፡፡ ስለዚህ ኢትዮጵያዊት ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን የጌታን ልደት ታኅሣሥ 29 ቀን በታላቅ ምሥጋና ታከብረዋለች፡፡ /ማቴ. 2፡1-11፣2ጴጥ.1፡19-21/፡፡

ከኢትዮጵያ ቤተ ክርስቲያን ጋር በዓለ ልደትን የሚያከብሩ አገሮች ወይም አብያተ ክርስቲያን፣ ግብጽ፣ ሶርያ፣ ህንድ፣ ኢትዮጵያ፣ አርመን ሲሆኑ ከሩቅ ምሥራቅ አብያተ ክርስቲያናት ደግሞ የግሪክ ኦርቶዶክስ የሩሲያ ቤተ ክርስቲያን ናቸው፡፡ አውሮፓውያን በዓለ ልደትን የሚያከብሩት ከእኛ 13 ቀናት ቀደም ብለው ነው፡፡ ይህም ማለት በእኛ አቈጣጠር ታኅሣሥ 16 ቀን ነው እንደ አውሮፓውያን ዘመን አቈጣጠር December 25 ቀን ነው፡፡ ልዩነቱ ለማወቅ የኢትዮጵያ ቤተ ክርስቲያን በዓለ ልደትን የምታከብረው ታኅሣሥ 29 ቀን ነው ይህም ማለት ከ29-16=13 ቀናት ወይም 16+13=29 ቀን ይሆናል፡፡ ይህ ቁጥር የሚያሳየን አውሮፓውያን ከእኛ በ13 ቀናት ቀድመው በዓለ ልደትን ሲያከብሩ ኢትዮጵያውያን ግን ከ13 ቀናት በኋላ ቈይተው ታኅሣሥ 29 ቀን በዓለ ልደትን ያከብራሉ፡፡

ጌታችን ኢየሱስ ክርሰቶስ ታኅሣሥ 29 ቀን ለመወለዱ የመሰከሩ ሊቃውንት
1. ማሪ.ኤፍሬም ሶርያዊ
2. ሰዒ.ድ ወ/በጥሪቅ
3. መበንጋዊ/ማኅቡብ
4. ጊዮርጊስ ወልደ አሚድ
5. ወልደ መነኮስ
6. በዲድስቅልያ አንቀጽ 29 ገጽ 37
7. የኢትዮጵያ መምህራን ሁሉ ናቸው
‹‹በጨለማና በሞት ጥላ ውስጥ ለሚኖሩ ሰዎች ታላቅ ብርሃን ወጣላቸው፤ በቅዱሳን ላይ የሚያድር እግዚአብሔር እኛን ለማዳን ልዩ ከሆነች ድንግል ሰው ሆኗልና ኑ ይህን ድንቅ እዩ፤ ስለተገለጠልን ምሥጢር ምስጋና አቅርቡ፤ ሰው የማይሆን ሰው ሆኗልና ቃል ተዋሕዷልና ጥንት የሌለው ሥጋ ጥንታዊ ቀዳማዊ ሆነ፣ ዘመን የማይቆጠርለት መለኮት ዘመን ተቆጠረለት፡፡ የማይታወቅ ተገለጠ፣ የማይታይ ታየ፣ የሕያው የእግዚአብሔር ልጅ በእርግጥ ሰው ሆነ፡፡››
‹‹ሰው ሆይ! ፈጽመህ ደስ ይበልህ፣ እግዚአብሔር ዓለሙን ወዶታልና አንድ ልጁንም የሚያምንበት ሁሉ እስከ ዘለዓለም ፈጽሞ ይድን ዘንድ አሳልፎ ሰጥቷልና ልዑል ክንዱን ሰደደልን፡፡››
ሰው ሆይ! ፈጽመህ ደስ ይበልህ!!!
ፍጹም መዳን ይሆንላችሁ ዘንድ በስሙ አምናችሁ ለአምላክነቱ የምትገዙለት የክርስቶስ ወገኖች በእናቱም በወላዲተ አምላክ በድንግል ማርያም ፍጹም አማላጅነት የምትታምኑ የተዋሕዶ ልጆች ሁላችሁ እንኳን ደስ አላችሁ፣ እንኳን ደስ አለን፡፡ እንኳን አደረሳችሁ፣ እንኳን አደረሰን፡፡

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ታኅሣሥ 28 እና 29-የበዓላት ሁሉ ራስ የሆነች እጅግ የከበረች የጌታችን የአምላካችን የኢየሱስ ክርስቶስ የልደቱ በዓል በእነዚህ ሁለት ቀናት በታላቅ ድምቀት ትከበራለች፡፡ እንኳን አደረሰን!
‹‹ከቅድስት ሥለሴ አንዱ ወልድ መዋረዳችንን አይቶ ከሰማየ ሰማያት ወርዶ ባሕርዩን ዝቅ አደረገና መጥቶ በድንግል ማኅፀን አደረ፤ ከብቻዋ ከኃጢአት በቀርም እንደ እኛ ሰው ሆነ፡፡ ነቢያት ትንቢት እንደተናገሩለት በቤተልሔም ተወለደ፤ ፈጽሞ አዳነን፣ ወገኖቹም አደረገን፡፡›› ቅዱስ ኤፍሬም፡፡
አምላክን የወለደች በድንጋሌ ሥጋ በድንጋሌ ነፍስ የጸናች ክብርት እመቤታችን አምላክን ከመውለዷ ከ1520 ዓመት በፊት የፈላስፋዎችን የፍልስፍና መጽሐፈ ሕግ መርምሮ የሚያውቅ በለዓም የሚባል አንድ ታላቅ ፈላስፋ ነበረ፤ እርሱም የፈላስፎች ሁሉ አለቃ ነው፡፡
ከዕለታትም በአንደኛው ቀን ከአዳም እስከ ሙሴ ዘመን ያሉትን የሰዎች ትውልድ ቁጥር የያዙ የፍልስፍና መጻሕፍትን ሁሉ ሰበሰበ፡፡ ዳግመኛም እስከ ዓለም ፍጻሜ ድረስ በየጊዜው የሚነሡትን የሰዎች ቁጥርና ትንቢት የያዘ መጽሐፍ አቅርቦ መረመረ፡፡ እነዚህንም መጻሕፍት ገልጦ ሲመረምር በውስጣቸው አምላክን የወለደች ክብርት እመቤታችንን አገኛት፡፡ ባገኛትም ጊዜ እርሷ ድንግል ስትሆን ልጇን ክርስቶስን ታቅፋ አያት፤ በአጠገቧም ታላቅና ብሩህ ኮከብ ነበረ፡፡ በዚያን ጊዜም በለዓም ቀደ መዝሙሩን ዘረደሸትን እና ከእርሱ በታች ያሉትን ፈላስፎች ሁሉ ሰብስቦ በብራናው ላይ የተሣለውን የእመቤታችንንና የልጇን የመድኃኔዓለምን ሥዕል በአጠገባቸውም ያለውን ኮከብ አሳያቸው፡፡ ፈላፋው መሰግልም በእርሱ ዘንድ ለተሰበሰቡት ፈላስፎች ‹‹ይህ ኮከብ በእናንተ ዘመን ወይም በልጆቻችሁ ዘመን ምልክት ቢያሳይ ወይም ቢገለጥ የዚያን ጊዜ ድንግል ከነልጇ ወዳለችበት መርቶ ያደርሳችሁ ዘንድ እርሱን ተከተሉት›› አላቸው፡፡ ይህንንም ምልክት ከነገራቸው በኋላ ፈላፋው በለዓምና የእርሱ ተከታዮች ሁሉ ሞቱ፡፡ ነገር ግን በሕይወት ያሉትና ከእነርሱም በኋላ የተነሡት ሰዎች ያችን ሥዕል በቤተ መዛግብት ውስጥ አኖሯት፡፡ ያችም ሥዕል ለሚጎበኟት ሁሉ በኋለኛው ዘመን የሚደረገውን አባቶቻቸው የተናገሩትን ትንቢት ይነግሯቸው ነበር፡፡
ከአንድ ሺህ አምስት መቶ ዓመታት በኋላ ጌታችን በቤተልሔም ሊወለድ ሁለት ዓመት ሲቀረው ያ ኮከብ በሀገራቸው ላይ በግልጽ ታየ፡፡ በዚያጊዜም ያንን ሥዕል ከቤተ መዛግታቸው አወጡና በሥዕሉ አጠገብ ያለውን የኮከብ ሥዕል ቢመለከቱ በአየር ላይ ከተገለጸላቸው ኮከብ ጋር አንድ መልክ ወይም ትክክል መሆኑን አረጋገጡ፡፡ አባታቸው ዘደረሸት እንዳስረዳቸው የሀገሩ ፈላስፎችና መኳንንቶች ሁሉ ከሠራዊቶቻቸው ጋር እጅ መንሻውን ይዘው ሥዕሉን ተሸክመው ለመሄድ ተነሡ፡፡ ኮከቡም ከሰው ቁመት ርቀቱ 75 ሜትር በሆነ ከፍታ ላይ ሆኖ በፊት በፊታቸው ይመራቸው ነበር፡፡ ከእነርሱ ወገን ያልሆነ ልዩ ጠባይ ወይም ባሕል ወይም ቁም ነገረኛ ያልሆነ ሰው የተከተላቸው ወይም በመሀላቸው የተገኘ እንደሆነ ኮከቡ ይሰወራቸው ነበር፡፡ ነገር ግን እነርሱ ከእርሱ ወገን ያልሆነውን ተመራምረው ከመካከላቸው ባስወገዱት ጊዜ ኮከቡ እንደቀድሞው ተገልጾ ይመራቸው ነበር፡፡ በመሸም ጊዜ ወደ ማደሪያ ቦታ ያደርሳቸውና ሲነጋ ዳግመኛ ይመራቸዋል፡፡ ኮከቡም መልኩ በብዙ ዓይነት ልውጥ ነበር፡፡ ሕፃን የታቀፈች ድንግል ብላቴናን ይመስላል፡፡ በእንዲህ ዓይነት ጉዞ እየተጓዙ ጌታችን ከተወለደበት ቦታ ኢየሩሳሌም በሁለት ዓመት ደረሱ፡፡
ኢየሩሳሌም እንደደረሱ ያ እየመራ ያመጣቸው ኮከብ ተሠውራቸው፡፡ እነርሱም እጅግ አዝነው የሚያደርጉትን አላወቁም ወደ ከተማ ገብተው ስለተወለደው ንጉሥ ጠየቁ፡፡ የእነዚህም ሰዎች አጠቃላይ ቁጥራቸው ሠላሳ ሺህ ነው፣ ነገሥታቱም ሦስት ናቸው፡፡ ለእያንዳንዱ ንጉሥ 10 ሺህ ሠራዊት ነበረውና ሄሮድስ ይህን ያህል ሰው የተወለደውን የአይሁድን ንጉሥ ለማየት መምጣታቸው እጅግ አስደነገጠው፡፡ መላዋ ኢየሩሳሌምም ከሄሮድስ ጋር ታወከቸ፡፡ ሄሮድስም የካህናት አለቆችንና የሕዝቡን ጸሐፊዎች ጠርቶ ‹‹ክርስቶስ በየት ይወለዳል?›› አላቸው፡፡ እነርሱም ‹‹በነቢይ ‹የአፍራታ ዕፃ ቤተልሔም አንቺም ከይሁዳ ነገሥታት አታንሺም ወገኖቼ እስራኤልን የሚጠብቅ ንጉሥ ካንቺ ይወለዳልና› ተብሎ ተነግሯልና በቤተልሔም ይወለዳል›› አሉት፡፡ ከዚህም በኋላ ሄሮድስ ሰብዓ ሰገልን ጠርቶ ኮከቡ የታየበትን ዘመን ከእነርሱ ተረዳ፡፡ ‹‹ሄዳችሁ የሕፃኑን ነገር መርምራችሁ ያገኛችሁት እንደሆነ እኔም መጥቼ እሰግድለት ዘንድ በእኔ በኩል ተመልሳችሁ ኑ›› አላቸው፡፡ እነርሱም የነገራቸውን ሰምተው ከንጉሡ ዘንድ ሄዱ፡፡ እነሆ ያ በምሥራቅ ያዩትና ይመራቸው የነበረው ኮከብ ዳግመኛ ወደ ቤተልሔልም እስኪያደርሳቸው ድረስ ይመራቸው ነበር፡፡ ሕፃኑም ካለበት ዋሻ ላይ ደርሶ ቆመ፡፡ ኮከቡንም ባዩት ጊዜ እጅግ ደስ አላቸው፡፡ ሕፃኑንም ድንግል እናቱ በክንዷ እንደታቀፈችው እነርሱ ከያዙት ሥዕል ጋር አንድና ትክክል ሆኖ ሆኖ ባገኙት ጊዜ እጅግ አደነቁ፤ ፈጽመውም ተደሰቱና እጅ ነሱት፤ ወድቀውም ሰገዱለት፡፡ ሣጥናቸውንም ከፍተው ወርቅ፣ ዕጣን፣ ከርቤውን እጅ መንሻ አቀረቡለት፡፡
ከዚህም በኋላ ወደ ርጉም ሄሮድስ እንዳይመለሱ በሕልም ተረድተው በሌላ መንገድ ወደሀገራቸው ተመለሱ፡፡ አምላክ በሥጋ ስለመገለጡ ዓዋጅ ነጋሪዎችና ሰባኪዎች ሆኑ፡፡ ይህችም ዕለት ነቢዩ ኢሳይያስ እንዲህ ብሎ ትንቢት የተናገረላት ናት፡- ‹‹እነሆ ድንግል ፀንሳ ወንድ ልጅ ትወልዳለች፣ ስሙንም ዐማኑኤል ትለዋለች፣ ትርጓሜውም እግዚአብሔር ከእኛ ጋር ሆነ ማለት ነው፡፡ ስለዚህችም የበከረች ድንግል ነቢይ ሕዝቅኤል ‹‹እግዚአብሔርም አለኝ ‹ይህች በር ተዘግታ ትኖራለች፣ አትከፈትም፣ የሚገባበትም የለም የእስራኤል ፈጣሪ እግዚአብሔር እንደተዘጋች ይገባባታልና ተዘግታ ትኑር››› አለ፡፡
ነቢዩ ዳንኤልም ‹‹ሌሊት በራእይ አየሁ ‹እነሆ ታላቁ እንደ ሰው ልጅ በሰማይ ደመና መጣ፤ ዘመኑን ወደሚያስረጅ ደረሰ፣ ከፊቱም አቀረቡት፣ የዘላለም አገዛዝ፣ ጌትነት፣ መንግሥት ተሰጠው፡፡ ሕዝቡና አሕዛቡ ሁሉ መንደር መንድረው የሚኖሩትና ነገዱም ነገሥታቱም ሁሉ ይገዙለታል፤ አገዛዙም የዘላለም አገዛዝ ነው፤ መንግሥቱም የማያልፍ የማይጠፋ ነው››› አለ፡፡
ዳግመኛም ኢሳይያስ ‹‹እግዚአብሔር እንደ እኔ የሥጋ መጋረጃ በመጋረድ ተገለጠልኝ›› አለ፡፡ አሁንም ደግሞ ‹‹አዲስ ሰማይ አዲስ ምድር እሠራ ዘንድ አለኝ›› አለ፡፡ ሁለተኛም ‹‹በእሴይ ሥር በትር ትወጣለች፣ ከእርሷም ጽጌ አበባ ይወጣል›› አለ፡፡ ዳግመኛም ‹‹ሕፃን ተወልዶልናልና ወንድ ልጅም ተሰጥቶናልና ይኸውም ሥልጣን በጫንቃው የሆነ ክርስቶስ ነው፣ ስሙም ድንቅ መካር፣ ኃያል አምላክ፣ የዘላለም አባት፣ የሰላም አለቃ ይባላል›› አለ፡፡ ነቢዩ ኤርምያስም ስለ እግዚአብሔር ‹‹በዚያን ወራት ለዳዊት ብርሃንን አወጣለሁ፣ በምድርም የቀና ፍርድን ያደርጋል፣ እግዚአብሔርም ያመኑትን ያድናቸዋል›› አለ፡፡ ኤልሳም ‹‹እግዚአብሔር ከሰማይ ይወርዳል፣ በእስራኤል ልጆች አደባባይም በመመላለስ ለሕዝቡ ዕውነትን ያስተምራቸዋል፡፡ ከአብርሃም ልጅነት ልዩ ከሆኑ ወገኖች በቀር አሕዛብ ሁሉ ይታዘዙለታል›› አለ፡፡ ናሆምም ‹‹እግዚአብሔር በእኔ አርአያ ይመጣል፣ ልብሱም እንደልብሴ ነው›› አለ፡፡

ኢዩኤልም ‹‹የእግዚአብሔር ዙፋን የሆነች ብላቴና ድንግልን አየሁ፣ እርሷም እንደ እሳት ያልባት ነበር፡፡ ስለእርሷ ‹ይህች ማናት?› ብዬ ኪሩብን ጠየቅሁት፡፡ እርሱም ‹ከአዳም ልጆች የተመረጠች የእግዚአብሔር ዙፋን ይህች ድንግል ናት፣ በእርሷም የተጎሳቆሉ አሕዛብ ይድናሉ፤ ለአመነባትም ረድኤትና መጠጊያ ናት› ብሎ ነገረው፡፡›› ዳዊትም በመዝሙሩ ‹‹እግዚአብሔር አንተ ልጄ ነህ፣ ዛሬም በተዋሕዶ ወለድኩህ አለኝ፡፡ ለምነኝ አሕዛብን ርስት አድርጌ እሰጥሃለሁ፣ ግዛትህም በመላው ዓለም ነው፡፡›› ዳግመኛም አብ አለ ‹‹ቀዳማዊ ወልድ በኃይል ቀን ካንተ ጋራ ሳለሁ ከአጥቢያ ኮከብ በፊት ከሆድ ወለድኩህ፣ እንደ መልከ ጸዴቅ ሥርዓት አንተ የዓለሙ አገልጋይ ካህን ነህ ብሎ እግዚአብሔር ማለ፣ ከማለም አይፀፀትም፡፡››
ቤዛ ይስሃቅ በግዕ ከኅቱም ዕፀ ሳቤቅ እንደተገኘ፣ ለእስራኤልም በበረሃ ውስጥ ከኅቱም ዓለት ውኃ እንደፈለቀ፣ የደረቀ የአሮን በትርም እንደለመለመችና እንዳፈራች፣ በሶምሶንም እጅ ውስጥ ከአህያ መንጋጋ አጥንት ውኃ እንደፈሰሰ እንዲሁ የጌታችን ልደት በኅቱም ድንግልና ሆነ፡፡ በዕፀ ጳጦስ ውስጥ እሳት እንደነደደች፣ ዕፂቱም እንዳልተቃጠለች እንዲሁ የመለኮቱ እሳት ድንግልን አላቃጠላትም፡፡
ነቢያት በትንቢታቸው ‹‹በሬ የገዢውን አህያም የጌታውን ጋጣ አወቀ›› (ኢሳ 1፡3)፣ ‹‹አቤቱ ድምፅህን ሰምቼ ፈራሁ ሥራህንም አይቼ አደነቅሁ፤ በሁለት እንስሳ መካከል አየሁህ›› (ዕን ፫፥፪) ብለው እንደተናገሩት ጌታችን በበረት ውስጥ አህያና ላም ትንፋሻቸውን ገብረውለታል፡፡ የሌሊቱን ቁር ለመግለጽ ነው፡፡ አባ ጊዮርጊስ ዘጋሥጫም ዓለምን የሚገዛው በኪሩቤል ሠረገላ ላይ የሚቀመጠው የባሕርይ አምላክ ኢየሱስ ክርስቶስ በከብቶች በረት የመወለዱን ነገር በማንሣት በአድናቆት ‹‹በበረት ውስጥ የዓለም ገዢ መተኛት እጅግ ድንቅ ነው፤ በበረት ከጽርሐ አርያም ይልቅ ረዘመ፤ ከምድር ዳርቻም ሰፋ፤ ሕዝቅኤል ካየው ሠረገላ ዳንኤልም ካየው ኪሩባዊ ዙፋን በረት በለጠ (ሕዝ 1፡18-23፣ ዳን 7፡9)፤ በረት ነባቢ ለሆነ መሥዋዕት መሻተቻ መንበርን ሆነ፤ ይኸውም የቅድስቲቱ እንቦሳ ልጅ ንጹሕ በግ ነው፤ ሰማይና ምድና የማይወስኑትን በረት ቻለው፤ ወሰነውም›› አለ፡፡ በሌሊት መንጋቸውን የሚጠብቁ እረኞች ነበሩ፡፡ መልአኩ መጥቶ እንዲህ አላቸው፡- ‹‹እነሆ! ለሕዝቡ ሁሉ የሚሆን ታላቅ ደስታ የምሥራች እነግራችኋለሁና አትፍሩ፤ ዛሬ በዳዊት ከተማ መድኃኒት እርሱም ክርስቶስ ጌታ የሆነ ተወልዶላችኋልና፡፡ ይህም ምልክት ይሆንላችኋል፤ ሕፃን ተጠቅልሎ በግርግምም ተኝቶ ታገኛላችሁ›› አላቸው፡፡ ሉቃ2፡10-12፡፡ ከመለአኩም ጋራ ሠራዊተ መላእክት መጥተው ‹‹ስብሐት ለእግዚአብሔር በሰማያት ወሰላም በምድር ለዕጓለ እመሕያው-ክብር ለእግዚአብሔር በአርያም ይሁን ሰላምም በምድር ለሰውም በጎ ፈቃድ›› አሉ፡፡ ቅዱሳን መላእክትም ከእነርሱ ተለይተው ወደ ሰማይ በወጡ ጊዜ እረኞቹ እርስ በርሳቸው ‹‹እንግዲህ እስከ ቤተ ልሔም ድረስ እንሂድ፣ እግዚአብሔርም የገለጠልንን ይህን የሆነውን ነገር እንይ›› ተባባሉና ፈጥነው መጡ፡፡ ማርያምንና ዮሴፍን ሕፃኑንም በግርግም ተኝቶ አገኙ፡፡ አይተውም ስለዚህ ሕፃን የተነገረላቸውን ነገር ገለጡ፤ የሰሙትን ሁሉ እረኞቹ በነገሩአቸው ነገር አደነቁ፤ የብርሃን እናቱ እመ አምላክ ግን ይህን ነገር ሁሉ በልብዋ እያሰበች ትጠብቀው ነበር፡፡ ሉቃ 2፡13-19፡፡
መላእክትም ሰማይ መንበሩ ምድር የእግሩ መረገጫ የሆኑለት አምላክ በአጭር ቁመት በጠባብ ደረት ተወስኖ በጎል ተኝቶ በጨርቅ ተጠቅልሎ አይተውት ደስ ብሏቸው ወደ ሰማይ ቢያርጉ ከባሕርይ አባቱ ከአብ ከባሕርይ ሕይወቱ ከመንፈስ ቅዱስ ጋር በዕሪና ከመንበሩ አይተውት ‹‹ስብሐት ለእግዚአብሔር በሰማያት›› ብለው አመስግነውት በጣዕም ላይ ጣዕም፤ በጸጋ ላይ ጸጋ ተጨምሮላቸው ደስ ብሏቸዋል፡፡ ልደቱን ይሹታልና፤ መላእክትም ብቻ አይደሉም እንስሳትም አራዊትም ደስ ብሏቸዋል፡፡ ይህም ሊታወቅ አንድ ባሕታዊ ቋርፍ ሲምስ ምዳቋ ‹‹ዮም ተወልደ መድኃኔዓለም ዮም ተወልደ ቤዛ ኵሉ ዓለም ዮም ተወልደ ከሣቴ ብርሃን›› እያለች ስትዘል አይቷል። በጌታችን በልደቱ የባሕር ውኃ ወተትና ማር ተራሮች እንጀራ እንጨቶችም የበረከት ፍሬ ሆነዋል፡፡
ልደቱንም በኮከብ ተረድተው ሰብአ ሰገል (የጥበብ ሰዎች) ስማቸውም ማንቱሲማር፣ ሜልኩ በዲዳስፋ የተባሉ የፋርስ ነገሥታት ከገነት የተገኘ ወርቅ፣ ዕጣን ከርቤ አምጥተው ገብረውለታል፡፡ ይህንንስ ከምን አገኙት? ቢሉ አዳም ከገነት ከወጣ በኋላ መላእክት ቅዱስ ሚካኤል ቅዱስ ገብርኤል እና ቅዱስ ሩፋኤል ወርቅ ዕጣን ከርቤ አምጥተው ሰጡት፡፡ እርሱ ለሔዋን ሰጣት። ሔዋን ለሴት ሰጠችው። ከሴት ሲወርድ ሲዋረድ ከኖኅ ደረሰ። ኖኅ ከመርከብ ከወጣ በኋላ ለሴም ሰጠው። ሴም መልከጼዴቅን አስጠበቀው፤ መልከጼዴቅ ለአብርሃም ሰጠው። ከአብርሃም ሲወርድ ሲዋረድ በዳዊት በሰሎሞን አድርጎ ከአካዝ ደረሰ። በሱ ዘመን ቴልጌልፌልሶር ማርኮ ወስዶ ከቤተ መዛግብቱ አኑሮታል። አባታቸው ዥረደሽት ይባላል፤ ፈላስፋ ነበር። አንድ ቀን በቀትር ከውኃ ዳር ሆኖ ሲላሰፍ በሰሌዳ ኮከብ ድንግል ሕፃን ታቅፋ አየ። ያየውን በሰሌዳ ቀርጾ አስቀመጠው። ሲሞት ልጆቼ እንዲህ ያለ ኮከብ ሲወጣ ባያችሁ ጊዜ ሰማያዊ ንጉሥ ይወለዳልና ይህን ወስዳችሁ እጅ ንሱ ብሎ ሰጥቷቸዋል። አንድም በለዓም ‹‹ከያዕቆብ ቤት ኮከብ ይወጣል›› ያለውን ሰምተው ይዘው መጥተዋል፡፡ ዘኅ 20፡17፡፡
አንድም ትሩፋን በባቢሎን ሳሉ ነገሥተ ተርሴስ ወደ ስያት ስጦታ (ገጸ በረከት) አመጡ፤ ንግሥተ ሳባ ወዓረብ እጅ መንሻ ያመጣሉ እያሉ ሲጸልዩ ይሰሙ ነበረና ይኸን ይዘው መጥተዋል፡፡ አንድም ባሮክ አቴና
ወርዶ ነበር። ያን ጊዜ ዛሬ የሀገራችሁን ንጉሥ የሚገብረውን ወርቅ ኋላ ከእኛ ወገን ንጉሥ ሲወለድ ይገብረዋል ብሎ የነገራቸውን ይዘው ነው። የተወለደ ዕለት ኮከቡን አይተው አባታችን የነገረን ደረሰ ብለው 12 ሆነው ሠራዊቶቻቸውን አስከትለው ተነሱ። ብዙም ሳይርቁ ጠላት ተነስቶባቸው ዘጠኙ ተመለሱ። እኒህ ሦስቱ ግን ኮከቡ እየመራቸው ኢየሩሳሌም ደርሰው በሄሮድስ በኩል አድርገው ቤተልሔም ወርደው አግኝተው ገብረውለታል። ምሥጢሩም ወርቅ መገበራቸው፡- ይኸን የምንገብርላቸው ነገሥታት ቀድሞም ፍጡራን ኋላም ኀላፍያን ናቸው። አንተ ግን ቀድሞም ያልተፈጠርህ ነህ፤ ኋላም የማታልፍ ነህ ሲሉ፤ አንድም ወርቅ ጽሩይ ነው፤ ጽሩየ ባሕርይ ነህ ሲሉ፤ እንዲሁም በአንተ ያመኑ ምዕመናንም ጽሩያነ ምግባር ወሃይማኖት ናቸው ሲሉ። አንድም ወርቅ የሃይማኖት ምሳሌ ነው። የሃይማኖት ጽሩይነቱና ግብዝነቱ የሚታወቅ መከራ ሲቀበሉበት ነውና።
ዕጣን መገበራቸው፡- ይኸንን የምናጥናቸው ጣዖታት ቀድሞም ፍጡራን ኋላም ኀላፍያን ናቸው። አንተ ግን ቀድሞም ያልተፈጠርህ ኋላም የማታልፍ ነህ ሲሉ። አንድም ዕጣን ምዑዝ ነው፤ አንተም በባሕርይ ምዑዝ ነህ ሲሉ እንዲሁ ደግሞ በአንተም የሚያምኑ ምእመናንን ምዑዛነ ምግባር ወሃይማኖት ናቸው ሲሉ። አንድም ዕጣን የተስፋ ምሳሌ ነው። ዕጣን ከሩቅእንዲሸት ተስፋ ያልያዙትን እንደያዙት ያላዩትን እንዳዩት ታደርጋለችና።

ከርቤ መገበራቸው፡- ምንም ቀድሞ ያልተፈጠርህ በኋላም የማታልፍ ብትሆንም በሰውነትህ መራራ ሞትን ትቀበላለህ ሲሉ፤ አንድም ከርቤ የተሰበረውን ይጠግናል፤ የተለየውን አንድ ያደርጋል። አንተም ከማኅበረ መላእክት የተለየ አዳምን አንድ ታደርገዋለህ፤ ጽንዓ ነፍስ ሰጥተህ ታጸናዋለህ ሲሉ። አንድም በዕለተ ዓርብ ያቀምሱታልና ከርቤ አመጡለት። ከርቤ የምዕመናን ምሳሌ ነው። በፍቅር አንድ ይሆናሉና። ከርቤ የፍቅር ምሳሌ ነው። ከርቤ አንድ እንዲያደርግ ፤ ፍቅርም አንድ ታደርጋለችና። በአጠቃላይ ሰብአ ሰገል ወርቅ፣ እጣን ከርቤ የገበሩለት ሃይማኖት፣ ፍቅር፣ ተስፋ፣ ገንዘቦችህ ናቸው ሲሉ ነው። በሌላ መልኩ ወርቅ ለመንግሥቱ፣ ዕጣን ለመለኮቱ፣ ከርቤ ለሞቱ ምሳሌ ናቸው።
ሰብዓ ሰገል እጅ ነስተው ከወጡ በኋላ አንዱ እንዴት ያለ ሽማግሌ ነው ብሎ አደነቀ። ሁለተኛው የምን ሽማግሌ ጎልማሳ ነው እንጅ አለ። ሦስተኛው ደግሞ ሕፃን ነው እንጂ አለ። ገብተን እንይ ተባብለው ቢገቡ ሽማግሌ መስሎ ለታየው ጎልማሳ፤ ጎልማሳ መለስሎ ለታየው ሕፃን፤ ሕፃነ መስሎ ለታየው ሽማግሌ መስሎ ታያቸው። ወጥተው እንዳንተ ነው እንዳንተ ነው ይባባሉ ጀመር። መልአኩ መጥቶ እንደሁላችሁም ነው አላቸው። በጆሮ የሰሙትን በዓይን ቢያዩት ይረዳል ብለው ለሦስተኛ ጊዜ ገቡ። ሽማግሌ ጎልማሳ መስሎ ለታየው ሕፃን፤ ጎልማሳ ሕፃን መስሎ ለታየው ሽማግሌ፤ ሕፃን ሽማግሌ መስሎ ለታየው ጎልማሳ መስሎ ታያቸው። እጹብ እጹብ ብለው አመስግነው፤ አምላክነቱን ተረድተዋል። በሚሄዱበትም ጊዜ እመቤታችን የገብስ እንጀራ ጋግራ ሰጠቻቸው። ሀገራቸው እስኪገቡ ድረስ ከሠራዊቶታቸው ጋር (እያንዳንዳቸው አስር ሺህ፤ አስር ሺህ ሠራዊት) ሲመገቡ ቆይተው ከከተማቸው ሲደርሱ ይህን ቅዱስ ምግብ ከከተማችን አናስገባም ብለው ከከተማው በር ቀብረውት ገቡ። ደርሳችሁ መጣችሁን? አሏቸው። አዎን በአርባ ቀን መጣነው፤ እናቱም የሰጠችንን የገብስ እንጀራ እኛ እና ሠራዊቶቻችን ስንመገበው መጥተን ከከተማችን አናገባም ብለን ከከተማው በር ቀብረነዋል አሏቸው። አሳዩን አሉ። ተያይዘው ቢሄዱ ሲጨስ አግኝተውታል።
የልደት በዓል መቼ መከበር ጀመረ? ቀኑስ ምን ቀን ይውላል?
ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ የተወለደበትን እርግጠኛውን ዕለት ለማወቅ የአስትሮኖሚ፣ የአርኬዎሎጅና የታሪክ ምርምር ሰዎች /ሊቃውንት/ ብዙ ጥናት አድርጓል፡፡ ዳሩ ግን በአንድ ሐሳብ ሊስማሙ ባመቻላቸው፣ የክርስቲያኑ የቀን መቈጠሪያዎች በዚሁ ሁኔታ አንድ ሳይሆኑ ቀርተዋል፡፡ ይሁን እንጂ በኢትዮጵያ መከበር የተጀመረው ከአራተኛው መቶ ክፍለ ዘመን ጀምሮ እንደሆነ ታሪክ ያስረዳል፡፡ ለዚህም በጎርጎርዮሳውያን የዘመን ለቈጣጠር የሚጠቀሙት የዓለም ሕዝቦች የክርስቶስን ልደት እኛ ኢትዮጵያውያን ከምናከብረው የልደት በዓል 13 ቀን ቀድመው ያከብራሉ፡፡
የሮም ቤተ ክርስቲያን የጌታችን ልደት በታኅሣሥ 25 ቀን ታከብር እንደ ነበር ከ336ዓ.ም ጀምሮ ግልጽ ነው፡፡ ይህ ቀን በአህዛብ ዘንድ የፀሐይ በዓል እየተባለ ይከበር ስለነበር ክርሰቲያኖች ይኽንን የጣኦት አምልኮ ጠባይ ያለውን በዓል ለማጥፋት ሲሉ የጌታን ልደት በዚሁ ቀን ማክበር ጀመሩ፡፡ የምሥራቅ ቤተ ክርስቲያንም ቅድሚያ ሰጥታ የምታከብረው እ.ኤ.አ ጥር 6 ቀን የሚውለን የኤጲፋንያ በዓል ነበር፡፡ ከጥቂት ጊዜ በኋላ ግን የጌታን ጥምቀቱና ልደቱን ጥር 6 ቀን ስታከብር እንደቆየች የእውቀትና የታሪክ መድበል /ኢንሳይክሎፕዲያ/ ይገልጻል፡፡
ቤተ ክርስቲያን አንዲት ስትሆን በክርስቲያን ዓለም ውስጥ እንዲህ ያለ ልዩነት እንዴት ሊፈጠር ቻለ?
በመሠረቱ ዓለም ከመለያየት በስተቀር አንድ ለመሆን ያሰበበት ወቅት ምን ጊዜ የለም፡፡ (በታሪክ እንደምንረዳው) ልዩነቱ እንዴት እንደሆነ እንመልከት ከጌታ ልደት አስቀድሞ /በፊት/ በ46ዓ.ዓ ጁሊዮስ የተባለው የሮማ ቄሣር በጊዜው የከዋክብት መርማሪ የነበረው ሶስግነስን አስጠርቶ ተመሰቃቅሎ የነበረውን የዘመናት አቈጣጠር እንዲያስተካክል አዘዘው፡፡ ይኸም፣ ሊቅ ፈቃደኛ ሆኖ ዓመቱንም በ12 ወሮች ከፋፍሎ እያንዳንዱን ወር ከየካቲት በስተቀር በማፈራረቅ 31 እና 30 ቀናት እንዲኖራቸው አድርጎ አዘጋጀ፡፡ የካቲት ወር ግን 29 ቀን እንዲኖረው አደረገ፡፡ ነገር ግን በየአራቱ ዓመቱ አንድ ቀን ትርፍ ስለሚመጣ በአራተኛው ዓመት የካቲት 30 ቀን እንዲሆን ወሰነ፡፡ ጁሊየስ ቄሣርም የሮማው ሕዝብ በዚሁ እንዲገለገል አዋጅ አወጀ፡፡
በተጨማሪም ጁሊየስ የዓመት መለወጫ መጋቢት የነበረውን ለውጦ /አዛውሮ/ ጥር እንዲሆን አደረገ፡፡ በዚሁም የጁሊየስን የዘመን አቈጣጠር ብዙ ሀገሮች ለ1500 ዓመታት ያህል ሲገለገሉበት ቈይተዋል፡፡ ምክንያቱም የዓመቱ ቀናት ተቀምረው 365 ቀን ከሩብ ሊሆን መቻላቸው ነበር፡፡ ይህም ሆኖ የጁሊየስ አቈጣጠር ህጸጽ አልታጣበትም ምክንያቱም 11 ደቂቃ ከ14 ሰኮንድ ትርፍ ያሳይ ነበርና፡፡ ከዚህም የተነሳ እ.ኤ.አ በ1582ዓ.ም የነበረው የሮማው ፖፖ ጎርጎርዮስ /ስምንተኛ/ የከዋክብትን ሊቃውንት ሰብስቦ ከተመካከረበት በኋላ የዘመኑ አቈጣጠር ተሻሽሎ እንዲሰራበት አዋጅ አስተላለፈ፡፡ ከዚያን ጊዜ ጀምሮ የሮማ ካቶሊክ ቤተ ክርስቲያን በጎርጎርዮስ የዘመን አቈጣጠር መቈጠር ጀመረች፡፡ በእምነት ተከታዮቻቸው የሆኑትም አገሮች ተቀብለው ወድያውኑ በሥራ ላይ ሲያውሉት የጀርመን ግዛቶች ግን እስከ
17ኛው መቶ ክፍለ ዘመን ድረስ በጁሊዮስ አቈጣጠር ይጠቀሙ ነበር፡፡ እንግሊዝም ብትሆን አዋጁን የተቀበለችው በ1752ኛ.ም እ.ኤ.አ ነው፡፡ ከዚያ ወዲህ ግን ምዕራባውያን አገሮች ተቀብለውታል፡፡
ይህም ሊሆን የቻለው በ1582ዓ.ም የተጨመሩት 10 ቀናት ተጠራቅመው ጎርጎርዮስና ጁሊዮስ በተባለው የዘመን አቈጣጠር መኻከል ልዩነት ስለፈጠሩ ነው፡፡
በዘመን አቈጣጠር ልዩነት የተነሣ የምዕራባውያንና ኢትዮጵያውያን የልደት በዓልን በማክበር በ13 ቀናት ይለያያሉ፡፡ ይሁን እንጂ በመጀመሪያው እንደተናገርኩት ዓለም ብዙ ጊዜ ስለ ዘመን አቈጣጠር ችግር ገጥሟት እንደ ነበረ ግልጽ ቢሆንም ኢትዮጵያ ግን በዘመነ ኦሪትም ሆነ በዘመነ ሐዲስ እንደ ንጋት ኮከብ የሚያበሩ ልጆች ስለነበሯት በቊጥር ግራ አልተጋባችም፡፡ ቀድሞም ዛሬም ባህልዋንና ቀመርዋን እንደያዘች ትገኛለች፡፡ ስለዚህ የኢትዮጵያ አቈጣጠር ደግሞ እንደሚከተለው እንመልከት፤
የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተክርስቲያን አቈጣጠር
በዘመናችን የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተክርስቲያን የጌታ ልደት ሌሎች አብያተ ክርስቲያናት እንደሚያከብሩት ለምን አታከብርም? የሚል ጥያቄ በየአቅጣጫው ከተሰማ ውሎ አድሯል፡፡ አንድ ነገር መታወቅ ያለበት ግን የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተክርስቲያን በዓለ ልደትን 29 ቀን የምታከብረው ብቻዋን ሳትሆን ከእስክንድርያ ቤተ ክርስቲያን ጋር በመሆኑ ነው፡፡
በቀን አከባበር ስለተፈጠረው መለያየት ምክንያቱንና የነገሩን ምንጭ ከእነማስረጃው አትቶ "በእንተ ልደት ድንግልናዌ" በሚል ርዕስ የእስክንድርያው ሊቅ ዮሐንስ አቤል ሄረም ጽፎት ይገኛልና ከዚያ መመልከት ይጠቅማል /አንቀጽ 84/ ዓይነተኛ ጉዳዩ ግን የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተክርስቲያን በመጽሐፍ ቅዱስ ማስረጃነት የተመሠረተ ነው ብላ ስለአመነችበት እንጂ ብዙ ዘመናት ሲሠራበት በመቈየቱ ወይም ደግሞ የእስክንድርያ ቤተ ክርስቲያን ስለምታከብረው ብቻ አይደለም፡፡ በቅዱሳት መጻሕፍት ስለ አለው ማስረጃ እንደሚከተለው እንረዳለን፡፡ መጥምቁ ዮሐንስ የተጸነሰበትም ቀን ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በድንግል ማኅፀን ለተጸነሰበትና ለተወለደበት ቀን መነሻ ሆኖ

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ታኅሣሥ 28- በዚች ዕለት የገና በዓል ሆነ። ይኸውም የልደት በዓል ነው።
+ ከእንዴናው አገር ሰዎች መቶ ሃምሳ ወንዶች ሃያ አራት ሴቶች በሰማዕትነት ሞቱ።
ታኅሣሥ ሃያ ስምንት በዚህች ዕለት የገና በዓል ሆነ። ይኸውም የልደት በዓል ነው። ይህም እንዲህ ነው በአምላካችን በረቀቀ ጥበቡ ሰዎች ሁሉ ይቈጠሩ ዘንድ ስማቸውንም ይጻፋና ይመዘገቡ ዘንድ ከንጉሥ ቄሣር ትእዛዝ መጣ። ስለዚህም ከእመቤታችን ከከበረች ድንግል ማርያም ጋር ሊቆጠር ዮሴፍ ከናዝሬት ወደ ቤተልሔም የርሱንና የቡርክት ድንግል ማርያምን ስም ሊያስመዘግብ ወጣ እርሱ ከይሁዳ ነገድ ከዳዊት ወገን ነውና ቤተልሔምም የዳዊት ቦታው ናትና።
የከበረ ወንጌል እንደተናገረ ከዚህም በኋላ ከዚያ ሳሉ የምትወልድበት ቀን ደረሰ የበኵር ልጇንም ወለደች አውራ ጣቱንም አሠረችው በጨርቅም ጠቅልላ በበረት አስተኛችው ለማደሪያቸውም ቦታ አልነበራቸውምና። በዚያ ሰፈር እረኞች ነበሩ ሌሊትም በየተራቸው ተግተው መንጋቸውን ይጠብቁ ነበር። እነሆ የእግዚአብሔር መልአክ አጠገባቸው ቆመ የእግዚአብሔርም ብርሃን በላያቸው በራ ታላቅ ፍርሀትም ፈሩ መልአኩም "ለእናንተና ለመላው ዓለም ደስታ የሚሆን ታላቅ የምሥራች እነግራችኋለሁና አትፍሩ" አላቸው።
"እነሆ ዛሬ በዳዊት አገር መድኅን የሆነ ጌታ ክርስቶስ ተወልዶላችኋልና። ለእናንተም ምልክት እንዲህ ነው ሕፃኑ አውራ ጣቱን ታሥሮ በጨርቅ ተጠቅልሎ በበረት ውስጥ ተኝቶ ታገኙታላችሁ" አላቸው። ድንገትም ከዚያ መልአክ ጋር ብዙ የሰማይ ሠራዊት እግዚአብሔርን እያመሰገኑ "በሰማይ ለእግዚአብሔር ምስጋና ይሁን በምድርም ሰላም በሰው በጎ ፈቃድ እያሉ መጡ።
ከዚህም በኋላ መላእክት ከእነርሱ ዘንድ ባረጉ ጊዜ እነዚህ እረኞች ሰዎች እርስበርሳቸው "ኑ ወደ ቤተ ልሔም ሔደን ይህን እግዚአብሔር የገለጠውን ነገር እንወቅ" አሉ። ፈጥነውም ሔዱ ማርያምንና ዮሴፍን ሕፃኑንም በበረት ውስጥ ተኝተወው አገኟቸው። አይተውም የነገሩዋቸው ስለዚህ ሕፃን እንደሆነ አወቁ እረኞች የነገሩዋቸውን የሰሙ ሁሉ አደነቁ። እረኞችም ለሕፃኑ ሰግደው እግዚአብሔርን እያመሰገኑ ወደ ቦታቸውም ተመለሱ።
ከወገናችን ሰው ሁኖ ለጐበኘንና ይቅር ላለን እግዚአብሔር ምስጋና ይሁን ለዘላለሙ አሜን።
+ + + + +
በዚችም ዕለት ደግሞ ከእንዴናው አገር ሰዎች መቶ ሃምሳ ወንዶች ሃያ አራት ሴቶች በሰማዕትነት አረፉ።
እሊህም ቀድሞ ከሀዲያን ነበሩ የእንዴናው መኰንን የከበረ ሶርያዊ ጳውሎስን በሚያሠቃየው ጊዜ ከዚያ ነበሩ ሲአሠቃየውም ይመለከቱ ነበር መኰንኑም ችንካሮችን በእሳት አግለው ዐይኖቹን እንዲአወልቁ አዘዘ ይህንንም ባደረጉበት ጊዜ ዐይኖቹ ወለቁ ከወህኒ ቤትም ጣሉት። በማግሥቱም እሊኒ ሰዎች ሊያዩት በሔዱ ጊዜ ያለ ምንም ጉዳት ድኖ ጤነኛ ሁኖ አገኙት የክብር ባለቤት ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ አድኖታልና።
ይህንንም ድንቅ ተአምር አይተው እጅግ አደነቁ ጣዖቶቻቸውም ምንም መሥራት እንደማይችሉ አስተዋሉ። የክርስቲያኖች አምላክ እርሱ እውነተኛ አምላክ እንደ ሆነ አወቁ ወደከበረ ጳውሎስ ሒደው ሰገዱለት እንዲጸልይላቸውም ለመኑት እርሱም ባረካቸው እግዚአብሔር እምነታችሁን ተቀብሎ ከሰማዕታት ጋር ይቊጠራችሁ አላቸው።
ከዚህም በኋላ ወደ መኰንኑ ቀርበው በክብር ባለቤት በጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ታመኑ መኰንኑም ራሶቻቸውን ቊረጡ ብሎ አዘዘና ቈረጧቸው በመንግሥተ ሰማያትም የሰማዕትነት አክሊልን ተቀበሉ።
ለእግዚአብሔርም ምስጋና ይሁን እኛንም በሰማዕታት ጸሎት ይማረን ለዘላለሙ አሜን።

ታኅሣሥ 16- እናታችን ፍቅርተ ክርስቶስ ቅዳሴ ቤቷ ነው። ባሕርን በአጽፏ ተሻግራ ወደ ሀገረ ናግራን አገር ሄዳ ወንጌልን የሰበከችው ታላቋ ሐዋርያዊት እናታችን የእመ ምኡዟ ቅድስት ፍቅርተ ክርስቶስ ለእርሷም እመቤታችን ተገልጣላት በጌታችን መከራ ሞት ምክንያት ስለደረሱባት ሀዘናት የነገረቻት፣ የፈለገችውንም ታደርግበት ዘንድ የእጇን መስቀል የሰጠቻት ሰሆን ሰውን ወደሚበሉ ሰዎች አገር ሄዳ ስንዴን በአንድ ቀን ብቻ ዘርታ፣ አብቅላ፣ አጭዳ፣ ፈጭታ ለምግብነት አብቅታ ከመገበቻቸው በኋላ እንደዚህ እያደረጉ እየሠሩ እንዲበሉ አስተምራ አስጠምቃቸው ስድስት አብያተ ክርስቲያናትን የሠራችላቸውና ቅዱስ ወንጌልን፣ ስንክሳርን፣ ሃይማኖተ አበውን፣ ግንዘትን፣ መዝሙረ ዳዊትን፣ አርጋኖንን ሁሉ በእጇ ጽፋ ያስቀመጠችላቸው ሐዋርያዊት እናታችን ስትሆን በሌላም በኩል ሙታንን እያስነሣች ለዐፄ ሱስንዮስ ስለእውነት እንዲመሰክሩለት ታደርግ የነበረችና እርሷም ራሷ አንገቷን ተሰይፋ ሰማዕትነትን የተቀበለችና ጌታችን ከሞት ያስነሣት ቅድስት ናት፡፡

እናታችን ፍቅርተ ክርስቶስ ወይም እመ-ምዑዝ በጎንደር ክፍለ ሀገር በደራ ፎገራ አንበሳሜ በሚባለው ቦታ የአብርሃምና የሣራ ምግባር ካላቸው ከአባቷ ከላባ ከእናቷ ከወንጌላዊት ጌታችን በተወለደበት ዕለት ታኅሣሥ 29 ቀን በታዘዘ መልአክ አብሳሪነት ተወለደች፡፡ በተወለደችም ጊዜ በእግሯ ቆማ ‹‹በማኅየዊ ቸርነትህ ከጨለማ ወደ ብርሃን ላወጣኸኝ ለአብ ምስጋና ለወልድ ምስጋና ለመንፈስ ቅዱስም ምስጋና ይገባል›› ብላ አምላኳን አመስግናለች፡፡ ቤተሰቦቿ ያገኙዋት በስዕለት ሲሆን ስመ ክርስትናዋም ማርያም ጸዳለ ተባለ፡፡ ፍቅርተ ክርስቶስ የሚለው የቆብ (የምንኩስና) ስሟ ነው፡፡ ዕድሜዋ ለትምህርት እንደደረሰ እግዚአብሔር የላከው አንድ ደገኛ መነኩሴ ወደ እርሷ በመሄድ የዳዊትን መዝሙር፣ የብሉያትና የሐዲሳት መጻሕፍትንና የቤተክርስቲያንን ትምህርት ሁሉ በሚገባ አስተምሯታል፡፡
እናታችን ፍቅርተ ክርስቶስ በነበረችበት ዘመን ዐፄ ሱስንዮስ ‹‹ሁለት ባሕርይ›› የሚለውን የረከሰ የሮማውያንን ሃይማኖት የአገራችን ሕዝዝ ሁሉ እንዲያምን በማወጁ ምክንያት በሀገራችን ከፍተኛ የሆነ የሃይማኖት ግጭት ስለተነሣና ከ8ሺህ በላይ ክርስቲያኖች በግፍ ተጨፍጭፈው ሲያልቁ ቅድስት ፍቅርተ ክርስቶስ ከእነ አቡነ ስምዖንና ከሌሎችም ቅዱሳንና ቅዱሳት ጋር ተሰልፋ ሰማዕትነትን ተቀብላ ለሃይማኖቷ መስክር ሆናለች፡፡ ባለቤቷ ዘርዐ ክርስቶስም በሰማዕትነት ዐርፎ ሰባት አክሊላት ወርደውለታል፡፡
ዐፄ ሱስንዮስ ለፖለቲካዊ ጥቅም ብሎ የረከሰች የሮማውያንን ሃይማኖት በአገራችን ላይ እንዳወጀ ሊቀ ጳጳሱ አቡነ ስምዖን ካህናትንና ክርስቲያን ልጆቻቸውን አነሳስተው እያስተማሩና እያጠነከሩ እያለ በጦር ተወግተው በሰማዕትነት ዐረፉ፡፡ ሊቀ ጳጳሱ አቡነ ስምዖንም በሰማዕትነት ከማረፋቸው በፊት ግን እነ ቅድስት ፍቅርተ ክርስቶስን፣ ቅድስት ወለተ ጴጥሮስን፣ ቅድስት አካለ ክርስቶስን፣ ቅድስት እመ ወተትንና ሌሎቹንም ቅዱሳንና ቅዱሳት አነሳስተው ባራ ሄደው ንጉሡን መክረውታል፣ ገሥጸውታል፡፡ ንጉሡ ግን ከፍተኛ ፖሊቲካዊ ጥቅም እንደሚያገኝ ሮማውያን ቃል ገብተውለት ስለነበር ቅዱሳን አባቶችና ቅዱሳት እናቶ አብዝተው ቢመክሩትም ከክህደቱ ሊመለስ አልቻለም፡፡ ይልቁንም ቅድስት ፍቅርተ ክርስቶስን የሃይማኖቷን ጽናት ስላየ ሥጋዋ እየተቆረሰ መሬት ላይ እስኪወድቅ ድረስ በብረት በትር አጥብቆ ያስገርፋት ጀመር፡፡ በመጨረሻም ምድር እየሰወረቻት ለመግረፍ የማይመቻቸው ቢሆን ከሌሎቹ ሰማዕታት ጋር አንገቷን በሰይፍ አስቆርጦታል፡፡ በዚህም ጊዜ ፍጹም ጨለማ ሆኖ ምድርም ተነዋወጠች፡፡ ስምንት ሺህ አሥር ቅዱሳንም በሰማዕትነት ዐረፉ፡፡ ቅድስት ፍቅርተ ክርስቶስን አንገቷን በሰይፍ ቢቆርጧትና በሞት ብታርፍም ነገር ግን ሊቀ መላእክት ቅዱስ ሚካኤል ገነትንና ሲኦልን አሳይቶ 14 ቀን በሰማያዊት ኢየሩሳሌም ከተቀመጠች በኋላ እንደገና እንደተኛ ወይም ከእንቅልፉ እንደሚነቃ ሰው ከሞት አስነሥቶ ወደ ቦታዋ መለሳት፡፡
ሊቀ መላእክት ቅዱስ ሚካኤልም ከሞት ካስነሣት በኋላ እናታችን ቅድስት ፍቅርተ ክርስቶስ መናኒ ሆና በየገዳሙና በየአድባራቱ እየሔደች ዓለምን ስትዞር ያቀናቻቸው ብዙ ገዳማት አሉ፡፡ ለምሳሌ ከተሰዓቱ ቅዱሳን አንዱ በሆኑት በአባ ጉባ ተመሥርታ በግራኝ ወረራ ጠፍታ የነበረችውን ራማ ኪዳነምሕረት አንድነት ገዳምን አቅንታ የወንድና የሴት ገዳም ብላ ሥርዓት ሠርታለች፡፡ ወደ ኢየሩሳሌምም በመሄድ ላይ ሳለች በመንገድ ሰውን የሚበሉ ፍጡሮች ወደሚኖሩበት አካባቢ ስትደርስ 60 የሚሆኑ አገልጋዮቿን ለመብላት ይዘው ሳር ቅጠል እንዲበሉ በማድረግ ዐይናቸውን በጉጠት በማውጣት 4 ወራት በጨለማ ቤት ውስጥ ዘጉባቸው፡፡ ሰይጣንንም ያመልኩ ነበርና ከ4 ወራት በኋላም በዓል አድርገው ለመብላት ከእሳት ውስጥ ጨመሯቸው፣ ነገር ግን ጌታችን በቸርነቱ ጠብቋቸዋልና እነ ቅድስት ፍቅርተ ክርስቶስን ምንም አልሆኑም፡፡ ያንጊዜም ሰው በላዎቹ ‹‹እናንተ ሰዎች ምንድን ናችሁ?›› ብለው ጠየቋቸው፡፡ ቅድስት እናታችን ፍቅርተ ክርስቶስም ክርስቲያን መሆናቸውንና እነርሱ የሥላሴ ሕንፃ የሆነውን የሰውን ልጅ መብላት እንደሌለባቸው ብታስተምራቸው ‹‹ምን እንበላለን?›› አሏት፡፡ እርሷም ከራማ ኪዳነ ምሕረት ስትነሳ የእህል ዘርን ለአገልጋዮቿ አሰይዛ ስለነበር ከዚያ ስንዴ ወስዳ ዘራችው፡፡ ስንዴውም በአንድ ቀን ብቻ ተዘርቶ በቅሎ፣ ታጭዶ፣ ደርቆ፣ ተፈጭቶ ለምግብነት በቅቷል፡፡ ቅድስት እናታችንም ቀምሳ ስታቀምሳቸው እንደማር እንደወተት የሚጣፍጥ ሆኖላቸው በደስታ ተመግበውታል፡፡ ከዚያም እንደዚህ እያደረጉ እየሠሩ እንዲበሉ አስተምራ አስጠምቃቸው ስድስት አብያተ ክርስቲያናትን አሠርታላቸዋለች፡፡ ወንጌልን፣ ስንክሳርን፣ ሃይማኖተ አበውን፣ ግንዘትን፣ መዝሙረ ዳዊትን፣ አርጋኖንን ሁሉ በእጇ ጽፋ አስቀመጠችላቸው፡፡ እናታችን ፍቅርተ ክርስቶስ ምን ያህል የከበረች ‹‹ሐዋሪያዊት›› እንደሆነች ከዚህ ልብ ይሏል፡፡
የብርሃን እናቱ እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ለቅድስት ፍቅርተ ክርስቶስ ተገልጣላት በልጇ ምክንያት ስለደረሱባት ሀዘኖች አውርታላታለች፡፡ የፈለገችውንም እንድታደርግበት በእጇ ያለውን መስቀል ለፍቅርተ ክርስቶስ ሰጥታታለች፡፡ በዚህም መስቀል እናታችን ፍቅርተ ክርስቶስ ባሕር ከፍላ ደቀ መዛሙርቶቿን አሻግራለች፡፡ የአባታችን የቅዱስ ኤዎስጣቴዎስን ገድል በማንበብና በመልአኩ ቅዱስ ሚካኤል እርዳታ ባህሩን በአጽፏ ተሻግራ ወደ ሀገረ ናግራን ሄዳለች፡፡ እንዲሁም በበትረ መስቀሏም እንደ ዘርዐ ቡሩክ ከባሕር ውስጥ የሠጠሙ የደቀ መዛሙርቶቿን መጻሕፍት ምንም ሳይሆኑ ማውጣት ችላለች፡፡ እናታችን በሁሉም ሀገር እየዞረች ቅዱሳት መካናትን ትሳለም ነበር፡፡ በደብረ ዳሞም ሄዳ ‹‹ሴቶች መውጣት አይችሉም›› ቢሏት በሀዘን ስታለቅስ መልአኩ ቅዱስ ሚካኤል በሥውር ወስዶ ከዓምባው ላይ አውጥቶ ከቤተ መቅደሱ አድርሷታል፣ አቡነ አረጋዊም ተገልጸውላት ባርከዋታል፡፡ በዚያም ሥጋ ወደሙን በእጃቸው ተቀብላለች፡፡ እናታችን ወደ ኢየሩሳሌምም ሄዳ ቅዱሳት መካናትን እየተሳለመች ለ7 ዓመታት ቆይታለች፡፡ ቅዱስ ሚካኤልም በዓምደ ብርሃን እየመራት ተመልሳ ወደ ሀገራችን መጥታ በድጋሚ ከሱስንዮስ ጋር ተሟግታለች፡፡ ሙታንንም እያስነሳች እንዲመሰክሩለት ብታደርግም እርሱ ግን ከጥፋቱና ከክህደቱ ሊመለስ አልቻለም፡፡ ነገር ግን እናታችን ፍቅርተ ክርስቶስ የተለያዩ ተአምራትን በማድረግ መልእክቷንም በንስር አሞራ አድርጋ እየላከች ትመክረው ነበር፡፡

በአንድም ወቅት በሀገራችን የእህል መታጣት ሆነና ቅድስት እናታችን ዘወትር እንደምታደርገው የኪዳምሕረትን ዝክር ልታደርግ ብላ ዝክሩን የምታደርግበት እህል አጣች፡፡ ደናግል ልጆቿንም ጠርታ ትንሽ ዱቄት እንዲያመጡላት ነግራቸው አመጡላት፡፡ በዚያችም ትንሽ ዱቄት ላይ ጸሎት አድርጋ ከጨረሰች በኋላ ‹ወደ ቦታው መልሱት› አለቻቸው፡፡ በማግስቱም እንስራው ጋኑ ሁሉ በዱቄት ተሞልቶ አግኝተውታል፡፡ ቅድስት እናታችንና ልጆቿም የየካቲት ኪዳነ ምሕረትን በዓል በታላቅ ደስታ አክብረዋል፡፡
መልአኩም እናታችንን ከቅድስት ሀገር ኢየሩሳሌም መልሶ ወደ ኢትዮጵያ ካመጣት በኋላ ዛሬ ገዳሟ ካለበት ቦታ ስትደርስ ከቦታዋ ላይ ዓምደ ብርሃን ተተክሎ በቀስተ ደማና ተከቦ አይታ ‹‹ይህች ቦታ ምንታምር›› ብላ ጠራቻት፡፡ በመድኃኔዓለምም ትእዛዝ የቅድስት ኪዳነ ምሕረትን ቤተ ክርስቲያን በአንዲት ቀን ብቻ ሠርታለች፡፡ ቦታዋ ዛሬም ድረስ ‹ምንታምር› እየተባለች የምትጠራ ሲሆን ቅድስት እናታችን ፍቅርተ ክርስቶስ የሠራቻት በስሚዛ (በሰንሰል) እንጨት፣ በአይጥ ሐረግ፣ በነጠላ ማገር አድርጋ የግድግዳ ቤተ መቅደስ በአንዲት ቀን ብቻ ሠርታ በታኅሣሥ 16 ቀን በዕለተ እሁድ ቅዳሴ ቤቷን አክብራለች፡፡ በዚህም ጊዜ መላእክት ቅዱስ ሩፋኤልና ቅዱስ መሲፋይል በክንፋቸው አፈር ከኢየሩሳሌም አምጥተው በቦታዋ ላይ ቀላቅለውበታል፡፡ ጌታችንም ከብርሃን እናቱ ከቅድስት ድንግል ማርያም ጋር ለፍቅርተ ክርስቶስ ተገልጦላት ቦታዋን ባርኮላት እስከዕለተ ምፅዓትም ድረስ እንደማትፈርስ ቃልኪዳን ገብቶላታል፡፡ ለምሳሌ በአንድ ወቅት ከባድ የእሳት ቃጠሎ ተነስቶ ጫካውን ሁሉ ሲያቃጥል ከቤተክርስያኗ ላይ ግን ለምልክት ያህል ጫፏ ላይ ያለችውን የሰጎን እንቁላል ብቻ አቃጥሎ ቤተ መቅደሷን አልፎ ሄዶ ጫካውን ሁሉ አቃጥሏል፡፡
እናታችን ፍቅርተ ክርስቶስ በአንዲት ቀን ብቻ በተአምራት የሠራቻት ቤተ ክርስቲያኗ ተሠርታ ባለቀች ጊዜ ጌታችን ለእናታችን ተገልጦላታል፡፡ ጌታችንም በተገለጠላት ጊዜ ቤተ ክርስቲያኗ በአራቱም አቅጣጫ ለጌታችን ሰግዳለች፡፡ ዛሬም ድረስ ቤተ ክርስቲያኗ በአራቱም አቅጣጫ ሆነው ሲመለከቷት በተቃራኒው አቅጣጫ እየሰገደች ትታያለች፡፡ በምሥራቅ አቅጣጫ ሆነው ቢያዩዋት ወደ ምዕራብ ሰግዳ ትታያለች፤ በምዕራብም ሆነው ቢያዩዋት ወደ ምሥራቅ ሰግዳ ትያለች፡፡ በሰሜን አስራቅ አቅጣጫ ሆነው ቢያዩዋት ወደ ደቡብ ሰግዳ ትታያለች፤ በደቡብም ሆነው ቢያዩዋት ወደ ሰሜን ሰግዳ ትያለች፡፡
እናታችን ፍቅርተ ክርስቶስ በተሰጣት ቃልኪዳን መሠረት በገዳሟም ውስጥ መርዘኛ እባብም ቢሆን ሰውን ወይም እንስሳትን ቢነድፍ መርዙ ምንም አይጎዳም፡፡ እንዲሁም ጌታችን ገዳሟን መናፍቃን ወይም ከሐዲያን እንደማይረግጧት ቃልኪዳን ሰጥቷታል፡፡ ለምሳሌ የጣሊያን ጦር በሀገራችን የተለያዩ ገዳማትን እያጠፋ መነኮሳትን እየገደለ ከፍተኛ ጥፋት ባደረሰበት ወቅት ይህችንም ገዳም ለማጥፋትና መነኮሳቶቹንም ለመግደል መጥቶ ነበር፡፡ መነኮሳቶቹም ይህን ሰምተው ለሰማዕትነት ተዘጋጅተው ጠበቁ ነገር ግን የጦር አዛዡና ሠራዊቱ የገዳሟን ክልል አልፈው መግባት አልቻሉም፣ የገዳሟ ክልል ላይ ሲደርሱ በተአምራት እግራቸው ተሳስሮ መቆም መቀመጥ ሳይችሉ ቀርተዋል፡፡ የጦር አዛዡም ‹‹ክርስቶስ ከዚች ገዳም አለ›› ብሎ ሃምሳ ጠገራ ብር ሰጥቶ ወደመጣበት ተመልሷል፡፡
መድኃኔዓለም ክርስቶስ በዚህች ገዳም ላይ ለቅድስት እናታችን ድንቅ ድንቅ ቃልኪዳን ከሰጣት በኋላ እናታችን ቅድስት ፍቅርተ ክርስቶስ በየካቲት 29 ቀን በታላቅ ክብር ዐርፋለች፡፡ በሥጋዋም ላይ ታላቅ የብርሃን አምድ ተተክሎ የታየ ሲሆን እንደፀሐይም ከጠዋት እስከ ማታ ያበራ ነበር፡፡ በመካነ መቃብሯም ላይ እስከ አርባ ቀን ድረስ ብርሃን ተተክሎ ታይቷል፡፡
የእናታችን የቅድስት ፍቅርተ ክርስቶስ ረድኤት በረከቷ ይደርብን በጸሎቷ ይማረን!

ደብረ ድማኅ አቡነ መርቆሬዎስ ገዳም ከጥንታዊ ገዳማት ውስጥ አንዱ ነው፡፡ገዳሙ ታላቅ የምናኔ ቦታ ከመሆኑም ባሻገር በርካታ ሊቃውንት የሚወጡበት ነው፡፡ የትርጓሜ መጻሕፍት፣ የብሉይና ሐዲስ፣ የቅኔ፣ የምዕራፍ፣የጾመ ድጓ እና የመዝገበ ቅዳሴ መምህራን ከዚህ ገዳም ታጥተው አያውቁም፡፡በደቡብ ዞን ዓረዛ ቆላ ሠራየ በሚባል ቦታ የሚገኝ ሲሆን ከአስመራ 102 ኪ.ሜ ርቀት ላይ እንዲሁም ከባሕር ወለል በላይ 2075 ሜትር ከፍታ ላይ የሚገኝ ታላቅ
ገዳም ነው፡፡ ገዳሙን አቡነ መርቆሬዎስ የመሠረቱት በ1340 ዓ.ም ነው፡፡ገዳሙ በጣም በተለየ ሁኔታ የሚታወቅበት ነገር እምነቱ ነጭ መሆኑ ነው፡፡ይኽም የሆነው በጻድቁ ልመናና ቃልኪዳን ነው፡፡ ይኸውም አቡነ መርቆሬዎስ፣አቡነ አብዲሳና አቡነ ፊልጶስ ሦስቱ አንድ ላይ ሆነው ጉዳዕ በተባለ አከባቢ
ደብረ ድማኅ ገዳም ሮራ ተራራ ላይ ሆነው የየራሳቸውን ምኞት ሲጸልዩ አቡነ ፊልጶስ ስለሚያርፉባት ገዳም ጸለዩ፤ አቡነ አብዲሳም ልጆቻቸው ይበዙ ዘንድ ሲጸልዩ አቡነ መርቆሬዎስ ደግሞ ‹‹…እኔ የምኖርባትን ገዳም ነጭ፣ የልጆቼንም ኅሊናቸው እንደ ነጭ ንጹሕ አድርግልኝ›› ብለው ጸለዩ፡፡ እግዚአብሔር አምላክም እንደየጸሎታቸው ለሦስቱም ቅዱሳን ሰጣቸው፡፡ በዚኽም መሠረት የአቡነ መርቆሬዎስ እምነታቸው ነጭ አፈር ሆነ፤ ይኽም እምነታቸው ለሁሉም ዓይነት ሕማም በጣም ፈዋሽ ሲሆን በተለይም ለአጋንንት በሽታዎችና ለነቀርሳ የታወቀ መድኀኒት ነው፡፡የገዳሙ አባቶች ይኽን አስደናቂና ፈዋሽ እምነት ከአንድ ቦታ ላይ ቆፍረው እያወጡ ለሚመጣው ሕዝብ ሁሉ ሲያድሉ ከ600 አመታት በላይ ቢሆናቸውም በጣም በሚያስገርም መልኩ እምነቱ ተቆፍሮ የሚወጣበት ቦታ አንድ ስንዝር ያህል እንኳን ወደታች አለመጎድጎዱ ነው፡፡ በተለይም በየዓመቱ በጻድቁ የዕረፍታቸው ዕለት ታኅሣሥ 16 ቀን በጣም ብዙ ሕዝብ ለክብረ በዓሉ ወደ ገዳሙ እየሔደ እምነቱን ከአባቶች በብዛት እየተቀበለ ቢመለስም ተቆፍሮ የሚወጣበት ቦታ ምንም ሳይጎድል ከዓመት እስከ ዓመት ያው ነው፡፡እኛም በ2011 ዓ.ም በጉዞአችን ወቅት ወደዚህ ተኣምረኛ ገዳም በአዳር መርሐ ግብር ሔደን ለመሳለምና የአቡነ መርቆሬዎስን ነጭና ፈዋሽ እምነት ከገዳሙ አባቶች ለመቀበል እግዚአብሔር ፈቅዶልናል፡፡ በቤተ መቅደሱ ውስጥ የእነ አቡነ ተክለ ሃይማኖትንና የእነ ቅድስት ክርስቶስ ሠምራን ሥዕላት ጨምሮ አስደናቂ የሆኑ በጣም ጥንታውያን ቅዱሳት ሥዕላት በብዛት ይገኛሉ፡፡ ከዚሁ ገዳም አጠገብ የአቡነ ኤዎስጣቴዎስ ቤተ ክርስቲያንም ይገኛል፡፡የአቡነ መርቆሬዎስ ጸሎታቸው በረከታቸው ከሁላችን ከሕዝበ ክርስትያን ጋር
ይሁን አሜን፡፡ በጸሎታቸው ኀይል የተዋሕዶ ሃይማኖት ጠላቶቻችንን ያጥፉልን፣ሀገራችንን ሰላም ያድርጉልን!
+ + +
መስፍነ እሥራኤል ቅዱስ ጌዴዎን፡- አባታችን አዳም በሰይጣን ተንኮልና ፈተና ወድቆ ከገነት ከወጣ በኋላ ብዙ መከራና ፍዳ አግኝቶታል፡፡ ለ100 ዓመት ያህል አልቅሶ ንስሓ ቢገባ ይቅር ባይ እግዚአብሔርም ንስሓውን ተቀብሎት ‹‹ከልጅ ልጅህ ተወልጄ አድንሃለሁ›› የሚል የድኅነት ተስፋ ሰጠው፡፡
ስለዚህም አባታችን አዳም ለ5,500 ዓመታት ትንቢት ሲነገር ሱባኤ ወደ ታች ሲቆጠር ምሳሌም ሲመሰል ኖረ፡፡ ከደግ ፍጥረት አዳም እስከ ኖኅ ድረስ የሴም ልጆች እግዚአብሔርን በንጽሕና ሁነው በደብር ቅዱስ አመለኩ፡፡ ትንሽ ቆይተው ግን ከቃየን ልጆች ጋር ስለተቀላቀሉ በማየ ድምሳሴ አብረው ጠፉ፡፡ ነገር ግን ከሴም ዘር ቅንና ጻድቅ ሰው አብርሃም ተገኘ፡፡ ከእርሱም ቀጥሎ ደጋጎቹ ይስሐቅና ያዕቆብ ተገኙ፡፡ ያዕቆብም ‹‹እሥራኤል›› ተብሎ በልጆቹ ‹‹ሕዝበ እግዚአብሔር›› የተባለ ነገድ ተመሠረተ፡፡ በተስፋይቱ ምድር በከነዓን እንዳይኖሩም ረሀብ ምድረ ግብጽ አወረዳቸው፡፡ በዚያም ለ215 ዓመታት በጭንቅ የባርነትን ሕይወትን አሳለፉ፡፡ እግዚአብሔርም ስለወዳጁ ስለአብርሃም ሲል እሥራኤልን አስቧቸዋልና የዋሕ ጻድቅ ሰው ሙሴን አስነሥቶ እስራኤልን ከግብጽ ባርነት አዳናቸው፡፡
ይኸውም በጸናች እጅ በበረታችም ክንድ፣ በ9 መቅሰፍት፣ በ10ኛ ሞተ በኩር፣ በ11ኛ ስጥመት ግብጻውያንን አጥፍቶ ነው፡፡ ከዚህ ዘመን ጀምሮ እስራኤል በመሳፍንትና በካህናት የሚተዳደሩ ሆኑ፡፡ አስቀድሞ ሙሴ በምስፍና፣ አሮን በክህነት መሯቸው፡፡ ቀጥሎም በቅዱስ ሙሴ ኢያሱ፣ በአሮን አልዓዛር ተተኩ፡፡ እንዲህ እንዲህ እያለም ከኃያል ሰው ጌዴዎን ደረሱ፡፡ ይኸውም ከዓለም ፍጥረት 4,151 ዓመታት በኋላ መሆኑ ነው፡፡ በጊዜው እስራኤል ጣዖትን እያመለኩ እግዚአብሕርን ስላሳዘኑት ለጠላቶቻቸው አሳልፎ ይሰጣቸው ነበር፡፡
የአካባቢው መንግስታት እነ አሞን፣ አማሌቅ፣ ኢሎፍሊ ከጥንት ጀምሮ እርስ በእርሳቸው ጠላቶች ናቸው፡፡ ከክርስቶስ ልደት 1,349 ዓመታት በፊት በእስራኤል ላይ ምድያማውያን በጠላትነት ተነስተውባቸው ተጨነቁ፡፡ አምላካችን እግዚአብሔርም ሊያድናቸው ወዶ መልአኩን ወደ ጌዴዎን ላከው፡፡ ቅዱሱ መልአክም ወደ እርሱ ቀርቦ ‹‹ኃያል የእግአብሔር ሰው ሆይ! ›› ሲል ጠራው፡፡ ጌዴዎን ግን ‹‹ባሮች ስንሆን ምን ኃይል አለን?›› ብሎ መለሰለት፡፡ መልአኩም ‹‹እግዚአብሔር ካንተ ጋር ነውና ሒድ፣ እስራኤልን ከምድያም እጅ አድናቸው›› አለው፡፡ ጌዴዎንም ምልልሱን በመቀጠል ‹‹እግዚአብሔር ከእኔ ጋር መሆኑን በምን አውቃለሁ?›› ሲል ጠየቀው፡፡ ጌዴዎን ይህንን ያለው ፈጣሪውን ተጠራጥሮት አይደለም ይልቁንም ጥበበ እግዚአብሔር ይገለጥ ዘንድና በኋለኛው ዘመን የሚፈጸመውን ምሥጢረ ሥጋዌ ሊያስረዳ እንጂ፡፡ መልአኩም መስፍኑ የሠዋውን መሥዋዕት አሳረገለት፡፡ ቀጥሎም ጌዴዎን ‹‹ጸምር (ብዝት ጨርቅ) ልዘርጋ፣ ጠል (ዝናብ) በጸምሩ ላይ ይውረድ፡፡ ዳር ዳሩ ግን ደረቅ ይሁን›› አለ፡፡ በጠዋትም እንዳለው ሆኖ አገኘው፡፡ በጸምሩ ላይ የወረደውን ጠል ጨምቆ በመንቀል ሞልቶ ቢጠጣው ሰማያዊ ኃይል ወረደለት፡፡ ጥያቄውን አሁንም ቀጠለና ‹‹ጌታ ሆይ! እንደገና ነገሩ ይቀየርና ጠል በጸምሩ ላይ አይውረድ፣ ዳር ዳሩ ግን ይውረድበት›› አለ፡፡ እንዳለውም ሆነለት፡፡ ይኽም ምሳሌ ነው፡፡ ለጊዜው ጸምር የእስራኤል፣ ጠል የረድኤት፣ ምድር የአህዛብ ምሳሌ ነው፡፡ ጠል በጸምር ላይ እንጂ በምድር ላይ እንዳልወረደ ረድኤተ እግዚአብሔር ለእሥራኤል እንጂ ለአሕዛብ ያለ መደረጉ ምሳሌ ነው፡፡ አንድም ምሳሌውን ይለውጧል፡፡ ጠል የሚለውን ብቻ እንቀይረውና ጠል የመቅሰፍት ምሳሌ፣ በ2ኛው ጠል በምድር ላይ እንጂ በጸምር ላይ እንዳልወረደ መቅሰፍቱም እሥራኤልን ትቶ በአሕዛብ ላይ ወርዷልና ነው፡፡ ይህ ግን ጊዜአዊ ምሥጢሩ ነው፡፡ አማናዊ ምሥጢሩ ግን ወደ ሐዲስ ኪዳን ያመጣናል፡፡ ጸምር የእመቤታችን፣ ጠል የጌታች ምሳሌ ናቸው፡፡ ጠል ጸምር እንጂ በምድር ላይ አለመውረዱ ጌታችን ከድንግል ማርያም ብቻ መወለዱን ያሳያል፡፡ በ2ኛው ምሳሌ ደግሞ ጠል የፍዳ፣ የመርገም ምሳሌ ይሆናል፡፡ ጠል በምድር ላይ እንጂ በጸምር ላይ አለመውረዱ ድንግል ማርያም ፍዳ መርገም የሌለባት ንጽሕት መሆኗን ያሳያል፡፡ ይኽ ሁሉ የተደረገለት ጌዴዎንም በወገኖቹ መካከል አዋጅ አስነግሮ 32ሺ ሠራዊትን ሰበሰበ፡፡ ነገር ግን እግዚአብሔር የእሥራኤላውያንን ክፋት ማለትም በራሳችን ኃይል አሸነፍን እንደሚሉ ያውቃልና ‹‹የፈራ ይመለስ በል›› አለው፡፡ በዚህም ጊዜ 22ሺ ሠራዊት ፈርቶ ተመለሰ፡፡ ምክንያቱም የምድያም ሠራዊት ከ100ሺ በላይ ነበርና ነው፡፡ አሁንም እግዚአብሔር ጌድዮንን ‹‹10ሺው ብዙ ነው፣ ወደ ወንዝ አውርደህ ለያቸው›› አለው፡፡ ጌዴዎንም ወደ ወንዝ አውርዶ ‹‹ውሃ ጠጡ››

አላቸው፡፡ ከ10ሺው 300ው በእጃቸው እየጠለፉ ሲጠጡ 9,700 ያህል ሠራዊት ግን ተጐንብሰው በአፋቸው ጠጡ፡፡ በዚህም ‹‹ሌሎቹን (የተጐነበሱትን) መልሳቸውና በ300ው ብቻ ተዋጋ›› ተባለ፡፡ ጌድዮንም 300ውን ተከታዮቹን ይዞ መለከትና መብራት በሸክላ ይዞ በምድያም ሠራዊት አካባቢ አደረ፡፡ በዚያች ሌሊትም ጌዴዎንና ሠራዊቱ በምድያም መካከል ገብተው እንስራቸውን ሰበሩ፡፡ መለከቱንም ነፉ፡፡ እንደ አንበሳም ‹‹ኃይልን ከእግዚአብሔር ጦርን ከጌዴዎን›› እያሉ ገጠሙ፡፡ በድንጋጤ የተመቱት ምድያማውያንም እርስ በርሳቸው ተዋግተው በአንድ ሌሊት ብቻ 102,000 ሠራዊት አለቀባቸው፡፡ መኳንንቶቻቸውንና ነገሥታቶቻቸውንም ገደሏቸው፡፡ ቀሪዎቹም ወገኖቻቸው አፈሩ፡፡ እሥራኤል ግን በፈጣሪያቸው ኃይል ተፈሩ፡፡ ጌዴዎንም ለ40 ዓመታት እሥራኤልን አስተዳድሮ ታኅሣሥ 16 ቀን ዐርፏል፡፡
+ + +
ማርያም እህተ ሙሴ:- ይህች እናት የሊቀ ነቢያት ቅዱስ ሙሴና የሊቀ ካህናቱ ቅዱስ አሮን ትልቅ እህት ስትሆን ወላጆቿ እንበረምና ዮካብድ ይባላሉ፡፡ እሥራኤል ከግብጽ ባርነት እንዲወጡ የእርሷን ያህል አስተዋጽኦ ያደረገች ሴት የለችም፡፡ ከመነሻውም ቅዱስ ሙሴን የጠበቀች፣ በሕግ በሥርዓት እንዲያድግ ከእናቱ ጋር ያገናኘች፣ ወገኖቿ ከግብጽ ሲወጡም ሴቶችን የመራች እናት ናት፡፡ ወንድሞቿን ሙሴንና አሮንንም ታገለገላቸው ነበር፡፡ በተለይ እግዚአብሔር ባሕረ ኤርትራን የብስ ሲያደርጋት ከበሮን አንሥታ ‹‹ንሴብሖ ለእግዚአብሔር›› ብላ ፈጣሪዋን አመስግናለች፡፡ ዘጸ 15፡20፡፡
ሙሴ ኢትዮዽያዊቷን በማግባቱ እኅቱ ማርያም ‹‹ኢትዮዽያዊቷን ሲፓራን ለምን አገባህ? ›› ብላ ስለተናገረችው እግዚአብሔር ተቆጥቶ ለምጽ መቷታል፡፡ ዘኁ 12፡1፡፡ ቆይቶም በቅዱሱ ምልጃ ምሯታል፡፡ ማርያም እስራኤል በመንገድ ላይ ሳሉ ወደ ርስት ሳይደርሱ ዐርፋ ተቀብራለች፡፡ ዘኁ 20፡1፡፡
ከገድላት አንደበት እና በእንተ ቅዱሳን ኅሩያን
✞ ✞ ✞

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ታኅሣሥ 16 በውስጡ አጋንንት ያደሩበት ቁመቱ 170 ክንድ ወርዱ 9 ክንድ ከስንዝር የሆነ ሰይጣን ያደረበት ዘንዶ ቢመጣባቸው በጸሎት ወደ ፈጣሪያቸው አመልክተው ቅዱስ ሚካኤል በሰጣቸው መስቀል ዘንዶውን የገደሉት አቡነ መርቆሬዎስ ዘደብረ ድማኅ ዕረፍታቸው ነው።
+መስፍነ እሥራኤል ቅዱስ ጌዴዎን ዕረፍቱ ነው፡፡
+ የሙሴ እኅት ማርያም ዓመታዊ መታሰቢያ በዓሏ ነው፡፡
+ + +
የአቡነ መርቆሬዎስ ወላጆቻቸው ካህኑ ቶማስ ስምዖን እና ሰሎሜ እግዚአብሔርን የሚያገለግሉ ቅዱሳን ስለነበሩ በየወሩም ዝክረ ቅዱስ ሰማዕት መርቆሬዎስ (ፒሉፓዴር) እያደረጉ ሲኖሩ በእለተ ቀኑ ተኣምር ስለተደረገላቸው የልጃቸውን ስም መርቆሬዎስ ብለው ሰየሙት፡፡ አቡነ መርቆሬዎስ ከተወለዱበት ጊዜ ጀምሮ ሲያሳዩት የነበው ተግባራት ሁሉ የትልቅ ሰው እንጂ የአንድ ሕፃን ጠባይ
ስላልሆነ ወላጆቻቸው በአንክሮ ያስተውሉ ነበር፡፡አቡነ መርቆሬዎስም ፊደል በመቁጠር የጀመሩት መንፈሳዊ ትምህርት 22 ዓመት ሲሞላቸው የብሉይ ኪዳንና የሐዲስ ኪዳን እንዲሁም የሁሉም መጻሕፍት ምሥጢር ተገለጠላቸው፡፡ ከአቡነ ኤዎስጣቴዎስ ደግሞ በ33 ዓመታቸው በደብረ ሸማና እያሉ ምንኵስናን እና አስኬማን መላእክትን ተቀበሉ፡፡ ከዚህኽም በኋለ አቡነ መርቆሬዎስ ለረጅም ጊዜ በምናኔ ኖረው ወንጌልን በመስበክና ክርስትናን
በማስፋፋት ወደ ተለያዩ ሀገሮች እየተዘዋወሩ እያስተማሩ በርካታ ተኣምራትንም እያደረጉ ለ67 ዓመታት ያህል በታላቅ ተጋድሎ ኖሩ፡፡አቡነ መርቆሬዎስ የመንፈስ አባታቸው የሆኑት አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ወደ ኤርትራ ሀገር እንደሚሔዱ በመንፈስ ቅዱስ ዐውቀው በራቂት የምትባል ቦታ ላይ ኹለቱ ቅዱሳን ተገናኙ፡፡ ኹለቱም ቅዱሳን አብረው ወንጌል እየሰበኩ ማይምነ ሲደርሱ ግን ሕዝቡን ከእግዚአብሔር ሕግ ርቆ በኀጢአት ወድቆ አገኙት፤ በዚያ ያሉ ክፉዎች ሰዎችም
በሰይጣን ምክር ተመርተው አባቶቻችን ተኝተውባት የነበረችውን ጎጆ በእሳት አቃጠሏት። ቅዱሳኑ አቡነ መርቆሬዎስና አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ግን በዛ እሳት ሳይነኩ በእግዚአብሔር ተኣምር ዳኑ፡፡ ከዚኽም በኋላ እነዚህ ቅዱሳን አባቶች በአሁኑ ደብረ ደናግል ደብረ ድማኅ በሚባለው ቦታ ላይ ሱባኤ ገብተው አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ለሰባት ዓመት፣ አቡነ መርቆሬዎስ ደግሞ ለአራት ዓመት ባእት አበጅተው በጽኑ ተጋድሎ ኖሩ፡፡ ከሰባት ዓመት ሱባኤ በኋላ ከእግዚአብሔር ባዘዛቸውና ራእይ ባዩት መሠረት አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ወደ አርማንያ እንዲሔድ ሲነገራቸው አቡነ መርቆሬዎስን ደግሞ አንዲት ወፍ እየመራቻቸው ዛሬ ላይ
በስማቸው ወደሚጠራው ታላቁ ገዳም ደብረ ድማኅ አደረሰቻቸው፡፡አቡነ መርቆሬዎስም ቦታዋን እንዳዩአት ‹‹ይህቺ ለዘለዓለም ማረፊያየ ናት›› አሉ፡፡የክብር ባለቤት መድኀኔዓለምም በአካል ተገልጦላቸው መጥቶ በአራቱ ማዕዘን ባረከላቸው፡፡ በዚህ ቦታ ላይ ይኖሩ የነበሩት ሰዎችም አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ወደ አርማንያ እንደሚሔዱ ሲሰሙ ‹‹የእናንተ ረድኤት እንዲሆንልን ቀድሳችሁ አቊርቡን›› ሲሏቸው ሁለቱ ቅዱሳን በጋራ ጥር 18 ቀን ቅዳሴ ቀድሰው ሕዝቡን አቊርበዋል፡፡ አቡነ መርቆሬዎስም አባታቸውን አቡነ ኤዎስጣቴዎስን ተከትለው ኹለቱም እስከ ሱዳን ድረስ ሔደው ወንጌልን በመስበክ ሰፊ ሐዋርያዊ አገልግሎት ሰጥተዋል፡፡ ከዚኽም በኋላ በግብፅ ተሻግረው አርማንያ ደርሰው ወደ ኢየሩሳሌም በመሔድ ቅዱሳት መካናትን ተሳልመዋል፡፡ ከዚያም አቡነ መርቆሬዎስ ወደ ገዳም ተመልሰው ሲመጡ ዉጡሕ በተባለ ቦታ ላይ በኣት አጽንተው ሱባኤ ያዙ፡፡ እርሳቸውም በዕለተ ዐርብ መጋቢት 12 ቀን የቅዱስ ሚካኤል በዓል ዕለት በኣታቸው ውስጥ እየጸለዩ ሳሉ ድንገት ቁመቱ 170 ክንድ ጎኑ ደግሞ 9 ክንድ ከስንዝር የሚሆን ሰይጣን ከነጭፍሮቹ በውስጡ ያደረበት ታላቅ ዘንዶ ይውጣቸው ዘንድ መጣ፡፡ነገር ግን እግዚአብሔር ከእርሳቸው ጋር ስለነበር ጸሎታቸውን ሰምቶ ቅዱስ ሚካኤልን ላከላቸው፡፡መልአኩም ድል የሚያደርጉበትን መስቀል ሰጣቸው፡፡ጻድቁም ከመልአኩ በተቀበሉት ቅዱስ መስቀል በሥላሴ ስም ቢያማትቡበት ዘንዶው ተሰንጥቆ በውስጡ አድረውበት የነበሩት አጋንንት ከዘንዶው ወጥተው ሮጠው ሊያመልጡ ሲሉ አባታችን አወገዟቸው፡፡ ዘንድውንም ወስደው ዱበና በሚባል በረሓ ውስጥ ጣሉት፡፡ጻድቁም ዘንዶውን ስለገደሉላቸው ለአካባቢው ሰዎችም ሆነ ለፍጥረታት ሁሉ ሰላምና ዕረፍት ሆነላቸው፡፡ ይኽንንም መሠረት በማድረግ በየአመቱ መጋቢት 12 ቀን መነኰሳት አባቶች ከገዳም ታቦት ይዘው ወደዚህ ቦታ በመሔድ ይቀድሳሉ፣ በዓሉንም ያከብራሉ፡፡ በወቅቱ ሊቀ መላእክት ቅዱስ ሚካኤል የሰጣቸው ረጅም መስቀልም እስከ አሁን ድረስ የተለያየ ተኣምራት እያደረገ በገዳሙ ይገኛል፡፡አቡነ መርቆሬዎስ ከብዙ ተጋድሎ በኋላ ‹‹ሥጋየ የሚያርፍበትን ቦታ ግለጽልኝ›› ብለው ወደ እግዚአብሔር ቢጸልዩ በአሁኑ ጊዜ ቅዱስ ዐፅማቸው በክብር ያረፈበት ገዳም ደብረ ድማኅ እንደሆነ ገለጸላቸው፡፡ በ1340 ዓ.ም ስድስት መቶ መነኰሳትና ሦስት መቶ መነኰሳያይት ወደ አባታችን መጥተው መንኵሰዋል፡፡አቡነ መርቆሬዎስም ሥርዐተ ምንኵስና ሠርተው ገዳም ገድመው ልጆቻቸውን በቅድስና ሲጠብቁ ኖሩ፡፡አቡነ መርቆሬዎስ ገዳማቸው ሳሉ በአርማንያ ሀገር የአቡነ ኤዎስጣቴዎስ የዕረፍታቸው ነገር በራእይ ስለተገለጠላቸው ከ25 መነኰሳት ጋር ወደ አርማንያ ሔዱ፡፡ ነገር ግን ለመርከብ የሚከፍሉት ገንዘብ ስላልነበራቸው አስቀድመው ከአባታቸው ጋር በአጽፋቸው የተሻገሩትን ባሕር በደመና ተጭነው በማለፍ አርማንያ ሀገር ደርሰው አቡነ ኤዎስጣቴዎስን አገኟቸው፡፡ ኹለቱም ቅዱሳን ሲነጋገሩ አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ‹‹…ምሰሶ ተሰበረ›› አሉ፡፡ አቡነ መርቆሬዎስም ‹‹ምሰሶው ምንድነው?›› ብለው ሲጠቋቸው ‹‹የኢትዮጵያው ንጉሥ ዓምደ ጽዮን ሞተ›› አሏቸው፡፡ አቡነ ኤዎስጣቴዎስም እንደተናገሩት በዚያን ጊዜ ንጉሡ በኢትዮጵያ ምድር እንደ ሞተ ተረጋገጠ፡፡ ከዚኽም በኋላ አቡነ መርቆሬዎስ አባታቸው አቡነ ኤዎስጣቴዎስን አሟሙተው ማለትም ገንዘው ቀብረው ወደ ገዳማቸው ሲመለሱ ዳግመኛም ታናሽ ወንድማቸው አቡነ አብሳዲም ዐርፈው ስለደረሱ እጅግ አዘኑ፡፡አቡነ መርቆሬዎስ ከአርማንያ ተመልሰው ሲመጡ ተኸላ የሚባል ቦታ ገዳም መሥርተው ዐሥር ዓመታት ኖረዋል፡፡ ቅዱስ አቡነ ኤዎስጣቴዎስ ወደ አርማንያ ሲሔዱ ‹‹እንደ እኔ ሁናቸው›› ብለው የእጅ መስቀላቸውን የሰጡት ለአቡነ አብሳዲ ነበር፡፡ ከአቡነ አብሳዲ ዕረፍት በኋላ የገዳሙን ኀላፊነት የተረከቡት አቡነ መርቆሬዎስ ሆኑ፡፡ በአቡነ መርቆሬዎስ ገዳም በደብረ ድማኅ አበ ምኔት ሆነው የተሾሙት አባቶች ሁሉ በዚህ መንበር ነው የሚሾሙት፡፡አቡነ መርቆሬዎስ ተጋድሏቸውን ፈጽመው ዕድሜያቸውም እየገፋ ሔዶ 130 ዓመት ሲደርሱ ለልጆቻቸው መሪ ይሆኑ ዘንድ በእርሳቸው ምትክ አባ ገብር ኄርን ሾሙላቸው፡፡የክብር ባለቤት ጌታችንም ተገልጦላቸው ታላቅ ቃልኪዳን ከገባላቸው በኋላ ተኅሣሥ 16 ቀን 1411 ዓ.ም በ130 ዓመታቸው ከዚህ ዓለም በሥጋ ሞት ተለዩ፡፡

✝አስቸኳይ መልእክት ፦

በቅዱሳን ገድላት ኅትመት ጉዳይ።

https://t.me/zikirekdusn

ንጉሡና ንግሥቲቱ ከበኵር ልጃቸው ከሕፃን ኢዮስያስ ጋር በመኝታቸው ሳሉ እኩለ ሌሊት በኾነ ጊዜ የሚያንፀባርቅ ፀሐይን የመሰለ ብርሃን በድንገት ተገልጦ ክብርት እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ፀሐይንና ጨረቃን ለብሳ ከእርሷም ጋር በቀኟና በግራዋ ቅዱስ ሚካኤልና ቅዱስ ገብርኤል እያመሰገኗት ተገልጣ ‹‹ወዳጆቼ ንጉሠ ነገሥት ዐምደ ጽዮንና ንግሥት ጽዮን ሞገሳ ሆይ! ‹‹ከእንቅልፋችሁ ንቁና ወደ እኔ ቅረቡ፤ እኔም ይኽን እንደ መላእክት ንጹሕ የኾነ ሕፃን ኢዮስያስን እቀበለዋለሁ›› ካለቻቸው በኋላ እመቤታችን ሕፃን ኢዮስያስን ከእናቱ ከማርያም ሞገሳ ዕቅፍ ተቀብላ ሰውነቱን ኹሉ ዳሠሠችውና የዚኽን ዓለም የሥጋ ፈቃድ አጠፋችለት፡፡ እንደ መላእክትም ንጹሕ ኾነ፡፡

የጌታችን ወዳጅ ቅዱስ ዮሐንስ በጌታችን በኢየሱስ ክርስቶስ ዕቅፍ ላይ በመቀመጡ የዚኽ ዓለም የሥጋ ፈቃድ እንደ ጠፋለት ኹሉ ሕፃን ኢዮስያስም የዓለም ኹሉ ቤዛ በኾነች አምላክን በድንግልና በወለደች በድንግል ማርያም ዕቅፍ ላይ በተቀመጠ ጊዜ የዚኽ ዓለም የሥጋ ፈቃድ ጠፍቶለታል፡፡ እመቤታችንም ይኽን ድንቅ ተኣምር ጥር ስድስት ቀን አደረገችለት፡፡

የሕፃን ኢዮስያስ የጥምቀት በዓል በደረሰ ጊዜ ንጉሡና ንግሥቲቱ ከጳጳሱ ከአባ ማርቆስ ጋር ኾነው እመቤታችን ቃል ኪዳን በተቀበለችበት ዕለት የካቲት ዐሥራ ስድስት ቀን ቅዱሳን ነገሥታት አብርሃና አጽብሓ ወደሰየሟት መናገሻ ማርያም ተብላ ወደምትጠራው ቤተ ክርስቲያን ወሰዱት፡፡ በዚያም በቤተ ክርስቲያን ውስጥ ያለችው
የእመቤታችን ማርያም ሥዕል በሰው አንደበት በመናገር የክርስትና አባት ይኾነው ዘንድ የደብረ ኀረይክዋውን አቡነ ገብረ ናዝራዊን እና የሚያጠምቀው ጻድቅ ባሕታዊ የወቄን ገብርኤልን አቡነ ዳንኤልን እንዲመጡ እንደምታደርግላቸው ነገረቻቸው፡፡ ሕፃናት ወደሚጠመቁበትም ሥፍራ በሔዱ ጊዜ ኹለቱን ቅዱሳን አግኝተዋቸዋል፡፡ ከዚያም አባታችን ገብረ ናዝራዊ ልብሰ ተክህኖ ለብሶ በዲያቆን አምሳል ኾነው አባታችን አባ ዳንኤል ደግሞ የቄስ ልብሰ ተክህኖ ለብሰው የሕፃን ኢዮስያስን ሥርዐተ ጥምቀት ፈጽመዋል፡፡ ጸሎት በአደረጉ ጊዜ ቅብዐ ሜሮኑና ቅብዐ ቅዱሱ በእሳት እንደ አፈሉት ፈልቶ የታየ ሲኾን በዚኽም ጊዜ መንፈስ ቅዱስ በነጭ ርግብ አምሳል ወርዶ በንጉሥ ዐምደ ጽዮን ልጅ በሕፃን ኢዮስያስ ራስ ላይ ተቀምጧል፡፡
ሊቀ መላእክት ቅዱስ ሚካኤል ጌታችን ከተጠመቀበት ከዮርዳኖስ ወንዝ ውኃ በአመጣለት ቅዱስ ውኃ አባታችን ኢዮስያስ እመቤታችን የምሕረት ቃል ኪዳን በተቀበለችበት ዕለት የካቲት ዐሥራ ስድስት ቀን ከተጠመቀ በኋላ ሕፃኑ አባ ዳንኤል የለበሰውን የወርቅ ልብስ በገለጡት ጊዜ በአካሉ ላይ በዕብራይስጥ ቋንቋ ‹‹ስሙን በተመረጡ በቀደምት ነገሥታት ስም የለጐምት ኢዮስያስ ብላችሁ ሰይሙት›› የሚል ጽሑፍ ተገኝቷል፡፡

ከዚኽም በኋላ አባታችን ገብረ ናዝራዊ ተቀብሎ ተያዥ ኾኖ የክርስትና እና የመንፈስ አባት ከኾነው በኋላ በዚያች ሰዓት የእመቤታችን ሥዕል፤ የቤተ ክርስቲያኒቱ በሮችና መቆለፊያዎች፤ ጣሪያዋም በታላቅ በሚያስደንቅና ለመስማት ድንቅ በኾነ ድምፅ ጮኸው በአንድ ቃል ‹‹የቀደሙ ነገሥታት የኢዮስያስንና የአኖሬዎስን መንግሥት ለናቀ ለኢዮስያስ ይኽ ስም ይገባዋል! ይገባዋል!›› አሉ፡፡ ስሙንም ‹‹ጽድቅን የሚወድ ኢዮስያስ›› ብለው ሰየሙት፡፡

ከዚኽም በኋላ ይኽ ሕፃን ኢዮስያስ በየጥቂቱ በመንፈስ ቅዱስ አድጎ ዕድሜው ዐሥራ አምስት ዓመት በኾነው ጊዜ ለአቡነ ተክለ ሃይማኖት ልጅ ለደብረ ሊባኖሱ መምህር ለባሕታዊ አባ ኤልሳዕ ሰጡት፡፡ በዚያም ሳለ ቅዱስ ሚካኤልና ቅዱስ ገብርኤል እየመጡ ዐሥራ አምስቱን የኦሪት መጻሕፍትንና የነቢያት መጻፍትን የገለጡለት ሲኾን ለዕዝራ ሱቱኤል ያጠጣው ቅዱስ ዑራኤልም የእሳት ጽዋ ይዞ በመምጣት ስላጠጣው የሙሴ ኦሪት መጻሕፍትና የነቢያት መጻሕፍት ምሥጢር ተገልጠውለታል፡፡ በመምህሩ በአባ ኤልሳዕ ዕቅፍ ላይም እያለ እንደ ነቢይ ዕዝራ ሱቱኤል የእሳት ጽዋን ቅዱስ ዑራኤል መጋቢት ስድስት ቀን አጠጣው፡፡
ከዚኽም በኋላ የሐዲሳትና የብሉያት፤ የሊቃውንትና የአባቶች መነኰሳት፤ የዐረብና የአቴንስ፤ የጽርዕ የዕብራይስጥና የሮማይስጥ መጻሕፍትና በሰባ የተከፈሉ ቋንቋዎች ተገለጠለት፡፡ እንዲኹም ፊደላቸውን መማር ሳያስፈልገው ሰባውንም ቋንቋዎች በአንድ ጊዜ ዐወቀ፡፡
አባታችን ኢዮስያስ ትምህርቱን ከጨረሰ በኋላ አባታችን ተክለ ሃይማኖት ወደነበሩበት ዋሻ ወሰዱት፡፡ አባታችን ተክለ ሃይማኖት ያንጊዜ 89 ዓመት ኾኗቸው በሽምግልና እያሉ በዋሻ ውስጥ በተጋድሎ ይኖሩ ስለነበር ሦስቱ ጻድቃን አባታችን ኤልሳዕ፣ አባታችን ፊልጶስና አባታችን ዮሐንስ ከማ አባታችን ኢዮስያስን ወደ አባታችን ተክለ ሃይማኖት ዘንድ ወደ ዋሻው ወስደው ሚያዝያ ስድስት ቀን አገናኝተውታል፡፡ የዓለም ፀሐይ አባታችን ተክለ ሃይማኖትም መንግሥትን የናቀ የንጉሥ ልጅ ኢዮስያስን ታቅፈው ‹‹የአባቶቻችን የእንጦስ፣ የመቃርስና የጳኩሚስ አምላክ እግዚአብሔር ይባርክህ፤ መንፈስ ቅዱስም በላይኽ ላይ ይደር፡፡ የአባቴ አረጋዊና የልጁ የአባ መድኀኒነ እግዚእ አምላክ ይባርከህ፤ ይኽም ከሰባቱ ከዋክብት አንዱ የደብረ በንኰሉ አባ መድኀኒነ እግዚእ የመንፈስ አባትህ ሥርዐተ ምንኵስናን ይፈጽምልህ፤ እስከ ዘለዓለሙ የተባክህና የተቀደስህ ኹን›› ብለው ባርከውታል፡፡

ዳግመኛም አባታችን ተክለ ሃይማኖት ‹‹…የጽዮን ንጉሥ ይሥሐቅ በነገሠ በኹለተኛው ዓመት እኔ ከዚኽ ዓለም ድካም ዐርፋለሁ፡፡ አሁንም ወደ አባትህ ወደ ንጉሠ ነገሥት ዐምደ ጽዮንና ወደ እናትህ ማርያም ሞገሳ ሒድ፡፡ እነሆ በራሴ ላይ ያለውን በራስህ ላይ አክሊል አደረግሁልህ›› በማለት ቆባቸውን ከራሳቸው ላይ አውልቀው ‹‹ይኽ የእንጦንስ፣ የመቃርስና የአረጋዊ የቆብ አክሊል በራስህ ላይ ይቀመጥ፡፡ ከልጁና ከወዳጁ ከዋልድባው ከአባ ሳሙኤል ጋር በአኵሱም ታቦተ ጽዮንን የሚቀድስ የተመሰገነና የተከበረ ልጄ አባ መድኀኒነ እግዚእ እንደዚኽ በራስህ ላይ ያስቀምጥ፡፡›› ብለውታል፡፡

ዳግመኛም ‹‹ልጄ ሆይ! የንጉሠ ነገሥት ልጅ የለጐምትና የገበዘ አኵሱም አባ ኢዮስያስ የቀደሙ አባቶች መነኰሳት ሥርዐትን ትቀበል ዘንድ ፈጸምሁልህ፡፡ ዛሬም የታመሙትን ሕመምተኞችንና ለምጽ ያለባቸውን ትፈውስ ዘንድ፤ ለታወሩ ዐይኖችም ብርሃን ትኾናቸው ዘንድ ባረኩህ፤ ቀደስኩህም፡፡ ፊትህም እንደ ሚያዝያ የንጋት ፀሐይ የበራና ለአጋንንትና ለዚኽ ዓለም ሰዎች የሚያስፈራና የሚያስደነግጥ ይኹን፡፡ የመቃብርህ ቦታ ደብርህም ‹ሀገረ ለጐምት ደብረ ስብሐተ እግዚአብሔር፤ የሰላምና የፍቅር መፍሰሻ› ትባላለች፡፡ የባርነት ደብዳቤ አለባቸውና ይኽንን የለጐምት ሀገር ደብረ ስብሐት ሰዎች የባርነት መጽሐፍ ትቀደዋለህ፤ በቀኝህ በትረ መስቀልም ታጠፋዋለህ፤ አሁንም እስከ ዘለዓለሙ የተባረክህና የተቀደስህ ኹን›› ብለው ባርከውታል፡፡

የብዙዎች አባት የዓለም ፀሐይ አባታችን ተክለ ሃይማኖት ለአባታችን ኢዮስያስን ይኽን ብለው ከባረኩት በኋላ የለጐምት ሀገር በእርሳቸው ቃል ‹‹ደብረ ስብሐት›› ተብላ ተሰየመች፡፡ በመጨረሻም አባታችን ‹‹ልጄ ኢዮስያስ ሆይ! ይኽችን ከራሴ አውጥቼ በራስህ ላይ ያስቀመጥኳትን ቆብ ከራስህ መልሰህ አውጣት፤ በቀሚስህም ውስጥ በጭንህ አስቀምጣት፡፡ የመለኮት ቃል መፍሰሻ የተባለች የደብረ በንኰሉ ልጄ መድኀኒነ እግዚእ ከደብረ ኀረይክዋው አባ ገብረ ናዝራዊና ከዋልድባው አባ ሳሙኤል ጋር ኾኖ የአባቶች መነኰሳት የቆብ ሥርዐትን ታኅሣሥ ዐሥራ ኹለት ቀን ይፈጽምልሃል፡፡ በዚኽችም ቀንም መንፈስ ቅዱስ በነጭ ርግብ አምሳል ወደ አንተ ወርዶ

በራሴ ላይ በነበረችው እኔ አባትህ ተክለ ሃይማኖት በሰጠውህ በራስህ ቆብ ላይ ያርፋል፡፡ በተጋድሎ ሥራ ኹሉ ፍጹም፤ ርኵሳን አጋንንትንና እነ ቤልሆርን በሔድህበት በአማራና በትግራይ ሀገር የምታሳድድ ኹን፤ እስከ ዘለዓለሙም የተባረክህና የተቀደስህ ኹን›› በማለት በልጆቻቸው በእነ አባ ኤልሳዕ፣ አባ ፊልጶስና አባ ዮሐንስ ከማ ፊት በሰላም ባርከው ሸኝተውታል፡፡

እንዲኽ ዓይነት ይዘት ያለውን እጅግ ግሩም የኾነውን የጻድቁን የአቡነ ኢዮስያስንና የአቡነ ዳንኤል ዘቆረቆር ማርያምን ገድል ለጥር 6 ለጻድቁ ዓመታዊ በዓል አሳትመን ለገዳሙ ለማስረከብ የጽሑፍ ሥራውን አጠናቀን ለኅትመቱ ዝግጅት ላይ እንገኛለን። ኾኖም መልአከ ሞትን የማያሳይ የተለየ ቃልኪዳን ያለው እጅግ አስደናቂ የኾነው ይኽ ገድል እስከአሁን የኅትመቱን ወጪ በሚሸፍን ባለ ተስፋ ስላልተያዘ እግዚአብሔር የፈቀደለት የቅዱሳን ወዳጅ ካለ በአስቸኳይ ሊያናግረን ይችላል። በማኅበር ወይም በቤተሰብ ተደራጅቶ የኅትመቱን ወጪ መሸፈን ይቻላል። ሦስተኛው አማራጭ በሞት ለዐረፉ ቤተሰቦቻችን መታሰቢያ አድርገን ገድሉን ብናሳትመው ነፍስን የማዳን አንድ መንገድ ይኾናል።

ለክብረ በዓሉ ለጥር 6 እንዲደርስ አስቸኳይ ስለኾነ የዝክረ ቅዱሳን ገድል አሳታሚ ማኅበር ተወካዮችን ያነጋግሩ።
1. ዲያቆን መምህር ዮርዳኖስ አበበ
2. ቀሲስ መልአኩ ይፍሩ
3. ገብረ ሥላሴ
0925119240/0912063211/0985050013/

ለየት ያለ መልእክት ስላለው ያላዳመጣችሁ አዳምጡት!

ኅዳር 26-ገድለ አቡነ ሀብተ ማርያም፣ ገድለ አቡነ ኢየሱስ ሞአ እና አቡነ ሰላማ ከሣቴ ብርሃን
https://youtube.com/watch?v=TfLOMS4WxV4&si=kdouHGMWNOPuk29m

በዚኽች ዕለት በዓመታዊ በዓላቸው ታስበው የሚውሉት የአቡነ ሊቃኖስ ገዳም!

ጌታችን ልክ በደብረ ታቦር ብርሃነ መለኮቱን በገለጠበት ዓይነት መንገድ በሀገራችን በሚገኘው በዚህ ገዳም ላይም ነሐሴ 13 ቀን ብርሃነ መለኮቱን ገልጦበታል። የተገለጠውም እንደነ ሄኖክና ኤልያስ በሞት ፋንታ የለተሰወሩት ለአቡነ ሊቃኖስ ነው። አቡነ ሊቃኖስ ከዘጠኙ ቅዱሳን ውስጥ አቡነ ሊቃኖስ ለየት የሚሉበት ነገር ቢኖር ዓሥሩም የእጆቻቸውና የእግሮቻቸው ጣቶች እንደፋና ያበሩ ነበር፡፡ ይህንንም ገድለ አቡነ አረጋዊ ‹‹ቆመው ጸሎት በሚጸልዩበት ጊዜ ዓሥሩ የእጆቻቸው ጣቶችና ዓሥሩ የእግሮቻቸው ጣቶች እንደፋና የሚያበሩበትና እንደመብረቅ የሚብለጨልጩበት ጊዜ አለ›› በማለት ይገልጸዋል፡፡ በሥዕላቸውም ላይ ይህንኑ ለማሳየት አባቶቻችን የራሳቸውን ጥበብ ተጠቅመዋል፡፡ የአቡነ ሊቃኖስ ገዳማቸው በደብረ ቁናጽል አክሱም ከአባ ጰንጠሌዎን ገዳም አቅራቢያ ይገኛል፡፡ ጻድቁ ብዙ ድንቅ ድንቅ ተአምራትን ያደረጉ ነበር፡፡ መላእክትም ዘወትር ባለመለየት ይጎበኙዋቸው ነበር፡፡ ጌታችን አምላካችን ኢየሱስ ክርስቶስም ዘወትር እየተገለጠላቸው ይባርካቸውና ቃልኪዳን ይሰጣቸው ነበር፡፡

አቡነ ሊቃኖስ በጸሎታቸው አጋንንትን አውጥተዋል፣ ድውያንን ፈውሰዋል፣ ዕውራንን አብርተዋል፣ ሙታንን አንሥተዋል፡፡ ከተስዓቱ ቅዱሳን ውስጥ አራቱ ሞትን ሳያዩ ተሰውረዋል፡፡ አቡነ አረጋዊ ጥቅምት 14 ቀን ተሰወሩ፡፡ አቡ ገሪማ ሰኔ 17 ቀን፣ አቡነ አፍጼ ግንቦት 29 ቀን፣ አቡነ ሊቃኖስ ህዳር 28 ቀን ተሰወሩ፡፡
ጌታችን ነሐሴ 13 ቀን ልክ በደብረ ታቦር ብርሃነ መለኮቱን በገለጠበት ዓይነት መንገድ በዚህ በፎቶው ላይ በሚታየው በአቡነ ሊቃኖስ ገዳም ላይም ብርሃነ መለኮቱን ገልጦበታል።

አቡነ ሊቃኖስ እንደ ሙሴ ከደረቅ ጭንጫ ላይ ውሃ በተአምራት በማፍለቅ ይታወቃሉ። አቡነ ገሪማ፣ አቡነ ጰንጠሌዎኖንና አቡነ ሊቃኖስ ሦስቱም የተሰጣቸው ጸጋ የተለያየ ነበር፡፡ አቡነ ገሪማ ለሠርክ መሥዋዕት የሚሆነውን ስንዴ በተአምራት ዕለቱን ዘርተው ዕለቱን አጭደው ነዶውን ዛፍ ላይ አውጥተው በሬዎቹንም ከዛፍ ላይ አውጥተው አበራይተው ዘሩን ከመሬት አጠራቅመው ዕለቱን ለቅዱስ ሥጋ ወደሙ መፈተቻ ያዘጋጁ እንደነበር ገድላቸው ይናገራል፡፡ አቡነ ጰንጠሌዎን ደግሞ በጠዋት ወይራ ተክለው ዕለቱን ግንዱን ፈልጠው ለማዕጠንት ፍሕም አገልግሎት ይጠቀሙበት ነበር፡፡ አቡነ ሊቃኖስ ደግሞ በደረቅ ጭንጫ ላይ ውሃ በተአምራት አፍልቀው ለቅዳሴ ማይ ጸሎት ይጠቀሙበት ነበር፡፡ ዓለምን በእጃቸው እፍኝ የያዙ እነኚህ እጅግ የከበሩ ታላላቅ ቅዱሳን ከሚያደርጉት ተአምር ውስጥ ለአንዳቸው የተሰጠው ለሌላኛው አልተሰጣቸውም ነበር፡፡ የሦስቱም የተአምራት ውጤት የሆኑት ስንዴ፣ የማዕጠንት ፍሕምና ማይ/ውሃ ደግሞ የግድ ለቅዳሴው አገልግሎት አስፈላጊ ናቸው፡፡

ሦስቱም ቅዱሳን የሚገኙበት ገዳማቸው የተለያየና የተራራቀ ቢሆንም አቡነ ገሪማ በተአምራት ዕለቱን ዘርተው ያጨዱትን የስንዴ ነዶና ራሳቸውን በሬዎቹንም ከዛፍ ላይ አውጥተው አበራይተው ያመረቱትን ስንዴ ለአቡነ ጰንጠሌዎንና ለአቡነ ሊቃኖስ በነፋስ አውታር ጭነው ይልኩላቸዋል! አቡነ ሊቃኖስም እንደ መሴ ከጭንጫ ላይ ያፈለቁትን ውሃ በወንፊት አድርገው ለአቡነ ገሪማና ለአቡነ ጰንጠሌዎን ይልኩላቸዋል፡፡ አቡነ ጰንጠሌዎንም ዕለቱን ተክለው ዕለቱን ለሠርክ መሥዋዕት ያደረሱትን የወይራ የማዕጠንት ፍሕም በሻሽ አድርገው ለአቡነ ሊቃኖስና ለአቡነ ገሪማ ይልኩላቸዋል፡፡

አዎ! ቅዱሳን አባቶቻችን በሬዎችን ዛፍ ላይ አውጥተው ያበራያሉ፤ የእሳቱን ፍሕም በሻሽ፣ ውሃውን ደግሞ በወንፊት ቀድተው ሩቅ ቦታ ይልኩት ነበር! (ይህ በእርግጥ በምንፍቅና ጦር ተወግቶ ልቡን ላቆሰለ አእምሮውን ላሳደፈ የሃይማኖት ዘማ ለሆነ ለዚህ ክፉ ዘመን ትውልድ ተረት ይመስለው ይሆናል እንጂ) እውነታው ግን ቅዱሳኑ የቅዳሴውን አገልግሎት የሚፈጽሙት በእንዲህ ዓይነት ሁኔታ ነበር፡፡ ቅዱሳኑ የቅዳሴውን አገልግሎት የሚፈጽሙት በእንዲህ ዓይነት ሁኔታ ነበር፡፡ እኛ የተዋሕዶ ልጆች ቅዱሳን እንዲህ አድርገው ያገለገሉትን የእነርሱን አምላክ በማመናችን ብቻ ዕድለኞች መሆናችንን ከማሰብና ከማመስገን ውጭ ምን እንላለን!?

የዳግማዊው ሙሴ የአቡነ ሊቃኖስ ረድኤት በረከታቸው ይደረርብን በጸሎታቸው ይማረን!

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ኅዳር 28-ቅዱስ ሰረባሞን በሰማዕትነት ዐረፈ፡፡
+ ዳግመኛም ከዘጠኙ ቅዱሳን ውስጥ አንዱ አቡነ ሊቃኖስ የተሰወሩበት ዕለት ነው፡፡
ሰማዕቱ ቅዱስ ሰረባሞን፡- ይኸውም ቅዱስ ሰረባሞን በኢየሩሳሌም አገር ከሌዊ ነገድ ለሆነ ለቅዱስ እስጢፋኖስ ዘመዱ ነው፡፡ አባቱ አብርሃም የሌዊ ልጅ የዮሴፍ ልጅ ለስምዖን ወንድም ለእስጢፋኖስ እናት ወንድሟ ነው፡፡ ቅዱስ ሰረባሞን በተወለደ ጊዜ በአባቱ ስም ስምዖን ብለው ሰየሙት፡፡ አባቱም ከሞተ በኋላ ክርስቲያን ይሆን ዘንድ ወደደ፡፡ መንገዱንም ይመራው ዘንድ ወደ እግዚአብሔር በጸለየ ጊዜ መልአኩን ላከለት፡፡ የታዘዘው መልአክም ተገለጠለትና ሰረባሞንን ወደ ኢየሩሳሌሙ ኤጲስቆጶስ አባ ዮሐንስ ዘንድ እንዲሄድ አዘዘው፡፡ ሰረባሞንም ወደ አባ ዮሐንስ ሲሄድ የጌታችንን ሰው መሆን በሚገባ አስረዳው፡፡ ነገር ግን አባ ዮሐንስ ዘመዶቹ የሆኑ ክፉዎች አይሁድን ስለፈራ በኢየሩሳሌም አገር የክርስትና ጥምቀትን ሊያጠምቀው አልደፈረም፡፡ ኤጲስቆጶሱም ስለ ሰረባሞን የሚያደርገውን ሲያስብ የብርሃን እናቱ እመቤታችን ተገለጠችለትና ወደ እስክንድርያ ሊቀ ጳጳሳት ቴዎናስ ዘንድ እንዲልከው አዘዘችው፡፡
ሰረባሞንም ወደ እስክንድርያ እየተጓዘ ሳለ የእግዚአብሔር መልአክ ለአባ ቴዎናስ ተገልጦ ስለ ቅዱስ ሰረባሞን አስረዳውና እንዲያጠምቀው ነገረው፡፡ አባ ቴዎናስም መልአኩ እንዳዘዛቸው ሰረባሞንን አጠመቁት፡፡ ሰረባሞንም ከተጠመቀ በኋላ በጾም በጸሎት በጽኑ የሚጋደል ሆነ፡፡ ወደ ገዳምም በመግባት ተጋድሎውን በጨመረ ጊዜ ጸጋ እግዚአብሔር አድሮበት ብዙ ነገሮችን የሚሠራ ሆነ፡፡ አባ ቴዎናስም በቅዱስ ሳዊሮስ ገዳም ውስጥ ካረፉ በኋላ አባ ጴጥሮስ በእርሱ ተተክቶ ሲሾም ቅዱስ ሰረባሞንን በሊቀ ጵጵስና እንዲራዳው አደረገው፡፡ ከዚህም በኋላ ኒቆስ በምትባል አገር ላይ ኤጲስቆጶስ አድርጎ ሾመው፡፡
ቅዱስ ሰረባሞንም ኒቆስ በምትባል አገር ላይ ኤጲስቆጶስነት ከተሾመ በኋላ ተጋድሎውን በማብዛት ምእመናንን በበጎ አጠባበቅ የሚጠብቅ ሆነ፡፡ እግዚአብሔርም በቅዱስ ሰረባሞን እጅ ብዙ አስገራሚ ተአምራት ያደርግ ጀመር፡፡ በአገሪቱ አቅራቢያ ያሉ የጣዖታት ቤቶች ይደመሰሱ ዘንድ ቅዱስ ሰረባሞን በጸለየ ጊዜ ሁሉንም ምድር አፏን ከፍታ ውጣቸዋለችና በቦታው ላይ ባሕር ሆኖ ሸፈናቸው፡፡ ከዚህም በኋላ ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ ክዶ ጣዖታትን በማምለክ በጀመረ ጊዜ ቅዱስ ሰረባሞን የጣዖታትን አምልኮ የሚያጠፋ ደገኛ ክርስቲያን መሆኑን ሰማ፡፡ እርሱ ተቆጥቶ እንዲያመጡት ጭፍሮቹን ላከ፡፡ ጭፍሮቹም ይዘውት ሲሄዱ እስክንድርያ ከተማ በደረሱ ጊዜ ሊቀ ጳጳሳት አባ ጴጥሮስ ቅዱስ ሰረባሞን ተገናኘውና እርስ በእርሳቸው ተሰነባበቱ፡፡ ቅዱስ ሰረባሞንም ፊቱ እንደፀሐይ ሲያበራ አየው፡፡
ቅዱስ ሰረባሞን ከሃዲው ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ ዘንድ በደረሰ ጊዜ በፊቱ በጌታችን ታመነ፡፡ ንጉሡም በብዙ ዓይነት ሥቃይ አሠቃየው፡፡ ነገር ግን ጌታችን ቅዱስ ሰረባሞንን ፍጹም ጤነኛ እያደረገ ይፈውሰው ነበር፡፡ እነዚህንም ተአምራት ያዩ ብዙ ሰዎች በጌታችን አመኑ፡፡ በቅዱስ ሰረባሞን ምክንያት ሕዝቡ ሁሉ ክርስቲያን እየሆኑ ሰማዕትነትን ሲመርጡ ባየ ጊዜ ንጉሡ ፈርቶ የእንዴናው ገዥ ጨካኙ አርያኖስ ወዳለበት ወደ ላይኛው ግብጽ በግዞት ሰደደው፡፡ አሠቃይቶ ይገድለውም ዘንድ መኮንኑ ለሆነ ለአርያኖስም መልእክትን ጽፎ ላከለት፡፡ ጨካኙና አረመኔው አርያኖስም ቅዱስ ሰረባሞን በእጅጉ አሠቃየው፡፡ በመጨረሻም ማሠቃየት በሰለቸው ጊዜ ከባሕር ወደብ አጠገብ ወስዶ አንገቱን በሰይፍ አስቆረጠው፡፡ ቅዱስ ሰረባሞንም ሰማዕትነቱን በድል ፈጽሞ የክብርን አክሊል ተቀዳጀ፡፡ ምእመናንም ቅዱስ ሥጋውን ወስደው በክብር ገንዘው በቤተ ክርስቲያን ውስጥ አኖሩት፡፡ ከሥጋውም ድንቅ ድንቅ የሆኑ ተአምራት ተገልጠው ታዩ፡፡
ረድኤት በረከቱ ይደረርብን በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
አቡነ ሊቃኖስ፡- ከዘጠኙ ቅዱሳን ውስጥ አቡነ ሊቃኖስ ለየት የሚሉበት ነገር ቢኖር ዓሥሩም የእጆቻቸውና የእግሮቻቸው ጣቶች እንደፋና ያበሩ ነበር፡፡ ይህንንም ገድለ አቡነ አረጋዊ ‹‹ቆመው ጸሎት በሚጸልዩበት ጊዜ ዓሥሩ የእጆቻቸው ጣቶችና ዓሥሩ የእግሮቻቸው ጣቶች እንደፋና የሚያበሩበትና እንደመብረቅ የሚብለጨልጩበት ጊዜ አለ›› በማለት ይገልጸዋል፡፡ በሥዕላቸውም ላይ ይህንኑ ለማሳየት አባቶቻችን የራሳቸውን ጥበብ ተጠቅመዋል፡፡ የአቡነ ሊቃኖስ ገዳማቸው በደብረ ቁናጽል አክሱም ከአባ ጰንጠሌዎን ገዳም አቅራቢያ ይገኛል፡፡ ጻድቁ ብዙ ድንቅ ድንቅ ተአምራትን ያደረጉ ነበር፡፡ መላእክትም ዘወትር ባለመለየት ይጎበኙዋቸው ነበር፡፡ ጌታችን አምላካችን ኢየሱስ ክርስቶስም ዘወትር እየተገለጠላቸው ይባርካቸውና ቃልኪዳን ይሰጣቸው ነበር፡፡ በጸሎታቸውም አጋንንትን አውጥተዋል፣ ድውያንን ፈውሰዋል፣ ዕውራንን አብርተዋል፣ ሙታንን አንሥተዋል፡፡ ስለዘጠኙ ቅዱሳን ሐዋርያዊ አገልግሎት ከአቡነ አረጋዊ ገድል ጋር ጥቅምት 14 በስፋት ስለተጻፈ ከዚያ ላይ ይመለከቷል፡፡
ከተስዓቱ ቅዱሳን ውስጥ አራቱ ሞትን ሳያዩ ተሰውረዋል፡፡ አቡነ አረጋዊ ጥቅምት 14 ቀን ተሰወሩ፡፡ አቡ ገሪማ ሰኔ 17 ቀን፣ አቡነ አፍጼ ግንቦት 29 ቀን፣ አቡነ ሊቃኖስ ህዳር 28 ቀን ተሰወሩ፡፡
ረድኤት በረከታቸው ይደረርብን በጸሎታቸው ይማረን!
ከገድላት አንደበት
✞ ✞ ✞

የአቡነ ተክለ ሐዋርያት ገዳማት!
ረድኤት በረከታቸው ይደርብንና በዚኽች ዕለት ኅዳር 27 ቀን በዓመታዊ የዕረፍታቸው በዓል ስታስበው የሚውሉት አቡነ ተክለ ሐዋርያት ያደረጉት ታላቅ ተኣምር ይኽ ነው፡- ወንሞች ሆይ! በአባታችን በተክለ ሐዋርያት ልቡና ውስጥ ያለውን የሰውን ፍቅር ተመልከቱ፡፡ በኃጢአት የወደቀውን ሰው ባየ ጊዜ ከራሱ አካል የወደቀ ይመስለው ነበር፡፡

ሰዎች በድብቅ የሠሩትን ኃጢአታቸውን እግዚአብሔር በገለጠለትና በኃጢአትም የወደቁ ሰዎችን ባየ ጊዜ ፈጥኖ ከወደቁበት ያነሳቸዋል፡፡ ኃጢአታቸውንም ፈጥነው ያስተሠርይላቸዋል፡፡ ቀኖናም አያበዛባቸውም ይልቁንም የእነርሱን ቀኖና እርሱ አብልጦ በመውሰድ ይፈጽምላቸው ነበር እንጂ፡፡

ከዕለታትም በአንደኛው ቀን የሆነውን ነገር አባታችን እንዲህ ብሎ ነገረን፡- ‹‹ቅዱሳንን ለማግኘት በተከዜ ወንዝ አካባቢ በመንገድ ስሔድ አንድ ሰው ወደ እኔ መጥቶ ከጎዳናው ዘወር አድርጎ ‹አባቴ ልመናዬን ትቀበለኝ ዘንድ እለምንሃለሁ፣ ንስሓ ስጠኝ ኃጢአቴ በጣም ብዙ ነውና› አለኝ፡፡ እኔም ‹መምህረ ንስሓ የለህምን?› አልኩት፡፡ እርሱም ‹መኖርስ አለኝ ነገር ግን ኃጢአቴ በጣም የከፋ ስለሆነ እፈራዋለሁ› አለኝ፡፡ እኔም በዚህ ሰው ላይ ሊደርስበት ያለውን መከራ አየሁና ‹አይዞህ እኔ አሁን ንስሓ እሰጥሃለሁና ሁሉንም ንገረኝ› አልኩትና እርሱም እንዲህ ብሎ ነገረኝ፡- ‹በሀገሬ ሳለሁ በምን ሀብታም እሆናለሁ? ብዬ አስቤ ጠንቋይ ቤት ሔጄ ጠየኩት፡፡ ጠንቋዩም ‹ባለቤትህን አርደህ ሆዷን ቀደህ አንጀቷን አውጥተህ ብላ በዚህ ሀብታም ትሆናለህ› አለኝ፡፡ እኔም ‹እንዴት አድርጌ አርዳታለሁ?› ስለው ‹መድኃኒት አጠጣትና በደከመች ጊዜ እረዳት› አለኝ፡፡ እኔም እንዳዘዘኝ አድርጌ አረድኳትና አንጀቷን አውጥቼ በላሁ፡፡ ሰው እንዳያውቅ ብዬ እርሷን በልብስ ጠቅልዬ ገነዝኳትና ጎረቤቶቼ ሰምተው እንዲመጡ ብዬ በጣም ጮኹ። ጎረቤቶቻችንም በመጡ ጊዜ ‹ሚስቴ መድኃኒት ጠጥታ ሞተች› አልኳቸው፡፡ ከዚህም በኋላ ሚስቴን ወስጄ ቀበርኳት፡፡

ከብዙ ዘመን በኋላ ግን የከፋውን ይህን ኃጢአቴን በማሰብ ፈጣሪዬ እግዚአብሔርን አሰብኩ፡፡ ፈርቼም ከሀገሬ ወጥቼ የነፍሴን መድኃኒት እፈልግ ዘንድ ወጣሁ› አላቸው፡፡
አባታችን ተክለ ሐዋርያትም ይህንን ነገር በሰሙ ጊዜ ‹… አይዞህ አትፍራ እግዚአብሔር ኃጢአትህን ይቅር ይልሃል› ብለው ካጽናኑት በኋላ እርሱም እንዲጸልይ ነግረውት ‹ቅርብ ቦታ ሔጄ እስክመለስ ድረስ እዚህ ቆየኝ› ብለውት ወደ ተከዜ ወንዝ ወርደው ከዚያ ደርሰው ልብሳቸውን አስቀምጠው ራቁታቸውን ወደ ባሕር አሸዋ ገቡ፡፡ አሸዋው ግን እጅግ ያቃጥል ነበር እንደ ፍሕም እሳትም ሰውነትን
የሚጠብስ ነበር፡፡ አባታችንም ስለ ሰውየው ኃጢአት በአምላካቸው ፊት ሰውነታቸውን በአሸዋው ላይ ጥለው አለቀሱ፡፡ በጸሎት ብዛት ደከሙ፤ ሰውነታቸውም በአሸዋው
ግለት ተጠብሶ እንደተጠበሰ ዓሣ ሆነ፡፡ እሳቸው ግን ‹አቤቱ ፈጣሪዬ ሆይ!ተገልጠህልኝ እንደእኔ ያለውን ይህ ኃጢአተኛ ሰው የማረጋጋበትን ነገር አስረዳኝ› ብለው ለረጅም ጊዜ በጸለዩ ጊዜ ከሰማይ ‹ወዳጄ ተክለ ሐዋርያት ሆይ! ወንጌል ‹ስለ ወንድሙ ሰውነቱን ቤዛ አድርጎ የሚሰጥ ሰው ንዑድ ክቡር ነው› እንዳለ ስለዚህ ኃጥእ ሰው ሰውነትህን አሠቃየህ፤ እኔም ስለ አንተ ኃጢአቱን ይቅር ብዬዋለሁ ነገር ግን የዚህን ወንዝ መሔጃ እየተከተለ ሐዋርያት እንዳዘዙት ቀኖና ወደ ኢየሩሳሌም ይሔድ ዘንድ እዘዘው› የሚል ቃል ከሰማይ መጣላቸው፡፡

ከዚኽም በኋላ አባታችን ተነሥተው ልብሳቸውን ለብሰው ወደዚያ ሰው ሔደው ‹እኔ ያልኩህን ሁሉ ትሠራለህን?› አሉት፡፡ እርሱም ‹አባቴ ሆይ! ያየዙኝን ሁሉ እፈጽማለሁ ነገር ግን ነፍሴን በመከራና በፍርድ ቀን አድኗት› አላቸው፡፡ አባታችንም ‹በተከዜ ወንዝ አድርገህ ወደ ኢየሩሳሌም ሒድ፡፡ ልጄ አንበሳም ሆነ ሽፍቶች በሥጋህ ይገድሉህ ዘንድ ቢያገኙህ እግዚአብሔር ካንተ ጋር ነውና አትፍራ፤ እግዚአብሔርም ኃጢአትህን ያስተሠርይልሃልና› አሉት። እርሱም ‹አባቴ ይፍቱኝ› ሲላቸው አባታችንም ‹በሥሉስ ቅዱስ አፍ የተፈታህ ሁን እግዚአብሔር ይፍታህ› ብለው ሸኙትና ሔደ፡፡
ከዚኽም በኋላ አባታችን በነፍሱ ያ ሰው የሚገባበትን ቦታን እስኪያውቅ ድረስ ስለእርሱ ጾምና ጸሎትን ጀመረ፡፡

ከጥቂት ቀን በኋላ ያ ሰው በሽፍቶች እጅ ሞቶ ወደ መንግሥተ ሰማያት እንደገባ አባታችን በመንፈስ ቅዱስ ዐውቀው በባሕርይው ምስጉን የሆነ እግዚአብሔርን አመሰገኑት፡፡››
(ገድለ አቡነ ተክለ ሐዋርያት ገጽ 40-43)

የክርስቶስ ወገኖች ሆይ! ቅዱስ የሆነው የወንጌል ቃል ‹‹ነፍሱን ስለወዳጆቹ ከመስጠት ይልቅ ከዚህ የሚበልጥ ፍቅር አባታችን ተክለ ሐዋርያት ስለዚያ ኃጢአተኛ ሰው በደል ሲሉ በበረሃ ዋዕይና ቁር በአሸዋ ግለት ሰውነታቸውን በእሳት እንዳቃጠሉት እስከሚመስል ድረስ ራሳቸውን አሳልፈው ሰጡ፡፡ ይህም ነገር የአባ ለትጹንን ነገር
ይመስላል፡፡ አባ ለትጹን ስለ አንድ ወንጀለኛ ሰው ብለው እስከ አምስት ጊዜ ሰውነታቸውን ለሞት ሰጥተዋልና፡፡
+ + +

ዳግመኛም አቡነ ተክለ ሐዋርያት ይኽን ታላቅ ተኣምር አደረጉ፡- ይኸውም ሕፃናትን ስለማስወረድ አቡነ ተክለ ሐዋርያት ያዩት ምሥጢር ነው፡፡ ‹‹አባታችን ተክለ ሐዋርያት እንደተናገሩት ይጠቅማችሁና ምክር ይሆናችሁ ዘንድ ወንድሞቼ ሆይ! ይህን ስሙ፤ ከዕለታት በአንዲት ቀን በጎዳና ስሔድ ‹ስለደማችን የማትበቀል እስከመቼ ነው?› እያሉ እያለቀሱ በእግዚአብሔር ፊት ሲካሰሱ ‹ስለመልካም ሥራችን መልካምን ትሰጠን ዘንድ ስለ ክፉ ሥራችንም ፍዳውን ትሰጠን ዘንድ እንለምንሃለን፤ እነሆ ከአካለ መጠን ሳያደርሱን በማኅፀን ሳለን እናቶቻችን በመድኃኒት ገድለውናልና…› እያሉ ሕፃናት ሲያለቅሱ ድምጻቸውን ሰማሁ፡፡
ይህን ነገር ከሕፃናቱ አንደበት በሰማሁ ጊዜ ፈራሁ፣ ደነገጥሁ፡፡ የዚህን ነገር ፍቺውን እግዚአብሔር ይገልጥልኝ ዘንድ ተማጸንኩ፡፡ እንፍራዝ ከሚባል አገር ደርሼ ከመነኮሳት ቤት አደርሁ፡፡ ስሟ ፍሬ ማርያም የተባለች የእግዚአብሔር አገልጋይ የሆነች አንዲት ደግ መበለት በዚያ ነበረች፡፡ ይህን ነገር ነገርኳትና ‹እግዚአብሔርን ስለመውደድ ምሕላ እንያዝ› አልኳት፡፡ ሁለታችንም በጾም በጸሎት በታላቅ ትጋት በብዙ ዕንባ ምሕላ አደረግን፡፡ እግዚአብሔርም ልመናችንንና ምሕላችንን ተቀበለ፡፡ እኔም እገሊት የምትባል መበለት ያደረገችውን ነገር ቃሉ ሲናገር ሰማሁ፡፡ ከዚህም በኋላ ተነሥቼ ያችን መበለት እፈልጋት ዘንድ ሔጄ በብዙ ድካምና ጭንቅ ፈልጌ አገኘኋት፡፡ ከዚያም ‹ንስሓ እሰጥሽ ዘንድ ያደረግሽውን ንገሪኝ?› አልኳት፡፡ እርሷም ሦስት ጊዜ ፀንሳ ሰውን በመፍራት በመድኃኒት እንዳስወረደች ነገረችኝ፡፡ እኔም ሐዋርያት እንዳዘዙት ቀኖናና ንስሓ ሰጠኋትና ‹ኃጢአትሽን ይቅር ይልሽ ዘንድ ጸልይ› አልኳት፡፡ እኔም ሔጄ ኃጢአቷን ይቅር ይላት ዘንድ ተማፀንኩ፡፡ ከዚህም በኋላ እነዚያ ሕፃናት ወደ እግዚአብሔር መክሰሳቸውን ተው፡፡ እኔም እግዚአብሔር ኃጢአቷን ይቅር እንዳላት አወቅሁ፡፡›› (ዝኒ ከማሁ ገጽ 38)

የአቡነ ተክለ ሐዋርያት ረድኤት በረከታቸው ይደርብን! በጸሎታቸው ይማረን፡፡

ውርጃ ነፍስ ማጥፋት ነው!!! ምንም ዐይነት መነሻ ምክንያት ቢኖረውም ውርጃ ነፍስ ማጥፋት እንደሆነ ከዚህ ከአቡነ ተክለ ሐዋርያት ገድል በቀላሉ መማር እንችላለን፡፡ የታሪክ ምሁራን እንደሚሉት የናዚ ጀርመን ጅምላ ጭፍጨፋ 6 ሚሊዮን አይሁዶችን ጨምሮ ከ10-11 ሚሊዮን ንጹሐን ሰዎችን ፈጅቷል፡፡ ከእነዚያ መካከል አብዛኛዎቹ ሕፃናት ናቸው፡፡ የሚያሳዝነው ግን በዓለም አቀፍ ደረጃ በውርጃ ምክንያት የሚሞቱ ሕፃናት ቊጥር ከዚህ ከናዚ ዘግናኝ ጅምላ ጭፍጨፋ በብዙ እጥፍ እየበለጠ መሆኑ ነው፡፡

ውርጃን በተመለከተ ይበልጥ ሰፊ ግንዛቤ ለማግኘትና የሳምንት፣ የ15 ቀን ወይም የወር ወይም የትኛውም ዕድሜ ላይ የሚገኝ ፅንስ ነፍስ ያለው ፍጡር መሆኑን በዘመናዊው ሳይንስ የተረጋገጠ መሆኑን ለማረጋገጥ ካስፈለገ መጋቤ ሐዲስ ሮዳስ ታደሰ ‹‹መጽሐፍ ቅዱስና ሳይንስ›› በሚል ርዕስ የጻፉትን መጽሐፍ ይመለከቷል፡፡ አምላከ አቡነ ተክለ ሐዋርያት በውርጃ ምክንያት ነፍስ ከማጥፋት ይጠብቀን፣ ሳናውቅም ሆነ እያወቅን ያጠፋንም ካለን ለንስሓ ያብቃን፡፡
የገዳማቱ ፎቶ፦
1. ደብረ ጽሙና መድኀኔዓለም ወተክለ ሐዋርያት ገዳም
2. አጋት መድኃኔዓለም ወተክለ ሐዋርያት አንድነት ገዳም (ደብረ ሊባኖሰ አውራጃ)
ከገድላት አንደበት

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ኅዳር 27-የደብረ ጽሙናው ታላቁ ጻድቅ አቡነ ተክለ ሐዋርያት ዕረፍታቸው ነው፡፡
+ ከሃዲዎች መላ አካሉ እጆቹንና እግሮቹን እስከ ጭኖቹ ድረስ በየተራ ቆራርጠው ደረቱና አካሉ ግንድ እስከሚመስል ድረስ 42 ቦታ ቆራርጠው በማሠቃየት የገደሉት ሰማዕቱ ቅዱስ ያዕቆብ ግሙድ ዕረፍቱ ነው፡፡
+ ጌታችን ተገልጦላቸው ስለስሙ መስክረው ሰማዕት ይሆኑ ዘንድ ያዘዛቸው ሰማዕቱ ቅዱስ ጢሞቴዎስና ባለቤቱ ቅድስት ሞራ ዕረፍታቸው ነው፡፡
+ ከ72ቱ አርድእት ውስጥ አንዱ የሆነው ሐዋርያው ቅዱስ ፊልሞና ዕረፍቱ መሆኑን ስንክሳሩ በስም ይጠቅሰዋል፡፡

ሰማዕቱ ያዕቆብ ግሙድ፡- አስቀድሞ የጥሩ ክርስቲያን ቤተሰብ ልጅ ነበር፡፡ በኋላም የፋርሱ ንጉሥ የሰክራድ ባለሟልና የቅርብ አማካሪ ሆነ፡፡ ንጉሡም እጅግ ይወደው ስለነበር በመንግሥቱ ሁሉ ከእርሱ ጋር ሳይማከር ምንም አያደርግም ነበር፡፡ የንጉሡ ልዩ አማካሪ በሆነ ጊዜ ልቡናው አዘንብሎ በከሃዲው ንጉሥ እምነት በማመን በፀሐይና በእሳት አመነ፡፡ በአማልክቶቹ በእሳትና በፀሐይም እንዲያምን ይመክረው ስለነበር ወደ ጣኦትም እምነት ገባ፡፡

እናቱና እኅቱ በንጉሡ ከንቱ እምነት ማመኑንና ከንጉሡም ጋር በመስማማት የክርስትና እምነቱን መካዱን ሲሰሙ ‹‹…የቀናች የክርስቶስን ሃይማኖት ትተህ ወደ ጣኦት አምልኮ እንዴት ትገባለህ? የፍጡራንን ጠባይ ለምን ተከተልህ? ከዛሬ ጀምሮ በንጉሡ ሃይማኖት ከኖርክ እኛ ከአንተ የተለየን ነን›› እያሉ ከቅዱሳት መጻሕፍት እየጠቀሱ ጻፉለት፡፡ ‹‹ወደ እውነተኛዋ ሃይማኖትህን ባትመለስ አንተ ከእኛ የተለየህ ትሆናህ›› አሉት፡፡ እርሱም ደብዳቤውን አንብቦ እንደጨረሰ መሪር ልቅሶን አለቀሰ፡፡ ከዚህም በኋላ የቤተ ክርስቲያን መጻሕፍትን ማንበብ ጀመረ፡፡ የክርስቶስን ፍቅሩን አስቦ ለፍርድ ሲመጣ ‹‹በፊቱ እንዴት ልቆም እችላለሁ?›› ብሎ በማሰብ ወደ ልቡ ተመለሰ፡፡ የፋርሱን ንጉሥ አገልግሎቱንም አቆመ፡፡ ለንጉሡም ‹‹ያዕቆብ አማልክትን ማምለክ ትቷል›› ብለው በነገሩት ጊዜ አስጠርቶት ጠየቀው፡፡ ያዕቆብም ንጉሡን ‹‹ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በከበረ ወንጌሉ ‹በሰው ፊት የሚመሰክርልኝ….›› ብሏልና ስለዚህ አገልግሎትህን፣ ፍቅርህንና አማልክቶችህን ማምለክ ፈጽሞ ትቻለሁ፡፤ ሰማይንና መድርን፣ ጨረቃንና ፀሐይን፣ የሚታየውንና የማይታየውን የፈጠረውን አምላክ የእግዚአብሔርን ልጅ ጌታዬ ኢየሱስ ክርስቶስን አመልከዋለሁ፣ ለእርሱም እሰግድለታለሁ›› አለው፡፡ ንጉሡም እጅግ ተናዶ ደሙ እንደ ውኃ እስኪፈስ ድረስ አስገረፈው፡፡ ዳግመኛም ለአማልክቶቼ ስገድ ብሎ ብዙ አሠቃየው፡፡ እንዳልተመለሰለትም ሲያውቅ እያንዳንዱን ህዋሳቱን (አካሉን) በየዕለቱ እንዲቆርጡትና ተሠቃይቶ እንዲሞት አዘዘ፡፡

በንጉሡም ትእዛዝ መሠረት ሃያውንም የእግሮቹንና የእጆቹን ጣቶች በየጊዜው ቆረጧቸው፡፡ ቀጥለውም ክንዶቹንና እግሮቹን እስከ ጭኖቹ ድረስ በየተራ ቆረጡት፡፡ እንዲህም እያደረጉ እስከ 42 ቁራጭ ድረስ በጥቂቱ እየቆራረጡ አሠቃዩት፡፡ ያዕቆብም መላ አካሉ ተቆራርጦ ደረቱና አካሉ እንደ ግንድ ድብልብል ሆኖ በቀረ ጊዜ ነፍሱን ለመስጠት እንደደረሰ ዐውቆ በዓለም ውስጥ ያሉ ኃጢአተኛ ሰዎችን ሁሉ ይምራቸው ዘንድ ጌታችንን ለመነው፡፡ ስለ ዓለምም ሁሉ መለመን በጀመረ ጊዜ እንዲህ አለ ‹‹አቤቱ ወደ አንተ የማነሳው አካል አልቀረልኝም ሕዋሳቶቼ ሁሉ ተቆራርጠው በፊቴ የወደቁ ስለሆነ አሁንም ነፍሴን ተቀበል…›› እያለ ልመናውን ወደ ፈጣሪው አቀረበ፡፡ ጌታችንም ተገልጦለት ካረጋጋውና ካጽናናው በኋላ ታላቅ ቃልኪዳን ገባለት፡፡ ‹‹ልጄ አይዞህ ሰማዕትነትህን ፈጽመሃል ዋጋህንም እኔ እከፍልሃልሁ›› አለው፡፡

ከዚህም በኋላ ከንጉሡ ጭፍሮች አንዱ መጥቶ የቅዱስ ያዕቆብን አንገት በሰይፍ ቆረጠውና ኅዳር 27 ቀን የሰማዕትነቱ ፍጻሜ ሆነ፡፡ እናቱና እኅቱም በሰማዕትነት ማረፉን በሰሙ ጊዜ እጅግ ደስ አላቸው፡፡ መጥተውም ሥጋውን ተሳለሙት፡፡ ሽቶም እረጩት እንጂ አላለቀሱለትም፡፡ በደጋጎቹ ነገሥታት በአኖሬዎስና በአርቃዴዎስ ዘመን አብያተ ክርስቲያናት ታነጹ፡፡ ምእመናንም ለቅዱስ ያዕቆብ ውብ ቤተ ክርስቲያን ሠርተውለት ሥጋውን በዚያ በክብር አኖሩ፡፡ በዚያም እጅግ ታላላቅ ተአምራት ተፈጸሙ፡፡
ረድኤት በረከታቸው ይደረርብን በጸሎታቸው ይማረን!
+ + +

ሰማዕቱ ቅዱስ ጢሞቴዎስና ባለቤቱ ቅድስት ሞራ፡- ይህም ቅዱስ በንሑር ከምትባል አገር የተገኘ ሰማዕት ነው፡፡ ከልጅነቱ ጀምሮ እግዚአብሔርን የሚፈራ ሁልጊዜ በጾም በጸሎት ተጠምዶ የሚኖር ሆነ፡፡ ሞራ የምትባል ሚስት ነበረችውና እርሷም በሥራዋ ሁሉ የምታስደስተው ናት፡፡ እነርሱም በፍቅር በሚኖሩበት ዘመን ከሃዲው ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ አብያተ ክርስቲያናት እንዲዘጉ በዓለም ላይ ባሉ ግዛቶቹ ሁሉ አዋጅ አስነግሮ ጣዖት አቁሞ ለእርሱ ያልሰገዱትን ክርስቲያኖች ሁሉ በግፍ መግደል ጀመረ፡፡

ቅዱስ ጢሞቴዎስም ይህንን የንጉሡን አዋጅ በሰማ ጊዜ እጅግ ደስ አለው እርሱ ስለ ክርስቶስ ፍቅር ደሙን ያፈስ ዘንድ ይህን ዘመን ይጠብቀው ነበርና፡፡ ለሚስቱም ሰማዕት ሊሆን እንዳሰበ ሲነግራት እርሷም ፈቃደ እግዚአብሔር ይሁን አለችው፡፡ ከዚህም በኋላ ቅዱስ ጢሞቴዎስ መንገዱን ያቀናለት ዘንድ ወደ እግዚአብሔር በጸለየ ጊዜ ጌታችን በራእይ ተገለጠለትና ‹‹ወዳጄ ጢሞቴዎስ ሆይ! ሰላም ለአንተ ይሁን፡፡ እነሆ ከጻድቃኖቼ ቁጥር ውስጥ ቆጥሬሃለሁ፣ አሁንም ሚስትህን ይዘህ ወደ ብህንሳ ከተማ ሄዳችሁ ጣዖትን በሚያመልኩ ሁሉ ሕዝብ ፊት በስሜ ታመኑ›› አለው፡፡

ጌታችን ለሚስቱ ሞራም ይህንኑ ነገር በራእይ ነግሯትና ነበርና ሲነጋ ራእያቸውን ተነጋግረው እጅግ ደስ ተሰኙ፡፡ ተነሥተውም በአንድነት ወደ ተነገራቸው ቦታ በመሄድ መኮንኑ ቁልቁልያኖስ ዘንድ ረደሱ፡፡ እርሱም ማሲንቆና እንዚራ እያስመታ ለጣዖቱ በዓልን ሲያከብር አገኙትና በፊቱ ቆመው ክርስቲያን መሆናቸውን በመግለጽ የጌታችንን አምላክነት መሰከሩ፡፡ መኮንኑም ለጣዖቱ እንዲሰግዱ ሊያግባባቸው ሞከረ፡፡ ቅዱስ ጢሞቴዎስና ሚስቱ ቅድስት ሞራ ግን በሕዝቡ ሁሉ ፊት የጌታችንን አምላክነት መሰከሩ፡፡ የመኮንኑንም የረከሰች ሃይማኖቱን በነቀፉበት ጊዜ ተቆጥቶ ካስገረፋቸው በኋላ ወደእሥር ቤት አስገባቸው፡፡ ከጥቂት ቀኖችም በኋላ ሁለቱን ቅዱሳን ወደ አደባባይ አውጥተው ደማቸው እንደውኃ እስከፈስ ድረስ በአለንጋ ገረፏቸው፡፡ ቅድስት ሞራም በዚሁ ምስክርነቷን ፈጽማ የክብርን አክሊል ተቀዳጀች፡፡

መኮንኑንም ቅዱስ ጢሞቴዎስን ሊያባብለው ቢሞክርም ቅዱሱ ግን ጣዖታቱን እየረገመበት በጌታችን ታመነ፡፡ መኮንኑም በዚህ ጊዜ እጅግ ተናዶ የነዳጅ ድፍድፍ ሰውነቱን ከቀባው በኋላ እሳት ውስጥ ጨመረው፡፡ በዚህም ጊዜ መልአኩ ቅዱስ ገብርኤል ከሰማይ ፈጥኖ ወርዶ ሠለስቱ ደቂቅን እንዳዳናቸው ቅዱስ ጢሞቴዎስንም ከሚነደው እሳቱ አዳነው፡፡ ሁለተኛም ወደ ወህኒ ቤት በመለሱት ጊዜ ብዙ ተአምራት የሚያደርግ ሆነ፡፡ በአንዲት ዕለትም በወህኒ ቤት ሲጸልይ ጌታችን ተገለጠለትና ቃልኪዳን ከገባለት በኋላ በመግሥቱ ከእሥር ቤቱ አውጥተው ወደ በንሑር ከተማ ወስደው ራሱን በሰይፍ ቆረጡት፡፡ የሰማዕትነት አክሊልንም ተቀዳጀ፡፡ መእመናንም የመከራው ዘመን እስኪያልፍ ሥጋውን በክብር ደብቀው አኖሩት፡፡ ደግ ዘመን በመጣ ጊዜ ያማረች ቤተ ክርስቲያን ሠርተውለት ቅዱስ ሥጋውን ሰኔ 27 ቀን በውስጧ አኖሩ፡፡ ከሥጋውም ብዙ አስገራሚ ተምራት ተገለጡ፡፡
ረድኤት በረከቱ ይደረርብን በጸሎቱ ይማረን!
+ + +

አቡነ ተክለ ሐዋርያት፡- አባታቸው የእናርዕት አገረ ገዥ የነበሩት እንድርያስ ሲሆኑ እናታቸው ደግሞ እሌኒ ይባላሉ፡፡ የትውልድ ሀገራቸው ሸዋ ሲሆን በዚሁ የምትገኘውን ታላቋን የደብረ ጽሙናን ገዳም የመሠረቱ ሲሆን በዐፄ ዘርዐ ያዕቆብ ዘመን የነበሩ ታላቅ አባት ናቸው፡፡ ገና በእናታቸው ማኅፀን ሳሉ አጋንንትን እያቃጠሉ ያጠፏቸው ነበር፡፡ የቤተ ክርስቲያንንም ትምህርት ተምረው ከጨረሱ በኋላ ገና በድቁና እያገለገሉ ሳለ 40 ቀን በማክፈል ይጾሙና ይጸልዩ ነበር፡፡

አባታችን የመነኮሱትና ብዙ ተጋድሎአቸውን ፈጽመው ወደ ሰማይ ተነጥቀው ሥላሴን እስከማየት የደረሱበት በደብረ ሊባኖስ ነው፡፡ ያመነኮሷቸውም ሁሉን በስውር ያለውን የሚውቁት አቡነ ዮሐንስ ከማ ናቸው፡፡ አባታችን ማታ ማታ ከባሕር ውስጥ ገብተው ሲጸልዩ እያደሩ በቀን 30 ፍሬ አተር ብቻ እየተመገቡ ይጾሙ ነበር፡፡ ስውራን የሆኑ ቅዱሳን አባታችም እየተገለጡላቸው ምሥጢራትን ይነግሯቸዋል፡፡ ከስግደታቸውም ብዛት የተነሣ የአባታችን ሁለት የእጆቻቸው አጥንቶች ተሰበሩ፡፡ ከቁመታቸውም ብዛት የተነሣ እግሮቻቸው አበጡ፡፡ ስምንት ስለታም ጦሮችን ያሉበትን የብረት ሰንሰለት በወገባቸው ታጥቀው ሁለት ሁለቱን በፊት በኋላ በቀኝ በግራ አድርገው ታጠቁ፡፡ እነዚህም ጦሮች ከልደት፣ ከጥምቀትና ከትነሣኤ በዓል በቀር ከወገባቸው ላይ አያወጧቸውም ነበር፡፡ በሕይወት ዘመናቸው ሁሉ ሲቀመጡ፣ ሲነሡና ሲሰግዱ ጦሮቹ ሰውነታቸውን ሲወጓቸው በዚያን ጊዜ የጌታችንን በጦር መወጋቱንና መከራውን ያስባሉ፡፡ በታመሙም ጊዜ ‹‹ኃጢአተኛ ሰውነቴ ሆይ ስለአንቺ የተቀበለውን የክርስቶስን መከራ አስቢ›› እያሉ ሰውነታቸውን ይጎስማሉ፡፡ ሊቀ መላእክት ቅዱስ ሚካኤል ነጥቆ ወስዶ ከገነት ዕፅ አምጥቶ አባታችንን ካሸተታቸው በኋላ ግን ርሃብና ጥም የሚባል ነገር ጠፍቶላቸዋልና ምድራዊውን ነገር ለመቅመስ የሚጸየፉ ሆኑ፡፡ ጻድቁ ቅስና እንዲሾሙ የገዳሙ አበምኔት ግድ ቢሏቸውም አባታችን ግን እምቢ ስላሉ ‹‹ለጳጳሱ መልእክት አድርስልኝ›› ብለው በዘዴ ልከዋቸው ጳጳሱም በመንፈስ ተረድተው ቅስና ሾመዋቸዋል፡፡

ጻድቁ በአቡነ አትናቴዎስ መቃብር ላይ ሄደው አጥብቀው ይጸልዩ በነበረበት ወቅት ብርሃን ይወርድላቸው እንደነበር እግዚእ ክብራ የተባለች አንዲት ትልቅ ጻድቅ እናት ትመለከት ነበር፡፡ አባታችን ሁልጊዜ ‹‹ሦስት ነገሮችን እፈልጋለሁ እነርሱም ከሐሜት ስለመራቅ፣ ክፉ ነገርን ከማየት ስለመራቅና ከንቱ ነገርን ከመስማት ስለመራቅ ናቸው›› እያሉ ይናገሩ ነበር፡፡ አቡነ ተክለ ሐዋርያት የታላቁን አባት የአቡነ አትናቴዎስን መቃብር ለማየት በሄዱ ጊዜ ቆመው ሲጸልዩ ከእግራቸው በታች ጸበል ፈልቆ በጽዋ ውኃ ሲፈስ አገኙት፡፡ ውኃውንም ወስደው ቦታውን ላሳየቻቸው ለእግዚእ ክብራ ሰጧት፡፡ እርሷም መካን ለነበረችው ገረዷ ሰጠቻትና ገረዷም በጻድቁ ጸሎት የፈለቀውን ውኃ ጠጥታ ልጅ ወለደች፡፡ ይህ አባታችን ያፈለቁት ጸበል ዛሬም ድረስ ሲፈስና ሕሙማንን ሲፈውስ ይገኛል፡፡

ጸድቁን የታዘዘ መልአክ መጥቶ ወደ በረሃ እንዲገቡ ስለነገራቸው ወደ ምድረ ሐጋይ ሄደው በዚያ ታላቅ በረሃ ውስጥ ለ41 ዓመታት ጽኑ ተጋድሎን ተጋድለዋል፡፡ ባሕር ውስጥ በሚገኝ ዋሻ ውስጥም ገብተው ብዙ ዘመን በጸሎት ኖረዋል፡፡ ሰዎች የአባታችንን የእግራቸውን እጣቢ ሕመምተኞች ላይ በረጩት ጊዜ በላያቸው ላይ ያደረባቸው ርኩስ መንፈስ እየጮኸ ይወጣል፡፡ ቅዱሳን መላእክት ዘወትር እየመጡ አባታችንን ይጎበነኟቸዋል፡፡ እመቤታችን ሰማዕቱ ቅዱስ ጊዮርጊስን አስከትላ እየመጣች ትጎበኛቸዋለች፡፡ ብዙ ተጋድሎ ባደረጉበት ዋሻ ውስጥም ሳሉ መድኃኔዓለም ክርስቶስ ተገልጦላቸው በቦታው ላይ ታላቅ ቃልኪዳን ሰጥቷቸዋል፡፡ መላእክትም ወደ ሰማይ አሳርገዋቸው በሥሉስ ቅዱስ መንበር ፊት አቁመዋቸው ታላቅ ምሥጢርን አይተዋል፡፡

አቡነ ተክለ ሐዋርያት ለመድኃኔዓለም ሥጋና ደም ትልቅ ክብር ያላቸው አባት ናቸው፡፡ አንድ በከባድ በሽታ ይሠቃይ የነበረ ሰው ‹‹ነፍሴ ከሥጋዬ ሳትለይ ፈጥናችሁ ወደ ቤተ ክርስቲያን ውሰዱኝና የጌታችንን ሥጋና ደም ልቀበል›› ብሎ ቤተሰቦቹን ለመነ፡፡ ቤተሰቦቹም ወደ ቤተ ክርስቲያን ወስደውት ሥጋ ወደሙን ከተቀበለ በኋላ ከሆዱ ውስጥ ዥንጉርጉር ደምና ሐሞት ከመግል ጋር ወጣ፡፡ በዚህም ጊዜ ካህናቱ ስለ ሥጋ ወደሙ ክብር ብለው በዕቃ ተቀበሉት፡፡ ሽታው ግን ቤተ ክርስቲያኑን አናወጸው፡፡ በዚህም ጊዜ አባታችን ተክለ ሐዋርያት መድኃኔዓለም ክርስቶስ ስለእኛ ብሎ በዕለተ ዐርብ መራራ ሐሞትና ከርቤ መጠጣቱን አስበው ከሰውየው ሆድ ውስጥ የወጣውን ደም የተቀላቀለበትን መግልና ሐሞት ስለ ሥጋ ወደሙ ክብር ብለው በቤተ ክርስቲያኑ በተሰበሰቡት ሰዎች ፊት አንሥተው ጠጡት፡፡ ይህም የሆነበት ዕለት እሁድ ነበርና አባታችን እዚያው ቤተ ክርስቲያኑ ዋሉ፡፡ መድኃኔዓለም ክርስቶስም አባታችን ወዳሉበት መጥቶ ‹‹ወዳጄ ተክለ ሐዋርያት ሆይ ሰላምታ ይገባሃል፡፡ በሰው ሁሉ ፊት እንዳከበርከኝ እኔም በምድራውያንና በሰማያውያን መላእክት ሁሉ ፊት አከብርሃለሁ›› ካላቸው በኋላ ሌላም ብዙ ቃልኪዳን ገባላቸው፡፡ ሰባት አክሊላትንም ካቀዳጃቸው በኋላ ዕጣ ክፍላቸው ከመጥምቁ ዮሐንስና ከቅዱስ ጊዮርጊስ ጋር መሆኑን ነግሯቸዋል፡፡

ከዚህም በኋላ አባታችን ወደተለያዩ የሀገራችን ገዳማት በመሄድ ከቅዱሳን በረከትን ከተቀበሉ በኋላ በየሄዱባቸው ገዳማት 40 ቀንና 40 ሌሊት ይጾማሉ፡፡ ከሰንበት በቀርም ምንም ምንም አይቀምሱም፡፡ ሰንበትም በሆነ ጊዜ የዕንጨቶችን ፍሬ ብቻ ይመገባሉ፡፡ አባታችን ከዋልድባ ገዳም ወጥተው ወደ ደባብ ገዳም በመሄድ በዚያ አርባዋን ቀን ከጾሙ በኋላ ጌታችን ተገለጠላቸውና ‹‹ተነሥተህ ወደአልተጠመቁ አሕዛብ አገር ሂድ በዚያ በአንተ እጅ የሚጠመቁና የሚድኑ ብዙ አሕዛብ አሉና በስሜ አስተምር›› አላቸው፡፡ አባታችንም ተነሥተው ‹‹ሀገረ ጽልመት›› ወደሚባል ወዳልተጠመቁ አሕዛብ አገር ሄደው የአገሪቱን ንጉሥና ሕዝቡንም በጠቅላላ አስተምረው በተአምራቶቻቸው አሳምነው አጥምቀዋቸዋል፡፡ በዚያም ሀገር ለአሕዛብ እየጠነቆለ የሚኖር አንድ መሠርይ ነበርና አባታችንን አግኝተውት አስተምረው በላዩ ያለበትን ርኩስ መንፈስ አውጥተውለት አጥምቀውታል፡፡

አባታችን የእግዚአብሔርን ወዳጅ የሊቀ ነቢያትን መቃብር ያሳቸው ዘንድ ጌታችንን በለመኑት ጊዜ ጌታችን በሌሊት ተገልጦላቸው ወስዶ የሙሴን መቃብር አሳይቷቸዋል፡፡ የአባታችን በትራቸው እንደሙሴ በትር ተአምር ትሠራ ነበር፡፡ ሕመምተኞች በትሯን አጥበው የእጣቢውን ውኃ ሲጠጡት ፈጥነው ከሕመማቸው ይፈወሱ ነበር፡፡ በጌታችን የጥምቀት በዓል ቀን አባታችን ተክለ ሐዋርያት ጸሎት በማድረግ ሰዎችን ሲያጠምቁ መንፈስ ቅዱስ በርግብ አምሳል ወርዶ በራሳቸው ላይ ይታይ ነበር፡፡ በቆሙበትም ቦታ የብርሃን ምሰሶም እስከ ሰማይ ድረስ ደርሶ ተተክሎ ታይቷል፡፡ አባታችን ቅዱሳት ገዳማትን ለመሳለም ከአንዱ ቦታ ወደ አንዱ ቦታ የሚዘዋወሩት በብርሃን ሰረገላ ነበር፡፡ በደመናም ተጭነው ሲሄዱ ያዩአቸው ቅዱሳን አሉ፡፡ የመኮትን ቃል ወንጌልን ሲጸልዩ ቅዱሳን መላእክት መጥተው በክንፋቸው ይጋርዷቸው ነበር፡፡ የአቡቀለምሲስን ራእይ በጸለዩ ጊዜ ራሱ ዮሐንስ ወንጌላዊው መጥቶ በአጠገባቸው ይቆም ነበር፡፡

አባታችን የዕረፍታቸው ጊዜ በደረሰ ሰዓት የብርሃን እናቱ እመቤታችን ሚካኤልንና ገብርኤልን ሰማዕቱን ቅዱስ ጊዮርጊስን አስከትላ መጥታ ‹‹የጳውሎስ አበባ የጴጥሮስ ፍሬ የልጄ ተክል ወዳጄ ተክለ ሐዋርያት ሆይ ሰላምታ ይገባሃል›› አለቻቸው፡፡ ዳግመኛም ‹‹እነሆ የተመኘኸውን ታገኘዋለህና፣ ጊዜው ቀርቧልና ጽና በርታ እኔንና ልጄን የለመንከንን ነገር አስብ›› ብላቸው ተሰወረች፡፡ አባታችን በተደጋጋሚ እመቤታችንንና ጌታችንን ስለ ስሙ ብለው ሰማዕት ይሆኑ ዘንድ ይለምኑ ስለነበረ ነው እመቤታችን ይህንን የነገረቻው፡፡

ከዚህም በኋላ የንጉሡ የዐፄ ዘርዐ ያዕቆብ ባለቤት አባታችንን ‹‹ስለ ክርስቶስ ብለው መጥተው አስትምሩን ምከሩን›› ብላ ለመነቻቸውና አባታችን ሄደው መከሯት፡፡ ልጃቸውን ገላውዴዎስን አስተምረው ባረኩት፡፡ ለንጉሡ ዐፄ ዘርዐ ያዕቆብም ብዙ ምሥጢርን ነገሩት፡፡ ንጉሡም በአቅራቢያው የእመቤታችን ታቦት ካለችበት ቦታ ሦስት ወር ከእርሱ እንዲቀመጡ ለመናቸው፡፡ እሳቸውም በዚያ ሲቆዩ የንጉሡ ወታደሮች በፈረስ ግልቢያና በድብደባ እየተገዳደሉ አይተው አዘኑ፡፡ ‹‹ይህ የአረመኔዎች ሥራ ነው›› ብለው ሕግንና ሥርዓትን ሊያስተማሯቸው አስበው ወደ ንጉሡ ዐፄ ዘርዐ ያዕቆብ እንዲያናግራቸው መልእክተኛ ላኩበት፡፡ ንጉሡም ‹‹ዛሬ አይመቸኝም›› አላቸው፡፡ አባታችንም መልአክተኛውን ስለ ሰዎቹ በከንቱ መሞትና ሌላንም መልእክቶችን ላኩለት፡፡ መልእክተኛውም የመዘምራን አለቃ ደብተራ ስለነበር አባታችንን ‹‹እኔ እያለሁ ለአንተ ነቢይነትን ማን ሰጠህ?›› ብሎ በክፉ ቃል ተናገራቸውና ሄዶ ከንጉሡ ጋር በክፉ ወሬ አጣላቸው፡፡ ወደ ንጉሡ ገብቶ ‹‹ንጉሥ ሆይ ይህ መነኩሴ ጻድቅ ነኝ ይላል፣ አንተን ግን ይሰድብሃል ባንተ ላይም ብዙ ዘለፋ ይናገራል…›› አለው፡፡ ንጉሡም በጣም ተቆጥቶ አባተችን አስመጥቶ ‹‹ለምን ይዘልፉኛል/›› አላቸው፡፡ አባታችንም ዘለፋ ሳይሆን ሊሆን የማይገባውን ነገር ሁሉ ነገሩት፡፡ ይልቁንም ስለሴቶቸና ስለፍርድና መሥራት ስለማይገባው ነገር ሁሉ ሲናገሩት ንጉሡም ደፍረው ስለተናገሩት በኃይል ይደበድቧቸው ዘንድ አዘዘ፡፡ ከአፍና አፍንጫቸውም ደም እንደውኃ እስኪርድ ድረስ ደበደቧቸውና አሠሯቸው፡፡

ዳግመኛም ንጉሡ ቢያስመጣቸው ደግመው ስለጥፋቱ ገሠጹት፡፡ አሁንም ጽኑ ድብደባን አደረሱባቸውና አሠሯቸው፡፡ በዚያም ብዙ አሠቃዩአቸው፡፡ በዚህም ጊዜ እመቤታችን ለአባታችን ለተልጣላቸው ‹‹እነሆ የልጄን ትእዛዝ ፈጸምህ የተመኘኸውን አገኘህ፣ ነገር ግን ሁለት የትዕግስት በር ይቀርሃል እርሱን ከፈጸምክ ልጄ ከዚህ ከኃላፊው ዓለም ያሳርፍሃል›› አለቻቸው፡፡ አባታችንም እመቤታችንን ‹‹ሰማዕትነት ስጪኝ ያልኩሽ በክርስቲያናዊ እጅ ነውን? ነገር ግን አማላጅነትሽ ሰማዕትነትን ለመፈጸም ያጽናኝ›› አሏት፡፡

ከዚህም በኋላ የንጉሡ ጭፍሮች አባታችንን በጠጠር ጎዳና ላይ እየጎተቷቸው ብዙ አሠቃዩአቸው፡፡ የንጉሡ ስምንት ጭፍሮች በመዘባበት ‹‹ንጉሡ መቼ እሞታለሁ›› ብሎሃል እያሉ በማሾፍ አባታችንን ወደ ዱር ወስደው በአቅማቸውን ያህል በኃይል ደበደቧቸው፡፡ የመንፈስ ቅዱስ ኃይል ባያጸናቸው ኖሮ በአንደኛው ሰው ዱላ ብቻ ነፍሳቸው በወጣች ነበር፡፡ በእሥርም 8 ወር ከተቀመጡ በኋላ ከዚህ ዓለም በሞት የሚያርፉበት ጊዜ ስለደረሰ ቅዱሳን መላእክት ከእሥር ቤት ነጥቀው ወስደው ወደ ሰማይ አሰረጓቸውና በሥሉስ ቅዱስ ፊት አቆሟቸው፡፡ በዚያም ለሦስት ሳምንት ቆዩ፡፡ ጌታችንም ለአባታችን ብዙ የሕይወትን ምሥጢር ነገራቸው፡፡ እንደጸሐይ የምታበራዋን የምድርን ማዕዘነ ዓለም የምታክል ሰማያዊት ሀገር ርስት አድርጎ ሰጣቸው፡፡ ‹‹ስምህን ከሚጠሩ ልጆችህ፣ የገድልህን መጽሐፍ ከጻፉ ካጻፉ ከሰሙ፣ ዝክርን ከዘከሩ በጸሎትህ ከተማኑ ልጆችህ ጋር የምትኖርባት ዕድል ፈንታህ ናት›› አላቸው፡፡

አባታችንም ጌታችንን ‹‹አቤቱ ፈጣሪዬ ሆይ ይህን ቃልኪዳን የሰጠኸኝ አንተን የሚያስደስት ምን ነገር አደረኩልህ በቸርነትህ ነው እንጂ›› አሉት፡፡ ጌታችንም ‹‹ዕድል ፈንታህ ጽዋ ተርታህ እውነተኛ የእኔ ምስክር ከሚሆን ጊዮርጊስና ወዳጄ ከሚሆን ከዮሐንስ ጋራ ይሁን›› አላቸው፡፡ ዳግመኛም ጌታችን ሰባት አክሊትን አቀዳጃቸውና ‹‹አንዱ ስለ ድንግልናህ ነው፣ አንዱ ሃይማኖትህን ለማስተማር ከአንዱ ሀገር ወደ አንዱ አገር ስለሄድክ ነው፣ አንዱ ቅዱሳንን ለመጎብኘት እየተዘዋወርክ ከቅዱሳን ጋራ ስለተነጋገርክበት ነው፣ አንዱ ስለየዋህነትህ ኃላፊ ዓለምን ስለመናቅህ ነው፣ አንዱ ስለተወደደ ክህነትህ ነው፣ አንዱ ታግሰህ ስለመጋደልህ ነው፣ አንዱም ደምህን ስለማፍሰስህ ነው›› አላቸው፡፡ ጌታችን ይህን ቃልኪዳንና ክብር ከሰጣቸው በኋለ ‹‹ከዚህ ከሚጠፋው ዓለም አሳርፍሃለሁ›› አላቸው፡፡ ከዚህም በኋላ ከተነጠቁበት ከሦስት ሳምንት በኋላ ተመልሰው ከእሥር ቤቱ ሆነው ያዩትን ሁሉ ለአንድ ወዳጃቸው ለሆነ ቄስ ተክለ ኢየሱስ ነገሩት፡፡

ዳግመኛም አባታችን በእሥር ቤት ሳሉ በመላአክት እጅ ተነጥቀው ወደ ሰማይ ከተወሰዱና ከጌታችን ቃልኪዳን ከተቀበሉ በኋላ የብርሃን እናቱ ክብርት እመቤታችን እንዳነጋገረቻቸው ተናገሩ፡፡ ‹‹እመቤታችን ማርያም ‹ዘርዐ ያዕቆብን ይቅር በልልኝ፣ ኃጢአቱንም ተውለት፣ በልጄ ፊት ቀርበህ ‹ግፌን ተመልከትልኝ› አትበል እርሱ ዘወትር ስሜን ይጠራልና፣ ስለ ድንግልናዬም የሚያስተምር ነውና› አለችኝ፡፡ እኔም የእመ ብርሃንን ርኅራኄ አደነቅሁና ‹እመቤቴ ሆይ! አንቺ እያዘዝሽኝ ወድጄ ነውን የምመረው! እኔ ኃጢአተኛ ለምን ይቅር አልልም ይቅር እላለሁ እንጂ ነገር ግን የአንቺ ጸሎት ሁላችንንም ይማረን› አልኋት፡፡››

አቡነ ተክለ ሐዋርያት በመጨረሻ ዘመናቸው በንጉሡ አደባባይ ኅዳር 27 ቀን ሲያርፉ ቅዱሳን መላእክት መጥተው ገንዘው ቀብረዋቸዋል፡፡ በመካነ መቃብራቸውም ላይ ብርሃን ተተክሎ ታይቷል፡፡ ንጉሡ ዘርዐ ያዕቆብም በመካነ መቃብራቸው ላይ ብርሃን መውረዱንና ብዙ ተአምራት ማድረጉን በሰማ ጊዜ እጅግ አደነቀ፡፡ ብዙ ምልክትም አገኘ፡፡ አባታችን ሰማዕትነትን ይቀበሉ ዘንድ ተመኝተው ራሳቸው ለምነዋልና መደብደብ መሠቃየታቸው በእግዚአብሔር ፈቃድ ነው፡፡ ንጉሡም መነኮሳት ልጆቻቸውን ጠርቶ የአባታችንን ሥጋ በክብር እንዲያፈልሱ ነገራቸው፡፡ ርስት ጉልት የሚሆን መሬት ሰጣቸው፡፡ ነገር ግን ዐፅማቸው ከመፍለሱ በፊት ንጉሡ በሞት ስላረፈ ልጁ በእደ ማርያም በአባቱ ትእዛዝ መሠረት የአባታችንን ዐፅም ከ13 ዓመት በኋላ ወደ ደብረ ጽሞና በክብር አፍልሶታል፡፡ ታቦታቸው ደብረ ሊባኖስ አውራጃ አጋት መድኃኔዓለም ይገኛል፡፡

የአቡነ ተክለ ሐዋርያት ረድኤት በረከታቸው ይደረርብን በጸሎታቸው ይማረን!
ከገድላት አንደበት
✞ ✞ ✞

ኅዳር 26-ገድለ አቡነ ሀብተ ማርያም፣ ገድለ አቡነ ኢየሱስ ሞአ እና አቡነ ሰላማ ከሣቴ ብርሃን
https://youtube.com/watch?v=TfLOMS4WxV4&si=amVcecVzmQsL_xBg

በግዛቶቹ ሁሉ ላከ፡፡ ከዚህ በኋላ ነው እንግህ ንጉሥ
ዲዮቅልጥያኖስ በዓለም ላይ ከ500 ሺህ በላይ ክርስቲያኖችን በግፍ የገደለው፡፡ ከ90 ሺህ በላይ የሚሆኑትን ክርስቲያኖች ደግሞ በእሥር ቤት አሠቃያቸው፡፡ ደገኛው ንጉሥ ቆስጠንጢኖስ እስከነገሠ ድረስ ቅድስት ቤተ ክርስቲያን በዲዮቅልጥያኖስ አዋጅ ምክንያት እጅግ ብዙ የመከራና የሥቃይ ዘመናትን አሳልፋለቸ፡፡

ቅዱስ ቆዝሞስና ቅዱስ ድምያኖስም ይህ የዲዮቅልጥያኖስ
አዋጅ በዓለም አብያተ ክርስቲያናት ላይ በታወጀ ጊዜ እነርሱ ግን የጌታችንን ወንጌል ያስተምሩ ነበር፡፡ ዲዮቅልጥያኖስም ቅዱስ ቆዝሞስና ቅዱስ ድምያኖስ ወንጌልን እየሰበኩ ብዙዎችንም ክርስቲያን እያደረጓቸው መሆኑን በሰማ ጊዜ ጭፍሮቹን ልኮ አስመጣቸው፡፡ እርሱም እምነታቸውን በመረመራቸው ጊዜ በክርስቶስ የሚያምኑ ክርስቲያን መሆናቸውን ነገሩት፡፡ ንጉሡም በዚህ ጊዜ ብዙ እንዲያሠቃዩአቸው ለመኮንኑ አሳልፎ ሰጣቸው፡፡
እርሱም ወስዶ በተለያዩ ማሠቃያዎች አሠቃያቸው፡፡ በእሳት
አቃጠላቸው፤ ብዙ ግርፋትም ገረፋቸው ነገር ግን ጌታችን
መከራውን የሚታገሱበትን ኃይል ሰጣቸው፡፡ መኮንኑም ቅዱስ ቆዝሞስንና ቅዱስ ድምያኖስን ሌሎች ሦስት
ወንድሞች እንዳሏቸው በሰማ ጊዜ እነርሱንም (አንቲቆስን፣
ዮንዲኖስን እና አብራንዮስን) አስመጥቶ አምስቱንም አንድ ላይ መንኮራኩር ውስጥ ጨምሮ አሠቃያቸው፡፡ ከሚነድ እቶን እሳት ውስጥ በጨመራቸው ጊዜ በውስጡ ሦስት ቀንና ሦስት ሌሊት ቆዩ፡፡ ከሦስት ቀንም በኋላ ያለምንም ጥፋት ጤነኞች ሆነው ወጡ፡፡ ዳግመኛም ከብረት አልጋ ላይ አስተኝቶ ከሥር እሳት አነደደባቸው ነገር ግን አሁንም ያለ ምንም ጥፋት ፍጹም ጤነኛ አደረጋቸው፡፡ በዚህም ምክንያት ብዙዎች አመኑ፡፡ መኮንኑም እነዚህን አምስት ቅዱሳን ማሠቃየት በሰላቸው ጊዜ እነርሱም አልሞት ስላሉት መልሶ ወስዶ ለንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ ሰጣቸው፡፡ ንጉሡም የተለያዩ ማሠቃያዎችን በማፈራረቅ ብዙ አሠቃያቸው፡፡
እግዚአብሔርም ከመከራቸው ሁሉ ያድናቸው ነበር፡፡ እናታቸው ቅድስት ቴዎዳዳ ልጆቿን እስከመጨረሻው ተጋድለው የሰማዕትነት አክሊልን እንዲቀዳጁ ታበረታቸው ነበር፡፡ ዳግመኛም እርሷ ሰማዕት ትሆን ዘንድ ተመኘች፡፡

ንጉሡንና የረከሱ ጣዖቶችንም እየረገመች ስትናገር ንጉሡ በታላቅ ቁጣ ሆኖ አንገቷን በሰይፍ አስቆረጠውና የተመኘችው የሰማዕትነት አክሊልን ከልጆቿ ቀድማ አገኘች፡፡
የቅድስት ቴዎዳዳ ሥጋዋ በመሬት ላይ ወድቆ በቀረ ጊዜ ልጇ
ቅዱስ ቆዝሞስ በሥቃይ ውስጥ ሆኖ ‹‹የዚህች አገር ሰዎች
ሆይ! ይህችን ደካማ መበለት ሥጋዋን አፈር አልብሶ ይሠውራት ዘንድ ከውስጣችሁ ርኅራኄ በልቡ ያደረበት የለምን›› ብሎ ጨኸ፡፡ በዚህም ጊዜ የንጉሡ የቅርብ አማካሪና ባለሥልጣን የነበረው የህርማኖስ ልጁ ቅዱስ ፊቅጦር ይህንን የቅዱስ ቆዝሞስን ቃል በሰማ ጊዜ ከመንግሥት ሰዎች መካከል ደፍሮ ሥጋዋን አንሥቶ ገንዞ ቀበራት፡፡ (ይህም ቅዱስ ፊቅጦር ስለ ክርስቶስ ፍቅር በኋላ በገዛ አባቱ እጅግ ተሰቃይቶ በ153 ችንካሮች ተቸንክሮ የሞተ እጅግ የከበረ ታላቅ ሰማዕት ነው፡፡)

ከዚህም በኋላ ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ እነዚህን አምስት ቅዱሳን ወንድማማቾች ማሠቃየት በሰለቸው ጊዜ ራሶቻቸውን በሰይፍ እንዲቆርጡ አዘዘ፡፡ በትእዛዙም መሠረት አምስቱንም ቅዱሳን በ303 ዓ.ም በየተራ ሁሉንም አንገታቸውን ሰየፏቸውና የሰማዕትነት ፍጻሜአቸው ሆነ፡፡ የክብር አክሊልንም ተቀዳጁ፡፡

የመከራውም ዘመን ሲያልፍ ምእመናን ቤተ ክርስቲያን
ሠርተውላቸው ሥጋቸውን በውስጧ አኖሩ፡፡ ከቅዱሳኑም ሥጋ ብዙ አስገራሚ ተአምራት ተፈጽመው ታዩ፡፡ ዳግመኛም ዛሬ የቅዱስ ቆዝሞስ ማኅበርተኞች የሆኑ 262 ወንዶችና 49 ሴቶች በሰማዕትነት ዐርፈዋል፡፡ በረከታቸውይደርብን፡፡
ከገድላት አንደበት
✞ ✞ ✞

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ አሜን
ኅዳር 22-ቅዱሳን የሆኑ አምስቱ ወንድማማቾች ቆዝሞስ፣ ድምያኖስ፣ አንቲቆስ፣ ዮንዲኖስ እና አብራንዮስ ከእናታቸው ከቅድስት ቴዎዳዳ ጋር በሰማዕትነት ዐረፉ፡፡
የእነዚህም አምስት ቅዱሳን እናታቸው ቅድስት ቴዎዳዳ እግዚአብሔርን የምትፈራ መጻተኞችንና ጦም አዳሪዎችን የምትረዳቸው ናት፡፡ አባታቸው ከሞተ በኋላም ብቻዋን በሃይማኖት በምግባር ኮትኩታ ነው ያሳገቻቸው፡፡ ከእነርሱም
ውስጥ ሁለቱ ቆዝሞስና ድምያኖስ የሕክምና ጥበብን ተምረው ሕመምተኞችን ያለዋጋ የሚፈውሱአቸው ይልቁንም ድኆችን አብዝተው የሚረዷቸው ሆኑ፡፡ የተቀሩት ሦስቱ ወንድሞቻቸው ግን ዓለምን ንቀው ወደ ገዳም ገብተው በመመንኮስ በጾም በጸሎት የሚጋደሉ ሆኑ፡፡ በእነዚህም ቅዱሳን ወንድማማቾች ዘመን አባ አጋግዮስ የተሰጣቸውን አደራ ባለመጠበቃቸው ምክንያት በቤተ ክርስቲያን ላይ ታላቅ መከራ መጣ፡፡ ይኸውም የሆነው እንዲህ ነው፡- ታላቁ የአንጾኪያ ንጉሥ ኑማርያኖስ በነገሠ ጊዜ የፋርስና የቁዝ አገር ሰዎች መንገሥቱን ለመጣል ተነሡበት፡፡ በዚህም ጊዜ እነ ቅዱስ ፋሲለደስም፣ ቅዱስ ፊቅጦር፣ ቅዱስ አውሳብዮስ፣ ቅዱስ ቴዎድሮስ በናድልዮስ፣ የንጉሡም ልጅ ቅዱስ ዮስጦስ ከተነሡባቸው ጠላቶቻቸው ጋር ለመዋጋት በጦር ሜዳ ዘመቱ፡፡ ንጉሡም በሌላ ቦታ ሆኖ በጦር ሜዳ የመንግሥቱን ልብስ አውልቆ ዘውዱን ጥሎ ተራ ልብስ ለብሶ ሲዋጋ በጦር ተወግቶ ሞተ ነገር ግን ጠላቶቹ ንጉሡ እንደሞተ አላወቁም ነበር፡፡ ጦርነቱም ባለቀ ጊዜ የሮም መንግሥት ያለንጉሥ ብቻዋን የቀረች መሆኗን ሲያውቁ ዳግመኛ ሊያጠፏቸው በጦር በርትተው መጡ፡፡ የሮም ሰዎችም ተሰብስበው ቅዱስ ፋሲለደስን ‹‹በስራችን ወዳሉ ግዛቶች ወደ ግብጽም ተዋጊ አርበኞችን ይልኩልን ዘንድ እንይቃቸው›› አሉት፡፡ መኳንንቱም ወደ ግብጽ ወርደው በጦር ኃይለኛ የሆኑ ሰዎችን ይዘው ተመለሱ፡፡ ከግብጽ ካመጧቸው ኃይለኛ ሰዎች ውስጥ ከላይዕላይ ግብጽ ስሙ ከርቢጣ የሚባል ፍየል የሚጠብቅ አንድ ኃይለኛ ሰውን ወደ አንጾኪያ አመጡ፡፡ ቅዱስ ፋሲለደስና ህርማኖስም ይህ ሰው የሚያስፈራ በሥራውም ኃይለኛ ጉልበቱ የጸና ጨካኝ መሆኑን አይተው በንጉሡ ፈረስ ላይ ባልደራስ ወይም ሹም አድርገው ሾሙት፡፡

ከጥቂት ወራትም በኋላ ታላቂቱ የንጉሡ ልጅ ከቤተ መንግሥት ሆና በመስኮት በኩል ሆና ሲወጣ ባቱን ሲገባ ደረቱን አይታ በሀፀ ዝሙት ተነድፋ እጅግ ወደደችው፡፡ እርሱንም ሰይጣን ከልጅነቱ ጀምሮ ይከተለው ነበር፡፡ የንጉሡም ልጅ ወስዳ አገባችውና ስሙን ዲዮቅልጥያኖስ አለችው፡፡ የእናቷ ወንድም ቅዱስ ፋሲለደስ ሳያውቅ ንጉሥ አደረገችው፡፡ ሰይጣንም በእርሱ አድሮ ያነጋግረው ነበር፡፡ ከዚህም በኋላ ቅዱስ ፋሲለደስን ጠርቶት ስለ መንግሥት ሥራ ተነጋገሩ፡፡ ለጦርነትም ሰራዊት ሰበሰቡ፡፡ ምሥራቃዊ ቴዎድሮስ የሠራዊቱ አለቃ ሆኖ ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ ጦሩን እየመሩ ወደ ጦርነት ሄዶ፡፡

ዲዮቅልጥያኖስም ቅዱስ ፋሲለደስንና ህርማኖስን
የመንግሥትን ሥራ ይሠሩ ዘንድ ከቤተ መንግሥት ተዋቸው፡፡ ምሥራቃዊ ቴድሮስም በጦርነቱ በርትቶ የቁዝ አገርን ሠራዊትፈጃቸው፡፡ የቁዝን የንጉሡን ልጅ ኒጎሚዶስን ማርኮ አምጥቶ ለንጉሥዲዮቅልጥያኖስ ሰጠው፡፡ የቁዝ ሰዎችም ሸሹ፡፡ ንጉሡም የተማረከውን የቁዝን ንጉሥ ልጅ ይዞ ወደ አንጾኪያ ተመለሰ፡፡ በዚያም ወራት የአንጾኪያው ሊቀ ጳጳስ እስጢፋኖስ ዐርፎ በእርሱ ምትክ አባ አጋግዮስ ተሹሞ ነበርና ንጉሡ ዲዮቅልጥያኖስ አባ አጋግዮስን ጠርቶ ‹‹ጠብቅልኝ›› ብሎ በአደራ ሰጠው፡፡ የቁዝ ንጉሥም ልጁ በአባ አጋግዮስ ዘንድ መኖሩን ሲሰማ በልጁ ሚዛን ልክ ወርቅ አምጥቶ ለአባ አጋግዮስ ሰጥቶት ልጁን ከምርኮ አስመለሰ፡፡ የቁዝ ሰዎችም የንጉሣቸው ልጅ ከምርኮ
መመለሱን በሰሙ ጊዜ እጅግ ተደስተው ዳግመኛ
ዲዮቅልጥያኖስን በጦር ይገጥሙት ዘንድ መልእክት ልከው ‹‹ለጦርነት ተዘጋጅ›› አሉት፡፡ ንጉሡም ይህንን ሲሰማ እጅግ ተቆጥቶ አባ አጋግዮስን መልክተኛ ልኮ ‹‹የሰጠኹህ ልጅ ከአንተ ዘንድ አለ ወይስ የለም?›› አለው፡፡ አባም ‹‹አለ›› ብሎ ዋሸ፡፡ ንጉሡም በልቡ ያለ ሰይጣን እያበረታው ከብዙ ጦር ጋር ዘምቶ ሳለ የቁዝን ንጉሥ ልጅ ከእነርሱ ጋር አየው፡፡ ምስራቃዊ ቴዎድሮስንም ጠርቶት ‹‹ይህ የማየው ልጅ አንተ ማርከህ አምጥተህ የሰጠኸኝ አይደለምን›› አለው፡፡ ቴዎድሮስም ‹‹አዎን›› አለው፡፡ ንጉሡም ‹‹ዳግመኛ ልጁን ማርከህ ካጣህልኝ ብዙ ወርቅና ብር እሰጥሃለሁ›› አለው፡፡ ቴዎድሮስም ‹‹እኔስ ወርቅና ብር ሥልጣንም አልሻም ነገር ግን የተማረኩ ወንድሞቼ ዮስጦስና አውሳብዮስ በሕይወት ካሉ እነርሱን ማምጣት ነው የምፈልገው›› አለው፡፡ በጦርነቱም ወቅትቴዎድሮስ እጅግ በረታና የቁዝን ሠራዊት ማርኮ የንጉሡንም ልጅ ዳግመኛ በመማረክ አምጥቶ ለንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ ሰጠው፡፡ ንጉሡም ልጁን ከመረመረው በኋላ የአባ አጋግዮስን እኩይ ሥራ ተመልከቶ መኳንንቱን ሰብስቦ የልጁን ዳግመኛ መማረክ በምሥጢር እንዲጠብቁ ነገራቸው፡፡ ወደ አንጾኪያም በተመለሰ ጊዜ ንጉሡ ቅዱስ ፋሲለደስን ጠርቶ አባ አጋግዮስ ስለ ወርቅ ፍቅር ያደረገውን ነገር ነገረውና ልጁን በቤተ መንግሥት ይጠብቀው ዘንድ በአደራ ሰጠው፡፡ ንጉሡም አባ አጋግዮስን አስቀድሞ ‹‹ልጁ ከእኔ ጋር አለ›› ብሎ ስለዋሽው አሁን ‹‹ልጁን አምጣልኝ ከአባቱ ጋር ታርቄአለሁና›› አለው፡፡ አባም ‹‹ልጁማ ሞቶ አስክሬኑን እየጠበቅሁ ነው›› አለው፡፡ ንጉሡም ‹‹አስክሬኑን አምጣልኝ›› አለውና አባ አጋግዮስ ሌላ የሞተ ሰው ሬሳ ይዞለት መጣ፡፡

ንጉሡም ተገርሞ ‹‹በእውኑ ይሄ የቁዝ አገር ንጉሥ ልጅ
የኒጎሚዶሚስ አስክሬን ነውን?›› ብሎ ሲጠይቀው አባ አጋግዮስ በውሸት ‹‹አዎን›› አለው፡፡ ያንጊዜም ንጉሡ ‹‹በል ዛሬ ቅዳሴ ቀድሰህ ቁርባን ሠርተህ እኔንና ሕዝቡን አቁርበን›› አለው፡፡ ሊቀ ጳጳሱም ቅዳሴ ገብቶ ሥጋወደሙን ለማቀበል ከመቅደስ ወጥቶ ድርገት ሲወርድ ንጉሡ ወደ እርሱ ቀርቦ ‹‹በል ይሄ ሬሳ የቁዝ አገር ንጉሥ ልጅ ነው ብለህ በሥጋ ወደሙ ማልልኝ›› አለው፡፡ አባ አጋግዮስም በሥጋ ወደሙ ማለለት፡፡ ንጉሡም አባ አጋግዮስ በጌታችን ሥጋወደሙና በታቦቱ ፊት በውሸት እንደማለ ባየጊዜ እሳት ወዲያው ወርዶ አባን የሚያቃጥለው መስሎት ነበር፡፡ ወዲያውም ቅዱስ ፋሲለደስን ልጁን እንዲያመጣው አዘዘውና ልጁን አመጣለት፡፡ ልጁም አባቱ ብዙ ወርቅ ለአባ አጋግዮስ ከፍሎ እንደወሰደው በሕዝቡ ሁሉ ፊት መሰከረ፡፡

ጌታችን ስለ ሥጋ ወደመ ክብር ሲል በአጋግዮስ ላይ ተአምር
ሊያሳይበት ነበር ነገር ግን ንጉሡን ሰይጣን ለክፋት ያፋጥነው ነበርና ንጉሡ ቸኩሎ ፈጣሪውን ካደ፡፡ ንጉሡም አባ አጋግዮስን ከጠላት የተቀበለውን ወርቅ እንዲያመጣው ካስደረገው በኋላ ወርቁን በእሳት አስፈልቶ የፈላውን ወርቅ በሕይወት ሳለ ቢያስጠጣው ሊቀ ጳጳሱ ወዲያው ለሁለት ተሰንጥቆ ሞተ፡፡
ንጉሡም ‹‹በሥጋ ወደሙ በሐሰት ሲምል እሳት ከሰማይ ወርዶ ያልበላው ለምንድነው?›› ብሎ ወደ ክህደት ገባ፡፡ ወዲያውም እርሱ በሚገዛበት አውራጃ ሁሉ አብያተ ክርስቲያናት እንዲዘጉ በምትካቸውም የጣዖታት ቤቶች እንዲከፈቱ አዘዘ፡፡ ዳግመኛም የአብያተ ክርስቲያናት አገልጋዮችም በሙሉ ለጣዖታቱ እንደሠው ያልሠዋ ቢኖር ግን እንዲገደል አዘዘ፡፡ የትእዛዙንም ደብዳቤ

እንኳን ለእናታችን ጽዮን ማርያም ዓመታዊ በዓል አደረሰን!

ታቦተ ጽዮን የዮርዳኖስን ባሕር የከፈለች (ኢያሱ 3፡14-17)፣ ቅጽረ ኢያሪኮን ያፈረሰች (ኢያሱ 6፡1-21)፣ ዳጎን የተባለ የፍልስጤማውያንን ጣዖት ሰባብራ ቆራርጣ የጣለች (1ኛ ሳሙ 5፡1-5)፣ በድፍረት ሊነካ የሞከረውን ኦዛን የቀሰፈች (1ኛ ሳሙ 6፡6)፣ በአቢዳራ ቤት ሦስት ወር ተቀምጣ ቤቱን በበረከት የመላች (2ሳሙ 6፡12)፣ ቅዱስ ዳዊት የዘመረላት (2ኛ ሳሙ 6፡14)፣ ጠቢቡ ሰሎሞን በቤተ መቅደስ በክብር ያኖራት (1ኛ ነገ 8፡1) ብዙ ድንቅ ድንቅ ተኣምራትን ያደረገች የእግዚአብሔር የክብር መገለጫ ናት፡፡

በዘመነ ሐዲስ ሰማይንና ምድርን የፈጠረውን አምላክ በማሕፀኗ የተሸከመች የልዑል እግዚአብሔር ማደሪያ አማናዊት ጽዮን እናታችን ቅድስት ድንግል ማርያም በጸሎት ምልጃዋ የዓሥራት ሀገሯን ቅድስት ኢትዮጵያን ትጠብቅልን! የቅዱሳን አምላክ በገዳማውያኑ ጸሎት፣ በአክሱማውያን እና በጎንደሮች ምህላ ይታረቀን።

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ኅዳር 21- አክሱም ጽዮን የእመቤታችን ጽላት የገባችበት ዓመታዊ ታላቅ በዓል ነው፡፡ በዚህች ዕለት ታቦተ ጽዮን ከነበረችበት ድንኳን ወጥታ ማንም ካህን ሳይሸከማት በተአምራት አብርሃና አጽብሓ ወዳሠሩላት ቤተ መቅደስ ራሷ
በመንፈስ ቅዱስ ገብታ ተገኘች፡፡

+ የታላላቆቹ ቅዱሳን አባቶቻችን የአቡነ ጎርጎርዮስ ገባሬ መንክራትና የአቡነ ቆዝሞስ ዕረፍታቸው ነው፡፡
አቡነ ጎርጎርዮስ ገባሬ መንክራት፡- ‹‹በጎርጎርዮስ›› ስም የሚጠሩ ብዙ እጅግ የከበሩ ታላላቅ ቅዱሳን አሉ፡፡ ከእነዚህም ውስጥ አቡነ ጎርጎርዮስ ዘእንዚናዙ፣ አቡነ ጎርጎሪዮስ ዘኑሲስ፣ አቡነ ጎርጎርዮስ ገባሬ መንክራት፣ አቡነ ጎርጎርዮስ ራእዩ ህቡአት፣ አቡነ ጎርጎርዮስ ዘላዕላይ ግብፅ፣ አቡነ ጎርጎርዮስ ዘአርማንያ እና ሌሎችም ብዙዎች አሉ፡፡ ከእነዚህ ውስጥ ዛሬ ኅዳር 21 ቀን የዕረፍቱን በዓል የምናከብርለት አቡነ ጎርጎርዮስ ገባሬ መንክራት የተባለውን ነው፡፡ ‹‹ጎርጎርዮስ ገባሬ መንክራት›› የተባለው አስደናቂ ተአምራትን በማድረግ ስለሚታወቅ ነው፡፡ ሀገሩ ሮም ነው፡፡ በዚህም ምክንያት ጎርጎርዮስ ዘሮም እየተባለም ይጠራል፡፡ ከልጅነቱ ጀምሮ ብሉይንና ሐዲስን ጠንቅቆ የተማረ ሲሆን በሌላም በኩል ሕግ አዋቂና ተርጓሚ ሊቅ ስለነበር አንድ ቀን ለተበደለ ድኃ ሊከራከርለት ሲሄድ በመንገድ ላይ ሳለ መልአክ ጠርቶት ወደ ገዳም ገብቶ መነኮሰ፡፡ ከብዙ ቆይታውም በኋላ አረጋዊው የሀገሪቱ ኤጲስ ቆጶስ በሥራው እንዲራዳው በማሰብ ‹‹እኔን እርዳኝ፣ አንተ ተሾምና ገዳሙን አግልግል›› ቢሉት ሹመቱንና ውዳሴ ከንቱን አልፈልግም በማለት እምቢ አላቸው፡፡
አረጋዊው ኤጲስ ቆጶስም ግድ ቢሉት ሸሽቶና ተደብቆም ገዳም ገብቶ በተጋድሎ መኖር ጀመረ፡፡ ኤጲስ ቆጶሱም ካረፉ በኋላ ማንን እንደሚሾሙ ሲመካከሩ የእግዚአብሔር መልአክ መጥቶ ለመነኮሳቱ ‹‹የመለኮትን ነገር የሚናገር ገዳማዊ ጎርጎርዮስን ፈልጋችሁ ሹሙት›› ብሏቸው ተሰወረ፡፡
እነርሱም ሲፈልጉት አጥተውት ሲጨነቁ መልአኩ ድጋሚ ተገልጦ የክብር ልብሱን ሰጣቸው፡፡ መነኮሳቱም ወንጌልንና ልብሱን ከወንበሩ ላይ አኑረው እየጸለዩ እርሱ በሌለበት ሾሙት፡፡ ስሙንም ‹‹የመለኮትን ነገር በሚናገር በገዳማዊ ጎርጎርዮስ ስም ጎርጎርዮስ›› ብለው ሰየሙት፡፡ ለእርሱም በበዓቱ ውስጥ ሳለ የታዘዘ ብርሃናዊ መልአክ መጥቶ ‹‹ተነሥተህ ወደ እነርሱ ሂድ፣ እነሆ በላያቸው ኤጲስ ቆጶስነት ሾመውሃልና፤ ይህም ከእግዚአብሔር የሆነ ነው›› አለው፡፡ አቡነ ጎርጎርዮስም ተነሥቶ ሲሄድ በሌለበት በልብሱ ብቻ ሹመውት አገኛቸው፡፡ ቅዱስ ጎርጎርዮስም ‹‹ሹመቱን አልፈልግም›› ብሎ ከብቃቱ የተነሣፐበተአምር ከመካከላቸው ተሰውሮባቸው ሄደ፡፡ መልአኩም እየመራ ወስዶ ያለበትን ካሳያቸውና ለእርሱም ሹመቱ ፈቃደ እግዚአብሔር መሆኑን ነግሮት በሹመቱ እንዲጸና አድርጎታል፡፡

ከዚህም በኋላ እጅግ አስገራሚ ተአምራትን እያደረገ ሲያገለግል ኖሯል፡፡ ሁለት ወንድማማቾች በጋራ የሚጠቀሙበትና ብዙ ዓሣዎች የሚጠመድበት አንድ ባሕር ነበር፡፡ እነርሱም በእኔ ይገባኛል ተጣልተው ባለመስማማት አቡነ ጎርጎርዮስ ዘንድ ሄዱ፡፡ አባታችንም ሊያስማማቸው ቢሉ ወንድማማቾቹ እምቢ አሉ፡፡ አቡነ ጎርጎርዮስም ባሕሩን በተአምራት አድርቆ የሚታረስ መሬት አድርጎ ሰጣቸው፡፡ ወንድማማቾቹም ተካፍለው በማረስ
በሰላምና በፍቅር ኖሩ፡፡ እግዚአብሔርም በአቡነ ጎርጎርዮስ እጅ ሌሎች ብዙ እጅግ አስገራሚ ተአምራትን አደረገ፡፡ በዚህም ጻድቁ ‹‹ጎርጎርዮስ ገባሬ መንክራት›› ተብሎ ይጠራል፡፡ በስሙ አንድ ቅዳሴ አለው፣ ቅዳሴውም በዕለተ ሆሳዕና በዓል ይቀደሳል፡፡ ሃይማኖተ አበውና ሌሎቹም የሊቃውንት መጻሕፍት በስፋት የሚጠቅሱት ይህ ጻድቅ አገልግሎቱን ከፈጸመ በኋላ በተወለደበትና በተሾመበት ዕለት ኅዳር 21 ቀን በታላቅ ክብር ዐርፏል፡፡ በረከቱ ይድርብን በጸሎቱ ይማረን፡፡
+ + +

አቡነ ቆዝሞስ፡- ለአባቶች ሊቃነ ጳጳሳት 54ኛ የሆኑት እኚህ አባት በእስላሞች ንጉሥ እጅግ የተሠቃዩና የተንገላቱ አባት ናቸው፡፡ እስላሞችም እርሳቸውና ክርስቲያኖችን ሁሉ ልብሳቸውን ሰማያዊ ቀለም እንዲያቀልሙት እንጂ ነጭ ልብስ እንዳይለብሱ በመከልከልና ሌሎችም ብዙ መከራዎችን አጸኑባቸው፡፡ እግዚአብሔርም በአባ ቆዝሞዝ እጅ ብዙ አስገራሚ ተአምራት ያደርግ ነበር፡፡
በአባ ቆዝሞስ ዘመን በእርሳቸውና በክርስቲያኖች ሁሉ ላይ በደረሰው መከራ ምክንያት በአስቄጥስ ገዳም በቅዱስ ሳዊሮስ ቤተ ክርስቲያን ውስጥ ያለች የእመቤታችን ሥዕል ከጎኗ ብዙ ደም ሲፈስ ታየ፡፡ ዳግመኛም በግብጽ ባሉ በሌሎች ገዳማት የሚገኙ የእመቤታችን ሥዕሎች ከዐይኖቻቸው ዕንባ ሲያፈሱ ታዩ፡፡
ከዚህም በኋላ እግዚአብሔር በጎውን ዘመን አመጣላቸውና አባታችንም ምእመናንን የሚያስተምሩና የሚያጽናኑ ሆኑ፡፡ በቀናች ሃይማኖትን አጸኗቸው፡፡ አቡነ ቆዝሞስ እግዚአብሔር ሲያገለግሉ ኖረው በዚህች ዕለት በሰላም ዐርፈዋል፡፡
በረከታቸው ይድርብን በጸሎታቸው ይማረን፡፡
+ + +

ታቦተ ጽዮን፡- እጅግ የከበሩ ቅዱሳን ነገሥታት አብርሃና አጽብሓ ወደ አክሱም ከተማ ሄደው ሄደው የአድባራት ሁሉ የበላይ የምትሆን የቅድስት ጽዮንን ቤተ ክርስቲያን በወርቅና በዕንቊ ሠሩና አቡነ ሰላማ ከሣቴ ብርሃን ቤተ ክርስቲያኗን ባርኮ ቀደሳት፡፡ ታቦተ ጽዮንም ከድንኳን ወጥታ ማንም ካህን ሳይሸከማት አብርሃና አጽብሓ ወዳሠሩላት ቤተ መቅደስ ራሷ በመንፈስ ቅዱስ ገብታ ተገኘች፡፡ አባታችንም በእመቤታችን በዓለ ዕረፍት ቀን ጥር 21 ቀን በውስጧ ለመጀመሪያ ጊዜ ሲቀድስ ቅዱስ ሚካኤልና ቅዱስ ገብርኤል በግራ በቀኝ
እየተራዱት እርሱም ከምድር ሦስት ክንድ ከፍ ብሎ ሥርዓተ ቅዳሴውን ፈጽሞ ለነገሥታቱና ለሕዝቡም ሁሉ አቆረባቸው፡፡ የዚያን ዕለትም እጅግ ታላቅ በዓልን አደረጉ፡፡ እኛም ዛሬ ይህን በዓል ነው በድምቀት አክሱም ከተማ ላይ እያከበርን ያለነው፡፡
ሁላችንንም እንኳን አደረሰን!

ከዚህ ቀጥሎ ያለው ሙሉው ጽሑፍ
መጋቤ የሐዲስ ሮዳስ ታደሰ ‹‹ታቦተ ጽዮን›› በሚል ርዕስ የጻፉት ነው።

ፈጣሪያችን ክርስቶስን የወለደችልን ቅድስት ድንግል ማርያም በልዑል እግዚአብሔር ትእዛዝ ጥበብና ማስተዋልን በተቀበለ በባስልኤል እጅ በተሠራችው በቃል ኪዳን ታቦት ትመሰላለች (ዘጸ ፳፭፥፱-፳፤ ፴፯፥፩-፲፭)፡፡ ይኽቺ የቃል ኪዳን ታቦት በደብተራ ኦሪት በቅድስተ ቅዱሳን ውስጥ ተቀምጣ የኖረች፤ የዮርዳኖስን ባሕር የከፈለች (ኢያ ፫፥፲፬-፲፯)፤ ቅጽረ ኢያሪኮን ያፈረሰች (ኢያ ፮፥፩-፳፩)፤ ዳጎን የተባለ የፍልስጤማውያንን ጣዖት ቆራርጣ ያጠፋች (፩ሳሙ ፭፥፩-፭፤ ፪ቆሮ ፮፥፲፮)፤ በድፍረት ሊነካት የሞከረ ኦዛን የቀሠፈች (፪ሳሙ ፮፥፮-፯)፤ በአቢዳራ ቤት ሦስት ወር ተቀምጣ ቤቱን በበረከት የመላች
(፪ሳሙ ፮፥፲፩)፤ ከብዙ ዘመን በኋላ በታላቅ ክብር ወደ ሀገሯ ስትመለስ ነቢየ እግዚአብሔር ዳዊት በታላቅ መንፈሳዊ ደስታ በፊቷ የዘመረላት (፪ሳሙ ፮፥፲፬-፳፫፤ ፩ዜና ፲፬፥፳፭-፳፰)፤ ልጁ ንጉሥ ሰሎሞንም ልዩና ውብ የኾነ በወርቅ የተጌጠ ቤተ መቅደስ ሠርቶ በክብር ያኖራት (፩ነገ ፰፥፲፩)፤ የእግዚአብሔር

የክብሩ መገለጫ የኾነቺው ይቺ የእግዚአብሔር ታቦት፤ በንጽሕና በቅድስና የተጌጠችው የእግዚአብሔር ወልድ እናት የኾነቺው የአማናዊት ታቦት የቅድስት ድንግል ማርያም ምሳሌ ናት፡፡
በመጽሐፈ ሳሙኤል ቀዳማዊ ምዕራፍ ፪ቊጥር ፲፪ትን እንደምናነበው፤ ታቦተ ጽዮንን ያገለግሉ የነበሩት የካህኑ የኤሊ ልጆች አፍኒንና ፊንሐስ በሠሩት ታላቅ ኀጢአት ምክንያት እግዚአብሔር አዝኖባቸው የክብሩ መገለጫ የኾነችው ታቦት በፍልስጤማውያን እጅ እንድትማረክ አደረገ፤ፍልስጤማውያንም የእግዚአብሔርን ታቦት ከአቤንኤዘር ወደ አዛጦን በመውሰድ በድፍረት ከዳጎን አጠገብ አኖሯት፡፡ ነገር ግን ዳጎን በእግዚአብሔር ታቦት ፊት ወድቆ ተገኘ፤ እነሱም እንደገና ዳጎንን ወደ ስፍራው መልሰው ኼዱ፤ በነጋታው ለማየት ሲመጡፐየዳጎን እጅ እግሩ ተቆራርጠው ደረቱ ለብቻው ወድቆ ተገኘ፤ ሐዋርያው ቅዱስ ጳውሎስ ይኽነን ታሪክ ይዞ ‹‹የእግዚአብሔር ታቦትንስ በጣዖት ቤት ውስጥ የሚያኖር ማን ነው?›› (፪ቆሮ ፮፥፲፮) በማለት የታቦትን ክብር አስተምሮበታል፡፡

ኢትዮጵያዊዉ ሊቅም በሰቈቃወ ድንግል መጽሐፉ ላይ የአምላክ ማደሪያ የኾነችው ታቦት ወደ ፍልስጤም ሀገር ኼዳ ዳጎንን ሰባብራ እንዳጠፋች ኹሉ፤ አማናዊት የጌታ ታቦት ቅድስት ድንግል ማርያም ጌታን ይዛ ወደ ግብጽ በተሰደደች ጊዜ የግብጽ ጣዖታት ኹሉ እየተሰባበሩ መውደቃቸውን እንዲኽ በማለት ገልጿል፤ ‹‹ታቦተ አምላከ እስራኤል ጽዮን ዘነገደት ምድረ ኢሎፍሊ ወቀጥቀጠቶ ለዳጎን ነፍሳተ ብዙኃን ማህጎሊ አመ ነገደት ቊስቋመ በኀይለ ወልዳ ከሃሊ ወድቁ አማልክተ ግብጽ መናብርተ ሰይጣን ሐባሊ ወተኀፍሩ ኲሎሙ ዘቦሙ አስጋሊ›› (ወደ ኢሎፍሊ ምድር ተማርካ የኼደች የእስራኤል አምላክ የቃል ኪዳኑ ታቦት ታቦተ ጽዮን፤ የብዙዎችን ነፍሳት ያጠፋ ዳጎንን ሰባበረችው፤ በዚች ታቦት የተመሰለች ድንግል ማርያምም ኹሉን ማድረግ ከሚችል ከልጇ ጋር ግብጽ ወደሚባል አገር በኼደች ጊዜ፤የሐሰተኛ ሰይጣን ዘፋኖች የኾኑ የግብጽ ጣዖታት ፈረሱ፤ጠንቋይ አስጠንቋይ ያላቸው ኹሉ ዐፈሩ) በማለት አነጻጽሯል፡፡

በእግዚአብሔር ታቦት ላይ ስለሠሩት ታላቅ የድፍረት ኀጢአት እግዚአብሔር ቀጣቸው ብዙዎቹ ሞቱ፤ ያልሞቱትም በእባጭ ተመቱ፤ የአይጥ መንጋም ምድራቸውን አጠፋባቸው፤ ያን ጊዜ በእግዚአብሔር ታቦት ላይ ምን እናድርግ? ወደ ስፍራው በምን እንስደደው? ብለው በመማከር፤ የሚያጠቡ ቀንበር ያልተጫነባቸው ኹለት ላሞችን በመውሰድ፤ በዐዲስ ሠረገላ ጠምደው እንቦሶቻቸውን (ጥጆቻቸውን) ከቤት ዘግተው
በማስቀረት፤ ታቦተ ጽዮንን እጅ መንሻውን በሠረገላው ላይ ጫኑ፤ ያን ጊዜ እነዚኽ ላሞች ጥጆቻቸውን ሳይናፍቁ ወደቀኝ ወደግራ ሳይሉ እምቧ እያሉ ወደ ቤተ ሳሚስ ወደሚወስደው መንገድ ታቦተ ጽዮንን ይዘው ገሠገሡ፤ ሠረገላውም ወደ ቤትሳሚሳዊው ወደ ኢያሱ እርሻ ሲደርስ ያን ጊዜ ሌዋውያን
ታቦት ጽዮንና ዐብሮ የነበረውን የወርቅ ዕቃ አውርደው በታላቅ ደንጊያ ላይ በማኖር፤ ሠረገላውን ፈልጠው ጊደሮቹን ሠውተዋቸዋል፡፡ ይኽም ለጊዜው ቢደረግም ለኋላው ግን ምሳሌ ነበር፤ ላሞቹ የሰማዕታት፤ ልጆች የልጆቻቸው፤ ሠረገላ የመስቀል፤ ልጆቻቸውን ከወደኋላ እንዳስቀሩ፤ ሰማዕታትም የልጅ የገንዘብ ፍቅር አያስቀራቸውምና፣ ሠረገላውን ፈልጠው እንደሠዋቸው ራሳቸውን በመስቀል ይሠዋሉና በማለት የብሉይ ኪዳን መተርጒማን ያመሰጥሩታል፡፡
የመልክአ ማርያም ደራሲ የቅድስት ድንግል ማርያም ምሳሌ የኾነችውን የኻያ መንፈቅ ማለት ዐሥሩ ቃላት የተጻፉባቸው ጽላት የተቀመጡባትን የእግዚአብሔርን ታቦት ጊደሮቹ ከልጆቻቸው ይልቅ በማስበለጥና በመውደድ ይዘዋት ወደፊት እንደነጎዱ፤ እሱም የልዑል ማደሪያ ለኾነችው ለቅድስት ድንግል ማርያም ያለውን ጥልቅ ፍቅር በድርሰቱ ላይ ‹‹ማርያም ጽዮን ታቦት ቃለ ጽድቅ መንፈቀ ዕሥራ ዕጐላት እምዕጐሊሆን ከመ ኪያኪ አፍቀራ አፍቀርኩኪ አፍቅርኒ እምይእዜ ለግሙራ›› (የኻያ እኩሌታ የሚኾን የእውነት ቃል ማደሪያ ጽዮን ማርያም ሆይ፤ ጊደሮች ከጥጆቻቸው ይልቅ አንቺን እንደአፈቀሩ፤
ወድጄሻለኹና ከዛሬ ዠምሮ ፈጽሞ ውደጅኝ) በማለት ገልጦታል፡፡

ሊቁ አባ ጊዮርጊስም በምስጢር በመራቀቅ ‹‹አንቲ ውእቱ ጽዮን ታቦተ አምላከ እስራኤል እንተ ነገደት ምድረ ኢሎፍሊ፤ ወበህየ አውደቀቶ ለዳጎን፤ ወቀሠፈቶሙ ለመጠዓውያን፤ ወበፀአታ ተወፈየት ሞጻ እምሰብአ አዛጦን፤ ወፈነውዋ ምስለ ሞጻሃ ዲበ ዕጎልተ አልሕምት አስተጽዒኖሙ፤ ምስሌሃ አፍቃደ ኤርጋብ ወኢሠርዑ ሥርዓተ ቤርሴክታን በገቦሃ ወባሕቱ ፈነውዋ ዘምስለ ቴሜርጋብ ወንዋየ ወርቅ በኀቤሃ ወበእትወታ ባረከ እግዚአብሔር ቤተ አቢዳራ አመ ንግደታ ሶበ አኅደራ›› (ወደ ኢሎፍሊ ምድር የኼደች የእስራኤል አምላክ ታቦት (ማደሪያ) ጽዮን አንቺ ነሽ፤ በዚያም ዳጎንን የጣለችው ጣዖት አምላኪዎቹንም የቀሠፈቻቸው በአመጣጧም ከአዛጦን ሰዎች ካሳን የተቀበለች፤ ከካሳዋም ጋር እንቦሳ ባላቸው ላሞች አስጭነው የሸኟት፤ ከርሷም ጋር የወርቅ ሳጥኖችን በጐኗም፤ የበድን ሣጥን ሥርዐትን አልሠሩም፤ ነገር ግን በርሷ ዘንድ ካለ ከወርቅ መሣሪያና ከሣጥን ጋራ ላኳት፤ በእንግድነቷ ወቅትም በአሳደራት ጊዜ ወደ ቤቱ በመግባቷ እግዚአብሔር የአቢዳራንፐቤት ባረከ) በማለት የምሳሌዋን እሙንነት በሰፊው ገልጧል፡፡
ይኽቺም የእግዚአብሔር ታቦት በቤተ ዐሚናዳብ ኻያ ዓመት ተቀምጣለች፤ ከዚያም የሳኦል ዘመን ዐልፎ የእግዚአብሔር ወዳጅ ዳዊት በነገሠ ጊዜ በዐዲስ ሠረገላ አድርገው ከቤተ ዐሚናዳብ አውጥተው በበገና፣ በመሰንቆ፣ በከበሮ፣ በነጋሪት፣በጸናጽል እግዚአብሔርን እያመሰገኑ ይዘዋት ሲመጡ፤ የእግዚአብሔርን ታቦት ኦዛ በድፍረት በመያዙ እግዚአብሔር ቀሥፎት ወዲያውኑ በታቦቷ አጠገብ ሕይወቱ አልፏል፤ ያን ጊዜ ነቢዩ ዳዊት የእግዚአብሔር ታቦት ያደረገችውን ተአምራት ተመልክቶ፤ እግዚአብሔር በእርሷ እንዳደረ በማመን በፍርሃት ተውጦ ‹‹የእግዚአብሔር ታቦት ወደ እኔ እንዴት ይመጣል?›› በማለት ለታቦቷ ያለውን ታላቅ ክብር ገልጧል (፪ ሳሙ ፮፥፮-፲)፤ በዘመነ ሐዲስም በተመሳሳይ መልኩ ጌታን በማሕፀኗ የተሸከመች የልዑል እግዚአብሔር ማደሪያ አማናዊት ታቦት ቅድስት ድንግል ማርያም ወደ ኤልሳቤጥ ቤት በኼደች ጊዜ፤ ኤልሳቤጥ ልክ እንደ ዳዊት መንፈስ ቅዱስ መልቶባት፤ የጌታ ታቦት (ማደሪያው) መኾኗን ተረድታ፤ድምፁዋን አሰምታ ‹‹የጌታዬ እናት ወደ እኔ ትመጪ ዘንድ እንዴት ይኾንልኛል?›› በማለት ለቅድስት ድንግል ማርያም ያላትን ታላቅ አክብሮት እንደ ዳዊት ገልጣለች(ሉቃ ፩፥፵፫-፵፮) ፡፡

ከዚያም ዳዊት ይኽነን ታላቅ ቃል ከተናገረ በኋላ የእግዚአብሔር ታቦት በአቢዳራ ቤት ለሦስት ወር ያኽል እንደተቀመጠች (፪ሳሙ ፮፥፲)፤ በተመሳሳይ መልኩ የአምላክ ማደሪያ ቅድስት ድንግል ማርያምም በካህኑ በዘካርያስ ቤት ለሦስት ወር ተቀምጣለች (ሉቃ ፩፥፶፮)፡፡ ኦዛ ተቀሥፎ ከሞተ በኋላ የእግዚአብሔር ታቦት ወደ አቢዳራ ቤት ገብታ ቤቱ ለሦስት ወር በበረከት እንደተመላ ኹሉ፤ በተመሳሳይ መልኩ ዘካርያስም የመልአኩን ቃል ባለመቀበሉ ከተረገመ በኋላ (ሉቃ ፩፥፳)፤እውነተኛዪቱ የአምላክ ታቦት ድንግል ማርያም ቤቱ ለሦስት ወር ተቀምጣለች፡፡ እግዚአብሔር በታቦቷ ምክንያት የአቢዳራን ቤት እንደባረከ ኹሉ የዘካርያስንም ቤት በእመቤታችን ምክንያት የባረከው መኾኑን ሊቁ ቅዱስ ያዕቆብ ዘስሩግ በመጽሐፉ ሲገልጽ ‹‹ድንግል በምስጢር የተመላ ታቦትን ኾና ትኖራለች፣ የካህናት ወገኖችም ደስ ይላቸዋል፣ ያከብሯታልም›› በማለት

ታቦትነቷን አጒልቶ አስተምሯል፡፡በተጨማሪም የእግዚአብሔር ታቦት ከቤተ አቢዳራ ወደ ዳዊት ከተማ ስትገባ፤ ነቢየ እግዚአብሔር ዳዊት ከደስታው ብዛት የተነሣ የጌታ የክብሩ መገለጫ በኾነችው በታቦቷ ፊት እየዘለለ እንዳመሰገነ ኹሉ (፪ሳሙ ፭፥፲፪-፲፭)፤ አካላዊ ቃልን በማሕፀኗ የተሸከመች የአምላክ ታቦት ቅድስት ድንግል ማርያምም ወደ ተራራማው ሀገር ወደ ይሁዳ ከተማ ወደ ኤልሳቤጥ ቤት በኼደች ጊዜ፤ ታላቁ ነቢይ መጥምቁ ዮሐንስ በእናቱ ማሕፀን ኾኖ ከደስታው ብዛት የተነሣ እየዘለለ አመስግኗል (ሉቃ ፩፥፵፩-፵፭)፡፡
ይኽነን ምስጢር ሊቁ ቅዱስ ያዕቆብ ዘስሩግ ሲያብራራ ‹‹She, the palace of flesh, walked and ascended, and the king was in it…›› (የሥጋ ቤተ መንግሥት የኾነች እርሷ(ማርያም) ኼደች፤ ወረደች ንጉሡም በውስጧ ነበረ፤ በደስታ በእናቱ ኾድ ውስጥ ኾኖ ወደ ዘለለው ልጅ ደጃፍ ስትደርስ ቆመች፤ ኀያሉ አንኳኳ፤ ሠራተኛው በአባቱ ቤት ውስጥ ኹኖ ተንቀጠቀጠ፤ ንጉሡ ተናገረ፤ አገልጋዩ ሰገደለት አከበረው አመለከውም፤ ፈጣሪ ሲያየው የመካኗ ልጅ በደስታ ዘለለ፤ የእግዚአብሔር ልጅ ኀይል ሲገለጥ ፅንሱ ዘለለ፤ ሕፃናትን የሚፈጥረውን አምላክ ድምፅ በሰማ ጊዜ ፅንሱ ተነቃቃ፤ የኹሉን ቻይ ጌታ ፈቃድ ማሕፀኗን መልቷልና፤ ያ ዝም ያለው (ጌታ) ተመለከተ፤ ዝም ያለው (ዮሐንስ) አደነቀ፤ በሥጋ ውስጥ የተሰወረው አዟልና፤ ያ ያልተወለደው ድፍረቱን አሳየ፤ የድንግል ልጅ ሲፈቅድ የመካኒቱ ልጅ ተደመመ፤ የተሰወረው ሲጣራ፤ ዝም
ባለው ልጅ ላይም መደነቅ መላበት፤ የአንበሳ ደቦል በእናቱ ውስጥ አገሣ፤ ያዕቆብ እንደጻፈው፤ ጥጃው የሸመገለው ሰውዬ ልጅ ድምፁን ሲሰማ ተንቀጠቀጠ፤ ትንሿ ሴት (እመቤታችን) በአሮጊቷ ዦሮ (በኤልሳቤጥ) ደስ የሚያሰኝ ቃልን አሰማች፤ ድምፃ በዦሮዋ ሲሰማ አንዳች የሚያነሣሣ መንፈስ ዐደረባት፤ ፅንሱም በደስታና በአክብሮት ሊያመሰግን ተነሣሣ፤ በደስታ በታቦት ፊት በደስታ በዘለለው በዳዊት ልጅ ፊት ሳያቋርጥ የእናቱን ማሕፀን ገፋ፤ ሊወጣናሊያመልክም ፈለገ፤ ሊጐበኘው የመጣው ጌታ በበር እንዳይቆም… አንዱ ሌላኛውን አስቀድሞ ያሳየ ነበርና፡፡
የነቢያትን እና የነገሥታትን በእግዚአብሔር ፊት በደስታ መዘመር እስራኤላውያን ቀድሞውኑ የተለማመዱት ነገር ነበር፤ ንጉሡ ዳዊት በቃል ኪዳኑ ታቦት ፊት ይዘል ነበር፤ ከልቡ ደስታ የተነሣ ለንጉሣውያኑ ደንብ አልታዘዘም፤ እንዲኹ ዮሐንስ ደግሞ ገና ፅንስ ሣለ ከደስታው የተነሣ ከዳዊትም በላቀ ኹኔታ ዘለለ፤ ፅንስ ቢኾንም የእርሱ ባልኾነው በዚኽ ዕድሜ አልተገታም፤ ድንግል እና ቡርክት የኾነችው እናት የእግዚአብሔር ቤት ምስጢራት ከመሉባት ታቦትም በላይ ውብ ነበረች፤ ዳዊትም በአክብሮት በታቦቱ ፊት ዘለለ፤ ይህም ዮሐንስ በማርያም ፊት ሊዘል እንዳለ አስቀድሞ ያሳይ ነበርና፤ ከዳዊት በቀር ንጉሥመዝለሉ ተሰምቶ አይታወቅም ሕፃን መዝለሉም እንዲሁ፤ ነቢያት ካህናት የእግዚአብሔርን ልጅ መንገድ አስቀድመው አመለከቱ፤ እርሱም በመጣ ጊዜ ይሹት የነበሩትን ምልክቶች ፈጸማቸው፤ የጌታውን የንጉሡን ምልክት ይጠቁም ዘንድ፤ ዳዊት በደስታ በታቦቱ ፊት ዘለለ፤ዮሐንስ በማርያም ፊት የሚያደርገውን ነገር ምሳሌ በመኾን አሳየ፤ ያቺም ብላቴና እንዲኹ የእግዚአብሔር ታቦት ነበረችና፤ የምስጢራት ጌታ በእርሷ ዐደረ፤ ከዚኽም የተነሣ ልክ እንደዚያ ጀግና ንጉሥ ሕፃኑ በእርሷ ፊት በደስታ
ዘለለ፤እርሷ በቅዱስ ቃል እንደተመላ ታቦት የተሸከሟት ነበረች፤ የትንቢት ምስጢራት ፍቺ በእርሷ ዐደረ፤ ሞገሷ ከታቦቱ የበለጠ ይኾን ዘንድ፤ በድንቅ ኹኔታ አሸብርቃ ነበርና ሕፃኑ ዘለለ፤በተዘጋ ማሕፀን ውስጥ ሳለ ሕፃኑ የተሰማው ደስታ ያልተገደበ ነበር፤ እስከዚያን ዕለት በሐዘን በነበረ ማሕፀን ውስጥ ኹኖ በደስታ ፈነጠዘ) በማለት ይኽ የነገረ መለኮት ምሁር ቅድስት ድንግል ማርያምን በምስጢር የተመላች የአምላክ ታቦት መኾኗን በማብራራት ገልጦታል፡፡

ዳግመኛም ነቢየ እግዚአብሔር ዳዊት በእግዚአብሔር ታቦት ፊት በደስታ ሲያመሰግን አይታ የሳኦል ልጅ ሜልኮል ብትንቀው እግዚአብሔር ተቈጥቷት በሕይወቷ ዘመን ኹሉ የልጅ ጸጋ እንዳታገኝ በምክነት ቀጥቷታል (፪ሳሙ ፮፥፳-፳፫)፡፡ ይኸውም ማደሪያው የኾነች ታቦቷን በድፍረት ሊነካት የሞከረውን ኦዛን የቀሠፈ፤ ዳግመኛ የጌትነቱ መገለጫ በኾነች በታቦቷ ፊት ያመሰገነ ዳዊትን የናቀች ሜልኮልን በምክነት የቀጣ አምላክ፤ዛሬም ፱ ወር ከ፭ ቀን በማሕፀኗ የተሸከመችውን፤ የድንግልና ጡቶቿን የመገበችውን፤ በዠርባዋ ያዘለችውና በደረቷ የታቀፈችውን ቅድስት እናቱን በድፍረት የሚነቅፉ፤ ሔዋንን ያሳተ እባብ መርዝ ክሕደቱን በአፋቸው የረጨባቸው በልቡናቸው ያሳደረባቸው፤ ነቢያት ሐዋርያት ያስተማሩትን የሚያጣምሙ ፀረ ማርያሞች ለዚኽ ድፍረታቸው ንስሓ ካልገቡ የዘላለም ቅጣትና፤ በዚኽ ዓለምም ከድንግል ማርያም አማላጅነት የሚገኘውን ታላቅ በረከት በማጣት እንደ ሜልኮል የበረከትና የጸጋ ምክነት ያጋጥማቸዋል፡፡ ነቢየ እግዚአብሔር ዳዊት ጽዮንን የሚጠሉ ኹሉ ስለሚደርስባቸው ዘላለማዊ ምክነት በመዝ )!፰፥፭-፰ ላይ ‹‹ጽዮንን የሚጠሉ ኹሉ ይፈሩ፤ ወደ ኋላቸውም ይመለሱ፤ በሰገነት ላይ እንደበቀለ ሣር ሳይነቀል እንደሚደርቅ ለሚያጭደው እጁን፤ ነዶዎቹን ለሚሰበስብ ዕቅፉን እንደማይመላ ይኹኑ፤ በመንገድም የሚያልፉ የእግዚአብሔር በረከት በእናንተ ላይ ይኹን በእግዚአብሔር ስም እንመርቃችኋለን አይሉም›› በማለት እንደተናገረ ጽዮን የተባለች የድንግል ማርያም አማላጅነት የሚቀዋወሙ የዲያብሎስ የግብር ልጆች መ*ናፍ*ቃን እንደ ሜልኮል ከእግዚአብሔር ጸጋ የራቁ ናቸው፤ ጥንቱን ዲያብሎስ በሄሮድስ ዐድሮ የአምላክ ታቦት የኾነችውን ቅድስት እናታችንን እንዳሳደደ፤ ዛሬም እንደ ሜልኮል ልባቸው በትዕቢት በተመላ በልበ መናፍ*ቃ**ን ዐድሮ የኢየሱስ ክርስቶስን የባሕርይ አምላክነት የአማናዊት ታቦት የእናቱ የድንግል ማርያምን አማላጅነት በማመን ጸንተው ያሉ ምእመናንን እንደሚቀዋወም ዮሐንስ በራእዩ በምዕ ፲፪፥0፫-፲፯ ላይ ‹‹ዘንዶውም ወደ ምድር እንደተጣለ ባየ ጊዜ ወንድልጅ የወለደችውን ሴት ልጅ አሳደዳት፤ ከእባቡም ፊት ርቃ አንድ ዘመን፣ ዘመናትም፤ የዘመንም እኲሌታ ወደምትመገብበት ወደ ስፍራዋ ወደ በረሓ እንድትበር ለሴቲቱ ኹለት የታላላቅ የንሥር ክንፎች ተሰጣት፤ እባቡም ሴቲቱ በወንዝ እንድትወሰድ ሊያደርግ ወንዝ የሚያኽልን ውሃ ከአፉ በስተኋላዋ አፈሰሰ፤ ምድሪቱም ሴቲቱን ረዳቻት፤ ምድሪቱም አፍዋን ከፍታ ዘንዶው ከአፉ ያፈሰሰውን ወንዝ ዋጠችው፤ ዘንዶውም በሴቲቱ ላይ ተቆጥቶ የእግዚአብሔርን ትእዛዛት የሚጠብቁትን የኢየሱስም ምስክር ያላቸውን ከዘርዋ የቀሩትን ሊዋጋ ኼደ፤ በባሕርምአሸዋ ላይ ቆመ›› በማለት ዲያብሎስ በባሕር አሸዋ በተመሰሉ መ*ና*ፍ*ቃ*ን ልብ ዐድሮ ዘወትር የፈጣሪያችን የክርስቶስን የባሕርይ አምላክነትን፤ የአማናዊት ታቦት የድንግል ማርያምን የአምላክ እናትነት የሚያምኑ ምእመናን ሲቀዋወም እንደሚኖር በራእዩ
አስተምሯል፡፡

ከሊቃውንትም አባ ጽጌ ድንግልና አባ ገብረ ማርያም በማሕሌተ ጽጌ መጽሐፋቸው ላይ ‹‹እስከ መነነቶ ሜልኮል ቅድመ ታቦት ሕግ ከመ ዘፈነ ንጉሠ እስራኤል ኪያኪ ዘጸገየ ሥነ ቅድመ ገጸ ሥዕልኪ ድንግል እዘፍን አነ ዘይሜንን ተአምረኪ ወስብሐተኪ ቊርባነ በአፈ መላእክት ወሰብእ ለይኩን ምኑነ ›› (አንቺን ያስገኘ የእስራኤል ንጉሥ ዳዊት ሜልኮል እስከናቀችው ድረስ በእግዚአብሔር የሕግ ታቦት ፊት እንዳመሰገነ፤ ድንግል ሆይ እኔም በሥዕልሽ ፊት እዘምራለኍ፤ ድንቅ ታምርሽንና የቀረበ መንፈሳዊ ምስጋናሽን የሚንቅ በመላእክትና በሰው አንደበት የተረገመ ይኹን) በማለት ሲያስተምሩ በተጨማሪም ሊቁ ቅዱስ ያዕቆብ ዘስሩግ በምስጢር በመራቀቅ ቅድስት ድንግል ማርያምን በምስጢር የተመላች ታቦት፣ የቃል ኪዳን ታቦት፣ እሳትን የተመላች ታቦት፣ የቅዱስ ቃል ታቦት በማለት እያብራራ ያስተማረው የነገረ መለኮት ትምህርት እጅግ ጥልቅ ነው፡፡ ይኽ ሊቅ ድንግልን በምስጢር የተመላች ታቦት ሊል የቻለበት ምክንያት በታቦቷ በምሳሌነት ቀድሞ የተገለጠው ምስጢር በእውነት የታወቀባት ስለኾነ ነው፤ ዳግመኛም በምስጢር የተመላች ማለቱ እናትነትን ከድንግልና፤ ድንግልናን ከእናትነት አስተባብራ የተገኘች፤ ዘርዐ ወራዙት ያልወደቀባት፤ እደ ብእሲ ያልዳሰሳት፤ በግብረ መንፈስ ቅዱስ ሰማይና ምድር የማይወስኑትን ጌታ በተፈትሖ በማይመረመር ማሕፀኗ የቻለች ልዩ ምስጢርን የተረዳችና በምስጢር የተከበበች የምስጢር ታቦት በመኾኗም ጭምር ነው፤ ሊቁ ያዕቆብ ይኽነን ሲገልጥ ‹‹The virgin abides like an ark full of mysteries…›› (ድንግል በምስጢር የተመላ ታቦትን ኾና ትኖራለች፤ የካህናት ወገኖችም ደስ ይላቸዋል ያከብሯታልም) በማለት ምስጢራዊ ታቦትነቷን አጒልቶ አስተምሯል፡፡
ዳግመኛም ይኸው ሊቅ እሳተ መለኮት ጌታን ፱ወር ከ፭ቀን በማሕፀኗ የተሸከመች በመኾኗ እሳትን የተመላች ታቦት በማለት ገልጿታል፤ ይኸውም ኪሩቤልና ሱራፌል እሱን ከመፍራት የተነሣ፤ በኹለት ክንፋቸው ፊታቸውን ሸፍነው በኹለት ክንፋቸው እግራቸውን ሸፍነው ከፊቱ የሚቆሙለት፤ እሳተ መለኮት ጌታን ፱ወር ከ፭ቀን በማሕፀኗ የተሸከመች የአማናዊት ታቦት የቅድስት ድንግል ማርያም ነገር የቤተ ክርስቲያናችን ሊቃውንትን አስደንቋልና ነው፤ሊቁ አባ ሕርያቆስም በቅዳሴው ‹‹ድንግል ሆይ እሳተ መለኮት በኾድሽ ባደረ ጊዜ ፊቱ እሳት፣ ልብሱ እሳት፣ ቀሚሱ እሳት ነው እንደምን አላቃጠለሽ? ሰባት የእሳት ነበልባል
መጋረጃ በኾድሽ ውስጥ ወዴት ተዘጋጀ? ወዴትስ ተጋረደ? ከጐንሽ በቀኝ ነውን? ወይስ ከጐንሽ በግራ ነውን? ትንሽ አካል ስትኾኚ፤ የሚያንጸበርቅ ነደ እሳት የሚከበው ኪሩቤል የተሸከሙት ዙፋን በኾድሽ ውስጥ በወዴት ተዘጋጀ? ወዴትስ
ተተከለ? ታናሽ ሙሽራ ስትኾኚ›› በማለት እሳተ መለኮት ጌታን የተሸከመች የቅድስት ድንግልን ነገር አድንቋል)፡፡
ሊቁ ቅዱስ ያዕቆብ ዘስሩግም በድርሰቱ ይኽነን ሲገልጽ ‹‹They looked on her…›› (የእግዚአብሔር መኖሪያ ብለውም ይመለከቷታል፤ በእነርሱም ዘንድ እሳትን የተመላች ታቦት አድርገው ያከብሯታል) በማለት አስተምሯል::
በሦስተኛ ደረጃ ሊቁ በምስጢር በመራቀቅ የቅዱስ ቃል ታቦትሲል ያመስገነበት ምክንያት በብሉይ ኪዳን በአጽባዕተ እግዚአብሔር የተጻፉ ዐሥሩ ቃላት ያሉባቸው ጽላት በታቦቷ ላይ ይቀመጡ ነበር (ዕብ ፱፥፫-፭)፤ በዘመነ ሐዲስም እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም አካላዊ ቃልን በማሕፀኗ የተሸከመች ማኅደረ ቃለ አብ በመኾኗ ይኽነን ስያሜ ሰጥቷታል፡፡
የጌታ ወዳጅ የኾነው ቅዱስ ዮሐንስም በወንጌሉ ላይ የክርስቶስን የምስጢረ ተዋሕዶውን ነገር ሲገልጥ ‹‹ቃል ሥጋኾነ በእኛም ዐደረ›› (ዮሐ ፩፥፲፬)ብሎ እንደመሰከረ፤ አካላዊ ቃል ከሥጋዋ ሥጋን፤ ከነፍሷ ነፍስን ነሥቶ ሰው በመኾኑ የእግዚአብሔር ቃል በላይዋ ከተቀመጠባት ከታቦቷ ይልቅ የአካላዊ ቃል የጌታ እናቱ የኾነች የአማናዊት ታቦት የድንግል ማርያም ክብር እጅጉን መላቁን ሲገልጥ ‹‹she was carried as an ark full of scripture…›› (የቅዱስ ቃል ታቦት (ማደሪያ) ኾነች፤ የምስጢራትን ትርጉም ነቢያት የተናገሩለት በርሷ ዐድሯልና፤ በዚኽም ከጠረጴዛው ታቦት ይልቅ ክብሯ የላቀ ኾነ፤ በሚያስደንቅ ክብር አክብሯታልና) በማለት የአማናዊት ታቦት የቅድስት ድንግልን ክብር አድንቋል፡፡

የብርሃን እናቱ ድንግል ወላዲተ አምላክ ክብርት እመቤታችን ጽዮን ማርያም ከበዓሏ ረድኤት በረከት ትክፈለን!
የዓሥራትን ሀገሯን ቅድስት ኢትዮጵያን ትጠብቅልን፣ ትንሣኤዋን ታሳየን!

ከገድላት አንደበት

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ኅዳር 20-የሠራዊት አለቃ የነበረው ሰማዕቱ ቅዱስ ቴዎድሮስ ቤተ ክርስቲያኑ የከበረችበት ዕለት ነው፡፡
+ ከወንጌላዊው ቅዱስ ማርቆስ ቀጥለው 2ኛ ሆነው በእስክንድርያ የተሾሙት አባ አንያኖስ ዕረፍታቸው ነው፡፡
ቅዱስ ቴዎድሮስ ሊቀ ሠራዊት፡-የሠራዊት አለቃ የተሰኘውና በዲዮቅልጥያኖስ ዘመን በሰማዕትነት ያረፈው ቴዎድሮስ ዋነኛው ነው፡፡ አባቱ ዮሐንስ ግብፃዊ ሲሆን ወደ አንጾኪያ ከሠራዊት ጋር ሄዶ የአንዱን ልጅ አገባ፡፡ እርሷም ጣዖት አምላኪ ነበረች፡፡ ይህ ቅዱስ ቴዎድሮስ ከተወለደም በኋላ ወደ ጣዖቷ አቅርባ አምኮቷን ልታስተምረው በፈለገች ጊዜ አባቱ ክርስትናን አስተማረው፡፡ በዚህም ጊዜ ባሏን አባረረችውና ልጇን አስቀረች፡፡

ቅዱስ ቴዎድሮስም ባደገ ጊዜ ወደ እውነተኛው መንገድ ይመራው ዘንድ ወደ እግዚአብሔር ዘወትር ይጸልይ ነበር፡፡
የክርስትና ጥምቀትንም ሲጠመቅ እናቱ አዘነች፡፡ ሲጎለምስም ንጉሡ ዲዮቅልጥያኖስ የሠራዊቱ አለቃ አድርጎ ሾመው፡፡ ከምሥራቃዊው ቴዎድሮስ ጋር ሆነውም የፋርስን ሰዎች ወግተው ድል አደረጓቸው፡፡ የፋርስና የበርበር ሰዎችም በሮማውያን ላይ ተነሡባቸውና ብዙ ከተሞችን አጠፉ፡፡ ንጉሡ ዲዮቅልጥያኖስም በዚህ ጊዜ ፈራ፡፡ ቅዱስ ቴዎድሮስንም ጠርቶ ‹‹ምን እናድርግ የጦር መሳሪያውንና ሠራዊቱን ሁሉ ይዘህ ውጣ›› ብሎ አዘዘው፡፡ ቴዎድሮስም ‹‹የአንተን ሠራዊትና የጦር መሣርያ ይዤ አልገጥማቸውም፣ በጌታዬ በክርስቶስ ስም አሸንፋቸዋለሁ፣ ያለ አንድ የራሴ ጦርና ፈረስ በቀር አልፈልግም›› አለው፡፡ ንጉሡም ጨንቆት ነበርና ‹‹በል የወደድከውን አድርግ›› አለው፡፡
በማግሥቱም ቴዎድሮስ ወደ ጦርነቱ ሲወጣ ንጉሡ ዲዮቅልጥያኖስን ‹‹ሠራዊቱን ይዘህ እዚሁ ቆመህ ጠብቅ እኔ በጌታዬ ኃይል የምሠራውን ታያለህ›› ብሎት ሄደና ከጸለየ በኋላ ጦርነቱን ብቻውን ጀመረ፡፡ ንጉሡም ከሠራዊቱ ጋር ከሩቅ ሆኖ ያየው ነበር፡፡ ቴዎድሮስ የበርበርን ሰዎች ፈረሰኛም ሆነ እግረኛ ምንም ሳያስቀር በእግዚአብሔር ኃይል አጠፋቸው፡፡
የመኳንንቶቻቸውንም ቸብቸቦ ቆርጦ ለንጉሡ አቀረበለት፡፡ የአንጾኪያ ሰዎችም ወጥተው የበርበርን አገር ማረኩ፡፡
አውኪስጦስ በሚባል አገር የሚኖሩ ሰዎች ያመልኩት የነበረ ታላቅ ዘንዶ ነበርና ለእርሱ በየዕለቱ ሁለት ሁለት ሴቶች ልጆችን እንዲበላቸው ይሰጡት ነበር፡፡፡ ሁለት ልጆችም የነበሯት አንዲት ክርስቲያን ነበረችና ልጆቿን ወስደው ለዘንዶው አቀረቧቸው፡፡

ቅዱስ ቴዎድሮስም ወደዚያች አገር በደረሰ ጊዜ እናታቸው አልቅሳ ነገረችው፡፡ ከፈረሱም ወርዶ ወደ ምሥራቅ ዞሮ ከጸለየ በኋላ ሕዝቡም ሁሉ እየተመለከቱት ወደ ዘንዶው ቀርቦ በጦሩ ወግቶ ገደለውና ልጆቹን አዳናቸው፡፡ እርዝመቱም 24 ክንድ ሆነ፡፡

ከዚህ በኋላ ወደ ግብፅ ሄዶ አባቱን አገኘውና ተመልሶ ወደ አንጾኪያ ሲመጣ ንጉሡ ዲዮቅልጥያኖስ በክርስቶስ ማመኑን ክዶ ይልቁንም ክርስቲያኖችን ሲያሰቃይ አገኘው፡፡ ከዚህም አስቀድሞ የአውኪስጦስ ሰዎች ዘንዶውን ስለገደለው ከሰውት በንጉሡ ፊት አቆሙት፡፡ ንጉሡንም ስለ ባዕድ አምልኮው እጅግ አድርጎ ዘለፈው፡፡ ንጉሡም በንዴት ጽኑ ሥቃይን አሠቃየው፡፡
እጆቹንና እግሮቹን ከግንድ ጋር ቸነከሩት፡፡ ቅዱስ ሚካኤልም ተገልጦለት ከቁስሉ ፈውሶት ሰማዕትነቱን በትዕግስት እንዲፈጽም በመንገር አረጋጋው፡፡ ሕዝቡም ተሰብስቦ ንጉሡን ሰደቡት፡፡‹‹ከጠላቶቻችንና ከጠላቶችህ እጅ ያዳነንን ቴዎድሮስን ታሠቃያለህን? አንተ ከሀዲ ርጉም ነህ..›› እያሉም ረገሙት፡፡ ‹‹በቴዎድሮስም አምላክ አምነናል›› ባሉት ሁሉንም ሰየፋቸው፡፡
የብረት አልጋም አምጥቶ ቅዱስ ቴዎድሮስን በላዩ አስተኝቶ ከሥር እሳት አነደደበት፡፡ ጌታችንም ፈወሰውና በሚቀጥለው ቀን ሄዶ በንጉሡ ፊት ቆመና ስለአምላኩ ክብር ሲመሰክር የጦር ሠራዊቱም ሁሉ በእግዚአብሔር አመኑ፡፡ ንጉሡም ብዙ ካሠቃየው በኋላ በመጨረሻ ሐምሌ 20 ቀን አንገቱን በሰይፍ ቆረጠውና የሰማዕትነቱ ፍጻሜ ሆነ፡፡ ከአንገቱ ደም ውኃና ወተት ፈሰሰ፡፡ ሥጋውንም በእሳት አቃጥላለሁ ቢል እሳቱ ከቶ ሥጋውን አላቃጥል ብሎ እምቢ ብሎታል፡፡

በአገራችን በስሙ የተሠሩ አብያተክርስቲያናት አሉ፡፡ ቢሾፍቱ መስመር የረር በዓታ ጽላቱ ይገኛል፡፡ በየዓመቱ ግንቦት 21 ቀን ግብፅ በደብረ ምጥማቅ እመቤታችን ለሕዝበ ክርስቲያኑም ለአሕዛቡም ተገልጻ ስትታያቸው ሕዝቡም የተለያየ ጥያቄ ይጠይቃት ነበር፡፡ ግማሹ ‹‹አባታችን አዳምን አሳይን›› ሲሏት አዳምን ከገነት አምጥታ ታሳያቸዋለች፡፡ አዳምን ወይም ሄዋንን ካሏትም አምጥታ ታሳቸው ነበር፡፡ ዳዊትን ሲሏት ከነበገናው አምጥታ ታሳያቸዋለች፡፡ የጠየቋትን ነቢያት፣ ጻድቃንና ሰማዕታትን ሁሉ ከገነት እየጠራች እንዳሳየቻቸው ተአምረ ማርያም ላይ ተጽፏል፡፡ እመቤታችን ‹‹ሰማዕታትን አሳይን›› ባሏት ጊዜ ታላላቆቹን ሰማዕታት ማለትም ቅዱስ ጊዮርጊስን፣ ቅዱስ መርቆርዮስንና ይህንን ቅዱስ ቴዎድሮስ ሊቀ ሠራዊትን ነው ከገነት አምጥታ ያሳየቻቸው፡፡ ስለዚህም ቴዎድሮስ ሊቀ ሠራዊት በ3ኛ ደረጃ ያለ ታላቅ ሰማዕት እንደሆነ አባቶቻችን ይናገራሉ፡፡ ዛሬ ኅዳር 20 ቅዳሴ ቤቱ የከበረችበት ዓመታዊጰበዓሉ ነው፡፡
በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን፡፡
+ + +
አቡነ አንያኖስ፡- የዚህም ቅዱስ ወላጆቹ አረማውያውን ናቸው፡፡ እርሱም ጫማ ሰፊ ነበረ፡፡ ወንጌላዊው ቅዱስ ማርቆስ በጌታችን ትእዛዝ በ60 ዓ.ም ወደ ሰሜን አፍሪካ መጥቶ እስክንድርያ ደረሰ፡፡ በሀገሪቱም አምልኮተ ጣኦት በስፋት ተንሰራፍቶ ስለነበር ቅዱስ ማርቆስ ወንጌልን እንዴት አድርጎ መስበክ እንዳለበት እያሰበ በከተማዋ ሲዘዋወር እግሩ ተደናቅፎ ጫማው ተቆረጠበትና ለዚህ አንያኖስ ለተባለው ጫማ ሰፊ ሰጠው፡፡ ጫማ ሰፊው አንያኖስም ሲሰፋ መስፊያው እጁን ስለወጋው ‹‹ኤስታኦስ›› ብሎ በዮናናውያን ቋንቋ ጮኸ፡፡ ትርጉሙም ‹‹አንድ አምላክ›› ማለት ነው፡፡ ያን ጊዜም ቅዱስ ማርቆስ የእግዚአብሔር ስም ሲጠራ ሰምቶ ደስ አለውና አንያኖስን ‹‹ለመሆኑ አሁን የጠራሃውን አምላክ ታውቀዋለህን?›› ብሎ ጠየቀው፡፡ ጫማ ሰፊውአንያኖስም ‹‹ሲሉ እሰማለሁ እንጂ አላውቀውም›› አለው፡፡
ከዚህም በኋላ ቅዱስ ማርቆስ አፈር አንስቶ በምራቁ ጭቃ አድርጎ የአንያኖስን የቆሰለች እጁን ቀባውና ወዲያው በተአምራት ፈወሰው፡፡ አንያኖስ ይህን ተአምር ባየጊዜ እጅግ ተደሰተ፡፡ ቅዱስ ማርቆስም ወንጌልን ሰበከለት፡፡ አንያኖስም ወንጌላዊውን ወደ ቤቱ ወሰደውና ለቤተሰቡም ጭምር
ወንጌልን ይሰብክ ዘንድ ጋበዘው፡፡ ቅዱስ ማርቆስም ለአንያኖስ ቤተሰቦች ዓለም ከተፈጠረ ጀምሮ እስከ ዳግም ምጽዓት ድረስ ያለውን የሃይማኖትን ትምህርት አስተማራቸው፡፡ ይልቁንም ደግሞ የጌታችንን መከራና ፍጽምት የሆነች ወንጌልን ሰበከላቸው፡፡ አንያኖስና ቤተሰቡም አምነው ተጠመቁ፡፡የመንፈስ ቅዱስም ጸጋ በላያቸው ወረደ፡፡ በዚያውም በግብፅ የመጀመሪያዋ ቤተ ክርስቲያን በአንያኖስ ቤት ተመሠረተች።
ከዚህም በኋላ ቅዱስ አንያኖስ ሁልጊዜ ከቅዱስ ማርቆስ እግር ሥር ቁጭ ብሎ መማር ጀመረ፡፡ ሥርዓተ ቤተ ክርስቲያንንም ሁሉ ተምሮ ጨረሰ፡፡ ቅዱስ ማርቆስም በግብጽ ተዘዋውሮ ካስተማረ በኋላ ወደ ሰሜን አፍሪካና ወደ ሌሎች አምስት ሀገሮች ሄዶ ወንጌልን ለማስተማር በተነሣ ጊዜ እጆቹን በአንያኖስ ላይ ጭኖ በግብጽ አገር ለወገኖቹ ወንጌልን ይሰብክ ዘንድ ሊቀ ጵጵስና ሾመው፡፡

ቅዱስ አንያኖስም ብዙዎችን አስተምሮ አጠመቃቸው፡፡ በቀናች ሃይማኖትም አጸናቸው፡፡ በግብፅ የመጀመሪያዋ ቤተ ክርስቲያን የሆነችው መኖሪያ ቤቱም ከእስክንርያ ከተማ ውጭ ትገኛለች፡፡ ዛሬ የታላቁ ሰማዕት የቅዱስ ሰርጊስ ቤተ ክርስቲያን ሆናለች፡፡

ቅዱስ ማርቆስም ወደ ሌሎች ሀገሮች ሄዶ ወንጌልን ሰብኮ ከ2 ዓመትም በኋላ ወደ እስክንድርያ ቢመለስ በቅዱስ አንያኖስ ትምህርት ክርስቲያኖችን ጸንተው ቤተ ክርስቲያን ሠርተው አገኛቸው፡፡ ወንጌላዊውም የትንሳኤን በዓል ለማክበር ቤተ ክርስቲያን ውስጥ ገብቶ እየቀደሰ እያለ ጣዖት አምላኪዎች ሰብረው ገብተው ይዘውት አንገቱን አሥረው ቀኑን ሙሉ ከተማውን እየጎተቱት ሲያዞሩት ውለው በ68 ዓ.ም ሚያዝያ 30 ቀን ሰማዕትነቱን በዚያው ሲፈጽም በእርሱ ወንበር ቅዱስ አንያኖስ ተተክቶ ምእመናንን የሚጠብቅ ሆነ፡፡ ቅዱስ አንያኖስ እግዚአብሔርን እያገለገለ በወንጌላዊው በቅዱስ ማርቆስ ወንበር 12 ዓመት ከኖረ በኋላ በዚህች ዕለት በሰላም ዐረፈ፡፡ በረከቱ ይደርብን በጸሎቱ ይማረን፡፡

ኅዳር 12-በዓለ ሢመቱ ለቅዱስ ሚካኤል ሊቀ መላእክት
https://youtube.com/watch?v=w6H3ZdB2s8U&si=igPzoe3YDXaNlGQ2

መልክዐ ቅዱስ ሚካኤል ሣልሲት፡ ገብረ ሥላሴ

‹‹ክብርህ ከመላእክት ኹሉ ክብር ከፍ ያለ የምሕረት መልአክ ቅዱስ ሚካኤል ሆይ! መሬትና ውኃ ለአልተቀላቀለበት ከነፋስና እሳት ብቻ ለተፈጠረው መልአካዊ ገጽታህ ሰላም እላለሁ፤ ከላይ ከሰማይ ተልከህ በምትመጣበት ጊዜ በሲኦል የሚኖሩ ግዞተኞች ኹሉ ‹ቅዱስ ሚካኤል ሆይ! መጣኽልን ደረስኽልን› እያሉ ደስታቸውን ይገልጣሉ፡፡›› (መልክዐ ቅዱስ ሚካኤል)

በመላው ዓለም የምትኙ ኦርቶዶክሳውን እና ኦርቶዶክሳውያት ኹላችሁ እንኳን ለሊቀ መላእክት ለቅዱስ ሚካኤል ዓመታዊ በዓል አደረሳችሁ አደረሰን! ለሀገራችን ሰላም ለሕዝባችን ፍቅር አንድነትን ያድለን!

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ኅዳር 12-ከጽንፍ እስከ ጽንፍ የሚበር ንሥረ አርያም የሚባል ውዳሴው እንደ ማር የጣፈጠ ንዑድ ክቡር የሆነ ለፍጥረቱ ሁሉ የሚማልድ የመላእክት አለቃ ቅዱስ ሚካኤል የተሾመበት ዕለት ነው፡፡
+ ጻዲቁ ንጉሥ በእደ ማርያም ዕረፍታቸው መሆኑን ስንክሳሩ በስም ይጠቅሳቸዋል፡፡
+ የመጥምቁ ዮሐንስ ራስ በደብረ ማህው የታየችበት ዕለት መሆኑን ስንክሳሩ ይጠቅሳል፡፡
የመላእክት አለቃ ቅዱስ ሚካኤል፡- ሚካኤል ማለት በዕብራይስጥ ቋንቋ ሚ-መኑ' ካ-ከመ' ኤል-አምላክ ማለት ሲሆን በአንድነት ሲነበብ ‹‹መኑ ከመ አምላክ-እንደ እግዚአብሔር ያለ ማን ነው›› ማለት ነው፡፡ አንድም ለእግዚአብሔር አሸናፊ ድል አድራጊ የቸርነትና የርህራሄ መገኛ መዝገብ ማለት ነው፡፡
ገናናው መልአክ ቅዱስ ሚካኤል ዲያብሎስን ወደ ጥልቁ ጥሎት በእርሱ ምትክ ከሁሉ የበላይ ሆኖ በተሾመበት በዚህ ዕለት በበዓሉ መታሰቢያ በኅዳር 12 ቀን የክብር ባለቤት በሆነ በእግዚአብሔር ፈቃድ ክንፎቹን ወደ ሲኦል ያወርዳል፣ ኃጥአንንም ወደ አዲሲቱ ምድር ያወጣቸዋል ይኸውም የመላእክት አለቃ የሚካኤል ሠራዊት ይሆናሉ፡፡ ይቅርታ የተደረገላቸውና ምሕረት አግኝተው በአንድ ጊዜ በክንፉ ያወጣቸው ስፍር ቁጥር የላቸውም፡፡ ቅዱስ ሚካኤል በየዓመቱ በኅዳር 12 ቀን እንዲህ እያደረገ እልፍ ነፍሳትን ያወጣል፡፡ የቤተ ክርስቲያን ወገኖች የሆኑትን ሁሉ እንደሥራቸው ወደ ምሕረት ቤት ወደ ሰማያዊት ኢየሩሳሌም ይወስዳቸዋል፡፡ ከዚህም በኋላ ወደ አብ መጋረጃ ውስጥ ይገባል፣ በዚህች ዕለት ምድራዊትና ሰማያዊት ስለሆነች ምሕረቱም ከመንበሩ በታች ይሰግዳል፡፡ ስለውኃ ምንጮች፣ ስለ ወይን ቦታዎች፣ ስለ ምድር ፍሬዎች በምድርም ላይ ስለሚኖሩ ስለ ሰው ልጆች ነፍስ ሁሉ፣ ስለ እንስሳትም፣ ስለ ሰማይ ወፎችም፣ ስለ ባሕር ዓሣዎችም፣ በምድር ላይና በባሕር ውስጥ ስለሚንቀሳቀሱ ሁሉ የምሕረት ባለቤት ከሆነ ከአብ ዙፋን በታች ሁልጊዜ በማመስገን ይሰግዳል፤ ልመናውንም እስኪሰማውና የምሕረትንም ቃል እስኪያስተላልፍለት ድረስ ከእግረ መንበሩ ሥር አይነሣም፡፡
ለዚህ ዓለም ምሕረትን የሚለምኑ ቅዱሳን መላእክትም በየዓመቱ ኅዳር 12 ቀንበእግዚአብሔር የዙፋኑ ዓውደ ምሕረት ዙሪያ ተሰብስበው ስለ ሰውና ስለ እንስሳትም ሁሉ ምሕረትን የሚለምን ቅዱስ ሚካኤል ከአብ መጋረጃ ውስጥ በወጣ ጊዜ ቸርና መሐሪ አብ ለቅዱስ ሚካኤል የሰጠው ልብሱን እነዚያ መላእክት ይመለከታሉ፣ ይቅርታን የማግኘት ምልክታቸው ነውና፡፡ ስለዚህ እነዚህ ቅዱሳን መላእክት በምድር ላይ ምሕረት እንደተደረገ ሰውንም እንስሳትንም ይቅር እንዳለ በዚህ ዓለምም የሚሆነውን ሁሉ አይተው ቅዱስ ሚካኤል በለበሰው ልብስ አምሳል ያውቁታል፡፡
ስንክሳሩ እንደሚለው ይህ እጅግ የከበረ ገናና መልአክ ቅዱስ ሚካኤል ‹‹ከቅዱሳን ሰማዕታት ጋራ በመሆን ገድላቸውን እስኪፈጽሙ ድረስ የሚያጽናናቸውና የዘወትር ጠባቂአቸው ሆኖ የሚራዳቸው እርሱ ነው፡፡›› የብዙዎቹንም ቅዱሳን ገድል ስንመለከት የዘወትር ጠባቂያቸው ቅዱስ ሚካኤል ነው፡፡
ቅዱሳን በሕይወት ሳሉ ይህ ገናና መልአክ ቅዱስ ሚካኤል ረዳትና የዘወትር ጠባቂ፣ እንደጓደኛም አማካሪ ሆኖ የተበቃቸውን ስንቱን ቅዱሳን ዘርዝረን እንቸላለን፡፡ እርሱ ያልረዳው ቅዱስ የለም፡፡ መከራውን ያላስታገሰው ሰማዕት የለም፡፡ ለቅዱሳኑ እንዲህ እንደጓደኛቸው ሆኖ ሲጠብቃቸው ይኖራል፡፡ ነገር ግን ቅዱስ ሚካኤል ለኃጥአንና አምላካቸውን ለካዱ ሰዎች ደግሞ በቁጣ ለመቅሰፍት ይመጣባቸዋል፡፡ ሰናክሬም በእግዚብሔር ላይ ክፉ በመናገሩ በአንዲት ሌሊት ብቻ 185,000 (መቶ ሰማንያ አምስት ሺህ) ሠራዊቱን ቅዱስ ሚካኤል በብርሃን ሰይፉ ፍጅቷቸው አድሯል፡፡ 2ኛ ነገ 19፡35፣ ኢሳ 37፡36፡፡
እግዚአብሔርን ለሚወዱና እርሱንም ለሚያከብሩት መታሰቢያውንም ለሚያደርጉለት ግን ከሚፈልጉት ነገር ከቶ አያሳጣቸውም፣ ዘወትርም ይጠብቃቸዋል፣ በኋላም በአማላጅነቱም ከሲኦል እሳት ያድናለቸዋል፡፡ እነሆ ይህ ገናና ክቡር መልአክ ቅዱስ ሚካኤል ያደረገው ተአምር ይህ ነው፡- ‹‹የእግዚአብሔር ወዳጅ የሆነ ስሙ ዱራታዎስ የሚባል አንድ ሰው ነበረ፡፡ የሚስቱም ስም ቴዎብስታ ነው፡፡ እነርሱም ሁልጊዜ ያለማቋረጥ የዚህን የከበረ መልአክ የቅዱስ ሚካኤልን የበዓሉን መታሰቢያ ያደርጉ ነበር፡፡ ከዚህም በኋላ በሀገር ውስጥ ችግር በሆነ ጊዜ ገንዘባቸው አለቀ፡፡ ለቅዱስ ሚካኤልም ለበዓሉ መታሰቢያ የሚያደርጉትን እስኪያጡ ድረስ ቸገራቸው፡፡ ዱራታዎስም ሸጦ ለመልአኩ በዓል መታሰቢያ ያደርገው ዘንድ የእርሱንና የሚስቱን ልብስ ይዞ ወጥቶ ሄደ፡፡
የመላእክት አለቃ ቅዱስ ሚካኤልም በታላቅ መኮንን አምሳል ለዱራታዎስ ተገለጠለትና ወደ ባለጸጎች ሄዶ በእርሱ ዋስትና በአንድ ዲናር አንድ በግ እንዲወስድ፣ ሁለተኛም ወደ ባለ ስንዴ ዘንድ ሄዶ በእርሱ ዋስትና ስንዴን እንዲወስድ ዳግመኛም ወደ ዓሣ አጥማጅ ዘንድ ሄዶ አንድ ዓሣ እንዲወስድ ነገር ግን ወደቤቱ ሳይርስ የዓሣውን ሆድ እንዳይቀድ አዘዘው፡፡ ዱራታዎስም እንደታዘዘው አደረገ፡፡ ወደቤቱም በተመለሰ ጊዜ ቤቱ ሁሉ በበረከት ተመልቶ አገኘው፡፡ እርሱም እጅግ ተደስቶ የዚህን የክበር መልአክ የመታሰቢያውን በዓል አደረገ፡፡ ጦም አዳሪዎችንና ድኆችን ጠርቶ አጠገባቸው፡፡
ከዚህም በኋላ ለዱራታዎስና ለሚስቱ ቅዱስ ሚካኤል ሁለተኛ ተገለጠላቸው፡፡ ዱራታዎስንም የዓሣውን ሆድ እንድሰነጥቅ አዘው፡፡ በሰነጠቀውም ጊዜ 300 የወርቅ ዲናር በዓሣው ሆድ ውስጥ ተገኘ፡፡ ቅዱስ ሚካኤል ዱራታዎስንና ሚስቱን ቴዎብስታን እንዲህ አላቸው፡- ‹‹ከዚህ ዲናር ወስዳችሁ ለባለ በጉ፣ ለባለ ዓሣውና ለባለ ስንዴው ዕዳችሁን ክፈሉ፡፡ የቀረውም ለፍላጎታችሁ ይሁናችሁ እግዚአብሔር አስቧችኋልና በጎ ሥራችሁን፣ መሥዋዕታችሁንና ምጽዋታችሁን አስቦ በዚህ ዓለም አሳመረላችሁ፣ በኋለኛውም መንግሥተ ሰማያትን አጀጋጀላችሁ›› አላቸው፡፡
እነርሱም ይህን ነገር ሲሰሙ ደነገጡ፡፡ የከበረ ገናናው መልአክም ‹‹ከመከራችሁ ሁሉ ያዳንኳችሁ የመላእክት አለቃ እኔ ሚካኤል ነኝ፣ መሥዋዕታችሁንና ምጽዋታችሁን ወደ እግዚአብሔር ፊት ያሳረግሁ እኔ ነኝ፡፡ አሁንም በዚህ ዓለም ከበጎ ነገር እንድታጡ አላደርጋችሁም›› አላቸው፡፡ ይህንንም ከነገራቸው በኋላ ወደ ሰማያት ወጣ፡፡ እነርሱም በፍርሃትና በክብር ሰገዱለት፡፡››
የመላእክት አለቃ ቅዱስ የሚካኤል ጥበቃው አይለየን! ከበዓሉ በረከት ይክፈለን!

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ኅዳር 11-ክብርት እመቤታችን ድንግል ማርያም ወላዲተ አምላክን የወለደቻት ቅድስት ሐና ዕረፍቷ ነው፡፡ ሐና ማለት ‹‹ጸጋ›› ማለት ነው፡፡ አምላክን የወለደች የእመቤታችን የቅድስት ድንግል ማርያም እናት ናት፡፡ እርሷም ከኢየሩሳሌም አገር ከሌዊ ነገድ ከካህኑ አሮን ትውልድ የሌዊ የሜልኪ ልጅ ለሆነ ለማጣት ልጁ ናት፡፡ የቅድስት ሐና አባት ማጣትና እናቷ ሄርሜላ ከእርሷ በተጨማሪ ሶፍያና ማርያም የሚባሉ ሌሎች ሁለት ሴት ልጆችን ወልደዋል፡፡ ቅድስት ሐና ከይሁዳ ነገድ የሆነውን ጻድቅ ኢያቄምን አግብታ ቅድስት ድንግል ማርያምን ወለደች፣ ድንግል ማርያምም መድኃኔዓለም ክርስቶስን ወለደች፡፡ ሶፍያ ኤልሳቤጥን ወለደች፣ ኤልሳቤጥም መጥምቁ ዮሐንስን ወለደች፡፡ ከሦስቱም ታናሽ የሆነችው ‹‹ማርያም›› የተባለችው የማጣትና የሄርሜላ ልጅ ደግሞ ሰሎሜን ወለደቻት፡፡
ይህችም ታላቅ እናት ቅድስት ሐና አምላክን በድንግልና ሆና በሥጋ ለወለደችው ለቅድስት ድንግል ማርያም ወላጇ ትሆን ዘንድ የተገባት ሆናለችና ከሴቶች ሁሉ እንደምትበልጥና እንደምትከብር እንረዳ፡፡ ለዓለም ሁሉ ድኅነት የተደረገባትን ልዩ ስጦታ የሆነች ድንግል ማርያምን እርሷ አስገኘቻት፡፡ የዚህች ክብርት እናት የትውልዷ ጥንተ ነገሩ እንዲህ ነው፡- ጴጥርቃ እና ቴክታ የሚባሉ የከበሩ ደጋግ ሰዎች በኢየሩሳሌም በአንድነት ተጋብተው በሕገ እግዚአብሔር ይኖሩ ነበር፡፡ እነዚህም በእግዚአብሔር የሚያምኑ የተወደዱ ጻድቃን ደግ ሰዎች ናቸው፡፡ እነርሱም በእግዚአብሄርም በሰውም ዘንድ የተመሰከረለላቸው ባለጸጎች ነበሩ፡፡ ነገር ግን መካን ስለነነበሩ የሚወርሳቸው ልጅ አልነበራቸውም፡፡
አንድ ቀን ጴጥርቃ ቴክታን እንዲህ አላት፡- ‹‹እህቴ ሆይ! ይህን ሁሉ የሰበሰብነውን ገንዘባችንን ምን እናደርገዋለን? ልጅ የለን የሚወርሰን፣ አንቺም መካን ነሽ እኔም ካንቺ በቀር ሌላ ሴት አላውቅም›› አላት፡፡ እርሷም ‹‹ወንድሜ ሆይ! አምላከ እስራኤል ለእኔ ልጅ ቢነሳኝ አንተም እንደኔው ሆነህ ትቀራለህን? ከሌላ ደርሰህ ውለድ እንጂ›› ብላ ብታሰናብተው እንደዚህ ያለ ነገር እንኳንስ ላደርገው በልቦናዬም እንዳላስበው አምላከ እስራኤል ያውቃል›› አላት፡፡ እርሷም ‹‹አምላከ እስራኤል የሚያደርገውን የሚያውቅ የለም፣ ትላንትና ማታ በህልሜ ነጭ ጥጃ ከማኅፀኔ ስትወጣ ያችም ነጭ ጥጃ ሌላ ነጭ ጥጃ ስትወልድ እንዲሁ እስከ 7ት ትውልድ ሲዋለድ ሰባተኛይቱ ጨረቃን ስትወልድ፣ ጨረቃዋም ፀሐይን ስትወልድ አየሁ›› አለችው፡፡ እርሱም በጠዋት ከህልም ፈቺ ዘንድ ሔዶ የነገረችውን ሁሉ ነገረው፡፡ ያም ህልም ፈቺ ‹‹እግዚአብሔር በምሕረቱ አይቷችኋል፣ በሳህሉ መግቧአችኀል፣ 7 አንስት ጥጆች መውለዳችሁ 7 ሴቶች ልጆች እና የልጅ ልጆች ትወልዳላችሁ፤ ከቤታችሁ ሰባተኛይቱ ጨረቃ መውለዷ ከሰው የበለጠች ከመላእክትም የከበረች ደግ ፍጥረት ትወልዳላችሁ የፀሐይ ነገር ግን አልታወቀኝም›› አለው፡፡
ጴጥርቃም ሕልም ፈቺው የነገረውን ሁሉ ሔዶ ለሚስቱ ነገራት፡፡ እርሷም ‹‹እንጃ አምላከ እስራኤል የሚያደርገውን ማን ያውቃል!?›› ብላ ዝም አለች፡፡ ከዚያም ፀንሳ ሴት ልጅ ወለደች፡፡ ስሟንም ሄሜን ብለው አወጡላት፤ ሄሜንም አድጋ ለአካለ መጠን ስትደርስ አጋብተዋት ሴት ልጅ ወለደች፣ በስምንተኛ ቀኗም ዴርዲ ብለው ስም አወጡላት፡፡ ዴርዲም አድጋ እንዲሁ ሴት ወለደችና ቶና አለቻት፣ ቶናም እንዲሁ ሴት ልጅ ወልዳ ሲካር አለቻት፣ ሲካርም እንዲሁ ሴት ልጅ ወልዳ ሴትና አለቻት፣ ሴትናም እንዲሁ ሴት ልጅ ወልዳ ሄርሜላ አለቻት፣ ሄርሜላም እንዲሁ ሴት ልጅ ወልዳ ንጽህት ቅድስት ክብርት የምትሆን እመቤታችንን የምትወልደውን ሐናን ወለደች፡፡
ይህቺም ሐና በሥርዓት አድጋ ለአእምሮ ስትበቃ አካለ መጠን ስትደርስ ከቤተ መንግስት ወገን ከነቅዱስ ዳዊት ወገን ከሆነው ከቅዱስ ኢያቄም ጋር አጋቧት፡፡ እነዚህ ቅዱሳን ኢያቄምና ሐና በአንድነት ተጋብተው ሲኖሩ ልጅ አጡ፡፡ እነርሱም እጅግ ደጋግ ሰዎች ነበሩ፡፡ አንድ ልጅ እንኳ ስላልነበራቸው እጅግ ያዝኑ ነበር፡፡ ወደ ቤተመቅደስ እየሄዱ እግዚአብሔር ልጅ ይሰጣቸው ዘንድ አጥብቀው ይለምኑት ነበር፡፡ መብዓ ይዘው ለሊቀ ካህኑ ሲሰጡት ሊቀ ካህኑም እንኳ ሳይቀር ‹‹እግዚአብሔር ብዙ ተባዙ ያለውን ሕግ በእናንተ ላይ እንዳይፈጸም አድርጎ ልጅ የከለከላችሁ ኃጢአተኛ ብትሆኑ ነውና መብዓችሁን አልቀበልም›› ብሎ በእጅጉ አሳዝኗቸዋል፡፡ በሊቀ ካህኑ እያዘኑና እየተከዙ ሲመለሱ ከድካማቸው ያርፉ ዘንድ ዛፍ ሥር ተቀመጠው ሳለ እርግቦች ጫጩቶቻቸውን ሲያጫውቱ ተመልክተው ‹‹ለእነዚህ ወፎች እንኳ ልጆችን የሰጠህ አምላክ ለእኛስ መች ይሆን ልጅ የምትሰጠን?›› ብለው እጅግ አምርረው አለቀሱ፡፡
ሲያዝኑ ሲጸልዩ ውለው ወደቤታቸው ሲመለሱ ርግብ ከልጆቿ ጋር ስትጫወት አይታ ‹‹አቤቱ ጌታዬ ለዚች እንስሳ ልጅ የሰጠህ አምላክ ምነው ለኔ ልጅ ነሳኸኝ?›› እያለች ምርር ብላ አለቀሰች፡፡ እንዲህ ብለው ሲያዝኑ ሲጸልዩ ውለው ከዘካርያስ ከሊቀ ካህናቱ ሄደው ‹‹አቤቱ ጌታችን ሆይ ወንድ ልጅ ብንወልድ ተምሮ ቤተ እግዚአብሔርን አገልግሎ እንዲኖር እንሰጣለን፤ ሴት ልጅም ብንወልድ ውኃ ቀድታ መሶብ ወርቅ ሰፍታ መጋረጃ ፈትላ ካህናትን አገልግላ እንድትኖር እንሰጣለን›› ብለው ስዕለት ገቡ፡፡ ዘካርያስም ‹‹እግዚአብሔር ጸሎታችሁን ይስማችሁ ስዕለታችሁን ይቀበልላችሁ የልቦናችሁን ሀሳብ ይፈጽምላችሁ›› ብሎ አሳረገላቸው።
ከዚህም በኋላ ቅድስት ሐና እና ቅዱስ ኢያቄም ዕለቱን ራእይ አይተው ነገር አግኝተው አደሩ፡፡ ራእዩስ እንዴት ነው ቢሉ ኢያቄም ‹‹7ቱ ሰማያት እንደ መጋረጃ ተገልጠው ከላይኛው ሰማይ ነጭ ወፍ ወርዶ በራሴ ላይ ሲቀመጥ አየሁ›› አላት፡፡ ‹‹ወፍ›› የተባለው ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ነው፤ ነጭነቱ ንጽሐ ባህሪው ነው፤ ‹‹ከላይኛው ሰማይ ነጭ ወፍ ወርዶ በራሴ ላይ ሲቀመጥ አየሁ›› ማለቱ የኢያቄምን (የሰውን) ባህርይ ባህርይ እንዳደረገው ዕወቅ ሲል ነው፡፡ 7ቱ ሰማያት የተባሉ የጌታችን ልዩ ልዩ ባሕርይው ምልአቱ ስፋቱ ርቀቱ ልዕልናው ናቸው፡፡ ሐናም ‹‹እኔም ደግሞ አየሁ እንጂ›› አለችው፡፡ ‹‹ምን አየሽ?›› ቢላት ‹‹ነጭ ርግብ መጥታ በራሴ ላይ ወርዳ በጆሮዬ ገብታ በማህጸኔ ስትተኛ አየሁ›› አለችው፡፡ ‹‹ርግብ›› የተባለች እመቤታችን ድንግል ማርያም ናት፤ ነጭነቱ ንጽህናዋ ቅድስናዋ ድንግልናዋ ነው፡፡ ‹‹ነጭ ርግብ መጥታ በራሴ ላይ ተቀምጣ ከራሴ ወርዳ በጆሮዬ ገብታ በማኅፀኔ ስትተኛ አየሁ›› ማለቷ ብሥራተ ገብርኤልን በጆሮዋ ሰምታ እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ጌታችንን መፀነሷን ነው፡፡ ይህንኑም ራእይ ያዩት ሐምሌ 30 ዕለት ነው፡፡
እነርሱም እንዲህ ያለ ራእይ ካየን ነገር ካገኘን ብለው ዕለቱን በሩካቤ ሥጋ አልተገናኙም ይልቁንም ፈቃደ እግዚአብሔር ቢሆን ብለው አዳምንና ሔዋንን ‹‹‹ብዙ ተባዙ ምድርንም ምሉአት›› ብሎ ያበሰረ አምላክ ለእኛስ ይልክልን የለምን?›› ብለው ዕለቱን አልጋ ምንጣፍ ለይተው እስከ 7 ቀን ድረስ ለየብቻቸው ሰነበቱ፡፡ ነሐሴ በባተ በሰባተኛው ቀን ‹‹‹ከሰው የበለጠች ከመላእክት የከበረች ደግ ፍጥረት ትወልዳላቹህና ዛሬ በሩካቤ ሥጋ ተገናኙ› ብሎሏችኀል ጌታ›› ብሎ መልአኩ ለቅድስት ሐና ነገራት፡፡ በፈቃደ እግዚአብሔርር በብሥራተ መልአክ እመቤታችን እግዝእትነ ማርያምን ፀነሰቻት፡፡

እግዚአብሔር አምላክ አብርሃምን እና ሳራን የተመለከተ አምላክ በኢያቄምና ሐና አማካኝነት ለዓለም ድኅነት ምክንያት የሆነችውን እና ዓለም ሳይፈጠር በአምላክ ልቦና ታስባ ትኖር የነበረች የተነገረላት ትንቢት ሊፈጸም የአባት የእናቷ የቅድመ አያቶቿ ራእይ ሊተረጎም ጌታ የፈቀደበት ጊዜ ሲደርስ እመቤታችን እግዝእትነ ማርያም እሁድ እለት ነሐሴ 7 ቀን በ16 ዓ.ዓ ተፀነሰች፡፡
እመቤታችን ከተፀነሰች በኋላ አይሁድ ቀንተው ተነሱባቸው ቅናቱ እንዴት ነው ቢሉ ሳሚናስ የሚባል የጦሊቅ ልጅ ከኤዶቅ ካጎቱ ቤት ሄዶ ሞተ፤ እነርሱም እንቀብራለን ብለው ባልጋ ይዘው ሲሄዱ ከመንገድ አሳረፉት፡፡ ቅድስት ሐናም የአጎቷ ልጅ ነበርና ለማልቀስ ብትደርስ ዘመዶቿ ሁሉ ተሰብስበው ሲላቀሱ ቆዯአት፤ እርሷም አብራ እየዞረች ስታለቅስ ጥላዋ ቢያርፍበት መግነዝ ፍቱልኝ ሳይል ብድግ ብሎ ተነሥቶ "ስብሃት ለኪ ማርያም እሙ ለፀሐየ ጽድቅ ለአብ ሙሽራው ለወልድ ወላዲቱ ለመንፈስ ቅዱስ ጽርሃ ቤቱ ተፈስሂ ደስ ይበልሽ" ብሎ ሰገደላት፡፡ አይሁድም ይህ ተአምር ሲደረግ ከዚያው ነበሩና "ምነው ሳሚናስ ምን አየህ? ምን ትላለህ?" ቢሉት "ከዚች ከሐና ማኅፀን የምትወለደው ሕፃን ሰማይ ምድርን አየርን የፈጠረ አምላክን ትወልዳለች እያሉ መላእክት ሁሉ ሲያመሰግኗት ሰማሁ" አላቸው፡፡ ዳግመኛም "እኔንም ያነሣችኝ የፈወሰችኝ ያዳነችኝ እርሷ ናት" አላቸው፡፡ አይሁድም "በል ተወው ሰማንህ" ብለው ቅናት ጀመሩ፡፡ ሐና በእርጅናዋ ጊዜ መፀነሷን የተመለከቱ ዘመዶቿና ያገሯ ሰዎች ተገርመው እየመጡ ይጠይቋት ነበር፡፡ እመቤታችን ማርያም በፅንስ እያለች ብዙ ታምራትን አድርጋለች። ከእነዚህም መካከል ዐይነ ስውር የነበረችው የአርሳባን ልጅ ወደ ሐና መጥታ እውነትም ሐና መጸነሷን ለማረጋገጥ ሆዷን ዳሰሰቻት፡፡ እርሷም ሳታስበው ዐይኗን ስትነካ ዐይኗ በራላት፡፡ እመቤታችንም በተፀነሰች በ9 ወር ከአምስት ቀን የግንቦት መባቻ ዕለት ግንቦት 1 ተወለደች፡፡
አምላክን የወለደች የድንግል ማርያም እናት የክብርት ሐና ዐፅሟን አባቶቻችን ከቅዱስ መስቀሉ ጋር ወደ አገራችን ኢትዮጵያ አምጥተውልናል፡፡ የጌታችን ቅዱስና ክቡር መስቀል ካለበት በወርቅ ከተለበጠው ከዕንጨቱ ሣጥን ውስጥ ዐፅማቸው በክብር ከተቀመጡ ብዙ የከበሩ ቅዱሳን ውስጥ አንዱ ይህ የእናታችን የቅድስት ሐና ዐፅም ነው፡፡ ይህንንም መጽሐፈ ጤፉት በደንብ ይገልጸዋል፡፡
የእናታችን የቅድስት ሐና ረድኤት በረከቷ ይደርብን፣ በጸሎቷ ይማረን!

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ኅዳር 8-አርባዕቱ እንስሳ (ኪሩቤል) የሥሉስ ቅዱስን መንበር ለመሸከም የተሾሙበት ዕለት ነው፡፡
+ ሊቀ መላእክት ቅዱስ አፍኒን የተሾመበት ዓመታዊ በዓሉ ነው፡፡
+ የአረማዊ መኮንን ልጅ የነበረው ቅዱስ ቅፍሮንያ ዕረፍቱ ነው፡፡ ይኸውም ቅዱስ አስቀድሞ የአረማዊ መኮንን ልጅ የነበረ ነው፡፡ እርሱም ልጅ ሆኖ ሳለ ከአባ ጳኩሚስ ገዳም ወደ አገሪቱ የመጣው ስሙ መርቆሬዎስ የሚባል መነኩሴ ይህ የአረማዊን ልጅ ደገኛ ክርስቲያን እንደሚሆን ትንቢት ተናገረ፡፡
ከጥቂት ወራትም በኋላ ቅፍሮንያ ገዳማትን ሊያጠፋ የአባቱን ሠራዊት ሰብበስቦ ወደ ግብፅ ዘመተ፡፡ ወደ አባ ጳኩሚስ ገዳም በደረሰ ጊዜ ግን የሆነው ሌላ ነው፡፡ የዚህም ቅዱስ ጥሪው የሐዋርያው የቅዱስ ጳውሎስን ጥሪ ይመስላል፡፡ ቅፍሮንያ ገዳሙን ለማጥፋት መጥቶ ሳለ ገና የገዳሙን ድንበር እንደረገጠ ልቡ ራደ፣ አእምሮው ታወከ፡፡ ዐይነ ልቡናውም በርቶላት አበ ምኔቱን ባያቸው ጊዜ ብቻቸውን ገለል አድርጎ እንዲያመነኩሱት ጠየቃቸው፡፡ እርሳቸውም ስለ እርሱ አስቀድመው በመንፈስ ዐውቀው ነበርና በጄ አሉት፡፡ ቅፍሮንያም ሠራዊቱን ወደ አገራቸው እንዲመለሱ ነገራቸውና እርሱ በዚያው መንኩሶ ቀረ፡፡ ከዚህም በኋላ የምንኩስናን ሥራ ሌት ተቀን በመሥራት በመንፈሳዊ ተጋድሎው በረታ፡፡ ጾም ጸሎትን በማብዛት መጋደል እንደጀመረ ሰይጣን በፈተና ከሕይወት መንገድ ሊያስወጣው ነገረ ሠሪ አስነሣበት፡፡ በዚህም ምክንያት የአገሪቱ መኳንንት ሁሉ ‹‹‹አገራችን ያጠፋ የመኮንን ልጅ ከዚህ አለ›› ብለው ቅፍሮንያን ወስደው ሊገድሉ መጥተው ገዳሙን ወረሩት፡፡ ነገር ግን እግዚአብሔር ቅዱስ ቅፍሮንያን ሠወረባቸውና ፈጽመው ሊያገኙት አልቻሉም፡፡ እርሱንም ማግኘት ባልቻሉ ጊዜ ራሱን ነገረ ሠሪውን ገድለውት ተመለሱ፡፡
ቅዱስ ቅፍሮንያም በገድል ላይ ገድል እየጨመረ ትሩፋትን አበዛ፡፡ በየሰባት ቀንም ይጾም ጀመር፡፡ የሚመገበውን መራራ የአደንጓሬ ፍሬን ብቻ ሆነ፡፡ እርሱ በነበረበትም ወራት የምድር አውሬ እንስሶቻቸውን እየገደለ በገዳሙ ላይ ታላቅ ጥፋት አደረሰ፡፡ አባ ቅፍሮንያም ወደዚህ ክፉ አውሬ መጥቶ እንደበግ ይዞ አሠረው፡፡ ክፉውም አውሬ እንደታሠረ 10 ዓመት ኖሮ ሞተ፡፡ ከዚህም በኋላ ቅዱስ ቅፍሮንያ የታዘዘ መልአክ እየመራው ኢየሩሳሌም በአንዲት ቀን አደረሰው፡፡ በዚያም ብዙ ምሥጢርን እግዚአብሔር ገለጠለት፡፡ ከከበሩ ቦታዎችም ተባርኮ ወደ በዓቱ ተመልሶ ተጋድሎውን ፈጽሞ በሰላም ዐረፈ፡፡
ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
አርባዕቱ እንስሳ (ኪሩቤል)፡- እነዚህም የእግዚብሔርን መንበሩን የሚሸከሙ የእግዚአብሔር ሠረገላዎቹ ናቸው፡፡ ስለ እነርሱም ወንጌል የጻፈ ቅዱስ ዮሐንስ እንዲህ ሲል ጻፈ፡- ‹‹በዚያ ዙፋን ፊት በረድ የሚመስል ባሕር አለ፣ በዙፋኑም ዙርያ አራት እንስሶች አሉ በፊትም በኋላም ዐይንን ተመሉ ናቸው፡፡ የፊተኛው አንበሳ ይመስላል፣ ሁለተኛውም ላም ይመስላል፣ ሦስተኛውም የሰው መልክ ይመስላል፣ አራተኛውም ሚበር አሞራ ይመስላል፡፡›› እነዚህም የአራቱ እንስሶች እንያንዳንዱ ክንፋቸው ስድስት ስድስት ነው፣ ሁለተንተናቸውም ዐይኖችን የተመሉ ናቸው፡፡ በመዓልትና በሌሊት ዕረፍት የላቸውምና ‹‹የነበረ የሚኖር የአማልክት አምላክ እግዚአብሔር ጽኑዕ ክቡር ልዩ ነው›› እያሉ ያለመሰግናሉ፡፡ ራእ 4፡7፡፡
ዳግመኛም ነቢዩ ኢሳይያስ በራእይ ያየውን ሲናገር ስለ እነርሱ እንዲህ አለ፡- ‹‹ንጉሡ ዖዝያን በሞተበት ዓመት እግዚአብሔርን በረጅምና ከፍ ባለ ዙፋን ላይ ተቀምጦ አየሁት፤ የልብሱም ዘርፍ መቅደሱን ሞልቶት ነበር፡፡ ሱራፌልም ከእርሱ በላይ ቆመው ነበር፥ ለእያንዳንዱም ስድስት ክንፍ ነበረው፤ በሁለት ክንፍ ፊቱን ይሸፍን ነበር፥ በሁለቱም ክንፍ እግሮቹን ይሸፍን ነበር፣ በሁለቱም ክንፍ ይበር ነበር፡፡ አንዱም ለአንዱ ‹ቅዱስ ቅዱስ ቅዱስ የሠራዊት ጌታ እግዚአብሔር ምድር ሁሉ ከክብሩ ተሞልታለች እያለ ይጮኽ ነበር፡፡ የመድረኩም መሠረት ከጭዋኺው ድምፅ የተነሣ ተናወጠ፣ ቤቱንም ጢስ ሞላበት፡፡ ኢሳ 61-4፡፡
ነቢዩ ዳዊትም ‹‹እግዚአብሔር በኪሩቤል ላይ ተቀምጦ በረረ›› አለ፡፡ ሁለተኛም በኪሩቤል ላይ የተቀመጠ እርሱ ምድርን አናወጻት›› አለ፡፡ ሕዝቅኤልም ‹‹ከወደ ሰሜን እነሆ ጥቅል ነፋስ ሲመጣ አየሁ፣ ታላቅ ደመናም አለ፣ በዙሪያውም ብርሃን አለ፣ ከእርሱም እሳት ቦግ ብሎ ይወጣል፡፡ በደመናውም መካከል ባለ በእሳቱ ውስጥ እንደ አራት እራስ አሞራ መልክ የሚመስል አለ፣ በመካከሉም እንደ አራቱ ኪሩቤል መልክ ያለ አለ፡፡››
ወንጌላዊ ዮሐንስም ዳግመኛ እንዲህ አለ፡- ‹‹በዙፋኑ ዙሪያ የብዙ መላእክትን ድምፅ ሰማሁ፣ የእንስሶቹንም የእነዚያ አለቆችንም ቃል ሰማሁ ቁጥራቸውም እልፍ አለቆች ያሏቸው ብዙ የብዙ ብዙ ነው፡፡ ለዚያ ለተገደለው በግ ኃይል ባለጸግነትን ጥበብን ጽናትን መንግሥትን ክብርን ጌትነትን ምስጋናን ገንዘብ ሊያደርግ ይገባዋል›› ብለው በታላቅ ቃል ተናገሩ፡፡ ዳግመኛም ‹‹በሰማይና በምድር ከምድርም በታች በባሕር ውስጥ የተፈጠረው ፍጥረት ሁሉ ጌትነት ክብር ኃይል በረከት በዙፋኑ ለተቀመጠው ለእርሱ ለበጉም ለዘለዓለሙ ይባዋል፡፡›› እነዚህም አራቱ እንስሶች አሜን ይላሉ፣ እነኚያም አለቆች ይሰግዳሉ፡፡
ስለ እርባዕቱ እንስሳ ስለ ልዕልናቸውና ስለ ክብራቸው ከብሉይና ከሐዲስ ብዙ መጻሕፍት መስክረዋል፡፡ መሐሪ ይቅር ባይ ልዑል እግዚአብሔርም ስለሁሉ ፍጥረት ይለምኑት ዘንድ ቀራቢቆቹ አደረጋቸው፡፡ ገጸ ሰብእ ስለ ሰው ፍጥረት ይለምናል፣ ገጸ አንበሳ ስለ አራዊት ይለምናል፣ ገጸ ላሕም ስለ እንስሳት ይልምናል፣ ገጸ ንስርም ስለ አእዋፍ ይለምናል፡፡ ከሰማይ ሠራዊት ሁሉ እነርሱ በእግዚአብሔር ዘንድ በባለሟልነት እጅግ ቀረቡ ናቸውና፡፡ ስለዚህም በዓለሙ ሁሉ በስማቸው አብያተ ክርስቲያናት እንዲታነጹ በዚህችም ቀን መታሰቢያቸው እንዲደረግ አባቶች አዘዙ፡፡
+ + +
ዳግመኛም በዚህች ዕለት ሊቀ መላእክት ቅዱስ አፍኒን የተሾመበት ዓመታዊ በዓሉ ነው፡፡ ይህም ሱራፌልና ከኪሩቤል ጋር የልዑልን የጌትነቱን ዙፋን የሚጠብቅ ነው፡፡ ስለዚህም ክቡር መልአክ ሄኖክ እንዲህ አለ፡- ‹‹…ያንን ቤት ሱራፌልና አፍኒን ዙሪያውን እየዞሩ ይጠብቁታል፣ እነርሱም የልዑልን የጌትነቱን ዙፋን ሲጠብቁ የማያንቀላፉ ናቸው፡፡›› ቅዱስ ዮሐንስ በራእዩ ‹‹በእግዚአብሔር ፊት የሚቆሙ 7 መላእክትን አየሁ›› (ራዕ 8፡2) እንዳለ ሊቃነ መላእክት በቁጥር 7 ናቸው፡፡ እነርሱም፡- ቅዱስ ሚካኤል፣ ቅዱስ ገብርኤል፣ ቅዱስ ሩፋኤል፣ ቅዱስ ራጉኤል፣ ቅዱስ ዑራኤል፣ ቅዱስ ፋኑኤልና ኅዳር 8 ቀን የተሾመበትን ዓመታዊ በዓሉን የምናከብርለት ቅዱስ አፍኒን ናቸው፡፡

የሥሉስ ቅዱስን መንበር ለመሸከም የተሾሙ የአርባዕቱ እንስሳ (ኪሩቤል) እና የሊቀ መላእክት የቅዱስ አፍኒን ጥበቃና ምልጃ አይለየን!

ሰውነቱ ሁሉ ደከመ፤ መናገርም ተሳነው፣ እነዚያ ቅዱሳን ግን ዕረፍቱን አይቶ ምስክር ይሆን ዘንድ ገብረ እንድርያስን ሊጠሩት ሔዱ ቅዱሳኑም ወደ እርሱ ደርሰው የአቡነ ገብረ መንፈስ ቅዱስን ዕረፍት ነገሩት። እርሱም

በሰማ ጊዜ እጅግ አዘነ፤ መራራ ለቅሶንም አለቀሰ፤ ተነሥቶም ከእነርሱ ጋር ሔዶ ብፁዓዊ አባታችን ወዳለበት ደረሰ። ያንጊዜም ቅዳሜ ማታ ለእሑድ አጥቢያ ነበረ።”

የቅዱሳን አባቶቻችን የአቡነ ገብረ እንድርያስና የአቡነ ገብረ መንፈስ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን።

ኅዳር 7 ቀን በዓመታዊ የዕረፍት በዓላታቸው ታስበው የሚውሉት የቦረናው አቡነ ገብረ እንድርያስ ወደ ኢየሩሳሌም ሲመላለሱ በታላቅ ድንጋይ ላይ ተጭነው ነበር፣ ድንጋዩም በደመና አምሳል ይታዘዛቸው የነበረ ሲሆን አስገራሚው ጠበላቸው ውስጥ እንጨት ሲነከርበት እንጨቱ በተአምራት ነጭ መቁጠሪያ ሆኖ ይወጣል፡፡ (የፎቶው ላይ የሚታየውም ይኸው ዕንጨቱ ከጠበላቸው ውስጥ በተአምራት ነጭ መቁጠሪያ ሆኖ የወጣው መቁጠሪያ ነው፡፡ እርሱም ለእንቅርትና ለልዩ ልዩ ሕመሞች መድኃኒት ነው፡፡)

አቡነ ገብረ እንድርያስ ደብረ ቆበት የሚባለው ገዳማቸው ደቡብ ወሎ ከዓዲ ከተማ በስተ ምዕራብ አቅጣጫ ከባሕር ጠለል 6652 ጫማ ከፍታ ላይ ያገኛል። ገዳሙ በአባይ ተፋሰስ ዙሪያ ከወተት ወንዝ በስተሰሜን፡ ከደብረ ዘመዶ ማርያም (ዘሞድ) መንደር በስተደቡብ ምሥራቅ እና ከደብረ ሰኮሩ ሥላሴ በስተምዕራብ አቅጣጫ ላይ ይገኛል።

ደብረ ቆዘት አቡነ ገብረ እንድርያስ ገዳም የተመሠረተው በ995 ዓ ም 10ኛው መ/ክ /ዘ ላይ ነው። የገዳሙም መሥራች አባ ገብረ ክርስቶስ የተባሉ ታላቅ ጻድቅ መሆናቸውን የአቡነ ገብረ እንድርያስ ገድል ይናገራል።

ገዳሙ ያለበት አካባቢ አቡን ውኃ ተብሎ ይጠራል። ከገዳሙ ፊት ለፊት ከጣቀት ወንዝ ማዶ ደግሞ ዳቆን ውኃ (ደቶኑ) የሚባል አካባቢ ይገኛል። እነዚኽ አካባቢዎች ይኽንን መጠሪያ ያገኙት ቀድሞ በዚኽ አካባቢ በርካታ ገዳማትና አብያተ ክርስቲያናት የነበሩበት እንደሆነና የቦታዎች መጠሪያም በቦታው ካሉ ምእመናን መኖሪያ ጋር የተያያዘ መሆኑን አባቶች ይናገራሉ። አቡን ውኃ በሚባለው አካባቢ አባ ኤልሳዕ፣ አባ ጎርጎርዮስ፡ አባ ገብረ ክርስቶስ አባ ቅዱስ አባ መስቀል አባ ጉባ የተባሉ ሰባት ቅዱሳን አባቶች በቦታው ይኖሩ እንደነበርና ከዚኽ ብዙ ሳይርቅ የዲያቆኖች መኖሪያ ሰፈር ስለነበር ቦታው ወደቆኑ የሚለውን ስያሜ እንደተሰጠው አባቶች ሲናገሩ አካባቢው ዛሬም ድረስ ይኸንን መጠሪያ እንደያዘ ነው። አቡን በቀድሞው ዘመን ለጳጳስ ብቻ ሳይሆን ሥልጣነ ክህነት ላላቸው ቀሳውስትና መነኲሳት መጠሪያነት ያገለግል እንደ ነበር ፕሮፌስር ጌታቸው ኃይሌ ባሕረ ሀሳብ በሚለው መጽሐፍቸው ላይ ገልጠዋል

የአቡነ እንድርያስ አባታቸው ተንሥአ ክርስቶስ
እናታቸው አርሴማ ይባላሉ። ሁለቱም ደጋግ ቅዱሳን ናቸው። ዕድሜያቸው ለትምህርት ሲደርስ ለመምህር ሰጧቸው። መምህሩም ጸጋ እግዚአብሔር እንዳደረባቸው ዐውቀው ብዙዎችን የምታድን ጻድቅ ትሆናለህ ብለው ትንቢት ነግረዋቸዋል። የመጻሕፍትንም ትርጓሜ በሚገባ ካስተማሯቸው በኋላ ንፍታሌም ይባል የነበረውን ስማቸውን ለውጠው ገብረ እንድርያስ አሏቸው። ጻድቁ በአቡነ ዮሐንስ ከማ ገዳም ለረጅም ጊዜ በታላቅ ተጋድሎ አገልግለዋል። አባታችን ሙታንን በማስነሣትና ድውያንን በመፈወስ ብዙ ተአምራትን ሲያደርጉ ኖረዋል። የትዉልድ ሀገራቸው በቤተ አምሃራ ክፍል ሀገረ ወለቃ ከገዳማቸው ቅርብ ርቀት ላይ "ደብረ ደብቄ ማርያም" እንደሆነና የአቡነ ገብረ ክርስቶስ ደቀ መዝሙር እንደነበሩ እንዲሁም የመጀመሪያ ስማቸው ንፌታሌም ይባል እንደነበር፣ ካህንና የአምስት ልጆች አባትም እንደሆኑ በገድላቸው ላይ ተጽፎ ይገኛል።

አቡነ ገብረ ክርስቶስ ጽኑ የሆነውን ተጋድሏቸውንና መልካም አገልግሎታቸውን ፈጽመው በሞት ከማረፋቸው በፊት የገዳሙ አበምኔት ሆነው እንዲያገለግሉ ንፌታሌምን (አቡነ ገብረ እንድርያስን) መርጠው እንደሾሟቸው በመጽሐፈ ገድላቸው ላይ ተጽፏል። አቡነ ገብረ እንድርያስ ዘደብረ ቆዘት ከሀገረ ወለቃ እስከ ጎጃም ድረስ ስብከተ ወንጌል እንዳስፋፉ የቤተ ክርስቲያን መዝገበ ቃላት በሚለው መጽሐፍ ላይ ተጽፎ ይገኛል።

አቡነ ገብረ እንድርያስ በደብረ ርስኩር (በአሁኑ ደብረ ብርሃን ሰኮሩ ሥላሴ) ቤተ ክርስቲያን በሱባኤ ላይ እንዳሉ መልአኩ ቅዱስ ዑራኤል በወርቅ ጽዋ ሰማያዊ ወይንና ሰማያዊ ኅብስት መግቧቸዋል። እንዲሁም አምላክን የወለደች ክብርት እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ሦስት ጽዋ ማየ ሕይወት ካጠጣቻቸው በኋላ ሕሙማንን እንደፈወሱ፣ ዕዉራንን እንዳበሩ፣ ሙት እንዳስነሡ በገድላቸው ላይ ተጽፏል።

የአቡነ ገብረ እንድርያስ አባት የሆኑት የአቡነ ገብረ ክርስቶስ ጥንታዊ ውቅር ቤተ ክርስቲያን በአሁኑ ጊዜ ጠፍ ሆኖ ስለቀረ ከዚሁ ገዳም አቅራቢያ የልጃቸው የአቡነ ገብረ እንድርያስ ገዳም ተመሥርቶ አገልግሎት እየሰጠ ይገኛል። አዲሱ ቤተ ክርስቲያን ለመጀመርያ ጊዜ የተሠራው በዐፄ ድል ነአድ ዘመነ መንግሥት ሲሆን ከዚያም በኋላ በተደጋጋሚ እድሳት ተደርጎለታል

ጻድቁ አቡነ ገብረ እንድርያስ እግዚአብሔር ኀጥአንን እንዲምርላቸው ጣቀት ንዝ ከተባለው ቦታ ላይ በአንገታቸው ላይ ትልቅ ድንጋይ እየተሸከሙ ይጸልዩ እንደነበርና ይጸልዩበት ከነበረው ወንዝ ውስጥ በተኣምራት መቍጠሪያ የሚሠራ መል እንደፈለቀላቸው በገድላቸው ላይ ተጽፏል።

ከገዳሙ በስተደቡብ አቅጣጫ እግዚአብሔር ኀጥአንን እንዲምርላቸው ጣቀት ወንዝ ከተባለው ቦታ ላይ በአንገታቸው ድንጋይ አሥረው ይጸልዩበት ከነበረው ጣቀት ወንዝ ላይ በተኣምራት መቍጠሪያ የሚሠራው የአባ ጎርጎርዮስ ( ወንበረ ሥላሴ) ጠበል እና ሌሎችም በርካታ ጠበሎች ይገኛሉ። እነዚኽም ጠበሎች ሕሙማን ከተለያዩ በሽታዎች ለመፈወስ ከማገልገላቸውም በላይ መነኰሳት ለጸሎት የሚገለገሉበትን መቍጠሪያ በተኣምራት ይሰጣሉ። አዘገጃጀቱም እንዲህ ነው- በመጀመርያ በጠበሉ ላይ ገመድ ሣር ወይም ቀጭን ዕንጨት በመንከር ኩቆይታ በኋላ በተነከረው ገመድ፣ ሣር ወይም ዕንጨት ላይ ጠንካራ ዓለት ይሠራል፤ ጠበሉ ውስጥ በተነከረው ገመድ ወይም ክር ላይ ውኃው በተኣምራት ወደ ጠንካራ ዓለትነት ይቀየራል። ከዚያም ገመዱን ወይም ክሩን ወይም ዕንጨቱን እሾልኮ በማውጣት ውስጡ ክፍት ስለሚሆን ያንን አስተካከለው እየከረከዉ | መቍጠሪያ መሥራት ይቻላል።

አቡነ ገብረ እንድርያስ ዘወትር ዐርብ ዐርብ ወደ ኢየሩሳሌም ሔደው የጌታችን የአምላካችን የኢየሱስ ክርስቶስን መካነ መቃብር ተሳልመው ቅዱስ ሥጋውን ክቡር ደሙን ተቀብለው ለመምጣት ይመላለሱ የነበረው በአንድ ትልቅ ድንጋይ ላይ ተቀምጠው ነው። ድንጋዩንም እንደ ደመና ይጠቀሙበት ነበር።

ከዚኸም ሌላ ጻድቁን የዛፍ ዋርካ እንደ ጥላ ሆኖ ያገለግላቸው ነበር። እርሳቸውም ድንጋይ
እንደ ሠረገላ፣ ዋርካውን እንደ ጥሳ እየተጠቀሙባቸው ወደ ኢየሩሳሌም ይመላለሱ እንደነበር በገድላቸው ላይ ተጽፏል። ያ እንደ ደመና ሠረገላ ሆኖ ለመጓጓዣነት ያገለግላቸው የነበረው ትልቅ 'ንጋይ ዛሬም ድረስ በገዳማቸው ውስጥ በክብር
ተቀምጦ ይገኛል። በዓለ ዕረፍታቸውም ኅዳር 7 ቀን በገዳማቸው በታላቅ ድምቀት ይከበራል።

አቡነ ገብረ እንድርያስ ታላቁን ጻድቅ አቡነ ገብረ መንፈስ ቅዱስን ያሟሟቱ ታላቅ ጻድቅ ናቸው፣ ይኸም ማለት ኣቡዪ ደቡብ ምዕራብ ኢትዮጵያ ክፍል በሚገኘው ገዳማቸው በምድረ ከብድ ባረፉ ጊዜ አቡነ ገብረ እንድርያስ ከደቡብ ወሎ ወለቃ በእግዚአብሔር መንፈስ ተመርተው በቅዱሳንም ጥሪ ተደርጎላቸው ወደ ምድረ ከብድ መጥተዋል። ይኸም በአቡዬ ገድል ገጽ 83 ላይ እንዲህ ተብሎ በግልጽ ተጽፏል፤ የአባታችን የገብረ መንፈስ ቅዱስ ዕለተ ዕረፍቱ በደረሰ ጊዜ ብዙ ኅቡዓን ቅዱሳን ወደእርሱ መጡ ስማቸውም ፍሬ ቅዱስ ዘርዐ ቡሩክ፡ ያዕቆብ ብንያም፤ ዮሴፍ ነው አባታችንም በሞት እንደሚያርፍና ቃልኪዳን እንደተሰጠው ነገራቸው። እነርሱም ስለ አባታችን ዕረፍት አዘነ እርሱ ርእሰ ባሕታውያን ነውና። በቀዳሚት ሰንበትም እያላበው በድካም እንደልማዱ ለፍጥረቱ ሁሉ ወደ አምላኩ መማለድን ሳያቋርጥ ዋለ። በመሸም ጊዜ

ልጅን እርስ በእርስ እንዲተያዩ አድርጎ በሁለት መስቀሎች ላይ እርቃናቸውን ሰቀላቸው፡፡ በዚያን ጊዜም ደመና መጥታ ሸፈነቻቸው፡፡ በዚህም ጊዜ ብዙዎች በጌታችን አመኑ፡፡
ዳግመኛም ንጉሡ ቅድስት ዘኖብያንና ልጇን ቅዱስ ዘኖቢስን በብረት ወንበሮች ላይ አስሮ በማስቀመጥ ከሥር በሚነድ እሳት አቃጠላቸው፡፡ ጌታችንም ከዚህ ሥቃይ አዳናቸው፡፡ በወንበሩም ላይ ሆነው በእሳት እየተቃጠሉ ሳለ ሕዝቡን ያስተምሩ ጀመር፡፡ ንጉሡም ይህንን ባየጊዜ እጅግ ተቆጥቶ ቁመቱና ጎኑ ሃያ ሃያ ክንድ የሆነ ጉድጓድ ቆፍረው በውስጡም እሳትን እንዲያነዱበትና ቅዱሳኑን ከዚያ እንጨምሯቸው አደረገ፡፡ ነገር ግን አሁንም ቅድስት ዘኖብያና ልጇ ቅዱስ ዘኖቢስ ወደ እግዚአብሔር በጸለዩ ጊዜ እሳቱ ፈጥኖ ጠፋ፡፡
ንጉሡም ከዚህ በኋላ ማሠቃየት በሰለቸው ጊዜ በሰይፍ አንገታቸውን ቆርጠው እንገድሏቸውና እስከ በነጋታው ድረስ በድናቸውን ጠብቀው በእሳት እንዲያቃጥሉአቸው በነፋስም ውስጥ እንዲበትኑአቸው አዘዘ፡፡ ቅዱሳኑንም በገደሏቸው ጊዜ ነጎድጓድ መብረቅ ንውጽውጽታ ሆነ፣ ዝናብም ዘነበ፡፡ በዚህም ታላቅ ንውጽውጽታ ምክንያት 54 ሰዎች ሞቱ፡፡ በሌሊትም ምእመናን መጥተው የቅዱሳኑን ሥጋ በሥውር ወስደው ቀበሯቸው፡፡ በማግሥቱም ንጉሡ በድናቸውን በፈለገ ጊዜ የሆነውን ሁሉ ተረዳ፡፡ የሆነውን ሁሉ ባስተዋለ ጊዜ ዐይነ ልቡናው በራለትና በጌታችን አምኖ ንስሓ ገብቶ ተጠመቀ፡፡
+ + +
ሰማዕቱ አባ ናህርው፡- ይኸውም ቅዱስ ከግብጽ አገር ከፍዩም መንደር የተገኘ ታላቅ ሰማዕት ነው፡፡ ይኸውም ቅዱስ ፈሪሃ እግዚአብሔር በእጅጉ ያደረበት ደገኛ ክርስቲያን ነው፡፡ በእስክንድርያ አገር በከሃዲያን መኳንንት የሚሠቃዩትንና የሚሞቱትን የክርስቲያኖቹን ዜና በሰማ ጊዜ ለስም አጠራሩ ክብር ምስጋና ይሁንና ስለ ጌታችን ስለ ስሙ ሰማዕት ይሆን ዘንድ ተመኘ፣ የሰማዕትነት ክብርንም ይቀዳጅ ዘንድ ወደ እግዚአብሔር ጸለየ፡፡ እግዚአብሔር ጸሎቱን ሰማውና በራእይ ተገልጦለት ‹‹ወደ አንጾኪያ አገር ሂድ በዚያ በሰማዕትነት ትሞት ዘንድ አለህ›› አለው፡፡
አባ ናህርው ከዚህ በኋላ ወደዚያ እንዴት መድረስ እችላለሁ ብሎ ሲያስብ እግዚአብሔር ቅዱስ ሚካኤልን ላከለትና መልአኩ ይህንን ቅዱስ በክንፎቹ ተሸክሞ ወደ አንጾኪያ አገር አደረሰው፡፡ አንጾኪያ አገር ላይ ያለው ንጉሥ ደግሞ እጅግ ጨካኝ የሆነው የክርስቲያኖችን ደም በዓለም ዙሪያ ያፈስ የነበረው ዲዮቅልጥያኖስ ነበር፡፡ እናም አባ ናህርው በከሃዲው ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ ፊት በደረሰ ጊዜ የእግዚአብሔርን ክብር መሰከረ፡፡ ንጉሡም ስሙንና አገሩን ጠየቀው፡፡ እርሱም ከግብጽ አገር እንደሆነ አስረዳው፡፡ ንጉሡም ቃሉን ከሰማ በኋላ ለጣዖታቱ ቢሠዋለት ብዙ ገንዘብና ሥልጣን እንደሚሰጠው ቃል ገባለት፡፡ ነገር ግን አባ ናህርው በጌታችን ታመነ፡፡ ንጉሡም ‹‹ትእዛዜን አልሰማም ካልክ አሠቃይቼ ለሞት እዳርግሃለሁ›› እያለ በተደጋጋሚ ቢናገረውም አባ ናህርው ግን ከሥቃዩ የተነሣ አልፈራም፡፡
ከዚህም በኋላ ንጉሡ ቅዱስ አባ ናህርውን በብዙ ዓይነት ሥቃዮች እንዲያሠቃዩት አደረገው፡፡ በእሳት ውስጥ ቢጨምሩት ረድኤተ እግዚአብሔር ጠብቆት ምንም ሳይቃጠል ቀረ፡፡ ዳግመኛም ለተራቡ አንበሶች ቢሰጡት አንበሶቹም ምንም ሳይነኩት ቀሩ፡፡ በሌላም ጊዜ በትልቅ ወጪት አድርገው በእሳት ቀቀሉት ነገር ግን አሁንም ምንም አልሆነም፡፡ ከዚህም በኋላ ንጉሡ ዲዮቅልጥያኖስ አባ ናህርውን ማሠቃየት በሰለቸው ጊዜ በዚህች ዕለት አንገቱን በሰይፍ አስቆረጠውና የቅዱስ አባታችን የሰማዕትነት ፍጻሜአቸው ሆነ፡፡
ከዚህም በኋላ የከሃዲውን ንጉሡ የዲዮቅልጥያኖስን ፍጻሜ ማየቱ ተገቢ ነው፡፡ ይህንን ከሃዲ ንጉሥ የልዳው ፀሐይ ሰማዕቱ ቅዱስ ጊዮርጊስ በተአምራት እንደገደለውና ፈጽሞ እንዳጠፋው በቅዱሱ ገድሉ ላይ ተጽፏል፡፡ እጅግ የከበሩ ታላላቆቹን ሰማዕታት እነ ቅዱስ ፋሲለደስንና አራቱን ልጆቹን አውሳብዮስን፣ መቃርስንና ሁለቱን ሴቶች ልጆቹን፣ ቅዱስ አባድርና እኅቱ ቅድስት ኢራኒን፣ ቅዱስ ፊቅጦርን፣ ምሥራዊ ቅዱስ ቴዎድሮስ፣ ቅዱስ ገላውዴዮስን፣ የንጉሡን ልጅ ቅዱስ ዮስጦስን፣ ቅዱስ አቦሊንና ቅድስት ታውክልያን… እነዚህንና ሌሎቹንም እጅግ የከበሩ ቅዱሳን ሰማዕታት በግፍ አሠቃይቶ የገደለው ከሃዲው ዲዮቅልጥያኖስ በዓለም ላይ እንደ እርሱ ያለ ቤተ ክርስቲያንን ያጠፋ የለም፡፡ በዓለም ላይ ከ470,000 ሺህ በላይ ሰማዕታትን በግፍ እንዳስገደለ በተለያዩ መዛግብት ላይ ተጠቅሷል፡፡
ኅዳር 7 ቀን የልዳው ፀሐይ ሰማዕቱ ቅዱስ ጊዮርጊስ በተአምራት ከሃዲውን ዲዮቅልጥያኖስን በክፉ አሟሟት ለገደለበት ተአምሩ መታሰቢያ በዓሉ ነውና አንድም ደግሞ ቅዳሴ ቤቱ ስለሆነ ይህንኑ ተአምሩን ቀጥሎ እንመለከታለን፡- በዚህች ዕለት የልዳው ፀሐይ የሊቀ ሰማዕታት የቅዱስ ጊዮርጊስ ቤተ ክርስቲያኑ የከበረችበት ዕለት ነው፡፡ ዳግመኛም ጌታችን በውስጧ ላደረገው ድንቅ ተአምር መታሰቢያ ሆነ፡፡ ይኸውም የሆነው እንዲህ ነው፡- በቅዱስ ጊዮርጊስ ቤተ ክርስቲያን ውስጥ ድንቅ ድንቅ ተአምራት እየተፈጸሙ እንደሆነ ከሃዲው ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ በሰማ ጊዜ ይህችን ቤተ ክርስቲያን ሊያፈርሳት ወደደ፡፡ ሄዶም ፈጽሞ እንዲያፈርሳት ስሙ አውህዮስ የተባለ መኮንኑንም ከብዙ ሠራዊት ጋር ትእዛዝ ሰጥቶ ላከው፡፡ ያም መኮንን ከቦታው ልዳ በደረሰ ጊዜ ከቅዱስ ጊዮርጊስ ቤተ ክርስቲያን ውስጥ ገብቶ በሚያበራ ብርጭቆ ቀንዲል ተተክሎ መብራት እየበራ በፊቱም የሰማዕቱን የቅዱስ ጊዮርጊስን ሥዕል በተመለከተ ጊዜ ተቆጣና ፈጥኖ መስቀለኛውን ቀንዲል ሰበረው፡፡ ነገር ግን ወዲያው የመስተዋቱ ቀንዲል ስባሪው በራሱ ላይ ተሰካበትና አናቱ ቆስሎ በሰበሰ፣ በትልም ተወረረ፡፡ ተዘርሮ በወደቀ ጊዜ ጭፍሮቹም እጅግ ደንግጠውና በፍርሃት ተውጠው ከቤተ ክርስቲያን ተሸክመው አውጥተው እስከ ባሕሩ ዳርቻ ድረስ በቃሬዛ ወሰዱት፡፡ በመርከብም ውስጥ ሳለ ተሠቃይቶ ክፉ አሟሟት ሞተና ወስደው ከባሕር ውስጥ ጣሉት፡፡ ወደ ሀገራቸውም አፍረው ተመለሱ፡፡
አንጾኪያ ደርሰው የሆነውን ሁሉ ለንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ ነገሩት፡፡ እርሱም ይህንን በሰማ ጊዜ እጅግ ተቆጥቶ ከቀድሞው የበዛ ሠራዊት ይዞ የሰማዕቱን ቤተ ክርስቲያን ፈጽሞ ለማጥፋት እርሱ ራሱ ተነሥቶ ልዳ ወደምትባለው አገር ሄደ፡፡ ከቤተ ክርስቲያኒቱም ውስጥ ገባና በውስጣዊ ክፍል በመካከሉ ላይ ዙፋኑን ዘርግቶ ተቀመጠ፡፡ እግዚአብሔርም የመላእክት አለቃ ቅዱስ ሚካኤልንና ቅዱስ ጊዮርጊስን ከሰማይ ወደዚህ ከሃዲ ላካቸው፡፡ እነርሱም ሄደው የዲዮቅልጥያኖስን ዙፋን በገለበጡት ጊዜ በግራና በቀኝ የነበሩት የወርቅ አባባ ጌጦች ከግራና ከቀኝ ተገናኝተው በሁለቱም ዐይኖቹ ተሰኩና ዐይኖቹን አጠፉት፡፡ በዚህም ሠራዊቱ ሁሉ አፍረው ጥለውት እየሸሹ ወጡ፡፡ ከእርሱ ጋር አንድም ሰው እንኳን አልተገኘም ነበር፡፡ መንግሥቱም አለፈች፡፡ ከዚህም በኋላ ዲዮቅልጥያኖስ በታላቅ ሃፍረት ተመልቶ በእያንዳንዱ ምእመን ደጃፍ እየቆመ ምጽዋትን እስኪለምን ድረስ እጅግ የተዋረደ ሆነ፡፡
ከዕለታትም በአንደኛው ቀን ያንን ሁሉ ክፉ ሥራ ሲያሠራውና በዓለም ላይ ከ500 ሺህ በላይ ሰማዕታትን በግፍ ሲያስገድለው የኖረው ሰይጣን በገሃድ ለዲዮቅልጥያኖስ ተገለጠለትና ‹‹ወዳጄ ሆይ እንደምን አለህ?›› አለው፡፡ እርሱም ‹‹ወግድ ከእኔ ራቅ ክርስቲያኖች በመተታቸው እንደምታየኝ ይህን አደርገውብኛልና›› አለው፡፡ ሰይጣንም መልሶ ‹‹ዐይኖችህን ባበራልህና መንግሥትህንም ብመልስልህ ምን ወሮታ ትከፍለኛለህ?›› አለው፡፡ ዲዮቅልጥያኖስም ‹‹ይህንንስ ካደረክልኝ በምድር ላይ አንድ

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ኅዳር 7-የልዳው ፀሐይ ሊቀ ሰማዕታት ቅዱስ ጊዮርጊስ በዓለም ላይ ከ470,000 ሺህ በላይ ሰማዕታትን በግፍ ያስገደለውን ከሃዲው ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስን በክፉ አሟሟት ለገደለበት ተአምሩ መታሰቢያ በዓሉ ነው፡፡ ቅዳሴ ቤቱም በዚሁ ዕለት ነው፡፡
+ በታላቅ ድንጋይ ላይ ተጭነው ወደ ኢየሩሳሌም ይመላለሱ የነበሩትና ፣ ድንጋዩም በደመና አምሳል ይታዘዛቸው የነበረ አስገራሚው ጠበላቸው ውስጥ እንጨት ሲነከርበት እንጨቱ በተአምራት ነጭ መቁጠሪያ የሚሆነው አቡነ ገብረ እንድርያስ ዕረፍታቸው ነው።
+ ዳግመኛም በዚህች ዕለት ሌላኛው የእስክንድርያው ሰማዕት ቅዱስ ጊዮርጊስ ዕረፍቱ ነው፡፡
+ አቡነ ሚናስ ዘሀገረ ተመይ ዕረፍታቸው ነው፡፡
+ ወንድማማቾቹ ሰማዕታት ቅዱስ መርቆሬዎስና ቅዱስ ዮሐንስ የሰማዕትነታቸው ፍጻሜ ሆነ፡፡
+ ቅድስት ዘኖብያ እና ልጇ ቅዱስ ዘኖቢስ በሰማዕትነት ዐረፉ፡፡
+ አባ ናህርው በሰማዕትነት ዐረፉ፡፡
ሰማዕቱ ቅዱስ ጊዮርጊስ ዘእስክንድርያ፡- አባቱ በእስክንድርያ አገር በንግድ ሥራ ይተዳደር የነበረ ሲሆን ልጅ ስላልነበረው በልዳው ኮከብ ቅዱስ ጊዮርጊስ ስም ወደተሠራች አንዲት ቤተ ክርስቲያን ሄዶ በቅዳሴ ቤቱ ክብረ በዓል ቀን ልጅ እንዲሰጠው ሰማዕቱን በስዕለት ጠየቀው፡፡ ስዕለቱም ተሰምቶለት ልጅ ሲወልድ ስሙን በሰማዕቱ ስም ጊዮርጊስ ብሎ ጠራው፡፡ ሚስቱም የእስክንድርያው አስተዳዳሪ የአርማንዮስ እኅት ናት፡፡ ጊዮርጊስ ከተወለደ በኋላ ብዙም ሳይቆዩ እናትና አባቱ ስለሞቱ አስተዳዳሪ አጎቱ ወስዶ አሳደገው፡፡ አጎቱም ጣዖትን የሚያመልክ ነው፡፡ ነገር ግን ጊዮርጊስ እስከ 20 ዓመቱ ድረስ በሃይማኖቱም እጅግ ጠንካራ ሆነ፡፡ በጾም በጸሎት እየተጋ ነዳያንን አብዝቶ ይመግብ ነበር፡፡ የጽድቅ ሥራውንም ሰው አያውቅበትም ነበር፡፡
የአስተዳዳሪው ብቸኛ ሴት ልጅ ልዩ ልዩ የተዋቡ ቦታዎችን ትጎበኝ ዘንድ ከቤት ወጥታ ወደ ደብረ ቁስቋም ስትደርስ የቤተ ክርስቲያንን የቅዳሴ ዝማሬ ሰምታ ልቧ እጅግ ደስ ተሰኘ፡፡ የአክስቷ ልጅ የሆነ ጊዮርጊስንም መነኮሳቱ ስለሚያሰሙት ዝማሬ ጠየቀችው፡፡ እርሱም ምንነቱን ካስረዳት በኋላ በዚያውም የሃይማኖትን ነገር በደንብ አስተማራት፡፡ ልጅቱም ወደ ከሃዲው አስተዳዳሪው አባቷ ዘንድ ቀርባ ስለ ጌታችን ክብር ትመሰክር ጀመር፡፡ አባቷም ሊሸነግላት ቢሞክር ነገሩን እንዳልሰማችው ሲያውቅ ብቸኛና አንድያ ልጁን አንገቷን በሰይፍ አስቆረጠው፡፡ ከዚህም በኋላ ‹‹ልጅህን አስተምሮ ያሳታት የእኅትህ ልጅ የሆነው ጊዮርጊስ ነው›› ብለው ለመኰንኑ ነገሩት፡፡ ቅዱስ ጊዮርጊስንም ይዞ ጽኑ ሥቃይን ካሠቃየው በኋላ ኅዳር 7 ቀን አንገቱን በሰይፍ ቆረጠውና ሰማዕትነቱን በድል ፈጸመ፡፡
+ + +
አቡነ ሚናስ ዘሀገረ ተመይ፡- ተመይ የምትባለው አገር ኤጲስ ቆጶስ የሆነው የአቡነ ሚናስ ወላጆቹ የመነኮሳትን ሥራ የሚሠሩ ደጋጎች ነበሩ፡፡ የቤተ ክርስቲያንንም ትምህርት እያስተማሩ አሳደጉት፡፡ ሲያድግም ያለፈቃዱ ሚስት አጋቡት፡፡ ወደ ጫጉላ ቤትም በገባ ጊዜ ድንግልናቸውን ይጠብቁ ዘንድ ከሚስቱ ጋር ተማክሮ ሁለቱም በንጽሕናና በድንግልና ሆነው በአንድነት ሊኖሩ ተስማሙ፡፡ ሌሊቱንም ሁሉ ለጸሎት ቆመው ያድሩ ነበር፡፡ እርሱም በዓለም እየኖሩ የምንኩስናን ሥራ ከመሥራት ይልቅ መንኩሶ ገዳም መግባት እንደሚሻል ለሚስቱ ሲነግራት ሸኝታ አሰናበተችው፡፡ አቡነ ሚናስም ወደ አቡነ እንጦንስ ገዳም ገባ ነገር ግን በንጉሡ ትእዛዝ ቤተሰቦቹ ቢያስፈልጉትም ጌታችን ሰውሮታል ሊያገኙት አልቻሉም፡፡ ከዚህም በኋላ ወደ አስቄጥስ ገዳም ሄደ፡፡

በዚያም ሁለቱ ብርሃን ከዋክብት አባ አብርሃምንና አባ ገዐርጊን በማገልገል ልጅ ሆናቸው፡፡ ተጋድሎአቸውንና ትምህርታቸውን በሚገባ ከተማረ በኋላ እርሱም በተጋድሎው አባ አብርሃምና አባ ገዐርጊ እስኪያደንቁትና እስኪገረሙበት ድረስ ከፍ ከፍ አለ፡፡ ከዚህም በኋላ ኤጲስ ቆጶስነት ይሾም ዘንድ ጌታችን መርጦት ለሊቀ ጳጳሳቱ እንዲሾመው ነገረው፡፡ ሊቀ ጳጳሳቱም ጠርተው ሲያስመጡት እምቢ ቢላቸውም የእግዚአብሔር ትእዛዝ መሆኑን ነግረውት ተመይ በሚባል አገር ላይ ሾሙት፡፡ አቡነ ሚናስ ከዚህም በኋላ ሀብተ ፈውስም ተሰጥቶት ብዙ ድውያንን የሚያድናቸው ሆነ፡፡ ሁለተኛም የተሰወረውን የማወቅ ሀብት ተሰጠውና በሰው ልቡና የታሰበውን የሚያውቅ ሆነ፡፡ አቡነ ሚናስ ለአራት ታላላቅ አባቶች አባት ሆኖ እጁን በላያቸው ላይ ጭኖ ሾሟቸዋል፡፡ እነርሱም ለእስክንድርያ አገር ሊቃነ ጳጳሳት የሆኑት አባ እለእስክንድሮስ፣ አባ ቆዝሞስ፣ አባ ቴዎድሮስና አባ ሚካኤል ናቸው፡፡ አባታችን በመጨረሻም ከዚህ ዓለም ድካም የሚያርፍበትን ጊዜ ዐውቆ ካህናቱንና ሕዝቡን ሁሉ ሰብስቦ በቀናች ሃይማኖት ጸንተው እንዲኖሩ ከመከሯቸው በኋላ ኅዳር 7 ቀን በሰላም ዐረፉ፡፡
+ + +
ሐዲስ ቅዱስ መርቆሬዎስና ወንድሙ ቅዱስ ዮሐንስ፡- እነዚህም ቅዱሳን የደጋግ ክርስቲያን ልጆች ናቸው፡፡ የታላቁ ስም ሙናሂ ነበር ሲመነኩስ ግን መርቆሬዎስ ተባለ፡፡ የታናሹም ስም አቡፈረዥ ነበር እርሱም ሲመነኩስ ዮሐንስ ተባለ፡፡ ሁለቱም ወንድማማቾች ወደ ሊቀ ሠራዊት ቅዱስ ቴዎድሮስ ገዳም ገብተው ጽኑ የሆነ ተጋድሎአቸውን ጀመሩ፡፡ ለመነኮሳቱ ሁሉ የሚላላኩና የሚያገለግሉ ሆኑ፡፡ ጣዕም ካላቸው ምግቦችና መጠጦች እንዲሁም ከእንቅልፍ እርቀው በታላቅ ተጋድሎ ኖሩ፡፡ የሚመገቡትም በሦስት ቀን አንድ ጊዜ ሆነ፡፡ የግብፅንና የሌላውንም ጽሕፈት ተምረው መጻሕፍትን መረመሩ፡፡ እነዚህም ወንድማማቾች አንድ ቀን አብረው ሳሉ የታዘዘ መልአክ ተገለጠላቸውና ወደ ምስክርነት አደባባይ ሄደው ስለጌታችን ስለ ስሙ እንዲመሰክሩና ሰማዕትነታቸውን እንዲፈጽሙ ነገራቸው፡፡
እነርሱም እንደታዘዙት በከሃዲው መኰንን ፊት ሄደው ስለ ጌታችን ክብር መሰከሩ፡፡ መኰንኑም የተለያዩ ጽኑ ሥቃዮችን አሠቃያቸው፡፡ ከብዙ ሥቃይም በኋላ በወህኒ ቤት ተጥለው ሳለ ሌላ መኰንን ተሹሞ እርሱም ሊተዋቸው በወደደ ጊዜ የአገሩ ሰዎች እነርሱን ካልገደልካቸው በንጉሡ ዘንድ እንከስሃለን›› አሉት፡፡ ይህም መኰንን ሕዝቡን ከመፍራቱ የተነሣ ፈቃዳቸውን ይፈጽምላቸው ዘንድ አሳልፎ ሰጣቸው፡፡ ሕዝቡም ኅዳር 7 ቀን ሐዲስ የተባለ የቅዱስ መርቆሬዎስንና የወንድሙ የቅዱስ ዮሐንስን ራስ በሰይፍ ከቆረጧቸው በኋላ የሰማዕትነት ፍጻሜአቸው ሆነ፡፡
+ + +
ቅድስት ዘኖብያ እና ልጇ ቅዱስ ዘኖቢስ፡- እነዚህም ቅዱሳን ተበይስ ከምትብል አገር ከታላላቅ ወገኖች የተገኙ ሰማዕታት ናቸው፡፡ እነርሱም ክርስቲያኖች እንደሆኑ በከሃዲው ንጉሥ ዘንድ ዜናቸው ተሰማ፡፡ ንጉሡም ወደ እርሱ ካስመጣቸው በኋላ እምነታቸውን መረመራቸው፡፡ እነርሱም ‹‹አገራችን ተበይስ ነው የምናመልከውም የክብርን ጌታ ኢየሱስ ክርስቶስን ነው›› አሉት፡፡
ከዚህም በኋላ ንጉሡ እናትና ልጅን ‹‹ለአማልክት ሠው›› አላቸው፡፡ ቅዱሳኑም ‹‹እኛስ ለእውነተኛው አምላክ ለክርስቶስ እንሠዋለን እንጂ ለረከሱ ጣዖታት አንሠዋም›› አሉት፡፡ ንጉሡም በዚህ ጊዜ እጅግ ተቆጥቶ ቅድስት ዘኖብያንና ልጇን ቅዱስ ዘኖቢስን ጽኑ በሆነ ሥቃይ አሠቃያቸው፡፡ ልብሳቸውን ገፈው በራሳቸው ጸጉር ሰቅለው እየደበደቡ እንዲያሠቃዩአቸው አደረገ፡፡ ቅዱሳኑም ወደ እግዚአብሔር በጸለዩ ጊዜ ማሰሪያው በተአምራት ተፈታላቸው፡፡ የብርሃን ልብሶችንም ለብሰው ሕዝቡ ሁሉ አዩአቸው፡፡ ይህንንም ባዩ ጊዜ ‹‹የእነዚህ ቀዱሳን አምላካቸው ጌታ ኢየሱስ ክርስቶስ ይክበር ይመስገን እኛም በአምላካቸው አምነናል›› እያሉ ጮኹ፡፡ ንጉሡም በታላቅ ቁጣ ሆኖ እናትና

ስንኳ ክርስቲያን ሳላስቀር ጨርሼ አጠፋቸዋለሁ›› አለው፡፡ በዚህም ጊዜ ሰይጣኑ ተሳለቀበትና ‹‹እንግዲህስ ወዮልህ ወዮታ አለብህ፣ ፈጽመህ ሙተህ ኑሮህ ከእኔ ጋር በሲኦል ነው›› አለው፡፡ የሰይጣን መጨረሻው ይህ ነው፣ የሰው ልጅ በሕይወት ሳለ ሲያስክድ፣ ሲያስት ፣ ክፉ ሥራን ሲያሠራ ይኖርና በመጨረሻ መክዳትና በሲኦል ማጋዝ ባሕርይው ነው፡፡ በዚያም ለዘለዓለም የሲኦል ባሪያ አድርጎ በታላቅ ሥቃይ ሲያሠቃይ ይኖራል፡፡ ዲዮቅልጥያኖስም ይህን ቃል ከሰይጣን ከሰማ በኋላ ደንግጦ በክፉ አሟሟት ሞቶ ዘላለማዊ ፍርዱን አግኝቶ ወደ ሲኦል ወረደ፡፡
የልዳው ፀሐይ ሰማዕቱ ቅዱስ ጊዮርጊስ እና የሌሎቹም ሰማዕታት ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን!

ኅዳር 6-እመቤታችን ከስደት የተመለሰችበት በዓል (በዓለ ቊስቋም) እና ገድለ አቡነ አላኒቆስ አአ ላይ ለሽያጭ የቀ...
https://youtube.com/watch?v=9qCEelfP93M&si=mwjEO2xOzvsvIeN7

የአቡነ አላኒቆስ ዘማይበራዝዮ ገዳም ገድላቸው አ.አ ላይ ለገበያ ቀርቧል!

ኻያ ኹለት ዓመት ተረግዞ ኖሮ በኃላ በጸሎታቸው ኃይል ፂምና ጥርስ ያለው ልጅ እንዲወለድ ያደረጉት፣ ታቦተ ጽዮንን 40 ዓመት ያጠኑ፣ አንበሳን 7 ዓመት ውኃ ያስቀዱት፣ ንግሥናን ንቀው የመነኑ ታላቅ ጻድቅ ናቸው-አቡነ አላኒቆስ።

(ከነገረ ቅዱሳን አገልግሎታችን ውስጥ አንዱ ከዚኽ በፊት ያልታተሙ አዳዲስ ገድላትን ለገዳማት በማሳተም ሕዝበ ክርስቲያኑም በነፍስ በሥጋ እንዲጠቀም ለማድረግ የአቅማችንን ሞክረናል። አሁንም እግዚአብሔር ፈቅዶ የአቡነ አላኒቆስንና
በዐፄ ሱስንዮስ ዘመን የነበረውን የቤተ ክርስቲያንን ጥፋት ላለማየት ሳይወለዱ በእናታቸው ማሕፀን 7 ዓመት ከ6 ወር የቆዩትን የአቡነ አብራኒዮስን ገድል የኹለቱን ቅዱሳን ገድል ብዛት 3ሺህ ኮፒ አሳትመን ለገዳሙ ስናስረክብ እጅግ ደስታ ይሰማናል። ከጻድቁ ከበዓለ ዕረፍታቸው ከጥቅምት 21 በኋላ ለመጀመሪያ ጊዜ አ.አ ላይ ገድሉ ከዛሬ ከኅዳር 6 ቀን ጀምሮ እየተሸጠ ይገኛል።)

የገጽ ብዛት= 468
ዋጋ= 500
ቦታ፦ 6 ኪሎ ቅዱስ ማርቆስ ቤተ ክርስቲያን ሕንፃ ቁ.11 እና ፒያሳ ገነተ ጽጌ ቅዱስ ጊዮርጊስ ክርስቲያን ሕንፃ 2ኛ ፎቅ ቤተ ጳውሊ የጉዞ ወኪል ቢሮ ውስጥ ያገኙታል።
እንዲሁም ገድላትና ድርሳናት በሚሸጡባቸው ቦታዎች ላይ ያገኙታል።

የገዳሙ ተወካይ ስልክ፦
+251910862062 (አባ ገብረ መስቀል)

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ኅዳር 6-በዚህች ዕለት ክብርት እመቤታችን ከተወደደ ልጇ ጋር ከስደት በሚመለሱበት ጊዜ ደብረ ቁስቋም ገብተው ካገኛቸው ድካም ዐረፉ፡፡
አምላክን የወለደች በድንጋሌ ሥጋ በድንጋሌ ነፍስ የጸናች ክብርት እመቤታችን ከስደት በተመለሰች ጊዜ እንዲህ ሆነ፡- የብርሃን እናቱ ክብርት እመቤታችን ልጇን ይዛ ከእነ ዮሴፍ ጋር ወደ ምድረ ግብፅ ስትሰደድ ግብፅ ደርሰው በዚያ ቢቀመጡም ነገርን ግብፅ አልተመቸቻውም፡፡ ሕዝቡም በሰላም አልተቀበላቸውም፡፡ እንዲያውም በምድረ ግብፅ ብዙ ተሠቃይተዋል፡፡ ከግብፅም ተነሥተው ወደ ኢትዮጵያ በመጡ ጊዜ ግን ኢትዮጵያ ሕዝብ ሁሉ በሰላምና በፍቅር ተቀበላቸው፡፡ ከመንገዱና ከርሃብ ጥሙ ጽናት የተነሣ እጅግ ደክማለችና የኢትዮጵያ ሰዎች እመቤታችንን አይተው እጅግ አዘኑላት፡፡ ‹‹ይህችስ የነገሥታት ዘር ትመሥላለች ነገር ግን አንዳች ችግር አጋጥሟት ተሰዳ ወደ ሀገራችን መጥታለች..›› ብለው እንክብካቤን አደረጉላት፡፡ እግራቸውን አጥበው በክብር ማረፊያዎች ላይ አሳረፏቸው፡፡ መልካም መስተንግዶም አደረጉላቸው፡፡ እመቤታችንም ከድካሟ ካረፈች በኋላ ሀገሪቱን በእጅጉ ወደደቻትና የተወደደ ልጇን ‹‹ይህን ሀገርና ሕዝቧን በመላ ወድጃቸዋልሁና በዚህ እስከ መጨረሻው እንኑር›› አለችው፡፡ ጌታችንም ክብርት እናቱን ‹‹ይህች ቅድስት ሀገር ናት፣ በኋለኛው ዘመን የቅዱሳን መነኮሳት ቦታ ትሆናለች፡፡ በውስጧም እስከ ዓለም ፍጻሜ ድረስ እመሰገንባታለሁ፤ የአንቺም ስም ሳይጠራ አይውልባትም›› አላት፡፡
ከዚህም በኋላ ጌታችን ደመና ጠቅሶ በእርሷ ላይ ተቀመጡ፡፡ መልአኩ ቅዱስ ዑራኤልም መጣና እየመራቸው መላ ኢትዮጵያን ጎበኟት፡፡ እመቤታችንም ሀገሪቱንና ሕዝቦቿን ወዳቸዋለች ደስም ተሰኝታባቸዋለችና ጌታችን ለክብርት እናቱ ‹‹ይህችን ቅድስት ሀገር አሥራት አድርጌ ሰጠሁሽ›› አላት፡፡ እመቤታችንም እጅግ ተደስታ ‹‹ልጄ አምላኬ›› ብላ አመሰገነችው፡፡ ከዚህም በኋላ ከአንዱ ቦታ ወደ አንዱ ቦታ እየተዘዋወሩ መላዋ ኢትዮጵያን በኪደተ እግራቸው ባረኳት፡፡ ጌታችንም ‹‹በዚህ ቦታ እንዲህ ዓይነት ቤተ ክርስቲያን ይታነጻል፤ እከሌ የሚባል እንዲህ ዓይነት ቅዱስ ይነሣል…›› እያለ ብዙ ምሥጢራትን ለክብርት እናቱ ነገራት፡፡ ከዚህም በኋላ የስደቱ ዘመን ሲያልፍ ሄሮድስም በመጨረሻ ክፉ አሟሟትን ሲሞት መልአኩ ወደ ገሊላ አውራጃ እንዲመለሱ ነገራቸው፡፡ እመቤታችንም ‹‹ከዚህች ሀገርስ ባንሄድ እመርጣለሁ›› ስትለው የተወደደ ልጇ ግን ‹‹እናቴ ሆይ ጽድቅንና ፈቃድን ሁሉ ልንፈጽም ይገባናል›› ብሎ አጽናናትና ወደ ሀገራቸው ተመልሰው ሄዱ፡፡
ተመልሰውም ሊሄዱ ሲነሡ የኢትዮጵያ ሰዎች ልዩ ልዩ አምሐ እጅ መንሻ ሰጧቸው፡፡ ልዩ ልዩ ልብሶች፣ ወርቅ፣ ዕጣን፣ ከርቤ፣ ሽቱ እና ሥንቀቸውን በግመሎች ላይ ጭነው እመቤታችንንና የተወደደ ልጇንም በበቅሎ ላይ አስቀምጠው በክብር ሸኟቸው፡፡ እመቤታችንም ልጇን ታቅፋ በበቅሎ ተቀምጣ በበረሃው በመጓዝ ወደ መጣችበት አገር ሄደች፡፡ ኢትዮጵያንም የሰጧትን ብዙ እጅ መንሻዎች በግመሎች ጭና ይዛ ወደ አገሯ በተመለሰች ጊዜ ከአንድ ባሕር ዳር ደረሰች፡፡ ከዚያም የጀልባውን ባለቤት ‹‹እግዚአብሔርን ስለመውደድ አሻግረኝ›› ብላ ለመነችው፡፡ ባለጀልባውም ‹‹እነሆ ዕቃ የተጫኑ አምስት ግመሎችና ከአንቺ ጋር ከዚህም ሕፃን ጭምር አምስት ሰዎች እመለከታለሁ፣ አንቺ የተቀመጥሽባት በቅሎም አለች፡፡ ጀልባዋም ታናሽ ናት፣ የመቀመጫ ክፍሏም በውስጧ የተሳፈሩት ሰዎችም ተጨናንቀው ነው ያሉት፡፡ ስለዚህ እንዴት ላሻግርሽ እችላለሁ? ነገር ግን እመቤቴ ሆይ! ይቅርታ አድርጊልኝ ይህን በክፋት አላደረግሁትምና›› አላት፡፡
ክብርት እመቤታችንም የጀልባው ባለቤት ሊያሻግራት እንዳልቻለ በተረዳች ጊዜ ‹‹ልጄ ሆይ የእግዚአብሔር ልጅ እንደመሆንህ ይህን ትልቅ ወንዝ ለመሻገር የአምላክነትህን ሥራ ትሠራ ዘንድ እለምንሃለሁ›› ስትል ማለደችው፡፡ ያንጊዜም ጌታችን ክብርት እናቱን ‹‹የወለደሽኝ እናቴ ሆይ! አትዘኝ›› ብሎ አረጋጋት፡፡ ዳግመኛም ‹‹በእኔ ፈቃድ በአባቴ ፈቃድ በመንፈስ ቅዱስ ፈቃድ ካንቺ ሰው ሆኛለሁና ሰው መሆኔንም ከአባቴ በቀር መስተፍሥሒ ከሚሆን ከመንፈስ ቅዱስም በቀር ያወቀ የለም፡፡ ዳግመኛም በሕያዋንና በሙታን ለመፍረድ ለሁሉም እንደየሥራው እከፍለው ዘንድ እመጣለሁ፡፡ ያችንም ሰዓት የሰማይ መላእክትም ቢሆኑ የአዳም ልጆችም ቢሆኑም ከእኔና ከአባቴ ከመንፈስ ቅዱስም በቀር የሚያውቃት የለም፡፡ ያንጊዜ ‹ዐመፅን የሚናገር አንደበት ሁሉ ይዘጋል› ብሎ አባትሽ ዳዊት እንደተናገረ እከራከራለሁ የሚል አንደበት እንደድዳ ምላሽ ያጣል›› አላት፡፡
ክብርት እመቤታችን ማርያምም ይህንን ሁሉ ምሥጢር የተወደደ ልጇ የነገራትን ታስተውለው በልቧም ትጠብቀው ነበር፡፡ ጌታችንም አምላካችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስም ለክብርት እናቱ ይህንን ከነገራት በኋላ ቀኝ እጁን ዘርግቶ ከወንዙ ማዶ ጢር በሚባል ተራራ ያሉትን ድንጋዮች ጠቀሳቸው፡፡ ያንጊዜም እነዚህ ድንጋዮች እየተገለባበጡ መጥተው እንደ ጀልባ ሆነው በወራጁ ወንዝ ላይ ተንሳፈፉ፡፡ ከዚያም እመቤታችንን ከሕፃኑ ጋር ከነቤተሰቧና ከነጓዟ አሻገረሯት፡፡
እነዚህንም ድንጋዮች ያዩ ሰዎች ሁሉ እጅግ አድንቀው ‹‹ብቻውን ድንቅ ተአምራት ያደረገ፣ እስራኤልን የፈጠረ እግዚአብሔር ይክበር ይመስገን የጌትነቱም ስም የተመሰገነ ነው›› እያሉ አመሰገኑ፡፡ እነዚህም የተባረኩ ሰዎች ወንዙን ከተሻገሩ በኋላ በዚህች አገር ለስምንት ቀን ተቀመጡ፡፡ ከዚህም በኋላ አምላክን የወለደች በድንጋሌ ሥጋ በድንጋሌ ነፍስ የጸናች ክብርት እመቤታችን ስለደረገላት መልካም ሥራ ሁሉ እግዚአብሔርን ፈጽማ እያመሰገነች ወደ አባቷ ወደ ዳዊት አገር ተመለሰች፡፡
ዳግመኛም በኋለኛው ዘመን ጌታችን በዚህ በደብረ ቍስቋም ቅዱሳን ሐዋርያቶቹን ሰበሰባቸውና ታቦትንና ቤተ ክርስቲያንን አክብሮ የቍርባን መሥዋዕትንም ሠርቶ ቅዱስ ሥጋውንና ክቡር ደሙን ለወገኖቹ ሰጣቸው፡፡ ለዚህም ነገር የእስክንድርያ አገር ሊቃነ ጳጳሳት ቅዱሳን አባቶቻችን ቄርሎስና ቴዎፍሎስ ምስክሮቹ ሆኑ፡፡
ክብርት እመቤታችን ከስደቷ በረከት ትክፈለን!
+ ዳግመኛም በዚህች ዕለት አባ ፊልክስ ዐረፈ፡፡
አባ ፊልክስ፡- ይኸውም ቅዱስ ምግባር ሃይማኖቱ፣ ትሩፋት ተጋድሎው ያማረ ሆኖ ቢያገኙት በእግዚአብሔር ፈቃድ የሮሜ አገር ሊቀ ጳጳሳት አድርገው ሾሙት፡፡ በዘመኑም ከሃዲው ቴዎስድሮስ ቄሳር ነግሦ ምእመናንን ሲያሠቃያቸውና ሲግድላቸው ሊቀ ጳጳሳት አባ ፊልክስንም ብዙ አሠቃጥቷቸዋል፡፡ አባ ፊልክስም በክርስቲያኖች ላይ እየደረሰ ያለው ጽኑ መከራ እንዲቆም ወደ እግዚአብሔር በጸለየ ጊዜ ይህን ከሃዲ ንጉሥ በነገሠ በ2ኛ ዓመቱ አጠፋው፡፡
ከዚህም በኋላ የክርስያኖችን ደም እንደውኃ ያፈሰሰው ከሃዲው ዲዮቅልጥያኖስ ነገሠና ክርስቲያኖችን በዓለም ላይ እያደነ ማሠቃየትና መግደል በጀመረ ጊዜ ይህ አባት አባ ፊልክስ የክርስቲያኖችን ሥቃይ እንዳያሳየው ወደ እግዚአብሔር በጸለየ ጊዜ ወዲያው በመጀመሪያው ዓመት ዐረፈ፡፡ ይህም አባ ፊልክስ ለክርስቲያን ወገኖች እጅግ ጠቃሚ የሆኑ ብዙ ድርሳናትንና ትግሣጻትን የጻፈ ነው፡፡ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!

ጎንደር ቊስቋም በዚህ ሰዓት በዋዜማው!

በተፈጥሮአዊ አቀማመጡ እጅግ ድንቅ የሆነው ደብረ ዓሣ አባ ዮሐኒ ገዳም!
በዛሬዋ ዕለት ኅዳር 5 ቀን በሞት ፋንታ የተሰወሩት አባ ዮሐኒ የእናታቸውን ጡት ፈጽሞ ጠብተው አያውቁም ይልቁንም የታዘዘ ንስር አሞራ በክንፎቹ ጋርዶ እያለበሳቸው እና ቶራ (ሰሳ) እያጠባቻቸው ነው ያደጉት፡፡ አባታችን ስለጽድቅ ብለው 500 ሜትር ርዝመት ካለው ከዚህ ትልቅ ተራራ ላይ ራሳቸውን ቁልቁል ቢወረውሩ መሬት ሳይደርሱ መልአኩ ቅዱስ ገብርኤል በአየር ላይ እንዳሉ ተቀበላቸው፡፡ ወዲያውም አባ ዮሐኒ ክንፍ አውጥተው ከቅዱስ ገብርኤል ጋር ጎን ለጎን ሆነው በዛሬው ዕለት ኅዳር 5 ቀን ወደ ብሔረ ሕያዋን ይዟቸው ገባ።ብሔረ ሕያዋን ያሉ እነ ሄኖክና ኤልያስም ‹‹ሰው ከሚሞትበት ሀገር ሞት ወደሌለበት አገር ማን አመጣው?›› አሉ፡፡ መልአኩም በዚህ ጊዜ እግዚአብሔር ባዘዘኝ ጊዜ እኔ ገብርኤል ነኝ ያመጣሁት›› አላቸው፡፡ ቀጥሎም መልአኩ ‹‹አንተ ሄኖክ ምንም ንጹሕ ብትሆን በሥርዓተ ሥጋ ተወልደህ በሥርዓተ ሥጋ አድገህ ሚስት አግብተህ ወልደሃል፣ እግዚአብሔርም እዚህ ያደረሰህ በንፅህናህ ነው፤ አንተም ኤልያስ ምንም ድንግል ብትሆን በሥርዓተ ሥጋ ተወልደህ በሥርዓተ ሥጋ አድገህ ከዚህ ደርሰሃል፤ ይህ አባ ዮሐኒ ግን ከተወለደ ጀምሮ የእናቱን ጡት አልቀመሰም፣ ቀን ቀን ሰሳ እያጠባችው ሌሊት ሌሊት ንስር አሞራ በክንፎቹ እያለበሰው አድጓል እንጂ›› ብሎ ነገራቸው፡፡ ቀጥሎም መልአኩ የአባ ዮሐኒን ገድል ዘርዝሮ ከነገራቸው በኋላ ሊሞት ያለበትንም የአሟሟቱን ነገር ከነገራቸው በኋላ ‹‹ታዲያስ እንዲህ ያለውን አምጥቼ ከብሔር ሕያዋን ባስገባው ፍርዴ እውነት አይደለምን?›› አላቸው፡፡ ሄኖክና ኤልያስም ይህን ጊዜ ‹‹ይገባዋል›› ብለው አባ ዮሐኒን በምስጋና ተቀበሉት፡፡ ገዳሙ ውስጥ ሦስት ቤተ መቅደሶች ያሉ ሲሆን አንዱን አቡነ ተክለ ሃይማኖት ይቀድሱበት የነበረው ነው፡፡ ገዳሙ ደብረ ዓሣ እየተባለ ይጠራል፡፡ ምክንያቱም ቤተ ክርስቲያኑ በመሬት መንቀጥቀጥ ከመፍረሱ በፊት ጣራው የዓሣ አንበሪ ቅርጽ ነበረው፡፡ ዐፄ ገብረ መስቀልም በወቅቱ በዚህ ዓሣ ምስል ያሠሩት ቅዱስ መስቀል በገዳሙ ውስጥ ይገኛል፡፡ አንድም ደግሞ በመጀመሪያ ዐፄ ገብረ መስቀል እና ሌሎቹም ቅዱሳን አበው በገዳሙ ውስጥ ሱባኤ ገብተው ሳለ ቅዱሳን በዓሣ ተመስለው ሲወጡና ሲገቡ በማየታቸው ነው ገዳሙ ‹‹ደብረ ዓሣ አባ ዮሐኒ›› የተባለው ሌላው በተፈጥሮአዊ አቀማመጡ እጅግ ድንቅ በሆነው በዚህ ገዳም ውስጥ አስገራሚ የመቃብር ጉድጓዶች አሉት፡፡ መቃብሮቹ የተፈለፈሉ ዋሻዎች ናቸው፡፡ አንዱ ዋሻ በአንድ ጊዜ ከ6 ሰዎችን ጎን ለጎን አስተኝቶ መያዝ አይችልም ነገር ግን በጣም የሚገርመው የመቃብር ጉድጓዶቹ እስከዛሬም ድረስ አልሞሉም፡፡ አንድ ሰው ከተቀበረ ከዓመት በኋላ አስክሬኑ ይጠፋል፣ አጥንቱም አይገኝም፡፡ ሰሌኑ ግን እስከ ሁለት ዓመት ይቀመጣል፡፡ ለአባ ዮሐኒ ለዚህ ገደማቸው ዕጣን ጧፍ ዘቢብ የሰጠ ሰው ቢኖር ስጦታውን እንደ አቤል መሥዋዕት አድርጎ ጌታችን እንደሚቀበልለት ለጻድቁ ቃልኪዳን ገብቶላቸዋል፡፡
ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን!
ከገድላት አንደበት
✞ ✞ ✞

የአባ አበይዶ፣ የአባ አሞኒ እና የአባ ዮሐኒ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን!

አባ አሞኒ ልጃቸው አድጎ 12 ሲሆነው ከዚህም በኋላ ዲቁና ሊያሾሙትና አክሱም ጽዮን ወስደው ሊያስባርኩት ቤተ ካህናት ከተባለው ቦታ ይዘውት ሲሄዱ ልዩ ስሙ ሲሂታ ከሚባለው ቦታ ሲደርሱ ከወገባቸው በላይ እራታቸውን የሆኑ እንስራ የተሸከሙ ዓሥር ሴቶች አገኙ፡፡ አባ ዮሐኒም አባታቸውን ‹‹አባቴ እነዚህ ደረታቸው ላይ ቀንድ ያላቸው ጽጉራቸው የረዘመ ምንድናቸው? እንደእኛ የሆኑ መስህታን የሚባሉት እነዚህ ናቸውን?›› አሏቸው፡፡ አባ አሞኒም ‹‹አይደሉም ልጄ ዝም ብለህ ሂድ›› አሏቸው፡፡ በኋላ ግን ትዝ ሲላቸው ‹‹በዱር እንስሳት ያሳደኩት ልጄ ወንድና ሴት ለይቶ ሲያውቅ በዚያው ሊሳሳት አይደልምን?›› ብለው በማሰብ ዲቁናና ክህነቱ ይቅርበት ብለው ተመልሰው ወደ በዓታቸው ይዘውት ገቡ፡፡
ከዚህም በኋላ አባ አበይዶ ወደ አባ አሞኒ መጣና እሳቸውን ከአባ ዮሐኒ ጋር እያገለገሏቸው ተቀመጡ፡፡ ዮሐኒ እየጻፈ አበይዶ የሚጻፍበትን ቆዳ እያዘጋጁ ሦስቱም በአንድነት በተጋድሎ መቀመጥ ጀመሩ፡፡
አባ ዮሐኒ 20 ዓመት አባ አሞኒ ደግሞ 40 በሆናቸው ጊዜ መልአኩ ቅዱስ ገብርኤል ለአባ አሞኒ ተገለጠላቸውና ‹‹አሞኒ ሆይ ከእንግዲህስ እግዚአብሔር ወደኔ ና ብሎሃል›› አላቸው፡፡ እሳቸውም ልጆቻቸውን አባ ዮሐኒንና አባ አበይዶን ጠርተው ‹‹በሉ እንግዲህ እኔ ወደ እግዚአብሔር መሄዴ ነውና ጸልዩልኝ›› አሏቸው፡፡ ከማረፋቸውም በፊት አባ ዮሐኒን ለብቻቸው ጠርተው ‹‹አንተ አባ ዮሐኒ ካሁን በፊት ሲሂታ ላይ ያየሃቸው ሴቶች ናቸው፣ አዳምንም ከገነት ያስወጡ ናቸው፡፡ ወደፊትም እንደ እነርሱ ያለ የደረሰብህ እንደሆነ ካለህበት ገደል ተወርውረህ ውደቅመ በባሕር ውስጥ ጥለቅ›› ብለው ነግረዋቸው በዛሬዋ ዕለት ኅዳር 5 ቀን በሰላም ዐረፉና ወደ ጠራቸው እግዚአብሔር ሄዱ፡፡
አባ አሞኒ ካረፉ ከ12 ዓመት በኋላ የአባ ዮሐኒ ወላጅ እናታቸው የልጇን ነገር ስታጠና ኖራ ነበርና አሁን ባሏም ስለሞተ አባ አሞኒም ስላረፉ ልጇን ልታይ ከ32 ዓመት በኋላ መጣች፡፡ ቀሚስ ለብሳ ፀጉሯን ተሠርታ በሴትነቷ ልጇ ካለበት ቦታ በመሄድ ማነጋገር እንደማትችል ስላወቀች ፀጉሯን ተላጭታ የወንድ ልብስ ቁምጣ ለብሳ በሁለመናዋ ወንድ መስላ ወደ ደብረ ዓሣ ተራራ አመራች፡፡ እዚያም እንደደረሰች በቅዱሳን ሥርዓት መሥረት ሦስት ጊዜ ‹‹አውሎ ግሶን፣ አውሎ ግሶን፣ አውሎ ግሶን›› አለች፡፡ ሰይጣን ይህን ስም ሲሰማ 40 ክንድ ይርቃል፡፡ የደብረ ዳሞ መነኮሳት እንደ ሰላምታ መለዋወጫ ይጠቀሙበታል፡፡ አባ ዮሐኒም ይህን ድምጽ ከውጭ በሰሙ ጊዜ ‹‹አንተ ማነህ?›› አሉ፡፡ እርሷም ‹‹ዓመተ መንፈስ ቅዱስ ነኝ›› አለቻቸው፡፡ አባታችንም አንድም ድምፁዋ ወትሮ ከሚያውቁት ድምፅ ስተለየባቸው ደግሞም ትዝ ሲላቸው እነዚያ እንስራ አዝለው ደረታቸው ላይ ቀንድ ያላቸው ሆነው ውኃ ቀድተው ሲሄዱ በመነገድ ያዩአቸው ሴቶች ድምፅ ሆነባቸው፡፡ ደግሞም ‹‹ወልደ እከሌ፣ ክንፈ እከሌ›› ሲባል እንጂ ‹‹ዓመተ፣ ወለተ›› ሲባል ሰምተው አያውቁም ነበርና አባታቸው አባ አሞኒ የነገሯቸው ትዝ አላቸው፡፡ በዚያውም ቅጽበት የሚጽፉባትን ብዕር ጆሮአቸው ላይ እንደሰኩ 500 ሜትር ርዝመት ካለው ትልቅ ተራራ ላይ ራሳቸውን ቁልቁል ወረወሩ፡፡ ነገር ግን መሬት ሳይደርሱ መልአኩ ቅዱስ ገብርኤል በአየር ላይ እንዳሉ ተቀበላቸው፡፡ ብዕራቸው ግን መሬት ላይ ወድቃ ሸምበቆ ሆነች፡፡ ወዲያውም አባ ዮሐኒ ክንፍ አውጥተው ከቅዱስ ገብርኤል ጋር ጎን ለጎን ሆነው በዛሬው ዕለት ኅዳር 5 ቀን ወደ ብሔረ ሕያዋን ይዟቸው ገባ፡፡
ብሔረ ሕያዋን ያሉ እነ ሄኖክና ኤልያስም ‹‹ሰው ከሚሞትበት ሀገር ሞት ወደሌለበት አገር ማን አመጣው?›› አሉ፡፡ መልአኩም በዚህ ጊዜ እግዚአብሔር ባዘዘኝ ጊዜ እኔ ገብርኤል ነኝ ያመጣሁት›› አላቸው፡፡ ቀጥሎም መልአኩ ‹‹አንተ ሄኖክ ምንም ንጹሕ ብትሆን በሥርዓተ ሥጋ ተወልደህ በሥርዓተ ሥጋ አድገህ ሚስት አግብተህ ወልደሃል፣ እግዚአብሔርም እዚህ ያደረሰህ በንፅህናህ ነው፤ አንተም ኤልያስ ምንም ድንግል ብትሆን በሥርዓተ ሥጋ ተወልደህ በሥርዓተ ሥጋ አድገህ ከዚህ ደርሰሃል፤ ይህ አባ ዮሐኒ ግን ከተወለደ ጀምሮ የእናቱን ጡት አልቀመሰም፣ ቀን ቀን ሰሳ እያጠባችው ሌሊት ሌሊት ንስር አሞራ በክንፎቹ እያለበሰው አድጓል እንጂ›› ብሎ ነገራቸው፡፡ ቀጥሎም መልአኩ የአባ ዮሐኒን ገድል ዘርዝሮ ከነገራቸው በኋላ ሊሞት ያለበትንም የአሟሟቱን ነገር ከነገራቸው በኋላ ‹‹ታዲያስ እንዲህ ያለውን አምጥቼ ከብሔር ሕያዋን ባስገባው ፍርዴ እውነት አይደለምን/›› አላቸው፡፡ ሄኖክና ኤልያስም ይህን ጊዜ ‹‹ይገባዋል›› ብለው አባ ዮሐኒን በምስጋና ተቀበሉት፡፡
ከዚህም በኋላ መልአኩ ቅዱስ ገብርኤል ወደ ደብረ ዓሣ ተመልሶ መጥቶ ለአባ አበይዶ ተገለጠላቸውና አባ ዮሐኒን ብሔረ ሕያዋን እንዳስገባው ነገራቸው፡፡ በመጀመሪያ ሄኖክና ኤልያስ አላስገባ ብለው እንደነበርና በኋላም መልአኩ ራሱ የአባ ዮሐኒን ገድላቸውን ከነገራቸው በኋላ በምስጋና እንደተቀበሉት ለአባ አበይዶ ነገራቸው፡፡ ቀጥሎም መልአኩ የአባ ዮሐኒን ገድላቸውን እንዲጽፉትና እንዲያስተምሩበት ለአባ አበይዶ አዘዛቸውና ዐረገ፡፡ አባ አበይዶም አባ ዮሐኒ ከገደሉ ተወርውረው ሲወደቁ አንድ ደስ የሚል ወንድ ሲቀበለው አይተው ነበርና አሁን መልአኩ ሲነግራቸው እጅግ ደስ አላቸው፡፡ አባ አበይዶም በታዘዙት መሠረት የአባ ዮሐኒን ገድል ጻፉት፡፡ እርሳቸውም ትናንት ኅዳር 4 ቀን በሰላም ዐረፉ፡፡

በፎቶው ላይ እንደምታዩት ተንቤን የሚገኘው የአባ ዮሐኒ ቤተ ክርስቲያን አቀማመጡ እጅግ አስደናቂ ነው፡፡ ተራራው መሀል ላይ ወደሚገኘው ቤተ ክርስቲያኑ ለመውጣት 150 ሜትር ተራራውን መውጣት ይጠይቃል፡፡ ሽቅብ ከተወጣ በኋላ አፈ ጽዮንን ትገኛለች፡፡ ከአፈ ጽዮን በኋላ ከድንጋይ የተፈለፈለ 12 መድረክ ያለው የውስጥ ለውስጥ የጨለማ መንገድ አለ፡፡ በመጨረሻ ብርሃን ወዳለብ ስፍራ ሲወጣ በስተግራ በኩል 12 ሜትር ርቀት ላይ ቤተ መቅዱሱ ይገኛል፡፡ ቤተ ክርስቲያኑ 13 ጉልላቶች አሉት፡፡ ገዳሙ ጥንት 58 ዓምደ ወርቅ ነበረው፡፡ በአንድ ወቅት በመሬት መንቀጥቀጥ ምክንያት 22ቱ ሲሰባበሩ አሁን ያሉት 36ቱ ብቻ ናቸው፡፡ ገዳሙ ውስጥ ሦስት ቤተ መቅደሶች ያሉ ሲሆን አንዱን አቡነ ተክለ ሃይማኖት ይቀድሱበት የነበረው ነው፡፡ ገዳሙ ደብረ ዓሣ እየተባለ ይጠራል፡፡ ምክንያቱም ቤተ ክርስቲያኑ በመሬት መንቀጥቀጥ ከመፍረሱ በፊት ጣራው የዓሣ አንበሪ ቅርጽ ነበረው፡፡ ዐፄ ገብረ መስቀልም በወቅቱ በዚህ ዓሣ ምስል ያሠሩት ቅዱስ መስቀል በገዳሙ ውስጥ ይገኛል፡፡ አንድም ደግሞ በመጀመሪያ ዐፄ ገብረ መስቀል እና ሌሎቹም ቅዱሳን አበው በገዳሙ ውስጥ ሱባኤ ገብተው ሳለ ቅዱሳን በዓሣ ተመስለው ሲወጡና ሲገቡ በማየታቸው ነው ገዳሙ ‹‹ደብረ ዓሣ አባ ዮሐኑ›› የተባለው፡፡
ሌላው በተፈጥሮአዊ አቀማመጡ እጅግ ድንቅ በሆነው በዚህ ገዳም ውስጥ አስገራሚ የመቃብር ጉድጓዶች አሉት፡፡ መቃብሮቹ የጠፈለፈሉ ዋሻዎች ናቸው፡፡ አንዱ ዋሻ በአንድ ጊዜ ከ6 ሰዎችን ጎን ለጎን አስተኝቶ መያዝ አይችልም ነገር ግን በጣም የሚገርመው የመቃብር ጉድጓዶቹ እስከዛሬም ድረስ አልሞሉም፡፡ አንድ ሰው ከተቀበረ ከዓመት በኋላ አስክሬኑ ይጠፋል፣ አጥንቱም አይገኝም፡፡ ሰሌኑ ግን እስከ ሁለት ዓመት ይቀመጣል፡፡ ለአባ ዮሐኒ ለዚህ ገደማቸው ዕጣን ጧፍ ዘቢብ የሰጠ ሰው ቢኖር ስጦታውን እንደ አቤል መሥዋዕት አድርጎ ጌታችን እንደሚቀበልለት ለጻድቁ ቃልኪዳን ገብቶላቸዋል፡፡

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ኅዳር 5-ኢትዮጵያዊው ታላቅ ጻድቅ የደብረ ዓሣው አባ ዮሐኒ የተሰወሩበት ዕለት ነው፡፡ አባታቸው አባ አሞኒም በዚህች ዕለት ዐርፈዋል፡፡
+ የቅዱስ ሌንጊኖስ ራስ የታየችበትና ተአምር ያረገችበት ዕለት ነው፡፡
+ የሠራዊት አለቃ የቅዱስ ቴዎድሮስ ቅዱስ ሥጋው ከሀገረ ሰጥብ ወደ ሀገረ አስዩጥ የፈለሰበት ዕለት ነው፡፡
የቅዱስ ለንጊኖስ ራስ የታየችበት ተአምር ያረገችበት ዕለት፡- ይኸውም ቅዱስ ለንጊኖስ በመጀመሪያ ጌታችንን ጎኑን በጦር የወጋው ነው፡፡ የመድኃኔዓለም የፍቅሩ መጠን ልክ የለውምና ይህንንም ጎኑን በጦር የወጋውን ሰው በወቅቱ ዕውር የነበረችውን አንድ ዐይኑን አበራለት በኋላም በስሙ አምኖ ወንጌልን ሰብኮ በሰማዕትነት እንዲያርፍ መረጠው፡፡ በሙሉ ልቡ አምኖ እስከሞት ድረስ ለመታመን ተዘጋጅቶ በክፉዎች አይሁድ ፊት ስለ ጌታችን አምላክነት መመስከር ጀመረ፡፡ አይሁድና ሮማውያንም በምስክርነቱ እጅግ ተቆጥተው ያሳድዱት ጀመር፡፡ ወደ ታናሹዋ እስያ ወደ ቀጵዶቅያ ሄዶ በዚያ ወንጌልን እንደ ሐዋርያት በመስበክ ብዙዎችን ወደ ቀናች እምነት መልሷቸዋል፡፡ አይሁድም በክፋት ተነሥተው የሐሰት ምስክር አቁመው በመኳንንት ዘንድ በሐሰት ወንጅለው በቀጵዶቅያ አገር ሐምሌ 23 ቀን አንገቱን በሰይፍ አስቆረጡት፡፡ ራሱንም ብቻዋን ወደ ኢየሩሳሌም ወሰዷት፡፡ በምስክርነቱ የቀኑና የተናደዱ በዚያ የሚኖሩ አይሁድም ራሱ ተቆርጣ ባዩአት ጊዜ እጅግ ተደስተው ከከተማ ውጭ በአንድ ኮረብታ ላይ ቀበሯት፡፡
ከብዙ ቀንም በኋላ በቅዱስ ለንጊኖስ ስብከት ያመነች አንዲት ሴት በቀጵዶቅያ አገር ራሱን ከቆረጡበት ጊዜ ጀምራ በተቆረጠበት ቦታ በመቆም ስለእርሱ ታለቅስ ነበር፡፡ ከጊዜም በኋላ ዐይኖቿ ታወሩ፡፡ የጌታችንን መቃብር ለመሳለም ተነሥታ ከነልጇ ወደ ኢየሩሳልም መጣች፡፡ ኢየሩሳልም በደረሰችም ጊዜ ልጇ ሞተ፡፡ በሀዘንም ሆና ሳለ ወደ ሀገሯ መርቶ የሚወስዳት ስላጣች መሪር ልቅሶን አልቅሳ ደክሟት ተኛች፡፡ ተኝታም ሳለ ቅዱስ ለንጊኖስን ከሞተ ልጇ ጋር በራእይ አየችው፡፡ ራሱ ተቀብራ ያለችበትንም ቦታ ነገራትና ሄዳ እንድታወጣ አዘዛት፡፡
ቅዱስ ለንጊኖስ ወዳመለከታት ወደ ቦታው ሄዳ ስታስቆፍረው መዓዛው እጅግ ጣፋጭ የሆነ የሽቱ መዓዛ ወጣ፡፡ አማኟም ሴት የቅዱስ ለንጊኖስ ራሱ ያለችበት ቦታ ስትደርስ ታላቅ ብርሃን ተገለጠላትና ዐይኖቿ በሩላት፡፡ የቅዱስ ለንጊኖስን ራስና የልጇን ሥጋ ይዛ ወደ ሀገሯ ወስዳ ባማረ ቦታ አኖረቻት፡፡ ይኸም ተአምር ኅዳር 5 ቀን የተፈጸመ ነው፡፡
የቅዱስ ለንጊኖስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
ዳግመኛም በዚህች ዕለት የሠራዊት አለቃ የቅዱስ ቴዎድሮስ ቅዱስ ሥጋው ከሀገረ ሰጥብ ወደ አስዩጥ ሀገር የፈለሰበት ዕለት ነው፡፡ (የዕረፍቱን ዕለት ሐምሌ ሃያን ይመለከቷል)
+ + +
አቡነ አሞኒና ልጃቸው አቡነ ዮሐኒ፡- መጽሐፍ አባታቸውን ዘስዩመ ተንቤን እሁሁ ይላቸዋል፡፡ እናታቸው ደግሞ ዓመተ መንፈስ ቅዱስ የሚባሉ ደገኛ ምግብራቸው ያማሩ ሀገር ወዳድ ናቸው፡፡ አቡነ አሞኒ የካቲት 5 ቀን አክሱም ውስጥ ሲወለዱ ሰይጣናት የወላጆቻቸውን ቤት ከበው በማየታቸው እንደተወለዱ በእጃቸው ቢያመለክቱ በአንድ ጊዜ 60 ሰይጣናት ተሸንፈው እንደጢስ በነው ጠፍተዋል፡፡ አሞኒ ማለት አሸናፊ ማለት ነው፡፡
አባ አሞኒ የራስ ፀጉራቸው ልብስ መጎናጸፊያ ሆኖላቸው የኖሩ ታላቅና ቀደምት አባት ናቸው፡፡ በደመና ተጭነው ደብረ ዘይት ድረስ በመሄድ ከአባ እብሎይ ጋር ተገናኝተው ብዙ ምሥጢርን አውርተዋል፡፡ አባ ዮሐኒን ያሳደጉት አስተምረው ያሳደጓቸው አባ አሞኒ ናቸው፡፡ የእናቱን ጡት ፈጽሞ ጠብቶ የማያውቀውን የመንፈስ ቅዱስ ልጃቸውን አባ ዮሐኒን እሳቸው እያጫወቱት የታዘዘ አሞራ በክንፎቹ እያለበሰው ቶራ (ሰሳ) እያጠባችው ነው ያደገው፡፡ መነሻ ታሪኩም እንዲህ ነው፡-
የተንቤን አውራጃ ገዥ የነበረው ሰው በዘመኑ ዐፄ ካሌብ የነበሩበት ዘመን ነበርና አብሯቸው ወደ ምድረ ኖባ ሄደው ሰባት ዓመታትን የፈጀ የጦር ዘመቻ ክርስያኖችን በሚያሠቃዩ ነገሥታት ላይ አዳሄዱ፡፡ የተንቤኑ አውራጃ ገዥም ወደ ዘመቻው ከሄደ ቆይቶ ነበርና ታናሽ ወንድሙ የገዥውን ሚስት ‹‹ወንድሜ የቀረው ሞቶ ነው እንደ ኦሪቱ ሕግ እኔው ላግበሽና ልጆቹን ላሳድግ›› አላት፡፡ እርሷም ‹‹ባሌ ቢሞት ይነገረኝ ነበረዘመቻ የሄደው ሁሉ አልተመሰም›› ብላ እምቢ ብትለው በግድ ተገናኛት፡፡ በዚህም ጊዜ አባ ዮሐኒ ተፀነሱ፡፡ በሚያዝያ 5 ቀንም ተወለዱ፡፡
ከዘጠኝ ወር በኋላ ማሏ ከዘመቻ መጣና ወደ ቤቱ ተመለሰ፡፡ የአካባቢውም ሰው ወጥቶ በክብር ሲቀበለው ሚስቱ ግን ምጥ ተይዛ ታማ ስለነበር ወጥታ አልተቀበለችውም፡፡ ‹‹የት ሄደች? ምንስ ሆነች?›› ብሎ ሲጠይቅ ልጅ አይደብቅምና አንድ ሕፃን ‹‹አርግዛ ልትወልድ በምጥ ላይ ትገኛለች›› አለው፡፡ የአውራጃውም ገዥ ያለችበት ድረስ ሄዶ ቢያያት ያማረ ወንድ ልጅ ታቅፋ አገኛት፡፡ ከዚህም በኋላ ከቤቱ ምሰሶ ጋር ጥፍንግ አድርግ አስሮ እየገረፋትና እያስጨነቃት ከማን እንዳረገዘች ጠየቃት፡፡ እርሷም የወንድሙን ምሥጢር ለመጠበቅና ወንድማማቾቹን ላለማጣላት ሥቃዩን ታግሳ ዝም አለች፡፡ በዚህ ቅጽበት የራማው ልዑል ቅዱስ ገብርኤል 40 ዓመት ሙሉ ዘግተው በበረሃ ለሚኖሩት ለአባ አሞኒ ተገለጠላቸው እንደ አውሎ ነፋስ አምዘግዝጎ ወስዶ አውራጃ አገረ ገዥው ቤት አደረሳቸው፡፡
እንደደረሱ ዓመተ ማርያም በጽኑ ድብደባና ግርፋት እየተሠቃየች እያለ አባ አሞኒ የጸጉራቸውን አጽፍ ለብሰው ራቁታቸውን ደጇ ላይ ቆመው አየቻቸው፡፡ በዚህም ጊዜ ለባሏ ‹‹ያውና ከዚህ መነኩሴ ነው የወለድኩት›› አለቸው፡፡ አተንቤቱ አውራጃ አገረ ገዥውም አባ አሞኒን ይዞ ጽኑውን ግርፋት በወታደሮቹ አስገረፋቸው፡፡ በመቀጠልም ገና የእናቱን ወተት እንኳን ያልቀመሰውን ጨቅላ ሕፃን አንሥቶ ‹‹እንካ ልጅህን ይዘህ ጥፋ ከዚህ›› ብሎ ሰጣቸው፡፡ አባ አሞኒም በዚህ ጊዜ ‹‹ዮ ሀበኒ ዮ ሀበኒ›› አሉ፡፡ በትግርኛ እሽ ስጠኝ ማለት ነው፡፡ ከዚህ በመነሳት ነው ሕፃኑ በኋላ ላይ ‹‹አባ ዮሐኒ›› የተባሉት፡፡ አባ አሞኒም ሕፃኑን ተረክበው ወደ ደብረ ዓሣ ተራራ ሥር ሄደው ልጁን ከወይራ ዛፍ ሥር አስተኝተው ‹‹አምላኬ ኢየሱስ ክርስቶስ ሆይ! ኃጢአቴን ተመራምረህ ይህንን ሕፃን የሰጠኸኝ አላጠባው ጡት የለኝ አላበላው እህል የለኝ›› ብለው የጨቅላው ሕፃን ነገር እጅግ ቢያስጨንቃቸው ምርር ብለው አለቀሱ፡፡ ጸሎታቸውንም እንደጨረሱ ተራራውን በመስቀል ምልክት ቢባርኩት በተራራው መሐል ላይ እንደመደብ ያለ አልጋ በተአምራት ተሠርቶ አገኙት፡፡ ሕፃኑንም ከዚያ አስተኝተው ድጋሚ ጸሎት ሲጀምሩ ቶራ (ሰሳ) መጥታ እግርና እግሯን አንፈራጣ ሕፃኑን አጠባችውና ሄደች፡፡
አባ አሞኒም በዚህ ደስ ተሰኝተው ሕፃኑን ‹‹የምግብህ ነገር ከተያዘ ግዴለም›› ብለው ሌሊቱን ሙሉ ሲጸልዩ አድረው መለስ ቢሉ ዳግመኛም ሕፃኑን የታዘዘ ንስር አሞራ በክንፎቹ ጋርዶ አልብሶትና አቅፎት እንዳደረ ተመለከቱ፡፡ አባታችንም እጅግ ደስ ተኝተው እግዚአብሔርን አመሰገኑት፡፡ እንደዚሁ ሁሉ ቀን ቀን ቶራዋ እያጠባችው ሌሊት ሌሊት ንስር አሞራው አልብሶት እያደረ ሕፃኑ ሦስት ዓመት ሆነው፡፡ አባ አሞኒም ከሰባት ዓመቱ ጀምረው እስከ 12 ዓመቱ ድረስ ፊደል፣ ንባብ ከነትርጓሜው፣ ብሉይንና ሐዲስን፣ ምግባር ሃይማኖትን ሥርዓተ ቤተ ክርስያንን ሁሉ አስተማሩት፡፡

እዚያ ሚስኪን የትግራይ ሕዝብ ላይ በግድ የተጣበቁ መዥገሮች!
ይሄን ቃሌን መዝግባችሁ ያዙልኝ!!! ዛሬ ላይ ፖለቲካውን ተገን አድርገው ሀገር ስለመሆን ሲለፍፉ ውለው ያድራሉ እንጂ የእነ አባ ሰረቀ መጨረሻ ምንፍቅና እና በእግዚአብሔር የማያምን ትውልድን መፍጠር ነው!!! ገና ከአሁኑ ትውልዱን ግብረ ሰዶማዊነትን እያለማመዱት እንደሆነ ከዚያው ከወደ መቀሌ የሚወጡ መረጃዎችና የዐይን እማኞች በቂ ምስክሮች ናቸው።
ከእግዚአብሔር ቍጣም ሆነ ከምድራዊ የፖለቲካ ችግር የተነሣ ሕወሓትም ሆነች እነ ሰረቀ ነገ ላይ ሕዝቡን የባሰ መከራ ያመጡበታል እንጂ ፖለቲካዊ መፍትሔ መቼም አይሰጡትም። በጥርነፋ እስራት ውስጥ ነውና ሕዝቡ ይሔን ጠንቅቆ ቢያውቅም መፍትሔ ግን ማምጣት አልቻለም። የጽዮናውያንን ምሕላና ጸሎት ሰምቶ ፈጣሪ ይድረስለት በእውነት!

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ኅዳር 4-የአባ ዮሐኒ ደቀ መዝሙር የሆኑት የኢትዮጵያዊው አቡነ አበይዶ ዕረፍታቸው ነው፡፡
+ ከሮሜ አገር የተገኙት ቅዱሳን አቢማኮስና አዛርያኖስ በሰማዕትነት ዐረፉ፡፡
+ የደማስቆው ቅዱስ ቶማስ በግብፅና በሶርያ እስላሞች በነገሡ ጊዜ በአሕዛብ እጅ በሰማዕትነት ዐረፈ፡፡
+ ቅዱሳን ሰማዕታት ዮሐንስና ያዕቆብ በፋርሱ ከሃዲው ንጉሥ በሳቦር እጅ ሰማዕት ሆኑ፡፡
ሰማዕታቱ ቅዱስ አቢማኮስና ቅዱስ አዛርያኖስ፡- እነዚህም ቅዱሳን ክርስቶስን የሚያምኑ እንደሆኑ ከሃዲው ንጉሥ መክሲምያኖስ በሾመው መኮንን ዘንድ ወነጀሏቸው፡፡ መኮንኑም ቅዱሳኑን ወደ እርሱ አስቀርቦ ስለ ሃይማኖታቸው ጠየቃቸው፡፡ እነርሱም በጌታችን የሚያምኑ መሆኑን ነገሩት፡፡ መኮንኑንም ሰማይንና ምድርን የፈጠረውን እውነተኛውን አምላክ ክዶ ጣዖት ስለማምለኩ የዘለፋን ቃል እየተናገሩ ገሠጹት፡፡ መኮንኑም ከድፍረታቸው የተነሣ አደነቀና አንገታቸውን በሰይፍ ይቆርጧቸው ዘንድ አዘዘ፡፡ እንደትእዛዙም ቅዱስ አቢማኮስንና ቅዱስ አዛርያኖስን አንገታቸውን በሰይፍ ቆረጧቸው፡፡ የሰማዕትነት አክሊልንም ተቀዳጁ፡፡
+ + +
ሰማዕታቱ ቅዱስ ዮሐንስና ቅዱስ ያዕቆብ፡- ይኸውም ቅዱስ ዮሐንስ የፋርስ አገር ኤጲስቆጶስ ነው፡፡ የፋርሱ ንጉሥ ሳቦር ፀሐይን፣ ጨረቃን፣ እሳትን የሚያመልክ ከሃዲ ነበርና እነዚህ ቅዱሳን ኤጲስቆጶሱን ቅዱስ ዮሐንስንና ቅዱስ ያዕቆብንም ለፀሐይና ለጨረቃ እንዲሰግዱ አዘዛቸው፡፡ እነርሱም ‹‹ፀሐይንና ጨረቃን ፍጥረቱንም ሁሉ የፈጠረውን አምላክ እናምናለን ለእርሱም ብቻ እሰግዳለን›› አሉት፡፡ በዚህም ጊዜ ንጉሥ ሳቦር ጽኑ በሆኑ ልዩ ልዩ ሥቃዮች አሠቃያቸው፡፡ እነርሱም በታላቅ ሥቃይ ውስጥ እያሉ ሕዝቡን በማስተማር ከብር ይግባውና በጌታችን በኢየሱስ ክርስቶስ ሃይማኖት ያጸኗቸው ነበር፡፡
ንጉሡም ቅዱስ ዮሐንስንና ቅዱስ ያዕቆብን የልባቸውን ጥንካሬ በሥቃይም ውስጥ መታገሳቸውን ማስተማርንም አለመተዋቸውን ባየ ጊዜ በእጅጉ ተናደደና ከእቶን እሳት ውስጥ እንዲጥሏቸው አዘዘ፡፡ ቅዱሳኑም በዚያው የሰማዕትነታቸው ፍጻሜ ሆነና ነፍሳቸውን ለጌታችን አስረከቡ፡፡ እርሱም የሰማዕትነት አክሊልን አቀዳጃቸው፡፡
+ + +
አቡነ አበይዶ፡- የታላቁ አባት የአባ ዮሐኒ ደቀ መዝሙር ናቸው፡፡ አባ ዮሐኒ ዕረፍታቸው ኅዳር 5 ስለሆነና የአቡነ አበይዶም ታሪክ ከአባ ዮሐኒ ጋር የተገናኘ ስለሆነ በዚሁ ዕለት አንድ ላይ እናየዋለን፡፡ ኅዳር 4 ቀን ግን የአቡነ አበይዶ ዕረፍታቸው መሆኑን ብቻ ጠቅሰን እናልፋለን፡፡ ስንክሳሩም ስማቸውን ብቻ ጠቅሶት ያልፋል፡፡
+ + +
የደማስቆው ቅዱስ ቶማስ፡- የደማስቆው ኤጲስቆጶስ የሆነው ቅዱስ ቶማስ እስላሞች በግብጽና በሶርያ በነገሡ ጊዜ በእነርሱ እጅ ሰማዕት የሆነ ነው፡፡ እርሱም ከእስላሞቹ ከመምህኖቻቸው ውስጥ አንደኛው በተከራከረው ጊዜ ቅዱስ ቶማስ ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ሰማይንና ምድርን በውስጣቸው ያለውንም ሁሉ የፈጠረ አምላክ እንደሆነ በማስረዳት አይሎበት እስላሙን መምህር ረታው፡፡
ያም እስላም መምህር ባፈረ ጊዜ ወደ መኮንናቸው ዘንድ ሄዶ ‹‹ይህ ክርስቲያናዊ ሰው ቶማስ ሃይማኖታችንን አቃለለብን›› ብሎ ወነጀለው፡፡ አሕዛባዊው መኮንንንም ቅዱስ ቶማስን አስቀርቦ ‹‹በውኑ ሃይማኖታችንን ትነቅፋለህን?›› አለው፡፡ ቅዱስ ቶማስም ‹‹የነቀፌታ ወይም የመርገም ቃልስ ከአፌ አልወጣም ነገር ግን ክርስቶስ እውነተኛ አምላክ እንደሆነ ከእርሱም ሕግ በኋላ ሌላ ሕግ እንደማይመጣ ከመጣም ፍጹም ሐሰት እንደሆነ አጽንቼ እናገራለሁ እንጂ›› ብሎ መለሰለት፡፡ ከዚህም በኋላ መኮንኑ ‹‹የእኛስ ሕግ ከእግዚአብሔር ነውን ወይስ አይደለም?›› ብሎ ቅዱስ ቶማስን ጠየቀው፡፡ ቅዱሱም ‹‹ከእግዚአብሔር አይደለም፣ መጽሐፋችሁ ሐሰተኛ መጽሐፍ፣ ነቢያችሁም ሐሰተኛ ነቢይ ነው›› አለው፡፡ በዚህም ጊዜ መኮንኑ ተቆጥቶ ቅዱስ ቶማስን ራሱን በሰይፍ ይቆርጡት ዘንድ አዘዘ፡፡ ቅዱስ ቶማስም በዚህች ዕለት አንገቱን ተሰይፎ በሰማዕትነት በማረፍ የሰማዕትነት አክሊልን ተቀዳጀ፡፡
የቅዱሳን ሰማዕታቱ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን!

ጥቅምት 21-የእመቤታችን ወዳጅ የአቡነ አላኒቆስ ገድልና ተኣምር
https://youtube.com/watch?v=CP9lk112GkM&si=XV2e8XPqa3DgCWcZ

አባታችን ዮሐንስም ጎልጎታ ደርሰው ከቅዱሳት ቦታዎች ተባርከው ወደ አስቄጥስ ገዳም ሔዱ። በዚያም 500 ዓመት የኖረ ኹለተኛ እንጦንስ የተባለ አንድ ባሕታዊ ኣገኙ። እመቤታችንም አባ እንጦንስን ታቦተ ኢየሱስን፣ ታቦተ ኪዳነ ምሕረትን እና ታቦተ ጽዮንን እያስጠበቀችው ይኖር ነበር። አባ እንጦንስም ኣቡነ ዮሐንስን ባገኛቸው ጊዜ በልቡ ተደስቶ በመንፈሱ ረክቶ በዐይኖቼ አንተን ያሳየኝ በጆሮዎቹም ቃልህን ያሰማኝ የአባቶቻችን አምላክ እግዚአብሔር ይክበር ይመስገን፤ እመቤታችን ማርያም ከልጇ ከወዳጇ ከኢየሱስ ክርስቶስ ጋር በእጇ የሰጠችኝን ያስጠበቀችኝን እነዚኽን ታቦታት ተቀበለኝ›› ብለው ሦስቱን ጽላት ‹‹ወደ ሀገርህ ይዘህ ሒድ›› ብለው ሰጧቸው። አባታችን ዮሐንስም ‹‹…እኔ እርሱ አይደለሁም እንዴት አወከኝ?› ሲሏቸው አባ እንጦንስም ፈገግ ብለው ከሞተ ሦስት መዓልትና ሦስት ሌሊት የሆነውን ሰው በጸሎትህ ከሞት ካስነሣኸው በኋላ ከሀገርሀ ከኢትዮጵያ ከዋልድባ ገዳም ከተነሣኽ ዘጠኝ ወር ነው፤ ይኸንንም የእግዚአብሔር መላእክት ነገሩኝ መምጣቱን ተስፋ የምታደርገው ኢትዮጵያዊው ጻድቅ ከሀገሩ ዛሬ ተነሣ አሉኝ አሏቸው። አባታችን ዮሐንስም እመቤታችን ማርያምን እንዴት አገኘሃት? አሏቸው። አባ እንጦንስም ከልጇ ከወዳጇ ጋር በብርሃን መርከብ ላይ ተቀምጣ መላእክት፣ ነቢያት፣ ሐዋርያት ጻድቃን፣ ሰማዕታት ሲከቧትና በክብር በምስጋና ሲሰግዱላት ግንቦት 21 ቀን በደብረ ምጥማቅ አገኘኋት አሏቸው። እመቤታችንም ልጇን ኢየሱስ ክርስቶስን ፈቃድህን ለሚያደርጉ ለኢትዮጵያ ሕዝብና ለዓለሙ ሁሉ የመዳን ተስፋ ስጠኝ አለችው። ጌታችንም ያንጊዜ መላእክትን ከገነት ዕንጨትና ዕብነ በረድ፡ ከጎልጎታ መቃብሩና ከጌቴሴማኒ አፈር እንዲያመጡ አዘዛቸው። መላእክትም የታዘዙትን አምጥተው በሰጡት ጊዜ ጌታችን ከገነት የመጡትን ዕንጨትና ዕብነ በረድ ሦስቱን ታቦታት አድረጋቸው በማለት አባ እንጦንስ ለአባ ዮሐንስ ነገሯቸው።

አቡነ ዮሐንስም ሦስቱን ጽላት ይዘው አንዲት እንደፀሓይ የምታበራ ድንጋይ እየመራቻቸው ሰኔ 12 ቀን ጎጃም ደረሱ። ድንጋዩዋንም መንገድ እንድትመራቸው የሰጣቸው ጌታችን ነው። ከዚያም ውሮ ተብሎ የሚጠራ አንድ ባላባት ቤት ገብተው አድረው በሚገባ ተስተናግደው በቀጣዩ ቀን ድንጋዩዋ እየመራቻቸው ቅዱሳን ከነበሩበት ጫካ ወስዳ አገናኘቻቸው። ቅዱሳኑም ለአቡነ ዮሐንስ የጠበቅንልህን ይኸችን ቦታ ተረከበን የዘለዓለም ማረፊያህ ናትና› ብለው እነርሱ ወደ ኢየሩሳሌም ሔዱ። አባታችንም ታቦተ ኢየሱስን በዚኽች ገዳም ተክለው ቦታዋን መጀመሪያ በተቀበላቸው ሰው በውሮ ስም "ውራ ኢየሱስ ብለው ሰየሟት።

ከዘጠኝ ዓመትም በኋላ መልአኩ ቅዱስ ዑራኤል እየመራቸው ወደ ጣና ወስዶ ዘጌ አደረሳቸውና ታላቋን ዑራ ኪዳነ ምሕረትን ተከለ።

ከዚያ ቀጥለው ታቦተ ጽዮንን አዴት አካባቢ ተከሉ። እነዚህን ሦስት ገዳማት አቅንተው ከኖሩ በኋላ መልካም የሆነውን ተጋድሏቸውን ፈጽመው ጥቅምት 22 ቀን ዐርብ በ9 ሰዓት ዐረፉ። ከማረፋቸውም በፊት ጌታችን እመቤታችንን፣ መላእክትን፣ ቅዱሳንን ሰማዕታትን አስከትሎ መጥቶ “…ጸሎት አድርጎ መልክህን የደገመ እባብ አይነድፈውም፤ መብረቅ አይገድለውም የሚል ድንቅ የምሕረት ቃልኪዳን ገባላቸው። ዳግመኛም ስምህን የጠራውን መታሰቢያህን ያደረገውን፤ በበዓልህ ቀን ማኅሌት የቆመውን የገድልህን መጽሐፍ የጻፈውን ያጻፈውን ያነበበውን የሰማውን፣ እጅ መንሻ ለቤተ ክርስቲያን የሰጠውን እምርልሃለሁ፤ ልጆቹንም እስከ 15 ትውልድ እባርክልሃለሁ፤ በገዳምህ በውራ መብረቅ ነጎድጓድ፣ እባብ ሰውን አይገድልም የማይጸድቅ ሰው ወደ ገዳምህ አይመጣም" አላቸው።

አባታችንም ካረፉ በኋላ መነኰሳት ልጆቻቸው ሥጋቸውን ተሸክመው ከደብረ ጽዮን ኮቲ ተነሥተው ወደ ውራ ኢየሱስ ለመውሰድ ሲጓዙ በበረሓ ሣሉ መሸባቸውና ፀሓይ ገባች፣ ወዲያውም ሰባት አንበሶች መጥተው እንዳይፈሯቸው መነኰሳቱን በሰው አንደበት ካናገሯቸው በኋላ የአቡነ ዮሓንስን ዐፅም ተሸክመው ሰባት ምዕራፍ ያህል ወሰዱት። ወቅቱ ቢመሽባቸውም በእግዚአብሔር ፈቃድ ፀሓይ ግን በተኣምራት ወጣችላቸውና ውራ ኢየሱስ ገዳም በሰላም ደረሱ። ያንጊዜም ፀሓይ ገባች፤ አንበሶቹም እጅ ነሥተው ወደ ቦታቸው ተመለሱ።

አቡነ ዮሐንስ መላ ዘመናቸውን የማያዩ ዐይነ ሥውራንን እንዲያዩ፣ የማይሰሙ እንዲሰሙ፣ የማይራመዱ እንዲራመዱ በማድረግ፤ ሕሙማንን በመፈወስ፣ ሙታንን በማስነሣት በርካታ ተኣምራትን በማደረግ ወንጌልን በመስበክ ያገለገሉ ሲሆን ከዕረፍታቸውም በኋላ በርካታ ድንቅ ድንቅ ተኣምራትን አድርገዋል። ከተኣምራታቸውም አንዱ ይኸ ነው፡- ንዑድ ክቡር ልዩ በሚሆን በአባታችን ዮሐንስ የዕረፍታቸው ቀን ጥቅምት 22 ቀን አንድ ዐረማዊ እስላም ሰው ለተሳልቆና ለመዘባበት ወደ ቅድስት ቤተ ክርስቲያን ገብቶ ቈረበ። በአባታችን በዓል ዕለትም ቅዱስ ሥጋውንና ክቡር ደሙን ተቀብሎ ወጥቶ እየተቻኮለ ሔዶ ከእስላሞች መስጊድ ገብቶ በአባታችን በዮሐንስ በዓል ምክንያት የቆረበውን ቍርባን ተቀብሎ በወገኖቹ በከሃዲያኑ እስላሞች ፊት ተፋው። ወዲያውም የዚያ እስላም ሰው መላ ሰውነቱ አበጠ በንፋስ ገመድነትም ታንቆ ሰዎች እስኪያዩት ድረስ በሰማይና በምድር መካከል ተሰቀለ።

በተሰቀለበትም ቦታ ወፎችና አሞራዎች ይበሉት ጀመር፤ ሥጋውንም በሉት። በዚኽም ጊዜ ያ እስላም ድምፁን ከፍ አድርጎ ‹‹እኔ ንዑድ ክቡር ልዩ በሆነ በአባታችን በዮሐንስ አምላክ አምኛለሁ ብሎ መሰከረ። እግዚኣብሔርም የገዳማት ኮከብ በሆነው በብፁዕ ዮሓንስ ልመናና ጸሎት ፈጽሞ ይቅር አለው። ከዚኽም በኋላ ለብቻው ቀኖና ገባ የቀኖና ሥርዓቱንም ጨርሶ ንስሓ ገብቶ ከባለቤቱ ከልጆቹ ከቤተሰቦቹና ከዘመዶቹ ከጎረቤቱቹ ሁሉ ጋር የክርስትና ጥምቀትን ተጠመቀ ስሙንም ገብረ ዮሐንስ አሉት ትርጓሜውም የዮሐንስ ባለሟል ማለት ነው።

የአቡነ ዮሐንስ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን።

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥቅምት 22-ወንጌላዊው ቅዱስ ሉቃስ ዕረፍቱ ነው፡፡
+ ውራ ኢየሱስ ገዳምን የመሠረቱትና ጌታችን ከገነት ዕንጨቶች የተሠሩ ታቦታት አምጥቶ የሰጣቸው ታላቁ ጻድቅ አቡነ ዮሐንስ ዘውራ ኢየሱስ ዕረፍታቸው ነው።
+ + +
ቅዱስ ሉቃስ:-ሀገሩ አንጾኪያ ሲሆን ቁጥሩ ከ72ቱ አርድእት ነው፡፡ ከአቴናና ከእስክንድርያ ሊቃውንት የሕክምና ሙያን አጥንቷል፡፡ ከሕክምና መያው በተጨማሪ የሥዕል ሙያም ነበረው፡፡ በይህ ምክንያት በወንጌሉና በሐዋርያት ሥራ መጽሐፉ ላይ ከሌሎቹ በተለየ ሁኔታ ሥዕላዊ አገላለጽን ሲጠቀም ተስተውሏል፡፡ በእጁ የሣላቸው ቅዱሳት ሥዕላትም በተለያዩ ሀገራት ይገኛሉ፡፡
ቅዱስ ሉቃስ የሣላቸው የእመቤታችን ሥዕላት በእኛም ሀገር እንደ ደብረ ዠመዶ፣ ዋሸራና ተድባበ ማርያም፣ ደብረ ወርቅ ማርያም… ባሉ ታላላቅ ቅዱሳት ገዳማት ውስጥ ይገኛሉ፡፡ ቅዱስ ሉቃስ የከበሩ ቅዱሳን ሐዋርያትን ጴጥሮስንና ጳውሎስን ያገለግላቸው ነበር፡፡ ለታኦፊላም ወንጌልንና የሐዋርያትን ዜና የጻፈው እርሱ ነው፡፡ ቅዱሳን ሐዋርያት ጴጥሮስና ጳውሎስ በሰማዕትነት ካረፉ በኋላ በሮሜ ወንጌልን በሰፊው ሰብኳል፡፡ መልእክቶችንም ይጽፍላቸው ነበር፡፡ ጣዖት አምላኪዎችም ከክፉዎቹ አይሁድ ጋር ተማክረው በሐሰት ከሰውት በንጉሥ ኔሮን ፊት አቆሙትና ‹‹ብዙ ሰዎችን በሥራዩ ወደ ክርስትና እምነት አስገብቷልና በሞት ይቀጣ›› ብለው ጮኹ፡፡ ቅዱስ ሉቃስም በሰማዕትነት እንደሚሞት አስቀድሞ ዐውቆ ወደ ባሕር ዳርቻ በመሄድ ዓሣ የሚያጠምድ አንድ ሽማግሌ ሰው አገኘና ወንጌልን ከሰበከው በኋላ መጻሕፍቶቹንና ደብዳቤዎቹን ‹‹ወደ እግዚአብሔር መንገድ ያደርሱሃልና እነዚህን መጻሕፍት ጠብቀቸው›› ብሎ በአደራ ሰጠው፡፡ ሽማግሌውም በክብር በዕቃ ቤቱ አስቀምጦአቸው ለቀጣዩ ትውልድ አስተላልፏቸዋል፡፡
ቅዱስ ሉቃስ በንጉሡ ኔሮን ፊት በቀረበ ጊዜ ንጉሡ ‹‹በሥራይህ ሕዝቡን ሁሉ የምታስት እስከመቼ ነው?›› አለው፡፡ ቅዱስ ሉቃስም ‹‹ለሕያው እግዚአብሔር ልጅ ለጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ሐዋርያ ነኝ እንጂ እኔስ ሥራየኛ አይደለሁም›› አለው፡፡ ንጉሡም ‹‹እየጻፈች ሰዎችን የምታስት ይህችን እጅህን እቆርጣታለሁ›› ካለው በኋላ ቀኝ እጁን አስቆረጠው፡፡ ቅዱስ ሉቃስም የጌታችንን ኃይሉን ያሳየው ዘንድ ወደደና የተቆረጠች የቀኝ እጁን በግራ እጁ አንሥቶ ከተቆረጠችበት ቦታ ላይ በማገናኘት እንደ ድሮው ደኅነኛ እጅ አደረጋት፡፡ በዙሪያውም የነበሩ ሰዎች ሁሉ የንጉሡም የሰራዊት አለቃ ከነሚስቱ በአጠቃላይ ቁጥራቸው 477 ሰዎች ሁሉም በጌታችን አመኑ፡፡ ንጉሡም እጅግ ተናዶ ከቅዱስ ሉቃስ ጋር ራሶቻቸውን ይቆርጧቸው ዘንድ አዘዘ፡፡ እነርሱም ሰማዕት ሆነው የክብር አክሊልን ተቀበሉ፡፡ የቅዱስ ሉቃስንም ሥጋ በአሸዋ በተመላ ከረጢት ውስጥ አስገብተው ወደ ባሕር ጣሉት ነገር ግን በእግዚአብሔር ትእዛዝ ወደ አንድ ደሴት ደረሰና ምእመናን አግኘተውት ወስደው በክብር አኖሩት፡፡
የቅዱስ ሉቃስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!
+ + + + +
አቡነ ዮሐንስ ዘውራ ኢየሱስ:-የአባታቸው ስም የማነ ብርሃን የእናታቸው ስም ሐመረ ወርቅ ይባላል።በመጀመሪያ እናታቸው ሐመረ ወርቅን ወላጆቿ ያለ ፈቃዷ ሊድሯት ሲሉ እርሷ ግን “ደብረ ሊባኖስ ሔጄ ከአባታችን ተክለ ሃይማኖትና ከሌሎቹም ቅዱሳን መቃብር ሳልባረክ አላገባም በማለት ነሐሴ 16 ቀን ወደ ደብረ ሊባኖስ ሔደች። በዚያም ሳለች አቡነ ተክለ ሃይማኖት በራእይ ተገለጡላትና የብርሃን ምሰሶ አሳይተዋት ይኸ ለአንቺና ለባልሽ ለየማነ ብርሃን ነው› አሏት። ይኽንንም ራእይ ለሰባት ቀን የገዳሙ አባቶችና አበ ምኔቱ አባ ዳንኤል አዩት። ከዚኸም በኋላ ባለጸጋውና ሃይማኖትን ከምግባር አስተባብሮ የያዘው የማነ ብርሃን ከዘርዐ ያዕቆብ ሀገር በእመቤታችን ትእዛዝ ወደ ደብረ ሊባኖስ ሲመጣ አበ ምኔቱ አባ ዳንኤል የማነ ብርሃንን እና ሐመረ ወርቅን ኹለቱ ተጋብተው የተባረከ ልጅ እንደሚወልዱ በራእይ ያዩትን ነገሯቸው፤ ከዚኽም በኋላ በአባታችን በተክለ ሃይማኖት የዕረፍታቸው በዓል ዕለት ነሐሴ 24 ቀን ተጋቡ። እነርሱም በሃይማኖት በምግባር እግዚአብሔርን ደስ አሰኝተው ሲኖሩ እግዚአብሔር ልጅ ሰጣቸውና አቡነ ዮሓንስ ነሐሴ 24 ቀን ተፀንሰው ግንቦት 24 ቀን ተወለዱ።

የፈለገ ብርሃን ናዳ ማርያም እና የክብረ ደናግል ናዳ ቅዱስ ላሊበላ አንድነት ገዳም አበምኔት፣ የቅኔ፣ የትርጓሜ መጻሕፍት፤ የፍትሐ ነገሥት እና የባሕረ ሐሳብ መምህር የሆኑት ሊቀ ብርሃናት ቆሞስ ይባቤ በላይ ከግእዝ ወደ አማርኛ የተረገሙት የአቡነ ዮሐንስ ዘውራ ኢየሱስ ገድል እንደሚናገረው ጻድቁ በሰባት ዓመታቸው ይኸችን ዓለም ንቀው የአቡነ ተክለ ሃይማኖት ኹለተኛ ልጅ ወደሆነው አባ ጸጋ ኢየሱስ ዘንድ ሔደው 5 ዓመት እየተማሩ ተቀምጠው በ12 ዓመታቸው መነኰሱ። ከዚኽም በኋላ አቡነ ዮሐንስ ወደ ዋልድባ በመሔድ አባቶችን ማገልገል ጀመሩ። መነኰሳቱም ሌሊትና ቀን እንዲገለግሏቸው በሥጋ ቍስል ሁለንተናው
ለተላና ለሸተተ ግብሩ ለከፋ ለአንዲ መነኵሴ ሰጧቸው። በሽተኛውም መነኵሴ አቡነ ዮሐንስን ይረግማቸው አንዳንድ ጊዜም ይደበድባቸው ነበር፣ ነገር ግን አቡነ ዮሐንስ በዚህ ከማዘን ይልቅ ደስ እያላቸው ያንን ሊቀርቡት የሚያሰቅቅ በሽተኛ በማገልገል ለዓመታት አስታመመ።

እንዲሁም የዋልድባ መነኰሳትን መኮሪታ በማብሰል፣ ቋርፍ በመጫር እና ዕንጨት በመልቀም፣ ውኃ በመቅዳት ገዳማውያንን ያገለግሉ ነበር። ከዕለታትም በአንደኛው ቀን በዋልድባ የሚኖር በክፉ በሽታ ተይዞ የሞተ አንድ መነኩሴ ሞቶ ሣለ ሽታውን ፈርተው መነኰሳቱ ለመገነዝ ፈሩ፡ ነገር ግን አበ ምኔቱ ለመገነዝ ወደ ውስጥ ሲገባ አቡነ ዮሐንስ አብረው ገቡ። አቡነ ዮሐንስም ወደሞተው መነኵሲ ቀርበው አቀፉት፣ በዚኸም ጊዜ ጥላቸው ቢያርፍበት ያ የሞተው መነኵሴ አፈፍ ብሎ ከሞት ተነሣና ከሞትሁ 3ኛ ቀኔ ነው አይቶ የጎበኘኝ የለም፣ ዛሬ ግን የእግዚአብሔር ሰው የገዳማት ኮከብ የቅድስት ውራ ገዳም መነኰሳት አባት፣ የማይጠልቅ ፀሓይ፣ የማይጠፋ ፋና ወደ ሰባቱ ሰማያት ወጥቶ ከ24ቱ ካህናተ ሰማይ ጋር የሥላሴን ዙፋን የሚያጥን አባታችን ዮሐንስ ባቀፈኝ ጊዜ ነፍሴ ከሥጋዬ ጋር ፈጽማ ተዋሐደች፤ አምላክን የወለደች እመቤታችን ማርያምም ንዑድ ክቡር ቅዱስ በሆነ በዮሐንስ ጸሎት ከሞት አስነሥቶ ሕያው አደረገህ አለችኝ› ብሎ ተናገረ። ዳግመኛም እመቤታችን አባ ዮሐንስን ወደ ኢየሩሳሌም ሔደው እርሳቸውን ሲጠብቁ የኖሩትን ሦስት ታቦታት ያመጡ ዘንድ አቡነ ዮሐንስን እንዳዘዘቻቸው ተናገረ። በዚኽም ጊዜ የዋልድባ መነኰሳትና የገዳሙ አለቃ ለፍላጎታችን አገልጋይና ታዛዥ አደረግንህ ይቅር በለን ብለው ከእግራቸው ሥር ወድቀው ለመኗቸው። አባታችንም ‹‹አባቶቼ ሆይ! እናንተ ይቅር በሉኝ፡ ይህ የሆነው ስለ እኔ አይደለም፡ ስለ ክብራችሁ ነው እንጂ አሏቸው። መነኰሳቱም በትሕትናቸው ተገርመው እያለቀሱ ወደ ኢየሩሳሌም ሸኟቸው። በዚኸም ጊዜ አባታችን ዕድያቸው ገና 19 ነበር።

ባሕርን ለኹለት የከፈሉት ዳግማዊ ሙሴ አቡነ አላኒቆስ!

በውድም አርዕድ ዘመነ መንግሥት አባታችን አላኒቆስ ቅዱሳንን ይጐበኙ ዘንድ በፍጹም ፍቅርና ሰላም በአንድነት ወደሚኖሩ ወደ ዋልድባ አባቶች ዘንድ ሔደው ቅዱሳን አባቶችን ከጠየቁ በኋላ ወደ ገዳማቸው ተመለሱ፤ መነኰሳትም አብረዋቸው ነበሩ፡፡ ጊዜውም የክረምት ወራት ሐምሌ ኻያ ሰባት ቀን ነበርና የተከዜን ወንዝ ሞልቶ ስለአገኙት የአባታችን አላኒቆስ መነኰሳት ልጆች ፈጽመው በአዘኑ ጊዜ አባታችን ‹‹ልጆቼ ሆይ! እጃችሁን ዘርግታችሁ ወደ አምላካችን ጸልዩ እንጂ አትዘኑ›› አሏቸው፡፡ እነርሱም እጃቸውን ዘርግተው ጸለዩ፡፡ አባታችንም ከመነኰሳት ልጆቻቸው ጋር ጸሎታቸውን ከጨረሱ በኋላ በትረ መስቀላቸውን አንሥተው የተከዜን ውኃ በባረኩት ጊዜ ወደ ቀኝና ወደ ግራ ተከፈለ፡፡

በባሕሩም መካከል በሰላም ከተሻገሩ በኋላ መሸ፡፡ ጊዜው ዐርብ ስለነበር መነኰሳቱ ‹‹አባታችን ሆይ! ጊዜው መሽቷልና በወዴት እናድራለን?›› ብለው ጠየቁ፡፡ አባታችን አላኒቆስም ቆመው ወደ ሰማይ ተመልክተው ፀሐይን ጠቀሷት፡፡ ፀሐይም ወደ ኋላ ተመለሰች፡፡ እነርሱም ወደ አባ በአሚን ገዳም ደረሱ፡፡ ዳግመኛም ፀሐይን ጠቀሷትና በአባታችን አላኒቆስ የጸሎት ኀይል ፀሐይ ገባች፡፡ ይኽንንም ታላቅ ተኣምር የተመለከቱ ኹሉ እጅግ አድንቀው ‹‹አባታችን ሆይ! በልዩ በረከትህ ባርከን›› ብለው ኹሉም ተባረኩ፡፡ አባታችንም ‹‹ወደ ዋልድባ ገዳም ሔዳችሁ እግዚአብሔርን አገልግሉት›› ብለው ስለአዘዟቸው እነርሱም ወደ ዋልድባ ገዳም ተመለሰው የምንኵስናቸውን ሥርዐት አጽኑ፡፡

እንደ እግዚአብሔር መልካም ፈቃድ የአቡነ አላኒቆስ ዘማይበራዝዮ ገዳም ገድላቸው ታትሞ ዛሬ ወጥቷል!

ሃያ ኹለት ዓመት ተረግዞ ኖሮ በኃላ በጸሎታቸው ኃይል ፂምና ጥርስ ያለው ልጅ እንዲወለድ ያደረጉት፣ ታቦተ ጽዮንን 40 ዓመት ያጠኑ፣ አንበሳን 7 ዓመት ውኃ ያስቀዱት፣ ንግሥናን ንቀው የመነኑ ታላቅ ጻድቅ ናቸው-አቡነ አላኒቆስ። ጥቅምት 21 ቀን ዕረፍታቸው ነው፡፡

(ከነገረ ቅዱሳን አገልግሎታችን ውስጥ አንዱ ከዚኽ በፊት ያልታተሙ አዳዲስ ገድላትን ለገዳማት በማሳተም ሕዝበ ክርስቲያኑም በነፍስ በሥጋ እንዲጠቀም ለማድረግ የአቅማችንን ሞክረናል። አሁንም እግዚአብሔር ፈቅዶ የአቡነ አላኒቆስንና
በዐፄ ሱስንዮስ ዘመን የነበረውን የቤተ ክርስቲያንን ጥፋት ላለማየት ሳይወለዱ በእናታቸው ማሕፀን 7 ዓመት ከ6 ወር የቆዩትን የአቡነ አብራኒዮስን ገድል የሁለቱን ቅዱሳን ገድል ብዛት 3ሺህ ኮፒ አሳትመን ለገዳሙ ስናስረክብ እጅግ ደስታ ይሰማናል። ከጻድቁ ከበዓለ ዕረፍታቸው ከጥቅምት 21 በኋላ አ.አ ላይ ገድሉ የሚሸጥበትን ቦታና ሌሎች ተያያዥ ጉዳዮችን እንገጥላችኋለን።)

በድጋሚ የአቡነ አላኒቆስ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን!

አቡነ ዐሥራተ ወልድ

አቡነ ዐሥራተ ወልድ በዳሞት አውራጃ ልዩ ስሟ እነሴ በምትባል ቦታ በዐፄ ሠርጸ ድንግል ዘመነ መንግሥት በ1584 ዓ.ም ተወለዱ። አባታቸው ፃማ ክርስቶስ እናታቸው ፅጌ ማርያም ይባላሉ። ኹለቱም በሕገ እግዚአብሔር ጽንተው የሚኖሩ በሃይማኖት በምግባር የተመሰገኑ በተጋድሎ በትሩፋት የታወቁ ክርስቲያኖች ነበሩ" ነገር ግን ልጅ ስላልነበራቸው እንደ ዘካርያስና ኤልሳቤጥ የተባረከ ልጅ ይሰጣቸው ዘንድ ሁልጊዜ እግዚአብሔርን በጸሎት ይጠይቁ ነበር አምላክን የወለደች ክብርት እመቤታችንንም ይማጸኗት ነበር።

ኹለቱም እግዚአብሔርን የሚፈሩ በምድራዊ ሀብትም የበለጸጉ ነበሩ፤ ለድኖችና ለምስኪኖች አብዝተው ይመጸውቱ ስለነበር ከጾማቸው በኋላ ያለ ድኖችና ምስኪኖች ብቻቸውን አይመገቡም ነበር። እግዚአብሔርም ጸሎት ልመናቸውን ተቀብሎ የተባረከ ልጅ ይሰጣቸው ዘንድ ወደደ። ከዕለታትም በአንደኛው ቀን የእግዚአብሔር ሰው ለጽጌ ማርያም ታይቶ “ዝናው በአራቱ ማዕዘን ኹሉ የሚደርስ በሕይወተ ሥጋ እያለ የብዙ ሰዎችን ነፍስ በጸሎቱ ከኀጢአት ወደ ጽድቅ የሚያወጣ ወደ ሰማይም ወጥቶ የሥላሴን ምሥጢር የሚያይ የተባረከ ልጅን ትወልጂ ዘንድ አለሽና ደስ ይበልሽ በማለት ካበሠራት በኋላ አቡነ ዐሥራተ ወልድ ሰኔ ሃያ ቀን ተወለዱ።

ጻድቁም በተወለዱ በስምንተኛ ቀናቸው ለአብ ምስጋና ይገባል ለወልድ ምስጋና ይገባል ለመንፈስ ቅዱስ ምስጋና ይገባል›› ብለው ፈጣሪያቸውን አመስግነዋል። እስከ ዐሥራ ኹለት ዓመታቸውም ድረስ ውኃ በመቅዳት ዕንጨት በመስበር ወላጆቻቸውን ካገለገሉ በኋላ ወላጆቻቸው ወደ ታላቁ ጻድቅ ወደ አቡነ ተጠምቀ መድኅን ዘንድ ወስደው እንዲያስተምሩላቸው አደራ ብለው ሰጧቸው።

አቡነ ተጠምቀ መድኀንም ዐሥራተ ወልድን ተቀብለው የቅዱሳት መጻሕፍትን ምሥጢር ኹሉ አስተማሯቸው። በሚማሩበትም ጊዜ መንፈስ ቅዱስ በአፋቸው ያቀብላቸው ስለነበር አስቀድመው የተማሩ ይመስሉ ነበር። በሦስት ዓመትም ውስጥ መጻሕፍተ ብሉያትን መጻሕፍተ ሐዲሳትን መጻሕፍተ መነኰሳትን፣አዋልድ መጻሕፍትንም ኹሉ ከነትርጓሜያቸው ከአቡነ ተጠምቀ መድኅን ተምረው እግዚአብሔርም ከሐሰት መጻሕፍት ከሟርት ከጥንቆላ መጻሕፍት በቀር ያልገለጠላቸው የመጻሕፍት ምሥጢር የለም። የመላእክትንና የቅዱስ ያሬድንም ዜማ ገለጠላቸው።

ከዚኽም በኋላ አቡነ ዐሥራተ ወልድ ለመመንኰስ ወላጆቻቸውን አስፈቅደው ከመምህራን ጋር ወደ ታላቁ ገዳም ወደ ደብረ ዳሞ ሔደው በዚያም መነኮሳቱን እያገለገሉ ለ25 ዓመታት ያህል በተጋድሎ ከኖሩ በኋላ በዐፄ ፋሲል ዘመን መንግሥት በ40 ዓመታቸው በ1624 ዓም መንኰሱ። ከሊቀ ጳጳሱ ከአቡነ ሚካኤልም እጅ የቅስና ማዕረግ ተቀበሉ። ከዚኽም በኋላ ከመምህራቸው ከአቡነ ተጠምተ መድኅን ጋር ወደ ጋሾላና ጉሓን ገዳማት ሔደው ተጋድሏቸውን ጨምረው መጾም መጸለይን አበዙ። ወደ ተራራ ሔደው ዳዊት ሲያነቡ ያድራሉ፣ ምሥራቅም ዙረው እምስት መቶ ጊዜ ይሰግዳሉ፤ ወደ ምዕራብም ዙረው አምስት መቶ ጊዜ ይሰግዳሉ፤ ወደ ሰሜንም ዙረው አምስት መቶ ጊዜ ይሰግዳሉ ወደ ደቡብም ዙረው እምስት መቶ ጊዜ ይሰግዳሉ፤ እንዲህም እያደረጉ በየዕለቱ ኹለት ሺህ ይሰግዱ ነበር። ላባቸው እንደ ውኃ ፈስሶ ምድርን እስኪያርስ ድረስ ይሰግዳሉ፤ የቆሙበትም ምድር እንደ ጉድጓድ ይጎደጉዳል። እንደዚህ ባለ ታላቅ ተጋድሎ ጸንተው ብዙ ዘመን ኖሩ። የጌታችንንም ዐርባ ጾም ምንም ሳይቀምሱ በርባውን ቀን ይጾሙ ነበር።

ከዚኸም በኋላ አቡነ ዐሥራት ወልድ ጃባ በሚባለው ቦታ ዐሥራ አንድ ዓመት በተጋድሎ ኖሩ። አባታችን ያከብሯት የነበረች ቅዱስ ሉቃስ የሣላት የክብርት እመቤታችን ሥዕል በዚያ ነበረችና እርሷም ድንቅ ድንቅ ተኣምራትን ታደርግላቸው ነበር። ጃባ በምትባል ቦታም ዘወትር ታነጋግራቸው ነበር። በአንደኛውም ሌሊት ተኝተው ሳሉ አምላክን በድንግልና የወለደች ክብርት እመቤታችን ተገልጣላቸው ልጄ ወዳጅ ዐሥራተ ወልድ ሆይ! በጸሎትና በልመናህ የጃባ ሰዎች ኹሉ ይድናሉ፣ በቃልህ ክርስቶስን አምነው በእጅህ ቅዱስ ሥጋውንና ክቡር ደሙን ይቀበላሉ አለቻቸው።

ከዚኽም በኋላ የታዘዘ የእግዚአብሔር መልአክ ለኹለቱም ቅዱሳን ተገልጦላቸው አቡነ ተጠምቀ መድኅንን ወደ ጋዝጌ እና ወደ መተከል ሔደው የከበረች ወንጌልን እንዲያስተምሩ ሲያዛቸው አቡነ ዐሥራተ ወልድን ደግሞ ወደ ጫራ ምድር ሔደው በዚያ ወንጌልን ይሰብኩ ዘንድ አዘዛቸው። ኹለቱም ቅዱሳን እርስ በርሳቸው በመንፈሳዊ ሰላምታ እጅ ተነሣሥተው ለሐዋርያዊ አገልግሎት ተለያይተው ወደታዘዙባቸው ቦታዎች ሔዱ። አባታችን ዐሥራተ ወልድም እየጸለዩ ስምንት ዓመት ከስድስት ወር በርበር በምትባል በረሓ ውስጥ ሳሉ በአራቱም ማዕዝናት እየተዘዋወሩ በምሥራቅ አንድ ሽህ በምዕራብ አንድ ሺህ በሰሜን አንድ ሺህ በደቡብ አንድ ሺህ ጊዜ ይስግዱ ጀመር የክብር ባለቤት ጌታችን አምላካችን ኢየሱስ ክርስቶስም በዚህ ጊዚ ተገልጦላቸው ወዳጀ ዐሥራተ ወልድ ሆይ! ለምን ሥጋህን እንደዚህ አደከምህ አላቸው አባታችንም ጌታ ሆይ! ኀይላቸውን በስግደት ቀንና ሌሊት በመትጋት የሚያደክሙ በመንግሥትህ እይደሰቱምን በዓለም የደከመ ለዘለዓለም ይድናል ጻድቃን ዳግመኛም በብዙ ድካምና መከራ ወደ እግዚአብሔር መንግሥት እንገባ ዘንድ ይገባናል እንዳለ በማለት መለሱ። ጌታችን መድኀኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ " ድካምህ በከንቱ አትቀርም በሰማያውያን መላእክት በተባረኩጻድቃን ድል በነሱ ሰማዕታት ንጹሐን በሚሆኑ ደናግል በፍጹማን መነኰሳት ፊት የድካምህን ዋጋ እሰጥሃለሁ። እንግዲህ ከዛሬ ጀምረህ ወደ ኣዘዝኩህ ቦታ ሒድ፣መንግሥተ ሰማያትም ቀርባለች እያልህ የመንግሥትን ወንጌል አስተምር፣ ኃይሌ ከአንተ ጋር ይኖራልና ብሎ አዘዛቸው። ጌታችን ይህን ሲነግራቸው አውሎ ነፋስ መጥቶ ጉርብ ወደ ምትባለው ዋሻ ወስዶ አደረሳቸው።

በሥራ የሚኖሩ የሀገሩ ሰዎችም የአባታችን ዐሥራተ ወልድን መምጣት ሰምተው ተቆጥተው በአባታችን ላይ በጠላትነት ተነሡባቸው፣ ጋሻቸውንና ጦራቸውን ይዘው የመጡ ቢሆንም አባታችን ግን የከበረች የክርስቶስን ወንጌል አስተምረው አሳምነው አጠመቋቸው። የጫራንም ሕዝብ አምስት ዓመት ካስተማሯቸው በኋላ ዳግመኛ የሻሽናን ሕዝብ ያስተምሯቸው ዘንድ የእግዚአብሔር መልአክ እየመራው ሻሽና አደረሳቸው። አባታችን በዚያም የሀገሩን ሕዝብ አስተምረው አጠመቁ።

የጐንደር ንጉሥ ጻድቁ ዮሐንስ የአባታችን ዐሥራተ ወልድን ቅድስናና ገድል በሰማ ጊዜ ወደ እርሱ ያመጧቸው ዘንድ መልእክተኞችን ላከ፤ መልእክተኞችም አባታችንን በሻሽና አገኟቸው፤ አባታችን ግን መልእክተኞቹን ‹‹ልጆቼ እኔ ኃጢአተኛ ስሆን ከጐንደር እስከ ሻሽና ንጉሡ ምን ብሎ ላካችሁ?›› አሏቸው። ይኸንንም ተናግረው የንጉሥን ጭፍራ ወደ እናንተ እስክመለስ ድረስ ከዚኸ ጠብቁ›› ብለው ወደ ንጉሡ ዘንድ ከመሔዳቸው በፊት ወደ ጸሎት ቤት ገብተው ከዳዊት መዝሙር ጸለዩ።

ጸሎታቸውንም ከፈጸሙ በኋላ አባታችን ወደ እነርሱ ተመልሰው ‹‹እኔ ሽማግሌ ሰው ነኝ ወደ ጐንደር ለመሔድ አልችልም›› አሏቸው። እነርሱም ‹አባታችን ሆይ! አንተ ከእኛ ጋር ካልሔድህ ተመልሰን አንሔድም›› አሉ። አባታችንም እጅግ አዝነው "ልጆቼ ሒዱ እኛ እርሰ በእርሳችን በንጉሡ ቤት እንገናኘለን አሏቸውና ተመልስው ሔዱ ተመልስው ከሔዱ በኋላ ወደ ንጉሡ ቤት ቢደርሱ አባታችንን ከንጉሡ ጋር ተቀምጠው አገኟቸው ።የንጉሡ መልእክተኞችም ለንጉሡ " እኛ ከሻሽና ከተነሣን እስከዚህ ዘጠኝ ቀናችን ነው ይኽ አባት የሚያስደንቅ ተኣምር እያደረገ በየት አለፈን? " ብለው እጅግ ተገረሙ ።ንጉሡም ይኽን ድንቅ ተኣምር

በስማ ጊዜ ከአባታችን እግር ሥር ሰገደ አቡነ ዐሥራተ ወልድንም አባቴ ሆይ አስተምረህ ላሳመንኽውና ለአጠመቅኽው ሕዝብ ታቦትን ወስደህ ቤተክርስቲያን ሥራ ከታቦታትም የወደዱኻውን ምረጥ ።በማለት ጠየቃቸው። ብፁዕ አባታችን ዐሥራተ ወልድም በጣም የምወዳት እንደ ምግብ የምመገባት እንደ መጠጥ የምጠጣት እንደ ልብስ የምለብሳት፣ እንደ ምርጉዝ የምደገፋት በፍቅሯ የምረካባት የኪዳነ ምሕረት ታቦት ናትና እርሷን እወዳታለሁ›› ብለው መረጡ፤ ንጉሡም ቃላቸውን ሰምቶ ታላቅ ደስታ ተደሰተ ፈቀደላቸውም።

ከዚኽም በኋላ አቡነ ዐሥራተ ወልድ ወደ ኢየሩሳሌም ሔደው በዚያ ጌታየ ሆይ መሰቀልህን በቅዱሳት መጻሕፍት ሰማሁ ይኽን በዐይኔ አሳየኝ›› እያሉ አንድ ዓመት ቆመው ጸለዩ። የክብር ባለቤት ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስም ለአባታችን ተገለጠላቸውና መጀመሪያ አይሁድ እንዴት እንደሰቀሉት የእሾኽ አክሊልን እንደአቀዳጁት፣ ጐኑን በጦር እንደተወጋ አሳያቸው። አቡነ ዐሥራተ ወልድም የጌታችንን ስቅለት በተመለከቱ ጊዜ እጅግ ደንግጠው ወደቁ።

በዚያን ጊዜም ጌታችን ወደ እርሳቸው መጥቶ ልታይ የማትችለውን ዕለተ ዐርብ ለምን ለመንከኝ? እንግዲህ ተነሣና ወደ ሀገርህ ተመለስ የሰበሰብሃቸው መንጋዎችህ አንተን በማጣታቸው ተበትነዋልና» አላቸው። ከዚኽም በኋላ ጌታችን ታላቅ የምሕረት ቃልኪዳን ገብቶላቸው በክብር ዐረገ። አባታችን ዐሥራተ ወልድም ከገዳማቸው ወጥተው ወደ ኢየሩሳሌም ሔደው አንድ ዓመት ከቆዩ በኋላ በትንሣኤ ዕለት ቅዱስ ሥጋውንና ክቡር ደሙን ተቀብለው በመንፈስ ቅዱስ ኃይል ተመስጠው ካህናት ጸሎተ ቅዳሴውን ሳይጨርሱ ገዳማቸው ዙርዙር ኪዳነ ምሕረት ደረሱ።

ከዚኽም በኋላ አባታችን ጉርብ በምትባል ዋሻ ውስጥ በአድያም ሰገድ ኢያሱ ዘመን ቤተ ክርስቲያንን ሠርቶላቸው መቶ ዐሥር ዓመት ከኖሩና ጌታችንም ታላቅ የምሕረት ቃልኪዳን ከገባላቸው በኋላ የጥቅምት ወር በባተ በሃያ አንድ ቀን ከዚኽ ዓለም ድካም በሰላም ዐርፈዋል።

የአቡነ ዐሥራተ ወልድ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን።

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥቅምት 21-አምላክን በድንግልና የወለደች እመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም ተአምራት አድርጋ ደቀ መዝሙር ማትያስን ከእሥር ቤት ያዳነችበት ዕለት ነው፡፡
+ ታላቅ ጻድቅ አቡነ አላኒቆስ ዕረፍታቸው ነው፡፡
+ ነቢዩ ቅዱስ ኢዩኤል ዕረፍቱ ነው፡፡
+ ጌታችን ከሞት ያስነሣው አልዓዛር የሥጋው ፍልሰት ሆነ፡፡
+ ዳግመኛም በዚህች ዕለት ዳግማዊ ቆስጠንጢኖስ በተባለው በንጉሣችን በዐፄ ዳዊት ዘመን የነበሩትና ከእርሱም ጋር መልካም ግንኙነት የነበራቸው የኢየሩሳሌሙ አባ ዮሐንስ ዐርፈዋል፡፡
ነቢዩ ቅዱስ ኢዩኤል፡- ይኸውም ቅዱስ ነቢይ የእስራኤልን ልጆች የሚያስተምርና የሚገሥጻቸው ነበር፡፡ ስለ ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በኢየሩሳሌም መኖርና የሕይወትን ትምህርት ማስተማሩን በትንቢት ተናግሯል፡፡ ደግሞም በጌታችን ላይ ይደርበት ዘንድ ስላለው መከራው ትንቢት ተናገረ፡፡ በሐዋርያት፣ በሰባ ሁለቱ አርድእትና በሠላሳ ስድስቱ ቅዱሳት አንስት ላይ የመንፈስ ቅዱስን መውረድ እንዲህ ሲል ተናገረ፡- ‹‹በሥጋዊ በደማዊ ሰው ሁሉ ከመንፈሴ አሳድርበታለሁ፤ ሴቶች ልጆቻችሁና ወንዶች ልጆቻችሁ ትንቢትን ይናገራሉ፣ አለቆቻችሁ ሕልምን ያልማሉ ጎልማሶቻችሁም ራእይን ያያሉ፡፡ ያንጊዜም ከተራራው ማር ከኮረብታውም ወተት ይፈሳል በቤተ እግዚአብሔር አጠገብ ካሉ ከይሁዳ አገሮች ሁሉ ምንጩ ከላይ ወደታች ይፈሳል፡፡››
ነቢዩ ኢዩኤል ዳግመኛም ሙታን በሚነሡ ጊዜ ስለሚሆነው የፍርድ ሰዓት ትንቢት ሲናገር ‹‹ፀሐይና ጨረቃ ይጨልማሉ፣ ከዋክብትም ብርሃናቸው ይጠፋል›› አለ፡፡ ነቢዩ የትንቢቱን ወራት ከፈጸመ በኋላ እግዚአብሔርን አገልግሎ በዚህች ዕለት በሰላም ዐርፏል፡፡ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
የቅዱስ አልዓዛር የሥጋው ፍልሰት፡- ይኸውም ቅዱስ አልዓዛር ከሞተ ከ4 ቀን በኋላ ጌታችን ከሞት ያስነሣውና ተአምሩን ያደረገለት ሲሆን እርሱም ወንጌልን እየሰበከ ልዩ ልዩ ተአምራትን እያደረገ ክርስትናን አስፋፍቷል፡፡ በተሾመባት ቆጵሮስ ከተማም የመጀመሪያው ጳጳስ በመሆን እግዚአብሔርን ሲያገለግል ኖሮ መጋቢት 17 ቀን በሰማዕትነት ዐርፏል፡፡
ቅዱስ አልዓዛር በሰማዕትነት ካረፈ ከብዙ ዘመን በኋላ ከክርስቲያን ነገሥታት መካከል አንዱ የቅዱስ አልዓዛር ሥጋው በቆጵሮስ እንዳለ በሰማ ጊዜ ከቆጵሮስ ደሴት ወደ ቁስጥንጥንያ አፈለሰው፡፡ ሊያፈልሱትም በወደዱ ጊዜ በከበረ የድንጋይ ሣጥን ውስጥ ሆኖ በምድር ውስጥ ተቀብሮ አገኙት፡፡ በላዩም እንዲህ የሚል ጽሑፍ ነበረ፡- ‹‹ይህ በመቃብር ውስጥ አራት ቀን ከኖረ በኋላ ከሙታን ለይቶ ላስነሣው ክብር ይግባውና የጌታችን የኢየሱስ ክርስቶስ ወዳጁ የሆነ የቅዱስ አልዓዛር ሥጋ ነው፡፡›› ይህንንም ጽሑፍ ባነበቡ ጊዜ ደስ ተሰኝተው ተሸክመው ወደ ቁስጥንጥንያ አገር ወሰዱት፡፡ ካህናቱም ሁሉ በዝማሬ በክብር ተቀበሉት፡፡ ባማረ ቦታ አስቀምጠውት በዚህች ዕለት በዓሉን አደረጉለት፡፡ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
የኢየሩሳሌሙ አባ ዮሐንስ፡- ከደጋግ ክርስቲያን ቤተሰብ ተወልደው የቤተ ክርስቲያንን ትምህርት ተምረው ነው ያደጉት፡፡ በቅስና ማዕረግ ቤተ ክርስቲያንን ሲያገለግሉ ኖረዋል፡፡ አባ ዮሐንስ በጾም በጸሎት ምጽዋትም በመሥጠት፣ድኆችን በመርዳትና በስብከታቸው በእጅጉ ይታወቃሉ፡፡ ከብዙ ተጋድሎአቸውም በኋላ የኢየሩሳሌም ሊቀ ጳጳሳት ሆኑ፡፡ ሰውም ስለ ቅድስናቸው በጣም ይወዳቸው ነበር፡፡ ጻድቁ እግዚአብሔርን በትጋት እያገለገሉ ሳለ የእስክንድርያው ሊቀ ጳጳሳት አባ ማርቆስ አባ ዮሐንስን ወደ ኢትዮጵያ በመላክ ዐፄ ዳዊትን እንዲለምኗቸው ነገሯቸው፡፡ እስላሞች በእስክንድርያ እያመፁ ሲያስቸግሩ የኢትዮጵያው ንጉሥ ዐፄ ዳዊት ሄዶ ፈጅቷቸው ነበር፡፡ ከዚህም በኋላ ዳግመኛ ዐፄ ዳዊት እስላሞችን እንዳይፈጃቸው መልአክት ይነግሩት ዘንድ ሊቀ ጳጳሳት አባ ማርቆስን የምስር አገሩ ንጉሥ ጠየቃቸው፡፡
አባ ማርቆስም ወደ ኢትዮጵያው ንጉሥ ዐፄ ዳዊት የሚላኩ ሰዎችን ከመኳንንቱና ከኤጲስ ቆጶሳቱ ከሀገር ታላላቅ ሽማግሌዎች ጋር ተማክሮ የኢየሩሳሌምን አባ ዮሐንስንና የምስሩን አገር አባ ሳዊሮስን በአስተዋይነታቸው፣ በዕውቀታቸውና በቅድስናቸው መርጠዋቸው ወደ ኢትዮጵያ ላኳቸው፡፡ እነዚህም ሁለት ቅዱሳን ታዛዥ ሆነው ወደ አገራችን መጡ፡፡ ንጉሡ ዐፄ ዳዊትም መምጣታቸውን በሰማ ጊዜ እጅግ ደስ ብሎት አሽከሮቹን አስከትሎ ወጥቶ ሄዶ አክብሮ ተቀበላቸው፡፡ ከእነርሱም በረከትን ተቀበለ፡፡ እነርሱም የአባ ማርቆስን ደብዳቤ ሰጡት፡፡ ዐፄ ዳዊትም ደብዳቤውን ተቀብሎ አንብቦ ለሊቀ ጳጳሳቱ ቃል ታዛዥ መሆኑን ገለጠላቸው፡፡ ከዚህም በኋላ አባ ዮሐንስና አባ ሳዊሮስን ወደ ሀገረ ስብከታቸውና ሕዝባቸው ተመልሰው ይሄዱ ዘንድ አልተዋቸውም ስለ ቅድስናቸውና ስለ ትምህርታቸው ጣዕም በጣም ወዷቸዋልና በእርሱም ዘንድ እንደ መላእክት ሆነዋልና፡፡ ከጥቂት ወራትም በኋላ አባ ዮሐንስን ከዚህ ዓለም ድካም ያሳርፋቸው ዘንድ እግዚአብሔር ወዷልና ጥቂት ሕማም ካገኛቸው በኋላ ዐርፈዋል፡፡ የአባ ዮሐንስ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን!
+ + +
እመቤታችን ለሐዋርያው ማትያስ ያደረገችለት ተአምር፡- የከበሩ ቅዱሳን ወንጌልን በዓለም ዞረው ይሰብኩ ዘንድ ዕጣ ሲጣጣሉ ለቅዱስ ማትያስ ዕጣ የደረሰው ሰውን ወደሚበሉ ሰዎች አገር ነበር፡፡ ይህችም ሀገር እስኩቴስ የተባለች ሩሲያ እንደሆነች የቤተ ክርስቲያን ታሪክ ጸሐፊዎች ፍንጭ ሰጥተዋል፡፡
ማትያስም እነዚህ ሰውን የሚበሉ ሰዎች አገራቸው እንደደረሰ ዐይኑን አውልቀው አሠሩት፡፡ ምግባቸውም የመጻተኛ ሰው ሥጋ ነው፡፡ በልማዳቸው መሠረት መጻተኛን ሰው ገና እንደያዙት ዐይኖቹን ዐውልቀው በእሥር ቤት ያኖሩታል፡፡ እስከ 30 ቀንም ድረስ ሳር እያበሉ ያስቀምጡትና በ30ኛው ቀን አውጥተው አርደው ይበሉታል፡፡ ሐዋርያው ማትያስንም በልማዳቸው መሠረት ዐይኖቹን አውልቀው አሠሩት፡፡ ሐዋርያውም በእሥር ቤት ሆኖ በዚያ ላይ ዐይኖቹን ታውሮ ሳለ በጭንቅ ወደ ጌታችንና ወደ እመቤታችን ይለምን ነበር፡፡ ነገር ግን እመብርሃንና ልጇ መድኃኔዓለም 30ኛው ቀን ሳይፈጸም ሐዋርያው እንድርያስን ወደ እርሱ ላኩለት፡፡ ማትያስም ዐይኑን ፈወሱለትና ማየት ቻለ፡፡
እንድርያስም በተዘጋው በር በተአምራት ገብቶ አሥርቤቱ ውስጥ ያሉ እሥረኞችን በስውር አውጥቶ ከከተማው ውጭ ካስቀመጣቸው በኋላ ሁለቱ ሐዋርያት ተመልሰው ሰውን ለሚበሉት ሰዎች ተገለጡላቸው፡፡ እነርሱም ይዘው በአንገታቸው ገመድ አግብተው ለ3 ቀን በሀገራቸው ጎዳናዎች ላይ ሁሉ ጎተቱዋቸው፡፡ ሁለቱም ሐዋርያት በጸሎታቸው ከእሥር ቤቱ ምሰሶ ሥር ውኃ አፈለቁና ውኃው ሀገራቸውን ሁሉ እስኪያጥለቀልቅና ሰዎቹንም እስከ አንገታቸው ድረስ እስከሚደርስ ሞላ፡፡ ሁሉም በተጨነቁ ጊዜ ሁለቱ ሐዋርያት በፊታቸው ተገለጡና ‹‹በጌታችን እመኑ ትድናላችሁ›› በማለት ወንጌልን ሰብከውላቸው አሳመኗቸው፡፡ ምሥጢራትንም ሁሉ ገለጡላቸው፡፡ ደግሞም የአራዊት ጠባይን ከሰዎቹ ያርቅላቸው ዘንድ ወደ ጌታችንና ወደ ተወደደች እናቱ ከጸለዩ በኋላ በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አጠመቋቸው፡፡ ያ የአውሬነት ጠባያቸውም ጠፍቶላቸው የዋህ፣ ቅንና ሩኅሩኆቸ ሆኑ፡፡ ሐዋርያትም ሃይማኖትን እያስተማሯቸው 30 ቀን አብረዋቸው ከተቀመጡ በኋላ አገልጋይ ኤጲስ ቆጶሳትን፣ ካህናትንና ዲያቆናትን ሾመውላቸው ወደ ሌላ ሀገር ሄዱ፡፡

ለሐዋርያት ሞገሳቸው ጣዕመ ስብከታቸው የኾነች ክብርት እመቤታችን ለእኛም ትለመነን!

የአቡነ ዮሐንስ ሐጺር የሥጋው ፍልሰት፡- ይኸኸም የሥጋው ፍልሰት የሆነው በቁልዝም ገዳም ካረፈ በኋላ ነው፡፡ ለአባቶች ሊቃ ጳጳሳት 48ኛ የሆነው አባ ዮሐንስ ወደ አስቄጥስ ገዳም በሄደ ጊዜ መነኮሳት ‹‹የቅዱስ ዮሐንስ ሐጺርን ሥጋውን አፍልሰን በዚህ በቤተ ክርስቲያኑ ሥጋው ባለበት ለፈጣሪያችን እንስገድ›› አሉት፡፡ የአቡነ ዮሐንስ ሐጺር ሥጋው ይጠበቅ የነበረው የኬልቄዶንን ጉባኤ በሚቀበሉ ከሃዲያን ነበር፡፡ አባ ዮሐንስም መልእክት ጽፎ ወደ ቁልዝም አገር ቢልክም እነዚህ ከሃድያን የቅዱሱን ሥጋ ከለከሏቸው፡፡ ነገር ግን ሥጋው ያለበትን ቦታ አዩት፡፡

ከጥቂት ቀን በኋላ ከታላላቅ ዐረቦች ወገን የሆነ ለቁልዝም አገር መኮንን ሆኖ ተሾመ፡፡ እርሱም ለአገሪቱ ኤጲስ ቆጶስ ለአባ ሚካኤል ወዳጁ ነው፡፡ አባ ዮሐንስም ይህንን ሲሰማ ስለ ቅዱስ ዮሐንስ ሐጺር የሥጋው ፍልሰት መነኮሳትን እንዲረዳቸው ለአባ ሚካኤል መልአክት ላከ፡፡ አባ ሚኤልም ከከሃድያን እጅ ሊወጣ መሆኑን አስቦ ደስ አለው፡፡ ጉዳዩንም ወዳጁ ለሆነው መኮንን ነገረውና ሁለቱም መነኮሳቱን አስከትለው ወደ ገዳሙ ሄዱ፡፡ መኮንኑም መነኮሳቱን ይዞ ወደ ገዳሙ እንዴት እንደሚገባ ካሰበ በኋላ መነኮሳቱን ከላይ የዐረቦቹን ልብስ አስለብሶ ብዙ ፈረሰኞችን ይዞ ቁልዝም ገዳም ደረሱ፡፡ መኮንኑም በዚያ የሚኖረውን የመለካውያንን ኤጲስቆጶስ ‹‹በዚህች ሌሊት በዚህ ገዳም ማደር እፈልጋለሁና ያንተን መነኮሳት ከገዳሙ አስወጣቸው›› ብሎ አዘዘው፡፡ ኤጲስቆጶሱም እንደታዘዘው አደረገ፡፡ ከዚህም በኋላ መነኮሳቱ የቅዱስ ዮሐንስ ሐጺርን ሥጋ ይዘው ወደ ምስር አገር ከደረሱ በኋላ አስቄጥስ ገዳም ደረሱ፡፡ የአባ መቃርስ ገዳም መነኮሳትም ወንጌልን፣መስቀሎችን፣ መብራቶችን ይዘው እየዘመሩ በታላቅ ክብር ተቀበሏቸው፡፡ ወደ አባ መቃርስ ሥጋም አቅርበውት የቁርባን ቅዳሴን ቀደሱ፡፡ በቅዳሴው ላይ ቅዱስ ወንጌል በተነበበ ጊዜ ታላቅ የሆነ ድንቅ ተአምር ተፈጸመ፡፡ ቤተ ክርስቲያኒቱ ሁለመናዋ በሰማያዊ ብርሃን ተጥለቀለቀች፡፡ ከቶ እንደ እርሱ ሆኖ የማያውቅ በጎ መዓዛም ሸተተ፡፡ ይህም ተአምር ለ7 ቀናት ቆየ፡፡

ከዚህም በኋላ የቅዱስ ዮሐንስ ሐጺርን ሥጋ ወደ ራሱ ቤተ ክርስቲያን በክብር ወስደው ሲያኖሩት አሁንም ድንቅ ድንቅ ተአምራት ተፈጽመው ታዩ፡፡ አባ ማርቆስም የእስክንድርያ አገር ታላላቅ ሰዎችን አስከትሎ ወደ ቤተ ክርስቲያኑ ገብቶ የቅዱስ ዮሐንስ ሐጺርን ሥጋ የተጠቀለለበትን ሰሌን ገልጦ ሲሳለመው ታላቅ መብረቅና ነጎድጓድ ሆነ፡፡ ወዲያውም በቤተ ክርስቲያን ውስጥ ያሉት ሁሉም ደንግጠው ወደቁ፡፡ ሊቀ ጳጳሳቱም ሰሌኑን መልሶ ሥጋውን በጠቀለለ ጊዜ ሰላም ሆነ፡፡ እነርሱም እንዲህ እያሉ ቅዱስ ዮሐንስ ሐጺርን አመሰገኑት፡- ‹‹ፈጣን ደመና ሆነህ የመንፈስ ቅዱስን ዝናብ የተሸከምህ፣ ሠለስቱ ደቂቅ ወዳሉበት ወደ ባቢሎን የሄድህ፣ በላይ ባደረ በመንፈስ ቅዱስ ኃይል ወደ እስክንድርያ የተመለስህ፣ ሁለተኛም ወደ ቁልዝም አገር የሄድህ፣ የጣዖታትን ቤቶች አፍርሰህ ሃይማኖትን የሰበክህ፣ ሕሙማንን የፈወስህ አጋንንትን ያወጣህ ወደ ርስትህም የተመለስህ አንተ የበረከት ማደሪያ ነህ›› እያሉ አመሰገኑት፡፡

የቅዱስ ዮሐንስ ሐጺር ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥቅምት 20 -ታላቁ ጻድቅ አቡነ ዮሐንስ ሐፂር ዕረፍቱ ነው፡፡
+ ዳግመኛም በዚኽች ዕለት ነቢዩ ቅዱስ ኤልሳዕ ዓመታዊ መታሰቢያ በዓሉ ነው፡፡

አቡነ ዮሐንስ ሐፂር፡- አቡነ ዮሐንስ ሐጺር ቁመታቸው አጭር ስለነበር ‹‹ዮሐንስ ሐጺር›› አጭሩ ዮሐንስ ተብለዋል፡፡ በ309 ዓ.ም ከተወለዱ በኋላ በ18 ዓመታቸው አስቄጥስ ገዳም ገቡ፡፡ አበምነቱ አባ ባይሞይ የምንኩስና ኑሮ እጅግ ከባድ መሆኑን በመንገር ወደ ቤታቸው እንዲመለሱ ቢመክሯቸውም እሳቸው ግን በቁርጥ ሀሳብ ወሰኑ፡፡ አባ ባይሞይ ግን የዚህን ወጣት ዕጣ ፈንታ ግለጥልኝ ብለው ሱባኤ ያዙ፡፡ የታዘዘ መልአክም መጥቶ ‹‹እርሱ የተመረጠ ዕቃ ይሆናልና ተቀበለው ብሎሃል›› ብሎ ነገራቸው፡፡ እንደታዙትም ተቀበሉት፡፡ አቡነ ዮሐንስም ገዳሙ እንደገቡ በብዙ ተጋድሎ ሲኖሩ ምንጣፍ ሳያነጥፉ መሬት ላይ ነበር የሚተኙት፡፡

አባታችን በታዛዥነታቸው በእጅጉ ይታወቃሉ፡፡ ይህንንም ለመፈተን አንድ ቀን አባ ባይሞይ የደረቀ እንጨት አንስተው ለአቡነ ዮሐንስ ሰጧቸውና ‹‹ይህን ደረቅ እንጨት ትከለውና ውሃ እያጠጣህ አብቅለው፣ ፍሬ እስኪያፈራም ተንከባከበው›› አሏቸው፡፡ አቡነ ዮሐንስም በፍጹም መታዘዝ እሺ ብለው ደረቁን እንጨት ተከለው ሦሰት ዓመት ሙሉ ከሩቅ ቦታ በቀን ሁለት ጊዜ ውኃ እየቀዱ በማምጣት ማጠጣት ጀመሩ፡፡ በ3ኛውም ዓመት ደረቁ እንጨት ጸድቆ ለመለመ፣ ታላቅ ዛፍም ሆኖ አብቦ አፍርቶ ጣፋጭ ፍሬ አፈራ፡፡ አባ ባይሞይም ፍሬውን ቆርጠው ወስደው ‹‹የታዛዡን የትሑቱን ፍሬ እነሆ ቅመሱ›› እያሉ ለቅዱሳን ሰጧቸው፡፡ ቅዱሳኑም እግዚአብሔርን እያመሰገኑ ተመገቡት፡፡ ዛፉም ‹‹የመታዘዝ ዛፍ›› እየተባለ መጠራት ጀመረ፡፡
ቅዱሳን ትልቁ የቅድስና ደረጃ ላይ ሲደርሱ ቀና ቢሉ ሥሉስ ቅዱስን ይመለከታሉ ዝቅ ቢሉ ደግሞ እንጦሮጦስን ያያሉ፡፡ አቡነ ዮሐንስ ሐጺር በታላቅ ተጋድሎአቸው ሥሉስ ቅዱስን በገሃድ ለማየት የበቁ ታላቅ አባት ናቸው፡፡ በአባ ቴዎፍሎስ እጅ በገዳሙ ላይ አበምኔትነት ሲሾሙ ይገባዋል የሚል ድምፅ ከሰማይ ተሰምቷል፡፡ ሊቀ ጳጳሳቱ አባ ቴዎፍሎስ አቡነ ዮሐንስን የቅዱሳን የሠለስቱ ደቂቅን ሥጋቸውን እንዲያመጡ ወደ ባቢሎን ልከዋቸው ሄደው አምጥተዋል፡፡
አባ ባይሞይ ጋር መንፈሳዊ ምክርንና ስለ ምንኩስና ትምህርት ለማመር ወደ እርሳቸው የሚመጡትን ሁሉ ወደ አቡነ ዮሐንስ ዘንድ ይልኳቸው ነበር፡፡ አቡነ ባይሞይ ጊዜ ዕረፍታቸው ሲደርስ መነኮሳቱን ሰብስበው የአቡነ ዮሐንስን እጅ በመያዝ ‹‹በምድር ያለ መልአክ ነውና ተቀበሉት›› ብለው ገዳማቸውንና ልጆቻቸውን እንዲጠብቁላቸው አደራ ሰጧቸው፡፡ አቡነ ዮሐንስ የበቃውንና ያልበቃውን ያውቁ ስለነበር ያልተገባው ሰው ሥጋ ወደሙን ሊቀበል ሲመጣ ንስሓ ገብቶ እንመለስ ይነግሩታል፡፡ አባታችን ሲቀድሱ ቅዱስ ቁርባንን መቀበል የማይገባቸውን ሰዎች በመንፈስ ቅዱስ ዐውቀው እየለዩ ‹‹ዛሬ ሄዳችሁ ንስሓ ገብታችሁ ተመለሱ›› ይሏቸዋል፡፡ የወደፊቱንም በትንቢት ይናገሩ ነበር፡፡ አንድ ሰው በኃጢአት ወድቆ ባዩ ጊዜ እንዲህ ይሉ ነበር፡- ‹‹ይህ ወንድሜ ኃጢአት የሠራው ዛሬ ነው፣ ምናልባት እኔ ደግሞ ነገ ኃጢአት እሠራ ይሆናል፡፡ እርሱን በፈተና የጣለ ሰይጣን እኔንም ይጥለኝ ይሆናል፡፡ እርሱ ዛሬ ቢበድል ነገ በንስሓ ይታጠባል፣ አቤቱ እኔ ግን ከኃጢአቴ የምነጻበት ሰዓት አይኖረኝ ይሆናል›› እያሉ አምርረው ያለቅሳሉ፡፡

የቅድስና ሕይወታቸውንም እንዴት ዕለት ዕለት እንደሚጠብቁ እንዲህ በማለት ተናግረዋል፡- ‹‹አንድ ሰው በጾምና በርሃብ ከጸና የነፍሱ ጠላቶች ይደክማሉ፤ እኔ በትልቅ ዋርካ ሥር የተቀመጠንና አራዊት ሊጣሉት የመጣን ሰው እመስላለሁ፣ ሊቋቋማቸው እንደማይችል ከተረዳ ሸሽቶ ወደ ዛፉ በመውጣት ነፍሱን ያድናል፡፡ በእኔም የተፈጸመው ይሄው ነው፡፡ በበዓቴ ተቀምጬ ክፉ ሀሳቦች ሊቃወሙኝ ሲመጡ ልቋቋማቸው እንደማልችል ባወቅሁ ጊዜ በጸሎት ወደ እግዚአብሔር ሸሽቼ እመሸጋለሁ፡፡ በዚያም ከጠላቶቼ ፍላጻ እድናለሁ›› በማለት እንዴት የቅድስና ሕይወታቸውን ይጠብቁ እንደነበር ተናግረዋል፡፡

አቡነ ዮሐንስ ሐጺር ሌላው የሚታወቁበት አንድ ትልቅ ግብራቸው የአትናስያን ሞት ወደ ሕይወት የለወጡበት ነው፡፡ አትናስያ መጀመሪያ ላይ ጻድቅ ነበረች፣ በገንዘቧ ገዳማትንና መነኮሳትን የምትረዳ አገልጋዮችን የምትራዳ ደግ ሴት ነበረች ነገር ግን በኋላ ላይ ጠላት ሰይጣን በወጥመዱ ጣላትና በዝሙት እንድትወድቅ አደረጋት፡፡ ዘማዊ ሴትም ሆነች፡፡ በቀድሞ የቅድስና ሕይወቷ የሚያውቋት መነኮሳት ሁሉ መክረው ሊመልሷት ቢሞክሩ አልመለስላቸው አለች፡፡ ይልቁንም ሊመክሯት ሲመጡ እየሳቀችባቸው ታሾፍባቸው ጀመር፡፡ በመጨረሻም መነኮሳቱ አቡነ ዮሐንስ ሐጺርን ላኳቸው፡፡ እርሳቸውም ተራ ሰው መስለው ወደ ቤቷ ገቡ፡፡ ለዝሙት የመጣ ተራ ሰው መስሏት በደስታ ተቀበለችው፡፡ ልታጫውተውም ስትሞክር ዮሐንስ ሐጺር ማልቀስ ጀመረ፡፡ ‹‹ለምን ታለቅሳለህ?›› ብትለው ‹‹መልክሽ ደስ ብሎኝ›› አላት፡፡ እርሷም ‹‹ታዲያ ደስ የሚል መልክ ያስቃል እንጂ መች ያስለቅሳል?›› ስትለው ‹‹የለም ነገ ገሃነም እንደምትወርጂ ታይቶኝ ነው፣ እነሆ የሰይጣን ማደሪያ ሆነሽ ብዙ አጋንንት በሰውነትሽ ሲወጡ ሲወርዱ አያለሁ…›› እያሉ ብዙ መክረው አስተማሯት፡፡ እርሷም ዓይነ ልቡናዋ ተከፍቶላት ወደ ልቧ ተመለሰች፡፡

አትናስያም በጣም ደንግጣ በመጸጸት ‹‹ታዲያ ምን ባደርግ ይሻለኛል?›› አለቻቸው፡፡ ‹‹ንስሃ ግቢ›› አሏት፡፡ ‹‹በውኑ አሁን እኔ ምሕረት አገኛለሁን? ኃጢያቴ ብዙ ነው፣ ከእግዚአብሔር ጋር ማን ያስታርቀኛል?›› ስትላቸው ‹‹እኔ አስታርቅሻለሁ ተከተይኝ›› ብለው ወጥተው ሄዱ፡፡ እርሷም ልዋል ልደር ሳትል በሯ እንደተከፈተ ቤት ንብረቷን ትታ አባ ዮሐንስን ተከተለቻቸው፡፡ እሳቸው ላይ ለመድረስ እየሮጠች ስትሄድ በልስላሴ የኖረ እግሯ እየቆሰለና እየተሰነጣጠቀ ደሟ እንደ ውኃ በመሬት ላይ ፈሰሰ፡፡ ሲመሽ ከገዳሙ በር ላይ ደርሳ የምታርፍበትን ቦታ ለይተው ሰጧትና እዚያ ተኛች፡፡ አባ ዮሐንስ ሌሊት ለጸሎት ሲነሡ መላእክት ሲወጡ ሲወርዱ ተመልክተው ‹‹ይህ የማየው ነገር ምንድን ነው?›› በማለት አንዱን መልአክ ጠየቁት፡፡ ‹‹ትላንትና አንተን ተከትላ የመጣችው ሴት ሞታ ነፍሷን እያሳረግን ነው›› አላቸው፡፡ ‹‹እግዚኦ ንስሓ ሳትገባ›› ብለው ደነገጡ፡፡ መልአኩም ‹‹አንተን ልትከተል ገና አንድ እግሯን ከቤት ስታወጣ ኃጢአቷ በሙሉ ተፍቆላታል፤ አሁን ወደ ገነት እየወሰድናት ነው›› አላቸው፡፡ አባ ዮሐንስ ሐጺርም ተገርመው እግዚአብሔርን እያመሰገኑ ‹‹የመቃብሯስ ነገር እንዴት ነው?›› ብለው ጠየቁት፡፡ መልአኩም ‹‹አንበሶች ይመጣሉ የመቃብሯን ቦታ ለክተህ አሳያቸው›› ብሏቸው ተሰወረ፡፡ አንበሶቹም መጥተው አባ ዮሐንስ ቦታውን ለክተውላቸው አንበሶቹ መቃብሩን ቆፍረው በክብር ቀብረዋታል፡፡ በአንዲት ዕለት ወደ በዓታቸው ሲገቡ ጌታችን ተገልጦላቸው ዕለተ ሞታቸው መቅረቡን ከነገራቸው በኋላ ታላቅ ቃልኪዳን ሰጥቷቸው ጥቅምት 20 ቀን 409 ዓ.ም በሰላም ዐርፈዋል፡፡

በባሕር ላይ የታነጸው ቤተመቅደስ እና የቅዱስ ይምርሐነ ክርስቶስ መካነ መቃብር
"ይምርሐነ ፍታኝ! "
ጌታችን "ሥጋዬን እየፈተትህ ለሕዝቦቼ ትነግሥላቸው ዘንድ መንግሥትን ለአንተ ሰጠሁህ" ብሎ በተቀደሱ እጆቹ የንግሥና ቅባትን ቀባው፡፡ በዚህም ጊዜ ይምርሐነ ክርስቶስ "...አምላኬ ሆይ እኔ ከሁሉ ይልቅ ታናሽ ነኝና እባክህ ታነግሥ ዘንድ ሌላ ሰው ምረጥ" ብሎ ከጌታችን ጋር በትሕትና ተከራከረ፡፡ ጌታችን በቅዱስ ቃሉ "ክህነትህ ምድራዊ አይደለም፣ ሰማያዊ ነው እንጂ" ብሎታል፡፡

ቅዱስ ይምርሐነ ክርስቶስ ገና ሲወለድ አንደበቱን ፈቶ እግዚአብሔርን በአንድነቱ በሦስትነቱ ያመሰገነ ታላቅ ጻድቅ ሲሆን 40 ዓመት ሙሉ ሰማያዊ ኅብስትና ሰማያዊ ጽዋ ከሰማይ እየወረደለት ቀድሷል፡፡

የእግዚአብሔርን ጌትነትና የይምርሃነ ክርስቶስ የቅድስና ሕይወት በዓለም ሁሉ መሰማት እንደጀመረ የሮም ሰዎችም ወደ እርሱ መጥተው 55 ውድ መስቀሎችን በስጦታ ገበሩለት፡፡ እግዚአብሔር በእርሱ ላይ የሚያደርገውን ተአምርና ቅድስናውን የሰሙ ቁጥራቸው 5740 የሆኑ የግብፅና የሮም ጳጳሳትና ኤጲስቆጶሳት፣ ቀሳውስትና ዲያቆናት እንዲሁ መነኮሳት ቅዱስ ይምርሃነ ክርስቶስ የሚወርድለትን ሰማያዊ ኅብስትና ሰማያዊ ጽዋ በእጁ ለመቀበልና በመስቀሉ ለመባረክ መጡ፡፡ የግብፁ ሊቀ ጳጳስ ቅዱስ አትናቴዎስም ‹‹ከዚህ ቅዱስ የእግዚአብሔር አገልጋይ እጅ በረከትን መቀበል እሻለሁ›› ብሎ ወደ ኢትዮጵያ መጥቶ ከቅዱስ ይምርሃነ ክርስቶስ ጋር ተገናኝቶ ሁለቱም በረከትን አንዳቸው ከአንዳቸው ተቀብለዋል፡፡ ቅዱስ ይምርሃነ ክርስቶስም ወደ እርሱ ለመጡት 5740 ደጋግ ጳጳሳትና ኤጲስቆጶሳት፣ ቀሳውስትና ዲያቆናት እንዲሁ መነኮሳት ሁሉ ቀድሶ ሰማያዊውን ሥጋ ወደሙን አቀብሏቸዋል፡፡ እነርሱም ሰማያዊውን ሥጋና ሰማያዊውን ደሙን ከተቀበሉ በኋላ "ይህን ባየንበትና በቀመስንበት ሌላ አናይም አንቀምስም" ብለው የተወሰኑት ወደሌሎች የአገራችን ገዳማት የሔዱ ሲሆን ብዙዎቹ ደግሞ ከእርሱው ጋር አብረው በዚያው ዐርፈው ተቀብረዋል፡፡ ዛሬም ድረስ የእነዚህ ቅዱሳን ዐፅም ቤተ መቅደሱ ካለበት ጀርባ በኩል በሚገኘው ትልቅ ዋሻ ውስጥ በክብር ተቀምጦ ይገኛል፡፡

በመጀመሪያ ቅዱስ ይምርሐነ ክርስቶስ በድንኳን ውስጥ ህብስቱና ወይኑ ከሰማይ እየወረደለት ሕዝቡን ያቆርብ ነበር፡፡ ጌታችንም ተገልጾለት "እስከ ዕለት ምጽአት ድረስ ፈጽሞ የማትፈርስ ቤተ መቅደስ ትሠራለህና ተነሥተህ ሂድ ቦታውን ገብርኤልና ሩፋኤል ይመሩሃል" አለው፡፡ በመንገዱም ዕውራንን እያበራና ተአምራትን እያደረገ ተጓዘ፡፡ ቦታው ላይ ሲደርስም ጌታ አሁንም ተገልጾ ስለ ቤተ መቅደሱ አሠራር ነገረው፡፡ ቤተ መቅደሱንም እንዲሠራ ያዘዘው ከባሕር ላይ ነው፡፡ "በዚህ ባሕር ላይ እንዴት አድርጌ እሠራለሁ?" ብሎ ጌታችንን ቢጠይቀው እንጨት፣ ድንጋይና ጭቃ እየረበረበ እንዲሠራ ነገረው፡፡ ዕቃዎቹንም ከኢየሩሳሌም በደመና ሠረገላ እየተመላለሰ አምጥቶ እንደታዘዘው አድርጎ አንጾታል፡፡ የቤተ መቅደሱ ልዩ የሆነ የአሠራር ዘዴ ባሕሩን ከታች እንዲሰወር ቢያደርገውም በባሕር ላይ ለመሠራቱ ዛሬም ድረስ ምልክቱ በግልጽ ይታያል፡፡ ቤተ መቅደሱን በሰባቱ ሰማያት መስሎና ከፍሎ ያስጌጠበት ጥበብ ዛሬ በዓለም ላይ የትኛውም አርክቴክት ፈጽሞ ሊሠራው አይችልም፡፡

ጥቅምት 19-ንግሥናን ከክህነት ጋር አስተባብሮ በመያዝ 40 ዓመት ሙሉ ሰማያዊ ኅብስትና ጽዋ ከሰማይ እየወረደለት የቀደሰው ጻድቁ ንጉሥ ቅዱስ ይምርሐነ ክርስቶስ ዕረፍቱ ነው፡፡ ሕዝቡንም የሚባርክበት መስቀል ከሰማይ የወረደለት ሲሆን ቤተ መቅደሱን በባሕር ላይ እንዲሠራ ራሱ ጌታችን በቃሉ ከነአሠራሩ ጭምር ያስረዳው ነው፡፡

ጌታችንም በድጋሚ ከመላእክቶቸቱ ጋር ተገልጾ ቃልኪዳን ሰጠው፡፡ “ለኃጢአተኞች መዳን ምክንያት ሆነህ ታድናቸው ዘንድ እኔ ወደቦታህ እመልስሃለሁ፤ እኔና የባሕርይ አባቴ አብ የባሕርይ ሕይወቴ ምንፈስ ቅዱስ ካልፈቀድንለት በቀር ቦታህን ማንም አይረግጥብህም፤ በቦታህም መጥቶ መካነ መቃብርህን እየዞረ አቡነ ዘበሰማያት እያለ አምላከ ይምርሃነ ክርስቶስ ማረኝ ያለውን ሰው ዕለቱን እንደተጠመቀ ከእናቱም ማኅፀን እንደተወለደ ሕፃን ልጅ አደርገዋለሁ፡፡ ቦታዋም ዳግማዊ ኢየሩሳሌም ትሁንልህ…” የሚል ድንቅ ቃልኪዳን ገብቶለታል፡፡ በዚህ ቃልኪዳን መሠረት ቅዱስ መካነ መቃብሩ እየተዞረና አቡነ ዘበሰማያት ከተባለ በኃላ ሦስት ጊዜ "ይምርሐነ ፍታኝ! " ይባላል፡፡ እስከ ቅርብ ጊዜም ድረስ ከቅዱስ መካነ መቃብሩ "እግዚአብሔር ይፍታህ" የሚል ጽምፅ ይሰማ ነበር፡፡ ከቅርብ ጊዜ ወዲህ ግን አባቶቻችን በሱባኤ ጠይቀው ድምፁ እንዲጠፋ አድርገውታል፡፡

የቅዱስ ይምርሃነ ክርስቶስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!

"ይምርሐነ ፍታኝ! "

እንደ እግዚአብሔር መልካም ፈቃድ የአቡነ አላኒቆስ ዘማይበራዝዮ ገዳም ገድላቸው ታትሞ ዛሬ ወጥቷል!

ሃያ ኹለት ዓመት ተረግዞ ኖሮ በኃላ በጸሎታቸው ኃይል ፂምና ጥርስ ያለው ልጅ እንዲወለድ ያደረጉት፣ ታቦተ ጽዮንን 40 ዓመት ያጠኑ፣ አንበሳን 7 ዓመት ውኃ ያስቀዱት፣ ንግሥናን ንቀው የመነኑ ታላቅ ጻድቅ ናቸው-አቡነ አላኒቆስ። ጥቅምት 21 ቀን ዕረፍታቸው ነው፡፡

አቡነ አላኒቆስ የትውልድ ቦታቸው ሸዋ አንኮበር ሲሆን አባታቸው ንጉሡ ዐፄ ይኩኖ አምላክ ነው፡፡ ንጉሡ አባታቸው ‹‹አግባና መንግሥቴን ይዘህ ተቀመጥ›› ቢላቸው እርሳቸው ግን ንግሥናን በመናቅ እምቢ ብለው ሄደው ከእመቤታችን ሥዕል ሥር ወድቀው ቢለምኗት እምቤታችን ተገልጣላቸው ‹‹ክፍልህ ምናኔ ነው፣ የአባትህ መንግሥት ያልፋል የልጄ መንግሥት ግን ዘላለማዊ ነው›› አለቻቸው፡፡ ጻድቁም ወደ ሐይቅ እስጢፋኖስ ሄደው በዚያው መንኩሰው ገዳሙን እያገለገሉ ተቀመጡ፡፡ ከጸሎታቸው በኋላ ራሳቸውን ወደ ባሕሩ ይጥሉ ነበርና አንድ ቀን እንዲሁ ራሳቸውን ወደ ባሕሩ ሲጥሉ መላእክት አውጥተዋቸዋል፡፡ አቡነ አላኒቆስ ወደ አክሱም እንዲሄዱ ታዘው ከሄዱ በኋላ በዚያም የጽላተ ሙሴ የታቦተ ጽዮን አጣኝ ሆነው 40 ዓመት ተቀምጠዋል፡፡ እመቤታችንም ተገልጣላቸው በዓታቸውን እንዲያጸኑ ከነገረቻቸው በኋላ ከአክሱም ወጣ ብሎ የሚገኘውን ማይበራዝዮ ገዳምን መሠረቱ፡፡ በዚያም እጅግ አስገራሚ ተአምራትን እያደረጉ ወንጌልን እያስተማሩ አገልግለዋል፡፡

አንድ ቀን መኰንኑ ወደ ሩቅ ቦታ ሲሄድ ቤተሰባቸውን ለንስሓ አባታቸው አደራ ሰጥተው ሄዱ፡፡ የንስሓ አባታቸውም የአቡነ አላኒቆስ ጓደኛ ነበሩ፡፡ መኰንኑም ከሄዱበት ሲመለሱ ሚስታቸው ከአሽከሯ አርግዛ ጠበቀቻቸው፡፡ ‹‹ከማን አረገዝሽ?›› ብለው ጽኑ ግርፋት ቢገርፏት ዋሽታ ‹‹ያረገዝኩት ከንስሓ አባቴ ነው›› አለች፡፡ መኰንኑም መነኩሴውን እገላለሁ ብሎ ሲነሣ መነኩሴውም ወደ አቡነ አላኒቆስ ሄደው አለቀሱ፡፡ አቡነ አላኒቆስም የመኰንኑን ሚስት ቢጠይቋት ባሏን ፈርታ ‹‹አዎ ከመነኩሴው አባት ነው ያረገዝኩት›› አለች፡፡ እሳቸውም ‹‹የተረገዘው ከዚህ መነኩሴ ከሆነ በሰላም ይወለድ፣ ካልሆነ ግን አይወለድ›› ብለው በቃላቸው አስረውና ገዝተው ሸኟቸው፡፡
በግዝታቸው መሠረት ሴቲቱ ድፍን 22 ዓመት ሙሉ ሳትወልድ በጭንቅና በጣር ኖረች፡፡ በአልጋ ላይ ሆና ተጨንቃ ስትኖር በመጨረሻ ለቤተሰቦቿ ተናግራ ወደ አቡነ አላኒቆስ ዘንድ በቃሬዛ ወሰዷትና ይቅርታ ጠይቃ እውነቱን ተናገረች፡፡ እሳቸውም ‹‹እግዚአብሔር ይፍታሽ›› ቢሏት 22 ዓመት ሙሉ ተረግዞ የነበረው ልጅ ትልቅ ሰው ሆኖ ጥርስ አውጥቶ፣ ፂም አብቅሎ በሰላም ተወለደ፡፡ እርሱም ከተወለደ በኋላ አባቱ ማን እንደሆነ ተናገረ፡፡ ጻድቁ አባታችንም ልጁን አሳድገውት አስተምረው አመንኩሰውታል፡፡ ስሙንም ተወልደ መድኅን አሉት፡፡ በስሙ የተሠሰራ ቤተ ክርስቲያን በትግራይ ጽንብላ ወረዳ ይገኛል፡፡

ጻድቁ አቡነ አላኒቆስ ሌላም የሚታወቁበት አንድ ግብር አላቸው፡፡ የማይበራዝዮ ገዳማቸው አገልጋይ የሆነው መነኩሴ በሬ ጠምዶ ሲያርሱ አንበሳ ከጫካው ወጥቶ አንዱን በሬ በላው፡፡ መነኩሴውም መጥተው ለአቡነ አላኒቆስ ነገሯቸው፡፡ እሳቸውም ‹‹ጸሎቴን እስክጨርስ ድረስ ወደ ጫካው ሂድና አንበሳውን ‹አላኒቆስ ባለህበት ጠብቀኝ እንዳትንቀሳቀስ ብሎሃል› ብለህ ተናገር›› ብለው ለመነኩሴው ነገሯቸው፡፡

መነኩሴውም እንደታዘዙት ወደ ጫካው ሄደው ጮኸው በሉ የተባሉትን ተናገሩ፡፡ አቡነ አላኒቆስም ጸሎታቸውን ሲጨርሱ ወደ ጫካው ሄደው አንበሳውን የበላውን በሬ አስተፍተውት በሬውን ነፍስ ዘርተውበት ከሞት አስነሥተው ዕለቱን እንዲታረስ አድርገውታል፡፡ አንበሳውንም ገዝተው ወደ ገዳማቸው ወስደው ሰባት ዓመት ውኃ እያስቀዱት እንዲያገለግላቸው አድርገውታል፡፡

አቡነ አላኒቆስ አንበሳውን አስረው ያሳድሩበት የነበረው ዛፍና ውኃ ያጠጡበት የነበረው ትልቅ የድንጋይ ገበታ ዛሬም ድረስ በገዳሙ ይገኛል፡፡ ከ22 ዓመት እርግዝና በኋላ ሴቲቱ ጥርስና ፂም ያለው ልጅ እንድትወልድ ያደረጉበት ትልቅ ጠፍጣፋ ድንጋይም ከነቅርጹ በገዳሙ በግልጽ ይታያል፡፡ ጻድቁ ጥቅምት 21 ቀን ዐርፈው በዚያው በማይባራዝዮ ገዳማቸው ተቀብረዋል፡፡
የአቡነ አላኒቆስ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን!

(ከነገረ ቅዱሳን አገልግሎታችን ውስጥ አንዱ ከዚኽ በፊት ያልታተሙ አዳዲስ ገድላትን ለገዳማት በማሳተም ሕዝበ ክርስቲያኑም በነፍስ በሥጋ እንዲጠቀም ለማድረግ የአቅማችንን ሞክረናል። አሁንም እግዚአብሔር ፈቅዶ የአቡነ አላኒቆስንና
በዐፄ ሱስንዮስ ዘመን የነበረውን የቤተ ክርስቲያንን ጥፋት ላለማየት ሳይወለዱ በእናታቸው ማሕፀን 7 ዓመት ከ6 ወር የቆዩትን የአቡነ አብራኒዮስን ገድል የሁለቱን ቅዱሳን ገድል ብዛት 3ሺህ ኮፒ አሳትመን ለገዳሙ ስናስረክብ እጅግ ደስታ ይሰማናል። የገዳሙ አበ ምኔት ዛሬ መጥተው መጽሐፉን ማተሚያ ቤት ሔደው አይተው በእጅጉ ተደስተው መልእክታቸውን አስተላልፈዋል። ወቅቱ ማሕሌተ ጽጌ የሚቆምበት ስለሆነ ዛሬ ማታ እንደከዚኽ በፊቱ በቀጥታ ስርጭት (live) አባን ለማቅረብ ባንችልም መልእክታቸውን ቀድተን በጻድቁ የዕረፍት በዓል ቀን ጥቅምት 21 የምናስተላልፍላችሁ ይሆናል። በዕለቱ ሙሉ ታሪካቸውንና ተኣምራታቸውን በንባብ የምናቀርብ ይሆናል። እንድሁም ከጻድቁ ከበዓለ ዕረፍታቸው ከጥቅምት 21 በኋላ አ.አ ላይ ገድሉ የሚሸጥበትን ቦታና ሌሎች ተያያዥ ጉዳዮችን እንገጥላችኋለን።)

በድጋሚ የአቡነ አላኒቆስ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን!

መልክዐ ቅዱስ እስጢፋኖስ ካልእ (ዘአኅተሞ ገብረ ሥላሴ)

ግራኝን ከእነ ሰራዊቱ ያሳደደው የቅዱስ እስጢፋኖስ ሰራዊት!

ግራኝ የተባለው አሕዛባዊ ዓመፀኛ በተነሣና በክርስቲያኖች ላይ ጦርነትን በዐወጀ ጊዜ በየአውራጃውና በየመንደሩ ፍጅትና ሁከት ሆነ።

ግራኝም የረከሰች ሃይማኖታቸውን ያልተቀበለውን ኹሉ እንዲገድሉ ለሰራዊቱም ኹሉ ትእዛዝ ሰጠ። ብዙዎች ክርስቲያኖችም በግፍ በጭካኔ በሰይፍ ተገደሉ። በእሳትም የተቃጠሉ አሉ፤ በመጋዝ የተሰነጠቁ አለ፤ ወደጥልቅ ጉድጓድ ተጥለው የሞቱ አሉ፤ ከየመንደራቸውም ወጥተው ወደተራራዎችና ዋሻዎች የተሰደዱ አሉ። ጠንበላ በምትባል የቅዱስ እስጢፋኖስ ቤተ ክርስቲያን ባለችበት አውራጃም የግራኝ ሰራዊቶች ደርሰው ይኽችን የጠንበላን አውራጃ ከበቧት። የሀገሪቱም ሰዎች ወደ ቅዱስ እስጢፋኖስ ቤተ ክርስቲያን ገብተው ሰማዕቱን ይማጸኑት ጀመር። የግራኝም የወታደሮች አለቃ ለመሸመቅ አስቦ ወደ አንድ ዋሻ ሲገባ ዋሻው በተአምር ተደርምሶ ገደለው፣ በውስጡም ቀበረው። ርጉም ግራኝም እሳት ይዞ ጠንበላ አውራጃ የምትገኘውን የቅዱስ እስጢፋኖስን ቤተ ክርስቲያን ሊያቃጥላት ቀረበ። ነገር ግን ቅዱስ እስጢፋኖስ ቤቱን እንዲያቃጥል አልፈቀደለትምና ሊያቃጥላት አልቻለም። ይልቁንም በቅዱስ እስጢፋኖስ ትእዛዝ በቤተ ክርስቲያኑ ጠፈር ላይ የነበሩ ንቦች ተነሥተው ከነሰራዊቱ እስከሩቅ አውራጃ ድረስ አሳደዱት። ግራኝም ከነሰራዊቱ በፍርሃትና በመንቀጥቀጥ ፈጥኖ ሸሸ። የጠንበላ ሀገር ሰዎችም ከግራኝ ያዳናቸውን የቅዱስ እስጢፋኖስን አምላክ ልዑል እግዚአብሔርን አመሰገኑ።

ሊቀ ዲያቆናት ቀዳሜ ሰማዕት ቅዱስ እስጢፋኖስ ከዘመኑ ግራኞች ሀገራችንን ይታደግልን።
✞ ✞ ✞

ዳግመኛም ሊቀ ዲያቆናት ቀዳሜ ሰማዕት ቅዱስ እስጢፋኖስ በአንድ አሕዛብ ላይ ያደረገው ተኣምር ይኽ ነው፡- ከዕለታት በአንደኛው ቀን ከአሕዛብ ወገን የኾነ አንድ ሰው "የክርስቲያኖች አምላካቸው ምን ያደርገኛል?" ብሎ ታበየ። "ክርስቲያኖች ወደሚያምኑበት የጠበል ሥፍራ ብገባስ መግባቴን ያውቅ ዘንድ ማን ይቻለዋል?" ብሎ እግዚአብሔርን ተፈታተነ። ይኽንንም ብሎ ክርስቲያን መስሎ ወደ ቀዳሜ ሰማዕት ቅዱስ እስጢፋኖስ መካነ ጠበል በድፍረት ገባ።

ይኽም ደፋር አሕዛብ ወደ ጠበሉ በድፍረትና በመታበይ በገባ ጊዜ ሊቀ ዲያቆናት ቅዱስ እስጢፋኖስ ተገልጦ ይዞ ያንፈራግጠው ወደታችና ወደላይ ያንከባልለው ጀመር። ያም ሰው በታላቅ ቃል "የክርስቲያኖች ወዳጅ ቅዱስ እስጢፋኖስ ሆይ! እባክህ እዘንልኝ፣ እንደዚህ መድፈርን አልደግምም፣ በአምላክህ እግዚአብሔር ስም እምላለሁ። ከእንግዲህም ክርስቲያን እሆን ዘንድ እጠመቃለሁ...." እያለ ጮኸ። በዚያ የነበሩ ካህናትም ይነግራቸው ዘንድ ሲጠይቁት እርሱም አንድ ቀይ ሰው ተገልጦ በምድር ላይ ጥሎ እንደገሠፀውና እንደቀጣው ከነገራቸው በኋላ "ከእንግዲህስ ሳልጠመቅ ያሳለፍኩት ያለፈው ዘመኔ ይበቃኛል" አላቸው። እንዲያጠምቁትም ጠየቃቸው። እነርሱም አስተምረው በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አጠመቁት። እርሱም ጽኑ ክርስቲያን ኾኖ ቀዳሜ ሰማዕት ቅዱስ እስጢፋኖስን ቤተ ክርስቲያንን የሚያገለግል ሆነ።

የሊቀ ዲያቆናት የቀዳሜ ሰማዕት የቅዱስ እስጢፋኖስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን።

(ምንጭ፦ ሞረትና ጅሩ ወረዳ የሚገኘው ጠንበላ ቅዱስ እስጢፋኖስ ቤተ ክርስቲያን ያሳተመው ገድለ ቅዱስ እስጢፋኖስ)
✞ ✞ ✞

(ፎቶው፦ የመስከረም 15 ቀን 2015 ዓ.ም የፍልሠተ ዐፅሙ ክብረ በዓል በታላቁ ሐይቅ ቅዱስ እስጢፋኖስ ገዳም ሲከበር የሚያሳይ ነው።
+ + +

ተአምር ከእግዚአብሔርና ከሰይጣን ሲሆን ልዩነቱ !
ይኸውም የቀዳሜ ሰማዕት የቅዱስ እስጢፋኖስ ተአምርና በሬውን በጆሮው እፍ ብሎ ቢተነፍስበት በምትሃት ለሁለት የሰነጠቀውና በተአምር ወደ አየር የበረረው የጠንቋዩ ናኦስ ተአምር ነው።
ቀዳሜ ሰማዕት ሊቀ ዲያቆናት ቅዱስ እስጢፋኖስ በአህዛብ ፊት ያደረጋቸው ተአምራት እጅግ ድንቅ ናቸው፡፡ ቅዱስ እስጢፋኖስ በአህዛብ መካከል ቆሞ ሲያስተምር ከቆየ በኋላ አንድ አንደበቱ ዲዳ የሆነ ሰው አጠገቡ ቢመጣ በጆሮው የሕይወት እስትንፋስ እፍ ቢልበት መስማት የማይችለው መስማት ቻለ፡፡ በዚህም ጣኦት አምላኪው ናኦስ እና ተከታዮቹ ሁሉ ወደ ቅዱስ እስጢፋኖስ ተመለሱ፡፡ ጣኦት አምላኪው ናኦስ በድርጊቱ በጣም ከመናደዱ የተነሣ በአጠገቡ የቆመውን በሬ ጠንቋዩ ናኦስ በጆሮው እፍ ብሎ ቢተነፍስበት በሬው በምትሃት ለሁለት ተሰንጥቆ በመሞቱ ወደ ቅዱስ እስጢፋኖስ የተመለሱት በናኦስ ምትሃታዊ ድርጊት በመሳባቸው እንደገና ወደ ናኦስ ተመለሱ፡፡
ቅዱስ እስጢፋኖስም በዚህ ጊዜ የአህዛብ ልቡና ወላዋይ እንዳይሆንና እንዳይጠፉም በማሰብ ናኦስ እፍ ብሎ ለሁለት ሰንጥቆ የገደለውን በሬ መልሶ በሕይወት እንዲያስነሣው ናኦስን ጠየቀው፡፡ ነገር ግን ናኦስ ያንን ማድረግ አልቻለም፡፡ ከዚህም በኋላ ቅዱስ እስጢፋኖስ ‹‹ናኦስ ዳግመኛ ሕይወት ዘርቶ ማስነሣት ካልቻለ እኔ ነገሩ ሀሰተኛ ነው ማለት ነው፣ እኔ ግን በእግዚአብሔር ኃይልና ድንቅ ሥራ ይህን ለሁለት ተሰንጥቆ የሞተውን በሬ ዳግመኛ ሕይወት ዘርቶ እንዲነሣ አደርገዋለሁ›› በማለት ወደ እግዚአብሔር ከጸለየ በኋላ በሬውን አስነሣው፡፡ ይህንንም ተአምር አድርጎ በማስተማር ልቦናቸው ተጠራጥሮ ወደ ናኦስ የተመለሱትን አህዛብ ገንዘቡ እንዲሆኑ በእግዚአብሔር ኃይልነት እንዲያምኑ አድርጓል፡፡ ናኦስ በአልሸነፍ ባይነትና በአጋንንት ረዳትነት ራሱን ወደ ላይ እንዲንሣፈፍ አድርጎ በአየር ላይ ቢወጣ ቅዱስ እስጢፋኖስ የእግዚአብሔርን ተአምር በማሳየት በትዕግስት ጠብቆ በአጋንንት ረዳትነት ወደ ላይ የተነሳውን ናኦስ በትምዕርተ መስቀል ቢያማትብበት ይዘውት የነበሩት አጋንንት ሁሉ ለቀውት ሲበተኑ ናኦስም ምድር ደርሶ ተንኮታኩቶ በመውደቁና ክፉ አሟሟት በመሞቱ በጣኦት አምላኪነት የነበሩ ሁሉ ዳግም ወደ ቅዱስ እስጢፋኖስ ተመልሰዋል፡፡

ዛሬ ድረስ ተአምር በሚመስል ከንቱ ማታለል ሕዝቡን ከቤተክርስቲያን የሚለዩ በግብር ናኦስን የሚመስሉ በርካታ ሐሳውያን ተአምር ማድረግ የሚችሉ በመምሰል፣ መልእክት ከእግዚአብሔር ወይም ከእመቤታችን የመጣላቸው በማስመሰል፣ እውቀት ከማጣት የተነሣ የጠፋውን ብዙውን መንጋ ምእመን በፈውስና በጥምቀት ስም ወደ ሞት ይነዱታል!

ከቀዳሜ ሰማዕት ሊቀ ዲያቆናት ከቅዱስ እስጢፋኖስ ከበዓለ ዕረፍቱ በረከት ይክፈለን!

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥቅምት 17-ቀዳሜ ሰማዕት ቅዱስ እስጢፋኖስ የተሾመበት ዓመታዊ በዓሉ ነው፡፡
+ ቅዱስ ፊልያስ በሰማዕትነት ዐረፈ፡፡
+ አቡነ ዲዮስቆሮስ 2ኛ በዓለ ዕረፍታቸው ነው፡፡
+ የነቢዩ ሳሙኤል እናት ቅድስት ሐና ልደቷ ነው፡፡
+ የቅዱስ ባስልዮስ ወንድም ቅዱስ ጎርጎርዮስ የዕረፍቱ መታሰቢያ ነው፡፡
ሰማዕቱ ቅዱስ ፊልያስ፡- እኚህም ቅዱስ የሀገረ ቀምስ ኤጲስቆጶስ ናቸው፡፡ በዘመናቸው ቍልቍልያኖስ የተባለ ከሃዲ መኮንን ነበረና አባታችንን ወደ ፍርድ አደባባይ አቀረባቸውና ‹‹ለአማልክቶቼ ሠዋ›› አላቸው፡፡ አቡነ ፊልያስም ‹‹እኔ ሰማይንና ምድርን ፈጥሮ ለሚገዛ ለልዑል እግዚአብሔር ብቻ ነው የምሠዋው›› አሉት፡፡ መኮንኑ ቍልቍልያኖስም ‹‹እግዚአብሔር ምን ዓይነት መሥዋዕት ይሻል?›› አላቸው፡፡ አባታችንም ‹‹ቅን ትሑት የሆነ ንጹሕ ልቡናን፣ ዕውነተኛ ፍርድን፣ ቁም ነገርንና እንዲህ የመሰለውን መሥዋዕት እግዚአብሔር ይወዳል›› አሉት፡፡
ቍልቍልያኖስም አቡነ ፊልያስን ‹‹የምትጋደለው ስለ ነፍስህ ነው ወይስ ስለ ሥጋህ?›› ሲላቸው ‹‹ስለ ነፍስና ስለ ሥጋ ነው፣ እነርሱ በአንድነት ይነሣሉና›› አሉት፡፡ ከዚህም በኋላ ቍልቍልያኖስ ‹‹የምትወዳት ሚስትና የምትወዳቸው ልጆች ወይም ዘመድ አለህን?›› አላቸው፡፡ አቡነ ፊልያስም ‹‹ከሁሉም የእግዚአብሔር ፍቅር ይበልጣል›› አሉት፡፡ ከሃዲውም መኮንን ‹‹እግዚአብሔር ከበጎ ሥራ የሠራው ምንድነው?›› አላቸው፡፡ አቡነ ፊልያስም እንዲህ አሉት፡- ‹‹እግዚአብሔር ያደረገልን ይህ ነው፡- ሰማይንን ምድርን በውስጣቸው ያሉትን ሁሉ ፈጠረልን፡፡ ዳግመኛም ከጠላታችን ከሰይጣን እጅ ያድነን ዘንድ ከሰማያት ወርዶ ከቅድስት ድንግል ማርያም ሰው ሆኖ ተወለደ፤ የሕይወትንም መንገድ በዓለም ውስጥ ተመላልሶ አስተማረ፣ መከራንም በሥጋው ተቀብሎ ተሰቅሎ ሞተ፣ በሦስተኛውም ቀን ከሞት ተነሥቶ በ40 ቀን ወደ ሰማይ ዐረገ፣ ዳግመኛም ለፍርድ ይመጣል፡፡ ይህንንም ሁሉ ስለእኛ አደረገ›› አሉት፡፡ ቍልቍልያኖስም ይህን በሰማ ጊዜ ‹‹አምላክ ይሰቀላልን?›› ብሎ ጠየቃቸው፡፡ አባታችንም ‹‹አዎን የዘላለም ሕይወትን ይሰጠን ዘንድ ስለእኛ ፍቅር ሞተ›› አሉት፡፡
ከዚህም በኋላ ከሃዲው መኮንን ቍልቍልያኖስ አባታችንን ‹‹አንተ የከበርክ እንደሆንህ ዐውቃለሁና እኔ እንዳከበርኩህ ልጣላህም እንዳልፈለግሁ ዕወቅ፡፡ አሁን ለአማለክቶቼ ሠዋ፣ እምቢ ካልክ ግን በክፉ አሟሟት ትሞታለህ›› አላቸው፡፡ አቡነ ፊልያስም ‹‹እኔንስ ደስ ማሰኘት ከወደድህ እንዲያሠቃዩኝና እንዲገድሉኝ እዘዝ›› አሉት፡፡ ቍልቍልያኖስም በዚህ ንግግራቸው በጣም ተቆጥቶ የአባታችንን ራሳቸውን በሰይፍ ይቆርጧቸው ዘንድ አዘዘ፡፡
አባታችንንም ሊገድሏቸው ሲወስዷቸው ዘመዶቻቸውና የሀገሩ ታላላቅ ወገኖች ወደ እርሳቸው መጥተው ለመኮንኑ በመታዘዝ ለአማልክቶቹ እንዲሠው አባታችንን እጃቸውንና እግራቸውን እየሳሙ ለመኗቸው፡፡ አባታችንም ይህን ጊዜ ‹‹የጌታዬን የኢየሱስ ክርስቶስን መከራ መስቀል ልሸከም እሄዳለሁና እናንተ አሳሳቾች ከእኔ ወግዱ›› ብለው ገሠጹዋቸው፡፡ ከመገደያቸውም ቦታ በደረሱ ጊዜ ፊታቸውን ወደ ምሥራቅ መልሰው በመጸለይ ምእመናንንም ለጌታችንን በአደራ አስጠብቀውና ተሰናብተዋቸው አንገታቸውን ለሰያፊዎቹ አሳልፈው ሰጧቸው፡፡ ሰያፊዎቹም የአባታችንን ራስ ቆረጡትና የሰማዕትነትን አክሊልን ተቀዳጁ፡፡
የቅዱስ ፊልያስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
ቅዱስ ዲዮስቆሮስ 2ኛ፡- ይህም ቅዱስ አባት በዘመኑ ካሉ ትውልድ እርሱን የሚመስል ያልተገኘ በጠባዩ ቅን፣ የዋሕ፣ በዕውቀቱም አስተዋይ በበጎ ሥራው ሁሉ ፍጹም የሆነ ነው፡፡ በመንፈስ ቅዱስ ፈቃድ 31ኛው የእስክንድርያ ሊቀ ጳጳሳት ሆኖ በማርቆስ መንበር ላይ ተሾመ፡፡ ከሹመቱም በኋላ መልእክትን ጽፎ ለአንጾኪያው ሊቀ ጳጳሳት ለአቡነ ሳዊሮስ ላከለት፡፡ መልአክቱም ስለ ሥሉስ ቅዱስ አንድነትና ሦስትነት የሚያስረዳ ነው፡፡ እንዲሁም ስለ ምሥጢረ ሥጋዌና ስለ እመቤታችን ንጽሕና ጽፎ ለአቡነ ሳዊሮስ ላከለት፡፡ አቡነ ሳዊሮስም መልእክቱን ተቀብሎ ባነበባት ጊዜ ፈጽሞ ደስ ተሰኘባትና ለአንጾኪያ ሕዝቦች አስተማረባት፡፡ ሁሉም በዚህ ደስ አላቸው፡፡
አቡነ ሳዊሮስም በመልሱ መልእክት ጻፈለትና ‹‹በኒቅያ ከተማ ተሰብስበው ሃይማኖታቸው የቀና 318 ቅዱሳን አባቶቻችን በቀናች ሃይማኖት አጽንተው የሠሯትን ቤተ ክርስቲያን እንድትጠብቅ ለዚህች ለከበረች አገልግሎት የመረጠህ እግዚአብሔርን አመሰግነዋለሁ›› በማለት በሃይማኖት እስከመጨረሻው ጸንቶ ምእመናንንም እንዲያጸና አስገነዘበው፡፡ ብዙ ድርሳናትንም ጨምሮ ላከለት፡፡ አቡነ ዲዮስቆሮስ ሁለተኛም መልአክቱን ተቀብሎ ለሕዝቡ አስተማረባት፡፡ ሁልጊዜም ቅዱሳት መጻሕፍትን በማስተማር ምእመናንን በሃይማኖት እንዲጸኑ በማስተማር ብዙ ካገለገለ በኋላ መልካም አገልግሎቱን ፈጽሞ በሰላም ዐረፈ፡፡ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
ዳግመኛም ይህች ዕለት ቀዳሜ ሰማዕት ቅዱስ እስጢፋኖስ የተሾመባት ዕለት ናት፡፡ እስጢፋኖስ ማለት ‹‹መደብ›› ማለት ሲሆን በግሪክ ቋንቋ ‹‹አክሊል›› ማለት ነው፡፡ በግብሩ የቀን ሃሩር የሌሊት ቁር የማይለውጠው፣ መብራት ማለት ነው፡፡ ትውልዱ ከነገደ ብንያም ሲሆን አባቱ ስምዖን እናቱ ሐና ይባላሉ፡፡ እነርሱም እግዚአብሔርን ከሚፈሩ ከነቢያትና ከጻድቃን ወገን ናቸው፡፡ በመጀመሪያ ሁለት ወንድ ልጆችን ወለዱ፡፡ አንዱ ይሁዳ ሲባል ሁለተኛውም ቅዱስ እስጢፋኖስ (አስተፓኖስ) ነው፡፡ እስጢፋኖስ የተወለደው ጥር 1 ቀን በእስራኤል ሃገር ውስጥ ልዩ ስሟ ሐኖስ በተባለች ቦት ነው፡፡ የተወለደውም በስለት ነው፡፡ እርሱም ከመጥምቁ ዮሐንስ እግር ሥር በመሆን ተምሯል፡፡ በኋላም ወደ ቅዱሳን ሐዋርያት በመሄድ ይላላካቸውና ያገለግላቸው ነበር፡፡ በኢየሩሳሌም ቤተ ክርስቲያን ከተሾሙት ከ7ቱ ዲያቆናት አንዱ ሲሆን የዲያቆናት አለቃ እርሱ ነው፡፡ ቅዱስ እስጢፋኖስ ወንጌልን በማስተማሩና ብዙዎችን ክርስቶስን ወደማመን ስለመለሳቸው ክፉዎች አይሁድ በጠላልትነት ተነስተውበት ጥር 1 ቀን በ34 ዓ.ም ከጌታችን ቀጥሎ ከምእመናን ወገን የመከራውን ገፈት ስለተቀበለ (በድንጋይ ተወግሮ በሰማዕትነት ስላረፈ) ‹‹ቀዳሜ ሰማዕት›› ተሰኘ፡፡ በሌላ በኩል ደግሞ ‹‹ሊቀ ዲያቆናት ቅዱስ እስጢፋኖስ›› እየተባለ ይጠራል፡፡ ይኸውም የከበሩ ቅዱሳን ሐዋርያት በሰባቱ ዲያቆናት ላይ አለቃ አድርገው በሾሙት ጊዜ የተሰጠው ስያሜ ነው፡፡
የመጀመሪያ ክርስቲያኖች የአማኞች ቊጥር በከፍተኛ ሁኔታ እየጨመረ በሄደ ጊዜ የማኅበራዊው ኑሮ አስተዳደር ማለትም የምግብንና የመሳሰሉትን ቁሳቁሶች (ገንዘብም ጭምሮ) በትክክልና በእኩልነት የማከፋፈሉ ሥራ በሐዋርያት ዘንድ አስቸጋሪ ሆኖ ተገኘ፡፡ እነርሱም ደግሞ ዋና ተግባር አድርገው በትጋት ለመያዝ የፈለጉት ማስተማርን ነበር፡፡ ስለዚህም አማኞችን ሁሉ ሰብስበው ከመካከላቸው በመልካም ጠባያቸው የተመሰገኑ በመንፈስ ቅዱስና በጥበብ የተሞሉ ሰባት ሰዎችን እንዲመርጡ አሳስቧቸው፡፡ አማኞችንም ነገሩ አስደስቷቸው ሰባት ሰዎችን መረጡ፡፡ እነርሱም፡- ቅዱስ እስጢፋኖስ (ዕረፍቱ ጥር 1)፣ ቅዱስ ጵሮኮሮስ (ሰኔ 8)፣ ቅዱስ ጢሞና (ሚያዝያ 16)፣ ቅዱስ ፊልጶስ (ጥቅምት 14)፣ ቅዱስ ጰርሜና (መስከረም 1)፣ ቅዱስ ኒቃሮና (3 ጊዜ ሞቶ የተነሣ)፣ ቅዱስ ኒቆላዎስ (ሚያዝያ 15) ናቸው፡፡ ሐዋ 6፡5፡፡

እነዚህንም ቅዱሳን በከበሩ ሐዋርያት ፊት ባቆሟአቸው ጊዜ ጸልየው እጃቸውን በራሳቸው ላይ ጭነው ሾሟቸው፡፡ በከበሩ ሐዋርያት ጫንቃ ላይ ተጭኖ የነበረው ከባድ ሸክም ባሎቻቸው የሞቱባቸውን ሴቶችና ወላጆቻቸው የሞቱባቸውን ደሀ አደጎች በመርዳት ችግሮቻቸውን አቃለሉላቸው፡፡ በከበሩ ሐዋርያት ከተመረጡት ሰባቱ ዲያቆናት መካከል ሊቀ ዲያቆናት ተደረጎ የተመረጠው ቅዱስ እስጢፋኖስ ሲሆን ሌሎቹም ዲያቆናት እስከ ሕይወታቸው ፍጻሜ ወንጌልን በማስተማርና የመጀመሪያ ክርስቲያኖች በማስተዳደር በጽናት ተጋድለዋል፡፡
እነዚህም ሰባቱ ዲያቆናት ከአባቶቻቸው ከከበሩ ሐዋርያት አይተው የእነርሱንም መንፈስ ተቀብለው ያልተማሩ አህዛብን ልቡናቸውን ለመስበርና የእግዚአብሔርን ኃይልነት ተረድተው እንዲገነዘቡ በማሰብ ብዙ ድንቅ ድንቅ ተአምራትን ያደርጉ ነበር፡፡ ከእነርሱም ውስጥ በዋነኛነት ቅዱስ እስጢፋኖስ በአህዛብ ፊት ያደረጋቸው ተአምራት እጅግ ድንቅ ናቸው፡፡ ቅዱስ እስጢፋኖስ በአህዛብ መካከል ቆሞ ሲያስተምር ከቆየ በኋላ አንድ አንደበቱ ዲዳ የሆነ ሰው አጠገቡ ቢመጣ በጆሮው የሕይወት እስትንፋስ እፍ ቢልበት መስማት የማይችለው መስማት ቻለ፡፡ በዚህም ጣኦት አምላኪው ናኦስ እና ተከታዮቹ ሁሉ ወደ ቅዱስ እስጢፋኖስ ተመለሱ፡፡ ጣኦት አምላኪው ናኦስ በድርጊቱ በጣም ከመናደዱ የተነሣ በአጠገቡ የቆመውን በሬ ጠንቋዩ ናኦስ በጆሮው እፍ ብሎ ቢተነፍስበት በሬው በምትሃት ለሁለት ተሰንጥቆ በመሞቱ ወደ ቅዱስ እስጢፋኖስ የተመለሱት በናኦስ ምትሃታዊ ድርጊት በመሳባቸው እንደገና ወደ ናኦስ ተመለሱ፡፡
ቅዱስ እስጢፋኖስም በዚህ ጊዜ የአህዛብ ልቡና ወላዋይ እንዳይሆንና እንዳይጠፉም በማሰብ ናኦስ እፍ ብሎ ለሁለት ሰንጥቆ የገደለውን በሬ መልሶ በሕይወት እንዲያስነሣው ናኦስን ጠየቀው፡፡ ነገር ግን ናኦስ ያንን ማድረግ አልቻለም፡፡ ከዚህም በኋላ ቅዱስ እስጢፋኖስ ‹‹ናኦስ ዳግመኛ ሕይወት ዘርቶ ማስነሣት ካልቻለ እኔ ነገሩ ሀሰተኛ ነው ማለት ነው፣ እኔ ግን በእግዚአብሔር ኃይልና ድንቅ ሥራ ይህን ለሁለት ተሰንጥቆ የሞተውን በሬ ዳግመኛ ሕይወት ዘርቶ እንዲነሣ አደርገዋለሁ›› በማለት ወደ እግዚአብሔር ከጸለየ በኋላ በሬውን አስነሣው፡፡ ይህንንም ተአምር አድርጎ በማስተማር ልቦናቸው ወላውሎ ወደ ናኦስ የተመለሱትን አህዛብ ገንዘቡ እንዲሆኑ በእግዚአብሔር ኃይልነት እንዲያምኑ አድርጓል፡፡ ናኦስ በአልሸነፍ ባይነትና በአጋንንት ረዳትነት ራሱን ወደ ላይ እንዲንሣፈፍ አድርጎ በአየር ላይ ቢወጣ ቅዱስ እስጢፋኖስ የእግዚአብሔርን ተአምር በማሳየት በትዕግስት ጠብቆ በአጋንንት ረዳትነት ወደ ላይ የተነሳውን ናኦስ በትምዕርተ መስቀል ቢያማትብበት ይዘውት የነበሩት አጋንንት ሁሉ ለቀውት ሲበተኑ ናኦስም ምድር ደርሶ ተንኮታኩቶ በመውደቁ በጣኦት አምላኪነት የነበሩ ሁሉ ዳግም ወደ ቅዱስ እስጢፋኖስ ተመልሰዋል፡፡
የሰማዕታት መጀመሪያ የሆነው ቅዱስ እስጢፋኖስ በትምህርቱና በተአምራቱ ብዙዎችን ወደቀናች ሃይማኖት ስለመለሰ ክፉዎች አይሁድ ቀኑበትና የሐሰት ምስክር አዘጋጁበት፡፡ ‹‹በእግዚአብሔርና በሙሴ ላይ የስድብን ቃል ሲናገር ሰምተነዋል›› ብለው በሐሰት ከሰሱትና በሸንጎአቸው አቆሙት፡፡ ቀዳሜ ሰማዕት ቅዱስ እስጢፋኖስም ከአብርሃም ጀምሮ እስከ ጌታችን ያለውን ሁሉንም እየጠቀሰ የሃይማኖትን ነገር አስተማራቸው፡፡ ነቢያትን ስለማሳደዳቸውና ስለመግደላቸው እየወቀሰ ሲናገራቸው በትምህርቱ ተናደው ጆሮአቸውን ይዘው በመጮህ በድንጋይ ወግረው ይገድሉት ዘንድ እየጎተቱ ከከተማው ውጭ አወጡት፡፡ ቅዱሱም በድንጋይ ወግረው ሲገድሉት ከጌታችን የተማረውን ‹‹አባት ሆይ የሚያደርጉትን አያውቁምና ይህን ኃጢአት አትቁጠርባቸው›› እያለ ስለገዳዮቹ ምሕረትን ይለምን ነበር፡፡ ሰማይም ተከፍቶ የእግዚአብሔርን ክብር ተመለከተ፡፡
ቅዱስ ጳውሎስ ይኸውም የቀድሞው ሳውል ቅዱስ እስጢፋኖስን በድንጋይ ሲወግሩት የገዳዮቹን ልብስ ይጠብቅና ድንጋይ ያቀብል ነበር፡፡ ‹‹የሰማዕትህንም የእስጢፋኖስን ደም ባፈሰሱ ጊዜ፥ ራሴ ደግሞ በአጠገባቸው ስቆም ተስማምቼ የገዳዮችን ልብስ እጠብቅ ነበር አልሁ›› ብሎ ራሱ ቅዱስ ጳውሎስ መስክሯል፡፡ ሐዋ 22፡20፡፡ የቅዱስ እስጢፋኖስ መምህር የነበረው ምሑረ ኦሪቱ ገማልያልና ልጁ አቢብ በእስጢፋኖስ ትምህርትና የሞቱ ሰዎች የሰጡትን ምስክርነት አይተው ከይሁዲነት ተመልሰው በክርስቶስ አምነው ተጠምቀዋል፡፡ ስለ ሰማዕቱ ቅዱስ እስጢፋኖስ በመጽሐፍ ቅዱስ ላይ እንዲህ ተብሎ ነው የተጻፈው፡- ‹‹እስጢፋኖስም ጸጋንና ኃይልን ተሞልቶ በሕዝቡ መካከል ድንቅንና ታላቅ ምልክትን ያደርግ ነበር፡፡ የነፃ ወጪዎች ከተባለችው ምኵራብም ከቀሬናና ከእስክንድርያም ሰዎች ከኪልቅያና ከእስያም ከነበሩት አንዳንዶቹ ተነሥተው እስጢፋኖስን ይከራከሩት ነበር፤ ይናገርበት የነበረውንም ጥበብና መንፈስ ይቃወሙ ዘንድ አልቻሉም፡፡ በዚያን ጊዜ በሙሴ ላይ በእግዚአብሔርም ላይ የስድብን ነገር ሲናገር ሰምተነዋል የሚሉ ሰዎችን አስነሡ፡፡ ቀርበውም ያዙት ወደ ሸንጎም አመጡትና ‹ይህ ሰው በዚህ በተቀደሰው ስፍራ በሕግም ላይ የስድብን ነገር ለመናገር አይተውም፤ ይህ የናዝሬቱ ኢየሱስ ይህን ስፍራ ያፈርሰዋል ሙሴም ያስተላለፈልንን ሥርዓት ይለውጣል ሲል ሰምተነዋልና› የሚሉ የሐሰት ምስክሮችን አቆሙ፡፡ በሸንጎም የተቀመጡት ሁሉ ትኵር ብለው ሲመለከቱት እንደ መልአክ ፊት ሆኖ ፊቱን አዩት፡፡›› 6:8-15፡፡
የአይሁድ በቅዱስ እስጢፋኖስ ላይ ያቀረቡት የክሳቸው ምክንያት ጌታችንን ከከሰሱት ክስ ጋር በሁለት ነጥቦች ይመሳሰላል፡፡ የመጀመሪያው ክሳቸው ‹‹የሙሴን ሕግ ሽሯል›› የሚል ነው፡፡ ‹‹የሙሴን ሕግ በመሻር ኦሪት አትጠቅምም አትመግብም አታድንም፤ ሐዲስ ኪዳን (ወንጌል) ግን ትመግባለች ታድናለች›› ብሏል ብለው ከሰሱት፡፡ ሐዋ 6፡13፡፡ ሁለተኛው ክሳቸው ‹‹እግዚአብሔርንም ይሰድባል›› የሚል ነው፡፡ ሐዋ 7፡50፡፡ አይሁድም የቅዱስ እስጢፋኖስን የወንጌል ቃል ንግግሮች በእግዚአብሔር ላይ እንደተሰነዘሩ ስድቦች በመቁጠር ነበር የወነጀሉት፡፡ የኦሪት የካህናት አለቃውም ቅዱስ እስጢፋኖስ ለተከሰሰበት መልስ ይሰጥ ዘንድ ሲጠይቀው እርሱ ግን ለተከሰሰበት መልስ ከመስጠት ይልቅ ከአብርሃም ጀምሮ እስከ ክርስቶስ ድረስ ያለውን የመጽሐፍ ቅዱስ ጽሑፍ በዝርዝር በሚገባ ተረከላቸው፡፡
ቅዱስ እስጢፋኖስም እንዲህ አላቸው፡- ‹‹ከነቢያትስ አባቶቻችሁ ያላሳደዱት ማን ነው? የጻድቁንም መምጣት አስቀድሞ የተናገሩትን ገደሉአቸው፤ በመላእክት ሥርዓት ሕግን ተቀብላችሁ ያልጠበቃችሁት እናንተም አሁን እርሱን አሳልፋችሁ ሰጣችሁት ገደላችሁትም፡፡ ይህንም በሰሙ ጊዜ በልባቸው በጣም ተቈጡ ጥርሳቸውንም አፋጩበት፡፡ መንፈስ ቅዱስንም ተሞልቶ ወደ ሰማይ ትኵር ብሎ ሲመለከት የእግዚአብሔርን ክብር ኢየሱስንም በእግዚአብሔር ቀኝ ቆሞ አየና፡፡ እነሆ ሰማያት ተከፍተው የሰው ልጅም በእግዚአብሔር ቀኝ ቆሞ አያለሁ አለ፡፡ በታላቅ ድምፅም እየጮኹ ጆሮአቸውን ደፈኑ፣ በአንድ ልብ ሆነውም ወደ እርሱ ሮጡ፤ ከከተማም ወደ ውጭ አውጥተው ወገሩት፡፡ ምስክሮችም ልብሳቸውን ሳውል በሚሉት በአንድ ጎበዝ እግር አጠገብ አኖሩ፡፡ እስጢፋኖስም ‹ጌታ ኢየሱስ ሆይ ነፍሴን ተቀበል› ብሎ ሲጠራ ይወግሩት ነበር፡፡ ተንበርክኮም ‹ጌታ ሆይ ይህን ኃጢአት አትቍጠርባቸው› ብሎ በታላቅ ድምፅ ጮኸ፡፡ ይህንም ብሎ አንቀላፋ፡፡ ሳውልም በእርሱ መገደል ተስማምቶ ነበር፡፡ 7:52-60፡፡ ቅዱስ እስጢፋኖስ ስለንጽሕናው ስለድንግልናው፣ ስለሰማዕትነቱ ስለተጋድሎው እና ስለስብከቱ ስለተአምራቱ ሦስቱ

አክሊላት ተቀዳጅቷል፡፡
ቅዱስ እስጢፋኖስ አምላኩን ክርስቶስን በብዙ ነገር መስሏል፡፡ በመጨረሻዋ የመሞቻው ሰዓት ላይ እንኳን ሆኖ አምላኩን አብነት አድርጎ ተገኝቷል፡፡ ጌታችን ‹‹ነፍሴን ተቀበላት›› እንዳለ ሁሉ ቅዱስ እስጢፋኖስም ‹‹አቤቱ ጌታ ሆይ ነፍሴን ተቀበላት›› ብሏል፡፡ ጌታችን ‹‹አባት ሆይ የሚያደርጉትን አያውቁምና ይቅር በላቸው›› እንዳለ እስጢፋኖስም ‹‹ጌታ ሆይ ይህን ኃጥአት አትቁጠርባቸው የሚያደርጉትን አያውቁምና›› በማለት ለገዳዩቹ ምሕረትን ለምኗል፡፡ በጌታችን ጸሎት እነ ፊያታዊ ዘየማንን ጨምሮ እልፍ ነፍሳት ወደ ንስሐ ተመልሰው ገነት መንግስተ ሰማያትን እንደወረሱ ሁሉ በቅዱስ እስጢፋኖስም ጸሎት ብዙ ነፍሳት ድነው ገነት መንግስተ ሰማያትን ወርሰዋል፡፡ የጌታችን ቅዱስ መስቀል እልፍ ሙታንን ያስነሣ ድውያንን ይፈውስ እንደነበር ሁሉ የቅዱስ እስጢፋኖስም ዐፅም ሙታንን ያስነሣ ድውያንን ይፈውስ ነበር፡፡ ቅዱስ እስጢፋኖስ የተወገረበት ድንጋይ ሰባት አብያተ ክርስቲያናት ታንጸውበታል፡፡
የቅዱስ እስጢፋኖስ ልደቱና ዕረፍቱ ጥር 1 ቀን ነው፡፡ መእመናንም ሥጋውን ወስደው በክብር ቀበሩት፡፡ ጥቅምት 17 የተሾመበት ነው፡፡ መስከረም 15 ቀን ፍልሰተ ሥጋው ነው፡፡ የቅዱስ እስጢፋኖስ ቅዱስ ዐፅሙ ሙትን ያስነሣ ድውይን ይፈውስ ነበርና አይሁድ በቅናት ተነሥተው እንደ ጌታችን ቅዱስ መስቀል የቅዱስ እስጢፋኖስን ዐፅም አርቀው በመቆፈር ቀብረው በላዩም ቆሻሻ በመጣል ለ300 ዓመት ያህል ተቀብሮ ኖሮ በመጨረሻ በፈቃደ እግዚአብሔር እንደ ቅዱስ መስቀሉ ተቆፍሮ በመውጣት መስከረም 15 ቀን ቅዱስ ዐፅሙ ወጥቶ በክብር በስሙ በታነጸው ቤተ ክርስቲያን በክብር ተቀምጧል፡፡ ይኸውም የሆነው እንዲህ ነው፡- ሰማዕቱ ቅዱስ እስጢፋኖስ ካረፈ ከ300 ዓመት በላይ በሆነ ጊዜ ጻድቁ ንጉሥ ቆስጠንጢኖስ ሲነገሥና ሃይማኖትን በመላው ዓለም አቀና፡፡ ተዘግተው የነበሩ ገዳማትና አብያተ ክርስያናት ተከፈቱ፡፡ በዚህም ወቅት የቅዱስ እስጢፋኖስ ሥጋው በሚገኝበት በኢየሩሳሌም አካባቢ ሉክያኖስ ለሚባል ሰው ቅዱስ እስጢፋኖስ በራእይ ተገለጠለትና ‹‹እኔ እስጢፋኖስ ነኝ፣ ሥጋዬ በዚህ ቦታ ተቀብሯል›› በማለት ሥጋውን ያወጡ ዘንድ አዘዘው፡፡ ሉክያኖስም ለኢየሩሳሌሙ ኤጰስ ቆጶስ ሄዶ ነገረውና ወደ ቦታው ሄደው ሲቆፍሩ ታላቅ ንውጽውጽታ ሆነና ሳጥኑ ተገኘ፡፡ ከሳጥኑ እጅግ ደስ የሚል በዓዛ ወጣ፡፡ በዚያ ቦታም ቅዱሳን መላእክት ሲያመሰግኑ ተሰሙ፡፡ ኤጲስ ቆጶሳቱና ካህናቱም የቅዱስ እስጢፋኖስን ሥጋ በክብር በታላቅ ዝማሬ ወስደው አስቀመጡት፡፡
ከዚህም በኋላ እንዲህ ሆነ፡- በኢየሩሳሌም የሚኖር የቁስጥንጥንያ ተወላጅ የሆነ ስሙ እለእስክንድሮስ የሚባል ሰው ነበር፡፡ እርሱም ለቅዱስ እስጢፋኖስ ውብ የሆነች ቤተ ክርስቲያን ሠርቶለት ሥጋውን አፍልሰው በዚያ በክብር አኖሩት፡፡ ከ5 ዓመት በኋላም እለእስክንድሮስ ዐረፈና ሚስቱ በቅዱስ እስጢፋኖስ አስክሬን ጎን ቀበረችው፡፡ ከሌሎች ከ5 ዓመቶችም በኋላ ሚስቱ የባሏን አስክሬን ወደ ቁስጥንጥንያ አገር ይዛ ልትሄድ አስባ ወደ መቃብሩ ስትሄድ የባሏን አስክሬን የወሰደች መስሏት በእግዚአብሔር ፈቃድ የቅዱስ እስጢፋኖስን ሣጥን ወስዳ እስከ አስቃላን ከተማ ድረስ ተሸከመችውና በመርከብ ተሳፍራ ወደ ቁስጥንጥንያ ሄደች፡፡
የእለእስክንድሮስም ሚስት በመርከብ ስትጓዝ ጣዕም ያለው የመላእክትን ዝማሬ ሰማች፡፡ ልታየውም በተነሣች ጊዜ ሣጥኑ የቅዱስ እስጢፋኖስ ሥጋ ያለበት መሆኑን ዐወቀቸ፡፡ ወደ ኢየሩሳሌምም ለመመለስ አልተቻላትም ይልቁንም ይህ እንዲሆን የእግዚአብሔር ፈቃድ መሆኑን ዐውቃ ለዚህ ክብር ስላበቃት አመሰገነች፡፡ ቁስጥንጥንያም እንደደረሰች ለሊቀ ጳጳሱ በእግዚአብሔር ፈቃድ የቅዱስ እስጢፋኖስብ ሥጋ ይዛ እንደመጣች ላከችበት፡፡ ካህናቱና ሕዝቡም ሁሉ በታላቅ ደስታ ወጥተው በክብር ተቀበሏት፡፡ ከሥጋውም ብዙ ተአምራት ተገልጠው ታዩ፡፡ ከዚህም በኋላ ሥጋውን በበቅሎ ጭነው ሲጎትቱ ቁስጣንጢኖስ ከሚባል ቦታ ሲደርሱ የቅዱስ እስጢፋኖስን ሥጋ የያዘችው በቅሎ አልንቀሳቀስ አለች፡፡ እግዚአብሔር የቅዱስ እስጢፋኖስ ሥጋው በዚህ ቦታ እንዲኖር የፈቀደ መሆኑን ዐወቁ፡፡ ሥጋውን የተጫነው በቅሎም በሰው አንደበት ‹‹የቅዱስ እስጢፋኖስን ሥጋ በዚህ ሊያኖሩ ይገባል›› ብሎ ተናገረ፡፡ ይህንንም ያዩና የሰሙ ሁሉ እጅግ አደነቁ፡፡ የበለዓምን አህያ ያናገረ አምላክ አሁንም የቅዱስ እስጢፋኖስን ሥጋ የተሸከመችውን በቅሎ እንዳናገራት ዐውቀው ደስ አላቸው፡፡ የሀገሪቱም ንጉሥ በቦታው ላይ ውብ ቤተ ክርስቲያን ሠርተውለት ሥጋውን በውስጧ በክብር አኖሩ፡፡ ከሥጋውም ብዙ አስገራሚ ተአምራት ተፈጽመው ታዩ፡፡
የቅዱስ እስጢፋኖስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!

ዛሬ ማታ ላይ የአንድ ትልቅ ገዳም አበ ምኔት ወደ አአ ስለሚመጡ የገድላትን ኅትመት በተመለከ ማታ የምንነግራችሁ ታላቅ የምስራች ይኖረናል።

እንደነበር አባቶች ያስረዳሉ። አሁንም ድረስ ዋርካው በሥፍራው ላይ ሕያው ማስረጃ ሆኖ ይገኛል።

ገዳሙ ከአቡነ ኢያሱ ዕረፍት ከዘመናት በኋላ በግራኝ አህመድ ወረራ ጥቃት ደርሶበት መነኰሳቱም ተበታትነው ለ247 ዓመት ጠፍ ሆኖ ከቆየ በኋላ በ1747 ዓ.ም አቡነ ዮሴፍ የተባሉት ጻድቅ በሊቀ መላእክት በቅዱስ ሚካኤል መሪነት ከአምባሰል ተነሥተው መጥተው ገደሉን ቦርቡረው ቅኔ ማሕሌት፣ ቅድስትና ቅዱሳንን ያሟላ ቤተ መቅደስ በማነጽ ዳግም ገዳሙን በማቅናት የቀደመውን የአባቶችን ታሪክ ማስቀጠል ችለዋል። በግራኝ አህመድ ወረራ ወቅት ቅርሶቹና ነዋየ ቅዱሳቱ አደጋ እንዳይደርስባቸው አባቶች ሰብስበው በስውር ከተቀበሩ ከረጅም ጊዜ በኋላ የቀበሩበት ቦታ ጠፍቶባቸው ነበር ነገር ግን የወንዙ ውኃ አቅጣጫውን ቀይሮ ሽቅብ ፈስሶ ቅርሶቹ ያሉበትን ቦታ አመላክቷል።

መካነ ሱባኤ ወተመስጦ ጀር ቅድስት ሥላሴ አቡነ ኢያሱ ገዳም የበርካታ መናንያን አበው በኣት ከመሆኑም ባሻገር የወንዶች ብቻ ገዳም ሲሆን መናንያኑ ከአራዊት ጋር ተስማምተው የሚኖሩበት ነው። ዙሪያው በገደል የተከበበ ሲሆን ወደ ገዳሙ ለመውረድ የዕንጨት መሰላልን ተጠቅሞ መጓዝ ግድ ይላል። ወደ ገዳሙ መግቢያ የሚያስወርደው መሰላል ደቡብ ወሎ ከሚገኘው ከታላቁ አባ ጊዮርጊስ ዘጋስጫ ገዳም መግቢያ ጋር ይመሳሰላል። የመሰላሉ ርዝመት ከ15 ሜትር በላይ ይሆናል።

ገዳሙ ከእግዚአብሔር ጋር በሱባዔ ለመገናኘት ፍጹም ጸጥታ የሰፈነበት ከመሆኑም በላይ ረድኤተ እግዚአብሔር ያለበት ቅዱስ ቦታ ነው። ዋሻው የሚከፈተው ዐቢይ ጾም ላይ እና በእመቤታችን የፍልሰታ ጾም ወቅት ነው። በዋሻው ውስጥ ሱባዔ የሚያዘው በደረቅ ሽምብራ ቆሎ እና በአንድ ኩባያ በሶ ብቻ ነው። አባቶች በኣት ዘግተው ጾመ ፍልሰታን፣ ጾመ ነቢያትን፣ ጾመ ሐዋሪያትን በይበልጥ በምነና ሕይወት የሚያሳልፉበት የበረከት ገዳም ነው።

በጀር ሥላሴ የሚገኘው ታሪካዊ ታላቅ ተራራ በልበሊት ኢየሱስን ግራኝ አሕመድ ሲያቃጥል ሁለት በወርቅ የታነጹ አብያተ ክርስቲያናት በፍቃደ እግዚአብሔር እንደሰወረ አባቶች ይናገራሉ። ይኸም ጥንታዊና ታሪካዊ ተራራ አሁንም በቦታው የሚገኝ ሲሆን በዋሻው ውስጥ የክብር ባለቤት ጌታችን በስደቱ ወራት ከእናቱ ድንግል ማርያም፣ ከዮሴፍና ከሰለሜ ጋር ለጥቂት ጊዜ የተቀመጠበት ሲሆን አቡነ ዜና ማርቆስና አቡነ ተክለ ሃይማኖትም በምነና የተጋደሉበት ታላቅ ዋሻ ነው። ዋሻው እስከ ኢየሩሳሌም ድረስ ውስጥ ለውስጥ የሚያስኬድ ሲሆን በውስጡ ከ40 በላይ አብያተ ክርስቲያናት እንደተሰወሩበት አባቶች ይናገራሉ።

በግራኝ አሕመድ ወረራ ወቅት የግራኝ ሠራዊት አብያተ ክርስቲያናቱን እናጠፋለን ብለው ሲመጡ በተኣምራት ሰምጠው እንደጠፉ አባቶች ያስረዳሉ። አዛዦቹንም በዋሻ ውስጥ የሚገኙት ወፍ የሚያህሉ ተርቦች ነድፈው ጨርሰዋቸዋል። እነዚያ ተርቦች አሁንም ድረስ በገዳሙ ውስጥ ያልተፈቀደ ነገር ሲደረግ በመናደፍና በመከልከል ዋሻውን የሚጠብቁ ሲሆኑ አንዱ ተርብ ከነደፈ ሕይወት ሊያጠፋ እንደሚችል የገዳሙ አባቶች ይናገራሉ። ከዚኸም በላይ ዋሻው በነብርም ይጠበቃል።

ገዳሙ ባለብዙ ቃልኪዳን ሲሆን ብዙ ስውራን አበው ዛሬም የሚኖሩበት ትንቢታቸው የማይነጥብ ብዙ ግሁሳን የከተሙበት ነው። ስውራኑ አበው ዛሬም እግዚአብሔር ለፈቀደለት ሰው ይገለጣሉ። ደገኞቹ የኢትዮጵያ ቀደምት ነገሥታት የገዳሙን ክብር በመረዳት ቦታው ድረስ በመሔድ በረከት ይቀበሉ ነበር። ዳግማዊ ምኒሊክ ለጀር ሥላሴ ገዳምና ለገዳማውያኑ አለኝታ ስለነበሩ በገዳሙ የታሪክ መዝገብ ስማቸው ዘወትር ይነሳል። ግርማዊ ዐፄ ኀይለ ሥላሴ ቦታውን ይንከባከቡት የነበረ ሲሆን ለገዳሙ መርጃ የሚሆን አዲስ አበባ ላይ የሚከራይ ቤት አሠርተው በኪራዩ ገቢ ገዳሙ እንዲጠቀም አድርገው ነበር። በአካልም ገዳሙ ድረስ በመሔድ በረከትን ይቀበሉ ነበር።
የአቡነ ኢያሱ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን!
ከገድላት አንደበት
✞ ✞ ✞

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
+ ጥቅምት 16 የእስክንድርያ ሊቀ ጳጳሳት አባ ያቃቱ ዕረፍቱ ነው።
+ጀር ሥላሴ ገዳምን የመሰረቱትና የጻድቁ አቡነ ሀብተማርያም እረድዕ የነበሩት አቡነ ኢያሱ ዘጀር ሥላሴ ዕረፍታቸው ነው።
ጥቅምት 16-የብርሃን እናቱ ድንግል ወላዲተ አምላክ በስደቷ ወራት ያደረገችው ተአምር ይህ ነው፡- ክብርት እመቤታችን ከተወደደ ልጇ ከአምላካችን ከመድኃኒታችን ከኢየሱስ ክርስቶስ ጋር በስደታቸው ወራት ከአንዱ ሀገር ወደ ሌላው ሀገር እየተዘዋወሩ ወደታችኛው ግብጽ ቤጎር ቆላ ደረሱ፡፡ በዚያም ግብፃውያን እንደ ሕጋቸው ለአማልክቶቻቸው ላሞችን አርደው ሠውላቸው፡፡ በጎሽ፣ በአውራሪስ፣ በነጭ ዝንጀሮ የሚመሰሉ አጋንንትም መጡ፡፡ እመቤታችንም ከሩቅ ሆና ተመልክታቸው እነዚያን አጋንንት በጸሎቷ እንደጢስ በተነቻቸው፡፡ ግብፃውያንም ፈርተው እየጮኹ ሸሹ፡፡ በዚያም ወራት ‹‹ረዳት አማልክቶቻችንን ጠፉብን›› ብለው እያዘኑ ሳለ ዮሴፍን ሲጸልይ አግኝተውት አስረው በምድር ላይ አስተኝተው 40 ግርፋት ገረፉት፡፡ እርሱም በዚህ ጊዜ ‹‹እመቤቴ ሆይ ስለ አንቺና ስለ ልጅሽ ይህ መከራ አግኝቶኛልና እርጂኝ›› ብሎ በኀይል ጮኸ፡፡ እመቤታችንም ድምጹን ስትሰማ የሄሮድስ ጭፍሮች የመጡ መስሏት እጅግ ደነገጠች፡፡ ቅዱስ ገብርኤልም ተገልጦ ካረጋጋት በኋላ ዮሴፍን በኀይል ይደበድቡ የነበሩትን በእሳት ሰይፉ ጨረሳቸው፡፡ ዮሴፍንም በእጆቹ ዳሰሰውና ፈወሰው፡፡ እመቤታችንም ዮሴፍን ባየችው ጊዜ ‹‹ይህ ሁሉ መከራ ያገኘህ በእኔና በልጄ ምክንያት ነው›› ብላው አንገት ለአንገት ተቀቅፈው ተላቀሱ፡፡ መልአኩም ‹‹ይሄ ሀዘናችሁ በደስታችሁ ጊዜ ይረሳል…›› እያለ አረጋጋቸውና ዐረገ፡፡ የሀገሩ ሰዎችም ይወጓቸው ዘንድ ወጡና ክፉ ውሾችን ለቀቁባቸው፡፡ ነገር ግን ውሾቹ በሰው አንደበት እመቤታችንን እያነጋገሯት ሰግደው የእግሯን ትቢያ ልሰው በመመለስ ባለቤቶቻቸውን መልሰው መናከስ ጀመሩ፣ ብዙዎቹንም ገደሏቸው፡፡ አረጋዊ ዮሴፍም ‹‹እመቤቴ ሆይ በዚህ ሀገር ከምንኖርስ በዱር በበረሀ ብንኖር ይሻለናል›› ብሏት ወደለ ሌላ ትርጓሜዋ የሰላም ሀገር ወደሆነች ዲርዲስ ሀገር ደረሱ፡፡ ሰዎቹም ‹‹ይህችስ የነገሥታት ወገን ትመስላለች በላያችን ላይ ትነግሥብናለች›› ብለው በክፉ ሲነሱባቸው በማግስቱ ደመና ነጥቃ ወስዳ ኤልሳቤጥ በሞት ካረፈችበት በረሀ አደረሰቻቸው፡፡ ዮሐንስ በእናቱ በድን ላይ ሆኖ እያለቀሰ ሳለ ዮሴፍንና ሰሎሜን ባያቸው ጊዜ ደነገጠ፡፡ ጌታችንም አረጋጋው፡፡ እመቤታችንም ስለ ኤልሳቤጥ ሞት እጅግ መሪር የሆነ ልቅሶን ስታለቅስ ልጇ ድንቅ ምሥጢርን ከነገራት በኋላ አረጋጋት፡፡ እመቤታችንም ‹‹እናቱ ሞታበታለችና በዚህም በረሀ ማንም የለውምና ዮሐንስን ከእኛ ጋር እንውሰደው›› ስትለው ጌታችን ‹‹ዕድሉ በዚህ በረሀ ነው›› ብሎ አረጋጋት፡፡

ከዚህም በኋላ ደመና ነጥቃ ወስዳ ወደ ጋዛ ምድር አደረሰቻቸውና በዚያ አተር የሚያበራዩ ሰዎችን አግኝታ እመቤታችን ‹‹ለልጄ አተር ስጡኝ›› አለቻቸው፡፡ እነርሱም ክፉዎች ነበሩና ‹‹ይህ አተር ሳይሆን ድንጋይ ነው›› አሏት፡፡ ሕፃኑ ልጇም ‹‹እናቴ ሆይ እንደቃላቸው ይሁንላቸው ተያቸው›› አላት፡፡ ያንጊዜም አተሩ ድንጋይ ሆነ፣ ይህም እስከዛሬም ድረስ አለ፡፡
+ + + + +
አባ ያቃቱ:- ከእርሱ በፊት የነበረው አቡነ ብንያሚን በሞት ባረፈ ጊዜ ይህን ቅዱስ አባት መርጠው በእስክንድርያ አገር ላይ ሊቀ ጵጵስና ሾሙት፡፡ እርሱም ለአባቶች ሊቃነ ጳጳሳት 49ኛ ነው፡፡ በዘመኑ ከሃዲያን ብዙ ያሠቃዩት አባት ነው፡፡ ስሙ ቴዎዶስዮስ የሚባል መለካዊ ካሃዲ ሰው ነበር፡፡ እርሱም ወደ ደማስቆ ንጉሥ ዘይድ ዘንድ ሄዶ ብዙ እጅ መንሻን ሰጥቶ ለእስክንድርያ አገረ ገዥ ሆኖ ተሾመ፡፡ ከተሾመም በኋላ አባ ያቃቱንን ማሠቃየት ጀመረ፡፡ በየዓመቱ ግብር እያለ ሰባት ሺህ የወርቅ ዲናር ከአባታችን እየተቀበለ እግዚአብሔር እስካጠፋው ድረስ አባታችንን እጅግ አሠቀያቸው፡፡

በአባታችን ዘመን የብዙዎች ቅዱሳን አባቶች አባት የሆነው የአባ መቃርስ ቤተ ክርስቲያን ሕንፃዋ ተፈጸመ፡፡ በአንዲት ሌሊት ከእግዚአብሔር የታዘዘ መልአክ ለአቡነ ያቃቱን ተገለጠላቸውና ፍዩጥ በሚባል አገር በአባ መቃርስ ቤተ ክርስቲያን ውስጥ የሚያገለግል ዮሐንስ የሚባል ጻድቅ መነኮስ እንዳለ ነገራቸው፡፡ ዳግመኛም መልአኩ ዮሐንስን አስመጥተው በእሳቸው ቦታ እንዲሾሙት ነገራቸው፡፡ አባታችንም ሰዎችን ልከው ቅዱስ ዮሐንስን ካስመጡት በኋላ ሥራቸውን ሁሉ አስረክበውት በዚህች ዕለት በሰላም ዐርፈዋል፡፡
የአባ ያቃቱ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን
+ + + + +
አቡነ ኢያሱ ዘጀር ሥላሴ:-አቡነ ኢያሱ በ15ኛው መቶ ክፍለ ዘመን በሰሜን ሸዋ የተነሡ ሲሆን ምንኵስናቸውን ከደብረ ሊባኖሱ ከዕጨጌ አቡነ መርሐ ክርስቶስ እንደተቀበሉ ታሪካቸው ያስረዳል። ትውልዳቸው አምሐራ ሳይንት ሲሆን መካነ ሱባኤ ወተመስጦ ጀር ቅድስት ሥላሴ ገዳምን የመሠረቱ ታላቅ ጻድቅ ናቸው።

እርሳቸው የመሠረቱት ጀር ቅድስት ሥላሴ ገዳም በግራኝ ወረራ ሳይወድም ስለቀረ ጥንታዊነቱን እንደጠበቀ ስለሚገኝና ታላቅ የበረከት ቦታ የቅዱሳን መናኸሪያ ስለሆነ ብዙዎች ነገሥታት ገዳሙን እየሔዱ ተሳልመው በረከት አግኝተውበታል። የአቡነ ኢያሱን ገድላቸውን ከአቡነ ሀብተ ማርያም ገድል ጋር ጣልያናዊው ራይኔሪ በሀገሩ ሮም እንዳተመው ቀሲስ ዶ/ር አምሳሉ ተፈራ ጽፈዋል። (0s valdo Raineri, Atti di Habta Māryam (†1497) e.di Iyasu (†1508), Santi Monaci Etiopici, Roma 1990 (Or ChrA 235), 165-265.)

የጻድቁ በዓለ ዕረፍታቸው ጥቅምት 16 በገዳሙ በታላቅ ድምቀት የሚከበር ሲሆን ስለ ጻድቁ ገድል በዝርዝር ተጽፎ አላገኘንም፣ ይልቁንም አቡነ ኢያሱ ስለገደሙት ታላቁ ጀር ቅድስት ሥላሴ ገዳም ነው በብዛት የሚነገረው።

አቡነ ኢያሱ ጀር ስላሴ ከመምጣታቸውም በፊት አስቀድመው በአቡነ ዜና ማርቆስ ገዳም፣ በደብረ ሊባኖስ እና በሌሎችም ገዳማት እየተዘዋወሩ በተጋድሎ ሲቀመጡ ‹‹ቦታህ ይኸ አይደለም›› ተብለው በሊቀ መላእክት በቅዱስ ሚካኤል መሪነት ነው ወደ ጀር ሥላሴ የመጡት። ወደ ቦታው ከመምጣታቸው በፊት አካባቢው ባእድ አምልኮ የተስፋፋበት ነበር፣ ነገር ግን ጻድቁ ሕዝቡን ክርስትናን አስተምረው ወደ አምልኮተ እግዚአብሔር መልሰውታል። የምንኵስናን መሠረት ጥለውበታል። የአቡነ ኢያሱ የዕረፍታቸው ቦታ ደብረ ሊባኖስ ቢሆንም መታሰቢያቸው በመራቤቴ በሚገኘው አስደናቂ ገዳማቸው ይታሰባል። በገዳሙ በክብረ በዓሉ ወቅት ታቦት አይወጣም፣ ከበሮ አይመታም። ምክያቱም ፍጹም የጸሎት የጽሞና ቦታ ስለሆነ ነው።

መካነ ሱባኤ ወተመስጦ ጀር ቅድስት ሥላሴ አቡነ ኢያሱ ገዳም በተፈጥሮአዊ አቀማመጡ እጅግ አስደናቂ ሲሆን በአማራ ክልል ሰሜን ሸዋ ዞን እንሳሮ ወረዳ በደንቢ ግራርጌ ቀበሌ ጀር በሚባል ስፍራ የሚገኝ ታላቅ ገዳም ነው። ገዳሙ ከአዲስ አበባ 137 ኪ.ሜ ከደብረ ብርሃን 91 ኪ.ሜ ከለሚ ከተማ 4 ኪ.ሜ ርቀት ላይ የሚገኝ ከጥንት ጀምሮ ስዉር ገዳም ሆኖ የቆየ ነው። ገዳሙ በ1495 ዓ.ም በዐፄ ናኦድ ዘመነ መንግሥት በቅዱስ ሚካኤል መሪነት ጻዲቁ አቡነ ኢያሱ ወደዚህ ቦታ መጥተው መሥርተውታል። በጅረት ታጂቦ ስለሚገኝ ነው ጀር ሥላሴ የተባለው። የክብር ባለቤት ጌታችን መድኀኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በራእይ አስመልክቶ ከመሠረታቸው ገዳማት አንዱ ነው። አቡነ ኢያሱም በገዳሙ በሚገኘው አንድ ትልቅ ዋርካ ሥር ቆመው ይጸልዩ

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥቅምት 15-ይኽቺ ዕለት የቅዱሳን ሐዋርያት የዕረፍታቸው መታሰቢያ ትሆን ዘንድ አባቶቻችን ሥርዓት ሠሩ፡፡
+ ከኒቆምድያ አገር ቅዱስ ቢላሞን በሰማዕትነት ዐረፈ፡፡
+ ቁጥራቸው 158 የሆኑ የቅዱስ ቢላሞን ማኅበርተኞችም አብረውት በሰማዕትነት ተሰይፈዋል፡፡
ሰማዕቱ ቅዱስ ቢላሞን፡- ይህም ቅዱስ አባቱ ጣዖት አምላኪ ነው እናቱ ግን ክርስቲያን ናትና ልጇን ቢላሞንን በጥበብ አሳደገችው፡፡ ቢላሞንም ስሙ አርማላስ ከተባለ ቄስ ጋር ተገናኘና በጌታችን ማመንን አስተማረው፡፡ አስተምሮትም ሲጨርስ የክርስትናን ጥምቀት አጠመቀው፡፡ ቢላሞንም ከተጠመቀ በኋላ በጾም በጸሎት በእጅጉ ይተጋ ጀመር፡፡ ታላላቅ የሆኑ ድንቅ ድንቅ ተአምራትን እስኪያሳይ ድረስ በመንፈሳዊ ተጋድሎ ኖረ፡፡ በአንዲት ዕለትም ለዐይኖቹ መድኃኒት እንዲያደርግለት አንድ ዐይነ ሥውር ሰው ወደ ቅዱስ ቢላሞን መጣ፡፡ ይህን ጊዜ ቅዱስ ቢላሞን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም እያለ በዐይነ ሥውሩ ዐይኖች ላይ የመስቀል ምልክት ሲያደርግ ያንጊዜ የዐይነ ሥውሩ ዐይኖች በሩ፡፡
ከሃዲና አረመኔ የሆነው የአገሪቱም ንጉሥ ዐይኖቹ የበሩለትን የዚያን ሰው ዜና በሰማ ጊዜ ሰውየውን ወደ እርሱ አስቀረበውና ‹‹ዐይኖችህን ማን አዳነህ?›› አለው፡፡ ሰውየውም ‹‹ቅዱስ ቢላሞን ፈወሰኝ በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ እያለ በመስቀል ምልክት አማተበብኝ ያንጊዜም ማየት ቻልኩ›› ብሎ ከነገረው በኋላ ‹‹እኔም ክርስቲያን ነኝ፣ በቅዱስ ቢላሞን አምላክ አምኛለሁ›› ብሎ መሰከረ፡፡ ንጉሡም በዚህ በጣም ተቆጥቶ የሰውየውን ራስ በሰይፍ አስቆረጠውና የሰማዕትነትን የድል አክሊል እንዲቀዳጅ አደረገው፡፡
ከዚህም በኋላ ንጉሡ ወታደሩን ልኮ ቅዱስ ቢላሞንን አስመጣውና ለ ሃይማኖቱ ጠየቀው፡፡ ቅዱስ ቢላሞንም ‹‹እኔ መድኃኒትና ሕይወት በሆነ ሰማይንና ምድርንም በፈጠረ በኢየሱስ ክርስቶስ የማምን ክርስቲያን ነኝ›› ብለ በከሃዲውና አረመኔው ንጉሥ ፊት ታመነ፡፡ ንጉሡም ብዙ ሽንገላዎችን በመሸንገል ከእምነቱ ሊያስወጣው ብዙ አባበለው፡፡ ብዙ ቃልኪዳንም ገባለት፡፡ ነገር ግን ቅዱስ ቢላሞን ቃሉን እንዳልሰማው ሲያውቅ በእርሱ ላይ ተቆጥቶ ድምጹን ከፍ አድርጎ ‹‹የምነግርህን ምክሬን ካልሰማኸኝ ጽኑ በሆኑ ልዩ ልዩ ሥቃዮች አሠቃይሃለሁ›› አለው፡፡ ቅዱሱም ይህን ጊዜ ‹‹እኔ አንተ ከምታሠቃየኝ ሥቃይ ፈርቼ ሃይማኖቴን ለውጬ ፈጣሪዬን አልክድም›› አለው፡፡ ንጉሡም በታላቅ ቁጣ ሆኖ ለብዙ ቀናት ሲያሠቃየው ቆየ፡፡ ጽኑ የሆነ ግርፋትን አስገረፈው፣ በስቅላትም አሠቃየው፣ በባሕር ውስጥ አሰጠመው፣ በሚነድ እሳት ውስጥ ወረወረው ነገር ግን ቅዱስ ቢላሞንን ጌታችን በመከራዎቹ ሁሉ ጽናትንና ብርታትን ይሰጠው ቁስሎቹንም ይፈውስለትና ጤነኛ ያደርገው ነበር፡፡
በመጨረሻም ቅዱስ ቢላሞን በታላቅ ሥቃይ ውስጥ ሳለ ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ቅዱስ ቢላሞንን ባጠመቀው ቄስ አምሳል ተገለጠለትና ‹‹የመረጥኩህ ቢላሞን ሆይ! ደስ ይበልህ እነ ሰማያዊ መንግሥትን አዘጋጅቼልሃለሁና›› አለው፡፡ የንጉሡ ጭፍሮችም ይህንን የደስታ ቃል በሰሙ ጊዜ ክብር ይግባውና በጌታችን አመኑ፡፡ በንጉሡም ፊት የጌታችንን ክብር ሲመሰክሩ ንጉሡ በቁጣ በሰይፍ ራስ ራሶቻቸውን አስቆረጣቸው፡፡ ቁጥራቸው 158 የሆኑ ሰዎች ከቅዱስ ቢላሞን ጋር ተሰይፈው የሰማዕትነት አክሊልን ተቀበሉ፡፡
ቅዱስ ቢላሞን ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
ዳግመኛም ይህቺ ዕለት የቅዱሳን ሐዋርያት የዕረፍታቸው መታሰቢያ ትሆን ዘንድ አባቶቻችን ሥርዓት ሠሩ፡፡ የእነዚህም የከበሩ ቅዱሳን ሐዋርያት የዕረፍታቸው በዓል በአጭሩ እንደሚከተለው ነው፡-
የዐሥራ ኹለቱ ሐዋርያት ሰማዕትነት፡- ጌታችን አምላካችን ኢየሱስ ክርስቶስ ምስክሮች (ሰማዕትታ) የሚለውን ስያሜ መጀመሪያ የተጣቸው ለሐዋርያቱ ነው፡፡ ‹‹በኢየሩሳሌም፣ በይሁዳ፣ በሰማርያ እስከ ዓለም ዳርቻ ድረስ ምስክሮቼ ትሆናላችሁ›› ብሏቸዋልና፡፡ ሐዋ 1፡8-22፡፡ በዚኽም አምላካዊ ቃል መሠረት ሁሉም ሐዋርያት ወንጌልን የሰበኩት በብዙ ሰማዕትነት ነው፡፡ ዐሥራ ኹለቱም ሐዋርያት ሰማዕታት ናቸው፡፡ 36ቱ ቅዱሳት አንስት፣ 72ቱ አርድእት በአጠቃላይ የሐዲስ ኪዳንን ክርስትና በዓለም ያስፋፉት መቶ ሃያውም ቤተሰብ ሰማዕትነትን ተቀብለዋል፡፡ በዚኽም መሠረት፡-
1. ቅዱስ ጴጥሮስ፡- ገዳዮቹን ‹‹እኔ እንደጌታዬ ልሰቀል አይገባኝም እንደ ጌታዬ ሳይሆን ቁልቁል ዘቅዝቃችሁ ስቀሉኝ›› ብሎ በመለመን ሐምሌ 5 ቀን 67 ዓ.ም ቁልቁል ተሰቅሎ ሰማዕትነቱን በድል ፈጽሟል፡፡
2. ቅዱስ ዮሐንስ፡- ጣዖት አምላኪዎች በፈላ ውኃ እያቃጠሉ ብዙ ካሰቃዩትና በፍጥሞ ደሴት ካጋዙት በኋላ ጥር 4 ቀን ወደ ብሔረ ሕያዋን ሔደ፡፡
3. ቅዱስ እንድርያስ፡- ከክብሩና ከፍቅሩ አንጻር ‹‹ጌታዬ በተሰቀለበት ዐይነት መስቀል አትስቀሉኝ›› ብሎ ገዳዮቹን ለምኖ የእንግሊዝኛው ኤክስ (X) ፊደል ቅርጽ ባለው መስቀል ላይ ተሰቅሎ ታኅሣሥ 4 ቀን በክብር ዐረፈ፡፡
4. ቅዱስ ፊሊጶስ፡- ኅዳር 18 ቁልቁል ተሰቅሎ ሰማዕትነቱን ፈጽሞ የድል አክሊልን ተቀዳጀ፡፡
5. ቅዱስ በርተሎሜዎስ፡- መስከረም 1 ቀን አሸዋ በተሞላ ትልቅ ከረጢት ውስጥ ታሥሮ ከነሕይወቱ ባሕር ውስጥ ተጥሎ በሰማዕትነት ዐረፈ፡፡
6. ቅዱስ ቶማስ፡- እጅና እግሩን ታሥሮ ቆዳው እንደፍየል ቆዳ ተገፎ ስልቻ ተስፍቶበት በውስጡም አሸዋ ተሞልቶ ራሱን ቶማስን አሸክመውት ገበያ ለገበያ ሲያዞሩት ከዋሉና ቁስሉንም በጨው እያሹ ብዙ ካሠቃዩት በኋላ በመጨረሻ በ72 ዓ.ም ግንቦት 26 ቀን አንገቱን በሰይፍ ቆርጠውት ሰማዕተነቱን በድል ፈጽሟል፡፡
7. ቅዱስ ማቴዎስ፡- ጥቅምት 12 ቀን አንገቱን ተሰይፎ ሰውነቱም ብዙ ቦታ ተቆራርጦ ሥጋው ለሰማይ ወፎች ተሰጥቶ በሰማዕትነት ዐረፈ፡፡
8. ቅዱስ ያዕቆብ ወልደ እልፍዮስ፡- በንጉሥ ቀላውዴዎስ ትእዛዝ ክፉዎች አይሁድ በድንጋይ ወግረው ገድለውት ሰማዕትነቱን የካቲት 10 ቀን በድል ፈጸመ፡፡
9. ቅዱስ ያዕቆብ ወልደ ዘብዴዎስ፡- ንጉሥ ሄሮድስ ሰይፍ መዞ አንገቱን ቆርጦት ሚያዝያ 17 በሰማዕትነት ዐረፈ፡፡
10. ቅዱስ ናትናኤል፡- አረማውያን ሐምሌ 10 ቀን አንገቱን በሰይፍ ቆርጠውት ሰማዕትነቱን በክብር ፈጸመ፡፡
11. ቅዱስ ማትያስ፡- አረማውያን በብረት አልጋ ላይ አስተኝተው ከሥሩ 24 ቀን ሙሉ እሳት አንድደው ካቃጠሉት በኋላ መጋቢት 8 ዐረፈ፡፡
12. ቅዱስ ታዴዎስ፡- ክፉዎች አረማውያን በብዙ አሠቃቂ መከራዎች ካሰቃዩት በኋላ ሐምሌ 2 ቀን በሰማዕትነት ገድለውታል፡፡
የከበሩ ቅዱሳን ሐዋርያት ከዕረፍታቸው መታሰቢያ በዓል ረድኤት በረከት ይክፈሉን!!!

በሀገራችን የሚገኘው የረድኡ ሐዋርያ የቅዱስ ፊሊጶስ ካቴድራል-
"ደብረ ምጥማቅ ቅዱስ ፊልጶስ ካቴድራል!"
ይኸውም ሐዋርያ ቅዱስ ፊሊጶስ እግዚአብሔር ልኮት ኢትዮጵያዊውን ጃንረባ ባኮስን ያጠመቀው ነው። የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋህዶ ቤተ ክርስቲያን ታረክ፣ ምስረታ እና ልደት የሚያወሳ የታሪክም ሆነ የቤተክርስቲያን ምሁር ሐዋርያው ቅዱስ ፊልጶስን እና ቅዱስ ባኮስን ሳያነሳ ማለፍ አይቻለውም፡፡ ምክንያቱም በኢትዮጵያ የኢየሱስ ክርስቶስ ወንጌል እንዲሰበክ መነሻ የሆኑ ለእኛ ለኢትዮጵያውያን የወንጌል አባታቶቻችን ስለሆኑ ነው፡፡

ከሰባቱ ሊቀ-ዲያቆናት አንዱ ሆኖ የተሾመው ቅዱስ ፊልጶስ ትውልዱ ኢሲዶር ከምትባል የቄሳሪያ የወደብ ከተማ ሲሆን በቅዱስ እስጢፋኖስ ሞት ምክንያት ደቀመዛሙርት ከኢየሩሳሌም እስከተበተኑ ድረስ በኢየሩሳሌም ከሐዋርያት እግር ስር ሆኖ ተምሯል፡፡ ከመንፈስ ቅዱስ መገለጥ በኋላ ሐዋርያት በኢየሩሳሌም ባደረጉት የመጀመሪያ የስብከት አገልግሎት በርካታ ምዕመናን አምነው ተጠመቁ፤ የምዕመናኑ ቁጥር እጅግ በመጨመሩ እና የአገልግሎቱ ዘርፉም እየበዛ በመሄዱ አገልጋዮችን መጨመር አስፈላጊ መሆኑን በአመኑ ጊዜ ሐዋርያት ቀደም ሲል በአእርድትነት ሲያገለገሉ ከነበሩት መካከል ሰባቱን ሊቀ-ዲያቆናት ለመጋቢነት መረጡ፡፡ ምዕመኑን በመጋቢነት እንዲያገለግሉ ከተመረጡት ሰባቱ ሊቀ-ዲያቆናት መካካል አንዱ ቅዱስ ፊልጶስ ሐዋርያ ዘሰማርያ ወኢትዮጵያ ነው፡፡ በ35ዓ.ም. ቅዱስ እስጢፋኖስ በአይሁድ እጅ በሰማዕትነት ማለፉ ተከትሎ በኢየሩሳሌም የነበሩት ማኅበረ ምዕመናን ተበተኑ፤ ቅዱስ ፊልጶስም ጊቶን ወደ ምትባል የስሞን መሠርይ የትውልድ ስፍራ ወደሆነች የሰማርያ ከተማ ሄደ፡፡ በዚህያም ሐዋርያዊ አገልግሎቱን በማጠናከር በእርካታ ምዕመናን በኢየሱስ ክርስቶስ አምላክነት አምነው እንዲጠመቁ አስችሏል፡፡ በተለይ በጥንቆላ ግብሩ የሚታወቀውን ሲሞን መሠርይን በማሳመን ማጥመቁን ቅዱስ መጽሐፍ ዘግቦለታል፡፡ ሐዋ 8፡13።

በሰማርያ ሳለ የጌታም መልአክ ፊልጶስን ተነሥተህ በደቡብ በኩል ከኢየሩሳሌም ወደ ጋዛ በሚወርደው በምድረ በዳው መንገድ ሂድ አለው፡፡ እርሱም ተነሥቶ ሂደ፡፡ እነሆ የኢትዮጵያ ንግሥት የህንደኬ ባላሟል እና የሀብት ንብረቷ ሁሉ አዛዥ የሆነ አንድ ኢትዮጵያዊ ጃንደረባ አገኘ፡፡ ይህም ሰው ሊሰግድ ወደ ኢየሩሳሌም መጥቶ ነበር፡፡ ሲመለስም በሠረገላ ተቀምጦ የነቢዩን የኢሳይያስን መጽሐፍ ያነብ ነበር፡፡ መንፈስም ፊልጶስን “ሂድ ወደዚህ ሠረገላ ቅረብ” አለው፡፡ ፊልጶስም ፈጥኖ ወደ ሠረገላው ሂደ፤ ጃንደረባውም የነቢዩን የኢሳይያስን መጽሐፍ ሲያነብ ሰምቶ “ለመሆኑ የምታነበውን ታስተውለዋለህን?” አለው፡፡ ጃንደረባውም “የሚያስረዳኝ ሰው ሳይኖር እንዴት አድርጌ አስተውለዋለሁ” አለው፤ ቅዱስ ፊልጶስም ስለጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ወንጌል ሰበከለት፡፡ በመጓዝ ላይ ሳሉም ውሃ ካለበት ስፍራ ደረሱ ጃንደረባውም “እነሆ ውሃ እዚህ አለ ታዲያ እንዳልጠመቅ የሚከለክለኝ ምን ነገር አለ?” አለው፡፡ ፊልጶስም “በፍጹም ልብህ ካመንህ መጠመቅ ትችላለህ” አለው፡፡ ጃንደረባውም ‹‹ኢየሱስ ክርስቶስ የእግዚአብሔር ልጅ እንደ ሆነ አምናለሁ›› ሲል መለሰለት፤ ሠረገላውም እንዲቆም አዘዘ፡፡ ከዚያም ሁለቱም አብረው ወደ ውሃው ወረዱ፤ ፊልጶስም ጃንደረባውን አጠመቀው፡፡ ከውሃውም በወጡ ጊዜ የጌታ መንፈስ ፊልጶስን ነጥቆ ወደ አዛጦን ወሰደው። ሐዋ 8፣ 26-39። ወደ ቂሣርያ እስኪመጣ ድረስም በእየከተሞቹ ሁሉ እየተዘዋወረ ወንጌልን ሰብኳል፡፡ በቂሳርያ ሳለ ሚስት አግብቶ 4 ሴቶች ልጆችን ወለደ፤ እነርሱም ሀብተ ትንቢት የተሰጣቸው ደናግናል ነበሩ፡፡ ሐዋ 21፣8። በረጅም የወንጌል አገልግሎቱ ብዙ አይሁድን እና ሳምራዊያንን ወደ ክርስትና መልሶ ጥቅምት 14 ቀን በሰላም ማረፉን የታረክ መዛግብት ይናገራሉ፡፡
✞ ✞ ✞

አ.አ ኮልፌ አጠናተራ የሚገኘው የቅዱስ ፊልጶስ ካቴድራል ሊመሠረት የቻለው በወቅቱ በአዲስ አበባ አድባራት ከፍተኛ የሆነ የቀብር ቦታ እጥረት ስለነበር 700 የሚደርሱ እድርተኞች መዘጋጃ ቤት በመሄድ ቀብር ቦታ ይሰጠን በማለት በማመልከታቸው ምክንያት ኮልፌ አጠናተራ እስላም መቃብር ፊት ለፊት ያለው ባዶ መሬት እንዲወስዱ ተፈቀደላቸው፡፡ ነገር ግን የተፈቀደላቸው ቦታ አቶ ስፍር መዝጊያ የሚባሉ ግለሰብ ይኖሩበት ስለነበር እድርተኞቹ ቦታውን ለቀብር ቦታ እንደሚፈልጉት ገለጹላቸው፡፡ አቶ ስፍርም በህልሜ እዚህ ቦታ መኖር እንደማልችል ታይቶኝ ነበር በማለት በ45,000 ብር በመሸጥ ለቀቁላቸው፡፡ ከዚህም በመቀጠል ፍቃድ ለማግኘት ወደ ቤተክህነት የእድሩ ሊቀመንበር አቶ አበባው ግዛው እና አቶ ወልደ ሚካኤል እና ሌሎችም በመሆን በጊዜው የኢ/ኦ/ተ ፓትርያርክ የነበሩት ብፁዕ አቡነ ተክለሃይማኖት በመሄድ ስለሁኔታው በግልጽ ቦታውን እንዲባርኩላቸው ጠየቁ፡፡ አባታችንም ክርቲያን ቤተክርስቲያን በሌለበት ቦታ አይቀበርም ብለው በመመለሳቸው የእድሩ አባላት በአማኑኤል ቤተክርስቲያን ተሰብስበው ተወያዩ፡፡ በውይይታውም አቶ ስፍር ይኖሩበት የነበረውን ቤት እንደቤተክርስቲያን ለመጠቀም በመነጋገር ወደ አቡነ ተክለሃይማኖት ሄደው ሀሳባቸውን ገለፁላቸው፡፡ ብፁእ አባታችንም ፈቃዳቸው ሆኖ ጊዜያዊ ወደፊት ግን ቤተክርስቲያን ስሩለት በማለት ቤተክርስቲያን ለመሆን የሚያባውን ጸሎት በማድረግ ከመኖርያ ቤተ ወደ ቤተክርስቲያን የካቲት 20 ቀን 1978 ዓ.ም ሃያ አራት ሊቃነ ጳጳሳት በማስከተል የዲያቆኑን የቅዱስ ፊልጶስ ታቦትን አምጥተው ቤተከልርስቲያኑን መሠረቱት፡፡ ቤተክርስቲያኑን እንዲያስተዳድሩ ለሊቀ ካህናት ክፍሌ ገ/መስቀል ጽላቱን ደግሞ ለጳውሎስ ካህን ለነበሩት ለቄስ ዘመንፈስ በአደራ አስረከቧው፡፡ በዕለቱም ጥቅምት 14 እረፍቱ፣ የካቲት 20 ቅዳሴ ቤቱ በጋራ እንዲያከብሩ በማሳሰብ ተናገሩ፡፡ ከተወሰነ ጊዜ በኃላም በቆርቆሮ የተሰራ መቃኞ በማዘጋጀት ታቦቱ ወደዚያ ገባ፡፡ አሁን ላይ በዚህ መልኩ በሚያምር ሁኔታ የተሠራው የደብረ ምጥማቅ ቅዱስ ፊልጶስ ካቴድራል ተሠርቶ አልቆ የተመረቀው ጥቅምት 14 ቀን 2000 ዓ.ም ሲሆን አሁን ላይ ካቴድራሉ 34 ዓመት ሆኖታል፡፡

የቅድስት ሀገራችን ኢትዮጵያ ባለውለታ የሆነው የጥምቀት የክርስትና አባታችን የሐዋርያው የቅዱስ ፊልጶስ በዓለ ዕረፍት ጥቅምት 14 ቀን አዲስ አበባ ኮልፌ አጠና ተራ በሚገኘው በደብረ ምጥማቅ ቅዱስ ፊልጶስ ካቴድራል በደመቀ ሁኔታ ይከበራል። እርስዎም ከቦታው ተገኝተው የበረከቱ ተሣታፊ ይሆኑ ዘንድ በአምላከ ቅዱስ ፊልጶስ ስም በክብር ጠርተንዎታል።
(የካቴድራሉ ሰንበት ት/ቤት)

የሐዋርያ የቅዱስ ፊሊጶስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!

አምላከ አቡነ አረጋዊ፣ አምላከ ቅዱስ ገብረ ክርስቶስ
አምላከ ቅዱስ ፊሊጶስ፣ በሰማዕትነት ያረፉትን ወገኖቻችንን ከሰማዕታት ማኀበር ይደምርልን! እኛንም እስከመጨረሻው እርሱን በማመን ያጽናን!

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥቅምት 12-ወንጌላዊው ቅዱስ ማቴዎስ ዕረፍቱ ነው፡፡
+ ድንግልና ንጹሕ የዋሕ የሆነ ተካሌ ወይን የተባለ ቅዱስ ድሜጥሮስ ዕረፍቱ ነው፡፡
+ ዳግመኛም በዚህች ዕለት መልአኩ ቅዱስ ሚካኤል ለቅዱስ ዳዊት ጎልያድን የሚገድልበትን ልዩ ኃይል ሰጥቶታል፡፡
+ ሊቀ መላእክት ቅዱስ ሚካኤል ከእግዚአብሔር ዘንድ ተልኮ ቅዱስ ዳዊትን በሳኦል ፈንታ እንዲሾመው ለሳሙኤል የነገረበት ዕለት ነው፡፡
የመላእክት ሁሉ አለቃ ቅዱስ ሚካኤል በዚህች ዕለት ወደ ነቢዩ ሳሙኤል ዘንድ ተልኮ የዳዊት አባት ወደሆነው በቤተልሔም ወደሚኖር ወደ እሴይ ቤት ሄዶ በሳኦል ፈንታ ቅዱስ ዳዊትን ያነግሠው ዘንድ አዘዘው፡፡ ሳሙኤልም ወደ እሴይ ቤት ሄዶ ‹‹ልጆችህን ሁሉንም አቅርብልኝ›› አለው፡፡ እሴይም ከዳዊት በቀር ሁሉንም አቀረባቸው፡፡ እርሱ ዳዊት በእርሻ ውስጥ በጎችን ይጠብቅ ነበርና፡፡
ሳሙኤልም የመንግሥት ቅባት ያለበትን ብልቃጥ በራሳቸው ላይ ከፍ ከፍ ባደረገ ጊዜ እግዚአብሔር አልመረጣቸውም፡፡ ነቢዩ ሳሙኤልም እሴይን ‹‹ልጆችህ እነዚህ ብቻ ናቸውን?›› ብሎ የጠቀው፡፡ እሴይም ‹‹በጎች የሚጠብቅ አንድ ትንሽ ልጅ አለ›› አለው፡፡ ሳሙኤልም ደግሞ እሴይን ‹‹እርሱ ሳይመጣ ምሳ አልበላምና ልከህ አስመጣው›› አለው፡፡ እሴይም ዳዊትን ልኮ አስመጣው፡፡ መልኩም ቀይ፣ ዐይኖቹ የተዋቡ፣ አርአያውም ያማረ ነው፡፡ እግዚአብሔርም ሳሙኤልን ‹‹ይህ ይበልጣቸዋልና ተነሥተህ ቅባው›› አለው፡፡ በዚያም ጊዜ ሳሙኤል ለዳዊት የመንግሥት ቅባት ያለበትን ቀንድ አምጥቶ በወንድሞቹ መካከል ቀባው፡፡ ከዚያችም ቀን ጀምሮ ሁልጊዜ የእግዚአብሔር መንፈስ በዳዊት ላይ አደረበት፡፡ በእስራኤል ልጆችም ላይ ነገሠ፡፡
የሊቀ መላእክት የቅዱስ ሚካኤል ጥበቃው አይለየን፣ በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
ወንጌላዊው ቅዱስ ማቴዎስ፡- የመጀመሪያ ስሙ ሌዊ ሲሆን በቀድሞ ሥራውም ቀራጭ (ባንክ መንዛሪ) ነበር፡፡ ግብር ከሚያስገብርበት ቦታ ተቀምጦ እየቀረጠ ሳለ ነው ጌታችን በአጠገቡ አልፎ ‹‹ሌዊ ተከተለኝ›› ብሎ የጠራው፡፡ እርሱም ሳያቅማማና ሳያመነታ ወዲያው ተነሥቶ ተከተለው፡፡ ቅዱስ ማቴዎስ ጌታችን ቀድሞ በነቢያት የተነገረለት መሢሕ መሆኑን ለማስረገጥ ሲል አንድን ታሪክ ከጻፈ በኋላ ‹‹በዚህም… ተብሎ በነቢይ የተነገረው (የተጻፈው) ተፈጸመ›› ብሎ ይመሰክራል፡፡ ከፍልስጤም ተነሥቶ በእስያ አድርጎ ደቀ መዝሙሩን ማርቆስንና ሌለቹን በግብፅ ትቶ እርሱ እስከ ኢትዮጵያ ድረስ መጥቶ ወንጌልን ሰብኳል፡፡ ከዚህም በኋላ ወደ ብዙ ሀገሮች ተዘዋውሮ ወንጌልን ከሰበከ በኋላ ወደ ካህናት አገር ደረሰ፡፡ አንድ ወጣትም አግኝቶ ወደ ከተማው እንዴት እንደሚገባ ጠየቀው፡፡ ወጣቱም ‹‹ራስህንና ጺምህን ተላጭተህ በእጅህ ዘንባባ ይዘህ ካልሆነ መግባት አትችልም›› አለው፡፡ ይህም ነገር ቅዱስ ማቴዎስን እያስጨነቀው እያለ ያ መጀመሪያ ያገኘው ወጣት ቅዱስ ማቴዎስን በስሙ ጠራው፡፡ ማቴዎስም በስሙ ስለጠራው ደንግጦ ‹‹ስሜን ወዴት ታውቀዋለህ?›› አለው፡፡ እርሱም ‹‹እኔ ጌታህ ኢየሱስ ነኝ፣ አሁንም እንደነገርኩህ አድርግ እኔም ከአንተ ጋር አለሁ ከአንተም አልርቅም›› አለው፡፡ ማቴዎስም እንደታዘዘው ራሱንና ጺሙን ተላጭቶ በእጁም ዘንባባ ይዞ ወደ ከተማዋ ገባ፡፡ እንደገባም ለአማልክት ካህናት አለቃቸው የሆነውን አርሚስን ተገናኘውና ከእርሱ ጋር ስለ አማልክቶቻቸው አወራ፡፡ ድንቅ ተአምርንም በማድረግ ጣዖቶቻቸውን አቃጠላቸው፡፡ አርሚስንና የአገሩንም ሰዎች ሁሉ አስተምሮ በማሳመን አጠመቃቸው፡፡ ከሰማይም ማዕድ አውርዶ መግቧቸዋል፡፡

የሀገሩም ንጉሥ ይህን ሲሰማ እጅግ ተቆጥቶ ቅዱስ ማቴዎስንና አርሚስን እሳት ውስጥ ጨመራቸው፡፡ ነገር ግን ጌታችን ፈወሳቸው፡፡ ንጉሡም የሚያሠቃይበትን ነገር ሲፈልግ ድንገት ልጁ ሞተ፡፡ ማቴዎስም ንጉሡን ‹‹ልጅህን ከሞት እንዲያነሡት ወደ አማላክትህ ለምን አትለምንም?›› አለው፡፡ ንጉሡም ‹‹አማልክት እንዴት የሞተን ያስነሣሉ›› ብሎ መልሶ ጠየቀው፡፡ ቅዱስ ማቴዎስም ‹‹ብታምን ግን የእኛ አምላክ የሞተውን ልጅህን ያስነሣልሃል›› አለው፡፡ ንጉሡም ‹‹ልጄ ከሞት ከተነሣ በአምላክህ አምናለሁ›› አለው፡፡ ማቴዎስም ወደ ጌታችን ከጸለየ በኋላ ልጁን ከሞት አስነሣው፡፡ ይህንንም ያዩት ንጉሡና የሀገሩ ሰዎች በጌታችን አመኑ፡፡ ቤተ ክርስቲያንም ሠርቶላቸው አገልጋዮችን ሾመላቸውና ወደ ሌላ አገር ሄደ፡፡ በዚያም አስተምሮ ብዙዎችን አሳምኖ እንዲጠመቁ በማድረጉ አገረ ገዥው ማቴዎስን ይዞ አሠረው፡፡
በአሥር ቤትም አንድን የሚያሳዝን ሰው ተጨንቆ ሲያለቅስ አገኘው፡፡ ምን እንደሆነም ሲጠይቀው የጌታው ብዙ ገንዘብ ከባሕር ውስጥ እንደሰጠመበት ነገረው፡፡ ቅዱስ ማቴዎስም ያንን ምስኪን ገንዘቡን ከባሕሩ ዳርቻ እንደሚያገኘውና ወደ ወንዙም ሄዶ ገንዘቡን ወስዶ ለጌታው እንዲሰጠው ነገረው፡፡ ሰውየውም ወደ ባሕሩ ሲሄድ ማቴዎስ እንደነገረው ገንዘቡን ከባሕሩ ዳርቻ አገኘው፡፡ ይህንንም ያዩ የሀገሩ ሰዎች በጌታችን አመኑ፡፡ አገረ ገዥውም ይህን ሲሰማ በቁጣ ገንፍሎ ቅዱስ ማቴዎስን ጥቅምት 12 ቀን አንገቱን በሰይፍ አስቆረጠው፡፡ ሰውነቱንም ብዙ ቦታ ቆራርጦ ሥጋውን ለሰማይ ወፎች ሰጠው፡፡ ምእመናንም ሥጋውን በሥውር ወስደው በመልካም ቦታ አኖሩት፡፡ ከሥጋውም ብዙ አስገራሚ ተአምራት ተፈጽመው ታዩ፡፡
የወንጌላዊው የቅዱስ ማቴዎስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን፡፡
+ + +
ቅዱስ ድሜጥሮስ ተካሌ ወይን፡- ዲሜጥሮስ ማለት ‹‹መስተዋት›› ማለት ነው፡፡ ይህም ታላቅ ጻድቅ ለአባቶች ሊቃነ ጳጳሳት 12ኛ የሆነ የእስክንድርያ ሊቀ ጳጳሳት ነው፡፡ ከአባቱ ከአርማስቆስና ከእናቱ ኢላርያ መጋቢት 12 ቀን ተወለደ፡፡ አስቀድሞ መጻሕፍትን ያልተማረ ሕዝባዊ ገበሬ ስለነበር በወላጆቹም የወይን አትክልት ቦታዎች ይሠራ ነበር፡፡
በትንሽ ዕድሜውም ልዕልተ ወይን የምትባል ሚስት አጋቡት፡፡ እርሷም የአጎቱ ልጅ ነበረች፡፡ ባልና ሚስት ሆነው በአንድ አልጋ አብረው እየተኙ ነገር ግን በግብር ሳይተዋቁ መልአክ እየጋረዳቸውና እየጠበቃቸው ለ48 ዓመታት አብረው ኖሩ፡፡ ድንግልናቸውን ንጽሕናቸውን እየጠበቁ ሲኖሩ ይህንን ምሥጢራቸውን ከእግዚአብሔር በቀር ማንም የሚያውቅ የለም፡፡ ከሐዋርያው ማርቆስ ቀጥሎ በእርሱ መንበር 11ኛው ሊቀ ጳጳሳት የነበረው አቡነ ዮልዮስ ዕረፍቱ በደረሰ ጊዜ መልአክ ተገልጦለት ‹‹ነገ የወይን ዘለላ ይዞ ወደ አንተ የሚገባ ሰው አለ፣ ከአንተ በኋላ ሊቀ ጳጳሳት የሚሆነው እርሱ ነውና ያዘው›› አለው፡፡ በዚያችም ቀን ድሜጥሮስ ወደ አትክልቱ ቦታ ገብቶ ሳለ ያለጊዜዋ ያፈራች የወይን ዘለላ አገኘ፡፡ እርሱም ‹‹ይህችንስ የወይን ዘለላ ለሊቀ ጳጳሳቱ ሰጥቻቸው በረከት እቀበልባታለሁ›› ብሎ አሰበና ወደ አባ ዮልዮስ ዘንድ ይዞ ሄደ፡፡ በመንገድም ሳለ ሊቀ ጳጳሳቱ አባ ዮልዮስ ዐርፈው ጳጳሳቱና ሕዝቡ ሊቀብሯቸው ሲወስዷቸው አገኛቸው፡፡ እርሳቸውም ከማረፋቸው በፊት ከእርሳቸው በኋላ ማን እንደሚሾም ለሕዝቡ ምልክት ነግረዋቸው ነበር፡፡ ይኸውም ‹‹ያለጊዜዋ ያፈራች የወይን ዘለላ ይዞ የሚመጣውን ሰው በእኔ ቦታ እንድትሾሙት የእግዚአብሔር መልአክ አዞኛል›› ብለው ነግረዋቸው ስለነበር አሁን ሊቀብሩ ሲወስዷቸው ድምጥሮስን ያለጊዜዋ ያፈራች የወይን ዘለላ ይዞ ሲመጣ አገኙትና ከቀብራቸው በኋላ ወስደው በሐዋርያው በቅዱስ ማርቆስ መንበር 12ኛው ሊቀ ጳጳሳት አድርገው በተወለደበት ዕለት መጋቢት 12 ቀን ሾሙት፡፡

ከሹመቱ በኋላ በቍርባን ጊዜ ጌታችንን በግልጽ ያየው ነበር፡፡ የሰዎቹም ሁሉ ድብቅ ኃጢአት በግልጽ ይታየው ስለነበር የበቃውንና ያልበቃውን እለየለ ንስሓ ይሰጣቸው ነበር እንጂ በኃጢአት ውስጥ እንዳሉ እንዲሁ በድፍረት ወደ ሥጋወደሙ አያቀርባቸውም ነበር፡፡ በዚህም ብዙዎቹን በቅድስና ጠበቃቸው ነገር ግን ክፉዎች ቀንተውበት ‹‹እራሱ ሚስት አግብቶ ጋለሞታ ይዞ ሳለ ድንግል ሳይሆንና ሳይገባው በወንጌላዊው ማርቆስ መንበር እየኖረ…›› ብለው አሙት፡፡ በዚህም ጊዜ መልአኩ ቅዱስ ሚካኤል ተገልጦለት ‹‹በአንተና በሚስትህ መካከል ያለውን ቅድስና ለሕዝቡ ግለጥላቸው›› አለው፡፡ ድሜጥሮስም ከቅዳሴ በኋላ ሰው እንደተሰበሰበ ደመራ አስደምሮ ልብሰ ተክህኖውን እንደለበሰ በሚነደው እሳት ውስጥ ገብቶ መጸለይ ጀመረ፡፡ በእሳት ውስጥ እንዳለ ከእሳቱ ፍም አንስቶ በሚከናነብበት ቀጸላ አደረገ፡፡ ሚስቱንም ጠርቶ መጎናጸፊያሽን ዘርጊ አላትና በመጎናጸፊያዋ የእሳቱን ፍም ጨመረ፡፡ ነገር ግን የእርሱን ቀጸላና የሚስቱን መጎናጸፊያ ምንም እሳት አልነካውም ነበር፡፡ በእሳቱም መካከል በአንድነት እየጸለዩ በቆሙ ጊዜ ሕዝቡ ይህን ተመልክቶ እጅግ አደነቀ፡፡ እርሱም የእሳቱን ፍሕም እያነሳ ቢረጨው ሐሜተኞችን ብቻ እየመረጠ አቃጠላቸው፡፡ ሕዝቡም ቅድስናውንና ንጽሕናውን አይተው በመጸጸት ‹‹ይቅር በለን›› ብለው ይቅር ብሏቸው ስለ ኃጢአታቸው ጸልዮላቸዋል፡፡
ቅዱስ ዲሜጥሮስንም የተአምራቱን ምሥጢር በጠየቁት ጊዜ እንዲህ አላቸው፡- ‹‹ይህን ሥራ የሠራሁት ከንቱ ውዳሴ ሽቼ አይደለም፣ እንናተ እኔን አምታችሁ እንዳትጎዱ ከዚህችም ሴት ጋር በመካከላችን ተሰውሮ ያለውን ምሥጢር እገልጥላችሁ ዘንድ የእግዚአብሔር መልአክ ስላዘዘኝ ነው እንጂ፡፡ እርሷ የአባቴ የወንድሙ ልጅ ናት፡፡ በሕፃንነቷም አባቷ ስለሞተ በአባቴ ቤት ከእኔ ጋር አደገች፡፡ አካለ መጠንም በደረስን ጊዜ አባቴ እርሷን አጋባኝ፡፡ ወደ ጫጉላ ቤትም በገባን ጊዜ ‹እኔ እኅትህ ስሆን ለአንተ እንዴት አጋቡኝ› አለችኝ፡፡ እኔም የምትፈቅጂ ከሆነ ድንግልናችንን ጠብቀን በአንድነት እንኑር ይህንንም በመካከላችን ያለውን ምሥጢር የሚያውቅ ማንም አይኑር አልኳት፡፡ በዚህም ተስማምተን በአንድ ቤት ውስጥ በአንድ አልጋ እየተኛን አንድ መጎናጸፊያም እየተጎናጸፍን 48 ዓመት ያህል ኖርን፡፡ ይህንንም ሥራችንን ከእግዚአብሔር በቀር የሚያውቅ የለም፡፡ እኔም እርሷ ሴት እንደሆነች አላወቅኋትም እርሷም እኔን ወንድ እንደሆንኩ አታውቅም፡፡ በየሌሊቱም ሁሉ በንስር አምሳል ወደ መኝታ ቤታችን እየገባ ክንፎቹን አልብሶን ያድራል ሲነጋም ከእኛ ይሠወራል›› አላቸው፡፡
ቅዱስ ድምጥሮስ መንፈስ ቅዱስ አድሮባልና የብሉይና የሐዲሳትን መጻሕፍት ሁሉ አንብቦ ተረጎማቸው፣ ምሥጢራትም ተገለጡለት፡፡ ባሕረ ሀሳብ የተባለውንም ድንቅ የሆነ የዘመን መቁጠሪያ ሠርቶ ያዘጋጀው ይህ ቅዱስ ድሜጥሮስ ነው፡፡ ቅድስት ቤተ ክርስቲያናችንም ይህ ጻድቅ በመንፈስ ቅዱስ መሪነት የቀመረውን ይህን የድሜጥሮስን ቀመር በሚገባ እየተጠቀመችበት ነው፡፡ በዚህ የቀን አቆጣጠር ቀመር መሠረት የደብረ ዘይት፣ የሆሳዕና፣ የትንሣኤና የጰራቅሊጦስ በዓላት ሁልጊዜ በየዓመቱ ከእሁድ አይወጡም፡፡ ስቅለትም ሁልጊዜ ከአርብ አይወጣም፡፡ የጌታችን የዕርገቱም በዓል ከሐሙስ አይወጣም፡፡ ቀመሩንም አዘጋጅቶ ሲጨርስ ለኢየሩሳሌም፣ ለሮሜ፣ ለኤፌሶንና ለአንጾኪያ አገሮች ላከላቸው፡፡ ጻድቁ አርጅቶና ሸምግሎ በደከመ ጊዜም ሕዝቡ በአልጋ ላይ አስቀምጠው ተሸክመው ወደ ቤተ ክርስቲያን ያደርሱትና ያስተምራቸው ነበር፡፡ ቅዱስ ድሜጥሮስ በተወለደ በ115 ዓመቱ ጥቅምት 12 ቀን በታላቅ ክብር ዐርፏል፡፡
የቅዱስ ድሜጥሮስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን፡፡

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥቅምት 11-ቅዱስ ገብርኤል ተገልጦ "ግዝትህን አንሣ" ብሎ እስካዘዛቸው ድረስ የዓባይን ወንዝ ከኢትዮጵያ እንዳይወጣ በጸሎታቸው ገዝተው ያቆሙት የውቅሮው አቡነ ኤልያስ መታሰቢያ በዓላቸው ነው፡፡
+ በአንጾኪያ አገር አስቀድማ በኃጢአት ትኖር የነበረችውና በኋላም በንስሓ የተመለሰችው ገድለኛዋ ቅድስት ጲላግያ ዕረፍቷ ነው፡፡
+ የአንጾኪያው ሊቀ ጳጳሳት አቡነ ያዕቆብ ዕረፍቱ ነው፡፡ ይኸውም ቅዱስ አባት አርዮሳውያን መናፍ*ቃን በተደጋጋሚ እያሳደዱት በስደት ደሴት ላይ ሰባት ዓመት የኖረ የሃይማኖት አርበኛ ነው፡፡ ስለቀናች ሃይማኖቱ ብዙ መከራን ተቀብሏል፡፡ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!
+ + + + +
ቅድስት ጲላግያ፡- ከአንጾኪያ አገር የተገኘች ቅድስት ናት፡፡ ወላጆቿ የማያምኑ ከሃድያን ናቸው፡፡ እርሷም አስቀድማ ከረከሰች ሃይማኖቷ ጋር በረከሰ ሥራ ጸንታ መኖርን ገንዘብ ያደረገች ነበረች፡፡ በመሸ ጊዜ በጨዋታ ቤት በመዋል ስትሣለቅና ስትዘፍን ስታመነዝርም ኖራለች፡፡ በእንደዚህ ዓይነቱ የረከሰ ሕይወት ውስጥ ከኖረች በኋላ ግን ከዕለታት በአንደኛው ቀን የገሀነም እሳትና የዘላለም ሥቃይን እንደሚጠብቃቸው እያሳሰበ ዝንጉዎችንና አመንዝራዎችን ሲገሥጻቸው ኤጲስቆጶስ ጳውሎስን ሰማችውና ምክሩን በልቧ አሳደረች፡፡

ከዚህም በኋላ ቅድስት ጲላግያ ሲያስተምር ወደሰማችው ኤጲስቆጶስ ጳውሎስ ዘንድ ሄዳ የሠራችውን ኃጢአቷን ሁሉ ተናዘዘች፡፡ እርሱም አጽናንቶ የቀናች ሃይማኖትን አስተማራትና ከነበረችበት የእርኩሰት ሕይወት አወጣት፡፡ አስተምሮ ካሳመናትም በኋላ አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አጠመቃት፡፡ እርሷም በቀደመው ክፉ ሥራዋ እየተጸጸተች በጾም፣ በጾሎት፣ በስግደትና በመልካም ሥራዎች ሁሉ እየተጋች ሰውነቷን ማድከም ጀመረች፡፡ ተጋድሎዋንም ለማብዛት ባሰበች ጊዜ የወንድ ልብስ ለብሳ ወደ ኢየሩሳሌም ሄዳ የከበሩ ቅዱሳት ቦታዎች ሁሉ ተሳልማ ሰገደችና ወደ ኢየሩሳሌሙ ሊቀ ጳጳሳት ዘንድ ሄደች፡፡ እርሱም ከኢየሩሳሌም ከተማ ውጭ ወደሚገኘው የደናግል ገዳም አስገባት፡፡ እርሷም የምንኩስናን ልብስ ለብሳ በጽኑ ገድል ተጠምዳ 30 ዓመት ኖረች፡፡ እግዚአብሔርንም እያገለገለች በጽኑ ተጋድሎ ኖራ በዚህች ዕለት በሰላም ዐረፈች፡፡
ረድኤት በረከቷ ይደርብን፣ በጸሎቷ ይማረን!
+ + + + +

አቡነ ኤልያስ ዘውቅሮ፡- አቡነ ኤልያስ ዘውቅሮ የትውልድ ሀገራቸው አክሱም ነው፡፡ የአቡነ አረጋዊ 3ኛ የቆብ ልጅ ናቸው፡፡ አባታቸው ውቅሮ የሚገኘው የጥንታዊው የአብርሃ ወአጽብሓ ቤተ መቅደስ አጣኝ ነበሩ፡፡ ይህ ጻድቅ የሚታወቁበት አንድ ትልቅ ገድል አላቸው፡፡ በቀን 548 ጊዜ አቡነ ዘበሰማያትን እየጸለዩ 666 ጊዜ ይሰግዱ ነበር፡፡ ቅዱስ ያሬድ ዓባይ የሀገራችንን አፈርና ዛፉን ሁሉ ጠራርጎ ሲወስድ ቢመለከት ድምጹን ከፍ አድርጎ ኦ አባይ አይቴ ተሐውር ወለመኑ ተሐዲጋ ለኢትዮጵያ ብሎ ሲዘምር ዓባይ ቀጥ ብሎ ቆሟል፡፡ መልአኩም ወዲያው መጥቶ ‹‹ለምን ትደክማለህ? ለምንስ ተፈጥሮን ትከለክላለህ? ሕጉን አታፍርስ›› ሲለው ቅዱስ ያሬድ ደንጎጦ ‹‹አጥፍቻለሁ ዓባይ ሆይ ሂድ የተፈጥሮ ግዴታህን ፈጽም›› ብሎ አሰናብቶታል፡፡ የኢትዮጵያ ብርሃኗ ቅዱስ ያሬድ በዜማው ዓባይን ቀጥ አድርጎ እንዳቆመው ሁሉ አቡነ ኤልያስ ዘውቅሮም በጸሎታቸው ዓባይን ከኢትዮጵያ እንዳይወጣ አድርገውት ነበር፡፡

ታቦተ አብርሃ ወአጽብሓን ይዘው ከኢትዮጵያ ጠረፍ ዳር ኑብያ ሄደው ድንጋይ ከዓባይ ዳር ደርድረው ታቦቱን አስቀምጠው ሥዕለ ማርያምን አድርገው መሥዋዕት ሰውተው ‹‹ዓባይ ከኢትዮጵያ እንዳትወጣ ገዝቼሃለሁ›› ሲሉት ዓባይም ተመልሶ ቆሟል፡፡ ዓባይ ምድረ ኑብያን ሲያጥለቀልቃት መልአኩ ቅዱስ ገብርኤል ተገልጾ ‹‹ለምን የእግዚአብሔርን ስነ ፍጥረት ታስጨንቃለህ?›› ብሎ ተቆጣቸው፡፡ ጻድቁም ‹‹ውኃው ይሂድ ግን ዛፉን አፈሩን ይዞ ከኢትዮጵያ አይውጣ›› ብለው መልአኩን ጠየቁት፡፡ ቅዱስ ገብርኤልም ‹‹ውኃ ሲሞላ ዛፉን ቅጠሉን ይዞ መጓዙን እንዴት ትረሳዋለህ? የጸሎት ጊዜህ ደርሷልና ወደ በዓትህ ተመለስ›› ብሎ በቁጣ የእሳት ሰይፉን ሲያዛቸው ግዝታቸውን አንሥተው ታቦታቸውን ይዘው ወደ በዓታቸው ውቅሮ ተመልሰዋል፡፡ አባቶቻችን እንዲህ ናቸው እንኳን ሃይማኖት፣ ባህል፣ ታሪክ፣ ቅርስ፣ ስብዕና ማንነታችንን ይቅርና የሀገራችንን አፈር እንኳን ለባዕድ አሳልፈው የማይሰጡ ቅዱሳን ጻድቃን ነበሩ፡፡ የአባ ኤልያስ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን፡፡
ከገድላት አንደበት
✞ ✞ ✞

ጥቅምት 10-አባ ዘወንጌል በዓለ ዕረፍታቸው ነው። በረከታቸው ይደርብን

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥቅምት 10-ቅዱስ ሰርጊስ በሰማዕትነት ዐረፈ፡፡ ቅዱስ ሰርጊስና ባልንጀራው ቅዱስ ባኮስ በንጉሥ መክሲምያኖስ ግዛት (284-305) ውስጥ የጦር ኃይል ከፍተኛ ባለሥልጣናት ነበሩ፡፡ ንጉሡ ከሃዲ የነበረ ነው፡፡ እነዚህም ሁሉቱ ቅዱሳን በጌታችን የሚምኑ ክርስቲያኖች መሆናቸውን ግን ዐላወቀም ነበር፡፡ የንጉሡን እምነት የሚከተሉ ክፉዎች ሄደው ንጉሥ መክሲምያኖስን ‹‹የሾምካቸው ሰርጊስና ባኮስ በአንተ አማልክት የማያምኑ ናቸው›› ብለው ነገሩት፡፡ እነዚህም ሁለቱ ቅዱሳን ክርስቲያን በመሆናቸው ተወንጅለው ንጉሡ ፊት ቀረቡ፡፡ ንጉሡም ‹‹ለአማልክቶቼ ስገዱ›› ሲላቸው እነርሱም ‹‹እኛስ ሰማይንና ምድርን የፈጠረውን እውነተኛውን አምላክ የምናመልክ ነን፡፡ ለአንተ የረከሱ ጣዖታት አንገዛም›› አሉት፡፡ ንጉሡም ትእዛዙን እንዳልተቀበሉት ሲያውቅ በሰውነታቸው ላይ ታላቅ ሥቃይ አደረሰባቸው፡፡ ሰውነታቸውንና አንገታቸውን በሰንሰለት አሥሮ በከተማው ሁሉ እየገረፈ አዞራቸው፡፡ በማግስቱም ለአማልክቶቹ ይሰግዱ ዘንድ ድጋሚ አዘዛቸው፣ እነርሱ ግን ፈጽመው አልተቀበሉትም፡፡ ከዚህም በኋላ አሠቃይቶ ይገድላቸው ዘንድ ወደ ምሥራቃዊው የሶርያ ገዥ አንጥያኮስ ዘንድ ላካቸው፡፡

ንጉሥ አንጥያኮስ መጀመሪያ ሥልጣኑን ያገኘው በእነዚህ ሁለት ቅዱሳን አማካኝነት ስለነበር አሁን በግዞት ወደ እርሱ በመጡ ጊዜ ‹‹ረዳቶቼ የሆናችሁ አባቶቼ ሆይ! እኔስ በእናንተ ላይ አንዳች ክፉ ነገር ማድረግ አልፈልግም ነገር ግን የንጉሡን ትእዛዝ በመቀበል ለምን በሕይወት አትኖሩም? ትእዛዙንስ ለምን ትተላለፋላችሁ?›› አላቸው፡፡ ቅዱሳን የሆኑ ሰርጊስና ባልንጀራው ባኮስም ‹‹ለእኛ ሕይወት ክርስቶስ ነው፣ ስለ ስሙ ብለን ብንሞትም ማትረፊያ መንገዳችን ነው›› አሉት፡፡ ያንጊዜም ንጉሥ አንጥያኮስ ተናዶ ቅዱስ ሰርጊስን አሠረው፡፡ ቅዱስ ባኮስን ግን ጽኑ ድብደባ ካስደበደበው በኋላ በአንገቱ ከባድ ድንጋይ አንጠልጥሎ በኤፍራጥስ ወንዝ ውስጥ ጣለው፡፡ ባኮስም ቅድስት ነፍሱን ለእግዚአብሔር አሳልፎ ሰጠ፡፡ ዕረፍቱም ጥቅምት 4 ነው፡፡ የቅዱስ ባኮስ ሥጋውን እግዚአብሔር ጠብቆት ወደ ወደብ አደረሰው፡፡ በወደቡም አቅራቢያ በገድል ተጠምደው የሚኖሩ ማማ እና ባባ የሚባሉ ሁለት ባሕታውያንን ነበሩና እግዚአብሔር መልአኩን ወደ እነርሱ ልኮ ሄደው የቅዱስ ባኮስን ሥጋ ወደ በዓታቸው እንዲወስዱ አዘዛቸው፡፡ ባሕታውያኑም እንታዘዙት ሄደው የቅዱስ ባኮስን ሥጋ አንበሶችና ተኩላዎች ቀንና ሌሊት እየጠበቁት አገኙ፡፡ እነዚህም አውሬዎች ከእንስሳና ከሰው ሥጋ በቀር ሌላ የማይመገቡ ሲሆኑ ነገር ግን የቅዱስ ባኮስን ሥጋ አንድ ቀንና ሌሊት ሲጠብቁ ቆዩ፡፡ ባሕታውያኑም የቅዱስ ባኮስን ሥጋ ወስደው በታላቅ ክብር በበዓታቸው አስቀመምጠው ቀበሩት፡፡

ቅዱስ ሰርጊስን ግን ንጉሡ በወህኒ ቤት ውስጥ ካሠረው በኋላ እግሮቹን በብረት ችንካሮች ቸንክረው በፈረሶች እየጎተቱ ሩጻፋ ወደሚባል አገር ወሰዱት፡፡ በዚያም በደረሰ ጊዜ ብዙ ካሠቃዩት በኋላ አንገቱን በሰይፍ ቆርጠው እንዲገድሉት ንጉሡ ትእዛዝ አስተላለፈ፡፡ የቅዱስ ሰርጊስ እግሮቹን በችንካር ቸንክረው በፈረሶቻቸው ላይ አስረው እያዳፉ ሲወስዱት ደሙ በመሬት ላይ እንደውኃ ፈሰሰ፡፡ በመንገድ ላይ አንዲት ድንግል ብላቴና ቅዱስ ሰርጊስን አገኘችውና ውኃ አጠጣችው፡፡ ቅዱሱም ‹‹ሥጋዬን ትወስጂ ዘንድ እስከ ሩጻፋ ተከተይኝ›› አላትና ተከተለችው፡፡
የንጉሡም ጭፍሮች እንደታዘዙት ሩጻፋ የምትባለው አገር ከደረሱ በኋላ ቅዱስ ሰርጊስን ብዙ ካሠቃዩት በኋላ በመጨረሻ በዚህች ዕለት ጥቅምት 10 ቀን አንገቱን በሰይፍ ቆረጡትና የሰማዕትነቱ ፍጻሜ ሆነ፡፡ ያችም ብላቴና ወደ ቅዱሱ ቀርባ በጸጉሯ ባዘቶ ከአንገቱ የፈሰሰውን ደሙን ተቀበለች፡፡ የስደቱም ወራት እስካለፈ ድረስ ሥጋውን በክብር አስቀምጣ ስትጠብቅ ኖረች፡፡ ከዚህም በኋላ ያማረች ቤተ ክርስቲያን ሠርተውለት የቅዱስ ሰርጊስን ሥጋ በውስጧ አኖሩ፡፡ ከሥጋውም ብዙ አስደናቂ ተአምራት ተፈጽመው ታዩ፡፡ ከሥጋውም ሽታው እጅግ ጣፋጭ የሆነ የሽቱ ቅባት ይፈስ ነበር፡፡

የቅዱስ ሰርጊስና የባልንጀራው የቅዱስ ባኮስ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን!

የአቡነ መዝገበ ሥላሴ ረድኤት በረከታቸው ይደርብን፣ በጸሎታቸው ይማረን!
+++
የአንጾኪያው ሰማዕት ቅዱስ እስጢፋኖስ፡- ይኸኛው እስጢፋኖስ በአንጾኪያ አገር የሰማዕታት መጀመሪያ ሆኖ የተጋደለ ታላቅ ሰማዕት ነው፡፡ ‹‹በአንጾኪያ አገር የሰማዕታት መጀመሪያ›› መባሉ በንጉሡ ዲዮቅልጥያኖስ ክህደት ምክንያት በአንጾኪያ አገር እጅግ የከበሩ ብዙ ታላላቅ ሰማዕታት የጌታችንን ክብር መስክረው በፈቃዳቸው ተሰይፈዋልና ነው፡፡ ከእነዚህም ውስጥ ቅዱስ ፋሲለደስ፣ የንጉሡ ልጅ ቅዱስ ዮስጦስ፣ የቅዱስ ፋሲለደስ ልጆቹ ቅዱስ አውሳብዮስና ቅዱስ መቃርስ፣ ቅዱስ አባድር፣ ቅዱስ ገላውዲዮስ፣ ቅዱስ ቴዎድሮስ በናድልዮስ፣ ቅዱስ አቦሊ… በጥቂቱ ይጠቀሳሉ፡፡ እነዚህ ሁሉ የነገሥታት ልጆች ቢሆኑም በከሃዲው ንጉሥ ዲዮቅልጥያኖስ ፊት ስለ ጌታችን ክብር ሲሉ በራሳቸው ፈቃድ የተሰየፉ ታላላቅ ሰማዕታት ናቸው፡፡ ነገር ግን በከሃዲው ንጉሥ በዲዮቅልጥያኖስ እጅ ሰማዕት በመሆን ይኽ እስጢፋኖስ የተባለው የአንጾኪያ ሰማዕት ከሁሉም ይቀድማል፡፡ እርሱም የፋሲለደስ ወንድም የሆነ የኒቆምዮስ ልጅ ነው፡፡ አባቱም በአንጾኪያ ከታወቁ ታላላቅ ወገኖች ውስጥ አንዱ ሲሆን እጅግ ባለጸጋም ነበር፡፡ እርሱም ለድኆችና ጦም አዳሪዎች የሚመጸውት ጌታችንን የሚወድ ነው፡፡ ልጁን እስጢፋኖስንም ከዳዊት መዝሙር ጀምሮ ብሉይንና ሐዲስን እያስተማረ በሃይማኖት በምግባር ኮትኩቶ አሳደገው፡፡ ሥጋዊ ጥበብንም ፈረስ መጋለብን፣ ጦር መወርወርን በቅዱስ ፋሲለደስ ቤት ከእነ ፊቅጦርና ገላውዲዮስ ጋር እየኖረ ተማረ፡፡
የሰማዕቱ የቅዱስ ፋሲለደስ የወንድሙ ልጅ ስለሆነ በቤቱ እንደ ልጁ ይታይ ነበር፡፡ የፋሲለደስ ዘመዶቹም ሁሉ በቀናች ሃይመኖት የሚያምኑ የክርስቶስ ተከታዮች ናቸው፡፡ በግብፅ አገር ፍየል ይጠብቅ በነበረውና አግሪጳዳ በሚባለው ሰው ሰይጣን መጥቶ አደረበት፡፡ ወደ አንጾኪያም ሄዶ የፈረሶች ባልደረባ ሆነ፡፡ የአንጾኪያውም ንጉሥ ሲሞት ልጁ እርሱን ሲዘፍን አግኝታው ወደደችውና አገባችው አነገሠችውም፡፡ ስሙንም ዲዮቅልጥያኖስ ብላ ሰየመችው፡፡ እርሱም በመጀመሪያው ቀን በግዛቱ ውስጥ ባሉ አገሮች ሁሉ አብያተ ክርስቲያናት እንዲዘጉ፣ የጣዖት ቤቶች እንዲከፈቱና ሕዝቡም ጣዖታቱን እንዲያመልኩ አዘዘ፡፡ ይህንንም የንጉሡን ትእዛዝ ተቀብሎ የማይፈጽም ቢኖር ንብረቱ ተወርሶ በጽኑ ሥቃይ እንዲሠቃይና እንዲገደል በአዋጅ ጽፎ በሁሉም ግዛቶቹ አስተላለፈ፡፡
ከዚህም በኋላ ዲዮቅልጥያኖስ የክብርን ባለቤት ክርስቶስ ኢየሱስን ክዶ ጣዖት አምላኪ ሆኖ ከነገሠ በኋላ ክርስቲያኖችን እያሠቃየ ይገድል ጀመር፡፡ የተመረጡ የነገሥታት ልጆችንም ሁሉ በግዞት እየላከ እያሠቃየ ያስገድላቸው ጀመር፡፡ በዚህም ጊዜ ይህ ሰማዕት ቅዱስ እስጢፋኖስ ሰማዕትነትን ይቀበል ዘንድ ጌታችንን ለመነው፡፡ ጌታችንም የልቡን መሻት ይፈጽምለት ዘንድ ለሰማዕትነት መረጠው፡፡ ቅዱስ እስጢፋኖስም ወደ ዲዮቅልጥያኖስ ዘንድ ቀርቦ የክብርን ባለቤት ክርስቶስን ስለመካዱና ስለ ጣዖት አምልኮው በእጅጉ ነቀፈው፡፡ ጣዖታቶቹንም ረገመበት፡፡ ዲዮቅልጥያኖስም በንዴት ሰይፉን መዞ የቅዱስ እስጢፋኖስን አንገቱን ቆረጠው፡፡ የቅዱስ እስጢፋኖስም ራስ ለብቻዋ ከወደቀችበት ሆና በሰው አንደበት መናገር ጀመረች፡፡ ዲዮቅልጥያኖስ ገና ወደፊት ይሠራው ዘንድ ስላለው ግፍና መከራ ትንቢት ተናገረች፡፡ በመጨረሻም ንጉሡ ዲዮቅልጥያኖስ ዐይኖቹ ታውረው ምጽዋትን እስከሚለምን ድረስ የተዋረደ እንደሚሆንና እንደሚጠፋ አሁንም ትንቢትን ተናገረች፡፡
በዚህም ትንቢት መሠረት ዲዮቅልጥያኖስ በልዳ ሀገር በምትገነው በሰማዕቱ በቅዱስ ጊዮርጊስን ቤተ ክርስቲያን ውስጥ ለጥፋት ገብቶ ሳለ ቤተ ክርስቲያኑን ሊያፈረስ ሥዕሉን ቀዶ በመንበሩ ላይ እቀመጣለሁ ሲል ወዲያው የታዘዘ መቅሰፍት መጥቶ መታውና 7 ዓመት ያህል ዐይኖቹ ታውረው አእምሮውንም አጥቶ አብዶ ቁራሽ እንጀራን እየለመነ ከኖረ በኋላ በመጨረሻ ክፉ አሟሟት ሞቷል፡፡ (ይኸውም ኅዳር 7 ቀን በሚነበበው ስንክሳርና በገድለ ቅዱስ ጊዮርጊስ ላይ በሰፊው ተጠቅሷል፡፡)
የመጥምቁ ዮሐንስ ራስ ንጉሥ ሄሮስን እንደዘለፈችው የቅዱስ እስጢፋኖስም ራስ ዲዮቅልጥያኖስን ዘለፈቸው፡፡ ብዙዎችም እየመጡ ይህንን ተመከቱ፡፡ በሕዝቡም ፊት ስለረከሱ ጣዖታቶቹ ዘለፈችው፤ አሳፈረችውም፡፡ በምድር ውስጥም ቀብረው እንዲደፍኗት አዘዘ፡፡ በምድር ውስጥም ደፍነዋት ሳለ ዝም አላለችም ሦስት ቀን ያህል አብዝታ ተናገረች እንጂ፡፡ ከተቀበረችበት አውጥቶም በሳጥን አድርጎ ወደ ባሕር ውስጥ ጣላት፡፡ የታዘዘ መልአክም መጥቶ ከባሕሩ አውጥቶ ዳር ላይ አስቀመጣት፡፡ እናቱም ወስዳ የሥቃይ ዘመን እስኪያልፍ ድረስ በድብቅ አኖረቻትና የሥቃዩ ዘመን ካለፈ በኋላ ቤተ ክርስቲያን ሠርተውለት በዚያ አኖሩት፡፡ የቅዱስ እስጢፋኖስም አስክሬን ድንቅ ድንቅ የሆኑ ተአምራትን እያደረገ ለሕሙማን ፈውስ ሆነ፡፡
የአንጾኪያው ሰማዕት ቅዱስ እስጢፋኖስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
አቡነ ሊዋርዮስ፡- ከታናሽነቱ ጀምሮ የቤተ ክርስቲያንን ትምህርት ተምሮ መንኩሶ ገዳም በመግባት በታላቅ ተጋድሎ የኖረ ታላቅ ጻድቅ ነው፡፡ ምግባር ሃይማኖቱን፣ ደግነት ትሩፋቱን አይተው አባቶች በሐዋርያት አለቃ በቅዱስ ጴጥሮስ ወንበር ላይ በእግዚአብሔር ፈቃድ የሮሜ አገር ሊቀ ጳጳሳት አድርገው ሾሙት፡፡ እርሱም ከተሾመ በኋላ በበጎ ጎዳና እየተጓዘ እግዚአብሔርን አገለገለ፡፡ ምእመናንንም በበጎ አጠባበቅ ጠበቃቸው፡፡ ሕገ እግዚአብሔርንም እያስተማረ በንስሓ መለሳቸው፡፡
ታላቁ ቆስጠንጢኖስ በሞት ባረፈ ጊዜ ከሃዲው ዑልያኖስ ነገሠና እግዚአብሔር እስካጠፋው ድረስ ክርስቲያኖችን እያሠቃየ ይገድል ነበር፡፡ ይህም ከሃዲ ዑልያኖስ ለቆስጠንጢኖስ የአባቱ እኅት ልጅ ነው፡፡ መንግሥትንም በያዘ ጊዜ አብያተ ክርስቲያናት ተዘግተው በምትካቸው የጣዖታት ቤቶች እንዲከፈቱና ሕዝቡም በጣዖታቱ እንዲያምን አዋጅ አስነገረ፡፡ ለትእዛዙ ያልተገዙትን ክርስቲያኖችን እያሠቃየ ይገድል ጀመር፡፡ ይህም ታላቅ አባት አቡነ ሊዋርዮስ ከሮሜ አገር ወደ ቂሣርያ መጥቶ ከአቡነ ባስልዮስ ጋር ተገናኘና ንጉሡን ሄደው ከስሕተቱና ከክህደቱ መክረው ይመልሱት ዘንድ ሁለቱ ቅዱሳን ተስማሙ፡፡ እነርሱም ከታናሽነታቸው ጀምረው እየተማሩ ከእርሱ ጋር በአንድነት ያደጉ ናቸውና፡፡
አቡነ ሊዋርዮስና አቡነ ባስልዮስ ወደ ንጉሡ ዘንድ ሄደው ከክህደቱ እንዲመለስ ሲያስተምሩትና ሲመክሩት እርሱ ግን በጌታችን ላይ በመሳለቅ ‹‹የጠራቢውን ልጅ ወዴት ተዋችሁት?›› አላቸው፡፡ ቅዱስ ባስልዮስም ‹‹አንተን በሲኦል ይቀበልህ ዘንድ ሣጥን ሊሠራልህ ተውነው›› ብሎ መለሰለት፡፡ ንጉሡም በቅዱስ ባስልዮስ መልስ ተበሳጭቶ ሁለቱን ቅዱሳን ወስዶ ከወህኒ ቤት ጣላቸው፡፡ ቅዱሳኑም የሰማዕቱን የቅዱስ መርቆሬዎስን ሥዕል አግኝተው በፊቱ እያለቀሱ ንጉሡ በጌታችን ላይ ያደረሰውን መሳለቅ አሳሰቡ፡፡ ወዲያውም እንቅልፍ መጣባቸውና ዐረፍ እንዳሉ ቅዱስ መርቆሬዎስ ለአቡነ አቡነ ሊዋርዮስ በራእይ ተገለጠላቸውና ‹‹ሰማይና ምድርን በፈጠረ በሕያው ፈጣሪዬ ላይ እንዲሳለቅ ይህን ከሃዲ በሕይወት ይኖር ዘንድ አልተወውም›› ሲል ነገራቸው፡፡ አቡነ ሊዋርዮስም ያዩትን ራእይ ለአቡነ ባስልዮስ ነገሯቸው፡፡ በዚያን ጊዜ ሥዕሉን ከቦታው አጡት፣ ሥዕሉ ከሃዲው ንጉሥ ዑልያኖስ ካለበት ሄደና፡፡ ንጉሡንም ሥዕሉ በጦር ወግቶ ገደለውና ወደ ቦታው ተመልሶ ተሰቀለ፡፡ ከጦሩም ጫፍ ደም ይንጠባጠብ ነበር፡፡

አቡነ ሊዋርዮስና አቡነ ባስልዮስም ይህንን ድንቅ ተአምር ባዩ ጊዜ ‹‹መፈራትንና ባለሟልነትን የተመላህ የኢየሱስ ክርስቶስ ምስክር ሆይ! ዑልያኖስን ገደልከውን?›› ብለው ጠየቁት፡፡ ሥዕሉም ‹‹አዎን›› እንደሚል ዘንበል አለ፡፡ እነዚህም ቅዱሳን እጅግ ደስ ተሰኙ፡፡ ከዚህም በኋላ ጌታችንን የሚወደው ዩማንዮስ ነገሠና እነዚህን ሁለት ቅዱሳን ከእሥር ቤት አወጣቸውና ወደቦታቸው መለሳቸው፡፡ አቡነ ሊዋርዮስም አርዮሳውንን ከክርስቲያኖቹ እየለየ በማሳደድ መድረሻ ያሳጣቸው ነበር፡፡ መልካም ጉዞውንም ከፈጸመ በኋላ እግዚአብሔርን አገልግሎ ከሰባት ዓመት የሹመት ዘመኑ በኋላ በዚህች ዕለት በሰላም ዐረፈ፡፡ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
አቡነ አትናስዮስ፡- ይህም ቅዱስ ከታናሽነቱ ጀምሮ መነኮሰ፡፡ ባሕታዊ ሆኖ የሚያገለግል ቅን፣ ትሑት፣ በበጎ ሥራ ሁሉ ፍጹም የሆነ ተጋዳይ ነው፡፡ ሊቀ ጳጳሳት አባ ሚካኤል ካረፈ በኋላ ኤጲስቆጶሳት ተሰብስበው አቡነ አትናስዮስን ሊቀ ጵጵስና ይሾሙት ዘንድ መረጡት፡፡ ፈጥኖ እንዲመጣና ከእነርሱ ጋር ይህን አባት እንዲሾም ወደ ሀገረ ሰልቅ ሊቀ ጳጳስ ወደ አባ እልመፍርያን መልአክትን ላኩ፡፡ ነገር ግን እርሱ መምጣትን ዘገየ፡፡ ኤጲስቆጶሳቱም ሃምሳ ቀናትን ያህል ጠብቀው አቡነ አትናስዮስን በእግዚአብሔር ፈቃድ በአንጾኪያ አገር ሊቀ ጳጳሳት አድርገው ሾሙትና ሁሉም ወደ ሀገረ ስብከታቸው ተመለሱ፡፡
ከዚህም በኋላ አባ እልመፍርያን መጣና ወደ ሶርያ አገር ድንበር ደርሶ ከአንድ ጳጳስ ጋር ተገናኘ፡፡ ያም ጳጳስ እርሱ ከመምጣት በዘገየ ጊዜ አቡነ አትናስዮስን እንደሾሙት ነገረው፡፡ አባ እልመፍርያንም ይህንን በሰማ ጊዜ ተቆጥቶ ‹‹በእኛና በእናንተ መካከል ያለውን ሕግ እንዲህ ትሽራላችሁን?›› በማለት ‹‹በቁርባንም ቢሆን ወይም በማዕጠንት የአባ አትናስዮስን ስም የሚጠራውን ሁሉ አውግዣለሁ›› ብሎ ወደ ሀገሩ ተመለሰ፡፡
አቡነ አትናስዮስም ይህን በሰማ ጊዜ እጅግ አዘነና ረዳቱን ጠርቶ ‹‹ልቤ ትመርቅህ ዘንድ ታዘዝልኝመ ሕዝቡ የፈለጉኝ እንደሆነ ‹በዋሻ ሱባዔ ውስጥ ነው› በላቸው፡፡ እኔ ወደ አንድ ቦታ ሄጄ አንድ ዓመት ያህል እቆያለሁና አንተም ሊሆን የሚገባውን ሥራ ሁሉ እዘዛቸው›› አለው፡፡ ከዚህም በኋላ አቡነ አትናስዮስ ተራ የድኃ ልብስ ለብሶ በሥውር ወጣና በእግሩ ሄዶ ሀገረ ሰልቅ ደረሰ፡፡ አዚያ እንደደረሰም የሊቀ ጳጳስ የአባ እልመፍርያንን ደጅ አንኳኳ፡፡ ደጅ ጠባቂውም ‹‹ምን ትፈልጋለህ?›› አለው፡፡ ቅዱሱም ‹‹የአባ እልመፍርያንን በረከት መቀበል እሻለሁ›› አለውና አስገብቶ ከአባ እልመፍርያን ጋር አገናኛቸው፡፡ አባ እልመፍርያንም አቡነ አትናስዮስን ‹‹ከወዴት ነህ?›› አለው፡፡ አቡነ አትናስዮስም ‹‹ከሶርያ አገር ነኝ፣ የዕለት ምግብና ልብስ አጥቼ መጣሁ፤ በእርስዎ ጥላ ሥር ሆኜ ላገለግልዎ እሻለሁ›› ብሎ መለሰ፡፡ ዳግመኛም አባ እልመፍርያን ‹‹ቄስ ወይም ደግሞ ዲያቆን ነህ?›› ብሎ አቡነ አትናስዮስን ሲጠይቀው እርሱም ‹‹አይደለሁም›› አለ፡፡ አባ እልመፍርያንም ሹሙን ጠርቶ አቡነ አትናስዮስን ከመነኮሳቱ ጋር እንዲያኖረው አዘዘው፡፡
ከዚህም በኋላ አቡነ አትናስዮስ የሊቀ ጳጳሱን የአባ እልመፍርያንን የቤት ውስጥ ሥራ እየሠራ የፈረሶችንና የበቅሎዎችን ፍግ እስከሚጠርግ ድረስ የሚሠራ ሆነ፡፡ ይፈጫል፣ ውኃ ይቀዳል፣ እንጀራ ይጋግራል፣ ወጥ ይሠራል፣ ምንም ምን ሥራ አይቀረውም ነበር፡፡ ለመነኮሳቱም ሁሉ ቤቶቻቸውን ይጠርግላቸዋል፣ ውኃ ይቀዳላቸዋል፣ የሚያስፈልጋቸውን ሁሉ ይሠራላቸዋል፡፡ መነኮሳቱም እጅግ አድርገው ወደዱት፡፡ ስለ ምግባር ትሩፋቱም አቡነ አትናስዮስን ዲቁና ይሾመው ዘንድ ሊቀ ጳጳሱን አባ እልመፍርያን ማለዱት፡፡ ሊቀ ጳጳሱም እሁድ ቀን ወደ ቤተ ክርስቲያን ገብቶ አቡነ አትናስዮስን ዲቁና ሊሾመው ሲል እርሱ ግን አልቅሶ ‹‹አባቴ ተውኝ እኔ ድኃ ነኝና›› አለው፡፡ ባልተወውም ጊዜ ‹‹አባቴ ይቅርታ አድርጉልኝ ይህስ ዲቁና አለኝ›› አለው፡፡ ሊቀ ጳጳሱም ትዕግሥቱን፣ ተጋድሎውንና ትሕትናውን ተመልክቶ አደነቀና በዲቁና እንዲያገለግል አዘዘው፡፡ አቡነ አትናስዮስም በዲቁና እያገለገለ ሰባት ወር ተቀመጠ፡፡
ዳግመኛም ሊቀ ጳጳሱ የአቡነ አትናስዮስን ትጋትና አዋቂነቱን ተመልክቶ ቅስና ሊሾመው ወደደ፡፡ እሁድ ቀንም ወደ ቤተ ክርስቲያን ጠርቶ ‹‹መንፈስ ቅዱስ ሊሾምህ ጠርቶሃል›› አለው፡፡ አቡነ አትናስዮስም በዚህ ጊዜ አለቀሰና እንዲተወው ለመነው፡፡ እንዳልተወውም ባወቀ ጊዜ ‹‹አባቴ ይቅር በለኝ እኔ ቄስ ነን›› አለ፡፡ ሊቀ ጳጳሱና መነኮሳቱም ሁሉ ይህንን ሲሰሙ አደነቁ፡፡ ዳግመኛም ሊቀ ጳጳሱ አባ እልመፍርያን የአቡነ አትናስዮስን አስተዋይነቱን፣ ተጋድሎውን፣ ምግባር ትሩፋቱን መልካም አገልግሎቱን አይቶ ጳጳስዋ ለሞተባት ለአንዲት አገር ጳጳስ አድርጎ ይሾመው ዘንድ ወደደና ጳጳሳትን፣ ኤጲስቆጶሳትን፣ ቀሳውስትን፣ ዲያቆናትን ሁሉ ሰብስቦ አቡነ አትናስዮስን በመካከላቸው አቅርቦ ‹‹የዚህች አገር ጳጳስ አድርጎ መንፈስ ቅዱስ መርጦሃል›› አለው፡፡ አቡነ አትናስዮስም በዚህ ጊዜ አምርሮ በማልቀስ እንዲተውት ለመናቸው፡፡ እንደማይተውት ባወቀ ጊዜ ግን የአንጾኪያ አገር ሊቀ ጳጳሳት መሆኑን ነገራቸው፡፡ የአመጣጡንም ምሥጢር ገለጠላቸው፡፡
በዚያንጊዜ አባ እልመፍርያን እጅግ ደንግጦ አክሊሉን ከራሱ ላይ አውርዶ በምድር ላይ ወደቀ፡፡ ለረጅም ጊዜ እንደሞተ ሆነ፡፡ በተነሣም ጊዜ ‹‹ወንድሞቼ እስኪ የማደርገውን ንገሩኝ እሳት ከሰማይ ወርዶ እንዳይበላኝ ምድርም አፏን ከፍታ እንዳትውጠኝ እፈራለሁና ጌታዬ የአንጾኪያ ሊቀ ጳጳሳት ውኃ እየቀዳ የፈረሶችና የበቅሎዎች ጉድፍ እየጠረገ በቤቴ ውስጥ እንደባሪያ ሲያገለግለኝ ኖሯልና ወዮልኝ ወዮታ አለብኝ›› እያለ ጮኸ፡፡ ጳጳሳቱና ሕዝቡም ይህንን በሰሙ ጊዜ ከአቡነ አትናስዮስ እግር ሥር ወደቀው ሰገዱለት፡፡ የክህነት ልብሶችንም ያለብሱት ዘንድ ተፋጠኑ፡፡ በመንበርም ላይ አስቀምጠው ከመንበሩ ጋር ተሸክመውት ሦስት ጊዜ አክዮስ አክዮስ አክዮስ (ይገባዋል ማለት ነው) እያሉ ቤተ ክርስቲያኑን አዙረው ወደ መቅደስ አስገቡት፡፡ ቀድሶ አቆረባቸው፣ ሕዝቡንና እነርሱንም ባረካቸው፡፡
በማግስቱ አባ እልመፍርያን አባ አትናስዮስን በክብር በቅሎ አስቀምጦ እርሱና ጳጳሳቱ በእግራቸው እየተከተሉት ወደ አንጾኪያ አገር አጅበው ወሰዱት፡፡ አባ አትናስዮስ ግን አባ እልመፍርያንን ‹‹አንተም በበቅሎ ተቀመጥና በአንድነት እንሂድ›› አለው፡፡ አባ እልመፍርያን ግን ‹‹ጌታዬ ለእኔ አይገባኝም፣ አንተ በእግርህ ወደ አገሬ እንደመጣህ እንዲሁ እኔም በእግሬ ወደ አገርህ አገርስሃለሁ›› አለው፡፡ የአንጾኪያ አገር ጳጳሳትም የአባ አትናስዮስን መምጣት በሰሙ ጊዜ ከሕዝቡ ሁሉ ጋር ወጥተው ተቀበሉትና ወደ ሹመቱ መንበር አስገቡት፡፡ ለአባ እልመፍርያንም ሁለተኛ ወንበር አድርገው በክብር አስመጡት፡፡ ደስ ብሏቸው በዓልን ካከበሩ በኋላ በፍቅር አንድነት ወደ አገራቸው ተመለሱ፡፡

የአቡነ አትናስዮስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!
+ + +
ሐዋርያው ቅዱስ ቶማስ በሕንድ አገር ያደረገው ድንቅ ተአምር፡- ሐዋርያው ቶማስ እንደ ባርያ ተሸጦ ወደ ሕንድ አገር ከአበኒስ ጋር በገባ ጊዜ አበኒስ ወደ ንጉሥ ጎንዶፎር አቀረበውና ሐናፂ እንደሆነም ለንጉሡ ነገረው፡፡ ንጉሡ ሐዋርያውን ሲጠይቀው ቅዱስ ቶማስም ‹‹እኔ የጥርብ ሥራን ሁሉ ቀንበሮችን፣ ሚዛኖችን፣ ሠረገላዎችን፣ መርከቦችን፣ በግንብ ሥራም ቤተ መንግሥትን እሠራለሁ›› አለው፡፡ ንጉሡም በዚህ እጅግ ደስ ብሎት ‹‹በል ቤተ መንግሥት ሥራልኝ›› አለው፡፡ ከሚሻውም ቦታ ወሰደውና በምን ወር ትሠራለህ?›› አለው፡፡ ሐዋርያውም ከኅዳር መባቻ ጀምሬ በሚያዝያ ወር እጨርሳለሁ›› አለው፡፡ ንጉሡም አድንቆ ‹‹ሕንፃ ሁሉ በበጋ ይታነጻል አንተ ግን እንዴት በክረምት ወር ታንጻለህ?›› ሲለው ሐዋርያውም ‹‹ለዚህ ችግር የለውም›› አለው፡፡
ሐዋርያውም ከዚህ በኋላ ብዙ ገንዘብ ከንጉሡ ጎንዶፎር ተቀብሎ ሄደና ‹‹የንጉሥን መልሼ ለንጉሥ እሰጣለሁ›› ብሎ ገንዘቡን ሁሉ ለድኆችና ጦም አዳሪዎች መጸወተው፡፡ ዳግመኛም ‹‹የቤተ መንግሥቱ ግድግዳው አልቋል ነገር ግን ጣሪያው ቀርቷል›› ብሎ ለንጉሡ ላከ፡፡ ንጉሡም ተጨማሪ ገንዘብ ሲልክለት ቅዱስ ቶማስ እንደልማዱ አሁንም ወስዶ መጸወተው፡፡
ከዚህም በኋላ ንጉሡ የተሠራለትን ቤተ መንግሥቱን ለማየት ሲመጣ ቦታው ባዶ ነው፡፡ ገንዘቡም ሁሉ ለድኆችና ጦም አዳሪዎች ምጽዋት ሆኖ እንደተበተነ በሰማ ጊዜ እጅግ ተናዶ ቅዱስ ቶማስን በሚገድለው ነገር እስኪመከር ድረስ ካመጣው ከአበኒስ ጋር አሠረው፡፡ በዚያችም ሌሊት የንጉሡ ወንድም ጋዶን በድንገት ታመመና ሞተ፡፡ መላእክት ነፍሱን ወስደው ተመሳሳይ የሌለው በወርቅና በዕንቁ የተሠራ ቤተ መንግሥትን አሳዩት፡፡ ጋዶንም መላእክቱን ‹‹ይህ ቤተ ምንግሥት የማነው?›› ሲላቸው፡፡ እነርሱም ‹‹ሐዋርያ ቶማስ ለንጉሥ ጎንዶፎር የሠራለት ሰማያዊ ቤተ መንግሥት ነው›› አሉት፡፡ ከዚህም በኋላ ጋዶን ከሙታን ተለይቶ ተነሣና ያየውን ሁሉ ለንጉሥ ወንድሙ ነገረው፡፡ በዚያን ጊዜም ቅዱስ ቶማስን ከእስር ቤት አወጡትና በክብር ሰገዱለት፡፡ ንጉሡና የሀገሩ ሰዎችም አምነው በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም ተጠመቁ፡፡ ሐዋርያው ቅዱስ ቶማስም ከባረካቸው በኋላ ወደሌላ ሀገር ሄደ፡፡
የሐዋርያው የቅዱስ ቶማስ ረድኤት በረከቱ ይደርብን፣ በጸሎቱ ይማረን!

አንድ አምላክ በሚሆን በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም አሜን
ጥቅምት 9-እግዚአብሔር በሦስትነቱና በአንድነቱ የተገለጠላቸው በስብከታቸው "የሐዋርያት አምሳል" የተባሉት ጻድቁ አቡነ መዝገበ ሥላሴ ዕረፍታቸው ነው፡፡
+ በከሃዲው ዲዮቅልጥያኖስ ዘመነ መንግሥት በአንጾኪያ አገር የሰማዕታት መጀመሪያ የሆነው ቅዱስ እስጢፋኖስ በሰማዕትነት ዐረፈ፡፡
+ ሐዋርያው ቅዱስ ቶማስ በሕንድ አገር ድንቅ ተአምር ያደረገበት ዕለት ነው፡፡
+ የከበሩ አባ ሊዋርዮስ ዕረፍታቸው ነው፡፡
+ አቡነ አትናስዮስ በዓለ ዕረፍቱ ነው፡፡
+ የኢትዮጵያው ጻድቅ ንጉሥ የዐፄ ዳዊት የዕረፍታቸው መታሰቢያ ነው፡፡
አቡነ መዝገበ ሥላሴ፡- አቡነ መዝገበ ሥላሴ በታሪካዊነቱና በያዛቸው ድንቅ ድንቅ ቅርሶች ከሚታወቀውና ኢትዮጵያዊውን ሀሳበ ዘመን በመቀመር ከሚታወቀው ከእውነተኛው የብህትውና ቦታ ከደብረ ገሪዛን ቅድስት ማርያም ጉንዳጉንዶ ገዳም የተገኙ ታላቅ አባት ናቸው፡፡ እነ አቡነ አበከረዙንን ጨምሮ የባሕረ ሐሳብ ፍልስፍናና የሥነ ጽሑፍ ማዕከል ከሆነው ከዚህ ገዳም የወጡ ገድል ተጽፎላቸው፣ ታቦት በስማቸው የተቀረጸላቸው ከ17 በላይ ታላላቅ ቅዱሳን አሉ፡፡ አቡነ መዝገበ ሥላሴም ከእነዚህ የበቁ ቅዱሳን ውስጥ አንዱ ናቸው፡፡ አባታቸው ሀብተ ጽዮን እናታቸው ማርያም ሞገሳ ሲባሉ እነርሱም በእግዚአብሔር ፊት ቅኖች ነበሩ፡፡ ማርያም ሞገሳ ዕለት ዕለት አምሃ(ስጦታ) እየያዘች ወደ ቤተ ክርስቲያን እየሄደች ስትጸልይ በአንደኛው ዕለት የታዘዘ መልአክ መጥቶ ‹‹በእግዚአብሔር ፊት ሞገስ ያገኘና የተባረከ ልጅ ትወልጃለሽ›› ብሎ አበሰራት፡፡እርሷም ‹‹ከማኅፀኔ እንደፀሐይ የሚያበራ ልጅ ሲወጣ አየሁ›› አለች፡፡ በዚህም መሠረት አቡነ መዝገበ ሥላሴ በምሥራቃዊ ትግራይ ዞን በገላውዴዎስ ዘመነ መንግሥት በ1532 ዓ.ም ተወለዱ፡፡ በ40ኛ ቀናቸውም ሲጠመቁ ሰጊድለአብ ተባሉ፡፡ ሰጊድለአብ ከዕለታት በአንደኛው ቀን የእግዚአብሔር መልአክ ከእናታቸው እቅፍ ውስጥ ነጥቆ ወስዶ ደብረ ከስዋ (ደብረ ገሪዛን) ጉንዳጉንዶ ቅድስት ማርያም ገዳም አደረሳቸው፡፡ ወደ ቅድስተ ቅዱሳኑም ካስገባቸው በኋላ በውስጥ የነበሩትን ንዋያት ሁሉ እያሳየ ‹‹አንተ ሕፃን ሆይ! ዕወቅ ይህ የምታየው ሁሉ የአንተ ነው፣ ትጠብቀውም ዘንድ እግዚአብሔር ሰጥቶሃል፡፡ ደግሞም የክርስቶስን በጎች ትጠብቅ ዘንድ ተሰጥቶሃልና ፈጽሞ ደስ ይበልህ›› አላቸውና ፈጥኖ ወደ እናታቸው እቅፍ መለሳቸው፡፡ ዕድሜአቸውም ለትምህርት ሲደርስ ወደ ጉንዳጉንዶ ተመልሰው የሁሉንም መጻሕፍትን ምሥጢር ጠንቅቀው ተማሩ፡፡ በገዳሙም የምንኩስናን ሥራ እየሠሩ በተጋድሎ ኖሩ፡፡ ክብርት እመቤታችንም ተገልጻላቸው ‹‹ልጄ በተፈቀደልህ ተጋድሎ አሰልጥኖሃልና ጨክን፣ በርታ እኔም ከአንተ አልለይም›› አለቻው፡፡ ከመነኮሱም በኋላ ስማቸው ‹‹አቡነ መዝገበ ሥላሴ›› ተባሉ፡፡
አቡነ መዝገበ ሥላሴ ስብከተ ወንጌልን በመላ ሀገራችን በማስፋፋት ብዙ የደከሙ ታላቅ አባት ናቸው፡፡ በዚህም ምክንያት ‹‹የሐዋርያት አምሳል›› ተብለዋል፡፡ የገዳሙ አበምኔት ሲያርፉ መነኮሳቱ በፈቃደ እግዚአብሔር አቡነ መዝገበ ሥላሴን ይዘው በግድ አበምኔትነት ሾሟቸው፡፡ እሳቸውም ከተሾሙ በኋላ በመላ ሀገራችን ተዘዋውረው ወንጌልን ሰብከዋል፡፡ ብዙ ድውያንን ፈውሰዋል፣ ሙታንን አንሥተዋል፡፡ በዓታቸውንም በማጽናት በጸሎት ተወስነው የዐይኖቻቸው ቅንድቦች እስኪላጡ ድረስ ጉንጮቻቸውም እስኪቀሉ ድረስ በጸሎት ይተጉ ነበር፡፡ 40 ቀንና 40 ሌሊትም ይጾማሉ፡፡ ስግደታቸውም በቀንና በሌሊት ያለ እረፍት እንደመንኮራኩር ፈጣን ሆነ፡፡ ወዛቸውና ዕንባቸው አንድ ላይ ተቀላቅሎ እንደጅረት እስኪፈስ ድረስ በጭንቅ ተጋድሎ እንደኖሩ ገድላቸው ይናገራል፡፡ እመቤታችንም ብዙ ጊዜ እየተገለጠችላቸው ከህመማቸው እየፈወሰች ታበረታቸው ነበር፡፡ ከዕለታትም በአንደኛው ቀን አቡነ መዝገበ ሥላሴ ራእይ ተመለከቱ፡፡ እነሆም ውበታቸው የሚያስገርም፣ መልካቸውም የሚያስደንቅ፣ የምስጋና ነፀብራቅ የከበባቸው፣ የራሳቸው ፀጉር ነጭ የሆነ ሦስት ወፎችን ተመለከቱ፡፡ አባታችንም አንድ ጊዜ ሦስት ሌላ ጊዜ ደግሞ አንድ ሲሆኑ ተመልክተው ፈጽሞ አደነቁ፡፡ እንዲህ እያደነቁ ሳለ እግዚአብሔር በቃሉ ጠርቶ ካነጋገራቸው በኋላ ብዙ ምሥጢራትን ነገራቸው፡፡ ለመረጣቸው ቅዱሳን እንዲህ መገለጥ ለእግዚአብሔር ልማዱ ነውና ለአባታችን ለአዳም፣ ለሄኖክ፣ ለኖኅ፣ ለአብርሃም በልዩ ልዩ ህብር ተገልጧል፡፡ ኦ.ዘፍ 3፡10፣ 5፡24፣ 6፡13፣ 18፡1 ፡፡ ለሕዝቅኤልም በኮበር ወንዝ፣ ለዳንኤል በሱሳ ግንብ፣ ለኢሳይያስ ሱራፌል እያመሰገኑት ተገልጦላቸዋል፡፡ ሕዝ 1፡1፣ ዳን 8፡1-3፣ ኢሳ 6፡1-3፡፡ አቡነ መዝገበ ሥላሴ በዘመን ደረጃ በኋለኛው ዘመን የተነሡ አባት ይሁኑ እንጂ በሰጡት ሐዋርያዊ አገልግሎትና ገንዘብ ባደረጉት የተጋድሎ ጽናት የከበሩ ቅዱሳን ሐዋርያትን መስለዋቸዋል፡፡ የታዘዘ መልአክ ወደ መንግሥተ ሰማያት ነጥቆ ወስዶ ማደሪያቸውን አሳይቷቸው መልሶ ወደ ምድር ካመጣቸው በኋላ የዕረፍታቸው ጊዜ እንደደረሰ ነገራቸው፡፡ ‹‹በሰኔ ወር ታርፋለህ›› ቢላቸው ‹‹በሰኔማ ልጆቼ ተዝካሬን ማድረግ አይችሉም›› አሉት፡፡ መልአኩም መልሶ ‹‹ዕረፍትህ በሐምሌ ይሁን›› ቢላቸው ጻድቁ አሁንም ‹‹አይሆንም›› ብለው ተከራከሩ፡፡ በነሐሴም እንደዚያው ሆነ፡፡ መልአኩም መስከረምን አሳልፎ በጥቅምት እንደሚያርፉ ነግሯቸው ዐረገ፡፡ ከዚህም በኋላ ለስም አጠራሩ ምስጋና ይግባውና ጌታችን ቅድስት እናቱን፣ መላእክትን፣ ቅዱሳን ጻድቃን ሰማዕታትን ሁሉ አስከትሎ መጥቶ ‹‹አንተ የዓሥራ አንደኛው ሰዓት ቅጥረኛ ወዳጄ ሆይ! (ከቅዱሳን ሁሉ በኋላ የተነሣህ-ማቴ 20፡1-5) የምስራች እነግርህ ዘንድ የድካምህም ዋጋ እሰጥህ ዘንድ መጥቻለሁ፡፡ እነሆ ከጠዋት ጀምሮ ከደከሙት ጋር አንድ አድርጌሃለሁ፡፡ ከአንተም ጋር ቃልኪዳን ገብቻለሁ፣ ስምህን በእምነት የጠራ፣ መታሰቢያህን ያደረገ፣ በጸሎትህም የታመነ እስከ ሰማንያ ሺህ ስድስት መቶ (80,600) ነፍሳት ዓሥራት ይሁኑህ…›› በማለት ቃልኪዳን ከገባላቸው በኋላ ወደ ሰማያት ዐረገ፡፡ በዚያን ጊዜም አቡነ መዝገበ ሥላሴ ፊታቸው እንደፀሐይ አበራና ጥቅምት 9 ቀን ከሌሊቱ በ6 ሰዓት እንደመልካም እንቅልፍ ዐረፉ፡፡ መላ ዘመናቸው 115 ሲሆን የደብረ ገሪዛን ጉንዳጉንዶ ቅድስት ማርያም ገዳም አበምኔት ሆነው ከመሾማቸው በፊት 62 ዓመት፣ ከተሾሙበት ጊዜ እስከ ዕለተ ዕረፍታቸው ድረስ 53 ዓመት ነው፡፡ መካነ መቃብራቸው እዚያው የደብረ ገሪዛን ጉንዳጉንዶ ቅድስት ማርያም ገዳም ይገኛል፡፡ በጉንዳጉንዶና አዲግራት በሚገኘው ገዳማቸው ውስጥ በስማቸው የፈለቁ ብዙ ፈዋሽ ጠበሎች አሉ፡፡ አዲግራት የሚገኘው ገዳማቸው ውስጥ ያለው ጠበል የትኛውንም በሽታ በአስቸኳይ ፈውስ በመስጠት ይታወቃል፡፡ ተጠማቂው ሰው የማይድንም ከሆነ ቶሎ ይሞታል እንጂ ከ7 ቀን በላይ አይቆይም፡፡ ጻድቁ ብዙ የተጋደሉበት ይህ ገዳም በግራኝ አህመድ ዘመን 44 ጽላቶች ተሰውረውበታል፡፡ ዮዲት ጉዲትም ልታገኘው ያልቻለችው ታላቅ ገዳም ነው፡፡ በአንድ ወቅት ከሃዲያን አሕዛብ ጦረኞች ወደ ገዳሙ ሲወጡ በተአምራት ወደ ፅድ ዛፍነት ተለውጠዋል፡፡ ፅዶቹ አሁንም ድረስ በገዳሙ ክልል ውስጥ የሚገኙ ሲሆን ፅዶቹን በእሳት አቃጥለው ከሰል ቢያደርጓቸው ደም ሆነው ይፈሳሉ እንጂ ፈጽሞ ከሰል መሆን አይችሉም፡ ፡ (ገድለ አቡነ መዝገበ ሥላሴ)

‹‹በመቃብሩ ላይ ወድቃችሁ ይቅር በለን በሉት››

አባ ኪሮስ በጌታችን ትእዛዝ ወደ ሳት ገዳም በሄደ ጊዜ በቤተ ክርስቲያኒቱን ሲሳለማት የእመቤታችንን ሥዕል ተመለከተና ከዐይኖቹ ዕንባ እያፈሰሰ ‹‹እመቤቴ ሆይ አስቢኝ›› አላት፡፡ ሥዕሊቱም አፍ አውጥታ በሰው አንደበት ‹‹ኪሮስ ሆይ መምጣትህ መልካም ነው፣ ከዚህ ግን አልፈህ ወደ ሌላ ቦታ አትሂድ የአባትህን ዐፅም ትጠብቅ ዘንድ ይገባሃል›› አለችው፡፡ እርሱም ይህን ሰምቶ በፊቷ 700 ሰግደትን ሰገደ፡፡

ከዚኽም በኋላ አባ ኪሮስ በዚያ በተናቀ ቦታ ላይ በጽኑ ሕማም የታመመ ሰውን አገኘ፡፡ በታመመውም ሰው ራስጌ ቅዱስ ሚካኤል፣ በግርጌው ቅዱስ ገብርኤል፣ በቀኙ ቅዱስ ሩፋኤል፣ በግራው ቅዱስ ሰዳካኤል ሆነው በክንፋቸው ጋርደው ሲጠብቁት አገኛቸው፡፡ ከሰውም እነርሱም ማንም ያያቸው የለም፡፡ ለአባ ኪሮስም ሰላምታ በሰጡት ጊዜ እርሱም እጅግ አድንቆ ‹‹በልዕልና ነዋሪዎች ሆይ! ከዚህ ለምን ተቀመጣችሁ?›› አላቸው፡፡ እነርሱም ‹‹ይህን ድኃ እንጠብቀው ዘንድ እግዚአብሔር አዞናል›› አሉት፡፡ አባ ኪሮስም ‹‹እስከመቼ ነው የምትጠብቁት?›› ሲላቸው ቅዱሳን መላእክቱም ‹‹እግዚአብሔር እስኪያሳርፈው ድረስ›› አሉት፡፡ አባ ኪሮስም ወደ ድኃው ጠጋ ብሎ ‹‹በዚህ በተናቀ ቦታ ተጥለህ መኖር ከጀመርህ ምን ያህል ጊዜ ሆነህ?›› አለው፡፡ በሕማም የተያዘው ድኃውም ‹‹በዚህ ቦታ 65 ዓመት ኖርኩ›› አለው፡፡ ከዚህም ውስጥ ሃያውን ዓመት በሕማም እንደኖረ ነገረው፡፡ አባ ኪሮስም ‹‹የገዳሙ አበ ምኔትና የገዳሙ መነኮሳት ይጎበኙሃልን?›› አለው፡፡ ድኃው ሚሳኤልም ‹‹አባቴ ሆይ! የለም አይጎበኙኝም፣ ፊታቸውን ካየሁ 15 ዓመት ሆኖኛል›› አለው፡፡ አባ ኪሮስም ማንነቱን በደንብ እንዲነግረው ሚሳኤልን ለመነው፡፡ ድኃው ሚሳኤልም ‹‹አባቴ የኬልቄዶን ንጉሡ እናቴም የራሕራሕ ንጉሥ ልጅ ናት፡፡ አባቴ ሆይ ዕውነት እልሃለሁ በአባቴ ቤተ መንግሥት አገልጋዮቹ ወርቁን፣ ብሩን በእግሮቻቸው ይረግጡታል›› አለው፡፡ አባ ኪሮስም ‹‹ወደዚህ ገዳም ማን አመጣህ?›› አለው፡፡ እርሱም ‹‹እንደ አንተ ያሉ ሁለት ሰዎች በአባቴ መጥተው ባደሩ ጊዜ በእኩለ ሌሊት ፊቱ ብሩህ የሆነ ሰው ወደኔ መጥቶ ‹ሚሳኤል ሆይ ሲነጋ ተነሥተህ ከእነዚህ ሰዎች ጋር ሂድ› ሲለኝ እኔም ወጥቼ ከዚህ ቦታ ደረስኩ›› አለው፡፡ አባ ኪሮስም የአባቱን የአባ በብኑዳን ታሪክ ለሚሳኤል በመንገር አጽናናው፡፡

ከዚህም በኋላ አባ ኪሮስ በጽኑ ሕማም የተያውን ሚሳኤልን በሞት ያሰናብተው ዘንድ ወደ ጌታችን ለመነ፡፡ ጌታችንም እልፍ አእላፍ ቅዱሳን መላእክትን አስከትሎ ተገለጠለትና ‹‹ወዳጄ ኪሮስ ሆይ ጠርተኸኛልና መጣሁ›› አለው፡፡ አባ ኪሮስም ‹‹ጌታዬ ሆይ ይህ ሰው ሕማም በዝቶበታልና ያርፍ ዘንድ አናብተው›› ብለ ጌታችንን ለመነው፡፡ ጌታችንም ‹‹ወዳጄ ኪሮስ ምን ያህል እንደምወድህ የመላእክት ሠራዊት ያዩና ያውቁ ዘንድ ይህን በሕመም በተያዘው ወዳጄ ላይ ጣለው›› ብሎ በእጁ የያዘውን የገነት ተክል አበባ ለአባ ኪሮስ ሰጠው፡፡ አባታችንም ያንን የገነት ተክል አበባ ከጌታችን እጅ ተቀብሎ በሚሳኤል ፊት ላይ በጣለው ጊዜ ወዲያውኑ የሚሳኤል ቅድስት ነፍሱ ያለ ምንም ፃዕር ወጣች፡፡ ጌታችንም ያችን ቅድስት ነፍስ ተቀብሎ ሳማት፡፡ ከእርሱም ጋር በብርሃን ሠረገላ አስቀመጣት፤ አውጥቶም በሰማያዊ ክብር አኖራት፡፡

ከዚህም በኋላ አባ ኪሮስ ወደ ገዳሙ አበ ምኔት ሄዶ ድኃውን ይቀብሩት ዘንድ ለመነኮሳቱ እዘዝ አለው፡፡ አበ ምኔቱም በመታጀር ‹‹ምን ግዴታ አለብኝ?›› አለው፡፡ አባ ኪሮስም ባስጨነቀው ጊዜ ሰባት መነኮሳትን አዘዘለት፡፡ እነርሱም መዕጠንታቸውን ይዘው ሲነሡ በዚህ ጊዜ አባ ኪሮስ ‹‹የሚያጥኑት አሉና የረከሱ ማዕጠንቶቻችሁን አስወግዱ ነገር ግን ዝም ብላችሁ ቅበሩት›› አላቸው፡፡ በዚያም ጊዜ አራቱ የመላእክት አለቆች የቅዱስ ሚሳኤልን ሥጋ ሲያጥኑት መዓዛው ገዳሙን መላው፡፡ መነኮሳቱም ‹‹ይህ የሚሸተን እጅግ የሚጥም መዓዛ ምንድነው? ወይስ ይህ መነኩሴ ሥራይን ያውቅ ይሆንን?›› ተባባሉ፡፡ የቅዱስ ሚሳኤልንም ሥጋውን ወስደው ከቀበሩት በኋላ ከመቃብሩ ጠበል ፈለቀና ለብዙ ሕሙማን ፈውስ ሆነ፡፡

አባ ኪሮስም የአባ ሚሳኤልን ክብር ለእነዚያ ግብዝ መነኮሳትና ለአበ ምኔቱ በነገራቸው ጊዜ ፈጽመው አዘኑ፡፡ ከአባ ኪሮስ እግር ሥር ወደቀው ‹‹ይቅር በለን›› ባሉት ጊዜ እርሱም ‹‹በአባ ሚሳኤል መቃብር ላይ ወድቃችሁ እርሱን ይቅር በለን በሉት›› አላቸው፡፡ እነርሱም አባ ኪሮስ እንደነገራቸው ባሉ ጊዜ ‹‹በእናንተ ምክንያት ወደ መንግሥተ ሰማያት ገብቻለሁና እግዚአብሔር ይቅር ይበላችሁ›› የሚል ቃል ከአባ ሚሳኤል መቃብር ሰሙ፡፡

የአባ ኪሮስ የአባ ሚሳኤል ረድኤት በረከታቸው ይደርብን በጸሎታቸው ይማረን!