Darveshona

Муҳаммад Сиддиқ, укам, жигарим, дунё бадингга ургунча яша!

Тинмай санга атаб шеър ёзган эканман ўзиям. Ҳали кўчирилмагани қанча...

Шароб

Қилолмади ерни истило,
Нуҳда не айб, Муҳаммад Сиддиқ?
Томоққача ютди изтироб,
Руҳда не айб, Муҳаммад Сиддиқ?

Яшаяпмиз ғўр бошни эгмай,
Биз сиғмадик узумзорларга.
Кўнгил – шароб, ичмаса маъшуқ,
Хумда не айб, Муҳаммад Сиддиқ?

Баргларини узиб зорланган
Дарахтларга ачинмас кузак.
Чўлга тушган бўлса эй баҳор,
Қумда не айб, Муҳаммад Сиддиқ?

Кимнинг тили – Хитой девори,
Ўтиш мумкин ундан от қўйиб.
Очилмаса гунгларнинг оғзи,
Мумда не айб, Муҳаммад Сиддиқ?

Маст қилмоқчи эдик дунёни,
Ўзимизга урди-ку мастлик.
Кафтимиздан сирғалиб чиққан
Зумда не айб, Муҳаммад Сиддиқ?

Қайтамизми узумзорларга?
Ариларга таланамизми?
Хумдан-хумга ўтиб тинмагач,
Жомда не айб, Муҳаммад Сиддиқ?

Юр, кетайлик “Ҳақ, ҳув”лашиб ё,
Эплолмаган ҳатто пайғамбар.
До-од десанггу чиқмаса жонинг,
Жонда не айб, Муҳаммад Сиддиқ?

Руҳда не айб, Муҳаммад Сиддиқ?..

​​Улғайиш, англаш, теранлашиш муборак, шоир!

ДАЛДА

Юрагингни эзма, Муҳаммад,
Баҳор яқин, ўтиб ол қишдан.
Таниганда қалбингни Одам,
Қувилмасди балки беҳиштдан.

Сен шоирсан, шоирсан, тирик!
Тасдиқлайди Тошлоқ тошлари.
Ҳали замон тушинга кириб,
Сўз улашар бобо Қошғарий

Ва Қобилни кўрмаган мунис,
Сур кийиклар изингдан чопар.
Боларини эмиб ўсган ҳис,
Кавсар ювган кўнглингни топар.

Юрагингни эзмагин фақат,
Раҳминг келсин, бола у, бола,
Кўзёшингдан бир томчи узат,
Ғазабимни юмшатиб олай.

Қара, ахир, самога қара!
Оққушларинг сендан шеър сўрар.
Патларини тумшуқда тараб,
Тонг тушлари сендан шеър сўрар.

Интиқ қилма уларни ортиқ,
Мана, оҳанг, мана, қадим соз.
Ютоққанча тамаки тортиб,
Томирларинг чигилини ёз!

Ич-ичингда кечаётир ҳарб,
Очилмайди беркитган сиринг.
"Мен — мурдаман" дейсан, бекор гап,
Сен шоирсан, шоирсан, тирик!

Юрагингни эзма, Муҳаммад,
Сени излаб топар кийиклар,
Изларингдан чопар кийиклар,
Кўзларингни ғам ёмғиридан
Кипригила ёпар кийиклар.

Юрагингни ёқар кийиклар...

Тошлоқ — Муҳаммад Сиддиқ туғилган қишлоқ номи.

‍ҚУРБОН
М. Сиддиққа

Сен ҳам кетасанми энди шимолга,
мунгли кўзларинга жойлаб ватанни.
Ўсмирлигинг пуллагани,
ғишт қилиб тергани истеъдодингни
қонимиз ичганлар остонасига.
Шеърингда куйлаган афсонали юрт —
ҳубоб
ёрилдими ниҳоят тиғ ургач
очлик ваҳми?
Билдингми қанчалар туллак ўйинчи
бўлсангда,
қашшоқлик қўлида туз чиллик.
Нон — авлиё,
ош — пайғамбар,
Тангримиз — тирикчилик,
Тангримиз — тирикчилик.
Коинот кимнинг қорни?
Бошига тушганми қурт?
Чайнар тоза руҳларни,
икки елкада манқурт.
Тангрига ёқарми ё
ёлғон саҳна кўриниш.
Бунча севмаса дунё
истеъдодли чўрини!
Тиланмагин, бефойда,
хирмонбоши — каламуш.
Гул тилин тушунмас у,
англамайди қуш тилин.
Кўримлар кўчасида
ягона тил — гўшт тили!

Кетасанми маъюсгина синиқчеҳра гўдагим,
бўсанг изи қолмай туриб бирор қизнинг бўйнида.
Телбалигинг бузмай ҳали сокинларнинг тушини,
пўрим-пўрим мижиқилар оғзига урмай сўзинг,
опичлаб нафрат чаққан хотирни — узуқ-юлуқ
кетасанми:
сизга ватан, бизга эса йўл қуллуқ!
Кетаётган сен эмас,
укамни кузатяпман,
отамни кузатгандим,
боламни кузатябман.
Мени сотсанг бир чақага
арзимайман, на қилай?
Шеър билан ёнмас ўчоқ,
шеър билан тўлмас илик.
Заххоксан тирикчилик!
Заххоксан тирикчилик!

Хайр, абжир ёшлигим,
Хайр, чалғи сатрлар.
Хайр, чалма замонни
қўпаргувчи қудратим.
Мункиллаган ҳафсала,
хайр, қалбим чиритган
жаннатчеҳра сафсата!

Бир тарафдан хурсандман,
бунда хушрўйдан хушрўй
капалаклар ёдингни
қуршаб олганли виж-виж.
Энди ватан ҳақида
ёлғон ёзолмайсан ҳеч,
ёлғон ёзолмайсан ҳеч...

Бунча севмаса дунё
истеъдодли чўрини!

Жонтемир

@Jontemir_t

ДАЙДИ ИТга

Алам тўкиб кўзингдан селдай
Жавдирама, суймайди жиним.
Дунёсига худдики сендай
Руҳиятим қовушмас, иним.

Эгизакдир феълимиз қисман,
Иккимиз ҳам беватан, дайди.
Тилла тишли, дўғбўйин қисмат,
Телбаларни ҳеч сийламайди.

Қўй, ортимдан эргашма ҳалак,
Кўрганларинг бор-йўғи соя.
На юрак бут, на сўз – замбарак,
Қилолмайман ғамдан ҳимоя.

Алам тўкиб кўзингдан дув-дув
Мўлтирама, қоч, йўлимдан қоч.
Емагимиз бир хил эмас, увв,
Сенинг – қорнинг, менинг қалбим оч.

Афсус, дунё боқмади қиё,
Дарвозасин тинмай чертганмиз.
Бизлар ҳали туғилмадик, ё
Аллақачон ўлиб кетганмиз...

Телбалик ҳам аслида шараф,
Йўқса Қайсни севмасди Лайли.
Кел, яхшиси осмонга қараб,
Бир-бировни суяб увлайлик.

Жонтемир

@Jontemir_t

Yoʻq, odam emasman, jirkanch mavjudot,
Kiftimga nas devlar qoʻshqoʻllab urgan.
Loyimni qorganda, payqamay Xudo,
Ogʻzimga hiringlab Iblis tupurgan.

✍ Jontemir

💥 Yaqinroq keling! Uzoq kutilgan yil hodisasi - "Izlam-2" taqdimotiga oz fursat qoldi!

Kelmasangiz nimalardan bebahra qolishingizni bilasizmi? 🤫

— ijodkorlarning o‘zlari tomonidan o‘qiladigan she’r va monologlarni tinglash;
— mualliflardan maxsus dasxatlar olish;
— "Izlam" kitoblarini xarid qilish;

Demak, 11-yanvar (shanba) 11:00 da ko‘rishamiz! Boshqa rejalaringizni ortga surib turing😊

Manzil: Alisher Navoiy ko‘chasi, Qashg‘ar mavzesi 9A
👉 Joylashuv | Mo‘ljal: Hyatt Regency mehmonxonasi

📘 @akademnashr

Шеърни бунақа қайғули мусиқа билан ўқишни бас қилинг. Мотам маршимас бу. Кимингиздир оламдан ўтиб қолдими ё?
Кимга ялинмоқчисиз?
Кимни раҳмини келтирмоқчисиз?
Кимни зўрлаб йиғлатмоқчисиз?!

Концертларда, биринчи қаторда ўтирадиган онахонлар ҳўнг-ҳўнг йиғлайди-ку (атайлаб йиғлайди улар. Шундай қилиш керак деб ўйлашади. Яна твга чиқиш керакку), ўшани эслатади шунақа мусиқа билан айтилган нарсаларни эшитсам. Қайдан бу шаблон миниб олган миянгизга ҳайронман.

Tabriz sogʻinchi.


Muallif: ✍ Jontemir Jondor
Ijroda: 🎙 Sulton Yusufxon
Sayqalda: 💻 Rashid studio



𝘉𝘪𝘻𝘯𝘪 𝘬𝘶𝘻𝘢𝘵𝘪𝘣 𝘣𝘰𝘳𝘪𝘯𝘨👇
𝗕𝗶𝘇𝗻𝗶𝗻𝗴 𝗞𝗮𝗻𝗮𝗹📥
@sheriyat_shaydolari02

"АВЛИЁНИНГ ИТИ" туркумидан

Тариқат

Айланади тегирмон,
Айланади ғарбу шарқ.
Гуноҳларим йигирган
Сирларимчи, руҳга ғарқ.

Ризвондан тушган етим –
Баҳоуддиннинг ити.

Саратонда музлашим,
Рост, баҳорда кузлашим.
Кулгим йиғига эгиз,
Қиқирлатар бўзлашим.

Баҳоуддин, бало тут,
Ичкаримда тало-тўп.

Сабрим нафсимнинг сепи,
Ерда юрган самоман.
Сўз чайнайман чўғ сепиб,
Лой эдим-ку тамоман?

Баҳоуддин, йўлга сол,
Ёмғирдан ол, дўлга сол.

Маъзур тутинг қарғалар,
Кўзёш билан ғарғара
Қилиб юрганлар борми?
Хилхонамга марҳамат!

Пир кўрмаган аср бу,
Ялангоёқ қаср бу.

Баҳоуддиннинг ити,
Баҳ, баҳ, ғарибдан қочма.
Сен етим, мен-да етим,
Бир тишлам нон бер, очман.
Май узат, де “ич ва қол,
Кўрганларинг ҳечвақо.”
Наҳот бари ҳечвақо?!

Бир тишлам нон бер, очман!
Баҳоуддиннинг ити,
Занжирингга муҳтожман.
Занжирингга муҳтожман...

Жонтемир

@Jontemir_t

‍МАВҲУМОТ

Сурат томоша қиламан, кино кўраман, роман, шеър ўқийман. Ўзимга яқин руҳдошларим билан соатлаб гаплашиб ўтираман (уч-тўртта шунақа одамларим борлиги учун Тошкентда юрибман) ва нималардир ёзаман. Ора-орада шундай кунлар, ойлар бўладики, буларнинг ҳеч бири сенга доримай қолади. Бермурд учбурчагига тушиб, ёки Исо каби тўсатдан ғойиб бўлишни истайсан ўшандай дамлар. Ҳамма нарса ота-она, ҳатто ўзинг ўзинга оғирлик қилади. Таянч қидирасан теваракдан. Маҳкам ушлаб олиш мумкин бўлган жисм. Нуҳ ўғли тўфон келганда кемага чиқмай: мени тоғларим тутиб қолади, деганда ҳозир айтмоқчи бўлганим таянчни назарда тутган. Тоғлари уни қутқаролмади, аммо у ўзи сиғинган тоғларига бор вужуди билан ишонарди. Умиди бор эди унинг. Ишонч – катта қудрат! Бир одамни ишонтиролсанг борми... Энди бутун бошли халқни ишонтира олган қаҳрамоннинг қудратини тасаввур қил! Пайғамбарларга шу ракурсдан қараганда қойил қоламан. Миллиардлаб инсониятни ўз ғояларига ишонтира олишган ва бу ишонч қиёматгача мустаҳкам туражак. Хуллас, боягидек бўшлиққа тушган чоғ ўзимни хаёлда яратиб олган мавҳум макон орқали овутаман. У ерда мен истаган ҳар бало мавжуд. Худо ҳам, жаннат ҳам, бобомнинг арвоҳи, севимли шоирларим, севгим, оғриқларимга даво...
Бу макон ўтиб бўлмас девор билан ўралган. Мен унга шеър орқали ҳужум қиламан. Бузиб киргим, мўжизаларини, мени тентиратиб, тинмай ўзига чорлаётган алланарсани кўргим келади. Ҳамма шундай қилади. Ҳамма эмас, асосан санъаткорлар. Кейин қалб, руҳга эргашувчилар. Лекин бу мавҳумот сандиғи қўққис очилиб кетишини истамаймиз. Тўғрироғи қўрқамиз. Агар мавҳумот реаллашса, аввало ундаги сир йўқолади, сир бўлмаган жойда жозиба ҳам бўлмайди ва энг даҳшатлиси, очилгач биз истаган нарсалар унда аслида йўқ бўлиб чиқиши ҳам мумкин. Ана шу бизни қўрқитади. Шунга қарамай мавҳумот сандиқчасида бизни безовталик, беҳаловатликдан олиб чиқадиган куч, ҳаракатларимиздан қидириб тополмаётган маъно, яралиш ва ҳалокат орасидаги саволларга жавоб борлигига ишонамиз. Ҳар қандай совуққон, ҳамма нарсага тупуриб қўйган одамнинг ҳам шунақа сандиқчаси бўлади. Есенинни бир сатри бор:
"Бўлмаганда эди жаннат ва дўзах,
Ўйлаб топар эди уни одамзод."
Яъни биз ўзимиз яратиб оламиз доим ерда кўрмаганларимизни. Ва шу яратиқларимиз жойлашган мавҳумот сандиқчаси умид бериб туради бизга. Умид.

Жонтемир

@Jontemir_t

O P T I M U S A X O N

85x57 sm, aralash uslub, 2025 yil, yanvar.

#elnuregamov

Аноним савол бўлмас экан. Бирорта тузук гап йўқ. Ёшиз нечида, қачон жалапга боргансиз, тўй қачон, бунданам исқирт гаплар бор...

Одамлар ўйламай қўйдими, ё ҳаётни енгиллаштириш учун оғзига келганни гапириш керак деган қарорга келишдими янги йилда?


Кечиринг, ман бундай баланд мавзуларга тайёр эмасман.

Янги донатлар. Лекин ҳаммаси аноним одамлар. Ўзини ошкор қилишдан чўчиш бор.
Ичида алами, ғазаби борлар учун жуда қулай нарса экан бу донат. 50-10 минг ташлайсан ва аноним ном орқасида ғазаб, нафратингни тўкиб оласан.


https://tirikchilik.uz/jontemir

Лекин қувноқ, кайфияти баланд, дофамин берадиган мухлислар ҳам бўлади. Уларни фикрини ўқиб мазза қиласан.
Сиз ҳам бемалол тўкилиб олишингиз мумкин.

https://tirikchilik.uz/jontemir

Ва ҳатто севги изҳор қиладиганлари ҳам чиқса керак. Буям гўзал! Бизни жамият одамлари ҳали туйғуларини эркин айтоладиган даражага етмаган.

@Jontemir_t

"Жазба" китобимдан шеър.
"Яна йиртиқ руҳимни кийдим"

@Jontemir_t

ИРОНИЯ

Оғзи бўш экан-да.
Айтиб юборган:
"Мана,
оёғимда
йиртиқ пойабзал."
Ахир,
чориғини киймай,
бекорга
Қўлида кўтариб юрибдими халқ?

Шукур қилмайдими,
Боқмайдими элга:
Овози чиқмасдан,
ахир,
ҳар ёқда
Тортиниб-қимтиниб,
қисганча елка
Яшаб юрибди-ку ялангоёқлар.

01.01.2025

@Nurmuhammad_Abduzoir

1937. 31-декабр

Одамни, оламни, эркни алқадим,
Алқадим, қалқади бесабр ғазаб.
Кириб кетмоқчидай аммо халқ — қадим,
Кириб келаётган йилда гўр қазиб.

Бу мозор о бунча гўзал, муҳташам,
Бемалол жой етар ватан лошига.
Суяклар қасири ичра туғ ташлаб
Ёрқин нутқ битар вақт қабр тошига:

"Жаннатга тушасиз бахтли мурдалар,
Тангрининг тилидир мен сўзлаган тил."
Ҳайронман, қаерга тушди бехабар,
Кириб келмасидан ...кириб кетган йил?!

Жонтемир

@Jontemir_t

‍2022. Декабр

Бу зиндон кечалар
ҳиссиз тонгларга
уланар адоқсиз ойлардан буён.
Жаннат шамоллари бек томонларга
етаклаб кет мени йўлбошчи қуёш.
Қутурган суллоҳлар емишими қалб?
Қўрғошин турғунлик руҳингни эзар.
Гўдаклар жонини чайнар Самарқанд,
Тошкентда оналар қарғиши кезар.
Тутсанг силтаб отар замон ёқаси,
Буюрар: чизиқдан нарига ўтманг.
Мўрчадай ғимирлаб сабр боқасиз,
Қўрқинг ва сиғининг, якка маъбудман!
Синдирсам, Иброҳим, қайда ул асо?
Калхатлар чўқиса қонига булаб.
Ҳайқирсам тушмайди овозимга мос
Қалтироқ панжадар чертган чолғулар.
Бу зиндон, бу ёлғон,
бу афсун довуш
ялар сўлагини сочиб кўзимга.
На зарра меҳр бор, на қатра ҳовур,
Дарёси сукунат, тоши муз эмган.
Ана, муюлишда қасоскор қарғиш
кутар ўлжасини, тишини қайраб.
Теварак бепарво, табиат — дарвиш,
Рақс тушар арчани айланиб — байрам.
Татимас яллолар мотам куйидай,
Декабр олганинг ҳаромми, ҳалол?
Чинқирар ичимда чайналган бувак:
Кафаним нур менинг, мозорим — шамол!
Тонг. Осмон қовоғи гўштдор булутлар,
Руҳимдай кўнариб, қорайган гўё.
Бас, ўшал мозорга кекса бургутдай
етаклаб кет мени йўлбошчи қуёш!

Жонтемир

@Jontemir_t

***

Хона сархуш атринг исидан,
Дуч келгандай авбош тўфонга
Кўксим қизигани қизиган —
Қўл чўзаман магнитофонга.

Қовушиб олади куй ва ҳис,
Шир яланғоч соялар мисол.
Азобингга қўяй деб ташхис,
Пайпасланар лабларим – Исо.

Деворларга сачраган товуш
Синиғида жилваланар тун.
Деразадан киролмай хомуш
ташқарида ой изиллар, (тунд).

Жазбаланган туйғуни ҳўплаб,
Чуқу-ур нафас чиқарганча, уҳҳ.
Бир нуқтага ўзини тўплаб,
Оғушингга шўнғиб кетар руҳ…

15.05.2018

Жонтемир


@Jontemir_t

‍ТАБРИЗ СОҒИНЧИ

Озод қушлар, сайёҳ қушлар,
Табризга элтинглар мани.
Ўнгарилиб солиҳ тушлар,
Табризга элтинглар мани.

Қодир замин, масиҳ само,
Жобир қуюн, форам сабо,
Ёпинтириб жулдур қабо,
Табризга элтинглар мани.

Ҳақдан ўзга севгони йўқ,
Машрабманам девони йўқ,
Вале мандек девона йўқ,
Табризга элтинглар мани.

Йўл кўрсатинг сафедорлар,
Шамс Табризим, Шаҳриёрлар,
Дуо қилинг Чориёрлар,
Табризга элтинглар мани.

Ман Атоман Ҳавом қани?
Ғазалнавис аъвом қани?
Бундан ортиқ даъвом қани?
Табризга элтинглар мани.

Ишқ деганда дилим қонмас,
Тилим куймас, таним ёнмас,
Аллоҳ, Аллоҳ, жовидонмас,
Табризга элтинглар мани.

Фиравнга тенг ғурури,
Пошшо эдим кибор, пўрим,
Гадо бўлдим тушда кў-ўриб,
Табризга элтинглар мани.

Шаҳрисабз баридан пеш,
Бироқ кўнгил висолга эш,
Дийдорлашсин икки дарвеш,
Табризга элтинглар мани.

Қазо топсин шаби андуҳ,
Кел, эй Дулдул, Кемаи Нуҳ,
Тарк этмайин кўзани руҳ,
Табризга элтинглар мани.

Табризга элтинглар мани.
Табризга элтинглар мани.

Жонтемир

@Jontemir_t

"Жўрам" Жонтемир шеъри.
https://youtube.com/watch?v=tST9PhZEYRo&si=_M4pT4L6DhJNTj95

***
Биз яна учрашдик, ахир кетгандинг,
Кетганди тасодиф йўли чалкашиб.
Тангри дарвозасин хиёл чертгандим,
Ёмғирлар узатди само баркаши.

Кейинги ўпичлар, ҳислар мастона,
Юрак эриб оқди мисоли симоб.
Юввошман оҳуни эмган арслондай,
Сочларинг исидан ёрилар димоғ.

Кўчалар, ўткинчи кўзлар ҳайрати,
Изғирин. Ичимга ўт қала, Зардўшт.
Ғуллари узилган қулдай яйрадим —
Биз яна учрашдик, учрашдик сархуш!

Ким чизиб берган бу қисмат шажарин?
Ким ёмғир кокилин равон таради?
Ким ўткир игнаси билан ажабо,
Қайғуни чиқариб олди ярадан?

Эзилди кўксинга осилган тошлар,
Сиққанда хаяжон панжаси — қачов.
Руҳинга руҳини мен каби ошлаб,
Яқин келган эмас ҳаттоки Ажал!

Учрашдик. Вужудга ўт пуркади қон,
Декабр, дарахтлар ухлар қисиниб.
Учрашдик. Ҳадемай кўзимизда тонг
Чўғлатар намиққан тамакисини.

Энди бор, тоғларинг дийдорига ет,
Сиқилма, оғушим, ўпичим ҳалол.
Қашқирга дўнолмай қариётган ит
Номидан салом де, Ойқорга салом.

Жонтемир

@Jontemir_t

* * *
Буғдой еб жаннатдан ҳайдалган
иккинчи Одам,
Жуфтсиз яшаётган ул Хизр — менман!
Қовурғамдан Ҳаво яралмас, зотан,
Тангрим яктагига бичилган енгман.

Ҳуснимга ер ошиқ,
осмонлар ошиқ,
Фақат Офтоб билан бўламан бирга.
Кетмасин-чун кундуз тунга қоришиб,
Борлиқ тарозусин тураман тергаб.

Яна бир гап:
Сочимни санашни ойга топширдим,
Туфлимни тозалар, моҳтоблар тизлаб.
Бокира қалбимни эркалаб ётар,
Ўн олтига кирган-кирмаган қизлар.

04.09.2015

Жонтемир

@Jontemir_t

Суҳбат қилмоқчиман каналда.
Сизга қайси қулай? Видео ёки овозли суҳбат?

Кейин аниқ бир мавзуси бўлмайди. Саволлар тайёрлаб туринг. Адабиёт, шеърият, санъат, ижодкор, ижод, принцип ваҳоказолар ҳақда. Жавоб бераман.

Вақтини кейинроқ эълон қиламан.

@Jontemir_t

Бугун устоз Асқад Мухтор туғилган кун. Ботир Зокиров устоз шеърини куйлайди

https://youtu.be/cFo4O9hrpAI?si=aqD526NNbnxjc9E2

Шодмонқул Салом

"Зебо".

Жонтемир ўқиди.


@Jontemir_t

Шодмонқул Салом шеъри.
@Jontemir_t

ЎЙИНЧИ

Томиримда шамол ўйнар,
Шамол — шаҳват гўшангаси.
Юрагимда аёл ўйнар,
Аёл — умрим кушандаси.

Қайлардадир завол ўйнар,
Борарманми, келарми у?
Шеърларимда савол ўйнар,
Жавобини чалар бурғу.

Орзу тоғин найроғида
Ўйнар воҳ-воҳ норғул ватан.
Унинг мовий байроғида
Зулум ўйнар, ўйнар хатар.

Ўйнар кифтим саҳнида сўз,
Хушим, тушим, жоним — қушим
питирлама, хаёлдан суз,
Умид қўшиб, тавба қўшиб.

Билмагандим,
хўп ютоқиб ютганларим олов экан,
томоғимда жинлар базми.
Қалб юваман ўттиз йилки тозармоққа,
валилардан олиб тазмин.

Лек барибир ўйнолмайман — рақсим хунук,
Илло момом, онам ўйнар, куй — суюнчи.
Қара, дерлар оламингда эй бедаво,
қул ўйинчи, шоҳ ўйинчи!

Қор сачратиб ўйнар фалак
коинотнинг пучмоғида.
Фариштаю мумтоз Малак
ўйнар Тангри қучоғида...

Қулоғимни беркитаман — ваҳший шовқин,
жим-жит кунжак қидираман хавотирда.
Тутиб қолар йўлда биров
маҳкам босиб кўланкамни:
тилло сочгум, қиздириб бер,
совуқ қотган ҳаётимни.

Чилдирмалар, қичқириқлар, қарғиш ўйнар,
Қандай бахтли, пир ўйнайди, дарвеш ўйнар.
Итлар боғлаб аввалгисин даҳмасига,
Ватан ўйнар янги машшоқ нағмасига.

Тўймайсизми, қуш ўйинчи, гул ўйинчи,
Шоирлари, муллолари... тул ўйинчи.
Кишт беради ў-ў қарсакчи қабристонлар,
Бу ўрмонда жонзот, қуруқ-ҳўл ўйинчи.

Кечир, нўноқ раққос чиқдим, аё Тангрим,
Ўрганмадим, қолди умр — куз яримлаб.
Нетай шодон сакрай десам руҳим қалқиб,
Эртаю кеч ажал ўйнар кўзларимда.

Томирдаги шамол шашти сўнар бир кун,
Шунда дунё тутган майдан нўш қиламан.
Гижинглатиб баданимда руҳим ғиркўк,
Ўйинчилар қаторига қўшиламан.

О, унгача менга тегманг, сарпо тўшаб,
Муҳрланган кўзларимга азоб қўшар.
Осмон бадбўй, ҳаёт бадтар жиннибадар,
Гар ўйнасам, ерга термас, гуноҳ тушар.
Гар ўйнасам, ерга термас гуноҳ тушар.

Қалб юваман ўттиз йилки тозармоққа...

Жонтемир

@Jontemir_t

Жонтемир – Тенгдош шоирларга
https://youtube.com/shorts/d9l3peFAl58?si=LCm-XaKW43c-x8-i

ЭЪЛОН

Декабр рассомлар ойи. Сарҳисоб қилади улар. Бу майли, лекин ннга айнан декабрга тиқилиб олишларига ақлим етмай қарийман шекилли. Алламбало сеҳри бордирда биз билмаган. Ё Қорбободан мўжиза кутишармикин?

Хуллас рассом ошнам Elnur Egamov нинг 7-декабр соат 17:00 да МИФ (унутилган афсоналар) номли кўргазмаси очилади.

Кўргазма 10 кун давом этади.

Манзил: Артикул32 (гугл харитадан изланг)

Элнур новатор рассом. Тажрибадан қўрқмайди. Таваккалдан қўрқмайди. Аввалги икки кўргазмаси ҳам янгилик бўлган бизнинг муҳитда. Бу галгиси айнан сизу бизнинг қонимиз — ташқи қарашлар аралашмаган афсоналаримиз.

Диний бўёқлар ёрдамида ёзилган асарлар таъсирида шаклланган шайтон, дўзах, дажжол ва ҳоказо кўринишлар каби, мазкур кўргазма сабаб онгимиз, адабиётимизга Элнур ўз тасаввурини сингдириб юборса не ажаб?

Йиллар ўтиб шундай бўлади ҳам.

Бу расмлар бўлажак олима Дилбар Ҳайдарова билан ҳамкорликда яратилганини ҳам айтишим керак. Рассом бир илм кишиси билан яқинлашса, шоир билан, ёзувчи билан, театр, раққос, мусиқачи... Хуллас катта оқим вужудга келади!

Янги авлод рассомлари замондан (ватандан) узилган. Қарақалпоқ уч мушкетёри, Йигитла Сатторов, Исомиддин Эшонқулов... Бир-бирларига ўхшашмайди (Қорақалпоқ рассомларимиз эгиздай лекин), аммо руҳ бу ердан узоқ. Боғланиш ипини топиш керак. Ижодкор космополит бўлиши керак, деб оқламанг ўзни. Дейлик шоир Лорка космополит эмасми? Лекин нега ундан Испания ҳиди анқиб туради?

Сардор Эркиновнинг охирги ишлари ўта ноозик қочирим билан замонга боғлангандай. Мен юу расмларга бадиий жиҳатдан баҳо беришдан йироқман. Контакт ҳақда гап борябди.

Элнурнинг охирги уч кўргазмаси ҳам тенгдошлартдан фарқли, катта истеҳзо, кесатиқ, тарих ва бугунги ҳолатимизга қоришган ижтимоий-сиёсий ҳодисадир. Яъни у ўзи яшаётган, нафас олаётган ҳудуд, одамлар ва шу орқали дунё билан алоқани топган.

‍Tasavvur

Tong qulogʻin choʻzadi xoʻroz,
Ilkis choʻchib tushar jimjitlik.
Kunning tilin yorar shirasi,
Oy – soʻyilgan qovun bir tilik.

Falak shoshib kuvi pishadi,
Etagida pana qilar togʻ.
Uning tayyor mahsuli quyosh –
Dasturxonga tortilgan saryogʻ.

Maqtov toʻqir shoxda chumchuqlar,
Qishloq – soʻfi, oʻtirar kamtar.
Zanjiridan bexos boʻshalib,
Tasavvurni qopar olapar...

© Ogʻabek Sharipov

@ogabek_sharip

РАҚҚОС

Женщина — как театр!
М. Цветаева

У — театр. Мени ўйнатар,
Ўйнатар ханжарни атиргул ҳидлаб.
Сакрайман гоҳ маймун, гоҳ шер мўйнада,
Парда ёпилгунча юрагим титраб.

Хоҳлаб қолар бирда ҳажвия,
Бирда нозик кўнгли фожия тусар.
Қошида энг буюк шоир — мажмия,
Энг улуғ авлиё қон қусар.

Тугал қиёфаси йўқдир дунёда:
Савол, завол, муҳаббат, хуруж...
Тасаввурга сиғмас худодан
аниқликка очилган уруш.

Алданаман, жодуваш соғар,
Чўлғар гўзал зиёфатни ғам.
Нур капалаб пайғамбар туғар,
Туғар бир кун қиёматни ҳам.

О, барибир севгум, чўғ танам,
Куфламаса қоним захлагай.
Ҳаракатдан жиндек тўхтасам,
Улоқтириб ташлар саҳнадан!

Шунда ўлим, шунда эрк, жунун,
Ўйнатавер руҳимни отиб.
Нетай Тангрим, тирикман унинг
нағмасига рақс тушаётиб!

Жонтемир

@Jontemir_t

*  *  *
Шаҳризода, чироқлар ўчди,
Ёнди осмон ёнарқуртлари.
Малоиклар заминга кўчди,
Ташлаб ҳурлар қурган юртларин.
Шаҳризода, қанотимни юв,
Бўйнимдан қуч, кўзимни беркит.
Ой кўксидан томчилар инжу,
Чўмиламиз остида, ээркин.
Ёпишади сўзлар сочимга,
Киприкларим, бармоғимда сўз.
Кўр, коинот тор қучоғимда,
Гавҳаримга суйкалар юлдуз.
Шивирлайман, ёдлаб ол барин,
Менсимайди қоғозни бу ҳол.
Қуршаганда ғайб шамоллари,
Ўзингдан чиқ, ўзингда йўқол.
Совқотдингми, қуёш юнгидан
Тўн қавиймиз, сабр қил, толма.
Минг йил учиб жаннат сўнггига
Етолмаган Жибрилдай лолман.
Шаҳризода, қанотимдан ўп,
Ерда қолди қайчилар, хомуш.
Сомон йўлин бошоғин чўқиб,
Учиб борар баҳайбад оққуш...

Жонтемир

@Jontemir_t

*  *  *
Майсалар устида оёқяланг юргинг,
йўл ўртасида чалқанча ётиб
юлдуз санагинг
ва чеккинг келади менга қўшилиб.

Менинг эса, ёмғир остида
ўпгим келар,
лабингни қонатиб ўпгим!

Бўса кесар қайғуни.

Кейин бемалол
қалбим яйловида чопишинг мумкин,
қулоғинга аста эгилиб,
юлдузлар саноғин шипшийди ҳилол.

Ҳожат қолмас чекишингга ҳам...

Жонтемир

@Jontemir_t

Yo'l bo'lsin (o'zbek film) | Йул булсин (узбекфильм) 2006 #UydaQoling
https://youtube.com/watch?v=Qp8wSwxYKVQ&si=duQ1TDpWUS96JSKM

ХАЙРЛАШУВ

Алвидо, болалик,
дарвозангни ёп...

Тушида чалғининг "шиғ-шиғ"ин тинглаб
титраётган бўйчан бедазор,
қадрдоним Қоплон,
ола чопончам.
Наҳот энди санамас ҳеч ким
бузоқчамнинг узу-ун киприкларини?

Момотут, қурбонинг бўлай, момотут,
асра,
ўн учимда сийлаган бўса лаззатин
қўйнинга қўйдим яшириб.
Элчи турналарнинг "қур-қур"ларига
ҳамоҳанг айтилган қўшиқларимни
жойладим хотира жомадонига.

Хуш қол, лойдан ясалган ўтов,
айвоним эгаси қалдирғоч, хуш қол.
онам сочларининг ялпиз ифори,
ҳайратим дояси эртак китоблар,
оёғингни майиб қилганда мошин
қучиб йиғлаганим мушуквой, хуш қол.

Қўлтиғига тухум қистириб,
музқаймоқ олгани югурган бола,
пок, содда қалб билан туллак шаҳарнинг
бағрига сиғмайсан,
сиғмайсан, нетай?!

Гар қўшни қизалоқ излаб келса, айт,
топар юрак қоним тўкилган хатни
бўсамиз кўмилган тут кавагидан...

Алвидо, болалик,
дарвозангни ёп,
Мен калитни ютиб юбордим,
мени эса — китқорин ҳаёт!

ПАРЧАЛАНИШ

Йилма-йил,
             ойма-ой
                  соатма-соат
                         умаланиб бораверар қалб.

Ҳайрат кўзгусининг парчаларидан
аввалгидек боқмас кўзларинг.
Сени эслаганда ширин энтикиб,
вужудимга ёйилмас титроқ.

Юрагимни темирчи ҳаёт
оловдан кўтариб,
сувга ботирди!

Ахир ўша сирли кечалар
сен мени излардинг,
мен эса ташбиҳ.
Энди на айрилиқ
ва на муҳаббат — эсдалик
бир дафтар шеър қолди фақат.

Кўзимга тўлган қум зарраларию
Ютоқиб ичганим
ҳар қултум шароб,
туганмас тушларим кунжакларидан
чеҳрангни излайман —
тополмай қалов!

Бор эдингми?
Бормидим?
Ёки
хаёлмиди сени ўпганим?

Айт, қандай уйғотиш мумкиндир бекат,
қурқшаган лабларнинг хотирасини?!
Айт, қандай иситай,
тил учида дилдираб турган
сўзларни
муз қотган юрагим билан?!

Йилма-йил,
             ойма-ой,
                  соатма-соат
                           умаланиб бораверар қалб...

Жонтемир

@Jontemir_t

Жонтемир – “Қўрқинчли одам”
https://youtube.com/watch?v=IO2WyOD4QEg&si=5LErzqpaFh5sSXRz

Инстаграми борлар, қани фикр сачратиб келингларчи янги видеога.

Шу фикрларга қараб кейин телеграмгаям жойлайман мегабайтини қисқартириб.

https://www.instagram.com/reel/DC6nxd3KcAq/?igsh=ZGQwcXBxMHplYXEw

​​ФИТРАТ

1
Ёлғоннинг чеҳраси Юсуфдан гўзал,
Нигоҳлар маҳлиё, жодуланган қалб.
Ҳақиқат тарихда ётибди ўсал,
Ваъдабоз калхатнинг чангалида халқ.

Оқбилак қонунлар саройнинг мулки,
Қўрғондан нарига қайрилиб боқмас.
Бозорлар, масжидлар бошида тулки,
Бичилган арслонлар судралар оқсаб.

Ҳурлик томоғида қайралар пичоқ,
Биқирлаб қайнайди хўрлик қозони.
Виждон соҳибларин эзғилар қачов,
Давр сурар қизталоқ ҳурмат қозониб.

Бир қашқир Миррихга қараб улигай,
Тилини пешларкан алам, босқинлар:
“Борми сенда қорин-қурсоқ йўлида
Элин, юртин, борин-йўғин сотқонлар?”

“Бор каззоб, олчоқ, суллоҳ, ғаламис,
Шундадир худосиз пешвонинг бари.
Суяк ташласалар қарсак чаламиз,
Мақтовни хуш кўрар хон ҳазратлари.

Йилларки ўзгармас ҳукумат – ғирром,
Тўтилар – мешқорин, бургутлар – мирриқ.
Усти ялтироғу ичи қалтироқ
Оми камбағаллар ватани Миррих.”

Қашқир жим. Миррихнинг аҳволи ҳам танг.
Пана-пастқамларда пойлайди сопқон.
Бемалол яшолмас юртидан, аттанг,
Ҳар қадамда – чох, ҳар қадам – қопқон.

Асло рўшнолик йўқ дарди дарёга,
Азал паҳлавонлар фожийга ошиқ.
Киндигин ғар кесган қуллар Қашқирнинг
Нишонга олдилар муборак бошин.

Мукофот бердилар жаллодни алқаб,
Сўқир оломоннинг лўнжи тўла қанд.
Фаришта сийратли ебтўймас калхат
Жўшиб ёлғон-яшиқ сайраш билан банд...

Энди овоз янграр Миррихдан туриб,
Қуёшга ёприлиб борар тўфондай:
“Борми сенда бир ўлкани ёндириб,
Ўз қозонин қайнатгувчи хоқонлар?!”

2
Қон ичиб ўсган оғоч,
Қон тўкар ҳар шаббаси.
Қуёшни тўсган оғоч,
Йўқ тазарру, тавбаси.

Ялтираб порлар ёвуз,
Гўштдор қурбон ахтариб.
Танлар сўхтаси совуқ,
Эътиқоди ахтани.

Булғайди суяк, наслин,
Сўнг ғажир мисли калхат.
Бошига чиққан каснинг,
Бошига етар, албат.

Ёприлади пашшадай
Соясига оломон.
Билмайди ул нашадай
Карахт қилувчи шайтон.

Илдизи жаҳаннамнинг
Балғамидан тўйинар.
Очофат наҳангларнинг
Яллосидан суюнар.

Оҳанрабо довуши,
Кўрсатади йўл-йўриқ.
Залолат-ла қовушиб,
Зулматга қўяр уруғ.

Қон ичиб ўсган оғоч,
Дунёни бузган оғоч.
Соясиман дея ул
Тангрини тўсган оғоч.

Тош чайнайди не ориф,
Ёндирасан ҳўл-қуруқ.
Таг-тугидан қўпориб
Ташлайдиган қудрат йўқ.

Янчиб-ямлайсан, суллоҳ,
Ер юзи ғам, мотамзор.
Худодан қўрқмас, илло
Сенга мутеъ одамзод.

Қон ичиб ўсган оғоч,
Қонимда сузган оғоч.
Соясиман дея ул
Тангрини тўсган оғоч.
Тангрини тўсган оғоч.

3
Чилдўхтарон қудуғида
Чириб ётган каллалар.
Афтин босиб қусуғига,
Ириб ётган каллалар.

Жинлар ўйнар то қиёмат
Тўп ясаб бош чаноқдан.
Борсиз, қилса халқ зиёфат,
На қатор, на саноқда.

Кўкдан тушиб ерга кирган,
Тағин кўкка учолмай
Бўкирасиз ҳаста шердай –
Қўйвормас ер ўч олмай.

Жаҳолат сарбонлари,
Жаҳаннам дарбонлари.
О лаънат карвонлари,
О фитна қурбонлари...

Чилдўхтарон, чилдўхтарон,
Тубингда нола кўрдим.
Оқ тушган тола кўрдим,
Ўспирин бола кўрдим.
Заҳар юқли неча минг
Тилло пиёла кўрдим.
Ётар кесилган бошлар,
Янчиб, эзилган бошлар.
Чайнар тилу кўзларин,
Қурт-қумурсқа – фаррошлар.

Чилдўхтарон, Чилдўхтарон,
Ҳамон оғзинг ланг очиқ.
Қутилмас хон тўкса қон,
Сенинг қахрингдан қочиб.

Тўйма... поклансин замон,
Мин разиллар бўйнига.
Чилдўхтарон, Чилдўхтарон,
Эй жаҳаннам туйнуги!

П.С:

"..." Қўштирноқдаги сатрлар буюк адиб Фитратга тегишли.

Чилдўхтарон – Фитратнинг "АБУЛФАЙЗХОН" драмасидаги қудуқ.

Жонтемир

@Jontemir_t

https://kh-davron.uz/ijod/maqolalar/xurshid-davron-osmonga-talpingan-shoir.html

Dinner for few | Animated short film by Nassos Vakalis
https://youtube.com/watch?v=HTDdIO74BuA&si=4W6hxyQxITKTznS-

Sobir Muhammad | Duel 2024
https://youtube.com/watch?v=5vcYaNygcko&si=87xHyDXeRSifJKx_

ШАҲРИЗОДА

                                                          Шеър қуйинг, Жонтемир.                                                               (суҳбатдан)

Шеър қуйиб узатинг, Шаҳзодам,
Қақраган дудоқлар гулласин.
Парилар, валилар фазодан
Тамшаниб гулкоса йўлласин.

Бир қултум улашинг ойга ҳам,
Бир томчи томизинг саҳрога.
Шудрингдек юзига сачратинг —
Майсалар айлансин Заҳрога.

Шеър қуйиб узатинг, Шаҳзодам,
Тўқнашиб, чақнасин қадаҳлар.
Сипқориб кезсинлар шаҳарни
Илдизин кўтариб дарахтлар.

Қушларнинг хушини ўғирлаб
Балиқлар оғзига тил битсин.
Чиллада қор туғиб бер, дея,
Шамоллар булутни силкитсин.

Шеър қуйиб узатинг, Шаҳзодам,
Майпараст дунёга қасдма-қасд.
Ўзлигин унутган одамзод
қонидан қувилсин жазолар.
Виждондек топталган туфроқнинг
яғридан ювилсин разолат.

Йиртқичлар изғийди мастона,
Раҳмондил аларнинг узлати.
Ажалга тик боқиб мардона,
Шаҳзодам, шеър қуйиб узатинг —

Руҳимиз шул оҳанг шимирсин,
Лаззатини кўрайлик баҳам.
То бизларни Исрофил эмас,
Шеър уйғотсин қиёматда ҳам!

Шеър қуйиб узатинг, Шаҳзодам,
Шеър қуйиб узатинг, Шаҳзодам

Жонтемир

@Jontemir_t

ФОЖИА

Тошкент – совуқ силтаган дарахт,
Йўлнинг юзи бужмайган, чўтир.
Ярим кеча изғийман карахт,
Тамакининг хумори тутиб.

Бошим – шароб тўлғазилган жом,
Олов пуркар остидан дўзах.
Қадаҳ ушлаб турибди илҳом,
Унга қандай қуйилай, Муза?!

Аланглайман теваракка, воҳ!
Сигор, сигор... Туйғу, кечинма.
Шеърга бўкиб кетганман, Аллоҳ,
Бўшатишим керак ичимни.

Кўчалар жим, дўконлар ёпиқ,
Қор ёғмоқда, ёғмоқда алам.
Мен дайдини олгани қопиб,
Учрамайди саёқ итлар ҳам.

Ёриламан ҳозир, портлайман,
Биттагина, бир дона холос.
Бир кечада Қуръон ёдлайман –
Сигор топиб беринг, илтимос.

На гўзаллик, на шаддод ўпич,
Мавҳ этолгай руҳимни бу дам.
Бойлик, қувонч ҳубобдир, кўпик,
Эътиқодим – телбаваш муртад.

Ким тушунгай хумор феълини?
Сомон тиқар шоир этига.
Бўғзимдаги вулқон селини,
Сепмоқчиман аёз бетига.

Офатгарон ҳиссиётлар жим,
Ўпкам сиқар, осмон мусаффо.
Шеърдан пишиб борябди ичим –
Ҳаво беринг, ачқимтир ҳаво!

Бунча ҳасис бўлмасанг Тошкент,
Сўз улашмай қўяр Қошғарий.
Кўзларимнинг кўлида қушдек
Коньки учар ғазаб ёшлари.

Тангрим, ночор ҳолимни ўнгла,
Йўқса ёниб битарман, қоним...
Бир тортимли сигорга ҳўнграб,
Алмашардим бутун дунёни!

О, бефойда. Якунланди ҳарб,
Қайна тағин эй кўҳна – қозон.
Ўлди яна қалбимда бир ДАРД,
Мен одаммас, мозорман, мозор.

Жонтемир

@Jontemir_t

ҲУШТАК

Кокиллари ял-ял товланиб,
Бораяпти бир сулув қушдай.
Лаблар орасидан “о”ланиб,
Нам ҳавога сачради ҳуштак.

Қарамади, бироқ ортидан
Нигоҳларинг қолди пиқиллаб.
Енгилтаг ҳаётнинг қорнида,
Ўтиб кетди мана кўп йиллар.

Қайси куни яна учратдинг,
Бу гал ёлғиз эмасди аммо.
Пешонангдан афсусни артдинг,
Энди ҳуштак чалиш — муаммо.

Бор айбингни руҳга ортасан,
Жипслашар тишларинг муштдай.
Босиб-босиб сигор тортасан,
Сал кам қирқни ҳатлаган ҳуштак.

1.12.2017

Жонтемир

@Jontemir_t

Мактуб

​​Қарғалар қариди,
Қаршининг гавжум
боғлари кимсасиз,
дарахтлари гунг.
Дўстим, мен дайди қалб қўлида қамчи,
Сен девор ортига қилиндинг сургун.
Боргим келмас ўшал шаҳарга, боргим,
Тилинган, эзилган, қийилган чора.
Чол каби кўринар кўчалар ҳорғин,
Қадрини йўқотган Қарлуқ, Муборак.
Қиш келди. Совуқдир панжара орти?
Тушларим жаннатдир, яша бемалол.
Шароб илитганда ёқамдан тортиб,
Ёнингга судрайди ажина шамол.
Қўлим калта ахир, тилим ҳам қисир,
Қўшишдан қўрқаман ғуссанга ғусса.
Хаёлан ҳавода бир денгиз чизиб,
Ташлайман соғинчдан ясалган кўза.
Биламан, у сенга етиб бормайди,
Биламан, ўртада девор, панжара.
Токай ҳақиқатни дунё хўрлайди,
Токай бўйнимизда малъун панжалар?!
Дўстим, кўзларимнинг оқидаги оҳ
Тилимдан алжираб тўкилар — мастман.
Сен эмас, мен озод ҳолимда гумроҳ,
"Пивонинг тубига чўкади ҳасрат".
Ёлғизман, елкамда нигоҳинг изи,
Сўзлар қуршаб олган: сиртмоқ, қийноқ, ўқ.
Қиш келди, дўстгинам илвирсдай писиб,
Тушларим — жаҳаннам, яқинлашма, йўқ!

Қарғалар қариди, Қаршининг гавжум
боғлари кимсасиз,
дарахтлари гунг...

Жонтемир

@Jontemir_t

‍ЧИЛЁСИН

Қовурғасин синдирганда шом,
Кун беркитгач жиноятларин.
Қамчиларкан тентак шамолни,
Осмон ўқир жин оятларин.

Ғувв-ғувв, ғирр-ғирр...

Жазавага тушар жавониб,
Ерни қаттиқ тишлайди илдиз.
Манглайига тираб ҳавонинг,
Ўқ узади елдирим — милтиқ.

Ғувв-ғувв, ғирр-ғирр...

Оғочларга сачрайди қўрқув,
Олам кияр қора калапўш.
Кўрмай дея жазокор турқин,
Тешик излар гуноҳ — каламуш.

Ғувв-ғувв, ғирр-ғирр...

Илдамлайди юлдузлар ўтлаб,
Қўйчивонга қўйган ихлосин.
Сув пуркаркан мулло булутлар,
Табиатни қилар "Чилёсин".

Ғувв-ғувв, ғирр-ғирр...

Жинлар қочар девлар қошига,
Девлар чопар кўзаси томон.
Кўзгу тутиб узук тошига,
Қаҳ-қаҳ отар фалак — Сулаймон!

Ғувв-ғувв, ғирр-ғирр...

Жонтемир

@Jontemir_t

​​ЮК

Лабинга аталган ажалвор
бўсаларнинг юки елкамда.
Сочларинг бўйидан мосиво ёстиқ,
бирга кўрилмаган тушлар фарёди
эшшакдай мингашиб олган елкамга.

Юким оғир,
базўр ҳарсиллаб
бормоқдаман юрагинг сари.

Учиб юрган одамларга боқ,
ҳавасинг келмасми жоним, ҳавасинг?
Агарда қизғансанг бутун умрингни,
чақмоқ соясида кўришамиз, кел!

*
Бу ғурбат қисматнинг туб-тубларида
бир шарпа яшайди
ғарибдан ғариб.
О, унинг манглайин оқартирмоқ-чун
миллион йил қорасин юрдим ахтариб.
Тераклар шамолга сочган яфроқлар
йўлини чизганди томирларида.
Мен уни изладим кампир баҳору
навжувон кузакнинг ёмғирларидан.
Топмадим,
бижғиган ғурбат кўлидан
қанча хўрак отмай чиқармади бош.
Исмини кафтларим чизиқларига
ўйиб ҳам бермади бирорта наққош.
Тушларим уюрин ҳайдаб борар маст,
интилган ойимга қараб увлайди.
Мен ҳали етмаган қудуқда
қўтир босган итин сувлайди.
Қувлайди тасаввур қушларин "кишт-кишт",
ортидан тимдалар қорачиғимни.
у борки, эшигин очмайди беҳишт,
у борки, эшитмас дўзах йиғимни.
Бу ғурбат қисматнинг туб-тубларида
бир тўнғиз яшайди, бир валий, бир шоҳ.
Мен — ҳаттот, вазифам ўла-ўлгунча
унинг борлигини қилурман иншо!

*
Ойдан узиб олинган ёғду
айланар кўзларим доирасида,
айланар бошим.
Туйғуга тўйинган сулув кечанинг
кўксига санчилган киприкларимни
бармоқлар учида силайди бир қиз.
Шивирлайман:
сенмисан... сенми?
бош-кети кўринмас карвон ортидан
эргашиб келдингми охир ёнимга?

Айланар бошим.
Коинот саҳросида руҳ.
Елкасида сайёраларнинг
оёқ излари бор — баҳайбат излар...

Шивирлар:
"бунча сийрак киприкларингиз?"
Сени излаб кетди қанчаси.
Наҳот учратмадинг йўлда бировин?
Йиғлар.
Лабимга тўкилар кўзёш эмас, май —
айланар бошим.
Қўнмоққа жой борми кимсасиз?
Эгаллаб олинган ҳатто коинот!

Шивирлайман:
юрагинг бўшми?
Саволимга қайтармай жавоб,
кўзларимга экиб кўзларин
битталаб юлар қиз киприкларини...

*
Сенда муҳаббат йўқ, кўзингда фақат
жимирлайди очлик қуйқаси.
Хаёлингни ёритмай шафақ
зулмат билан кетар уйқашиб.

Камалакдан тўкилган бўёқ
жирканч! Ёмғир ботқоққа ёғсин.
Қиёматни қаритган қуёш
қуёш эмас — жаҳаннам оғзи.

Сенда муҳаббат йўқ, нафрат бокарам,
гўдак ҳислар ҳирсга чўмилган.
Дудоғинга юзлаб бокира
ўпичлар тириклай кўмилган.

Очсан фақат, очсан бу қадар,
бурнингача ботиб наҳсга
"қалбни аввал ким еб тугатар?"
туфроқ билан кирган баҳсга —
очофатсан, очофат махлуқ!

*
Нимани излайсан тушимга тушиб?
Қармоқ ташлаб қорачиғимга
кимнинг жасадини овламоқчисан?

Қутурган шоқолинг лабимни ялар,
ялар томоғимни,
гўёки Исо
михланган хочману
усти-бошим қон.

Тирноқларим остига қоплаб
тўкасан алвасти тухумларини.
Уларни ютгани келган илонни
чайнаб ташлар қозиқ тишларинг.

Киндигимга чиркин бармоғинг тиқиб
кавлайсан,
нимани излайсан ахир?
Юракми? Қийнама,
чўтир юзинга
туфуриб ташлайман уни истасанг.

Тангрим, кечаларинг нақадар
у
з
у
н
кўмиб келай тонгда тириклай —
кўрсат менга тушлар мозорин, кўрсат!

***
Жим кет, жим кет, жим.
Менда ҳам савол бор, жавоб йўқ.
Тилини танглайга босган зоҳиддек,
нафратинга едириб қуйруқ
жим кет, жим кет, жим.

Бу боғлар шамолнинг ошиғи,
ошиқки, безабон, пажмурда.
О, мен ҳам танҳолик лошини
елкалаб ўтишга мажбурман.

Кет, озодлик шаробини ич!
Кўзёшингдан унмайди Тубо.
Ишқ — юракни қиймалар қилич,
ё жодугар, ё гўзал ҳубоб.

Савол берма, Худо эмасман!
Яна мунг лаҳадга бойиди ичим.
Ёлвораман, бир сўз демасдан
жим кет, жим кет, жим...

Жонтемир

@Jontemir_t

МАДҲ

Қорачиғим қамаштирган нур,
Дудоғингдан тўкилган бўса...
Қалб қувилган маво пойига
Қайтиш учун тўшалган йўлсан.

Кийик ўтлар туш яйловида,
Ўпишарди ошиқ юлдузлар.
Симиллатар ғам қуршовида
Уйғонардим қалтираб, музлаб.

Совуқ эди, суяк — сумалак,
Қурандоз фол кўрмаган сени.
Ва захлаган томирларимга
Бошлаб келдинг олов рақсини!

Юрагимни ғажиётган ит
Занжир сўраб қўлингни ялар.
Нечун ҳайрат? Ахир сен ҳирсни
Севиб қолган биринчи малак!

Сакраб чиқди тушимдан кийик,
Миниб олган уни набийми?
Девонаман ўнгимда кўриб,
Юлдузларнинг қайноқ лабини.

Сиғинаман, руҳни гўдакдек
Ўшал кийик сути билан боқ.
Яшир барча хўракларимни,
Ортиқ ишққа ташламай қармоқ.

Қорачиғим қамаштирган нур,
Дудоғингдан тўкилган бўса.
Қалб қувилган маъво пойига
Қайтиш учун тўшалган йўлсан!

Жонтемир

@Jontemir_t

Тилак Жўра шеъри.
https://youtube.com/watch?v=mVhJBlAVUWw&si=5bS_sVgKCJr1xHue

Шеър (ҳикоя масалан) ёзаётганда ўз ҳарактерингиздан келиб чиқинг. Руҳиятингиз сокин, майин, босиқми, ўзингизни зўрлаб жанговор, бақириқли нарсалар ёзишга урунманг. Ўлдирасиз унақада ўзингизда борини ҳам.

Табиатингизда дарвешона, телбаруҳ йўқми, мингта диний, тасаввуфий атама, сўзларни тиққанингиз билан ёзганингиз табиий чиқмайди.

Аввал ўзингизни эшитинг. Кимман? Ич-ичимдан қандай одамман? Қалбимда нима бор? Шуни топинг. Қуён бўридай ов қилишни бошлаши кулгилими? Қуён ўз ҳолида гўзал! Илон ўз ҳолида мукаммал. Уялманг ўзлигингиздан. Бу ривожланманг дегани эмас. Ўша, топилган, англанган ўзлигингиздан ўсиб чиқинг.

Беқўним

Уловдаман,
Тирилди зулмат,
Тор шаҳардан чиқдим юлқиниб.
Сафарга ўч қалбимга улфат –
Уфқа туташ тоғлар тўлқини.

Ҳаяжондир олдиму ортим,
Қорачиғим кенгликда ўтлар.
Оч қоринга тамаки тортиб,
Соғлигимга қалайман ўтлар.

О, бу қисмат – жавобсиз чистон,
Қалбимда жуфт бургут чўқишгай.
Йўл бўйида қатор қабристон,
Улгурмайман дуо ўқишга.

Шерикларни элитган уйқу,
Ойна очиқ, хўмраяр само.
Томоғимда ачқимтир қуйқум,
Кўкрагимни пайпаслар шамол.

Нега бунча эзгинман, нега?
Учяпти-ку уйга фазогир.
Итдай тирнар лафзимни, Эгам,
Кетиб яна қайтиш азоби.

Аросат, ҳа, шу феълимга хос,
Суллоҳ юрак, ғам-ла озиқлан.
Қўёлмайди ҳеч бир чавандоз
Бир нуқтага мени қозиқлаб!

Жонтемир

@Jontemir_t

‍"Дарвеш қўшиғи".

2018- йилдан эсталик.

Сотилади.

Олувчилар бўлса, муҳокамада ёзсин.

Шахсан ўзим дастхат билан юбораман. 7 йил олдин чиққан эди босмадан.

Топиш қийин. Вақти келади, миллионга сотилади донаси.

Қадрли китоб текин ё арзон бўлмайди. Тушунинг. Нега қиммат каби саволларга қулоғим кар.

Китоб Тошкентда. Вилоятларга почта қилиб юборилади.(почта ҳақи ҳаридор зиммасида)

Китоб номи "Дарвеш қўшиғи". Шеърлар.
Ҳолати жуда яхши.
Муаллиф: Жонтемир.
Нархи: 100 000 сўм.

П. С: Сотилмаса ҳам зарари йўқ.

Сўраганларга юбориб қўюрасила.

@Jontemir_t

Тилак Жўра шеъри.
https://youtube.com/watch?v=NAvWwLldPUo&si=I6w7_ZmvzZjSvOf5

Atoqli shoir Tilak Jo'raga bag'ishlangan "Qaqnus" teledasturi
https://youtube.com/watch?v=HNnHBfnE6yA&si=_GiVUk8xhQBPr5HU

Талаб

Шумқадам куз...
Қорахат яфроқлар...
Жаноза ёмғирлари...
Азадор шамол...

Рамзлар чўқир тушимни ёйиб.
Ўттиз учни ҳатлаган ватан
тимсолими осилган шоир?!

Аниқлик йўқ, нуқул ишора.
Кўзим гардишида тилсим айланар.
Қақраган саволлар томоғи —
бўёқларинг қачон майланар?

Қачон тушар бесабаб яфроқ,
фожиями шоқол инграса?
Наҳот сендан еттинчи осмон
тўсар руҳим Исо игнаси?

Тагмаънонинг таги қаерда?
Эвазига энг тоза дардим.
Токай сирдан туйғу айиргай —
синдираман нимкосаларни!

Ташбеҳ... ҳамон гўзаллик — Юсуф,
кампир эмас ҳар букчайган тол.
Оҳангжама ўхшатишга суф,
шамғалат қилишни йиғиштир, баттол!

Тўкил пиёламга шеърий сўзларсиз,
қониииб ичай, тасаввурим оч.
Дунё, рамзу ишораларсиз
кўрмоқчиман сени яланғоч!

Жонтемир

@Jontemir_t

har narsani hammaga
tushuntirolmasligingni
oʻrganguningga qadar:
koʻp gapirasan,
koʻp tanishasan,
koʻp xato qilasan.

ammo keyin
shunchaki
uzoooqdan
tomosha qilib
oʻtasan.

✍️ Frans Kafka


Жуда ёқди шу фикр. Чиндан на яхши ва бўш шеър, на тўғрилик ва на... Хуллас ҳеч нарсани ҳеч кимга аниқ тушунтириб бўлмайди. У ўзини тушунгандай кўрсатади, лекин барибир англамайди. Ва балки санга ҳам биров тушунтиролмас?

Ҳар ҳолат, вазият, оғриқ, ҳаяжон, эҳтиросни ҳар ким ўзи яшаб ўтмагунча фаҳмламайди хуллас.

‍ИЖОД

Тунги осмон нақадар сулув,
Юлдуз санар терак учлари.
Шамол билан ўйнашар булут...
Шеър ўқийман ёлғиз хужрада.

Ташқарида изиллар руҳим,
Уни оҳанг, ғамгин куй қувлар.
(Ўзни тутиб олмоғим муҳим)
Ва жавобсиз қолган туйғулар.

Кеча оқиб бўлди ярмидан,
Тар юрагим саросимада.
Нохос келган қўшиқ зарбидан,
Сочилиб кетаман Херосимадай.

Тунги осмон нақадар ёрқин,
Қовушолмас тоғ арчалари.
Тера бошлар фаррош — ой хорғин,
Сочилган тан — сўз парчаларин.

Тахайюлим бетин, сарсондир,
Уйқулари каби тулларнинг.
Қондир фақат юрагим қондир,
Унга ботиб турар қўлларим...

Жонтемир

@Jontemir_t

O'rtoq Boykenjaev O'zbek Film
https://youtube.com/watch?v=dYW-5fS-g7g&si=xj9FrUzmyfaQyhAy

Кузги Тошкент қабристондай гап...

@Jontemir_t

ПИР
1.
Осмоннинг минг йилда туққани,
Нафсимнинг жаллоди – Одилхон.
Жандангдан ясалган туғ қани?
Замоннинг Ҳалложи – Одилхон.

Хаёлинг на жавҳар, аёлда,
Қўлингга мансурий най олда,
Сочларинг тўзғитиб шамолда,
Бир самоъ тушиб бер, Одилхон.

Атрини таратиб ҳулвонинг,
Дайдийсан, телбалик унвонинг,
Ланг очиқ оғзига дунёнинг
Яхшилаб туфургин, Одилхон.

Жинларнинг жиловин таранг торт,
Томларга чиққину наранг торт,
Булғаниб кетмасин коинот,
Эранлар элидан, Одилхон.

Байъатим қабул қил, ё пирим,
Бўйнимга качкул ил, ё пирим,
Руҳимни тирилтир, ё пирим,
Пирмастинг бўлойин, Одилхон.

2.
Мурдор чеҳраларнинг ён-орасида,
Ортиқ туролмайман тилимни тийиб.
Шайтонни ўйнатиб ноғорасида,
Тағин юришади чуст дўппи кийиб.

Аврати очиқнинг бозори чаққон,
Иймони мустаҳкам эрлар қаҳатми?
Қўлма-қўл пуллайди иблиси баққол,
Калтабин қулларга совуқ лаҳадни.

Дунё гўдак эди, ва мана, қотил,
Хўрлайди, зўрлайди, кесиб-чопадир.
Ақлингни йиғиб ол, эркагу-хотин,
Пирга эргашмаган завол топадир.

3.
Одилхон, пирим,
тирикмисан, ҳей...
Ҳужрангда яшовчи руҳлар омонми?
Қамишзор ҳовлимиз ёдингдадир-а?
Йўқлаб турибсанми
шўрлик момомни?!
Одилхон,
соғинчнинг ҳотамтойи йўқ.
Киприкдан-киприкка сакраб ўтару
кўзингга бақрайиб
дўғ уради, дўғ.
Нақадар олиссан,
нақадар яқин,
Шаҳарда тошликни пухта ўргандим.
Кечагина
кўзим ўнгида
қабристонда ёнғоқ териб юргандинг.
Эсимда,
Масжид таъмирланган йил,
Том босиб қолганда
ўйлагандик
сени ўлди деб.
оқарган юзларга сачратиб ҳайрат
соғ чиқиб келгандинг чопонинг қоқиб.
Одилхон,
елкамнинг чуқурлари зах,
дамланган сувлар-ла моғорларин юв.
Қулмижоз касларни қилганча мазах,
кел, бирга куйлайлик:
“Фишет-фишет, ҳу-у...”

4.
Ул Мусонинг асосидай,
Ё Иблиснинг қасосидай,
Баҳовуддин қазосидай
Ибрат борми ёронлар?

Фишет-фишет, ҳу-у!

Авлод ўтиб галма-гали,
Қўйлар ваҳший, қашқир ҳалим,
Замон келар бурғу чалиб,
Ғурбат борми ёронлар?

Нафснинг кўзин ўйгунингча,
Севдириб ҳам суйгунингча,
Дунёсига тўйгунингча
Муҳлат борми ёронлар?

Фишет-фишет, ҳу-у!

Ажал мавҳум, битай десанг,
Жаннат олис, етай десанг,
Аста кириб кетай десанг
Узлат борми ёронлар?

Бор, тоғларни йиқолгучи,
Бутлаб... гўрга тиқолгучи,
Унга қарши чиқолгучи
Қудрат борми ёронлар?

Фишет-фишет, ҳу-у!

5.
“Қуй, Раҳмиддин,
босиб-босиб қуй...”
Жонтемир.

Бунча таниш бўлмаса бу куй,
Ҳаловатим сидирди юздан.
Қуй, Одилхон, босиб-босиб қуй,
Ва ўқиб бер Лавҳул-Маҳфуздан.

Ё пиримо, ҳо пирим,
Не кечгайдир тақдирим?!

Еру-само айт, қаердаман?
Бўғиб келар оғир ғулғула.
Жилови йўқ оқ байирдаман –
Бойчибордир ёки Дулдул-а...

Ё пирмо, ҳо пирим,
Не кечгайдир тақдирим?!

Қўл-оёғим кишанланган, дод,
Овозимни юлиб олди қўл(?).
Чўққилардан сакраб ўтар от,
Нега сира тугамайди йўл?

Ё пирмо, ҳо пирим,
Не кечгайдир тақдирим?!

Томоғимни тутди хириллоқ,
Кел, Буяҳё, салом, ассалом.
Дор кўринди – астағфируллоҳ,
Ёр кўринди – тамом, вассалом!

Жонтемир

@Jontemir_t

DUEL KASHFIYOTLARI | Shahboz Fayzullayev – Anorzor qoʻshigʻi
https://youtube.com/watch?v=OVicpOW9geE&si=UBzRrb9XSdSl_CpN

‍* * *

Пианино клавишлари узра
Ҳаракатланаётган
сеҳргар бармоқлар —
Ёмғир кўл юзин чертар оҳиста.
Таралаётган куй
(Балки куй эмасдир, балки...)
Уйқудаги бокира қиздай
Шу қадар осуда,
Шу қадар гўзалки...
Дирижёр дарахтлар силкир шохини,
(Жонсиз япроқларни ёпинволган йўл.)
Осмондан тушётган
ерни соғиниб,
Миллионлаб нотани
чалаяпти кўл.

Соябонли ўриндиқда жим,
Юрак дарвозасин очиб қўйиб ланг.
Сигар тутатганча чорлайман
Исмма-исм
(до, ми, сол),
Ёприлиб киради қалбимга оҳанг.
Мен худди Бетховен.
Эшитмайману
Ҳис қиламан ич-ичимдан, бас.
Ахир бу —
Илоҳий куйнинг
Бастакори заминлик эмас.

Ёмғир кўл юзин чертар оҳиста...

14.11.2017

Жонтемир

@Jontemir_t

Йўқ. Ҳечкимни соғинганим йўқ. Соғинмаган мени ҳам ҳеч ким...
https://youtube.com/shorts/5xoA6VJq9NM?si=DYIof2Q0eqvOogfW

Кузатув

Тепакал тераклар тақир бошини
булутга ўраш-чун кўкка чўзилар,
Илдизи қўйвормас қабртошидай,
Уят сарғаяди чўтир юзида.
Осмон ҳам энкаймас –
бераҳм осмон
ялпайиб яғринин ишқар тоғларга.
Тирранча елвизак шўрлик теракнинг
қолган сочларини юлар шохлардан.
Қуёш йўрғалайди базўр жунжикиб,
Изғирин изиллар,
қўлида чалғи.
Дунё ноябрни солиб лўнжига
кавшанар,
бир лаҳза ўзидан чалғиб.
Терак яширолмас яланг бошини,
Оҳиста чайқалар,
              ярашмайди ноз.
Қошида безрайиб учару қўнмас –
О, ҳатто қушлар ҳам сочга ишқибоз!
Ниҳоят тун келар, қоп-қора рўмол,
Терак суйкаларкан унга ботиниб
уйқуга кетади аламдан беҳол,
Қиличдек бошини ойга ботириб.
Кечани суғорар сукунат суви,
Фақат кўз юммайди юлдузлар – сергак.
Юксак ҳиссиётлар ёдини чувиб
бир ҳовуч соч ётар ўлимтик ерда...

Жонтемир

@Jontemir_t

ЙЎРИҚНОМА

Жонтемирнинг "Жазба" китобини сўрайдиганларга йўналиш.

У китоб 2022 йил Тошкентдаги "Академнашр" нашриётидан чиққан. Агар вилоятлардаги бирор китоб дўконда қолмаган бўлса, Тошкентда йўқ. Нашриётда ҳам тугаган.

У китобни олиш учун нашриётга Жонтемирнинг "Жазба"сини сўраб мурожаат қилишларингиз керак. Аввалдан тўлов қилишни сўрасангиз ҳам бўлади.

Қанча кўп мурожаат тушса, нашриёт шунча тез қайта босади китобни. Балки қайта босилганида муқоваси ўзгарар, дизайни янгиланар...

Мурожаат учун манзил: http://t.me/akademsavdo

Яна бир маълумот: яқинда нашриёт "Излам" туркумида 15 китоб чиқарди. Ҳаммаси ёшларники.

ИШОРА

Шаҳризода, хабаринг бор, мен ҳар тун туш кўраман. Бир нечта тағин. Чунки уйқум қисқа. Кечки иккида ухласам, уч яримда уйғониб кетаман. Лекин туш кўришга улгураман. Ва бу ухлаб-уйғониш тонггача давоб этади. Натижада уч-тўртта туш кўриб оламан. "Бу ажойиб-ку" дерсан. Қанийди шундай бўлса. На тўлиқ эслаб қоламан уларни, на ишораларига ақлим етади. Асосан тушларим оддий, кундалик ҳаётим билан боғлиқ эмас, авлиё, қабристонлар, катта ижодкорлар ҳақида. Ўта сирли. Нокамтарликка йўйсанг ҳам айтаман, сўфиёна тушлар. Кечаги тушимда узууун қабр бошида эмишман. Қабр ер юзасида. Ичи бўм-бўш ғўлвага ўхшар экан. Эгилиб ичига қарадим. Зимистон. Тириклай кўмиламан шу ерда, деган хаёл ўтди. Бошимни кўтарганимда Абдулла Ориф, Рауф Парфини кўрдим. Улар Шайх Ҳованд Тоҳур ҳақида гурунглашишарди. Уларни кўриб қўрқувим босилган чоғ уйғониб кетдим. Тушимдаги тушимдан яъни. Аллақандай идорага Азиз Саидни излаб бордим сўнг. Кўрган тушимни айтиб бердим. Азиз ака қаергадир шошаётган экан, Абдулла ака билан Рауф аканинг пирларига бағишлаб дуо ўқиб юборинг, бехаловатлик йўқолади дедию кетди. Шундан кейин ростдан уйғондим. Соат тонгги тўрт. Ҳаво дим. Зўриқиб нафас оламан. Бир пиёла муздек сув ичиб, изидан чекдим.
Қош қорайгач Шайх Ҳованд Тоҳур ҳақида маълумот изладим. Тўқсон ёшли авлиёдан дунёга келган экан. Сўфи, дарвешлик тўнини кийиб кўп мамлакатларни кезиб чиққан ва Тошкентга қайтиб, муқим яшаб қолган. Шайхонтоҳур тумани шу улуғ зот билан боғлиқ. Хўп, лекин менга қандай алоқаси бор бу улуғ зотнинг? Охирги пайтлар сафарга чиқиш орзусида ёнаётганимга ишорами ё?
Рауф Парфининг иккита пири борлигини билардим. Шоҳимардон пир ва...(ёдимдан чиқди). Абдулла Орифнинг пири ким бўлган? Мана бу жумбоқ! Бирорта шеърида ҳам ишора бериб ўтмаган. Яна бир рамз – узуун қабр нима эди?
Бошим қотган Шаҳризода, бошим қотган. Бу каби тушлар ҳар тун такрорланади.
Мийяни бўшатишни истайман. Энди тили, оёғи чиқаётган болакайдек яшаш орзуси тамом қилади мени. Тасаввур қил: Худо, ўлим, дўзах, жаннат, шайтон, дин тушунчалари бутунлай йўқ мийяга эга бўлсайдим. Ўшанда қандай ҳаёт кечирган бўлар эдим а?
Шаҳризода, руҳим қариб қолгандек гўё. Жудаям мункиллаб қолган. Вужудимизга ишқибоз заминдаги вазифасини ўтаб бўлгандек у. Мен энди битта ишорага интиқман. Янги дунёга ўтажак ишорага. Янги олам дарвозасига ишора қилишларини, уни кўриб, ҳеч йўқ ҳис қилишимни кутяпман. Балки тушлар занжири бирлашиб, ягона улкан воқеага айланар? Ва ўшанда мен кутаётган ишора юзага чиқар?
Бошқа томондан аста-секин ақлдан озаётган бўлишим ҳам мумкин. Аммо бу қўрқинчли эмас. Негаки ҳар иккала ҳолатда ҳам ўзга дунёга ўтаман! Ҳа, айнан шундай бўлади.

Жонтемир

@Jontemir_t

#kitob
📜Nomi: Jazba
👥Muallifi: Jontemir
📖Beti: 288
🕵‍♂Holati: ideal
📚Muqovasi: yumshoq
🗓Nashr etilgan yili: 2022
📝Qo'shimcha ma'lumot: - o‘qilmagan
🎭Murojaat uchun: @Xazinalar_ombori_admin
💰Narxi: 50 000 so'm

🚕💨 O’zbekiston bo‘ylab yetkazib berish xizmati mavjud

ХУЛОСА

Борлиғимга ёйилди афюн,
юрак – кенглик қуйилган идиш.
Бу зиндонда қолишдан наф йўқ,
кечиш керак ва яна кетиш.

Дум-думалоқ осмондан тўйдим,
эгиз кунлар тутмиш гулчамбар.
Кўпдан бери яшамай қўйдим –
ҳаёт керак янги ўлчамда.

Тусаяпти руҳим саҳрони,
нилуфарман, ботқоқдан бездим.
Ғуж-ғуж пашша, балчиқ ҳар ёним,
сувпари гўл, бақалар – ҳездир.

Кўникканлар, алвидо сизга,
ютмасидан қалбимни наҳанг.
Мен кетаман илдизим излаб —
ўтиш йўли қабр бўлса ҳам!

Жонтемир

@Jontemir_t

"Сен ҳам кимдир кўраётган тушдирсан балки"

Бугунги уйқумни чавақлаган савол бу. Бир шприц бўлсаю чаккамга ботириб, миямдаги айниган, чириган, кўкариб чиққан, янги туғилган ва энди пайдо бўлиш арафасидаги хомила саволларни сўриб олсам. Томоқ безини операция қилдиргани ётганимда кўрганман. Гаймарит (қош ости, кўз атрофи, пешонада тўплангич балғам) ни шундай тортиб олишади. Лекин бу нотўғри. Хуллас бўғизланган уйқу тепасида чордона қуриб ўтирибман. Рўпарамда бамайлихотир ухлаётган хонадошимнинг туши бўлсамчи ростан? Йўқ. Мени туш кўраётган мавжудот (у одам эканига ҳам ишонмайман) мени борлигимдан бехабар. Хабар топган они излашга тушади. Айрилади уйқусидан. Ва агар Борхес айтмоқчи кимдир кўраётган туш эканим чин бўлса, демак бутун дунё ҳам бир одам, балки Илоҳ кўраётган туш бўлиши мумкин. Аслида Борхесдан олдин Румийда ўқигандим туш ҳақида. Кейин Аттор айтдики: сен ва дунё икки заррадек. Борлиқдан дунё йўқолиб кетса ва сен ҳам йўқолсанг, Уммон учун бор йўғи икки зарра йўқолгандек гап. Зарра эса чексиз...
... Туш мени муҳаббатдан айирди. Моделяни қаҳрамонларининг кўзлари каби мавҳум ва қўрқчинли кунларимга кириб-чиқаётган гўзаллар йилт этган нур қолдирмаябди хотирамда. Биламан. Гулларни севмай қўйганимдан бу. Сўфийлар Худодан ташқарида ҳеч нарса йўқ дейдилар. Гулни севсам одамни севаман. Одамни севсам Худони... Болалигимда шундай эдим. Саволларсиз муҳаббат яшайди болада.

2.
Фикрдан қўрқишади. Шеърдан қўрқишади. Хуфёна суҳбатга чақиришади.
Савол: "Сиз нимадан норозисиз?"
Жавоб: ўзимдан.
Савол: "Биламиз. Нимани режалаштирябсизлар?"
Жавоб: тўйиб ухлашни.
Одам ичидаги оловни ўчирмай бошқариб бўлмасми дунёни? Масалан туш кўрмай қўйганим ҳеч кимга қизиқ эмас. Айтолмай ичимда сасиб ётган гапларим ҳам. Қанча пул топишим эса ҳаммага бирдай қизиқ. Сизга бир сирни очайми? Хожатхонага тамакисиз киролмайман. Ниҳоят айта олдим. Энди енгилман. Ичга ютиш оғирлаштиради. Демак ернинг вазни ортиб борябди. У охирги марта Азроил билан туфроқ олди-бердиси пайти суҳбатлашиб енгиллашган. Яланғоч суҳбат керак. Қип яланғоч бўлиб, хотиржам гаплаша оладиган одаминг бўлса, соғлом яшайсан. Аллакуни мултфилм кўрдим. Қахрамон болакай ўз қўрқувларини ёзиб юради. Қизиқ. Манам ёзсам кулмасми биров? Ана, яна қўрқув қўшилди. Ичингдагини очиқ айтганингда, ҳолатингдан кулишларидан қўрқиш. Бу қўрқув сенга ниқоб совға қилади. Яланғоч одам олдида ниқоб шарт эмас.

Хуллас, оғриқдан қўрқаман. Ошқзон оғриғи. Шунчалик қўрқаманки, ҳатто ўзим уни чақириб олишим мумкин ўйлайвериб. Ва бу оғриқ маҳал ёлғиз бўлишдан қўрқаман. Ёлғиз қолиб кетиш ваҳми ҳам бор. Ёлғизликни қабул қилишни ҳеч ўрганолмаябман. Яна бирор қиз билан ёнма ён ухлаш ҳам қўрқинчли. Ўлиб қолади деб ўйлайман. Бу қўрқув бобом ўлгач туғилган. Нега айнан қиз? Тушунмайман. Хўш, кўчада кимдир мани кузатиб юргандай бўлади. Жонимга қасд қиладигандай. Қариб, ҳаммага юки тушадиган бўлиб қолиш қўрқуви ҳам. Ҳозирча шулар.

3.
Ўтмишга саккизоёқдай ёпишиб олганим — оғриқ. Онг ташлаб юбормаган ўтмишни. Бугунни яшашга ўргатишмаган. Ёрқин келажак хаёли яна босим. Бола ўзини бутунлай онасига топширгани учун ҳам эркин. Хотиржам. Қўрқувсиз. Онадан узилганликни фаҳмлаш — илк қўрқув дояси. Ўзимни боладай Худога ишонолмаётганим барча талвасаларим сабаби. Оқим бор. Унда сузиб борябман. Аммо ҳали тиришиб турибди мушакларим. Шеърни ҳам хотиржам ёзмайман. Раҳматли улуғ шоир сен руҳингни сочиқдай ғижимлаб ёзасан, деганида ҳақ эди.

Сарғайиб бораётган яфроқлар бунча хотиржам.

Йўқ, мени туш кўраётган мавжудот беҳаловат. Уни топишим, тинчлантиришим керак. Жин урсин, шуни ўйлашимнинг ўзи ҳаловатсизлик. Ўйламаслик дақиқалари... Ҳар нарсани рамзлаштириш азобидан мияни озод қилиш истагига қуллик.

Яланғоч. Яланғочлик. Қип яланғоч сокинлик соғинчи...

Жонтемир

@Jontemir_t

Айланмас жамиятлар — турғундир. Ҳидланиб кетган одам автобус, метрога тушса, атрофидагилар ундан қандай ирганса, айланмас жамиятдан ҳам дунё шундай ўзини олиб қочади. Ҳақиқат олиб қочади. Гўзаллик олиб қочади.

Кирмошин айланаркан кийимлар тозарар, қон айланаркан тана тозарар,
коинот айланаркан олам тозарар.
Бир мансабда узооқ ўтирган одам айланмас. Бадбўйга ботар. Ҳукм чиқаришга ўтар. Қанча узооқ ўтирса, қўл остидагиларни шунча тушунмас.
Ўзига келаётган пул узилмас чунки. Ҳар қандай муаммо қўл остидагиларга тушар. Ўзи бундан ҳоли. Нега уларга қўшилиб мен ҳам келаётган даромаддан узилишим керак аҳвол чиндан оғир бўлса деб ўйламас. Негаки айланмас.

Хаёллар, тасаввур, қарашлар айланар.
Айлананинг бурчаклари, чўққиси йўқки, эгаллаб олсанг. Подишоҳ бўлсанг. Бошлиқ бўлсанг. Маркази қаерда унинг?

Кўчада юрган одамлар кўзимга чўзинчоқ айланадек кўринади. Бирхиллари гирдобдай шиддатли. Ютиб юборай дейди. Ютилгинг келади яқинлашиб. Соф. Беғубор.

Айланмай қўйгани айланиб турганига маслаҳат беради. "Анавилар ҳеч нарса қилиб бермаябди сенга."
Айланиб турган, дунё фалсафасини ўзида борини бошқаларга бериш деб билгани (балки ўзин шундай кўрсатган) эса бирдан тўхтайди. Энди айланмаётганлар биттага кўпайди.

Сўз айланар ҳатто. Бирорта турғун сўз яшаб қолмас. Сўзни айланиб турган муҳаббат қайта жонлантирар. Айланмай қўйган одамни муҳаббат тарк этган бўлади. Муҳаббатдан мосиво ҳаракатсиз қалб шавқ тўла қалбни кўрганда куяди. Унга яқинлашса, ўзига ўхшатади ё унга қўшилиб яна айлана бошлайди. Кўпинча ўзига қўшиб олади. Эътиборли бўлинг.

Муҳаббати ўлганлардан узоқ туринг. Улар ҳар ишни аниқ қилишади. Лекин айланмай қўйганлар. Муҳаббати тирик одамнинг энергияси сиздаги айланиш даврийлигини яна ҳам узайтиради.

Яхшилаб кузатинг. Қувват таралиб турувчи айланалар борми ўзи атрофингизда?

Жонтемир

@Jontemir_t

HOOLIGANS BAND - Xoh inon
https://youtube.com/watch?v=es5wA_tO84M&si=s1nxLrxluB1AnkqS

Нимагадир фикр билдирар эканмиз, холисликдан бизни парда тўсиб туради. Дейлик машҳурлик пардаси. Мансаб пардаси. Ошна-оғайни, қариндош-уруғлик пардаси...
Халқ шоирининг шеърини очиқ таҳлил қилишга унинг НОМИ йўл бермайди. Чунки ўртада у катта шоир, ҳамма гапи тўғри, ҳар аксириғи — шеър деган догма бор. Ва четлаб ўтамиз ҳақиқатни. Тўғрироғи яширамиз. Яшириш — фазилат гўё. Бировнинг айбини яшириш керак деган чиройли гап ё Исонинг ўзганинг кўзидаги чўпни кўрасану ўз кўзингдаги ходани кўрмайсан каби ҳикматига
алоқадор эмас. Бу Нақшбанднинг ҳақиқатни керак бўлса, елкамга чиқиб айт, деганидир. Ҳар қандай ҳолатда борни бор, йўқни йўқ дея олиш жасорат ҳам эмас, эҳтиёж. Инсонийлик. Кундалик эҳтиёжлардан бири. Лекин парда бор онгимизда. Бу парда ҳақиқатни четлаб ўтиш билан бирга, оддий воқеадан КАТТА қаҳрамонлик, ожизликдан жасорат ясаб бера олади. Нитще қирол билан бир кунда туғилгани учун буюк эмас.

Қайсидир ижод махсулига баҳо берябсизми, муаллифини ўлдиринг аввал. Унинг сояси, салобати, шуҳрати босиб турмасин бошингизни. Ўлган муаллиф ҳақида эса янаям ёлғон гапиришга ўтамиз.

Қайсидир воқени таҳлил қилаётганда ҳам иштирокчилари мансабини унутинг.

Ўртамиёна нарсани ҳеч қандай буюк улуғлаш буюклаштириб қўёлмайди.

Парда — тобелик. Оммавий эътироф, оммавий шовурга тобелик.

Бирор ҳодисани яшириш билан гўё яхши кўринишингиз мумкин омма олдида, лекин асл ҳақиқат йўқолмайди.

Аслидан бошқача кўрсатиш қон-қонимизга сингиб кетган. Пахта планини ортиғи билан топширдик! Берилган топшириқ юз фоиз амалга оширилди! Камбағалчиликка чек қўйилди!

Қўрқув билан парда уйқошдай.
Шунай қилиниши керак деб ўйлаймиз. Ўйламаймиз, ўз-ўзидан шундай қиламиз. Икки одам гурунглашаётганда доим борни йўқ, йўқни бор қилиб кўрсатишга чиранади. Кимдир ҳақида гап кетса, у тўғрида кимлардир айтган ташбиҳларни жамлаб, ўзимизга маъқулини танлаб оламиз ичидан.

Фалон йил кўчада бир адабиётшуносни учратиб қолдим. Менга айтдики: Табриклайман, Эркин Аъзам "Тафаккур" нинг биринчи саҳифасида шеърингизни босибди. Бу сизни қабул қилди адабиёт дегани...

Ўзининг кўзи йўқмиди? Бор эди! Аввалдан танирди. Лекин у киши Эркин Аъзамга тобе. Парда. У одам Эркин ака асарлари ҳақида ҳеч қачон холис ёзолмайди. Бошқалар ҳақида ҳам. Чунки Эркин ака бир ишораси билан ўзгартириб юбориши мумкин қарашини.

Пардани йиртиш — ўзини таниган, баҳосини, даражасини биладиган одамнинг иши. Лекин у аҳмоқ бўлса, парда йиртилгач ҳам ўзгармайди аввалги ҳолат. Чунки фақат аҳмоқларгина ўзгармасдир. Аҳмоқ пардани ертганда ҳам, пардани ертиш керак деган одамнинг гапини ушлаб қолади. Янгиланмайди. То бошқа биров бошқа йўлга бошқармагунча шу гап соясида яшайди.

Жонтемир

@Jontemir_t

КЎНГИЛДАН УЗР

Қарғиш теккан бизларга кўнглим,
ҳасад теккан,
теккан баддуо.
Тишлатмайди тушларга шўнғиб
мевасини иккиқат Тубо.
Қарғиш теккан, чорламас Ҳисор,
Тобинг қалай шаробга, кузак?
Ишқ — мезонга боғланган ғизол,
Қўл узатсам ипини узар.
Одамми ё жин қилган фитна?
Тун чарчамас руҳни юмдалаб.
Ваҳшат қувар ортимдан итдай,
Томоғимда оғриқ кўндаланг.
Қайтармага нафасим етмас,
Капа қурган юрагимда қиш.
Нураётган елка силкитмай
Ватан билан аҳволимиз эш.
Кимга чопай?
О, фурсат тиғиз,
Ўтди ғўрлик, ўтди балоғат.
Қарғиш теккан — қопқора сиғим,
Тегмагани жиндек ҳаловат.
Кечир, кўнглим, танни янгила,
Қобиғимни қувонч йиртмади.
Етолмадинг сен-да Тангрига,
Мен-да ерга кириб кетмадим.

Кечир, кўнглим, танни янгила...

Жонтемир

@Jontemir_t

‍МУНОЖОТ

Етар!
Шоир берма дунёга Тангрим,
Руҳи хасталарни хўрлама,
етар!
Уммон арзимайди улар оҳига,
Осмон арзимайди,
гуллар арзимас.
Зарраси – Ҳимолай гуноҳин судраб
мозорда изғиган қуллар арзимас.
Ёзаркан қон ютар, қайси жоҳилнинг кўнглига тегса гар –
Қон қусар тағин.
Назокат, нафосат кушандалари
қузғундай ёприлиб куйлаган маҳал,
Тилидан ҳақиқат тўкилмасин, деб
босаркан қалбига жароҳат – нағал,
Қониқмай бўйнига сохта айб юклаб,
Шунчаки эрмакка,
томоша учун
терисин шиларлар,
осиб, отарлар.

Етар!
Шоир берма дунёга Тангрим,
Ёнингда олиб қол.
Гоҳида дўзах,
Гоҳида жаннатга ўтиб ҳурларнинг
кўнглини хушласин
кўз олдингда шод.
Қиёмат шарпаси кезиниб юрган
олам шалтоғига ағанаб ётсин,
Шоирсиз кун ботсин,
шеърсиз тонг отсин –
Чиркин чеҳраларга гўзаллик увол.

То Одам Атодан бугунга довур
рўшнолик кўрдими бирорта куйчи?
Синади, заҳарга тўлади, аммо
косаси оқармас бундан кейин ҳам.
Майли, олим юбор,
авлиё улаш,
Даҳодан қисма,
ботир туғилсин.
Девона, фоҳиша, қотил туғилсин,
Аҳдингни бузгину пайғамбар йўлла.
Ахир тарих гувоҳ, Ўзинг гувоҳсан,
Туйғулар қарғиши урган зоҳирни.
Ўликлар ҳукумрон ер куррасида
замин кўтаролмас ТИРИК шоирни!
Дунё кўтаролмас ТИРИК шоирни!

Етар!
Шоир берма дунёга Тангрим.

Жонтемир

@Jontemir_t

✍ Мансур Жумаев
📜 Менинг хатоларим
🎙 Муаллиф

@sheriylahzalar

Mansur Jumayev. She'rlar. Shoirning o'zi o'qigan.
https://youtube.com/watch?v=aGhQ3WGuKRs&si=aJzVoW9_Mo6wh-Cn

Duel kashfiyotlari | Sanjar Toshbekov
https://youtube.com/watch?v=vWSTMtyyCyg&si=o3quGKSsgCPETJsM

Юқоридаги шеърдан кейин битта донатор томонидан автомат ўқидай ёғилган танбеҳлар. Эътиборли эканидан хурсандман рости. Бунақа аноним хабарлар деярли ҳар куни келиб туради. Бу барибир хурсанд қилади.

Юқоридаги "Савдо" шеърига илова қилинган расмдаги истеҳзони англамасликлари аниқ эди. Чунки ҳамма нарсани тўғридан тўғри тушунадиган, ишора, сарказм, тагмаъно 90-йилдан кейин шеъриятимиздан йўқола бошлган. Очиқ, яланғоч гап шаклидаги шеърлар заҳарлаб бўлганди одамларни. Ҳозир шундай ёзмалар мухлиси кўп.

Писсимизмга келсак бу мандан айрилмас бўлак. Яъни замон, жамият кайфиятидан ташқарига чиқолмайди шоир. Ҳар қандай ҳолатда ҳам шу одамлар руҳиятини ифодалайди. Тушкунликни атайлаб яратиб бўлмайди, атайлаб яратишни истамайман ҳам. Ман ўзи айни кунларда кайфият кўтарадиган дори излаб юрибман. Худдики атай вақаллаб кулсанг, ёлғонлиги билиниб қолганидай, буниям сохта пайдо қилмоқчи бўлсанг сезилади. Бу аслида писсимизм ҳам эмас. Аламли истеҳзо. Буларни зинҳор ўзимни оқлаш учун ёзмаябман. Шунча куюниб хабар йўллаганига, беэтибор қолдиргим келмади.
Бирор кучли, ижод психологияси билан руҳан яқин руҳшунос бўлса, тузукроқ очиб бериши мумкин бу ҳолни.

Яна бир савол шу ерда пайдо бўлади — антиписсимистик шеър қандай бўлади?

Ҳамма ўз тушунчасини келтирса хурсанд бўлардим.

Ижодкордек хароб одамни кўрмадим. Билмадим ҳақиқий ижод аҳлини ҳар томонлама сиқиб, паст, ўртамиёналарга суяк ташлаб, охири нимага эришмоқчи улар?!

САВДО

Ёшликни пуллайман (чорам қолмади!)
зулматга, ишратга, ҳирсга, муҳаббат
қизиқиш билдирмас,
яқин йўламас.
Бадқовоқ ёлғизлик эса қурумсоқ
жонимни сўрайди бир сўм тўламай.
Туфроқ чақиради:
"мен сенга муштоқ!
Ҳаддини билмаслик Ҳаққа куфрдир".
Оёғим остида хорлигингга боқ,
оғзингни юм, дея унга туфурдим.
Қалбимни пуллайман, муҳтожман ахир.
Турибман ҳаётнинг қоқ ўртасида,
судралиб ўтади пойимдан йиллар.
Ҳаввомас бут ясаб қовурғасидан
жоҳиллар илжаяр – тишлари тилла.
Аламдан ҳайқиргум:
қани, марҳамат!
Саҳийга арзонроқ,
гадога текин.
Ҳей, мовий кўзёйнак таққан ойимқиз,
сизга асқотмасми шоир юраги –
беғубор, безиён, безавол, бекин.
Болакай, музқаймоқ бериб сотиб ол,
бунча қалтирайсан,
шошма, қаёққа?
Кўнглимни сўкаман:
итга керакми
девона, дардисар, дардман, саёқ қалб?!
Нега индамайсиз?
Нархимни бичинг,
Қадрим баландмасми бадбўй бақадан?
Наҳот бу дунёда ишқибозим йўқ,
наҳот арзимасам сариқ чақага?!
Мана, ҳисларимни кўринг, соппа-соғ,
мана, туйғуларим тилимдек кескир.
Руҳимга тажовуз қиляпди қурсоқ,
Яшаб бўлмас экан сўз чайнаб, эссиз.
Осмон ярлақамас,
замон ачинмас,
истеҳзо тутарлар булғанч лаганда.
Ўзимни бозорга солсам, шу заҳот
талаб кетадилар, деб ўйлагандим.
Қаттиқ адашибман, ишончга ортиқ
бино қўйдим чоғи,
хулоса – аянч.
Изладим машриқни мағрибдан тортиб,
ҳотамтой учради, на тирик таянч.
Ҳақиқат чатнади:
"хаёлпараст, гўл,
қутулгин борингни йўғингга тўлаб".
Кўндим ва жисмимни топширдим буткул –
Ҳаридор чиқмади туфроқдан бўлак...

Жонтемир

@Jontemir_t

Эшқобил Шукур шеъри.
https://youtube.com/watch?v=PcPYwgkEGls&si=4Sn5hkO2Oy2sxFY4

Руҳият учун, тасаввур учун, сокинлик учун, илоҳ ва одам ўртасидаги мувозанат ва бир қанча... лар учун танладим бу кинони.

https://uzmovi.com/tarjima-kinolarri/6163-hayot-daraxti-premyera.html

ЗАНГИСАҲРО

Зангисаҳро, зангисаҳро,
Етти олам ранги саҳро.
Кокилларинг ифоридан
Банги саҳро, банги саҳро.

Фол кўриб бер эй, қурандоз,
Хайём руҳин чорла бир дам.
Қўйвор дунёи турандод,
Эргашайин тушга пирдай.

Зангисаҳро — сулув арвоҳ,
Фақат самум қалбинга эш.
Ўзим туя, ўзим карвон,
Тўлғазинг меш, тўлғазинг меш!

Менинг ўрним саҳроларда,
Яшил сўқмоқ урмагин дўқ.
Бу пишқирган дарёларда
Балиқлар мўл, Юнуслар йўқ.

Зангисаҳро, Зангисаҳро,
Келдим, икки ёқамдан ол.
Қалбнинг бору йўғи сафро,
Асал тўла қудуққа сол...

Мешдан томди сўнгги томчи,
Судраламан, эмранаман.
Ўлжаману қайда овчи?
Қичқираман, тебранаман.

Саксовуллар лаҳза сананг,
Чиқиллайди — соянгиз вақт.
Оёқяланг, юракяланг —
Яфроқ тутмас бирор дарахт.

Миқ этмайди минг ялиниб...
Гунг тепалар, мунг тепалар.
Зангисаҳро — қумбалиғи,
Қалқ юзага, бир сийпалай!

Эй қурандоз, фолинг хато,
Кўндим, кўнгил қилмас зарда.
Ем бўларман энди наҳот
Ёмғир таъмин билмасларга?

Зангисаҳро, Зангисаҳро,
Етти олам ранги саҳро.
Илон чаққан тилимдан ўп,
Қалбнинг бору йўғи сафро,
Қалбнинг бору йўғи сафро...

Зангисаҳро — саҳрода кўзга кўринадиган аёл қиёфасидаги пари. Саҳро париси.
Афсонага кўра Хайёмга кўринган.

Жонтемир

@Jontemir_t

Янги донатлар ва донаторлардан келган ғаройиб фикрлар.

https://tirikchilik.uz/jontemir

Бунақа фикрларни ҳеч бир асардан топиб бўлмайди атайлаб.

ТАКЛИФНОМА

Азиз дўстлар: сизларни Тошкент шаҳар, Алишер Навоий кўчаси, Алишер Навоий (эски "Понорама") кинотеатри рўпарасидаги "Илҳом" театрида (гуглдан театр Илҳом деб изласангиз жойлашув жойини чиқариб беради) 2-ноябрдан 25-ноябргача бўлиб ўтадиган “БУ СEН” номли шахсий кўргазмамга таклиф қиламан.

“Бу Сен”

(Гуллаган ранго-ранг эголар)

Сен гўзал мавжудотсан, эзгу амаллар соҳибисан, шу билан бирга батамом ожиз, ман-ман маҳлуқҳамсан. Сен ҳамма нарсасан ва ҳеч нарсаҳамсан. Сенинг жозибадор ва ғайриоддий рақсларинг менга баъзида илҳом бағишлайди!

Нега биз доимо ўзимизда, хоҳ ҳис-туйғулар, хоҳ эътиқод бўлсин, қарама-қаршиликларни ҳис қиламиз?

Ўзингизни алдаш, иллюзия ва истаклар лабиринтида қолиб кетганингизни ҳис қиласизми?
Умидсизлик фарёди ёки йўқлик тубсизлиги ҳақида нима дейиш мумкин?

Одамлар сифатида биз ёруғлик ва зулмат, шакл ва бўшлиқ, гўзаллик ва бузилиш ўртасидаги абадий рақсдамиз.
Баъзида атрофимиздаги ва ичимиздаги ҳамма нарсанинг маъносини тушуниш қийин бўлади. Шунга қарамай, биз яшашда давом этамиз.
Ва чуқур англаймизки:

"Яшаш ҳамма нарсани хавф остига қўйишдир".

Бунинг бари аниқлик, чуқур ҳақиқат ва хотиржамликни топиш умидидаги ҳаракатлар. Акс ҳолда, биз тасодифий йиғилган молекулаларнинг инерт бўлаги бўлиб, коинот бизни қаерга олиб бормасин ўша ерга кетаверамиз.

Кўргазма онгимиз чуқурликларида писиб ётган шахсий тажрибаларни уйғотишга қаратилган, чунки у ёруғлик ва зулмат, алоқа ва изоляция, ҳақиқат ва иллюзия, тартибсизлик ва тартиб, гўзаллик ва уйғунлик каби универсал мавзуларни ўрганади.

Хуллас кўргазмада нимаики кўрсанг, ниманики ҳис қилсанг, эсласанг, нафратлансанг, афсуслансанг, севсанг билки:
" БУ СЕНСАН".

Рассом Yigitali Sattorov

‍***
​​Қарға,
ҳар сония лаънатлар ёғдир,
Ёзғир коинотга, сувга, оловга:
"Мен қачон бу ўпқон комига оғдим,
Ким ундан руҳини тортиб ололган?"

Силта, гар тутолсанг қисмат яқосин,
"Нечун тутмай висол гўшангасини,
Ҳали чин англамай ишқнинг жафосин,
Учратдинг муҳаббат кушандасини!"

Қарға,
илвираган кўнглимни қарға!
Бошимга тикласин фарёдинг чодир.
Ҳеч қачон соғинчинг кетмасин тарқаб,
Ҳеч қачон измингдан чиқмасин ёдим.

Мен ахир туйғусин эплолмаган кас,
Лойиқман қиррали нафрат тошига.
Жазо суннат эмас, гуноҳкорга фарз –
Етказсин сўқирлар ғафлатдошига.

О, севги! Мен қониб ичолмаган май,
Термулиб қоларман ортидан сўзсиз.
Балки истамасман тўймоқни атай?
Атай ёлворарман: армоним ўссин.

Хайр. Наҳот чиқмас тилимга терсак?
Видо тирноқлари юзга солмас нақш.
Юзта муҳибинг бор, борингни берсанг,
Юзта болиғани топтадинг, пасткаш!

Йўқ, одам эмасман, жирканч мавжудот,
Кифтимга нас девлар қўшқўллаб урган.
Лойимни қорганда, пайқамай Худо,
Оғзимга ҳиринглаб Иблис тупурган.

Етар! Эй дунёни булғаган жасад,
Йиғла, тавбаларинг қуйилсин ийиб.
Юсуфюз туйғулар сочини дағал,
Мохов қўлларинг-ла силашдан тийил.

Ўзингни узлатга топшир баридан,
Ҳечқурса ёлғизлик камини бутла.
Қалбинга қабр қаз қудуқ қаъридан,
Сени ер ютмаса, муҳаббат ютмас.

Жонтемир

@Jontemir_t

ҲУҚУҚ

Бугун замонамизнинг катта шоирларидан бири билан шеърият ҳақида узоқ суҳбатлашдик. Инсон яхши шеърга нима учун муҳтож? Савол ташлади у киши. Мен ўйлаб ҳам ўтирмай илондек пўст ташлай олмагани учун, дея жавоб бердим. Нега айнан шундай фикр берганимни ўша пайт тушунтириб беролмасдим. Ҳозир эса уруниб кўрмоқчиман. Пўст ташлаш – енгиллашиш, тозариш, янгиланиш, қайта туғилишдир. Маълум кайфиятда ёлғиз шеър ўқиётган кимсанинг руҳи пўст тайшлайди. Шеър – еру осмон орасида тортилган ўта нафис алоқа симлари. Бу симлар ёрдамида аслида мавжуд, аммо кўзимиз илғамас мавжудотлар билан мулоқотга киришамиз. Шоир яна айтдики, Илоҳни англаш йўлидаги урунмалардир шеър. Мавҳумликка мавҳум шакллар, ифодалар, рамзлар кийдириб Уни англаш ва англатишга урунамиз. Чунки биз ҳис қиладиган кучларни моддий дунё унсурлари билан тасвирлаб бўлмайди. Чиқишмайди иккаласи. Демак, фақат уруниш келади қўлимиздан? Уруниб кўриш! Албатта! Ахир аниқлик йўқ дунёда. Тахминлар бор, холос. Шундай экан санъаткорнинг тасаввур, тафаккур даражаси, унинг ишора, тахминлари Ҳақиқатга қанчалик яқин боргани билан ўлчанади. Шунда ҳам у ҳақ эмас. Кўрмаганини бошқалардан бошқача тасвирлай билгани учун тақрибан ҳақиқатга яқин. Лекин кўринмас нарсани ҳар ким истаганидек тасаввур қилаверса ҳам бўлади-ку! Шу ерда бир фикр келиб қолди. Санъаткор – туғма кўр одамдир. У дунёни пайпаслаб ўзича номлаб чиқади қайта бошдан. Бугунгача қўйилган номлар қониқтирмайди уни. Биладики, улар ҳам аниқликка ета олишмаган. Уруниб кўришган фақат. Урунмалар натижасидан озиқланиб яшашга маҳкумлик тинчлик бермайди унга. У эртаю кеч дарахт ҳақда ўйлайди. Бир одам ҳар куни бир гапни такрорласа ундан безиб қоладилару, нега дарахт ҳар йили бир ишни такрорласа ҳам ҳайратимиз сўнмайди? Қуёш ҳар куни бир ёндан чиқиб, бир ёнга ботади. Бир ишни эринмай такрорлайди. Нега ундан зада бўлмаймиз? Нега ҳар қараганда юрагимиз ҳаприқиб кетади?.. Сирини ечишга урунади у. Бор кучи билан тиришади. Афсуски, барибир аслиятни тополмайди. Топиш имконияти берилмаган одамга. Фақат излаш лаззатини туйиб, уруниб кўриш ҳуқуқи бор унинг. Уруниб кўриш...

Жонтемир
2020.

@Jontemir_t

ҲАМДАРД

"Излам" туркумининг иккинчи фасли нашрдан чиқибди.
Айтишларича узоооқ кутилган.

Менингча муаллифлардан бошқа кутувчи улуғ издиҳом (аудитория) йўқ эди. Аввалги излам ҳам одамлар ёдидан Алламжоновга суиқасд (нақадар кулгили), Муниса хомиладорми каби кундалик сақичлардай бииир мазахўракларча чайналгач, кўтарилган эди. Негаки кутилган акс-садо бермади китоблар. Бермаслиги тайин эди. Ҳеч бир тузук асар чиққани заҳот портламайди. Чунки у — келажак озуқаси. Овутишди ўзларини ичларида. (Орадан 3 йил ўтгач аёнлашдики, бир ҳовуч ёшлардан бўлак, ҳечкимнинг онгида портламабди. Лекин шу энг катта портлаш аслида.)

Агар асар чиқибоқ катта шов-шув бўлдими, демак бугуннинг, ҳамманинг дунёқараши, айниқса омма тилидагини айтар асар у. 2-фаслдан ҳам келажак асарлари топилса не ажаб.

Академнашр иккинчи марта хассасини йўқотди. Бу йўқотиш бағрикенгликдан деб овундик. Лекин бағрикенглик ўз кетидан (меҳр берганига) катта иддао ҳам бериб қўйиш мумкинлигини туш кўрмаган ҳеч ким.
Дейлик бировни Иброҳим Ғофуров мақтаса, ўзини тенгсиз шоир(ёзувчи)ман деб ўйлаб қолишидай гап. Ҳақиқат шундаки, меъзон на Ғофуров на Академнашр. Мезон — истеъдод!
Санжар ака энди изламдан узоқлашади. Тарих яқинлашгач қайтади изламга. Истайманки барча қурбонликлари ажрини олсин нашриёт жамоаси.

Хуллас узоооқ кутилган туркум дўконларга чиқди. Талака-тақсим бўлиши бу тариф нақадар ҳаққоний эканини белгилайди. Асосийси ёт ғоя йўқ туркумда. Ҳеч баҳонасиз ҳурматли адабиётшуносларимиз патирлатиб қиммат сўзларини ёзаверишса бўлади тақриздай. Бемалол тишлари ўтади.

Барибир айтиб ўтмасам бўлмайди. 15 китобга берилган куч, ҳаражат 2 ё 3 китобга тикилганида кўпроқ натижа берарди. Қалам ҳақи ҳам, рекламаси, китоб, муаллиф брендини яратиш ва ҳатто уни чет тилларига таржима қилиш учун ҳам маблағ етарди.

Ва шу 2-3 ҳақиқатда зўр муаллифни узоқ пайт ушлаб, уларни катта майдонга қўшгач, бошқаларга (пишиб қолган) ўтиш маъқулроқмиди. Бу фикр аввал ҳам келган. Ҳозир ҳам. Бундан кейин ҳам шу фикрда қойиммиз.

Мени доим китоби чиққандан кейинги ҳаёти қизиқтиради ижодкорнинг. Ёки ҳали чиқмаган китоби, ёзмаган асарига ҳақ олиб яшайдиган давр келмадими?!

Китоби чиққач, унутилади у. Ва бу китоб чиққандаги оний хурсандчилик, лоп этиб янги китоб яратишга шароит қилиб бермайди.

Ҳозир муаллифлар эйфория ичида. Биз билан чиққанлар ҳам шундай юришган. Мендан бир кўрсатув маҳал сўрашганда: азадор одамдайман, ким китобинг чиқди, қандай ҳислар ичидасан деса, БАНДАЛИК дегандай эшитилябди дегандим. Твдан, эфирдан қирқиб ташлашган бу гапимни. Нонкўрдай кўринган бўлсам керак. Айнан шундай бўлган. Депрессия, кайфиятсизлик эмас бу. Олдиндан далда беришнинг совуқ кўриниши. Нима қилай алдолмасам?

Индаллоси ҳаммангизга ҳамдардман.

Жонтемир

Қуйида муаллифлар ва нархлар билан танишинг:

1. Шаҳриёр Шавкат “Ҳам” — 31 000 сўм
2. Нозима Ҳабибуллаева “Нафас” — 27 000 сўм
3. Мансур Жумаев “Биз кутган фасл” — 27 000 сўм
4. Нажмиддин Эрматов “Турон соғинчи” — 31 000 сўм
5. Фурқат Алимардон “Қоракуя” — 27 000 сўм
6. Суҳроб Зиё “Дарё” — 31 000 сўм
7. Муҳаммадхон Юсупов “Дераза ортида” — 31 000 сўм
8. Байрам Али “Босириқ” — 35 000 сўм
9. Моҳи Ра “Қирқ биринчи кун” — 35 000 сўм
10. Гулранг “Гулқайчи” — 27 000 сўм
11. Жалолиддин Саййид “Ҳуққабоз” — 31 000 сўм
12. Жуманазар Йўлдош “Сир” — 31 000 сўм
13. Раҳмат Бобожон “Рўбарў” — 35 000 сўм
14. Гулҳаё Анорова “Аврон” — 27 000 сўм
15. Севара Алижонова “Маҳкум саёҳати” — 31 000 сўм

Умумий нарх: 457 000 сўм
Чегирмали нарх: 370 000 сўм

Чегирма бутун тўпламни сотиб олганлар учун амал қилади.

Харид: @akademsavdo

https://youtu.be/4RERGlZyQ0o?si=Rz07FuYooiqzHm_g

КУЗГИ ТОШКЕНТ ҚАБРИСТОНДАЙ ГАП,
Қағилламас фақат қарғалар.
Яккам-дуккам баргларни санаб,
Хавотирда қалбим сарғарар.

Телбалигим қайга ёшинган?!
Сукунатга сачраб кетар сас.
Қўлни ёстиқ қилиб бошингга,
Бекатда тонг оттириб бўлмас.

Ғафлатингни тирнаб қонатсанг,
Сапчимайди юрагим нега?
Қачонлардир қайта яратсанг,
Қанот билан яратгин Эгам!

Бу тушкунлик ҳолатимга чап,
Чақмоқ, сўлғин руҳим бурдала...
Кузги Тошкент қабристондай гап,
Сассиз кезиб юрар мурдалар...

ЖОНТЕМИР

@Jontemir_t

Бугун Пикассо туғилган кун. Инсоният тасаввурини, камида тўрт юз йиллик бир қолипдаги тасвирий тасаввурни янгилаб ташлаган рассом. Ундаги гўзаллик — касаллик каби. Жисмларни бир бутун кўролмайдиган касаллар бўлади. Бурунни оғизда, қулоқни кўз ўрнида кўрадиган. Пикассони унақа демоқчи эмасман. У жаннатдаги дўзахийга ўхшайди. Жаннат деворларига дўзах суратларини чизаётгандай. Балки тескарисидир? Кўплар, жуда кўплар шакл янгиланса бас дейди ва бу топган шакли бўшлиққа кийимликдан бошқага ярамайди. Пикассода мазмун ҳам янги. Буни энди рассомлар яхши тушунтириб беролар. Лекин у ҳақида психолог, руҳшуносларнинг таҳлилларини ўқишни хоҳлардим.

@Jontemir_t

Бировга бир туки ўхшамас раҳматли ёзувчимиз Омон Мухторнинг "Аёллар мамлакати ва салтанати" романи асосида, ҳозир омма ичида ит танимас, лекин салкам буюк режиссиёримиз Юсуф Розиқов олган кино. Омон Мухтор асарлари ортиқча бўёқ, тасвирдан ҳоли. Ёзидиш стили ҳам ўзгача. Бирда қуруқ кўринади. Латифанамо, афсоналарга қоришган матн ортида Бухоро шарпаси кезиб юргандай...

Ўзи бу кинони кўрган тасаввури уйғоқ одам, Омон Мухторни зириллаб излаб қолади.

Ayollar Saltanati (o'zbek kino) | Аёллар Салтанати (ўзбек кино)
https://youtube.com/watch?v=90pa0wx0gMM&si=zqJFCyQY0RLx087T

‍***
Бу тунларни узоқ кутгандим,
Ёмғирда ивиган лаҳзани.
Тирилтирди масиҳ томчилар
Қақраб ётган лаблар маҳзанин.

Бу кечалар ойни менсимас,
Эҳтиросдан ўрайди салла.
Тамакини бурқситиб, танҳо
Шеър ёзасан руҳинг чангаллаб.

Бу сукунат – ажалвор довуш,
Нигоҳингни ичар шопириб.
Қани, ясаб берсайди чақмоқ,
Ўтмаслашган юрак сопини.

Хотирангни қамчилар ёмғир,
Силтаб ташлар олинмаган ўч.
Устига-уст юпун дарахтлар
Қоқ виждонга очади уруш.

Аммо жимсан, ёмғирли кеча,
Меҳрибон дўст уйида тирик
Ўлтирибсан қоғозга шўнғиб,
Ўтганларнинг арвоҳи шерик.

Ана, Толстой, ана, Яссавий,
Ҳалал бермас сизга ҳеч кимса.
Ғўлдирайсан, эшитмайдилар,
Бу боқийлик ичра ҳечкимсан...

Ташқаридан чорлайди недир,
Қувиб солар сени ичкари.
Томчиларни ичасан майдек,
Телбалардек тилинг чиқариб.

О, бу тунни қанчалар кутдим,
Қанча азоб ютдимки – ҳалол.
Ғассол – ёмғир ювган умримдан
Кетсам бўлар энди бемалол...

Жонтемир

@Jontemir_t

‍***
манов чинор бобомнинг
азонини эшитган
шохидаги чумчуқлар
учиб тушган беҳиштдан

момом
фаришта момом
пойидаги супада
чалқанча тушларини
ўнгаролмай ичикар

мен
шамолнинг зурёди
бу беқадр дунёда
шаталоқ отганча маст
тобора узоқлашиб
боряпман илдизимдан

эҳе ҳе е е
тоғлар акс садо бермас
йиғлаяпти қулунинг
тошлигинг ростми
ҳисор

ер айланар
жуволдиз
юриб
бир гул узволдим
энди излаб кетяпман
уни ҳидлаган ҳурни

бобо
чинор
момо
гул
ёмғирдан дарак йўқку
нега йиртиқ ёқам ҳўл

Жонтемир

@Jontemir_t

Ўткинчи

Вақтнинг томоғида килкиб турибман,
(Кўнглим пишмай оғочдан олинган узиб.)
Юпатишга урунманг —
қисматим бузуқ.
Шаҳодат келтирмас сатрларим бор,
Аёл бор — ўттизим ўтинига ўт.
Елкам палласини тўлғазгин, Жаббор,
Саратон ялаган руҳимни совут.
Довуд тошларини юмшатган шамол
Айланиб ўтасан токай ғўра деб.
Осмонга қарайман — баҳайбат қамоқ,
Ҳеч қаерга ботиб қолган юрагим.
Кўзимга тамшаниб боқар ёлғизлик,
Бўғзиман янтоқ чайнар туянинг.
Топган бутларимни ёқиб, ҳол қизи,
Сен кирган тушимга ўлсам суяниб.
О, вақт, титрамасанг, кўнглинг беҳузур.
Қайт қилиб ташлайвер мени — жонфуруш.
Ахир олинганман бемаҳал узиб,
Елкамнинг иккала палласи ҳам бўш...

Жонтемир

@Jontemir_t

На туш на хуш, на борлик на йўқликда эканини билмайди ҳеч ким. Ё кимдир аниқ айта оладими қаерда эканини?

Тушда бўлсанг, истаган телбаликни қилишинг мумкин! Нега ўзингни чеклайсан? Бу эркинлик албатта бировга зиён бериш, жоҳиллик ҳақда эмас. Ўзинга қалиндан қалин деворлар тиклашдан чарчамайсан.

Хушда бўлсанг... бунда ҳам қалтираб, ҳаймиқиб, биров етаклаган итдай яшайсан.

Тирикмисан ўзи?

Оралиқда эмаслигимиз аниқ.

Хўш, ким ўзини қаерда деб билади?!

***
Ёлғондир меҳрингдан совиб қолганим,
Ўксима —
Кўксима ёнар қўрғошин.
Қақроқ лабларингга томизолгани,
На қатра қоним бор,
На томчи ёшим.

Бу гал ҳам кетяпман руҳга бўйсуниб,
Менда бошқалардек ҳокиммас вужуд.
Йўлимни тўсолмас
Сохта ўй суриб,
Кўзларинг ортимдан қилмасин ҳужум.

Йўқ, асло айбинг йўқ,
Фитратим — ғалат,
Гоҳ сокин кўлдайман,
Гоҳи — доғули.
Сайёд бўла туриб қилайми талаб,
Сендан
жозибасин шаддод оҳунинг?!

Ҳозирча индама, эркин қўйиб бер,
Чиқариб улгурди
бўроним қанот.
Занжирбанд қўл билан ёзилмайди шеър,
Тириклай ўлдурур қулни хаёлот.

...Сувсаган қудуқлар ичсин бўзимни,
Қуюлиб,
Ёввойи феълим қаригач.
Ҳаллослаб қайтарман
Кўмиб ўзимни
Таптанак боғлаган ғорлар қаърига.

2019

Жонтемир

@Jontemir_t

ХОТИРА

Кузги боғ.
Дарахтлар оралаб кезиб юрар синиқ хотира.
У қачонлардир биз яратган шодлик топган
Хотима.
Шаклга эга эмас.
(Ҳар ёнда кўринар дараги.)
Тикилиб қарасанг
ўхшаб кетар очиқ ярага.
Кезинаркан,
ўргимчак тўридек нафис
боғ чолғуси симларин
чертиб ўтар
нозик бармоқлари
ва етмиш икки томиринга кетар тармоқланиб:
гўзал, аламли, бетакрор, аччиқ
хотира оҳанглари.

Шу зайл ўтган кунлар уммонига ботирар
ҳар гал куз келганда
бизни хотира.

Жонтемир

@Jontemir_t

... Биз унга ем бўлдик. Уни ёриб чиқолмай, ичидаги сувга қўшилиб айнидик. Ичкаридаги бадбўйга шунчалик ўрганиб қолдикки, энди ташқари биз учун хавфли...

... Мен эса тамакингиз ҳидига шунчалик ўрганиб қолганманки, гарчи бу сизни сонияма-сония хароб қилиб боришини билсам ҳам чекишни ташлашингизни истамайман! Тўхтатган кунингиз мени ҳам ўша бадбўй қуршаб олади, айнитади...

...— Эй, менга ўйин кўрсатманг!
— Бу мамлакатда ҳамма ўйин кўрсатди! Кимнинг томошабини кўп, ўша олий!

... Китобингни ичингда ўқи. Сендан бошқа ҳамма ухлаябди!

Минглаб, миллионлаб кўзлар нишонидаман. Яланғоч. Ҳеч нарсамни яширолмайман. Кўчада рўпарамдан келаётган одам қўлларига қўрқсиниб қарайман — пичоғи йўқми? Уйда эшик тақилласа юрагим тез уриб қолади. Энди юрагимни кўтариб қўядиган холакаттам йўқ. Шаҳар одамлари елкамга миниб олган. Ҳар гал ватан чегарасидан чиқишим билан еп-енгил бўлиб қоламан. Қайтсам яна аламзада, очкўз, ароқхўр, жоҳил отанинг боласига айланаман.

— Менга барибир чекишингиз ёқади.

Чекмай ёзишни орзу қиламан. Нимадир бошқа эрмак, масалан Неъмат Арслондай атир ҳидлашга ўхшаш эрмак топишим керак. Ёзаётганда диққатни жамлаш учун. Сўзлар тутқич бермайди йўқса. Ваҳим фақат ёзаётганда йўқолади. Шундан кўп ёзсам керак. Мен шеър ёзмайман. Фикр айтмоқчи бўламан холос. Кейин босимни унутиш учун. Қора қувват зарралари сузар ҳавода. Ўтган куздагидан мўл. Одамлардан чиқади бу қоралик. Норози, нафратга лиқ, эзилган одамлардан.

... Ҳаммаси ёқимли, ҳаммаси: бобом давридан бери айниб ётган сув, бадбўй ҳаво, синиш ўрнига бадтар йўғонлашиб бораётган деворлар. Ҳаммаси севимли, ҳатто қадрдон! Уларсиз ўлиб қоламан, тушунябсанми, ўлиб қоламан, ўлиб...

Жонтемир

@Jontemir_t

Фахриёр шеъри.

@Jontemir_t

Шеър, умуман санъат одамни хоҳ кулдириб, хоҳ эркалаб, хоҳ азоблаб бўлсин, ботиб қолган маиший оламидан лаҳзага бўлсин юқорига чиқариб, руҳга ўзга оламлар гўзаллигию даҳшатини кўрсата олиши керак. Бу лаҳза, одам учун бутун умрга тенг келади гоҳида. Пайғамбар меърожга кўтарилгани бутун умрига етарли ҳайрат бердими? Бутун тасаввур дунёси ағдарилдими? Асл санъат билан бетлашган киши ҳам шу ҳолга тушади. Лекин ҳолатини ифодалаб беролмайди.
Энди савол, санъатга эҳтиёж қачон туғилади одамда? Туғилмаслик эҳтимоли катта. Болалигида капалак қанотига қараб ҳайратланган кўзлари тирик одамда бу эҳтиёж йўқолмайди. У кўзларни йўқотган одам эҳтиёждан мосиво. Ва эҳтиёж бор одам ҳам, йўқ одам ҳам нимадир йўқотмайди. Яъни бири биридан узоқ яшамайди. Яъни ўлим бировига шафқат қилмайди. Ҳамма гап бу лаззатдан татиб кўрган лаҳзангда! Кейин ундан айрилолмайсан.
Ҳеч йўқ силлиқ кетаётган кунлик қолипингиздан сизни бир лаҳзага судраб чиқолмаса, ундан катта нарса кутманг.

Ва буларни англаш учун одамда сўзсиз баланд дид бўлиши шарт!

Дидсиз ўқувчи — ижодкорнинг жаллоди!

Жонтемир

@Jontemir_

ОСИЙ

Фалсафа тўқийсан ҳар куни янги,
Қасамлар ичасан, тавба-тазарру.
Кўкка ялинасан ҳисларинг гангиб:
"Этагинг очилмай туриб тозар, руҳ!"

Ёмғирлар ўтади зорингни ювмай,
Бадтар ҳаяжонинг ёндирар тақиқ.
Жонинга жойлашдим изингдан қувмай,
Ҳайдасанг — Санъонман, ўлдирсанг — шаҳид.

Чирқираб кўзимдан излайсан нажот,
Ўпасан ва яна тавбаю қасам...
Кечир, истагингни келтирмам бажо,
Ўзимга тегади ишқни қарғасам.

Қайга ҳам қочардинг, бу қисмат — қамал,
Қалбинг қутқаролмас дев, учар гилам.
Дунё кўтаролмас гуноҳинг сабаб,
Худо уриб қўйган сени мен билан.

Жонтемир

@Jontemir_t

***
Мен бугун Ажални яқиндан кўрдим,
Елкаю белида тўлғонар Аму.
Мушт каби ўқталган сийнаси дуркун,
Иккала кўзида қайнарди тамуғ.

Парилар беркинди осмон қатига,
Булутнинг чеҳраси баттар оқарди.
Ва тегдим Ажалнинг қитиқ патига –
У билан ўйнашиш менга ёқарди.

Тўсатдан қиқирлаб кулворди шаддод,
Қора кулгичлари тушарди ялло.
Мурдага қайта жон кирганда ҳатто,
Бунчалик даҳшатга тушмасдим, Аллоҳ.

Бағрига босди сўнг, товонимда жон,
“Мен сенга тобеъман,
Маҳрамимда қол.”
Мен ҳам шивирладим: "Гарчи бу қопқон –
Сендан бошқасига ётман мутлақо!”

Ўпти. Қоқ кўксимга санчилди ханжар,
Ниҳоят озодман сендан эй, олам.
Руҳимни байроқдай ҳилпиратганча,
Тобора юксалиб борар Эола...

Эола – шамоллар илоҳаси.

2019

Жонтемир

@Jontemir_t

Бугун ўтган ойнинг 18-да мени дунёга келтирган аёл туғилган кун. Иккаламизам икки ойнинг бир кунида туғилганмиз. Онагинам, менда неки бор — сизники. Ҳали ҳам қишда деразасига селофан қоқиб, дилдираб дарс ўтгич мактабингиздан сизни қутқариб олишга имкон топмадим. Биламан, ўғлим шоир бўлсин демагансиз, лекин бу чархпалак сизу биз истагандек айланмас эканда... Миртемир айтмоқчи, яна дунёга келаман, она, фақат бошқа — сиз истаган одам бўлиб!

***
Йўллар моматалоқ, товонинг яғир,
Она, эллик йилки елдинг-югурдинг.
Қисмат гурзилари бахтингни ёрган
кечалардан бўлак нимани кўрдинг?
Қонингдан унгандим, оқдим кўзингдан,
Ким тўккан ёшини ололган тўплаб.
Сен кунда эслайсан,
менчи, ёдингни
эркалолмам ҳатто тушимда эплаб.
Она, ўғил эмас туққансан шамол,
Тош туғсанг ёнингдан жилмасди нари.
Қандай гўзал эдинг, сиғинардим, рост,
Ярашиб турарди хол, сепкилларинг.
Момотут бағридан юзингга кўчган
ажинлар оралаб юрибман бугун.
Қачон ичимдаги алангга ўчгай?
Тўхташни билмайман қайтишим тугул.
Норасо мавжудот эканда шоир,
Йўқлик уммонига қилар тили ғарқ.
То тирик, орқа-олдига боқмай
тасаввур кетидан итдай илиқар.
Она, сен – соғинч, мен – сўзга юклиман,
Бор қайғу, дардларинг хотирамга сот.
Юрагим дард тутган аёлдек тавба,
Ҳар саҳар шеър туғиб дод солади, дод!
О, буни кўрмагин, бардошинг етмас,
Тағин йиғлайди ҳам сатрлар синграб...
От ёлидан эшиб ингичка сиртмоқ,
Кутар Ажал – овчи, қайтишим сенга.
Она, тош бўлолмай балки ютқаздим?
Ичикма, қалбингдан тушсам тайриниб.
Туфроқдан жисмингга кўчиб ўтгандим,
Самога кетяпман сендан айрилиб.

Жонтемир

@Jontemir_t

Сизлардай икки қат аёлмас,
Етти қат фалакдан тушган у!

Жонтемир

@Jontemir_t

ХИЁНАТ

Бошимга тош билан ургандай
Гарангман, тоғларим, суянглар, ау-у-у!
Ичимда қўзғалон тургандай
Ғала-ғовур.

Кечаги бошпанам бегона,
Қулф осган қадрдон эшиклар.
Аросат, ишшаяр девона
Эшаклар.

Турналар сафида йўқми жой?
Эй, бургут, олиб уч, ўтинчим.
Сурувга қўшилсам тирноқларим, ой
Қўрқинчли.

Очману ташланмам оҳуга,
Гўзаллик емишмас, илоҳдир.
Эй, илон, жисмимни оғулаб
Қурсоғинг қаърига улоқтир!

"Сиғмайсан!"
шундай дер дунё ҳам,
Тишларим қорнига ботармиш.
Чорламас Туркистон, Кунё ҳам:
Ҳо дарвиш.

Тўдамга тўн ёпди тулкилар,
Дарак бор на ғурур, на овдан.
Кўнмадим, қувдилар турткилаб
Моховдай.

Бу не ҳол бургутим, лочиним,
Ахир мен яшардим чўққида...
Ўлсам-да уятдан эмас, овчининг
Ўлайин мардона ўқидан!

Бошимга тош билан ургандай
Гарангман, тоғларим, суянглар ау-у-у!!!

Жонтемир

@Jontemir_t

Мирзони таржимасидаги достонни ўқиганлар борми?!

Чиндан катта қиш қилганди. На таржимонлар, на адабиётшунослар, на талабалар ва на шоирлардан реакция бўлди бунга. Дунёдаги энг баланд асарлардан бирини ёш йигит ўзбекчалаштирди ахир! Адабиёт университети, Миллий университет, Жаҳон тилларининг хабари борми ўзи бундан?

Ҳозирги адабий жараёндан кимлар, нималарни ўқитишябди?

Ёш (30-40 ёш) атрофидаги ўқитувчилар ҳам қадимчими?

Янгилик излаб, кўрсатишябдими талабага? Ёки талаба кўрсатябдими ўқитувчига?

Охирги 10 йилда сиёсий, ижтииоий депсиниш, ўлимтик умид, қисир ваъдалар ётоғида қандай адабиёт тиканлари бош кўтаргани ҳақда ва буни муаллиф шахсиятига тиқиштиравермай, жамият билан боғлаб, ўзларингиздаги қўрқоқлик, бетаъсирлик, очкўзлик ва ҳоказо билан таҳлил қилябсизларми дарсларда?!

Мирзони таржимасидаги достонни ўқиганлар борми?!

Чиндан катта қиш қилганди. На таржимонлар, на адабиётшунослар, на талабалар ва на шоирлардан реакция бўлди бунга. Дунёдаги энг баланд асарлардан бирини ёш йигит ўзбекчалаштирди ахир! Адабиёт университети, Миллий университет, Жаҳон тилларининг хабари борми ўзи бундан?

Bir ingliz shoirining she’r kitobini chiqargim bor o’zbekchada. Anchadan beri uning kayfiyatida yuribman.
William Blake.
Tomas Sterns Eliotning “Waste Land” dostoni “Mahv” da chiqqandi. Lekin, o’zi loyiq bo’lgan e’tirofni ololmadi. Tarjima emas, asarni aytyapman. Balki men keragicha yaxshi tarjima qilolmagandirman, ammo umidim katta edi.
Hozir she’riy tarjima to’plami bilan hech qaysi nashriyotni moliyaviy xatarga otgim yo’q. Lekin, Blake kamida Dante va Milton, Shakespeare va Chaucer qadar muhim shoir va o’zbek adabiyotiga kirib kelishi kerak.
Boshim qotdi.

… say hello to ones who are aware of the fearful symmetry…

@bobil_kutubxonasi

* * *
Дилбар шомлар, дилрабо шомлар,
Ярқиратар бадрни йўниб.
Уфуради яшил ишкомлар,
Яфроғига шаббода сўниб.

Дилбар шомлар, дилрабо шомлар,
Қўшилади қушлар баҳсига.
Чаннаб кетган тунука томлар,
Кўзгу тутар юлдуз рақсига.

Жимир-жимир ариқларда сув –
Оҳанг оқар уйлар оралаб.
Қулоқлари шалпайиб сурув,
Чўпон қайтар ҳориб подадан.

Тун борлиққа уради тўқим,
Тин олар дашт – қўш тортар буқа.
Терга ботган чорбоғлар руҳи
Калла ташлар муздек қудуққа.

Ёнарқуртлар бир-бирин имлаб,
Бедазорга тортадилар йўл.
Чигрткалар ғийбатин тинглаб,
Ухлаб қолар тапчанда июл.

Жонтемир

@Jontemir_t

ЭЪЛОН

Жонтемирнинг "Жазба" китобидан 3 дона бор экан бир кишида. Сотмоқчи. Талабгорлар @Mortala_gigless мана шу манзил билан боғлансин. Нархини ҳам ўзи билан келишасиз.

* * *
Симурғ, сенга берар этим қолмади,
Эртагим тугади, қуриди силлам.
Кўзинга қарарга бетим қолмади,
Менсиз етажаксан чоғи манзилга.
 
Ўзимни кузатдим ўзимдан чиқиб,
Ортимда морлару олдимда дорлар.
Тақиқ мевасидан олинган сиқиб
Томчиман, эй Уммон бағринга чорла!

Бир умр ишқ истаб сўз-ла ҳур қувдим,
Эрк дедим, юрмайин дилдираб, чўчиб...
Бу миллат киндигин кесган қўрқувни
Қўпориб ташлашга етмади кучим.

Нақадар ожизман, тан бердим, тан ол,
Тўхта. Ташла мени ё бурдалаб ют.
Эй осмон, эй замин, эй ёвқур шамол,
Фақат хаёлдами биз излаган юрт?!

Жонтемир

@Jontemir_t

Бухорода яшаб шеър ёзиш қийин. Бухоронинг туфроғи оғир. Руҳи оғир. Енгиб, эзиб қўяди унча-мунчани.

Ибодат Ражабова ўша юкни пардай кўтариб, ўзи ҳам Бухорога айланиб кетган шоир. У кишини ва Бухорони бир чизиқда кўраман. Шеърлари бир қарашда бир хилдай кўринади. Лекин ундай эмас. Лекин ана шу бир хилликда ҳам йўл бор. Ибодат қилгулик йўл. Ибодат Ражаб йўли. Руҳлар йўли. Ровий шамоллар йўли. Чўл саксавуллари, исириқлар, карвонлар йўли...

Каналда Бухороликлар бўлса, Ибодат Ражабовани топиб, мендан таъзим ва салом етказиб, ўзларини шеър ўқитиб, сифатли видеолар олиб манга юборишса хурсанд бўлардим.

@Jontemir_t

Хўўўш, ким бу канални нима учун кузатади?

Шеър учун?
Муаллиф учун?
Ўзгачалик учун? Ва ҳоказо учун...
Ва умуман нимадир йўқоладими ҳаётингизда бу канал бўлмаса?

Ҳааммадан очиқ фикр кутаман. Тирик аудиториянинг ОВОЗИ сўлғин руҳни уйғота олади.

УЗЛАТ туркумидан

* * *
ХХI – аросат асри,
Пулсиротни пуллаган шаккок.
Чалабасир туйғулар рақси,
Чақалоқдан чолгача маккор.

Ишқ бозорда арава тортар,
Руҳ – гадодир, менсимас биров.
Зоҳидларнинг сурати ғорда,
Сийратида жин айлар хиром.

Ҳайрат ётар лаҳадда чириб,
Нафосатнинг сочи юлинган.
Шоирлари очдан қичқириб,
Ёпишади бўм-бўш қўлинга.

Ваҳимада қулоқлари дик:
“Вазир бериб қўймасмикин панд?”
Шоҳлар очкўз фиравнълардек
Хилхонасини безаш билан банд.

Йўргакдаёқ бичилмиш алплар,
Нураб битмиш умид саройи.
Йиғлай десанг тўкилиб, қалблар
Аллақачон кетган қорайиб.

Ёлғиз Ажал ваъдага содиқ,
Қолган бари ёлғон, бетаъмиз.
Мўжизалар бўлмайди содир –
Ўтган аср мозоридамиз.

XXI – совуган жасад,
XXI – шаллақи оғиз.
XXI – бикр ҳисларни
Жиғилдонга урган ялмоғиз!

Кўчаларда минглаб тиланчи,
Ачинмайсан, бермайсан ҳисоб.
Аёл эмас, пул туққанларнинг
Тўшагини гуллатар инсоф.

Одамларинг Одамдан йироқ,
Ғайб жамоли, Тангридан жудо.
Иблис ва ҳирс чатишувидан
Бунёд бўлган иркит мавжудот.

Сен Дажжолсан ё Яъжуж-Маъжуж,
Қолсанг эди Нуҳдан нарида.
Шўрлик кўнгил, сўнгги пайғамбар
Ёшига-да етмай қариди.

Тўрвангни тит, муқаддас не бор?
Очлик, вабо, қуллик, қабохат.
Бўлинган ер, бузилган меъёр,
Тўкилган ёш, нафрат, ҳамоқат.

Ай бечора, қуруқ хўрагинг,
На изинг на ном қолар, афсус.
Хайриятки менинг юрагим
Туғилмаган асрга мансуб.

2020

Жонтемир

@Jontemir_t

Бўшлиқдан қочиш

Тангрим, банд қил мени
шеърга, севгига...
Қушлар териб есин қайғумни тутдай,
Елкамга ортмасин бўшлиқ юкини.
Токи сени саволга тутмай,
Аразламай сендан ўкиниб.

Банд қил мени,
Эртаю кеч банд,
Нега икки бўлиб кўрдим кечаги тушни,
Нега орзуларнинг йўллари тирбанд?
Тинмай гўдагини бўзлатар қўшним
ҳақида ўйламай асабим тирнаб.
Судраб келар бугун кечани
Ва эртанинг тасвири — чигал.
Бошим тиккан сурат бежалиб,
Тағин бўшлиқ боғлайди эгар.

Дўстлар эса тоғлардай олис,
Суянгани деворлар нозик.
Ширин-ширин ўйларни, золим,
Кесиб ўтар қарға овози.

Отиб ўйнар юракни ҳадик,
(шоирлигим қўзғайди ғашим).
Ортимдаги шалтлоқ изларни
босмасмикин биров адашиб?!

Банд қил мени,
вақт ҳайдаган тунлардан айир.
Момомни йўқотиш қўрқувидан,
Ватанни йўқотиш қўрқувидан,
Сендан тониш,
Кимсасизлик комида ёниш...
Нега руҳим олиб кетмас чумчуқ чуғури,
Нега воқиф эмас шоир ўлим сиридан?
Кимни ўлдирганман она, туғилиб,
Ўн саккиз минг оламнинг қайси бирида
алаҳсиб юрибман —
Кўзларим ўйиқ.
Ёлвораман боримни қўйиб,
Мени бан қил,
Банди қил, тангрим.
Сўзга була, қўйма ҳолимга,
Муҳаббатга ботир аямай.
Одам чўккан уммон — дунёда,
Сен ташлаган хасга таянай.
Наҳот турғун кунларинг сероб?
Саволларим ҳидласин ялпиз,
Бўшлиқда ўзимни еб қўйгум, зеро,
Егулиги қолмаган қалбнинг.
Егулиги қолмаган қалбнинг...

Ўзимни ўзимга едирма, Тангрим.

Жонтемир

@Jontemir_t