Yevropa sarguzashtlari

#baby_language

O'zbekcha ertak aytib bog'chaga ketyapmiz. So'zlarni bilish-bilmasligini, tarjima qila olishini tekshiraman:

- Kun nima edi o'zi?
- Quyosh!
- Nemischada?
- Die Sonne!
- Qumursqa-chi?
- Chumoli. Ant auf English und Ameisen auf Deutsch!

Gohida meni to'g'rilab qo'yadi:

- Sigir-mollar meni yeb qo'yadi, debdi o't-o'lanlar...

- Mommy, o'zi sigir mol-ku! Bilmiysanmi shuniyam?!

So'zlarni tahlil qila oladigan sherik bilan suhbat maroqli bo'ladi baribir😆

#Austria

Yangi yil shukuhi❤️
Hamma joyda Christmas bozorchalar, qaynoq shokolad, mazali Vena pishiriqlari...

#Austria

Metroning U1 liniyasida o'tgan hafta passajirsiz poyezd yonib ketgandi. Shu sabab shu liniyaning o'rtadagi 5 tacha bekati yopiq. Poyezdlar liniyaning ikki oxiridagi bekatlar orasida qatnayapti faqat. Menga keraklisi esa shu o'rtadagi markaziy bekatlar oralig'i😭

Temir yo'l ta'mirlash ishlari keyingi hafta ham davom etishi mumkin ekan. Ikki hafta ichida har xil tramvay, avtobuslarda "peresadka" bilan yuraverib, jamoat transporti eksperti bo'lib ketdim.

Yomg'irda "qimmat Mercedes"dan "qimmat shahar"ga tikilib ketayotgan men🥹

Men ham shunday fikrdaman. Ona bolani istamaganida 4-8 haftalik vaqtidayoq abort qildirardi. 9 oy sog'ligini ketkazib, ming azobda tug'ib, keyin bolani o'ldirish aqlga sig'maydi. Juda kuchli depressiyada bo'lsa, bola bilan birga o'z joniga qasd qilishi mumkin. Lekin faqat bolani o'ldirishiga ishonish qiyin.

Bir hamkasbim tug'ruqdan keyin qattiq depressiyaga uchrab, bolasi bilan derazadan sakramoqchi bo'lganini aytib bergandi.

- Nega bola bilan birga sakramoqchi bo'lgansan? Bolani qoldirib, o'zing sakrasang bo'ladi-yu.

- O'lsam, bolamga kim qaraydi va qanday qaraydi, deb siqilganman. Boshqalar azoblamasligi uchun men bilan o'lib qo'yaqolsin, deganman. Lekin sakramoqchi bo'lganimda xonaga onam kirib qolgan, - degandi.

Shuning uchun hatto depressiv ona ham bolani o'ldirib, o'zi yashashni tanlashiga ishonishim qiyin.

#Austria

O'tgan hafta Venadagi tug'ruqxonalardan birida 7 kunlik chaqaloq yo'qolibdi. Onasi palatadan chiqqan ekan. Hamshira palataga kirsa, ona ham, bola ham yo'q. Onani topib, chaqaloq yo'qolganini aytibdi. Politsiyaga xabar berishgan.

Politsiya vertolyotlarni ham ishga solib, butun shaharni qidirishdi. Ertasi kuni politsiya iskovuch iti chaqaloq murdasini shifoxona hududidagi chiqindi qutisidan topibdi. Bosh chanog'i yorilgan, suyaklari singan ahvolda.

Politsiya birdan chaqaloqning onasini hibsga olibdi. Hozirda otasi ham so'roq qilinyapti ekan.

Ko'pchilik ona chaqaloqni o'ldirmagan, boshqa birovni himoya qilish uchun bo'yniga olyapti, chunki hatto tug'ruqdan keyingi depressiyada bo'lsa ham o'z bolasini bunchalik vahshiy usulda o'ldirmasa kerak, deyishyapti.

Yangiliklarda Avstriya fuqarosi, deb yozishayotgandi. Bugun bilib qoldim, millati turk ekan.

Bog'chaga kelsak, monstrchaning bir o'rtog'i garderobda burchakka tiqilib, yig'lab o'tirgan ekan. Biror bola urdimikan, deb, nima bo'lganini so'radim. Gapirmadi. Monstrchaga o'tog'ingni ahvolini so'ra-chi, desam:

- No. He's just sad, - dedi-da, ichkariga kirib ketdi. Mana, sizga oqibat.

Bitta qizcha chiqib, boladan hol-ahvol so'radi.

- Azat, nima bo'ldi senga? Nega xafasan?

- Kim bilandir urushdimi? - so'radim men.

- Yo'q, kelganidan beri xafa, ichkariga kirishni xohlamayapti.

Azat savollardan qutulmoqchi bo'lgandek, burchakka qarab oldi. Keyin ilgichda osig'liq kurtkasining cho'ntagidan 5 yevro oldi-da, pulga termulib, tinchlangandek ko'rindi. Har holda yuzidan oqayotgan duv-duv ko'z-yoshlar to'xtadi.

Ichimda:
"To'g'ri yo'ldasan, bolakay. Kayfiyat yo'q payti aqcha terapiya jonga oro kiradi"😆

G'amgin bolasini garderobda qoldirib ketavergan ota-onasining xotirjamligiga havas qildim lekin.

#Austria

Yo'l-yo'lakay do'konda qiziqarli kitoblar topib oldim. Varaqlari qalin, qattiq kartondan. Juda sifatli va foydali matnlar/rasmlar bilan ishlangan.

Lekin nega Germaniyada 3 yevro sotiladigan narsa Avstriyada 3,5 yevro bo'lishi shart?! Bizni Germaniyadagilardan boyroq deb o'ylashadimi?😭

Yaqinda Venaga aylanishga kelgan tanishim "Boylar shahri elan, hamma narsa qimmat" degani esimga tushdi. Amallab boyib ketsak bo'ldi endi🥲

#mindset

Rossiyada rus tilini bilmagan migrant bolalarni maktabga qabul qilmaslik haqida qonun kiritish muhokamasi bo'lyapti ekan. Internetda 2022-yildan keyin boshqa davlatlarga surgan ruslar yozmoqda:

- Farzandim portugalchani umuman bilmasdi. Lekin maktabga muammosiz qabul qilishdi, o'qituvchisi u bilan qo'shimcha shug'ullanib, unga yordam berib turdi.

- Belgiya/Ispaniya/AQSH/Italiyada ham xuddi shunday qilishdi. Hatto nisbatan kambag'al hisoblangan Serbiya ham maktabda migrant rus bolalarga qo'shimcha til darslarini kiritgan.

Qiziq, xalq, a, shular? Shovinist. O'zlari boshqa davlatlarga borib, til bilmagan bolasini maktabga "yuk" qilib bersa mayli. Lekin "bechora rus bolalari" "qoloq o'rta osiyoliklardan" jabr chekmasin. Ba'zi kreativ ota-onalar bolalarini pravoslav maktablarga berishini maqtanib yozishmoqda. Cherkov qoshidagi maktablarga musulmon migrant bolalar borib, bolasini ortga tortmasmish🤦‍♀️

#life

7:30 da borish kerak bo'lgan bog'chaga 10 da bordik. Tarbiyachisi hayron bo'lmay qo'ydi. "Ha, yana uxlab qoldimi?"

Ha, "uxlab qoldi". Turgandan keyin ham bir soat nonushta qilishi, orada rasm-pasm chizib, "bittagina" o'ynab olishi hisobmas🥲

Bog'chadagi gullar chiroyli ochilibdi. Shuni yozmoqchidim😃

Ko'pgina xalqaro nashrlar Birlashgan Arab Amirliklarida uch nafar o'zbek erkak moldovalik yahudiy ruhoniyni o'ldirganlikda gumonlanayotganini yozishmoqda. Ikkitasi 28, biri 33 yoshda ekan.

BAA qonunlariga ko'ra qasddan qotillik qilganlarga o'lim jazosi belgilanarkan. Chindan odam o'ldirib jannatga tushishiga ishonganidan qilganmi shu ishni bular yoki "savob" bahona pul ilinjida qilishdimikan?

Yangilikni o'qib, vizasiz rejim ham tagiga oldi, shekilli, deb o'yladim. Endi-endi odamlarimiz arzon parvozlar, sayohat, degan narsalarni totib ko'rayotgandi.

Nega chetga chiqishi bilan nuqul qotillik, o'g'rilik, terrorchilik qilishi shart bular, a? Odamdek yashasa o'lib qoladimi? O'zi rivojlangan davlatlarga viza olishimiz amri mahol bo'lsa, endi fanatik terrorchi imiji yopishtirilishi yetmay turgandi.

#Austria

Noyabr o'rtasidan boshlab Venada Mavlud bozorchalari (Christmas markets) ochiladi. Har hafta bittasiga borsak ham bolaga ancha ovunchoq😌

Bunday bozorchalar shaharning turli qismidagi katta maydonlarda ochiladi. Bolalar uchun turli karusellar, yegulik va ichimlik do'konchalari, turli suvenir do'konlari bo'ladi bozorda. Soat 16:00 dan kech tushayotganini hisobga olsak, tushdan keyin bolani nima bilan band qilishni bilmaganlar uchun ajoyib yechim.

Bugun Belvedere saroyi hovlisidagi bozorchaga bordik. Keyingi safar Rathaus maydonidagi asosiy Mavlud bozorchasiga boramiz. U yerni juda bir o'zgacha qilib bezatishadi har yili. Konkida uchish uchun 2-3 ta muz maydonlari ham qurilgan tashqariga. Faqat uydan chiqib olsak bo'ldi🥲

#life

Yarim yilcha oldin monstrchaga sekin-asta suralarni yodlatishni boshlagandim. "Senga sehrli so'zlarni o'rgataman", dedim. Boshida qiziqdi. Lekin "La ilaha illalloh"dan nariga o'tmadi.

Bir hafta oldin yana boshladim. Bu safar yodlayapti. 10 tasini yodlasang harflarini ham o'rgataman, o'zing o'qiydigan bo'lasan, dedim. Zo'r mukofotdek eshitildi, shekilli, harakat qilyapti😆

Xayoliga o'rnashib qoldimi, uyqudan uyg'onganda yoki o'ynab yurganda qo'shiq qilib aytib yuribdi:

- La ilaha illalloh...
- Lam yalid, va lam yulad...

Men nechchi yoshda yodlaganim esimda yo'q, lekin muzqaymoq uchun yodlaganim esimda😆 Qur'on o'qishni o'rganishga tog'amnikiga qatnardim har kuni. Har bitta yodlangan sura uchun ayam nimadir olib berardi: muzqaymoq, shokolad, rangli ruchka, oyoq kiyim, yana nimadir... Yarim Qur'onni shunaqa "g'arazli maqsad"larda yodlaganman😆

Tilga oid faktlarga qiziqaman. Suratdagi pishiriqni koʻpchilik "Daniya pishiriqlari" (Danish pastry) sifatida taniydi. Qatlama xamir oʻrtasiga pishloq, murabbo, marsipan, shokolad, mayiz va hokazo solib pishirishadi.

Qiziq tomoni shu pishiriqni Daniyada "Vena noni" (wienerbröd) deb atashadi. Venada esa u "Kopenhagener" (kopengagenlik) deb ataladi😃

Tarixini oʻqisam, aslida kelib chiqishi noaniq boʻlgani uchun nomlanishida chalkashlik bor ekan. 1850-yillarda Kopengagenda novvoylar ish tashlashadi. Novvoyxona egalari xorijdan novvoy chaqirishga majbur boʻladi. Shunda avstriyalik novvoylar Daniyaga borib ishlay boshlaydi va oʻzi bilan birga tuxumli, qatlama xamir qorish anʼanalarini ham olib boradi.

Oʻsha davrda Kopengagenda "Vena novvoyxonalari" ham ochiladi va suratdagi pishiriqni oʻsha novvoyxonadan olgan daniyaliklar uni "Vena noni" deb atay boshlaydi. Daniyada ishlab qaytgan novvoylar Venada ham shu pishiriqni pishira boshlaydi va odamlar uni "kopenhagener", yaʼni, Kopengagendan kelgan deb nomlaydi.

#Austria

Bolalar ijod namunalari😃

Kimning uyida nimaga qiziqishlarini bilib olish mumkin:

- Manikyur qilingan qo'l. Makiyajli yuz.

- Sayyoralar, quyosh, yulduzlar.

- Messi the GOAT😆

Monstrcha:
- Tornado, qora tuynuk, monstr akula! Qara, mommy. My painting is so dangerous!

#Austria

Zamonaviy tasviriy san'at muzeyida bolalar uchun Atelier tashkil qilishibdi bugun. Bitta qavatda qog'ozga turli bo'yoqlar bilan chizish, kitob o'qish mumkin. Boshqasida esa Disco Drawing ekan. Quloqchinda musiqa eshitib, qalam bilan yer va devorga yopishtirilgan qog'ozga chizish mumkin.

Xohlasang yotib, xohlasang turib, xohlasang emaklab chizasan. Istalgan joyga. Bolalar mazza qilishyapti. Disco degani bilan quloqchinda faqat sokin musiqa qo'yilgan.