Tech Lead – навука і тэхналёгіі

Названыя найлепшыя краіны для жыцьця на пэнсіі. Якое месца заняла Беларусь?

Насельніцтва сьвету старэе, і гэта сьведчыць аб паляпшэньнях у ахове здароўя. У 1950 годзе імавернасьць таго, што дзіця дажыве да 90 гадоў, складала 4,8%. Цяпер яна складае 26,7%, а, паводле прагнозаў, да 2060 году складзе 50%.

Навукоўцы з Сынгапуру і ЗША прааналізавалі краіны паводле некалькіх крытэраў, у тым ліку прадукцыйнасьці і ўцягнутасьці, дабрабыту і іншым. Вобласьць прадукцыйнасці і ўцягнутасьці тычыцца ўцягваньня людзей сталага веку ў грамадзтва праз аплатную або валянтэрскую працу. Дабрабыт зьвязаны з даступнасьцю якаснага мэдыцынскага абслугоўваньня. Таксама ўлічвалі раўнамернае разьмеркаваньне рэсурсаў сярод пажылога насельніцтва, прадастаўленьне эканамічнае і фізычнае бясьпекі пажылым людзям.

У дзясятку лідэраў увайшлі Швайцарыя, Нарвэгія, Данія, Швэцыя, Ісьляндыя, Новая Зэляндыя, Фінляндыя, Нідэрлянды, Канада і Сынгапур. Беларусь – на 60 месцы.

🦌 Tech Lead

Сацсетка Х наблізілася да пераўтварэньня ў «праграму для ўсяго»

Напрыканцы 2024 года сацсетка Х (былы Twitter) дасягнула аднаго мільярда зарэгістраваных карыстальнікаў. Разам з тым стала вядома, што ў 2025 годзе ў ёй зьявяцца новыя сэрвісы, якія, відаць, стануць чарговым крокам да пераўтварэньня Х у «праграму для ўсяго» – менавіта гэтакую мэту агучыў Ілан Маск у 2022 годзе, набываючы Twitter.

Нядаўна ў сацсетцы стаў даступны чат-бот з штучным інтэлектам Grok. І вось, гендырэктар анансавала новыя функцыі: X TV, X Money «і іншыя».

X Money, імаверна, адкрые магчымасьці для апэрацый з грашовымі пераказамі і онлайн-гандлем таварамі, у той час як X TV мае шанец стаць сур’ёзным канкурэнтам YouTube.

😱 Tech Lead

Як сустракалі 2025 год у розных краінах

У Менску гэтым разам афіцыйнага фаервэрку не было. Аднак традыцыйна ва ўсім сьвеце Новы год сустракаюць сьвяточнымі салютамі. Паглядзеце, як гэта было ў розных гарадах.

Вясёлага новага году!

🎆 Tech Lead

Новыя станцыі мэтро адкрыліся ў Менску

Гэта здарылася нечакана. Нягледзячы на ​​тое, што станцыі “Аэрадромная”, “Немаршанскі сад” і “Слуцкі гасьцінец” абяцалі запусьціць да канца 2024 года, дакладны дзень іх адкрыцьця да апошняга заставаўся ў сакрэце.

Новыя станцыі зьяўляюцца працягам Зялёналускае лініі ў бок мікрараёну Курасоўшчына. Дзьверы на станцыі адчыніліся сёньня а 16 гадзіне.

🛷 Tech Lead

3D-друк вярнуў паралізаванай чарапасе здольнасьць плаваць

Чарапаха па мянушцы Шарлёта пацярпела ад сутыкненьня з лодкаю ў 2008 годзе. Аварыя прывяла да паралічу ў жывёлы задніх плаўнікоў і разьвіцьця “сындрому бурбалкі” — стану, пры якім паветра затрымліваецца ў панцыры, перашкаджаючы нармальнаму пагружэньню ў ваду.

Вэтэрынарная каманда акварыума ў Канэктыкуце, дзе цяпер жыве Шарлёта, у супрацоўніцтве з кампаніямі Formlabs, Adia і New Balance распрацавала лёгкі, гнуткі і рэгуляваны гарсэт з дапамогаю 3D-друку. Прыстасаваньне дазволіла чарапасе аднавіць натуральныя навыкі плаваньня пасля 16 гадоў цяжкасьцяў.

Гэтая гісторыя падкрэсьлівае патэнцыял сучасных тэхналёгій у рэабілітацыі дзікіх жывёлаў і іх вяртаньні да паўнавартаснага жыцьця.

🎆 Tech Lead

Канал «Спадчына» на варце беларускіх скарбаў! 🌟

Калі вам баліць за нашу архітэктурную спадчыну, калі вы хочаце ведаць больш пра гісторыка-культурныя каштоўнасці і быць у курсе актуальных навін рэстаўрацыі і захавання спадчыны ў Беларусі, далучайцеся да канала @spadczyna.

«Спадчына» шмат гадоў зацята змагаецца з архітэктурнай дэградацыяй краіны, распавядае пра ўнікальныя беларускія помнікі, тлумачыць, чаму наша спадчына не горшая за іншую і як яна звязана з сусветнай культурай.

Далучайцеся і будзьце на варце роднай спадчыны!
👉 @spadczyna

Інтэрнэт-статыстыка за 2024 год: сусьветны трафік моцна вырас, а Chrome ёсьць самым папулярным браўзэрам

Згодна з дакладам Cloudflare, сусьветны аб’ём інтэрнэт-трафіку ў 2024 годзе вырас на 17,2%.

Лідэрам сярод браўзэраў ёсьць Google Chrome – яго доля складае 65,8%. На другім месцы Safari (15,5%), потым ідуць Microsoft Edge, Mozilla Firefox і Samsung Internet, доля якіх не перавышае 10%.

Больш за 40% сусьветнага трафіку ідзе з мабільных прыладаў. Дзве траціны ўсяго мабільнага трафіку даюць Android-прылады. Прычым больш як у 25 краінах і рэгіёнах на іх прыйшлося больш за 90% трафіку. А ў Даніі, напрыклад, 66% мабільнага трафіку даюць прылады Apple.

Таксама Google дамінуе на рынку пашукавікоў, дзе на яго даводзіцца 88,5% запытаў. На другім радку разьмясьціўся расейскі “Яндэкс” (3,1%), далей – кітайскі Baidu (2,7%), Bing (2,6%) і DuckDuckGo (0,9%).

Самая наведвальная сацсетка года – гэта ўсё яшчэ Facebook. На другім месцы – TikTok, за ім ідуць Instagram, Х і Snapchat.

Telegram заняў трэцяе месца сярод мэсэнджэраў, абагнаўшы Viber і WeChat, аднак ён усё яшчэ саступае WhatsApp і Messenger.

⭐️ Tech Lead

У Эўразьвязе набыў моц закон пра адзіны раздым USB-C

Згодна з правіламі, раздымам USB-C (Type-C) маюць быць абсталяваныя усе новыя смартфоны, пляншэты, лічбавыя камэры, слухаўкі, гарнітуры, гульнявыя кансолі, партатыўныя калонкі, электронныя кнігі, клявіятуры, мышы, навігатары.

Пакуль патрабаваньне не распаўсюджваецца на ноўтбукі — для іх яно набудзе моц у 2026 годзе.

Мэта закону — паменшыць нэгатыўнае ўзьдзеяньне на экалёгію. Новыя правілы дазволяць не купляць прылады для ладаваньня і кабэлі для кожнага новага гаджэта.

🍪 Tech Lead

Навукоўцы высьветлілі, што надае энэргіі больш, чым кава

Брытанскія навукоўцы знайшлі спосаб, які, у адрозненьне ад кавы, дае доўгатэрміновы зарад энэргіі.

Дасьледаваньне паказала, што ўсяго 30 хвілін фізычнае актыўнасьці зранку або ў абедзенны перапынак значна паляпшае працу мазгоў, асабліва памяць — як кароткатэрміновую, гэтак і доўгатэрміновую.

Больш за тое, некаторыя атрыманыя даныя засьведчылі, што добры настрой, які зьяўляецца пасля фізычнае актыўнасьці, можа захоўвацца да 24 гадзін, а паказьнікі, зьвязаныя з захаваньнем памяці, застаюцца павышаныя да 48 гадзін пасьля ўмеранае ці інтэнсыўнае фізычнае актыўнасьці.

🧸 Tech Lead

Улады ЗША патрабуюць ад Google прадаць браўзэр Chrome. Кампанія супраць

Google выступіла супраць пляну Міністэрства юстыцыі ЗША, якое патрабуе прадаць браўзэр Chrome дзеля барацьбы з манаполіяй у сфэры інтэрнэт-пошуку. Кампанія назвала гэтае патрабаваньне «крайнасьцю», якая супярэчыць заканадаўству, і заклікала суд праявіць асьцярожнасьць, каб не паўплываць нэгатыўна на будучыя інавацыі.

Google абвінавачваюць у падпісаньні эксклюзыўных дамоваў з распрацоўнікамі браўзэраў, вытворцамі смартфонаў і апэратарамі сувязі, дзякуючы якім пошукавая сыстэма Google і браўзэр Chrome усталёўваліся па змаўчаньні ў прыладах і праграмах.

На думку кампаніі, сродкі барацьбы з манаполіяю маюць быць прапарцыйныя парушэньню, але патрабаваньне прадаць Chrome выходзіць за рамкі разумных мер. Пастанова ж суда будзе агучаная ў жніўні 2025 года.

Google Chrome ёсьць самым папулярным браўзэрам у сьвеце: ягоная доля на рынку складае каля 65%.

🧦 Tech Lead

Аліж ты, Haradzienski!

🦌 Гарадзенскі канал не толькі пра Горадню. Гісторыя, актуальнае, культура, заўвагі, цікавосткі і інш. У гарадзенскім "заходніцкім", еўрапейскім кантэксце.

@horadnia

На схаваную камэру ў бразыльскіх лясах трапілі людзі зь дзікага племя

У кадры — голыя мужчыны ізаляванага племя Масака. Як уладкаваны побыт гэтых людзей і на якой мове яны размаўляюць, застаецца таямніцаю.

Ранейшыя назіраньні паказалі, што прадстаўнікі гэтага племя палююць з дапамогаю трохмэтровых лукаў і перамяшчаюць свае паселішчы ў межах лесу ў залежнасьці ад сэзону. Для абароны ад чужынцаў Масака высаджваюць тысячы вострых шыпоў у зямлю, якія цяжка заўважыць.

Племя пазьбягае кантактаў з сучасным грамадзтвам. Тым ня менш, фонд карэнных народаў Funai рэгулярна пакідае для іх інструмэнты і падарункі. Гэта робіцца для таго, каб Масака не рабавалі фермы або лесанарыхтоўчыя лягеры.

👼 Tech Lead

Як тэхналёгіі зьмянілі сьвет у 2024 годзе: важныя дасягненьні

Падвядзеньне вынікаў дазваляе ня толькі ўзгадаць пра значныя адкрыцьці, але і ацаніць, якія зь іх могуць зьмяніць нашу будучыню.

🚩 Чып Neuralink

У жніўні кампанія Neuralink расказала аб выніках імплянтацыі сваіх чыпаў паралізаваным пацыентам. Экспэрымэнты прадэманстравалі, што прылада можа аднаўляць маторныя і кагнітыўныя функцыі, дазваляючы чалавеку кіраваць кампутарам і ўзаемадзейнічаць з навакольным сьветам з дапамогаю думак.

Тэхналёгія Neuralink працуе праз малюсенькія электроды, якія імплянтуюцца ў мазгі і счытваюць нэўронавыя сыгналы.

🚩 Квантавы чып Willow

Дасьледнікі Google зрабілі значны крок у вобласьці квантавых вылічэньняў, стварыўшы чып Willow – палепшаную вэрсію іх квантавага працэсара.

Экспэрымэнт з Willow падкрэсьліў перавагу квантавых кампутараў над клясычнымі. За 5 хвілін чып выканаў задачу, на рашэньне якое супэркампутару запатрабавалася б каля 10 000 000 000 000 000 000 000 000 гадоў.

🚩 Алмазная батарэя

Сярод самых яркіх дасягненьняў 2024 года – першая ў сьвеце алмазная батарэя, створаная з выкарыстаньнем радыёактыўнага вугляроду-14. Тэрмін службы батарэі ацэньваецца ў 5700 гадоў без даладаваньня.

🚩 SpaceX Starship

13 кастрычніка SpaceX правяла пяты выпрабавальны палёт сваёй звышцяжкай ракеты-носьбіта Starship. Упершыню ў гісторыі ўдалося вярнуць першую ступень не ў акіян, а проста на стартавы стол. Гэты посьпех быў дасягнуты зь першае спробы і стаў ключавым момантам тэсту, які працягнуўся крыху больш за гадзіну і трансляваўся ў жывым этэры.

🚩 Новая архітэктура штучнага інтэлекту

У 2024 годзе дасьледнікі прэзэнтавалі новую архітэктуру нэўронавае сеткі, якая атрымала назву Kolmogorov-Arnold Networks (KAN).

Укараненьне такіх сетак можа прывесьці да вялікага прагрэсу ў забесьпячэньні бясьпекі і этычнасці ШІ, бо дазваляе лепш разумець і кантраляваць паводзіны нэўрасетак.

🚗 Tech Lead

2025 год мае ўсе шанцы стаць годам разумных замкоў

2024 год стаў пасьпяховым для інавацый у галіне ўваходных замкоў. Philips выпусьціла першы замок з распазнаньнем далоні, ADT і Google Nest стварылі сыстэму, якая адчыняе дзьверы з дапамогаю распазнаньня асобы, многія кампаніі абнавілі свае лінейкі. Кошты на замкі пачалі зьмяншацца, і мадэлі ад вядомых брэндаў ужо можна купіць ад $100. Але, верагодна, самае цікавае нас чакае ў годзе, які надыходзіць.

Для працы разумных замкоў не абавязкова падключацца да сыстэмы разумнага дома. Аднак яна можа даць дадатковыя магчымасьці, калі вы хочаце кіраваць доступам да дома зь любога пункту сьвету.

Пяць гадоў таму кампаніі Amazon, Apple, Google і Samsung сумесна распрацавалі адкрыты стандарт Matter, каб прылады разумнага дома ад розных брэндаў маглі працаваць разам. У 2025 годзе гэтыя ж кампаніі плянуюць прэзэнтаваць новы стандарт – Aliro.

Пратакол Aliro заснаваны на тэхналёгіі Apple Home Key, якая дазваляе разблякаваць дзьверы з дапамогаю NFC, але абмежаваная толькі гаджэтамі Apple. З Aliro тэхналёгія стане даступная для большае колькасьці прыладаў і замкоў, у тым ліку мадэляў ад Samsung і Google. Стандарт таксама прадугледжвае падтрымку звышшырокапалоснае сувязі, дазваляючы замкам аўтаматычна адчыняцца пры набліжэньні ўладальніка.

Выглядае на тое, што да канца 2025 года разумныя замкі абяцаюць стаць сапраўдным гітом дзякуючы супадзеньню трох ключавых фактараў: сумяшчальнасьці зь любою плятформаю разумнага дома, нізкім кошце і рэкорднай энэргаэфэктыўнасьці (цэлы год працы на адной батарэйцы).

А клідафобія — страх забыцца зачыніць дзьверы – рызыкуе сысьці ў небыцьцё.

🎁 Tech Lead

Telegram упершыню стаў прыбытковым. Але пачаў псаваць “айфоны”

У 2024 годзе колькасьць платных падпісак на Telegram патроілася і перавысіла 12 мільёнаў. Акрамя таго, у некалькі разоў павялічылася выручка ад размяшчэньня рэклямных аб’яваў.

У выніку даходы мэсэнджэра ў 2024 годзе перавысілі мільярд даляраў, а “наяўная” рэзэрва кампаніі дасягнула $500 мільёнаў (без уліку крыптаактываў).

Тым часам, апошняе абнаўленьне Telegram нэгатыўна ўзьдзейнічае на iPhone: карыстальнікі скардзяцца на моцны перагрэў тэлефона. Праблема найчасьцей узьнікае падчас прагляду аўдыё- і відэакантэнту.

🤭 Tech Lead

Карыстальнікі Instagram змогуць рэдагаваць відэа з дапамогаю ШІ

Instagram распрацоўвае новыя інструмэнты для рэдагаваньня відэа, якія, як чакаецца, будуць запушчаныя налета. Гэтыя інструмэнты, заснаваныя на генэратыўным штучным інтэлекце, дазволяць зьмяняць відэа з дапамогаю тэкставага апісаньня.

Паводле кіраўніка Instagram, мэта палягае ў тым, каб даць стваральнікам кантэнту больш магчымасьцяў для рэалізацыі сваіх ідэяў без неабходнасьці валодаць шырокімі навыкамі рэдагаваньня відэа.

Карыстальнікі змогуць мяняць вопратку, асяродзьдзе і нават агульны выгляд: напрыклад, ператварацца ў анімаваных пэрсанажаў. Таксама ў ролікі можна будзе дадаваць новыя аб’екты на фоне.

🏡 Tech Lead

У Саудаўскай Арабіі адкрылі самае сучаснае ў сьвеце мэтро: 45 станцый за раз

У Эр-Рыядзе адкрылі сетку мэтро працягласьцю 176 км, якая складаецца з шасьці ліній і 85 станцый. Праект стаў унікальным таму, што ўсю сетку пабудавалі ў адзін этап. Акрамя таго, ва ўсім мэтро будуць выкарыстоўвацца беспілётныя цягнікі і “зялёная” энэргія.

Праект абышоўся ўраду краіны ў 23 млрд даляраў. На сёньняшні дзень адкрытыя тры з шасьці ліній – 45 станцый. Яшчэ тры лініі адкрыюцца цягам двух месяцаў.

Новая транспартная сетка, акрамя мэтро, ​​будзе ўключаць яшчэ 80 аўтобусных маршрутаў з 2860 прыпынкамі.

Новая вакцына ад ВІЧ прайшла фінальнае выпрабаваньне. Эфэктыўнасьць — рэкордныя 99%

Новая вакцына ад ВІЧ пад назваю ленакапавір прайшла апошнюю стадыю клінічных выпрабаваньняў і пасьпяхова абараніла ад вірусу тысячы пацыентаў па ўсім сьвеце, паведамляецца на афіцыйным сайце прыватнага дасьледчага ўнівэрсытэту Эморы, ЗША.

Прэпарат дзейнічае на ўзроўні капсіду ВІЧ — зьнешняе бялковае абалонкі віруса, якая адыгрывае важную ролю ў яго пранікненьні ў вузы чалавека. Блякуючы капсід, ленакапавір перашкаджае ВІЧ заражаць новыя вузы і размнажацца.

Дазвол па масавы выпуск ленакапавіру можа быць выдадзены ўжо ў наступным годзе.

Паглядзеце, як шлем Apple зьмяняе рэальнасьць

Шлем дапоўненае рэальнасьці Apple Vision Pro можа мяняць рэальнасьць у вачах карыстальніка.

На відэа ўгары паказана, як выглядае рэальнасьць, а ўнізе – як яе бачыць чалавек з Apple Vision Pro.

У Аўстраліі забароняць падлеткам да 16 гадоў карыстацца сацсеткамі

Гэта стане найбольш строгім падобным абмежаваньнем у сьвеце. Чакаецца, што закон пачне дзейнічаць не раней, як праз год.

Пад абмежаваньні не падпадаюць гульнявыя сайты і мэсэнджэры, а таксама плятформы, на якіх можна не рэгістравацца. Напрыклад, YouTube, хутчэй за ўсё, ня будзе забаронены для падлеткаў.

Многія падтрымліваюць такую забарону, але крытыкі закону сумняваюцца, што яго выкананьне будзе эфэктыўна адсочвацца. Іх таксама турбуе, ці не прывядзе новы закон да сацыяльнае ізаляцыі падлеткаў.

Lego стварыла набор зь лятальнаю машынаю паводле рысункаў Леанарда да Вінчы

У такім “арнітоптары”, паводле задумкі аўтара, чалавек меўся ляжаць і круціць пэдалі, каб махаць мэханічнымі крыламі і ляцець. Зрэшты, ужо пры жыцьці да Вінчы зразумеў, што на такім апараце далёка не паляціш.

А цяперака макет гэтае сярэднявечнае машыны стварыла кампанія Lego. У каробцы – канструктар з 493 дэталей, які каштуе каля $50. У продажы зьявіцца з наступнага году.

Neuralink пачаў выпрабаваньні робарукі, што кіруецца сілаю думкі

Нэўрастартап Neuralink Ілана Маска абвясьціў пра пачатак тэставаньня тэхналёгіі, якая дазволіць паралізаваным пацыентам кіраваць рабатызаванай рукою.

Ідзецца пра першыя выпрабаваньні мазгавога імплянту N1 на людзях, то бок ухваленая рэгулятарамі прылада зьявіцца на рынку не раней, як празь некалькі гадоў. Дзякуючы чыпу пацыенты змогуць кантраляваць робаруку.

Іншы імплянт Neuralink, які ўжо дазволены ўладамі і пасьпяхова ўжыўляецца ў чалавечыя мазгі, дазваляе пацыентам кіраваць курсорам на экране манітора і гуляць у відэагульні. Кампанія адзначае, што новая тэхналёгія дасьць карыстальнікам свабоду ня толькі ў віртуальнай прасторы, але і ў фізычнай.

Як мяняліся роварныя шлемы за апошнія 200 гадоў?

У 19 стагодзьдзі, калі ровары толькі пачыналі набіраць папулярнасьць, гэты транспарт не разглядаўся як сродак для спаборніцтваў на хуткасьць, ды і большасьць дарог тады былі грунтавымі – зваліцца з ровара на іх было ня так ужо небясьпечна. Таму з роляю першых шлемаў так-сяк спраўляліся капелюшы з коркавага дрэва. Яны амаль не ратавалі галаву ад сапраўды сур’ёзных траўмаў, але доўгі час працягвалі выкарыстоўвацца праз адсутнасьць альтэрнатываў.

У пачатку 20 стагодзьдзя на зьмену прыйшлі скураныя шлемы, набітыя ватаю. Яны забясьпечвалі лепшую вэнтыляцыю, але таксама не маглі абараніць ад сур’ёзных удараў. А тым часам дарог зь цьвёрдым пакрыцьцём рабілася ўсё больш.

Толькі ў 1970-я пачалі выкарыстоўваць пенапляст і плястыкавыя абалонкі. Гэтыя матэрыялы зрабілі шлемы лёгкімі, трывалымі і здольнымі паглынаць энэргію ўдару.

У нашыя дні для вытворчасьці шлемаў выкарыстоўваюцца такія інавацыйныя матэрыялы як поліэтылентэрэфталат (PET) і супалімеры, якія робяць іх яшчэ больш трывалымі і лягчэйшымі.

За два стагодзьдзі шлемы для раварыстаў сталі ня проста сродкам абароны, але яшчэ і стылёвым аксэсуарам, з дапамогаю якога спартсмэны імкнуцца падкрэсьліць сваю індывідуальнасьць.

У Японіі налета прэзэнтуюць машыну для аўтаматычнага мыцьця людзей

Час мыцьця ў машыне Mirai Ningen Sentakuki зойме 15 хвілін. Працэс адбываецца наступным чынам.

Карыстальнік залазіць унутр, зачыняе капсулу, тая часткова запаўняецца цёплаю вадою і пачынаецца працэс мыцьця з дапамогаю рухомых душаў.

Сёньня прылада гатовая на 70%.

Самая высокая і самая нізкая жанчыны ў сьвеце сустрэліся

У дзень Кнігі рэкордаў Гінэса самая высокая і самая нізкая жанчыны сьвету сустрэліся, каб разам выпіць гарбаты ў Лёндане.

Самаю высокаю жанчынаю ў сьвеце ёсьць 27-гадовая Румэйса Гэлгі, турэцкая вэб-распрацоўніца з ростам 215,16 см. За самую нізкую жанчыну ў сьвеце ўважаюць 30-гадовую індыйскую актрысу Джыёці Амге, рост якое складае 62,8 см.

Гэлгі мае рэдкае захворваньне – сындром Вівэра. Яно выклікае паскораны рост і дэфармацыі шкілету. Яе выпадак стаў толькі 27-м дыягнаставаным выпадкам у сьвеце і першым у Турцыі.

Амге ж мае форму карлікавасьці, якая называецца ахондраплязія. Аднак гэта не перашкодзіла яе акцёрскай кар’еры.

Nike выпусьціла красоўкі, надрукаваныя на 3D-друкарцы

Новыя красоўкі Air Max 1000 – гэта абноўленая вэрсія Air Max 1, якія дэбютавалі ў 1987 годзе і сталі першымі красоўкамі Nike з паветранаю падушкаю ў пятцы.

Выкарыстаньне 3D-друку дазволіла Nike рэалізаваць контурны дызайн, які немагчыма стварыць пры дапамозе традыцыйных тэхналёгій. У верхняй частцы красовак выкарыстоўваецца больш гнуткі матэрыял, які дазваляе апранаць і здымаць абутак без выкарыстаньня шнуркоў.

Кошт навінкі пакуль невядомы, але можна меркаваць, што ён будзе немалы: Air Max 1000 выйдуць лімітаванаю калекцыяй — толькі 1000 параў.

Пасажырскія ракеты могуць замяніць самалёты для пералётаў паміж далёкімі краінамі

Ілан Маск прапануе замяніць пасажырскія самалёты на ракеты Starship для далёкіх пералётаў. Яны здольныя разьмясьціць на борце каля 1000 пасажыраў.

Паводле SpaceX, Starship можа даставіць людзей зь Лёндану ў Нью-Ёрк за 30 хвілінаў, зь Нью-Ёрку ў Шанхай – за 39 хвілінаў, зь Цюрыху ў Сыднэй – за 50 хвілінаў. Аднак пасажыры будуць сутыкацца зь перагрузкамі падчас узлёту і пасадкі, а кошт білетаў складзе каля $10 000.

Асноўнаю ж мэтаю Starship ёсьць перавозка людзей далей, а менавіта на Месяц і на іншыя плянэты. Мяркуецца, што ў 2026 годзе на Месяц высадзяцца чатыры астранаўты ў рамках місіі НАСА «Артэміда-3», а ў 2028 годзе Starship упершыню адправіць людзей на Марс.

Адзін з самых высокіх хмарачосаў Эўропы пабудуюць у мястэчку з насельніцтвам 7,5 тысяч чалавек

Самы высокі будынак Заходняе Эўропы плянуюць пабудаваць зусім не ў мэгаполісе, а ў невялічкім мястэчку Брандзе, што на дацкім паўвостраве Ютляндыя, дзе жыве толькі 7,5 тысячы чалавек. Вежу будзе відаць за 60 км.

Рэч у тым, што ў Брандзе знаходзіцца штаб-кватэра кампаніі Bestseller, буйнога вытворцы адзеньня. Менавіта яго галоўны офіс мае разьмясьціцца ў 320-мэтровым хмарачосе. Будынак перавысіць лёнданскі хмарачос The Shard, які цяперака ўважаецца за самы высокі будынак Заходняе Эўропы, аднак апынецца ўсё ж на чатыры мэтры ніжэйшы за Эйфэлеву вежу ў Парыжы.

Прэзэнтаваны мікраскоп для тэлефона за $49

Стартап iMicro зьбірае на Kickstarter грошы на выпуск міні-мікраскопу Q3p. Прылада вагою менш за 0,5 грама прымацоўваецца да камэры смартфона і дазваляе павялічыць выяву ў 1200 разоў.

Дзякуючы функцыі палярызацыі iMicro Q3p дазваляе дэталёва дасьледаваць структуры крышталяў і мінэралаў, а ягоны кошт складае толькі $49.

Неабходная для выпуску гаджэта сума ўжо сабраная. Аднак збор грошай працягваецца, таму яшчэ ёсьць магчымасьць зрабіць перадзамову, каб атрымаць мікраскоп адным зь першых. Калі будзе запушчаная масавая вытворчасць, не паведамляецца.

Створаны робат-бармэн, які падбірае і робіць кактэйлі пад настрой госьця

На мінулым тыдні ў Шанхаі завяршылася штогадовая міжнародная выстава імпартных прадуктаў CIIE 2024. На ёй кампанія Siemens прадэманстравала свайго робата-бармэна з штучным інтэлектам.

Робат абсталяваны тэхналёгіяй распазнаньня асобы і аналізуе эмоцыі, каб прапанаваць кактэйлі, якія найбольш пасуюць пад настрой госьця. Калі той выбраў адзін з прапанаваных напояў, робат сам гатуе яго, зьмешваючы ўсе інгрэдыенты ў ідэальных прапорцыях.

Створаны рэвалюцыйны ШІ, які дыягнастуе рак з дакладнасьцю да 96%

Навукоўцы з Гарварду прэзэнтавалі штучны інтэлект пад назваю CHIEF, які можа дыягнаставаць і прагназаваць розныя тыпы раку. Навучаны на мільёнах малюнкаў, ён выяўляе ракавыя вузы і прагназуе выжывальнасьць пацыентаў з высокаю дакладнасьцю.

У 5 наборах даных біяпсіі, сабраных зь незалежных крыніцаў, CHIEF дасягнуў 96% дакладнасьці для розных тыпаў раку, уключаючы рак страваходу, страўніка, тоўстае кішкі і прастаты. Калі дасьледнікі праверылі мадэль CHIEF на слайдах з выдаленымі хірургічным шляхам пухлінамі тоўстае кішкі, лёгкіх, малочнае залозы і шыйкі маціцы, яна адпрацавала з дакладнасьцю больш як 90%.

Першы ў сьвеце драўляны спадарожнік адпраўляецца ў космас

Японскі спадарожнік LignoSat, распрацаваны Кіёцкім унівэрсытэтам і кампаніяй Sumitomo Forestry, адправіцца на Міжнародную касьмічную станцыю з дапамогаю ракеты SpaceX. Адтуль апарат запусьцяць на арбіту вышынёю 400 км над паверхняю Зямлі.

Корпус LignoSat зроблены з драўніны ханакі. Гэта від магнолій, які ў Японіі выкарыстоўваюць для стварэньня футаралаў для мячоў. Стваральнікі LignoSat хочуць даказаць, што драўніна – прыдатны для выкарыстаньня ў космасе матэрыял.

На арбіце спадарожнік будзе знаходзіцца 6 месяцаў. Яго электронныя кампанэнты будуць сачыць за тым, як драўніна пераносіць экстрэмальныя ўмовы космасу, дзе тэмпэратура вагаецца ад -100 да +100 °С.

Зьявіўся нашыйнік, які дазваляе паразмаўляць з сабакам або катом

Стартап Personifi AI з Тэхасу прэзэнтаваў гаджэт, аб якім мараць усе ўладальнікі хатніх гадаванцаў. Разумны нашыйнік Shazam Band перакладае на чалавечую мову тое, што кажа жывёла.

Паводле вытворцы, прылада абсталяваная штучным інтэлектам, які навучаны на сотні тысячаў запісаў брэху і мяўканьня розных пародаў сабак і катоў. Акрамя таго, нашыйнік мае датчыкі, якія разумеюць стан гадаванца, напрыклад, як шмат ён сёньня паеў і ці адчувае ён стрэс.

Цана Shazam Band – $495, але дадаткова трэба плаціць за падпіску на штучны інтэлект па $295 штогод.

Японская кампанія стварыла празрыстую куртку, якая падвышае тэмпэратуру ўнутры на 19°С

Кампанія Sumitomo Metal Mining Co распрацавала і паказала на фэсьце SXSW у Тэхасе інавацыйны цеплаўтваральны матэрыял Solament. Каб прадэманстраваць ягоны патэнцыял, спэцыялісты стварылі куртку. Яна нагадвае звычайны пухавік, але паміж пластамі матэрыялу замест пуху або сынтэпону знаходзіцца пустата.

Матэрыял Solament здольны паглынаць блізкае інфрачырвонае сьвятло, нябачнае для чалавечага вока, і ператвараць яго ў цеплыню, што дазваляе хутка падняць тэмпэратуру пад курткаю ажно на 19°С.

У пошуках жыцьця на спадарожніку Юпітэра

14 кастрычніка касьмічны карабель Europa Clipper стартаваў у доўгае падарожжа да Юпітэра. Там ён будзе дасьледаваць Эўропу, спадарожнік зь велізарным падлёдным акіянам, дзе могуць быць прыдатныя для жыцьця ўмовы.

Падрабязнасьці аб новай місіі NASA – на картках вышэй.

Ісьляндыя пераходзіць на чатырохдзённы працоўны тыдзень

Экспэрымэнт, у рамках якога з 2020 па 2024 год каля 60% жыхароў краіны скарацілі працоўны тыдзень да чатырох дзён, паказаў станоўчыя вынікі: прадукцыйнасьць працы захавалася або нават вырасла, а беспрацоўе дасягнула мінімальных паказьнікаў сярод эўрапейскіх краінаў.

Спэцыялісты адзначаюць, што палепшыўся агульны дабрабыт людзей — ад зьніжэньня ўзроўню стрэсу і рызыкі выгараньня на працы да паляпшэньня здароўя і гармоніі паміж працаю і асабістым жыцьцём.

Болей за тое, за 2023 год ВУП Ісьляндыі вырас на 5%. Для параўнаньня, да пераходу на чатырохдзёнку сярэднія тэмпы росту эканомікі складалі толькі каля 2% за год.

Папулярны некалі сэрвіс для адказаў на ананімныя пытаньні Ask.fm закрываецца

“На жаль, плятформа больш не адказвае патрабаваньням сучасных карыстальнікаў сацсетак”, – гаворыцца ў прэс-рэлізе кампаніі.

Сацсетка працягне працу да 1 сьнежня, пасьля чаго асабістыя зьвесткі карыстальнікаў пачнуць паступова выдаляць.

Сэрвіс карыстаўся вялікаю папулярнасьцю ў 2010-я гады. У 2014-м яго штомесячная аўдыторыя ацэньвалася ў 180 мільёнаў карыстальнікаў.

Запрашаем падпісацца на каналы нашых партнэраў:

@poshtabel — Беларусь на вінтажных паштоўках і здымках. Параўнаньні “было-стала”, гісторыя беларускіх паштовак і фатаграфіі ды рознае цікавае на гэтую тэму.

@moj_rodny_huk — праект “Мой родны гук” займаецца прафэсійнаю агучкаю фільмаў на беларускай мове. Агучку можна заказаць.

@belaiplatform — карысныя і цікавыя навіны, якія зьвязаныя з штучным інтэлектам у сьвеце і ў Беларусі.

@pavillie — канал, у якім распавядаецца пра Астравецкі, Ашмянскі, Валожынскі, Маладзечанскі, Вілейскі, Мядзельскі і Смаргоньскі раёны. Іх гісторыя, незвычайныя мясьціны і іншыя цікавінкі.

@allabouttexnologys — тут расказваюць пра навіны тэхналёгій, гульнявога сьвету і яшчэ шмат чаго вельмі цікавага.

У Нарвэгіі плянуюць забараніць сацсеткі дзецям да 15 гадоў

У Нарвэгіі хочуць павысіць узрост, зь якога дзецям можна карыстацца сацсеткамі, ад 13 да 15 гадоў. Гэта будзе адное з самых строгіх падобных абмежаваньняў у сьвеце, адзначае Business Insider.

Нарвэскія ўлады кажуць, што гэта будзе “цяжкая барацьба”, аднак лічаць яе маральным абавязкам, бо “тэхнагіганты настроіліся супраць дзіцячых розумаў”. Новы закон можа быць прыняты налета.

Таксама распрацоўваюцца правілы праверкі веку карыстальнікаў. Там лічаць, што за абарону дзяцей у сеціве маюць несці сумесную адказнасьць бацькі, улады і тэхналягічныя кампаніі. Цяпер большасьць сацсетак дапускае карыстальнікаў ад 13 гадоў.

Акрамя Нарвэгіі, бан на сацсеткі для асобаў, маладзейшых за 16 гадоў, распрацоўваюць у Аўстраліі. А ў Францыі тэстуюць забарону мабільных тэлефонаў у школах для дзяцей да 15 гадоў.

Беларускія IT-спэцыялісты выказаліся за аднаполыя шлюбы

На пытаньне, ці трэба ўсім краінам сьвету легалізаваць аднаполыя шлюбы і партнёрствы, а таксама даць магчымасьць аднаполым парам усынаўляць дзяцей, каля 53% адказалі, што хутчэй згодныя, 20% не змаглі вызначыцца з адказам, і каля 27% выказаліся супраць.

Для большасьці ўдзельнікаў анкеты тры самыя галоўныя каштоўнасьці – “добры даход” (больш за 60% рэспандэнтаў паставілі яго на першае або другое месца), “вернасьць” (41% паставілі на першае месца) і “жыць у добрым жытле” (46% паставілі на другое або трэцяе месца).

Каштоўнасьці ўнізе рэйтынгу: “весьці сумесную гаспадарку з партнёрам/партнёркаю”, “бавіць час зь сябрамі або займацца хобі” і “заводзіць дзяцей”.

У анкетаваньні ўзялі ўдзел больш за 960 супрацоўнікаў IT-сфэры: 74% мужчын і 26% жанчын. Амаль палова зь іх — ва ўзросьце ад 25 да 35 гадоў, яшчэ траціна — ад 34 да 45 гадоў. 40,1% удзельнікаў анкеты жывуць у Беларусі, 33,8% — у Польшчы, яшчэ 6,5% — у Літве.

Празь зьмену клімату пачала зелянець Антарктыда

Паверхня Антарктыды ўсё больш пакрываецца зелянінаю. За апошнія 40 гадоў плошча азеляненьня ў Антарктыцы павялічылася ў 10 разоў, паведамляе The Guardian.

Дасьледчыкі заўважылі, што ў 2016 годзе марскі лёд у Антарктыцы значна падтаў, што стала адною з прычынаў хуткага росту расьлінаў. Усё гэта вядзе да павелічэньня вільготнасьці. Імхі будуць усё больш “заваёўваць” скалы і ствараць базу для ўтварэньня глебы, а разам з тым пачне пашырацца і тэрыторыя росту іншых расьлінаў.

Клявіятура, якая зьбіраецца, як канструктар

Стартап з Ганконгу прэзэнтаваў на Kickstarter модульную клявіятуру Tmice X з магнітнымі канэктарамі для падлучэньня дадатковых модуляў.

Напрыклад, з аднаго боку можна падлучыць майстар-станцыю або функцыянальныя клявішы, а зь іншага — нампад (лічбавыя клявішы) або макрапад (клявішы, якія можна запраграмаваць пад любыя дзеяньні). У калекцыі пакуль усяго чатыры модулі, але ў будучыні кампанія плянуе пашырыць асартымэнт.

Кошт клявіятуры на этапе папярэдняга замаўленьня стартуе ад $80, а дадатковыя модулі каштуюць ад $25 да $96. Кампанія ўжо сабрала суму, неабходную для запуску вытворчасьці.

Amazon нарэшце выпусьціла каляровую электронную кнігу

Amazon прэзэнтавала доўгачаканую навінку – Kindle Colorsoft Signature Edition з каляровым экранам. Тлумачым, чаму гэта такая важная падзея для ўсіх аматараў электронных кніг.

Стварыць каляровы Kindle было ня так проста, як можа падацца. Асноўная складанасьць абумоўленая асаблівасьцямі тэхналёгіі электроннага чарніла. Экраны E Ink вядомыя сваёй энэргаэфэктыўнасьцю: яны могуць тыднямі працаваць без падзарадкі, бо спажываюць энэргію толькі пры зьмене выявы (напрыклад, пры перагортваньні старонкі). Пасьля абнаўленьня малюнку экран не патрабуе сілкаваньня для яго ўтрыманьня, у параўнаньні з дысплэямі смартфонаў і пляншэтаў, якія ўвесь час спажываюць энэргію.

Але раней у чорна-белым фармаце гэтая тэхналёгія працавала значна лепей, чым з колерам. Спробы стварыць каляровыя E Inc дысплэі сутыкаліся з шэрагам праблемаў: колеры былі бляклымі, экраны абнаўляліся павольна, а выразнасьць выявы зьніжалася.

Amazon выдаткавала гады на распрацоўку новае тэхналёгіі, каб пераадолець гэтыя абмежаваньні. У Kindle Colorsoft выкарыстоўваецца абноўлены аксідны пласт, які паскарае рух часьцінак чарніла на экране, а таксама новыя святлодыёдныя піксэлі, якія асьвятляюцца па асобнасьці, робячы колеры больш яскравымі.

Некаторыя кампаніі ўжо маюць у сваім асартымэнце прылады з каляровым E Ink экранам. Аднак ім не ўдалося дасягнуць высокіх паказчыкаў насычанасьці, яскравасьці і разрозьненьня, а таксама працяглага часу працы без падзарадкі.

Цяпер, калі Amazon давяла тэхналёгію да дасканаласьці, каляровыя экраны з электронным чарнілам маюць усе шанцы стаць стандартам для новага пакаленьня электронных кніг.

Шукаем аўтараў пастоў

Шаноўныя чытачы! Зусім хутка нашаму каналу споўніцца два гады. Да гэтае даты мы рыхтуем рэбрэндынг, пасьля якога цікавых тэмаў стане яшчэ больш, навіны будуць публікавацца часьцей, а кантэнт стане болей якасным.

Таму цяпер мы шукаем аўтараў пастоў, якія хочуць стаць часткаю нашае каманды.

Калі ты рэгулярна сочыш за навінамі ў сьвеце, хочаш падзяліцца досьведам або навучыцца пісаць навіны і гатовы выдаткаваць трошкі вольнага часу на карысьць беларушчыны, пішы ў наш бот @techleadbybot або проста ў камэнтары да гэтага паста, абмяркуем усе дэталі. Калі ж гэта не тваё, калі ласка, падзяліся пастом з тымі, каму гэта можа быць цікава.

Давайце разам рабіць сучаснае беларускамоўнае мэдыя!

Абвешчаныя пераможцы прэміі за найлепшыя здымкі дзікае прыроды

Музэй натуральнае гісторыі Лёндану вызначыў сёлетніх пераможцаў штогадовае прэміі Wildlife Photographer of the Year. Сярод герояў найлепшых кадраў – апалонікі заходнеамэрыканскае жабы, рысь з расейскага Прыморскага краю, шатляндзкія лішайнікі, чырвоныя лясныя мурашы і многія іншыя. Работы-пераможцы былі абраныя з амаль 60 тысяч заявак з усяго сьвету.

Конкурс Wildlife Photographer of the Year праводзіцца з 1965 году. Гэта адзін з самых прэстыжных конкурсаў фатаграфіі дзікае прыроды ў сьвеце.

Папулярнаму дамэну .io пагражае закрыцьцё

У пачатку кастрычніка ўрад Вялікае Брытаніі абвясьціў, што адмаўляецца ад сувэрэнітэту над архіпэлягам Чагас у Індыйскім акіяне і перадае яго Маўрыкію.

Дамэн .io шырока выкарыстоўваецца тэхналягічнымі кампаніямі. Ён прывязаны якраз да брытанскае тэрыторыі ў Індыйскім акіяне, якая складаецца з архіпэлягу Чагас. Як толькі будзе падпісанае пагадненьне паміж Вялікаю Брытаніяй і Маўрыкіем, заморская тэрыторыя спыніць існаваньне, а міжнародная арганізацыя па стандартызацыі (ISO) павінна будзе выдаліць код краіны IO са сваёй спэцыфікацыі.

Кунгфу-чарапаха: робат-гадаванец, які рэагуе на голас і дакрананьні гаспадара

На краўдфандынгавай плятформе Kickstarter завяршыўся збор грошай на выпуск настольнага робата-гадаванца KT2 Kungfu Turtle. Малы нагадае аб перапынку, калі вы засядзеліся за кампутарам, падкажа, якую разьмінку лепш зрабіць, заўсёды гатовы пагуляць з вамі, рэагуе на датыканьні і нават можа адказваць на галасавыя каманды.

Для папярэдняга заказу робата дастаткова было ахвяраваць на Kickstarter $99. Колькі ён будзе каштаваць пасьля камэрцыйнага запуску, пакуль невядома.

Архіватар WinRAR выпусьціў фірмовае адзеньне разам з модным брэндам Tern

Да выбару – майкі, байкі, джынсы, кепкі і торба ў выглядзе лягатыпу. Самая простая майка каштуе $37, а самы дарагі бомбэр – $225.