ቅዱስ ጴጥሮስ ሆስፒታል / KIDUS PETROS HOSPITAL

እንደ ስኳሩ አይነት ኢንሱሊን በመርፌ ወይም በሶስት መንገድ ሊሰሩ በሚችሉ እንክብሎች ሊታዘዝሎት ይችላል፡፡

ተማሪዎች ለመምህራን ፣ ሰራተኞች ለቅርብ የስራ ባልደረቦቻቸው የስኳር ህመም እንዳለባቸው ቢያሳውቁ ችግር ሲገጥማቸው እርዳታ እንዲያገኙ ያስችላቸዋል፡፡

ማንኛውም የስኳር ህመምተኞች የስኳር ህመም እንዳለባቸው ፣ የሚወስዱትን መድኃኒት ዓይነትና መጠን የሚገልጽ መታወቂያ እንዲይዙ ይመከራል። ይህም በአጋጣሚ ህሊናቸዉን ቢስቱ የህክምና እርዳታ በአፋጣኝ እንዲያገኙ ይረዳቸዋል፡፡

እንክብልም ሆነ ኢንሱሊን የሚወስዱ ህመምተኞች ሁል ግዜም ቢሆን ስኳር /ከረሜላ መያዝ ይኖርባቸዋል፡፡የስኳር ማነስ ማስጠንቀቂያ ምልክቶች ሲሰማዎት በቶሎ እራስን ለመርዳት ይህ ይጠቅማል፡፡

የስኳር ህመምተኞች በተደጋጋሚ የስኳር ማነስ ምልክቶች ከተሰማቸዉ የሚወስዱትን የመድኃኒት መጠን መቀነስ ስለሚያስፈልግ ክትትል ወደሚያደርግላቸው ባለሙያ በመሄድ ምክር ማግኘት  ይኖርባቸዋል፡፡


✍️ በቅዱስ ጴጥሮስ ስፔሻላይዝድ ሆስፒታል የሄልዝ ሊትረሲ ክፍል የተዘጋጀ ©

▬▬▬▬▬▬▬
                       
         "መኖራችን ለእርስዎ ነው!"

 "OUR EXISTENCE IS FOR YOU!"

የስኳር ህመም
▬▬▬▬▬▬
#healthtip

የስኳር ህመም የሚከሰተው ሰውነታችን ለኑሮም ሆነ ለአድገት የሚያስፈልገውን ስኳር በትክክል ለመጠቀም ሳይችል ሲቀር ነው፡፡

አንድ ሰው የስኳር ህመም አለው የምንለው በደም ውስጥ ያለው የስኳር መጠን ከሚገባው በላይ ከፍ ብሎ ሲገኝ ነው፡፡

የስኳር ህመም አንዴ ከያዘ በባህላዊም ሆነ በሳይንሳዊ የህክምና ዘዴ የማይድን የእድሜ ልክ ህመም ቢሆንም ክትትል እና ቁጥጥር ከተደረገበት ግን እንደማንኛውም ሰው ጤናማ ኑሮ ሊያስኖር የሚችል ነው፡፡


⭕️ የስኳር ህመም ስርጭት

የስኳር ህመም በአሁኑ ጊዜ በመላው ዓለም ላይ እየተስፋፋ ያለ ህመም ሲሆን የስርጭቱ መጠንም ወረርሽን ወደ የሚያስብለው ደረጃ ደርሷል፡፡

የአለም የስኳር ህመም ፌደሬሽን እንዳስቀምጠው ከሆነ በአሁኑ ጊዜ በአለም ላይ 387 ሚሊዮን ሰዎች ከስኳር ጋር የሚኖሩ ሲሆን የመከላከልና የመቆጣጠር እርምጃዎች ጥብቅ ሆነው ካልተተገበሩ ይህ አሀዝ እ.ኤ.አ በ2035 ወደ 592 ሚሊዮን ያሻቅባል ተብሎ ተተንብይዋል፡፡

በኢትዮጵያ የስኳር ህመም ከዛሬ 30 አመታት በፊት አልፎ አልፎ ብቻ ሲታይ የነበረ ቢሆንም ከቅርብ ዓመታት ወዲህ ግን በከፍተኛ ሁኔታ በመስፋፋት ላይ ያለ ነው።


⭕️ የስኳር ህመም መንስኤ ምንድነው ?

የስኳር ህመም መንስኤ ምን እንደሆነ በውል አይታወቅም፡፡

የስኳር ህመም የሚከሰተው ቆሽት ኢንሱሊንን በሚገባ ሳያመነጭ ሲቀር ነው፡፡

የስኳር ህመም በእርግማን ፣ በልክፍት ወይም ብዙ ጣፋጭ በመብላት የሚመጣ አይደለም፡፡


⭕️ ለስኳር ህመም አጋለጭ ሁኔታዎች ምንድናቸው?

🔸በቅርብ የቤተሰብ አባል የህመሙ መኖር  (ሁልጊዜ ግን በዘር ሀረግ አይተላለፍም) 
🔸ጭንቀትና ውጥረት የተሞላበት ኑሮ
🔸ጤናማ ያልሆነ አመጋገብ መከተል
🔸የአካል ብቃት እንቅስቃሴ አለማድረግና
🔸ከልክ በላይ መወፈር


⭕️ ለስኳር ህመም ይበልጥ ተጋላጭ የሆኑት እነማን ናቸው?

የስኳር ህመም በማንኛውም ሰው ላይ ሊክሰት ይችላል፡፡ይሁንና ፦

🔹እድሚያቸው ከ40 አመት በላይ የሆኑ  የሰውነት ክብደታቸው ከፍተኛ የሆኑ
🔹 የአካል ብቃት እንቅስሴ የማያደርጉ
🔹በቤተሰባቸው ውስጥ የስኳር ህመም ያለባቸው
🔹በደም ውስጥ የቅባት መጠኑ (ኮልስትሮል) ከፍ ያለባቸው
🔹የደም ግፊት ያለባቸው ሰዎች
🔹ከዚህ ቀደም በእርግዝና ጊዜ የስኳር ህመም የታየባቸው
🔹 ከዚህ ቀደም ክብደታቸው ከ4 ኪሎ ግራም በላይ የሆኑ ህፃናትን የወለዱ ሴቶች በይበልጥ ለስኳር ህመም የተጋለጡ ናቸው፡፡

ከላይ ከተጠቀሱት ሁኔታዎች መካከል አንዱ እንኳን የታዩባቸው ሰዎች ቢያንስ በአመት አንድ ጊዜ የስኳሩን ሁኔታ ለማየት የደም ምርመራ ማድረግ ይኖርባቸዋል፡፡ 


⭕️ የስኳር ህመም ምልክቶች

● ከፍተኛ የውሃ ጥም
● ቶሎ ቶሎና ብዙ መሽናት
● ከፍተኛ የረሀብ ስሜት
● ድካም
● ሀይል ማጣት
● ምክንያቱ ያልታወቀ የክብደት መቀነስ
● የማየት ችሎታ ለውጥ /ብዥብዥ ማለት/
● የእግርና የእጅ መደንዘዝ
● የግብረ ስጋ ግንኙነት ለማድረግ አለመቻል
● ሰውነት ሲቆረጥ ፣ ሲቆስል ፣ ሲያብጥ እና ሲያሳክክ ቶሎ ያለመዳን
● በሴቶች ላይ ደግሞ ማህፀን አካባቢ ማሳከክና ነጭ ፈሳሽ መውጣት
● አልፎ አልፎ የሰውነት መቆነጣጠጥ እና ውስጥ ውስጡን የሚሄድ አይነት ስሜት መሰማት ሁኔታዎች

ይሁን እንጅ በአንዳንድ የስኳር ህመምተኞች ላይ ምንም አይነት የህመም ምልክቶች አይታዩባቸውም፡፡


⭕️ የስኳር ህመም አይነቶች

የስኳር ህመም አይነቶች በርካታ ሲሆኑ ዋና ዋናዎቹ የሚከተሉት ናቸው፡-

1. የመጀመሪያ ዓይነት የስኳር ህመም

የሚከሰተው ቆሽት ኢንሱሊን ማምረት ሲያቆም ነው፡፡ይህ አብዛኛውን ጊዜ የሚከሰተው ከ30 አመት በታች በሆኑ ወጣቶች ላይ ሲሆን በልጆችና ከተወለዱ ትንሽ ጊዜ በሆናቸው ህፃናት ላይም ሊታይ ይችላል፡፡

ህመሙ ሲከሰት ድንገተኛና ፈጣን ሂደት ይኖረዋል። የመጀመሪያ ዓይነት የስኳር ህመም ያለባቸው ሰዎች በህይወት ለመቆየት በየቀኑ የኢንሱሊን መርፌ መወጋት ይኖርባቸዋል፡፡

2. ሁለተኛው ዓይነት የስኳር ህመም

የሚከሰተው ቆሽት የሚያመርተው ኢንሱሊን በቂ ያልሆነ ወይም በደንብ የማይሰራ በሚሆንበት ጊዜ ነው፡፡

ብዙኃኑ የሁለተኛው ዓይነት የስኳር ህሙማን ከ40 አመት  በላይ ያሉት ናቸው፡፡

የአካል ብቃት እንቅስቃሴና ጤናማ የሆነ የአመጋገብ ስርዓት ስኳሩን በጥሩ ሁኔታ ለመቆጣጠር የሚያስችሉ አስፈላጊ ነገሮች ናቸው፡፡ ይሁን እንጂ የቁጥጥሩን ሁኔታ ለማሻል እንክብሎች ሊታዘዙ ይችላሉ። አድሜያቸው እየጨመረ ሲመጣ ኢንሱሊን ወደሚወስዱበት ደረጃ ይደርሳሉ፡፡

3. ሶስተኛው ዓይነት የስኳር ህመም

ከእርግዝና ጋር ተያይዞ የሚከሰት ሲሆን የሚታየዉም በእርግዝና ወቅት ብቻ ነው፡፡ እርግዝና ነክ የስኳር ህመም ብዙውን ጊዜ የሚከሰተው እርግዝና ከጀመረ ከ 24 - 28 ሳምንት በኋላ ነው፡፡

ይህ ዓይነቱ የስኳር ህመም ከእርግዝና በኋላ የሚጠፋ ሲሆን በአንዳንድ ሴቶች ላይ ግን ከወሊድ በኋላም ሊቀጥል ይችላል፡፡ ከወሊድ በኋላ የስኳር ህመም ቢጠፋም ህመሙ ወደፊት በእርግዝና ጊዜም ሆነ ከእርግዝና ውጪ ሊከሰት ስለሚችል ይህ ሁኔታ ያጋጠማቸው ሴቶች ለስኳር ህመም ክትትልና ቁጥጥር ማድረግ ይኖርባቹዋል፡፡

4. አራተኛው ዓይነት የስኳር ህመም

መንስኤው ግልፅ የሆነ የስኳር ህመም ዓይነት ሲሆን የሚከሰተውም አልፎ አልፎ ነው፡፡


⭕️ የስኳር ህመምን መቆጣጠር

የስኳር ህመምን  ለመቆጣጠር የሚረዱ መሰረታዊ ነገሮች፦

1. ጤናማ አመጋገብ

➺ በደም ውስጥ ያለው ስኳር የመዛባት ሁኔታ ሳያሳይ ተመሳሳይ ሁኔታ ላይ ይገኝ ዘንድ ሶስት ጊዜ በተመሳሳይ ሰአት ልዩነት ተመሳሳይ ይዘት ያላቸውን ምግቦች ሳያጓድሉ ይውሰዱ!

➺ በፍጥነት ወደ ስኳር የሚለወጡ ወይም ስኳር ያለባቸውን ምግቦች በጣም ይቀንሱ ወይም ጭራሹ አይጠቀሙ!

➺ ቅባታቸው አነስተኛ የሆነ ምግቦችን ይምረጡ፡፡ ስብና ቅባት የበዛባቸውን ምግቦች ያስወግዱ ፡፡ ምግብ በሚያበስሉበት ጊዜም በጣም ትንሽ ቅባት /ዘይት ወይም ቅቤ/ ይጠቀሙ፡፡ የረጉ የእትክልት ዘይት ዓይነቶችን ሳይሆን ፈሳሽ የሆኑትን የዘይት ዓይነቶች ብቻ  ይጠቀሙ፡፡

➺  አሰር የበዛባቸውን ምግቦች ማለትም ያልተፈተጉ እህሎችንና ጥራጥሬዎችን በብዛት ይመገቡ፡፡

➺ ምግብ የሚወሰድበትን ጊዜ መድሃኒት ከሚወሰድት ጊዜ ጋር ያዛምዱ፡፡

➺ በየቀኑ ፍራፍሬና አትክልት /ቅጠላቅጠል/ ለመመገብ ይሞክሩ፡፡

➺ ሰውነትዎ ከሚፈልገው መጠን በላይ ኣይመገቡ፡፡ምን መመገብ እንዳለብዎት ማወቅ አስፈላጊ የሆነውን ያህል የሚመገቡት ምግብ መጠንም ማወቅ ለስኳር ቁጥጥር ወሳኝነት አለው፡፡

➺ በጣም ትንሽ ጨው ይጠቀሙ።

➺ የአልኮል መጠን አጠቃቀምዎ በጣም ውሱን ይሁን፡፡

➺ ክብደት ላለመጨመር ይጠንቀቁ ፡፡ ይህን ከተቆጣጠሩ ክብደት በቆሽት /ፓንክሪያስ/ ላይ የሚያሳድረውን ጫና ለመቀነስ ይችላሉ፡፡

2. አካላዊ እንቅስቃሴ

አዘውትረው የአካል ብቃት እንቅስቃሴ የሚያደርጉ ከሆነ በደም ውስጥ የሚገኘውን የስኳር መጠን መቆጣጠር እንዲችሉ እና የሰውነት ክብደት እንዳይጨምሩ ያግዝዎታል።

በተጨማሪም እንቅስቃሴ የሰውነት ሕዋሳት ኢንሱሊን የሚፈልጉበትን ሁኔታ በመቀነስ በደም ውስጥ ያለው የግሉኮስ መጠን የተስተካከለ ለማድረግ የሚያስፈልገው የኢንሱሊን መጠን እየቀነስ እንዲሄድ ያደርገዋል ፡፡

3. መድኃኒት

ሆስፒታሉ በጤናው ዘርፍ ዓመታዊ ጉባኤ እና አውደ - ርዕይ ላይ ተሳተፈ
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

አርባ ምንጭ -  ጥቅምት 25 - 2017 (ቅ.ጴ.ስ.ሆ)

የቅዱስ ጴጥሮስ ስፔሻላይዝድ ሆስፒታል “የመጀመሪያ ደረጃ ጤና ክብካቤ እመርታ ፤ ለተፋጠነ የዘላቂ ልማት ግቦች ስኬት” በሚል መሪ ቃል በአርባምንጭ ከተማ እየተካሄደ በሚገኘው 26'ኛው የጤና ዘርፍ ዓመታዊ ጉባዔና አውደ - ርዕይ ላይ ተሳትፎአል።

ይህ ጉባኤ የጤና ሚኒስትር ዶ/ር መቅደስ ዳባ ፣ የደቡብ ኢትዮጵያ ክልል ርዕሰ መስተዳድር ጥላሁን ከበደን ጨምሮ በየደረጃው ያሉ የጤናው ዘርፍ ባለድርሻ አካላት የተገኙበት ነው።

በጉባኤው አውደ - ርዕይ መርሀግብር ላይ የሆስፒታሉን ታሪካዊ ዳራ ፣ አገልግሎቶቹን እና በ2016 በጀት ዓመት ላይ ያሳካቸውን ውጤታማ ክንውኖች የተመለከተ ማብራሪያ ለጎብኝዎች በሆስፒታሉ ዋና ስራ አስፈፃሚ ዶ/ር አብርሀም እሸቱ በኩል ተሰጥቷል።

ሆስፒታሉ በጉባኤው ላይ ለነበረው ጉልህ ተሳትፎ ፣ በህዝብ ግንኙነትና ኮሙዩኒኬሽን ስራዎች ተቋሙን ለማስተዋወቅ ለሄደበት ስኬታማ ርቀት እንዲሁም በ2017 ዓ.ም ላሳካቸው ውጤታማ ክንውኖች ከጤናው ዘርፍ ከፍተኛ አመራሮች ላቅ ያለ ምስጋና ተችሮታል።

ሆስፒታሉ ከዚህ ቀደምም በመሰል መድረኮች ላይ በንቃት ተሳትፎ ሲያደርግ መቆየቱ የሚታወስ ነው።

▬▬▬▬▬▬▬▬▬

      "መኖራችን ለእርስዎ ነው!"

"OUR EXISTENCE IS FOR YOU!"

ዜና እረፍት
▬▬▬▬

የሆስፒታላችን ባልደረባ የነበሩት አንስቴቲስት ክብሮም   መብራቱ አለማየሁ በድንገተኛ ህመም ጥቅምት 24 ቀን 2017 ዓ.ም ከዚህ ዓለም በሞት ተለይተዋል፡፡

አንስቴቲስት ክብሮም በሆስፒታሉ ውስጥ በሙያቸው ለስምንት ዓመታት ሲያገለግሉ ቆይተዋል።

መላው የሆስፒታሉ አመራሮችና ሰራተኞች በስራ ባልደረባችን አንስቴቲስት ክብሮም ህልፈተ-ህይወት የተሰማንን ጥልቅ ኀዘን እየገለፅን ለቤተሰቦቻቸው ፣ ወዳጅ ዘመዶቻቸው እንዲሁም ጓደኞቻቸው መጽናናትን እንመኛለን።

ነፍስ ይማር!

▬▬▬▬▬▬▬▬

      "መኖራችን ለእርስዎ ነው!"

"OUR EXISTENCE IS FOR YOU!"

Our General Practitioner Dr. Nebiyat Tesfaye won the Global life time Achievement Award at the World SBH (Spina bifida and Hydrocephalus) Congress at Malaysia!!

Congratulations Dr Nebiyat Tesfaye!

📸 Credit to the respected owner

▬▬▬▬▬▬▬

        "መኖራችን ለእርስዎ ነው!"

"OUR EXISTENCE IS FOR YOU!"