Abrham Yohanes Law Corner

Discover how the Cassation Finder tool can revolutionize your legal research! In this video, we explore the features and benefits of this fast and simple solution for accessing Cassation Court decisions and legal provisions in Ethiopia. Whether you're a legal professional, law student, or researcher, Cassation Finder streamlines the process of finding critical legal information, saving you time and effort. Learn how to navigate the platform, search for case laws, and access relevant legal provisions with ease. Visit Chilot Law to learn more and enhance your legal research today!

#LegalTech #CassationFinder #EthiopianLaw #LegalResearch #ChilotLaw

Ethiopian Real Estate Law: Guide for Property Buyers
https://chilotlaw.com/understanding-ethiopian-real-estate-law-a-guide-for-property-buyers/

Manager or Employee? Insights from Ethiopian Case No. 253160
https://chilotlaw.com/manager-or-employee-key-takeaways-from-ethiopian-cassation-case-no-253160/

Presumption of Ownership in Ethiopian Property Law Explained
https://chilotlaw.com/presumption-of-ownership-under-ethiopian-property-law-case-summary/

https://youtu.be/1KFHX8a1RdI?si=QNmzulJ_KgNW94Fr
This video summarizes a cassation case (Case No. 242752) adjudicated by the Federal Supreme Court's Cassation Bench in Ethiopia. The court reversed decisions made by lower regional courts (Bahir Dar and Surrounding Areas High Court, Supreme Court Appellate Bench, and the Amhara Regional State Court Cassation Bench). The core issue was the lack of jurisdiction of the regional courts to hear the criminal case due to the presence of foreign nationals among the defendants. As a result of the reversal, the appellant, Ato Tadesse Kassa, was ordered released from prison.

Abrham Yohanes Law Corner pinned «https://youtu.be/9jir3VFo8wo?si=Q5qelpcUM06In1lH Are you struggling to understand the difference between consequential losses and losses caused by delayed insurance payments? You're not alone! Many people misunderstand these crucial distinctions. This video…»

https://youtu.be/9jir3VFo8wo?si=Q5qelpcUM06In1lH
Are you struggling to understand the difference between consequential losses and losses caused by delayed insurance payments? You're not alone! Many people misunderstand these crucial distinctions. This video provides a clear explanation, outlining how consequential losses (like lost profits from a business interruption) typically require separate insurance coverage. We then delve into the critical issue of losses resulting from delayed payments, demonstrating how these are considered a breach of contract by the insurer. We'll reference specific articles of the Civil Code and examine several real-world case examples that illustrate how the courts differentiate between these two types of loss, focusing on the root cause rather than simply the terminology used. This video is essential viewing for anyone dealing with insurance claims. Learn your rights and ensure insurers are held accountable for fulfilling their contractual payment obligations promptly. #insurance #consequentialloss #delay #legal #insuranceclaims #businessinterruption #contractlaw #civilcode #ethiopianlaw

Lucy & Luce discuss a Cassation case regarding a legal dispute in Ethiopia concerning the enforcement of a U.S. divorce decree. The Cassation Case No. is 161597, which was decided on ግንቦት 27 ቀን 2012 ዓ.ም.

The core issue revolves around the interpretation of Ethiopian law regarding the enforcement of foreign judgments, specifically whether a bilateral agreement between the countries is mandatory or if other factors, such as reciprocity, are sufficient. The case highlights the complexities of private international law and the need for a comprehensive assessment of relevant legal principles when handling cross-border legal matters. A higher Ethiopian court overturned a lower court's decision, emphasizing the necessity of considering all applicable legal factors before rejecting enforcement. Ultimately, the case underscores the importance of a nuanced approach to enforcing foreign judgments in Ethiopia.

https://youtu.be/UrCaOmPoFTk?si=rbDovCfF1424hcwT

በዚሁ አጋጣሚ ለመግለፅ ያክል Cassation Finder እጃቸው ላስገቡ ተጠቃሚዎች
Ethiopian guarantee & surety bonds law: Cassation Cases Summary: key legal interpretations and Key notes የተባለውን አዳስ መፅሐፍ ለአንድ ወር access ያገኛሉ

ነፃ ተጠቃሚዎች 👇table of contents በነፃ 😎

Cassation Finder: የሰበር ውሳኔዎችንና የህግ ድንጋጌዎችን ለማግኘት ቀላልና ፈጣን መፍትሔ - Cassation Explored
https://etadministrative.com/cassation-finder/

Cassation Finder: Access Ethiopian Legal Provisions Easily
https://chilotlaw.com/cassation-finder-your-fast-and-simple-solution-for-accessing-cassation-decisions-and-legal-provisions/

እነሆ 2ኛው ዕትም በገባያ ላይ
መፅሐፉ ከስሕተት የሚታደግ ስለመሆኑ

መፅሑፉ ከተዘጋጀበት ምክንያቶች አንዱ በ5 የሰበር ዳኞች የተሰጡ አስገዳጅ የሕግ ትርጉሞች በ7 የሰበር ዳኞች እና በፌዴራሽን ምክር ቤት የተለወጡ ለመሆናቸው ለማወቅ አለመቻል ነው፡፡
በዚህ መፅሐፍ ውስጥ ከ50 በላይ በ5 የሰበር ዳኞች የተሰጡ አስገዳጅ የሕግ ትርጉሞች ነገር ግን በ7 የሰበር ዳኞች እና በፌዴራሽን ምክር ቤት የተለወጡ እና እነሱን የተኩ አስገዳጅ የሰበር ትርጉም እና የፌደራሽን ምክር ቤት ሕገ-መንግስታዊ ትርጉሞች የአንባቢን ድካም እና ፋለጋ ለመቀነስ በየሕጉ ዘርፍ ተሰንደው የቀረቡ በመሆኑ መፅሐፉ ከእነዲዚህ ዓይነት ስህተት ለመታደግ የሚያስችል ነው፡፡
እነሆ ለቅምሻ!!!
1. በፍርድ ቤት የሚሰጥ ጊዜያዊ የእግድ ትዕዛዝን የመያዣ መብትን አይፈጥርም፡፡
2. መንግስት በስልጣን ተዋረድ ካሉት የመንግስት አንዱ የሚመለከተው አካል ለምሳሌ ወረዳ ተከራክሮ ከተሸነፈ በኋል ከፍለ-ከተማ ወይም ዞን ወይም የከተማ አስተዳደር ቢሮ በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.358 መሰረት የመንግስትን መብትና ጥቅም ለማስከበር በሚል ክስ ማቅረብ አይችሉም፡፡
3. አንዱ ተከሳሽ በሌላኛው ተከሳሽ ላይ ክርክር ማቅርብ ይችላል፡፡
4. ፍ/ቤት በተከራከሪ ወገኖች ክርክር ባልተነሳበት እና በማያውቁት ነጥብ ላይ ጭብጥ ይዞ ውሳኔ መስጠት የሚችልበት ልዩ ሁኔታ
5. ከመንግስት በኪራይ የተገኘን የንግድ መደበርን ለማከራየት የአከራዩን ፍቃድ የግድ አስፈላጊ ነው፡፡
6. የመድን ኩባንያ በሚሰጠው የ3ኛ ወገን የመድን ሽፋን የተቋረጠ ጥቅምን (consequential loss) ለመክፍል ግዴታ የለበትም
7. ተወካይ በውክልና ያገውን ንብረት አልመልስም ያለው ንበረቱን ለማስተዳደር ያወጣው ወጭ ይከፈልኝ በሚል ከሆነ ይህ የተወካይ ተግባር የእምነት ማጉደል ወንጀልን አያቋቁምም፡፡
8. በክርክር የተረታ የመንግስት አካል ካርታ በማምከን ንብረቱን መንጠቅ አይችልም፡፡
9. በህጻን ስም የተመዘገበ ቤት ለወላጅ ዕዳ ለፍርድ ማስፈፀሚያነት በሃራጅ ማሸጥ አይቻልም፡፡
10. በግልፅ በተከራካሪ ያልተነሳን የሥረ-ነገር ሕግ ይርጋን ፍርድ ቤት በራሱ ማንሳት አይችልም፡፡
11. በሁኔታ ጋብቻ የማይፈረስ በመሆኑ ባልና ሚስት በየፊናቸው ለረጅም ዓመታት የቆዩ ቢሆንም የጋራ ሃብት ክፍፍል በይርጋ አይተገድም
12. በውል አዋዋይ ፊት የተደረገ የስጦታ ውል እና ኑዛዜ በፍርድ ቤት አይፈርስም፡፡
13. በሰበር ውሳኔ መሰረት በብድር ውል ለባንኮች የተደረገን ልዩ የሕግ ጥበቃ
14. በኮንስትራክሽን ስራ ዘርፍ የተሰማራ ድርጅት መደበኛውን የሰራተኛ ቅነሳ ስነ-ስርዓት የመከተል ግዴታ የየሌለበት ቢሆንም ሰራተኛ ሲቀንስ ግን የሰራተኞችን ስንብት ክፍያ የመከፍል ግዴታ አለበት፡፡

Independence of Demand Guarantee: Key Cassation Insights
https://chilotlaw.com/independence-of-demand-guarantee-key-cassation-insights/

Cassation Case No. 168954
The Cassation Bench confirmed the enforceability of unconditional bank guarantees. The bank’s obligation to pay is triggered by a demand from the beneficiary (Turkish Airlines), regardless of disputes related to the underlying contract be-tween the applicant and the beneficiary. The applicant’s re-course lies in separate legal action against the beneficiary for any wrongful demand.

Understand Suspension Measures Before Employment Termination
https://chilotlaw.com/understand-suspension-measure-of-an-employee-before-termination/

In some instances, the term “suspension” is used ambiguously. However, the employer’s use of the term does not necessarily categorize the action as suspension under Article 27(4). For example:
Case No. 41623 (Form 8): An employee who

On the one hand, it allows an employer to prove, by any means, the legality of termination even though it failed to meet the legal obligation of issuing a termination letter. On the other hand, it bars an employer who complies with this obligation from introducing new grounds for termination that were not included in the written dismissal letter.

https://chilotlaw.com/termination-letter-irreconcilable-positions-of-the-cassation-bench/

Judicial Review of Directives: Cassation Case Summary
https://chilotlaw.com/judicial-review-of-directives-cassation-case-summary-c-c-no-233829/

The Cassation Bench upheld the Ministry’s power to regulate employment agencies and protect workers’ rights, while providing clarification on procedural matters related to the repeal of directives.

Understand Suspension Measures Before Employment Termination
https://chilotlaw.com/understand-suspension-measure-of-an-employee-before-termination/

Difference between suspension of rights and duties and Suspension for the sake of investigating misconduct

ገባያ ላይ ውሏልደ
በመጽሐፍ የፍርድ ቤቶች የዳኝነት ሥልጣን በተመለከ በከፊል:-
1.ውሳኔ ለሰጠበት ፍ/ቤት በሕዝብ ተወካዮች ያልተሸመ ዳኛን የሰጠው ፍርድ የፀና ስለመሆኑ
.2. የከተማ አስተዳደር በሰጠው የሊዝ ውል አላግባብ ተጥሷል የሚለውን ክርክር የመዳኘት ስልጣን የፌዴራል ፍርድ ቤቶች ስለመሆኑ
.3. የፍርድ ቤቶችን የሥረ-ነገር ሥልጣን የዜጎች ፍትህ የማግኘት መብት ያላቸው ባከበረ መልኩ መተርጎም አለበት
.4. በውል የተሰየመ የግልግል ዳኛ ሲከስም ፍ/ቤት በራሱ የግልግል ዳኛ መሾም የማይችል ስለመሆኑ እና ፍርድ ቤቱ ሊሰጠው የሚችለው አማራጭ መፍትሔ
.5. ኢትዮጵያ በምታደርጋቸው ስምምነቶች የፍርድ ቤት ስልጣን ሲገድብ የዜጎች በሀገራቸው ፍ/ቤቶች ፍትሕ የማግኘት መብትን የማይነካ ስለመሆኑ
.6. ፍ/ቤቶች የቀን ሰራተኞች ከስራ ሲባረሩ/ሲታገዱ የማከራከር ስልጣን የሌላቸው ስለመሆኑ
.7. የክልል ጉዳዮችን በተመለከተ በክልል ሕግ በግልፅ የሰበር ስርዓት ባይደነገግም ጉዳዩ ለክልል ሰበር መቅርብ ያለበት ስለመሆኑ
8.ነክልል ጠቅላይ ፍርድ ቤት ሰበር ሰሚ ችሎት ለህዝብ ጥቅም ሲባል የመሬት ይዞታ የሚለቀቅበትንና የንብረት ካሳ የሚከፈልበትን ለመዳኘት ስልጣን የሌለው ስለመሆኑ

የሰበር ችሎት በ ሰ/መ/ቁ. 213123 በሰጠው አስገዳጅ የህግ ትርጉም፡

በፍብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 264 መሰረት ተከራካሪዎች ካቀረቧቸው ማስረጃዎች በተጨማሪ ለክርክሩ አወሳሰን ጠቃሚ የሆነ ማስረጃ ፍርድ ቤቱ የማስቀረብ ስልጣን እና ኃላፊነት እንዳለበት ያስገነዝባል፡፡ ሕጉ ኮመን ሎው (common law) እና ኮንቲኔንታል ሎው (continental law) የሕግ ሥርዓት የሚከተሉ ሀገሮችን አጣምሮ የያዘ እና ከኮመን ሎው የህግ ሥርዓት ከሚከተሉ ሀገሮች በተለየ ለዳኛው ጉዳዩንና ግራቀኙ የሚያቀርቡትን ማስረጃ ከማዳመጥ ያለፈ ተግባር እንደሰጠው ያሳያል፡፡ ድንጋጌው እውነትን የመፈለግ ዓላማ የሥነ-ሥርዓት ሕጉ እንዳለው የሚያሳይ እና ዓላማው እንዲሳካ የማድረግም ኃላፊነት የዳኛውም እንደሆነ ያስረዳል፡፡



በመዝገቡ ላይ ሰራተኛው ከመስሪያ ቤቱ የወሰደው ብድር ስለመከፈሉ ሰራተኛው የስራ ውሉ ሲቋረጥ የተሰጠውንና ዕዳ እንደሌለበት የሚገልጸውን ክሊራንስ አቅርቧል። በዚሁ መሰረት የስር ፍርድ ቤት ሰነዱን በማስረጃነት አጣቅሶ ከዕዳ ነጻ አድርጎታል።

በአሰሪው በኩል የቀረበው መከራከሪያ ክሊራንስ ቢሰጠውም ዕዳው ከደመወዙ ሲቀነስ አልነበረም የሚል ነው።

ችሎቱ ከላይ በሁለቱ የህግ ስርዓቶች የዳኛውን ሚና በንጽጽር ከለየ በኋላ በደረሰበት ድምዳሜ የስር ፍርድ ቤቶችን ውሳኔ ሲሽር በሐተታው ላይ እንዳሰፈረው፥



የሥር ፍርድ ቤቶች ዕዳው ስለመከፈል አለመከፈሉ የ1ኛ ተጠሪ የደመወዝ መቀበያ ፔሮል በማስቀረብ ጉዳዩ በተገቢው ማስረጃ ተረጋግጦ እንዲወሰን ማድረግ ሲገባቸው ይህን ሳያጣሩ ክሱን ውደቅ ማድረጋቸው በሕግ የተጣለባቸውን ክርክርን የመምራት ኃላፊነት ያልተወጡ ስለመሆኑ ስለሚያረጋግጥ ውሳኔው መሰረታዊ የሕግ ስህተት የተፈጸመበት ሆኖ አግኝተነዋል፡፡



ምን ትላላቹ?

በኔ በኩል ምንም እንኳን የኮንቲኔንታል ሎው (continental law) የህግ ስርዓት የዳኛው ሚና ከሙግት ታዛቢ ይልቅ መርማሪነቱ ቢጎላም ተከራካሪው በእጁ ያለውን ማስረጃ እንዲያቀርብ ትዕዛዝ ይሰጣል ማለት አይደለም። እንዲያ ካደረገ ሚናው ከዳኝነት ይልቅ ወደ አንደኛው ተከራካሪ ጠበቃነት ያዘነብላል።

የሰበር ችሎት በሰ-መ-ቁ 230139 ሀላፊነቱ የተወሰነ የግል ማህበር ቃለ-ጉባዔ እንዲሰረዝ የሚቀርብ አቤቱታ ላይ ሁለት ዓይነት ይርጋ ተፈጻሚ እንደሚሆን አስገዳጅ የህግ ትርጉም ሰጥቷል።
1- አቤቱታው ቃለ-ጉባዔው እንዲሰረዝ የሚጠይቀው ስነ-ስርዓታዊ ምክንያቶች ላይ በመመርኮዝ /ለምሳሌ በጉባዔው አጠራር: ውሳኔ አሰጣጥ ስርዓት/ ከሆነ የይርጋው ጊዜ ሶስት ወራት ነው።

2- አቤቱታው ቃለ-ጉባዔው እንዲሰረዝ የሚጠይቀው የውሳኔው ይዘት ህጋዊነት ላይ በመመርኮዝ ለምሳሌ በቃለ-ጉባዔው ላይ የሰፈረው ውሳኔ ከስልጣን በላይ ስለሆነ ህገ-ወጥ ነው በሚል ከሆነ የይርጋው ጊዜ አስር ዓመት ነው።

Abrham Yohanes Law Corner pinned «ጥሬ ገንዘብ በብድር /አላቂ ብድር/ ውል ከተሰጠ ወይም በአደራ ከተሰጠ የብድር ሆነ የአደራ ውሉ በፅሑፍ እንዲደረግ ህግ ባያስገድድም ውል መኖሩን ለማስረዳት የሚቀርበው የማስረጃ ዓይነት የፅሑፍ /የሰነድ/: በፍርድ ቤት በተሰጠ የእምነት ቃል ወይም የመሀላ ቃል ነው። አንዳንዴ ጥሬ ገንዘብ በብድርም ሳይሆን በአደራም ሳይሆን ሊሰጥ ይችላል። ለምሳሌ ስኮላርሺፕ የደረሰው ሰው አካውንቱ ውስጥ የተወሰነ የገንዘብ…»

ጥሬ ገንዘብ በብድር /አላቂ ብድር/ ውል ከተሰጠ ወይም በአደራ ከተሰጠ የብድር ሆነ የአደራ ውሉ በፅሑፍ እንዲደረግ ህግ ባያስገድድም ውል መኖሩን ለማስረዳት የሚቀርበው የማስረጃ ዓይነት የፅሑፍ /የሰነድ/: በፍርድ ቤት በተሰጠ የእምነት ቃል ወይም የመሀላ ቃል ነው።
አንዳንዴ ጥሬ ገንዘብ በብድርም ሳይሆን በአደራም ሳይሆን ሊሰጥ ይችላል። ለምሳሌ ስኮላርሺፕ የደረሰው ሰው አካውንቱ ውስጥ የተወሰነ የገንዘብ መጠን መታየት ቅድመ ሁኔታ ነው እንበል። ለዚህ ጉዳይ ሲባል ጓደኛው ገንዘቡን ቢልክለት ብደር አይደለም: ምክንያቱም ገንዘብ ተቀባዩ ገንዘቡ የተላከለት ጥቅም ላይ እንዲያውለው አይደለም። አደራ እንዳይባል ደግሞ ገንዘቡን በማሳየት ጥቅም አግኝቶበታል።
እንዲህ ዓይነት ሁኔታ ሲፈጠር በሰ-መ-ቁ 85270, 64397 እና 94240 በተሰጠ የህግ ትርጉም የገንዘቡን መሰጠትን ለማስረዳት የግድ የፅሑፍ ማስረጃ መቅረብ የለበትም።

ok በፍፁም ካላወቅኩት ምን ዓይነት ማሴረጃ ነው ማቀርበው? ማስረጃ ካቀረብኩኝ በትንሹም ቢሆን አውቀዋለው ማለት ነው። ምክንያቱም ሴለዛ ሰው ነው ማስረጃ እያሸረብኩኝ ያለሁት።
so, ቁጥር 255 ን እንደወረደ ሳይሆን አንዳንዴም ተፈፃሚ ሊሆን እንደማይችል መረዳት ጠቃሚ ነው።
፤"አላውቀውም" መካድ ብቻ በቂ ነው። ያወቀኝ: የሚያውቀኝ: እንተዋወቃለን የሚል የትና እንዴት እንደምንተዋወቅ ያስረዳ

https://etadministrative.com/cassation-system-in-ethiopia/

የዉሳኔ አፃፃፍ መሠረታዊ ጽንሰ ሃሳቦች: የዉሳኔ ምንነት – Cassation Explored
https://etadministrative.com/%e1%8b%a8%e1%8b%89%e1%88%b3%e1%8a%94-%e1%8a%a0%e1%8d%83%e1%8d%83%e1%8d%8d-%e1%88%98%e1%88%a0%e1%88%a8%e1%89%b3%e1%8b%8a-%e1%8c%bd%e1%8a%95%e1%88%b0-%e1%88%83%e1%88%b3%e1%89%a6%e1%89%bd-%e1%8b%a8/

የመቀጮ ስምምነት – Cassation Explored
https://etadministrative.com/%e1%8b%a8%e1%88%98%e1%89%80%e1%8c%ae-%e1%88%b5%e1%88%9d%e1%88%9d%e1%8a%90%e1%89%b5/

Understanding the Admissibility of Character Evidence
https://chilotlaw.com/understanding-the-admissibility-of-character-evidence/

የግል ይባልልኝ አቤቱታ
አሰፈላጊ የሚሆንባቸውና የማይሆንባቸው ሁኔታዎች

የግል ይባልልኝ፡ የሰበር ውሳኔዎች ማጠቃለያ
https://etadministrative.com/family-law-common-and-personalproperty/

የስየሜ ጉዳይ ከመጠሪያነት በላይ በዚህ የህግ ክፍል የህጉ አተረጓጎም ላይ ሳይቀር ተፅዕኖ ሲያሳድር ይታያል።

የግለሰብ ዓለም ዓቀፍ ህግ፥ የስያሜ ጉዳይ
https://etadministrative.com/private-international-law-nomenclature/

መድን ሰጪው ከፈረመ ይበቃል? – Cassation Explored
https://etadministrative.com/acceptance-of-insurance-policy/

መድን ሰጪው ከፈረመ ይበቃል የሚለው የሰበር ችሎት የህግ አተረጓጎም ስሁት ነው። የውል አቀባበል እንዲኖር መድን ሰጪው ፖሊሲውን ፈርሞ ለመድን ገቢው ማስረከቡ መረጋገጥ አለበት።

Understanding Oral Evidence: Key Insights for Everyone
https://chilotlaw.com/understanding-oral-evidence-key-insights-for-everyone/

ፊርማ መካድ እና ውሉን መካድ-የፍ-ህ-ቁ 1723-20 የሰበር ውሳኔዎች - Cassation Explored
https://etadministrative.com/formality-requirement-of-contracts/

https://etadministrative.com/illegal-contracts-period-of-limitation/

የአጻጻፍ ስርዓት እንደማይፈጽማባቸው ድምዳሜ ላይ ከተደረሰ ከመነሻውም የዋስትና ሰነዶችን ከዋስትና ውሎች ጋር አቻና ተመሳሳይ በማድረግ የተሰጠው የህግ ትርጉም ሊቃናና ማሻሻያ ሊደረግበት ይገባል። https://etadministrative.com/payment-guarantee-bonds-formality/

ከመነሻቸው (በዳበሩበት አገር) ውስብስብ እኛ አገር ሲመጡ ደግሞ double-ውስብስብ ከሆኑ የህግ ፅንሰ-ሀሳቦች መካከል ቀዳሚው
👇
#ቀብድ

ቀብድ በውል ማድረግ እና አለማድረግ መካከል "በው" ላይ ያለ መፍትሔ ነው።
ቀብድ ካልተፈፀመ መቀጠል ያልፈለገ ወገን withdraw ያደርጋል እንጂ ውል cancel አያደርግም።

ሁለት ምክንያቶች በኢትዮጽያ ውስጥ ቀብድን "double-ውስብስብ" አድርገውታል።

1ኛ/ በርካታታ ተቀራራቢ ፅንሰ-ሀሳቦች መኖራቸው
ለመጥቀስ ያክል:
down payment
Penalty clause
Promise to sell
Liquidated damage
የውል ማስከበሪያ
non-performance of contract

ተመሳሳይነታቸውና ልዩነታቸው ለሌላ ቀን ይቆየን። አንድ ነገር ግን በእርግጠኝነት መናገር ይቻላል። ቀብድ ከተጠቀሱት ውስጥ አንዱም ስር አይወድቅም

2ኛ/ የቀብድ ህጉ "ተጀምሮ ያልተጠናቀቀ ግንባታ" መሆኑ። በርካታ ድንጋጌዎች ሊጨመሩበት ይገባ ነበር።
ተጀምሯል ግን ገና ግንባታው 50% እንኳን አልደረሰም።

የፅንሰ-ሀሳቡ መወሳሰብ እንደተጠበቀ ሆኖ አንድ መሠረታዊ ገፅታው በከፊል ለመረዳት ያግዘናል።
ይኸውም ቀብድ እንዲኖር condition እና time period የግድ ናቸው።

በቤት ሽያጭ ምሳሌ እንመልከት (ልብ በሉ ምሳሌው የቤት ሽያጭ እንጂ የቤት ሽያጭ ውል አይደለም። ምክንያቱም ቀብድ በውል ማድረግ እና አለማድረግ መካከል ያለ ነው ብለናል)

so, አንድ ሰው 20 ፎቅ ያለው ህንፃ መግዛት ይፈልጋል። እንደ ባለሞያ ሳይሆን እንደ ገዢ አይቶት ወዶታል። ግን ደሞ ህንፃው ለታለመለት አገልግሎት እንዲውል የሚረዱ መዋቅሮች እንዳሉት በቅድሚያ ማረጋገጥ ይፈልጋል። ስለሆነም በቅድሚያ በባለሞያ inspection ተደርጎ sewage system, አሳንሳር: ሽንት ቤቶች የሚሰሩ መሆናቸው: በርና መስኮት ያልተሰባበሩ መሆናቸው እንዲሁም በርካታ ግልፅ እና latent defects እንደሌሉት በአንድ ወር ጊዜ (time period) በባለሞያ ተመርምሮ report እንዲቀርብ የሽያጭ ውሉ "የሚፈጠመው" ሪፖርቱ ላይ ተመስርቶ እንደሆነ (conditiin) ከሻጭ ጋር ይስማማሉ።

ግን ደሞ ሻጭ እንድ ወር ሙሉ የገዢን ባለሞያ ውጤት መጠበቅ አይፈልግም። በመሀል ጥሩ ዋጋ የሚያቀርብ ሌላ ገዢ ሊያገኝ ይችላል። በሌላ አነጋገር ገዢ የምር የመግዛት ሀሳብ እንዳለው ማረጋገጥ ይፈልጋል። ለዚህ ደሞ መፍትሔው ቀብድ ነው።

እንበልና ገዢ የአጠቃላዩን ዋጋ 10% ቀብድ ለመክፈል ተስማምቶ ከፈለ።

በሁለቱ መካከል የቀብድ ስምምነት መኖሩ ህጋዊ ውጤቱ የሚከተለው ነው።

1/ ገዢ በአንድ ወር ጊዜ ህንፃውን ካላስመረመረ የከፈለው ለሻጭ ይቀራል።

2/ የ inspection report ቀርቦ ገዢና ሻጭ የተስማሙበትን ደረጃ የሚያሟላ ከሆነ ሻጭ አና ገዢ ወደ ቀጣዩ ሂደት መግባት ማለትም የህጉን ፎርማሊቲ የሚያሟላ ውል አድርገው ገዢ የከፈለው ቀብድ እንደ ቅድሚያ ክፍያ ተወስዶለት የቀረበትን ከፍሎ ማጠናቀቅ ቫጭም ህንፃውን ማስረከብ አለበት።

3/ በቁ 2 መሠረት ሁለቱ የተስማሙበት የ inspection report ቀርቦ ገዢ መቀጠል ፈቃደኛ ካልሆነ የከፈለው ቀብድ ለሻጭ ይቀራል።

4/ በቁጥር 2 ሻጭ ለመቀጠል ፈቃደኛ ካልሆነ (የአንድ ወር ጊዜ ሳይጠናቀቅ ወይም ሪፖርቱ ቀርቦ ሪፖርቱን ገዢው ከተቀበለው በኋላ ሀሳቡን ከቀየረ) ገዢ የከፈለውን እጥፍ አድርጎ ይመልሳል።

5/ ሻጭ የአንድ ወር ጊዜ ካለቀ በኋላ የቀብዱን ገንዘብ እጥፍ አድርጎ በመመለስ ከስምምነቱ የመውጣት መብቱን ያጣል። ጊዜው ካለቀ በኋላ በመካከላቸው አስገዳጅ ውል ይመሠረታል። ስለሆነም እንደውሉ እንዲፈፅም ይገደዳል።

6/ ቀብድ ለገዢ የከፈለው ተመልሶለት withdraw የማድረግ መብት ይሰጣል።
(ይሄኛው ነው በእኛ አገር የቀብድ ህግ ብዙም ዕውቅና ያላገኘው)

ይኸውም በሪፖርቱ መሠረት የቤቱ ደረጃ ሁለቱ ከተስማሙበት በታች ከሆነና ገዢ ቤቱን መግዛት ካልፈለገ የከፈለው ይመለስታል። ቀብድ ሁል ጊዜ የገንዘብ መወረስ እና እጥፍ ክፍያ አይከተለውም። ለዚህም ነው 'ሁኔታ' እና የጊዜ ገደብ ከቀብድ አላባውያን መሠረታዊ የሚሆኑት።

የጊዜ ገደብ እና ሁኔታ ከሌለ "ሲጀመር ቀብድ ለምን አስፈለገ?" የሚለውን ጥያቄ ለመመለስ አይቻልም። በተጨማሪም በግልፅ "ቀብድ" ተብሎ ክፍያ ቢፈፀምም የጊዜ ገደብ እና ሁኔታ ከሌሉ ክፍያውን ከቅድሚያ ክፍያ መለየት የሚቻልበት መንገድ የለም።

ቀብድ የውል "በው" ላይ ያለ መፍትሔ ነው። ከዓመትና ሁለት በኋላ የቀብድ ክርክር የሚደረግ ከሆነ መግቢያው ላይ እንደተገለፀው ፅንሰ-ሀሳቡ double ውስብስብ እንደሆነ ማረጋገጫ ነው።

በውጭ አገር የተመዘገበ የንግድ ድርጅት ኢትዮጵያ ውስጥ ከሳሽ የመሆን ችሎታ አለው?

የሰ.መ.ቁ.166586 (ሰኔ 25 ቀን 2011 ዓ.ም) በሰበር ችሎት መዝገብ አከፋፈት እና በአጣሪ ችሎት ዘንድ ያሉትን ችግሮች አጉልቶ ያሳየ ነው።
በዚህ መዝገብ አመልካች አስቀድመው የሰበር መዝገብ አስከፍተው በአጣሪ ችሎት “አያስቀርብም” ተብሎ ተዘግቶባቸዋል። እኚህ አመልካች ግን “አያስቀርብም” የሚል ትዕዛዝ የክርክር ሞራላቸውን አላኮሰመነውም፡ የሙግት ተስፋቸውን አላስቆረጣቸውም።
“ይቻላል” አሉና ሌላ ሰበር ደገሙ፥ አዎ ተመሳሳይ የሰበር አቤቱታ በድጋሚ አቀረቡ። እውነትም ይቻላል። ሁለተኛው ላይ አጣሪ ችሎቱ “ያስቀርባል” ብሎ ተቀበላቸው።
መዝገቡ ወደ እምስት ዳኛ ሲቀርብ ችሎቱን ማን ሹክ እንዳለው ባይታወቅም እመልካች ድጋሚ መዝገብ ማስከፈታቸው ተደረሰበት። ችሎቱም “በምን አግባብ አመልካች በአንድ ጉዳይ ሁለት ጊዜ መዝገብ ለማስከፈት እንደቻለች የ1ኛ ሰበር ችሎት ጸሐፊ፣ የፍ/ቤቱ ሬጅስትራር ጽ/ቤት እና የፌዴራል ጠቅላይ ፍ/ቤት የኢንፎርሜሽን ኮሙኒኬሽን ቴክኖሎጅ ዳይሬክቶሬት አጣርቶ ምላሽ እንዲሰጡበት” ትዕዛዝ ሰጠ።
ምላሹ የሚከተለው ነው።

“የአሁን አመልካች አስቀድመዉ በዚህ ጉዳይ ያቀረቡት የሰበር አቤቱታ ከተዘጋ በኋላ በዚህ መዝገብ ላይ የሰበር አቤቱታ አቅርቦ ማስከፈታቸዉን እንጂ ይህን ሁኔታ ለመቆጣጣር የተዘረጋ ሥርዓት አለመኖሩን በመግለጽ እንዲህ ዓይነት ሁኔታ ለመቆጣጣር አስቸጋሪ [ነው።]
ችሎቱም የህጉም መጽሐፍ አጣቅሶ፥
“የሰበር አጣሪ ችሎት አንድ ጊዜ አይቶ ለሰበር ሰሚ ችሎት የሚያበቃ መሰረታዊ የህግ ስህተት የለበትም በማለት የዘጋዉን መዝገብ ወይም ዉድቅ ያደረገዉ ጉዳይ ድጋሚ ለችሎቱ ቀርቦ ያስቀርባል የሚባልበት የህግ አግባብ ሊኖር አይችልም።‘ በማለት “በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቀ.5 (1)፣ 244 (2፣ ለ) እና 245 (2)” አቤቱታውን ዉድቅ በማድረግ ውሳኔ ሰጥቷል።

የኔ ተያያዥ ጥያቄዎች
1- እንዲህ ዓይነት ተከራካሪን ችሎቱ አቤቱታውን ውድቅ በማድረግ ብቻ በዝምታ ማለፍ ነበረበት? ካልነበረበት ምን ዓይነት እርምጃ መውሰድ ነበረበት?
2- የአስምስት ችሎቱ ዳኛ “መጀመሪያ አያስቀርብ የተባለ አቤቱታ ድጋሚ ሲቀርብ በምን መለኪያ ያስቀርባል” እንደተባለ አጣሪ ችሎቱ ምላሽ እንዲሰጥበት ማዘዝ አልነበረበትም።
በመጨረሻም ነጻ የህግ ምክር
መልስ እንድትሰጡበት ከሰበር ሬጅስትራር መጥሪያ ሲደርሳችሁ የጠቅላይ ፍርድ ቤቱ ድረ ገጽ በመሄድ court service – case tracker- የሚለውን በመጨቆን plaintiff የሚለው ቦታ ላይ የአመልካችን ስም አስገቡና አስቀድሞ የተከፈተና “አያስቀርብ” ተብሎ የተዘጋ መዝገብ ስላለመኖሩ ያጣሩ። [ግድ ነው አሁን ላይ የሚታመን የለም]
ለተሰጠኝ ዕድል አመሰግናለው፥ ጨርሻለው።

የተፃፈው ህግ እንደሚለው
ከወራሽ ወይም ወራሽ ካልሆነ ንብረት እንዲመልስ ወይም እንዲያካፍል በሚቀርብ ክስ ከሳሽ ዋናውን ንብረት እንጂ ፍሬውን ¡መጠየቅ አይችልም።
የተፃፈው ህግ ነው እንግዲህ እንደዛ የሚለው
እና ለምሳሌ ከኪራይ የተሰበሰበ ብዙ ሊኖር ይችላል። ከሳሽ ይህንን የኪራይ ገንዘብ ድርሻውን መጠየቅ አይችልም?
በእርግጥ ይችላል። በሌላ የክስ ምክንያት: የተፃፈው ህግ እንደሚለው "መጠየቅ የሚቻለው አለአግባብ መበልፀግ ክስ ማቅረብ ነው።"
የክሱ መደብ አለአግባብ መበልፀግ መሆኑ የክርክሩን መልክ በተከሳሽ የሚነሳውን መቃወሚያና መከላከያ እንዲሁም ፍርድ ቤቱ የሚይዘውን ጭብጥ እና የሚያሳልፈውን ፍርድና ውሳኔ ይቀይረዋል።

ማሳሰቢያ
ይሄ ነፃ የህግ ምክር የሚጠቅመው ለከሳሽ ሳይሆን ለተከሳሽ ነው። በዚህ የህግ ምክር የተጠያቂነት አድማሳችሁን ያጠበባችሁ ተከሳሾች እየደወላችሁ ተገቢውን እንክብካቤ ማድረግ ተፈቅዶላችኋል
ጨርሻለው

በመስቀለኛ ጥያቄ ወቅት "በዋና ጥያቄ አልተነሳም" የሚል የዓቃቤ ህግ መቃወሚያ በህጉ መፅሐፍ አልተፃፈም።
በስነ-ስርዓት ህግ እና ማስረጃ ህግ ደንቦች መሠረታዊ መርህ ጋር የማይጣጣም ጭምር ነው።
ዋናው የመቃወሚያው መሠረት መሆን ያለበት የጥያቄው አግባብነት (relevancy) ነው። ማስተባበል ይዘቱ ሰፊ ነው። ምስክሩ በሀሰት እንደተናገረ ወይም ቃሉ እርስ በርስ እንደሚጋጭ ማሳየት ብቻ አይደለም።
ከጥቁር ውሸት በተጨማሪ ምስክሩ ነጭ ውሸት ሊዋሽ ይችላል።
የተፈፀመውን ድርጊት ቁንፅሉን ብቻ በማስቀረት ቆርጦ ከተናገረ "ከቆርጦ-ቀጥልነት" ባልተናነሰ እየዋሸ ነው።
ስለዚህ መሴቀለኛ ጥያቄ የሚፈቀድበት ዋና መለኪያ በዋና ጥያቄ ተነሳ/አልተነሳ አይደለም: አግባብነት እንጂ

ምስክሩ ስለ አስገድዶ መድፈር መስክሮ ስለ ጨረቃ ርቀትና ስፋት ልጠይቀው እችላለው። የጥያቄውን አግባብነት ግን የማስረዳት ግዴታ አለብኝ።

ችግሩ የጥያቄውን አግባብነት ለማስረዳት ከዓቃቤ ህግ ጋር ስንከራከር ምስክሩ ክርክራችንን ልቅም አድርጎ እየሰማ ነው። ምስክሩ ጥያቄው በምን መልኩ አግባብነት እንደሚኖረው ሰማ ማለት ደግሞ ነገር ተበላሸ ማለት ነው።
መፍትሔው:
ግራ ቀኛችን ዳኛው ጋ ተጠግተን በለሆሳስ እንድንከራከር ሊፈቀድ ይገባል።

"በፍርድ ያለቀ ጉዳይ (res judicata) ድጋሚ ክስ ብቻ ሳይሆን ድጋሚ ክርክርን ይከለክላል" በሚል እየተከራከርን ነበር።
ሀሳቤን በምሳሌ ሳስረዳ:
ሚስት የጋራ ንብረት ስምሜነቴን ሳልሰጥ ባል ብቻውን የሽያጭ ውሉ እንዲፈርስ በሚል ባቀረበችው ክስ ላይ ባል ተከሳሽ ሆኖ
"አዎ የጋራ ንብረት ነው" በማለት ምላሽ ሰጥቷል።
ከዛ "የሽያጭ ውሉ ፈርሷል" የሚል ፍርድ ተሰጠ።
ከዓመት በኋላ ባልና ሚስቱ ሲፋቱ የንብረት ክፍፍል ክርክር ሲደረግ
ያ ተሸጦ የነበረው ቤት ከጋብቻ በፊት ያፈራሁት ስለሆነ የግል ነው በሚል ባል ክርክር አቀረበ።

በኔ ሀሳብ "ቤቱ የጋራ ነው" ብሎ ባል በሽያጭ መዝገቡ ላይ የተከራከረና የጋራ ስለመሆኑ ፍርድ ያረፈበት በመሆኑ በንብረት ክፍፍል ጊዜ የግል ነው የሚል መከራከሪያ ሊያቀርብ አይችልም።
ምክንያቱም ክርክሩ አስቀድሞ በሌላ መዝገብ ተነስቶ መቋጫ አግኝቷል።
የፍ/ስ/ስ/ህ/ቁ 5 ከክስ በተጨማሪ ክርክርም res judicata ሊሆን እንደሚችል በግልፅ ይደነግጋል።

ሀሳቡ ላይ ግድፈት አለ የምትሉ 👇commebt ላይ

ያለፈው ዓመት የያዝነውን ቀጠሮ አስታውሳችሁ በዕለቱና ከዛ በኋላ ደውላችሁ ያስታወሳችሁኝ ውድ ወዳጆች ከባድ ምሥጋና ይገባቸዋል።

ቀጠሮው ብዙም አልተዛነፈም።
ከማተሚያ እንደወጣ ለገበያ ይፋ ይሆናል።

በነገራችን ይህን መፅሐፍ በመፃፍ ሂደት አንድ የተገለጠልኝ ነገር
የሰበር ችሎት አስቀድሞ ይዞት የነበረውን የህግ በሰባት ዳኞች ሲቀይር ለምንድነው የስር ፍ/ቤቶችን ስህተት ሰርታችኋል ብሎ የሚተቸው?
ምን ዓይነት ነው የሰሩት? የሱ የችሎቱ ስህተትም አይደል?
ስህተት ባይባልም ችሎቱን ራሱን የስር ፍ/ቤቶችን አይመለከትመሰ

ቸርቹ ና ጠጅ ቤቱ ፊት ለፊት ናቸው።
ጠጪዎች እየተሳለቁ እየተሳሳቁ ይጠጣሉ: ገበያ ለጉድ ነው።
ቸርቹም የዋዛ አይደለም: የመጠጥ ሀጢዓትነት ቢያንስ አንዴ ይሰበካል: ስም ሳይጠቀስ ‘ወጋሁ ይባላል’
ቀስ በቀስ ነገሩ እየተጋጋለ ወደ next level ተሸጋገረ።
የ ቸርቹ ፓስተር ‘ጠጅ ቤቱ ብን ብሎ እንዲጠፋ: እንዲከስም በገሀድ መፀለይ ጀመረ።
ይባስ ብሎ ትንቢት ተናገረ:
እና ትንቢቱ ደረሰና ጠጅ ቤቱ በእሳት ጋየ ወደመ።

የጠጅ ቤቱ ባለቤት የዋዛ አይደለም: ብቀጥንም ጠጅ ነኝ አለና በህግ አምላክ’ ብሎ ተነሳ። ቸርቹንና ፓስተሩን ከውል ውጭ ሀላፊነት በአንድነት ና በነጠላ ተጠያቂ ናቸው ሲል ፍርድ ቤት ገተራቸው።
ቸርቹ ና ፓስተሩ መቃወሚያ ና በፍሬ ነገሩ መልስ ሰጡ።
“ፀሎት ሆነ ትንቢት የእሳቱ መንስዔ ስለመሆኑ ማስረጃ የለም። እኔ ስለፀለይኩና ትንቢት ስለተናገርኩ ጠጅ ቤቱ በእሳት አይወድምም። እንደዚህ ዓይነት ሀይል ና ስልጣንም የለኝም”

የጠጅ ቤቱ ባለቤት ግን “ጠጅ ቤቱ በእሳት የወደመው በተከሳሽ ፀሎት የተነሳ ነው። ባይፀልይ ና ትንቢት ባይናገር ኖሮ ስንት ጥሬ ግሬ ያፈራሁት ጥሪት አይወድምም ነበር” ሲል ወጥሮ ተከራከረ።

የችሎቱ ዳኛ የግራ ቀኙን ክርክር ና ማስረጃ መርምረው ብይን ሰጡ።
ብይን
በፀሎት ና ትንቢት በሚያምን የጠጅ ቤት ባለቤት እና
በፀሎት ና ትንቢት በማያምን ፓስተር መካከል የሚደረግ ክርክር መፍታት ከፍርድ ቤቱ አቅም በላይ ነው።
መዝገቡ ተዘግቷል: ወጪ ና ኪሳራ ይቻቻሉ።

በገበያ ላይ ያልዋለ አዲስ መፅሐፍ

"Lawyers for Human Rights" held its 6th Regular General Assembly Meeting for the 2016 Fiscal Year.
September 15, 2024.

"የሕግ ባለሙያዎች ለሰብዓዊ መብቶች" የ2016 ዓ.ም. በጀት አመት 6ኛ መደበኛ ጠቅላላ ጉባኤውን አካሄደ!!
መስከረም 05 ቀን 2017 ዓ.ም

ድርጅቱ በ2016 ዓ.ም. የ6ኛ መደበኛ ጠቅላላ ጉባዔው ከ90% በላይ አባላቱ በተገኙበት ዝርዝር የማህበሩን ስራዎች በጥልቀት ገምግሟል:: ከዚህም በመነሳት ድርጅቱ በቀጣይ ዓመታት ሊከተላቸው የሚገባቸውን አቅጣጫዎች አስቀምጧል። ከዚህም በተጨማሪ ጉባኤው የድርጅቱን የ2016 ዓ.ም. ኦዲት ሪፖርት እንዲሁም የ2017 ዓ.ም የበጀት ዓመት የስራ እና የበጀት እቅዶች ላይ በጥልቀት በመወያየት አስፈላጊውን ማሻሻያዎች በማድረግ አፅድቋል::

እንደዚሁም በድርጅቱ መተዳደሪያ ደንብ መሠረት የሥራ ጊዜያቸዉን የጨረሱ የጠቅላላ ጉባኤ እና የስራ አመራር ቦርድ አባላትን አስመልክቶ ገሚሶቹ ለተጨማሪ አንድ የስራ ዘመን እንዲያገለግሉ፣ በተወሰኑት አመራር አባላት ምትክ ደግሞ አዳዲስ የአመራር አባላትን መርጧል። በመጨረሻም የድርጅቱ ጠቅላላ ጉባኤ አባል ለመሆን በቀረቡ አዳዲስ ማመልከቻዎች ላይ ተነጋግሮ ሁሉም አመልካቾች የድርጅቱ አባል ለመሆን ያቀረቡትን ማመልከቻዎች ተቀብሏል።

የዚህ ዓመት ጉባዔ በአባላቱ መካከል የበለጠ ግንኙነትን እና ትብብርን ለመፍጠር በሚያስችል መልኩ የማህበሩን አባላት ያሰባሰበ ሆኖ ነው ያለፈው።

------------------------------------------
"Lawyers for Human Rights" held its 6th Regular General Assembly Meeting for the 2016 Fiscal Year.
September 15, 2024.

At its 6th Annual General Assembly, the Association thoroughly reviewed its activities with the participation of over 90% of its members. Based on this, the organization has outlined the strategic directions it will pursue in the year ahead.

During the session, the association’s 2016 auditor report was presented by external auditor, reviewed and endorsed by the members. Additionally, the 2017 activity plan and budget were discussed and approved by the assembly. In line with the organization's bylaws, the General Assembly re-elected certain board members and the General Assembly leader with an ending term for an additional term, while others were elected as replacements. In conclusion, the General Assembly reviewed the new membership applications, and all applicants were approved as members of the organization.

This year's assembly aimed to foster greater connection and collaboration among its members, creating a more engaging and inclusive environment for the community.

https://youtu.be/N_sTstWvunI?si=ehhbu6n79t-JBO32

https://youtu.be/MsOOvdmYnMg

ከ meme ጎን ለጎን Status update ለማሳወቅ ያክል:

1- ስመ ብዙ የሆነው በአማርኛ "የግለሰብ ዓለም ዓቀፍ ህግ' አንዳንዴም 'የህጎች ግጭት' እየተባለ የሚጠራውን ህግ በሶስት ዋነኛ ጉዳዮች ላይ በማተኮር ይኸውም:
1--መሠረታዊ መርሆዎች (የውጭ አገር ህግ የሚረጋገጥበት መንገድ: Characterization, Renvoi,) እንዲሁም በኢትዮጵያ የህጉ አጸጻጸም ላይ የሚነሱ ቁልፍ ጉዳዮች

2- የዳኝነት ሴልጣን

3- የውጭ አገር ፍርዶች እና የግልግል ውሳኔዎች ዕውቅና እና አፈጻጸም
በአጠቃላይ የህግ መረጣ ደንቦችን (Choice of law rules) ሳያካትት
ወደ 50 የሚጠጉ የሰበር ውሳኔዎችን በማጣቀስ አጭር መግቢያ መፅሐፍ ፅፈን አጠናቀናል።

#2 ደሞ 'የኢትዮጵያ የስፖርት ህግ' አጭር መግቢያ መፅሐፍ ጀምረን ጥቅምት መጀመሪያ ለማጠናቀቅ ዕቅድ ይዘናል።
ይህን መፅሐፍ ለየት የሚያደርገው ለመጀመሪያ ጊዜ ስፖርት በማይሰራ እንዲሁም የእንግሊዝን እግር ኳስ በማይከታተል የህግ ሰው የተጻፈ (ሲጠናቀቅ) መሆኑ ነው።

https://youtu.be/g3xXtfCve2Y

simple but powerful offline Cassation Search Engine
See full version of the video with explanation on youtube.
https://www.youtube.com/@Abrhamyohanes