ДРАБЛЛАР | қисқа ҳикоялар

#mutolaa

Muso paygʻambar bir yaylovdan oʻtayotganida bir choʻponga duch keladi. Choʻpon Xudoga nola qilib der edi: “Ey Xudojon, Sen qayerdasan, kel, sochlaringni tarayin, chorigʻlaringni tikayin, naki oʻz jonim, balki qoʻylarim, farzandlarim ham senga fido boʻlsin. Qayerdasan, borib dastyoring boʻlsam, sut-qaymogʻim bilan qorningni toʻydirayin, boshing ogʻrisa, boshingni silayin, yuz-qoʻlingdan oʻpayin, oyoqlaringni uqalayin...”

Muso buni eshitib choʻponni koyiydi: “Ey ahmoq, kofir boʻlding, Xudoning chorigʻi ham, tuni ham yoʻq, u yemaydi, ichmaydi, Uni oʻzingga oʻxshatma. U goʻyo quyosh, sen bir chivin...” Choʻpon Musoning bu gapidan qattiq xafa boʻladi va jimib qoladi.

Shunda Parvardigori olamdan Musoga vahiy keladi: “Ey Muso, nima qilding, bandamizni bizdan ayirding, qoʻy, aytsin, sen bandalarning dilini Parvardigorga ulash uchun yuborilgansan, ajratib tashlash uchun emas. Biz har odamga, har bir elga oʻz darajasida, oʻz tilida muhabbat izhor etishga imkon berdik. Hindlarni hind tilida, sindlarni sind istilohida soʻzlatdik”.

Bu rivoyatda ham Rumiy tashqi belgilar, soʻzlar shakliga eʼtibor qilmaslik, balki soʻzning maʼnosiga, samimiyligiga eʼtibor berish lozimligini taʼkidlaydi. Choʻponning soʻzlari juda toʻpori, sodda. Choʻpon Xudoni oʻziga oʻxshatib tasavvur etadi. Ammo uning soʻzlari, muhabbati soxta emas, tama-gʻarazga asoslanmagan. U bor-budini Xudo yoʻlida sarflashga tayyor. Albatta, yurakdan aytilgan gaplar qanday tilda boʻlmasin aytuvchining sadoqatini ifodalaydi.

“Ma’naviy masnaviy” asaridan

@drabllar — qisqa hikoyalar

#mutolaa

Toʻrt millatdan toʻrt kishi – turk, fors, arab va yunonlik yoʻlga birga ketayotganlarida ularga birov bir dirham pul beradi. Toʻrtovlon bir-birining tilini tushunmagani sababli pulga nima sotib olish kerakligi ustida janjallashib qoladilar: fors “angur” (uzum) olamiz desa, arab “man angur yemayman, inab (uzum) istayman” deydi. Turk “uzum” olamiz deb turib olsa, yunonlik “yoʻq, istofil (uzum) yemoqchiman” deb musht oʻqtaladi. Natijada ular bir-birini tushunmay, yoqalashib ketadilar. Shu payt “yuz tilni biladigan sirlar sohibi” bir odam yoʻliqib, ularning nizosiga quloq solib, pulni qoʻllaridan olib, bozordan uzum sotib olib berganida, toʻrtalasi ham bir narsani xohlaganini koʻrib hayron qolishadi, istaklari amalga oshib, yarashib ketadilar.

Rumiy ushbu rivoyat bilan nafaqat nomlar, ifodalarning xilma-xilligi maʼno-mohiyatini yashirib, odamlarni adashtirishini anglatish barobaridan muhim bir gʻoya – Xudoning mohiyatini anglashda insonning xushyorligi, aqliy va maʼrifiy kamolotiga asosiy eʼtiborni qaratadi. Odam qanchalik nodon boʻlsa, u shuncha xurofotga, soʻzlar sehriga, shakllarga mahliyo boʻladi, rasm-rusumga, aqidalarga beriluvchan boʻladi.

“Ma’naviy masnaviy” asaridan

@drabllar — qisqa hikoyalar

Келин-куёв турмуш қурганларининг биринчи кунида эшикни ҳеч кимга очмасликка қарор қилишди.

Биринчи бўлиб куёвнинг ота-онаси ёш оилани кўришга келди. Келин-куёв бир-бирига қаради, куёв эшикни очишни истади, лекин қарорлари туфайли шаштидан қайтди. Шундай қилиб, ота-она кўп кутмай қайтиб кетишди.

Ўша куни бироз вақтдан кейин келиннинг оиласи келди. Келин-куёв бир-бирига термулди. Келин кўзида ёш билан “бундай қилолмайман“, деб эшикни очди. Куёв ҳеч нима демади...

Йиллар ўтиб эр-хотин бирин-кетин тўрт ўғил кўришди. Кейин тўрт ўғил ортидан қиз фарзанд дунёга келди. Ота янги туғилган чақалоқ учун катта тантана ўтказишни истади ва ҳамма танишларини таклиф қилди. Хотини эридан нима учун 4 ўғлига бундай тантана ўтказмай, бу сафар бундай қилганини сўради. Эр ўйчан нигоҳ билан шундай жавоб берди:
— Чунки қизим менга эшик очади!

Туркчадан Марям Осиё таржимаси

👉🏻 Драбллар | қисқа ҳикоялар

Аҳлоқ

Шомнинг гўзал ва эски одатларидан бир шу эдики, савдогарлар бомдодни ўқиб қуёш чиққанидан сўнг дўконларига боришар эди. Дўконни очиб эшик олдида бир стулча қўйиб қўйишар эди. Айниқса эски бозорларда кўп учрайди бу ҳолат.

Биринчи мижоз келиб савдо қилиши билан дўкондор ташқарида турган стулчани ичкарига олиб кириб қўяр эди. Бошқа мижоз келиб бирор-бир нарса сўраса у нарса дўконида бўлсада мижозни ташқарига олиб чиқиб эшигида стулча турган бирор бошқа дўконни кўрсатиб: "Анави стул турган дўконни кўраяпсизми? Ана шунда иншааллоҳ сиз қидирган нарса бор. Мен байъ очдим. Қўшним ҳали савдо қилгани йўқ", дер эди.

Абдулқодир Полвонов

👉🏻 Драбллар | қисқа ҳикоялар

Анчадан буён алоқаботимиз (@Arjumandbegimga_yozishbot)
даги носозлик туфайли обуначилар томонидан юборилаётган хабарлар бизга етиб келмаяпти.

Тез орада бошқа бот яратиб, маълум қиламиз. Ноқулайликлар учун узр сўраймиз!

Учрашув

Октабр ойи бўлишига қарамай, кун жуда иссиқ, ғир этган шабада йўқ. Дарсга киришдан олдин телефоним жиринглаб қолди. Нотаниш рақам. Гўшакнинг у тарафидан таниш овоз эшитилди. Қўлларим титраб кетди, беиҳтиёр салом бердим.
— Ва алейкум ассалом. Яхшимисан, ўқишларинг яхшими?
— Ҳа раҳмат, яхши.
— Мен шаҳарга иш билан келгандим. Сенга гапим бор эди. Дарсинг қачон тугайди?
— Дарс тугашига қирқ дақиқа вақт бор.
— Яхши, мен йўлингдаги кутубхона олдида кутиб тураман.
Дарсда, ундан сўнг кутубхонага етиб боргунча ўйландим, нима гапи бўлиши мумкин, ахир шунча вақт хабар олмасдан энди нега мен билан кўришмоқчи?! Юрагим энтикиб кетяпти, аммо оёғим тортмаяпти... Ана уларни кўрдим. Ёнига боргач, на салом беришни ва на бир сўз дейишимни билмасдан ерга қараб туравердим.
-Яхшимисан, ўқишларинг бўляптими? Уйингдагилар ҳаммаси яхшими?
— Ҳа раҳмат. Ҳаммаси жойида.
Беш дақиқача бўлган ўнғайсиз суҳбатда режаларим ҳақида суриштирди, маслахат бергандай бўлди.
— Бу сенга, кеч бўлсаям ҳайитлик-деб, бир даста пул узатди.
Негадир чўчиб кетдим.
— Йўқ раҳмат, керакмас-деб, орқага чекиндим. У пулни қўлимга тутқазди.
— Биласанку, менга қуёшда кўп юриш мумкинмас. Шундоқ ҳам кун жуда иссиқ экан, кўчада кўп юрдим. Тезроқ қишлоққа етиб олишим керак.
У кетди, ортидан қараб қолдим. Негадир... раҳмим келди, шунча йиллик соғинчим ва болаларча беқарор туйғуларимга раҳмим келди. Овозим борича бақириб юбордим деб ўйлабман. Йўқ, аслида, шивирлаб айтган эканман:
"Соғинганман, дадажон кетманг!"

Ҳулкар Эъзоз

👉🏻 Драбллар | қисқа ҳикоялар

​​Хиёнат

Қуёш қаёқдан чиқди, билмайди. Томдан тараша тушгандай, эри келдию умр замонида биринчи марта “Юр, сени кинога олиб тушай!” деб қолди.
Кино ҳар галгидай севги-муҳаббат, романтика эди. Иккаласи ҳам экрандан кўз узмай ўтирарди.
– Хотин бўлса, шундай бўлса-да! – ўйлади эр ва хотинига ўғринча қараб, афти буришди. – Мана бунинг юзига қараган одамнинг лабига учуқ чиқади.
– Келишган йигит экан! – деди хотин ва қўпол, хунук, ношуд эрига зимдан қараб, энсаси қотди. Аста хўрсинди. – Эҳ, ёшлик пайтимга қайтиб қолармидим...

Байрам ОҒА

👉🏻 Драбллар | қисқа ҳикоялар

Аччиқ ҳақиқат

Кампир ўйланиб ўтириб ўтмишни эслади. Набираси ёшлигида "Буви, ота-онам нега биз билан эмас, улар қаерда?" савол берганида у "Болам, улар узоққа кетишган. Бир кун келиб сенга кўп совға-саломлар олиб қайтиб келишади" деб жавоб берарди.
Набираси анча улғайиб қолди. Энди у савол бермайди, фақат маъюс қарайди холос. Унинг бундай қараши кампирга "ота-онамни топиб беринг, алдоқчи" дегандай бўлиб туюлаверади. Аммо кампир унга "Отанг сен чақалоқлигингда автоҳалокатга учраб вафот этган. Онанг эса "ёнимда бўлса оёғимга тушов бўлади, қайта турмушга чиқа олмайман" деб, сени менга ташлаб кетган" деб қандай айтсин?

Алп Арслон

👉🏻 Драбллар | қисқа ҳикоялар

Ярим соат

Экран бир икки липиллаб турди-да, чиқ этиб ўчди-қўйди. Компютер қаршисида мук тушиб ишлаётган ходимлар баравар уҳ тортиб юборишди.
— Вооой “сохранит” қилмагандим!
— Ўлсин-а, о-озгина қолганди!
— Эҳ яна тугатолмадим!
— Эндигина гаплашаётгандим Америкадаги дугонам билан!
— Шу етмай турувди…
— Уфф…
Ҳафтада олти кун, эртадан кечгача экранга михланиб ишлашга кўникиб қолган ходимлар бир зум нима қиларларини билмай серрайиб қолишди-ю, бекорчиликдан аста бир-бирларига сўз қота бошлашди.
— Мастурахон, бугун жа-а очилиб кетибсизми? Янги кўйлагингиз бунча ярашибди?
— Вой янгилиги қоптими Азиз ака, бир ҳафтадан бери кийиб келаман-ку…
— Нафиса, қизинг яхшими? Ўқишга кирдими?
— Йўқ, озгина балл етмабди, уч кундан буён хонадан чиқмай йиғлаб ётибди.
— Ниғматвой, ҳа бу кўринмайсиз?
— Ие ака, ҳар куни шу ердаман-ку!
— Акбар ака, кеча аянгизни кўргандим, соғиндим, бир ҳабар олмайди ҳам бу бола дедилар.
— Яхши эслатдингиз Саидахон, ўзимам бир қўнғироқ қиламан деб юргандим, ҳозир гаплашаман.
— Наима, бошинг анча яхшими, тунов куни оғрияпти деб юргандинг.
— Эй нимасини айтасиз, оғриқ ўлгур қўйиб юбормаяпти.
— Ҳа айтганча, Салим акани анча мазаси йўқмиш, бир ҳабар олиб келсак бўларди, ҳар ҳолда энг каттамиз…
— Тўғри айтасиз, албатта бориш керак.
— Бугун ишдан кейин борсак-чи?
— Маъқул. Қуруқ бормасмиз ҳар ҳолда, қани тўртта патир билан мева-чевага икки мингдан ташлангларчи!
Ярим соат. Ярим соатгина вақт етарли бўлди меҳр, оқибат, ҳамжиҳатлик, яқинлик учун. Нега замонавий технологияларнинг т ҳарфи, интернетнинг и ҳарфи етиб бормаган кичик-кичик қишлоқларда меҳр-оқибат кучли-ю, тобора тараққий этиб бораётган катта-катта шаҳарларда одамлар ҳам тобора бегоналашиб, оқибат кўтарилиб бораяпти экан деган саволга жавоб топилгандек бўлди. Ярим соатда.

Лобар Азизхўжаева

Драбллар | қисқа ҳикоялар

САВОЛ-ЖАВОБ

— Кел ўғлим. Қаршимга ўтир, сендан бир нима сўрамоқчиман.
— Тайёрман, устоз.
— Мавжудотлар нечага бўлинади?
— 4 га бўлинади.
— Менга хатодек туйиляпти, майли сана-чи, бўтам.
— Ўсимликлар, ҳайвонлар, инсонлар ва болалар...
— Болалар инсон эмасми, ўғлим?
— Ҳақсиз, устоз. Адашмасам, мавжудотлар учга бўлинади.
— Яхши, қани бошқатдан сана-чи, ўғлим.
— Ўсимликлар, ҳайвонлар ва гўдакларга.
— Ўғлим инсонларга нима бўлди?
— Қалбини севги билан ёшартириб, яшай олгани болалигича қолади, қолгани эса ҳайвонга айланади, устоз...

Патрисия Эванс

👉🏻 Драбллар | қисқа ҳикоялар

У учинчи қизининг ҳам контрактга ўқишга кирганини эшитди ва меҳнатда қаварган қўлларига қаради:
— Ўқитаман!!! - деди ўзига ўзи пичирлаб...

Хусан Тангриев

👉🏻 Драбллар | қисқа ҳикоялар

Тасодифий учрашув

— Сиз аввал доктор эдингиз-а?
— Ҳа...
— Ишдан кетдингизми?
— Шундай бўлиб қолди, шу дамасни миниб тирикчилик қилиб юрибмиз. Биз танишмизми?
— Тўғри қилибсиз! Яхши эплолмаган ишни ташлаган маъқул! Хотиним жон берганда навбатчи эдингиз!
— …
— Қўрқманг, йўл ҳақини олинг!

Расул Жўраев

Драбллар | қисқа ҳикоялар

– Бор, ўйнаб кел.
– Йўқ, дада!
– Тушунмадим.
– Билиб қолдим: доим ўйнашга сиз чиқар-сангиз, қайтиб келсам ойим йиғлаётган бўла-ди. Чиқмайман!

Муҳаммадхон Юсупов

👉🏻 Драбллар | қисқа ҳикоялар

Эрк
 
– Алло
– Алло, қалайсан? Тўйга чиқасанми? Сенга қараб турибмизку!
– Йўқ, оғайни, уйга меҳмон келиши керак. Мен...
– Эээ, меҳмон сени кўргани келармиди? Бўл, чиқақол!
– Дарсларим ҳам кўп...
– Ярим кунда нимани ҳам қойиллатиб ўрганардинг? Эртага етказиб оларсан?!
– Бошим ҳам оғрияпти...
– Ана, тўйга чиқсанг ёзилиб кетади. Бўл энди! Чиқасанми ўзи йўқми?
– Истамайман!
– Шунақа демайсанми?! Бўпти, гаплашамиз...

Муҳаммадхон Юсупов

👉🏻 Драбллар | қисқа ҳикоялар

Шифохонада

Аёл машиналарни ақл бовар қилмас тезлик билан қувиб ўтди. Ё Худо, ишқилиб, кеч қолмаса бўлди!
Бироқ жонлантириш бўлимидан чиқиб келаётган жарроҳнинг авзойидан у ҳаммасини тушунди.
Аёл хўнграб йиғлаб юборди.
— У ўлдими?
— Миссис Аллертон, — мулойимлик билан сўзлади шифокор, — сиз бахтли бўлишингиз керак. Унинг охирги сўзлари: «Сени севаман, Мэри» бўлди.
Шифокорга бирпас тикилиб тургач:
— Раҳмат, — деди совуққонлик билан Жудит.

Барнаби Конрадеше

👉🏻 Драбллар | қисқа ҳикоялар

Aқлли ҳимоя

Ёши улғайиб қолган жанг санъати устаси қайтиб майдонга тушмасликка қарор қилди. Бироқ бир куни ёш, манман полвон уни олишувга чорлади. Уста бунга эътибор бермай, жим ўтираверди. Ёш жангчи энди уни масхаралашга, аждодларини ҳақоратлашга тушди. Aммо бу ҳам натижа бермади.
Охир-оқибат ёш полвоннинг ҳафсаласи пир бўлиб, индамай қолди.
Устознинг шогирдлари унинг хатти-ҳаракатидан ҳайрон қолишди, айримлари эса таъна ҳам қилишди:
– Наҳот сизга ўзингизнинг ёки аждодларингизнинг шаъни қадрли бўлмаса?!
Устоз бу саволга савол билан жавоб берди:
– Aгар сизга бирор нарса совға қилишса-ю, уни олмасангиз, ҳадя кимда қолади?
– Эгасининг ўзида қолади-да! – дейишди улар.
– Ҳасад, ғазаб ва нафрат ҳам худди шундай. Aгар биз уни қабул қилмасак, у ўз эгасида қолади.

Ориф Толиб

👉🏻 Драбллар | қисқа ҳикоялар

Андиша

— Алдаяпти. Чуқурроқ суриштирсам дарров фош бўлади. Шундай қилсаммикин? Йўқ, ҳижолатга қўймай...

Муҳаммадхон Юсупов

👉🏻 Драбллар | қисқа ҳикоялар

ОМАД

Бир дайди йўлда кетаётиб, симёғочдаги ғалати эълонга кўзи тушди. Унда шундай ёзилганди: «Уч қаватли иморат сотилади. Нархи —доллар».
— Бемаънилик! — минғирлади дайди. Кўчада оч-наҳор юрган саёқ кўп қаватли уйларнинг деворида осилган эълонга кўзи тушди. Унда ҳам юқоридаги сўзлар битилганди. «Адашиб ёзишган бўлса керак?» дея кўнглидан ўтказди у ва йўлида давом этди. Шоҳкўчага чиққач, ўша сўзлар битилган эълонни кўрди. Саёқ ўйланиб қолди ва бундай эълонни қайси аҳмоқ ёзганлигига қизиқди. Чўнтагидаги бир долларидан бўлак йўқотадиган давлати йўқ эди. Керакли манзилга борганида, чиндан ҳам, маҳобатли иморатни кўрди. Эшик қўнғироғини чалди. Эшикни бир гўзал хоним очди.
— Кечирасиз, эълон бўйича келувдим. Бу ҳазилми?
— Нима деяпсиз? Асло!
— Бу уйнинг нархи чинданам атиги бир долларми? — Нега ажабланасиз? Нима, бир долларга уй харид қилиш мумкин эмасми? Бу ҳаётда иложи йўқ ишнинг ўзи йўқ. Қувончдан терисига сиғмаган саёқ бир долларни дарҳол аёлга тутқазди ва муҳташам уй соҳибига айланди. Бахти кулганига қарамай, у ақли теран аёлнинг бу ажойиб иморатни нега сув текинга сотаётганига ажабланганини яшириб ўтирмади. Аёл эса унга жилмайганича:
— Боғини сўрамай, узумини еявермайсизми! — деди, лекин саёқ икки оёғини бир этикка тиқиб, уни ҳол-жонига қўймаганидан кейин, шундай деди: — Марҳум эрим хотинларга ўч одам эди. Унинг бу қилиғидан қанчалар қийналганимни дастурхон қилиб ўтирмайман, лекин шундай бўлсаям, эримнинг ҳурматини жойига қўярдим. Умр йўлдошим нариги дунёга кетар чоғда ҳам мени куйдириб кетишни унутмаган экан. Марҳумнинг васиятига кўра, бу уйни сотиб, пулини маъшуқасига беришим талаб қилинарди. Бошида жуда куйдим ва куйиндим. Ахийри, эримнинг васиятини ерда қолдирмасликка қарор қилдим. Бу эълон ярим йил осилиб турди. Унга қизиққан ягона одам сизсиз.
Шундай экан, тақдирнинг кутилмаган бахтидан баҳраманд бўлиб яшайверинг! Худо омадингизни берсин! Ажойиб бошпана билан сизни қутлайман!
У калитларни уйнинг янги соҳибига топшириб, чиқиб кетди.

Эль Муэрто

👉🏻 Драбллар | қисқа ҳикоялар

Қўрқув

— Пора олган куним уйга боргунимга қадар юрагим увишади.
— Виждонинг қийналаркан-да...
— Йўқ, уюштирилмаганми деб ҳадиксирайман...

Бобур Нусратов

👉🏻 Драбллар | қисқа ҳикоялар

Гап

Куз. Далада ишлар қизғин эди.
Бетоб эди.
Гапирдилар:
Битта касалини баҳона қилиб, уйда ў-ў-ўтиришини қаранглар, товба-а. Ҳаа далага чиқ, чиниқасан! Ишлар қайнаб ётган бўлса. Ўзини баҳонаси бу, мана юрибмизку биз ҳам.
Далага чиқди.
Оғрилашиб қолди. Бир йил ўтмай тупроққа қўйдилар.
Яна гапирдилар:
Ҳаа, касал экансан нима бор эди далада?! Уйингда ўтириб, даволансанг бўлмасмиди, товба-а. Пул азиз бўлмай ўлсинаа, жонингдан!

Куз эди...

Муаттар Йўлдошалиева

👉🏻 Драбллар | обуначилардан