اخلاق نشر و منابع علمی

به مناسبت ۱۵ رجب انتخاب اصفهان به عنوان پایتخت توسط شاه عباس در ۱۰۰۶ ه ق

شاه عباس صفوی از بزرگترین پادشاهان تاریخ ایران پس از اسلام است. او در دورانی پر تنش و در شرایط ضعف دولت صفوی، پادشاه ایران شد. به سرعت با درایت کامل بر اوضاع کشور مسلط شد. ابتدا با عثماني صلح کرد و با کمک انگلیسی‌ها از شر پرتغالی‌ها در جنوب خلاص شد (نام بندر عباس به افتخار اوست). سپس خراسان را از دست ازبکها خارج کرد و در نهایت عثماني ها را شکست داد.

از اقدامات او کوچ دادن اقوام مختلف به دلایل نظامی و اقتصادی است که همراه با خشونت و مرگ و میر فراوان بود.

میراث ماندگار او شهر زیبای اصفهان و بناهایی است که همه میشناسیم مانند میدان نقش جهان، مسجد شاه،‌عالی قاپو، خیابان چهارباغ و ...
او علاقمند به شعر و ادب و دانش بود و باعث  گسترش تجارت با اروپا شد

شاه عباس از مقتدرترین پادشاهان تاریخ ایران است ولی متاسفانه در پایان عمر بسیار به اطرافیان خود بدبین شده بود و بسیاری را کشت و کور کرد. پس از مرگش متاسفانه دولت صفوی به قدرت دوران او باز نگشت.

فیلم در مورد اهمیت او و اقداماتش است.
https://youtu.be/f_O395w2eug

http://t.me/pubethicsmums/2540

به مناسبت ۱۷ ژانویه روز جهانی هدایتگری mentoring
آرنولد سومرفلد فیزیکدان بزرگ آلمانی یکی از بزرگترین مربیان تاریخ علم است. او ۸۴ بار کاندید دریافت جایزه نوبل شد ولی موفق به دریافت آن نگردید. ۷ نفر از شاگردان او برنده جایزه نوبل شدند!
کشف بزرگ سامرفلد ثابت آلفا یا ثابت ساختار ریز است. این عدد حدود ۱/۱۳۷ است و در مدل اتمی بوهر معادل نسبت سرعت الکترون در مدار به سرعت نور است. این ثابت قابل محاسبه با تئوری نیست و از طریق آزمایش به دست آمده است (فیلم). ثابت آلفا با قدرت نیروی الکترومغناطیسی در ارتباط است.
اگر ثابت آلفا ۴ درصد با مقدار کنونی تفاوت داشت عملا حیات ممکن نبود چرا که عناصر سنگین تر از هلیوم و هیدروژن امکان ایجاد نداشتند.

ولفگانگ پاولی در مورد آلفا میگوید:
"وقتی مردم اولین سوالم از شیطان این است که معنی ثابت آلفا چیست؟"

ریچارد فاینمن میگوید:
"آلفا از رازهای فیزیک است. ممکن است گفته شود که خدا آنرا نوشته ولی معلوم نیست مداد را چگونه بر روی کاغذ فشرده است؟"

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2539

به مناسبت ۲۷ دی ماه سالروز اعدام سید مجتبی میرلوحی معروف به نواب صفوی

نواب صفوی رهبر گروه فدائیان اسلام در سپهر تاریخ ایران نقش به سزایی دارد. او از پیشگامان نظریه حکومت اسلامی در ایران است.

در کارنامه فدائیان اسلام و رهبر آنها نواب صفوی پنج ترور وجود دارد
ابتدا ترور کسروی
۱۳۲۸ هژیر را به خاطر تقلب در انتخابات مجلس ۱۶ ترور کردند
۱۳۲۹ رزم آرا را به خاطر مخالفت با ملی شدن نفت ترور کردند
پس از به قدرت رسیدن مصدق، فدائیان اسلام که از عدم اجرای اسلام خشمگین بودند حسین فاطمی را ترور کردند که نافرجام بود
مصدق، نواب را به اتهام ورود غیر قانونی به یک مدرسه دخترانه دستگیر و زندانی می‌کند
پس از ۲۸ مرداد، نواب حمایت خود را از کودتا اعلام می‌کند
در سال ۱۳۳۴ حسین علاء را در اعتراض به پیوستن به پیمان بغداد ترور کردند که نافرجام است. به دنبال این ترور، نواب به همراه سه نفر از یاران دستگیر و اعدام می‌شوند و ظاهرا برای نجاتش تلاش ناچیزی از طرف حوزه های علمیه صورت می‌گیرد
او در کتاب "راهنمای حقایق" می‌گوید
"رجال جنایت پیشه بایستی بمیرند و رجال پاک و دانای معارف اسلام و ایران باید ریشه های علوم... بیاموزند"

آدرس کانال

به مناسبت ۱۵ ژانویه زادروز ویکی‌پدیا

چگونه از ویکی‌پدیا استفاده کنیم؟
ویکی‌پدیا یکی از بزرگترین منابع آنلاین در دسترس عموم است که باعث گسترش عظیم اطلاعات به صورت رایگان در دنیا شده است.

از طرفی بسیاری از مدرسین و اساتید دانشگاه استفاده از این سایت را تقبیح می‌کنند با این بهانه که صفحات ویکی‌پدیا را هر کسی می‌تواند بنویسد و ادیت کند.

باید دانست که ویکی‌پدیا از سیستم بسیار شفاف ادیت و نگارش مقالات استفاده می‌کند و در مواقع مشکوک به خواننده تذکر می‌دهد.

در هر حال آنچه ویکی‌پدیا را قدرتمند می‌کند لیست منابع مقالات آن است.
در استفاده از ویکی‌پدیا موارد زیر را در نظر بگیرید
-هرگز به عنوان تنها منبع از آن استاده نکنید
-مقالات آنرا به عنوان شروع تحقیقات خود در نظر بگیرید و منابع هر مقاله را چک کنید

در صورت رعایت موارد فوق ویکی‌پدیا دوستی بسیار قابل اعتماد است.
مطالعات زیادی نشان داده‌اند اشتباهات مقالات ویکی‌پدیا خیلی زیادتر از اشتباهات سایر دانشنامه ها نیست و مهمتر اینکه این اشتباهات می‌توانند به سرعت تصحیح شوند.


دوست خوب ما، ویکی‌پدیا، تولدت مبارک

http://t.me/pubethicsmums/2537

به مناسبت ۱۴ ژانویه روز جهانی منطق.
فیلم درباره جورج بول است. جورج بول در سال ۱۸۴۷ کتابی در مورد منطق تالیف کرد تحت عنوان
Mathematical analysis of logic
در این کتاب بول موفق شد مفاهیم منطق را به صورت نمادها و محاسبات ریاضی درآورد.  او نشان داد با استفاده از اپراتورهای زیر
AND OR NOT
که به اپراتورهای بولی معروفند میتوان با استفاده از ریاضیات، مسائل منطق را بیان کرد.
با توجه به اینکه گزاره های منطق یا "صحیح" هستند یا "غلط" این گزاره ها و نیر اعداد در مبنای دو  را میتوان با صفر و یک نشان داد.

امروزه جبر بولی زیربنای کامپیوترهای پیشرفته است. فیلم یک محاسبه ساده جمع را با اپراتورهای بولی نشان میدهد البته با کمک کودکان (فرایندی که با سرعت بسیار بالا در کامپیوترها اتفاق می‌افتد).

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/2536

به مناسبت ۲۴ دی ماه سالروز قتل فجیع دکتر احمد تفضلی شهید راه علم

احمد تفضلی دکتری زبانهای باستانی و استاد دانشگاه تهران بود

تحقیقات مفصل او درباره ادبیات ایران پیش از اسلام و زبانهای باستانی بسیار چشمگیر و مهم هستند.

او با همکاری ژاله آموزگار تعداد زیادی کتاب درباره فرهنگ و تمدن ایران پیش از اسلام نوشته است از جمله

شناخت اساطی ایران
اسطوره زندگی زرتشت
زبان پهلوی: ادبیات و دستور آن
تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام


این استاد بی بدیل در تاریخ ۲۴ دی ماه ربوده شد و به قتل رسید. قتل او را از جمله قتل‌های زنجیره‌ای می‌دانند.

این پرسش خاتمی رئیس جمهور ایران از وزیر اطلاعات به احتمال زیاد در مورد قتل احمد تفضلی است!
"چرا وزارت اطلاعات یک دانشمند را می‌کشد؟"

احسان یارشاطر علت قتل او را همکاری با بنیاد ایرانیکا می‌داند!

روحش شاد
http://t.me/pubethicsmums/2535

به مناسبت ۱۲ ژانویه زادروز فرما دو پست زیر در کانال به اشتراک گذاشته شده است

http://t.me/pubethicsmums/2109
قضیه آخر فرما چگونه اثبات شد: اعداد p-adics

http://t.me/pubethicsmums/2110
پیر فرما و اصل کمینه کنش: اصلی که زیربنای تمام هستی است

به مناسبت ۲۰ دی سالمرگ امیرکبیر

میرزا محمد تقی خان فراهانی از مهمترین شخصیت‌های دوران قاجار است. اقدامات او بسیار چشمگیر است ولی در مورد بسیاری از اقدامات و اهداف او نظریات متضادی وجود دارد.
رسیدگی به وضعیت مالیات‌ها و به روز رسانی اطلاعات مالیه، چاپ اولین خبرنامه دولتی (وقایع اتفاقیه)، تاسیس دارالفنون برای تربیت نخبگان، مبارزه با شکنجه و قمه‌کشی، مبارزه با بست‌نشینی و خرافات مذهبی از جمله اقدامات اوست.
درگیری با تقریبا تمام گروه‌های موثر جامعه از روحانیت گرفته (قطع بست نشینی،درگیری با بسیاری علما مانند امام جمعه تهران و ماجرای گاو فراری تبریز که از قصاب به مسجدی فرار کرد و تقدیس شد!)، تا نزدیکان شاه و درباریان و نیز قلع و قمع بابیه، باعث شد علیه او توطئه کرده و در نهایت او را کشتند
او سیاستمداری فسادناپذیر بود و در سیاست خارجی موازنه منفی را در نظر داشت

گرچه اقدامات او برای تجدد ایران بسیار مهم بوده است، بسیاری او را یک مستبد نیک اندیش برای اعتلای ایران می‌دانند! گرچه او یک مصلح اجتماعی واقعی و خواهان چیزی مانند مشروطیت نبود، اقداماتش راه را برای مشروطه‌خواهان گشود
روحش شاد
http://t.me/pubethicsmums/2533

فردی که در یکی از فقیرترین نقاط جهان در هند به دنیا آمد و نشان داد همه موجودات زنده خویشاوند هستند: از باکتری گرفته تا انسان.
به مناسبت ۹ ژانویه زادروز هار گوبیند خورانا

در سال ۱۹۶۱، مارشال نیرنبرگ در یک آزمایش ثابت کرد که مولکول RNA که فقط حاوی نوکلئوتید یوراسیل باشد باعث تولید زنجیره پروتئینی از فنیل آلانین میشود.
با توجه به اینکه تعداد اسیدهای آمینه ایجاد کننده پروتئین ۲۰ و تعداد نوکلئوتیدها ۴ عدد است، او حدس زد که رمز ژنتیکی RNA و DNA باید سه حرفی باشد! این مساله در سال ۱۹۶۴ با آزمایش دیگر نیرنبرگ ثابت شد.
به دنبال آن نیرنبرگ با کمک خورانا که RNA های مختلف را سنتز میکرد، موفق به کشف رمز سایر کدونها شد.
در واقع کد ژنتیکی همه موجودات زنده به زبانی یکسان (حاوی ۶۴ واژه سه حرفی) خوانده و نوشته میشود!
ژنهای انسان را باکتری ها هم میتوانند بخوانند!

همه موجودات زنده زبان ژنتیکی مشترکی دارند. دلیلی محکم بر خویشاوندی تمام موجودات.

فیلم در همین مورد است.

#نوابغ_علم

https://youtu.be/I4cfvbmlFD4


در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/2532

به مناسبت ۲۰ دی روز قناد، صنعت شیرینی و شکلات

استفاده از دسرهای شیرین در تاریخ ایران سابقه طولانی دارد
هرودوتوس گزارش میدهد:
"از همۀ روزهای سال، آن که بیش از همه جشن می‌گیرند سالروز تولدشان است. مرسوم است که خوان را در آن روز مفصل‌تر از معمول بچینند. ایرانیان ثروتمندتر دستور می‌دهند یک گاو نر، یک اسب، یک شتر، و یک الاغ را درسته کباب کنند و براشان بیاورند: طبقات فقیرتر به جای این از دام‌های کوچک‌تر استفاده می‌کنند. غذای سفت کم می‌خورند ولی مقدار خوردنی‌های شیرین پس از غذا [= دسر] انبوه است، و آنها را در دفعه‌هایی جداگانه هر بار دو سه نوع سر میز می‌آورند؛ همین آنان را بر آن می‌دارد که بگویند، «یونانی‌ها، موقع صرف غذا، گرسنه از سر سفره برمی‌خیزند چون بعد از غذاهای گوشتی چیزی که قابل عرض باشد سر سفره نیامده است؛ در حالی که اگر بیشتر از این سر سفره بود، دست از خوردن نمی‌کشیدند.»

شکل مربوط به دسری است که اسکندر پس از یکی‌از فتوحاتش در امپراطوری هخامنشی برایش سرو شده است و نوعی باقلوا با روکش طلا بوده است!

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2531

به یاد کشته شدگان پرواز شماره ۷۵۲

بدون شرح

به مناسبت ۷ ژانویه سالمرگ بابک خرمدین

بابک یکی از چهرهای معروف مبارز در ابتدای خلافت عباسیان است.
قیام بابک در ناحیه آذربایجان به مدت بیست سال خلافت عباسی را آزار داد و در نهایت به دستگیری و قتل بابک (با بریدن دست و پا-->فیلم) در سامرا منجر شد
خرمدینان گروهی با تمایلات مزدکی بودند که به رهبری بابک قیام بزرگی علیه خلافت عباسی برپا داشتند.
قیام بابک مورد تفاسیر بسیار متنوع سیاسی قرار دارد. از ملی‌گرایان ایرانی و ملی‌گرایان ترک که او را نماد مبارزه ایران علیه اعراب و نماد هویت ترک می‌دانند تا بعد از انقلاب که او را یک مسلمان کش و قاتل خونخوار دانسته‌اند

مرتضی مطهری او را از معتصم هم بدتر میداند
اگر ما اسم فردی را که در طول تاریخ از او جز دشمنی و کینه نسبت به اسلام چیز دیگری سراغ نداریم و هیچ فضیلتی در او نمی‌بینیم، جز اینکه با مسلمین می جنگیده، روی بچه‌مان بگذاریم، مثلاً اسم او را بابک بگذاریم، .. من هم بروم سراغ هم اسم خودم ببینم او کیست، می بیند در زندگی آن آدم از نظر انسانی چیزی نیست و جز جنایت و مبارزه با اسلام
اگر امر دائر بشود میان بابک و معتصم، باز معتصم از بابک بهتر است!
http://t.me/pubethicsmums/2529

به یاد جان باختگان حادثه ۱۷ دی کرمان که مظلومانه کشته شدند. کسی هم مسوولیت این فاجعه را به عهده نگرفت!

#خطو

به مناسبت ۱۷ دی روز بزرگداشت خواجوی کرمانی
کمال‌الدین ابوالعطاء محمودبن علی‌بن محمود، معروف به خواجوی کرمانی از شاعران بزرگ قرن هشتم هجری است.

او را "نخل‌بند" شاعران نامیده اند. نخل‌بند در اصطلاح به کسی گفته می‌شود که با موم مجسمه از گیاهان و درختان می‌سازد.
آرامگاه او در تنگ الله اکبر شیراز است. خواجو تاثیر شگرفی بر حافظ داشته و اثر سخن او را در غزلیات حافظ میتوان دید

فیلم در مورد زندگی اوست

http://www.youtube.com/watch?v=q07JOxXlWkM

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2527

به مناسبت ۴ ژانویه روز جهانی بریل

زین الدین آمدی نحوی و فقیه نابینای قرن هشتم هجری اولین مورد از خط برجسته برای نابینایان را در تاریخ ابداع کرده است. او کتابفروشی هم داشته است.

صلاح الدین صفدی در کتاب "نَكْت الهِمْيان في نُكَت العميان" به توصیف خط برجسته او می‌پردازد.

اذا اشتری’ کتاباً بشئ معلوم اخذ قطعه ورقه خفیه و فتل منها فتیله لطیفه وصنعها حرفاً او اکثر من حروف الهجاء لعدد ثمن الکتاب بحساب الجمل ثم یلصق ذلک علی طرف جلد الکتاب من داخل و یلصق فوقه ورقه بقدره لنتأبدّ. فاذا شذّ عن ذهنه کمیه ثمن کتاب ما من کتبه مسّ الموضع الذی عَلّمه فی ذلک الکتاب بیده فیعرف ثمنه من تنبیت العدد الملصق فیه.

بر خلاف خط بریل که یک خط سمبولیک است، خط برجسته آمدی از لوله کردن خمیر کاغذ و درست کردن شکلی شبیه حروف ایجاد می‌شده است و آمدی برای دانستن نام کتابها و قیمت آنها از خط برجسته استفاده میکرده است.

http://t.me/pubethicsmums/2526

یه مناسبت ۴ ژانویه، زادروز می بریت موزر.
کشف GPS موجود در مغز موجودات زنده و جایزه نوبل ۲۰۱۴

در سال ۱۹۷۱، John O'Keefe توانست سلول‌هایی را در هیپوکامپ کشف کند که نقشه‌ای از محیط اطراف را ترسیم می‌کردند و در حافظه موش ذخیره می‌کردند. او نام این سلول‌ها را Place cells گذاشت.
در سال ۲۰۰۴، زوج نروژی
Edvard & May-Brit Moser،
در ناحیه entorhinal cortex  موفق به کشف سلول‌هایی شدند که به صورت شش‌ضلعی هایی منظم شده بودند و بر اساس سرعت حرکت موجود زنده در محیط، مکان دقیق موجود را مشخص می‌کردند. نام این سلول‌ها را Grid cells گذاشتند.

در سال ۲۰۱۴، سه دانشمند فوق به خاطر کشف چگونگی مکان یابی جانوران و GPS درونی مغز، موفق به دریافت جایزه نوبل شدند.

فیلم درمورد همین اکتشافات بحث می‌کند.
https://youtu.be/GmFspbHHZ_w


در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2525

۱۲ دی ماه به مناسبت سالمرگ مصباح یزدی، روز علوم انسانی اسلامی نامیده شده است!
یا نمی‌دانند مصباح کیست یا نمی‌دانند دانش چیست یا خیلی طناز هستند

دخالت ایدئولوژی در دانش همواره نتایج اسفبار دارد.
اضافه کردن پسوند "اسلامی" به علوم مختلف (مانند اقتصاد اسلامی یا مقاومتی) از مثال‌های بارز دخالت ایدئولوژی در دانش است که نتایج آن روز به روز بیشتر در کشور پیدا می‌شود!

نمونه مشابه در آلمان نازی:
در سال ۱۹۳۷، یوهانس استارک فیزیکدان آلمانی برنده جایزه نوبل و از حامیان حزب نازی در روزنامه رسمی اس اس
Das Schwarze Korps 
در مقاله تحت عنوان "یهودیان سفید در علم"
Weiße Juden in der Wissenschaft

به ماکس پلانک، سومرفلد و به خصوص ورنر هایزنبرگ به علت حمایت از نظریات فیزیکدانان یهودی خصوصا انیشتن،‌میتازد و آنها را یهودی سفید معرفی میکند. مقاله به خصوص به هایزنبرگ می تازد و او را "اوزیتسکی" فیزیک مینامد. اوزیتسکی به جرم جاسوسی و لو دادن مسلح شدن مجدد آلمان محکوم شده بود و در سال ۱۹۳۵ برنده جایزه نوبل صلح شد! پس از این اتفاق دریافت جایزه نوبل در آلمان نازی ممنوع شده بود!

آدرس کانال
http://t.me/pubethicsmums/2524

سال ۲۰۲۴ در ۴ دقیقه

طبق معمول سال‌های گذشته شبکه Vox خلاصه اخبار و حوادث ۲۰۲۴ را در یک کلیپ چند دقیقه تهیه کرده است که البته بیشتر از دیدگاه جامعه ایالات متحده است.

https://youtu.be/bcGxg3c1HE8?si=ShK_yHDj2e8GBSz2


در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2523

به مناسبت ۳۱ دسامبر زادروز آندریاس وسالیوس.

حدود ۱۰۰۰ هزار، دانش پزشکی مقهور نوشته های جالینوس بود و شک درباره جالینوس عملا معادل یک جرم علمی بود!
آندریاس وسالیوس با زحمت فراوان و تشریح اجساد انسان موفق شد اشتباهات جالینوس را گوشزد کرده و عملا دانش کالبدشناسی را از زیر یوغ پزشکی جالینوسی نجات دهد.
مشکل عمده جالینوس تشریح حیوانات و تعمیم یافته هایش به انسان بود!
کتاب عظیم
De Humani Corporis Fabrica Libri Septem
با تصاویر بی‌نظیر از آناتومی انسان حاصل کار اوست.
نکات جالب:
۱- تا قبل از وسالیوس تصور می‌شد زنها یک‌ دنده کمتر از مردها دارند و نیز تعداد دندانهای زنها از مردها کمتر است!!
۲- رساله دکتری وسالیوس بر روی کتاب "المنصوری فی الطب" زکریای رازی است. رازی اولین کسی در تاریخ است که در کتاب "الشکوک علی جالینوس" اشتباهات جالینوس را گوشزد کرده است.

فیلم در مورد اهمیت وسالیوس در تاریخ علم پزشکی است
https://youtu.be/3FX07HzYyqI

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2522

به مناسبت ۳۰ دسامبر زادروز یویو تو
طب سنتی چراغ راه طب نوین

امروزه شاهد هستیم که افرادی تحت عناوین طب سنتی، طب اسلامی،..؛ پارادایم های شناخته شده را زیر پا گذاشته و قصد درمان بیماری‌ها با پارادایم های یونان باستان دارند یا  این درمانها را به ائمه نسبت داده و در حال گمراه کردن مردم و ایجاد ضرر و زیان مالی و جانی هستند.
ماجرای کشف داروی آرتیمیسینین برای درمان مالاریا باید چراغ راه ما درباره ارزش طب سنتی باشد.

در سال ۱۹۶۲، دولت چین طی پروژه ۵۲۳، به تعدادی از دانشمندان چینی ماموریت داد با استفاده از درمانهای طب سنتی چینی، دارویی موثر برای مالاریا بیابند. در سال ۱۹۷۲، یویو تو موفق شد پس از آزمایش تعداد زیادی گیاه ذکر شده در منابع سنتی چینی، داروی موثر را بیابد. ماده موثر آرتمیسینین که از گیاه "خاراگوش چینی" استخراج شد باعث نجات جان میلیونها انسان گردید.
درمان مالاریا در چین با این دارو قدمت هزاران ساله داشته است (اولین بار "گه هانگ" در سال ۳۴۰ میلادی در کتاب 肘後備急方 به آن اشاره کرده است).
"تو" در سال ۲۰۱۵ موفق به دریافت جایزه نوبل شد.
فیلم درباره این کشف بزرگ است.
#نوابغ_علم

http://t.me/pubethicsmums/2521

مهمترین پیشرفت‌های زیست شناسی ۲۰۲۴
بر اساس
Quanta magazine

https://www.youtube.com/watch?v=p9XHI_26cPE

-بازسازی
Last Universal Common Ancestor (LUCA)
لوکا جد مشترک تمام موجودات زنده است. بازسازی ژنوم این موجود نشان داد که موجودی تک سلولی با ژنوم کد کننده ۲۶۰۰ پروتئین بوده است و حدود ۴.۲ میلیارد سال قبل می‌زیسته. جالب است که ژن‌های CRISPR برای مقابله با ویروس در لوکا فعال بوده اند.
-برای اولین بار نقش تنظیمی مغز بر سیستم ایمنی از طریق عصب واگ مشخص شد. عصب واگ از طریق سیستم پاراسمپاتیک توانایی کنترل بسیاری از فرایندهای خودکار بدن را دارد. امسال برای اولین بار نقش این عصب در کنترل سیستم ایمنی مشخص شد که میتواند در درمان بیمارهای سیستم ایمنی نقش داشته باشد
-استفاده از هوش مصنوعی برای پیش‌بینی چگونگی پیچش و ساختار پروتئین ها و معرفی آلفافولد ۲ و ۳. این پیشرفت عظیم امسال منجر به جایزه نوبل ۲۰۲۴ گردید.

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2520

به مناسبت ۸ دی روز صنعت سیمان
سیمان از هزاران سال قبل توسط بشر استفاده می‌شده است.
با حرارت دادن سنگ آهک (کربنات کلسیم)، CO2 آن جدا شده و آهک زنده (اکسید کلسیم) باقی میماند. ترکیب آهک زنده و آب واکنش داده و با جذب CO2 از هوا به تدریج به کربنات کلسیم تبدیل شده و سفت می‌شود. مشکل عمده این است که این ترکیب در زیر آب کار نمی‌کند و نمی‌توان قالب بزرگ از آن تهیه کرد

رومیان باستان با اضافه کردن خاکستر آتشفشانی به سیمان موفق به تهیه بتن شدند که میتواند در زیر آب هم سفت شود و طول عمر بیشتری هم دارد
امروزه بتن با ترکیب سیمان، ماسه و شن تولید می‌شود. با افزودن آب به این ترکیب هیدروکسید کلسیم آزاد می‌شود که منجر به بازی شدن شدید میگردد. سپس تری‌کلسیم سیلیکات داخل بتن با آب ترکیب شده و کریستال‌های محکمی بین اجزای بتن تشکیل می‌دهد. در واقع آب باعث سخت شدن بتن می‌شود و به همین علت باید بتن در محیط مرطوب استفاده شود
بتن در شرایطی که هم زده نشود طی چند ساعت محکم می‌شود و دلیل اینکه مخزن ماشینهای حامل بتن همواره در حال گردش است پیشگیری از سخت شدن آن است
بتن شایع ترین ماده شناخته شده توسط بشر است
http://t.me/pubethicsmums/2519

۲۸ دسامبر زادروز جان فون نیومن

فون نیومن از بزرگترین دانشمندان و ریاضی دانان تاریخ است.
دامنه کارش از مکانیک کوانتوم تا نظریه بازی ها گسترده است
به مناسبت زادروزش چند فیلم آموزشی به اشتراک گذاشته میشود

فون نیومن آغازگر نظریه بازی
http://t.me/pubethicsmums/2091
فون نیومن و استراتژی MAD و پیشگیری از جنگ اتمی
http://t.me/pubethicsmums/2092

فون نیومن پیشگام علم کامپیوتر: معماری فون نیومن
http://t.me/pubethicsmums/2093

فون نیومن پیشگام تئوری سفر فضایی: ماشین فون نیومن
http://t.me/pubethicsmums/2094

فون نیومن و انتروپی
http://t.me/pubethicsmums/2095

به مناسبت ۶ دی روز دفاتر اسناد رسمی

بایگانی اسناد و مدارک از جنبه های مهم تمدن است. بایگانی در فلات‌ ایران قدمتی بسیار زیاد دارد و پس از بین‌النهرین قدیمیترین بایگانی ها در فلات ایران ریشه دارد

-اسناد پروتوعیلامی مربوط به ۵۰۰۰ سال قبل: به خط پروتوعیلامی بوده و بیشتر در شوش یافت شده اند. تصویر مربوط به شمارش گوسفندان ۴ گله دار است!
-بایگانی به خط و زبان اکدی باستان و سومری مربوط به ۴۵۰۰ تا ۴۰۰۰ سال قبل که در شوش یافت شده و مربوط به زمانی است که فلات ایران تحت تسلط امپراطوری اکد و سپس سلسله سوم اور بود.
-بایگانی به خط اکدی مربوط به سلسله سوکال ماخ در شوش و هفت تپه (شهر باستانی کاپناک): ۳۹۰۰ تا ۳۵۰۰ سال قبل
-بایگانی تل میلیان به زبان عیلامی میانه و خط عیلامی که در تل ملیان (شهر باستانی انشان) کشف شده اند و مربوط به ۳۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سال قبل هستند

سنت بایگانی در نهایت به هخامنشیان رسید و بایگانی اسناد بارو و خزانه تخت جمشید به خط و زبان عیلامی از مهمترین بایگانی های تاریخ ایران هستند.

روز اسناد ملی و میراث مکتوب به مناسبت زادروز شیخ کلینی صاحب کتاب کافی است

http://t.me/pubethicsmums/2517

مهمترین پیشرفت‌های دانش فیزیک ۲۰۲۴
بر اساس
Quanta magazine

-انتشار نتایج
Dark Energy Spectroscopic Instrument (DESI)
این نتایج نشان داد که گسترش هستی در مقطعی از تاریخ آن کمتر از میزان مورد قبول فعلی است که با تخمین‌های فعلی انرژی تاریک در تضاد است. هنوز از نظر آماری نتایج به ۵ سیگما نرسیده است

-تولید ابرجامد در آزمایشگاه و مشاهده ورتکسهای کوانتومی در آزمایشگاه
ابرجامد حالتی از ماده است که هم ویژگی های جامد را دارد و هم ویژگی های ابرشارگی. ورتکسهای کوانتومی به عنوان یک ویژگی ابرشارگی در سال ۲۰۲۴ در یک ابرجامد مشاهده شد.

-پیشرفت در هندسه کوانتومی
برخورد ذرات در مقیاس کوانتومی و محاسبه نتیجه برخورد آنها یک مساله فیزیکی است که سالها قبل فاینمن با دیاگرامهای معروف خودش موفق به حل آن شد.
فیزیکدانان کشف کردند که با استفاده از شکلی هندسی به نام associohedron میتوان محاسبات برخورد ذرات کوانتومی را انجام داد. ارتباطی جالب بین هندسه و مکانیک کوانتوم!

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2516

به مناسبت چهارم دی ماه زادروز رودکی.

رودکی اولین شاعر پارسی‌گو است که دارای دیوان شعر بوده است.
رودکی از بسیاری جهات آغازگر دوران طلایی شعر پارسی است و او را لقب "پدر شعر پارسی" داده‌اند.
فیلم در مورد زندگی رودکی، اشعارش، مدفن او، نبش قبرش و آنچه در مورد کوری‌اش میدانیم بحث می‌کند.
در پایان ماجرای سروده شدن قصیده معروف رودکی یعنی "بوی جوی مولیان" از کتاب چهارمقاله نظامی عروضی نقل شده است.

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/2515

به یاد ژاله علو

سکانسی از آخرین قسمت روزی روزگاری


در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2514

به مناسبت ۳ دی، روز درگذشت ابوحامد محمد غزالی

به یاد شهرام که عاشق "احیاء" بود

غزالی از اندیشمندان بزرگ است.  در جوانی مدرس بزرگترین دانشگاه وقت (نظامیه بغداد) بود. طی تحولی روحی، زندگی معمول را رها کرد و به سفر پرداخت. پس از بازگشت کتاب "احیاء علوم الدین" را نوشت که دین را مبتنی بر تعبد و عشق می‌داند نه استدلال عقلی.

کتاب معروف "تهافت الفلاسفه" غزالی دوران نوینی در تاریخ فلسفه آغاز کرد که با انتقاد از فلاسفه به خصوص این‌سینا و فلاسفه یونان همراه بود. تهافت الفلاسفه توسط ابن رشد به غرب راه یافت و از کتب معروف فلسفه است.

غزالی در زندگینامه خودش "المنقذ من الضلال" در مورد حقیقت‌جویی خودش می‌گوید:

"من از آغاز جوانی ...تاکنون ..همواره در این دریای ژرف غوطه‌ور بوده ... بهر گردابی فرو رفته با هر موج خروشانی دست بگریبان شده (ام). اسرار و رموز هر طائفه‌ای را جستجو کرده‌ام، ...در حقایق مسلک فلاسفه و متکلمین، صوفیه و زهاد و عباد و کفار و زنادقه پی‌جویی عمیق نکردم مگر برای پی بردن به حقیقت (آنها)"


آدرس کانال
http://t.me/pubethicsmums/2513

به مناسبت ۲۳ نوامبر، زادروز یوهان وان‌در‌والس

چگونه مارمولکی به نام گکو می‌تواند با استفاده از نانوتکنولوژی! بر جاذبه غلبه کند.

یکی از شگفتی های دنیای حیوانات، نحوه غلبه گکو بر جاذبه است. گکو قادر است از سطوح بسیار صیقلی آویزان شود و این کار را بدون نیاز به ترشح مواد چسبناک انجام می‌دهد.

فیلم توضیح می‌دهد که چگونه گکو از نیروی وان‌در‌والس برای چسبیدن به سطوح استفاده می‌کند.
http://www.youtube.com/watch?v=r5cqJTU5D5I

نیروهای وا‌در‌والس که نوعی نیروی بسیار ضعیف بین مولکول‌ها و اتم‌ها در فواصل بسیار نزدیک به هم هستند؛ در ابتدای قرن بیستم توسط یوهان وان‌در‌والس، فیزیک‌دان هلندی، توضیح داده شدند.

وان‌در‌والس در سال ۱۹۱۰ موفق به دریافت جایزه نوبل شد.
#نوابغ_علم

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2048

اول آذر روز اصفهان

چرا اول آذر روز اصفهان و نماد قوس نماد اصفهان است.

بیان نامه مصوب اصفهان شناسان در این باره

« ... از آنجا که احداث باروی حفاظتی یا حصار بزرگ اصفهان به منظور تضمین امنیت شهر تاریخی اصفهان در دوران دیلمیان و در زمان حسن رکن الدوله دیلمی ( 366 - 322 هجری قمری ) صورت گرفت و برپایی این باروی امنیتی به عنوان نقطه عطفی در تاریخ اصفهان شناخته می شود ، یاد روز آن رویداد تاریخی از این روی شایسته تر از دیگر پیشنهادهاست . همچنین چون در آن زمان برپایی باروی بزرگ اصفهان بر بنیان زایچه این شهر در آذر ماه ( برج قوس ) صورت گرفت ، لذا روز یکم آذر ماه هر سال ( مطابق با 22 نوامبر ) به عنوان روز نکوداشت اصفهان برگزیده می شود . همچنین نگاره تاریخی منقوش بر کاشی کاری های سردر بازار قیصریه اصفهان که با اقتباس از صورت فلکی برج قوس ( آذر ماه ) و با محتوایی متعالی طراحی شده است ، به عنوان نماد این روز گزیده شد. »
https://www.youtube.com/watch?v=3f4Q_EEZPt8

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2478

به مناسبت اول آذر روز اصفهان

اصفهان یکی از مهترین شهرهای ایران است و پر از بناهای تاریخی مهم و شگفت انگیز است.

یکی از بناهای مهم اصفهان "منارجنبان" است.
خصوصیت منحصر به فرد این بنا جنبش یک مناره به دنبال تکان دادن مناره دیگر است.
منارجنبان در واقع مزار ابوعبدالله کارلادانی است که در سال ۷۱۶ هجری وفات یافته و ساختن بنای منارجنبان هم به همان زمان بازمی‌گردد.

علت تکان خوردن مناره و بنا به دنبال تکان دادن مناره دیگر به احتمال زیاد خاصیت رزونانس است.

فیلم در مورد همین بنا توضیح میدهد
https://www.youtube.com/watch?v=DCHlwcuz2HU

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2477

به مناسبت ۲۰ نوامبر روز جهانی کودک
به نام خداوند رنگین‌کمان

چرا نوزاد انسان بسیار ناتوان به دنیا می آید؟
بر خلاف بسیاری از جانوران که نوزادان با مغز کاملا پیشرفته دارند که توانایی دویدن و حفاظت از خود را در لحظاتی پس از تولد دارا هستند، نوزاد انسان بسیار ناتوان است

۱-مغز انسان بسیار بزرگ است و امکان تولد یک مغز بزرگ از کانال زایمان وجود ندارد به همین دلیل نوزاد با مغز نارس به دنیا می‌آید
۲-متابولیسم پایه زن باردار در پایان بارداری دیگر امکان بیشتر شدن را ندارد و نمی‌تواند نیازهای جنین را برطرف کند. به همین دلیل نوزاد با مغز نارس به دنیا می‌آید.

به علت نارس بودن مغز نوزاد انسان، والدین مجبور به نگهداری از نوزاد تا مدت‌های طولانی هستند. این مرحله از زندگی در طی تکامل طولانی اجداد انسان منجر به افزایش هوش و قدرت ذهنی و هوش اجتماعی گونه انسان گردید.


فیلم در مورد همین مساله است!

*مرحوم مادربزرگ بنده هم توجیه خودش را داشت. وقتی خدا موجودات را خلق کرد از آنها پرسید چه کسی نوزاد تو را نگه میدارد؟ حیوانات گفتند:خدا! انسان گفت خودم! خدا هم گفت پس برو خودت بچه ات را نگه دار!
http://t.me/pubethicsmums/2476

به مناسبت ۳۰ ابان روز بزرگداشت ابونصر فارابی

فارابی از بزرگترین دانشمندان قرن ۳-۴ هجری و دوران طلایی اسلامی است
او تقریبا در تمام علوم سرآمد بود

آثار

-احصاء العلوم: دانشهای زمان خود را طبقه بندی می‌کند
-انبوهی کتاب فلسفی به خصوص  "اغراض مابعدالطبیعه" در شرح متافیزیک ارسطو. او تلاش زیادی کرد که آراء افلاطون و ارسطو را آشتی دهد و ملقب به "معلم ثانی" است
-کتاب موسیقی کبیر: مهمترین کتاب در مورد موسیقی و اصول آن است که در دوران اسلامی نوشته شده است.
-آراء اهل المدینه الفاضله: از مهمترین کتب دوران اسلامی در زمینه علم سیاست. آخرین تلاش مسلمانان برای تببین سیاست بر مبنای یک فلسفه مدون است. او در این کتاب به مدینه فاضله و افرادی که شایسته حکمرانی در آن هستند می‌پردازد. آراء او بیشتر به شیعیان و افلاطون در این زمینه شبیه است. از نظر او هر جامعه که فاضله نباشد "مدینه الجاهلیه" است که از چیزی غیر از حکمت تبعیت می‌کند

افسانه های زیادی در مورد زندگی او وجود دارد از جمله در مورد قدرت نوازندگی که می‌توانست با نواختن ساز یک فرد را بخنداند، بگریاند یا بخواباند
https://youtu.be/6FVQ_bQzB7s
https://youtu.be/TQvx_Wp7C30

به مناسبت ۱۹ نوامبر، روز جهانی توالت.
مدیریت پسماندهای انسانی قدمتی دیرینه در تاریخ دارد.
- ۵۰۰۰ هزار سال قبل، ساکنین بین‌النهرین دارای توالت مخصوص در خانه بودند که به فاضلاب متصل میشد
- ۴۰۰۰ سال قبل، در بعضی شهرها در تمدن دره سند، هر خانه توالت خصوصی داشت که به سیستم فاضلاب شهری متصل بود.
- با سقوط امپراطوری روم، مدیریت پسماند در اروپا به قهقرا رفت و دفع فضولات انسانی به داخل کوچه ها عادی شد!
- ۱۵۹۶: جان هرینگتون اولین سیفون توالت را اختراع کرد.
-۱۷۷۵: الکساندر کامینگ موفق به اختراع شترگلو و رفع مشکل پس زدن بوی فاضلاب شد.
- ۱۸۸۰:  با اختراع شترگلوی مدرن و شناور توسط توماس کرپر، عصر توالت مدرن آغاز شد. بر خلاف تصور بسیار افراد، واژه crap به معنی مدفوع از نام توماس کرپر گرفته نشده است!

مدیریت پسماند و توالت سیفون دار از عوامل مهم کاهش بیماری‌های عفونی در دنیا است
امروزه ۲ میلیارد نفر دسترسی به توالت ندارند و حدود ۲.۲ میلیارد نفر نیز در مناطق با مدیریت پسماند ناقص زندگی می‌کنند.
فیلم در مورد تاریخچه توالت بحث می‌کند
https://youtu.be/0dYk99S98Jc
کانال اخلاق نشر و منابع علمی
http://t.me/pubethicsmums/2474

آیا خواندن ذهن امکان پذیر است؟!

در پژوهشی که اخیرا به چاپ رسیده است، پژوهشگران دانشگاه برکلی کالیفورنیا موفق شدند با پخش موسیقی (دیوار اثر پینک فلوید) فعالیت الکتریکی قشر شنوایی افراد را ثبت کرده و با استفاده از روش‌های هوش مصنوعی در نهایت این موسیقی را با استفاده از فعالیت الکتریکی مغز بازسازی کنند.

گرچه هنوز این موسیقی تا حدودی مبهم است ولی کاملا قابل تشخیص است. شاید بتوان گفت یک قدم به "خواندن ذهن" نزدیک شده ایم.

با بهبود تدریجی این روش‌ها میتوان کم کم به برگرداندن شنوایی و حتی شاید بینایی به افراد ناتوان با استفاده از تحریک الکتریکی مغز امیدوار بود!

فیلم در مورد همین پژوهش است.
http://t.me/pubethicsmums/2473

https://journals.plos.org/plosbiology/article?id=10.1371/journal.pbio.3002176

به مناسبت ۱۷ نوامبر، روز جهانی دانش‌آموزان
لوح نشان داده شده یک روز از زندگی یک دانش آموز سومری (۴۰۰۰ سال قبل) را بیان میکند

کودک باید شب زود می‌خوابید و غذای مقوی دریافت می‌کرد و نباید دیر در کلاس درس حاضر می‌شد. "پدر-مدرسه" یا همان معلم در صورت هرگونه اهمال کودک دانش آموز را با چوب تنبیه می‌کرده است:
در یک روز به خاطر شکسته بودن لوح، بیرون رفتن بدون اجازه، ایستادن بدون اجازه، حرف زدن، خط بد و بدون اجازه برداشتن یک وسیله، با چوب تنبیه میشود
سپس کودک معلم را به خانه دعوت می‌کند و والدینش از او با شراب و غذا پذیرایی می‌کنند و به او هدیه می‌دهند! معلم پس از این هدایا، از وضعیت دانش آموز اظهار رضایت می‌کند و نیدابا(الهه سومری نوشتار) را  با نام کودک ستایش می‌کند!
ظاهرا این اولین مورد خودشیرینی ثبت شده یک دانش‌آموز در تاریخ است!

شاید بتوان آموزش را نقطه متمایز کننده انسان از سایر موجودات دانست. با آموزش میتوان تجربه نسل‌های متمادی را بدون نیاز به تکرار آنها به نسلی دیگر منتقل کرد. در واقع آموزش جزء لاینفک تمدن بشری است!

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/2472

به مناسبت ۲۶ آبان سالروز درگذشت استاد ابراهیم پورداوود

ابراهیم پورداوود بنیان‌گذار ایران‌شناسی نوین در ایران است. پژوهش‌های او بیشتر حول ایران باستان و دین زرتشتی است.

اثر جاودانه او، ترجمه "اوستا" کتاب مقدس زرتشتیان به پارسی است.

او از اعتبار خاصی در میان پارسیان هند برخوردار بود و جزو معدود غیرزرتشتیانی بود که اجازه یافت در مراسم مذهبی آنها شرکت داشته باشد.

فیلم مربوط به مصاحبه با دختر پورداوود است در مورد زندگی پدرش

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2471

به مناسبت ۱۵ نوامبر روز درگذشت یوهان کپلر

یوهان کپلر، دانشمند بزرگ آلمانی در قرن ۱۶ و ۱۷ موفق به کشف روش حرکت دقیق اجرام آسمانی شد. او نشان داد حرکت سیارات به دور خورشید به صورت بیضی است و از قوانین دقیق ریاضی تبعیت می‌کند.
کپلر با بیان سه قانون عملا راه را برای نیوتون و بیان قوانین جاذبه باز کرد.
دو قانون اول در کتاب Astronomia nova در سال ۱۶۰۹ پس از ده سال بررسی حرکت مریخ بیان شد!
کتاب Astronomia nova از بزرگترین کتابهای تاریخ نجوم است.
قانون سوم ده سال بعد در کتاب Harmonices Mundi بیان گردید.
کپلر از بزرگترین دانشمندان تاریخ است. کپلز برای اولين بار در تاریخ نشان داد که حرکت اجرام آسمانی را میتوان با قوانین دقیق ریاضی توضیح داد. فیلم در مورد سه قانون اوست.

https://youtu.be/pdst6HQkdrc
#نوابغ_علم

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2470

به مناسبت ۱۴ نوامبر درگذشت گئورگ فردریش هگل
هگل از بزرگترین فلاسفه تاریخ است که به غامض بودن نوشته هایش شهرت دارد
چکیده نظریاتش
-گذشته حاوی مفاهیم مهمی است که میتواند چراغ راه امروز ما باشد. مثلا از یونان باستان میتوان اهمیت جامعه را در برابر فردگرایی کنونی دریافت
-از ایده های مخالف خود هم بیاموزید. حتی نازیسم هم می‌تواند مفاهیم درستی داشته باشد که می‌توان از آنها بیشتر آموخت
-پیشرفت تاریخ هیچگاه خطی نیست. مفاهیم تاریخی معمولا دو طیف افراط و تفریط را طی می‌کنند تا به تعادل برسند. هگل این فرایند را دیالکتیک، دو طیف را تز و آنتی‌تز و حالت تعادل را سنتز می‌نامد. به عنوان مثال در دوران ویکتوریا، سرکوب جنسی شایع بود و در دوران مدرن آزادی بی قید شرط جنسی که احتمالا  در آینده منجر به تعادل در زندگی جنسی افراد شود
-هنر هدفمند: هگل هدف هنر را افزایش آگاهی نسبت به مفاهیمی می‌داند که در زندگی روزمره، عادی شده اند. او هنر برای هنر را رد می‌کند
-
از نظر هگل رشد و تعالی نیاز به تضارب آراء متضاد در طول تاریخ دارد و کند و گاهی دردآور است ولی چاره ای جز رشد و تعالی نیست

فیلم در مورد فلسفه اوست
http://t.me/pubethicsmums/2468

به مناسبت ۱۴ نوامبر زادروز فردریک بنتینگ و روز جهانی دیابت.

در سال ۱۹۲۱ گروه پژوهشی ناهمگون فردریک بنتینگ، ریکارد مک‌لاود و چارلز بست موفق شدند نشان دهند که عصاره پانکراس سگ اثر درمانی بر روی سگهایی که به طور آزمایشی مبتلا به دیابت شده بودند، دارد.
پس از چالش فراوان، اولین آزمایش انسانی انسولین بر روی یک‌ کودک مبتلا به دیابت تیپ یک با انسولین گاوی انجام شد. به علت ناخالصی انسولین آزمایش موفق نبود.
با ورود شیمی ‌دانی به نام جیمز کالیپ به گروه پژوهشی، تلاش شبانه‌روزی برای جداسازی انسولین خالص آغاز شد بالاخره با جداسازی انسولین خالص اولین آزمایش انسانی انسولین با موفقیت انجام شد.
کودکان مبتلا به دیابت تیپ یک که غیر از محرومیت غذایی درمانی نداشتند و ۱۰۰ درصد محکوم به مرگ بودند، با انسولین به زندگی بازگشتند. تاکنون میلیونها نفر با تلاش دانشمندان فوق‌الذکر از مرگ نجات داده شده اند
مک‌لاود و بنتینگ موفق به دریافت جایزه نوبل پزشکی شدند.

فیلم در مورد ماجرای کشف انسولین است.
https://youtu.be/jn4HvRkBbfk

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2467

به مناسبت ۱۳ نوامبر، روز جهانی مهربانی!
رفتار ایثارگرانه و نظریه تکامل (فرگشت)

رفتار ایثارگرانه و فداکاری در انسانها و حیوانات با زندگی اجتماعی بسیار شایع است. در نگاه اول به نظر نمی‌رسد که نظریه تکامل که بر مبنای انتخاب طبیعی بنا شده بتواند این رفتارها را توجیه کند.
توضیح فداکاری در حیوانات توسط WD Hamilton صورت گرفت. طبق "قاعده هامیلتون" فداکاری در یک‌گونه وقتی شکل می‌گیرد که خطر آن برای موجود فداکار کمتر از حاصلضرب فایده آن برای هم‌گونه و میزان شباهت ژنتیکی آن دو باشد.
به عبارت دیگر با رفتار فداکارانه، موجودات اجتماعی احتمال بقاء گونه خود را افزایش می‌دهند و این در واقع ریشه در تمایل به حفظ ذخیره ژنتیکی افراد در نسل بعد خود دارد.

این مساله توجیه گر تمایل بیشتر افراد به فداکاری برای خوبشاوندان، فرزندان و افراد با شباهت بیشتر ژنتیکی است.

زیست‌شناسی به نام JBS Haldane قاعده همیلتون را اینگونه خلاصه می‌کند:

"من حاضرم جانم را برای ۸ عموزاده یا دو برادرم بدهم"

فداکاری ریشه  در فرگشت دارد و احتمال انتقال ژن‌های فرد را به نسل بعد افزایش می‌دهد!

https://youtu.be/8-AqCaavUfQ
http://t.me/pubethicsmums/2466

به مناسبت ۱۲ نوامبر روز جهانی ذات الریه

ذات الریه یا پنومونی نوعی عفونت ریه است که میتواند باعث مرگ و میر به خصوص در کودکان و سالمندان شود.

ذات الریه بیماری قابل پیشگیری و قابل درمان است. اینفوگرافیک به اشتراک گذاشته شده در مورد آن توضیح می‌دهد


در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2465

۱۱ نوامبر ۱۹۱۸ ساعت ۱۱ پایان جنگ اول جهانی

۱۸۷۱:پایان جنگ فرانسه و آلمان و شروع رقابت شدید آلمان و فرانسه برای غلبه بر اروپا
پیشرفت اقتصادی نظامی آلمان و اتحاد با امپراطوری اطریش مجارستان و شروع استعمار آلمانی آفریقا
فرانسه با روسیه و انگلستان هم پیمان می‌شود
۱۹۰۸:اشغال بوسنی توسط اتریش و اعتراض صربستان
۱۹۱۴:ترور ولیعهد اطریش توسط یک صرب در بوسنی. شروع جنگ اول جهانی بدنبال اعلان جنگ اطریش به صربستان
شکست نقشه شلیفن برای فتح پاریس و محاصره نیروهای فرانسوی
مسابقه به سوی دریا و در نهایت حفر خندق از دریای شمال تا سوئیس و بن بست در جبهه غرب
۱۹۱۵: ورود عثماني به جنگ به نفع آلمان. ورود ایتالیا و ژاپن به نفع متفقین. بلغارستان به جنگ وارد شده و اشغال صربستان
۱۹۱۶: شروع نبرد هوایی و دریایی و استفاده از سلاح شیمیایی در جبهه غرب
۱۹۱۷: انقلاب روسیه و خروج از جنگ. ورود آمریکا به جنگ
۱۹۱۸: شکست پیشروی آلمان در جبهه غرب و در نهایت آتش‌بس و پایان جنگ با ۱۸ میلیون کشته
امپراطوری اتریش و عثماني تجزیه شدند و آلمان ۱۵ درصد خاک خود را از دست داد و غرامت سنگینی پرداخت

https://youtu.be/SLj5r2nZHB8

http://t.me/pubethicsmums/2464

به مناسبت ۱۰ نوامبر روز جهانی حسابداران

در ۱۰ نوامبر سال ۱۴۹۴، لوکا پاچیولی کتاب
Summa de arithmetica, geometria. Proportioni et proportionalita
را به چاپ رساند. قسمت مهمی از این کتاب به حسابداری دوطرفه اختصاص دارد. پاچیولی با این کتاب حسابداری را وارد دوران مدرن خود کرد و از او به عنوان "پدر حسابداری" یاد میشود.

بسیاری از قوانین و اصلاحات رایج حسابداری نوین ابداع پاچیولی است مانند
حسابداری دو طرفه دارای بدهکار و بستانکار، ثبت دفتری، دفتر کل، سال مالی، موجودی کالا، بدهی، سرمایه و غیره.

پس از چاپ این کتاب، پاچیولی به میلان دعوت شد و همکاری وسیعی را با لئوناردو داوینچی آغاز کرد.

بدون حسابداری نوین، تصور اقتصاد و جهان مدرن ناممکن است. پاچیولی در شکل‌گیری حسابداری نوین نقش کلیدی داشت و به همین علت لقب "پدر حسابداری" را دریافت کرده است.

فیلم در مورد کتاب مهم او و بعضی قوانین و اصطلاحات این کتاب است که امروزه هم معتبر هستند.

https://youtu.be/frTTjPiIIWE

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2463

به مناسبت ۸ نوامبر زادروز ادموند هالی

دنباله‌دار هالی و ماجرای آن: موفقیت عظیم دانش در توجیه پدیده ها

ستاره های دنباله دار از شگفتی های پدیده های نجومی تلقی میشده‌اند. یکی‌از مهمترین آنها، دنباله دار هالی است. شواهد رویت این دنباله‌دار به حدود ۴۶۷ قبل از میلاد می‌رسد! از آن زمان تاکنون این دنباله دار هر ۷۵ تا ۷۹ سال رویت شده است. آخرین بار در سال ۱۹۸۶ رویت شد. سال ۲۰۶۱ این دنباله‌دار دوباره رویت خواهد شد.

در سال ۱۷۰۵، ادموند هالی در کتاب
Synopsis of the astronomy of comets
با استفاده از قانون جاذبه نیوتون توانست ثابت کند دنباله‌دارهایی که در سال‌های ۱۵۳۱، ۱۶۰۷ و ۱۷۸۲ دیده شده اند در واقع یک دنباله‌دار هستند. با محاسبات دقیق و بسیار سخت و طاقت فرسا هالی پیش‌بینی کرد که دوباره در ۱۷۵۸ رویت خواهد شد.
مشاهده مجدد این دنباله‌دار تقریبا در زمان پیش‌بینی شده (هالی اثر جاذبه مشتری را در نظر نگرفته بود) یکی‌ از موفقیت‌های عظیم مکانیک نیوتونی و به طور کلی دانش است.
#نوابغ_علم

فیلم در مورد تاریخچه دنباله‌دار هالی است

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2462

به مناسبت روز جهانی رادیولوژی
در سال ۱۸۹۵، ویلهلم رونتگن فیزیکدان آلمانی موفق به کشف پرتو های ایکس شد. این کشف شروعی بود بر دنیای شگفت انگیز رادیولوژی و روشهای تشخیصی وابسته به آن.
رونتگن در سال ۱۹۰۱ برنده اولین جایزه نوبل فیزیک شد.
یک عنصر جدول تناوبی به افتخار او رونتگنیوم نامیده شده است.
#نوابغ_علم

فیلم در مورد همین کشف و اهمیت پرتوهای ایکس در پزشکی نوین است.

https://youtu.be/gsV7SJDDCY4

Wilhelm Röntgen, "Ueber eine neue Art von Strahlen. Vorläufige Mitteilung", in: Aus den Sitzungsberichten der Würzburger Physik.-medic. Gesellschaft Würzburg, pp. 137–147, 1895

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2461

به مناسبت ۷ نوامبر روز جهانی فیزیک پزشکی


۱۸۹۵:رونتگن اشعه ایکس را کشف کرد
۱۹۰۳: کشف رادیواکتیویته توسط کوری ها و بکرل
۱۹۵۱: هرولد جانز اولین تله تراپی با کبالت ۶۰ را ابداع کرد که در نهایت منجر به ایجاد پرتودرمانی شد.
۱۹۷۲:گادفری هانسفیلد اولین CT اسکن تجاری را معرفی کرد. CT اسکن انقلابی در پزشکی ایجاد کرد.
۱۹۸۰: جان مالارد اولین MRI قابل استفاده در بالین را تهیه کرد.

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2460

به مناسبت روز پرستار
روز پرستار مبارک
قدیمیترین پرستار ثبت شده در تاریخ ایران "قاسم بیماردار"

در مرکز اسناد آستان قدس رضوی، تعداد زیادی سند از پیشینه شغل پرستاری در دارالشفاء رضوی وجود دارد.
اسناد تشکیلات دارالشفاء رضوی در زمان صفویه شامل بیماردارباشی (سرپرستار)، بیماردار (پرستار) و خدمه بیمار (بهیار) بوده است. زمان و مردان هر دو در این مشاغل مشغول به کار بوده اند.

قدیمیترین سند مجموعه اسناد آستان قدس رضوی مربوط به رسید حقوق قاسم و امیرسلطان محمد بیماردار است (سال ۱۰۱۱ هجری قمری)

منبع
در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2459

به مناسبت پنجم نوامبر، روز جهانی آگاهی از سونامی.

سونامی واژه ای ژاپنی به معنای "موج بندرگاه" است و سابقه دیرینه در تاریخ بشر دارد.

اولین سونامی ثبت شده در تاریخ در سال ۴۷۹ قبل از میلاد طی محاصره شهر پوتیدایا توسط نیروهای ارتش ایران هخامنشی رخ داده است. ایرانی ها به دنبال کاهش عجیب سطح آب در اطراف شهر، ناگهان به سمت شهر هجوم بردند که با ظهور ناگهانی موجهای عظیم همه کشته شدند. هرودوتوس این واقعه را به خشم خدایان نسبت می‌دهد.

اولین توجیه علمی سونامی توسط توسیدید، مورخ یونانی بوده است. او درباره سونامی سال ۴۲۶ قبل میلاد، به دنبال مشاهده زلزله، نزول سطح دریا و ظهور امواج عظیم به دنبال هم، پیشنهاد می‌دهد که علت سونامی، زلزله است.
توسیدید را پدر تاریخ نگاری علمی می‌دانند چرا که بدون توجیه پدیده ها با توسل به دخالت الهه ها و خدایان، تاریخ نگاری کرده است.

فیلم در مورد ساز و کار سونامی است. سونامی در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۱۱ موجب خرابی و مرگ و میز فراوان در جنوب آسیا و ژاپن شد.

https://youtu.be/Wx9vPv-T51I

#نوابغ_علم

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2458

به مناسبت ۵ نوامبر سالروز مرگ الکسیس کارل
سال ۱۸۹۴، فرانسوا کارنو، رئیس جمهور فرانسه مورد سوء قصد با چاقو قرار گرفت. آسیب به ورید پورت باعث مرگ او به علت خونریزی شدید شد.
به دنبال این اتفاق، کارل که در آنزمان دانشجوی پزشکی بود و تصمیم جدی گرفت که جراحی عروق را متحول کند.

سالهای بعد، آلکسیس کارل اصول جراحی عروق را پایه‌ریزی کرد. فیلم روش معروف آناستوموز عروق را که به افتخار او نام گرفته است، نشان می‌دهد.

Carrel, Alexis. "La technique opératoire des anastomses vasculaires et la transplantation des viscères." Lyon méd 98 (1902): 859-864.

کارل در سال ۱۹۱۲ برنده جایزه نوبل شد

الکسیس کارل را بیشتر به خاطر کتاب معروف "انسان موجودی ناشناخته" میشناسند.

الکسیس کارل از طرفداران اصلاح نژاد بشری و اعدام خلافکاران و افراد دارای نقصهای مادرزادی بود و از حزب نازی هم به همین دلیل طرفداری می‌کرد و از همکاران حکومت ویشی در جنگ دوم جهانی بود. قبل از محاکمه به خاطر همکاری با نازی ها به مرگ طبیعی درگذشت.

http://t.me/pubethicsmums/2457

به مناسبت ۱۴ آبان روز مازندران

۱۴ آبان ۲۵۰ هجری قمری، حسن ابن زید علوی ملقب به داعی کبیر از مردم طبرستان (شامل مازندران کنونی) بیعت گرفت و اولین حکومت شیعی تاریخ ایران را بنیان نهاد.
به همین مناسبت ۱۴ آبان روز مازندران نامیده شده است.

فردوسی طوسی در وصف مازندران سروده است

که مازندران شهر ما یاد باد
همیشه بر و بومش آباد باد
که در بوستانش همیشه گلست
به کوه اندرون لاله و سنبلست
هوا خوشگوار و زمین پرنگار
نه گرم و نه سرد و همیشه بهار
نوازنده بلبل به باغ اندرون
گرازنده آهو به راغ اندرون
همیشه بیاساید از خفت و خوی
همه ساله هرجای رنگست و بوی
گلابست گویی به جویش روان
همی شاد گردد ز بویش روان
دی و بهمن و آذر و فرودین
همیشه پر از لاله بینی زمین
همه ساله خندان لب جویبار
به هر جای باز شکاری به کار
سراسر همه کشور آراسته
ز دیبا و دینار وز خواسته
بتان پرستنده با تاج زر
همه نامداران به زرین کمر

با آرزوی سلامتی برای تمام مردم مهمان‌نواز مازندران

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2456

به مناسبت ۱۳ آبان
تاریخچه سفارت نوردی در ایران
۱۲۰۷:قتل گریبایدوف روسي اولین حمله ثبت شده به دیپلمات‌ها در تاریخ مدرن
۱۳۰۳:قتل ایمبری کنسول آمریکا در ایران به خیال بهایی بودن
بهمن ۵۷:اشغال سفارت آمریکا توسط چریکهای فدایی خلق
اسفند ۵۷:اشغال سفارت مصر در اعتراض به معاهده کمپ دیوید
۱۳ آبان ۵۸:اشغال سفارت آمریکا توسط مرتجعین سرخ و سیاه و شروع امریکا ستیزی کور و بحرانی که تا امروز نتایج فاجعه‌بارش بر ایران مشهود است
دی ۵۹:حمله به سفارت شوروی توسط افغانستانیها
مرداد ۶۶:حمله به سفارت عربستان و کویت به دنبال کشته شدن زوار ایرانی
اسفند ۶۶:حمله به سفارت و کنسولگری شوروی به دنبال خبر فروش موشک روسي به صدام
بهمن ۸۴: حمله به سفارت دانمارک و اتریش به دنبال انتشار کاریکاتور پیامبر اسلام در نشریه دانمارکی
بهمن ۸۷: حمله به سفارت پاکستان در اعتراض به خشونت علیه شیعیان
آذر ۹۰:حمله و اشغال سفارت انگلستان به دنبال تشدید تحریم‌های انگلیس علیه ایران
دی ۹۴:حمله و اشغال سفارت و کنسولگری عربستان به دنبال اعدام شیخ نمر
بهمن ۱۴۰۱:حمله شخصی مسلح به سفارت جمهوری آذربایجان. تهران مساله را شخصی دانست


آدرس کانال

به مناسبت ۳ نوامبر روز عروس دریایی

بنجامین باتن دریا: عروس دریایی که هرگز نمی‌میرد!
Turritopsis dohrnii
نوعی عروس دریایی است که دوره زندگی ویژه ای دارد. ابتدا به صورت لارو کوچکی (پلانولا) است که به کف دریا چسبیده و پولیپ تشکیل می‌دهد.
پولیپها در نهایت عروسهای دریایی بالغ را تولید می‌کنند.
در صورتی که این عروس دریایی با شرایط نامساعد محیطی برخورد داشته باشد می‌تواند دوباره به حالت پولیپ بازگردد!
در واقع این نوع عروس دریایی از نظر بیولوژیک نامیرا است!

https://www.youtube.com/watch?v=Z7d5P0pDVUo

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/2454

به مناسبت ۳۱ اکتبر و جشن هالووین

منشاء اصلی جشن هالووین به اقوام سلت شمال اروپا و جشن Samhein یا جشن انتهای تابستان است. به عقیده سلتها در این زمان خاص، فاصله بین دنیای مردگان و زندگان کوچک شده و امکان ارتباط با ارواح برقرار بود. برای همین با افروختن آتش در فضای آزاد سعی در دور کردن ارواح خبیث داشتند و با استفاده از صورتک سعی می‌کردند از ارواح خبیث مخفی شوند.

با ظهور مسیحیت این مراسم به سمت مذهبی شدن رفت و "روز همه قدیسان" در یک نوامبر بزرگ داشته می‌شد (Hallowmas). به شب استقبال از روز همه قدیسان (all hallows' eve) کم کم هالووین گفته شد.

مراسم هالووین از طریق ایرلندی های مهاجر به آمریکا راه یافت و کم کم شکل امروزی به خود گرفت.
فیلم در مورد هالووین و تاریخچه آن بحث میکند

https://youtu.be/R-VRAemIvbI

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2453

به مناسبت ۳۱ اکتبر روز جهانی شهرها
سال ۱۹۵۰، باستان‌شناس استرالیایی گوردون چایلد در مقاله ای مهم تحت عنوان "انقلاب شهرنشینی" به بحث تبدیل روستا به شهر و تاریخچه آن پرداخت.
از نظر او شهر ۱۰ خصوصیت دارد
۱-سایز و جمعیت بیشتر از معمول: بیش از ۱۰ هزار نفر
۲-تقسیم کار
۳-نظام پرداخت اضافه تولید به حاکمان
۴-طبقات اجتماعی
۵-قدرت مرکزی
۶-معماری ویژه
۷-بوروکراسی
۸-تجارت با مناطق دوردست
۹-تولید علم
۱۰-پیشرفت هنر
موارد ۹ و ۱۰ مورد قبول همه نیستند

طبق این لیست، شهرهای اریحا، شوش و اوروک از قدیمی‌ترین مناطقی هستند که تبدیل به شهر (طبق لیست چایلد) شده اند

Childe, V. Gordon (1950). "The Urban Revolution". The Town Planning Review. 21 (1): 3–17.

فیلم نظریه چایلد و قدیمیترین ۵ شهر تاریخ را توضیح می‌دهد
http://www.youtube.com/watch?v=aE9uz4VTnmM

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2452

به مناسبت ۳۱ اکتبر زادروز راگنار گرانيت.
در دهه ۳۰ تا ۵۰ میلادی، راگنار گرانيت دانشمند فنلاندی-سوئدی موفق شد کشف کند که سه نوع سلول مخروطی در شبکیه وجود دارد که هر کدام به طول موج خاصی از نور واکنش نشان می‌دهند. این سه نوع مخروط (قرمز، سبز و آبی) بنیان تشخیص رنگ در انسان هستند.

تشخیص رنگها بسیار پیچیده تر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد و مغز انسان بر اساس درصدی از هر کدام از مخروطها که توسط طول موجهای مختلف نور فعال می‌شوند، رنگها را تشخیص می‌دهد.

از همین خاصیت چشم و مغز انسان در تولید صفحات نمایش استفاده میشود و فقط با سه نوع سلول رنگی، تمام رنگها را نمایش می‌دهند.

فیلم در مورد نحوه تشخیص رنگ توسط چشم و مغز انسان است.
در واقع تشخیص رنگ در مغز انسان در سه کانال  سیاه-سفید، آبی-زرد و سبز-قرمز صورت می‌گیرد و هر دو رنگ ذکر شده به صورت متضاد هم عمل می‌کنند.
طبق قانون هرینگ مغز انسان امکان ترکیب آبی-زرد یا سبز-قرمز را ندارد!
https://youtu.be/WN1yCigL3Hk

گرانيت در سال ۱۹۶۷ برنده جایزه نوبل شد.

#نوابغ_علم

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2451

به مناسبت ۲۹ اکتبر روز جهانی اینترنت

در ۲۹ اکتبر سال ۱۹۶۹ اولین پیام موفق در ARPANET ارسال شد که شروعی بود بر عصر اینترنت
به همین مناسبت سه ویدئو در مورد تاریخچه اینترنت به اشتراک گذاشته میشود

http://t.me/pubethicsmums/2018
شروع اینترنت

http://t.me/pubethicsmums/2019
اینترنت در دسترس عموم

http://t.me/pubethicsmums/2020

قرن ۲۱ و دوران کمپانی های عظیم

به مناسبت ۲۸ اکتبر روز جهانی پویانمایی

۲۸ اکتبر ۱۸۹۲ تئاتر اپتیک چارلز امیل رینود در پاریس اولین نمایش خود را آغاز کرد.

این نمایش با استفاده از پراکسینوسکوپ انجام شد. اولین فیلم‌های انیمیشن تاریخ سینما توسط رینود تولید و نمایش داده شد. سه گانه "یک آبجوی خوب"، "دلقک و سگهایش" و "شراب بنجل" در همان سال نمایش داده شدند. متاسفانه فقط فیلم آخر تقریبا کامل در دسترس است (فیلم به اشتراک گذاشته شده)
http://www.youtube.com/watch?v=426mqlB-kAY

به دنبال اختراع سینماتوگراف توسط برادران لومیر، رینود ورشکست شد.

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2449

به مناسبت ۲۶ اکتبر، زادروز استر دافلو
دافلو و همسرش برای حل مشکل فقر در دنیا، به مطالعات اجتماعی و کارآزمایی های تصادفی شده روی آوردند. آنها برای مشکلات ناشی از فقر جوابهای مبتنی بر شواهد فراهم کرده و میکنند‌
در این سخنرانی TED، دافلو به سه مشکل می‌پردازد.
https://youtu.be/0zvrGiPkVcs

۱- چگونه مادران را برای واکسیناسیون فرزندان تشویق کنیم؟
۲- آیا پخش پشه‌بند رایگان باعث کاهش مالاریا میشود؟
۳- موثرترین روشها برای افزایش مدت تحصیل در مناطق فقیر چه هستند؟
دافلو پاسخ این سوالات را با نتایج مطالعات تصادفی دارای گروه کنترل اجتماعی می‌دهد.
به عنوان مثال برنامه ریشه‌کنی کرم‌های روده‌ای بیش از هر برنامه دیگری (نطیر افزایش تعداد و حقوق معلمان، پخش غذای رایگان و ...) در افزایش طول مدت تحصیل موثر بوده است.

دافلو و همسرش برنده جایزه نوبل اقتصاد سال ۲۰۱۹ شدند.

برندگان جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۲۱ هم، اولین کسانی بوده‌اند که روش مطالعات کنترل شده تصادفی را در اقتصاد مطرح کردند.
http://t.me/pubethicsmums/1026

#نوابغ_علم
در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2448

به مناسبت ۲۵ اکتبر روز جهانی هنرمند

غارنگاره قدیمی‌ترین هنر کشف شده انسان

در سال ۱۸۷۹ غاری در اسپانیا توسط مارسلینو سانتورا کشف شد که دارای نگاره‌های از حیوانات عصر یخبندان و سایر نقوش بود. قدمت این نگاره ها به ۳۶ هزار سال قبل می‌رسید.
این کشف به شدت مسخره شد چرا که تصور نمیشد مردم پیش از تاریخ بتوانند هنری با آن کیفیت ایجاد کنند. البته در سال ۱۹۰۲ طی مقاله معروف
Mea culpa d'un sceptique
این کشف تایید شد این مقاله عذرخواهی نویسنده آن از سانتورا است که متاسفانه سالها قبل فوت کرده بود.

غارنگاره ها از اولین هنرهای باقیمانده بشر هستند و حتی بعضی توسط نئاندرتالها خلق شده‌اند. این هنر شامل تصاویر حیوانات، شکارچیان و بسیاری علائم انتزاعی است. معروفترین علائم آنها اثر دست هایی است که با پاشیدن رنگدانه بر روی آنها بر روی دیواره غار ایجاد شده است.  جالب است که از برجستگیها و فرورفتگیهای غار برای نشان دادن شکل سه بعدی بعضی حیوانات استفاده شده است.

هدف این نگاره‌ها به نظر نوعی مراسم خاص برای موفقیت در شکار واقعی با نقاشی صحنه های شکار بوده است.


آدرس کانال
http://t.me/pubethicsmums/2447

روز جهانی فلج اطفال
۲۴ اکتبر هر سال به مناسبت زادروز جوناس سالک (مبدع واکسن فلج اطفال) روز جهانی فلج اطفال نامیده میشود.

در سال ۱۹۸۸، سازمان بهداشت جهانی برنامه ریشه کنی فلج اطفال را در دنیا شروع کرد. موفقیت این برنامه بسیار چشمگیر بوده است. در آخرین موفقیت عظیم این برنامه ریشه کنی، آفریقا از نوع وحشی ویروس فلج اطفال پاک اعلام شد.
فیلم به همین موضوع پرداخته است.

https://youtu.be/SkSdFnzjNPs

#worldpolioday
#endpolio

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2446

6:02 صبح تا 6:02 عصر ۲۳ اکتبر (10/23)
6:02 10/23
به روز مول معروف است.

این روز بر اساس عدد آووگادرو
6.02×10^23
یا تعداد ذرات (اتم یا مولکول) موجود در یک مول از هر ماده است.


در سال ۱۸۱۱ آمادئو آووگادرو دانشمند ایتالیایی کشف کرد که حجمهای مشابه تمام گازها در دما و فشار برابر تعداد مولکول مساوی دارند.
این قانون تحت عنوان قانون آووگادرو معروف است.

Avogadro, Amedeo (1811). "Essai d'une manière de déterminer les masses relatives des molécules élémentaires des corps, et les proportions selon lesquelles elles entrent dans ces combinaisons". Journal de Physique. 73: 58–76.


فیلم در مورد مفهوم مول بحث می‌کند

https://youtu.be/TEl4jeETVmg

#نوابغ_علم
در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2445

به مناسبت ۲۱ اکتبر زادروز آلفرد نوبل

-آلفرد نوبل دانشمند سوئدی عواید ناشی از اختراع دینامیت را بعد از مرگش به جوایز نوبل اختصاص داد
-جوایز شیمی، فیزیک، پزشکی/فیزیولوژی،ادبیات و صلح را خود نوبل پیش‌بینی کرد و جایزه اقتصاد توسط بانک مرکزی بعدا اضافه شد
-در هر مورد حداکثر سه نفر مجاز به دریافت جایزه در هر سال هستند
-فرایند انتخاب با معرفی افراد واجد شرایط شروع‌ می‌شود. اعضاء آکادمی علوم سوئد یا موسسه کارولینسکا (برای نوبل پزشکی) و اعضاء کمینه نوبل نروژ (برای نوبل صلح) مسئول انتخاب نهایی برندگان هستند
-برندگان قبلی جایزه نوبل، اعضاء آکادمی علوم سوئد، اساتید دانشگاه‌های کشورهای اسکاندیناوی (سوئد، نروژ، فنلاند،‌ایسلند و دانمارک) و معادل آنها از سایر کشورها یا سایر کسانی که مناسب تشخیص داده شوند مجاز به معرفی افراد برای جایزه نوبل هستند.
-آرشیو معرف ها و معرفی شدگان برای ۵۰ سال محرمانه است! بعضی رکورد معرفی را شکسته اند ولی نوبل نگرفته اند مانند آرنولد سومرفلد که ۸۴ بار کاندید دریافت جایزه فیزیک نوبل شد
-جایزه نوبل به افرادی که در هنگام معرفی فوت کرده باشند تعلق نمی‌گیرد

آدرس کانال
http://t.me/pubethicsmums/2444

به مناسبت ۲۰ اکتبر روز جهانی تنبل

خرسهای تنبل از پستانداران بسیار معروف هستند و زندگی بسیار عجیبی دارند

-تقریبا نابینا هستند

-حرکت بسیار بسیار کند دارند

-تقریبا تمام زندگی خود را به صورت معکوس بر روی شاخه های درخت هستند(حتی جفت‌گیری و زایمان)

-دریچه های وریدی مخصوص باعث می‌شود خون به ناحیه جمجمه آنها سرازیر نشود

-هفنه ای یک‌بار مدفوع می‌کنند و برای اینکار از درخت پایین می‌آیند. در هر بار مدفوع کردن حدود یک‌سوم وزن خود را مدفوع می‌کنند!
مدفوع کردن خطرناکترین لحظه زندگی آنهاست و اکثرا در همان موقع شکار می‌شوند

-بر روی بدن آنها جلبک رشد میکند که رنگ سبز آن در استتار کمک کننده است. سطح بدن آنها یک‌ اکوسیستم ویژه با حشرات منحصر به فرد است.

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2443

به مناسبت ۲۰ اکتبر روز جهانی آمار پستهای زیر در کانال به اشتراک گذاشته شده‌اند

تست t استیودنت: تحولی بزرگ در آمار
http://t.me/pubethicsmums/2006

چرا سطح معنی داری آماری 0.05 است؟
http://t.me/pubethicsmums/840

آیا لک‌لک ها نوزادان انسان را به والدین آنها می‌رسانند: استفاده نامناسب از آمار
http://t.me/pubethicsmums/855

فلورنس نایتینگل پیشگام استفاده از آمار در تغییر افکار عمومی
http://t.me/pubethicsmums/857

ماهی مرده ای که احساسات داشت: مشکلات استفاده از p-value
http://t.me/pubethicsmums/772

به مناسبت ۱۹ اکتبر زادروز فیزیک‌دان بزرگ هندی سوبرامانیان چاندراسخار.

در دهه سی میلادی، چاندراسخار جوان بر روی نحوه تشکیل و مرگ ستارگان و چگونگی تغییرات آنها تحقیق می‌کرد.  طی چندین مقاله بسیار مهم، چاندراسخار موفق شد آنچه امروز به عنوان اصول علمی پذیرفته شده تشکیل و مرگ ستارگان است را پایه‌ریزی کند.

فیلم در مورد نحوه تشکیل ستارگان و سرنوشت آنها بر اساس جرم آنها بحث می‌کند. سرنوشت ستارگان یا "کوتوله سفید" است یا "ستاره نوترونی" و یا "سیاهچاله".
چاندراسخار در سال ۱۹۸۳ موفق به دریافت جایزه نوبل فیزیک شد.

#نوابغ_علم
https://youtu.be/NucdlR9EGbA

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2441

به مناسبت ۱۸ اکتبر روز جهانی یائسگی

چرا انسان یائسه میشود؟
انسان جزو معدود پستاندارانی است که دارای یائسگی است!
چند توجیه

Non adaptive theory
گونه انسان به دنبال افزایش طول عمر به یائسگی دچار شده است. قبل از آن بشر پیش از رسیدن به یائسگی فوت می‌کرده است

Mother hypothesis
مادری که در سن بالا بچه دار می‌شود احتمال مرگ و میر بالاتر دارد و نوزاد بدون مادر هم شانسی برای بقاء ندارد
Grandmother hypothesis
در موجودات اجتماعی مثل انسان و وال ها، مادربزرگ های باتجربه برای بقاء گروه بسیار با ارزش هستند و حفظ حیات آنها با حذف خطر بارداری (یائسگی) یک مزیت تکاملی است

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2440

به مناسبت ۱۶ اکتبر روز جهانی غذا

نورمن بورلاگ فردی که میلیاردها نفر را از قحطی نجات داد.

در سال ۱۹۴۴ نورمن بورلاگ، برزشناس آمریکایی در مکزیک قحطی‌زده، آزمایشات علمی خود را برای افزایش محصول گندم شروع کرد
پس از جنگ جهانی دوم، بورلاگ توانست گندم پایه کوتاهی (نورین ۱۰) را در ژاپن بیابد که کلید موفقیت عظیم او شد.
در سال ۱۹۵۳، با استفاده از گندم نورین ۱۰، بورلاگ توانست گندم پرمحصولی را پرورش دهد که مقاوم به باد و طوفان هم بود.
گندم بورلاگ در مکزیک، هند و پاکستان به سرعت باعث از بین رفتن قحطی شد. موفقیت بورلاگ به "انقلاب سبز" معروف است.
بورلاگ میلیاردها نفر را از قحطی و مرگ تدریجی نجات داد. او شاید بیش از هر کس دیگر در تاریخ کشاورزی باعث نجات جان انسانها شده باشد.
بورلاگ در سال ۱۹۷۰ موفق به دریافت جایزه صلح نوبل شد.
فیلم در مورد نورمن بورلاگ است.

https://youtu.be/75b6DzNIU9A

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/2439

به مناسبت ۱۶ اکتبر روز بیهوشی
۱۶ اکتبر ۱۸۴۶ روزی است که اولین بار ویلیام مورتون از اتر برای بیهوشی در جراحی خارج کردن توده گردن از گیلبرت ابوت توسط جان وارن رئیس انجمن جراحان آمریکا استفاده کرد.

الزهراوی و بیهوشی

أبو القاسم خلف بن عباس الزهراوی بزرگترین جراح قرون وسطی است. او مبدع بسیاری وسائل و روش‌های جراحی است.

کتاب مشهور او "التصریف لمن عجز عن التألیف" در زمینه پزشکی و به خصوص جراحی است.

تا قبل از زهراوی، برای کاهش درد بیمار هنگام جراحی از تریاک خوراکی استفاده می‌شد که خطر دوز بیش از حد و مسمومیت را داشت. زهراوی با ابداع "اسفنج بیهوشی" قدم بزرگی در ایمن کردن جراحی برداشت.
اسفنج را با حشیش، تریاک و عصاره گندم آغشته کرده و خشک می‌کردند. هنگام جراحی با مرطوب کردن اسفنج آن را بر روی دهان و بینی بیمار می‌گذاشتند (تصویر).

https://link.springer.com/article/10.1007/s00381-009-0912-9

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید

http://t.me/pubethicsmums/2438

به مناسبت ۱۶ اکتبر روز جهانی ستون فقرات

ستون فقرات انسان یک فاجعه مهندسی تکاملی
انسان بر خلاف سایر پستانداران بر روی دو پا حرکت میکند. ستون فقرات پستانداران معمولا مستقیم و بدون امکان حرکت زیاد است. اما انسان برای روی دو پا ایستادن نیاز به ستون فقرات منعطف دارد و به همین دلیل خمیدگی عمیقی در ستون فقرات کمری ایجاد شده است. این خمیدگی به شدت به ستون فقرات نیرو وارد میکند به خصوص مهره ۸ پشتی و شکستگی های متعدد ستون فقرات و در نهایت موجب گوژپشتی و کوتاهی قد در سنین پیری می‌گردد.
مشکل دیگر حرکت بر روی دوپا، پخش استرس ناشی از این حرکت است که از پاشنه به اندام تحتانی و در نهایت ستون فقرات منتقل می‌شود. برای تحمل این استرس ستون فقرات نیاز به امکان پیچش دارد که باعث استهلاک دیسک بین مهره ای و در نهایت بیرون زدگی دیسک می‌شود.

کمردرد و بیماری‌های ستون فقرات تقریبا منحصر به انسان و نه سایر پستانداران است! علت تطابق ستون فقرات برای راه رفتن بر روی دو پا است.

https://youtu.be/aPvx_yTWSIE
در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2437

تصویر سمت چپ مربوط به محمدباقر مجلسی‌ست. او بین سال‌های ۱۶۲۷ میلادی و ۱۶۹۹ میلادی می‌زیسته است. او در زمان حیاتش و به کمک شاگردانش، کتابی صد و‌ ده جلدی به نام بحار الانوار می‌نویسد که یک کتاب مذهبی‌ست. تصویر سمت راست اما مربوط به دنی دیدرو فیلسوف و اندیشمند فرانسوی‌ست. او بین سال‌های ۱۷۱۳ تا ۱۷۸۴ میلادی می‌زیسته. یعنی او تقریبا با مجلسی هم عصر بوده است. او‌ نیز کاری مشابه مجلسی‌ اما در حیطه‌ای دیگر می‌کند. دنی دیدرو در سال ۱۷۴۵ پروژه‌ی دائره‌المعارف جامع یا آنسیکلوپدی، یا فرهنگ روشمند علوم، هنرها و پیشه‌ها را کلید می‌زند. او به عنوان سردبیر پروژه‌ی دائره‌المعارف، با کمک دیگر‌ دانشمندان و اندیشمندان، تا سال ۱۷۷۲، مهم‌ترین دائره‌المعارف تا آن زمان را در ۲۸ جلد، تکمیل می‌کند. بعدا دیگران با تکمیل آنسیکلوپدی، آن را به ۳۵ جلد می‌رسانند. دیدرو هدف خودش از این کار را، تغییر نحوه‌ی تفکر رایج اعلام می‌کرد.


چیزی ‌که از نظر معرفتی و تاریخی به آسیکلوپدی اهمیت می‌بخشید، این بود که آسیکلوپدی افکار همه‌ی دانشمندان و اندیشمندان عصر جدید را در خود گنجانده بود. بخش‌هایی که توسط ولتر نوشته شده بود، دانش انگلیسی‌ را به فرانسه آورد. از جمله اینکه کارهای فرانسیس بیکن، نیوتن و جان لاک، وارد فرانسه و زبان فرانسوی شد. امری که آسیکلوپدی را از دایره المعارف‌های گذشته کاملا متمایز می‌کرد این بود که ‌تماما عاری از هرگونه مرجعیت دینی و مذهبی بود. در واقع، آسیکلوپدی در مقیاس بسیار گسترده، مفهوم جدید علم و دانش و حتی هنر را به خوانندگانش، ارائه می‌داد. آن‌ها با این دایره المعارف، به خوبی توانستند دانش و اندیشه‌ی بشر به خصوص انسان اروپایی را سکولاریزه و از دین جدا کنند. از طرف دیگر، دیدرو و همکارانش با این کار، علم‌ و دانش را در دسترس همه‌ی مردم و نسل‌های آینده قرار دادند و به نوعی توانستند علم و دانش را عامه فهم کنند. در مورد تاثیر آن‌ کتاب صد و ده جلدی مجلسی، خب تاثیرش همین چیزی‌ست که امروز می‌بینید و نیازی به توضیح ندارد.


اما تاثیر آنسیکلوپدی که بسیاری از اندیشمندان فرانسوی از جمله ولتر، روسو و مونتسکیو در نوشتن آن با دیدرو همکاری کردند، باید گفت که بعد از انتشار آن، دیگر به نوعی پاریس به پایتخت فکری، هنری، اجتماعی و سیاسی جهان تبدیل شد. افراد تحصیلکرده در سراسر جهان، به خاطر اینکه بتوانند آنسیکلوپدی را بخوانند، شروع به یادگیری زبان فرانسوی کردند. بعد از آن فرانسوی به زبان دیپلماسی بین المللی تبدیل شد. کار به جایی رسید که بسیاری از سیاستمداران ترجیح می‌دادند که به جای زبان مادری کشور خود، به زبان فرانسوی صحبت کنند. تا همین قرن گذشته، هرکسی می‌خواست نشان دهد که دستی در علم و معرفت دارد، باید زبان فرانسه می‌دانست. در کتاب جنگ و صلح اثر لئو تولستوی، می‌بینید که حتی طبقات اشرافی روسیه، برای اینکه جایگاه اجتماعی بالای خود را نشان دهند، همگی به زبان فرانسوی صحبت می‌کنند. تاثیر اجتماعی و سیاسی آنسیکلوپدی به قدری بود که بسیاری از مورخان، انتشار آن را یکی از زمینه‌های فکری مهم انقلاب فرانسه می‌دانند. شما اینجا به خوبی می‌بینید که هر تولید محتوایی ارزشمند نیست و گفتمان تاثیرگذار، چطور می‌تواند سرنوشت یک ملت را تغییر دهد.



- اَبا اِباد



@AbaEbad



#society #philosophy #intellectual #wisdom #philosopher #abaebad

این پستها مربوط به کانال جوان دانشمند آبا اباد است.
او دانش را به زبان ساده و برای عموم بیان میکند
توصیه میکنم در کانال آبا اباد عضو شوید

https://t.me/abaebad

👇🏾👇🏾👇🏾👇🏾


@AbaEbad

به مناسبت ۱۵ اکتبر روز جهانی نابینایان
چشم به عنوان یک ماشین پیچیده شناخته میشود و بسیاری (از جمله چارلز داروین) در توجیه تشکیل چشم در فرایند تکامل مشکل داشتند
باید دانست نه تنها تکامل چشم در جانداران رخ داده است، این تکامل ۴۰-۵۰ بار مستقلا اتفاق افتاده است! چشم مرکب حشرات، چشم مهره داران و چشم سرپایان هر یک مستقل از هم تکامل یافته‌اند!
حدود ۵۰۰ میلیون سال قبل،‌ پروتئین‌های حساس به نور در باکتری ها ایجاد شد. به تدریج این پروتئین ها در لکه ای در قسمتی از سلول تجمع یافتند (مانند تک سلولی Euglena)
به تدریج این لکه حساس به نور در یک حفره قرار گرفت (مانند کرم های پهن) که منجر به تشخیص جهت نور شد
پیشرفت بعدی مربوط به کوچک شدن منفذ ورودی نور بود که منجر به بهبود وضوح تصویر گردید (مانند نوتیلوس)
پیشرفت بعدی مربوط به تشکیل عدسی بود که به شدت تشخیص نور در فواصل مختلف را بهبود بخشید (مهره داران)
بقایای این مسیر را در جای‌جای چشم انسان مشاهده می‌کنیم! مثلا چشم انسان مانند تمام مهره داران نقطه کور دارد ولی چشم اختاپوس چنین نقطه کوری ندارد چرا که مستقل از چشم مهره داران تکامل یافته است
فیلم درباره تکامل چشم است

آدرس کانال

فرار ملت‌ها از فقر!

برندگان جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۲۴ نشان دادند که چگونه نهادهای مدنی و تغییر آنها می‌تواند منجر به ثروتمند شدن ملت‌ها شوند
در جوامع غیر دموکراتیک نهادهای بهره‌کش نفع اندک افراد حاکم را تضمین می‌کنند و عملا مردم عادی به بهبود اقتصادی اطمینان نخواهند داشت. از طرف دیگر حاکمان نیز اطمینان ندارند که در صورت حاکم شدن دموکراسی، مردم عادی از آنها انتقام نگیرند. به این حالت "بحران تعهد" می‌گویند. خروج از این بحران بسیار سخت و طولانی است
برندگان نوبل اقتصاد ۲۰۲۴ نشان دادند که برای حرکت به سمت دموکراسی سه جزء وجود دارد
۱-تعارض منافع طبقه حاکم و مردم عادی
۲-قدرت مردم عادی برای ایجاد آشوب و انقلاب
۳-بحران تعهد
در صورتیکه طبقه حاکم ناگهان مواجه با خطر انقلاب و سرنگونی شود ممکن است مجبور به کناره‌گیری از قدرت و ایجاد نهادهای فراگیر شود. مشابه این حالت در اروپای غربی مانند انگلستان و سوئد رخ داده است

#نوبل_۲۰۲۴

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2432

معکوس شدن ثروت!

برندگان جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۲۴ نشان دادند که پس از دوران استعمار به صورت تناقض‌آمیزی، جوامع با ثروت زیاد (مثل مکزیک و تمدن آزتک) شروع به فقیر شدن و جوامع فقیر (مثل کانادا و آمریکا و سرزمین سرخپوستان) شروع به ثروتمند شدن کردند.
علت این بود که استعمارگران اروپایی در جوامعی که ثروتمند بودند نهادهایی بهره کش که فقط سود طبقه حاکم را مد نظر دارند ایجاد کردند ولی در جوامع فقیر که امکان مهاجرت اروپاییان فراهم بود نهادهایی فراگیر با بهره‌رسانی به عموم مردم (عملا مهاجران اروپایی) ایجاد شد. با شروع انقلاب صنعتی فقط جوامع دارای نهادهای فراگیر و دموکراتیک توانستند به ثروت خود بیفزایند
یک دلیل دیگر که برندگان جوایز نوبل اقتصاد امسال یافتند وضعیت اقلیمی مستعمرات بود. مستعمراتی که آب و هوای استوایی و بیمارهای کشنده مهاجران اروپایی داشتند مورد علاقه برای مهاجرت نبوده و عملا نهادهای ایجاد شده در آنها فقط برای بهره‌کشی بود.
#نوبل_۲۰۲۴

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2431

چرا ملت ها شکست می‌خورند؟
برندگان جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۲۴ به این سوال پاسخ دادند
Daron Acemoglu
Simon Johnson
James A. Robinson

برای مطالعاتی که نشان دادند نهادهای مدنی چگونه شکل گرفته و چگونه بر ثروت ملت‌ها تاثیر دارند.
جوامع دارای نهادهای فراگیر نسبت به جوامع دارای نهادهای بهره‌کش رشد اقتصادی و ثروت بیشتری دارند. به عنوان مثال کشورهای اروپایی با استعمار سایر کشورها عملا نهادهای آنها را تغییر دادند. در مستعمراتی که نهادهای بهره‌کش برای بهره بردن از ثروت ایجاد شد تاکنون اثر این نهادها به صورت فقر باقی است. در مستعمراتی که نهادهای فراگیر برای استفاده جمعیت مهاجر اروپایی ایجاد شد، مستعمرات هم به تدریج ثروتمند تر شدند.
#نوبل_۲۰۲۴

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2430

به مناسبت ۱۴ اکتبر روز استاندارد

چرا سیستم متریک مهم است؟
در طول تاریخ طولانی بشر، واحدهای مختلف اندازه گیری در نقاط مختلف با هم تفاوت داشتند که باعث مشکلات فراوان در تجارت و استاندارد سازی می‌شد
انقلاب فرانسه شروع انقلابی در واحدهای اندازه گیری بود. انقلابیون با الهام از تعلیمات روشنگری اروپایی موفق شدند سیستم استاندارد اندازه گیری یا همان SI را پی‌ریزی کنند (سیستم متریک)

با فتوحات ناپلئون سیستم متریک به سایر نقاط اروپا گسترش یافت. پس از شکست ناپلئون سیستم متریک در اروپا کنار گذاشته شد ولی به تدریج دوباره مورد پذیرش قرار گرفت. با گسترش سیستم متریک به رقیب دیرین فرانسه یعنی بریتانیا، تقریبا تمام دنیا این سیستم را پذیرفتند. تنها نقاطی که این سیستم رسمی نیست ایالات متحده، لیبریا و میانمار هستند!

عدم استفاده از سیستم متریک مشکلات عدیده‌ای  دارد
موردی معروف در این زمینه سقوط مدارگرد اقلیمی مریخ ناسا در سال ۱۹۹۹ به علت عدم تبدیل سیستم آمریکایی به متریک است. ۲۰۰ میلیون دلار به سادگی نابود شد!

https://youtu.be/7bUVjJWA6Vw

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2429

به مناسبت ۱۳ اکتبر زادروز رودولف ویرشوف

ویرشوف را تمام دانشجویان پزشکی میشناسند. نام او بر روی بسیاری از اکتشافات پزشکی ماندگار شده است مانند لنف نود ویرشوف و تریاد ویرشوف در مورد مکانیزم ترومبوز.
تعداد کشفیات ویرشوف غیر قابل شمارش است. معرفی لوکمی، کوردوما، ترومبوز، امبولی، زئونوز، لنف نود ویرشوف، ....... از کارهای اوست. او را پاپ علم پزشکی نامیده‌اند.
او بنیان‌گذار پزشکی اجتماعی، پاتولوژی سلولی و تئوری سلولی است.
او ثابت کرد سلول از سلول به وجود می‌آید
Omnis cellula e cellula

مجله Virchows Archiv که از سال ۱۸۴۷ تاکنون چاپ شده است از میراث ماندگار اوست.

فیلم خلاصه ای از زندگی اوست

http://www.youtube.com/watch?v=jrx7WcmQTx4

با وجود شخصیت بزرگ علمی، ویرشوف از مخالفین سرسخت نظریه تکامل و نظریه میکروبی بیماریها بود.
دانشمندان بزرگ لزوما همواره درست نمیگویند!

#نوابغ_علم

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2428

جایزه صلح نوبل ۲۰۲۴ به نیهون هیدانکیو رسید.

نیهون هیدانکیو کنفدراسیون انجمن های آسیب دیدگان بمب های اتمی ژاپن است که فعالیت مداومی در آگاهی عمومی از خطر سلاحهای هسته‌ای داشته است.

درنای کاغذی که در تصویر بنیاد نروژی نوبل مشاهده می‌کنید نمادی از صلح جهانی و تلاش برای جهانی عاری از سلاحهای هسته‌ای است.
ساداکو ساساکی از بازماندگان انفجار اتمی هیروشیما بود. ده سال پس از بمب اتمی هیروشیما، ساداکو به سرطان خون میتلا شد.
دوستان ساداکو برایش افسانه‌ای ژاپنی که بر اساس آن، اگر شخص بیماری هزار درنای کاغذی بسازد، خداوند آرزویش را برمی‌آورد و بیماری‌اش را شفا می‌دهد، تعریف کردند.
ساداکو شروع به ساختن درنای کاغذی کرد ولی فقط توانست ۶۴۴ درنای کاغذی بسازد و فوت کرد.

درنای کاغذی از آن زمان نماد جهانی صلح و به خصوص خواست جهانی برای خلع سلاح هسته ای است

#نوبل_۲۰۲۴

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2427

گیاهخوار مهمترین رمان هان کانگ نویسنده کره جنوبی است که در سال ۲۰۲۴ برنده جایزه نوبل ادبیات گردید.

رمان داستانی سه قسمتی درباره یئونگ های است که با دیدن رویاهایی از ذبح حیوانات تصمیم می‌گیرد گیاه‌خوار شود. همسر یئونگ های و خانواده اش دخالت کرده و سعی می‌کنند او را منصرف کنند ولی وضعیت روحی او به تدریج به هم می‌ریزد. یئونگ های به شوهرخواهرش روی آورده و پس از نقاشی گل بر روی بدن‌های خود با هم رابطه برقرار می‌کند. خواهر یئونگ های پس از اطلاع از ماجرا از شوهرش طلاق گرفته و تمام وقت مراقبت از خواهرش که روز به روز لاغرتر می‌شود و دیگر غذا نمی‌خورد را به عهده می‌گیرد. در پایان به نظر می‌رسد خواهر یئونگ های هم دچار همان مشکل یئونگ های شده است.


فیلم گیاه‌خوار ساخته ۲۰۰۹ کره جنوبی که تریلر آنرا مشاهده می‌کنید اقتباسی از این رمان معروف است.
#نوبل_۲۰۲۴
هان کانگ در مورد این رمان می‌گوید:
"خواسته من کنار آمدن با این سوال همیشگی درباره امکان یا عدم امکان معصومیت و بی‌گناهی در این دنیاست. دنیایی که پر خشونت و در عین حال زیبایی است"

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2426

جایزه نوبل ادبیات ۲۰۲۴ به هان کانگ نویسنده اهل کره جنوبی رسید.
«برای نثر بسیار شاعرانه‌اش که با رنج‌های تاریخی روبرو می‌شود و شکنندگی زندگی انسانی را به تصویر می‌کشد»

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2425

نیمی از جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۴ به پروژه Alphafold2 تعلق گرفت.
در ابتدا آلفافولد با استفاده از AI و تمام پروتئین‌هایی که ساختار آنها مشخص شده است آموزش داده شد.
با دادن سکانس اسید‌ آمینه یک پروتئین با ساختار نامشخص، آلفافولد به دنبال پروتئین‌های مشابه به خصوص در گونه های دیگر می‌گردد.
در مرحله بعد پروتئین‌های مشابه در کنار یکدیگر پردازش می‌شوند و به خصوص مشخص می‌شود که چه اسید آمینه هایی در سیر روند تکامل حفظ شده اند یا تغییر کرده اند.
این اطلاعات سپس با استفاده از شبکه عصبی مخصوص آلفافولد، یک نقشه از فاصله احتمالی اسیدهای آمینه پروتئین مورد نظر ایجاد می‌شود و طی سه مرحله iteration یک ساختار احتمالی به عنوان برون ده ارائه می‌شود.ثابت شده است که ساختار ارائه شده با ساختاری که به روش تجربی مشاهده می‌شود مطابقت بسیار بالایی دارد.
آلفافولد شاهکار استفاده از هوش مصنوعی است و قابلیت‌های آن بیشمار است.


جوایز نوبل فیزیک و شیمی امسال عملا به استفاده از هوش مصنوعی اختصاص یافتند که نشانه اهمیت هوش مصنوعی در دنیای امروز است
#نوبل_۲۰۲۴

در کانال اخلاق نشر و منابع علمی در تلگرام عضو شوید
http://t.me/pubethicsmums/2424