تقریرات

@taqriraat

علی‌اشرف فتحی
و
مجله تقریرات

ارتباط با من: @aliashraffathi

تقریرات (Arabic)

تقریرات هو قناة تليجرام تهدف إلى تقديم محتوى مفيد وتحليلي في مجالات متنوعة. يعمل فريقنا المتخصص على تقديم تقارير دقيقة وشاملة حول الأحداث الجارية في العالم وعرضها بطريقة سلسة ومبسطة للقراء. سواء كنت تبحث عن تحليلات سياسية أو اقتصادية أو اجتماعية، ستجد في قناة تقریرات كل ما تحتاجه. يمكنك الاشتراك في القناة لتصلك آخر التقارير والمقالات بانتظام وبسهولة. انضم إلينا اليوم وكن جزءاً من مجتمعنا المتحمس لتقديم المعرفة والتحليلات الشاملة.

تقریرات

29 Dec, 21:38

🔸مرگ رییس‌جمهور مسأله‌ساز

جیمی کارتر که از سال ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۹ شمسی رییس‌جمهور آمریکا بود، در سن صد سالگی درگذشت. او اولین رییس‌جمهور آمریکا بود که صد سال عمر کرد.

ایرانی‌ها او را به واسطه نقش مهمی که در سقوط پهلوی داشت به خاطر دارند. او با تشدید فشار بر محمدرضاشاه عامل آزادی صدها زندانی سیاسی و تغییر سیاست سرکوبگرانه شاه شد و با جلوگیری از کودتای ارتش شاهنشاهی، نقش مهمی در انتقال مسالمت‌آمیز قدرت در ایران ایفا کرد. همچنین با اخراج شاه بیمار از آمریکا سیاست خود در قبال سلطنت‌طلبان ایرانی را تکمیل کرد.
اما انقلابیون ایران نیز به او بدبین بودند و سفارت آمریکا را در زمان او اشغال کردند تا روابط دو کشور از زمان او به یک تخاصم طولانی کشیده شود. ناتوانی در آزادی گروگان‌ها منجر به شکست انتخاباتی او‌ شد.

کارتر البته در خاورمیانه یک پیروزی بزرگ را به نام خود ثبت کرد. در سپتامبر ۱۹۷۸ او موفق شد برای اولین بار پیمان صلح بین اسرائیل و یک کشور مهم عربی یعنی مصر را که سال‌ها سردمدار جهان عرب علیه اسرائیل بود منعقد کند. او بعدها نیز به دلیل مخالفت با سیاست‌های جنگ‌طلبانه بوش پسر، برنده جایزه صلح نوبل شد.
@taqriraat

547

تقریرات

17 Dec, 13:26

🔸کدام غرب؟ مسأله این است!

۲۷ آذر ۱۳۹۴ یادداشتی از من در سایت جماران منتشر شد که به مناسبت «روز وحدت حوزه و دانشگاه» به یک چالش مهم معاصر در روابط این دو نهاد آموزشی و پژوهشی اشاره کرده بودم (لینک همین نوشته در کانال سابقم).
حالا که یکی از مدافعان «اسلامی‌‌سازی علوم» گفته که این دغدغه اساسا یک خطای معرفتی بوده، گفتم بد نیست آن یادداشت را اینجا هم منتشر کنم. هنوز هم فکر می‌کنم مسأله اصلی، انتخاب میان غرب پیشامدرن و غرب مدرن است.

📝مکتب «تفکیک»؛ در امتداد دغدغه «وحدت»
... چند سالی است مسأله اسلامی کردن علوم انسانی از سوی برخی منادیان وحدت حوزه و دانشگاه مطرح شده و تا حدودی نیز عملیاتی شده است. البته اسلامی کردن علوم انسانی، پدیده و دغدغه تازه‌ای نیست. از دوره پهلوی دوم نیز کم‎وبیش شاهد طرح اسلامی کردن همه علوم، حتی فیزیک و شیمی و ... بوده‌ایم.
با این حال، دغدغه اسلامی‌سازی علوم انسانی را نمی‌توان بی‌شباهت به دغدغه مکتب فکری موسوم به «مکتب تفکیک» دانست که سودای اسلامی کردن عقلانیت و استدلال را در سر داشته‌اند. اگر علمای مکتب معارفی خراسان، که محمدرضا حکیمی آن را به نام مکتب تفکیک شهره کرد، دغدغه تفکیک میان تعقل اسلامی - شیعی با فلسفه یونانی را دارند، مدافعان اسلامی کردن علوم انسانی نیز دغدغه‌شان تفکیک میان مبادی و مبانی غربی و اسلامی علوم است. طرفه آنکه در صدر حامیان این تفکیک، کسانی ایستاده‌اند که مخالف آن یکی تفکیک بوده و هنوز در جدال با مخالفان فلسفه و عرفان اسلامی، مقاوم و قاطع ایستاده‌اند. این طیف معتقد است که در راستای یکی شدن حوزه و دانشگاه، باید مبانی فکری دانشگاهیان از مبانی غربی جدا شود تا دو نهاد حوزه و دانشگاه بتوانند با هم گفتگو کنند و پروژه‌های مشترکی انجام دهند. شاید همین نگاه به ظاهر دوگانه را بشود دست‌مایه منقح‌ کردن دو بحث «وحدت حوزه و دانشگاه» و «اسلامی‌سازی علوم انسانی» کرد. پرسش اینجاست که آیا می‌شود این نگاه دوگانه را نوعی روش یک بام و دو هوا دانست؟ آیا می‌شود از یک سو سخن مخالفان تفکیکی فلسفه و عرفان اسلامی را غیرعقلی و غیر موجه دانست و از این سو، خواهان تفکیک میان علوم انسانی غربی و علوم انسانی اسلامی شد؟

این گروه شاید به این پرسش، این‌گونه پاسخ دهند که بهره ما از فلسفه و عرفان غیراسلامی و دیالوگ ما با نظریات آنها بر مبنای تعالیم اسلامی و بر محوریت اصول اسلامی بوده است و بزرگان دین نیز با این برخورد گزینشی مشکلی نداشته‌اند. در مقابل نیز می‌توان از همین پاسخ آنها بهره گرفت و گفت که اولا آیا همه تعالیم فلسفی و عرفانی که ناسازگار با اسلام بوده‌اند، در فلسفه و عرفان اسلامی مردود و مطروح شده‌اند؟ و ثانیا آیا همین برخورد گزینشی و دیالوگ علمی را نمی‌توان در سایر رشته‌های علوم انسانی انجام داد، بدون آنکه از حذف کامل علوم انسانی غربی سخن گفت؟ ایراد مهمی که تفکیکی‌ها به جریان فلسفه و عرفان اسلامی می‌گیرند این است که مبادی و مبانی این دو دانش، نه تنها غیر اسلامی، بل ضد اسلامی است و ما نباید چنین دانش‌هایی را بزک کرده و اسلامی جلوه دهیم و آن را منبعی هم‌طراز عقل دینی بدانیم. در مقابل به تفکیکی‌ها این پاسخ داده شده که غیراسلامی بودن برخی مبادی و مبانی این دانش‌ها به معنی ضد اسلامی بودن ذات این دانش‌ها نیست و ذات آنها بر عقل و فطرت استوار شده که شرع هم مؤید آن است و ما نه به قصد بزک کردن، بلکه به قصد بومی کردن به سراغ آنها رفته‌ایم. حال آیا می‌توان همین اشکال را متوجه مدافعان فلسفه اسلامی کرد که حامی اسلامی‌سازی علوم هستند و از آنان پرسید چرا دانش‌های نوین غربی را که مخالفتی با عقل و فطرت ندارند و شرع نیز در مقابل آنها سکوت کرده، می‌خواهید اسلامی کنید و از اساس، زیر سؤال ببرید؟ البته طبیعی است که این پرسش‌ها متوجه تفکیکی‌هایی که حامی اسلامی‌کردن علوم انسانی هستند نمی‌شود و آنها از مبنای واحدی در هر دو موضع برخوردارند. اما همان‌گونه که گفتیم، منادیان اصلی اسلامی‌سازی علوم انسانی، تفکیکی (معارفی) نیستند.

مسأله دیگری که می‌توان حول همین موضوع مطرح کرد این است که نگاه اغلب حامیان اسلامی‌سازی علوم انسانی به غرب باستان مثبت بوده و با آنها دیالوگ کرده و یافته‌های فلسفی آنان را مقبول دانسته‌اند و دست‌کم هیچ نگاه منفی به آنان نداشته‌اند و در عوض، به غرب جدید نگاه منفی پیشینی و پسینی دارند و از موضع تقابل و عناد، وارد دیالوگ با یافته‌ها و دانش نوین آنان می‌شوند؛ حتی دانش‌هایی که نسبت به گزاره‌های دینی ما لابشرط هستند ... سایه این تنش‌های سیاسی و دینی، هنوز هم بر روند تبادل علمی میان ما و غرب سنگینی می‌کند. این را هم باید بررسی کرد که آیا این تغییر نگرش، مختص فضای خاص ما در ایران است و یا دیگر جوامع اسلامی نیز از چنین مسأله‌ای متأثر و برخوردار بوده‌اند.
@taqriraat

1,359

تقریرات

30 Nov, 12:38

🔸تصویر دوم آیت‌الله

✍🏻علی‌اشرف فتحی
دو دهه از خلق دومین تصویر آیت‌الله جوادی آملی می‌گذرد. در جریان انتخابات دو مرحله‌ای ریاست جمهوری سال 1384 آیت‌الله به حمایت از هاشمی رفسنجانی برخاست و سردمدار روحانیونی شد که در برابر احمدی‌نژاد قد علم کرده بودند. همان روزها تصویر متفاوتی از این استاد برجسته فلسفه اسلامی ساخته شد که گروهی از موافقان و مریدان و شاگردان آیت‌الله را به جرگه مخالفان و منتقدان او فرستاد. آیت‌الله در سوگ هاشمی پیام پرشوری صادر کرد و او را «استوانه انقلاب اسلامی»، «صحابی صالح، صابر و صادق امام» و «امین امت» خواند تا بر تصویر دوم خود تاکید کند.
هر تصویری که یک شخصیت از خود می‌سازد یا دیگران برای او خلق می‌کنند، موافقان و مخالفان جدیدی می‌آفریند. تاریخ همواره صحنه جدال، اثرگذاری و رقابت همین تصویرسازی‌ها بوده و سیاست امروز نیز از این قاعده مستثنا نیست. تصویر نخست آیت‌الله جوادی آملی که اثرگذاری متفاوتی عرضه می‌کرد، ربع قرن با او همراه بود و در بهار 1384 دستخوش تغییری بزرگ شد.
آیت‌الله در تصویر اول نیز یک رجل سیاسی بود، اما تصویر دوم، او را بیش از پیش با مفهوم جدید «امر سیاسی» گره زد. در این مفهوم، امر سیاسی به تمایز مشخص و انضمامی میان «دوست» و «دشمن» می‌انجامد و این تمایز، تعین‌بخش وجودی اشخاص در سپهر سیاسی می‌شود. اگر کارل اشمیت متاثر از تحول بزرگی به نام «جنگ جهانی» به این مفهوم جدید دست یافت و به زعم خودش، از آسمان به زمین آمد و رقابت سیاسی را امری انضمامی، مشخص و واقع‌بینانه دانست، آیت‌الله نیز متاثر از تحولات و چالش‌های ربع قرن نخست جمهوری اسلامی به این نتیجه رسید که باید «تکیه بر زمین واقعیات» را به یک معیار مهم در کنش سیاسی بدل کرد. در همین راستا بود که آیت‌الله نشان داد اراده و توانایی برساختن دوستان و دشمنان جدیدی برای خود دارد و به قول اشمیت، همین توانایی را باید حاکی از قدرت وجودی او در سپهر سیاسی دانست.
کنش سیاسی آیت‌الله در قالب تصویر دوم طی دولت‌های مختلفی که در این دو دهه روی کار آمدند و چالش‌ها و مساله‌های مختلفی را ساختند، ادامه یافت و حاکی از این بود که اراده و توانایی آیت‌الله در دفاع از «واقعیات» در برابر «رؤیاها» مستمر است. او در دیدار 9 آذر ماه 1403 با عراقچی وزیر خارجه از ضرورت «جهانی فکر کردن» و «جهانی عمل کردن» سخن گفت. این سخنان یادآور سخنان مرحوم آیت‌الله صافی گلپایگانی در پاییز 1400 یعنی اوایل کار دولت سیزدهم است که به مسؤولان وقت توصیه کرد با جهان قهر نباشید و برای حفظ منافع کشور با جهان در ارتباط باشید. این سخنان با موجی از حملات به مرجع تقلید کهنسال قم همراه شد و یک رسانه مهم نزدیک به دولت سیزدهم با انتشار یادداشتی به آیت‌الله صافی هشدار داد که مراقب باشد تا به سرنوشت آیت‌الله شریعتمداری و آیت‌الله منتظری دچار نشود.
نکته دیگری که آیت‌الله جوادی در دیدار با وزیر خارجه دولت چهاردهم مورد تاکید قرار داده، اهمیت «مردم» است. از قضا در مفهوم مدرن امر سیاسی نیز مردم در کنار دولت حائز اهمیت هستند. بخش مهمی از واقع‌بینی و حرکت بر زمین واقعیات، توجه به «مردم» است. دولت در این گفتمان، برآمده از رأی مردم است و این واقعیت بر هر حقیقت دیگری در وادی عمل (و نه نظر و ایدئولوژی) تقدم دارد. اینکه در تصویر دوم آیت‌الله بر «مردم» تاکید بیشتری می‌شود و دولت ملزم به تکریم و تعظیم مردم نشان داده می‌شود، در توانایی برساختن دوست و دشمن نیز کارکرد فراوانی دارد. آنها که از نزاع مستمر و داغ دهه هفتاد بین حامیان مشروعیت و مقبولیت خبر دارند، اهمیت این تاکیدات آیت‌الله بر نقش مردم را بهتر درک می‌کنند. آن نزاع بی‌حاصل چون غیر انضمامی و کاملا مدرسه‌ای بود، اکنون بر زمین واقعیت و با محوریت «مردم» به یک نزاع عملگرایانه بدل شده است.
بنیانگذار جمهوری اسلامی در آخرین ماه‌های حیات خود، مسؤولان جمهوری اسلامی را از «بحث‌هاى طلبگى مدارس كه در چهارچوب تئوری‌‌هاست» و «نه تنها قابل حل نيست»، بلکه «ما را به بن‌بست‌‌هایی مى‌كشاند» بر حذر داشته بود (صحیفه امام، 21/218). این رویکرد در تصویر دوم آیت‌الله جوادی پررنگ‌تر شده است. او نیز از توجه به «نگاه جهانی» و «تعهدات بین‌المللی» سخن می‌گوید و «مردم» را مهم می‌داند. چنین فاکتورهایی، سازنده و مقوم «تصویر دوم آیت‌الله» در دو دهه اخیر بوده است.

🔺این یادداشت درباره سخنان آیت‌الله جوادی آملی در دیدار با عراقچی وزیر خارجه، در صفحه اول روزنامه ایران 10 آذر 1403 منتشر شده است.
@taqriraat

2,362

تقریرات

20 Nov, 16:49

.
وفاق ملی؛ پروژهٔ تخدیر یا فرایند درمان؟

📝علی‌اشرف فتحی
پژوهشگر دین و تاریخ معاصر ایران

وفاق ملی (National Accord) دارای پیشینه‌های مشخص در دههٔ اخیر و از قضا در مناطق مختلف جهان اسلام است. همهٔ این تجربه‌ها در قالب یک پروژه آمرانه و بدون توجه به الزامات هر امر ملی و بی‌اعتنا به واقعیات و خلأهای موجود شکل گرفتند و پیش روی ما هستند. آیا امر ملی را می‌توان آمرانه، استعلایی، رؤیایی و آرمانی محقق کرد؟ در وضعیت چندجامعه‌ای و آرمان‌گرایی حداکثری، و فارغ از اصلاحات ساختاری و جراحی‌های بنیادین، چگونه می‌توان از یک توافق حداقلی ملی سخن گفت؟ بررسی تجربه‌های موجود موسوم به «وفاق ملی» می‌تواند بصیرت خوبی نسبت به شکل‌گیری یک تجربه جدید عرضه کند.

🌐 تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | مطالعات دیالوگ

1,618

تقریرات

19 Nov, 14:44

در پنل سوم این همایش که ساعت ۱۶ پنجشنبه ۱ آذر برگزار می‌شود، دقایقی در باب امکان و موانع پروژه «وفاق ملی» سخن خواهم گفت.

451

تقریرات

19 Nov, 14:43

.
🔰مدرسهٔ مطالعات دیالوگ باشگاه اندیشه برگزار می‌کند:

🔸همایش چیستی، امکان و موانعِ وفاق ملی در ایران امروز

🕰چهارشنبه ۳۰ آبان تا یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳

🎙۵ روز | ۲۵ ارائه | حضوری | باشگاه اندیشه

👤با ارائهٔ (به ترتیب حروف الفبا):

حسن امیدوار، نفیسه آزاد، احمد بخارایی، احمد بستانی، علی‌محمد حاضری، جواد حیدری، هادی خانیکی، میلاد دخانچی، محمد رهبری، صادق زیباکلام، علی‌اشرف فتحی، مقصود فراستخواه، لیلا فلاحتی، مهدی فیروزان، محمدحسین قدوسی، حامد قدیری، عباس کاظمی، امید کریم‌زاده، محمدمهدی مجاهدی، مهدی مطهرنیا، سعید معیدفر، سیدجواد میری، زهرا نژادبهرام، حسین هوشمند، محمدرضا لبیب

📍محل برگزاری: تهران، خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچهٔ نایبی، پلاک ۲۳، باشگاه اندیشه

🔸حضور برای عموم آزاد و رایگان است، اما به علت محدودیت فضا برای پذیرایی از حاضران، ثبت‌نام لازم است.

✔️برای ثبت‌نام اینجا پیام دهید:
@bashgahandisheschools

📝دربارهٔ همایش را اینجا بخوانید.

ℹ️پوستر و چکیدهٔ نشست‌ها متعاقباً ارسال خواهد شد.

#مطالعات_دیالوگ #همایش #وفاق_ملی #باشگاه_اندیشه

🌐 تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | مطالعات دیالوگ

1,541

تقریرات

04 Nov, 10:40

.
🍂اولین مدرسه فصلی آکادمی طومار اندیشه در پاییز ۱۴۰۳

🌐فرصت‌ها و مهارت‌های آکادمیک در جغرافیای بین‌المللی علوم انسانی

✅ ۶ استاد | ۶ ارائه | ۱۲ ساعت | فقط آنلاین
🗓 پنجشنبه و جمعه | ۸ و ۹ و ۱۵ و ۱۶ آذر

۱. 🇨🇳 فرصت‌ها و مهارت‌های حضور در آکادمیای علوم انسانی در چین

👤امیرمحمد اسماعیلی

۲. 🇸🇪 فرصت‌های علوم انسانی در سوئد: بررسی چالش‌ها برای دانشجویان ایرانی

👤محمد فضل‌هاشمی

۳. 🇩🇪 چشم‌اندازهای تعامل آکادمیک با حوزه علوم انسانی در آلمان

👤سیدمحمدهادی گرامی

۴. 🇫🇷 توانمندی‌های لازم برای تجربه‌های آموزشی و پژوهشی در فرانسه

👤سیدکوهزاد اسماعیلی

۵. 🇮🇹 پژوهش‌های ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی در ایتالیا

👤مینو میرشاهولد

۶. 🇹🇷 تحصیل، پژوهش و بورسیه در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی ترکیه

👤پیمان اسحاقی

🕚مهلت ثبت‌نام: تا ۶ آذر
🕥مهلت ثبت‌نام زودهنگام: تا ۲۲ آبان

✉️برای کسب اطلاعات بیشتر و ثبت‌نام به تلگرام یا ایمیل آکادمی طومار اندیشه پیام دهید:
@toumareandisheh
[email protected]

🗓طرح درس و رزومۀ اساتید را در سایت طومار اندیشه مطالعه فرمایید.

🆔 سایت | تلگرام | اینستاگرام

895

تقریرات

16 Sep, 16:01

قدْ يقتُلُ الحُزنُ مَنْ أحبابهُ بَعُدوا
عنه، فكيفَ بمنْ أحبابُهُ فُقِدوا
-محمد مهدی الجواهري

استاد بزرگوار جناب آقای دکتر محمدمهدی مجاهدی
درگذشت دایی ارجمندتان را تسلیت عرض می‌کنم‌. برای این عزیز فقید آرزوی آرامش و آمرزش و برای شما و دیگر داغداران محترم، صبر و شکیبایی مسألت دارم.
@taqriraat

2,567

تقریرات

15 Sep, 19:53

مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی امام موسی صدر در بیروت به مناسبت چهل و ششمین سالروز ربایش امام موسی صدر، همایشی با عنوان «روایات ناپدیدشدگی اجباری» با حضور نمایندگانی از جامعه مدنی لبنان، سازمان‌های بین‌المللی، هنرمندان لبنانی و خانواده امام موسی صدر برگزار می‌کند.
زبان کنفرانس، عربی و انگلیسی است و روز سه‌شنبه 27 شهریور مصادف با 17 سپتامبر از ساعت 9:30 تا 20:30 به وقت تهران برگزار خواهد شد.

ثبت‌نام برای حضور آنلاین از طریق لینک زوم (اینجا) انجام می‌شود.

2,653

تقریرات

15 Sep, 14:19

جلسهٔ نقد و بررسی کتاب
سنجش پیامدهای هستی‌شناسی هایدگر؛
نقد خوانش احمد فردید

اثر دکتر احسان شریعتی
ترجمهٔ امیر رضایی

دوشنبه ۲۶ شهریور ۱۴۰۳
ساختمان نشر نی

@Dr_ehsanshariati
@taqriraat

2,037

تقریرات

08 Sep, 17:09

.
هم نقد شریعتی خوب است، هم تخطئه او

پاسخ آقای علی اشرف فتحی، روزنامه‌نگار حوزه دین و مدیر مسئول مجله تقریرات در پاسخ به پرسش باشگاه روزنامه‌نگاران ایران درباره جلد تجارت فردا:

اگر قرار بود هیچ کنشگر یا متفکری بعد از مرگش مورد نقد قرار نگیرد با این استدلال که امکان دفاع از خود ندارد، رشد و تکامل تفکرات و کنش‌های بشری هم متوقف می‌شد و درجا می‌زد و به اینجا نمی‌رسید.

به نظر می‌رسد این زشت‌پنداری نقد مردگان در فرهنگ ما متأثر از سخنی است که در برخی منابع حدیثی اهل سنت به پیامبر اسلام نسبت داده شده است. این سخن در قالب جملاتی مانند «اذکروا موتاکم بالخیر» و «اذکروا محاسن موتاکم و کفوا عن مساویهم» نقل شده و مؤمنان را اخلاقا ملزم می‌کند که از بدگویی درباره مردگان بپرهیزند و فقط خوبی‌های آنها را یادآوری کنند.

اما بررسی اجمالی نشان می‌دهد که این مضمون فاقد سند معتبر است و نمی‌تواند یک محمل شرعی و اخلاقی محکم برای نقد نکردن متفکران و کنش‌گرانی باشد که از دنیا رفته‌اند. نهایتا می‌تواند همان مصادیق غیبت زندگان را شامل شود و منحصر به حفظ حریم شخصی افراد باشد.

طبیعتا وظیفه دفاع از کنش‌گر یا اندیشمندی که از دنیا رفته، بر عهده میراث‌داران و شاگردان فکری و عملی اوست و این روال همیشه در تاریخ بشر ساری و جاری بوده است. بنابراین فکر نمی‌کنم نقد اندیشه‌ و کنش‌ شریعتی واجد قبح اخلاقی باشد. فقط چیزی که باید در نظر گرفت این است که خود را ملزم بدانیم که اقتضائات زمانه هر متفکر و کنشگر را در نظر بگیریم و از نقدهای تکراری پنجاه ساله در مورد شریعتی فراتر رویم تا نقد و تخطئه ما حمل به مچ‌گیری و جر زنی بی‌حاصل نشود.

علی شریعتی بی‌تردید اثرگذارترین روشنفکر ایرانی است. از همین رو نقد او لازم و مفید است و تا جایی که می‌دانم هم خود او و هم فرزندان خونی و فکری او همواره به این امر مهم توجه داشته‌اند. بدون نقد و عیب‌یابی گذشتگان نمی‌شود آینده کم‌خطاتر و کم‌خطرتری را رقم زد.

باید باور کنیم که بزرگ‌ترین تکریم یک متفکر، نقد اوست. فضای نقد باید بی هیچ استثنا در مورد همه متفکران و کنشگرانی که نتایج افکار و اعمال آنان بر زندگی مردم اثر می‌گذارد، فراهم شود تا خطاهای گذشته را تکرار نکنیم و از سیکل معیوب رها شویم.

@journalistsclub1

2,320

تقریرات

03 Sep, 14:09

▪️این جهان گذرنده را خلود نیست و همه بر کاروانگاهیم و پسِ یکدیگر می‌رویم و هیچ‌کس را اینجا مقام نخواهد بود. چنان باید زیست که پس از مرگ دعای نیک کنند (تاریخ بیهقی).

درگذشت خانم سارا طاوسی مسرور؛ خبرنگار و فعال رسانه‌ای و خواهر عزیز دوست گرامی‌مان آقای دکتر سعید طاوسی مسرور؛ استاد تاریخ دانشگاه علامه طباطبایی و از نویسندگان مجله تقریرات را به ایشان و همه بستگان و دوستان داغدار آن بانوی فقید تسلیت می‌گوییم. از خداوند متعال برای او آمرزش و آرامش و برای همه داغداران صبر و شکیبایی مسألت داریم.
@taqriraat

1,858

تقریرات

01 Sep, 17:47

🕋آخرین‌ها پیام‌ها در آخرین ماه‌ها
(فایل صوتی کامل، ۷۸ دقیقه، ۲۹ مگ)

✍️روایت ماه‌های پایانی زندگانی رسول‌الله(ص)

🎧 #پادکست_هان_فصل_سوم

نویسنده: علی‌اشرف فتحی
گوینده: محسن حاج‌کریمی

📖متن نوشتاری این فایل را در اینجا بخوانید.

@radiohaan
@taqriraat

1,813

تقریرات

25 Aug, 14:10

به لطف دوستان عزیز برگزارکنندهٔ مدرسهٔ انعکاس، تعداد محدودی کد تخفیف ویژهٔ مخاطبان گرامی تقریرات برای تسهیل ثبت‌نام در چهارمین مدرسه تابستانی انعکاس در اختیار ما قرار گرفته است.
در صورتی که قصد شرکت در این مدرسه را دارید، برای دریافت کد تخفیف به اینجا پیام دهید.
@taqriraat

2,217

تقریرات

25 Aug, 12:16

‌
🔵 برنامۀ ارائه‌های چهارمین مدرسه تابستانی انعکاس

🔵«قرآن و عهدین: سنت‌ها، بافتارها، و بینامتن‌ها»

🎓 ۵ ارائهٔ فارسی و ۱۲ ارائهٔ انگلیسی
💬 با ترجمهٔ همزمان فارسی و ارائهٔ‌ ترجمهٔ مقالات

📄

برای مطالعه چکیده ارائه‌ها و معرفی ارائه‌کنندگان به کتابچۀ مدرسه رجوع کنید.

⭐️

فهرست ارائه‌ها
(آثاری که پیش از این از هر فرد در کانال انعکاس معرفی شده است در زیر نام او آمده است.)

🔵

روز ۱

🟢 احمد پاکتچی | سخنرانی افتتاحیه

🟢

محمد حقانی | تعامل قرآن با بینامتن‌های بایبلی: دریافت قرآن از داستان تولد موسی
(ارائه و ویدئو)

🟢 آیدا گلاسر | تفسیر کتاب مقدس در زمینه اسلامی: تأملات روش‌شناختی دربارهٔ تفاسیر پیدایش ۱-۱۱ و غلاطیان

🟢

شری لوین | ا«وقالتِ اليهود يدُ اللَّه مَغلُوله»: پاسخ به مدراشی در پیوت ربّی العازار بن کلیر
(ویدئو و معرفی مقاله)

🔵

روز ۲

🟢احسان روحی | منابع الهام/اقتباس یهودی مسیحی در سیره نبوی: بررسی موردی داستان کشتار مسیحیان نجران و یهود بنی قریظه
(معرفی مقالات: + و + و +)

🟢اندرو اُکانر | رسالت پیامبرانه در قرآن

🟢گابریل رینولدز | تعابیر بایبلی در قرآن
(معرفی کتاب)

🔵

روز ۳

🟢

آنا داویتاشویلی | قرآن و مسیحیت سریانی: زمینه، تداوم‌ و ملاحظات
(کنفرانس‌ها: + و + و +)

🟢روی مک‌کوی | تفسیر قرآن با کتاب مقدس
(معرفی کتاب مرتبط)

🟢دیوید پنچانسکی | سلیمان و مور: قرآن در گفتگو با کتاب مقدس

🔵

روز ۴

🟢

گیوم دی | مریم قرآنی و گاهشماری قرآن

🟢

رایان کریگ | «وما قَتَلوهُ وما صَلَبُوه ولكنْ شُبِّهَ لهم» «بَل رَفَعَهُ اللَّهُ إِلَيه»: الگوهای اعتقادی و تصلیب قرآنی
(ارائهٔ مرتبط در کنفرانس)

🟢

جان ریوز | قرآن آشنایی با کدام بایبل را مفروض می‌گیرد؟

🔵

روز ۵

🟢نیکولای ساینای | به سوی الهیات توصیفی قرآن: خدا، حس اخلاقی مشترک و آزادی انسان
(معرفی کتاب: + و + و +)

🟢مارتین ویتنگهام | تاریخچه دیدگاه‌های مسلمانان درباره کتاب مقدس
(مرور کتاب مرتبط)

🟢هولگر زلنتین | قرآن و یهودیت در پژوهش‌های کنونی
(معرفی کتاب و ویدئوی کتاب)

🔵

روز ۶

🟢 عبدالله گلدری | برداشت‌های قرآنی از نام الهی یهوه
(مقاله و معرفی مقاله و مرور)

🟢

هادی تقوی | موسی و محمد در گفتگو: «مثلهم فی التورات» به عنوان خوانشی قرآنی از سفر تثنیه ۳۳:۲-۴
(ارائه و معرفی مقالات)

🟢 ثاقب حسین | آدم و نام‌ها
(مقاله و ویدئوی ارائه و مرور)

⬇️ دریافت کتابچۀ مدرسه

⏲

مهلت ثبت‌نام: ۵ شهریور ۱۴۰۳

🌐

ثبت‌نام و اطلاعات بیشتر:

🔵

inekas.org/2024

یا به @Inekas_admin پیام بدهید.

#رویداد_انعکاس
@inekas

2,174

تقریرات

18 Aug, 15:36

.
نشست ششمِ
گفت‌وگوی سوگواران | سال شانزدهم

با موضوعِ
زیست تقیه‌بنیاد

👤با ارائهٔ
علیرضا دهقانی

📆دوشنبه ۲۹ مرداد ۱۴۰۳
🕓ساعت ۱۶

📌خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، شبستان باشگاه اندیشه

▪️حضور برای عموم آزاد و رایگان است
◽️پخش از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه

#گفت‌وگوی_سوگواران #تقیه #باشگاه_اندیشه

@bashgahandishe

1,942

تقریرات

13 Aug, 16:49

▪️انا لله و انا الیه راجعون

درگذشت بانوی مهربان و نیکوکار حاجیه خانم سیده مهین هاشمی؛ همسر گران‌قدر استاد و مرجع معظم حضرت آیت‌الله‌العظمی شبیری زنجانی را به ایشان و همه فرزندان و داغداران محترم تسلیت عرض می‌کنم. برای آن بانوی بزرگوار از خداوند متعال آرامش و آمرزش در جوار اولیاء حق و برای فقیه معظم صبر و اجر و سلامتی مسألت دارم. غفر الله لها و لنا.
این بانوی گرامی در خاطراتش از آخرین روزهای عمر پدر همسرش؛ مرحوم آیت‌الله‌العظمی سید احمد زنجانی(ره) به یاد می‌آورد که وقتی حال آن فقیه محقق را در آخرین روزها جویا شده بود، ایشان این بیت مولوی در مثنوی معنوی را در پاسخ احوالپرسی عروسش خوانده بود:
پرّ کاهی گشته‌ام در دست باد
می‌ندانم در کجا خواهم فتاد

رحم الله معشر الماضین ...
@taqriraat

2,820

تقریرات

09 Aug, 21:40

💥

دوره “فقه، جامعه، تغییر” (مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی فقه و فقها)

با تدریس
دکتر احمد شکرچی
آقای علی‌اشرف فتحی

🔠

سرفصل دوره:
🔹تاریخ اجتماعی فقه
🔹هنجارهای سه‌گانه اخلاقی، اجتماعی و حقوقی
🔹فقیه به مثابه قانون‌گذار و داور اجتماعی
🔹اجرای شریعت در کشورهای مسلمان از منظر جامعه‌شناسی دین و جامعه‌شناسی حقوق
🔹تحلیل و بررسی جامعه‌شناسانۀ استفتائات و مسائل شرعی

📒 شنبه‌ها
⏰ ۵ جلسه از ساعت ۱۹:۳۰ تا ۲۱:۳۰
📌 شروع دوره: ۲۷ مرداد ۱۴۰۳

لینک ثبت‌نام و جزئیات کارگاه👉

@ZeitoonAcademy🌿

2,796

تقریرات

07 Aug, 13:54

▪️صورت از بی‌صورتی آمد برون
باز شد ک«انا الیه راجعون»

پس تو را هر لحظه مرگ و رجعتی‌ست
مصطفی فرمود: دنیا ساعتی‌ست

درگذشت بانوی گرانقدر؛ خانم نرجس‌خاتون حوائجی را به همسر گرامی‌شان حضرت استاد سید حسین میردامادی و فرزندان گرامی‌شان؛ دوستان عزیزم سید سراج، سید یاسر و سید صدرا میردامادی تسلیت عرض می‌کنم و برای این عزیزان آرزوی صبر و سلامتی دارم.
به‌ویژه به دوست گرانقدر و اندیشمندم؛ دکتر سید یاسر میردامادی عزیز تسلیت می‌گویم که سال‌ها گرفتار غربت بوده و به قول خواجه عبدالله انصاری «کسی که غربت، او را وطن است» و تحمل غم فقدان مادر در غربت بسیار دشوارتر است. در این ایام اسارت و اندوه خاندان مکرم رسالت، برای این بانوی بزرگوار آرزوی آرامش، رهایی و شادی ابدی دارم.
ارادتمندتان؛ علی‌اشرف فتحی
@taqriraat

2,421

تقریرات

18 Jul, 12:01

▪️در گفت‌وگوی ایکنا با علی‌اشرف فتحی؛ پژوهشگر تاریخ اجتماعی تشیع بیان شد:

نسبت انسانِ سوگوارِ امام حسین(ع) با دنیای جدید را تبیین کنیم

✔️عزاداری در دوران اولیه یک ویژگی مهم برای شیعه بود و طبیعتا به عنوان ابزاری برای بقای هویت شیعه عمل می‌کرد. هر آیین و مناسکی که با عواطف بشری گره بخورد و بتواند عواطف بشری را با خودش همراه کند بقای بیشتری می‌تواند داشته باشد. اصولا ادیان با مناسک زنده هستند و اگر دینی مناسک نداشته باشد عملا نمی‌تواند با توده‌های جامعه ارتباط برقرار کند و بقای آن در معرض مخاطره قرار می‌گیرد.

✔️عزاداری عاشورا خاطره مشترک جمعی ایرانیان است؛ گذشته خیلی از ما ایرانی‌ها با عزاداری گره می‌خورد و یک خاطره جمعی مشترک تولید می‌کند. طبیعتا در عزاداری کار جمعی هست، معنویت هست و همه اینها کمک می‌کند یک خاطره جمعی مشترک توأم با معنویت و عاطفه و حس مسئولیت شکل بگیرد.

✔️باید بتوانیم نسبت میان عزاداری و انسان سوگوار حسین بن علی(ع) با دنیای امروز را تبیین کنیم و نشان دهیم انسان سوگوار حسینی در جهان امروز چه حرفی برای گفتن دارد؛ یعنی با توجه به ارزش‌های مورد قبول جوامع بشری در دنیای امروز آیا انسان سوگوار حسینی می‌تواند با جوامع دیگر ارتباط بگیرد یا حالت فرقه‌ای پیدا می‌کند و به افراد دیگر راه نمی‌دهد. باید یک جایگاه امروزین و جهانی و مدرن برای حسین بن علی(ع) و عزاداری او تعریف کنیم. این یک مسئله مهمی است که اگر همه جامعه ایران را درگیر نکند، حداقل نسل جدید را می‌تواند با خودش درگیر کند.

✔️وضعیتی که امروز در برخی مجالس عزاداری می‌بینیم که مبتنی بر تکیه افراطی بر مداحی است که گاهی تهی از معنا می‌شود و به کارناوال و ابزار سرگرمی تبدیل می‌شود یا در برخی مجالس هویت‌گرایی افراطی را شاهد هستیم؛ اینها نمی‌تواند در جایگاه جهانی سوگواری حسینی راهگشا باشد.

✔️عزاداری، سوگ و اندوه رهایی‌بخش است؛ هم رهایی‌بخش از ظلم و هم رهایی‌بخش از رذایل اخلاقی و همه اینها در عزاداری لحاظ می‌شود. کسانی که این رسالت را برای سوگواری حسینی قائل هستند باید به مولفه‌های رهایی‌بخشی در دنیای امروز بپردازند و حسینی را عرضه کنند که با عقلانیت بشری در تضاد نباشد و مناسکی را عرضه کنند که با عقلانیت انسان امروز در چالش نباشد چون این تضاد و چالش می‌تواند منجر به آسیب‌هایی برای عزاداری شود.

✔️کربلا یک تراژدی نبود، چون صحنه تقابل شر و خیر بود و این تقابل ربطی به تراژدی ندارد. وقتی تقابل خیر و شر را که در کربلا تجسم دارد به جدال‌های سیاسی روزمره ربط می‌دهیم که در آن تقابل خیر و شر مطرح نیست و معمولا دوگانه بد و بدتر وجود دارد، چالش‌هایی پدید می‌آید. اینجاست که دخالت مداحان و منبری‌ها در رقابت‌های سیاسی آسیب‌زا می‌شود.

متن کامل مصاحبه در اینجا
@taqriraat

2,604

تقریرات

16 Jul, 19:23

📹 فاجعه کربلا زیر ذره‌بین اقتصاد!

نسخه صوتی

▫️ در برخی منابع تاریخی از قول حسین بن علی آمده : «همه شما از من نافرمانی می‌کنید و به سخنان من گوش نمی‌دهید؛ زیرا شکم‌هایتان از حرام پر شده و بر دل‌هایتان مُهر خورده است.»(مقتل خوارزمی)

▫️این روایت‌ و روایت‌هایی از این دست اغلب از جنبه تراژیک و گاهی هم سیاسی مورد توجه قرار گرفته‌اند. اما تاریخ‌نگاری جدید زاویه‌های پرداخت متفاوتی را به پژوهشگران خود پیشنهاد می‌کند.

▫️در همین مثال آثار توزیع رانت در میان طبقه الیت را می‌توان مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. به صورت کلی برخلاف روش سنتی تاریخ‌نگاری که بیشتر به کشمکش‌های سیاسی توجه می‌شد، در دوره مدرن تاریخ‌نویسی به ساحت‌های دیگر وقایع از ساحت‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی گرفته تا بررسی تاریخ زنان، فرودستان، مردم عادی و بردگان توجهی ویژه صورت می‌گیرد.

▫️در همین زمینه سیدحمید متقی پژوهشگر تاریخ ایران معاصر با علی اشرف فتحی پژوهشگر تاریخ اسلام به مباحثه نشسته ‌است.

📺 @ecoiran_webtv

1,717

تقریرات

14 Jul, 04:36

برخی طرفداران ترامپ با انتشار این تصاویر نوشته‌اند که حضرت عیسی مسیح در جریان حمله تروریستی چند ساعت پیش، ترامپ را از مرگ حتمی نجات داده است.
@taqriraat

4,796

تقریرات

10 Jul, 09:11

🔺انتشار کتاب "شریعت‌شهر"
🔹شریعت‌شهر روایتی از چهار دهه تلاش روحانیان برای ساخت آرمان‌شهر شیعی در دوره جمهوری اسلامی است. روایت‌گر در این کتاب بر اساس آثار ۶۴ نویسنده و کنش‌گر و بر پایه هفت مساله، سه دوره تحول اندیشه سیاسی در حوزه علمیه قم در دوره جمهوری اسلامی را توصیف و گزارش می‌کند؛ دوره اول که جدال موافقان و مخالفان حکومت دینی و ایده ولایت فقیه است، دوره دوم منازعات سیاسی حول جمهوریت و اسلامیت است و دوره سوم که متاثر از رخدادهای اواخر دهه هشتاد و دهه نود است زمزمه‌های گذر از ایده حکومت دینی را روایت می‌کند.
🔸این کتاب در ۲۸۳ صفحه‌ و در انتشارات نگاه معاصر منتشر شده است.

@namehayehawzavi

2,116

تقریرات

23 Jun, 17:59

🔸 خطا می‌کنیم پس دموکراتیم!

✍ علی‌اشرف فتحی

1️⃣جمله «مؤمن از یک سوراخ، دوبار گزیده نمی‌شود» در منابع مختلف اسلامی از قرن دوم هجری چشم می‌خورد و اغلب به پیامبر اسلام نسبت داده شده است. منابع دینی و تاریخی اهل سنت همچون سیرهٔ ابن هشام (2/104)، صحیح بخاری (8/31)، مغازی واقدی (1/309)، صحیح مسلم (4/2295)، طبقات ابن‌سعد (2/43) و انساب‌الاشراف بلاذری (10/164)، با عبارت «المؤمن لا يُلدَغ من جُحر مرتين» و نخستین منابع مدون دینی شیعیان با عبارت «المؤمن ... لَايُلْسَعُ مِنْ جُحْرٍ مَرَّتَيْنِ» به ثبت این سخن پرداخته‌اند. در منابع اولیه شیعی نیز اگرچه شیخ صدوق در قرن چهارم، این روایت را به پیامبر نسبت داده (من لایحضر 4/378)، ولی پیش از او کلینی و پس از او شیخ مفید این روایت را به امام صادق(ع) نسبت داده‌اند (کافی 3/612 و الإختصاص، ص245). در نقل شیخ مفید به جای «مؤمن» از «عاقل» آمده است.
فارغ از اعتبارسنجی سندی روایت، همین‌که چنین روایتی در بسیاری از متون اولیه اسلامی نقل شده، نشانه‌ای از باور مؤمنان شاخص آن عصر به خطاپذیری انسان و لزوم جبران خطا از طریق دوری از تکرار آن است. بر این اساس، آنها به پیامبر چنین نسبت می‌دادند که اولا انسان خطاپذیر است و ثانیا باید از تکرار خطا بپرهیزد تا زیان نبیند و پیشرفت کند.

2️⃣باور به خطاپذیری انسان در متون یهودی و مسیحی بسیار پررنگ است. محور اصلی نگاه آنان به انسان، گناهکار بودن او و لزوم تلاش برای رستگاری و پاکی از گناه اولیه بوده است. یهودیان در احکام نیدا (قاعدگی زنان) چنین روایتی نقل کرده‌اند:
«فرشته‌ای به نام لیلا بر زنان باردار گماشته شده است. این فرشته نطفه را می‌گیرد و به حضور مقدس خدا می‌برد و چنین عرض می‌کند: ای پروردگار عالم! سرنوشت این نطفه چه خواهد بود؟ آیا او فردی نیرومند خواهد شد یا ضعیف؟ عاقل یا نادان؟ ثروتمند یا بینوا؟ اما نمی‌گوید که او درستکار خواهد شد یا خطاکار، چون این فقط بسته به میل انسان است»(گنجینه‌ای از تلمود، ص 112-111).

3️⃣الکسی دو توکویل را باید یکی از اثرگذارترین متفکران عصر مدرن بدانیم. او با روایتی که از دموکراسی آمریکایی در اوایل قرن 19 عرضه کرد، تأثیر عمیقی بر انسان معاصر گذاشت. توکویل در کتاب «تحلیل دموکراسی در آمریکا» نوشته است: «امتیاز بزرگ آمریکایی‌ها تنها در این نیست که دانش و فرهنگ آنان از دیگران بیشتر است، بلکه امتیاز بزرگ آنها این است که برای جبران اشتباه، توانایی و فرصت بیشتری دارند» (ترجمه مقدم مراغه‌ای، انتشارات علمی و فرهنگی، 1383، ص 308).
توکویل در ادامه با پذیرش برخی معایب دموکراسی، التفات می‌دهد که محدودیت زمانی مسؤولیت قدرتمندان می‌تواند ضریب خطا را کاهش دهد (همان، ص 320). در ادامه نیز تذکر می‌دهد که جز خدا به هیچ‌ انسانی نباید قدرت مطلقه داد (همان، ص349).
بنابر این از نظر توکویل، دلیل درخشش آمریکا در عصر جدید، پذیرش خطاپذیری انسان و به‌ویژه قدرتمندان و تلاش برای تعبیه امکان قانونی جبران خطا از طریق محدودیت زمانی و دامنه‌ای اختیارات و قدرت حاکمان است.

4⃣ پژوهش‌هایی مانند این پژوهش دانشگاه میشیگان نشان می‌دهد که هوش بالاتر به خطاپذیری و تلاش بیشتر برای جبران خطا کمک می‌کند. هر فرد، گروه و جامعه‌ای که باهوش‌تر باشد، بیشتر می‌پذیرد که امکان خطا دارد و کمتر خطاهای پیشین خود را تکرار می‌کند. فرد یا جامعه‌ای که مدام به تکرار خطاهای خود بپردازد و تلاش کمتری برای جبران خطاهای خود نشان دهد، طبعا امکان کمتری برای کاهش ضریب خطاهای سیستماتیک تدارک خواهد دید. در نتیجه، گرفتار یک سیکل معیوب و دور باطل شده و با هر گام به جلو، یک گام به عقب برمی‌دارد. در مناظرهٔ اخیر به اهمیت التفات به خطاپذیری انسان و تدارک امکانات جبران خطا از جمله محدودسازی دامنهٔ زمانی و اختیاراتی حاکمان به عنوان رکن مهم دموکراسی اشاره کردم. ما در مذهب شیعه نیز پتانسیل‌های معطوف به این نگاه را داریم و پذیرش «تخطئه» و خطاپذیری مجتهد در فرایند اجتهاد که مورد پذیرش بسیاری از فقهای ماست، بصیرت خوبی به ما می‌دهد که دموکراسی را بفهمیم و از نمایش دموکراسی بپرهیزیم.

در همین‌باره: در ستایش خطاپذیری و در نکوهش خطاپوشی

@taqriraat

2,602

تقریرات

18 Jun, 07:23

◽️ نشست میراث شریعتی در جامعه‌شناسی تشیع

گروه جامعه شناسی تشیع در آستانه‌ی سالگرد شهادت شریعتی نشستی با عنوان «میراث شریعتی در جامعه‌شناسی تشیع» برگزار کرده که میزبانی آن را بنیاد فرهنگی شریعتی در تاریخ ۱۹ خرداد ۱۴۰۲ بر عهده داشته است.
سخنرانان این نشست و عناوین سخنرانی ایشان عبارتند از:

فهیمه بهرامی: انتظار حلقه واسط میان فقر و انقلاب
آرمان ذاکری: شریعتی و مساله بی دولتی، آنارشیسم و مخاطرات آن
سارا شریعتی: میراث شریعتی در جامعه شناسی تشیع
علی اشرف فتحی: پروژه تاریخ محور شریعتی. انتظارات و احتیاطات
شیما کاشی: شریعتی، دین سنتی و مسئله زنان
محسن حسام مظاهری: شریعتی و مناسک
‌
◀️ ادامه‌ی مطلب

#جامعه_شناسی
#تشیع
#بنیاد_فرهنگی_شریعتی

@Shariati40

1,934