د. أحمد ڕازی

ينتقدونك بشدة ويتابعونك بدقة

باسی: خۆشەویستی، سجن کردن، شێر، تواناخستنەگەڕ، هیمەت بەرزی، عەقڵ، بەڵگە، فەهم، لەلایەن المتنبی یەوە

بەشێوازی ڤیدیۆ👇

https://youtu.be/z1ZE-uIrME0?si=ZRO6Dxz4a8wgb5g0

بەشێوازی سەوتی👇

چەند زانیارییەک دەربارەی عەقڵ و ژیری، شوێنی عەقڵ لە کوێی جەستەدا یە ؟
بەشێوازی ڤیدیۆ

https://youtu.be/qCLL4qLDQUE?si=lJeuBH_Wl0d744bw

بەشێوازی سەوتی

دیوای المتنبی باسی: قورس ترین شیعر،مەوهوبە،زەلیلی،ئاوات خوازی،نەفس،غەیبەت،حەسودی،شەجاعەت،عیشق،
وانەی دووەم.

بەشێوازی ڤیدیۆ👇
https://youtu.be/6QV04x8-wG0?si=hNCFvxXUiNRW-C6_

بەشێوازی سەوتی 👇

جیاوازی نێوان پێگەیشتن و تێگەیشتن.

هەمیشە پێگەیشتن زۆر قورسترو بەنرخ ترە لە تێگەیشتن.
** تێگەیشتن ئەوەیە هەوڵ بدەیت لەقسە تێبگەیت بەنمونە ئیمامی عمر بن الخطاب دەفەرمێت تفقهوا قبل أن تسودوا لەواتاکەیدا: هەمو تێگەیشتووەکان دەڵێن واتە: فێری زانست بن پێش ئەوەی ببنە براگەورە( چونکە دوایی مەجال نابێت بخوێنن)

بەڵام پێگەیشتووەکان هەوڵەدەن لە مەبەستی قسەتێبگەن وەک ئمامي سفيان لەواتای قسەکەی عمر دەفەرمێت: إن الرجل إذا أفقه لم يطلب السؤدد مرۆڤ گەر شارەزابوو هەرگیز هەوڵی براگەورایەتی نادات.!!

**تێگەیشتن ئەوەیە پرسیاری أبو حەنيفەت لێکرا ووتارێکی لەسەر بەیت، بەڵام پێگەیشتن ئەوەیە بڵێیت من پیاوی هەڵسەنگاندنی ئەو نیم.

**تێگەیشتووەکان دەڵێن قافیلە بابڕوات و سەگیش باهەر بوەڕێت، بەڵام پێگەیشتووەکان یان لەکاتی سەگ وەڕدا ڕێناکەن یان ئەگەر بەڕێش کەوتن سەگەکان بێ دەنگە دەکەن.

**تێگەشتووەکان دەگەڕێن بزانن چۆن شتت بۆ بسەلمێنن، بەڵام پێگەیشتووەکان هەوڵەدەن تۆ بۆیان بسەلمێنیت

**تێگەیشتووەکان بۆ جوانترین هەلی هاتنە پێشەوە دەگەڕێن.
بەڵام پێگەیشتووەکان بیر لە جوانترین هەلی کشانەوە دەکەنەوە.

**تێگەیشتوەکان هەمیشە قازانج لەڕوون کردنەوە دەبینن پێگەیشتووەکان حەزناکەن هەرکەس لێیان تێبگات.

**تێگەیشتووەکان پیاوی ڕۆژگارن زوو کاری خۆیان دەکەن زووش دەڕۆن،
بەڵام پێگەیشتووەکان درەنگ دێن ئەونەدرەنگ دێن مەجالی ڕۆشتن نامێنێتەوە.

نوسينى: د.أحمد ڕازی

چی دەزانیت دەربارە شاعري گەورەی عەباسی:موتەنەببی أبو الطيب المتنبي
بەشێوازی ڤیدیۆ 👇
https://youtu.be/dwwciuOMAa0?si=VkhlpE4R6EQTz70E
بەشێوازی سەوتی 👇

ئەوبتانەی ڕۆژێک دەشکێندرێن:

٭٭سنور خەریطە: هۆکارە بۆ ڕەگەز پەرەستی، قەفەزێکی یساییە.
٭٭هەواڵەکانی ناسا: هۆکاری چەواشەکارییە، غولێکی درۆینەیە.
٭٭دیموکراسی: فشەی دەسەڵات دارانە بۆ بێ دسەڵاتکردنی گەل.
٭٭ياسا نيودةولةتييەكان: کۆیلایەتییەکی مۆدێرنە.
٭٭پاسپۆرت: چینایەتی و ڕەگەز پەرەست دروست دەکات نظام الطبقی .
٭٭نيشتمان پەروەری: بۆ زینوکردنەوەی
گەلایەتییە القومیە.
٭٭سەرمایەداری: زوحاکی نێو بازارە.
**لیبڕالیزم: هۆکاری زەوت کردنی ئازادی کۆمەڵگایە لەبەر ئازادی تاک.
**پارەی وەرەقەی: نرخەکەی بەهۆی خۆیەوە نییە، قازانجێکی تاک لایەنە.
٭٭ئەوبیرۆکەی کەلات دروست کراوە بێ ئەمانە دنیا ناچێت بەڕێوە.
إِنَّ هَـٰؤُلَاءِ مُتَبَّرٌ مَّا هُمْ فِيهِ وَبَاطِلٌ مَّا كَانُوا يَعْمَلُونَ

نوسيني: د. ئەحمەد ڕازی

ديواني شافعي
باسي: نەزانو گەمژەکان.
زانست و ڕێگاکانی.
گۆڕانکاری ڕۆژگار.
چۆنییەتی مامەڵەکردن.

بەشێوازی ڤیدیۆ👇
https://youtu.be/FX0LrElpyl8?si=dvRZyppTCCkOY667

بەشێوازی سەوتی👇

بنەماکانی خۆڕاگری
دووڕووەکان
قەناعەت کردن
خەفەت خواردن
ڕەخنەگرتن
دۆستان دوور بوون
زەمەنی گەنجی
ڕازی کردنی خەڵکی
خراپی بیدعەکردن
بەشێوازی ڤیدیۆ👇
https://youtu.be/CNFYkSyfbhc?si=9nWXzR3jyGjFBEmy
بەشێوازی سەوتی👇

ديواني زاناي شاعيران ئیمامی شافعي.
باسي: زاهیدان، خراپی نەفس.
کێشەو چارەسەر، عوزرهێنانەوە.
بێدەنگ بوون ، ئامۆژگاری ، کۆشش کردن
زینا کردن، مرۆڤ ناسی
بەشێوازی ڤیدیۆ👇
https://youtu.be/FZAhTczNBHY?si=yFX09NnXryknR0wl

بەشێوازی سەوتی👇

دیوانی شافیعی باسی: (زاناکان،خۆشەویستی ڕاستەقینە،ڕۆژی دوای، سەفەر، زوبان، تاوان،بۆچون، نهێنی، زەمانە)
بەشێوازی ڤیدۆ👇
https://youtu.be/ke0DpoeJCBA?si=8o5oRDhVJIYLjFid

بەشێوازی سەوتی👇

چی دەزانیت دەربارەی دیوە شاعیرانەکەی ئیمامی شافعی، باسێک لەشیعر و دیوانەکەی

بەشێوازی ڤیدیۆ
👇
https://youtu.be/tBVnBSEzXXU?si=Hk3MyUTbL97dwLQJ

بەشێوازی
دەنگی
👇

جياوازى نێوان مونافیقی کۆن و مونافیقی مۆدێرن.

٭٭نیفاقی کۆن باوەڕی بەتێکۆشان هەبوو بەڵام عوزری دەهێنایەوە: خودا دەفەرمێ وَمِنْهُم مَّن يَقُولُ ائْذَن لِّي وَلَا تَفْتِنِّي، کەچی مونافقی ئێستا باوەڕی هەر پێی نییە.

٭٭مونافیقی کۆن تەنها لەکاتی نەمانی بەرژەوەندیەکان دژی سیستەمی حوکم ڕانی ئیسلامی بوون خوادەفەرمێت: وَإِذَا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ إِذَا فَرِيقٌ مِّنْهُم مُّعْرِضُونَ
مونافقی ئێستا ئێستا لەهەموکاتێک دژایەتی دەکات.

٭٭مونافقی کۆن ڕاڕا بوون هەرجارەو پاڵپشتی لایەک بوون، وەک خوادەفەرمێت مُّذَبْذَبِينَ بَيْنَ ذَٰلِكَ لَا إِلَىٰ هَٰؤُلَاءِ وَلَا إِلَىٰ هَٰؤُلَاءِ ۚ مونافقی ئێستا بێ دودڵی هەمیشە پاڵپشتی بێباوەڕانن.

٭٭مونافقی کۆن بەوەدەناسرایەوە کە ئامادە کاری بۆتێکۆشان ناکەن، وەک خوا دەفەرمێت: وَلَوْ أَرَادُوا الْخُرُوجَ لَأَعَدُّوا لَهُ عُدَّةً
مونافقی ئێستا بەوەدەناسرێتەوە مەنعی دەکات.

٭٭مونافقی کۆن کێشەی لەگەڵ تێکۆشاندا لە کاتەکەیدا هە بوو، وەک خوادەفەرمێت: وَقَالُوا لَا تَنفِرُوا فِي الْحَرِّ ۗ موونافقی ئێستا کێشەی لەگەڵ خودی تێکۆشانەکەدایە.

٭٭مونافقی کۆن عوزری دەهێنایەوە کەدوادەکەوت
يَعْتَذِرُونَ إِلَيْكُمْ إِذَا رَجَعْتُمْ إِلَيْهِمْ مونافقی ئێستا گەڵتەی لەباسەکان دێت.

٭٭مونافقی کۆن هەوڵی ڕازی کزدنی ئیمان دارانی دەدا،يَحْلِفُونَ لَكُمْ لِتَرْضَوْا عَنْهُمْمونافقی ئێستا ماستاویشی بۆدەکەی ڕازی نابێت.

٭٭مونافقی کۆن لەئیمانداران دەترسان ڕیان بازییان دەکرد
لَأَنتُمْ أَشَدُّ رَهْبَةً فِي صُدُورِهِم مِّنَ اللَّهِ ۚ
مونافقی ئێستا حساب بۆقسەی کەس ناکات.

٭٭مونافقی کۆن خەڵکیان دەرەکرد يَقُولُونَ لَئِن رَّجَعْنَا إِلَى الْمَدِينَةِ لَيُخْرِجَنَّ الْأَعَزُّ مِنْهَا الْأَذَلَّ
مونافقی ئێستا خەڵک بە گرتەدەن.

٭٭مونافیقی کۆن باسی حوکمی ئیسلامی یان نە دەخوێندو خۆیان لێ گێل دەکرد وَأَجْدَرُ أَلَّا يَعْلَمُوا حُدُودَ مَا أَنزَلَ اللَّهُ عَلَىٰ رَسُولِهِ
بەڵام مونافیقی ئێستا دەی خوێنێت و تەئویلی دەکات.

٭٭مونافقی کۆن لەترسا ڕێدەکەوت لەگەڵ بێ باوەڕان فَتَرَى الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ يُسَارِعُونَ فِيهِمْ يَقُولُونَ نَخْشَىٰ أَن تُصِيبَنَا دَائِرَةٌ ۚ
مونافقی ئێستا بۆ خۆش گوزەرانی و جاسوسی ڕێک دەکەون.

٭٭مونافیقی کۆن کە موسوڵمانان شەهید دەبوون دەیان ووت بەگوێی ئێمەیان بکردایە نەدەکوژران
الَّذِينَ قَالُوا لِإِخْوَانِهِمْ وَقَعَدُوا لَوْ أَطَاعُونَا مَا قُتِلُوا
کەچی مونافقی ئێستا ئەڵێ خەڵکیان بەکوشت دا.

مونافقی کۆن لەناو شەڕدا بوون تەحلیلیان يَقُولُونَ لَوْ كَانَ لَنَا مِنَ الْأَمْرِ شَيْءٌ مَّا قُتِلْنَا هَاهُنَا
مونافقی ئێستا لەدەرەوەی شەڕ تەحلیل دەکەن.

٭٭مونافقی کۆن تۆزێ قورس دەناسرانەوە مَرَدُوا عَلَى النِّفَاقِ لَا تَعْلَمُهُمْ ۖ
مونافقی ئێستا زۆر ئاسان دەناسرێنەوە

٭٭مونافقی کۆن یەکیان خۆشەویست الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ بَعْضُهُم مِّن بَعْضٍ
نەگبەتی مونافقی ئێستا لەگەڵ یەکیشدا نایان کرێت.

٭٭مونافقی کۆن دەیان ووت بە بێباوەڕان سەرتانەخەین درۆشیان دەکرد
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ نَافَقُوا يَقُولُونَ لِإِخْوَانِهِمُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَئِنْ أُخْرِجْتُمْ لَنَخْرُجَنَّ مَعَكُمْ وَلَا نُطِيعُ فِيكُمْ أَحَدًا أَبَدًا وَإِن قُوتِلْتُمْ لَنَنصُرَنَّكُمْ وَاللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ
کەچی مونافقی ئێستا هەر بەڕاست وادەڵێت جێ بەجێی دەکات.

تێبینی: ئەم قسانەش مونافیقەکان ئەی خەنە سەر خۆیان یحسبون کل صیحة عليهم.

نوسيني: د. ئەحمەد ڕازی

فرۆشگای ئاین:

** هەمیشە ئەوانەی تیجارەت بەدینەوە دەکەن ئامادە نین کاری پێ بکەن بۆیە خودا لە باش باسی دین فرۆشی دەفەرمێت: ولا تشتروا بآياتي ثمنا قليلا ومن لم يحكم بما أنزل الله فأولئك هم الكافرون.

**فیرعەون هەمیشە خۆی پێ خواوەندی خەڵکی بوو دەیووت من خوای باڵادەستی ئێوەم( فَقَالَ أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعْلَىٰ ) بەڵام کاتێک پێی لەنگ بوو هاتە وەختی بانگەشەو پاڵپشتی خەڵکی پەنای بردە بەر ڕاهیبەکان و دەیووت ( لَعَلَّنَا نَتَّبِعُ السَّحَرَةَ إِن كَانُوا هُمُ الْغَالِبِينَ) باشوێن کاهین و سەحەرەکان بکەوین گەر سەرکەوتن.

**باشترین كارمەند لای فیرعەونەکان خودی ڕۆهبان و پیاوانی دینە چوونکە کارامەو ئامادەن کە بەناوی دینەوە بخۆن بخۆنەوە وەک خوادەفەرمێت: يا أيها الذين آمنوا إن كثيرا من الأحبار والرهبان ليأكلون أموال الناس بالباطل.
 
** بێدەنگی لەم فرۆشگا دینیانەی ئێستا جۆرێکە لە ڕازی بوون چونکە خواى گەورە سزای زانایانی بني إسرائيلي دابوو لەسەر بێدەنگی دەفەرمێت: سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ أَكَّالُونَ لِلسُّحْتِ

**گەورەترین کارەساتی ئیمڕۆ ئەوەیە لەهەمولایەکەوە دوژمن لەبری دۆست شەڕی ئوممەت دەکات دۆستیش لەجێی دوژمن دژایەتی ئوممەت دەکات!!

نوسینی:  د. ئەحمەد ڕازی.

شاعيرى پێغەمبەر عليه الصلاة والسلام، حسان بن ثابت رضي الله عنه چیرۆکی ئەدەبیاتی
بەشێوازی ڤیدیۆ👇

https://youtu.be/qj1LA0HzWok?si=CFcoRZikX7e2-dot

بەشێوازی دەنگی👇

چی دەزانیت دەربارەی ئەدەبیاتی جەریر

بەشێوازی ڤیدیۆ👇

https://youtu.be/0UeiHQHvygI?si=iy9HU6qnnEHj_f69

بەشێوازی سەوتی👇

فەرەزدەق شاعیری ناوداری ئیسلامی
چیرۆک و ئەدەبیاتی سەرگوزەشتەی شیعرەکانی
بەشێوازی ڤیدیۆ👇
https://youtu.be/K7EfV9RmM3k?si=WtfvavZ9s-ROGMKL



بەشێوازی سەوتی👇

پاش ستایشی خوای باڵادەست لەماوەی ڕابوردودا توانرا پێویست ترین باسەکانی دیوانی شاعیری زاهیدان ٲبو العتاهیە لە زنجیرەیەک باسدا بخرێتە ڕوو.

تێبینی: بۆ بینینی کۆی وانەکان بڕوانە ئةم لينكة
https://youtube.com/playlist?list=PLAFge4UIqnrhirkyWfzunKlxbk2qVx50y&si=8u0MSnyR39fgYVmg

باسی: پیاوە گەورەکان،هاوڕێیەتی،عیشق، مردن، گومان، مونافەسە، حەسود، ٲدەب، توڕەیی، دیوانی ٲبو العتاهیە
بەشێوازی ڤیدیۆ
👇
https://youtu.be/uUg7NHATR-s?si=PuEBqjp_unTa2gDg

بەشێوازی سەوتی

باسەکانی تەقوا،قەناعەت،خێرکردن،مەبدەء،ڕەجاء، چاوبرسی،ڕازی بوون، خۆش باوەڕی، بەسوک ڕوانین، عەقڵ، فەساد، سۆعبەت، النمیمە، لەزاری شاعیری زاهیدان ٲبو العتاهیةوه.
بەشێوازی ڤیدیۆ👇
https://youtu.be/wPpQAJZPUAE?si=gYHNZGh6OQWEDPmY

بەشێوازی سەوتی👆

باسەکانی قەزاو قەدەر، براگەورەیی، ڕازی بوون لەخەڵکی، ستەم کردن، ئینصاف، فەلسەفە، خیانەت ، ئیلحاد .
لەدیوانی شاعیری زاهیدان ٲبو العتاهییە.
بەشێوازی ڤیدیۆ👇

https://youtu.be/2ELB0JzaQFU?si=--rrLy5I_IvcHFyu

بەشێوازی سەوتی👇

دیوانی ٲبو العتاهیە باسی:
٭قیمەتی دونیاو وەبیر هێنانەوەی دواڕۆژ.
٭شەهواتی نەفس و چێژی جەستە.
٭کاربەدەستان و ئەرکی سەرشانیان.
٭گەنجێتی و هەوابازی.
٭بێدەنگی و حیکمەت.

بەشێوازی ڤیدیۆ👇
https://youtu.be/FfFNvaQJXGw?si=XQW5GmkQrc8T9edt
بەشێوازی سەوتی👇

زنجیرەی نوێ:
دیوانی شاعیری زاهیدان ٲبو العتاهیە.
چەند باسێکی چیرۆکی ئەدەبیاتی.

بەشێوازی قیدیۆ👇
https://youtu.be/X6sufc36jzU?si=Un71Mfov1zzEzACG

بەشێوازی سەوتی👇

نهێنی تەفرەقەچی.

٭٭لەکاتی هاوتاییی خەریکی جیاکارین، لەکاتی پەرت بووندا  ووتاری برایەتی دەڵێنەوە. (هم في الوحدة أشد خصاما وفي الخصام دعاة وحدة.)
٭٭تەفرەقەچییەکان هەرگیز هەڵەناکەن خۆ ئەگەر نەی پێکن ئەوە مەبەستیان شتێ تر بووە، لەشوێنێ تردا ڕوونی دەکەنەوە؛ بەرانبەریشیان هەرگیز ڕاست ناکات خۆئەگەر واش دەرچێت ئەوە ئاساییە شەیتانیش ڕاستی ووتووە.
٭٭تەفرەقەچی بەفیکر خەڵک هەڵدەسەنگێنن نەک عەمەل، کاتێ بەڵگەی نامێنێت نیقاش حەڕامە کاتێ بەڵگەی پێبێت ئامادەی موباهەلەیە.
٭٭لای تەفرەقەچی ڕەحمەت بۆ خزمە نەک خصم، تواضعیش تەنها بۆ تابعەکانە نەک طاعن و مونافیسەکان.
٭٭کاتێ بەرانبەر هەڵەدەکا لەعنەت باری دەکات،  کاتێ خۆی هەڵە دەکات کل بنی ٲدم خطاء.
٭٭ئەبێ جیاوازبن: کاتێ موسوڵمان گەرم دەبێ ساردیان دەکەنەوە، کاتێ ساردن بۆ گەرمی دەگەڕێن.
٭٭میزانیان شۆهرەتە: کاتێ لەخۆی مەشهور تر قسەی پێ بڵێت قیامەتی هەڵدەسێت، کاتێ ئەم مەشهور تربێت جوابی ناداتەوە تانەناسرێت.
٭٭لەباسی واقعیدا دوور دەڕوانن، لەباسی دوریش  بەپێی بەرژەوەندی.
٭٭تەفرەقەچییەکان دوژمنیان زۆرە،  لایان وایە پێغەمبەر ئاسا دوژمنیان هەیە و ژیان دەکەن.
٭٭تەفرەقەچییەکان جەماعەتیان هەیە،  هەڵەی ئەمان باشترە لەخێری بێگانە.!!
٭٭تەفرەقەچییەکان توقعات و بۆچونیان نییە ڕاستەوخۆ بەناوی خواو وەحییەوەقسەدەن باوەڕت نەبێ دژی وەحیت.
٭٭خوێنەوار لایان بریتیە لەوکەسەی وەک ئەوان بیردەکاتەوە هاو جەمعیانە بانەزانیش بێت، نەزانیش بەعەکسەوە بازاناش بێت.

بەکورتی هەرکەس خەمێکی تر پێش خات بەسەر خەمی ئومەت، ڕێچکەو خەتێکی تر جیاکاتەوەو پێی بناسرێتەوە دەچێتە نێو بازنەی تەفرەقەوە كائنا من كان .

نوسینی: د. ئەحمەد ڕازی