DinOnline دین‌آنلاین

🔻ایستاده در امواج پرسش‌ها؛ نگاهی به زندگی و تلاش‌های آیت‌الله سید عبدالرضا شهرستانی
✍محمدرضا مروارید

✔️سید عبدالرضا شهرستانی، روحانی پرتلاش و مؤسس مجله‌ی «اجوبه المسائل الدینیه»، پس از نزدیک به دو دهه فعالیت فرهنگی و پاسخگویی به هزاران پرسش دینی، در نهایت به دلیل ناهمراهی عالمان و اندیشمندان دینی، مجبور به تعطیلی این پروژه‌ی مهم شد. او که سال‌ها در عراق و سپس در ایران به ترویج معارف دینی و پاسخ به شبهات جوانان پرداخت، با تأسیس نشریه‌ای مستقل و تشکیل کمیته‌های فرهنگی، تلاش کرد تا پلی میان نسل جوان و حوزه‌های علمیه ایجاد کند. اما فشارهای سیاسی و کم‌توجهی برخی از عالمان، سرانجام او را از ادامه‌ی این مسیر بازداشت. محمدرضا مروارید در این نوشته مروری شده بر زندگی و تلاش‌های این عالم مجاهد که با وجود همه‌ی دشواری‌ها، میراثی ماندگار از خود به جای گذاشت.
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44686/

🆔 @dinonline

📻 دعا چگونه اثر می‌کند؟

✔️چگونه دعاها و خواسته‌های ما بر جهان تأثیر می‌گذارند؟ دعا در سازوکار هستی چگونه عمل می‌کند؟ از کجا بدانیم که دعای ما پذیرفته شده است یا نه؟ آیا می‌توان با دعا، تغییری در اراده خدایی که ادیان او را تغییرناپذیر می‌دانند ایجاد کرد؟ چگونه ممکن است چیزی را از خدا بخواهیم که در نظام پیشینی جهان جای نگرفته است؟ 

در این اپیزود، به این پرسش‌های چالش‌برانگیز می‌پردازیم. صدای ریحانه، فاطمه و علی، از مخاطبان‌مان را می‌شنویم و سپس گفت‌وگویی با علی مهجور خواهیم داشت.


تدوین و سرمقاله: علی‌اصغر شربتی
گوینده سرمقاله: صبا قربانیان
کاور: سینا انصاری

📎 رو از این پیوند و بشنو آوای وب
https://www.dinonline.com/44679/

📎 پيوند به کست‌باکس
https://B2n.ir/e66677

🆔 @dinonline

🎥موسی کلیم کدام خدا؛ کدام قرائت؟ مروری الهیاتی و سینمایی بر آخرین ساختهٔ ابراهیم حاتمی‌کیا
✍علی سلطانی

✔️موسی کلیم‌الله آخرین ساختهٔ ابراهیم حاتمی‌کیا پس از سال‌ها بالاخره در جشنوارهٔ فجر روی پردهٔ نمایش رفت. و آن‌گونه که انتظار می‌رفت، جایزه‌ها را درو نکرد و همهٔ مخاطبانش را از سینما راضی برنگرداند. مثل ساخته‌های سینمایی و سریالی پیشین دربارهٔ زندگی پیامبران حرف‌وحدیث دربارهٔ این فیلم در این روزها کم نبوده است. بسیاری از این سخنان باری سیاسی یا صرفاً سینمایی دارند. در نوشتهٔ پیش‌رو در پنج نکته تلاش می‌کنم بیشتر بر ابعاد الهیاتیِ این فیلم تمرکز کنم، گرچه غافل از این نیستم که با سینما طرفم، و نه کتاب یا مقاله‌ای الهیاتی و تاریخی. در پایان مدعی‌ام که موسی‌کلیم‌الله نه شاهکار است، و نه آن‌قدر فیلمی ضعیف.
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44657/

🆔 @dinonline

🔻آیا بنابر “روایت کل رایه ترفع…” هر پرچمی پیش از ظهور برافراشته شود طاغوت است؟

✔️هادی سروش، استاد فقه و فلسفه در حوزه علمیه قم، با بررسی روایت کل رایه ترفع، معتقد است محکومیتِ برافراشتن هر پرچمی قبل از قیام حضرت مهدی (عج) مربوط به آن دسته از قیام‌های فریب‌کارانه است که با نام مهدی (عج) رقم می‌خورند، نه مبارزه با ظلم و فساد.
یکی از مباحث مهم درباره حضرت مهدی (عج)، بررسی قیام‌هایی است که پیش از ظهور ایشان در میان شیعیان شکل گرفته یا ممکن است شکل بگیرد. این قیام‌ها در روایات مختلف، گاهی مورد تأیید و گاهی مورد تردید یا رد قرار گرفته‌اند که نیازمند بررسی دقیق و موشکافانه هستند.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44642/


🆔 @dinonline

🔻مهدویت؛ پیش درآمدی بر سکولاریسم اجباری در اندیشه سیاسی شیعه

✔️حسن فرشتیان در این مقاله به بررسی پدیده «مهدویت» و نقش آن در جدایی نهاد دین از نهاد حکومت و پدیدارشدنِ روندی ویژه از «سکولاریزاسیون»، در اندیشه سیاسی شیعه می‌پردازد. نویسنده معتقد است بررسی برهه‌های تاریخ اندیشه سیاسی شیعه پیش از غیبت امام معصوم، تا دوران گذر و سپس تا دوران غیبت، به شکل‌گیری تدریجی «جدایی امر حکومت از نهادهای دینی» انجامیده است. از این رو، می‌کوشد با ارائه‌ مستنداتی در بیان دغدغه‌ها و پرسش‌های شیعیان در دوران‌های مختلف، نشان دهد چگونه جامعه شیعه‌ای که حکومت را حق امام معصوم و سایر حکومت‌ها را غاصب می‌دانست، سرانجام ناچار شد از روی اجبار، تن به حکومت‌های عرفی بدهد و برای به دست آوردن مشروعیت به عنوان یک «نهاد دینی» مشروعیت نهادهای عرفی را به شکل دوفاکتو (de facto) به رسمیت بشناسد.
📎 پیوند به متن کامل این مطلب در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/4745/


🆔 @dinonline

🔻فرازهایی از فتوحات مکیه: شناخت وزیران مهدی (عج) و خاستگاه اعجمی آنان

✔️چرا ابن عربی معتقد است وزیران مهدی (عج) از اعاجم (غیر عرب) هستند؟ محمدجواد ادبی در این یادداشت به بررسی دلایل این دیدگاه در فتوحات مکیه می‌پردازد.

📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44605/


🆔 @dinonline

🔻فقه اجتماعی و یقین‌های قاتل
✍محمدتقی سهرابی‌فر

✔️از پیش‌نیازهایِ ورودِ فقه به عرصه اجتماع و سیاست، تعیین تکلیف یقین‌های ناصوابِ منتسَب به دین است. یقین‌های متعارض، حاصلِ برداشتِ متفاوتِ فقیهان از منابعِ دینی است که در طولِ تاریخ منجر به تضعیفِ دین و جامعه شده است. 

📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین

https://www.dinonline.com/44607/

🆔 @dinonline

📊آماری درباره سطح ملی‌گرایی مذهبی در سراسر جهان

✔️در گزارش مرکز تحقیقات پیو، نقش دین در سیاست و ملی‌گرایی دینی در کشورهای مختلف جهان بررسی شده است. این گزارش آماری نشان می‌دهد که در کشورهای مسلمان و یهودی‌محور، اکثریت مردم معتقدند که دولت‌هایشان می‌توانند همزمان دموکراتیک و دینی باشند، در حالی که در کشورهای با درآمد بالا، نظرات متفاوتی در خصوص تأثیر دین بر قوانین و سیاست‌های کشور وجود دارد. تفاوت‌های چشمگیر در تمایلات مذهبی و ملی‌گرایی دینی در کشورهای مختلف نشان‌دهنده اهمیت دین در هویت ملی و سیاست‌های جهانی است.
📎 پيوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44595/


🆔 @dinonline

🎥اثرنگار ۳: فلسطینی‌ها هم (احتمالاً) انسان‌اند!

✔️یاسر میردامادی در سومین اثرنگار با عنوان «فلسطینی‌ها هم (احتمالاً) انسان‌اند!» به بررسی نسل‌کشی اسرائیل در غزه و ابعاد مختلف بی‌عدالتی ساختاری می‌پردازد. او این بی‌عدالتی را در چهار حوزه حقوقی، سیاسی، اخلاقی و قضایی تحلیل می‌کند و به‌ویژه بر مفهوم «بی‌عدالتی معرفتی» تأکید می‌کند که در آن صدای قربانیان نادیده گرفته می‌شود و واقعیت تحریف می‌گردد. میردامادی با نقد دیدگاه‌هایی مانند «واقع‌گرایی تهاجمی»، استدلال می‌کند که اعتراض به نسل‌کشی نه تنها یک تکلیف اخلاقی، بلکه ضرورتی برای درک پیچیدگی‌های جهان معاصر است. او از رسانه‌ها، دانشگاه‌ها و عموم مردم می‌خواهد تا با افشای حقیقت و شکستن حلقه سکوت، در برابر این فاجعه انسانی مسئولیت‌پذیر باشند. به گفته او، سکوت در برابر جنایت، خود نوعی جنایت است.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44590/


🆔 @dinonline

🔻زمینه‌سازیِ ظهور امام زمان(عج) در تاریخ و پیامدهایِ آن
✍محمدتقی سهرابی


✔️تعجیل در برپاییِ دولت حقّه و تعجیل در ظهور امام زمان (ع) از صدر اسلام تاکنون رواج داشته است. پیشگوییِ ظهور، ادعای نیابت از امام زمان (عج)، ادعای زمینه سازیِ ظهور، از جمله راههایی است که گاه مؤمنان و گاه فریبکاران برای رسیدن به اهداف صحیح یا ناصحیحِ خود از آن استفاده کرده‌اند.

📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/37811/

🆔 @dinonline

🔻درباره «امامت و نظریه سیاسی شیعه»؛ نگاهی انتقادی به اظهارات حاتم قادری در کفت‌وگو با حسن انصاری

✔️در فضای رسانه‌ای امروز، مناظره‌های دینی و فلسفی جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده‌اند. عظیم محمودآبادی، در یادداشتی به تحلیل مناظره حاتم قادری و حسن انصاری درباره «امامت و نظریه سیاسی شیعه» می‌پردازد. در این نوشتار، محمودآبادی با حفظ احترام به حاتم قادری، به نقد دیدگاه‌های وی درباره عدم ذکر نام امام علی (ع) در قرآن و مسائل مرتبط با امامت و خلافت پس از پیامبر (ص) می‌پردازد. این تحلیل، با استناد به منابع تاریخی و روایی، به بررسی چرایی عدم تصریح نام امام علی (ع) در قرآن و پیامدهای احتمالی آن می‌پردازد و به سوالات مهمی درباره وصیت پیامبر (ص) و نقش منافقان در تاریخ اسلام پاسخ می‌دهد. این یادداشت، خواننده را به چالش‌های کلامی و تاریخی در مباحث امامت و نظریه سیاسی شیعه دعوت می‌کند.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44580/


🆔 @dinonline

📚پرونده‌ای درباره انجمن حجتیه

✔️سید حسن افتخارزاده سبزواری که چشم از جهان فرو بست، بحث بر سر انجمن حجتیه هم بالا گرفت. او را پس از شیخ محمود حلبی، به عنوان رهبر معنوی انجمن می‌شناختند. حرف و حدیث‌ها در خصوص این انجمن متفاوت است. برخی آن را مقبول می‌دانند و بعضی قلم بطلان بر آن می‌کشند. در این میان پیام‌های برخی از اعاظم حوزوی در وفات افتخارزاده هم چالش برانگیز شد. در این پرونده ماجرای انجمن حجتیه را بیان کرده‌ایم. مروری بر زندگی و افکار سید حسن افتخار زاده داریم. همچنین خاطرات هاشم آقاجری از حضور در انجمن حجتیه را باز گفته ایم و شماری یادداشت و گزارش دیگر...
📎 پيوند به این پرونده در سایت دین‌آنلاین

https://www.dinonline.com/44567/

🆔 @dinonline

🔻ادیان و هندسه وجودی انسان
✍ سیدهادی طباطبایی

✔️چقدر احکام و امورِ دینی مبهم‌اند. گاهی چنان غیر منطقی است که انسان از آن روی بر می‌گرداند. حداقل انتظارِ پذیرش از دیگری نمی‌توانی داشت. انسانِ امروزی آن را پس می‌زند. حق هم دارد. با هزاران منطق و برهان هم دشوار عقیده‌ای را می‌پذیرد. چه رسد به اینکه منطقی هم در پسِ آن نباشد. اما به نظر می‌رسد که «دین‌گردی» می‌تواند فضا را تلطیف کند.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44550/


🆔 @dinonline

🔻کریم آقاخان چهارم، رهبر معنوی اسماعیلیان درگذشت
✔️کریـم الحسینی، معروف به آقاخان چهارم، چهل و نهمین امام مسلمانان اسماعیلی، در ۸۸ سالگی در لیسبون پرتغال در کنار خانواده‌اش درگذشت. کریم آقاخان چهارم، در سوئیس متولد شده بود و تابعیت بریتانیا داشت. آقاخان فعالیت‌های انسان‌دوستانه خود را در کشورهای در حال توسعه گسترش داد و با پادشاه انگلیس دوستی نزدیک داشت. او با ثروت تقریباً یک میلیارد دلار و تأسیس بنیادها و مؤسسات فرهنگی و آموزشی، آثار ماندگاری در زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی برجای گذاشت. نخست‌وزیر پاکستان و دیگر رهبران جهانی با ادای احترام به وی، تلاش‌هایش در کاهش فقر و تقویت حقوق بشر را ستودند
📎پيوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44533/

🆔 @dinonline

🔻نامه شجاعانه و خیرخواهانه امام سجاد (ع) به آخوند فاسد و عالم درباری
✍ هادی سروش

✔️امام سجاد (ع) در نامه‌ای کم‌نظیر و شجاعانه، محمد بن مسلم زهری، از علمای درباری بنی‌امیه را مورد خطاب قرار داده و از وابستگی این آخوند فاسد به حکومت ظلم انتقاد می‌کند. این نامه که در کتاب تحف العقول ثبت شده، هشدارهای جدی درباره مسئولیت علما در برابر ستم و تأثیر آنها بر جامعه دارد.

📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44525/


🆔 @dinonline

🔻تحلیل فیلم موسی کلیم‌ الله؛ تفاوت‌های روایت اسلامی و توراتی در اولین قسمت سه‌گانه حاتمی‌کیا

🎥فیلم موسی کلیم‌ الله به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا، در چهل و سومین جشنواره فیلم فجر توجه‌ها را جلب کرده است. آرش آبائی، پژوهشگر و مدرس علوم دینی یهود، در نقد این فیلم به بررسی جنبه‌های تاریخی، دینی و سینمایی آن پرداخته و چالش‌های کارگردانی را در کنار نقاط قوت آن از نگاه مطالعات یهود مطرح می‌کند. در این متن، نویسنده به مقایسه روایت‌های اسلامی و یهودی از تولد حضرت موسی پرداخته و به ویژگی‌های خاص فیلم که در آن نمادهای مذهبی و معجزات به شکل چشمگیری به نمایش درمی‌آید، اشاره می‌کند.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44519


🆔 @dinonline

🔻جامعه علویان سوریه در آستانه تحولات اقتصادی: کاهش نفوذ و چالش‌های جدید
✔️با اجرای برنامه‌های خصوصی‌سازی و کوچک‌سازی دولت در سوریه، جامعه علویان که در دوران حکومت اسد از موقعیت‌های برجسته‌ای در بخش دولتی برخوردار بودند، با چالش‌های جدی مواجه شده‌اند. کاهش کنترل دولت بر اقتصاد و اخراج گسترده کارکنان بخش عمومی، نگرانی‌ها را درباره تأثیرات نامتناسب این تغییرات بر علویان افزایش داده است.
📎پيوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44508/

🆔 @dinonline

🔻جامعه‌شناسی ارتداد(بازنشر گزارشی از کتاب فیل زاکرمن)
✍محمود سیفی

✔️کتاب «ایمان و بس؛ چرا انسانها منکر دین می شوند؟» درباب علل جامعه‌شناختیِ دین‌گریزی یا به تعبیر دقیق‌تر جامعه‌شناسیِ ارتداد است. این کتاب حاصل کندوکاو و تاملاتی جامعه‌شناسانه از مصاحبۀ عمیق با ۸۷ مرتد است؛ کسانی که بعد از دوره‌ای از ایمان دینی، به انکار آن برخاسته‌اند. از آنجا که مصاحبه‌شوندگان غالباً از امریکا که کشوری مذهبی است انتخاب شده‌اند، سیر احوالات افراد، تاحدودی با تجربه‌های ایرانی مشابه است. این موضوع، مطالعه کتاب را جذاب‌تر می‌کند. در میان مصاحبه‌شوندگان، مسلمانان، به‌ویژه یک نفر ایرانی نیز حضور دارد.

📎پيوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/4588/

🆔 @dinonline

💬هنری فورد زمانی گفته بود که «پیری هنگامی به سراغ شما می‌آید که از یادگیری دست بکشید»

⚡️مدرسۀ مدیریت تصمیم
مجله‌ای برای توسعۀ مهارت‌های مدیریتی

🗒 هدف ما در مدرسۀ  تصمیم انتشار مطالب مفید و به روزی است که افق و ایده‌های شما را در رابطه با کار و سازمان اثربخش توسعه می‌‎دهد.

✔️اگر شما هم به مباحث مدیریت سازمانی به خصوص سازمان‌های غیرانتفاعی و فرهنگی علاقه‌مندید، با کلیک بر روی لینک زیر در کانال تصمیم عضو شوید.

⬇️⬇️⬇️
https://t.me/+HmzImrXF2QgxOTc0
https://t.me/+HmzImrXF2QgxOTc0

🔥 برای دنبال کردن #پادکست مدرسۀ تصمیم نیز می‌توانید روی لینک زیر کلیک کنید:
https://zil.ink/tasmimschool

_
برای درخواست تبلیغات در دین‌آنلاین به شناسه زیر پیام دهید:
@@dinonline

🎥اثرنگار ۲: آیا می‌توان فقه همگانی و دموکراتیزه داشت؟

✔️یاسر میردامادی در اثرنگار دوم خود به بررسی کتاب «ماجراهای فقه در جهان جدید» نوشته‌ی رومی احمد می‌پردازد. فقه همگانی و دموکراتیزه شدن فقه از اهداف این کتاب است. به عبارتی کتاب تلاش می‌کند فقه اسلامی را از انحصار فقیهان خارج کند و آن را به مالکیت عمومی همه‌ی مسلمانان درآورد. احمد در این کتاب با استفاده از مفهوم «هک کردن» به‌عنوان روشی برای اصلاح سیستم، به دنبال احیای روح تنوع‌گرای فقه اسلامی است. او معتقد است که فقه پیش از استعمار، گشوده‌تر و متنوع‌تر بود، اما استعمارگران و بنیادگرایان مذهبی این تنوع را از بین بردند. احمد با آموزش روش‌های هک فقهی، ادعا می‌کند که هر فرد آشنا با متون دینی می‌تواند به اجتهاد و بازخوانی احکام فقهی بپردازد. یکی از این روش‌ها، زمینه‌مندسازی احکام فقهی با توجه به تغییرات اجتماعی و فرهنگی است. با این حال، پرسش بنیادی این است که اگر فقه باید با روح زمانه سازگار شود، آیا دیگر نیازی به فقه وجود دارد؟ احمد پاسخ می‌دهد که پایبندی به فقه و تلاش برای پویا کردن آن، راهی برای اطاعت از اوامر الهی است. این کتاب راهی میانه بین فقه خشک و رها کردن کامل فقه پیشنهاد می‌کند.
📎پيوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44499/

🆔 @dinonline

دعا، پیش از آنکه امری دینی باشد، پدیده‌ای انسانی است. این ویژگی دوگانه دعا و نیایش، اهمیت این پرسش را پررنگ‌تر می‌کند که: «چرا دعا می‌کنیم؟» چراکه هر انسانی، در مقاطعی از زندگی خود، به شکلی ناخودآگاه یا آگاهانه، به یک شخص، نیرو، یا موجودیتی «فراتر از خود» متوسل می‌شود.

این اپیزود از تئوکست به بررسی همین سوال پرداخته است. در این برنامه، گفت‌وگویی کوتاه با دو نوجوان داشتیم و همچنین از علی مهجور، به‌عنوان کارشناس، نظر او را درباره این پرسش جویا شدیم.

این نخستین اپیزودی است که با همکاری دین‌آنلاین و تئوکست تولید شده است.

میزبان: علی‌اصغر شربتی
طراح بنر: سینا انصاری

📎 پيوند به پوشه شنیداری این برنامه در سایت دین‌آنلاین

📎 این پوشه شنیداری را در کست باکس هم می‌توانید بشنوید!



🆔 @dinonline

🔻ارکان بعثت؛ اخلاق و عقلانیت

✔️محمدهادی زاهد غروی در این یادداشت، بعثت پیامبر اسلام(ص) را از دریچه دو رکن اساسی، یعنی اخلاق و عقلانیت، مورد بررسی قرار می‌دهد. او با استناد به آیات و روایات، نشان می‌دهد که این دو عنصر نه‌تنها زیربنای اهداف بعثت هستند، بلکه پیوندی عمیق با خاتمیت پیامبر(ص) دارند و راهنمایی برای زیست سالم فردی و اجتماعی در هر عصر و زمان به شمار می‌روند. نویسنده تأکید می‌کند که فهم و عمل به این دو اصل، کلید درک معنای واقعی بعثت و اثرگذاری خاتمیت است.
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44487/


🆔 @dinonline

دعا، پیش از آنکه امری دینی باشد، پدیده‌ای انسانی است. این ویژگی دوگانه دعا و نیایش، اهمیت این پرسش را پررنگ‌تر می‌کند که: «چرا دعا می‌کنیم؟» چراکه هر انسانی، در مقاطعی از زندگی خود، به شکلی ناخودآگاه یا آگاهانه، به یک شخص، نیرو، یا موجودیتی «فراتر از خود» متوسل می‌شود.

این اپیزود از تئوکست به بررسی همین سوال پرداخته است. در این برنامه، گفت‌وگویی کوتاه با دو نوجوان داشتیم و همچنین از علی مهجور، به‌عنوان کارشناس، نظر او را درباره این پرسش جویا شدیم.

این نخستین اپیزودی است که با همکاری دین‌آنلاین و تئوکست تولید شده است.

میزبان: علی‌اصغر شربتی
طراح بنر: سینا انصاری

📎 پيوند به پوشه شنیداری این برنامه در سایت دین‌آنلاین

📎 این پوشه شنیداری را در کست باکس هم می‌توانید بشنوید!



🆔 @dinonline

🔻ارمغان بعثت در دنیای امروز
✍محمدتقی سهرابی‌فر

✔️ظهور دستاوردهایِ حیرت آورِ بشری از دوران رنسانس، حسِّ خودبسندگیِ انسان را تقویت کرد تا جایی که دوران جدید، دوران بلوغِ بشریّت قلمداد شد. از سوی دیگر نزاع‌ها، جنگ‌ها و جنایت‌هایی که به نام دین رخ نمود، پرسش از فایده بعثت، را جدّی‌تر از همیشه نمایان کرد.
متأسفانه رونقِ مباحثِ کم فایده و بی فایده در حوزه دین، عرصه برای مطرح نمودنِ ارکانِ پیامِ بعثت را تنگ می‌کند. اینک به بهانه سالروز بعثت، چند نمونه از آموزه‌های اصلی و جاودان بعثت رسول (ص) را مرور می‌کنیم.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/42636/

🆔 @dinonline

🔻«موانع وحی الهی» از دیدگاه فیلسوفی اسکاتلندی
اثرنگار ۱- الو! صدا میاد؟
✍یاسر میردامادی

✔️این نخستین شماره از مجلهٔ تصویری «اثرنگار» است. [نسخهٔ تصویری مجله را می‌توانید از این‌جا دنبال کنید] در این گاهنامهٔ تصویری، که شما اکنون متن آن را می‌خوانید که پیشنهاد می‌کنم نسخهٔ تصویری آن را هم ببینید، می‌خواهم هر بار به معرفی یک اثر بپردازم. این آثار عمدتاً کتاب خواهند بود اما ممکن است شامل مقاله، مصاحبه، فیلم، مستند و حتی موسیقی هم بشوند. در مواردی نیز ممکن است تنها ایده‌ای را بررسی کنم بی ارجاع به اثر خاصی. «ایده» را در فارسی می‌توان به «فکرت» ترجمه کرد. اثرنگار، بر این اساس، فکرت‌نگار هم خواهد بود. همهٔ این آثار یا فکرت‌ها به دین‌پژوهی، فلسفه یا هر دو ربط خواهند داشت. اگر به دین‌پژوهی و فلسفه علاقه دارید، با «اثرنگار» همراه باشید.
📎 پیوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین

https://www.dinonline.com/44472


🆔 @dinonline

🔻دگرباشان و مهاجران را رحم کن؛ سخنان جنجالی اسقف کلیسای واشنگتن در حضور ترامپ

✔️سخنان ماریان ادگار باد، اسقف کلیسای جامع واشنگتن، در حضور دونالد ترامپ در مراسم دعا جنجال‌برانگیز شد. او از رئیس‌جمهور خواست به مهاجران و دگرباشان جنسی که تحت تأثیر سیاست‌های سختگیرانه‌اش قرار دارند رحم کند. ترامپ در واکنش به این سخنان از سخنرانی اسقف انتقاد کرد و آن را نامناسب دانست. این رویداد بار دیگر تنش‌های مذهبی و سیاسی در آمریکا را برجسته ساخت.

📎 پیوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44464/


🆔 @dinonline

🔻«هک» یا «حک» فقه و فتوا؟ کدام را حوزه موجود می‌پسندد؟

✔️علیرضا معینی در این یادداشت نگاهی به کتاب «ماجراهای فقه در جهان جدید (راهنمای هک کردن فقه اسلامی)» نوشته رومی احمد و ترجمه یاسر میردامادی) انداخته و یادآور شده که استفاده از کلمه “هک” به جای “اجتهاد” در متن، نوعی بازی زبانی و استعاره است.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44459/


🆔 @dinonline

السلام علیک یا علی بن موسی‌الرضا علیه‌السلام
 
🌙چهاردهمين جشنوارة بین‌المللي
کتاب سال رضوي

🗯چهاردهمين دورۀ جشنوارۀ بين‌المللي کتاب سال رضوي با بهره‌مندي از رهنمودهاي مقام معظّم رهبري، حضرت آيت‌الله خامنه‌اي ‌دامَ‌ظلّه‌‌العالي در حوزۀ کتاب با توجّه به سه تکليف محوريِ «توليد کتاب خوب»، «کتاب‌خواني به‌عنوان يک سنّت رايج» و «نقد و بررسي کتاب» برگزار مي‌شود.
این بخش دارای محورهای هشت‌گانۀ زیر است که در هر محور، دو اثر به عنوان آثار برگزیده و شایستۀ تقدیر انتخاب خواهند شد.
حديث و رجال
اخلاق، علوم تربيتي و آموزشي
فقه و حقوق
فلسفه و کلام
روان‌شناسي
علوم اجتماعي
سیره، تاریخ و مردم‌شناسي
طب الرضا عليه‌السلام با دو رويکردِ طب قديم و جديد
📎پيوند به سایت جشنواره برای دریافت اطلاعات بیشتر



___

برای درخواست تبلیغات در دین‌آنلاین به شناسه زیر پیام دهید:
🆔 @dinonline

🔻جدیدترین یافته‌ها: «آدم و حوا» واقعی بودند اما نه آن‌طور که می‌پنداریم

✔️دانشمندان با استناد به شواهد ژنتیکی دریافته‌اند که تمام انسان‌های زنده امروز به دو جد مشترک ژنتیکی بازمی‌گردند: «حوا میتوکندریایی» و «آدم کروموزوم Y». این کشف نشان می‌دهد که این دو نفر، که به شکلی استعاری با روایت‌های دینی از آدم و حوا مرتبط هستند، حدود ۲۰۰ هزار سال پیش در آفریقا زندگی می‌کرده‌اند. هرچند این دو اولین انسان‌های روی زمین نبوده‌اند، اما بقای خطوط ژنتیکی‌شان آن‌ها را به جد مشترک تمامی نسل‌های امروزی تبدیل کرده است.
📎 پیوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44446/


🆔 @dinonline

🔻مهندس بازرگان و وفاق اجتماعی؛ تحلیلی بر مفهوم اتحاد ملی و همبستگی در اندیشه مهدی بازرگان (به مناسب ۳۰ دی سالگرد درگذشت وی)

✔️محمدهادی زاهد غروی در این یادداشت به بررسی مفهوم وفاق اجتماعی در اندیشه و عملکرد مهندس بازرگان می‌پردازد. او نشان می‌دهد که چگونه مهندس بازرگان با تکیه بر آموزه‌های دینی و اخلاقی، وفاق را به‌عنوان راهکاری برای تقویت اتحاد ملی و مدیریت اختلافات اجتماعی به‌کار گرفته است. این مطلب به تحلیل مبانی نظری همچون آزادی، وحدت، و پرهیز از افتراق در اندیشه بازرگان می‌پردازد و عملکرد او در عرصه عمل سیاسی را بازتاب می‌دهد.
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44425/


🆔 @dinonline

🔻کتاب «ماجراهای فقه در جهان جدید؛ راهنمای هک کردن فقه اسلامی»؛ مسیری برای تطبیق شریعت با جهان امروز

✔️کتاب «ماجراهای فقه در جهان جدید؛ راهنمای هک کردن فقه اسلامی» اثری تحلیلی و نوگراست که با بررسی فرآیندهای بازتفسیر و اصلاح فقه اسلامی، تلاش دارد سازگاری این نظام حقوقی با تحولات اجتماعی و سیاسی را نشان دهد. نویسنده با استفاده از مفهوم مدرن «هک»، نگاهی تازه به نقش علمای دینی، بسترهای تاریخی و چالش‌های پیش روی فقه اسلامی ارائه کرده است. این اثر، فرصتی است برای بازاندیشی در مفاهیمی چون شریعت، حقوق انسان و سازگاری دین با دنیای معاصر.
📎 پیوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44418/


🆔 @dinonline

🔻استراتژی مقاومت و حفظ امید مسلمانان

✔️بازنگری در استراتژی‌ مقاومت ضرورتی است که سعید بصام در این یادداشت به آن پرداخته است. او با تأکید بر لزوم بازنگری در استراتژی‌ها و اهداف کلان مقاومت، از مجریان امر می‌خواهد به تحلیل دقیق دستاوردها و ضعف‌ها بپردازند و از قربانی کردن پیروزی گفتمانی برای موفقیت‌های نظامی مقطعی بپرهیزند. سعید بصام بر ضرورت حفظ گفتمان امیدبخش مقاومت و جلوگیری از ناامیدی مسلمانان تأکید دارد. او به جبهه مقاومت توصیه می‌کند با صبر و تدبیر، راهبردهای خود را بازتعریف کنند تا از آسیب‌های بیشتر جلوگیری شود.

📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44406/


🆔 @dinonline

🔻سیدحسن افتخارزاده، جانشین شیخ محمود حلبی، مؤسس انجمن حجتیه درگذشت

✔️سیدحسن افتخارزاده سبزواری، پس از گذراندن دوران بیماری در 83 سالگی درگذشت. او از ۲۶ دی سال ۱۳۷۶ پس از درگذشت شیخ محمود حلبی، مؤسس انجمن حجتیه، جانشین استادش شده بود. در حوزه شاگرد آیات میلانی، شیخ ابوالحسن شیرازی، آیت‌الله وحید خراسانی و در دانشگاه تهران و انجمن حکمت و فلسفه شاگرد آیت‌الله شهید مطهری، آیت‌الله مهدی حائری یزدی و دکتر سید حسین نصر بود. عظیم محمودآبادی، پژوهشگر دین و فلسفه، که در دوران نوجوانی گاهی پای منبرهای افتخارزاده می‌نشسته، یادداشتی در اختیار دین‌آنلاین گذاشته و تجربه خود را از حضور در مجالس وی به قلم آورده است.

📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44397/

🆔 @dinonline

🔻نقد دیدگاه علیرضا پناهیان درباره معجزه و اسلام آوردن ابوذر

✔️سیدمحمدحسین یثربی در این یادداشت به بررسی و نقد دیدگاه علیرضا پناهیان درباره «سخیف بودن معجزه به‌عنوان راه اثبات نبوت» پرداخته و با استناد به منابع شیعه و اهل تسنن، روایت‌های تاریخی ارائه‌شده ایشان را نقد کرده است. او تأکید دارد که جایگاه معجزه به‌عنوان حجت الهی، همواره مورد تأکید قرآن و منابع دینی بوده و فروکاستن آن به «دل نورانی و نگاه کردن» می‌تواند ضوابط عقلانی دین را مخدوش کند. این یادداشت با اشاره به خطرات گسترش چنین دیدگاه‌هایی، ضرورت بازنگری در معیارهای عقلی و نقلی دین را یادآور می‌شود.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44388/


🆔 @dinonline

🔻پادکست «تئوکست» همراه دین‌آنلاین شد

✔️پس از فراخوان دین‌آنلاین برای حمایت و همراهی مجموعه‌های هم‌افق، پادکست تئوکست سومین فصل همکاری خود را با دین‌آنلاین کلید زد.

تئوکست با تهیه کنندگی علی‌اصغر شربتی تاکنون دو فصل تولیدات خود را در مطالعات بین‌رشته‌ای با محوریت دین منتشر کرده است.

فصل تازه تئوکست با همراهی دو مجموعه می‌تواند افقی جدید پیش‌روی مدیران دو مجموعه برای همکاری‌های بیشتر باشد.

این دست همراهی در تولید محتوا نمونه‌ای خلاق برای تولیدکنندگان محتواست که در زمينه‌های تخصصی فعالیت می‌کنند و از منابع دولتی و شبه دولتی نمی‌خواهند استفاده کنند.

معرفی این برنامه که از این پس به‌صورت منظم پخش خواهد شد، خود گونه‌ای حمایت ارزشمند از این دست تولیدات رسانه‌ای است.

مخاطبان آشنا با به‌اشتراک‌گذاشتن محتویات این دست تولیدات می‌توانند به توسعه و ارتقای فرهنگ عمومی و دینی جامعه کمک ویژه کنند؛ این خود مهم‌ترین بخش از فرایند روشنگری است...

🆔 @dinonline

🔻 امام علی (ع) در نگاه مسیحیان
✍ محمد مسجدجامعی

✔️ مسیحیان عرب‌زبان در دوران جدید به بیانی که خواهد آمد از طریق خصوصاً نهج‌البلاغه با امام آشنا شدند و فارغ از «تحمیلات عقیدتی» یاد شده به بررسی شخصیت و سخنان و رفتار و کیفیت حکمرانی حضرت پرداختند. این یکی از معدود مواردی در طول تاریخ است که امام را خودش را با خودش و با آ ثارش می‌شناسند و بسیاری از آنان عمیقاً تحت تأثیر شخصیت و اندیشه‌ها و سیره حضرتش قرار گرفتند...

📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین

🆔@dinonline

🔻کشیشهای همجنسگرا به شرط آنکه گرایش خود را فاش نکنند در واتیکان خواهند ماند

✔️واتیکان با انتشار دستورالعمل‌های جدید درباره کشیشهای همجنسگرا، بار دیگر تلاش کرده است میان آموزه‌های دیرینه کلیسا و تغییرات اجتماعی دوران مدرن تعادلی برقرار کند. این دستورالعمل که توسط کنفرانس اسقف‌های ایتالیا و با تایید واتیکان منتشر شده، به موضوع پذیرش مردان همجنس‌گرا در مقام کشیشی می‌پردازد. گرچه این سند از احترام به گرایش‌های جنسی مختلف سخن می‌گوید، اما شروط سخت‌گیرانه‌ای را برای داوطلبان تعیین کرده که پرسش‌ها و بحث‌های زیادی را در سطح جهانی برانگیخته است.
📎 پیوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44352/


🆔 @dinonline

🔻آتش‌سوزی کالیفرنیا و تمسک به “الهیات مشکوک”؛ آیا می‌توان آن را عذاب الهی دانست؟

✔️تحلیل الهیاتی و علمی آتش‌سوزی کالیفرنیا و نسبت دادن آن به عذاب الهی؛ آیا چنین تفسیرهایی مستند و منطقی هستند؟ هادی سروش به این پرسش پاسخ می‌دهد.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44372

🆔 @dinonline

🔻دعا انسان را تغییر می‌دهد یا خدا را؟ بازخوانی یک مسئله‌ بنیادین در گفت‌وگو با عبدالکریم سروش

✔️در گفت‌وگوی یاسر میردامادی با عبدالکریم سروش، مسأله فلسفی دعا از منظرهای مختلف بررسی شده است. محور اصلی بحث، انتخاب میان دو تلقی رئالیستی و ناواقع‌گرایانه از دعا است؛ تلقی‌ای که دعا را صرفاً تغییردهنده‌ی انسان می‌داند یا آن را ابزاری برای اثرگذاری بر اراده‌ی الهی معرفی می‌کند. این مصاحبه با طرح پرسش‌های بنیادی در زمینه‌ی هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی، یزدان‌شناسی، روان‌شناسی و سنت‌شناسی دعا، به تحلیل دیدگاه‌های مختلف و نقد چالش‌های مرتبط با هر کدام می‌پردازد. آیا دعا واقعاً می‌تواند بر جهان اثر بگذارد یا صرفاً تغییری درونی در دعاگو ایجاد می‌کند؟ پاسخ‌های دکتر سروش راه‌گشای این پرسش اساسی است.
📎 پیوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44364/


🆔 @dinonline

DinOnline دین‌آنلاین pinned «🤝با هم اندیشه‌های نو بسازیم، با هم اندیشورانه بمانیم دین آنلاین پایگاهی مستقل است؛ به این معنا که ما برای تأمین محتوای خود به منابع دولتی یا شبه‌دولتی تکیه نمی‌کنیم. آنچه این رسانه را زنده و پویاتر از همیشه نگه می‌دارد، حمایت شماست: حمایت از اندیشه‌ای که…»

🔻الیناسیون در عصر تکنولوژی

✔️فرهاد مشکور، نویسنده و پژوهشگر فلسفه، در مقاله‌ای با عنوان «الیناسیون در عصر تکنولوژی» به بررسی مفهوم ازخودبیگانگی (الیناسیون) پرداخته است. او با تحلیل تاریخی و فلسفی، نقش تکنولوژی در تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی را واکاوی می‌کند و نشان می‌دهد چگونه تکنولوژی، علی‌رغم وعده‌های رهایی‌بخش، در برخی موارد به ابزاری برای سلطه و ازخودبیگانگی انسان مدرن تبدیل شده است. این مقاله با تکیه بر دیدگاه‌هایی از مارتین هایدگر، اشپنگلر و مکتب فرانکفورت، به چالش‌های عصر مدرنیته پرداخته و راهکارهایی برای مواجهه انتقادی و آگاهانه با تکنولوژی ارائه می‌دهد. آیا می‌توان از تکنولوژی به‌عنوان ابزاری در خدمت آزادی استفاده کرد، یا باید همچنان در قفس آهنین آن زیست؟
📎 پيوند به متن کامل این مطلب در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44349/

🆔 @dinonline

⚫️ زنده در گوش جان‌ها
✍ علی‌رضا معینی
فریدون شهبازیان، استاد برجسته موسیقی ایران، که با آثار بی‌نظیرش جان و روح ایرانیان را نوازش داد، درگذشت. او با نواهای دلنشین خود نه تنها موسیقی، بلکه هویت و فرهنگ ایران را در ذهن و دل مردم این سرزمین زنده نگه داشت. آثار او همچنان زنده‌اند و به مردم ایران الهام می‌بخشند، چرا که در عمق این آثار، همان زیبایی متعالی نهفته است که عارفان ایرانی آن را درک می‌کردند.
به قولی:
«زیبایی‌های درون، زیبایی‌های بیرون را برای آنان معنی‌دار کرده بود. بلکه از این بالاتر، به آنان کشف زیبایی را آموخته بود. در جاهایی که چشم‌های ناآزموده دیگران زیبایی را نمی‌دیدندو نمی شنیدند، آنان می‌دیدند و می شنیدند.»
فریدون شهبازیان از جمله کسانی بود که توانست با نواهای ناب خود، زیبایی‌های اصیل این سرزمین را از نو زنده کند.. ..
عرفای ما زیبایی را در جوهره هستی می‌دیدند و شهبازیان این زیبایی را به زبان موسیقی بازگو کرد. همان‌طور که در آثارش حس می‌کنیم:
«زیبایی که مافوق تصور است و بسی برتر است از زیبایی‌های عنصری و خاکی و جسمانی.»

🆔 @dinonline

🤝با هم اندیشه‌های نو بسازیم، با هم اندیشورانه بمانیم

دین آنلاین پایگاهی مستقل است؛ به این معنا که ما برای تأمین محتوای خود به منابع دولتی یا شبه‌دولتی تکیه نمی‌کنیم. آنچه این رسانه را زنده و پویاتر از همیشه نگه می‌دارد، حمایت شماست: حمایت از اندیشه‌ای که به جست‌وجوی حقیقت متعهد است و به گفت‌وگو و هم‌افزایی فرهنگی و دینی باور دارد.  

ما به پشتوانه تلاش داوطلبانه اعضای تحریریه و مخاطبان ارزشمندمان، فضایی برای تحلیل‌های عمیق و گفت‌وگوهای سازنده فراهم کرده‌ایم. اما برای ادامه این مسیر، به همراهی شما نیاز داریم.  

چگونه می‌توانید ما را حمایت کنید؟  
1. تأمین مالی: با شناسه زیر این پست، ارتباط برقرار کنید و بگویید در چه موضوعی علاقه‌مندید تولید محتوا شود. درخواست شما امکان‌سنجی می‌شود و پس از تأیید امکان تولید محتوا، شما می‌توانید با پرداخت هزینه مشخص صاحب معنوی محتوایی شوید که در دین‌آنلاین منتشر خواهد شد. مطالبی که تولید می‌شود با ذکر این نکته منتشر خواهد شد که به سفارش حامی دین‌آنلاین تولید شده است.
حتی کوچک‌ترین حمایت مالی شما، گامی بزرگ برای تداوم فعالیت ما خواهد بود و به توسعه پروژه‌های رسانه‌ای، تولید محتوای خلاقانه و گسترش زیرساخت‌های دیجیتال کمک خواهد کرد.

2. تأمین محتوایی: اگر قلمی روان دارید، ایده‌هایی ارزشمند برای تولید محتوا در ذهن دارید، یا می‌توانید در تحلیل‌های رسانه‌ای و گسترش دیدگاه‌ها همکاری کنید، همراهی شما برای ما بسیار ارزشمند است.
  
3. حمایت فنی: اگر تخصصی در طراحی وب، توسعه فنی، بهینه‌سازی سامانه‌ها، مدیریت شبکه‌های اجتماعی یا تولید و ویرایش محتواهای چندرسانه‌ای دارید، می‌توانید نقش بزرگی در بهبود و گسترش عملکرد دین آنلاین ایفا کنید.  

چرا حمایت شما اهمیت دارد؟  
با حمایت شما، دین آنلاین می‌تواند همچنان پایگاهی مستقل برای تحلیل‌های نوآورانه، گفت‌وگوهای دینی و اجتماعی باقی بماند و رسالت خود را در تقویت آگاهی و همبستگی فرهنگی ادامه دهد.  

بیایید با هم اندیشه‌ها را پرورش دهیم و افق‌های جدید نواندیشانه را بگشاییم.


برای حمایت مالی، لطفاً به👈 این پیوند 👉 بزنید یا برای حمایت محتوایی و فنی به شناسه زیر پیام دهید.
@dinonlinecontact

  

دین آنلاین، همراه شما، برای شما

🔻تاملاتی در تفاوت دیدگاه دکارت و هایدگر درباره رابطه جهان و ذهن
ارائه تفسیری بر آیات ۱۲ و ۱۳ اسرا و آیه ۵ سوره یونس

✔️احسان پاپن در یادداشتی با عنوان «تأملاتی در تفاوت دیدگاه دکارت و هایدگر درباره رابطه جهان و ذهن» به بررسی تطبیقی میان فلسفه دکارتی و فلسفه هایدگر پرداخته و با الهام از این دو دیدگاه، تفسیری تازه از آیات قرآن کریم ارائه کرده است. این مقاله، ضمن پرداختن به محورهای فلسفی مهمی چون جایگاه ذهن و جهان در نظام‌های فکری دکارت و هایدگر، تلاش می‌کند تا نقش جهان در شکل‌گیری فاهمه انسانی را از منظر آموزه‌های قرآنی به‌ویژه آیات ۱۲ و ۱۳ سوره اسرا و آیه ۵ سوره یونس بازخوانی کند.
نویسنده، با تلفیق تفکر فلسفی و تأمل قرآنی، نشان می‌دهد که چگونه تفصیل خلقت و پیوند میان جهان و ذهن انسانی می‌تواند به درکی عمیق‌تر از رابطه انسان با محیط پیرامونش و مفاهیمی چون جبر و اختیار منجر شود. این پژوهش، خواننده را به سفری از فلسفه دکارتی به نگرش شبکه‌ای هایدگر و سپس به عمق معنای قرآنی هدایت می‌کند.
این یادداشت با نگاهی فلسفی و تفسیری، افق‌های تازه‌ای را در فهم رابطه ذهن، جهان و معنا گشوده است.

📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44347/


🆔 @dinonline

🔻سوریه جدید؛ اسلام‌گرایی، مدرنیسم و تنوع قومی

✔️دسامبر ۲۰۲۴، در جغرافیای سیاسی خاورمیانه رویدادی رخ داد که واقعیت سیاسی و جغرافیایی منطقه را به‌طور اساسی تغییر داد. گروه “تحریر الشام”، که سال‌ها در منطقه‌ای از سوریه تحت حمایت ترکیه فعالیت می‌کرد، توانست ظرف مدت کوتاهی حکومت بشار اسد را سرنگون کند و توجه جهانیان را به سوریه جدید جلب کند. به همین مناسبت و به بهانهٔ تحولات سوریه جدید، با محمد مسجدجامعی، ریاست موسسه مطالعات راهبردی مرام، درباره اسلام‌گرایی، مدرنيسم و تنوع قومی در سوریه به گفت‌وگو نشستیم.
📎 پیوند به متن کامل این گفت‌وگو در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44340/


📌 تماشای گفت‌وگو در آپارات و یوتیوب
🔗https://www.aparat.com/v/oftak41
🔗https://youtu.be/eqJN4bgaghQ



🆔 @dinonline

🔻خودآگاهیِ علامه اقبال، منجیِ امت ستم‌دیده

✔️سیدمحمود کمال‌آرا، دانشجوی روابط بین‌الملل دانشگاه شهید بهشتی، در بررسی اندیشه‌های علامه اقبال، اندیشمند فرامرزی و شاعر حکمت و خودآگاهی، نشان می‌دهد که راه نجات امت‌های ستم‌دیده از نگاه او در خودشناسی، ایمان، و دانش‌اندوزی نهفته است. اقبال با تأکید بر خودآگاهی فردی، هویت اجتماعی و سیاسی جوامع را به سوی تعالی و آزادی هدایت می‌کند. اندیشه سیاسی او، بر نفی استبداد، اصلاح جامعه بر اساس آموزه‌های دینی، و پیوند خرد و عرفان شرقی بنا شده و قیام عاشورا را الگویی برای مبارزه با انحطاط و استکبار معرفی می‌کند.
📎پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44322/

🆔 @dinonline

🔻حقوق شهروندی از نگاه آیت‌الله سیستانی؛ امتداد گفتمان آیت‌الله نایینی

✔️کتاب «آیت‌الله سیستانی و حقوق شهروندی»، به قلم محمدهادی زاهد غروی، تازه‌ترین اثر پژوهشکده اندیشه دینی معاصر که توسط انتشارات سهل در صد صفحه منتشر شده، به بررسی اندیشه‌های آیت‌الله سیستانی درباره حقوق شهروندی پرداخته است؛ مفهومی بنیادین که بر حقوق برابر تمامی شهروندان، فارغ از تفاوت‌های دینی، قومی و زبانی تأکید دارد. در این کتاب، اصولی همچون کرامت انسانی، مشارکت مردمی و احترام به قانون به‌عنوان محورهای اصلی اندیشه آیت‌الله سیستانی مطرح شده‌اند. آیت‌الله سیستانی با پذیرش نقش دین در سیاست، بر حضور حداقلی روحانیت در امور اجرایی تأکید کرده و جایگاه نظارتی و ارشادی را برای آنان مناسب دانسته است.
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44317/


🆔 @dinonline

🔻سیدکمال حیدری و بازگشت به قرآن؛ راه‌حلی برای وحدت مسلمانان و اصلاح فقه اسلامی

✔️سیدکمال حیدری، اسلام‌شناس و مرجع تقلید شیعی، در دیداری دوستانه با اعضای انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها بر ضرورت بازگشت به قرآن به‌عنوان مرجع اصلی فقه اسلامی تأکید کرد. سیدکمال حیدری بازگشت به آموزه‌های قرآنی را راهکاری برای رفع تناقضات میان روایات و قرآن، کاهش اختلافات مذهبی، و نوسازی فقه بر اساس نیازهای معاصر دانست. سیدکمال حیدری همچنین به اهمیت کرامت انسانی، مدارا، و مبارزه با افراط‌گرایی پرداخت و تأکید کرد که قرآن معیار نهایی برای سنجش روایات است. به باور او، این رویکرد می‌تواند وحدت اسلامی را تقویت و اصالت دین را حفظ کند.
📎 پیوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44309/


🆔 @dinonline

🔻ادوارد سعید در شعر محمود درویش؛ ترجمه و یادداشت کوتاهی بر مرثیه‌ محمود درویش برای ادوارد سعید

✔️آرمین نیاکان و مهسا موسوی، در این یادداشت به بررسی و ترجمه‌ی مرثیه‌ی محمود درویش برای ادوارد سعید، تحت عنوان «طباق»، پرداخته‌اند. این اثر شعری، زندگی و اندیشه‌های ادوارد سعید، متفکر تبعیدی و منتقد استعمار، را بازتاب می‌دهد و به موضوعاتی چون تبعید، هویت، مقاومت و آرمان آزادی می‌پردازد.
این یادداشت، ضمن ارائه‌ی ترجمه‌ای دقیق، تحلیلی بر پیوندهای فکری و ادبی میان محمود درویش و ادوارد سعید ارائه می‌کند و اهمیت تبعید را به‌عنوان نقطه‌ی محوری اندیشه‌های این دو چهره برجسته بررسی می‌نماید.
📎 پیوند به متن کامل این مطلب در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44292/


🆔 @dinonline

💢 بریده‌ای از یادداشت "روشنفکری دینی، اسلام سنتی و نظریه همروی"
به قلم سیدصادق حقیقت:

💬– سروش: «فربهی سرطان‌وار علم فقه را مضرتی و منقصتی برای حوزه علمیه و برای اسلام دانسته‌ام که موجب لاغری و رنجوری دیگر فنون و معارف دینی شده است به طوری که امروز اکثر فقیهان ما (اگر نه همه آنها) تقریباً چیزی غیر از علم فقه کهن نمی‌دانند؛ و لذا، به هیچ معنا آنان را اسلام‌شناس نمی‌توان نامید. من طرفدار فقه حداقلی (فقه عبادی و فردی) هستم. خود قرآن به فقه حداقلی رأی داده است: لاتسئلوا عن اشیاء ان تبد لکم تسوؤکم (مائده: 101)».
– علیدوست: «وقتی از بسط و گسترش فقه صحبت می‌کنیم منظورمان هواپیماسازی اسلامی نیست. احکام فقهی نیز لزوما برای دعوت دیگران به اسلام نوشته نشده است».
فاضل لنکرانی: «سروش فقه را موجب سرطان برای حوزه علمیه دانسته، درست خلاف آن‌چه که امام باقر و امام صادق (ع) نسبت به برخی از روات و اصحاب خود که فرمودند: «لولا هولاء لاندرست النبوّه».
نظریه همروی: فقه، به تعبیر استاد مطهری، فربه شده و باید به وضعیت متعادل خود بازگردد. متأسفانه، در سالهای اخیر شاهد گسترش بیش از حد آن بوده ایم. این سخن درست است و ارتباطی با بحث «هواپیمای اسلامی» و فرمایش صادقین (ع) ندارد. اگر سروش به فقه حداقلی باور دارد، علی القاعده، باید به پالایش آن باور داشته باشد، نه به کنارگذاشتن آن؛ چون مرز مشخصی بین فقه عبادی و اجتماعی نیست. نماز جماعت و نماز جمعه هر دو بعد را داراست. آیه فوق به احکام شرعی هم مربوط است، و صرفاً به اثر تربیتی محدود نمی‌باشد.
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44138/

🆔 @dinonline

💢 بریده‌ای از سخنان مقصود فراستخواه:

💬«دین در ایران هنوز زنده است و در ذهن و تاریخ ایرانیان ثبت شده، اما در حال کسوف است. برای بازتاب بهتر صدای دین در وجدان‌های اجتماعی، باید حجاب‌ها و موانعی که به نام دین ایجاد شده، برطرف شود.»


📎 پیوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44212/


نمایش این متن در instant view


🆔 @dinonline

🤝با هم اندیشه‌های نو بسازیم، با هم اندیشورانه بمانیم

دین آنلاین پایگاهی مستقل است؛ به این معنا که ما برای تأمین محتوای خود به منابع دولتی یا شبه‌دولتی تکیه نمی‌کنیم. آنچه این رسانه را زنده و پویاتر از همیشه نگه می‌دارد، حمایت شماست: حمایت از اندیشه‌ای که به جستجوی حقیقت متعهد است و به گفت‌وگو و هم‌افزایی فرهنگی و دینی باور دارد.

ما به پشتوانه تلاش داوطلبانه اعضای تحریریه و مخاطبان ارزشمندمان، فضایی برای تحلیل‌های عمیق و گفت‌وگوهای سازنده فراهم کرده‌ایم. اما برای ادامه این مسیر، به همراهی شما نیاز داریم.

چگونه می‌توانید ما را حمایت کنید؟
1. تأمین مالی: با شناسه زیر این پست، ارتباط برقرار کنید و بگویید در چه موضوعی علاقه‌مندید تولید محتوا شود. درخواست شما امکان‌سنجی می‌شود و پس از تأیید امکان تولید محتوا، شما می‌توانید با پرداخت هزینه مشخص صاحب معنوی محتوایی شوید که در دین‌آنلاین منتشر خواهد شد. مطالبی که تولید می‌شود با ذکر این نکته منتشر خواهد شد که به سفارش حامی دین‌آنلاین تولید شده است.
حتی کوچک‌ترین حمایت مالی شما، گامی بزرگ برای تداوم فعالیت ما خواهد بود و به توسعه پروژه‌های رسانه‌ای، تولید محتوای خلاقانه و گسترش زیرساخت‌های دیجیتال کمک خواهد کرد.

2. تأمین محتوایی: اگر قلمی روان دارید، ایده‌هایی ارزشمند برای تولید محتوا در ذهن دارید، یا می‌توانید در تحلیل‌های رسانه‌ای و گسترش دیدگاه‌ها همکاری کنید، همراهی شما برای ما بسیار ارزشمند است.

3. حمایت فنی: اگر تخصصی در طراحی وب، توسعه فنی، بهینه‌سازی سامانه‌ها، مدیریت شبکه‌های اجتماعی یا تولید و ویرایش محتواهای چندرسانه‌ای دارید، می‌توانید نقش بزرگی در بهبود و گسترش عملکرد دین آنلاین ایفا کنید.

چرا حمایت شما اهمیت دارد؟
با حمایت شما، دین آنلاین می‌تواند همچنان پایگاهی مستقل برای تحلیل‌های نوآورانه، گفت‌وگوهای دینی و اجتماعی باقی بماند و رسالت خود را در تقویت آگاهی و همبستگی فرهنگی ادامه دهد.

بیایید با هم اندیشه‌ها را پرورش دهیم و افق‌های جدید نواندیشانه را بگشاییم.


برای حمایت مالی، لطفاً به👈 این پیوند 👉 بزنید یا برای حمایت محتوایی و فنی به شناسه زیر پیام دهید.
@dinonlinecontact



دین آنلاین، همراه شما، برای شما

🔻مقابله با مثنوی از راه استدلال است و نه خاطرات

✔️هادی سروش در این یادداشت به این موضوع پرداخته که چگونه انتقاد از آثار بزرگ ادبی و عرفانی مانند مثنوی، باید بر اساس استدلال علمی و منطقی باشد، نه بر پایه نقل خاطرات غیرمستند و غیرعلمی. او با اشاره به ادعاهای اخیر یکی از علمای مشهد درباره انحراف مثنوی، این رویکرد را نقد کرده و به اهمیت جایگاه عرفانی و ادبی مولوی پرداخته است.

📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44270/


🆔 @dinonline

🔻اعتراضات مسیحیان سوریه: واکنش به سوزاندن درخت کریسمس

✔️مسیحیان سوریه صبح روز سه‌شنبه در مناطق مسیحی دمشق به خیابان‌ها آمدند تا به آتش‌زدن یک درخت کریسمس در نزدیکی حماه در مرکز سوریه اعتراض کنند.
به گزارش دین‌آنلاین به نقل از گاردین، مسیحیان سوریه بامداد سه‌شنبه در مناطق مسیحی‌نشین دمشق به خیابان‌ها آمدند تا به آتش زدن درخت کریسمس در نزدیکی حماه اعتراض کنند.
این معترضان که شمار آنان به صدها نفر می‌رسید در حین راهپیمایی به سمت دفتر پاتریارک ارتودکس در محله باب شرقی، شعار می‌دادند: “ما خواهان حقوق مسیحیان هستیم”.
این اعتراضات تنها دو هفته پس از سرنگونی دولت بشار اسد توسط ائتلافی مسلح به رهبری گروه‌های اسلام‌گرا رخ داد. بشار اسد که خود را مدافع اقلیت‌ها معرفی می‌کرد، اکنون قدرت را از دست داده است.
یکی از معترضان به نام جورج در گفت‌وگو با AFP اظهار داشت: “اگر اجازه نداشته باشیم که ایمان مسیحی خود را مانند گذشته زندگی و ابراز کنیم، دیگر به اینجا تعلق نداریم”.
📎 پیوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44259/


🆔 @dinonline

🔻نوبابانوئل
به مناسبت کریسمس در آستانه سال 2025 میلادی

✔️مهدی فردوسی مشهدی به مناسبت کریسمس و سال نو میلادی، کتاب «بابانوئل نو» از شلدون سیلورستاین، به ترجمه سینا آراد، بررسی کرده است. این کتاب با زبانی نمادین به پرسش‌هایی درباره هویت و ماهیت شخصیت بابانوئل می‌پردازد. آیا تغییرات ظاهری و رفتاری می‌توانند جوهر یک شخصیت را متحول کنند؟ این اثر فرصتی است برای مربیان و تسهیل‌گران تا درباره مفاهیمی چون هویت و ماهیت با کودکان و نوجوانان به گفت‌وگو بنشینند.
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44251/

🆔 @dinonline

💢 بریده‌ای از گفت‌وگو

💬 در واتیکان، تصمیم‌گیری فرآیندی جمعی است. برخلاف برخی کشورهای جهان سوم که ممکن است تصمیمات از سوی بخش‌های مختلف، متفاوت باشد، واتیکان شبیه اکثر کشورهای اروپایی عمل می‌کند. لذا این بدنه است که در نهایت تصمیم می‌گیرد و البته پاپ را به دلیل موقعیتش که دینی هم هست، نقش تعیین کننده‌ای است. مضافاً که پاپ‌ها شخصیت‌هایی را در «رومن کوریا» و یا «کابینه واتیکان» قرار می‌دهند که همفکر آنان باشند. اجمالاً باید گفت که پاپ موجود یکی از بهترین و مترقی‌ترین پاپ‌ها در طی یک قرن اخیر است. او در آرژانتین «پرونیستی» که مکتبی ناسیونالیسمی و جهان سومی بود، پرورش یافته است. مضافاً که ژزوئیت هم هست. گفتگوی اخیر با ایران که در شرائط شکننده‌ای برای ایران انجام شد، به احتمال فراوان به دلیل تمایل و شاید اصرار شخصی او بوده است. اگر پاپ دیگری به جای او بود بعید می‌نماید که این گفتگو برگزار می‌شد.

📎 پیوند به متن کامل این گفت‌وگو در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44172/

کانال دین‌آنلاین در واتساپ

https://whatsapp.com/channel/0029Vb10S4eJJhzQ5yF8MT3O

🆔 @dinonline

🔻کشف طلسم نقره‌ای در آلمان و بازنگری در تاریخ مسیحیت روم

✔️کشف یک طلسم کوچک نقره‌ای توسط باستان‌شناسان در آلمان، می‌تواند روایات پیشین درباره گسترش مسیحیت در امپراتوری روم را تغییر دهد. این شیء باستانی که اکنون در موزه باستان‌شناسی فرانکفورت نگهداری می‌شود، تنها 3.6 سانتی‌متر طول دارد و در سال 2018 از یک قبر متعلق به قرن سوم در خارج از فرانکفورت به دست آمد.
📎 پيوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44231/


🆔 @dinonline

🔻پاپیروس‌های پترا و اهمیتِ آن‌ها در اسلام‌پژوهی و قرآن‌پژوهی
✍آرش جمشیدپور

✔️ در سال 1993، مجموعه‌ای از 140 تا 150 پاپیروس یونانی متعلق به سال‌های 537 تا 593 میلادی در کلیسایی در پترا، شهر باستانی اردن، کشف شد. این اسناد مالی، مرتبط با ازدواج، ارث، خرید و فروش و مالیات، اطلاعات مهمی درباره‌ی زندگی و فرهنگ پترا ارائه می‌دهند و برخی از آن‌ها تاکنون منتشر شده‌اند.
این پاپیروس‌ها از جهات مختلف برای اسلام‌پژوهان و قرآن‌پژوهان ارزشمندند: نخست، آن‌ها اطلاعاتی درباره‌ محیط تاریخی ظهور اسلام و مناطق شمال غربی شبه‌جزیره ارائه می‌دهند. همچنین، واژگان عربی موجود در این اسناد که با حروف یونانی نوشته شده‌اند، برای مطالعه زبان عربی پیشاقرآنی و رسم‌الخط قرآن اهمیت دارند. علاوه بر این، مقایسه اسناد مالی این پاپیروس‌ها با آیات مالی قرآن می‌تواند به درک بهتر بستر تاریخی آیات کمک کند.
این اسناد همچنین یکی از نظریه‌های تجدیدنظرطلبانه درباره‌ ارتباط پترا و اسلام را رد می‌کنند؛ زیرا اطلاعات آن‌ها با ویژگی‌های تاریخی و فرهنگی صدر اسلام مطابقت ندارند. یافته‌های جدید تاریخی مانند این پاپیروس‌ها، اهمیت شناخت تمدن‌های پیشاقرآنی برای درک بهتر قرآن و تاریخ اسلام را تأیید می‌کنند.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44227/

🆔 @dinonline

🔻آیا آینده دین متعلق به زنان است؟

✍میا جارادات


: : طبق تحقیقات جدید زنان دیندارتر از مردان‌اند اما کارشناسان دینی و زنان معتقدند رابطه با امر دینی و ایمانی پیچیده‌تر از چیزی است که ارقام و اعداد به ما نشان می‌دهند.

برخی پژوهشگران قائل به وجود شکافی چشمگیر میان دینداری مردان و زنان هستند؛ به این صورت که زنان را معمولاً مذهبی‌تر از مردان می‌دانند. چنین شکافی می‌تواند عوامل مختلفی داشته باشد، از جمله اینکه:

۱. زنان کمتر از مردان در عرصه عمومی حضور دارند و بالطبع کمتر از مردان در معرض واقعیات اجتماعی‌ای هستند که منجر به افول دینداری می‌شود.

۲. نقش اجتماعی زنان آنان را بیش از مردان، در پیوند با دین قرار می‌دهد، مثلاً نقش‌آفرینی در عرصه‌هایی نظیر فرزندآوری، تربیت کودکان و مراقبت از سالمندان. افراد هر چه بیشتر در معرض مراقبت از سالمندان و حوادث ناگوار مربوط به آنان قرار بگیرند، بیشتر محتمل است که با مؤلفه‌های مذهبی احساس همدلی کنند. مثال دیگر این است که برخی مطالعات نشان می‌دهد زنان غیریهودی‌ای که با مردان یهودی ازدواج می‌کنند، گاهی مناسبت‌های یهودی مانند عید فصح (Passover) و شبات (Shabbat) را بیش از همسرانشان جدی می‌گیرند. طبق این مطالعات، در بسیاری اوقات زنان غیریهودی هستند که بعد از ازدواج با یک همسر یهودی، مسئولیت ساخت جوّ یهودی را در منزل به عهده می‌گیرند.

۳. دلیل دیگری که می‌تواند توضیح‌دهنده تمایل بیشتر زنان به امور دینی باشد، در این حقیقت نهفته است که زنان معمولاً اجتماعی‌تر از مردان‌اند. لذا کلیساها و دیگر مکان‌های مقدس که مکانی برای گردهمایی هستند جذابیت زیادی برای زنان دارند...
📎 پیوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین

🆔 @dinonline

🔻آینده دین در ایران و وضعیت پیش‌روی مرجعیت دینی؛ سخنان مقصود فراستخواه در بزرگداشت آیت‌الله منتظری

✔️مقصود فراستخواه، جامعه‌شناس و پژوهشگر اجتماعی، در مراسم بزرگداشت پانزدهمین سالگرد درگذشت آیت‌الله حسینعلی منتظری، به بررسی آینده دین در ایران و مرجعیت دینی پرداخت و دیدگاه‌های خود را درباره رابطه دین و دولت و روندهای دینداری در ایران مطرح کرد.
مقصود فراستخواه در مراسم پانزدهمین سالگرد درگذشت آیت‌الله منتظری، آینده دین در ایران را در قالب چهار سناریو تحلیل کرد. وی با تأکید بر اهمیت تفکیک دین و دولت، از نقش دین در جامعه به‌عنوان نیرویی فرهنگی، مدنی و معنوی سخن گفت و نسبت به خطر دین دولتی و پیامدهای آن هشدار داد. فراستخواه با اشاره به روندهای اجتماعی و فرهنگی ایران، مانند زنانه‌شدن جامعه و تکثر هویتی، بر لزوم بازاندیشی در نقش دین و علما در آینده تأکید کرد و آراء متأخر آیت‌الله منتظری را نمونه‌ای از این تحول دانست.
📎 پیوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44212/


نمایش این متن در instant view


🆔 @dinonline

🔻درآمد مداحی و پول زیادی که مداحان می‌گیرند

✔️درآمد مداحی در برخی هیئت‌های مشهور چنان هنگفت و زیاد شده که صدای یکی از مداحان معروف را درآورده است. حمید علیمی، مداح برجسته، در مصاحبه‌ای پیرامون درآمد مداحان گفته است: «مداح‌های تاپ کشور واسه ۲-۳ ساعت نوحه خوندن ۱۵۰ الی ۲۰۰ میلیون تومن می‌گیرن.» این اظهارنظر جنجالی، بحث‌های زیادی درباره جایگاه مداحی، میزان درآمدهای آن و تأثیرات اجتماعی و دینی چنین روندهایی برانگیخته است. از منظر جامعه‌شناسی دین، بررسی چنین پدیده‌هایی می‌تواند ابعاد پیچیده‌ای از رابطه میان دین، سرمایه و فرهنگ عمومی را آشکار کند. در ادامه، این مسئله را در چند سطح تحلیلی مورد بررسی قرار می‌دهیم...
📎 پيوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44215/


نمایش فوری متن در instant view


🆔 @dinonline

🔻نقدی بر گرامیداشت روز زن و  مادر
✍ مهدی نساجی

✔️مشخص نیست روز میلاد حضرت زهرا (س)، روز زن است یا روز مادر. احتمالا برای کسانی که این روز را در تقویم قرارداده اند، زنانگی و مادرانگی یکسان تلقی شده اند و در حقیقت زنانگی به مادرانگی «تقلیل» داده شده است. نوع مواجهه تریبون های رسمی و غیر رسمی نیز همین پیام را دارد که زن، یعنی مادر و بنابراین زن خوب، یعنی مادر خوب. مادر خوب هم کسی است که به «وظایف» مادری می پردازد: تربیت فرزند، تلاش برای بزرگ کردن او، شب بیداری و از خوراک خود زدن و فداکاری برای او.

چنین رویکردی، زن را موجودی برای «دیگری» می خواهد و نقش زن را در مادر بودن فرو می برد.

این درحالی است که هم در شرع و هم در عرف امروز جهانی، فرزندپروری یک «وظیفه مشترک» میان زن و مرد است و این پیشفرض که زنان وظیفه مراقبت و تیمار داری و از خودگذشتگی برای فرزند را دارند، یک پیش فرض تبعیض آمیز است. نگهداری از فرزند، وظیفه زن نیست، بلکه یک وظیفه مشترک میان دو نفری است که فرزند را به دنیا آورده اند و چگونگی تقسیم کار میان آن دو کاملا بستگی به شرایط اجتماعی و توافق طرفین دارد. ممکن است حالتی پیش بیاید که زن، کمتر از مرد به  فرزندان بپردازد.

یک خانم که مدال آور ریاضیات جهانی است را تصور کنید که موقعیت های شغلی بین المللی مهمی برایش فراهم می شود، در صورتی که همسرش متوسط است. در همین دوران این زن و شوهر با توافق یکدیگر بچه دار می شوند و با هم توافق می کنند که پدر، مسوولیت نگهداری فرزند را بیشتر از مادر به عهده بگیرد و مادر به روزی یکی دو ساعت وقت گذراندن در بعد از ظهرها و روزهای تعطیل برای کودک اکتفا می کند و بقیه روز، این پدر است که از کودک مراقبت می کند و این روند تا بزرگسالی ادامه پیدا می کند. در این صورت، زن، مسوولیت بسیار کمتری در فرزند پروری داشته است.

در فرض فوق،

اولا، هیچ داده روانشناختی و هیچ مطالعه ای نشان نداده است که این کودک به این دلیل که پدرش از او مراقبت کرده، دچار اختلال در شخصیت و عاطفه و یا هرچیز دیگر باشد، بلکه می تواند فردی کاملا سالم از نظر روحی و روانی و جسمی باشد.

ثانیا، آن زن، هیچ گونه رفتار غیر اخلاقی و غیر شرعی انجام نداده است و کماکان به عنوان یک «انسان» می تواند شایسته تقدیر باشد. او، با آنکه مسوولیت مراقبت از فرزند را به دوش نگرفته است، کماکان می تواند انسانی کامل، دارای بالاترین فضیلت های اخلاقی و مقرب پروردگار باشد.

در قرآن حتی یک مورد وجود ندارد که فرزندپروری و تیمارداری کودک و سختی کشیدن ها برای رشد فرزند را از وظایف مادر بداند و اتفاقا تصریح و تاکید می کند در بزرگ کردن بچه، زن و مرد با هم توافق کنند و هیچکدام نباید متضرر شوند (بقره، 233).  تنها موردی که از زن بابت سختی هایش تجلیل شده، هنگام بارداری است، که البته امری زیستی و فیزیولوژیک است. 

اگر قرار است روز مادر، به گونه ای برگزار شود که «زن مطلوب» همان «مادر مطلوب» باشد و به این ترتیب در قالبی شفقت آمیز و تجلیل آمیز، نقش زن در مادرانگی منحل شود و سپس چنین جایگاهی تقدیس شود، این، همان «تبعیض شفقت آمیز» است. تبعیض شفقت آمیز، نوع جدیدی از تبعیض علیه زنان است که به جای تبعیض خصمانه علیه زنان، با ظاهری دلسوزانه، زن را تبدیل به موجودی «برای دیگری» می کند: «برای فرزند» یا «برای شوهر».

می توان روزی را به نام روز مادر نامید ولی باید مراقب بود زنانگی به مادرانگی تقلیل نیابد. هرچند بهتر بود، روز پدر و مادر با هم ادغام می شدند، و در یک روز، مشترکا از تلاشهای آنان تقدیر می شد تا زمینه های تبعیض شفقت آمیز ایجاد نشود.
📎کانال یادداشت‌های یک دلشده ولشده

🆔 @dinonline

🔻جای خالی دیپلماسی دینی برای بهبود روابط خارجی؛ در گفت‌وگو با محمد مسجدجامعی


🔹از نظر واتیکانی‌ها، رابطه با ایران یعنی ارتباط با یک کشور مهم در منطقه که هم خود ایران اهمیت دارد و هم نفوذ و نقش او در منطقه. برای مثال، در جریان حوادث پس از انقلاب‌های عربی و ظهور گروه‌های تکفیری، این گروه‌ها اهدافی همچون حذف پیروان سایر ادیان و از جمله مسیحیان را، در منطقه داشتند.
آن‌ها تعداد زیادی از کلیساها، دیرها، و مراکز تاریخی مسیحیان را نابود کردند. این اقدامات وحشت زیادی بین مسیحیان منطقه، از جمله در سوریه، مصر، لبنان، اردن، و به‌ویژه در عراق ایجاد کرد. تقریباً سه‌چهارم مسیحیان عراقی پس از این حوادث، مهاجرت کردند. این مهاجرت از سایر کشورها هم انجام شد.
 
🔹نقش ایران در برابر تکفیری‌ها
ایران تنها کشوری بود که به صورت عملیاتی در برابر جنبش تکفیری‌ها ایستاد. این سیاست ایران از نظر واتیکان بسیار مهم بود. علاوه بر این، از طریق رابطه با ایران، واتیکان می‌توانست با جهان تشیع ارتباط برقرار کند. همچنین این روابط به واتیکان کمک می‌کرد تا به کشورهای غربی نشان دهد که با ایران، که برای آن‌ها یک موضوع حساس و مهم است، رابطه‌ای نزدیک و دوستانه دارد. این موضوع هم برای واتیکان مهم است و هم برای غربی‌ها. بخشی از اعتبار واتیکان به دلیل همین نوع ارتباط‌ها است. از چین و ویتنام گرفته تا ایران و عراق.
 
✔️گفت‌وگو با واتیکان مزیت‌هایی هم برای ایران دارد؟
🔹 این روابط برای ایران نیز اهمیت داشت. بسیاری از اتهاماتی که به ایران درباره عدم تحمل پیروان دیگر ادیان زده می‌شد، به‌واسطه این روابط تا حد زیادی کاهش می‌یافت و باعث بهبود تصویر ایران می‌شد. بیان نمونه‌هایش محتاج وقت بیشتری است.
ساختار گروه‌های مسیحی در ایران
در ایران سه گروه عمده مسیحی وجود دارند:
ارامنه که کلیساهای خاص خود را دارند. و تعداد بسیار معدودی ارامنه – کاتولیک.
آشوری‌ها که آن‌ها نیز کلیساهای خودشان را دارند.
کلدانی کاتولیک‌ها که کلیساهای خود را دارند.
علاوه بر این‌ها، تعداد بسیار کمی از رومن کاتولیک‌ها در ایران حضور دارند که عمدتاً غیرایرانی و دیپلمات‌ها یا کارمندانی از دیگر کشورها هستند. ایرانیان اصلی که رومن کاتولیک باشند، فوق‌العاده معدود و محدودند.
 📎 پیوند به متن کامل این گفت‌وگو در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44172/

🆔 @dinonline

🔻مدیریت دین مردم با ابلاغ قانون حجاب

✔️سیداحمد علم‌الهدی خطیب جمعه مشهد ظهر ۳۰ آذرماه در خطبه‌های عبادی-سیاسی نماز جمعه مشهد با نقد رفتار دولت در عدم ابلاغ قانون حجاب، مدیریت دین مردم را مقدم بر مدیریت دنیای آنان برشمرد.
امام‌ جمعه مشهد با انتقاد از برخوردهای سیاسی با قانون عفاف و حجاب، تصریح کرد: این درست است که قانون مصوب را ابلاغ نکنند، مردم درگیر مسائل دیگری بشوند تا بتوانند مشکلات معیشتی را تحمل کنند؟ این مدیریت درست است؟ چه کسی از این اتفاق راضی می‌شود؟ اگر بناست ما وظیفه مدیریت این جامعه را داشته باشیم، اول باید دین مردم را مدیریت کنیم و بعد دنیای آنان را.
علم‌الهدی با تأکید بر اینکه نباید دین مردم ابزار مدیریت دنیای آنان شود، خاطرنشان کرد: دو سال کارشناسان، حقوق‌دانان و فقها مطالعه و قانونی را آماده کردند، ممکن است آقایی به بخشی از قانون اشکال وارد کند و اشکالش هم وارد باشد، اما نمی‌شود قانون مصوب را ابلاغ نکرد که نارضایتی‌ها دیده نشود.
 
📎پيوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44207/

خواندن متن کامل در instant view
https://telegra.ph/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%A8%D8%A7-%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-12-21-2



🆔 @dinonline

🔻میراث باستانی شب چله مقدس

✍محمد پناه‌زاده

✔️شب چله که به عنوان یکی از شب‌های مقدس در ایران باستان مطرح بوده به‌صورت رسمی در تقویم روز شمار باستان از سال ۵۰۲ پیش از میلاد در زمان پادشاهی داریوش یکم به تقویم رسمی ایرانیان باستان راه یافت و هر ساله توسط ایرانیان در سراسر کشور به عنوان یک جشن مبارک برگزار می‌شد.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/40897/


🆔 @dinonline

🌺تفأل به دیوان حافظ در شب یلدا به نیت دین‌آنلاین:


روزگاری شد که در میخانه خدمت می‌کنم
در لباسِ فقر کارِ اهلِ دولت می‌کنم
تا کی اندر دام وصل آرم تَذَروی خوش‌خِرام
در کمینم و انتظار وقتِ فرصت می‌کنم
واعظِ ما بوی حق نشنید بشنو کاین سخن
در حضورش نیز می‌گویم نه غیبت می‌کنم
با صبا افتان و خیزان می‌روم تا کویِ دوست
و از رفیقان ره استمدادِ همت می‌کنم
خاکِ کویت زحمت ما برنتابد بیش از این
لطف‌ها کردی بتا، تخفیفِ زحمت می‌کنم
زلفِ دلبر دامِ راه و غمزه‌اش تیرِ بلاست
یاد دار ای دل که چندینت نصیحت می‌کنم
دیدهٔ بدبین بپوشان ای کریمِ عیب‌پوش
زین دلیری‌ها که من در کُنجِ خلوت می‌کنم
حافظم در مجلسی دُردی‌کشم در محفلی
بنگر این شوخی که چون با خلق، صنعت می‌کنم
 

🔻آیا صوت زن عورت است؟

✔️مهدی عسگری در یادداشتی برای دین آنلاین به بررسی یکی از مسائل فقهی جنجال‌برانگیز پرداخته است: آیا صدای زن «عورت» محسوب می‌شود؟ این پرسش، ریشه در عبارت «صوت المرأه عوره» دارد که برخی آن را روایت دانسته‌اند. عسگری با تحلیل تاریخی و فقهی این موضوع، به پاسخ‌هایی قابل‌توجه دست یافته است. عسگری می‌نویسد که این عبارت در منابع روایی شیعه و سنی دیده نمی‌شود. با این حال، در برخی کتب فقهی، همچون آثار علامه حلی، به‌عنوان روایت مطرح شده است. نکته مهم این است که برخی فقهاء مانند آیت‌الله شبیری زنجانی معتقدند این عبارت بیشتر تفسیر یا استنباطی فقهی از روایاتی نظیر «المرأه عوره» است و نه خود روایت.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44177/

🆔 @dinonline

🔻جای خالی دیپلماسی دینی برای بهبود روابط خارجی؛ روی گفت‌وگو با واتیکان برای بهبود روابط ایران با غرب چه اندازه می‌توان حساب کرد؟
↙️در گفت‌وگو با محمد مسجدجامعی

✔️مسعود پزشکیان اواخر آبان ماه 1403 در حاشیه سفر هیئت ایرانی برای شرکت در دوازدهمین دور گفتگوی دینی «مرکز گفتگوی ادیان و فرهنگ‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی» و «نهاد گفتگوی ادیان واتیکان» نامه‌ای به پاپ فرانسیس نوشت و از او خواست توان خود را برای جلوگیری از ادامه تجاوزات غیرانسانی، برقراری صلح و آتش‌بس و ایجاد فرصتی برای ارسال کمک‌های بشر دوستانه به آسیب‌دیدگان به کار گیرد و سران کشور‌های جهان به ویژه دولت‌های مسیحی را به کمک به این امر مهم ترغیب نماید.
پاپ فرانسیس و واتیکان چه اندازه می‌تواند در بحران‌ها و چالش‌های بین‌المللی نقش مؤثر داشته باشد؟ نقش دیپلماسی دینی در رفع ناآرامی‌ها و بحران‌های منطقه‌ای و جهانی چه اندازه می‌تواند مفید و مؤثر باشد؟ آیا گفت‌وگو با واتیکان در بهبود روابط ایران با غرب می‌تواند مؤثر باشد؟ دین‌آنلاین درباره این موضوعات و مسائل با محمد مسجدجامعی، سفیر اسبق ایران در واتیکان، به گفت‌وگو پرداخت.
📎 پیوند به متن کامل این گفت‌وگو در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44172/


🆔 @dinonline

🔻مخالفان سوریه و پوشش اخوانی!
✍ صابر گل‌عنبری

✔️از دیگر شگفتی‌های سوریه، متفاوت ظاهر شدن مخالفان پس از سرنگونی رژیم بشار اسد بر خلاف تصویر و برساختی بود که نه تنها در ایران بلکه بعضا در غرب هم وجود داشت. با سقوط حکومت اسد بیشتر ناطران پیش‌بینی می‌کردند که سریعا انشقاقات و درگیری‌های داخلی میان گروه‌های مسلح رخ می‌دهد و ضمن تحمیل «احکام اجتماعی» اسلامی، بگیر و ببند و انتقام‌گیری از اقلیت‌های مذهبی شروع می‌شود و نظر به حضور تحریرالشام در لیست سیاه آمریکا و غرب، نگاه تند بین‌المللی علیه آن‌ها شکل می‌گیرد و ناامنی و بی‌ثباتی از آنجا به همسایگانش سرایت می‌کند، اما آنچه از لحظاتی قبل از سقوط دمشق تا به امروز روی داده است، بر خلاف این انتظارات و پیش‌بینی‌ها‌ بوده است و رهبری مخالفان به شکل غیر منتظره‌ای پراگماتیک و عملگرا با پیوست‌های سیاسی و رسانه‌ای آماده ظاهر شده است.با حفظ دولت اسد و انتقال سلس قدرت، سریعا رهبری جدید آن پیام اطمینان‌بخشی به داخل سوریه و خارج آن فرستاد و تلاش کرد که از نگرانی‌های داخلی به ویژه اقلیت‌های دینی و نژادی بکاهد و با نشست با سفرای خارجی مقیم دمشق و ارسال پیام به غرب و شرق نیز درصدد جلب اعتماد و کسب مشروعیت منطقه‌ای و بین‌المللی برآمد. بی‌تفاوتی در قبال حملات اسرائیل نیز به نوعی با این انگیزه در ارتباط است.
اکنون پرسش این است که علت تفاوت فاحش دو تصویر چیست؟ آیا برساخته قبلی اشتباه بود یا  تصویر جدید واقعی نیست؟
واقعیت این است که از زمان شروع بحران و ورود ایران به آن در حمایت از یک طرف ماجرا، روایت رسمی و رسانه‌ای تهران تا قبل از سقوط اسد تفکیک خاصی میان گروه‌های  گوناگون مخالف نمی‌کرد و از همه آن‌ها در قالب «تروریستی، تکفیری و داعشی» یاد می‌شد که تا حدود زیادی کارکردی تبلیغاتی در سایه جنگ مستمر میان دو طرف داشت.
همچنین قرار گرفتن تحریرالشام در لیست سیاه سازمان ملل و غرب و برآمدنش از دل القاعده در تصویرسازی قبلی از آن در جهان موثر بود. اما غرب و منطقه بر خلاف ایران قائل به دسته‌بندی میان مخالفان اسد بودند که از طیف‌های متنوعی تشکیل می‌شوند.تحریر الشام به عنوان عمده‌ترین گروه معارض در طول ۱۰ سال گذشته مستمرا در حال پوست‌اندازی بوده است که می‌توان دو مرحله را برای آن تعریف کرد: مرحله نخست با جدا شدن از القاعده، تغییر نام از جبهه النصره و اقدام به جنگ با داعش در سوریه همراه بود. در این مرحله به تدریج در حال گذار از مفهوم ‌امت‌گرایی به سمت سوری‌گرایی بود.
مرحله دوم با حکمرانی در ادلب از 2017 و الزامات آن، نزدیک شدن به ترکیه و تعمیق بازنگری فکری شروع شد. البته «پوست‌اندازی مستمر» این گروه را می‌توان محصول تحول تدریجی در اندیشه رهبری آن به ویژه احمد الشرع (جولانی) به عنوان فرمانده کل آن پنداشت؛ به نحوی که گروه از سلفیت جهادی با معنای مرسوم آن رفته رفته فاصله گرفته و به خاستگاه اخوانی اسلام‌گرایی معاصر در سوریه در معنای کلی آن نه تشکیلاتی بازگشت که با سقوط نظام این شیفت نمایان‌تر شد.این تحول را می‌توان به نوعی خلع لباس سلفیت جهادی بنیادگرا و پوشیدن عبای تفکر اخوانی (با شمول دو گرایش سلفی و اصلاحی) در چارچوب جغرافیای فرهنگی سوریه نامید. اما به نظر می‌رسد که جدا از نقش ترکیه و غلبه تدریجی تفکر اخوانی (البته منظور انضمام تشکیلاتی نیست)، خود الشرع در چند سال اخیر مدل‌ها و تجربه‌های موفق و شکست خورده اسلام سیاسی از مشرق و مغرب عربی از حماس در غزه، اخوان مصر و تونس تا افغانستان، ایران و‌ترکیه را مورد مطالعه قرار داده است. البته نمی‌توان اسلام‌گرایان حاکم بر سوریه جدید را «طالبان دوم» نامید. هر چند از تجربه آن به ویژه در ارتباط با ناکامی طالبان در کسب مشروعیت منطقه‌ای و بین‌المللی استفاده می‌کنند و کسب چنین مشروعیتی را در صدر اهتمامات خود قرار داده‌اند، اما اساسا جغرافیای فرهنگی و اجتماعی سوریه و افغانستان قابل مقایسه نیست. می‌توان گفت که امروز حاکمان اسلامگرای سوریه در سیاست خارجی الگوی عدالت و توسعه ترکیه در اوایل حکمرانی آن را در قالبی سوری در پیش گرفته‌اند. اما در سیاست داخلی با وجود ظهور سطحی از تسامح و رواداری چون خودداری از اجباری کردن حکومتی حجاب، هنوز روشن نیست که این رویکرد تاکتیکی برای عبور از بحران و رسیدن به «تمکین» (تثبیت قدرت) است یا رویکری بنیادین و مداوم خواهد بود. به احتمال زیاد در آینده در صورت عبور موفق از دوره انتقالی کنونی و برقراری امنیت کامل، همان مدل سیاست باز در سیاست خارجی ترکیه و عربستان را ادامه دهند، اما بعید نیست در سیاست داخلی مانند حکمرانی سعودی قبل از بن سلمان محدودیت‌های خاصی را اعمال کنند...

🆔@Sgolanbari
🆔@dinonline

🔻هجوم اقلیت‌های مذهبی سوری به لبنان پس از سقوط اسد

✔️با وجود اطمینان‌بخشی‌های حاکمان جدید دمشق مبنی بر حفظ امنیت اقلیت‌ها، یک مقام لبنانی اعلام کرد که پس از سقوط رژیم بشار اسد توسط نیروهای اسلام‌گرای سنی‌مذهب، ده‌ها هزار سوری عمدتاً از شیعیان به دلیل ترس از آزار و اذیت به لبنان پناه برده‌اند.

🔹به گزارش دین‌آنلاین به نقل از یورونیوز، روز پنجشنبه هزاران سوری در مرز لبنان تلاش داشتند کشور خود را ترک کنند. چند نفر از شیعیان سوری در گفتگو با رویترز اظهار داشتند که به صورت حضوری یا در فضای مجازی تهدید شده‌اند.
این تهدیدها باعث ایجاد ترس گسترده‌ای میان اقلیت‌ها شده است. اگرچه گروه اسلام‌گرای «هیات تحریر شام» که قدرت غالب در سوریه جدید محسوب می‌شود، وعده حفاظت داده، اما حضور دیگر گروه‌های مسلح در کشور، آینده اقلیت‌ها را نامشخص کرده است.
یک مقام ارشد امنیتی لبنان به رویترز گفت که بیش از ۱۰۰ هزار نفر، عمدتاً اقلیت‌های مذهبی، از روز یکشنبه وارد لبنان شده‌اند. وی افزود که شمار دقیق آوارگان مشخص نیست، زیرا بسیاری از آنها از گذرگاه‌های غیرقانونی وارد شده‌اند.
سمیرا بابا، یکی از پناهجویان در گذرگاه مرزی اصلی سوریه و لبنان، گفت: «ما نمی‌دانیم چه کسانی این تهدیدها را در واتس‌اپ و فیسبوک ارسال کرده‌اند. شورشیان مستقیماً ما را تهدید نکرده‌اند، اما احتمال می‌رود این کار از سوی جناح‌ها یا افراد دیگر انجام شده باشد. تنها می‌دانیم که باید وطن را ترک کنیم.»
سوریه پیش از جنگ جمعیتی حدود ۲۳ میلیون نفر داشت و شیعیان تقریباً یک دهم این جمعیت را تشکیل می‌دادند. آینده کشور برای بسیاری، به‌ویژه اقلیت‌ها، در هاله‌ای از ابهام است.
ایهام حماده، یک شیعه ۳۹ ساله که در زمان سقوط اسد در ارتش سوریه خدمت می‌کرد، گفت: «ما از وقوع کشتار فرقه‌ای هراس داریم… این می‌تواند به یک قتل‌عام تبدیل شود.» او همچنین اسد را متهم کرد که با بردن ثروتش کشور را ترک کرده و اقلیت‌ها را در معرض خطر رها کرده است.
بسیاری از پناهجویان حاضر در مرز لبنان از منطقه سیده زینب، یکی از زیارتگاه‌های شیعیان در دمشق، هستند.
الهام، یک زن شیعه اهل دمشق، گفت که پس از سقوط رژیم به مناطق روستایی گریخت. اما پس از بازگشت به خانه‌اش، متوجه شد که خانه غارت و سوزانده شده است. وی افزود: «مردان مسلح و نقاب‌دار وارد خانه شدند، ما را تهدید کردند و گفتند اگر خانه را ترک نکنیم، ما را خواهند کشت.»
او در ادامه گفت: «آنها ماشین ما را گرفتند و ادعا کردند که متعلق به خودشان است. ما هیچ کاری نمی‌توانستیم انجام دهیم، همه چیز را رها کردیم و فرار کردیم.»
📎 پیوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44160/

🆔 @dinonline

🔻روشنفکری دینی، اسلام سنتی و نظریه همروی
✍سیدصادق حقیقت

✔️مناظره مبارکی که بین دکتر سروش و آیت الله علیدوست صورت گرفت، بهانه خوبی برای مقایسه نظریه همروی با آن دو گفتمان به دست داد. قبلاً نیز آیت الله فاضل لنکرانی نقدی به مبانی دکتر سروش به نگارش درآورده بود. هدف این متن مقایسه نظریه همروی با سه دیدگاه فوق است. در ابتدا، به چند پیش فرض اشاره می شود: اولاً گفتمان روشنفکری دینی (دکتر سروش) سکولار است و فقه سیاسی و اجتماعی را معتبر نمی داند. ثانیاً آیت الله علیدوست (با رویکرد مقاصدی) و آیت الله فاضل  لنکرانی (با نقد نظریه مقاصد الشریعه) به گفتمان اسلام سنتی تعلق دارند؛ مسئله ای که در این متن مد نظر نمی باشد. ثالثاً نظریه همروی زیرمجموعه گفتمان نواندیشی دینی (حوزوی) تعریف می شود. بر این اساس، می­توان به تفاوتهای نظریه همروی با آن دو گفتمان اشاره کرد...
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44138/

🆔 @dinonline

#حيرة ١٨٤

https://youtu.be/skgKz3TRAa4?si=cN2_aKLdBSqK1BY0

■ أ. د. محسن جوادي - إيران
■ باحث ومحقق في فلسفة الأخلاق

من مؤلفاته:
■ تاريخ فلسفة الأخلاق
■ الأخلاق المسيحية
■ الطبيعة الأخلاقية للدين
■ نظرية السعادة عند الفارابي
■ نظرية العقل والحكمة عند الملا صدرا

يتطرق ل :
■ تاريخ التفكير الأخلاقي عند البشر
■ السعادة والفضيلة عند أرسطو
■ الأدب الفارسي والأخلاق
■ الإنسان وإشكالية الجبر والاختيار
■ تناقضات الدين والأخلاق

قناتنا على التلغرام:
https://t.me/HiraHadiAlLawati

________
برای درخواست تبلیغات در دین‌آنلاین به شناسه زیر پیام دهید:
@dinonline

🔻درنگی در چند روایت فاطمی

✍امید پیشگر


✔️نوشته پیش‌رو، نخست گذری کوتاه بر زندگی حضرت فاطمه(س) – از ولادت تا شهادت – دارد. سپس سراغ چند روایت و خبر می‌رود و در آنها درنگی می‌کند و در پایان، درباره مدفن پاک آن بانو سخنی دارد...
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین

🆔 @dinonline

🔻چگونه بی‌آنکه باورهای دیگر را محترم بشماریم با آنها مدارا کنیم؟

✍کنعان ملک


✔️یا باید به عقایدی که با آن‌ها مخالف هستیم احترام بگزاریم و یا آن‌ها را تحمل کنیم؟ درباره هر عقیده‌ای بحث‌های گوناگون وجود دارد، اما در زمینه همه مباحث این سوال مطرح می‌شود که ما چگونه باید مفاهیم “مدارا” و “احترام” را درک کنیم، مفاهیمی که در همه گفتگوهای مربوط به آزادی بیان و جنگ‌ها و درگیری‌های فرهنگی طرح می‌شوند...
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین

🆔 @dinonline

🔻دین در جامعه باز؛ جوامع سکولار و لیبرال تا کجا مدارا می‌کنند؟
✍ تیم کرین


✔️ امروز پرسش در جوامع لیبرال این است: با فرض اینکه آزادی دینی نوعی ارزش در جوامع باز یا لیبرال محسوب شود، تا کجا باید با دین مدارا کرد؟ اینکه آزادی دین نوعی ارزش است، یک چیز است؛ اما به صرف اذعان به این نکته، حدود و ثغور دقیق اعمال و رفتارهای دینی‌ای که باید با آن‌ها مدارا شود مشخص نمی‌شود.

📎 پیوند به متن کامل این مقاله در سایت دین‌آنلاین

🆔 @dinonline

🔻قلم اینجا رسید و سر بشکست؛ قبض و بسط و بن‌بست رفرماسیون فقهی
✍ایوب افضلی

✔️نویسنده با اشاره به مناظره سروش و علیدوست، به بررسی وضعیت بحرانی فقه و تلاش‌های نواندیشان دینی برای اصلاح آن می‌پردازد. وی معتقد است که تلاش‌های موجود برای ترمیم فقه از طریق تلفیق عقل و نقل، در نهایت به فروپاشی فقه منجر خواهد شد. نویسنده استدلال می‌کند که با ورود گفتمان‌های متکثر عقلانی، فقه به عنوان یک دیسیپلین منسجم از میان خواهد رفت و مرز میان فقه و علوم انسانی مدرن کمرنگ می‌شود. او معتقد است که این روند نه تنها منجر به حفظ مرجعیت فقه نخواهد شد، بلکه عملاً به تحولی پارادایمی منجر می‌شود که جای یک روایت سنتی از نقل را با چندین روایت متکثر از عقل جایگزین خواهد کرد.

📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44110/

🆔 @dinonline

🔻درس‌گفتارهایی پیرامون کتاب "رویا، استعاره و زبان دین"

استاد: #امیر_مازیار


✔️جلسه هشتم
در این جلسه که جلسه پایانی این دوره بود، در باب این موضوع صحبت شد که اگر متن دینی را متنی استعاری بدانیم چگونه می‌توانیم به مواجهه با دو مساله دشوار حجیت معرفتی و وثاقت تاریخی قرآن برویم.
مساله حجیت معرفتی قرآن در رویکردی که گزاره‌های قرآنی را از سنخ گزاره‌هایی علمی و فلسفی می‌داند با این تفاوت که از طریق وحی منتقل شده‌اند به مشکلات حل‌ناپذیر دچار است، اما با استعاری دیدنِ متن راه برون‌رفتی از این مشکلات ممکن می‌شود.
در اینجا متن قرآن متنی همچون متون ماندگار ادبی و هنری است. ما به همان طریق که شاهنامه یا مثنوی را معتبر می‌یابیم می‌توانیم با متن دینی هم مواجه شویم و به همان شکل آن را بیازماییم. مساله وثاقت تاریخی هم در اینجا همین حکم را دارد.
همان مواجهه‌ای که در تاریخ با متونی همچون متون هومر، فردوسی، مولوی ،خیام یا حافظ انجام گرفته در اینجا هم می‌تواند به کار بسته‌شود.
ما در اینجا با خود متن و اثر آن مواجهیم و یگانه ملاک اعتبار آن، آن است که این متن "خود ببوید."

🆔 @dinonline

🔻گفتگو به مثابه کنش(درباره مناظره سروش و علیدوست)

✍رضا تاران

✔️ادعای اول من این است که گفتگو و مناظره عبدالکریم سروش و ابوالقاسم علیدوست بیش از آنکه نتیجه‌ای معرفتی را دنبال کند در مسیر احیای دو نهاد و جریان اندیشگی در ایران امروز بود؛ اسلام سیاسی فقاهتی و روشنفکری دینی. ادعای دوم: این دو جریان بیش از آنکه رقیب هم باشند هم‌خانواده هستند و کارکرد مثبت آن می‌تواند عقلانی‌سازی و تهذیب خشونت‌های اسلام سیاسی رادیکال و تضعیف یکی از موانع مذهبی در مسیر توسعه ایران باشد. ادعای سوم اینکه «دین اجتماعی» به‌گونه‌های مختلف گرایش بخش مهمی از جامعه و تئوری «دین به مثابه فرهنگ« می‌تواند توضیح‌دهنده چنین گرایشی باشد و نظریه‌پردازان آن طیفی از دین‌پژوهان جوان‌تر هستند. هر سه ادعای من فاقد داده‌های آماری است و به عنوان یک فرضیه می‌تواند مطرح شود.

🔹ادعای اول: ۱. اسلام سیاسی اعتدالی ابوالقاسم علیدوست که مبتنی بر استفاده عقل و عرف و در نظر گرفتن مقاصد در استنباط احکام شرعی است از همان ابتدا در حوزه علمیهِ دوره جمهوری اسلامی اقلیت محض بود و نتوانست بسط و گسترش یابد، درمقابل دو جریان اسلام سیاسی رادیکال و نواندیش طرفداران بیشتری در حوزه علمیه دارند. اگر علیدوست را در مناظره نماینده همه طیف‌های حوزوی بدانیم، تلاش حوزویان بهره‌برداری از این مناظره برای ترمیم جایگاه و منزلت از دست رفته خود بود. در دوره جمهوری اسلامی «گفتگو» روش اصلی مقابله آنها با رقبا نبوده است و با تکیه بر قدرت سیاسی غیر خود را حذف کرده‌اند. تحولات سال ۸۸، ۹۶، ۹۸ و ۱۴۰۱ طیفی از روحانیون را به این آگاهی رسانده است که برای حفظ نهاد خود چاره‌ای ندارند جز آنکه از شیوه‌های نو از جمله «گفتگو» استفاده کنند؛ به زعم آنها چنین گفتگوهایی چهره آنها را ترمیم می‌کند.

🔹۲. اگر عبدالکریم سروش در دهه هفتاد کاهن اعظم معبد روشنفکری دینی بود و با بسط خردگرایی به نبرد ایدئولوژی و اسلام سیاسی ‌رفت، امروز رقیب و غیرِ او یعنی اسلام سیاسی تضعیف شده است و به تبع آن پروژه سروش نیز جایگاه سابق خود را ندارد. بی‌جهت نیست که مساله‌های طرح شده در این مناظره جذابیت چندانی حتی برای علاقمندانش نداشت. از سوی دیگر خردگرایی مورد نظر عبدالکریم سروش در نقد «دین عامیانه» چندان موفق نبوده است و در کنار معبد سروش، ده‌ها معبد تاسیس شده است و ایده «دین به مثابه فرهنگ» را ترویج می‌کنند و به‌جای آنکه با دین عامیانه درگیر شوند به‌دنبال مطالعه دین و در صدد به رسمیت شناختن آن هستند.

🔹ادعای دوم: برای اکثریتی از جامعه تفاوت معناداری میان دیدگاه‌های سروش و علیدوستِ عقل‌گرا وجود ندارد و گویا صدای سروش و علیدوست صدایی واحد است که از فیضیه به گوش می‌رسد. شاید سروش نیز به این نتیجه رسیده است که در دوران حال خراب علوم انسانی، مخاطبان او طلبه‌های حوزه علمیه و محدود دین‌ورزان خردگرای دهه پنجاهی- دهه شصتی باشند. سروش و هم علیدوست می‌توانند کارکرد مثبتی برای ایران امروز داشته باشند؛ می‌توانند با ادله دینی و نقد اندیشه‌های اسلام سیاسی رادیکال یکی از موانع فکری توسعه در ایران را تضعیف کنند و «اجماع هم‌پوشان» برای جامعه مذهبی رادیکال ایجاد کنند و آنها را مجاب کنند که باید به‌غیر از خود دیگران را به رسمیت بشناسند.

🔹ادعای سوم: صورت‌های مختلفی از «دین به مثابه فرهنگ» در ایران امروز در حال شکل‌گیری است؛ «دین مدنی»، «اسلام اجتماعی»، »تشیع هویت‌گرا» ، «دین عامیانه» و... وجه مشترک این طیف از دینداری، گذر از اسلام سیاسی مورد حمایت علیدوست و مورد انتقاد سروش است. وجه اشتراک دیگر این‌که به‌جای آنکه دین‌داری اجتماعی را نقد کنند آن را به رسمیت می‌شناسند و آموزه‌ها و مناسک را با معیار عقل ارزیابی نمی‌کنند و بر اخلاق و معنویت و انجام خدمات اجتماعی تاکید دارند. گرایش و تحول «دینداری سیاسی» به «دینداری اجتماعی» با گونه‌های مختلف آن نظریه‌پردازان و مروجان جدیدی دارد که سروش و علیدوست بخشی از آن نیستند. طیفی از نهادهای حکومتی از سال ۸۸ به این سو بر اسلام اجتماعی و خصوصا هیات‌های مذهبی تمرکز کرده‌اند. بخشی از نیروهای اجتماعی نیز از فعالیت‌های سیاسی کناره‌گیری کرده‌ و با رویکردهای دینی به توانمندسازی و محرومیت‌زدایی روی آورده‌اند و طیفی از دین‌پژوهان جوان‌تر ایرانی در داخل و خارج ایران چنین نگرش‌هایی را موضوع مطالعه و پژوهش خود قرار می‌دهند.

🔹به نظر می‌رسد مفیدتر آن است که سروش و علیدوست و معتقدان به ایده‌های آنان جایگاه خود را بازشناسی کنند و به‌جای آنکه رو به روی هم قرار گیرند در کنار هم و پشت به اکثریت جامعه، محدود معتقدان اسلام سیاسی رادیکال را مخاطب قرار دهند که اگر بتوانند اندک تاثیری روی آنها بگذارند خیر کثیری به اکثریت جامعه خواهد رسید.
📎 پيوند به اين يادداشت در سایت دین‌آنلاین

🆔@namehayehawzavi
🆔@dinonline

🔻درس‌گفتارهایی پیرامون کتاب "رویا، استعاره و زبان دین"

استاد: #امیر_مازیار


✔️جلسه هفتم
در این جلسه به ایضاح بیشتر مفهوم استعاری بودن متن دینی پرداخته ‌شد: چرا باید کلیت متن استعاری دانسته‌شود نه اینکه بخشی از متن را استعاری بدانیم و بپذیریم که متن پاره‌های گوناگون دارد و پاره‌هایی از آن غیر استعاری است. مازیار متن قرآن را به چهار بخش الهیات، تاریخ، عبادات و قوانین تقسیم کرد و درباره اینکه چرا همه این بخش‌ها در قرآن وجه استعاری دارند و معنای استعاری بودن آن‌ها و چگونگی تفسیر آن‌ها سخن گفت.

🆔 @dinonline

🔻دین با به ارمغان آوردن معنا در زندگی، احساس افسردگی را کاهش می‌دهد

✍کریستین ریگ

: : بسیاری از مواقع می‌شنویم که تسلیم و سرسپردگی در برابر یک قدرت بالاتر می‌تواند احساس شادی و خوشبختی را برای انسان به ارمغان بیاورد و این احساسی است که بسیاری از پیروان ادیان در سراسر جهان در آن سهیم هستند. این مدّعا در مطالعه جدیدی که در نشریه «روندهای روان‌شناسی[۱]» منتشر شده به اثبات رسیده است. به منظور انجام این مطالعه، یک نظرسنجی آنلاین بر روی ۲۷۹ نفر (که ۷۲% آن‌ها زن بودند) انجام گرفت تا ارتباط میان سطح دین‌مداری و نشانگان افسردگی مورد بررسی قرار گیرد.

📎 پیوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین

🆔 @dinonline

🔻اخلاقِ دولت؛ با درنگی در فلسفه سیاسی فارابی  و منسیوس(Mencius)
✍علی آقاجانی

✔️ منسیوس(Mencius) و فارابی نمایندگان برجسته دو سنت فکری مهم شرقی یعنی فلسفه کنفوسیوسی- چینی و فلسفه اسلامی-ایرانی اند که تاملات اساسی درباره ماهیت و کارویژه های دولت و چگونگی اخلاقی کردن کارآمد آن داشته اند و می توانند نقاط ضعف یکدیگر را پوشش دهند و الگویی امروزین با ارجاع به سنت تمام شرقی پدید آورند. سوال اساسی مقاله نحوه نگرش این دو فیلسوف سیاسی نسبت به همجوشی های اخلاق و سیاست در ساحت دولت و چگونگی ترسیم دولت اخلاقی است. فرضیه مبتنی بر مفصل بندی اخلاق و سیاست در مفاهیم مدینه فاضله، سعادت،مشروعیت و عدالت و تکوین دولت اخلاقی از منظر منسیوس و فارابی و شباهت عمده آنان در رویکرد کلی است که بر پایه روش  بررسی تطبیقی دارای اشتراکات فراوان و افتراقات قابل ذکر و نقاط قوت و ضعف هستند. دولت، خیر ضروری، پیوستگی و یگانگی اخلاق و سیاست، دولت ابزاری و حداکثری/ تامین اجتماعی جامع/تامین امنیت-رفاه-فضیلت، دولت حکیم-شهریار، ارتباط میان دیانت، سیاست, معنویت و اخلاق، سعادت امری چندجانبه و چندبعدی/دست‌یابی به سعادت امری نسبی، مشروعیت دوپایه آسمانی زمینی، اعتدال و حد وسط/مخالفت با تغلب و غیر اخلاقی بودن آن/ و عدالت جامع اشتراکات این دو است. برقراری تعادل میان رویکرد نخبه گرایانه و توده گرایانه از سوی منسیوس،صراحت بیشتر بر ابزاری بودن دولت/ و لحاظ حق انقلاب، تاکید بیشتر بر وظایف دولت/دولت خیرخواه و خادم، توصیف تجربی-عقلانی-جزئی، سعادت جامع میان فطرت و اراده، نقش مردم فراتر از نظریه فارابی/صدای مردم صدای خدا، و تاکید بیشتر بر عدالت سیاسی از تفاوت های منیسوس با فارابی در عرصه دولت اخلاقی می توان برشمرد.
📎پيوند به متن کامل این مقاله در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44094


🆔 @dinonline

🔻ورود فقه به منطقه ممنوعه و پیامدهایِ آن
✍محمدتقی سهرابی‌فر

✔️پیشینه هزار ساله فقه شیعه با فراز و نشیب‌ها همراه بوده است اما ورودِ رسمیِ فقه به عرصه اجتماع و سیاست و مسائل و پرسش‌های بیشتر و عمیق‌ترِ دورانِ جدید، نگاه ژرف‌تر به فقه را طلب می‌کند. فقهِ شیعه شکل یافته در لابه‌لایِ کتاب‌ها و عمدتاً در زندگی‌های فردی، اکنون وارد صحنه بین‌المللی و زیر ذره‌بین جهانیان قرار گرفته است. حوزه‌های علمیه در تکاپوی یافتنِ راه‌های جدید برای فهم‌های جدید، بیش از پیش به اموری همچون مذاقِ شریعت، علل منصوصه، یافتنِ مقاصدِ شریعت و … روی آورده‌اند اما فاصله‌ها و شکاف‌هایِ عمیق میانِ آرا و روش‌ها، رسیدن به بسیاری آر احکامِ واقعیِ شریعت را ناممکن می‌نمایاند. برای نمونه امروزه برخی از فقهایِ جوان ایده «فقه المقاصد» را با وام گرفتن از اهل سنت، مطرح می‌کنند اما فقیهی دیگر همین ایده را بزرگ‌ترین خطر برای حوزه‌های علمیه شیعی می‌داند.[1] تَکلّفِ پاسخ دهی به صدها و هزاران پرسشِ روزافزونِ فقهی، ما را به تأمّلی ژرف‌تر در فقه هزار ساله شیعه فرامی‌خواند.
📎 پيوند به متن کامل این مطلب در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/41794/

🆔 @dinonline

🔻قبض فقه و بسط باطن؛ درنگی در مناظره سروش – علیدوست
✍یاسر میردامادی

✔️ اگر قبض فقه به شکل کامل رخ دهد و به محو فقه بینجامد، یعنی عقل مدرن جای فقه را بگیرد، آن‌گاه اطاعت از خدا چه می‌شود؟ بگذارید این مشکل را مسأله‌ی «نزاع ظاهر و باطن» بنامیم. این مشکلی الهیاتی و تنها مسأله‌ی مؤمنان است. به تعبیر امروزی بحثی «درون‌دینی» است.
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44090

🆔 @dinonline

🔻چرا دین وهم نیست

✍ مت جی. روسانو

✔️امروزه منتقدان دین بیش از پیش به ترفندِ انگِ وهم زدن به دین متوسّل می‌شوند. از نظر من، این صرفاً یک توهین ساده نیست، بلکه می‌تواند حاکی از یک آسیب روان‌شناختی در وجود فرد باشد. امکان دارد که دینی وهمی نیز وجود داشته باشد، اما اگر پنداشت‌مان این باشد که دین از اساس امری وهمی است، این مترادف با بدفهمیِ «دین» و «وهم» است.
من تمام عمر حرفه‌ای خودم را در کنار روان‌شناسان گذرانده‌ام و کاملاً می‌دانم که مطلوبِ روان‌شناسان بالینی نیست که اصطلاحات تشخیصیِ این حوزه بدون تعریف دقیق مورد استفاده قرار بگیرند. لذا بهتر است سخن را با جدیدترین تعریفِ «کتابچۀ راهنمای تشخیصی و آماری ای‌پی‌ای» (APA Diagnostic and Statistical Manual) از «وهم» آغاز کنیم:

«وهم باوری غلط بر مبنای دریافت ناصحیح از واقعیت خارجی است که فرد علی‌رغم باورِ مغایر اکثریت مردم، و علی‌رغم وجود شواهد و مدارک مسلّم و آشکاری که ناقض آن باور هستند، قاطعانه به آن پایبند است. دیگر اعضای فرهنگ یا خرده‌فرهنگی که شخص به آن تعلّق دارد، به طور معمول چنان باوری را نمی‌پذیرند.»

📎  متن این مقاله را به نقل از واشنگتن پست در سایت دین آنلاین بخوانید!

🆔 @dinonline

🔻رویکرد تبلیغی به دین؛ نه به نفع مُبلغان و نه مخاطبان
✍ عباسعلی منصوری


: : دغدغه تبلیغ دین داشتن، هم لازم است و هم دغدغه‌ای اخلاقی و دینی است و یقنا مأجور و شایسته ستایش. اما مسئله این است که از این دغدغه و کوشش نه خیر چندانی برای خود صاحب دغدغه (مبلغ) حاصل می‌شود و نه برای کسانی که قرار است با تبلیغ، دیندارتر شوند.
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین

🆔 @dinonline

🔻احمد واعظی رئیس دفتر تبلیغات: وظیفه نهادهای دینی باید توانمندسازی و رفع موانع باشد

✔️هدایت بشر اصل و اساس دین و امری اختیاری است.. این خود بشر است که در نهایت، با تمام مقدمه‌چینی‌ها و تلاش‌هایی که برای هدایت او انجام می‌گیرد، انتخاب می‌کند؛ زیرا کار پیامبر و دین تسهیل‌گری فرآیند هدایت است تا انتخاب هدایت به دست خود انسان صورت پذیرد.
تسهیل‌گری وابسته به دو عامل اساسی است: تسهیلگری در واقع به معنای توانمندسازی و رفع موانع است تا انسان بتواند آزادانه انتخاب کند. در این راستا، مبارزه با مشرکین و رفع موانع، و همچنین ارسال پیامبران، به نوعی فرآیند توانمندسازی است. وظیفه نهادهای دینی نیز باید توانمندسازی و رفع موانع باشد تا آحاد جامعه قادر باشند در مسیر هدایت، انتخاب‌های صحیح و آگاهانه‌ای داشته باشند.

🔹دوره کنونی از دو ویژگی مهم برخوردار است. ویژگی اول، رواج هویت‌یابی فردگرایانه است که در گذشته به صورت یکنواختی در جامعه دیده می‌شد، اما امروز زندگی انسان‌ها بر مبنای انتخابگری فردی و جستجوی هویت شخصی است. افراد تلاش می‌کنند خود را از دیگران متمایز سازند و شیوه زندگی خود را خودشان تعریف کنند؛ این پدیده به طور طبیعی منجر به افزایش تکثر در جامعه می‌شود.

🔹اگر در گذشته مرجعیت‌های خاصی برای تأثیرگذاری فرهنگی وجود داشت و در واقع شعرا، ادیبان، علما و فیلسوفان نقش مهمی ایفا می‌کردند، امروز فضای مجازی باعث شده است که مرجعیت‌ها در حوزه فرهنگ کمرنگ شوند و به جای آن، کانون‌های متکثری برای تأثیرگذاری فرهنگی شکل بگیرد.

🔹 در چنین شرایطی، نهادهای فرهنگی باید تحولات را جدی گرفته و خود را بازتعریف کنند تا بتوانند در این دوران، هم نقش کنشگری و هم تسهیلگری خود را ایفا کنند.
این تحول باید در دو زمینه صورت گیرد؛ نخست در حوزه مفهوم‌سازی و معناسازی که نیاز به کار محتوایی و نوآورانه دارد، و دوم، با توجه به تغییر ذائقه‌ها، باید در زمینه تکنولوژی و فناوری نیز تحولاتی صورت گیرد.

(به نقل از خبرگزاری مهر)

🆔 @dinonline

🎥 شریعت و عقلانیت ۳: فقه و عرف

🔻 مناظره عبدالکریم سروش و ابوالقاسم علیدوست - جلسه پایانی

✔️ابوالقاسم علیدوست: فقه می‌تواند اموری مانند برده‌داری را در عصر حاضر انکار کند، اما این محصول ظرفیت خود فقه است، نه اینکه به فقه تحمیل شده باشد. یکی از تقدم عقل بر شرع و دیگری از تقدم شرع بر عقل می‌گوید. این دوگانگی باعث انحراف در برداشت بسیاری از افراد شده است، در حالی که عقل و نقل ممکن است با یکدیگر تضاد داشته باشند، اما عقل و شرع تضادی ندارند.

✔️عبدالکریم سروش: فقها تحت تاثیر عقل و عرف جدید مجبور شده‌اند که در بسیاری از آرای خود مثل جواز برده‌داری تجدید نظر کنند و احتمالا در آینده نیز درباره اموری مانند حجاب بازنگری خواهند کرد. بنابراین چنین تغییراتی را نمی‌توان محصول فقه دانست. عقل جدید بر یک انسان‌شناسی جدیدی بنا شده و با فقهی که مبتنی بر عقل و انسان‌شناسی گذشته است، تضاد دارد.

🎞 فیلم کامل این گفتگو در یوتوب آزاد:
https://youtu.be/imaXsbORyLE

🎞 فیلم کامل این گفتگو در پلتفرم آزاد:
https://azad.im/table/140


🆔@AzadSocial
🆔@dinonline

🔻هایدگر، سلوک اگزیستانسیل، «آشکارگیِ هستی» و «صدقِ اقناعی- روایی»
✍سروش دباغ

✔️ هر چند در دهه هفتاد شمسی آثاری چند درباره فلسفه مارتین هایدگر، فیلسوف بلند آوازه قرن بیستمی خوانده بودم؛ اما آشنایی جدّی من با او از بیبست و دو سال پیش آغاز شد، روزگاری که برای ادامه تحصیل در رشته فلسفه عازم انگلستان شدم. به رغم اینکه درس و مشق فلسفی‌ام در آن سالیان در سنت فلسفه تحلیلی رقم خورد و به قدر وسع در آن فضا می‌خواندم و می‌آموختم و مشغول نگارش رساله دکتری بودم؛ اما از بخت بلندم، دانشگاه واریک(Warwick) از معدود دپارتمانهای فلسفه در انگلستان بود که فلسفه قاره‌ای نیز در آن رونق داشت. از این‌رو، در آن ایام فرصت را مغتنم شمرده و در کلاسهای «پدیدار شناسیِ هوسرل»، «هستی و زمانِ» هایدگر، «تبار شناسی اخلاقِ» نیچه و… شرکت می‌کردم، از اساتید مجرب و کار آزموده می‌آموختم و انبان ذهنِ خود را از نگره‌های این سنت فلسفی نیز می‌آکندم. اکنون که به پسِ پشت می‌نگرم، می‌بینم اولین جرقه‌های عبور از دوگانه فلسفه تحلیلی/ فلسفه قاره‌ای که روزگاری چه در اروپا و چه در میان ما سویه‌های سیاسی-اجتماعیِ پررنگی داشت، و گشودگیِ جدّی نسبت به آثار فلاسفه هر دو طایفه، از همان دوران در ضمیرم شعله ور شد...
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44071/


🆔 @dinonline

🔻برخی آفت‌های نقد و نقدشنوی
✍فرهاد شفتی

✔️اگر نیت کشف حقیقت باشد، نقدکننده و نقدشونده باید سپاسگزار یکدیگر باشند. اگر پختگی و فرزانگی در میان باشد، تک‌دغدغۀ «آیا قانعش کردم» جای خود را به دودغدغۀ «آیا سخنم را به روشنی فهمیدند» و «آیا سخن ایشان را به روشنی فهمیدم» خواهد داد. افسوس که گاه نقدها و پاسخ نقدها بیشتر برای مطالعۀ موردی بی‌اخلاقی، بی‌ادبی و مغالطه به کار می‌آیند تا برای کشف حقیقت.
در این نوشتۀ مختصر به برخی آفت‌های رایج در نقد کردن (یازده مورد ) و پاسخ به نقد (هشت مورد) اشاره کرده‌ام. به دنبال  روال مشترکی برای توضیح تمامی این موارد نبوده‌ام. به مناسبت بعضی را کمی بیشتر توضیح داده‌ام، برای بعضی از آنها مثال‌هایی آورده‌ام، و برای تعدادی تنها به یک جمله اکتفا کرده‌ام.
اگرچه آنچه می‌آید به نقد در هر موضوعی مربوط است، بیشتر مثال‌ها در حوزۀ موضوعات دینی و قرآنی است.
📎  پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44069/

🆔 @dinonline

🧮     هر که کتاب دست‌دو خرید
     منت قیمت هنگفت کتب را نکشید


               📚کتاب فرصت
ارائه‌ی کتاب‌های دست‌دو مطرح قدیمی و جدید
                با قیمت مناسب 💸


📕 @ForsatBook 👈
📕 @ForsatBook 👈
📕 @ForsatBook 👈


____
برای درخواست تبلیغات در دین‌آنلاین به شناسه زیر پیام دهید:
🆔 @dinonlinecontact

🔻اخلاق و الحاد
✍سیدحسن اسلامی اردکانی

✔️ دست‌کم 2500 سال است که درباره نسبت اخلاق و دین بحث می‌شود. احتمالاً نخستین صورت‌بندی این نسبت را سقراط ارائه کرد. در دادگاه از اثیفرو پرسید: به من بگو: چون کاری خوب است، خدایان بدان فرمان می‌دهند یا چون خدایان به آن کار فرمان می‌دهند، آن کار خوب می‌شود؟ هر پاسخی که اثیفرو می‌داد یک گرفتاری درست می‌کرد. اگر می‌گفت که چون کاری خوب است، خدا هم به آن فرمان می‌دهد، سقراط می‌گفت پس دین به چه دردی می‌خورد؛ اگر هم می‌گفت چون خدایان به کاری فرمان دهند، آن کار خوب می‌شود، سقراط باز پاسخ می‌داد که چرا خودِ خدایان اینقدر اختلاف‌نظر دارند و در نتیجه به گفته سقراط: «یک چیز در آن واحد هم محبوب خدایان است و هم منفور آنان.» وانگهی درباره آدم‌هایی که رسماً می‌گویند بی‌دین هستند و با این حال به اخلاق باور دارند چه می‌توان گفت...
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44065/

🆔 @dinonline

🔻نقدی بر سخنان حاتم قادری در مناظره با بیژن عبدالکریمی؛ حق شناسی و حدشناسی
✍عظیم محمودآبادی

✔️حاتم قادری در مناظره‌ چندی پیش با بیژن عبدالکریمی در برنامه اینترنتی «آزاد» سخنان متعددی را بر زبان آورد که بسیاری از آنها محل مناقشه است. از جمله مفهوم «امر ملی» که ظاهراً موضوع اصلی مناظره ایشان بود. قادری با ارائه تفسیری از وضعیت اجتماعی ایران سعی می‌کرد بگوید اساساً سخن گفتن از مفهوم امر ملی در جامعه فعلی ایران امری است نادرست و بلکه بی معنا!
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44061/

🆔 @dinonline

🔻درس‌گفتارهایی پیرامون کتاب "رویا، استعاره و زبان دین"

استاد: #امیر_مازیار

✔️جلسه ششم
امیر مازیار در این جلسه به پرسش‌هایی پرداخت که دیدگاه استعاری بودن متن دینی با آن روبه‌روست و در قدم نخست ایضاح معنای استعاری بودن متن قرآن. قرآن  دربردارنده مجموعه‌ای از روایت‌هاست که بر گرد یک روایت کانونی گردآمده‌اند: روایت خدای متشخصِ انسان‌واری که جهان را خلق کرده‌است و با آدمیان وارد گفت‌وگو می‌شود و در تاریخ جهان مداخله می‌کند و تقدیر آن را رقم می‌زند. توضیح داده‌ شد که این روایت کانونی را نباید تصویری فلسفی از جهان تلقی کرد بلکه این روایت، بنیانی داستانی دارد. الهیات قرآن را نباید به جهان‌شناسی فلسفی فروکاست. البته داستان در اینجا نوعی مواجهه استعاری با حقیقت جهان تلقی می‌شود. اساسا تلقی فلسفی از الهیات قرآنی،  گرفتار خطای زمان‌پریشی است و درکی معوج از متون دینی ایجاد می‌کند.

🆔 @dinonline

🔻فقه فقط عبادات نیست؛ نقدی بر نکات دکتر سروش در مناظره با آیت‌الله علیدوست
✍سعید کریمی

✔️ مشاهده مناظره آیت‌الله علیدوست با دکتر سروش درباره شریعت و عقلانیت موجب امیدواری من شد، چرا که نشان‌دهنده احیای سنت مناظره در فضایی علمی و منطقی بود، آن‌هم میان نماینده‌ای از جریان سنتی حوزوی و یک روشنفکر دینی. این تعامل را به فال نیک می‌گیرم. توان علمی و اجتهاد آیت‌الله علیدوست را نیز بسیار می‌ستایم؛ چرا که ایشان در این مناظره به شکلی دقیق و منطقی ظاهر شدند.
اما در رابطه با مواضع دکتر سروش، به‌ویژه دیدگاه ایشان در نقد فقه و برداشت‌های خاص از شریعت و همچنین استنباط قبض فقه از طریق یک آیه از قرآن نکاتی به ذهنم رسید که نیازمند بررسی و نقد است...
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44047/

🆔 @dinonline

🔻درس‌گفتارهایی پیرامون کتاب "رویا، استعاره و زبان دین"

استاد: #امیر_مازیار

✔️جلسه پنجم
در پنجمین جلسه از این درسگفتار، درباره استعاره و نظریه‌های آن بحث شد. ابتدا ارکان نظریه‌ استعاره ارسطو شرح داده شد و سپس به دیدگاه‌های جدید غیر ارسطویی درباره استعاره اشاره شد‌. تفاوتی اساسی میان این دو تلقی‌های متفاوت از کارکرد و جایگاه استعاره در زبان وجود دارد: آیا استعاره‌ها صرفا نقشی زیبایی‌شناختی و تزیینی در زبان دارند یا می‌توانند نقشی شناختی نیز داشته‌باشند؟ آیا زبان استعاری ترجمه‌‌پذیر است و می‌توان آن را به زبانی غیراستعاری برگرداند یا چنین کاری ممکن نیست؟ و در نهایت به این نکته پرداخته شد که پیوند دادن زبان استعاری به متن دینی چه حاصلی در بر دارد.

🆔 @dinonline

🔻پاپ خواست درباره نسل‌کشی در غزه تحقیق شود؛ آیا پاپ تازه از نسل‌کشی در غزه آگاه شده است؟

✔️پاپ فرانسیس گفته است بررسی کنید که آیا نسل‌کشی در غزه در حال وقوع است! به گزارش رسانه‌های ایران به نقل از میدل ایست آی، رهبر کاتولیک‌های جهان، پس از چهارده ماه از جنگ غزه و کشته شدن بیش از چهل هزار فلسطینی، خواستار بررسی جنایت‌های رژیم صهیونیستی در نوار غزه شده که مبادا نسل‌کشی رخ داده باشد! آیا رهبر کاتولیک‌های جهان هنوز درباره ماهیت اخلاقی و حقوقی حذف فیزیکی بیش از چهل هزار انسان تردید دارد؟

📎پيوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44041/

🆔 @dinonline

🔻کارل رانر، در جست‌وجوی دینِ حق

✔️کارل رانر (۱۹۰۴-۱۹۸۴) را می‌توان یکی از برجسته‌ترین دین‌پژوهان کاتولیک در قرن بیستم به شمار آورد. وی در فرایبورگ آلمان زاده شد. در دانشگاه فرایبورگ ضمن تحصیل در رشته الهیات در کلاس‌های مارتین هایدگر شرکت می‌کرد. وی علاوه بر هایدگر، از فیلسوفان دیگری نیز اثر پذیرفته بود. ایمانوئل کانت و ژوزف مارشال (بنیان‌گذار مکتب تومیسم استعلایی) از افرادی بودند که بر رانر اثر فراوان گذاشته بودند.

🔹کارل رانر به فقدان امر متعالی در جهان سکولار می‌اندیشید. وی به راههایی فکر می‌کرد که بر اساس آن می‌توان به امر متعالی دست یافت. رانر به این نتیجه دست یافته بود که زنده شدن دوبارهٔ امر متعالی، تنها از طریق تمسک به آموزه‌های مسیح امکان پذیر است.
🆔 @dinonline

🔹کارل رانر معتقد بود که وجود خداوند تنها از طریق مخلوقات قابل درک و فهم است. به تعبیر رانر، برای اینکه ارتباط خدا و انسان و آشکارسازی خدا کامل شود، باید دریافت کننده‌ای وجود داشته باشد. انسان تنها مخلوقی است که با آزادی می‌تواند این خود آشکار سازی خدا را از طریق فیض بپذیرد. وی با این تبیین از ساحت خدا و مخلوقات بود که وارد بحث از ادیان می‌شد.

🔹رانر به سمت نظریه‌ای متمایل می‌شود که آن را ایدهٔ “مسیحیان گمنام” می‌نامد. به باور او، هر کسی تحت لوای دین باشد، می‌تواند رستگار شود. اما دینِ حقیقی تنها مسیحیت است و سایر ادیان نیز بواسطهٔ مسیح است که سعادت رستگاری را می‌یابند. رانر مؤلفه‌هایی را بر می‌شمرد که بواسطهٔ آن، سایر ادیان با تمسک به نقش محوری مسیح، سعادتمند می‌گردند.

🔹کارل رانر برای رفع اختلافات دینی ایده “مسیحی گمنام” را مطرح می‌کند ولی از نظر وی مسیحیت آشکار بر آن ترجیح دارد. زیرا ارتباط مناسب با خدا از طریق مسیح امکان پذیر است و این روح مسیح است که به سایر ادیان اجازه می‌دهد زمینه‌ای برای رستگاری باشند. در این دیدگاه فقط مسیحیت صریح و آشکار است که می‌تواند به طور کامل از تجربه زنده متعالی انسانی سخن بگوید.

📎متن کامل این مطلب را در ستون «با متفکران معاصر» بخوانید!



🆔 @dinonline

🔻درس‌گفتارهایی پیرامون کتاب "رویا، استعاره و زبان دین"

استاد: #امیر_مازیار

✔️جلسه چهارم
در این جلسه درباره سلسله مقالات "رویاهای رسولانه" دکتر عبدالکریم سروش صحبت شد که در واقع فصل پنجم کتاب "رویا، استعاره و زبان دین" است. در مقدمه بحث مطرح شد که محور عمده نظریه رویاهای رسولانه طرح نظریه‌ای در زبان دین است و مساله متافیریکی چگونگی وقوع وحی در پرانتز نهاده شده‌است‌. در این نظریه زبان دین "رویایی" است و در آن با انواعی از تجارب و گزارش‌هایی روبروییم که گویی از سنخ  رویابینی‌اند. این نظریه چنانکه در متن مقالات هم اشاره شده است مشابهت‌های زیادی با دیدگاه فیلسوفان مسلمان دارد، با این تفاوت که جوهره زبان رویایی را در استعاری‌ بودن آن می‌بیند و استعاری‌ بودن را نیز نه برمبنای ارسطویی بلکه بر مبنای آراء نظریه‌پردازان جدید استعاره، همچون دیویدسون تفسیر می‌کند که تفاوتی جدی با دیدگاه پیشین دارد. استعاره در دیدگاه جدید ترجمه‌پذیر نیست و بُعدی شناختی و معرفتی دارد. این وجوه از نظریه رویاهای رسولانه کمتر محل توجه منتقدان واقع‌ شده‌ است.

📄برشی از یادداشت "گنوسیس و آخرالزمان از پایین: تولد سیاست آلترناتیو در الهیات مدرن"
به قلم سامان مهدور

✔️قرن بیستم به‌دلایلی قرن بازفهم فرجام‌شناسی در اروپا بوده‌است: اول، ظهور نازیسم و وقوع فجایع مرگباری مثل جنگ‌های جهانی و شیوع آنفلوآنزای اسپانیایی منجر به شورشی فکری علیه دستگاه رسمی الهیات  کلیسا شد که دیگر توان توجیه و توضیح وجود شرور گزاف را نداشت. دوم، یکی از بزرگترین اکتشافات باستان‌شناسی قرن بیستم کشف آثار مهم مسیحی و گنوسی در نجع‌حمادی بود که زلزله‌ای در الهیات مسیحی در پی داشت. سوم، رواج روش‌شناسی انتقادی-تاریخی در مطالعه کتب مقدس موجب بازشدن فضایی آزادتر برای معرفی لایه‌های پنهان الهیات یهودیت و به‌خصوص مسیحیت و البته شناخت ادیان دیگر شد: لایه‌هایی که از قضا بیشتر حول منابع آخرالزمانی و گنوسی شکل گرفته و بعد حذف شده بودند. به‌همین جهت قرن بیستم قرن بازسازی الهیات و فلسفه دین در اروپا و پیوند الهیات با علوم انسانی، به‌خصوص در کشورهای آلمانی‌زبان بوده است. یکی از موضوعات مورد علاقه مورخان دوره مدرن در سالهای اخیر، پدیده گسترش مباحثات علمی، نامه‌نگاری‌ها و شکل‌گیری حلقه‌های پژوهشی در میان الهیدانان و فیلسوفان دین اروپای قرن بیستم بوده است. تجربه یک قرن «هیجان» در الهیات اروپایی قرن بیستم البته فقط در میان مسیحیان مشاهده نمی‌شود، بلکه حلقه‌های مطالعاتی بین‌الادیانی، نامه‌نگاری‌های طولانی بین متألهان و نگارش جمعی آثار از خصلت‌های مهم الهیات یهودی و حتی اسلامی و زرتشتی در میان اروپاییان است. علاوه بر یاکوب تابس، نویسنده‌ای که از همین سنت در برلین تغذیه کرده است، باید به نمونه عالی دیگر در ارانوس سوئیس هم اشاره کرد که محمل دهه‌ها گفتگو میان متألهان و متفکران بزرگی مثل هانری کربن، گرشوم شولم، میرچا الیاده و کارل یونگ بوده است. شاید در پرتو این تجربه جدید کربن تلاش کرده‌است در حلقه مشابهی در ایران با حضور افرادی مثل محمدحسین طباطبایی و جوانترهایی مثل جلال‌الدین آشتیانی و حسین نصر و داریوش شایگان و دیگران مشارکت کند. وقتی به کل این تصویر یکجا نگاه می‌کنیم دو پدیده مهم در جریان این تحول بزرگ خود را آشکار می‌کنند: بازیابی گنوسیس در ادیان ابراهیمی و شناخت دوباره فرجام‌شناسی. بعدها باز به‌تدریج روشنتر شد که فرجام‌شناسی و گنوسیس نه دو پدیده مجزا بلکه در حقیقت ظاهر و باطن یک جهان‌بینی مشترک و پنهان در تاریخ تحول ادیان ابراهیمی بوده‌اند. فیلسوفان یهودی مثل هانس یوناس و بعد یاکوب تابس این نکته را پررنگ کردند که جهان‌بینی گنوسی هسته آخرالزمان‌گرایی است.
📎پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44007/


🆔 @dinonline

📎دسترسی به یادداشت‌های منتشر شده درباره گفت‌وگوی عبدالکریم سروش و ابوالقاسم علیدوست

🔻فقه و استفاده گزینشی از عقل؛ درنگی بر گفت‌وگویِ مبارکِ دکتر سروش و آیت‌الله علیدوست
✍محمدتقی سهرابی فر
https://www.dinonline.com/44028/


🔻گستره فقه یا گستره بحث از فقه؟ تأملی کوتاه بر مناظره عبدالکریم سروش و ابوالقاسم علیدوست
✍فرهاد شفتی
https://www.dinonline.com/44019/

🔻جدال اسلام مقاصدی با اسلام روشن‌فکری؛ نقدی بر مناظره آیت‌الله علیدوست و دکتر سروش
✍عبدالوهاب فراتی
https://www.dinonline.com/44017/


🔻ورود خجولانه یا سرافرازانه عقل به علم فقه؛ در حاشیه مباحثه سروش و علیدوست
✍علیرضا معینی
https://www.dinonline.com/44031/


🆔 @dinonline

🔻ورود خجولانه یا سرافرازانه عقل به علم فقه؛ در حاشیه مباحثه سروش و علیدوست
✍علیرضا معینی

✔️مناظره و دست‌کم اگر بخواهم اصطلاح غزالی‌پسندتری به‌کار برم، مباحثه، سنتی سودمند و تمرینی خردافزا و خردگشاست. نیکی و نابی آن دست‌کم از آن روست که موجب می‌شود صاحب یک یا مجموعه‌ای از آراء و نظریات تا با ناقدان هم‌سخن نشده است خود به‌درستی نمی‌داند که نظر و نظریه‌اش چه فرض‌ها و پیش‌فرض‌ها یا عقبات و عواقب و تبعاتی نظری یا عملی دارد که آنها را بدیهی و بی‌عیب می‌شمارد. اما وقتی اولاً نظرات خود را اعلام می‌کند با افرادی مواجه می‌شود که نظرات دیگر، پیش‌فرض‌ها و فرض‌های دیگر و داوری‌ها و ارزش‌داوری‌های دیگر در باب مدلول و منطوق سخنان خود و لذا طرف مقابل دارند و آن مفروضات نهان آشکار می‌شود و بسط آنها محک می‌خورد و دلالت‌های عادی انگاشته شده در خلوت، خاصیت و خاص بودن شأن هویدا می‌گردد و صاحبان دیدگاه دیگر از هر کرانه و کناره به دنبال عیبی و نقصانی در نتیجه یا مقدمه می‌گردند و چیزی می‌یابند و بیان می‌کنند تا نظر او را ابطال کنند یا شعاع صدق آن را کاهش دهند و بر خود و صاحب‌نظران معلوم کنند که این آراء از کجاها به گمان خود نشئت‌گرفته و تا کجاها را نشانه می‌گیرد.
مباحثه علیدوست با سروش درباره عقل و شرع نیز از همین جنس است؛ هم مقدمات و نتایج نهان و عیان آراء خود و هم‌فکرانش را بر آفتاب می‌افکند هم مقدمات و نتایج آراء سروش و موافقان با منظومه فکری او را...
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین


🆔 @dinonline

🔻فقه و استفاده گزینشی از عقل؛ درنگی بر گفت‌وگویِ مبارکِ دکتر سروش و آیت‌الله علیدوست
✍محمدتقی سهرابی فر

✔️ گفت‌وگویِ سالم میان آقایان سروش و علیدوست در باب «فقه» اتفاقی دیر و در عین حال مبارک است باید از هر دو طرف این مناظره ممنون باشیم که نمونه‌ای از یک گفت‌وگوی دینی، اخلاقی را ارائه کردند. نگارنده انگیزه گفت‌وگو را نه تفوّق، بلکه افروختنِ چراغی به سوی حقیقت یافتم، لذا ملاحظاتی را که به نظرِ قاصر می‌رسید عرض می‌کنم شاید که بر ثمراتِ آمیزشِ آرا و افکار افزوده باشم. در سطور زیر نگاهی گذرا به حضورِ عقل در فقه می‌اندازیم.
📎پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44028/


🆔 @dinonline

🔻تنوع دینی و اختلاف‌نظر
✍متیو ای. بنتون(ترجمه امید کشمیری)

✔️از آنجا که در جوامع لیبرال آزادی‌های دینی و مذهبی و اِبراز این باورها تا حدّ ممکن به رسمیت شناخته می‌شود بروز تنوع مذاهب و اختلاف‌نظرِدینیِ گسترده امری اجتناب‌ناپذیر است. پرسش فلسفی‌ای که در مواجهه با این تنوع در ذهن آدمی شکل می‌گیرد این است که رویکرد معقول به این اختلافات چه باید باشد؟ در مواجهه با این تکثر و تعارض آراء، طرفین نزاع اگر از جهات مربوط در شرایط یکسانی باشند چه مسئولیت معرفتی‌ای دارند؟ آیا باید دست از باورهای خود بشویند یا این‌که عقلاً موظف‌اند موضع خود را تا حدی اصلاح کنند که تعارض‌شان با همتایانِ معرفتیِ دیگر رفع شود، یا بی‌اعتنا به مواضع رقیب، متعهد به موضع سابق بمانند. اساساً آیا می‌توان راه میانه‌ای را در پیش گرفت؟ در این مقاله نویسنده می‌کوشد که از منظر معرفت‌شناسی اختلاف‌نظر، مسأله تنوع دینی و اختلاف‌نظرهای مذهبی را تحلیل و بررسی کند.
📎 پيوند به متن کامل این مطلب در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44005/


🆔@dinonline

🔻سه دوره اندیشه سیاسی داود فیرحی(درگذشته ۲۱ آبان ۱۳۹۹)

✍رضا تاران

✔️به نظر می‌رسد سه دهه فعالیت علمی داود فیرحی را می‌توان در پاسخ به سه پرسش اصلی خلاصه کرد؛ دولت اسلامی و نظریه‌ حکمرانی در جهان اسلام چگونه شکل گرفته است؟ فقه دموکراتیک بر پایه چه مفاهیمی استوار است؟ و در نهایت چگونه می‌توان الهیات جدید برای فقه سیاسی دموکراتیک بنا کرد؟ به نظر می‌رسد آثار فیرحی در سه دوره و در پاسخ به این سه پرسش بوده است؛ او در دوره اول تبارشناسی فقه اقتدارگرا و بررسی زمینه‌های شکل‌گیری آن در صدر اسلام و دوره میانه را دنبال می‌کند.  کار او در دوره دوم نقد فقه اقتدارگرا و تدارک فقه دموکراتیک است. در دوره سوم با طرح چالش‌های فقه سیاسی به بازخوانی مفروضات فقه و طرح الاهیات سیاسی تجدد می‌رسد.

🔹۱.دوره اول: بررسی زمینه‌های شکل‌گیری اندیشه‌های سیاسی اقتدارگرا: فیرحی در کتاب «دانش، قدرت و مشروعیت در اسلام« این پرسش را مطرح کرد که دولت اسلامی و نظریه‌ی حکمرانی در جهان اسلام چگونه شکل گرفته و دچار چه دگرگونی‌‌هایی شده است؟ پاسخش این بود که در نصوص اسلامی هم جنبه‌های اقتدارگرا دارد و هم جنبه‌های دموکراتیک، و سنت موجود در دوره صدر اسلام و دوره میانه جنبه‌های اقتدارگرای نص را برجسته کرده است. در کتاب «تاریخ تحول دولت در اسلام» دو ایده اساسی دارد: دو سنت زندگی سیاسی زمان پیامبر مطرح بود: یکی سنت اقتدارگرایانه که در مکه وجود داشت و دیگری یک نوع الگوی زندگی شورایی است که در مدینه شکل می‌گیرد. دولت پیامبر دولتی دموکراتیک مبتنی بر نوعی از قرارداد و درک خاصی از شوراست اما خلافت که بعد از پیامبر شکل می‌گیرد، نتیجه هژمونی مهاجران و نگرشی اقتدارگرا دارد. در کتاب «نظام سیاسی و دولت در اسلام» توضیح می‌دهد که نظریه‌های نظام سیاسی در اسلام یک‌دست نیستند. یعنی نظریه‌های جدید درحال دموکراتیک شدن است. همچنین چگونه برخی از نظریه‌هایی که درعین‌حال دینی هستند، ایدئولوژیک می‌شوند.

🔹۲.دوره دوم: تفسیر دموکراتیک از فقه سیاسی: فیرحی در دوره دوم فکری خود که از اوایل دهه نود آغاز می‌شود تلاش می‌کند رویکردی ایجابی در پیش گیرد و نمونه‌هایی از فقه دموکراتیک را برجسته کند. او در کتاب «فقه و سیاست در ایران معاصر» توضیح می‌دهد که چگونه فقه شیعه درگیر دولت مدرن می‌شود و تحولی در دستگاه‌های فقهی پیدا می‌شود که هرچند فراگیر نمی‌شود، اما یک شروع نسبتاً مهمی است. در فقه مشروطه یک «امکانی» به نام نوگرایی ویژه‌ی شیعه مستتر است که با اهل سنت متفاوت است. در جلد دوم کتاب « فقه و سیاست در ایران معاصر» مدعی است که شکست مشروطه و شکل‌گیری دولت رانت در دوره‌ی پهلوی دوم فقه حکومت اسلامی گرایش اقتدارگرا را شکل داد و یا حتی اقتدارگرایی تاریخی و مکنون آن مجال ظهور یافت.در کتاب «آستانه تجدد» سؤال من این بود نایینی چگونه توانسته مفردات یک فقه دموکراتیک را فراهم کند. در کتاب «فقه و حکمرانی حزبی» به دنبال آن است تا بر پایه «سبق و رمایه» در فقه چارچوبی شرعی برای رقابت‌های حزبی فراهم کند.

🔹۳. دوره سوم: بررسی چالش‌های فقه دموکراتیک و طرح الهیات سیاسی جدید: این دوره با نقدهای برخی از روشنفکران دینی از جمله محمد مجتهد شبستری بر حکمرانی فقهی آغاز می‌شود. شبستری در نقد اعتبار فقه سیاسی بر این باور بود «اگر فردی آن دلایل و حجت‌های کلامی را در عصر حاضر غیرقابل دفاع و ناصالح برای احتجاج بیابد نمی‌تواند دانش فقه را بیان‌کننده احکام الهی بداند». مساله فیرحی در این دوره گذر از فقه سیاسی نیست بلکه او به تکمیل و بازسازی الهیات و مفروضات فقه نظر دارد. فیرحی در دو کتاب «مفهوم قانون در ایران معاصر» و »دولت مدرن و بحران قانون» چالش‌های فقه در مواجهه با مفهوم «قانون» و «ملت» را نشان می‌دهد. از سال ۱۳۹۶ با تدریس روش‌شناسی اندیشه سیاسی کتاب «خدا و برابری» نوشته جرمی والدرون، استدلالهای الهیاتی رابرت فیلمر و جان لاک را به بررسی می‌گذارد و در تلاش است تا با الهام از الهیات جان لاک، نوآوری‌هایی را در الهیات شیعه از جمله مساله «برابری الهیاتی» فراهم آورد. کتاب «پیامبری و قرارداد» که بعد از درگذشت او منتشر شد نسخه تکمیل شده یکی از ایده‌های او در کتاب «تاریخ تحول دولت در اسلام» است و فیرحی بر پایه پیمان‌های پیامبر شکلی از دولت قراردادی در مدینه را مفهوم‌سازی می‌کند. به نظر می‌رسد دوره سوم اندیشه فیرحی با درگذشت او نیمه‌کاره ماند اما می‌توان سه دوره فکری او را در پیوست و تکمیل هم دانست.

🆔@namehayehawzavi
🆔@dinonline

🎥 شریعت و عقلانیت ۲: فقه و عقل

🔶 مناظره عبدالکریم سروش و ابوالقاسم علیدوست - قسمت دوم

🔻عبدالکریم سروش: وقتی از اعتبار «عقل خالص» در فقه می‌گویند، یعنی عقلی بدون شهوت و غضب را می‌خواهند که وجود خارجی ندارد. این چنین شیری خدا هم نافرید. باید همین عقلی را پذیرفت که عرف را بنا کرده است و اگر فقها چنین کاری کنند، فقه بر باد می‌رود. به‌همین دلیل است که عرف، روابط آزاد بین دختر و پسر، بی‌حجابی و... را پذیرفته، اما فقه نمی‌تواند آن را قبول کند.

🔻ابوالقاسم علیدوست: موارد متعددی در فقه وجود دارد که دلیل فقها عقل خالص است. فقها برای حرام بودن دروغ و رشوه یا اثبات لازم بودن عمل به عقد و قرارداد به عقل استناد کرده‌اند. همچنین برای مهار قدرت به‌واسطه تفکیک قوا، از عقل استفاده شده است. باید بین امور تعبدی که عقل توانایی تشخیص علت آنها را ندارد، با موارد زیادی که عقل در فقه توانایی تشخیص دارد، تفکیک کنیم.

🎞 فیلم این گفتگو در یوتوب آزاد:
https://youtu.be/jY9T2LlYHYQ

🎞 فیلم این گفتگو در پلتفرم آزاد:
https://azad.im/table/140


🆔@AzadSocial
🆔@dinonline

🔻گستره فقه یا گستره بحث از فقه؟ تأملی کوتاه بر مناظره عبدالکریم سروش و ابوالقاسم علیدوست
✍فرهاد شفتی

✔️ قسمت اول مناظره عبدالکریم سروش و ابوالقاسم علیدوست را شنیدم و از سعه صدری که از هر دو طرف دیدم لذت بردم. دکتر سروش بر این است که فقه ظرفیت بسط (گسترش) ندارد، بلکه باید قبض (کاسته) شود، جناب علیدوست اما در فقه قابلیت بسط می‌بیند و بسط فقه را لازم و مفید می‌داند. نمی‌دانم این بحث دنبال خواهد شد یا خیر و به کجا خواهد رسید. علی‌الحساب چند ملاحظه و پرسش مبنایی در این موضوع را به امید مورد توجه قرار گرفتن آنها در مناظرات بعدیِ این دو اندیشمند گرامی یا دیگر صاحبنظران علاقه‌مند به این مناظره مطرح می‌کنم...
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44019/

🆔 @dinonline

🔻جدال اسلام مقاصدی با اسلام روشن‌فکری؛ نقدی بر مناظره آیت‌الله علیدوست و دکتر سروش
✍عبدالوهاب فراتی

✔️ دیروز توفیق یار شد بخش نخست مناظره آیت‌الله علیدوست و دکتر سروش را گوش کردم. پیش از آنکه به نقد این گفت‌وگو بپردازم باید اذعان کنم در شرایطی که گفت‌وگو میان حوزویان و دانشگاهیان به آرزویی دیرینه تبدیل شده و اساساً دیگر نه دانشگاهیان وارد حوزه می‌شوند و نه حوزویان روانه دانشگاه‌ها، انجام این مناظره را رخدادی میمون می‌دانم تا راهی به‌سوی انجام دوباره این گفت‌وگوها بازنماید. سوگمندانه امروزه حوزویان نه‌تنها با دیگران گفت‌وگو نمی‌کنند بلکه گفت‌وگوی درون حوزوی آنها نیز به تأخیر افتاده و اغلب به‌صورت ضرب‌دری با هم مباحثه می‌کنند...
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44017/

🆔 @dinonline

🔻گنوسیس و آخرالزمان از پایین: تولد سیاست آلترناتیو در الهیات مدرن
✍سامان مهدور

✔️مفاهیمی مثل آخرالزمان‌گرایی و موعودگرایی معمولاً با تحجر و خشونت مذهبی تداعی می‌شوند. نه فقط رسانه‌ها، بلکه روشنفکران و نویسندگان و تحقیقات دانشگاهی هم پیوسته همین کلیشه‌ها را بازتولید می‌کنند. حتی فقها و علمای رسمی دین هم «خرافات» آخرالزمانی را نقد می‌کنند تا نشان دهند آنها هم امروزی شده اند. اما آنچه در پشت‌صحنه این نمایش عقلانیت مخفی نگه داشته شده است، قدیمی‌ترین و بنیادی‌ترین شکل آخرالزمان‌گرایی از چشم‌انداز گنوسی است. اما سانسور تاریخ آخرالزمان‌گرایی را نه پوزیتیویسم و علم‌گرایی و عقلانیت مدرن، بلکه مکاتب رسمی الهیات شروع کرده‌اند.
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/44007/


🆔 @dinonline

🔻درس‌گفتارهایی پیرامون کتاب "رویا، استعاره و زبان دین"

استاد: #امیر_مازیار

✔️امیر مازیار طی ۸ جلسه در حلقه دیدگاه نو درسگفتاری با عنوان "نسبت تخیل و رویا با متون دینی در فلسفه اسلامی" با محوریت کتاب "رویا، استعاره و زبان دین" ارائه کرد.

فایل‌های صوتی این درس‌گفتار در اختیار دین‌آنلاین قرار گرفته تا به مرور برای مخاطبان بازنشر شود.


🔹جلسه سوم
در سومین جلسه از این درسگفتار، امیر مازیار به شرح دیدگاه فارابی و ابن‌سینا درباره " زبان دین" پرداخت. نقش قوه متخیّله در شکل‌گیری تجربه وحیانی بر محتوای این تجربه نیز اثر می‌گذارد و آن را خیالین می‌سازد. یعنی وحی ترجمه خیالین حقایق عقلانی است. علم و فلسفه گزارشی عقلانی از واقعیت به دست می‌دهند و دین گزارشی خیالین. از دیدگاه فارابی و ابن‌سینا دلیل تعارضاتی که میان فلسفه و دین وجود دارد همین است. اهمیت و فایده کلام خیالین این است که بر خلاف فلسفه برای عموم مردم قابل درک و همچنین بر آنان بسیار اثرگذار است. غایت دین، مخاطب قراردادن عموم مردم برای ایجاد تحولی عملی در آنان است و کلام خیالین چنین غایتی را محقق می‌کند، هر چند گزارشی واقع‌گرا از حقیقت نیست.


🆔 @dinonline

🔻چگونه مذهب بر دیدگاه‌های سیاسی یک فرد تأثیرگذار است؟

✍دیوید بروکس

✔️در چند دهه گذشته، هرگاه یکی از رؤسای جمهورِ جمهوری‌خواه امریکا، نامزدی برای منصب‌های مهم قضایی معرفی کرده‌است، بسیاری از ما، به ویژه برخی از دموکرات‌ها، فرد نامزدشده را به میل برای مداخله عقاید مذهبی در حوزه قوانین محکوم کرده‌ایم. مثلاً سناتور دایان فنستین، در جلسه تأیید صلاحیت “کنی برت” در سال ۲۰۱۷ خطاب به او گفت: “تعصب مذهبی شدیدی در وجود تو جریان دارد.” در مقابل، در چنین مواقعی جمهوری‌خواهان دموکرات‌ها را به ضدیت با مذهب متهم می‌کنند و در نهایت نامزد مورد نظر قسم می‌خورد که باورهای شخصی و عقاید مذهبی‌اش هرگز بر تشخیص قانونی و قضایی او تأثیر نمی‌گذارد.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/21947/

🆔 @dinonline

🔻ترامپ؛ ایده‌آل تاریخی مسیحیان انجیلی

✔️تعجب و مورد خیانت واقع شدن؛ این اولین عکس العمل بسیاری از آمریکایی‌ها هنگام مواجهه با رأی ۸۰ درصدی مسیحیان انجیلی به ترامپ در انتخابات ۲۰۱۶ بود. چگونه می‌توان باور کرد که مسیحیان او را به عنوان اولین گزینه انتخاب کرده‌اند و پس از آن با وجود دوران ریاست جمهوری سرشار از رسوایی، اقتدارطلبی و نژادپرستی به حمایت از او ادامه دادند؟ 

🔹کریستین دومز، تاریخ‌شناس دانشگاه کالوین میشیگان نیز از این حمایت (البته نه به اندازه بقیه آمریکایی‌ها) متعجب است. او در کتاب جدید خود با عنوان “مسیح و جان وین: چگونه اوانجلیک‌های سفیدپوست یک ایمان را فاسد و یک ملت را منکسر کرد” معتقد است که اغوا شدن مسیحیان انجیلی توسط ترامپ تاریخی طولانی دارد.

🔹دومز می‌گوید: “حمایت مسیحیان انجیلی از ترامپ حاکی از فریب خوردگی یا ناشی از یک انتخاب عملگرایانه و پراگماتیک نیست، بلکه این حمایت بیشتر نشان دهنده اوج علاقه آنها به یک مردانگی ستیزه‌جو، یک ایدئولوژی که به دنبال تقدیس اقتدار پدرسالارانه و پذیرفتن هرگونه عملکرد بی‌رحمانه در داخل و خارج از کشور است.”

📎 پیوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین

🆔 @dinonline

🔻“بی‌دین”ها در امریکا کیستند و به چه باور دارند؟

✔️امروزه، حدود ۲۸ درصد از بزرگسالان آمریکا به دین خاصی معتقد نیستند و وقتی در مورد مذهبشان سؤال می‌شود، خود را ملحد، آگنوستیک یا “معتقد به هیچ دین خاصی” توصیف می‌کنند.
به گزارش دین‌آنلاین به نقل از مرکز تحقیقاتی پیو، این مرکز تحقیقاتی معمولا سؤالات زیادی در مورد این گروه دریافت می‌کند. افراد بی‌دین به چه چیزی اعتقاد دارند؟ آیا با دین مخالفند؟ نظر آنها در مورد علم چیست؟ آیا رشد آنها برای جامعه خوب است یا بد و چرا؟
داده های نظرسنجی پیو نشان می دهد...
📎 پيوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/42668/

🆔 @dinonline

🔻ویژگی‌های مذهبی کامالا هریس و خانواده‌اش


✔️تا چند دهه قبل زوج‌های بینادینی مانند کاملا هریس و دوگ امهف چندان مذهبی نبودند اما امروزه دیگر چنین نیست. زوج‌های بینامذهبی معاصر معمولا با عشق و اصالت از ایمان خود و شریک زندگی خود استقبال می‌کنند.

زندگی هریس و امهوف، نه بر اساس نادیده گرفتن، کمرنگ کردن یا کاستن ایمانشان، بلکه براساس رشد، افزودن و ترکیب کردن باور دینی آنهاست. مثلا مشاهده فیلمی از کامالا هریس و همسرش در حال خواندن سرود هانوکا، در حالی که هریس تلاش می‌کرد لهجه یهودی مادرشوهرش را تقلید کند، بسیار معنادار است.

📎پیوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین

🆔 @dinonline

🎥 شریعت و عقلانیت ۱: گستره فقه

🔶 مناظره عبدالکریم سروش و ابوالقاسم علیدوست - قسمت اول

🔻عبدالکریم سروش: فقه ما بریده از اخلاق است. قرن‌ها به‌صرف وجود روایت، فتوا می‌دادند و گمان می‌کردند عدالت در آن گنجانده شده، اما دیگر نمی‌توان به انسان مدرن گفت که اسلام خوب است، چون احکام رهن و اجاره‌اش از قوانین آمریکا برتر است. بنابراین چرا باید به‌دنبال گسترش دادن چنین فقهی بود؟ گستره شریعت نه از راه مراجعه به دین، بلکه براساس انتظار انسان از دین مشخص می‌شود.

🔻ابوالقاسم علیدوست: اگر گمان شود که مطلبی از دین با اخلاق ناسازگار است، یا آن گزاره اخلاقی نیست و یا دین درباره آن چنین حکمی نداده است. منظور از بسط و گسترش فقه، شیمی اسلامی و... نیست. احکام رهن و اجاره نیز لزوما برای دعوت به اسلام نوشته نشده‌اند. در کنار انتظار انسان از دین، انتظار خالق از مخلوق نیز مهم است. انتظار مسلمانان از دین را آیات و روایاتی که بیانگر اهداف دین هستند، مشخص می‌کنند.

🎞 فیلم این گفتگو در یوتوب آزاد:
https://youtu.be/WOY5S41gg0s

🎞 فیلم این گفتگو در پلتفرم آزاد:
https://azad.im/table/140


🆔@AzadSocial
🆔@dinonline

🧠 دوره فشرده آکادمیک فلسفه اسلامی 🌍
(سیری در مهم‌ترین موضوعات فلسفه اسلامی با حضور اساتید برجسته بین‌المللی)

🖥 نوع دوره: آنلاین
🌐 زبان دوره: انگلیسی
🖇 تعداد جلسات: ۱۲ جلسه | ۲۴ ساعت
⌛️ مهلت ثبت‌نام: تا ۳۰ آبان
🔖 همراه با گواهی پایان دوره

🔻 جهت ثبت‌نام و کسب اطلاعات بیشتر کلیک کنید:
https://hekmat.academy/islamic-philosophy/
___
برای درخواست تبلیغات در دین‌آنلاین به شناسه زیر پیام دهید:
@dinonlinecontact

🔻جنجال مالک هاآرتص و بازنمایی ریشه بحران!
✍ صابر گل عنبری

✔️آموس شوكين مالک «هاآرتص» قدیمی‌ترین روزنامه اسرائیلی این هفته در نشستی در لندن سخنانی بی‌سابقه بیان داشت که در اسرائیل جنجال به پا کرد. وی نیروهای فلسطینی را «مبارزان آزادی» و اسرائیل را نظامی آپارتاید نامید و از جهان خواست آن را تحریم کنند.
پس از آن، برخی وزارتخانه‌ها ارتباط با روزنامه را قطع و آن را از آگهی‌های دولتی محروم کردند.
در یک سال اخیر چهره‌های معروفی در جهان مخالف و منتقد اسرائیل شده‌اند؛ اما چنین انتقادی از یک روزنامه‌نگار کهنه‌کار و مالک مشهورترین روزنامه اسرائیلی واجد دلالت و تاثیر دیگری است.
اسرائیل پس از حمله هفتم اکتبر در مواجهه با پیامدهای استراتژیک آن، جنگ «وجودی» را کلید زد، اما آنچه دنیا عملا در یک سال اخیر دیده، نه جنگی متعارف، بلکه به گفته فرانچسکا آلبانزه، گزارشگر ویژه سازمان ملل یک نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت است.
فعلا جهان به علت مناسبات پیچیده قدرت ناشی از الزامات هژمونی آمریکا (ابرحامی اسرائیل) عاجز از توقف این جنگ است، اما نباید تبعات درازمدت و جبران ناپذیر این خشونت افسارگسیخته برای اسرائیل در ذهنیت جهانیان را از نظر دور داشت که به مرور زمان خود را نشان خواهد داد.
اگر همین سطح محدود معذوریت اخلاقی و انسانی، امروز اسپانیا و فرانسه را وادار به ممانعت از مشارکت اسرائیل در نمایشگاه‌های نظامی و برخی کشورهای دیگر را ناچار به توقف صادرات سلاح می‌کند، در آینده بعید نیست که دامنه آن چنان گسترش یابد که اصل روابط با اسرائیل به ناهنجاری غیر اخلاقی در روابط بین‌الملل تبدیل شود.
آنچه اکنون ذهن افکار عمومی جهان به ویژه غرب را بیشتر مشغول کرده نه «جنگ وجودی» اسرائیل، بلکه سرنوشت و وجود یک ملت تحت اشغال است. این تغییر تدریجی در نگاه جهانیان صرفا مولود رفتار اسرائیل و این نسل‌کشی نیست، بلکه محصول استقامت مردم غزه در این یک سال و چنگ زدن آن‌ها به سرزمین خود علی رغم انبوه کشتار و ویرانی‌ نیز هست.
قبلا هم گفته‌ام، همه مردم غزه طرفدار و عضو حماس نیستند و این باریکه جامعه‌ای متکثر با جریان‌های مختلف و عقبه اجتماعی متفاوتی دارد و حماس با وجود محبوبیت بالا در فلسطین اما منتقدان و مخالفانش هم کم نیستند.
اما وقتی طرف مقابل، «دشمنی اشغالگر و بی‌رحم» است، همین استقامت جبهه داخلی غزه چتری حمایتی برای حماس جهت تداوم نبرد گسترانیده و در غیر این صورت، توان ادامه این جنگ نابرابر برای دو سه ماه را هم نداشت.
ادامه این ثبات در این جنگ و بعد از آن ضامن تداوم این مشغله ذهنی جهانی و تحولی است که علیه اسرائیل و به نفع فلسطینی‌ها در حال رخ دادن است.
بحرانی که اسرائیل در آینده با آن مواجه خواهد شد، عمیق‌تر از بحران کنونی بعد از هفتم اکتبر پارسال تاکنون است که در آن طولانی‌ترین جنگ تاریخ آن علیه یک باریکه بسیار کوچک رقم خورده، اما تاکنون نتوانسته است آن را با یک پیروزی راهبردی با حذف دشمن یا تغییر رفتار آن پایان بخشد.
حتی پس از 13 ماه، بیش از نیمی از شهرک‌نشین‌های پیرامون غزه طبق نظرسنجی اخیر شبکه 12 اسرائیل گفته‌اند به بازگشت به  شهرک‌ها فکر نمی‌کنند.
روی دیگر تعمیق این نگرانی تشدید بحران جمعیتی است که اسرائیل در مقابل جمعیت رو به رشد فلسطینی‌ها با آن مواجه است و کاهش مهاجرت و احتمال افزایش مهاجرت معکوس می‌تواند آن را در آینده وارد مرحله خطرناکی کند.
مژگان نووی روزنامه‌نگار منصف اسرائیلی چند روز پیش در گفتگو با بی بی سی فارسی گفت که بیشتر از قبل به این باور رسیده که اسرائیل در این جنگ اشتباه کرده است و «هدف‌های بسیار مبهمی» را تعریف کرد که قابل تحقق نیست و هدف نابودی حماس را «یک شعار» خواند. نووی می‌گوید تا موقعی که اشغال و سرکوب ادامه دارد، مقاومت فلسطینی‌ها نیز ادامه خواهد داشت.
آمی آیالون رئیس سابق سازمان امنیت شاباک اخیرا در این باره گفته است: «مصیبت ما این است که به آن‌ها (فلسطینی‌ها) به عنوان افراد نگاه می‌کنیم .... فلسطینی‌های امروز، و نه فقط حماس، همه حاضرند بجنگند و کشته شوند نه برای غذا. آن‌ها هر کدام به شیوه خود در مورد پایان اشغال و استقلال سخن می‌گویند.»
ایالون می‌افزاید که «۱۶۷ کشور دنیا آن‌ها را ملت می‌داند به جز ما» و وقتی افقی سیاسی وجود ندارد، فلسطینی‌ها قیام می‌کنند.
برونداد نبود چنین افقی و فراموشی آزار دهنده مناقشه برای فلسطینی‌ها هفتم اکتبر بود.
ریشه مشکل در اشغالگری و ندیدن یک ملت است که باعث شد اسرائیل پس از ۸ دهه به نقطه اول یعنی «جنگ وجودی» برگردد.
زیو ژابوتینسکی نظریه‌پرداز مورد علاقه نتانیاهو در مقاله «دیوار آهنین» در سال ۱۹۲۳ گفته بود که «ما زمین آن‌ها را گرفتیم و آنها با ما خواهند جنگید.»
باراک نخست وزیر اسبق اسرائیل هم قبلا در پاسخ به سوالی که اگر فلسطینی بود، چکار می‌کرد، گفته بود که عضو حماس می‌شد.
🆔@Sgolanbari
🆔@dinonline

🔻«روز اصلاحات» چه روزی است؟

✍کیمبرلی وینستون

✔️سی و یکم اکتبر علاوه بر این که روز هالووین، روز شیرینی خوردن، پوشیدن لباس‌های مخصوص و شیطنت است، روز اصلاحات نیز هست، یعنی روزی است که پروتستان‌ها سالگرد شکل‌گیری جنبش اصلاحات پروتستانی را گرامی می‌دارند. در امریکا روز اصلاحات برای لوتران‌ها و اعضای کلیسای اصلاح‌شده روز جشن است.

📎 پیوند به متن کامل این مطلب در سایت دین‌آنلاین

http://dinonline.com/6890/

🆔@dinOnline

🧠 دوره فشرده آکادمیک فلسفه اسلامی 🌍
(سیری در مهم‌ترین موضوعات فلسفه اسلامی با حضور اساتید برجسته بین‌المللی)

🖥 نوع دوره: آنلاین
🌐 زبان دوره: انگلیسی
🖇 تعداد جلسات: ۱۲ جلسه | ۲۴ ساعت
⌛️ مهلت ثبت‌نام: تا ۳۰ آبان
🔖 همراه با گواهی پایان دوره

🔻 جهت ثبت‌نام و کسب اطلاعات بیشتر کلیک کنید:
https://hekmat.academy/islamic-philosophy/
___
برای درخواست تبلیغات در دین‌آنلاین به شناسه زیر پیام دهید:
@dinonlinecontact

🔻داستایفسکی؛ سالک مدرنِ رنج‌ اندیش
✍سروش دباغ

✔️داستایفسکی را از آن رو برگزیده‌ام که متفکر بزرگی است. او از آباء سنت اگزیستانسیالیسم بود.به تعبیر ویراستاران اثر «نورو اگزیستانسیالیسم: معنا، اخلاقیات و هدف در عصر نوروساینس»، داستایفسکی از متفکران موج اول اگزیستانسیالیسم بود. او به سبب بیماری صرعی که داشت و نبوغی که در او موج می‌زد، پیش از اینکه دیسیپلین روانشناسی تأسیس شود، به دقایق، ظرایف و لایه‌های متعدد روانِ انسانی پرداخته و در شخصیت پردازی‌های خود، روانِ توبرتو و پیچ در پیچ انسان را به نیکی به تصویر کشیده است. از مهمترین مقومات اندیشه داستایفسکی، مفهوم رنج است. در یکی از شاهکارهای او- «برادران کارامازوف»- رنج اندیشی موج می‌زند.
📎پيوند به متن کامل این مطلب در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/43976/


🆔 @dinonline

🧠 دوره فشرده آکادمیک فلسفه اسلامی 🌍
(سیری در مهم‌ترین موضوعات فلسفه اسلامی با حضور اساتید برجسته بین‌المللی)

🖥 نوع دوره: آنلاین
🌐 زبان دوره: انگلیسی
🖇 تعداد جلسات: ۱۲ جلسه | ۲۴ ساعت
⌛️ مهلت ثبت‌نام: تا ۳۰ آبان
🔖 همراه با گواهی پایان دوره

🔻 جهت ثبت‌نام و کسب اطلاعات بیشتر کلیک کنید:
https://hekmat.academy/islamic-philosophy/
___
برای درخواست تبلیغات در دین‌آنلاین به شناسه زیر پیام دهید:
@dinonlinecontact

🔻هفتم اکتبر در چه شرایطی رخ داد؟ اسامه حمدان از رهبران ارشد جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) در این‌باره توضیح می‌دهد.

✔️دین آنلاین برگزار می‌کند:

⭕️غزه؛ گرانیگاه مناسبات تمدنی غرب و شرق

🔴با حضور  محسن الویری

🔺پنج شنبه
دهم آبان
ساعت ۲۱

⭕️میزبان : نورا نوری صفت


صفحه دین‌آنلاین در اینستاگرام


🆔 @dinonline

🔻درس‌گفتارهایی پیرامون کتاب "رویا، استعاره و زبان دین"

استاد: #امیر_مازیار

✔️امیر مازیار طی ۸ جلسه در حلقه دیدگاه نو درسگفتاری با عنوان "نسبت تخیل و رویا با متون دینی در فلسفه اسلامی" با محوریت کتاب "رویا، استعاره و زبان دین" ارائه کرد.

فایل‌های صوتی این درس‌گفتار در اختیار دین‌آنلاین قرار گرفته تا به مرور برای مخاطبان بازنشر شود.


🔹جلسه دوم
در جلسه دوم درباره نظریه فارابی درباب وحی و راه‌حل او برای حل مشکل تکلم خداوند سخن گفته شد. از دیدگاه فارابی تجربه وحیانی تجربه‌ای رویایی بوده‌ است. قوه متخیّله نفس در  رویا، حقایق معقولِ برگرفته از ساحات برتر وجود را با عمل محاکات یا بازنمایی متخیل می‌کند و در نفس پیامبر، و نه خارج از آن، وحیِ ملفوظِ مسموع یا رویت ملک شکل می‌گیرد. در این فرایند  نفس پیامبر منفعل نیست و نقشی فعال در محاکات خیالین دارد.  امیر مازیار در این بحث به اختصار ارکان خداشناسانه، معرفت‌شناسانه و نفس‌شناسانه این دیدگاه را بر شمرد و به جایگاه این نظر در میان فیلسوفان اسلامی اشاره‌کرد.


🆔 @dinonline

🔻معناشناسیِ برساخت‌گرا در مدرسه‌ اصولیِ نجف
✍مجید زمانی (پژوهش‌گرِ فلسفه)

✔️در بینِ شاگردانِ مکتبِ محمدباقرِ صدر، تنها دو تن از ایشان، ادامه‌دهنده و بسط‌دهنده‌یِ مکتبِ او بودند: عمار ابو رغیف و سید کمال حیدری؛ دیگر شاگردان صرفاً در نقشِ شارح و مفسّر ظاهر شدند و آورده‌یِ پژوهشی‌ای بیش از صدر نداشتند.

📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/43969/


🆔 @dinonline

🔻درس‌گفتارهایی پیرامون کتاب "رویا، استعاره و زبان دین"

استاد: #امیر_مازیار

✔️امیر مازیار طی ۸ جلسه در حلقه دیدگاه نو درسگفتاری با عنوان "نسبت تخیل و رویا با متون دینی در فلسفه اسلامی" با محوریت کتاب "رویا، استعاره و زبان دین" ارائه کرد.

فایل‌های صوتی این درس‌گفتار در اختیار دین‌آنلاین قرار گرفته تا به مرور برای مخاطبان بازنشر شود.


🔹جلسه اول
در این جلسه توضیح مختصری درباره کتاب رویا، استعاره و زبان دین" و بخش‌های اصلی آن ارائه شد.
مدرس دوره سپس برای فهم نظریه وحی نزد فارابی و ابن‌سینا به پیشینه مساله "تکلم خداوند" در قرون نخست اسلامی و نزد متکلمان اشاره و فهرست‌وار بیان کرد که از دیدگاه فلسفی و کلامی چه مشکلاتی برای انتساب "کلام ملفوظِ مسموع" به خداوند یا هر موجود مجرد دیگری وجود داشت.

🆔 @dinonline

🔻درس.گفتارهایی پیرامون کتاب "رویا، استعاره و زبان دین"

استاد: امیر مازیار

✔️امیر مازیار طی ۸ جلسه در حلقه دیدگاه نو درسگفتاری با عنوان "نسبت تخیل و رویا با متون دینی در فلسفه اسلامی" با محوریت کتاب "رویا، استعاره و زبان دین" ارائه کرد.

فایل‌های صوتی این درس‌گفتار در اختیار دین‌آنلاین قرار گرفته تا به مرور برای مخاطبان بازنشر شود.


🆔 @dinonline

🔻آناکاوی رنج تنهایی
✍فرهاد مشکور

✔️ الهام‌بخش این نوشتار، تجربه شرکت در سلسله مباحث مرتبط با پروژه گسترده بازخوانی انتقادی عرفان ایرانی-اسلامی است؛ پروژه‌ای که در کانون توجه منزل کنونی‌اش، سنت عرفان خراسانی و دو چهره برجسته آن، «بایزید بسطامی» و «بوالحسن خرقانی» قراردارد.
این حرکت فکری به تلاش دکتر سروش دباغ، فیلسوف و محقق معاصر، در واقع سفری‌ است که ابعاد حکمی و فلسفی ِعرفان را با دیدگاهی نو بازمی‌شناساند. به بیان دیگر، این پروژه نه‌تنها بازگشت به متون ِکهن ِعرفانی است، بلکه تلاشی است برای واکاوی و بازآفرینی آن در پرتو مسائل فلسفی و اگزیستانسیال معاصر. در این نشست‌ها، ظرایف و نکات عرفانی و فلسفی با تحلیلی انضمامی و تاریخی بررسی می‌شود؛ تحلیلی که تلاش‌می‌کند از دریچه‌های جدید، فهم ما از متون و آموزه‌های عرفانی را بگستراند و ما را به امکاناتی نوین برای دسترسی به معنای کنونی این متون رهنمون سازد. این بازخوانی انتقادی، نوعی گشودگی به سوی افق‌های تازه است که در آن، عرفان ایرانی-اسلامی با مسائل فلسفی، اجتماعی و روان‌شناختی مدرن پیوندمی‌خورد.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/43962/

🆔 @dinonline

🔻جنایات صهیونیست‌ها نتیجه تنزلِ اخلاقی غربِ پساهیتلری؛ غرب علیه غرب
✍عظیم محمودآبادی

✔️امروز کسی در جهان نیست که بربریت صهوینیستی را نبیند یا آن را محکوم نکند. عقلای عالَم از هر گروه، کیش و ملیتی که هستند در سراسر دنیا نسبت به این حجم از جنایت وحشیانه و ددمنشانه رژیم صهیونیستی در شوک هستند و آن را به صد زبان محکوم می کنند. نگاهی به اظهارات بی سابقه مقام های جهانی از قبیل دبیرکل سازمان گرفته تا رای دادگاه لاهه و … همه گواهی بر این مدعا است.
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/43960/


🆔 @dinonline

🔻نقش دین در خشونت و درگیری‌های امروزی از نگاه کارن آرمسترانگ
کارن آرمسترانگ/ ترجمه یاسین حسینی

✔️همان‌طور که همه ما متفق‌القول هستیم، درگیری بین جهان اسلام و غرب اساساً سیاسی است اما مبتنی بر اعتقاد همگانی دین از دلایل اصلی آن تلقی می‌شود. اسلام در غرب به‌عنوان یک ایمان اساساً خشن قلمداد می‌شود که معتقدانش را به اعمال ترور ترغیب می‌کند و از جانب مسلمانان ادعا می‌کنند که کاملاً از قرآن و شریعت الهام گرفته‌اند. سکولارها بعضی اوقات همه ادیان را اساساً تفرقه‌افکن و مبهم می‌دانند.
📎 پيوند به متن کامل این مطلب در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/24112/

🆔 @dinonline

🔻سروش و ناامیدی از «اجماع عقول» و طلب تعجیل در «ظهور»؛ مروری به تحول فکری عبدالکریم سروش دربارهٔ مهدویت و دموکراسی
✍احمد سواری

✔️ عبدالکریم سروش در پیامی تصویری، ضمن محکوم کردن جنایات اخیر رژیم غاصب اسرائیل، از ناکارآمدی «ازدحام نفوس» و «اجتماع عقول» سخن گفته و خواستار تعجیل در «ظهور» شده است و در انتهای پیام تصویری خود می‌گوید:  «آدمی گاهی فکر می‌کند منجیانی که ادیان وعده داده‌اند باید ظهور کنند…» در این نوشتار مروری شده است به تحول فکری عبدالکریم سروش در موضوع مهدویت و دموکراسی.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/43956/


🆔 @dinonline

🔻ناامیدی از «اجماع عقول» و طلب تعجیل در «ظهور»

✔️عبدالکریم سروش در پیامی تصویری، ضمن محکوم کردن جنایات اخیر رژیم غاصب اسرائیل، از ناکارآمدی «ازدحام نفوس» و «اجتماع عقول» سخن گفته و خواستار تعجیل در «ظهور» شده است و در انتهای پیام تصویری خود می‌گوید:  «آدمی گاهی فکر می‌کند منجیانی که ادیان وعده داده‌اند باید ظهور کنند…»

🆔 @dinonline

🔻فتح الله گولن درگذشت اما چالش وی برای اردوغان ماندگار است

✔️فتح‌الله گولن، متفکر و نویسنده‌ ترکیه‌ای، یکی از چهره‌های بحث‌برانگیز در عرصه سیاسی و اجتماعی ترکیه به شمار می‌آید. او به عنوان رهبر جنبش “خدمت” که بسیاری از مدارس و مؤسسات آموزشی و خیریه در سراسر جهان دارد، شناخته می‌شود. گولن در تبعید خودخواسته در ایالات متحده زندگی می‌کرد و به خاطر نفوذی که در سیستم‌های مختلف آموزشی و قضایی ترکیه داشته، همواره مورد توجه و نقد دولت ترکیه قرار داشته است. رسانه‌ها خبر از درگذشت او منتشر کرده‌اند، اما لازم است به صورت جامع‌تری به نقش و تاثیر او در وقایع معاصر ترکیه پرداخته شود.
📎 پیوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/43944/

🆔 @dinonline

‍ 🔻آیا خشونت از مذهب زاییده می شود یا سیاست؟

✔️جودیت باتلر فیلسوف پساساختارگرا، منتقد فمنیست و صاحب کرسی استادی در رشته ادبیات در دانشگاه کلمبیای شهر نیویورک است. متن زیر بخشی از گفتگوی جونز کلی با جودیت باتلر دربارۀ گفتمان حول مذهب وخشونت است:

▪️ وقتی بی‌خِردی و تعصب‌گرایی بارِ مذاهب دیگر می‌شود، به کسانی که این بار را به دیگری فراافکنی می‌کنند این فرصت داده می‌شود که عملکردهای خودشان را عقلانی و متمدنانه ببینند، حتی اگر کاملاً جنایت‌کار باشند و تلفات جانبی داشته باشند، در نهایت کشتن افراد بی‌گناه غیرنظامی را تعبیرِ مثبت می‌کنند. البته گروه‌های مذهبی خشن وجود دارند، اما آیا این مذهبِ آنهاست که آنها را خشن می‌کند یا سیاستِ آنها؟ ما هنوز راه زیادی در راستای سر در آوردن از این موضوعات داریم.
▪️ مذاهب بسیاری وجود دارند، از جمله مذهب خود من (یهودیت)، که یک پایۀ قویِ وابسته به پدرسالاری دارند. یهودیت فعالانه پدرسالاری را تجلیل می‌کند، اما بسیاری از فمینیست‌ها روش‌هایی برای بازخوانی یا خوانش در برابر بافت پدرسالارانه یافته‌اند. آنها زنان را در کتاب مقدس پیدا کرده‌اند و به دنبال بازگویی داستان‌های کتاب مقدس از دیدگاه خودشان یا به روش‌هایی که نقش زنان را برجسته می‌کند هستند. این روش من نیست اما می‌فهمم و به آنها احترام می‌گزارم.

📎 متن کامل گفتگوی جونز کلی با جودیت باتلر در دین آنلاین:
http://dinonline.com/doc/interview/fa/7766/

◀️ کانال دین آنلاین در تلگرام:
@dinonline

🔻جایگاه زنان در مناسبات قدرت و حکمرانی؛ با نگاهی به تفسیر علامه طباطبایی
✍احسان پاپن

✔️ از موضوعات بحث انگیز دین اسلام، نگاه قرآن به زنان، به خصوص ذیل آیه ۳۴ سوره نساء است. این آیه به مناسبات قدرت زن و مرد می‌پردازد اما موضوع آیه کدام شان مناسبات، رابطه جنسی، خانواده و یا حکمرانی در جامعه است؟ برداشت علامه طباطبایی در المیزان از این آیه، عمومی است یعنی نوع مرد بر نوع زن قیم است ازجمله درشأن حکمرانی و قضاوت. این نوشتار به صورت خاص به جایگاه زنان در شأن حکمرانی با بررسی آیات دیگر قرآن ازجمله آیات مربوط به حکمرانی ملکه سبا در قرآن می‌پردازد.
📎پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین

https://www.dinonline.com/43917/

🆔 @dinonline

ولی کشتن نویسنده‌ها کار احمقانه‌ای است مخصوصا اگر تصویرش را هم خود قاتل منتشر کرده باشد. به نظر می‌آید او اصرار داشت که کشته شود چون کار نویسنده‌ها پس از مرگ شروع می‌شود. او از خود یک گلوله هم به جا گذاشت، گلوله‌ای که شاید عمدا شلیکش نکرده بود و کتاب! آیکونیک‌ترین مرگ سال‌های اخیر... قبلا گفته بودم که ملت‌ها در دوره‌های صعود، نویسنده‌های نظامی دارند و دانشمندان مسلح. قلم، ترجمهٔ صدای گلوله است و گلوله، حامی نوشته.(به نقل از کانال عکس مهتاب)


✔️ خار و میخک رمانی جذاب است که توسط شهید مجاهد یحیی سنوار در دوران حبس طولانی‌اش در زندان‌های اسرائیل نوشته شده است.
«خار و میخک» نه تنها یک اثر داستانی، بلکه گواهی عمیق بر روح پایدار غزه است. این روایت که توسط یحیی سنوار در میان سایه های زندان های اسرائیل نوشته شده است، از داستان سرایی سنتی فراتر می رود تا نگاهی ناب و بدون فیلتر به آن ارائه دهد.
این رمان در ۳۰ فصل خود، انتخاب سخت برخی از آوارگان فلسطینی برای کار در اسرائیل را نیز به نمایش می گذارد.

🆔 @ketabestan
🆔 @dinonline

📸حساب اینستاگرام لبنان تصویری منتشر کرده که نشان می‌دهد روحانی شیعه، در کنار مفتی اهل سنت و دوشادوش کشیش مسیحی مارونی بر پیکر شهدای نبطیه جنوب لبنان نماز می‌خوانند.

🆔 @dinonline

‍ 🔻وقتی دین از نفرت سخن می‌گوید

✍ استنلی سیرز

✔️ در متون مقدّس ما آیاتی هستند که قتل و کشتار در راه خدا را تجلیل و تمجید می‌کنند یا حتّی از کشتار و عذاب کافران به دست خداوند سخن می‌گویند. بسیاری از ما وقتی با این قبیل آیات مواجه می‌شویم، دچار سردرگمی و کشمکشی درونی می‌شویم. آیا خدایی که یهودیان و مسیحیان از او دم می‌زنند، خدایی مهربان است، یا آن خدای «حسودی» است که در متون عبری تصویر شده است؟ آیا الله وجود رحمان و رحیمی است که در قرآن یاد شده، یا خدای بدجنس و شریری است که کفّار را به آتش جاویدان دوزخ محکوم می‌سازد؟

📎 پیوند به این مطلب در سایت دین‌آنلاین

🆔 @dinOnline

🔻تعلیق ناباوری؛ نگاهی به کتاب خدا به روایت قرآن
✍ امیرحسین خداپرست

: : کتاب «خدا به روایت قرآن» نوشته جک مایلز است که صالح طباطبایی آن را ترجمه کرده و نشر نی آن را در سال ۱۴۰۰ روانه بازار نشر کرده است.

خدا به روایت قرآن ترجمهٔ فارسی مجموعهٔ سه‌گانهٔ جک مایلز، دربارهٔ تصویر خدا در کتاب‌های مقدس است. دو کتاب دیگر او در این مجموعه خدا در کتاب مقدس یهود و خدا در کتاب مقدس مسیحیان نام دارند و پیش از خدا در قرآن تألیف و منتشر شده‌اند...
📎 پیوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین

🆔 @dinonline

🔻نقد تفکرمحور کتاب دختر ماه
در یک‌شنبه‌های نقد کتاب برگزار شد: چهارمین نشست ابک‌تاب
✍مهدی فردوسی مشهدی

✔️چهارمین نشست «ابک‌تاب» به مناسبت وفات فاطمه معصومه (س) دختر امام هفتم شیعیان، با تمرکز بر کتاب «دختر ماه» و به همت دین‌آنلابن و میزبانی دکتر نوری‌صفت، برگزار شد. به گفته نویسنده، این کتاب «روایتی داستانی از زندگی حضرت فاطمه معصومه» است که در چارچوب برنامه آموزشی ـ پژوهشی الهیات برای کودکان، بررسی شد، اما با توجه به حال و مجال گفت‌وگو، گزارش تفصیلی نکته‌های مطرح و مسکوت در این گفت‌وگو به شرح زیر به خوانندگان ارج‌مند پیشکش می‌شود. این یادداشت انتقادی ناظر به این کتاب، همچون یادداشت‌های انتقادی ناظر به سه کتاب پیشین؛ یعنی «پیامبر» و «پرواز اسب سفید» و «ده قصه تصویری از مثنوی»، منتشر و به خواننده گرامی عرضه می‌شود و ملاحظاتم را درباره کتاب چهارم در این برنامه؛ یعنی «دختر ماه»، در بردارد.
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/43897/


🆔 @dinonline

🔻بازخوانیِ نظریه‌یِ «تمایزِ بینِ دین از فهمِ دین» در اندیشه‌یِ سید کمالِ حیدری براساسِ دست‌آوردهایِ فلسفه‌یِ ذهنِ معاصر
✍مجید زمانی (طلبه‌یِ درسِ خارجِ حوزه‌یِ علمیه‌یِ قم؛ پژوهش‌گرِ فلسفه و تصوّف)

✔️ سید کمالِ حیدری در معرفت‌شناسیِ دین ایده‌ای بنیادین دارد؛ او ابتدا بینِ دین در ساحتِ وجود (دینِ نفس‌الأمری/دینِ ثبوتی) و دین آن‌گونه که بر ما آشکار می‌شود و متعلَّقِ فهمِ ما قرار می‌گیرد، (دینِ اثباتی) میز می‌نهد و این تمایز را بر مبانیِ معرفت‌شناسانه‌ای که از ملاصدرا و ابنِ‌عربی استنباط کرده است، بنیان می‌نهد؛ و بدین‌طریق راهِ خود را از تمایزی که سروش در قبض و بسط پذیرفته، سِوا می‌سازد و تمایز را باتکیه‌بر ظرفیت‌هایِ برآمده از سنّت تبیین می‌کند. تفاوت‌هایِ سروش و حیدری بیرون از موضوعِ نوشته‌یِ کنونی است و صرفاً به‌همین‌میزان تذکر داده شد تا این اتّهام از حیدری نفی گردد که با نگاهِ سرسری، بی‌نظر به تمایزهایِ مبنایی و روشی، عده‌ای ایده‌یِ او را این‌همان با نظریه‌یِ سروش دانسته اند. حیدری با نظر به این تمایز، دین را مجموعه اجتهاداتِ متفاوتی می‌داند که مجتهدان درطولِ‌تاریخ بیان کرده اند. من در این مقالک، به فلسفه‌یِ ذهنِ معاصر رجوع کرده ام و سعی کرده ام با برقراریِ توازن بینِ سنّتِ اسلامی و دست‌آوردهایِ فلسفه‌یِ ذهن، تبیینی معاصرانه از ایده‌یِ او به‌دست دهم. ذکرِ این نکته ضرورت دارد که پژوهشِ بنده صرفاً جنبه‌یِ توصیفی و پدیداری دارد و درمقامِ دفاع یا ردِ حیدری نیستم؛ بل‌که محدوده‌یِ ادعایِ من صرفاً ناظر به این نکته است که ارائه‌یِ فهمی متفاوت از آراءِ سید کمالِ حیدری نیز امکان‌پذیر است. مواجهه‌یِ آکادمیکی و بی‌طرفانه با اندیشه‌یِ حیدری یک ضرورتِ معرفتی است و نباید با رویکردی سلبی با اندیشه‌هایِ او که ظرفیتی برایِ حوزه‌یِ معاصرِ قم به‌حساب می‌آید، تعامل کرد.
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/43890/

🆔 @dinonline

یک‌شنبه‌های نقد کتاب کودک و نوجوان با عنوان «نشست‌های ابک‌تاب» برگزار می‌شود.
ابک‌تاب، نقد تفکرمحور ادبیات دینی ـ الهیاتی کودک و نوجوان است که آثار ادبی را با معیارهای تأثیرگذاری در خردورزی این دسته از مخاطبان، برمی‌رسد.

مربیان و تسهیل‌گران، دانش‌جویان ادبیات کودک و نوجوان و استادان و پژوهش‌گران گرامی می‌توانند یک‌شنبه‌ها ساعت ۲۰:۰۰ در بستر نرم‌افزار «قرار» یا با مرورگر خود از طریق نشانی زیر، به اتاق «ابک‌تاب» وارد شوند و در این برنامه مشارکت کنند:
https://gharar.ir/r/3786a215

این برنامه، هم‌زمان در صفحه اینستاگرام دین‌آنلاین و ابک، به نشانی
«instagram.com/dinonline»
و
«instagram.com/theology4children»
به صورت زنده پخش خواهد شد.

هم‌چنین چکیده مباحث هر هفته در رسانه‌های رسمی «ابک» به نشانی زیر، منتشر خواهد شد:

https://theology4children.ir
https://eitaa.com/theology4children

🆔@dinonline

🔻نگاهی به کتاب «درباره فلسطین» اثر نوام چامسکی و ایلان پاپه

✔️کتاب «درباره فلسطین»، مجموعه‌ای است از مقالات و مصاحبه‌های نوام چامسکی و ایلان پاپه که از منتقدان سیاست‌های آمریکا و اسرائیل درخصوص بحران در غزه و روند صلح در خاورمیانه محسوب می‌شوند.
📎 پيوند به متن کامل این گزارش در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/32847/

🆔 @dinonline

🔻زبان، محملی برای آشکارگی زاین

✍فرهاد مشکور

✔️نهال این نوشتار پس در سلسله نشست‌های بازخوانی انتقادی میراث عرفانی سربرآورد. این حضور سفری است حکمی-ادبی-اگزیستانسیل با دو پیشگام سنت عرفان خراسانی «بایزید و بولحسن»، که توسط دکتر سروش دباغ در اتاق مجازی جامعه باز با تلاش بیناد سهروردی برگزار می‌گردد. وسعت و غنای مطالب بیان‌شده در این سلسه دروس، و پیچیدگی و درهم‌تنیدگی  ِتاریخی  ِعناوین، نویسنده  این سطور را برآن‌داشت تا برای فهم بهتر برخی مطالب و محتویات نشست‌ها و همچنین تسهیل در بررسی منابع متعدد ذکرشده در جلسات، برخی موضوعات را کمی بیشتر تشریح‌کند. رازآلودگی و پیچیدگی‌های تاریخی موضوعات از یو همزیستی اقلیمی-زبانی-فرهنگی مخاطب از سوی دیگر لزوم پرداختن هرچه وسیع‌تر به موضوعات جانبی و بعضاً فرعی را بیشتر آشکارکرد.
در این نوشتار تلاش می‌کنم تا نکات مطروحه در طی این نشست‌ها را، که مرجع الهام عنوان مندرج در راس مقاله نیز هست، با رویکردی انضمامی و تحلیلی بر سریر ِکاغذ افکنم و مطالب قابل تدقیق و درک عمیق‌تر را از مطالب طرح‌شده بقدر وسع و بطریق نوشتاری منشعب و صورتبندی کنم، امید که مورد توجه و استفاده خواننده این سطور قرارگیرد.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/43850/

🆔@dinonline

🔻چیستی صهیونیسم؛ از دین و دولت یهود
✍مجید سلیمانی

✔️اسرائیل فرزند صهیونیسم است، اما نه آن صهیونیسمی که امروزه تنها نامی از آن باقی‌مانده است. آن ایده اولیه قرن نوزدهم و آغاز قرن بیستم، در واقع اندیشه‌ای غیردینی بود. اندیشه‌ای که حتی در مخالفت با تفکر غالب دینی یهود قرار داشت، که پراکندگی قوم را مشیّت و خواست خداوند می‌دانست. آن باور راسخ و رایج در کتاب مقدس که ضعف و عذاب قوم، ناشی از روی‌گردانی آن‌ها از خدا و خدا از آنان است، تا زمانی که با تقوای قوم، خداوند بر سر لطف آید و مسیحایی دیگر از بین فرزندان داوود نزد آنان فرستد. همین امروز هم، سریال‌های یهودی را ببینید، «صهیونیست» در میان ارتدکس‌ها همچون ناسزا به کار می‌رود و معادل کافر است.
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/43836/


🆔 @dinonline

🔻سخنانِ سرگردان، از پیشوایان یا دیگران؛ فرآیندِ پیدایشِ چند نبشته‌ی اسلامی – شیعی(عهدنامه‌ی مالِک، دعای کُمَیل، و خطبه‌‌‌هایی از نهج‌البلاغه)
✍محمدمهدی شیرازی(پژوهشگر فلسفه و دین): در این جُستار انتساب عهدنامه مالِک، دعای کُمَیل، و خطبه‌هایی از نهج‌البلاغه به پیشوای یکم شیعیان علی بن ابی‌طالب؛ به بررسی گرفته شده است، این انتساب‌ها تا چه اندازه سست یا استوار؛ و این نگاره‌ها تا چه اندازه از علی یا دیگران می‌باشند؟
📎 پیوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/43818/

🆔 @dinonline

أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَلَمَّا يَأْتِكُمْ مَثَلُ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ ۖ مَسَّتْهُمُ الْبَأْسَاءُ وَالضَّرَّاءُ وَزُلْزِلُوا حَتَّىٰ يَقُولَ الرَّسُولُ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ مَتَىٰ نَصْرُ اللَّهِ ۗ أَلَا إِنَّ نَصْرَ اللَّهِ قَرِيبٌ(بقره، آیه ۲۱۴)
آیا گمان کرده‌اید که به بهشت داخل شوید بدون امتحاناتی که پیش از شما بر گذشتگان آمد؟ که بر آنان رنج و سختی‌ها رسید و همواره پریشان‌خاطر و هراسان بودند تا آن گاه که رسول و گروندگان با او (از خدا مدد خواستند و) گفتند: بار خدایا، کی ما را یاری کنی؟ (در آن حال خطاب شد: بشارت دهد که) هان! همانا یاری خدا نزدیک است.(ترجمه الهی قمشه‌ای)


@dinonline

🔻قانون نظم و بت‌پرستی؛ اهمیت الهیات سلبی برای سیاست

✍دیوید نیوهایزر

✔️در تحقیقی که سال ۲۰۱۸ در دانشگاه کالیفرنیای شمالی انجام شد محققان به ۵۱۱ شرکت‌کننده ۳۰۰ تصویر چهره نشان دادند و از آنها خواستند تا انتخاب کنند کدام تصویر بیشتر به خدا شبیه است. آن‌ها دریافتند که خدا برای محافظه‌کاران شبیه یک فرد مردانه، سفید و ثروتمند است درحالی‌که برای لیبرال‌ها فردی جوان و بیشتر دوست‌داشتنی است.

📎 پیوند به متن کامل این مطلب در سایت دین‌آنلاین

🆔 @dinonline

🔻آیا رفتن به دانشگاه می‌تواند به دیانت افراد لطمه بزند؟
✍کوین واندرا

✔️فضای فعلی دانشگاه‌ها به‌هیچ‌وجه محلّ مناسبی برای مؤمنان و متدیّنان نیست. دانشجویان به دور از چشم نگرانِ والدین متدیّن و در کنار هم‌اتاقی‌ها و هم‌کلاسی‌هایی که پیرو ادیان مختلف‌اند، یا اصلاً دین و ایمانی ندارند، تا حدّ زیادی مستعدّ پیوستن به زمرۀ کسانی هستند که در دانشگاه کلیسا را رها کرده‌اند. اما قرار نیست لزوماً این گونه باشد.

✔️به گزارش دین آنلاین، خانم آرورا گریفین (Aurora Griffin)، مؤلف و پژوهشگر، در کتاب خود «چگونه در هاروارد کاتولیک ماندم» (How I Stayed Catholic at Harvard) چهل نکتۀ کاربردی را مطرح می‌کند که دانشجویان می‌توانند به کمک آنها اعتقادات خود را حفظ کنند.

...گریفین توصیه‌هایی در رابطه با دانشگاهیان، نیایش و مراسم مذهبی‌ای که به او کمک کردند تا در هاروارد کاتولیک بماند و حتّی پیشرفت کند مطرح می‌کند. او می‌گوید ارزشمندترین بخش زندگی دانشجویی (یعنی دوستی‌ها، رشد علمی و عقلانی و خاطرات شیرین) زمانی معنادارتر می‌شود که انسان اعتقادات دینی مستحکم‌تری داشته باشد.

...نگرش غالب در اکثر دانشگاه‌های سکولار آن است که دانشگاه محلّ تفریح و رهایی از قید و بندِ دین و ارزش‌ها و تفکّرات قدیمی است، در حالی که زندگی مادّی‌گرایانه صرفاً نوید فریبندگی و هیجانات و ارضای نیازها را می‌دهد، ولیکن در آخر پوچ و توخالی است. ما تنها در صورتی می‌توانیم خود واقعی‌مان باشیم و بیشتر احساس آزادی، شادی و خوشبختی کنیم که آن‌گونه که خدا خواسته شویم.

...گریفین یادآوری می‌کند که حفظ ایمان یک تصمیم آگاهانه است و مداومت در انجام اعمال روزانۀ مذهبی آن را تقویت می‌کند. وقتی انسان مستقلّانه دربارۀ مسائل مذهبی خود تصمیم‌گیری می‌کند و اجازه نمی‌دهد تحت‌تأثیر دیگران واقع شود، حتّی در سکولارترین محیط‌ها و تحت شدیدترین فشارها نیز هیچ‌کس نخواهد توانست به ایمان او خدشه‌ای وارد کند.

📎 پيوند به‌ متن کامل این مطلب در سایت دین‌آنلاین
http://dinonline.com/6745/

🆔@dinonline

🏴 "چاوشی"خوانی در عزای هموطنان طبسی که از عمق زمین به آسمان پرکشیدند

🔻فقه مافیا
✍ یاسر میردامادی

✔️به موضوع «فقهِ کذب» نظرم به ویژه از آن‌جا جلب شد که در جمع برخی از دوستان ایرانی مقیم اسکاتلند قصد داشتیم «مافیا» بازی کنیم. یکی از دوستان درآمد که این بازی حرام است، چون مستلزم کذب است. بحث بالا گرفت و بازی سر نگرفت. جستم ببینم که فتوای مراجع تقلید در باب «مافیا» چیست. دریافتم که اکثر مراجع این بازی را حرام دانسته‌اند یا با احتیاط شدید با آن برخورد کرده‌اند. تنها رساله‌ای مختصر از فقه‌پژوه حوزوی جوانی دیدم که استدلال کرده بود این بازی از «مستثنیات کذب» است، پس حرام نیست. از باب مزاح ـــ که به «فقه مزاح» به زودی می‌رسیم ـــ عرض می‌کنم که فقه‌پژوه جوان چه بسا خود مافیاباز بوده باشد، چون شنیده‌ام این بازی در حوزه‌های علمیه هم میان طلاب جوان رایج شده است ــــ به رغم مفتیانی که منع مافیا کنند.
 
📎 پيوند به متن کامل این یادداشت در سایت دین‌آنلاین
https://www.dinonline.com/43784/


🆔 @dinonline

🔻«محمد» و گفتمان صلح
بازخوانی کتاب محمد: پیام‌آوری برای روزگار ما

✍️ارایه دهنده: باقر طالبی دارابی(عضو هیات علمی گروه دین پژوهی دانشکده ادیان در  دانشگاه ادیان و مذاهب)

چکیده:

در بازانديشي در باره ي مسايل بسيار مهم دنياي کنوني، دين  نیز در کنار نهاد خانواده، اقتصاد، سیاست، به  مثابه نهاد فرهنگ ، از نقش و جايگاه مهمی برخوردار است. از جمله این نقش ها، نقش دين در سياست در دنياي کنوني است که در اين سال هاي اخير توجه بسياري از روزنامه نگاران و محققان را به خود جلب کرده است . در مباحث مربوط به هويت و خود – سوژگی انسان، دولت – ملت مدرن و تکثر فرهنگي ، ليبرال دمکراسي و مهاجرت ، جهاني شدن و ظهور رسانه هاي جديد، مجازي شدن واقعيت و بحث و مذاکره در باره ي  مفهوم دقيق « زیست جهان »، باز از نقش دین به عنوان یکی  از محوري ترين نقش آفرینان یاد می شود. نقش دین در خشونت و صلح نیز یکی از مهم ترین موضوعات در گفتمان های مختلف است.
کتاب محمد: پیام آوری برای روزگار ما گام عملی خانم آرمسترانگ برای آرام کردن نگاه خشن به اسلام بعد از حوادثی مانند نشر کتاب آیات شیطانی و بعد از واقعه یازدهم سپتامبر است. کتاب مزبور در این بررسی به عنوان محصول گفتمان صلح در نظر گرفته شده است. تحلیل گفتمان انتقادی را برای اعتبار بخشیدن و قابل پذیرش کردن کلام خویش برگزیدم. معتقدم اعتبار کلام سخنران به شخص یا شهرت او نیست که البته نه شخص من مهم است و نه شهرتی دارم که کلامم را معتبر سازد. بنابراین، متدلوژی و اپستیمولوژی جامعه شناختی تفسیری را برای اعتبار بخشیدن به کلام خویش برگزیدم. کتاب متن است. متن ها در درون گفتمان ها شکل می گیرند و در برگشت، بر گفتمان ها اثر می گذارند. این متن تا چه میزات از گفتمان صلح تاثیر پذیرفته و در برگشت، چه میزان بر گفتمان خشونت علیه اسلام و پیامبر اسلام تاثیر گذاشته است؟
کرن آرمسترانگ را در سال 2004 در نشست پارلمان ادیان جهان در بارسلون اسپانیا ملاقات کردم. از سخنرانان پر طرفدار جلسه افتتاحیه بود. او در کنار ریمون پنیکار و هانس کونگ سه گانه ای موثر در نقش سخنگویان گفتگوی ادیان و صلح و همزیستی ظاهر شده بودند. پنیکار و کونگ در میان ما نیستند. اما کرن،  راهبه ای مسیحی که در دیر مسیحی راهبه گری  را گذرانده و اینک سخنگوی گفتمان صلح است، زنده است. او اگر چه معتقد است که جماعت هر دینی بیشتر به گفتگوی درون دینی نیازمند است اما برای رسالتی بزرگتر در جهت زیست بهتر انسان ، به ترویج گفتمان جهانی صلح و گفتگو  می پردازد.

🆔 @dinonline

✔️به مناسبت میلاد پیامبر رحمت حضرت محمد مصطفی(ص)

👤 با حضور فرهاد شفتی

🛑«کدام محمد پیامبر ماست؟»
جمعه ۳۰ شهریور
ساعت: ۲۱

⭕️میزبان: نورا نوری‌صفت

✍️فرهاد شفتی:
🔺یک تصحیح: در دقیقۀ ۴۳:۲۳ (بر مبنای فایل صوتی) دربارۀ آیۀ عبس و تولی به اشتباه گفتم که علامه طباطبایی هم بر این بود که این آیه دربارۀ پیامبر است. چنین نیست و تصحیح می‌کنم، علامه به روایات و استدلالاتی که این آیه را به پیامبر نسبت می‌دهند خدشه وارد می‌کند. این تصحیح البته در اصل بحث و نتیجۀ آن تاثیری ندارد.
   
🆔 @dinonline