Valijon Turakulov | Iqtisodiy blog

Yaponiyaga ta'lim olish uchun bormoqchi bo'lganlarga, mana shu markazni xolis #tavsiya_qilaman!

🎙 Yaponiya Universitetlariga kirish, yoki JLPT imtihonidan muvaffaqiyatli o'tishga tayyormisiz?

📢Xalqaro Ta'lim va Almashinuv Markazida Intensiv Yapon tili kurslariga yangi qabul boshlandi.

⌛ ONLAYN VA OFLAYN INTENSIV YAPON TILI KURSLARI KIMLAR UCHUN

🇯🇵Yapon tilini:
• 0 dan, boshlang'ich (N5), elementar (N4), o'rta (N3~N2) saviyada biluvchi,
• va, 2025-yil Iyunda JLPT N3, N2 va N1 darajasiga topshiruvchilar

🚀 Yaponiya universitetlariga:
• 2025-yil Noyabrda Toshkentda imtihon topshirib,
• 2026-yil Apreldan Yaponiyada Bakalavr, Magistr yoki PhD o'qimoqchilar

✉️ Ro'yxatdan o'tish ushbu link orqali: https://forms.gle/ia6wNBL3PkTYHscBA

▫ Murojaat uchun: @cgee_uz

✍️ Har bir daraja kursida sanoqli joylar qoldi. Shoshiling!

👏Keyingi postlarimizda tepadagi kabi Yaponiya universitetlariga o'tgan talabalarimiz o'zlaridan qisqa lavhalar ham berib boramiz.

😎 Telegram 😎 Instagram 📱 Facebook

Bilasizlar, ta'limda gap katta.

Xususiy bizneslarning sarmoyadorligi qanchalik yuqori bo'lsa, xususiy ta'limning sarmoyadorligi ham huddi shunchalik yuqori ekanligini isboti bilan ko'rib kelyapmiz.

@rahimovschool asoschisi Azizbek Rahimov "Ta'lim Podkasti" nomli asosli mavzularni olib chiqadigan yaxshi podkast boshlabdi.

Bu podkast ota-onalarga ham, talabalarga ham bir xil foydali deb ishonganligim uchun eshitishni tavsiya qilaman:

Ta'lim podkasti #2: https://youtu.be/tHIxXppH3IQ?si=npcNzKvbcPAVw_IF

Tarix ustoz chiroyli gaplarni aytibdilar.

G’ayrat Do’stov ozod etildi!

#amaldorlar_harakatini
#qoralayman

Adolatning kuchi haqida
(bu yerda adolat qiz bolaning ismi emas)

Agar xalq adolatni his qilsa, juda ko‘p muammolarga sabr bilan chiday oladi. To‘g‘ri, muammolardan norozi bo‘lib, e’tirozini baralla aytadiganlari ham ko‘p bo‘lishi tabiiy, chunki xalq bu yaxlit tana emas, 37 million xil insondan tarkib topgan. Ammo gapirib-gapirib, baribir muammolarga sabr qilishda, tishini-tishiga qo‘yib, turmush tashvishlari bilan o‘ralashishda davom etaveradi. Axloqsizlikka o‘tmaydi. Dardini aytib, sal yengillashishi mumkin, chunki bu jinoyat emas.

Ammo xalq adolatni his qilmasa, har qadamda adolatsizlikni ko‘rsa, unda bu yomon. Bunaqada taranglashgan asablar axloq chegarasini kesib o‘tadi, oqibati kafolatlanmagan.

Og‘zidan shodi kirib, bodi chiqqan hokimlar bitta uzr bilan qutulsa, o‘zining vakolati doirasidan chiqib, qonunlarga tupurib qo‘yadigan ayrim mas’ullar oddiy ogohlantirish bilan cheklansayu, lekin uzoq vaqt metanda navbat kutib, endi navbati kelganda "zapravka" yopilib qolganidan fig‘oni ko‘kka chiqqan botinkasi teshik oddiy bir xalq vakilini qamab qo‘yishsa, bechora Yangi yil bayramini oila davrasida emas, panjara ortida kutib olsa, bunda xalq adolatsizlik ko‘radi. Va bu adolat ham emas, albatta.

Yilni katta xato bilan boshladik. Afsus, ming afsus. Zig‘irchalik foydasi bo‘lmagan, ammo xalqning davlatga bo‘lgan ishonchi nuqtayi nazaridan juda katta zarar olib keladigan ushbu tashabbus kimdan chiqqani bilmayman. Ammo bu xatoning o‘rnini qoplash uchun juda ko‘p ish qilinishi kerakligini aniq bilaman.

Afsus, ming afsus...


👉 @xushnudbek 👈

#yil_hisobi #mutolaa

1. Men (Fotih Duman)
2. Noldan birga: Startaplar haqida qaydlar* (Piter Til)
3. Sir (Fotih Duman)
4. Lol (Fotih Duman)
5. Dam (Fotih Duman)
6. Katta o'yin* (Peter Hopkirk)
7. Yolg'onlar shahri* (Ramita Navai)
8. Rich dad, poor dad* (Rober Kiyosaki)
9. Alif* (Paulo Koelo)
10. Raqamli qala* (Den Braun)
11. Sarmoyador (Teador Drayzer)
12. Kichkina shahzoda** (Antuan de Sent-Ekzyuperi)
13. Beparvolikning nozik san'ati (Mark Menson)
14. Sarvqomat dilbarim* (Chingiz Aytmatov)
15. Muvaffaqiyatli insonlarning 7 ko'nikmasi* (Stiven Kovi) ⭐️
16. Trade is Not a Four-Letter Word (Fred Hochberg)

#tugatishga_ulgurmadim
17. Aso (Fotih Duman)
18. Anna Karenina* (Lev Tolstoy)
19. Nabaviy tarbiya (Adham Sharqoviy)
20. Yalang'och iqtisodiyot (Charlez Uilan)

⭐ bu kitobni hammaga tavsiya qilaman. Odatda kitoblarning eng boshlang'ich mumtozi bo'ladi. Bu kitob ham shaxsiy rivojlanish ilmining mumtoz adabiyotlaridan biri. Zamonaviy kitoblardan farqli o'laroq bu kitobda shaxs, o'zlik va "men" emas, balki oila, jamiyat kabi ulug' tuyg'ular ham markazga qo'yilgan.
* audio kitoblar
** bolalar tilini tushinish uchun eng yaxshi kitoblardan biri. Yoshi kattalar uchun ham tavsiya qilinar ekan, yana bir marotaba tugatib qo'ydim.

🍉 @v_turakulov_stories

Markaziy Osiyo davlatlarining investitsiyalarni jalb qilish reytingi (BMT ma’lumotlariga ko‘ra 2024):

🇰🇿 15,7 mlrd dollar | +88%

🇺🇿 4 mlrd dollar | -49%

🇰🇬 2.1mlrd dollar | +310%

🇹🇲 339 mln dollar | +47%

🇹🇯 281 mln dollar | +19%

_
Qozog'istonga hajm bo'yicha havas qilinsa-da, Qirg'izistonga o'sish jihatdan yaxshigina havas qilsa bo'ladi.

Afsus, O'zbekistonda o'zgarish deyarli 50 foizga manfiy! 2023-yilgi ko'rsatkichda ham 55% atrofida manfiy bo'lgan ekan. Qirg'izistonda esa ham shu kabi 300% atrofida o'sish bo'lgan ekan. (Eng qizig'i Qirg'izistonga asosiy sarmoya oqimi Qozog'iston va O'zbekistondan ekan.)


Bu hukumatimizga "nimadir ishlamayapti" (= something is off) degan signal berishi kerak!

@v_turakulov

"Hamkor bo‘lmasak, nimani yo‘qotamiz?" – O‘zbekistonning BRICS’dagi ishtiroki haqida suhbat

Asosiy maqsadi AQShga qarshi koalitsiya tuzish bo‘lgan tashkilot - BRICS’ga yangi yildan O‘zbekiston ham hamkor bo‘lmoqda. Buni esa Toshkent emas, Putinning yordamchisi, Kreml vakili e’lon qildi. Hamkorlik Respublikaning JSTga a’zoligini yana cho‘zib yuborishi mumkin.

📹 TO‘LIQ VIDEONI TOMOSHA QILING

O‘zbekistonda AES qurilishi: umid va xavotirlar

O‘zbekistonda Rossiya ishtirokida atom elektr stansiyasi qurilishi mumkinligi haqida ilk xabarlar 2017-2018-yillarda paydo bo‘lgan va o‘shanda bu xabarlar hali unchalik jiddiy, ishonchli emasdek taassurot qoldirgan edi. Lekin oradan 6-7 yil vaqt o‘tib, 2024-yilda bu xabarlar ikki tomonlama imzolangan qator hujjatlar orqali reallikka aylandi. Nafaqat reallikka aylandi, balki, ushbu kelishuvlar asosida bugun Jizzax viloyatida kichik quvvatli AES qurilishi ishlari boshlab yuborilgan.

Ammo qator tahlilchilar O‘zbekistonda AES qurilishi va bo‘lib ham loyihaning tanlovsiz Rossiyaga berilganidan xavotir bildirib keladi. Unga ko‘ra, AES qurilgan taqdirda ham ishlar keng jamoatchilik bilan maslahatlashilgan holda, demokratik va shaffof tarzda amalga oshirilishi lozim.

“Vatandosh” intellektual klubining navbatdagi soni odamlarning AES qurilishi borasidagi savol va tushunmovchiliklari, hukumatning bu borada jamoatchilik bilan yetarli bo‘lmayotgan muloqotlaridan kelib chiqqan holda AES qurilishi masalalariga bag‘ishlandi. Quyida soha mutaxasisslari, hukumat vakillari va jamoatchilik faollarining qizg‘in bahs-munozaralari asosida o‘tgan yig‘ilishni tomosha qilishingiz mumkin.

📹👉https://youtu.be/pfEGPkoJG14

@haqiqatdaIlyos

Xalqaro savdo!*

*yanada ochiqroq savdo rejimi bo'lganida edi, mahsulot turlarining shu qadar serobligi nafaqat Korzinka peshtaxtalarida balki boshqa kichikroq do'konlarda ham bo'lgan bo'lar edi!

- Lekin afsus bu yerda hukumatning o'zinigina istagi emas, Rossiya tomonidan ham bosim bo'lyapti.

- Juda ham ko'p ma'lumotlar ochiqlanmayapti.

- Hozir Rossiya taklif qilayotgan 'kichik' AES lar yetarli elektr energiyasi bilan ham ta'minlab bera olmaydi. Uning ustiga uranni yo'qotish xarajatlari juda ham qimmat.

"O'zbekistonda energiya xavfsizligi va atom elektr stantsiyasi masalalari" tadbiridaman.


- Tadbir mavzusiga qaysidir jihatdan isbot o'laroq, tadbir boshida svet o'chib qoldi.

Kimyo fanlari doktori Husan Tursunov:

- Atom elektr stantsiyasi xavfsizlik va atrof-muhit jihatdan juda ham xavfli!

- Shuning uchun ko'pgina davlatlar ulardan voz kechyapti. Mana yaqinda Germaniya yaxshigina ishlab turgan AES larini buzib tashladi.

🥙"Trade is not a four letter word" kitobi xalqaro savdoning oddiy odamlar uchun naqadar foydali ekanligini juda ham kreativ usulda tushuntirib bera olgan kitoblardan biri. Masalan, kitobda amerikaliklarga juda ham tanish bo'lgan, kundalik eng ko'p iste'mol qilinadigan tako salati (taco salad)ni misol qilib oladi. Shu bilan go'yo savdoning (iste'molchilar uchun eksport yaxshi, import yomon degan narsa yo'q) foydalarini xalqchil usulda tushuntirib beradi. Sababi bu salat nafaqat eng ko'p iste'mol qilinadigan salat turi balki unga ishatiladigan masalliqlarning aksariyati import tovarlar hisoblanadi:

🥑 - 🇲🇽
🍅 - 🇲🇽🇨🇦
🥬 - 🇲🇽
🫘 - 🇲🇽🇧🇷
🌶 - 🇲🇽🇮🇳
🍋 - 🇲🇽🇧🇷
🌽 - 🇦🇷
🥩 - 🇨🇦🇦🇺🇧🇷
🧀 - 🇳🇿🇪🇺
🧅 - 🇲🇽🇮🇳
🫒 - 🇪🇸🇮🇹

Savdo bu amerikaliklarga serobchilikni taqdim etadi va shu bilan go'yo "American Dream of Abundancy" (Amerikacha serobchilik orzusi)ni taqdim etadi.

🌍 Amerika supermarketlari qanday qilib Yelsinni va butun boshli Sovet Ittifoqini o‘zgartirganligi haqida hikoya

1989-yilda Rossiyaning bo'lajak prezidenti Boris Yelsin (1991-1999) AQSHga tashrifi chog'ida Texasdagi supermarketga tasodifan kirib qoladi. U ko‘rgan manzarasi oldida lol qoladi: supermarketda nafaqat mahsulotlarga navbatlar ko'rinmayotgan edi (Sovet Ittifoqidagi kabi), balki, iste'molchilar uchun 30,000 dan orqtiq turli xil mahsulotlar peshtaxtalarga terib qo'yilgan edi. U paytlarda Sovet Ittifoqida pishloq deyilsa faqatgina bir pishloq turi tushunilar edi, bu yerda esa pishloqlar turini sanash uchun qo'ldagi barmoqlar yetmas edi.

Keyinchalik prezident bo'lgan Yelsin bu lahza unga chuqur ta’sir qilganini tan oladi. U hatto bu hodisa o‘z xalqiga shunday farovonlikni ta’minlay olmayotgan sovet tizimiga qarshi chiqishiga turtki bo‘lganini ham aytadi. Atigi 15 oydan so‘ng, Sovet Ittifoqi parchalanib ketadi va Yelsin yangi Rossiya Federatsiyasining rahbari sifatida iqtisodiy islohotlarni qabul qilib, mamlakat bozorlarini ochadi.

Yopiq, markazlashgan rejali iqtisodiyotdan ochiqroq, bozorga asoslangan tizimga o‘tish qiyinchiliklarni ham, imkoniyatlarni ham keltirib chiqaradi. Savdo Rossiyani jahon iqtisodiyotiga bog‘lashda muhim vositaga aylanadi, odamlarga ilgari hech qachon ko‘rmagan tovarlar va xizmatlardan foydalanish imkonini beradi.

Umuman olganda esa erkin savdo nafaqat iste'molchilarni ko'proq va sifatliroq mahsulot va xizmatlar bilan ta'minlaydi, balki, bizneslar uchun ham raqobat sababli rivojlanish arenasi vazifasini o'tab beradi!

Ingliz tili endi qaysidir millatga tegishli bo'lmay qoldi. U dunyo tili hamda ilm tiliga aylanib ulgurdi.

Yoshlarimizning bu tilni chuqur o'rganib borishlari iqtisodiyotimizga ham yaxshigina foyda olib keladi: zamonaviy ilmlar olinadi, innovatsion tajribalardan xabardor bo'lib boriladi, katta korporatsiyalar O'zbekistonda o'z ofislarini ochishlariga turtki bo'ladi...

⚖️ Endi unga 364 kun amal qilsak bo'ldi!

9-Dekabr, 2024

Omonat yuzasidan aytib qo'yay:

Bu tadbirda men panel ishtirokchisi sifatida ishtirok etmaydigan bo'ldim.

Rejalari "qaysidir sabablar"ga ko'ra o'zgarib qolibdi.

#shuna_gaplar

Shu paytgacha o'tilgan 15 termindan 10 tasi:

Birinchi beshlik:
1. Yo‘qotishdan qo‘rqish ✅
[Loss Aversion]
2. Ramkaga solish ta’siri ✅
[Framing Effect]
3. Qaytmas xarajatlar falsafasi ✅
[Sunk Cost Fallacy]
4. Psixologik hisob-kitob ⭐
[Mental Accounting]
5. Egalik effekti ✅
[Endowment affect]

Ikkinchi beshlik:
6. Yuqori ishonch tarafkashligi ✅
[Overconfidence Bias]
7. Beg‘araz yordamga moyillik ⭐
[Altruism Bias]
8. Tasdiqlash tarafkashligi ✅
[Confirmation Bias]
9. Mavjudlik tarafkashligi ✅
[Availability Bias]
10. Status-kvo tarafkashligi✅
[Status-quo Bias]

⭐️Yuqoridagi so'rovnomaga ko'ra eng ko'p yoqqan mavzu

Hozirgacha hibsga olish orderini qo‘llab-quvvatlayman deb e'lon qilgan davlatlar:
🇳🇱Niderlandiya
🇮🇪 Irlandiya
🇫🇷Fransiya
🇮🇹Italiya
🇯🇴Iordaniya
🇱🇹Litva
🇳🇴Norvegiya
🇿🇦Janubiy Afrika
🇪🇸Ispaniya
🇸🇪Shvetsiya
🇨🇭Shveytsariya
🇹🇷Turkiya
🇪🇺Yevropa Ittifoqi

Bu orderga qarshi chiqayotgan davlatlar:
🇺🇸AQSH
🇦🇷Argentina
🇭🇺Vengriya

Ma’lumotlarni vizual taqdim etish (Data visualization) juda ham yoqadi. Buni Ma'lumotlar ilmi (Data Science) orqali o'rganib, ma'lum dasturlar orqali videodagi holatda qilinsa bo'ladi.


Videoda Amerikaliklar kunning turli soatlarida vaqtlarini qanday o'tkazishlari interaktiv holatda tasvirlab berilgan ekan. Ranglar quyidagi yumushlarni aks ettiradi:

Qizil: Bo‘sh vaqt (TV ko‘rish, muloqot)
Ko‘k: Diniy ishlar
Yashil: Ko‘ngilli ishlar
Oq: Sayohat qilish
Binafsha: Uy ishlari
Moviy-yashil: Ish (ofisda)
Sariq: Uyqu
To‘q sariq: Ovqatlanish
Och yashil: Xarid qilish
Och binafsha: Ta’lim olish
To‘q ko‘k: Shaxsiy parvarish

Magister yoki PhD ni aynan shu sohada ham qilsangiz bo'ladi. Ma'lumotlar erasida bu ilmga talab juda ham yuqori!

Demak, ovoz berganlarning 13% yolg'on gapirayotgan bo'lyaptimi shunda?

Menimcha nima haqida gap ketayotganini bildingiz, a?

Shoshmang, shoshmang! Bu dunyo o'zi umuman (shuncha ma'lumotlardan keyin) yashashga xavfsizmi?

Aslida istalgan narsa bo'lishi mumkin. Lekin har doim bu "istalgan narsa" bizga emas, boshqalarning boshiga tushadi. Unutmang, biz ham qachondir "boshqa" bo'lamiz!

Men ChatGPT'ga
"Vengeriyada tug'ulib, O'zbekistonga turist sifatida kelib, harakatlanayotgan mashinaga tosh qulashi natijasida vafot etishning matematik ehtimolligini hisoblab ber" deb so'radim.

Anchagina hisob kitobdan so'ng: yillik ehtimollik 0.00548% (~1 kishi har 18,250,000 kishiga) ekan. Bu deyarli "bo'lmaydigan voqea"! Ya'ni bu bo'lmaydigan voqea boshqalar uchun, lekin taqdir egasi uchun buning ehtimolligi 100%!

Bir o'ylab ko'ring.

3/3

#misollar
🌴Odamlar akula hujumi haqidagi yangilikdan so'ng, akula hujumidan qo'rqib "sizlar cho'milaveringlar, men kakos darxtining soyasida dam olib o'tiraman" deb aytishlari aslida "xavfliroq" ekanligini bilarmikinlar? Akulaning odamga hujum qilish ehtimoli 3,7 milliondan birni tashkil etadi (juda kam ehtimollik). Akulalar butun dunyo bo‘yicha yiliga o‘rtacha 10 ta o‘limga sabab bo‘ladi. Har yili taxminan 150 kishi esa kokos yong‘oqlarining boshlariga tushishidan halok bo‘ladi.
.
🎟Lotoreya o'yinlarida yutkan bir insonni ko'rib ko'pchilik loterayada o'ynashga qaror qilaveradi. Aslida, yutkan inson bir misol bo'lsa, yutkazgan million odam ham bor misol sifatida.
.
🥇Hakamlar oldida chiqish qilinadigan musobaqalarda oxirgi navbatda chiqqan guruhning yutish ehtimoli ko'proq bo'ladi. Sababi hakamlarning xotiralarida so'ngi guruhning chiqishi yaqqol aks etib turadi.
.
🫀Matbuotda terrorizmni va uning oqibatidan o'lib ketishni juda ham vahimali qilib ko'rsatishadi. Aslida sizning yurak kasalliklaridan vafot etishingiz terror hujumdan ko'ra 50 marotaba ko'proq ehtimolligi borligini bilasizmi?

2/3

⚽️⚽️ Superliga-2024 ramziy terma jamoasi

Afsuski, so‘nggi vaqtlarda yurtimizda ko‘plab insonlar yo‘l-transport hodisasi tufayli jabrlanmoqda. BMT Bosh Assambleyasining rezolyutsiyasiga ko‘ra, noyabrning uchinchi yakshanbasi — Butunjahon yo'l harakati qurbonlarini xotirlash kuni sifatida belgilangan.

Liga Superliga ramziy terma jamoasini ushbu tarzda e'lon qilish orqali, yo‘llarda harakatlanuvchi barchani xushyorlikka va yo‘l harakati qoidalariga qat'iy rioya qilishga chorlaydi. Mazkur rolik Gazeta.uz nashri hamda Toshkent shahar IIBB YHXB bilan hamkorlikda tayyorlandi.

2023-yilgi mavsum terma jamoasi quyidagicha e’lon qilingan edi.

♻️ Artel | 💳 Uzcard | 🔴 Coca-Cola | 🔵 BMB | ⚫️ Apex

KunUz'dagi eng kuchli suhbatlardan biri bo'libdi.

Eng yoqqan joyidan:
Pora stavkasining oshib ketishi, hattoki, davlat suverenitetligiga ham ta'sir qiladi. 20 million dollar(!) olayotganganlar ertaga sud va kuch ishlatar tizimlarni ham sotib oladigan darajada joriy hukumatga ham jiddiy xavf tug'diradi!

Albatta ko'rib, tafakkur qilib ko'rishni tavsiya qilaman!

Biznesda madinyatlar turliligi hisobga olinishi kerak!

Do'konlarda shu saqichdan sotishayotgan ekan. Lekin rasmda ko'rib turganingizdek, saqichning shakli ataydan "nimagadir" o'xshatilgan. (Va bu ispan tili gapiruvchilar orasida yaxshigina muvaffaqiyatli bo'lgan ekan.)

Balki bu marketing ispan tilli madinyatlarda kuchli usul hisoblanar, lekin, bizda emas. Bizneslar madaniyat va an'analarni hurmat qilishi kerak. Aks holda, quyidagi misollar kabi ehtiyotsiz marketing katta xatolarga sabab bo'ladi:
.
Afrikada Gerber: Chaqaloq tasviri tushirilgan bolalar oziq-ovqat idishlari iste’molchilarda mahsulot tarkibida chaqaloq go‘shti bor degan o'yga olib borgan. Chunki marketologlar Afrikaning o'sha hududlarida mahsulot idishlariga o'sha mahsulotda nima bo'lsa o'shaning surati tushirilishi kerak degan oddiygina an'anani hisobga olishmagan. (Chunki Afrikaliklar hammasi ham o'qiy olishmaydi va mahsulotni nima ekanligini rasmlarga qarab aniqlab olishadi.)
.
Tarjima xatolari: Meksikada Parker ruchkalarining "Cho'ntagingizda siyoh oqib ketmaydi" degan shiori "Homiladorlikka sabab bo'ladi" deya, Xitoyda esa "Pepsi sizni hayotga qaytaradi" shiori "Pepsi ajdodlaringizni qabrdan qaytaradi" deb noto'g'ri tarjima qilib qo'yilgan ekan.

Pepsining "Yanada chanqoq bo'l" slogani to'g'ri tarjima qilingan deb o'ylaysizmi?

Bundan roppa-rosa 5 yil oldin mana shu postni qo'ygan ekanman.

O'sha kuni milliy terma jamoamiz Saudiya bilan o'ynagan edi:
🇸🇦$253,000 vs. 🇺🇿$16,500

⚽️3:2

Mana bugun yana bir o'yin bor:
🇶🇦$671,000 vs. 🇺🇿$22,000

G'irt ahmoqkarchilik!

Ahmoqgarchilikning cho’qqisiga chiqdik.

Endi chet eldan kelgan avtomobil sotib olayotganlar o’z mashinasini shu yerda tekshiruvdan o’tkazishlari kerak.

Monopoliyani qo’llab-quvvatlash ham evi bilan-da…

-

Идиотизм во всей красе…

Теперь те, кто покупает импортные машины, должны проверять каждую из них их вот таким вот образом.

Ради поддержки монополии чего только не придумывают.


@trolluz

Shu paytgacha o'tilgan 15 termindan 5 tasi:

1. Yo‘qotishdan qo‘rqish ✅
[Loss Aversion]
2. Ramkaga solish ta’siri ✅
[Framing Effect]
3. Qaytmas xarajatlar falsafasi ✅
[Sunk Cost Fallacy]
4. Psixologik hisob-kitob ✅
[Mental Accounting]
5. Egalik effekti ✅
[Endowment affect]

🔥 Davomini kanalda kuzatib boring!

Iqtisodiy kanal
@v_turakulov

Boshqa misollar:
.
Odamlar ko‘pincha bonuslar, mukofot pullari yoki soliq qaytarimlarini "qo'shimcha" pul sifatida ko'rib hashamatli narsalar, sayohatlar yoki shunchaki yeguliklar uchun sarflab yuboradilar. Aslida bu pullardan samarali foydalanilsa ham bo'lar edi.
.
Kimdir lotereya yoki kazinoda oz miqdorda yutganida, ularning psixologik buxgalteriya hisobi ko‘pincha buni "tekin" pul sifatida qabul qiladi. Aslida yutuqdan bir necha marotaba ko'p bo'lgan dastlabki sarmoya u kishining o'z pullari edi. Shuning uchun ular lotereya o'ynashni davom ettiraveradi.

Biznesga oid misollar:
.
Hodimlar ko‘pincha keyingi yilgi byudjetni qisqarib ketishidan xavotirlanib, yil oxirigacha ajratilgan barcha byudjetni sarflab tashlashga "majbur" bo‘lishadi, hatto ular uni tejashlari va keraksiz xarajatlardan qochishlari mumkin bo‘lsa ham. (Office supply'lar ham bunga zo'r misol bo'ladi.)
.
Startaplar mablag‘ yig‘ishi (fund raising) va uni mentalniy hisob-kitoblari bo'yicha "o‘sish xarajatlari"ga ajratib qo'yishadi. Shuning uchun ular bu yig'ilgan mablag'larni yararli darajada ehtiyotkorlik bilan ishlatmasliklari ham mumkin (chunki bu pullar maqsadli yo'naltirilgan, agarki yig'ilgan pullar yetarlidan-da ko'p bo'lsa ham)!

2/3

P.S. Uzum Market ham bu usuldan zo'r foydalanadi. Bu haqida ertaga.

Boshqa misollar
Yoki aytaylik siz bir kitob sotib oldingiz. Ko'rdingizki kitob siz o'ylaganchalik emas ekan. O'sha sarflangan pulni oqlash uchun ham siz kitobni oxirigacha o'qishga o'zingizni majbur qilasiz. Vaholanki, noto'g'ti kitob sotib olib qo'yish bir xato qaror bo'lgan edi, endi siz vaqtingizni yomon kitobga sarflash orqali yana bir xato ish qilyapsiz!
.
Biznesda ham bu xatolar ko'p uchraydi. Qaysidir mahsulotni noldan ishlab chiqish uchun sarmoya kiritdingiz, deylik. Ko'rdingizki, mahsulotni xaridorlar siz o'ylaganchalik qabul qilishmadi. Endi siz sarflangan kuch va sarmoyadan voz kechib (vaholanki, ular sizdan allaqachon "voz kechib" bo'lishgan), yangi mahsulotning ustida ishlash o'rniga, biznesingizni yanada pastga tortib boraverasiz. Aslida o'sha muvaffaqqiyatsiz mahsulot o'rniga boshqa narsaga kuch sarflaganingizda edi, vaziyatingiz ancha yaxshilanishi mumkin bo'lar edi.

Kodakda shunday bo'lgan. Plyonkali kameralarga katta sarmoya kiritgan. Keyin esa raqamli kameralar chiqib ketgan. Oldin qilib qo'ygan xarajatlarini o'ylab (vaholanki ular qaytmas xarajatlar edi) innovatsiyaga yetarlicha sarmoya kiritmagan. Shundan so'ng o'sha afsonaviy Kodak kompaniyasi 2012-yilda o'zini bankrot deb e'lon qilgan.*

*2013-yildan shu brend ostida kichikroq biznes sifatida yana faoliyatini boshlagan.

2/2

Tongi mutolaa!

Kitob xalqaro savdo va uning hayotimizda naqadar muhim ekanligi haqida.

📚 Trade Is Not a Four-Letter Word: How Six Everyday Products Make the Case for Trade (Fred Hochberg)

🍉 @v_turakulov_stories

Hojatxona indeksi: hojatxona narxlaridagi siz bilmagan haqiqat!
Aytilmaydigan lekin aytilishi kerak bo'lgan gaplar.

Men suhbatlarda ko'p aytaman, balki endi buni ommaviy bir indeks sifatida ham ishlatsam bo'lsa kerak.

O'zbekistonda "qora bozor" infliyatsiyasini o'lchaydigan eng yaxshi indekslardan biri bu hojatxona narxlari deb o'ylayman.

Esimda, 2018-19-yillar edi. Koreyadan ikki yil deganda uyga qaytgan edim. O'shanda ketishimda cho'ntagimda qolib ketgan 200 so'mlik pulni vodiyga ketishda hojatxonachi opaga uzatganimda "Iya, bu pul muomaladan chiqib ketgan-ku. Xizmat haqi 500 so'm bo'lgan" degan. O'zimni tarixdan qaytgan odamdek his qilganman o'shanda.

Keyin 2021-yilda vatanga butunlay qaytganimda hojatxona narxlari 1000 so'mga ko'tarilibdi. Qarang hojatxona narxlari har ikki yilda tahminan 100%ga ko'tarilyapti. Demak, bu yillik rasmiy 12-15% infliyatsiyadan ko'ra ko'proq 50% ni tashkil qilmoqda. Balki BigMac Index, Palov indeksi kabi indekslar qatorida hojatxona indeksini ham ishlatsak bo'lar?!

1/2

🔥 Rahimov School bilan yaqindan tanishing!

🎒 Farzandingiz uchun har tomonlama mos keluvchi maktab izlayapsizmi? Ayniqsa, bunda malakali pedagoglar taʼlim berishi va farzandingiz atrofida sinfdoshlari qanday ekanligi siz uchun muhim.

🏫 U holda, hech ikkilanmay Rahimov School xususiy maktabida boʻlib oʻtadigan “Ochiq eshiklar kuni”ga tashrif buyuring va maktabimizdagi:
• Oʻqituvchilarimizning kasbiy mahoratlari;
• Darsdan tashqari qoʻshimcha mashgʻulotlar;
• Maktab muhiti va sharoitlarni;
• Demo(sinov) darslariga qatnashish boʻyicha yaqindan tanishish imkoniga ega boʻlasiz.

Baribir ming eshitgandan bir kelib ko'rganga nima yetsin! 😉

🗓 Sana: 9-noyabr, 11:00

👉 Quyidagi havola orqali roʻyxatdan oʻting:
https://bit.ly/rs_ochiqeshiklar

📍 Maktab joylashuvi
📩 Murojaat uchun: @rahimovschool_admin

Telegram | Instagram | YouTube

Reklama

Oldingi savdo urushida ham O‘zbekistonda inflyatsiya yaxshigina ko'tarilgan edi.

Albatta bu infliyatsiyaga Trumpnigina ayblab bo'lmaydi. Chunki bizda 2016-yillardan boshlab:

Statistik shaffoflikka ahamiyat berila boshladi: Bu davrda qtisodiy ma’lumotlar yanada ochiqroq bo‘ldi. Oldinlari ma'lumotlar o'zgartirib ko'rsatilar edi.

+
COVID-19 pandemiyasi ham bo'ldi: Karantin va global yetkazib berish tizimidagi uzilishlar asosiy mahsulotlar narxining 5-10 foizga oshishiga olib keldi, natijada O‘zbekistonda inflyatsiya darajasi 2020-yilda 11,1 foizga chiqib ketdi.

Mana shu ikki va boshqa sabablar bo'lsa-da, ko'p ehtimol bilan huddi shuningdek grafikni keyingi to'rt yilda ham ko'rish ehtimolimiz yuqori!

2/2

Hali hammasidan uyalib qolamiz! Nabiralarimiz oldida uyalib qolamiz!

Трамп АҚШ президентлигидан кетишига 1536 кун қолди.

Trump davrida har qanday xalqaro institutlarga qiyin, ayniqsa Jahon Savdo Tashkilotiga!

Tashkilotning obro'yi oldingi safar rosmana qulagan edi. Endi o'ziga kelayotgan edi.

O'zbekiston JSTga endi a'zo bo'laman deganda tashkilot shunchaki nomigagina tashkilot bo'lib qolishi alam qiladi!

АҚШ ва дунё учун мураккаб давр бошланмоқда

Аввалги тўртйилликда институтлар ва тийиб туриш механизмлари бардош берганди.

Бу сафар анча қийин бўлади.

D. Tramp - prezident.

Yana. 

Hammayoq qizillashib ketdi! 🔴

Donald Trump ikkinchi marotaba prezident bo'ladigan ko'rinadi!

#bugungi_xabarlar

Chirchiq shahri hokimi o‘rinbosari 1 mln dollar* olgan vaqtida ushlandi

Shahrixonda ham hokim yordamchisi 9 mln. soʻm pora olgan vaqtida ushlandi

Xatirchida hokim yordamchisi oʻz xizmati uchun 10 mln soʻm pora olgan vaqtida ushlandi

Dehqonobod tumani hokimining oʻrinbosari** 5 ming dollar pora olgan vaqtida ushlandi

*🤯
** haqiqiy islohat zanjirning bir bo'g'inini isloh qilish bilan bo'lmaydi

Ko'proq yoshlarga imkon berish kerak deb o'ylayman va shunday ham qildim...

Ovoz berdingizmi?

Jahon Bankining davlatlardagi biznes qilish qulayligi bo'yicha yuritib borayotgan Doing Business indeksi ma'lum sabablarga ko'ra to'xtab qolgan edi. Bu indeks investorlar uchun juda ham foydali indeks sifatida tanilgan edi.

Hukumatlar, xususan O'zbekiston hukumati uchun har yili qilayotgan islohatlarini natijasini baholash uchun qulay indeks edi. O'zbekiston qo'yilgan talablarni bajarib 190 davlat ichidan 69-o'ringa chiqib olgan va eng top islohatchi davlatlar yigirmatallikka kirib olgan edi.

Jahon Banki endi Doing Business o'rniga B-Ready indeksini taqdim qilibdi. Lekin O'zbekiston hali baholanmabdi...

Mana yaqinda Qozonda BRICS yig‘ilishi bo‘lib o‘tdi. G‘arbning ikkiyuzlamachiligidan charchagan dunyo endi unga o‘rinbosar o‘laroq BRICS (Brazil, Russia, India, China, South Africa) ni ko‘rayotgandek. Bu tashkilotga Turkiya, Qozog‘iston, Jazoir, Indoneziya, Misr, BAA va Saudiya kabi katta iqtisodga ega bo‘lgan davlatlarning qo‘shilishga bo‘lgan harakatlarini hisobga olsak, BRICS G7’ga muqobil tashkilot maqomiga chiqayotgandek. BRICS G‘arbga moliyaviy qaram bo‘lmaslik natijasida SWIFT o‘rniga BRICS Bridge’ni hamda Dollar va Yevro o‘rniga o‘z valyutalarini taklif qilayotgani ham bejizga emas.

Bu xavotirlimi?
Albatta, yo‘q! Monopol kuchga muqobil kuchning paydo bo‘lishi potensial jabrlanishlarni oldini oladi. Lekin bu yerdagi xavotir yangi kuchning paydo bo‘layotganida emas, balki o‘sha yangi kuchga boshqa xalqqa zulm qilayotgan davlatning bosh-qosh bo‘layotganida! Va bu holat yangi standart va normaga aylanib qolayotganida.

2/3

#adolat #muhabbat #BRICS #Russia #Palestine
Dunyoni muhabbat qutqaradi deb aytishsa-da, aslida uni barqaror tutib turuvchi narsa adolat hisoblanadi.

Sababi siz hammaga ham muhabbat qila olmasligingiz mumkin (chunki u qalbning ishi, siz boshqara olmaysiz), lekin hammaga adolat qila olishlik qo‘lingizdan keladi (chunki u aqlning ishi, siz boshqara olasiz).

Kuzatgan bo‘lsangiz adolatsizlik sababidan dunyo ikkiga bo‘linib oldi, vaholanki, barqaror farovonlik birlikda edi. Ruslarning Ukraina yeriga bostirib kirishlari hamda u yerdagi xunrezliklariga butun dunyo qarshi chiqdi: qoralandi, sanksiyalar joriy qilindi, ijtimoiy tarmoqlarda dunyo adolat deya birlashdi...

Keyin esa xuddi shu kabi ishlar minglar chandon yomonroq va vahshiyroq darajada falastinliklarga qarshi Isroil tomonidan qilindi. O‘zini lider deb biladiganlar endi bu holatda Isroilga ruslarga qilgan munosabatlarini qilishmadi: isroilning xunrezliklari qoralanmadi, sanksiyalar joriy qilinmadi, ijtimoiy tarmoqlarda dunyo ikkiga bo‘lindi...

Adolatsizlikdan charchagan dunyo o‘ziga yangi lider qidira boshladi. 
Nadomatki, ular noilojlikdan o‘zlariga nisbatan adolatliroq (aslida adolat mutlaq bo‘ladi, nisbatan emas) deya Rossiya va Xitoyni topishdi (vaholanki, har ikkisida ham bu sifatlarda nuqson bor edi). Endi ruslarning ukrainlarga qilayotgan xunrezliklari anchagina yaxshidek ko‘rinib ketdi. Bu vaziyatda Xitoy ham (vaholanki, Xitoyda maynoriti guruhlar, xususan musulmonlarga qarshi yaxshigina xunrezliklar bor) o‘z statusini yaxshilab oldi. To‘g‘rirog‘i, "Sen yaxshi bo‘lishing shart emas, yoningdagilar yomonroq bo‘lsa sen yaxshi ko‘rinaverasan" degan gapga amal qilindi.

1/3

#saylov #partiyalar

Demak, ertaga 27-oktabr kuni O‘zbekistonda Oliy Majlis Qonunchilik palatasi va mahalliy Kengashlar deputatligi saylovlari bo‘ladi.

1. O‘zbekiston Liberal-demokratik partiyasi (O‘zLiDeP): Milliy farovonlikni ta’minlash uchun iqtisodiy erkinlashtirish, xususiy tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlash va davlat aralashuvini kamaytirishga e’tibor qaratadi.*
#fokus: iqtisodiy erkinlik, tadbirkorlik, xususiy sektorni rivojlantirish

2. "Milliy tiklanish" demokratik partiyasi: O‘zbekistonning madaniy merosini asrash va milliylikni yuksaltirishga urg‘u beradi, shuningdek, konservativ iqtisodiy yondashuvni qo‘llab-quvvatlaydi.
#fokus: madaniy merosni saqlash, millatparvarlik, an’anaviy qadriyatlar

3. O‘zbekiston Xalq demokratik partiyasi (XDP): Ta’lim, sog‘liqni saqlash tizimini yaxshilash va kambag‘allikni qisqartirish maqsadida ijtimoiy farovonlik islohotlarini ilgari suradi.
#fokus: ijtimoiy ta’minot, kambag‘allikni kamaytirish, davlat xizmatlari

4. "Adolat" sotsial-demokratik partiyasi: Ijtimoiy adolat, shaffoflik va fuqarolar ishtirokini, ayniqsa infratuzilma va davlat sektori islohotlarida ustuvor vazifa sifatida ko'rishadi.
#fokus: ijtimoiy adolat, shaffoflik, fuqarolar huquqlari

5. Ekologik partiya: Atrof-muhitni muhofaza qilish va barqaror rivojlanishga bag‘ishlangan bo‘lib, chiqindilarni boshqarish va iqlim o‘zgarishi kabi muammolarni hal etishga intiladi.
#fokus: atrof-muhitni muhofaza qilish, barqaror rivojlanish, ekologik tashabbuslar

*Prezident va bosh vazir shu partiyaning a'zolari hisoblanadi

Yutib chiqqan partiya Oliy Majlisda eng ko'p o'ringa ega bo'ladi va qonun qabul qilishda yuqori mavqega ega bo'ladi. Bu qanday bo'ladi: batafsil

#qisqa
Yo'l va metro atrofidagi bino va yerlar (odatda) qimmat bo'ladi.

Endi buni kelajak zamonida o'qib ko'ring:
Yo'l va metro atrofidagi bino va yerlar (kelajakda) qimmat bo'ladi.

#yani
Masala yo'l va metrolarda emas, balki yo'l va metro kabi infratuzilmalarni boshqara olishda.

#demak
Odamlar yo'l va metro atrofidan joy sotib olish orqali biznes qiladi. Kimlardir esa oddiy joylardan choychaqaga joy sotib olib, o'sha tomonga yo'l va metro quradi. O'ylab ko'ring ikkinchisi juda ham katta foyda olib keladigan sarmoya, axir!

Bugun iqtisodiyot fani bo'yicha Nobel mukofotini olgan 23ta olim Harrisga endorsement qilib xat yozishibdi. Ya'ni, iqtisodchilarning fikricha, Harrisning iqtisodiy dasturi Trampnikidan ko'ra kuchliroq iqtisodiy ko'rsatkichlarga, o'sishga, barqarorlikka olib keladi.

Aslida ikkala nomzodning iqtisodiy siyosat dasturini haligacha to'liq bilmaymiz. Lekin, iqtisodchilar hozirgacha ma'lum bo'lgan ishoralar orqali xulosa qilishmoqda, masalan Trampning tarif siyosati. Qo'shimcha qiladigan bo'lsam, bu iqtisodchilar Harrisdan kutilayogan siyosat mutlaqo to'g'ri, yoki mutlaqo yaxshi deyishmayapti, shunchaki Trampnikiga solishtirilmoqda.

@uzbekonomics

Ba’zi avtokratik davlatlarda saylovlar bo‘yicha ikki xil qarash bo‘lar ekan:

- Saylovlarda qatnashaman, chunki saylovlar demokratiyaga olib boradi. Ovozim nimanidir hal qilmasa-da, lekin befarq emasligimni ko‘rsatish orqali keyingi saylovlar davomiyligi uchun hissa qo‘shaman.

- Saylovlarda qatnashmayman, chunki bu kabi saylovlar demokratiya sababidan emas, balki hukumat o‘zining legitim (qonuniy) ekanligini isbotlash uchun tashkil qilinadi. Aniq-ki, ovoz(lar)im(iz) baribir hech narsani hal qilmaydi. Demakki, bu o‘rinda ikki xil holat bo‘ladi:

Holat #1: Saylovda hamma ishtirok etadi va shaffof bo‘lmagan (yoki teng kuchli nomzodlar ishtirok etmagan) saylovda baribir joriy hukumat yutib chiqadi. Saylovda yutib chiqdimi, demakki, bu hukumat jahon hamjamiyati oldida o‘zini oqlab oladi va o‘zini legitim deya e’lon qiladi.

Holat #2: Saylovda ko‘pchilik ishtirok etishdan bosh tortadi va shuning uchun saylov legitim deb qabul qilinmaydi (ko'p davlatlarda 50% ishtirok kuzatilsagina saylov haqqoniy deb tan olinadi). Demakki, joriy hukumatning ham legitim emasligi jahon hamjamiyati oldida oydinlashib qoladi.*

Ikkala holatda ham avtokratik hukumat hokimlikdan ketmaydi. Lekin birinchi holatda go‘yo hammasi qonuniy bo‘lgan hisoblanadi, ikkinchi holatda esa aslida holat avtokratik tizimligi aniqlashadi. Biz birinchi holatni siyosiy tizimlar mavzusida psevdodemokratiya (pseudo-democracy), ya’ni shakli demokratiya lekin asli, mohiyati avtokratiya bo‘lgan siyosiy tizim deb o‘rganamiz.


*Ikkinchi holat Bangladesh, Ukraina, Janubiy Afrika, Albaniya, Belarus kabi davlatlarda bo'lgan ekan.

Haftalik g'oyalar almashuvimiz (brainstorming)dan ba'zi lavhalar. Tarjimonlar
- Dr. Behzod Alimov,
- Dr. Hayotbek Saydullayev,
- Dr. Bekzod Zokirov,
- Dr. Iqboljon Kosimov
- va kamina.

Ha aytganday, yuqoridagi "expected" ni 'kutilayotgan' deb tarjima qilishga qaror qildik. 'Kutilgan' deyilsa ko'proq o'tkan zamonda kutilganlik ma'nosida kelib qolar ekan.
3/3

1000Kitob loyihasi doirasida Principles of Economics - Iqtisodiyot asoslari kitobini Ingliz tilidan O'zbek tiliga tarjima qilishni boshladik. Bu kabi iqtisodiy darslik kitob birinchi marotaba O'zbek tiliga tarjima qilinayotgani sababidan bu ish biz tarjimonlarga ham sharaf, ham ma'suliyat yukini yuklayapti.

To'g'risi iqtisodiy terminlarni O'zbek tiliga tarjima qilishda qiyinchiliklar talaygina bo'lyapti. Ba'zi tarjimalar esa O'zbek tilida umuman topilmayapti. Masalan, 'equality' va 'equity' so'zlari. Har ikkisi ham 'tenglik' deb tarjima qilinsa-da, aslida, 'equity' bu ko'proq 'adolatli tenglik' degan ma'noda keladi. Demak mana shu 'adolatli tenglik' degan terminni bir so'z bilan ifodalash mumkinmi yoki yo'q, bu ham masala.

Dr. Behzod Alimov balki 'equity' so'zini ham 'equitet' deb O'zbek tiliga kiritish kerakdir deb taklif berdilar (xuddi, 'university' - 'universitet', 'committee' - 'kommitet' kabi).

Bu fikr nima uchun o'rinli?

1/3

Times Higher Education saytida World University Rankings 2025 e'lon qilinibdi. Britaniya va AQSh universitetlari birinchi 10 talikni band qilib ulgurgan bo'lsalarda, Xitoyning 2 universiteti va Singapur Milliy Universiteti keyingi 10 talikdan joy olgan.

Xitoyning boshqa universitetlari ham keyingi yillarda shitob bilan kuchli 100 talikka kirib kelishmoqda. Bir muncha yillardan keyin ular kuchli 10 talikka kirib olishsa ham kerak. Zotan uning ostonasi oldida turibdilar.

Rossiyaning Lomonosov universiteti esa 'haqli' ravishda 170-orinni egallab turibdi. Bu ham davlatning qay darajada ta'limga investitsiyasini bildiradi.

Yapon universitetlaridan faqatgina Tokyo va Kyoto universitetlarigina 100 talikka kira olganlar. Xatto, ozim bitirgan va bir vaqtlar kuchli 100 talik ichida bo'lgan Nagoya universiteti ham 201-250 orinlar ichiga tushib qolgan. Dunyoda raqobat juda qattiq. Siz qaysi universitetda kelajakda o'qimoqchisiz?

https://www.timeshighereducation.com/world-university-rankings/latest/world-ranking#

IMF missiyasi O'zbekiston iqtisodi bo'yicha rasmiy bayonatidan ba'zi muhim joylarini sizlar bilan baham ko'rmoqchiman:

#Makroiqtisodiyot
- Kishi boshiga YIM 2024-yilda vanihoyat 3000$ dan oshishi kutilyapti
- YIMning o'sishi 2024-2025 yillarda 5.5% atrofida bo'ladi lekin dunyo energiya bozoridagi va O'zbekistondagi energiya islohati sababli sezilarli darajada infliyatsiya bo'lishi aytilyapti.

#Fiskal_siyosat
- Budjet taqchilligini oldini olish maqsadida soliq bo'yicha berilayotgan imtiyozlarni qayta ko'rib chiqish kerak.
- QQS va boshqa soliqlarni yig'ish mexanizmlarini yanada takomillashtirish lozim. (Aks holda, bu hukumatni budjetni to'ldirish maqsadida soliq yukuni oshirishga rag'batlantirib qo'yishi mumkin.)
- Energiya subsidiyalari keskin kamaytirilishi kerak

#Monetar_siyosat
- Infliyatsiya bosimini va target qilingan 5% ni saqlab turish uchun qisqartirilgan pul-kredit siyosatini olib borish kerak

#Strukturaviy_o'zgarish
- Xususiylashtirishni jadallashtirish va xususiy hamda davlat korxonalari o'rtasidagi raqobatni kuchaytirish lozim (buning uchun davlat aralashuvni kamaytirish kerak bo'ladi).

AI dan endi qo'rqsak ham bo'ladi, lekin baribir rivojlanish 'creative destruction' – 'bunyodkor buzg'unchilik'* bilan bo'lishini ham tan olishimiz kerak.


Ya'ni sun'iy aqlni endi to'xtatib bo'lmaydi, faqat uni Daron Ajamoglu kabi olimlar aytganlaridek daromad tengsizligiga salbiy ta'sir qilmaydigan tomonga yo'naltirish kerak, xolos.

#xullas
Quyidagi podkastni bir eshitib ko'ring va "rostan ham bu 100% sun'iy aqlmi... Gapirayotgan qiz va yigit ham, a?" degan savol hayolingizda yangrashiga tayyor turing.

Podkast Ziyo.Uz onlayn kutubxonasi asoschisi Davronbek Tojialiev va kaminda haqida bir akamiz tomonidan tayyorlanibdi.

Shunchaki mana shu ikki inson haqida podkast tayyorlab ber deb buyuruqlar berilgan, xolos.

Qanday qilish: link

Qisqasi xavf AI'ni o'zida emas, balki hali ham(?) AI'dan foydalanmayotgan yokida uni biznesga integratsiya qilmayotgan sizda!

*ikki antonim so'zlardan tashkil topgan bu atama innovatsiyalar eski tizimni "buzib", yangi yo'nalishlarni "bunyod" qiladi degan ma'noni beradi.

Toshkent davlat agrar universiteti hududida yong‘in videosi

👉 @kunonline

Bu juda ham katta yo'qotish!

O'qituvchilar kuniga juda ham yomon xabar!

Ishqilib, talabalar bazasi online (cloud) xotirada saqlangan bo'lsin!

Barcha ustozlar va talabalarga sabr va bardamlik tilayman! 👇