Marketing bo'limi

Trampning marketing taktikasi

Xabaringiz bor, yaqinda AQSh prezidenti saylovi bo‘ldi. Bu yilgi saylovda esa nomzodlar ovoz beruvchilarni juda noyob yo‘llar bilan jalb qilishdi. Har ikki qahramon uchun marketing taktikasi o‘ziga xos o‘rin tutdi. Xullas, cho‘zib o‘tirmaymiz — keling, Qo'shma Shtatlarning 47-prezidentiga aylangan Tramp qo‘llagan strategiyalarini ko‘rib chiqamiz:

1. Nostandart kommunikatsion kanallar — X va Twitch

Trampning xarakterini ko‘rsatib beruvchi muhim element — uning kommunikatsiyasi. Shunga u birinchi o‘rinda turadigan yangiliklar manbasini egalladi. O‘zining fikri va g‘oyalarini to‘g‘ridan to‘g‘ri yetkazib berish uchun an‘anaviy ommaviy axborot vositalaridan foydalanmadi. Aksincha, gaplarini filtrlamaydigan X (sobiq "Twitter") ga joylash auditoriyaga ta’sir qiladigan haqiqiylik hissini berdi.

Bundan tashqari, Tramp yosh avlod bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri muloqot qilish uchun, video o‘yinlarni namoyish etadigan "Twitch" platformasidan ham foydalangan. Namoyishlar va nutqlarni translatsiya qilib, siyosatga qiziqmaydigan ovoz beruvchilar qatlamini qamrab olishga xarakat qildi. Twitch’dagi foydalanuvchilar platformadan siyosiy xabarlar uchun foydalanishni tanqid qilishgan bo‘lsa ham, Tramp bunga e'tibor bermadi.

2. Podkast – yangi siyosiy vosita

Bu yilgi saylovda podkastlar ikkinchi muhim kommunikatsiya vositasi bo‘ldi. Saylovdan oldin D. Trump "The Joe Rogan Experience" podkastida qatnashgan edi. Qizig‘i Kamala Harris ham "Call her Daddy" podkastida ko‘rinish berdi. Lekin birinchi nomzodning auditoriyasi kattaroq chiqdi: ko'rishlar soni 2 kun ichida 30 mlndan oshdi.

3 soatlik tahrirlanmagan va ochiq suhbatdan keyin odamlar bilan muloqot qilish osonroq bo‘ldi.

3. Inflyuyenserlar bilan ishlash

Trampning eng qiziq faolliklaridan biri — Logan Pol va Adin Ross kabi yutuberlar bilan hamkorligi edi. Bu narsa siyosatga qiziqmaydigan yoshlarni ular eng faol bo‘lgan platformalar orqali jalb qildi. Yosh avlod asosan Kamala Harris tomonida bo‘lsa ham, Trampning maqsadi ushbu demografik guruh bilan bog‘lanib, ularning tilida muloqot qilishini ko‘rsatish edi.

4. Raqibga qarshi strategiya

Trampning navbatdagi noodatiy ishi AQSh do‘konlariga "Kamala Harrisning yutuqlari" nomli kitob chiqarishi bo‘ldi, ammo u bo‘m-bo‘sh sahifalardan iborat, xolos. Bu ishdan tashqari, Tramp o‘z sahifalarida auditoriyaga ta’sir o‘tkazish uchun Kamalaning siyosatini tanqid qiluvchi postlar ham joylagan edi.

Xullas, Trampning bu yilgi faolliklari o‘ziga xos va qiziqarli bo‘ldi. Uning marketing strategiyasi, to‘g‘ridan-to‘g‘ri muloqoti va noan’anaviy taktikasi — mahorat darsi. Kamida u natija berdi.

Manba

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

"Jaguar" tanqid ostida qoldi. O'zi nima gap?

Britaniyaning hashamatli avtomobil ishlab chiqaruvchi "Jaguar" kompaniyasi rebrending qildi. Unga qarshi internet foydalanuvchilari norozilik post va izohlarini yozishdi. Kompaniya esa rang-barang yangi reklamada taqdim etilgan yangi logotipni himoya qildi. Bu reklamaning xilma-xilligi ham muxlislar, ham "haddan tashqari siyosiy to‘g‘rilikka qarshi" tanqidchilar tomonidan keskin qoralandi.

Hammasi qanday bo'ldi? Qisqacha

"Jaguar" seshanba kuni o‘zining ijtimoiy tarmoq hisoblarida yangi reklamani e’lon qildi. Unda turli xil modellar yorqin rangdagi kiyimlarda tasvirlangan bo‘lib, ekranda "jonli yasha" va "oddiylikni o‘chir" kabi xabarlar paydo bo‘ladi. Reklamaga "Copy nothing" ("hech narsani ko'chirma") degan izoh ilova qilingan.

Reklama va yangi profil rasmlari "Jaguar"ning ijtimoiy tarmoqlardagi akkauntlarida katta va kichik harflarni o‘z ichiga olgan boshqa, soddaroq shriftli yangi logotipni va yangilangan "Jaguar" "sakrovchi" tasvirini taqdim etadi.

"Jaguar", shuningdek, chorshanba kuni ijtimoiy tarmoqlarda yana bir rasmni joylashtirdi, garchi u onlayn tanqidiy munosabatlarga uchragan bo‘lsa-da, bo‘lajak elektromobil modeliga o‘xshaydigan narsani masxara qildi.

Tadbirkor Ilon Mask o‘zining "X" ijtimoiy tarmog‘idagi postida izohida "Jaguar" reklamasida avtomobillar yo‘qligini ta’kidlab, "Siz avtomobil sotasizmi o'zi?", deb so‘radi. Maskning posti "Jaguar" reklamasining 9000 ta laykiga nisbatan ancha ko‘proq – 164 000 dan ortiq layk to‘pladi va qariyb 3 million marta ko‘rildi.

Buyuk Britaniya parlament a’zosi va o‘ng qanot "Islohotlar Buyuk Britaniya" partiyasi lideri Nayjel Faraj "X" ijtimoiy tarmog‘ida "Jaguar bankrot bo‘ladi" deb da’vo qiluvchi video joylashtirdi. U bu reklamani "yana bir Bud Light hodisasi" deb atadi. Bu bilan u o‘tgan yili pivo brendining transgender inflyuyenser Dilan Malvani bilan qisqa muddatli marketing hamkorligidan so‘ng yuzaga kelgan boykotlarga ishora qildi.

"Jaguar" o‘zining "X" akkauntida reklamani bir necha bor himoya qilib, tanqidiy fikrlarga to‘g‘ridan-to‘g‘ri javob berib, kompaniyaning niyatlarini aniqlashtirgan va odamlarni keyingi yangilanishlarni kutishga chaqirgan xabarlar bilan javob berdi.

"Jaguar" Maskning "kompaniya hali ham avtomobil sotadimi?" degan savoliga shunday javob berdi: "Ha, albatta. Buni sizga ham ko‘rsatishni xohlaymiz. 2-dekabr kuni Mayamida bir finjon choy ichishga taklif qilsak, kelasizmi?". Boshqa bir foydalanuvchi "Uyg‘onish, sinish" iborasini ishlatganda (bu ibora turli-tumanlik va inklyuzivlikka yo‘naltirilgan marketing kampaniyalarini olib boradigan kompaniyalarni boykot qiluvchi "uyg‘onishga qarshi" tanqidchilar tomonidan keng qo‘llaniladi), "Jaguar" shunday javob qaytardi: "Qattiq harakat qil."

Foydalanuvchilardan biri "Jaguar"dan reklamadagi mashinalar qayerdaligini so‘raganida, kompaniya shunday javob berdi: "Oz qoldi. Hikoya hali davom etmoqda, kuzatib boring".

Tanqidiy fikrlarga qaramay, kompaniya o‘zining yangi yo‘nalishini qo‘llab-quvvatladi va rebrend kompaniyani "so‘ng‘itadi" deb hisoblagan bir foydalanuvchiga shunday javob berdi: "To‘g‘risi, aksincha. Bu - uyg‘onish davri".

Bu orada "Nothing" texkompaniyasi o'zining "X"dagi sahifasini "Copy Jaguar" deb o'zgartirdi.

Bu katta va qiziq keys. Kuzatishda davom etamiz.

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

Menu marketing - O’zbekistonda yangicha yondashuv

Toshkentdagi “Köşebaşi” turk restorani oʻz menyusiga mashhur shaxslarning sevimli taomlarini qoʻshdi (yoki ancha avval).

Masalan, u yerda tadbirkor Murod Nazarov, qiziqchi Shukurullo Isroilov va shoubiznes vakili Abdurashid Toshmatovlarning eng yoqtirgan taomini koʻrish mumkin, menyuga ularning suratlari ham tushurilgan.

Xoʻsh, sizga qaysi mashhur insonning sevimli taomi qiziq boʻlardi?

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

🎙️Duv-Duv leksiya

Prodakshn Brif — reklama roligi g'oyasini qanday yetkazish kerak?

Spiker: Sobol Konstia — rejissyor, Whitesquare, Ad Black Sea, Phénix festivallari sovrindori

Bu leksiyamiz marketologlar va agentlik hodimlari uchun mo'ljallangan!

Leksiya vaqti: 18-noyabr (Dushanba)
Soat: 18:30

Manzil:
605 kreativ agentligi

Ro'yxatdan o'tish 👈

Leksiya bepul va rus tilida bo'ladi!

@duvduvedu

Hamkorlik materiali

Rivojlanish uchun — @marketingbolimi

Eski mahsulot, yangicha qarash

Mahsulotni o‘zgartirmasdan, sotuvini ko‘targan qanday brendlarni bilasiz?

Masalan, 2000-yilda, Heinz ketchupning yashil rangini chiqargan edi. Tarkibi bir xil, shunchaki rangi boshqacha bo‘lgan. Natijada sotuvlar oshgan.

Yana bitta keys bor: unda Shreddies brendi hech qanday o‘zgarish qilmasdan, mahsulotining qiymatini oshirgan. Bilmaganlar uchun Shreddies — to‘rtburchak shaklidagi nonushta yormasini chiqazadigan kompaniya.

2008-yilda brend reklama agentligi bilan ishladi. Maqsad — ovqat bozorida birinchilardan bo‘lish. Faqat bitta narsa bor: mahsulotni o‘zgartirish mumkin emasdi.

Shunda, ular yormani aylantirib, to‘rtburchak narsani olmos shakliga o‘tkazishdi. Mahsulotning barcha xususiyati saqlab qolindi, faqat endi yangi ko‘rinishda bo‘ldi.

Bundan tashqari, reklama roliklarida tadqiqotlar ham o‘tkazildi. Odamlarga ikki xil turdagi mahsulot berilib, ulardan qaysi bir yaxshiroq ekanligini aytish so‘ralganida, hamma olmosga o‘xshaganini tanladi. Eng qizig‘i — ikkalasi ham aslida bir xil mahsulot, lekin odamlar uchun yangisi an’anaviy-to‘rtburchakdan ko‘ra ham chiroyliroq, ham mazaliroq bo‘ldi.

Bu yangilik orqali birinchi oyda bozor ulushi 18% ga oshdi. Kampaniya esa o‘sha yilning Clio Awards festivalida mukofot yutgan edi.

Bu keysdan chiqariladigan asosiy xulosa: gohida yangi narsa yaratish shart emas, bu kabi kreativ g‘oyalar ko‘pincha burnimiz tagida yotadi. Shuning uchun ko‘p kuzatish kerak. Shunda boshqalar ko‘rmaydigan narsalarni ko‘rasiz.

Marketing o‘zbek tilida — @marketingbolimi

Yandex operatoridan — Iman Invest marketing direktorligigacha

Qorako'z podcastining yangi, 4-sonida Mirzo Qodirov, 5 yillik tajribaga ega bo'lgan mohir marketolog mehmon boʻldi.

Uning hayotiy tajribalari yosh marketologlarga o‘z maqsadlariga qanday erishish va qiyinchiliklardan qanday saboq olish kerakligini o‘rgatadi.

Podkastni You Tube sahifamizda tomosha qilishingiz mumkin ⬇️
https://youtu.be/I0qysWi_uFA

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

Uzum'ning e-commerce ekotizimi aylanmasi 200 mln dollardan oshdi

"Uzum" o'tgan 9 oylik natijalarni sarhisob qildi. Ekotizim bir necha baravar o'sishga erishgan. Muhim jihatlarni keltiramiz.

Uzum Market va Uzum Tezkor'ni o‘z ichiga olgan e-commerce yo‘nalishining aylanmasi yildan yilga uch baravar oshgan va o'tgan 9 oy ichida uning aylanmasi $237 millionni tashkil qilgan.

Yanvar-sentyabr oylarida topshirish punktlari 800 dan oshgan. Oktyabr oyida sotuvchilar uchun yangi logistika modeli (FBS) ishga tushirilgan.

Bu davrda "Uzum Market"da 2,5 mlndan ortiq buyurtma berilgan, ushbu ko'rsatgich o'tgan yilning mos davridan 2,5 baravarga ko'p.

"Uzum Tezkor" xizmati hamkorlari 2100 dan oshgan va mamlakatning 15 ta shahrida to'laqonli faoliyat boshlagan.

O'tgan davr davomida "Uzum Nasiya" foydalanuvchilari soni 3,2 milliondan oshdi. Muddatli to'lovlar hajmi ham 2 karra o'sgan.

Siz Uzum'ning qaysi xizmatlaridan faol foydalanasiz?

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

Jahongir Latipov ABBA marketing agentligiga tashrif buyurdi

🔥 O‘zbekistondagi eng gigant marketing agentliklaridan biri bo‘lgan ABBA marketing agentligiga Jahongir Latipov keldi va agentlikning faoliyati bilan ichkaridan tanishib chiqdi.

🤝 Batafsil jarayon haqida yuqoridagi videodan bilib olishingiz mumkin. Agar sizning ham biznesingizga SMM va marketing xizmatlari kerak bo‘lsa, quyidagi raqamlarga murojaat qiling.

Hamkorlik materiali

Marketing o‘zbek tilida — @marketingbolimi

Nike va Jordanning tarixiy kelishuvi

1984-yil boshida Nike'ning basketbol olamida deyarli oʻrni yoʻq edi. Converse — Magic va Bird bilan, Adidas esa Kareem bilan yetakchilik qilardi. Nike esa bor-yo‘g‘i 17% ulushga ega edi va mashhur o‘yinchilar uni tanlamasdi.

Nike kompaniyasi 1984-yilda basketbol olamida hech kimga tanilmagan Michael Jordanga pul tikdi va unga yillik $500,000 shartnoma taklif qildi — bu boshqa barcha o‘yinchilarga taklif qilinishi mumkin boʻlgan mablagʻdan 5 barobar ko‘proq edi! Bu katta tavakkal edi, ammo Nike yutqazishni xohlamasdi.

Natijada esa bu shunchaki shartnoma emas, balki oyoq kiyim tarixini o‘zgartiruvchi madaniy burilish boʻldi.

"Banned" kampaniyasi
NBA Jordanning qora-qizil oyoq kiyimlarini taqiqladi. Nike esa shu taqiqlardan foydalanib, yoshlarni o‘ziga jalb qildi. Natijada, do‘konlar sotilib ketdi, yoshlarda yangi sneaker madaniyati paydo bo‘ldi va Nike o‘z imperiyasini qurdi.

Natija
Nike bir yilda $126 million daromadga erishdi. Dastlabki maqsad esa, $3 million edi. Bugungi kunda, Jordan brendi $5,1 milliardga yetgan.

Sizningcha, Nike va Jordan hamkorligi bugungi brendlar uchun qanday dars bo‘la oladi? Fikrlaringizni izohlarda yozib qoldiring ⬇️

Marketing o‘zbek tilida — @marketingbolimi

Charchamang, Vosxod! Qanday qilib o’zbekistonlik kreativchilar Rossiyaga ham ta’sir o’tkazyapti

"Ishonch" brendi uchun Sintez va Abstract production agentliklari birgalikda yaratgan "Charchamang" roligi oddiy o‘zbekistonliklarning kundalik hayotini aktyorlarsiz, tabiiy tarzda tasvirlaydi.

Dinamik musiqa, montaj va eski davrlarni eslatuvchi filtr bilan ishlangan bu rolik xalqaro festivallarda g‘olib bo‘ldi va keng e’tibor qozondi.

2024-yil. Oradan bir yil o‘tib, Rossiyadagi Brusnika brendi ham Vosxod agentligi bilan hamkorlikda shunga o‘xshash uslubda rolik chiqarmoqda.

O‘zbekistonlik ijodkorlarning yuqori darajadagi ishlariga boshqa davlatlar taqlid qilayotganidan mamnunmiz – bunaqa ijodiy ishlarni davom ettirishdan charchamang!

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi

Egizak farzandlari bilan yetkazib berish xizmatida ishlayotgan "kuryer" ayol

Ijtimoiy tarmoqlarda tarqalgan bu video katta muhokamalarga sabab boʻldi. Unda egizak farzandlari bilan yetkazib berish xizmatida ishlayotgan ayolni koʻrish mumkin.

Bu videodan keyin koʻpchilik unga moddiy yordam berishni taklif qilganini, ammo ayol hech qanday yordam olmasligini maʼlum qildi.

Marketing o‘zbek tilida — @marketingbolimi

Startapchilar o‘qiydigan kitoblar

«Startup Garage» haqida eshitmagan bo‘lsangiz, hozir eshitasiz — startaplarni qo‘llab quvvatlab, ularni katta bozorga olib chiqishga yordam beradigan loyiha.

Yaqinda shu loyiha jamoasi har bir tadbirkor va ularning startaplari uchun muhim qo‘llanmani taqdim etdi — yo‘l-yo‘riq bo‘lib xizmat qiladigan 5ta yangi kitoblar:

1. Startup yo‘li: boshlovchilar uchun qo‘llanma
2. Startuplar uchun samarali biznes modeli
3. Startuplar uchun asosiy marketing strategiyalari
4. Startuplar uchun mukammal sotuv qo‘llanmasi
5. Venture mindset: startuplar uchun yangi nigoh

Yangi biznesni rivojlantirib, sotuvlar, ishlaydigan biznes modellar va «venture mindset» haqida kerakli bilimlarni olsangiz bo‘ladi.

Startup Garage ilovasida kitoblarni hammasi bepul. Ilovani shu havola orqali yuklab olishingiz mumkin.

Marketing o‘zbek tilida — @marketingbolimi

Yandex Maps'da e'tiborga molik tarixiy binolarning 3D chizmasi ko'rsatilmoqda, tunda ularning chirog'i ham yonadi

Yandex Maps’ga Toshkent, Buxoro, Samarqand va Xivadagi diqqatga sazovor joylarining uch o‘lchamli modellari qo‘shildi. Bu haqda kompaniyaning davlat organlari bilan aloqalar direktori Sardor Qodirov xabar berdi.

Hozircha jami 27 ta joyning 3D modeli chizilgan. Bunda Toshkentda Hazrati Imom ansambli, Ko‘kaldosh madrasasi va Chorsu bozori, Buxoroda Poy Kalon va Labi hovuz me’moriy ansambllari, Samarqandda Registon maydoni va Mirzo Ulug‘bek rasadxonasi, Xivada esa Kaltaminor minorasini ko'rish mumkin.

Barcha modellarda arxitektura xususiyatlari, yozuvlar, ranglar, soyalar ko‘rinadi, tekstura aniqlanadi. Tungi vaqtda uning chiroqlari yoritiladi, xuddi real shaharda qosh qoraygandek bo‘ladi.

Xaritadagi 3D modellarni ko'rish uchun yuqoridagi keltirilgan joylardan birini qidirish va yaqinlashtirish kifoya.

Marketing oʻzbek tilida — @marketingbolimi