Пошукі старога Гомеля @stary_homel Channel on Telegram

Пошукі старога Гомеля

@stary_homel

Гістарычныя даследаванні Гомеля онлайн.

Нас цікавяць артэфакты і з'явы гарадскога асяроддзя мінуўшчыны.

Скрынка для зваротнай сувязі: https://t.me/poshuki

Пошукі старога Гомеля (Belarusian)

Даведайцеся історію старога Гомеля разам з каналам "Пошукі старога Гомеля"! Актуальныя гістарычныя даследаванні онлайн, якія прысвечаны артэфактам і з'явам гарадскога асяроддзя мінулага часу. Мы збіраем і аналізуем дадзеныя для таго, каб прадастаўляць вам цікавую і пазнавальную інфармацыю. Падпішыцеся на канал "Пошукі старога Гомеля" (username: @stary_homel) і далучыцеся да нашай спадарожніцкай падарожжу ў гісторыю Гомеля! Для зваротнай сувязі з намі вы можаце выкарыстоўваць спецыяльную скрынку: https://t.me/poshuki

Пошукі старога Гомеля

04 Feb, 17:42

Ох, які цудоўны здымак знайшоўся, паглядзім на дэталі!

Месца, напэўна, апазнаюць усе. Гэта перакрыжаванне Савецкай і Камунараў у 1931 годзе. Яшчэ заўважная беларусізацыя на вуліцах: усе шыльды і транспаранты ці напісаныя на роднай мове, ці дубляваныя.

Транспарант над дарогай патрабуе ад працоўных падпісацца на грашовае асігнаванне эканомікі.
Шыльда над уваходам у былы дом Маянца кажа, што там з’явілася сталоўка Камінтэрна.

Домік, падобны на сельскі сарцір на перакрыжаванні кажа: “Тэмпы рашаюць”.

Асобнай увагі заслугоўваюць ізвозчыкі ў кампаніі аднаго з першых аўтобусаў і каменна-цаглянае пакрыццё галоўнай вуліцы.

Чытачам жа прапаноўваем вызначыць мадэль аўтобуса: што гэта ЗіС, АМО ці іншаземец?
542
Пошукі старога Гомеля

01 Feb, 18:41

Яшчэ некалькі здымкаў буйных планаў сціпла дэкараваных вокнаў і дзвярэй будынку, які так і не стаў царквою на вуліцы Ляшчынскай ад Alexsandr Alexeevitch.
693
Пошукі старога Гомеля

01 Feb, 17:45

Правільны адказ!

Недабудаваная брацкая царква імя Дзімітрыя Салунскага знаходзіцца ў маленькай промзоне фабрыкі Прагрэс на вуліцы Ляшчынскай.

Пабудова царквы вялася ў часы ліхалеццяў - першая сусветная і Лютаўская рэвалюцыя не дазволілі хутка завяршыць царкву. А пасля Кастрычніцкага перавароту завершыць царкву стала немагчыма - бальшавікі адабралі недабудаваную культавую пабудову.

Верагодна, па стану на 1917 год недабудаваная царква заставалася без барабана і званіцы, знешняе і ўнутранае аздабленне таксама не былі скончаныя.

Прыкладна ў такім стане царква і дайшла да нашых дзён. Дадаткова былую царкву прыстасавалі на патрэбы вытворчасці мэблі.

Работнікі фабрыкі чамусьці называюць яе "сінагогай".

Адказаў правільных было даволі шмат. Вы малайцы!
699
Пошукі старога Гомеля

31 Jan, 17:34

Пытанне на вечар (вельмі складанае)!

На гэтым фотаздымку пасляваенныя руіны аднаго з прадпрыемстваў Гомеля. Сярод руінаў – рэшткі перабудаванай царквы.

Спадарства, паспрабуйце здагадацца пра якое прадпрыемтсва ідзе гаворка.
631
Пошукі старога Гомеля

28 Jan, 17:34

Правільны адказ!

На гэтым фотаздымку будынак інтэрнату Гомельскага медычнага вучылішча на вуліцы Кірава. Даволі сціплая архітэктура з прыкметамі канструктывізму (адтуль уступчаты атык) сведчыць, што будыніна з'явілася каля 1930 году.

Відаць, хлопец сфатаграфаваўся на фоне інтэрната не выпадкова: ён хацеў паказаць брату сваё месцажыхарства.

Будыніна захавалася да сёння: без атыку, балконаў, афарбаваная персікава-ружовымі колерамі. Сёння інтэрнат належыць медычнаму каледжу, там вучэбны корпус.

Стрэлачка на групавым фота з прэзентацыі каледжа, не звяртайце на яе ўвагу. Вы можаце паспрабаваць адшукаць на ім героя фотакарткі - хлопца Навума.
1,170
Пошукі старога Гомеля

27 Jan, 17:34

Загадка на вечар!

У 1948 годзе хлапец Навум даслаў свайму брату Віці фотаздымак з Гомеля са сваёй выявай і будынкам на заднім плане.

Спадарства, паспрабуйце здагадацца, дзе навучаўся Навум.
946
Пошукі старога Гомеля

20 Jan, 18:10

Правільны адказ!

На гэтым фотаздымку домік напачатку вуліцы Садовай паблізу Валатаўской. Менавіта ў ім адразу пасля вайны размясціўся Гарсавет – установа, якая кіравала горадам.

Гледзячы на аэрафотаздымак часоў нямецкай акупацыі не цяжка здагадацца, чаму быў абраны невялікі дарэвалюцыйны домік пад установу.

Папросту іншая нерухомасць у самым цэнтры Гомеля была пераважна зруйнаванай і мела выгляд скрынак без вокнаў. Таксама выглядаў і даваенны Гарсавет на вуглу Савецкай і Сялянскай.

Крыху аддалены Свісток часткова ацалеў. Абрана была дарэвалюцыйная сядзіба. Хто былі гаспадарамі дома ад пачатку, мы не ведаем. У пасляваенны час у сядзібе месціўся дзіцячы садок. Цяжка паверыць, але там змяшчалася ажно 5 дзіцячых груп.

Знеслі дом у 1979 годзе, на яго месцы з'явіўся 9-павярховік.

На фотаздымку грамадзянка, што прыйшла на прыём у халодны Горсавет, шырокі стол з попельніцай і вазай-чарнільніцай, на сцяне мапа Гомеля.



Правільных адказаў не было.
1,425
Пошукі старога Гомеля

19 Jan, 17:57

Загадка з вечар!

На гэтым фотаздымку 31 снежня 1943 года домік з традыцыйнымі для Гомеля ўпрыгажэннямі: дэкараванымі ліштвамі вокнаў, карнізам, высокім ганкам з каванымі агароджамі і ажурным навесам.

Над уваходам новыя элементы - Ленін, шыльды і сцяжкі.

Вайсковы ў белай дублёнцы з аўчыны, жанчына ў паліто з мехавым каўнерам вось-вось сядуць джып Willys і паедуць з кіроўцам па важных справах.

Спадарства, паспрабуйце здагадацца, што знаходзілася ў гэтым будынку і дзе ён знаходзіўся, хаця б прыблізна.
936
Пошукі старога Гомеля

17 Jan, 18:04

Правільны адказ!

На гэтым фотаздымку адкрыццё мітынгу, прысвечанага вызваленню Гомеля 26 снежня 1943 года. Урачыстае мерапрыемства правялі праз месяц пасля атрымання кантролю на горадам.

На трыбуне прысутнічалі генералы Канстанцін Ракасоўскі, Канстанцін Целегін і першы сакратар Гомельскага абкама партыі Флавіян Жыжынкоў.

Паўсюль прыходзілася імправізаваць: сярод галоўнай плошчы сабралі часовую трыбуну з чаго было, павесілі медальён з барэльефам Леніна, на слупах побач расцягнулі вялізарныя партрэты Сталіна і Молатава. Сабор за спінамі выклікаў дыскамфорт, таму яго прыкрылі экранамі. Чаму так?

Падчас нямецкай акупацыі Петрапаўлаўскі сабор, які быў у той час гарадскім музеем, вярнулі сабе вернікі і аднавілі богаслужэнні. Гэта свавольства паказваць не хацелася, але і зачыняць сабор адразу, указання не было.

Пасля аднаўлення савецкай ўлады ў Гомелі сабор працягваў дзейнічаць яшчэ 16 год, аж пакуль яго не зачынілі ў другі раз, каб зрабіць планетарый.
997
Пошукі старога Гомеля

16 Jan, 17:34

Загадка на вечар!

Вось унікальны архіўны здымак: шмат вайскоўцаў, трыбуна з профілем Леніна, на заднім плане дзеючы Петрапаўлаўскі сабор з цыбулінкай, побач – партрэты Сталіна і Молатава. Гэтыя сімвалы ніколі болей не сустракаліся разам на адным здымку.

Спадарства, паспрабуйце здагадацца, пры якіх абставінах і калі было зроблена гэтае фота.
932
Пошукі старога Гомеля

14 Jan, 17:34

Прыбытковы дом на Садовай стаў ваенкаматам.

Хто стаў новым уладальнікам будынку невядома. Не здзівімся, калі яго заняло ваеннае ведамства. Напрыклад, Горсавет, які абаснаваўся ў прыбытковым доме Захарына на перакрыжаванні Румянцаўскай і Траецкай, там месціцца да сёння.

Падчас вайны квартал паміж на Садовай і Пушкіна згарэў цалкам. На здымку 1943 году бачныя скрынкі асобных дарывалюцыйных будынкаў і Дом воднікаў без даху.

Падчас пасляваеннага аднаўлення руіны захавалі. Дзеля таго, каб павялічыць плошчу будынку ваенкамату, з левага боку ўшчыльную быў прыбудаваны яшчэ адзін корпус.

Невядомы архітэктар намагаўся стылізаваць яго пад стары, утварыўшы новы сіметрычны фасад. Атрымалася не вельмі ўдала: новая частка стала бледным падабенствам старой: без яркіх дэталяў, бо было не да складаных упрыгажэнняў, сіметрыі не ўтварылася.

Тады ж знік мезанін і балкончыкі, былі паменшаныя і спрошчаныя некаторыя вокны. З правага боку фасаду так і засталося непаразуменне - дзвер, што адчыняецца на ўзроўні другога паверху.
1,026
Пошукі старога Гомеля

13 Jan, 17:35

У доме было 3 кватэры. Самая багатая на першым паверсе мела 7 пакояў. Туды можна было патрапіць ажно праз тры выхады – парадны, з вялікай гасцінай і кухні. Дадатковы свет у памяшканнях быў праз вокны, што былі ў праездзе.

На другім паверсе былі 3-х і 6-пакаёўкі.

Таямніцу ўяўляе мезанін, ён знаходзіўся ў правай частцы будынку – там, дзе прыгожае трайное арачнае (тэрмальнае) акно. Там магло знаходзіцца вялікае памяшканне, але ў знойдзеных дакументах такое не ўпамінаецца.

За 5 год будынак змяніў трох гаспадароў. Пасля Разінскага гаспадыняй стала дваранка Зінаіда Брынкен. Ёй прышлося нават пазычаць вялікую суму для прыдбання маёмасці. Яна не здолела выплаціць банкаўскі крэдыт і праз тры гады, перад самай Лютаўскай рэвалюцыяй 1917 года ўладальнікам дома стаў Іван Зенчанка.

Далейшы лёс дома можна прадказаць: з прыходам бальшавікоў дабротная нерухомасць падлягала рэквізіцыі на карысць новай улады.

Працяг заўтра.
1,312
Пошукі старога Гомеля

13 Jan, 17:32

А вось і гісторыя доміка на Садовай.

У 1911 годзе пляц зямлі ў самым цэнтры Гомеля заставаўся незабудаваным: сялянка Кацярына Якушэвіч атрымала дзялянку ў спадчыну пасля смерці свайго бацькі Мірона Чараўхіна і прадала яго мешчаніну Мееру Нотаву Разінскаму за 2200 рублёў.

Здзіўляе, што напачатку 20 стагоддзя ў самым цэнтры Гомеля былі незабудаваныя надзелы.

Адразу распачалася будоўля, напрыканцы 1911 года дом быў гатовы.

Двухпавярховы будынак быў спраектаваны з асіметрычным фасадам: так было прынята ў эпоху мадэрну. Дэкор будынку – вельмі складаны і разнастайны. Мяркуем, што аўтарам архітэктуры будынку быў Станіслаў Шабунеўскі. На фасадзе вы зможаце адшукаць асобныя цытаты з іншых будынкаў майстра.

Да будынку быў падведзены водаправод, адпаведна, былі і ванны, і клазеты. Ацяпленне пячное: маёлікавыя і ізразцовыя печы ў жылых памяшканнях, вялікія пліты на кузнях. Цікава, што на падлозе ў памяшканнях быў не паркет, а лінолеўм.

Працяг ніжэй.
802
Пошукі старога Гомеля

09 Jan, 17:34

Адкуль пайшла назва вуліцы Свістоўскай?

Раён Свісток, які знаходзіўся ў самым цэнтры Гомеля, даў гэтую назву. Хутчэй за ўсё. Гарадская легенда тлумачыць паходжанне гэтай назвы тым, што тут было шмат паліцэйскіх (свісток – тагачасны сімвал паліцэйскага).

З гэтым можна пагадзіцца, бо паліцэйскае ўпраўленне, прынамсі напачатку 20-га стагоддзя, было непадалёк - на вуліцы Баярскай (Баўмана). А ў першай палове 19-га стагоддзя гэтая вуліца звалася – Паліцэйскай.

Ці магла вуліца займець назву ад прозвішча гіпатэтычнага Свісткова-Свістоўскага? Такое цалкам немагчыма выключыць. Але пакінем слова гісторыкам-тапанімістам.

Шмат хто здагадаўся. Вы малайцы!
1,054
Пошукі старога Гомеля

09 Jan, 17:33

Прыйшоў час разгадкі!

Раней вуліца Садовая насіла назву вуліцы Свістоўскай!

Пра гэта сведчыць запіс, які ў 9 лістапада 1887 годзе зрабіў натарыус у крапасной кнізе Магілёўскага натарыяльнага архіва па гораду Гомелю.

У дакуменце апісваецца купля-продаж зямельнага ўчастку з садам, двухпавярховым домікам і флігелем. Айзэк Залманаў Хавін прадаваў маёмасць сваёй жонцы - Серлі Нахімавай Хавінай. Чаму? Дакумент не тлумачыць гэтыя сямейныя стасункі, але ў Айзэка застаўся дом на суседнім участку.

Натарыюс Мікалай Мікалаевіч Цярлецкі, кантора якога знаходзілася побач, на Мільённай вуліцы, пазначыў адрас маёмасці так: у Магілёўскай губерні, горадзе Гомеле, па былой Свістоўскай вуліцы, цяпер Садовай вуліцы.
970
Пошукі старога Гомеля

07 Jan, 17:33

Тапанімічная загадка на вечар!

Пакуль рыхтавалі аповяд пра мадэрновую сядзібу, нечакана знайшлі папярэднюю назву вуліцы Садовай! Аказваецца, яе назва цалкам забылася да пачатку 20-га стагоддзя.

Спадарства, паспрабуйце здагадацца, як называлася гэтая вуліца ў 19 стагоддзі.

Тут вам можа дапамагчы веданне назваў гістарычных раёнаў Гомеля.
552
Пошукі старога Гомеля

06 Jan, 18:07

Адказ на новагоднюю загадку!

На чарцяжы былая гарадская сядзіба Зінаіды Брынкен! Сёння гэты будынак болей вядомы як абласны ваенкамат на вуліцы Садовай, 10.

За 110 год ён даволі моцна змяніўся: вырас у даўжыню, на ім зніклі балконы і мезанін.

Дзякуючы знойдзеным чарцяжам, мы здолелі аднавіць знешні выгляд гэтага цудоўнага прыкладу стылю мадэрн.

Аповяд пра дом заўтра!
645
Пошукі старога Гомеля

04 Jan, 18:55

Правільны адказ!

На першай паласе La Domenica del Corriere была спроба візуалізаваць гомельскі яўрэйскі пагром, што пачаўся 29 жніўня 1903 года.

Аднак гэта не адзіная тагачасная спроба паказаць падзеі ў далёкім Гомелі. Іншы італьянскі штотыднёвы часопіс-канкурэнт з La Tribuna Illustrata таксама паспрабаваў намаляваць той самы сюжэт.

Два малюнкі маюць вельмі падобную кампазіцыю, аднак моцна адрозніваюцца дэталямі.

Хутчэй за ўсё мастакі ніколі не былі у нашых мясцінах, але аўтар La Domenica del Corriere аказаўся бліжэй да нашых рэаліяў: змог намаляваць гіпатэтычны драўляны зруб і людзей у сюртуках. Але адразу сапсаваў намаганні каменным домам.

Спроба La Tribuna аказалася зусім няўдалай: аўтар моцна памыліўся з адзеннем гамяльчан (на малюнку людзі у высокіх футравых шапках -хутчэй за ўсё казакі, чалавек з палкай у шляпе-кацялку, і яшчэ адзін, чамусьці ў чалме. Не ўгадаў мастак і архітэктуру – белакаменных, гатычных будынкаў з купалам у Гомелі ніколі не існавала.
782
Пошукі старога Гомеля

03 Jan, 18:03

Загадка на вечар (вельмі простая).

Напачатку 20 стагоддзя італьянская газета прысвяціла першую паласу падзеям у Гомелі.

Спадарства, здагадайцеся, што стала нагодай выпуску?
736
Пошукі старога Гомеля

31 Dec, 17:42

Загадка на Новы год!

Зараз мы аднаўляем знешні выгляд цудоўнай мадэрновай гомельскай сядзібы дваранкі Зінаіды Брынкен.

Аўтарам архітэктуры хутчэй за ўсё быў Станіслаў Шабунеўскі.

Будынак захаваўся, але быў значна зменены.

Спадарства, паспрабуйце пазнаць будынак па гэтым чарцяжы.

Адказ у новым годзе! З надыходзячым!
1,009
Пошукі старога Гомеля

27 Dec, 18:41

Ёсць яшчэ адзін фотаздымак меркаванага дэпо Палескай чыгункі.

Фота дарэвалюцыйнае з маленькім паравозам і служачымі чыгункі. Так проста месца лакалізаваць не атрымаецца.

Калі акажацца, што і гэты будынак стаяў на тым самым месцы, што і папярэднія, то здзіўляцца тут не варта. Такі кансерватыўны падыход у чыгуначнікаў да сваёй інфраструктуры.
1,357
Пошукі старога Гомеля

27 Dec, 18:28

Ebay прынёс новае чыгуначнае фота з Гомеля, таму сёння - паравозы.

На фота паравознае дэпо, што знаходзілася на месцы сённяшняга ламатыўнага па вуліцы Палескай.

На здымках адзін і той жа будынак толькі рэканструяваны на патрэбы больш габарытнай тэхнікі. Агульная дэталь на фота - дэкор на контрфорсах.

Першы фотаздымак часоў нацысцкай акупацыі, другі - 1950-х.

Калі ведаеце іх мадэлі, напішыце калі ласка.
1,157
Пошукі старога Гомеля

24 Dec, 17:44

Сёння, дзякуючы фотаздымкам Барыса Куніна, прагуляемся па цэнтральных вуліцах Гомеля.

Усе пейзажы пазнавальны і не вымагаюць падрабязнага каментавання для гомельцаў, якія цікавяцца гісторыяй.

Рэстаран Беларусь – як выбітны ўзор мадэрнізму 1960-х гадоў. З правага боку здымку выязджае нейкі аўтобус.
Ага, гэта даволі рэдкі Ікарус першага пакалення.

Кінатэатр Ісачанкі побач з рэстаранам Беларусь не быў знесены, ён стаў часткай дзіцячага дома творчасці Юнацтва.

Вуліца Камсамольская без агароджы бульвара, але з незвычайнымі кансолямі ліхтароў.

Кінатээтр Калініна з разнастайным аўтапаркам побач.

Заўсёды эфектны дом Маісея Маянца з Масквічом на пярэднім плане.

Універмаг (тады яшчэ без прыстаўкі "Стары") з неонавай вывескай і медычнай Волгай-універсалам на пярэднім плане.
1,257
Пошукі старога Гомеля

23 Dec, 17:35

Правільны адказ!

На гэтым фотаздымку Барыса Куніна помнік над братэрскай магілай апалчэнцаў-абаронцаў Гомеля, якія абаранялі горад у жніўні 1941 году.

Яшчэ напачатку сямідзясятых помнік захоўваў свой пасляваенны выгляд сціплага абеліску з агароджай.

У 1975 годзе на гэтым месцы з'явіўся брутальны чугунны помнік з барэльефамі аўтарства скульптара Гарбанёва і архітэктара Самадурава.
995
Пошукі старога Гомеля

22 Dec, 17:33

Пытанне на вечар!

Калісьці ў сямідзесятых у цэнтры Гомеля Барыс Кунін сфатаграфаваў такі сюжэт.

Паспрабуйце здагадацца, дзе быў зроблены гэты здымак і што на ім.
575
Пошукі старога Гомеля

21 Dec, 17:34

Паркавыя замалёўкі.

Старое грувасткае чортавае кола, яго крыху пазней заменяць на больш ажурнае, з адкрытымі кабінкамі.

Дзіўная драўляная скульптура з антрапаморфнымі рысамі.

Склад лавак каля планетарыя, які праз якое дзесяцігоддзе верне сваю першапачатковую функцыю.

Лебядзіная саджалка з "двухпавярховым" домікам, гарбаты мосцік са старымі (пасляваеннымі) агароджамі.

Былы "зімовы палац" Румянцава ў ролі сярэдняй школы нумар 15.

Капліца разам з гротам-спачывальняй на рэстаўрацыі.
658
Пошукі старога Гомеля

06 Dec, 17:46

З’явіўся сайт, дзе энтузіясты збіраюць узоры савецкага манументальнага мастацтва Беларусі.

https://monumental.by/by/

Пляцоўка дазваляе захаваць і сістэматызаваць савецкія вітражы, мазаікі, сграфіта на фасадах і ў інтэр’ерах - усё тое, што імкліва знікае падчас рамонтаў.

Пакуль на сайце няшмат узораў з Гомеля. Але гэта лёгка выправіць.
Карыстайцеся!

Фотаздымкі прымаюцца на пошту [email protected] ці праз старонку праекта ў Facebook: https://www.facebook.com/monumentalartby
1,358
Пошукі старога Гомеля

04 Dec, 18:15

Правільны адказ!

Найстарэйшым на няцотным баку вуліцы Савецкай на перакрыжаванні з Жаркоўскага з'яўляецца будынак Гомельскай філармоніі.

Менавіта ён пазначаны на плане 1830 года пад нумарам 12: трохпавярховы будынак, у якім знаходзіцца аптэка.

Трохпавярховы статус не павінен засмучаць, у тыя часы падвал залічваўся за паверх (на фота план падвала з ветразевымі скляпеннямі).

На канец 19 стагоддзя будынак былой аптэкі належаў купцу Янкелю Гінзбургу і выглядаў амаль так, як сёння.

Чаму вуліца Жаркоўскага ад пачатку назвалася аптэчнай, вы, напэўна, здагадаліся.

За статус самага старога будынку няцотнага боку вуліцы магла бы паспрачацца Траецкая царква 1833 года, муры якой сталі асновай гасцініцы Сож. Але гэта ўжо не зусім адпавядае пастаўленаму пытанню.
566
Пошукі старога Гомеля

03 Dec, 18:39

Пытанне на вечар!

Вы ведаеце, што самым старым будынкам на няцотным баку сённяшняй вуліцы Савецкай з'яўляецца будынак былой Ланкастарскай школы 1818 года пабудовы.

Але што наконт цотнага бока галоўнай вуліцы? Які будынак на сённяшні дзень самы стары, з тых, што цалкам захаваліся? Назавіце адрас.
666
Пошукі старога Гомеля

29 Nov, 18:03

Загадка на вечар!

У Гомелі 1830-х гадоў існаваў «Яўрэйскі» мост.

Спадарства, як вы думаеце, чаму збудаванне займела такую назву і дзе яно знаходзілася?

На фото не ён, малюнак паказвае, як ў 19 стагоддзі будавалі драўляныя масты.
782
Пошукі старога Гомеля

27 Nov, 18:33

Але хто такі Л. І. Катонін?

Такі архітэктар быў. Пра яго вядома няшмат. Леанід Іванавіч Катонін 1876 года нараджэння працаваў у Пецярбургу. На сайце, прысвечаным архітэктуры горада, маюцца звесткі пра тры будынкі архітэктара. Стыль: мадэрн і неакласіцызм, час пабудовы 1907-1914.

Загадка ў тым, што аўтарства будынка Руска-Азіяцкага банка ўжо было вядомым. Упершыню імя Мунца, як аўтара банка, сустракаецца ў энцыклапедычным даведніку Гомель 1990 года.

Оскар Мунц больш вядомы архітэктар. Нарадзіўся ён у Адэсе, але большасць сваіх архітэктурных твораў пабудаваў у Санкт-Пецербурзе на працягу першых 40 год ХХ стагоддзя.

На паштоўцы ё марка 2019 года - гэта позняя рэстаўрацыя абарванага вугла паштоўкі. Сама паштоўка і тэкст на ёй выглядаюць вельмі праўдападобна і цалкам адпавядаюць свайму часу.

На скрынак тры вядомыя будынкі Леаніда Катоніна (https://www.citywalls.ru/search-architect1564.html) і невялікая частка твораў Оскара Мунца (https://www.citywalls.ru/search-architect738-page2.html).
1,155
Пошукі старога Гомеля

24 Nov, 18:51

Правільны адказ!

На гэтым фотаздымку будынак-ангар 1930-х гадоў, што знаходзіўся на вуліцы Савецкай насупраць былой Ланкастарскай школы.

Гэты быў адзін з найбуйнейшых аб’ектаў міжваеннага Гомеля – 40х60 метраў. Архітэктура вельмі простая – сціплы канструктывізм і сцены з чырвонай цэглы без тынку. З архітэктурных ізыскаў – трайное арачнае акна. На вуліцу Савецкую з ангару быў выезд з двух варот.

Што ў ім месцілася, мы дакладна не ведаем. Але на фотаздымку часоў нямецкай акупацыі ўнутры бачная вялікая колкасць згарэлага жалеза. Сярод іх - рэшткі аўтамабіляў. Магчыма, гэта было адно з першых аўтарамонтных прадпрыемстваў Гомеля.

Пасля вайны будыніну не аднаўлялі. Сёння на месцы ангара знаходзяцца двор і жылы дом з адрасам Савецкая, 46.
1,258
Пошукі старога Гомеля

23 Nov, 18:03

Загадка на вечар!

На гэтым фотаздымку невядомае збудаванне. Не архітэктурны шэдэўр, але выразны прадстаўнік канструктывізму ў Гомелі.

Спадарства, паспрабуйце здагадацца, дзе знаходзілася гэтая будыніна і як яна магла выкарыстоўвацца.
978
Пошукі старога Гомеля

19 Nov, 17:11

Правільны адказ!

На гэтым фотаздымку былы Рачны тэхнікум, што знаходзіўся на вуліцы Пушкіна.

Фота было зроблена напачатку 1950-х гадоў падчас рэканструкцыі. У аснове комплексу быў вуглавы прыбытковы дом мадам Янкоўскай – жонкі члена Акруговага суда. Дом, які мог быць пабудаваны ў 1870-х гадах Аляксандра Іванаўна атрымала ў спадчыну.

Пасля рэвалюцыйнай нацыяналізацыі будынак стаў Рачным тэхнікумам. Каб прыстасаваць кватэрны будынак пад тэхнікум, быў пашыраны вуглавы ўваход і дабудаваны 3 паверх.

Крыху пазней распачалася маштабная рэканструкцыя. Па задуме архітэктара Касякова стары будынак быў цалкам пераліцаваны і стаў часткай вялікага комплексу са стылёвым 6-калонным порцікам і спіральным шпілем.

На малюнку мы вылучылі колерамі часткі, якія былі пабудаваныя ў розны час.

Рачнікам доўга распараджацца будынкам не прыйшлося, літаральна праз пару год тэхнікум змяніў профіль на машынабудаўнічы.

Аўтобус на здымку ЗіС-154 хутчэй за ўсё ведамсны, рэгулярных маршрутаў на вуліцы Пушкіна не было.
1,336
Пошукі старога Гомеля

18 Nov, 17:30

Пытанне на вечар!

Знайшлі для вас вельмі цікавы здымак! На фота вулачка пасляваеннага Гомеля: вуглавы будынак, электрападстанцыя і аўтобус.

Спадарства, дзе было зробленае гэтае фота?
1,208
Пошукі старога Гомеля

15 Nov, 18:41

Унікальны здымак гадаванцаў прыватнай гімназіі Ратнэра!

На фоне намаляванага інтэр’еру сядзяць 38 юнакоў і адзін старэйшы: выкладчык ці кіраўнік гімназіі. Гэта сыны гомельскай эліты тых часоў, дзеці пераважна мяшчан і купцоў яўрэяў.

На зваротным баку здымка імёны хлопцаў па радах. Сярод прозвішчаў вядомыя гомельскія ўладальнікі нерухомасці і прадпрымальнікі.

Дата на подпісы падказвае, што на момант здымкі хлопцы ўжо навучаліся ў новенькім будынку на вуглу вуліц Румянцаўскай і Гимназічнай. Яго пабудаваў Станіслаў Шабунеўскі ў 1909 годзе.
1,180
Пошукі старога Гомеля

12 Nov, 18:49

Правільны адказ!

На гэтым фотаздымку вуліца Кірава!

Здагадаліся пра гэта дзякуючы адлюстраванню ў лужыне трохпавярховага жылога дома з нумарам 40.

Жылы будынак быў пабудаваны ў 1930-х гадах. Адразу пасля вызвалення будынак надбудавалі да 4 паверхаў, папярэдне дэмантаваўшы стары карніз.

Яўгенія Багданава зрабіла неверагоднае - правільна адказала на гэтую фотазагадку!
1,118
Пошукі старога Гомеля

11 Nov, 18:40

Загадка на вечар.

На гэтым фота, зробленым у часы другой нямецкай акупацыі, адна з вуліц Гомеля.

Спадарства, паспрабуйце ўгадаць, што гэта за вуліца.

Калі што, у нас гэта атрымалася.
952
Пошукі старога Гомеля

10 Nov, 17:52

Сёння падборка стылёвых гомельскіх домікаў, пра якія мы амаль нічога не ведаем.

Праблема ў тым, што ім не пашчасціла патрапіць на фота ў другі раз. А тыя выявы што ёсць, былі зробленыя ў 1930-х гадах і не
даюць поўнага ўражання аб іх архітэктуры.

1. Складаны эклектычны будынак на Замкавай (быў знесены пасля вайны).
2. Прыбытковы дом з прыкметамі стылю мадэрн на Аптэчнай-Жаркоўскага (быў знесены ў 1970-х гадах.
3. Сядзіба ў цагляным стылі, яго Месцазнаходжанне невядомае.

Спадзяёмся, што калісьці зможам знайсці інфармацыю пра будынкі і іх гаспадароў.
877
Пошукі старога Гомеля

09 Nov, 18:09

У Вікіпедыі з’явіліся грунтоўныя старонкі, прысвечаныя гісторыі няўдалых спроб стварыць у Гомелі трамвайную сістэму.

Што вельмі прыемна, артыкулы зробленыя на аснове ўпарадкаванай інфармацыі з публікацый Пошукаў.

Заклікаем пашыраць гістарычныя веды на гэтай пляцоўцы: гэта вялікі крок для папулярызацыі гісторыі Гомеля.

Інфармацыя дасяжная на беларускай і расейскай мовах:

https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BAi_%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B2%D0%B0%D0%B9

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B2%D0%B0%D0%B9
1,101
Пошукі старога Гомеля

06 Nov, 18:10

Па разліку Шабунеўскага кошт пабудовы комплексу мусіў абысціся ў 55 000 рублёў (для параўнання: Шановіч у той жа час прапаноўваў пабудову каменнага комплексу за 110 000 рублёў).

Працы збольшага былі завершаныя да канца 1904 году. Комплекс складаў два двухпавярховыя жылыя карпусы для вайскоўцаў і аднапавярховы комплекс сталоўкі з кухняй і пякарняй паміж імі. Асобна знаходзіліся адыходжыя месцы. У пабудове адначасова маглі спраўляць патрэбы 30 салдатаў і 2 афіцэры. У асобным доміку быў цэйхгаўз – склад для інвентару і зброі.

На здымку можна заўважыць, што яшчэ да пачатку вайны адна з салдацкіх казармаў часткова згарэла. Дзякуючы брандмаўэру толькі на палову. На жаль, наяўнасць яшчэ царскай ваеннай інфраструктуры паўплывала на рашэнне немцаў, размясціць тут перасыльны лагер. Пасля вайны рэшткі казармаў, як і іншых драўляных баракаў, былі знесеныя. На месцы комплексу казармаў Шабунеўскага размясцілася тэрыторыя фабрыкі Труд і хрушчоўка па адрасе Партовая, 8-Б.
1,248
Пошукі старога Гомеля

06 Nov, 18:07

Сёння цяжка ўявіць, але напачатку 20 стагоддзя для размяшчэння вайскоўцаў выкарыстоўваліся арэндная маёмасць. У Гомелі такія прыватныя казармы былі на вуліцы Ліпавай і Крушэўскай (сёння Пушкіна і Арцёма). Гэта былі пераважна драўляныя даўгія аднапавярховыя будынкі.

У 1903 годзе гомельскія мяшчане-прадпрымальнікі Шавялёў і Ліўшыц моцна ўзнялі кошты за арэнду. Гарадская Дума была абавязаная вырашыць пытанне размясчэння салдатаў 6 рот. Але пасля разлікаў стала зразумела, што танней будзе пабудаваць новыя казармы, якія б належалі гораду.

Справа была тэрміновай, яе даручылі гарадскому архітэктару Станіславу Шабунеўскаму. Каб укласціся ў час і бюджэт, архітэктар вырашыў будаваць комплекс з трох карпусоў камбінаваным спосабам. З цэглы ўзводзіліся толькі супрацьпажарныя ўстаўкі – брандмаўэры. Усё астатняе з бярвенне, для аздаблення будынкаў Шабунеўскі аформіў будынак з дапамогаю драўляных і каваных дэталяў.
919
Пошукі старога Гомеля

02 Nov, 18:16

Правільны адказ!

На гэтых фотаздымках сапраўды былыя казармы пяхотнага палка. Іх комплекс спраектаваў Шабунеўскі за будынкам былой Ланкастарскай школы, дзе была казарма інжынернага ведамства. Але пра абставіны стварэння комплекса распавядзём наступным разам.

Фота было зроблена з каланчы пажарнай часткі, што знаходзілася побач на Вайсковым завулку.

Падчас нямецкай акупацыі "царскія" пабудовы былі выкарыстаныя нацыстамі для арганізацыі страшнага перасыльнага лагера савецкіх ваеннапалонных Dulag-121.

Шмат хто месца назваў правільна. Малайцы!
1,234
Пошукі старога Гомеля

31 Oct, 17:21

Загадка на вечар!

На гэтых фотаздымках гомельскі пейзаж часоў нацысцкай акупацыі.

Спадарства, паспрабуйце здагадацца, што на гэтых фотаздымках і дзе знаходзіўся фатограф?
1,360
Пошукі старога Гомеля

21 Oct, 18:54

Вядомыя і памеры калодзежа-міквы: глыбіня 10 сажаней (21,3 м), над зямлёю 1 сажань.

За сваю працу будаўнік Майсей Бандароў атрымаў заробак у 100 рублёў і 5 рублёў прэміі. Яшчэ 25 рублёў давялося сплаціць равіну за асвячэнне.

З тэксту архіўных дакументаў вынікае, што міква існавала і раней, чым быў пабудаваны будынак Цэнтральнай лазні / Лязні Рудзіеўскага ў 1895 годзе. Іначай, калодзеж не паспеў бы прыйсці ў нягоднасць за 6 год.

Галоўнае ж пытанне: як гомельскія яўрэі карысталіся міквай, застаецца нераскрытым. Ці быў спуск непасрэдна ў калодзеж? Ці вада падавалася ў цёплую лазню? Магчыма, вы зможаце прапанаваць уцямную версію.
898
Пошукі старога Гомеля

17 Oct, 18:18

Знайшоўся архіў Табалевіча!

Раней мы расказвалі пра мадам Табалевіч, якая напачатку 20 стагоддзя стварыла ў Гомелі прыватную жаночую гімназію і першы дзіцячы садок.

Цяпер на адным з расійскіх аўкцыёнаў прадаюць фотаздымкі Панцеляймона Табалевіча – мужа заснавальніцы навучальных устаноў. Ён быў выкладчыкам гімнастыкі і ў царскія, і ў савецкія часы.

На першых двух здымках ён лёгка пазнаецца: у цывільным і вайсковым.

Хто гэтыя доўгавалосая дзяўчына і маленькая дзяўчынка, што за здымкі з вайсковымі і інтэр'ерамі мы не ведаем. Можаце паспрабаваць высунуць версію ў каментарах.

На некаторых лістах можна заўважыць лісты больш позняга друку часоў БССР.
1,647
Пошукі старога Гомеля

13 Oct, 16:40

Правільны адказ!

На гэтым малюнку тэрыторыя ўздоўж вуліцы Савецкай паміж вуліцамі Кожара і Галавацкага.

На месцы вялікага збудавання з купалам сёння гасцініцы Турыст і Надзея. На месцы пешаходнай вуліцы – зялёная зона, якую мясцовыя жыхары змаглі захаваць ад забудовы толькі ў апошнія гады.

Іншыя 9-павярховікі каля пешаходнай вуліцы былі рэалізаваныя амаль так, як на макеце.

Што гэта за вялізарны аб’ект з купалам, цяжка сказаць. Там мог быць і цырк, і палац культуры, і канцэртная зала.
1,660
Пошукі старога Гомеля

12 Oct, 18:26

Загадка на вечар!

На гэтым простым малюнку візуалізацыя адміністрацыйна-дзелавога цэнтра Гомеля. У 1966 годзе тут праектаваліся: пешаходная вуліца, басейн, гатэль-высотка, жылыя дамы на адзіным стылабаце.

Яшчэ напачатку 1960-х гадоў у Гомелі працягвалі будаваць псеўдагістарычныя будынкі у стылі так званага "сталінскага ампіру". А тут такое!

Спадарства, паспрабуйце здагадацца па апісанні гэтага раёна, дзе ён павінен быў з'явіцца і што цяпер на яго месцы.
1,106
Пошукі старога Гомеля

10 Oct, 18:36

Сёння прапаноўваем вам, шаноўныя падпісчыкі, фатаздымак яшчэ аднаго дзіцячага садка.

Гэта ўжо часы БССР, Гомель, 1928 год. Дзіцячы садок носіць імя камуніста Красіна. На жаль, у спісе дашкольных устаноў 1927 года такі садок не значыцца.
999
Пошукі старога Гомеля

07 Oct, 18:36

Вы ўжо бачылі алічбаваны макет старыжатнага Гомеля 12 стагоддзя?

Макет быў зроблены Антонам Базыленкам па матэрыялах археолага Алега Макушнікава яшчэ ў 2019 годзе. Цяпер жа макет алічбаваны Вікторыяй Макоўскай.

На мадэлі ўмацаваная цэнтральная частка Гомеля 12 стагоддзя. Макет хоць і зроблены з простых матэрыялаў, але цалкам перадае структуру сярэднявечага Гомеля.

Прыемнага прагляду: https://sketchfab.com/3d-models/the-miniature-of-old-rus-homel-0535ee6840ad4c55b1cb7b4fa471eb24?fbclid=PAAaZYHWPbp_522Vdw6dbik66-zawA5Mck4TS576QsWyM5Q_CrCnD1Nj9W8hQ
1,336
Пошукі старога Гомеля

06 Oct, 18:47

Што да пытання, дзе і калі мог быць зроблены эпічны здымак з дзецьмі?

Зробім адразу тры здагадкі:

Месца - гарадскі бульвар (сёння скверык Грамыкі), як бліжэйшае зялёнае месца каля садка.

Час - паміж 1915 і 1917 (даволі змрочны час Першай сусветнай).

Нагода карнавала - дзень летняга сонцастаяння 21 чэрвеня.

Спрачайцеся, калі не згодныя!
1,281
Пошукі старога Гомеля

06 Oct, 18:39

У нас атрымалася знайсці апісанне гэтага будынку!

Месціўся ён на нязручнай зямлі – фактычна ў Каўказскім яру. Гэта абумовіла ягоную спецыфічную планіроўку. Уваход быў з другога паверху, з яго можна было патрапіць уніз на першы і ўверх - на трэці.

На 1910 год будынкам валодаў мешчанін Іван Рудзько. На той момант там гімназіі яшчэ не было. Трэці паверх займаў Мікалаеўскі банк. На 1 і 2 паверхах месціліся такія ж прасторныя апартаменты ў 6 і 7 пакояў. Відаць, хапіла там месца і для дзявочай гімназіі, і для малых гомельцаў.

У 1918 годзе гімназія была нацыяналізаваная і ператворана ў працоўную школу. У 1920-гадах ёй надалі №7 і імя Калініна. Табалевіч страціла пасаду дырэктаркі, але засталася пры школе: яны разам з мужам сталі простымі настаўнікамі. Выкладалі яны да 1926 года, пакуль не з'ехалі ў Ленінград.

Вядома, што ў пасляваенны час старэнькая Табалевіч прыязджала ў Гомель і спрабавала адшукаць былую гімназію. Але марна, будынак быў цалкам зруйнаваны пасля вайны дзеля пашырэння галоўнай вуліцы Гомеля.
1,121

2025 All Right Reserved

Disclaimer: The content displayed on this website is solely provided by the respective Telegram channels. We hold no ownership or responsibility for the content shared by these channels.