Green Way

ယနေ့တွင်ကျရောက်သော ၇၇ ကြိမ်မြောက် လွတ်လပ်ရေးနေ့အား ဂုဏ်ပြုကြိုဆိုလိုက်ပါသည်..

လက်တွေ့ဆောင်ရွက်ခြင်း🍂
ရေစုပ်စက်ဖြင့် ငါးကန်ရေကို စုပ်ယူရပါမည်။ ရေခန်းသောအခါ ငါးများကို ဖမ်းယူရန် ဖြစ်ပါသည်။
အားသာချက်နှင့် အားနည်းချက်🍂
🌿ကန်အခြောက်ခံထားစဉ် ကန်မြေပြင်နှင့် တာဘောင်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိမြေပြင်ကို ထယ်ဖြင့် ထွန်ပေးခြင်းဖြင့် ငါးကန်တွင် သြဇာဓာတ် မြင့်မားလာစေရန် အထောက်အကူပြုပါသည်။
🌿ကန်ရေခန်း၍ ငါးရှင်းလင်းပြီးပါက (၇) ရက်မှ (၂၁) ရက်အထိ မြေကြီးပတ်ကြား အက်ကွဲလာသည်အထိ နေလှမ်းထားရပါမည်။
🌿ထိုအခါ မြေကြီးအတွင်း ခိုအောင်းလျက်ရှိသော ဓာတ်ငွေ့များ ပျက်ပြယ်သွားမည် ဖြစ်ပါသည်။
🌿ထိုအစီအစဉ်များပြီးသောအခါ ကန်ရေ ပြန်လည် ဖြည့်သွင်းရပါမည်။
🌿ရေရယူရန်နေရာမရှိပါက မိုးရာသီကိုစောင့်ဆိုင်းပြီး မိုးရေဖြင့် ရေဖြည့်ရပါမည်။

သတိပြုရန်🍂
ငါးကန်ကို ပြန်လည် ရေဖြည့်သွင်းရာတွင် အခြားသောငါးကန်မှရေကိုသော်လည်းကောင်း၊ အခြား နည်းလမ်းဖြင့် အသုံးချထား သော ရေကိုလည်းကောင်း အသုံးပြုပါက အင်းဆက်များ၊ ငါးရိုင်းဥများ၊ သားပေါက်များမပါစေရန် ရေစစ်ဖြင့် ခံယူရေသွင်း ရပါသည်။ ဤအချိန်တွင် အထူးသတိထား ဆောင်ရွက်ခြင်း မရှိပါက လုပ်ငန်းစဉ်တစ်လျှောက်လုံး အလဟသ ဖြစ်ပါမည်။
ရေးသားသူ - WorldFish
.
.
.
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကိုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/Harmful_effect_of_Carnivorous_and%20non_cultured_fishes

ငါးရိုင်းသည် ရည်ရွယ်မွေးမြူထားသော ငါး မဟုတ်ပါ။ သို့သော် ငါးမွေးကန်အတွင်း နည်းမျိုးစုံဖြင့် ရောက်ရှိလာသောငါးများ ဖြစ်ပါသည်။
🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟

အခြားငါးများကို စားသောငါးကို သားစားငါးများဟု ခေါ်နိုင်ပါသည်။ ငါးရံ့၊ ငါးခူ၊ ကကတစ်၊ ငါးဖယ်၊ ငါးဘတ်စသည်တို့မှာ သားစားငါးများ ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းငါးများသည် ငါးမွေးကန်မှ ငါးများကို စားသုံးမည် ဖြစ်ပါသည်။

ငါးရိုင်းသည် ရည်ရွယ်မွေးမြူထားသော ငါး မဟုတ်ပါ။ သို့သော် ငါးမွေးကန်အတွင်း နည်းမျိုးစုံဖြင့် ရောက်ရှိလာသောငါးများ ဖြစ်ပါသည်။ မွေးမြူထားသော ငါးများအစာကိုစားသုံးပြီး ကန်ရေတွင် ပျော်ဝင် အောက်ဆီဂျင်ကို အသုံးချခြင်းကြောင့် မွေးမြူရေးငါးများ အသက်ရှင်ကြီးထွားမှုကို နှောင့်နှေးဆုံးရှုံးစေနိုင်ပါသည်။ ဥပမာ ငါးပြေမ၊ ငါးခုံးမ၊ ငါးဖန်းမ၊ ငါးဒေါင်ဇင်း၊ ကသပိုးစသော ငါးများ ဖြစ်ပါသည်။

သားစားငါးများသည် မွေးမြူထားသော ငါးများ၏ ဥများ၊ ငါးမှုံများ၊ ငါးသန်များကို စားသုံးခြင်းဖြင့် ငါးမွေးမြူခြင်းကို ထိခိုက်နစ်နာ စေပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့် သားစားငါးများသည် တစ်ကီလိုဂရမ်အရွယ် ကြီးထွားလာရန် မွေးမြူထားသော ငါးသားပေါက် ၁၀ မှ ၁၂ ကီလိုဂရမ် (၁၀ မှ ၁၂ ပိဿာ) အထိ စားသုံးကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။ အထူးသဖြင့် သားစားငါးနှင့် ငါးရိုင်းများသည် ငါးမွေးကန်တွင် အောက်ပါထိခိုက် ဆုံးရှုံးမှုများကို အဓိကဖြစ်ပေါ်စေပါသည်။

🐟မွေးမြူထားသာငါးများ၏ နေရာနှင့် အောက်ဆီဂျင်အသုံးချမှုတွင် ခွဲဝေရယူခြင်း။

🐟ရောဂါဖြစ်ပွားစေသော အဏုဇီဝပိုးများနှင့် ကပ်ပါးကောင်များသည် သားစားငါးရိုင်းများတွင် ပါဝင်လာနိုင်ခြင်း။

ငါးရိုင်းနှင့် သားစားငါးများသည် ကန်အတွင်းဝင်ရောက်လာပြီး အရွယ်အစား တစ်ကီလို ကြီးထွားရန် ကန်အတွင်းရှိ အစာ သို့မဟုတ် ငါးသားပေါက် ၁၀ မှ ၁၂ ကီလိုဂရမ် (၁၀ မှ ၁၂ ပိဿာ) အထိ စားသုံးပါသည်။

ထို့ကြောင့် ငါးရိုင်းများနှင့် သားစားငါးများကြောင့် မွေးမြူရေးကန်မှ ငါးထုတ်လုပ်မှုကို ကျဆင်းစေပါသည်။
သားစားငါးရိုင်းများနှင့် အခြားငါးများဖယ်ရှားခြင်းနည်းလမ်း (၁)

ပိုက်စိတ်ဖြင့် ဖမ်းယူရှင်းလင်းခြင်း🍁
ပိုက်ကွပ်စိပ်ဖြင့် ဂျမ်းတိုက်ဖမ်းဆီးရှင်းလင်းသော နည်းလမ်းမှာ ငါးရိုင်းများကို ကုန်စင်သည်အထိ အစွမ်းကောင်းနိုင်ပါသည်။ ငါးခူ၊ ငါးရံ့စသော သားစားငါးများမှာ ကျင်းဖွဲ့၍ ကန်အောက်ခြေနှင့် ကန်ဘောင်တွင် ခိုအောင်းနေနိုင်သဖြင့် ပိုက်စိပ်ဖြင့် ဖမ်းယူခြင်းကို ရှောင်ရှားနိုင်ကြပါသည်။ သို့ရာတွင် ကန်သစ်များနှင့် ရေကျော်မှု မရှိသော ကန်များတွင် ပိုက်စိပ်ဖြင့်ငါးရိုင်းများကို ရှင်းလင်းနိုင်ပါ သည်။

ဂျမ်းတိုက်ပိုက်ဆွဲငါးရိုင်းရှင်းလင်းခြင်း🍁
ထိုပြင် ပိုက်ဖြင့် ကန်ဘောင်တစ်ဖက်မှ အခြားတစ်ဖက်စွန်းအထိ ဂျမ်းတိုက်ဖမ်းယူရမည် ဖြစ်ပါသည်။

အားသာချက်နှင့် အားနည်းချက်🍁
🌿ရေ၏သဘာဝ အခြေအနေကို မထိခိုက်ပါ။
🌿ငါးရိုင်း၊ သားစားငါးများကို ရာနှုန်းပြည့်ဖယ်ရှားနိုင်ခြင်းမရှိပါ။
🌿သို့ရာတွင် သားစားငါးများနှင့် ငါးရိုင်းများ ကန်အတွင်း လျော့နည်းရန်ဆောင်ရွက်နိုင်ပါသည်။
🌿အခြားငါးရိုင်းရှင်းလင်းခြင်း နည်းလမ်းများနှင့် တွဲဘက်အသုံးချသင့်ပါသည်။

သတိပြုရန်🍁
ကန်ဘောင်တစ်ဖက်စီမှ ပိုက်စိပ်ဖြင့် ဂျမ်းတိုက်ဖမ်းယူစဉ် ငါးဖမ်းပိုက်ကို ကျော်လွှား၍ ငါးများ လွတ်ထွက်မှုမရှိစေရန် ဂျမ်းတိုက် ပိုက်ဆွဲရာတွင် ငါးဖမ်းပိုက်အောက်ခြေသည် ကန်အောက်ခြေတွင် ရောက်ရှိစေရန် အရေးကြီးပါသည်။ ပိုက်ဆွဲရာတွင် ကန်အရွယ်အစားကို မူတည်၍ ကန်အလယ်ရှိ လူ (၁-၂) ဦးအထိ ငါးဖမ်းပိုက်ကို ထိန်းပေးရပါသည်။ ငါးဖမ်းပိုက် အပေါ်ပိုင်း ရေပေါ်၌ ရှိနေ စေရန် ဘော့သီးများတပ်ဆင်ပေးထားရပါသည်။
*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*


သားစားငါးရိုင်းများနှင့် အခြားငါးများဖယ်ရှားခြင်းနည်းလမ်း (၂)
ကန်အခြောက်ခံခြင်း၊ ရေထုတ်ခြင်း🍂
ငါးကန်ကို အခြောက်ခံပြီး ငါးရိုင်းဖမ်းဆီးခြင်းမှာ အလွန်ထိရောက်သော နည်းလမ်းဖြစ်ပါသည်။ ကန်တွင်းရှိသမျှ ငါးအားလုံးကို ဖမ်းယူနိုင်ပါသည်။ ကန်ရေခန်းခြောက်နေစဉ် အင်းဆက်ပိုးများ အောက်ခြေရှိ ခရုနှင့်ယောက်သွား၊ ဂုံးကောင်များကိုလည်း ဖယ်ရှားနိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။ ကန်အောက်ခြေ မြေပြင်သည် နေရောင်ခြည်တိုက်ရိုက်ရရှိသောကြောင့် အန္တရာယ်ရှိသော ဓာတ်ငွေ့များကို ဓာတ်ပျယ်စေပါသည်။ ထို့ကြောင့် ထိုကန်မှ ငါးမွေးမြူထုတ်လုပ်မှု ပိုမိုကောင်းမွန်လာမည် ဖြစ်ပါသည်။ သို့ရာတွင် ရေသွင်း ရေထုတ်စနစ်မရှိသော ငါးကန်များတွင် ကန်စနစ်ကို အသုံးပြုရာတွင် အချိန်ကာလကြာမြင့် နိုင်ပါသည်။ ငွေကုန်ကျမှု လည်းရှိနိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဤနည်းစနစ်ကို ငါးမွေးကန်အငယ်စားနှင့် အလတ်စားများတွင် အသုံးပြုရန် ပိုမိုသင့်တော် ပါသည်။ ရေနက်သော ငါးမွေးကန်ကြီး များတွင် ဤနည်းကို အသုံးပြုရန်မှာ အချိန်ကြာမြင့်ပြီး ငွေကုန်ကြေးကျများ မည်ဖြစ် ပါသည်။

ငါးသိန်းတုတ်ငါးလေးများ၏ အာဟာရတန်ဖိုး
ငါးသည် မြန်မာအစားအစာများတွင် မပါမဖြစ်အရေးကြီးပြီး တိရစ္ဆာန်မှရသော အရည်အသွေးပြည့်သည့် အသားဓာတ်ကို ပေးနိုင်ပါသည်။ ငါးတွင် ခန္ဓာကိုယ်ကြီးထွားမှုအတွက် အရေးပါသည့် ဗီတာမင်နှင့် သတ္တုဓာတ်များ ကြွယ်ဝစွာပါရှိပါသည်။ ထိုဗီတာမင်နှင့် သတ္တုဓာတ်များ ခန္ဓာကိုယ်တွင် လုံလောက်စွာ မရှိပါက အာဟာရချို့တဲ့မှုနှင့် ရောဂါများ ဖြစ်ပွားနိုင်ပါသည်။

ဟားဗတ်တက္ကသိုလ် လူထုကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ပရော်ဖက်ဆာများ၏ လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ ငါးတွင်ပါဝင်သော Omega-3 fatty acid ကို တစ်ပတ်လျှင် ၂ ဂရမ်စားပေးခြင်းဖြင့် နှလုံးရောဂါကြောင့် သေဆုံးမှုကို သုံးပုံတစ်ပုံခန့် လျှော့ချပေးနိုင်သည်ဟု ဆိုပါသည်။ ငါး ၂ ဂရမ်ဆိုသည်မှာ တစ်ပတ်လျှင် ငါး ၂ ကြိမ်စားခြင်းနှင့် ညီမျှပါသည်။

အစာစားသည့်အခါတွင်လည်း ငါးနှင့် တွဲဖက်စားသုံးပေးခြင်းဖြင့် အစားအစာများတွင်ပါရှိသော အာဟာရဓာတ်များကို ခန္ဓာကိုယ်က ပိုမိုကောင်းမွန်စွာ စုပ်ယူနိုင်စေပါသည်။

ငါးသိန်းတုတ်ငါးကလေးများကို ခေါင်းနှင့် အရိုးအပါအဝင် တစ်ကောင်လုံး စားသုံးခြင်းဖြင့်ကယ်လ်စီယမ်(ထုံးဓာတ်)၊ ဗီတာမင် အေ၊သံဓာတ်နှင့် သွပ်ဓာတ်များ ကြွယ်ဝစွာရရှိနိုင်ပါသည်။ ငါးသိန်းတုတ်ငါးကလေးများတွင် ဗီတာမင်အေ၊ ဇင့်၊ သံဓာတ်၊ ကယ်လ်စီယမ်နှင့် ဗီတာမင်-၁၂ တို့ ပါဝင်ပါသည်။ ကိုယ်ဝန်စရှိသည့်အချိန်မှ ကလေးအသက်(၂)နှစ်အထိ ရက်ပေါင်း ၁၀၀၀ အတွင်း ငါးသိန်းတုတ်ငါးကလေးများကို ပုံမှန်စားသုံးခြင်းဖြင့် အာဟာရချို့တဲ့မှုကို ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။ ငါးသည် ခန္ဓာကိုယ်ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးစေသော အစားအစာအုပ်စုတွင် ပါဝင်ပြီး ပရိုတင်း(အသားဓာတ်) ကြွယ်ဝသည့် အစားအစာများဖြစ်ပြီး ကြွက်သားများ အပါအဝင် ကိုယ်ခန္ဓာနှင့် ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို တည်ဆောက်ပေးသည်။

ငါးသိန်းတုတ်ငါးလေးများ စားသုံးခြင်းကြောင့်ရရှိနိုင်သည့် အကျိုးကျေးဇူးများမှာ ဒေသစျေးများတွင် အလွယ်တကူ ရရှိနိုင်ခြင်း၊ ငါးသိန်းတုတ်ငါးလေးများအား အသင့်အတင့်စားပေးရုံဖြင့် အာဟာရဓာတ်များ အများအပြားရရှိနိုင်ခြင်း၊ ငါးသိန်းတုတ်ငါးကလေးများသည် ငါးအစို၊ငါးအခြောက်၊ ငါးချဥ်၊ငါးပိ စသော ပုံသဏ္ဌာန်အမျိုးမျိုးဖြင့် ပြုလုပ်စားသုံးနိုင်သော အာဟာရမြင့် အစာဖြစ်ခြင်း၊ ပမာဏ နည်းနည်းချင်းလည်း ဝယ်ယူနိုင်ခြင်း၊ အခြားဟင်းသီးဟင်းရွက်များနှင့် ရောနှောချက်ပြုတ်စားသုံးနိုင်ခြင်းကြောင့် အိမ်သားများအားလုံး မျှဝေစားသုံးနိုင်ခြင်း စသည့် အကျိုးကျေးဇူးများ ရရှိနိုင်ပါသည်။

ငါးသည် အရည်အသွေးမြင့် တိရစ္ဆာန်ထွက် ပရိုတင်းအရင်းအမြစ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး ၄င်းပရိုတင်းဓာတ်ကို ကျွန်ုပ်တို့ခန္ဓာကိုယ်မှ အလွယ်တကူစုပ်ယူနိုင်ပါသည်။ ငါးသည် အခြားအစားအစာမှ အာဟာရဓာတ်များ စုပ်ယူနိုင်မှုကိုလည်း ကူညီပေးသည်။

ကလေးသူငယ်များ၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင် မိခင်များနှင့် နို့တိုက်မိခင်များ ကြီးထွားနှုန်းနှင့် ကျန်းမာသန်စွမ်းနိုင်ရန် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သည့် အာဟာရဓာတ်များကို ငါးသိန်းငါးငယ်လေးများအား အရိုး၊ ခေါင်း အပါအဝင် တစ်ကောင်လုံးစားပေးခြင်းဖြင့် ရရှိနိုင်ပါသည်။
ငါးသိန်းငါးငယ်ကလေးများအား ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ၊ အခြားသီးနှံများနှင့် ရောနှောချက်ပြုတ်စားသောက်ခြင်းဖြင့်လည်း ညီညွတ်မျှတသော အာဟာရကို ရရှိစေပါသည်။

“ချမ်းသာချင်ရင် ခေါင်းတစ်ရာသား စားပါ” ဆိုပြီး ရှေးလူကြီးများ ဆုံးမခဲ့သည့် ဆိုရိုးစကားအတိုင်း ကုန်ကျစရိတ်လည်း သက်သာ၊ အာဟာရဓာတ်လည်း ပေါများကြွယ်ဝသည့် ငါးသိန်းတုတ်ငါးသေးသေး လေးများသည် မိသားစုထမင်းဝိုင်းအတွက် ဟင်းကောင်းတစ်ခွက်ပဲ ဖြစ်ပါသည်။

ရေးသားသူ - နှင်းဖြူဖြူ
.
.
.
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကိုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/baby_silver_fish_nutritions

ငါးသိန်းတုတ်ငါးလေး တစ်ပိဿာကို (၇၀၀၀၀-၈၀၀၀၀) ကျပ်ခန့်ထိ သောင်းချီပေးဝယ်ရပြီး စျေးကောင်းသော ရာသီပေါ် ငါးလေး တစ်မျိုးလည်း ဖြစ်သည်။
🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟🐟

ငါးသိန်းတုတ်ငါးလေးများသည် အရွယ်အစားသေးငယ်သော ငါးလေးများဖြစ်ကြပြီး Anchovy Fish အုပ်စုဝင်များ ဖြစ်ကြသည်။ ငါးသိန်းတုတ်ငါးလေးများသည် ရာသီပေါ်ငါး​လေး တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်တောင်ပိုင်း သံတွဲမြို့နယ်၊ ဂွမြို့နယ် ကျိန်တလီ၊ ကင်းမော်၊ ကျောက်ဆိပ် ဒေသတဝိုက်တွင် တစ်နှစ်လျှင်တစ်ကြိမ် မိုးနှောင်းကာလ၊ မိုးအကုန် ဆောင်းအကူးကာလ၊ ဆောင်းရာသီကာလတွင်သာ ရမိတတ်ကြသည့် ရေချိုရေငန်စပ် ငါးလေးများ ဖြစ်ကြပါသည်။

တွေ့ရှိသည့် ဒေသ
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ငါးသိန်းတုတ်ငါးလေးများကို ရခိုင်ပြည်နယ်၊ တောင်ပိုင်း ဒေသတွင်သာ အများဆုံးတွေ့ရလေ့ရှိပြီး ကရင်ပြည်နယ်၊ ဘားအံဒေသတဝိုက်၊ မွန်ပြည်နယ် မော်လမြိုင်၊ ဘီးလင်းဒေသတဝိုက်နှင့် တနင်္သာရီဒေသဘက်တို့တွင်လည်း ဆောင်းတွင်းကာလ ဒီဇင်ဘာလတွင် အသင့်အတင့်တွေ့ရှိရပါသည်။

ဒေသအလိုက် အခေါ်အဝေါ်
ထွက်ရှိရာဒေသအလိုက် အခေါ်အဝေါ်အရ အဆိုပါငါးလေးများကို ရခိုင်ဘက်တွင် ငါးသေးနုပ်ဟုခေါ်ဆိုကြရာမှ ငါးသိန်းတုတ်ဟု ပြောင်းလဲခေါ် ဆိုကြသည်။ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ရာသီပေါ်ငါးလေးဖြစ်သည့် ငါးသိန်းတုတ်ကို တစ်နှစ်လျှင်တစ်ကြိမ် ရာသီပေါ်စာအဖြစ် အမြတ်တနိုးစားသုံးလေ့ရှိကြသည်။ ငါးသိန်းတုတ်ကို ရေချိုရေငန်စပ်ရှိရာ ချောင်းများတွင် အုပ်စုလိုက် ဆန်တက်၍လာသည့်အချိန် ဇာခြင်ထောင်ကဲ့သို့ ဇာပိုက်မျိုးဖြင့်ကျော့၍ အလွယ်တကူဖမ်းယူကြသည်။
ကရင်​ပြည်နယ် ဘားအံဒေသတွင်မူ ငါးမှုန်၊ ငါးလောက် ဟူ၍ ခေါ်ဝေါ်ကြပြီး တခြားဒေသအခေါ်အရ ငါးကျောက်ကပ်၊ ငါးဖြူလေး၊ ငါးထမင်း၊ ငါးသေးနုပ်၊ ငါးရွှေမှုန်စာဟူ၍ အခေါ်အဝေါ် အမျိုးမျိုးလည်း ရှိကြပါသေးသည်။ ငါးပုံသဏ္ဌာန်မှာ မုန့်လက်ဆောင်းဖတ်လိုလို၊ မုန့်ဗိုင်းတောင့် လိုလို သေးသေးရှည်ရှည်လေး ဖြစ်ပြီး အသားနုသော Anchovy အသေးစား ငါးအုပ်စု အမျိုးအစားတွင် ပါဝင်ကြပါသည်။

ရမိသည့်ကာလ
ကရင်ပြည်နယ် ဘားအံဒေသတွင် ငါးလောက်ခေါ် ငါးသိန်းတုတ် လေးများကို တစ်နှစ်လျှင် တစ်ကြိမ်၊ တစ်ကြိမ်လျှင် (၁၀)ရက်ခန့်သာ ရရှိနိုင်ကြောင်းနှင့် များသောအားဖြင့် ဆောင်းရာသီ အေးသည့်ကာလ ဒီဇင်ဘာလတွင်သာ အများဆုံးတွေ့ရှိရကြောင်း ဒေသခံရေလုပ်သားများ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရှိရသည်။ ငါးလောက်ခေါ် ငါးသိန်းတုတ်များ ရေချိုဆန်တက်ချိန် ဘားအံအနီးဖြတ်ချိန် ထောင်ဝိတောင် အစွန်းဘက်တွင် ရေလုပ်သားများမှ လှေဖြင့် ဇာပိုက်ဖြင့် ကျော့ယူ၍ အလွယ်တကူ ဖမ်းဆီးလေ့ရှိကြသည်။

ဥအုခြင်းနှင့် သားပေါက်ခြင်း
ငါးသိန်းတုတ် ငါးလေးများမှာ ပင်လယ်ထဲတွင် သားပေါက်ကြပြီး ရေချိုရေငန်စပ်ရှိရာ ချောင်းဖျားကို ပြန်တက်လာချိန်တွင် ဖမ်းဆီးကြသည်ဟု သိရပါသည်။ ငါးသိန်းတုတ်ငါးများ ဥချချိန်၊ သားပေါက်ချိန်ဆို သားပေါက်ပြီး ငါးသိန်းများသည် ရေချိုရှိရာဒေသသို့ ရေဆန်ကို ဆန်တက်လာတတ်သည့်ငါးတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး သားပေါက်နှုန်းကောင်းလွန်း၍ ငါးသိန်းငါး တက်ချိန်ဆို ငွေရောင်သံဇကာ ဖြန့်ကျဲထားသလို မြင်ရသော ငါးတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး အမြင်တစ်မျိုး လှပကြသည်ဟု ဒေသခံ​များ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရပါသည်။

စျေးကွက်ဝင်ငါး
ငါးသိန်းတုတ်ငါး ပေါ် ဦးပေါ်ဖျား မိုးနှောင်းကာလတွင် ရခိုင်ဒေသမှထွက်ကုန်များ ရောင်းချကြသော တိမ်တမန်တွင် တစ်ဆယ်ကျပ်သားခန့် နို့ဆီဗူးတစ်ဗူးလျှင် ၈၀၀၀ ကျပ် ခန့်ပေးဝယ်ရပြီး၊ နောက်ပိုင်းတွင်မှ တစ်ဗူးလျှင် ၅၀၀၀ ကျပ်ခန့် ရောင်းချလေ့ရှိကြပါသည်။ ငါးသိန်းတုတ်ငါးလေး တစ်ပိဿာကို (၇၀၀၀၀-၈၀၀၀၀) ကျပ်ခန့်ထိ သောင်းချီပေးဝယ်ရပြီး စျေးကောင်းသော ရာသီပေါ် ငါးလေး တစ်မျိုးလည်း ဖြစ်သည်။


ငါးသိန်းငါးစားဖွယ်စုံ
ခေါင်းတစ်ရာသားလို့ဆိုရမည့် ငါးသိန်းတုတ်ငါးလေးများကို ဒေသခံများမှာ အုန်းနို့နှင့် ချက်စားတာကို “ငါးသိန်း အုန်းဆီချက်တယ်” ဟု ပြောကြပါသည်။ ငါးသိန်းအုန်းဆီချက်မှာ အရောင်ဝင်းဝါဝါလေးနှင့် အရသာမှာ ဆိမ့်ဆိမ့်မွှေးမွှေးလေး ဖြစ်နေ၍ လူကြိုက်များကြပါသည်။ ထို့ပြင် ငါးသိန်းငါးကို အကြွပ်ကြော်စားခြင်း၊ အိုးကပ်ချက်စားခြင်း၊ အချိုကြော်စားခြင်း၊အစပ်ချက်ခြင်း၊ ရခိုင်အစိမ်းသုပ်အပြင် ငါးသိန်းငါးကို မုန့်နှစ်ဖြင့် ကြော်စား၊ပြုတ်ပြီး သုပ်စားကြပါသည်။အရသာမှာ နူးညံ့ပြီး အတော်လေးဆိမ့် သည့် ငါးတစ်မျိုးဖြစ်ပါသည်။ ဟင်းချိုချက်ရာတွင်လည်း ရေနွေးပွက်သည်နှင့် ငါးသိန်းငါးအနည်းငယ်ထည့်ချက်ပါက ဟင်းရည်အရသာကို ထူးကဲစေပါသည်။ာပြည်ပနိုင်ငံတချို့တွင် ငါးသိန်းငါးကို ပါကင်လှလှလေးဖြင့် ထုပ်ပိုးပြီး noodle fish ဟူ၍ ရောင်းချကြကြောင်း သိရသည်။ ငါးသိန်းငါးမှာ စျေးကောင်းလှသလို အရသာမှာလည်း ထူးခြားကောင်းမွန်လှသည့်ငါးလေးဖြစ်သည်။

*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*

🐋အစာကျွေးမွေးပြီး မွေးမြူထားသော ငါးကန်များသည် အများအားဖြင့် နိုက်ထရိုဂျင်ဓာတ်လုံလောက်စွာ ကြွယ်ဝနေတတ်သော်လည်း အသစ်တူးဖော်ထားသော ငါးမွေးကန်များတွင်မူ နိုက်ထရိုဂျင်ဓာတ် လျော့နည်းနေလေ့ရှိပါသည်။
============

မွေးမြူရေးကန်အား သြဇာဓာတ်များ ထည့်သွင်းပေးခြင်းသည် အခြေခံအကျဆုံး သဘာဝအစားအစာဖြစ်သော အပင်မျှောလှေးများ ပေါ ကြွယ်ဝစေရန်အတွက်ဖြစ်သည်။

အပင်မျှောလှေးများအတွက် အဓိကလိုအပ်သော သြဇာဓာတ်များမှာ နိုက်ထရိုဂျင်ဓာတ်၊ ဖော့စဖောရပ်စ် ခေါ် မီးစုန်းဓာတ်၊ ပိုတက်ဆီယမ်ဓာတ် ခေါ် ပြာဓာတ်နှင့် ကာဗွန်ဓာတ်များ ဖြစ်ကြပါသည်။

အပင်မျှောလှေးများ၏ ပမာဏအား ရေကြည်နှုန်းတိုင်းကိရိယာဖြင့် တိုင်းတာစစ်ဆေးပြီး မွေးကန်အတွက် အသင့်လျော်ဆုံးပမာဏ အမြဲတန်းရှိနေအောင် လိုအပ်သောသြဇာဓာတ်အား ထည့်သွင်းပေးရမည်။ ငါးမွေးမြူရေးကန်တစ်ခု၏ ရှိသင့်သော ရေကြည်နှုန်းသည် ၃၀-၄၀ စင်တီမီတာ(၁ပေ မှ ၁ ပေခွဲခန့်)အတွင်းရှိလျှင် အကောင်းဆုံး ဖြစ်ပါသည်။ ရေကြည်နှုန်းအား စင်တီမီတာဖြင့် တိုင်းတာပါသည်။

အစာကျွေးမွေးပြီး မွေးမြူထားသော ငါးကန်များသည် အများအားဖြင့် နိုက်ထရိုဂျင်ဓာတ်လုံလောက်စွာ ကြွယ်ဝနေတတ်သော်လည်း အသစ်တူးဖော်ထားသော ငါးမွေးကန်များတွင်မူ နိုက်ထရိုဂျင်ဓာတ် လျော့နည်းနေလေ့ရှိပါသည်။ ဩဇာဓာတ်ထည့်သွင်းရာတွင် အမျိုးအစား ၂ မျိုးရှိသည်။ ပထမတစ်ခုမှာ အော်ဂဲနစ်နဲ့ ဒုတိယမှာ ဓာတုဖြစ်သည်။

*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*

အော်ဂဲနစ် မြေသြဇာများ

အော်ဂဲနစ်မြေသြဇာဟူသည် တိရစ္ဆာန်များမှ စွန့်ပစ်သော အညစ်အကြေးများဖြစ်ပြီး အဓိကအမျိုးအစားများမှာ နွားချေး၊ ဝက်ချေးနှင့် ကြက်ချေးများ ဖြစ်ပါသည်။ ၄င်းတို့တွင် အပင်မျှောလှေးများအတွက် လိုအပ်သော သြဇာဓာတ်များ အပြည့်အဝ ပါဝင်ပါသည်။ အသုံးအများဆုံးမှာ နွားချေးဖြစ်ပြီး နွားချေးအားအသုံးပြုပါက ကန်အတွင်း အပင်မျှောလှေးများသာမက သတ္တမျှောလှေးများကိုပါ ပိုမိုပေါက်ဖွားစေရန် အကျိုးပြုပါသည်။ သို့ရာတွင် ရေကြည်နှုန်း တိုင်းတာစစ်ဆေးခြင်း မရှိဘဲ အော်ဂဲနစ်မြေသြဇာများအား လွန်ကဲစွာ အသုံးပြုမိပါက ညအချိန်တွင် ကန်အတွင်း ပျော်ဝင်အောက်ဆီဂျင် ပြတ်လတ်ခြင်းကို ပိုမို၍ ဖြစ်ပေါ်လာစေပါသည်။

သြဇာဓာတ်ထည့်သွင်းခြင်းအား ကန်၏ရေကြည်နှုန်း တိုင်းတာမှုအပေါ်တွင် အခြေခံဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်သော်လည်း အသုံးအများဆုံး ထည့်သွင်းသုံးစွဲလေ့ရှိသည့် ထည့်သွင်းနှုန်းများသည် အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်ပါသည်။

*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*

တစ်ဧကကန်တွင် တစ်ပတ်စာ ထည့်သွင်းမှုနှုန်းထားများ
ကြက်ချေး= ၀.၄-၀.၈ ပိဿာ
ဝက်ချေး= ၂.၀-၂.၄ ပိဿာ
နွားချေး= ၂.၄- ၄.၀ ပိဿာ

ဓာတုမြေသြဇာများ
ဓာတုမြေသြဇာများသည် အမျိုးအစား အများအပြားရှိပြီး အဓိကအားဖြင့် နိုက်ထရိုဂျင်ဓာတ်၊ ဖော့စဖောရပ်စ်ဓာတ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ် ဓာတ်များကို ပမာဏများပြားစွာ ပါဝင်လေ့ရှိပါသည်။ ဓာတုမြေသြဇာများ တွင်ပါဝင်သည့် ဓာတ်ပစ္စည်း ၃မျိုးအား (N:P:K)ဖြင့် ဖော်ပြထားလေ့ရှိပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့် (46:0:0)ဟု ပါရှိပါက ၄င်းဓာတ်မြေသြဇာတွင် နိုက်ထရိုဂျင်ဓာတ် ၄၆% ပါဝင်ပြီး ဖော့စဖောရပ်စ်ဓာတ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ်ဓာတ်များ ပါဝင်မှုမရှိကြောင်း ဖော်ပြထားခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
အစာကျွေး၍ မွေးမြူခဲ့သော မွေးမြူရေးကန်အဟောင်းများ၏ အောက်ခြေမြေလွှာတွင် အသားဓာတ်ပါဝင်သော အစာအကြွင်းအကျန်များကြောင့် နိုက်ထရိုဂျင်ဓာတ်သည် ပြည့်ဝစွာပါဝင်နေလေ့ရှိပါသည်။

ငါးမွေးမြူရေးကန်အများစုတွင် အဓိကပြတ်လပ်လေ့ရှိသော သြဇာဓာတ်မှာ ဖော့စဖောရပ်စ် ခေါ် မီးစုန်းဓာတ် ဖြစ်ပါသည်။

ပိုတက်ဆီယမ်ဓာတ်သည်လည်းရေတွင် ပါဝင်နေလေ့ရှိသည့်အတွက် ပြတ်လပ်မှု မရှိတတ်ပါ။ ဖော့စဖောရပ်စ် ခေါ် မီးစုန်းဓာတ် အများအပြားပါဝင်သော ပြည်တွင်းတွင် အလွယ်တကူ ရရှိနိုင်သည့် မြေသြဇာမှာ တီစူပါ (အရပ်အခေါ် မြေဆီအမဲ)ဖြစ်ပါသည်။

*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*

သို့ရာတွင် ၄င်းဓာတုမြေသြဇာအား သုံးစွဲရာတွင် သတိပြုသင့်သောအချက်မှာ ၄င်းမြေသြဇာသည် ရေတွင်အနည်းငယ်မျှသာ ဖြည်းညင်းစွာ ပျော်ဝင်လေ့ရှိခြင်းနှင့် ၄င်းဓာတုမြေသြဇာမှ ဖော့စဖောရပ်စ် ခေါ် မီးစုန်းဓာတ်အား နှစ်နှင့်ချီ၍ ဖြည်းညင်းစွာ ထုတ်လုပ်ပေးလေ့ရှိကြောင်းသတိပြုရန် လိုအပ်ပါသည်။

၄င်းဓာတုမြေသြဇာများတွင် ပါဝင်နေသော သြဇာဓာတ်များသည် သာမန်အော်ဂဲနစ်မြေသြဇာများထက် အဆပေါင်းများစွာ ပိုမိုသော သြဇာဓာတ်များ ပါဝင်နေသည့်အတွက် အထူးချင့်ချိန်သုံးစွဲရန် လိုအပ်ပါသည်။ ပိုမိုသုံးစွဲမိခဲ့ပါက ပြန်လည်ထုတ်ပယ်ရန် အလွန်ခက်ခဲလေ့ရှိပါသည်။

ဓာတုမြေသြဇာထည့်မည်ဆိုပါက တစ်ဧကကန်အတွက် ယူးရီးယား-၁၅ ပိဿာ၊ တီစူပါ-၁၅ ပိဿာအား ထည့်သွင်းပေးနိုင်ပါသည်။

ရေးသားသူ - ဦးဇော် (dof)
.
.
.
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

👩‍🌾 လယ်ယာစိုက်ခင်းတွေမှာ စိုက်ပျိုးထားသည့် မတ်ပဲ၊ ပဲတီစိမ်း၊ ကုလားပဲ၊ ပဲပုပ်၊ မြေပဲ၊ နေကြာစသည့် ဆောင်းသီးနှံများ အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းရေးနှင့် နွေစပါးစိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာ ယခုလအတွင်း လုပ်ဆောင်သည်များနှင့် ပတ်သက်၍ သိရှိသင့်သည်များကို ဖော်ပြရေးသားလိုပါသည်။

၁။ ဆောင်းသီးနှံများ

မြေသြဇာအာဟာရရည်ပက်ဖျန်းခြင်း

စိုက်ပျိုးထားသည့်ဆောင်းသီးနှံများ ဖြစ်ထွန်းကောင်းမွန်ရေးအတွက် ရွက်ဖျန်းမြေသြဇာ(Leaf Fertilizer) သုံးစွဲခြင်းသည် အာဟာရဓာတ်များ လျင်မြန်စွာ ရောက်ရှိစေသည့် နည်းလမ်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ကုန်ကျစရိတ်လည်း သက်သာသည်။ သို့သော် အကျိုးရှိအောင် ပက်ဖျန်းဖို့တော့လိုပါသည်။
ရှေးဦးစွာသီးနှံပင်တွင် ဖော်ပြလျက်ရှိသော ချို့တဲ့သည့်လက္ခဏာကို ကြည့်ရှုအကဲခတ်ပြီးလိုအပ်သည့် အာဟာရကို ခန့်မှန်းရန် ဖြစ်ပါသည်။
ထို့နောက် သီးနှံပင်၏လိုအပ်ချက်နှင့် ကိုက်ညီသည့် အဟာရဓာတ်တွေပါဝင်သော မြေသြဇာအရည်ကို ပက်ဖျန်းရန် ဖြစ်ပါသည်။

*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*

ပိုးမွှားရောဂါကာကွယ်ခြင်း

ဆောင်းသီးနှံများအပင်ဖြစ်ထွန်းရုံမက ပိုးမွှားရောဂါအဖျက်အဆီးကင်းစင်ရေးကိုလည်း ဆောင်ရွက်ရန်ဖြစ်သည်။ မြေသြဇာအာဟာရအရည်တွေပက်ဖျန်းသကဲ့သို့ ပိုးမွှားရောဂါကာကွယ်နှိမ်နင်းရန် စိုက်ပျိုးရေးဆေးဝါးတွေ ဝယ်ယူသုံးစွဲကြရာတွင် သီးနှံ အမျိုးအစားအပေါ်မူတည်ပြီး ကျရောက်လေ့ရှိသည့် ပိုးမွှားရောဂါ၊ ကျရောက်လေ့ရှိသည့် အချိန်တို့ကို ကြိုတင်သိရှိပြီး ကာကွယ်ဖို့၊ ကျရောက်လျှင် ကျရောက်ချင်း ထိထိ ရောက်ရောက် နှိမ်နင်းဖို့လိုပါသည်။

သို့ဖြစ်၍ သီးနှံအလိုက်အပင်ဖြစ်ထွန်းစဉ် ကျရောက်တတ်သော ပိုးမွှားရောဂါများကို ရှေးဦးစွာကင်းထောက် စစ်ဆေးသင့်ပါသည်။

ဆေးဖျန်းရန်လိုအပ်ပါက ကျရောက်သည့်ပိုးမွှားရောဂါအမျိုးအစားအတွက် မှန်ကန်သောပိုးမွှားရောဂါကာကွယ်ဆေးသုံးစွဲပြီး နည်းစနစ်မှန်ဖြင့် ထိရောက်စွာပက်ဖျန်းသင့်ပါသည်။ လိုအပ်ပါက နီးစပ်ရာ စိုက်ပျိုးရေးပညာပေးရေးဝန်ထမ်းများထံ မေးမြန်းဆွေးနွေး နည်းပညာရယူဆောင်ရွက်ရန် ဖြစ်ပါသည်။

*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*

၂။ နွေစပါးသီးနှံ
မျိုးကောင်းမျိုးသန့်သုံးစွဲရေး
တစ်ဧကအထွက်ကောင်းမွန်ရေးအတွက် မျိုးကောင်းမျိုးသန့်သုံးစွဲခြင်းသည် အရေးပါ သောအချက်ဖြစ်သည်။ မျိုးသန့်မျိုးစေ့ဆိုတာ တစ်ခြားစပါးမျိုးစေ့များ ပါဝင်စေခြင်း မရှိရပါ။ အစေ့အရွယ်အစားညီညာရပါမည်။ ပေါင်းမြက်စေ့များ၊ အမှိုက်သရိုက်များကင်းစင်ရပါမည်။ ထို့ပြင် ပိုးမွှားရောဂါဖြစ်ကြောင်းများ ကပ်ညီပါလာခြင်း မရှိစေရပါ။ စီးပွားဖြစ်မျိုးသန့် မျိုးစေ့(Certified Seed)ကို ရနိုင်လျင် ပိုမိုကောင်းမွန်ပါသည်။ အသုံးပြုစေချင်ပါသည်။ မျိုးကောာင်းမျိုးသန့်စိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် စပါးအထွက် တစ်ဧကလျှင် ၅ မှ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းတိုးနိုင်တာကို အသိပေးလိုပါသည်။

*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*

စိုက်ချိန်မှန်ရေး
မြန်မာနိုင်ငံအောက်ပိုင်းဒေသများတွင် ဒီဇင်ဘာလအတွင်း စတင်စိုက်ပျိုးသူများ စိုက်သည်။ နွေစပါးစိုက်ပျိုးရန်ုအသင့်တော်ဆုံးအချိန်ဟု ပြောလိုပါသည်။ မစိုက်ရသေးသူများ အချိန်မနောက်ကျမီ ဇန်နဝါရီလအတွင်း အမြန် စိုက်သင့်ပါသည်။

မြန်မာနိုင်ငံအထက်ပိုင်းဒေသတွေမှာ အချို့က မိုးစပါးကို ရိတ်သိမ်းဆဲဖြစ်သည်။ မိုးစပါး-ဆောင်းသီးနှံ-နွေစပါးသီးနှံပုံစံကျင့်သုံးသည့်ဒေသများတွင် ဆောင်းသီးနှံများစိုက်ထား ဆဲ ဖြစ်သည်။ နွေစပါးအတွက် အလှည့်မပေးနိုင်သေးသလို ဆည်ရေကလည်း အကန့်အသတ် ဖြစ်သည်။ ဆည်ရေပေးသည့်အချိန်နှင့် နွေစပါးထယ်ရေးပြင်ချိန် ကိုက်ညီမှသာ စတင် စိုက်ပျိုးသင့်ပါသည်။

ပေါင်းမြက်ကာကွယ်နှိမ်နင်းရေး
စိုက်ပျိုးကုန်ကျစရိတ်သက်သာရေးအတွက် ပျိုးထောင်ကောက်စိုက်ခြင်းမပြုဘဲ တိုက်ရိုက်မျိုးစေ့ချစိုက်ပျိုးသဖြင့် စပါးပင်နှင့် ပေါင်းမြက်ပင်တို့ အတူယှဥ်ပြိုင် ပေါက်လာသည်။ အလျင်အမြန်ပြီးစီးရေးအတွက် ထယ်ရေးတမန်းကောင်းမွန်အောင် ပြုပြင်နိုင်ခြင်းမရှိဘဲ စိုက်ပျိုးသဖြင့် ပို၍ပေါင်းမြက်ထူပြောလာပြန်သည်။ သို့ဖြစ်၍ ပေါင်းမြက် ကာကွယ်နှိမ်နင်းရေး အလေးထားရန်လိုပါသည်။

ပေါင်းသတ်ဆေးသုံးစွဲသင့်ပါသည်။ ပေါင်းပင်မပေါက်မီပက်ဖျန်းရသည့်ဆေး(Pre-emergence Herbicide)(သို့မဟုတ်)‌ပေါင်းပင်ပေါက်ပြီးမှပက်ဖျန်းရသည့်ဆေး (Post-emergence Herbicides )တို့ကို သုံးစွဲနိုင်သည်။ ဆေးအမျိုးအစားမှန်ပြီး ဆေးဖျန်းနည်းစနစ်နှင့် ဖျန်းသင့်သည့်အချိန် မှန်ကန်ဖို့လိုပါသည်။
စိုက်ပျိုးထားသည့်ဆောင်းသီးနှံများသာမက စိုက်ပျိုးဆဲနှင့် စိုက်ပျိုးမည့်နွေစပါးများ အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းကာ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုမြင့်မားအောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ကြစေလိုပါသည်။

ရေးသားသူ - ဆင်းသီဟ
.
.
.
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
https://greenwaymyanmar.com/posts/agri_knowledge_january_2025

အစိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲလ်ရဲ့ အမေးအဖြေဆိုတဲ့နေရာမှာ တောင်သူတွေအနေနဲ့ မိမိစိုက်ခင်းနဲ့ ပတ်သတ်တဲ့ အခက်အခဲပြဿနာတွေ၊ သိချင်တဲ့နည်းပညာတွေကို ပညာရှင်တွေနဲ့ရော တောင်သူအချင်းချင်းနဲ့ပါ ​အလွယ်တကူမေးမြန်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်


ဘယ်လိုမေးမြန်းရမလဲဆိုတာကို သိချင်နေတဲ့ မိတ်ဆွေများအတွက် Video လေးနဲ့ အတူဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်နော်😍

ဒီလိုမေးခွန်းမေးဖို့အတွက် ဝန်ဆောင်ခလည်း ပေးစရာမလိုဘူး (အခမဲ့) ပဲဆိုတော့

သိချင်တာတွေမေးရင်း ရင်ဘတ်ချင်းတူတဲ့ နယ်ပယ်က မိတ်ဆွေတွေအချင်းချင်း ချိတ်ဆက်လိုက်ကြပါစို့လားနော်...😍

https://www.youtube.com/watch?v=ebc7yVK8Q4A

💥နှစ်သစ်ကူးဆုတောင်း

👩‍🌾အထွက်နှုန်းတိုး ဈေးကောင်းရကာ စိတ်ချမ်းသာကိုယ်ကျန်းမာခြင်းနဲ့ ပြည့်စုံတဲ့ နှစ်တစ်နှစ်ကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်ကြပါစေလို့ ဆုမွန်ကောင်းတောင်းလိုက်ပါတယ်။

📱ဒီနှစ်သစ်မှာလည်း မနှစ်ကလိုပဲ စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးနဲ့ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ နည်းပညာအကြံပေးမှုတွေအတူ တောင်သူအချင်းချင်းအလွယ်တကူချိတ်ဆက်နိုင်ဖို့ အစိမ်းရောင်လမ်းက တောင်သူများအတွက် ရှိနေပါဦးမယ်ရှင့်

ပျော်ရွှင်ရတဲ့ Happy New Year ဖြစ်ကြပါစေနော် ✨

ဥပမာ - ထက်​အောက်ပြန့်မှို​ဆေးများ
☠️ဖို့စတိုင်းအလူမီနီယံ (fosetyle alluminium)
☠️ဖော့စ​ဖောရစ်အက်ဆစ်(phospohrus acid)
ဒီတပတ်​တော့..နိဒါန်း​လောက်ပဲ​ပေါ့..
​နောက်တပတ်မှာ..​​ဖော်မြူ​လေးရှင်း အပိုင်း​တွေကိုစိတ်ဝင်စားရင်..ဆက်​ဆွေး​နွေးကြတာ​ပေါ့...
စေတနာများစွာဖြင့်..
ဒို့ဦး​လေး
.
.
.
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/Fungicides_Introduction

မှိုသတ်​ဆေး..နိဒါန်း
☠️☠️☠️☠️☠️☠️☠️
အစိမ်း​ရောင်လမ်း အ​မေးအ​ဖြေကဏ္ဍမှာ..မှိုသတ်​ဆေးအ​ကြောင်းနဲ့ မှို​ရောဂါအ​ကြောင်း အ​မေးများလာတာကို သတိထားမိပါတယ်။


🤔အေအိုင်(ai) ဆိုတာဘာလဲ..ဗျာ။

🤔အီးစီ၊ အက်စ်စီ၊ ဒဗလျူပီ (EC,SC,WP..)​တွေက တခုနဲ့တခု ဘာကွာခြားလဲ။

🤔မှို​ရောဂါ​တွေ ဘယ်လိုစတင်ပွားများသလဲ။

🤔အူးမိုက်ဆိ(Oomycetes)ဆိုတာ ဘာလဲ။ အူးမိုက်ဆိအ​ကြောင်းသိချင်ပါတယ်။

🤔မှိုသတ်​ဆေး ​အေအိုင်များအ​ကြောင်း ရှင်းပြ​ပေးပါ။

🤔မှိုအစစ်(true fungi)ဆိုတာ ဘယ်လိုမှိုမျိုးလဲ။

စသဖြင့်..စသဖြင့်..သိလိုရာ ​မေးထားကြတာ ​တွေ့ရပါတယ်။

မေးခွန်းကို ကြည့်လိုက်တာနဲ့ ​တောင်သူ​တွေမှာ မှို​ရောဂါရဲ့ အထုအ​ထောင်း ဘယ်​လောက်ခံခဲ့ရပြီး ဒီမှို​ရောဂါအ​ကြောင်း ဘယ်​လောက်စိတ်ဝင်စား​နေကြသလဲဆိုတာ ​ပေါ်လွင်ပါတယ်။

ဒါ​ကြောင့်လည်း မှိုသတ်​ဆေးအ​ကြောင်း အ​ခြေခံနိဒါန်း​လေးကို အစပျိုး​ပေးရခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*

🤔​အေအိုင်(ai) ဆိုတာဘာလဲ

ai​ ဆိုတာ( active ingredient) - မြန်မာလို(အစွမ်းရှိ အာနိသင်ပစ္စည်း)ပါ။
(ပိုးသတ်​ဆေး၊ မှိုသတ်​ဆေး၊​ ပေါင်းသတ်​ဆေး တမျိုးမျိုးထဲမှာပါဝင်တဲ့ အစွမ်းရှိအာနိသင်ပစ္စည်း)
ဥပမာ။ ။​အေဇို မှိုသတ်​ဆေးရဲ့ ai သည် (azoxystrobin 25%SC) ဖြစ်ပါတယ်။
​​ဆေးဖော်မြူလာဆိုတာ = အစွမ်းရှိပစ္စည်း+ ​ရော​နှောပစ္စည်း ပေါင်းထားရတာဖြစ်ပါတယ်။
Formula = (active ingredient) +( inert ingredient)
Inert ingredient(​ရော​နှောပစ္စည်း)
​ဆေးတမျိုးတိုင်းမှာ အစွမ်းရှိပစ္စည်း(ai)နဲ့ အစွမ်းမဲ့ပစ္စည်း(inert ingredient) ၂ မျိုး​ပေါင်းစပ်ရပါတယ်။
​ရေ​ဖျော်တဲ့အခါမှာ ​ပျော်ဝင်မှု၊ ကိုင်တွယ်အသုံးပြုမှုလွယ်ကူ​အောင် ထည့်​ပေးရတာပါ။
(များ​သောအားဖြင့် ​ဆေး​တွေမှာပါဝင်တဲ့ပစ္စည်းဟာ ai ပါဝင်မှုထက် inert ပါဝင်မှုက ပိုများပါတယ်။ အေအိုင်တူပါလျက်နဲ့ အာနိသင် /​စျေးနှုန်းကွာခြားရခြင်းဟာ inert အ​ပေါ်မှာ အများကြီးမူတည်ပါတယ်)
ဒီ​နေရာမှာ ​ရှေ့ဆက်မ​ဆွေး​နွေး​သေးဘဲ မှိုသတ်​ဆေး​တွေရဲ့ အာနိသင်နဲ့ အလုပ်လုပ်ပုံအ​ပေါ်မူတည်ပြီး အမျိုးအစားခွဲကြည့်ကြရ​အောင်။

၁။ ထိ​သေအာနိသင် မှိုသတ်​ဆေးများ (Contant action fungicides)🍁

ထိ​သေမှိုသတ်​ဆေးများကို *မှို​ရောဂါကာကွယ်​ဆေးအဖြစ် အသုံးပြုကြပါတယ်။
အရွက်​ပေါ်နဲ့ အပင်အစိတ်အပိုင်းအားလုံး​ပေါ်မှာ ထိ​သေ​ဆေးရှိ​နေရင် ကျ​ရောက်လာမယ့် မှိုစပိုး​တွေကို မကြီးထွားနိုင်​အောင် ကာကွယ်နှိမ်နင်း​ပေးနိုင်ပါတယ်။ (အပင်ရဲ့ အတွင်းပိုင်းထဲမှာ ​ရောက်သွားတဲ့ မှို​ရောဂါ​တွေကို မသတ်နိုင်ပါ။ မဝင်​ရောက်နိုင်​အောင် တား​ဆီးပေးနိုင်ပါတယ်)
ဥပမာ..(ထိ​သေ/ကာကွယ်​ဆေးများ)
☠️မန်ကိုဇက်(mancozeb)
☠️မင်းနက် (maneb)
☠️ဇင်းနက် (zineb)
☠️ကက်ပ်တန်(captan)
☠️သိုင်ရမ် (thiran)
☠️ကလိုရိုသာလို​နေး(chlorothalonil)
☠️သိုင်အိုဖနိတ်မီသိုင်း(thiophanate methyl)
☠️မက်တီရမ် (metiram)
☠️ဆာလဖာ (sulphur)
☠️ကော့ပါး (copper )
☠️ကော့ပါးဟို​က်ဒြောဆိုဒ်(Copper hydroxide)
☠️ကော့ပါး​အောက်ဆီကလိုရိုဒ်(copper oxychloride)
☠️ပရိုပီးနက်(propineb)
(သီးနှံအ​ပေါ်မူတည်ပြီး မှို​ရောဂါမကျ​ရောက်​အောင် ကာကွယ်ရန်အတွက် အရင်ဦးဆုံး ဖျန်း​ပေးရမဲ့ ​မှိုသတ်ဆေးအေအိုင်​တွေဖြစ်ပါတယ်။)


၂။ ပင်လုံးပြန့်အာနိသင် မှို​ဆေးများ (Systemic action fungicides)🍁
ပင်လုံးပြန့်/ရွက်တွင်းပြန့်(systemic or local systemic) မှိုသတ်​ဆေးများကို​တော့ ကာကွယ်​ဆေး/ကုသ​ဆေး ၂ မျိုးလုံး အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ (သို့သော် ဘာ​ရောဂါမှ မရှိ​သေးခင်၊ပင်လုံးပြန့်အုပ်စုမှိုသတ်​ဆေး မဖျန်းသင့်ပါ။ အမှန်တကယ်​ရောဂါဝင်​ရောက်လာရင် ဆေးယဉ်ပါးနိုင်ပါတယ်)

ဥပမာ- ပင်လုံးပြန့်မှိုသတ်​ဆေးများ
☠️ကာဗင်ဒါဇင်(carbendazin)
☠️ပရိုပီကိုနာဇိုး(propinaconazole)
☠️ဒိုင်ဖန်နိုကိုနာဇိုး(difenoconazole) (..ဇိုး.အုပ်စုများ)
☠️အဇိုဇီစထရိုဘင် (azoxystrobin)
☠️မက်တလက်ဇီး(metalaxyle)
☠️ဆိုင်​မောက်ဇ​နေးလ် (cymoxanil)
☠️အိုင်ပရိုဒီရုန်း (iprodione) (Local systemic)
... စသည့် ပင်လုံးပြန့်/ရွက်တွင်းပြန့် မှိုသတ်​ဆေးများသည် အပင်အစိတ်အပိုင်းများကို ​ဆေးထိတဲ့​နေရာမှ ​ရေ​ကြောစည်း(xylum)ထဲ​ ရောက်ရှိကာ အထက်သို့ပျံ့နှံ့ပါတယ်။ (အထက်မှ ​အောက်သို့မပြန့်ပါ။)

၃။ အထက်​အောက်ပြန့် မှိုသတ်​ဆေး(True systemic fungicide)🍁
အပင်​အ​ပေါ်ပိုင်းဖျန်းမိရုံနဲ့ အမြစ်အစိတ်အပိုင်းအထိ ( amphimobile translocation )​ရွေ့လျားပျံ့နှံ့နိုင်​သော မှိုသတ်ဆေးအုပ်စုဖြစ်ပါတယ်။
မမြင်နိုင်တဲ့ ​မြေကြီး​အောက်ပိုင်း၊ အမြစ်ဇုန်/ဥ..စသည့် ​အောက်ပိုင်း​ရောဂါများကို ကုစားရာတွင် အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။

စိတ်ချမ်းသာ၊ ကိုယ်ကျန်းမာခြင်းနဲ့ ပြည့်စုံသော ကရင်နှစ်သစ်ကူးနေ့ကို ပိုင်ဆိုင်ကြပါစေလို့ အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ဆုတောင်းမေတ္တာပို့သလိုက်ရပါတယ်...🙏

ဒီတစ်ပတ်မှာ ပဲတီစိမ်းနဲ့ ပြောင်းက စျေးတက်လာပြီး မတ်ပဲနဲ့ ပဲစဥ်းငုံက စျေးတန်းထပ်ကျဆင်းသွားပါတယ်။

#ပြောင်း

အရင်အပတ်ကစျေးအေးခဲ့တဲ့ ပြောင်းကတော့ ဒီတစ်ပတ်မှာ အနည်းငယ်တက်ရိပ်​ပြပါတယ်။

ပြောင်းကို အိန္ဒိယကဝယ်လိုအားများတဲ့အပြင် တခြားပြည်ပနိုင်ငံတွေကလည်း ဝယ်လိုအားကောင်းနေတာကြောင့် ပြောင်းစျေးကတက်လာတာဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်တွင်းအစာစပ်စက်ရုံတွေကလည်း ပုံမှန်အတိုင်း အဝယ်ရှိနေနေပါတယ်။

ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်ကုန်စည်ဒိုင်မှာပြောင်းဆံ တစ်ပိဿာကို ၁၆၆၀ မှ ၁၆၈၀ ကျပ်ရှိပြီးတော့ အရင်အပတ်ကထက် တစ်ပိဿာကို ၁၀ ကျပ်တက်ပါတယ်။
မန္တလေးကုန်စည်ဒိုင်စျေးကွက်မှာတော့ ပြောင်း (ဗမာ) က ၅၄ ပိဿာတစ်အိတ်ကို ၈၃၀၀၀ မှ ၈၄၀၀၀ ကျပ်ရှိပြီး ပြောင်း (CP)နဲ့ ပြောင်း (ရှမ်း) ၅၄ ပိဿာကို ၈၅၀၀၀ မှ ၈၆၀၀၀ ကျပ် စျေးရှိပါတယ်။ အရင်အပတ်ကထက် ၁၀၀၀ ကျပ် ထပ်ကျလာပါတယ်။

*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*

#ပဲတီစိမ်း

ပဲတီစိမ်းကတော့ ဒီတစ်ပတ်မှာလည်း စျေးတွေထပ်မံမြင့်တက်လာပါတယ်။

ခရမ်းရွှေဝါနဲ့ပဲခူးရွှေဝါက ဆောင်းရာသီစိုက်ပျိုးမှုစတင်ချိန်ဖြစ်ပြီး ပဲလက်ကျန်မရှိတဲ့အပြင် ပဲအသစ်တွေလည်းမပေါ်သေးတာကြောင့် စျေးထပ်တက်လာပါတယ်။
မိုးပဲတီစိမ်းအညာကတော့ စျေးတန်းငြိမ်နေပြီး ဝါးခယ်မပဲအသစ်တွေကတော့ စျေးတက်လာပါတယ်။

ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်ဈေးကွက်မှာ ပဲတီစိမ်း(ခရမ်းရွှေဝါ)က ၅၅၈၀ ကျပ်၊ (ပဲခူးရွှေဝါ)က ၅၂၅၀ ကျပ်၊ ဝါးခယ်မ FAQ က ၄၆၆၅ မှ ၄၆၈၅ ကျပ်ကြားရှိပြီး အရင်အပတ်ကထက် တစ်ပိဿာကို ၃၅ ကျပ်မှ ၈၅ ကျပ် ထပ်တက်လာပါတယ်။ ပဲတီစိမ်းအညာကတော့ တစ်ပိဿာကို ၄၉၁၅ မှ ၄၉၃၅ ကျပ်နဲ့ငြိမ်နေ ပါတယ်။
မန္တလေးဈေးကွက်မှာလည်း ပဲတီစိမ်း(အညာ)သုံးတင်းဝင်တစ်အိတ်ကို အမြင့်ဆုံး ၃၀၅၀၀၀ ကျပ်ရှိနေပါတယ်။

*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*

#မတ်ပဲ

မတ်ပဲကတော့ ဒီတစ်ပတ်မှာလည်း စျေးတန်းထပ်ကျသွားပြီး တစ်တန်ကို ၃၃ သိန်းကျော်သာရှိပါတော့တယ်။

အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ မိုးမတ်ပဲအသစ်ပေါ်ပြီး စျေးကွက်ထဲဝင်ရောက်မှုရှိနေတာကြောင့် ကုန်သည်တွေက စျေးချဝယ်ယူနေတဲ့အတွက် စျေးတန်းကျဆင်းနေတာဖြစ်ပါတယ်။
မြန်မာမှာလည်း မတ်ပဲအသစ်တွေပေါ်နေသလို အိန္ဒိယက အဝယ်အေးတာကြောင့် စျေးတန်းဆက်တိုက်ကျလာပါတယ်။

ဒီတစ်ပတ်ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်စျေးကွက်မှာ မတ်ပဲ (FAQ )တစ်တန်ကို ၃၃၂၀၀၀၀ ကျပ်ရှိပါတယ်။ အရင်တစ်ပတ်ထက် ၁ သိန်းကျော် စျေးတန်းထပ်ကျသွားပါတယ်။
မန္တလေးစျေးကွက်မှာတော့ မတ်ပဲ ပိဿာ ၆၀ အသစ်က ၂၈၀၀၀၀ မှ ၂၉၇၀၀၀ ကျပ်ရှိလို့ ၃၀၀၀၀ ကျပ်လောက်စျေးကျလာပါတယ်။

#ပဲစဥ်းငုံ
ပဲစဥ်းငုံကလည်း တစ်တန်ကို ၁၆၀၀၀၀ ကျော် စျေးထပ်ကျလာပါတယ်။

ပြည်တွင်းမှာမိုးပဲအသစ်တွေပေါ်နေတဲ့အပြင် အိန္ဒိယကလည်း ပဲအဝယ်အေးနေတာကြောင့် ပဲစဥ်းငုံ စျေးတန်းအေးနေတာဖြစ်ပါတယ်။ဆောင်းပဲလက်ကျန်အဟောင်းကတော့ မရှိသလောက်ဖြစ်နေတယ်လို့သိရပါတယ်။

ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်ကုန်စည်ဒိုင်မှာ ပဲစဥ်းငုံနီ တစ်တန်ကို ၃၃၇၅၀၀၀ ကျပ်သာရှိပါတယ်။

မန္တလေးစျေးကွက်မှာတော့ ဒီတစ်ပတ်မှာလည်း ပဲစဥ်းငုံနီကို စျေးဖွင့်ထားခြင်းမရှိတာတွေ့ရပါတယ်။

ရေးသားသူ - AMIA
.
.
.
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကို ထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/market_price_information_dec_30_2024

ရာသီစာစိမ်းစားဥကြော်နည်းနှင့် ကော်ပြန့်လုပ်နည်း
========

ယခုကာလသည် စိမ်းစားဥများပေါပေါလောလောရရှိသောရာသီဖြစ်ပါသည်။ စိမ်းစားဥသည်အာလူးနှင့်မျိုးနွယ်တူသော်လည်း ရှင်သန်ကြီးထွားမှုပုံစံသည် ပဲပင်နှင့်ဆင်သောကြောင့် တစ်ချို့အရပ်များတွင်ပဲစိမ်းစားဥဟုခေါ်ဝေါ်ကြပါသည်။ စိမ်းစားဥကို‌ ပုံမှန်သစ်သီးကဲ့သို့ပင်စားသုံး၍ရရုံသာမက ကြော်စား၍လည်းရပါသေးသည်။ ထို့ကြောင့်စိမ်းစားဥကြော်နည်းနှင့် သတ်သတ်လွတ်စိမ်းစားဥ‌ကော်ပြန့်လုပ်နည်းအဆင့်ဆင့်ကိုဖော်ပြလိုက်ပါသည်။

🍁ပါဝင်ပစ္စည်းများ
- စိမ်းစားဥ
- ဆီ
- ဆား နှင့်အချိုမှုန့်(သို့)အရသာမှုန့်
- နနွင်း
ပထမဦးစွာ စိမ်းစားဥကိုအခွံနွှာပြီး ရေစင်အောင်ဆေးပေးရပါမည်။ ပြီးနောက်အနေတော်အရွယ်အစားရအောင်လှီးပေးရပါမည်။ ပြီးလျှင်ဆားနှင့်အချိုမှုန့် (သို့မဟုတ်)ကြက်သားမှုန့်၊ နနွင်းမှုန့်များထည့်ပြီးနယ်ပေးရပါမည်။ ပြီးလျှင်ဆီပူပူ၍ ရွှေအိုရောင်သန်းသည်အထိ ကြော်ပေးရပါမည်။ ပြီးလျှင်ဆီစစ်ပြီးအရသာရှိသောစိမ်းစားဥကြော်ကို သုံးဆောင်နိုင်ပါပြီ။

🍁သတ်သတ်လွတ်စိမ်းစားဥကော်ပြန့်ကြော်
ပါဝင်ပစ္စည်းများ
- စိမ်းစားဥ
- ပဲပင်ပေါက်
- ကြက်သွန်နီ
- မုန်လာဥနီ
- ဂေါ်ဖီ
- အချဉ်ရည်
- ကော်ပြန့်ရွက်
- ကြက်သားမှုန့်
- ငရုတ်ကောင်း


ပထမဦးစွာ စိမ်းစားဥများကိုအခွံနွှာ ရေဆေးပြီး အချောင်းငယ်လေးများပုံစံရအောင် လှီးပေးရပါမည်။မုန်လာဥနီများကိုလည်း ထိုနည်းအတိုင်းလှီးပေးရပါမည်။ ကြက်သွန်နီကိုအတုံးသေးသေးလေးများရအောင်တုံးပေးရပါမည်။ ပဲပင်ပေါက်ကိုလည်း ရေစင်စင်ဆေးပေးရပါမည်။ ဂေါ်ဖီကိုလည်း အနေတော်အရွယ်အစားရအောင် လှီးပေးရပါမည်။ အားလုံးလုပ်ပြီးပါက ကြက်သားမှုန့်နှင့်ငရုတ်ကောင်းမှုန့်အနည်းငယ်ထည့်ပြီး နယ်ပေးရပါမည်။ ပြီးလျှင်ကော်ပြန့်ရွက်ဖြင့် လိပ်ပေးရပါမည်။ လိပ်ရာတွင်ကျစ်နေအောင်လိပ်ပေးရပါမည်။ ထို့နောက်ဆီပူပူတွင်မီးအေးအေးဖြင့်ရွှေအိုရောင်သန်းသည်အထိကြော်ပေးရပါမည်။ ပြီးလျှင်ဆီစစ်ပြီးကြိုက်နှစ်သက်ရာအချဉ်ရည်ဖြင့်သုံးဆောင်နိုင်ပါပြီ။


အရသာရှိလှတဲ့ စိမ်းစားဥကို ဒီနည်းလမ်းတွေနဲ့လည်း လုပ်စားကြည့်ကြပါဗျ။


ရေးသားသူ - Nyan Thant Zin

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/making_yam_bean_fried

ခြေဗလာ​ဖြင့်လမ်းလျှောက်ခြင်း (သို့မဟုတ်) လက်များညစ်ပတ်သွားခြင်း အပါအဝင် မြေဆီလွှာအားထိတွေ့မိခြင်းတို့ဟာ အူလမ်းကြောင်းရဲ့ ကျန်းမာရေးကို ကောင်းမွန်စေနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။
========


မြေဆီလွှာဟာ ကမ္ဘာဂြိုဟ်ရဲ့ အကြီးမားဆုံးသက်ရှိဂေဟစနစ်များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး လူသားများဘဝရဲ့အခြေခံအုတ်မြစ်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။ မြေဆီလွှာဟာ ကျွန်ုပ်တို့စားသုံးနေတဲ့ အစားအစာတွေရဲ့ ၉၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ပံ့ပိုးပေးနိုင်ပြီး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဇီဝမျိုးကွဲများကိုလည်း ထောက်ပံ့ပေးနိုင်ကာ လေထုအတွင်းမှကာဗွန်ကို သိမ်းဆည်းထားခြင်းအားဖြင့် ရာသီဥတုမျှတစေရန်လည်း ကူညီပေးနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

မြေဆီလွှာဟာ သံသတ္တုရိုင်းနဲ့ ဘောက်ဆိုဒ် (အလူမီနီယံ ပြုလုပ်ရန်သုံးသော ကျောက်) မှသည် ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းကို စွမ်းအင်ပေးရန်အသုံးပြုသည့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့များအထိရရှိနိုင်သော ကြီးမားသည့် ကုန်ကြမ်းအရင်းအမြစ်တစ်ခုလည်းဖြစ်ပါတယ်။

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လူထုလှုပ်ရှားမှုဖြစ်တဲ့ Conscious Planet ရဲ့ Save Soil အစီအစဉ်ကနေ ထုတ်ပြန်ထားသော အစီရင်ခံစာအသစ်မှာတော့ ကျန်းမာသန်စွမ်းတဲ့ မြေဆီလွှာဟာ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာကျန်းမာရေးအခြေအနေများနဲ့ အံ့ဖွယ်ကောင်းလောက်အောင် တိုက်ရိုက်ချိတ်ဆက်နေတယ်ဆိုပြီး ဖော်ပြထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ခြေဗလာ​ဖြင့်လမ်းလျှောက်ခြင်း (သို့မဟုတ်) လက်များညစ်ပတ်သွားခြင်း အပါအဝင် မြေဆီလွှာအားထိတွေ့မိခြင်းတို့ဟာ အူလမ်းကြောင်းရဲ့ ကျန်းမာရေးကို ကောင်းမွန်စေနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်ုပ်တို့လူသားတွေရဲ့ အူလမ်းကြောင်းနဲ့ အရေပြားတွေဟာဆိုရင် မြေဆီလွှာမှာကဲ့သို့ တူညီသောဘက်တီးရီးယားများစွာကို သယ်ဆောင်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ထို့ကြောင့် လူ့ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အတွင်းနဲ့အပြင်ဘက်ကို မြေဆီလွှာထဲမှာ တွေ့ရှိရတတ်တဲ့ သက်ရှိပိုးမွှားတွေနဲ့ ဖုံးအုပ်ထားတာလို့ ဆိုရမှာဖြစ်ပါတယ်။

လေ့လာမှုများအရ မြေဆီလွှာနဲ့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိတွေ့မှုပမာဏဟာ အူလမ်းကြောင်းအတွင်းရှိ သက်ရှိပိုးမွှားများရဲ့ ကွဲပြားမှုနှင့် ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ စံချိန်တင်အမြင့်ဆုံး အူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ဘက်တီးရီးယားကွဲပြားမှုကိုတော့ ကြွယ်ဝသောမြေဆီလွှာကို ခြေဗလာဖြင့် အဆက်မပြတ်ထိတွေ့နေရတဲ့ အမေဇုန်မိုးသစ်တောအတွင်းရှိ အုပ်စုဖွဲ့နေထိုင်ကြသောအမဲလိုက်မုဆိုးများမှာ တွေ့ရှိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ အူလမ်းကြောင်းကျန်းမာရေးကို မျှတပြီးအာဟာရပြည့်ဝတဲ့ အစားအစာများနဲ့ ပံ့ပိုးပေးထားသလို မြေဆီလွှာရဲ့ ကျန်းမာရေးဟာလည်း နေ့စဉ်နေ့တိုင်းဆိုသလို ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ကျန်းမာရေးအပေါ် တိုက်ရိုက်သက်ရောက်မှု အများဆုံးဖြစ်ပေါ်နိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ခန္ဓာကိုယ် ကောင်းမွန်စွာလည်ပတ်နိုင်ဖို့ရာ ဗီတာမင်နှင့် အာဟာရဓာတ်များလိုအပ်ပြီး အပင်များနဲ့ တိရစ္ဆာန်များကို စားသုံးခြင်းဖြင့် အဆိုပါအာဟာရဓာတ်များကို ရရှိနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အော်ဂဲနစ်ဒြပ်စင်ကြွယ်ဝသော မြေဆီလွှာပေါ်မှာ ရှင်သန်ကြီးထွားလာကြသော အပင်များနဲ့ တိရစ္ဆာန်များဟာ လူသားများအတွက်လည်း အာဟာရဓာတ်ကို ပိုမိုရရှိစေနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။


မြေဆီလွှာပျက်စီးခြင်း၊ အာဟာရချို့တဲ့ခြင်း
ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ အစားအစာများမှာ အာဟာရချို့တဲ့မှု ဖြစ်ပေါ်လာရခြင်းဟာ ပျက်စီးယိုယွင်းနေသော မြေဆီလွှာပေါ်မှာ စိုက်ပျိုးထားသော သီးနှံများကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ နေ့စဉ်စားသုံးနေသည့် ပါဝင်ပစ္စည်းများမှ အာဟာရဓာတ်များပင်လျှင် ချို့တဲ့ဆုံးရှုံးနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ လေ့လာမှုတစ်ခုအရ ဂျုံသီးနှံရဲ့ ပရိုတင်းဓာတ်ပါဝင်မှုဟာ ၁၉၅၅ နဲ့ ၂၀၁၆ ခုနှစ်ကြားမှာ ၂၃ ရာခိုင်နှုန်း လျော့ကျသွားကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ Save Soil ရဲ့ အစီရင်ခံစာအသစ်မှာ ဖော်ပြထားတဲ့အတိုင်း မြေဆီလွှာများ ယိုယွင်းပျက်စီးလာခြင်းဟာ လူသားများကို ပိုမိုအားနည်းစေပြီး ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*

မြေဆီလွှာပျက်စီးခြင်းဆိုတာဘာလဲ
ကုလသမဂ္ဂကရဲ့ အဆိုအရ မြေဆီလွှာပျက်စီးခြင်းဆိုတာဟာ "မြေဆီလွှာရဲ့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ ဓာတုဗေဒနှင့် ဇီဝဗေဒဆိုင်ရာ အရည်အသွေးကျဆင်းမှု" ‌ကြောင့် "အော်ဂဲနစ်ပစ္စည်းများ ဆုံးရှုံးခြင်း" လို့ သတ်မှတ်ပါတယ်။ မြေဆီလွှာကို မကြာခဏ ထွန်ယက်ခြင်းကဲ့သို့ ရေရှည်မတည်တံ့သော စိုက်ပျိုးရေးအလေ့အထများကြောင့်လည်း ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါတယ်။ အဆိုပါအခြေအနေမှာဆိုရင် အော်ဂဲနစ်ဒြပ်စင်များဟာ မြေဆီလွှာရဲ့ "သက်ရှိ" အစိတ်အပိုင်းအဖြစ်ရှိနေပြီး အပင် သို့မဟုတ် တိရစ္ဆာန် စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများ ကြွယ်ဝစွာပါဝင်နေတဲ့အစိတ်အပိုင်းများဟာ အဏုဇီဝသက်ရှိများကြောင့် ပြိုကွဲပျက်စီးပြီး အခြားသက်ရှိများမှ ပြန်လည်အသုံးပြုနိုင်သော အာဟာရဓာတ်အဖြစ်သို့ ပြိုကွဲသွားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

Save Soil ရဲ့ အဆိုအရ အာဟာရဓာတ်အပြည့်အဝ ပံ့ပိုးပေးကြောင်း သေချာစေရန် သီးနှံစိုက်ပျိုးသည့်မြေများတွင် အော်ဂဲနစ်ဒြပ်စင် အနည်းဆုံး ၃ - ၆ ရာခိုင်နှုန်း (ဒေသအလိုက် အခြေအနေများအပေါ်မူတည်ပြီး) လိုအပ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ကံမကောင်းစွာနဲပဲ တကယ့်လက်တွေ့မှာတော့ ကမ္ဘာမြေဆီလွှာအများစုဟာ အနည်းဆုံးရှိရမဲ့ အော်ဂဲနစ်ဒြပ်စင်ပမာဏနဲ့တောင် အလှမ်းဝေးနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိ ကမ္ဘာ့မြေဆီလွှာရဲ့ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းဟာလည်း ပျက်စီးယိုယွင်းနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာကြီးရဲ့ အပေါ်ယံမြေဆီလွှာ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ၂၀၅၀ မှာ အန္တရာယ်ကျရောက်နိုင်တယ်ဆိုပြီး ကုလသမဂ္ဂ စားနပ်ရိက္ခာနှင့် စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့ကနေ သတိပေးထားပါတယ်။
ထိုကဲ့သို့ မြေဆီလွှာများ ကျယ်ပြန့်စွာပျက်စီးယိုယွင်းလာမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော အာဟာရချို့တဲ့မှုများဟာ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာကျန်းမာရေးကိုလည်း ထိခိုက်စေနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဗီတာမင် B1၊ B6 နဲ့ B9 ကဲ့သို့သော အဓိကကျတဲ့ အာဟာရဓာတ်များချို့တဲ့လာခြင်းဟာ မြေဆီလွှာအာဟာရညံ့ဖျင်းမှုကြောင့်ဖြစ်ပြီး မကြာခဏဆိုသလို စိတ်ကျခြင်းကဲ့သို့သော စိတ်ကျန်းမာရေးချို့ယွင်းမှုများနဲ့လည်း ဆက်စပ်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ထို့အတူ သံဓာတ်နဲ့ ဇင့်ဓာတ် ချို့တဲ့ပါက ဦးနှောက်ရဲ့ လုပ်ဆောင်မှုများကို အားနည်းစေနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အပြန်အလှန်အားဖြင့် ကျန်းမာသော အူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ အဏုဇီဝသက်ရှိများဟာလည်း serotonin နှင့် dopamine ကဲ့သို့သော "ပျော်ရွှင်စေသည့်ဟော်မုန်းများ" ထုတ်လုပ်မှုနဲ့ ဆက်စပ်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။


တောင်သူများအား သီးနှံတစ်မျိုးတည်းကို ပမာဏအများအပြား စိုက်ပျိုးခြင်းစနစ်များအစား မြေဖုံးသီးနှံများ စိုက်ပျိုးခြင်း (မြေဆီလွှာကျန်းမာရေး ကောင်းမွန်စေရန် ရိတ်သိမ်းရန်ရည်ရွယ်ချက်မရှိဘဲ သီးနှံများစိုက်ပျိုးခြင်းစနစ်) နှင့် သီးလှည့်စိုက်ပျိုးခြင်းကဲ့သို့သော စိုက်ပျိုးနည်းစနစ်များ ပံ့ပိုးပေးမည်ဆိုပါက မြေဆီလွှာတွင်အော်ဂဲနစ်ဒြပ်စင်များ တိုးမြင့်လာစေရန်အတွက် သတင်းကောင်းဖြစ်ပါတယ်။


လာမည့်နိုဝင်ဘာလမှာ ကျင်းပဖို့ရှိနေတဲ့ ကုလသမဂ္ဂရာသီဥတုဆိုင်ရာ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးပွဲမှာ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံအစိုးရများအနေနဲ့ အဆိုပါအကူးအပြောင်းအတွက် တောင်သူများအားကူညီရန် ဘဏ္ဍာရေးမက်လုံးများပေးမည့် မူဝါဒအပြောင်းအလဲများကို မိတ်ဆက်ဖို့ရာ အခွင့်အရေးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။


ထို့ကြောင့် လက်ရှိအချိန်ကစလို့ တတ်နိုင်သမျှ မြေဆီလွှာနဲ့ထိတွေ့ပြီး ရေရှည်တည်တံ့သော စိုက်ပျိုးရေးကို ပံ့ပိုးရန်အတွက် တောင်သူလယ်သမားများ ထုတ်လုပ်သော အစားအစာများကို ဝယ်ယူအသုံးပြုပါ။ ကျွန်ုပ်တို့ခြေဖဝါးအောက်က မြေဆီလွှာအတွက် ကောင်းကျိုးရှိတယ်ဆိုရင် ကျွန်ုပ်တို့ခန္ဓာကိုယ်နဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးအတွက်လည်း ကောင်းမွန်စေမှာဖြစ်ပါတယ်။

ရေးသားသူ - ဇင်ထူးနိုင်
.
.
.
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/healthy_soil_good_for_you

Save Soil ရဲ့ အဆိုအရ အာဟာရဓာတ်အပြည့်အဝ ပံ့ပိုးပေးကြောင်း သေချာစေရန် သီးနှံစိုက်ပျိုးသည့်မြေများတွင် အော်ဂဲနစ်ဒြပ်စင် အနည်းဆုံး ၃ - ၆ ရာခိုင်နှုန်း (ဒေသအလိုက် အခြေအနေများအပေါ်မူတည်ပြီး) လိုအပ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ကံမကောင်းစွာနဲပဲ တကယ့်လက်တွေ့မှာတော့ ကမ္ဘာမြေဆီလွှာအများစုဟာ အနည်းဆုံးရှိရမဲ့ အော်ဂဲနစ်ဒြပ်စင်ပမာဏနဲ့တောင် အလှမ်းဝေးနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိ ကမ္ဘာ့မြေဆီလွှာရဲ့ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းဟာလည်း ပျက်စီးယိုယွင်းနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာကြီးရဲ့ အပေါ်ယံမြေဆီလွှာ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ၂၀၅၀ မှာ အန္တရာယ်ကျရောက်နိုင်တယ်ဆိုပြီး ကုလသမဂ္ဂ စားနပ်ရိက္ခာနှင့် စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့ကနေ သတိပေးထားပါတယ်။
ထိုကဲ့သို့ မြေဆီလွှာများ ကျယ်ပြန့်စွာပျက်စီးယိုယွင်းလာမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော အာဟာရချို့တဲ့မှုများဟာ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာကျန်းမာရေးကိုလည်း ထိခိုက်စေနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဗီတာမင် B1၊ B6 နဲ့ B9 ကဲ့သို့သော အဓိကကျတဲ့ အာဟာရဓာတ်များချို့တဲ့လာခြင်းဟာ မြေဆီလွှာအာဟာရညံ့ဖျင်းမှုကြောင့်ဖြစ်ပြီး မကြာခဏဆိုသလို စိတ်ကျခြင်းကဲ့သို့သော စိတ်ကျန်းမာရေးချို့ယွင်းမှုများနဲ့လည်း ဆက်စပ်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ထို့အတူ သံဓာတ်နဲ့ ဇင့်ဓာတ် ချို့တဲ့ပါက ဦးနှောက်ရဲ့ လုပ်ဆောင်မှုများကို အားနည်းစေနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အပြန်အလှန်အားဖြင့် ကျန်းမာသော အူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ အဏုဇီဝသက်ရှိများဟာလည်း serotonin နှင့် dopamine ကဲ့သို့သော "ပျော်ရွှင်စေသည့်ဟော်မုန်းများ" ထုတ်လုပ်မှုနဲ့ ဆက်စပ်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။


တောင်သူများအား သီးနှံတစ်မျိုးတည်းကို ပမာဏအများအပြား စိုက်ပျိုးခြင်းစနစ်များအစား မြေဖုံးသီးနှံများ စိုက်ပျိုးခြင်း (မြေဆီလွှာကျန်းမာရေး ကောင်းမွန်စေရန် ရိတ်သိမ်းရန်ရည်ရွယ်ချက်မရှိဘဲ သီးနှံများစိုက်ပျိုးခြင်းစနစ်) နှင့် သီးလှည့်စိုက်ပျိုးခြင်းကဲ့သို့သော စိုက်ပျိုးနည်းစနစ်များ ပံ့ပိုးပေးမည်ဆိုပါက မြေဆီလွှာတွင်အော်ဂဲနစ်ဒြပ်စင်များ တိုးမြင့်လာစေရန်အတွက် သတင်းကောင်းဖြစ်ပါတယ်။


လာမည့်နိုဝင်ဘာလမှာ ကျင်းပဖို့ရှိနေတဲ့ ကုလသမဂ္ဂရာသီဥတုဆိုင်ရာ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးပွဲမှာ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံအစိုးရများအနေနဲ့ အဆိုပါအကူးအပြောင်းအတွက် တောင်သူများအားကူညီရန် ဘဏ္ဍာရေးမက်လုံးများပေးမည့် မူဝါဒအပြောင်းအလဲများကို မိတ်ဆက်ဖို့ရာ အခွင့်အရေးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။


ထို့ကြောင့် လက်ရှိအချိန်ကစလို့ တတ်နိုင်သမျှ မြေဆီလွှာနဲ့ထိတွေ့ပြီး ရေရှည်တည်တံ့သော စိုက်ပျိုးရေးကို ပံ့ပိုးရန်အတွက် တောင်သူလယ်သမားများ ထုတ်လုပ်သော အစားအစာများကို ဝယ်ယူအသုံးပြုပါ။ ကျွန်ုပ်တို့ခြေဖဝါးအောက်က မြေဆီလွှာအတွက် ကောင်းကျိုးရှိတယ်ဆိုရင် ကျွန်ုပ်တို့ခန္ဓာကိုယ်နဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးအတွက်လည်း ကောင်းမွန်စေမှာဖြစ်ပါတယ်။

ရေးသားသူ - ဇင်ထူးနိုင်
.
.
.
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/healthy_soil_good_for_you

ခြေဗလာ​ဖြင့်လမ်းလျှောက်ခြင်း (သို့မဟုတ်) လက်များညစ်ပတ်သွားခြင်း အပါအဝင် မြေဆီလွှာအားထိတွေ့မိခြင်းတို့ဟာ အူလမ်းကြောင်းရဲ့ ကျန်းမာရေးကို ကောင်းမွန်စေနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။
========


မြေဆီလွှာဟာ ကမ္ဘာဂြိုဟ်ရဲ့ အကြီးမားဆုံးသက်ရှိဂေဟစနစ်များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး လူသားများဘဝရဲ့အခြေခံအုတ်မြစ်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။ မြေဆီလွှာဟာ ကျွန်ုပ်တို့စားသုံးနေတဲ့ အစားအစာတွေရဲ့ ၉၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ပံ့ပိုးပေးနိုင်ပြီး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဇီဝမျိုးကွဲများကိုလည်း ထောက်ပံ့ပေးနိုင်ကာ လေထုအတွင်းမှကာဗွန်ကို သိမ်းဆည်းထားခြင်းအားဖြင့် ရာသီဥတုမျှတစေရန်လည်း ကူညီပေးနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

မြေဆီလွှာဟာ သံသတ္တုရိုင်းနဲ့ ဘောက်ဆိုဒ် (အလူမီနီယံ ပြုလုပ်ရန်သုံးသော ကျောက်) မှသည် ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းကို စွမ်းအင်ပေးရန်အသုံးပြုသည့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့များအထိရရှိနိုင်သော ကြီးမားသည့် ကုန်ကြမ်းအရင်းအမြစ်တစ်ခုလည်းဖြစ်ပါတယ်။

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လူထုလှုပ်ရှားမှုဖြစ်တဲ့ Conscious Planet ရဲ့ Save Soil အစီအစဉ်ကနေ ထုတ်ပြန်ထားသော အစီရင်ခံစာအသစ်မှာတော့ ကျန်းမာသန်စွမ်းတဲ့ မြေဆီလွှာဟာ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာကျန်းမာရေးအခြေအနေများနဲ့ အံ့ဖွယ်ကောင်းလောက်အောင် တိုက်ရိုက်ချိတ်ဆက်နေတယ်ဆိုပြီး ဖော်ပြထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ခြေဗလာ​ဖြင့်လမ်းလျှောက်ခြင်း (သို့မဟုတ်) လက်များညစ်ပတ်သွားခြင်း အပါအဝင် မြေဆီလွှာအားထိတွေ့မိခြင်းတို့ဟာ အူလမ်းကြောင်းရဲ့ ကျန်းမာရေးကို ကောင်းမွန်စေနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်ုပ်တို့လူသားတွေရဲ့ အူလမ်းကြောင်းနဲ့ အရေပြားတွေဟာဆိုရင် မြေဆီလွှာမှာကဲ့သို့ တူညီသောဘက်တီးရီးယားများစွာကို သယ်ဆောင်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ထို့ကြောင့် လူ့ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အတွင်းနဲ့အပြင်ဘက်ကို မြေဆီလွှာထဲမှာ တွေ့ရှိရတတ်တဲ့ သက်ရှိပိုးမွှားတွေနဲ့ ဖုံးအုပ်ထားတာလို့ ဆိုရမှာဖြစ်ပါတယ်။

လေ့လာမှုများအရ မြေဆီလွှာနဲ့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိတွေ့မှုပမာဏဟာ အူလမ်းကြောင်းအတွင်းရှိ သက်ရှိပိုးမွှားများရဲ့ ကွဲပြားမှုနှင့် ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ စံချိန်တင်အမြင့်ဆုံး အူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ဘက်တီးရီးယားကွဲပြားမှုကိုတော့ ကြွယ်ဝသောမြေဆီလွှာကို ခြေဗလာဖြင့် အဆက်မပြတ်ထိတွေ့နေရတဲ့ အမေဇုန်မိုးသစ်တောအတွင်းရှိ အုပ်စုဖွဲ့နေထိုင်ကြသောအမဲလိုက်မုဆိုးများမှာ တွေ့ရှိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ အူလမ်းကြောင်းကျန်းမာရေးကို မျှတပြီးအာဟာရပြည့်ဝတဲ့ အစားအစာများနဲ့ ပံ့ပိုးပေးထားသလို မြေဆီလွှာရဲ့ ကျန်းမာရေးဟာလည်း နေ့စဉ်နေ့တိုင်းဆိုသလို ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ကျန်းမာရေးအပေါ် တိုက်ရိုက်သက်ရောက်မှု အများဆုံးဖြစ်ပေါ်နိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ခန္ဓာကိုယ် ကောင်းမွန်စွာလည်ပတ်နိုင်ဖို့ရာ ဗီတာမင်နှင့် အာဟာရဓာတ်များလိုအပ်ပြီး အပင်များနဲ့ တိရစ္ဆာန်များကို စားသုံးခြင်းဖြင့် အဆိုပါအာဟာရဓာတ်များကို ရရှိနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အော်ဂဲနစ်ဒြပ်စင်ကြွယ်ဝသော မြေဆီလွှာပေါ်မှာ ရှင်သန်ကြီးထွားလာကြသော အပင်များနဲ့ တိရစ္ဆာန်များဟာ လူသားများအတွက်လည်း အာဟာရဓာတ်ကို ပိုမိုရရှိစေနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။


မြေဆီလွှာပျက်စီးခြင်း၊ အာဟာရချို့တဲ့ခြင်း
ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ အစားအစာများမှာ အာဟာရချို့တဲ့မှု ဖြစ်ပေါ်လာရခြင်းဟာ ပျက်စီးယိုယွင်းနေသော မြေဆီလွှာပေါ်မှာ စိုက်ပျိုးထားသော သီးနှံများကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ နေ့စဉ်စားသုံးနေသည့် ပါဝင်ပစ္စည်းများမှ အာဟာရဓာတ်များပင်လျှင် ချို့တဲ့ဆုံးရှုံးနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ လေ့လာမှုတစ်ခုအရ ဂျုံသီးနှံရဲ့ ပရိုတင်းဓာတ်ပါဝင်မှုဟာ ၁၉၅၅ နဲ့ ၂၀၁၆ ခုနှစ်ကြားမှာ ၂၃ ရာခိုင်နှုန်း လျော့ကျသွားကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ Save Soil ရဲ့ အစီရင်ခံစာအသစ်မှာ ဖော်ပြထားတဲ့အတိုင်း မြေဆီလွှာများ ယိုယွင်းပျက်စီးလာခြင်းဟာ လူသားများကို ပိုမိုအားနည်းစေပြီး ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*

မြေဆီလွှာပျက်စီးခြင်းဆိုတာဘာလဲ
ကုလသမဂ္ဂကရဲ့ အဆိုအရ မြေဆီလွှာပျက်စီးခြင်းဆိုတာဟာ "မြေဆီလွှာရဲ့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ ဓာတုဗေဒနှင့် ဇီဝဗေဒဆိုင်ရာ အရည်အသွေးကျဆင်းမှု" ‌ကြောင့် "အော်ဂဲနစ်ပစ္စည်းများ ဆုံးရှုံးခြင်း" လို့ သတ်မှတ်ပါတယ်။ မြေဆီလွှာကို မကြာခဏ ထွန်ယက်ခြင်းကဲ့သို့ ရေရှည်မတည်တံ့သော စိုက်ပျိုးရေးအလေ့အထများကြောင့်လည်း ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါတယ်။ အဆိုပါအခြေအနေမှာဆိုရင် အော်ဂဲနစ်ဒြပ်စင်များဟာ မြေဆီလွှာရဲ့ "သက်ရှိ" အစိတ်အပိုင်းအဖြစ်ရှိနေပြီး အပင် သို့မဟုတ် တိရစ္ဆာန် စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများ ကြွယ်ဝစွာပါဝင်နေတဲ့အစိတ်အပိုင်းများဟာ အဏုဇီဝသက်ရှိများကြောင့် ပြိုကွဲပျက်စီးပြီး အခြားသက်ရှိများမှ ပြန်လည်အသုံးပြုနိုင်သော အာဟာရဓာတ်အဖြစ်သို့ ပြိုကွဲသွားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီတစ်ပတ်အတွက် ဥာဏ်စမ်းလေးလာပါပြီ..

🐛 ပိုးကျတဲ့အပင်လေးတွေကို ပိုးသေအောင်ဆေးဖျန်းကာမှ ဆေးများလို့ အပင်ပါထပ်လောင်တဲ့ ပြဿနာမျိုး တို့ဦးကြီးတွေကြုံဖူးကြတယ်မလားရှင့်


ဒီလိုဆို ဘာတွေနဲ့ ပြုပြင်ကုစားရမယ်.. ဘာကိုတော့ လုံးဝမလုပ်သင့်ဘူးလည်းဆိုတာကိုပါ သိထားဖို့လိုပါပြီ

ဆိုတော့ အဖြေမှန်ကို အစိမ်းရောင်လမ်းက မိတ်ဆွေတို့သိကြရဲ့လားရှင့်

မသိရင်လည်း ခန့်မှန်းကြည့်ကြပါဦးနော်

အဖြေမှန်လေးကိုတော့ သောကြာနေ့မှာ တင်ပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်... 😍

အင်္ဂလိပ်အမည် - Leaf Crinkle Virus

🌱ရောဂါလက္ခဏာ

ပဲတီစိမ်း၊ မတ်ပဲ အပင် ၃၅ ရက်သား အရွယ်ခန့်မှာ ဒီ​ရောဂါဖြစ်တတ်ပါတယ်။
အသိသာဆုံး အပင်ပြလက္ခဏာက​တော့ အ​ပေါ်ရွက်​လေး​တွေ အနားတွန့် ရှုံ့လာတယ်၊ အရွက်ပြားကြီးပြီး အသားထူလာတယ်။
အရွက်အ​ရောင် စိမ်း​ဖျော့​ဖျော့​ ဖြစ်လာပြီး မူမမှန်အရွက်ပုံစံ ​တွေ့ရပါတယ်။

အရွက်တွေမှာ နိုက်ထရိုဂျင်ဓာတ်များတဲ့လက္ခဏာ၊ နိုက်ထရိုဖီ​နော ​ဟော်မုန်းများများ ဖျန်းမိတဲ့ လက္ခဏာ​တွေနဲ့ ဆင်တူပါတယ်။

အရွက်​အောက်ဖက် ရွက်ကြော​လေး​တွေ နီညို​ရောင်သန်းပြီး အဆစ်ကြား တိုတတ်ပါတယ်။

🌱ရောဂါဖြစ်ရခြင်းအ​ကြောင်းရင်း
စုပ်စားပိုး​တွေကတဆင့် ​ ဗိုင်းရပ်စ်​ရောဂါ ကူးစက်​စေတယ်ဆို​သော်ငြားလည်း..
မူလအ​ကြောင်းရင်းကတော့ မျိုး​စေ့​ဆောင်​ရောဂါ (seed borne) ဖြစ်ပါတယ်။
မျိုး​​စေ့​တွေကို ကြုံရာကျပန်း စိုက်လိုက်ခြင်းဟာ... ရောဂါရ​စေတဲ့ အဓိက အ​ကြောင်းရင်းပါ။


ပဲအရွက်တွန့်ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါကို ​နောက်ဆက်တွဲ ပျံ့​နှံ့စေတဲ့ စုပ်စားပိုး​တွေက​တော့...
ပျပိုး(Aphis Craccivora )(Aphis gossypii)
ယင်ဖြူ (Bemisia tabacci)
ရွက်စားကျိုင်း (Hemosepilacha dodecastigma ) ​တွေ ဖြစ်ပါတယ်။
ရာသီဥတု မျက်နှာသာ​ပေးမှု၊ ပဲမျိုး​စေ့ရဲ့ ​ခံနိုင်ရည်ရှိမှုတွေပေါ် မူတည်ပြီး ​ရောဂါကျ​ရောက်မှု အနည်းအများ ကွာခြားတတ်ပါတယ်။


🌱🌱ဘယ်လိုကာကွယ်ရမလဲ
၁။ စိုက်ပျိုး​ရေးနည်းလမ်းဖြင့်ကာကွယ်ခြင်း
ရောဂါကင်း​သော/​မျိုး​စေ့ဌာနရဲ့ထောက်ခံချက် ပါဝင်​သော မျိုး​စေ့များကိုအသုံးပြုပါ။
ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါဒဏ် ခံနိုင်​သောမျိုးကို အသုံးပြုပါ။
မိမိစိုက်ခင်းကို အမြဲမပြတ် ကြည့်ရှုစစ်​ဆေးပါ။
ရောဂါလက္ခဏာ စ​တွေ့ပါက ချက်ချင်းနုတ်ယူဖယ်ရှားပါ။
စိုက်ခင်းအတွင်းနဲ့ ကန်သင်း​ပေါ်ရှိ ​ပေါင်းပင်များကို အချိန်မီ ရှင်းလင်းပါ။
စုပ်စားပိုးများကူးစက်မှု ဟန့်တားရန် ပဲခင်းအတွင်း ​ပြောင်း၊​ ပြောင်းဖူး၊ ​​နေကြာ သီးနှံတမျိုးမျိုးကို တန်းကြဲစနစ်ဖြင့် သီးညှပ်စိုက်ပါ။
*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*
​ရောဂါရစိုက်ခင်းမှ ရိုးပြတ်အကြွင်းအကျန်များကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးပါ။


၂။​ အော်ဂဲနစ်နည်းဖြင့်ကာကွယ်ခြင်း
ဗိုင်းရပ်စ်သယ်​ဆောင်​စေ​သော စုပ်စားပိုးများကာကွယ်ရန်အတွက်...
ဆူဒိုမိုနပ်စ် ဖလူအိုရက်ဆင် ဘက်တီးရီးယား(Pseudomonas fluorescens)ကို မြေပြင်ဖျန်းခြင်း၊ အရွက်ဖျန်း​ပေးခြင်း
မျိုး​စေ့လူးနယ်ဆေး လူးနယ်စိုက်ပျိုးခြင်း
မာဗယ်လ်ပန်း (Mirabilis jalapa)
စက္ကူပန်း​လေး (Catharanthus roseus)
စက္ကူပန်းကြီး (Spectabilis.)
ပရန္နဝါပင် (Boerhaavia)
တမာ (Azadirachta indica)
စသည့်အပင်များမှ ကြိတ်ရည်ကို ရေ ၂၀ လီတာလျှင် ၆၀ စီစီ နှုန်းဖြင့် ဖျန်း​ပေးခြင်းများ ပြုလုပ်ပေးပါ။
*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*


၃။ ဓာတုနည်းဖြင့် ကာကွယ်ခြင်း
ဗိုင်းရပ်​စ်ရောဂါဖြစ်သည့်အတွက် ဓာတု​ဆေးဖြင့် တိုက်ရိုက်နှိမ်နင်းရန် ​ဆေးမရှိပါ။
သို့​သော် ကူးစက်မှုကို တားဆီးရန်အတွက်..
အေမီဒါကလိုပရစ်(Imidacloprid) ပါဝင်​သော မျိုး​စေ့လူး​ဆေး (#အင်​ဒေါင်း လူးနယ်​ဆေးကို တဧက/၁ ထုပ်) အသုံးပြုပါ။
အပင် ၁၅ ရက်သားမှစ၍...
အဆီတာမီပရစ်/ သိုင်ယာမီသိုဇင်/ပိုင်မက်ထရိုဇင်း/ဖစ်ပရို​​နေး..စ​သော ပင်လုံးပျံ့အာနိသင်ရှိ ပိုးသတ်​ဆေး ​အေအိုင်များကို အလှည့်ကျ ၇-၁၀ ရက်ခြားဖျန်းပါ။
(အပင်အ​ခြေအ​နေ/ရာသီဥတု အ​နေအထားကြည့်ပြီး လိုအပ်သလို ချိန်ဆ အသုံးပြုပါ)
(မှတ်ချက်။ ။ တူး-ဖိုးဒီ (2-4D )နဲ့ Triazine(ထရိုင်ယာဇင်း) ​ပေါင်းသတ်​ဆေး အသုံးပြုခြင်းသည်​ရောဂါပျံ့နှံ့နှုန်းကို တိုးပွား​စေပါသည်။)
ရေးသားသူ - ဒို့ဦးလေး
.
.
.
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/Leaf_Crinkle_Virus

အရည်အသွေးကောင်းပြီး ဈေးကောင်းရစေမယ့် လက်ဖက်ခူးဆွတ်နည်း အကြောင်းကို သိပြီးပြီလား..?


ခူးဆွတ်ပြီးသွားရင်လည်း ဈေးကောင်းရအောင် ဘယ်လိုသိုလှောင်ကြမလဲဆိုတဲ့နည်းလမ်း အဆင့်ဆင့်ကိုလည်း Video ထဲမှာ သေသေချာချာပြောပြပေးထားတာမို့ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုဖို့ ဖိတ်ခေါ်ပါရစေရှင့်..
ကြည့်ရှုရန် Link = https://youtu.be/kbyMWAOkIVM?si=AW81hOL2hvLGoE7g

ကြံမြှုပ်ချေးအခြေခံမြေဆွေး အသုံးပြုပုံနှင့် အကျိုးကျေးဇူးများ
🍂🍂🍂🍂🍂🍂🍂🍂🍂🍂🍂🍂🍂🍂🍂🍂🍂


သကြားစက်ရုံမှ စွန့်ပစ်စုပုံထားသော ကြံမြှုပ်ချေးတွင် နိုက်ထရိုဂျင် ၁.၄% ဖော့စဖောရပ်စ် ၂.၃%, ပိုတက်စီယမ် ၀.၇၇% ကယ်လဆီယမ် ၃.၅၇% ဆာလဖာ ၀.၃% ဩဂဲနစ်ပစ္စည်း ၀.၄၈% ခြောက်သွေ့ပြီး နောက်ဆုံးလက်ကျန် ရေဓတ် ၁၂.၂၁ နှင့် အခြား သံဓတ်၊ ကော့ပါး၊ ဇင့်၊ မန်းဂနိစ့် များအနည်းငယ်ပါဝင်ကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိရပါသည်။ (Source: Myint Than – Sugar Tech)

သကြားကြိတ်ဝါး ချက်လုပ်ရာတွင် ကြံတန် ၁၀၀ ကြိတ်ဝါးချက်လုပ်တိုင်း ကြံမြှုပ်ချေး ၃ တန်ခန့်ထွက်ရှိပါသည်။ နှစ်စဉ်ကြံမြှုပ်ချေး တန်ချိန်ထောင်ပေါင်းများစွာ ပြည်တွင်သကြားစက်ရုံများမှထုတ်လုပ်လျှက်ရှိပါသည်။ သကြားစက်ရုံများနှင့် ချိတ်ဆက်ရယူပြီး တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်ရှိ ဌာနဆိုင်ရာများ အကူအညီဖြင့် အီးအမ်ဘိုကာချီ စနစ်တကျ ပြုလုပ်သုံးစွဲကြပါရန် တိုက်တွန်းအပ်ပါသည်။

ကြံမြှုပ်ချေးကို အဏုဇီဝနည်း (Bio-processing of Pressmud for organic manure) ဖြင့်ဆွေးမြေ့စေပြီး မြေဆီလွှာအာဟာရအဖြစ် အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ ဤနည်းဆောင်ရွက်ရာတွင် ကြံမြှုပ်ချေးပုံအား စနစ်တကျ အတန်းလိုက်ဘောင်ပုံ (Windows) ပြုလုပ်ပြီး အပူချိန်၊ ရေငွေ့ပါဝင်မှု၊ အောက်ဆီဂျင် လုံလောက်စွာရရှိမှု (လေဝင်လေထွက် ကောင်းခြင်း) တို့ကိုထိန်းညှိပြီး (Activated EM 1 Solution) ထည့်သွင်း အသုံးပြုခြင်းဖြစ်ပါသည်။ အလားတူ သကြားစက်ရုံစွန့်ပစ်ရည် waste water အသုံးပြု၍လည်းကောင်း ၊တီကောင် (Red worm) အသုံးပြု၍ Vermicomposting နည်းဖြင့်လည်းကောင်း သုံးစွဲနိုင်ပါသည်။

*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*

ကြံမြှုပ်ချေး မြေဆွေးသုံးစွဲခြင်းဖြင့် ပြန်လည်ရရှိနိုင်သော အကျိုးကျေးဇူးများအနေဖြင့်

(၁) သီးနှံပင်အတွက် အဓိကအပင်အဟာရဖြစ်သော N, P, K နှင့် မန်ဂနီဆီယမ်, ကယ်လစီယမ် အနည်းလိုအဟာရ ဇင့်၊ မန်းဂနိစ့်၊ ကော့ပါး၊ အိုင်းရွန်း (Zn, Mn, Cu, Fe) 30–50% ပါရှိသောကြောင့် ဓါတ်မြေဩဇာ အသုံးစရိတ် 15.20% ထိလျှော့ချနိုင်ပါသည်။

(၂) မြေဆွေး (Compost) တွင် ပါဝင်သော (Fibrous Matter) အမျှင်ဓတ်များကြောင့် မြေဆီလွှာ အတွင်း ရေကိုကြာရှည်စွာ စုပ်ယူထိန်းသိမ်းထားနိုင်ပါသည်။

(၃) မြေဆီလွှာ အစိုင်အခဲ ပိုမိုတိုးတက်ကောင်းမွန်လာခြင်း၊ ထွန်ယက်စိုက်ပျိုးရာတွင် လွယ်ကူခြင်း၊ မြေဆီလွှာလေဝင်လေထွက်ကောင်းပြီး အဏုဇီဝသက်ရှိများ တိုးတက်ပွားများစေခြင်း

(၄) အကျိုးပြုအဏုဇီဝ သက်ရှိများကြောင့် မြေဆီလွှာတွင် ထည့်သွင်းပေးသော အဟာရဓါတ်များ ပျော်ဝင်စေပြီး အမြစ်များမှ လွယ်ကူစွာ စုပ်ယူစားသုံးနိုင်ခြင်း

(၅) အဏုဇီဝသက်ရှိ အချို့မှထုတ်လုပ်သည့် အင်ဇိုင်းဟော်မုန်း၊ အမိုင်နိုအက်ဆစ်နှင့် ဩဂဲနစ်အက်ဆစ်များသည် ရေသောက်အမြစ်၊ ဘေးအမြစ်မွှေးများ လျှင်မြန်စွာ တိုးတက်ကြီးထွားစေပါသည်။

(၆) မြေဆွေး (Compost) တွင်ပါဝင်သော ဓါတုပစ္စည်းများအနက် အချို့သည် ပေါင်းမျိုးစေ့ အညှောင့်ပေါက်ခြင်းနှင့်ပေါင်းပင်များကိုပျက်စီးစေသည်။ သီးနှံမစိုက်ပျိုးမီ စောစီးစွာထည့်သွင်းပါက ပိုမိုထိရောက်ပါသည်။

(၇) မြေဆီလွှာတိုးတက်ကောင်းမွန်စေရန် တစ်ဧကအတွက် နောက်ချေးမြေဆွေး ၁-၁၅ တန်လိုအပ်ချိန် ကြံမြှုပ်ချေးမြေဆွေး ၁-၂ တန်သာလိုအပ်သဖြင့် များစွာသက်သာစေပါသည်။

ရေးသားသူ - ငွေရွက်ရှိန်
.
.
.
References: U Ban Shein( Sugarcane Technician)

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/pressmud_compost_usage

☃️ Merry Christmas !
ပျော်ရွှင်စရာကောင်းတဲ့ ခရစ္စမတ်အချိန်အခါသမယလေးမှာ အစိမ်းရောင်လမ်းက မိတ်ဆွေများအတွက် လက်ဆောင်တစ်ခု ဖန်တီးထားပါတယ်..🎁


📱🚜 အဲ့ဒါကတော့ အစိမ်းရောင်လမ်းမှာ လယ်ယာသုံးစက်ပစ္စည်းများကဏ္ဍကို ထည့်သွင်းထားပြီးပါပြီဆိုတဲ့အကြောင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်
စက်တန်ဖိုးတွေမြင့်တက်လာချိန်မှာ တောင်သူတွေအနေနဲ့ စက်ကိရိယာတွေအဝယ်မှား အရွေးမှားမဖြစ်ရအောင် တစ်ဖက်တစ်လမ်းကနေ အစိမ်းရောင်လမ်းက စက်ပစ္စည်းနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ဗဟုသုတရဖွယ် ဆောင်းပါးတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ် 🤗


မိတ်ဆွေတို့ သဘောကျကျရဲ့လားရှင့် ..


🙏စိတ်ချမ်းသာကိုယ်ကျန်းမာခြင်းနဲ့ ပြည့်စုံသော ခရစ္စမတ်အားလပ်ရပ်တွေကို ပိုင်ဆိုင်ကြပါစေလို့လည်း အစိမ်းရောင်လမ်းအဖွဲ့သားများက ဆုတောင်းမေတ္တာပို့သလိုက်ပါတယ်..။

ကန်ရေအနက် တိမ်ပါက အပေါ်အောက် ရေလွှာတစ်ခုလုံး အေးသွားသဖြင့် ငါးများကို ထိခိုက်ပြီး သေစေနိုင်သည်။
=================

☃ဆောင်းရာသီရောက်ပြီဆိုလျှင် မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသနှင့် ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာအပြင် သဘာဝတွင် နေထိုင်ကျက်စားလျက်ရှိသည့် ရေချို/ရေငန် ရေသတ္တဝါများ သေဆုံးမှု အနည်းအကျဉ်းရှိသော်လည်း ရေချိုငါးများ အများအပြားသေဆုံးမှုရှိကြောင်း မှတ်တမ်းများ အရ သိရှိရသည်။

ယင်းသို့ သေဆုံးရခြင်း၏ ဖြစ်နိုင်ခြေ ရင်းမြစ်များထဲတွင် အပူဖိစီးမှု (Thermal Stress)၊ အစာရှားပါးမှု (ငတ်မွတ်ခြင်း) တို့ ပါဝင်သည်။
ထို့အပြင် ပိုးမွှားများနှင့် ရောဂါပိုးများ သက်ရောက်မှုသည်လည်း အခြားသော အရင်းအမြစ်များအဖြစ် ပါဝင်ကြောင်း သုတေသန ပြုမှုအချို့အရ သိရပါသည်။

မွေးမြူရေးကန်များအပေါ် သက်ရောက်မှု
မွေးမြူရေးကန်များတွင်လည်း အထူးသဖြင့် ရေချိုငါးမွေးမြူသည့် ကန်များအပေါ် ဆောင်းရာသီ၏ သက်ရောက်မှုအား လေ့လာသိရှိရန် လိုပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ငါးသား ဖောက်ရာသီသည် နွေရာသီကုန်ဆုံးပြီးသည့် များသောအားဖြင့် ဇွန်၊ ဇူလိုင်လများ၊ မိုးရာသီ အစတွင် သားဖောက်ခြင်း ဆောင်ရွက်ကြသည်။

သားဖောက်ပြုစုခြင်းကာလ (Nursery Period) သည် ပုံမှန်အားဖြင့် မိုးတွင်းကာလအတွင်း ပြီးမြောက်သည်။ အသားတိုးကန်သို့ ပြောင်းရွှေ့ထည့်သွင်းရာတွင် ငါးသားပေါက်ဆိုဒ် သေးများ၊ (၁.၁"၂-၂") ကို ကန်ကြပ်ထည့်၍ ပျိုးကန်အဖြစ် မွေးကြပြီး ထိုထက်ပိုအရွယ်ကြီး သော (ပိုစိတ်ချရသော) ငါးဖျန်းအရွယ် (၃" - ၄") ငါးများကို ထိုက်ရိုက်ထည့်သွင်းမွေးမြူခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း ဆောင်ရွက်ကြသည်။

မည်သို့ဆိုစေ ပျိုးကန်၊ အသားတိုးကန်တို့ဖြင့် မွေးမြူထားသော ငါးများသည် ဆောင်းရာသီကို အနည်းဆုံးတစ်ကြိမ် ဖြတ်သန်းရသည်။ ယင်းသို့ ဖြတ်သန်းချိန်၌ ငါးမွေးမြူရေးကန် များ ၏ ကန်ပြင်ဆင်ထားရှိမှု၊ ကန်ရေအရည်အသွေး၊ ထည့်သွင်းနှုန်း ပမာဏ၊ ကန်စီမံခန့်ခွဲမှု စသည့်အကြောင်းကြောင်းများပေါ် မူတည်၍ ကန်တွင်းရှိ ငါးများအပေါ် သက်ရောက်မှုအမျိုးမျိုး ဖြစ်စေနိုင်သည်။

*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*

ဆောင်းရာသီကာလဖြတ်သန်းရာတွင်
ဆောင်းရာသီကာလ (နိုဝင်ဘာ - ဖေဖော်ဝါရီလ) တွင် မွေးမြူထားသော ငါးများ အသေအပျောက်မရှိစေရန် ဆောင်ရွက်ရခြင်းသည် ခက်ခဲသော အလုပ်ဖြစ်သည်။
ဤလများတွင် ကန်ရေပမာဏ (ရေအနက်) ကျဆင်းလာပြီး၊ ရေအပူချိန်လည်း ကျလာသည်။ မျက်နှာပြင်ရေ၏ အပူချိန်သည် အောက်ခြေရေအလွှာများထက် ပိုအေးသောကြောင့် ငါးများသည် ကန်အောက်ခြေတွင် ပို၍ နေထိုင်လိုကြသည်။ ငါးများအတွက် ပူနွေးသော အပူချိန် (25ºC – 32ºC) ရှိသည့် အောက်ခြေအလွှာတွင် နေထိုင်ရန် နေရာအလုံအလောက် ရစေဖို့ ကန်ရေအနက် (၆') ခန့်ရှိရန် လိုပါသည်။

အပူပိုင်းဒေသငါးများ (Tropical Fish) ထဲတွင် ပါဝင်သည့် ငါးမြစ်ချင်း၊ ငါးကြင်းငါးများအတွက် အကောင်းဆုံးကန်ရေအပူချိန် (Optimum Temperature) မှာ (28ºC) မှ (32ºC) အတွင်း ဖြစ်သည်။

ကန်ရေအနက် တိမ်ပါက အပေါ်အောက် ရေလွှာတစ်ခုလုံး အေးသွားသဖြင့် ငါးများကို ထိခိုက်ပြီး သေစေနိုင်သည်။ ကန်ရေအပူချိန် (25ºC) အောက်ကျဆင်းသွားပါက ငါး များအပေါ် အန္တရာယ်သက်ရောက်မှု ဖြစ်စေသည်။ အပူချိန် (10ºC - 15ºC) တွင် ငါးများအပေါ် Shock ရစေပြီး သေဆုံးစေနိုင်ပါသည်။

ကန်ရေအပူချိန်ကျဆင်းလာသည်နှင့်အမျှ ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ ဘက်တီးရီးယား၊ ဗိုင်းရပ်စ်၊ မှို စသည့် ရောဂါများကြောင့် ငါးများတွင် ရောဂါဖြစ်ချေပိုများလာပါသည်။

ကန်ရေ၏ အကောင်း ဆုံးအရည်အသွေးအတိုင်းအတာအတွင်း မရှိသည့် ကန်များတွင် အဆိုပါ ရောဂါပိုး များ ထကြွလာပြီး ငါးများကို ထိခိုက်စေသည် -
*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*


ရောဂါဖြစ်ပွားသော ငါးများ၏ လက္ခဏာများ
(၁) ငါးများ ဂနာမငြိမ်ဖြစ်လာခြင်း
(၂) လေကိုရှုဖို့ မျက်နှာပြင်သို့ တက်လာခြင်း
(၃) အပြောင်းအလဲမြန်သော ရေကူးအပြုအမူပြုခြင်း
(၄) ခန္ဓာကိုယ်ကို မာကျောသော မျက်နှာပြင်ပေါ်တွင် ပွတ်တိုက်ခြင်း
(၅) လှုပ်ရှားမှုနှေးကွေးလာခြင်း
(၆) အစာစားခြင်စိတ် လျော့နည်းလာခြင်း
(၇) ခန္ဓာကိုယ်တွင် အနီရောင်အစက်များပေါ်လာပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ပြည်တည်နာအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားခြင်း
ယင်းသည် ရေအရည်အသွေးညံ့ဖျင်းမှုကြောင့် ဆောင်းရာသီတွင် ရောဂါပိုးမွှားများ ဒဏ်ခံရပြီး၊ ငါးများသေဆုံးမှု များပြားနိုင်သည်။


ရေးသားသူ - သက်နိုင် (ငါးဦးစီး - ငြိမ်း)
.
.
.
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/fish_dry_problem_winter

ဆောင်းရာသီမှာပေါတဲ့ တောင်အော်ရွက် ☘️

အရွက်ကိုသာစားရတာမို့ အချို့က "အရွက်စား ဂန္ဓမာ" လို့ခေါ်တယ်။

...........................

ဆောင်းရာသီမှာသာရတဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်ထဲမှာ တောင်အော်ရွက်လည်းပါတယ်။ နာမည်ကဆန်းပါတယ်။ တောင်အော်ရွက်နဲ့ ဆူးပန်းပေါင်းပြီး မန်ကျည်းမှဲ့လေးရောပြီး ချဥ်ဟင်းလေးချက်စားရင် အလွန်ကောင်းပါတယ်၊ အများအားဖြင့် ထမင်းဆိုင်တွေမှာ ရေစင်စင်ဆေးပြီး အတို့အမြှုပ်အနေနဲ့ထားပေးပါတယ်။

ဟော့ပေါ့ထဲ ထည့်စားရင်လည်း အလွန်လိုက်ဖက်ညီတယ်၊ သုပ်စားရင်လည်းရတယ်၊ အချို့က ရှာရှာဖွေဖွေ ကြော်စားတယ်၊ စွတ်ပြုတ်ထဲထည့်တယ်၊ ထူးခြားတာက သူ့ရနံ့ပါ၊ အနည်းငယ်စူးရှပြီး အရွက်က ကြွပ်ဆတ်တယ်၊ ဒီရနံ့ကြောင့်လည်း လူတွေ သဘောကြ နှစ်ခြိုက်ကြတာဖြစ်မယ်။

စားသုံးရင် လတ်လတ်ဆတ်ဆတ် စားသုံးသင့်ပါတယ်၊ ခဏနဲ့ ညှိုးလွယ်ပြီး အရွက်အရသာ ဆုံးရှုံးနိုင်ပါတယ်။

*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*

အရွက်က ဂန္ဓမာအရွက်နဲ့ဆင်တူတယ်၊ အရွက်တွေက အဝိုက်တွေပါသော bipinnately lobed leaves အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး ရနံ aromatic ရှိကြတယ်။ တနှစ်ခံပင်ပျော့လေးဖြစ်တယ်၊ အရွက်ကိုသာစားရတာမို့ အချို့က "အရွက်စား ဂန္ဓမာ" လို့ခေါ်တယ်၊ အပင်အရွယ် တစ်ပေမကျော်ခင်မှာ အရွက်နဲ့ အရိုးနုကို ရောင်းချရန် ရိတ်သိမ်းကြရတယ်။ အရွက်အပါ အရိုးနုကိုဖြတ်ပြီး အစည်းလေးတွေစည်းရောင်းကြတယ်၊ အပွင့်ပွင့်သည်အထိမစောင့်ကြ၊ အစည်းထဲမှာ အဖူးနုလေးတွေသာပါတယ်။

သူ့ရဲ့အပွင့်က အဝါရောင် နဲ့ အဖြူရောင်ဖြစ်တယ်၊ ဒီအပင်ကို ရှမ်းလို ဖတ်ချိဝိုး လို့ခေါ်ပြီး အေးမြသော ရာသီရှိသည့် ရှမ်းတောင်ပေါ်မှာ စိုက်ကြတယ်။ အရွက်ကို တရုတ် ဂျပန် ကိုရီးယား ထိုင်း ဟင်းလျာတွေမှာ ထည့်သွင်းစားကြတယ်၊ အလွန်လူသိများသော အရွက်ဖြစ်တယ်။

အပင်မှာ သတ္ထုဓာတ် ၊ ဗီတာမင် များ၊ နှင့် ပိုတက်စီယမ်ဓာတ်များကြွယ်ဝစွာပါတယ်။ သူ့မှာ လူသားတွေ ကျန်းမာရေးအတွက် ရေရှည်အကျိုးရှိစေသော အမျိုးမျိုးသော အန်တီအောက်စီဒင့် various antioxidants တွေကို အရွက် ပင်စည် အမြစ်တွေမှာပါတယ်။ ကိုယ်အလေးချိန်လျော့နည်းစေပြီး ကျောက်ကပ်၊ အဆုတ်၊ နှလုံးသွေးကြောနှင့် ပတ်သက်သောရောဂါများကို ကာကွယ်ပေးပါတယ်။

ခေါင်းကိုက် ခေါင်းမူးခြင်းကို သက်သာစေခြင်းအပြင် အမျိုးသမီးများတွင် အရေပြားချိုင့်ခြင်း၊ ဗိုက်ဖောင်းကာခြင်း၊ အရိုးဆုံးရှုံးခြင်း စသည့် ရောဂါများကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။

ရေးသားသူ - ကိုသက်နိုင်ဦး (ဟုမ္မလင်း)

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/garland_chrysanthemum

☃️ ခရစ်စမတ်ကို မိုးလေကင်းစွာ ဆင်နွှဲနိုင်ပြီ...


ဒီဇင်ဘာ ၂၂ ရက် - နံနက် ၉ နာရီအချိန်ရရှိသည့် ဒေတာများအရ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၏ တောင်တရုတ်ပင်လယ်နှင့် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်မှ မုန်တိုင်းဖြစ်နိုင်ချေများ ဒီဇင်ဘာ ၂၅-၂၆ ရက်တွေမှာအဆုံးသတ်တော့မှာဖြစ်ပါတယ်။


တောင်တရုတ်ပင်လယ် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံအရှေ့တောင်ဘက်က INVEST-98W နဲ့ INVEST-99W တို့သည်လည်းကောင်း
ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်မှ INVEST-91B သည်လည်းကောင်း ၂၀၂၄ ခုနှစ်ရဲ့ နောက်ဆုံးမုန်တိုင်းဖြစ်နိုင်ချေများအဖြစ် အစပျိုးခဲ့ပြီး
၎င်းတို့အားလုံး ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်ကျော်လျှင် ပျက်ပြယ်သွားတော့မှာဖြစ်ကြောင်းတွေ့ရပါတယ်။


ဒါကြောင့် ....
၂၀၂၄ ခုနှစ် ခရစ္စမတ်ကာလနဲ့ နှစ်သစ်ကူးကာလများအတွင်း ဖျက်မိုး/အခါလွန်မိုးများရွာနိုင်မည့် အခြေအနေမရှိတော့ဘဲ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ နှစ်သစ်ကူးပွဲတော်ကို ခြောက်ခြောက်သွေ့သွေ့၊ အေးအေးချမ်းချမ်းဖြင့် ကြိုဆိုဆင်နွဲနိုင်ကြတော့မည်ဖြစ်ပါကြောင်း...


ရေးသားသူ - ဦးဝင်းနိုင်
.
.
.
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

တစ်ပတ်စာဈေးကွက်သုံးသပ်ချက် 🍆🥦🥬🌶
============
မတ်ပဲ
ဒီတစ်ပတ်မှာလည်း အကျစျေးတန်းမှာပဲရှိပါတယ်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ မတ်ပဲအသစ်ပေါ်ပြီး စျေးကွက်ထဲဝင်ရောက်နေလို့ စျေးအေးနေသလို ပြည်တွင်း မှာလည်းမတ်ပဲအသစ်တွေပေါ်လို့ စျေးတန်းအေးနေတာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီတစ်ပတ်ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်စျေးကွက်မှာ မတ်ပဲ (FAQ )တစ်တန်ကို ၃၄၇၅၀၀၀ ကျပ် ရှိပါတယ်။အရငအပတ်က ဖြစ်ပေါ်ခဲ့တဲ့ စျေးတန်းဝန်းကျင်သာဖြစ်ပါတယ်။
မန္တလေးစျေးကွက်မှာတော့ မတ်ပဲ ပိဿာ ၆၀ တစ်အိတ်ကို အဟောင်းက ၃၃၀၀၀၀ မှ ၃၄၀၀၀၀ ကျပ်ရှိပြီး မတ်ပဲအသစ်က ၃၀၅၀၀၀ မှ ၃၂၀၀၀၀ ကျပ်ရှိ ပါတယ်။


ပဲစဥ်းငုံနီ
ပဲစဥ်းငုံနီကတော့ အရင်အပတ်က တက်ရိပ်ပြခဲ့ပေမယ့် ဒီတစ်ပတ်မှာ တစ်တန်ကို ၁၅၀၀၀၀ကျပ်လောက် စျေးပြန်ကျဆင်းပါတယ်။
ပဲစဥ်းငုံနီတွေက ပြည်တွင်းမှာလည်းမိုးပဲအသစ်တွေပေါ်နေတဲ့အပြင် အိန္ဒိယကလည်းအဝယ်အေးနေလို့ စျေးတန်းအေးနေတာဖြစ်ပါတယ်။
ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်ကုန်စည်ဒိုင်မှာ ပဲစဥ်းငုံနီ တစ်တန်ကို ၃၅၃၇၀၀၀ ကျပ်သာရှိပါတယ်။
မန္တလေးစျေးကွက်မှာတော့ ပဲစဥ်းငုံနီကို စျေးဖွင့်ထားခြင်းမရှိတာ တွေ့ရပါတယ်။


ပြောင်း
အရင်အပတ်ကစျေးထပ်တက်လာတဲ့ပြောင်းက ဒီတစ်ပတ်မှာတော့ စျေးကျဆင်းပါတယ်။
စျေးကျပြီး ဈေးအေးပေမယ့် အရောင်းအဝယ်အနေနဲ့ ပြည်တွင်းအစာစပ်စက်ရုံတွေကလည်း ပုံမှန်အဝယ်ရှိနေသလို ပြည်ပတင်ပို့မယ့် ဝယ်လက်ကုမ္ပဏီတွေကလည်း အဝယ်ရှိနေပါတယ်။
ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်ကုန်စည်ဒိုင်မှာပြောင်းဆံ တစ်ပိဿာကို ၁၆၅၀ မှ ၁၆၇၀ ကျပ်ရှိပါတယ်။ အရင်အပတ်ကထက် တစ်ပိဿာကို ၁၀ကျပ်‌ ဈေးကျပါတယ်။
မန္တလေးကုန်စည်ဒိုင်စျေးကွက်မှာ ပြောင်း (ဗမာ) က ၅၄ ပိဿာတစ်အိတ်ကို ၈၄၀၀၀ မှ ၈၅၀၀၀ ကျပ်ရှိပြီး ပြောင်း (CP)နဲ့ ပြောင်း (ရှမ်း) ၅၄ ပိဿာကို ၈၆၀၀၀ မှ ၈၇၀၀၀ ကျပ် စျေးရှိပါတယ်။ အရင်အပတ်ကထက် ၂၀၀၀ ကျပ်ကျလာတာဖြစ်ပါတယ်။


ပဲတီစိမ်း
ပဲတီစိမ်းကတော့ ဒီတစ်ပတ်မှာလည်း စျေးတွေထပ်မံမြင့်တက်လာပါတယ်။
ခရမ်းရွှေဝါနဲ့ ပဲခူးရွှေဝါက ဆောင်းရာသီစိုက်ပျိုးမှုစတင်ချိန်ဖြစ်လို့မျိုးဝယ်ယူသူတွေရှိတာကြောင့်စျေးတက်ပြီး မိုးပဲတီစိမ်းအညာနဲ့ ဝါးခယ်မပဲအသစ်တွေကတော့စျေးကွက်ထဲဝင်ရောက်နေပါတယ်။
ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်ဈေးကွက်မှာ ပဲတီစိမ်း(ခရမ်းရွှေဝါ)က ၅၅၀၀ ကျပ်၊ (ပဲခူးရွှေဝါ)က ၅၂၁၅ ကျပ်၊ ပဲတီစိမ်းအညာကတစ်ပိဿာ ကို ၄၉၁၅ မှ ၄၉၃၅ ကျပ်ကြားရှိပြီး အရင်အပတ်ကထက် တစ်ပိဿာကို ၈၅ ကျပ်မှ ၁၆၅ ကျပ် ထပ်တက်လာပါတယ်။ ဝါးခယ်မ FAQ က ၄၅၈၀ မှ ၄၆၀၀ ကျပ်နဲ့စျေးငြိမ်ပါတယ်။
မန္တလေးဈေးကွက်မှာလည်း ပဲတီစိမ်း(အညာ)သုံးတင်းဝင်တစ်အိတ်ကို အမြင့်ဆုံး ၃၁၅၀၀၀ ကျပ်ရှိနေပါတယ်။ အရင်တစ်ပတ်ကထက် ၅၀၀၀ ကျပ်တက်လာတာပါ။


ပဲကြီး
ပဲကြီးက ဒီတစ်ပတ်မှာလည်း အရင်အပတ်အတိုင်းစျေးတန်းငြိမ်နေပါတယ်။
ပဲကြီးက ပြည်တွင်းစားသုံးမှု အဓိကပဲ ဖြစ်တာကြောင့် စျေးအတက်အကျကပြည်တွင်းစားသုံးမှု၊ဝယ်လိုအားနဲ့လက်ကျန်ပဲအပေါ်လိုက်ပြီးစျေးပြောင်းလဲမှုရှိပါတယ်။
လက်ရှိမှာပဲကြီးကို လုပ်ငန်းသုံးသမား၊ လက်လီသမားတွေအဝယ်ပုံမှန်ရှိနေတာကြောင့် အတက်စျေးမှာပဲငြိမ်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်စျေးကွက်မှာ ပဲကြီး (ကုန်း) တစ်ပိဿာကို ၄၃၄၅ ကျပ်မှ ၄၇၀၀ ကျပ်၊ ပဲကြီး (ရွှေကျွန်း)တစ်ပိဿာကို ၄၉၅၅ မှ ၅၁၅၅ ကျပ် ရှိပါတယ်။
မန္တလေးစျေးကွက်မှာ ပဲကြီး (ကြီး ) က ၅၅.၂၅ ပိဿာကို ၂၈၀၀၀၀ ကျပ်မှ ၃၀၀၀၀၀ ကျပ်၊ပဲကြီး (လတ်) ၂၅၀၀၀၀ မှ ၂၆၀၀၀၀ ကျပ်၊ပဲကြီး (သေး)က ၂၄၅၀၀၀ မှ ၂၅၀၀၀၀ ကျပ်စျေးရှိတယ်လို့သိရပါတယ်။
ရေးသားသူ - AMIA
.
.
.
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

မြန်မာလိုဆိုရင်တော့ အဆိပ်သင့်မှု အဆင့်အတန်းဖြစ်ပါတယ်။ သူ့အတိုင်းကို အရှည်ပြန်ရင်တော့ ဓာတုပစ္စည်းတွေရဲ့ အဆိပ်သင့်မှုအဆင့်အတန်းအလိုက် အုပ်စုခွဲတဲ့ စနစ်၊ အညွှန်းတပ်ပေးတဲ့ စနစ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ Global ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့ ကမ္ဘာတစ်ခုလုံးက ဒီစနစ်ကို အသုံးပြုကြရပါတယ်။
❌‼️❌‼️❌‼️❌‼️❌‼️❌‼️❌‼️❌‼️❌‼️

တစ်ခါတစ်လေမှာ ကျွန်တော်တို့က စေ့စေ့ပေါက်ပေါက် လိုက်ကြည့်တာရှိသလို မေ့မေ့ပျောက်ပျောက်လေး နေတာမျိုးလည်းရှိပါတယ်။ စိတ်ခံစားချက်အတိုင်းပေါ့။

ဒါလေးကတော့ ကျွန်တော်ထင်တယ် မေ့မေ့ပျောက်ပျောက်နေတတ်တဲ့ တစ်ခုဖြစ်မယ်ထင်ပါတယ်။


🦠ဖျက်ပိုးသတ်ဆေးဝယ်လာတယ်။ ပိုးသတ်ဆေးလို့ ပြောလိုက်ရင် စိုက်ပျိုးရေးမှာသုံးတဲ့ ပေါင်းသတ်ဆေးက အစ ပါဝင်ပါတယ်။ သူကလည်း ဖျက်ပိုးသတ်ဆေးထဲမှာ ထည့်ထားပါတယ်။


အဲ့လို ဖျက်ပိုးသတ်ဆေးထုတ်နဲ့ ဘူးတွေကို ဝယ်လာပြီးရင် အညွှန်းကိုတော့ ဖတ်ကြည့်ကြမှာပါ။ အဲ့မှာ အမြဲတမ်းပါတာက GHS အုပ်စု GHSအဆင့်၊ အဆိပ်ဖြစ်မှုအဆင့်အတန်း ဆိုပြီးတော့ တစ်ကြောင်းလေးက အမြဲတမ်းပါပါတယ်။


အဆိပ်သင့်မှု အဆင့်အတန်း - GHS အုပ်စု (၁) ဘာညာ ဘာညာလို့ ထည့်ထားတာ၊ အရောင်လေးကလည်း ပါသေးတယ်ဆိုတော့ အဲ့မေ့မေ့လျော့လျော့လေး နေကြတာကို လေ့လာကြည့်ရအောင်


#GHS ဆိုတာဘာလဲ🤔

GHS အရှည်ကတော့ A Global Harmonized System for the Classification and Labeling of Chemicals ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာလိုဆိုရင်တော့ အဆိပ်သင့်မှု အဆင့်အတန်းဖြစ်ပါတယ်။ သူ့အတိုင်းကို အရှည်ပြန်ရင်တော့ ဓာတုပစ္စည်းတွေရဲ့ အဆိပ်သင့်မှုအဆင့်အတန်းအလိုက် အုပ်စုခွဲတဲ့ စနစ်၊ အညွှန်းတပ်ပေးတဲ့ စနစ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ Global ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့ ကမ္ဘာတစ်ခုလုံးက ဒီစနစ်ကို အသုံးပြုကြရပါတယ်။

ဒါတွေကို သိထားရင် ဘာကောင်းကျိုးရမလဲဆိုတော့ ကိုယ်တွေ သုံးနေတဲ့ ပစ္စည်းတွေဟာ ဓာတုနဲ့ လွတ်ရဲ့လားဆိုတာကို တစ်ချက်ကြည့်တာနဲ့ သိနိုင်ပါတယ်။ နောက်တစ်ခုက ဓာတုဆေးနဲ့ ထိတွေ့နေကြရတဲ့ တောင်သူတွေအနေနဲ့ သိထားသင့်တဲ့ ဆောင်ရန် ရှောင်ရန်တွေကို သတိထားနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

သူတို့မှာ အဆိပ်သင့်မှုအဆင့်အတန်းတွေ၊ ပေါက်ကွဲနိုင်မှုအဆင့်အတန်းတွေနဲ့၊ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိခိုက်နိုင်တဲ့ အဆင့်အတန်းတွေအလိုက် ခွဲခြားစိတ်ဖြာပါတယ်။

နောက်ပြီးတော့ အညွှန်းတပ်ပေးပါတယ်၊ အရောင်အလိုက်လည်း ရှိသလို ရုပ်ပုံဖော်ပြချက်တွေကိုလည်း သူတို့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ အဆင့်အလိုက် သတ်မှတ်ပေးပြီးတော့ အညွှန်းတပ်ပါတယ်။ ပြီးတော့ ဒီဓာတုပစ္စည်းကို ဘယ်ကို ဘေးကင်းအောင်ကိုင်တွယ် အသုံးပြုရမလဲဆိုတာကိုပါ တစ်ခါတည်း အညွှန်းစာသတ်မှတ်ပေးပါတယ်။

ထုတ်ပိုးမှု ကိုလည်း သတ်မှတ်ပေးပါတယ်။ ထုတ်ပိုးမှုက ဓာတုပစ္စည်းကို ဘေးကင်းလုံခြုံမှုရှိအောင် ထုတ်ပိုးနိုင်စွမ်းရှိ မရှိဆိုတာကို လည်း တစ်ခါတည်းစစ်ဆေးပြီး ဘယ်ပစ္စည်းနဲ့ ထုတ်ပိုးပေးရမလဲဆိုတာကို သတ်မှတ်ပေးပါတယ်။

*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*

‼️အတော်များများကို လုပ်ပေးနိုင်တာကြောင့်မို့ ...
ဘေးကင်းလုံခြုံမှုကို တိုးတက်ကောင်းမွန်လာစေတယ်။
နိုင်ငံတကာကို တင်ပို့မှုမှာလည်း ပိုမိုမြန်ဆန်လာစေနိုင်တယ်။
ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းမှုကိုလည်းလုံးဝသေချာလာစေပါတယ်။
ဆိုတော့ သူတို့ သတ်မှတ်ချက်ကို လေ့လာကြည့်ရအောင်

‼️အရောင်သတ်မှတ်ချက်အလိုက်ဆိုရင်....
GHS အုပ်စု (၁) နဲ့ (၂) က အဆိပ်သင့်မှု အပြင်းထန်ဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုတော့ သူတို့ကို ပိုးသတ်ဆေးထုတ်တွေ ဘူးတွေမှာ အနီရောင်နဲ့ ပြပါတယ်။ ဆိုလိုတာက အဆိပ်ပြင်းထန်လို့ သတိထားပြီး သုံးဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။

နောက် တစ်ခုကတော့ အဝါရောင်ဖြစ်ပါတယ်။ အနီရောင်လောက် မဆိုးပေမဲ့ အဆိပ်ဖြစ်မှု များနေပါသေးတဲ့ အုပ်စုပါ။ အုပ်စု (၃) ကို အဝါရောင်နဲ့ ဖော်ပြထားလို့ ဆေးဘူးမှာ အဝါရောင် ရုပ်ပုံလေးတွေပါတဲ့ စာတန်းကိုရှာကြည့်နိုင်ပါတယ်။

အဆိပ်ဖြစ်မှု အဆင့်အ (၄) နဲ့ (၅) ကိုတော့ အပြာရောင်နဲ့ ဖော်ပြပါတယ်။ အပြာရောင်မှာလည်း ဘေးကင်းတာတော့မဟုတ်ပါဘူး၊ သူတို့ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းနဲ့ ကိုင်တွယ်သင့်တဲ့ နည်းလမ်းတွေကို အတိအကျလိုက်နာသင့်ပါတယ်။

နောက်ဆုံး အဆင့်ကတော့ GHS (-) ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ကိုတော့ အစိမ်းရောင်နဲ့ ပြပါတယ်။ အဆိပ်သင့်မှု အဆင့်အတန်းနည်းလို့ပါ။ ဘယ်လိုကြောင့် အဆိပ်သင့်မှုနည်းတာလဲဆိုရင် စိုက်ပျိုးရေးမှာဆိုရင် အပင်တွေအတွက် ထုတ်ထားတဲ့ ဟော်မုန်းဆေးလိုမျိုးတွေပါ။ ဓာတုဖြစ်ပေမဲ့လို့ ပတ်ဝန်းကျင်ကိုရော ကိုင်တွယ်တဲ့သူကိုရော ထိခိုက်မှု နည်းလို့ ဒီအဆင့်သတ်မှတ်ပေးထားတာဖြစ်ပါတယ်။

ပုံလေးတွေကို လေ့လာကြည့်ရအောင်လားခင်ဗျာ☺️

သူမှာကလည်း အဆင့်လိုက်အတိုင်း လုပ်ဆောင်ရမဲ့ သတိထားရမဲ့ အချက်လေးတွေကို တစ်ပုံချင်းစီဖော်ပြထားပါတယ်။
ထားသိုသိမ်းဆည်းတဲ့နေရာမှာဆိုရင် ကလေးများ လက်လှမ်းမမီသော နေရာတွင် ထား။

ဆေးရောစပ်တဲ့အခါမျိုးတွေမှာဆိုရင်လည်း☺️

ပိုးသတ်ဆေးရည်ကိုရောစပ်တဲ့အခါမှာ သတိပြုဖို့‼️ ပိုးသတ်ဆေးမှုန့်ကို ရောစပ်တဲ့အခါမှာ သတိပြုဖို့‼️

အကြံပြုချက်တွေအနေနဲ့လည်း ဖိနပ်စီးပါ။ မျက်နှာဖုံး တပ်ပါ။ လက်အိပ်စွပ်ပါ။ နှာခေါင်းစည်း တပ်ဆင်ပါ။ သုံးစွဲပြီးတိုင်းမှာလည်း ရေနှင့်ဆပ်ပြာကို သုံးပြီး သေချာစွာ ဆေးကြောသန့်စင်ပါ။ တိရစ္ဆာန်များနှင့် ထိတွေ့ခြင်းမပြုရ။ ရေနေသတ္တဝါများကို ထိခိုက်နိုင်သည်။ စတဲ့ အညွှန်းလေးတွေကို မြင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဆိုတော့ ဒီရုပ်ပုံလေးတွေက အလှတော့လည်း ထည့်ထားတာ မဟုတ်ကြောင်းနဲ့ သေသေချာချာလေး သတိထားပြီး ကြည့်ဖို့ လိုကြောင်းကိုလည်း သိသွားပြီဆိုရင်ဖြင့် ကျေနပ် ပိတီဂွမ်းဆီထိရပါတယ် ခင်ဗျာ။

ထွန်းဝင်းကျော်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံးဆန်ဆုကို မြန်မာ့ဆန်အမျိုးအစား ရွှေဘိုပေါ်ဆန်းလည်း ၂၀၁၁ ခုနှစ်က ရရှိဖူးတယ်လို့ သိရပါတယ်။
🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾

ကမ္ဘောဒီးယားဆန် Phka Rumduol ဟာ ကမ္ဘာ့ဆန်ညီလာခံကပေးတဲ့ ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံးဆန်ဆုကိုရတာ ၅ ကြိမ်ရှိသွားပြီဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွက် ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံးဆန်အဖြစ်လည်း ပူပူနွေးနွေး ဆုရထားတာပါ။

Phka Rumduol ဟာ ဆန်စရှည်သွယ်ဂျက်စမင်အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာ့ဆန်ဝယ်ယူစားသုံးသူတွေရဲ့ ထိပ်တန်းရွေးချယ်မှုတွေထဲကတစ်ခုဖြစ်နေတာပါ။ ဒီဆန်ဟာ ကမ္ဘောဒီးယားရဲ့ ပြည်ပတင်ပို့ရနံ့မွှေးဆန်အမျိုးအစား ‘ Angkor Malys’ ဆန်အမျိုးအစားတွေထဲကတစ်ခုလည်းဖြစ်ပါတယ်။

ဒီဆန်အမျိုးအစားကို ၁၀ နှစ်ကြာ တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးမှုစမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုတွေပြုလုပ်အပြီး ၁၉၉၉ ခုနှစ်မှာ တောင်သူသီးသန့်အသုံးပြုဖို့ ထုတ်ပေးခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ ကမ္ဘောဒီးယားစိုက်ပျိုးရေးနှင့်သုတေသနအဖွဲ့အစည်းက ဆိုပါတယ်။

သူ့ရဲ့စားသုံးမှုအရည်အသွေးအနေနဲ့တော့ ထမင်းစရှည်၊ ရနံ့မွှေးပြီး ရေစုပ်ယူမှုကောင်း(အိုးတက်)တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ စားသုံးသူအကြိုက်ဆန်အမျိုးအစားတစ်ခုဖြစ်ပြီး ဈေးနှုန်းအနေနဲ့တော့ ကမ္ဘောဒီးယားပြည်တွင်း ဈေးတွေမှာ ၂ ကီလိုတစ်အိတ်(၁ ပြည်ခန့်) ကို ၃ ဒေါ်လာ (မြန်မာကျပ်ငွေ ၈၅၀၀ ခန့်) ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။

*စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်တာ အစိိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲမှာမေးပါ*

Phka Rumduol ဆန်အနေနဲ့ ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံးဆန်ဆုကို ၂၀၁၂ ကနေ ၂၀၁၄ အထိ ၃ နှစ်ဆက်တိုက် ရရှိခဲ့တာပါ။ (၂၀၁၃ နဲ့ ၂၀၁၄ တွေမှာတော့ အမေရိကန်ဆန် US Calrose နဲ့ ထိုင်းဆန် Thai Hom Mali ဆန်တို့နဲ့ ပူးတွဲဆုရခဲ့တာပါ)။ အဲ့ဒီနောက် ၂၀၁၅ ကနေ ၂၀၁၇ အထိမှာတော့ ဒုတိယအကောင်းဆုံးဆန်အဖြစ် သုံးနှစ်ဆက်တိုက် ဆက်လက်ရပ်တည်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၈ မှာ အကောင်းဆုံးဆုကို ပြန်ရခဲ့တာပါ။ အခု ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှာတော့ ၅ ကြိမ်မြောက် အကောင်းဆုံးဆုကို ထပ်မံရရှိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

" ဒီဆန်ရဲ့ ဂုဏ်သတင်းကျော်စောမှုက ကမ္ဘောဒီးယားဆန်အရည်အသွေးကို ဆက်လက်တိုးမြှင့်စေဖို့ ကူညီပေးသွားနိုင်မှာပါ” လို့ ကမ္ဘောဒီးယားဆန်စပါးအဖွဲ့ချုပ်ဒုဥက္ကဌက ပြောထားပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ဆန်ညီလာခံကပေးတဲ့ ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံးဆန်ဆုကို မြန်မာ့ဆန်အမျိုးအစား ရွှေဘိုပေါ်ဆန်းလည်း ၂၀၁၁ ခုနှစ်က ရရှိဖူးတယ်လို့ သိရပါတယ်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကို ထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/Cambodia_Phka_Rumduol_rice

ပထမနည်း
လိုအပ်သော ပစ္စည်းများ
(၁) အပြာရောင် ပလတ်စတစ် ကဒ်ပြား ၁.၅ပေx၁ပေ
(၂) ကြာရှည်ခံသော ကော်
(၃) တိုင်
(၄) ကြိုး

ပြုလုပ်ပုံ

အပြာရောင် ပလတ်စတစ် ကဒ်ပြားပေါ်တွင် ကော်သုတ် ကဒ်ပြားကို တိုင်မှာချည် တောင်မြောက် ဦးစားပေး ထောင်ထားလိုက်ပါ။
လှေးပိုးများ လာရောက်ကပ်နေပါလိမ့်မယ်။ တဧကတွင် ကဒ်ပြား ၆-၁၅ခု ထောင်ပေးပါက ဆေးဖျန်းမှုလျော့ချ နိုင်ပါလိမ့်မယ်။ ဝါ၊ မတ်ပဲ၊ ပဲတီစိမ်း၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် ပန်းခင်းများတွင် အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။

ဒုတိယနည်း

လိုအပ်သော ပစ္စည်းများ

(၁) အပြာရောင် ပုံး သို့မဟုတ် ဗူးခွံ ၂လီတာဆန့်
(၂) ကြာရှည်ခံသော ကော်
(၃) တိုင်
(၄) ကြိုး

ပြုလုပ်ပုံ

ဗူးပေါ်တွင်ကော်သုတ် ကဒ်ပြားကို တိုင်မှာ ချည် တောင် မြောက် ဦးစားပေး ထောင်ထားလိုက်ပါ။ ကဒ်ပြားဗူးခွံကို ရေနွေးတွင်စိမ်ပြီး သန့်ရှင်းကာ အကြိမ်ဖန်များစွာ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
လှေးပိုးများ လာရောက်ကပ်နေပါလိမ့်မယ်။ တဧကတွင် အပြာရောင် ဗူးများ ၆-၁၅ ခု ထောင်ပေးပါက ဆေးဖျန်းမှုလျော့ချ နိုင်ပါလိမ့်မယ်။ ဝါ၊ မတ်ပဲ၊ ပဲတီစိမ်း၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် ပန်းခင်းများတွင် အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။

ရေးသားသူ - Khant Zaw Htet
https://greenwaymyanmar.com/posts/blue_sticky_trap

သမားရိုးကျစိုက်ပျိုးနည်းမဟုတ်ဘဲ ထောင်ပြီးစိုက်ပျိုးကြတဲ့ စိုက်ပျိုးနည်းစနစ်ကို ပြောတာပါ။

ပုံမှန်ရိုးရိုး စိုက်ပျိုးတဲ့ စိုက်ပျိုးနည်းတွေက မြေပြင်မှာ အလျားလိုက်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ခဲ့ကြတာပါ။ ခုခေတ်မှာကျတော့ လူဦးရေကလည်း ထူထပ်လာပြီး မြို့ပြလူနေမှုစနစ်အတွက် နေရာတွေ အများကြီး ပေးလာကြရတာဆိုတော့ စိုက်ပျိုးရေးအတွက်အလျားလိုက်မှာ ထုတ်လုပ်တဲ့ စနစ်ထက် အထွက်များဖို့ ပိုစိုက်နိုင်ဖို့လိုလာပါတယ်။ နောက်ပြီး စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံရေးကိုလည်း အသားပေးလာကြရပါတယ်။

ဆိုတော့ ဒေါင်လိုက်တွေ စိုက်ပျိုးလာကြရတာပေါ့။

ဒီနည်းစနစ်မှာ တစ်ဧကကို အလျားလိုက်နဲ့ ဒေါင်လိုက်စိုက်တာခြင်း မြေဧရိယာတူတူမှာပဲဖြစ်ရင်တောင် အထွက်မှာ ပိုထုတ်လုပ်နိုင်တယ်။ ပိုများများ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နိုင်ပါတယ်။

ဘယ်လို ပြုလုပ်ကြသလဲဆို တာဝါအသေးစားလေးလိုမျိုး ဆင်ထားပြီး သီးနှံစိုက်စရာနေရာလွတ်လေးတွေပါဝင်တဲ့ ကိရိယာတွေသုံးပြီး စိုက်ပျိုးကြပါတယ်။

နေရောင်ရအောင်လည်းလုပ်ပေးထားတယ်။ မြေရေနဲ့ စွမ်းအင်တွေကိုလည်းအနည်းဆုံး အသုံးပြုပြီး ချွေတာနိုင်တဲ့ နည်းလမ်းဖြစ်ပါတယ်။

အကျိုးကျေးဇူးတွေကတော့ -

နေရာ အများကြီးမလိုဘူး။
ထုတ်လုပ်မှု တိုးမြှင့်နိုင်တယ်။
လုပ်အားအများကြီးတွေလည်း မလိုပါဘူး။
ရေနဲ့ နေရာအတွက် အသုံးချမှုအကောင်းဆုံးနည်းလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

ဒေါင်လိုက်စိုက်ပျိုးတဲ့ နည်းလမ်းနဲ့ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရင် ရေကို ၉၈ ရာခိုင်နှုန်း နေရာကို ၉၉ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လျှော့ချနိုင်ပါတယ်။

ဆိုလိုတာက သမားရိုးကျ စိုက်ပျိုးတာ ရေ အခွက် ၁၀၀ လောက် လောင်းရ၊ သွင်းရရင် ဒေါင်လိုက်စိုက်ပျိုးတဲ့ စနစ်မှာ ရေ ၂ ခွက်ပဲ လိုအပ်မှာဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ဧကစိုက်ရတဲ့ နေရာမှာ ဒသမ တစ် ဧကလောက်ပဲ စိုက်ပျိုးလိုက်တာနဲ့ တစ်ဧက အထွက်လောက်ရနိုင်တာမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ပုံမှန်အတိုင်းစိုက်ပျိုးတာနဲ့စာရင် တစ်နှစ်ပတ်လုံးစိုက်ပျိုးနိုင်ပြီး အထွက်ကို အဆ ၂၄၀ လောက် ပိုထုတ်လုပ်နိုင်တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ နေရောင်နဲ့တင်လည်း အလုပ်ဖြစ်ပါသေးတယ်။


နောက်တစ်ပိုင်းမှာတော့ ဒီလို ဒေါင်လိုက်စိုက်ပျိုးရခြင်းရဲ့ ကောင်းကျိုး ဆိုးကျိုးတွေကိုမျှဝေပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

ရေးသားသူ - ထွန်းဝင်းကျော်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ကိုက်လန် ဆိုတာကတော့ အမြည်းကောင်း အဲ့လေ စားတဲ့ သောက်တဲ့အချိန်မှာ ကြော်စားကြတဲ့ ဟင်းကောင်းတစ်ခွက်ပါပဲ။ သူ့မှာ ဗီတာမင်စီနဲ့ အန်တီအောက်စီဒင့်လို့ခေါ်တဲ့ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းတွေ ပါပါတယ်။ ပြီးတော့ စိုက်ပျိုးမြန်တဲ့ ကြီးမြန်တဲ့ အပင်လေးတွေဖြစ်ပါတယ်။ မနက်တိုင်း စားသင့်တယ်ဆိုတော့ ကိုယ်တိုင်စိုက်ထားမယ် စိုက်စားကြမယ်လေ..

စိုက်ပျိုးဖို့အတွက်

မြေအမျိုးအစား၊မျိုးနဲ့ ရာသီဉတု။ ။ မျိုး က (၂) မျိုးရှိပါတယ်။ ပန်းအဖြူရောင်ပွင့်တဲ့ မျိုးနဲ့ အဝါရောင်လေးတွေ ပွင့်တဲ့မျိုးဆိုပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ အပင်အမြှင့်ကတော့ (၁၉)လက်မလောက်အထိ ရှည်နိုင်ပါတယ်။ စိုက်ရတာလွယ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အေးတဲ့ ရာသီဥတုကို ပိုပြီးတော့ ကြိုက်နှစ်သက်ပါတယ်။

မြေသား။ ။ ရေကောင်းကောင်းထုတ်နိုင်တဲ့ အဆွေးဓာတ်ကြွယ်ဝတဲ့ မြေသားကို ကြိုက်နှစ်သက်ပါတယ်။ မြေကြီးက ချဉ်တတ်တယ်ဆိုရင်တော့ ထုံးထည့်ပြီး ပြင်ပေးထားပါ။ သူက ကွင်းပြင်လိုမျိုး လေလည်းရ နေလည်းရတဲ့ အနေအထားကို ပိုပြီးတော့ ကြိုက်ပါတယ်။

မျိုးစေ့ချတာ။ ။ (၁၈)လက်မစီကွာတဲ့ မြောင်းလေးတွေလုပ်ပြီးတော့ တစ်လက်မ အနက်မှာ မျိုးစေ့တွေကို (၈)လက်မကနေ (၁)ပေလောက်ခြားပြီး ချပေးရမှာပါ။ (၁၀)ရက်ကနေ (၁၅)ရက် နေရောင်ရပြီး ရေရတဲ့အခါ အပင်လေးတွေပေါက်လာပါပြီ။

အပင်မှုန်းခြင်း။ ။ အပင်လေးတွေ ၃ လက်မလောက် မြှင့်လာတဲ့အခါမှာ အပင်တွေကို (၈)လက်မခြားဖြစ်အောင် သေချာမှုန်းပေးပါ။ ပင်ကြားက (၈)လက်မနဲ့တန်းကြားက (၁၈)လက်မ ဖြစ်သွားမှာပါ။

မြေဖုံးခြင်းနှင့် ရေလောင်းခြင်း။ ။ ရေကို ပုံမှန်လောင်းပေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ကောက်ရိုး မြက်ခြောက် စတာတွေနဲ့ မြေဖုံးပေးထားရပါမယ်။ အစိုဓာတ်ကို ပိုမိုထိန်းနိုင်အောင် ဖြစ်ပါတယ်။ ပူတဲ့ရာသီဥတုချိန်ဆိုရင် ရေများများလောင်းပေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ နဂိုကတည်းကမှ ကြီးမြန်တဲ့အပင်တွေဖြစ်တာကြောင့် ရေလိုအပ်မှုက များပါတယ်။

ရောဂါပိုးမွှား။ ။ ရွက်လိပ်အိမ်ပိုး၊ ရွက်စားပိုးတွေ ကျတတ်ပါတယ်။ ပျပိုး၊ ရွက်ဖျက်ပိုးတွေကျတတ်ပြီးတော့ နည်းနည်းပူနွေးစိုစွတ်တဲ့ ရာသီဉတုမှာ စိုက်ပျိုးတယ်ဆိုရင် ဖားဉမှိုရောဂါတွေဖြစ်တတ်ပါတယ်။

ရိတ်သိမ်းခြင်း။ ။ ရက် (၆၀) ကနေ (၇၀)လောက်ဆိုရင် ရိတ်သိမ်းလို့ရပါပြီ။ ရက်မမှတ်မိရင် ပထမဆုံး ပန်းပွင့်တဲ့အချိန်လေး ပြီးတဲ့အချိန်ကို ရိတ်သိမ်းရမှာပါ။

ထပ်မံရိတ်သိမ်းခြင်း။ ။ ဒုတိယအကြိမ်အတွက်ပါ ရိတ်ချင်တယ်ဆိုရင်တော့ အပေါ်ဖက် (၈)လက်မလောက်က အပိုင်းကိုပဲ သန့်ရှင်းတဲ့ဓားထက်ထက်နဲ့ ဖြတ်ပြီး ရိတ်ပေးတာမျိုး လုပ်လို့ရပါတယ်။

ခုပဲ ရှိတဲ့မြေလေးကို ပြင်ဆင်ပြီးတော့ ကိုယ်တိုင် စိုက်ပျိုးလိုက်ကြတာပေါ့။

ထွန်းဝင်းကျော်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကို ထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
https://greenwaymyanmar.com/posts/cultivation_of_chinese_kale

စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ခရီးသွားအတွေ့အကြုံတွေကို ရေးရတာ ဝါသနာထုံတဲ့ စာရေးသူအနေနဲ့ Inclusive Systems Myanmar က အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်နေတဲ့ Regional Biotrade Project ရဲ့ ပံ့ပိုးကူညီမှုနဲ့ သီရိလင်္ကာနိုင်ငံကို လေ့လာရေးခရီး သွားရောက်ခွင့် ရရှိခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ လဆန်းပိုင်းကပါ။

ခရီးစဉ်ရဲ့ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ Analog Forestry ဘာသာရပ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး လက်တွေ့ကွင်းဆင်း လေ့လာကြည့်ဖို့၊ တွေ့ကြုံသိရှိခဲ့ရတာတွေကို မြန်မာ့စိုက်ပျိုးမွေးမြူသူတွေထံ ပြန်လည်မျှဝေပေးဖို့၊ Analog Forestry ဘာသာရပ်ကို မြန်မာနိုင်ငံက စာဖတ်သူတွေထံ မိတ်ဆက်ပေးနိုင်ဖို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

သီရိလင်္ကာနိုင်ငံကို လေ့လာရေးသွားရမယ် ဆိုတော့ ပထမဆုံးခေါင်းထဲရောက်လာတာက "စီလုံတီး (Ceylon tea)" ဆိုတဲ့ စကားလုံးပါ။ စာရေးသူ သွားရောက်လေ့လာရတဲ့ Analog Forestry လုပ်ငန်းတွေဟာလည်း လက်ဖက်စိုက်ခင်းတွေကြားမှာ ဆောင်ရွက်နေတာမို့ စီလုံတီးအကြောင်းကိုလည်း ကျွဲကူးရေပါ ဆိုသလို ထိတွေ့ လေ့လာခွင့် ရရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့် သီရိလင်္ကာနိုင်ငံရဲ့ လက်ဖက်ကဏ္ဍ (Tea industry) အကြောင်း လေးကို စာဖတ်သူများထံ အကျဉ်းချုံးပြီး ပြန်လည်တင်ပြလိုပါတယ်။

ခွဲခြားမရတဲ့ သီရိလင်္ကာနဲ့ စီလုံတီး

သီဟိုဠ်ကျွန်း (စီလုံ) လို့ စာရေးသူတို့ သိခဲ့ကြတဲ့ သီရိလင်္ကာကို အများက လက်ဖက်စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်မှုနဲ့ တွဲပြီး မြင်ခဲ့ကြတာ နှစ်ပေါင်းအတော်ကြာခဲ့ပါပြီ။ စီလုံတီးဟာ သီရိလင်္ကာနိုင်ငံရဲ့ အမှတ်သညာ (identity) ကို ဖြစ်လို့နေတာပါ။ တကယ်လည်း သီရိလင်္ကာနိုင်ငံရဲ့ လက်ဖက်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုဟာ နိုင်ငံစီးပွားရေးအတွက် အရေးပါတဲ့ အခန်းကဏ္ဍမှာ ရှိနေသလို၊ ကမ္ဘာ့လက်ဖက်ဈေးကွက်မှာလည်း စီလုံတီးဟာ နေရာကြီးကြီးယူထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။

သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ၏ လက်ဖက်ထုတ်လုပ်မှုပမာဏဟာ ကမ္ဘာမှာ စတုတ္ထအများဆုံး ဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့လက်ဖက်ထုတ်လုပ်မှု စုစုပေါင်းရဲ့ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းကို သီရိလင်္ကာက ထုတ်လုပ်ပေးနေတာ ဖြစ်သလို၊ ကမ္ဘာ့လက်ဖက်ခြောက်တင်ပို့မှု ဈေးကွက်ရဲ့ ၁၉ ရာခိုင်နှုန်းကို သီရိလင်္ကာက အရယူထားတာ ဖြစ်တယ်လို့ သီရိလင်္ကာ ပြည်ပပို့ကုန် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်‌ရေးဘုတ်အဖွဲ့ (Sri Lanka Export Development Board - EDB) ရဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှစ် လက်ဖက်ကဏ္ဍအခြေအနေ အစီရင်ခံစာ (Industry Capability Report – Tea Sector) က ဆိုပါတယ်။

လက်ဖက်ကဏ္ဍရဲ့ စီးပွားရေးအရ အရေးပါမှု

EDB ရဲ့ စာရင်းဇယားတွေအရ နိုင်ငံအတွင်းမှာ လက်ဖက်စိုက်ဧရိယာ ဟက်တာပေါင်း ၂၀၃,၀၀၀ (၅၀၁,၆၂၃ ဧက) ရှိတာမို့ တိုင်းပြည် အကျယ်အဝန်းရဲ့ ၄ ရာခိုင်နှုန်းကို လက်ဖက်ခင်းတွေနဲ့ ဖုံးလွှမ်းထားတယ်လို့ ဆိုရမှာပါ။ လက်ဖက်လုပ်ငန်းကနေ နိုင်ငံ့လူဦးရေ ၁ သန်းနီးပါးအတွက် အလုပ်အကိုင်တွေ ဖန်တီး ပေးထားပါတယ်။ သီရိလင်္ကာမှာ လူဦးရေစုစုပေါင်းက သန်း ၂၀ ဝန်းကျင်မှာ ရှိတာပါ။ လူဦးရေရဲ့ ၅ ရာခိုင်နှုန်း လောက် လက်ဖက်လုပ်ငန်းမှာ ပါဝင်လုပ်ကိုင်နေတယ်လို့ ခန့်မှန်းလို့ ရပါတယ်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် စာရင်းတွေအရ လက်ဖက်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုကနေ နိုင်ငံ့ဝင်ငွေအဖြစ် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၁.၃ ဘီလီယံ ရှာဖွေပေးနိုင်ခဲ့ပြီး ဒါဟာ ဂျီဒီပီ (GDP) ရဲ့ ၂ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ သီရိလင်္ကာရဲ့ ဂျီဒီပီ က ၈၈.၅၅ ဘီလီယံ ရှိခဲ့ပါတယ်။

ထုတ်လုပ်မှုပမာဏ

နှစ်စဉ် လက်ဖက်ထုတ်လုပ်မှုက ကီလိုဂရမ် သန်း ၃၄၀ ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ နိုင်ငံရေးပဋိပက္ခနဲ့ စီးပွားရေးအကျပ်အတည်း တွေကြောင့် လက်ဖက်ထုတ်လုပ်မှုဟာ အခုနောက်ပိုင်းနှစ်တွေမှာ လျော့ကျလာနေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ‘သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ လက်ဖက်တင်ပို့ရောင်းချသူများအသင်း (Tea Exporters Association - Sri Lanka)” ရဲ့ ကိန်းဂဏန်းတွေအရ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ လက်ဖက်ခြောက် ထုတ်လုပ်မှုဟာ ကီလိုဂရမ် ၂၉၉.၄၉ သန်း ရှိခဲ့ပြီး၊ ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှာတော့ ကီလိုဂရမ် ၂၅၁.၅၀ သန်း သာ ထုတ်လုပ်ခဲ့တာကို တွေ့ရှိရပါတယ်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်နဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင် ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှာ ၁၅-၁၇ ရာ ခိုင်နှုန်းလောက် လျော့ကျသွားတယ်လို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။

အစဉ်အလာအားဖြင့် နှစ်တစ်နှစ်မှာ လက်ဖက်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု လျော့ကျသွားတယ်ဆိုရင် နောက်နှစ်မှာ လက်ဖက်အထွက်နှုန်း တက်လာတတ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါကြောင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်မှာ လက်ဖက် ထုတ်လုပ်မှု မြင့်တက်လာဖို့ မျှော်မှန်းကြည့်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လက်တွေ့မှာတော့ အဲဒီလို ဖြစ်ဖို့ မလွယ် ကူလှဘူးလို့ သိရပါတယ်။ အထူးသဖြင့် မြေသြဇာနဲ့ အခြားသွင်းအားစုတွေရဲ့ ဈေးနှုန်းကြီးမြင့်မှုကြောင့် အသေးစား စိုက်ပျိုးသူတွေဟာ လက်ဖက်စိုက်ခင်းတွေကို လုံလုံလောက်လောက် မပြုစုနိုင်ဘဲ အထွက်နှုန်း လျော့ ကျနေရတာလို့ ခန့်မှန်းကြတာပါ။ ၂၀၂၂ ဇန်နဝါရလကနေ အောက်တိုဘာလအထိ ထုတ်လုပ်မှုက ကီလိုဂရမ် ၂၁၁.၇၇ သန်း ရှိခဲ့ပြီး၊ ၂၀၂၃ ကာလတူမှာတော့ ကီလိုဂရမ် ၂၁၆.၂၆ သန်း ထွက်ရှိခဲ့တာကြောင့် ကီလိုဂရမ် ၄ သန်းခွဲလောက် ပိုထုတ်လာတာကိုတော့ တွေ့ရပါတယ်။

ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် လက်ဖက်စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်မှုဟာ သီရိလင်္ကာအတွက် အရေးကြီးတဲ့ ဝင်ငွေအရင်းအမြစ် ဖြစ်နေဆဲပါ။ ထို့အတူပဲ ကမ္ဘာ့လက်ဖက်ဈေးကွက်မှာလည်း သီရိလင်္ကာဟာ တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ ကင်ညာတို့နောက်မှာ ကမ္ဘာ့လက်ဖက်‌ထုတ်လုပ်မှု စတုတ္ထအများဆုံးနိုင်ငံအဖြစ် ဆက်လက်ရပ်တည်နေဆဲလည်း ဖြစ်ပါ တယ်။

လက်ဖက်စိုက်ပျိုးတဲ့ ဒေသတွေ

သီရီလင်္ကာနိုင်ငံမှာ လက်ဖက်စိုက်ပျိုးတဲ့ မြေမျက်နှာသွင်ပြင်ကိုလိုက်ပြီး လက်ဖက်စိုက်တဲ့ ဧရိယာကို သုံးမျိုးသုံးစား ခွဲခြားနိုင်ပါတယ်။

ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အထက် မီတာ ၁၂၀၀ အထက် (ပေ ၄၀၀၀ - ၆၀၀၀ နှင့် အထက်) မှာ စိုက်ပျိုးတဲ့ လက်ဖက်တွေကိုတော့ High Grown Tea လို့ သတ်မှတ်ပါတယ်။
မီတာ ၁၂၀၀ နဲ့ မီတာ ၆၀၀ ကြား (ပေ ၂၀၀၀ နှင့် ၄၀၀၀ ကြား) မှာ စိုက်ပျိုးထားတဲ့ လက်ဖက်တွေကိုတော့ Medium Grown Tea လို့ ခေါ်ပါတယ်။
မီတာ ၆၀၀ (ပေ ၂၀၀၀) အောက်မှာ စိုက်ပျိုးထားရင်တော့ Low Grown Tea လို့ သတ်မှတ်ပါတယ်။
လက်ဖက်စိုက်ပျိုးထားတဲ့ မြေမျက်နှာသွင်ပြင် အနိမ့်အမြင့်ကိုလိုက်ပြီး လက်ဖက်အမျိုးအစား ခွဲခြားသလို လက်ဖက်စိုက်ပျိုးရာဒေသတွေကိုလည်း ၇ ခု ထပ်မံ ခွဲခြားထားပါသေးတယ်။ Nuwara Eliya ၊ Uda Pussellawa ၊ Uva, Dimbula ၊ Kandy ၊ Sabaragamuwa နဲ့ Ruhuna ဆိုတဲ့ ဒေသ ၇ ခုပါ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် အဲဒီ့ဒေသတွေဟာ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အထက် အမြင့်ပေ တူညီရင်တောင် ရာသီဥတု ကွဲပြားခြားနား နေတတ်ပြန်တာကြောင့်ပါ။ အဲဒီလို ကွာခြားတာနဲ့အမျှ လက်ဖက်ခြောက်ရဲ့ အနံ့၊ အရသာလည်း ကွာခြားမှု ရှိ တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ၏ လက်ဖက်စိုက်ပျိုးရာဒေသများပြ မြေပုံ



လက်ဖက်ခြောက်အမျိုးအစား

သီရိလင်္ကာ လက်ဖက်ကဏ္ဍအနေနဲ့ Black tea ကို အဓိကထား ထုတ်လုပ်ပေမယ့် Ceylon green tea ကိုလည်း ထုတ်လုပ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် လက်ဖက်အညွန့်လေးတွေကို သီးသန့်ရွေးချယ်ပြီး White tea အဖြစ် ထုတ်လုပ်ထားတာလည်း ရှိပါတယ်။ သီရိလင်္ကာရဲ့ White tea ဟာ ဈေးအကြီးဆုံး ရရှိပြီး၊ ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်မှာ အင်မတန် မျက်နှာပန်းလှတဲ့ ထုတ်ကုန် ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်ထဲမှာ စီလုံတီးအဖြစ် တမူထူးခြားနေရတဲ့ အဓိက အချက် ၂ ချက်ကို EDB က ထောက်ပြပါတယ်။

ပထမအချက်ကတော့ စီလုံတီးကို ခူးဆွတ်ရာမှာ အများစုကို လုပ်သားတွေကိုယ်တိုင် လက်နဲ့ သေသေချာချာ ရွေးချယ် ခူးဆွတ်ထားခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် "နှစ်ရွက် တစ်ညွန့်" ဆိုတဲ့ အရည်အသွေးထိပ်တန်း လက်ဖက်ရွက်တွေကို ရရှိနေခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါက စီလုံတီးကို အခြားသော လက်ဖက်အမြောက်အများ ထုတ်လုပ်သူတွေနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင် အားသာချက်တစ်ခုအဖြစ် ဈေးကွက်က မြင်နေတာပါ။
ဒုတိယအချက်ကတော့ ကမ္ဘာတလွှားမှာ CTC နည်းလမ်းကို အဓိကအသုံးပြုပြီး လက်ဖက်ခြောက် ထုတ်လုပ်ကြပေမယ့် သီရိလင်္ကာမှာတော့ လက်ဖက်ခြောက်အားလုံးရဲ့ ၉၃ ရာခိုင်နှုန်းကို artisanal (လက်မှုပညာ) နည်းလမ်း၊ ဒါမှမဟုတ် Orthodox နည်းလမ်းတွေနဲ့ ထုတ်လုပ်ထားတာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်းမှာ လက်ဖက်ခြောက် မက်ထရစ်တန်ချိန် ၂၅၁.၄၉ သန်း ထုတ်လုပ်ခဲ့ရာမှာ Orthodox tea မက်ထရစ်တန်ချိန် ၂၂၇,၁၁၇ ထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး CTC ကတော့ မက်ထရစ်တန်ချိန် ၂၂,၅၇၁ မက် ထရစ်တန် ထုတ်လုပ်ခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ Green tea ကိုတော့ မက်ထရစ်တန်ချိန် ၁,၈၀၉ ထုတ်လုပ်ခဲ့တယ် လို့ လက်ဖက်ခြောက်တင်ပို့သူများ အသင်းရဲ့ ကိန်းဂဏန်းတွေက ဖော်ပြပါတယ်။

ပြည်ပတင်ပို့နိုင်မှု အခြေအနေ

ကမ္ဘာ့လက်ဖက်ခြောက်ကုန်သွယ်ရေးမှာ ၁၉ ရာခိုင်နှုန်းကို စီလုံတီးက နေရာယူထားပါတယ်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှာ လက်ဖက်ခြောက် မက်ထရစ်တန်ချိန် ၂၅၀,၁၉၁ တင်ပို့ခဲ့ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အဓိကတင်ပို့တာကတော့ အရှေ့အလယ်ပိုင်းနိုင်ငံတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ရုရှားကလည်း စီလုံတီးကို အတော်များများ တင်သွင်းတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဥရောပနိုင်ငံအချို့ကလည်း တင်သွင်းကြတာကို တွေ့ရပါတယ်။

သီရိလင်္ကာနိုင်ငံမှ လက်ဖက်ခြောက် ပြည်ပတင်ပို့မှု အခြေအနေ (မက်ထရစ်တန်)

Comment တွင်ကြည့်ရှုပါရန်

အရင်းအမြစ် - Tea Exporters Association - Sri Lanka

သီရိလင်္ကာနိုင်ငံရဲ့ လက်ဖက်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တင်ပို့ရောင်းချမှု ကဏ္ဍကြီးတစ်ရပ်လုံးကို စာမျက်နှာ အနည်းငယ်မျှနဲ့ ပြည့်စုံအောင် ဖော်ပြဖို့ အဆင်မပြေလှပါဘူး။ ဒါကြောင့် မြန်မာ့လက်ဖက်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ် တင်ပို့ရောင်းချသူများအတွက် အသုံးဝင်မယ်လို့ ယူဆမိတဲ့ အချက်အလက်အချို့ကို ရွေးနှုတ်တင်ပြထားခြင်းဖြစ်ပြီး ဆက်လက်တင်ပြစရာအချက်အချို့လည်း ကျန်ရှိနေပါသေးတယ်။

ဂေဟစနစ် ထိန်းသိမ်းသော လက်ဖက်စိုက်ပျိုးရေးကို ရည်ရွယ်၍ ဆရာ "ခိုင်ကြည်သစ်" ၏ အခန်းဆက် ဆောင်းပါးများဖြစ်သည့် Analog forestry အသိပညာပေး ဆောင်းပါးများနှင့် သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ လေ့လာရေးခရီးအတွေ့အကြုံများအကြောင်း ကို Inclusive Systems Myanmar က ဆက်လက် မျှဝေသွားပါမည်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/analog_forestry_part_one

ဒီတစ်ပတ်အတွက် ဥာဏ်စမ်းလေးလာပါပြီ..

နေရာတိုင်းမှာတော့ စိုက်ပျိုးအောင်မြင်မှု မရရှိနိုင်တဲ့ ထောပတ်သီးဟာ အလွန်စေးသောမြေ၊ အလွန်သဲဆန်သောမြေနှင့် ရေဝပ်သောမြေများမှအပ အခြားမြေများမှာ စိုက်ပျိုးလို့ ရတယ်ဆိုပေမဲ့ ရှင်သန်ကြီးထွားဖို့ အကောင်းဆုံးမြေဆိုတာ ဘယ်မြေဖြစ်မယ်ထင်လဲရှင့်

မသိရင်လည်း ခန့်မှန်းကြည့်ကြပါဦးနော် သိတဲ့မိတ်ဆွေတို့က တခြားမိတ်ဆွေတွေဗဟုသုတ ရအောင်ဖြေပေးသွားကြပါလားနော်...

အဖြေမှန်လေးကိုတော့ သောကြာနေ့မှာ တင်ပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်ရှင့်

မုန်တိုင်းငယ်အားကောင်းလာပြီး ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းဖြစ်လာပေမဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဝေးရာကိုဦးတည်ရွေ့လျားမှာဖြစ်
=====
ECMWF Chart(Including Cyclone Genesis) Update အရ နိုဝင်ဘာ ၂၈-၂၉-၃၀ ရက်တွေမှာ လက်ရှိအားကောင်းသော လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်း(မုန်တိုင်းငယ်)သည် ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းဖြစ်လာနိုင်ချေ ရာနှုန်းပြည့်ရှိနေကြောင်း တွေ့ရပါတယ်။

အိန္ဒိယမိုးလေဝသဋ္ဌာန(IMD)ကလည်း ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် အနောက်တောင်ပိုင်းမှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အားကောင်းသောလေဖိအားနည်းရပ်ဝန်း(Deep Depression) သည် နောက် ၂၄ နာရီအတွင်း ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းဖြစ်လာပြီး တမီလ်နာဒူးပြည်နယ်ကမ်းခြေကိုဝင်ရောက်တိုက်ခတ်နိုင်တာကြောင့် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားကြဖို့ သတင်းထုတ်ပြန်တာတွေတွေရပါတယ်။



🔸 မုန်တိုင်းငယ်(လက်ရှိအချိန် ပြည်ပြည်ဆိုင်ရာမှ စောင့်ကြည့်ရမဲ့ System Invest-99B)အားပိုကောင်းလာပြီး ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းဖြစ်လာပေမဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဘက်မှ ဝေးရာကိုဦးတည်ရွေ့လျားမှာဖြစ်ပြီး မြောက်ဘက်မှ လေအေးများဝင်ရောက်နေတာကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ်မုန်တိုင်းအရှိန်သက်ရောက်နိုင်မှုကတော့ အရင် ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်များအတိုင်း နည်းပါးမှာဖြစ်ပါတယ်။

💦 ချင်းပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ မန္တလေးတိုင်းနဲ့ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသအချို့မှာသာ မိုးအသင့်အတင့်မှ မိုးများနိုင်မှာဖြစ်ကြောင်း၊ ကျန်ပြည်နယ်တိုင်းဒေသတွေမှာတော့ မိုးအနည်းငယ်သာရွာသွန်းနိုင်မှာဖြစ်ကြောင်း ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်များမှာ တွေ့နေရဆဲပါပဲ။

https://www.mmweather.org/divisional-cities-weather

ရေးသားသူ - ဦးဝင်းနိုင်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ကြက်စာများတွင် ဗီတာမင်နှင့်သတ္တုဓါတ်များ ထည့်ထားသော်လည်း အစာစိမ်းကျွေးသင့်ပါသည်။ မြက်နု၊ ဂေါ်ဖီရွက်၊ ပဲပင်၊ ကန်စွန်းရွက်၊ ရေမှော်ပင်စတာတွေက ကြက်တွေအတွက် အစာစိမ်းတွေဖြစ်ကြပါသည်။ အစာစိမ်းကို ကြက်များ(၂)လသားအရွယ်မှ စတင်ကျွေးနိုင်ပြီး စင်းပြီးကျွေးလျှင် ပိုကောင်းပါသည်။ ဗန်း(သို့)အစာခွက်ထဲထည့်ပြီး ကြမ်းခင်းပေါ်ချပြီး ကျွေးနိုင်ပါသည်။

ကြက်များကို အစာစိမ်းကျွေးခြင်းဖြင့် ရရှိလာမည့်အကျိုးကျေးဇူးများ

- အစာစိမ်းမှာ ကြက်များအတွက် ခံတွင်းကောင်းစေပြီး ဥ, ဥနှုန်း တိုးစေပါသည်။

- အစာစိမ်းမှာ ရေ ၈၀% (သို့) ၉၀% ထိ ပါဝင်သောကြောင့် ကြက်များအတွက် တင်းတိမ်စေပြီး အလုံအလောက်ကျွေးခြင်းဖြင့် တစ်ကောင်နှင့်တစ်ကောင်ဆိတ်ခြင်း၊ အသားစားခြင်း၊ အမွှေးဆိတ်ခြင်း စတဲ့ အကျင့်ဆိုးတွေ ပျောက်ကင်းစေပါသည်။

- အစာကြေလွယ်သော အစာစိမ်းမှာ ဗီတာမင်အေကို ဖြစ်ပေါ်စေသည့် ကယ်ရိုတင်၊ ဗီတာမင်အီး၊ ဗီတာမင်ဘီနှင့် ဗီတာမင်စီများ ပါဝင်ပါသည်။

- အစာစိမ်းများမှ ကစီဓါတ်၊ ပရိုတင်းဓါတ်များ ရရှိပါမည်။ အနုအရင့်ပေါ်မူတည်ပြီး အမျှင်ဓါတ်အနည်းအများ ကွာခြားပါသည်။ အစာနုမှာ အစာပိုကြေလွယ်ပြီး အာဟာရတန်ဖိုး ပိုမြင့်ပါသည်။

- အစာစိမ်းကို စနစ်တကျကျွေးမည်ဆိုပါက ဗီတာမင်ဖြည့်စွက်ဆေးများ ထပ်ဆောင်းကျွေးရန်မလိုအပ်တော့ပေ။

သတိပြုရန်မှာ

- ကြက်များကို သန်ချဆေးမှန်မှန်တိုက်ကျွေးရမည်ဖြစ်ပြီး အစာစိမ်းစတင်ကျွေးချိန်မှာ များများကျွေးမိလျှင် ဝမ်းပျော့ခြင်း၊ ဝမ်းလျှောခြင်း ဖြစ်တတ်၍ နည်းနည်းချင်းစီ စပြီး တိုးကျွေးသင့်ပါသည်။

- ကြက်များကို သန့်ရှင်းသော အစာစိမ်းများကျွေးနေလျက် ဝမ်းပျော့နေပါက ခုခံအားနည်းခြင်း၊ အာဟာရမလုံလောက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် အာဟာရလုံလောက်အောင်ကျွေးပြီး ဆေးတိုက်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ ရောဂါနှင့် အပူဒဏ်ကို ခံနိုင်ရန် အစာစိမ်းများသည် မသန့်ရှင်းဘူးဟု ထင်ရလျှင် စင်းပြီးသား အစာစိမ်းများကို ရေနှင့်ဆေးကြောပြီး ကျွေးနိုင်ပါသည်။

- အစာစိမ်းကို (၁)မျိူးနှင့်(၁)မျိုး (ဥပမာ - မြက်နုမှ ကန်စွန်းရွက် စသဖြင့်)ပြောင်းပြီး ကျွေးပါက တစ်ပတ်ခန့်အချိန်ယူပြီး တဖြည်းဖြည်းချင်းစီ တိုးကျွေးရပါမည်။ ချက်ချင်း အစာကို ပြောင်းလိုက်လျှင် ဥ,ဥနှုန်းနှင့် ဥမှ အကောင်ပေါက်နှုန်း ကျဆင်းပြီး ဝမ်းလျှောခြင်းများ ဖြစ်တတ်၍ ဖြစ်ပါသည်။

ဦးဇော်(dof)

Ref; ဆရာအောင်ဝင်းထွဋ်၏ ကြက်မွေးမြူရေးအကြောင်း သိကောင်းစရာမှ ကောက်နှုတ်တင်ပါသည်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကိုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
https://greenwaymyanmar.com/posts/chickens_need_raw_feed

ကြက်သွန်ဖြူ

ကြက်သွန်ဖြူက တရုတ်ကနေ ကြက်သွန်ဖြူ(ကြူကုတ်) ဝင်ရောက်မှု နည်းတာအပြင် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအခက်အခဲတွေကြောင့် စျေးပြန်တက်လာပြီး ရှမ်းကြက်သွန်တွေကတော့ လက်ရှိ အမြင့်ဈေး နဲ့ ငြိမ်နေပါတယ်။ နေ့စဉ် ဈေးကွက်ထဲကို ပိဿာချိန် ၁ သောင်းနီးပါး အဝင်ရှိပါတယ်။

ဘုရင့်နောင်ကုန်စည်ဒိုင်စျေးကွက်မှာ ကြူကုတ် တစ်ပိဿာကို ၁၉၀၀၀ နဲ့ ၂၀၀၀၀ ကျပ်ကြားရှိနေပြီး တစ်ပိဿာကို ၁၅၀၀ လောက်ဈေးပြန်တက်လာပါတယ်။

ရှမ်းကြက်သွန်ဖြူတွေဖြစ်တဲ့ ထူး၂ က ၁၂၀၀၀၊ ထူး၃က၁၃၅၀၀၊ ထူး၄က၁၄၅၀၀၊ ထူး၅က ၁၅၅၀၀ ကျပ်ရှိပြီး ဈေးငြိမ်ပါတယ်။

ရှမ်းပြည်နယ်အောင်ပန်းကုန်စည်စျေးကွက်မှာတော့အရင်အပတ်ကစျေးတန်းဖြစ်တဲ့အောင်ပန်းထူး၂ တစ်ပိဿာ ကို ၁၂၅၀၀ ကျပ်၊အောင်ပန်းထူး ၃ က ၁၃၅၀၀ ကျပ်၊အောင်ပန်းထူး ၄က ၁၄၅၀၀ ကျပ်ရှိပြီး အောင်ပန်းထူး ၅ တစ်ပိဿာကို ၁၅၅၀၀ ကျပ်၊ ကြူကုတ်က ၂၀၀၀၀ ကျပ်မှာပဲငြိမ် နေပါ တယ်။

ကြက်သွန်နီ

ကြက်သွန်နီကတော့ ဒီတစ်ပတ် ဈေးကျဆင်းပါတယ်။ မိုးကြက်သွန်တွေစတင်ဝင်ရောက်လာခြင်း ၊ နွေကြက်သွန်ရောင်းတဲ့ တောင်သူတွေများပြီး ရန်ကုန်ကို ကြက်သွန်ဝင်ရောက်မှုများနေတာကြောင့် စျေးအေးနေတာဖြစ်ပါတယ်။

စျေးတန်းအေးပြီး အရောင်းအဝယ်ခပ်မှန်မှန်ရှိနေပါတယ်။ ဈေးကွက်ထဲကို ပိဿာချိန် ၂ သိန်းနီးပါး အဝင်ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီတစ်ပတ် ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်စျေးကွက်မှာ ဆိပ်ဖြူ ကြက်သွန်နီက ၂၂၀၀ မှ ၄၀၀၀ ကျပ်၊မြင်းခြံ ကြက်သွန်နီက ၂၀၀၀ မှ ၃၈၀၀ ကျပ်၊ ပခုက္ကူကြက်သွန်က ၂၁၀၀ မှ ၄၀၀၀ ကျပ်သာရှိပါတယ်။ တစ်ပိဿာကို ၄၀၀ ကနေ ၈၀၀ လောက်ကျလာတာဖြစ်ပါတယ်။

အောက်တိုဘာလတုန်းက ကြက်သွန်နီ တစ်ပိဿာကို ၅၀၀၀ ကျပ်ကျော် အထိပင်မြင့်တက်ခဲ့ပါတယ်။



အာလူး

အာလူးကတော့ တရုတ်နယ်စပ်ဂိတ်တွေပိတ်လိုက်တာကြောင့် ကားအဝင်နည်းသွားပြီး သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးတွေ ခက်ခဲကုန်တဲ့အတွက် စျေးတွေဆက်တိုက် တက်လာပါတယ်။ဈေးကွက်ထဲကို ကား ၄ စီး ပိဿာချိန် ၂ သောင်းကျော်လောက်သာ အဝင်ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

တရုတ်အာလူးက တစ်ပိဿာကို ၉၅၀၀ ထိ မြင့်တက်သွားခဲ့ပြီး ရှမ်းအာလူးတွေ အဝင်ပြန်ရှိလာချိန်မှာတော့ တစ်ပိဿာကို ၈၈၀၀ ထိ ဈေးပြန်ကျဆင်းသွားပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ အပတ်နဲ့ယှဉ်ရင်တော့ တစ်ပိဿာကို ၁၅၀၀ မှ ၂၀၀၀ ကြား ဈေးမြင့်တက်လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အောင်ပန်းအာလူးတွေကတော့ အဝင်ပြန်ရှိနေပြီး တစ်ပိဿာကို ၆၅၀၀ မှ ၉၂၀၀ ကြား ရှိပါတယ်။ ဈေးမြင့်တက်တဲ့အတွက် အရောင်းအဝယ်ကတော့ အေးတယ်လို့ သိရပါတယ်။

ရှမ်းပြည်အောင်ပန်းကုန်စည်ဒိုင်စျေးကွက်မှာတော့ အာလူးစျေးကငြိမ်နေပါတယ်။ မျက်နီ S1/ OK က ၇၀၀၀ ကျပ်၊၊ မျက်နီ OK က ၆၈၀၀ ကျပ်၊မျက်နီ A1 က ၅၅၀၀ ကျပ်၊ A1ဆွဲမျက်နီက ၅၂၀၀ ကျပ် ရှိလာပြီးလုပ်ငန်းသုံးအကြော်သီးတွေဖြစ်တဲ့ မားကစ် S2/ S-1 နဲ့ မျက်နီ S-2 /S1 က ၈၂၀၀ မှ ၈၅၀၀ ကျပ်စျေးပေါက်ပေမယ့်ပစ္စည်းအဝင်မရှိဘဲဖြစ်နေပါတယ်။

မန်ကျည်းသီး

မန်ကျည်းသီးဈေးကလည်း နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ဈေးမြင့်တက်နေပါတယ်။ အသားဈေးက မြင့်တက်နေပြီး ဈေးကွက်ထဲ အသစ်တွေ လည်း အနည်းငယ်အဝင်ရှိနေပါတယ်။ အဟောင်းဈေးကတော့ ငြိမ်နေပြီး အသစ်ဈေးက မြင့်တက်နေတာလို့ ရောင်းဝယ်သူတွေက ဆိုပါတယ်။

မန်ကျည်းသီး အသား တစ်ပိဿာကို ဘုရင့်နောင် ဈေးကွက်မှာ ၉၅၀၀ မှ ၁၃၀၀၀ ရှိပြီး ပြီးခဲ့တဲ့ အပတ်နဲ့ယှဉ်ရင် တစ်ပိဿာကို ၅၀၀ ကျပ်ဈေးမြင့်တက်လာပါတယ်။ ပွင့်ကပ်ကတော့ တစ်ပိဿာကို ၃၃၀၀ မှ ၃၆၀၀ ကြား ရှိပါတယ်။

အပြင် လက်လီ ပေါက်ဈေးက အစေ့ပါ အဟောင်း တစ်ပိဿာကို ၈၀၀၀ ကျပ်ရှိနေပြီး အသစ် တစ်ပိဿာကို ၁၀၀၀၀ မှ ၁၁၀၀၀ ကြားရှိနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။

ရေးသားသူ - AMIA

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/crop_market_information_nov_23_2%E1%81%8024

(၁) အပူချိန်
ခြံတွင်းအပူချိန်သည် ကြက်များ၏ အခြေအနေပေါ်မူတည်၍ ထိန်းညှိပေးရမည်။ အပူချိန် (၂၁) ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်သို့ရောက်ရှိပါက အပူပေးမှုရပ်ထားနိုင်သည်။
 
(၂) စိုထိုင်းဆထိန်းချုပ်မှု
ဆောင်းရာသီတွင် ကြက်ခြံအားအရမ်းခြောက်သွေ့မနေစေရန်နှင့် နွေရာသီတွင် စိုစွတ်မှုမလွန်ကဲ စေရန်လိုအပ်ပါသည်။
 
(၃) လေဝင်၊ လေထွက် အဆုံးအဖြတ်ပေးခြင်း
နွေရာသီတွင် လေဝင်လေထွက်အကောင်းဆုံးဖြစ်စေရန် ပြုလုပ်သင့်ပြီး ဆောင်းရာသီ အပူချိန် အလွန်နည်းသောအခါတွင် လေဝင်၊ လေထွက်ကို ညဉ့်နက်သည့်အချိန်တွင် ရပ်နားထားသင့်သည်။
 
(၄) အစာခွက်အရေအတွက်နှင့် သန့်ရှင်းမှုအနေအထား
အစာခွက် လုံလုံလောက်လောက်ရှိရပါမည်။ အစာခွက်ထဲတွင် ကျန်နေသည့်အစာများနှင့် ပုပ်သိုးနေသော အစာများကို ဖယ်ထုတ်ပစ်ရမည်။
 
(၅) ရေခွက်အရေအတွက်နှင့် သန့်ရှင်းမှုအနေအထား
ရေကောင်းရေသန့်ရရှိရန် အမြဲတမ်းထည့်ပေးနေရန်နှင့် ရေခွက်များမကြာခဏ သန့်ရှင်းပေးရမည်။
 
(၆) သိပ်သည်းမှု
ကြက်အများအပြား ကြပ်သိပ်နေအောင်မမွေးသင့်ပါ။ သတ်မှတ်ထားသော အကျယ်အဝန်းပေါ်တွင် သင့်တော်သော အကောင်ရေမွေးမြူရမည်။

(၇) အခင်းပုံစံအား အောင်မြင်သော အနွေးပေးမှုဖြစ်စေရန် အရည်အသွေးကောင်းသော အောက်ခံအခင်းများလိုအပ်သည်။
 
(၈) ကြက်ချေးအခြေအနေ ပုံမှန်မဟုတ်သော ကြက်ချေးအရောင်များကို ဂရုပြုစောင့်ကြည့်ရမည်။
 
(၉) အသက်ရှုသည့်ပုံစံ၊ အသက်ရှုသည့်အခြေအနေနှင့် အသံတို့ကိုစောင့်ကြည့်ရမည်။
(၁၀) ကြက်များ၏ အပြင်လက္ခဏာနှင့် လှုပ်ရှားမှုများ မျက်လုံး၊ ပါးပြင်နှင့် အမွှေးအတောင်များ ပြောင်းလဲမှုရှိ၊ မရှိ စောင့်ကြည့်ရမည်။
 
(၁၁) အလင်းပေးချိန်နှင့် ပြင်းအား အလင်းပေးသည့် စနစ်နှင့် အလိုအလျောက်အချိန်သတ်မှတ်ထားမှုကို စစ်ဆေးရမည်။
 
(၁၂) အစာအရေအသွေးနှင့် သိုလှောင်ထားမှုအခြေအနေ
အစာများပုပ်သိုးမှုမရှိစေရန်နှင့် ကြွက်ကဲ့သို့သော ပိုးမွှားများ အစာသိုလှောင်သည့် နေရာသို့မဝင်ရန် စစ်ဆေးရမည်။
 
(၁၃) အစာစားသုံးမှု ပုံမှန်မဟုတ်သော အစာစားသုံးမှုနှင့် သတ်မှန်ထားသော အစာပမာဏ စားသုံးခြင်း ဟုတ်၊ မဟုတ် စစ်ဆေးရမည်။
 
(၁၄) ပယ်ထုတ်ခြင်းနှင့် သေနှုန်းသည် ပုံမှန်ထက်များပါက ဖြစ်ပေါ်စေသော အကြောင်းများဖယ်ရှားသင့်သည်။
 
(၁၅) ကာကွယ်ဆေးထိုး အစီအစဉ် စီမံချက်အတိုင်း ဆောင်ရွက်ရမည်။
 
(၁၆) ဆေးပေးခြင်း ပြဿနာပေါ်လာသည့်အခါ အဓိကဆေးပစ္စည်းများနှင့် မည်သို့ပေးရသည်ကို သိရှိထားရမည်။
 
(၁၇) အုပ်ချုပ်မှု မှတ်တမ်းများ ကြက်အုပ်စုတစ်စုချင်းစီအလိုက် နေ့စဉ်မှတ်တမ်းများနှင့် ပုံမှန်စစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ရမည်။
 
(၁၈) ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ခြင်း
ရေဆိုးများ၊ အညစ်အကြေးများနှင့် လမ်းပြင်ဆင်မှုများအားသေချာစွာ စီမံထားရမည်။
 
(၁၉) ခြံသုံးပစ္စည်းများနှင့် စက်ပစ္စည်းများအားပြင်ဆင်ခြင်း
စက်ပစ္စည်းများနှင့် အသုံးအဆောင်များအား ကောင်းမွန်သည့် အနေအထားတွင်ထားရှိရမည်။
 
(၂၀) အုပ်ချုပ်မှုစီမံချက်
အလုပ်လုပ်ရန် စာရင်းပြုစုထားရမည်။
 
(၂၁) ငွေသုံးစွဲမှုအစီအမံများ
ဝင်ငွေထွက်ငွေစာရင်းမှတ်တမ်းများကို သိမ်းဆည်းထားရမည်။
 
(၂၂) ရလဒ်ခွဲခြားစိတ်ဖြာခြင်း
တင်ပို့ပြီးနောက် အစာကျွေးနှုန်းနှင့် စီမံခန့်ခွဲမှုကို ပြန်လည်သုံးသပ်ရမည်။ အမှားတွေ့ရှိပါက နောက်တစ်ကြိမ် မပြုလုပ်မိရန် သတိထားရမည်။

ref: စိုက်ပျိုးပညာပေးရေးနဲ့ ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေး သင်တန်းကျောင်းမှထုတ်ဝေတဲ့ ခေတ်မီ မွေးမြူရေး နည်းပညာများ စာအုပ်မှကောက်နုတ်ဖော်ပြပါသည်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
https://www.greenwaymyanmar.com/posts/to_do_list_in_chicken_farming

ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်အနောက်တောင်ပိုင်းတွင် ဖြစ်ပေါ်နိုင်မည့်လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်း(DEPRESSION)နှင့် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ်သက်ရောက်နိုင်ချေများ ကြိုတင်ခန့်မှန်းခြင်း
နိုဝင်ဘာ ၂၂ ရက် နံနက် ၉ နာရီ ၃၀ မိနစ်အချိန် ရရှိသည့်ဒေတာများအရ

METEOBLUE ၏ NEMS-GLOBAL Model မှ ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်တွင် - ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်အနောက်တောင်ပိုင်းမှ မုန်တိုင်းသည် နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက် နံနက် ၇ နာရီတွင် မြောက်-အနောက်မြောက်ယွန်းယွန်းသို့ ဆက်လက်ရွေ့လျားပြီး အန်ဒရာပရာဒက်ရှ်ပြည်နယ်ကမ်းခြေ၊ Vijayawada နှင့် Kakinada မြို့များအနီးမှ ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်နိုင်ကြောင်းတွေ့ရသည်။

မုန်တိုင်းအရှိန်ကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ ချင်းပြည်နယ်၊ မကွေးတိုင်း၊ ကချင်ပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ မန္တလေးတိုင်း၊ နေပြည်တော်၊ ရှမ်းပြည်နယ်နှင့် ကယားပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတို့တွင် မိုးအသင့်အတင့်မှ မိုးများနိုင်သည်။ NEMS-GLOBAL(METEOBLUE)

GFS, ECMWF, GEFS, GEPS စသည့် model များ၏ ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်များတွင် မုန်တိုင်းရွေ့လျားပြီးကုန်းတွင်းကို ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်နိုင်မည့် နေရာသည် METEOBLUE ခန့်မှန်းလမ်းကြောင်းနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက တောင်ဘက်သို့ ပိုမိုကျဆင်းကြောင်းတွေ့ရသည့်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံဘက်တွင် မုန်တိုင်းအရှိန်ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်နိုင်မည့် အခါလွန်မိုးရွာသွန်းမှု လျော့နည်းနိုင်ကြောင်း ခန့်မှန်းရပါသည်။

Forecast Model များမှ တွေ့ရသည့်အခြေအနေအရပ်ရပ်အား သုံးသပ်တင်ပြခြင်း

🔸 မတူညီသည့်သင်္ချာပုံစံပြုမော်ဒယ်များ၏ ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်များအရ - နိုဝင်ဘာ ၂၅ - ၂၆ - ၂၇ ရက်နေ့များတွင် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်အနောက်တောင်ပိုင်း၌ လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်းမှ မုန်တိုင်းအဆင့်သို့ရောက်လာနိုင်မည့် ခန့်မှန်းချက် တူညီသည်။ ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းအဆင့်သို့ရောက်လာနိုင်ကြောင်း ခန့်မှန်းချက်လည်းရှိနေသည်။

🔸 မြန်မာနိုင်ငံဘက်တွင် နိုဝင်ဘာ ၂၇-၂၈-၂၉ နှင့် ၃၀ ရက်များအတွင်း မိုးအနည်းငယ်၊ အသင့်အတင့်နှင့် မိုးများနိုင်မည့်အခြေအနေများ သက်ရောက်နိုင်သည့်အခြေအနေ တူညီသည်။

🔸 မိုးအနည်းအများနှင့် မိုးများနိုင်မည့်နေရာဒေသများကြိုတင်ခန့်မှန်းချက် ပြောင်းလဲမှုအနည်းငယ်ရှိနိုင်သည်။

ရေးသားသူ - ဦးဝင်းနိုင်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကို ထည့်ပေးရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/weather_forecast_by_U_Win_Naing_nov_22_2024

မိုးရာသီအကုန်လောက်ကစပြီး ပွင့်တတ်သောပန်းလေးတွေပါ။ အမည်က "စိန်တံခြူ"  ဖြစ်တယ်။ ဆောင်းဝင်လာတာနဲ့ တစ်ပင်လုံး ဝါထိန်နေအောင် ပွင့်ကြပြီ၊ အေးမြတဲ့ တောင်တန်းဒေသတွေမှာ ဒီအပင်အရွယ်က လူ ၂ ရပ်သာသာ အပင်ငယ် (small tree) အဆင့်လောက် ထိရှိပြီး အပွင့်ကလည်း အညာက ပန်းထက် ကြီးပါတယ်။ ပန်းတွေအားလုံးပွင့်လာရင် ပန်းရဲ့အလေးချိန်ကို မနိုင်တော့ဘဲ ပန်းခိုင်က အောက်ဖက်ကို တွဲလျားကျနေတတ်တယ်။


   ဒီအပင်က အပူပိုင်းရော အအေးပိုင်းမှာ ရှင်သန်ပေါက်ပွားနိုင်သောအပင်ဖြစ်တယ်။ စိုက်ပျိုးရလွယ်ကူပြီး အကြမ်းခံလှသော အပင်တစ်ပင်ပါ။ မုံရွာတက္ကသိုလ် သင်္ချာဌာနရှေ့မှာ အတန်းလိုက်စိုက်ထားလို့ ပန်းပွင့်ချိန်ဆို ကျောင်းသား/သူများ ဓာတ်ဖမ်းရာ နေရာတစ်ခုဖြစ်လာတယ်။ ကျနော် မုံရွာတက္ကသိုလ်ကနေ  ဟုမ္မလင်း ကောလိပ်ကို ကျောင်းအုပ်ရာထူးနဲ့ပြောင်းရတော့ ဒီမြို့မှာမရှိသော အပင်တစ်ပင်ကို တွေ့ရတယ်။ ဒီအပင်ကတော့ စိန်တံခြူပင်ပါ။ ဒါနဲ့ မုံရွာက ပန်းရောင်းတဲ့ ကိုထွန်းဆီကအပင် ၅၀ ကျော်မှာပြီး စိုက်ခဲ့တာ အခုဆို လူတစ်ရပ်ကျော်သော အပင်ကြီးတွေဖြစ်နေပြီ။ အဓိပတိလမ်းမှာ အတော်ကို ကြီးနေကြပြီ။ ဆောင်းဝင်လာရင် အလှဆုံးပွင့်ကြလိမ့်မယ်။ 

အပင်သရုပ်
   စိန်တံခြူဆိုတာ နှစ်ရှည်ခံခြုံပင်တစ်ပင်ဖြစ်ပြီး မျိုးရင်း Bignoniaceae ထဲမှာပါဝင်တယ်။ ထင်ရှားလှသော အင်္ဂလိပ်အမည်တွေက yellow trumpet bush, yellow bells, yellow elder, ginger-thomas တို့ ဖြစ်ကြတယ်။ Tecoma မျိုးနွယ်ဝင် အပင်လေးတွေဟာ United States Virgin Islands and the floral emblem of the Bahamas တွေရဲ့ official flower လည်းဖြစ်ပါတယ်။

   စိန်တံခြူပင်လေးတွေရဲ့အရွက်က ရွက်ပေါင်း ဖြစ်တယ်။ သူ့မှာ လှံရှည်အသွားပုံ ရွက်မွှာ leaf lets တွေ ပိုင်ဆိုင်ပြီး ရွက်နားကတော့ လွှသွားပုံ ဖြစ်လို့နေတယ်။ တစ်ပင်လုံး ထူးခြားတာကတော့  ရွှေရောင်သန်းပြီး တောက်ပသော အဝါရောင်အဆင်းရှိတဲ့ ထရမ်းပက် trumpet ပုံစံပန်းများပါဘဲ။ အဆုပ်လိုက်ပွင့်တယ်။ အပင်က ခြောက်သွေ့သောမြေကို ခံနိုင်ရည်ရှိပြီး ပူနွေးသောရာသီမှာ ကောင်းစွာဖြစ်ထွန်းပါတယ်။ အဝါရောင် ပန်းအလှက ပျား၊ ပိတုန်း၊ လိပ်ပြာ၊ ငှက်ပိတုန်း များကို သွေးဆောင်နိုင်တယ်။ အပင်ကနေအသီးတောင့်များထုတ်ပေးပြီး အတွင်းထဲမှာတော့ အတောင်ပါသော အစေ့များကိုတွေ့နိုင်တယ်။ အစေ့ကနေ တစ်ဆင့်ပေါက်ပွားနှုန်း အလွန်ကောင်းလွန်းတာမို့ သူ့ကို ruderal species အဖြစ်သတ်မှတ်ထားကြတယ်။ ဒေသခံအပင်များအပေါ် လွှမ်းမိုးနိုင်စွမ်းရှိနေတတ်တယ်။ ကျောက်တောင်၊ သဲဆန်သောမြေ၊ ကွင်းပြင်တွေမှာလွယ်ကူစွာ ရှင်သန်ပေါက်ပွားနိုင်တာမို့ သူ့ကို invasive weed အနှောက်အယှက် ဖြစ်စေသော ပေါင်းပင်များ လို့တောင် တင်စားကြတယ်။ စိန်တံခြူပင်လေးတွေကို အလှစိုက်ရာမှာ စည်းရိုးသဖွယ် တန်းစီပြီးစိုက်ရင် အလွန်လှပါတယ်။ အပင်တွေက ကြွေကျသော ပန်းအဝါတွေကြောင့် အဝါရောင် ပန်းမွေ့ယာလိုမြေပြင်မှာမြင်ကြရမှာပါ၊

ဆေးဖက်ဝင်သောပန်း
   လူတွေသိပ်မသိတဲ့အချက်ကတော့ သူဟာ ဆေးဖက်လည်းဝင်ပါတယ်။ မူလပထမ အသုံးပြုခဲ့ကြတာက ဆီးချိုရောဂါနဲ့ အစာခြေလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ရောဂါများကုသနိုင်ဖို့ပါ။ သူ့ရဲ့ အရွက်ရဲ့ extract တွေဟာ မိန်းမကိုယ်မှာအများဆုံးဖြစ်တတ်တဲ့ မှိုရောဂါ yeast infection (Candida albicans.) ရဲ့ ကြီးထွားမှုကို ပိတ်ပင်ဟန့်တားနိုင်တယ်။ အပင်ထဲမှာ များစွာသော ဓာတ်ပေါင်း compounds တွေပါပေမဲ့ ကြောင်မျိုးနွယ်ဝင် သတ္တဝါများအပေါ် သက်ရောက်စေတဲ့ catnip-like effects ဖြစ်စေသော ဓာတ်ပေါင်း compound ပါခြင်းက ထူးခြား မှတ်သား ဖွယ်ရာပါ။ အလှအပတွင်မက ဆေးဖက်လည်းဝင်လှသော စိန်တံခြူ အပင်လေးတွေပါ။

ကိုသက်နိုင်ဦး ဟုမ္မလင်း
https://www.greenwaymyanmar.com/posts/knowledge_of_yellow_trumpet_bush

ဒီတစ်ပတ်အတွက် ဥာဏ်စမ်းလေးလာပါပြီ..

 မူရင်းဂရိဘာသာမှ ဆင်းသက်လာတဲ့ ဟော်မုန်းဆိုတဲ့စကားလုံးဟာ  ကြီးထွားမှုကို အားပေးလှုံ့ဆော်သည့်ပစ္စည်းဟု ခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲလျက်ရှိပါတယ်။

ဟော်မုန်းတွေဟာဆိုရင် အပင်၏ဇီဝကမ္မ လုပ်ဆောင်ချက် အများစုနှင့် ကြီးထွားမှု၊ ဖွံ့ဖြိုးမှုတို့ကို လုပ်ဆောင်ပေးသည့် ဩဂဲနစ်ဒြပ်ပေါင်းတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ဆိုတော့ အဓိကဟော်မုန်းကြီး ငါးခုရှိတဲ့အထဲကမှ ဂျစ်ဘရယ်လင်က ဘယ်လိုလုပ်ဆောင်ချက်ကို လုပ်ဆောင်လဲဆိုတာ သိကြလားရှင့်
မသိရင်လည်း ခန့်မှန်းကြည့်ကြပါဦးနော် သိတဲ့မိတ်ဆွေတို့က တခြားမိတ်ဆွေတွေဗဟုသုတ ရအောင်ဖြေပေးသွားကြပါလားနော်...

အဖြေမှန်လေးကိုတော့ သောကြာနေ့မှာ တင်ပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်ရှင့်

မွေးမြူရေးသမားတစ်ဦး မေးထားတဲ့ မေးခွန်းကို အစိမ်းရောင်လမ်းမိသားစုက ကျွန်တော့်ဆီ လှမ်းပို့ပေးပါတယ်။ မေးခွန်းက “နွားတွေက ပျဉ်တွေ၊ တိုင်တွေကို ကိုက်နေတာ၊ ဘာလုပ်သင့်လဲ၊ ဘာတွေတိုက်ကျွေးပေးရမလဲ” ဆိုတဲ့ မေးခွန်းပါ။ ဆရာရေ ဖြေပေးပါဦးလို့လည်း တောင်းဆိုထားပါတယ်။ 


လူတွေ၊ နွားတွေအပါအဝင် သတ္တဝါအတော်များများမှာ အဲဒီလို ထူးဆန်းတဲ့ အမူအကျင့် (behavior) တွေ တခါတရံ တွေ့ရတတ်ပါတယ်။ အာဟာရဓာတ်မရှိတဲ့ အရာတွေ၊ ပုံမှန်စားရိုးစားစဉ် မဟုတ်တာတွေကို စားတာ၊ စားဖို့ကြိုးစားတာ စတဲ့ အမူအကျင့်တွေကို အင်္ဂလိပ်လိုတော့ Pica (ပီကာ) လို့ခေါ်ပါတယ်။


ပီကာ ဆိုတဲ့ စကားလုံးဟာ လက်တင်ဘာသာစကားက ဆင်းသက်လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ Magpie လို့ခေါ် တဲ့ ငှက်မျိုးတွေ ရှိပါတယ်။ အဲဒီငှက်တွေရဲ့ မျိုးစုကို Pica လို့ ခေါ်ပါတယ်။ အဲဒီငှက်မျိုးတွေဟာ အခြားငှက်တွေနဲ့ မတူဘဲ အစားအသောက်ကို စုံတကာစေ့အောင် စားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် လူနဲ့ တိရစ္ဆာန်တွေမှာ “မဆိုင်တာတွေပါ စားတဲ့ အမူအကျင့်” ကို Pica လို့ ခေါ်ဝေါ်လာကြတယ်လို့ ယုံကြည်ကြပါတယ်။ အဲဒီစကားလုံး ဆေးပညာစာပေတွေထဲကို ၁၅၆၃ ခုနှစ်က စတင်ရောက်ရှိလာတာဖြစ်တယ်လို့ မှတ်သားရပါတယ်။ 


ပီကာ ဆိုတဲ့ အမူအကျင့်ဟာ ယေဘုယျအားဖြင့် အာဟာရဓာတ် တစ်ခုခု ချို့တဲ့နေတဲ့ လက္ခဏာလို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။ အခြားအကြောင်းအရင်းတွေ ရှိတတ်ပေမယ့် များသောအားဖြင့် အာဟာရဓာတ် တစ်မျိုး သို့မဟုတ် တစ်မျိုးထက်ပိုပြီး ချို့တဲ့နေတဲ့အခါ ဖြစ်ပေါ်တာကိုတွေ့ရတတ်ပါတယ်။ လူနဲ့ တိရစ္ဆာန်တွေရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ဟာ အာဟာရဓာတ်အမျိုးအစားပေါင်း မြောက်များစွာ လိုအပ်ပါတယ်။ အတိအကျရေတွက်မယ်ဆိုရင် အာဟာရဓာတ် အမျိုးအစား ရာဂဏန်းချီပြီး လိုအပ်တာ တွေ့ရမှာပါ။ အဲဒီလို လိုအပ်တဲ့ အာဟာရဓာတ်တွေထဲက တစ်ခုခုဟာ အလွန်အမင်း ချို့တဲ့လာမယ်ဆိုရင် ခန္ဓာကိုယ်က အဲဒီ လိုအပ်တဲ့ အာဟာရဓာတ်ကို တောင်းဆိုလာပါတယ်။ နေ့စဉ် စားသုံးနေတဲ့ အစာထဲမှာ အဲဒီအာဟာရဓာတ် မပါဝင်တာကို ခန္ဓာကိုယ်ကအလိုအလျောက်သိလာတဲ့အခါ ပုံမှန်စားနေကျမဟုတ် တဲ့ နေရာတွေမှာ အဲဒီအာဟာရဓာတ်ကို ရှာဖွေလာတဲ့ သဘောပါပဲ။ 


နွားတွေမှာ ပီကာ ဖြစ်ပေါ်တဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေထဲမှာ အဓိကအားဖြင့် တွေ့ရတာကတော့ အစာထဲမှာ အမျှင်ဓာတ်နည်းပါးခြင်း၊ ဆိုဒီယမ် (Sodium – Na) နဲ့ ဖော့စ်ဖရပ်စ် (Phosphorous – P) ဆိုတဲ့ သတ္တုဓာတ်တွေ ချို့တဲ့ခြင်းတွေကြောင့်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အခြားသော အာဟာရဓာတ်တွေ ချို့တဲ့နေတာလည်း ဖြစ် နိုင်တာပါပဲ။ 
အမျှင်ဓာတ်ချို့တဲ့ခြင်း
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နွားမွေးမြူရေးကဏ္ဍမှာတော့ အမျှင်ဓာတ်ချို့တဲ့လို့ ပီကာ ဖြစ်တာ ရှားမယ်ထင်ပါတယ်။ အများစုက အမျှင်ဓာတ်ပါတဲ့ မြက်ကြမ်းတွေ၊ ကောက်ရိုးတွေကို ကျွေးမွေးနေကြရလို့ပါ။ 


စားကျက်မြေကျယ်ဝန်းပြီး စားကျက်လွှတ်ကျောင်းစနစ်နဲ့ မွေးမြူတဲ့ နိုင်ငံတွေမှာတော့ ရာသီအလိုက် မြက်နုထွက်တာ၊ မြက်ရင့်တာ စသဖြင့် အပြောင်းအလဲရှိတတ်ပြီး၊ မြက်နုထွက်တဲ့အချိန်မှာ အဲဒီမြက်နုလေးတွေထဲ အမျှင်ဓာတ်ပါဝင်မှု နည်းတာမျိုး ကြုံတွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ 
အမျှင်ဓာတ်နည်းတဲ့အစာတွေ စားရတဲ့အခါ နွားရဲ့ အစာအိမ်လေးခန်းထဲက ပထမဆုံးအခန်းဖြစ်တဲ့ ရူမင် (Rumen) ထဲမှာ အက်ဆစ်ဓာတ်ပိုမြင့်လာပါတယ်။ အဲဒီ အက်ဆစ်ဓာတ်မြင့်မားမှုကြောင့် နို့ထွက်နှုန်းကျလာပြီး နို့ မှာ အဆီပါဝင်မှုလည်း ကျလာပါတယ်။ နွားရဲ့ မစင်ဟာ ပျော့နေတာကို တွေ့ရပါမယ်။ ပီကာအပြင် အဲဒီလက္ခဏာတွေကိုပါ တွေ့ရသလား ဆက်စပ်စဉ်းစားကြည့်သင့်ပါတယ်။ 

တကယ်လို့ ကိုယ်ရဲ့ နွားခြံမှာ ကျွေးမွေးတဲ့အစာမှာ အမျှင်ဓာတ်နည်းနေတယ် (ဥပမာ မြက်နုတွေပမာဏ များများ ကျွေးနေတယ်၊ အစာနု ပမာဏ များများကျွေးနေတယ်)၊ တစ်ဖက်မှာလည်း ပီကာနဲ့အတူ နို့ထွက်နှုန်းကျ တာ၊ နို့မှာ အဆီပါဝင်မှုနည်းတာတွေကိုတွေ့ရမယ်  ဆိုရင် အမျှင်ဓာတ်များတဲ့ အစာကြမ်းကို ပိုမိုကျွေးမွေးကြည့် သင့်ပါတယ်။ ပီကာတွေ့ရတာ လျော့သွားမယ်ဆိုရင် ကုန်ကျစရိတ်မရှိဘဲ ပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်မှာပါ။ 
တကယ်လို့ ဝမ်းကလည်း ပုံမှန်ပဲ၊ အမျှင်ဓာတ်လည်း လုံလောက်အောင် ကျွေးနေတယ်၊ နို့စားနွားဆိုရင် နို့ မှာအဆီပါဝင်မှုလည်း မလျော့ကျသွားဘူး ဆိုရင်တော့ သတ္တုဓာတ်ဖြည့်စွက်ဖို့ စဉ်းစားသင့်ပါပြီ။ 


သတ္တုဓာတ်ချို့တဲ့ခြင်း


နွားတွေကို ကျွေးတဲ့အစာတွေအားလုံးဟာ အပင်ထွက်အစာတွေချည်းပါပဲ။ အပင်ဆိုတာ မြေမှာပေါက်ရတာပါ။ မြေဆီလွှာထဲမှာ အာဟာရဓာတ် တစ်ခုခုချို့တဲ့နေမယ်ဆိုရင် အဲဒီမြေမှာပေါက်တဲ့ နွားစာပင်မှာလည်း အာ ဟာရဓာတ်က ချို့တဲ့နေမှာပါ။ အဲဒီအစာကို စားရတဲ့ နွားတွေဟာလည်း ကြာလာတာနဲ့အမျှ အာဟာရဓာတ်ချို့တဲ့ ပြီး ပီကာ ကို တွေ့လာရတတ်ပါတယ်။ 


တိုးတက်တဲ့နိုင်ငံကြီးတွေမှာတော့ ပီကာကို တွေ့ရပြီဆိုရင် နွားစာစာကျက်ထဲက မြေဆီလွှာကို စစ်ဆေးတာ၊ နွားတွေရဲ့ သွေးကို ဖောက်ယူပြီး စစ်ဆေးတာတွေ လုပ်ဆောင်ကြပါတယ်။ ဘယ်အာဟာရဓာတ်တွေ ချို့တဲ့နေတာလဲ ဆိုတာကို အတိအကျ စစ်ဆေးတဲ့သဘောပါ။ ရလဒ်ပေါ်မူတည်ပြီး၊ လိုအပ်တဲ့ အာဟာရဓာတ်ကို ဖြည့် စွက်ပေးကြပါတယ်။ ဓာတ်ခွဲခန်းရလဒ်ပေါ်မူတည်ပြီး စားကျက်မှာ အသုံးပြုတဲ့ ဓာတ်မြေဩဇာကို ပြင်ယူတာမျိုးပါ။ နွားတွေကိုလည်း လိုအပ်တဲ့ အာဟာရဓာတ် ဖြည့်စွက်ကျွေးမွေးပေးပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံက အသေးစားမွေးမြူသူများအတွက်ကတော့ အဲဒီအဆင့်တွေအထိ စဉ်းစားဖို့ မလွယ်ကူပါဘူး။ ဒါကြောင့် လုပ်နိုင်တာကတော့ သတ္တုဓာတ်ဖြည့်စွက်စာတွေ နွားတွေကိုကျွေးမွေးပေးဖို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 


သတ္တုဓာတ်ဖြည့်စွက်စာအနေနဲ့ အာဟာရဖြည့်သတ္တုဓာတ်ဆားခဲ (Mineral Block) တွေက အသင့်လျော်ဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီဆားခဲကို နွားတွေ လျက်နိုင်အောင် စီစဉ်ပေးရပါမယ်။ တိရစ္ဆာန်ဆေးဝါးနဲ့ အစာရောင်းချတဲ့ ဆိုင်အတော်များများမှာ အဲဒီ သတ္တုဓာတ်ဆားခဲတွေကို ဝယ်ယူရရှိနိုင်ပါတယ်။ အများစုက နိုင်ငံခြားက တင်သွင်းထားတာပါ။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ထုတ်လုပ်တဲ့ သတ္တုဓာတ်ဆားခဲတွေကိုလည်း ဈေးနှုန်းသက်သက်သာသာနဲ့ ဝယ်ယူရရှိ နိုင်နေပါပြီ။ 



အဲဒီ သတ္တုဓာတ်ဆားခဲတွေထဲမှာ ဆိုဒီယမ်၊ ဖော့စဖရပ် အပြင် အခြားသော နွားတွေမှာ လိုအပ်တဲ့ သတ္တု ဓာတ်အတော်များများ စုံလင်အောင် ထည့်ပေးထားပါတယ်။ ဒါကြောင့် နွားမှာ ဘယ်လို သတ္တုဓာတ်ပဲ လိုနေနေ၊ ဒီ တစ်မျိုးတည်းနဲ့တင် ဖြေရှင်းနိုင်တဲ့ သဘောပါပဲ။ 


သတ္တုဓာတ်ဆားခဲတွေဟာ အလေးချိန်စီးပြီး မာကျောပါတယ်။ ဒါကြောင့် နွားတွေက တပြိုင်နက်တည်း အများကြီး စားလို့မရပါဘူး။ လျှာနဲ့ပဲ ယက်ရတာပါ။ ဒါကြောင့် ဈေးကွက်ထဲမှာ “လျက်ဆားခဲ” လို့လည်း ခေါ်ကြပါ တယ်။ ဘာကြောင့် အဲဒီလို လုပ်ထားရသလဲဆိုရင် နွားတွေရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်က သတ္တုဓာတ်တွေကို ပမာဏ နည်းနည်း လေးစီပဲ လိုအပ်လို့ပါ။ တပြိုင်နက်တည်း အများကြီးစားလိုက်ရင် တန်ဆေး လွန်ဘေး ဆိုတဲ့စကားအတိုင်း အဆိပ် သင့်နိုင်ပါတယ်။ 


နွားတွေဟာ သူတို့လိုအပ်နေတဲ့ အာဟာရဓာတ်ကို တွေ့ပြီဆိုရင်၊ ရေငတ်တုန်း ရေတွင်းထဲကျသလို တပြိုင်နက်တည်း ပမာဏအများကြီး သိမ်းကြုံးစားပစ်ကြမှာ သေချာပါတယ်။ အဲဒီလို ပမာဏအများကြီး တပြိုင်နက် စားလိုက်ရင် နွားအတွက် အန္တရာယ်ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် နည်းနည်းချင်း လျက်ပြီး ဆားလို့ရအောင် “လျက်ဆားခဲ” အဖြစ် ထုတ်လုပ်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။ 


အစိမ်းရောင်လမ်းကတဆင့် မေးမြန်းလာတဲ့ မေးခွန်းအတွက် အတတ်နိုင်ဆုံး ဖြေကြားပေးထားတာဖြစ်ပါ တယ်။ နွားခြံကို ကိုယ်တိုင်လေ့လာရတာ မဟုတ်ဘဲ မေးခွန်းမှာပါတဲ့ အချက်အလက်လေးကိုပဲ မှန်းဆဖြေဆိုရတာ မို့ ကွက်တိမှန်တဲ့ အဖြေတော့ ဟုတ်ချင်မှ ဟုတ်ပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် ပီကာဆိုတာ ဘာလဲ၊ ဘာကြောင့်ဖြစ်တာလဲ၊ ဘယ်လို ကုစားနိုင်မလဲ ဆိုတဲ့ မွေးမြူသူတွေ သိထားသင့်တဲ့အချက်တွေကိုတော့ ဒီဆောင်းပါးကနေတဆင့် ခြုံငုံ နားလည်နိုင်လိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်မိပါတယ်။ 

ရေးသားသူ - သက်ခိုင်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။ 

https://www.greenwaymyanmar.com/posts/pica_problem_cow

တောင်သူအဆင့် မျိုးသန့်မျိုးစေ့ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ခြင်းအတွက် ပျိုးခင်းနှင့် စိုက်ကွင်းအတွက် မြေပြုပြင်ခြင်း၊ မစိုက်ခင် စိုက်ပျိုးမည့် မြေအနေအထားကို သိရှိရန်လိုအပ်ခြင်း၊ သဘာဝမြေဩဇာနှင့် ဓာတ်မြေဩဇာကို ကောင်းစွာ စီမံခန့်ခွဲခြင်း၊ မျိုးကွဲနှုတ်ပယ်ခြင်း၊ ရောဂါပိုးမွှားနှိမ်နင်းသည့် ထိရောက်သော နည်းလမ်းများကို အသုံးချခြင်း၊ ရိတ်သိမ်းချိန်လွန်နည်းပညာများ ကောင်းစွာစီမံခန့်ခွဲအသုံးပြုခြင်းတို့ လိုက်နာဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်ပေသည်။ 

စိုက်ခင်းအတွင်း မြေကိုကောင်းမွန်စွာပြုပြင်ပေးခြင်းသည်
• ပေါင်းမြက်ကို ကာကွယ် နှိမ်နင်းပေးနိုင်ခြင်း၊
• အပင်အာဟာရဓာတ်များကို ပြန်လည်အသုံးချနိုင်ခြင်း၊
• ပျိုးပင်များကို စိုက်ပျိုးရလွယ်ကူခြင်း၊
• မြေမျက်နှာပြင်ညီညာ၍ ရေဝပ်မှု ကွက်ပျောက်ဖြစ်ပေါ်မှုကို လျော့နည်းစေ၍ အပင်ညီညာစွာပေါက်ရောက်ခြင်း စသည့်အကျိုးကျေးဇူးများ ရရှိပါသည်။


ယေဘုယျအားဖြင့် မစိုက်ခင် ၃-၄ ပတ်အလိုတွင် မြေကို ပြုပြင်ပေးရမည်။
မြေကို မပြုပြင်ခင် စိုက်ပျိုးမည့် မြေ၏ အနေအထားကို သိရှိရန် လိုအပ်ပါသည်။ မြေ၏အခြေအနေကို သိရှိနိုင်ရန် တစ်ဧကစိုက်ခင်းမှ ထောင့်ဖြတ်နှစ်ခုအလိုက် မြေနေရာ အနည်းဆုံး (၁၀-၂၀) နေရာသတ်မှတ်၍ တစ်နေရာစီမှ မြေအနက် (၆) လက်မထိ ဂေါ်ပြားဖြင့် V ပုံသဏ္ဍာန် တူးယူနိုင်ပါသည်။ ဂေါ်ပြားတစ်ပြားစာ ရရှိလာသော မြေများကိုဘေးအစွန်းဘက်မှ မြေများဖယ်ထုတ်၍ အလယ်သားကိုယူကာ ရယူထားသော နေရာအားလုံးမှ မြေများကို စုပေါင်း၍ သက်ဆိုင်ရာ မြေဆီလွှာဓါတ်ခွဲစမ်းသပ်ဌာနသို့ နမူနာပေးပို့ဓာတ်ခွဲ ကြည့်ခြင်းအား ဖြင့် သိရှိနိုင်ပါသည်။ သို့မှသာ အပင်မှ လိုအပ်သော အာဟာရနှင့် မြေကြီးမှာ ရှိသော အာဟာရချိန်ဆ၍ လိုအပ်သော မြေဩဇာကို မှန်ကန်စွာ ပံ့ပိုးပေးနိုင်၍ ကုန်ကျစရိတ်သက်သာကာ မြေနှင့် ပတ်ဝန်းကျင် ညစ်ညမ်းမှုကိုလည်း လျော့ချပေးနိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။


ဓာတ်မြေဩဇာများထည့်သွင်းရာတွင် 4R-အာဟာရဓာတ် စီမံခန့်ခွဲမှုကို လိုက်နာဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။ မှန်ကန်သော မြေဩဇာ (Right source)၊ မှန်ကန်သော နှုန်းထား (Right rate)၊ မှန်ကန်သော နေရာတွင် (Right place) မှန်ကန်သော အချိန်၌  (Right time) ထည့်သွင်းပေးရန်လိုအပ်ပါသည်။
အပင်အတွက် လိုအပ်သော အာဟာရဓာတ်များ၊ ဓာတ်ခွဲစမ်းသပ်၍ ရရှိလာသော မြေကြီးအတွင်း ပါဝင်သော အာဟာရဓာတ်များ၊ အပင်ကြီးထွားမှုအဆင့်၊ ပတ်ဝန်းကျင် ရာသီဥတု အနေအထားတို့ကို ချိန်ဆ၍ လုပ်ဆောင်ပေးရမည် ဖြစ်ပါသည်။ ဥပမာ-နိုက်ထရိုဂျင် ပမာဏလျော့နည်းသော မြေတွင် သတ်မှတ်ထောက်ခံထားသော မြေဩဇာပမာဏနှုန်းထား (မိုးစပါးစိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်မှုအတွက် တစ်ဧက ယူရီးယားမြေဩဇာ ၁၁၂ ပေါင်) ကို သီးနှံသက်တမ်း တစ်လျှောက် အနည်းဆုံး (၃) ကြိမ် (ပင်ပွားစည်းချိန်၊ မှို့ကပ်ချိန်၊ အနှံထွက်ချိန်) ခွဲ၍ ထည့်သွင်းပေးရပါမည်။


ရေရှည်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုအတွက် သဘာဝမြေဩဇာကို အကျိုးရှိစွာထိထိရောက် ရောက်သုံးစွဲပေးရန်လည်းလိုအပ်သည်။ စပါးစိုက်ခင်းတွင် ကောင်းစွာဆွေးမြည့်သော သဘာဝမြေဩဇာကို စိုတလှည့် ခြောက်တလှည့် ရေစီမံခန့်ခွဲသည့် နည်းလမ်း ကိုအသုံးပြု၍ စိုက်ပျိုးပေးရမည် ဖြစ်ပါသည်။ စပါးစိုက်ခင်းတွင် စိုတလှည့် ခြောက်တလှည့် ရေသွင်းသည့် နည်းလမ်းကို ကျင့်သုံးခြင်းအားဖြင့် ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထွက်ပေါ်မှုကို လျော့ချပေးနိုင်သလို မြေကြီးအတွင်း အောက်ဆီဂျင်ကို ရရှိ၍ အမြစ်များကောင်းစွာ ဖြစ်ထွန်းပြီး အာဟာရလည်ပတ်မှုကို အားပေးကာ အပင်ကောင်းစွာရှင်သန်ကြီးထွားစေနိုင်ပါသည်။


စာရေးသူ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သော သုတေသနရလဒ်များမှလည်း စိုတလှည့် ခြောက်တလှည့် ရေသွင်းစနစ်သည် အထွက်နှုန်းကို ကောင်းမွန်စေပြီး ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထွက်ပေါ်မှုကို လျော့နည်းကြောင်း ဖော်ထုတ်ပြသခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါသည်။ 

ရေးသားသူ - ဒေါက်တာအိဖြူဝင်း

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://www.greenwaymyanmar.com/posts/seed_production_two

အစာနုကုန်ကြမ်း (concentrate) တွေရရှိဖို့ အခက်အခဲဖြစ်လာပြီး ဈေးတွေကြီးလာတာနဲ့အမျှ  အဲဒီအစာနုကို လုံးဝမှီခိုပြီး မွေးမြူရတဲ့ ကြက်၊ ဝက်တိရစ္ဆာန်တွေ (monogastric/simple stomach animals) မွေးမြူဖို့ ခက်ခဲလာပါတယ်။ တွက်ချေမကိုက်တော့ဘူးလို့ဆိုရင်လည်း ရပါတယ်။ ဒီလိုအခြေအနေမှာ အထူးသဖြင့် အသေးစားမွေးမြူရေးသမားတွေအတွက် ရပ်တည်ဖို့ ပိုခက်ခဲလာမှာ သေချာပါတယ်။ 

ဒါပေမယ့်တစ်ဖက်မှာက စားသုံးသူပြည်သူလူထုအတွက် အသားဓာတ်လိုအပ်ချက်က ရှိနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ 

အသေးစားမွေးမြူသူတွေအတွက် ဒီအချိန်မှာ အစာနုဖိုး ကုန်ကျစရိတ်နည်းတဲ့ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းကို ပြောင်းလဲစဉ်းစားကြည့်လာကြဖို့ ရှိပါတယ်။  ကုန်ကျစရိတ် သက်သာတဲ့ အစာကြမ်း (forage) ကို အဓိကကျွေးမွေးပြီး တန်ဖိုးမြင့်တဲ့အသားတွေ ထုတ်လုပ်နိုင်တဲ့ ကျွဲ၊ နွား၊ သိုး၊ ဆိတ်တို့လို စားမြုံ့ပြန်သတ္တဝါမွေးမြူရေးတွေဘက် လှည့်လာကြမလားလို့ တွေးကြည့်မိပါတယ်။
 
အစာကြမ်းကိုမှီခိုတဲ့ မွေးမြူရေးကို ထိရောက်အောင်မြင်အောင် လုပ်နိုင်ဖို့ဆိုရင် မိမိရဲ့ဒေသ၊ မိမိမွေးမြူတဲ့ တိရစ္ဆာန်နဲ့ကိုက်ညီတဲ့ အစာကြမ်းပင်တွေ ရွေးချယ်စိုက်ပျိုးဖို့ ကျွေးမွေးဖို့ လိုအပ်ပါလိမ့်မယ်။ အစာကြမ်းပင် အမျိုးအစား ရာနဲ့ချီရှိပြီး တစ်မျိုးချင်းစီမှာ မတူညီတဲ့ ထုတ်လုပ်မှု၊ ရာသီဥတုဒဏ်ခံနိုင်မှု၊ ရေနဲ့အာဟာရမြေဩဇာ လိုအပ်ချက်၊ ကိုက်နှစ်သက်တဲ့ မြေအမျိုးအစား၊ စိုက်ပျိုးပုံနဲ့ ရိတ်သိမ်းပုံနည်းစနစ်စသည်ဖြင့် ကွဲပြားခြားနားမှုတွေ အများကြီး ရှိနေပါတယ်။ ဒါကြောင့် အစာကြမ်းပင် ရွေးချယ်ရာမှာရော၊ စိုက်ပျိုးရာမှာ အသုံးပြုရာမှာပါ ကျွမ်းကျင်သူတွေရဲ့ အကူအညီ ရယူဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ 

ကျွမ်းကျင်သူတွေရဲ့ အကူအညီရယူဖို့ အခက်အခဲ ရှိနေသူတွေအတွက်တော့ အားကိုးစရာ မိုဘိုင်း အက်ပလီကေးရှင်းလေး (App) တစ်ခုကို မိတ်ဆက်ပေးလိုပါတယ်။ အဲဒီ App ကလေးက မိုဘိုင်းဖုန်းရှိရုံနဲ့ ဘယ်သူမဆို အခမဲ့အသုံးပြုလို့ရတဲ့ "Tropical Forages" ဆိုတဲ့ App ကလေးပါ။ ဩစတေးလျနိုင်ငံ နိုင်ငံတကာစိုက်ပျိုးမွေးမြူ ရေးသုတေသနစင်တာ (Australian Centre for International Agricultural – ACIAR) က ထုတ်လုပ်ဖြန့်ချိထားတာဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် အပူပိုင်းဒေသနိုင်ငံတွေမှာ ရှင်သန်ပေါက်ရောက်နိုင်တဲ့ မြက်၊ ပြောင်း၊ လူး၊ ဆပ်၊ ပဲမျိုးဝင် အပင်အမျိုးမျိုး စသည်ဖြင့် အစာကြမ်းပင်တွေအားလုံးအကြောင်းကို တစ်နေရာတည်းမှာ လေ့လာနိုင်သလို လက်တွေ့အသုံးချနိုင်အောင် အချက်အလက်အားလုံးကို ပံ့ပိုးကူညီထားတဲ့ App လေးပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ 

တကယ်တော့ ဒီ App လေး မရှိခင်က ပင်ရင်း Website ဖြစ်တဲ့ http://tropicalforages.info မှာ အပူပိုင်းဒေသမှာ စိုက်ပျိုးနိုင်တဲ့ အစာကြမ်းပင်တွေအကြောင်းကို သွားရောက်လေ့လာနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ အခုတော့ App အဖြစ်နဲ့မို့ မိုဘိုင်းလ်ဖုန်းထဲထည့်ပြီး အချိန်မရွေး အသုံးပြုလို့ရနေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ App သာ ဖုန်းထဲမှာရှိရင် အင်တာနက်မရှိတဲ့အချိန်မှာပါ သုံးလို့ရနိုင်ပါတယ်။ အသုံးလိုတယ်ဆိုသူများ Google Play မှာ Tropical Forages လို့ ရိုက်ရှာပြီး download ပြုလုပ်နိုင်ပါတယ်။ App မှာ အစိတ်အပိုင်း ၆ ခု ပါဝင်ပါတယ်။ 


Introduction ဆိုတဲ့အပိုင်းမှာ အက်ပလီကေးရှင်းဖြစ်ပေါ်လာပုံ နောက်ခံအကြောင်းအရာတွေနဲ့ အက်ပလီကေးရှင်းအကြောင်းကို ရှင်းလင်းတင်ပြထားပါတယ်။
Using the App ဆိုတဲ့အပိုင်းမှာတော့ အက်ပလီကေးရှင်းကို အသုံးပြုပုံနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ရှင်းပြထားပါတယ်။

Glossary မှာတော့ အပူပိုင်းဒေသမှာ ရှင်သန်ပေါက်ရောက်တဲ့ အစာကြမ်းပင်တွေအကြောင်း ရေးသားထားချက်တွေမှာပါဝင်တဲ့ နည်းပညာဝေါဟာရတွေကို ရိုးရှင်းစွာနားလည်နိုင်စေဖို့ အဘိဓာန် သဖွယ် ရှင်းလင်းတင်ပြထားပါတယ်။ 

Contact ဆိုတဲ့အပိုင်းမှာတော့ မိမိတို့သိရှိလိုတာတွေကို ထပ်မံမေးမြန်းနိုင်စေဖို့ Tropical Forages Program ကို ဆက်သွယ်နိုင်မယ့် လိပ်စာတွေကို ဖော်ပြထားပါတယ်။ 
အရေးအကြီးဆုံး အစိတ်အပိုင်း ၂ ခုကတော့ Fact Sheets နဲ့ Selection Tool ဆိုတဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေပါ။ 

Fact Sheets မှာ အစာကြမ်းပင် မျိုးစိတ်တစ်ခုချင်းစီရဲ့ အကြောင်းကို အသေးစိတ် လေ့လာဖတ် ရှုနိုင်ပါတယ်။ 

ကိုယ့်မှာစိုက်ပျိုးစရာ အစာကြမ်းပင်မျိုးစိတ်တစ်ခုရှိထားရင် မစိုက်ခင်၊ ဒါမှမဟုတ် တိရစ္ဆာန်တွေကို မကျွေးမွေးခင် အဲဒီအပင်မျိုးစိတ်ရဲ့အကြောင်း အသေးစိတ်ကို Fact Sheets တွေထဲမှာ ရှာဖွေလေ့လာကြည့်နိုင်ပါတယ်။ 

မျိုးစိတ်တွေရဲ့ နာမည်တွေကို အင်္ဂလိပ်အက္ခရာစဉ်အတိုင်း စီစဉ်ပေးထားလို့ ရှာရတာလွယ်ကူ ပါတယ်။ မျိုးစိတ်နာမည်ကို ရိုက်ပြီးတော့လည်း ရှာဖွေနိုင်ပါတယ်။ အတော်လေးကို ရိုးရှင်း လွယ်ကူတာပါ။ 

မျိုးစိတ်တစ်ခုကို ရွေးချယ်လိုက်ရင် အဲဒီမျိုးစိတ်ဝင်အပင်ရဲ့ ပင်စည်က ဘယ်လို၊ အရွက်က ဘယ်လို၊ အစေ့ကဘယ်လိုစသည်ဖြင့် အပင်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ဓာတ်ပုံတွေကို တွေ့ ရနိုင်ပါ တယ်။

ပြီးရင်တော့ သိပ္ပံအမည် ဘယ်လိုခေါ်တယ်၊ နေရာဒေသအလိုက် အခေါ်အဝေါ် ဘယ်လိုကွဲပြား တယ်၊ ဘယ်ဒေသတွေမှာ တွေ့ရတယ်၊ ဘယ်လိုပတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေမျိုးမှာ စိုက်ပျိုးနိုင် တယ်၊ ဘယ်လိုစိုက်ရတယ်၊ ဘယ်လိုအပင်နဲ့တွဲပြီးစိုက်သင့်တယ်၊ မြေဩဇာအနေနဲ့ ဘယ်အချိန်မှာ ဘာမြေဩဇာကို ဘယ်လောက် ကျွေးမွေးရမယ်၊ ဘယ်လိုရိတ်သိမ်းရမယ်၊ တိရစ္ဆာန်တွေကို ဘယ်လို ကျွေးမွေးရမယ်၊ ဘယ်လို သိုလှောင်သိမ်းဆည်းနိုင်တယ်၊ ဘေးဥပါဒ် အနေနဲ့ ဘာတွေ ဖြစ်နိုင်တယ်၊ မျိုးစေ့ ဘယ်လိုထုတ်ရမယ်စသည်ဖြင့် အကြောင်းအရာ ပေါင်း စုံကို တစ်စုတစ်စည်းတည်း လေ့လာနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

Selection Tool ကတော့ စိတ်ဝင်စားစရာ အကောင်းဆုံးပါ။ မိမိနဲ့အကိုက်ညီဆုံး အစာကြမ်းပင် မျိုးစိတ်ကို ရွေးချယ်ဖို့ အက်ပလီကေးရှင်းက ကူညီပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
Selection Tool ထဲမှာ မေးထားတဲ့ မေးခွန်းလေးတွေကို အမှန်ခြစ် ခြစ်ပြီး ဖြေသွားရုံနဲ့ အဆုံးမှာ မိမိနဲ့ အ သင့်တော်ဆုံး အစာကြမ်းပင်မျိုးစိတ်ကို ရွေးချယ်ပေးသွားပါလိမ့်မယ်။ အဲဒီမျိုးစိတ်အကြောင်း အသေးစိတ်ကိုတော့ Fact Sheets မှာ ပြန်လည်ရှာဖွေကြည့်ရမှာပါ။

ဘာအတွက် စိုက်ပျိုးချင်တာလဲ၊ စိုက်ပျိုးမယ့်ဒေသရဲ့ တည်နေရာ (လတ္တီတွဒ်၊ လောင်ဂျီတွဒ်)၊ ပင်လယ်ရေ မျက်နှာပြင်အထက်အမြင့်ပေ၊ မြေအမျိုးအစား၊ မြေဆီလွှာမှာ အာဟာရဓာတ်ရရှိနိုင်မှု၊ မြေရဲ့ချဉ်ငံနှုန်း၊ ရေစီးရေလာ အခြေအနေ၊ မိုးရေချိန်၊ မြေဆီလွှာရဲ့ ဆားဓာတ်ပါဝင်မှုကစလို့ အသေးစိတ်ကို ဖြည့်စွက်နိုင်ပါတယ်။ အချက်အလက် စုံစုံလင်လင်ပေးနိုင်လေလေ၊ မိမိနဲ့ ပိုသင့်တော်တဲ့ မျိုးစိတ်ကို ရွေးချယ်ပေးနိုင်လေလေပါပဲ။ 

မြန်မာ့မွေးမြူသူများအတွက် Tropical Forage အက်ပလီကေးရှင်းလေးရဲ့ အားနည်းချက်ကတော့ မြန်မာဘာသာနဲ့ အသုံးပြုလို့ မရသေးတဲ့ အချက်ပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ဘာအချက်အလက်မှမရှိဘဲ စားကျက်တွေ၊ အစာကြမ်း ပင်စိုက်ခင်းတွေကို ရမ်းပြီး ထူထောင်နေတာနဲ့ နှိုင်းစာရင် အက်ပလီကေးရှင်းလေး ရှိနေတာက အတော်ကို အသုံးဝင်တယ်လို့ ဆိုရမှာပါ။ 


မွေးမြူရေးသမား မိတ်ဆွေများအနေနဲ့ အက်ပလီကေးရှင်းလေးကို download ရယူပြီး စမ်းသပ်အသုံးပြု ကြည့်ပါဦးခင်ဗျား။ မိတ်ဆွေတို့ရဲ့ အတွေ့အကြုံနဲ့၊ မှတ်ချက်လေးတွေကိုလည်း ကြားသိလိုလှပါတယ်။ 

ရေးသားသူ - သက်ခိုင်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြလိုပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
https://www.greenwaymyanmar.com/posts/tropical_forages_application

ဟင်းသီးဟင်းရွက်စိုက်တောင်သူများအတွက် ဂုဏ်ယူဝမ်းမြောက်စွာ လက်တွဲပူးပေါင်းခြင်း
========

အပူပိုင်းဒေသရှိ တောင်သူများ ပြည့်ဝသောအသိပညာဗဟုသုတများဖြင့် လတ်ဆတ်သော ဟင်းသီးဟင်းရွက်များစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နိုင်ရေးနှင့် အကျိုးအမြတ်ဖြစ်ထွန်းမည့် ဈေးကွက်ဖော်ဆောင်နိုင်ရေးအတွက် မြားနီနည်းပညာပေးရေးအဖွဲ့ (East-West Seed Knowledge Transfer) နှင့် အစိမ်းရောင်လမ်း စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ရေလုပ်ငန်းပညာပေးအဖွဲ့ (Greenovator) တို့ အကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတစ်ရပ်ပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။

Greenovator အနေဖြင့် Green Way အက်ပလီကေးရှင်းနှင့် အခြားသောဆိုရှယ်မီဒီယာအကောင့်များမှတဆင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်စိုက်ပျိုးနည်းစနစ်မှအစ စိတ်ဝင်စားစရာဗဟုသုတများကို အသုံးပြုသူများထံ ပိုမိုကျယ်ပြန့်စွာ ဖြင့် အလွယ်တကူရောက်ရှိစေရေး ဖြန့်ဝေပေးသွားမည်ဖြစ်ပြီး

ဒေသခံများတောင်သူများအနေဖြင့်လည်း Green Way - အစိမ်းရောင်လမ်း အက်ပလီကေးရှင်းအသုံးပြုခြင်းမှတစ်ဆင့် စိုက်ပျိုးနည်းလမ်းဆိုင်ရာ ဗဟုသုတများကို ရရှိနိုင်မည့်အပြင် မရှင်းလင်းသည်များနှင့် စိုက်ပျိုးစဉ်ကြုံတွေရမည့် အခက်အခဲများ၏ ဖြေရှင်းချက်များကိုပါ မြားနီနည်းပညာပေးအဖွဲ့မှ တိုက်ရိုက်ရယူနိုင်တော့မည်လည်း ဖြစ်ပါသည်။

ထို့ကြောင့် ယခုကဲ့သို့ မြားနီနည်းပညာပေးရေးအဖွဲ့ (East-West Seed Knowledge Transfer) နှင့် အစိမ်းရောင်လမ်း စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ရေလုပ်ငန်းပညာပေးအဖွဲ့ (Greenovator) တို့ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုသည် လူမှုအသိုက်အဝန်းတစ်ခုလုံးအပေါ် အပြုသဘောဆောင်သော အကျိုးသက်ရောက်မှုများဖြစ်စေနိုင်မည်ဟု ယုံကြည်မိကြောင်းပြောကြားရင်း ဂုဏ်ယူစွာ အသိပေးကြေညာလိုက်ရပါသည်။

နိုဝင်ဘာ ၁၈၊ ၁၉ ရက်များတွင် မိုးဖွဲဖွဲရွာနိုင်သည့် ဒေသများ
====
နိုဝင်ဘာ ၁၆ ရက် ည ၁၀ နာရီ ၅၅ မိနစ်တွင် ရရှိသည့်ဒေတာများအရ

🔸 ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံကို ဦးတည်တိုက်ခတ်လာတဲ့ စူပါတိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်း "MAN YI" - ဖိလစ်ပိုင်အမည် PEPITO က ဒီနေ့ ညပိုင်းမှာ ဖိလစ်ပိုင်အရှေ့ဘက်ကမ်းခြေအနီးချဉ်းကပ်လာစဉ် အဆင့်-၅(CATEGORY-5)စူပါတိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်းကြီးဖြစ်လာကြောင်း၊ တစ်နာရီလေတိုက်နှုန်း မိုင် ၁၆၀ ခန့် ရှိနေကြောင်း သိရပါတယ်။

🔸 မုန်တိုင်းများရဲ့ လမ်းကြောင်းအရွယ်အစားနဲ့ အင်အားလေ့လာဆန်းစစ်တဲ့ CIMSS က လေတိုက်နှုန်း 140 knots(တစ်နာရီ ၁၆၁ မိုင်နှုန်း)ရှိကြောင်း အတည်ပြုထားတာတွေ့ရပါတယ်။

🔸 စူပါတိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်း MAN YI(PEPITO)သည် မနက်ဖြန် နိုဝင်ဘာ ၁၇ ရက် မြန်မာစံတော်ချိန် နံနက် ၉ နာရီဝန်းကျင် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ အရှေ့ဘက်ကမ်းခြေကို Maria Aurora မြို့အနီးမှ ဖြတ်ကျော်စဉ် အဆင့်-၃(CATEGORY-3)တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်းအဖြစ်အားလျော့သွားပြီး၊ ကုန်းတွင်းပိုင်းကို ARITAO နဲ့ BAGUIO မြို့များအနီးမှ ဖြတ်ကျော်ပြီးတဲ့နောက် ဖိလစ်ပိုင် အနောက်ဘက်ကမ်းခြေမြို့ SAN FERNANDO မြို့အနီးမှ တောင်တရုတ်ပင်လယ်ထဲကို နိုဝင်ဘာ ၁၇ ရက် ည ၈ နာရီခန့်မှာ စတင်ဝင်ရောက်မယ်၊ တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင်း စတင်ဝင်ရောက်ချိန်မှာ CATEGORY-1 တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်းအဆင့်အထိ အားလျော့သွားနိုင်မှာဖြစ်ကြောင်း အတည်ပြုခန့်မှန်းချက်များမှာတွေ့ရပါတယ်။

🔸 တောင်တရုတ်ပင်လယ်ထဲမှာ အနောက်ဘက်(ဗီယက်နမ်ကမ်းခြေဘက်)ကိုရွေလျားရင်း တဖြည်းဖြည်းအားလျော့လာပြီး ဗီယက်နမ်ကမ်းခြေကို ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်ချိန်မှာတော့ အပူပိုင်းမုန်တိုင်းအဆင့်ဖြင့်သာ ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်ကာ ဗီယက်နမ်ကမ်းခြေကို ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်ပြီး ချက်ချင်း အားပျော့ပျက်ပြယ်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း ကြိုတင်ခန့်မှန်းထားပါတယ်။



🔸 လက်ရှိအချိန်မှာ မုန်တိုင်းအရှိန်သက်ရောက်မှုက မြန်မာနိုင်ငံကို သက်ရောက်နိုင်ချေ အလွန်နည်းပါးမှာဖြစ်ပြီး၊ နိုဝင်ဘာ ၁၇ ရက် ည ပိုင်းနဲ့ ၁၈ ရက်နေ့များတွင် - ဧရာဝတီတိုင်း၊ ရန်ကုန်တိုင်း၊ မွန်ပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ ပဲခူးတိုင်းအရှေ့ခြမ်း+အနောက်ခြမ်း ဒေသအချို့မှာ မိုးအနည်းငယ်(၁၅ မီလီမီတာ - လက်မဝက်ကျော်ကျော်ခန့်) ရွာသွန်းနိုင်ကြောင်းတွေ့ရပါတယ်။

🔸 အထက်ဖော်ပြပါ ပြည်နယ်တိုင်းဒေသအချို့မှာ မိုးဖွဲရွာသွန်းနိုင်မဲ့ အခြေအနေက နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက်မှ ၁၉ ရက် အထိ မိုးဖွဲဖွဲပြတ်တောင်းရွာနိုင်ချေ ဆက်လက်ရှိနေမှာဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရတဲ့အတွက် စပါးရိတ်/စပါးလှမ်းနေဆဲတောင်သူများ သတိထားနိုင်ကြပါရန် အသိပေးတင်ပြလိုက်ပါတယ်။

ရေးသားသူ - ဦးဝင်းနိုင်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကို ထည့်ပေးရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

ဟင်းသီးဟင်းရွက်စိုက်တောင်သူများ အောင်မြင်စွာစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နိုင်ရေးနဲ့ အကျိုးအမြတ်ဖြစ်ထွန်းမယ့် ဈေးကွက်ဖော်ဆောင်နိုင်ရေးအတွက် ရည်မှန်းပြီး အသိပညာဗဟုသုတတွေမျှဝေပေးဖို့ အစိမ်းရောင်လမ်းနဲ့ ပူးပေါင်းထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုရှိပါတယ်။

ဘယ်အဖွဲ့ဖြစ်မလဲ..? ခန့်မှန်းကြည့်လိုက်ကြရအောင်နော်..။

ဆေးပေါင်းခတဲ့ တန်ဆောင်းမုန်းလပြည့်နေမှာ အစိမ်းရောင်လမ်းက မိတ်ဆွေတောင်သူများအားလုံး စိတ်ချမ်းသာကိုယ်ကျန်းမာပြီး သီးနှံများအထွက်တိုးကာ ဝင်ငွေများ တိုးပွားကြပါစေ🙏🙏🙏

• ဘက်တီးရီးယား ရောဂါပိုးတွေကတော့ အဖြစ်များတဲ့ ရောဂါရယ်ဆိုပြီး တွေ့ရတာတော့ နည်းပါတယ်။ သို့ပေမဲ့ ဖြစ်ပေါ်လေ့ရှိတဲ့ ရောဂါအချို့ကတော့ ဥပမာအနေနဲ့ ပြောရရင် Erwinia (ပျော့ပုပ်ရောဂါ)၊ Rhizomonas (ဆလပ်မှာတွေ့ရတဲ့ corky root)၊ Streptomyces (အာလူးအနာဖေး၊ ကန်စွန်းဥပျော့ပုပ်) စတဲ့ ရောဂါတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ 
ဗိုင်းရပ်စ်
• ဗိုင်းရပ်စ်အများစုဟာ ၎င်းတို့ရှင်သန်နိုင်ဖို့အတွက် သက်ရှိတစ်သျှူးတွေကို လိုအပ်သော်လည်း ၎င်းတို့ဟာ မှို သို့မဟုတ် နီမတုတ်များပေါ်မှာပါ ရှင်သန်နိုင်ပြီး ရေထဲမှာပါ ရှိနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး အပင်ဆဲလ်အတွင်းကို ဝင်ရောက်တဲ့အခါ အဆိုပါဆဲလ်တွေဟာ ဗိုင်းရပ်စ်ဆဲလ်တွေကို ပိုပြီးထုတ်လုပ်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆလပ်မှာ ကျရောက်တဲ့ necrotic stunt virus ဆိုရင် အပင်ရဲ့ကြီးထွားမှုကို ထိခိုက်စေပြီး အဝါရောင်ပြောင်းကာ အောက်ပိုင်းအရွက်တွေမှာ တခါတရံ အစက်အပြောက်တွေကို တွေ့ရတတ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ သို့ပေမယ့် အသစ်ထွက်လာတဲ့ အရွက်တွေကတော့ စိမ်းလန်းပြီး ထူထဲနေတာကို တွေ့ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။


နီမတုတ်
နီမတုတ်တွေဟာ သေးငယ်တဲ့ အဏုဇီဝအကောင်ငယ်လေးတွေဖြစ်ပြီး များပြားတဲ့ဆဲလ်ကလာပ်စည်းတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားကာ အဆစ်အပိုင်းတွေမပါဝင်တဲ့ လုံးဝန်းသောသက်ရှိတွေဖြစ်ပါတယ်။ ဒီသက်ရှိ အကောင်ငယ်လေးတွေကို ပုံကြီးချဲ့ပြီးမကြည့်ရင် မြေဆီလွှာထဲမှာ သန်းနဲ့ချီပြီးရှိနေတဲ့ နီမတုတ်တွေကို မြင်တွေ့နိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကံကောင်းထောက်မစွာနဲ့ပဲ နီမတုတ်မျိုးစိတ် ၈၀,၀၀၀ ခန့်မှာ ၂,၅၀၀ ခန့်ကသာ ကပ်ပါးပြုကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းတို့အနက် အချို့သောနီမတုတ်တွေကတော့ ကပ်ပါးပြုပြီး သီးနှံပင်တွေကို ထိခိုက်ပျက်စီးစေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အချို့ကတော့ အပင်ရဲ့အမြစ်တွေမှာ နေထိုင်စားသောက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။
နီမတုတ်တွေဟာ အထူးသဖြင့် မုန်လာဥနီကဲ့သို့ အမြစ်စားသုံးရတဲ့ သီးနှံတွေအတွက် ပြဿနာရှိနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အမြစ်ဖုနီမတုတ် (Root rot nematodes) တွေကိုတော့ ရင်းနှီးပြီးသား ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ အမြစ်ဖုနီမတုတ်ကတော့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်စိုက်ခင်းတွေ၊ သစ်သီးခြံတွေနဲ့ အလှပန်းစိုက်ခင်းတွေမှာ ကျရောက်ဖျက်ဆီးတဲ့ နီမတုတ်ဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းတို့ဟာ အမြစ်တွေ ပုံပျက်ခြင်းနဲ့ ရောင်ရမ်းခြင်းတွေကို ဖြစ်ပေါ်စေပြီး အပင်ရဲ့ ကျန်းမာသန်စွမ်းမှုကို ထိခိုက်စေနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီရောဂါရဲ့ အဓိကလက္ခဏာတော့ ၎င်းရဲ့နာမည်ကဲ့သို့ပဲ လက်ခံပင်ရဲ့ အမြစ်တွေပေါ်မှာ အဖု၊ အလုံးတွေ ကြီးထွားလာခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနီမတုတ် တိုက်ခိုက်ခံရတဲ့ အပင်တွေဟာ လုံလောက်တဲ့ အာဟာရဓာတ်ကို မရရှိနိုင်တာကြောင့် အရွက်တွေဝါလာပြီး အပင်ကြီးထွားမှု ရပ်တန့်သွားကာ ပုညှက်သွားစေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ထိန်းချုပ်ကာကွယ်ခြင်း 
အထက်မှာ‌ဖော်ပြခဲ့တဲ့ မြေဆောင်ရောဂါဖြစ်ပေါ်စေတဲ့ သက်ရှိတွေဟာဆိုရင် ၎င်းတို့နှစ်သက်တဲ့ လက်ခံပင် (သီးနှံပင်) အချိန်ကြာမြင့်စွာ မရှိသည့်တိုင်အောင် မြေကြီးထဲမှာ ကောင်းစွာရှင်သန်နိုင်တဲ့ သက်ရှိတွေဖြစ်ပါတယ်။ ဓာတုနည်းနဲ့ ထိန်းချုပ်ကာကွယ်ခြင်းဟာ ရေရှည်အတွက် ထိရောက်မှုမရှိသလို ကုန်ကျမှုလည်း များပြားနိုင်ပါတယ်။ သို့ပေမယ့်လည်း အဆိုပါရောဂါပိုးတွေရဲ့ ဦးရေနဲ့ ကျရောက်မှုတွေကို အခြားသော သဘာဝနည်းလမ်းအနည်းငယ်နဲ့လည်း လျှော့ချလို့ရနိုင်ပါတယ်။ 
ပထမဆုံးအနေနဲ့ ထိရောက်ပြီး လုပ်ဆောင်သင့်တဲ့အရာကတော့ စိုက်ပျိုးရာသီ ကုန်ဆုံးသွားတဲ့အခါ စိုက်ခင်းထဲမှာရှိနေတဲ့ အမှိုက်သရိုက်တွေနဲ့ အညစ်အကြေးတွေအားလုံးကို ရှင်းလင်းပေးသင့်တာ ဖြစ်ပါတယ်။
အကုန်လုံးမရှင်းနိုင်ရင်တောင် အနည်းဆုံးတော့ ရောဂါပိုးကျရောက်ခဲ့တဲ့ နေရာမှာရှိနေတဲ့ အပင်အကြွင်း အကျန်တွေ အမှိုက်သရိုက်တွေကို သေချာဖယ်ရှားပေးသင့်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ သက်ရှိတွေဟာ ဆောင်းရာသီတစ်ချိန်လုံးမှာ အပင်အကြွင်းအကျန်တွေပေါ်မှာ နေထိုင်စားသောက်နိုင်တဲ့အတွက် ဖြစ်ပါတယ်။ 


နောက်တစ်ချက်ကတော့ အာဟာရကြွယ်ဝပြီး ဇီဝဖြစ်စဉ်အရ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ မြေဆွေးဟာ မြေဆီလွှာထဲမှာရှိနေတဲ့ ရောဂါတွေကို ဆန့်ကျင်နိုင်တဲ့ အဏုဇီဝသက်ရှိတွေကို ပေါက်ပွားစေနိုင်တာကြောင့် မြေဆောင်ရောဂါတွေကို နှိမ်နင်းနိုင်ကြောင်း လေ့လာမှုများစွာမှာ ဖော်ပြထားကြပါတယ်။ အပင်ရဲ့ အမြစ်တွေကို ထိခိုက်စေတဲ့ ရောဂါပြဿနာတွေ ဖြစ်ပေါ်တဲ့အခါ မြေဆွေးအသုံးပြုခြင်းဟာ ကုသခြင်းရဲ့ နည်းလမ်းကောင်းတစ်ခု ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ 
နောက်ထပ် ထိရောက်မှုရှိတဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခုကတော့ သီးလှည့်စိုက်ပျိုးခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ သီးလှည့်စိုက်ပျိုးခြင်းဆိုတာ  စိုက်ခင်းတစ်ခုထဲမှာ သီးနှံတစ်မျိုးတည်းကိုပဲ ရာသီမရွေး ဆက်တိုက်ကြာရှည်စွာ စိုက်ပျိုးတာမျိုး မဟုတ်ဘဲ အခြားသော သီးနှံများကိုလည်း အလှည့်ကျ ထည့်သွင်းစိုက်ပျိုးခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ သီးလှည့်စိုက်ပျိုးခြင်းဟာ ပိုးမွှားများကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ရုံမက မြေဆီလွှာမှာရှိတဲ့ ရောဂါတွေကို ထိန်းချုပ်ရာမှာလည်း ကူညီပေးနိုင်ပါတယ်။ စိုက်ခင်းတစ်ခုတည်းမှာ သီးနှံတစ်မျိုးတည်းကိုပဲ ဆက်တိုက်စိုက်ပျိုးမယ်ဆိုရင် အချိန်ကြာလာနဲ့အမျှ မြေဆီလွှာမှာ ရောဂါတွေ ပျံ့နှံ့လာနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုစိုက်ခင်းမျိုးတွေမှာ သီးလှည့်စိုက်ပျိုးခြင်းကို ပြုလုပ်မယ်ဆိုရင်တော့ ရောဂါတွေရဲ့ ပွားများမှုနဲ့ ဘဝစက်ဝန်းကို ပြတ်တောက်သွားစေနိုင်တာကြောင့် များစွာအထောက်အကူပြုမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ သီးလှည့်စိုက်ပျိုးခြင်းလိုပဲ သီးညှပ်စိုက်ပျိုးခြင်းနဲ့ သီးရောစိုက်ပျိုးခြင်းတွေ ပြုလုပ်ခြင်းဖြင့်လည်း မြေဆောင်ရောဂါတွေကို အထိုက်အလျောက် ကာကွယ်ပေးနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 
သီးနှံစိုက်ခင်းတွေမှာ ကောင်းမွန်တဲ့ ရေသွင်းရေထုတ်စနစ်တွေ ပြုလုပ်ခြင်းဟာလည်း အချို့သော oomycetes မှိုရောဂါတွေ (ဥပမာ Pythium)၊ နီမတုတ် စတာတွေရဲ့ အရေအတွက်နဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေကို လျော့နည်းစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အချိန်ကြာမြင့်စွာ ရေလွှမ်းထားတဲ့ လယ်ကွင်းတွေနဲ့ ခြောက်သွေ့ပြီး မထွန်ယက်ထားတဲ့ မြေတွေမှာဆိုရင် Fusarium၊ Sclerotinia၊ Sclerotiorum နဲ့ နီမတုတ်တွေကို လျော့နည်းစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဓာတ်မြေသြဇာတွေကို စနစ်တကျ အသုံးပြုခြင်းဖြင့်လည်း အပင်ရဲ့ ကျန်းမာရေးကို ကောင်းမွန်စေပြီး ရောဂါတွေရဲ့ သက်ရောက်မှုကို လျော့နည်းစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 


• အမိုနီယမ်ဘိုင်ကာဗွန်နိတ် (ammonium bicarbonate) ကိုအသုံးပြုခြင်းဖြင့် Sclerotium rolfsii ရဲ့ sclerotial အကောင်များ ရှင်သန်နိုင်စွမ်းကို လျော့နည်းစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 
• ဖော့စဖိတ်ဓာတ်မြေသြဇာတွေကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့် phytoalexins ထုတ်လုပ်မှုကို တိုးမြှင့်စေပြီး လက်ခံပင်ရဲ့ ခံနိုင်ရည်ရှိမှုကို အားကောင်းစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
• ဖော့စဖရစ်အက်ဆစ်ကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့် Pythium နဲ့ Phytophthora ကဲ့သို့ ရောဂါတွေကို ကာကွယ်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 
• ဂျစ်ပဆမ် ကျောက်မှုန့် အသုံးပြုခြင်းဖြင့် မြေပဲ၊ ပဲပုပ်နဲ့ နှံစားပြောင်းတွေမှာ ကျရောက်တတ်တဲ့ Macrophomina phaseolina ရောဂါတွေကို လျော့နည်းစေနိုင်ပါတယ်။ 

ရေးသားသူ - ဇင်ထူးနိုင် 

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

အပင်စိုက်ပျိုးရာမှာ ကြုံတွေ့ရတဲ့ ပြဿနာတွေထဲမှာမှ မြေဆောင်ရောဂါကျရောက်တဲ့ ပြဿနာတွေဟာ အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေဆုံး ပြဿနာတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ မြေဆောင်ရောဂါတွေ ကျရောက်တဲ့အခါ အပင်တွေရဲ့ ကျန်းမာသန်စွမ်းမှုကို ထိခိုက်နိုင်ပြီး တဖြည်းဖြည်းအပင်လှီကာ သေဆုံးတဲ့အထိ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

မြေဆောင်ရောဂါတွေဟာ မြေဆီလွှာထဲမှာ ရှင်သန်လှုပ်ရှားနေတဲ့ အဏုဇီဝသက်ရှိတွေကြောင့် ဖြစ်ပွားရတာဖြစ်ပြီး သာမန်မျက်စိနဲ့ မမြင်တွေ့နိုင်သလို အပင်ထိခိုက်နေသည်အထိတိုင်အောင် သတိမပြုမိဘဲ ဖြစ်တတ်ကြပါတယ်။ 

မည်သည့်ရောဂါမဆို ရောဂါဖြစ်ပွားဖို့အတွက် အခြေခံအားဖြင့် အချက် ၃ ချက်လိုအပ်ပါတယ်။ 

• ၁။ ရောဂါဖြစ်ပွားစေသော သက်ရှိ 
• ၂။ လက်ခံအပင်နဲ့ 
• ၃။ သင့်တော်တဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေ စတဲ့ အချက်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။ 


မြေဆောင်ရောဂါတွေ ဖြစ်ပွားရာမှာ ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ သက်ရှိတွေဟာ မြေဆီလွှာထဲမှာ ကာလကြာရှည် ကျန်ရှိနေနိုင်ပြီး ၎င်းတို့ရဲ့လက်ခံပင် (သီးနှံပင်) တွေ စိုက်ပျိုးတဲ့ အချိန်ထိတိုင်အောင် အချိန်ကြာမြင့်စွာ စောင့် ဆိုင်းနေနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပတ်ဝန်းကျင် အခြေအနေအမျိုးမျိုးပေါ် မူတည်ပြီးတော့လည်း ရောဂါဖြစ်ပွားမှုတွေ ကွဲပြားနိုင်ပါတယ်။ အချို့သော ရောဂါတွေကတော့ စိုထိုင်းတဲ့အခြေအနေကို ကြိုက်နှစ်သက်ကြပြီး အချို့ကတော့ မြေဆီလွှာရဲ့ ချဉ်/ ငန် ကိန်းပေါ်မူတည်ပြီး ကျရောက်တတ်ကြသလို အချို့ကတော့ ၎င်းတို့သတ်မှတ်ထားတဲ့ နူးညံ့ပြီး အရည်ရွှမ်းတဲ့ အပင်အစိတ်အပိုင်းတွေမှာ ကျရောက်လေ့ရှိတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 


အချို့ရောဂါတွေကတော့ ၎င်းတို့အတွက် သင့်တော်တဲ့ လက်ခံပင်နဲ့ သင့်တော်တဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေ ရောက်ရှိတဲ့အခါ ခဏတာ ကျရောက်တတ်ကြတာဖြစ်ပြီး အချို့ကတော့ မြေဆီလွှာထဲမှာ နှစ်ပေါင်းများစွာ သဘာဝအတိုင်း ရှိနေတတ်ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အချို့ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ သက်ရှိတွေကတော့ ၎င်းတို့ကြိုက် နှစ်သက်တဲ့ လက်ခံပင်ကို မရရှိတဲ့အခါ အခြားအစားထိုး သီးနှံတစ်မျိုးဆီကို ပြောင်းသွားလေ့ရှိပါတယ်။ ဒီအချက်ကြောင့်ပဲ သီးနှံတွေရဲ့ စိုက်ပျိုးရာသီ ကုန်ဆုံးသွားပြီဆိုတာနဲ့ သီးနှံပင်တွေရဲ့ အကြွင်းအကျန်တွေနဲ့ အမှိုက်သရိုက်တွေကို ရှင်းလင်းပစ်ဖို့ အကြံပြုကြလေ့ရှိတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အပင်တွေမှာ ကျရောက်လေ့ရှိတဲ့ မြေဆောင်ရောဂါတွေဟာ ယေဘုယျအားဖြင့် အရွက်ဝါခြင်း (သို့မဟုတ်) အမည်းရောင် အစက်အပြောက်များ ဖြစ်ပေါ်ခြင်းကဲ့သို့ အလားတူလက္ခဏာများ တွေ့ရလေ့ရှိပါတယ်။ 


မြေဆောင်ရောဂါ အမျိုးအစားများ
မှို

မှိုရောဂါတွေဟာ သီးနှံတွေစိုက်ပျိုးရာမှာ အဖြစ်အများဆုံး မြေဆောင်ရောဂါတွေ ဖြစ်ကြပါတယ်။ သို့ပေမဲ့လည်း မှိုမျိုးစိတ်ပေါင်း ၈၀၀၀  ကျော်ရှိတဲ့အနက် မှိုတိုင်းဟာ အပင်တွေကိုပြဿနာ ဖြစ်စေနိုင်တာမျိုး မဟုတ်သလို အဓိကကျတဲ့ ရောဂါတွေလည်း မဟုတ်ပြန်ပါဘူး။ အပင်အများစုကတော့ မှိုအမျိုးအစားအချို့ကို ခံနိုင်ရည်ရှိကြပြီးသား ဖြစ်ပါတယ်။

မြေဆောင်မှိုရောဂါ ကျရောက်တဲ့ ပုံစံတွေကတော့ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်ပါတယ်။ 
• အပင်ရဲ့အမြစ်စနစ် စတင်ပျက်စီးပြီးတဲ့နောက် အမြစ်ပုပ်ခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်လာစေပါတယ်။ ရောဂါပိုးတွေဟာ အပင်ရဲ့အမြစ်တွေကို ကူးစက်ပြီးနောက် အပင်မှ ရေနဲ့ အာဟာရဓာတ်များ စုပ်ယူခြင်းနဲ့ စီးဆင်းမှုတွေကို ပိတ်ဆို့လိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါ မှိုရောဂါကျရောက်တဲ့အခါ တွေ့ရတတ်တဲ့  လက္ခဏာတွေကတော့ အပင်ညှိုးနွမ်းသွားခြင်း၊ အဝါရောင်ပြောင်းလာခြင်း၊ ကြီးထွားမှုနှေးလာခြင်း၊ ကိုင်းဖျားခြောက်ခြင်းနဲ့ သေဆုံးခြင်းတို့ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပြီး အဆိုပါလက္ခဏာတွေဟာ ရေငတ်ဒဏ်ခံရခြင်းနဲ့ အာဟာရချို့တဲ့ခြင်းကဲ့သို့သော အခြားပြဿနာတွေနဲ့ ရောထွေးနိုင်ပါတယ်။ အမြစ်ပုပ်ခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေတဲ့ မှိုတွေကတော့ Cylindrocladium၊ Pythium၊ Phytophthora နဲ့ Rhizoctonia တို့ ဖြစ်ကြပါတယ်။ 

• မြေမျက်နှာပြင်ပေါ်မှာရှိနေတဲ့ အပင်တွေမှာဆိုရင်တော့ ပင်စည်၊ ရိုးတံနဲ့ အညွန့်တွေမှာ ပုပ်တာမျိုး တွေ့ရတတ်ပါတယ်။ အဆိုပါ လက္ခဏာတွေဟာ အမြစ်ပုပ်ခြင်းနဲ့ ဆင်တူပေမဲ့လည်း မြေဆီလွှာအပေါ်မှာ ပုပ်စပြုလာတာကြောင့် ကြိုတင်သိရှိနိုင်ဖို့ လွယ်ကူပါတယ်။ သတိထားရမယ့် အဖြစ်များတဲ့ ရောဂါပိုးတွေကတော့ Phytophthora၊ Rhizoctonia၊ Sclerotinia နဲ့ Sclerotium တို့ဖြစ်ပါတယ်။ 

• Fusarium oxysporum နဲ့ Verticillium spp ကဲ့သို့သော ရောဂါတွေဟာဆိုရင်တော့ ရေအလုံအလောက်ရှိနေပေမယ့်လည်း အပင်တွေကို ညှိုးနွမ်းစေတဲ့ရောဂါတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါ ရောဂါတွေဟာ များသော အားဖြင့် အပင်ရဲ့အတွင်းပိုင်းမှာ ထိခိုက်မှုလက္ခဏာ တွေ့ရှိရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
• ခါးရိရောဂါတွေကတော့ ပျိုးပင်ငယ်တွေကို ထိခိုက်ပျက်စီးစေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါ ရောဂါတွေဟာ အဓိကအားဖြင့် Pythium၊ Phytophthora၊ Rhizoctonia နဲ့ Sclerotium rolfsii ကဲ့သို့သော မှိုတွေကြောင့် ဖြစ်ပွားနိုင်ပါတယ်။ ဒီရောဂါတွေဟာ မျိုးညှောက်ပေါက်ချိန် သို့မဟုတ် ပေါက်ပြီးမကြာခင်မှာပဲ အပင်တွေမှာကျရောက်တတ်ပြီး ရုတ်တရက်သေဆုံးစေနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဘက်တီးရီးယား

ဒီတစ်ပတ်အတွက် ဥာဏ်စမ်းလေးလာပါပြီ..

စပါးခွံဆိုတာ စပါးစိုက်ပျိုးရာကနေ အများဆုံးထွက်ရှိတဲ့ သဘာဝစွန့်ပစ်ပစ္စည်း ဖြစ်ပါတယ်။ 

မြေဆီလွှာပြုပြင်ရာမှာ အလွန်အသုံးဝင်တဲ့ ဆီလီကာ ပစ္စည်းလည်းပါတယ်ဆိုတော့ ဘယ်လိုအခန်းကဏ္ဍကနေ ကူညီပေးနေလိုများဖြစ်မလဲနော်

မိတ်ဆွေတို့သိကြရဲလားရှင့်
မသိရင်လည်း ခန့်မှန်းကြည့်ကြပါဦးနော် သိတဲ့မိတ်ဆွေတို့က ဘာကြောင့်လဲဆိုတာပါ တခြားမိတ်ဆွေတွေဗဟုသုတ ရအောင်ဖြေပေးသွားကြပါလားနော်...

အဖြေမှန်လေးကိုတော့ သောကြာနေ့မှာ တင်ပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/useful_tips_hydrogen_peroxide

သီးနှံပင်တွေမှာ ရေ၊ မြေသြဇာ၊ အာဟာရ၊ အလင်းရောင်စသော အဓိကပင်မအကြောင်းအရာများ လိုအပ်ပါသည်။

ထို့ကြောင့် သာမန်အခြေအနေမျိုးမဟုတ်သော ပတ်ဝန်းကျင်ဖိအားများဖြစ်သည့် ရေဝပ်၊ မိုးခေါင်၊ မြေပူ၊ ရေပူ၊ ရေငတ်၊ မြေကြပ် အခြေအနေများတွင် ပုံမှန်အပင်ကြီးထွားဖို့ မဖြစ်နိုင်သည့်အတွက် ကျွေးလိုက်တဲ့မြေသြဇာကို မစားနိုင်တဲ့အတွက် အပင်ဇီဝလှုံ့ဆော်ပစ္စည်း လိုအပ်သည်။

အပင်ဇီဝလှုံ့ဆော်ပစ္စည်းဆိုတာ ဘာလဲ? (Plant biostimulants)

- အမိုင်နိုအက်ဆစ်၊ ဟူးမစ်အက်ဆစ်၊ ဖူးလ်ဗစ်အက်ဆစ်၊ ပင်လယ်ရေညှိ၊ ရိုင်ဇိုဘီယံ၊ အောက်ဇဲလစ်အက်ဆစ်၊ ဟိုက်ဒြိုဂျင် ပါရောက်ဆိုဒ် စသည့်ဓာတ်ပစ္စည်းတွေကို ခေါ်သည်။

ဟိုက်ဒြိုဂျင်ပါရောက်ဆိုဒ်ဆိုတာ ဘာလဲ?

H2O2လို့ခေါ်သည့် ဟိုက်ဒြိုဂျင် အက်တမ်၂လုံး၊ အောက်ဆီဂျင်အက်တမ် ၂ လုံးပါဝင်တဲ့ ဓာတ်ခွဲခန်းသုံး ပစ္စည်းသန့်စင်ဆေးရည်တစ်မျိုးပါ။အရောင်၊ အနံ့၊ မရှိသောဆေးရည်ဖြစ်ပါသည်။

စိုက်ပျိုးရေးအတွက်ဘယ်လိုအသုံးဝင်သလဲ?

ဟိုက်ဒြိုဂျင်ပါရောက်ဆိုဒ်သည် အနာသန့်ဆေး၊ ခန္ဓာကိုယ်သန့်စင်ဆေး၊ မှန်ကြည်ဆေးအတွက်သာအသုံးဝင်သည်လို့ သိထားကြပေမယ့်စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတွင် အသုံးဝင်ကြောင်း သိသူနည်းပါးပါသေးသည်။

ဟိုက်ဒရိုဂျင်ပါရောင်ဆိုဒ် အာနိသင်များ

ဆေးခန်းသုံးပစ္စည်းမှသည် ယခုအခါ စိုက်ပျိုးရေးသုံးပစ္စည်းဖြစ်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အပင်အတွက် အကျိုးပြုပုံများမှာ

အပင်ခါးရိ၊ အမြစ်ပုပ်ရောဂါကာကွယ်ခြင်း

အကြောင်းကြောင်းကြောင့် ရေဝပ်ခြင်း၊ မြေကြပ်ခြင်းစသော သီးနှံပင်အမြစ်ဇုံ အောက်ဆီဂျင်ပြတ်ခြင်း (anaerobic respiration)ဖြစ်စဥ်မှာ အမြစ်များ အသက်မရှူနိုင်သဖြင့် အပင်ညှိုးခြင်း၊ အမြစ်ပုပ်ခြင်းဖြစ်စေပါသည်။ ထိုအချိန်တွင် ဟိုက်ဒြိုဂျင်ပါရောက်ဆိုဒ်ကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့် မြေတွင်းအောက်ဆီဂျင်လည်ပတ်မှုကို ထောက်ပံ့စေပြီး အမြစ်ပုပ်ရောဂါများကိုကာကွယ်စေသည်။

အသုံးပြုပုံ။ ။ရေ၁ဂါလံကို ဆေး ၂၀ စီစီနှုန်းရေဖျော်ဖျန်းပါ။

ပိုးမွှားများကို ကာကွယ်ပေးခြင်း

ငရုတ်၊ သခွား၊ စပျစ် စသော ဟင်းသီး/ရွက် သစ်သီးဝလံစိုက်ခင်းများတွင် ပျ၊ ဖြုတ်၊ လှေး၊ ယင်ဖြူ၊ မွှားပင့်ကူများကျရောက်ပြီး အပင်ကြီးထွားမှုနှေးခြင်း၊ အသီးအပွင့်မတင်ခြင်းများဖြစ်​လေ့ရှိသည်။

ယင်းအခြေအနေတွင် ဟိုက်ဒြိုဂျင်ပါရောက်ဆိုဒ်သည် ပိုးမွှားများကို ဖယ်ရှားနိုင်ခြင်း၊ အပင်၏ ဇီဝကမ္မကို ပံ့ပိုးပေးခြင်းကြောင့် ပိုးသတ်ဆေး ai များ၏အာနိသင်ကို ထိရောက်စေပါတယ်။

မြေဆီလွှာကောင်းမွန်စေခြင်း

ဟိုက်ဒြိုဂျင်ပါရောက်ဆိုဒ်ကို ရေ၁ဂါလံ/ဆေး၅၀စီစီ ဖြင့် မြေကြီးကိုဖျန်းပေးခြင်းဖြင့် မြေဆီလွှာ အာဟာရကောင်းမွန်စေပါတယ်။ အမြစ် ဖွဲ့စည်းပုံကောင်းမွန်ပြီး အပင်အစာစားအားကောင်းစေကာ အာဟာရချို့တဲ့မှုကို ကုသပေးသည်။


# အကြံပြုတင်ပြချက်

ဟိုက်ဒြိုဂျင်ပါရောက်ဆိုဒ်သည် အပင်အတွက်/မြေကြီးအတွက် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူများအတွက် အကျိုးအာနိသင်များစွာရှိသည့်အပြင် အိမ်တွင်းအလှဆင် ပန်းပင်များ၊ တန်ဖိုးမြင့် အလှစိုက်ပင်များ၊ သစ်သီးဝလံဥယျာဥ်ခြံများတွင် မဖြစ်မနေ သုံးသင့်သော အပင်ဇီဝလှုံ့ဆော်ပစ္စည်း(Plant biostimulants)ဖြစ်သည်။

ဓာတ်မြေသြဇာလျှော့ချသုံးစွဲနိုင်ခြင်း၊ အပင်အာဟာရအတွက် အထောက်အကူဖြစ်ခြင်း သီးနှံအထွက်နှုန်းနှင့်အရည်အသွေးကောင်းမွန်စေခြင်း စတဲ့ကောင်းကျိုးတွေအမှန်တကယ်ရရှိစေနိုင်သည်မှာ လက်တွေ့ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် မြစ်သားမြို့နယ်၊ ငရုတ်စိုက်တောင်သူကြီး၊ ကိုမြင့်ထွန်းဦးရဲ့ ဟိုက်ဒြိုဂျင်ပါရောက်ဆိုဒ် သုံးစွဲပုံကိုတင်ပြရင်းနဲ့ဆောင်းပါးလေးကို အဆုံးသတ်ပါရစေ။

ကျနော့်နာမည် မြင့်ထွန်းဦးပါ။ မြစ်သားမြို့က ငရုတ်စိုက်တောင်သူပါ။

ငရုတ်ရွက်သေးထိုး လက္ခဏာတွေ့လာချိန်နဲ့ လှေး၊ မွှားတွေ ကျလာရင် ဒီနည်းကိုသုံးဖြစ်ပါတယ်။

HydrogenPeroxide (ပြင်ပဆေးကြောသန့်စင်ဆေးရည်)ကို ဆေး၁ ပုံး ၁ ဗူးနှုန်းထည့်ပြီး ၂ ရက်ဆက်ဖျန်းပေးပါ။ ကျွန်တော်စမ်းသပ်ပြီးပါပြီဗျ။ ဆိုးကျိုးမရှိဘဲ ကောင်းကျိုးတွေရပါတယ်။

ဒီဆေးရည်နဲ့ ၂ ရက်ဆက်၀င်အရင်ဖျန်းပြီးတာနဲ့ ပိုးသတ်ဆေး စသုံးလို့ရပါပြီ။

မိတ်ဆွေရဲ့ စိုက်ခင်းက "လှေး"/မွှားကျနေရင်

အဘာမက်+ကလိုဖီနာပြား/အဘာမက်တင်+စပိုင်နိုတီရမ် စတာတွေနဲ့ ၂ ကြိမ်လောက်ကို 3/4ရက်ခြားပြီးဖျန်းကြည့်ပါ။ကောင်းကောင်းနိုင်ပါတယ်။ အဘာမက်တင်အစား ပရိုဖီနိုဖော့စ်နဲ့ လူဖန်ညူရမ် စတာတွေနဲ့လည်း ရောလို့‌ရပါတယ်။

စိုက်ခင်းက "ပျ" ကျနေရင်

အပေါ်ကပြောထားသလို ရေနဲ့ Hydrogen peroxide အရည်နဲ့ ဆေးချပြီးမှသာ အဘာမက်တင်+ အင်မီဒါကလိုပရစ် သုံးကြည့်ပါ။

ဘာလို့အဲ့လိုလုပ်ရသလဲဆိုရင် ထူနေတဲ့ပိုးတွေကိုရေနဲ့ဆေးချပြစ်သလို အပင်ကိုလည်း အအေးဓာတ်ရသွားစေပြီး ခုခံစွမ်းအားတက်လာစေလို့ပါ။ အောက်ကအစိုဓာတ်ကောပေးမှာဆိုတော့ အပင်ရဲ့လုပ်ငန်းစဉ်စလုပ်စေနိုင်ပါတယ်။ အအေးဓာတ်လေးအပင်မှာရှိလာပြီဆိုရင် ပိုးစုပ်မှုတွေကလည်းနည်းသွားသလို/ ရေဆေးလိုက်တဲ့အခါရေကြောင့်ပြုတ်ကျသေဆုံးမှုကြောင့် ၅၀%လောက် လျော့သွားစေနိုင်ပါလိမ့်မယ်။ ပြီးမှ ပိုးသတ်ဆေးလိုက်ဖျန်းလိုက်တော့ ပိုထိရောက်သွားတာပေါ့...

အားလုံးအဆင်ပြေကြပါစေ။

သိပ္ပံအမည် - Sitophilus oryzae

အိမ်က ဆန်အိုးထဲမှာတွေ့ရတတ်တဲ့ ဆန်ပိုးဆိုတာ အိမ်ရှင်မတွေအတွက်ကတော့ မမြင်ချင်မှအဆုံးဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ဆန်ပိုးကောင်များဟာဆိုရင် ဆန်မှာသာမက မုယောစပါး၊ ဂျုံ၊ ပြောင်း၊ နှံစားပြောင်း၊ နေကြာ၊ ကောက်နှံခြောက်အပါအ၀င် အစေ့အဆန်မျိုးစုံမှာကျရောက်တဲ့ သိုလှောင်အဖျက်ပိုးများပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ဆန်ပိုးဟာ အပူပိုင်းဒေသတွေမှာပေါက်ပွားတဲ့ ပိုးအမျိုးအစားဖြစ်ပါတယ်။ အရွယ်အစားအားဖြင့် သေးငယ်ပြီး ၂-၃ မီလီမီတာပဲ ရှိပါတယ်။ အတောင်ပါတဲ့ ဒီအင်းဆက်ပိုးလေးတွေဟာ နီညိုရောင်မှ အမည်းရောင်ပြောင်းသွားလေ့ရှိပြီး သူတို့ရဲ့ ရှေ့ဘက်အတောင်မှာ အဝါရောင် (သို့မဟုတ်) အနီရောင် အစက် ၄ စက်ပါရှိပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ "နှာတံ" ဟာဆိုရင် ခန္ဓာကိုယ် စုစုပေါင်းအလျားရဲ့ ၃ ပုံ ၁ ပုံ ခန့်ရှိတာကြောင့် ထူးခြားတယ်လို့ ဆိုရပါမယ်။ သူတို့ရဲ့ သားလောင်းအဆင့်မှာဆိုရင် လုံးဝန်းပြီး နို့နှစ်ရောင်ရှိတဲ့ ခန္ဓာကိုယ်နဲ့ အမည်းရောင် ဦးခေါင်းပါရှိပါတယ်။ အရွယ်ရောက်ပြီး ဆန်ပိုးကောင်ရဲ့ သက်တမ်းဟာ ၃ လကနေ ၆ လလောက်အထိရှိကြပါတယ်။ ဆန်ပိုး အမ တွေဟာဆိုရင် သူတို့ရဲ့ သက်တမ်းမှာ ပျမ်းမျှအကောင်ရေ ၃၀၀ ကနေ ၄၀၀ ထိ ပေါက်ပွားနိုင်ကြပါတယ်။

ဆန်ပိုးက အန္တရာယ်ဖြစ်စေလား ?

ဆန်ပိုးဟာ အကောင်ငယ်ဘဝမှာရော အကောင်ကြီးအဆင့်မှာပါ လူတွေကိုရောဂါဖြစ်စေတာမျိုး၊ နာကျင်အောင်ကိုက်နိုင်တာမျိုးမရှိတဲ့အတွက် အန္တရာယ်ပေးနိုင်စွမ်းမရှိပါဘူး။ သို့သော်လည်း သီးနှံတွေသိုလှောင်တဲ့အခါမှာ ကျရောက်တာဖြစ်လို့ သိုလှောင်သီးနှံတွေမှာ ညစ်ညမ်းမှုဖြစ်စေသလို အရည်အသွေးပိုင်းဆိုင်ရာနဲ့ ဝယ်ယူရောင်းချရာမှာလည်း ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။

ဆန်ပိုးဘာကြောင့်ကျ?

ဆန်ပိုးများကို သီးနှံများမရိတ်သိမ်းခင် စိုက်ခင်းထဲနှင့် ရိတ်သိမ်းပြီး ပြုပြင်ထုတ်ပိုးချိန်မှာသာမက နောက်ဆုံး စားသုံးသူထံရောက်ရှိသွားသည်အထိ တွေ့ရတတ်ပါတယ်။ ဆန်သိုလှောင်တဲ့ကာလ ကြာရှည်ခြင်းနဲ့ ကြိတ်ပြီးနောက်ရရှိလာတဲ့ ဆန်သားရဲ့အရည်အသွေးပေါ်မူတည်ပြီးတော့ ဆန်ပိုးကျရောက်မှု အခြေအနေကွာခြားနိုင်ပါတယ်။ ဆန်စေ့ရဲ့ ဆန်သားအတွင်းပိုင်းမှာ အပေါက်ငယ်များပါရှိခြင်းနဲ့ သိုလှောင်ရာမှာ စိုထိုင်းဆမြင့်မားခြင်းတို့ဟာ ဆန်ပိုးပေါက်ပွားဖို့ အခြေအနေကို ဖြစ်ပေါ်စေပါတယ်။ မိမိအိမ်မှာ တစ်နိုင်တစ်ပိုင် သိုလှောင်တာမျိုးမှာကိစ္စမရှိပေမယ့် ဆန်ကိုစီးပွားဖြစ် များများသိုလှောင်မယ်ဆိုရင်တော့ သင့်တော်တဲ့ အစိုဓာတ်၊ လေဝင်လေထွက်ရရှိမှုနဲ့ အင်းဆက်ပိုးမွှား ကျရောက်မှုများကို ပုံမှန်စစ်ဆေးနေဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

စားသုံးသူများအနေနဲ့ဆိုရင် အိမ်မှာထားရှိတဲ့ဆန်များကို အောက်ပါအတိုင်း အတိုင်းစနစ်တကျ သိုလှောင်ထားသင့်ပါတယ်။

- ဆန်ကို အလုံပိတ်ထားနိုင်တဲ့ ပုံး (သို့) အိုး ဖြင့်ထည့်ထားပြီး အေးမြ ခြောက်သွေ့သောနေရာတွင်ထားပါ။

- မိသားစုရဲ့ ဆန်စားသုံးမှုအပေါ်မူတည်ပြီး ပမာဏ အနည်းအများ ချိန်ဆကာဝယ်ယူပါ။

- ဆန်ထည့်မည့်ပုံးအား ဆန်အသစ်ထပ်မထည့်ခင်မှာ ကြိုတင်ဆေးကြော သန့်စင်ထားပါ။

- ဆန်ပိုးကျရောက်မှု ရှိ၊ မရှိ ပုံမှန် စစ်ဆေးပါ။

ဒါ့အပြင် အိမ်ရှင်မတွေ ပြုလုပ်လေ့ရှိတဲ့ ရိုးရာနည်းလမ်းတွေကတော့ ဆန်ထည့်တဲ့ အိုး (သို့မဟုတ်) ပုံးထဲကို

- ချင်းတက် ထည့်ခြင်း

- အောင်မဲညိုပန်း ထည့်ခြင်း

- ငရုတ်သီးခြောက် ထည့်ခြင်း

- ဩဇာရွက်ခြောက် ထည့်ခြင်း

- လောက်သေရွက် ထည့်ခြင်း

- ကြက်သွန်နီ ထည့်ခြင်း စသည်ဖြင့် မိမိတို့ လက်လှမ်းမီတဲ့ နည်းလမ်းလေးတွေနဲ့လည်း ကြိုတင်ကာကွယ်မှုများ ပြုလုပ်ထားနိုင်ပါကြောင်း ...

ရေးသားသူ - ဇင်ထူးနိုင်

https://greenwaymyanmar.com/posts/storage_to_prevent_rice_weevil

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

- ရေ၊ အာဟာရဓာတ်တွေဖြစ်တဲ့ ပိုတတ်ဆီယမ်၊ ကယ်ဆီယမ်၊ အိုင်းရင်းနဲ့ ဆိုဒီယမ်ဓာတ်များ

- သကြားဓာတ်တွေဖြစ်တဲ့ ဂလူးကိုစ်၊ galactose

– အမိုင်နိုအက်စစ် (ပရိုတင်းဓာတ်)

- ဗိုင်းရပ်၊ ဘက်တီးရီးယား၊ မှို (အပင်ရောဂါဖြစ်နေပါက )

- အသုံးပြုထားသော အဆိပ်ဓာတ်ကြွင်းများပါဝင်ကြလေ့ရှိပါတယ် ။

ဒီလောက်ဆိုရင်တော့ Guttation အကြောင်းလေး တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းသိရှိသွားလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။

ရေးသားသူ - မြတ်စုဝေ

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
https://greenwaymyanmar.com/posts/what_is_guttation

အပင်ဆဲလ်တွေထဲမှာ ရေတွေပြည့်နေတဲ့အခါမှာလည်း guttation ဖြစ်စေပါတယ်။ နောက်ထပ်က မြေထဲမှာ မိုးရွာတဲ့အခါ ရေများနေမယ်၊ လေထုစိုထိုင်းဆမြင့်မယ်၊ အပင်အမြစ်က လိုတာထက် ရေပိုစုပ်ယူလိုက်မယ်ဆိုရင် ရေရဲ့သဘောတရားအရ များတဲ့နေရာကနေ နည်းတဲ့နေရာသို့ သွားတာဖြစ်လို့ အပင်အပေါ်ပိုင်းသို့ ရေကြောမှတစ်ဆင့် ရေတွေကို စွန့်ထုတ်တာလည်းဖြစ်ပါတယ်။
==========

မကြာခဏ မနက်စောစော အပင်ရဲ့အရွက်ထိပ်‌လေးတွေ ပန်းပွင့်ပွင့်ဖတ်လေးတွေ ပင်စည်လေးတွေမှာ ဆောင်းရာသီမဟုတ်ဘဲ နှင်းစက်လေးတွေလို ရေစက်လေးတွေကို အားလုံးတွေ့ဖူးကြလိမ့်မယ်ထင်ပါတယ်။

အဲ့တာဟာ Physiological term အရ Guttation လို့ခေါ်ပါတယ်။ တစ်ချို့က အပင်ငိုခြင်း Crying plant လို့လည်း ခေါ်ကြပါတယ်။

ကဲ ဒါဆို နှင်းစက်နဲ့ Guttation ဖြစ်တာကို ကွဲပြားသွားပါလိမ့်မယ်။ ဘာကြောင့်ဖြစ်လဲ၊ ဘယ်အပင်လေးတွေမှာ အဖြစ်များလဲ ဆက်လက်လေ့လာကြပါစို့နော်။

Guttation ဆိုတာ

အရွက်ထိပ်လေးတွေ ရေစက်လေးတွေထွက်ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ အပင်တစ်ပင်လုံးကို ရေပို့ဆောင်ပေးတဲ့ ရေကြောမှရေလေးတွေဟာ နေ့ဘက်မှာဆိုရင် အပင်ရေငွေ့ပျံခြင်းဆိုတဲ့ transpirationဖြစ်စဥ်အရ စတိုမာလေးတွေမှတစ်ဆင့် ရေလေးတွေ အငွေ့ပျံသော်လည်း ညဘက်မှာဆိုရင် တစ်ချို့အပင်များမှလွဲ၍ အပင်တော်တော်များများက စတိုမာလေးတွေ ပိတ်ကြပါတယ်။ ထိုသို့ပိတ်တဲ့အခါမှာလည်း အမြစ်ထဲမှ ရေတွေများလာတဲ့အခါ အပင်အထက်သို့ ရေနဲ့ သကြားအာဟာရတစ်ချို့ကို ပေးပို့စေပါတယ်။ ထိုအခါ မနက်ခင်းစောစောမှာ နှင်းမဟုတ်တဲ့ ရေစက်လေးတွေဖြစ်စေတာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကို guttation လို့ ခေါ်ပါတယ်။

ဘာကြောင့်ဖြစ်လဲဆိုရင်တော့

အမြစ်ရဲ့ ဖိအားများမယ်၊ ရေငွေ့ပျံနှုန်းနည်းပြီး လေထုစိုထိုင်းစမြင့်တဲ့အခါ ဖြစ်စေပါတယ်။ မနက်ခင်း နေထွက်လာတဲ့အခါ အပင်က active ဖြစ်ပြီး လေထုစိုထိုင်းဆမြင့်တဲ့အတွက် အဓိကတွေ့ရတာပဲဖြစ်ပါတယ်။

အပင်ဆဲလ်တွေထဲမှာ ရေတွေပြည့်နေတဲ့အခါမှာလည်း guttation ဖြစ်စေပါတယ်။ နောက်ထပ်က မြေထဲမှာ မိုးရွာတဲ့အခါ ရေများနေမယ်၊ လေထုစိုထိုင်းဆမြင့်မယ်၊ အပင်အမြစ်က လိုတာထက် ရေပိုစုပ်ယူလိုက်မယ်ဆိုရင် ရေရဲ့သဘောတရားအရ များတဲ့နေရာကနေ နည်းတဲ့နေရာသို့ သွားတာဖြစ်လို့ အပင်အပေါ်ပိုင်းသို့ ရေကြောမှတစ်ဆင့် ရေတွေကို စွန့်ထုတ်တာလည်းဖြစ်ပါတယ်။

အပင်‌ငယ်လေး (အပင်သက်တမ်း) တွေဟာ အပင်ကြီးတွေထက် ပိုပြီး guttation ဖြစ်တာကိုလည်း တွေရပါတယ်။ အပူပိုင်းဒေသတွေမှာလည်း လေထုစိုထိုင်ဆက အရမ်းမြင့်တဲ့အခါ ရေငွေ့ပျံဖို့ခက်တာဖြစ်လို့ guttation အဖြစ်များတာကိုလည်း တွေ့ရပါတယ် ။

ဘယ်လိုအပင်လေးတွေမှာ Guttation အဖြစ်များလဲ ????

မြက်မျိုးရင်းဝင်အပင်များ၊ ဝါးပင်၊ ငှက်ပျောပင်များလည်းပါပါတယ်။ မကြာခဏ နှင်းကျချိန်မဟုတ်ဘဲ မြက်ခင်းလေးတွေ မနက်‌စော‌စောမှာ စိုစွတ်နေတာဟာ Guttation ပဲဖြစ်ပါတယ်။

ဟင်းသီးဟင်းရွက်အပင်များ၊ သစ်သီးပင်များ၊ အလှစိုက်အပင်များ၊ ပန်းပင်များ၊ အိမ်အလှစိုက်ပင်များ၊ သစ်ခွပင်မှာလည်း hyathode cells တွေက အရွက်မျက်နှာပြင်မှာရှိလို့ အရွက်ထိပ်မဟုတ်ဘဲ အရွက်မျက်နှာပြင်လေးတွေမှာ ဖြစ်ပွားကြပါတယ်။

ရှောက် သံပုရာမျိုးနွယ်ဝင်အပင်နဲ့ ထင်းရှုးပင်တွေမှာတော့ Guttation မဖြစ်တာကို တွေ့ရပါတယ် ။ အအေးပိုင်းဒေသတွေမှာရှိတဲ့ အပင်မြင့်တွေမှာက ပိုအေးတာရော အပူပိုင်းထက် ပိုခြောက်သွေ့လွယ်တာရောကြောင့် guttation ဖြစ်ပွားမှုနည်းပါတယ်။

Guttation ဖြစ်တာက အပင်တွေအပေါ် မကောင်းတဲ့အချက်ရှိလား ????

ပုံမှန်အားဖြင့်ကတော့ ဘာမှပြသနာမရှိပါဘူး။ အရွက်ထိပ်ကလေးကနေ ရေတွေက တော်တော်နဲ့အငွေ့မပျံ မခြောက်ဘူးဆိုရင်တော့ ပြသနာနည်းနည်းရှိပါတယ်။ ဘာလဲဆိုရင်တော့ ဒီရေစက်လေးတွေမှာပါတဲ့ သကြားနဲ့ ဆားတစ်ချို့က အရွက်ပေါ်မှာတင်ကျန်ပီး အဖြူရောင် အစက်အပြောက်လေးတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ နောက်ပီး အချိန်ကြာမြင့်စွာစိုနေပါက မှိုတွေပေါက်ဖွားဖို့ လွယ်ကူစေပါတယ်။

စတော်ဘယ်ရီပင်လေးတွေမှာ Guttation ဖြစ်တာကတော့ ကောင်းကျိုးလေးတွေရှိပါတယ်။ ဘာလဲဆိုရင်တော့ အပင်က ကယ်ဆီယမ်ဓာတ်လုံလောက်တယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ကယ်ဆီယမ်ဓာတ်ဟာ အပင်ရဲ့ အတွင်းရေစီးကြောင်းမှတစ်ဆင့် အပင်ထိပ်တွေနဲ့ တစ်ပင်လုံးကို ပျံနှံတာကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။

နောက်ထပ်ကတော့ ဒီရေစက်လေးတွေထဲမှာ ကာဗွန်ဟိုက်ဒရိတ်နဲ့ ပရိုတင်းဓာတ်တစ်ချို့ပါတာဟာ အပင်အကျိုးပြု သားရဲအင်းဆက်နဲ့ ကပ်ပါးကောင်လေးများအတွက် အစာလည်းဖြစ်စေတဲ့အတွက် စိုက်ခင်းအတွင်းမှာရှိတဲ့ မိတ်ဆွေပိုးလေးများကို တိုးပွားစေပါတယ်။ organic farm များအတွက် အလွန်အကျိုးရှိစေပါတယ်။ ပျားလေးတွေလည်း သောက်သုံးကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီရေစက်ထဲမှာ ဓာတုဆေးနဲ့ ဓာတ်မြေသြဇာဓာတ်ကြွင်းများစွာပါပါက ထိုသတ္တဝါလေးအတွက် ဆိုးကျိုးဖြစ်စေပါလိမ့်မယ်။

ခရမ်းချဥ်မှာဖြစ်ပွားတဲ့ ဘတ်တီးရီးယား canker ရောဂါမှတစ်ဆင့် ပင်ညိုး‌ရောဂါသို့ ဒီလို guttation မှတစ်ဆင့် ပျံ့နှံ့စေပါတယ် ။

ဒီ Guttation ရေစက်လေးတွေထဲမှာ ကိုယ်သုံးလိုက်တဲ့ ဓာတုဓာတ်ကြွင်း၊ အပင်စိုက်တဲ့နေရာရဲ့ ဒေသ၊ ရေ၊ မြေ၊ ရာသီဥတုတွေပေါ်မူတည်ပြီး

ကြက်သွန်ဖြူ

ဒီတစ်ပတ် ကြက်သွန်ဖြူက ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်ကုန်စည်ဒိုင်မှာ စျေးပြန်ကျပြီး ရှမ်းပြည်နယ်အောင်ပန်း စျေးကွက်မှာတော့ စျေးတန်းငြိမ်နေပါတယ်။

ဘုရင့်နောင်ကုန်စည်ဒိုင်စျေးကွက်မှာ ကြူကုတ် တစ်ပိဿာကို အရင်တစ်ပတ်က ၂၁၀၀၀ ကျပ်ရှိပြီး ဒီတစ်ပတ်မှာတော့ ၁၉၀၀၀ ကျပ်သာရှိတဲ့အတွက် အရင်အပတ်နဲ့ ယှဉ်ရင် တစ်ပိဿာ ၂၀၀၀ ကျပ်ဈေး ကျပါတယ်။

ရှမ်းကြက်သွန်ဖြူတွေဖြစ်တဲ့ ထူး၂ က ၁၃၀၀၀၊ ထူး ၃ က၁၄၀၀၀၊ ထူး ၄ က၁၅၀၀၀၊ ထူး ၅ က ၁၆၀၀၀ ကျပ်ရှိပြီး အရင်အပတ်ကထက် တစ်ပိဿာကို ၅၀၀ ကျပ် ဈေးကျပါတယ်။

ရှမ်းပြည်နယ် အောင်ပန်းကုန်စည်စျေးကွက်မှာတော့ အရင်အပတ်ကစျေးတန်းဖြစ်တဲ့ အောင်ပန်းထူး၂ တစ်ပိဿာ ကို ၁၂၅၀၀ ကျပ်၊အောင်ပန်းထူး ၃ က ၁၃၅၀၀ ကျပ်၊ အောင်ပန်းထူး ၄ က ၁၄၅၀၀ ကျပ်ရှိပြီး အောင်ပန်းထူး ၅ တစ်ပိဿာကို ၁၅၅၀၀ ကျပ်၊ ကြူကုတ်က ၂၀၀၀၀ ကျပ်မှာပဲငြိမ်နေပါတယ်။

ကြက်သွန်နီ

ကြက်သွန်နီက ဒီတစ်ပတ်မှာလည်း ဈေးပြန်တက်လာပါတယ်။ အရင်အပတ်က ကြက်သွန်စျေးမြင့် တက်ချိန်မှာ တောင်သူတွေရောင်းလိုအားများခြင်း၊ ရက်ပိုင်းအတွင်း မိုးရွာတဲ့အခြေအနေတွေကြောင့် အရောင်းအဝယ်ကတော့ ခပ်မှန်မှန်သာ ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။

ဒီတစ်ပတ် ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်စျေးကွက်မှာ ဆိပ်ဖြူနဲ့ မုံရွာ ကြက်သွန်နီက ၂၆၀၀ မှ ၄၈၀၀ ကျပ်ရှိပြီး တစ်ပိဿာကို ၄၀၀ ကျပ်ဈေးမြင့်တက်ပါတယ်။ မြင်းခြံ ကံဆင့် ကြက်သွန်နီက ၃၀၀၀ မှ ၄၇၀၀ ကျပ်ရှိပြီး ဈေးငြိမ်ပါတယ်။ ပခုက္ကူကြက်သွန်က ၂၇၀၀ မှ ၄၆၀၀ ကျပ်ရှိကာ တစ်ပိဿာကို ၃၀၀ လောက်ဈေးတက်ပါတယ်။

တစ်လအတွင်း ကြက်သွန်နီ တစ်ပိဿာကို ၂၀၀၀ ကျော်ဈေးမြင့်တက်လာခဲ့ပါတယ်။

အာလူး

အာလူးကတော့ ဒီတစ်ပတ် တရုတ်အာလူးရော ရှမ်းအာလူးတွေပါစျေးတက်လာပါတယ်။

ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်မှာ တရုတ်အာလူးအဝင်နည်းကာ တစ်ပိဿာကို ၇၆၀၀ ကျပ်ရှိပြီး အရင်အပတ်ကထက် ၆၀၀ ကျပ်တက်လာပါတယ်။ ရှမ်းအာလူးကတော့ အဝင်မရှိပါဘူး။

ရှမ်းပြည်နယ် အောင်ပန်းကုန်သည်စျေးကွက်မှာလည်း အာလူးတွေစျေးတက်လာပြီး လုပ်ငန်းသုံးအကြော်သီးဆိုက်တွေပစ္စည်းအဝင်ပြတ်နေပါတယ်။

ရှမ်းပြည်အောင်ပန်းကုန်စည်ဒိုင်စျေးကွက်မှာတော့ မျက်နီ S1/ OK က ၇၀၀၀ ကျပ်၊ မျက်နီ OK က ၆၈၀၀ ကျပ်၊ မျက်နီ A1 က ၅၅၀၀ ကျပ်၊ A1ဆွဲမျက်နီက ၅၂၀၀ ကျပ် ရှိလာပြီးလုပ်ငန်းသုံးအကြော်သီးတွေဖြစ်တဲ့ မားကစ် S2/ S-1 နဲ့ မျက်နီ S-2 /S1 က ၈၂၀၀ မှ ၈၅၀၀ ကျပ်စျေးပေါက်ပေမယ့်ပစ္စည်းအဝင်မရှိဘဲဖြစ်နေပါတယ်။

ဂျင်း

ဂျင်းတက်ကတော့ ပြည်ပတင်ပို့မှုမရှိတာကြောင့် အရောင်းအဝယ်အေးပြီး စျေးတန်းကလည်းအကျ စျေးတန်းမှာပဲရှိနေပါတယ်။

ဒါကြောင့်ဂျင်းတက်စျေးကွက်က အရည်အသွေးကောင်းရင်ကောင်းသလို အခက်လှရင်လှသလို ပွဲစားစျေးဖြတ်တဲ့အပေါ်မူတည်ပြီးစျေးကွာခြားမှု ရှိနေပါတယ်။

ရှမ်းပြည်အောင်ပန်းကုန်စည်ဒိုင်စျေးကွက်မှာ ဂျင်းတက်စျေးက ဂျင်းဥမမြေနီအကြီး တစ်ပိဿာကို ၃၅၀၀ ကျပ်၊ ဂျင်းဥမမြေနီအလတ် တစ်ပိဿာကို ၂၅၀၀ မှ ၃၀၀၀ ကျပ်သာ စျေးပေါက်နေပါတယ်။ အောက်တိုဘာလစျေးကွက်ထက် ၅၀၀ လောက်ထပ်ကျလာတာပါ။

မန်ကျည်းသီး

မန်ကျည်းသီးကလည်း ပြီးခဲ့တဲ့လကတည်းက ဈေးမြင့်တက်နေတာဖြစ်ပြီး လက်ရှိမှာတော့ အမြင့်ဆုံး ဈေးတန်းမှာ ရှိနေပါတယ်။ လက်ရှိပေါက်ဈေးဟာ စံချိန်တင် မြင့်တက်နေတာဖြစ်တယ်လို့ မန်ကျည်းသီးကုန်သည်တွေက ဆိုပါတယ်။

လက်ရှိ မန်ကျည်းသီးက ဈေးကွက်ထဲ အဝင်နည်းနေတာဖြစ်လို့ ဈေးတက်နေတာလို့လည်း သိရပါတယ်။

ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်ဈေးကွက်မှာ မန်ကျည်းသီး အသားတစ်ပိဿာကို ၉၀၀၀ မှ ၁၁၅၀၀ပေါက်ဈေးရှိပြီး တစ်ပိဿာကို ၁၅၀၀ ကျပ်ဈေးတက်ပါတယ်။ မန်ကျည်းသီးပွင့်ကပ်ကတော့ တစ်ပိဿာကို ၃၃၀၀ မှ ၃၆၀၀ ရှိပြီး ဈေးငြိမ်ပါတယ်။

တစ်လအတွင်း မန်ကျည်းသီးအသား တစ်ပိဿာကို ၃၅၀၀ ကျပ်ဈေးမြင့်တက်လာပါတယ်။

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
https://greenwaymyanmar.com/posts/market_price_information_nov_9

📢 ဉာဏ်စမ်းအတွက် အဖြေမှန်လေးတိုက်လို့ရပါပြီရှင့်

👩‍🌾 အဖြေမှန်ကတော့ ၁ နာရီပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

တီကောင်ဟာ အစိုဓာတ်ကို ကြိုက်နှစ်သက်တဲ့ သတ္တဝါဖြစ်ပြီး ၂၄ နာရီကြာအောင် အရေပြားခြောက်သွေ့ပါက သေဆုံးနိုင်တဲ့အပြင် အလင်းရောင်ကို တစ်နာရီကြာသည်ထိ ထိတွေ့ပါက သေဆုံးနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် တီကောင်တွေမှာက အဆုပ်မရှိဘဲ အရေပြားနဲ့သာ အသက်ရှုတာပါတဲ့နော် အမျိုးတို့ရေ

တီကောင်နဲ့ပတ်သက်ပြီး အသေးစိတ်သိချင်ရင်တော့ အစိမ်းရောင်လမ်းဆော့ဝဲထဲမှာ ဝင်ရောက်ဖတ်ရှုလို့ရပါပြီရှင့်

ဆိုတော့ ဘယ်သူတွေမှန်ကြလဲနော် ပြောပြပေးသွားကြပါဦး ♥️

မိုးရွာသွန်းနိုင်သည့်အခြေအနေများ တဖြည်းဖြည်းလျော့ကျနိုင်မှု ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်
======
နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်နေ့ နံနက် ၁၁ နာရီမှ ၉ ရက်နေ့ နံနက် ၁၁ နာရီ ၂၄ နာရီအတွင်း ဧရာဝတီမြစ်ဝကျွန်းပေါ်ကမ်းရိုးတန်းဒေသများ အထူးသဖြင့်ပင်လယ်ကမ်းစပ်အနီးတွင် မိုးအလွန်များနေကြောင်းတွေ့ရသည်။

နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်နေ့ ည ၆ နာရီမှ ၉ ရက်နေ့ ည ၆ နာရီ ၂၄ နာရီအတွင်း ဧရာဝတီမြစ်ဝကျွန်းပေါ်ကမ်းရိုးတန်းဒေသများ အထူးသဖြင့်ပင်လယ်ကမ်းစပ်အနီးတွင် မိုးများသည့်အခြေအနေ လျော့ကျလာကြောင်းတွေ့ရသည်။

နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်နေ့ ည ၁၂ နာရီမှ ၉ ရက်နေ့ ည ၁၂ နာရီ ၂၄ နာရီအတွင်း ဧရာဝတီမြစ်ဝကျွန်းပေါ်ကမ်းရိုးတန်းဒေသများ အထူးသဖြင့်ပင်လယ်ကမ်းစပ်အနီးတွင် မိုးများသည့်အခြေအနေ ဆက်လက်လျော့ကျလာကြောင်းတွေ့ရသည်။

နိုဝင်ဘာ ၉ ရက်နေ့ နေ့လည် ၂ နာရီမှ ၁၀ ရက်နေ့ နေ့လည် ၂ နာရီ ၂၄ နာရီအတွင်း ဧရာဝတီမြစ်ဝကျွန်းပေါ်ကမ်းရိုးတန်းဒေသများအပါအဝင် တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် မိုးရွာမှု မရှိတော့သလောက်ဖြစ်ပြီး ရာသီဥတု ပြန်လည်သာယာလာနိုင်ကြောင်းတွေ့ရသည်။

ရေးသားသူ - ဦးဝင်းနိုင်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
https://greenwaymyanmar.com/posts/weather_forecast_by_U_Win_Naing_nov_8_2024

စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းဟာ ဂေစစနစ်(Eco System) နဲ့ သဘာဝအရင်းအမြစ်(Natural resources) တွေပေါ် မှီတည်လုပ်ကိုင်ရတဲ့ လုပ်ငန်းတစ်ခုပါ။ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကလည်း အဲဒီအချက်နှစ်ချက်ကို ဆိုးရွားတဲ့ အကျိုးသက်ရောက်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်စေလျက်ရှိပါတယ်။

ဒါ့ကြောင့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု (Climate Change) ဟာ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေအပေါ် တိုက်ရိုက်သော်လည်းကောင်း၊ သွယ်ဝိုက်၍သော်လည်းကောင်း ဆိုးကျိုးတွေ သက်ရောက်စေပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေ (အထူးသဖြင့် မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေဟာ) ကမ္ဘာ့ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုရဲ့ အရေးကြီးတဲ့ လက်သည်တရားခံတွေထဲက တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်လို့ နေပါတယ်။

ဒါ့ကြောင့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဖြစ်စဉ်ကို အတတ်နိုင်ဆုံးနှေးကွေးသွားစေပြီး တချိန်တည်းမှာ ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုကြောင့် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေအပေါ် ကျရောက်မယ့်ဆိုးကျိုးတွေကို အတတ်နိုင်ဆုံး လျှော့ချမယ့် နည်းလမ်းတွေ ကျင့်သုံးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ အဲဒါကို Climate SMART Agriculture (CSA) လို့ ခေါ်ဆိုခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ CSA ကို “Integrating Adoption with Mitigation” ဆိုတဲ့ စကားတစ်ခွန်းနဲ့ ဖော်ညွှန်းလေ့ရှိပါတယ်။ မိမိတို့ရဲ့ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေကို ပြောင်းလဲလာတဲ့ရာသီဥတုနဲ့ လိုက်လျောညီထွေ ဖြစ်အောင်၊ အံဝင်ဂွင်ကျဖြစ်အောင် နေထိုင်ခြင်း (Adoption) နဲ့အတူ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေတဲ့ အချက်အလက်တွေကိုလည်း လျှော့ချခြင်း (Mitigation) ကို တွဲဖက်ကျင့်သုံးဖို့ လမ်းညွှန်ချက်တစ်ရပ်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

မွေးမြူရေးရဲ့ အခန်းကဏ္ဍ

ကမ္ဘာ့လူဦးရေတိုးတက်လာမှုက စားသောက်ကုန်လိုအပ်ချက်ကို မြင့်မားလာစေပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနဲ့အတူ လူနေမှုအဆင့်အတန်းမြင့်မားလာမှုကြောင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံ၊ ဖွံ့ဖြိုးစနိုင်ငံတွေက ပြည်သူတစ်ဦးချင်းစီရဲ့ အသား၊ နို့၊ ဥ စားသောက်မှုတွေ မြင့်မားလာတာကြောင့် မွေးမြူရေးထုတ်ကုန်တွေကို ပိုမိုထုတ်လုပ်ဖို့ လိုအပ်လာပြန်ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ စားနပ်ရိက္ခာနဲ့ စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့ (FAO) ရဲ့ ၂၀၀၉ ခုနှစ်က သုံးသပ်ခဲ့တဲ့ စစ်တမ်းတွေအရ ၁၉၆၀ ကနေ ၂၀၀၅ ခုနှစ်အတွင်းမှာ လူတစ်ဦးချင်းစီရဲ့ အသား စားသုံးမှုဟာ ၃ဆ မြင့်မားလာပြီး နို့သောက်နှုန်း ၂ ဆ တိုးတက်လာတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဥအမျိုးမျိုး စားသုံးနှုန်းကလည်း ၅ ဆ အထိ မြင့်တက်လာတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ မွေးမြူရေးထွက်ကုန်တွေရဲ့ ဝယ်လိုအားကို မြင့်မားစေတဲ့ အဓိကအချက်အလက်တွေဖြစ်တဲ့ ဝင်ငွေတိုးတက်မြင့်မားလာခြင်း၊ လူဦးရေတိုးပွားလာခြင်း နဲ့ မြို့ပြများ ထွန်းကားလာခြင်းတွေဟာ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံတွေမှာ လာမယ့်ဆယ်စုနှစ်တွေအတွင်း ပိုမိုမြန်ဆန်တဲ့ အရှိန် အဟုန်နဲ့ ဆက်လက်တည်ရှိနေမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဘရာဇီးနိုင်ငံနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံကို ဖယ်ပြီး ကျန်တဲ့ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံတွေ မှာ နိုင်ငံသားတစ်ဦးချင်းစီရဲ့ အသားစားသုံးမှုနှုန်းဟာ ၂၀၃၀ ခုနှစ်မှာ လူတစ်ဦးကို တစ်နှစ် ၂၆ ကီလိုဂရမ် စားသုံးနိုင်ပြီး ၂၀၅၀ ခုနှစ်မှာတော့ ၃၂ ကီလိုဂရမ်အထိ မြင့်တက်လာလိမ့်မယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်။ ဒီလို စားသုံးမှုတိုးတက်လာခြင်းနဲ့ လူဦးရေတိုးပွားလာခြင်းတွေကြောင့် ထုတ်လုပ်မှုကလည်းမြင့်မားဖို့ လိုအပ်လာ ပါတယ်။ ၁၉၉၉/၂၀၀၁ မှာ တစ်ကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာအရ အသားတန်ချိန်ပေါင်း ၂၂၉ သန်းထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး ၂၀၅၀ ခုနှစ်မှာတော့ နှစ်ဆတိုးပြီး ၄၆၅ သန်း အထိထုတ်လုပ်လာရမယ်လို့ ခန့်မှန်းတွက်ချက်ထားပါတယ်။ ဒီလိုပဲ နို့ထုတ်လုပ်မှုမှာလည်း တန်ချိန် သန်းပေါင်း ၅၈၀ ထုတ်လုပ်ရာကနေ တန်ချိန် သန်းပေါင်း ၁၀၄၃ အထိ ထုတ်လုပ်ဖို့ လိုအပ်လာမှာဖြစ်ပါတယ်။


ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုရဲ့ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများအပေါ် သက်ရောက်မှု

ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဟာ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေအပေါ် ဘယ်အတိုင်းအတာထိ ဆိုးကျိုးတွေ သက်ရောက်တယ်ဆိုတာ ကိန်းဂဏန်းတွေနဲ့ ဖော်ပြဖို့ အလွန်ခက်ခဲပါတယ်။ အကြောင်းကတော့ မွေးမြူရေးကဏ္ဍဟာ အခြားသောအချက်အလက်တွေဖြစ်တဲ့ စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍ၊ ရာသီဥတု၊ အခြားသော ပတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေ များ၊ စျေးကွက်အခြေအနေ၊ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု စတာတွေနဲ့ ရှုပ်ရှုပ်ထွေးထွေးကို ဆက်နွယ်နေလို့ပါ။ ဒါပေမယ့် ကြီးမားတဲ့ ဆိုးကျိုးတွေ သက်ရောက်နေတယ်ဆိုတာကတော့ ငြင်းလို့မရနိုင်ပါဘူး။ အပူချိန်မြင့်မားလာ ခြင်း၊ မိုးရွာသွန်းမှုပုံစံနဲ့ ပမာဏတွေ ပြောင်းလဲလာခြင်း၊ မုန်တိုင်းကျရောက်မှု၊ ရေကြီးမှုစတဲ့ ဆိုးရွားတဲ့ ရာသီ ဥတု အခြေအနေတွေ မကြာခဏ ဖြစ်ပေါ်ခြင်း စတာတွေဟာ မွေးမြူရေးကဏ္ဍရဲ့ ထုတ်လုပ်မှု (Production) နဲ့ ထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်း (Productivity) တွေကို သိသိသာသာကျဆင်းစေတာကို တွေ့ရမှာပါ။ မွေးမြူရေးကဏ္ဍအနေနဲ့ တိရစ္ဆာန်တွေ အပူဒဏ်ခံရခြင်း (Heat stress) နဲ့ သောက်ရေ အလုံအလောက်မရရှိခြင်းဆိုတဲ့ တိုက်ရိုက်ဆိုးကျိုး တွေခံစားရမှာဖြစ်သလို အစာရေစာရှားပါးခြင်း၊ အစာအရည်အသွေးကျဆင်းခြင်း၊ ရောဂါဘယများကျရောက်ခြင်း၊ သွင်းအားစုတွေကို အခြားသောထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍတွေနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ရယူရခြင်းစတဲ့ သွယ်ဝိုက်ဖြစ်ပေါ်တဲ့ ဆိုးကျိုးတွေကိုလည်း ခံစားကြရမှာဖြစ်ပါတယ်။



တိုက်ရိုက်ဆိုးကျိုးများ

- ရာသီဥတုဆိုးရွားမှုများ မကြာခဏဖြစ်ပေါ်ခြင်း (Extreme weather events)

- ရေကြီးမှု၊ မိုးခေါင်ရေရှားမှုများ အကြိမ်ရေပိုမိုဖြစ်ပေါ်လာခြင်း၊ ပိုမိုပြင်းထန်လာခြင်း (Frequency and magnitude of flood and draught)

- ရာသီဥတုဒဏ်ကြောင့် ထုတ်လုပ်မှုကျဆင်းလာခြင်း (Physiological stress)

- သောက်ရေရရှိမှု (Water availability)


သွယ်ဝိုက်ဖြစ်ပေါ်သော ဆိုးကျိုးများ

- အစာရရှိမှုနှင့် အရည်အသွေးကျဆင်းလာခြင်း (Fodder quality and quantity)

- ရောဂါများ ထူပြောလာခြင်း (Incidence of emerging diseases)

- သွင်းအားစုများ စျေးနှုန်းကြီးမြင့်လာခြင်း (Increased resources price)

- တိရစ္ဆာန်များအတွက် ရာသီဥတုဒဏ်လျော့ပါးစေသည့် ခြံတည်ဆောက်မှုစနစ်များ အသုံးပြုရခြင်း (ဥပမာ - Cooling system)

ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုက မွေးမြူရေးအပေါ်ဆိုးကျိုးတွေသက်ရောက်နေသလိုပဲ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေကလည်း ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို ပိုမိုဆိုးရွားလာအောင် တွန်းပို့ပေးနေပြန်ပါတယ်။ မွေးမြူရေးကဏ္ဍကနေပြီး ကာဗွန်ဒိုင် အောက်ဆိုဒ် (CO2)၊ မီသိန်း (CH4) နဲ့ နိုက်ထရပ်စ်အောက်ဆိုဒ် (N2O) အစရှိတဲ့ ဖန်လုံအိမ်အာနိသင် (Green House Gases) တွေကိုထုတ်လွှတ်နေတာပါ။ FAO ရဲ့ ၂၀၀၆ ခုနှစ် Life Cycle Assessment စစ်တမ်းတွေအရ မွေးမြူရေးကဏ္ဍကနေ ထုတ်လွှတ်တဲ့ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ဟာ ၇.၇ gigatonnes CO2 eqv. ရှိပြီး လူသား တွေကြောင့် ဖြစ်ပေါ်တဲ့ ဖန်လုံအိမ်အာနိသင် (Anthropogenic GHG) စုစုပေါင်းရဲ့ ၁၈% ရှိတယ်ဆိုတာကို တွေ့ရပါတယ်။


အဲဒီလို ဖန်လုံအိမ်အာနိသင်တွေ ထုတ်လွှတ်တဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေကို ဆန်းစစ်တဲ့အခါမှာ

• သစ်ပင် သစ်တောများခုတ်လှဲကာ မွေးမြူရေးခြံနှင့် စားကျက်မြေများဖော်ထုတ်ခြင်း

• တိရစ္ဆာန်အစာအတွက် စိုက်ပျိုးပင်များနှင့် စားကျက်များတွင် ဓာတ်မြေသြဇာများ အသုံးပြုခြင်း

• စိုက်ပျိုးမြေများမှ ဓာတ်ငွေ့များထုတ်လွှတ်ခြင်း

• မွေးမြူရေးခြံများ၊ စားကျက်များနှင့် စိုက်ခင်းများတွင် အသုံးပြုသော စက်ယန္တယားများအတွက် လောင်စာများသုံးစွဲခြင်း

• အစာစက်ရုံများမှ မီးခိုးနှင့် အခြားဓာတ်ငွေ့များ ထုတ်လွှတ်ခြင်း

• စားမြုံ့ပြန်သတ္တဝါများ အစာခြေရာမှ မီသိန်းဓာတ်ငွေ့များ ထုတ်လွှတ်ခြင်း

• တိရစ္ဆာန်မစင်များမှ ဓာတ်ငွေ့များ ထုတ်လွှတ်ခြင်း

• တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်လုပ်ခြင်းနှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ခြင်း တွေဖြစ်တယ်ဆိုတာ တွေ့ရှိရပါတယ်။

စမတ်ကျတဲ့ မွေးမြူရေးဖြစ်ဖို့ (Climate-smart Livestock)

နေ့စဉ်သုံးစကားတွေထဲမှာ စမတ် (SMART) ကျတယ် ဆိုတဲ့ စကားဟာလည်း အသုံးများတဲ့ စကားတစ်ခွန်းပါပဲ။ စမတ်လို့ မြန်မာတွေ တိုက်ရိုက်မွေးစားထားတဲ့ (SMART) ကို ကြားလိုက်တာနဲ့ အလွန်အဆင်ပြေ၊ အလွန်ကောင်း၊ အလွန်ရှုချင်စဖွယ်ဖြစ်တာကို ရည်ညွှန်းဖော်ပြမှန်း အားလုံးသိကြပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ မွေးမြူသူ တွေအနေနဲ့လည်း မိမိရဲ့ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းကို ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနဲ့ လိုက်လျောညီထွေရှိတဲ့ (တနည်းပြောရ ရင် စမတ်ကျတဲ့ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်း) Climate-smart Livestock ဖြစ်နိုင်ဖို့ ကျိုးစားသွားရမှာပါ။ Climate-smart ဖြစ်ဖို့ အဓိကအချက် ၂ ချက်ပဲ ရှိပါတယ်။ အဲဒါတွေကတော့ (၁) သဘာဝအရင်းအမြစ်တွေကို အထိရောက်ဆုံး အသုံးချခြင်း (Resource use efficiency) နဲ့ (၂) မွေးမြူရေး စီမံခန့်ခွဲမှုပုံစံတွေကို ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနဲ့ လိုက်လျောညီထွေရှိအောင် ပြောင်းလဲပြင်ဆင်ခြင်းအားဖြင့် ခံနိုင်ရည်ရှိအောင်ဆောင်ရွက်ခြင်း (Building resilience) တို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။

ဆွေးနွေးခဲ့တာလေးတွေကို ပြန်ပြီး ခြုံငုံသုံးသပ်ကြည့်ရင်

(၁) မွေးမြူရေးဟာ ကမ္ဘာ့လူသားတွေရဲ့ စားနပ်ရိက္ခာ ဖူလုံမှုအတွက် အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။

(၂) တိုးတက်လာတဲ့ လူဦးရေနဲ့ အသား၊ နို့၊ ဥ လိုအပ်ချက်ကို ဖြည့် စည်းနိုင်ဖို့ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေကို တိုးချဲ့ လုပ်ကိုင်သွားရပါဦးမယ်။

(၃) မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေကို တိုးချဲ့လာတာနဲ့အမျှ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု (Climate Change) ကို ပိုမိုဆိုးရွားလာစေပါတယ်။

(၄) တချိန်တည်းမှာ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကပဲ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေကို ဆိုးဆိုးရွားရွား ပြန်ပြီး ထိခိုက်စေပါတယ်။

(၅) ဒါကြောင့်မို့ ရာသီ ဥတုပြောင်းလဲမှုနဲ့ လိုက်လျောညီထွေရှိတဲ့ မွေးမြူရေး (Climate-smart Livestock) ဖြစ်အောင် ဆောင်ရွက်ဖို့ လိုတယ်ဆိုတာလေးတွေကို တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

Climate-smart livestock မှာ လိုက်နာဆောင်ရွက်သင့်တဲ့ အကြံပြုချက်လေးတွေကိုလည်း အသေးစိတ် ဆက်လက်ဆွေးနွေးတင်ပြသွားပါဦးမယ်။ စမတ်ကျတဲ့ မွေးမြူရေးသမားများ ဖြစ်နိုင်ကြပါစေ။

ရေးသားသူ - သက်ခိုင်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/climate_smart_livestocks

မိုက်ခရိုဂရင်း (Microgreens) ဆိုတာ မျိုးစေ့ကနေ အညှောက်ပေါက်တဲ့အဆင့်နဲ့ အပင်ငယ်အဆင့်ကြားမှာရှိတဲ့ သေးငယ်သော အပင်ပေါက် အမျိုးအစားတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ Microgreens အပင်လေးတွေဟာ ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် ၁ - ၃ လက်မ (၂.၅ - ၇.၅ စင်တီမီတာ) အမြင့်သာရှိတဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက် အပင်ပေါက် လေးတွေပါ။ Microgreens အပင်လေးတွေဟာ အများအားဖြင့် အမျိုးအစားပေါ်မူတည်ကာ အပင်ပေါက်ပြီး ၇ -၂၁ ရက်အတွင်း အပင်ရဲ့ ပထမဆုံး အရွက်အစစ်များ ထွက်လာတာနဲ့ ရိတ်သိမ်းခူးဆွတ်ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ နားလည်လွယ်အောင် ပြောရရင် မျိုးစေ့ကနေ အပင်ပေါက်လာပြီးနောက် အစေ့ရွက် (cotyledon) လို့ ခေါ်တဲ့ အရွက်တစ်ရွက် (သို့မဟုတ်) အရွက်တစ်စုံ ထွက်လာတာနဲ့အဆိုပါအဆင့်မှာ အပင်လေးတွေကို ခူးဆွတ်ရိတ်သိမ်းရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ သို့မဟုတ် ၎င်းတို့ရဲ့ နောက်ထပ် အရွက်အစစ် (true leaves) အနည်းငယ် ကြီးထွားလာတဲ့အထိ စောင့်ပြီးမှလည်း ခူးဆွတ်လို့ရပါတယ်။



၁၉၈၀ ခုနှစ်များအတွင်းက ကယ်လီဖိုးနီးယား စားသောက်ဆိုင်တွေမှာ ၎င်းတို့ကို စတင်မိတ်ဆက်ခဲ့ပြီးနောက် microgreens အပင်လေးတွေကို တဖြည်းဖြည်းနဲ့ လူကြိုက်များလာခဲ့တာပါ။ Microgreen လို့ ဆိုကြရာမှာ သေးငယ်တဲ့ ဆေးဖက်ဝင်အပင်လေးတွေရော ဟင်းသီးဟင်းရွက် အပင်ပေါက်လေးတွေပါ ပါဝင်နေတာဖြစ်ပြီး အနံ့အရသာကြွယ်ဝကာ ဟင်းပွဲအမျိုးမျိုးမှာ လှပတဲ့အရောင်အဆင်းကိုလည်း ပေါင်းထည့်ပေးနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါ အပင်ပေါက်လေးတွေဟာ အရွယ်အစားသေးငယ်ပေမဲ့လည်း အရွယ်ရောက်ပြီးတဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်အပင်များထက် အာဟာရဓာတ်မြင့်မားစွာ ပါဝင်နေတာဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းတို့ကို မည်သည့်အစားအစာမှာမဆို ထည့်သွင်းစားသုံးနိုင်ပြီး ကောင်းမွန်တဲ့ ကျန်းမာရေးရလဒ်ကို ရရှိစေနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ယနေ့အချိန်မှာ Microgreen အပင်လေးတွေကို အွန်လိုင်းပေါ်ကနေ အလွယ်တကူ မှာယူစားသုံးနိုင်ကြတယ်ဆိုပေမဲ့ ၎င်းတို့ကို မိမိရဲ့ အိမ်အပြင်ဘက် ဥယျာဉ်စိုက်ခင်းမှာ ဖြစ်စေ၊ အိမ်တွင်းမှာ အိုးလေးတွေ ဗူးခွံသေးသေးလေးတွေနဲ့ ဖြစ်စေ စိုက်ပျိုးထားလို့လည်း ရပါတယ်။ ယခုဆောင်းပါးမှာတော့ မိုက်ခရိုဂရင်း (Microgreens) အပင်လေးတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကောင်းကျိုးတွေကို မျှဝေပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။


Microgreens အမျိုးအစားများ

Microgreens အပင်လေးတွေကို အမျိုးမျိုးသော ဟင်းသီးဟင်းရွက်မျိုးစေ့များကနေ စိုက်ပျိုးနိုင်ပါတယ်။

အောက်ဖော်ပြပါ မျိုးရင်းဝင် အပင်တွေကတော့ Microgreen အနေနဲ့ လူကြိုက်အများဆုံး အပင်လေးတွေ ဖြစ်ကြပါတယ်။


Brassicaceae မျိုးရင်းဝင်အပင်များ

ပန်းဂေါ်ဖီ၊ ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်း၊ ဂေါ်ဖီထုပ်၊ မုန်လာဥအဖြူ၊ အာရူဂူလာ (arugula)၊ ကန်စွန်း



Asteraceae မျိုးရင်းဝင်အပင်များ

ဆလပ်၊ ​ဒေါင်းမြှီးဆလပ် (endive)၊ ချီကိုရီ (chicory)၊ အီတလီချီကိုရီ (radicchio)


Amaryllidaceae မျိုးရင်းဝင်အပင်များ

ကြက်သွန်ဖြူ၊ ကြက်သွန်နီ၊ ကြက်သွန်မြိတ်

Amaranthaceae မျိုးရင်းဝင်အပင်များ

ဟင်းနုနွယ်၊ သကြားမုန်လာ၊ swiss chard

Cucurbitaceae မျိုးရင်းဝင်အပင်များ

ဖရဲ၊ သခွား၊ သခွားမွေး၊ ဖရုံ

စပါး၊ အုတ်ဂျုံ၊ ဂျုံ၊ ပြောင်းနဲ့ မုယောစပါးတို့အပြင် ကုလားပဲနဲ့ ပဲအမျိုးမျိုးကဲ့သို့သော မျိုးစေ့များကိုလည်း တစ်ခါတစ်ရံမှာ microgreens အနေနဲ့ အသုံးပြုစိုက်ပျိုးကြပါတယ်။ Microgreens အပင်ပေါက်လေးတွေဟာ အမျိုးအစားပေါ်မူတည်ပြီး အ​ရသာ ပုံမှန်ကနေ စပ်တာမျိုးအထိ၊ ​ အနည်းငယ်ချဥ်တာကနေ ခါးတာမျိုးအထိ ရှိနိုင်ပါတယ်။

အာဟာရပြည့်ဝသော Microgreens အပင်ပေါက်လေးများ

Microgreens အပင်ပေါက်လေးတွေမှာဆိုရင် အာဟာရဓာတ်တွေ အပြည့်အဝ ပါရှိနေတာဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းတို့ရဲ့ အာဟာရဓာတ်ပါဝင်မှုဟာ အနည်းငယ်ကွဲပြားပေမဲ့လည်း အများစုမှာတော့ ပိုတက်စီယမ်၊ အိုင်းယွန်း၊ ဇင့်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နဲ့ ကော့ပါးဓာတ်တွေ ကြွယ်ဝစွာပါဝင်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ Microgreens အပင်ပေါက်လေးတွေဟာ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းများ (antioxidants) ကဲ့သို့သော အကျိုးပြု အပင်ဒြပ်ပေါင်းများရဲ့ အရင်းအမြစ်ကောင်း တစ်ခုလည်းဖြစ်ပါတယ်။ ထို့အပြင် အပင်ပေါက်လေးတွေဟာ အရွယ်ရောက်ပြီးတဲ့ အပင်ကြီးတွေထက် ဗီတာမင်၊ သတ္တုဓာတ်နဲ့ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းတွေ ပိုမိုမြင့်မားစွာ ပါဝင်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အချို့သော သုတေသနတွေအရ Microgreens နဲ့ အရွယ်ရောက်ပြီးသား အပင်တွေကို နှိုင်းယှဥ်ရာမှာ မိုက်ခရိုဂရင်းမှာပါဝင်နေတဲ့ အာဟာရဓာတ်ပမာဏဟာ ၉ ဆအထိ ပိုများနိုင်တယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။

ကျန်းမာရေး ကောင်းကျိုးများ

✅ ဆီးချိုရောဂါကို သက်သာစေခြင်း

ဆီးချိုရောဂါရှိသူတွေဟာ ၎င်းတို့ရဲ့သွေးထဲက သကြားဓာတ် (ဂလူးကို့စ်) ပမာဏကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခြင်းမရှိဘဲ ၎င်းတို့ရဲ့ဆဲလ်တွေဟာလည်း သွေးကြောထဲမှ သကြားဓာတ်များကို မဖယ်ရှားပေးနိုင်ကြပါဘူး။ သို့ပေမဲ့ microgreens အပင်လေးတွေကတော့ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို ထိန်းညှိပေးနိုင်ကြပါတယ်။ ဘရိုကိုလီ (ပန်းဂါ်ဖီစိမ်း) အပင်ပေါက်လေးတွေဆိုရင် အင်ဆူလင်ခံနိုင်ရည်ရှိမှုကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်ပြီး သွေးတွင်းသကြားဓာတ်များ ဆဲလ်များအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်သွားအောင် ကူညီပေးနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အိန္ဒိယဟင်းလျာ ချက်ပြုတ်ရာမှာ အဓိကကျသော ပဲပင်တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ ပဲနံ့သာ (Fenugreek microgreen) ဆိုရင် ဆဲလ်များအနေနဲ့ သကြားဓာတ်ကို ၂၅ မှ ၄၄ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ကောင်းစွာစုပ်ယူနိုင်အောင် ကူညီပေးတယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။

✅ အယ်လ်ဇိုင်းမားရောဂါ ကာကွယ်ပေးခြင်း

ပိုလီဖီနောလ် (Polyphenols) ဓာတ်ဟာ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ဂုဏ်သတ္တိရှိတဲ့ အပင်အခြေခံပစ္စည်းဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းဟာ ကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူးများစွာကို ပေးစွမ်းနိုင်ပြီး မိုက်ခရိုဂရင်း အပင်လေးတွေထဲမှာ ပိုလီဖီနောလ်ဓာတ်တွေ များစွာပါဝင်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ polyphenols ဓာတ်ဟာ စဥ်းစားတွေးခေါ်မှုဆိုင်ရာကို တိုးတက်စေပြီး အယ်လ်ဇိုင်းမားရောဂါကဲ့သို့သော အာရုံကြောဆိုင်ရာရောဂါများ အစပြုခြင်းကိုပင် ဟန့်တားနိုင်ကြောင်း (သို့မဟုတ်) နှောင့်နှေးစေနိုင်ကြောင်း သိပ္ပံနည်းကျအထောက်အထားများကတဆင့် ပြသထားတာဖြစ်ပါတယ်။

✅ နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးခြင်း

Polyphenols ဓာတ်ဟာ နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေနည်းပါးခြင်းနဲ့ ဆက်စပ်မှုရှိနေတာလည်းဖြစ်ပါတယ်။ မိုက်ခရိုဂရင်းအပင်လေးတွေဟာ နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးတဲ့ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်း polyphenols ကြွယ်ဝတဲ့ အရင်းအမြစ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ လေ့လာမှုများအရ အဆီများတဲ့ အစားအစာတွေမှာ ဂေါ်ဖီထုပ်နီ microgreens အပင်ပေါက်လေးတွေကို ပေါင်းထည့်စားသုံးတဲ့အခါ မကောင်းတဲ့အဆီဓာတ် (triglyceride) နဲ့ မကောင်းတဲ့ ကိုလက်စထရောပမာဏကို လျှော့ချပေးနိုင်ပြီး ကိုယ်အလေးချိန်လျော့ကျစေကာ နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ နည်းပါးကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

✅ ကင်ဆာကာကွယ်ပေးခြင်း

Brassicaceae မျိုးရင်းဝင် (ပန်းဂေါ်ဖီ၊ ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်း၊ ဂေါ်ဖီထုပ်၊ မုန်လာဥအဖြူ၊ ကန်စွန်း) စတဲ့ microgreens အပင်လေးတွေမှာ sulforaphane ဆိုတဲ့ ဓာတ်တစ်မျိုး ပါဝင်ပါတယ်။ sulforaphane ဓာတ်ရဲ့ ကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူးများစွာထဲမှ တစ်ခုကတော့ ကင်ဆာရောဂါကို ကာကွယ်ပေးနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ သုတေသနပြုချက်များအရ Brassicaceae မျိုးရင်းဝင် အပင်ငယ်လေးတွေကို အစားအစာတွေထဲမှာ မျှတစွာထည့်သွင်းစားသုံးခြင်းဟာ ကင်ဆာကြီးထွားမှုကို ဟန့်တားရာမှာ အထောက်အကူဖြစ်စေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ နောက်ထပ်လေ့လာမှုတစ်ခုအရ Brassicaceae မျိုးရင်းဝင် အပင်ငယ်လေးတွေဟာ အူမကြီးကင်ဆာကို ကာကွယ်ရာမှာ အထူးအသုံးဝင်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

✅ အမြင်အာရုံ ကောင်းမွန်စေခြင်း

Lutein ဆိုတဲ့ဓာတ်ဟာ ဟင်းနုနွယ်ရွက်၊ ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်း၊ ဒုဓလီ (dandelion) နဲ့ ကန်စွန်းရွက် microgreens အပင်ငယ်လေးတွေမှာ ပါဝင်တဲ့ အစွမ်းထက်သော ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်း (antioxidant ) တစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းဓာတ်ဟာ အထူးသဖြင့် သက်ကြီးရွယ်အိုတွေရဲ့ မျက်စိကျန်းမာရေးအတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ လေ့လာမှုများအရ Lutein ဓာတ်ဟာ အသက်အရွယ်နဲ့ဆိုင်တဲ့ မျက်စိအမြင်လွှာ ထိခိုက်ပျက်စီးခြင်း (Macular) ရောဂါကို ကာကွယ်နိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

✅ သွေးအားနည်းရောဂါကို လျှော့ချပေးခြင်း

သံဓာတ်ချို့တဲ့ခြင်းဟာ အဖြစ်များတဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတစ်ခုဖြစ်ပြီး သွေးအားနည်းခြင်းရဲ့ အဓိကအကြောင်းရင်းလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဆလပ်ရွက်နဲ့ Brassicaceae မျိုးရင်းဝင် microgreens အပင်လေးတွေမှာတော့ သံဓာတ်ကြွယ်ဝစွာ ပါဝင်နေတာဖြစ်ပါတယ်။ သို့ပေမဲ့ ပဲနံ့သာ (fenugreek) microgreen အပင်ငယ်လေးတွေထဲမှာ သံဓာတ် အမြင့်ဆုံးပါဝင်နေတာဖြစ်ကြောင်း လေ့လာမှုများမှာ ဆိုထားပါတယ်။

ဇင်ထူးနိုင်

Ref: https://health.clevelandclinic.org/

https://www.healthline.com/

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
https://greenwaymyanmar.com/posts/health_benefit_microgreens

ငါးစားမယ်ဆိုရင် မှတ်ဉာဏ်ကောင်းစေမယ်၊ အသားအရေကို နုပျိုစေနိုင်တယ်၊ အသက်အရွယ်ကြီးရင့်ခြင်းကို ကာကွယ်ပေးနိုင်တယ်ဆိုပြီး လူသိများကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ငါးအမျိုးအစားတွေကို သေချာမသိဘဲ မစားသင့်တာတွေ မှားယွင်းစားသုံးမိမယ်ဆိုရင်တော့ သွေးတွင်းမှာ မာကျူရီ(Mercury)ပမာဏတွေ မြင့်တက်လာနိုင်ပါတယ်။


ဒီလို မာကျူရီမြင့်တက်လာတာဟာ ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးတွေနဲ့ နို့တိုက်မိခင်တွေမှာ ပြဿနာရှိနိုင်ပါတယ်။ အကြောင်းရင်းကတော့ သန္ဓေသားနဲ့ မွေးကင်းစကလေးတွေဟာ မာကျူရီနဲ့ ပတ်သက်လာရင် ဆတ်ဆတ်ထိမခံနိုင် ဖြစ်တတ်ကြလို့ပါ။

ဆိုတော့ ဘယ်လိုငါးမျိုးတွေက မာကျူရီပါဝင်မှုမြင့်မားသလဲဆိုတာ သတိချပ်ကြစေဖို့ ဖော်ပြပေး လိုက်ပါတယ်။

မာကျူရီအနည်းနှင့် အများပါဝင်သော ငါးအမျိုးအစားများနှင့် အခွံမာရေသတ္တဝါများ

ငါးပါးနီ၊ ငါးခူ၊ ငါးသလောက်၊ ဆယ်လ်မွန်ငါး၊ ငါးပြေမ၊ ငါးခွေးလျှာ၊ မက်ကရယ်ငါး၊ ထရောက်ငါး၊ဂုံးကောင်၊ ကမာကောင်၊ ကဏန်း၊ ရေချိုပုစွန်၊ ကင်းမွန်၊ ပြည်ကြီးငါး၊ ငါးသေတ္တာငါး အစရှိတာတွေက မာကျူရီပမာဏ အနည်းငယ်သာ ပါဝင်တဲ့ ငါးအမျိုးအစားများဖြစ်ကြပါတယ်။

ကကတစ်ငါး၊ ငါးကြင်း၊ ငါးသိုင်း၊ တူနာငါး၊ ရေချိုငါးပြေမ၊ ငါးလိပ်စွန်၊ ကျောက်ပုစွန်ထုပ် စတာတွေကတော့ မာကျူရီပမာဏ အလယ်အလတ်သာ ပါဝင်ပါတယ်။

တူနာငါးအမျိုးအစားခွဲတစ်ခုဖြစ်တဲ့ Bluefish စည်သွပ်တူနာ၊ ပင်လယ်ကကတစ်ငါး၊ ပင်လယ်ထွက် မက်ကရယ်ငါး(Mackerel)၊ ပင်လယ်ငါးပြေမတွေကတော့ တစ်လမှာ ၃ ကြိမ်ထက် ပိုမစားသင့်တဲ့ မာကျူရီပါဝင်မှုပမာဏ အလွန်မြင့်တဲ့ငါးတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေ၊ နို့တိုက်မိခင်တွေနဲ့ ကလေးငယ်တွေ အနေနဲ့တော့ ဒီလိုမာကျူရီပါဝင်မှုပမာဏ အလွန်မြင့်တဲ့ငါးတွေဆိုရင် လုံးဝရှောင်ရှားနိုင်လေကောင်းလေ ဖြစ်ပါတယ်။

ဓားရှည်နှုတ်သီးငါး၊ ငါးမန်း၊ မက်ကရယ်ငါးဘုရင်တွေကလည်း အန္တရာယ်ရှိနိုင်လို့ FDA ကနေ တားမြစ်ထားတဲ့ ငါးအမျိုး အစားတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။

ငါးများတွင် ပါဝင်သော မာကျူရီအန္တရာယ်

ငါးတွေအကုန်လုံးမှာ မာကျူရီပါဝင်ကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် မာကျူရီပမာဏ အများကြီးပါဝင်တဲ့ငါးကိုပဲ မစားသုံးမိဖို့ အရေးကြီးတာပါ။

မာကျူရီအမျိုးအစား(၃)မျိုး ရှိပါတယ်။

(၁) Organic ဆိုပြီး ဇီဝအခြေခံတဲ့ အမျိုးအစား၊
(၂) Inorganic အဇီဝ၊
(၃) Metallic သတ္တုအမျိုးအစားဆိုပြီး ဖြစ်ပါတယ်။
မီသိုင်းမာကျူရီ(Methylmercury) ကတော့ လူတွေကို အဆိပ်သင့်စေနိုင်တဲ့ ဇီဝအခြေခံ Organic အမျိုးအစားဖြစ်ပါတယ်။ ပုံမှန်အခန်းအပူချိန်မှာဆိုရင် အခဲကနေ အရည်အဖြစ် ပြောင်းလဲရှိနေတတ်ပြီး ငါးကို တစ်ဆင့်စားသုံးသူတွေရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်မှာ တဖြည်းဖြည်းစုပုံလာတတ်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် ဆိပ်ကမ်းမှာ သတ္တုတူးဖော်ရေးလုပ်နေတဲ့သူတွေ၊ သန္တာကျောက်တန်းတွေနဲ့ ဆက်စပ်လုပ်ကိုင်သူတွေဟာလည်း မီသိုင်းမာကျူရီအဆိပ်သင့်နိုင်တာနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကြိုတင်စဉ်းစားထားဖို့ သတိထားပြင်ဆင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

မီးသိုင်းမာကျူရီဟာ အဓိကအာရုံကြောလုပ်ဆောင်မှုကို ထိခိုက်စေနိုင်ပြီး ဦးနှောက်နဲ့ကျောရိုးနာ့ဗ်ကြောလုပ်ဆောင်မှုတွေအပေါ်မှာ သက်ရောက်မှုတွေ ရှိနိုင်ပါတယ်။ မမြင်ရတဲ့အဆိပ်သင့်မှုမျိုးကနေ မွေးဖွားလာမဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ကလေးရဲ့ ဦးနှောက်တွေကို ပျက်စီးစေနိုင်ပါတယ်။ ဘယ်လို ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ထိခိုက်နိုင်လဲဆိုတာကတော့ မာကျူရီပမာဏ အနည်းအများပေါ်မူတည်တယ်လို့ ပြောရမှာဖြစ်ပါတယ်။

မီသိုင်းမာကျူရီအဆိပ်သင့်မှုကြောင့် မမွေးဖွားခင်ကတည်းက ဦးနှောက်ချို့ယွင်းမှုရောဂါ၊ ဦးနှောက်ချို့ယွင်းရာကတစ်ဆင့် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့ ကိုယ်လက်အင်္ဂါမသန်စွမ်းရောဂါ၊ မွေးရာပါမျက်မမြင်ရောဂါ၊ နားမကြားရောဂါ၊ ကျောက်ကပ်ချို့ယွင်းမှုနဲ့ ခေါင်းသေးကိုယ်ကြီးရောဂါတွေပါ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။

မာကျူရီပမာဏဟာ ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း တဖြည်းဖြည်းစုပုံလာတာနဲ့တစ်ပြိုင်နက် အရွယ်ရောက်ပြီးသားလူတွေမှာလည်း ကျောက်ကပ်နဲ့ဦးနှောက်ပျက်စီးမှုကို ဦးတည်သွားနိုင်ပါတယ်။ ခန္ဓာကိုယ်တွင်းမှာရှိတဲ့ မာကျူရီတွေကို သဘာဝဖြစ်စဉ်အရ ဖယ်ရှားနိုင်ပေမဲ့ ခန္ဓာကိုယ်တွင်းက ပျောက်ကွယ်သွားဖို့အတွက်ဆိုရင်တော့ လနဲ့ချီကြာတတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မာကျူရီပါဝင်နေတဲ့ ငါးစားသုံးမှုတွေကို သတိထားပြီး ကျန်းမာရေးကို ဂရုစိုက်စေချင်ပါတယ်။

အမေရိကန်နိုင်ငံ ဆေးဝါးနှင့်အစာစီမံခန့်ခွဲမှုအဖွဲ့အစည်းကတော့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးနဲ့ အသက် ၆ နှစ်အောက် ကလေးတွေဟာ ငါးကြော်၊ ငါးဟင်း၊ ငါးကင် စတာတွေကို တစ်ပတ်မှာ ၃ ကြိမ်ထက် ပိုမစားသင့်ဘူးလို့ အကြံပြုထားပါတယ်။

မာကျူရီပမာဏနည်းနည်းပဲပါဝင်တဲ့ငါးတွေက ဘေးအကင်းဆုံးလို့လည်း ဆိုပါတယ်။

ငါးများမှာပါဝင်တဲ့ မာကျူရီပမာဏ

ပထမဦးစွာ ငါးတွေမှာရှိနေတဲ့ မီသိုင်းမာကျူရီတွေဟာ ငါးတွေထဲ ဘယ်လိုဝင်ရောက်လာရသလဲ ဆိုတာကို ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ မာကျူရီပမာဏအနည်းငယ်က အနီးအနားပတ်ဝန်းကျင်လေထုထဲမှာ ရှိနေတတ်ပါတယ်။ မီးတောင်ပေါက်ကွဲတာမှအစ မီးလောင်တာတွေအပြင် လူတွေလုပ်လိုက်တဲ့ ကျောက်မီးသွေးမီးရှို့တာ၊ ဆီလောင်ကျွမ်းတာ၊ သစ်သားတွေ လောင်ကျွမ်းတဲ့အခါမှာတော့ လေထဲကနေရေထဲ၊ မြေကြီးထဲကို တဖြည်းဖြည်း စိမ့်ဝင်အနည်ထိုင်ပါတယ်။

မာကျူရီဟာရေထဲမှာပျော်ဝင်နေတဲ့ သေးငယ်အဏုဇီဝက ပိုးမွှားတွေနဲ့ တွေ့ပြီး ဓာတ်ပြုပြောင်းလဲတဲ့အခါမှာ မီသိုင်းမာကျူရီအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားပါတယ်။ ဒါကို ငါးမျိုးနွယ်များစွာနဲ့ အခွံမာကမာကောင်တွေက စုပ်ယူရင်း ငါးတွေထဲမှာ မီသိုင်းမာကျူရီရှိနေတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

အချို့သောငါးတွေမှာ ဘာလို့မီသိုင်းမာကျူရီပမာဏ များနေရတာလဲဆိုရင်တော့ ငါးတွေမှာလည်း အစာကွင်းဆက်၊ ဇီဝဖြစ်စဉ်တွေ ရှိပါတယ်။ ငါးတွေလည်း အကြီးကနေ အသေးကို တစ်ဆင့်ပြန်လည်စားသုံးရင်း မီသိုင်းမာကျူရီပမာဏ တက်လာတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ငါးတွေမှာ ပါဝင်တဲ့ မာကျူရီအဆင့်သတ်မှတ်မှုကိုကြည့်ရင်း သူတို့တွေအချင်းချင်း ဘယ်လောက်စားသုံးလဲ၊ ဘယ်လိုငါးတွေမှာ အများဆုံးလဲဆိုတာကို လေ့လာနိုင်ပါတယ်။

FDA အစားအသောက်နဲ့ ဆေးဝါးအဖွဲ့အစည်းရဲ့ စာရင်းသတ်မှတ်ချက်အရ တချို့ငါးတွေဟာ မာကျူရီပါဝင်မှုနည်းတာကြောင့် သာမန်လူတွေအနေနဲ့ ၁ ပတ်ကို ၃ ကြိမ် အများဆုံး စားသုံးနိုင်ပါတယ်။(ကိုယ်ဝန်ဆောင်နှင့် အသက်ငယ်ကလေးများတော့ မပါဝင်ပါ။)

ငါးတွေကို ကျန်းမာစေတဲ့ အစားအသောက်ပုံစံတစ်ခုကနေ ငြင်းပယ်လို့ မရနိုင်ပါဘူး။ ငါးစားတာဟာ အကျိုးကျေးဇူးများတာတွေရှိသလို မာကျူရီပါဝင်မှုကိုလည်း သေချာစစ်ဆေးရပါမယ်။ မာကျူရီပါဝင်မှုများတဲ့ငါးကြီးတွေကို ရှောင်ရှားရမှာဖြစ်ပြီး ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေအနေနဲ့လည်း ငါးစားရင်းနဲ့ မာကျူရီပါဝင်မှုတွေကို အိမ်ရှိမီးဖိုချောင်မှာကပ်ထားပြီး သတိထားနိုင်ရင် အကောင်းဆုံးပါပဲ။ ပရိုတိန်းပါဝင်မှုများပြီး အိုမီဂါ-၃ ပါဝင်မှုလည်းများတဲ့ ငါးတွေကို အကောင်းဆုံးပြင်ဆင်စားသောက်ကြည့်ရင်း ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်တဲ့ စားသောက်ပုံတွေရရှိလို့ ပျော်ရွှင်အသက်ရှည်တဲ့ ဘဝတစ်ခုကို ထူထောင်နိုင်ကြပါစေ။

ရေးသားသူ - နှင်းဖြူဖြူ

Ref; (1) Department of Fisheries.

(2) The best Types of Fish for Healthy by very wellfie.com.

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/High_Mercury_Fish

ကြံသည် ပူနွေး စိုစွတ်သောဒေသနှင့် သမနွေးပိုင်း ဒေသများတွင် ဖြစ်ထွန်းတတ်ပြီး ပုံမှန်အားဖြင့် အပင်မြင့် ၉ပေ နှင့် ၁၅ပေကြား၊ ပင်စည်လုံးပတ်မှာ အချင်း ၂လက်မခန့်ရှိတတ်ပြီး အပင်ခြေတွင် ပင်စည်ပွားများစွာ ထုတ်လုပ်ရန် ဘေးတက်ကဲ့သို့ ပုံစံများစွာ ရှိနေသည့်် နှစ်ရှည်ပင် တစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ ပင်စည်သည် ကြံရိုးဖြစ်လာပြီး ကြီးထွားလာသောအခါ အပင်တစ်ပင်လုံး၏ ၇၅ရာခိုင်​နှုန်​းသည် ကြံရိုးသာ ဖြစ်သည်။ ကောင်းစွာ ကြီးထွားလာသော ကြံရိုးတချောင်းတွင် အမျှင်ဓာတ် ၁၁မှ၁၇ရာခိုင်နှုန်း၊ ပျော်ဝင်လွယ်သော သကြားဓာတ် ၁၂မှ၁၆ ရာခိုင်နှုန်း၊ အချိုဓာတ် မဟုတ်သော အခြားပါဝင်မှု ၂မှ၃ ရာခိုင်​နှုန်းနှင့် ရေဓာတ် ၆၀မှရ၀ ရာခိုင်​နှုန်​းခန့် ပါဝင်သည်။ ကြံစိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်ရာတွင် အထွက်နှုန်း မြင့်မားရန်အတွက် ကြံပင်သည် ရာသီဥတု အနေအထား၊ မြေအမျိူးအစား၊ မြေသြဇာ၊ ရေသွင်းရေထုတ်၊ ပိုးရောဂါ ကာကွယ် နှိမ်နင်းမှု နှင့် ရိတ်သိမ်းချိန် အပေါ်များစွာ မူတည်သည့်အတွက် အကောင်းဆုံး သီးနှံ စီမံခန့်ခွဲမှု စနစ်များကို အလေးထား ပြုလုပ်ပေးရန် လိုအပ်သည်။


ကြံစိုက်ပျိုးခြင်းသည် ကမ္ဘာတွင် အများဆုံး စိုက်ပျိုးကြသော စိုက်ပျိူးရေး စနစ်ကြီးတခုလဲ ဖြစ်သည်။ သို့တစေ ကြံသည် ပိုးမွှားများနှင့် ပေါင်းပင်တို့ကို ခံနိုင်ရည် မရှိသော အပင် အမျိုးအစားလဲ ဖြစ်ပြန်သည်။ ကြံသည် သကြား အဓိက ထုတ်လုပ်ရာ သီးနှံလည်း ဖြစ်သလို အရက် အချဉ်ဖောက်ရာတွင် သုံးသော ကုန်ကြမ်းလဲ ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် တိရိစ္ဆာန်​အစာအတွက်လည်း အသုံးပြုကြပြန်သည်။ ကြံသည် မြက်မျိူးရင်းဝင် အပင်တမျိုး ဖြစ်ပြီး Poaceae မျိုးရင်း အတွင်းရှိ Saccharum မျိူးစိတ်ကွဲတွင် ပါရှိသည်။ ကြံသည် ကမ္ဘာ့ ဝယ်လိုအား များသလို စိုက်ပျိုးသူကိုလည်း အကျိူး အမြတ် အနည်းနှင့်အများပေးနိုင်သော သီးနှံဖြစ်၍ စီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သင့်သော သီးနှံတစ်ခုပင် ဖြစ်သည်။ ကမ္ဘ့ာ့ကြံ ထုတ်လုပ်မှု့ အများဆုံးနိုင်ငံများထဲတွင် အာရှမှ အိန္ဒိယ၊ တရုတ်၊ ထိုင်း၊ ဖိလစ်ပိုင်နှင့်အင်ဒိုနီးရှား နိုင်ငံတို့ ပါဝင်နေသည်။ ဘရာဇီးနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာတွင် ထုတ်လုပ်မှု အများဆုံး နိုင်ငံံဖြစ်သည်။

ရာသီဥတု

အပူချိန် ၂၀နှင့် ၄၂ ဒီဂရီ ဆဲလ်ဆီးယပ် တွင်ကောင်းစွာ စိုက်ပျိုး ဖြစ်ထွန်းသည်။ နေရောင် ကြာရှည်စွာ ရရှိခြင်းကို အလွန်တရာ နှစ်သက်သည်။ အကောင်းဆုံး အပင် ဖွံဖြိုးမှု့အတွက် တနှစ်တာ မိုးရေချိန် လက်မ ၇၀ နှင့် ၉၈လက်မကြား ရရှိရန် လိုအပ်သည်။ သွင်းရေ ရရှိနိုင်ပါက တနှစ်ပတ်လုံး စိုက်ပျိုး ဖြစ်ထွန်းနိုင်သော သီးနှံ ဖြစ်သည်။ ဆောင်းတွင်းတွင် ၆မှ ၈ ဒီဂရီ ဆဲလ်ဆီးယပ်ထိ နွေရာသီတွင် ၄၀ မှ ၄၂ဒီဂရီ ဆဲလ်ဆီးယပ် အထိ အပူချိန် အတက်အကျ အနိမ့်အမြင့်ကို ခံနိုင်ရည်ရှိသည်။

မြေဆီလွှာ

ကြံပင်သည် မြေကြီးထဲတွင် အစိုဓာတ် ပမာဏ လုံလောက်စွာ ရှိနေအောင် ထိန်းသိမ်း ထားနိုင်သော မည်သည့်မြေ အမျိုးအစားတွင်မဆို စိုက်ပျိုး ဖြစ်ထွန်းနိုင် ပါသည်။ အာဟာရ ဓာတ်ကြွယ်ဝသော နုန်းမြေ၊ သဲနှုန်းမြေ၊ နုန်းမြေစေးများသည် ကြံပင်၏ အထွက်နှုန်းနှင့် ကြီးထွားမှုအတွက် အကောင်းဆုံး ဖြစ်သည်။ ကြံပင်သည် ရေကြိုက်သော သီးနှံ ဖြစ်သော်လည်း ရေဝပ်ခြင်းကို မနှစ်သက်ပါ။ ကြံပင် စိုက်ပျိုးနိုင်သည့် မြေချဉ်ငံကိန်း (pH) မှာ ၅-၈ ကြား ဖြစ်သည်။ ကြံပင်သည် (၁၂လမှ ၂၀လ)ထိ ကွင်းထဲတွင် ထားရှိရသော သီးနှံတခု ဖြစ်၍ မြေဆီကြွယ်ဝသောမြေသည် အထူး သင့်လျော်သည်။ ကြံပင်ကို ဧက အမြောက်အများစီးပွားဖြစ် စိုက်မည် ဆိုပါက မြေကြီးထဲရှိ အာဟာရဓာတ် ပါဝင်မှု စမ်းသပ် စစ်ဆေးခြင်းကို အရင်ဆုံး ပြုလုပ်သင့်ပါသည်။

မြေပြင်ခြင်း

စိုက်ပျိုးရန် အတွက် မြေပြုပြင်ခြင်းသည် တနှစ်နှင့် တစ်နှစ်အထက် သက်တမ်းရှိသော သီးနှံများ အတွက် အရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍတခု ဖြစ်သည်။ လယ်ထွန်စက်ဖြင့် နှစ်ကြိမ်မှ သုံးကြိမ်အထိ ကောင်းစွာ ထယ်ထိုး ထွန်မွှေ ပြုလုပ်ပေးရန် လိုအပ်သည်။ ပထမဆုံးအကြိမ် ထယ်ထိုးခြင်းကို ရှေ့တစ်ရာသီ သီးနှံ ရိတ်သိမ်းပြီးသည်နှင့် စတင်ရပါမည်။ ပထမအကြိမ် ထယ်ထိုးရာတွင် မြေကျစ် မြေခဲများ ကောင်းစွာ ကျေပျက်အောင် ပြုလုပ်ရမည်ဖြစ်ပြီး ထယ်ထိုးပြီးပါက သုံးလ မြေလှပ် ထားရပါမည်။ ဒုတိယ အကြိမ် ထယ်ထပ်ထိုးပြီးပါက သုံးကြိမ်နှင့်လေးကြိမ်ထိ ထယ်မွှေခြင်းက ပြုလုပ်ပေးလျျှင် ကောင်းစွာ ထယ်ရေး ညက်သောမြေကို ရရှိပါမည်။ မျိုးစေ့ချရန်အတွက် မြေညှိ ဒလှိမ့်တုံးဆွဲခြင်းဖြင့် မြေကိုညီအောင် ညှိယူနိုင်သည်။ ကောင်းစွာဆွေးမြေ့သည့် မြေဆွေးများကို ထည့်သွင်းနိုင်သည်။

စိုက်ပျိုးခြင်း

ကြံပင်တွင် ကောင်းကောင်းရင့်မာသော ကြံဆစ် ပိုင်းများကို ဖြတ်တောက်၍ကိုင်းဖြတ် မျိုးပွားခြင်း၊ စိုက်ပျိုးခြင်းနှင့် ပင်ကြား တန်းကြား ကိုင်းဖြတ် မျိုးပွားခြင်းကို ပြုလုပ်ကြသည်။ အရည်အသွေးကောင်း၍ ရောဂါဒဏ် ခံနိုင်ရည်ရှိသော ဆစ်ပိုင်းများကို ရွေးချယ်ခြင်းသည် အထွက်နှုန်း တိုးတက်စေရန် ကနဦး အဆင့် ဖြစ်သည်။ ဖြတ်ပိုင်းများ မဖြတ်မီ ဖြတ်ပိုင်း ဖြတ်ရန်ရွေးထားသော အပင်ကို ရက် အနည်းငယ်စော၍ မျိုးပိုင်းများ အရင်ခုတ်ထားပါ။ ယင်းသို့ပြုလုပ်မှ ဖြတ်ပိုင်း အဆစ်၏ အတက်များမှ အညွှန့်များ ဆက်လက် ကြီးထွားရန် လှုံ့ဆော်ပေးနိုင်မည် ဖြစ်သည်။ ကြံပင်၏ အပေါ်ပိုင်းကို အတက်နှစ်ခုမှ သုံးခုပါ အရှည် ၁၂လက်မ(၁ပေ)ကျော် ဖြတ်ပိုင်းများကို တိုင်းတာ၍ ဖြတ်နိုင်သည်။ ဖြတ်ပိုင်းများကို စိုက်ပျိုးရာတွင် နေရာဒေသအလိုက် နည်းလမ်းများစွာ ရှိကြသော်လည်း လူသိများသော နည်းမှာ ထယ်ကြောင်းပေး၍ စိုက်ပျိုးခြင်း ဖြစ်သည်။ အနက် ၆လက်မမှ ၁၂လက်မတွင် မြောင်းအတွင်း၌ အလျားလိုက်ချ၍သော်လည်းကောင်း ၄၅ ဒီဂရီစောင်း၍သော် လည်းကောင်း ကြံဖြတ်ပိုင်းများကို စိုက်ပျိုးနိုင်သည်။ ကြံဖြတ်ပိုင်းများကို မြေလွှာပါးပါးဖြင့် ဖုံးပါ။ ကြံဖြတ်ပိုင်းများကို စိုက်ခင်းထဲသို့ တိုက်ရိုက်ချ စိုက်ပျိုးနိုင်သလို ပျိုးခြံများတွင် စိုက်ပျိုးပြီး အတက်မှ အရွက်များကြီးထွားလာကာမှ ခြံတွင်းသို့ ရွေ့ပြောင်း စိုက်ပျိုးနိုင်သည်။ ကြံတွင် ကိုင်းဖြတ်များကို တစ်ဧကအတွက် ၆၀၀၀ မှ ၈၀၀၀ ကြား စိုက်ပျိုးကြသည်။ ထယ်ကြောင်းပေး စိုက်ပျိုး စနစ်သည် တချို့သော စိုက်ပျိုးသူများ နှစ်သက်ကြသော တွင်းချ စိုက်ပျိုးစနစ်လောက် အထွက်နှုန်းမများပါ။ တွင်းချ စိုက်ပျိုး စနစ်သည် အထွက်နှစ်ဆကို တွေးမြင်မျှော်မှန်းနိုငိသည်။




လမိုင်း၊ လမက်ထားခြင်း

ရှေ့တရာသီမှ အပင်ကို ခုတ်၍ နောက်တသီး အတွက် ဆက်လက် ကြီးထွား ခွင့်ပြုထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ဖြတ်ပိုင်း မဖြတ်ဘဲ စိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ကောင်းကျိုးများမှာ မြေပြင်စားရိတ် သက်သာသည်။ ပုံမှန် စိုက်ပျိုးနေကျ ပထမ သီးနှံထက် အထွက်နည်းပြီး စောစော ရင့်သည်။ အစိုဓာတ်နှင့် မြေဆီဓာတ်ကြွင်း သတ္တိ နည်းပါးသည်။ ဆိုးကျိုးမှာ ပိုးမွှားနှင့် ရောဂါကျရောက်မှု မြင့်မားပြီး အလွန်တရာ ဂရုစိုက်မှ တန်ကာကျသည်။ အကြီးမားဆုံး ထိခိုက်မှုမှာ မြေဆီလွှာ ပျက်စီးခြင်း ဖြစ်သည်။

ရေသွင်းရေထုတ်
ကြံသည် ရေ အလွန်သောက်သော သီးနှံ ဖြစ်သည်။ ကြံဖြတ်ပိုင်းမှ အတက်ထွက်ခြင်း၊ ကြီးထွားမှု အတွက် အားယူရခြင်း၊ ကြံပင်မှ ကြံရိုးအဖြစ်သို့ ရင့်မှည့်ခြင်း အပြင် လမိုင်းထားခြင်းတို့ ပါဝင်သော ကြံ၏ သက်တမ်း တလျှောက် ဖြစ်စဉ်များသည် ရေကိုပေါများစွာ အသုံးပြုရသော ဖြစ်စဉ်များ ဖြစ်သည်။ ရေရှားပါးချိန်၊ ရေပြတ်လပ်သည့် အချိန်အခါများတွင်မူ အစက်ချ ရေပေး စနစ်ကဲ့သို့သော ရေ အရင်းအမြစ်ကို ပိုမို ထိရောက်သော အသုံးချ နည်းများဖြင့် စိုက်ပျိုးရန် လိုအပ်သည်။

စိုက်ပျိုးပြီး ၁ ရက်မှ ၃၅ရက် အတွင်း အတက်မှ အညှောင့်ထိုးနေချိန်တွင် ရေကို တစ်ပတ်ခြား တကြိမ်၊ ၃၆ရက်မှ၁၀၀ရက်အတွင်းတွင် ဆယ်ရက်ခြားစီ တကြိမ်၊ ၁၁၀ရက်မှ၂၇၀ရက် အတွင်း တစ်ပတ်ခြားစီ တကြိမ်နှင့် ၂၇၁ရက်မှ ရိတ်သိမ်းချိန်ထိ တိုင်အောင် ဆယ့်ငါးရက်ခြား တကြိမ်ရေသွင်းရေထုတ် ပြုလုပ်ပေးရန် လိုအပ်သည်။ ရေသွင်းရေထုတ် ကြိမ်ရေသည် အပူပိုင်း စိုစွတ်ဒေသတွင် တနှစ်ပတ်လုံး အကြိမ်ရေ (၃၅မှ၄၀)ကြိမ်၊ နွေးသမပိုင်း စိုစွတ်ဒေသတွင် အကြိမ်ရေ( ၈မှ ၁၀) ကြိမ် ပျမ်းမျှ လိုအပ်သည်။

တိရစ္ဆာန်စွန့်ပစ်ပစ္စည်းနှင့်မြေဆီသြဇာထည့်သွင်းခြင်း

တစ်ဧက အတွက် မြေဆွေး၂၅အိတ်နဲ့၃၀ အိတ်ကြား(၁တင်းခွဲအိတ်) ထည့်ရမည်။ ဓာတ်မြေသြဇာ ၃မျိုးကို အချိုးကျ ထည့်ပေးရပါမည်။ တစ်ဧကလျှင် ပုလဲ (၅၀)ကီလို အိတ်ကြီး ၂လုံး၊ တီစူပါ အိတ်ကြီး တစ်အိတ်နှင့် ပိုတက် အိတ်ကြီးတအိတ်နှုန်း ထည့်သွင်းရပါမည်။ ကြံပင်ငယ်စဉ်မှ အပင်ပွားချိန်၊ ကြီးချိန်ထိ ပုလဲမြေသြဇာကို ဂရုတစိုက် ကျွေးရပါမည်။ မြေခံတွင် တီစူပါ (ဖော့စဖိတ်) ကျွေးရပါမည်။ တီစူပါသည် ကြံပင်၏ ပွားစည်းမှုနှင့် အမြစ်များ သန်မာစေရန် ဖြစ်ပြီး ပိုတက်မြေသြဇာသည် အစာချက်လုပ်မှု ကောင်းစေရန်နှင့် အပင်ယိုင်လဲမှု မဖြစ်စေရန်၊ တောင့်တင်း သန်မာစေရန် အတွက် ဖြစ်ပါသည်။

ကြားပေါင်းလိုက်ခြင်းနှင့်သီးလှည့်စနစ်စိုက်ပျိုးခြင်း

ကြံစိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်ခြင်းတွင် ပေါင်းနှိမ်ခြင်းသည် ရေအမြဲတစေရှိနေသော မြေဖြစ်ပါက ပေါင်းအလွန်ပေါသည့်အပြင် ကြံပင်အတွက်ကျွေးသော မြေဆီကိုလည်း လုယူ စားသုံးခြင်းကြောင့် ပိုမို ကြီးထွား၍ နှိမ်နင်းရန် အလွန် ခက်သည်။ စိုက်ပျိုးပြီး တလမှတလခွဲအထိ ပေါက်ပြားဖြင့် လက်ပေါင်းလိုက်ခြင်းကို ဂရုတစိုက် ပြုလုပ်ပေးသင့်သည်။ မစိုက်ပျိုးမီ တူးဖိုးဒီ ကဲ့သို့သော ပေါင်းသတ်ဆေးများ သုံးနိုင်သည်။ ပေါင်းသတ်ဆေး အသုံးပြုခြင်းအပြင် ဘက်စုံ ပေါင်းနှိမ်ခြင်း နည်းစနစ်ကို သုံးသင့်သည်။ လက်ပေါင်းလိုက်ခြင်း၊ ကြားပေါင်းလိုက်စက်သုံးခြင်းအပြင် အခြား သက်တမ်းတို ပင်များ စိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် ပေါင်းကို နှိမ်နင်းနိုင်သည်။

သီးလှည့်စနစ်

သီးလှည့် စိုက်ပျိုးခြင်းသည် ပေါင်းနှိမ်နှင်းရန်အတွက် အထောက်အကူုပြုသော နည်းစနစ် ဖြစ်သည်။ စိုက်ပျိုး ရေပေါများစွာ ရရှိနိုင်သော ဒေသများတွင် မိုးရေချိန်လက်မမြင့်သော ဒေသများတွင် ကြံ၏ သီးလှည့် သီးနှံအဖြစ် စပါးကို စိုက်ပျိုးသင့်သည်။ မိုးရေချှိန် လက်မ နိမ့်သော ဒေသများတွင် ဝါကို သီးလှည့်စိုက်နိုင်သည်။ ထို့အပြင် နနွင်း၊ ငှက်ပျော၊ မြေပဲ၊ ပဲပုပ်နှင့် အခြားပဲမျိုးတို့ကို သီးလှည့်အဖြစ် စိုက်ပျိုးနိုင်သည်။ အပိုဝင်ငွေရစေရန် အာလူး၊ ကြက်သွန်နီ တို့ကိုလည်း စိုက်ပျိုးနိုင်သည်။

အထွက်နှုန်းမှာ ရေရရှိမှု၊ မြေဆီလွှာ ထည့်သွင်းနိုင်မှု၊ မြေအမျိုးအစားပေါ် မူတည်ပြီး ၁ ဧကလျှင် တန်ချိန် ၄၀- ၆၀ ကြား ထွက်ရှိ ပါသည်။

Shweyeelinn

https://greenwaymyanmar.com/posts/cultivation_of_sugarcane

နိုဝင်ဘာ ၆၊ ၇၊ ၈ ရက်များတွင် ရေကြီးရေလျှံသတိထားရမည့် ဒေသ ၄ ခု
=========

နိုဝင်ဘာ ၆ ရက် နံနက် ၉ နာရီ ၃၅ မိနစ်အချိန်ရရှိသည့်ဒေတာများအရ

၁။ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်တောင်ပိုင်းက လေပွေလှိုင်းက လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်းဖြစ်လာပြီး စပါးရိတ်သိမ်းချိန်မှာ အခါလွန်မိုး(ခေါ်)ဖျက်မိုး အန္တရာယ်ရှိနေတာနဲ့ ရေကြီး/မြေပြိုပြီး ဒေသတွေမှာ မိုးတွေများပြီး တောင်ပြို/မြေပြို/ရေကြီး ဆိုတဲ့ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်တွေ ထပ်ဖြစ်လာမှာလား? ... ဆိုတဲ့ စိုးရိမ်စိတ်နဲ့

၂။ နိုဝင်ဘာလလယ်ပိုင်းလောက်မှာ တောင်တရုန်ပင်လယ်ဘက်ကတဆင့် ဗီယက်နမ်ကမ်းခြေကိုဦးတည်ရွေ့လျားလာမယ်လို့ တွေ့နေရတဲ့ တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်း YINXING ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအရှေ့ပိုင်းဒေသတွေမှာ မုန်တိုင်းအကြွင်းအကျန်တွေရောက်လာပြီး မိုးများနိုင်ဦးမလား? ဆိုတဲ့ စိုးရိမ်စိတ် ၂ ခု လတ်တလောအချိန်မှာဖြစ်နေတာ ရှိပါတယ်။


ဒီစိုးရိမ်စိတ်ဖြစ်ပေါ်နေတာတွေအတွက် ဒီနေ့မနက်ပိုင်းရပြီးသမျှ update တွေအရ -

🔸 ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်တောင်ပိုင်းမှာ ဖြစ်နေတဲ့ လေပွေလှိုင်း/လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်းအရှိန်ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံမှာ မိုးတွေတော့ ရွာမှာပါ။ မိုးများနိုင်/မိုးကြီးနိုင်မဲ့ ဒေသကတော့ ၄ ခု သာတွေ့ပါတယ်။ ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ ကယားပြည်နယ်၊ ပဲခူးတိုင်းမြောက်ပိုင်းနဲ့ ဧရာဝတီတိုင်း ၄ ခုပါပဲ။

🔸 ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း - တောင်ကြီး၊ အင်းလေး၊ ဘန်းယဉ်၊ ကျိုင်းတောင်း၊ မောက်မယ် စတဲ့ဒေသတွေမှာ မိုးရေချိန် ၈၀ မီလီမီတာအထိက်(၃ လက်မ အထက်) ရွာပြီး မိုးများနိုင်ပါတယ်။ ရေကြီးခဲ့ မြေပြိုခဲ့တဲ့ဒေသတွေမှာ နိုဝင်ဘာ ၆ ရက်၊ ၇ ရက်နဲ့ ၈ ရက်နေ့တွေမှာ မိုးများနိုင်တာကြောင့် "မြေပြို/တောင်ပြို/တောင်ကျရေရုတ်တရက်ကျဆင်း" ဆိုတဲ့ ရေ+မြေ နဲ့ပတ်သက်တဲ့ သဘာဝဘေးများထပ်မံဖြစ်လာနိုင်မှာကို သတိပြုကြစေလိုပါတယ်။

🔸 ကယားပြည်နယ် - လွိုင်ကော်မြို့ဝန်းကျင်မှာ ရွာနိုင်မဲ့ မိုးရေချိန်က ၉၄.၅ မီလီမီတာ(၃.၇၂ လက်မ နှင့်အထက်) ရွာနိုင်တာကြောင့် ရေကြီးပြီးကာစ ကယားပြည်နယ်အတွက်လည်း နိုဝင်ဘာ ၆၊ ၇ နဲ့ ၈ ရက်တွေမှာ အထူးသတိထားရမှာပါ။

🔸 ပဲခူးတိုင်းမြောက်ပိုင်း - ပဲခူးရိုးမ အနောက်ဘက်ခြမ်းးက ပြည်မြို့ဝန်းကျင်နဲ့ အရှေ့ဘက်ခြမ်းက ဆွာ မြို့ဝန်းကျင်မှာ မိုးရေချိန် ၈၄ မီလီမီတာ(၃.၃ လက်မ)ခန့် ၂၄ နာရီအတွင်းရွာနိုင်တာကြောင့် မိုးများပါမယ်။ ဒီဒေသတွေမှာတော့ ရေပြည့်နေတဲ့ ဆည်/တမံများပတ်ဝန်းကျင်က သတိထားကြဖို့သာလိုမှာဖြစ်ပြီး စိုးရိမ်ရေမှတ်များအောက် အတော်ကျနေပြီဖြစ်တဲ့ ဧရာဝတီနဲ့ စစ်တောင်းမြစ်တွေမြစ်ရေကြီးမှာ ကိုတော့ စိုးရိမ်စရာ မရှိပါ။

🔸 ဧရာဝတီတိုင်း - ဒီနေ့မနက် ကြိုတင်ခန့်မှန်းမှာ ဧရာဝတီတိုင်းက မိုးရေချိန်ခန့်မှန်းချက် အများဆုံးပါ။ နိုဝင်ဘာ ၇ ရက် နဲ့ ၈ ရက် ၂ ရက်အတွင်း ၂၄ နာရီမိုးရေချိန်က ၁၁၄.၈ မီလီမီတာ(၄.၅၁ လက်မ)အထိရှိနိုင်တာတွေ့ရပါတယ်။ မိုးများမဲ့ဒေသတွေက မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ကမ်းရိုးတန်း(ပင်လယ်နဲ့)နီးလေ မိုးပိုများလေဖြစ်ပါတယ်။ သတိထားရမဲ့ မြို့နယ်တွေက ဝါးခယ်မအောက်ဘက်၊ ကျုံမငေး၊ ဘိုကလေး၊ ဖျာပုံ၊ ကျိုက်လတ်နဲ့ လပွတ္တာမြို့များဝန်းကျင်ဖြစ်ပြီး မြောက်ဘက် မအူပင်-ညောင်တုန်း ဘက်မှာတော့ မိုးရေချိန် ၈၀.၇ မီလီမီတာ(၃.၁၈ လက်မခန့်)ရွာနိုင်ပါတယ်။

၄ ရက်အတွက် မိုးလေဝသအခြေအနေများကြည့်ရန် - https://www.mmweather.org/divisional-cities-weather

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/weather_forecast_by_U_Win_Naing_nov_6_2024

အပင်တွေ အစာချက်လုပ်နိုင်ဖို့ဆိုရင် အလင်းရောင် လိုအပ်တယ်ဆိုတာ ကျွန်တော်တို့အားလုံး သိကြပြီးသားပါ။ သို့ပေမဲ့ အညွန့်လေးတွေ အရွက်လေးတွေ မထွက်ပေါ်လာခင် အစေ့အဆန် အနေအထားမှာဆိုရင်ကော အလင်းရောင် လိုအပ်ပါသလား။ ဘယ်လို မျိုးစေ့တွေက အပင်ပေါက်ဖို့အတွက် အလင်းရောင်လိုအပ်ပါသလဲဆိုတာနဲ့ ဘာကြောင့်လဲဆိုတာ ယခုဆောင်းပါးမှာ မျှဝေပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။


မျိုးစေ့ကနေ အညှောက်ပေါက်လာမဲ့ ဖြစ်စဉ်မှာဆိုရင် မှန်ကန်တဲ့ အပူချိန်၊ အစိုဓာတ်ပမာဏနဲ့ အောက်ဆီဂျင်တို့ကို လိုအပ်တာဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အများစု မသိကြတာက အချို့သောမျိုးစေ့တွေဟာ အပင်ပေါက်လာဖို့အတွက် အလင်းရောင်ပါ လိုအပ်တယ်ဆိုတာပါပဲ။


ပုံမှန်အားဖြင့်ဆိုရင် မျိုးစေ့အများစုဟာ အညှောက်ပေါက်ဖို့ရာအတွက် အလင်းရောင် မလိုအပ်ဘဲ အချို့ကတော့ မှောင်မိုက်တဲ့ အခြေအနေတွေကိုတောင် လိုအပ်ကြတာဖြစ်ပါတယ်။

သို့ပေမဲ့လည်း အချို့သောမျိုးစေ့တွေကတော့ ငုပ်လျှိုးတဲ့အ​ခြေအနေ (dormancy) ကို ချိုးဖျက်ဖို့ရာအတွက် အလင်းရောင်ကို လိုအပ်ကြတာဖြစ်ပြီး အလင်းရောင်မရရှိခဲ့ရင် အပင်မပေါက်နိုင်ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အရွယ်အစားကြီးမားတဲ့ မျိုးစေ့တွေဆိုရင် အပင်ပေါက်ဖို့အတွက် အလင်းရောင်မလိုအပ်ကြသလို အချို့ကတော့ မှောင်မိုက်တဲ့ အခြေအနေများကိုပါ လိုအပ်ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

သေးငယ်တဲ့မျိုးစေ့တွေကတော့ သူတို့မှာ လိုအပ်တဲ့စွမ်းအင် မပါဝင်တာကြောင့် အလင်းရောင်လိုအပ်ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ သေးငယ်တဲ့မျိုးစေ့လေးတွေဟာဆိုရင် ငုပ်လျှိုးတဲ့အခြေအနေကို ချိုးဖျက်ဖို့ရာအတွက် နေရောင်ခြည်မှ စွမ်းအင်ကို လိုအပ်ကြပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ နက်ရှိုင်းတဲ့မြေဆီလွှာကို ထိုးဖောက်ပြီး အလင်းရောင်ရှိတဲ့နေရာကို သွားရောက်နိုင်ဖို့ရာ သူတို့မှာ စွမ်းအင်အလုံအလောက် မပါဝင်တာကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ အလင်းရောင်နဲ့ ထိတွေ့တဲ့အခါ မျိုးစေ့ရဲ့ ငုပ်လျှိုးမှုကို ထိန်းသိမ်းပေးထားတဲ့ abscisic acid ထုတ်လုပ်မှုကို ဟန့်တားကာ အပင်ပေါက်လာနိုင်စေတဲ့ gibberellins ဟော်မုန်းကို ထုတ်လွှတ်ပေးတာ ဖြစ်ပါတယ်။



အပင်တွေကို မျိုးစေ့ကနေ စတင်စိုက်ပျိုးခြင်းဟာ ရိုးရှင်းတဲ့နည်းလမ်းတစ်ခု ဖြစ်ပေမဲ့လည်း ကျွန်တော်တို့ စိုက်ပျိုးမယ့်မျိုးစေ့နဲ့ပတ်သတ်လို့ လိုအပ်တဲ့အခြေအနေတွေကို သိရှိထားဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ ဥပမာအနေနဲ့ အပင်စိုက်ပျိုးသူ အများစုဟာဆိုရင် ကြွေပန်း (begonias)၊ ရေမွှေးပန်း (geraniums) နဲ့ နှဲပန်း (petunias) ကဲ့သို့သော အပင်မျိုးစိတ်တွေဟာ အပင်ပေါက်ဖို့အတွက် အလင်းရောင်လိုအပ်ပြီး ၎င်းတို့ကို မြေဆီလွှာနဲ့ ဖုံးအုပ်ထားခြင်းဖြင့် အပင်ပေါက်ခြင်းကို ဟန့်တားနိုင်ကြောင်း သတိမပြုကြတာမျိုး ဖြစ်တတ်ပါတယ်။


ယေဘုယျအားဖြင့်တော့ မျိုးစေ့တွေကို စိုက်ပျိုးတဲ့အခါမှာ မျိုးစေ့အထူ (seed thickness) ရဲ့ သုံးဆ ပိုနက်တဲ့ အနေအထားမှာ စိုက်ပျိုးသင့်တယ်ဆိုပြီး မျိုးစေ့စိုက်ပျိုးနည်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းသတ်မှတ်ချက် ရှိတာဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုလိုတာကတော့ ပဲစေ့တွေလို အရွယ်အစားကြီးတဲ့ မျိုးစေ့တွေဆိုရင် တစ်လက်မကနေ သုံးလက်မအထိ အနက်မှာ စိုက်ပျိုးသင့်ပြီး မုန်လာဥနီကဲ့သို့ သေးငယ်တဲ့မျိုးစေ့တွေဆိုရင်တော့ မြေပြန်လည်ဖုံးအုပ်ပေးတယ် ဆိုရုံလောက်သာ ခပ်ပါးပါး ဖုံးအုပ်ထားသင့်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ မျိုးစေ့အထုပ်တွေကို ဝယ်ယူအသုံးပြုတယ်ဆိုရင်တော့ ၎င်းတို့ရဲ့ ညွှန်ကြားချက်အတိုင်း မျိုးစေ့တွေကို အနက်ဘယ်လောက်မှာ စိုက်ပျိုးရမယ်ဆိုတာကို သိရှိနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ မျိုးစေ့တွေကို မိမိဘာသာခန့်မှန်းခြေနဲ့ ခပ်နက်နက်စိုက်မိမယ်ဆိုရင် မြေဆီလွှာရဲ့ အပေါ်ယံမျက်နှာပြင်ကို ထိုးထွက်လာနိုင်ဖို့အတွက် သိုလှောင်ထားတဲ့စွမ်းအင် လုံလုံလောက်လောက် မရှိနိုင်တာကြောင့် သီးနှံအမျိုးကိုအစားလိုက်ပြီး အကြံပြုထားတဲ့အတိုင်း မျိုးစေ့များကို စိုက်ပျိုးသင့်တာ ဖြစ်ပါတယ်။


အချို့သော မျိုးစေ့တွေဟာ ၎င်းတို့ရဲ့ အနားယူငုပ်လျှိုးတဲ့ကာလကို ခြေဖျက်ပြီး အပင်မပေါက်မီ ၎င်းတို့အား အလင်းရောင်နဲ့ထိတွေ့ပေးဖို့ လိုအပ်တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုမျိုးစေ့တွေဟာဆိုရင် ၎င်းတို့အတွက် လိုအပ်တဲ့အလင်းရောင် ရရှိတာနဲ့ အပင်ပေါက်နိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘောလုံးပန်း (Platycodon grandiflorus) ကဲ့သို့သော ကိုယ်တိုင်မျိုးစေ့ချတဲ့ ပန်းပင်တွေဆိုရင် ၎င်းတို့ရဲ့ မျိုးစေ့တွေကို မြေကြီးပေါ်မှာ ချလိုက်ပြီးနောက် ၎င်းတို့ ကျရောက်သွားတဲ့နေရာ မိခင်အပင်ရဲ့အနီးဝန်းကျင်မှာပဲ အပင်ပြန်ပေါက်ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းတို့ဟာ အလင်းရောင်ရရှိခြင်း အပါအဝင် ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အခြားသောအကြောင်းအရာတွေကို ပြန်လည်တုံ့ပြန်ခြင်းအားဖြင့် အပင်ပေါက်လာကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

✅ အပင်ပေါက်ဖို့အတွက် အလင်းလိုအပ်သော မျိုးစေ့များ

အလင်းရောင်နဲ့ ထိတွေ့လိုက်တဲ့အခါ ကောင်းမွန်စွာနဲ့ အပင်ပေါက်လာနိုင်တဲ့ မျိုးစေ့ အမျိုးအစားများစွာရှိပါတယ်။ အဆိုပါ မျိုးစေ့တွေကို သတိမပြုမိဘဲ မြေသားထူထူ ဖုံးအုပ်ပေးထားခဲ့ပါက ပတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေတွေ ကောင်းမွန်လာသည့်တိုင်အောင် မြုံနေတတ်ပြီး အပင်ပေါက်နိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ အဆိုပါ မျိုးစေ့တွေကို မြေမဖုံးသင့်ဘူးလို့ဆိုပေမယ့်လည်း မြေခပ်ပါးပါးတော့ ဖုံးပေးထားသင့်ပြီး အပင်ပေါက်လာနိုင်ဖို့အတွက် အစိုဓာတ်လည်း ရှိနေဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ မျိုးစေ့ကနေ အပင်ပေါက်လာဖို့အတွက် အလင်းရောင်လိုအပ်တဲ့ အပင်အမျိုးအစားတွေကတော့ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်ပါတယ်။


ကတူးဖို (Ageratum)၊ ဘောလုံးပန်း၊ စမုန်ဖြူ၊ ၁၂ ရာသီပန်း၊ စမုန်စပါး၊ ရို့စ်မေရီ၊ ကြွေပန်း၊ ကတ္တီပါရွက်လှ၊ ရေမွှေးပန်း၊ ဆလတ်၊ နံနံပင်၊ မုန်လာဥနီ၊ ဆူးပန်းပင်၊ ဒေစီပန်း (Osteospermum)၊ နှဲပန်း၊ ကျားပါးစပ်ပန်း။



✅ အလင်းရောင်နဲ့ ထိတွေ့သည်ဖြစ်စေ မထိတွေ့သည်ဖြစ်စေ အပင်ပေါက်နိုင်သော မျိုးစေ့များ

မျိုးစေ့အများစုကတော့ မြေဆီလွှာမဖုံးထားဘဲနဲ့လည်း အပင်ပေါက်နိုင်တာဖြစ်ပြီး ၎င်းအခြေအနေဟာ အပင်ပေါက်ဖို့အတွက် အလင်းရောင်ကို မရှိမဖြစ် လိုအပ်တယ်လို့ ဆိုလိုတာမဟုတ်ပါဘူး။ အချို့သော မျိုးစေ့တွေကတော့ အလင်းရောင်ထိတွေ့မှုကို လျစ်လျူရှုနိုင်ပြီး ၎င်းတို့ရဲ့ အောက်ခြေ (သို့မဟုတ်) အပေါ်ကနေ မြေဆီလွှာဖုံးအုပ်ပေးထားခြင်းဖြင့် အပင်ပေါက်နိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဇကွဲပန်း (alyssum) နဲ့ ရွှေဒင်္ဂါးပန်း (cosmos) ကဲ့သို့သော ပန်းပင်တွေရဲ့ မျိုးစေ့တွေဆိုရင် အလင်းရောင်နဲ့ မထိတွေ့ခဲ့ရင်တောင်မှ ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် အပင်ပေါက်လာနိုင်တာဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါ အပင်အမျိုးအစားတွေကတော့ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါတယ်။

ဇကွဲပန်း (သို့မဟုတ်) ပေါက်ပေါက်ဆုပ်ပန်း၊ မေမြို့ပန်း၊ ဒန်းပန်း၊ ဂေါ်ဖီ၊ သခွားသီး၊ ဇော်မွှားပန်း၊ ခရမ်းသီး၊ ထပ်တရာပန်း၊ ဖရဲသီး၊ ငရုတ်ကောင်း၊ သခွားမွှေး၊ ခရမ်းချဉ်၊ ဒေါင်းဖန်ဝါပန်း တို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

အထက်ဖော်ပြပါ အပင်တွေရဲ့ မျိုးစေ့တွေဟာ မြေဖုံးအုပ်ပေးဖို့ မလိုအပ်ပေမယ့်လည်း အကြံပြုထားတဲ့ မြေအတိမ်အနက်မှာ စိုက်ပျိုးမယ်ဆိုရင်တော့ မျိုးစေ့တွေကို အစိုဓာတ်ရရှိစေပြီး ငှက်တွေရဲ့ ကောက်ယူစားသောက်ခြင်းဘေးကနေ ကင်းဝေးစေကာ မျိုးစေ့တွေကနေ အပင်လေးတွေ ကောင်းမွန်စွာကြီးထွားလာစေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။


✅ အပင်ပေါက်လာဖို့ရာ အရေးကြီးတဲ့ အပူချိန်နဲ့ အစိုဓာတ်

မျိုးစေ့တွေကို မြေမျက်နှာပြင်ပေါ်မှာ ချစိုက်ခြင်းဟာ လွယ်ကူတယ်ဆိုပေမယ့်လည်း ၎င်းတို့ကို နေရောင်ခြည် အမြဲထိတွေ့နေတဲ့အခါမှာ အပင်ပေါက်နိုင်ဖို့ ခက်ခဲပါတယ်။ မျိုးစေ့အများစု အပင်ပေါက်လာဖို့အတွက် သင့်တော်တဲ့ အပူချိန်ကတော့ ၂၁ - ၂၄ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အတွင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ထို့အပြင် မျိုးစေ့တွေဟာ သင့်တော်တဲ့ အစိုဓာတ်မပြတ်ရရှိနေဖို့လည်း လိုအပ်ပါတယ်။ တိရစ္ဆာန်များဖျက်ဆီးခြင်း၊ လေတိုက်ခတ်ခြင်း၊ မိုးသည်းထန်စွာရွာခြင်းစတဲ့ အခြေအနေတွေကြောင့်လည်း မျိုးစေ့တွေရဲ့ အပင်ပေါက်ခြင်းကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။

ထို့ကြောင့် မျိုးစေ့တွေကို ပျိုးဗန်း (သို့မဟုတ်) အိုးတွေနဲ့စိုက်ပျိုးထားပါက ၎င်းတို့ကို ပလပ်စတစ်အကြည်နဲ့ ဖုံးအုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဒါဆိုရင် မျိုးစေ့တွေဟာ နေရောင်ခြည်နှင့် ထိတွေ့နေရဆဲဖြစ်ပေမဲ့လည်း အစိုဓာတ်ကို လျှင်လျှင်မြန်မြန်နဲ့ ဆုံးရှုံးသွားနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။

ထို့အပြင် ပျိုးခင်းတွေမှာ တိုက်ရိုက်ကြဲချတဲ့ မျိုးစေ့တွေအတွက်ဆိုရင်တော့ ရေကိုထိန်းထားနိုင်တဲ့ ဂုဏ်သတ္တိရှိသော သဘာဝပစ္စည်းဖြစ်တဲ့ တီကျစ်စာ၊ မြေဆွေးစတာတွေကို မျိုးစေ့တွေရဲ့အပေါ်ကနေ အလွှာခပ်ပါးပါးနဲ့ ဖုံးအုပ်ပေးထားလို့ ရပါတယ်။ ၎င်းတို့ဟာ မျိုးစေ့တွေနဲ့ မြေဆီလွှာကို စိုစွတ်မှုရှိနေစေဖို့ အစိုဓာတ်ကိုအလုံအလောက် ထိန်းသိမ်းထားနိုင်သလို မြေဆီလွှာမှာ အလင်းရောင်နဲ့ လေဝင်လေထွက် ကောင်းစေဖို့အတွက်လည်း အထောက်အကူ ပြုနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ထို့ကြောင့် မျိုးစေ့ကနေ စတင်စိုက်ပျိုးတဲ့အခါ သင့်တော်တဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေတွေ ဖန်တီးပေးထားခြင်းဖြင့် ကောင်းမွန်စွာ အပင်ပေါက်လာပြီး ရှင်သန်ကြီးထွားလာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။


ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/seed_germination_need_light

ပုံပါဒေသများ မိုးများနိုင်မည့်အခြေအနေအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်နိုင်ကြပါရန်
==========
နိုဝင်ဘာ ၃ ရက် နေ့လယ် ၂ နာရီ ၄၀ မိနစ် ECMWF, ICON နှင့် GFS model UPDATE များအရ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် တောင်ပိုင်းတွင် လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်းတစ်ခု ဖြစ်ပေါ်နိုင်မည့် အခြေအနေကို model အားလုံးမှ တစ်ပြေးညီ ခန့်မှန်းထားကြောင်းတွေ့ရသည်ဟု တင်ပြခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါသည်။

ထပ်မံရရှိသည့် update များအရ - နိုဝင်ဘာ ၆ ရက် နံနက် ၁၁ နာရီမှ နောက် ၂၄ နာရီအတွင်း ...

ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းဒေသများ၊ မကွေးတိုင်းတောင်ပိုင်းနှင့် နေပြည်တော်နယ်မြေများ၊ ဧရာဝတီတိုင်းအရှေ့တောင်ဘက်ခြမ်း(မြေပုံတွင်ကြည့်ပါ)


ထိုဒေသတို့တွင် ၂၄ နာရီအတွင်း ရွာသွန်းနိုင်သည့် မိုးရေချိန်ခန့်မှန်းချက်များရှိနေကြောင်း၊ မိုးများနိုင်ကြောင်း (Heavy Rain) ဟု ဖော်ပြနေသည့်အတွက် တောင်သူများသတိပြုမိကြပါစေရန်။

ရေးသားသူ - ဦးဝင်းနိုင်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံပါသည်။
https://greenwaymyanmar.com/posts/weather_forecast_by_U_Win_Naing_nov_4_2024

မြန်မာပြည်ထဲက ရေရှားတဲ့ ဒေသအချို့မှာ "ရွှေကိုမလို၊ ရေကိုသာလိုသည်" ဆိုတဲ့ စကားလေးကို ပြောကြတာ ကြားဖူးပါတယ်။ တိုင်းပြည်လေးက ငယ်ပေမယ့်၊ လူတွေ နေစရာ မိုးမျှော်တိုက်တွေနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးလှတဲ့ စင်ကာပူကတော့၊ ရေချိုရှားတာမို့၊ မြေကို မလို ရေကိုသာ လိုသည်လို့ ပြောလိမ့်မယ် ထင်ပါတယ်။



စင်ကာပူနိုင်ငံရဲ့ သောက်သုံးရေ အရင်းအမြစ် လေးခု ကို Four National Taps လို့ တင်စားခေါ်ဝေါ်ပါတယ်။ အဲဒီရေအရင်းအမြစ် ၄ ခုထဲက တစ်ခုကတော့ ရေလှောင်ကန်တွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။



စင်ကာပူနိုင်ငံဟာ အင်မတန်သေးငယ်တဲ့ နိုင်ငံငယ်လေးပါ။ ဧရိယာစတုရန်း ကီလိုမီတာ ၇၃၀ ကျော်ပဲ ရှိတဲ့ အဲဒီနိုင်ငံလေးမှာ ကုန်းမြေဧရိယာထက် ရေလှောင်ကန်တွေရဲ့ ဧရိယာက နှစ်ဆ ပိုကျယ်နေတာပါ။


စင်ကာပူရဲ့ ပထမဆုံး ရေလှောင်ကန်က ၁၈၆၈ ခုနှစ်မှာ တည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ MacRitchie ရေလှောင်ကန် ဖြစ်ပါတယ်။

ဒုတိယ ရေလှောင်ကန်က ၁၉၁၀ မှာ စတင်အသုံးပြုခဲ့တဲ့ Peirce ရေလှောင်ကန် ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီကာလက စင်ကာပူ မြူနီစပယ်လူကြီး။Robert Peirce ကို အစွဲပြုပြီး Peirce ရေလှောင်ကန်လို့ ခေါ်ဝေါ်ခဲ့တာပါ။

တတိယ ရေလှောင်ကန်ကတော့ Seletar ရေလှောင်ကန်ဖြစ်ပြီး ၁၉၄၀ လောက်မှာ တည်ဆောက်ပြီးစီးခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အဲဒီရေလှောင်ကန်တွေဟာ ရေချိုစီးဆင်းတဲ့ မြစ်ချောင်းတွေကို တမံတုပ်ပြီး ရေသိုလှောင်တာပါ။



၁၉၆၀ ဝန်းကျင် ကာလတွေမှာ စင်ကာပူရဲ့ အဓိက ‌ရေချိုအရင်းအမြစ်က Peirce နဲ့ Seletar ရေလှောင်ကန်တွေပါ။ နောက်ပိုင်း ရေလိုအပ်ချက်မြင့်မားလာပြီး၊ အဲဒီ ရေလှောင်ကန်တွေက ရေနဲ့ မလောက်တော့မှ မလေးရှားကနေ ရေဝယ်သုံးတဲ့ အစီအစဉ် စတင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။


စင်ကာပူအစိုးရရဲ့ Public Utilities Board (PUB) က ၁၉၆၉ မှာ Seletar ရေလှောင်ကန်ကို ချဲ့ထွင်ခဲ့သလို၊ ၁၉၇၅ မှာလည်း Peirce ရေလှောင်ကန်ကို ချဲ့ထွင်ခဲ့ပါတယ်။ ရေလှောင်ကန် နှစ်ခုစလုံးရဲ့ မြစ်ကြောင်းပေါ်မှာ Upper နဲ့ Lower ဆိုပြီး ထပ်တိုးရေလှောင်ကန်တွေ တည်ဆောက်လိုက်တာမို့ စုစုပေါင်း ရေလှောင်ကန် ၄ လုံး ဖြစ်လာတာပါ။


အဲဒီရေလှောင်ကန်တွေရဲ့ ဝန်းကျင်ကို သဘာဝအတိုင်း ထိန်းသိမ်းထားပြီး လူတွေ နေထိုင်ဖို့ ခွင့်မပြုခဲ့ပါဘူး။ MacRitchie ၊ Peirce နဲ့ Seletar ရေလှောင်ကန်တွေအားလုံးကို သဘာဝတောအုပ်တစ်ခုတည်းက တစ်ဆက်တစ်စပ်တည်း ကာကွယ်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလို သစ်တောအုပ်နဲ့ ကာကွယ်ထားတာကြောင့် ရေက သန့်ရှင်းပြီး ဘေးကင်းပါတယ်။


၁၉၇၀ ဝန်းကျင်မှာ စင်ကာပူရဲ့ လူဦးရေ သိသိသာသာ တိုးလာသလို၊ စီးပွားရေးလည်း ပိုကောင်းလာပါတယ်။ ရေ ပိုလိုလာသလို၊ ရေသိုလှောင်ဖို့ နေရာက ရှားလာပါတယ်။ ဒါကြောင့် အရင်လို သဘာဝက ရတဲ့ ရေချိုကို သဘာဝတောအုပ်တွေရဲ့ အကာအကွယ်နဲ့ လှောင်ထားရုံနဲ့ မလုံလောက်တော့ပါဘူး။ ဒီအခြေအနေကို ကိုင်တွယ်ဖို့ ၁၉၇၁ မှာ ရေအရင်းမြစ်စီမံကိန်းရေးဆွဲရေးယူနစ်တစ်ခုကို အစိုးရက ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီ ယူနစ်က ရေသိုလှောင်နည်း အသစ်တွေ စမ်းသပ်ရှာဖွေရတာပါ။


အဲဒီလို စမ်းသပ်တဲ့အထဲမှာ ရေလှောင်ကန်တူးပြီး သစ်တောတွေနဲ့ မကာကွယ်ထားဘဲ သိုလှောင်တဲ့ နည်းလည်း ပါပါတယ်။ ‌အဲဒီရေလှောင်ကန်တွေအနီးမှာ မြို့ပြဖွံ့ဖြိုးမှုတွေကို အကန့်အသတ်နဲ့သာ ခွင့်ပြုခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာ လူနေအိမ်နဲ့ အန္တရာယ်မရှိတဲ့ လုပ်ငန်းတွေကိုသာ ခွင့်ပြုတာပါ။ အဲဒီ ရေလှောင်ကန်တွေကို unprotected catchment လို့ ခေါ်ပါတယ်။


၁၉၇၂ မှာ ရေအရင်းအမြစ် စီမံခန့်ခွဲရေး မဟာဗျူဟာ စီမံချက် (master plan) တစ်ခု ထွက်လာပါတယ်။ အဲဒီ master plan အရ ၁၉၇၅ ခုနှစ် နဲ့ ၁၉၈၁ ခုနှစ်ကြားမှာ မြစ်ကြောင်းတွေကို ပိတ်ပြီး တည်ဆောက်တဲ့ unprotected catchment တွေ ပေါ်လာပါတယ်။


အဲဒီလို မြစ်ကြောင်းတွေပေါ် တမံတုပ်ပြီး ရေလှောင်သလို မိုးရေလှောင်ကန်တွေလည်း တူးဖော်ခဲ့ပါတယ်။ မိုးရွာလို့ မြို့ပေါ် စီးဆင်းသွားတဲ့ရေတွေကို သန့်စင်ပြီး သိုလှောင်တဲ့နည်းပါ။


ညစ်ညမ်းတဲ့ ရေတွေ ဖြတ်သန်းစီးဆင်းနေတဲ့ မြို့ပေါ်က မြစ်ချောင်းတွေကို သန့်ရှင်းအောင်ပြုလုပ်ပြီး ရေလှောင်ကန် တည်ဆောက် သိုလှောင်တာမျိုးလည်း လုပ်ဆောင်ပါတယ်။ ထင်ရှားတာကတော့ ညစ်ပတ်လွန်းလှတဲ့ Kallang နဲ့ Singapore မြစ်တွေကို ၁၉၇၇ ကနေ ၁၉၈၇ ခုနှစ်အတွင်း သန့်ရှင်းအောင် ဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ စီမံကိန်းပါ။ မြစ်တွေက သန့်ရှင်းသွားတာမို့ မြစ်ထဲမှာ ရေချို သိုလှောင်ပြီးသွား ဖြစ်သွားသလို၊ မိုးရေကိုလည်း စုဆောင်းပြီးသား ဖြစ်သွားပါတယ်။


စင်ကာပူရဲ့ နာမည်ကျော် Maria ဟာ အဲဒီလို မြစ်‌ချောင်းတွေကိုသန့်ရှင်းပြီး ရေချိုကို သိုလှောင်ထားတဲ့ ရေလှောင်ကန်ကြီးဖြစ်ပါတယ်။


စင်ကာပူနိုင်ငံသားတွေ ရေရဲ့ အရေးပါပုံကို သတိပြုနိုင်ကြစေဖို့နဲ့ ရေလှောင်ကန်တွေကို ထိန်းသိမ်းကာကွယ်တတ်စေဖို့၊ စင်ကာပူအစိုးရက ပြည်သူလူထုကို ပညာပေးစည်းရုံးမှုတွေ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လုပ်ဆောင်နေရတယ် လို့ ဆိုပါတယ်။ ရေလှောင်ကန်တွေကို အပမ်းဖြေအနားယူ လည်ပတ်စရာနေရာတွေအဖြစ်လည်း အသုံးပြုနေပါတယ်။ ဒါကြောင့် လူတွေ လာရောက်လည်ပတ်ရင်း ရေအရင်းအမြစ် စီမံခန့်ခွဲမှုအကြောင်း ပိုလေ့လာဖြစ်စေပါတယ်။

စင်ကာပူနိုင်ငံရဲ့ ကုန်းမြေမိုင်နက် သုံးပုံ နှစ်ပုံကို ရေလှောင်ကန်တွေနဲ့ ဖုံးလွှမ်းထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိမှာ ရေလှောင်ကန် ၁၇ ခု ရှိပါတယ်။ PUB ရဲ့ ရည်မှန်းချက်က ၂၀၆၀ ခုနှစ်မှာ စင်ကာပူရဲ့ ကုန်းမြေပိုင်နက် ဧရိယာရဲ့ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းမှာ ရေလှောင်ကန်တွေ ဖုံးလွှမ်းထားနိုင်ဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။


စင်ကာပူရဲ့ ရေလှောင်ကန်တွေအကြောင်း လေ့လာရင်း လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ်၊ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ရှင်သန်နိုင်ဖို့ ရေချို ရဲ့ အရေးပါပုံကို သတိပြုမိပါတယ်။ မြေ နဲ့ ရေ ဘယ်ဟာရွေးမလဲ ဆိုရင် စင်ကာပူကတော့ ရေ ကို ရွေးချယ်မှာ သေချာပါတယ်။


မြေကို မလို၊ ရေကိုသာ လိုသည် ဆိုတဲ့ စင်ကာပူဟာ စင်ကာပူအစိုးရအဆက်ဆက်ရဲ့ အမြော်အမြင်နဲ့ ပြည်သူ့အကျိုးဆောင်ရွက်မှုကြောင့် ရေကိုလည်း အလုံအလောက် ရနေကြပါပြီ။ နောင်အနာဂတ်အတွက်လည်း ကြိုတင်စဉ်းစားပြင်ဆင်နေပါပြီ။


တွေးကြည့်စရာကောင်းတာကတော့ ကျွန်တော်တို့ ရွှေမြန်ပြည်ကြီးမှာ "ရွှေကိုမလို ရေကိုသာ လိုသည်ဆိုတဲ့ နေရာအတော်များများဟာ ဆယ်စုနှစ်တွေ အများကြီး ကြာလာသည့်တိုင် ရေကို လိုအပ်နေဆဲ ဖြစ်နေတာ ဘာကြောင့်ပါလဲ" ၊ "ကြက်သားအုပ်မ နှစ်ခါယက်ရင် ရေချိုထွက်တယ် ဆိုတဲ့ နေရာတွေ အမြောက်အများ ရှိပါလျက် စင်ကာပူလို မဖွံ့ဖြိုးလာနိုင်သေးတာ ဘာကြောင့်လဲ" ဆိုတဲ့‌မေးခွန်းတွေပါပဲ။ စာဖတ်သူ မိတ်ဆွေကရော အဲဒီမေးခွန်းတွေကို ဘယ်လိုများ ဖြေချင်ပါသလဲ ခင်ဗျား။


ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
https://greenwaymyanmar.com/posts/singapore_need_only_water

ဒီတစ်ပတ်အတွက် ဥာဏ်စမ်းလေးလာပါပြီရှင့်


အဖော်ပင်စိုက်ပျိုးခြင်းဟာ အဖျက်ပိုးမွှားများကို သဘာဝအတိုင်း ထိန်းချုပ်ဖို့နဲ့ သီးနှံပင်တွေကြီးထွားမှုကို မြှင့်တင်ဖို့ရာ အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

သို့ပေမဲ့ အဖော်ပင်စိုက်ပျိုးခြင်း အလေ့အကျင့်ဟာ အကျိုးရှိပြီး အသုံးဝင်သလိုပဲ တစ်ဖက်မှာလည်း အတူတကွမစိုက်ပျိုးသင့်တဲ့ အပင်အချို့လည်း ရှိပါတယ်။ ဘယ်အပင်တွေလဲဆိုတာ အစိမ်းရောင်လမ်းက မိတ်ဆွေတို့ သိကြလားရှင့်

မသိရင်လည်း ခန့်မှန်းကြည့်ကြပါဦးနော် သိတဲ့မိတ်ဆွေတို့က ဘာကြောင့်လဲဆိုတာပါ တခြားမိတ်ဆွေတွေဗဟုသုတ ရအောင်ဖြေပေးသွားကြပါလားနော်...



အဖြေမှန်လေးကိုတော့ သောကြာနေ့မှာ တင်ပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်

ပထမနည်းလမ်းကတော့ အစာလမ်းကြောင်းရဲ့ အတွင်းဘက်နံရံကို ကာကွယ်ထားတဲ့ အက်ပီသီလီ ယယ်ဆဲလ် (Intestinal Epithelial Cells – IECs) တွေကနေ TJ ရဲ့ လုပ်ငန်းတွေအတွက် မရှိမဖြစ် လိုအပ်တဲ့ ပရိုတင်း (TJ-related complex protein) တွေ ထုတ်လုပ်မှုကို မြှင့်တင်အားပေးတဲ့ နည်းလမ်းဖြစ်ပါတယ်။ ပရိုဘိုင်အိုတစ်မှာ အသုံးပြုထားတဲ့ အကျိုးပြုမဏုဇီဝမျိုးစိတ်တွေပေါ် မူတည်ပြီး အားပေးတဲ့ ပရိုတင်းအမျိုးအ စားတော့ အနည်းငယ်စီ ကွာခြားပါတယ်။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် အဲဒီ ပရိုတင်းတွေရှိနေတဲ့အတွက် TJ က သူ့ရဲ့ လုပ်ငန်းတွေကို ထိထိရောက်ရောက် လုပ်ဆောင်နိုင်ပါတယ်။

ဒုတိယနည်းလမ်းကတော့ အက်ပီသီလီယယ်ဆဲလ် (IECs) တွေ အသစ်လဲလှယ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးတာဖြစ် ပါတယ်။ အဲဒီဆယ်လ်တွေ နုပျိုနေလေလေ၊ Tight junction က ခိုင်မာမှု ရှိလေလေပါပဲ။ နောက်တစ်ခုက အ ကြောင်းတစုံတရာကြောင့် အက်ပီသီလီယယ်ဆဲ တွေ ပျက်စီးခဲ့ရင် အလျင်အမြန် အသစ်လဲပြီး အစားထိုးနိုင်တဲ့ အတွက် ရောဂါပိုးမွှားတွေ TJ ကို ဖြတ်ပြီး ဝင်ရောက်လာတာမျိုး မဖြစ်ရအောင် တားဆီးကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။


(၅) မြူဆင် (Mucin) ကို ပိုမိုထွက်ရှိစေတယ်။

ပရိုဘိုင်အိုတစ်တွေဟာ အစာလမ်းကြောင်းကနေ မြူဆင်(Mucin) ဆိုတဲ့ ဓာတုဒြပ်ပေါင်းကို ပိုမိုထွက် ရှိလာစေတယ်။ အစာလမ်းကြောင်း အတွင်းနံရဲ့ရဲ့ အပေါ်ဆုံးလွှာ အက်ပီသီလီယယ်ဆဲတွေပေါ်မှာ ချွဲမြှေးအ လွှာ(mucous membrane) တစ်ခုနဲ့ ဖုံးအုပ်ထားပြီး၊ အဲဒီ အလွှာကို မြူဆင်က ဖြစ်ပေါ်စေတာပါ။ အဲဒီအလွှာ ရှိ နေတဲ့အတွက် အကျိုးရလဒ်ကတော့ အစာအာဟာရတွေကို စုပ်ယူမှု ပိုမိုကောင်းမွန်လာစေခြင်း၊ အကျိုးပြု အ ဏုဇီဝပိုးမွှားတွေ အူနံရံမှာ ကြာရှည်ကပ်ငြိနေနိုင်အောင် ကူညီပေးခြင်း၊ ရောဂါပိုးမွှားတွေနဲ့ အက်ပီသီလီယယ် ဆဲလ်တွေ တိုက်ရိုက် ထိတွေ့မှုကို လျော့ချနိုင်ခြင်း တွေပါပဲ။


(၆) AMPs တွေ ထွက်ရှိစေတယ်။

အစာလမ်းကြောင်း အတွင်းဘက်နံရံရဲ့ အပေါ်ယံဆဲလ်လွှာဖြစ်တဲ့ အက်ပီသီလီယယ် ဆဲတွေကြားမှာ ပန်းနစ်(Paneth cell) လို့ခေါ်တဲ့ ဆဲလ်တွေ ရှိနေပါတယ်။ အဲဒီ ပန်းနစ်ဆဲလ်တွေက ပဋိဇီဝ အစွမ်းရှိတဲ့ ပိုလီပပ် တိုက် (Antimicrobial Polypeptides – AMPs) တွေကို ထုတ်လုပ်ပေးပါတယ်။ အဲဒီ AMPs တွေက ရောဂါဖြစ် ပွားစေနိုင်တဲ့ ဘက်တီးရီးယားတွေကို သတ်နိုင်တဲ့ အစွမ်းရှိသလို၊ ရောင်ရမ်းမှုတွေကိုလည်း လျော့ကျသက်သာ စေပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ခုခံစွမ်းအားကို မြင့်မားစေသလို၊ တစ်သျှူးတွေ ပျက်စီးတဲ့အခါ ပြန်လည်သက်သာကောင်း မွန်စေဖို့ အထောက်အကူပြုစေပါတယ်။

ပရိုဘိုင်အိုတစ်တွေဟာ ပန်းနစ်ဆဲလ်တွေကနေ AMPs တွေ များများထွက်ရှိလာအောင် ဆောင်ရွက် ပေးနိုင်တယ်လို့ သုတေသနတွေ့ရှိချက်တွေက ဆိုပါတယ်။


(၇) ခုခံအားစနစ်ကို မြှင့်တင်ပေးတယ်။

အစာလမ်းကြောင်းထဲမှာ ရှိနေတဲ့ ရောဂါပိုးမွှားတွေ TJ ကို ကျော်ဖြတ်ပြီး ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လာနိုင် ခဲ့ရင်တောင် အစာလမ်းကြောင်းမှာ ရှိတဲ့ ခုခံစွမ်းအားစနစ် (Immune system) ဟာ ရောဂါပိုးတွေ တိုက်ခိုက် လာမယ့်ဘေးကနေ တတ်နိုင်သမျှ ကာကွယ်ပေးပါတယ်။ ပရိုဘိုင်အိုတစ်တွေက အစာလမ်းကြောင်းမှာရှိတဲ့ ခုခံစွမ်းအားဆဲလ်တွေရဲ့ လုပ်ငန်းတွေကို ကူညီပေးတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဥပမာ B. infantis မျိုးစိတ် ပရိုဘိုင် အိုတစ်တွေက ဒန်းဒရိုက်ဆဲလ် (dendritic cells) တွေရဲ့ ကြီးထွား မှုကို မြန်အောင် ဆောင်ရွက်ပေးပါတယ်။

TJ တွေကို ဖြတ်ကျော်ပြီး ဝင်ရောက်လာတဲ့ ရောဂါပိုးမွှားတွေကို ဖမ်းစားဆဲလ် (Macrophage – M cell) တွေက ဖမ်းယူပြီး အစာလမ်းကြောင်းနံရံရဲ့ အောက်ခြေပိုင်း (အက်ပီသီလီယမ်ဆဲလွှာရဲ့ အောက်) ကို ပို့ဆောင်ပေးပါတယ်။ အဲဒီမှာ ဒန်းဒရိုက်ဆဲလ် (dendritic cells) တွေရှိနေပါတယ်။ အဲဒီလို ပို့ဆောင်ပေးတဲ့လုပ် ငန်းကို ထရန့်ဆိုက်တိုးစစ် (Transcytosis) လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ဒန်းဒရိုက်ဆဲလ်တွေက သူ့ဆီရောက်ရှိလာတဲ့ ပိုးမွှားတွေဟာ ဘယ်လိုပိုးမွှားမျိုးဖြစ်တယ်ဆိုတာကို စိစစ်ပြီး သက်ဆိုင်တဲ့ ခုခံစွမ်းအားစနစ်ဆဲလ် တွေဆီကို ပေးပို့တဲ့ လုပ်ငန်းကို ဆောင်ရွက်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ခုခံစွမ်းအားစနစ်က ရောဂါပိုးဝင်ရောက်လာပြီဆိုတာကို သိရှိ ပြီး လိုအပ်တဲ့ တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်မှုတွေကို လုပ်ဆောင်ပေးပါတယ်။

ပရိုဘိုင်အိုတစ်အချို့ဟာ ရောဂါပိုးတွေကို ခုခံချေဖျက်မဲ့ ပဋိပစ္စည်း ထုတ်လုပ်မှုကို လှုံ့ဆောင်အားပေးတယ်ဆိုတဲ့ သုတေသနတွေလည်း ရှိလာနေပါတယ်။ ဥပမာ C. butyricum နဲ့ Enterococcus faecalis မျိုးစိတ် ပရိုဘိုင်အိုးတစ်တွေဟာ ဝက်တွေမှာ Immnoglobulin A လို့ခေါ်တဲ့ ပဋိပစ္စည်းထွက်ရှိမှုကို မြင့်မားစေတယ်လို့ ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှာ ပြုလုပ်တဲ့ သုတေသနတစ်ခုမှာ တွေ့ရှိခဲ့ရပါတယ်။

ပရိုဘိုင်အိုတစ်တွေက ထွက်ရှိတဲ့ ဇီဝရုပ်ပစ္စည်း (metabolites) တွေထဲမှာ Short chain fatty acids (SCFAs) ဆိုတဲ့ အဆီဓာတ် တချို့ပါဝင်ပါတယ်။ အဲဒီ SCFAs တွေက ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ခုခံအားစနစ် ထဲက ရောင် ရမ်းမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေတဲ့ ဆဲလ်တွေရဲ့ လုပ်ငန်းတွေအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိပြီး ရောင်ရမ်းမှု ရောဂါဝင်ရောက်မှု ကြောင့်ဖြစ်ပေါ်တဲ့ ရောင်ရမ်းမှုတွေကို သိပ်ပြီး မပြင်းထန်အောင် ထိန်းညှိပေးတယ်ဆိုတဲ့ တွေ့ရှိချက်တွေကို လည်း သိလာရပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

ရေးသားသူ - သက်ခိုင်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/probiotic_functions

ပရိုဘိုင်အိုတစ်(Probiotics) တွေဟာ လူနဲ့ တိရစ္ဆာန်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကို အထောက်အကူပြုတယ်ဆိုတဲ့ အချက်ကြောင့် သူ့ကို သုံးစွဲမှုက တနေ့တခြား တိုးတက်များပြားလာနေပါတယ်။ ပရိုဘိုင်အိုတစ်ဆိုတာ ခန္ဓာကိုယ်ကို အကျိုးပြုတဲ့ အဏုဇီဝပိုးမွှားတွေလို့ အကြမ်းဖျဉ်း နားလည်ထားကြပါတယ်။ အဲဒီပရိုဘိုင်အိုတစ်တွေကို သောက်သုံးလိုက်တဲ့အခါ ဒါမှမဟုတ် တိရစ္ဆာန်တွေကို တိုက်ကျွေးလိုက်တဲ့အခါ ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ ဘယ်လိုအလုပ်လုပ်သလဲ၊ ခန္ဓာကိုယ်ကို ဘယ်လိုအကျိုးပြုတာလဲဆိုတာကလည်း စိတ်ဝင်စားစရာပါ။

ပရိုဘိုင်အိုတစ်တွေကို စားသုံးလိုက်ရင် တိုက်ကျွေးလိုက်ရင် အစာလမ်းကြောင်းထဲကို ရောက်ရှိသွားပြီး ဘယ်လိုလုပ်ငန်းတာဝန်တွေကို ထမ်းဆောင်သလဲဆိုတာကို လေ့လာကြည့်ရအောင်ပါ။

(၁) ဘက်တီရီယိုဆင် (Bacteriocin) အဆိပ် ထုတ်လုပ်ပေးတယ်။

ပထမဆုံးလုပ်ငန်းကတော့ ပရိုဘိုင်အိုတစ်အဖြစ် ထုတ်လုပ်ထားတဲ့ ဘက်တီးရီးယားတွေဟာ ဘက်တီရီယိုဆင်(Bacteriocin) လို့ ခေါ်တဲ့ အဆိပ်အတောက်တွေကို ထုတ်လုပ်ပေးခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဘက်တီရီယိုဆင်အဆိပ် ကို ဒဖန်ဆင် (Defensin) လို့ လည်း ခေါ်ပါတယ်။ ပရိုဘိုင်အိုတစ် ဘက်တီးရီးယားဆဲလ် တွေရဲ့ ရိုင်ဘိုဇုမ်း (ribosome) လို့ခေါ်တဲ့ အစိတ်အပိုင်းကနေ ဘက်တီရီယိုဆင် အဆိပ်တွေ ကို ထုတ်လုပ်ပေးတာပါ။

အဲဒီအဆိပ်တွေက အစာလမ်းကြောင်းထဲမှာ ရှိနေတဲ့ ဘက်တီးရီးယားရောဂါပိုးမွှားတွေရဲ့ ကြီးထွား ပွားများမှုကို တားဆီးပေးပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဘက်တီရီယိုဆင်တွေဟာ ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ ဘက်တီးရီးယားတွေကို တားဆီးတဲ့ ပဋိဇီဝအာနိသင် (Antibacterial activity) ကို ပေးစွမ်းပါတယ်။

ပရိုဘိုင်အိုတစ်တွေက ကျန်းမာရေးကို ဘာကြောင့်ကောင်းမွန်သလဲလို့ မေးလာရင် “ဘက်တီရီယိုဆင် ထုတ်လုပ်ပြီး ရောဂါပိုးမွှားတွေ လျော့ပါးသွားအောင် လုပ်ပေးလို့” ဆိုတာဟာ သေချာပေါက် ပါဝင်ရမယ့် အဖြေတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။


(၂) ရောဂါပိုးမွှားများနှင့် နေရာယှဉ်လုတယ်။

အစာလမ်းကြောင်းဟာ အဏုဇီဝပိုးမွှားတွေ အများအပြားနေထိုင်တဲ့ နေရာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပရိုဘိုင်အိုတစ်တွေကို စားသုံးလိုက်တဲ့အခါ တိရစ္ဆာန်ကို တိုက်ကျွေးလိုက်တဲ့အခါ အစာလမ်းကြောင်းထဲမှာ အဏုဇီဝပိုးမွှားတွေ များလာပါတယ်။ လူ့ခန္ဓာကိုယ်ကို အကျိုးပြုနိုင်တဲ့ ပရိုဘိုင်အိုတစ် အဏုဇိတပိုးမွှားတွေဟာ အစာလမ်းကြောင်းထဲမှာ ပွားများလာတာနဲ့အမျှ ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ ပိုးမွှားတွေရဲ့ နေရာကို ယှဉ်ပြိုင်လုယူကြပါတယ်။ အဲဒီအခါ ရောဂါပိုးမွှားတွေအတွက် နေရာနည်းလာသလို ပေါက်ပွားရှင်သန်မှုလည်း ကျဆင်းလာပါတယ်။ ဒါဆိုရင် သေချာပေါက် ကျန်းမာရေးကို အထောက်အကူပြုမှာပါ။


(၃) အစာလမ်းကြောင်းထဲမှာ ချဉ်ငံနှုန်း (pH) ကို နှိမ့်ထားပေးတယ်။

အချို့ပရိုဘိုင်အိုတစ်တွေ (ဥပမာ လက်တိုဘက်ဆလက်စ်) ဟာ အစာလမ်းကြောင်းထဲကို ရောက်ရှိ သွားတဲ့အခါ အက်ဆီတစ်အက်ဆစ် (acetic acid) နဲ့ လက်တစ်အက်ဆစ် (lactic acid) တွေကို ထုတ်လုပ်ပေး ပါတယ်။ အက်ဆစ်တွေထွက်လာတာမို့ အစာလမ်းကြောင်းထဲမှာ ချဉ်ငံနှုန်း (pH) လျော့ကျလာပါတယ်။ ရောဂါ ဖြစ်စေတဲ့ အဏုဇီဝပိုးမွှားအများစုဟာ အဲဒီ အက်ဆစ်တွေရဲ့ ချဉ်ငံနှုန်းမှာ ကောင်းကောင်း ရှင်သန်ပွားများနိုင် ခြင်း မရှိပါဘူး။ ဒါကြောင့် အစာလမ်းကြောင်းမှာ ရောဂါပိုးမွှားတွေကို လျော့ချပေးနိုင်ပါတယ်။


(၄) ရောဂါပိုးမွှားတွေက အစာလမ်းကြောင်းနံရံကို ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်တာကို တားဆီးပေးတယ်။

ရောဂါပိုးမွှားတွေက အစာလမ်းကြောင်းထဲမှာပဲ ရှိနေသေးရင် သိပ်ပြဿနာ မဟုတ်သေးပါဘူး။ အစာလမ်းကြောင်းရဲ့ အခေါင်းပေါက် (lumen) ထဲကနေကျော်ပြီး နံရံကို ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်သွားရင် ပြဿနာ ကြီး ပါတယ်။ အဲဒီလို အူနံရံကို ဘက်တီးရီးယားတွေ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လာတဲ့ ဖြစ်စဉ်ကို Translocation လို့ ခေါ်ပါတယ်။

အစာလမ်းကြောင်းရဲ့ အတွင်းပိုင်းနံရံရဲ့ အပေါ်ဆုံးအလွှာမှာ အက်ပီသီလီယယ်ဆဲလ် (Epithelium) လေးတွေနဲ့ ဖုံးအုပ်ထားပါတယ်။ အဲဒီ ဆဲလ်လေးတွေ တစ်လုံးနဲ့တစ်လုံးကြားကိုလည်း ခိုင်မာအောင် တွဲဆက်ထားရပါတယ်။ အဲဒီလို့တွဲဆက်ထားတဲ့ နေရာကို Tight Junction (TJ) လို့ ခေါ်ပါတယ်။ လူတွေ၊ တိရစ္ဆာန်တွေ ဟာ ဒဏ် (stress) တစ်ခုခုကို ခံစားရတဲ့အခါ အဲဒီဆဲလ်တွေကြားက အဆက်နေရာ TJ လေးတွေဟာ လျော့တိလျော့ရဲ ဖြစ်လာပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ အစာလမ်းကြောင်း အခေါင်းပေါက်ထဲမှာ ရှိနေတဲ့ ရောဂါပိုးမွှားတွေဟာ TJ တွေကို ထိုးဖောက်ပြီး အူရဲ့ နံရံအတွင်းပိုင်းကို တိုးဝင်လာကြပါတယ်။ အဲဒီကနေတဆင့် သွေးကြောတွေဆီ ရောက်ပြီး ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အခြားအစိတ်အပိုင်းတွေကို ပြန့်နှံ့ရောက်ရှိကုန်ပြီး ရောဂါတွေ ဖြစ်ပေါ်လာစေပါတယ်။



သုတေသန လေ့လာတွေ့ရှိချက်တွေအရ ပရိုဘိုင်အိုတစ်တွေဟာ TJ တွေရဲ့ ခိုင်မာမှုကို မြင့်တက်စေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

တောင်သူများအတွက် မင်္ဂလာစကား ပါးပါရစေဗျ..
============
အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက် - ညနေ ၅ နာရီ ၄၅ မိနစ်အချိန် ရရှိသည့်ဒေတာများအရ တောင်တရုတ်ပင်လယ်က မုန်တိုင်း "TRAMI" နဲ့ အရှေ့ဖိလစ်ပိုင်ပင်လယ်က မုန်တိုင်း KONG-REY ၂ လုံး တပြိုင်နက်ဖြစ်ပေါ်နေခဲ့တာမှာ မုန်တိုင်း TRAMI ကတော့ ဗီယက်နမ်ကမ်းခြေပေါ်မေးတင်ပြီး ပင်လယ်ထဲ ပြန်ဆင်းကာ မကြာခင်အချိန်အတွင်း အားပျော့ပျက်ပြယ်သွားတော့မှာပါ။ မုန်တိုင်း TRAMI ကြောင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံကမ်းခြေမှာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၂ နာရီအတွင်းမှ အခုအချိန်အထိ မိုးသည်းထန်ခဲ့တာတွေ့ရပြီး ယနေ့ ၂၈ ရက်နေ့ ညနေ ၅ နာရီအထိ မိုးရေချိန် ၁၀ လက်မကျော် ထပ်မံရွာသွန်း(မိုးများ)ဦးမှာလို့ ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်တွေမှာ တွေ့နေရပါတယ်။


TRAMI ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ တနင်္သာရီတိုင်းမှာသာ နေရာကွက်၍မိုးများနိုင်ပြီး မိုးရေချိန် ၁ လက်မခွဲခန့်သာရွာသွန်းနိုင်မှာဖြစ်ကြောင်းတွေ့ရပါတယ်။


အရှေ့ဖိလစ်ပိုင်ပင်လယ်က မုန်တိုင်း KONG-REY ကတော့ အားပိုကောင်းလာပြီး အောက်တိုဘာလကုန်(၃၁ ရက်)မှာ CATAGORY-3 အားကောင်းတဲ့တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်းတစ်လုံးဖြစ်လာမှာဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုင်ဝမ်ကျွန်းဘက်ကို ဦးတည်ရွေ့လျားပေမဲ့ ထိုင်ဝမ်ကျွန်းအရှေ့မြောက်ဘက်အနီးမှ ကပ်၍ ဖြတ်ကျော်ကာ ဂျပန်နိုင်ငံဘက်ကို ဆက်လက်ရွေ့လျားနိုင်မှာဖြစ်ကြောင်း ကြိုတင်ခန့်မှန်းထားတာတွေ တွေ့ရပါတယ်။ မုန်တိုင်း KONG-REY က တောင်တရုတ်ပင်လယ်နဲ့ ဆန့်ကျင်ဘက်အရပ်ကို ရွေ့လျားသွားမှာဖြစ်တာကြောင့် မြန်မာနိင်ငံရဲ့ မိုးလေဝသအခြေအနေတွေအပေါ် သက်ရောက်မှုကတော့ မရှိတော့ပါဘူး။



အချုပ်အားဖြင့် ...

🔸 နိုဝင်ဘာလနဲ့ ဒီဇင်ဘာလဆန်းပိုင်းကာလများအတွင်း တောင်သူများစပါးရိတ်သိမ်းချိန်မှာ မိုးလွန်မိုး/အခါလွန်မိုး/ဖျက်မိုးဆိုတာတွေကြောင့် အနှောင့်အယှက်မဖြစ်နိုင်တော့ပါဘူး။

🔸 ရေကြီးရေလျှံမှုတွေလည်း မရှိနိုင်တော့တာကြောင့် နွေစပါးနဲ့ဆောင်းသီးနှံစိုက်ပျိုးရေးအတွက် စိတ်အေးလက်အေးဆက်လက်ပြင်ဆင်နိုင်ကြပြီဖြစ်ပါကြောင်း မင်္ဂလာစကားပါးလိုက်ပါတယ်။

ရေးသားသူ - ဦးဝင်းနိုင်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/weather_forecast_by_U_Win_Naing_oct_28

ဖူဂျီဝါရာသက်ရောက်မှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် တောင်တရုတ်ပင်လယ်မှ တိုင်ဖွန်း TRAMI
======
"FUJIWHARA EFFECT ဟုခေါ်သည့် "ဖူဂျီဝါရာသက်ရောက်မှု"အကြောင်းကို မိုးလေဝသပညာရှင်ဆရာကြီးများထံမှလည်ကောင်း၊ ပြည်ပမိုးလေဝသပညာရှင်များထံမှလည်းကောင်း များစွာကြားခဲ့၊ သိခဲ့၊ မှတ်သားခဲ့ရဖူးပါသည်။

ဤဝေါဟာရကို ဂျပန်လူမျိုး မိုးလေဝသပညာရှင် Sakuhei Fujiwhara က စတင်တွေ့ရှိသောကြောင့် အဆိုပါ မိုးလေဝသပညာရှင်၏ အမည်ဖြင့် Fujiwhara Effect ဟုခေါ်ဝေါ်သတ်မှတ်ခဲ့ကြပြီး လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်း သို့မဟုတ် မုန်တိုင်း ၂ လုံး နီးကပ်စွာဖြစ်ပေါ်သည့်အခါ ဤသက်ရောက်မှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့်နောက်ဆက်တွဲဖြစ်စဉ်များကို လေ့လာခဲ့ကြပါသည်။

ဖူဂျီဝါရာသက်ရောက်မှုသည် ပင်လယ်တခုအတွင်း၊ သို့မဟုတ် ကပ်လျက်တည်ရှိနေသည့် ပင်လယ် ၂ ခုတွင် လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်း/မုန်တိုင်း ၂ ခုဖြစ်ပေါ်ပြီး တစ်ခုနှင့်တစ်ခုအကွာအဝေး မိုင် ၁၂၀၀ သို့မဟုတ် ၂၀၀၀ ကီလိုမီတာအတွင်းရှိနေသည့်အခါ ယင်းတို့ ၂ ခုမှ အပြန်အလှန်တုန့်ပြန်မှုကြောင့် - အားပို၍ငယ်သော လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်း/မုန်တိုင်းသည် အားပိုကြီးသည့် လေဖိအားနည်ရပ်ဝန်း/မုန်တိုင်းနှင့် ပူးပေါင်းသွားပြီး ပိုမိုအားကောင်းသော မုန်တိုင်း ၁ ခု ဖြစ်ပေါ်လာစေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ကနဦးမှတ်သားခဲ့ရပါသည်။

အသေးစိတ်ထပ်မံလေ့လာရာမှ ဤသက်ရောက်မှုသည် မုန်တိုင်း၂ လုံးအား အောက်ဖော်ပြပါ သက်ရောက်မှုများကို ဖြစ်ပေါ်စေကြောင်းတွေ့ရှိရပါသည် -

(၁) မုန်တိုင်း တလုံးနှင့်တလုံး လှည့်ပတ်ရွေ့လျားစေခြင်း

(၂) မုန်တိုင်း တလုံးနှင့်တလုံး ဆွဲငင်အားဖြင့်ပေါင်းစည်းသွားပြီး ပိုမိုအားကောင်းလာစေခြင်း

(၃) မုန်တိုင်းတလုံးနှင့်တလုံး တွန်းကန်၍ ပိုမိုဝေးကွာသွားစေခြင်း

Fujiwhara Effect ကြောင့် တောင်တရုတ်ပင်လယ်မှ တိုင်ဖွန်း TRAMI နောက်ကြောင်းပြန်လှည့်ခြင်းဖြစ်စဉ်(ကြိုတင်ခန့်မှန်း)

တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်း ဗီယက်နမ်ကမ်းခြေသို့ ဦးတည်ရွေ့လျားသည့် တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်း TRAMI သည် နောက်ကြောင်းပြန်လှည့်ကာ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံအရှေ့ဘက်တွင် တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်းဖြစ်လာမည့်(လက်ရှိအချိန်တွင် INVEST-98W)၏ ဆွဲအားကြောင့် အောက်တိုဘာလ ၂၈ ရက်နေ့တွင် နောက်ကြောင်းပြန်လှည့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်များမှ သိရှိကြရပြီးဖြစ်ပါသည်။



ECMWF Model Forecast

အောက်တိုဘာ ၃၁ ရက် နံနက် ၁ နာရီတွင် တဘက်ပင်လယ်မှ(လက်ရှိအချိန်တွင် INVEST-98W)သည် ဂျပန်နိုင်ငံတောင်ဘက်ပင်လယ်ပြင်ဆီသို့ ရွေ့လျားရင်းအားပျော့သွားသည့်အတွက် Fujiwhara Effect ပျက်ပြယ်ပြီး တိုင်ဖွန်း TRAMI သည် အနောက်ဘက်သို့ ပြန်လှည့်လာစဉ် မူလလမ်းကြောင်းမှ မြောက်ဘက်သို့ပိုမိုရောက်ရှိသွားပြီးနောက် ဟိုင်နမ်ကျွန်း၏အရှေ့မြောက်ဘက် တရုတ်ပြည်မကမ်းခြေကိုဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်သွားမည်ဟု ECMWF ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်တွင် တွေ့ရပါသည်။

GFS Model Forecast

GFS Model ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်တွင်မူ လက်ရှိ INVEST-98W က အားပိုကောင်းလာပြီး တိုင်ဖွန်း TRAMI ကို ဝါးမြိုသွားမှာဖြစ်ကြောင်း(TRAMI လုံးဝပျက်ပြယ်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း)တွေ့ရပါသည်။

AI Forecast

ECMWF AI forecast တွင် လက်ရှိ INVEST-98W ၏ သက်ရောက်မှုကြောင့် တိုင်ဖွန်း TRAMI နောက်ကြောင်းပြန်လှည့်အပြီး FUJIWHARA EFFECT သက်ရောက်မှုမှလွတ်မြောက်ချိန်တွင်အားလျာ့သွားကာ ဗီယက်နမ်ကမ်းခြေကို လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်းအဖြစ်ဖြင့်သာ ချည်းကပ်ဖြတ်ကျော်ပြီး အားပျော့ပျက်ပြယ်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရပါသည်။

ယခု တွေ့ရှိပြီး ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်များကြောင့် တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်း TRAMI သည် -

(၁) ရွေ့လျားလာရာ အရှေ့ဘက်အရပ်သို့ ဂငယ်ကွေ့(U-TURN)ပြန်လည်ကွေ့နိုင်ပါမည်။
(၂) မူလလမ်းကြောင်းအတိုင်း အနောက်ဘက်(ဗီယက်နမ်ကမ်းခြေဘက်သို့) ပြန်လည်ရွေ့လျားချိန်တွင် လုံးဝအားပျော့ပျက်ပြယ်ခြင်း(သို့မဟုတ်)ဗီယက်နမ်ကမ်းခြေအနီးတွင် အားပျော့ပျက်ပြယ်ခြင်း ၂ ခု အနက် ၁ ခု ဖြစ်နိုင်ကြောင်းတွေ့ရပါသည်။
ထို့ကြောင့် တောင်တရုတ်ပင်လယ်မှ တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်း TRAMI ကြောင့် မုန်တိုင်းအကြွင်းအကျန်များ မြန်မာနိုင်ငံဘက်သို့ရွေ့လျားလာပြီး မိုးများနိုင်/ရေကြီးနိုင်မည့် အန္တရာယ်မရှိနိုင်ပါကြောင်း လေ့လာသုံးသပ်တင်ပြလိုက်ပါသည်။

ရေးသားသူ - ဦးဝင်းနိုင်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/weather_forecast_by_U_Win_Naing_oct_24_2024

ဒီတစ်ပတ်အတွက် ဥာဏ်စမ်းလေးလာပါပြီရှင့်

စပါးခင်းထဲ ဒီပိုးကျနေမှန်းသတိမထားမိဘူးဆို အနှံဖြူထွက်လာရင် ဘာမှလုပ်လို့မရတော့ပါဘူး

အဲ့ပိုးက ဘာပိုးများပါလိမ့်နော်

အစိမ်းရောင်လမ်းက မိတ်ဆွေတို့ သိကြလားရှင့်

မသိရင်လည်း ခန့်မှန်းကြည့်ကြပါဦး

အဖြေမှန်လေးကိုတော့ သောကြာနေ့မှာ တင်ပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်

ပဲမျိုးစုံတွင် ကျရောက်ဖျက်ဆီးတတ်သည်။ စိုက်ပျိုးပြီး ရက်(၄၀-၇၀) အတွင်း ကျ၇ောက်တတ်သည်။ အပွင့်စပွင့်ပြီး အစေ့၊ အဆန်တည်ချိန်တွင် ဆိုးရွားစွာဖျက်ဆီးတတ်သည်။ ပဲပုပ်၊ ပဲလွန်းတို့တွင် အဓိကကျရောက်သည်။ တစ်ခါတစ်ရံကွက်ကြားကျရောက်ပြီး ဆိုးရွားမှုမရှိပေ။

ဘဝစက်ဝန်း

ကြမ်းပိုးမသည် အရွက်ပေါ်တွင် ဥများဥချသည်။ ဥအရောင်မှာ ထောပတ်ရောင်ရှိပြီး ၁၀-၉၀ အထိ ဥနိုင်သည်။ ဥချပြီး ၂-၃ ရက်ခန့်ကြာလျှင် ပန်းရောင်ပြောင်းသွားပြီး အကောင်ငယ်များ စတင်ပေါက်လာသည်။ အရေခွံလဲထားသော အကောင်ငယ်များသည် ဥခွံများနှင့်အတူနေပြီး အရွက်နုများ၊ အသီးများဆီသို့သွားကြသည်။ ဥမှပေါက်ခါစ အကောင်ငယ်များသည် တောက်ပသောအနက်ရောက်ရှိပြီး တဖြည်းဖြည်း အရောင်ဖျော့ကာ အကောင်ကြီးအဆင့်ရောက်သောအခါ အစိမ်းရောင်ဖြစ်သွားသည်။ ဥဘဝမှအကောင်ကြီးဘဝအထိ ၁ လခွဲခန့်ကြာပြိး ၁၆ မီလီမီတာခန့်ရှည်လျားသည်။ အချို့မှာ ဥဘဝမှ အကောင်ကြီးဘဝအထိ ၆ လခန့်ကြာသည်။

ဖျက်ဆီးမှုလက္ခဏာ

ပဲပင်များ၏ အစိမ်းရောင်အသီးနှင့် အစေ့များတွင် ကျရောက်ဖျက်ဆီးသည်။ အကောင်ကြီးနှင့် ပိုးလောင်းကောင်များသည် အသီးမှအရည်ကိုစုပ်စားသဖြင့် အစေ့အဆန်တည်ခြင်းမတွေ့ရပေ။ မှိုရောဂါ Nematosopra coryl ကိုသယ်ဆောင်သော ပိုးလည်းဖြစ်သည်။ ဖွံ့ဖြိုးစအစေ့ထဲသို့ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်ပြီး မှိုရောဂါကူးစက်စေသည်။ အဓိကဖျက်ပိုးမဟုတ်သော်လည်း တစ်ခါတစ်ရံကွက်ကြားကျ၍ ဆိုးရွားစွာဖျက်ဆီးတတ်သည်။

အစုအဝေးလိုက်စားသောက်ဖျက်ဆီးကြပြီး ပါးစပ်မှထုတ်သော စစ်ထုတ်ရည်ကြောင့် အပင်များ ညှိုး၍သေသည်ကိုတွေ့ရပေမည်။ အကောင်ကြီးများစုပ်စားသောအနာကွက်သည် ပုပ်သွားပြီး အနက် (သို့မဟုတ်) အညိုရောင်ပျော့ကွက်များဖြစ်နေသည်ကို တွေ့ရတတ်သည်။ ဆိုးရွားစွာကျရောက်လျှင် အထွက်နှုန်းကို ကျဆင်းစေနိုင်ပါသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်းများ

ခံနိုင်ရည်ရှိသော မျိုးများကိုရွေးချယ်စိုက်ပျိုးပါ။
ဥဘဝတွင် ကပ်ပါးပြုနေသော Hymernoptera မျိုးစဉ်မှ Scelioidea မျိုးရင်းသည် ကြမ်းပိုးစိမ်းကို ကာကွယ်နိုင်သည်။ ကပ်ပါးသည် ၁၆-၁၈ ရက်ကြာလျှင် ဘဝစက်ဝန်းပြည့်စုံသည်။
ထောင်ချောက်သီးနှံများစိုက်ပျိုးပြီး ကာကွယ်နှိမ်နင်းနိုင်သည်။
ထိသေ၊စားသေပိုးသတ်ဆေးတစ်မျိုးမျိုးကို ပန်းပွင့်ချိန်နှင့် အသီးစတင်ဖြစ်ပေါ်ချိန်တွင် ပက်ဖျန်းနိုင်သည်။

နည်းပညာများကို အောင်ဝင်းထွဋ်၏ “မြေပဲနှင့် အခြားပဲမျိုးစုံ စိုက်ပျိုးနည်း” စာအုပ်မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြပါသည်။
https://greenwaymyanmar.com/posts/green_stick_bug_in_beans

ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှ အားကောင်းသောလေဖိအားနည်းရပ်ဝန်း အခြေအနေ UPDATE
=======

အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်၊ နံနက် ၁၀ နာရီ ၁၅ မိနစ်အချိန်ရရှိသည့်ဒေတာများအရ

🔸 တင်ပြပြီးသည့်လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်းအခြေအနေများ

ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှ လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်းသည် အနောက်မြောက်ဘက်သို့ ဆက်လက်ရွေ့လျားပြီး၊ အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက် ညနေပိုင်းတွင် မုန်တိုင်းငယ်(DEEP DEPRESSION-DD)အဖြစ်သို့လည်းကောင်း၊ အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက် နံနက်အစောပိုင်းတွင် ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း(CYCLONIC STORM-CS)"DANA" အဖြစ်သို့လည်းကောင်း၊ အောက်တိုဘာ ၂၄ ရက် နံနက်ပိုင်းတွင် အားကောင်းသောဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း(SEVERE CYCLONIC STORM - SCS)အဖြစ်သို့လည်းကောင်းရောက်ရှိလာနိုင်ကြောင်း တွေ့ရပါသည်။

အိန္ဒိယမိုးလေဝသဋ္ဌာနနှင့် WINDY - ECMWF, GFS နှင့် ICON model များ၏ ခန့်မှန်းချက်များအရ မုန်တိုင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံဘက်သို့ ဦးတည်ရွေ့လျားမည်မဟုတ်ကြောင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဩရိဿပြည်နယ်နှင့် အနောက်ဘင်္ဂလားပြည်နယ်ကမ်းခြေများဆီသို့သာ ဦးတည်ရွေ့လျားကာ အောက်တိုဘာ ၂၄ ရက် ညပိုင်းမှ အောက်တိုဘာ ၂၅ ရက် နံနက်ပိုင်းအချိန်အတွင်း ဩရိဿပြည်နယ်ကမ်းခြေကို ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရပါသည်။


🔸 ဆက်လက်ရရှိသည့် UPDATED အချက်အလက်များ

အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက် နံနက်ပိုင်း ရရှိတဲ့ အချက်အလက်များအရ အားကောင်းတဲ့လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်း 98B သည် -

🔸 ပုသိမ်မြို့အနောက်-အနောက်တောင်ဘက် ၁၈၅ မိုင်ခန့်၊ စစ်တွေမြို့တောင်ဘက် ၃၄၈ မိုင်ခန့်အကွာ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော် အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှာ ဗဟိုပြုနေပြီး အနောက်-အနောက်မြောက်ဘက်ကို တစ်နာရီ ၇ မိုင်နှုန်းခန့်ဖြင့်ရွေ့လျားနေကြောင်း တွေ့ရပါသည်။

🔸 အားကောင်းသောလေဖိအားနည်းရပ်ဝန်းမှနှင့် မုန်တိုင်းငယ်၊ ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း၊ အားကောင်းသောဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း စသည်ဖြင့် ပိုမိုအားကောင်းလာနိုင်မည့် အခြေအနေဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်နိုင်မည့်အတွက်ကြောင့် ယနေ့ -အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက် မှ အောက်တိုဘာ ၂၅ ရက် အိန္ဒိယကမ်းခြေကို မုန်တိုင်းဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်ပြီးချိန်အထိ

ဧရာဝတီတိုင်း၊ ရန်ကုန်တိုင်း၊ မွန်ပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်နှင့် တနင်္သာရီတိုင်းတို့တွင် မိုးများနိုင်(၂၄ နာရီအတွင်း ၂ လက်မ မှ ၃ လက်မခန့်အထိ မိုးရွာနိုင်)ပါသည်။

မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းဒေသများဖြစ်သည့် နေပြည်တော်၊ မကွေးတိုင်း၊ မန္တလေးတိုင်းနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်ဒေသအချို့တို့တွင်လည်း နေရာကွက်၍မိုးများနိုင်မည့်အခြေအနေများဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါသည်။

ရေးသားသူ - ဦးဝင်းနိုင်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
https://greenwaymyanmar.com/posts/weather_forecast_by_U_Win_Naing_oct_22_2024

ကျောပေါ်မှာ အစက်အပြောက်တွေနဲ့အတူ ချစ်စရာပုံစံ ခုံးခုံးလေးရှိနေတဲ့ လိပ်ခုံးကျိုင်းဆိုတဲ့ အင်းဆက်လေးတွေဟာဆိုရင် ပျပိုးတွေကို ဖျက်စီးစားသောက်တဲ့နေရာမှာ နာမည်ကြီးပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ပျော့ပျောင်းတဲ့ခန္ဓာကိုယ်ရှိတဲ့ သီးထိုးယင်၊ လှေးပိုးနဲ့ မွှားပင့်ကူတွေကိုလည်း မျိုးစိတ်အလိုက် ကိုက်ဖြတ်စားသောက်ကြပါသေးတယ်တဲ့။

ဒီလိုမျိုး လူနဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိခိုက်မှုမရှိဘဲ အပင်တွေကို ဒုက္ခပေးနေတဲ့ပိုးတွေကို ကိုက်ဖြတ် စားသောက်နေတော့ လိပ်ခုံးကျိုင်းဆိုတာနဲ့ မိတ်ဆွေလို့ပဲ အသိများကြပါတယ်။

ဆိုတော့ ကျွန်မတို့မိတ်ဆွေတွေ ဝါဝါမြင်တိုင်း ရွှေအစစ်လို့မထင်မိစေဖို့ ဒီနေ့မှာ လိပ်ခုံးကျိုင်း မျိုးနွယ်ဝင်အုပ်စုဖြစ်တဲ့ အပင်တွေကို ဖျက်စီးတတ်တဲ့ ရန်သူ ရောင်စုံအာဆီယံလိပ်ခုံးကျိုင်း နဲ့ အာလူးကျိုင်းတွေ အကြောင်းကို ပြောပြပေးသွားပါမယ်။


သူတို့တွေအဓိက စားသုံးတာကတော့ ဝါ၊ ပြောင်း၊ ပဲနဲ့ မုန်ညှင်း တို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။

အာလူးကျိုင်းတွေဟာဆိုရင် အပင်ရဲ့ကြီးထွားမှုကို ရပ်တန့်စေတဲ့ အပေါ်ယံအရေပြားပါးအလွှာဖြစ်တဲ့ အရွက်တွေကို စားသောက်ပါတယ်။ ဒီလိုမျိုးအရွက်တွေကိုပဲ စားလိုက်တဲ့အခါ ပင်စည်အတံပဲ ကျန်ခဲ့အတွက် အလင်းမှီအစာဖွဲ့စည်းခြင်းမဖြစ်နိုင်တော့ဘဲ နောက်ဆုံးမှာ အပင်တွေဟာ သေပွဲကိုပဲ ဝင်ကြရပါတော့တယ်။

စားသောက်ခြင်းနည်းလမ်းတစ်ခုနဲ့ပဲ ဖျက်စီးတာမျိုးမဟုတ်ပါဘူး။ အရွက်တွေပေါ်မှာပါ ဥတွေကို ဥချသွားတဲ့အတွက် သားစဉ်မြေးဆက်လာရောက်စားသုံးနိုင်တဲ့ အစာအရင်းအမြစ်တစ်ခုကိုပါ ဖန်တီး သွားကြပါသေးတယ်။

ဘယ်လောက်တောင်ဥနိုင်လဲဆို အရွက်တစ်ရွက်ပေါ်မှာ တစ်ဒါဇင်လောက်ထိကို ဥချနိုင်ပါသတဲ့။ ဆိုတော့ ဦးကြီးတို့ရဲ့ အာလူးအရွက်ထိပ်ဖျားတွေမှာ အဝါရောက်အစက်အပြောက်လေးတွေ တွေ့ရင် သတိကို စမူသင့်ပါတယ်။ စားသောက်ပုံကတော့ အရွယ်ရောက်နေတဲ့ အာလူးကျိုင်းက အပေါ်ဖက် အရွက်မျက်နှာပြင်ကို စားပြီး သားလောင်းကတော့ အောက်ဖက်အရွက်မျက်နှာပြင်ကို စားတဲ့နည်းလမ်း ကို ကျင့်သုံးပါတယ်။

မိသားစုတစ်ခုလုံးအပေါ်အောက်ပြိုင်တူစားနေမှာတော့ ဒီအပင်လေးတွေကလည်း မသေဘဲ ခံနိုင်ရိုး လားရှင်...

အာလူးကျိုင်းဖျက်စီးနေပြီဆို အရွက်တွေမှာ အပေါက်သေးသေးလေးတွေကို အချိန်ပေးကြည့်မှ မြင်ရမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ နာမည်ကသာ အာလူးကျိုင်းဆိုပေမယ့် ခရမ်းသီး၊ ဂေါ်ဖီထုပ်နဲ့ တခြား အရွက်စားအပင်တွေမှာလည်း ကျတတ်ပါတယ်။

ပုံစံကတော့ ခန္ဓာကိုယ်ကိုယ်က အဝါရောင်ရှိပြီး အစက် ၂၈ စက် ပါပါတယ်။ နှိမ်နင်းနည်းကိုတော့ ဒီဆောင်းပါးလေးကနေလည်း သိနိုင်ပါတယ်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/Colorado_potato_beetle

နောက်တစ်ကောင်ကတော့ အာဆီယံလိပ်ခုံးကျိုင်းပါ။ ရောင်စုံကာလာတွေနဲ့ရှိတဲ့အတွက် သူ့ကို ရောင်စုံအာဆီယံလိပ်ခုံကျိုင်းလို့လည်းခေါ်ကြပါတယ်။

တောင်သူအများစု မိတ်ဆွေလိပ်ခုံးကျိုင်းနဲ့ ရောထွေးနေကျ အကောင်လေးဆိုလည်း မမှားပါဘူး။ ဘယ်လိုခွဲနိုင်လဲဆို နှစ်ကောင်ကိုယှဉ်ကြည့်လိုက်မယ်ဆို မိတ်ဆွေလိပ်ခုံးကျိုင်းက အာဆီယံလိပ်ခုံး ကျိုင်းထက် ပိုသေးပြီး ပိုဝိုင်းပါတယ်။

အာဆီယံလိပ်ခုံးကျိုင်းမှာရှိတဲ့ ခေါင်းနဲ့တောင်ပံကြားက M ပုံစံလိုမျိုး အစက်လေးနဲ့လည်း ခွဲလို့ရပါသေးတယ်။

တူတဲ့အချက်ကတော့ ရောင်စုံကာလာတွေရှိတဲ့အပေါ်မှာ အနက်စက်တွေရှိနေတာပဲဖြစ်ပါတယ်။



သူ့ရဲ့အဆိုးရွားဆုံးအချက်ကတော့ မိတ်ဆွေလိပ်ခုံးကျိုင်းတွေရဲ့ နေတတ်တဲ့ နေရာတွေကို ဝါးစား ပစ်လိုက်တာပါပဲ။ သူဟာ ပျပိုးတွေကို စားရတာနှစ်သက်တဲ့အပြင် စပျစ်၊ စတော်ဘယ်ရီနဲ့ ရက်စ်ဘယ်ရီမှာ ကျတတ်တဲ့ အခြားလိပ်ခုံးကျိုင်းလိပ်ခုံးကျိုင်းမျိုးစိတ်တွေကိုလည်း ဖမ်းဆီး စားသောက်တတ်ပါတယ်။

ပဲပုပ်ပင်ကတော့ ရောင်စုံကာလာအာဆီယံလိပ်ခုံးကျိုင်းရဲ့ အစာအရင်းအမြစ်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ရောင်စုံအာဆီယံလိပ်ခုံးကျိုင်းကို ၁၉၈၈ ခုနှစ်က အမေရိကန်နိုင်ငံ လူဝီစီယားနားပြည်နယ် အာဘီတာစပရင်းမြို့နယ်ရဲ့ အိမ်ထဲမှာ ဖျက်ပိုးအဖြစ် စတင်မှတ်တမ်းတင်ခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။ ၁၉၇၀ နှောင်းပိုင်းနဲ့ ၁၉၈၀ အစောပိုင်းလောက်က မိတ်ဆွေပိုးလို့ အမှတ်မှားပြီး ဝါသီးနှံထဲက ဖျက်ပိုးတွေကို နှိမ်နင်းရန် လွှတ်ပေးခဲ့ကြမိပါသေးတယ်။

ပြီးတော့ အေးတဲ့ဆောင်းရာသီလိုမျိုးမှာဆို အိမ်ထဲကိုဝင်လာပြီး အသိုက်ဆောက်တာမျိုး၊ ချောင်ကြိုချောင်ကြားလျှောက်ဝင်တာမျိုးနဲ့ တွေ့သမျှနေရာ အပေါက်လိုက်ဖောက်တာမျိုးလုပ်ပြီး လူတွေကို စိတ်ရှုပ်အောင်လုပ်တတ်ပါသေးတယ်။ ပိုဆိုးတာက ဂျပိုးလိုမျိုး အနံ့ဆိုးကြီး ထုတ်လွှတ်တာပါ။ မိတ်ဆွေလိပ်ခုံးကျိုင်းကတော့ ဆောင်းရာသီလိုမျိုးမှာတောင် အိမ်ထဲမှာ နေရမယ့်အစား အပြင်မှာပဲနေရတာကို သဘောကျပါတယ်တဲ့။ ပြီးတော့ သူတို့ဟာ လူတွေကိုလည်း ကိုက်တတ်ပြီးတော့ အိမ်အသုံးအဆောင် ပစ္စည်းတွေကိုလည်း ဖျက်လိုဖျက်ဆီး လုပ်တတ်တာမို့ လိပ်ခုံးကျိုင်းလိုမျိုး အင်းဆက်တွေ အိမ်ထဲဝင်လာရင် သတိထားဖို့အတွက် သတိပေးရင်း ဒီလောက်နဲ့ပဲ အဆုံးသတ်လိုက်ပါဦးမယ်။

ရေးသားသူ - ဆုမြတ်နိုး

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
https://greenwaymyanmar.com/posts/non_beneficial_ladybird_bettles

အခု မုန်တိုင်းအခြေအနေကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်အရ မုန်တိုင်းလမ်းကြောင်းရဲ့ ညာဘက်မှာရှိတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် အရှိန်သက်ရောက်မှုကတော့ ရှိပါတယ်။ မြန်မာပြည်တောင်ပိုင်း ဧရာဝတီတိုင်း၊ ရန်ကုန်တိုင်း၊ ပဲခူးတိုင်းအနောက်ခြမ်းနဲ့ မကွေးတိုင်း၊ နေပြည်တော်၊ မန္တလေးမြို့တောင်ဘက် -မန္တလေးတိုင်း ဒေသတွေမှာ မိုးများလာနိုင်၊ လေပြင်းတိုက်ခတ်မှုတွေ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။

လောလောဆယ်တော့ ဒီနေ့မနက်ပိုင်း ရန်ကုန်တိုင်း၊ ဧရာဝတီတိုင်းက မြို့တွေမှာ မိုးများ/လေပြင်းတာတွေရှိခဲ့ပါတယ်။ ညနေပိုင်း၊ ညပိုင်းနဲ့ မနက်အစောပိုင်းတွေမှာ ဒီမုန်တိုင်းကုန်းတွင်းမဝင်မချင်း(အောက်တိုဘာ ၂၅ ရက်အထိ) ဒီလိုမိုးလေဝသဖြစ်စဉ်တွေ ဆက်ပြီး ဖြစ်နေပါဦးမယ်။

ဒီမုန်တိုင်း ပြီးသွားတဲ့အခါ ၂၅ ရက်ကျော်ရင်တော့ ရပ်ပါမယ်။ ဒီနှစ်က အယ်လ်နီညို ဆိုတဲ့ အစွန်းရောက်ရာသီဥတုဖြစ်ထားတာကြောင့်ရယ် နှစ်ကုန်ပိုင်းမှာ ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ ခပ်ပျော့ပျော့ လာနီညာ ကြောင့်ရယ်၊ အခါလွန်မိုးတွေကတော့ နိုဝင်ဘာလ ကုန်အထိ ရှိနေနိုင်ပါသေးတယ်။ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်နဲ့ တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွေမှာ မုန်တိုင်းတွေ ထပ်မဖြစ်ရင်တော့ စိတ်အေးရပါပြီ။

၂၀၂၄ ခုနှစ် အယ်လ်နီညိုနှစ်တွေမှာ ဖြစ်တတ်တဲ့ ရာသီဥတုအခြေအနေကို မှတ်သားထားကြစေချင်ပါတယ်။

ရေးသားသူ - ဦးဝင်းနိုင်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။
https://greenwaymyanmar.com/posts/weather_forecast_by_U_Win_Naing_oct_21_parttwo

ယနေ့ ည ၁၁ နာရီမှစ၍ ၄၈ နာရီအတွင်း တစ်နိုင်ငံလုံးနေရာအနှံ့အပြားမိုးရွာနိုင်

ဒီနေ့မနက် ၁၀ နာရီ ၅၀ မိနစ်မှာ JTWC ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက် အချက်အလက်တွေအရ -

ပင်လယ်ပြင်အခြေအနေနဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေတွေက မုန်တိုင်း(ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း)ဖြစ်လာနိုင်အောင် ပံ့ပိုးပေးမဲ့အခြေအနေတွေမှာ ရှိနေကြောင်းတွေ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ၂၄ နာရီအတွင်း ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းဖြစ်နိုင်ချေ အဆင့် MEDIUM သတ်မှတ်ထားကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။
လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်းက ပုသိမ်မြို့ အနောက်-အနောက်တောင်ဘက် ၂၁၃ မိုင်ခန့်၊ ကျောက်ဖြူမြို့ တောင်-အနောက်တောင်ဘက် ၃၂၅ မိုင်ခန့်နဲ့ စစ်တွေမြို့ တောင်ဘက် ၃၆၃ မိုင်ခန့်မှာ ဗဟိုပြုပြီး ရွေ့လျားမှုအနည်းငယ်သာရှိကြောင်းတွေ့ရပါတယ်။ လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်းရဲ့ ဗဟိုဖိအား 1006MB နဲ့ လေတိုက်နှုန်း တနာရီ မိုင် ၂၀ မှ ၂၆ မိုင်ခန့်ရှိနေကြောင်းလဲ ဖော်ပြထားပါတယ်။

🔸 WINDY ခန့်မှန်းချက်အရ

အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက် နံနက် အစောပိုင်းမှာ ဗဟိုချက်အနီးလေတိုက်နှုန်း တစ်နာရီ ၃၉ မိုင်ကျော်အထိရှိလာပြီး ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းအဆင့်ကို ရောက်နိုင်မှာဖြစ်ကြောင်း၊ အောက်တိုဘာ ၂၄ ရက် ည ပိုင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ ကမ်းခြေအနီးချဉ်းကပ်ရောက်ရှိစဉ်မှာ လေတိုက်နှုန်း တစ်နာရီ ၅၅ မိုင်အထက် ရှိလာပြီး အားကောင်းတဲ့ ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း(SCS)ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း တွေ့ရပါတယ်။


WINDY APP ပေါ်က ECMWF model update နဲ့ အိန္ဒိယမိုးလေဝသဋ္ဌာန က အချက်အလက်များပေါင်းစပ်ထားတဲ့ မုန်တိုင်းလမ်းကြောင်းနဲ့ မုန်တိုင်းလေတိုက်နှုန်းခန့်မှန်းချက်မှာ

🔸 အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက် နေ့လည် ၁ နာရီ - လေတိုက်နှုန်း တစ်နာရီ ၅၂ မိုင်ဖြစ်လာပြီး အမည်ရဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း(Cyclonic Storm-CS) "DANA" ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်းနဲ့ ...

🔸 အောက်တိုဘာ ၂၄ ရက် နံနက် ၁ နာရီမှာ လေတိုက်နှုန်း တနာရီ ၆၃ မိုင်အထိ ရှိလာပြီး အားကောင်းသောဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း(Severe Cyclonic Storm - SCS)ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်များတွေ့ရပါတယ်။

🔸 မုန်တိုင်းလမ်းကြောင်းခန့်မှန်းချက်အရ မြန်မာပြည်ဘက်ကို ဦးတည်ရွေ့လျားနိုင်ရန် မရှိကြောင်းတွေ့ရပြီး

အောက်တိုဘာ ၂၁ ရက် ည ၁၁ နာရီ မှ အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက် ည ၁၁ နာရီအထိ(၄၈ နာရီအတွင်း) -

🔸 တစ်နိုင်ငံလုံး နေရာအနှံ့အပြားမိုးရွာနိုင်ကြောင်း၊

🔸 မကွေးတိုင်း၊ မန္တလေးတိုင်းတောင်ပိုင်း(မန္တလေးမြို့အောက်ဘက်)၊ နေပြည်တော်၊ ဧရာဝတီတိုင်း၊ ရန်ကုန်တိုင်း၊ ပဲခူးတိုင်း(အနောက်ခြမ်း)၊ တနင်္သာရီတိုင်း(ထားဝယ်မြို့ အောက်ဘက်) ဒေသတွေမှာတော့ ၄၈ နာရီအတွင်း မိုးရေချိန် ၂ လက်မ မှ ၃ လက်မအထိ ရွာသွန်းကာ နေရာကွက်ပြီး မိုးများနိုင်ကြောင်း၊

🔸 မြေပြင်လေတိုက်နှုန်း တနာရီ မိုင် ၂၀ မှ မိုင် ၃၀ အထိ ရှိနိုင်ကြောင်း၊

🔸 ပင်လယ်ပြင်မှာတော့ တနာရီ မိုင် ၄၀ ခန့်အထိ တိုက်နိုင်ကြောင်း၊

🔸 ကမ်းနီးပင်လယ်ပြင်မှာ လှိုင်းအမြင့် ၆ ပေ မှ ၁၀ ပေအထိရှိနိုင်ကြောင်း တွေ့ရပါတယ်။


အိန္ဒိယမိုးလေဝသဌာနထုတ်ပြန်ချက်မှာလည်း

ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှ လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်းသည် အနောက်မြောက်ဘက်သို ဆက်လက်ရွေ့လျားပြီး -

အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက် ညနေပိုင်းတွင် မုန်တိုင်းငယ်(DEEP DEPRESSION-DD)အဖြစ်သို့လည်းကောင်း၊
အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက် နံနက်ပိုင်းတွင် ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း(CYCLONIC STORM-CS)"DANA" အဖြစ်သို့လည်းကောင်း၊
အောက်တိုဘာ ၂၄ ရက် နံနက်ပိုင်းတွင် အားကောင်းသောဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း(SEVERE CYCLONIC STORM - SCS)အဖြစ်သို့လည်းကောင်းရောက်ရှိလာနိုင်ကြောင်း တွေ့ရပါသည်။
အိန္ဒိယမိုးလေဝသဋ္ဌာနနှင့် WINDY - ECMWF, GFS နှင့် ICON model များ၏ ခန့်မှန်းချက်များအရ -

မုန်တိုင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံဘက်သို့ ဦးတည်ရွေ့လျားမည်မဟုတ်ကြောင်း၊

အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဩရိသပြည်နယ်နှင့် အနောက်ဘင်္ဂလားပြည်နယ်ကမ်းခြေများဆီသို့သာ ဦးတည်ရွေ့လျားကာ အောက်တိုဘာ ၂၄ ရက် ညပိုင်းမှ အောက်တိုဘာ ၂၅ ရက် နံနက်ပိုင်းအချိန်အတွင်း ဖေါ်ပြပါပြည်နယ်တခုခု၏ကမ်းခြေကို ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရပါသည်။

⛈ 🌧 မုန်တိုင်းအရှိန်ကြောင့် မန္တလေးတိုင်းတောင်ပိုင်း(မန္တလေးမြို့အောက်ဘက်)၊ နေပြည်တော်၊ မကွေးတိုင်း၊ ရခိုင်ပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ ပဲခူးတိုင်းအနောက်ခြမ်း၊ ဧရာဝတီတိုင်း၊ ရန်ကုန်တိုင်း၊ မွန်ပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်နှင့် တနင်္သာရီတိုင်းတောင်ပိုင်း(ထားဝယ်မြို့အောက်ဘက်) ဒေသများတွင် မိုးများနိုင်ပြီး -

🌦 ကျန်ပြည်နယ်တိုင်းများတွင် မိုးအသင့်အတင့် ရှိပါမည်။

ဗဟုသုတအနေဖြင့် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်မှာ မုန်တိုင်း ၁ လုံးဖြစ်တဲ့အခါ -

- မုန်တိုင်းအရွယ်အစားအချင်းမိုင် (အခုမုန်တိုင်းရဲ့ အချင်းမိုင် ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်က မိုင် ၃၇၀ ကျော်လောက်ရှိနိုင်မယ် မှန်းထားပါတယ်)

- မုန်တိုင်းရဲ့အား (လေတိုက်နှုန်း)

- မုန်တိုင်းရွေ့လျားတဲ့လမ်းကြောင်း ဆိုတဲ့ ၃ ချက်အပေါ်မှာ မြန်မာနိုင်ငံဘက်ကို ဘယ်လို/ဘယ်လောက် သက်ရောက်မှု ရှိနိုင်မလဲ - ချင့်ချိန်မှန်းဆရပါတယ်။

ပိုပြောလို့လဲ မကောင်း၊ လိုပြောလို့လဲ မကောင်းပါ။

မြေဆီလွှာအတွင်းရှိ ဟိုက်ဒြိုရိုဂျင်အိုင်ယွန် (H+ ion) ပြင်းအား တိုင်းတာခြင်းကို မြေဆီလွှာ ချဉ်ငန်ဓာတ်ကိန်းဟုခေါ်သည်။ ယင်းချဉ်ငန်ကိန်းကို ၁ မှ ၁၄ အထိခွဲခြား သတ်မှတ်ထားပါသည်။

ချဉ်ငန်ကိန်း ၇ အောက်တွင်ရှိ မြေများကိုမြေချဉ်များ၊ ချဉ်ငန်ကိန်း ၇ အထက်တွင်ရှိ မြေများကိုတော့ မြေငန်များဟု သတ်မှတ်ပါသည်။ ချဉ်ငန်ကိန်း ၇ ရှိမြေများကိုတော့ ချဉ်ငန်ဓာတ်ပြယ် သမဂုဏ်ရှိသောမြေဟူ၍ သတ်မှတ်ပါသည်။

မြေချဉ်ခြင်း၊ ငန်ခြင်းဖြစ်ရခြင်းမှာ မြေဆီလွှာ၏ ဓာတ်သဘာဝအခြေအနေမတူညီမှုနှင့် တစ်ဆင့်မှတစ်ဆင့် ပြောင်းလဲနေမှုများကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ ချဉ်ငန်ကိန်း တစ်ဆင့်မှတစ်ဆင့်ပြောင်းလဲခြင်းသည် စိုက်ပျိုးထားသော သီးနှံပင်များ၏ အာဟာရဓာတ်ရရှိမှုအပေါ် တစ်နည်းတဖုံအားဖြင့် အကျိုးသက်ရောက်မှုများ ဖြစ်ပေါ်စေပါသည်။

ဥပမာ - မြေချဉ်ငန်ဓာတ် ပြောင်းလဲမှုကြောင့် မြေတွင်းရှိ အပင်အာဟာရဓာတ်များ၏ ပျော်၀င်နိုင်စွမ်းအားကို လျော့နည်းသွားစေခြင်း (သို့မဟုတ်) တိုးတက်ကောင်းမွန်စေခြင်းတို့ ဖြစ်ပေါ်စေပါ သည်။ ထို့ကြောင့် အချို့သောချဉ်ငန်ဓာတ် အခြေအနေများသည် သီးနှံဖြစ်ထွန်းမှုကို အားပေး၍ အချို့သော အခြေအနေများမှာမူ သီးနှံဖြစ်ထွန်းမှုကို လျော့ကျစေပါသည်။

ထို့ကြောင့် သီးနှံစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုနှင့် မြေအသုံးချရေးပညာရပ်များတွင် မြေဆီလွှာ၏ချဉ်ခြင်း၊ ငန်ခြင်းသဘာဝကို နားလည်သဘောပါက်ရန် အရေးကြီးပါသည်။ ၎င်းအပြင် မြေဆီလွှာ၏ချဉ်ငန်ကိန်းကို သိရှိလျှင်လည်း မြေဆီဩဇာထက်သန်မှုအခြေအနေကို ယေဘုယျခန့်မှန်းဆုံးဖြတ်နိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။

စွတ်စို၍မိုးများသော ဒေသများရှိ မြေဆီလွှာများသည် သဘာ၀အလျောက် အချဉ်ဓာတ်များ တိုးပွားလျက်ရှိသည်။ ဤကဲ့သို့အချဉ်ဓာတ်တိုးပွားမှုသည် သီးနှံစိုက်ပျိုးသော မြေများတွင် ပို၍ လျင်မြန်ပါသည်။ သီးနှံပင်အများစုသည် အချဉ်ဓာတ်ပါသော မြေများတွင် အထွက်နှုန်း လျော့နည်းသွားလေ့ရှိပါသည်။ အထူးသဖြင့် ပဲမျိုးရင်းဝင် အပင်များသည် မြေဆီလွှာ အချဉ်ဓာတ်များခြင်းကို ခံနိုင်ရည် မရှိကြပါ။ ထို့ကြောင့် အဆိုပါ မြေအမျိုးအစားများတွင် အချဉ်ဓာတ် လျော့နည်းသွားစေရန် ထုံးထည့်၍ ပြုပြင်ရသည်။

မြေများတွင် အချဉ်ဓာတ်ပေါက်ရခြင်းမှာ မြေဆီလွှာအတွင်း၌ ဟိုက်ဒြိုရိုဂျင်နှင့် အလူမီနီယမ် သတ္တုဓာတ်များ လွန်ကဲခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ မြေဆီလွှာအတွင်းရှိ ရွှံ့စေးမှုန့်များသည် လျှပ်စစ်အမသတ္တိဆောင်ပြီး ယင်းတို့ကို ကိုလွိုက်များဟုလည်း ခေါ်ပါသည်။

ကိုလွိုက်များပေါ်ရှိလျှပ်စစ် အမဆောင်ရာနေရာများသည် ဓာတ်ဖိုသဘာဝရှိသော သတ္တုဓာတ်များကို ထိန်းထားနိုင်ပါသည်။ ယင်းသတ္တုဓာတ်များကို အခြားဓာတ်ဖို သဘာဝရှိသော သတ္တုဓာတ်များနှင့် ဖလှယ်နိုင်ပါသည်။ ယင်းကို ဓာတ်ဖိုဖလှယ်နိုင်စွမ်းအားဟု ခေါ်ပါသည်။

မြေဆီလွှာချဉ်ငန်ကိန်း (pH)

၅.၅ နှင့် အောက် (အလွန်ချဉ်)
၅.၆ - ၆.၀ (အသင့်အတင့်ချဉ်)
၆.၁ - ၆.၉ (အနည်းငယ်ချဉ်)
၇.၀ (ချဉ်ငန်ဓာတ်ပြယ်)
၇.၁ - ၇.၇ (အနည်းငယ်ငန်)
၇.၈ - ၈.၃ (အသင့်အတင့်ငန်)
၈.၄ နှင့်အထက် (အလွန်ငန်)

မြေဆီလွှာအချဉ်ပေါက်ခြင်းလွန်ကဲနေပါက မြေဆီလွှာဓာတ်ဖိုဖလှယ်နိုင်စွမ်းအား၏ ၉၅ % တွင် ဟိုက်ဒြိုဂျင်နှင့် အလူမီနီယမ်များ လွှမ်းမိုးနိုင်ကြောင်း တွေ့ရပါသည်။ ထို့ကြောင့် ချဉ်ငန်ဓာတ်ကိန်း နိမ့်ကျပါက အလူမီနီယမ်အဆိပ်သင့်ခြင်း လက္ခဏာများ တွေ့ရှိရသည့်အပြင် အခြားအာဟာရဓာတ်များ ချို့တဲ့မှုကိုလည်း တွေ့ရှိရပါသည်။

Crd#ရေဆင်းစိုက်ပျိုးရေးတက္ကသိုလ်

ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။

https://greenwaymyanmar.com/posts/Soil_pH_knowledges