کانال رسمی بنیاد نیشابور

کشور ايران؛ کشور ساسانيان از فرات تا جيحون؛ به روايت نويسنده کتاب اعجاز القرآن، تأليف اواخر سده چهارم قمری در ری

https://t.me/azbarresihayetarikhi

هدایه المتعلمین فی الطب
نوشته ابوبکر ربیع ابن احمد الاخوینی البخاری
به کوشش دکتر جلال متینی
چاپ سال ۱۳۴۴
انتشارات دانشگاه مشهد
#بنیادـنیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

💬 جلال متینی (زاده ۱۳۰۷ و درگذشته ۳۰ دی ۱۴۰۳) مورخ و محقق و متخصص در تاریخ و فرهنگ ایران، تا پیش از بهمن ۱۳۵۷ استاد تاریخ و رئیس دانشگاه فردوسی مشهد بود. پس از آن به آمریکا رفت و استاد تاریخ و فرهنگ ایران در دانشگاه برکلی کالیفرنیا شد. در این سالهای غربت مجله‌های تخصصی ایران‌شناسی و ایران‌نامه را منتشر کرد. افزون بر این، ده‌ها نوشته گوناگون به زبان‌های فارسی و انگلیسی منتشر کرده است.
روانش شاد و یادش گرامی باد.
#بنیادـنیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

عکس‌های بالا نمونه‌هایی است از کارهای هنرآموزان دوره نقاشی پشت شیشه با آموزش خانم مهرنوش بشارت در کتابخانه و موزه ملی ملک پس از ۸ تا ۱۶ جلسه آموزش.
شما می‌توانید برای آگاهی از شرایط نام‌نویسی با شماره تلفن ۶۶۷۲۶۶۱۳ داخلی ۱۳۲ بخش آموزش کتابخانه و موزه ملی ملک تماس بگیرید.
#بنیادـنیشابور

دوره آموزشی نقاشی پشت شیشه از روز پنجشنبه ۲۷ دی ۱۴۰۳ در کتابخانه و موزه ملی ملک آغاز می‌شود. برای نام‌نویسی و چگونگی حضور در این دوره با شماره تلفن ۶۶۷۲۶۶۱۳ داخلی ۱۳۲ تماس بگیرید. در ادامه می‌توانید نمونه‌هایی از کارهای هنرآموزان این رشته هنری را در ۸ تا ۱۶ جلسه ببینید. این هنر آرام‌آرام فراگرفته می‌شود و هنرآموزان باید چند سال به صورت پیوسته از آموزش‌های استاد برخوردار شوند.
#بنیاد_نیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

واژه‌نامهٔ مینوی خرد، ۱۳۴۸، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران
دکتر احمد تفضلی، ۱۶ آذر ۱۳۱۶-۲۴ دی ۱۳۷۵
https://t.me/bonyad_neyshaboor

شرح قصیدهٔ مسیحیهٔ خاقانی
از شمس‌الدین محمد بن احمد لاهیجانی
@khaghaniliterature

کانال رسمی بنیاد نیشابور pinned «درود بر شما. با توجه به تعطیلی همگانی تهران به علت آلودگی هوا در روز شنبه ۲۲ دی ۱۴۰۳، بنیاد نیشابور نیز تعطیل خواهد بود و انجمن شاهنامه‌خوانی برگزار نمی‌شود. شاد باشید #بنیاد_نیشابور https://t.me/bonyad_neyshaboor»

درود بر شما. با توجه به تعطیلی همگانی تهران به علت آلودگی هوا در روز شنبه ۲۲ دی ۱۴۰۳، بنیاد نیشابور نیز تعطیل خواهد بود و انجمن شاهنامه‌خوانی برگزار نمی‌شود.
شاد باشید
#بنیاد_نیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

تئوری لارینگال و قدمت زبان زردشت
مقاله‌ای از روانشاد دکتر محسن ابوالقاسمی
که در مجله آینده، ۱۳۶۸ منتشر شد.
#بنیاد_نیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

بخشی از یک مدخل فرهنگ واژه‌های شاهنامه به کوشش آقای بهداد میرزایی به نقل از کانال تلگرام شاهنامه‌شناسی. در این کانال عموما یادداشتهای ایشان پیرامون ویرایش شاهنامه به اشتراک گذاشته می‌شود که می‌توانید از راه پیوند بالا عضو آن شوید.

🎓  ضرورت آگاهی از زبانهای ایران باستان برای ویراستن شاهنامه

قبلاً هم در این سلسله نوشته ها، دربارهٔ این ضرورت مقاله نوشته ام. برای نمونه بنگرید به:
https://t.me/shahnamehshenasi/1848
https://t.me/shahnamehshenasi/582
https://t.me/shahnamehshenasi/572
https://t.me/shahnamehshenasi/456
https://t.me/shahnamehshenasi/188

اینک نمونه ای دیگر، که مدخلی از فرهنگ واژه های شاهنامه (گردآوری اینجانب) نیز میباشد. 

آبتین /ābˈtīn/: نام همسر فرانک و پدر فریدون

پدربزرگ سلم و تور و ایرج. به دست ضحّاک تازی کشته شد. در بعضی دستنویسهای شاهنامه بگونهٔ ’آتبین‘ ضبط شده است. گروهی از شاهنامه پژوهان بر اثر کم اطلاعی گمان کرده اند که چون این نام در اوستا بگونهٔ āθwya بوده است، پس در فارسی هم میبایست آتبین ātbīn بوده باشد و ضبط آبتین نادرست است. این گمان درست نیست، زیرا این نام در سنسکریت بگونهٔ آپتیا āptiyā آمده است، و از فریدونِ آبتین نیز با نام ”ثْریتَ آپتی یَ“ یاد شده است. در واژهٔ اوستایی āθwya ، ā پیشوندی است برای تأکید، و بقیهٔ واژه از ریشهٔ θwi ”ترسیدن، لرزیدن“. آبتین نماد مردانی است که از ستم روزبانان ضحاک هراسان و گریزان بودند. واژهٔ āθwya بگونهٔ ”اثفیان“ به نامه های پس از اسلام رسیده است. بندهش از ۱۰ اثفیان یاد میکند که ”هر یک یکسد سال بزیستند که هزار سال است، آن یک هزار سال پادشاهی بدِ ضحاک بود“، و در تاریخ تبری آمده است ”به پندار پارسیان، پدران افریدون تا ده پشت همه اثفیان نام داشتند“.

(شرح بالا را از داستان ایران، فریدون جنیدی، نشر بلخ، ۱۳۹۲، رویهٔ ۵۳۸، برگرفته ایم.)

سخن شاهنامه دربارهٔ آبتین:

زمین کرد ضحاک پر گفت و گوی  به گِرد جهان هم بر این جُست و جوی
فریدون که بودش پدر آبتین   شده تنگ بر آبتین بر، زمین

رج دوم چند نادرستی دارد، از جمله، با ’فریدون‘ شروع میشود و بعد سخن به سوی ’آبتین‘ میچرخد، و این از دیدگاه سخن، نادرست است. اما، این رج در نسخهٔ فلورانس چنین آمده است:

وَز آسیب او پرهنر آبتین   چو شمّاب لرزان شده بر زمین

خالقی مطلق این ضبط را ترجیح داده است اما ’شمّاب‘ را مصحّف سیماب دانسته و به سیماب تصحیح انتقادی کرده است. سیماب (جیوه) هیچگاه ساکن نمیماند و با کوچکترین شیب سطح همواره در حرکت است. این بیت گویای ترس ایرانیان هنگام ضحّاک است که همواره از دست روزبانان او در فرار و گریز بودند. جنیدی تصحیح خالقی مطلق را پذیرفته و با یادکرد از نام او، در شاهنامهٔ خود آورده است، اما وَز در لت نخست را به ” اُ ز “ (نگ. ”حرف عطف در پهلوی و فارسی“ در پیشگفتار) و لرزان را نیز به لغزان تصحیح انتقادی کرده است:

اُ ز آسیب او پرهنر آبتین  چو سیماب لغزان شده بر زمین

جالب است که فرهنگ نظام، در زیر مدخل دُژآگاه این بیت را از عبدالواسع جبلی، شاهد آورده که مردمان ترسان و گریزان را به سیماب همانند کرده است:

ز آسیب تیغ تو باشند دایم   چو سیماب لرزان چو سیمرغ پنهان
پلنگ روانکاه در کوه بربر   نهنگ دژآگاه در بحر عمّان
پلنگ در کوه بربر و نهنگ در دریای عمان از ترس شمشیر تو دائم همچون سیماب لرزانند (از ترس) و همچون سیمرغ پنهانند.
ـــــــــــــــــــــــــ

* در مقالات قبل، دربارهٔ اُ - حرف عطف فارسی - نوشته ام. جنیدی معتقد است که در شاهنامه باید بجای ” وَ “ که حرف عطف عربی است، ” اُ “ را بنویسیم. در این باره بنگرید به مقالات زیر:

https://t.me/shahnamehshenasi/983
https://t.me/shahnamehshenasi/984
https://t.me/shahnamehshenasi/985

🎓

https://u.pcloud.link/publink/show?code=kZQQbPXZKKenDLRrARpM4eJIF8pbVXN6r8xV


به همت آقای بهداد میرزایی شاگرد قدیمی استاد فریدون جنیدی و عضو بنیاد نیشابور از سالهای دور، بسیاری از مقاله‌های استاد فریدون جنیدی در این فضا گردآوری شده است. با سپاس از کوشش‌های همواره ایشان، شما می‌توانید به این گفتارها دسترسی داشته باشید.
#بنیادـنیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

مقاله پایتخت‌های اساطیری که استاد فریدون جنیدی سالها پیش آن را نوشتند و منتشر کردند. به صورت چکیده از بخشهایی یاده شده که مربوط به دفتر دوم داستان ایران بر بنیاد گفتارهای ایرانی است.
#بنیاد_نیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

 حکایتی از بوستان سعدی

شنیدم که دارای فرخ‌تبار
ز لشکر جدا ماند روز شکار

دوان آمدش گله‌بانی به پیش
به دل گفت دارای فرخنده‌کیش

مگر دشمن است این که آمد به جنگ
ز دورش بدوزم به تیر خدنگ

کمان کیانی به زه راست کرد
به یک دم وجودش عدم خواست کرد

بگفت ای خداوند ایران و تور
که چشم بد از روزگار تو دور

من آنم که اسبان شه پرورم
به خدمت بدین مرغزار اندرم

ملک را دل رفته آمد به جای
بخندید و گفت: ای نکوهیده‌رای

تو را یاوری کرد فرخ‌سروش
وگر نه زه آورده بودم به گوش

نگهبان مرعی بخندید و گفت:
نصیحت ز منعم نباید نهفت

نه تدبیر محمود و رای نکوست
که دشمن نداند شهنشه ز دوست

چنان است در مهتری شرط زیست
که هر کهتری را بدانی که کیست

مرا بارها در حضر دیده‌ای
ز خیل و چراگاه پرسیده‌ای

کنونت به مهر آمدم پیشباز
نمی‌دانیم از بداندیش باز

توانم من، ای نامور شهریار
که اسبی برون آرم از صد هزار

مرا گله‌بانی به عقل است و رای
تو هم گلهٔ خویش باری، بپای

در آن تخت و ملک از خلل غم بود
که تدبیر شاه از شبان کم بود

پیوند فرستادن پیام
[email protected]
#بنیاد_نیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

4_جهان پهلوان. عارف. بابک بیات. شهرام دانش.
https://t.me/bonyad_neyshaboor

در این فرهنگ چگونگی پخت خوراک‌های بومی نوشته شده است. به واژه «جلاب» بنگرید.

‏بخشی از صرف فعل ماضی در گویش اوزی

فهرست مطالب دفتر دوم فرهنگ اوزی نوشته عبدالله جان‌فدا

فهرست مطالب دفتر نخست فرهنگ اوزی

‏ادامه گفتار جناب ارفعی در دیباچه واژه‌نامه اوزی

گفتار استاد عبدالمجید ارفعی در دیباچه واژه‌نامه اوزی

پژوهشگر گرامی عبدالله جان‌فدا (سیاوش) فرهنگ اوزی را به تنهایی و با سختی بسیار نوشته است. نتیجه پژوهش این فرهنگ‌نویس در دو جلد منتشر شده است. اکنون به چند رویه از این فرهنگ ارزشمند می‌نگریم.
#بنیادـنیشابور

دربارهٔ ضبط دو نام از نامهای پارسیان هند

نام بعضی محققان و نویسندگان پارسی هندی، که گاه هندی است و گاه صورت مبدل نامهای ایرانی، بعد از نقل از خطهای اروپایی به خط فارسی، دچار تغییر و تبدیل شده‌.
یکی از اینان
Sanjana
است که باید نسبت از سنجان باشد. ضبط سنجانه در بعضی متنهای فارسی زردشتی (رجوع شود به روایات داراب هرمزیار) می‌گوید که بهتر است املای سنجانا را که در نوشته‌های معاصر فارسی معمول است کنار گذاشت.
نام دیگر
Dhabhar
است، مصحح چند متن پهلوی و فارسی زردشتی. این نام، آنچنانکه از ظاهر آن برمی‌آید، معادل
Dhābhar
است. این را می‌توان به خط فارسی دهابهَر یا دابر
نوشت. پس املای دابار و دهابهار و دهبهر را ظاهراً باید کنار گذشت. این املای اخیر دستپخت کسانی است که فکر می‌کنند چیزی بلدند که دیگران بلد نیستند و گمان می‌کنند هر جا a دیدند، باید آن را فتحه خواند و معتقدند که نویسندگان پیشین این "دقیقه" را نمی‌دانسته‌اند!

درود بر شما. فایل صوتی همه سخنرانی‌ها در کانال تلگرام میز علوم شناختی پژوهشگاه... موجود است. این دو سخنرانی از دکتر مجتبی منشی‌زاده و دکتر محمدرضا شادمانی به علت پیوستگی به مطالعات زبانهای ایرانی در اینجا نیز به اشتراک گذاشته شد.
#بنیادـنیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

فایلهای صوتی همایش بین‌المللی فرهنگ و جامعه در عصر علوم شناختی

فایلهای صوتی همایش بین‌المللی فرهنگ و جامعه در عصر علوم شناختی
پنل دوم روز دوم
زبان، فرهنگ و شناخت
۲۸آذرماه

صوت سخنرانی دکتر مجتبی منشی زاده

موضوع سخنرانی:
معناشناسی واژگانی شناختی؛ استعاره‌ یا مجاز مفهومی (رویکردی تاریخی)

@ICSCSCogGroup

صوت سخنرانی دکتر محمدرضا شادمانی

موضوع سخنرانی:
پندار؛ نگاهی به الگوهای طرحواره ای انطباق مفهومی در ذهن و زبان ایرانی

@ICSCSCogGroup

🎓 گفت و گوی رستم و کاووس

هنگامی که ایرانیان در برابر سهراب ناتوان میمانند، کاووس گیو را در پی رستم میفرستد، اما رستم در آمدن درنگ میورزد زیرا دشمن را خوار میشمارد. کاووس بر او خشم میگیرد و به توس فرمان میدهد تا گیو و رستم را زنده بر دار کشد. رستم میرنجد و از درگاه میرود اما گودرز و بزرگان او را باز میگردانند:

چو شه، مر وَرا دید، بر پای خاست
بسی پوزش اندر گذشته بخواست
که: ”تندی مرا گوهر است و سرشت
چُنان رُست شاید که یزدان بکِشت
اُ ز این ناسگالیده بدخواهِ نَو
دلم گشت باریک، چون ماه نَو
بدین چاره جُستن، تو را خواستم
چو دیر آمدی، تیزی آراستم
چو آزَرده گشتی تو ای پیلتن
پشیمان شدم، خاکم اندر دهن!“

رستم، چنان که درخور اوست، پاسخی سنجیده و آزرمگین میدهد زیرا او نگهبان ایران است و کارش پاسداری از ایران است:

بدو گفت رستم که: ”گیهان تو راست
همه کهترانیم و فرمان تو راست
کنون آمدم، تا چه فرمان دهی!
روانت ز دانش مبادا تَهی“

میگوید ”اکنون آمادهٔ فرمانبرداری هستم“، اما در ضمن، شاه را پند نیز میدهد.

شاهنامه ستایندهٔ شاهان نیست، ستایندهٔ خِرَد و دانش و آگاهی و فرهنگ و آزرم و مردمی (انسانیت) است.

🎓

کانال رسمی بنیاد نیشابور pinned «درود بر شما. روز سه‌شنبه ۱۱ دی ۱۴۰۳ در از ساعت ۱۱:۰۰ تا ۱۴:۰۰ پاسخگوی مراجعه‌کنندگان هستیم. پس از آن بنیاد نیشابور تعطیل خواهد شد. شما گرامیان می‌توانید روز چهارشنبه نیز از ساعت ۱۱:۰۰ تا ۱۴:۰۰ و ۱۶:۰۰ تا ۱۸:۰۰ برای تهیه کتاب به بنیاد نیشابور تشریف بیاورید.…»

دوستان گرامی با درود بر شما. با توجه به این اعلان، فردا چهارشنبه ۵ دی بنیاد نیشابور تعطیل است.

🔹 #فوری_مهم

‼️ معتمدیان استاندار تهران‌‌‌:
آموزش غیر حضوری تمام مقاطع تحصیلی (دولتی و غیردولتی) در دو نوبت صبح و عصر

‼️ تعطیلی ادارات و دانشگاه‌های استان تهران جز دماوند و فیروزکوه (رودهن طبق مصوبات) برای فردا چهارشنبه، پنجم دی ماه اعلام می‌شود.

✅این تعطیلی شامل بانک‌ها، مراکز امدادی و درمانی و خدمات رسان نمی‌شود، همچنین امتحانات نهایی پایه های (نهم هماهنگ استانی بزرگسالان ) و (دوازدهم روزانه و هماهنگ استانی) طبق برنامه برقرار است.

🚨 آخرین اخبار #تعطیلی مدارس در استان های #تهران_البرز 👇🏿👇🏿
https://t.me/joinchat/AAAAAD-9MLRMzOE9gP5rSA
🚨 #عضو شوید 👆🏿👆🏿

آموزش کوفی تزیینی در کتابخانه و موزه ملی ملک
مدرس: همایون مقدس
هنرجویان، در آغاز راه این دوره آموزشی، با تاریخ دگرگونی خط کوفی، پیش و پس از اسلام، آشنا می‌شوند و برایشان روشن می‌شود ایرانیان مبدع زیبانگاری و خوش‌نویسی در هنر دورۀ اسلامی بودند. احتمالا ایران جایگاه پیدایش این هنر است. شرکت‌کنندگان سپس با رویکردی نظری و به صورت تاریخی با خط کوفی و سیر دگرگونی‌های آن آشنا می‌شوند؛ به همراه گفتارهای استاد، با ابزار گوناگون مانند نمایش و تحلیل عکس‌ها و فیلم‌ها این آشنایی انجام می‌شود.
گام بعدی بخشِ عملی و اجرایی است.
هنرآموزان چگونگی کتیبه‌نگاری رسامی و برجسته به شیوه رایج در دوره طلایی هنر اسلامی (سده‌های سوم تا هفتم قمری) را به صورت گام‌به‌گام می‌آموزند و در هر جلسه خود با نظارت استاد مشق می‌کنند؛ همچنین به پرسش‌ها و اشکالاتشان پاسخ داده می‌شود.
استاد در سرتاسر این دوره آموزشی، متناسب با شرایط و نیاز هر فراگیر، همراه و راهنمای هنرجویان خواهد بود. شرکت‌کنندگان با توجه دوره‌ای که نام‌نویسی کرده‌اند و سطحشان آموزش می‌بیند.
زمان آغاز دوره: ۱۰ دی ۱۴۰۳
تلفن هماهنگی و نام‌نویسی: ۰۲۱۶۶۷۲۶۶۱۳ داخلی ۱۳۲

اشاره‌هایی به شب چله در سه نسخۀ خطی کتابخانۀ ملک | مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب
https://mirasmaktoob.com/%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D8%A8-%DA%86%D9%84%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D9%87-%D9%86%D8%B3%D8%AE%DB%80-%D8%AE%D8%B7%DB%8C-%DA%A9%D8%AA%D8%A7/








#بنیادـنیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

برنامه بنیاد نیشابور
استاد فریدون جنیدی این برنامه را در شب چله سال ۱۳۵۸ نوشتند تا بجهانیان پیام رسانند
این
وطن
مصر
و
عراق
و
شام
نیست!

کانال رسمی بنیاد نیشابور pinned «درود بر شما. دوره تازه انجمن‌های شاهنامه‌خوانی از ساعت ۵ عصر شنبه اول دی ماه ۱۴۰۳، هم‌زمان با چهل‌وپنجمین سالگرد بنیان بنیاد نیشابور آغاز خواهد شد. شب چله بر شما گرامیان خجسته باد. شاد باشید. به امید دیدار #بنیادـنیشابور https://t.me/bonyad_neyshaboor»

درود بر شما.
دوره تازه انجمن‌های شاهنامه‌خوانی از ساعت ۵ عصر شنبه اول دی ماه ۱۴۰۳، هم‌زمان با چهل‌وپنجمین سالگرد بنیان بنیاد نیشابور آغاز خواهد شد.
شب چله بر شما گرامیان خجسته باد.
شاد باشید.
به امید دیدار
#بنیادـنیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

گاهشماری ایرانی و شب چله
استاد فریدون جنیدی
#بنیاد_نیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

واژه دی
دانش ایرانیان درباره شب چله
استاد فریدون جنیدی
#بنیاد_نیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

شب چله و یگانگی و پیوستگی فرهنگی ایرانیان
استاد فریدون جنیدی
#بنیاد_نیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

قطعه شوشتری برای ویلن و ارکستر
با الهام از قطعه به زندان ساخته روانشاد استاد ابوالحسن صبا در مایهٔ شوشتری،
اثر زنده یاد استاد حسین دهلوی که با تنظیم و رهبری ایشان اجرا شده است
https://t.me/bonyad_neyshaboor

ابوالحسن صبا - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
https://fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B5%D8%A8%D8%A7

به زندان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
https://fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86

ضربی مخالف سه گاه ساخته حسین علیزاده با الهام از قطعه به زندان استاد صبا اجرای حسین علیزاده ارشد تهماسبی و روانشاد داریوش زرگری
https://t.me/bonyad_neyshaboor

ماجرای ساخت قطعه به زندان استاد صبا
https://t.me/bonyad_neyshaboor

https://t.me/bonyad_neyshaboor

جایگاه کورش و داریوش در شاهنامه

این یادداشت برگرفته از کتاب «زندگی و مهاجرت نژاد آریا بر اساس روایات ایرانی» نوشته استاد #فریدون_جنیدی است که در سال ۱۳۵۸ برای نخستین بار چاپ شد.

سخن نخست آن است که: بند شاهنامه با آنچه که امروزیان با خواندن تاریخ‌های اروپایی «تاریخ»‌اش می‌خوانند، همانا هنگام پادشاهی داراب، و دارای دارایان است...
پادشاهی هخامنشیان دو هنگام را در بر می‌گیرد: نخست، هنگام کورش و کمبوجیه، دو دیگر، هنگام داریوش و فرزندانش. و بدینسان می‌توان آنرا با دو نام کورشیان و داریوشیان خواند.
هنگام داریوشیان در شاهنامه به دارای دارایان (دارا پسر دارا) نامزد گردیده است و بسی از رویدادهای زمان داریوشیان در این هنگام بازگو شده است، چونان ساختن دارابگرد (تخت جمشید امروزین)، و کاخ شوش در خوزستان:
یکی شارسان کرد، زرنوش نام      
 به اهواز گشتند از او شادکام
کندن کانال از دریای سرخ به رود نیل و دریای مدیترانه و دیگر کانال ها  که در یونان کنده شد:
ز پستی برآمد به کوهی رسید  
یکی بیکران ژرف دریا بدید
بفرمود کز هند، وز رومیان  
بیارند کارآزموده ردان
گشایند از این آب دریا دری    
رسانند رودی به هر کشوری
چو بگشاد از آن آب، داننده بند   
 یکی شهر فرمود، پس سودمند
چو دیوار شهر اندر آورد گرد   
ورا نام کردند دارابگرد
آتشی که در دو آتشدان سنگی کوه رحمت، کنار تخت جمشید (کاخ نوروزی دارا: دارابگرد) فروزان بوده است:
یکی آتش افروخت از تیغ کوه  
  پرستیدن آذر آمد گروه 
زهر پیشه‌ای کارگر خواستند 
همه شهر از ایشان بیاراستند
و برای آگاه شدن از کار کارگران همه کشورهای زیر فرمان هخامنشیان نیک است که به سنگ‌نوشته‌های داریوش در تخت جمشید و شوش بنگریم، و نیز اکنون بجا است که نگاره‌های دیوارهای تخت جمشید را که داستان آوردن پیشکشی‌ها از سرتاسر آن مرز بزرگ، باز می‌گوید در شاهنامه ببینیم:
فرستاده آمد ز هر کشوری        
ز هر نامداری و هر مهتری
ز هند و ز فغفور و خاقان چین 
ز روم و ز هر کشوری همچنین
همه پاک، با هدیه و باژ و ساو     
نه پی بود با او کسی را، نه تاو!
در شاهنامه داراب پسر همای آمده است و همای گونه‌ای دیگر از هومای (هوماد) یا کشور نیک ماد است و چنانکه می‌دانیم کورش از سوی مادر، پیوسته مادیکان بود، و چرا از مای (ماد) در شاهنامه به گونه زن یاد کرده شده؟ زیرا که در زبان‌های ایرانی باستان سرزمین و شهر و کشور در سخن به گونه زن بکار می‌رفته است چنانکه این ویژگی هنوز در زبانهای آریایی اروپا، و نیز در زبان تازی دیده می‌شود.

یونانیان و بربرها نوشتۀ امیر مهدی بدیع
ترجمه‌ای ۱۵ جلدی از دورهٔ کامل این کتاب در انتشارات توس (۱۳۸۵) چاپ شد.
پیشتر (۱۳۶۴) بخش نخست و دوم آن در نشر پرواز به چاپ رسید. این چاپ اکنون در بازار کتاب موجود نیست.
کسانی که دوستار مطالعۀ متن کامل این پژوهش یگانه هستند، می‌توانند از انتشارت توس پی‌گیری کنند.
#بنیادـنیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

نظر استاد #فریدون_جنیدی درباره #یونیان_و_بربرها و استاد روانشاد #امیر_مهدی_بدیع در نوشته‌های ایشان موجود است. به‌زودی نمونه‌هایی از آنها در کانال تلگرام #بنیاد_نیشابور گذاشته خواهد شد.
#بنیادـنیشابور


https://t.me/bonyad_neyshaboor

سخنرانی مرحوم ایرج افشار در شب امیرمهدی بدیع به مناسبت رونمایی از ترجمه مجموعه «یونانیان و بربرها» چاپ انتشارات توس با همکاری مجله بخارا در خانه هنرمندان به تاریخ سه‌شنبه سی‌ام آبان ۱۳۸۵
#بنیادـنیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

میز علوم شناختی پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدّنی وزارت عتف با همکاری ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی و جمعی از انجمن‌های علمی کشور برگزار می‌کند:

همایش بین‌المللی فرهنگ و جامعه در عصر علوم شناختی

🧑‍🏫 با حضور سخنرانان خارجی

پروفسور مارک جانسون

پروفسور زولتان کووچش

پروفسور کریستوفر گالووی

و جمعی از صاحب‌نظران داخلی



🗓 سه‌شنبه ۲۷ و ۲۸ آذرماه ۱۴٠۳
🕗 ساعت ۸.۳۰ تا ۱۷

📍خانه اندیشمندان علوم انسانی، واقع در خیابان نجات اللهی(ورشو)، سالن حافظ

📥 جهت ثبت‌نام و اطلاعات بیشتر لطفا به ادمین پیام دهید:

@gitajavedany


@ICSCSCogGroup

همایش «ایرانِ ساسانی، روزی روزگاری»
نگاهی به آثار و دستاوردهای پژوهشی تازه در دورۀ ساسانی و پساساسانی

سخنرانان:
سیروس نصراله‌زاده
لیلا خسروی
حمیدرضا دالوند
شاهین آریامنش
هوشنگ رستمی
مهرداد پارسایی برازجانی
عبدالرضا مهاجری‌نژاد
محمدرضا نعمتی
نیما آصفی
میثم لباف خانیکی
حسین حبیبی
دبیران علمی:
لیلی خسروی و شاهین آریامنش

چهارشنبه، 28 آذرماه 403
ساعت: 9 تا 14
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
سالن حکمت
پیوند ورود به همایش:
https://webinar.ihcs.ac.ir/rooms/gj3-c00-f5s-4iu/join

#هفته_پژوهش
🍀🍀
@ihcss

مقایسه دستگاه واجی دو خانواده زبانی"آناتولیایی" و "ایرانی" مطالعه موردی زبان‌های" هیتی و اوستایی گاهان"

مجموعه مقالات هشتمین همایش زبان‌شناسی ایران در دانشگاه علامه طباطبائی، بهمن ۱۳۹۱، جلد ۱، چاپ انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی
#بنیادـنیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

نظریاتی درباره نوشته های پارسی باستان. رلف نارمن شارپ. تهران: شورای مرکزی جشن شاهنشاهی ایران، 1346.[نام دیگر: نظریاتی چند راجع به کتیبه های پارسی باستان].

🔴 سه‌شنبه هفته‌ی پیش (۲۹ آبان ۱۴۰۳) مرا به این بهانه که مجلسی برای رونمایی از یادنامه‌ی سید عبدالله انوار در کتابخانه‌ی ملی برگزار می‌شود به آنجا کشاندند. وقتی رفتم دیدم شحنه و داروغه و بگیر و ببند در کار است. تلفن همراهم را گرفتند و بعد مرا به سالن سخن‌رانی کتابخانه راه دادند. معلوم شد مجلس معارفه‌ی رئیس جدید کتابخانه‌ی ملی، یعنی دکتر غلامرضا امیرخانی، است و ضمن آن از یادنامه‌ی انوار هم رونمایی می‌شود. آن مجلس وعظ دراز بیهوده را به‌ناچار تحمل کردم و سرانجام یک دوره‌ی دو جلدی آسمان معرفت (مجموعه مقالات در گرامیداشت سید عبدالله انوار) نصیبم شد که تصویر جلد دومش را اینجا می‌بینید. مقاله‌ی من در همین جلد دوم، صفحات ۱۲۸۱ تا ۱۲۸۷ آمده است، بدبختانه با دستکاری‌ها و سانسورهای نابجا، بی آن که خودم مطلع باشم. چون راه دیگری ندارم، مراتب اعتراض خود را به این سانسور نابجا در اینجا اعلام می‌کنم و مسئوليت آن را هم متوجه دوست گرامی‌ام دکتر غلامرضا امیرخانی می‌دانم که حالا رئیس کتابخانه‌ی ملی است و این یادنامه به کوشش او گردآوری و منتشر شده است. متن کامل مقاله‌ام را همراه با عکس صفحاتی که در این مجموعه سانسور شده‌اند در این کانال منتشر می‌کنم تا به زعم خود پاس آزادی قلم را بدارم و دیگر به سخن هیچ صاحب‌دولتی، هرچند مدعی علم و پاس‌داشت اهل علم باشد، اعتماد نکنم.



🌿#یادداشت
🌿#اعتراض
🌿#انتقاد
🌿#آزادی_بیان
🌿#سانسور





💠 @dmdehghani

💠 به یاد استاد عبدالله انوار (متن کامل و سانسور نشدهٔ مقاله)



🌿#عبدالله_انوار
🌿#اعتراض
🌿#سانسور
🌿#آزادی_بیان
🌿#مجتبی_مینوی






💠 @dmdehghani

🥀 تصویر صفحات سانسور شده


🌿#سانسور
🌿#آزادی_بیان
🌿#اعتراض



💠@dmdehghani

به مناسبت سالروز درگذشت استاد پورداود

به نقل از کتاب تاريخ مطبوعات و ادبيات ايران در دوره مشروطيت، چاپ سال 1924 (چاپ بعدی 1959)‌ كه محمد عباسی آن را ترجمه كرده است، بر بنیادِ نوشته‌ای در مجله «سخن» چنين گفتاری دربارۀ استاد روانشاد ابراهیم پورداوود (پورداود) آمده كه برگزیده‌ و برداشتی از آن را می خوانيم:
«ابراهيم پور‌داوود در 1303 قمری در شهر رشت دیده به جهان گشود شد. مقدمات فارسی و عربی را در آن شهر فرا گرفت و سپس در تهران نزد سلطان الفلاسفه به آموختن پزشکی کهن (طب قدیم) پرداخت. پس از چندی به سوريه شتافته، به آموختن ادبيات فرانسه مشغول شد. در سال 1280 شمسی به فرانسه رفت و  به دانشگاه پاريس (در  رشته حقوق) وارد شد. در زمان جنگ جهانی اول (1918- 1914) اروپا را ترك كرد و به بغداد آمد و روزنامه «رستاخيز» را در آن شهر و پس از آن چندی در كرمانشاه منتشر كرد. سپس به استانبول رفت و پس از چند ماه به آلمان رفت و چون به علت جنگ، به كسی اجازه خروج از آن كشور داده نمي‌شد، ناگزير در آنجا اقامت گزيد، نخست به ادامۀ رشته حقوق و پس از آن به مطالعات خويش دربارۀ ايران باستان پرداخت.
در سال 1303 شمسی برای زيارت ميهن، با خانواده خویش به ايران آمد و در 1304 از راه بغداد به هندوستان شد، و در آنجا به تكميل پژوهشها درباره ادبيات «اوستايی» پرداخت و به انتشار قسمتی از اوستا موفق شد. در 1310 به برلن رفت و به نشر بخش ديگر از گزارش اوستا مشغول شد و باز در سال 1311 بنا به درخواست تاگور شاعر و فيلسوف هندی به هندوستان رفت و در دانشگاه شانتی نيكتان (موسسه تاگور) به آموزش فرهنگ ايران باستان پرداخت و پس از دو سال به آلمان بازگشت.
پورداوود در بهمن 1316 به ايران آمد و در دانشگاه تهران (دانشكده‌های ادبيات و حقوق) به آموزش زبان «اوستايی» و فرهنگ ايران باستان مشغول شد.
آثار پورداوود جز يك ديوان شعر (به نام پوراندخت‌نامه) همه در تفسير كتاب اوستا و فرهنگ ايران باستان است.
پورداوود كسي است كه اوستا را به فارسی‌زبانان شناسانده و ايرانيان را پس از روزگاری دراز كه با دانش و فرهنگ نياكان خود بيگانه شده بودند، به آن آثار آشنا كرده است.
آنچه به صورت كتاب منتشر شده است عبارت است از: گاتها (چاپ جديد در دو جلد)، يشتها (در دو جلد) خرده‌اوستا، يسنا (در دو جلد) همه در گزارش بخشهای گوناگون  اوستا، ايرانشاه در تاريخ مهاجرت زرتشتيان به هند، سوشيانس درباره موعود زرتشتيانِ متاخر، خرمشاه، نطق‌هايي درباره آيين و تاريخ در زبان‌های باستانی ايران. افزون بر این کتاب‌ها، مقالات بسياری در روزنامه‌ها و مجلات ايران و خارج ايران از او چاپ شده است.
پورداوود نمونه كامل يك استاد آموخته در اروپا است كه با چهره و ویژگی‌های يك ايرانی پاك‌سرشت به تربيت جوانان مستعد مشغول است. آتشی كه در دل اين استاد فرزانه فروزان است از میان گفتارها و نوشته‌ها و كردار او تابناك است».
در ادامه بخشی از شعری از استاد پورداوود را بخوانيم كه در همان كتاب تاريخ مطبوعات و ادبيات ايران در دوره مشروطيت، آمده:
از آه بخشكانم آب همه دريا را‌ / وز اشك كنم دريا روی همه صحرا را / در خيل همه ياران، همراز نمی‌جويم / نه زاهد روحانی، نه شاهد زيبا را / در جبّه ديبا نی فضل و هنر مردم، / با علم و شرف پوشم، خود جامه چوخا را / ...
اين شعر ادامه دارد تا جايي كه پورداوود در پايان می‌گويد: «گر پور رود روزی، از مهر وطن، بر ‌دار / صد شكر و سپاس آرد، مر ايزد يكتا را» روانِ پورداوودِ (پورداود) ایران شاد


بنیاد نیشابور




https://t.me/bonyad_neyshaboor

#آزادمنِشی_در_فرمانروایی
#فریدون_جنیدی

اگــرچه در بيشتر نوشته‌ها،‌ پادشاهان ايران (ديكتاتور) ناميده شده‌اند،‌ و اين صفت برای بيشتر پادشاهان ساسانی و نيز شاهان استان‌ها، پس از ساسانيان و چند پادشاه هخامنشی درست نيز هست، اما در دوره كيانی كه پيش از هخامنشيان باشد‌، از چنين پادشاهان در ميدانِ زندگی و تاريخ ايران كمتر ديده می‌شوند.

يكی از اين پادشاهان كه بی‌سِگالش و مشورت به كارها پرداخت، نوذر است كه بزرگان ايران در چنان هنگام از سام،‌ بزرگترين پهلوان ايران،‌ می‌خواهند كه او را پند دهد.

و يكی از اين گونه شاهان كاووس است كه بارها در انجمن‌ِ بزرگان،‌ او را سرزنش كردند و از كارهای ناشايست بازداشتندش!

در كتاب كهن «يسنا» نيز پادشاه‌ِ خودسر نكوهش شده است: «مزدا گفت... بهترين شهريار...كه در پادشاهی خودسر نباشد» و در «شاهنامه» نيز در گفتارهای پادشاهان،‌ به چنين سخنان بسيار برمی‌خوريم:
« به كام دلِ زيردستان زيَم
/ برآيين يزدان‌پرستان زيَم» يا :
«جهان يكسر آباد دارم به داد/
همه زيردستان بمانند شاد»

برترين سخن در اين باره، باز از «شاهنامه» برمی‌آيد كه بيدادگری و خودكامگی پادشاه را از بيچارگی او می‌شمارد:

«كه بيداد و كژّی ز بيچارگی‌ است/
به بيچاره مردم، ببايد گريست»

و روی ديگر اين گفتار آن است كه فرمانروايان بيچاره و دربندمانده (بند كژّی و دروغ) در كارها و فرمان‌ها بيدادگری و ناراستی را به كار می‌برند!
آبان ۱۳۹۸
بنیاد نیشابور

https://t.me/bonyad_neyshaboor

کانال رسمی بنیاد نیشابور pinned «به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی، در هفته آینده (از شنبه ۲۶ آبان تا چهارشنبه ۳۰ آبان) کتابهای چاپ‌شده و موجود در نشر بلخ با تخفیف ویژه به فروش می‌رسد. شما می‌توانید در روزهای شنبه تا چهارشنبه، از آخرین هفته در آبان ۱۴۰۳، از ساعت ۱۱ تا ۱۴ و ۱۶ تا ۱۸ با آمدن…»

به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی،
در هفته آینده (از شنبه ۲۶ آبان تا چهارشنبه ۳۰ آبان) کتابهای چاپ‌شده و موجود در نشر بلخ با تخفیف ویژه به فروش می‌رسد. شما می‌توانید در روزهای شنبه تا چهارشنبه، از آخرین هفته در آبان ۱۴۰۳، از ساعت ۱۱ تا ۱۴ و ۱۶ تا ۱۸ با آمدن به دفتر بنیاد نیشابور (بلوار کشاورز، خیابان جلالیه) یا تماس تلفنی (۰۲۱۸۸۹۶۲۷۸۴) برای خرید با تخفیف ویژه اقدام کنید. ‌
میزان تخفیف ویژه:
ویرایش شاهنامه در ۶ جلد، با تخفیف همیشگی: ۴ میلیون تومان
دفتر نخست داستان ایران جلد سخت: ۶۵۰ هزار تومان
داستان ایران جلد نرم: ۴۵۰ هزار تومان.
دیگر کتابهای موجود در نشر بلخ، نیز با ۲۰٪ تخفیف به فروش می‌رسد.
شاد باشید.
#بنیادـنیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

https://www.sharghdaily.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-100/948190-%DA%A9%D9%86%D8%B3%D8%B1%D8%AA-%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB

درود بر شما. در هفته آینده (از شنبه ۲۶ تا چهارشنبه ۳۰ آبان) به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی کتابهای موجود در نشر بلخ با تخفیف ویژه عرضه می‌شود. شاد و پیروز باشید.

شگفتی‌های فرهنگ ایران

✍️استاد فریدون جنیدی

🔺در اندیشه ایرانی پس از اسلام، عرفان راستین و فلسفه راستین، پس از آنکه از دو راهِ جدا از ‌هم می‌گذرند، سرانجام، هر یک، به گونه‌ای‌ با یکدیگر دیدار می‌کنند و این از شگفتی‌های فرهنگ ایران است که رهروان آن اگر نیک بیاندیشند، چون از یک ریشه بهره گرفته‌اند، یک میوه دارند، یکی با شوریدگی و سرمستی و دیگری با سنجیدگی و سنگینی!

🔺ایرانیان باستان خداوند را «سرور خردمند» می‌دانستند و نخستین و برترین صفت خداوند را «اندیشه نیک»!

▫️مجله نقد اندیشه، شماره دوم و سوم، صص ۲۹۷-۲۹۹.

💢لینک خرید مجله
‏https://zarinp.al/584858
▪️اینستا
‏ instagram.com/naghdeandisheh
▪️توییتر
‏twitter.com/naghdeandisheh
@naghdeandisheh

شگفتی‌های فرهنگ ایران

✍️استاد فریدون جنیدی

🔺در اندیشه ایرانی پس از اسلام، عرفان راستین و فلسفه راستین، پس از آنکه از دو راهِ جدا از ‌هم می‌گذرند، سرانجام، هر یک، به گونه‌ای‌ با یکدیگر دیدار می‌کنند و این از شگفتی‌های فرهنگ ایران است که رهروان آن اگر نیک بیاندیشند، چون از یک ریشه بهره گرفته‌اند، یک میوه دارند، یکی با شوریدگی و سرمستی و دیگری با سنجیدگی و سنگینی!

🔺در سرتاسر گفتارها و باورهای ویژه ایرانیان باستان، «خرد» و «اندیشیدن»، چنان جایگاهی دارد که از نام خداوند و نگرش درباره هستی و... بدین دو دست می‌یازیدند.

🔺فلسفه در فرهنگ و اندیشه ایرانی، دانشی آموختنی است، نه یک خرد ذاتی.

🔺فلسفه و فیلسوف، واژه‌هایی هستند با ریشه‌ای یونانی که برابرند با: «دوست داشتنِ خرد و دانایی» و «دوست‌دارِ دانایی یا دانش»! هم‌زمان با گسترش فلسفه در یونان باستان، کورش بنیاد شاهنشاهی‌ای را در ایران می‌گذارد که «هخامنشی» خوانده می‌شود.

🔺هخامنشی در سنگ‌نبشته‌های هخامنشیان به دبیره (خط) میخی فارسی باستان «هَخامَنیشَ‌یَ» از «هَخامَنیش» است.

🔺روشن است که «خداوند جان و خرد» در سروده فردوسی، ترجمه‌‎ای دلپذیر و درست از «اهورامزدا» در اوستا است. اینچنین است که اندیشه فردوسی از دیگر سرایندگان پارسی‌زبان جدا می‌‌شود.

🔺فردوسی پیوسته به اندیشه نیاکان، «خردِ هستی بخش» یا «سرورِ خردمند» را برتر از هر سخنی می‌داند:
کزین برتر اندیشه، برنگذرد...

🔺ایرانیان باستان خداوند را «سرور خردمند» می‌دانستند و نخستین و برترین صفت خداوند را «اندیشه نیک»!

🔺این اندازه بس است تا دریابیم نیاکان ما چه ارزشی به خردورزی و فرزانگی می‌دادند و این خود، به گونه‌ای دیگر در یونان باستان به زبان یونانی و پسان، به زبان عربی و فارسی، از راه ترجمه‌های ایرانیان در زمان عباسیان، از نوشته‌های پهلوی و یونانی و سریانی و هندی، میان دانشمندان مسلمان روان گشت.

🔺اکنون بسیاری از سخنان دیگر را می‌توان به این نوشتار افزود، اما به همین اندازه بسنده می‌شود تا جوان ایرانی خود به دنبال شاهنامه و انبوه نوشته‌های فیلسوفان و عارفان ایرانی پس از اسلام برود و پس از سیراب شدن از نوشته‌های اندیشه‌برانگیز آنان، به متن‌های پهلوی و اوستایی بنگرد و بسیاری از نکته‌های دیگر را خود پیدا کند.

▫️جنیدی، فریدون. مجله نقد اندیشه، شماره دوم و سوم، صص ۲۹۷-۲۹۹.

💢لینک خرید مجله
‏https://zarinp.al/584858
▪️اینستا
‏ instagram.com/naghdeandisheh
▪️توییتر
‏twitter.com/naghdeandisheh
@naghdeandisheh

سخنان مهدی محقق در بزرگداشت سید عبدالله انوار و خاطراتش با او
از: سخن و سخنوران، کمیسیون معارف

https://t.me/AbdollahAnvar

کشورداری یا لشگرداری با کودکان
نوشته استاد فریدون جنیدی در مهر ۱۴۰۱
https://t.me/bonyad_neyshaboor

درگذشت دکتر فرزین غفوری از یاران بنیاد نیشابور را به خانواده گرامی و دوستان و همکاران و شاگردان ایشان تسلیت می‌گوییم. خبر درگذشت این پژوهشگر متین، محجوب و دقیق بسیار تلخ و دردناک است. دکتر فرزین غفوری از شاگردان استاد فریدون جنیدی و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی بودند. خط خوش ایشان زینت‌بخش برخی کتابهای بنیاد نیشابور است. پژوهشهای ارزشمندی از ایشان پیرامون شاهنامه فردوسی و تاریخ ساسانیان به‌ویژه شاهنامه فردوسی و پادشاهی کسری اول برجای مانده است که برای استادان و دانشجویان و پژوهشگران بسیار مفید است. روانش شاد و یادش گرامی باد.
#بنیادـنیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

نیمهٔ تاریک بهشت (مذهب، امپراتوری و شکنجه)
ساختن یک امپراتوری چه ملزومات ایدئولوژیک و مذهبی دارد؟
تأسیس یک امپراتوری امر آسانی نیست و البته  تثبیت آن نیز ساده نیست.
لازمهٔ تداوم حیات هر امپراتوری برنامه‎های عظیم نظامی، تفوق سیاسی، گسترش فرهنگی و رشد اقتصادی است.
هر زمان سیاستمداران مسلط دریابند اعمال جاه‌طلبانهٔ خشونت‌بار سیاسی از نظر مذهبی غیرقابل‌قبول است، احتمالا انگیزه‎های آنان برای پاسداری از ساختارِ امپراتوری کمرنگ شود.
بالعکس تا زمانی که نیروهای خطوط مقدم، تحلیل‌گران نظامی، مسئولان جمع‌آوری مالیات و خدمتکاران خُردوکلان امپراتوری موفق شوند خود را قانع سازند مأموریتشان عادلانه و مقدس و الهی است، برنامه‌های سیاسی نیز آسان پیش خواهد رفت.
بروس لینکلن، از برجسته‌ترین دین‌پژوهان معاصر و از شاگردان میرچا الیاده، در «نیمهٔ
تاریک بهشت» قصد دارد به خوانندگان نشان دهد ساختن یک امپراتوری چه ملزومات ایدئولوژیک و مذهبی دارد و این ساختار عظیم سیاسی تا چه میزان جهانی بوده و در طول تاریخ کم‌وبیش ثابت مانده است.
بدین منظور، لینکلن امپراتوری هخامنشی را به عنوان نمونه مورد مطالعه خود برمی‌گزیند و بخش بیشتری از کتاب را به بررسی و واکاوی مسائلی ویژه می‌کند که به شکل‌گیری شاهنشاهی هخامنشی و در پایان به فروپاشی این حکومت انجامید.
نیز در فصل پایانی، او سیاست‌های هخامنشیان را با سیاست‌های آمریکای دوران جورج بوش سنجیده است. لینکلن کوشش کرده تا بر نقش مذهب و باورها در شکل‌گیری و حفظ امپراتوری تأکید کند.
با خواندن این کتاب، احتمالا تصویری معتدل از تصورات و جهان‌بینی ایرانیان باستان در دوره هخامنشی ارایه داده می‌شود که برای پژوهشگران تاریخ، دین و سیاست بسیار سودمند است.
توجه به این نکته که بررسی ایدئولوژی‌های سیاسی و مذهبی و به پیروی از آن درک ما از فرآیندهای غیرمادی و ماورائی در تاریخ اندیشه ایرانی، اغلب تحت تأثیر باستان‌گرایی متعصبانه است، اهمیت این کتاب را برای خوانندگان ایرانی دو چندان می‌کند.
به جرأت می‌توان گفت که نویسندگان بیشتر کتاب‌هایی که درباره هخامنشیان در دهه‌های گذشته به چاپ رسیده، یا از منظری غربی نوشته‌اند، یا درجاتی از ملی‌گرایی متعصبانه ایرانی را در خود داشته‌اند.
اما نویسندهٔ این کتاب کوشش کرده‌ است با دیدی گسترده‌ و فراتر از جهت‌گیری‌ها به ساختار سیاسی هخامنشیان بنگرد.
#بنیادـنیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

معرفی کتاب
مذهب امپراتوری و شکنجه؛
نیمه تاریک بهشت
بروس لینکلن
ترجمه آروین مقصودلو
نشر حکمت کلمه

کتابخانه و موزه ملی ملک برگزار می‌کند
نشست پژوهشی «کدام نقاشی؟ نقاشی ایرانی یا قهوه‌خانه‌ای؟»
سخنران محمدرضا حسینی نویسنده و پژوهشگر و نقاش قهوه‌خانه‌ای
زمان برگزاری چهارشنبه ۹ آبان ۱۴۰۳ ساعت برگزاری ۱۴:۰۰ تا ۱۵:۰۰
حضور برای همگان آزاد است
برای هماهنگی جهت حضور در این نشست و آگاهی از دیگر نشستها با شماره تلفن ۰۲۱۶۶۷۲۶۶۱۳ داخلی ۱۳۲ (مدیریت آموزش) تماس بگیرید

نخستین اعلامیه حقوق بشر

فریدون جنیدی

آثار ایرانی پر است از بهره‌گیری از اندیشه‌های گذشتگان. نمونه را در کتاب «حقوق بشر در جهان امروز و حقوق جهان در ایران باستان» در سال 1378 نشان دادم که اندیشمندانی چون نجم رازی و نسفی و سهروردی چگونه از فرهنگ نیاکان خود برخوردار بوده‌اند. در همان جا آشکار شد کورش هخامنشی نیز چون دیگران برخوردار از همان فرهنگ بوده است که ریشه در «گاهان» و دیگر اندیشه‌های پیش از خود دارد و پس از دست یافتن به بابِل نوشته‌ای را که امروز «اعلامیه حقوق بشر» می‌خوانند، برای آگاهی بابِلیان صادر می‌کند.

اروپاییان که پیشینه خویش را فراموش کرده‌اند، و با سردرگمی درباره گذشته جهان می‌زیند، و هر چیز را در جهان شرق ببینند، گمان می‌برند آن نخستین چیز است و برای نخستین بار هم در جهان پیدا شده و آگاهی آنان از آن، نخستین آگاهی در جهان است، درباره این «استوانه» یا همان «اعلامیه حقوق بشر» نیز همین داوری را دارند.

اما باید دانست که بسا از آیین‌های نیک گذشتگان، بی‌نوشته و آیین‌نامه، هنوز نیز در ایرانِ فرهنگی مو‌به‌مو به کار گرفته می‌شود؛ همچون پذیرش مهمان و دادن خوراک به درماندگان، بزرگداشت بزرگتران، خواستن آمرزش و مهمانی‌کردن مردم برای آرامش روان درگذشتگان، نسوزاندن هیزمِ تر، بیرون نکردن جانوران از خانه تا دمِ مرگ، نیازردن زمین و تمایل به آبادانی آن، خوراک دادن به پرندگان، نچیدن میوه نارس و ... .

این آیین‌ها و بسیاری دیگر در زمان کورش نیز به‌نیرو بود و همگان می‌دانستند که چگونه باید در جهان پاک و سپند و استوار بزیند. پس نوشتن آن فرمان در بابل برای آگاه کردن دیگران از آیین‌های زیست ایرانی است که پیش از آن در ایران روان بوده.

در این میان گروهی از وابستگان به صهیونیسم، تلاش کردند با مبدأ قرار دادن شاهنشاهی هخامنشی به سرسلسلگی کورش و نهایتا شاهنشاهی مادها برای تاریخ ایران باستان، بر 2500 ساله بودن تاریخ ایران یا کمی پیشتر از آن پای فشرند و در این باره هنوز هم افسانه‌های نادرست و ناراست فراوان به هم می‌بافند که خواننده را شگفت‌زده می‌کند.

در در دفترنخست کتاب داستان ایران بر بنیاد گفتارهای ایرانی در سال 1392 نشان دادم که تاریخ ایران بسیار دورکرانه‌تر از آن است که جدول‌های تاریخ غربیان گنجایش آن را داشته باشد و 3000 سال پیش به این سو که زمان پدیدار شدن یونان باستان و مادها و هخامنشیان و ... است در برابر تاریخ گسترده چند ده هزار‌ساله نیاکان ما چیزی نیست.

این نیز پیداست که در چنین تاریخ دورکرانه‌ای، درخشش‌ها، برجستگی و شگفتی‌های بسیار بزرگ‌تر و ارجمندتری از نوشته بابِل در زمان کورش وجود دارد که بَر و میوه تلاش نیاکان ما، مادران و پدران خردمندمان، در پیشرفت‌های دانشی و آیین‌های شگفت فرهنگی است و هنوز در جوامع بشری ارزشمند و مایه ارج نهادن و احترام است.

از جمله کارهای کورش به پیروی از آموزه‌های نیاکانش ساختن معابد دین‌های دیگر و بازگرداندن تندیس‌هایشان به آن معبدها، و آزاد کردن یهودیانی است که در بابل به بیگاری و زنجیر کشیده شده بودند.

کورش هخامنشی مردی بزرگ و پادشاهی نیک بود و به اسارت و کشتن و آزار مردمان فرمان نداد و کتاب‌های مذهبی از او به نیکی یاد کرده‌اند... اما استوانه پیدا شده از او، اعلامیه حقوق بشر نیست، و او، داستان گشودن بابل و آزاد کردن قوم یهود و بازگرداندن آرامش، و گرامیداشت اندیشه دیگران را، همچون یک برگ از تاریخ ایران، نه بیشتر و نه کمتر، بر آن استوانه، نوشته است؛ اما مدعیان حقوق بشر که در میان این نوشته سخنانی درباره حقوق بشر می‌یابند، باید بدانند که سده‌ها و هزاره‌ها پیش از کورش، این داد در ایران بزرگِ باستان فراهم آمده و به آیین بوده است. و «نخستین اعلامیه حقوق بشر» در نامه‌های ایرانی، وابسته به دوران خانه‌سازی بشر است به نام «پَرَداتَ paradāta».

«پَرَ» همان است که «prime» انگلیسی و «prim» آلمانی با آن هم‌ریشه است که همان «نخستین» باشد؛ و «داتَ» همان «داد» و «قانون» است.

نرم‌نرم با پیشرفت کارها در ایران و پیدایش اندیشه‌ها و دگرگونی‌های روی به بِهی در اندیشه ایرانی، به قانون یا دادِ نخستین بندهایی افزوده شد که کورش نیز ماننده هر ایرانی دیگر، سر به فرمان آن داشته است، و به هنگام گشودن بابل، بخشی از آن را که در نبرد بایسته می‌نمود، به کار بسته است.
#بنیادـنیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

کانال رسمی بنیاد نیشابور pinned «گزارشی از آموزش کتیبه‌های پهلوی ساسانی و اشکانی در بنیاد نیشابور استاد فریدون جنیدی در صفحات پایانی کتاب نامهٔ پهلوانی (۱۳۶۰) الفبای گشته‌دبیره (خط پهلوی اشکانی کتیبه‌ای و خط پهلوی ساسانی کتیبه‌ای) یا خط پهلوی منفصل و الفبای دین‌دبیره (خط اوستائی) را فهرست…»

گزارشی از آموزش کتیبه‌های پهلوی ساسانی و اشکانی در بنیاد نیشابور

استاد فریدون جنیدی در صفحات پایانی کتاب نامهٔ پهلوانی (۱۳۶۰) الفبای گشته‌دبیره (خط پهلوی اشکانی کتیبه‌ای و خط پهلوی ساسانی کتیبه‌ای) یا خط پهلوی منفصل و الفبای دین‌دبیره (خط اوستائی) را فهرست کرده‌اند. این کار هدفی مهم دارد: آموختن هام دبیره (خط پهلوی ساسانی) برای خواندن نوشته‌های پهلوی (فارسی میانهٔ زرتشتی) آغاز راه فراگیری فرهنگ و زبانهای باستانی ایران است و دروازه‌ای است میان فرهنگ و زبانهای ایرانی پیش و پس از اسلام.
در همان کتاب، متن دو کتیبه‌ کوتاه از دورهٔ ساسانی آمده است تا خواننده به کمک فهرست الفبا آن را بخواند و راه را پی‌بگیرد




بانو نسرین فروتن، از شاگردان پیشکسوت استاد فریدون جنیدی، تقریبا از ۲۵ سال پیش تا کنون، در تدریس زبان پهلوی ساسانی و خط آن (هام‌دبیره) و  کتیبه‌های پهلوی اشکانی و ساسانی و خط‌های آن (گشته‌دبیره) به فرزندان بنیاد نیشابور زمان خود را ویژه کرده‌اند.
ایشان قرائت، ترجمه و تحلیل متن‌های گوناگون پهلوی (بندهش، مینوی خرد، ارداویراف‌نامه، درخت آسوریک، نامهٔ شهرستانهای ایران، یادگار زریران و ...) و مهم‌ترین کتیبه‌های پهلوی ساسانی و اشکانی، به همراه متن سکه‌های دارای کتیبهٔ پارسیک و پهلوانیک را آموزش می‌دهند.

شرکت‌کنندگان در این انجمن‌ها انبوهی از آگاهی‌های زبانی و فرهنگی را کسب می‌کنند. با این کار در ادامهٔ راه پهلوی‌آموزی و سپس آموختن زبانهای اوستائی و فارسی باستان، در بنیاد نیشابور و نیز دیگر زبانهای باستانی (زبانهای ایرانی میانهٔ شرقی)، در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی دیگر، تواناتر می‌شوند.

معمولا پس از ۵۴ جلسه مقدماتی پهلوی‌آموزی (خواندن متن کامل کتاب نامهٔ پهلوانی و کارنامهٔ اردشیر بابکان) و آغاز انجمن آموزشی قرائت، ترجمه و بررسی متن یادگار زریران، شاگردان می‌توانند در انجمن‌های آموزشی گشته دبیره ساسانی شرکت کنند.
پس از پایان این دوره، آموختن پهلوی اشکانی کتیبه‌ای آغاز می‌شود. تا پیش از همه‌گیری ویروس کرونا، انجمن‌های گشته‌دبیره دست کم هر دو سال‌ یک‌بار برگزار می‌شد.
اکنون پس از چند سال توقف، از اسفند ۱۳۹۹ تا اردیبهشت ۱۴۰۳، این انجمن‌ها ازسرگرفته شده‌است.

بانو فروتن، دانش‌آموختهٔ زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه، جز آموختن زبانهای پهلوی و اوستایی در بنیاد نیشابور و مکتب استاد فریدون جنیدی، نزد استاد عبدالمجید ارفعی خط و زبان عیلامی (ایلامی/خوزی) را آموخته‌اند و به صورت گسترده پیرامون هزوارش‌های پهلوی، اسطوره‌ها و افسانه‌های ایران و میانرودان و فرهنگ عمومی مردم آذربایجان و زبان ترکی آذربایجانی تحقیق کرده‌اند.
برای این بانوی گرامی شادی و تندرستی همواره آرزو می‌کنیم.
#بنیاد_نیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor

کانال رسمی بنیاد نیشابور pinned Deleted message

گروه هنری مهرگان به سرپرستی
«مهرنوش مهرین فر» در تاریخ  «۴ آبان» در «تالار وحدت» به اجرای برنامه می‌پردازند.
بخش نخست قطعاتی از «شاهنامه فردوسی» همراه با حرکات آیینی و نمایشی است.

آهنگساز بخش نخست بر روی اشعاری شاهنامه، خانم یسنا خوش‌فکر یکی از شاگردان استاد فریدون جنیدی در بنیاد نیشابور است.
‌
بخش دوم  رقص‌های ایرانی همراه با آهنگهای محلی کُردی، گیلکی، بختیاری و رِنگ اصیل سنتی اجرا می‌شود.

ویژه بانوان

بجز عشق که اسباب سرافرازی بود
آنچه گفتیم و شنیدم همه بازی بود

کارگاه شرح و خوانش متن باستانیِ بن‌دهشن

بن‌دهشن کتابی‌ست به فارسی میانه (پهلوی) که در این دوره، مروری بر فصل‌های آن خواهیم داشت: از آفرینش آغازین، که معنای واژهٔ بن‌دهشن است، تا پیش‌بینی فرجام جهان. از ایزدان و دیوان و شاهان اساطیری تا گیاه و آب و آتش و گرگ و خزنده. از نخستین انسان تا سرنوشت روان پس از مرگ. از تقابل بنیادین تاریکی و روشنی.

آموزگار: دکتر فهمیه تسلی‌بخش (دکتری فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران، دانشگاه تهران)

۸ جلسهٔ آنلاین و آفلاین، شنبه‌ها، ساعت ۱۸:۳٠

برای ثبت نام و اطلاعات بیشتر به شمارهٔ زیر در تلگرام یا واتساپ پیام ارسال کنید:
09305221998

آغاز از ۱۲ آبان ماه.


به شرکت کنندگان گواهینامهٔ دو زبانه ارائه خواهد شد.

@nimruz_ir

http://malekmuseum.org/news/1854/%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D9%81%DB%8C

نسخه‌ای خطی از تاریخ بیهقی نوشته شده در قم که در کتابخانه و موزه ملی ملک نگهداری می‌شود.

بومسا (بوم سبز) نوشتهٔ استاد #فریدون_جنیدی در سال ۱۳۷۵ که در سال ۱۳۹۸ نیز پس از درگذشت استاد احمد اقتداری به یاد ایشان باز در کانال تلگرام بنیاد نیشابور به اشتراک گذاشته شده بود. در این گفتار استاد فریدون جنیدی به بررسی نام بوموسا یا بومسا پرداخته‌اند و نشان داده‌اند که ابوموسی یا بوموسی نامهایی نادرست برای این بخش از ایران گرامی هستند.
https://t.me/bonyad_neyshaboor

‍ ‍ ‍ ‍ جزیره‌های تمب

جزیره‌های تمب بزرگ و کوچک را در لهجه‌های جنوب ایران «تمب گپ» و «تمب مار» می‌نامند. تمب با «تاء» مضموم و «م» و «ب» ساکن به معنی «تپه» و «تل» و «زمین برآمده» به کار رفته است. در زبان دریانوردان بومی این دو جزیره را «تمب گپ» به معنی «تمب بزرگ» و «تمب مار» می‌نامند. تمب مار را «تمب کوچک»، «تل مار»، «تنب مار»، «طنب کوچک»، «نابیو تنب»، «نبی تنب» نیز خوانده‌اند.
در سال ۱۸۳۵ میلادی، ۱۲۵۵ هجری قمری که دامنۀ فعالیت دزدان دریایی در کرانه‌های خلیج فارس به اوج رسیده بود و طرد دزدان دریایی و جلوگیری از اعمال آن‌ها، بهانۀ مداخلات انگلستان در خلیج فارس گردید تا امپراتوری انگلستان بتواند این شاهراه دریایی را در دست خود گیرد، بنابه پیشنهاد حکومت هندوستان کاپیتان هنل انگلیسی، افسر بحریۀ انگلیس که از طرف دریاداری انگلیس عهده‌دار امور خلیج فارس بود، یک خط فرضی به موازات ساحل رسم نمود که امتداد آن از جزیره‌های بوموسی و سیری می‌گذشت. بعدها جانشین هنل، به نام ماژور موریسن، با شیوخ و رهبران امارات خلیج فارس مذاکراتی به عمل آورد و خط دیگری برای نشان دادن حدود آب‌های ایران و سواحل جنوبی خلیج فارس روی نقشۀ خلیج فارس فرض و وضع نمود که از جزیرۀ سیر ابونعیر و شمال رأس رکن در شمال جزیرۀ قطر تا نزدیکی رأس الزور در کویت می‌گذشت.
این خط نسبت به خط قبلی که آن هم در جنوب جزیره‌های تمب قرار داشت، جنوبی‌تر بود. این خطوط را خطوط محدودیت نامیده‌اند و جزایر تمب و بوموسی در شمال هر دو خط قرار گرفته‌اند و بر اساس خطوط فرضی وضعی هر دو مأمور دریاداری انگلستان، در آب‌های ایران واقع شده‌اند و بنابراین حکومت انگلستان که سالیان دراز مدعی مالکیت جزایر تمب بزرگ و تمب کوچک و بوموسی بوده است، با تأیید حکومت هندوستان، این جزایر را در محدودۀ آب‌های ایران می‌شناخته و در روی نقشه، تأیید کرده است و مالکیت ایران بر این جزایر را بر اساس اصول علمی و سیاسی و تاریخی پذیرفته‌اند و مالکیت ایران را تأیید نموده‌اند.
در نقشۀ خلیج فارس که از طرف وزارت جنگ انگلیس به سال ۱۸۸۸ میلادی چاپ شده است، جزیره‌های تمب بزرگ و تمب مار یا تمب کوچک همراه با جزیره‌های «بوموسی» و «سیری» و «فرورو» به رنگ اصلی خاک ایران روی نقشه رنگ شده‌اند، اما همین دولت انگلستان در اوائل قرن بیستم و در اولین سال‌های بعد از جنگ جهانی اول با کمک نیروی دریایی گشتی خود در آب‌های خلیج فارس و اقیانوس هند، مانع از فعالیت مأموران گمرکی و مالیاتی ایران در این جزیره‌ها گردید و در کتب و مآخذ و اسناد جدید خود آن‌ها را به حکام رأس الخیمه و شارجه متعلق دانست.
در کتاب خطی مفاص اللئالی و منار اللیالی، تألیف محمدعلی سدیدالسلطنۀ کبابی بندرعباسی که به کتابخانۀ مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران اهدا شده و هم‌اکنون در آن کتابخانه نگهداری می‌شود، رونوشت سندی به خط و زبان عربی ثبت شده است که پدران و بنی اعمام حکام حالیۀ رأس الخیمه و شارجه به اتفاق عدۀ دیگری از مردمان جزایر تمب و بوموسی و سیری حقانیت ایران را در مالکیت جزایر مذکور تأیید کرده و صریحاً اعلام کرده‌اند که بعضی از سنوات برای تعلیف احشام خود این جزایر یا بعضی از آن‌ها را برای علفچر مواشی خود از حاکم ایرانی بندر لنگه اجاره می‌نموده‌اند.»

احمد اقتداری
منتخب بیست‌ و‌ یکمین جایزهٔ ادبی و تاریخی دکتر محمود افشار

[«سرگذشت تاریخی چهار جزیره در خلیج فارس»، احمد اقتداری، یغما، آبان ۱۳۵۶، ش ۳۵۰، ص ۵۰۳-۵۰۴ و فروردین ۱۳۵۷، ش ۳۵۵، ص ۴۶-۴۷]

بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی

@AfsharFoundation

مبالغه مستعار (بررسی مدارک مورد استناد شیوخ در ادعا بر جزایر تنب کوچک،تنب بزرگ،ابوموسی)؛ اثری ماندگار از ایرانشناس بزرگ تبریزی؛ استاد محمدعلی موحد دیلمقانی

https://www.ilna.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%87%D9%86%D8%B1-6/1545074-%D9%87%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%B4%D8%AF

درود بر شما. از امروز انجمن‌های پهلوی بر اساس نام‌نویسی پیشین آغاز شده است.

تصنیف #گریه_کن
از #عارف_قزوینی
اجرای #بنان
و ارکستر #گلها
به رهبری و تنظیم #روح_الله_خالقی
۹ یا ۱۱مهر سالروز شهادت #کلنل_پسیان است.
#عارف_قزوینی در اثر این رویداد دردناک تصنیفی در آواز #دشتی ساخت و آن را اجرا کرد. سپس #قمرالملوک_وزیری آن را با #مرتضی_خان_نی_داوود اجرا کرد و سومین اجرا احتمالا از آن #بنان است.
متن شعر:
گریه کن که گر سیل خون گری ثمر ندارد
ناله‌ای که ناید ز نای دل اثر ندارد
هرکسی که نیست اهل دل، ز دل خبر ندارد
دل ز دست غم مَفَر ندارد
دیده غیر اشک تر ندارد
زندگی دگر ثمر ندارد
گر زنیم چاک/ جِیب جان چه باک
مَرد جز هلاک/هیچ چارهٔ دگر ندارد

#عارف_قزوینی در تشییع پیکر کلنل بی اختیار، با چشمانی اشکبار چنین سرود:
این سر که نشان سرپرستی است (یا حق پرستی است)
امروز رها ز قید هستی است
با دیدهٔ عبرتش ببینید
کاین عاقبت وطن پرستی است.
جمله ای منسوب است به کلنل پسیان که چند روز پیش از شهادتش بر زبان آورد:
«مرا اگر بکشند قطرات خونم کلمه ایران را ترسیم خواهد کرد و اگر بسوزانند خاکسترم نام وطن را تشکیل خواهد داد».
🖤🕯️
https://t.me/bonyad_neyshaboor

ای ساربان آهسته ران/رو کآرام جانم می رود
وان دل که با خود داشتم با داستانم می رود
من مانده ام مهجور از او بیچاره و رنجور از او
گویی که نیشی دور از او در استخوانم می رود
با آن همه بیداد او وین عهد بی بنیاد او
در سینه دارم یاد او یا بر زبانم می رود
محمل بدار ای ساربان تندی مکن با کاروان
کز عشق آن «سرو روان» گویی روانم می رود
کز عشق آن «سرو روان» گویی روانم می رود
ای کاروان آهسته ران/رو کآرام جانم می رود
وان دل که با خود داشتم با داستانم می رود
با داستانم می رود
با دلستانم می رود
حسین علیزاده، حسین عمومی، محمد قوی حلم


https://t.me/bonyad_neyshaboor

۱۰ مهر سالگرد درگذشت دکتر افشین جنیدی است. روانش شاد و یادش گرامی باد.
https://t.me/bonyad_neyshaboor

بزرگداشت پیمان در فرهنگ ایرانی
#فریدون_جنیدی

ایرانیان با پدیدار کردن بزرگداشت مهر، نماد ِ پیمان و روشنیِ نگاهبان و نگرنده به پیمان‌ها، گامی بزرگ را برای بزرگداشت پیمان در سراسر جهان برداشتند و بدانروی مهر را دارنده هزار گوش و ده هزار چشم نامیدند تا همه پیمان‌داران و پیمان‌شکنان را در سرتاسر گیتی در پرتو راستی ببیند و به آنان پاداش و سزا دهد. پیشتر در بررسی جشن «مهرگان» گفته شد که واژه «مهر» در زبان پهلوی «میتر» از گونه کهن‌ترِ «میترَ» یا «میثرَ» برمی‌آید که معنایش پیمان و نام ایزد پیمان است.

در کتاب کهن «مینوی خرد» پیمان‌شکنی از گناهان به شمار می‌آید، و نیز آن کسی در خور بهشت ‌‌است که: «... خود را از پیمان ‌شکنی سخت دور دارد». پیمان‌شکنان در مرز کشور، کشور را به ویرانی می‌کشند. در کتاب بسیار کهن «یشت‌ها» چنین آمده: «زننده مهر (پیمان‌شکن) نابکار، سرتاسر کشور را ویران سازد». در آیین ایرانیان باستان، پیمان چه با نیکوکاران چه با بدکاران، بایستی استوار بماند. در «یشت‌ها» باز می‌خوانیم: «... تو نباید مهر و پیمان بشکنی، نه آن پیمان که تو بایک پیرو دروغ، و نه آن پیمان که تو با یک پیرو راستی بستی؛ زیرا که پیمان‌بستن با هر دو درست است، خواه پیرو دروغ، خواه پیرو راستی».

در کتابی بر جای مانده از دوره ساسانیان، با نام «ارداویراف‌نامه» که موضوعش سرگذشت روان بدکاران و نیک‌کرداران پس از مرگ است، چنین آمده که در دوزخ: «این روان آن مرد ِ پیروِ دروغ است که در گیتی بسیار پیمان‌شکنی کرد و با پاکان و پیروان دروغ پیمان‌شکنی کرد؛ زیرا هر دو پیمان است، هم با پاکان و هم با پیروان دروغ». شاهنامه نیز پیمان‌شکنی را مایه همه گونه درد و آزار جهانی می‌شمارد:
«ز پیمان بگردند و از راستی//
پدید آید از هر سویی کاستی».

و به همین روی است که، چون پیروز شاه ساسانی خواست پیمانی را بشکند، که میان بهرام گور و هیونان (هون‌ها) بر سر مرز ایران و کشور هیون بسته شده بود، خوشنواز، پادشاه هیون، که از فرهنگ و آیین ایرانی آگاهی داشت، در نامه‌ای به پیروز نوشت:
«چنین گفت: کز عهدِ شاهانِ داد //
بگردی، نخوانمت خسرونژاد».
این نامه بسیار بی‌پروا و گستاخانه است. خوشنواز با پشتگرمی (اعتماد و استناد) به آیین ایرانی (یعنی آیین نگاهبانی از پیمان)، شاهنشاه ساسانی را فرزندِ پدر به شمار نمی‌آورد!

نمونه برتر پیمان‌داری در شاهنامه، در داستان سیاوخش آمده، آنجا که سیاوخش، درباره 100 گروگان (نوا) از تورانیان، به فرمان پدر گوش نمی دهد؛ نه آنان را می‌کشد، نه به ایران می‌فرستد؛ زیرا پیمانی میان سیاوش و افراسیاب بسته شده بود تا با نجنگیدن افراسیاب و بازگشت به مرزهایش، این 100 گروگان (در شاهنامه به گونه 100 نوا) آسیبی نبینند، و چون سیاوش با افراسیاب در پیشگاه خدا، مهر (پیمان) بسته بود، با این که پیروی از پدر و فرمانروای کشور از گونه‌های پیمان‌داری است، برای نگاه‌بانی از 100 تن و بالاتر از آن، نشکستن پیمان با خداوند، فرمان پدر و شاهش را
کنار می‌گذارد.

داستان سیاوش را باید در شاهنامه خواند و این جا تنها گفتار سیاوش در شاهنامه را بخوانیم، که به‌راستی بازتاب فرهنگ کهن برجای مانده از زمان فریدون پیشدادی و آیین مهر است، که رویه دیگری از آن را در نوشته‌های کهن ایرانی می‌توان دید:
«چنین داد پاسخ که فرمان شاه //
برآنم که برتر ز خورشید و ماه//
ولیکن به فرمان یزدان دِلیر//
نباشد ز خاشاک، تا
پیل و شیر».

پاسخ سیاوش، ریشه در فرهنگ ایران و کیش مهر دارد، زیرا که در سروده کهن «مهر یشت» بخشی از کتاب «یشت‌ها» اندازه پیمانی که میان کسان با یکدیگر بسته می‌شود روشن است: «درجه مهر (پیمان)، ۲۰ است میان دو همدوش، ۳۰ است میان دو همکار، ۴۰ است میان دو کس از یک دودمان، ۵۰ است میان دو هم‌خانه، ۶۰ است میان دو تن از پیشوایان، ۷۰ است میان شاگرد و استاد، ۸۰ است میان داماد و پدرزن، ۹۰ است میان دو برادر، ۱۰۰ است میان پدر و فرزند، ۱۰۰۰ است میان دو کشور، ۱۰۰۰۰ است میان پیروان آیینِ ستایشِ خرد».

و بر این بنیاد سیاوش می‌گوید پیمانی که با خدا بسته‌ام، دارای ده‌هزار درجه است، باز آن که پیمانی که میان من و پدرم بسته شده است، دارای سد درجه است، و پیوند میان من و پدرم در پایگاه پادشاه کشور هزار درجه است و چون پیمان با خداوند برتر است، آن را برای خشنودی پدرم، نمی‌شکنم.

#بنیاد_نیشابور



https://t.me/bonyad_neyshaboor

کارگروه انسان‌شناسی زبان‌شناختی انجمن انسان‌شناسی ایران برگزار می‌کند:

📌کارگاه «فرایندهای نشانه‌شناختی (از منظر انسان‌شناسی زبان‌شناختی)

👤 مدرس: دکتر ضیا خوش‌سیرت
(دانش‌آموخته‌ی انسان‌شناسی زبان‌شناختی از دانشگاه کالیفرنیا)

🗓 شنبه‌ها ساعت ۱۹.۳٠
از ۲۸ مهرماه ۱۴٠۳ (به مدت هشت جلسه)

🖥 به‌صورت برخط
📃با ارائه‌ی گواهی حضور

💰هزینه‌ی شرکت در کارگاه: ۳٠٠ هزار تومان
(با تخفیف پنجاه درصد برای اعضای انجمن انسان‌شناسی ایران)

برای کسب اطلاعات بیشتر با ادمین کارگروه در ارتباط باشید:
@shokoofaCog

برای ثبت‌نام به شماره‌ی زیر در شبکه‌های اجتماعی پیام دهید:
۰۹۹۶۰۶۳۶۳۰۷
(@senoghteschool_admin)

https://t.me/LinguisticAnthropologyGroup

📌در کارگاه فرایندهای نشانه‌شناختی (از منظر انسان‌شناسی زبان‌شناختی) چه خواهیم آموخت؟

در کارگاه فرایندهای نشانه‌شناختی (از منظر انسان‌شناسی زبان‌شناختی) با تعریف انسان‌شناسی زبان‌شناختی آشنا خواهیم شد و به اصلی‌ترین پرسش مطرح در این حوزه یعنی «زبان چیست» خواهیم پرداخت. این پرسش برای سال‌ها محل  اختلاف انسان‌شناسی زبان‌شناختی و زبان‌شناسی سنتی بوده است. در این کارگاه متوجه خواهیم شد که چه چیزی پايه و اساس واگرايی ابتدایی و انشعاب بنیادی این دو شاخه از یک‌دیگر بوده و به عبارتی، چرا تعریف زبان در پیشگاه زبان‌شناسان سنتی منجر به نادیده گرفتن بخش بزرگی از پدیده‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و تاریخی شده و باعث شده این زبان‌شناسان تأثیر این پدیده‌ها را بر روی زبان نادیده گیرند.

شاید برای‌تان جالب باشد که بدانید از دیدگاه انسان‌شناسی زبان‌شناختی، ایدئولوژی زبان چگونه به نشانه‌شناسی زبان می‌پردازد و ساختار و فرایندهای آن کدامند. ما در این کارگاه به آن خواهیم پرداخت.

فرایندهای معناسازی و معنی‌بخشی به پدیده‌های پیرامونی‌ و همچنین تأثیر آن‌ها بر پیکربندی هویت انسانی و در نتیجه، سوگیری‌های بشری، بخش دیگری‌ست که در این کارگاه به آن پرداخته می‌شود.

فرایندهای نشانه‌شناختی از منظر انسان‌شناسی زبان‌شناختی بحث اصلی این کارگاه است که پس از این مقدمات، در طول دوره به‌تفصیل مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.

❗️اگر به «زبان» و «مطالعات زبانی» علاقه دارید، این کارگاه را از دست ندهید!

🔹 مدرس کارگاه
دکتر ضیا خوش‌سیرت دارای مدرک دکترای تخصصی انسان‌شناسی زبان‌شناختی از دانشگاه کالیفرنیا در لس آنجلس (UCLA) هستند.
حوزه‌ی تخصصی ایشان ایدئولوژی زبان، نشانه‌شناسی، تقابل‌های دینی-قومی، هویت زبانی/ملی/دینی و نظریه‌های احساس بدنمند بوده است.

به امید دیدار علاقه‌مندان به مطالعات زبانی در این کارگاه!

https://t.me/LinguisticAnthropologyGroup

کانال رسمی بنیاد نیشابور pinned «درود بر شما. فردا یکشنبه هشتم مهر ۱۴۰۳ بنیاد نیشابور تعطیل است و از دوشنبه نهم مهر ۱۴۰۳ در خدمت فرزندان ایران خواهیم بود.»