ادب‌سار @adabsar Channel on Telegram

ادب‌سار

@adabsar


آرمان ادب‌سار
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی

instagram.com/AdabSar

گردانندگان:
بابک
مجید دُری @MajidDorri
پریسا امام‌وردیلو @New_View

فروشگاه ادبسار: @AdabSar1

ادب‌سار (Persian)

ادب‌سار یک کانال تلگرامی است که به پالایش زبان پارسی و والایش فرهنگ ایرانی می‌پردازد. با دنبال کردن این کانال، شما می‌توانید از مطالب فرهنگی و ادبی غنی ایرانی بهره‌مند شوید. گردانندگان این کانال شامل بابک، مجید دُری با نام کاربری @MajidDorri و پریسا امام‌وردیلو با نام کاربری @New_View می‌باشند. علاوه بحال، شما می‌توانید به فروشگاه ادبسار که با نام کاربری @AdabSar1 در تلگرام فعالیت می‌کند مراجعه کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر و استفاده از محتواهای ارزشمند، حتما از این کانال دیدن فرمایید.

ادب‌سار

18 Jan, 04:31


سِتایش نیابد سرِ سِفله‌ْمرد
برِ سِفلگان تا توانی مگرد

همان نیز با مردِ بدخواه رای
اگر پندگیری به نیکی گرای

ز بخشش هرآن‌کس که جویَد سپاس
نخوانَدْش بخشنده یزدان‌شناس

ستاننده گر ناسپاس‌ست نیز
سزد گر ندارد کس او را به چیز
#شاهنامه_فردوسی

امید که همواره:
ببارَدهمی بَر زمینْ مهرِ تو


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
#چکامه_پارسی
@AdabSar

ادب‌سار

17 Jan, 16:37



📜 آگهیِ درگذشتی که پیش‌تر خودِ درگذشته با بیشترین واژه‌های پارسی آن را نوشت و چه زیبا هم نوشت.

#ترحیم #تسلیت #تشکر

@AdabSar

ادب‌سار

17 Jan, 11:35



🔹پیام سپاسگزاری به پارسی پاک

#مجید_دری
#ترحیم #تسلیت #تشکر

@AdabSar

ادب‌سار

16 Jan, 20:39



🔹پیام همدردی به پارسی پاک

#مجید_دری
#ترحیم #تسلیت
#پیام_پارسی

@AdabSar

ادب‌سار

11 Jan, 04:34


تو کَردارِ خوب از توانا شناس
خرَد نیزْ نزدیکِ دانا شناس

دلیری ز هشیاربودن بوَد
دلاور به جای ستودن بوَد

هر آن‌کس که بگریزد از کارکَرد
از او دور شد نام و ننگ و نبرد

چنان رو که پرسندْ پاسخ کنی
به پاسخ‌گریْ روز فرخ کنی
#شاهنامه_فردوسی

امید که همواره:
تو را نیکوی باد فریادرَس


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

ادب‌سار

10 Jan, 15:11


🫧 دیگان سوم، جشن آسودگی و پاکیزگی


🫧 روز «دی بدین» نام بیست‌وسومین روز ماه در گاهشماری باستانی بود و در این روز از دی سومین «جشن دیگان» برگزار می‌شد. روز «دی به‌آذر» در هشتم و روز «دی به‌مهر» یا پانزدهم جشن‌های نخست و دوم دیگان برگزار می‌شدند. بیشتر آیین‌های جشن‌های دیگان و جشن «خرم‌روز» در یکم دی یکسان بودند.

🫧 ماه دی پس از فروردین دارای بیشترین جشن‌های همگانی بود که سه جشن آن «دیگان» بودند. در این روزها نام روز و ماه یکی است. جشن‌های ایرانی در زمان ساسانیان با شکوه بسیاری برپا می‌شدند.

🫧 «دی» به چم (معنی) آفریدگار است و جشن‌های دیگان که به آن‌ها «دی‌جشن» نیز می‌گفتند، انگیزه‌ای برای نیایش همگانی و سپاسداری از آفریننده‌ی هستی، برابری، همبستگی و همنشینی پادشاهان با مردم بود.

🫧 در واپسین جشن دیگان پاکیزگی و آسودگی را ارج می‌نهادند. در گمانزدها نوشته شده که شاید دیگان سوم روزی برای پاسداشت فرهنگ پاکیزگی و شست‌وشو بود. بر پایه‌ی اندرزهای آذرباد مهراسپندان (از اندیشمندان بزرگ ساسانی) پاکیزگیِ تن را در این روز گرامی می‌داشتند.

🫧 در بن‌دهش نوشته شده که گل بادرنگ گل ویژه‌ی دی به‌آذر (دیگان نخست)، گل كاردَک ویژه‌ی دی به‌مهر (دیگان دوم) و گل شنبلید ویژه‌ی دی به‌دین (دیگان سوم) است.


#پریسا_امام_وردیلو
#جشن_دیگان #جشن_های_ایرانی #دیگان


فرتور: گل شنبلید، نماد روز دی به‌دین و دیگان سوم
yon.ir/deygan3
درباره‌ی چیستی جشن‌های دی بیشتر بخوانید:
t.me/AdabSar/21351


🫧 برگرفته از:
- از نوروز تا نوروز «کوروش نیکنام»
- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی «حسام‌الدین مهدوی»
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان «هاشم رضی»

🫧 @AdabSar

ادب‌سار

09 Jan, 13:35


🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


«مَدخَل» واژه‌ای بیگانه است که در زبان فارسی به چند چَم(معنی) به‌کار می‌رود:

🔻مَدخَل:
ــ Entrance، درآیه، درگاه، آمدنگاه ،درآیگاه، درون‌شو، جای درآمدن، راه درآمدن، دروازه، گذرگاه، راه، روزن، ویتار
ــ سرواژه، سرشناسه
ــ پیشگفتار، دیباچه
ــ درآمد

🔻مَداخِل:
ــ Entrances، درآیه‌ها، درگاه‌ها، آمدنگاه‌ها، درآیگاه‌ها، درون‌شوها، جاهای درآمدن، راه‌های درآمدن، دروازه‌ها، گذرگاه‌ها، راه‌ها، روزن‌ها، ویتارها
ــ درآمد، درآمدها
ــ درهم‌بافته‌ها
ــ پاره‌ها


#مجید_دری
#پارسی_پاک
#مدخل #مداخل
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

ادب‌سار

08 Jan, 13:33


🔲 دنباله‌ی واژه‌های پارسی در زبان تازی


▪️ صَرد ،صَرَد،صَرِد = از پارسی سرد، در پهلوی sart، اوستایی sareta، سرما
▫️ صَرصَر،صُرصُر = از پارسی سیرسیرک، جیرجیرک، زنجره
▪️ صَرَق = از پارسی jar، شکاف، تَرَک و صدای آن، جَره، نازکی هرچیز، تُنگ آب
▫️ صُرم = بنگرید به سرم
▪️ صَرم = از پارسی چَرم

▫️ صَرمایه (گویش عراقی) = از پارسی سرمایه
▪️ صُرنایه = از پارسی سُرنای
▫️ صُرَنج = از پارسی سُرنَج (سوزن دارو)
▪️ صَریقه = از پارسی جَره، نان نازک

▫️ صَغانه = از پارسی چَغانه، چکانه، سازی کفچَک مانند زنگوله‌دار مانند گیتار
▪️ صَغانی = از پارسی چَغانی
▫️ صُغد، صُغدی = از پارسی سُغد، زمین گود که آب باران در آن جَم شود
▪️ صِفاهان از پارسی سپاهان، در اوستا spada و spazha، در پارسی باستان سپاد، پرده‌ای در خُنیا

▫️ صِفِت = از پارسی سِفت، استوار، پایدار، ستبر
▪️ صُفد = از پارسی سُغد، مردم ازبکستان و زبانه سغدی
▫️ صِفر = از پارسی زفر، برابر با واژه‌ی اوستاییzefr، در پهلوی zefrin، هیچ (در شمارش)
▪️ صَقَر از پارسی چَرغ، مُرغ شکاری
▫️ صَفیر از پارسی سَپیل، شَپیل (آواز مرغ‌ها)، سوت، شافتک


🔲 @AdabSar
دنباله دارد


📜 بازخن‌ها:
۱- فرهنگ دانشگاهی عربی-پارسی از المنجد الابجدی، نوشته‌ی لویس معلوف، برگردان احمد سیاح، چاپ پخش فرحان
۲- معجم المعربات، محمد التنوجی
۳- وام‌واژه‌ها در زبان عربی، شهاب‌الدین احمد خفاجی مصری، ترجمه حمید طبیبیان
۴- فرهنگ ریشه شناسی زبان پارسی، مصطفا پاشنگ

گردآوری: #بزرگمهر_صالحی
#واژه_های_پارسی_در_زبان_عربی


🔲 @AdabSar

ادب‌سار

07 Jan, 14:33


🧶❄️ گاهنبار چهره میدیاریم آن گاه که جانوران پدید آمدند


🧶 گاهنبار «چهره میدیاریم‌گاه» بر پایه‌ی افسانه‌ها، گاه یا هنگام آفرینش جانوران و یکی از آیین‌های بسیار کهن ایران بود که از «مهرروز» تا «ورهرام‌روز» از دی برابر با ۱۶ تا ۲۰ این ماه در گاهشمار باستانی ایران برگزار می‌شد. «میدیاریم» به چمار (معنی) میانه‌ی آرامش یا هنگام آرامش کشاورزان و دامداران بود. نباید فراموش کرد که بیشتر جشن‌های باستانی دارای ریشه‌ی زیستی و در پیوند با زندگی کشاورزی بودند.
گاهنبار/گاهنبار/گاهبار یا گَهَنبار در افسانه‌ها روزهایی بودند که به باور پیشینیان، خدا جهان را آفرید. در نسک (کتاب) «زند» نوشته شده که اهورامزدا یا خدا جهان را در شش «گاه» آفرید. آغاز هر گاهی نامی دارد و در آغاز هر گاهی جشنی سازند.

🧶 آشنایی با گاهنبارها بر پایه‌ی داده‌های یسنا:
- میدیوزَرِیم، نخستین گاهنبار و زمان آفرینش آسمان بود و در میانه‌های اردی‌بهشت برگزار می‌شد.
- میدیوشـِیم، دومین گاهنبار زمان آفرینش آب و ۱۵۰ روز پس از آغاز سال برگزار می‌شد.
- پَـیته‌شَـهیم سومین گاهانبار روز سی‌ام شهریور و روز ۱۸۰ام سال برگزار می‌شد و زمان آفرینش زمین بود.
- اَیاسرم چهارمین گاهنبار و زمان آفرینش گیاهان بود که ۲۱۰ روز پس از آغاز سال برگزار می‌شد.
- میدیارِم پنجمین گاهنبار و در روز ۲۹۰ سال آغاز می‌شد. این گاهنبار ویژه آفرینش جانوران بود.
- هَمَسپَتمَدُم در پنج روز پایانی سال برگزار می‌شد که به باور آن‌ها زمان آفرینش مردمان بود.
هریک از جشن‌های ششگانه‌ی گاهنبار پنج روزه بود و روز پنجم جشن بزرگی برپا می‌شد.


🧶 آرمان‌های برگزاری گاهانبار:
- نیایش اهورامزدا، آفرینگان‌خوانی و بزرگداشت آفریده‌های ماتکیک و مینویی (مادی و معنوی)
- داد و دهش، پیشکش کردن و بهره‌مند شدن از یاری یکدیگر. پیشکش کردن به یکدیگر «میزد» نام داشت.
- همازوری/همبستگی میان مردمان. جشن‌های گاهنباری همچون بسیاری دیگر از جشن‌های ایرانی، گروهی برگزار می‌شد.
- شادی راستین، پایدار و خردمندانه.


🧶 خوان گاهنبار در ستایش امشاسپندان:
از آنجا که گاهنبارها برای بزرگداشت آفرینش برگزار می‌شدند، بر خوان(سفره) نمادین آن نشانه‌هایی از هفت امشاسپند یا فرشته می‌گذاشتند:
- نیایش‌نامه برای یادکردن از امشاسپند سپنته‌مینو و ستایش آفرینش آدمی.
- شیر و تخم‌مرغ به نشانه‌ی امشاسپند وهومن (بهمن) و آفرینش چهارپایان.
- آتشدانی از آتش و بوی خوش به نشانه‌ی آفرینش آتش و امشاسپند اردیبهشت که نگهبان آتش بود.
- آوند (ظرف) رویین و مسین به نشانه‌ی آفرینش آسمان و امشاسپند شهریور که فرشته‌ی نگهبان توپال (فلز) بود.
- آوندی پر از آب به نشانه‌ی آفرینش آب و امشاسپند خرداد که نشانه‌ی رسایی بود.
- گلدانی از گیاهان همیشه سبز به نشانه‌ی آفرینش گیاهان و امشاسپند بی‌مرگی و جاودانگی.
گفتنی است خوان گاهنبار به نشانه‌ی امشاسپند سپندارمذ و آفرینش زمین بر روی زمین چیده می‌شد. به نشانه‌ی مهر پاک، فروتنی و پایبندی به پیمان در خوان میوه می‌گذاشتند. سپندارمذ/سپندارمزد نگهبان زمین و میوه‌های آن بود.


#پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #دیگان #گاهنبار #جشن_گاهنباری


🧶 برگرفته از:
- گاهشماری گاهنباری، کهن‌ترین نظام گاهشماری شناخته‌شده در ایران «رضا مرادی غیاث‌آبادی»
- زمستان «انجوی شیرازی»
- مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان «اردشیر آذرگشسب»
- جشن‌های ایرانی «پرویز رجبی»

🧶❄️ @AdabSar

ادب‌سار

06 Jan, 11:11


🐄 جشن گاوگیل و افسانه‌ی سپیدبختی و آسودگی
بخش دوم و پایانی


«جشن گاوگیل» در مهرروز از دی (شانزدهم دی در گاهشمار باستان) از جشن‌های دلکش و پررمز و راز ایرانی است که در گذر از هزاره‌ها ریشه‌ی آن در هزارتوی افسانه‌ها گم شد و تنها چند گمان از خود برای تشنگی و کنجکاوی ما به‌جا گذاشت. ولی بی‌شک این جشن می‌تواند نشانه‌ای از ارزش جانورانی چون گاو و گوسپند (گوسفند) در زندگی مردمان هزاران سال پیش باشد.


🐄 آیین‌های افسانه‌ای جشن گاوگیل:
گفته شده که ایرانیان روز جشن گاوگیل را با نوشیدن شیر تازه‌ی گاو آغاز می‌کردند و بامداد پیش از هر سخن‌گفتنی «بِه» می‌خوردند و «ترنج» می‌بوییدند تا سالی فراخ و آسوده در پیش داشته باشند. یکی دیگر از آیین‌های این جشن همچون بسیاری از جشن‌های ایرانی برافروختن آتش بود. در بخش‌هایی از پایین‌دست البرز (کرج کنونی) به جشن درامزینان جشن گزنه هم می‌گفتند زیرا در این شب سوز و سرما بیداد می‌کرد.

در افسانه‌ها گفته شده که در زمان جمشید وی یک کاکیل یا گاو نر سرکش را با سر آدم، چهره‌ی زیبا و تن سپید گاو دید که دسته‌ای سوسن به دست داشت و می‌بویید. گاو از هفت گوهر ساخته شده بود و هرکه را می‌دید به نام می‌خواند و از امروز و آینده آگاهی می‌داد و شید(نور) خود را می‌پراکند. جمشید گفت: تو کیستی و چه می‌کنی؟ پاسخ داد: من بخت هستم و سپیدروزی و بخت میان مردم می‌پراکنم. جمشید پرسید که در چه هنگامی بخت در میان مردم بیشتر است؟ پاسخ داد: هنگامی که گاو در میان آسمان باشد. او پس از این گفت‌وگو میان آسمان پنهان شد.

پیشگویی از روی جایگاه ستارگان در این شب بسیار مِهند (مهم) بود. آنان باور داشتند که گاوی درخشان با شاخ‌هایی از تلا (طلا) و پاهایی از سیم (نقره) ماه را می‌کِشد، اندک‌زمانی در آسمان پدیدار و سپس پنهان می‌شود. هر که بتواند این گاو درخشان را ببیند آرزوهایش برآورده می‌شود. اگر این گاو بر بلندی کوه‌ها پدید آید و دوبار بانگ زند سالی پر فراوانی و بدور از تنگدستی در پیش خواهد بود و اگر یک‌بار بانگ زند نشانه‌ی خشکسالی است.

در باورهای فراگیری که تا امروز آمده، اگر کسی دو بار اتسه (عطسه) کند نشانه‌ی فراوانی و شتاب در انجام کارها است و اگر یک‌بار اتسه کند نشانه‌ی خوبی نیست و باید در انجام کار درنگ کرد. شمار اندکی از استوره‌شناسان گمان می‌کنند که میان «صبر» با «صور» و «ثور» پیوندی فراتر از دیسه‌ی (شکل) واژگان هست و این باور امروزی درباره‌ی اتسه در افسانه‌های باستانی ریشه دارد.

این جشن نام‌های دیگری چون کاکثل و کاکتل هم دارد که ریشه‌ی آن را به دیدن اخترنگاره‌ی (صورت فلکی) گاو پیوند می‌دهند. ماه گاو (ثور، اردیبهشت) دومین ماه از ماه‌های دوازده‌گانه است. گفتنی است ستایش گاو در میان بسیاری از هندوان ریشه در فرهنگ باستانی هند و آریایی و باورهای هنباز (مشترک) این دو تیره دارد.


✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_گاوگیل #دیگان #گاوگیل


📚 برگرفته از:
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان «هاشم رضی»
- جشن‌های ایرانیان «عسگر بهرامی»
- آثارالباقیه «ابوریحان بیرونی» برگردان اکبر داناسرشت
- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی «حسام‌الدین مهدوی»


💫🐄 @AdabSar

ادب‌سار

06 Jan, 08:40


🐄 جشن گاوگیل و افسانه‌های پرورش فریدون
بخش نخست


«جشن گاوگیل» که به آن جشن درفش‌ها، کاکیل، گاوگمل، گاگنل و درامزینان هم می‌گویند در روز مهر از ماه دی، برابر با شانزدهم دی در گاهشمار باستانی در هزاره‌های گذشته برگزار می‌شد. این جشن در پیوند با گاو بود ولی زمینه‌های پیدایش آن ناشناخته است. جشن گاوگیل از جشن‌های رازآمیز و افسانه‌ای است. دیدگاه‌های «ابوریحان بیرونی» درباره‌ی این جشن از راه گفت‌‌وگوی وی با مردمان گرد آمده است. از این‌رو هرآنچه گفته می‌شود گمان‌زدهایی درباره‌ی این روز است. پژوهشگران ایرانی نوشته‌اند از آنجا که این جشن در مهرروز برگزار می‌شد، پیدایش آن بی‌گمان با «فریدون گاو اوژن» در پیوند است.

🐄 افسانه‌های پیدایش جشن گاوگیل:
به گمان بسیار، این جشن با داستان فریدون و «گاو برمایون» پیوند دارد. فردید (منظور) از گاو برمایون و پرمایه یا رنگارنگ، دایه‌ها و آدمیان پرشمار با باورها و اندیشه‌های گوناگون هستند که در پرورش فریدون دست داشتند. در افسانه‌پردازی‌ها این آدمیان در یک گاو رنگین در جایگاه دایه بازنمایی شده‌اند.

درباره‌ی جشن رازآلود گاوگیل گفته می‌شود چون آژی‌دهاک بر ایران چیره شد، گاوهای «اثفیان» پدر فریدون را به تاراج برد. ولی در این روز فریدون بر آژی‌دهاک پیروز شد و گاوها را بازگرداند. اثفیان که مردی بخشنده و مردم‌دار بود با بازگشت گله‌هایش به مردم بخشش‌ها کرد و مردم هر سال این روز را جشن گرفتند.

یکی دیگر از گمان‌های پیدایش جشن این است که در این روز ایرانیان بر تورانیان پیروز شدند و گله‌های پرشماری از گاو که به دست آن‌ها افتاده بود پس گرفتند و مرزهای ایران و توران را نشانه‌گذاری کردند.

بر پایه‌ی داستان‌ها، در این روز فریدون را از شیر گرفتند و او را سوار بر گاوی کردند. فریدون نیز گرزی داشت که سر گاو بر آن تراشیده شده بود.

در نوشته‌های جسته و گریخته‌ای آمده که این جشن ریشه‌ی بابِلی دارد و جشن دیو و اهریمن است. زیرا در این روز اهریمن بر جمشید پیروز شد (همان چیرگی آژی‌دهاک). برخی نیز جشن اهریمن در این روز را با شکست «داریوش سوم» از «اسکندر» در «جنگ گوگمل» در پیوند می‌دانند. ولی سرچشمه‌های این گمان روشن و گواهمند نیست.


✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_گاوگیل #گاوگیل #دیگان


📚 برگرفته از:
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان «هاشم رضی»
- جشن‌های ایرانیان «عسگر بهرامی»
- آثارالباقیه «ابوریحان بیرونی» برگردان «اکبر داناسرشت»
- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی «حسام‌الدین مهدوی»


💫🐄 @AdabSar

ادب‌سار

04 Jan, 18:15



شما هر دو دست و پای من بخواهید بریدن، و گونه‌ی مردم از خون سرخ باشد، و چون خون از تن برود، روی زرد شود... من روی خویش به خون سرخ کردم تا چون خون از تنم بیرون شود، نگویند که از بیم و ترس رویش زرد شد...
برشی از «سیاست‌نامه»

زادروز نمادین بابک خرمدین در روز دهم تیرماه برگزار می‌شود. در نوشته‌های گوناگون سال‌مرگ وی را در یکی روزهای ۱۴ دی، ۱۷ دی و ۲۱ دی می‌دانند.

واپسین سخن بابکِ سرفراز «پاینده ایران» بود. یاد و نامش گرامی و راهش پررهرو باد.


فرتور(عکس): دژ #بابک_خرمدین در کلیبر

@AdabSar

ادب‌سار

04 Jan, 18:15


☀️ «یک روز که زنده باشی و سالار، بهتر از آن است که چهل سال زنده باشی و بنده‌ای زبون.»
#بابک_خرمدین


☀️ ۱۱۸۷ سال پیش در چنین روزهایی اَبَردلاور ایران «بابک خرمدین» با بریدن تک‌تکِ دست‌ها و پاها و دیگر اندامش به دستور معتصم (خلیفه عباسی) کشته شد. آنچه از پیکرش ماند در بیرون شهر سامرا به دار آویختند و زمان بسیاری همانجا ماند و نامش برای همیشه به فرنام (عنوان) یکی از بزرگ‌ترین جان‌سپاران (شهیدان) میهن جاویدان شد. گفته می‌شود سپس سر او را در خراسان گرداندند.

☀️ پدر بابک به دنبال فروپاشی پایتخت پادشاهی ایران در نیمروز (جنوب) بغداد، از تیسپون (تیسفون) به آذربادگان رفت. بابک رهبر جنبش سرخ‌جامگان یا خرمدینان بود و از آذربادگان برخاست. ولی جنبش او بسیار فراگیر شد و جنگاوران بسیاری از خراسان، گرگان، ری، اسپادانا (اصفهان)، هگمتانه (همدان)، آذربادگان (آذربایجان) و دیگر شهرها به او پیوستند. در آن زمان بیشتر مردم آذربادگان همچنان زرتشتی و فرمانروایان آنان از دودمان ساسانیان بودند.
بابک با دلاوری و توانمندی‌اش چنان هراسی در دل فرمانروایان تازی انداخته بود که دستگیری او برایشان آرزویی دست‌نیافتنی بود. او بیش از دو دهه در برابر تازش آنان ایستاد.

☀️ جنبش خرمدینان یا سرخ‌جامگان تا دهه‌ها پس از مرگ بابک زنده و کوشا بود. یک سال پس از بابک «مازیار» فرمانروای میهن‌پرست تبرستانی با دشمنیاری (خیانت) برادرش کوهیار در همانجا که بابک را دار زده بودند به دار آویخته شد. افشین نیز سرانجامی همانند بابک و مازیار داشت اگرچه ناگزیر به دشمنیاری شده بود.

☀️ در سده‌ای که بابک می‌زیست و نیم‌سده پیش از آن، آزادی‌خواهان بسیاری از گوشه و کنار ایران برخاستند. از اَپاختر (شمال) ایران نیز بابک، مازیار و افشین به ستیز با فرمانروایی بغداد برخاسته بودند. بابک خرمدین همچنین دیدگاه‌های مزدک در زمینه کشورداری را دنبال می‌کرد و خواهان برابری مردم در برخورداری از کار و درآمد بود.

☀️ سخن درباره دلاوری بابک خرمدین بسیار است ولی سرآمد همه‌ی آن‌ها این است که پس از بریدن یک دستش به دستور دژخیم، با دست دیگر چهره‌ی خود را خونین کرد تا مبادا دشمن روی زردشده‌ی یک ایرانی را ببیند و پس از زدن پاهایش خود را به پشت انداخت تا پیش پای خلیفه تازیان نیفتد.

☀️ واپسین سخن بابکِ سرفراز «پاینده ایران» بود. یاد و نامش گرامی و راهش پررهرو باد.


✍🏻 پی‌نوشت:
زادروز نمادین بابک خرمدین در روز دهم تیرماه برگزار می‌شود.
در نوشته‌های گوناگون سال‌مرگ وی را در یکی روزهای ۱۴ دی، ۱۷ دی و ۲۱ دی می‌دانند.

☀️ @AdabSar

ادب‌سار

04 Jan, 04:30


زمانه بر این‌سان همی‌بگذَرَد
پیَش مردمِ آزوَر بشمَرَد

بنوش و بباز و بناز و ببخش
مکن روزْ بر تاج و بر تختْ دَخش

که ما را فزونی خرَد داد و شرم
جوانمردی و داد و آوازِ نرم

خردمندمرد اَر تو را دوست گشت
چنان دان که با تو ز یک پوست گشت
#شاهنامه_فردوسی

امید که هماره:
همه نوش بادا ز گیتیت بَهر


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

ادب‌سار

03 Jan, 10:44


⛄️ دیگان دوم و افسانه‌ی رهایی از پلیدی‌ها با سوزاندن تندیس‌های گِلی


⛄️ در سده‌ها و هزاره‌های دور، دی، ماهِ پُرجشنی بود و تنها سه جشن آن «دیگان» بودند. پانزدهم هر ماه در ایران باستان «دی بمهر» نامیده می‌شد و این روز در دی‌ماه روز «جشن تیبکان» یا دیگان دوم بود.
نام‌های دیگر این جشن دیبکان، تبیکان و بتیکان هستند و گمان می‌رود دگرگون شده‌ی واژه‌ی «دیبگان» باشند. به گمان دیگر این نام‌ها برگرفته از آیین ساخت تندیس (مجسمه) است که ویژه‌ی این جشن بود.

⛄️ در روز دی بمهر ایرانیان از گِل، پیکره و تندیس آدمی می‌ساختند و بر پشت‌بام‌‌ها می‌گذاشتند. سپس پیکره‌ها را در آتش می‌سوزاندند تا اهریمن و آزار نیروهای پلید را از خود و همبودگاه (اجتماع) دور کنند. انگیزه‌ی دیگر این کار سوزاندن بت درون بود. در باورهای کهن این پیکره‌ها نماد هستارهای زیان‌بخش (موجودات مضر) بودند. این روز را روز پاسداشت هنرمندان و تندیس‌سازان نیز نامیده‌اند.

⛄️ در برخی پژوهش‌ها آمده که تندیس‌های گِلی را در کنار راهرو یا در خانه می‌گذاشتند تا رنج و بیماری مردم و خانواده به تندیس راه یابد و در پایان روز آن را در آتش می‌سوزاندند و سوسن دود می‌کردند. انگیزه‌ی آن‌ها دور کردن تنگدستی و فراخواندن شادمانی بود.

⛄️ همچنین گفته شده که در بامداد این روز سیب می‌خوردند و گل نرگس می‌بوییدند و با فرا رسیدن شامگاه خوشه (سنبل) بر آتش می‌نهادند. زیرا باور داشتند که با این کار سراسر سال را آسوده و به دور از رنج و خشکسالی زندگی می‌کنند.

⛄️ گل‌های مورد و یاسمن نماد خور روز (یکم دی)، گل بادرنگ نماد نخستین جشن دیگان (دی‌به‌آذر)، گل کاردک نماد دومین جشن دیگان (دی‌بمهر) و گل شنبلید نماد سومین جشن دیگان (دی‌بدین) است.
در نَسک (کتاب) پهلوی بُندهشن نوشته شده: مورد و یاسمن هرمزد را خویش است، بادرنگ دی به‌آذر را، كاردَک دی به‌مهر را، شنبلید دی به‌دین را.


✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_دیگان #دیگان


⛄️ برداشت آزاد از:
- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی برگردان «اکبر داناسرشت»
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
- تارنمای خردگان


⛄️ فرتور: گل کاردک
goo.gl/fqURZU
⛄️ @AdabSar

ادب‌سار

02 Jan, 20:20


🍷جشن سیرسور و افسانه‌ی مرگ جمشیدشاه


🧄 ماه دی در ایران باستان جشن‌های پرشماری داشت که یکی از آن‌ها جشن بسیار کهن «سیرسور» یا «سیرشور» بود.
به گفته‌ی ابوریحان بیرونی و برخی دیگر از ایران‌شناسان این جشن با سوگواری همگانی برای مرگ جمشیدشاه، پادشاه آرمانی ایران که به دست اهریمن کشته شد، پیوند داشت. نگر (توجه) داشته باشید که در روز سوگواری جمشیدشاه نیز مردم ایران آیینی داشتند که اندوه به آن راه نداشت.

🧄 گویا جشن سیرسور در «گوش‌روز» برابر با چهاردهم دی‌ماه برگزار می‌شد. «گوش» نام روز چهاردهم از هر ماه باستانی بود.
در بن‌مایه‌ها نوشته شده که در این روز مردم سیر می‌خوردند، آب انگور و می می‌نوشیدند، سیر و سبزی‌ها را با گوشت می‌پختند و می‌خوردند تا با این کار زیان‌های دیو یا اهریمن را از خود دور کنند و از اندوهی که پس از کشته شدن جمشید بر آنان رسیده بود خود را برهانند.

🧄 در افسانه‌ها و همچنین داستان‌های شاهنامه‌ی فردوسی آمده است که در زمان جمشید مرگ، رنج، تنگدستی، سرما و گرما از ایران رخت بربست و وی بهترین شیوه را برای به‌زیستی و شادکامی مردمان پدید آورد و روز بر تخت‌نشستن جمشید نوروز نامیده شد. وی نزدیک به ۶۰۰سال بر ایران فرمانروایی کرد ولی در سده‌های پایانی از راستی و راه یزدان سرپیچید و ناخرسندی و شورش در کشور پدید آمد. سپس جمشید ناگزیر از ایران گریخت و تاج و تخت به آژی‌دهاک (ضحاک) ماردوش رسید. جمشید ۱۰۰سال پنهان بود ولی در گوش‌روز از دی‌ماه آژی‌دهاک وی را در دریای چین یافت و او را به دو نیم کرد. در این زمان جمشید ۷۰۰ساله بود.
چو این گفته شد فر یزدان ازوی
بگشت و جهان شد پر از گفت‌وگوی
#شاهنامه #فردوسی

🧄 ایرانیان در این روز خوردن چربی را ناپسند می‌دانستند و همواره بیش‌رَوی (افراط) در خوردن چربی نکوهش می‌شد.
همچنین خوردن سیر پخته و خام و دیگر خوراک‌های ویژه‌ی این روز نشان از رویارویی با سرما و پیشگیری از بیماری‌ها داشت. امروز هم سیر را گیاه تندرستی نامیده‌اند. در داستان‌ها آمده است که خوردن گوشت پس از زمان جمشیدشاه در میان ایرانیان رواگ (رواج) یافت.

🧄 در گوش‌روز از دی‌ماه و روز جشن سیرسور فرستادن فرزندان به آموزشگاه و آموختن دانش و پیشه نیک شمرده می‌شد. همچنین اکنون در میان زرتشتیان چهار روز در ماه ویژه‌ی گیاه‌خواری است که به این روزها نَـبُـر می‌گویند. یکی از این روزها گوش‌روز برابر با چهاردهم هر ماه است. نبر به چَم (معنی) سر نبریدن و کشتار نکردن جانوران است.

🧄 انجمن خوراک ایران به پاس این آیین باستانی روز چهاردهم دی را «روز میهنی خوراک» (روز ملی تغذیه) نامید. در چند سال گذشته در این روز برنامه‌هایی برای بهبود خوراک و تندرستی برگزار شد.


🧄 درباره‌ی جشن خام‌خواری بخوانید:
t.me/AdabSar/20901

✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_سیرسور #دیگان #سیرسور


🧄 برگرفته از:
- آثارالباقیه «ابوریحان بیرونی»
- تارنمای «ایران‌بوم»
- برهان قاطع «محمدحسین خلفتبریزی»
- فرهنگ نام‌های شاهنامه «منصور رستگار فسایی»

🍷 @AdabSar

ادب‌سار

30 Dec, 19:48


🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻آکواریوم= Aquarium، آبزی‌دان، آبزی‌گاه، آبزی‌نما، ماهی‌خانه

نمونه:
🔺آکواریوم محفظه‌ای شیشه‌ای است که در آن حیوانات و نباتات آبزی را نگهداری می‌کنند=
آبزی‌دان نِگَهدانی شیشه‌ای است که در آن جانوران و گیاهان آبزی را نگهداری می‌کنند


#مجید_دری
#پارسی_پاک
#آکواریوم #Aquarium
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

ادب‌سار

29 Dec, 15:56


💚🤍♥️ بپاخیزی‌ها و از جان گذشتگی‌های آزادی‌خواهان ایرانی در سده‌های نهم و دهم ترسایی از درخشان‌ترین رویدادهای آموزنده و برانگیزاننده‌ی جهان است.


«رادمان پور ماهک» (رادمان پسر ماهک) که امروز او را با نام «یعقوب لیث صفاری» و «یعقوب عیار» می‌شناسیم، یکی از برجسته‌ترین کسانی است که پس از یورش تازیان به ایران، کوشید آیین و فرهنگ ایرانی را از گزند به‌دور دارد و زبان شیوای پارسی را با آیینمَند (رسمی) کردن آن زنده بدارد. او یکی از اَیباران (عیاران) دلاور و هوشمند ایران بود که کوشش‌های وی برای آب و خاک و فرهنگ ایران در درازنای زمان همچنان ارزنده و پررنگ است. او کُهرُمان (قهرمان) پایداری میهنی ایرانیان و ایرانی‌تباران در برابر بیگانگان بود.

رادمان نخستین کسی بود که زبان پارسی را ۲۰۰سال پس از تازش به ایران زبان آیینی ایران دانست. از زمان تازش تا زمان رادمان، زبان آیینی ایران تازی بود. او پیش از فردوسی می‌زیست و سخن گفتن ایرانیان به زبان بیگانه را ننگ می‌شمرد. اگر کوشش آزادی‌خواهان و میهن‌دوستانی چون او و فردوسی توسی نبود، شاید ما نیز همچون مردم مسر (مصر)، اراک (عراق)، سوریه و بسیاری از کشورهای نزدیک، زبان مهادین (اصیل) خویش را از دست داده بودیم. هرچند که «میرجلال‌الدین کزازی» باور دارد که پارسی زبان سخت‌جانی است و از فراز و فرودهای سختی گذشته و زنده مانده است.

#رادمان_پورماهک در سال ۲۵۴ فَرارَفتِ ماهی (هجری قمری) یا ۸۶۸ ترسایی (میلادی) پس از آزادسازی کرمان زبان پارسی را آیینی (رسمی) کرد. رادمان دستور داده بود که اگر کسی در رواگ (رواج) زبان دیگری برای جایگزینی پارسی بکوشد سخت کیفر شود. او در این سال سراسر سرزمین پارس را آزاد کرد و پس از آزاد کردن خوزستان بیمار شد و درگذشت. چند سالی است که روز هشتم دی در کنار آرامگاه‌اش در نزدیکی شهر دِژپُل (دزفول) آیین «روز میهنی گرامی‌داشت یعقوب لیث صفاری» برگزار می‌شود.

#نوشیروان_کیهانی_زاده در تارنمای «امروز در تاریخ» نوشته است که امروز زبان‌شناسان دریافته‌اند که فردید (منظور) رادمان از زنده نگه داشتن زبان پارسی همان گویش(لهجه)ای بود که درباریان ساسانی بدان می‌نوشتند و می‌گفتند و به گمان سرآغاز پارسی دَری بود. گویشی که آن را پارسی دربار می‌نامیدند. پارسی دَری فرزند پارسی میانه و نوه‌ی پارسی باستان است.
پس از او سامانیان و خاندان بویه زبان پارسی را گسترش دادند و از نابودی آن جلوگیری کردند. سامانیان به رواگ زبان پارسی می‌اندیشیدند و غزنویان نیز پارسی را به هندوستان بردند.

محسن ابوالقاسمی در نبیک (کتاب) «تاریخ زبان فارسی» آورده‌است: «[...]در سال ۲۵۴ هجری، یعقوب لیث صفار، دولت مستقل ایران را در شهر زرنج سیستان تاسیس کرد و زبان فارسی دری را زبان رسمی کرد که تاکنون ادامه دارد‌[...]»
در بن‌مایه‌های کهن نیز از این رویداد نام برده شده است.


✍🏻 #ادب‌سار

goo.gl/7yx7JF
💚🤍♥️ @AdabSar

ادب‌سار

28 Dec, 14:31



🌱 دست‌هایم را در باغچه می‌کارم
سبز خواهم شد
می‌دانم می‌دانم می‌دانم
و پرستوها
در گودی انگشتان جوهری‌ام*
تخم خواهند گذاشت 🕊


یاد باد از سراینده‌ی بی‌باک و پیشرو #فروغ_فرخزاد
۸ دی ۱۳۱۳
۲۴ بهمن ۱۳۴۵

#چکامه_پارسی
جوهر از ریشه‌ی پارسی گوهر

@AdabSar

ادب‌سار

28 Dec, 04:30


سرای سپنجی نمانَد به کس
تو را نیکُوی باد فریادرَس

به نیکی گراییم و فرمان کنیم
به داد و دهش دل گروگان کنیم

که خوبی و زشتی ز ما یادگار
بمانَد تو جز تخمِ نیکی مکار

جَهان را چنین‌ست آیین و سان
همیشه به ما راز او نارَسان
#شاهنامه_فردوسی

امید که همواره:
خرَد بادمان بهره و دادْ رای


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

ادب‌سار

27 Dec, 10:30


❄️ نخستین جشن دیگان و امید به یاری‌گری دادار در برابر سرما


❄️ اگر به نام روزهای ماه در گاهشمار کهن ایران بنگریم در هر ماه سه روز با واژه‌ی «دی» نام‌گذاری شده‌اند.
روز «دی بآذر» هشتم ماه
روز «دی بمهر» پانزدهم ماه
و روز «دی بدین» بیست‌وسوم هر ماه بودند.
از این‌رو در ماه دی بجز فردای شب چله که جشن خرم‌روز است، سه جشن دیگان برگزار می‌شد.

❄️ بیشتر روزهای ماه با نام نیروهای مینوی نام‌گذاری شده‌اند ولی دی برگرفته از «دا» و دا برگرفته از واژه‌ی اوستایی «دادار» (به چم دادن، بخشیدن و آفریدن) و نام ایزد یکتا است. نام سردترین ماه سال با نام خداوند نام‌گذاری شده بود تا در سرمای سخت یاری‌گر مردمان باشد. از این‌رو جشن‌های دیگان همواره با نیایش و ستایش آفریدگار همراه بود.

❄️ آیین ساده‌پوشی، برابری‌خواهی، آشتی‌جویی و همنشینی شاهان با مردم آیین جشن دیگان بود. دیگان، ویژه‌ی ستایش ویژگی‌های نیک و پسندیده‌ی آدمی بود.
«ابوریحان بیرونی» نوشته است که در روزهای جشن دیگان پادشاهان پوشاک ساده و سپید می‌پوشیدند و میان مردم و برزگران می‌رفتند و می‌گفتند من مانند یکی از شما هستم و با شما برادرم، زیرا استواری و پایداری جهان به کارهایی است که به دست شما انجام می‌شود و آرامش کشور نیز با من است، نه پادشاه را از مردم گریزی است و نه مردم را از پادشاه.

❄️ «رجبی» نوشته است که در هیچ‌کجای پژوهش‌ها، نبیک(کتاب)های تاریخی و نوشته‌ها و سنگ‌نبشه‌ها نوشته نشده است که پادشاهان با مردم روستایی کشور بر یک خوان نشسته باشند و نمی‌دانیم بیرونی برای این نوشته‌ی خود چه گواهی دارد. شاید بتوان گمان کرد که در روزگاری نزدیک به ابوریحان بیرونی یک پادشاه یا فرمانروا دست به چنین کاری زده باشد. اگرچه به دیدگاه بیرونی چنین خرده گرفته‌اند، ولی باید بدانیم که بیرونی مردی جست‌وجوگر و پرسشگر بود که برای گواه یافته‌های خود بسیار کوشیده و از روش‌های خوانش(مطالعه) در روزگار خود بهره‌ها برده است. اگر نبود بیرونی، ما بخش بزرگی از همین آگاهی اندک را درباره‌ی آیین‌های ایرانی در دست نداشتیم.

❄️ در «بُندَهِش» نوشته شده گل‌های بادرنگ، کاردک و شنبلید نماد جشن‌های دیگان هستند.
«این را نیز گوید که هر گلی از آن امشاسپندی است و باشد که گوید: بادرنگ دی به آذر را و کاردک دی به مهر را و شنبلید دی به دین را»


✍🏻 #پریسا_امام_وردیلو
#دیگان #جشن_دیگان #جشن_های_ایرانی


❄️ برگرفته از:
- گاهشماری و جشن‌های ملی ایرانیان «ذبیح‌الله صفا»
- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر استوره و مردم‌شناسی «حسام‌الدین مهدوی»
- جشن‌های ایرانی «پرویز رجبی»
- تارنمای «ایران‌بوم»
- بادرنگ و کاردک و شنبلید، گل‌های جشن دیگان «شاهین سپنتا»

goo.gl/ld96cc
❄️ @AdabSar ❄️

ادب‌سار

25 Dec, 08:29



من بی می ناب زیستن نتوانم
بی باده کشید بار تن نتوانم
من بنده آن دمم که ساقی* گوید
یک جام دگر بگیر و من نتوانم


#خیام
#چکامه_پارسی

هنرمند: مریم عدیم
*ساقی: تنها واژه‌ی بیگانه
🍷 @AdabSar

ادب‌سار

24 Dec, 10:45


🍷 مهر دیدم بامدادان چون بتافت
از خراسان سوی خاور می‌شتافت


🍷 #رودکی از سرایندگان پیشرو در به‌کارگیری واژه‌های نژاده‌ی پارسی است و واژگان بسیاری از میان چامه‌های او بازیابی شده‌اند. در سروده‌هایش وام‌واژه بسیار اندک است و آنچه در اینجا آمده شاید یک در هزار باشد. در روز بزرگداشت او شمار اندکی از سره‌سرودگان پدر #چکامه_پارسی را بخوانیم.


🍷 جُز به مادندر نماند این جهان کینه جوی
با پُـسَـنْدَر کینه دارد همچو با دُختَندَرا


🍷 بوی جوی مولیان آید همی
یاد یار مهربان آید همی
ریگ آموی و درشتی راه او
زیر پایم پرنیان آید همی


🍷 گرچه نامردم است آن ناکس 
نشود سیر از او دلم پَرگَس


🍷 زمانه پندی آزادوار داد مرا
زمانه را چو نکو بنگری همه پند است
به روزِ نیکِ کسان گفت تا که غم نخوری
بسا کسا که به روزِ تو آرزومند است
زمانه گفت مرا خشمِ خویش دار نگاه
کِرا زبان نه‌به‌بند است، پای در بند است


🍷 نکو گفت مزدور با آن «خدیش»
مکن بد به کس، گر نخواهی به خویش


🍷 شاد زی با سیاه چشمان، شاد
که جهان نیست جز فسانه و باد
زآمده شادمان بباید بود
وز گذشته نکرد باید یاد


🍷 گفت فردا نشتر آرم پیش تو
خود بیاهنجم سِتیم از ریش تو


🍷 هرکه ناموخت از گذشت روزگار
نیز ناموزد ز هیچ آموزگار
تا جهان بود از سر مردم فراز
کس نبود از راز دانش بی‌نیاز
مردمان بخرد اندر هر زمان
راز دانش را به هرگونه زبان
گرد کردند و گرامی داشتند
تا به سنگ اندر همی بنگاشتند


🍷 دانش اندر دل چراغ روشن است
وز همه بد بر تن تو جوشن است


🍷 گُل دگرره به گُلْسِتان آمد
واره‌ی باغ و بوستان آمد


🍷 رودکی چنگ بر گرفت و نواخت
باده انداز، کو سرود انداخت
نابسوده دو دست رنگین کرد
ناچشیده به تارک اندر تاخت


🍷 با سَد(صَد)هزار مردم تنهایی
بی سدهزار مردم تنهایی


🍷 فرتور: بوستان رودکی در تاجیکستان
b2n.ir/Roodaki
🍷 @AdabSar

ادب‌سار

23 Dec, 14:32


🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔷پارسی‌گویی هماره جایگزین‌کردن واژه‌ای پارسی به‌جای واژه‌ی بیگانه نیست. گاهی می‌توان با واگویِشِ درست واژه، پارسی را پاک سُخَنید.
بسیاری از واژه‌ها پارسی‌اند، ولی به‌گونه‌ای نادرست و با زبانی بیگانه بازگو می‌شوند.
در پی، شماری از این واژه‌ها را می‌آوریم و امید داریم که شما نیز در پربارترکردن این پِهرِست یاری‌مان کنید.

#ابلق= اَبلَک
#اذناب= دُنب‌ها، دم‌ها
#ذنب= دُنب، دم، دنبال، دنباله
#اریکه= اورنگ
#اسفنج= اسپَنگِه
#جزاء= (جِزیَه‌ها)، گَزیَت‌ها
#جند= گُند، سپاه، یاوران
#جندی= گُندی، سپاهی
#جندی_شاپور= گُندی‌شاپور
#جنود= گُندها، سپاهان
#جوال= گَوال
#جوالدوز= گَوالدوز
#جیره= گیره، روزیانه
#خفه= خپه
#خناق= خُناک
#قلیان= غَلیان
#مهمیز= مِهمیخ

🔹شمار دیگری از این دسته واژه‌ها:
t.me/AdabSar/9292
t.me/AdabSar/9353
t.me/AdabSar/9495


گردآوری #مجید_دری
#پارسی_پاک
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

ادب‌سار

22 Dec, 15:30



در عشق تو چشمم از جهان دوخته باد
وز مهر تو جان چو مهر افروخته باد
در آتش سودای تو دل همچو سپند
در پیش تو بهر چشم بد سوخته باد


#ازرقی_هروی
#چکامه_پارسی

🌿💖 @AdabSar

ادب‌سار

21 Dec, 18:07


☀️ خورروز، روز جشن آشتی و برابری


☀️ آغازین روز ماه دی روز زایش مهر و برآمدن دوباره‌ی خورشید و بلند شدن روزها پس از شب چله، «اورمزد روز»، «خورروز» و «خرم‌روز» نامیده می‌شد و آغازگر جشن‌های دی‌ماه بود. اورمزدروز، نخستین روز هر ماه گاهشماری باستانی ایران و به چم (معنی) روز خدا بود. ماه دی را نیز «خورماه» می‌نامیدند. «دی» یا «دا» نیز به چمار (معنی) آفریدگار است و این نام‌گذاری با باور به روز خورشید و زایش مهر پیوند دارد. در زبان اوستایی واژه‌ی دی از دا به چم دادن، ساختن و آفریدن و نام دادار و آفریدگار است که در نامه‌های اوستایی به‌جای واژه‌ی اهورامزدا به‌کار می‌رفت. بر پایه‌ی برخی گمان‌زدها در سال‌های ۳۶۲ تا ۴۴۰ خورشیدی به ماه دی «خورماه» می‌گفتند. همچنین گفته می‌شود در روزگار ساسانیان، خرمدینان نام‌های خرم‌روز و خورماه را بر روز نخست دی و ماه دی نهادند.

☀️ خورروز از خورماه (یکم دی) روز برابری آدمیان بود. در اين روز شاهان و دیگر مردم پوشاک سپید و ساده می‌پوشيدند تا با یکدیگر يکسان باشند. شاهان با مردم دیدار و گفت‌گو می‌کردند و در بیابان بر یک خوان با مردم خوراک می‌خوردند. در این روز کسی به دیگری دستور نمی‌داد و کارها خودخواسته (داوطلبانه) انجام می‌شد.
در خورروز جنگ، دشمنی و کشتار جانواران ناپسند بود. دشمنان ايران نیز این را می‌دانستند و در این روز آتش‌بس می‌شد و گاهی همين آتش‌بس کوتاه به آشتی پایدار می‌انجاميد.

☀️ بیرونی نوشته است که در این روز پادشاه از تخت شاهی به زیر می‌آمد، جامه‌ی سپید می‌پوشید، در بیابان بر زیرانداز یا غالی سپید می‌نشست، با کشاورزان و برزگران همنشین می‌شد، از یک خوان (سفره) با آن‌ها خوراک می‌خورد و می‌گفت من امروز مانند یکی از شما هستم. من با شما برادر هستم. زیرا پایداری دنیا به کارهایی است که به دست شما می‌شود و آبادانی هم به پادشاه است. من که پادشاه هستم با شما برزگران برادر خواهم بود و مانند دو برادر مهربان خواهیم بود. به‌ویژه که دو برادر مهربان، هوشنگ و ویکرد چنین بودند. در زمان پادشاهان زن همچون «همای چهرزاد» و «پوران‌دخت» نیز اگر شاه بانو بر پایه‌ی آیین دیرین پادشاهان چنین سخن می‌گفت، مهرورزی پادشاه به مردم در جایگاه خواهر بود.

☀️ خرم‌روز به شَوَند (دلیل) هم‌نامی روز با ماه که نام خداوند نیز بود در ایران باستان جشن گرفته می‌شد و روزی بود که خورشید باز هم به جهان زندگی می‌بخشید.
پارسیان این روز را گرامی داشته و آن‌را «دی‌دادار» جشن می‌نامیدند. همچنین باور داشتند که روز نخست دی روز زایش دوباره‌ی خورشید است و زندگی روستاییان نیز روشنی تازه می‌یابد. ماه دی پس از فروردین دارای بیشترین آیین‌ها و جشن‌ها بود.

☀️ در این روز ایرانیان در برابر درخت سرو می‌ايستادند و پیمان می‌بستند كه تا سال پسین یک نهال سرو ديگر بکارند و این‌گونه دل‌گرم به آینده‌ای روشن می‌شدند.
سرو در فرهنگ ایران نماد آزادگی و ایستادگی است و در ادب‌سار (ادبیات) کشور با همین نماد به‌کار رفته است. در هنر بومی ایرانی سرو در بته‌جقه‌های زیبا، بازآفرینی شده است.
پس از تازش‌های پی‌درپی به خاک ایران، سرو در هنر و نمادهای ایرانی اندکی خمید ولی نشکست.


#پریسا_امام_وردیلو
#دیگان

☀️ برگرفته از:
- شب یلدا و جهان ایرانی، یادداشت «محمود معتقدی»
- سخرانی‌های «فریدون_جنیدی» و «میر جلال‌الدین کزازی» در همایش «کاوشی در شب چله»
- بدانیم و سربلند باشیم «منوچهر منوچهرپور»
- تارنمای خردگان «مجید خالقیان»


goo.gl/iZQY6v
☀️ @AdabSar

ادب‌سار

21 Dec, 06:39



☀️ خورشید درخشان شد
تا باد چنین بادا

زایش دوباره‌ی خورشید از فراز خاوران، آغاز خورماه و جشن‌های پرشمار دیگان و روز برابری آدمیان در ایران باستان فرخنده باد.
امروز را «خورروز» یا «خورشیدروز» می‌نامیدند. روز جشن چیرگی بر تیرگی.
به امید سر زدن «گل خورشید آرزوهامان»


☀️☀️☀️
🌻🌻


@AdabSar

ادب‌سار

21 Dec, 04:30


چو خشنود داری جَهان را به داد
توانگر بمانی و از دادْ شاد

همه ایمنی باید و راستی
نباید به داداَندرون کاستی

چو شادی بکاهیْ بکاهد روان
خرَد گردد اندر میانْ ناتوان

و گر آز گیرد دلت را به چنگ
بمانَد روانت به کام‌ِ نهنگ

چنین‌ست آیینِ چرخِ روان
تواناست او گر تویی ناتوان
#شاهنامه_فردوسی

و پندِ پیرِ توس:
همیشه جَهان را به شادی گذار


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

ادب‌سار

20 Dec, 16:17



☀️❄️ آغاز دی و جشن دی‌دادار

آغازین روز ماه دی روز زایش و برآمدن دوباره‌ی خورشید و بلند شدن روزها پس از شب چله «اورمزد روز»، «خورروز» و «خرم‌روز» نامیده می‌شد و آغازگر جشن‌های دی‌ماه بود.

اورمزدروز نخستین روز هر ماه گاهشماری باستانی ایران و به چم (معنی) روز خدا بود. ماه دی را «خورماه» نیز می‌نامیدند. «دی» یا «دا» به چمار (معنی) آفریدگار است و این نام‌گذاری در پیوند با باور به روز خورشید و زایش مهر است.

در زبان اوستایی واژه‌ی دی از دا به چم دادن، ساختن و آفریدن و نام دادار و آفریدگار است که در نامه‌های اوستایی به‌جای واژه‌ی اهورامزدا به‌کار می‌رفت. بر پایه‌ی برخی گمان‌زدها در سال‌های ۳۶۲ تا ۴۴۰ خورشیدی به ماه دی خورماه می‌گفتند. همچنین گفته می‌شود «خرمدینان» روز نخست دی را خرم‌روز نامیده بودند.

خرم‌روز، روزی بود که خورشید باز هم به جهان زندگی می‌بخشید و در ایران جشن برپا می‌شد.
پارسیان این روز را گرامی داشته و آن‌را «دی‌دادار» جشن می‌نامیدند. ماه دی از ماه‌هایی بیشترین آیین‌ها و جشن‌ها بود.


#دیگان
☀️❄️ @AdabSar

ادب‌سار

20 Dec, 13:47


☀️🍷 سه یادداشت برای آشنایی با آیین‌های شب #چله در جای‌جای ایران:

https://t.me/AdabSar/12526

https://t.me/AdabSar/12527

https://t.me/AdabSar/12528

ادب‌سار

20 Dec, 07:52



هست در سالی شبی ایام را یلدا ولیک
کس نشان ندهد که ماهی را دو شب یلدا بود


#خواجوی_کرمانی
#یلدا #چله

☀️🍷 @AdabSar

ادب‌سار

19 Dec, 19:36


☀️ بازنمایی امید، بنیادی‌ترین ویژگی ایرانیان در شب یلدا
#میرجلال_الدین_کزازی


به نام یزدان دادار و روشن کردگار
شبی که در پیش است شبی باستانی و آیینی و گران‌ارج است. زیرا شبی است که مایه‌ی امید و نوید است همه‌ی ایرانیان را. این شبِ آیینی مانند دیگر شب‌ها و روزهای ویژه در فرهنگ و سرگذشت ایرانیان شبی است که بر پایه‌ی امید استوار شده است. یکی از بنیادین‌ترین ویژگی‌ها در فرهنگ و منش ایرانی امید است: امید به آینده‌ای بهتر. آیین شبِ زایش مهر نیز بر این امید بنیاد گرفته است. در این سامانه‌ی نمادشناختی، شبِ پایان پاییز در پی آن شب آغاز زمستان درازترین و دیریازترین شب سال است. از سوی دیگر تیره‌ترین شب نیز. زیرا که در آن تاریکی دیرتر از هر شب دیگر سال به فرجام می‌رسد. از دیگرسوی، این شب شبی است که سرما و زمستان با آن آغاز می‌گیرد. در باورهای باستانی ایرانی، تیرگی و شب و سرما پدیده‌هایی‌اند اهریمنی. زیرا زیان‌باراند و دلازار. سترونی، خاموشی، پژمردگی را به همراه می‌آورند. ولی چرا ایرانیان در این شب خوانی ویژه و نمادین می‌گسترند و می‌کوشند که این شب را تا دمیدن خورشید و آغاز روز زنده بدارند. پاسخ بدین پرسش بازمی‌گردد به ارزش و کارکرد بسیارِ امید نزد ایرانیان. در درازترین و تیره‌ترین شب سال نیاز و امید هر ایرانی به دمیدن خورشید و برآمدن روز دلافروز و برخورداری جهان از فروغِ فرورینه بیش از هر زمانی است دیگر. آنان بدین‌سان آشکار می‌دارند و استوار که چیرگیِ تیرگی را که اهریمنی است برنمی‌تابند. مردمانِ فر و فروغ با شب و تاریکی پیوندی نمی‌توانند داشت.


#چله #یلدا
☀️@AdabSar

ادب‌سار

19 Dec, 17:42


☀️ چارچار و سده، اهمن و بهمن، سیاه بهار و پیرزن
ـ نگاهی به جشن‌ها و برنامه‌ریزی زمستانی گذشتگان که با چله آغاز می‌شود


☀️ واژگان زیبا و دوست‌داشتنی چارچار و سده، اهمن و بهمن، سیاه بهار و پیرزن برای بزرگان و سالخوردگان ما بسیار آشنا و با دل و جان آن دلبندان آمیخته شده ولی در زمان ما ناشناخته مانده‌اند.

☀️ در گذشته زمستان به چله‌ی بزرگ و چله‌ی کوچک بخش‌بندی می‌شد.
چله‌ی بزرگ پس از شب #چله از آغاز دی تا دهم بهمن و چله‌ی کوچک از یازدهم بهمن تا پایان بهمن و بیست روز بود و به همین شَوَند (دلیل) با نام چله‌ی کوچک و بزرگ نامیده می‌شد.
فروشُدگاه (غروب) پایانی روز چله‌ی بزرگ، جشن سده برگزار می‌شد. مردم گرد هم می‌آمدند شادی می‌کردند آتش می‌افروختند و می‌خواندند:
«سده به سده، پنجاه به نوروز»
و اینگونه آمدن چله‌ی کوچک را جشن می‌گرفتند.

☀️ این دو برادر (‌چله‌ی بزرگ و کوچک) هشت روز (چهار روز آخر چله‌ی بزرگ و چهار روز نخست چله‌ی کوچک) در کنار همدیگر هستند که آن هشت روز را «چارچار» می‌نامند.
پس از «چارچار» نوبت به «اهمن و بهمن» پسران پیرزن (ننه سرما) می‌رسد که خودی نشان دهند. ده روز آغاز اسپند (اسفند) را اهمن و ده روز دوم اسپند را بهمن می‌گویند. در این بیست روز شاید به اندازه‌ی بارندگی باشد که این دو برادر به دو چله، کنایی بگویند:
«اهمن وبهمن، آرد كن سد من
روغن بیار ده من
هیزم بکن خرمن
عهده‌ی همه بامن»

☀️ تا اینجا بیست روز از اسپند به نام اهمن و بهمن نامگذاری شده‌اند و می‌ماند ده روز پایان اسپند که پنج روز نخست آن (بیست تا بیست و پنجم) «سیاه‌بهار» نام گرفته:
«سیاه بهار شب ببار و روز بکار»
از این سروده پیداست که در این زمان، شب‌ها بارندگی فراوان بود و روزها کشاورزان سرگرم به کشت‌وکار بودند. پنج روز پایان اسپند هم «پیرزن» نام گرفته است که در این روزها آسمان گاهی ابری گاهی آفتابی گاهی همراه با باد است و گاه از آسمان تغرسه (تگرگ) می‌بارد. آن‌ها بر این باور بودند که گردنبند پیرزن پاره شده و دانه‌های آن به زمین می‌ريزد.


فرستنده: #عباس_رضوی
#یلدا #سده
☀️ @AdabSar

ادب‌سار

19 Dec, 16:49


🍷
شب اورمزد آمد از ماه دی
ز گفتن بیاسای و بردار می


#فردوسی
#چله #یلدا

🍷 @AdabSar

ادب‌سار

18 Dec, 19:36



☀️ انار ارزش آیینی دارد و نشانه‌ی خورشید است


شما هیچ خوانی از خوان‌های شب‌ یلدا را در هیچ ‌جای ایران نمی‌یابید که میوه‌ی انار در آن نباشد. زیرا این میوه ارزشی آیینی دارد. این میوه به شیوه‌ای رازورانه نشانه‌ی خورشید است. در میان میوه‌ها نزدیک‌ترین میوه از دید نمادشناختی به خورشید انار است. ولی در روزگاری در ایران که چندان کهن نیز نیست میوه‌ی دیگری هم بر این خوان افزوده شده است؛ هندوانه. این میوه همچنان که از نام آن هم پیداست میوه‌ی بومی ایران نیست. چرا هندوانه را هم در این روزگار بر این خوان می‌نهند؟ به پاس رنگ سرخ آن که یادآور یکی از رنگ‌های بنیادین خورشید است. مانند ماهی سرخ که بر خوان نوروزی جایی یافته است ولی به گمان در شمار نمادهای کهن این خوان نیست. بی‌گمان هر یک از این نمادها قصه و فلسفه‌ای دارند. هنگامی که ما آن‌ها را نماد می‌نامیم بر همین نکته‌ی باریک انگشت می‌نهیم. نماد پیشینه‌ای بسیار دیرینه در تاریخ دارد. نمادها به صدها ‌سال و حتی هزاران ‌سال پیش برمی‌گردند. گاهی پیشینه نماد را ما می‌دانیم یا با پژوهش و رسیدن بر آن آگاه می‌شویم.


#میرجلال_الدین_کزازی
#یلدا #چله

☀️ @AdabSar

ادب‌سار

18 Dec, 15:55


☀️ یلدا و افسانه‌ی «وای» یا ایزد باد


پیشینه‌ی #یلدا به هفت هزار سال پیش می‌رسد. هرچند که نمی‌توان زمان رُشمندی (دقیقی) برای پیدایش رویدادهای باستانی پایوَرید (اثبات کرد). یک گمان درباره‌ی پیدایش چله این است که کاسپین‌ها، تیره‌ای از نژاد آریایی و مردمانی دارای فرهنگ والا یلدا را بنیاد نهادند.
در این شب که هنگامه‌ی افسردگی سال است مردم گرد هم می‌آیند تا دوستی را پیمانی دوباره بندند. پیمان‌های دوستی در ایران باستان با میانجی‌گری ایزد مهر انجام می‌شد. از این‌رو در باورهای باستانی، مهر در این شب زاده می‌شود. با زایش مهر، خورشید نیز سر می‌زند. خورشید و مهر در باورهای باستانی یکی نبودند ولی پیوندی ناگسستنی داشتند و مهرپرستی در ایران در روزگار پیشازرتشتی فراوانی داشت.
چنانکه گفته شد ایزد مهر در شب #چله شبی میان دو ماه زاده شد. ماه آذر به نام ایزد آتش و ماه دی که دیو زمستان را به یاد می‌آورد. یلدا در میانه‌ی دو روان اهورایی و اهریمنی است. از دیگر سو مهر نیز میانجی نیروهای نیکی و بدی است. «وای» یا ایزد باد در افسانه‌های ایرانی دو سویه‌ی اهریمنی و اهورایی دارد و «دی» سویه‌ی اهریمنی وای است. بادهای نرم بهاری کار ایزد وای هستند و بادهای سهمگین پاییزی کار دیو وای یا همان دیو دی هستند. یلدا گذرگاهی سخت میان بادهای سرد پاییز و زمستان است و مردم گرد هم می‌آیند تا هراس و تاریکی را با هم پشت‌سر بگذارند و برای روزهای سخت آماده شوند.
گفتنی است در ایران باستان این هر دو ماه زمستانی بودند زیرا از پایان مهر تا پایان اسپند زمستان بود.


☀️ برداشت آزاد از یادداشت: «شبی خوش است»
#سهند_آقایی
برگردان شده به پارسی

☀️ فرتور (عکس): سنگ‌نگاره‌ی «ایزد مهر» سوار بر گردونه‌ی چهاراسب که هر بامداد از بالای کوه‌های البرز به ایرانیان می‌نگرد.


goo.gl/NfYRwT
☀️ @AdabSar

ادب‌سار

18 Dec, 15:25


☀️

...یلدا هزاران‌ساله جشنی آریایی
جشنی سپند و پرفروغ و گرم و زیبا
در آخرین شام بلند و سرد پاییز
یادآور استوره‌های مانده برجا

یلدا نماد زایش مهرایزد نور
میترا خجسته ایزدِ نور سحرگاه
آیین او مهر و وداد و عهد و پیمان
تابان‌فروغ مینوی روشنگر راه...


☀️سراینده و گوینده #هما_ارژنگی
#یلدا #چله

☀️ @AdabSar

ادب‌سار

17 Dec, 19:36



☀️❄️ اینک یلدا

اینک باید به #یلدا و آغاز زمستان نگریست. روز نخست زمستان در دیدگاه پرستندگان باستانی خورشید روز ارجمندی بود. از این روز که کوتاه‌ترین روز سال است هر چه به پیش یا پس برویم روزها بلندتر می‌شوند.

از سوی دیگر خورشید با رسیدن به #چله تابستان به بیشترین نیروی خود رسیده و پس از آن هر روز زمان دیدارش کوتاه و کوتاه‌تر می‌شود. خورشید در پاییز نیرویش فروکش می‌کند تا به پایان راه خود برسد. پس از شب یلدا باری دیگر زندگی و جوانی از سر می‌گیرد و هر روز نیرومندتر می‌شود.

در دیدگاه مردمان باستان که همه‌ی پدیده‌های جهان را دارای جان انگاشته و به مرگ سددرسد باور نداشتند، خورشید نیز جان داشت و هر سال کودکی، جوانی، بزرگسالی و پیری را می‌پیمود. همچنین به یاری جادوی آدمیان بار دیگر زاده و جوان می‌شد. هرچند که شاید فرو نمی‌مرد.

پس اگر نخستین روز زمستان را زایشی دیگر و اگر نه زایش، که توان و جوانی دوباره برای خورشید بدانیم پس سال کهن، خورشید کهن و هر چیز کهنی با آغاز زمستان به‌سر می‌رسد و سال و خورشید و جهانی نو آغاز می‌شود.


جستاری چند در فرهنگ ایران #مهرداد_بهار
بازنویسی شده به پارسی

☀️❄️ @AdabSar

ادب‌سار

17 Dec, 16:26


☀️🍉 شب چله، آیینی که از فراز و فرود هزاره‌ها گذر کرد


☀️ جشن‌های ایرانی هزاران سال پیشینه دارند و هزاران سال در این سرزمین ارج داشتند. اکنون پس از نوروز #یلدا است که از پس هزاره‌های دور و دراز برآمده و می‌تواند خانواده‌ها را گرد هم آورد و مردمان را به تکاپو وادارد. هرچند که خوشبختانه در این سال‌ها گرایش به جشن‌های ایرانی به‌‌ویژه مهرگان، سده و آیین بزرگداشت کوروش در ایران افزایش یافته است.

☀️ به گفته‌ی فریدون جنیدی، یلدا نشان از دانش باستانی نیاکان ما است که هزاران سال پیش به گاهشماری خورشیدی دست یافته و دریافته بودند که نخستین شب زمستان بلندترین شب سال است و در پایان این شب با زایش مهر یا میترا یا همان خورشید، روشنایی بر تاریکی پیروز می‌شود.
از دیگر سو پیدایش مهر یا خورشید نمادی روشن از مهرورزی و دوستی جهانی است.

☀️ مهر یا خورشید، ایزد جنگاوران و پهلوانان، خدای راستی و پیمان و همچنین نگاهبان جهان و جهانیان بود. در افسانه‌های ایرانی مهر نخستین خدایی بود که هر بامداد سوار بر گردونه(ارابه)ی خود بر چهار اسب کشیده می‌شد و از فراز کوه البرز بر ایران و ایرانیان می‌نگریست و از آنان نگهداری می‌کرد.

☀️ روشن است که در جهان باستان مردم با دام‌پروری و کشاورزی زندگی خود را می‌گذراندند و با دوگانگی و دشواری‌های زیست‌بوم روبرو بودند. سپیدی و سیاهی، خوبی و بدی، روشنی و تیرگی، دوستی و دشمنی، گذشت و کینه، سرما و گرما برخی از این دوگانگی‌ها بودند.
در باور آن‌‌ها آنچه برای زندگی‌شان خوب بود نشانه‌ی خدای خوب و آنچه برای زندگیشان زیان‌آور بود نشانه‌ی خدای بد شمرده می‌شد.
از این رو آن‌ها روز و روشنایی که در آن بالندگی و کوشش بود دوست داشتند و با فرارسیدن شب آتش می‌افروختند تا از روشنایی پاسداری کنند.

☀️ یادبود سیاوش در شب یلدا
گفته می‌شود در ایران باستان و در این جشن، هیچ خوراک ویژه‌ای پخته نمی‌شد. خوراک این شب خشکبار، اندوخته‌های کشاورزی و میوه‌های تابستانی بود که به سختی نگه‌داری می‌کردند. در میان این خوراکی‌ها میوه‌های سرخ جایگاه ویژه‌ای داشتند. این رنگ در آیین مهر نشانه‌ی فراز آمدن روشنایی و زایش شید (نور) بود. انار که در وِرشیم (موسم) سرد به فراوانی یافت می‌شود، بیش از هر میوه‌ی دیگری در خوان یلدا خودنمایی می‌کند و امروز در هنر ایرانی نمادی زیباست. به گفته‌ی «علی بلوکباشی» انار و آبِ سرخِ آن یادآور خون سیاوش بود. همچنین انار و سیب نماد باززایی و باروری هستند. میوه‌های سرخ میوه‌هایی هستند که بر پایه‌ی دانش امروز ما دارای پاداُکسایِش*(آنتی‌اکسیدان) فراوانند و از تن آدمی در برابر بیماری‌ها نگه‌داری می‌کنند.

☀️ «چله» چیست؟
چله‌ی بزرگ از فردای یلدا آغاز شده و تا جشن سده (چهل روز) دنباله داشت. در چله‌ی بزرگ هوا بسیار سرد بود ولی با فرارسیدن جشن سده (۱۰ بهمن) و پایان چله‌ی بزرگ، چله‌ی کوچک آغاز می‌شد و بیست روز دنباله داشت. در چله‌ی کوچک از سرمای هوا به آرامی کاسته می‌شد و پس از آن با فرا رسیدن ماه اسپند آب و هوا نوید فرا رسیدن گرما، بهار و شکفتن گل‌ها را می‌داد.

☀️ شب #چله همیشه زمانی برای گرد هم آمدن خانواده‌ها و دور ریختن دلخوری‌ها بود که نماد همبستگی و کنار هم بودن برای شکست دادن دشواری‌هاست. یکی از آیین‌های این شب داستان‌گویی درباره‌ی دلاوری‌های پهلوانان میهن و سربلندی‌های آنان بود. شب چله که با شادی و سرور همراه بود تا سپیده‌دم دنباله داشت تا بتوان زایش شید را پس از تاریکی و شبی سرد نگریست.


#پریسا_امام_وردیلو

☀️ برگرفته از:
ـ پیشینه و تبارشناسی یلدا، شب هزاره‌های تاریخ «مجتبا شهرآبادی»
ـ آیین‌ها و جشن‌های کهن در ایران امروز «محمود روح‌الامینی»
ـ جشن‌های ایرانی «پرویز رجبی»
ـ جستار درباره مهر و ناهید «محمد مقدم»
ـ شب یلدا «سیما سلطانی»


☀️ goo.gl/dBV5km

ادب‌سار

17 Dec, 16:26



چو مهر میهن‌ات افروز گردد
شب یلدای میهن روز گردد

رسد دوران اهریمن به پایان
سپیدی چیره و پیروز گردد


#شاهین_سپنتا
#یلدا #چله

#چکامه_پارسی
🔥 @AdabSar

ادب‌سار

09 Dec, 08:30


🪴 اگر به دنبال یک خاکِ مرغوب و حرفه‌ای و کودهای تقویتیِ خوب برای گیاهانت هستی حتما کانال ما رو ببین.

🔻در کنار فروش این محصولات، تمام روشهای نگهداری گیاهان آپارتمانی رو آموزش و به سوالات شما پاسخ میدیم تا بهترین نتیجه رو بگیرین.

🌻لینک کانال👇
https://t.me/joinchat/TaHFqV6WISufcoMW
https://t.me/joinchat/TaHFqV6WISufcoMW

ادب‌سار

08 Dec, 14:45


🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻خشن= تندخو، سخت‌رو، درشت‌رو، ستیزه‌جو، خشمگین، ناهموار، ناهنجار، ناتراشیده، پَرغونه، زُفت، کدر(مانیک بنیادین)

🔻خشونت= درشتی، درشتخویی، درشت‌رویی، تندخویی، سخت‌رویی، ستیزه‌جویی، خشمگینی، پرخاشگری، بدرفتاری

نمونه:
🔺با خشونت و اخلاق‌های خشن چگونه مقابله کنیم؟
با تندخویی و رفتارهای تندخویانه چگونه رویارویی کنیم؟

🔺خشونت در رابطه از کجا می‌آید؟
پرخاشگری در پیوند از کجا می‌آید؟

🔺برخورد خشونت‌آمیزی داشت=
برخورد ستیزه‌جویانه‌ای داشت

🔺شخص خشنی است=
آدم خشمگینی است
تَنوم درشت‌رویی است


#مجید_دری
#پارسی_پاک
#خشن #خشونت
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

ادب‌سار

07 Dec, 19:08



‏ای سرزمین!
کدام فرزندان
در کدام روزگار
تو را آزاد، آباد و سربلند
با چشمان باور خود خواهند دید؟

ای مادر ما ایران!
جان زخمی تو
در کدام روز هفته بِه شدنی است؟
چشمان ما به راه بهروزی تو سپید شد
ای ما پیشکش رستگاری تو!


#محمود_دولت_آبادی
برگردان شده به #پیام_پارسی

💚🤍♥️ @AdabSar

ادب‌سار

07 Dec, 14:30


🔴 ‌به صدای کدام خواننده علاقه داری؟

گلپـــــــــا 👈 JOIN
ایــــرج 👈 JOIN
شـــجریان 👈 JOIN
هـایـده 👈 JOIN
مهـســتی  👈 JOIN
حـمیـرا 👈 JOIN
مـعـیــن 👈 JOIN

☀️اسم دیگر خوانندگان رو اینجا سرچ کن ⬇️
 
https://t.me/joinchat/AAAAADwA8AYEpT1QFfd2QA

ادب‌سار

07 Dec, 08:30


اسرار ترسناک ماوراءالطبیعه

کتاب رستاخیز مردگان و اسرار کتاب مقدسحقایق باورنکردنی دنیای پس از مرگ

https://t.me/+P_dOYw0aG7dYlT-4

لینک بالا را لمس کنید👆

ادب‌سار

07 Dec, 04:30


به فرهنگ یازد کسی کش خرَد
بوَد روشن و مردمی پرورَد

سرِ مردمی بردباری بوَد
چو تندی کند تن به خواری بوَد

هر آن‌کس که گشت اِیْمِن او شاد شد
غم و رنجْ با اِیْمِنی باد شد

توانگرتر آن کو دلی راد داشت
درَم گِردکردنْ به دلْ باد داشت
#شاهنامه_فردوسی

امیدم این که:
همه نیکی اندر گمان تو باد


گزینش: ##جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

ادب‌سار

05 Dec, 22:20


📜 حکم انتصاب دکتر ... به سمت رییس مرکز مطالعات مبدل‌های حرارتی امضا شد.


🖋📖 #برگردان_به_پارسی


📜 دستورنامه‌ی بَرگُماری* دکتر* ... به فَرنِشینی پژوهشگاه واگَردان‌های گرمایی پاینام/دستینه شد.


📜 پی‌نوشت:
* بَرگُماری (انتصاب) در برابر برکناری است.
* واژه‌ی اروپایی «دکتر» با واژه‌ی ایرانی «دستور» و تازی «وزیر» هم‌ریشه است.


#حمیدرضا_طلایی

✒️📜 @AdabSar

ادب‌سار

04 Dec, 19:37



بمان خرم ای خاک مینوسرشت
که در چشم ما خوشتری از بهشت

تو را از دل و جان پرستنده‌ایم
روان را به مهر تو آکنده‌ایم


#رهی_معیری
#چکامه_پارسی

💚🤍♥️ @AdabSar

ادب‌سار

04 Dec, 18:35



💟 آرشـیو 80 سال موسیقی پاپ و سنتی
💿 فول آلبوم خوانندگان قدیمی▼▼
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃

𓎆حیات وحش بدون‌سانسور؛ رحم،خشم
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
𓎆آهنـگ‌های لری و بختیاری
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
10000 آهنگـ زمان شاهنشاهی
🆔 ‌‏┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
مازنـدرانـی‌ها
🆔 ‌‏┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
𓎆جملاتی که میخکوبتان میکند
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
𓎆آهنگ شـاد برای ضبط‌ ماشـین
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
پاتوق یادش بخیری‌ها
🆔 ‌‏┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
متن‌هایی که با «طلا» باید نوشت...
🆔 ‌‏┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
𓎆ریمیکسـای‌ ترند جدید ایرانی
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
𓎆علیرضـا قربانـی، آرشـیو آثار
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
تاریخ بدون سانسور !!
🆔 ‌‏┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
کانال « باغ موسیقی »
🆔 ‌‏┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
𓎆ویدئـو اســتوری ‌‏
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
𓎆 هزار پند مولانا با معانی اشعار
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
𓎆!!! تاریــخ ممنـوعه
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
زنــگ موبایــل زیبــا
🆔 ‌‏┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
"حافظ" فروغ" مولانا" خیام
🆔 ‌‏┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
𓎆«PDF» کـتابخانـه
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
𓎆غزل" غزل" غزل" غزل" غزل
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
کـلبـه‌ امـیـد
🆔 ‌‏┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
«پارسی» سخن بگوییم نه «فارسی»
🆔 ‌‏┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
𓎆آمـوزش جـذب
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
𓎆«گـلچین موسـیقی «محلـی
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
هواداران «همایون شـجریان»
🆔 ‌‏┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
کلیپ خنده‌دار و دوربین‌مخفی
🆔 ‌‏┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
𓎆اسـرار طبیعت و حیات وحش
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
𓎆حمیــرا، هایـده، مهســتی
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
تاریـخ را بـدون جعل بخوانید!
🆔 ‌‏┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
آلبوم‌های موسیقی باکیفیت320
🆔 ‌‏┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
𓎆! روانـشــناســی عشـــق
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃
𓎆«برای عاشـقان صدای «معیـن
🆔 ┈❀ ℂℍ𝔸ℕℕ𝔼𝕃

ادب‌سار

04 Dec, 16:09



عشق او ما را گرفت از چنگ ديگر دلبران
تن برون برديم از اين ميدان ولی جان باختيم


#محتشم_کاشانی
#چکامه_پارسی

@AdabSar

ادب‌سار

04 Dec, 08:30


🔰 رسانهٔ ســبز « مجلهٔ زندگی »

❇️ ❇️ ❇️
                ‌        
💚 فیلم شعر و متن‌ کوتاه ادبی
💛 مقاله‌های روانشناسی زندگی
💚 ویدئوهای جذاب و آموزشی
💛 رقـص، موســیقی، هنر
💚 ایرانگردی جهانگردی
👇🏾👇🏾👇🏾
https://t.me/majallezendegii 
https://t.me/majallezendegii 
🌱 مجله‌ای متفاوت

ادب‌سار

03 Dec, 19:15


✂️💭 شما گوناگونیِ گوارا و پرمایه‌ی پایان‌ناپذیرِ گیتی را می‌ستایید. از گل سرخ نمی‌خواهید بوی بنفشه بدهد. پس چرا روان آدمی، این ارزشمندترین دارایی، باید تنها به یک گونه هستی داشته باشد؟
من شوخ هستم ولی دادیک (قانون) به من دستور می‌دهد که نرمش‌ناپذیر بنویسم. من بی‌پروا هستم ولی رَستَک (قانون) به من فرمان می‌دهد تا در نوشتن باسپاد (محافظه‌کار) باشم.

خاکستری! خاکستری تنها رنگ آیینی آزادی است.
هر چکه شبنمی که خورشید بر آن می‌تابد با بازیِ پایان‌ناپذیر رنگ‌ها می‌درخشد ولی خورشید مینوی (معنوی) با همه‌ی گونه‌‌گونی آدمیان و همه‌ی آنچه که شید (نور) آن را باز می‌تاباند باید خاکستری را تنها رنگ آیینی را بسازد!
دیسه‌ی سرشتین (شکل ذاتی) روان سرخوشی و شید است ولی شما سایه را به تنها نمود (تجلی) درخور دگرانده‌اید (تبدیل کرده‌اید)؛ بر جان باید جامه‌ی سیاه پوشاند هرچند در میان گل‌ها نمی‌توان گل سیاه یافت!

گوهرِ جان همیشه راستین است ولی شما از این سرشت چه می‌سازید؟ فروتنی یا سرخوردگی؟
گوته می‌گوید تنها واماندگان سرخورده هستند و شما می‌خواهید روان را چنین هَستار (موجود) بی‌سروپایی گردانید!


«کارل مارکس»
برگردان به #پیام_پارسی : «ادب‌سار»


پی‌نوشت: کانون نویسندگان ایران در سال ۱۳۸۷ خورشیدی روز سیزدهم آذر را به نام روز پیکار با سخن‌بُری (سانسور) برگزید.

✂️💭 @AdabSar

ادب‌سار

02 Dec, 10:38


🌠 استوره رازآلود است


استوره رازآلود است. باشندگان سپنجی را آن توان نیست تا رازِ استوره بگشایند. سخن‌سُرا نیز تا آنجا که با استوره هم‌آماج است از راز می‌گوید نه از گشودن راز. راز سپیدی موی زال را نمی‌توان با خِرد گشود. هر تارِ موی زال با زبانی ناآشنا و مینوی از پیریِ زمان می‌گوید. استوره همان پرِ سیمرغ است. استوره پشمینه‌ای است بر تن در دالان‌های سرد هستی. استوره هم سِپر است هم ژوبین در جهانی که هر دَم با آدمی سرِ ستیز دارد. استوره بی‌آغاز و بی‌فرجام است. استوره هم‌آشیان زمان است. نه آن شبی که تهمینه پریوَشانه با رستم هماغوشی می‌کند، می‌گذرد؛ و نه آن دَمِ دریده شدن بَرِ سهراب با سبک تیغِ رستم. زمان بر استوره نمی‌گذرد. تاریخ می‌میرانَد، استوره رویین تن است. همه‌ی زنانِ تاریخ می‌میرند، گردآفرید می‌ماند. استوره است که مهر را بالای البرز می‌نشانَد، به او ده هزار چشم می‌بخشد و نگاهبان سرزمین‌های آریایی‌اش می‌سازد. خدایان در سپهرِ استوره است که جاودانه می‌زیند. با استوره است که مهر و کین چم می‌یابد. با استوره است که چمِ سرزمین، میهن، درفش، جنگ و آشتی را درمی‌یابیم. در پناه استوره است که آغاز و فرجامِ زندگیِ رازآلود سپری می‌گردد. جهانِ بی‌استوره، شوره‌زاری ست که دیگر کس در آن نتوانَد زیست. استوره رازآلود است چراکه پژواکِ راستینِ زندگی ست.


#خسرو_یزدانی
#پیام_پارسی
🌠 @AdabSar

ادب‌سار

01 Dec, 17:15


🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻دِرام= Drame، اندوهبار، اندوه، زیستواره
🔻دِراماتیک= Dramatic ،Dramatique، زیستواریک
🔻مِلودِرام= Melodrame، خُنیاوَشت


🔺زیستواره(درام) نمایشنامه یا داستانی است که دستمایه‌ی آن غم‌انگیز و شادی‌بخش باشد (فرهنگ #دهخدا)

🔺خُنیاوَشت(مِلودِرام) نمایش یا داستانِ همراه با خُنیا(موسیقی)، وَشت(رقص) و آواز است که پایان بدی نداشته باشد(فرهنگ دهخدا)


#مجید_دری
#پارسی_پاک
#درام #دراماتیک #ملودرام
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

ادب‌سار

30 Nov, 19:01



او گه لب می بوسد و گه من لب وی
او مست ز می گردد و من مست ز وی


#علی_اکبر_شیدا
#چکامه_پارسی

🥂💋 @AdabSar

ادب‌سار

30 Nov, 04:30


چنین بود تا بود چرخِ بلند
به انْدُه چه داری دلت را نژند

چه گویی چه جویی چه شاید بُدَن
بر این داستانی نشاید زدن

روانت گر از آزْ فرتوت نیست
نشست‌‌‌ِ تو جز تنگ‌‌تابوت نیست

اگر مرگ دارد چنین طبعِ گرگ
پر از می یکی جام خواهم بزرگ
#شاهنامه_فردوسی

امید که:
همیشه روان تو تابنده باد


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

ادب‌سار

29 Nov, 11:39


🔥🍁 نهم آذر جشن آذرگان جشن پاکی، آگاهی و روشنی‌بخشی همایون باد.


به نام خداوند کیوان و هور
سخن آرَمَت نو از این جشن و سور

پس از کار و کردارِ فرخ‌سرشت
که شد جایگاهش سرای بهشت

همان آفریدون که دادارِ پاک
بدادش توان بر سر اَژدَهاک

پس از جشن فرخنده‌ی مهرگان
که شادی به بار است با سد (صد) نشان

بیامد ز دشتی یلی پُرخِرَد
بیاورد جشنی که اندر خورَد

روان و خِرَد پاک و هم مینوی
ز زردشت باید که آن بشنوی

بیامد بیاراست در ماه تَش
فروزان و برپا و پیروزه‌وش

بگفتا: گرایید ز آتش به مِهر
زدایید تاریکی از جان و چِهر

سرای سپنجی گهِ کینه نیست
رهِ رستگاری جز اندیشه نیست

از آن چار عنصر* که ایرانیان
به باور بیاورده اندر میان

به روز نهم آتش افروختند
دل از هر تباهی فرودوختند

ز گل‌ها بکرد او یکی را گزین
سواری همه زرّ زیبا به زین

بنامید: گردان سوی آفتاب
همه جان او چشم و روشن به تاب

چو بیند ستاره به شب در فراز
که دم بَرزَند زآسمان هم به ناز

به زیر افکنَد چشم و در دل دژم
همه چشم گریان به درد از ستم

نهان دیده بیدار تا بامداد
دهد آفتابش دگر جان و داد

دلش برفروزد چو جان هم به مِهر
شود هستی‌اش یکسره چشم و چِهر

بخواند به هستیِ خود این سرود
به عشق و به مِهر و به ایران درود


🍁🔥 سراینده و فرستنده #زهرا_عیدی
#چکامه_پارسی #جشن_آذرگان #آذرگان


*عنصر: تنها واژه‌ی بیگانه
🍁🔥 @AdabSar

ادب‌سار

28 Nov, 15:36


🔥🍁 جشن آذرگان؛ نماد گرمی و روشنی خانه‌ها


این آتش گرم و روشن و پاک
وین بال گشوده سوی افلاک
گه اوج گرفت و گاه بنشست
بنشست ولی نرفت از دست!
#توران_شهریاری


🔥🍂 «جشن آذرگان» یکی از جشن‌های آتش در ایران باستان در آذر روز از آذرماه یا نهم آذر در برگزار می‌شد. «آذر» به چمار (معنی) آتش است و در ایران باستان ایزد آذر نگهبان همه‌ی آتش‌ها و جانشین خورشید بر روی زمین بود. جشن آذرگان از جشن‌های بزرگ و گرامی ایران بود. آتش یکی از چهار آخشیج (عنصر) پاک و برتر از آب، خاک و باد بود.

🔥🍂 «ابوریحان بیرونی» نوشته است که زرتشت این روز را روز هم‌اندیشی گروهی برای کارهای جهان و نیایش گروهی در آتشکده‌ها دانسته است.

🔥🍂 ایرانیان در این روز همچون دیگر جشن‌ها سر و روی می‌پیراستند و جامه‌ی پاک یا نو می‌پوشیدند. آتشکده‌ها را آذین‌بندی کرده و در آن نیایش، آفرینگان خوانی و پایکوبی می‌کردند، چوب خوش‌بو می‌سوزاندند و در کنار هم خوراک می‌خوردند. سپس پاره‌ای آتش از آتشکده به خانه‌ها می‌بردند و آتشی برای روشنی و گرمای خانه می‌افروختند و تا پایان زمستان آن را روشن نگه می‌داشتند و مایه‌ی نیک‌فرجامی می‌دانستندش. گفته شده در این روز آتشی در بام‌ها هم افروخته می‌شد.

🔥🍂 آتش مایه‌ی گرمی و روشنی خانه‌ها، هوشیاری روان، شیوایی زبان و نماد آگاهی و اندیشه‌ورزی بود. آتش نه‌تنها در ایران باستان که در میان تیره‌های گوناگونی از مردم جهان پدیده‌ای سپند و مَهَند (مقدس و مهم) بود.

🔥🍂 در نسک (کتاب) «بندهش» هر گل از آن یکی از ایزدان یا فرشتگان است و گل آذرگون که به آن آذریون و گل آتشین هم می‌گویند از خانواده‌ی گل آفتاب‌گردان، نماد ویژه‌ی جشن آذرگان و از آن ایزد آتش است. گروهی هم این باور را برساخته‌ی موبدان ساسانی می‌دانند.

🔥🍂 نام آذرآبادگان (آذربایجان) از آتش گرفته شده زیرا در این سرزمین آتشکده‌های فراوانی بود که امروز ویرانه‌ی برخی از آن‌ها برجاست.
امروز جشن آذرگان در کرمان، یزد، شیراز، تهران و چند شهر دیگر برگزار می‌شود. جشن‌های اردیبهشتگان، شهریورگان، آذرگان، سده و چهارشنبه‌سوری جشن‌های آتش در ایران هستند.


🔥🍂 فرتور (عکس) پیوست، گل آذریون از تیره‌ی آفتاب‌گردان است:
goo.gl/45lF2F
🔥🍂 با واژه‌ی «آذر» آشنا شوید:
T.me/AdabSar/7491


✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_آذرگان #آذرگان


🔥🍂 برگرفته از:
- یسنا
- یشت‌ها «ابراهیم پورداود»
- فرهنگ اساتیری ایران بر پایه متون پهلوی «خسرو قلی‌زاده»
- زروان «فریدون جنیدی»
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان «هاشم رضی»

🔥🍁 @AdabSar

ادب‌سار

27 Nov, 11:08


🍁🔥 آذرگان؛ جشن روشنی و آشکارگی
#میرجلال_الدین_کزازی


«آذر روز» که برابر است با نهمین روز از این ماه، روزی است که ایرانیان کهن #جشن_آذرگان را در آن برمی‌گذارده‌اند.
هنوز نیز زرتشتیان آن را برمی‌گذارند. این جشن برپایه‌ی هم‌نامی نام روز با نام ماه برگزار می‌شده که در ایران هنجاری فرهنگی و پایدار بوده است. از آن روی که پاره‌ای از نام روزهای سی‌گانه ماه با نام روز برابر می‌افتاده است، نیاکان ما این هم‌نامی را خجسته می‌داشته‌اند و به فال نیک می‌گرفتند و جشنی در آن می‌آراسته‌اند. از دیگر سوی بیشینه‌ی جشن‌های ایرانی سرشتی آیینی و باورشناختی داشته است. #آذرگان نیز در شمار همین‌گونه از جشن‌ها جای می‌گیرد.

آذر یا آتش بر درازنای تاریخ ایران همواره نزد ایرانیان گرامی بوده و ارزشی آیینی داشته است. ناگفته روشن است و آشکار که آنچه ایرانیان آن‌ را بزرگ می‌دارند، پرتو و فروغ آتش است که در پاره‌ای از دیگر سامانه‌های باورشناختی جهان نیز ارج و ارزی بسیار دارد.
در آیین زرتشتی مانند دیگر آیین‌های ایرانی، این ارزش فزون‌تر است و فراتر. نزدیک‌ترین آفریده به اهورامزدا در باورشناسی زرتشتی آتش است.

در بُنْدهِش که دفتری است کهن به زبان پهلوی آمده است که آتش اندیشه اورمزد است. زیرا آتش مانند خورشید نماد روشنی و آشکارگی است. جشن آذرگان نیز بر همین بنیاد باورشناختی استوار شده است. زرتشتیان در این جشن به آتشکده می‌رفته‌اند، ایستاده بر گرد آتش جاویدان سپند(مقدس)، سرود نیایش می‌خوانده‌اند و بدین سان فروغ و روشنایی را گرامی می‌داشته‌اند.
به هنگام بازگشت از آتشکده نیز اخگری از آن آتش پاک و ناب را برمی‌گرفته‌اند و می‌کوشیدند که فرونمیرد و خاموشی نگیرد.
هنگامی که به خانه می‌رسیده‌اند با آن اخگر آتش زمستانی را می‌افروخته‌اند تا از گزند و آسیب تاریکی و سرما که در چشم ایرانیان پدیده‌هایی زیان‌بار و اهریمنی شمرده می‌شود، برکنار و به ‌زنهار بمانند.

🍁🔥 @AdabSar

ادب‌سار

26 Nov, 16:30


🎗 به دنبال برآورد هزینه‌های بدرفتاری با زنان که در بسیاری از کشورهای جهان انجام گرفته، روشن است که کامیابی در برابر بدرفتاری‌های ژادمَند(جنسیتی) در گرو روش‌ها و راهبردهایی است که توانمندی زنان را افزایش دهد، تنگدستی که چهره‌ای زنانه دارد کاهش یابد، زنان از پشتیبانی داتیک(قانونی) درباره‌ی بدرفتاری در خانواده و هازمان(جامعه) بهره گیرند، هازمان برای زنان و همکاری ترازداری(اقتصادی) و هَمبودی(اجتماعی) هموار شود، پشتیبانی‌های هَمبودی، روانی و تَنیِ(جسمی) بایسته به آنان پیشنهاد شود، با کودک‌آزاری پیگیرانه برخورد و پیشگیری شود[در دات‌های(قوانین) بسیاری از کشورها دیدنِ بدرفتاری و خاموش ماندن، خود بدرفتاری و کودک‌آزاری به‌شمار می‌آید] و کارزارهای گسترده‌ی سراسری و هدفمند با پشتیبانی و سرمایه‌گذاری کشورداران(دولت‌ها) در راستای فرهنگ‌سازی و رویارویی با نگرش‌ها و باورهای کهنه و پوسیده، برای کم‌رنگ‎کردن و زدودن فرهنگ بدرفتاری برپا شود.


🎗 نویسنده: #الهه_امانی
🎗 برگردان به پارسی: #مجید_دری

🎗 #نه_به_بدرفتاری_با_زنان
🎗 @AdabSar

ادب‌سار

26 Nov, 15:26


🎗 به بهانه‌ی ۲۵ نوامبر؛ روز جهانی ستیز با بدرفتاری با زنان (منع خشونت علیه زنان)


🎗 هنگامی که از یک زن در برابر بدرفتاری پشتیبانی کنید، او برای یک روز آسایش خواهد داشت. ولی اگر با بدرفتاری با زنان بستیزید، آن زن برای همیشه آسوده خواهد بود.


🎗 بدرفتاری ژادمَند(خشونت جنسی، مبتنی بر جنسیت) یک زبانزد(اصطلاح) چتری است که دیدگاه رَوامَندِ(رایجِ) بدرفتاری با زنان را هم در بر‌ می‌گیرد، ولی تنها به آن کِرانمَند(محدود) نمی‌شود. بدرفتاری ژادمَند به هر گونه‌ای از بدرفتاری آشکار یا پنهان گفته می‌شود که پایه‌ی ژادیک(جنسی، جنسیتی) دارد.


🎗 یکی از باورهای نادرست این است که بدرفتاری‌ها در یک گستره‌ی(محدوده‌ی) سراسر ویژگانی(کاملا خصوصی) برآیند و پیامدی بر گستره‌های(حوزه‌های) همگانی(عمومی) ندارد. باورهای جاافتاده‌ی بسیاری در فرهنگ ما هستند که باید از آن‌ها آشنازدایی شود.


🎗 #نه_به_بدرفتاری_با_زنان
🎗 بازنویسی به پارسی: #مجید_دری

🎗 @AdabSar

ادب‌سار

25 Nov, 10:41



زان گونه ز پولاد تو را دست بخست
کاندر رگت آویخت چو ماهی در شست

این نادره* بر گوشه‌ی جان باید بست
الماس که الماس فرو برد به دست


#ازرقی_هروی
#چکامه_پارسی


نادره: تنها واژه‌ی بیگانه
◼️◽️ @AdabSar

ادب‌سار

25 Nov, 10:41



ز دست دیده و دل هردو فریاد
که هر چه دیده بیند دل کند یاد  

بسازم خنجری٭ نیشش ز فولاد*
زنم بر دیده تا دل گردد آزاد


#باباطاهر
#چکامه_پارسی


* خنجر از پارسی خونگر
* فولاد از پارسی پولاد

❤️‍🔥 @AdabSar

ادب‌سار

24 Nov, 17:44


🍁🔥 آذرجشن و برافروختن نخستین آتش زمستان


🍂 «آذرجشن» جشنی در پیوند با آتش و برای فرا رسیدن سرمای زمستان و برافروختن نخستین آتش و گرمای زمستانی است که گویا در «اورمزد روز» از آذر برابر با یکم آذر یا روزی نزدیک به آن برگزار می‌شد. از این‌رو می‌گوییم گویا، که درباره‌ی زمان برگزاری این جشن آگاهی درستی در دست نیست و با جابجایی گاهشماری‌ها و به شمار نیاوردن بهیزک (کبیسه) شاید زمان برگزاری آن جابجا شده باشد.

🍂 برای نمونه گفته شده که جشن شهریورگان همان آذرجشن است. زمان برگزاری آذرجشن را در آغاز مهر و جشن آغاز پاییز هم دانسته‌اند. «گاهنبار ایاسرم» یکی دیگر از جشن‌هایی است که آذرجشن را با آن یکی می‌دانند و یک گمان دیگر برگزاری آذرجشن در روزهای آغاز ماه آذر است.

🍂 «ابوریحان بیرونی» از زبان «شاهویه» یا «زادویه» نوشته است که در آذرجشن در خانه‌ها آتش می‌افروختند، نیایش می‌کردند، خوراک می‌خوردند، پایکوبی می‌کردند و باور داشتند گرمای جشن و آتش آن، آسیب‌های سرمای زمستان را از مردم، گیاهان و گیتی دور می‌کند. گویی که با لشگری گران به جنگ با دشمن رفته باشند. بیرونی همچنین نوشته است که «خورشید موبد» آذر جشن را در روز نخست شهریور می‌داند و می‌گوید این جشن در گاهنبار آفرینش گیاهان در خراسان برگزار می‌شد و باور دارد که این جشن ایرانی نیست، تخاری است ولی به روزهای ایرانیان راه یافته است.
«پیش‌تر در ادبسار به جشن‌های گفته شده پرداخته‌ایم.»

🍂 ای ماه، رسید ماه آذر
برخیز و بده میِ چو آذر
آذر بفروز و خانه خوش کن
ز آذر صنما به ماه آذر!
#مسعود_سعد_سلمان


✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #آذرجشن #آذرگان


🍂 برگرفته از:
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان «هاشم رضی»
ـ زمستان «انجوی شیرازی»
ـ جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر اسطوره و مردم‌شناسی «حسام‌الدین مهدوی»

🍁🔥 @AdabSar

ادب‌سار

23 Nov, 08:30


پربیننده و بزرگترین کانال طنز تلگرام🤣

برترین دوربین‌مخفی‌ها، دابسمش و جوک‌ها

یک انبار طنز منتخب برای هر سلیقه است! خلق و خوی خوب و لبخندی گسترده تضمین شده است!

👇
https://t.me/+Xj8AxSAPtnE2ZWY0
https://t.me/+Xj8AxSAPtnE2ZWY0
عضو شوید و برای حداکثر خنده آماده باشید!☝️

ادب‌سار

23 Nov, 04:30


چنان رو که پُرسند روزِ شمار
نپیچی سر از شرمِ پروردْگار

به داد و دهش گیتی آباد دار
دلِ زیردستانِ خود شاد دار

که بر کس نمانَد جَهان جاوْدان
نَه بر تاجْدار و نَه بر موبَدان

تو از چرخِ گردان مدان این ستَم
چُن از باد خیزی گذاری به دَم
#شاهنامه_فردوسی

و نوید فردوسی این‌که:
زمانه به یک سان ندارد درنگ
گهی شهدونوش‌ست و گاهی شرنگ


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
#چکامه_پارسی
@AdabSar

ادب‌سار

19 Nov, 18:41


🖋 سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور درباره شرایط تغییر اسامی مذهبی در شناسنامه افراد گفت: «اسامی مذهبی تنها قابل تغییر به اسامی مذهبی دیگر و آن هم منوط بر غالب بودن فراوانی نام منتخب ثانویه است».

ظریفی گفت: «‏احتمالا فقط توی ایران باشه که اگر بخوای اسمتو عوض کنی، حکومت اجازه نمیده اسمت رو به ایرانی تغییر بدی»!

🖋 #برگردان_به_پارسی

🖋 سخنگوی سازمان زادنگاری کشور درباره‌ی سامِه‌های دِگَرِشِ نام‌های دینی در شناسنامه‌ی مردمان گفت: «نام‌های دینی تنها دِگَرِش‌پذیر به نام‌های دینی دیگر و آن هم وابسته به چیره‌بودن فراوانی نام برگزیده‌ی دومین است».

‏زیرکی گفت: «به‌گمان تنها در ایران باشد که اگر بخواهی نامت را دِگَر کنی، فَرشایه پروانه نمی‌دهد نامت را به ایرانی واگَردانی»!

فرستنده #یوتاب
📌 @AdabSar

ادب‌سار

18 Nov, 09:40


👨🏻 نوزدهم ماه نوامبر ترسایی (میلادی) به نام «روز جهانی مرد» نام‌گذاری شده است.


آرمان نام‌گذاری این روز نگرورزی (توجه) به تندرستی و بهداشت مردان و پسران، شادابی روان، بهبود پیوندها (روابط)، رواگ (رواج) برابری گونِگی (جنسیتی) و برجسته ساختن جایگاه نیک مردان در همزیستگاه‌شان است. این روز بزنگاهی برای مردان است تا دستاوردهای آنان به‌ویژه پشتیبانی از مردم و خانواده، زناشویی و نگهداری از فرزندانشان را جشن بگیرند و نشان دهند که به وارون (برخلاف) باورهای رواگ‌دار (رایج) همه‌ی مردان زورگو و پرخاشگر نیستند.

روز جهانی مرد زمانی برای ارج نهادن و سپاسگزاری از مردانی است که هر روز همچون یک دوست، همسر و پدر، برای خانواده، دوستان، مردمان و کشور خود می‌کوشند، گذشت می‌کنند و می‌خواهند کارایی و سودمندی برای همبودگاه (جامعه) و خانواده داشته باشند.

کشورهای برگزارکننده‌ی روز جهانی مرد می‌کوشند تا با برگزاری همایش‌ها، جشنواره‌ها، کارگاه‌های آموزشی، برنامه‌های رسانه‌ای و... با نکوهیدن نمادهای مردانه‌ی پرخاشگری به رویکردی والا و برابر از جایگاه مردان دست یابند.

«فَراگَری گونِگی» یا «ژادزَدِگی» به چِمارِ باور یا نگرشی است که یک ژاد را پست‌تر از دیگری می‌داند (تبعیضِ جنسیتی یا جنسیت‌زدگی به معنی اعتقاد یا نظری است که یک جنسیت* را حقیرتر از دیگری می‌داند). این روز می‌تواند بهانه‌ای باشد برای بازاندیشی در باورهای ژادزده‌ای که درون ما نهادینه شده‌اند. آسیب این باورها نه‌تنها زنان، که جایگاه مردان را نیز نشانه می‌گیرد و هر دو را از شادی و برخورداری از زندگی سرخوشانه بی‌بهره می‌کند.
#ادبسار
goo.gl/FBRpt6


*برای آشنایی با برابرهای پارسی واژگان «جنس» و «جنسیت» و کاربرد آن‌ها به این پیام بنگرید:
t.me/AdabSar/6945


👨🏻 @AdabSar

ادب‌سار

17 Nov, 18:35


♦️آرشیو کامل ۸۰ سال #موسیقی ایران ☟︎︎︎
https://t.me/+jPrqxyUxJ1JiOTA8
‌‌🔴 فول آلبوم خوانندگان قدیمی:
☞︎︎︎ @FULL_ALBUM
‌‌

ادب‌سار

17 Nov, 15:16


🔲 دنباله‌ی واژه‌های پارسی در زبان تازی


▪️ شَیّان = از پارسی شیان، siyan، شاد و یاری دهنده، داروی خون سیاووشان
▫️ شَیداره = از پارسی شادِریان، جامه‌ی پُرنگار و گران‌بهای بانوان، شاتور، بالاپوش زنان، چادر، جامه‌ای که بر روی گردن می‌پوشند
▪️ شیذَقان = بنگرید به سوذنیق
▫️ شَیذَمان = از پارسی شَید sid، در اوستا xsaeta، درخشان، شیده (سالوسی، ریا و ساختگی) و مان (دارنده)

▪️ شیذه = از پارسی شیده
▫️ شیر = از پارسی شیر درنده. sir در پهلوی ser آمده است
▪️ شیراز = از پارسی siraz شیراز، شاد و پر راز و از واژه‌ی اوستایی razanga، آمیخته‌ی دوغ و شِوِید، ماستینه، سرشیر
▫️ شیرازه = از پارسی siraaze، شیرازه‌ی نَسک (کتاب)، ته‌بندی نَسک

▪️ شیرَج، شیره = از پارسی شیره. آبی که از میوه گیرند، شیره‌ی انگور، دوشاب، سوخته‌ی تریاک
▫️ شیرخِشک = از پارسی شیرخِشت
▪️ شیرین = از پارسی sir-in شیرین
▫️ شیِز، شیِزی = از پارسی شِیز siz، شِز (آبنوس)، چوب سیاهی که از آن کاسه و کمان سازند

▪️ شِیش = از پارسی شیش (سیخ)
▫️ شیشه = از پارسی sise شیشه، آبگینه، نارگیله
▪️ شَیطَرَج = از پارسی شاهتره، گیاهی دارویی برای ریزش مو (گری) و خارش تن
▫️ شِیلَم = از پارسی شلَمَک، شلین، شیلَم، از گیاهان دارویی برای پیسی

▪️ شیله بیله = از پارسی شیله پیله
▫️ شِین = از پارسی sim شیم، ماه، از واژه‌ی اوستایی شئیت مان saits mana، مایه‌ی شادی خانه


🔲 @AdabSar
دنباله دارد


📜 بازخن‌ها:
۱- فرهنگ دانشگاهی عربی-پارسی از المنجد الابجدی، نوشته‌ی لویس معلوف، برگردان احمد سیاح، چاپ پخش فرحان
۲- معجم المعربات، محمد التنوجی
۳- وام‌واژه‌ها در زبان عربی، شهاب‌الدین احمد خفاجی مصری، ترجمه حمید طبیبیان
۴- فرهنگ ریشه شناسی زبان پارسی، مصطفا پاشنگ

گردآوری: #بزرگمهر_صالحی
#واژه_های_پارسی_در_زبان_عربی


🔲 @AdabSar

ادب‌سار

17 Nov, 08:30



کانال اختصاصی آثار « علیرضـا قربانـی »


⚫️ آرشــیو کامل آثار

𒊹︎︎︎ با ما همراه شوید 𒊹︎︎︎

https://t.me/+8LnRvcc_2A8xMTVk
https://t.me/+8LnRvcc_2A8xMTVk
https://t.me/+8LnRvcc_2A8xMTVk

ادب‌سار

16 Nov, 04:30


سپاهیّ و دهقان و بی‌کارشاه
چنان دان که هر سه ندارند راه

به خواب اندَرَست آن‌که بی‌کار بود
پشیمان شود پس چو بیدار بود

ز گفتارِ نیکو و کَردارِ زشت
ستایش نیابیْ نَه خرّم بهشت

همه نام جویید و نیکی کنید
دلِ نیک‌ْپی‌ْمردمان مشکنید
#فردوسی

امید که:
همیشه خرَد پاسْبانِ تو باد


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

ادب‌سار

15 Nov, 14:40


🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻مزایده= Aucation، بیش‌فروشی، بیش‌فروش، فزون‌فروش، فَرافزونی، هَم‌اَفزایی، بهافزونی، اَرزاَفزایی

🔻مناقصه= Tender، کمخرید، ارزان‌خرید، ارزان‌خری، کاهشگری، کم‌بهایی، بهاشکنی، اَرزشِکنی، نرخ‌آوری، کاهش نرخ

نمونه:
🔺دولت هرچه می‌فروشد به مزایده است، هرچه می‌خرد به مناقصه=
اِستات هرچه می‌فروشد به فزون‌فروشی است، هرچه می‌خرد به ارزان‌خری

🔺در هر مزایده تلاش می‌شود تا جنس به حداکثر قیمتِ ممکن به فروش برسد=
در هر بیش‌فروشی، کوشش می‌شود تا کالا به بیشترین بهای شایا به فروش برسد

🔺در مناقصه، تمامی پیشنهادهای واصله ملاحظه شده و پایین‌ترین قیمت قبول می‌گردد=
در اَرزشِکنی، همه‌ی پیشنهادهای رسیده بررسی شده و پایین‌ترین بها پذیرفته می‌شود


#مجید_دری
#پارسی_پاک
#مزایده #مناقصه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

ادب‌سار

14 Nov, 18:31


⚫️به فرهنگ باشد روان تندرست

⚫️ایران سرزمینی کهن با فرهنگ باستانی است. سرزمین نیکی‌ها و مردمان نجیبی که ستایشگر داد و راستی و دوستی و نکوهشگر ظلم و دروغ و دشمنی‌اند. باید تا می توان از ایران گفت و نوشت. چرا که ظرف و محتوای توسعه کشور است. باید زبان فارسی را دوست داشت و در جهت ترویج آن از هیچ اقدامی دریغ نکرد. باید تا حد ممکن فرزندان کشور را با حافظ و سعدی، با فردوسی و مولوی و نظامی آشنا کرد. اگر ایده ایران از جمع معدودی نخبگان خارج شود و در میان مردم و سیاستگذاران شکل خودآگاهانه بگیرد معنای امنیت، مصلحت و منافع ملی شکل خواهد گرفت. حقیقت این است که امروزه ایران مورد غفلت قرار گرفته است و بدون وطن، کشور و ایراندوستی هیچ تحول مهمی رقم نمی‌خورد.

⚫️فهرست زیر از کوشاترین و معتبرترین رسانه ها و نهادهای فرهنگیِ مستقل تشکیل شده است که جملگی در گستره‌یِ گسترده‌یِ تاریخ و ادبیات و فرهنگِ زرینِ ایران زمین می‌کوشند.
با پیوستن به این رسانه ها و نهادها به توسعه فرهنگی در جامعه یاری رسانیم.
                     
    ⚫️ پـــــــایــنده ایــــــــــران⚫️


⬛️دکتر محمّد‌علی اسلامی‌نُدوشن

⬛️ادبسار(پارسی سخن بگوییم، نه فارسی).

⬛️کتاب گویا (لذت مطالعه با چشمان بسته).

⬛️زین قند پارسی
(درست بنویسیم، درست بگوییم).

⬛️کتابخانه تخصصی ادبیات

⬛️بهترین داستان‌های کوتاه جهان

⬛️رسانه رسمی استاد فریدون فرح اندوز
(گوینده و مجری رادیو و تلویزیون ملی ایران).

⬛️رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

⬛️مولانا و عاشقانه شمس(زهرا غریبیان لواسانی)

⬛️حافظ // خیام ( صوتی )

⬛️استاد جلیل شهناز

⬛️علم سیاست

⬛️بنیاد فردوسی خراسان
(كانون شاهنامه فردوسی توس‏).

⬛️رمانهای صوتی بهار

⬛️گزین‌گویه‌ها، گل‌چینِ خواندنی‌ها


⬛️مردم‌نامه، فصلنامه مطالعات تاریخ‌ مردم.

⬛️نسخ خطّی فارسی در کتابخانه‌های جهان

⬛️خردسرای فردوسی
(آینه‌ای برای پژواک جلوه‌های دانش و فرهنگ ایران زمین).

⬛️چراغداران (دایرةالمعارف بزرگ صوتی ایران، صداهای نایاب فرهنگ و ادب و هنر)

⬛️خانه ویراستار (سیدحمید حیدری‌ثانی)

⬛️آرخش، کلبه پژوهش حماسه‌های ایرانی
(رسانه دکتر آرش اکبری مفاخر).

⬛️سرو سایـه‌فکن
(رسانه ای برای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی).

⬛️شاهنامه کودک هما

⬛️منابع تاریخ ساسانیان

⬛️مطالعات قفقاز

⬛️ستیغ، خوانش اشعار حافظ و سعدی و...(رسانه سهیل قاسمی)

⬛️زبان شناسی و فراتر از آن (درگاهی برای آموختن درباره زبان‌ها و فرهنگ‌ها).

⬛️شاهنامه برای کودکان
(قصه های شاهنامه و خواندن اشعار برای کودکان و نوجوانان).

⬛️تاریخ اشکانیان

⬛️مأدبه‌ی ادبی، شرح کلیله و دمنه و آثار ادبی فارسی (رسانه دکتر محمّدامین احمدپور).

⬛️شرح غزلیات سعدی با امیر اثنی عشری

⬛️بوستان سعدی با امیر اثنی عشری

⬛️تاریخ، فرهنگ، هنر و ادبیات ایران زمین

⬛️کانون پژوهش‌های شاهنامه
(معرفی کتاب‌ها و مقالات و یادداشت‌ها پیرامون شاهنامه).

⬛️تاریخ پادشاهی مادها (منابع و مآخذ).

⬛️گاهگفـت
(دُرُست‌خوانیِ شعرِ کُهَن).

⬛️ملی‌گرایی ایرانی/شاهنامه پژوهی

⬛️رهسپر کوچه رندان
(بررسی اندیشه حافظ).

⬛️فرهنگ یاریگری، توسعه پایدار و زیست بوم‌داری

⬛️دژنپشت(کتابخانهٔ کهن سرزمین پارس به روزگار پارت‌ها)

⬛️تاریخ روایی ایران

⬛️کتابخانه متون و مطالعات زردشتی

⬛️حافظ‌خوانی با محمدرضاکاکائی

⬛️انجمن دوستداران شاهنامه البرز (اشا)

⬛️سفر به ادبیات
(مرزبان‌نامه و گلستان، تک‌بیت‌های کاربردی )

⬛️تاریخ میانه

⬛️کتاب و حکمت

⬛️سخن و سخنوران
(سخنرانی و گفتگوهای نایاب نام آوران وطن فارسی).

⬛️انجمن شاهنامه‌خوانی هما
(خوانش و شرح بیتهای شاهنامه).


⚫️کانال میهمان:


⬛️عیدگاه
(سروده‌ها و نوشته‌های وحید عیدگاه طرقبه‌ای، استاد دانشکده ادبیات دانشگاه تهران)



⚫️فـــرِّ ایــــران را می سـتایـیـم
.


⚫️هماهنگی جهت شرکت در تبادل



⚫️@Arash_Kamangiiir

ادب‌سار

14 Nov, 08:31


🪬اگه سرتون درد میکنه برای دونستن

حقایق #مرموز و #ترسناکِ #واقعی🕷
راز سیاسی‌هارپ
اسرار سری
مدارک‌ لو رفته
اماکن ممنوعه، حقایق اسرارآمیز
به‌همراه آخرین اخبار #فرازمینی‌ها و رویت #یوفو در ایران و جهان

⚠️اگه میخوای بدونی چ اتفاقات مرموزی تو جهان رمزآلود میوفته!👽

اینجا هر اطلاعاتی بخوای بهت میده🚩

https://t.me/+ZANWGt4Vz0plOTg0

ادب‌سار

13 Nov, 08:31


❗️هر چیزی را که در مورد حیات وحش دیدی و می‌دانی را فراموش کن❗️

کانال حیات وحش، تصاویر منحصر به فردی از دنیای حیوانات را نشان می‌دهد که از دید افراد عادی پنهان است.

آیا می‌خواهید خود را در یک دنیای واقعی وحشی و خطرناک غوطه‌ور کنید
؟
https://t.me/+4DYFdGs0Ekw5ZmZk
https://t.me/+4DYFdGs0Ekw5ZmZk
به کانال حیات وحش بدون سانسور بپیوندید🚫☝️

ادب‌سار

11 Nov, 20:26



تو دو دیده فروبندی و گویی روز روشن کو
زند خورشید بر چشمت که اینک من تو در بگشا


#مولوی
#چکامه_پارسی

☀️ @AdabSar

ادب‌سار

10 Nov, 16:25


💚🤍♥️‍ کُهَن‌خاکِ میهن با من سخن می‌گوید!


من بیشتر به کهن‌خاک گوش می‌سپارم تا به خاکیان. نمی‌شود از خاکیان ایران گفت و از کهن‌خاک ایران نگفت.
نمی‌شود سخن خاکیان را شنید و آوای کهن‌خاک را ناشنیده گرفت. خاکیان ایران جز از امروز نمی‌گویند و دگر چیزی جز دیروز نزدیک را به یاد نمی‌آورند. کهن‌خاک ایران از یادآوری نیاکان و از فراموشی و بی‌کرانگی دهشتبارِ فرداهای بی‌پریروز با من سخن می‌گوید. کهن‌خاک ایران دردمندانه و مهربانانه با من سخن می‌گوید. کهن‌خاک ایران از روزگاران دور و از غم‌ها* و شادی‌های دیگرسانی با من سخن می‌گوید. کهن‌خاک ایران از استوره‌ها می‌گوید چرا که از آن خاک روییده و بالیده‌اند. کهن‌خاک ایران از ایزدی می‌گوید که بر پهنه‌ی آن خاک زاده و بر چکاد کوه‌های آن ایستاده و کرانه‌ها را با ده هزار چشم پاییده است. از ایزدی می‌گوید که می‌وَزَد و در دل کوه‌ها و دشت‌ها می‌پیچد و ایزد ده هزار چشم را یار است. از ایزدی می‌گوید که آبشار است، چشمه است و کهن‌خاک تشنه را سیراب می‌کند. کهن‌خاک ایران از فرّ و دادِ شاهان، از پیمان‌های بسته، از آبادانی و شادی مردمان با من سخن می‌گوید. کهن‌خاک ایران از ایزدانی با من سخن می‌گوید که می‌آیند آنگاه که به یاد آورده شوند…

کهن‌خاک ایران از کوبه‌ی سُمِ اسبانِ بیگانه، از سواران بی‌چهره و از خون ریخته‌ی دلیران بر خود می‌گوید. کهن‌خاک ایران از بی‌شماران شیون زنان و از خیزابه‌های دریای اشک کودکان با من سخن می‌گوید. کهن‌خاک ایران از مردانی سخن می‌گوید که با خود توفانِ شن آوردند و به زبانی ناآشنا و خشن سخن می‌گفتند؛ می‌کُشتند، می‌خندیدند و دشنه‌های خونین را بالا برده و واژگانی را فریاد می‌زدند. کهن‌خاک ایران شگفت‌زده و غم‌آلود با من از خاکیانی که بر آن می‌زیند می‌گوید. خاکیانی که از نیکی شن‌زارها می‌گویند، زبان آنان می‌آموزند، آن کشتارها، خنده‌ها و دشنه‌ها را می‌ستایند. کهن‌خاک ایران، گریان، با من از خاکیانی می‌گوید که به سوی شن‌زارها نماز می‌گزارند و با زبان مردان شن‌زارها نیایش می‌کنند. با اینهمه، کهن‌خاک ایران، خاکیانی را که ناسپاسانه بر آن می‌زیند و می‌میرند، می‌بخشاید و خاکیان زنده، خاکیان درگذشته را به آن کهن‌خاک است که می‌سپارند. کهن‌خاک ایران با من از سده‌ها یورش گردبادها و توفان‌های شن می‌گوید و می‌گوید که کوشیدند و هنوز می‌کوشند آن کهن‌خاک را نیز به شن‌زار دگر کنند؛ نتوانستند و کامیاب نگشتند و کهن‌خاک هنوز هم نگاهبانانِ پیمان و مهربانانی می‌زاید، می‌پرورد و می‌بالانَد…

آری ! کهن‌خاک میهن با من این چنین سخن می‌گوید.
و آنگاه من زانو می‌زنم، بر کهن‌خاک میهن بوسه می‌زنم، اشک شادی می‌ریزم، از کهن‌خاک می‌خواهم یاری‌ام دهد و اگر شایسته‌ام می‌داند با آن بانیانِ پیمان و بانیان مهر آشنایم سازد تا مرا نیز دلیری و مهربانی و پیمان بیاموزند…


نویسنده و فرستنده: #خسرو_یزدانی
#پیام_پارسی

💚🤍♥️ @AdabSar

ادب‌سار

09 Nov, 06:30


خُنُک آن‌که در خشمْ هشیارتر
همان بر زمینْ او بی‌آزارتر

گهِ تنگ‌دستی دلی شاد و راد
جَهانْ بی‌تنِ مردِ دانا مباد

چو بر دشمنی‌بَر توانا بوَد
به پی نسپرد ویژهْ دانا بوَد

ستیزه نَه نیک آید از نامْجوی
بپرهیز و گِردِ ستیزه مپوی
#فردوسی

و در آغاز هفته:
درود جَهان‌آفرین بر تو باد


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

ادب‌سار

08 Nov, 08:25


🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻تَوأم= همراه، همزاد، همپا، با هم، جُنابِه
🔻تَوأمان= همزادان، جُنابِه، همراه با هم، با هم
🔻توأم با شک و تردید= گمان‌آمیغ، گمان‌آمیز
🔻تَوأم‌شدن= آمیخته‌شدن، یکی‌شدن، همراه‌شدن
🔻تَوأم‌کردن= آمیخته‌کردن، یکی‌کردن
🔻تَوائِم= همزادان، جُنابِگان

✍️نمونه:
🔺کار اصلاح و تربیت وقتی منجر به نتیجه خواهد شد که با اشتغال توأم باشد=
آموزش و پرورش هنگامی به بار می‌نشیند که با کارزایی همراه باشد

🔺تعداد طبیعی ضربان قلب در نوزادانِ توام، بین ۱۰۰bprm تا ۱۴۰bprm است=
شمار بهنجار تپش دل در نوزادانِ همزاد، میان 100bprm تا 140bprm است

🔺مقولات هویت و توسعه باید توامان مورد مطالعه قرار گیرد=
جُستارهای کیستی و پیشرفت باید همراه با هم بررسی شود

🔺توأم‌شدن علم و تجربه‌ی هنرمند، به خلق آثار هنری معتبری منجر می‌شود=
آمیخته‌شدن دانش و کارآزمودگی هنرمند، به آفرینش کارهای ارزشمندی می‌انجامد


#مجید_دری
#پارسی_پاک
#توأم #توام #توأمان #توامان #توائم
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

ادب‌سار

07 Nov, 18:30


🖋 اصل بقای ماده:
ماده نه خلق می شود و نه از بین می رود، بلکه از حالتی به حالت دیگر تبدیل می شود

#برگردان_به_پارسی

🖋 مِـهاد پایایی ماتَـک:
ماتک نه پدید می‌آید و نه از میان می‌رود، بسا كه از ریختی به ریخت دیگر درمی‌آید


#ماده = (پارسی تازی شده) ماتک، مایه، وادِه، کبود

#مجید_دری

@AdabSar

ادب‌سار

06 Nov, 15:06



گیرم درخت رنگ خزان گیرد
تا ریشه هست ساقه نمی‌میرد

#سیمین_بهبهانی
#چکامه_پارسی


ساقه از پارسی ساگه
🍂🌳 @AdabSar

ادب‌سار

06 Nov, 15:05



تلخ کنی دهان من
قند به دیگران دهی
نم ندهی به کِشت من
آب به این و آن دهی
جان منی و یار من
دولت* پایدار من
باغ من و بهار من
باغ مرا خزان دهی

#مولوی
#چکامه_پارسی


قند: از پارسی کند
دولت: تنها واژه‌ی بیگانه
❤️‍🔥 @AdabSar

ادب‌سار

05 Nov, 16:05


پویایی هر زبان زمانی آغاز می‌شود که از ایستایی دوری گزیند. «ضیاالدین هاجری»


🖋📋 واژه‌های بیگانه در دستور زبان پارسی
           «بخش هفدهم و پایانی»
           گردآورنده: #بزرگمهر_صالحی


#ناقص = ناپَردَخته، نارسا، کماس
#ندا = آوا، بانگ، فراخوان
#نسبت = وابستگی، بستگی
#نسبی = وابسته
#نعت (صفت) = نامپَرداز، فروزه، ستودن، شمارزاب
#نقش = کارکرد، درآیش، کارآمدی، کارسازی
#نهی = بازداشتن، بازداری

#واو_معدوله= واوِ ناخوانه
#وجوه_افعال = رویه‌های کنش
#وجوه = چهره‌ها، رویه‌ها
#وجه_اخباری = رویه‌ی گزارشی
#وجه_التزامی = رویه‌ی واداری
#وجه_امری = رویه‌ی دستوری
#وجه_شرطی = رویه‌ی پیمانی

#وجه_فعل = رویه‌ی کُنش
#وجه_مصدری = رویه‌ی کُنشی
#وجه_وصفی = رویه‌ی فروزه‌یی
#وجه = چهر، چهره، رو، رویه
#وحدت = یگانگی، ایواکی
#وصفی = فروزه‌یی، زابی، ستایه‌یی
#وقایه = نگهداشت، پناه دادن (الف وقایه: ه مُختفی/ه غیر ملفوظ:ه ناخواندنی، ه مربوطه: ه گِرد)

#هجه #سیلاب = سازه، آواج، آوات
#هجایی = آواجی، آواتی
#همزه = الف آواپذیر
#ی_ابتر = ی دُم بریده، ی کوچک شده
#ی_تخصیص = ی ویژگی
#ی_وحدت = ی یگانگی


🖋📋 برجسته‌ترین بازخن‌ها (منابع):
۱- پیوست‌های فرهنگ ساختاری زبان پارسی، ضیاالدین هاجری
۲- فرهنگ نظام با ریشه‌شناسی، محمدعلی داعی‌الاسلام
۳- فرهنگ ریشه‌شناختی اخترشناسی، محمد حیدری ملایری


#پارسی_پاک
📋🖋 @AdabSar

ادب‌سار

04 Nov, 18:35



🌚 شب‌ زنده‌دارا بیان اینجا 🗝🗝
🎧@BESTCHANNELS4U

ادب‌سار

04 Nov, 18:35


‌‌💟 موســـیقی پاپ:
هایده، مهسـتی، معین، گوگوش▼▼
𝔻𝕆𝕎ℕ𝕃𝕆𝔸𝔻

💟 موســـیقی سنتی:
شجریان، ناظری، قربانی، همایون▼▼
𝔻𝕆𝕎ℕ𝕃𝕆𝔸𝔻


✴️ شـعر نو و کلاسـیک، تاریـخ ▼▼
𝔻𝕆𝕎ℕ𝕃𝕆𝔸𝔻

✴️ روانشناسی، عرفان، پزشکی ▼▼
𝔻𝕆𝕎ℕ𝕃𝕆𝔸𝔻

✴️ استوری اینستا، رقص، طنز ▼▼
𝔻𝕆𝕎ℕ𝕃𝕆𝔸𝔻



🧞‍♀اونهایی که دوست داری رو پیدا کن▼▼
🆔 https://t.me/addlist
🆔 https://t.me/addlist

🔶 کانال منتخب امشـب ☟︎︎︎ ☟︎︎︎ ☟︎︎︎
https://t.me/+TaHFqV6WISufcoMW

ادب‌سار

04 Nov, 16:23


🍃🍂 جشن پاییزانه، جشن پیشواز سرمای زمستان
🍃🍂
🍂🍃
🍃🍂 در گذشته‌های دور ایرانیان برای بخش‌بندی سال یک سال را به چهار وَرشیم/فرشیم (فصل) بخش می‌کردند و هر فَرشیم را با برگزاری جشنی در میانه‌ی آن به دو بخش می‌کردند و این بخش‌بندی راهکاری ساده و باریک‌بینانه برای شمارش روزها و آگاه شدن از آغاز و پایان سال بود.

🍃🍂 «جشن پاییزانه» یا «جشن میانه‌ی پاییز» یکی از آن‌ها است و گفته می‌شود دیرینگی آن به زمان جمشید، پادشاه پیشدادی می‌رسد و در زمان هخامنشیان جشنی شناخته شده بود. در میانه‌ی پاییز دام‌ها (گاو و گوسپند) از چراگاه‌های تابستانی به خانه بازمی‌گشتند.
امروز نیز در سلطانیه‌ی زنجان دامداران و کشاورزان در آغاز سال با چوپانان پیمان می‌بندند و چوپانان در برابر دستمزد یا گندم، دام‌ها را به چرا می‌برند و هنگام نخستین برف که هم‌زمان با نیمه‌های پاییز است دام را بازمی‌گردانند. ابوریحان بیرونی نوشته است که ایرانیان نیمه‌ی هر فَرشیم را بسیار مَهَند (مهم) می‌شمردند و در خوارزم به آن «اجغار» می‌گفتند.

🍃🍂 گفته می‌شود «گاهنبار ایاسرم» به چمار (معنی) آغاز سرما در گذشته‌های دور همان جشن میانه‌ی پاییز بود و با گذشت سده‌ها و دگرگونی‌هایی که در گاهشماری(تقویم)ها رخ داد زمان آن به دهه‌ی سوم مهر جابجا شده است. به باور ایرانیان گاهنبار ایاسرم زمان آفرینش گیاهان بود.

🍃🍂 همچنین بیشتر جشن‌های ایرانی زنجیره‌ی پیوسته‌ای بودند و زمان‌بندی روشنی داشتند که به گاهشماری و شناخت زمان دگرگونی‌های آب‌وهوایی و زمان کشت‌وکار یاری می‌رساند. برخی کارشناسان گاهشماری کهن ایرانی جشن میانه‌ی پاییز را ۲۱۰ روز پس از نوروز می‌دانند و شماری آن را درست در میانه‌ی پاییز می‌پندارند.

🍃🍂 ویژگی جشن‌های گاهانباری دستگیری از نیازمندان و برابری در بزم و مهمانی‌ها بود. در این جشن‌ها هرکس به اندازه‌ی توانایی‌اش در برگزاری جشن و آماده‌کردن خوراک می‌کوشید، همه‌ی باشندگان (حاضران) همچون شاه، فرمانروا، مردم، تهیدست، دارا، زن، مرد و کودک بر یک خوان(سفره) می‌نشستند، از یک خوراک می‌خوردند و این را نشانه‌ی همبستگی می‌دانستند. بخشی از خوراک مهمانی نیز به سوی خانه‌ی نیازمندان روانه می‌شد.

🍃🍂 جشن‌های گاهنباری پنج روز بودند و واپسین روز آن جشن بزرگی برگزار می‌شد و بر پایه‌ی باورها، آن گام آفرینش در روز پنجم به پایان می‌رسید. از آیین‌های دیگر این جشن دست‌به‌دست هم دادن و نیایش‌کردن و سپاسگزاری از ایزد بود. دست‌به‌دست‌هم‌دادن از گذشته نشانه‌ی هم‌پیمان شدن است زیرا ایستادگی در برابر رویدادهایی چون تندآبه (سیل) و زمین‌لرزه با پشتیبانی یکدیگر شدنی است.

🍃🍂 اکنون آیینی همراه با پخش پَتیست (نذری) در میانه‌ی پاییز میان «اهل حق» کرمانشاه برگزار می‌شود که گفته می‌شود به‌جا‌مانده از جشن پاییزانه است و ریشه در آیین مهرپرستی دارد. آن‌ها در این آیین نیایش می‌کنند و به شمار فرزندان خانواده خروس می‌پزند.


✍🏻 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_پاییزانه #آبانگان #جشن_میانه_پاییز


🍃🍂 برای آشنایی با #گاهنبار_ایاسرم همین برچسب را دنبال کنید.


🍃🍂 برگرفته از:
- زمستان #انجوی_شیرازی
- جشن‌های ایرانی #پرویز_رجبی
- جشن‌های ایران باستان #محمدحسین_موسوی


🍃🍂 @AdabSar

ادب‌سار

04 Nov, 08:30


سلام دوستان!

ما یک جمع 40.000 نفری هستیم که داریم جاهای زیبا، تاریخی و رویایی ایران.و.دنیا رو می‌گردیم و از دیدنش لذت می‌بریم.

✴️ معرفی خاص‌ترین مکان‌های تفریحی ایران

🔸کارت دعوت شما:
👇👇👇
https://t.me/joinchat/AAAAAEGsCHDtOBY6Md1h3w

☀️شما هم به جمع ما بپیوندید.

ادب‌سار

03 Nov, 12:36


🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻شعف= دلدادگی، شیفتگی، خرمی، خوشی، خوشدلی، خوشنودی، خوشهالی۱، شادمانی، شادکامی، شادی، سرشادی، دلتنگی
🔻شوق و شعف= شور و شادی
🔻مشعوف= شیفته، دلباخته، دِل‌رَفته، دیوانه، دوستدار، خوشهال، خوشدل، خرم، خندان، خوشوَخت۲، شاد، شادان، شادمان
🔻مشغوف= (=مشعوف)، دیوانه، شیفته
🔻مشعوف‌شدن= شیفته‌شدن، دلباخته‌شدن، شادمان‌گشتن، خوشوَخت‌شدن، شادشدن، خوشهال‌شدن
🔻مشعوف‌کردن= شادکردن، خوشوَخت‌کردن، خوشهال‌کردن، شادمان‌کردن
🔻مشعوف‌بودن= شیفته‌بودن، دلباخته‌بودن، دوستداربودن، خوشهال‌بودن، خوشدل‌بودن، خرم‌بودن، خندان‌بودن، خوشوَخت‌بودن، شادبودن، شادان‌بودن

۱. خوشهال= خوشحال(بنگرید به t.me/AdabSar/9292)
۲. خوشوَخت= خوشوقت(بنگرید به t.me/AdabSar/7446)

نمونه:
🔺ایرانی‏‌ها با شوق و شعف وافر منتظر شروع سال جدید هستند=
ایرانی‏‌ها با شور و شادی فراوان چشم‏‌براه آغاز سال نو هستند

🔺از ملاقات شما خیلی مسرور و مشعوف گردیدم=
از دیدن شما بسیار شاد و خُرم شدم


#مجید_دری
#پارسی_پاک
#شعف #مشعوف #مشغوف
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

ادب‌سار

02 Nov, 19:40



سرتاسر دشتِ خاوران سنگی نیست
کز خون دل و دیده بَر او رنگی نیست

در هیچ زمین و هیچ فرسنگی نیست
کز دست غمت* نشسته‌دلتنگی نیست


#ابوسعید_ابوالخیر
#چکامه_پارسی

@AdabSar

ادب‌سار

02 Nov, 04:30


بدانید کاِین چرخِ ناپایْدار
نَه پرورده دانَد نَه پروردْگار

سراسر ببندید دست از هوا
هوا را مدارید فرمان‌روا

کسی کو بپرهیزد از بدکنش
نیالاید اندر بدی‌ها تنش

بدین سوی همواره خرّم بوَد
گهِ رفتن آیدْش بی‌غم بود

پناهی بوَد گنج را پادشا
نوازنده‌ی مردمِ پارسا
#فردوسی

و پیام فردوسی در این هفته:
همه مهر جویید و افسون کنید
ز تَن آلت جنگ بیرون کنید


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
#چکامه_پارسی
@AdabSar

ادب‌سار

01 Nov, 08:31



🏴 دهلیز مرگ بود و باد که می‌ریخت گرد درد…


برای جان‌باختگان معدن طبس که چهل روز از آن گذشت
سرایش و خوانش #هما_ارژنگی


دهلیزِ مرگ بود و باد که می‌ریخت گردِ درد
بر چهره تکیده و افسرده حالِ مرد
پیکارِ سنگ بود و سیاهی
پیکارِ مرگ و تباهی
جنگِ ذغال و سنگ
با تیشه و کلنگ…

او، غافل از بخارِ پلیدی که می‌خزید
آرام و نرم نرم به ژرفای سینه‌اش
نجوا کنان به خویش می‌گفت زیرِ لب:
«باید به فکرِ کیف و کتابِ نوید بود!
شاید برای دخترکم هم عروسکی!»

با دست‌های خسته ز پیکار می‌شکافت
دیوارِ سخت و سنگی آن غارِ خاره را
می‌آمدش به یاد
قولی که داده بود بر همسرش
خریدنِ یک گوشواره را…


دنباله‌ی سروده در رخشاره (ویدیو)
🏴 @AdabSar

ادب‌سار

31 Oct, 19:35



🪷 در باور ایرانیان آب، سپنتا (مقدس) است و هیچ‌گاه نباید آن را آلوده کرد. زرتشتیان برای برگزاری #جشن_آبانگان به کنار رودها و جوی‌ها رفته، فرشته‌ی آب (آناهیتا) را نیایش می‌کنند و به شادی می‌پردازند.

🪷 پلوتارک در نبیگ «زندگی مردان نامی» می‌نویسد: سربازان ایرانی سربازان شکست خورده‌ی رومی را دنبال (تعقیب) کردند با اینهمه چون به رودخانه‌ای رسیدند، رومیان شکست خورده را گذاردند که بگریزند چون ایرانیان نمی‌خواستند آب را آلوده کنند.
🪷 آئین‌های ایرانی را پاس بداریم 🪷

#بزرگمهر_صالحی

🪷 فرتورها: پرستشگاه‌های آناهیتا
یکم و دوم از بالا: سرعین/ سوم: تکاب/ چهارم: کنگاور

🪷 @AdabSar

ادب‌سار

31 Oct, 17:36



🪷 چند آفرینه (اثر) هنری درباره‌ی آناهیتا ایزدبانوی آب‌ها. در شماری از آن‌ها ویژگی‌هایی که در یشت‌ها درباره‌ی آناهیتا نوشته شده، همچون گوهرهای فراوان دیده می‌شود.
برخی از آن‌ها در گنج‌خانه‌ها (موزه‌ها) نگهداری می‌شوند.

#جشن_آبانگان
🪷 @AdabSar

ادب‌سار

31 Oct, 16:12


🪷 آبانگان جشن ستایش گوهری به نام «آب»


🪷 واژه‌ی «آبان» نماد آب‌های پاک و به چم (معنی) آب‌های پاک و هنگام آب و باران و برگرفته از آپَه یا اَپَه در پارسی باستان و آپ در پارسی پهلوی است. این آخشیج (عنصر) همراه آخشیج‌های آتش، خاک و هوا پایه‌های چهارگانه‌ی زندگی بوده و مردم آن‌ها را می‌ستودند. آلوده کردن‌شان هم گناه بزرگی بود. هریک از چهار آخشیج ایزدبانو یا ایزدی داشتند که با پیدایش کیش زرتشتی امشاسپند نامیده شدند.

🪷 هرودت نوشته است که ایرانیان درهیچ رودی پیشاب (ادرار) نمی‌کنند، آب دهان و بینی نمی‌اندازند و دست‌هایشان را در آن نمی‌شویند. آن‌ها شستن دست و تن را در آب روان نمی‌پذیرند و آن را آلوده نمی‌کنند. زیرا به رودخانه و آب ارج می‌نهند. استرابون نیز نوشته ایرانیان تن خود را در چارچوبی به نام آبزن می‌شویند تا آب بیهوده از دست نرود. آن‌ها در آب روان مردار و هرچه ناپاک است، نمی‌اندازند!

🪷 ایرانیان در جشن آبانگان جامه‌ی سپید می‌پوشیدند و در کنار رودها و دریاها نیایش می‌کردند و سپس به پایکوبی می‌پرداختند. پس از پیدایش کیش زرتشتی، خواندن سروده‌ی «آبان‌یشت» یا «آپ‌زور/آب‌زور» به آیین‌های این جشن افزوده شد. ساخت و نوسازی کاریز (قنات)، آب‌انبار، جوی، سرچشمه، چاه، آب‌بند و پل از آیین‌های دیگر نگهداشت و بهره‌برداری بهینه از آب بود. یک نمونه از این کوشش ساخت پالایشگر آب زیگورات چغازنبیل است.

🪷 گفته می‌شود اگر در روز #جشن_آبانگان باران می‌بارید مردان آب‌تنی می‌کردند و اگر نمی‌بارید زنان تن به آب می‌سپردند.
مردم ایران به بهانه‌های گوناگون بر پاسداشت زیست‌‌بوم گواهی می‌دادند، ارزش و جایگاه آب این پیشکش بی‌مانند هستی را می‌دانستند، سرسبزی، زندگی، پاره‌های پرهام (عناصر طبیعت) و پیشکش‌های گیتی را می‌ستودند و برای بالندگی خاک ایران می‌کوشیدند و نام‌های فراوانی که برگرفته از سرسبزی و آبادنی زمین بود، برای فرزندان خود برمی‌گزیدند. چنانچه یکی از ویژگی‌های سه‌گانه‌ی رنگ، بو و مزه‌ی آب دگرگون می‌شد، از آن برای آشامیدن و شست‌وشو بهره نمی‌بردند.

🪷 «جشن انار» یا «انارچینی» که در روزهای آبان در بخش تارم و روستاهای انبوده‎ و رودبار الموت کاسپین (قزوین) برگزار می‌شود، ریشه در جشن آبانگان دارد. جشن انار همراه با شادی، پایکوبی و نواختن ساز و سرنا است. در گذشته چیدن انار پیش از آغاز جشن ناپسند شمرده می‌شد. انار نشانه‌ی آناهیتا ایزدبانوی آب و باروری است. در نشانه‌های باستانی بر نیز نشانه‌ای باران خواهی است.

🪷 اکنون پیشنهاد چند تن از کنشگران زیست‌بوم این است که روز جشن #آبانگان روز میهنی پاسداشت آب نام‌گذاری شود تا در کشور ما که همواره با کمبود آب روبرو است به بهره‌برداری درست و ارجمندانه از آب که ریشه در گذشته‌ی دور ما دارد نگاه ویژه‌ای شود. شاید که بتوان دوباره بخش‌هایی از فرهنگ والای ایرانی را بازسازی کرد.
آبان ‌روز است و ماه آبان
خرّم گردان به آب رَز، جان
مسعود سعد سلمان


#پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی
🪷 درباره‌ی نیلوفر و جشن آن که در پیوند با ایزدبانو (الهه) آب‌ها است، در اینجا بخوانید:
t.me/AdabSar/20877


🪷 برگر
فته از:
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان «هاشم رضی»
- اساطیر و فرهنگ ایران در نوشته‌های پهلوی «رحیم عفیفی»
- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی «منصوره میرفتاح»
- جشن آبانگان روز ملی پاسداشت آب «شاهین سپنتا»

🪷 @AdabSar

ادب‌سار

30 Oct, 19:57



🪷 «اوست برومندی که در همه‌جا بلندآوازه است. من اهوره‌مزدا او را به نیروی خویش هستی بخشیدم تا خانه و روستا و شهر و کشور را بپرورم و پشتیبان و پناه‌بخش و نگاهبان باشم.»
(بریده‌ای از آبان‌یشت درباره‌ی آناهیتا)

🪷 در افسانه‌های باستانی ایران، آناهیتا ایزدبانوی آب‌ها و نماد #جشن_آبانگان است.

🪷 فرتور(عکس): پیکره‌ی آناهیتا در فومن (بالا) پیکره‌ی آناهیتا در مراغه (پایین)


🪷 @AdabSar

ادب‌سار

30 Oct, 17:10


🪷 آبانگان جشن ستایش آناهیتا، ایزد بانوی آب‌های پاک


🪷 اینک آب‌ها را می‌ستاییم، آب‌های فروچکیده و گردآمده و روان شده و خوب کـُنش اهورایی را!
برگرفته از «یسنا»


🪷 #جشن_آبانگان یا آپانگان برای ستایش آناهیتا ایزدبانوی آب‌های روان، ستایش ستاره‌ی ناهید یا زهره و ستایش آمودریا یارود جیهون و همه‌ی آب‌های روی زمین در آبان‌روز از آبان‌ماه برگزار می‌شد. آبانگان جشن باران‌خواهی و پاسداشت آب‌های روان و ایستای روی زمین همچون سرچشمه‌ها، رودها، دریاها، دریاچه‌ها، کاریزها، آبشارها و جوی‌ها بود.

🪷 در «آبان‌یشت» آناهیتا ایزدبانو و نگهبان آب‌ها خوانده ستایش شده است. در آبان‌یشت، آناهیتا زنی جوان، خوش‌اندام، بلندبالا، زیباچهره و درخشان با بازوان سپید، کمربند تنگ بر میان بسته به گوهر آراسته با گردن‌بند زرین، گوشواری چهارگوش در گوش، تاگ(تاج)ی با سد (صد) ستاره‌ی هشت‌گوش بر سر، کفش‌هایی درخشان در پا با بالاپوشی زرین و پرچینی از پوست سگ آبی است. او گردونه‌ای با چهار اسب سپید دارد. این اسب‌ها ابر، باران، برف و تگرگ هستند. خانه‌اش در بالاترین جایگاه آسمان است و بر کرانه‌ی هر دریاچه‌ای خانه‌ای آراسته با سد پنجره‌ی درخشان و هزار ستون خوش‌تراش دارد. او از فراز ابرهای آسمان به فرمان اهورامزدا باران و برف و تگرگ را فرو می‌باراند.

🪷 از آناهیتا با ویژگی‌های چنگ‌نواز، پاک و توانا نیز یاد شده است و این نام به مانک (معنی) پاک و بی‌آلایش است. در آبان‌یشت آمده است: «اوست برومندی که در همه‌جا بلندآوازه است. من اهوره‌مزدا او را به نیروی خویش هستی بخشیدم تا خانه و روستا و شهر و کشور را بپرورم و پشتیبان و پناه‌بخش و نگاهبان باشم.»
آناهیتَ، اناهید یا آناهیتا در باور ایرانیان باستان مادر ایزد میترَ یا مهر، دلدادگی، دوستی و خوش پیمانی بوده است و میثرَه(میترَ/میترا) نیز نماد خورشید، روشنایی و نیرومندی بود. ستایش آنان درایران به پیش از پیدایش کیش زرتشتی بازمی‌گردد.

🪷 در گذشته‌های دور پادشاهان و مردم برای آناهیتا کُرپان (قربانی) می‌کردند. هوشنگ، جمشید، فریدون، گرشاسپ و آژی‌دهاک برخی از این پادشاهان بودند.
نیایشگاه‌های آناهیتا در کنار رودها و آب‌ها ساخته می‌شد. گفته می‌شود نیایشگاه‌هایی که امروز با نام‌های دخترانه همچون بی‌بی شناخته می‌شوند، بازمانده نیایشگاه‌های آناهیتا هستند. برخی از پژوهشگران پَتیست(نذری)هایی چون بی‌بی سه‌شنبه را بازمانده‌ی آیین‌های بزرگداشت آناهیتا می‌دانند.


#پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #آبانگان

🪷 فرتور (عکس): نگاره‌ای نمادین از آناهیتا
goo.gl/Fc44PQ
🪷 درباره‌ی نام #آناهیتا بخوانید:
t.me/AdabSar/4912


🪷 برگرفته از:
- هفته‌نامه امرداد
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان «هاشم رضی»
- اساطیر و فرهنگ ایران در نوشته‌های پهلوی «رحیم عفیفی»
- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی ملی ایران باستان «رضا مرادی غیاث‌آبادی»
- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی «منصوره میرفتاح»

🪷 @AdabSar

ادب‌سار

29 Oct, 18:38


‌‌🌹 گـلچینـی از بـهتـریـن‌ها 👇🏿👇🏿
https://t.me/addlist/xRD7foabpC4xYTBk

ادب‌سار

29 Oct, 18:38


💽 موســـیقی پاپ:
هایده، مهستی، معین، داریوش
➪ 𝗗𝗢𝗪𝗡𝗟𝗢𝗔𝗗
📻 موســـیقی سنتی:
شجریان، ناظری، قربانی، همایون
➪ 𝗗𝗢𝗪𝗡𝗟𝗢𝗔𝗗
📺 تاریــخ
تاریخ بدون‌‌ سانسـور ایران
➪ 𝗗𝗢𝗪𝗡𝗟𝗢𝗔𝗗
📜 شـعر نـو و کـهن
حافظ، مولانا، فروغ، اخوان و..
➪ 𝗗𝗢𝗪𝗡𝗟𝗢𝗔𝗗
🎞 سرگرمی و آموزشی
گردشگری، استوری، انگیزشی
➪ 𝗗𝗢𝗪𝗡𝗟𝗢𝗔𝗗

بـگرد، پیـدا کن، لذت ببـر 👇🏾👇🏾👇🏾
https://t.me/addlist
https://t.me/addlist

📔 کانال منتخب امشـب 🖋🖋
https://t.me/joinchat/7Ku-aYs

ادب‌سار

29 Oct, 14:41


🪷 آبانگان، جشن پاسداری از آب‌های پاک زمین


🪷 «جشن آبانگان» جشن ارج نهادن و پاسداری از آب، آناهیتا (ایزدبانوی آب‌ها) و آب‌های پاک زمین بود. ایرانیان هزاران سال پیش از این ارزش آب را دریافته بودند و جشن‌های آب مانند آبانگان، خوردادگان، تیرگان، آبریزگان، آبسالان و… به بهانه‌ی پاسداشت آب برگزار می‌شدند. تا جایی که گفته می‌شود تیرداد اشکانی برای جنگ با رومیان به‌جای راه آبی، راه دشوار زمینی را برگزید تا آب را نیالاید.

🪷 بهانه‌ی برگزاری جشن آبانگان هم‌زمانی روز آبان با ماه آبان بود. آبان نام روز دهم هر ماه خورشیدی در گاهشمار کهن ایرانی بود.

🪷 در استوره‌های ایرانی، آب دومین پیشکش خداوند به زمین است و «آناهیتا» نگهبان آن. از این‌رو آب و آناهیتا نمادهای پاکی تن و روان بودند و #جشن_آبانگان جشن بزرگداشت پالایش تن و روان از زشتی و پلشتی بود. برپایه‌ی نوشته‌های نسک پهلوی بندهش، گل نیلوفر آبی یا سوسن خورآیی (شرقی) نشان ماه آبان، جشن آبانگان و آناهیتا ایزدبانوی آب‌ها است.

🪷 یکی از پایه‌های پیدایش #آبانگان این است که در پی جنگ‌های دراز ایران و توران، افراسیاب تورانی دستور داد تا کاریز(قنات)ها و نهرهای ایران را ویران کنند. پسر تهماسب که «زَو» نام داشت بر افراسیاب پیروز شد و او را از ایران راند. سپس دستور داد تا کاریزها و نهرهای ویران شده در جنگ لایروبی شوند. بار دیگر آب در نهرها روان شد و مردم بالندگی آب‌ها را جشن گرفتند.
همچنین گفته می‌شود پس از هفت یا هشت سال خشکسالی در ماه آبان باران بارید و خرمی و سرسبزی بازآمد. بیماری و نداری مردم به پایان رسید و از آن زمان جشن آبانگان با شادی بیشتری برپا شد.

🪷 ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه نوشته است: «...آبان روز دهم آبان ماه است و آن را عید می‌دانند که به جهت همراه بودن دو نام، آبانگان می‌گویند. در این روز زو پسر تهماسپ از سلسله‌ی پیشدادیان به شاهی رسید و مردم را به کندن کاریزها و نهرها و بازسازی آن‌ها فرمان داد. در این روز به کشورهای هفت‌گانه خبر رسید که فریدون، بیوراسب [آژی‌دهاک یا همان ضحاک] را اسیر کرده، خود به پادشاهی رسیده و به مردم دستور داده است که خانه و زندگی خود را دارا شوند...»


#پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی

🪷 فرتور (عکس): گل نیلوفر آبی یا خورایی (شرقی)
bit.ly/2C3XjqQ


🪷 برگرفته از:
- هفته‌نامه امرداد
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان «هاشم رضی»
- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی ملی ایران باستان «رضا مرادی غیاث‌آبادی»
- جشن آبانگان، روز ملی پاسداشت آب «شاهین سپنتا»

🪷 @AdabSar

ادب‌سار

28 Oct, 16:04


👑 در بابِل چه گذشت


بریده‌هایی از ماتیکان (کتاب): کوروش کبیر
نوشته‌ی: هارولد آلبرت کمپ
برگردان: صادق رضازاده شفق


نبونید فرمانروای بابل پیش از آغاز جشن سال دستور داد یک پیشگو بر سنگی بنویسد که کوروش پارسی در پای من سر فرود می‌آورد و سرزمین‌هایش به دست من می‌افتد و هر آنچه تاکنون گرفته است از آن من خواهد شد. نبونید به دستیاران خود گفت که کوروش این نوشته‌ی میخی را نمی‌تواند بخواند.

در ۲۹ ماه تشرین کوروش به دروازه‌ی بابِل رسید و با شکوه ویژه‌ی خود پدیدار شد. از دروازه‌های ایشتار درون شد و از روی شاخه‌های درخت خرما که مردم پیش پایش گسترده بودند گذر کرد. انبوه مردم با تکان دادن پارچه‌ها و شاخه‌ها شادی کردند و به پیشوازش آمدند.

کوروش رو به مردم گفت: من بند بندگی از گردن این مردم باز می‌کنم. خانه‌های ویران شده و نیایشگاه‌ها را خواهم ساخت و هم‌اکنون فرمان می‌دهم که این کارها آغاز شود.

کوروش کوشید برای مردم روشن کند که پادشاهی او همچون فرمانروایان پیشین بابل نخواهد بود.
گرچه وی جامه‌ی پادشاهی بر تن داشت ولی نه انگشتر شاهی و نه چوبدستی که هر دو نشانه‌ی برتری بودند در دست نداشت.

کوروش پیش‌تر آرام و ناشناس به بابل رفته بود تا این سرزمین و مردمانش را از نزدیک ببینید و بررسی کند. سنگ‌نبشته‌ی نبونید را هم دیده ولی سخنی نگفته بود. پس از گشودن دروازه‌های این سرزمین دستور داد این سنگ‌نبشته را بردارند و آن را سراسر دروغ خواند. سران بابل پیش‌تر گمان می‌کردند که او خواندن نمی‌داند.


👑 برگردان شده به پارسی
#روز_کوروش

👑 @AdabSar

ادب‌سار

28 Oct, 15:06



کمتر مردمانی در فردای پیروزی و کشورگشایی خود چنین فروتن بوده‌اند و نباید‌ فراموش کرد که ایرانیان بنیادگذار بزرگ‌ترین و هنایاترین (موثرترین) پادشاهی هستند که زمین‌ به خود دیده‌ است. این‌ سخنی گواهمند (مستند) است. کوروش در همه‌جا رهاننده‌ای (ناجی) بود که شکست‌خوردگانش او را می‌ستودند.


برشی از نبیک (کتاب): «کوروش» نوشته‌ی «آلبر شاندور» از تارنمای ایران‌بوم
برگردان شده به پارسی

نگاره: پاسارگاد و آرامگاه کوروش از «فرصت شیرازی» چاپ شده در «فارس‌نامه ناصری»


#روز_کوروش
@AdabSar

ادب‌سار

27 Oct, 19:36



سراسر این شاهنشاهی گسترده با پشتکار و خرد کوروش ساماندهی می‌شد. او با مردم خود مانند فرزندانش رفتار می‌کرد و آنان کوروش را همچون پدر خود ارج می‌نهادند.


برگرفته از «زندگی کوروش» نوشته‌ی گزنفن

فرتور (عکس): پیکه (تمبر) یادبود کوروش در هندوستان


#روز_کوروش
@AdabSar

ادب‌سار

27 Oct, 18:35



🍁 همراهِ شب‌های بلند پاییزی شما 👇🏾
https://t.me/addlist/FALFGIdSVig4YjJk

ادب‌سار

27 Oct, 18:35


‌‌‌💻 موســـیقی پاپ:
هایـده، مهسـتی، معین، فرهاد 🖍
𝗗𝗢𝗪𝗡𝗟𝗢𝗔𝗗
💻 موســـیقی سنتی:
شجریان، ناظری، قربانی،همایون 🖍
𝗗𝗢𝗪𝗡𝗟𝗢𝗔𝗗

💻 شـعر نو و کلاسیک، عرفان 🖍
𝗗𝗢𝗪𝗡𝗟𝗢𝗔𝗗

💻 گردشگری، گل و گیاه، ترفند 🖍
𝗗𝗢𝗪𝗡𝗟𝗢𝗔𝗗


🌹با هر کدوم خاطره‌ای متفاوت بساز:
✒️✒️
https://telegram.me/addlist/FALFGIdSVig4YjJk

📹 کانال منتخب امشـب 🥍
https://t.me/clip_kota

ادب‌سار

27 Oct, 16:45


🔹کوروش آمد!

نگارنده #مجید_دری
گوینده #سلاله_ساغروانیان

#روز_کوروش
💫 @AdabSar 🕊

ادب‌سار

27 Oct, 16:43


کوروش خواهد آمد و مرا رهایی خواهد داد. (دانیال پیامبر)

و او آمد
کوروش
پسر ماندانا و کمبوجیه
شــــهریار  روشــــنایی‌ها
و پادشاه پهناورترین سرزمین‌های آدمی.

او که پیشوای خِرد بود و پیام‌آور خوشی و پاکی و پارسایی
او که برایش پیر به خانه، چوپان به کوه، دبیر به کُنِشت و سوار به دشت یکی بود، همه خان‌ومانش بودند!
او که فرستاده‌ی روشنایی آسمان و زمین بود و رهاوردی جز رهایی در سر نداشت
او که آزادی اندیشه را آزادی آدمی می‌دانست
او که پیام‌آور رهایی و رازدار روشنایی بود
او که آمد تا آزاردهندگان و زورگویان به آرامش نرسند
تا زن‌آزارانِ تاریکی‌پرست به پندار خویش نرسند
تا آزادی زنان را نگاهبان باشد
تا مردمان به آزادی سخن بگویند!

او که آمد تا بگوید:
من
کوروش هخامنش
از میان شما برآمدم و از شما شدم
دیگر از وزیدن بادهای بی‌بنیاد نترسید، من در کنار شما نشسته‌ام
خنیاگران بخوانند، خاموشان شادی کنند
دیگر دردی نیست، دروغی نیست، هراسی نیست
من برای رهایی و رستگاری آمده‌ام
من برای آسایش و آرامش آمده‌ام
من برای دوستی و دانایی آمده‌ام
با درفش هخامنش در دو دست!

هم‌او که به شادمانی سپیده‌دم سوگند خورد و به پاکی ستاره
به رویای روشنایی و به رستاخیز آلاله
به لبخند پگاه و به بانوی شادی‌آور آسمان
و به کیوان، به واژه، به کوه و به زیبایی زنان،
سوگند خورد
که پاسدار زنان و زندگی‌بخش بینایان باشد
که آورنده‌ی آزادی مردمان باشد
که بهترین راستی‌ها را برای مردمش فراهم آورد
که جز آتشِ آزادی، هیچ چراغِ روشنی بر این پهنه نَپاید
که هرگز کسی را برای آیین و باورش به بند نکشد
که شکوه آدمی را به او باز رساند
که تنها ترانه و شادمانی باشد...
همین و دیگر هیچ!

و امروز، روزی‌ست که او آمد
او که نخستین سردار آزادی و دادگری بود
او که از میان ما برآمده بود و از ما بود
او که "کوروش" بود
پسر ماندانا و کمبوجیه
شــــهریار  روشــــنایی‌ها
و پادشاه پهناورترین سرزمین‌های آدمی!


«هفتم آبان‌ماه، روز کوروش گرامی باد»
goo.gl/86Xg0b

#مجید_دری
#روز_کوروش
👑 @AdabSar

ادب‌سار

26 Oct, 19:57



🔹پیشنهاد «میرجلال‌الدین کزازی» در بایِستِگیِ نامیده‌شدن روز هفتم آبان‌ماه به نام روز کوروش.


#روز_کوروش
@AdabSar

ادب‌سار

26 Oct, 17:58


🕊🌏 کوروش امان زندگان زمین
#مسعود_فرزانگان


کوروش به شهریار خردورز دادگر و پیامبر صلح و آرامش نامور شده و باور اندیشمندان آن است که او مردمش را سربلند می‌خواسته به دادگری کوشیده و همه مردم را از هر نژاد، آیین، باور و سرزمین گرامی می‌داشته و «امان زندگان زمین»* بوده است.

در یادکرد از کوروش اگر پندارهای خردگرایانه او وانهاده شود و پندارهای خودگرایانه جای آن را بگیرد بی‌گمان راه دوستداری او پیموده نخواهد شد.
چه بسیار کسان که دانسته و نادانسته هنوز در تکاپوی کاستن نام کوروش‌اند، او را دشمن می‌پندارند و درنیافته‌اند که بنیان شهریار روشنایی‌ها دوری و کاستن از دشمن است.
و بسیار کسان که با نام کوروش گروهی ویژه برای خود ساخته‌‌اند، کوروش را در بند ویژه‌خواری خویش کوچک کرده‌اند و در نیافته‌اند که بزرگی کوروش، پیامبر همگان بودن است و اندیشه او سربلندی همه مردمان جهان.

ایرانیان اگر در این روزگار نابسامان می‌خواهند ایران بزرگ فرهنگی خود را  آبرومند نگهداری کنند باید پندار خردورزانه و کردار بی‌باکانه‌ی او را در خود بارور کنند و نخستین گام، صلح درونی با خویشتن است. پس آنگاه دوستی و مهر با دیگران و در گستره‌ی بزرگت، گرامی‌داشت باورها و خواسته‌های همه مردم جهان و کوشش برای داشتن آزادی و امان برای همه زندگان زمین...


📒 پی‌نوشت:
«امان زندگان زمین» از کتاب «شهریار روشنایی‌ها» سروده‌ی «سیدعلی صالحی» وام گرفته شده است.
#روز_کوروش

@AdabSar

ادب‌سار

26 Oct, 17:58



هنر کی بود تا نباشد گهر
نژاده کسی دیده‌ای بی‌هنر؟
#فردوسی


هنرمند راستین اوست که خود را به هر جای و به هر کس درمی‌گسترد؛ ما را از ما می‌پردازد تا از خویش بیاکَنَد. او گوشه‌های تاریک ذهن و دل را می‌کاود، چهره‌هایی ناشناخته از ما را در ژرفای جانمان می‌جوید، بدر می‌کشد، آشکار می‌دارد که بر خود ما دیری پوشیده مانده‌اند. ما گونه‌ها و چهره‌هایی دیگر از خود را به افسون هنر او در وی بازمی‌یابیم و می‌آزماییم. هنرمند به نهانخانه‌ی نهاد ما راه می‌برد. بیگانه‌ای است که هنوز از گردِ راه نارسیده، یار یکدله‌ی ما، همدلِ همراز ما می‌گردد.


#میرجلال_الدین_کزازی
🎨 زیباشناسی سخن پارسی

۲۵ اکتبر، روز جهانی هنرمند گرامی باد.

🎻 @AdabSar

ادب‌سار

26 Oct, 04:30



اگر دوست یابد تو را تازه‌روی
بیفزاید این نام را رنگ و بوی

تو با دشمنت رو پُرآژنگ دار
بداندیش را چهره بی‌رنگ دار

بکش جان و دل تا توانی ز رشک
که رشک آورَد گرم و خونین سرشک

هرآن‌گه که رشک آورَد پادشا
نکوهش کند مردم پارسا
#فردوسی


و در این هفته:
تو پدرود باش و مرا یاد دار


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی

@AdabSar

ادب‌سار

25 Oct, 16:28


🗞 در روزنامه خواندم که آتش‌سوزی ساختمان‌های دادگستری و شهربانی به دست آتش‌نشانان خاموش شد.

اگر کوشش‌های استادان زبان در یک سده‌ی گذشته برای پالایش زبان پارسی نبود، این خبر را اینگونه می‌نوشتند:

در جریدهٔ یومیّه قرائت کردم که حریق ابنیه عدلیّه و نظمیّه توسط عمله‌جات اطفاء حریق، اطفاء شد.

#امیر_قربان‌زاده
برگرفته از درگاه «لبخند کویر»
#برگردان_به_پارسی

🗞🖋 @AdabSar

ادب‌سار

22 Oct, 16:02


🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻فوتبال= Football، توپان، لِپـِگام(لِپـِه=توپِ بازی، گیلکی)
🔻فوتبالیست= توپانگـَر
🔻اوت= Out، بیرون
🔻بک= Back، پشتیبان
🔻بک چپ= Left back، پشتیبان چپ
🔻بک راست= Right back، پشتیبان راست
🔻فوروارد= Forward، پیشرو(در فوتبال)
🔻فوروارد چپ= Left forward، پیشروی چپ
🔻فوروارد راست= Right forward، پیشروی راست
🔻ـ Left wing forward، پیشروی دست چپ
🔻ـ Righty wing forward، پیشروی دست راست
🔻فوروارد میانی= Center forward، پیشروی میان
🔻پنالتی= Penalty، تاوان
🔻منطقه جریمه= Penalty area، تاوانگاه
🔻آفساید= Offside، اَویگَت(=تجاوز)
🔻فول= Foul، ماندَک(=خطا)
🔻هند= Hand، دست
🔻تیم= Team، دسته
🔻پاس= Pass، وادِه
🔻هد= Head، سر
🔻کاپیتان= Capitan، سردسته
🔻کرنر= Corner، گوشه
🔻ـ Half back= نگهبان
🔻ـ Left half back= نگهبان چپ
🔻ـ Right half back= نگهبان راست
🔻ـ Goal، هال
🔻ـ Goal keeper= هالبان
🔻ـ Goal area= هالگاه


#مجید_دری
#پارسی_پاک
#فوتبال #Football
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

ادب‌سار

19 Oct, 19:35



🍃🍂 گاهشمار (تقویم) گاهنباری کهن‌ترین سامانه‌ی گاهشماری ایران بود که گمان شده است خود به‌جامانده از گاهشماری ساده‌ای باشد که بتوانند یک سال را بخش‌بندی کنند تا هم زمان فرارسیدن سرما و گرما را بدانند و برای کشاورزی برنامه‌ریزی کنند.

🍃🍂 جشن‌های گاهانبار یا گاسانبار شش‌گانه بودند و با آمیختن با استوره‌های زرتشتی آفرینش هر یک نماد آفرینش یکی از هستارها و باشندگان جهان شدند. گفته‌اند که «گاس» در پارسی باستان به مانک وَرشیم (فصل) بود که به «گاه» دگرگون شد.

🍃🍂 جشن‌های گاهنباری پنج‌روزه بودند و جشن بزرگ آن در روز پنجم برگزار می‌شد. پنجمین روز گاهانبار ایاسرم ۲۱۰ روز پس از نوروز برابر با روزهای پایانی مهر برپا می‌شد.

🍃🍂 گاهنبار ایاسَرِم/ایاثرم چهارمین گاهنبار سال بود و بجز انگیزه‌هایی که گفته شد، جشنی برای آغاز سرما بود. در این زمان چوپانان گاو و گوسفندان را از چراگاه تابستانی به آغل‌های زمستانی می‌بردند.


🍃🍂 درباره‌ی پیوند افسانه‌ای جشن‌های گاهنباری با جمشید پیشدادی در اینجا بخوانید:
t.me/AdabSar/18636


#پریسا_امام_وردیلو
📸 #هربرت_کریم_مسیحی
#جشن_های_ایرانی #گاهنبار_ایاسرم #جشن_گاهنباری #مهرگان

🍃🍂 @AdabSar

ادب‌سار

19 Oct, 04:30


هرآن‌کس که اندر سرَش مغز بود
همه رای و گفتارِ او نغز بود

هرآن‌گه که باشی تو با رای‌ْزن
سخن‌ها بیارای بی‌انجمن

گرَت رای با آزْمایش بوَد
همه‌روزَت اندر فزایش بوَد

شود جانَت از دشمن آژیرتر
دل و مغز و رایَت جهانگیرتر

کسی را کجا* پیش‌رو شد هوا
چنان دان که رایَش نگیرد نَوا
#فردوسی
*کجا=که

امید که هماره:
ز تو چشم‌ِ گردن‌کشان دور باد


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

ادب‌سار

18 Oct, 16:46


🍁 جشن گاهانباری، پل رسیدن به بهشت در باور ایرانیان


🍃🍂 گاهنبارها کهن‌ترین جشن‌های ایرانی بودند. بر پایه‌ی افسانه‌ها آسمان، آب، زمین، گیاه، جانوران و آدم در این شش گام آفریده شدند. واژه‌ی گاهنبار برآمده از گاثا یا گاسا به مانک (معنی) گاه بوده و با گات‌ها هم‌ریشه است. در پارسی پهلوی به آن گاسانبار می‌گفتند.
شش گاهنبار سال آیین‌های یکسانی داشتند و ایرانیان باستان در پایبندی به این آیین‌ها سختگیر بودند. اگر کسی از آن سر می‌پیچید، رانده (طرد) می‌شد و نمی‌توانست برای رسیدن به بهشت از پل چینوَت بگذرد. واژه‌ی چینوَت در پارسی باستان به سَرتاک در پارسی پهلوی و صراط در عربی دگرگون شد. گاهانبارها ویژه‌ی بخش کردن سال و برنامه‌ریزی برای کشاورزی بودند.

🍃🍂 پیدایش گاهنبار و جشن‌های گاهنباری را از روزگار پیشدادیان و جمشید پیشدادی می‌دانند. گاهنبارها با پیشه‌ی ایرانیان که کشاورزی و دامداری بود گره خورده بودند. گاهنبار در آغاز جشن کشاورزی بود. هریک از گاهنبارها برابر با زمانی است که دگرگونی‌های بنیادین برای کشاورزان رخ می‌داد و این دگرگونی‌ها با خود جشن و شادی می‌آورد.

🍃🍂 گاهنبار یا گاهانبارها جشن ستایش آفرینش بودند. ولی نباید فراموش کرد که بیشتر جشن‌های باستانی ریشه‌ی زیستی داشتند. جشن‌های گاهنباری نیز سال را برای کشاورزان بخش‌بندی می‌کردند. پژوهشگران کنونی می‌گویند در زمان باستان که هنوز گاهشمار (تقویم) هفته و ماه نبود ایرانیان برای بخش‌بندی سال یک سال را به چهار وَرشیم (فصل) بخش می‌کردند و هر ورشیم را با برگزاری جشنی در میانه‌ی آن به دو بخش می‌کردند و این بخش‌بندی راهکاری ساده ولی باریک‌بینانه برای شمارش روزها و آگاه شدن از آغاز و پایان سال بود. یکی دیگر از انگیزه‌های برگزاری جشن‌های نیمه‌ی بهار، تابستان، پاییز و زمستان این بود که کشاورزان و دامداران بتوانند برای کشت‌وکار خود برنامه‌ریزی کنند. در گذشته‌های دور به این جشن‌ها گاهنباری می‌گفتند. چنانچه این دیدگاه درست باشد، ما باید هشت گاهنبار در گاهشمار باستانی داشته باشیم ولی اکنون تنها نام شش گاهنبار را می‌دانیم.

🍃🍂 آیین جشن‌های گاهنباری گرد هم آمدن و ستایش برای دَهِش‌های زمین بود. خوان (سفره) مهمانی گاهنباری باید همه‌جا گسترده می‌شد، مردم جویای روز و روزگار همدیگر می‌شدند و با داد و بخشندگی رفتار می‌کردند. در بندهش آمده است: «اگر کسی در سال یک‌بار به گاهان‌بار برود بر کارهای نیکی که کرده‌است افزوده خواهد شد.»


#پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #گاهنبار_ایاسرم #جشن_گاهنباری #مهرگان


📚 برگرفته از:
۱- مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان #اردشیر_آذرگشسب
۲- دیدی نو از دینی کهن #فرهنگ_مهر
۳- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی


🍃🍂 @AdabSar

ادب‌سار

17 Oct, 12:07


🍁 جشن گاهنباری «ایاسرم» و گاه آفرینش گیاهان


🍃🍂 پایان مهر هم‌زمان است با یکی دیگر از جشن‌های شش‌گانه‌ی گاهنباری که همچون گاهانبارهای دیگر در پنج روز برگزار می‌شد و روز پنجم آن همراه با جشنی بزرگ بود.

🍃🍂 گاهشمار (تقویم) گاهنباری کهن‌ترین سامانه‌ی گاهشماری ایران بود که گمان شده است خود به‌جامانده از گاهشماری ساده و باریک‌بینانه‌ای باشد که بتوانند یک سال را بخش‌بندی کنند تا هم زمان فرارسیدن سرما و گرما را بدانند و هم برای کشاورزی برنامه‌ریزی کنند. به گمان، نخستین روز تابستان نیز آغاز سال نو بود. در نگر داشته باشید که در اینجا از زمانی بسیار دور سخن می‌گوییم که هیچ‌چیز رویدادنگاری نمی‌شد. اکنون در میان کشاورزان و روستاییان شمارشی همچون چهلم بهار، بیست روز به تابستان و... دیده می‌شود.
ابوریحان بیرونی نوشته است که ایرانیان نیمه‌ی هر فَرشیم (فصل) را بسیار مَهَند (مهم) می‌شمردند و در خوارزم به آن «اَجغار» می‌گفتند.

🍃🍂 بر پایه‌ی آگاهی اندکی که به‌جا‌مانده، بیست‌وپنجم تا سی‌ام مهر (اشتادروز تا انارام روز) چهارمین جشن گاهنباری که «ایاسرم» نام دارد برگزار می‌شد. ایاسَرِم به مانَک (معنی) آغاز سرما و میانه‌ی پاییز است که بر پایه‌ی باورهای کهن، گامه(مرحله)ی چهارم از شش گام آفرینش در این روزها رخ داد و گیاهان آفریده شدند.
گمان می‌رود که جشن‌های گاهانباری هشت‌گانه بودند ولی اکنون از جشن‌های پایان بهار و نیمه‌ی زمستان نشانی دیده نمی‌شود. از این‌رو گفته می‌شود که ساسانیان در آیین‌نگاری کهن دستبَری (تحریف) کرده‌اند تا باور به آفرینش شش‌گانه را به آن بیافزایند و با گاهشمار مزدیسنایی هماهنگ کنند.
با این دیدگاه درباره‌ی زمان گرامیداشت گاهنبار ایاسرم گفته می‌شود که باید آن را هم‌زمان با جشن میانه‌ی پاییز یا پاییزانه در نیمه‌ی آبان بدانیم.


#پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #گاهنبار_ایاسرم #جشن_گاهنباری #مهرگان


📚 برگرفته از:
۱- جشن‌های ایرانی #پرویز_رجبی
۲- جشن‌های ایران باستان #محمدحسین_موسوی
۳- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی‌های ملی #رضا_مرادی_غیاث_آبادی

🌾🌻 @AdabSar

ادب‌سار

16 Oct, 19:35


🖋 ادله‌ی اربعه عبارت‌اند از: کتاب، سنت، اجماع و قیاس

#برگردان_به_پارسی

🖋 فرنودهای چهارگانه چنین‌اند: نسک، روش، هم‌رایی و هم‌سنجی


#مجید_دری
✒️ @AdabSar

ادب‌سار

16 Oct, 18:11


🖋 خردمندان را با شش کس آشنایی نتواند بود: یکی آنکه مشورت با کسی کند که از پیرایه‌ی علم عاطل است و خُردْحوصله‌یی که از کارهای شایگانی تنگ آید و دروغْ‌زَنی که به رای خود اعجاب نماید و حریصی که مال را بر نفس ترجیح نهد و ضعیفی که سفر دورْدست اختیار کند و خویشتنْ‌بینی که استاد و مخدوم، سیرتِ او نپسندد.


📚 کلیله و دمنه‌ی نصرالله منشی، به کوشش دکتر محمدرضا برزگر خالقی، رویه‌: ٢٦٤


🖋 خردمندان را با شش کس آشنایی نتواند بود: یکی آنکه رایْزَنی با کسی کند که از پیرایه‌ی دانش نابِهوده است و خُردْشکیبی که از کارهای شایگانی تنگ آید و دروغْ‌زَنی که به رای خود شگفتی نماید و آزمندی که دارایی را بر جانِ خویش برتر داند و کمزوری که سفر دورْدست برگزیند و خویشتنْ‌بینی که استاد و زاوَردار، خوی او نپسندد.


🖋 پی‌نوشت نگارنده:
واژه‌ی «سفر» هم‌ریشه با «سپَردن» است و ریشه‌ی ایرانی دارد.
در پارسی میانه: spar: spurtan
در پارسی کهن: spara
اوستایی: spiriti
سنسکریت: sphurati


#بلال_ریگی
#برگردان_به_پارسی
✒️ @AdabSar

ادب‌سار

15 Oct, 16:28



پارسی را پاسداری کن اگر دانشوری
#فریدون_مشیری


زادگاه مهر بود و مهرآیین کشوری
چون درخشان گوهری در پهنه‌ی پهناوری
جای‌جا در سرزمین‌های فراخش
مردمانی پاک‌جان
گونه‌گون آیین و دین
گون‌گون آداب اما یک ‌زبان

«پارسی» جانمایه‌ی هم‌بستگی‌شان بود
هم‌زبانی چهره‌ساز زندگی‌شان بود
دست‌ها در دست هم در جان‌شان می‌تافت
آفتاب دوستی با گرمی جان‌پروری
نور یک فرهنگ می‌تابید بر دل‌هایشان
لاجرم سرشار بود از عشق از آزادگی دنیایشان
بر چکاد سرفرازی جایشان

سرزمین سرفرازان بود «ایران» نام او
مهرورزان جرعه‌نوش جام او
کشوری چشم و چراغ خاوران
سرزمین نیک‌اندیشان و پاکان جهان
نیک‌گفتاران
نیک‌کرداران
کشور نام‌آوران با مردم نام‌آوری

این میان بیگانگان
در کمین بودند با ترفندها
رخنه‌ها کردند از راه «زبان»
تا نفاق افتاد در یاران و خویشاوندها
دست‌ها از هم جدا
اشک‌ها شد جانشین خوش‌ترین لبخندها…

آه! ای از همزبانان، همدلان، افتاده دور
آه! ای از کاروان جا مانده
حیران
ناصبور
روزگار سرفرازی‌هایت آیا آرزوست؟
تا گذاری بار دیگر دست خود در دست دوست
پارسی را پاسداری کن اگر دانشوری…


💚🤍❤️ @AdabSar

ادب‌سار

14 Oct, 10:30


🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔷پارسی‌گویی هماره جایگزین‌کردن واژه‌ای پارسی به‌جای واژه‌ی بیگانه نیست. گاهی می‌توان با واگویِشِ درست واژه، پارسی را پاک سُخَنید.
بسیاری از واژه‌ها پارسی‌اند، ولی به‌گونه‌ای نادرست و با زبانی بیگانه بازگو می‌شوند.
در پی، شماری از این واژه‌ها را می‌آوریم و امید داریم که شما نیز در پربارترکردن این پِهرِست یاری‌مان کنید.

#ابریق= آبریز، آوتابه، آفتابه
#برهان= پَروَهان
#بسطام= گستهم، وستهم، ویستهم، بَس‌تَهَم(=بسیار پهلوان)
#بوالهوس= بُلهَوَس
#ثناء= سَنایش
#ثناخوان= سَناخوان
#ثناگوی= سَناگوی، نیایش‌گوی
#جاجرم= جاگرم(شهری در خراسان اَپاختری)
#چپق= چُپُک، چوبَک
#سراج= چراغ
#سطل= سَتل
#سق= سَک
#سق_زدن= سَک‌زدن
#سقز= سَغِز(شهری در کردستان، آدامس)، سَکِز
#شاقول= شاغول
#طارم= تارم
#طاس= تاس
#طاقچه= تاکچه، تاغچه
#طاقدیس= تاکدیس
#طالبی= تالبی
#طب= تَب
#طبرستان= تبرستان
#طبس= تَبَس، تَبَرس
#طپانچه= تُوانچِه
#طپش= تپش
#طراز= تراز
#طوطی= توتی(مرغی که توت می‌خورد)
#طوطی_وار= توتی‌وار
#طهمورث= تَهمورِس
#عروسک= اَروسَک
#فاق= فاژ
#فرسخ= پرسنگ، فرسنگ
#فسا= پَسا(شهری در استان پارس)
#فسقلی= فِسغِلی
#فیروزه= پیروزه
#مائده= میده
#مفلوک= مَفلاک

🔹شماری دیگر از این واژگان:
t.me/AdabSar/9292
t.me/AdabSar/9353


گردآورنده #مجید_دری
#پارسی_پاک
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

ادب‌سار

13 Oct, 20:03



گر بهاران به غم‌آغشته‌ی هر پاییز است
گردشِ چرخ در اندیشه‌ گُمان‌‌انگیز است


#مهران_گلستانی_ماچک_پشتی
۸ مهر ۱۴۰۳ خورشیدی
#چکامه_پارسی

🍃🍂 @AdabSar

ادب‌سار

12 Oct, 04:30


هرآن‌کس که او از گنهکار چَشم
بخوابید و آسان فروبُرد خَشم

فزونیش هر روز افزون شود
شتاب آورَد دل پُر از خون شود

هرآن‌کس که با آبِ دریا نَبَرد
بجوید نباشد خرَدمندمرد

کمان دار دل را زبانت چو تیر
تو این گفته‌های من آسان مگیر

زبان و خرَد با دلت راست کُن
همی‌ران ازآن‌سان که خواهی سخُن
#فردوسی

امید که:
خجسته بوَد گردش روزگار


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

ادب‌سار

11 Oct, 15:35


🍷 گزیده‌هایی از سره‌سروده‌های #حافظ


شکرشکن شوند همه طوطیان* هند
زین قند* پارسی که به بنگاله می‌رود

🍷
آه از آن نرگس جادو که چه بازی انگیخت
آه از آن مست که با مردم هوشیار چه کرد

🍷
من با کمر تو در میان کردم دست
پنداشتمش که در میان چیزی هست
پیداست از آن میان چو بربست کمر
تا من ز کمر چه طَرْف* خواهم بربست

🍷
تا ز میخانه و می نام و نشان خواهد بود
سر ما خاک ره پیر مغان خواهد بود

🍷
در کوی ما شکسته‌دلی می‌خرند و بس
بازار خودفروشی از آن سوی دیگر است

🍷
از چرخ به هرگونه همی دار امید
وز گردش روزگار می‌لرز چو بید
گفتی که پس از سیاه رنگی نبُود
پس موی سیاه من چرا گشت سفید

🍷
من آن آیینه را روزی به‌دست آرم سکندر‌وار
اگر می‌گیرد این آتش زمانی‌ در نمی‌گیرد

🍷
ما مِی به بانگ چنگ نه امروز می‌کشیم
بس دور شد که گنبد چرخ این صدا* شنید

🍷
لب بازگیر یک زمان از لب جام
تا بستانی کام جهان از لب جام
در جام جهان چو تلخ و شیرین بهم است
این از لب یار خواه و آن از لب جام

🍷
دوست گو یار شو و هر دو جهان دشمن باش
بخت گو پشت مکن روی زمین لشکر گیر

🍷
بارها گفته‌ام و بار دگر می‌گویم
که من دلشده این ره نه به خود می‌پویم

🍷
*پی‌نوشت:
طوطی از پارسی توتی
قند از پارسی کند و غند
صدا از پارسی سدا
*طرف: تنها واژه‌ی بیگانه


#روز_حافظ #چکامه_پارسی

🍷 @AdabSar

ادب‌سار

11 Oct, 13:40



فسون سروده‌های حافظ در آب‌گونگی سخن اوست...

فسون و راز سخن خواجه در چیست؟ چرا همگان از سخن‌سنجان دانشگاه تا توده‌های مردم، او را گرامی می‌دارند؟
بسیارند کسانی که درمی‌مانند و نمی‌دانند که چه می‌بایَدِشان کرد و از این سخنور بی‌همال یاری می‌جویند.
این زمینه‌ای است بسیار فراخ. که اگر بخواهم آن‌ را در کوتاه‌ترین سخن بگنجانم، می‌توانم گفت که حافظ، سخن پارسی را به فرازنایی برده است که اندکی آنسوتر هنر خُنیا جای‌دارد، سخنِ حافظ، سخنی است که از کالبد می‌گریزد، لغزان و شناور است... به چشمه‌ای می‌ماند که دم‌‌به‌دم برمی‌جوشد.
این ویژگی را من آب‌گونگی می‌نامم...


این پیام زیبا را بشنوید.

#میرجلال_الدین_کزازی
#روز_حافظ

⭐️ 📒 @AdabSar

ادب‌سار

11 Oct, 08:42


🕊☀️ جشن رام‌روزی، جشن امید و آزادی


☀️ بیست و یکم مهر در گاهشماری کهن ایران رام‌روز نام داشت و جشن رام‌روزی وابسته به #جشن_مهرگان در این روز برگزار می‌شد. زیرا #مهرگان جشن بسیار بزرگی بود که گرچه روزهای برگزاری آن روشن است ولی به گفته‌ی ابوریحان بیرونی، سراسر مهر جشن و شادمانی برپا بود. همانگونه که امروز فروردین، کمابیش ماه جشن نوروز است و جشن‌های دیگرش وابسته به نوروزند.

☀️ بر پایه‌ی گاهشمار سغدی که شش روز با گاهشمار یزدگردی دگرسانی (تفاوت) دارد، رام‌روز هم‌زمان با واپسین روز جشن مهرگان و به نوشته‌ی بیرونی روزی بود که کاوه این نماد میهن‌پرستی به همراه فریدون بر آژی‌دهاک (ضحاک) پیروز شدند و فریدون آژی‌دهاک را در کوه دماوند به بند کشید. جشن پیروزی پرآوازه‌ی آن‌ها با جشن‌های مهرگان درآمیخت.

☀️ امروز بسیاری از کهن‌نگاران (مورخان) فریدون شاهنامه را همان داریوش هخامنشی می‌دانند. بر پایه‌ی شاهنامه، فریدون تاگ (تاج) شاهی آژی‌دهاک را بر سر نهاد. آن روز روزمهر از ماه مهر بود که جشن مهرگان برپا شد. در پی این رویدادها و جشن‌ها ماه مهر نمادی برای امید به پیروزی نیکی بر بدی شد.

☀️ جشن‌های آیینی مهرگان در شش روز برگزار می‌شد. همانگونه که می‌دانیم مهرگان بسیار کهن است و پیشینه‌ای به اندازه‌‌ی پیدایش میتراگرایی و آیین مهرپرستی دارد. آیین مهرپرستی و ستایش ایزد مهر، آیینی در میان آریاییان نخستین و دودمان‌های هند و آریایی بود که سپس به اروپا نیز راه یافت. ایزد مهر پس از پیدایش کیش زرتشتی یکی از امشاسپندان یا فرشتگان برجسته بود.

☀️ برخی گفته‌اند که روز نخست مهرگان، مهرگان کوچک و جشن مردم بود و روز ششم آن (رام‌روز) مهرگان بزرگ و جشن پادشاهان و فرمانروایان بود. این تنها روزی بود که شاهان و مردم می‌توانستند در کنار یکدیگر باده‌گساری کنند. میتراکانا یا مهرگان بزرگ تنها روزی بود که شاهان هخامنشی با ردای ارغوانی در برابر دیدگان مردم پایکوبی می‌کردند.

☀️ جشن مهرگان سرگذشتی پر رویداد و پر فراز و نشیب دارد. همچنین گفته می‌شود که مهرگان جشن دلباختگان است. از آن رو که نخست، مهرگان جشن دوستی و پیمان و استوار ماندن بر پیمان‌ها بود و دوم، بر پایه‌ی افسانه‌ها و آنچه در نسک «بندهش» آمده، روزی بود که مشی و مشیانه نخستین مرد و زن روی زمین همچون گیاه روییدند و در هم پیچیدند. آنان از پشت کیومرس بودند.

☀️ جشن رام‌روزی همچنین جشنی در ستایش «ایزد رام» بود. رام ایزد شادمانی، آشتی و بخشنده‌ی چراگاه‌های فراخ بود. گفته می‌شود او به تن آدمی جان می‌بخشید.
ابوریحان بیرونی نام این جشن را «رام‌روچ» نوشته است. جشن رام‌روزی در سرزمین خوارزم بیشتر شناخته شده بود.
جشن مهرگان تا زمان تازش مغولان همچنان جشنی فراگیر بود ولی شوربختانه پس از آن کم‌فروغ و بی‌فروغ شد.

☀️ فرتور (عکس): تندیس برنزی کاوه آهنگر در اسپادانا (اصفهان) که شش و نیم گز (متر) است.
goo.gl/n32XEX


#پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_رام_روز #جشن_رام_روزی


📚 برگرفته از:
۱- جشن‌های ایران باستان، محمدحسین موسوی
۲- جشن‌های فراموش شده‌ی ایران باستان، مریم نوذری تهرانی و بهروز بیگوند


☀️🕊 @AdabSar

ادب‌سار

10 Oct, 20:29



چو کاوه برون شد ز درگاه شاه
بر او انجمن گشت بازارگاه

همی بر خروشید و فریاد خواند
جهان را سراسر سوی داد خواند

از آن چرم کاهنگران پشت پای
بپوشند هنگام زخم درای

همان کاوه آن بر سر نیزه کرد
همان‌گه ز بازار برخاست گَـرد...

سراینده: #فردوسی

آواز با شکوه و شگفت‌انگیز «شهرام ناظری»
از جُنگ (آلبوم) بسیار زیبای «درفش کاویانی»
پارَک (قطعه) دهم: «کاوه آهنگر»


#جشن_مهرگان #مهرگان

☀️🏔 @AdabSar

ادب‌سار

10 Oct, 18:28


🌋 ۲۱ مهر، سالروز پیروزی کاوه‌ی آهنگر و فریدون دلیر بر ضحاک


فریدون یکی از منش‌مندترین استوره‌های ایران است. او پادشاه پیشدادی بود که بر پایه شاهنامه فردوسی، پسر آبتین و از نژاد جمشید بود.
فریدون در اوستا پهلوانی است که سرشتی نیمه‌خدایی دارد و فرنام (لقب) او اژدهاکُش است. در شاهنامه، فریدون از نژاد جمشید است و پدرش از نابودشوندگان ضحاک. مادرش فرانک او را به دور از چشم ضحاک به یاری گاو ناموری به نام «بَرمایه» یا «پُرمایه» در بیشه‌ای پرورش می‌دهد. تا هنگامی که کاوه با مردمان به نزد فریدون می‌روند و وی را به رزم با ضحاک می‌کشانند او چرم‌ پاره‌ی کاوه را با پرنیان و زر و گوهر می‌آراید و آن را درفش کاویانی نام می‌نهد و به کین‌خواهی بر می‌خیزد.
برادران فریدون به فرمان او پیشه‌وران را وا می‌دارند که گرزی برای او فراهم کنند که بالای سر آن گاوی باشد. چون گرز گاوسر آماده می‌شود فریدون به سوی کاخ ضحاک می‌رود. فرستاده‌ی ایزدی راز گشودن افسون‌های ضحاک را به فریدون می‌آموزد. سرانجام فریدون به کاخ درون می‌شود و از شبستان ضحاک که خوب‌رویان در آنجا گرفتار هستند شهرنواز و آرنواز دختران جمشید را رهایی می‌‌بخشد. در پایان زمانی که با ضحاک روبرو می‌شود گرز گاوسر را بر سر او می‌کوبد و چون پیک ایزدی او را از کشتن ضحاک باز می‌دارد با بندی که از چرم شیر فراهم می‌کند دست و پای ضحاک را می‌بندد و در غاری در دماوند او را زندانی می‌کند. فریدون به یاری مردم و کاوه‌ی آهنگر در ۲۱ مهرماه بر تخت شاهی می‌نشیند و جشنی باشکوه برپا می‌کنند.


#بزرگمهر_صالحی
#جشن_های_ایرانی #جشن_رام_روزی #مهرگان


📚 بازخَن‌ها:
۱- تاریخ و استوره‌ها
۲- برداشتی آزاد از شاهنامه

🌋 @AdabSar

ادب‌سار

09 Oct, 20:10



🕊☀️ مهرگان را باید ساستاری(سیاسی)ترین جشن ایران دانست:

- در چنین روزی داریوش هخامنشی پادشاه شد و نخستین و بزرگ‌ترین سازمان دیوانی و فرمانروایی جهان را پایه گذارد. به گفته‌‌ی برخی از رخدادنگاران، بنیادگذاری شاهنشاهی ساسانیان به دست اردشیر پاپکان در روز #جشن_مهرگان انجام شد.

- در این روز کاوه آهنگر بر ستم ضحاک ماردوش خروشید. رخت چرمین آهنگری‌اش را به نشانه‌‌ی دادخواهی برافراشت و در خیزشی که همراه فریدون راه انداخت، ضحاک را سرنگون و در کوه دماوند زندانی کرد.

- بیرونی: «اندرین روز آفریدون ظفر یافت بر بیوراسب جادو ـ آنک معروف است به ضحاک و به کوه دماوند ـ بازداشت و روزها که سپس مهرگان است همه جشنند، بر کردار آن‌چه از پس نوروز بود».

- جنبش کاوه و جشن #مهرگان در ادب پارسی نماد آزادی‌خواهی و ستم‌ستیزی شد. درفش او نشانه‌‌ی ایران به شمار آمد تا جایی‌که در روزگار ساسانیان همواره درفش کاویانی به کار گرفته می‌شد.

- افسوس که آمریکا با پیشینه‌‌ی دویست‌ساله تندیس آزادی خود را جهانی کرد ولی مهرگان که هزاران سال پیش از دادگری و آزادی سخن می‌گفت به فراموشی سپرده شد.


برداشت آزاد از یادداشت #اشکان_زارعی

☀️🕊 @AdabSar

ادب‌سار

08 Oct, 17:51


🕊☀️ پیروزی کاوه پایانی باشکوه بر جشن‌های مهرگان


☀️ گفته شده که جشن‌های بزرگ مهرگان در رام‌روز یا ۲۱ مهر به پایان می‌رسید. این روز یادآور پیروزی کاوه بر آژی‌دهاک (ضحاک) ماردوش بود.

☀️ در افسانه‌ها، آژی‌دهاک دیوی با سه سر، شش چشم و سه پوزه بود. می‌گفتند پیکر او را اگر بشکافند جهان پر از جانوران زیان‌بار همچون کژدم (عقرب) خواهد شد. او سد (صد) اسب، هزار گاو و ده هزار گوسپند به آناهیتا یا ایزدبانوی آب‌ها پیشکش کرد تا زمین را از آدمیان پاک کند ولی آناهیتا به او روی خوش نشان نداد. آژی‌دهاک نماد بدکرداری است که می‌خواهد آتش را خاموش کند و جمشید جلوی او را می‌گیرد. پس او شهناز و ارنواز، خواهران جمشید را می‌رباید و جمشید را به دو نیم می‌کند.
گفته شده که او پدر خودش مَرداس را هم کشته بود. هنگامی که شاه شد ابلیس بر شانه‌های او بوسه زد و دو مار از آن روییدند که خوراک‌شان مغز جوانان بود.
درباره‌ی نبرد جمشید، فریدون و کاوه با آژی‌دهاک بسیار خوانده و شنیده‌ایم و شاید نیاز به بازگفت آن نباشد.

☀️ درباره‌ی آیین‌های جشن مهرگان گفته شده که در این روز مردم تن خود را با روغن چرب می‌کردند، لباس ارغوانی می‌پوشیدند و به همدیگر گلاب می‌پاشیدند. آیین گلاب پاشیدن هنوز در بسیاری از سوگواری‌ها انجام می‌شود.
همچنین در هاون‌گاه از سپیده‌دم تا نیمه‌های روز گوسپند و مرغ می‌کشتند و آن‌ها را درسته می‌پختند. پیش از خودن این گوشت موبدان سرودی آیینی می‌خواندند تا خوراک پخته شود.

☀️ در مهرگان یک خوان (سفره) هم برای چند روز پهن می‌شد که در اندازه‌ی هفت‌سین نبود و سیب، انار، شیره‌ی هوم و چوب خوشبو در آن می‌نهادند. گاهی آتش و آیینه و گل هم در آن دیده می‌شد.


☀️ فرتور(عکس): استوانه‌ی ۴۵۰۰ ساله‌ی به دست آمده از تپه‌ی شهداد کرمان که در گنجینه‌ی لوور نگهداری می‌شود.
yun.ir/s2rzh4


#پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_مهرگان #مهرگان


📙 برگرفته از:
- گاهشماری و جشن‌های باستانی ایرانیان، هاشم رضی
- جشن‌ها و آیین‌های شادمانی در ایران، ابوالقاسم آخته
- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر اسطوره و مردم‌شناسی، حسام‌الدین مهدوی

☀️🕊 @AdabSar

ادب‌سار

07 Oct, 15:03


👑 شهریاری داریوش هخامنشی در جشن مهرگان


۵۲۲ سال پیش از زایش (میلاد) در روز شانزدهم از ماه هفتم گاهشماری کهن ایران داریوش پرآوازه‌ی هخامنشی به شهریاری ایران رسید. اکنون که در سال ۱۴۰۳ خورشیدی هستیم، ۲۵۴۶ سال از آن می‌گذرد. در روز پانزدهم این ماه و در روزهای جشن‌های بزرگ مهرگان نشستی با هفت تن از بزرگان پارسی پیرامون آینده‌ی فرمانروایی هخامنشی برگزار شد و فرداروزِ آن داریوش بر تخت نشست.

در سنگ‌نبشته‌های بیستون نوشته شده که او در روز دهم ماه «بَـگ‌یادیش» با همراهی یارانش گئومات را در دژ او در ماد از پا درآورد. سپس پیروِ نوشته‌ی هرودوت، پنج‌روز پس از آن نشست بزرگان برگزار شد و پنج تن از هفت تن پادشاهی دوباره را برگزیدند و فردای آن روز داریوش پس از یک پیکار شهریار شد.

در نَبیگ (کتاب) «ریشه‌های دموکراسی و مجلس در ایران باستان» نوشته شده که در روز پانزدهم از ماه هفتم و پنج روز پس از کنار زدن گئومات مغ از تخت، داریوش و شش یار او نشستی را برگزار کردند که به نشست هفت‌تن نامدار شد. در این نشست «اوتان» که پیش‌تر پدرزن بردیا (پسر کوروش) و از دیگر یاران پخته‌تر بود سخن از کشورداری مردم‌سالارانه به میان آورد، از سودمندی‌های برخورداری از یک فرمانروایی «رای‌محور» سخن گفت و به نکوهش خودکامگی پرداخت. اندیشه‌پردازی‌های اوتان در نوشتار هرودوت آمده است. دست‌نوشته‌های کتسیاس در بایگانی پادشاهی یونان نیز بر درستی آن گواهی داده است. دوازده سال پیش از مردم‌سالار شدن شهر آتن و سیزده سال پیش از مردمپادی (جمهوری) شدن شهر رم، در ایران و از سوی اوتان درباره‌ی آن سخن رفت. به گمان، همین اندیشه‌ی اوتان ایرانی پایه‌گذار چنین دگرگونی‌هایی در یونان و روم شد. سرانجام و در پایان نشست پس از پذیرش دیدگاهی دیگر به‌جای دیدگاه اوتان، او در کرداری ستایش‌برانگیز و با اینکه خود آغازگر خیزش در برابر فرمانروایی مغ بود، از هَنبازی (شراکت) در هرآنچه از شهریاری به او می‌رسید کنار کشید و یک زندگی ساده را برگزید.
در پی گُزیرش(تصمیم)های نشست هفت‌تن در بامداد روز سپسین در شانزدهم از ماه هفتم، داریوش پسر ویشتاسپ، شهریار کشور شد.

داریوش یکی از فرمانروایان هنایا (موثر) نه‌تنها برای ایران که برای جهان بود. در زمان او سامانه‌ای با سازوکار برای پیک و چاپار نامه و کالا راه‌اندازی شد و ارزش برخورداری از پول یکسان جهانی برای بازرگانی کشورها شناسانده شد. داریوش به ارزش کهن‌نگاری (تاریخ‌نویسی) و آگاشتن (ثبت) رویدادها برای آیندگان پی‌برد و به گواه کتسیاس، دستک(سند)های کهن بجا مانده را در نسک‌خانه(کتابخانه)ها گردآوری و نگه‌داری کرد. در زمان او کهن‌نگاری مسر(مصر)یان نیز گردآوری و ساماندهی شد و چنین بود که فرهنگ نگارش سرگذشت کشورها به یونان رفت.

شیوه‌های نخستین نفت‌بیزی (پتروشیمی)، فروش کوزه‌های آب پاک و آشامیدنی، هندازگری (مهندسی) آب، ساخت سازه‌های آبی و دریاگذر و آبراه‌های بزرگ، شاهراه‌سازی، یکسان‌سازی پول کشور، ساخت تخت‌جمشید، برپایی سپاه جاویدان، سامانه‌ی آگاهی‌رسانی شهریاری یا شهربانی برای برپایی یکسان بی‌هراسی (امنیت) در سراسر کشور و سامانه شناسایی مردم با شیوه‌های نخستین شناسنامه در زمان داریوش بنیادگذاری شد و این تنها بخشی از کوشش‌های وی برای میهن بود. او سامانه‌ی خراچ (مالیات) را بر پایه‌ی توانایی مردم برنامه‌ریزی کرد، مرزها را استوار ساخت، دادگستری را سامان و بازرگانی دریایی را گسترش داد. از این‌رو فرمانروایی و کوشش‌های او را برای جهان ارزشمند می‌دانند.

یادگارِ نوشتاری داریوش سنگ‌نوشته‌های بیستون است که بزرگترین سنگ‌نوشته‌ی جهان و برجسته‌ترین نوشته‌ی کهن ایرانی و گواه (سند) ارزنده‌ای برای کهن‌نگاری (تاریخ) جهان است. به گمان بسیاری از شاهنامه‌پژوهان، فریدون شاهنامه‌ی فردوسی همان داریوش نامدار هخامنشی است.
«به خواست اهورامزدا من چنینم که راستی را دوست دارم و از دروغ روی‌گردانم. دوست ندارم که ناتوانی از ناروایی(حق‌کشی) در رنج باشد.» (از سنگ‌نبشته‌های داریوش)
«ای اهورامزدا، به این کشور نیاید، نه سپاه دشمن، نه خشکسالی و نه دروغ» (نوشته‌ای بر سنگ آرامگاه داریوش در نقش رستم مرودشت)


#پریسا_امام_وردیلو
#جشن_مهرگان #مهرگان


📚
برگرفته از:
1 - گاهشماری چهارده‌هزار ساله‌ی ایرانی #فاروق_صفی_زاده
۲ - هفته‌نامه‌ی فرهنگی «امرداد»
3 - ریشه‌های دموکراسی و مجلس در ایران باستان #سورنا_فیروزی


👈🏻 برای آشنایی با نام #داریوش به این پیوند بنگرید:
T.me/AdabSar/4980


👑 @AdabSar

ادب‌سار

07 Oct, 11:45


🕊☀️ مهر پرستی به زندگی امروز هم رنگ می‌زند


☀️ در یادداشت‌های پیشین نمونه‌های پراکنده‌ای از جای پای مهرپرستی بر باورهای امروز آوردیم. به گمان دانستن گوشه‌هایی از آن برای ما شگفت‌آور است.

☀️ گفته شده که ورزش‌های باستانی امروز ریشه در آیین مهر دارند. مهریان آیین‌های خود را در اشکفت (غار) برگزار می‌کردند زیرا نماد گستره‌ی آسمان و پهنه‌ی زمین بود. در پایان هم از جوی آبی در نزدیکی آن می‌نوشیدند زیرا شگون داشت. در جاهایی که اشکفت نبود، نیایشگاه مهر در زیر زمین و نزدیکی آب ساخته می‌شد و بزرگان کیش مهر در گود آن نمایشی برگرفته از جنگ ایزد مهر با گاو بازی می‌کردند. به گمان این گود جایگاه نمایش دلیری ایزد مهر بود. زورخانه‌های امروزی هم ساختار همانندی با آن دارند. ورزش‌های باستانی همان نمایش دلیری، پهلوانی و زورمندی است. همچنین زورخانه‌های ایران تا چند دهه پیش در کنار آب‌ها ساخته می‌شدند. نیایشگاه‌های مهریان همچون زورخانه‌ها گنجایش کمی داشتند و هرکسی نمی‌توانست به سادگی به آن راه یابد.
زنگ از دیگر همانندی‌هاست که در گذشته برای نشان دادن مهر و امروز برای درون شدن پهلوان وارسته نواخته می‌شد. زنگ کلیساها نیز به همین داستان برمی‌گردد.
برهنگی پهلوانان در گود و بسنده کردن به لُنگ به این افسانه برمی‌گردد که مهر هنگام زایش جامه‌ای ندارد و با برگ انجیری پوشیده می‌شود.

☀️ در مهرپرستی شستن تن پیش از رفتن به مهرابه یا خورآباد (خرابات) امروز در شست‌وشوی پیش از نیایش در مسلمانان، زرتشتیان و اهل حق بازنمایی شده است. اگرچه می‌گویند مهرپرستان هم این آیین را از مغتسله در بابِل که شاخه‌ای از صابئین بودند، آموختند.


☀️ فرتورها: مهرابه باستانی مراغه
yun.ir/a4fdx8

#پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_مهرگان #مهرگان


📗 برگرفته از:
- آیین مهر (میتراییسم)، هاشم رضی
- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر اسطوره و مردم‌شناسی، حسام‌الدین مهدوی
- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی، منصوره میرفتاح


☀️🕊 @AdabSar