جشن‌های ایرانی

✅ نمادهای جشن بهمن‌گان

✍ شاهین سپنتا

در فرهنگ ایرانی دومین روز هر ماه و یازدهمین ماه سال را به نام بهمن به معنی «منش‌ خوب» نام نهاده‌اند. از این روی، در بهمن‌روز (دومین روز) از بهمن‌ماه، جشن بهمنگان، جشن صلح و پرهیز از کشتار جانوران، برگزار می‌شود.

🔆 نمادها و خوراکی‌های پیشنهادی برای سفره بهمن‌گان:

یک- شمع و آیینه و آب به نشانه روشنایی
دو- شیر، تخم‌مرغ، ماست و کشک.
سه- نان و پنیر و سبزی خوردن
چهار- آش سبزیجات یا شله قلمکار و یا شیربرنج
پنج- شیرینی پشمک.
شش- گل‌های یاسمن سپید یا هر گل سفید
هفت- ریشه گیاه بهمن (سرخ یا سپید/زرد) که از عطاری‌ها می‌توان تهیه کرد.
هشت- عود و کندر و بخورهای خوشبوی گیاهی.

👈 پرهیز از خوردن گوشت و غذاهای گوشتی و خوردن غذاهای گیاهی همچون آش بهمنگان (آش سبزیجات یا شله قلمکار) یا غذاهایی که با شیر درست می‌شوند، همچون شیربرنج.

👈 پوشیدن تن‌پوش سپید به نشانه صلح و دوستی و پاکی و پرهیز از کشتار جانوران در جشن بهمنگان.

🐓 پیشکش تندیسک‌های خروس سپید (پیک‌ مهر و بیدارکننده مردمان) یا یادبودهایی با نماد خروس سپید و گل یاسمن سفید.

@JASHNHA2
@shahinsepanta

📌 معاون رئیس جمهوری پیشنهاد داد: تشکیل «شورای همکاری کشورهای حوزه نوروز»

عبد الکریم حسین زاده، معاون رئیس‌جمهور در امور توسعه روستایی با انتشار پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت:

«با توجه به اشتراکات تاریخی و فرهنگی موجود، تشکیل شورای همکاری کشورهای حوزه نوروز رویای دوری نیست. تقویت دیپلماسی در این حوزه مسیرهای جدیدی پیش روی اقتصاد فرهنگ و امنیت ایران و منطقه می‌گشاید. گام‌های اخیر رئیس جمهور پزشکیان می‌تواند آغازی بر این مسیر باشد اگر قدرش را بدانیم.»
🆔 @IR_Azariha

🌿 فیلم کامل سخنرانی شاهین سپنتا عضو شورای مرکزی جبهه ملی ایران، با عنوان «اتحادیه نوروز، همبستگی ملی، همگرایی منطقه‌ای» در دیدار سالانه جبهه ملی ایران در تاریخ ۳۱ فروردین ۱۴۰۳ که با حضور اعضای شورای مرکزی، هواداران، اعضای سازمان‌ها و احزاب جبهه ملی ایران برگزار شد.
@shahinsepanta

دغدغه‌های مسعود پزشکیان

پنج‌شنبه، ۲۷ دی

[در سفر به تاجیکستان]،صبح رفتیم قصر رئیس‌جمهور تاجیکستان. در راه که بودیم، همه‌اش فکر می‌کردم در ایران خودمان هستیم. مردم، خیابان‌ها، ماشین‌ها، همه چیز مثل ایران بود. اصلا احساس غربت نمی‌کردم. این زبان مشترک فارسی نعمت است. باید قدرش را بدانیم[...] باید حوزه تمدنی زبان فارسی را جدی بگیریم و به فکر گسترش نفوذ فرهنگی و زبانی خودمان در منطقه باشیم[... ]ما اینجا رودکی و فردوسی و زبان فارسی و نوروز را داریم. نیابتی هم نیستند. مال همه‌مان است[...]

در نشست تجاری و سرمایه‌گذاری یاد شعر معروف رودکی افتادم:

بوی جوی مولیان آید همی/ یاد یار مهربان آید همی
ریگ آموی و درشتی راه او/ زیر پایم پرنیان آید همی

امامعلی [رحمان، رئیس‌جمهور تاجیکستان] هم نشان داد حسابی اهل شعر است و سریع جوابم را با شعر:
«هیچ شادی نیست اندر این جهان/ برتر از دیدار روی دوستان» داد[...]

@Masouds_concerns

📸 بازدید پزشکیان از کاخ نوروز تاجیکستان

🔹کاخ نوروز از 5 طبقه تشکیل شده و حدود 40 هزار متر مربع آن کار دست هنرمندان تاجیک می‌باشد و با اصول معماری ملی ساخته شده و در جهان بی نظیر است.

🕌 @jamarannews

🎥 امامعلی رحمان: من روادید را برداشتم؛ هروقت دوست داشتید به تاجیکستان بیایید

🔹حتی اگر خواستید سرمایه‌گذاری هم نکنید، هروقت دوست داشتید همراه با فرزندانتان به تاجیکستان بیایید.

🔹رودکی، فردوسی، حافظ و سعدی متعلق به زبان فارسی هستند؛ نه فقط ایران یا تاجیکستان. مولانا متعلق به بشریت است؛ نه فقط ما. کوروش کبیر متعلق به بشریت است.

🔹ما یکدیگر را در عرصهٔ بین‌المللی هم‌پوشانی کرده‌ایم و نگذاشته‌ایم فرهنگ‌مان به حاشیه برود. نوروز منتظرتان هستم؛ من از شما سرمایه‌گذاری نمی‌خواهم؛ خودتان بیایید.

🔹رؤسای جمهور ایران و تاجیکستان در پایان این نشست چند بیت از اشعار رودکی خواندند.
@Farsna

پیشنهاد تلگرامی برای صفحات دوستان، همکاران و انجمن ها فعال جهت مطالعه و عضویت (به پیشنهاد دکتر رشتیانی):

صفحه دکتر حسن انصاری
صفحه دکتر جواد عباسی
صفحه دکتر الهه کولایی
صفحه دکتر حسن حضرتی
صفحه دکتر آرش رئیسی نژاد
صفحه دکتر سیداحمد قائم مقامی
صفحه دکتر جمشید کیانفر
صفحه جناب مهدی تدینی
صفحه جناب علیرضا افشاری
صفحه دکتر شاهین سپنتا
صفحه دکتر شروین وکیلی
صفحه دکتر سالار سیف الدینی
صفحه دکتر فرزاد رمضانی بونش
صفحه موسسه میراث مکتوب
صفحه نشریه مردم نامه
موسسه نگارستان اندیشه
مجله بخارا
مجله سیاست نامه
مجله وطن یولی
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار
انجمن ایرانی تاریخ
شبکه مورخان
انجمن علمی دانشجویان تاریخ دانشگاه تهران
شبکه ایران مانا

شبکه های سایر دوستان و همکاران را به مرور زمان اضافه می کنم.

@shahinsepanta

کارگروه جشن‌های ایرانی انجمن افراز برگزار می‌کند

جشن دیگان

تاریخچه و آیین‌های دیگان
اهمیت برگزاری جشن‌های باستانی
در باب اسطوره‌های آفرینش در فرهنگ ایرانی
نقالی و موسیقی سنتی


گاه: جمعه ۲۱ دی ساعت ۱۵ عصر
مکان: مجموعه فرهنگان قریب(فروشگاه کتاب بوک‌بار)

حضور برای همگان آزاد و رایگان است

#کارگروه_جشن‌های_ایرانی
#انجمن_افراز

@anjomanafraz
http://www.anjomanafraz.com

🔺برگزاری موفق آیین دی‌گان با حضور کودکان و خانواده‌ها در کاخ سعدآباد؛

‼️رازهای ناگفته تاریخ در هم‌نشینیِ «دی‌گان» ایکوم و سعدآباد

🔸این برنامه که با همکاری کمیته ملی موزه‌های ایران، مجموعه سعدآباد و جامعه فرهنگی آسه‌خوری برگزار شد، با استقبال چشمگیر کودکان ۶ تا ۱۲ سال و والدین آنها همراه بود.

🔸آیین دی‌گان که هدف آن آموزش مفاهیم عمیق فرهنگی به کودکان در فضایی شاد و سرگرم‌کننده بود، با فعالیت‌هایی مانند شاهنامه‌خوانی توسط کودکان، ساخت آدمک‌های گلی،بازی‌های نمایشی و گروهی برگزار شد. همچنین، متولدین دی‌ماه در مراسمی ویژه تجلیل شدند.

🔸یکی از بخش‌های جذاب این جشن، روایت داستان‌هایی درباره اهمیت خورشید و روشنایی در فرهنگ دی‌گان بود که با همراهی موسیقی شاد و بازی‌های گروهی تکمیل شد. فاطمه رضایی، تصویرگر و ایده‌پرداز جشن‌های ایرانی، و سیداحمد محیط‌طباطبایی نیز به میزبانی سید محسن میر، مدیر مجموعه سعداباد و هنگامه نیاورانی، مسئول مرکز برنامه ریزی بازدید هدفمند مجموعه سعدآباد در این رویداد حضور داشتند و با کودکان و خانواده‌ها به گفت‌وگو پرداختند.

https://sadmu.ir/detail/8591

http://instagram.com/miras_bashi
@mirasbashi

‍ ‍ ‍ ‍ ‍ 🌿 ۱۴ دی‌ماه، سیرسور یا جشنِ سیر گرامی‌باد
✍️ شاهین سپنتا

@JASHNHA2

☘️ سیر سور یا جشن سیر، پیش و پس از اسلام در نواحی مختلف ایران در روز چهاردهم دی‌ماه برگزار می‌شده است. به نوشته ابوریحان بیرونی در کتاب «آثارالباقیه»، ایرانیان جشن سیر یا «سیر سور» را در «روز چهاردهم» یا «روز گوش» از دی ماه برگزار می‌کنند و در این جشن که از «زمان جمشید» بازمانده، خوراک‌هایی با سیر می‌خورند تا «اندوه و بیماری‌ها» را از خود دور کنند و خود را «شفا» بخشند.

☘️☘️ انجمن تغذیه ایران، روز ۱۴ دی‌ماه همزمان با سیرسور را به عنوان «روز ملی تغذیه و سلامت» نام‌گذاری کرده است.

☘️☘️☘️ سیر «گیاه تندرستی» نامیده‌ می‌شود. پژوهش‌های پزشکی نوین، روشن ساخته است که مصرف سیر اثر قابل توجهی در کاهش کلسترول کل (TC) و تری گلیسرید خون دارد و به ویژه نوع کلسترول LDL یا به اصطلاح چربی بد خون را کاهش می‌دهد و از سوی دیگر مصرف سیر میزان کلسترول HDL یا چربی خوب خون را به سطح قابل ملاحظه‌ای بالاتر می‌برد. البته پزشکان توصیه می‌کنند که در رژیم غذایی افزون بر سیر از روغن زیتون، میوه‌ها و سبزی‌ها نیز به مقدار کافی استفاده شود تا در کاهش کلسترول بد خون موثرتر باشد.
مصرف سیر همچنین میزان گلوکز خون را پایین می‌آورد و اثرات ضد سرطان، آنتی اکسیدان و تنظیم سیستم ایمنی هم از سیر به اثبات رسیده است.

☘️☘️☘️☘️ بهترین شیوه مصرف سیر، جویدن سیر تازه یا ریختن سیر کوبیده یا له شده در خوراک می‌باشد. البته بهتر است سیر را در آخرین مراحل پخت خوراک به آن افزود تا خواص آن حفظ شود.
برخی از غذاهای سنتی ایرانی که با سیر درست می‌شوند و در جشن سیرسور می‌توان نوش‌جان کرد: «میرزا قاسمی»، «کشک و بادمجان»، «سیرابیچ»، «سوپ سیر و سیب زمینی»، «سبزی پلو»، «سیر قلیه» «ماهی سیره داغ»، «قلیه ماهی»، « بورانی سیر»، «آبگوشت سیر»، « خورش گوجه فرنگی و سیر»، «سیر چخرتمه»، «ترشی سیر» و «سیر و سداب».
👈 متن کامل این پژوهش را در ایران‌نامه بخوانید:
https://drshahinsepanta.blogsky.com/1390/10/14/post-734/

@shahinsepanta

🌿 جشنواره محلی هیش‌بندری، بزرگترین عروسی بندری در ایران، در محله ساحلی خواجه عطا در بندرعباس از هفته نخست دی‌ماه تا هفته نخست اسفندماه.
@jashnha2

❄️ برف، سروده‌و‌صدای شاهین‌سپنتا

پوشید زمین دوباره تن‌پوش سپید
گویی که دهد زآمدن یار نوید

هر دانه برف،کز آسمان می‌بارد
صد‌قطره اشک‌شوق، از گونه چکید

🌿 شاهین سپنتا
@SHAHINSEPANTA

چنین گفت پیغمبر راست‌گوی
که جز رادی و راستی ره مپوی

به فرمان زرتشت آزاد زی
همیشه گشاده‌رخ و شاد زی

به گفتار زرتشت اندیشه کن
به گیتی ره راستی پیشه کن

🌿 شاهین سپنتا
@shahinsepanta

‍ ‌
🔴 یلدا و نشانه‌شناسی

✍️ مقصود فراستخواه، استاد دانشگاه

ما نیز مردمی هستیم. وقتی از تاریخ‌مان کم می‌آوردیم به اسطوره‌ها پناه می‌بردیم. تاریخ، اگر بسامان نیز بود باز اساطیرِ کهن در ژرف‌ترین اعماقِ ذهنِ اجتماعی ما نفَس می‌کشیدند، می‌زیستند و بالا و پایین می‌شدند. این ماییم؛ ملّتی با خاطراتِ ازلی و دیرین. رؤیاهای‌مان را در داستان‌های‌مان پناه می‌دادیم و نسل به نسل، با قصه‌ها منتقل می‌کردیم. از سینه‌ها تا سینه‌ها؛ بار نارضایتی‌های تاریخی خود را در شعر و استعاره برمی‌کشیدیم؛ در سیمرغ و زال، در کمان آرش و در خونِ سیاوش و در دیر مغان. آرزوها و آمال فروخوردۀ خویش در روشنی مهر و ماه و میترا باز می‌جستیم و در گرمای نفَس‌های‌مان مراقبت می‌کردیم. زندگی اینجا جاری بود؛ همیشه همی همچنان.

ما یلدا داشتیم تا در دراز‌ترین شبِ یک فصلِ سرد، باز به یاد نفَسی متنفّس در سحرگاهان دورهم بنشینیم، نیمه‌های گمشدۀ خویش در یکدیگر بجوییم و با داستان‌های بلندمان، از آیندۀ فرزندان خود محافظت کنیم. بزم‌های شبانۀ یلدایی تا شور پایکوبی در جشنِ سده؛ به شمار چهل می‌شود و ما در ناخودآگاه جمعی خویش چلّه داشتیم؛ چلّۀ کوچک و چلّۀ بزرگ! و این یعنی خندیدن به مشکلات، زیستن با دشواری‌ها و صبور بودن و مقاومت کردن، و افتادن، و باز برخاستن و رفتن و برشمردن ایام؛ شمارشی در کامل‌ترین شمار که چهل بود. این یعنی تصمیم به امیدواری در مواجهه با اسبابِ نومیدی بسیار، یعنی دوست داشتن زندگی با همه دشواری‌ها و نشیب و فراز‌ها، یعنی شجاعت بودن در این سرزمین، یعنی رقص در میانۀ میدان. و چنین بود یلدا و چنین بود سده. یلدا هر سال یک بار و برای همیشه در گوش‌های‌مان نجوا می‌کند که پشت هر وضعِ سترونی، امکان باروری و نوزایی هست و در نومیدی بسی امید است، و پایان شب سیه، سپید است.

چرا یک جامعه با همه صعوبتِ ایام خویش، اصرار به ماندن دارد؛ برای اینکه در سطح هستی‌شناختی و انسان‌شناختی این فرهنگ، چیزی هست که تا حدِّ زیاد در برابر تغییرات در طول زمان بزرگ، طی دوران‌های مختلف مقاومت می‌کند. از عهد قدیم تا دوران جدید این لایه‌های عمیق معنایی با ما ایرانیان هستند در "رنگین‌کمانِ خوش‌نقش تنوعاتِ قومی و زبانی و آیینی‌مان". در عمیق‌ترین ساختارهای معرفتی ما، نشانه‌شناسی هست. سنت‌های دیرینِ ایرانی حاوی نوعی پدیدارشناسی کائنات بود. تجربۀ زیست در این سرزمین، به تفسیر و تأویل طبیعت و تاریخ خود چنگ می‌زد: از خورشید و ماه، معنای نور و روشنی می‌گرفت. از شب، تاریکی گذران می‌فهمید. از دشت و دمن، رویش و زندگی می‌آموخت و ایهام غزلی را به فال نیک می‌گرفت! ما از باغ و راغ و مرغزار، داد و دهش و بخشایش و ثمربخشی می‌فهمیدیم، آن سوی شب تار، به صبحدمی باور داشتیم، از نظمِ کائنات با همه بی‌نظمی‌هایش، به اصالتِ درستی و نیکی و به ترازو و به عدل و داد ایمان می‌آوردیم، نوروز، یادوارۀ مکرر رویش‌های نابهنگام در این سرزمین بود و تبسم‌های ملیح‌مان به فصل سرد را با خود حمل می‌کرد و حاوی روحِ جمعی بود، و صلای آشنایی داشت و یادوارۀ «مبادلۀ لطف» بود برای محافظت از سرمایۀ اجتماعی پیوند و همدلی خویش در برابر گزند روزگار.

ما به اهتزازِ خاکِ سرد باور داشتیم و شکوفایی نابهنگام را می‌فهمیدیم. اهریمن، معنایی بود که ما از شرارت نهفته در عالم گرفته بودیم تا همواره نگران تاراج فضیلت‌های‌مان باشیم. چنین بود سنت‌های ایرانی ما از حُکمای خسروانی تا اشراق و عرفان؛ که مثنوی‌اش با وجود مرور ایام دراز، هنوز همنشین حلقه‌های جوانان ماست و حافظش از آن سوی سده‌های دور با عمیق‌ترین نیات و احساسات‌مان آشناست.


🔴 بُن‌مایه:
روزنامۀ ایران، شمارۀ ۲۹ آذر ماه ۱۴۰۳ خورشیدی

@IranDel_Channel

💢

‍ ‌
🎙 سخنرانی جواد رنجبر درخشی‌لر، شاهنامه‌پژوه به بهانۀ شب چلّه

پنهان بودن معنای شب یلدا در بیتِ «شبِ اورمَزد آمد از ماهِ دی / زِ گفتن بیاسای و بردار می» از حکیم فردوسی توسی

توجه به جایگاه شبِ چلّه و شب یلدا در اساطیر، تاریخ و فرهنگِ ایران
توجه به ضرورت برگزاری آیین‌هایی چون شب چله و نقش آن در وحدت و یکپارچگی ملی
و ...


آدینه، سی‌ام آذر ماه ۱۴۰۳ خورشیدی
تهران، مجتمع فرهنگی و هنری پیامبر اعظم



@IranDel_Channel

💢

🔴 شب چله، شبِ ایران و ایرانی

شبِ اورمزد آمد از ماه دی
زِ گفتن بیاسای و بردار می

حکیم فردوسی توسی


شب یلدا به شادی؛
و چله‌نشینی‌تان به خوشی و فرخندگی


🔴 قطعه موسیقی پیوست:
قطعۀ خزان
از ساخته‌های زنده‌یاد استاد پرویز مشکاتیان؛
نوازندۀ سنتور ملینا فرجی

پیشکش به مخاطبان وزینِ کانال ایران‌دل، در آخرین شبِ فصلِ خزان و با امید و آرزوی طلوع خورشیدِ خرّم‌روزِ یکم دی ماه در ایران‌زمین

۱۴۰۳/۰۹/۳۰


@IranDel_Channel

💢

🎥 شاهنامه‌خوانیِ بانوی تبریزی در شبِ یلدا

داستانِ زال و روداوه،
گفتار اندر رفتن زال به نزد روداوه
براساسِ شاهنامه فردوسی با تصحیح استاد جلال خالقی مطلق

شاهنامه‌خوان: فاطمه تمجیدی


@IranDel_Channel

💢

⭕️ بازخوانی سرود "آباد باشی ای ایران" پس از ۵۰ سال

🔹 سروده‌ای از عباس یمینی شریف، نویسنده و شاعر برجسته ادبیات کودک و آفریننده آثاری همچون «ما گل‌های خندانیم» و «من یار مهربانم» و «آباد باشی ای ایران» و ده‌ها ترانه دیگر که در حافظه تاریخی همه ما ایرانیان ثبت است.

🔸@farsighafghaz

🎥 حال و هوای آرامگاه حافظ در شب چله ۱۴۰۳ خورشیدی


🔸@farsighafghaz

🌞🌻جشن شب چله ۱۴۰۳ در کنار فرزندان ایران در آموزشگاه صنیع الملک کاشان. با سپاس از آقای عباس رسول‌زاده بیدگلی.
@jashnha2

چله در تاجیکستان 🇹🇯
Чилла дар Тоҷикистон 🇹🇯

@Rostami_Siamak

‍ ✅ جشن خرم‌روز، یکم دی‌ماه فرخنده باد.
✍ شاهین سپنتا

👈 واژه «ددوش» در زبان اوستایی، در پهلوی «داتار» و در فارسی امروز «دادار» یا «دی»، صفت اهورامزدا و به معنی «آفریدگار» است.

👈 در گاهشماری ایرانی روزهای ۸ و ۱۵ و ۲۳ هرماه و دهمین ماه سال نامزد به «دی» هستند.

👈 چهار جشن اصلی که در دی‌ماه برگزار می‌شوند، عبارتند از:
1⃣ جشن خرم‌روز
2⃣ جشن دی‌گان یکم
3⃣ جشن دی‌گان دوم
4⃣ جشن دی‌گان سوم

🌞 جشن خرم‌روز: نخستین جشن که در روز اورمزد (دادار/دی) یا یکمین روز از دی‌ماه (خورماه) یعنی نخستین روز پس از جشن چله یا یلدا برگزار می‌شود، «دی‌دادار جشن» یا «جشن خرم‌روز» یا «خور روز» (روز خورشید)، و یا «نود روز» (۹۰ روز تا نوروز) نام دارد.

🌼 جشن دی‌گان یکم: روز هشتم از دی‌ماه یا روز «دی به آذر»، نخستین جشن دی‌گان برگزار می‌شود که ابوریحان بیرونی در کتاب «قانون مسعودی» از این جشن با عنوان «عید دی الاول» نام برده است و «کوشیار» از آن با نام «دی‌جشن» نام برده است.

🌻 جشن دی‌گان دوم: در روز پانزدهم از دی‌ماه یا روز «دی به مهر» جشن دی‌گان دوم (دیبگان/بتیکان) برگزار می‌شود که نامزد به «جشن دی دوم» نیز هست.

☀️ جشن دی‌گان سوم: در روز بیست و سوم از دی‌ماه یا روز «دی به دین»، سومین جشن دی‌گان برگزار می‌شود.
@JASHNHA2

✨ امروز یک دی‌ماه 1403، ساعت 12:50 بعد از ظهر انقلاب زمستانی رخ می‌دهد!✨

انقلاب زمستانی در نجوم لحظه‌ای است که خورشید از دید ناظر زمینی در بیشترین فاصله زاویه‌ای با صفحه استوا در آن سوی نیم‌کره شمالی-جنوبی ناظر قرار دارد و به عبارتی به جنوبی‌ترین میل خود در سفر سالیانه‌اش در آسمان زمین می‌رسد.

انقلاب زمستانی آغاز زمستان است و همچنین این روز کوتاه‌ترین روز سال می‌باشد و پس از آن طول روز‌ها بلندتر می‌شود.

جالب است بدانید این رویداد فقط برای ساکنان نیم‌کرۀ شمالی زمین رخ می‌دهد.
در نیم‌کرۀ جنوبی شرایط دقیقاً برعکس با نیم‌کره شمالی می‌باشد و با انقلاب زمستانی در نیم کره شمالی و آغاز زمستان ساکنان نیم‌کرۀ جنوبی آغاز فصل تابستان را تجربه می‌کنند.

🎆 به مناسب فرا رسیدن شب یلدا، طولانی‌ترین شب سال و جشن باستانی ایرانیان، انجمن علمی نجوم علم و صنعت به همه اعضای عزیز تبریک عرض می‌کند. امید است این شب طولانی و پر خاطره، یادآور دور هم بودن و پیوند عمیق خانواده‌ها و دوستان باشد.
یلدایتان مبارک و پر ستاره! ✨❤️

━••●●●••━
@IUST_SSC
instagram.com/iust_ssc
✨انجمن نجوم دانشگاه علم و صنعت

🦋 برگرفته از برگه شاهین‌سپنتا در شبکه بلواسکای، بازتاب‌دهنده دیدگاه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی.

@shahinsepanta

❇️ صفحۀ نخست روزنامۀ ایران، شمارۀ پنج‌شنبه ۲۹ آذر ۱۴۰۳ خورشیدی:
چله‌نشینی دولت در شبِ میلاد مهر


رئیس‌جمهور:
روشنایی و نور در پس یلداهاست


چله با اجاق سنت گرم می‌شود


🆔️ @Ir_Azariha

🌿 به فرخندگی جشن شب چله، گروه فرهنگی ایرانشهر و گروه ادبی هنگام در کنار خوان یلدا جشنی گستردند. شاهنامه‌خوانی، سخنرانی، سعدی‌خوانی، فال‌کوزه، حافظ‌خوانی، موسیقی، و پذیرایی سنتی با آش رشته از بخش‌های این جشن بود.

@drshahinsepanta

🌿 برگرفته از کانال دغدغه‌های مسعود، روزنوشت‌های رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان، شنبه ۱۷ آذرماه ۱۴۰۳.
@jashnha2

مهرگان، جشن مهرورزان است
مهرگان، جشن مهر و پیمان است

مهربان یار، مهرگانت شاد
مهرگان، روز مهر ایران است

@jashnha2

🔺اجلاس یونسکو؛ مدیرکل میراث ناملموس غایب مدیرکل دفتر ثبت حاضر با تاخیر !

‼️«مهارت ساختن و نواختن رباب» و «جشن مهرگان» چشم‌انتظار ثبت جهانی

🖋 #مریم_اطیابی

🔸به گزارش میراث‌باشی؛ گروه ثبت میراث ناملموس ایران راهی نوزدهمین اجلاس کمیته بین دولتی پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس که در شهر اسانسیون پاراگوئه شده است. امشب ساعت ۹-۱۲ به وقت ایران پرونده مهرگان، فردا ۲-۵ بعداز ظهر پرونده رباب و پنجشنبه نزدیک ظهر پرونده نوروز بررسی می‌شود.

🔸اکنون دکتر مصطفی پور‌علی مدیر کل امور پایگاه‌ها و شروین گودرزی در پاراگوئه هستند. بنا بر پیگیری‌های میراث‌باشی علیرضا ایزدی مديركل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی با تاخیر  در راه پاراگوئه است و احتمالا به پرونده مهرگان نمی‌رسد و آتوسا مومنی مدیر کل میراث ناملموس اصلا در فهرست حضور نیست!!

✅و پرسش همیشگی چه کسانی اسامی حاضران در اجلاس را تایید یا رد می‌کنند؟! چه کسانی مسئول تهیه بلیت و ویزا هستند؟! چرا مدیر کل دفتر ثبت باید با تاخیر  در اجلاس یونسکو حضور یابد و مدیر میراث ناملموس اصلا برای حضور انتخاب نشود؟!!!؟؟و همان پرسش همیشگی کارشناسان دفتر ثبت و میراث ناملموس چرا در این اجلاس حضور ندارند، پس این افراد کی باید آموزش ببینند؟؟!؟!!

🔸به گزارش میراث‌باشی، امروز در گزارش‌های اقدامات پاسدارانه ایران در رابطه با ۲ پرونده «نقالی» و «مهارت سنتی لنج سازی و دریانوردی در خلیج فارس» مورد بررسی و تأیید یونسکو قرار گرفت.

🔸این دو پرونده در یونسکو در سال ۱۳۹۰ در فهرست در خطر و نیازمند پاسداری فوری بودند و بر اساس مقررات کنوانسیون پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس، دولت موظف به ارائه گزارشات اقدامات پاسدارانه انجام شده بصورت دوره‌ای (هر ۴سال یکبار) در رابطه با این پرونده‌ها بود. خوشبختانه ارائه گزارش ایران با موفقیت انجام شد و ایران پیشنهاد کرد با توجه به اقدامات پاسدارانه، پرونده نقالی از فهرست در خطر به فهرست معرف تغییر رتبه دهد که از سوی یونسکو با استقبال مواجه شد.

🔹دو پرونده «مهارت ساختن و نواختن رباب» و «جشن مهرگان» امسال از ایران در اجلاس میراث فرهنگی ناملموس یونسکو ارائه می‌شود.

🔸رباب، (بدنه رباب بیشتر از تنه‌های خشک شده درخت توت تشکیل شده است.) سازی است که نقش مهمی در حفظ و ترویج هنر موسیقی در ایران دارد. این ساز، بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی جامعه ایران است که حامل سنت‌ها،جشن‌ها و آیین‌های آنان بوده است.

🔸رباب به‌عنوان پایه‌ای از موسیقی آبا و اجدادی در بین نوازندگان محلی و مقامی ایران از احترام بالایی برخوردار است. رباب و آداب و رسوم آن در شرق ایران، به ویژه در جوامع افغانی، بلوچ، زابلی (سیستانی)، خراسانی، نقشبندی، چشتی، قادری و سهروردیه، مولفه فرهنگی مهمی است.

‼️این پرونده با مشارکت کشورهای ایران، افغانستان، تاجیکستان و ازبکستان تهیه و تدوین شده است.

🔸پرونده دیگر ایران مربوط به جشن مهرگان یکی از جشنهای باستانی ایرانی است که به مناسبت آغاز فصل پاییز و برداشت محصولات کشاورزی برگزار می‌شود. و در آن مردم با برگزاری مراسم مختلف از جمله برپایی سفره های رنگین غذاهای ویژه و برگزاری مراسم شادی و موسیقی به شکرگزاری از نعمتهای طبیعت و زمین می‌پردازند.

🔸هموطنان زرتشتی با قرائت بخشهایی از کتاب مقدس خود اوستا آن را جشن می‌گیرند و هموطنان مسلمان دعاهای ویژه‌ می‌خوانند و سفره‌هایی از میوه‌ها و محصولات کشاورزی می‌چینند.

🔸این جشن یکی از جشنهای مشترک بین مسلمانان و زرتشتیان است هر دو جوامع غذاهای مختلفی را مانند آجیل شیرینی و نوشیدنیهای خاص تهیه و سرو می‌کنند. موسیقی می‌نوازند، آواز می‌خوانند و پایکوبی می‌کنند. هم مردان و هم زنان در برگزاری این مراسم نقش دارند.

🔸جشن مهرگان با همکاری ایران و تاجیکستان تهیه شده است. مراسم مهرگان شامل جشن‌هایی در این دو کشور است که از ۲ اکتبر تا ۲ نوامبر به صورت سالانه برگزار می‌شود .این جشن‌ها که مطابق با تقویم محصول هر دو کشور است، بیشتر از آنکه در ایران برگزار شود، در سراسر کشور تاجیکستان گرامی داشته می‌شود.

🔸به گزارش میراث‌باشی؛ پرونده سوم متعلق به نوروز است.این آیین کهن نخستین بار در سال ۱۳۸۸ با مشارکت هفت کشور ایران آذربایجان ،هند قرقیزستان ،پاکستان ترکیه و ازبکستان در سال ۱۳۹۵ برای بار دوم با الحاق ۵ کشور افغانستان ،عراق ،قزاقستان تاجیکستان و ترکمنستان و در اجلاس سال جاری با الحاق کشور مغولستان به پرونده برای بار سوم در فهرست یونسکو به ثبت می‌‌رسد.

🔸کشورهای مشارکت کننده در این پرونده عبارتند از: ایران ،افغانستان ،تاجیکستان ترکمنستان ،ازبکستان قزاقستان، قرقیزستان آذربایجان ترکیه ،پاکستان ،هندوستان عراق و مغولستان.

🔥 از آن به دیر مغانم عزیز می‌دارند،
که آتشی که نمیرد همیشه در دل ماست.
🔥 نهم آذر، جشن آذرگان، جشن آذر اهورایی فرخنده باد.
🌻 خوان آذرگان، در کنار آتشدان، گل آذرگون،‌ آفتابگردان، شله زرد، لبوی داغ، لبنوش و ...
@jashnha2

@jashnha2

✅گل آذرگون، نماد جشن آذرگان، ۹ آذرماه.
@JASHNHA2

@JASHNHA2

🌸 جشن آذرگان (۹ آذرماه) گرامی باد.
✍ شاهین سپنتا

🔥 جشن آذرگان (آذر جشن) یک جشن ایرانی است که بر بنیان تقویم رسمی کشور در روز ۹ آذرماه (روز آذر از ماه آذر) برگزار می‌شود.

🔥 آذر یا آتش یکی از چهار پدیده طبیعی ستوده، زندگی بخش و پاک‌آور در فرهنگ ایران یعنی آب، آتش، هوا (باد) و خاک است.

🔥 آذر یا آتش نماد نور و روشنایی و نشانه روشنایی پروردگار یا آذر اهورایی در جهان هستی و در تن و روان ماست.

🔥 آذر، نام نهمین ماه از سال و نهمین روز هر ماه درگاهشماری خورشیدی است.

🔥 از آیین‌های جشن آذرگان، پاکیزگی و آراستگی تن و تن‌پوش، نیایش پروردگار، افروختن آتش در آتش‌دان یا شمع‌دان همراه با بوی‌های خوش عود و کندر و صندل و اسپنددانه، گستردن سفره با خوراکی‌های سنتی و آیینی، و شادمانی همگانی است.

🔥 گل ویژه جشن آذرگان، گل آذرگون است.

🔥 می‌دانیم که آذر یا آتش یکی از نمودهای انرژی است که نور و گرما به زندگی همه زیست‌مندان می‌بخشد.

◀️ پاس‌داشت آتش از دیرباز بخشی از فرهنگ ایران بوده است.
پاس‌داشت آتش، افزون بر جنبه نمادین یعنی ستایش نور الهی و یا آذر اهورایی، در زندگی روزانه نیز به صورت پاس‌داشت همه صورت‌های مختلف انرژی نمود می‌یابد.

◀️ می‌دانیم که امروزه دانشمندان به استفاده از «انرژی‌های پاک« و «بهره‌وری در مصرف انرژی» تاکید فراوان دارند و بر این پایه همان‌گونه که به پاسداشت و حفاظت از منابع آب و خاک و هوا و نیالودن آنها تاکید می‌کنند به استفاده بهینه و بجا از منابع انرژی نیز تاکید دارند و این جلوه‌ای زیبا و پیامی نهفته در ژرفنای جشن آذرگان است.

👈 از خوراکی‌های سنتی ایرانی که برای جشن آذرگان مناسب هستند می‌توان به شله‌زرد و لبوی داغ اشاره کرد.

@JASHNHA2

جشن‌های ایرانی pinned Deleted message

‍ ‍ ‍ ‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘

۱ آذر روز اصفهان

روز اصفهان به پاسداشت و ارج نهادن به شهر تاریخی اصفهان و روز نکوداشت اصفهان است

در بهمن‌ماه سال ۱۳۸۳ پس از پیشنهاد گزینش روز اصفهان از سوی دکتر شاهین سپنتا و استقبال برخی از سازمان‌های غیردولتی اصفهان از این پیشنهاد، تلاشی برای گزینش روز اصفهان آغاز شد. در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۴ پس از فراخوان هم‌اندیشی برای نام‌گذاری روز نکوداشت اصفهان روز یکم آذرماه هرسال از سوی بیش از ۳۰ نفر از اصفهان شناسان به‌عنوان روز نکوداشت اصفهان، گزینش و تصویب شد و بر اساس پیشنهاد دکتر لطف‌اله هنرفر نگاره تاریخی منقوش بر کاشی کاری‌های سردر قیصریه اصفهان را که با اقتباس از صورت فلکی برج قوس (آذر ماه) طراحی شده‌ است، به‌عنوان نماد اصفهان برگزیدند. دلیل انتخاب آن‌ها این بود که بر اساس مستندات تاریخی زایچه شهر اصفهان در ماه آذر (قوس) است.
در متن بیان نامه مصوب اصفهان شناسان آمده‌است:
«... از آنجا که احداث باروی حفاظتی یا حصار بزرگ اصفهان به منظور تضمین امنیت شهر تاریخی اصفهان در دوران دیلمیان و در زمان رکن‌الدوله دیلمی (۲۹۲–۳۶۶ هجری قمری) صورت گرفت و برپایی این باروی امنیتی به‌عنوان نقطه عطفی در تاریخ اصفهان شناخته می‌شود، یاد روز آن رویداد تاریخی از این روی شایسته‌تر از دیگر پیشنهادها است. همچنین چون در آن زمان برپایی باروی بزرگ اصفهان بر بنیان زایچه این شهر در آذر ماه (برج قوس) صورت گرفت، لذا روز یکم آذرماه هرسال (مطابق با ۲۲ نوامبر) به‌عنوان روز نکوداشت اصفهان برگزیده می‌شود. همچنین نگاره تاریخی منقوش بر کاشی‌کاری‌های سردر بازار قیصریه اصفهان که با اقتباس از صورت فلکی برج قوس (آذر ماه) و با محتوایی متعالی طراحی شده‌است، به عنوان نماد این روز گزیده شد.»
از آن سال تاکنون، هرساله سازمان‌های مردم نهاد اصفهان و سازمان‌های دانشجویی دانشگاه‌های اصفهان یکم آذرماه را به‌عنوان روز اصفهان و هفته اصفهان را از یکم تا هفتم آذرماه گرامی می‌دارند.

‎🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘
#روز_اصفهان

‍ ‍ ‍ ‍ ☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘

۱ آذر روز اصفهان

روز اصفهان به پاسداشت و ارج نهادن به شهر تاریخی اصفهان و روز نکوداشت اصفهان است

در بهمن‌ماه سال ۱۳۸۳ پس از پیشنهاد گزینش روز اصفهان از سوی دکتر شاهین سپنتا و استقبال برخی از سازمان‌های غیردولتی اصفهان از این پیشنهاد، تلاشی برای گزینش روز اصفهان آغاز شد. در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۴ پس از فراخوان هم‌اندیشی برای نام‌گذاری روز نکوداشت اصفهان روز یکم آذرماه هرسال از سوی بیش از ۳۰ نفر از اصفهان شناسان به‌عنوان روز نکوداشت اصفهان، گزینش و تصویب شد و بر اساس پیشنهاد دکتر لطف‌اله هنرفر نگاره تاریخی منقوش بر کاشی کاری‌های سردر قیصریه اصفهان را که با اقتباس از صورت فلکی برج قوس (آذر ماه) طراحی شده‌ است، به‌عنوان نماد اصفهان برگزیدند. دلیل انتخاب آن‌ها این بود که بر اساس مستندات تاریخی زایچه شهر اصفهان در ماه آذر (قوس) است.
در متن بیان نامه مصوب اصفهان شناسان آمده‌است:
«... از آنجا که احداث باروی حفاظتی یا حصار بزرگ اصفهان به منظور تضمین امنیت شهر تاریخی اصفهان در دوران دیلمیان و در زمان رکن‌الدوله دیلمی (۲۹۲–۳۶۶ هجری قمری) صورت گرفت و برپایی این باروی امنیتی به‌عنوان نقطه عطفی در تاریخ اصفهان شناخته می‌شود، یاد روز آن رویداد تاریخی از این روی شایسته‌تر از دیگر پیشنهادها است. همچنین چون در آن زمان برپایی باروی بزرگ اصفهان بر بنیان زایچه این شهر در آذر ماه (برج قوس) صورت گرفت، لذا روز یکم آذرماه هرسال (مطابق با ۲۲ نوامبر) به‌عنوان روز نکوداشت اصفهان برگزیده می‌شود. همچنین نگاره تاریخی منقوش بر کاشی‌کاری‌های سردر بازار قیصریه اصفهان که با اقتباس از صورت فلکی برج قوس (آذر ماه) و با محتوایی متعالی طراحی شده‌است، به عنوان نماد این روز گزیده شد.»
از آن سال تاکنون، هرساله سازمان‌های مردم نهاد اصفهان و سازمان‌های دانشجویی دانشگاه‌های اصفهان یکم آذرماه را به‌عنوان روز اصفهان و هفته اصفهان را از یکم تا هفتم آذرماه گرامی می‌دارند.

‎🆔 @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘
#روز_اصفهان

💠 طرح تمبر برای روز یکم آذرماه، روز ملی اصفهان.
@isfahan_didban

💠 یکم آذرماه، روز نکوداشت اسپهان فرخنده باد!
@shahinsepanta

💠 به فرخندگی جشن آبانگان به کوشش یاران در گروه فرهنگی ایرانشهر و انجمن ادبی هنگام گردهم آمدیم و درباره بنیان جشن آبانگان، پیشینه و آیین‌های ان سخن گفتیم، از سخنان دکتر رشیدی و سعدی‌خوانی دوست عزیزم آقای فرهنگ شعبانی بهره‌مند شدیم و در پایان در کنار آب، آیین آبزور را با خوانش اردویسورنیایش به گونه نمادین به انجام رساندیم.
@shahinsepanta

🌿 دیدگاه استاد دکتر عبدالمجید ارفعی درباره رواج جشن‌های بیگانه در میان ایرانیان به‌جای جشن‌های ایرانی.
@jashnha2

💠 جشن آبانگان، روز ملی پاسداشت آب

✍🏻 شاهین سپنتا

💧آبانگان از جشن‌های ماهانه ایرانی است که هر سال به فرخندگی همنامی روز آبان (روز دهم) در ماه آبان (ماه هشتم) طبق تقویم رسمی کشور، برگزار می‌شود.

💧آبانگان، جشن پاسداشت آب‌های روان و ایستای روی زمین همچون سرچشمه‌ها، رودها، دریاها، دریاچه‌ها، کاریزها، آبشارها و جوی‌هاست.

💧آب، مایه سرزندگی، سرسبزی، سازندگی، پاکی، روشنایی، شادابی و شادکامی است و در سرزمین ایران همواره از اهمیت زیادی برخوردار بوده است.

💧از آیین‌های جشن آبانگان، ستایش آفریدگار، خواندن سرود کهن آبان‌یشت و ستایش آناهیتا ایزدبانوی آب‌ها، در نیایشگاه و شادی و پایکوبی در کنار آب‌هاست.

💧از آیین‌های دیگر جشن آبانگان، نوسازی و بازسازی سازه‌های آبی همچون کاریز (قنات)، جوی، سرچشمه، چاه، بند، مادی و پل‌هاست.

💧گل نیلوفر آبی، نماد جشن آبانگان است.

💧استفاده درست و بهینه از آب بهترین شیوه بزرگداشت جشن آبانگان است.

💧در کشوری که با بحران آب روبروست، جشن آبانگان فرصت خوبی برای جلب توجه مردم به اهمیت آب و پاسداشت آن است.

✅ براین پایه، پیشنهاد می‌شود که جشن آبانگان به عنوان "روز ملی پاسداشت آب" نامگذاری شود.
در این روز نمادین، با هماهنگی سازمان‌های زیست محیطی، مردم به مصرف بهینه آب رهنمون شوند و برای پاکسازی و لایروبی رودخانه‌ها و دریاچه‌ها و برکه‌ها و سرچشمه‌ها و قنات‌ها و مادی‌ها و ... تلاش کنند.

👈 وضعیت نگران‌کننده دریاچه ارومیه و رودخانه زاینده‌رود و دیگر رودها و دریاچه‌های کشور حتی دریاچه مازندران نشان می‌دهد که برای پاسداشت منابع آبی کشور باید کارهای گسترده‌تری انجام داد و یکی از این کارها فرهنگسازی بر بنیان ریشه‌های فرهنگ ملی است در غیر این صورت بحران کمبود آب و فرونشست زمین به زودی گریبان بسیاری از مناطق ایران را خواهد گرفت.

💧آبانگان فرصت خوبی در اختیار ما می‌نهد که بیشتر به وضعیت منابع آب کشور بپردازیم.

@jashnha2
@shahinsepanta

🌿 شاهین سپنتا، تورج دریایی و قاسم‌ شعله‌سعدی، در میزگرد تحلیلی رادیو فردا درباره روز کورش بزرگ. آبان‌ماه ۱۳۹۵.
@SHAHINSEPANTA

🌿 گفت‌وگوی شاهین سپنتا، شروین وکیلی و علیرضا افشاری با رادیو مهستان درباره هفتم آبان‌ماه، روز کورش بزرگ. آبان‌ماه۱۳۹۷.
@SHAHINSEPANTA

‍ ✅ مستندات علمی-گاهشماری برای روز کورش بزرگ
✍️ شاهین سپنتا
@SHAHINSEPANTA
👈 در نوشته بازمانده از بابل که به «گاه‌نگار نبو-نائید» معروف است، با گوشه‌هایی از به قدرت‌رسیدن کورش‌بزرگ و پیروزی سریع وی بر بابل، زمان آن، زمان ورود کورش به بابل و رویدادهای چند ماه از سالِ به تخت نشستن وی در بابل آگاه می‌شویم.

👈 به گواهی کتیبه تاریخی «گاه‌نگار نبو-نائید » بازمانده از 2500 سال پیش، در روز سوم از ماه اَرخسمنو (طبق سالنمامه بابلی برابر با ۲۹ اکتبر /هفتم آبان) سال ۵۳۹ پیش از میلاد، کوروش پس از آزادسازی بابل به آن شهر رفت و مردمان با آغوش باز او را پذیرفتند.

👈 در «گاه‌نگار بابلی نبو-نائید» برگردان دکتر عبدالمجید ارفعی، پژوهشگر، متخصص و مترجم زبان‌های باستانی اکدی و ایلامی، درباره این رویداد تاریخی چنین نوشته‌شده است:
«در ماه اَرَخسمنو (Arahsamnu = ماه هشتم)، روز سوم (=هفتم آبان‌ماه) کوروش به بابل اندر آمد. شاخه‌های سبز در برابر او (=زیر پای او) گسترده شد. حالت "آشتی" در شهر برقرارشد. کورش شادباش‌ها به همه شهرها در (سرزمین) بابل فرستاد...»
دکتر احمد بیرشک، در کتاب «گاهشماری ایرانی»، درباره تطبیق ماه‌های گاهشماری بابلی با هخامنشی، به انطباق «آرخاسمنو/araxsamna» هشتمین‌ماه از گاهشماری بابلی با Markašanaš) / وَرکَزَنَه) هشتمین‌ماه از گاهشماری هخامنشی تاکید می‌کند.

👈 برای محاسبه زمان دقیق تطبیق روز سوم از ماه اَرَخسمنو (Arahsamnu = ماه هشتم) از گاه‌شماری بابلی با روز 29 اکتبر سال 539 پیش از میلاد در گاه‌شماری میلادی و هفتم آبان‌ماه از گاه‌شماری خورشیدی، دکتر ریچارد آنتونی پارکر باستان‌شناس، در کتاب «گاه‌نگاری بابلی» جدول تطبیقی رویدادهای گاه‌نگاری بابلی با گاهشماری میلادی را ارائه نمود. نسخه ویراسته و دقیق‌تر جداول تطبیقی پارکر که در سال 1971 میلادی منتشر شد، اساس کار پایگاه اینترنتی مبدل گاهشماری بابلی به میلادی در نشانی زیر است که برای همگان قابل دسترس است: yon.ir/Iaj3X

👈 بر پایه آنچه که به آن استناد شد، زمان دقیق روز صدور منشور کورش بزرگ، روز سوم از ماه اَرخسمنو (طبق سال‌نامه بابلی) برابر با ۲۹ اکتبر /هفتم آبان‌ماه از سال ۵۳۹ پیش از میلاد است و این روز مستندترین و دقیق‌ترین مناسبت تاریخی برای نامگذاری به عنوان «روز کورش بزرگ» است.

✅ متن کامل این نوشتار را در تارنگار ایران‌نامه به نشانی زیر بخوانید:
http://www.drshahinsepanta.blogsky.com/1396/08/22/post-1110/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%B4

✅ روز جهانی کورش، ۷ آبان‌ماه، روز صلح و حقوق بشر گرامی باد.
@SHAHINSEPANTA

🎵 نام ‌ترانه: کورش بزرگ

◀️ اجرا: خوشخوانی (دکلمه) استاد جمشید مشایخی و آوای دانیال دادور

🌿 7 آبان ماه روز جهانی کورش بزرگ

✅ بهترین ترانه‌ها برای ایران، در کانال ایران‌ترانه:
@irani_taraneh

🎵 نام ‌سرود: فتح بابل

◀️ خواننده: بانو مرضیه

🌿 7 آبان ماه روز جهانی کورش بزرگ.

✅ بهترین ترانه‌ها برای ایران، در کانال ایران‌ترانه:
@irani_taraneh
@JASHNHA2

🌸 کودکانِ شاد ایران
🧑‍🤝‍🧑کودکانه‌ای برای جشن‌های ایرانی

🎤 اجرا: پریسا نیاجلیلی
🎸 گیتار: مهدی نیاجلیلی
🌿 سروده: شاهین سپنتا

@jashnha2

🌸 کودکانِ شاد ایران

🧑‍🤝‍🧑کودکانه‌ای برای جشن‌های ایرانی

🌿 سروده: شاهین سپنتا

با جشنِ نوروز، در آغازِ سال
چون گلِ بهار، شکوفان باشیم

سیزدهِ نوروز، جشنِ دل‌افروز
دشتِ پُرگل را، پاسبان باشیم

جشنِ فروردین، بر روان‌شادی
آفرین‌گویِ، رفتگان باشیم

اردیبهشتی، چون شود زمین
راهِ راستی را، رَهروان باشیم

در جشنِ خُرداد، چون گلِ سوسن
آزاده‌‌گوی و، خوش‌زبان باشیم

جشن نیلوفر، در کنارِ آب
یادِ شیرینِ، دختران باشیم

در تیرگان هم، چون تیرِ آرش
در راهِ میهن، پُرتوان باشیم

جشنِ اَمُرداد، چون درختِ سَرو
همیشه سبز و، جاودان باشیم

جشنِ شهریور، چون شهریاران
یاری‌رسانِ، مردمان باشیم

چون روزِ مهر از، ماهِ مهر آید
مهرآفرین چون، مهرگان باشیم

در جشنِ آبان، چون آبِ روان
پاک و روشن و، بی‌زیان باشیم

در جشنِ آذر، با یارانِ خود
چون مهرِ تابان، مهربان باشیم

در شبِ چله، جشنِ یلدا را
در کنارِ هم، شادمان باشیم

در جشنِ دیگان، ستایش‌گویِ
خدایِ خوب و، مهربان باشیم

در جشنِ بهمن، با مَنشِ نیک
یاری‌رسانِ، جان‌داران باشیم

در جشنِ سَده، چون آتشِ پاک
گرم و روشن و، فروزان باشیم

در جشنِ اسفند، یاورِ زمین
سپاس‌‌گزارِ، مادران باشیم

چهارشنبه‌سوری، بَر گِردِ آتش
شاد و خندان و، پاکوبان باشیم

ما کودکانِ، ایران زمینیم
با جشن و شادی، شادمان باشیم


@shahinsepanta

🌿 همیشه باور داشتم که بهترین زمان برای آشنایی با فرهنگ ایرانی و به ویژه جشن‌های ایرانی، دوران کودکی است؛ چون کودکان گرایش درونی بیشتری به رنگ‌های زنده، موسیقی و برنامه‌های شاد دارند و به همین دلیل از پذیرش بهتری دراین دوران برخوردارند.
هنگامی که می‌بینم تلاش‌هایم در کانال جشن‌های ایرانی از سوی هم‌میهنان دلسوز و پیگیری همچون بانو ماندانا مهدیخانی پیگیری می‌شود، شادمان می‌شوم و گام‌هایم برای ادامه راهی که همه با هم آغاز کرده‌ایم، استوارتر می‌شود.

📸 نگاره‌هایی از برگزاری جشن مهرگان امسال (۱۴۰۳) از سوی کودکان به هنگام چیدمان خوان مهرگانی و گفت‌وگو درباره مهرگان، به همراه یک پیام که بانو ماندانا مهدیخانی فرستاده‌اند.
@jashnha2

‍ ‍ ‍ ✅ ریشه های تاریخی و فرهنگی چهاردهم مهرماه، روز ملی دامپزشکی

✍️ شاهین سپنتا

👈 در ایران باستان هر یک از روزهای ماه، نامی ویژه داشتند. برای نمونه روز یکم هر ماه را «اورمزد»، روز دوم را «بهمن»، روز هفتم ماه را « امرداد»، روز دهم را «آبان»، روز دوازدهم را «ماه»، روز چهاردهم را «گوش» و روز بیست و یکم را «رام» می‌نامیدند و در روزهای «بهمن»، «ماه»، «گوش» و «رام » که در اصطلاح روزهای «نبُر» نامیده می‌شدند از ریختن خون جانوران و خوردن گوشت آنها پرهیز می‌کردند و این کار با انگیزه حفظ جمعیت‌ گروه‌های جانوری و همچنین تامین سلامتی انسان‌ها انجام می‌شد.

👈 واژه «گِوش» در اوستا «گِو» = «گاوُ» = «گاوُش» = «گِوش » و در پهلوی «گُوش» و در فارسی «گاو» در اصل به معنی «جهان» و «گیتی» و «مجموعۀ آفرینش » و همچنین نام کلی همه چارپایان و ستوران اهلی است. گاه این واژه به معنی گوشت یا شیر هم آمده است. گُوش نام روز چهاردهم ماه است که به نام گِوش ایزد بانوی نگاهبان چارپایان سودمند خوانده می‌شود.

👈 در نهمین یشت از یشت‌های بیست و یک گانه اوستا که «گوش یشت» یا «دَرواسپ یشت» نام دارد (دَرواسپ به معنی " دارنده اسب درست" می‌باشد) در ستایش و نیایش ایزد بانوی نگاهبان چارپایان و ستوران (گِوش یا گِوش تَشَن یا درواسپ) می‌خوانیم:

« درواسپ توانای مزدا آفریده اشَوَن را می‌ستاییم که ستوران خُرد را تندرست نگاه می‌دارد؛ که ستوران بزرگ را تندرست نگاه می‌دارد؛ که کودکان را تندرست نگاه می دارد…نیرومند بُرزمند پاداش نیک بخشنده و درمان بخشی که اشَوَن مردان را یاری رساند و پیشه درست بخشد و آرامگاه آماده کند.»

👈 دستور "داراب پالتن" موبد بزرگ پارسی در منظومه خود به نام «فرضیات‌نامه» که در سال ۱۰۶۳ یزدگردی سروده، تفصیل سی روز از ماه را به شرح از یک ترجمه پهلوی آورده و «تفصیل روز گوش» را چنین به نظم کشیده است:

به روز گوش زین گردان بر اسپان
خریدن جملگی این روز می‌دان

به رنج و آفت خلقان حمایت
همه این روز کردن به حمایت

هر آنچه کار گاو و گوسفند است
همه این روز کردن سودمند است

همه کار سلاح و ورزش آن
نمودن هر هنر این روز می‌دان

به کشت و ورزها هم گاو راندن
به آمرزش پی این کار ماندن

کند کم خورد هر چند گوشت این روز
که شیر و غیر ازو بر خوان باندوز

به روز گوش و هم دیگر انیران
تمامی شاخ و هم سُم ستوران

به رنگ گونه‌گون آراستن‌شان
دهشن نیک‌تر دادن به ایشان

ز انگور و ز خرما کار سازد
به بیع و هم شرا انبار سازد

👈 مسعود سعد سلمان (۵۱۶-۴۳۸ق.) نیز در منظومه "روزهای فرس" در مورد «گوش‌روز» یا چهاردهم ماه و شادمانی در این روز گوید:

گوش روز ای نگار مشکین خال‌
گوش بربط بگیر و نیک بمال

من ز بهر سماع خواهم گوش
بی‌سماعم مدار در هر حال

👈 در این روز گویا دعای مخصوص درواسپ را می‌خواندند و سلامت حیوانات را آرزو می‌کردند چنانکه در کتاب پهلوی «شایست و ناشایست» آمده است:

«امردادت رمه چارپایان بدهاد… گوشورون امشاسپند تو را نگاهبان چارپایان و گوسفندان باد.»

👈 گوش‌ روز (روز ۱۴هرماه) و اشتاد روز (روز ۲۶هرماه) از نظر تقویم امور دامی مهم بوده است. در «گوش روز» به آموزش گاو برای کار توجه کرده و در «اشتاد روز» گشن‌گیری حیوانات را مورد دقت قرار می‌داده‌اند، البته مسلما در روزهای دیگر نیز این امور مورد توجه بوده، اما در این روزها کوشش بیشتری داشته‌اند. در یکی از متون پهلوی میانه به نام «اندرز انوشه‌روان آذرپاد مهر اسپندان» آمده:
«گوش روز، پرورش گوشورون کن و گاو کار به ورز آموز … اشتاد روز، اسب و گاو ستور به گشن هل تا به درستی بزاید.»

👈 دکتر تاج‌بخش، دامپزشک و استاد ممتاز دانشگاه تهران که از سال ۱۳۶۹ خورشیدی به پیشنهاد او چهاردهم مهرماه هر سال به عنوان روز دامپزشکی برگزیده و در تقویم رسمی کشور ثبت شد، در مورد تاریخچه برگزیدن روز دامپزشکی می‌گوید:

« در سال ۱۳۶۹، دانشجویان دانشکده دامپزشکی که تمایل داشتند روزی را به عنوان روز دامپزشکی معین کنند، از نگارنده تعیین روزی را خواستند؛ اینجانب گفتم که روز چهاردهم به یاد "گوش روز" خوب است، چون هم در ایران باستان روز مبارکی بوده و هم در منابع اسلامی آمده است؛ به عنوان ماه نیز "مهرماه" شایسته است چون آغاز سال تحصیلی است. بنابراین چهاردهم هر مهرماه به عنوان روز دامپزشکی معیّن شد.»
@shahinsepanta

🌿 برگزاری کهن‌جشن ایرانی مهرگان در روستای کُردکندی مزرعه از توابع شاهین‌دژ در استان آذربایجان‌غربی

💠 مردم این روستا هر ساله به سنت آیینی ایرانیان، جشن مهرگان را پاس می‌دارند

@jashnha2

‍ 📕 دیدگاه چهره‌های برجسته علمی درباره برگزاری جشن‌ها طبق تقویم رسمی کشور:

✅ استاد هاشم رضی پژوهشگر جشن‌های ایرانی درباره شش روز اختلاف در زمان برگزاری جشن‌ها می‌نویسد:

این شش روز اختلاف از آن جهت است که در گاهشماری جدید و تعیین سال کبیسه و شمسی ثابت، پنج روز اندرگاه و اضافی را در شش ماه اول سال سرشکن کرده و نیمی از سال را هرماه ۳۱ روز به حساب آورده و ماه آخر ۲۹ روز و در هر چهار سال ۳۰ روز.
ولی زرتشتیان جشن مهرگان را روز دهم مهر به جای شانزدهم جشن می‌گیرند و همین مساله موجب بسیاری مشکلات میان پارسیان هند و رویدادهای تاسف انگیز و اندوهباری شد که دامنه اختلاف هنوز ادامه دارد و عده‌ای پیرو تقویم عرفی و قدیم یعنی نگرفتن کبیسه‌اند و عده‌ای پیرو سال ثابت و کبیسه‌دار شمسی و این امر در ایران میان زرتشتیان به ویژه در یزد نیز موجب عدم هماهنگی در اجرای جشن ها می‌شود.

@jashnha2

برگی از دفتر خاطرات(۳)

سال ۱۳۸۶ در نامه‌ای به انجمن کنکاش موبدان، خواستار شدم تا آن انجمن دیدگاه رسمی خود را درباره جشن مهرگان بیان کند.

انگیزه این پرسش یافتن جایگزین شایسته‌ای برای جشن ولنتاین بود که رفته‌رفته داشت در سطح جامعه و بین جوانان رواج پیدا می‌کرد.

دیدگاه من این بود که بهترین گزینه برای جایگزینی ولنتاین در فرهنگ ایران، جشن مهرگان(جشن مهرورزی، روز مهر از مهرماه) یا ۱۶ مهرماه است.

این دیدگاه را با انجمن موبدان به گونه یک پرسش درمیان گذاشتم و خوشبختانه انجمن موبدان نیز با این دیدگاه هم‌اندیش بودند.

متن پاسخ انجمن کنکاش موبدان با امضای فرنشین انجمن موبد دکتر اردشیر خورشیدیان و متن پرسش من در اینجا آمده است.
@shahinsepanta

🖊از نوروز کردها تا نوروز ترک ها

📚ابداع سنت

📥عایشه حر/ ترجمه سالار سیف الدینی

🖇نوروز درواقع نه متعلق به كُردها است و نه ارتباطي با تاريخ ترك‌ها دارد بلکه به گفته اريك هابسباوم وارد چرخه‌اي شد كه او آن را «ابداع سنت‌« يا «سنت‌هاي ابداعي» نام‌گذاري كرده است. نوروز در تشكيل هويت فراصنفي و غيرمذهبي كُردها و از ميان بردن هژموني ناسيوناليسم تركي اهميت بسزايي دارد از سوي ديگر از منظر دولتی و به ویژه مورخین پان ترکیست جايگاهي در هويت ملي ترك‌ها ندارد، بلکه تنها به منزله يك ابزار و سلاح ايدئولوژيك مفیدی است كه بايد از مصادره كُردها و پ.ک.ک خارج شود

🖇نوروز در فارسی به معنای روز نو است. در کشورهای آسیای میانه نیز با اختلاف های جزیی در تلفظ به همین نام خوانده می شود. نوروز نخستین روز بهار (21مارس) و تنها روزی است که شب و روز در آن زمانی برابر را سپری می کنند. امروزه در ایران،افغانستان،آذربایجان و آسیای میانه نوروز جشن گرفته می شود.برای زرتشتی ها،علوی ها نیز نوروز، روز مقدسی است. در برخی فرهنگ ها به برپایی نوروز در اول پائیز برخورد می کنیم. یعنی جایگاه بهار و پائیز تغییر می کند

🖇ايدة استفاده از نوروز به عنوان نماد هويت كُردها متعلق به عبدالله اوجالان نبود اما شخص او و پ.ك.ك به بهترين وجه از آن استفاده كردند. مضاف بر اين پ.ك.ك نوروز را نه تنها روز ملي بلكه روز ايستادگي معرفي كرد. براي نمونه در 13 مارس 1990 يكي از چریک های پ.ك.ك به نام «كامران ديندار» در يكي از غارهاي كوهستاني شهرستان ماردين كشته شد. مراسم تشييع جنازه وي در شهر نصيبین مصادف با جشن‌هاي نوروزي بود. دراین مراسم يك دانشجو پزشكي به نام زکیه آلکان در اعتراض به ستم به خلق كُرد، دست به خودسوزي زد. به اين ترتيب «زكيه آلكان» تبديل به نخستين زنی شد نمادی از کاوه های مدرن محسوب می شدند

🖇در همين دهه دولت تركيه نيز تصميم گرفت از افسانه نوروز بي‌نصيب نماند. اما به جاي Newroz از Nevruz استفاده كرد. در 1985 «عبدالقادر چاي» مورخ پان‌تركيست كتابي با نام نوروز/ ارگنه كن منتشر كرد و نوشت؛ نوروز در واقع آييني است كه ريشه در ترکان آسياي ميانه داشت اما به عنوان يك جشن پس از فروپاشي عثماني رايج شده است. وي نوشت شخص آتاترك نيز در 1925 در آنكارا در يك جشن نوروزي شركت كرده بود

🔹متن کامل این مقاله را می‌توانید در شماره یازدهم سیاست‌نامه مطالعه کنید.

🦉@goftemaann
https://t.me/politicalmagazinepic/2