▪️چند وقت پیش یک پرسشنامهای بین شهروندان تهران پر شده بود درباره اینکه نظرشان درباره حضور مهاجران افغانستانی در اینجا چیه؟ تقریباً همهی جوابها درنهایت در بهترین حالت به این میرسید که این مهاجران را به یک شیوهای از سطح شهر جمع کنند. اکثر پرسششوندگان افغانستانیها را بهمثابه امر شرّ تلقی میکردند.
🔸یکی از سیاستهایی که امروز اینطرف و آنطرف زیاد میشنویم و درواقع بهنوعی سیاستِ اصلیِ تولیدِ تهران هم محسوب میشود، نوسازی و بازآفرینی شهری است. مخرجِ مشترک این سیاستها مبتنی بر نوعی تطهیر و پاکسازی است.
🔹در دورههای مختلفِ سازمان نوسازی، این مجموعه همواره به دنبال اقتصادیسازی تمام قلمروها و اجتماعزدایی در سطح محلات شهری بوده است. از همان دورهای که پروژهی بزرگراه نواب کلید خورد تا بعدازآن که به سراغ بزرگراه امام علی و محلات حاشیهی آن در منطقه 15 رفتند، این سازمان غالبا سیاست پاکسازی و تفاوتزدایی را دنبال میکرده است.
▪️چند سال پیش در محلهی شوش بهعنوان تسهیلگر اجتماعی در دفتر نوسازی تجربهای داشتم. دفاتر نوسازی درواقع نیروهای اجرایی و به قول خودشان شوالیههای سازمان نوسازی در سطح محلات هستند.
🔹یک روز راهبر اجتماعی سازمان با برخی از دفاتر نوسازی هماهنگ کرد که یک جلسهای بگذارند تا درباره مسئلهی مهمی صحبت کنند و به یک نتیجهای برای ادامهی کار یعنی تسریع تجمیع و نوسازی برسند. مسئله درواقع چیزی بود که میگفتند «مانع نوسازی» در سطح محلات شده است. درواقع جلسه برای برداشتنِ این مانع بود. از محلات مختلفی که بهنوعی در سطح محله با این «مانع» سروکار داشتند، در این جلسه حاضرشده بودند. محله فرحزاد، باغ آذری، بیسیم، شوش، اتابک، مینابی و چند محله دیگر.
🔸بدون استثنا کارشناسان در تمام محلات مستأجران افغان را بهعنوان یکی از معضلات اساسی محله یاد میکردند.
▪️در محلهی باغ آذری بیش از 90 درصد کسانی که مشغول فروختن مواد هستند، ایرانی بودند، اما در اینجا هم وقتی از مردم میپرسیم که یکی از معضلهای اصلی محلهتان کدام است؟ میگویند حضور افغانیها در محله و فروش مواد توسط آنها.. چشمهای ما پیشاپیش به افغانستانی ها بمثابه آسیب نگاه میکند.
🔹منطق نوسازی شهری در قالب دفاتر نوسازی(دفاتر توسعهی محلی) برای مواجه با چنین وضعیتی در قالب راهکارهای فضایی تلاش میکند فضای محله را بهنوعی تطهیر کرده و مناسبات اجتماعی محله را متناسب با ایدههای پاکیزه از نو برقرار کند. در این راستا انواع کلاسها و کارگاههای آموزشی برگزار میکنند و در این کارگاهها مدام از اهالی محلات میپرسند که یک محلهی خوب چه محلهای است؟ یا یک شهروند خوب چه شهروندی است؟ و غیره. اهالی هم در جواب همهی این پرسشها درنهایت میگویند محلهی خوب محلهای است که در آن غریبه نباشد. و شهروند خوب کسی است که زباله گرد یا کارگرِ فصلی نباشد. پس از جمعآوری پاسخها بدین شکل منطقِ نوسازی شروع میکند فضای محله را طوری دستکاری میکند که محله غریب-گَز شده و آن مهاجری که کارگرِ فصلی است گزیده شود.. منطق نوسازی درنهایت فضا را به سمتی میبرد که در آن همهی فضای محله یکدست و همگونشده باشد و به وضعیتی برسیم که در آن همه ایرانی یا کمی دقیق تر همه تهرانی باشند.
#نوسازیشهری
#برونرانیودیگریهراسی
#تفاوتزدایی
#جستارهایدریافتی
#بهحومهبیایید
https://t.me/urbannEssay
https://telegra.ph/%D9%86%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C-%D9%88-%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C-02-14