ThayNinGa Institute

မက္ကဆီကို ပင်လယ်ကွေ့မှသည် အမေရိကန် ပင်လယ်ကွေ့အဖြစ်သို့

ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်က ပြီးခဲ့တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီလ ၉ ရက် (တနင်္ဂနွေနေ့) မှာ နယူ‌အော်ရီလန်းကို Super Bowl ကြည့်ရှုဖို့ Air Force One နဲ့အသွား၊ မက္ကဆီကို ပင်လယ်ကွေ့အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့တဲ့ နိုင်ငံတကာရေပြင်ပေါ်က အဖြတ်မှာ အဲဒီနေ့ကို ပထမဆုံး အမေရိကန် ပင်လယ်ကွေ့နေ့ (The First Ever Gulf of America Day) အဖြစ် ကြေညာကြောင်း သမ္မတရုံးအမိန့်ကို လက်မှတ် ရေးထိုးလိုက်ပါတယ်။

သမ္မတ တာဝန် စတင်ထမ်းဆောင်တဲ့ ပထမဆုံးနေ့ဖြစ်တဲ့ ဇန်နဝါရီ ၂၀ က လက်မှတ်ရေးထိုးထုတ်ပြန်တဲ့ သမ္မတရုံးအမိန့်တွေထဲမှာ မက္ကဆီကို ပင်လယ်ကွေ့ (Gulf of Mexico) ကို အမေရိကန် ပင်လယ်ကွေ့ (Gulf of America) အဖြစ် အမည်ပြောင်းလဲတဲ့ အမိန့် Executive Order 14172 (“Restoring Names That Honor American Greatness”) လဲ ပါဝင်ပါတယ်။ ဒီလိုလုပ်ဆောင်ခြင်းဟာ အမေရိကန်ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ပြန်လည် ထိန်းသိမ်းဖို့ လုပ်ဆောင်နေတဲ့ အစီအစဉ်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်တယ်လို့ အိမ်ဖြူတော်က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

အဲဒီပင်လယ်ကွေ့ပေါ်က အဖြတ်မှာ Air Force One လေယာဉ်မှူးက "Air Force One is currently in international waters, for the first time in history, flying over the recently renamed Gulf of America." လို့ကြေညာလိုက်ပြီးနောက် ထရမ့်က သမ္မတရုံးအမိန့်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးလိုက်တာ တွေ့ရပါတယ်။

သမ္မတရဲ့ဘေးမှာ အမေရိကန် ပင်လယ်ကွေ့လို့ အမည်သစ်ရေးထိုးထားတဲ့ မြေပုံကို ကိုင်ထားသူကတော့ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး Doug Burgum ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့အနေနဲ့ Map Provider တွေဖြစ်တဲ့ Google Map နဲ့ Apple Map တို့အပါအဝင် မြေပုံတွေမှာ အမေရိကန် ပင်လယ်ကွေ့အဖြစ် အမည်ပြောင်းလဲသွားဖို့ လုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ကနေဒါကို အမေရိကန်ရဲ့ ၅၁ ခုမြောက် ပြည်နယ်လုပ်ရေးကိစ္စ၊ ဂရင်းလန်ကျွန်းကိစ္စ၊ ပနားမားတူးမြောင်းကိစ္စနဲ့ အမေရိကန် ပင်လယ်ကွေ့ကိစ္စတွေကြောင့် သူ့ရဲ့ ပထမသက်တမ်းကာလနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင် အမေရိကန်ရဲ့ နိုင်ငံခြားရေး မူဝါဒဟာ ပိုမိုပြင်းထန်ကြောင်း ဝေဖန် ထောက်ပြမှုတွေ ရှိပါတယ်။ ထရမ့်ကတော့ သူ့ပထမသက်တမ်းမှာ နန်စီပယ်လိုစီအပါအဝင် သူ့ကို တိုက်ခိုက်သူတွေကို ပြန်လည် ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်း အနိုင်ယူခဲ့ကြောင်းနဲ့ ဒီတစ်ကြိမ်မှာတော့ သူ့အနေနဲ့ ပိုမိုပြင်းထန်စွာ လုပ်ဆောင်မှာဖြစ်ကြောင်း ပြောခဲ့တာ တွေ့ရပါတယ်။
နိုင်ဆွေဦး
#NaingSweOo
[10022025]
Sources: The Mirror & Fox34.com

နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေးတက္ကသိုလ် သင်တန်း အမှတ်စဉ် (-) တွင်
သင်ခန်းစာ ဆွေးနွေး ပို့ချခြင်း
Delivered lecture at National Defence College Course No. (-)
#NaingSweOo
[16012025]

UAV များကို ပ/စ် ချ တိုက်/ခိုက်ရန် ဒီဇိုင်းထုတ်ထားသည့် Kalashnikov ချေမှုန်းရေး ရိုင်ဖယ်သုံး ၇ ဒဿမ ၆၂ မမ ကျည်ဆံသစ်

ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ရုရှား တပ်မတော်အနေဖြင့် မောင်းသူမဲ့လေယာဉ် (UAV) များကို ဦးတည် တိုက်ခိုက်ရန် ဒီဇိုင်းထုတ်ထားသော ၇ ဒဿမ ၆၂ X ၃၉ မမ ကျည်အမျိုးအစားအသစ်ကို မိတ်ဆက်လိုက်ပြီ ဖြစ်ပါသည်။ Zvezda TV ၏ မကြာသေးမီက ထုတ်လွှင့်ချက်တစ်ခုတွင် ရုရှားစစ်သည်များက ထိုအသစ်ဖန်တီးထားသော ကျည်ဆံများကို ပြသခဲ့ပါသည်။ ထိုကျည်ဆံများသည် သာမန်သတ္တု ကျည်ဆန်အစား 3D ပရင့်ထုတ်ထားသော အခေါင်းပေါက်ကျည်ဆန်အတွင်း ကျည်စေ့ (buckshot) များ ဖြည့်ထားသည့် ဒီဇိုင်း ဖြစ်သည်။ Buckshot ဆိုသည်မှာ ပြောင်းချော သေ/ နတ်ဖြင့် ပ/စ်ခတ်ရသည့် ခဲစေ့ကျည် သို့မဟုတ် စရိတ်ကျည် ဖြစ်သည်။

စံပြု ၅ ဒဿမ ၄၅ မမထက် ပိုမိုကြီးမားသော ၇ ဒဿမ ၆၂ မမ ကျည်ကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့် UAV များကို ပိုမိုထိရောက်စွာ ချေ/မှုန်းနိုင်စေနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ဤတီထွင်မှုအသစ်သည် ခဲယမ်း ထုတ်လုပ်မှုနည်းပညာတွင် ကြီးမားသော တိုးတက်မှုတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ ကျည်ဆံများအား ကုန်ကျစရိတ်သက်သာ၍ လျင်မြန်စွာ ထုတ်လုပ်နိုင်သည့် အလားအလာများကို ပေးစွမ်းနိုင်ပါသည်။

သို့သော် ထို 3D ပရင့်ထုတ် Buckshot ကျည်များ၏ အပြည့်အဝ ထိရောက်မှုကို လက်တွေ့ စစ်မြေပြင်အခြေအနေများတွင် ထပ်မံစမ်းသပ် အတည်ပြုရန် လိုအပ်နေပါသေးသည်။
နိုင်ဆွေဦး
#NaingSweOo
[01022025]
Source: Military Cognizance

ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေး(၁/၂၀၂၅)ကျင်းပ

နေပြည်တော်၊ ဇန်နဝါရီ-၃၁

ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေး ကောင်စီ အစည်းအဝေး(၁/၂၀၂၅)ကို ယနေ့နံနက် ၁၀၀၀ နာရီတွင် နေပြည်တော်ရှိ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌရုံး အစည်းအဝေးခန်းမ၌ ကျင်းပပြုလုပ် သည်။

Read More>> https://www.cincds.gov.mm/node/28038

အမေရိကန် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဖြစ်လာမည့် Pete Hegseth

ထရမ့်က ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ် အဆိုပြုထားသူ Pete Hegseth ကို ဆီးနိတ်လွှတ်တော် တပ်မတော်ရေးရာ ကော်မတီက မဲခွဲဆုံးဖြတ်ပြီးနောက် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး တာဝန် ခန့်အပ်ရန် ထောက်ခံလိုက်ပြီလို့ သိရပါတယ်။ ဆီးနိတ်လွှတ်တော်တစ်ရပ်လုံးအနေနဲ့ကတော့ ဒီရက်သတ္တပတ်အကုန်မှာ အတည်ပြုပါလိမ့်မယ်။

၁၉၈၀ ခုနှစ်ဖွား အသက် ၄၄ နှစ်အရွယ် ကြည်းတပ် ဗိုလ်မှူးဟောင်း Pete Hegseth ဟာ အမေရိကန်သမိုင်းမှာ အသက်အငယ်ဆုံး ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီး ဖြစ်လာပါမယ်။ သူ့မှာ အားသာချက်တွေ ရှိပေမယ့် စွပ်စွဲခံရတာတွေနဲ့ အားနည်းချက်တွေလည်း ရှိနေပါတယ်။

ဒီနှစ် ဇန်နဝါရီ ၁၄ ရက်က ပြုလုပ်တဲ့ ဆီးနိတ်လွှတ်တော် တပ်မတော်ရေးရာကော်မတီရဲ့ ကြားနာပွဲမှာ Pete Hegseth ဟာ အခြေခံအကြောင်းအရာ အချက်အလက်အချို့ကို မဖြေနိုင်တဲ့အတွက် ဝေဖန်ခံရပါတယ်။ ဥပမာ - အရှေ့တောင်အာရှမှာ နိုင်ငံ ဘယ်နှနိုင်ငံရှိလဲ မေးတာကို မဖြေနိုင်တာလဲ ပါဝင်ပါတယ်။

ကော်မတီဝင် လွှတ်တော်အမတ်တွေက အတော် စစ်စစ်ပေါက်ပေါက် မေးကြပါတယ်။
ဥပမာ -
- တပ်မတော်သုံး M-4 ကာဘိုင်ရဲ့ ကျည်ဘောက်မှာ ကျည်ဘယ်လောက် ဝင်ဆံ့လဲ။
Pete Hegseth က ၃၀ ဆံ့တယ်လို့ ဖြေပါတယ်။

- Beretta ပစ္စတိုမှာ ဘာကျည်သုံးလဲ။
သူက ၉ မမကျည်လို့ဖြေပါတယ်။

- ညကြည့်ကိရိယာ (Night Vision Goggles) မှာ ဘာဓာတ်ခဲသုံးလဲ။
သူက Duracell လား မသိဘူးဆိုပြီး အရွှန်းဖောက်ပါတယ်။ တကယ်က ဓာတ်ခဲရဲ့ အရွယ်အစား “AA” သို့မဟုတ် “AAA” ကို မေးတာပါ။

ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီး လုပ်မယ့်သူဟာ ပထဝီနိုင်ငံရေး၊နဲ့ စစ်ရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်တွေ အပြင် မိမိတပ်မတော်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အခြေခံနဲ့ အသေးစိတ်အချက်အလက်တွေ သိရှိဖို့လိုအပ်တယ်ဆိုတာ တွေ့နိုင်ပါတယ်။

ဒုတိယ သမ္မတ J. D. Vance ဟာလည်း ၁၉၈၄ ခုနှစ်ဖွား အသက် ၄၀ သာ ရှိပြီး ကြည်းတပ်မှာ တပ်ကြပ်အဆင့်နဲ့ တာဝန်ထမ်းဆောင်ဖူးပါတယ်။

Trump 2.0 အစိုးရသစ်မှာ လျာထားခံရသူတွေထဲမှာ လူငယ်နဲ့ လူလတ်ပိုင်းတွေ ပိုမို ပါဝင်လာတာကိုလည်း တွေ့နိုင်ပါတယ်။ အစိုးရအဖွဲ့ဝင်တွေရဲ့ ပျမ်းမျှ အသက်ဟာ ၅၄ ဒဿမ ၁ နှစ်သာ ရှိတဲ့အတွက် သမိုင်းတစ်လျှောက် ပျမ်းမျှ အသက်အငယ်ဆုံး အစိုးရအဖွဲ့ ဖြစ်လာပါမယ်။

လူကြီးတွေရဲ့ တန်ဖိုး မဖြတ်နိုင်တဲ့ အတွေ့အကြုံကောင်းတွေနဲ့ လူငယ်တွေရဲ့ ဆန်းသစ် တီထွင် ဖန်တီးနိုင်တဲ့ အတွေးအခေါ်အယူသစ်တွေကို ပေါင်းစပ် အသုံးချနိုင်ခြင်းဟာ နိုင်ငံ့အကျိုးကို ပိုမို ဖြစ်ထွန်းစေပါတယ်။
နိုင်ဆွေဦး
#NaingSweOo
[21012025]

မိမိတို့နိုင်ငံတည်ရှိရာ အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသကြီးသည် တည်ငြိမ်မှု လျော့နည်းလာပါသည်။ ပြည်တွင်း စိန်ခေါ်မှုများစွာ ရှိနေသကဲ့သို့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ၏ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် စစ်ရေးဆိုင်ရာ အပြောင်းအလဲများကလည်း မိမိတို့နိုင်ငံအပေါ် ရိုက်ခတ်လျက် ရှိပါသည်။ အာဆီယံသည် နေတိုးအဖွဲ့ကဲ့သို့ စစ်စာချုပ်အဖွဲ့အစည်း မဟုတ်သော်လည်း အာဆီယံ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေး၊ အာဆီယံ ကြည်းတပ် ဦးစီးချုပ်များ အစည်းအဝေး၊ အာဆီယံ ရေတပ်ဦးစီးချုပ်များ အစည်းအ‌ဝေးနှင့် အာဆီယံ လေတပ်ဦးစီးချုပ်များ ကွန်ဖရန့်စသည်တို့အပါအဝင် အခြား ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ယန္တရားများ ရှိနေပါသည်။ ထိုကဲ့သို့ အစည်းအဝေးများနှင့် ASEAN Armies Rifle Meet ကဲ့သို့သော ပြိုင်ပွဲများတွင် ဆက်လက်ပါဝင်နေရန် လိုအပ်ပါသည်။ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံတကာ လုံခြုံရေးနှင့် ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းကြီးတစ်ခုဖြစ်သည့် ရှန်ဟိုင်းပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုအဖွဲ့ (Shanghai CooperationOrganization) အဖွဲ့ကြီးတွင် တက်ကြွစွာ ပါဝင်ဆောင်ရွက်သွားသင့်ပါသည်။ ထို့အပြင် ရုရှားနိုင်ငံတွင် ပြုလုပ်ကျင်းပသည့် International Army Games နှင့် CISM World Cadet Games များတွင် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခြင်း၊ အကြမ်းဖက်မှု တိုက်ဖျက်ရေး ပူးတွဲလေ့ကျင့်ခန်းများတွင် ပါဝင်လေ့ကျင့်ခြင်းများသည်လည်း စစ်မှုရေးရာ သံခင်းတမန်ခင်းများပင် ဖြစ်ပါသည်။ ရေကြောင်း လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ပူပေါင်း‌ဆောင်ရွက်ချက်များ အနေဖြင့် အိန္ဒိယနှင့် နှစ်နိုင်ငံ ရေကြောင်းပူးတွဲကင်းလှည့်ခြင်းများ၊ တိုင်းတာရေးလုပ်ငန်းများနှင့် MILAN ကဲ့သို့သော နိုင်ငံစုံ ရေကြောင်း ပူးတွဲလေ့ကျင့်ခန်းများတွင် ပါဝင်လုပ်ဆောင်နေကြောင်း လေ့လာ တွေ့ရှိရပါသည်။ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ သံခင်းတမန်ခင်းတွင် ဦးတည်ရာနှင့် ရှု‌ထောင့်စုံတို့ ပါဝင်နေရာ ဂရုပြု ကျင့်သုံးသွားရန်လည်း လိုအပ်ပါသည်။ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ သံခင်းတမန်ခင်းသည် အဟန့်တစ်ခုပင်ဖြစ်ရာ လက်ရှိကျင့်သုံးနေမှုသည် အမှန်တကယ် ထိရောက်မှု ရှိ၊ မရှိ ကိုလည်း ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာ သုံးသပ်သွားရန် အရေးကြီးပါသည်။

(ဋ) နျူကလီးယားရေးရာ သဘောတရား (Nuclear Doctrine)

ကမ္ဘာပေါ်တွင် နျူကလီးယားလက်နက်ထိန်းချုပ်ရေးစနစ် လျော့ရဲလာမှုကို ဂရုတစိုက် စောင့်ကြည့်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ နျူကလီးယားလက်နက်ပိုင်ဆိုင်သည့်နိုင်ငံများသည် ၎င်းတို့၏ နျူကလီးယားနှင့် ဒုံးကျည်လက်နက်များကို ခေတ်မီစေရန် လျင်မြန်စွာ လုပ်ဆောင်နေကြသည်။ ဤကဲ့သို့ ဖြစ်ပေါ် တိုးတက်မှုများနှင့်ပတ်သက်၍ နျူကလီးယားလက်နက်ပိုင် နိုင်ငံများအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ နျူကလီးယားရေးရာ သဘောတရားကို အစဉ်မပြတ်သုံးသပ်ဆန်းစစ်နေရန် လိုအပ်ပါသည်။

နိဂုံး

ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ မူဝါဒနှင့် မဟာဗျူဟာရေးဆွဲသူများသည် မျက်မှောက်ခေတ်တွင် ပြောင်းလဲတိုးတက်လာသည့် စစ်မှုရေးရာသဘောတရားများအား နှံ့စပ်ကျွမ်းကျင်မှုရှိသည့် အရည်အချင်း ပြည့်ဝသူများ ဖြစ်ရပါမည်။ ရုရှား-ယူကရိန်းနှင့် ဂါဇာစစ်ပွဲတို့မှ ဖော်ထုတ်ရရှိသော သင်ခန်းစာများသည် မိမိတို့ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရသည့် စိန်ခေါ်မှုများနည်းတူ အရေးကြီးပါသည်။ ဥပမအားဖြင့် တပ်မတော်၏ ဖွဲ့စည်းပုံအား စစ်နယ်ဝန်းကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်များ အသွင် ပြောင်းလဲပစ်မည်ဆိုပါက ပြောင်းလဲသွားမည့် စစ်ဆင်ပုံနည်းလမ်းများအား တပ်မတော်သား များ၏ တွေးခေါ်မျှော်မြင်မှုတွင် မည်သို့ပေါင်းစပ် ထည့်သွင်းပေးနိုင်မည်ကိုလည်း ထည့်သွင်း တွက်ချက်ထားရပါမည်။ ၎င်းတို့အနေဖြင့်ခြိမ်းခြောက်မှုများ၏ ပြောင်းလဲနေသော သဘောသဘာဝ၊ ရန်သူ၏ စိတ်ဓာတ်နှင့် စွမ်းရည်တို့ကို အပြည့်အဝ နားလည်ပြီး ၎င်းတို့ ကိုယ်ပိုင် SWOT Analysis (Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats Analysis)လုပ်ဆောင်နိုင်ရမည် ဖြစ်ပါသည်။ ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲ၊ ဂါဇာစစ်ပွဲနှင့် ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသော အနာဂတ်ပဋိပက္ခများ (ဥပမာ - ထိုင်ဝမ်ကျွန်းအရေးကိစ္စ) က မိမိတို့တွင် အတွေးအမြင်သစ်များ လိုအပ်နေကြောင်း သတိပေးနေပါသည်။ မိမိတို့နိုင်ငံအနေဖြင့် ဆင့်ကဲပြောင်းလဲလာသော ခြိမ်းခြောက်မှု အန္တရာယ်များနှင့် တိုးတက်ပြောင်းလဲလာသော စစ်ပွဲ၏သဘောသဘာဝကို ထည့်သွင်းစဉ်းစား ရေးဆွဲထားသည့်ပြည့်စုံသော အမျိုးသားလုံခြုံရေး မဟာဗျူဟာစာတမ်းတစ်စောင်အား ပြင်ဆင်ရေးဆွဲထားသင့်ပါကြောင်း ဖော်ပြအပ်သည်။
ဒေါက်တာနိုင်ဆွေဦး
သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့
#NaingSweOo
ရင်းမြစ်။
- Changing Nature of Warfare, Lesson for India, Arvind Gupta, Director, VIF, May 24, 2024

(သုတအလင်း မဂ္ဂဇင်း အမှတ် (၁၀၂) အောက်တိုဘာ ၂၀၂၄) တွင် ဖော်ပြပါရှိသော ဆောင်းပါး ဖြစ်ပါသည်။)

မျက်မှောက်ခေတ်စစ်ပွဲများ၏ ပြောင်းလဲတိုးတက်လာသော သဘောသဘာဝများ အပိုင်း (၂)

သင်ခန်းစာ ဖော်ထုတ်ချက်များ
မိမိတို့အနေဖြင့် လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသော စစ်ပွဲများမှ သင်ခန်းစာ ဖော်ထုတ်ကာ အောက်ဖော်ပြပါ ရှုထောင့်များကို အလေးအနက်ထား ဆန်းစစ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။

(က) လက်ခံကျင့်သုံးနေသည့် စစ်မှုရေးရာသဘောတရားများအား ပြန်လည် စိစစ် ပြင်ဆင်ခြင်း (Revision of Military Doctrines)

မိမိတို့ လက်ခံကျင့်သုံးနေသည့် စစ်မှုရေးရာသဘောတရားများသည် မျက်‌မှောက်ခေတ်နှင့် ကိုက်ညီလုံလောက်မှု ရှိသည်လားဟူသည်မှာ မေးခွန်းထုတ်စရာ ဖြစ်လာပါသည်။ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ မူဝါဒရေးဆွဲ ချမှတ်သူများအနေဖြင့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများကို ရင်ဆိုင်ရာတွင် လက်ရှိ ကျယ်ပြန့်စွာ အသုံးပြုနေသည့် စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ သဘောတရားများနှင့် ၎င်းတို့၏ ထိရောက်မှုကို သေချာစွာ စစ်ဆေးရန် အရေးတကြီး လိုအပ်နေပါသည်။သမားရိုးကျ လက်နက်စနစ် ပလပ်ဖောင်းများ၏ အခန်းကဏ္ဍနှင့် ဆက်စပ်ဆီလျော်စွာ အသုံးချနိုင်မှုတို့ကို နည်းပညာသစ်များဖြစ်သည့် UAV များ၊ အသံလွန်ဒုံးပျံများ၊ ဂြိုလ်တုများ၊ ဆိုင်ဘာလက်နက်များနှင့် လေဆာစွမ်းအင်သုံးလက်နက်များစသည့်တို့ဖြင့် နှိုင်းယှဉ်ချိန်ထိုးသုံးသပ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ မိမိတို့ကဲ့သို့ ဖွံ့ဖြိုးဆဲ နိုင်ငံများအနေဖြင့်လည်း လက်လှမ်းမီသည့် နည်းပညာသစ်များအား ရှာဖွေဖော်ထုတ် အသုံးပြုကာ ကျင့်သုံးနေသည့် စစ်မှုရေးရာသဘောတရားများအား ခေတ်နှင့်အညီဖြစ်စေရန် အဆင့်မြှင့်တင်သွားသင့်ပါသည်။

(ခ) ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ အရင်းအမြစ်နှင့် လူစွမ်းအား အရင်းအမြစ်များ ရရှိနိုင်မှု (The Availability of Financial and Manpower Resources)

ရင်ဆိုင်နေရသော ခြိမ်းခြောက်မှုအသစ်များနှင့် နည်းပညာအသစ်များအပေါ် မူတည်လျက် ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်အား မည်ကဲ့သို့ အကောင်းဆုံး အသုံးပြုနိုင်မည်နည်း၊ ထိုအရင်း အမြစ်များကို မည်ကဲ့သို့ ခွဲဝေနေရာချထားသင့်သနည်းဟူသောအချက်များမှာ အမြန်ဆုံး ပြန်လည် ဆန်းစစ်ရန် လိုအပ်သည့် အချက်များပင်ဖြစ်ပါသည်။ စစ်ဖက်နည်းပညာများ တိုးတက် လာသည်နှင့်အမျှ ထိုနည်းပညာများကို ကျွမ်းကျင်ပိုင်နိုင်စွာ ကိုယ်တွယ်အသုံးပြု တိုက်ခိုက် နိုင်မည့် တပ်မတော်သားများ မွေးထုတ်နိုင်ရေးသည် စိန်ခေါ်မှု တစ်ရပ် ဖြစ်လာပါသည်။ ထို့ကြောင့် လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်များ ကြိုတင်မွေးထုတ်ပြင်ဆင်ထားခြင်းသည် မျက်မှောက်ခေတ် စစ်ပွဲများတွင် အ‌ရေးပါသော သော့ချက်တစ်ခု ဖြစ်လာပါသည်။

(ဂ) တပ်သားသစ် စုဆောင်းရေး၊ ပညာရေး၊ ကျွမ်းကျင်မှုနှင့် လေ့ကျင့်ရေး (Recruitment, Education, Skills and Training)

အရေးကြီးသည့် မေးခွန်းတစ်ခုမှာ မျက်မှောက်ခေတ်စစ်ပွဲအတွက် အင်အား မည်မျှနှင့် မည်သို့သောလူများ လိုအပ်မည်နည်းဟူသောအချက် ဖြစ်ပါသည်။ တပ်မတော်များအနေဖြင့် စစ်ပွဲ၏ သဘောသဘာ၀ ပြောင်းလဲလာမှုကြောင့် တပ်သားသစ်စုဆောင်းရေး၊ ပညာရေး၊ ကျွမ်းကျင်မှုနှင့် လေ့ကျင့်ရေးကဲ့သို့သော လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်ဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များအပေါ် ပြတ်ပြတ်သားသား အာရုံစိုက်လုပ်ကိုင်နိုင်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ ခေတ်မီတပ်မတော်တစ်ရပ် တည်ဆောက်ရန်အတွက် လုံလောက်သော လူအင်အားရှိရန် လိုအပ်ပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့် တောင်ကိုရီးယားတပ်မတော်၏ တပ်မများအား ဖွဲ့စည်းပုံ၏ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လူအင်အား ဖြည့်တင်းထားပါသည်။ ယနေ့ခေတ်တွင် ကလေးမွေးဖွားနှုန်း ကျဆင်းလာသည့်အတွက် တပ်မတော်အတွက် တပ်သားသစ် အင်အားစုဆောင်းမှု ကျဆင်းလာရာ တပ်မအချို့အား ဖျက်သိမ်းကာ ဖွဲ့စည့်ပုံပြည့်မှီရန် လိုအပ်နေသည့် အခြားတပ်မများထံသို့ ပေါင်းထည့်ပေးခြင်းဖြင့် ဖွဲ့စည်းပုံအား ထိန်းထားနိုင်ကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိရပါသည်။ ဖွဲ့စည်းပုံအရ လက်ခံနိုင်သည့် ရာခိုင်နှုန်းအောက် လျော့နည်းသွားမည်ဆိုပါက တပ်ဆင်ထားသည့် လက်နက်ကိရိယာနှင့် ယာဉ်ယန္တရားများအား အင်အားပြည့် ကိုင်တွယ်အသုံးပြုနိုင်တော့မည် မဟုတ်သည့်အတွက် တပ်မ၏ တိုက်စွမ်းရည်ကျဆင်းသွားနိုင်ပါသည်။

(ဃ) နည်းပညာများ (Technologies)

ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများအတွက် နည်းပညာအသစ်များဖြစ်သည့် UAV၊ ဆိုင်ဘာ၊ အာကာသ၊ ကွမ်တမ်၊ ဉာဏ်ရည်တု၊Machine Learning စသည်တို့တွင် ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုးကာ ကိုယ်တိုင် ထုတ်လုပ်အသုံးပြုနိုင်သည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိလာစေရန် မည်ကဲ့သို့ ကြိုးပမ်း လုပ်ဆောင်ကြမည်နည်း ဆိုသည်မှာလည်း အရေးကြီးသည့် မေးခွန်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ မိမိတို့ကဲ့သို့ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများသည်လည်း နည်းပညာသစ်များ လွှဲပြောင်းရယူရန် မိတ်ဆွေ နိုင်ငံများအပါအဝင် နိုင်ငံတကာနှင့် မည်ကဲ့သို့ ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ရန်ကို မူဝါဒများ သေချာစွာ ချမှတ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ လက်နက်ပစ္စည်းများကို ဝယ်ယူရုံမျှမက ဆက်စပ်သည့် နည်းပညာများ ကိုပါ လွှဲပြောင်းရယူပြီး မိမိတို့ နိုင်ငံအတွင်း ကိုယ်ပိုင်ထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်းရှိစေရန် လုပ်ဆောင်မှု သည်လည်း မျက်မှောက်ခေတ်တွင် အရေးကြီးသည့် လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ရပ် ဖြစ်လာပါသည်။ ထို့အပြင် လွှဲပြောင်းရယူထားသည့် နည်းပညာသစ်များကို တပ်မတော်အတွင်း လျှင်မြန်စွာ ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်မှု ရှိစေရန်အတွက် လုပ်ဆောင်ရန်လည်း လိုအပ်ပါသည်။

(င) ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးနှင့် အခြေခံအဆောက်အဦ (Logistics and Infrastructure)

ခေတ်ပြိုင်စစ်ပွဲများတွင် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် ဒစ်ဂျစ်တယ်အခြေခံအဆောက်အဦများ၏ အခန်းကဏ္ဍကား အဘယ်နည်း။ ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် အခြေခံအဆောက်အဉီများကို နှစ်ဖက်စလုံးက သတိလက်လွတ် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည်။ ပြောင်းလဲလာသော စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ သဘောတရားများနှင့်အညီ နယ်စပ်ဒေသများအပါအဝင် နိုင်ငံတစ်ဝန်းတွင် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင် ရေးနှင့် အခြေခံအဆောက်အဦီများ တိုးတက်ကောင်းမွန်လာစေရန် လုပ်ဆောင်သွား လိုအပ်ပါသည်။ သမားရိုးကျ စစ်ပွဲ တစ်ခုအတွက် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးနှင့် အခြေခံအဆောက် အဦများ ပြင်ဆင်ဆောင်ရွက်ထားသော တပ်မတော်တစ်ရပ်သည် ပြောင်းလဲသွားသည့် နည်းပညာစစ်ပွဲအား ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ရချိန်တွင် စိတ်ဓာတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအပါအဝင် ဖိအားများစွာကို အဖက်ဖက်က ရင်ဆိုင်ရတတ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ပြောင်းလဲလာသော စစ်ပွဲအခြေအနေများနှင့် အညီ တပ်မတော်အတွက် အခြေခံအဆောက်အဦများ တည်ဆောက်ရန် ကာလလတ်မှ ရေရှည် စီမံကိန်းများအထိ ရေးဆွဲအကောင်အထည်ဖော်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ မိမိတို့နိုင်ငံနှင့် ရေမြေတောတောင် အခြေအနေကွာခြားမှု နည်းပါးသည့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ၏ ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးနှင့် အခြေခံအဆောက်အဦများ အကောင်အထည်ဖော် လုပ်ဆောင်ထားမှု များအားလည်း စူးစမ်းလေ့လာရန် လိုအပ်ပါသည်။

(စ) ခဲယမ်းမီးကျောက်များ ထုတ်လုပ်ခြင်းနှင့် အသုံးပြုနိုင်မှု (The Production and Availability Of Ammunition)

ကာလရှည်လျားသောစစ်ပွဲအတွင်း ခဲယမ်းမီးကျောက်များ လုံလောက်စွာ စုပုံ ပြင်ဆင် ထားရန် အရေးကြီးပါသည်။ မျက်မှောက်ခေတ် နည်းပညာသစ်များဖြင့် ထုတ်လုပ်ထားသည့် ခဲယမ်းမီးကျောက်များသည် တန်ဖိုးကြီးမားကာ အလွယ်တကူ ဝယ်ယူရရှိရန်လည်း ခက်ခဲပါသည်။ ဖြစ်ပွားနေသောစစ်ပွဲအတွင်း ခဲယမ်းမီးကျောက်ပြတ်လပ်မှုမှာ အထူးသဖြင့် ယူကရိန်းတို့အတွက် အဓိကအတားအဆီးတစ်ခု ဖြစ်လာသည်။ နေတိုးနိုင်ငံများသည် ယူကရိန်းသို့ လက်နက် ခဲယမ်းများ ထောက်ပံ့ပေးနေသော်လည်း ၎င်းတို့ကိုယ်၌ပင် ပြတ်တောက်မှုများနှင့် ကြုံတွေ့နေရပါသည်။ ဤအချက်သည် စစ်ပွဲတစ်ရပ်အား ကာလရှည်ကြာစွာ ဆင်နွှဲ တိုက်ပွဲဝင်နေရသည့် တပ်မတော်တစ်ရပ်အတွက် အရေးတကြီး ဆန်းစစ်ပြင်ဆင်ထားရမည့် အချက်ဖြစ်ပါသည်။ ကိုယ်တိုင်ထုတ်လုပ်ခြင်း၊ ကုန်ကြမ်းများ စုဆောင်ခြင်း၊ မဟာမိတ်နိုင်ငံများနှင့် နည်းပညာနှင့် လက်နက်ပစ္စည်း ကိရိယာများ လဲလှယ် ရယူခြင်းတို့သည် ထည့်သွင်း စဉ်းစားရမည့် အချက်များ ဖြစ်ပါသည်။

(ဆ) လေကြောင်းရန် ကာကွယ်ရေး (Air Defence)

ဒုံးပျံများနှင့် ဒရုန်များဖြင့် အစုအပြုံလိုက် တိုက်ခိုက်ခံရခြင်းအတွက် ဝေဟင်အား မည်သို့ ကာကွယ်မည်နည်း။ ဒုံးပျံများ၊ ဒုံးကျည်များနှင့် လူမဲ့လေယာဉ်များကို တွင်ကျယ်စွာ အသုံးပြုလာမှုတို့ကြောင့် လေကြောင်းကာကွယ်‌ရေးတပ်ဖွဲ့၏ အရေးပါမှုမှာ ရှေ့တန်းသို့ ရောက်ရှိလာပါသည်။ Active Defence နှင့် Passive Defence နှစ်မျိုးလုံးအား အချိုးညီ မျှတစွာ သုံးစွဲသွားရန် လိုအပ်ပါသည်။ လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးစနစ်အား ထိရောက်စွာ အသုံးပြုနိုင်ရန်အတွက် မြေပြင်တွင် ဖြစ်ပေါ်နေသော လက်တွေ့အခြေအနေများနှင့် ပေါင်းစပ်ရန်လည်း လိုအပ်ပါသည်။

(ဇ) ကာကွယ်ရေးပစ္စည်း ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်း (Defence Industrial Complex)

မိမိတို့နိုင်ငံတွင် ကာကွယ်ရေးပစ္စည်း ထုတ်လုပ်မှု လုံလောက်ပြည့်မှီမှု ရှိပါသလား။ ကမ္ဘာပေါ်တွင် ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါကြောင့် စီးပွားရေးအရ ဆုတ်ယုတ် ကျဆင်းမှုများ ရှိနေသော်လည်း တိုးတက်နေသည့်ကဏ္ဍမှာ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍပင် ဖြစ်ပါသည်။ နိုင်ငံများအနေဖြင့် စစ်အသုံးစရိတ်အားလည်း တိုးတက်သုံးစွဲနေကြောင်း တွေ့ရသည်။ ၎င်းသည် အသိဉာဏ်ပြည့်ဝသော လူသားအရင်းအမြစ်များနှင့် အဆင့်မြင့် နည်းပညာများအား စိုက်ထုတ်သုံးစွဲရသော ကဏ္ဍဖြစ်ပါသည်။ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်း ထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အကျိုးအမြတ်အများဆုံး Industry တစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါသည်။

စတော့ဟုမ်း နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေး သုတေသန အင်စတီကျူ (SIPRI) က ၂၀၂၃ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်သော စာတမ်းအရ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စစ်အသုံးစရိတ်မှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်ထက် ၃ ဒဿမ ၇ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်လာပြီး အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၂၄၀ ဘီလီယံအထိ ရောက်ရှိသွားကြောင်း တွေ့ရပါသည်။ တစ်ကမ္ဘာလုံး၏ စစ်အသုံးစရိတ်သည် ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဆယ်စုနှစ်အတွင်း ၁၉ ရာခိုင်နှုန်းအထိ တိုးတက်လာပါသည်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှ စတင်ကာ နှစ်စဉ် မြင့်တက်သုံးစွဲနေခြင်းလည်း ဖြစ်ပါသည်။ ကမ္ဘာပေါ်တွင် ကာကွယ်ရေးပစ္စည်း ထုတ်လုပ်ရေးကဏ္ဍသည် ၂၀၂၇ အရောက်တွင် ၅ ဒဿမ ၆ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ဆက်လက်တိုးတက်နေမည်ဖြစ်သည်။ စျေးကွက်အရွယ်အစားအားဖြင့် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၇၁၈ ဒဿမ ၁၂ ဘီလီယံဖြစ်သည်။ ဈေးကွက်၏ အဓိကမောင်းနှင်အားမှာ လူမဲ့လေယာဉ် ထုတ်လုပ် ရောင်းချမှု ဖြစ်သည်။ အင်ဒို - ပစိဖိတ်ဒေသသည် အကြီးမားဆုံး စျေးကွက်တစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါသည်။

ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းထုတ်လုပ်ရေးကဏ္ဍတွင် ကိုယ်တိုင်အလုံးစုံ ထုတ်လုပ်ရောင်းချ၍ ဖြစ်စေ၊ Supply Chain တွင် ကိုယ်တိုင်ပါဝင်ပြီး တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ထုတ်လုပ်ခြင်းဖြင့်ဖြစ်စေ ပါဝင်လုပ်ဆောင်သင့်ပါသည်။ ပြည်တွင်း ကာကွယ်ရေးပစ္စည်း ထုတ်လုပ်မှု တိုးမြှင့်ခြင်းဖြင့် ပြည်ပမှ တင်သွင်းမှုအား အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ လျှော့ချနိုင်ပါမည်။ ဤနည်းဖြင့် ကာကွယ်ရေး ပစ္စည်း ထုတ်လုပ်မှုတွင် ပြည်ပနိုင်ငံများအား မှီခိုအားထားနေရမှုအား လျှော့ချနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ တပ်မတော်အနေဖြင့် ရေရှည်စစ်ပွဲများကိုဆင်နွှဲနိုင်ရန်အတွက် ပြည်တွင်း ကာကွယ်ရေး ပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုသည် မရှိမဖြစ်လိုအပ်ပါသည်။ သို့သော် ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်သည့် ပြဿနာ များစွာ ရှိပါသေးသည်။ ၎င်းတို့မှာ တပ်မတော်အတွက် အရည်အသွေးမြင့် ကာကွယ်ရေး ပစ္စည်းများ ထုတ်လုပ်ရန် ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍကို အားပေးခြင်း၊ ပြည်တွင်း ကာကွယ်ရေးပစ္စည်း ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်း၏ အရည်အသွေး၊ လက်နက် စမ်းသပ်မှုများ၊ သုတေသနနှင့် ဖွံ့ဖြိုးမှု လုပ်ငန်းစဉ်များ၊ အသစ်တည်ထောင်ထားသည့် လုပ်ငန်းငယ်များအတွက် ရေရှည် ပံ့ပိုးကူညီမှု စသည်တို့ဖြစ်သည်။ အသုံးပြုနေသော တပ်မတော်သားများထံမှ သိရှိရသည့် အားနည်းချက် များအားလည်း ထည့်သွင်းစဉ်းစား ပြင်ဆင်ပေးသွားသင့်ပါသည်။ ထိုကဲ့သို့ လက်တွေ့ကျသည့် ပြဿနာများအား အမြန်ဖြေရှင်းနိုင်ရန် လိုအပ်ပါသည်။

၎င်းအပြင် ကာကွယ်ရေးပစ္စည်း ထုတ်လုပ်ရေး သုတေသနဌာနများအနေဖြင့် စစ်ဘက်နှင့် အရပ်ဘက် နှစ်မျိုး အသုံးပြုနိုင်သည့် Dual - use technology နည်းပညာထုတ်ကုန်များကိုလည်း ထုတ်လုပ်နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းလုပ်‌ဆောင်သင့်ပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့် Remote Sensing ဆိုင်ရာနည်းပညာများ ဖြစ်ပါသည်။

ဆွီဒင်အခြေစိုက် စတော့ဟုမ်း နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေး သုတေသန အင်စတီကျူ (SIPRI) က ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွက် ထိပ်တန်း လက်နက်ကုမ္ပဏီ ၁၀၀ (The SIPRI Top 100 arms-producing and military services companies in the world, 2022) အား ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာ အာရှတိုက်မှ ၂၂ ခုပါဝင်ပါသည်။ ထို့အနက် တရုတ်က ၈ ခုဖြင့် အများဆုံးဖြစ်ပါသည်။ အရှေ့တောင်အာရှမှ စင်ကာပူ၏ ST Engineering ကုမ္ပဏီတစ်ခုသာ ပါဝင်ကြောင်း တွေ့ရသည်။
မိမိတို့နိုင်ငံသည်လည်း ပြည်တွင်းပဋိပက္ခများနှင့် ပြည်ပမှ ပိတ်ဆို့မှုများကြောင့် လက်နက်နှင့် ခဲယမ်းမီးကျောက်များအား ပြည်တွင်းတွင် ဖူလုံစွာ ထုတ်လုပ်နိုင်သည့် အတွေ့အကြုံများ ရှိပြီးဖြစ်ပါသည်။ အထူးသဖြင့် လက်နက်ငယ်နှင့် စစ်ရေယာဉ်များ ထုတ်လုပ်ခြင်းကဏ္ဍများ ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ်က Defence and Security Expo 2019 (Thailand) တွင် ပါဝင်ပြသသည်ကိုလည်း တွေ့နိုင်ပါသည်။ ထိုပြပွဲတွင် မြန်မာထုတ် လက်နက်ပစ္စည်းများအား စိတ်ဝင်စာမှု များပြားကြောင်းလည်း သိရှိရပါသည်။ သုတေသနနှင့် ဖွံ့ဖြိုးမှု လုပ်ငန်းစဉ် (Research and Development) အား စနစ်တကျ ပြုလုပ်ပြီး တစ်ဆင့်ချင်း အဆင့်မြှင့်တင်ကာ ပြည်ပသို့ တင်ပို့ရောင်းချသွားသင့်ပါသည်။ အမေရိကန်တွင် (Defense Advanced Research Projects Agency – DAPRA) နှင့် အိန္ဒိယတွင် (Defence Research & Development Organisation – DRDO) တို့ရှိသကဲ့သို့ မြန်မာတွင်လည်း ထိုကဲ့သို့ သုတေသနဌာနများ ရှိပြီးဖြစ်ပါသည်။ အပိုပစ္စည်း ထုတ်လုပ်မှုများအတွက် ပုဂ္ဂလိက MSME လုပ်ငန်းများနှင့် ချိတ်ဆက်ထားသင့်ပါသည်။ ၎င်းတို့သည် ငြိမ်းချမ်းချိန်တွင် သာမန်ထုတ်ကုန်များ ထုတ်လုပ်နိုင်ကာ စစ်မက်ဖြစ်ပွားချိန်တွင် တပ်မတော်အတွက် အပိုပစ္စည်းများ ထုတ်လုပ်ပေး နိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။

(ဈ) နိုင်ငံတဝှမ်းလုံးပါဝင်သည့် ချဉ်းကပ်မှုပုံစံ (All of the Nation Approach)

နိုင်ငံနှင့် လူ့အဖွဲ့အစည်းတို့အနေဖြင့် ကမ္ဘာ့ကြီး၏ မသေချာမရေရာသော ပတ်ဝန်းကျင် အခြေအနေကို ကောင်းစွာ သိမြင်နားလည်သဘောပေါက်ထားရန် လိုအပ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကာလ (Peace Time) တွင် စစ်ရေးပြင်ဆင်မှုများအား ပြုလုပ်ထားရပါမည်။ မတည်ငြိမ်သော နိုင်ငံတကာ ပတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေနှင့် ၎င်း၏ ရိုက်ခတ်လာနိုင်မှုများအား ကောင်းစွာ နားလည်ပြီး ပြင်ဆင်ထားရပါမည်။ ဖြစ်ပွားနေသော စစ်ပွဲများနှင့် ပဋိပက္ခများသည် အခြားနယ်မြေဒေသများသို့ ဆက်လက်ပျံ့နှံ့သွားပါက နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံတည်း အထီးကျန် ရပ်တည် ရင်ဆိုင်ရန် ဖြစ်နိုင်မည် မဟုတ်ချေ။ လက်ရှိကျင့်သုံးနေသည့် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းစနစ်အား ပိုမို ပီပြင်စွာ အကောင်အထည်ဖော် လုပ်ဆောင်သွားရပါမည်။

(ည) စစ်မှုရေးရာ သံခင်းတမန်ခင်း (Military Diplomacy)

အရှေ့ပိုင်းစီးပွားရေးဖိုရမ် ၂၀၂၄ ကို အောင်မြင်စွာ ပြုလုပ်နိုင်ခြင်းအားဖြင့် အနောက်ကမ္ဘာ နိုင်ငံများအကြားရိုးရာနိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေးမိတ်ဖက်များနှင့် ပဋိပက္ခကြီးထွားလာချိန်တွင် အရှေ့ကိုဦးတည်သည့် ရုရှား၏ လုပ်ဆောင်မှုသည် ၎င်း၏ မဟာဗျူဟာမြောက် ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေးအရ အရေးပါမှုကို ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲစေကြောင်း ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြသနိုင်ခဲ့သည်။ အရှေ့ဖျားစီးပွားရေးဖိုရမ် ၂၀၂၄ တွင် အနာဂတ် ဗဟုမဏ္ဍိုင်ကမ္ဘာဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးပွဲအား ထည့်သွင်းထားခြင်းဖြင့် ရုရှား၏ ထိုလမ်းကြောင်းအပေါ် လျှောက်လှမ်းရန် စိတ်ဆန္ဒပြင်းပြမှုကို ဖော်ပြနေပါသည်။ ယနေ့ကမ္ဘာကြီးတွင် ကမ္ဘာပြုမှုဖြစ်စဉ်နှင့် ပေါင်းစည်းမှုတို့သည် လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် အရေးပါသောအချက်များ ဖြစ်လာသောအခါ၊ ကမ္ဘာသစ်အစီအစဉ် ဉီးတည်ရာတွင် အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှပါဝင်သည့် ဒေသများကို အထူးအာရုံစိုက်လာကြပါသည်။ အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသသည် ခေတ်သစ်ပထဝီဝင် နိုင်ငံရေးစနစ်တွင် အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှပါဝင်နေသည့် နိုင်ငံရေးနှင့်စီးပွားရေး၏ဗဟိုချက်အသစ် ဖြစ်လာပါသည်။ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဗဟိုချက်သည် ဤဒေသသို့ ကူးပြောင်းသွားသည်ကို မည်သူမျှ ငြင်းနိုင်မည်မဟုတ်ပေ။ အရှေ့တောင်အာရှဒေသသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ နိုင်ငံရေးအတွက် အရေးပါသော ဒေသဖြစ်ပြီး နယ်မြေအငြင်းပွားမှုများနှင့် နိုင်ငံများအကြား အာဏာချိန်ခွင်လျှာ ပြောင်းလဲခြင်း အပါအဝင် ရှုပ်ထွေးသော နိုင်ငံရေး လုပ်ငန်းစဉ်များလည်း ပေါ်ပေါက်လျက်ရှိသည်။ အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသတွင် ပါဝါချိန်ခွင်လျှာပြောင်းလဲခြင်းသည် ကမ္ဘာ့ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေးအခြေအနေအပေါ် မည်သို့အကျိုးသက်ရောက်သနည်း။ အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသရှိ နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်များကို မည်သည့်ပြင်ပအင်အားစုများက လွှမ်းမိုးနိုင်သနည်း။ အမေရိကန်နှင့် တရုတ်ကြား ဖြစ်ပွားနေသည့် ပြိုင်ဆိုင်မှုဖြစ်စဉ်များအတွင်း ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေး ဆက်ဆံရေးကို မည်သို့ ပြောင်းလဲနိုင်မည်နည်း။ အမေရိကန်-တရုတ် ပြိုင်ဆိုင်မှု အခြေအနေတွင် အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသတွင် နေတိုးအဖွဲ့၏ အကျိုးစီးပွားက အဘယ်နည်း။ အရှေ့တောင်အာရှသည် ကမ္ဘာ့ဘဏ္ဍာရေးဗဟိုချက်အသစ် ဖြစ်လာနိုင်ပါသလား။ ဤမေးခွန်းများမှာ မျက်မှောက်ကာလနှင့် အနာဂတ် ဗဟုမဏ္ဍိုင်ကမ္ဘာအတွက် အရေးပါသော မေးခွန်းများ ဖြစ်ကြောင်း ရေးသားဖော်ပြအပ်ပါသည်။
ဒေါက်တာနိုင်ဆွေဉီး
သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့
#NaingSweOo

Soft Power မဟာဗျူဟာများကို အသုံးချခြင်းဖြင့် အပြုသဘောဆောင်သည့် ဒေသကိုယ်စားပြု သရုပ်သကန်ကို တည်ဆောက်နိုင်မည် ဖြစ်သည်။
ထို့အပြင် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၊ ကျန်းမာရေးလုံခြုံရေးနှင့် စားရေရိက္ခာဖူလုံမှုကဲ့သို့သော ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာပြဿနာများကို ရင်ဆိုင်နေရသည်နှင့်အမျှ အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအနေဖြင့် ထိုစုပေါင်းကြိုးပမ်းမှုများအတွက် ထောက်ခံအားပေးရမည် ဖြစ်ပါသည်။

ကမ္ဘာကြီး ပူနွေးလာမှုကြောင့် ရိုက်ခတ်လာသည့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို ပြင်းထန်စွာ ခံစားနေရသည်ဖြစ်ရာ ရာသီဥတုဒဏ်ခံနိုင်ရည်ရှိရန် လုပ်ဆောင်မှုသည် ဒေသတွင်းအစီအစဉ်များတွင် ဉီးစားပေး အနေဖြင့် လုပ်ဆောင်သင့်ပါသည်။ အတူတကွ ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ခြင်းဖြင့်၊ မိမိတို့ဒေသတွင်းသာမက ကမ္ဘာ့အသိုင်းအဝိုင်းကိုပါ အကျိုးရှိစေမည့် ရေရှည်တည်တံ့သော ဖြေရှင်းနည်းများကို ဖန်တီးနိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။

ဗဟုမဏ္ဍိုင်သို့ ဉီးတည်နေသည့်ကမ္ဘာကြီးတွင် ဒေသတွင်း နိုင်ငံများသည် လုံခြုံရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို မြှင့်တင်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ အကြမ်းဖက်မှုနှင့် ပင်လယ်ဓားပြမှုများကဲ့သို့သော ဒေသတွင်း လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန်အတွက် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအကြား ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို အားကောင်းအောင်ပြုလုပ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ ထို့ပြင် မိမိတို့နိုင်ငံများအနေဖြင့် ပဋိပက္ခများကို စီမံခန့်ခွဲရန်နှင့် တည်ငြိမ်မှုကို ထိန်းသိမ်းရန် မတူကွဲပြားသော အင်အားစုများ စုပေါင်း လုပ်ဆောင်သည့် နိုင်ငံစုံ လုံခြုံရေးမူဘောင်များတွင်လည်း ပါဝင်ဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်ပါသည်။

ဤသို့သော ဗဟုမဏ္ဍိုင်အနာဂတ်တွင် အရှေ့တောင်အာရှဒေသတွင်းသာမက ဒေသပြင်ပတွင်လည်း ၎င်း၏မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးများကို အားကောင်းခိုင်မာစေရန် လိုအပ်ပါသည်။ ထွန်းသစ်စ စီးပွားရေးနှင့် ရှိပြီးအင်အားကြီးနိုင်ငံများနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံခြင်းဖြင့် မတူကွဲပြားသော မဟာမိတ်ကွန်ရက်များကို ဖြစ်ထွန်းစေမည်ဖြစ်သည်။ ဤချဉ်းကပ်မှုသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးမှုများတွင် ဒေသတွင်း နိုင်ငံများ၏ ဩဇာကို ချဲ့ထွင်စေရုံသာမက နိုင်ငံဖြတ်ကျော်စိန်ခေါ်မှုများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် မိမိတို့၏စွမ်းရည်များကိုလည်း မြှင့်တင်ပေးမည်ဖြစ်သည်။

ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေး မျက်မှောခေတ်သစ်တွင် ဗဟုမဏ္ဍိုင်အနာဂတ်ကမ္ဘာကို ပုံဖော်ရာတွင် အရှေ့တောင်အာရှ၏ အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍကို အသိအမှတ်ပြုရန် လိုအပ်ပါသည်။ ဗဟုမဏ္ဍိုင်ကမ္ဘာကြီး၏ ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်သည် အရှေ့တောင်အာရှဒေသအတွက် စိန်ခေါ်မှုများနှင့် အခွင့်အလမ်းများ နှစ်မျိုးလုံးကို ဖြစ်ပေါ်စေပါသည်။ ဤလမ်းခရီးကို ရှေ့သို့ ဆက်လက် လျှောက်လှမ်းသွားကြရမည်ဖြစ်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကိုလက်ခံရန်၊ အားလုံးပါဝင်နိုင်သောတိုးတက်မှုကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကိုမြှင့်တင်ရန်တို့မှာ မြန်မာအပါအဝင် ဤဒေသတွင်းရှိနိုင်ငံများအတွက် မရှိမဖြစ် လိုအပ်ပါသည်။ အရှေ့တောင်အာရှ‌ဒေသကြီးသည် ပိုမိုရှုပ်ထွေးလာသောသော ကမ္ဘာ့အခင်းအကျင်းတွင် တည်ငြိမ်မှုနှင့် သာယာဝပြောမှု၏ မီးရှူးတန်ဆောင် ဖြစ်လာနိုင်ချေများစွာ ရှိနေပါသည်။

နိဂုံး

မိမိအနေဖြင့် (၉) ကြိမ်မြောက် အရှေ့ဖျားစီးပွါးရေး ဖိုရမ် ၂၀၂၄ (Eastern Economic Forum 2024) ၏ <<Southeast Asia in a Multipolar World>> Panel Session တွင် “The Geopolitical Shifts: Southeast Asia's Role in a Multipolar Future” ခေါင်းစဉ်ဖြင့် ပါဝင်ဆွေးနွေးခဲ့ပါသည်။ အဆို Session တွင် Moderator အဖြစ် ဆောင်ရွက်သူမှာ Professor Alexander Dugin ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်း Panel တွင် အတူပါဝင်ဆွေးနွေးသူများအနက် အချို့မှာ -

⁃ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် Maria Zakharov
⁃ နီပေါဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း Medhav Kumar Nepal
⁃ ရုရှားနိုင်ငံဆိုင်ရာ အိန္ဒိယ သံအမတ်ကြီး ဗီနေကူးမား(ယခင် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အိန္ဒိယသံအမတ်ကြီး)
⁃ တောင်အာဖရိက သမ္မတဟောင်း နယ်လ်ဆင် မန်ဒဲလား၏ မြေး၊ လက်ရှိ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် Nkosi Zwelivelile Mandela နှင့်
⁃ တရုတ်နိုင်ငံ၊ ဖူဒန်တက္ကသိုလ်က Professor Zhang Weiwei အစရှိသူများ ဖြစ်ပါသည်။
အရှေ့ဖျားစီးပွါးရေး ဖိုရမ် ၂၀၂၄ တွင် လက်ရှိကမ္ဘာကြီး ဦးတည်နေသည့် ဗဟုမဏ္ဍိုင် ကမ္ဘာဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးမှုအား ထည့်သွင်းထားခြင်းဖြစ်ရာ ထူးခြားမှု ဖြစ်ပါသည်။

Professor Alexander Dugin မည်သူနည်းဆိုသည်ကို မိတ်ဆက်ပေးချင်ပါသည်။ Alexander Dugin သည် သမ္မတ ပူတင်၏ မိတ်ဆွေရင်း၊ နိုင်ငံရေး တွေးခေါ် ပညာရှင်ဖြစ်ပြီး The Fourth Political Theory ကို ဖော်ထုတ်ခဲ့သူဖြစ်ပါသည်။ သူရေးသားသည့် PUTIN VS PUTIN - Vladimir Putin Viewed from the Right ဟူသည့် စာအုပ်လည်း ရှိပါသေးသည်။ Dugin ကို Putin’s Brain ဟုပင် နာမည်ပြောင် ခေါ်ဝေါ်ကြပါသည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်က Dugin ကို ယူကရိန်းတို့က လုပ်ကြံဖို့ ကြိုးစားရာမှာ သူ လွတ်မြောက်သွားသော်လည်းသမီးဖြစ်သူ နိုင်ငံရေး သိပ္ပံပညာရှင် Darya Aleksandrovna Dugina မှာ ကွယ်လွန် သွားရပါသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်မှာ ထုတ်ပြန်သည့် ရုရှား နိုင်ငံခြားရေး မူဝါဒများမှ တစ်ခုဖြစ်သည့် The Path to Multipolar World ဆိုသည်မှာ ၎င်း၏ အတွေးအခေါ်အား အခြေခံထားသည်ဟု လေ့လာတွေ့ရှိရပါသည်။ အနောက်တိုင်းနိုင်ငံများအနေဖြင့် ၎င်းအား လက်ယာစွန်းရောက် ဝါဒီအဖြစ် စွပ်စွဲကြပါသည်။ ကမ္ဘာ့အစီအစဉ် (World Order) ပြောင်းလဲရန် တာဆူနေချိန်တွင် Dugin ၏ အတွေးအခေါ်များအားလည်း လေ့လာထားသင့်ပါသည်။

ပထဝီနိုင်ငံရေး အရွေ့နှင့် ဗဟုမဏ္ဍိုင် ကမ္ဘာ့အနာဂတ်မှ အရှေ့တောင်အာရှ၏ အခန်းကဏ္ဍ

အရှေ့ဖျားစီးပွားရေးဖိုရမ် ၂၀၂၄ ၏ <<Southeast Asia in a Multipolar World>> Panel Session တွင် “The Geopolitical Shifts: Southeast Asia's Role in a Multipolar Future” ခေါင်းစဉ်ဖြင့် စာရေးသူ ပါဝင်ဆွေးနွေးခဲ့ပါသည်။ ဆွေးနွေးသည့်အကြောင်းအရာများမှ အရေးကြီးသော အချက်အချို့ကို ထုတ်နှုတ် ရေးသားဖော်ပြလိုပါသည်။

မိမိတို့ကမ္ဘာကြီးအနေဖြင့် Multipolar World ခေါ် ဗဟုမဏ္ဍိုင်ကမ္ဘာသို့ ဦးတည်နေသည်ဖြစ်ရာ သိသာထင်ရှားသည့် ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲများ ဖြစ်ပေါ်နေသော ခေတ်တစ်ခုအား မျက်ဝါးထင်ထင် မြင်တွေ့နေရပြီ ဖြစ်ပါသည်။ အင်အားကြီးနိုင်ငံသစ်များ ပေါ်ထွက်လာခြင်းနှင့် မူလအင်အားကြီးနိုင်ငံများ ပြန်လည်အင်အားကြီးထွားလာခြင်းတို့သည် ကမ္ဘာ့အခင်းအကျင်းကို ပြန်လည်ပုံဖော်ခြင်းပင် ဖြစ်ပါသည်။ ဤအခြေအနေတွင် မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် အရှေ့တောင်အာရှဒေသကြီးသည် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးနှင့် နိုင်ငံရေးရေစီးကြောင်း၏ အဓိက ဆုံချက်များတွင် မဟာဗျူဟာမြောက်နေရာယူထားသည့် အချက်အချာကျသော ကစားသမားအဖြစ် ပေါ်ထွက်လာပါသည်။ အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသရှိ အင်အားချိန်ခွင်လျှာပြောင်းလဲခြင်းသည် ကမ္ဘာ့ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေးအခြေအနေကို နည်းလမ်းများစွာဖြင့် သိသိသာသာ သက်ရောက်မှုရှိစေသည်။ ၎င်းတို့အနက် အချို့မှာ -
စီးပွားရေးနှင့် စစ်ရေးဆိုင်ရာ အဓိကအင်အားကြီးနိုင်ငံအဖြစ် တရုတ်နိုင်ငံ တိုးတက်လာခြင်းသည် အစဉ်အလာ အနောက်တိုင်း လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်မှု အထူးသဖြင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ ဒေသတွင်း ဗိုလ်ကျစိုးမှု ချိန်ခွင်လျှာကို ပြောင်းသွားစေခဲ့သည်။

တရုတ် အင်အားကြီးထွားလာခြင်းကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် အမေရိကန်ကဲ့သို့ အစဉ်အလာမဟာမိတ်များသည် ဒေသတွင်း မဟာမိတ်များနှင့် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးများ အားကောင်းလာစေရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ကြသည်။ Quad (အမေရိကန်၊ အိန္ဒိယ၊ ဂျပန်နှင့် သြစတြေးလျတို့ပါ၀င်ဖွဲ့စည်းထားသည်။) ကဲ့သို့သော အဖွဲ့အစည်းများသည် တရုတ်ကို တန်ပြန်ရန် ကြိုးပမ်းမှုများကို ထင်ဟပ်စေပါသည်။
တိုးတက်ပြောင်းလဲလာသော လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ပြောင်းလဲမှုအရွေ့များသည် စစ်အင်အားတိုးချဲ့တည်ဆောက်မှုများနှင့် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုအပါအဝင် ဒေသတွင်းတွင် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ တိုးမြင့်လာစေသည်။ နိုင်ငံအချို့သည် တင်းမာမှုများနှင့် လက်နက်အပြိုင်အဆိုင်တပ်ဆင်မှုကို ဖြစ်စေနိုင်သည့် ၎င်းတို့၏ စစ်ရေးစွမ်းရည်ကို မြှင့်တင်လျက်ရှိသည်။

(မြန်မာ့ရေးရာ အမှတ် (၂၉) အောက်တိုဘာ ၂၀၂၄ တွင် ဖော်ပြပါရှိသော ဆောင်းပါး ဖြစ်ပါသည်။

အရှေဖျားစီးပွားရေး ဖိုရမ် (၂၀၂၄) နှင့် ဗဟုမဏ္ဍိုင် ကမ္ဘာသို့ ဉီးတည်ရာလမ်း

နိဒါန်း

ရုရှားနိုင်ငံ ဗလာဒီဗော့စတော့ခ်မြို့တွင် စက်တင်ဘာ ၁ ရက်မှ ၆ ရက်နေ့အထိ ပြုလုပ်သည့် (၉) ကြိမ်မြောက် အရှေ့ဖျားစီးပွါးရေး ဖိုရမ် ၂၀၂၄ (Eastern Economic Forum 2024) သို့ စာရေးသူအနေဖြင့် တက်ရောက်ဆွေးနွေးခွင့် ရရှိခဲ့ပါသည်။ (၈) ကြိမ်မြောက် အရှေ့ဖျားစီးပွါးရေး ဖိုရမ် ၂၀၂၃ ပြုလုပ်စဉ်က မိမိတို့ နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲဖြစ်သူ နိုင်ငံ‌တော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်သည် ရုရှားသမ္မတဗလာဒီမာ ပူတင်နှင့်အတူ Plenary Session တွင် အတူတက်ရောက် ဆွေးနွေးခဲ့သည့် နည်းတူ သီးခြားလည်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း လေ့လာမိပါသည်။

ယခုတစ်ကြိမ်တွင် မိမိတို့နိုင်ငံမှ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ပို့ဆောင်ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးဆောင်သော ကိုယ်စားအဖွဲ့ တက်ရောက်ဆွေးနွေးကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။ ယခုနှစ် (၉) ကြိမ်မြောက် အရှေ့ဖျားစီးပွါးရေး ဖိုရမ် ၂၀၂၄ ၏ Plenary Session တွင် ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်၊ မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ်၊ နှင့် တရုတ်ဒုတိယသမ္မတ တို့ ပါဝင်ဆွေးနွေးပါသည်။ မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ်အနေဖြင့် လာမည့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် အာဆီယံဥက္ကဌအဖြစ် တာဝန်ယူမည့်အရေးကိစ္စနှင့် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာအရေး ကိစ္စများအား ထည့်သွင်း ဆွေးနွေးသွားကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။
 
တက်ရောက်ကြသူများ

Roscongress ဖောင်ဒေးရှင်းမှ စီစဉ်သော Eastern Economic Forum (EEF) 2024 ကို ယခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၃ ရက်မှ ၆ ရက်အထိ ရုရှားနိုင်ငံ အရှေ့ဖျားရှိ ဗလာဒီဗော့စတော့ခ်မြို့၌ ကျင်းပခဲ့ပါသည်။ အဆိုပါဖိုရမ်ကို Far Eastern Federal University (FEFU) ဝန်းအတွင်း၌ ကျင်းပခဲ့ပြီး ရုရှားနှင့် နိုင်ငံခြားကုမ္ပဏီများမှ ထိပ်တန်း CEO များ၊၊ အစိုးရအေဂျင်စီများ၏ ကိုယ်စားလှယ်များ၊ ဦးဆောင်စီးပွားရေးပညာရှင်များနှင့် ကျွမ်းကျင်သူများ တစ်စုတဝေးတည်း တက်ရောက်ခဲ့ကြပါသည်။ ယခုနှစ်အတွက် ဆောင်ပုဒ်မှာ "Far East 2030; Combining Strengths to Create New Potential" ဖြစ်ပါသည်။

ဖိုရမ်တွင် ပါဝင်တက်ရောက်သူပေါင်း ၇၁၀၀ ကျော် ပါဝင်ပြီး ရုရှားအပါအဝင် နိုင်ငံနှင့် ဒေသပေါင်း ၇၅ ခုမှ မီဒီယာ ကိုယ်စားလှယ် ၁၅၀၀ ကျော် ပါဝင်ခဲ့သည်။ တရုတ်၊ မလေးရှား၊ ဘူလ်ဂေးရီးယား၊ ဗီယက်နမ်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံတို့မှ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ဝင် အများဆုံး တက်ရောက်ကြပါသည်။၎င်းဖိုရမ်သို့ ဗဟိုအစိုးရနှင့် အေဂျင်စီများမှ အကြီးအကဲ ခုနစ်ဦးနှင့် ရုရှားဒေသများမှ အကြီးအကဲ ၁၈ ဦးတို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။

ထို့အပြင် တက်ရောက်လာသူများတွင် နိုင်ငံခြားကုမ္ပဏီ ၁၂၅ ခုကျော်နှင့် ရုရှားကုမ္ပဏီ ၉၇၅ တို့အပါအဝင် စုစုပေါင်း ကုမ္ပဏီပေါင်း ၁၁၀၀ ကျော်မှ ရုရှားနှင့် နိုင်ငံခြားစီးပွားရေး ကိုယ်စားလှယ်ပေါင်း ၂၅၀၀ ကျော်တို့ ပါဝင်သည်။

ရလဒ်များ

လွန်ခဲ့သည့် ကိုးနှစ်တာကာလအတွင်း အရှေ့စီးပွားရေးဖိုရမ်သည် နိုင်ငံတော် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် အားကောင်းသည့် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအဖြစ် ပြောင်းလဲလာပါသည်။ ယခုနှစ် အခမ်းအနားအစီအစဉ်တွင် ပါဝင်ဆွေးနွေးသူပေါင်း ၇၀၀ ကျော် တက်ရောက်ခဲ့ကြသည့် အစည်းအဝေးနှင့် စားပွဲဝိုင်း ဆွေးနွေးပွဲ ၁၂၀ ကျော်အထိပါဝင်ပါသည်။ စုစုပေါင်း ရူဘယ် ၅ ဒဿမ ၅ ထရီလီယံတန်ဖိုးရှိ သဘောတူညီချက်ပေါင်း ၃၀၀ ကျော်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးနိုင်ခဲ့ပါသည်။

လက်ရှိအခြေအနေတွင် EEF သည် ၎င်း၏အဓိကပန်းတိုင်များကို အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်နိုင်ပြီ ဖြစ်ပါသည်။ ဤပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုသည် တန်းတူညီမျှမှု၊ အပြန်အလှန် အကျိုးစီးပွားကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်းနှင့် အမှန်တကယ်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ပါက နိုင်ငံများအကြား ရလဒ်ကောင်းများ မည်သို့မည်ပုံ ရရှိမည်ကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ လူတိုင်းအား သရုပ်ပြသည့် ပလက်ဖောင်းတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ပါသည်။

ရုရှားသမ္မတ၊ မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ်နှင့် တရုတ် ဒုတိယသမ္မတတို့ ပါဝင်ဆွေးနွေးသည့် Plenary Session တွင် သမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်၏ ဆွေးနွေး ပြောကြားမှုများကို အထူးအာရုံစိုက်ခြင်းခံခဲ့ရပါသည်။ ၎င်း၏ ဆွေးနွေးမှုများတွင် ရုရှားအရှေ့ဖျားဒေသ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် အာရှ-ပစိဖိတ်နိုင်ငံများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အားကောင်းလာစေရေး၊ နိုင်ငံတကာ အဆင့်မြင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး နယ်မြေများ ဖန်တီးရေးနှင့် ၂၀၃၀ ပြည့်နှစ်တွင် အခြေချနေထိုင်မှု ၂၀၀ အတွက် ပင်မစီမံကိန်းများ တိုးချဲ့ရေးတို့ကိုလည်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ The Baikail-Amur Mainline (BAM) ရထားလမ်း တိုးချဲ့မှု၊ ဆိုက်ဘေးရီးယားဖြတ်ကျော် မီးရထားနှင့် မြောက်ပိုင်းပင်လယ်လမ်းကြောင်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးတို့ အပါအဝင် ဒေသ၏ စွမ်းအင်နှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး အခြေခံအဆောက်အအုံများကို ခေတ်မီအောင် ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်ထားမှုများနှင့် ပတ်သက်၍ သုံးသပ်ဆွေးနွေးသွားကြောင်း တွေ့ရပါသည်။

အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကုန်သွယ်မှုအတွက် အရေးပါသော အချက်အချာ‌ဒေသ ဖြစ်လာပါသည်။ ဒေသတွင်း ပါဝါဒိုင်းနမစ်ပြောင်းလဲမှုများသည် ကုန်သွယ်မှုလမ်းကြောင်းများ၊ စီးပွားရေးမူဝါဒများနှင့် ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်များကို ထိခိုက်စေနိုင်ပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ အမေရိကန်နှင့် တရုတ်နိုင်ငံအကြား တင်းမာမှုများသည် ကုန်သွယ်ရေးသဘောတူညီချက်များနှင့် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ စီးပွားရေးမိတ်ဖက်များကို သက်ရောက် လွှမ်းမိုးနိုင်မည် ဖြစ်သည်။ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ကမ္ဘာပြုမှုဖြစ်စဉ်နှင့် ကုန်သွယ်မှုပုံစံ အပြောင်းအလဲများသည် နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်များအပေါ်လည်း သက်ရောက်မှုရှိသည်။ အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသရှိ စီးပွားရေးများ ပေါင်းစည်းမှုသည် ပြည်တွင်းမူဝါဒများ၊ အလုပ်သမားဈေးကွက်များနှင့် ကုန်သွယ်မှုဆက်ဆံရေးအပေါ် လွှမ်းမိုးမှုရှိပြီး နိုင်ငံရေးအရ ဦးစားပေးမှုနှင့် ညှိနှိုင်းမှုများတွင် အပြောင်းအလဲများ ဖြစ်ပေါ်စေသည်။

ထို့အပြင် ဒေသပြင်ပမှ အင်အားကြီး နိုင်ငံအများအပြားသည် အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသရှိ နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်များကို လွှမ်းမိုးထားပြီး ထို‌ဒေသနိုင်ငံများ၏ နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းနှင့် ဆုံးဖြတ်ချက်ချခြင်းများကို ပုံဖော်ကြသည်။ ဆိုရှယ်မီဒီယာနှင့် ဆိုင်ဘာစွမ်းရည်များ အပါအဝင် နည်းပညာများ ထွန်းကားလာခြင်းသည် နိုင်ငံရေးဆက်သွယ်မှု၊ လူထုအမြင်နှင့် ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ်များကိုပင် သက်ရောက်မှုများ ရှိနေပါသည်။ ပြင်ပမှ နိုင်ငံကြီးများသည် သတင်းစစ်ပွဲများ၊ ဆိုင်ဘာတိုက်ခိုက်မှုများနှင့် သတင်းမှားများ ပျံ့နှံ့ခြင်းများမှတဆင့် ပြည်တွင်းနိုင်ငံရေးကို လွှမ်းမိုးနိုင်ကြပါသည်။ 

အကြမ်းဖက်ဝါဒ၊ ဓားပြမှုများနှင့် ရေပိုင်နက် အငြင်းပွားမှုများကဲ့သို့ ပြင်ပလုံခြုံရေး ခြိမ်းခြောက်မှုများသည် ဒေသတွင်း စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို သက်ရောက်စေနိုင်ခြင်း သို့မဟုတ် ပြင်ပအင်အားကြီးနိုင်ငံများနှင့် ယှဉ်ပြိုင် ချိန်ညှိခြင်းတို့ကို ဖြစ်ပေါ်စေသည့်အပြင် ပြည်တွင်းနိုင်ငံရေးနှင့် လုံခြုံရေးမူဝါဒများကို ထိခိုက်စေပါသည်။

သမိုင်းကြောင်းအရ မြန်မာအပါအဝင် အရှေ့တောင်အာရှဒေသသည် ယဉ်ကျေးမှုများ၊ အတွေးအခေါ်များနှင့် ကုန်သွယ်မှုလမ်းကြောင်းများ ရောထွေးယှက်တင် ပေါင်းဆုံရာ ဒေသကြီး ဖြစ်သည်။ ပစိဖိတ်နှင့် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာကြားတွင် တည်ရှိသော ၎င်း၏ ပထဝီဝင်တည်နေရာသည် ထူးခြားသော အားသာချက်များ ဖြစ်ပေါ်စေပါသည်။ မျက်မှောက်ခေတ်တွင် ဤဒေသသည် သာမန် လေ့လာသူအဆင့်မျှသာ မဟုတ်ပါ။ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အုပ်ချုပ်ရေး၊ လုံခြုံရေးနှင့် စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ၏ အရွေ့ဒိုင်းနမစ်များတွင် တက်ကြွစွာ ပါဝင်ဆောင်ရွက်နေပါသည်။

မြန်မာနိုင်ငံက အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါဝင်သည့် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း (အာဆီယံ) သည် ဒေသတွင်း စည်းလုံးညီညွတ်မှုနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဆိုင်ရာ ကတိကဝတ်တစ်ခုအဖြစ် ရပ်တည်လျက်ရှိပါသည်။ ဗဟုမဏ္ဍိုင်ကမ္ဘာကြီးတွင် အာဆီယံ၏ အခန်းကဏ္ဍသည် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရေးမှူးနှင့် အေးချမ်းတည်ငြိမ်ရေးကို မြှင့်တင်ပေးသူအဖြစ် လုပ်ဆောင်ပေးနိုင်ပါသည်။ တစ်နိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းရေးကို ဝင်ရောက်မစွက်ဖက်ရေးနှင့် အများသဘောတူညီမှုဖြင့် လုပ်ဆောင်ခြင်းဆိုင်ရာ အာဆီယံ၏အခြေခံမူများသည် စီးပွားရေး အနိမ့်အမြင့်ကွာဟချက်မှသည် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုအထိ ယနေ့ကျွန်ုပ်တို့ရင်ဆိုင်နေရသော မတူကွဲပြားသောစိန်ခေါ်မှုများကို ဖြေရှင်းရာတွင် မရှိမဖြစ် လိုအပ်ပါသည်။

သို့သော်လည်း အရှေ့တောင်အာရှအတွက် အခွင့်အလမ်းများနှင့်အတူ စိန်ခေါ်မှုကြီးများ အတူယှဉ်တွဲ ပေါ်ပေါက်လာပါသည်။ အထူးသဖြင့် အမေရိကန်နှင့် တရုတ်တို့ကြားတွင် အင်အားပြိုင်ဆိုင်မှု လွန်စွာ ပြင်းထန်လာခြင်းကို တွေ့မြင်ရချိန်တွင် မိမိတို့ ဒေသအနေဖြင့် မဟာဗျူဟာမြောက် အမြော်အမြင်ကြီးမားစွာထားကာ မိမိတို့လျှောက်လှမ်းရမည့် လမ်းကြောင်းကို မယိမ်းမယိုင်လျှောက်လှမ်းရမည် ဖြစ်ပါသည်။ အရှေ့တောင် အာရှသည် ၎င်း၏ အလားအလာကို ပေါင်းကူးတံတားအဖြစ် အသုံးချကာ ကွဲပြားခြားနားခြင်းထက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် စည်းမျဉ်းကိုအခြေခံသော နိုင်ငံတကာ အစီအစဉ်တွင် စံပြဖြစ်စေရန် လုပ်ဆောင်သွားရမည်ဖြစ်သည်။

အခြေခံအဆောက်အအုံ၊ နည်းပညာနှင့် လူသားအရင်းအနှီးအတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုသည် ‌ဒေသအတွက် အရေးကြီးပါသည်။ အထူးသဖြင့် ဒစ်ဂျစ်တယ်စီးပွားရေးသည် တိုးတက်မှုနှင့် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုများအတွက် ကြီးမားသောအခွင့်အလမ်းများကို ပေးစွမ်းနိုင်ပါသည်။ ဒစ်ဂျစ်တယ်အသွင်ပြောင်းရေးကို ဦးစားပေးခြင်းဖြင့် အရှေ့တောင်အာရှသည် ၎င်း၏ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းကို မြှင့်တင်နိုင်ပြီး ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးတွင် ဦးဆောင်သူအဖြစ် ရပ်တည်လာနိုင်မည် ဖြစ်သည်။

မြန်မာအပါအဝင် ‌ဒေသတွင်းနိုင်ငံများအနေဖြင့်ယဉ်ကျေးမှုဖလှယ်ရေးနှင့် အပြန်အလှန်နားလည်မှုတို့ မြှင့်တင်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ ကွဲပြားသော ယဉ်ကျေးမှုအခြေခံများကို နားလည်နိုင်ရန်နှင့် ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုတို့ တည်ဆောက်ရန်အတွက် အပြန်အလှန် ယဉ်ကျေးမှုဖလှယ်ခြင်း၊ ပညာရေးဆိုင်ရာအစီအစဉ်များနှင့် ပြည်သူလူထုအချင်းချင်း ဆက်ဆံရေးတို့ကို မြှင့်တင်ရန် လိုအပ်ပါသည်။

(၇၇) နှစ်မြောက် လွတ်လပ်ရေးနေ့ကို ဂုဏ်ပြုပါ၏။
သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့

နှစ်သစ်ကူး နှုတ်ခွန်းဆက် စကား
#NaingSweOo

ယနေ့ကျရောက်သည့် ၂၇၆၄ ခုနှစ် ကရင်နှစ်သစ်ကူး အခါသမယတွင် ကရင်ပြည်နယ်အပါအဝင် ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော် တဝှမ်း အမြန်ဆုံး ငြိမ်းချမ်းသာယာဝပြောပါစေကြောင်း ဆုမွန်ကောင်း တောင်းအပ်ပါသည်။

ဒေါက်တာနိုင်ဆွေဦး
ဝါရင့်အကြံပေး
မြန်မာနိုင်ငံ မဟာဗျူဟာနှင့် နိုင်ငံတကာလေ့လာရေးအဖွဲ့
တည်ထောင်သူနှင့် အမှုဆောင် ဒါရိုက်တာ
သေနင်္ဂမဟာဗျူဟာလေ့လာရေးအဖွဲ့

#NaingSweOo
[30122024]

သီချင်း - ဒုံးယိမ်းည
တေးဆို - ထူးအယ်လင်း၊ မီးမီးခဲ

AA အကြမ်းဖက်သောင်းကျန်းသူများ၏ အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်များအား အဖွဲ့အစည်းအသီးသီးမှ ပြင်းထန်စွာ ကန့်ကွက်ရှုတ်ချကြောင်း သဘောထားများထုတ်ပြန်

ဒီဇင်ဘာ ၁၁ ရက်က တရုတ်နိုင်ငံ ရှန်ဟိုင်းမြို့ Shanghai Institute for International Studies (SIIS) တွင် ပြုလုပ်သော
7th International Workshop on Building Regional Security Architecture in Asia-Pacific:
New Contexts, New Challenges, and New Opportunities တွင်
အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသတွင်း ကြုံတွေ့နေရသည့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုအသစ်များနှင့် အခွင့်အလမ်းအသစ်များနှင့် ပတ်သက်၍ ပါဝင်ဆွေးနွေးခြင်း
နိုင်ဆွေဦး
#NaingSweOo
[11122024]

Second Global South Think Tanks Dialogue တွင်
တရုတ်နိုင်ငံမှ မီဒီယာများ၏ Global South ဆိုင်ရာ အမြင် မေးမြန်းခြင်းကို ဖြေကြားခြင်း
နိုင်ဆွေဦး
#NaingSweOo
[14112024]

Second Global South Think Tanks Dialogue

တရုတ်နိုင်ငံ ကျန်းဆုပြည်နယ် မြို့တော် နန်ကျင်းရှိ Nanjing Dongjiao နိုင်ငံတော်ဧည့်ဂေဟာမှာ နိုဝင်ဘာ ၁၃ ကနေ ၁၄ ရက်နေ့အထိ ပြုလုပ်တဲ့
“Second Global South Think Tanks Dialogue” သို့ တက်ရောက်ပြီး
“Addressing Challenges Together to Safeguard Peace and Security Session” တွင် ပါဝင် ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီ Dialogue ကို နိုင်ငံပေါင်း ၁၀၀ ကျော်က Think Tanks နဲ့ တက္ကသိုလ်များက ပညာရှင် ၁၀၀ ကျော် တက်ရောက် ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။

နိုဝင်ဘာ ၁၄ ရက်နေ့မှာတော့ နိုင်ငံပေါင်း ၁၀၀ ကျော်က Think Tanks ၁၀၀ ကျော်တို့နဲ့ The Global South Think Tanks Alliance ကို ဖွဲ့စည်းနိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ မိမိ ကိုယ်စားပြုတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ မဟာဗျူဟာနှင့် နိုင်ငံတကာလေ့လာရေးအဖွဲ့ဟာလည်း ဒီ Alliance မှာ အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါဝင်လာပါတယ်။
နိုင်ဆွေဦး
#NaingSweOo
[14112024]

တရုတ်နိုင်ငံ ကျန်းဆုပြည်နယ် မြို့တော် နန်ကျင်းရှိ Nanjing Dongjiao နိုင်ငံတော်ဧည့်ဂေဟာတွင်
နိုဝင်ဘာ ၁၃ မှ ၁၄ ရက်နေ့အထိ ပြုလုပ်သည့်
“Second Global South Think Tanks Dialogue”
(ပထမနေ့)
နိုင်ဆွေဦး
#NaingSweOo
[13112024]

တရုတ် တံခါးဖွင့် စီးပွါးရေး မူဝါဒ ကျင့်သုံးရာတွင် အရေးပါသော နေရာက ပါဝင်ခဲ့သည့် ဒုတိယသမ္မတဟောင်း Rong Yiren (၁၉၁၆ - ၂၀၀၅) ၏ နေအိမ်ပြတိုက်

၁၉၅၀ ပြည့်လွန်နှစ်များအတွင်း ၎င်း၏ တိုက်တွန်းစည်းရုံးမှုဖြင့် ရှန်ဟိုင်း စီပွါးရေး အသိုင်းအဝိုင်းက တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်သို့ MiG-15 တိုက်လေယာဉ် ၁၂ စီးအား ဝယ်ယူ လှူဒါန်းခဲ့သည်။ ၎င်းသည်အထည်အလိပ် လုပ်ငန်းရှင် ဖြစ်သည်နှင့်အညီ ယူနီဖောင်းနှင့် အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများအားလည်း လှူဒါန်းခဲ့သည်။

၁၉၆၁ ခုနှစ်က တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် ချူအင်လိုင်း၏ မြန်မာနိုင်ငံခရီးစဉ်အတွင်း Rong Yiren သည် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် လိုက်ပါလာခဲ့ရာ ထိုစဉ်က မြန်မာ အကြီးအကဲများနှင့် ရိုက်ကူးထားသော ဓာတ်ပုံအားလည်း ပြသထားသည်။

၁၉၇၉ ခုနှစ်တွက် China International Trust and Investment Corporation (CITIC) ကိုတည်ထောင်ရာ Rong Yiren သည် ပထမဆုံး Chairman နှင့် CEO အဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။

၎င်းသည် ဒုတိယသမ္မတအဖြစ် ၁၉၉၃ မှ ၁၉၉၈ ခုနှစ်အထိ တာဝန်ယူခဲ့သည်။
#NaingSweOo

Wuxi National High-Tech Zone သို့ သွားရောက် လေ့လာခြင်း
#NaingSweOo
[11112024]

World Internet of Things Exposition 2024 သို့ သွားရောက်လေ့လာခြင်း
#NaingSweOo
[11112024]

Emerging Economies and Developing Countries သို့မဟုတ် Global South နိုင်ငံများရှိ Think Tanks များမှ Scholars များ
China - ASEAN Expo နှင့် China - ASEAN Business and Investment Summit များ ပြုလုပ်ကျင်းပရာ
Nanning International Convention and Exhibition Center နှင့်
Guangxi Museum of Nationalities တို့သို့ သွားရောက် လေ့လာခြင်း
#NaingSweOo
[07112024]

နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၊ ဝန်ကြီးချုပ် H.E. Mr. Li Qiang နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေး၊ ကြိုဆိုညစာစားပွဲအခမ်းအနားသို့ တက်ရောက်


နေပြည်တော် ၊ နိုဝင်ဘာ - ၆

တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံအစိုးရ၏ ဖိတ်ကြားချက်အရ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး များတက်ရောက်ရန် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသို့ရောက်ရှိနေသည့် နိုင်ငံတော်စီမံ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် သည် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ် H.E. Mr. Li Qiang အဖွဲ့အား ယနေ့မွန်းလွဲပိုင်းတွင် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ ကူမင်းမြို့ရှိ Haigeng Garden Hotel ၌ တွေ့ဆုံသည်။
Read More>> https://www.cincds.gov.mm/node/27320

နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်မှာ ပြုလုပ်တဲ့ အမေရိကန် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ရီပါဘလစ်ကန် သမ္မတလောင်း ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့် အနိုင်ရရှိပြီ ဖြစ်တာကြောင့် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုရဲ့ (၄၇) ဦးမြောက် သမ္မတ ဖြစ်လာပါမယ်။

အမေရိကန် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲဟာ တိုက်ရိုက်ရွေးကောက်တာ မဟုတ်ပဲ Electoral College က ရွေးချယ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အနိုင်ရဖို့ အနည်းဆုံး မဲအရေအတွက် ၂၇၀ လိုအပ်ပါတယ်။

လက်ရှိစာရေးနေချိန် နိုဝင်ဘာ ၆ ရက် ည ၇ နာရီ (GMT +8) အထိ ထရမ့်က ၂၇၇ မဲ ရရှိနေပြီး၊ ကမယ်လာ ဟဲရစ် ၂၂၄ မဲသာရရှိတဲ့အတွက် ထရမ့် အနိုင်ရတာ သေချာသွားပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

၂၀၁၆ တုန်းကလဲ ဒီမိုကရက် သမ္မတလောင်း ဟီလာရီ ကလင်တန်ကို အနိုင်ရခဲ့သလို၊ အခု ၂၀၂၄ မှာလည်း ကမယ်လာ ဟဲရစ်ကို အနိုင်ရခဲ့တာကြောင့် ထရမ့် အနိုင်ရသူ နှစ်ဦးလုံးဟာ အမျိုးသမီးတွေ ဖြစ်နေတာလည်း ထူးခြားချက်ပါ။

ဒါ့အပြင် ထရမ့်ဟာ လေးနှစ် သက်တမ်း နှစ်ကြိမ် ဆက်တိုက် တာဝန် ထမ်းဆောင်ခွင့် မရပဲ သက်တမ်းခြားပြီးမှ တာဝန် ထမ်းဆောင်ခွင့်ရတဲ့ (Non-Consecutive Terms) ဒုတိယမြောက် သမ္မတလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ပထမသူကတော့ ဂရိုဗာ ကလိဗ်လန်း ဖြစ်ပြီး ၁၈၈၅ မှ ၁၈၈၉ အထိ တစ်ကြိမ်နဲ့ ၁၈၉၃ မှ ၁၈၉၇ အထိ တစ်ကြိမ်တို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ကလိဗ်လန်းရဲ့ ၁၃၂ နှစ်ကြာ စံချိန်ကို ချိုးလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ထရမ့်ရဲ့ ဒုတိယသမ္မတလောင်း ဖြစ်သူ အသက် ၄၀ အရွယ် အထက်လွှတ်တော်အမတ် JD Vance ဟာ မရိန်းတပ်ဖွဲ့ 2nd Marine Aircraft Wing မှာ ၂၀၀၃ ကနေ ၂၀၀၇အထိ တာဝန် ထမ်းဆောင်ဖူးတဲ့ တပ်ကြပ်ဟောင်းလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ “The Few, The Proud, The Marines” ဆိုတဲ့ ဆောင်ပုဒ်အတိုင်း မရိန်းတပ်ဖွဲ့အတွက်တော့ ဂုဏ်ယူဖွယ်ရာပါ။
နိုင်ဆွေဦး
#NaingSweOo
[06112024]

5th Myanmar-China Think Tank Forum တက်ရောက်ဆွေးနွေးခြင်း

တရုတ်နိုင်ငံ ယူနန်ပြည်နယ်၊ တယ်ဟုန် ပြည်နယ်ခွဲ၊ မြို့တော် မန်စီမှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၂၈ မှ ၃၀ ရက်အထိ ပြုလုပ်တဲ့ ပဉ္စမအကြိမ်မြောက် အဆင့်မြင့် တတ်သိပညာရှင်များ ဖိုရမ် (5th Myanmar-China Think Tank Forum) မှာ
“The Roles of Global Security Initiative in the Construction of China-Myanmar Economic Corridor” ခေါင်းစဉ်နဲ့ ပါဝင် ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။

ဒီဖိုရမ်ကို မြန်မာနိုင်ငံမဟာဗျူဟာနှင့် နိုင်ငံတကာလေ့လာရေးအဖွဲ့၊ တရုတ်နိုင်ငံ တယ်ဟုန်ပြည်နယ်ခွဲအစိုးရနဲ့ ယူနန်လူမှုသိပ္ပံအကယ်ဒမီ Yunnan Academy of Social Sciences) တို့က ပူးပေါင်းစီစဉ်ကျင်းပတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီဖိုရမ်ကို မြန်မာဖက်က ပို့ဆောင်ရေးနှင့် ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး ဦးဆောင်တဲ့ အစိုးရကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့၊ မြန်မာနိုင်ငံမဟာဗျူဟာနှင့် နိုင်ငံတကာလေ့လာရေးအဖွဲ့မှ ဝါရင့်အကြံပေးအဖွဲ့ဝင်များနဲ့ အမှုဆောင်အဖွဲ့ဝင်များ၊ သီးခြားပညာရှင်များ တက်ရောက်ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်ဖက်ကလည်း ယူနန်ပြည်နယ်နဲ့ တယ်ဟုန်ပြည်နယ်ခွဲအစိုးရတို့က တာဝန်ရှိသူများနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံရှိ Think Tank အသီးသီးတို့က ပညာရှင်များ တက်ရောက်ဆွေးနွေးကြပါတယ်။

ခရီးစဉ်အတွင်း တာ့လီ-ရွှေလီ ရထားလမ်းပိုင်းရှိ ဖောက်လုပ်ဆဲ ဥမင်လိုင်ခေါင်း တည်ဆောက်ရေး စီမံကိန်းနဲ့ ကြယ်ခေါင် နယ်စပ်ဂိတ်တို့ကို သွားရောက် လေ့လာခဲ့ပါတယ်။
နိုင်ဆွေဦး
#NaingSweOo
[01112024]

BRICS ထိပ်သီး အစည်းအဝေးကို ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဥက္ကဌ တာဝန်ယူထားတဲ့ ရုရှားနိုင်ငံ ကာဇန်းမှာ အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်မှ ၂၄ ရက်အထိ ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။

ဒီအစည်းအဝေးမှာ ၁၃ နိုင်ငံဟာ BRICS ရဲ့ မိတ်ဖက်နိုင်ငံတွေ ဖြစ်လာပါတယ်။ အဲဒီအထဲမှာ အာဆီယံ ၄ နိုင်ငံဖြစ်တဲ့ မလေးရှား၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ ဗီယက်နမ်နဲ့ ထိုင်းတို့ ပါဝင်ပါတယ်။ ကျန် ၉ နိုင်ငံကတော့ အယ်လ်ဂျီးရီးယား၊ ဘီလာရုစ်၊ ဘိုလီးဗီးယား၊ ကျူးဘား၊ ကာဇက်စတန်၊ နိုင်ဂျီးရီးယား၊ တာကီယေး၊ ယူဂန်ဒါနဲ့ ဥဇဘက်ကစ္စတန်တို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီ ၁၃ နိုင်ငံဟာ မိတ်ဖက်နိုင်ငံတွေဖြစ်ပြီး၊ BRICS အဖွဲ့ဝင် မဟုတ်ကြသေးပါဘူး။

BRICS ကို ၂၀၀၆ခုနှစ်မှာ ဘရာဇီး၊ ရုရှား၊ အိန္ဒိယ၊ တရုတ်တို့နဲ့ စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်မှာ တောင်အာဖရိကဟာ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်လာပါတယ်။ ဒီနှစ်မှာတော့ အီဂျစ်၊ အီသီယိုးပီးယား၊ အီရန်နဲ့ အာရပ်စော်ဘွားများ ပြည်ထောင်စုတို့ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာပါတယ်။

အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေရဲ့ စီးပွါးရေးကို လေ့လာကြည့်ရင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၈ ဒဿမ ၅ ထရီလီယံ၊ သို့မဟုတ် ကမ္ဘာ့စီးပွါးရေးရဲ့ ၂၈ ရာခိုင်နှုန်း နီးပါရှိပါတယ်။

ကမ္ဘာ့စီးပွါးရေးနဲ့ ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ နယ်ပယ်တွေမှာ ဘက်စုံပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဟာ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးရဲ့ အနာဂတ်လမ်းကြောင်းကို ပုံဖော်ရာမှာ အရေးပါတဲ့ နေရာက ပိုမိုပါဝင်လာတာနဲ့ အတူ BRICS ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍဟာလည်း ပိုပြီး ထင်ရှားလာပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အစဉ်အလာအားဖြင့် စီးပွါးရေးအင်အားကြီးမားတဲ့ G7 ကိုလည်း စိန်ခေါ်လာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
နိုင်ဆွေဦး
#NaingSweOo
[25102024]
Source: Channel News Asia

ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်အစိုးရနိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှုဗဟိုကော်မတီဥက္ကဋ္ဌ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်(NCA) ချုပ်ဆိုခြင်း(၉)နှစ်မြောက် နှစ်ပတ်လည်နေ့တွင် ပြောကြားသည့် မိန့်ခွန်း

ချစ်ခင်လေးစားအပ်ပါသော ပြည်ထောင်စုဖွား တိုင်းရင်းသားညီအစ်ကို မောင်နှမများခင်ဗျား-


Read More>> https://www.cincds.gov.mm/node/27131

ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်အစိုးရနိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှုဗဟိုကော်မတီဥက္ကဋ္ဌ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ်(NCA) ချုပ်ဆိုခြင်း(၉)နှစ်မြောက် နှစ်ပတ်လည်နေ့တွင် ပြောကြားသည့် မိန့်ခွန်း

ရေကြောင်းလုံခြုံရေး ပင်လယ်ပြင်လေ့ကျင့်ခန်း ၂၀၂၄ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ (၂၀)ရက်နေ့မှ (၂၄)ရက်နေ့အထိ ကာလအတွင်း ကပ္ပလီပင်လယ်ပြင်မြောက်ပိုင်း ရေပြင်၌ ရေပြင်၊ ဝေဟင်၊ ရေအောက် လေ့ကျင့်ခန်းများနှင့် လက်တွေ့ပစ်ခတ်ခြင်းများ ဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ရာ Coordinates အမှတ်များ ဆက်ဆွဲထားသည့် ဧရိယာအား သတ်မှတ်ထားရှိပြီး ရေကြောင်းသတိပေးချက်နှင့် လေကြောင်း သတိပေးချက်တို့အား ထုတ်ပြန်ကြေညာ

အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၌ ဖွင့်လှစ်ပို့ချလျက်ရှိသည့်
အခြေခံသံတမန်ရေးရာကျွမ်းကျင်မှုသင်တန်း
အမှတ်စဉ် (၄၆/ ၂၀၂၄) (Basic Diplomatic Skill Course - 46/ 2024) တွင်
အမျိုးသားအကျိုးစီးပွါးကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ခြင်း
“Protecting the National Interests” ခေါင်းစဉ်ဖြင့် သင်ခန်းစာပို့ချ ဆွေးနွေးခြင်း
#NaingSweOo

အောက်တိုဘာ ၁၁ ရက်နေ့က ကျွန်တော်၏ Facebook Account အား Disabled ပြုလုပ်ခြင်း ခံရသည့်အတွက် အသစ်ပြန်လည် ဖွင့်လှစ်ထားပါသည်။
#NaingSweOo