Talaba do'stimga | Dr. Alisher Umirdinov

2024-yilda Yaponiyaga kelgan turistlar sonini bilasizmi?

Bu son O'zbekiston aholisi bilan teng - 36 million 870 ming. Albatta chet elliklarning Yaponiyaga kelishi bu yerdagi servis sohasining gullab yashnashiga katta ta'sir ko'rsatadi. Ko'p kompaniyalar hursand.

Biroq, muammolar ham chiqib kelyapti. Overtourism deya atalmish bu muammo turistlar hatti-haralatining yaponlar ahloqi bilan mos kelmasligi, kechasi qadimiy shaharlardagi shovqinlarning ko'payishi, axlat tashlash qoidalariga amal qilmaslik yoki bo'lmasa Yaponiyada yuksak qadrlanadigan shaxsiy mulk yoki ma'lumotlarni o'zboshimchalik bilan buzish kabi holatlarni keltirish mumkin. Bundan tashqari, madaniyat markazi bo'lgan joylarning tobora do'konlashib ketishi, u yerdan o'sha shahar aholisining siqib chiqarilishi kabi muammolar ham yo'q emas.

O'zbekiston ham turistlarni o'ziga jalb etmoqchi, bu yomon emas. Ammo, turizm deya o'zligimizdan voz kechmasligimiz, hududlar aholisining huquqlari va manfaatlarini eng yuqori darajaga qo'yishimiz kerak.

Iqror

Vaqtimiz oz deymiz hammamiz, ulgurmaymiz deymiz. Albatta, haddan ortiq yukni hech kim ko'tara olmaydi. Hayotda mo'tadil bo'lgan afzal.

Ammo, insonga (ayniqsa yoshlarga) berilgan vaqt ne'mati shu darajada qudratli va kuchliki, inson o'z ish ritmi va hayajonini buzmasdan uni davom ettira olsa haqiqatan ham buyuk ishlarni bajarishga qodir zotdir. Yetarki, ish rejamizga, o'zimizga bergan va'dalarimizga amal qilaylik. Uni osongina buzib ketavermaylik.

Eski bir rus maqolida inson qachonki uni hotirlaydiganlar qolmasa haqiqiy ma'noda o'ladi, deb qayd qilingan ekan. Agar vaqtimizni yaxshi qadrlasak, ishonamanki, dunyo turguncha sizu bizni kelajak avlodlar shirin hotira o'laroq yod etadi.

Unda shu savolni hamma o'ziga berishi kerak: men haqiqiy ma'noda qachon vafot etaman? Qachon insonlar meni yod etishdan to'xtashadi?

No.80 Savol: Yevropa yoki Osiyo universitetlari?

Savol (Mirzakarim Rahmonovdan): Assalomu alaykum, savolim biroz mavzudan tashqari bo'lgani uchun uzr. Yevropa va Osiyoni ko'rgan odam sifatida O'zbekistonlik talabalarga Yevropa davlatlarida o'qishni maslahat berasizmi yoki Osiyo?

Javob: Bu savolga oldin javob bergan bo’lsam uzur so’rayman, ammo unga oid to’laqonli javobni fayllarim orasidan topa olmadim. Qisman javoblar bo’lgani rost.

Bu savolga oid umumiy qarashlarimni avvalo aytib o’tgan holda, Osiyoda o’qishni afzallik va kamchiliklarini sanab o’taman. Yevropada o’qish borasida Shoirahon Alamonova, Avstraliya borasida Munisahon Rayimova, AQSh masalasida esa Maqsudjon Abduvaliyevlardan batafsil izohlar kutib qolaman. Ohirgi qarorni esa siz yoshlarga qoldiramiz.

• Agar sohangiz va mavzu o’ta aniq bo’lsa, bu borada kuchli professorlar faoliyat yurituvchi va kuchli laboratoriyalarga sohib universitetga keting. Uning qayerda bo’lishi u qadar muhim emas.

• Agar bu borada Osiyo va G’arb universitetlari deyarli bir xil darajada bo’lishsa, magistrlik darajasi uchun Osiyo universitetlari yomon variant bo’lmaydi. Osiyo universitetlari, xususan, Yaponiyadagi OTMlarning yaxshiligi, bu yerda magistrlik 2 yil davom etadi. Ba’zan xatto siz RESEARCH STUDENT – tadqiqotchi talaba maqomida ham yurib, jami 3 yil ushbu bosqichda o’qishingiz ham mumkin. Bu esa sizga tor mavzugina emas, butun soha haqida to’laqonli o’qish va turli ma’ruzalarga kirish imkonini ham beradi. Bilishimcha, G’arb universitetlarining ko’pida, ayniqsa, anglo-sakson mamlakatlarida bunday lyuksingiz yo’q.

• Osiyo davlatlarining yana bir yaxshi tomoni – madaniyatimiz yaqinligi ham bor. LGBTQ masalasi ham G’arb davlatlarichalik keng yoyilmagan. Ilm olishda ham Osiyolik olimlar qiyosiy tahlilga anchagina usta bo’lishadi. Chunki, ular ham o’zlarini ham rivojlangan G’arbni kuzatib borishga majburlar. Ammo, buni G’arb mamlakatlari olimlarida yoppasiga kuzatish qiyin.

• Boshqa tomondan, Osiyo davlatlarida osha davlat tilini bilmaslik sizga ma’lum qiyinchiliklarni tug’dirishi mumkin. Yaponiyada masalan eng muhim darslarning aksariyati yapon tilida o’tiladi. Yapon olimlar o’zlarini ona tillarida juda ham erkin ifodalashsada, ingliz tilida qiynaladilar. Yaponiyaga oid materiallar ham ingliz tilida kam. Yapon talabalar orasida inglizcha biyron gapiruvchini ham topish juda qiyin. Bu esa faqat ingliz tilini biluvchi O’zbekistonliklarga qiyinchilik tug’diradi. Hayotni qiyinlashtiradi, zerikarli bo’lib qoladi ba’zan. Bu holat menimcha Koreyada ham huddi shunday.

Qisqacha xulosam, yuqoridagi faktlarni e’tiborga olgan holda boradigan mamlakatni va universitetni tanlang. Eng yaxshisi, magistrlikni Osiyoda tugatib, PhDni G’arbning biror bir nufuzli universitetida qo’lga kiritish ham ajoyib kombinatsiya bo’lardi. Buni amalga oshirgan yurtdoshlarimiz ham kam emas.

Talabani so’kib🗣 dars o’tish yaxshimi yoki 😇maqtab o’tishmi?

🏫Universitetimizda bir yaxshi odat bor: har bir professor yilda 1⃣ marta albatta boshqa professorning 🧑‍🏫darsini ko’rishga kirishi lozim. Bu safar Oila huquqi professori mening darsimni ko’rishga👀 keldi. O’zim esa Osiyo davlatlari huquqi professori darsini eshitdim👂. Bu tizimni maqsadi bir-birimizdan o’rganishdir. Kuzatgan bir darsda olganlarimni sizlar bilan bo’lishsam.

Darsiga kirgan yapon🎌 hamkasbim advokat bo’lib ishlaydi. Bir vaqtning o’zida professor o’laroq dars ham beradi. Darsini kuzatib shularni ko’rdim:
💠 - o’ta tez gapirmaydi, chunki uning darsiga boshqa fakultet talabalari ham kirtadi.
💠 - ba’zan gaplarini qayta-qayta♻️ takrorlaydi.
- dars davomida Google Form📋 kabi texnologiyalarni ishlatib, talabalardan bir necha bor fikrlarni 💬 eshitadi va ularni shakllarga aylantirib hamma bilan ularning ko’z o’ngida tahlil📊 qiladi.
💠 - talabalarga telefoningni📲 sumkangga solib qo’y demaydi,
💠 - talabalarning Google Form orqali javoblari ichidan qiziqarlilari chiqsa💡, kular yuz bilan ularni maqtab rahmat☺️ aytadi. (Aslida yaponlar ko’p rahmat aytishadi). Bu menimcha juda ham pozitiv holat bo’lib, shaxsan o’zim ham o’rgandim.
💠 - har darsdan keyin keyingi hafta uchun yozma vazifani beradi. AI bilan maslahat qilishga qarshi emas✅, ammo AI bergan javobni e’tiborga olmaydi❌.
💠 - dars oldidan mavzuga doir bir muammoni ko’tarib, 4⃣-5⃣ minutlik vídeoni ko’rsatish orqali darsni boshladi.
💠 - dars davomida bir necha case-study larni bergan holda talabalarni 💭 fikrlashga chorladi. Talabalar esa telefonlaridan Power Point Prezentatsiyasida chiqib turgan QR kod orqali professor savollariga javob berishdi,
- darsni 🔟 minutlar oldin tugatib, talabalar bilan savol&javobga⁉️ yetarlicha vaqt qoldirdi⏳,
💠 - e-mail📧 orqali bo’lsa ham savol yuborish mumkinligini aytib, berilgan savol egasini nomini aytmasdan javobni boshqalar bilan bo’lishishini aytdi
Dars so’ngida esa 🇯🇵 Yaponiyada influenza tarqayotganini aytib, hammaga yaxshi ta’tillar tiladi.

Qalay🌚❓

No.7⃣9⃣ Savol: ilmiy maqolani yozishni qanday boshlasam bo’ladi❓

Javob: katta ketish bo’lmasin-ku, mana shu kitobimni aynan siz kabi qiynalayotgan talabalar uchun yozdim📝. Chunki, o’zim ham 2⃣ - 3⃣ kursligim davomida shunday muammodan 🤯 aziyat chekkanman. Marhamat, hoh elektron, hoh bosma versiyasini sotib oling va unga amal qilgan holda yozishni✍ boshlang.

Kitobni elektron shaklini Hilol E-book 📲 mobil ilovasidan,

📘 bosma shaklini esa turli kitob do’konlari, shuningdek, Yuridik adabiyotlar publish 📖 nashriyotidan sotib olish mumkin😊.


Telegram  |  Vebsayt

Bu kabi ishlar biz o’qigan 2003-2007🗓 yillar paytida hayol edi. Qani endi Karimov hukumati ham shunday ishlarni o’z davrida amalga oshirganida…. hozirgi kadrlar taqchilligi muammosiga duch kelmagan bo’lardik.

Yaxshi eslayman, 🗒 2012-yil Fevral oyida 🏟Toyota stadionida milliy🏥🇺🇿 jamoamiz Yaponiya🎌 milliy jamoasiga qarshi ⚽️ to’p surdi Va biz 1:0 hisobida tarixiy g’alaba🏆 qozonganmiz. Mana shu o’yinga ketish yo’lida Shuxrat aka ismli vatandoshimiz bilan qo’shni Qozog’istonning qay darajada oldinga ketib📈, O’zbekiston esa biqiqlikda qolayotgani📉, hali ushbu biqiqlikdan chiqish uchun kooooo’p yillar⏳ kerakliligini afsus bilan mulohaza qilgandik. Mayli, hechdan ko’ra kechi ham ma’qul🙂.

🇺🇿Millatimizning ikki yirik 👨‍🏫olimi o'zaro uchrashib, bir soat⏳ suhbat qursalar qanday natija vujudga keladi. Aynan mana shunday suhbat men hurmat qilgan 👨‍🏫professorlar, Alisher aka Faizullayev va Temur Dadabaevlar o'rtasida bo'lib o'tibdi. Sabri yetganlar (bunday sabr faqatgina jiddiy insonlardagina bo'ladi!) albatta ko'rsin. Temur aka o'zlarining 30 yillik Yaponiyadagi🇯🇵 tajribalarining eng qaymoq qismlarini ona tilimizda bo'lishibdilar.

💠 Bunday suhbat 🔉 har doim ham bo'lavermaydi.

https://www.youtube.com/watch?v=x6vk2YWoB38&t=1201s

*Rasmdagi professor Adib Holid yurtimizning jadidlari haqida eng mashhur kitoblar muallifi ekanligini siz ham bilsangiz kerak.

Yoki bo’lmasam, hozirda Kolumbiya universiteti yordamchi professori Aziza Shonazarova ham Indiana universitetida yozgan PhD ilmiy ishida aynan O’rta Osiyoga oid manbashunoslik mavzusini ko’targan. Shunday ekan, siz borayotgan universitet va undagi professorlar bizning o’lkamizga oid ilmiy ishlarga qiziqsalar va manbalar siz uchun yetarli bo’lsa menimcha kifoya. Bunday universitetlar dunyoda juda ko’p. Buni esa fakultetingizdagi ustozlaringizdan so’rang.

No.78 Savol: O’zbekiston tarixini chet elda tadqiq etish

Assalomu aleykum. Men tarix taʼlim yoʼnalishini 4-bosqichida tahsil olyapman. 2025-yil iyunda tugallayman. Undan soʼng o’qishimni magistraturada chet elda davom qildirmoqchiman. Lekin ilmiy mavzuim oʼlkamiz tarixi bilan bogʼliq. Shunda ham xorijda magistratura dasturlarida taʼlim olib kelish imkoniga ega boʼlolamanmi? Buning uchun mavzuimni oʼzgartirishim kerakmi yoki shart emasmi?

Javob:Bu savolga eng yaxshisi tarixchilar javob bergani ma’qul edi. Men esa cheklangan bilim doiramda unga javob berishga intilaman.

Umuman olganda, xorijga magistraturaga borganimizda ko’pgina yurtdoshlarimiz yurtimizga bog’liq mavzularni olib, ularni xorijdagi davlatlar bilan yoki borgan davlati bilan qiyosiy tahlil qilishga intiladi. Bu juda ham tabiiy holatdir. Menga qolsa chetga chiqqanimizda yurtimizdan biroz ajragan holda borgan davlatimiz yoki global mavzuni olib tadqiqot qilsak yana ham yaxshi bo’lardi. Lekin, sohaga qarab insonlarning yondashuvi turlicha bo’ladi va buni ayblab, bu xatodir deb bo’lmaydi.

Shunday ekan, siz ham yurtimiz tarixi bilan bog’liq mavzuni tanlay olasiz. Ammo, quyidagi savollarga yoki ulardan biriga oldindan javob topish kerakligini unutmang:
- Boradigan chet el universitetida aynan shu mavzu yoki shu mavzuni o’rganadigan soha bo’yicha yetuk tarixshunos olimlar bormi?
- Shu mavzuga doir turli manbalar boradigan xorij diyorida mavjudmi? Yetarlimi?
- O’lkamiz tarixiga oid mavzuni tadqiq qilishga siz bormoqchi bo’lgan davlatdagi universitet professorlari qiziqishadimi?

O’zbekistonning ma’lum bir davrga oid tarixi yoki ba’zi yo’nalishlar kerak bo’lsa yurtimizdan ham chet elda yaxshiroq o’rganilgan holatlar ham yo’q emas. Yoinki, bizda ‘quruqqina’ yoki ‘bir tomonlama’ yondashilib o’rganilgan masalani chet elda har tomonlama, atroflicha va tesha tegmagan metodlar orqali ko’rib chiqilib, biz bilmagan xulosalar qo’lga kiritilgan ilmiy dargohlar ham aslo kam emas. Unday bo’lsa, siz bemalol otga qamchi bosishingiz va chet elda mavzuingizni tadqiq etishingiz mumkin.

Tadqiqotchi-olimning vazifalaridan biri bu - o'qib yozishdir. Ammo, ba'zi paytlar o'qish uchun shu darajada vaqt kam qoladiki, ichingiz bambuk daraxti kabi bo'm-bo'sh bo'lib qolayotganini sezib qolasiz. Bu ayniqsa, darslar va universitet majlislari eng ko'paygan paytlarda qattiq seziladi.

Mayli, universitet darslari ham keyingi haftada ohiriga yetadi va biz uzoooq kutilgan qishki tanaffusga kiramiz. Hozir o'qiy olmaganlarimni ana o'sha payt yetkazib olaman deya har kuni o'zimni yupataman.

Nima deysizlar, bunday holat talabalar orasida ham kuzatiladimi?

Qishin yozin o'z ishlarini ustalari koutsu yuudoin - flegmenlar mening motivatorlarim desam mubolag'a bo'lmaydi. Imkoni bo'lsa Yaponiyaga kelganida ularning ish uslublarini bir kuzatib ko'ringlar. BU haqida hatto NHK dagi sevimli dasturim - Professional da ham 90-dan oshgan otaxon-flegmen hayotini namoyish etishgan.

https://www2.nhk.or.jp/learning/video/?das_id=D0024010598_00000

Hayotdagi ilhomim

Inson hayotdagi turli voqea-hodisalar va insonlardan ilhom oladi. Men ham bundan mosuvo emasman. Hozir Yaponiyada qish, mana shunday sovuq paytiga qaramasdan ko'chadagi ishini sidqidildan davom ettiruvchi bir tur kasb egalari bor bu yerda - ko'cha transportini boshqaruvchi flegmanlar(yapon tilida kotsu yuudoin-交通誘導員). Yaponiya ko'chalari torligi uchun ham bir tomoni qurilish maqsadida berkitilganida ikki tomondagi mashinalar harakatini aynan mana shu kasb egalari tartibga solishadi.

Asosan xususiy shirkat tomonidan yollanadigan ushbu shaxslar orasida qariyalar talaygina. Shunday bo'lishiga qaramasdan, ishlarini shu darajada sidqidildan bajarib, qo'llaridagi bayroqlarini mahorat bilan hilpiratishadiki, o'z-o'zidan ularga mashina ichida turib ta'zim qilganingizni bilmay qolasiz. Eng kamida men shunday qilaman. Chunki, ular ham deyarli ko'p haydovchilarga shunday munosabatda bo'lishadi.

Mana shunday hatlar kelishi susayib qolgan ishtiyoqimga qayta olov purkaydi va men yana ish stolimga, kitoblarim oldiga qaytaman. Tashakkur!

******************************
Assalomu alaykum men sizni " Talaba dóstimga 78+ maslahat" kitobingizni bugun sotib oldim. To'g'risi hozirgi holatimni sóz bilan tasvirlab berolmayman. Hayajonimda uyqum uchib ketdi.... Bugun soat 3 da sotib olgan bólsam 130 betni óqib qóyibman. Sizga bu kitobni yozganingiz uchun tashakkur izhor etmoqchiman, katta rahmat sizga. Siz menga judayam katta ilhom berdingiz. Menimcha har bir talaba bu kitobni óqishi shart. Judayam yaxshi va kerakli maslahatlar bergansiz, Siz aytgan sózlardan keyin albatta kitobingizni sumkamda solib, ózimga ilhom olaman endi. Endi nima qilish kerakligim aniq bóldi, judayam aniq va sodda qilib tushuntirib bergansiz. Ózim NARXOZ da óqiyman 3- kursman.Oʻzimni talabalar ichida sher deb bilardim, kitobizni óqib hech kim emasligimni tushunib qoldim. Kitob uchun yana bir bor rahmat aytishni lozim topdim......"RAHMAT"

2013-yilda Angliyaga bir yilga post-doc qilish borgandim. School of Oriental and African Studies (SOAS) deya nomlanuvchi London Universitetidagi bir maktab menga mezbonlik qilgan. U yerdagi atmosferaning naqadar rang-barang, yorqin, global va antiqa ekanligini so'z bilan ta'riflash qiyin.

Ushbu blogpostim bu haqida emas. Boshida borganimda turli insonlar va shirkatlar nomiga ochilgan ...Lecture Theatre degan ma'ruza zallariga ko'zim tushgan. Boshida ular bizdagi teatrmikin deya o'ylanib ham qolganman. Ammo keyinchalik theatre so'zining bir ma'nosi ma'ruzalar bo'lib o'tadigan joy ma'nosini anglatishini o'rgandim.

Bunday ma'ruza teatrlari UK universitetlarida anchagina topiladi. Ular turli insonlar yoki shirkatlar tomonidan universitetlarga ehson o'laroq taqdim qilinadi. Nissan korporatsiyasi ham Oksfordda shunday bir teatr va hatto alohida Institutni qurib bergan. Bizda ham mana shunday modern vaqflar kengaysa yaxshi bo'lardi.

Magistratura bosqichi uzoq davom etmaydi va 1-2 yil ichida xususiy yuridik firmalar qadrlaydigan malaka/bilimlarni o’z-o’zidan o’zlashtirib olmaysiz. Aksincha, xususiy sektor uchun o’sha 1-2 yilni amaliyotda o’tkazgan bo’lsangiz qadrliroq. Bakalavrni tamomlagan talaba va magistratura bosqichini tamomlagan talaba amaliyotni bir joydan, ya’ni eng boshidan boshlaydilar (status quo – ikkisida ham avvalgi ish tajribasi bo’lmasa).

Shunday bo’lsa ham, taniqli advokatlarning orasida magistratura bosqichini tamomlagan, ayniqsa, nufuzli universitetlarda tamomlaganlarni juda ko’p ko’rish mumkin. Shuningdek, sohadagi eng taniqli mutaxassislar orasida magistratura darajasini olgach New York Bar Examination yoki Angliyadagi Solicitors Qualifying Examination (SQE) kabi xorijiy malaka imtihonlaridan o’tganlar ham bor. Bunday advokatlik assotsiatsiyalari/imtihonlari yuqori ishonchlilik (credibility) reytingiga va reputatsiyaga ega bo’lib, karyerada yangi imkoniyatlar ochishi mumkin. Shuningdek, ingliz huquqi yurisdiksiyalarida ta’lim olib, malaka imtihonlaridan o’tish ingliz huquqini yaxshiroq tushunishga, va shu orqali aksariyat qismi ingliz huquqi bilan tartibga solinuvchi transchegaraviy bitimlarni tushunishga yordam beradi. Bundan tashqari, nufuzli huquq maktablarida o’qish yangi tanishuvlar – global networking ham beradi, ammo bu karyerasining o’rta yoki yuqori pog’onasidagi yuristlar uchun ko’proq naf keltiradi deb o’ylayman.

Xorijiy yuridik ta’limda darslar sizning huquqiy dunyoqarashingizni kengaytiradi, qaysidir bir muayyan qobiliyatlaringizni oshiradi (yozish, til, analitika). Lekin, avval aytilganidek, bu narsalar sizni boshqa nomzodlardan ustun kelishingizni kafolatlamaydi. Shunday ekan, xorijda magistraturaga ko’proq shaxsan o’zingiz uchun, o’sishingiz uchun bir tajriba sifatida qarash to’g’riroq bo’lsa kerak.

***********************************************
*2024-yilning eng ohirgi posti o’laorq, ushbu javobni Nagoya universiteti Huquq fakulteti bitiruvchisi, amaliyotdagi yurist, Nilufarhon Mahmudova yozib berdilar. Imkoniyatdan foydalanib, butun guruhimiz a’zolari nomidan u kishiga tashakkurimni aytgan holda, yuristlik faoliyatlarida rivojlar tilab qolaman.

No.77 Savol

Savol: Yuridik sohada, davlat organlarida emas balki xususiy sektorda ishlaydiganlar uchun magistraturada oʼqish qanchalik muhim?

Qisqa javob – muhim emas.

Yuridik sohada xususiy sektorda ishlaydiganlar uchun magistratura diplomi deyarli hech qanday ustunlik bermaydi. Chunki xususiy advokatlik firmalari uchun sizning qobiliyatlaringiz (skills), va ishtiyoqingiz muhim, agar boshlang’ich darajadagi yurist bo’lsangiz mahalliy qonunchilikni bazaviy darajada yaxshi tushunishingiz/bilishingiz, yuqori GPA ko’rsatkichlarga ega bo’lishingiz kifoya. Katta advokatlik firmalaridagi tajribali yuristlarning orasida magistratura bosqichida o’qimagan va buni reja qilmayotganlarni uchratish mumkin. Bu ularning o’z ishlarini a’lo darajada bajarishiga, o’z sohasida o’sishiga va yaxshi daromad topishiga hech qanday ta’sir o’tkazmaydi.

2024-yil ham o'z yakuniga kirib bormoqda. Bu yil aslida kamida 5 kitob chop etish rejam bor edi. Ammo-lekin-biroq, atigi 2 ta bilan kifoyalanishga to'g'ri kelyapti. Bir tomondan "Vatanimdagi kitobxonlarga ushbu muhim bilimlarni yetkaza olmay qoldim" degan kuchli alam o'rtaydi ko'ngilni. Boshqa tomondan, shunday bo'lsada 2 ta bo'lsa ham sohada zarur bo'lgan kitob chiqarishga erishdingku, shukur va sabr qil deydi qalbim.

* Qalbimizdagi hirsning ham foydasi tegadigan o'z o'rni bor. Uni yaxshi tomonga ishlatilsa katta natijalar beradi. Hozircha 2024-yilni shu ajoyib kitoblar bilan yakunlaymiz, ammo bunday past ko'rsatkichli yildan albatta ajoyib qasosimni keyingi yil olaman degan umiddaman.

* Boshqa tomondan esa Yaponiyada Academic Klublarimiz faoliyati keskin jonlandi. Naqadar yaxshi yil bo'ldi-a?!

Javob: Bu savolga javob olish uchun har bir talaba o’zi uchun bir nechta kichikroq savollarga javob berishi lozim bo’ladi. Avvalambor, siyosatshunoslik va xalqaro munosabatlar sohasida tahsil olish masalasida qiyoslashni universitetlar darajasida qilgan ma’qul deb o’ylayman. Zero, har bir universitet o’z ixtisoslashuviga ega bo’lib, aynan shu soha da eng kuchlilardan bo’lgan professorlarni o’zida to’plashga intiladi.

Demak, ushbu sohada amaliy karyera qilishni xohlovchilar, ya’ni davlat boshqaruvi organlarida faoliyat yuritmoqchi bo’lganlar aynan “public policy” yo’nalishini tanlaganlari ma’qul. Bunda esa Harvard Kennedy School, London University of Economics and Political Science, Harris School of Public Policy kabilar dunyoda yetakchi hisoblanadi. Yaponiyaning Tsukuba Universiteti ham bu borada ayniqsa Markaziy Osiyoliklarga juda yaxshi tanlov bo’lishi mumkin.

Kelajakda aynan ilmiy sohada qolib, tadqiqotlar bilan shug’ullanmoqchi bo’lgan talabalar esa jiddiy tanolv oldida bo’lishadi. Zero, siyosatshunoslik sohasi ham turli maktlablarga bo’lingan bo’lib, siz matematikani (ekonemtrika) yaxshi bilsangiz, va siyosatshunoslik ham aniq fanlar kabi aniq qonuniyatlarga ega bo'lishiga ishonsangiz, AQSh universitetlarining deyarli barchasi, Yevropaning aksar universitetlari, ayniqsa Germaniya, va Avstraliya universitetlari eshiklari siz uchun ochiq bo’ladi. Tan olishi lozimki, maqolalarining ommaviyligi va tadqiqoti uchun moliyaviy grantlar olish bo’yicha ham bu yo’nalish yetakchi hisoblanadi.

Ammo, siz ko’proq muayyan davlatlar, keyslarni o’rganishga chuqur kirishishni istasangiz, aynan shu hududni tadqiqot qilishga ixtisoslashgan maktablarni qidirganingiz ma’qul. Misol uchun, Markaziy Osiyo bo’yicha yetakchi maktablarga University of Glasgow, University of Toronto, Australian National University, Hokkaido University kiradi. Bu universitetlarda aynan Markaziy Osiyo davlatlarida bir necha yillardan beri tadqiqot olib borayotgan professorlar dars berishi juda katta ustunlik bo’la oladi. The University of George Washington dagi Elliot School of International Affairs esa aynan Markaziy Osiyo mamlakatlari bilan bog’liq tadqiqotlar qilishni istovchilar yoki bu davlatlarda diplomatiya sohasida faoliyat yuritmoqchi bo’lganlar uchun juda yaxshi tanlov bo’lishi mumkin. Chunki, u yerda nafaqat ilmiy tomondan rivojlanish mumkin, balki AQSh poytaxtida joylashganligi uchun amaliy tomondan ham ko’plab tajriba orttirish mumkin.

Umuman olganda, siyosatshunosik sohasi juda turfa xil bo'lib, aynan siznig qiziqishingiz va kelajakdagi maqsadingizdan kelib chiqib universitet tanlash eng maqbul yo'l hisoblanadi.

************************************************
*Javobni Nagoya universiteti doktoranti, janob Avezov Akrom yozib berdilar. Imkoniyatdan foydalanib, butun guruhimiz a’zolari nomidan u kishiga tashakkurimni aytgan holda, doktorlik ilmiy ishlarida rivojlar tilab qolaman.

* Rasmda Tokio universitetining kuzgi kampusi aks etgan.

No.76 Savol: Siyosatshunoslikni qayerda o’rganish bo’yicha

Savol: Siyosatshunoslik va diplomatiya sohasida o’qish uchun qaysi davlat boshqalarga qaraganda ustuvor? Ushbu sohalarda qaysi davlatlarga oqishga chiqishni maslahat berasiz?

Live stream scheduled for Dec 27 at 15:00

2-ovozli chatimiz muddati ham yetib keldi. Ertaga O'zbekiston vaqti bilan 20:00 da xorijda o'qib qaytgan qizlarimiz bilan suhbat quramiz. Barchani kutib qolamiz.


Telegram  |  Vebsayt

2) Mavzuni tanlash: Aytaylik, sohani tanladingiz. Endi sizga uning ichida ilmiy ish qilishingiz uchun – hoh bitiruv malakaviy ishi bo’lsin, hoh magistrlik dissertatsiyasi bo’lsin, hoh doktorlik ishi bo’lsin – alohida bir mavzuni tanlash tushadi.

• Mavjud fakt①: yurtimizdagi ilmiy mavzulari nihoyat darajada keng va noaniq tanlanadi. ‘……..muammolari’, ‘…….tizimini takomillashtirish masalalari’ kabi. Rivojlangan dunyoda esa aniq gumon va savol ustiga ilmiy ish mavzusi quriladi. Misol uchun Daron Ajemo’g’lu-ning mashhur hammuallifligidagi kitob Why Nations Fail? (Nega davlatlar inqirozga yuz tutadi?) mavzusi aniq bir savol ustiga qurilgan ilmiy ishdir. Bizdagi holat ham o’zgarishi kerak.

• Mavjud fakt②: Biz mavzu tanlash kerak deymizu, asosiy ishni qilmaymiz. Ya’ni, sohamiz ichidagi bizga yoqayotgan mavzularga oid monografiyalar, maqolalar va dissertatsiyalarni to’plab o’qimaymiz. Bu esa katta xató. Xuddi benzini yo’q mashina yurmaganidek, tizimli mutolaasi yo’q talaba ham mavzu tanlay olmaydi. Axir uning miyasida axboroto yo’q, u miya qanday ishlasin?! Demak, protsess teskari harakat etishi zarur: yaxshi mavzu tanlash uchun siz avvalo sohangiz ichidagi mavzularni o’rganishingiz kerak, o’qishingiz va miyangizga axborotoni to’plab uni qayta ishlash kerak.

• Qanday qilibmi? Aytaylik, Xitoy-Qirg’iziston-O’zbekiston temir yo’li atrofidagi mavzularga qiziqyapsiz. Ammo sizda aniq fikr yo’q. Unday bo’lsa, bu mavzuga doir yozilgan kitoblar va monografiyalar, maqolalar va hisobotlarni obdon ko’rib chiqish kerak. Kamida 1 oyingizni shunga sarflang. Ana shunda bu mavzuga oid hali birorta ham kitob yozilmaganini, katta maqolalar esa endi-endi chiqayotganligiga guvoh bo’lasiz. (Rasmdagi Google Scholar-dan men kalit so’zlar bilan qidirgan sahifaga qaralsin.)

• Demak, mavzu tanlashda sohamizga oid chiqadigan jurnallarni so’nggi bir necha yilligini olib, ularning mundarijasini obdon ko’rib chiqish va biz qiziqayotgan mavzuga oid maqolalardan 10-15 tasini kopiyasini olib obdon o’qib chiqishimiz zarur. Mana shunda o’sha mavzuning qaysi tomonlari hali ham tadqiq etilmaganligi oydinlashadi. Yoki bo’lmasa, amalga oshirilgan tadqiqotlardagi mavjud kamchiliklar sizga ko’rinib qoladi. Yoki uning umuman o’rganilmaganligi ham ayon bo’lishi mumkin. Demak, uni tadqiq qilishda siz eng birinchilardansiz! Tabriklayman!

• Katta mavzu tanlamang: imkoni boricha mavzuni toraytiring. Yuqoridagi temir yo’l mavzusini har taraflama o’rgana olmaysiz, ammo uning O’zbekiston tashqi savdosiga iqtisodiy ta’siri yoki Farg’ona vodiysi sanoatiga ta’siri yoki bo’lmasam, yurtimizning elektro-texnika sanoatiga ta’siri mavzusini o’rganishingiz mumkin.

• Mavzuni tanlagach, uni ustozingiz, do’stlaringiz yoki men kabi chetda yurgan soha mutaxassislari bilan maslahat qilishdan tortinmang. Biz buni yuksak qadrlaymiz.

Javobim:

1) Soha tanlash: Qiziqqan sohangizni tanlang. Kamina huquqshunoslik sohasi ichida ham xalqaro investitsiyalar himoyasini o’rganuvchi xalqaro xususiy huquq va xalqaro ommaviy huquq sohalariga qiziqqanman. Ularni o’qisam o’zimga yoqardi. Darslari meni o’ziga tortardi. Ustozlar ham ajoyib bo’lishgan. Kafedradagi muhit ham bunda katta rol o’ynagan deb ayta olaman. Shunday ekan,

＊ O’zingizda qiziqish sezgan sohani tanlang; (ammo, o’ta sevib qoladigan darajada sohaga ‘muhabbat’ talab etilmaydi. Bo’lsa yaxshi, bo’lmasa hech qisi yo’q.)
＊ Ustozingiz faol yo’naltirsa va yordam bersa, bu ham tanlov sifatida yomon yo’l emas;
＊ Oson o’zlashtira oladigan sohani tanlang;
＊ Siz sevgan, hurmat qiluvchi insonlar faoliyat yuritayotgan sohani tanlash ham bir me’yor bo’la oladi;
＊ Kelajagi porloq sohalarni o’ylab sohani tanlash ham mavjud;
＊ Yechilishi lozim muammolari ko’p sohani tanlash ham tahsinga sazovor. Ayniqsa, O’zbekistonda.

Nota Bene: Sohani yuqoridagi me’yorlarga asoslanibgina emas, unga oid yozilgan mahalliy va xorijiy darsliklardan 3-4 tasini tizimli ravishda o’qib chiqqandan keyin tanlashni QATTIQ tavsiya etaman. Faqatgina mahalliy darsliklarni ko’rish sizga yetarlicha tasavvurni bera olmasligi ehtimoli borligi tufayli, xalqaro darsliklar(ingliz tilida yozilgan) ni ham alohida tavsiya etaman.

Sohaga oid 1-2 ma’lumotni eshitib shoshilib tanlash ham yaxshi emas. Darsliklar esa bu yo’lda sizning qiziqishingiz haqiqatan ham asoslimi yo’qmiligini tekshirishda sinov vazifasini bajarib beradi. Albatta buni sinab ko’ring.

No.74 Savol: Ilmiy ishga soh ava uning ichida mavzu tanlash

Sezgan bo’lsangiz, o’tgan safardagi ovozli chat davomida olgan savollarimga javob berishda davom etyapman. Bu safar bir-biriga o’xshash quyidagi ikki savolga javob berishga harakat qilaman. Aslida bu mavzuda alohida bir ovozli chat qilishga ehtiyoj bor ekan. Nasib etsa qilamiz, hozircha yozma shaklda javoblab turaman.

Komron Ikrom: Assalomu alaykum, ijtimoiy fanlarda ayniqsa, siyosatshunoslik sohasida dissertatsiya mavzusini topishga qiynalayotgan talabalarga nima maslahat berasiz? Maqola yozishni o'rganishda ham tavsiya bersangiz.

Marjona Muzaffarova: Assalomu alaykum ustoz, Yuridik universiteti 4-kurs talabasiman. Hozircha ishlash masalasida huquqning ayni bir sohasini tanlamaganman, qiziqishim private law business law. Siz o’zingiz sohangizni qanday aspect larga asosan tanlagansiz nimalarni tavsiya bergan bo’lardingiz?

Doimo aytib kelganman: talaba qizlar uchun ham sport to'garaklari lozim. Ushbu qizlar bu yil seminarimga kelgan 1-kurs talabalarim. Basketbol to'garagi a'zolari.

Haftasiga 6 kun har kuni ertalab (darsdan oldin-asaren) va darsdan so'ng mashg'ulotlar o'tkazishadi. Maqsad butun-Yaponiya tanloviga chiqish.

Rasm 1-kurslar uchun tanishuv haftasi davom etayotgan shu kunlarda olindi.

🏃Park va anhorlar bo’yida yugurishni odat qilaylik.

☀️ Mart oylarining bir Shanbasida Toshkent shahridagi Anhor bo’ylab yursam, atrofni juda maza qilib tomosha qilib, yugurayotgan chet ellik ayolga ko’zim tushdi. Uning Anhor atrofidagi tabiatga qarashini ko’rib to’g’risi hasadim keldi. Anhor bo’ylab yurarkanman, mana shunday chet elliklarni bir nechasini ko’rdim. Velosiped mingan, yugurgan. Ko’chalarda velosiped haydovchilar ham asosan rusiyzabon fuqarolarimiz yoki chet elliklar. Aniq ko’rinib turibdi. O’zim esa Yaponiyadan sport kiyimlarimni olib kelmaganimga afsus qildim.

❗O’zbekistonliklar, ayniqsa Toshkentliklar xatto ertalab ham yugurishmas ekan.

🛣 Marafon jinnisi yaponlar diyoridan kelganim uchun birdaniga sezildi. Ammo, restoranlar kechalari bilan insonlar to’la, ko’pchilik erkaklar qorin solgan. Ayollarimiz ham qolishmaydi. Bu xavotirli holat.

☀️ Keyingi yillarda yurtimizda ham ko’p ishlar desk-work – ofis ishlariga o’zgarganligini inobatga olsak, jismoniy tarbiya bilan shug’ullanish ma’lum darajada farzga aylanib qolganini ko’rish mumkin. Ammo aholining bunga qiziqishi yo’q. Ertalablari yoki dam olish kunlari manzarali joylarda yugurish 🏃 yoki velosiped minishni 🚵‍♂️ odat qilish kerak, bo’lmasa sog’liqda jiddiy muammolar yuzaga keladi.

❗❗❗ Bunga esa talabalar tezroq o’rganishlari kerak, shunda hayotlarining keyingi davrlarida ham bunday odatni davom ettirishlari mumkin bo’ladi.

Rasmiy sahifa: https://umirdinov.com
Telegram sahifa: t.me/talaba_dostimga

No.73 Savol: Talaba hayotida sport va ilm o’rni

Muhammadalidan o’tgan oydagi ovozli chat paytida shunday savol kelgan ekan: sizningcha talaba hayotida sport va ilm qanday bogʻliq boʻlishi kerak?

Javobim: bu borada kitoblarimda va blogimda ham avval bir necha bor yozganim uchun sizlarga kitoblardan parchalar va oldin yozganlarimni qayta eslatish bilan cheklansam.

No.72 Savol: JLPT darajalari bo’yicha va Yaponiyada grantlar

Assalomu alaykum Alisher aka. Men hozir Yaponiyada til maktabida oʻqiyapman va kelajakda Yaponiyadagi universitetda muhandislik sohasida oʻqimoqchiman. Lekin bunday avtomobil va shunga oʻxshash sohalarning kontrakt toʻlovlari qimmat ekan. Universitetda iloji boricha ozroq ishlab, koʻproq ilm olish uchun JLPT ning N2 darajasi yetarlimi? Agar yetmasa, grant olish uchun yana nimalar qilishim kerak？

Javobim: Tanlagan sohangiz juda muhim ekan. Sizni tabriklayman. Yaponiyaga bu sohani o’rganishga juda juda kam sonli vatandoshlarimiz keladi. Ilohim, niyatlaringiz ro’yobga chiqsin.

• Kontrakt summasi qimmat bo’lishini men ham kutgandim. Mumkin bo’lsa, davlat universitetlar（国立大学）, shahar（市立大学）yoki prefectural universitetlar（県立大学） fakultetlarini ham ko’rsangiz.

• Sohangiz bo’yicha N2 eng minimal, biroq menga qolsa N1 ni oling degan bo’lardim. Chunki, N2 bilan qiyin terminlarni tushunish va darslarni yaponlar bilan bir saviyada tushunib ketish nihoyatda qiyin.

• Grant olish uchun esa universitetga kirgach faol bo’ling.

＊＊Ustozlar ko’ziga tushishga harakat qiling, xalqaro bo’lim bilan aloqani mustahkamlang.
＊＊Grantlar haqidagi ma’lumotlarni doimo to’plab va kuzatib boring.
＊＊Kontrakt summasini pasaytirishga doir har bir universitetning o’ziga yarasha qoidalari bo’ladi. Ulardan iymanmay foydalaning.

Niyatingiz ro’yobga chiqsin.

No.71 Savol: Men kim bo'lay?

Men yaxshi ko’rgan yosh olim ukam bor. Viloyat universitetlaridan birida faoliyat yuritadi. Yaqinda u yerdagi adolatsizliklar haqida shikoyat qilib, universitet ichida o’ziga kelajak ko’rmayotganidan shikoyat qilib qoldi. Suhbat so’nggida shu savolni ham so’radi: Qaysi yoʻnalishda ketsam oilamga, jamiyatga koʻproq foyda keltira olishim mumkinligi haqida batafsil tushuntira olasizmi?

• Bu muammo boshqalarga ham taalluqli ekanligidan ommaviy javob berib qo’ya qolsam. Avvalo o’zingiz, keyin oilangiz, atrofingiz, jamiyat va millat uchun eng katta foyda universitetda qolib, imkon doirasida atrofingizni isloh qila olishdir.
• Millatimizning eng yaxshilari universitetlarda qolishi va o’qitishi zarur. Bu millat mana shu insonlardan biroz fidoyilik kutadi.
• Nega universitet? Chunki, yoshlarning eng ohirgi ta’lim dargohi aynan oliy ta’lim muassasalari hisoblanadi. Undan keyin ular ta’lim partasiga deyarli qayta o’tirishmaydi. Kitob ochishmaydi. Undoq bo’lsa, kabutarlar parvozi oldidan bo’ladigan eng ohirgi platsdarm universitetlar ekan, u yer isloh etilishi va adolatli va qobiliyatli ustozlarimiz faoliyat yuritishi zarur.
• Poraxo’rlikni ko’rdingizmi, unda universitetingizda qolib, siz pora olmaydigan professor bo’ling. Urug’-aymoqchilik yoki tarafgarlikni ko’rdingizmi, siz u yerda turib mana shu jirkanch ishni qilmang. Qobiliyatsiz va lavozimiga arzimas o’qituvchilar bilan yuzlashdingizmi, unda siz u yerni o’z qarorgohingizga aylantirib, o’sha ta’lim dargohi obro’sini yuksaltiring.

Oddiygina hayot oqimi bilan oqadigan emas, g’oya insoni bo’laylik. Orzularimiz bo’lsin. Uni amalga oshirish uchun esa eng og’ir jabhalarda turishga tayyor turaylik. Mana shunda bizning yurtda ham har bir soha isloh bo’ladi. Insonlar tuzaladi. Busiz vatandagi muammolarni quruq gapirib tanqid qilish esa safsatabozlikdan, vaqtni isrof qilishdan boshqasi emas. Belida belbog’i bor yigitlarga, hayoli qizlarimizga bunday hayotni ravo ko’rmasdim.

Muammoni ko’rsak, tashlab qochmaylik. Agar tashlab qochsak, tulkilar bayram bo’ladi.

Koreyaning Ajou universiteti talabasi qo'yarda qo'ymay intervyu olgandi. Chop etilgan ekan, menga yuboribdi.

Ba'zan maqsadga erishish uchun talabadan biroz tixirlik-qaysarlik bo'lishi ham yomon holat hisoblanmaydi. Chegara ichida bo'lsa kifoya.

Bundan o'zimizga va sanoat siyosatimizga nima xulosalar olsa bo'ladi? Men bittasinigina aytay.

Bizda oldin eski prezident qizining ZeroMax degan multi-milliard dollarlik kompaniyasi bo'lardi. To'g'ri unga katta imkoniyatlar berilib, o'marishlar juda ko'p bo'lgan. O'sha paytda ham aytardim: bizga kamida 10 ta ZeroMax kerak deya. Hozir ham aytaman: bizga kamida 10 ta Artel Group kerak. Ishoning, ularni muammolari bisyor bo'lsada, bunday yirik shirkatlarsiz, faqatgina kichik va o'rta biznes bilan biz xatto qo'shni Bishkek bozorini ham ololmaymiz.

Davr birlashish va yiriklashish davri.

Devlar ham birlashmoqda.

Kecha butun Yaponiyani hayratga solgan yangilik bu - Honda va Nissan avtosanoatlari birlashayotganligi bo'ldi. Agar bu ish ohirigacha yetkazilsa, unda dunyoda 3-o'rinda turuvchi yangi bir avtokonsern yuzaga keladi.

Bunga sabab nima? Tesla va BYD kabi boshqacha yo'l bilan avtomobilsozlik sohalariga shiddan bilan kirib kelayotgan bir davrda yangi texnologiyalarga investitsiya kiritish oson bo'lmayapti. Raqobat haddan ziyon qizimoqda. Bu esa Nissan va Honda kabi soha devlarini ham o'z kuchlarini birlahstirishga undamoqda.

Savol:

Xususiy sektor va akademik soha o‘rtasidagi kadrlar oqimini muvozanatlashtirish uchun qanday uzoq muddatli strategiyalar ishlab chiqilishi kerak deb oʻylaysiz?

Bu jarayonda davlat, kompaniyalar va universitetlar qanday rol o‘ynashi lozim fikringizcha?

Javob:

1) Davlatning markaziy apparati o'zidagi mavjud va amaliyotni juda yaxshi tushunuvchi kadrlarini vaqt vaqti bilan universitetlarga yuborib, amaliyot va nazariy bilimlar ko'prigini yaratishi zarur. Bizda mana shu zanjir ko'p joylarda uzulib qolgan. Talabalar va ustozlarimiz amaliyotdan yaxshi boxabar emaslar. Bu loyihani Xitoy davlati yaxshigina ko'lamda amalga oshirgan. Bunda, amaliyotdagi kuchli kadr (bo'lim boshliqlari, xaqiqiy ekspertlar...) bir necha oy yoki bir yilga universitetga ishga yuboriladi va u yerda talabalarga borini berib amaliyotni o'rgatadi.

2) Universitetlar ham hoh xususiy, hoh davlat sektori bo'lsin, amaliyotchilarni fakultetlarga jalb etish uchun sayi harakat qilishlari kerak. Misol uchun, men ishlayotgan Nagoya iqtisodiyot universitetining Huquq fakultetida ham amalda advokat bo'lib ishlaydigan 4 nafar professorimiz bor.

3) Bizda davlat mansablariga (masalan Prezident apparatiga) ishga o'tib ketuvchi ustozlar uchrab turadi. O'qituvchilikni o'tish davri uchun bir maslak sifatida qarash bor. Bu yo'qolishi va universitetlar o'zlarining pedagogik va ilmiy xodimlariga sharoitlarni yaxshilashlari lozim.

Menda hozircha shular....

Korporativ quldorlik

Bu haqida yozish men uchun biroz noqulay, chunki o'zim ham ta'lim tashkilotida ishlayman. Va boshidan aytay xususiy kompaniyalarga kirib ishlashni hech qachon yomon sanagan emasman. Teskarisiga, minglab yosh vatandoshlarimizni yapon kompaniyalariga ishga kirib, kerakli mahorat va tajribalarni qo'lga kiritishlarining ashaddiy tarafdoriman.

Biroq, oramizda akademik sohada ketib, yoshlarga dars bera oladigan va ilmiy ish qilishga qobiliyatlilarimiz bo'lsa, ular hech qachon kompaniyalarga ishga ketmasliklari kerak. Iloji boricha akademik sohada qolib, shu soha ichida ish topishlari lozim. Sohalarini rivojlantirib, ilmiy maktablar qurib, yaxshi shogirdlar tayyorlashlari kerak.

O'zi shundoq ham akademik kadrlarning sifati borasida jafo chekar ekanmiz, tezda pul topish ilinjida eng aqllilarimiz xususiy kompaniyalar xodimlariga aylanib ketaversa, katta yo'qotishga uchraymiz.

＊　Norvegiya anchagina sovuq o'lka ekan, ammo qor yoqsa baribir havo mo'tadillashib qolarkan.

＊　Kuniga 13 ta prezentatsiyani eshitish odamni tuzukkina horitadi, ammo u yerdagi muhit va tesha tegmagan qarashlarni butun dunyodan yig'ilib kelgan eng yaxshi kallalardan eshitish inson miyasini juda ham rohatlatadi, yangi g'oyalarni o'ylashga chorlaydi.

＊　PhD talabalar sessiyasi ham bo'ldi. Talabalar hamma katta professorlar biladigan ma'lumotlarni menimcha ularga qayta leksiya qilib berishlari shart emas. Bunga anchagina vaqt sarflandi. (Ammo, o'zim ham PhD paytimda balki shunday bo'lgandirman) Tezroq ilmiy muammoga kirilgani afzal.

＊　Norvegiyaliklar ancha farovon yashashar ekan, narxlar Yaponiyadan ham qimmatroq. Butun dunyodagi eng yaxshi mashinalarni minishadi. Menga eng yoqqani, boshqa Yevropadagi davlatlardan farqli o'laroq, norveglar yaponlar kabi sokin va sekin ovozda so'zlashadigan, biroz uyatchan millat ekan. Buni hatto konferensiyaga kelgan boshqa Yevropalik professorlar ham aytib o'tishdi.

＊　O'zbekistonni chet eldagi musulmonlar orasida obro'si ancha yaxshiligiga ham guvoh bo'ldim. Lillehammer shaxridagi markaziy stansiya yo'lini so'raganimda oldimdan chiqqan Aljirlik bir musulmon meni quchoqlab, yurtimiz va biz o'zbeklarni juda sevishini qayta qayta ta'kidladi. Biroz qolsa, norveg ayoli bilan tushlikka ham olib ketishlariga oz qoldi.

＊　Yevropaga ketishda deyarli 16 soatlik samolyot ichida juda yaxshi tarzda ishlarimni bajarib, kitoblarimni o'qib ketdim. Ammo, qaytishda charchoq kuchliligi hammasini yengdi. Uzoq yo'lga chiqishda baribir oyna tomonda emas, yo'lakcha tomonga o'tirishga yetmas ekan. Yonimdagilarni bezovta qilmay deya belimni ham og'ritib oldim.

＊　Bir necha kunlik konferensiyalarda iloji boricha tezroq prezentatsiya qilib olgan ming afzal. Undan keyin ko'ngil bemalol bo'lib, tunlari shahar bo'ylab sayohat qilish yoki konferensiya ishtirokchilari bilan bemalol suhbat qilish mumkin. Ammo, bu safar ikkinchi kunning eng ohirgi bosqichiga taqdimotim qo'yilgani uchun odam biroz toliqdi. Imkoni bo'lsa ba'zan tashkilotchilar bilan muzokara qilib, ma'ruzalarni sal vaqtliroqqa o'tkazish ham kerakka o'xshaydi.

Hozircha shular...

Norvegiyaga ilk safarim juda maroqli va samarali o'tdi. Undan keyin safar charchog'i bilan ko'p yaxshi fikrlarni yoza olmay qoldim. Telegram guruhimiz a'zolari ham ancha talabchan bo'lib qolishibdi. Dangasaligim paytida salkam 30 nafar a'zomiz guruhni tashlab ketdi. O'zbekistonliklardagi bunday e'tiborlilik menga yoqdi, lekin.

Шундай экан, энг катта мақсадимиз иқтисод эмас, балки адолатли жамиятни қуриш бўлиши керак. Мен юқори доиралар ишлатаётган “халқчил ҳокимият” иборасидан айнан адолатли бошқарувни тушунаман. Зеро адолатли жамиятга пул ҳам, мол ҳам оқиб келишини ривожланган Ғарб дунёси амалда исботлаб улгурди.

Ижтимоий институтларнинг роли муҳимлигидан бўлса керак, бу йилги Нобел мукофоти иқтисод йўналишида “Мамлакатлар таназзули” китоби муаллифларига берилди. Бошбошдоқликни жиловлайдиган институтлар бизга ғоят зарур.

Бунинг учун эса демократик институтлар йиқилмайдиган – бақувват ҳолига келиши, суд ва адвокатура тизими халқ ёнида туриб ҳаракат қилпдиган ҳолга келиши зарур. Судларда халқчил (қонунларни инсонларга дўстона руҳда шарҳловчи) ягона амалиёт юзага чиқиши керак. У барча суд бўғинларида кўриниши лозим. Бизнес жамияти ва инсонларга ҳуқуқий барқарорлик муҳитини тадқим этиш лозим.

Қамоқҳоналарда, вақтинчалик ушлаб туриш масканларидан йигитларимизнинг ўлиги чиқмаслиги лозим...
Юқоридаги мақсадлар йўлида эса биз немис ҳуқуқ илми таъбири билан айтганда Rechtsstaat (қонунлар остидаги давлат), яъни қонун устуворлигига эришмоғимиз шарт. Америка ва Британ ҳуқуқидаги Rule of Law концепцияси ҳам бунга жуда яқин келади. Биз ҳали бунга эриша олмадик. Конституциямизни 32 марта байрам қилаётганимизга қарамай, тан олайлик, эриша олмаяпмиз.

Rechtsstaat (қонунлар остидаги давлат) ғояси нимани англатади?
・Қонунлар барчага тадбиқ этилади ва шу туфайли барча унга бўйинсуниши лозим.
・Айниқса, ҳукумат қонунларга қатъий бўйинсуниши ва қонунга мувофиқ мамлакатни бошқариши лозим. Кайфиятга қараб қонунларга муносабатда бўлиш, уларни беписанд қилиш аёвсиз тарзда жазоланиши ва бошқа қайтарилмайдиган тарзда амалдорлар огоҳ этилиши керак.
・Қонунлар шаффоф тарзда, ҳисобдор шаклда, демократик ва плюралистик тарзда қабул қилиниб, у таъсир қиладиган барча миллатдошларимиз фикрини акс этиши керак.
・Суд мустақиллиги, ҳуқуқий барқарорлик таминланиши ва ижро органи билан ўртада масофа сақланиши зарур.
・Барча ўзини Конституция ва қонунлар олдида тенглигини билсин, амалда сезсин ва бундан фахрлансин.

Конституция ҳақиқатан ҳам жуда муҳим ёзма манба. Аммо, халқимиз унинг кучига қай даражада ишонади? Ва ушбу Конституцияни ким ҳимоя қилиши керак?

Японияда Конституцияга амал қилиш ва уни қўриқлаш давлат мансабдорлари елкасига юклатилган (99-модда). Халққа нисбатан “Конституцияни ҳимоя қил” деб бир сўз ҳам айтилмаган. Бу жуда муҳим жиҳат. Конституция халққа қарата ўзини ҳимоя қилишни айтмайди. Балки Императордан бошлаб, судялар ва бошқа барча мансабдор шахслар Конституцияни ҳимоя қилиши зарурлиги таъкидлайди.

Янги Конституциямизда ҳам бунга ўхшаш моддалар бор (13, 14 ва 15-моддалар) Бу эса барча даражадаги мансабдор шахслардан халқимизга намуна бўлиб беришни талаб қилади. Конституцияни тирик ҳолда ушлашнинг бошқа йўли мавжуд эмас.

* Конституция куни арафасида жаноб Президентдан айнан юқоридаги нуқталарга оид амалий сўзларни эшитишни истардим.

Сайловлар ортда қолди. Ҳукумат, Парламент, хуллас сиёсатчиларга узоқ муддатлик мандат-ишонч берилди. Ўзбекистонликлар 2029 йилгача, беш йил давомида сиёсий сокинликда яшашади. Дунёнинг алғов-далғовли бир вазиятида Ўзбекистондаги бу сокинликни биз ўз фойдамизга ишлатишга мажбурмиз...

Конституция кунини нишонлаш арафасида турипмиз.

Ҳуқуқшунос ўлароқ, мен учун декабр ойи жуда муҳим. Унда Парламент ва давлат мулозимлари ва миллатга қарата Президентнинг бир қанча муҳим оммавий нутқлари ўқилади. Улар эса кейинги йилдаги давлат мақсадини намоён этади. Шу мақсадларнинг қандайлиги ёш-у қари, мамлакат cиҳидаги ва ташидаги инсонлар учун аслида ниҳоятда муҳим. Чунки бу ерда ҳукуматнинг сиёсий иродаси намоён бўлади, давлат ва миллат ўлароқ нималарга интилишимиз аск этади.

Мен нималарни Президентдан эшитишни истардим?

#шеърият

Ушбу шеърни ишдан, ўқишдан толиққанда маъносини тафаккур қилиб, аста ўқинг. Қалбга етиб, кишига ўзлигини эслатади.

ГУЛ БИЛАН СУҲБАТ

Кўринди бу кеча гулда муножот,
     Забони ҳол билан кечди мулоқот.
Дедим: “Эй гул, нечун чеҳранг қизилдир?”
    Деди: “Эй қул, юз изҳори кўнгилдир”.
Дедим: “Недан ажаб нозикбадансан?”
    Деди: “Дил нозик эрса, найласин тан?!”.
Дедим: “Жисмингда йўқ ғунчангдаги бўй?”
    Деди: “Хулқинг оғиздан кўрсатар бўй”.
Дедим: “Баргинг яшил эркан, гўзалдир”,
    Деди: “Орзу-умидлардан масалдир”.
Дедим: “Сўлғин кўрингайсан хазонда?”
    Деди: “Бу ерга ётмоқдан нишон-да”.
Дедим: “Ҳосилларингни не қиларсан?”
    Деди: “Сув ичган ўрнимга тўкарман”.
Дедим: “Узмиш гулингни қайсидир ёш?”
    Деди: “То лаб очилди, кетди бу бош!”
Дедим: “Борми сенинг бир боғбонинг?”
    Деди: “Жисминг турарми, йўқса жонинг?”
Дедим: “Булбул сенга ошиқ экан кўп?”
    Деди: “Боғбондир ишқ аҳлига маҳбуб”.
Дедим: “Ҳар япроғинг санъат нишони”,
    Деди: “Ҳар бири боғбон достони”.
Дедим: “ Нега боқарсан кўкка доим?”
    Деди: “Дил талпинар, айтиб “Илоҳим”.
Дедим: “Қанча қуёшдан баҳравар тан?”
    Деди: “Ҳар қанча унга юзланарман”.
Дедим: “Ёнингда бу ажриққа не бор?”
    Деди: “Тушса назарлар, айлагай кор”.
Дедим: “Нега гўзаллик рамзи сенсан?”
    Деди: “Доим табассум суннат эркан”.
Дедим: “Сен қўлма-қўл халқ ичра доим”,
    Деди: “Сен ҳам тиконсиз бўл, мулойим”.
Дедим: “Эл юзинга мафтун бўларлар?”
    Деди: “Бадбўй эсам, ташлаб кетарлар”.
Дедим: “Эсса шабода тебранарсан?!”
    Деди: “Гар тебранолмассан, синарсан!”
Дедим: “Ари асал олгай гулингдан”.
    Деди: “Яхши, ёмон бори тилингдан”.
Дедим: “Ҳуснингга ошиқлар саноқсиз”,
    Деди: “Ўткинчи ҳусн ишқ(қ)а яроқсиз”.
Дедим: “Қумғоқ нега гул-ғунча очмас?”
    Деди: “Бебаҳра ҳеч ерда кўкармас”.
Дедим: “Меванг йўғ-у, сен серхаридор?”
    Деди: “Хушчеҳраликда яхшилик бор”.
Дедим: “Жисмингни юлганни нетарсан?”
    Деди: “Илгин ўпиб, атрим сепарман”.
Дедим: Недир ҳаётинг қилди барбод?”
    Деди: “Барвақт очилмоқ бўлди, ҳайҳот!”
Дедим: “Қайдансан-у, сўнг қайга кетмоқ?”
    Деди: “Туфроғдан-у, туфроққа қайтмоқ”.
Дедим: “Бу ўртада зиммангда не бор?”
    Деди: “Гуллик вазифам қилмоқ изҳор”.
Дедим: “Умринг валекин унча эрмас”,
    Деди: “Бир гул бўлишга етмоғи бас”.
Дедим: “Энди қачон сен-ла кўришмоқ?”
    Деди: “Сен-ла кўришмоқ ўрни учмоқ”.
Дедим: “Менга насиҳат айла бир дам”,
    Деди: “Туфроғни ёд эт, ожиз одам!”
Дедим: “Менга васият қил, қадрдон”,
    Деди: “Қуллик вазифанг, ҳазрат инсон!”

@Устоз Ҳусайнхон Яҳё Абдулмажид

Каналга уланиш
https://t.me/komillikuz

🇯🇵Yaponiyadagi 🇺🇿vatandoshlar. Ayniqsa, Tokyo 📍 hududidagi ilm ahli. Ertaga uzoq kutilgan 📝Academic Club in Kanto ning navbatdagi yig'ilishi bo'lib o'tadi. Unda kutilmagan mehmonlarimiz ham bo'ladi. Ilmga tashna ma'rifat ahlini kutib qolamiz🤗.

Diplomatiya universiteti professorining aytganlariga qo'shilmaslikni sira iloji yo'q.

Kишини дициплина ва қилаётган ишига бор диққатини қарата олиши муродига элтади.

17 buyuk jangda g‘alaba qozongan, 27 davlatni bo‘ysundirgan, birorta jangda mag‘lub bo‘lmagan mohir sarkarda...
Samarqand, Buxoro va Keshda, butun Movarounnahrda o‘ziga xos Uyg‘onish davriga sababchi bo‘lgan davlat arbobi...
Ustozi Mir Sayyid Barakaning oyoqlari ostida dafn etilishini vasiyat qilgan, ulamolarga yuksak ehtirom ko‘rsatgan kamtarin inson...

Noyabr boshidagi O'zbekiston safarimda olib kelgan kitoblarimdan biri hazrat Sohibqiron haqidagi shu kitob edi.
Mashhur professor Shimshirgil tomonidan qalamga olingan bu kitob shunisi bilan ahamiyatliki - Amir Temurni aynan Usmonli tarixchisi yoritib bergan. O'z tarixlariga va sultonlariga ashaddiy oshiq bo'lgan turk millati ziyolisidan bu asar o'rganishga arzirkan.

O'zim ham yurtimiz tarixchilari ochib bermagan nuqtalarni shu kitobdan topdim. Tavsiya qilaman, juda yaxhsi tarjima qilingan va kitob sifati ham a'lo darajada.

❔Nega kitob o'qiymiz, deb AIdan so'rasam yuqoridagidek javob berdi. Unday bo'lsa, albatta kitob o'qishimiz kerak‼️

⬆️Yuqoridagi sabablardan ko'ra yanada muhimrog'i shu -> kitob ko'rgan va ilmi bor insonlar bilan kelishish🤝 nihoyatda oson✅. Kitob📘 insonni mayinlashtirib tashlaydi. Haqiqatni tan olishi oson insonga aylantiradi.

Gap o'tmas, johil va qo'pol insonni ko'rdingizmi, bemalol tashxis qo'yavering: u kitobsiz odam ekan.💯


Telegram  |  Vebsayt

Bir ishni boshlash💬 oson deyishadi, ammo uni yuritish, ayniqsa ♻️ davom ettirish qiyin. Lekin Yaponiyaning🇯🇵 3️⃣ katta markaziy hududlarida tashkil etilgan 🇺🇿Uzbek 🔍Academic Clubs ishi nihoyatda samarali ketyapti, deb ayta olaman. Bunga esa 🌄kunchiqar yurtda yashovchi talantli yigit-qizlarimizning saboti va qiziqishi asosiy tirgak bo'lyapti. Rasmda Osaka🏫 universitetida o'tgan hafta bo'lib o'tgan 4️⃣-yig'ilishimiz aks etgan. Tabiatga foydali
Green Bonds
masalasi bo'yicha ko'p va ho'p munozaralar qildik.

Keyingi hafta Shanba📅 kuni esa Tokiodagi yig'ilishimiz bo'lib o'tadi. O'zbekistonlik talabalar, albatta kelinglar. Yutqazmaysizlar❗️

Telegram  |  Vebsayt

TALABALIK DAVRIM:
4️⃣ - kursda nimalarga tayyor bo'lishimiz kerak ⁉️

Telegram  |  Vebsayt

Live stream finished (1 hour)

❓ Savollar bo'lsa shu postning 💬 izoh qismida qoldiravering. Savol-javob qismida javob beramiz.


Qani boshlaldik❗️

Live stream started

Live stream scheduled for Nov 22 at 15:00

10 daqiqada boshlaymiz✈️


Tayyormisizlar⁉️

Bugungi ovozli chatimiz🔊 yodingizda bo'lsa kerak.

Soat 🕗20:00da boshlaymiz❗️



Qo'shilish havolasini talaba do'stingizga jo'natib qo'ying 😁talaba do'stim ⏬

https://t.me/talaba_dostimga?livestream

No.7️⃣0️⃣ Savol: IELTS bali va chetda o’qish
Kecha menga shunday savol yo’llanibdi.

❓Savol: Assalomu alekum. Alisher aka, IELTS topshirgandim, 6.0 bo'pqoldi. GPA 83 hozircha. Yevropada🌍 magistratura o'qimoqchi edim. Lekin, to'g'risi, agar chet el universitetlari grand foizni kam bersa, o'zimni eplay olarmikan deyapman. Iltimos, shu bo'yicha menga maslahat bersangiz.

Javobim: Ijtimoiy fanlarda raqobat keyingi yillarda ancha kuchaygani uchun o’rtacha 6.0 ball bilan grant yutish imkonsiz. Bu ayniqsa, kuchli universitetlarga tegishli. Bundan tashqari, 🔖IELTS 6.0 ball bilan sohani o’rganish va unda kuchayishning o’zi juda qiyin. Bu darajadagi til ko’nikmasi bilan sohaga oid kitob va maqolalarni juda sekinlik bilan, 📚 katta lug’atlarni tit-pit qilibgina o’qiladi xolos. Bu esa yaxshi stipendiyalarga da’vogarlik qilish yanada qiyinlashadi deganidir.

Agar oilangiz moddiy yordam💴 qila olmasa, unda rejalarni orqaga surishdan boshqa iloj yo’q.
・Til ko’nikmasi bir kunda gul kabi ochilib qolmaydi. U ma’lum muddat (bir necha oylar♻️) ichidagi tizimli va mashaqqatli mehnat natijasida o’sadi. Unda, yana kamida yarim yilingizni intensiv ravishda IELTS ni oshirishga 📈qarating.
・Sohangizda chuqurlashing🔍. Unga oid ingliz tilidagi darsliklar, tadqiqot faningizga oid maqolalarni ko’proq o’qiy boshlang. Akademik inglichangiz kuchayadi.
・4️⃣-kursdan keyin birdanga chet elga ketish hammaga ham emas. Kuni kecha yangiliklarda ham aytildi(kun.uz), Amerikada🌎 bizdan bor yo’g’i 350 nafar magistratura bosqichi talabasi tahsil olarkan xolos. Unday bo’lsa, universitetni bitirgach, biroz ishlab amaliy tajribani oshirish bilan birga o’zingizga mos universitet va grantlarni qidirishda davom eting. Ishoning, kop’chilik xorij universiteti professorlari amaliy tajribiga ega talabalarini qadrlashadi. Chunki, bu toifa talabalar amaldagi muammolar va holatlarni juda yaxshi tushunishadi🧠.

Nota Bene:
・Rejalarni orqaga surish mag’lubiyat emas, balki sabru matonat bilan harakatlanib,🏆 katta g’alaba sari intilish faslidir.
・Faqat universitetni bitirib, chetga ketaman deb yurganda uylanib yoki turmush qurib, hamma rejalar ‘barbod’ bo’lmasa bo’ldi. Ehtiyot bo’ling-a ukajon😜!

Uyg'onish loyihasi asoschisi janob Zairov Asadbekning zambaragiga chidash oson bo'lmadi.

https://www.youtube.com/watch?v=b2HY-yKlXx0

Ko'pdan beri boshlamoqchi bo'lgan loyihamizga start beryapmiz. Bundan buyon har oyda ovozli chat tashkillash orqali talabalar muammolari ustida siz a'zolarimiz bilan suhbat qilamiz. Savollarga iloji boricha javob topishga harakat qilamiz.

* Qiziquvchi talaba yigit-qizlarni kutib qolamiz.

"Talaba o’qityapsizmi❓~ talaba ota-onasiga murojaat ~"

Shunday nomdagi 📖 kitobni yozishga ehtiyoj borga o’xshaydi.

O'zbek olimidan yana bir Cambridge University Press asari!

Bugun ertalab ishga kelib, kompyuterimni qarasam Angliyadagi bir jurnaldan xat kelibdi. Aytilishicha, Koreyaning KDI School of Public Policy and Management dargohi professori, yurtdoshimiz Sherzod Shadikhodjaev yana bir kitobini chop etgan. Va ular mendan ushbu kitob taqrizini bir xalqaro jurnalga yozib berishimni iltimos qilishgan.

Katta imkoniyat men uchun. Biroq, biroz hadiksirab turibman ham. Chunki, ba'zan kitob taqrizlari (book reviews) yaxshi asarlarni ham 'o'ldirib' qo'yishi mumkin. Ammo, Sherzod aka sohasining zo'ri, u kishini asarini 'o'ldirib' bo'lmaydi.

* Professor vatandoshimizning menga yoqqan ishi shundaki, doimo Cambridge kitoblariga O'zbekistonning mashhur rasmlarini tanlab oladi. Bu safar ham shunday bo'libdi.

* chapdagi asar 2024-yilda, o'ngdagisi esa 2018-yilda chiqqan.

“UJOLS Grant” IV mavsumiga start berildi

www.uzbekistonlawblog.com O‘zbekitonda ingliz tilida ilk bor tashkil etilgan onlayn va mustaqil huquq-blogi hisoblanadi.

“UJOLS GRANT” O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 29-apreldagi  “O‘zbekiston Respublikasida yuridik ta’lim va fanni tubdan takomillashtirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi Farmonida belgilangan vazifalar ijrosini ta’minlash maqsadida UJOLS (Uzbek Journal of Legal Studiyes) hamda Toshkent davlat yuridik universitetining “Xususiy huquq” fakulteti hamkorligida yaratilgan ilk xususiy grantdir.

Toshkent davlat yuridik universitetida yuqori malakali, ijodiy fikrlaydigan kadrlarni tayyorlash, iqtidorli talabalarni munosib rag‘batlantirishga qaratilgan mazkur grant O‘zbekistondagi sud-huquq islohotlar haqida ingliz tilidagi blogpostlar orqali dunyoga ma’lumot berishni maqsad qilgan.

Grantni yutish uchun talabgorlar 2024-yil 11-noyabrdan 2025-yil 30-iyunga qadar ingliz tilida 1000-1500 so‘zdan iborat tahliliy maqolalar ko‘rinishidagi blogpostlar yozib, www.uzbekistanlawblog.com saytida e’lon qilishi kerak.

Ushbu saytda mamlakatimizdagi sud-huquq islohotlari haqida eng ko‘p blogpost e’lon qilgan talabalar, magistrlar, doktorant va tadqiqotchilar quyidagi nominatsiyalar bo‘yicha taqdirlanadi:

1-o‘rin — 12 million so‘m;
2-o‘rin — 6 million so‘m;
3-o‘rin — 3 million so‘m.

Shuningdek, “Eng yaxshi ayol muallif” nominatsiyasi bo‘yicha ham alohida mukofot mavjud.

Grant g‘olib va sovrindori bo‘lishni istaganlar kamida 2 oyda bitta blogpostni e’lon qilishi va uning mazmun-mohiyatiga alohida e’tibor qaratishi kerak.

Uzbekistan Law blogida blogpostlarni qanday e’lon qilinadi?

Sayt uchun blogpostlarni yuborish hamda tanlab olingan materiallarni e’lon qilish ikki bosqichda amalga oshiriladi.

Birinchi bosqichda talabalar tomonidan tayyorlangan eng yaxshi blogpostlar UJOLS tahririyati tomonidan saralab olinadi.

Ikkinchi bosqichda mazkur blogpostlarga tahiriryat aʼzolari tomonidan ijobiy xulosa berilgan blogpostlar www.uzbekistanlawblog.com saytida e’lon qilinadi.

“UJOLS GRANT”ni tashkil etish hamda Uzbekistan Law blogi faoliyatini jahon standardlari darajasida asosida yuritish jarayoniga TDYU professor-o‘qituvchilari, xususiy yuridik firmalarning advokatlari, Yaponiyaning Nagoya iqtisodiyot universiteti, Kinjo gakuin universiteti, Osaka universiteti, Nagoya universiteti, AQSHning bir qator nufuzli oliy ta’lim muassasalarining vatandosh professorlari va doktorantlari jalb etiladi.

❗️Eslatma: Xorijdagi talabalar va avvalgi mavsum sovrindorlari ham blogpostlar yuborishlari mumkin, biroq ular gʻoliblikka nomzod hisoblanmaydilar.

Batafsil: @ujols_grant

Vatandosh talabalar bilan quyidagi zo'r imkoniyatni bo'lashmoqchiman. Huquq va unga yaqin sohalarda ijod qiluvchi talabalar va tadqiqotchilar bo'lsa, marhamat~mardi maydon ~ demishlar. O'zingizni ko'rsating, boshqalarga ham qobiliyatli ekanligingizni isbotlang va kelajagingiz uchun hozirdan poydevor qurishga harakat qiling.

Siz bunga loyiqmisiz?

5-noyabr kuni Toshkentda Yaponiya universitetlarining O’zbekistondagi yarmarkasi bo’lib o’tdi. 750 nafardan ziyod talabalaru maktab o’quvchilari yarmarkaga kelib ketishdi. E’tiborimni tortgan narsa yurtimiz talabalarining “Men uchun sizlarda qanday stipendiyalar bor?” degan savoli bo’ldi. Boshida e’tibor bermadim, ammo takrorlanavergach, men ham hujumga o’tishga qaror qildim.

Kim bu savolni so’rab kelsa, undan til bo’yicha qanday sertifikati borligi yoki qanday yutuqlarga erishganligini so’rayverdim. Kafolat berib aytamanki, 10 tadan 1 ta talabagina bu savolga musbat javob bera oldi, aksariyatda jo’yali javob ham chiqmadi. Xatto juda ko’pchiligi yapon tilini o’qishni ham boshlamaganligi aniqlashdi.

Menimcha, fikrlashni biroz o’zgartirib, “Men katta stipendiyalarga sazovor bo’lishim uchun nimalarni qilishim kerak?” degan fikrlashga o’tmog’imiz darkor. Bo’lmasa, o’zimiz loyiq bo’lmagan martabaga ma’nosiz tarzda intilaveramiz.

24 soat ishlaydigan, ko'p o'rindiqli va ilmiy kitoblarga boy, qulay kutubxona qurdiradiganlar bormi?

Shu o'tgan bir hafta ichida yurtimizda bo'ldim va bir taniqli universitet kutubxonasiga yapon professorlar bilan kirib ko'rdik. Garchi zamonaviy uslubda barpo etilgan bo'lsada, talabalar soniga qiyosan kutubxonadagi joylar yetishmas, kitoblar eski (buni yapon professor ham aytdi) va ishlash vaqti qisqa edi.

Xorijdagi universitet kutubxonalari ba'zan (ayniqsa imtihon davrlarida) 24 soat ishlashadi. Kutubxonalar universitetlardagi eng muhim-muqaddas makondir. Bo'lishi ham kerak. Ammo, yurtimizda hali bu haqiqiy an'anaga aylangani yo'q. Hadeb 'innovatsiya', 'sun'iy intellekt' deya hayp bo'layotgan so'zlarni ishlatavermay, oliy ta'lim asosi bo'lgan kutubxonalarni qulay va kitobga boy shaklda qurish va boshqarishga o'tish kerak.

Toshkent va boshqa shaharlarda uy-joy muammosi, yotoqxona yetishmovchiligi bor ekan, talabalarga yaxshi kutubxona qurib berish barchaning - hukumat, universitetlar va himmati oliy tadbirkorlarimizning burchidir.

Ayniqsa, tadbirkor vatandoshlarimiz xususiy kutubxonalar qurish va ularni ommaga taklif etishda jonbozlik qilsalar a'lo ish bo'lardi-da....

Yaxshilik halovati

Bir insonni og'irini yengil qilish, qiynalib turgan joyida unga yordam berish insonga boshqacha lazzat beradi. Ham katta savob. Yaqinda Yaponiyada O'zbekistonga Janubiy Koreya orqali uchib kelayotsam orqa o'rindiqlarda ikkita yosh farzandi bilan kelayotgan o'zbek onaga ko'zim tushdi. Koreyadan chiqishgan ekan. Kichik farzandi atigi 7-8 oylik ekanligi ko'rinib turar, hammani bezovta qilib ko'p yig'lardi. Chaqaloq ba'zan tinchisada, umumiy ma'noda yig'idan to'xtamasdi. Otasi yonidamikin desam, otasi ham ko'rinmadi.

Samolyot parvozni boshlagandan keyin taxminan 2 soatlarda onaning ham zaryadi tugaganligini seza boshladim, ammo yonidagi tanish ayollar yoki styuardessalar ham onadan chaqaloqni birozga olay demasdi. Yosh farzandlarim bilan ayolim ham tez-tez samolyotga chiqib turganligi uchun yosh bolalar bilan onaning yakka o'zini uzoq masofaga uchishining zahmatini bilaman. O'ta qiyin!

Shundan keyin, turib haligi kelinni oldiga yurak yutib bordim va shunday dedim: " Charchamayapsizmi? Mening ham sizdek farzandlarim bor. Agar istasangiz, kichkintoyni menga bering, biroz ko'tarib turaman. Siz ham dam olvolasiz." Kelin qiz menga biroz qarab turdi...taxminan 5-6 sekund davom etgan bu kutish ayol uchun juda og'riqli bo'lganini bilaman. Ammo, ohiri bolani sekin qo'limga tutqazdi.

Chaqaloq bilan juda yaxshi kelishdik. Samolyotni boshidan ohirigacha rosa aylandik. O'rtada onasiga qaytarib berib, yana olib 1-2 soatcha birga yurdik. Bu paytda ona ham biroz dam oldi, o'tirgan o'rindiqlarini tuzatib, o'ziga keldi.

Men esa samolyot qo'nishga yaqinlashganda chaqaloqni onasiga berib, uning otasiga salom aytishini iltimos qildim.

Yaxshilik qilishda ba'zan biroz bo'lsada yuzni qattiq qilib, narigi tomonga insoniy qo'lni chozishda gap ko'p....

Tokioning Ginza rayonida faqatgina bittagina kitobni sotadigan do'kon haqida eshitganmisiz?

Bu do'kon haqiqatan ham bor. Asosiy g'oya nafaqat kitobni o'zini sotish, balki kitob g'oyasi, uning yozilish tarixiga oid materialllarni galereya tarzida tanishtirishdan ham iboratdir.

Qanday foyda oladi, deb so'raysiz, bilaman. Aslida ushbu do'kon sohibini yana bir do'koni bor ekan. Bu uning 2-kitob do'koni. Ammo, u inson bu yerda o'zining orzusini amalga oshirib, kitob muallifi va kitobxonlar orasidagio bog'ni kuchaytirish va yangi imkoniyatlarga ulash uchun shunday loyihani o'rtaga tashlabdi.

Qizig'-a?

📚📚📚📚📚

🎓 Xorijda magistratura oʻqish istagida boʻlganlar uchun yoʻl xaritasi

«Talaba doʻstimga 78+ tavsiya» kitobi muallifidan navbatdagi kitob: Alisher Umirdinovning «Xorijda magistratura» kitobi «Hilol eBook» ilovasiga joylandi!

Huquqshunos muallif dunyo boʻylab turli mamlakatlardagi yurtdoshlarimiz bilan suhbatlar tashkil etib, global bilim va tajribalarini ushbu kitobda ulashgan. Yaponiyadagi oʻqish va hayot tajribasini oʻziga xos uslubda namoyon etgan muallif kitobda nafaqat ijtimoiy-gumanitar fanlar, balki aniq va tabiiy fanlar vakillari uchun ham keng qamrovli maʼlumotlarni, jumladan, magistraturada oʻqish istagida boʻlganlar va ularning ota-onalari uchun tavsiyalar, baʼzi yurtdoshlarimizning magistrlik davri xotiralarini taqdim etgan.

Xorijda magistraturada oʻqishga tayyorgarlik koʻrishni osonlashtiruvchi ushbu kitobni «Hilol eBook» ilovasidan topishingiz va bir zumda oʻqishni boshlashingiz mumkin!

👉 Narxi: 10 000 soʻm

📱 «Hilol eBook» ilovasini yuklab olish

👉 Kitobni yuklab olish va oʻqish

👉 Murojaat uchun: @hilol_support_bot

🟢 @hiloldasturlari

Anchadan buyon o'ylab yurgan bir kichik 💡loyiham bor edi: vaqti-vaqti bilan ushbu kanal ishtirokchilari bilan ovozli 🎙chatlar tashkil etish.

Birinchisini 🗓Noyabr oyining o'rtalariga reja qilyapmiz.

Nima deysizlar, birinchi ovozli 🎙uchrashuvga qaysi mavzularni ko'tarsak bo'ladi?

Biblio Battle haqida eshitganmisiz? Yaponiyani Kioto Universitetida Biblio Battle (Kitoblar janggi) nomli o'yin o'yab topilgan. Hozirda undan Yaponiyaning ko'plab universitet va kutubxonalarida foydalaniladi.

O'yin qoiadalari juda sodda:
1. Kitob tanlanib, har bir kitobxon o'zi tanlagan kitobini o'qib keladi.
2. 5 minut davomida kitobxon o'zi o'qib kelgan kitobini tanishtirib, uni boshqalarga tavsiya etadi. (Power Point slaydlari ishlatilmaydi)
3. Prezentatsiyadan song 2-3 minutlik savol-javob bo'ladi.
4. Hammaning prezentatsiyasi tugagach, ishtirokchilardan eng ko'p bal yiqqan kitob jang g'olibi deya topiladi.

Oson va sodda bo'lganligi uchun bu o'yinni O'zbekistonda talabalar orasida tashkil qilinishini istardim. Balki bunday usullar allaqachon bizda ham qo'llanila boshlagandir...

https://en.bibliobattle.jp/home

Yaponiyaning Tsukuba univeristeti professori, yurtdoshimiz Temur aka Dadabaev kelajakda O'zbek-Yapon universiteti tuzilishi haqida xabar berishmoqda. Tsukuba universiteti bu borada Yaponiya tomonidan hamkor universitetlardan biri bo'ladigan ko'rinadi.

Yurtimizdagi talabalar uchun yaxshi imkoniyatlar o'rtaga tashlanyapti. Qanday fakultetlar ochilar ekan-a? Aniq fanlar fakultetlari ham ochilsa juda yaxhsi bo'lardi.

Universitet seminarlari haqida

O'zbek OTMlarida har bir kursda har bir fan uchun seminar o'tiladi, shunday emasmi? Yaponiyada unday emas. Aksar universitet fakultetlarning 2-kursidan boshlab talabalar o'zlari yoqtirgan soha professorini tanlab, uning seminariga kirishi mumkin. Bitta seminarda doimiy qatnashish kifoya qiladi.

Ma'ruzalardan farqli o'laroq, seminarda o'sha professor sohasiga oid mavzular chuqur o'rganilib, ilmiy kitoblar o'qiladi va ba'zi mavzular bo'yicha chuqurlashtirilgan izanishlar olib boriladi. 2~4 kurs talabalari qorishib o'tiruvchi bunday seminarlarda talabalardan mavzu bo'yicha prezentatsiya qilib, faol munozaraga kirishish talab etiladi.

Katta kurslar iloji boricha kichik kurslarga o'rgatishadi. Darsdan tashqari ham, seminarga tayyorgarlik uchun talabalarning alohida yig'ilib turishlari tez-tez uchraydi.

Bu holat yurtimiz O'zbekistonda qanday?

Qonun-qoidaga hurmat hissi

Ne tongki, 27-oktabr Yaponlar uchun parlament saylovi kuni bo'lyapti. Bu borada hozirgi Bosh Vazir - Shigeru Ishiba saylovoldi varaqalarida eng birinchi nuqta (01) sifatida ko'targan masala - qonun-qoidalarga qat'iy amal qilish bo'lyapti. Yaponiyaning hukmron partiyasida ham bu borada muammolar bor.

Talaba yoshlar - kelajak kattalaridir. O'zbekistonda jiddiy ma'noda huquqiy nigilizm(qonunlarga hurmat ko'rsatmaslik) mavjud. Buni eng avvalo hukumat idoralari amalga oshirmoqda. Yaqinlashayotgan saylovlarda aynan shu masalalar baralla ko'tarilishini istardim.

Assalam alaykum Ustoz yaxshimisz,

👨‍🏫"Orzudagi professor"kitobingizni o'qigan edim, juda ham foydali bo'libdi,katta raxmat❗️

Savolim:Kitobning bir sahifasida "Yangi yaponiya" nomli 📖 kitobni ham tayyorlanayotganligi yozilgan edi, u kitob tayyorlanmoqdami⁉️

Javobingiz uchun raxmat❕

Javobim: Savol uchun katta rahmat. Kitobni nomini biroz o'zgartirib♻️, Salom Yaponiya🇯🇵 deya nomladik. Kitob yozilib tugadi✅. Hozir do'stlarga o'qitib, eng ohirgi ishlarni bajarish bosqichidamiz. Keyingi yilda chop etiladi.

Sizlar ushbu kitobda📘 aynan qaysi mavzular yoritilishini ko'proq hohlagan bo'lardilaring❓

1⃣5⃣-Oktabr kuni Savol verish san'ati haqida yozgandim. Izohlarda bir o'quvchimiz quyidagicha savol qoldiribdilar:

Savol beruvchidagi hayajon va qo'rquv yokida berayotgan savolini o'zi ham yaxshi tushunmasligi, fikrlar noaniqligi, lug'at boyligi kamligi va h.k sabablar bo'lishi mumkindir balki⁉️

Javobim: bu holat albatta bo'lishi mumkin. Ehtimolini 💯% rad etish qiyin. Mana shunday holatda endi nima qilish kerak❔ Javobim shuki, savolni yozish orqali fikrni tiniqlashtirib olish darkor. Ko'pgina yaponlar savollarini oldindan yozib, bexato gapirishga harakat qiladilar. Garchi, bu biroz nooddiydek chiqsada, fikrni tiniqlashi, o'zi savolda bizni nima xohlashimiz kabilar yozish orqali oydinlashadi. ✅

O'zim ham turli konferensiyalarga borganimda iloji boricha savolimni yozib oldindan tayyorlab olishga harakat qilaman. Shunda, savolingiz haqiqatan ham berishga arziydi yoki yo'q, o'zingizga ham aniq ko'rinib qoladi.

Shunday ekan, mumkin bo'lsa (sharoit bo'lsa) savolni yozib, ♻️ bitta tekshirib olgach, keyin beraylik. Nima deysizlar, shu orqali qisqa, lo'nda va ma'noli savol berishga o'tarmikinmiz?..

Procrastination (qilinajak ishni sababsiz ortga surish) haqida...

🇬🇧Londonda ilmiy ish📋 qilib yurganimda bir professor👨‍🏫 shunday degandi:

“Agar magistrlik👨‍🎓 bosqichi talabasi bo’lsangiz, shunday qiling. Ertalab tongda turib, 6:30⏰ dan 11:30 gacha 3⃣ ta ishlash sessiyasini tashkil qiling. Har bir sessiyani 3⃣5⃣ minutdan qiling. Bu davrda ishingizga to’liq yo’naling. O'rtada biroz dam ham oling. Kunning keyingi qismida esa bilganingizni qiling. Hohlagan filmingizni ko’ring.📽”

Ertadan kechgacha ishlaydigan professor o’laroq, menda bunday lyuks imkoniyatim mavjud emas❌. Ammo, talabalar bu qoidaga yaxshi amal qilsa ham 2⃣ yillik magistrlik davrida juda yaxshi✅ ilmiy ish yoza oladi deb o’ylayman.

Yuqoridagi qoidani bakalavrlar darajasida ham biroz o’zgarishlar ♻️ bilan moslashtirib tadbiq qilsa bo’lsa kerak.

Universitetda kitoblarni boshidan ohirigacha o'qiy olish va murakkab matnlar bilan ishlay olish uchun maktab davrida kitob o'qishga o'rganish lozim ekan. Buni o'zimda ham sinaganman.

https://www.theatlantic.com/magazine/archive/2024/11/the-elite-college-students-who-cant-read-books/679945/

Savol berish san’ati

Yaqinda shuni sezib qoldim – umuman yaponlar va yapon talabalarining qisqa va lo’nda savol berishiga o’rganib qolibman. O’zbekistonlik talabalar orasida savol berishda uni qayta-qayta takrorlash bor ekan.

U quyidagicha yangraydi:
- A degani B deganimi? Aytqmochimanki, haqiqatan ham A degani B deganimi? Tushuntira oldimmi, siz rostdan ham Ani B deya o’ylaysizmi? ....kabi

Bu esa hammani vaqtini oladi. Manfaati esa deyarli bo’lmaydi. Bunday odatning biz O’zbekistonliklar orasida bekorga shakllanmagan bo’lsa ham kerak. Balki, savolimizning ahamiyatini yanada kuchliroq ta’kid ma’nosida aytgan bo’lishimiz ham mumkin.

Shunday bo’lsada, savol narigi tomon uchun ham aniq bo’lsa, nega uni takrorlamoq kerak?!

Nagoyadagi O’zbekistonlik vatandoshimiz do’konida yurtimizning mana shu mahsulotini ko’rib qoldim.

Made in Uzbekistan 🇺🇿 butun dunyoga tarqalishda davom etaversin. Bu ham yurtimiz va millatimiz uchun katta xizmatdir.

Portfel, suv idish va bento


(2) Suv idish
Bizning yurtlar juda quruq. Namlik kam. Yaponiyaga kelgach yaponlarlarning qay darajada suvni ko’p ichishlariga guvoh bo’ldim. Maktab bolachalari ham har kuni katta-katta suv idishlarini to’ldirib, keyin maktabga otlanishadi. Balki, ba’zan bular haddan oshirib ham yuborishar. Ammo, yurtimizda yurgan paytimda tez-tez qattiq chanqoqni his qilaman. Toza suv ichib yurish va olib yurish nihoyatda muhim. Ammo, talabalarimiz orasida bu ishni qiladiganlar qancha bilmadim. Ayniqsa, erta uydan chiqib kech qaytguvchi, qattiq mehnat qiluvchi talaba yigit-qizlarimizga suv idishni olib yurishni maslahat berardim.

(3) Bento
Bento bu – uyda tayyorlangan tushlik ovqati va u solingan idishdir. Yaponiyada juda ham mashhur bo’lib, yaqinda Gollandiyaga borganimda xatto shunday bento idishlarni u yerdagi supermarketlarda ham ko’rdim. Agar sharoit ko’tarsa, mevami-salatmi yoki pishirilgan taommi, albatta bento olib yuraylik. Ham arzon, ham sifatli. Tushlik uchun deya uzoqdagi tamaddixonaga borib, vaqt va pulingizni sarflab yotmaysiz. O’zim ham deyarli har kuni bento olib kelaman. Bu Yaponiyada va dunyoda uyat emas ortiq. Halol bo’lsa, oshimizni ko’chada ichsak ham bo’ladi. Uyalmaylik, teskarisiga, qattiq turib shunday sodda va ratsional odatlarni yoyaylik, talaba yigit-qizlar.

Portfel, suv idish va bento

Talaba yonida olib yurishi lozim uch narsa haqida yozsam.

(1) Portfel yoki ryuzak

Bu yil sentabr boshida yurtimizga borganim uchun talabalarning universitetlarga qaytishini ko’rdim. O’qishning ilk kunlari bo’lgani uchunmi, yigit-qizlarimizning qo’lida katta sumka yoki ryuzaklarni deyarli ko’rmadim. To’g’ri smartfonlarning funksiyasi oshib, ular bilan ko’p ishni qila olish imkoni tug’ilgan bo’lsada, talabada portfel albatta bo’lishi kerak. Chunki, unda kitobi, qalam-daftari, darsdan berilgan materiallar va keyingi nuqtalarda aytmoqchi bo’lgan suv idish va bento idishini olib yurish juda osonlashadi.

Tezkor xabar!

Adabiyot sohasidagi Nobel mukofotini ilk bor Koreyalik yozuvchi oldi.

Koreyaliklarning Nobel olgani o'ta nodir. Shu paytggacha 2000-yilda bir prezidentlari Tinchlik boyicha olgan xolos.

Garantiya beraman, bugun Koreya aholisi uxlamaydi: Bayram!

Tabriklayman, Koreyaliklar. Bizning yurtga ham nasib etsin!

Times Higher Education saytida World University Rankings 2025 e'lon qilinibdi. Britaniya va AQSh universitetlari birinchi 10 talikni band qilib ulgurgan bo'lsalarda, Xitoyning 2 universiteti va Singapur Milliy Universiteti keyingi 10 talikdan joy olgan.

Xitoyning boshqa universitetlari ham keyingi yillarda shitob bilan kuchli 100 talikka kirib kelishmoqda. Bir muncha yillardan keyin ular kuchli 10 talikka kirib olishsa ham kerak. Zotan uning ostonasi oldida turibdilar.

Rossiyaning Lomonosov universiteti esa 'haqli' ravishda 170-orinni egallab turibdi. Bu ham davlatning qay darajada ta'limga investitsiyasini bildiradi.

Yapon universitetlaridan faqatgina Tokyo va Kyoto universitetlarigina 100 talikka kira olganlar. Xatto, ozim bitirgan va bir vaqtlar kuchli 100 talik ichida bo'lgan Nagoya universiteti ham 201-250 orinlar ichiga tushib qolgan. Dunyoda raqobat juda qattiq. Siz qaysi universitetda kelajakda o'qimoqchisiz?

https://www.timeshighereducation.com/world-university-rankings/latest/world-ranking#

Muammo shundaki, LDP ichida turli moliyaviy skandallar avj olganligi ushbu partiyaning so'nggi yillardagi obro'siga jiddiy zarar berdi. Buni tuzatish uchun esa Bosh vazir Ishiba parlamentni tarqatib yuborib saylovga chiqmoqchi. Maqsad - uning davrida yangi bir pok davr boshlanayotganligini bildirish, xalq ishonchini yana bir bor qo'lga kiritish va o'zining siyosiy maqomini yanada mustahkamlash.

Biroq, bu asoslarga tayanib Parlamentni tarqatib yuborish 1947-yilgi Yaponiya Konstitutsiyasida aniq-tiniq belgilanmagan. Buni esa raqib partiyalarhaqli ravishda jiddiy tanqid ostiga olmoqda. Chunki, Konstitutsiyaning tegishli 7-moddasida ham, 69-moddasida ham aynan ushbu asoslarga ko'ra Parlamentni tarqatib odil saylovlarga ketish uchun Vazirlar Mahkamasiga aniq-tiniq shaklda mandat berilmagan. Amalda esa Vazirlar Mahkamasi o'zining bir tomonlama sharxi asosida doimo 7-moddaga asoslangan holda Parlamentni tarqatib kelmoqda.

Ne tongki, O'zbekiston Oliy Majlisiga saylov bo'ladigan 27-oktabr kuni yaponlar ham saylov punktlariga borib, siyosiy hohishlarini ifodalashadi. Qiziq-a?

Yaponiyada ham Konstitutsiyaga zid ishlar bo'lib turadi.

Yaponiyadagi hukmron Liberal demokratik partiyasi(LDP) yaqinda o'ziga yangi rais sayladi. Bu esa yangi Bosh vazir yuzaga kelganini ham bildiradi. Shigeru Ishiba iqtidordagi partiya ichida ham rost gapni ayta olgan, kam sondagi vijdonli deputatlardan hisoblanadi. U 1-oktabr kuni Yaponiyaning 102-bosh vaziri (sizni ko'zingiz adashmadi!) sifatida Parlamentda saylandi.

Vatanni sevish masalasi ko'p gapiriladi-yu, u nimani bildirishi ko'pincha noma'lum qoladi. Zamonaviy turk jumhuriyati quruvchisi Otaturk unga mana shunday ta'rif bergan ekan. Qo'shilasizmi?

(davomi)

Yana bir e’tiborni tortgan narsa bu – yaponlarning hamma narsani oldindan bajarib, tayyor turishlaridir. Rasmdagi sahna va uning yonidagi yerdagi chodir deyarli bir hafta oldin tam-taxt qilingan. Atrofi esa o’ralgan. Bu orqali universitetning yillik festivali – daigakusai yaqinlashayotganidan darak berish bo’lsa, boshqa tomondan esa oldindan tayyorgarlikni tom ma’noda bajarish bo’lgan.

Buni biz hayotimizga ham tadbiq etsak bo’ladi. Oldindan harakat qilaylik. Kech qolmaylik. Orqaga surmaylik muhim ishlarni. Aqlimiz aytayotgan, qalbimiz esa tasdiqlayotgan ishni amalga oshiraylik. Kam bo’lmaymiz. Huddi yaponlardek.

Yaponiyadagi universitetlarda ajoyib an’ana bor. U ham bo’lsa, har yilgi universitet festivalidir. Unda hafta ba’zi darslar hatto bekor qilinadi va talabalar bir yil davomida andarmon bo’lib kelgan ishlarini universitet va tashqaridan kelgan mehmonlarga namoyish qilishga imkon beriladi. Katta yapon universitetlarida yuzlab chodirlar tikilib, turli davlat taomlari tayyorlanadi, qoshiqlar-raqslar va turli namoyishlar qilinadi. Xullas, universitet haqiqiy ma’noda talabalar qarorgohiga aylanadi.

Oktabr 12-13kunlari bizni universitetda ham huddi shunday kun. Umid qilaman, u kunlar bugungidek yomg’irli bo’lmaydi. Ahir shuncha talabalarning mehnati bor-a!

“Xudo bir insonni boshqa insondan ustun yoki quyi qilib yaratmagan” deb ishoniladi. Boshqacha qilib aytganda, xudo insoniyatni yaratganda barcha insonlar bir xil huquqqa ega bo’lib yaratilgan, hech kim tug’ma yuqori va quyi tabaqaga bo’linmagan. Xudo, butun mavjudotlarning gultojisi bo’lgan insonga o’z tanasi va qalbni ato etdi. Xudo insonga bu olamdagi turli xil ne’matlardan foydalanib o’zining oziq-ovqat, kiyim-kechak va boshpanaga bo’lgan ehtiyojlarini qondirib, o’zi istaganidek erkin, boshqalarga xalaqit qilmasdan, farovon yashay oladigan hayotni taqdim etgan. Lekin, insoniyat dunyosiga nazar tashlaydigan bo’lsak, aqlli va nodon, kambag’al va boy, yuqori va past mavqega ega insonlarga duch kelamiz. Insonlar orasida bu kabi osmon bilan yerchalik farq qanday qilib yuzaga kelishi mumkin?! Aslida buning sababi kundek ravshan. Jitsugo-kyo kitobida “Inson o’rganmasa, johilligicha qolib ketadi. Johil inson esa nodondir” deb yozib qo’yilgan. Boshqacha qilib aytganda, dono va nodon odamning farqi ular qay darajada ilm o’rganganligiga qarab belgilanadi.

Yukichi Fukuzawa "Ilmga chaqiriq"(1876-yil) kitobidan (tez orada chop etiladi. )

Men uchun eng yaxshi bayram so'zlari bo'ldi.

Assalomu alaykum va rohmatulloh. Sizga minnatdorchiligimni bildirib yozmoqdaman . 1oy avval kitob dokonida "Xorijda magistratura" kitobingizni korib qoldim. Meni etiborimni tortdi.

Hozirda 4 kursman, tabiiyki magistrga tayyorlanib yurgandim. Robbim menga sizni kitobingizni sabab qilib yo'limdan chiqardi. Keyin darhol sotib oldim. Mana hozir o'qib tugatdim.

O'qigan kitoblarim ichida eng ko'p ma'lumot olgan kitoblarimdan biri bo'ldi. Kitob o'qish jarayonida o'zim uchun kerakli bo'lgan muhim qarorlarni qabul qildim. Har bir narsani detallarigacha tushuntirgansiz. Kitob oxirida boshqa insonlarning tajribalari bilan bo'lishingiz alohida rahmatga loyiq. Kitobni o'qish orqali o'zimga katta ishonch buni qila olishim mumkinligini tushunib yetdim. Allohim rozi bo'lsin. Qilgan mehnatlaringizni ajrini to’liq qilib bersin. Tashakkur bildirib qolaman. Albatta magistraturaga grand yutib olsam yana xabar yozaman.

Xabarimni shu joyigacha o'qiganingiz uchun tashakkur!