platformauzb_live

АҚШ глобал ўрнини Хитойга бўшатиб бермоқда

Сиёсий мутафаккирлик ва иқтисодий, тўғрироғи, индивидуал бойишга бўлган тийиқсиз эҳтиёж ундирган "тафаккур"нинг фарқи шундаки, биринчиси ўз позицияси билан жамият ва давлат қудратини кўзласа, иккинчиси,  ялтироқ популизм ва ўта тор мақсадларни кўзлайди.

Шунга кўра, биринчисида маълум маънода пухта стратегия бўлади. Иккинчисида эса "қудрат" имкониятларидан ҳовлиқиш. Мана, масалан, "Politico" нашри манбаларга таяниб ёзишича, АҚШ USAID фаолиятини тўхтатганидан сўнг, Хитой ривожланаётган мамлакатлардаги бўшлиқни тўлдириш учун чоралар кўрмоқда.

Бу ўз-ўзидан Хитой АҚШ ёрдамидан айни йўналишда маҳрум бўлган мамлакатларга маблағ таклиф қилишга киришди, деганидир.

Хулоса шундайки, катта бой бўлиш, закийлик белгиси эмас. Миллиардлаб доллари бор одам ҳам ахмоқ бўлиши мумкин. Фақат озроқ фарқи билан: миллиардер аҳмоқ...

 АҚШ янги ҳукуматининг бугунги "қадам олиши" дунёнинг иккинчи қудрати ва ўзларининг потенциал рақобатчиси Хитойга кўп жабҳаларда ютқазиб қўйиши мумкинлигини дараклаётир.

@platformauzb

Ishbilarmonlik deganlari mana shunaqa boʻladi!

Iqtisodchi Umid Abidxoʻjayevning feyzbukdagi sahifasida yozishicha, bu inson Buxoro viloyatida istiqomat qilar ekan.

Bahodir aka nafaqat oʻz issiqxonasida, hatto, uyida ham yomgʻirning suvidan unumli foydalanar ekan.

@platformauzb_live

Kimga — hoy-hoy, kimga voy-voy…

@platformauzb_live

1-apreldan boshlab O'zbekistonda:

- Kambag‘al oilalarga ayrim xarajatlarini qoplashlari uchun 11,25 mln so‘mgacha subsidiya beriladi;

- Parasport to‘garaklariga qatnovchi nogironligi bo‘lgan yoshlarga yo‘l xarajati uchun har oy 375 ming so‘m ajratiladi;

- Sport va san’at to‘garaklariga qatnashayotgan yoshlarga qiymati 3 mln 750 ming so‘mdan oshmasligi sharti bilan maxsus forma va asboblar olib beriladi;

- Texnogen va tabiiy ofatlardan zarar ko‘rgan oilalarga uy-joylarni tiklash uchun 56 mln 250 ming so‘mgacha yordam ajratiladi.

@platformauzb_live

26 yil kutilgan medal

Xitoyning Harbin shahrida boʻlib oʻtayotgan IX qishki olimpiya oʻyinlarida hamyurtlarimiz 26 yillik tanaffusdan keyin qishki Osiyo oʻyinlarining ilk oltin medalini qoʻlga kiritdi.

Figurali uchish boʻyicha terma jamoamiz aʼzolari Dmitriy Chigirev hamda Yekaterina Geynish juftligi 176.43 ball jamgʻarib, qishki Osiyo oʻyinlari chempioniga aylanishdi.

@platformauzb_live

Zoʻrlar ichra zoʻrdir — Javohir!

Germaniyaning Vayssenxaus shahrida davom etayotgan shaxmat boʻyicha nufuzli “Freestyle Chess Grand Slam” turnirida Javohir Sindorov amerikalik super grossmeystr Hikaru Nakamura ustidan ishonchli g'alabaga erishib, 60 ming AQSH dollarini naqd qildi.

Endi u yarim final bahslarida navbatdagi raqibga qarshi dona suradi.

@platformauzb_live

Yurtdoshlarimiz — Osiyo chempioni

Bangladeshda futbol boʻyicha amputantlar oʻrtasidagi Osiyo chempionati yakunlandi.

Finalda Oʻzbekiston Indoneziya bilan bahs yuritib, raqib darvozasiga javobsiz 6 ta gol urdi.

@platformauzb_live

Qonunchillikka tazyiq va zo‘ravonlikni cheklovchi norma kiritilmoqda

Kecha Senatning Yoshlar, xotin-qizlar, madaniyat va sport masalalari qo‘mitasida Oila kodeksi, Uy-joy kodeksi, shuningdek, “Xotin-qizlar va erkaklar uchun teng huquq hamda imkoniyatlar kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonunga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish muhokama qilinibdi.

Unga ko‘ra, endilikda qonunchilikka ikkita muhim norma joriy etilmoqda:

Birinchisi — nikohdan ajratish to‘g‘risidagi ishlar ko‘rib chiqilayotganda sud oilaviy (maishiy) zo‘ravonlik jinoyatidan jabrlangan shaxsning talabiga ko‘ra yarashish uchun muhlat tayinlamaydi.

Ikkinchisi — turar joydan foydalanish haqidagi nizolar ko‘rib chiqilayotganda sud turar joyga majburiy tartibda kiritilayotgan tarafni mulkdorga tegishli mutanosib sharoitlarga ega bo‘lgan boshqa turar joyga kiritish yoki ijaraga olingan turar joy uchun ijara haqini to‘lash majburiyatini mulkdorning zimmasiga yuklatishi mumkin.

@platformauzb_live

Hukm va munosabat

Harbiy sud bugun Allamjonov ishi bo'yicha sudlanganlarga hukm oʻqidi.

Buyurtmachi va ijrochilar 23 yilga kesildi. Vositachi esa 18 yilga, tergovga xalaqit bergan 7 yilga qamaldi.

Bu jarayonlarga daxldor jabrlanuvchi ham chetda kuzatib oʻtirmadi, vanihoyat tilga kirdi.

@platformauzb_live

"Турк улусининг энг улкан янглиши — араб одатини ДИН санашидир"

Азиз Санжар
Турк биохимик-олими, Нобель мукофоти совриндори.

@platformauzb

Chindan ham og‘riqli savol: odamlar nima deydi?

@platformauzb_live

Гапиришидан чет эллик экани билиниб турган бу одамнинг видеомурожаати айни пайтда ижтимоий тармоқларда янги Ўзбекистоннинг янги портретини яратаяпти.

Ўз пулига сотиб олган телефонига нима учун ўттиз фоиз қўшимча тўлов қилиши кераклигини тушунишга ақли етмаяпти.

Бундай тушунарсиз "ўлпон"ларни исталган пайтда кайфиятига қараб исталган ўзбек чиновниги киритишини ҳам билганида нима қиларди, билмадим.

Шунга шунчами...

@platformauzb

Anjanliklar xitoylik investorlarga Boburning gʻazallarini yodlatishibdi

@platformauzb_live

Jurnalist blogerni sudga berdi

Ijtimoiy tarmoqlarda hukumatni tanqid qilish ortidan shuhrat topgan jurnalist Anora Sodiqova bloger, aniqrog‘i, unga turmushga chiqishga rozi bo‘lmagan ayolga kislota sepib yuborish tahdidi bilan tanilgan Mirsaid Haydarov ustidan Fuqarolik sudiga murojaat qildi.

Murojaatda Anora “Mufasa” taxallusi bilan faoliyat yurituvchi bloger tomonidan ijtimoiy tarmoq, turli anonim kanallarda o‘z sha'ni, qadr-qimmati kamsitilgani va tuhmatga uchragani haqida bayon qilgan.

@platformauzb_live

Qurilishda gʻishtdan voz kechish ragʻbatlantiriladi

2026-yildan Oʻzbekistonda gʻisht ishlab chiqarish soligʻi ikki baravarga oshiriladi, 2027-yildan esa qoʻriqlanadigan yerlardagi karyerlarda qum qazib olish taqiqlanadi. Bu esa, oʻz navbatida, gʻisht oʻrniga peno va gazoblokdan keng foydalanishga keng yoʻl ochadi.

@platformauzb_live

​​​​​Сарлавҳасиз пост

Эҳтимол тўғридир, аммо саволлар бор. Масалан, шу "ташқари"дан келган эколог-консультантларнинг, дейлик, туман ҳокими ёки у ердаги юқори мартабали мулозимга гапи ўтадими?! Айтайлик, Чирчиқ ҳокими шаҳар марказидаги кўкаламзор ёки боғни бузиб, ўрнига харидоргир "дом" ёки тўйхона солмоқчи. Шундай пайтда "консультант"нинг иши нимадан иборат бўлади? "Бу ерларни бузсангиз, табиатга катта зарар бўлади, экологиямиз бугунгидан ҳам расво бўлади" дея бу хулосани унга илмий ва инновацион усулларда тушунтирадими?

Хўп, шундай хулоса ва тушунтириш олиб борди ҳам дейлик, нима ўша мулозим дарахтзорни пайҳон қилиш оқибати ёмон бўлишини билмайдими?! Ёки айни консультантлар туман раҳбариятига эко семинарлар ўтадими?

Очиғи, бу саволлар ўзимгаям ёқмай турибди. Чунки экин-тикин, боғ-роғ яратиш масаласида бизнинг халқ катта тажриба ва анъаналарга эга. Аммо бугун шароит шундай бўлдики, бизга экологияга эътибор бермасак, боғ-роғларни кесиб сотаверсак, қирилиб кетишимиз мумкинлигини илмий асосда тушунтириб берадиган "консультант"лар керак бўлиб қолди.

Ва охирида мени қийнайдиган, миллий шаънимга нисбатан шубҳа уйғотадиган яна бир энг қалтис савол: жойлардаги ҳокиму мулозимлар ҳамма биладиган жуда жўн ҳақиқат - экологияни бузиш катта хавф эканлиги ёки қандай қилиб атроф-муҳитни тоза-озода сақлашни билмаса, нега бундай жойларда ўтирибди?

@platformauzb

Samarqand viloyati hokimiga yangi matbuot kotibi tayinlandi

Viloyat hokimligining tegishli qarori bilan Ixtiyarov Mirzo Rustamovich Samarqand viloyati hokimligi axborot xizmati rahbari, viloyat hokimining matbuot kotibi — axborot siyosati masalalari boʻyicha maslahatchisi lavozimiga tayinlandi.

M. Ixtiyarov tayinlovga qadar Oʻzbekiston milliy teleradiokompaniyasi “Samarqand viloyati teleradiokanali” davlat muassasasi direktori vazifasini bajaruvchi  lavozimida faoliyat yuritayotgan edi.

@platformauzb_live

Шунисига ҳам шукур!

Кейинги пайтларда қабул қилинган қарорларнинг энг қийматлиларидан бири шу ҳужжат бўлди. Зотан, у моҳият эътиборига кўра сиёсий ҳамдир. Тўғри, айни ихтисосдаги муаллим шўрликларнинг ойлиги ошгани ҳам битта муҳим масала, аммо тагматндаги риторика ундан муҳташамроқ – мафкуравийроқдир.

Тўғри, бизда сиёсий элита ҳали-ҳамон ўрисча гапиради, кўп-кўп ҳужжату иш юритув малакаси рус тилида. Ўзини маданиятли санайдиган ватандошларимиз мудом суҳбатларни ярим ўрисча "суришади", хуллас, рус тили бизнинг жамиятда "қутқарувчи", "буюк маданият тили" мақомидан ҳали тушмаган. Бунинг устига, у ёқдагилар шу оташни алангалатиб туриш учун бугунам бардавом.

Рус тилли мактаблар, ўқув юртлари очиш, турли даврни акс эттирувчи "ҳайкалзор"лар бино қилиш илҳоми, "умумий тарих" деб яталмиш "юмшоқ куч" таъсирига берилиш сурури, ҳали бизнинг зеҳниятимиздан чиқиб кетмаган... Аммо шундай бир пайтда, ЎЗБЕК ТИЛИнинг мақомини ошириш учун қадам ташлаш катта иш.

Нима деймиз, шунисига ҳам шукр!

@platformauzb

“Ozodlik”ka ehtiyoj yoʻq

Yaqinda AQSH Prezidenti Donald Tramp hamda Hukumat samaradorligini oshirish departamenti rahbari Ilon Mask AQSH tomonidan moliyalashtiriladigan “Amerika ovozi” va “Ozod Yevropa/Ozodlik radiosi” faoliyatini tugatishga chaqirgan edi.

Qirgʻiziston Prezidenti Sadir Japarov ikki liderning bu boradagi qarashlarini qoʻllab-quvvatladi.

Uning soʻzlariga koʻra, 20-30 yil oldin “Azattik”ni hamma intiqlik bilan kutar, eshitar, unga ishonar edi. Chunki oʻshanda internet, smartfonlar yoʻq edi. Hozir esa odamlar “Azattik” yangiliklariga ehtiyoj sezmaydi. Hammasini internet orqali olishadi.

Japarov shuningdek, xalq axborotni tahlil qilishni oʻrganganini, har qanday xabarga ishonmasligini eʼtirof etgan. Prezidentning fikricha, odamlar qaysi yangilik haqiqatga mos, qaysi biri esa yolgʻon ekanini oʻzlari tushunib yetmoqda.

@platformauzb_live

Oʻzbekistondagi eng kichik maktab qayerdaligini bilasizmi?

@platformauzb_live

Amirlik masjidlaridagi vaʼzlar real vaqtda 40 tilga tarjima qilinadi

Sharja shahridagi Islom ishlari vazirligi masjidlardagi vaʼzlarni real vaqt rejimida tarjima qiladigan “Minbar” ilovasini ishlab chiqdi.

Mazkur ilova Sharjadagi eng yirik masjidlardan biri – Al-Magʻfira masjidida muvaffaqiyatli sinovdan oʻtdi.

Endi arab tilini bilmaydigan tashrif buyuruvchilar vaʼzlar 40 tilga aniq va tezkor tarjima qilinadi.

@platformauzb_live

Ibrat

Mirishkorda istiqomat qiluvchi fuqaro Toxir Xujamurodov Umra safari uchun yigʻib qoʻygan pullariga 10 bosh buzoq olib, boquvchisini yoʻqotgan va nogironligi boʻlgan 10 ta oilaga taqsimlab beribdi.

@platformauzb_live

Jurnalist Muhrim Aʼzamxoʻjayevning aytishicha, Oqtepaga yana tramvay kelibdi.

@platformauzb_live

Bugundan 768/767-sonli “Toshkent – Buxoro – Toshkent” yo‘nalishidagi yuqori tezlikdagi “Afrosiyob” elektropoyezdi Kattaqo‘rg‘on punktiga to‘xtab o‘tishini boshladi.

@platformauzb_live

Kambagʻal oila farzandlari OTMga grant asosida qabul qilinadi

“Kambagʻallikdan farovonlik sari” dasturi doirasida yurtimizda 3,5 ming kambagʻal oila farzandlari oliy taʼlim tashkilotlariga belgilangan tartibda grant asosida qabul qilish ishlari tashkil etiladi.

@platformauzb_live

Siz-chi? Siz qanchalik bilasiz?

@platformauzb_live

Usmonov “Tagesspiegel” gazetasi ustidan gʻalaba qozondi

Germaniyaning Gamburg yer sudi “Tagesspiegel” gazetasiga tadbirkor Alisher Usmonov haqida yolgʻon daʼvolarni tarqatishini taqiqladi. Bu haqda tadbirkor vakiliga tayanib, TASS xabar berdi.

Maʼlum boʻlishicha, oʻtgan yilning noyabr oyida gazetada eʼlon qilingan “Germaniyani sevuvchi va Putinning doʻsti: Rossiyalik oligarx Alisher Usmonov kim?” sarlavhali maqolada tadbirkorga qarshi koʻplab ayblovlar va asossiz daʼvolar ilgari surilgan.

Sud tahririyat tomonidan ilgari surilgan ushbu daʼvolarni asossiz deb topgan hamda ularni tarqatishni man etgan. Chunki “Tagesspiegel” gazetasi oʻzi tomonidan ilgari surilgan daʼvolarning haqiqatligini isbotlay olmagan hamda daʼvoni qanoatlantiruvchi hech qanday dalillarni taqdim etmagan.

Endi tahririyat sud qarorini bajarmasa, 250 ming yevrogacha jarima yoki olti oygacha maʼmuriy hibs jazosiga tortilishi mumkin.

@platformauzb_live

Husanov gol kiritgan oʻyinda “Manchester Siti” finalga yoʻllanma oldi

Endi “Shaharliklar” 11-fevral kuni YECHL oʻtish oʻyini doirasida “Real”ga qarshi maydonga tushadi.

@platformauzb_live

Endi yoshga doir pensiya fuqarolarning murojaatisiz tayinlanishi mumkin

Oliy Majlis Qonunchilik palatasining Mehnat, sogʻliqni saqlash va ijtimoiy masalalar qoʻmitasi tomonidan birinchi oʻqishda koʻrib chiqilgan qonun loyihasida bu oʻz aksini topgan.

Loyihaga koʻra, Oʻzbekistonda yoshga doir pensiyani proaktiv shaklda, yaʼni jismoniy shaxslarning murojaatisiz pensiya olish yoshiga toʻlgan (erkaklar – 60 yosh, ayollar – 55 yosh) fuqarolarga ularning murojaatini talab etmasdan, vazirlik va idoralarning axborot tizimlaridan olingan maʼlumotlar asosida bir kun muddatda proaktiv shaklda tayinlash mumkin.

Amaldagi tartibga koʻra, fuqarolar belgilangan pensiya yoshiga toʻlganidan soʻng pensiya tayinlashni soʻrab, yashash joyidagi Pensiya jamgʻarmasi boʻlimi, Davlat xizmatlari markazi va Yagona interaktiv davlat xizmatlari portalidan roʻyxatdan oʻtib, murojaat qilishi kerak boʻladi.

@platformauzb_live

Tarixiy gol: Abduqodir “Manchester Siti”dagi ilk golni urdi

Oʻzbekistonlik 20 yoshli himoyachi Gvardiola tomonidan 2-boʻlimda zaxiradan maydonga tushirilgach, 10 daqiqadan soʻng hisobni tenglashtirdi!

“Leyton orient” — “Manchester Siti” 1:1

O‘yin davom etmoqda.

@platformauzb_live

Rossiyada ishlash uchun yurtdoshlarimiz endi maxsus oʻquv markazlarida oʻqiydi hamda “patent” olish uchun rus tilidan imtihon topshiradi

Bu haqda Oʻzbekiston delegatsiyasi vakillarining Rossiya Mehnat va bandlik federal xizmati (Rostrud) rahbari Mixail Ivankov bilan boʻlgan uchrashuvda maʼlum qilingan.

Taʼkidlanishicha, yurdoshlarimiz ushbu imtihonni Saxarov nomidagi koʻp funksiyali migratsiya markazining Toshkent shahridagi filialida topshirish mumkin.

@platformauzb_live

Qozogʻistonda 21 yoshlik yigit PUGB oʻyinini oʻynamasligi uchun telefonini olib qoʻygan oila aʼzolarini pichoqladi

Jarohatlanganlar 3 nafar boʻlib, 1 kishi voqea joyida vafot etgan. Qolganlar esa jonlantirish boʻlimiga yotqizilgan.

Ushbu holatdan olinajak xulosa: farzandlarimizni telefon va kompyuterga qaramlikdan qutqarishimiz kerak. Hoziroq!

@platformauzb_live

Kozim O‘rinboyxo‘jayev Osiyo velosport konfederatsiyasi bosh kotibi etib saylandi

Bu haqda Tailandda bo‘lib o‘tgan Osiyo velosport konfederatsiyasining kongressida ma’lum qilindi.

O‘zbekiston velosiped sporti federatsiyasi raisining birinchi o‘rinbosari sifatida faoliyat yuritayotgan hamyurtimizning ushbu vazifaga saylanishi o‘zbek velosportining tarixi uchun muhim voqelik bo‘ldi.

@platformauzb_live

Qirgʻiziston sovet sarqitlaridan voz kechmoqchi

Mamlakat parlamenti familiyalarning milliy anʼanalarga mos variantlarini qoʻllash boʻyicha qonun loyihasini tasdiqladi.

Deputat Mirlan Samyykojoning aytishicha, hujjat ruscha qo‘shimchalarsiz familiya tanlash imkoniyatini taqdim etadi.

Shu bilan birga, hozirgi familiya va otaning ismi yozilish tartibi saqlanib qoladi. ”-ov”, “-yev”, “-vich”, “-vna” qo‘shimchalari mavjud bo‘lib qoladi, lekin fuqarolar xohishiga ko‘ra ularni milliy shaklga o‘zgartirish huquqiga ega bo‘ladi.

Maʼlumot uchun: Qirg‘iziston 1990-yillar boshida “uulu” va “qizi” kabi qo‘shimchalardan foydalana boshlagan edi. Biroq 2000-yillarga kelib mamlakat yana sovet uslubidagi familiya tizimiga qaytdi.

Hukumat esa bu qarorni chet elga migratsiya oshgani va xalqaro hujjatlar moslashtirilishi lozimligi bilan izohlagan edi.

@platformauzb_live

Газини четга сотиб, таппи ёқиб исинадиган халқнинг эмас, фарзандлари ўқимаган миллатнинг косаси оқармайди.

Россияда қийин шароитларда ишлаб юрган миллатдошимиздан муҳим тавсия!

@platformauzb

Президент Администрацияси штат бирликлари камида 50 фоизга қисқартирилади, бошқа давлат ташкилотларида ҳам қисқартириш бўлади—Шавкат Мирзиёев, 07.02.2025 йил.

@platformauzb

– Сизлар адолатли сайловлар ўтказишни сўраяпсизлар. Мени ўлдирмагунларингча бошқача сайловлар бўлмайди, – Александр Лукашенко.

@platformauzb

Shveysariya 182 million dollarni Oʻzbekistonga qaytaradi

Oʻzbekiston Hukumati va Shveysariya Federal Kengashi oʻrtasida “Musodara qilingan aktivlarni taqsimlash toʻgʻrisidagi bitim” imzolandi.

Bitimga koʻra, 182 mln dollar miqdoridagi mablagʻlar Oʻzbekistonga qaytarilishi belgilangan. Mazkur mablagʻlar Oʻzbekiston Respublikasi ayrim fuqarolari tomonidan noqonuniy orttirilgan boʻlib, 2012-yilda Shveysariya Bosh prokuraturasi tomonidan marhum prezident qizi Gulnora Karimovaga nisbatan qoʻzgʻatilgan jinoyat ish yurituvi doirasida toʻlaqonli musodara qilingandi.

Mablagʻlar Birlashgan Millatlar Tashkilotining “Uzbekistan Vision 2030 Foundi” Koʻp sheriklik trast Jamgʻarmasi orqali qaytariladi.

Mazkur ishlar doirasida 2022-yil avgustda imzolangan birinchi bitim taxminan 131 mln dollar miqdoridagi mablagʻlarni Oʻzbekistonga qaytarilishini nazarda tutadi. Yangi bitim imzolanishi bilan Oʻzbekiston aholisining manfaatlari yoʻlida qaytarilgan mablagʻlarning jami miqdori 313 mln dollarga yetadi.

@platformauzb_live

Niqoblar qachon yechiladi?

Oʻzining noodatiy chiqishlari bilan omma eʼtiboriga tushgan xonandaning yangi klipi chiqibdi.

Qoʻshiqning maʼnosi chindan ham dahshat. Klipga esa gap yoʻq. Lekin bizni chuqur mushohadaga chorlagan savol bor: niqoblar qachon yechiladi?

@platformauzb_live

Yigʻimlar adolatli boʻlishi kerak!

Vazirlar Mahkamasining 2025-yil 31-yanvar kungi 52-sonli qarori bilan ishlab chiqarilgan muddatidan boshlab 3 yildan ortiq boʻlmagan elektromobillar uchun BHM ning 120 baravari (ilgari 30 baravari boʻlgan), ishlab chiqarilgan muddatidan boshlab 3 yildan ortiq boʻlgan elektromobillar uchun 210 baravari (ilgari 90 baravari boʻlgan) miqdorida utilizatsiya yigʻimi belgilandi.

Ushbu qaror adolatliligi borasida bir qator savollarni keltirib chiqarmoqda. Chunki Konstitutsiyamizning 63-moddasiga koʻra, soliq va yigʻimlar adolatli boʻlishi hamda fuqarolarning konstitutsiyaviy huquqlarini amalga oshirishiga toʻsqinlik qilmasligi kerak.

Yigʻim adolatli boʻlishi uchun elektromobil xizmatini qilib boʻlib, chiqindiga aylangandan keyin uning qanday zararli taʼsiri borligi va shu taʼsirdan ekologiyani himoya qilish uchun haqiqatan ham 45 milliondan 78 million soʻmgacha mablagʻ ketishi asoslantirlishi kerak.

@platformauzb_live

Oʻzbekistonda dron ishlab chiqariladi

Malayziyaning Meraque kompaniyasi bilan hamkorlikda Toshkent viloyatining Yangiyoʻl tumanidagi Qishloq xoʻjaligini mexanizatsiyalashtirish ilmiy-tadqiqot instituti hududida aqilli qishloq xoʻjaligi texnikalari va dronlarni mahalliylashtirgan holda ishlab chiqarish boʻyicha kelishuv imzolandi.

@platformauzb_live

Bokschi Bahodir Jalolov ishtirokida Kanadada oʻtkazilishi kerak boʻlgan jang uning yuzidan chiqqan husnbuzar tufayli bekor boʻldi.

@platformauzb_live

Oʻgʻrining yugurgani — qamoqxonagacha

Turkiyada oʻgʻri 3 kg oltinni oʻgʻirlab, 3 kun davomida oʻsha doʻkonning ventilyatsiya shaxtasida yashiringan.

Birinchi kuni politsiya uni topish uchun butun doʻkonni tekshirgan, ammo hech qanday iz topolmagan. Shundan soʻng, doʻkon odatdagidek ishlagan, lekin xaridorlar “tomdan gʻalati ovozlar kelayotgani” haqida xabar berishgan.

Uch kun oʻtib, savdo markazi toʻliq yopilib, tom buzilganida oʻgʻri qochishga uringan, ammo qoʻlga tushgan.

@platformauzb_live

Oʻzbekiston Prezidentining Malayziyaga soʻnggi 20 yil ichidagi ilk rasmiy tashrifi yakuniga yetdi

Diplomatik tajribam va matbuot kotibi sifatidagi faoliyatimga asoslanib aytishim mumkinki, ikki mamlakat rahbarlari oʻrtasidagi samimiy munosabat va norasmiy muloqot juda yorqin taassurot qoldirdi.

Ushbu goʻzal va mehmondoʻst mamlakat rahbariyati Prezidentimiz bilan samimiy uchrashuvlar oʻtkazish uchun qatʼiy protokol qoidalaridan chekinib, yuksak hurmat va ishonch namoyish etganiga guvoh boʻldik.

Bunday norasmiy va samimiy munosabat ikki yetakchi oʻrtasidagi yaqin doʻstlikdan, Oʻzbekiston va Malayziya xalqlarining bir biriga boʻlgan yuksak hurmati, ikki tomonlama munosabatlarning porloq istiqbolidan dalolat beradi.

@platformauzb_live

Oʻzbekiston Milliy axborot agentligi – OʻzA tashkil etilganiga oʻttiz uch yil boʻldi

Qonun kuchga kirdi: endi chala “motivator”, “psixolog”, “kouch” va boshqa “uddaburon”lar javobgarlikka tortiladi

Maʼmuriy javobgarlik toʻgʻrisidagi kodeksning 59 prim 4-moddasiga koʻra, maʼrifiy faoliyatni bunday faoliyat bilan shugʻullanish huquqiga ega boʻlmagan shaxs tomonidan amalga oshirish yoxud maʼrifiy faoliyatni amalga oshirish boʻyicha qonunchilikda belgilangan cheklovlarga rioya etmaslik, basharti jinoyat alomatlari, shuningdek ushbu Kodeksda nazarda tutilgan boshqa huquqbuzarliklar alomatlari mavjud boʻlmasa — fuqarolarga bazaviy hisoblash miqdorining besh baravaridan oʻn baravarigacha, mansabdor shaxslarga esa — oʻn baravaridan oʻn besh baravarigacha miqdorda jarima solishga sabab boʻladi.

Ijtimoiy tarmoqlarda bunday “uddaburon” kimsalarni koʻrib qolsangiz, 102 ga tel qilishingiz mumkin.

@platformauzb_live

2024 йилда 9 минг 364 та йўл-транспорт ҳодисаси содир этилган.

Оқибатда 2 минг 203 нафар инсон ҳалок бўлган ва 8 минг 901 нафар киши тан жароҳати олган.

PS. Ҳечқиси йўқ, "права" берадиган манбанинг монополлигини янада мустаҳкамлаб, нархларни ўн эмас, йигирма баробар ошириб олсак, ҳаммаси жойига тушади. Очиғи, бизни шундай, деб ишонтиришганди, алдашганди.

@platformauzb

Одатдагидек яна халқ ютқазди

Анъанага кўра, халқимиз мана бу масалада ҳам ютқазди. Қонун чиқарувчиларимиз куч тизимларига "ён босди". Умуман олганда, тўғри қилишади. Куч тизимлари ўз оти билан қудрат эгалари.

Халқда нима бор, ундан нега чўчиш керак?! Нари борса,  бир-икки кун маломат қилади, шу билан тамом! Танланган томон эса жуда кўп ишларга қодир. Қонун чиқарувчиларимизнинг ўша иссиқ хоналарда қарорлар қабул қилиб ўтириши, сайланишида ҳам халқ эмас, уларнинг роли катта бўлган бўлиши мумкин.

Ҳар қалай катта эҳтимол билан улар шундай ўйлашлари мумкин. Масалага чуқурроқ ёндашилса, улар хато ўйлашмаётгандек туюлади.

@platformauzb

"Газни уй иситиш ва овқат пиширишга ишлатиб юборадиган халқни косаси оқармайди" - Алишер Қодиров

PS.: Балки тўғридир, аммо газига эгалик ҳуқуқи шубҳали бўлган халқнинг косаси нафақат оқармайди, балки "синиқ" бўлади!

@platformauzb

Бошга дўппи кийган билан тафаккур миллийлашиб қолмайди

Тошкент ҳокимининг мана бу қарорини қўллаб-қувватласа бўлади. Зотан, у миллийликни тарғиб қилишга қаратилган.

Албатта, кўчаларда дўппи, беқасам тўн кийиб юрганлар кўпайса, қайсидир маънода ичимизда кўмилиб кетган миллий туйғуларни қитиқлаши мумкин. Аммо бу масаланинг юза қисми. Унинг асоси миллий ва сиёсий зеҳниятимизга боғлиқ.

Коммунистик идеологиянинг темир қаноти - социалистик реализмнинг бир темир қоидаси бўларди. Унга кўра, яратиладиган барча турдаги асарлар - адабиёт, мусиқа, кино, тасвирий санъат қаҳрамонлари шаклан миллий, мазмунан социалистик бўлиши шарт эди. Яъни, персонажнинг эгнига тўн, бошига дўппи кийдириб, пахта гулли чойнак пиёла фонида тасвирлаш мумкин, аммо унинг ўзлиги, дунёқараши социалистик бўлиши шарт. Яъни у қалбан совет кишиси, деган "ирқ"ни тамсил этиши керак эди...

Бугун биз ўша тафаккурдан, "кимлик" - идентитетдан узоқлаша олдикми?! Бу ўта мулоҳазали савол. Чунки биз ҳам сиёсий, ҳам маданий жиҳатдан колониал зеҳниятдан ҳали тўлиқ озод бўлдик дейишимизга эртароқдай. Нимагаки, мудом жамиятда рус тили, маданияти, мустамлакачилик тарихига илимилиқ қараш сақланиб турибди. Одамлар ҳали ҳамон, болам ўрис мактабида ўқиса, катта одам бўлади, деган кайфият билан яшаётир. Рус мактаблари сони ортаётир.

Бошига дўппи кийиб, миллийликни тарғиб қиламан, деган баъзи маданий аъёнлар бир пайтнинг ўзида "ўзга қўллар"дан орден-медал олишга шошилмоқда.

Юқори доирадаги сиёсий ҳужралардаги телевизор мурватлари катта эҳтимол билан ҳалиям Россия ТВсига тўғрилаб қўйилган. Марказий "дилбузаримиз" (телевизор) расмий хабарномаси - "Ахборот"ни эски замонлардагидек бугунам олдин ўрисча, кейин ўзбекча узатаётир. Расмий босма нашрларда ҳам баланс ушланган - иккита ўрисча, иккита ўзбекча... Юқори доираларда ҳужжатлар "айланиши", айниқса, қонун лойиҳалари тайёрланиш жараёни ҳам катта эҳтимолда рус тилида. Таржима қилинган қонунлар матнлари характер жиҳатидан миллийликдан узоқроқ.

Олий рутбадаги мулозимларимиз жиддий масалаларни муҳокама қилишда ўзбек тилининг имкониятлари етарли эмас, деб ҳисоблашади...

Хуллас, гапирса гап кўп. Аммо умумий маънода айтадиган битта мулоҳаза бор: Биз дўппи кийган билан зеҳниятимиз ўзгариб қолмаслигини тушунишимиз керак. Ва англашимиз керакки, биз қул ва қарам эмасмиз. Эгалик қилмоқчи бўлаётган, тепадан қараб гапирадиганларга муносиб жавоб беришимиз керак. Миллий кимлик аслида кийим кечак ва ошхона маданиятида эмас, балки кўпроқ озодлик ва эрк туйғуларига бўлган муҳаббатда, деб ўйлаймиз.

Хулоса ўрнида айтадиган бўлсак, сиёсатни, жамиятни шакллантириш билан шуғулланадиган стратегларимиз, қурумларимиз миллийлик деганда энди фақат этно либосларни эмас, балки жамиятни десоветизация - совет меросидан озод қилишни ҳам ўйласа яхши иш бўлган бўларди.

Сиз нима, деб ўйлайсиз?

@platformauzb

Россия мудофаа вазири Андрей Белоусов расмий ташриф билан Ўзбекистонга келди. Бу ҳақда РФ Мудофаа вазирлиги маълум қилди.

@platformauzb

Зингил солиб қаралса, Трамп сиёсатидаям, шахсиятидаям миллатчилик кўзга ташланади. Бу аввало, унинг "америкаликлар ва ўзгалар" концепти тарғиботида кўринади. Унга кўра, ислом жамоатлари ҳам бошқа "ирқ"...

Унинг миграция сиёсатини қайта кўришида ҳам айни шу ксенофобик сабаб роль ўйнаётган бўлиши мумкин. Агар тахмин тўғри бўлса, бу замонавий дунёдаги глобал миллатчилик шаклланаётганини урғулайди.

Миллатчилик бўлгандаям примордал миллатчилик... Ҳатто, буни нацистик дейиш ҳам мумкин.

Трамп инаугурациясида сўз олган Илон Маск ишлатган жестларга эътибор бердингизми, ҳозир дунё буни кенг муҳокама қилаётир...

Хуллас, нима бўлгандаям инсоният қалби ва тафаккурини йўқотмасин. Акс ҳолда...

@platformauzb

Эркинжон Оқбутаевич Турдимов Сирдарё вилояти ҳокими вазифасини бажарувчи этиб тайинланди.

Прогнозимиз тўғри чиқди.

@platformauzb

Президентнинг “2025 йилда республика маҳаллаларида хавфсиз муҳитни яратиш ва ҳуқуқбузарликларнинг барвақт олдини олиш тизими самарадорлигини янада ошириш бўйича чора-тадбирлар тўғрисида”ги қарорининг ижросини таъминлаш мақсадида Ички ишлар вазири генерал-лейтенант Пўлат Бобожонов бошчилигидаги ишчи гуруҳ Қашқадарёда ўз фаолиятини бошлади.

PS.: Жойлар алмашиб қолмаганми?!. Бобожонов генерал-лейтенант бўлгани учунми, вазирлиги, қолаверса, пойтахтдан келган меҳмонлиги ва ёки иерархия қонун-қоидаларига кўра тепада ўтирибдими, нима, деб ўйлайсиз?!

@platformauzb

Сирожиддин Саййидга кўра, Шайбонийхон кўп хато қилган экан...

Хусусан, у 2023 йилда "Ёзувчи" нашриётида чиққан "Юз оҳ, Заҳириддин Муҳаммад Бобур..."  китобига киритилган юқоридаги шеърида "баҳузур" ёзган экан.

Закийлар орасида "Баъзан тирикларни ерга уриш учун ўликлар мақталади" деган чиройли қочирим юради. Буни маъносини тушунган бўлсангиз керак. Яъни, бировни улуғлаш учун бошқа бировни лойга қориш, дейилади бу содда айтганда.

Бобур ҳам, Шайбоний ҳам бобомиз аслида. Аммо бирини улуғлаш учун иккинчисини бундай гўрдан олиб гўрга солиш яхши эмас. Айниқса, тарихни совет мактаблари тарих дарсликларидан чала-чулпа  ўрганганлар айни масалада эҳтиётроқ бўлгани яхши!

@platformauzb

Трамп Ўзбекистонга келади...

Катта эҳтимол билан янги ҳокимиятга келган Трамп ва маъмурияти Марказий Осиёга эътиборни жиддийроқ қаратиши мумкин. Жумладан, Афғонистон муаммоларига ҳам. Зотан, уларнинг геосиёсат концепциясига кўра, жанубдаги қўшнимиз ҳам минтақага киради.

Хўш, Трамп нималарни янгилашга ҳаракат қилиши мумкин. Бизнингча, у минтақанинг бугунги қалтис геосиёсий вазиятдаги аҳволи, жумладан, янгидан шаклланаётган ташқи сиёсат, иқтисодиёт векторларини қувватлашга кўмаклашиши мумкин. Биринчи навбатда, АҚШ ва иттифоқчилари минтақанинг шимолий йўлларга қарамлигини юмшатиш, бу борада трансафғон ҳамда транскаспий лойиҳаларини қўллаши мумкин.

Иккинчидан, минтақадаги анъанавий актор – Россиянинг иқтисодий-сиёсий ва мафкуравий босими ҳамда бу ерда фавқулодда империяга айланиб бораётган Хитой таъсирига баланс пайдо қилишни режалайди.

Африка ва Яқин Шарқдаги имкониятларини йўқотган, Украинадаги вазияти қониқарсиз бўлган Кремль, табиийки,  энди минтақада таъсирини ушлаб қолиш ва кучайтиришдан манфаатдор. Аммо уларга энди бу қийинроқ бўлади. Нимагаки,  бу ерда Хитой аллақачон ҳозир бўлиб улгурди. Шундай экан Россияга икки қудрат билан мусобақалашиш анча қийин бўлади.

Назаримизда, Трамп "Толибон" билан ҳам муносабатларини "ойдинлаштириб" олса керак. Лекин Афғонистон барибир қудратлар манфаати йўлидаги пишанг воситаси бўлиб қолаверади, деган гумонлар ҳам йўқ эмас. Яъни, Россия минтақа – беш постсовет давлатларини таҳликада ушлаб туриш учун бу ердаги вазият ва гуруҳлар кучидан фойдаланса, АҚШ ҳам бу ерда гегемонга айланишга ҳаракат қилаётган рақибларини Покистондан амалга ошириладиган "ўйин"лар орқали ҳовурини босиб туришга ҳаракат қилади.
 
Бизнинг назаримизда, катта эҳтимол билан Трамп минтақамизга келади. Бу ташриф эса минтақа давлатларини "постсовет" жумҳуриятлари, деган тавқилаънатдан қутқариб, Евроосиё суперконтиненти марказидаги муҳим стратегик минтақа мақомига олиб чиқиши мумкин.

@platformauzb

Сиёсий тилга эҳтиёж

Бизнинг сиёсий элитамиз дунёда бўлаётган воқеаларга ниҳоятда эҳтиёткор ва баъзи ўринларда ўта ботартиб ёндашади. Бир ҳисобдан бу яхшидир, аммо ҳеч нарсага фикр билдирмаслик ҳам ғалати.

Дейлик, расмий сиёсатчиларимизнинг Украина масаласида гапирмаслигини яхши тушунамиз. Бироқ Украинани истисно қилган "тил" баъзан Ғазо ҳақида нималарнидир сўйлайди. Лекин яна бир таассуфли ҳолат: Кремлнинг сиёсий лисонига уйқашиб кетаётган "миллий забон"имиз минтақамизнинг Шимолдаги асосий актори имкониятларидан мосуво бўлган Яқин Шарқ-Суриядаги вазият ҳақида батафсил фикр билдиришдан ўзини тийиб туради...

Табиийки, бу ирода, сиёсий ироданинг аҳволини тамсил этиши мумкин бўлган кўрсаткичлардан бири... Лекин одамни иддаога чорлайдиган жиҳат шундаки, айни масалада аҳвол бундай эмас. Масалан, мустақилликни биз билан бирга қўлга киритган, биздан нуфус жиҳатидан анча кичик бўлган Озарбайжон бу борада хийла дадил. Риторикаси кескир ва чин маънода мустақил эканини урғулайди. Бокунинг сўнгги ҳаракатлари, айниқса,  Қозоғистонда ҳалокатга учраган учоқ фонида кўрсатган жидду жаҳди Озарбайжон бугун ўтган асрда мажбурлаб киритилган большевиклар шнели остида эмаслигини кўрсатади...

Худди шундай, биз ҳам бугун бевосита неоколониализм ифори таралиб турадиган "постколониал" деган сиёсий истилоҳ таъсиридан чиқишимиз керак. Чунки биз  аллақачон айни академик тушунчадан ташқаридамиз. Буни дунё тан олди. Энди ўзимиз ҳам  ҳеч бир соҳада бировга қарам эмаслигимизни қалбан англашимиз керак бўлади. 

Жаҳонга айтадиган гапимизни ўз манфаатимиздан келиб чиқиб ва эркин айтишга журъат топишимиз, "нозик мавзу"лар рўйхати ҳамда "дежурний" ҳимоячилар сафини кенгайтириш фойдали бўлади, бизнингча.

Негаки,  ҳозир бирор ўрис депутати ёки зиёлиси бизга қарши гап айтса, ортидан уларга қарши дарров Алишер Қодир чиқади... Нима, мамлакатда ундан бошқа сиёсатчи йўқми, Робен Гудга ўхшаб фақат у олишиши керак?!  Бутун бошли ТИВ ва бошқа ижтимоий-сиёсий институтлар нимага жим туришади?..

Хуллас, сиёсий тилимизни жуда бийрон бўлмасада, "ким"лигимизни кўрсатар даражада шакллантиришимиз бугун жуда муҳим. Чунки у дунёдаги ўрнимизни белгилашда муҳим воситадир.

@platformauzb

Қозоғистон Ўзбекистонга картошка экспортини 6 ойга тўхтатди

Қозоғистон ҳукумати ички бозорида картошка нархи кескин ошиб кетгани туфайли унинг экспортини чеклашга қарор қилди. Тақиқ ЕОИИга аъзо давлатларга тааллуқли эмас.

PS. Майли,  картошкани камроқ еймиз, лекин ЕОИИ га яқин йўламаганимиз маъқул - чидаймиз.

@platformauzb

Танлов ҳам, сийлов ҳам садоқатга қараб...

Шу ерга бир қўшимча қилсак ҳам бўларкан. Зотан, бу факт фаразимизни қайсидир маънода қўллаши мумкин. Умуман олганда, Сирдарёда кейинги икки муддатда ҳоким бўлган Ғофуржон Мирзаев ва Акмалжон Маҳмудалиевлар Фарғона "кадрлар мактаби"  вакиллари эди...

Ажаб эмаски, бу сафар ҳам анъана бузилмаса... Аммо, бир ўқувчимиз ушбу постга муносабат билдираркан, нима, Турдимов ва Ғаниевдан бошқа одам йўқми, дея савол қолдирибди. Умуман, тўғри гап. Бизда ҳукумат каридорларида деярли қирқ йилдан буён "кезиниб" юрганлар бор. Баъзиларининг юқорида "айланиб" юравериб,  меҳнат дафтарчасида бўш жой қолмаган бўлса керак, деб ҳам ўйлайсан одам.

Нега шундай? Нега ишни эплолмади, дейилган одам яна бошқа жойдан "балқиб" чиқади? Сиёсатни тўғри англамаган, "ишни тортолмаган" кадрнинг нечук паттаси бирдан қўлига тутқазилмайди?! Назаримизда, бу ерда "ишни олиб кетиш"дан ташқари яна бир муҳим жиҳат бор: шаҳсий садоқат!

Ишни эплаёлмайди, сиёсатни тушунмайди, IQ си мактаб ўқувчисиники қатори, аммо садоқатли. Айни критерия таҳлили орқали бугунги кўп ажойиб ишларга ташхис қўйиш мумкин.

Ҳозир одам номини айтишга истиҳола қиладиган кўп-кўп сиёсий оқсуякларимиз айни шу "қобилият"лари ортидан мудом тепада юришибди. Ва эҳтимолки, айнан шу сабаб ҳам кадрлар алмашинувида "тиқин" пайдо бўлгандай.

Энг хавотирли томони шундаки, бугун кадрлар сиёсатида айни ўлчов тобора "муқаддас"лашиб бораётгандай... Танлов ҳам, сийлов ҳам шу "фазилат"га қараб баҳоланаётгандай...

Дарвоқе, масала бошқачароқ эди. Сирдарё ва Ғаниев масаласи. Очиғи, биз ҳам ёшларга янада кенгроқ йўл берилиши тарафдоримиз. Ва яна критериялар қаторида билими, дунёқараши кенг, мустақил фикри бор, деган сифатлар ҳам муқумлашса яхши бўларди, деб ўйлаймиз.

Шуҳрат Ғаниевнинг айни пайтда бизга берган нафи шу бўлдики, у киши баҳона анча гапни айтиб олдик.

@platformauzb

Мантиққа кўра...

Яқинда Президент ўтказган йиғилиш натижаларига кўра, ишдан олинган Сирдарё вилояти ҳокими ўрнини давлат раҳбарининг қишлоқ хўжалиги масалалари бўйича маслаҳатчиси Шуҳрат Ғаниев эгаллаши мумкин. Унинг жойига эса ўтган йил декабрида соғлиги туфайли вазифасини топширган Эркинжон Турдимов бориши ҳам мантиқан нотўғри бўлмайди. Вақт ҳисобида оладиган бўлсак, Турдимов ўтган икки ойда саломатлигини тиклаган, қолаверса,  у Мирзиёев кадрлар заҳирасидаги "олтин" персоналардан бири.

Шу ерда яна бир мулоҳаза: Сирдарёга Турдимовнинг ўзи  бориш эҳтимоли ҳам бор, албатта, бу бизнинг мантиққа кўра. Бу ерда унинг сиҳати табиийки ҳисобга олинади.

Албатта, бу тахмин. Якшанба тусмонлари, десак ҳам бўлади.

@platformauzb

Тасодифни қаранг...

Иқтисодчи Отабек Бакиров ижтимоий карта лойиҳаси ҳамкор оператори сифатида «Oxinus Holding Limited» компанияси танланганига эътибор қаратди.

Тасодифни қарангки, бу компанияда ўзбекистонликлар ҳам ишлар экан.

«Linkedin» сарҳадларидан олинган маълумотга кўра, кўп йиллар Марказий банкда ва молия вазирлгида турли лавозимларда ишлаган, маълум вақт «Ипотека банк»да бошқарув раисининг биринчи ўринбосари сифатида фаолият юритган Фаррух Ботиров «Oxinus Holding Limited» компаниясида бош менежер сифатида уч ой аввал иш бошлабди.

Яна бошқа маълумотга кўра, «Oxinus Holding Limited» компаниясининг «туғилган жойи» (2023 йил) бугун «яшаб турган» давлати — Бирлашган Араб Амирликлари эмас, Кипр бўлиши ҳам мумкин.

Манба

@platformauzb

Бизга мафкура албатта керак!

Бизда мафкурага қарши "аллергия"нинг пайдо бўлиши иттифоқ қулаб, коммунистик идеология диктати барҳам топган йилларга тўғри келади. Айнан ўша йиллари" қизил идеалогияга"га бўлган ўтли нафрат умуммаънода мафкура истилоҳига нисбатан ҳам инкорни шакллантирди.

Ва бу ўжар кўзқараш давлатимизнинг Бош қонунида ҳам акс эттирилдики, унга кўра,  ҳеч қандай мафкура давлат мафкураси сифатида қўлланилмайди. Лекин нафсиламрини айтганда,  мафкурасиз, ғоясиз яшаш мумкинми, ўзи, қолаверса, мафкура мафкурадан фарқ қилади, деган гап тўғрими, нотўғрими?!

Назаримда, бизда шу жиҳатлар чуқур ўйланмади.  Дастлабки йилларда мафкура ўрнига турли ғоялар, масалан, миллий истиқлол ғояси, юксак маънавият енгилмас куч, деганга ўхшаш панд-насиҳатга йўғрилган нималардир "яратилди".

Аммо улар ишлаб кетмади. Нега? Чунки моҳият эътибори билан бу фикрлар тўплами глобал интеллектуал тафаккур қаршисида ҳийла ожиз эди. Очиғи,  уни замонавий дунё тамаддуни мантиғига солиб қараганда, ўртамиёнадан ҳам анча пастда турувчи миллий адабиётимизнинг ўртамиёнагина вакиллари ҳукумат қироатхоналарида "ижод" этган эдилар.

Бу гапларга бу йил Жамшид Қўчқоров таъбири билан айтганда, 34 йил бўлади. Шунча йилдан буён турли, "дежурний" ғоялар билан яшаб келяпмиз. Жамиятни бирлаштирадиган, бир йўлда сафарбар эта оладиган ҒОЯ мудом кўринмайди.

Атрофимиздаги йирик қудратлар, метрополияга айланишга шайланаётган кучлар ва анъанавий "оға" лар ҳақида нафақат қарши гапириш, ҳатто, уларни шубҳа остига олиш ҳам сиёсатга душманлик ёки деструктив-бузмакорлик деб малакаланади. Дейлик, мамлакатда рус тили мактаблари кўпайиб кетмоқда ёки хитойликларга кўпам ишониш яхши эмас, дея шахсий фикр билдириш ва яна Олий Мажлисда "йўқолиб қолган" тил ҳақидаги қонун лойиҳасини сўраш, жиддий туриб талаб қилиш ҳам бизда нохуш кайфият уйғотади.

Бунданам даҳшатлиси, биз ишониб юрган кўп-кўп сиёсий мулозимларнинг маънавий кумири миллий қаҳрамонларимиз Буюк Темур, Жалолиддин ёки Шайбонийхон эмас, Рамзан Қодиров экани тобора ойдинлашаётгани кўнглингни безовта қилади. Майлики, у Шимолий Кавказнинг афсонасига айланган, бир пайтлар жасоратидан таъсирланиб, Толстой "Ҳожимурод" асарини ёзган имом Шомил ёки Дудаевдай миллий қаҳрамон бўлсаям бошқа гап.

Қодиров ким? У бугун миллий етакчидан кўра кўпроқ Путиннинг солдатига ўхшайди...

Майли, ҳозир гап кавказликлар  эмас, балки ўзимиз ҳақимиздадир. Бугун бизга мафкура албатта, керак. Жамиятни сафарбар қила оладиган, халқни буюк мақсадларга йўналтира оладиган кучли мафкура. Бунинг учун, назаримизда, ушбу соҳада авлодлар алмашинувига киришиш керак. Айни секторга ёш, дунёвий билимларни пухта эгаллаган, Ватан ва миллатни севувчи закий олимларни "тортиш" ва мафкуравий соҳада жамоани тўлиқ янгидан шакллантириш керак.

Албатта, буни шахсий мулоҳаза сифатида қабул қиласизлар, муҳтарам классик мафкурачи боболар!

@platformauzb

Синиқ метафора

Ижтимоий тармоқлар тоқида бокира, покиза, сутдек тоза ва шу билан бирга одамнинг жигарини эзар даражада мазлум, ноҳақ хўрланган, адолатсиз дунёга исён янглиғ бир персонаж балқиб чиқмоқда.

Бадиий-адабий хошияси ажабтовур романтизм билан "суғорилган" бу супер медиақаҳрамон ким?

@platformauzb

Давлат ахборот эркинлигини тўсмаслиги керак

Аҳоли дунёқараши ортиб бораётгани бу яхшилик белгиси. Душман ОАВлар фитналарини фарқлай оладиган бўлади келажакда…

Давлат эса ахборот эркинлигини тўсмаслиги керак. Мана Ғайрат Дўстовдан кейин одамлар кўчага чиқмадику… Давлатни ҳам, Ғайратни ҳам тўғри қабул қилди, ким томонда туришини кўрсатди, лекин оми халқдек ўзини тутмади

Қанча ҳукумат ахборот эркинлигини тўсиб қўйса, шунча одамлар чет эл манбаларидан ҳақиқат қидиради. Танқиддан қўрқмаслик керак, хатто, энг ривожланган АҚШда ҳам танқид асосий ўринда…

Чунки танқид бор жойда ривожланиш бўлади. Танқид бўғиб қўйилган давлатларга бир эътибор беринг бирортаси ҳам ривожланмаган, халқ қашшоқ, давлати кучсиз!

Зоҳиджон Абдужалил ўғли

@platformauzb

Ижтимоий татмоқларнинг, айтайлик, бундан икки-уч йил олдингига қараганда анча ҳовури пасайгандек туюлади, менга. Агар шундай бўлса, бу ниманинг таъсирида, деб ўйлайсиз?

Албатта, турли "тозалаш" лар, баъзан похол дўқ, баъзан эса жиддий йўқловларнинг бу борада таъсирини инкор қилиб бўлмайди. Аммо яна бошқа сабаблар ҳам борки, айнан улар ҳам тахминимизни қувватлаб турибди.

Хусусан, бугун жамият олди-қочди, енгил мавзуларга бироз тўйингандай. Одамларда жиддий контентларга эҳтиёж ортиб бораётгандай туюлади, менга.  Албатта, бу яхши. Жамиятда сиёсий маданиятнинг етишмаслиги шахслар ҳаёти муҳокамасини ўртага олиб чиқади.

Бизда шундай эди: артистлар, таниқли одамларнинг ҳаёти "чайналарди". Бугун вазият ўзгараётир. Сиёсат, иқтисодиёт, тарих ва маданият соҳасини кенг таҳлил қиладиган контентлар ва муҳокама қиладиган аудитория пайдо бўлаётир.  Бу кўрсаткич миллатнинг шаклланишида муҳим бир унсурдир.

@platformauzb

"UzAuto" Вазирлар Маҳкамасининг топшириғини рад этмагани, шу билан бирга, ўқитувчиларга ҳам машина беш йилга бўлиб тўлаш шарти билан сотилмаслигини маълум қилди

"Бугун ижтимоий тармоқларда "UzAuto" Вазирлар Маҳкамасининг ўқитувчилар учун автомобилларни тижорат банклари орқали 60 ой муддатга ва 30 фоиз дастлабки тўлов билан имтиёзли шартлар асосида харид қилиш бўйича топшириғини рад этгани ҳақида хабарлар кенг тарқалди.

“Ўзавтосаноат” АЖ Вазирлар Маҳкамасининг топшириғини рад этгани тўғрисидаги хабарлар ҳақиқатга тўғри келмаслигини ҳамда фейк хабар эканлигини маълум қилади.

“Ўзавтосаноат” АЖ тижорат банклари томонидан Вазирлар Маҳкамасининг топшириғи ижроси доирасида бериладиган имтиёзли автокредитлар орқали автомобилларни сотишга тайёр (тижорат банкларида жисмоний шахсларнинг харидларини молиялаштириш учун кредитдан бошқа механизм мавжуд эмас).

Бундан ташқари, хатнинг асл нусхасида автомобиль харид қилиш учун Асакабанк, Алоқа Банк, Ипак Йўли Банки, ИнфинБАНК, Бизнесни Ривожлантириш Банки, Азиа Аллианc Банк ва Тенге Банк орқали турли механизмлар, жумладан, имтиёзли шартларда жорий этилганлиги маълум қилинади.

“Ўзавтосаноат” АЖ ижтимоий тармоқдаги гуруҳ админстраторларидан текширилмаган ва тасдиқланмаган маълумотларни тарқатмасликни сўрайди' - дейилади АЖ расмий баёнотида.

PS.: Шунда "UzAuto" Вазирлар Маҳкамаси топшириғини рад қилганини "чиройли" қилиб тушунтиряптими?

@platformauzb

Мана шунга ўхшаган "лалми гурунг"лар одамнинг тилини қичитворадида. Кел, қўй, индама, салбий фикр ёзма, сен ҳам садоқатли фуқаро бўл, деб ўзингни тергайсан, аммо бу каби ҳаракатлар одамда энди куртаклаётган садоқатниям ўлдиради.

Хўш, коррупцияга мойиллик кимда бўлмаслиги мумкин?! Одамнинг кулгисини қистатади булар. Ундан кўра, мойиллиги йўқларни қидириш осонроқмасми? Бугун пора олмаётган, иқтисодий бузмакорлик қилмаётган кўпчилик мулозим азбаройи ҳалоллигидан эмас, бунга имконияти йўқлиги ёки уқувсизлигидан "пок"лар қаторида турган бўлиши мумкин.

Ҳолбуки, жамиятда ноҳалол бўлсада тез бойиб кетишга бўлган тийиқсиз иштиёқ, шукрки, кундан-кун гуркирамоқда. Халқ билиб айтганидек,  туғруқхонадан то қабристонгача барча мардумнинг кўзи қўлларга қараган.

Тўғри, ҳалол одам йўқ дейиш нотўғри. Аммо бу жуда кам фоизни ташкил қилади, бизнингча. Шунинг учун бош аксилкоррупциячимиз масалага ечимни терс томондан қўйса ҳам бўлаверарди.

@platformauzb

Антикоррупция агентлиги раҳбари Акмал Бурҳонов давлат хизматчиларининг коррупцияга мойиллигини текшириш амалиётини жорий этишни таклиф этмоқда.

Унга кўра, мазкур янги тизим раҳбарлик лавозимларда ишлаётганлар ва ушбу лавозимлар учун захирада турганларнинг коррупцияга мойиллиги даражасини баҳолаш орқали амалга оширилади.

Бу эса давлат хизматига адашиб ёки ноқонуний бойлик орттириш мақсадида кириб келганларни аниқлаш, шунингдек, давлат идораларига ҳалол кадрларни танлаб олиш имконини беради.

@platformauzb

Республика даражасидаги раҳбарлар қабулига кириш янада қийинлашиши мумкин

Энди юқори рангдаги мансабдорлар қабулига киришни қонун даражасида чеклашмоқчи!

“Жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатлари тўғрисида”ги Қонунга ўзгартириш киритиш режалаштирилмоқда.

“Ўзбекистон – 2030” стратегиясини “Атроф-муҳитни асраш ва “яшил иқтисодиёт” йили”да амалга ошириш бўйича давлат дастури ва уни тасдиқлаш тўғрисидаги Ўзбекистон Республикаси Президенти фармони лойиҳасида бу ҳақида гап боради.

Унга кўра, фуқарога республика даражасидаги раҳбарлар қабулига киришдан аввал масаласи бўйича туман, вилоят, республика ташкилотларидаги масъуллар қабулида бўлиб, тегишли хулосаларни олган бўлиши талабини қўйиш масалалари назарда тутилади.

Шахсан бу таклифга мен қаршиман, амалдорлар халқ учун ишлайдими, ҳар доим уларнинг қабулиги кириш "доступи" бўлиши керак.

Чунки, пастдаги бюрократлардан ўша "тегишли хулосаларни" олиш қанчалик азоблигини сиз, тепадагилар билмайсиз.

@platformauzb

Хушнуд Худойбердиев бизга  одам барча масалаларда холис бўлгани яхши, дегандек ишора қилди. Ва "1000 китоб "лойиҳасининг экспертлар кенгаши рўйхатини жўнатди. Биз ҳам адолат тарафдори, бажонидил берамиз. Аммо бир савол барибир очиқ қолиб кетяпти: шу даражадаги нуфузли ва номдор аъзолар бор экан, унда блогерларимизнинг бу ерда қиладиган ишлари нимадан иборат?!

@platformauzb

Муҳим лойиҳалар билан ишлаш блогерларга эмас, профессионалларга топширилгани яхши

Гап-сўзларга қараганда, Ёшлар агентлигининг энг муҳим лойиҳаларидан бири  - "Минг китоб" бошида булутлар айлана бошлабди. Ўзи шундоғам аниқ эдики, минг китоб тепасидаги "икки китоб" нотўғри, мантиқдан йироқ ва қисман адолатсиз танланганди.

Одам тушунмайди, шундай муҳим лойиҳа нега Ёшлар агентлигига, Алишер Саъдуллаевга, унданам қизиғи, блогерларга топширилди. Биз ҳозир ҳафсала билан сўкадиган замонларда "Ёзувчилар саюзи" деган ижодий ташкилот ўз сафига минглаб ижодкорларни бирлаштирган, аммо улар орасида етти-саккизта профессионал таржимон бор эди.

Масалан, Қодир Пирмуҳамедов, Низом Комил, Озод Шарафуддинов, Иброҳим Ғафуров, Жамол Камол...Бу адиб ва мутаржимлар асосан рус тили (Ж.Камол инглиз, форс, турк тилларидан) жаҳон адабиёти дурдоналарини таржима қилишган.

Ҳолбуки, ўша замонларда  ўрис тилини бу уюшмага аъзо бўлган ёзувчи-шоирларнинг ҳаммаси билган. Аммо ҳаммаям таржимага ботинишмаган.

Чунки буям бир санъат. Ҳозирчи, бу иш билан шуғулланаётганларнинг кўпи адабиётга, маданият ва санъатга алоқаси йўқ одамлар. Бизнинг назаримизда бу лойиҳага Фанлар Академияси ва бошқа ижодий ташкилотларни боғлаш тўғри бўларди.

Нимагаки, таржима қилдик, дейиш бошқа, унинг сифати мутлақо бошқа-бошқа нарса. Шунинг учун айтамизки, бундай миллат мафаати учун муҳим лойиҳалар билан ишлаш блогерларга эмас, профессионалларга топширилгани яхши.

@platformauzb

Халқ банки тендерларида ака-укалар беллашди. Бири — ғолиб, иккинчиси — захира ғолиби

“Халқ банки” АЖ Сурхондарё вилояти Бойсун, Узун, Музработ ва Олтинсой туманларида жойлашган банк биноларини таъмирлаш бўйича тендерлар ўтказди. Тендерларда ака-укаларга тегишли қурилиш компаниялари рақобатлашган. Маълумотларни кўздан кечириш жараёнида шу ва бошқа шубҳали ҳолатларга дуч келдик.

Батафсил

@platformauzb

Хавф қабул қилаётган қарорларимизда ҳам бўлиши мумкин

Сиёсий ҳужраларда пинҳона олинган қарорлар доим ҳам тўғри бўлавермайди. Бунга таассуфки,  кўп-кўп мисоллар келтириш мумкин. Ҳақиқий ҳаётдан узилиб қолган, жамиятга зид қутбда ўтирган стратег ёки сиёсий "қурувчи" албатта, адашади.

Чунки у фолбин ҳам, авлиё ҳам эмас. Аммо шунга қарамай, у ўйламай қарорлар қабул қилади. Ва катта эҳтимолда қарши тўлқинга учрайди. Пала-партишлик, ҳаракатдаги узвийликнинг йўқлиги ҳам, менимча, шу уқувсизлик, очиқ айтганда, сиёсатни шакллантираётган гуруҳларнинг мўлжалдан адашаётганида, янаям тўғрироғи таваккалига иш тутаётганида. Бошқа масалаларни айтмайман, биргина мана шу "крассовка" мотиви бизнинг тепамизда қандай стратеглар турганини кўрсатди.

Очиғи, душманни жанубдан, шимолдан, Месопатамия ёки Атлантика океани қирғоқларидан излаш шарт эмасдек туюлади гоҳида. Ундан ҳам қўрқинчлиси, улар сен билан битта жамиятда яшаётган ва ҳатто, тепангда "ўтириб" сени бошқараётганга ўхшаб ҳам кетади...

Хўш, шу йигитга кулгули тарзда жазо бериш нимага керак бўлди? Гапирилаётган гаплар, баъзи қилинаётган ишларни кўриб одам хаяжонга тушадики, боғча ҳаёти ва тартибини бошдан кечирмаётирмизми, дея.

Бундан ҳам хавотирлиси, мафкурани қўйиб турайлик, ҳатто, соҳалар бўйича концептуал, муқим бир тутум, принцип ҳам йўқдай таассурот уйғотади. Бу камчиликлар эса, бугун айтиб, эртага қайтиш, тутруқсиз қарорлар қабул қилиш ва жонли ҳаётга чучмал нарративлар тагматни узра назар ташлашни келтириб чиқаради.

Энди очиқ гапга келсак, хўш, шу йигит - Ғайрат Дўстовни қамаш фикрини берган "стратег"лар давлатга, жамиятга дўстми, душманми? Ва яна бир савол, бу қарорни қабул қилган одамлар эртага Ғайрат Дўстов оқланса,  жамиятдан, қолаверса, ўша фуқародан кечирим сўрайдими?!

@platformauzb

2024 йилнинг ижтимоий-сиёсий "метафорик" пойабзаллари...

@platformauzb

Адолат қарор топиши керак

Аслида халққа керак бўлган ягона нарса адолат, халқ қашшоқ, ночор ҳолда ҳам бир амаллаб кун кўриши мумкин, чироқ бўлмаслиги, газ бўлмаслигини ҳам бир амаллаб ўтказиши мумкин, лекин халқдан охирги томчи адолат олиб қўйилса, халқ жунбушга кела бошлайди.

Араб баҳори 2010 йил 17 декабрда Тунисда бошланган. Бу воқеа маҳаллий савдогар Муҳаммад Буазизийнинг ўзини ёқиб юбориши билан бошланди. У полиция томонидан адолатсиз муносабатга учраганидан кейин норозилик сифатида ўз жонига қасд қилди. Бу воқеа кенг жамоатчиликнинг ғазабини келтириб чиқарди ва мамлакат бўйлаб оммавий намойишлар бошланди.

Тунис президенти Зин Эл-Обидин Бен Али 2011 йил январда мамлакатни тарк этишга мажбур бўлди. Бу воқеа араб дунёсидаги бошқа давлатларга ҳам таъсир кўрсатди.

——-

Ҳозир Ғайрат Дўстов тармоқлар қаҳрамонига айланиб бормоқда. Унинг уйига турли одамлар тинмасдан ёрдамлар юбормоқда, оиласининг ҳолидан хабар олиб турилибди, умуман олганда ўзига хос табиий кампания бошланиб кетди. Жуда катта норозиликларни ҳам тармоқларда кўрмоқдамиз, бу мисқоллаб йиғилган ҳурматни пақирлаб ҳаво совуриш дейилади.

Бектош Хотамов

@platformauzb

Танқидий фикр билдириш қачондан бери майда безорилик деб малакаланмоқда?

Ишни ЖИБ Бектемир суди судъяси Дурдона Дадахонова кўриб чиққан.

Қаердандир Н.Х. деган жабрланувчи ҳам топилибди иш бўйича.

МЖТКнинг 183-моддасига кўра, майда безорилик, яъни жамоат жойларида уятли сўзлар билан сўкиниш, фуқароларга ҳақоратомуз шилқимлик қилиш ҳамда жамоат тартибини ва фуқароларнинг осойишталигини бузувчи шу каби бошқа хатти-ҳаракатларда ифодаланган жамиятда юриш-туриш қоидаларини қасддан менсимаслик - базавий ҳисоблаш миқдорининг уч бараваридан беш бараваригача миқдорда жарима солишга ёки ўн беш суткагача муддатга маъмурий қамоққа олишга сабаб бўлади.

Нега айнан қамоқ берилди, ваҳоланки санкцияда жарима ҳам борку!

Уятамасми?

@platformauzb

Мана ўша СУД қарори!

Дарвоқе, Янги йилингиз билан, азизлар!

@platformauzb

Маданият вазири ва айни вазирлик раҳбарларининг ОАВ билан мулоқоти турли мунозарали муҳокамаларга сабаб бўлди: ўртада Назарбековни ёқлаган ҳам, қоралаганлар ҳам бўлди. Бу – табиий. Учрашувда кейинги кунларда энг қайноқ мавзуга айланган "Маънавият экспертизаси" ҳақида ҳам гап борди. Майли, бу ҳам бир гап.

Аммо муҳим ва қойил қоладиган жойи шундаки, айни лойиҳанинг ижтимоий таркиби трендга чиқиб, тармоқларни куйдираётган ва жамоатчилик фикрини мутаассир қилган "метан муаммоси"  тимсолини ўзгартиришга муваффақ бўлди...

Узоқ вақтдан буён жамоатчилик ва ОАВ дан хийла четлашиб юрган маданиятчилар нега бундай дадил чиқиш қилгани бошида сал ҳайратлантирди. Аммо "Манавият экспертизаси" масаласи кўтарилгач, бунинг устига, Назарбековнинг аксил анъанавий мунозарасини кўриб, баъзи нарсаларни тушунгандай бўлдим: бу поезд рельсини бошқа йўлга солишга ўхшайди, гўё.

@platformauzb

“Эркинлик бериб юборилган жойда санъаткорлар ҳамма ерни расво қиляпти” – Озодбек Назарбеков

@platformauzb

No comment!

@platformauzb

Ўзбекистон ЕОИИ да кузатувчи мақомида қолади

Узоқ йиллардан буён ЕОИИ га "ўтдик-ўтмадик" бўлиб келаётган масаламиз нима бўлиши мумкин? Сезиб турибмизки, "марказий куч" бизни айни иттифоқнинг тўлақонли аъзоси бўлишимизни наинки истайди, балки барча таъсир пишангларини ишга солиб бўлсада бунга ундайди. Аммо менинг ўйлашимча, Ўзбекистон томони бунинг оқибатларини аллақачон чамалаб чиққан ва позиция ҳам шунга қараб бўлиши мумкин.

Шу йилнинг 18 октябрида Тошкентда ўтказилган Халқаро шериклик ташаббуслари ҳафталиги очилишида собиқ Олий Мажлис Қонунчилик палатаси спикерининг биринчи ўринбосари Акмал Саидов айни иттифоққа нисбатан Ўзбекистон томонининг муносабатини ифодалаб шундай деган эди: «Мен Ўзбекистоннинг ЕОИИга кириш имкониятларини ўрганиш бўйича парламент комиссияси раҳбариман. Биз ушбу ташкилотнинг мингдан ортиқ турли ҳужжатларини синчиклаб ўрганиб чиқдик ва бугун шундай хулосага келдик — Ўзбекистон ЕОИИда кузатувчи мақомини сақлаб қолишдан манфаатдор».

Саидов бу гапни айтганда расмий мавқега эга, қолаверса, ниҳоятда эҳтиёткор сиёсатчи эканлигини ҳисобга олсак, нафақат, катта доираларимизда, балки хос сиёсий ҳужраларда ҳам бу борада аниқ бир тўхтамга келинган: Ўзбекистон ЕОИИ да кузатувчи мақомида қолади.

@platformauzb

Ўхшамаган "пиар"

Ҳоким - доим ҳақ, энг ақлли, инсофли ва ҳамма нарсани билгувчи, қолганлар ҳокими мутлақдан бир поғона паст ва "инсофсиз". Шу боис унинг олдида ҳамма бошини эгиб туриши лозим.

Туман ободонлаштириш идораси ходимлари ўз вазифаларини лозим даражада бажармагани учун бутун туман раҳбарияти дакки эшитмоқда.

@platformauzb

Нега Ўзбекистондан инвестиция қочмоқда?

2017-2018-йилларда, ҳатто 2019 йилнинг охирларигача Ўзбекистонга инвестиция кириб келиши анча жадаллашган эди, шахсан ўзим четга чиққанда ҳам, Ўзбекистон ичида ҳам кўплаб инвесторлар билан гаплашганман, уларнинг Ўзбекистонга кириш мақсадлари ва режалари ҳақида сўраганман.

Қандайдир бизнес ичидаги муҳит бошқача тебраниш билан кетаётган эди, судларда ҳам жуда кўплаб адолатли қарорлар қабул қилинаётган эди, ўзига хос тарздаги бизнес аура шаклланаётган эди.

Лекин ҳаммаси нимадир бўлгандек биттада ўзгариб қолди, бизнес оламида қандайдир саросима пайдо бўлгандек ҳолат юз бермоқда, қайси бизнесмен билан гаплашсам, пулни олиб чиқиб кетиш дардига тушиб қолган.

Офат бошланишдан олдин сичқонлар биринчи хавфни сезиб қочишни бошлашар экан, замонавий дунёда инвесторларни айнан шу сичқонларга ўхшатиш мумкин, чунки инвесторнинг асосий вазифаси бор пулини сақлаб қолиш, агар сақлаб қололса, кўпайиш ўз-ўзидан келади.

Назаримда бир неча сабабларга кўра инвесторлар ҳуркитиб қўйилди:

1. Ўйин қоидалари ҳамма учун тенг бўлмай қолди, таниш-билишсиз, бир ишни соққасиз битириш қийинлашиб бормоқда.

2. Суд-ҳуқуқ тизимида ва умуман ҳуқуқий масалаларда ишонч тушиб бормоқда, тадбиркорлар суд орқали ниманидир ҳал қилиш мумкинлигига ишонмай ҳам қўйишди, чунки одил судлов ҳолатлари жуда камдан-кам ҳолатда кузатилмоқда.

3. Палончи ака хавотири, бу палончи аканики, буниси пистончини жияниники, униси қайниукасининг қизининг дугонасининг угай укасининг хотининики деган тушунчалар кўпайиб кетди.

4. Кўпчилик мен билган бизнесменлар деярли 90 фоиз фаолиятини нақд шаклда олиб боришга ўтиб олишди.

Бундай сабаблар аслида жуда кўп, мен асосийларини санаб ўтдим, лекин оддий газ, электр муаммосини ҳал қилмасдан туриб бирор бир нормал инвесторни жалб қилиш жуда бир масала бўлса керак. Яна ҳам билмадим.

Бектош Хотамов, тадбиркор

@platformauzb

"Ўзбекистон" номининг советларга алоқаси йўқ

Тарихий хариташунослик соҳасида охирги вақтда олиб борилган тадқиқотлар шуни кўрсатадики XVI – XVIII асрларда Ғарбий Европада нашр этилган дунёнинг сиёсий хариталарида Ўрта Осиё ҳудудлари Usbek (Usbec, Usbeck, Vsbek), Usbekia (Usbechia), унинг айрим қисмлари эса Usbek Bucharia, Usbek Bochara, Usbek Chowaresmia, Usbek Mawaralnahra, Usbek Turkistan, Usbek Turan, Usbek Tartaria, Usbek Zagatay сингари номлар билан аталган. Шуни алоҳида таъкилаш керакки, бу номларнинг барчаси этноним, яъни халқ номи сифатида эмас, балки топоним, яъни жойни – мамлакат номи сифатида берилган.

Usbeck, Usbekia вa Özbegistan каби номлар билан аталган тарихий хариталар жами 200 дан кўп. Бу хариталар шундан далолат берадики, “Ўзбекистон” атамаси 1924 йилда руслар томонидан ўйлаб топилган эмас, у ўрта асрларда Европанинг сиёсий ва тарихий-географик тизимида ишлатилган. Usbeck вa Usbekia жой номлари ўзбеклар мамлакати Özbegistan жой номининг лотинча шакллари бўлган. Бу номлар XVI – XVIII aсрлардa Ўрта Осиёга нисбатан ишлатилган, унда Шайбонийлар ва Аштархонийлар давлати назарда тутилган. Кейинчалик бу давлат марказлaри Бухоро, Хива, Қўқон вa Балхда бўлган бир нечта ўзбек хонликларига бўлиниб кетган. Хариталардаги Ўзбекистон топоними тарихий Туркистон топонимининг давр нуқтаи назаридан давомчиси бўлиб, унга маънодош атама сифатида ишлатилган. Бу иккала этнотопоним, яъни Туркистон ва Ўзбекистон, XVI – XVIII aсрлардa этник жиҳатдан бир-бирига яқин бўлган турли қавмларни сиёсий жиҳатдан бирлаштирувчи аҳамиятга эга бўлган.

Бу ерда шуни ҳам айтиб ўтиш керакки, мазкур хариталардаги кўп географик ва этнографик маълумотлар аниқ эмас, чунки европаликлар XVI – XVII асрларда Ўрта Осиё ҳақида ишончли маълумотларга эга бўлмаганлар. Европада хариташуносликнинг ривожланиши Ренессанс даври, яъни XV – XVI асрларга тўғри келади. Бу даврда эса Буюк Ипак йўлида карвонлар қатнови тўхтаган эди. Европаликлар Ҳиндистон ва Хитойга денгиз йўли орқали қатнай бошлаган эди. Шунинг учун Ўрта Осиё европалик саёҳатчилар ва хариташуносларнинг эътиборидан четда қолган эди.

Лекин XVIII асрнинг биринчи чорагига келиб, вазият ўзгарди. Бир тарафдан Россия ҳукмдори Петр I томонидан, иккинчи тарафдан Эрон ҳукмдори Нодиршоҳ томонидан Ўрта Осиёга айғоқчилик мақсадида юборилган саёҳатчилар минтақанинг янги хариталарини чиздилар. Ушбу хариталарда келтирилган географик ва этнографик маълумотлар бирламчи манба сифатида қабул қилиниши мумкин.
   
Шамсиддин Камолиддин, тарих фанлари доктори, профессор.

Қисқа изоҳлар видеода.

@platformauzb

Фарғонада портлаган “заправка”нинг эгаси Божхона қўмитаси раисига тегишли одам экан

Шаҳар марказида, турар-жойлар билан ёнма-ён ҳудудда автомобилларга газ тўлдириш шохобчаси қурилишига шу ерда яшовчи одамлар аввалдан қарши бўлган. Kun.uz'нинг аниқлашича, портлаган шохобча ва унинг атрофидаги айрим хизмат кўрсатиш объектлари Божхона қўмитаси раиси Акмалхўжа Мавлонов оиласига мансуб шахсларга тегишли.

Батафсил

@platformauzb

Аҳмадали Асқаровнинг айтишича, 90-йилларда икки кутубхоначи Ўзбекистонда сақланаётган Усмон Қуръонининг 15 варағини 2 минг долларга сотиб юборган.

2001 йилда ўша ноёб Қуръон нусхасининг ҳар бир варағи Лондондаги аукционда 8 миллион доллардан сотилган. Ўша пайтларда Ислом Каримов ҳам бу воқеадан хабардор бўлган. Лекин қайтариш чораларини кўрмаган.

@platformauzb

Сиёсий маданият ва ахлоқ масаласида

Гоҳида шундай бўладики, давлат мулозими ўз ҳаракати, гап-сўзи ва кенг маънода айтганда, маданияти, зеҳнияту тор дунёқараши билан амалдаги сиёсатни обрўсизлантиришга астойдил ҳаракат қилаётгандек туюлади. Таассуфки, бунга мисоллар жуда кўп.

Масалан, Бош қонунимиз тарғиботи йўлида "меники, сеники, ҳаммамизники" деган ижтимоий ролик ёки "қонимизда ғалаба" деганга ўхшаш чучмал ишланмалар сиёсатга ёки Ўзбекистон имижига қанчалик наф берганини ким исботлаб беради?! Гоҳида сиёсий элитамиздаги баъзи "персон"ларнинг чиқишларини кузатиб юрагингни ҳовучлаб турасанки, бир нарса деб қовун туширмасин, дея. Чунки қовунлар устма-уст тушавериб юрак безиллаб қолган.

Анъанавий метрополия "аёнка"сидан орден оларкан, "отроботаем" дея тавозе кўрсатган юксак мартабали ўзимизнинг сиёсий аён ҳали кўпчиликнинг эсидан чиқмаган бўлса керак...  Яқинда "маънавият экспертизаси" ўрнатишгаям ҳаракат бўлди. Яхшики, жамоатчиликнинг норозилигидан сўнг бекор қилишди.

Қизиғи шундаки, бундай "ғоя"лар (цензура) қайси хужраларда туғилади ва қайси ақл билан шуни лойиҳа сифатида жамиятга тақдим этишади, тушуниш қийин. Биламиз, жуда юқорида, айниқса, мафкура соҳасида жуда узоқ йиллардан буён фаолият олиб бораётган кўҳна бир "контингент" ҳалиям муқим ва мустаҳкам турибди. Айнан уларнинг "самарали" ислоҳотлари туфайли бугун матбуот, мафкура соҳасининг аҳволини кўриб турибмиз.

Ачинарлики, бугун бутун жамиятни сафарбар қила оладиган яхлит бир ғоя концепти йўқ. Бунинг ўрнига турли хил, эски замон табиатини эслатувчи тотал тушунчалар, бачкана культлар кўпайиб бораётир. "Маънавият экспертизаси" ғояси, сиз ўйлайсизки, Маънавиятнинг раҳбаридан чиққанми?! Катта эҳтимол билан бу ғоянинг муаллифлари Отабек Ҳасанов (Республика Маънавият ва маркази раҳбари)дан анча юқорида ва улканроқ рутбада ўтирадиганлар бўлиши мумкин.

Очиғи, шу мавзуда ёзмайман, деб ўзимга сўз бергандим, аммо одам фавқулодда мажбур бўлиб қоларкан. Бош вазиримиз ўринбосари ҳурматли  Жамшид Қўчқоровнинг кеча Сенатда берган ҳисоботи давомидаги ўзини тутуши, айниқса, риторикаси мени "сиёсий маданият" деган терминга қайта юзланишга мажбур қилди.

У коммуал тўловлар тарифлари ҳақида гапираркан, жуда бамайлихотир, худди футбол мусобақасини шарҳлаётгадек таассурот уйғотди одамда. Ҳолбуки, жамият бугун айни муаммолардан жунбушга келган. У киши эса ўта совуққонлик билан "насиб бўлса, келаси йил апрелдан тарифларни яна оширамиз" дея нутқ ирод қилдилар пинак бузмай. На матнда, нада юз-кўзда телевизор қаршисида кўриб турган халққа нисбатан узрҳоллик ифодаси бор.

Жуда қизиқда, одамлар бу ёқда газ, свет, иссиқлик , дея шикоят қилсаю бош хазинабонимиз “насиб қилса яна оширамиз нархларни”, деб турса. Бу худди масхара қилгадек туюлмаётирми, сизга?!

Президентнинг мулозимларга қарата айтадиганн машҳур бир ибораси бор: "оёғинг ердан узилмасин". Бугун кузатишларимиз шуни кўрсатмоқдаки, баъзи аъёнларимиз оёғи нафақат ердан узилган, балки халқдан қалбан узилиб ҳам қолган.

Табиийки, бу мутлақо шахсий фикрлар. Хоҳласангиз қўшилинг, ёқмаса инкор қилинг.

@platformauzb

Тадбиркорларимизга ҳам қийин бўладиган кўринади

Ўзбекистон юборган 18,5 тонна помидор Россияга киритилмади

Россия ветеринар ва фитосанитар назорат федерал хизмати (Россельхознадзор) минтақалараро бошқармаси Нижний Новгород вилоятига Ўзбекистондан юборилган 18,5 тонна помидор партиясини олиб киришга рухсат бермади.

Манба

@platformauzb

Россиядаги мигрантларимизга янада қийин бўлади. Энди нима қилиш керак?!

Россиянинг ФСБ генерали Александр Кирилловнинг ўлимида Ўзбекистон фуқароси айбланиши Россиядаги миграция муҳитида жиддий муҳокамаларга сабаб бўлмоқда.

Бу ҳолат Россия жамоатчилиги ва ҳукуматининг меҳнат мигрантларига нисбатан муносабатини кескин ўзгартириши, миграция сиёсатини янада қаттиқлаштириши мумкин.

Бир ойча аввал БААда исроиллик роҳиб ўлимига ҳам бизнинг фуқаролар сабабчи бўлгани ортидан Ўзбекистон имижи, миграция сиёсатимизга жиддий путур етказгани айни ҳақиқат.

Бундай вазиятда Россиядаги миллионлаб юртдошларимиз қандай йўл тутса бўлади?

Бундай ҳолатларда Россиядаги юртдошларимиз ўз хавфсизлиги ва қонуний фаолиятини таъминлаш учун ҳужжатларини тўғри ва вақтида расмийлаштириши зарур. Бу нафақат текширувлардан ҳимоя, балки қонунчилик талабларига жавоб бериш учун ҳам муҳим.

Россиядаги маҳаллий жамоатлар ва диаспоралар билан яқин алоқада бўлиш. Бу нафақат ҳимоя, балки ҳуқуқий маслаҳатлар учун ҳам фойдали.

Ўзбекистон ҳукумати нима қилиши керак? Ўзбекистоннинг Россиядаги дипломатик ваколатхоналари юртдошларимиз ҳуқуқларини ҳимоя қилиш бўйича фаол фаолият олиб бориши зарур.

Юртдошларимизга қонунларга риоя қилиш, низолардан қочиш ва Россия қонунларига ҳурмат билан қараш лозимлиги ҳақида кўпроқ ахборот бериш лозим. Ва энг асосийси, ноқонуний юрган мигрантларимизни Ватанга қайтариш чораларини кўриш зарур.

@platformauzb

Афғонистон биз учун хавфми ёки...

Россияда Давлат думаси томонидан"Толибон"ни тақиқланган ташкилотлар рўйхатидан чиқаришга рухсат берувчи қонун  қабул қилинди. Россия учун  Афғонистон нисбатан янги, деб айтиладиган деярли 200 йиллик тарих давомида доим муҳим нуқта бўлган. Айнан Афғонистон 19 асрларда юқори нуқтасига етган "катта ўйин" концепциясининг марказида бўлган эди.

Тарихда "Дюранд чизиғи" деб номланадиган ҳодисалар даврида ҳам Рус империяси янги талқинларга кўра, Марказий Осиёнинг жанубий бир ўлкаси бўлган бу диёрдан умид узмаган. Бу амбиция ўтган асрнинг иккинчи ярмида ўз исботини топди - СССР Афғонистонда деярли саккиз йил уруш олиб борди ва шармандали мағлубиятга учради. Албатта, бу тарихнинг қисқа ва жўн ифодаси.
  
Учинчи минг йилликда "катта ўйин" концепцияси дурбини яна қўлга олингандай туюлаётир. Фақат ўйинда Британия ва Россиядан бўлак янги потенциал акторлар пайдо бўлди. Булардан бири ва кўзга энг ёрқин ташланаётгани Хитойдир. Бугун чинликлар бу ердаги кўплаб лойиҳаларга йирик сармоя киритаётганини ўқиб, эшитиб турибмиз.

Ҳа, Хитой ўз анъанасига содиқ ҳолда бу ердаям ўзининг машҳур "чек дипломатияси"ни ишга солаётир. Анъанавий ўйинчилар ҳам гарчи орада бироз узилиш бўлган бўлса-да, айни позициядаги ўз қарорларини баён қилишаётир.

Масалан, АҚШнинг сайланган президенти бирлашган Ғарб ҳарбийларининг Афғонистондан чиқарилишини хато қарор, деб атади. Россия эса мана, кўраётганимиздек "Толибон"ни тақиқдан чиқармоқда. Умуман олганда, Афғонистондаги бугунги сиёсатни дунё тан олгани, унинг ривожлангани, тинчлик қарор топгани бизнинг фойдамизга.

Аммо йирик қудратлар манфатлари тўқнашувида ушбу давлат яна минтақани қўлда ушлаб туришга хизмат қиладиган "қамчи"га айланиб қолмасмикан?! Бу, албатта, биз учун ўта жиддий саволдир!

@platformauzb

Путиннинг тарихга қарашлари
(Учинчи мақола)

Путин Совет Иттифоқи миқёсидаги таъсир кучига эга бўлишга интилиб, Сталинга ҳамду санолар айтмоқда, Россия мадҳияси сифатида совет мадҳиясини тиклади, “Мемориал” ҳуқуқни ҳимоя қилиш марказини йўқ қилиб, совет даври жиноятларини ўрганишни тақиқлаб қўйди. Яна у жаҳон саҳнасида Ғарб империализмига қарши туриш пешонасига ёзилган буюк рус халқи ҳақидаги Сталин тўқиб-бичган уйдирмани тиклади. У халқаро ҳуқуқ билан мустаҳкамлаб қўйилган Украина, Қозоғистон ва Грузиянинг мустақиллигига шубҳа билдирди. Россия сиёсий элитаси совет режимининг “тараққийпарвар” жиҳатларини ва Россиянинг, айниқса, Иккинчи жаҳон уруши вақтидаги буюк давлат сифатидаги ролини бўрттириб қўрсатмоқда.

Россиянинг, бир тарафдан, Ғарбнинг жабрдийдаси, бошқа тарафдан эса, собиқ совет республикаларининг қонуний вакили сифатидаги икки ёқлама образи Россияда ёки халқаро даражада камдан-кам ҳолларда муҳокама қилинган. Россияда совет тарихи бўйича танқидий тадқиқотлар тахминан қайта қуриш давридан Путин ҳокимиятга келгунга қадар жадал олиб борилган. 1990-йилларда иқтисодий мавҳумлик ҳукм сургани сабабли Россиянинг империя сифатидаги кимлиги ҳақидаги сиёсий мунозаралар майдони қисқариб кетган эди.

Россиялик олимларнинг аксарияти шу пайтгача совет лойиҳаси мустамлакачилик лойиҳаси бўлганини тан олишга тайёр эмас. Россия олимлари большевиклар Совет Иттифоқининг рус бўлмаган халқлари модернизациясини таъминлаб берди, деган тасаввурга ёпишиб олган. Либерал рус интеллигенцияси ҳам Россия мустамлакачилик ўтмиши шафқатсизликларини фош этишдан қочади ва ҳозирги авторитаризмни “Осиё мероси” деб тушунтирмоқчи бўлади. 

Шу тариқа, ўз сиёсий воқелиги ҳақидаги ирқчилик тасаввурлари Россия элиталарига бу мамлакатнинг мустамлакачилик ва либерал бўлмаган ўтмиши ва бугунги куни моҳиятини кўриш имконини бермайди.

Александр Солженицин ва Иосиф Бродский сингари ёзувчиларнинг совет ўтмишига берган баҳоси чекланган эди. Солженицин етакчи маданий арбоб, сталинизмни танқид қилиш йўлида кўп иш қилган бўлса ҳам, империяни ёқловчи миллатчи бўлган ва Қозоғистон шимолини босиб олишга даъват этган ва Украининг маданий мустақиллигини инкор қилган. Зиёлиларнинг маънавий раҳнамоси бўлган Бродский ҳам Украина эгаменлигини тан олишни истамаган.

Чет эллик олимлар ҳам Россияни деколониал[1] нуқтаи назардан баҳолай олмади. Ғарб илмий адабиёти аксарият қисмида Марказий Осиё мамлакатлари ҳозирга қадар советлар ушбу минтақада ҳозир бўлганидан фойда кўрган, деб ҳисобланади, бунга мисол сифатида минтақанинг совет республикаларига бўлингани, совет ўқитиш тизими жорий этилгани ва инфратузилма қурилгани келтирилади. Ғарбдаги сиёсатчилар Совет Иттифоқи парчаланиб кетгандан сўнг Россияга собиқ мустамлакалари, айниқса, Марказий Осиёдаги мамлакатлар мустақиллиги кафили сифатида қарайдиган бўлди. Ғарб Россияни минтақадаги етакчи давлат ўлароқ тан олди ҳамда Украина билан Қозоғистонни Россияга ядро қуролини беришга кўндирди. Айни чоғда Марказий Осиё олимлари илмий иерархиянинг (пастнинг юқорига тобелиги) глобал тизими тўсиқлари сабаби ўз нуқтаи назарини Ғарбга етказишга уринаётиб, қийинчиликларга дуч келмоқда.

Бундан ташқари, глобал Жануб фаоллари ҳозирга қадар Совет Иттифоқига аксил-ғарб ва аксил-капиталистик куч сифатида қарайди. Кўпчилик уни капитализмнинг марксистик ва коммунистик мухолифи деб билади. Глобал Жанубнинг кўплаб мамлакатлари БМТ Бош Ассамблеясида Россиянинг Украинадаги ҳаракатларини қоралашга қарши чиқди. Аммо Россияга бундай қараш совет режими даврида очлик сабаб ўлимга, қатағонга  ва геноцидга маҳкум бўлган мазлум халқларнинг миллионлаб кишилари аянчли тақдирини инкор қилади. Яқин вақтдан бошлаб АҚШдаги қора танли зиёлилар Совет Иттифоқини Америкадаги оқ танли кўчкиндилар билан таққослай бошлади ҳамда русларга мустамлакачи кўчкиндилар стифатида қарайдиган бўлди. Глобал Жанубда ҳам Рус мустамлкачилик тажрибасини кенг миқёсда танқидий таҳлил қилиш зарур.

(Central Asian Analytical Network)

@platformauzb

Жабрдийда ва тажовузкор
(Иккинчи мақола)

Путин пропагандаси Россиянинг бир вақтнинг ўзида Ғарб сиёсати жабрдийдаси ҳамда Украина, Беларусь, Марказий Осиё ва Жанубий Кавказ мамлакатлари устидан назорат қилувчи мамлакат сифатида тасаввур қилишга асосланади. 1991 йилда СССР тарқаб кетгандан сўнг Россияда мамлакатнинг бой берилган буюклиги ҳисси мамлакат ташқи кучларнинг айбсиз қурбони бўлди, деган ҳиссиётни озиқлантириб туради. Ҳудудлардан айрилиш ва иқтисодий таназзул постсовет Россиясини Ғарбнинг мустамлакачи метрополиялари билан таққослаганда, иқтисодий жиҳатдан камбағал мамлакатга айлантириб қўйди. Совет социализми Ғарбникига ўхшаш фаровонлик даражасини таъминлаб бера олмади. Россиялик зиёлиларнинг Ғарбга нисбатан тасаввурдаги маргинал (четга чиқиб қолган) ҳолатга оид хавотири совет режимининг мустамлакачилик моҳиятини рад этишига сабаб бўлди.

Айни чоғда Россиянинг сиёсий элиталари унинг собиқ мустамлакаларидан рус тилини билиш, Ғарб таъсирига қарши туришда сиёсий садоқат ва бирдамликни талаб қилмоқда. Ушбу империяча қарашга мос тарзда Россия назорати мустамлакачилик эмас, гўё қолоқ халқларга тараққий этиши учун беғараз ғамхўрлик эмиш. Россиянинг маданий жиҳатдан устунлик қилишидан воз кечиш, жумладан, мустақил ташқи сиёсат юргизиш ва совет тарихининг Россия талқинига қарши чиқиш – булар барчасига сиёсий сотқинлик ва жоҳиллик сифатида қаралади. Масалан, Марказий Осиё республикаларида Россия элчихоналари вақти-вақти билан давлатларнинг маҳаллий тилларни билишни кенгайтириш борасида саъй-ҳаракатларини қоралаб туради, чунки гўё бу сиёсат этник рус аҳолисининг ҳақларини чеклар эмиш. Бу давлатларнинг мустақиликка интилиши Россияда хафагарчилик ҳиссини уйғотади, Россиянинг империя сифатидаги мақомини тан олмаслик унинг маданий жиҳатдан буюклигига ҳужумдай қабул қилинади.

Путин Россияни айбсиз жабрдийда қилиб кўрсатиш ва унинг ўзини тарихан собиқ совет республикаларига нисбатан тамаддунга етакловчи давлат деб ҳис қилувчи қарашини битта нарративга (бир-бири билан боғлиқ кўплаб воқеалар ҳақида мустақил яратилган ҳамда ўқувчи ёки тингловчига сўз ва тимсолларнинг изчиллиги тарзида тақдим этилувчи ҳикоя) жамлади. Россия империяси ҳақидаги тўқиб бичилган уйдирма кимлик ҳиссини жанговор ватанпарварлик атрофида жамлайди, айни чоғда у давлатга жамиятни суст ва танқид қилмайдиган ҳолатда ушлаб туриш имконини беради. Путин Украинага қарши уруш очар экан, мана бундай деб айтди: “Зудлик билан бу мудҳиш ҳолатга – у ерда яшаётган ва фақат Россияга, фақат сиз билан бизга умид қилаётган миллионлаб кишиларга нисбатан геноцидга барҳам бериш зарур”. Ўзини гўё Ғарб шаънини ерга ургандай ҳис қилган Россия жамоатчилиги бир вақтда ўз давлатининг собиқ совет ҳудудларига тажовузини қўллаб-қувватламоқда. Жарбдийда қутқарувчи зиммасига ноҳақ тушган иқтисодий қийинчиликлар юкига дунёни ёмонликдан қутқармоқчи бўлаётганларнинг империя сифатидаги бурчи сифатида қаралмоқда.

Ғарб етакчилари Бучадаги зўравонликни геноцид деб аташи Россия режимининг жабрдийдалик ҳиссини янада мустаҳкамлади. Мудофаа вазирлиги коллектив Ғарб Россияга ҳужум қилмоқда, деб баёнот берди.

(Давоми бор)

@platformauzb

Деколониал фикрлаш вақти
(Биринчи мақола)

Россия давлати илгари совет иттифоқига бўйсунган мамлакатлар, айниқса, Марказий Осиё мамлакатларида тарих қандай ёзилаётгани ва ўқитилаётганини синчиклаб кузатиб турибди. Ушбу мамлакатлардаги Россия элчихоналари мактаб ўқув дастурларини шарҳламоқда ва ушбу минтақадаги Россия бошқарувини ижобий қилиб тасвирлашни талаб қилмоқда. Россия элчихонаси Қирғизистонда Донбассдаги “реал воқеалар” ҳақида пропаганда фильмларини кўрсатишни режалаштирган эди. Ватандошлар ва нодавлат ташкилотларининг фаол мавқеи сабаб режа барбод бўлди. Яна россиялик дипломатлар Россия хавфсизлик соҳасида кўраётган чораларни қўллаб-қувватлаши учун минтақа мамлакатларига босим ўтказмоқда. Россия Украинага бостириб киришидан бироз аввал унинг Нур-Султондаги элчиси Қозоғистондан АҚШ билан ҳарбий ҳамкорликни бас қилиб, Россияни қаттиқ қўллаб-қувватлашни талаб этган эди.

Илгари совет босқини остида бўлган давлатлар Путиннинг совет тартибларини ўрнатиш ҳақидаги интилишларига тобора кўпроқ қаршилик кўрсатмоқда. Украинадан Грузия ва Қирғизистонгача деколониалликка оид муҳокамалар асосий урфга айланмоқда. Украина ва Қозоғистондаги миллионлаб кишилар ҳалокатига сабаб бўлган оммавий очарчилик даҳшатлари совет режими одамлар тасаввур ҳам қилиб бўлмайдиган даражада кўп қурбон берилганини кўрсатади. Грузия ва Қирғизистонда олимлар ўз мамлакатларида элиталарга қарши қатағонларни қайта элакдан ўтказмоқда ва борган сари чор ва совет Россиясини империя бошқаруви, деб атамоқда. Украинадаги уруш деколониал муҳокамалар тарқалишини кучайтириб юборди. Ўтмишга қизиқиш тикланиши совет режимидаги нохуш ҳолатларни очиб ташлади. Деколониал муҳокамалар советларнинг Россия ҳақидаги ўзини бошқа рус бўлмаган республикалар  фойдасига қурбон қилувчи давлат сифатидаги тасаввурини бузмоқда. Тобора кўпроқ одамлар совет режими модернизация неъматларини олиб келди, деб ҳисоблашдан кўра, совет Россияси тимсолида шафқатсиз мустамлакачини кўрмоқда.

Совет режими келтириб чиқарган вайронагарчиликлар тобора кўпроқ англангани сари халқ Россиянинг собиқ совет ҳудудларида империяни тиклашга уринишларига шунчалик кучли қаршилик кўрсатмоқда. Мафкуравий тоталитар режим ва Россия ҳукумронлигидан озодлик қадрияти бу мамлакатларда мустаҳкамланиб бўлди. Тбилиси, Алмати ва Бишкекдаги Украинани ёқлаб ўтказилган оммавий намойишлар Россиянинг империяси сифатидаги ва совет ўтмишини англай бориш Путиннинг асоссиз жуғрофий-сиёсий мақсадларига путур етказмоқда.

(Давоми бор)

@platformauzb

Россия телеканалларидан бирида Ўзбекистон мактабларида ўқитилаётган фанлар, жумладан, тарих фани муҳокама қилинди.

Айни мавзудаги мулоҳазалар кейинги постларимизда.

@platformauzb

Умуман олганда, бу тўғри гап! Бир эмас. икки эмас саккизта ўринбосар нимага керак ўзи?! Уларнинг ҳар бири бюджетдан ойлик олади, машина ва бошқа текин хизмату имтиёзлардан фойдаланади...

Шундай экан, бу хайрли таклифни бошқа вазирлик ва идораларгаям қўлласа, яхши бўларди. Аммо мени хурсанд қилгани бу ҳаракат Молия вазирлигидан бошлангани.

Ҳа, Қўчқоров баъзан креатив ташаббуслар ҳам кўрсатади. Уни фақат тўй ўтказиш бўйича "намунали чиқиш" қилади, деганлар адашади.

@platformauzb

«Абдуллажон»да айтилганидек, арини ўлдириб қўйганмиз)

Шерзод Маҳмудов.

@platformauzb_live

​​Янги Ўзбекистондаги эски муаммо

Метан газ қуйиш шахобчалари фаолияти вақтинча тўхтатилиши ортидан АЁҚШларда 80 маркали бензинни топиш яна муаммога айланди.

Энди айтинг, деярли 90 фоиз ҳайдовчиларимиз бензин қиммат бўлгани учун ҳам метан газдан фойдаланиб келаётган эди.

Улар бензин қуйишга мажбур бўлиб турган бир пайтда эса 80 маркали ёнилғини топиш мушкуллигини ким очиқчасига изоҳлайди? Одамлар боришса, "80 тугаб қолди", деб қиммат бензинларни сотишяпти экан.

Вазирлик ҳайдовчиларга “газ бўлмаса, бензин қуйиш”ни маслаҳат берди. Яна баҳона ҳам зўр: совуқ тушгани сабабли босим камайиб кетди. Булар деярли тўрт фасли совуқ, қиш бўладиган Скандинавия давлатлари ёки Канадада газ босими барқарор туришини билармикин?

Халқнинг кайфиятини давлатга нисбатан бузишга қаратилган уринишми бу?

Аслида АИ-80 маркали бензин бошқа маркадагиларидан нисбатан арзон. Ҳар куни ҳеч бўлмаганда 15-20 литр ёқилғи қуймасангиз, қурғур машина юрмайди. Бу ҳар бир оила ғазнасига шундоғам малол келаётганди.

Кейин, заправкада, дейлик, АИ-91 бензинини қуйдирдингиз, лекин сизга АИ-80 қўйиб юбориб, “ухлатишмаганмикин” деган шубҳа сизни доимий таъқиб этади. Масаланда, бўлиши мумкинку! (Айниқса, машинаси борлар буни яхши ҳис қилишади). Бизда сифатни назорат қиладиган тузилмалар шундоғам кўнгилдагидек ишламайди. Ёки бирор марта фалон заправканинг бензини сифатсиз экан, деган хабарга кўзим тушмаган. Эшитмаганман ҳам.

Хуллас, халқнинг кундалик эҳтиёжларини жой-жойига қўйишга қатъий киришиш, бу йўналишда қилинаётган ишлар хусусида тўлиқ ва тўғри маълумотларни мунтазам етказиш зарур.

Бизни кузатишда давом этинг👇👇
@platformauzb

200-300 доллар эвазига хорижга саёҳат таклиф қилаётган турфирмалар найранглари хусусида.

@platformauzb

"Автомобил учун давлат рақами олганингизда тўловнинг катта қисми давлат бюжети ёки ЙҲХБга эмас, "Gid License Plate" деган МЧЖга ўтишини билармидингиз?" деб ёзибди Бакиро.

Spot.uz нашри скутерлар ва мопедлар учун ҳам номер белгиларини киритиш режалаштирилаётгани ва ҳар бир тўловдан 3,5 БҲМ (1 миллиондан ошиқ сумма) "Gid License Plate"га ўтиши ҳақида ёзганди.

Бу ёқда эса Ҳукумат давлат бюджети тақчиллигини болалар ҳисобига тўлдирмоқчи бўляпти.

@platformauzb

Расул Кушербаев Давлат бюджетини болалар ҳисобидан тўлдирмоқчи бўлаётган Иқтисодиёт ва молия вазирлигига жиддий таклиф билан чиқди.

@platformauzb

Автомашина ишлаб чиқаришга етмаган ақлимиз уни текширишга етармикан?

@platformauzb

Shavkat Mirziyoyev ozarbayjonlik adabiyotshunos va shoir Akif Bagʻirovni qabul qildi

Uchrashuvda Akif Bagʻirov yuksak hurmat va minnatdorlik ramzi sifatida Oʻzbekiston yetakchisiga oʻzi ozarbayjon tilida tayyorlagan “Shavkat Mirziyoyev fenomeni” kitobini taqdim etdi.

Kitobdan siyosatshunos Qudratilla Rafiqovning “Mening Prezidentim” va “Millatparvar” kitoblaridan saralab olinib, shoir tomonidan ozarbayjon tiliga tarjima qilingan publitsistik esselar oʻrin olgan

U Shavkat Mirziyoyev boshchiligida Oʻzbekistonda amalga oshirilayotgan asosiy islohot va oʻzgarishlarga bagʻishlangan.

@platformauzb_live

Ичимлик ва оқова сув хизматлари тўловлари фақат электрон шаклда қабул қилинади

Жорий йилнинг 1 декабридан мамлакат миқёсида ичимлик ва оқова сув хизматлари учун тўловларни фақат электрон шаклда қабул қилиш тизимига ўтилади.

Назоратчи ва сув таъминоти ходимларига тўловларни нақд пул кўринишида амалга ошириш тўхтатилади.

@platformauzb

Путиннинг "Мен русман" деб, миллатидан қатъи назар Россиянинг ҳар қандай фуқароси айтиши мумкин" деган мана бу гапи менга З. Бжезинский иккинчи минг йилликнинг 90-йиллари - СССР инқирозидан сал ўтиб айтган баъзи мулоҳазаларини эсга солди.

Мана у нималар деган эди:  Ҳозирги пайтда Россия кенг кўламда тарихий маънода ўзлигини қандай аниқламоғи керак деган масалада қизғин баҳслар бошланиб кетди, шундай масалалар бўйича беҳисоб тарзда оммавий ва хусусий мулоҳазалар майдонга келдики, йирик мамлакатларнинг кўпчилигида бунақа масалалар ҳатто кўтарилмайди ҳам. Мана, ўша масалалар “Россия нима дегани? Қани Россия? Рус бўлмоқ қандай маънони англатади?

Бу саволлар шунчаки назарий саволлар эмас, уларга бериладиган ҳар қандай жавоб жуда муҳим геополитик мазмунга тўла бўлади. Россия миллий давлатми, йўқми? Агар миллий давлат бўлса, унинг асосини фақат руслар ташкил қиладими? Ёки Россия деб таърифланган нарса шу таърифдагидан каттароқми (масалан, Буюк Британияга ўхшаган — у Англиядан каттароқ)? Агар шундоқ бўлса, тақдирнинг ўзи унга империя бўлишни раво кўрганми? Тарихан, стратегик ва этник жиҳатдан Россиянинг ҳақиқий ҳудудлари қанақа? Мустақил Украинани ана шу тарихий стратегик ва этник тушунчалар доирасидаги вақтинча чекиниш деб қарамоқ керакми? (Кўпчилик руслар айнан шундай деб ҳисоблашга мойилдирлар). Рус бўлмоқ учун рус кишиси этник жиҳатдан рус бўлмоғи керакми ёхуд у сиёсий жиҳатдан рус бўлмоғи шарт-у, этник жиҳатдан рус бўлмаса ҳам бўлаверадими? (Яъни “россиялик” деганга тўғри келади. “Британиялик” дегани “инглиз” дегани эмас). Масалан, Ельцин ва яна баъзи бир бошқа руслар чеченларни рус деб ҳисобламоқ мумкин ва ҳатто зарур деб исботлашга уринишган эди (Тўғри, бу жуда хунук оқибатларга олиб келди).

Бундай чалкаш шароитда аввалдан тахмин қилиш мумкин бўлганидек, “Россия қаёққа кетяпти ва “Россия” деганининг ўзи нима?” деган саволга кўплаб хилма-хил жавоблар майдонга келади.

@platformauzb

Покистондаги вокзалда содир бўлган портлашда 21 киши ҳалок бўлди

Покистоннинг Кветта шаҳрида темир йўл вокзалида портлаш содир бўлди. Натижада 21 киши ҳалок бўлди, яна 30 киши жароҳат олди. Портлашни афтидан худкуш-террорчи амалга оширган.

@platformauzb

Вазирлар Маҳкамасининг тегишли қарори билан эндиликда Умра сафарини уюштирувчи турфирмалар лицензия олиш учун 1 миллион АҚШ доллари захира қўйиши талаби қўйилмоқда.

Соҳада иш олиб бораётган тадбиркорларнинг фикрича, аслида "Панорама Айрвес" компаниясининг айби билан Умрага борганлар қолиб кетган, лекин бунинг учун турфирмалар жазоланмоқда.

Умра сафари пакет нархларининг 85 фоизини авиачипта  ташкил қиларкан.

@platformauzb

Ходимларга 11 ноябрь - Ўзбекистон касаба уюшмалари куни билан мукофот берса бўлади!

Ҳа, албатта бериш мумкин. Бу ташкилотнинг меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларига  боғлиқ.

МК 24-моддасига кўра, иш берувчи ходимларни ҳалол самарали меҳнати учун рағбатлантириш ҳуқуқига эга.

МК 299-моддасига кўра, ишдаги ютуқлар учун ходимга нисбатан рағбатлантириш чоралари қўлланилиши мумкин. Рағбатлантириш турлари, уларни қўллаш тартиби жамоа келишувларида, жамоа шартномасида, ички меҳнат тартиби қоидалари ҳамда меҳнат тўғрисидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларда ва меҳнат шартномасида белгиланади.

МК 13-моддасига кўра, меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларда ходимлар учун меҳнат тўғрисидаги қонунчиликда белгиланганига нисбатан қўшимча ҳуқуқлар ва кафолатлар назарда тутилиши мумкин.

МК 12-моддасига кўра, меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатлар қуйидагилардан иборат:
жамоа келишувлари;
жамоа шартномалари;
иш берувчи томонидан касаба уюшмаси қўмитаси билан келишувга кўра қабул қилинадиган ички ҳужжатлар;
ички ҳужжатлар, шу жумладан иш берувчи ўз ваколатлари доирасида якка ўзи қабул қиладиган якка тартибдаги ҳуқуқий ҳужжатлар.

Диққат! Агар ташкилотнинг ички ҳужжатларида фақат МК 208-моддасида назарда тутилган, 9 та ишланмайдиган байрам кунидагина ходимларни мукофотлаш назарда тутилган бўлсачи? Ёки ташкилотнинг ички ҳужжатларида ходимларни умуман мукофотлаш назарда тутилмаган бўлсачи?

Бу ҳолатда иш берувчи гарчи ички локал ҳужжатларда назарда тутилмаган бўлсада, ходимларни рағбатлантириши мумкин.

Чунки, юқорида таҳлил қилиб ўтганимиздек, иш берувчи ўз ваколатлари доирасида якка ўзи қабул қиладиган якка тартибдаги ҳуқуқий ҳужжатлар — буйруқлар, фармойишлар, қарорлар ҳам меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжат ҳисобланади!

Буджет ташкилотлари ҳам ўзларининг буджетдан ташқари маблағлари ҳисобидан ходимларни 11 ноябрь Ўзбекистон касаба уюшмалари куни билан мукофотлашлари мумкин!

Ҳурматли иш берувчилар, ходимларни бир хурсанд қилинглар!

@platformauzb

Эрдоған Бишкекда йўл бўйида Туркия байроқлари билан турган болаларни кўриб, кортежини тўхтатди.

@platformauzb_live

Дональд Трамп ўз ғалабасини нишонламоқда.

Атиги 4 йиллик мандатга шунча дилхушлик...

@platformauzb

Қозоғистон ва Франция ўртасида қиймати 2,2 миллиард доллардан ортиқ бўлган 36 та битим имзоланди

Битимга кўра, муҳим ресурслар, транспорт, археология ва реадмиссия соҳаларида стратегик шерикликни мустаҳкамлашга қаратилган ҳукуматлараро ва тижорат ҳужжатлари имзоланган.

Маълумот учун, айни дамда Қозоғистон президенти давлат ташрифи билан Францияда бўлиб турибди.

Кеча Қозоғистон ва Хитой ўртасида ҳам 2,5 миллард долларлик 8 та келишувга эришилган.

P.S. Ривожанган мамлакатлар учун Қозоғистон Марказий Осиё давлатлари ичида энг жозибадор давлат ҳисобланади. Минтақага сармоя киритмоқчи бўлган инвестор ҳеч ўйлаб ўтирмай Қозоғистонни танлайди. Мамлакат қўшниларига нисбатан барқарор иқтисодий ва сиёсий муҳитга ҳам эга. Қозоғистоннинг бой ва қудратли давлат бўлиши Ўзбекистоннинг ҳам ютуғи.

@platformauzb

Мажлислардаги топшириқларга эмас, қонунларга асосланиб ишлаш керак

Бизда қонунлар "шахссизлантирилмас" (деперсонилизация) экан коррупциянинг нафақат тугаши, балки камайишига ҳам кўз тикиш мумкин эмас. Аммо, ҳозирча давлат бюрократияси, вертикал иерархиямиз ҳақида жуда кам гапириляпти...

Ҳокимият ва идораларда саҳардан кечгача мажлис, селекторлар бардавомликда... Маъмурият ишини юритиш учун  барча меъёрий ҳужжатлар, қўлланмалар, бунинг устига қонунлар бор, лекин мажлислар тугамайди.

Бу ҳуқуқий ҳужжатларнинг бошқарувда иш бермаслигини кўрсатадими ёки биз оғзаки ва телефон ҳамда виртуал кўрсатмалар билан ишлашга ўрганиб қолдикми? Эҳтимол қонунлар бузилиши ва унинг ортидан келаётган кўнгилсизликларга шу ҳаракатимиз ҳам сабаб бўлаётгандир.

Чунки жамият, ҳатто, мактаб, касалхона ва оддий ишчилар бригадалари ҳам мажлисбозликка ва катта мажлислардан келадиган топшириқларга ўрганиб қолгандай туюлади, одамга...

Шундай экан хулосани мажлисга қараб эмас, қонунларга юзланиб чиқарсак бўлмайдими?!

@platformauzb

Ўринбосарлар порани олиб кимга беради?

Деярли ҳар куни ижтимоий тармоқларда пора билан қўлга тушганлар ҳақида ахборотлар ўқишгаям ўрганиб қолдик. Порахўрлар давлат хизматчилари. Улар орасида барча соҳа ва тармоқ вакиллари бор. Прокурорлар, солиқ ва божхона ходимлари, ҳоким ўринбосарлари ва ҳокимият идоралари вакиллари...

Аммо, урфга айланган бу "ов" ҳеч тугай демайди. Жамиятга тақдим этилаётган манзара, бизда пора, коррупция билан шуғулланмайдиган ташкилотнинг ўзи йўқ, дегандай хулосага одамни яқинлатади.

Нега бундай бўлди, бўляпти?  Тушунишимча, бизда коррупция томири сув ичадиган чашмагача етиб борилмаётгандай. Фақат атрофдаги новдалар буталаётгандай. Масалан, шу яқин йиллар ичида ўнлаб "замлар" пора билан қўлга тушди, ҳокимлар эса ўтирибди. Ёки бошқа ташкилотлардаям шундай.

Ҳеч ким ўйламайдики, пастки бўғин пора олиб кимга беради, ҳар қалай ишни битириш керакку, тўғрими? Мана шу Чирчиқ ҳоким ўринбосари ҳам ўзи мустақил иш қилганига одам ишонгиси келмайди. Ёки прокурор, солиқ ходимлари ҳақида ҳам бир неча бор шундай хунук хабарлар чиқди, аммо раҳбарият бус-бутун турибди... Тушуниш қийин.

@platformauzb

Бош прокуратура диққатига!

Қашқадарёни ўмаришмоқда

Қамаши тумани "Гулшан" МФЙ ҳудудидан оқиб ўтувчи Қашқадарё ўзанидан кундуз куни қум қазиб олинмоқда.

@platformauzb_live

Агар бу ҳақиқат бўлса нимадан дарак беради?! Халқ вакиллигидан воз кечиш ёки бўйин товлаш ҳаракати, деб атасак бўладими?

Пала-партишлик, охиригача ва энг ёмони, маънавий оқибати ўйланмай қилинган, қилинаётган ишлар бизда жуда кўпайиб кетди.

Айни ҳолат ҳам (агар хабар тўғри бўлса, албатта!) шулардан бири. Жуда қизиқ-да, йилига триллионлаб бюджет маблағини олаётган вазирлик раҳбари қандай қилиб арзимас маош берадиган, бунинг устига кунда-кунора мажлисбозлик авжига чиқадиган органга ишга ўтиши мумкин?! Тўғри, у ер олий орган, халқнинг дардини, орзу армонларини ифода этадиган энг юксак нуқта.

Аммо у бизнинг замонларга келиб энг ғамгин бир идорага айланди. Унинг на кучи, на-да мавқейи ҳавас қиларли. У амалиётда унитилаёзган расмий статуси ва ваколатига кўра мифгаям ўхшайди.

Хўш, буни ўша вазирлар билмайдими, жуда яхши билади. Энди масаланинг иккинчи томони шундаки, нега иш бошида шу жиҳатлар ўйланмайди.

Дейлик, вазирларнинг депутатликдан воз кечиши очиқчасига халқ мнибари бўлган органга нисбатан ҳурматсизлиги ёки чуқурроқ олганда, сиёсий ахлоқсизлик, дейиш мумкинми, йўқми?

Очиғи, маъмурий-сиёсий тизимда жуда қўпол хатоларни кўп учратяпмиз. Биттаси, масалан "қонимизда ғалаба" деб чиқади, бошқа биттаси ўз чучмал интервьюси билан ижтимоий тармоқларга эрмак бўлади...

Нега шудай, нимага кўп ҳолларда гапимиз билан ишимиз бир-бирига тескари чиқиб ётади.

Менимча, бу узвий бир қарашнинг ҳали тўла шаклланмаганида бўлса керак. Хуллас, бизнинг гинамиз мамлакатда давлат умуммиллий сиёсатини шакллантиришга масъул бўлган институтларга қаратилган.

Назаримизда, улар дунёқарашларини қайта баҳолашлари, бугунгига ўхшаш ишларга танқидий нуқтаи назардан жиддий ёндашишлари керак бўлади.

@platformauzb

Воз кечадиган бўлса, нега номзодини қўйган?!

Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги вакилининг билдиришича, вазир Ҳилола Умарова бугун ариза ёзган ва депутатлик ўрнидан воз кечган.

@platformauzb

Шерзод Каримов мактабгача ва мактаб таълими вазирининг биринчи ўринбосари лавозимига тайинланди.

Бугунгача у Вазирлар Маҳкамаси “Маҳалла еттилиги”, ёшлар сиёсати ва маънавият масалалари департаменти Ёшлар сиёсати, мактабгача ва мактаб таълими, соғлиқни сақлаш ва маънавият масалалари бўлими бошлиғи лавозимида ишлаётган эди.

@platformauzb_live

«Ўзбекнефтгаз» АЖ бошқаруви қанча ҳақ олади?

«Ўзбекнефтгаз» АЖнинг собиқ бошқарув раиси Абдуллаев Меҳриддин Раззоқович 2023 йилнинг 1-чораги учун ҳақ ва қўшимча ҳақ сифатида — 231 млн 840 сўм, амалдаги раис Сидиқов Баҳодиржон Баҳромович 2023 йилнинг 2- ва 3-чораклари учун ҳақ ва 2-чораги учун қўшимча ҳақ сифатида — 469 млн 800 минг сўм олади. 

Ҳақнинг энг кўпини «Ўзбекнефтгаз» АЖ бошқарув раисининг ўринбосари Шеров Рустам Чўлиевич олмоқда. У 2023 йилнинг 1-, 2- ва 3-чораклари учун ҳақ ва 1- ва 2-чораклари учун қўшимча ҳақ сифатида — 654 млн 120 минг сўм олади.

Маълумот очиқ манбадан олинди.

Манба: хўжайинуз.

@platformauzb

🏰 Диққат савол?

1. Бу давлатнинг ёши Ўзбекистон билан тенг.
2. Аҳолиси 4 млнда кўпроқ.
3. Мамлакатнинг 1/3 қисми ўрмон билан қопланган.
4. Оқ тери устида қора доғлари борлиги билан машҳур бўлган долматин кучуклари айнан шу давлатдан чиққан.
5. Шунингдек бу давлатни галстуклар ватани ҳам деб аташади.

Харитада кўрсатилган бу давлат қайси?

Сурхондарёда иситиш мавсуми 1 ноябрдан бошланади

Туман ва шаҳар ҳокимликлари 31 октябрдан ижтимоий объектлар ва коммунал соҳа корхоналарида куну-тун ишловчи штаблар ташкил этишади. 

PS.: Азим пойтахтда эса ҳали иситиш мавсуми қачон бошланиши номаълум. Болалар захлаган боғчаларга боришмоқда, ўқувчилар эа совуқ синфхоналарда таълим олишмоқда. Тошкент шаҳар ҳокимиятидагилар эса кондиционерни ёқиб, иссиққина кабинетларида давру даврон суришмоқда.

@platformauzb

Сайловга доир қонунчилик талаблари қўпол равишда бузилгани ҳолатлари кузатилмади

27 октябрь куни Ўзбекистон Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси, Қорақалпоғистон Жўқорғи Кенгеси, Халқ депутатлари вилоят ва Тошкент шаҳар, туман ва шаҳар кенгашларига сайловлар бўлиб ўтди. Сайловни 850 дан ортиқ хорижий ва халқаро кузатувчилар кузатиб борди.

Хабар қилинишича, давлат ҳокимияти вакиллик органларига ўтказилган сайловлар бўйича сайловга доир қонунчилик талаблари қўпол равишда бузилганлиги ҳолатлари ҳақида хабар ва маълумотлар тушмади.

Марказий сайлов комиссияси бўлиб ўтган сайлов жараёнлари билан боғлиқ барча маълумотларни тизимли ўрганиб, унинг хулосаларини халқаро кузатувчилар ҳамда экспертлар иштирокида муҳокама қилиши айтилди.

Бу муҳокамаларда ўтган сайлов жараёнлари атрофлича таҳлил қилиб, сайлов қонунчилиги ва амалиётини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари белгилаб олинади.

#saylov24
@platformauzb

Махмуджон Якубов “Ҳудудгазтаъминот” АЖ бошқарув раисининг биринчи ўринбосари этиб тайинланди.

Бунга қадар у “Ўзэнергоинспекция” Тошкент вилояти ҳудудий бошқармаси бошлиғи лавозимида фаолият юритиб келаётганди.

@platformauzb_live

Интернет нашрда биринчи марта ноанъанавий дебат ўтказилди

Kun.uz интернет нашрини анчадан буён кузатиб бораман. Бу платформа мамлакатимиздаги турли сиёсий ва ижтимоий муаммоларни очиқ-ойдин ёритиб келадиган энг фаол интернет нашрлардан бири. Бу сайт ҳар доим сайловолди жараёнларини, турли янгиликларни ўзига хос ёндашув билан тақдим этиши билан ажралиб туради.

Бу йилги сайловлар муносабати билан Kun.uz илк марта онлайн дебат ўтказгани ёқимли ва айни пайтда кутилмаган янгилик бўлди.

Биринчидан, дебатларни ижтимоий тармоқларда ўтказиш замонавий демократик ўзгаришларнинг ёрқин намунаси десак бўлади. Партия вакилларининг кескин ва очиқ баҳслари, халқни қийнаб турган асосий масалалар, хусусан, коррупция ва бошқа ижтимоий муаммолар ҳақидаги суҳбатларини кузатдим.

Иккинчидан, дебатда партия вакиллари реал саволларга жавоб беришга мажбур бўлишди ва уларнинг жавоблари қуруқ ваъда эмас, балки аниқ таклифларга асослангани очиқ кўриниб турди.

Бундай ноанъанавий дебатлар, албатта, жамиятимизда демократик ислоҳотларнинг ривожланиши ва сайлов жараёнларига қизиқишнинг ортишига ёрдам беради. Онлайн дебатлар Ўзбекистондаги очиқ мулоқотнинг ривожланишига ҳам хизмат қилади деб умид қиламан.

#sаylоv24
@platformauzb

Чуқуроқ ўйлаб қаралса, бу ҳечам "парадокс" эмас

Тўғри, россиялик сайёҳ ажабланаётганидек, у эътибор қаратган инсонлар этник жиҳатдан рус бўлишлари мумкин, аммо сиёсий нуқтаи назарга кўра улар ўзбекистонлик.

Муаммо нимада? Муаммо кўпроқ мафкурада; империапарастлик, "буюк рус" каби романтизмга йўғрилган ҳамда рус умумий тафаккурида шаклланган Эксклюзивизм (ўзини бошқалардан устун қўйиш) билан боғлиқ.

Бўлмаса, нима, руслар (ёки бошқа этнос) олий ирқу қолганлар қорами? Айни мана шундай қарашлар бугунги дунё учун энг зарарли бўлган ирқчиликка йўл очиб беради.

@platformauzb

Очиғи, мен сал тушунмадим. Савол ва эътирозларим бор.

Биринчидан, маҳсулотнинг сифатига ишлаб чиқарувчи жавоб беради. Бу -- халқаро қабул қилинган мезон.

Масалан, мол Хитойдан кирдими, хитойлик ишлаб чиқарувчилар сифатга жавобгар. Нега биз ўзга бир давлатдаги фирманинг маҳсулотини уч ой синовдан ўтказамиз, қизиқ?

Иккинчидан, нега энди бу тартиб автомобилларга жорий қилинмоқда.

Масалан, Болтиқбўйидан кириб келаётган сут ёки балиқ маҳсулотларини аҳолига тарқатишдан олдин уч ой махсус мутахассислар гуруҳи еб кўриб, кейин сотувга руҳсат бермайдику. Мамлакатга кирганда божхонада ҳамма текширувдан ўтади, бўлди. Ёки дори маҳсулотлари...

Хуллас, жуда тушунарсиз ишлар бўладида, бизда. Ўйлаааб қоласан. Нега баъзилар бизнес деганда одамлар тушунмайдиган шундай йўлларни танлашаркан-а?

@platformauzb

1 ноябрдан бошлаб Ўзбекистонга расмий дилерлар томонидан четдан олиб келинадиган автотранспорт воситалари Пискент туманидаги полигонда 3 ойлик синовдан ўтади, - Техник жиҳатдан тартибга солиш агентлиги матубот хизмати. 

PS.: Хуллас, четдан автомобиль олиб кирадиган тадбиркорларга яна бир бюрократик тўсиқ яратилмоқда, халқни эса танловдан маҳрум этишмоқчи...

@platformauzb

Монополия тўхтамаяпти

Имтиёзлар, бозордаги монопол ўрин ҳам буларга камлик қилмоқда. Хусусий тадбиркор ҳеч қандай имтиёзсиз олиб кирадиган автомобиллар уларникидан арзонроқ бўлиб қолавермоқда ва бунга чидай олмаган монополлар машина олиб киришни қийинлаштирадиган янгидан-янги қоидаларни, оддий тадбиркор ҳаётини қийинлаштирувчи янгича усулларни ўйлаб топишмоқда.

@platformauzb

40 минг доллар пора олиб қочиб кетган терговчи айблови билан ўз мулкини ҳимоя қилган тадбиркор 3 йилу 6 ойга қамалди

Расул Кушербаевнинг ёзишича, Юнусобод туманида жойлашган биносини ноқонуний бузиб ташланишидан ҳимоя қилиб, тармоқларда чиқиш қилган ёш тадбиркор А. Ғуломов, 3 йил-у 6 ойга озодликдан маҳрум этилди. У бино бузилишида ҳокимият вакилига қаршилик кўрсатишда айбланган.

Шўрлик тадбиркор суднинг ҳали қонуний кучга кирмаган қарори билан келиб, жойини бузмоқчи бўлган зўравон прокуратура ва ИИБ ходимларидан мулкини ҳимоя қилиб чиққанди.

Кейин туман прокурори ушбу тадбиркор ва унинг отасини бу иши учун қаматиш билан таҳдид қилган: ё магазинни ё ўғлингни танла.

Қизиғи туман прокуратурасининг 40 минг АҚШ доллари пора олишда қочиб кетган порахўр терговчиси Ш. Ш. ушбу жиноят ишини юритган.

Яқинда Олий Мажлис Спикери ўринбосари Одилжон Тожиев порахўр терговчилар юритган барча ишларни қайта кўриб чиқиш зарурлигини айтиб, қонунчиликка бу борада ўзгартириш киритиш ҳақида таклиф билдирганида нақадар ҳақ эди.

Бу каби порахўр терговчилар ўз мулкини ҳимоя қилмоқчи бўлган А. Ғуломов сингари қанчадан-қанча тадбиркорларни қаматиб юборгани номаълум.

@platformauzb

Избоскан туманидаги Чувама деҳқон бозори

Маданият вазири Озодбек Назарбеков:
-- Фестиваллар ўтказиш кўчани асфальт қилишдан муҳимроқ!

@platformauzb

Электрон овоз бериш қандай амалга оширилади?

Хабарингиз бор, Тошкент шаҳридаги айрим сайлов участкаларида синов тариқасида электрон овоз бериш йўлга қўйиляпти.
Аввало, билишимиз керак, электрон овоз бериш онлайн овоз бериш дегани эмас.

Онлайн овоз беришда сайловчи шахсий компьютери орқали интернетда овоз бериши мумкин, электрон овоз беришда эса сайлов участкасига бориб, махсус электрон ускунадан овоз беради.

Электрон овоз бериш йўлга қўйиладиган сайлов участкаларида сайловчи хоҳишига кўра электрон ёки анъанавий тарзда овоз бериши мумкин. Агар сайловчи электрон овоз беришни танласа, қуйидаги тартибда овоз беради:

👉 Қурилма фаоллаштирилгач, сайловчи ўзига қулай бўлган тилни танлайди;
👉 Овоз бериш жараёнида ўзи ёқлаб овоз бераётган номзод ёки сиёсий партия рўпарасидаги бўш квадратни босади;
👉 Барча сайлов тури бўйича овоз бериб бўлгач, сайловчи томонидан амалга оширилгач овоз бериш натижалари экранда пайдо бўлади;
👉 Овоз бериш натижалари маълум бўлса, чоп этиш тугмаси босилади;
👉 Қурилманинг принтери сайлов бюллетенининг қоғоз квитанциясини чоп этади;
👉 Натижалар сайловчига маъқул бўлса, қурилма экранидаги “Овоз беришни тасдиқлаш” тугмаси босилади ва қоғоз квитанция автоматик тарзда қурилманинг қутисига туширилади;
👉 Агар сайловчи бирор хатога йўл қўйса, овозларни бекор қилиш тугмаси босилади, қоғоз квитанцияга “бекор қилинган” ёзуви ёзилади ва қурилма қутисига туширилади.
👉 Овоз бериш якунлангач, электрон овоз бериш қурилмаси натижаларни автоматик равишда чоп этади.

#sаylоv24
@platformauzb

Президент Мирзиёев Россияда... Қозон аэропортида уни Миннихонов кутиб олди. Эътиборлиси, Мирзиёев ва Миннихонов ўртасидаги муносабатлар туркий тилнинг икки бўғини – ўзбек ва татар тилларида бўлди.

Бу, тилдан сиёсий қурол сифатида фойдаланиш "урф"га кираётган бугунги кунларда биз учун ўта муҳим ходиса!

@platformauzb

Naqd pulga ehtiyoj kamayib boryapti

Avvalari odamlar orasida naqd pulga ehtiyoj juda katta edi, hattoki bankomatlarda pulni naqd qilish uchun uzundan-uzun navbatlar bo‘lardi.

Biroq endi vaziyat o‘zgaryapti va buni raqamlarda ham ko‘rish mumkin. 2024 yilning 9 oyida bank kartalariga jami 740 trln so‘m pul mablag‘lari kelib tushgan. Shu pullarning 22,6 foizi naqd pulga aylantirilgan.

Taqqoslash uchun avvalgi yillarning mos davrida bu ko‘rsatkich quyidagicha edi:

⏺️2023 yil — 24,4 foiz;
⏺️2022 yil — 27,4 foiz;
⏺️2021 yil — 32,9 foiz:
⏺️2020 yil — 35 foiz.

Yillar o‘tgan sari odamlar pulllarini kamroq naqdlashtiryapti va bu tendensiya hali yana davom etadi.

Қиш эшик қоқмоқда, ўтин йўқ... Қор эса осмонда қишламайди

Мамлакатимизда  ҳали табиий газ етиб бормаган ҳудудлар анчагина. Масалан, Нурота тумани ҳам шундай, тўлиқ газлаштирилмаган. Асосан чўл ва ярим чўлда жойлашган қишлоқ-овуллар аҳолиси уй иситиш,  нон ёпиш, қозон қайнатишда асосан саксовул, юлғун каби чўл ўсимликлари ҳамда халқимизнинг анъанавий ёқилғи манбаи – тезакка кўз тикишади.

Аммо муаммо шундаки, минглаб оилалар истиқомат қиладиган (аслида мамлакатимизда бундай жойлар кўп) бу ерларда бугун эконазоратчилар жуда хафсала билан иш олиб боришмоқда.

Бу-яхши! Чунки сакзовулзорларни асраш экология  учун зарур. Буни ўша саксовулзорларга "кўз олайтирган" одамлар ҳам билади. Бироқ бошқа илож йўқ. Аксига олиб,  чўлланишнинг тезлашиши боис мол туёқ сониям кескин камайган. Мол камайди, дегани асосий ёқилғи – таппи камёблашди, деганини ҳам билдиради.

Бу ердаги одамлар экологлар саксовулзор ва юлғунзорларни қўриқлаб, унга зиён берганга миллионлаб сўм жарима солаётганини тўғри баҳолашаётир. Аммо уларнинг кўнглида бир ўкинч ҳам бор: улар экологлар ўтин ва тарашани ҳимоя қилаётгандай бизни ҳам кимдир ҳимоя қилишса яхши бўларди, деб ўйлашади. Чунки қиш эшик қоқмоқда, ўтин йўқ, тезак сийрак. Қор эса осмонда қишламайди.

@platformauzb

Бугун тил байрамини нишонлаяпмиз, бу яхши. Аммо шубҳали тарзда йўқолган тил ҳақидаги янгиланаётган қонун қани, жаноб депутатлар?

Бугун ўзбек тили байрами куни. Жойларда катта тантаналар бўлиб ўтаётгани, албатта, яхши.  Аммо биз она тилимизни жамиятга тўла татбиқ қила олдик, дея олмаймиз. Бу, аввало, концептуал сабаблар билан боғлиқ.

Хусусан, бундан бир неча йиллар илгари тайёрланиб қонун чиқарувчи органимизга киритилган лойиҳа шубҳали тарзда мудом топилмади. Ҳолбуки, орада депутатларимизнинг ўша гуруҳи ўз муддатларини ҳам тугатишмоқда. Қонундан ташқари тилимиз табиий дастакловчи восита кучларига ҳам эга бўлолмади. Масалан, сиёсий элита орасида ўзбек тилидан кўра ҳамон ўрис тилининг обрўси баландроқ.

Маданият, илм-фан, санъат, сиёсат жабҳаларида ҳалиям она тилимиз иккинчи, баъзи ўринларда учинчи ўринга тушиб кетаётир. Жамиятнинг ахборотга бўлган эҳтиёжини қондиришда ҳамон рус ОАВси етакчидек...

Шундай экан, байрам билан бирга тилимизнинг қамровини кенгайтиришни, илмий-сиёсий мақомини юксалтиришни кўпроқ ўйлашимиз керак.  Чунки миллатларнинг колониал тақиблардан халос бўлиши ва ўз субъектлигини теранроқ англашида бу муҳим босқич ҳисобланади.

@platformauzb

Ўзбекистон ўзини иқлим ўзгариши масалалари борасида глобал миқёсдаги муҳим иштирокчи сифатида ҳам намоён этмоқда — Халқаро валюта жамғармаси таҳлилчиси

Халқаро валюта жамғармаси таҳлилчиси Юэжу Чжао Ўзбекистоннинг иқлим ўзгаришини тартибга солиш борасидаги ҳаракатларига баҳо берди. Иқлим ўзгаришини тартибга солиш жамият, бизнес ва ҳар бир инсоннинг иштирокини талаб қиладиган мураккаб вазият. Юежу Чжао Ўзбекистон бу бўйича сезиларли ютуқларга эришганини таъкидлади.

Унга кўра, бунда фуқароларни жалб қилишнинг асосий омили бўлган ахборотдан фойдаланиш имконияти муҳим роль ўйнайди. Айни вақтда Ўзбекистонда иқлимга оид медиа-контент 12 тилда тарқатилмоқда. Бу эса одамларга иқлим сиёсатини эркин муҳокама қилиш ва танқид қилиш имконини беради.

Таҳлилчи, шунингдек, Ўзбекистон энергетика соҳасида ҳам жиддий қадамлар қўяётганини алоҳида қайд этган.

«Генерациянинг қарийб 25 фоизи қайта тикланадиган энергия манбаларига тўғри келади, бу катта натижадир. Қуёш ва шамол электр станцияларини қуриш ишлари ҳам ички, ҳам халқаро молиявий ресурслар кўмагида амалга оширилмоқда. Ушбу соҳадаги ўзгаришлар давлат, бизнес ва жамият ўртасида очиқ мулоқотни талаб қилмоқда.

Муҳими, Ўзбекистон иқлим ўзгариши масалалари борасида ўзини нафақат минтақавий етакчи, балки глобал миқёсдаги муҳим иштирокчи сифатида ҳам намоён этмоқда», дейди у.

Бугун @platformauzb 5 ёшга тўлди!

Бугун каналимиз беш ёшга тўлибди. Эрмак, чигалёзди машқи учун деб ўйлаган ишимиз кейинчалик хийла жиддий иш эканини билиб қолдик. Хусусан, орада турли тушунмовчиликлар "ўчир", "ёп" можаролари жуда кўп бўлди.

Бироқ биз бир нарсада собитмизки, бошланишидан каналнинг мақсади самимий эди ва ҳозир ҳам шундай. Ватан, миллат, халқимиз манфаатлари томондан туриб гапириш, кўнгилда кечаётган кечинмалар, қарашларни ўқувчилар билан ўртоқлашиш.

Менимча, бунинг ёмон томони йўқ. Биз ёзганда, гапирганда ўз шахсий қарашларимизни ифода қиламиз. Бировни шундай ўйлашга, фикрлашга мажбурламаймиз. Лидерлик, даҳоликка даъвомиз ҳам йўқ.

Биз атрофдаги воқеаларга ўз муносабатимизни берамиз. Ўтган беш йил давомида бизни мунтазам кузатиб, фикрларини биз билан бўлишиб келаётган доимий мухлисларимизга ташаккуримизни билдирамиз. Барчангизга  соғлик-саломатлик, омонлик тилаймиз!

@platformauzb

Бугун 21 октябрь - Ўзбек тили байрами куни

Ўзбек тили ҳақида ўзимизникилар шундай самимий гаплар айтгунича (айта олса, албатта) жанубимиз - Афғонистондаги миллатдошларимизнинг она тилимиз ҳақида куюнчаклик билан билдирган мулоҳазаларини шу ерга қўйиб турамиз.

@platformauzb

"Миллий тикланиш" партияси Бухорода “Қадриятларга таянган тараққиёт!” шиори остида тадбир ўтказди. Тадбир партия раиси бошчилигида бўлиб ўтган.

Таъкидланганидек, партия томонидан “Қадриятларга таянган тараққиёт” шиори бежиз илгари сурилаётгани йўқ. Бу миллий-маданий қадриятлар ҳамда замонавий тараққиётнинг уйғунлигида жонажон Ўзбекистонимизни қудратли давлат, халқимизни фаровон бўлиш йўлидаги бирлаштирувчи даъватдир.

Шунингдек, оммавий тадбирда инсон қадри устувор бўлган халқпарвар жамият – Янги Ўзбекистонни барпо этиш йўлида “Қадриятларга таянган тараққиёт!” шиори остида ишлаб чиқилган “Миллий тикланиш” демократик партиясининг 2025-2029 йилларга мўлжалланган сайловолди дастури мазмун-моҳияти билан таништирилган.

Эслатиб ўтамиз, сайловга ҳам 7 кун қолди.

#saylov24
@platformauzb

⚡️Қонунчилик палатаси спикерининг биринчи ўринбосари Акмал Саидов Ўзбекистон ҳеч қандай ҳарбий тузилмаларга қўшилмаслиги ва Евроосиё иқтисодий иттифоқида (ЕОИИ) кузатувчи давлат сифатида қолишини маълум қилди.

@platformauzb_live

Ўзбекистондаги демократик ислоҳотларни бутун жаҳон ҳамжамияти қўллаб-қувватламоқда

Кечадан "Халқаро ҳамкорлик ташаббуслари ҳафталиги" шиори остида қатор халқаро конференциялар бўлиб ўтмоқда.

Халқаро анжуманда тадқиқот ва таҳлилий марказлар, бизнес ҳамжамият, вазирлик ва идоралар томонидан 300 дан ортиқ хорижий ҳамкорлари билан биргаликда 50 дан зиёд конференция, давра суҳбатлари ва амалий мулоқотлар ҳам ташкил этилиши режалаштирилган.

Анжуманда Хелсинки университети қошидаги Қонун устуворлиги маркази директори Туя Бракс Ш.Мирзиёев ислоҳотларида қонунларни қабул қилиш жараёнида фуқаролик жамияти институтлари, оммавий ахборот воситалари, академик ҳамжамиятнинг фикрларини инобатга олиш каби масалаларга алоҳида эътибор берилаётганини таъкидлади.

Шунингдек, қонун устуворлигига эришишда “уч ўзаро чамбарчас боғлиқ вазифа” – судларнинг мустақиллигини таъминлаш, коррупцияга қарши курашиш ва инсон ҳуқуқларини ҳимоялашга хизмат қилувчи институтлар, жумладан, Омбудсманнинг самарали фаолиятини йўлга қўйишга устуворлик берилаётганини қайд этди.

@platformauzb

Беш сиёсий партия вакили иштирокидаги теледебатда сизнингча қайси партия устунликка эришди?

Жонли эфир орқали узатилаётган дебатларни кузатяпсизми? Қойил. Янгича формат, янгича ёндашув ва интерактив услуб дебатга ўзгача руҳ бағишламоқда.
Дебатнинг 3-раунди том маънодаги рақобат муҳитини акс эттирди. Партия вакилларининг бошқа партия спикерига “юзинг-кўзинг” демасдан кескин савол билан мурожаат қилиши “Хўш энди бу саволга нима деб жавоб берар экан” деган қизиқиш билан томошабинларни эфирга михлаб қўйгандек бўлди.
Партия вакиллари ҳам студиядаги ва жонли эфирдаги минглаб кузатувчилар олдида ўзларининг сиёсий маҳорати, ўткир саволларга жавоб бера олиш қобилиятини кўрсата олади. Буни ҳам эътироф этиш керак. 
Бир сўз билан айтганда, бундай янгича ёндошув, спикерлар
ва томошабинларнинг эҳтирослари билан қўшилиб дебатларга алоҳида мазмун бахш этгани ҳолда дебатларни сиёсий жараённинг муҳим қисмига айлантирди.
Бу дебатларни жонли эфирда кузатмаган бўлсангиз, албатта кўришни тавсия қиламан. Изоҳларда қайси партия вакили ғолиб бўлгани ҳақида ўз фикрларингизни қолдиринг.

Ҳавола: https://www.youtube.com/@InternationalPressClub 

Ислом цивилизацияси маркази Қуръон матнларини ўрганишда сунъий интеллектдан фойдаланишни режалаштирмоқда

Лойиҳа мақсади сунъий интеллект ёрдамида матнларни чуқур таҳлил ва талқин қилиш, рақамли архивлар ва интерактив таълим воситаларини яратишдан иборат.

Асосий жараёнлар матнларни рақамлаштириш, электрон ўрганиш усулларини қўллаш, маълумотлар базаларини яратиш ва таълим дастурларини ишлаб чиқишни ўз ичига олади.

Бундан ташқари, шахсий кутубхона ва коллекцияларда сақланаётган Қуръоннинг нодир қўлёзмалари реестрини шакллантириш, Амир Темур учун яратилган Қуръон қўлёзмасини қўлда қайта кўчириш каби ишлар амалга оширилади.

Бу ҳақда 18-26 октябрь кунлари Тошкент шаҳрида ўтказилаётган маданий мерос ҳафталиги доирасида батафсил маълумот берилиши кўзда тутилмоқда.

Умуман олганда, ушбу тадбирда кўплаб қизиқарли мавзулар, жумладан, хаттотлик санъати фестивали, Ипак Йўли ҳақида видеоўйин ва алломалар қўлёзмаларини тадқиқ этиш кабилар муҳокама қилинади.

Батафсил маълумот👉 Ислом маркази | Маданий мерос

6G mobil internet tezligi hozirgidan 9000 marta yuqori bo‘lishi mumkin

University College London (UCL) olimlari keng diapazondagi chastotalar, radioto‘lqinlar va yorug‘likni birlashtirgan holda sekundiga 938 gigabit ma’lumotni uzatish imkoniyatiga ega bo‘ldi.

Bu esa bir soniyada o‘rtacha kattalikdagi 20 dan ortiq kinoni yuklab olish mumkin degani.

Hozirda olimlar jamoasi o‘zlari yaratgan 6G texnologiyasini ommalashtirish uchun smartfon ishlab chiqaruvchilar hamda aloqa operatorlari bilan muzokara o‘tkazmoqda.

@platformauzb_live

16-oktabr kuni Toshkent vaqti bilan soat 23:56 da (Grinvich bo‘yicha 18:56 da) Afg‘onistonda zilzila sodir bo‘ldi. Bu haqda FVV Seysmoprognostik monitoring Respublika markazi xabar bermoqda.

Zilzila O‘zbekistonning Surxondaryo viloyatida 2 ball kuch bilan kuchli sezilgan.

@platformauzb_live

🦠 Олимлар саратоннинг энг хавфли турларидан бирига даво топишди!

​​Шайбонийхон энди "қора рўйхат"да эмас

Кўп эмас, бундан атиги олти-етти йил илгари ҳам Шайбонийлар ҳақида ёзиш тақиқланган эди. Шундай эдики, Шайбоний исми ўзбек ижтимоий-сиёсий, маданий ҳаётидан қувғин қилинганди.

Фақат биргина ҳолат бундан мустасно эди: Шайбонийхонни ёмонлаш, унинг сиймосидан асарларда салбий персонаж ўлароқ фойдаланиш. Раҳматли Пиримқул домла (Қодиров) буюк давлат арбоби бўлган бобомиз номини қора қилишда кўп тер тўккан эди.

Катта эҳтимол билан шунинг учун давлат мукофотлари ҳам олди. Шайбонийхон номини тарихдан ўчирмоқчи бўлганлар фақат совет тарихчилари эмасди, улар орасида ўзимизнинг зиёлилар ҳам бор эди ва улар советларданда кўра кўпроқ ва бажонидил бу ишнинг бошини тутиб келишди. Ўша одамлар бугун ҳам юрибди...

Аммо бир савол жавобсиз қолаётирки, нега кечаги кунларимизгача Шайбонийхон ва умуман унинг давлатчилиги ҳақида гапириш таъқиқланган эди? Бунинг бошида кимлар турганди? Энг афсусланарлиси, Чўлпон, Фитрат, Ҳамза каби ойдинларимиз номлари ҳам кечагача тақиқда эди.

Мен мустақилликдан кейинги даврларни айтяпман. Нега шундай бўлган? Бу аждодларимиз мустақиллигимизга дахл қилади, деб ўйлашганми ёки бунинг яширин маъноси борми?..

Ажабланарлиси, ўтган шу тарихий шахсларнинг номини ўчиришга ҳаракат қилган, ўзини зиёли санайдиган акаларимизнинг баъзилари бугун улар асарларидан иқтибослар олиб нутқ ирод қилишаётир, мақола ёзишаётир...

Кўпчилигимизда сиёсий маданият йўқлигини биламиз, аммо виждон деган нарса ҳам борку! Қўлда имконият бор дегани тарихга, адабиётга қоровуллик қилиш, чапдаст жарроҳ янглиғ бир миллатнинг ўтмишини "операция" қилиш дегани эмаску...

Бизда шундай бўлди. Кўпчилик тарихимизнинг норасо ёзилганида русларни айблашади, уларнинг ҳам таъсири бўлгани бор гап.

Аммо ўзимизникилар бизга улардан кўра оғирроқ ситам етказдилар. Мана қаранг,  Мустақиллигимизнинг бу йил 33 йиллигини нишонладик. Шу ўтган даврда эса шўролар давридан буён сояда қолаётган Шайбонийхон илк бор "Бош саҳифа"га чиқди. Бу маънавий ҳаётимизда моҳиятан жуда катта иш бўлди.

@platformauzb