✔️ مسمومیت با ویتامین D یا «هایپرویتامینوز D» حالتی خطرناک و شناخته شده است که بطور معمول هنگام مصرف بیش از اندازه و دوز بالای مکمل های ویتامین D رخ میدهد. این مسمومیت که تنها از طریق مکمل های این ویتامین ایجاد میشود، به رژیم غذایی افراد یا قرار گرفتن در معرض نور خورشید بیارتباط است و به گفته پزشکان در حال تبدیل شدن به یک بیماری رایج در جوامع است.
✔️ پژوهشگران در مطالعه جدیدی که در مجله BMJ Case Reports منتشر شده، به بیماری اشاره کردهاند که به علت مصرف بیش از اندازه ویتامین D، در بیمارستان بستری شده بود. بیمار مذکور که مردی میانسال بود علائم حادی نظیر حالت تهوع و استفراغ مکرر، درد شکم، گرفتگی عضلات پا، وزوز گوش، خشک شدن دهان و افزایش عطش، اسهال و همچنین کاهش وزن ۱۲.۷ کیلوگرمی داشت.
✔️ به گفته پزشکان، این علائم حدود یک ماه پس از آغاز مصرف بیش از حد مکمل ویتامین D مشاهده شدند و تا حدود سه ماه ادامه یافتند.
✔️ او هر روز دوزهای بالای بیش از ۲۰ مکمل بدون نیاز به نسخه مصرف میکرد که حاوی موارد زیر بود: ویتامین D ۱۵۰۰۰۰ واحد – نیاز روزانه ۱۰ میکروگرم یا ۴۰۰ واحد بینالمللی است. ویتامین K2 ۱۰۰ میکروگرم (نیاز روزانه ۱۰۰-۳۰۰ میکروگرم)؛ ویتامین C، ویتامین B9 (فولات) ۱۰۰۰ میکروگرم (نیاز روزانه ۴۰۰ میکروگرم)؛ ویتامین B2 (ریبوفلاوین)، ویتامین B6، امگا 3 ۲۰۰۰ میلی گرم دو بار در روز (نیاز روزانه ۲۰۰ تا ۵۰۰ میلی گرم)، به علاوه چندین مکمل ویتامین، مواد معدنی، مغذی و پروبیوتیک دیگر.
✔️ پس از بروز علائم، او مصرف کوکتل مکمل روزانه خود را متوقف کرد، اما علائم او از بین نرفت. نتایج آزمایش خون به دستور پزشک خانواده او نشان داد که سطح کلسیم او بسیار بالا و سطح منیزیم اندکی افزایش یافته است و سطح ویتامین D وی ۷ برابر بیشتر از سطح مورد نیاز برای کافی بودن بود. آزمایش ها همچنین نشان داد که کلیه های او به درستی کار نمی کنند (آسیب حاد کلیه). نتایج رادیوگرافی و اسکن های مختلف برای بررسی سرطان، طبیعی بود.
✔️ وی به مدت ۸ روز در بیمارستان بستری بود و در این مدت مایعات داخل وریدی به او داده شد تا سیستم بدنش پاکسازی شود. همچنین با داروهای بیس فسفونات درمان شد که معمولاً برای تقویت استخوانها یا کاهش سطح بالای کلسیم در خون استفاده میشوند. دو ماه پس از ترخیص از بیمارستان، سطح کلسیم او به حالت عادی بازگشته بود، اما سطح ویتامین D او همچنان بهطور غیرطبیعی بالا بود.
✔️ «در سطح جهانی، روند فزایندهای از هایپرویتامینوز D (مسمومیت با ویتامین D) مشاهده میشود، یک اختلال بالینی که با سطح بالای ویتامین D3 در سرم خون مشخص میشود،» نویسندگان مینویسند که زنان، کودکان و بیماران جراحی بیشترین احتمال ابتلا به این اختلال را دارند.
✔️ علائم هایپرویتامینوز D (مسمومیت با ویتامین D) بسیار متنوع و گوناگون هستند و عمدتاً ناشی از افزایش کلسیم در خون میباشند. این علائم شامل خوابآلودگی، گیجی، بیتفاوتی، روانپریشی، افسردگی، بهت و بی حوصلگی، کما، بیاشتهایی، درد شکم، استفراغ، یبوست، زخم معده، پانکراتیت، فشار خون بالا، ضربان قلب غیرطبیعی و ناهنجاری های کلیوی از جمله نارسایی کلیه میشوند. سایر اختلالات مرتبط دیگر نیز مانند کراتوپاتی (بیماری التهابی چشم)، سفتی و درد مفاصل (آرترالژی)، و کاهش شنوایی یا ناشنوایی نیز گزارش شدهاند.
✔️ این تنها یک گزارش مورد از هایپرویتامینوز ویتامین D بود و در حالی که هایپرویتامینوز D در حال افزایش است، هنوز نسبتاً نادر است. بااین حال نویسندگان هشدار میدهند - به گفته پزشکان این نوع مسمومیت به دلیل محبوبیت استفاده از مکملها با وجود رو به رشد بودن همچنان نادر محسوب میشود، به همین خاطر این امر از اهمیت بالایی برخوردار است که پیش از تبدیل شدن به یک بیماری عادی، با اطلاعرسانی و بالا بردن آگاهی افراد نسبت به خطرات استفاده بیش از حد مکملها از افزایش آن جلوگیری کرد.
✔️ این گزارش مورد بر سمیت بالقوه مکملهایی تأکید میکند که عموماً تا زمانی که با مقادیر ناایمن یا در ترکیبات ناایمن مصرف نشوند، ایمن و بیخطر در نظر گرفته میشوند.
✅ “Vitamin D intoxication and severe hypercalcaemia complicating nutritional supplements misuse” by Alamin Alkundi, Rabiu Momoh, Abdelmajid Musa and Nkemjika Nwafor, 5 July 2022, BMJ Case Reports.
DOI: 10.1136/bcr-2022-250553
بالین دارو
@mohamadkhani_fit