Kecha Devshirme haqidagi post ostida o'ziga xos munozara ketdi. O'sha paytdagi poytaxt nomini yozishdan oldin qaysi nom to'g'ri ekan deb ikkilandim. Usmonli imperiyasi davrida poytaxtning rasmiy nomi Qustantiniya ya'ni Konstantinopol bo'lgan. Istanbul nomi 1930-yilda rasman tasdiqlangan ekan.
Shu paytgacha 1453-yilgi Vizantiya imperiyasi qulashi va natijada sulton Mehmet II tomonidan Konstantinopol nomi Istanbulga almashgani haqida bilgan ma'lumotlarimizchi, degan o'rinli savol tug'ildi.
17-asrga oxirigacha va yana 19-asrda rasmiy idoraviy ish hujjatlari, qozilik ishlarida va zarb qilingan tangalarda, bundan tashqari nashr qilingan kitoblardagi impressumlarda Qustantiniya nomi qo'llanilgan. Istanbul nomi turli yuqori lavozimlar nomida, masalan, istanbul ağasi (harbiy), istanbul efendisi (fuqaroviy ishlar magistrati) ishlatilgan.
Imperiyaning 1876-yili tasdiqlangan konstitutsiyasida: "Usmonlilar davlati poytaxti - Istanbul" moddasi bor. Ushbu nom ilk bor X-asr arab manbalarida, XII asrga oid arman manbalarida uchraydi.
Xulosa qilib aytadigan bo'lsak, bu ikki nom bir paytning o'zida qo'llanilavergan. Turklar o'zlari uchun Istanbul, xorijlik, yoki turk bo'lmagan aholi uchun Konstanipol nomidan foydalanish qulay bo'lgan. Rasmiy idora hujjatlari va tangalarda Kanstantinopol nomi qo'llanganligiga yagona fikrim shundan iboratki, Usmonli imperiyasi xalqaro savdo-sotiq markazi hamda sharq va g'arbni birlashtiruvchi ko'prik bo'lganligi sababli eski nomni saqlab qolgan.
Mavzu doirasida qiziq ma'lumot: Usmonli turk imperiyasining qachondir mustamlakasi bo'lgan Serbiyada Istanbul "Cargrad" ya'ni "podshoh shahri" deb nomlanadi.
👉 @Butrubkaemas 👈