کلام | سید حمید حسینی

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۴۲ تا ۴۶ سورهٔ انعام 💢

✳️ وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَىٰ أُمَمٍ مِنْ قَبْلِكَ فَأَخَذْنَاهُمْ بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ ﴿۴۲﴾
⬅️ و به‌راستی به‌سوی امت‌هایی که پیش از تو بودند، فرستاده اعزام کردیم؛ پس آنها را به سختی‌ و خسارت‌زدگی گرفتار ساختیم، باشد که التماس کنند.

🔺با توجه به اینکه مفعول «أرسلنا» در متن آیه ذکر نشده، بهتر است در ترجمه نیز آن را آشکار نکنیم؛ لذا «ارسال» به‌ «اعزام فرستاده» ترجمه شد تا روان و دقیق باشد.
🔺توضیح معنای «بأساء» و «ضراء» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۷۷ سورهٔ بقره بیان شد.
🔺مادهٔ «ضرع» در اصل به‌معنی «درخواست همراه با خشوع و فروتنی» است که در تعابیر رایج فارسی به آن «التماس کردن» می‌گویند.

✳️ فَلَوْلَا إِذْ جَاءَهُمْ بَأْسُنَا تَضَرَّعُوا وَلَٰكِنْ قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿۴۳﴾
⬅️ پس چرا آن‌گاه که سختی ما به آنها رسید، التماس نکردند؟ چون دل‌هایشان سنگ شده و شیطان آنچه را انجام می‌دادند برایشان آراسته بود.

🔺 «ولکن» در این سیاق برای بیان دلیل و پاسخ پرسشی که پیش از آن مطرح شده آمده است؛ لذا به «چون» ترجمه شد.
🔺دلیل استفاده از تعبیر «سنگ» در معادل «قساوت» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۳ سورهٔ مائده توضیح داده شد.

✳️ فَلَمَّا نَسُوا مَا ذُكِّرُوا بِهِ فَتَحْنَا عَلَيْهِمْ أَبْوَابَ كُلِّ شَيْءٍ حَتَّىٰ إِذَا فَرِحُوا بِمَا أُوتُوا أَخَذْنَاهُمْ بَغْتَةً فَإِذَا هُمْ مُبْلِسُونَ ﴿۴۴﴾
⬅️ پس چون آنچه را به ایشان گوشزد شده بود فراموش کردند، درهای همه چیز را به رویشان گشودیم؛ تا اینکه وقتی به‌خاطر آنچه به ایشان داده شده بود شادی کردند، ناگهان گرفتارشان ساختیم و یک‌باره سر خورده شدند.

🔺 «إبلاس» به‌معنای «نومیدی شدید همراه با سرافکندگی و اندوه» است. در تعابیر رایج فارسی برای این مفهوم از «سر خوردگی» استفاده می‌شود.

✳️ فَقُطِعَ دَابِرُ الْقَوْمِ الَّذِينَ ظَلَمُوا وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ ﴿۴۵﴾
⬅️ پس ریشهٔ گروهی که ستم کردند کنده شد و همهٔ سپاس‌ها و ستایش‌ها از آنِ خداست، خداوندگار جهان‌ها.

🔺«دابر» به‌معنای «دنباله و پشت» است و «قطع دابر» کنایه از نابودی کامل و ادامه نیافتن است. در تعابیر رایج فارسی برای بیان این مفهوم از «کندن ریشه» استفاده می‌شود.
🔺توضیحات مربوط به معنای «الحمد لله رب العالمین» در ترجمهٔ آیهٔ دوم سورهٔ فاتحه بیان شد.

✳️ قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَخَذَ اللَّهُ سَمْعَكُمْ وَأَبْصَارَكُمْ وَخَتَمَ عَلَىٰ قُلُوبِكُمْ مَنْ إِلَٰهٌ غَيْرُ اللَّهِ يَأْتِيكُمْ بِهِ انْظُرْ كَيْفَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ ثُمَّ هُمْ يَصْدِفُونَ ﴿۴۶﴾
⬅️ بگو: «به نظر شما اگر خدا شنوایی و دیدگانتان را بگیرد و بر دل‌هایتان مُهر و موم نهد، کیست معبودی جز خدا که آن را برایتان بیاورد؟» بنگر چگونه نشانه‌ها را گوناگون قرار می‌دهیم، با این حال آنها رویگردان می‌شوند.

🔺 توضیح معنای «أرأیت» در ترجمهٔ آیهٔ ۴۰ همین سوره گذشت.
🔺 توضیح معنای «ختم» در ترجمهٔ آیهٔ هفتم سورهٔ بقره بیان شد.
🔺«تصریف» به‌معنی «دگرگونی و جابه‌جایی» و منظور از آن «متفاوت و گوناگون ساختن» است.
🔺در ترجمهٔ آیهٔ نخست این سوره دلیل ترجمهٔ «ثم» به «با این حال» توضیح داده شد.
🔺 «صدف» در اصل به‌معنای «برخورد با کنار و پهلو» است و وقتی با «عنِ» ظاهر یا مقدر همراه باشد معنای «روی گرداندن» را بیان می‌کند.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.


#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

🔸ای ماه بنی هاشم

مرحوم حاج میرزا فخرالدین جزایری از شاگردان حاج شیخ عبدالکریم حائری نقل می‌کرد: ناراحتی چشم پیدا کردم. دکتر امین‎الملک اوّلین چشم‎پزشک تهران چشمم را عمل کرد. من از حاج آقا جمال اصفهانی شنیده بودم که خواندن این ابیات برای توسّل خیلی مؤثر است:

ای ماه بنی هاشـم، خورشیدلقـا عباس
ای نـور دل حیـدر، شمـع شـهـدا عباس
از محنت و درد و غم ما رو به تو آوردیم
دست من مسکین گیر از بهرخدا عباس

در میان اهل دعا معروف است که این شعر تأثیر فوق العاده‌ای دارد اگرچه از نظر شعری ارزش چندانی ندارد. شعر را خواندم و خوابیدم. درخواب گفتند به حاج شیخ هم متوسّل شو. از خواب بیدار شدم و فاتحه‌ای برای حاج شیخ خواندم و دوباره خوابیدم. درخواب دیدم در دریا افتاده‌ام و درحال غرق شدن هستم. شخصی بیرون آب بود به من فرمود: دستت را به من بده و مرا نجات داد. پرسیدم شما کیستید؟ فرمود: عباس!

فردا دکتر امین الملک چشمم را معاینه کرد و گفت: آقا سیّد، معجزه کردی؟ گفتم چطور؟ گفت: آن چشمی که من عمل کردم چشم نبود. چه اتفاقی افتاده؟ گفتم: بله معجزه شده است و ماجرای توسّلم را برایش نقل کردم.

📚جرعه ای از دریا؛ آیة الله شبیری زنجانی، ج۳؛ ص۵۷۵

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۶: عمل بدون خودشگفتی

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:54 خطر شاد شدن از عمل
5:52 خودتان را تزکیه نکنید!
7:01 سمی مهلک
8:35 عجب حماقت است
9:10 مژده به گناهکاران و هشدار به صدیقان!

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۶: عمل بدون خودشگفتی

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:54 خطر شاد شدن از عمل
5:52 خودتان را تزکیه نکنید!
7:01 سمی مهلک
8:35 عجب حماقت است
9:10 مژده به گناهکاران و هشدار به صدیقان!

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۳۶ تا ۴۱ سورهٔ انعام 💢

✳️ إِنَّمَا يَسْتَجِيبُ الَّذِينَ يَسْمَعُونَ وَالْمَوْتَىٰ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ ثُمَّ إِلَيْهِ يُرْجَعُونَ ﴿۳۶﴾
⬅️ تنها کسانی پاسخ مثبت می‌دهند که می‌شنوند و مردگان را خدا برمی‌انگیزد، آن‌گاه به‌سوی او بازگردانده می‌شوند.

🔺 «اجابة» در لغت به‌معنی «پاسخ دادن» است و وقتی به باب استفعال می‌رود، همراه بودن این پاسخ را با موافقت و میل باطنی بیان می‌کند.

✳️ وَقَالُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِنْ رَبِّهِ قُلْ إِنَّ اللَّهَ قَادِرٌ عَلَىٰ أَنْ يُنَزِّلَ آيَةً وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ ﴿۳۷﴾

⬅️ و گفتند: «چرا نشانه‌ای از جانب خداوندگارش بر او فرو فرستاده نشده است؟» بگو: «به‌راستی خدا تواناست که نشانه‌ای فرو فرستد، ولی بیشترشان نمی‌دانند.»

🔺 «لولا» معانی متعددی دارد که یکی از آنها مفهوم استفهام انکاری و معادل «چرا نه» است.

✳️ وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا طَائِرٍ يَطِيرُ بِجَنَاحَيْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثَالُكُمْ مَا فَرَّطْنَا فِي الْكِتَابِ مِنْ شَيْءٍ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ ﴿۳۸﴾
⬅️ و هیچ جنبنده‌ای در زمین و هیچ پرنده‌ای که با دو بال خود پرواز می‌کند نیست مگر آنکه امت‌هایی مانند شمایند؛ ما هیچ چیزی را در کتاب فروگذار نکرده‌ایم؛ سپس به‌سوی خداوندگارشان برانگیخته و گردآورده می‌شوند.

🔺«دابّة» به‌معنای «جنبنده» و منظور از آن، حیوان یا هر موجود زنده‌ای است که حرکت می‌کند.
🔺توضیح معنای «اُمّة» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۰۴ سورهٔ بقره بیان شد.

✳️ وَالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا صُمٌّ وَبُكْمٌ فِي الظُّلُمَاتِ مَنْ يَشَإِ اللَّهُ يُضْلِلْهُ وَمَنْ يَشَأْ يَجْعَلْهُ عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ ﴿۳۹﴾
⬅️ و کسانی که نشانه‌های ما را دروغ شمردند، در تاریکی‌ها کرند و لالند. هر که را خدا بخواهد گمراهش می‌کند و هر که را بخواهد بر راهی راست و استوار قرارش می‌دهد.

🔺در ترجمهٔ آیهٔ ۱۸ سورهٔ بقره توضیحاتی دربارهٔ «صم» و «بکم» و «عمی» بیان شد.
🔺معنای «صراط مستقیم» در ترجمهٔ آیهٔ ششم سورهٔ حمد بیان شد.

✳️ قُلْ أَرَأَيْتَكُمْ إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُ اللَّهِ أَوْ أَتَتْكُمُ السَّاعَةُ أَغَيْرَ اللَّهِ تَدْعُونَ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ ﴿۴۰﴾
⬅️ بگو: «اگر راست می‌گویید، به نظر شما اگر عذاب خدا به سراغتان آید یا آن زمان خاص فرا رسد، آیا جز خدا را می‌خوانید؟»

🔺 «أرأیتَ» اصطلاحی است که در هنگام پرسش برای تأکید و جلب توجه به‌کار می‌رود و تقریباً معادل «به نظرت» یا «به من بگو ببینم» در تعابیر رایج فارسی است. آمدن «کم» در پایان این واژه، مفهوم «أرأیتم» را همراه با نوعی جلب توجه بیشتر بیان می‌کند؛ ولی ظاهراً در فارسی راهی برای بیان این تفاوت وجود ندارد.

✳️ بَلْ إِيَّاهُ تَدْعُونَ فَيَكْشِفُ مَا تَدْعُونَ إِلَيْهِ إِنْ شَاءَ وَتَنْسَوْنَ مَا تُشْرِكُونَ ﴿۴۱﴾
⬅️ بلکه تنها او را می‌خوانید، پس اگر بخواهد، آنچه را که به‌‌سویش فرا می‌خوانید پرده‌برداری می‌کند و آنچه را شریک می‌گیرید از یاد می‌برید.

🔺تقریباً همهٔ مفسران و مترجمان به تفاوت میان «تدعون إلیه» و «تدعونه له» دقت نکرده‌اند و این عبارت را به‌معنی «چیزی که به‌خاطرش خدا را می‌خوانید» دانسته‌اند؛ این در حالی است که کاربردهای دیگر آن در قرآن با چنین برداشتی هماهنگی ندارد و همه‌جا برای اشاره به بت‌ها و شریکانی که برای خدا قرار می‌داده‌اند به‌کار رفته است. پس مقصود این آیه همچون آیات ۳۷ اعراف و ۶۷ اسراء این است که با آمدن عذاب و اضطرار و مرگ، با ارادهٔ الهی همهٔ توهمات و عواملی که موجب شرک می‌شد از بین خواهد رفت. اما در برداشت مشهور، تصور شده است وقتی عذاب نازل شده یا مرگ به‌صورت قطعی به سراغ آنها آمده، اگر خدا بخواهد دعای مشرکان را مستجاب و عذاب را برطرف می‌کند!
🔺«کشف» به‌معنی «برداشتن پوشش» است و به‌عنوان استعاره‌ای برای از بین رفتن به‌کار می‌رود. بر این اساس تعابیری مثل «کشف الضرّ» و «کشف السوء» را نیز باید «پرده‌برداری از گزند» و «پرده‌برداری از بدی» ترجمه کرد.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۳۱ تا ۳۵ سورهٔ انعام 💢

✳️ قَدْ خَسِرَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِلِقَاءِ اللَّهِ حَتَّىٰ إِذَا جَاءَتْهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً قَالُوا يَا حَسْرَتَنَا عَلَىٰ مَا فَرَّطْنَا فِيهَا وَهُمْ يَحْمِلُونَ أَوْزَارَهُمْ عَلَىٰ ظُهُورِهِمْ أَلَا سَاءَ مَا يَزِرُونَ ﴿۳۱﴾
⬅️ کسانی که دیدار خدا را دروغ شمردند، قطعاً زیان کردند، تا وقتی که آن زمان خاص ناگهان به سراغشان آید، در حالی که بارهای سنگینشان را بر دوششان می‌کشند، گویند: «ای دریغ بر ما به‌خاطر آنچه در آن کوتاهی کردیم». هان، چه بد است آنچه بر دوش می‌کشند.

🔺به‌منظور توجه به تفاوت «کذّب» با «کذّب بـ» اولی را «تکذیب کردن» و دومی را «دروغ شمردن» ترجمه می‌کنیم.
🔺 «ساعة» به‌معنی «زمان محدود» است و وقتی با الف و لام بیاید بر «زمانی خاص» دلالت می‌کند که با توجه به قرائن می‌تواند اشاره به قیامت یا هنگام مرگ یا هر زمان مشخص دیگری باشد.

✳️ وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلَّا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَلَلدَّارُ الْآخِرَةُ خَيْرٌ لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ أَفَلَا تَعْقِلُونَ ﴿۳۲﴾
⬅️ و زندگی دنیا جز بازی بی‌هدفی و سرگرمی لذت‌بخشی نیست و قطعاً سرای واپسین برای کسانی که پروا می‌کنند بهتر است. پس آیا درک نمی‌کنید؟

🔺 «لعِب» به‌معنای «بازی بی‌هدف» و «لهو» به‌معنای «سرگرمی همراه با خوشگذرانی» است. با بیان کامل مفهوم این دو واژه، علاوه بر دقت بیشتر ترجمه، می‌توان نکره بودن آنها را نیز آسان‌تر بازتاب داد.
🔺مادهٔ «عقل» به‌معنی درک و شعور و نتیجهٔ تفکر است و نه خود آن.

✳️ قَدْ نَعْلَمُ إِنَّهُ لَيَحْزُنُكَ الَّذِي يَقُولُونَ فَإِنَّهُمْ لَا يُكَذِّبُونَكَ وَلَٰكِنَّ الظَّالِمِينَ بِآيَاتِ اللَّهِ يَجْحَدُونَ ﴿۳۳﴾
⬅️ به‌خوبی می‌دانیم که آنچه می‌گویند، تو را اندوهگین می‌سازد؛ اما آنان تو را تکذیب نمی‌کنند، بلکه ستمکاران نشانه‌های خدا را انکار می‌کنند.

🔺 «قد» با فعل مضارع بیانگر تأکید است. برای این مفهوم در فارسی متداول از تعابیری چون «به‌خوبی» استفاده می‌شود.

✳️ وَلَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِكَ فَصَبَرُوا عَلَىٰ مَا كُذِّبُوا وَأُوذُوا حَتَّىٰ أَتَاهُمْ نَصْرُنَا وَلَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِ اللَّهِ وَلَقَدْ جَاءَكَ مِنْ نَبَإِ الْمُرْسَلِينَ ﴿۳۴﴾
⬅️ و به‌راستی فرستادگانی پیش از تو تکذیب شدند، ولی در برابر تکذیب و آزاری که دیدند، شکیبایی ورزیدند تا حمایت ما به سراغشان آمد. و کلمه‌های خدا هیچ جابه‌جاکننده‌ای ندارد؛ و قطعاً بخشی از خبر فرستادگان به‌سویت آمده است.

🔺توضیح معنای مادهٔ «نصر» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۳ سورهٔ آل‌عمران بیان شد.
🔺«تبدیل» در لغت به‌معنی «قرار دادن چیزی در جای چیزی دیگر» است.
🔺با توجه به معنای عمیق و گستردهٔ «کلمه» در قرآن و دیگر کتب آسمانی، بهتر است به‌جای ترجمه از همان تعبیر استفاده شود.

✳️ وَإِنْ كَانَ كَبُرَ عَلَيْكَ إِعْرَاضُهُمْ فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تَبْتَغِيَ نَفَقًا فِي الْأَرْضِ أَوْ سُلَّمًا فِي السَّمَاءِ فَتَأْتِيَهُمْ بِآيَةٍ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَمَعَهُمْ عَلَى الْهُدَىٰ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْجَاهِلِينَ ﴿۳۵﴾
⬅️ و اگر رویگردانی آنها بر تو گران آمده است، پس اگر می‌توانی نقبی در زمین یا نردبانی در آسمان بجویی تا نشانه‌ای برایشان بیاوری؛ و اگر خدا می‌خواست، قطعاً آنها را بر هدایت گرد می‌آورد؛ پس هرگز از نادانان مباش.

🔺یکی از معانی بیان‌شده برای «کبیر» «بزرگ بودن کار به‌گونه‌ای که انجامش دشوار باشد» است.
🔺 اگرچه مفهومی چون «این کار را بکن» به‌عنوان جواب محذوف شرط دوم، از سیاق جمله قابل برداشت است، ولی چون در آیه نیامده، بهتر است در ترجمه هم ذکر نشود.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۵: عمل با بیم و امید

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:46 بیم و امید
3:31 هلاکت عابد متکی به رحمت خدا!
5:47 نگرانی از پذیرفته نشدن
7:32 تکیه بر رحمت خدا، نه بر عمل
10:03 تعادل خوف و رجاء
12:30 مرز بیم و امید

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۵: عمل با بیم و امید

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:46 بیم و امید
3:31 هلاکت عابد متکی به رحمت خدا!
5:47 نگرانی از پذیرفته نشدن
7:32 تکیه بر رحمت خدا، نه بر عمل
10:03 تعادل خوف و رجاء
12:30 مرز بیم و امید

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۲۵ تا ۳۰ سورهٔ انعام 💢

✳️ وَمِنْهُمْ مَنْ يَسْتَمِعُ إِلَيْكَ وَجَعَلْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا وَإِنْ يَرَوْا كُلَّ آيَةٍ لَا يُؤْمِنُوا بِهَا حَتَّىٰ إِذَا جَاءُوكَ يُجَادِلُونَكَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَٰذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ ﴿۲۵﴾
⬅️ و از آنها کسانی هستند که به تو گوش فرا می‌دهند در حالی که بر دل‌هایشان پوشش‌هایی قرار دادیم تا آن را نفهمند و در گوش‌هایشان سنگینی قرار دادیم و اگر هر نشانه‌ای را ببینند به آن ایمان نمی‌آورند تا آنجا که وقتی نزد تو می‌آیند با تو بگو مگو می‌کنند و کسانی که حق‌پوشی کرده‌اند می‌گویند: «این جز افسانه‌های پیشینیان نیست.»

🔺 «أکنّة» جمع «کِنان» به معنای «پوشش» است.
🔺«أن یفقهوه» مفعول لأجله است.
🔺 «وَقْر» به‌معنای «سنگینی» است که منجر به کاهش شنوایی می‌شود. از آنجا که این کلمه به «أکنة» عطف شده است ناچاریم «قرار دادیم» را برایش تکرار کنیم.
🔺«مجادله» به‌معنی «استدلال و بحث مستمر برای اثبات حرف خود» است که در تعابیر رایج به آن «بگومگو» می‌گویند.
🔺 «أساطیر» جمع «أسطورة» به معنای «آنچه بیش از سطرهای طبیعی و درست نوشته شود» و منظور از آن «داستان ساختگی و خیالی» است که به آن «افسانه» می‌گویند.
🔺«أولین» در اصل به‌معنی «نخستین‌ها» و اشاره به اقوامی است که در دوره‌های نخستین و قدیمی زندگی می‌کرده‌اند، ولی با توجه به اینکه تعابیری چون «نخستین‌ها» یا «نخستینیان» در فارسی امروز کاربرد ندارد ناچاریم از «پیشینیان» استفاده کنیم.

✳️ وَهُمْ يَنْهَوْنَ عَنْهُ وَيَنْأَوْنَ عَنْهُ وَإِنْ يُهْلِكُونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُونَ ﴿۲۶﴾
⬅️ و آنها از آن باز می‌دارند و از آن دور می‌شوند، در حالی که کسی جز خودشان را به نابودی نمی‌‌افکنند، ولی درک نمی‌کنند.

🔺 «نأی» به‌معنای «منحرف و دور شدن» است.
🔺«و» در «وإن یهلکون» و «وما یشعرون» حالیه است و با توجه به اینکه نمی‌توان «در حالی که» را دوباره تکرار کرد، مفهوم آن را در این سیاق با «ولی» بیان می‌کنیم.

✳️ وَلَوْ تَرَىٰ إِذْ وُقِفُوا عَلَى النَّارِ فَقَالُوا يَا لَيْتَنَا نُرَدُّ وَلَا نُكَذِّبَ بِآيَاتِ رَبِّنَا وَنَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ ﴿۲۷﴾
⬅️ و شگفتا اگر ببینی هنگامی که با آتش مواجهشان می‌کنند؛ آن‌گاه می‌گویند: «ای کاش بازگردانده می‌شدیم و نشانه‌های خداوندگارمان را دروغ نمی‌شمردیم و از مؤمنان بودیم.»

🔺با توجه به اینکه جواب «لو» در آیه نیامده است، بر شگفت‌انگیز بودن موضوع دلالت می‌کند.
🔺 مادهٔ «وقف» وقتی با «علی» به‌کار می‌رود، مفهوم «اشراف و آگاهی پیدا کردن» را می‌رساند و مجهول شدنش بیانگر حالتی است که کسی را نسبت به چیزی آگاه کنند. در تعابیر رایج فارسی برای بیان این مفهوم از «مواجه کردن» استفاده می‌شود.

✳️ بَلْ بَدَا لَهُمْ مَا كَانُوا يُخْفُونَ مِنْ قَبْلُ وَلَوْ رُدُّوا لَعَادُوا لِمَا نُهُوا عَنْهُ وَإِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ ﴿۲۸﴾
⬅️ بلکه آنچه قبلاً پنهان می‌کردند برایشان آشکار شد؛ و بر فرض که بازگردانده شوند، قطعاً آنچه را که از آن باز داشته شده بودند، از سر می‌گیرند و به‌راستی آنها قطعاً دروغگویند.

🔺 تقریباً همهٔ مترجمان «عادوا لما» را که به‌معنی «از سر گرفتن کار» است، «برگشتن به آنچه» ترجمه کرده‌اند؛ در حالی که این تعبیر معادل «عادوا الی» است.

✳️ وَقَالُوا إِنْ هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا الدُّنْيَا وَمَا نَحْنُ بِمَبْعُوثِينَ ﴿۲۹﴾
⬅️ و گفتند: «جز زندگی دنیای ما زندگی دیگری در کار نیست و ما برانگیخته نخواهیم شد.»

🔺 «مبعوث» به‌معنی «برانگیخته شده» است و در این سیاق معنای «برانگیخته شدنی» می‌دهد، ولی از آنجا که چنین تعبیری در فارسی معاصر نامأنوس است از ساختار فعل در ترجمه استفاده شد.

✳️ وَلَوْ تَرَىٰ إِذْ وُقِفُوا عَلَىٰ رَبِّهِمْ ۚ قَالَ أَلَيْسَ هَٰذَا بِالْحَقِّ ۚ قَالُوا بَلَىٰ وَرَبِّنَا ۚ قَالَ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا كُنْتُمْ تَكْفُرُونَ ﴿۳۰﴾
⬅️ و شگفتا اگر ببینی هنگامی که با خداوندگارشان مواجهشان می‌کنند؛ می‌گوید: «آیا این حق نیست؟» می‌گویند: «آری، به خداوندگارمان سوگند.» می‌گوید: «پس به‌خاطر آنکه حق‌پوشی می‌کردید، عذاب را بچشید.»

🔺 توضیحات مربوط به معنای «ولو» و «وقفوا علی» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۷ گذشت.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

📜ایا صدق الله العظیم مخصوص اهل سنت است و شیعیان نباید بگویند؟

🔹️اینکه امروزه پاره ای از #سنی ها در پایان خواندن قرآن، اصرار بر خواندن #صدق_الله_العظیم دارند و برخی از #شیعیان در انتهای قرائت خود صدق الله العلی العظیم می گویند و بر این تعبیر پافشاری می کنند، مستند خاصی نداشته و خواندن هردو جمله درست است.

🔺️ به هرحال، از چه زمانی تمایزی که آوردن جمله یادشده میان شیعه و سنی ایجاد کرده، متداول گشته است، ظاهرا قابل تعیین نیست ولی می توان شواهدی یافت که در گذشته شیعیان نیز از تعبیر صدق الله العظیم بدون هیچ احساس گناه و سختی استفاده می کردند.

1️⃣بنابر گزارش شیخ طوسی، در یکی از اعمال نیمه ماه رجب که به عمل ام داوود مشهور است، برخی از سوره های قرآن خوانده می شود و در انتهای قرائت سوره ها صدق الله العظیم گفته می شود.

🏷ثمّ يقرأ بعد ذلك سورة الإنعام وبني إسرائيل والكهف ولقمان ويس والصافات وحم السجدة وحم عسق وحم الدخان والفتح والواقعة والملك و ن و إذا السماء انشقت وما بعدها إلى آخر القرآن فإذا فرغ من ذلك قال وهو مستقبل القبلة صَدَقَ اللهُ الْعَظِيمُ ...

📚مصباح المتهجد: 807.

🔸️گفتنی است، سید بن طاووس در اقبال الأعمال، عمل ام داوود را نقل کرده و همانند گزارش شیخ طوسی، صدق الله العظیم آورده است ولی در نسخه چاپی بحار الأنوار که به نقل از اقبال الأعمال این عمل گزارش شده، صدق الله العظیم تبدیل به صدق الله العلی العظیم شده و در گزارش سید بن طاووس تصرف شده است.

🏷...فاذا فرغت من ذلك وانت مستقبلة القبلة تقولي بسم الله الرحمن الرحيم صدق الله العظيم.

📚اقبال الأعمال: 2، 606.

🏷فاذا فرغت من ذلك وانت مستقبلة القبلة تقولي بسم الله الرحمن الرحيم صدق الله العلي العظيم.

📚بحار الأنوار: 95، 400.

🔺️جالب اينكه علامه مجلسی در گزارشی از کتابی قدیمی و بی نام ونشان که به صورت وجاده به دست وی افتاده بوده، نقل می کند که ابتدای قرآن بسم الله است و آخر آن صدق الله العظیم ولی در نسخه چاپی بحار الأنوار، کلمه العلي در پرانتز اضافه شده است.

🏷ماابتداء القرآن وماختمه قال یا بن سلام ابتداؤه بسم الله الرحمن الرحیم وختمه صدق الله {العلي} العظيم.

📚بحار الأنوار: 57، 243.

2️⃣در برخی از موارد در نسخه های تفسیر فرات کوفی، برای نشان دادن انتهای سوره از صدق الله العظیم استفاده شده است.

📚تفسیر فرات الکوفي: 534، 298، 607، 242.

3️⃣احمد بن طاووس، برادر سید بن طاووس، از این جمله استفاده کرده و درکنار آیه ای از قرآن آن را آورده است.

📚عین العبرة في غبن العترة: 34.

4️⃣علامه حلى هم از بهره بردگان از این عبارت است.

📚نهج الحق وکشف الصدق: 324.

5️⃣میرزا رفیعا نائینی، از استادان علامه مجلسی، نیز در حاشیه خود بر اصول کافی تعبیر صدق الله العظیم را به کار برده است.

📚الحاشیة علی اصول الکافی: 489.

6️⃣ میرزای نائینی نیز وقتی آیه از قرآن را تبیین می کند از تعبیر صدق الله العظیم استفاده می کند.

🏷..صدق اللّه العظيم و كذلك يقول‌ ثم کان عاقبة الذین اساؤوا السوای..

📚تنبیه الأمة وتنزیه الملة: 37.

🔸️شایسته اشاره است؛ در قرآن در دو جا العظیم به همراه العلي آمده و خبر «هو» قرار گرفته و در آیه ای جلاله «الله» با کمک العظیم وصف شده است. در سه جا نیز العظیم در کنار تعبیر «اسم ربّک» آمده است.

🏷وهو العلي العظيم.🧷بقرة: 255، الشوری: 4.

🏷انّه كان لايؤمن بالله العظیم.🧷الحاقة: 33.

🏷فسبح بحمد ربّك العظيم.🧷الواقعة: 74، 96، الحاقة: 52.


نقل از کانال پژوهش های تاریخ اسلام

@quranpuyan

🟢 مرام امیرالمؤمنین علی علیه السلام در برخورد با مخالفان حکومت خود چگونه بود؟

🌹 سالروز میلاد سراسر نور و برکت حضرت مولی الموحدین امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام مبارک باد!

🔻 کانال رسمی «بنیاد شهید مطهری» در تلگرام، ایتا و سروش👇
t.me/motahari_ir
eitaa.com/motahari_ir
sapp.ir/motahari_ir

⭕️ https://x.com/seyedhamid

🔺ما حق نداریم یک حادثه را عذاب خدا اعلام و مشابه آن را توجیه کنیم. این روش علاوه بر برخورد دوگانه و ابزاری با دین، قرار دادن خود در جایگاه حق مطلق و ادعایی دروغ درباره آگاهی از اسرار سنت‌های الهی است.
با قربانیان بی‌گناه همدردی کنیم و علاوه بر برائت از ظلم، خودمان هم عبرت بگیریم.

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۴: اندک شمردن عمل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:16 کم شمردن کار نیک
5:45 تحقیر عمل
10:16 کار خیر را زیاد نشمارید
11:40 زینت پرواپیشگان
12:45 عذرخواهی به‌خاطر کار نیک

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۴: اندک شمردن عمل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:16 کم شمردن کار نیک
5:45 تحقیر عمل
10:16 کار خیر را زیاد نشمارید
11:40 زینت پرواپیشگان
12:45 عذرخواهی به‌خاطر کار نیک

⭕️ @hamidhossaini

💢 شکایت امام از شیعیان تندرو 💢

❇️ امام صادق (علیه‌السلام):

🔻خلْقٌ فِي الْمَسْجِدِ يَشْهَرُونَّا وَ يَشْهَرُونَ أَنْفُسَهُمْ، أُولئِكَ لَيْسُوا مِنَّا وَ لَا نَحْنُ مِنْهُمْ، أَنْطَلِقُ فَأُوَارِي وَ أَسْتُرُ فَيَهْتِكُونَ سِتْرِي. هَتَكَ اللَّهُ سُتُورَهُمْ، يَقُولُونَ: إِمَامٌ، أَمَا وَ اللَّهِ مَا أَنَا بِإِمَامٍ إِلَّا لِمَنْ أَطَاعَنِي، فَأَمَّا مَنْ عَصَانِي فَلَسْتُ لَهُ بِإِمَامٍ، لِمَ يَتَعَلَّقُونَ بِاسْمِي؟ أَ لَايَكُفُّونَ اسْمِي مِنْ أَفْوَاهِهِمْ؟ فَوَ اللَّهِ لَا يَجْمَعُنِي اللَّهُ وَ إِيَّاهُمْ فِي دَار.

📚 الکافی، ج ۸، ص ۳۷۴.

🔺گروهی در مسجد ما را انگشت‌نما و خودشان را مطرح می‌کنند؛ نه آنها از مايند و نه ما از آنها. من مى‏‌روم و پنهان مى‌‏شوم و پرده بر خود مى‌‏افكنم ولى آنها پردهٔ ما را مى‌‏درند؛ خدا پردهٔ ايشان را بدرد. مى‌‏گويند: «امام!» به‌خدا من امام نيستم مگر براى كسی كه از من فرمان ببرد، ولى كسى كه نافرمانی‌ام کند من امام او نیستم. چرا اينها خود را به نام من مى‌‏چسبانند؟! چرا اسم من از دهانشان نمی‌افتد؟! به‌خدا سوگند که خداوند مرا با آنها در یک سرا با هم قرار نخواهد داد.

❇️ #حدیث
⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۱۹ تا ۲۴ سورهٔ انعام 💢

✳️ قُلْ أَيُّ شَيْءٍ أَكْبَرُ شَهَادَةً قُلِ اللَّهُ شَهِيدٌ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَأُوحِيَ إِلَيَّ هَٰذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَكُمْ بِهِ وَمَنْ بَلَغَ أَئِنَّكُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللَّهِ آلِهَةً أُخْرَىٰ قُلْ لَا أَشْهَدُ قُلْ إِنَّمَا هُوَ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ وَإِنَّنِي بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ ﴿۱۹﴾
⬅️ بگو: «چه چیزی بزرگ‌ترین گواه است؟» بگو: «خدا میان من و شما گواه است و این قرآن به من وحی شده است تا به‌وسیلهٔ آن به شما و هر کس که به او برسد، هشدار دهم. آیا به‌راستی شما گواهی می‌دهید که در کنار خدا معبودهایی دیگر وجود دارد؟» بگو: «من گواهی نمی‌دهم.» بگو: «جز این نیست که او معبودی یگانه است و به‌راستی من از آنچه شریک قرار می‌دهید بیزارم.»

🔺اغلب مترجمان به قرینهٔ اشاره به گواه بودن خدا در جملهٔ بعد، «أي شيء» را «چه کسی» ترجمه کرده‌اند، در حالی که اگر این معنی مقصود بود، در آیه از «مَن» استفاده می‌شد و به‌نظر می‌رسد در این تعبیر، پرسش گسترده‌تری مطرح شده است.

✳️ الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَعْرِفُونَهُ كَمَا يَعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمُ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ ﴿۲۰﴾
⬅️ کسانی که به آنها کتاب داده‌ایم همان‌گونه که پسرانشان را می‌شناسند، او را می‌شناسند؛ ولی کسانی که خودشان را زیانکار شدند، از همین رو ایمان نمی‌آورند.

🔺توضیح عبارت «الذین خسروا أنفسهم فهم لا یؤمنون» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۲ همین سوره بیان شد.

✳️ وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِآيَاتِهِ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ ﴿۲۱﴾
⬅️ و چه کسی ستمکارتر از کسی است که بر خدا دروغی ببندد یا نشانه‌های او را دروغ بشمرد؟ به‌راستی ستمکاران رستگار نمی‌شوند.

✳️ وَيَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا أَيْنَ شُرَكَاؤُكُمُ الَّذِينَ كُنْتُمْ تَزْعُمُونَ ﴿۲۲﴾
⬅️ و روزی که همگی آنها را بر می‌انگیزیم و گرد می‌آوریم، آن‌گاه به کسانی که شرک ورزیده‌اند می‌گوییم: «آن شُرکایتان که می‌پنداشتید، کجایند؟»

🔺توضیح معنای «حشر» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۰۳ سورهٔ بقره بیان شد.

✳️ ثُمَّ لَمْ تَكُنْ فِتْنَتُهُمْ إِلَّا أَنْ قَالُوا وَاللَّهِ رَبِّنَا مَا كُنَّا مُشْرِكِينَ ﴿۲۳﴾
⬅️ آن‌گاه آشفتگی آنها جز این نبود که گفتند: «به خدا که خداوندگار ماست سوگند، ما مشرک نبودیم.»

🔺همان‌گونه که در ترجمهٔ آیهٔ ۱۹۱ سورهٔ بقره بیان شد، «فتن» به‌معنی «آشوب و آشفتگی» است. استفاده از این تعبیر در آیه برای اشاره به این نکته است که آنان با آشکار شدن حقایق و وقایع سهمگین قیامت دچار آشفتگی و اضطراب می‌شوند و این‌گونه پاسخ می‌دهند. اغلب مترجمان به‌ این نکته توجه نکرده و بدون هیچ مبنای علمی واژهٔ «فتنة» را فقط در این آیه با تعابیری چون «پاسخ» یا «عذر» ترجمه نموده‌اند.
🔺با وجود مضارع بودن زمان افعال آیهٔ پیش و امکان استمرار همان روش در این آیه، اینجا از افعال ماضی استفاده شده است و باید به این شیوه بیان که حتماً دارای حکمتی است، در ترجمه وفادار بود.

✳️ انْظُرْ كَيْفَ كَذَبُوا عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَفْتَرُونَ ﴿۲۴﴾
⬅️ بنگر چگونه بر خودشان دروغ بستند و آنچه می‌بافتند از دستشان رفت و گم شد.

🔺معنای «افتراء» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۴ سورهٔ آل‌عمران توضیح داده شد.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 روش امام باقر در برخورد با هتاکان 💢

❇️ ابوبکر حضرمی می‌گوید: برادرم علقمه دربارهٔ نظر من در زمینهٔ جنگیدن با دیگران به‌خاطر ولایت علی (علیه‌السلام) با امام باقر (علیه‌السلام) صحبت کرده بود. به همین خاطر آن حضرت به من فرمود: «با چنین روحیه‌ای احتمالاً اگر ببینی کسی به علی دشنام می‌دهد و بتوانی بینی او را قطع کنی این کار را خواهی کرد.» عرض کردم: بله!
آن حضرت فرمود:
✅ «نه این کار را نکن. من گاهی می‌شنوم کسی به علی ناسزا می‌گوید، ولی خودم را پشت ستون از دید او پنهان می‌کنم و وقتی ناسزاگوییش تمام شد به سراغش می‌روم و با او مصافحه می‌کنم.»

📚 المحاسن، ج۱، ص۲۶۰

#حدیث
⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۳: عمل به سنت و ترک بدعت

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:38 پیروی از سنت
2:48 بدعت، از بزرگ‌ترین گناهان
5:01 هر بدعتی گمراهی است
9:58 بدعت خوب!
16:28 درجات ایمان

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۳: عمل به سنت و ترک بدعت

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:38 پیروی از سنت
2:48 بدعت، از بزرگ‌ترین گناهان
5:01 هر بدعتی گمراهی است
9:58 بدعت خوب!
16:28 درجات ایمان

⭕️ @hamidhossaini

💢 اعمال مشترک ماه رجب 💢

✳️ جدول اذکار، دعاها، روزه‌ها و نمازهای زیبا و آرامش‌بخش رجب

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۱۱ تا ۱۸ سورهٔ انعام 💢

✳️ قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ ثُمَّ انْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ ﴿۱۱﴾
⬅️ بگو: «در زمین بگردید، آن‌گاه بنگرید سرانجام تکذیب‌کنندگان چگونه بوده است.»

✳️ قُلْ لِمَنْ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ قُلْ لِلَّهِ كَتَبَ عَلَى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ لَا رَيْبَ فِيهِ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ ﴿۱۲﴾
⬅️ بگو: «آنچه در آسمان‌ها و زمین است از آنِ کیست؟» بگو: «از آنِ خداست که مهربانی را بر خود مقرر داشته و حتماً حتماً شما را به‌سوی روز رستاخیز گرد خواهد آورد که تردیدی در آن نیست؛ ولی کسانی که خودشان را زیانکار شدند، از همین رو ایمان نمی‌آورند.»

🔺«کتب» به‌معنی «ثبت و مقرر کردن» است.
🔺توضیحات مربوط به تعبیر «لیجمعنکم الی» در ترجمهٔ آیهٔ ۸۷ سورهٔ نساء بیان شد.
🔺مادهٔ «خسر» لازم و به‌معنی «زیانکار شدن» یا «زیان دیدن» است و مفعول نمی‌گیرد. پس منصوب شدن «أنفسهم» را باید از باب «الحسنُ وجهَه» (کسی که از نظر چهره زیباست) دانست که اسم را به مفعول شبیه می‌کند تا مفهومی نزدیک به قید و ظرف را برساند. بنا بر این تعابیری چون «به خود زیان زدن» که اغلب مترجمان به‌کار برده‌اند، دقیق نیست. تعبیر «خود را باختند» نیز با توجه به برداشت رایج از مفهوم «خودباختگی» که با خسارت و زیان دیدن تفاوت دارد، مناسب به‌نظر نمی‌رسد.
🔺با توجه به مفهوم تفریع در «فهم» از تعبیر «از همین رو» استفاده شد.

✳️ وَلَهُ مَا سَكَنَ فِي اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿۱۳﴾
⬅️ و آنچه در شب و روز آرام و قرار می‌گیرد از آنِ اوست و او شنوا و داناست.

🔺«سکون» به‌معنی «قرار گرفتن بدون حرکت و تنش» است و در معادلش باید «آرام و قرار گرفتن» را با هم به‌کار برد. زیرا «آرام گرفتن» و «قرار گرفتن» هر یک به‌تنهایی بر مفهومی متفاوت دلالت دارند.

✳️ قُلْ أَغَيْرَ اللَّهِ أَتَّخِذُ وَلِيًّا فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ يُطْعِمُ وَلَا يُطْعَمُ قُلْ إِنِّي أُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ أَوَّلَ مَنْ أَسْلَمَ وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ ﴿۱۴﴾
⬅️ بگو: «آیا جز خدا را که پدیدآورندهٔ آسمان‌ها و زمین است به‌عنوان سرپرست بر گیرم در حالی که او خوراک می‌دهد و خوراک داده نمی‌شود؟» بگو: «به‌راستی من به فرمان داده شده است نخستین کسی باشم که تسلیم حق می‌شود.» و هرگز از مشرکان نباش.

🔺مادهٔ «فطر» به‌معنی «شکافتن و از بین بردن حالت گذشته و ایجاد حالتی جدید» است که با توجه پیدا نشدن معادلی دقیق برای این مفهوم، در ترجمه از «پدید آوردن» استفاده شد تا با معادل ماده‌هایی چون «خلق» و «انشاء» تفاوت داشته باشد.

✳️ قُلْ إِنِّي أَخَافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّي عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ ﴿۱۵﴾
⬅️ بگو: «اگر خداوندگارم را نافرمانی کنم، به‌راستی از عذاب روزی سترگ بیم دارم.»

🔺به‌منظور ایجاد تفاوت میان «کبیر» و «عظیم» واژهٔ نخست را «بزرگ» و دومی را «سترگ» ترجمه می‌کنیم.

✳️ مَنْ يُصْرَفْ عَنْهُ يَوْمَئِذٍ فَقَدْ رَحِمَهُ وَذَلِكَ الْفَوْزُ الْمُبِينُ ﴿۱۶﴾
⬅️ در آن روز هر کس از او برگردانده شود، قطعاً بر او مهر آورده است و آن است کامیابی آشکار.

🔺نزدیک‌ترین معادل برای «رحمت کردن» تعبیر «مهر آوردن» است.
🔺توضیح معنای «فوز» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۸۵ سورهٔ آل‌عمران بیان شد.

✳️ وَإِنْ يَمْسَسْكَ اللَّهُ بِضُرٍّ فَلَا كَاشِفَ لَهُ إِلَّا هُوَ وَإِنْ يَمْسَسْكَ بِخَيْرٍ فَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿۱۷﴾
⬅️ و اگر خدا تو را دچار گزندی سازد، جز او برطرف‌کننده‌ای نخواهد داشت و اگر خیری به تو برساند که او بر هر کاری تواناست.

🔺توضیح معنای «مسّ» در ترجمهٔ آیهٔ ۸۰ سورهٔ بقره گذشت.
🔺اگرچه «ضَرّ» و «ضُرّ» هر دو از ریشهٔ «ضرر» و در بر دارندهٔ مفهوم «آسیب و زیان» هستند، ولی به‌نظر می‌رسد «ضُرّ» معنای خاص‌تر و شدیدتری دارد.
🔺«شيء» به‌معنی «چیز» است، ولی با توجه به سیاق و کاربردش در فارسی اینجا باید «کار» ترجمه شود.

✳️ وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ وَهُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ ﴿۱۸﴾
⬅️ و اوست چیره بالاسر بندگانش و اوست فرزانه و آگاه.

🔺اغلب مترجمان واژهٔ «فوق» را در حد «علی» ترجمه کرده‌اند، در حالی که این دو متفاوتند.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 دشمنی با علوم انسانی کار را به اینجا رسانده 💢

✳️ بخش‌هایی از سخنان مهم حجة‌الاسلام دکتر رضا غلامی، استادیار علوم سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی که پس از سال‌ها تلاش در زمینهٔ اسلامی‌سازی علوم انسانی به اشتباه خود پی برده و شجاعانه، ریشهٔ بسیاری از مشکلات فعلی کشور را معرفی کرده است:

🔸به دلیل عدم درک عمیق و‌ ملموس جامعه علمیِ انقلابی از علم و ساختمان آن، مسیر تحول در علوم انسانی از ابتدا مسیری غلط بوده و این مسیر غلط، نه تنها اصلاح نشده بلکه به همان شکل دائماً تقویت شده است. ابتدا فکر می‌کردند با پالایش متون علوم انسانی از یک‌سری اصطلاحات و‌ واژه‌ها یا حذف برخی دروس مثلاً نظریهٔ داروین، علوم انسانی متحول می‌شود؛ مدتی که گذشت، گفتند علوم انسانی را با بازنگری در سرفصل‌ها، منابع و برنامه‌ریزی آموزشی متحول می‌کنیم. دیگرانی گفتند خوبه بیاییم‌ مانند مواجهه نظام با آموزش و‌پرورش، یک پژوهشگاه مانند سازمان پژوهش و‌ تألیف کتب درسی در آموزش و‌ پرورش تأسیس کنیم و‌ در آنجا یک‌سری کتاب حکومتی و یک‌دست برای دانشگاه‌ها تهیه نموده و فقط بگوییم استاد حق دارد این ‌کتابها را واو‌ به‌ واو تدریس نموده و در پایان ترم، از مطالب آن امتحان بگیرد!

🔸امثال ما هم به اشتباه رفتیم به دنبال شکل‌دهی به علوم انسانی اسلامی که از اساس غلط بود؛ چرا؟ برای اینکه علم، دینی و‌ غیر دینی ندارد و مبانی عقلی دین، حداکثر می‌تواند در فلسفهٔ پشت سر علم، به‌مثابهٔ فلسفه حضور داشته باشد. مسأله جدی‌تری که برای نخستین بار می‌خواهم عرض کنم، توهم دشمنی و‌ توطئه از جانب علوم انسانی در دانشگاه‌ها بود! هر کجا در فرهنگ‌ شکست می‌خوردیم و‌ احساس عقبگرد داشتیم، آن را گردن علوم انسانی می‌انداختیم و فکر می‌کردیم اگر علوم‌ انسانی همان‌ چیزی باشد که ما دوست داریم، دیگر در مواجهه فرهنگی شکست نمی‌خوریم!

🔸تا زمانی که تلقی‌های نادرست و‌ عقب‌افتاده دربارهٔ تحول علوم انسانی وجود داشته باشد و فرصت اصلاح آنها مهیا نشود، تا زمانی که دیدن علوم انسانی با عینک دشمن و‌ منبع توطئه و تباهی کنار زده نشود؛ تا زمانی که کار تحول به دست خود استادان و عقل جمعی نیفتد و‌ تکثر و‌ تنوع فکری به‌رسمیت شناخته نشود، آیندهٔ تحول در علوم انسانی، یک آینده مبهم‌ و مأیوس‌کننده است.

⬅️ متن کامل گفتگو با روزنامهٔ فرهیختگان.

⭕️ @hamidhossaini

💢 درد بی‌درمان! 💢

✳️ امام صادق (علیه‌السلام):

🔻إِنَّ عِيسَى اِبْنَ مَرْيَمَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ قَالَ دَاوَيْتُ اَلْمَرْضَى فَشَفَيْتُهُمْ بِإِذْنِ اَللَّهِ وَ أَبْرَأْتُ اَلْأَكْمَهَ وَ اَلْأَبْرَصَ بِإِذْنِ اَللَّهِ وَ عَالَجْتُ اَلْمَوْتَى فَأَحْيَيْتُهُمْ بِإِذْنِ اَللَّهِ وَ عَالَجْتُ اَلْأَحْمَقَ فَلَمْ أَقْدِرْ عَلَى إِصْلاَحِهِ فَقِيلَ يَا رُوحَ اَللَّهِ وَ مَا اَلْأَحْمَقُ قَالَ اَلْمُعْجَبُ بِرَأْيِهِ وَ نَفْسِهِ اَلَّذِي يَرَى اَلْفَضْلَ كُلَّهُ لَهُ لاَ عَلَيْهِ وَ يُوجِبُ اَلْحَقَّ كُلَّهُ لِنَفْسِهِ وَ لاَ يُوجِبُ عَلَيْهَا حَقّاً فَذَاكَ اَلْأَحْمَقُ اَلَّذِي لاَ حِيلَةَ فِي مُدَاوَاتِهِ.

📚 اختصاص، ج ۱، ص ۲۲۱.

🔺عیسی بن مریم (علیه‌السلام) گفت: «بیماران را مداوا کردم و به اذن خدا شفایشان دادم و کور مادرزاد و مبتلای به پیسی را به اذن خدا درمان کردم و حتی مردگان را معالجه و آنها را به اذن خدا زنده کردم، ولی هر چه برای درمان احمق تلاش کردم نتوانستم اصلاحش کنم.» گفتند: «ای روح خدا، منظور از احمق چیست؟» فرمود: «کسی که از نظراتش و از خودش خوشش می‌آید و از همه لحاظ خود را برتر از دیگران می‌بیند و جز خودش برای کسی حقی قائل نیست. چنین کسی همان احمقی است که راهی برای درمانش وجود ندارد.»

✳️ #حدیث

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۶ تا ۱۰ سورهٔ انعام 💢

✳️ أَلَمْ يَرَوْا كَمْ أَهْلَكْنَا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ قَرْنٍ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ مَا لَمْ نُمَكِّنْ لَكُمْ وَأَرْسَلْنَا السَّمَاءَ عَلَيْهِمْ مِدْرَارًا وَجَعَلْنَا الْأَنْهَارَ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمْ فَأَهْلَكْنَاهُمْ بِذُنُوبِهِمْ وَأَنْشَأْنَا مِنْ بَعْدِهِمْ قَرْنًا آخَرِينَ ﴿۶﴾
⬅️ آیا ندیدند که پیش از آنها چه بسیار مردمانی هم‌دوره‌ را نابود کردیم که به ایشان اقتداری در زمین بخشیده بودیم که برای شما فراهم نیاورده‌ایم و آسمان را به‌عنوان وسیله‌ای برای بارش پیاپی بر آنها فرستادیم و جوی‌ها را از زیرشان روان قرار دادیم، سپس ایشان را به‌خاطر گناهانشان نابود کردیم و پس از آنها هم‌دوره‌هایی دیگر را پدید آوردیم؟

🔺«قرن» به‌معنی «قرین» و در اصل به‌معنی «نزدیک و کنار هم بودن» است. این واژه برای اشاره به «افراد، اشیاء یا زمان‌های کنار هم قرار گرفته» به‌کار می‌رود و در تاریخ برای دورهٔ زمانی صد ساله استفاده می‌شود.
🔺«تمکین» به‌معنی «تمکّن بخشیدن» یا «مستقر ساختن همراه با تسلط و قدرت» است.
🔺«مکناهم» صفت «قرن» است و باید بر همان اساس ترجمه شود.
🔺اگرچه «سماء»‌ در این آیه می‌تواند کنایه از «ابر» و «باران» باشد، ولی استفاده از خود این تعبیر دارای حکمت و نکته‌ای است که باید در ترجمه نیز بازتاب داشته باشد؛ لذا روش اغلب مترجمان در جایگزین کردن مقصود کنایی به‌جای معادل، روش درستی به‌نظر نمی‌رسد.
🔺«مدرار» اسم آلت از مادهٔ «درر» به‌معنی «ابزاری برای جریان و سیلان دادن پیاپی» است. با توجه به این نکته می‌توان به راز استفاده از تعبیر «فرستادن آسمان» پی برد و مقصود از آن را مبالغه در اعطای نعمت‌های بزرگ دانست؛ یعنی «امکانات و قدرت فراوانی به آنها بخشیدیم، تا جایی که آسمان را به وسیله‌‌ای برای بارش پیاپی بر آنها تبدیل کردیم و این وسیله را در اختیار آنها قرار دادیم.»

✳️ وَلَوْ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ كِتَابًا فِي قِرْطَاسٍ فَلَمَسُوهُ بِأَيْدِيهِمْ لَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَذَا إِلَّا سِحْرٌ مُبِينٌ ﴿۷﴾
⬅️ و حتی اگر کتابی را در کاغذی بر تو فرو می‌فرستادیم و با دستانشان لمسش می‌کردند، باز هم کسانی که حق‌پوشی کرده‌اند می‌گفتند: «این جز جادویی آشکار نیست.»

🔺«ولو» در این سیاق علاوه بر شرط، مفهوم «حتی» را نیز در بر دارد و بر همان اساس در جوابش «باز هم» می‌آید.
🔺«قرطاس» در اصل واژه‌ای سریانی و یونانی به‌معنی «صفحه‌ای نازک و لطیف که برای نوشتن ساخته شده» است. گونه‌های نخستین این محصول که امروزه به آن «کاغذ» می‌گویند، در چین تولید می‌شده است.

✳️ وَقَالُوا لَوْلَا أُنْزِلَ عَلَيْهِ مَلَكٌ وَلَوْ أَنْزَلْنَا مَلَكًا لَقُضِيَ الْأَمْرُ ثُمَّ لَا يُنْظَرُونَ ﴿۸﴾
⬅️ و گفتند: «چرا فرشته‌ای بر او فرو فرستاده نشده است؟» در حالی که اگر فرشته‌ای فرو می‌فرستادیم، قطعاً کار یک‌سره می‌شد و دیگر مهلت نمی‌یافتند.

🔺توضیح معنای «قضي» و «أمر» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۱۷ سورهٔ بقره و آیهٔ ۲۱۰ همان سوره بیان شد.

✳️ وَلَوْ جَعَلْنَاهُ مَلَكًا لَجَعَلْنَاهُ رَجُلًا وَلَلَبَسْنَا عَلَيْهِمْ مَا يَلْبِسُونَ ﴿۹﴾
⬅️ و حتی اگر او را فرشته قرار می‌دادیم، باز هم به‌صورت مردی قرارش می‌دادیم و قطعاً آنچه را می‌پوشانند بر آنها پوشیده می‌داشتیم.

🔺«لبس» به‌معنی «پوشاندن» و منظور از آن «آمیختن امور و مشتبه ساختن آن» است.

✳️ وَلَقَدِ اسْتُهْزِئَ بِرُسُلٍ مِنْ قَبْلِكَ فَحَاقَ بِالَّذِينَ سَخِرُوا مِنْهُمْ مَا كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِئُونَ ﴿۱۰﴾
⬅️ و قطعاً فرستادگانی پیش از تو به تمسخر گرفته شدند، ولی کسانی که آنها را مسخره کردند، همان چیزی که به تمسخرش می‌گرفتند، بر سر خودشان آمد.

🔺«حاق» از مادهٔ «حوق» یا «حیق» به‌معنی «احاطه کردن» یا «نازل شدن و فرود آمدن» است. امروزه در تعابیر رایج فارسی برای بیان این مفهوم از «بر سر کسی آمدن» استفاده می‌شود.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۲: اولویت‌های عمل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:38 توجه به اولویت‌ها
7:26 اولویت حدود الهی
10:12 اولویت کسب حلال
13:33 اولویت حقوق دیگران
15:20 اولویت نزدیکان

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۲: اولویت‌های عمل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:38 توجه به اولویت‌ها
7:26 اولویت حدود الهی
10:12 اولویت کسب حلال
13:33 اولویت حقوق دیگران
15:20 اولویت نزدیکان

⭕️ @hamidhossaini

💢 قرآن در شعر حافظ 💢

حافظ به حق قرآن کز شید و زرق باز آی
باشد که گوی عیشی در این میان توان زد

گفتمش زلف به خون که شکستی گفتا
حافظ این قصه دراز است به قرآن که مپرس

حافظا می خور و رندی کن و خوش باش ولی
دام تزویر مکن چون دگران قرآن را

حافظا در کنج فقر و خلوت شب‌های تار
تا بود وردت دعا و درس قرآن غم مخور

ندیدم خوشتر از شعر تو حافظ
به قرآنی که اندر سینه داری

ز حافظان جهان کس چو بنده جمع نکرد
لطایف حکمی با نکات قرآنی

عشقت رسد به فریاد ار خود بسان حافظ
قرآن ز بر بخوانی در چارده روایت

ای چنگ فرو برده به خون دل حافظ
شرمت مگر از غیرت قرآن خدا نیست

زاهد ار رندی حافظ نکند فهم چه باک
دیو بگریزد از آن قوم که قرآن خوانند

صبح خیزی و سلامت طلبی چون حافظ
هرچه کردم همه از دولت قرآن کردم

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی پنج آیهٔ نخست سورهٔ انعام 💢

✳️ بسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
⬅️ به‌نام خدای مهربار مهربان

🔺توضیحات مربوط به ترجمهٔ بسم الله در ابتدای سورهٔ حمد بیان شد.

✳️ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَجَعَلَ الظُّلُمَاتِ وَالنُّورَ ثُمَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ ﴿۱﴾
⬅️ همهٔ سپاس‌ها و ستایش‌ها از آنِ خدایی است که آسمان‌ها و زمین را آفرید و تاریکی‌ها و نور را قرار داد؛ با این حال کسانی که حق‌پوشی کرده‌اند، برای خداوندگارشان معادل قرار می‌دهند.

🔺نکات مربوط به معنای «الحمد» و «رب» در ترجمهٔ آیهٔ دوم سورهٔ حمد ذکر شد.
🔺«جعل» به‌معنی «قرار دادن چیزی در شرایطی خاص» است و نمی‌توان آن را معادل «پدید آوردن»، «ایجاد کردن» و مانند آن دانست.
🔺یکی از معانی و کاربردهای «ثمّ» بیان «شگفتی از نابه‌جا بودن کاری خاص» است که در تعابیر فارسی به‌صورت «آن‌وقت» یا «ولی باز» یا «با این حال» به‌کار می‌رود.

✳️ هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ طِينٍ ثُمَّ قَضَى أَجَلًا وَأَجَلٌ مُسَمًّى عِنْدَهُ ثُمَّ أَنْتُمْ تَمْتَرُونَ ﴿۲﴾
⬅️ او کسی است که شما را از گِلی آفرید و سپس سررسیدی را معین کرد و سررسیدی مشخص نزد اوست؛ با این حال شما در تردید می‌مانید.

🔺معنای «قضی» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۱۷ سورهٔ بقره بیان شد.
🔺«امتراء» از مادهٔ «مري» به‌معنی «ادامه دادن عمل یا حالت» است و برای «باقی ماندن در حالت تردید» به‌کار می‌رود و به‌ویژه در اینجا که به‌صورت فعل مضارع به‌کار رفته، خوب است جنبهٔ «ماندن» در ترجمهٔ آن ذکر شود.
🔺در این آیه نیز «ثم» همچون آیهٔ پیش به‌کار رفته است.

✳️ وَهُوَ اللَّهُ فِي السَّمَاوَاتِ وَفِي الْأَرْضِ يَعْلَمُ سِرَّكُمْ وَجَهْرَكُمْ وَيَعْلَمُ مَا تَكْسِبُونَ ﴿۳﴾
⬅️ و اوست خدا در آسمان‌ها و در زمین؛ پنهان و پیدای شما را می‌داند و آنچه را به‌دست می‌آورید می‌داند.

🔺تعبیر «هو الله في السماوات ...» را نباید همچون «هو في السماوات اله» ترجمه کرد.

✳️ وَمَا تَأْتِيهِمْ مِنْ آيَةٍ مِنْ آيَاتِ رَبِّهِمْ إِلَّا كَانُوا عَنْهَا مُعْرِضِينَ ﴿۴﴾
⬅️ و هیچ نشانه‌ای از نشانه‌های خداوندگارشان به‌سوی آنها نمی‌آمد مگر آنکه از آن رویگردان بودند.

🔺با توجه به «کانوا» باید این آیه به‌صورت ماضی استمراری ترجمه شود.

✳️ فَقَدْ كَذَّبُوا بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُمْ فَسَوْفَ يَأْتِيهِمْ أَنْبَاءُ مَا كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِئُونَ ﴿۵﴾
⬅️ آنها حقیقت را وقتی به‌سویشان آمد تکذیب کرده‌اند؛ پس خبرهای آنچه مسخره‌اش می‌کردند به‌ ایشان خواهد رسید.

🔺«یأتیهم أنباء» به‌صورت تحت‌اللفظی به‌معنی «خبرها به‌سوی آنها خواهد آمد» است، ولی این مفهوم در فارسی به‌صورت «خبرها به آنها خواهد رسید» بیان می‌شود.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

🔺بپردازید، ولی اگر به سخن منتقدان دلسوز و متخصصانی که سال‌ها پیش شرایط امروز را پیش‌بینی کرده بودند توجه نکنید، ته‌ماندهٔ اعتبار حجاب و ارزش‌ها و شهدا را هم به باد خواهید داد!

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۱۱۶ تا پایان سورهٔ مائده 💢

✳️ وَإِذْ قَالَ اللَّهُ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ أَأَنْتَ قُلْتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِي وَأُمِّيَ إِلَهَيْنِ مِنْ دُونِ اللَّهِ قَالَ سُبْحَانَكَ مَا يَكُونُ لِي أَنْ أَقُولَ مَا لَيْسَ لِي بِحَقٍّ إِنْ كُنْتُ قُلْتُهُ فَقَدْ عَلِمْتَهُ تَعْلَمُ مَا فِي نَفْسِي وَلَا أَعْلَمُ مَا فِي نَفْسِكَ إِنَّكَ أَنْتَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ ﴿۱۱۶﴾
⬅️ و آن‌گاه که خدا گفت: «ای عیسی پسر مریم، آیا تو به مردم گفتی که من و مادرم را به‌عنوان دو معبود به‌جای خدا بر گیرید؟» گفت: «تو پاک و منزهی، مرا نسزد چیزی بگویم که برایم درست نیست. اگر چنین گفته‌ بودم قطعاً آن را می‌دانستی. تو آنچه را در درون من است می‌دانی، ولی من آنچه را در توست نمی‌دانم. به‌راستی این تویی که به همهٔ امور پنهانی بسیار دانایی.

🔺«ما یکون لي» به‌صورت تحت‌اللفظی به‌معنی «برای من نیست» یا «آن را ندارم» است، ولی منظور از آن در اینجا «حق ندارم» یا «اجازه ندارم» است.
🔺«نفس» به‌معنی «خود» است و نه «ذات»، «جان»، «روح» و دیگر تعابیری که مترجمان استفاده کرده‌اند.

✳️ مَا قُلْتُ لَهُمْ إِلَّا مَا أَمَرْتَنِي بِهِ أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ رَبِّي وَرَبَّكُمْ وَكُنْتُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا مَا دُمْتُ فِيهِمْ فَلَمَّا تَوَفَّيْتَنِي كُنْتَ أَنْتَ الرَّقِيبَ عَلَيْهِمْ وَأَنْتَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ ﴿۱۱۷﴾
⬅️ جز آنچه مرا بدان فرمان دادی به آنها نگفتم: اینکه خدا را، که خداوندگار من و خداوندگار شماست، بندگی کنید؛ و تا وقتی در میانشان حضور داشتم، شاهدی بر آنان بودم؛ اما هنگامی که جانم را گرفتی، خودت مراقبشان بودی و تو بر هر چیزی گواهی.

🔺توضیح معنای «توفّي» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۳۴ سورهٔ بقره گذشت.

✳️ إِنْ تُعَذِّبْهُمْ فَإِنَّهُمْ عِبَادُكَ وَإِنْ تَغْفِرْ لَهُمْ فَإِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿۱۱۸﴾
⬅️ اگر عذابشان کنی که به‌راستی بندگانت هستند، و اگر آنها را بیامرزی، این تویی که به‌راستی عزتمند و فرزانه‌ای.»

🔺توضیح «عزیز و حکیم» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۰۹ سورهٔ بقره بیان شد.

✳️ قَالَ اللَّهُ هَذَا يَوْمُ يَنْفَعُ الصَّادِقِينَ صِدْقُهُمْ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ ﴿۱۱۹﴾
⬅️ خدا گفت: «این روزی است که صداقت راستگویان به آنها سود می‌بخشد؛ باغ‌هایی دارند که از زیرشان جوی‌ها روان است، در حالی که برای همیشه در آنها جاودانه خواهند بود؛ خدا از آنان خشنود است و آنها از او خشنودند؛ آن است کامیابی سترگ.

🔺توضیح معنای «فوز» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۸۵ سورهٔ آل‌عمران بیان شد.

✳️ لِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا فِيهِنَّ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿۱۲۰﴾
⬅️ زمامداری آسمان‌ها و زمین و آنچه در آنهاست تنها از آنِ خداست و خدا بر هر کاری تواناست.

🔺مقدم شدن «لله» بر مبتدا بیانگر نوعی انحصار است.
🔺«شيء» به‌معنی «چیز» است، ولی با توجه به سیاق و کاربردش در فارسی اینجا باید «کار» ترجمه شود.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

⚡️آزادی فوق حق است
⚡️گرفتار اشعری‌گری هستیم
⚡️بهشت و جهنم اجباری نداریم

✔️آیت‌الله بیات زنجانی🔻

🔹یکی از اصولی که هم پشتوانه‌ی کلامی، هم پشتوانه‌ی فلسفی، هم پشتوانه‌ی عرفانی، هم پشتوانه‌ی قرآنی و هم پشتوانه‌ی روایی دارد، آزادی است. آیا آزادی حق است؟ ما می‌گوییم آزادی فوق حق است. آزادی بالاتر از حق است. چرا؟ برای این‌که آزادی را نمی‌شود حذف کرد. طرف می‌تواند بگوید من از حقم می‌گذرم، اما کسی نمی‌تواند بگوید من از آزادی‌ام می‌گذرم. آزادی قابل گذشت نیست. آزادی مقوّم ذات انسان است. آزادی جزء ذاتیات انسان است. آزادی را اگر از انسان بگیرید، دیگر خبری از انسان نخواهد بود. نمی‌توان گفت او انسان است، ولی آزاد نیست. انسان غیرآزاد انسان نیست. آزاد یعنی چی؟ یعنی خودش باید برای خودش تصمیم بگیرد و نه دیگری. آزادی نه قابل سلب است و نه قابل ازدیاد و کم کردن و اضافه کردن. آزادی خدادادی است. خدا من را جبراً آزاد خلق کرده است.

🔹دین با اکراه نمی‌سازد. به همین دلیل در سوره‌ی مبارکه‌ی نور آمده است که «قل للمومنین».به کسانی که ما را قبول دارند بگو. نمی‌گوید خودت بکن. نمی‌گوید خودت به سرشان چادر کن. شما به آنها بگو خدا می‌گوید شما این‌گونه خودتان را حفظ کنید. «قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ.» به مؤمنین بگویید، به مؤمنات بگویید. مؤمنین یعنی کسانی که شما را قبول دارند.

🔹ما بهشت و جهنم اجباری نداریم بلکه بهشت و جهنم انتخابی است. انسان خودش انتخاب می‌کند. انسان جوهره‌اش با این چند چیز متقوم است: فهمیدن، ارزیابی کردن، مقایسه کردن، علاقه‌مند شدن و خواستن. اگر این‌ها شد، آزادی معنا پیدا کرده است. من باید بفهمم، ارزیابی کنم، مفاسد را ببینم، تبعات را ببینم، برکات را ببینم و از آن طرف میل هم داشته باشم و بخواهم. یکی از شرایط آزادی میل است.

🔹دین نباید با تحقیر و ذلت و خواری همراه باشد. قرآن می‌فرماید: «لَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ.» نمی‌گوید «عظمنا»، نمی‌گوید «فضلنا»، می گوید «کرمنا». یعنی چی؟ در تفضیل ممکن است بزرگی از بیرون باشد، اما کرامت معنایش این است که انسان ذاتاً بزرگ است، نه اینکه بزرگی را به او وصل کرده باشند. انسان به گونه‌ای آفریده شده است که با ملک فرق می کند.

🔹ما در دنیای امروز و حتی در محیط‌های علمی‌مان گرفتار دو چیز هستیم: اشعری‌گری (اشاعره آمدند و عقل را از حجیت انداختند و انسان را آوردند پایین)؛ و اینکه کتاب خدا را گذاشتیم کنار. اگر عقل و قرآن را ملاک قرار دادیم، دین‌مان قابل عرضه است و امورش قابل پیاده شدن خواهد بود و الا دینی که عقلانی نباشد، دینی که همراه با خشونت باشد، دینی که همراه با کتاب و مستند نباشدْ، نه قابل عرضه است و نه قابل حمایت.

@namehayehawzavi

⭕️ @hamidhossaini

💢 دغدغه‌ای مهم‌تر از بی‌حجابی 💢

✍️ سید حمید حسینی

✳️ گزارش اخیر* مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در زمینهٔ حجاب، دارای نکاتی مهم و هشدارهایی جدی است که به‌روشنی نادرست بودن روش‌های گذشته و تأثیر آن در کاهش اعتقاد و التزام مردم نسبت به حجاب شرعی را نشان می‌دهد.

بسیاری از این نکات باید درس عبرتی برای سیاستگذاران و متولیان امور باشد؛ ولی در میان یافته‌های این پژوهش علمی هشداری مهم‌تر وجود دارد که مسئولیتی سنگین را بر دوش تک‌تک خانواده‌های مذهبی و دست‌اندرکاران تعلیم و تربیت قرار می‌دهد. کاهش شدید ارزش‌‌ پوشش در نگاه افراد جامعه طی سی سال گذشته و رابطهٔ مثبت و معنادار بدحجابی با افزایش تحصیلات، از یافته‌هایی است که بیش از اصل موضوع گزارش، توجه‌ها را به خود جلب می‌کند.

چه تهاجم فرهنگی را موجب کم‌رنگ شدن باورهای دینی در ذهن جوانان بدانیم و چه عملکرد بد متولیان دینداری و استفادهٔ ابزاری و سیاسی از دین را به‌عنوان مقصر اصلی این فاجعه معرفی کنیم و چه پای موضوعاتی دیگر را به‌میان بکشیم، در اصل مسئله، یعنی سست بودن و تاب نیاوردن باورهای دینی بسیاری از مردم در برابر این آفت‌ها تغییری ایجاد نمی‌شود.

کسی که پایه‌های ایمانش مستحکم باشد، وقتی در برابر تهاجم و وسوسه قرار می‌گیرد، نه‌تنها از اصولش دست نمی‌کشد، بلکه با احساس نیاز بیشتر به پناهگاهی معنوی، دست‌به‌دامن باورهایش خواهد شد و وقتی دزدانی را می‌بیند که ارزش‌های او را به سپری برای قدرت و منافع خود تبدیل کرده‌اند، به دفاع و مراقبت بیشتر از داشته‌هایش برخواهد خاست.

اگر آمارها از ریزش فراوان باورها حکایت می‌کند، به‌جای نزاع بر سر معرفی عوامل و مقصرانی که شاید اصلاحشان از اختیار و توان ما خارج باشد، باید روش‌های تربیت و تبلیغ دینی خود را بررسی کنیم و ببینیم اشکال اصلی در کجاست که آن‌همه سازمان و هزینه‌ و تلاش‌ فرهنگی نه‌تنها نتیجه‌بخش نبوده، بلکه با افزایش تحصیلات مخاطبان، نتایجی معکوس به‌بار آورده است؟

قرآن، سنت، تحلیل عقلی و تجربه به ما می‌گوید استحکام پایه‌های دینداری جز با آزادی بیان، شنیدن صدای مخالف، انتخاب آگاهانه و بها دادن به علم و اندیشه تحقق نمی‌یابد و نمی‌توان به عمق و پایداری ایمانی که بر اثر اجبار، احساسات، هیجان و نقل خواب و کرامات پدید آمده باشد امید بست.

✅ اکنون باید دید روش‌های ما به کدام‌ رویکرد نزدیک‌تر است و آیا می‌توان با اصلاح برخی رویّه‌ها، دست‌کم از شدت و سرعت این فاجعه کم کرد، یا همچنان بنا داریم اشتباهات گذشته را تکرار و تقصیر خود را انکار کنیم؟

🔺*پ.ن: این یادداشت سال ۱۳۹۸ پس از انتشار گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس دربارهٔ حجاب منتشر شد و اکنون پس از پنج سال با این توضیح بازنشر می‌‌شود که ظاهراً تنها تغییری که مسئولان امر در این مدت رقم زده‌اند، از دسترس خارج کردن آن گزارش در وب‌سایت این مرکز پژوهشی است!

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۱: مداومت در عمل مشخص

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:38 مداومت بر عملی خاص
5:23 پاداش آنچه همواره انجام می‌دادند
6:28 برنامهٔ ثابت
8:42 حداقل یک سال
11:06 هر چند کم!
16:58 ثمرات مداومت

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۱: مداومت در عمل مشخص

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:38 مداومت بر عملی خاص
5:23 پاداش آنچه همواره انجام می‌دادند
6:28 برنامهٔ ثابت
8:42 حداقل یک سال
11:06 هر چند کم!
16:58 ثمرات مداومت

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۱۱۰ تا ۱۱۶ سورهٔ مائده 💢

✳️ إِذْ قَالَ اللَّهُ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ اذْكُرْ نِعْمَتِي عَلَيْكَ وَعَلَى وَالِدَتِكَ إِذْ أَيَّدْتُكَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَكَهْلًا وَإِذْ عَلَّمْتُكَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَالتَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِيلَ وَإِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ بِإِذْنِي فَتَنْفُخُ فِيهَا فَتَكُونُ طَيْرًا بِإِذْنِي وَتُبْرِئُ الْأَكْمَهَ وَالْأَبْرَصَ بِإِذْنِي وَإِذْ تُخْرِجُ الْمَوْتَى بِإِذْنِي وَإِذْ كَفَفْتُ بَنِي إِسْرَائِيلَ عَنْكَ إِذْ جِئْتَهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ فَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ إِنْ هَذَا إِلَّا سِحْرٌ مُبِينٌ ﴿۱۱۰﴾
⬅️ آن‌گاه که خدا گفت: «ای عیسی پسر مریم، نعمتم را که بر تو و مادرت بخشیدم یاد کن؛ آن‌گاه که تو را با روح‌ القدس پشتیبانی کردم و در گهواره و بزرگسالی با مردم سخن می‌گفتی و آن‌گاه که کتاب و حکمت و تورات و انجیل را به تو آموختم و آن‌گاه که به اذن من از گل همچون شکل پرنده را می‌آفریدی و در آن می‌دمیدی و به اذن من به پرنده‌‌ای تبدیل می‌شد و کور مادرزاد و مبتلای به پیسی را به اذن من درمان می‌کردی و آن‌گاه که مردگان را به اذن من بیرون می‌آوردی و آن‌گاه که دست بنی‌اسرائیل را از تو کوتاه کردم، وقتی برایشان دلایل روشن آوردی؛ ولی کسانی از آنان که حق‌پوشی کردند گفتند: «این جز جادویی آشکار نیست.»»

🔺توضیح ترکیب «نعمت» و «علی» در ترجمهٔ آیهٔ ۷ سورهٔ حمد بیان شد.
🔺معنای «تأیید» و دلیل ترجمه نشدن «روح‌ القدس» در ترجمهٔ آیهٔ ۸۷ سورهٔ بقره توضیح داده شد.
🔺مادهٔ «کهل» به‌معنی «رسیدن به توانمندی در قوای جسمی و روحی» است که معمولاً بین حدود بیست‌سالگی تا سی‌سالگی به‌دست می‌آید. از آنجا که این واژه در مقابل طفولیت به‌کار رفته، منظور از آن «بزرگسالی» و رسیدن به توانایی‌های آن است و نه «میانسالی» یا دوره‌ای خاص از عمر.
🔺معنای «ابراء» در ترجمهٔ آیهٔ ۴۹ سورهٔ ال‌عمران بیان شد.

✳️ وَإِذْ أَوْحَيْتُ إِلَى الْحَوَارِيِّينَ أَنْ آمِنُوا بِي وَبِرَسُولِي قَالُوا آمَنَّا وَاشْهَدْ بِأَنَّنَا مُسْلِمُونَ ﴿۱۱۱﴾
⬅️ و آن‌گاه که به حواریان وحی کردم: «به من و به فرستاده‌ام ایمان آورید»؛ گفتند: «ایمان آوردیم و شاهد باش که ما تسلیم حقیم.»

🔺معنای واژهٔ «حواري» و دلیل ترجمه نشدن آن در ترجمهٔ آیهٔ ۵۲ سورهٔ آل‌عمران بیان شد.

✳️ إِذْ قَالَ الْحَوَارِيُّونَ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ هَلْ يَسْتَطِيعُ رَبُّكَ أَنْ يُنَزِّلَ عَلَيْنَا مَائِدَةً مِنَ السَّمَاءِ قَالَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ ﴿۱۱۲﴾
⬅️ آن‌گاه که حواریان گفتند: «ای عیسی پسر مریم، آیا خداوندگارت می‌تواند از آسمان خوانی از غذا بر ما فرو فرستد؟» گفت: «اگر مؤمنید از خدا پروا کنید.»

🔺«مائدة» به‌معنی «سفره یا خوان حاوی غذا» است.

✳️ قَالُوا نُرِيدُ أَنْ نَأْكُلَ مِنْهَا وَتَطْمَئِنَّ قُلُوبُنَا وَنَعْلَمَ أَنْ قَدْ صَدَقْتَنَا وَنَكُونَ عَلَيْهَا مِنَ الشَّاهِدِينَ ﴿۱۱۳﴾
⬅️ گفتند: «می‌خواهیم از آن بخوریم و دل‌هایمان آرام گیرد و بدانیم که به ما راست گفته‌ای و از گواهان بر آن باشیم.»

✳️ قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ اللَّهُمَّ رَبَّنَا أَنْزِلْ عَلَيْنَا مَائِدَةً مِنَ السَّمَاءِ تَكُونُ لَنَا عِيدًا لِأَوَّلِنَا وَآخِرِنَا وَآيَةً مِنْكَ وَارْزُقْنَا وَأَنْتَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ ﴿۱۱۴﴾
⬅️ عیسی پسر مریم گفت: «خدایا، ای خداوندگار ما، از آسمان خوانی از غذا بر ما فرو فرست تا عیدی برای ما، برای اول و آخرمان، و نشانه‌ای از جانب تو باشد و به ما روزی بده که تو بهترین روزی‌دهندگانی.»

🔺«اللّهمّ» همان «یا الله» است که حرف ندای آن به میم تبدیل شده است.

✳️ قَالَ اللَّهُ إِنِّي مُنَزِّلُهَا عَلَيْكُمْ فَمَنْ يَكْفُرْ بَعْدُ مِنْكُمْ فَإِنِّي أُعَذِّبُهُ عَذَابًا لَا أُعَذِّبُهُ أَحَدًا مِنَ الْعَالَمِينَ ﴿۱۱۵﴾
⬅️ خدا گفت: «به‌راستی من فرو می‌فرستدهٔ آن بر شمایم؛ ولی پس از آن هر کس از شما حق‌پوشی کند، قطعاً او را عذابی خواهم کرد که هیچ‌یک از جهانیان را آن‌گونه عذاب نمی‌کنم.»

🔺استفاده از «منزّل» به‌صورت اسم فاعل بیانگر قطعیت و تحقق موضوع است و این نکته باید در ترجمه لحاظ شود. البته در برخی روایات قرآن، به‌جای این واژه «سأنزّلها» خوانده شده است که در آن صورت باید «آن را فرو خواهم فرستاد» ترجمه کرد.
🔺همان‌گونه که در ترجمهٔ آیهٔ ۲۵۱ سورهٔ بقره بیان شد، با آنکه «عالمین» به‌معنی «جهان‌ها» است، ولی وقتی بر اساس سیاق دربارهٔ انسان‌ها به‌کار رود، بهتر است «جهانیان» ترجمه شود.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

🔺کاش حامیان #قانون_حجاب_و_عفاف نگاهی به وب‌سایت دانشگاه‌های برتر دارای رنکینگ جهانی در کشورهایی چون مالزی و اندونزی می‌انداختند تا ببینند باورهای عمیق چگونه در محیط آزاد و بدون اجبار رشد می‌کند و آن را با بلایی که سیاست‌های غلط در ایران بر سر فرهنگ دینی آورده است مقایسه می‌کردند.

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۱۰۷ تا ۱۰۹ سورهٔ مائده 💢

✳️ فَإِنْ عُثِرَ عَلَى أَنَّهُمَا اسْتَحَقَّا إِثْمًا فَآخَرَانِ يَقُومَانِ مَقَامَهُمَا مِنَ الَّذِينَ اسْتَحَقَّ عَلَيْهِمُ الْأَوْلَيَانِ فَيُقْسِمَانِ بِاللَّهِ لَشَهَادَتُنَا أَحَقُّ مِنْ شَهَادَتِهِمَا وَمَا اعْتَدَيْنَا إِنَّا إِذًا لَمِنَ الظَّالِمِينَ ﴿۱۰۷﴾
⬅️ اما اگر یک‌باره مشخص شد که آن‌دو سزاوار عنوان کوتاهی کردن شده‌اند، پس دو فرد دیگر، از میان کسانی که آن دو نفر اول، استحقاق چنان عنوانی را علیه آنها پیدا کرده بودند، به‌جای آنان قرار می‌گیرند؛ آن‌گاه به خدا سوگند می‌خورند که: «گواهی ما قطعاً از گواهی آن‌دو درست‌تر است و از حق تجاوز نکرده‌ایم، که در این صورت، به‌راستی از ستمگران خواهیم بود.»

🔺مادهٔ «عثر» به‌معنی «سقوط و وقوع یک‌باره و بدون مقدمه» است که در موضوعات گوناگونی همچون افتادن بر زمین یا آگاهی یافتن به‌کار می‌رود.
🔺«استحقاق» در اصل به‌معنی «طلب ثبوت و تحقق» است و معمولاً در جایی به‌کار می‌رود که کسی یا چیزی «سزاوار ویژگی یا عنوانی خاص» باشد. بنا بر این ترجمهٔ آن به «ارتکاب» توسط اغلب مترجمان، ترجمهٔ دقیقی به‌نظر نمی‌رسد.
🔺«الأولیان» در روایت‌های دیگر به‌صورت «الأوّلان»، «الأوّلَینِ» و «الأوّلِینَ» نیز خوانده شده؛ همان‌گونه که «استَحَقَّ علیهم» را به‌صورت مجهول «استُحُقَّ علیهم» نیز خوانده‌اند که در نظر گرفتن این احتمالات، معانی گوناگون و پیچیده‌ای را برای این آیه ایجاد می‌کند. دربارهٔ نقش «الأولیان» که در قرائت مشهور حفص آمده نیز احتمالات گوناگونی وجود دارد که این آیه را به یکی از دشوارترین آیات قرآن تبدیل می‌کند. در مجموع به‌نظر می‌رسد سرراست‌ترین معنا را در حالتی می‌توان به‌دست آورد که این واژه را «الأوّلان» بخوانیم یا معنا کنیم و آن را فاعل «استَحَقَّ علیهم» در نظر بگیریم؛ یعنی دو فرد جایگزین، از میان کسانی باشند که آن دو شاهد نخست دربارهٔ آنها کوتاهی و ستم کرده‌اند و مستحق چنین عنوانی شناخته شده‌اند.

✳️ ذَلِكَ أَدْنَى أَنْ يَأْتُوا بِالشَّهَادَةِ عَلَى وَجْهِهَا أَوْ يَخَافُوا أَنْ تُرَدَّ أَيْمَانٌ بَعْدَ أَيْمَانِهِمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاسْمَعُوا وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ ﴿۱۰۸﴾
⬅️ آن برای اینکه گواهی را به‌صورت درستش ادا کنند یا بیم داشته باشند که پس از سوگندهایشان سوگندهایی باز گردانده شود، مناسب‌تر است. و از خدا پروا کنید و بشنوید؛ و خدا گروه نابه‌کاران را راهبری نمی‌کند.

🔺«أدنی» در لغت به‌معنی «نزدیک‌تر و پایین‌تر» است، ولی در کاربردهای قرآنی بسته به محتوای جمله، مفاهیم مختلفی چون «نزدیک‌تر، پایین‌تر، پست‌تر، بهتر، مناسب‌تر و کمتر» را بیان می‌کند.
🔺معنای «هدایت» در ترجمهٔ آیهٔ ششم سورهٔ حمد بیان شد.
🔺معنای «فاسق» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۶ سورهٔ بقره بیان شد.

✳️ يَوْمَ يَجْمَعُ اللَّهُ الرُّسُلَ فَيَقُولُ مَاذَا أُجِبْتُمْ قَالُوا لَا عِلْمَ لَنَا إِنَّكَ أَنْتَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ ﴿۱۰۹﴾
⬅️ روزی که خدا فرستادگان را گرد می‌آورد و می‌گوید: «چه پاسخی به شما داده شد؟» گویند: «ما اطلاعی نداریم؛ به‌راستی این تویی که به همهٔ امور پنهانی بسیار دانایی.»

🔺«لا علم لنا» به‌معنی «ما هیچ علمی نداریم» است، ولی در فارسی روزمره برای بیان این مفهوم از تعبیر «اطلاعی نداریم» استفاده می‌شود.
🔺در ترجمهٔ آیهٔ ۳۴ سورهٔ نساء توضیح لازم دربارهٔ معنای «غیب» ارائه شد.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 دین را تحمیل نکنید 💢

❇️ از نگاه امام صادق علیه‌السلام بسیاری از شیعیان هم تحمّل اجبارهای دینی را ندارند:

🔻لاتَحمِلوا عَلىٰ شيعَتِنا وَارفُقوا بِهِم؛ فَإِنَّ النّاسَ لايَحتَمِلونَ ما تَحمِلونَ.

📚 کافی، ج ۸، ص ۳۳۴.

🔺بر شيعيان ما تحمیل نکنید و با آنان مدارا کنيد؛ چرا که مردم تاب آنچه شما تحمّل می‌کنید را ندارند.

❇️ تجربه نیز نشان داد که تحمیل و اجبار، دینداری یا عفت جامعه را افزایش نمی‌دهد.

#حدیث

⭕️ @hamidhossaini

🔴 مقایسهٔ روند گرایش به پوشش اسلامی در کشورهایی که حجاب در آنها اختیاری یا اجباری است، نمونه‌ای مناسب برای راستی‌آزمایی این سخن است.

⭕️ @hamidhossaini

بعد از مدتی کار پژوهشی با هوش مصنوعی به نکته جالبی بر خوردم.
وقتی علاوه بر احادیث در دسترس هر موضوع، احادیث بیشتری را می‌خواهم، خودش به اسم ائمه حدیث جعل می‌کند و مضامین زیبا و هماهنگ با متون دینی را به‌عنوان حدیث جا می‌زند!
چیزی شبیه آنچه واقعاً در تاریخ حدیث اتفاق افتاده است.

پ‌.ن: این نکته علاوه بر ضرورت بهره‌گیری هوشمندانه‌تر از این ابزار شگفت‌انگیز و بسیار مفید، تا حدودی دلایل تبدیل شدن تدریجی برخی جملات مشهور یا ساختگی به احادیث معصومان را روشن می‌سازد.

https://x.com/seyedhamid

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۰: استقامت در عمل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:27 ثبات بر اعتدال: استقامت
4:08 سپس استقامت کن!
5:52 کمربندها را محکم ببندید!
6:26 استقامت! استقامت!
9:25 محکم‌تر از پاره‌های آهن
11:23 برکات استقامت
14:15 مبنای استقامت
15:29 مانع استقامت

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۳۰: استقامت در عمل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:27 ثبات بر اعتدال: استقامت
4:08 سپس استقامت کن!
5:52 کمربندها را محکم ببندید!
6:26 استقامت! استقامت!
9:25 محکم‌تر از پاره‌های آهن
11:23 برکات استقامت
14:15 مبنای استقامت
15:29 مانع استقامت

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۱۰۳ تا ۱۰۶ سورهٔ مائده 💢

✳️ مَا جَعَلَ اللَّهُ مِنْ بَحِيرَةٍ وَلَا سَائِبَةٍ وَلَا وَصِيلَةٍ وَلَا حَامٍ وَلَكِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ وَأَكْثَرُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ ﴿۱۰۳﴾
⬅️ خدا نه از قبیل شتر زایا و نه شتر رها و نه گوسفند ملحق‌شده و نه شتر حمایت‌شده را قرار نداده است؛ ولی کسانی که حق‌پوشی کردند بر خدا دروغ می‌بندند و بیشترشان درک نمی‌کنند.

🔺«من» بیانیه است و باید با تعابیری چون «از قبیل» ترجمه شود.
🔺«بحیرة» به‌معنی «ماده شتری که ده بار زاییده باشد» است که به‌تناسب مفهوم مادهٔ «بحر» که بر «گستردگی و فراوانی» دلالت دارد، برای اشاره به این حیوان بسیار زایا به‌کار می‌رفته است که در جاهلیت خوردن آن را حرام می‌دانسته‌اند.
🔺«سائبة» از مادهٔ «سیب» به‌معنی «جریان و حرکت آزاد» است و به‌عنوان اصطلاحی برای «شتری که به‌خاطر نذر یا داشتن فرزند یا دلیلی دیگر، آزاد گذاشته می‌شده و از شیر و گوشت و سواری آن استفاده نمی‌کرده‌اند» به‌کار می‌رفته است.
🔺«وصیلة» در لغت به‌معنی «وصل‌شده یا ملحق‌شده» است و برای «گوسفندی که با الحاقش به گوسفندی دیگر، ذبحش را حرام می‌دانستند» به‌کار می‌رفته است.
🔺«حام» یا «حامي» در اصل به‌معنی «حمایت‌کننده و نگه‌دارنده یا در اوج حرارت» است و برای «شتر نری که به پایان دوران باروری و خدماتش رسیده» به‌کار می‌رود. این کاربرد شاید به‌تناسب رسیدن به آخرین درجهٔ حمایتگری یا حرارت در باروری باشد و شاید از باب کاربرد اسم فاعل در معنای مفعولی باشد و برای شتری که تحت حمایت و نگهداری قرار می‌گرفته، تعبیر «حمایت‌شده» به‌کار رفته است.
🔺فعل «عقل» به‌معنی «درک کردن» است و نه «اندیشیدن» یا «خرد داشتن».

✳️ وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ تَعَالَوْا إِلَى مَا أَنْزَلَ اللَّهُ وَإِلَى الرَّسُولِ قَالُوا حَسْبُنَا مَا وَجَدْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا أَوَلَوْ كَانَ آبَاؤُهُمْ لَا يَعْلَمُونَ شَيْئًا وَلَا يَهْتَدُونَ ﴿۱۰۴﴾
⬅️ و چون به آنها گفته شود: «به‌سوی آنچه خدا فرو فرستاده و به‌سوی پیامبر آیید»، گویند: «آنچه پدران خود را بر آن یافته‌ایم ما را بس است.» آیا هر چند که پدرانشان چیزی نمی‌دانستند و راه نیافته بودند؟!

🔺همه‌جا «رسول» را «فرستاده» ترجمه کردیم، ولی اینجا به‌خاطر قرار گرفتن در کنار «فرو فرستادن» که ترجمهٔ دقیق‌تر «انزال» است از تعبیر مشهور «پیامبر» استفاده شد.

✳️ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلَيْكُمْ أَنْفُسَكُمْ لَا يَضُرُّكُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَيْتُمْ إِلَى اللَّهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعًا فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿۱۰۵﴾
⬅️ ای کسانی که ایمان آورده‌اید، به خودتان بپردازید؛ هر گاه شما راه یافته باشید، هر که گمراه شود به شما زیانی نمی‌رساند. بازگشت همگی شما به‌سوی خداست، آن‌گاه آنچه را می‌کردید به شما خبر خواهد داد.

🔺ترجمهٔ «علیکم أنفسکم» به‌صورت تحت‌اللفظی «بر شما باد خودتان» است؛ ولی منظور از آن ضرورت رسیدگی و مراقبت نسبت به خود و با توجه به ادامهٔ آیه، ضرورت پرداختن و توجه به خود به‌جای دیگران است.

✳️ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا شَهَادَةُ بَيْنِكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ حِينَ الْوَصِيَّةِ اثْنَانِ ذَوَا عَدْلٍ مِنْكُمْ أَوْ آخَرَانِ مِنْ غَيْرِكُمْ إِنْ أَنْتُمْ ضَرَبْتُمْ فِي الْأَرْضِ فَأَصَابَتْكُمْ مُصِيبَةُ الْمَوْتِ تَحْبِسُونَهُمَا مِنْ بَعْدِ الصَّلَاةِ فَيُقْسِمَانِ بِاللَّهِ إِنِ ارْتَبْتُمْ لَا نَشْتَرِي بِهِ ثَمَنًا وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْبَى وَلَا نَكْتُمُ شَهَادَةَ اللَّهِ إِنَّا إِذًا لَمِنَ الْآثِمِينَ ﴿۱۰۶﴾
⬅️ ای کسانی که ایمان آورده‌اید، هر گاه مرگ یکی از شما فرا رسید، گواهیِ میان شما در هنگام وصیت، دو فرد عادل از خودتان باشد؛ یا اگر در سفر بودید و دچار مصیبت مرگ شدید، دو شخص دیگر از غیر خودتان. و اگر به شک افتادید، آن دو را پس از نماز نگه می‌دارید، آن‌گاه به خدا سوگند می‌خورند که: «حتی اگر خویشاوند باشد، در مقابلش هیچ بهایی نمی‌ستانیم، و گواهی خدا را کتمان نمی‌کنیم که در این صورت ما قطعاً از کوتاهی‌کنندگان خواهیم بود.»

🔺توضیح معنای «اثم» در ترجمهٔ آیهٔ ۸۵ سورهٔ بقره گذشت.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۲۹: اعتدال در عمل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:54 میانه‌روی در عمل
2:29 اقتصاد
3:49 میانه‌رو باشید
5:24 میانه‌روی در عمل صالح
12:08 اعتدال، وابسته به شناخت
14:47 تعمق؟!

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۲۹: اعتدال در عمل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:54 میانه‌روی در عمل
2:29 اقتصاد
3:49 میانه‌رو باشید
5:24 میانه‌روی در عمل صالح
12:08 اعتدال، وابسته به شناخت
14:47 تعمق؟!

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۲۸: عمل آگاهانه

0:00 مروری بر مباحث گذشته
2:22 عمل آگاهانه
5:38 روح عمل متکی بر آگاهی است
6:44 عبادت بدون آگاهی ارزشی ندارد
8:57 همهٔ کمال در فهم و آگاهی است
10:17 عبادت غافلانه
11:30 حقیقت عمل همان آگاهی است

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۲۸: عمل آگاهانه

0:00 مروری بر مباحث گذشته
2:22 عمل آگاهانه
5:38 روح عمل متکی بر آگاهی است
6:44 عبادت بدون آگاهی ارزشی ندارد
8:57 همهٔ کمال در فهم و آگاهی است
10:17 عبادت غافلانه
11:30 حقیقت عمل همان آگاهی است

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۹۷ تا ۱۰۲ سورهٔ مائده 💢

✳️ جَعَلَ اللَّهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ قِيَامًا لِلنَّاسِ وَالشَّهْرَ الْحَرَامَ وَالْهَدْيَ وَالْقَلَائِدَ ذَلِكَ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَأَنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ﴿۹۷﴾
⬅️ خدا کعبه، آن خانهٔ محترم را و ماه حرام و قربانی روانه‌شده و قربانی نشان‌دار را مایهٔ برپا بودن مردم قرار داد. آن بدین‌خاطر است که بدانید خدا آنچه را در آسمان‌ها و آنچه را در زمین است می‌داند و خدا به هر چیزی داناست.

🔺تعبیر «جعل الله للناس قیاماً» با توجه به یکسان بودن ساختارش با «جعل الله لکم قیاماً» در آیهٔ پنجم سورهٔ نساء باید با تعبیری مشابه ترجمه شود.
🔺معنای «هَدي» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۹۶ سورهٔ بقره توضیح داده شد.
🔺معنی «قلائد» در ترجمهٔ آیهٔ دوم همین سوره بیان شد.

✳️ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ وَأَنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۹۸﴾
⬅️ بدانید قطعاً خدا پیامدهای سختی را در نظر می‌گیرد و قطعاً خدا آمرزنده و مهربان است.

🔺توضیح مفهوم «شدید العقاب» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۹۶ سوره بقره بیان شد.

✳️ مَا عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا تَكْتُمُونَ ﴿۹۹﴾
⬅️ این فرستاده وظیفه‌ای جز رساندن پیام ندارد و خدا آنچه را آشکار می‌کنید و آنچه را کتمان می‌کنید می‌داند.

🔺در ترجمهٔ آیهٔ ۳۳ سورهٔ بقره توضیح داده شد که «کتمان» معادل «پنهان کردن» نیست.

✳️ قُلْ لَا يَسْتَوِي الْخَبِيثُ وَالطَّيِّبُ وَلَوْ أَعْجَبَكَ كَثْرَةُ الْخَبِيثِ فَاتَّقُوا اللَّهَ يَا أُولِي الْأَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ﴿۱۰۰﴾
⬅️ بگو: «پلید و پاکیزه یکسان نیستند؛ اگرچه فراوانی پلید تو را به شگفت‌ آورد. پس ای صاحب‌دلان، از خدا پروا کنید، باشد که رستگار شوید.»

🔺معنای «اولي الألباب» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۷۹ سورهٔ بقره بیان شد.

✳️ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَسْأَلُوا عَنْ أَشْيَاءَ إِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ وَإِنْ تَسْأَلُوا عَنْهَا حِينَ يُنَزَّلُ الْقُرْآنُ تُبْدَ لَكُمْ عَفَا اللَّهُ عَنْهَا وَاللَّهُ غَفُورٌ حَلِيمٌ ﴿۱۰۱﴾
⬅️ ای کسانی که ایمان آورده‌اید، دربارهٔ چیزهایی که اگر برایتان روشن شود، ناخرسندتان می‌کند، نپرسید. و اگر در هنگامی که قرآن فرو فرستاده می‌شود، دربارهٔ آنها بپرسید، برایتان روشن خواهد شد. خدا از آن در گذشت؛ و خدا آمرزنده و بردبار است.

🔺«تسؤکم» فعلی متعدی است که برای بیان مفهوم «از بین بردن خوشی و خرسندی» به‌کار می‌رود.

✳️ قَدْ سَأَلَهَا قَوْمٌ مِنْ قَبْلِكُمْ ثُمَّ أَصْبَحُوا بِهَا كَافِرِينَ ﴿۱۰۲﴾
⬅️ همانا گروهی پیش از شما آنها را پرسیدند، سپس به آنها کافر شدند.

🔺هر دو ضمیر «ها» به «اشیاء» باز می‌گردد، لذا باید به‌صورت جمع ترجمه شود.
🔺اگرچه همه‌جا «کفر» را «حق‌پوشی» ترجمه کرده‌ایم، ولی با توجه به اینکه تعبیر «حق‌پوش شدن» در فارسی به‌کار نمی‌رود، اینجا از همان تعبیر مشهور «کافر شدن» استفاده می‌کنیم.
🔺برخی از مترجمان «ثم اصبحوا بها کافرین» را با تعابیری شبیه «سپس به‌سبب این پرسش‌ها کافر شدند» ترجمه کرده‌اند؛ اما به‌نظر می‌رسد اگر منظور آیه این بود که خود پرسیدن موجب کافر شدن است، نیازی به آمدن «ثم أصبحوا» نبود.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

https://x.com/seyedhamid

⭕️ @hamidhossaini

💢 نشانه‌هایی تازه از عذاب قوم لوط 💢

❇️ مدتی پیش، یورو نیوز از انتشار نتایج یک پژوهش در نشریهٔ مطالعات علمی نیچر خبر داد که حادثه‌ای کیهانی را عامل نابودی یک‌بارهٔ بزرگ‌ترین شهر جنوب شام در عصر برنز میانی معرفی می‌کند؛ شهری که به‌عنوان محل زندگی قوم لوط شناخته می‌شود.

🔺بر اساس این گزارش، آثار و نشانه‌هایی چون سفال‌های ذوب‌شده و سنگ‌های کوارتزی آسیب‌دیده که از بقایای شهر باستانی «تل الحمام» در غرب اردن به‌دست آمده نشان می‌دهد این شهر ساحلی حدود ۳۶۵۰ سال پیش بر اثر انفجار چیزی شبیه به یک شهاب‌سنگ پنجاه متری به‌صورت کامل ویران شده است.

🔸محاسبات یک تیم ۲۱ نفره از کارشناسان و باستان‌شناسان نشان می‌دهد این انفجار بر اثر برخورد سیارک نبوده، بلکه جرمی آسمانی در ارتفاعی حدود ۴ کیلومتری زمین منفجر شده و قطعات و موج آن، همه چیز از جمله دیوارهایی با ضخامت ۴ متر را ویران، سطوح خارجی گلدان‌های سفالی را ذوب و آجر‌ها و اسکلت انسان‌های نزدیک به محل حادثه را تکه‌تکه کرده است.

🔻داستان سرنوشت قوم لوط و نازل شدن عذاب بر آنها، هم در سِفر پیدایش تورات و هم در چند سوره از قرآن نقل شده است. قرآن کریم در توصیف مجازات رفتارهای غیراخلاقی این قوم می‌گوید: «ما آن منطقه را زیر و رو کردیم و سنگ‌پاره‌های سجیل را پیاپی بر آنها باریدیم.» (هود، ۸۲) ضمن اینکه با صراحت اعلام می‌کند: «بخش‌هایی از آثار این عذاب را به‌عنوان نشانه‌ای روشن برای اهل اندیشه باقی نگه داشته‌ایم.» (عنکبوت، ۳۵)

✅ البته سنت‌های الهی در شرایط و دوره‌های مختلف، متفاوت است؛ گاهی حجت بر گروهی تمام و عذاب بر آنان نازل می‌شود و گاهی مهلت پیدا می‌کنند یا حتی نعمات بیشتری در اختیارشان قرار می‌گیرد و مجازات سخت‌تری در آخرت خواهند داشت.

✅ ما در جایگاه قضاوت دربارهٔ گناه دیگران نیستیم؛ ولی بر اساس خبر قرآن می‌دانیم شرایط قوم لوط و رفتار زشت و تقابل آنها با پیامبر خدا به‌گونه‌ای بوده که چنین عواقب تلخی را برای همهٔ ساکنان آن سرزمین در پی داشته است.

✅ اگرچه نمی‌توانیم دربارهٔ تطبیق یافته‌های علمی با مطالب قرآن قاطعانه اظهار نظر کنیم، ولی وقتی کتاب خدا صریحاً از باقی ماندن نشانه‌های این عذاب سخن می‌گوید، احتمال انطباقش با این یافته‌های علمی و معتبر به‌شدت افزایش می‌یابد.

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۲۷: علم‌آموزی، برتر از عمل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
2:46 عمل صالح اصلی علم است
5:22 طلب علم، افضل از هر عمل
8:25 گفتگوی علمی، برتر از عبادت
14:49 چرا نیاموختی؟!

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۲۷: علم‌آموزی، برتر از عمل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
2:46 عمل صالح اصلی علم است
5:22 طلب علم، افضل از هر عمل
8:25 گفتگوی علمی، برتر از عبادت
14:49 چرا نیاموختی؟!

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۹۲ تا ۹۶ سورهٔ مائده 💢

✳️ وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَاحْذَرُوا فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّمَا عَلَى رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ ﴿۹۲﴾
⬅️ و از خدا فرمان برید و از این فرستاده فرمان برید و بر حذر باشید؛ اما اگر رویگردان شدید، بدانید به‌راستی جز این نیست که وظیفهٔ فرستادهٔ ما رساندن آشکار پیام است.

🔺توضیح معنای «تولي» در ترجمهٔ آیهٔ ۵۱ همین سوره بیان شد.

✳️ لَيْسَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جُنَاحٌ فِيمَا طَعِمُوا إِذَا مَا اتَّقَوْا وَآمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ ثُمَّ اتَّقَوْا وَآمَنُوا ثُمَّ اتَّقَوْا وَأَحْسَنُوا وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ ﴿۹۳﴾
⬅️ برای کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده‌اند، آنچه خورده‌اند انحرافی از حق به‌حساب نمی‌آید، البته در صورتی که پروا کنند و ایمان آورند و کارهای شایسته انجام دهند، سپس پروا کنند و ایمان آورند، و باز پروا داشته باشند و نیکی کنند؛ و خدا نیکوکاران را دوست دارد.

🔺معنای «جناح» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۵۸ سورهٔ بقره توضیح داده شد.

✳️ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَيَبْلُوَنَّكُمُ اللَّهُ بِشَيْءٍ مِنَ الصَّيْدِ تَنَالُهُ أَيْدِيكُمْ وَرِمَاحُكُمْ لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَخَافُهُ بِالْغَيْبِ فَمَنِ اعْتَدَى بَعْدَ ذَلِكَ فَلَهُ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿۹۴﴾
⬅️ ای کسانی که ایمان آورده‌اید، خدا قطعاً شما را با چیزی از شکار که دستان و نیزه‌هاتان به آن می‌رسد خواهد آزمود، تا آن کس را که در نهان از او بیم دارد، بشناسد؛ پس هر کس پس از آن به حقوق دیگران تجاوز کند، عذابی دردناک خواهد داشت.

🔺در ترجمهٔ آیهٔ ۱۴۰ سورهٔ آل‌عمران توضیح داده شد که «لیعلم» باید «بداند» یا «بشناسد» ترجمه شود و ترجمه‌های رایج دقیق نیست.
🔺معنای «اعتداء» در ترجمهٔ آیهٔ دوم همین سوره بیان شد.

✳️ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَقْتُلُوا الصَّيْدَ وَأَنْتُمْ حُرُمٌ وَمَنْ قَتَلَهُ مِنْكُمْ مُتَعَمِّدًا فَجَزَاءٌ مِثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ يَحْكُمُ بِهِ ذَوَا عَدْلٍ مِنْكُمْ هَدْيًا بَالِغَ الْكَعْبَةِ أَوْ كَفَّارَةٌ طَعَامُ مَسَاكِينَ أَوْ عَدْلُ ذَلِكَ صِيَامًا لِيَذُوقَ وَبَالَ أَمْرِهِ عَفَا اللَّهُ عَمَّا سَلَفَ وَمَنْ عَادَ فَيَنْتَقِمُ اللَّهُ مِنْهُ وَاللَّهُ عَزِيزٌ ذُو انْتِقَامٍ ﴿۹۵﴾
⬅️ ای کسانی که ایمان آورده‌اید، در حالی که مُحرم هستید شکار را نکشید؛ و هر کس از شما آن را عمداً بکشد، پس مجازاتی همانند آنچه کشته است، از قبیل دامی که دو فرد دارای عدالت از میان شما به آن حکم کنند، به‌عنوان قربانیِ روانه‌شده، به کعبه رسانده شود، یا کفاره‌ای که خوراک بینوایانی باشد، یا معادل آن، روزه‌ای، تا سنگینی کارش را بچشد. خدا از آنچه قبلاً واقع شده است در گذشت؛ و هر کس تکرار کند، خدا او را مؤاخذه خواهد کرد؛ و خدا عزتمند و اهل مؤاخذه است.

🔺توضیح معنای «النعم» ‌در ترجمهٔ آیهٔ ۱۴ سورهٔ آل‌عمران بیان شد.
🔺معنای «هَدي» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۹۶ سورهٔ بقره توضیح داده شد.
🔺توضیح معنای «مسکین» در ترجمهٔ آیهٔ ۸۳ سورهٔ بقره گذشت.
🔺«وبال» مصدر فعل «وَبُلَ» به‌معنی «شدت و سنگینی داشتن» است و «وابل» که آن نیز در قرآن به‌کار رفته، از همین ماده و به‌معنی «باران سنگینی که با شدت فرود می‌آید» است.
🔺توضیح لازم دربارهٔ معنای «عاد» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۷۵ سورهٔ بقره ارائه شد.
🔺معنای «انتقام» در ترجمهٔ آیهٔ ۴ سورهٔ آل‌عمران بیان شد.

✳️ أُحِلَّ لَكُمْ صَيْدُ الْبَحْرِ وَطَعَامُهُ مَتَاعًا لَكُمْ وَلِلسَّيَّارَةِ وَحُرِّمَ عَلَيْكُمْ صَيْدُ الْبَرِّ مَا دُمْتُمْ حُرُمًا وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ ﴿۹۶﴾
⬅️ شکار دریا و خوراکی‌ آن برای شما حلال شده است تا شما و کاروانیان بهره‌ای داشته باشید، و تا زمانی که محرم هستید شکار خشکی بر شما حرام است؛ و از خدا که به‌سوی او بر انگیخته و گرد آورده خواهید شد، پروا کنید.

🔺«سیّارة» صیغهٔ مبالغهٔ مؤنث از مادهٔ «سیر»، صفتی است برای موصوف محذوفی چون «طائفة» یا «جماعة» که برای اشاره به «گروهی که سیر و سیاحت می‌کنند» به‌کار می‌رود. رایج‌ترین تعبیر برای این مفهوم در فارسی واژهٔ «کاروان» یا «کاروانیان» است.
🔺توضیح معنای «حشر» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۰۳ سورهٔ بقره بیان شد.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 دشمنی متعصبان با انسانیت 💢

خاخام کشتیل در دورهٔ عقیدتی نیروهای نظامی:
به امید خدا برده‌داری باز خواهد گشت. غیر یهودیان باید بردهٔ ما باشند. بردهٔ یهودی بودن بهترین کار است.
بله، ما نژادپرستیم. ما به نژادپرستی اعتقاد داریم ... نژادهایی در جهان وجود دارند و مردم دارای ویژگی‌های ژنتیکی هستند، و این مستلزم تلاش ما برای کمک به آنهاست.
هولوکاست واقعی زمانی نبود که یهودیان را کشتند؛ اومانیسم و فرهنگ سکولاری که می‌گوید «ما به انسان اعتقاد داریم» هولوکاست واقعی است.

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۲۶: علم و کیفیت عمل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:44 علم، مبنای کیفیت عمل
3:45 دانش نور و بصیرت است
4:46 علم، عامل خشیت دل
7:01 علم، راهنمای عمل
9:12 دانش، معیار ارزش و کیفیت عمل
16:57 مفسدهٔ عمل بدون علم

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۲۶: علم و کیفیت عمل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:44 علم، مبنای کیفیت عمل
3:45 دانش نور و بصیرت است
4:46 علم، عامل خشیت دل
7:01 علم، راهنمای عمل
9:12 دانش، معیار ارزش و کیفیت عمل
16:57 مفسدهٔ عمل بدون علم

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۸۷ تا ۹۱ سورهٔ مائده 💢

✳️ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُحَرِّمُوا طَيِّبَاتِ مَا أَحَلَّ اللَّهُ لَكُمْ وَلَا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ ﴿۸۷﴾
⬅️ ای کسانی که ایمان آورده‌اید، چیزهای پاکیزه‌ای را که خدا برایتان حلال کرده است حرام مشمارید و به حقوق دیگران تجاوز نکنید که به‌راستی خدا تجاوزکاران را دوست ندارد.

🔺توضیح معنای «اعتداء» در ترجمهٔ آیهٔ ۶۱ سورهٔ بقره بیان شد.

✳️ وَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلَالًا طَيِّبًا وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي أَنْتُمْ بِهِ مُؤْمِنُونَ ﴿۸۸﴾
⬅️ و از چیزهای حلال و پاکیزه‌ای که خدا روزیتان کرده است بخورید و از خدا که به او ایمان دارید پروا کنید.

🔺 توضیح معنای «حلالاً طیباً» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۶۸ سورهٔ بقره بیان شد.

✳️ لَا يُؤَاخِذُكُمُ اللَّهُ بِاللَّغْوِ فِي أَيْمَانِكُمْ وَلَكِنْ يُؤَاخِذُكُمْ بِمَا عَقَّدْتُمُ الْأَيْمَانَ فَكَفَّارَتُهُ إِطْعَامُ عَشَرَةِ مَسَاكِينَ مِنْ أَوْسَطِ مَا تُطْعِمُونَ أَهْلِيكُمْ أَوْ كِسْوَتُهُمْ أَوْ تَحْرِيرُ رَقَبَةٍ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ ذَلِكَ كَفَّارَةُ أَيْمَانِكُمْ إِذَا حَلَفْتُمْ وَاحْفَظُوا أَيْمَانَكُمْ كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿۸۹﴾
⬅️ خدا شما را به‌خاطر بیهوده‌گویی در قسم‌هایتان مؤاخذه نمی‌کند، ولی به‌سبب پیمان‌های محکمی که با سوگند بسته‌اید بازخواستتان خواهد کرد. پس کفارهٔ آن، غذا دادن به ده بینواست از غذاهای متوسطی که به خانوادهٔ خود می‌دهید، یا پوشاندن آنها، یا آزاد کردن برده‌ای؛ اما اگر کسی پیدا نکرد، پس روزهٔ سه روز. آن کفارهٔ سوگندهای شماست وقتی قسم خوردید؛ و سوگندهایتان را پاس دارید. بدان‌سان خدا نشانه‌هایش را برایتان روشن می‌سازد، باشد که قدرشناسی کنید.

🔺توضیح تعبیر «عقدت أیمانکم» در ترجمهٔ آیهٔ ۳۳ سورهٔ نساء بیان شد. اینجا نیز از تعبیری مشابه استفاده شده و لازم است ترجمهٔ آن در همان چارچوب باشد.
🔺معنای «کفارة» در ترجمهٔ آیهٔ ۴۵ همین سوره بیان شد.
🔺توضیح معنای «مسکین» در ترجمهٔ آیهٔ ۸۳ سورهٔ بقره گذشت.
🔺معنای لغوی «رقبة» در ترجمهٔ آیهٔ ۹۲ سورهٔ نساء توضیح داده شد.
🔺توضیح ترجمهٔ «شکر» در ترجمهٔ آیه ۱۵۲ سورهٔ بقره بیان شد.

✳️ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالْأَنْصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ﴿۹۰﴾
⬅️ ای کسانی که ایمان آورده‌اید، جز این نیست که شراب و قمار و سنگ‌های نصب‌شده به‌عنوان بت و چوب‌های بخت‌آزمایی، پلید و از کارهای شیطانی است؛ پس از آن دوری کنید، باشد که رستگار شوید.

🔺معنای «نُصب» و «أنصاب» و همچنین معنی «أزلام» در ترجمهٔ آیهٔ سوم همین سوره توضیح داده شد.

✳️ إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَيَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَعَنِ الصَّلَاةِ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ ﴿۹۱﴾
⬅️ جز این نیست که شیطان می‌خواهد از طریق شراب و قمار میان شما دشمنی و کینه ایجاد کند و شما را از یاد خدا و از نماز باز دارد؛ پس آیا دست‌بردار هستید؟!

🔺معنای «انتهاء» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۷۱ سورهٔ نساء بیان شد.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۲۵: کیفیت عمل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:43 قبول عمل به نسبت کیفیت آن
5:27 احسان با صبر و تلاش
8:02 ارزش عمل به احسان آن است
10:31 احسان عمل در روایات
11:38 اتقان عمل
12:56 استحکام عمل
15:25 مقصود، طهارت قلب است

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۲۵: کیفیت عمل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:43 قبول عمل به نسبت کیفیت آن
5:27 احسان با صبر و تلاش
8:02 ارزش عمل به احسان آن است
10:31 احسان عمل در روایات
11:38 اتقان عمل
12:56 استحکام عمل
15:25 مقصود، طهارت قلب است

⭕️ @hamidhossaini

🔺بعضی تفسیرها دربارهٔ آیهٔ «لا اکراه في الدین» بی‌شباهت به این فرم نیست!

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۸۲ تا ۸۶ سورهٔ مائده 💢

✳️ لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِلَّذِينَ آمَنُوا الْيَهُودَ وَالَّذِينَ أَشْرَكُوا وَلَتَجِدَنَّ أَقْرَبَهُمْ مَوَدَّةً لِلَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ قَالُوا إِنَّا نَصَارَى ذَلِكَ بِأَنَّ مِنْهُمْ قِسِّيسِينَ وَرُهْبَانًا وَأَنَّهُمْ لَا يَسْتَكْبِرُونَ ﴿۸۲﴾
✳️ قطعاً دشمن‌ترین مردم نسبت به کسانی که ایمان آوردند را یهودیان و کسانی که شرک ورزیدند خواهی یافت و قطعاً نزدیک‌ترین آنها در دوستی با کسانی که ایمان آوردند را کسانی خواهی یافت که گفتند: «ما نصرانی هستیم». آن به‌این خاطر است که از میان آنها کشیشان و راهبانی هستند و به این خاطر است که آنها در پی بزرگی کردن نیستند.

🔺«قسّیس» معرّب «قَسّیسا» در زبان سریانی است به‌معنی «عالم محقق و روحانی» که در فارسی به آن «کشیش» می‌گویند.
🔺«رهبان» جمع «راهب» به‌معنی «خائف و عابد» است، ولی در فارسی خودش کاربرد بیشتری دارد.
🔺«استکبار» در لغت به‌معنی «در پی بزرگی بودن یا بزرگی‌طلبی» است.

✳️ وَإِذَا سَمِعُوا مَا أُنْزِلَ إِلَى الرَّسُولِ تَرَى أَعْيُنَهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُوا مِنَ الْحَقِّ يَقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ ﴿۸۳﴾
⬅️ و چون آنچه به‌سوی این فرستاده نازل شده است را بشنوند، چشمانشان را می‌بینی که به‌خاطر آنچه از حق شناخته‌اند، از اشک لبریز می‌شود و می‌گویند: «ای خداوندگار ما، ایمان آوردیم، پس ما را همراه گواهان مقرر فرما.»

🔺همه‌جا «انزال» را «فرو فرستادن» ترجمه کردیم، ولی اینجا به‌خاطر قرار گرفتن در کنار «فرستاده» که ترجمهٔ دقیق‌تر «رسول» است، تعبیر مشهور را به‌کار بردیم.
🔺با توجه به معرفه بودن «الرسول» از «این» استفاده شد.
🔺«فیض» به‌معنی «سرازیر شدن پس از پر شدن» است که در فارسی به آن «لبریز شدن» می‌گویند.

✳️ وَمَا لَنَا لَا نُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَمَا جَاءَنَا مِنَ الْحَقِّ وَنَطْمَعُ أَنْ يُدْخِلَنَا رَبُّنَا مَعَ الْقَوْمِ الصَّالِحِينَ ﴿۸۴﴾
⬅️ «و چرا نباید به خدا و آنچه از حقیقت نزد ما آمده است ایمان بیاوریم و طمع نداشته باشیم که خداوندگارمان ما را با گروه شایستگان وارد سازد؟»

🔺این ترجمه بر اساس عطف «نطمع» به «نؤمن» است؛ اما در صورت حالیه دانستن واو در «ونطمع» باید آن را «چرا نباید ... ایمان بیاوریم در حالی که طمع داریم» ترجمه کنیم و اگر آن را عطف به «لا نؤمن» بدانیم، باید بگوییم: «چرا نباید ... ایمان بیاوریم و طمع داریم». بر اساس ترجمهٔ پیشنهادی، ایمان و طمع ورود به بهشت به‌عنوان اموری که اقتضای عقلانیت است مطرح می‌شود، ولی در حالت دوم، مفهوم آیه می‌شود: «چرا با اینکه طمع داریم با شایستگان وارد بهشت شویم، ایمان نیاوریم؟» و در حالت سوم مفهوم این است: «چون ایمان می‌آوریم، طمع داریم خدا ما را با شایستگان وارد بهشت کند.»

✳️ فَأَثَابَهُمُ اللَّهُ بِمَا قَالُوا جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَذَلِكَ جَزَاءُ الْمُحْسِنِينَ ﴿۸۵﴾
⬅️ پس خدا به‌خاطر آنچه گفتند، به آنها باغ‌هایی را پاداش داد که از زیرشان جوی‌ها روان است، در حالی که در آنها جاودانه خواهند بود؛ و آن است پاداش نیکوکاران.

🔺«خالدین» حال از «هم» است.

✳️ وَالَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا أُولَئِكَ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ ﴿۸۶﴾
⬅️ و کسانی که حق‌پوشی کردند و نشانه‌های ما را دروغ شمردند، چنین کسانی اهل دوزخ‌اند.

🔺توضیح معنای «اصحاب» در ترجمهٔ آیهٔ ۳۹ سورهٔ بقره بیان شد.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۲۴: ولایت، شرط قبول اعمال

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:51 ولایت، شرط قبول اعمال
6:44 ولایت نیز در دل است
10:21 مثل دیگر شرایط، اما مهم‌ترین آنها
18:30 مهم، تسلیم بودن دل است

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۲۴: ولایت، شرط قبول اعمال

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:51 ولایت، شرط قبول اعمال
6:44 ولایت نیز در دل است
10:21 مثل دیگر شرایط، اما مهم‌ترین آنها
18:30 مهم، تسلیم بودن دل است

⭕️ @hamidhossaini

🔺گزارش بی‌بی‌سی از نقش آموزه‌های تورات در کشتار غیر نظامیان

باید توجه داشت که این مشکل به یهودیان و تورات اختصاص ندارد و قرآن نیز صریحاً خودش را عامل گمراهی بسیاری از افراد معرفی می‌کند و می‌گوید این کتاب وقتی در اختیار ستمگران قرار گیرد، نتیجه‌ای جز افزایش خسارت نخواهد داشت.
قرآن آمد تا این بساط را جمع کند و انسانیت و دین حنیف را جایگزین ادیان رسمی سازد، ولی کار دین به‌ دست کسانی افتاد که به‌جای توجه به این پیام روشن، همین کتاب را وسیلهٔ ایجاد فرقه‌های جدید و ستمکاری و استبداد قرار دادند.
تورات و انجیل و قرآنی نور و هدایت و رحمت است که با پیش‌فرض‌های اخلاقی فهمیده شود و ظواهرش بر مقاصدش اولویت پیدا نکند.

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۷۶ تا ۸۱ سورهٔ مائده 💢

✳️ قُلْ أَتَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَلَا نَفْعًا وَاللَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿۷۶﴾
⬅️ بگو: «آیا به‌جای خدا چیزی را بندگی می‌کنید که نه اختیار زیانی را برای شما دارد و نه سودی؟ با آنکه خداست که شنوای داناست.»

🔺توضیح معنای «عبادت» در ترجمهٔ آیهٔ پنجم سورهٔ حمد بیان شد.

✳️ قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ غَيْرَ الْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعُوا أَهْوَاءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوا مِنْ قَبْلُ وَأَضَلُّوا كَثِيرًا وَضَلُّوا عَنْ سَوَاءِ السَّبِيلِ ﴿۷۷﴾
⬅️ بگو: «ای اهل کتاب، در دینتان به ناحق زیاده‌روی نکنید و از هوس‌های گروهی که پیش از این گمراه شده‌اند و بسیاری را گمراه ساخته و میانهٔ راه گم کرده‌اند، پیروی نکنید.

🔺توضیح معنا و ترکیب نحوی «سواء السبیل» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۰۸ سورهٔ بقره بیان شد.

✳️ لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ بَنِي إِسْرَائِيلَ عَلَى لِسَانِ دَاوُودَ وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ذَلِكَ بِمَا عَصَوْا وَكَانُوا يَعْتَدُونَ ﴿۷۸﴾
⬅️ کسانی از بنی‌اسرائیل که حق‌پوشی کردند، بر زبان داود و عیسی پسر مریم نفرین شدند؛ آن به‌خاطر این بود که سرپیچی کرده و به حقوق دیگران تجاوز می‌کردند.

🔺معنای «اعتداء» در ترجمهٔ آیهٔ دوم همین سوره بیان شد.

✳️ كَانُوا لَا يَتَنَاهَوْنَ عَنْ مُنْكَرٍ فَعَلُوهُ لَبِئْسَ مَا كَانُوا يَفْعَلُونَ ﴿۷۹﴾
⬅️ یکدیگر را از کار ناپسندی که انجام می‌دادند باز نمی‌داشتند؛ واقعاً چه بد بود آنچه می‌کردند.

🔺دربارهٔ معنای «تناهی» میان لغت‌شناسان و مترجمان اختلاف نظر وجود دارد. برخی مفهوم اصلی آن را «باز ایستادن و دست برداشتن» و برخی معنای آن را «نهی کردن و باز داشتن یکدیگر» دانسته‌اند. به‌نظر می‌رسد بر اساس منابع لغت، هر دو معنا صحیح باشد، ولی با کنار هم قرار گرفتن مادهٔ «نهی» و «منکر»، و تناسب آن با «باز داشتن»، این ترجمه ترجیح پیدا می‌کند.
🔺توضیح معنای «منکر» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۰۴ سورهٔ آل‌عمران بیان شد.

✳️ تَرَى كَثِيرًا مِنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَبِئْسَ مَا قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنْفُسُهُمْ أَنْ سَخِطَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَفِي الْعَذَابِ هُمْ خَالِدُونَ ﴿۸۰﴾
⬅️ بسیاری از آنان را می‌بینی که با روی گرداندن به‌سوی کسانی که حق‌پوشی کردند، آنها را به‌عنوان گردانندهٔ امور بر می‌گزینند. واقعاً چه بد چیزی است خشم خدا بر آنان، که نفس‌هایشان از پیش برایشان فرستاده است، و ایشان در عذاب جاودانه‌اند.

🔺توضیح و ارجاع لازم دربارهٔ معنی «تولّي» در ترجمهٔ آیهٔ ۵۱ همین سوره ارائه شد.
🔺تعبیر «قدمت لهم أنفسهم» از جهاتی شبیه «قدّمت أیدیهم» است که توضیح آن در ترجمهٔ آیهٔ ۹۵ سورهٔ بقره بیان شد.
🔺«أن سَخِطَ الله» به تأویل مصدر می‌رود و معنایش «سَخَطُ الله» است که به‌عنوان مبتدای مؤخر یا خبر مبتدای محذوف در محل رفع قرار دارد و مصداق «ما قدمت» را بیان می‌کند و عبارت باید بر همان اساس ترجمه شود.

✳️ وَلَوْ كَانُوا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالنَّبِيِّ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مَا اتَّخَذُوهُمْ أَوْلِيَاءَ وَلَكِنَّ كَثِيرًا مِنْهُمْ فَاسِقُونَ ﴿۸۱﴾
⬅️ و اگر به خدا و پیامبر و آنچه به‌سوی او فرو فرستاده شده ایمان آورده بودند، آنها را به‌عنوان گردانندهٔ امور بر نمی‌گزیدند؛ ولی بسیاری از آنها نابه‌کارند.

🔺معنای «فاسق» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۶ سورهٔ بقره بیان شد.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

🌱 فلسفه سیاسی علامه طباطبایی (33)

معضل تنازع سیاسی ادیان و مذاهب؟

مشکل تنازع ادیان یکی از مهم‌ترین مشکلات تاریخ بشر بوده و هر روز آثار آن را در منازعات جهان به ویژه خاورمیانه می‌توان مشاهده کرد. همه ادیان و مذاهب همواره حقانیت و سعادت خیزی را اختصاصی خود می‌دانسته و بر بطلان دیگر ادیان و مذاهب فتوا می‌داده‌اند و در صورت پیدا کردن قدرت از تلاش برای از بین بردن دیگر ادیان و مذاهب یا حداقل تحت سیطره درآوردن پیروان آنان تحت عنوان نبرد مقدس فروگذار نمی‌کنند. احساسات و عواطف آنان معمولاً بر عقلشان غلبه داشته و حاضر به گفتگو و شنیدن سخنان دیگران نبو‌ده‌اند. چند نفر مثل ابو العلا معری در تاریخ یافت می‌شوند که مسلمان زاده‌ای باشند که عهدین را درس گرفته باشد و فلسفه هند و یونان را خوانده باشد یا چون زکریای رازی حقیقت را امر واحدی بدانند و تنازع پیروان ادیان را ناشی از انگیزه‌های غیر حق طلبانه قلمداد کنند (مصاحب، ج1، ص، 26 و 1056) و به تنازع بی حاصل ادیان خرده بگیرند.

در چنین شرایطی راه حل گذشتگان برای نظم جهان، در بهترین حالت شبیه این برداشت مرحوم علامه طباطبایی از اسلام بوده است که می‌گوید «آزادانه بعقل سلیم‌تان مراجعه کنید، اگر چنانچه سخن مرا به همراه دلایل و شواهدی که ذکر می‌کنم تصدیق نمود، و قطعاً هم خواهد کرد، بپذیرید» (طباطبایی، 1370، ص47) اگر نپذیرفتید معلوم می‌شود با حق و حقیقت در جنگ هستند و قصد دارند حرث و نسل بشر را نابود سازند لذا برای اصلاح جامعه این افراد نباید به عنوان عضو اجتماع پذیرفته شوند. (الطباطبایی، 1390ق: ص345) البته «اسلام در میان ادیان سه دین را محترم شمرده است: نصرانیت و یهودیت و مجوسیت و معنی این احترام چنان که از آیات قرآن کریم روش است این است که اهل این ادیان سه گانه میتوانند در دین خود باقی بمانند نه اینکه حق می‌باشند.» (طباطبایی، (بی‌تا): ج2، ص150)

به نظر علامه «حقیقت دین عبارت است از یک رشته اعتقادات راجع به اعتقادات راجع به آفرینش جهان و انسان و یک سلسله وظایف عملی که زندگی انسان را به ما برای آن اعتقادات تطبیق دهد بنابراین یک امر تشریفاتی نیست که در اختیار انسان باشد و انسان هر دینی را دلش خواست بپذیرد بلکه واقعیتی است که انسان و اختیار انسان تابع اوست و باید پیرو آن قرار گیرد چنانکه مثلا این مسئله که «ما از نور خورشید استفاده می‌کنیم» حقیقت و واقعیتی است که هرگز انسان آزاد در برابر آن مختار نیست هر روز یک نظر بدهد بلکه ناگزیر است که ثبوت آنرا پذیرفته و مسائل زندگی را روی آن استوار سازد و راستی اگر دینی این نظر را بدهد که هر بشری آزادی این را دارد که هر یک از ادیان مختلف را خواست بپذیرد با این نظر به تشریفاتی و غیر واقعی بودن خود اعتراف کرده و خط بطلان به گرداگرد خود کشیده است.» (طباطبایی، (بی‌تا): ج2، ص149-150) با این فرض بقیه ادیان و مکاتب در یک جامعه متکثر حرمتی نخواهند داشت و مثلاً مشخص نیست که با هند هندو و چین کمونیست یا ادیانی که حاضر نیستند ذمه اسلام را بپذیرند به لحاظ نظری چه باید کرد؟

مناقشه‌ای که ممکن است نسبت به استدلال علامه طرح شود این است که آیا ایشان انتظار دارند که دیگر ادیان و مذاهب «به تشریفاتی و غیر واقعی بودن خود اعتراف کرده و خط بطلان به گرداگرد خود» بکشند و بگویند دین ما باطل و دین دیگران حق است؟ آنان نیز معتقد هستند که متون دینی آنان مقدس و غیرقابل نقد و عین واقعیت است و نمی‌توان از واقعیت تخلف کرد و پذیرفتن دیگر ادیان و مذاهب عین تخلف از واقعیت است. بنابراین باید دیگران را به واقعیت مورد اعتقاد خود مجبور کنیم یا از زندگی و مواهب زندگی محروم سازیم.

اینجاست که باید از مرحوم علامه پرسید آیا برای حفظ امنیت و ثبات، عدالت اجتماعی بهتر نیست همه ادیان و مذاهب آزاد باشند و آزادانه متاع خود را در بازار اندیشه عرضه و به اشتراک بگذارند و قضاوت را به انتخاب آزاد انسان‌ها بسپارند، تا محک تجربه و تعقل کار خود را بکند؟

✍️ محمد نصراصفهانی
〰️ ادامه دارد ...
https://t.me/mohammadnasresfahani

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۲۳: اخلاص عمل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
2:25 اخلاص
5:37 راز نجات
8:16 دشواری اخلاص
10:14 حتی بعد از عمل
15:20 علامت اخلاص
16:50 راز اخلاص
19:31 اخلاص یعنی صداقت و تسلیم

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۲۳: اخلاص عمل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
2:25 اخلاص
5:37 راز نجات
8:16 دشواری اخلاص
10:14 حتی بعد از عمل
15:20 علامت اخلاص
16:50 راز اخلاص
19:31 اخلاص یعنی صداقت و تسلیم

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۷۱ تا ۷۵ سورهٔ مائده 💢

✳️ وَحَسِبُوا أَلَّا تَكُونَ فِتْنَةٌ فَعَمُوا وَصَمُّوا ثُمَّ تَابَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ ثُمَّ عَمُوا وَصَمُّوا كَثِيرٌ مِنْهُمْ وَاللَّهُ بَصِيرٌ بِمَا يَعْمَلُونَ ﴿۷۱﴾
⬅️ و پنداشتند که آشوبی نخواهد بود، پس کور و کر شدند؛ سپس خدا بر آنان رو آورد؛ باز بسیاری از آنان کور و کر شدند؛ و خدا به آنچه می‌کنند بیناست.

🔺معنی «فتنه» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۹۱ سورهٔ بقره بیان شد.
🔺توضیح تعبیر «تاب علی» و توبهٔ خدا در ترجمهٔ آیهٔ ۳۷ سورهٔ بقره گذشت.

✳️ لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ وَقَالَ الْمَسِيحُ يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اعْبُدُوا اللَّهَ رَبِّي وَرَبَّكُمْ إِنَّهُ مَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ وَمَأْوَاهُ النَّارُ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنْصَارٍ ﴿۷۲﴾
⬅️ کسانی که گفتند: «خدا همان مسیح پسر مریم است» قطعاً حق‌پوشی کرده‌اند؛ این در حالی است که مسیح گفت: «ای بنی‌اسرائیل، خدا را بندگی کنید که خداوندگار من و خداوندگار شماست؛ حق چنین است که هر کس به خدا شرک بورزد، قطعاً خدا او را از بهشت محروم ساخته و منزلگاهش آتش است؛ و ستمگران را حامیانی نخواهد بود.»

🔺ضمیر در «إنّه» ضمیر شأن است و مفهومی شبیه «حق چنین است» دارد.
🔺توضیح معنای مادهٔ «نصر» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۳ سورهٔ آل‌عمران بیان شد.

✳️ لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ ثَالِثُ ثَلَاثَةٍ وَمَا مِنْ إِلَهٍ إِلَّا إِلَهٌ وَاحِدٌ وَإِنْ لَمْ يَنْتَهُوا عَمَّا يَقُولُونَ لَيَمَسَّنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿۷۳﴾
⬅️ کسانی که گفتند: «خدا سومی از سه‌تاست» قطعاً حق‌پوشی کرده‌اند؛ این در حالی است که هیچ معبودی نیست جز معبودی یگانه و اگر از آنچه می‌گویند دست بر ندارند، قطعاً آن کسانی از ایشان که حق‌پوشی کردند دچار عذابی دردناک خواهند شد.

🔺توضیح معنای «اله» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۳۳ سورهٔ بقره گذشت.
🔺معنای «ینتهوا» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۷۱ سورهٔ نساء بیان شد.
🔺توضیح معنای «مسّ» در ترجمهٔ آیهٔ ۸۰ سورهٔ بقره گذشت.

✳️ أَفَلَا يَتُوبُونَ إِلَى اللَّهِ وَيَسْتَغْفِرُونَهُ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۷۴﴾
⬅️ پس چرا به‌ درگاه خدا توبه نمی‌کنند و از او آمرزش نمی‌خواهند؟ با آنکه خدا آمرزنده و مهربان است.

🔺«و» در «والله غفور رحیم» حالیه است.

✳️ مَا الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ وَأُمُّهُ صِدِّيقَةٌ كَانَا يَأْكُلَانِ الطَّعَامَ انْظُرْ كَيْفَ نُبَيِّنُ لَهُمُ الْآيَاتِ ثُمَّ انْظُرْ أَنَّى يُؤْفَكُونَ ﴿۷۵﴾
⬅️ مسیح پسر مریم کسی نبود جز فرستاده‌ای که پیش از او فرستادگان بودند و دورانشان سپری شد؛ و مادرش راست‌منش بود و هر دو غذا می‌خوردند. بنگر چگونه نشانه‌ها را برایشان روشن می‌کنیم، آن‌گاه بنگر چگونه زیر و رو می‌شوند!

🔺توضیح معنای «خلت» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۳۴ سورهٔ بقره گذشت.
🔺«افک»‌در اصل به‌معنی «دگرگون کردن، برگرداندن حالت و زیر و رو کردن» است.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۲۲: تقوای دل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:20 شرط قبول اعمال
4:02 تقوا
5:35 جای تقوا دل است
8:25 تقوای دل یعنی سالم بودن آن
10:18 قلب سلیم
15:26 خدا فقط عمل متقین را می‌پذیرد

⭕️ @hamidhossaini

💢 #عمل_صالح 💢
🔸بخشی از #تفسیر_سوره_عصر
❇️ جلسهٔ ۱۲۲: تقوای دل

0:00 مروری بر مباحث گذشته
1:20 شرط قبول اعمال
4:02 تقوا
5:35 جای تقوا دل است
8:25 تقوای دل یعنی سالم بودن آن
10:18 قلب سلیم
15:26 خدا فقط عمل متقین را می‌پذیرد

⭕️ @hamidhossaini

💢 ترجمهٔ پیشنهادی آیات ۶۶ تا ۷۰ سورهٔ مائده 💢

✳️ وَلَوْ أَنَّهُمْ أَقَامُوا التَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِيلَ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِمْ لَأَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ مِنْهُمْ أُمَّةٌ مُقْتَصِدَةٌ وَكَثِيرٌ مِنْهُمْ سَاءَ مَا يَعْمَلُونَ ﴿۶۶﴾
⬅️ ولی اگر آنها تورات و انجیل و آنچه از جانب خداوندگارشان به‌سویشان فرو فرستاده شده بود را بر پا می‌داشتند، قطعاً از بالای سرشان و از زیر پاهایشان می‌خوردند؛ دسته‌ای از آنان با دقت و اعتدال عمل می‌کنند، ولی بسیاری از آنها بد است آنچه انجام می‌دهند.

🔺«أکل» به‌معنی «خوردن» و کنایه از «برخوردار شدن» است و با توجه به اینکه در فارسی نیز از تعبیر «خوردن» برای این کنایه استفاده می‌شود، بهتر است در ترجمه نیز همان معنای مستقیم ذکر گردد.
🔺در ترجمهٔ آیهٔ ۲۱۳ سورهٔ بقره توضیح داده شد که «أمّة» جایی که در مقایسه با دیگران یا بیان چند گروه به‌کار رود به‌معنی «دسته» است.
🔺«مقتصد» از مادهٔ «قصد» به‌معنی «توجه به اقدامی خاص» است که در باب افتعال، مفهوم اختیار و انتخاب به آن افزوده می‌شود و برای کسی به‌کار می‌رود که «با دقت و اعتدال کاری را انجام دهد».

✳️ يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ ﴿۶۷﴾
⬅️ ای فرستاده، آنچه از جانب خداوندگارت به‌سویت فرو فرستاده شده را ابلاغ کن؛ که اگر نکنی رسالتش را ابلاغ نکرده‌ای؛ و خدا تو را از مردم حفظ می‌کند. به‌راستی خدا گروه حق‌پوشان را راهبری نمی‌کند.

🔺معنای «عصم» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۰۱ سورهٔ آل‌عمران بیان شد.

✳️ قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَسْتُمْ عَلَى شَيْءٍ حَتَّى تُقِيمُوا التَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِيلَ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ وَلَيَزِيدَنَّ كَثِيرًا مِنْهُمْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْيَانًا وَكُفْرًا فَلَا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ ﴿۶۸﴾
⬅️ بگو: «ای اهل کتاب،‌ تا تورات و انجیل و آنچه از جانب خداوندگارتان به‌سویتان فرو فرستاده شده را بر پا ندارید، هیچ ارزشی نخواهید داشت.» و آنچه از جانب خداوندگارت به‌سوی تو فرو فرستاده شد، قطعاً بر گردنکشی و حق‌پوشی بسیاری از آنان خواهد افزود؛ پس بر حال گروه حق‌پوشان تأسف نخور.

🔺معنای تعبیر «لیس علی شیئ» در ترجمهٔ آیهٔ ۱۱۳ سورهٔ بقره توضیح داده شد.
🔺معنای «تأس» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۶ همین سوره بیان شد.

✳️ إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ هَادُوا وَالصَّابِئُونَ وَالنَّصَارَى مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ ﴿۶۹﴾
⬅️ به‌راستی کسانی که ایمان آورده و کسانی که یهودی شده‌اند و صابئی‌ها و نصرانی‌ها، هر کس به خدا و روز واپسین ایمان آورده و کار شایسته انجام داده باشد، نه هیچ بیمی بر ایشان می‌رود و نه اندوهگین می‌شوند.

🔺با توجه به نکره بودن «خوف» در ترجه از «هیچ» استفاده شد.

✳️ لَقَدْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ وَأَرْسَلْنَا إِلَيْهِمْ رُسُلًا كُلَّمَا جَاءَهُمْ رَسُولٌ بِمَا لَا تَهْوَى أَنْفُسُهُمْ فَرِيقًا كَذَّبُوا وَفَرِيقًا يَقْتُلُونَ ﴿۷۰﴾
⬅️ قطعاً از بنی‌اسرائیل تعهد گرفته‌ایم و فرستادگانی را به‌سویشان فرستاده‌ایم، ولی هر گاه فرستاده‌ای چیزی برایشان می‌آورد که مطابق میلشان نبود، گروهی را تکذیب کرده و گروهی را می‌کشتند.

🔺معنای «میثاق» در ترجمهٔ آیهٔ ۲۷ سورهٔ بقره بیان شد.

🔸این ترجمه با نقد و نظر شما اصلاح و ویرایش خواهد شد.

#ترجمه_گروهی_قرآن

⭕️ @hamidhossaini

▪️سیرهٔ اخلاقی امام حسین (علیه‌السلام)▪️

❇️ سخنرانی دههٔ اول محرم (تیر ۱۴۰۳)

سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین حاج حمید حسینی

جلسه اول : https://t.me/almenhaj/12604
جلسه دوم : https://t.me/almenhaj/12628
جلسه سوم : https://t.me/almenhaj/12657
جلسه چهارم : https://t.me/almenhaj/12659
جلسه پنجم : https://t.me/almenhaj/12680
جلسه ششم : https://t.me/almenhaj/12717
جلسه هفتم : https://t.me/almenhaj/12811
جلسه هشتم : https://t.me/almenhaj/12813
جلسه نهم : https://t.me/almenhaj/12815
جلسه دهم و پایانی : https://t.me/almenhaj/12817


گروه فرهنگی المنهاج

@almenhaj

💢 وای بر من! 💢

❇️ رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله):

🔻أتَيتُ لَيلَةَ اُسرِيَ بي عَلى قَومٍ تُقرَضُ شِفاهُهُم بِمَقاريضَ مِن نارٍ کلَّما قُرِضَت وَفَت فَقُلتُ يا جِبريلُ مَن هٰؤُلاءِ قالَ خُطَباءُ اُمَّتِكَ الَّذينَ يَقولونَ ما لا يَفعَلونَ و يَقرَؤونَ کتابَ الله‏ِ و لايَعمَلونَ.

📚المجازات النبویة، ص ۲۳۲.

🔺در شب معراج به گروهی برخوردم که لب‌‏هایشان را با قيچى‏‌هايى از آتش مى‏‌بريدند و هرچه بريده مى‏‌شد، جايش پر مى‌‏شد. به جبرئیل گفتم: اينها چه کسانى‌‏اند؟ گفت: سخنرانانی از امّتت که حرف‌هایی می‌زنند که خودشان انجام نمی‌دهند و کتاب خدا را مى‌‏خوانند، اما به آن عمل نمی‌کنند.

❇️ #حدیث

⭕️ @hamidhossaini