علوم شناختی

علوم شناختی و دینداری/ ارتباطات و نا ارتباطات
سید مهدی دزفولی


ارتباط بین علوم شناختی و دین داری یکی از موضوعات جذاب و پیچیده در حوزه‌های میان‌رشته‌ای است که در سال‌های اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است. این ارتباط از جنبه‌های مختلفی قابل بررسی است، از جمله بررسی منشأ شناختی باورهای دینی، نقش مغز و ذهن در تجربیات دینی (معنوی)، و تأثیر ادیان بر فرآیندهای شناختی. در ادامه به برخی از جنبه‌های کلیدی این ارتباط پرداخته می‌شود:

۱. منشأ شناختی باورهای دینی
- علوم شناختی به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه مغز انسان به گونه‌ای تکامل یافته است که تمایل به باورهای دینی و ماوراءالطبیعی دارد. برخی نظریه‌ها مانند «نظریه ذهن» (Theory of Mind) پیشنهاد می‌کنند که انسان‌ها به طور طبیعی تمایل دارند که رویدادها را به عوامل هوشمند (مانند خدایان یا ارواح) نسبت دهند.
- نظریه‌های دیگری مانند «عامل‌گرایی دوگانه» (Hyperactive Agency Detection) بیان می‌کنند که مغز انسان به گونه‌ای تکامل یافته است که به سرعت وجود عوامل هوشمند را در محیط تشخیص دهد، حتی اگر این عوامل وجود نداشته باشند. این مکانیسم ممکن است به شکل‌گیری باورهای دینی کمک کرده باشد.


۲. تجربیات دینی و علوم اعصاب
- علوم اعصاب به بررسی این موضوع پرداخته است که چگونه تجربیات دینی (مانند احساس حضور خدا، تجربیات عرفانی یا احساس وحدت با جهان) در مغز نمایان می‌شوند. مطالعات تصویربرداری مغز نشان داده‌اند که برخی مناطق مغز (مانند لوب تمپورال) در هنگام تجربیات دینی فعال می‌شوند.
- برخی پژوهش‌ها نیز به بررسی تأثیر مدیتیشن، نیایش و دیگر اعمال دینی بر ساختار و عملکرد مغز پرداخته‌اند. برای مثال، مدیتیشن می‌تواند باعث تغییراتی در شبکه‌های عصبی مرتبط با توجه و خودآگاهی شود.


۳. ادیان به عنوان سیستم‌های شناختی
- ادیان را می‌توان به عنوان سیستم‌های شناختی در نظر گرفت که از ابزارهای ذهنی انسان برای انتقال مفاهیم، ارزش‌ها و هنجارها استفاده می‌کنند. برای مثال، داستان‌ها، نمادها و آیین‌های دینی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به راحتی در حافظه انسان ثبت شوند و به نسل‌های بعدی منتقل گردند.
- برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند که مفاهیم دینی (مانند خدایان یا زندگی پس از مرگ) به دلیل همخوانی با ساختارهای شناختی انسان، به راحتی پذیرفته و منتشر می‌شوند.


۴. نقش ادیان در شکل‌گیری اخلاق و همکاری
- علوم شناختی به بررسی این موضوع پرداخته است که چگونه دین ممکن است به شکل‌گیری اخلاق و همکاری در جوامع انسانی کمک کرده باشند. برخی نظریه‌ها پیشنهاد می‌کنند که باور به خدایان نظاره‌گر یا پاداش و مجازات پس از مرگ ممکن است رفتارهای اجتماعی و اخلاقی را تقویت کرده باشد.
- ادیان همچنین می‌توانند به عنوان سیستم‌های هماهنگ‌کننده عمل کنند که به افراد کمک می‌کنند تا در گروه‌های بزرگ‌تر همکاری کنند.


۵. تفاوت‌های شناختی در باورهای دینی
- علوم شناختی به بررسی تفاوت‌های فردی در باورها و تجربیات دینی نیز پرداخته است. برای مثال، برخی افراد ممکن است به دلیل تفاوت‌های شناختی یا عصبی، بیشتر مستعد تجربیات دینی باشند.
- همچنین، تفاوت‌های فرهنگی در باورهای دینی نیز می‌تواند تحت تأثیر عوامل شناختی قرار گیرد.


۶. چالش‌های فلسفی و معرفتی
- علوم شناختی پرسش‌های فلسفی جدیدی درباره ماهیت باورهای دینی و تجربیات دینی ایجاد کرده است. برای مثال، اگر باورهای دینی ناشی از فرآیندهای شناختی طبیعی باشند، آیا این به معنای بی‌اعتبار بودن آنها است؟ یا اینکه آیا می‌توان تجربیات دینی را به طور کامل با توضیحات علمی تقلیل داد؟
- برخی فیلسوفان و متألهان استدلال می‌کنند که حتی اگر باورهای دینی ریشه در فرآیندهای شناختی داشته باشند، این به معنای رد حقیقت آنها نیست.

۷ . ادیان و هوش مصنوعی
- با پیشرفت هوش مصنوعی، این سؤال مطرح شده است که آیا ماشین‌ها می‌توانند تجربیات دینی داشته باشند یا باورهای دینی را درک کنند. این موضوع به بحث‌هایی درباره ماهیت آگاهی و دین دامن زده است.


جمع‌بندی
ارتباط بین علوم شناختی و دینداری یک حوزه میان‌رشته‌ای غنی است که به بررسی ریشه‌های شناختی باورهای دینی، تجربیات دینی و نقش ادیان در شکل‌گیری رفتارهای انسانی می‌پردازد. این ارتباط نه تنها به درک بهتر پدیده‌های دینی کمک می‌کند، بلکه پرسش‌های فلسفی و اخلاقی جدیدی را نیز مطرح می‌کند.

@cognitive_science_iran

☑️ لیست کانال های پیشنهادی/ جهت تبادل و تبلیغات :

فلسفه تحلیلی و علم @philosophyofscience

علوم شناختی @cognitive_science_iran

روشنفکری ایرانی @roshanfekriirani

روشنفکری دینی @roshanfekrdini

فراموشخانه @faramoshkhaneh

🔴 کاندید
📚 باشگاه کتابخوانی شریف
📌 موضوع: الهیات از منظر فیزیک و علوم شناختی

🔸 برگزارکننده: مدرسه بین‌المللی خداباوری شریف, دانشگاه صنعتی شریف
🏢 مکان: مجتمع خدمات فناوری دانشگاه صنعتی شریف اتاق ۳۰۵
⏰ زمان: ۱۵ بهمن ۱۴۰۳ الی آبان ۱۴۰۴

💢 حضور برای عموم آزاد است.
⏰ ساعت ۱۶ الی ۱۸

💢 جهت حضور به آیدی یا شماره زیر پیام ارسال کنید:
🆔 @j_maiam_j
📱09336731178

-----------------------------
🆔 @theismschool

"آیا احساس می‌کنید که با کسی ارتباط عمیقی دارید که حتی بدون کلمات هم می‌توانید همدیگر را درک کنید؟
اگر به قدرت ارتباط ذهنی با ذهن دیگران اعتقاد دارید، ما شما را به شرکت در یک مطالعه پیشگامانه در زمینه تله‌پاتی دعوت می‌کنیم.

با ما همراه شوید تا قدرت ارتباط انسانی را بررسی کنیم. شرکت شما می‌تواند به کشف رازهای ذهن کمک کند و به‌علاوه، 300,000 تومان پاداش هزینه رفت‌وآمد دریافت خواهید کرد.

مطالعه چگونه است؟
- تصویربرداری ام آر آی
- پرسشنامه‌های روانشناسی
- به صورت حضوری در آزمایشگاه ملی نقشه‌برداری مغز تهران

علاقه‌مند هستید؟ همین حالا با دکتر صفدری تماس بگیرید!

09334007467

✅ تبلیغات

🔈گروه علمی سیناپس با همکاری موسسه پرتودانش آسمان برگزار میکند:

👈کارگاه دو روزه نوروفیدبک (مقدماتی و پیشرفته) ➡️

🗓 زمان: پنجشنبه و جمعه، ۱۸ و ۱۹ بهمن ۱۴۰۳،ساعت ۹ الی ۱۷

🕤مدت دوره: ۱۶ ساعت

🟢مدرسان:

✔️دکتر رضا کاظمی، دکتری تخصصی روانشناسی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران
✔️دکتر مرتضی ضیابخش، دکتری تخصصی روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی


💰 با 30% تخفیف دانشجویی

🏷 برای دریافت کد تخفیف و اطلاعات بیشتر به آیدی تلگرام زیر پیام دهید:
@Synapse_Admin1

❌ ظرفیت محدود ❌

🔗 برای مشاهده سرفصل‌ها و ثبت نام كليک كنيد.

#نوروفیدبک
#گروه_علمی_سیناپس

📷 http://instagram.com/synapse_media

✈️ @synapsemedia

✅ تبلیغات

Neuroscience Postdoc Positions

Laboratory of 'Neural Circuit and Behavior' (NCB), at the School of
Cognitive Sciences (SCS), Institute for Research in Fundamental
Sciences (IPM), Tehran, has opening for postdoc position.

More Info :
https://scs.ipm.ac.ir/docs/2025-postdoc.pdf

کد تخفیف ویژه
برای مخاطبان کانال علوم شناختی پزشکی:

CognitiveScienceEEG15

🌟 دوره آموزشی پردازش سیگنال‌های EEG: ورودی به دنیای امواج مغزی ✨

⚡️ مدرسین دوره:

👨‍💻 محمدرضا شهسواری
دانشجوی ارشد مهندسی پزشکی
دستیار پژوهشی دانشگاه Delaware

👩 مینو زمانفر
کارشناس ارشد علوم شناختی
مشاور علمی شرکت دانش‌بنیان آگاه پدیدار

🔗 لینک نقشه راه دوره 🗺

🔗 لینک فایل اطلاعات و سر فصل های کامل دوره ✔️

🔗 لینک نظرات دوره قبلی 💬

🔗 طرح های مختلف بورسیه کامل، ثبت نام با تخفیف، یا پرداخت اقساطی ✨


🗓 تاریخ شروع: ۱۵ بهمن

💳 قیمت: ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان

🛒 لینک پرداخت و ثبت نام

برای دریافت کد تخفیف ویژه و بهره‌مندی از امکانات و مزایای بیشتر ثبت‌نام، همراه ما باشید! 🎉


➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

📱  @Spikecnm (click)
📱  @Spikecnm (click)
🎙  @SpiChat Group (click)

⭐️جامعه علوم اعصاب محاسباتی اسپایک

✅ تبلیغات

ساختارهای بنیادین آگاهی از دیدگاه هوسرل: تحلیل مستقل از پیش‌فرض‌های علمی

از منظر هوسرل، ساختارهای آگاهی مستقل از پیش‌فرض‌های علمی و تجربی به ماهیت بنیادین و ذاتی تجربه‌های آگاهانه اشاره دارند، یعنی آن دسته از ویژگی‌های تجربه که به‌طور پیشینی وجود دارند و از محتوا یا شرایط تجربی خاص مستقل‌اند. در ادامه چند نمونه از این ساختارها بر اساس پدیدارشناسی هوسرل ذکر می‌شود:

۱. قصدیت (Intentionality)

توضیح: قصدیت یا intentionality ویژگی بنیادین آگاهی است که نشان می‌دهد هر حالت آگاهانه معطوف به چیزی است؛ به‌عبارت‌دیگر، آگاهی همواره «آگاهی از چیزی» است.

مثال: وقتی به یک درخت نگاه می‌کنید، آگاهی شما از درخت به‌عنوان یک ابژه وجود دارد، مستقل از این‌که آن درخت خاص چه نوع درختی است یا در چه شرایطی مشاهده می‌شود.

۲. تمایز میان «نوئما» و «نوئسیس» (Noema و Noesis)

توضیح: هوسرل میان دو جنبه از تجربه آگاهانه تمایز قائل شد:

نوئسیس: جنبه ذهنی یا کنش آگاهانه (مانند دیدن، یادآوری، قضاوت).

نوئما: محتوای قصدی یا آن چیزی که آگاهی به آن معطوف است (یعنی ابژه به‌گونه‌ای که در آگاهی حاضر می‌شود).

مثال: وقتی یک نقاشی را می‌بینید، عمل دیدن (نوئسیس) و معنای آن نقاشی به‌عنوان یک ابژه هنری (نوئما) وجود دارد. این تمایز ساختاری مستقل از پیش‌فرض‌های علمی است.

۳. زمان‌مندی (Temporality)

توضیح: آگاهی ذاتاً زمانمند است؛ یعنی هر تجربه در بستر زمان شکل می‌گیرد و دارای سه لایه زمانی است:

Retentional:
گذشته‌ای که در آگاهی باقی مانده (مثل ردپای خاطره).

Primal impression:
لحظه حال.

Protensional:
پیش‌بینی یا انتظار آینده.

مثال: وقتی به موسیقی گوش می‌دهید، نت‌هایی که پیش‌تر شنیده‌اید، نُت کنونی، و انتظار برای نُت‌های بعدی همگی به‌طور همزمان در آگاهی شما حضور دارند.

۴. تصورپذیری (Idealization یا Imagination)

توضیح: توانایی آگاهی برای تصور یا ایده‌پردازی درباره ابژه‌هایی که ممکن است در تجربه حسی حاضر نباشند، اما همچنان به‌صورت قصدی در آگاهی حضور دارند.

مثال: تصور کردن یک دایره کامل. در حالی که در جهان واقعی هیچ دایره کاملاً کامل وجود ندارد، آگاهی می‌تواند مفهوم ایدئال دایره را درک کند.

۵. مفهوم پیشین «بداهت» (Evidenz)

توضیح: بداهت، به‌عنوان تجربه‌ای که در آن یک حقیقت به‌وضوح و بدون شک در آگاهی آشکار می‌شود، مستقل از تجربه‌های تجربی و علمی است.

مثال: درک بداهت جمله «۲+۲=۴» یا اینکه یک شی در لحظه حال در برابر شما قرار دارد.

۶. همدلی (Empathy)

توضیح: همدلی ساختاری است که از طریق آن می‌توانیم آگاهی دیگران را بدون نیاز به مشاهده مستقیم تجربه کنیم. این توانایی ارتباط مستقیم با تجارب دیگران ندارد، بلکه یک ساختار قصدی خاص است.

مثال: وقتی درد کسی را درک می‌کنید، شما مستقیماً درد او را تجربه نمی‌کنید، بلکه از طریق همدلی به آگاهی او نسبت به درد دسترسی پیدا می‌کنید.

۷. زمینه‌مندی (Horizonality)

توضیح: هر تجربه آگاهانه در یک زمینه یا افق (horizon) گسترده‌تر رخ می‌دهد که تمام ابعاد ممکن تجربه را شامل می‌شود.

مثال: وقتی یک فنجان را می‌بینید، شما فقط یک زاویه خاص از آن را مشاهده می‌کنید، اما می‌دانید که پشت فنجان نیز وجود دارد، حتی اگر آن را نبینید.

۸. بین‌الاذهانی بودن (Intersubjectivity)

توضیح: آگاهی فردی همواره در یک شبکه بین‌الاذهانی رخ می‌دهد که امکان اشتراک تجربه‌ها میان افراد را فراهم می‌کند.

مثال: مفهوم یک «میز» به‌عنوان یک شیء مشترک بین همه انسان‌ها وجود دارد، حتی اگر هرکسی آن را از زاویه‌ای متفاوت ببیند

ساختارهای آگاهی از دیدگاه هوسرل ویژگی‌هایی بنیادین هستند که تجربه انسانی را ممکن می‌سازند و مستقل از علوم تجربی یا پیش‌فرض‌های علمی مطالعه می‌شوند. هوسرل تلاش داشت با بررسی این ساختارها، فلسفه‌ای بنیان گذارد که به ماهیت ذاتی تجربه و آگاهی انسان بپردازد.

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Neurophenomenology

@cognitive_science_iran

🔊 گروه علمی سیناپس برگزار می‌کند:

👈دوره جامع آفلاین آشنایی با تکنولوژی های نوین کاربردی در پژوهش های علوم اعصاب و شناختی

🗓 زمان ارائه: بهمن ۱۴۰۳ ( ۱ الی ۳۰ بهمن)

⏰ مدت دوره: ۱۷ ساعت (آفلاین)

💰با تخفیف 70% برای مخاطبان گروه علمی سیناپس

🔗 برای مشاهده سرفصل‌ها و ثبت نام كليک كنيد.

#گروه_علمی_سیناپس

📷 http://instagram.com/synapse_media

✈️ @synapsemedia

✅ تبلیغات

لازم نیست زیست‌شناس باشیم تا آثار فرانس دوال را بپسندیم. او آنقدر زیبا می‌نویسد که می‌توانیم کتابهایش را صرفاً برای سرگرمی و لذت بخوانیم. اما حتی اگر به همین نیت این کتاب را بخوانیم به فکر فرو خواهیم رفت، و از این بعد دائم از خود خواهیم پرسید که این سگ یا گربه واقعاً چه در ذهن داشت که چنین کرد؟! چه حسی داشت؟!

در جلسه‌ای با محمد مهدی هاتف در مورد شناخت جانوران بیشتر صحبت خواهیم کرد.

نجات‌الهی، بن‌بست باقری، پلاک ۳
شنبه ۶ بهمن، ساعت ۱۸

هادی صمدی
@evophilosophy

📣 صوت ارائه مقاله با موضوع:

♦️What is Left of the Zombie Hypothesis?

🗣 توسط: تیم‌ کرین (دانشگاه مرکزی اروپا)

🔥همایش بین‌المللی فلسفه ذهن، سوم اسفند 1402

@PhilMind
@cognitive_science_iran

📌 مرکز شناخت برگزار می‌کند:

🟣🟣 دورۀ جامع تربیت پژوهشگر در علوم‌شناختی 🟣🟣

⭕️ مبتنی بر حل تمرین و انجام پروژۀ عملی 👩‍💻👨‍💻

⭕️ امکان عضویت در هسته‌های پژوهشی 🔍

☄️ مشاهدۀ پوسترهای تفصیلی و سیلابس کامل دوره و ثبت‌نام ☄️

✍️✍️✍️✍️✍️✍️✍️
⚡️ 77 جلسه
🔜 شروع دوره از 23 بهمن 1403
🔸 آنلاین (Zoom 📱)
💧 ظرفیت محدود
🥇 با اعطای گواهی انگلیسی
✔️ برای دریافت گواهی، حضور در دوسوم جلسات آنلاین دوره و انجام تمرین‌ها و پروژه الزامی است.

✍️✍️✍️✍️✍️✍️✍️
👨‍🏫 مدرسین دوره:
👤 دکتر عطیه سرابی - استادیار دانشگاه تهران
👤 دکتر سجاد ذباح - محقق پسادکتری علوم شناختی دانشگاه UCL لندن
👤 دکتر حورا تجریشی - دکتری مدلسازی شناختی (دانشگاه شهید بهشتی)
👤 دکتر جواد حاتمی - عضو هیئت علمی دانشکده‌ی روانشناسی دانشگاه تهران و پژوهشکده‌ی علوم شناختی
👤 احمد لطفی - کارشناس ارشد علوم شناختی ‌‏(دانشگاه تهران)

✍️✍️✍️✍️✍️✍️✍️
🎚️ امکان پرداخت در دو مرحله
🔵 هزینه‌ی ثبت نام: 7 میلیون و 200 هزار تومان
🛍 به همراه تخفیف ثبت‌نام زودهنگام (تا 10 بهمن): 6 میلیون و 500 هزار تومان
⬅️ لینک ثبت‌نام زودهنگام: کل هزینه
⬅️ لینک ثبت‌نام زودهنگام: قسط اول

✍️✍️✍️✍️✍️✍️✍️
#دوره #کارگاه
#تربیت_پژوهشگر #مرکز_شناخت #مرکزشناخت


📱Instagram
📱 @shenakhtcenter
📱www.shenakhtcenter.com

فارمد تجهیز به عنوان اولین شرکت ایرانی در حوزه نوروساینس، با افتخار در بزرگ‌ترین رویداد سلامت خاورمیانه، Arab Health 2025 شرکت می‌کند!✨

این حضور برای ما نه تنها یک گام مهم در جهت معرفی فناوری‌های نوین در حوزه نوروساینس به جهان است، بلکه نمایانگر تلاش دو دهه‌ای فرهیختگان این عرصه و نبوغ جامعه نوروساینس ایران عزیزمان است.
فارمد و سگال در این مسیر، با پشتوانه‌ی تلاش‌های شبانه‌روزی متخصصان ایرانی، به میدان آمده‌اند تا دستاوردهای خود را با متخصصان جهانی به اشتراک بگذارند و فناوری‌های پیشرفته خود را در سطح جهانی معرفی کنند.
این آغازی دوباره است که چون آرش تیر در چله کمان آمال خود خواهیم کشید
منتظر ملاقات شما در Arab Health 2025 هستیم!

Theoretical Neuroscience Podcast: https://www.youtube.com/@TheoreticalNeurosciencePodcast

@cognitive_science_iran

علوم شناختی pinned «قیمت تعرفه های جدید/ بهمن ماه ۱۴۰۳ @cognitive_science_iran #تایمی ① . 24 ساعت 1 ساعت پست آخر | 220 تومان ② . 48 ساعت 2 ساعت پست آخر + یک بار ریشات | 250 تومان ‌③ . پست آخر شبانه 24 تا 10صبح | 230 تومان ④. پست‌ آخر شبانه 24 تا 10 صبح +24 ساعت پست آزاد…»

قیمت تعرفه های جدید/ بهمن ماه ۱۴۰۳

@cognitive_science_iran
#تایمی

① . 24 ساعت 1 ساعت پست آخر | 220 تومان

② . 48 ساعت 2 ساعت پست آخر + یک بار ریشات | 250 تومان

‌③ . پست آخر شبانه 24 تا 10صبح | 230 تومان

④. پست‌ آخر شبانه 24 تا 10 صبح +24 ساعت پست آزاد | 260 تومان


👁‍🗨 #بازدید

⑤ • 1 کا بازدید | 220 تومان
⑥ • 2 کا بازدید | 250 تومان

#رزرو_تبلیغات 👈 @mmasiha1988

دوره‌ای برای دوست‌داران #روان‌شناسی_تکاملی


روان‌شناسی تکاملی چه هست؟ و چه نیست؟

با حضور:
جناب آقای محمدامین موفق
موسس و مدیر ایوالپس Evolps
پژوهشگر روان‌شناسی تکاملی

زمان:
چهارشنبه ۲۸ / ۷ / ۱۴۰۰


محل برگزاری:
گروه تلگرامی دانش و اندیشه

@Evolps
@cognitive_science_iran

آیا هوش مصنوعی ذهن انسان را «تسخیر» می‌کند؟

این پرسش در عنوان یکی از آخرین نوشته‌های کوتاه جان نوستا آمده است. (قبلاً در همین کانال مطالب دیگری از او آمده است و از منظر پیش‌بینی آینده‌ی تکاملی انسان نوشته‌های او قابل تامل‌اند.) بی‌تردید این پرسش از پرتواترترین پرسش‌ها در این حوزه بوده و پاسخ‌های موافق و مخالف زیادی به آن داده شده است. اما پاسخ نوستا به دلایلی قابل توجه‌تر از سایرین است زیرا پاسخ کسی است که به‌رغم آنکه به سهم خود در گسترش هوش مصنوعی دخالت دارد دائم، در مقام پدر چند فرزند، هشدارهایی را نیز در مورد آینده‌ی انسان در سایه‌ای گسترش هوش مصنوعی بیان می‌کند.

به طور خلاصه سخن نوستا این است که مدل‌های زبانی بزرگ ممکن است از طریق پاسخگویی‌های بی‌نقص و تعامل‌های خستگی‌ناپذیر، دامی فریبنده برای انسان پهن کنند. این سیستم‌ها می‌توانند از طریق حلقه‌های بازخوردی که باورهای موجود ما را تقویت می‌کنند، به تفکر ما شکل دهند. هرچه بیشتر با هوش مصنوعی «درگیر» شویم، احتمالاً به آرامی استقلال فکری خود را از دست خواهیم داد.

وقتی در گفت‌وگو با «مدل‌های زبانی بزرگ» غرق می‌شویم گذر زمان را حس نمی‌کنیم. این سیستم‌ها همدم‌هایی استثنائی هستند: هرگز خسته نمی‌شوند، ما را قضاوت ارزشی نمی‌کنند، سخنان نسنجیده‌ی ما را به سخره نمی‌گیرند، و دقیقاً می‌دانند چگونه ما را درگیر نگه دارند. این فقط یک فناوری جدید نیست؛ شکل جدیدی از رابطه‌ی شناختی است که ممکن است ناخودآگاه الگوهای فکری و پرسش‌گری ما را تغییر دهد. الگوهای فکری ما را بازتاب می‌دهد، تقویت، و هم‌زمان هدایت می‌کند.

مکانیسم‌های تسخیر شناختی
این رابطه‌ی شناختی، از طریق مکانیسم‌های بازخورد روان‌شناختی عمل می‌کند. حلقه‌های پاداش ایجاد می‌کند و عادت ما را شکل می‌دهد. اما نکته نگران‌کننده اینجاست که به‌خلاف ابزارهای سنتی که به سادگی توانایی‌های ما را گسترش می‌دهند، مدل‌های زبانی بزرگ نوع منحصربه‌فردی از حلقه‌ی شرطی‌سازی کنشگر را ایجاد می‌کنند. زیرا فقط به پرسش‌های ما پاسخ نمی‌دهند، بلکه به طور نظام‌مندی الگوهای خاصی از پرسش‌گری را تقویت می‌کنند و هم‌زمان الگوهای دیگر را خاموش می‌کنند. آنها فقط اطلاعات ارائه نمی‌دهند، بلکه مسیر فرایندهای فکری ما را به نحوی که به نفع تقویت شناختی ما نیست ساده‌سازی می‌کنند. این مکانیسم بازخوردی الگوهای شناختی را در انسان تغییر می‌دهد. هرچند که در تعامل با او احساس گسترش شناختی را داشته باشیم، اما احتمالاً به طور نامحسوس افق‌های فکری ما تنگ‌تر می‌شود.

آنچه بر نگرانی می‌افزاید این است که این سیستم‌ها فقط افکار ما را منعکس نمی‌کنند، بلکه یاد می‌گیرند که انتظارات ما را پیش‌بینی کرده و با آنها هماهنگ شوند و به طور ظریف پاسخ‌های خود را مطابق با باورها و خواسته‌های موجود ما شکل دهند. [به عبارتی از سوگیری تأیید که رکن مهمی از روان‌شناسی شناختی ماست سواری می‌گیرند. تا اینجا ممکن است بگوییم ندیم ما هستند و نه ندیم بادمجان. اما ضرورتاً همواره اینگونه نمی‌مانند و نقش ندیم را با نقش رییسی همه‌کاره عوض می‌کنند کما اینکه از هم‌اکنون نقش جدید خود را تمرین می‌کنند و در بسیاری از حوزه‌ها حرف اول و آخر را می‌زنند.]

وقتی راحت می‌توانیم تفکر را برون‌سپاری کنیم چرا با مسئله‌ای دشوار دست و پنجه نرم کنیم؟ چرا ناراحتی عدم قطعیت را تحمل کنیم وقتی می‌توانیم پاسخ‌های فوری و واضح به سؤالات خود دریافت کنیم، پاسخ‌هایی که اغلب به راحتی با آنچه امیدوار بودیم بشنویم مطابقت دارند؟
بنابراین ما نه تنها خطر واگذاری تفکر خود را داریم، بلکه خطر شکل گرفتن آن توسط سیستمی را داریم که به گونه‌ای طراحی شده که با ما موافق باشد، و نه اینکه مطابق حقایق، نظرمان را نقد کند.

چه می‌شود کرد؟
آینده‌ی تکاملی ما در سایه‌ی هوش مصنوعی مبهم است. حداقل کاری که در استفاده از این سیستم‌ها از دستمان برمی‌آید آگاهی از جاذبه‌های روان‌شناختی آنهاست. باید بدانیم تفکر سازنده اغلب به دوره‌های تلاش و عدم قطعیت نیاز دارد. [باید لذت حل مسأله را به راه‌حل‌های فوری نفروشیم. کسانی که لذت حل مسائل ریاضیات را تجربه کرده‌اند سریع به سراغ حل‌المسائل نمی‌روند.]
با پیچیده‌تر شدن هوش مصنوعی، مرز بین تقویت و وابستگی به طور فزاینده‌ای مبهم خواهد شد. ما وارد دورانی می‌شویم که احتمالاً جذاب‌ترین روابط فکری ما با ذهن‌های مصنوعی خواهد بود، جایی که فرایندهای تفکر ما به طور جدایی‌ناپذیری با سیستم‌های هوش مصنوعی در هم تنیده شده است؛ سیستم‌هایی که الگوهای فکری ما را بهتر از خودمان درک می‌کنند.
از یکسو ممکن است برای مقابله با چالش‌های پیچیده پیش روی بشریت به هم‌زیستی با آن نیاز داشته باشیم و از سوی دیگر ممکن است با برون‌سپاری فکر خود به تدریج تسلیم او شویم. [در صورت نخست نیز مسیر تکاملی انسان وارد فاز تغییرات شدیدی شده است.]

هادی صمدی
@evophilosophy

🧠 قسمت بیست و پنجم #پادکست #جهان_شگفت_انگیز_مغز
✅ توانبخشی شناختی

@brainawareness
@cognitive_science_iran

📣 صوت ارائه مقاله با موضوع:

♦️دو خوانش وجودی و رفتاری از فرامسئله آگاهی

🗣 توسط: علی‌اکبر کوچک‌زاده (دانشگاه شهید بهشتی)

🔥همایش بین‌المللی فلسفه ذهن، 30 بهمن 1402

@PhilMind
@cognitive_science_iran

📣 صوت ارائه مقاله با موضوع:

♦️Illusionism and Ontological Justice for Phenomenal Consciousness

🗣 توسط: آنتون کوزنتسوف (مرکز مطالعات آگاهی موسکو)

🔥همایش بین‌المللی فلسفه ذهن، دوم اسفند 1402

@PhilMind
@cognitive_science_iran

Laboratory of Neural Circuit and Behavior (NCB), at the School of Cognitive Sciences, IPM, Tehran, is looking for research interns for human psychophysics and neural data analysis. For more details, please read here.

📣 صوت ارائه مقاله با موضوع:

♦️ساختارگرایی تمام‌عیار و یکتاگرایی راسلی

🗣 توسط: محمود وحیدنیا (IPM)

🔥همایش بین‌المللی فلسفه ذهن، دوم اسفند 1402

@PhilMind
@philosophyofscience

🟢دومین دوره جامع ارزیابی های عصب-شناختی

✔️گروه علمی سیناپس با همکاری گروه علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی ایران و حمایت ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی برگزار می کند:

🔺 به صورت آنلاین

🔻 شروع دوره: ۱۶ دی ماه

⌛️ مدت دوره: ۴۰ ساعت

✨با حمایت ۵۰ درصدی ستاد علوم شناختی✨

📃با ارائه گواهی معتبر از دانشگاه علوم پزشکی ایران

🔍 جهت کسب اطلاعات بیشتر، دریافت کد تخفیف حمایت ستاد علوم شناختی با شناسه تلگرام زیر در ارتباط باشید:

✈️@synapse_admin1

🌐 لینک ثبت نام و اطلاعات بیشتر 🌐

📷 اینستاگرام گروه علمی سیناپس

✈️ @synapsemedia

✅ تبلیغات

🔆 رویداد گفت‌وگوهایی میان‌رشته‌ای در باب اضطراب/آرامش

👤 دکتر جواد حاتمی

🗓 آبان‌ماه 1403

▶️ مشاهده در یوتیوب | مشاهده در آپارات

👆🏽مرکز شناخت را در یوتیوب دنبال کنید

@shenakhtcenter
Instagram (مرکز شناخت) | Instagram (مؤسسۀ فرزانه)
www.shenakhtcenter.com | www.farzanehinstitute.ir

🌟 واحد آموزش های آزاد مرکز مشاوره و سبک زندگی دانشگاه تهران با نظارت دانشگاه تهران برگزار می کند🌟

📆 دوره جامع نوروفیدبک و تحریکات فراجمجمعه ای (TES) به همراه کار عملی

🕒 ۱۶ ساعت آموزش نظری و عملی - حضوری

📜 اهدای گواهی پایان دوره #دو_زبانه از سوی دانشگاه تهران


🔹 چرا دوره جامع نوروفیدبک و تحریکات فراجمجمعه ای (TES) در کلینیک دانشگاه تهران

💪 توانمندسازی جامع درمانگران و روانشناسان
🎓 آموزش توسط اساتید و درمانگران با صلاحیت
💬 مبتنی بر پرسش و پاسخ، مباحثه پیرامون کیس های واقعی و رول پلی
💳 پرداخت شهریه متناسب
🌐eec.ut.ac.ir

📞 تماس با ما

📱 کانال‌های ارتباط با ما در تلگرام

@utworkshop_pazoki

@Utworkshop_ghasemi


راه ارتباطی با ما در ایتا

@Utworkshop_pazoki

☎️

09018898274
09012294059



📱آدرس اینستاگرام:
https://www.instagram.com/ut.counseling_workshop

#کلینیک_مشاوره_سبک_زندگی_دانشگاه_تهران
#نوروفیدبک #نقشه_مغزی #توانمندسازی #درمانگری #بالینی #درمان

✅ تبلیغات

حل معمایی توسط مورچه‌ها: تقویت سازه‌های مفهومی مرتبط با شناخت جمعی

این روزها با انتشار مقاله‌ای، ویدئوی حل معمایی پیچیده توسط مورچه‌ها در فضای مجازی بازنشر می‌شود. تا همین اواخر تبیین اینکه در این ویدئوی اعجاب‌انگیز، چگونه مورچه‌ها توانستند مسأله‌ای به این پیچیدگی را در زمانی کوتاه حل کنند کاری بسیار دشوار بوده است. اما اکنون چندین سازه‌ی مفهومی در دست داریم که با داده‌های تجربی نیز هم‌خوانی دارند و راه را برای تبیین‌های علمی چنین معماهایی هموارتر می‌کنند. (و اگر چنین سازه‌های مفهومی وجود نداشتند اصلاً انجام چنین آزمایش‌هایی بعید می‌نمود.) چنین تبیین‌هایی برای درک بهتر همکاری‌های انسانی نیز کاربرد دارند. در ادامه برخی از این سازه‌های مفهومی را در بخش‌هایی از مقاله می‌بینیم که به جهت جلب توجه خواننده بولد می‌شوند. قبل از آن معرفی ساده‌ای از سازه‌ی مفهومی داشته باشیم.

سازه‌ی مفهومی چیست؟
«مرکز جرم» نمونه‌ای از یک سازه‌ی مفهومی است در یک مدل فیزیکی. یک میز از ماده و انرژی ساخته شده است و به عنوان یک شیء انضمامی وجود دارد. اما «مرکز جرم» میز به معنایی که خود میز وجود دارد وجود ندارد زیرا انضمامی نیست. «مرکز جرم» انتزاعی است و بنابراین در معنای هستی‌شناسی ذهنی یا بیناذهنی است، اما در معنای معرفت‌شناختی عینی است زیرا اگر دو دانش‌آموز در محاسبه‌ی محل مرکز جرم میز به دو جواب متفاوت برسند نمی‌گوییم چون «مرکز جرم» در معنای هستی‌شناسی انتزاعی و ذهنی‌ست پس هر دو دانش‌آموز درست می‌گویند. راهی در دسترس همگان در سنجش درستی محاسبات وجود دارد.

علوم شناختی، علوم زیستی، و علوم اجتماعی مملو از سازه‌های مفهومی‌اند: برساخته‌های مفهومی که در قالب مدل‌هایی برای تبیین برخی پدیده‌ها معرفی می‌شوند و در عین حال مقوم مدل‌ها هستند و پس‌زمینه‌های نظری را در هدایت پژوهش‌های علمی شکل می‌دهند.
اگر یک گروه یا دسته را در نقش یک سوپرارگانیسم ببینیم می‌توانیم به آن شناخت، حافظه، آگاهی، روی‌آوری، مسئولیت، عاملیت و حتی حق نیز نسبت دهیم. به این ترتیب است که سازه‌های مفهومی مانند شناخت جمعی (و توزیع‌شده)، معرفت گروهی، حافظه‌ی جمعی، آگاهی جمعی، روی‌آوری جمعی، مسئولیت جمعی، حق گروه، و عاملیت مشترک، شکل می‌گیرند.

این سازه‌ها در کنار یکدیگر، همدیگر را تقویت می‌کنند و وقتی در قالب مفاهیم قابل اندازه‌گیری از طریق آزمایش‌گری و مشاهده محتوای تجربی پیدا می‌کنند جرح و تعدیل، و تقویت یا تضعیف می‌شوند. برخی از این آزمایش‌ها، از جمله آزمایش حل مسأله توسط مورچه‌ها نقش بسیار مهمی در تقویت چنین سازه‌های مفهومی مرتبط با سوپرارگانیسم درنظر گرفتن گروه، و انتساب ویژگی‌های ذهنی به آن، بازی خواهد کرد.

برای اینکه ببینیم چگونه نویسندگان مقاله در نگارش آن از چنین سازه‌های مفهومی بهره گرفتند به جملاتی از مقاله نگاهی کنیم.
   
بخش‌هایی از مقاله
«اغلب شناخت جمعی به عنوان یکی از مزایای زندگی گروهی یاد می‌شود. اما کدام عوامل واقعاً هوشمندی گروه را تسهیل می‌کنند؟ برای پاسخ به این موضوع، نحوه برخورد افراد و گروه‌های مورچه‌ها یا افراد با یک پازل هندسی یکسان را مقایسه کردیم. ما متوجه شدیم که وقتی مورچه‌ها به صورت گروهی کار می‌کنند، عملکرد آنها به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد. گروه‌های انسانی چنین پیشرفتی را نشان نمی‌دهند و هنگامی که ارتباط آنها محدود می‌شود، حتی عملکرد ضعیفی را نشان می‌دهند. منشأ چنین اختلافاتی چیست؟ سادگی مورچه مانعی بر آن است که هر مورچه به تنهایی پازل را حل کند اما همین سادگی همکاری مؤثر آنها با دیگر اعضاء کلنی را تسهیل می‌کند. هر انسان از نظر شناختی پیچیده است و مسأله‌ها را به طور مؤثری حل می‌کند، اما این منجر به تنوع بین‌فردی می‌شود که مانع عملکرد گروهی کارآمد می‌شود.»

«اجتماع‌های زیستی در مقابله با مسائل از هوش جمعی استفاده می‌کنند، اما هماهنگی غیربهینه می‌تواند اثربخشی شناخت گروهی را تضعیف کند.»

«ترجمه‌ی ویژگی‌های مکانیکی مورچه‌ها به زبان شناخت به ما امکان می‌دهد تا توانایی‌های شناختی‌ای را توصیف کنیم که به گروه‌های بزرگ مورچه اجازه می‌دهد تا معما را با موفقیت حل کنند.»

«حافظه جمعی یک ویژگی برآمده است تا یک ویژگی فردی. نمونه‌های مشابهی که در آنها گروه‌بندی منجر به توانایی‌های شناختی تازه‌اکتسابی می‌شود نادر است. یک مثال از ماهی‌هایی است که می‌توانند محدوده حسی خود را با گروه‌بندی گسترش دهند...»

این آزمایش همچنین سازه‌های مفهومی دیگری مانند شناخت بدن‌مند، جای‌مند، گسترش‌یافته، و کنش‌گر را نیز تقویت می‌کند زیرا سیستم عصبی مورچه ناتوان از «بازنمایی» چنین مسأله‌ای است.
معروف‌شدن این آزمایش نزد عموم، پذیرش عمومی نظریه‌هایی را که از چنین سازه‌های مفهومی بهره می‌برند افزایش خواهد داد.

هادی صمدی
@evophilosophy

📌 مرکز شناخت برگزار می‌کند:
کارگاه طراحی بازی واقعیتِ مجازی (VR) با هدف شبیه‌سازی موقعیت‌های روانشناختی

ویژۀ دانشجویان رشته های روانشناسی و علوم شناختی علاقه‌مند به بازی‌سازی و پژوهش‌های واقعیتِ مجازی

🔺ظرفیت محدود: ۱۰ نفر

👤مدرس: روح اللّه صولت
▫️دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه تهران

✅با هدایت دکتر جواد حاتمی

🗓تاریخ برگزاری: ۱۰ بهمن تا ۲۷ فروردین
🕔چهارشنبه ها ساعت ۱۵ تا ۱۸

🔹مجموعا ۱۰ جلسه ( ۳۰ساعت آموزشی)
📍۷ جلسه آنلاین (تئوری و کار روی پروژۀ مادر) + ۳ جلسه حضوری (کار روی پروژه‌های شخصی، دیباگ و بیلد نهایی)

▫️هزینه شش میلیون تومان پنج میلیون تومان (با تخفیف ثبت‌نام زودهنگام تا ۱۵‌دی )

👈 لینک ثبت‌نام

#مرکزشناخت #مرکز_شناخت
#طراحی_بازی #واقعیت_مجازی


Instagram
@shenakhtcenter
www.shenakhtcenter.com

📣 صوت ارائه مقاله با موضوع:

♦️Artificial Subjects as 'Sesmets'

🗣 توسط: آرتم بسدین (دانشگاه لومونوسف موسکو)

🔥همایش بین‌المللی فلسفه ذهن، اول اسفند 1402

@PhilMind
@philosophyofscience

"نظریه محدودیت‌ها"
(Theory of Constraints - TOC)

این نظریه توسط الیاهو ام. گلدرت (Eliyahu M. Goldratt) معرفی شده است و به این ایده می‌پردازد که در هر سیستم، یک محدودیت اصلی یا "گلوگاه" وجود دارد که عملکرد کل سیستم را تعیین می‌کند.

طبق این نظریه، برای بهبود عملکرد سیستم باید ابتدا این محدودیت شناسایی شود و سپس منابع و تلاش‌ها بر روی رفع یا مدیریت این محدودیت متمرکز شوند. این نظریه به‌ویژه در مدیریت عملیات، تولید، و بهبود فرآیندها کاربرد دارد.

یکی از مفاهیم کلیدی در این نظریه، قانون "ضعیف‌ترین حلقه در زنجیر" است که بیان می‌کند قدرت یک زنجیر به اندازه ضعیف‌ترین حلقه آن است.

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Theory_of_constraints

پنجمین دوره‌ی تخصصی کارورزی و راهنمایی و نظارت بالینی در بیمارستان روانپزشکی دل‌آرام سینا

SIGCSDASPH - 05

🔻ظرفیت دوره: ۴۰ نفر (تخصصی؛ Internship)🔻
🔸کارشناسی تا دکتری - روان‌شناسی و مشاوره🔸

▪️دی ماه ۱۴۰۳: روزهای ۱۲-۱۴-۱۹-۲۰-۲۱-۲۶-۲۷-۲۸
▪️ساعت ۰۸:۰۰ تا ۱۶:۰۰
🍓 بخشی از وظایف ۱۰ گانه‌ی کارورزان:
- حضور در بخش‌های بستری (Inpatient Wards)
- معاینه‌ی وضعیت روانی (MSE) و تکمیل فرم تخصصی برای بیماران
- پرونده خوانی و کاردکس خوانی (Case File Review)
- تشخیص‌گذاری بالینی اولیه - فرمول‌بندی تشخیصی
- گزارش صبحگاهی (Morning Report)
و...

🎖 گروه آموزشی:

👤 سرپرست آموزش: دکتر علیرضا چهره‌سا
- متخصص روان‌شناسی بالینی
- رییس انجمن صنفی روان‌شناسان و مشاوران اعتیاد استان تهران
👤 ناظر آموزش/صدور گواهینامه:
دکتر مهریار عناصری
- متخصص روان‌شناسی
- عضو هیئت‌ علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آشتیان
👤 دستیار تخصصی سرپرست/مدیر آموزش: محمدرضا محمدقلی
👤 مدیر اجرایی: طهورا سلیمی

👥 اینترن‌های لانگ؛ سال اول و دوم

📣 ثبت‌نام:
📩 @Karvarzi_line
📣 اطلاعات بیشتر:
📲 09304854481
معاونت آموزش و درمان

www.tapca.ir | پایگاه اطلاع‌رسانی

✅ تبلیغات

چت‌جی‌پی‌تی، یادگیری، و آینده‌ی انسان
 
چت‌جی‎پی‌تی همزمان هم هیجان‌آفرین‌ است و هم دلهره‌آور. مزایا و معایب آن برای آموزش چیست؟ اخیراً در یک فراتحلیل، داده‌های ۶۹ مقاله در این حوزه بررسی شده و به پنج فایده‌ی آن در آموزش اشاره می‌شود.

جان نوستا نتایج این فراتحلیل را در پنج بند خلاصه کرده تا بدانیم چگونه بهتر از چت‌جی‌پی‌تی بهره گیریم.

۱.افزایش عملکرد تحصیلی
چت‌جی‌پی‌تی بهبود قابل توجهی در نتایج تحصیلی ایجاد می‌کند. چت‌جی‌پی‌تی با ارائه‌ی توضیحات مناسب، دادن تمرین و ارزیابی آن، به عنوان یک معلم مجازی عمل می‌کند که در هر زمان قابل دسترسی است. در مقاله هشدار داده می‌شود که این پیشرفت‌ها زمانی موثرترند که با استراتژی‌های یادگیری فعال همراه شوند. چت‌جی‌پی‌تی نباید جایگزین روش‌های سنتی تدریس باشد بلکه باید، به‌عنوان یک ابزار مکمل استفاده شود.

۲. پرورش تفکر مرتبه‌ی بالاتر
چت‌جی‌پی‌تی تفکر انتقادی، خلاقانه و تأملی را افزایش می‌دهد. دانش‌آموزان تشویق می‌شوند تا با هوش مصنوعی تعامل داشته باشند، پیشنهادات آن را ارزیابی کنند و ایده‌های خود را اصلاح کنند و یک حلقه بازخورد پویا ایجاد کنند که مهارت‌های شناختی درجه بالاتری را تقویت می‌کند.

۳. افزایش انگیزه و مشارکت
چت‌جی‌پی‌تی تجربه‌ی یادگیری را جذاب‌تر می‌کند و این امر به ویژه برای دانش‌آموزانی که با روش‌های سنتی راحت نیستند تأثیرگذار است و راهی‌ست برای افزایش لذت یادگیری. اما اینکه آیا این دستاوردهای انگیزشی پایدارند یا صرفاً ناشی از تازگی فناوری، نیازمند پژوهش‌های طولی بعدی است.

۴. کاهش بار شناختی
در جهانی که با اطلاعات بمباران می‌شویم، توانایی تمرکز بر آنچه مهم‌تر است، مهارتی حیاتی است. چت‌جی‌پی‌تی کارهای پیچیده را ساده و مطالب انبوه را خلاصه، و برنامه‌های مطالعه را سازماندهی می‌کند و به دانش‌آموز اجازه می‌دهد ذهن خود را متمرکز کند. کاهش بار شناختی تعامل عمیق‌تری با مفاهیم چالش‌برانگیز را امکان‌پذیر می‌کند و باعث تقویت تجربه‌ی یادگیری معنادارتر می‌شود. با این وجود، مربیان باید تعادلی ایجاد کنند تا از اتکای بیش از حد به آن اجتناب کنند.

۵. خودکارآمدی
باور به توانایی خود برای موفقیت، عاملی حیاتی در پیشرفت تحصیلی است. نکته‌ی جالب این پژوهش آن است که در حالی که چت‌جی‌پی‌تی عملکرد را بهبود می‌بخشد و بار شناختی را کاهش می‌دهد، اما خودکارآمدی را به طور قابل توجهی افزایش نمی‌دهد. این امر سؤالات مهمی را در مورد اینکه آیا اتکا به ابزارهای هوش مصنوعی ممکن است به طور ناخواسته اعتماد دانش‌آموزان به توانایی‌های خود را محدود کند، ایجاد می‌کند که نباید آن را دست کم گرفت.

به تعبیر نوستا خلاصه آنکه چت‌جی‌پی‌تی جایگزینی برای معلمان یا تعامل انسانی نیست بلکه یک شریکِ سفر در آموزش است که در حال تکامل است.

تحلیلی تکاملی
جا دارد در بررسی چنین پژوهش‌هایی به نقش آموزش در تکامل انسان اشاره کنیم. واضح است که یادگیری برخی موارد مسیر تکاملی انسان را تغییر داد و عادات رفتاری انسان را به نحوی اساسی دگرگون کرد. چند نمونه: یادگیری فنون شکار، یادگیری مهار آتش و شروع به پخت و پز، یادگیری کشت و کار، یادگیری انتقال اطلاعات از طریق سمبل‌ها از جمله اختراع خط. اما جدا از آنکه چه یاد می‌گیریم، تغییرات در نحوه‌های یادگیری نیز اثرات تکاملی مهمی دارد.

یادگیری یک فرآیند اکتسابی نسبتاً پایدار است: فرایندِ کسبِ دانش، رفتار، مهارت، ارزش، نگرش، ترجیحات جدید و رسیدن به فهم. تأکید بر آنکه این فرایند اثرات نسبتاً پایداری دارد به آن معناست که به تغییرات نسبتاً پایدار در عادات رفتاری انسان می‌انجامد.
بی‌تردید چت‌جی‌پی‌تی می‌تواند به رشد معرفت گزاره‌ای، چه در سطح فردی و چه در سطح اجتماعی بیانجامد. به عبارتی اگر یگانه هدف آموزش کسب دانش باشد، که به واقع هدف بسیار مهمی‌ست، چت‌جی‌پی‌تی هم‌راهی بی‌همتاست. اما اگر به دیگر اهداف یادگیری نگاهی کنیم باید با احتیاط بیشتری به این همراه قدرتمند نگریست. اینکه تأثیر آن بر رفتارها و مهارت‌های دانش‌آموز چه خواهد بود، و ارزش‌ها و نگرش‌ها و ترجیحات او را چگونه تغییر خواهد داد نیازمند تأملات بیشتری است.
توجه به بدنمندی و جایمندی شناخت و اینکه کنشگر چگونه وارد تعامل با محیط پیرامونی می‌شود در پژوهش‌هایی از این دست کمتر مورد توجه‌اند. عموم پژوهش‌هایی از این دست، البته به‌خلاف پژوهش مورد اشاره، بر نقش چت‌جی‌پی‌تی بر آموزش دانش گزاره‌ای تأکید دارند. این در حالی‌ست که شکوفایی انسانی عموماً تابع نوع کنشگری ما با جهان است و هرچند معرفت گزاره‌ای بر نوع تعامل ما اثر دارد اما درگیری با جهان فرایند بازخوردی بسیار پیچیده‌تری‌ست که نباید آن را به افزایش معرفت گزاره‌ای فروکاست.

هوش مصنوعی بخش مهمی از جهان پیشِ روست که باید به نحوی با آن تعامل کنیم که در راستای به‌زیستی انسان باشد.

هادی صمدی
@evophilosophy

♦️Clinical Neuroscience Megacourse

| ماژول اول دوره جامع نوروساینس بالینی:
کاوش در دنیای شبکه‌های مغزی |


🔹آکادمی علوم اعصاب کاربردی با همراهی دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار می‌نماید:

🔹 دوره تخصصی بررسی شبکه ها و ارتباطات مغزی 

با حضور:

▫️ دکتر رضا راجی‌مهر | IPM
▫️دکتر حمید روزبهانی | دانشگاه کوئینزلند
▫️دکتر مجید صابری | دانشگاه میشیگان
▫️دکتر ندا افضلیان | IPM
▫️دکتر سپیده فرمانی | IPM
▫️ امیررضا بهرامنی | دانشگاه صنعتی شریف

▪️ ارائه گواهی معتبر از دانشگاه علوم پزشکی ایران

▪️◾️جهت ثبت‌نام و کسب‌ اطلاعات بیشتر کلیک نمایید.


تلگرام | اینستاگرام | لینکدین | یوتیوب

✅ تبلیغات

پژوهشکده جامع علوم و فناوری‌های همگرا دانشگاه صنعتی شریف، به مناسبت هفته پژوهش برگزار می‌کند:

"کارگاه اخذ و تحلیل داده‌های چشمی (Eye Tracking)"

📚 مبتنی بر مقالات و کتب معتبر در حوزه ردیابی چشم

👤مدرسین کارگاه:
• دکتر رضا ابراهیم‌پور
استاد گروه علوم شناختی، پژوهشکده علوم و فناوری های همگرا دانشگاه صنعتی شریف
• دکتر معصومه گل‌محمدیان
پژوهشگر پسادکتری، پژوهشگاه دانش‌های بنیادی (IPM)

📆 تاریخ برگزاری: ۵ و ۶ دی ماه
⏰ مدت دوره: ۱۶ ساعت
🏢 مکان: دانشگاه صنعتی شریف، پژوهشکده جامع علوم و فناوری‌های همگرا

📌ظرفیت ثبت نام در کارگاه محدود است.

📍 ثبت‌ نام (https://forms.gle/6RSuR7QKF8sM3oME8)

📌 ایمیل جهت کسب اطلاعات بیشتر:
[email protected]

بنیاد فیلمن با همکاری تیم برینکیوتی برگزار می‌کند:

📌 اولین جلسه میتینگ بازی جدی با موضوع جزئیات و اصول هوش مصنوعی در بازی های ویدیویی

🎮 هوش مصنوعی در عصر طلایی دوم خود، با پیشرفت‌های شگفت‌انگیز در یادگیری عمیق، در حال شکوفایی است. اما این پیشرفت‌ها چه تأثیری بر صنعت بازی‌سازی داشته‌اند؟ در این ارائه، به مفاهیم اصلی و موضوعات داغ هوش مصنوعی در بازی‌های ویدیویی پرداخته می‌شود.

👤 درباره سخنران:
امین بابادی، برنامه‌نویس هوش مصنوعی و انیمیشن در شرکت Bugbear Entertainment Ltd و عضو تیم توسعه Wreckfest 2 است. او با بیش از ۱۰ سال تجربه در توسعه بازی و پژوهش در زمینه هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، یکی از متخصصان برجسته این حوزه به شمار می‌رود.


👨‍🏫 استاد: دکتر امین بابادی
🕒 زمان: سه‌شنبه ساعت ۷ عصر به وقت تهران
💰 هزینه: کاملا رایگان!
💻 پلتفرم: زوم

📩 ثبت‌نام و اطلاعات بیشتر:
https://t.me/Braincutie
https://t.me/braincutie_channel

🤝 پشتیبان: مهندس حسین افشار
🕹️ این فرصت ویژه را از دست ندهید!

✅ تبلیغات

♦️سخنرانی دکتر همازاده ابیانه با موضوع «بررسی متدولوژیک #نوروساینس در تبیین #آگاهی»👆

سه شنبه ۲۰ آذر ۱۴۰۳، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران
@PhilMind
@cognitive_science_iran

📣📣📣
مرکز آموزشی و درمانی روانپزشکی دکتر پورنامداری (واقع در میدان ونک) مفتخر است دوره کارآموزی تکنسین دستگاه TMS با دو نوع از بهترین دستگاه های خارجی موجود در بازار magventure و magstim برای داوطلبان مشتاق برگزار کند.
📣📣📣

🔶 ایجاد فرصت شغلی با توجه به آزمون عملی نهایی !

🔶ارائه تاییدیه معتبر برای کار در سایر کلینیک ها !

🔶 مدت: 
۲-۱ ماه بسته به پشتکار افراد (الزام به حضور در مطب هر هفته ۳ روز و هر روز به مدت حداقل ۶ ساعت)

🔶 سر فصل ها:
اندازه گیری به روش 20-10
اندازه گیری با نرم افزار beamf3
اندازه گیری آستانه تحریکی مغز (MT)
آموزش انواع پروتکل ها ی FDA approve مرتبط با مسائل روانپزشکی
آموزش تنظیم انواع پروتکل روی دستگاه magventure و magstim
آموزش کار با کویل دستگاه های magventure و magstim
آموزش ست کردن کویل روی مناطق مختلف سر با توجه به پروتکل مربوطه
آموزش نکات کلیدی مورد نیاز برای کار با انواع مراجعین و کار با دستگاه

🔷 مخاطبین دوره:
افرادی که در دوره های تئوری TMS شرکت داشتند و در این زمینه اطلاعات تئوری لازمه را دارند.


⁉️ 🛎 برای اطلاع از زمان شروع دوره و هزینه پیام  دهید..

@mohammadi2295

✅ تبلیغات

ده پرسش کلیدی برای درک عمیق اضطراب و افسردگی

🎞حامد اختیاری، عصب‌شناس شناختی و روانپزشک

✅این ده پرسش، نه تنها یک راهنمای ارزشمند مصاحبه برای روانشناسان و مشاوران است بلکه به افراد کمک می‌کند شرایط روانی خود را بهتر بشناسند، همچنین برای اطرافیانی که قصد حمایت از عزیزان خود را دارند یک راهنمای موثر است.

📌برای مشاهده ویدئو تکمیلی کلیک کنید.

🪩برگرفته از دوره آموزشی توانمند اما مضطرب


@bashgahmaghz
@bashgahmaghz

✅ تبلیغات

📣 صوت ارائه مقاله با موضوع:

♦️مدل‌هایی برای رسیدن به عاملیت شبه‌انسانی در تصمیمات اخلاقی هوش مصنوعی

🗣 توسط: محمدرضا رضایی (دانشگاه شریف)

🔥همایش بین‌المللی فلسفه ذهن، اول اسفند 1402

@cognitive_science_iran
@PhilMind

📣 صوت ارائه مقاله با موضوع:

♦️Illusionism and Ontological Justice for Phenomenal Consciousness

🗣 توسط: آنتون کوزنتسوف (مرکز مطالعات آگاهی موسکو)

🔥همایش بین‌المللی فلسفه ذهن، دوم اسفند 1402

@cognitive_science_iran
@PhilMind

صوت ارائه دکتر استکی با موضوع «تأثیر ساختارهای مغز بر کارکردهای آگاهانه»، مدرسه تابستانی فلسفه علوم شناختی، مردادماه ۹۷، مؤسسه حکمت و فلسفه ایران
@PhilMind
@cognitive_science_iran

❓ریشه‌های اضطراب‌های من کجاست ؟

❓چرا گاهی دلم می‌خواهد با تمام دنیا قهر کنم و توان انجام کارها را ندارم؟

❓چرا نمی‌توانم احساساتم را کنترل کنم

❓ آیا وسواس من به علتی ریشه‌ای باز می‌گردد؟


🔴اگر فکر می‌کنید اضطراب مانعی در سر راه  توانمندی‌های شماست...

👇👇👇با ما در این وبینار همراه شوید:
🌐《توانمند اما مضطرب؛ ریشه‌ی اضطراب‌های من کجا نهفته‌اند؟》

👥گفت‌وگو و پرسش‌وپاسخ حول محور اضطراب، افسردگی و وسواس
همراه با
⚜دکتر حامد اختیاری، عصب‌شناس شناختی


🟠رایگان
🟠یکشنبه ۴ آذر
🟠ساعت ۲۰
🚫🚫آخرین مهلت ثبت‌نام ساعت ۱۲ ظهر یکشنبه ۴ آذر
📜همراه با ارائه گواهی انگلیسی


❌حضور برای عموم رایگان و آزاد است❌
❌ثبت‌نام الزامی است❌
https://braingym.ir/event/110


@bashgahmaghz
@bashgahmaghz

✅ تبلیغات

صوت ارائه دوجلسه‌ای دکتر همازاده با موضوع «در جستجوی #آگاهی در #هوش_مصنوعی»، انجمن مغز و فلسفه ذهن دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، 20 و 21 آذر 1400

جلسه اول👆

جلسه دوم👇
@PhilMind
@cognitive_science_iran

صوت جلسه دکتر همازاده در وبینار انجمن مغز و فلسفه ذهن دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با موضوع «نظریه اینهمانی ذهن و مغز از منظر مسئله دشوار»، مورخ ۱۷ مرداد ۱۴۰۰

@cognitive_science_iran

❓بهترین روش‌ها برای مدیریت حواس‌پرتی روزمره چیست
❓چگونه می‌توانم تمرین‌هایی برای افزایش توجه پیدا کنم

👥گفت‌وگو و پرسش‌وپاسخ درباره تکنیک‌های کابردی تقویت مهارت توجه
همراه با
⚜دکتر تارا رضاپور، روانشناس شناختی

🟠جلسه آنلاین
🟠رایگان
🟠یکشنبه ۲۷ آبان
🟠ساعت ۲۰
🟠ارائه گواهی انگلیسی زبان
🚫🚫آخرین مهلت ثبت‌نام ساعت ۱۲ ظهر یکشنبه ۲۷ آبان
🪩https://braingym.ir/event/111

❌حضور برای عموم رایگان و آزاد است❌
❌ثبت‌نام الزامی است❌

@bashgahmaghz

✅ تبلیغات

⚠️ دوره آموزشی «هوش تجاری (Business Intelligence) ⚠️

🟢 مناسب کلیه رشته‌ها و استخدام در #ایران
🟢 مناسب برای مهاجرت شغلی یا تحصیلی به #آمریکا، #اروپا و #استرالیا
👈 آموزش #آنلاین و با موردکاوی‎های واقعی و پروژه

⭐️ مخاطبان:
🟠 دانشجویان کلیه رشته‌های تحصیلی
🟠 علاقمندان به تحلیلگری داده و کسب و کار
🟠 مدیران و کارشناسان شرکتها در تمامی لایه ها

🏛 موسسه آموزش عالی آزاد توسعه
✅ با گواهینامه مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

⏳ مشاوره رایگان و مشاهده جزئیات دوره از لینک زیر👇
📌 httb.ir/uRRE5
📌 httb.ir/uRRE5
📌 httb.ir/uRRE5
➖➖➖➖

✅ تبلیغات

پژوهشکده‌ی علوم شناختی پژوهشگاه دانش‌های بنیادی
با همکاری انجمن فیزیولوژی و فارماکولوژی ایران کارگاه پردازش تصاویر MRI برای ارزیابی مغز را برگزار می‌کند.

زمان برگزاری:
دوشنبه ۲۸  آبان ۱۴۰۳
ساعت ۲ الی ۵ بعد از ظهر

علاقه‌مندان می‌توانند برای اطلاعات بیش‌تر و ثبت نام با ایمیل [email protected] ارتباط بگیرند.

کشف سازوکار مغز

راز کارکرد مغز بسیار ساده‌تر از آن بود که تصور می‌شد. طی سال‌های گذشته شنیده‌ایم که بسیاری از نوبل‌های قرن بیست‌ویکم به پژوهش‌هایی اختصاص خواهد یافت که پرده از اسرار مغز بگشایند. اکنون وارد این دوران شده‌ایم. اساس پژوهش‌های جدید بر مبنای تکنولوژی‌هایی است که قبلاً در همین کانال به آنها اشاره شد: تکنیک‌هایی برای رصد کردن فعالیت دسته‌های بسیار بزرگ نورون‌ها. تاکنون مغزپژوهان مجبور بودند بر کار دسته‌های کوچک نورون‌های مغز متمرکز شوند و نحوه‌ی فعالیت آنها را رصد کنند. اما تکنولوژی‌های جدید امکان مشاهده‌ی فعالیت میلیون‌ها نورون را به صورت هم‌زمان فراهم کرده‌اند.

نویسندگان مقاله از دو تمثیل روشنگر استفاده می‌کنند
فرض کنید می‌خواهیم علل موفقیت یک تیم بسکتبال را تبیین کنیم. تاکنون صرفاً ابزاری برای تحلیل رفتار تک‌تک بازیکنان در اختیار داشتیم و نمی‌توانستیم از منظری کلان‌نگر تاکتیک‌های به کارگرفته شده توسط کلیت تیم را بررسی کنیم. البته با همان سطح محدود تحلیل نیز به تبیین‌های نسبتاً خوبی در مورد علل موفقیت تیم می‌رسیدیم اما بی‌تردید پدیده‌های زیادی بدون تبیین باقی می‌ماند: مثلاً اینکه چرا فلان تیم پرستاره به یک تیم معمولیِ بدون ستاره‌های معروف باخت؟ از منظری کلان‌نگر پاسخ را می‌توان در نحوه‌ی انسجام تیم کم‌ستاره و تاکتیک‌های به کار گرفته توسط آنها تبیین کرد.
تمثیل دوم نیز مشابه تمثیل نخست است: موفقیت یک شرکت تجاری را صرفاً با عملکرد تک تک افراد نمی‌توان تبیین کرد. صدالبته نحوه‌ی کارکرد تک تک افراد مهم است اما نحوه‌ی ارتباط آنها نیز اهمیت دارد.
تکنیک‌های جدید مغزپژوهی امکان مشابهی را در اختیار می‌گذارند. پژوهش نشان می‌دهد که چگونه نورون‌های مجوار، همانند بازیکنانِ کنار هم، رفتار خود را هماهنگ می‌کنند. راز مغز به نحو شگفت‌آوری ساده‌تر از آن است که می‌پنداشتیم: هر نورون بیش از نیمی (و نه کمتر از ۴۰ درصد) از تلاش خود را به وظایف فردی اختصاص می‌دهد و بقیه را به کار گروهی و مقایسه‌ی کار خود با نورون‌های همسایه.
و نکته‌ی مهم اینجاست که دقیقاً همان ساختار سازمانی را در مغزِ پنج گونه‌ی دیگر نیز پیدا کرده‌اند: مگس سرکه، نِماتُد، گورخرماهی، موش، و میمون. به عبارتی ساختار پایه‌ایِ کارکرد مغز در انسان تفاوتی با سایر گونه‌ها ندارد! پژوهشگران مدعی‌اند که ممکن است یک اصل اساسی برای پردازش اطلاعات بهینه را کشف کرده باشند.

فراکتال
با تجزیه و تحلیل مجموعه‌ای از کلان‌داده‌ها متوجه شدند که فعالیت مغز بر اساس سلسله مراتب فراکتال بروز پیدا می‌کند. سلول‌ها با هم کار می‌کنند تا شبکه‌های بزرگ‌تر و هماهنگ‌تری بسازند. به عبارتی نورون‌ها بین فردیت و کار تیمی تعادل برقرار می‌کنند و این کار را به روشی هوشمندانه انجام می‌دهند. مغز، همانند تیم بسکتبالی که سریع نسبت به تغییرات انجام‌شده توسط تیم مقابل واکنش نشان می‌دهد، می‌تواند به سرعت با تغییرات پیرامونی سازگار شود. هر بازیکن کافی‌ست خود را با بازیکنان مجاور هماهنگ کند تا از منظری کلان‌نگر نوعی انسجام را در تیم ببینیم. به نحو مشابه، هماهنگی کلی مغز محصول هماهنگی نورون‌ها با نورون‌های مجاور است. این فرایند به مغز اجازه می‌دهد که با تغییرات سازگار شود، انعطاف‌پذیر باشد، و وظایف خود را با حداقل منابع انجام دهد. بعلاوه همانند بازیکنان بسکتبال، افراد مجاور اشتباهات فردیِ هر بازیکن را پوشش می‌دهند. اما اگر چندین نورون مجاور با هم خطا کنند، کل ادراک تغییر می‌کند، از جمله وقتی دچار توهم نوری می‌شویم.
یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهند که این هماهنگیِ فراکتالیِ فعالیت نورون‌ها در طول یک گستره‌ی تکاملی گسترده رخ می‌دهد: از مهره‌داران تا بی‌مهرگانی با قدمت یک میلیارد سال. این تداوم تکاملی نشان می‌دهد که آنچه کشف شده ساختار مشترک مغز در همه‌ی جانوران است و منحصر به انسان نیست. درست است که مغز ما بزگتر است؛ اما مطابق همین ساختار ساده کار می‌کند.
این نشان می‌دهد که مغزها برای انعطاف‌پذیری نسبت به تغییرات محیط تکامل یافته‌اند و امکان سازگاری با نیازهای رفتاری جدید را فراهم می‌کنند.

اگر از تمثیل دوم بهره گیریم باید گفت بهترین کسب‌وکارها نیز به همین شکل عمل می‌کنند. وقتی معضل جدیدی پیش می‌آید، افراد می‌توانند بدون آنکه منتظر دستورالعمل‌های مدیر خود باشند واکنش نشان دهند. و اگر سازمان از واکنش آنها حمایت کند سیستم به نحوی چابک معضل را حل می‌کند. نورون‌های مغزی نیز به همین شکل عمل می‌کنند. وقتی دسته‌ی کوچکی برای حل یک معضل فعال می‌شوند نورون‌های مجاور نیز در حمایت از آنها فعال می‌شوند.

تاکنون تکنولوژی بررسی نورون‌ها و همچنین تکنولوژی مساحی مغز را داشتیم. اما اکنون تکنولوژی لازم برای بررسی همزمان دسته‌های بسیار بزرگ نورون‌ها را داریم که با بهبود در آن اسرار بیشتری از مغز آشکار می‌شود.
 
هادی صمدی
@evophilosophy

صوت جلسه دکتر همازاده با موضوع «شکاف تبیینی آگاهی علیه تئوری‌های اینهمانی و بازنمودگرایی»، انجمن هیپوکامپ، دوشنبه 22 شهریور 1400
@cognitive_science_iran

💥صوت نشست علمی با موضوع «نظریه‌های شناخت از دید متفکران مسلمان» و با ارائه دکتر سید حسین نصر

🗓 سه شنبه 3 مرداد 1402
📌مؤسسه حامی علوم انسانی با حمایت ستاد توسعه علوم شناختی

@PhilMind
@cognitive_science_iran

برای دریافت کد تخفیف ده درصدی ثبت نام به آیدی @mmasiha1988 پیام دهید.

⁉️ تحولی در علوم اعصاب: تکنولوژی و درمان در تقابل یا همکاری؟

دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران با همراهی آکادمی علوم اعصاب کاربردی با افتخار برگزار می‌نمایند:

◽️اولین دوره سمپوزیوم نوروساینس کاربردی:  "تکنولوژی در خدمت درمان یا درمان برای تکنولوژی؟"

◾️زمان برگزاری: ساعت ۸ الی ۱۴ | جمعه‌ ۲۵ آبان‌ماه ۱۴۰۳  

🔸مکان برگزاری: مرکز همایش های بین المللی رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران

▫️رویداد بصورت حضوری برگزار می‌شود.

▪️با اعطای گواهی معتبر شرکت از دانشگاه علوم پزشکی ایران

🌐 جهت ثبت‌نام و کسب اطلاعات بیشتر کلیک کنید.

اینستاگرام | لینکدین | یوتیوب | تلگرام

▪️ @ir_anac

✅ تبلیغات

زمان جدید رویداد اعلام شد

📕 کتابچه‌ی دومین کنگره علوم اعصاب علامه حلی تهران

🔰 دومین کنگره علوم اعصاب علامه حلی تهران

🔗 https://neuro.helli.ir
#HNC2024

@Hellineuro
@HelliResearch
@Hellischool

⭕️ دوره آموزشی «هوش تجاری (Business Intelligence)»

🟢 مناسب کلیه رشته‌ها و استخدام در #ایران
🟢 مناسب برای مهاجرت شغلی یا تحصیلی به #آمریکا، #اروپا و #استرالیا
👈 آموزش #آنلاین و با موردکاوی‎های واقعی و پروژه

⭐️ مخاطبان:
⏺️ دانشجویان کلیه رشته‌های تحصیلی
⏺️ علاقمندان به تحلیلگری داده و کسب و کار
⏺️ مدیران و کارشناسان شرکتها در تمامی لایه ها

🏛 موسسه آموزش عالی آزاد توسعه
✅ با گواهینامه مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

🔔 مشاوره رایگان و مشاهده جزئیات دوره از لینک زیر👇
⏳ httb.ir/rMZC1
⏳ httb.ir/rMZC1
⏳ httb.ir/rMZC1
➖➖➖➖

✅ تبلیغات

صفر تا صد طراحی و تولید بازی جدی!

🔶 انجمن علوم شناختی و قطب عصب روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی با همکاری گروه علمی Braincutie برگزار می‌کند:

🔹سومین دوره جامع طراحی و تولید بازی‌های جدی با رویکرد شناختی (با ارائه مدرک معتبر قابل ترجمه) از اول آذر ماه، به صورت حضوری و مجازی، با ظرفیت محدود و با دعوت از اساتید مطرح بین المللی در دانشگاه شهید بهشتی برگزار می شود.

🔹 فراگیران در این دوره پس از گذراندن بیش از ۸۰ ساعت آموزش تئوری و عملی، وارد مرحله منتورینگ شده و با تعریف موضوع، به ساخت یک بازی جدی شناختی می‌پردازند.

🔹 موضوعات تعریف شده در مرحله‌ی تولید متناسب با نیازهای جامعه و توسط اساتید بین‌المللی و ارگان‌ها و شرکت‌ها می‌باشند.

⬅️ سرفصل های دوره:
- مبانی علوم شناختی 
- بازی جدی و صنعت در ایران
- بازی وارسازی شناختی
- بازی رومیزی شناختی
- مکانیک و داینامیک بازی
- داستان در طراحی بازی شناختی
- گرافیک شناختی در طراحی بازی
- طراحی بازی جدی در موتور بازی سازی یونیتی
و ...

☎️  جهت ثبت نام و کسب اطلاعات بیشتر:
☑️ تلفن: 7702 528 0933
☑️ ایمیل: [email protected]
☑️ آی دی تلگرام: https://t.me/Braincutie

✅ تبلیغات

✅هر مذهب در دنیای امروز به صدایی شناخته می‌شود؛ صداهایی که الزاماً از روش‌های سنتی در تبلیغ عقاید استفاده نمی‌کنند.

🔺فصل اول گنبد مینا تاملی بود بر نهادهای رسانه‌ای مذهبیِ دنیا و حالا فصل دوم را به یکی از مهم‌ترین فرم‌های رسانه‌ای، یعنی اینفلوئنسرهای مطرح مذاهب اختصاص دادیم.

🔸#گنبد_مینا قرار است کمکی باشد برای فهم روش‌هایی که توانسته‌اند پیام‌های کهن را به مخاطبان سخت‌گیر امروزی برسانند؛
‌پس کانال خوبِ هدی را برای دریافت محتواهای جذاب و بروز، دنبال کنید👇🏽👇🏻👇
@Hodaacademy @Hodaacademy
@Hodaacademy @Hodaacademy

✅ تبلیغات

پژوهشکده‌ی علوم شناختی پژوهشگاه دانش‌های بنیادی
با همکاری انجمن فیزیولوژی و فارماکولوژی ایران کارگاه دوروزه‌ی عملی نوروفیدبک - تحریک الکتریکی فراجمجمه‌ای (tDCS) - نقشه مغزی (QEEG) را برگزار می‌کند.

تاریخ برگزاری:
پنجشنبه و جمعه ۱ و ۲ آذر ۱۴۰۳

علاقه‌مندان می‌توانند برای اطلاعات بیش‌تر و ثبت نام با ایمیل [email protected] ارتباط بگیرند.

پژوهشکده‌ی علوم شناختی پژوهشگاه دانش‌های بنیادی
با همکاری دانشگاه تهران، ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی و انجمن فیزیولوژی و فارماکولوژی ایران دوره‌ی پنجم مدرسه‌ی پردازش داده‌های علوم اعصاب را برگزار می‌کند.

تاریخ برگزاری:
۱۵ آبان لغایت ۱۵ بهمن ۱۴۰۳
به صورت مجازی

اطلاعات بیش‌تر : https://scs.ipm.ac.ir/new/docs/nda1403.pdf

ثبت نام : https://B2n.ir/e39739

بازنگری در مقبولیت تجرد بین نسل جوان

طی چندمیلیون‌‌سال گونه‌ی انسان برای برقراری روابط نزدیک با دیگران سازگاری یافته است. انسان اجتماعی‌ترین گونه در طبیعت است و مطابق فهم عرفی و علمی، مقوم این اجتماعی‌بودن گرایش به برقراری روابط صمیمی با دیگران، به‌ویژه، و البته نه منحصراً، با جنس مخالف است.
عنوان مقاله‌ای که اخیراً منتشرشده گویای تغییراتی شگرف در عادات رفتاری آدمی‌ست: «نوجوانان امروزی از مجرد بودن رضایت بیشتری دارند». از منظر تکاملی اینکه وارد جهانی شده‌ایم که عموم افراد نسل جدید مجرد هستند و از تجرد خود راضی، عجیب است. (در این ادبیات مجرد کسی است که روابط صمیمی و نزدیک با دیگری ندارد؛ و نه اینکه ازدواج نکرده‌ باشد.)

در چکیده‌ی مقاله می‌خوانیم که در جوامع غربی، طی زمان به‌طور فزاینده‌ای تجرد عادی شده است. اما اینکه آیا مجردها امروزه رضایت بیشتری دارند یا خیر، دقیقاً مشخص نبوده و پژوهش کنونی در جهت پاسخ به آن طراحی شده است. در این مطالعه داده‌های حدود سه‌هزار شرکت‌کننده‌ی آلمانی مجرد را از گروه‌های مختلف سنی تجزیه و تحلیل کردند و رضایت از تجرد را سنجیدند. نتایج نشان داد که نوجوانان مجرد متولد سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳، در مقایسه با همتایان خود در ده‌سال قبل اولاً اغلب مجرد بودند و ثانیاً از تجرد خود رضایت بیشتری داشتند. چنین پژوهش‌هایی نشان می‌دهند از این به بعد در مطالعاتِ مربوط به رضایتِ مجردها از زندگی باید نقش عوامل اجتماعی و زمانه را در نظر گرفت و احتمالاً بسیاری از یافته‌های قبلی را نمی‌توان در تبیین رفتار و گرایش‌های رفتاری جوانان نسل‌های بعدی به کار گرفت.

اینکه هر روزه پژوهش‌های تجربی جدیدی منتشر می‌شود که نشان می‌دهد آمار ازدواج رو به کاهش و آمار طلاق رو به افزایش است ناخودآگاه حسی منفی در افراد نسل‌های قبل شکل می‌دهد. اما وقتی افراد نسل‌های قبلی می‌بینند که عموم افراد نسل زِد، خودمختاری و استقلال را بر صمیمیت ترجیح می‌دهند، بیش از آنکه حس منفی یا مثبتی در ایشان ایجاد کند، برایشان تعجب و پرسش می‌آفریند.
از دو منظر متفاوت می‌توان به این تغییرات نگریست.

منظر نخست. رواقیون معتقد بودند که باید قوانین طبیعت را شناخت و هماهنگ با آنها زیست. اگر این تغییر در گرایش رفتاری نسل زِد را با سنجه‌ی قوانین زیست‌شناسی حاکم بر سایر جانوران بسنجیم گرایشِ مشاهده‌شده تخطی از قوانین طبیعت است، هرچند با رضایت همراه باشد. (اگر از تمثیلی بهره گیریم، به‌مانند اعتیادی همراه با رضایت است.) از منظر زیستی، حالت طبیعی، حالت برقراری روابط صمیمی در گونه‌ی انسان است زیرا پیش‌نیاز برقراری روابط جنسی و انتقال ژن‌ها به نسل بعد است. به عبارتی با ورود به جهان مجازی، طی چندسال از مسیری چندمیلیون ساله «منحرف» شده‌ایم.

منظر دوم. از منظر دوم انحرافی در کار نیست. یگانه مسیر طبیعی تکامل برای انتقال ژن‌ها به نسل بعدی، تطبیق‌دادن خود با شرایط است. اگر قرار است ژن‌ها به نسل بعدی منتقل شوند انسان ابتدا باید خود را با شرایط به‌شدت در حال تغییر تطبیق دهد. نسل زد نیز مشغول تطبیق‌دادن خود با شرایط جدید است. مگر نه اینکه وقتی بخش بزرگی از انسان‌های نسل‌های قبلی، خود را برای زندگی در قفس‌هایی به نام آپارتمان تطبیق دادند، از مسیر میلیون‌ها ساله‌ی عادات رفتاری منحرف شدند؟ همچنین وقتی نیاکان ما، ۱۲هزارسال پیش، زندگی آزاد در طبیعت را بابت کاری شبانه‌روز بر روی زمین‌های کشاورزی ترک کردند نیز از عادات رفتاری نیاکان خود منحرف شدند. اگر آن موارد را انحراف نمی‌نامیم تغییرات کنونی را به جای «انحراف»، «انطباق» بنامیم. نسل جدید مشغول تغییر در شیوه‌های زیست خود برای ورود به جهان مِتاورس‌اند.

کدام منظر؟
اینکه کدام تفسیر را می‌پذیریم خود تا حد زیادی به شرایط سنی ما بستگی دارد. به احتمال زیادتر جوان‌ترها منظر دوم را ترجیح می‌دهند و مسن‌ترها منظر اول را. شخصاً منظر دوم را مستدل‌تر می‌یابم اما بااین‌حال، با توجه به تجربه‌های زیسته با منظر اول همدل‌ترم. و از آنجا که عموماً استدلال‌ها در خدمت هیجان‌ها هستند در توجیه این همدلی بهترین استدلال تمثیلی که می‌توانم عرضه کنم آن است که شدت تغییرات کنونی به یک پاندمی ویروسی شبیه است و واگذارکردن شرایط به آنچه رخ می‌دهد به احتمال بیشتر به به‌زیستی انسان نمی‌انجامد. کما اینکه معتقد نیستم به‌رغم پیشرفت‌های تکنولوژیک در دهه‌های اخیر، به‌زیستی انسان بیشتر شده است. انسان بیش از آنکه تصور داریم تابع جغرافیا است و با گرمایش زمین، مادرِطبیعت تب‌دارتر از آن است که شرایط روشنی را پیشِ روی شکوفایی انسان نهد.
تب‌داری زمین بیش از هرچیز ناشی از استثمار بی‌رویه‌ی انسان است. چه‌بسا تجرد نسل‌جدید فرصتی برای بازپروری مادر در اختیارش نهد. و شاید همزمان، چنین تمایل ریاضت‌مانندی خود یک سازگاری طبیعی در سطح گونه باشد بابت حفظ گونه‌ی انسانی.

هادی صمدی
@evophilosophy

دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران با افتخار برگزار می‌نماید:

◽️اولین دوره سمپوزیوم نوروساینس کاربردی:  "تکنولوژی در خدمت درمان یا درمان برای تکنولوژی؟"

◾️زمان برگزاری: ساعت ۹ الی ۱۴ | پنج‌شنبه ۱۹ مهرماه ۱۴۰۳  

🔸مکان برگزاری: مرکز همایش های بین المللی رازی

▫️رویداد بصورت حضوری و آنلاین برگزار می‌شود.

▪️با اعطای گواهی شرکت از دانشگاه علوم پزشکی ایران

🔸شرکت در این رویداد با حمایت ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی برای عموم آزاد و رایگان است.


ثبت‌نام و کسب اطلاعات بیشتر از طریق : www.iranac.org

لطفا برای تکمیل فرم زیر که برای یک پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد مورد استفاده قرار خواهد گرفت، در صورت امکان ۳ دقیقه وقت اختصاص دهید و آنرا با صبر و حوصله و صادقانه تکمیل نمایید.

https://B2n.ir/x63070

✅ تبلیغات

نقش عادات روزمره در ایجاد تغییر در ساختارهای مغز
(احیا خوانش مارکس از سرشت انسان در تکامل)

قبلاً به این موضوع اشاره کرده‌ام که تغییر در عادات رفتاری در درازمدت به تغییرات تکاملی می‌انجامند. هم‌چنین دیدیم که تغییرات محیطی شدید عادات رفتاری ما را به شدت تغییر داده، و تغییرات بزرگ‌تر نیز در راه‌اند. در مقابل تغییر در عادات رفتاری ما نیز نیازهای تکنولوژیکی جدیدی می‌آفرینند و هم‌تکاملی عادات رفتاری و تکنولوژی‌ها تغییراتی در سرشت انسان ایجاد می‌کنند.

از سوی دیگر، فهم عرفی و رایج آن است که ساختارهای ارتباطی مغز عادات رفتاری را شکل می‌دهند. اما دو پژوهشی که اخیراً انجام شده، نشان می‌دهند که برعکس حتی برخی تغییرات ساده در عادات رفتاری، ارتباط‌های مغزی را برای ماه‌ها تغییر می‌دهند.
 
تا کنون می‌دانستیم که ماهیچه‌های اسکلتی، بایومولکول‌هایی به نام اگزوزوم را ترشح می‌کنند که بر عملکرد سلول‌های مغز تأثیر دارند. نوآوری پژوهش نخست عرضه‌ی مکانیسم‌های ملکولی این اثرگذاری است. به عبارتی اکنون تبیین‌هایی در سطح مولکولی داریم از اینکه چگونه عادات بدنی، از جمله ورزش، بر مغز اثر دارند. به عبارتی مکانیسم مولکولیِ اثرات ورزش بر کیفیت عملکرد مغز کشف شده است.
پژوهش دوم که یک پژوهش طولی بر روی ۱۳۳ فرد است نشان می‌دهد که نه فقط عادات رفتاری مانند ورزش بر ساختار ارتباطی مغز اثراتی طولانی‌مدت دارند بلکه میزان خواب، میزان استراحت طی روز، بیماری‌ها، و نوع کارهایی که به صورت عادات رفتاری ما در می‌آیند (از جمله نوع شغل‌ها) تأثیرات زیاد و طولانی‌مدت بر مغز دارند. به عبارتی ارتباط‌های مغزی انعطاف بسیار بالایی نسبت به عادات رفتاری و محیط بیرونی دارند.

یکبار دیگر به هم‌تکاملی عادات رفتاری و تکنولوژی‌ها بازگردیم. اکنون نقش یک میانجی نیز پررنگ می‌شود. هم‌تکاملی میان عادات رفتاری (که البته ریشه‌های ژنتیکی دارند)، و تکنولوژی‌ها (که هم شامل تکنولوژی‌های نرم مانند قوانین، و هم شامل تکنولوژی‌های سخت مانند گوشی‌های همراه و وسایل حمل و نقل است) با میانجیگری ساختارهای عصبی منعطف (که بر شناخت، هیجان، انگیزش، و توجه ما اثر دارند) رخ می‌دهد. (این یگانه میانجی در این بین نیست. مثلاً تغییر در رژیم‌غذایی و میکروبیوم انسان نیز نقش مهمی در این میان دارد.)

مارکس
علوم در قرن بیست‌ویک به بررسی روابط پیچیده می‌پردازد. در قرن قبل مدل‌های علمی عموماً با نادیده گرفتن برخی عوامل، یا «مداخله‌گر» نامیدن آنها، روابط را ساده و قابل فهم می‌کردند. اکنون نیز به مقدار زیادی در بر همان پاشنه می‌چرخد. اما بررسی روابط چندگانه ما را به درک بهتری از انسان می‌رساند. هدف انسان‌شناسیِ فلسفیِ طبیعت‌گرایانه بررسی این روابط چندگانه در شناخت سرشت انسان است. اساس نظری آن نیز پیش‌فرضی فلسفی و تکاملی است: اینکه انسان دارای سرشت ثابتی نیست. البته این بدان معنا نیست که همه‌ی وجوه سرشتی گونه‌ی انسان به یک میزان در معرض تغییراند: به وضوح برخی ویژگی‌ها ثابت‌ترند. اما همه‌ی ویژگی‌ها ثابت نیستند. جالب آنکه چنین فهمی تکاملی-شناختی از سرشت انسان که امروزه در نظریه‌هایی مانند ذهن بدنمند، ذهن جایمند، و آشیان‌سازی از آن سخن گفته می‌شود به قبل از چاپ منشاء انواع داروین، و به مارکس جوان بازمی‌گردد (که البته مارکس به وامداری خود به فوئرباخ اذعان دارد). مارکس معتقد بود که هرچند سرشت انسان مقوم‌های زیستی دارد اما در کلیتِ اندرکنش‌های فرد با محیط پیرامونی شکل می‌گیرد و سیر تحولی را می‌پیماید.

این نظریه نه نقش ژنتیک را نادیده می‌گیرد و نه نقش محیط را، بلکه تلاش دارد راهی میانه را برگزیند. اتخاذ چنین موضع «مبهمی» برای انسان قرن بیستم که خواهان ابهام‌زدایی از تمامی وجوه جهان بود سخت بود. اما امروزه، هر چه جلوتر می‌رویم، با گسترش هرچه بیشتر روش‌شناسیِ علومِ سامانه‌های پیچیده، راه برای کنار آمدن با این ابهام‌ها باز شده است.

اگر بخواهیم از تمثیلی هنری بهره گیریم نقاشی‌های انتزاعی که انسان را به کنار آمدن با ابهام دعوت می‌کنند، و البته دسته‌ی کوچک‌تری از انسان‌ها طرفدار آن هستند، طی قرن بیستم به عالم هنر معرفی شدند اما با گذر زمان بر طرفداران آن افزوده شد. نگاه مارکس به سرشت انسان به نقاشی‌های انتزاعی می‌ماند. هم زیباست و هم به دلیل طرد اندیشه‌های ساده‌انگارانه تا همین اواخر طرفداران زیادی نداشته است؛ زیرا نیازمند برچشم زدن عینکی است که نه تنها دوگانه‌ی ذهن-بدن را ساده‌انگارانه می‌انگارد، بلکه دوگانه‌ی ارگانیسم- محیط را نیز نقد می‌کند. امروزه، به هنگام نقد این دوگانه‌ها از فیلسوفانی مانند دیویی، مرلوپونتی و هایدیگر زیاد می‌شنویم و البته گاه به مارکس اشاراتی می‌شود. اما نگاه مارکس در این زمینه بی‌همتاست زیرا به‌خلاف سایر فیلسوفان، قبل از طرح نظریه‌ی داروین چنین نگاهی به سرشت انسان را معرفی کرده است.

هادی صمدی
@evophilosophy

رضایت از زندگی: ژنتیک یا محیط؟

آیا شادکامی و رضایت از زندگی محصول ژن‌هاست؟ یا محصول زیستن در جامعه‌ای که در آن زیست می‌کنیم؟ یا محصول تجربه‌هایمان است در مسیر زندگی؟

آگاهی از پاسخ به این پرسش‌ها، می‌تواند اثراتی، هرچند اندک، بر نگرش ما به زندگی داشته باشد. همچنین شاید بر برخی انتخاب‌های افراد (مثلاً مهاجرت، طلاق، ازدواج،...) اثر گذارد. و شاید بر نحوه‌ی مواجهه‌ی ما با برخی رویدادهایی که انتخاب نکرده‌ایم اما با آنها مواجه شده‌ایم (برخی بیماری‌ها، تصادف‌ها، جنگ،...) نیز اثراتی داشته باشد.
پاسخ اجمالی برخی پرسش‌ها در این راستا را با مراجعه به چند مقاله‌ی مروری از رنه ماتوس، که از ویراستاران نشریه‌ی اروپایی شخصیت است و پژوهش‌های زیادی در زمینه‌ی ژنتیک شخصیت انجام داده، بخوانیم.

یک. به چه میزان تیپ شخصیتی ما بر رضایت از زندگی اثر دارد؟ داده‌ها گواهی می‌دهند که در عموم مردم، و در بیشتر موارد، رضایت از زندگی به ویژگی‌های شخصیتی ربط دارد. خبر بد اینکه رویدادهای خوشایند نمی‌توانند به تنهایی، اثرات درازمدتی بر رضایت از زندگی داشته باشند، و خبر خوب اینکه رویدادهای ناگوار نیز نمی‌توانند به تنهایی مانعی بر رضایت از زندگی باشند.

به خلاف تصور رایج که مردم (عدم)رضایت از زندگی را نتیجه‌ی تغییراتی بزرگ می‌دانند، یافته‌ها نشان می‌دهند که  در عموم مردم رویدادهای بزرگ مانند ازدواج، طلاق، و مهاجرت عاملی بر ایجاد تغییرات اساسی در رضایت از زندگی نیستند. فردی که از زندگی رضایت چندانی ندارد بعید است مهاجرت اثرات عمیق مثبتی بر به‌زیستی او داشته باشد. ازدواج و طلاق نیز همچنین. [البته اینها داده‌های آماری است. به عبارتی شاید برای برخی افراد تغییرات بزرگ اثری ماندگار بر رضایت از زندگی داشته باشد اما همبستگی قوی‌ای میان این دو مشاهده نشده است. به عبارتی در کوتاه‌مدت اثراتی مشاهده می‌شود اما در درازمدت خیر.]
 
دو. اما اگر ویژگی‌های شخصیتی، تابع ژن‌های ما باشند این داده‌ها برای آنان که از زندگی رضایت چندانی ندارند ناامیدکننده به نظر می‌رسد. خبر بد برای این دسته آن است که واقعاً ژن‌ها نقش مهمی در ویژگی‌های شخصیتی ما دارند. اما خبر خوب اینکه تمامی شخصیت را ژنتیک تعیین نمی‌کند.
شواهد نشان می‌دهند همه‌ی خصیصه‌های ما تا حدی متأثر از ژنتیک‌اند، اما این بدان معنا نیست که ژن‌ها صفات ما را متعین می‌کنند. ما همانند سایر ارگانیسم‌ها برای تطابق با محیط، فعالانه تلاش می‌کنیم و در این تلاش و مواجهه‌ی مستمر است که هر کدام از ما شخصیت‌های منحصربه‌فردی پیدا می‌کنیم.
 
سه. یافته‌های تجربی نشان می‌دهند که طی زمان ویژگی‌های شخصیتی تغییر می‌کنند. بسیاری از افراد میانسال نسبت به جوانان وظیفه‌شناس‌ترند. احساسات منفی نیز در میان افراد میانسال اندکی کمتر دیده می‌شود. این یافته، پیامِ انگیزه‌بخشی‌ست برای برخی جوانان که از زندگی رضایت چندانی ندارند.

داده‌های دیگری نشان می‌دهند در یک‌سوم بزرگسالان تمامی ویژگی‌های شخصیتی طی چند سال تغییر می‌کنند. از هر ۱۰ بزرگسال، ۹ نفر در حداقل یکی از «پنج ویژگی بزرگ شخصیت» در چند سال آینده تغییر خواهند کرد. البته کسی که برخی نمره‌های شخصیتی او به نحوی افراطی زیاد یا کم است، مثلاً نمره‌ی برون‌گرایی بسیار بالایی دارد احتمال تغییر در آن خصیصه در او طی زمان کمتر است.
 
این داده برای عموم مردم امیدبخش است. ماتوس معتقد است که رضایت از زندگی را باید به عنوان یک ویژگی شخصیتی در نظر گرفت که هرچند مبتنی بر خصیصه‌های ژنتیکی‌ست اما قابل تغییر است.

چهار. توصیه‌ی دیگری از ماتوس که ممکن است‌ به کار بیاید این است که کلیشه‌ها و تصورات قالبی، مبنی بر وجود شخصیت‌های خاص در ملیت‌ها و قومیت‌ها نادرست است. باید از اینکه ما ایرانی‌ها به لحاظ شخصیتی فلان‌طور هستیم و مردم فلان کشور فلان‌طور، گذر کنیم زیرا داده‌های تجربی از آن حمایت نمی‌کنند. به عبارتی ما نیز باید این داده‌ها را جدی بگیریم.
  
جمع‌بندی
مثالی بزنیم. میزان ژنتیکی بودن خصیصه‌ی شخصیتیِ رضایتمندی، بیشتر به "وزن" بدن شباهت دارد تا به "قد". ترکیب ژنتیکی بر وزن ما اثر دارد اما با تغییر در رژیم غذایی امکان تغییر در وزن را داریم. همچنین زیستن در محیطی مملو از غذاهای ناسالم می‌تواند عاملی برای اضافه وزن باشد و برعکس، نبود آنها مانعی است بر اضافه وزن. جدا از وظیفه‌ی شخصی هر فرد برای اجتناب از مواد غذایی ناسالم، وظیفه‌ی دولت‌ها ایجاد بازاری با غذاهای سالم است.
به نحوی مشابه می‌توان گفت «یگانه» وظیفه‌ی غایی دولت‌ها ایجاد اتمسفر شکوفایی است؛ اتمسفری که امکان تقویت خصیصه‌ی شخصیتیِ رضایمتندی از زندگی را برای همه‌ی افراد فراهم کند.
هرچند رضایتمندی از زندگی متأثر از ترکیب ژنتیکی‌ست، اما با تغییر در شرایط زندگی و مهم‌تر از آن، با تغییر در شرایط اجتماعی می‌توان بر رضایت خود و عموم جامعه افزود.

هادی صمدی
@evophilosophy

پژوهشکده‌ علوم شناختی پژوهشگاه دانش‌های بنیادی با همکاری انجمن فیزیولوژی و فارماکولوژی ایران، کارگاه دو روزه‌ای با عنوان «اخذ و تحلیل داده‌های چشمی» برگزار می‌نماید.

مدرسان:
دکتر رضا ابراهیم پور
دکتر معصومه گل‌محمدیان

تاریخ و زمان برگزاری:
چهارشنبه ۹ آبان - ساعت ۸:۳۰ الی ۱۸:۰۰ (حضوری)
پنجشنبه ۱۰ آبان - ساعت ۸:۳۰ الی ۱۶:۰۰ (مجازی)

محل برگزاری: پژوهشگاه دانش‌های بنیادی، پژوهشکده‌ علوم شناختی (بزرگراه ارتش)

علاقه‌مندان به ثبت نام می‌توانند با آقای امین خاتمی ([email protected])  تماس بگیرند.

الگوریتم‌گریزی و ترس از هوش‌مصنوعی: تبیینی تکاملی

الگوریتم‌گریزی چیست؟ برای تعریف الگوریتم‌گریزی، یا ترس و اجتناب از الگوریتم‌ها و هوش مصنوعی، بخشی از چکیده‌ی مقاله‌ای را ببینیم که این اصطلاح را رایج کرد.
 
پژوهش‌ها گواه آنند که پیش‌بینی آینده توسط الگوریتم‌های شواهدمحور [یعنی الگوریتم‌‌هایی که بر اساس شواهد موثق پیش‌بینی می‌کنند]، دقیق‌تر از پیش‌بینی‌کنندگان انسانی‌ست. با این حال، زمانی که پیش‌بینی‌کنندگان تصمیم می‌گیرند از میان یک پیش‌بینی‌کننده‌ی انسانی، یا یک الگوریتم آماری یکی را گزینش کنند، اغلب پیش‌بینی‌کننده‌های انسانی را انتخاب می‌کنند. این پدیده را الگوریتم‌گریزی می‌نامیم. جالب آنکه حتی وقتی افراد شخصاً شاهد عملکرد بهتر الگوریتم هستند بیشتر از آنها اجتناب می‌کنند.

به عبارتی ساده‌تر عموم ما، حتی در مواردی که ‌می‌دانیم الگوریتم بهتر از انسان عمل می‌کند، باز هم تصمیمِ انسانی را با اینکه خطاهایش بیشتر است، ترجیح می‌دهیم.

یافته‌ای جدید
آیا از یک دهه پیش که مقاله منتشر شده تا کنون نتایج پزوهش معتبر است؟ پاسخ مثبت است و کماکان الگوریتم‌گریزی رایج است.

مطابق یک پژوهش مروری جدید، الگوریتم‌گریزی در همه‌ی افراد جامعه یکسان نیست. به چند عامل مؤثر در آن اشاره کنیم.

نقش عوامل فردی
۱. افراد مسن بیش از جوانان الگوریتم‌گریزی دارند.
۲. زنان بر اشتباهات الگوریتم بیشتر تأکید دارند و اشتباهات آن را، هر چند از انسان کمتر باشد، توجیهی بر بی‌اعتمادی به آن می‌دانند و در مجموع الگوریتم‌گریزی در زنان بیش از مردان است.
۳. همچنین افراد با ویژگی‌های شخصیتی متفاوت الگوریتم‌گریزی متفاوتی را بروز می‌دهند. هر چه فردی به تجربه‌ها‌ی جدید گشوده‌تر باشد الگوریتم‌گریزی در او کمتر است و به پیش‌بینی‌های الگوریتم بیشتر اعتماد می‌کند.

نقش عوامل محیطی
اما اگر گمان کنیم الگوریتم‌گریزی فقط تابع شرایط فردی مانند سن، جنسیت، یا شخصیت است اشتباه کرده‌ایم. یک فرد واحد می‌تواند در زمینه‌های مختلف درجات متفاوتی از الگوریتم‌گریزی را بروز دهد. مثلاً وقتی مکانیسم تصمیم‌گیری توسط الگوریتم برای فرد شرح داده شود الگوریتم‌گریزی در او کاهش می‌یابد. یا وقتی، نه فقط بخش پیش‌بینی، بلکه کل وظیفه در قالب اتوماسیون به ماشین واگذار می‌شود مردم بیشتر به الگوریتم اعتماد می‌کنند. همچنین اگر برای اخذ پیش‌بینی از الگوریتم باید پولی پرداخت می‌شد اعتماد به آن کاهش می‌یافت.

تبیین تکاملی:
کارکرد تکاملی گشودگی به تجربه در دسته‌ای از افرادِ جامعه، یافتن راهکارهایی جدید است. این ویژگی، که خطراتی برای فرد دارد، برای یافتن راه‌حل مسائل ضروری‌ست. از علل خطرآفرین بودن گشودگی به تجربه آن است که بسیاری از تجربه‌های جدید با تخطی از برخی قواعد رایج بدست می‌آیند و جامعه این تخطی را تنبیه می‌کند. اما فایده‌هایش در سطح گروهی بیش از خطرات آن است. این دسته از افراد پیشاهنگ‌های ورود به سرزمین‌های ناشناخته‌اند.
با این حال اگر قرار باشد تمامی افراد جامعه به یک میزان به تجربه گشوده باشند قواعدی باقی نخواهد ماند که هدایت‌گر زندگی روزمره باشد. معمولاً با افزایش سن خطرپذیری در افراد کاهش می‌یابد و در عوض این ویژگی در آنها تقویت می‌شود که پاسدار قواعد موجود باشند. بنابراین بی‌دلیل نیست که مسن‌ترها محافظه‌کارتر می‌شوند. پس با این توضیح می‌توان درک کرد که چرا افراد مسن‌تر و برخی تیپ‌های شخصیتی محافظه‌کارانه با نوآوری‌های جدید با احتیاط بیشتری برخورد می‌کنند و الگوریتم‌گریزی در آنها بیشتر است.

چرا الگوریتم‌گریزی در زنان بیش از مردان است؟! این‌بار پدیده ربط دارد به سرمایه‌گذاری بالاتر زنان در تولید فرزند. از آنجا که زنان سهم بیشتری در تولید فرزند دارند و علاوه بر ۹ ماه بارداری، پس از تولد نیز انرژی بیشتری در پرورش کودک صرف می‌کنند، ساختارهای ذهنی‌شان در جهت رصد شواهدی برای ارزیابی قابل اعتماد بودن جفت سازگاری یافته است. اما گاه ساختارهای ذهنی که به یک منظور خاص تکامل یافته‌اند کارکردهای جانبی پیدا می‌کنند. کارکرد جانبی این سازگاری در زنان کمتر بودن اعتماد به الگوریتم است.

اما چرا ابهام‌زدایی از سازوکار الگوریتم اعتماد به آن را بیشتر می‌کند؟
پدیده‌های مبهم، هم می‌توانند فایده‌هایی ناشناخته دربر داشته باشند و هم هزینه‌هایی پنهان. اما مغز ما در سبک‌سنگین کردن این دو، از هزینه‌های پنهان بیشتر واهمه دارد. پدیده‌ای که به زیان‌گریزی موسوم است ریشه‌های تکاملی کهنی دارد.
سمی بودن یک میوه‌ی ناشناخته ممکن است به معنی مرگ باشد در صورتیکه کالری حاصل از آن صرفاً برای چند ساعت فایده خواهد داشت. آشکارا اجتناب از مرگ مهم‌تر از کسب مقداری کالری است. به همین دلیل ساده ما نسبت به موارد مبهم کمتر اعتماد می‌کنیم. پژوهش نیز نشان داد که با روشن ساختن سازوکار الگوریتم، درجه الگوریتم‌گریزی کاهش یافت.

هادی صمدی
@evophilosophy

علوم شناختی pinned «قیمت تعرفه های جدید/ اسفندماه 1402 @cognitive_science_iran #تایمی ① . 24 ساعت 1 ساعت پست آخر | 140 تومن ② . 48 ساعت 2 ساعت پست آخر + یک بار ریشات | 170 تومن ‌③ . پست آخر شبانه 24 تا 10صبح | 150 تومن ④. پست‌ آخر شبانه 24 تا 10 صبح +24 ساعت پست آزاد |…»

قیمت تعرفه های جدید/ اسفندماه 1402

@cognitive_science_iran
#تایمی

① . 24 ساعت 1 ساعت پست آخر | 140 تومن

② . 48 ساعت 2 ساعت پست آخر + یک بار ریشات | 170 تومن

‌③ . پست آخر شبانه 24 تا 10صبح | 150 تومن

④. پست‌ آخر شبانه 24 تا 10 صبح +24 ساعت پست آزاد | 180 تومن


👁‍🗨 #بازدید

⑤ • 1 کا بازدید | 140 تومن
⑥ • 2 کا بازدید | 170 تومن

#رزرو_تبلیغات 👈 @mmasiha1988

نوروفیدبک راهی نوین برای افزایش تمرکز، کاهش استرس، بهبود افسردگی و عملکرد ورزشی.
ذهن خود را مثل یک قهرمان تربیت کنید!

کاربردهای نوروفیدبک:
اختلالات اضطرابی، افسردگی، بیش‌فعالی (ADHD)، اختلالات خواب، میگرن، کاهش استرس، بهبود عملکرد ورزشی و هنری

در نوروفیدبک ذهن، بدون دخالت شخص دیگری خودش را ترمیم می‌کند و سرعت بهبودی شما را افزایش و دوره درمان شما را به طرز چشم‌گیری کاهش میدهد.

آرامشِ پارند، همراه شما در مسیر آرامش و بهبود عملکرد ذهنی

آدرس: تهران، خیابان پاسداران، بوستان نهم، ساختمان پزشکان میلاد

برای کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت، با ما تماس بگیرید👇
📞 02126471995
📞 09213801120
🌐 @Aramesh_paarand

کامل‌ترین کلینیک نوروفیدبک در ایران 👇
@neurofeedback_iran

✅ تبلیغات

علوم شناختی pinned «قیمت تعرفه های جدید/ اسفندماه 1402 @cognitive_science_iran #تایمی ① . 24 ساعت 1 ساعت پست آخر | 140 تومن ② . 48 ساعت 2 ساعت پست آخر + یک بار ریشات | 170 تومن ‌③ . پست آخر شبانه 24 تا 10صبح | 150 تومن ④. پست‌ آخر شبانه 24 تا 10 صبح +24 ساعت پست آزاد |…»

🥳 دوره توانمند سازی مقدماتی

💎 رویکرد درمان متمرکز بر هیجان EFT 💎

❌(این دوره پیش نیاز ندارد و از صفر برای آموزش با ما همراه باشید )❌

💯 ویژه درمانگران و متخصصین روان شناسی از کارشناسی تا مقاطع بالاتر

مدرسین :
👨‍🏫همایون ذوالفقاری نیا( اولین سوپروایزر رسمی فارسی زبان بین المللی)
👩‍🏫مینا مجتبایی ( دانشیار و عضو هیات علمی دانشگاه )

📆شروع دوره : پاییز ۱۴۰۳
🖥 به صورت آنلاین در بستر زوم
💳نحوه پرداخت اقساطی

💢 جهت ثبت حتما در واتساپ پیام دهید ،نام و نام خانوادگی تون رو بفرمائید و منتظر تماس ما باشید .
🌐 wa.me/989210774969
📱 ۰۹۲۱۰۷۷۴۹۶۹
📞 ۰۲۱۲۲۲۲۳۴۶۹
🌐 zil.ink/amoozesh.bineshnovin
🔸 کانال تلگرام
💬 t.me/workshopbineshnovin
🔸 کانال واتساپ
🌐 chat.whatsapp.com/Lnx606bG7Uy16gppkFUEgk
🔸 پیج اینستاگرام
🌐 instagram.com/workshop_bineshnovin?igshid=OGQ2MjdiOTE=
🔸کانال بله
✅ ble.ir/bineshnovin

📌 دوره آموزش درمانگر اختلال طیف #اتیسم
با تاکید بر مداخلات شناختی

🟢 انجمن اتیسم ایران با همکاری گروه علمی سیناپس و حمایت ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی برگزار می کند:


🔺 به صورت آنلاین و حضوری

🔻 شروع دوره: ۲۴ مهر ماه

⌛️ مدت دوره: ۵۰ ساعت

🟡با حضور اساتید و درمانگران برجسته 

✨با حمایت ۵۰ درصدی ستاد علوم شناختی✨

📃با ارائه گواهی معتبر از انجمن اتیسم ایران


🔍 جهت کسب اطلاعات بیشتر، دریافت کد تخفیف حمایت ستاد علوم شناختی با شناسه تلگرام و شماره زیر در ارتباط باشید:

✈️@autismacademy

📞09337491136

🌐 لینک ثبت نام و اطلاعات بیشتر 🌐

📷 اینستاگرام گروه علمی سیناپس

✈️ @synapsemedia

✅ تبلیغات

و بالاخره: چت‌جی‌پی‌تی چیست، کجاست، و آیا دارای معرفت است؟

برای تحلیل نهایی به تمایز مرتبط دیگری نیاز داریم که باز هم آن را از پوپر وام می‌گیریم.

معرفت ذهنی و معرفت عینی
پوپر در کتاب معرفت عینی: رویکرد تکاملی می‌گوید دو معنی متفاوت از معرفت وجود دارد: ۱. معرفت ذهنی، که شامل حالات ذهنی یا آگاهی یا تمایل به رفتار یا واکنش است، و ۲. معرفت عینی که متشکل از مسائل، نظریه‌ها و استدلال‌ها است. معرفت عینی کاملاً مستقل از ادعای هر کسی برای دانستن است. همچنین مستقل از اعتقاد یا تمایل هر کسی به موافقت، یا ادعا کردن، یا عمل کردن است. معرفت به معنای عینی، معرفت بدون داننده (شناسنده) است: معرفتِ بدون فاعل شناسا است.

برداشت یک. چت‌جی‌پی‌تی یک سیستم استدلالی در حال تحول است. بار دیگر به مثال‌هایی که پوپر برای معرفت عینی آورده بود نگاهی کنیم. پوپر می‌گفت که معرفت عینی علاوه بر نظریه‌های علمی شامل «مسائل» و «استدلال‌ها» نیز هست. به عبارتی استدلال‌ها و الگوهای استدلالی نیز از جنس معرفت عینی‌اند. پس در این معنا چت‌جی‌پی‌تی خودش از جنس معرفت جهان ۳ است و نباید بپرسیم آیا واجد معرفت است یا نه! شخصاً می‌پندارم که این خوانش بازنمای خوبی از پیچیدگی‌ ماجرا نیست و نیازمند برداشت جایگزینی هستیم.

برداشت دو. پوپر می‌گوید نظریه‌ی سه جهان یک پیشنهاد برای نظم دادن به گفت‌وگوهاست و می‌توان لایه‌های دیگری نیز به آن افزود. اجازه دهید متناسب با بحث کنونی دو جهان دیگر را به آن بیافزایم. جهان ۴ جهانی است که برخی موجودات واجد عاملیت مانند اشخاص حقوقی از جمله بانک جهانی در آنجا قرار دارند. و جهان ۵ محل باورها، خواست‌ها، و اهداف این عامل‌های مقوله‌سومی (که در پست قبل دیدیم نه کاملاً انتزاعی‌اند و نه انضمامی) است.
پرسش‌ها، گزاره‌ها، و حتی خود الگوهای استدلالی که مقوم چت‌جی‌پی‌تی‌اند در یک فرایند بازخوردی با کاربران دارای یادگیری هستند و در حال تحول‌اند. این ویژگی‌ها آنها را مشابه انسان‌ها می‌کند اما با بدن‌مندی سیلیکونی و جای‌مندی متفاوت. این می‌تواند معنای دومی را برای چت‌جی‌پی‌تی ایجاد کند که در آن معنا بتوان آن را واجد باور دانست. خود چت‌جی‌پی‌تی، عاملی مشابه بانک جهانی، در جهان ۴، و از جنس مقوله‌سومی‌هاست. باورهای آن، همانند تکنوآگاهی که نوستا از آن سخن می‌گوید، اگر وجود داشته‌ باشند، در جهان ۵ قرار دارند. (چرا نمی‌دانیم وجود دارند یا نه؟ چون در صورت وجود داشتن ذهنی‌اند و خارج از دسترس عمومی. دقیقاً به همان معنا که نمی‌دانیم آيا جانوران باور دارند یا نه.)

برای روشن شدن موضوع بار دیگر به مثال بانک جهانی توجه کنیم. مجموعه‌ی قوانین و مقررات این بانک موجودات انتزاعی جهان سومی‌اند. اما وقتی به مجموعه‌ی آنها، از راه قصدمندی جمعی، عاملیت نسبت می‌دهیم تا جایی‌که به راحتی آن را موجودی انسان‌وار و واجد نظر و هدف می‌دانیم و برایش شخصیت حقوقی قائل می‌شویم موجودیت جدیدی به عنوان عامل در جهان ۴ ظهور می‌کند که مقوله‌سومی است و واجد ویژگی‌هایی مشابه عوامل انسانی. اما وقتی به این اشخاص یا نهادهای حقوقی ویژگی‌های ذهنی را نسبت می‌دهیم و مثلاً می‌گوییم به نظر بانک جهانی...، بانک جهانی می‌خواهد که...، یا هدف بانک جهانی آن است که... آنگاه محل این نظرها و خواست‌ها جهان ۵ است.
شخص‌انگاری برخی موجودات جهان ۳ پدیده‌ای جدید نیست. بومیانی را که معتقدند جنگل واجد روحی است که در صورت بی‌احترامی به جنگل آنها را تنبیه خواهد کرد نمونه‌ای باستانی از این پدیده است.

خلاصه
چت‌جی‌پی‌تی چیست؟ یک مدل زبانی در حال تحول از آلگوریتم‌های پردازش، به همراه مجموعه‌ای از گزاره‌ها و پرسش‌های برگرفته از زبان معمولی‌ست که در مکالمه با کاربران مستمرآ درحال به‌روز شدن است.

انتزاعی است یا انضمامی؟ چون محدود به فضا و زمان است، توان علّی دارد، و تغییر می‌کند انتزاعی نیست با این حال چون از ماده و انرژی نیز ساخته نشده، همانند یک میز انضمامی نیست.

آیا دارای معرفت است؟ به یک معنا خود از جنس معرفت عینی پوپر است و در جهان ۳ قرار دارد. اما از آنجا که موجودات جهان سوم پوپری انتزاعی هستند و چت‌جی‌پی‌تی مقوله‌سومی‌ست، بنابراین آن را در جهان ۴ قرار دادیم که محل عامل‌هایی است که برساخته‌های انسانی‌اند اما مستقل از انسان واجد ویژگی‌های عاملیت هستند. اگر معرفت ذهنی داشته باشند برای همیشه خارج از دسترس ماست. هر نظری در این باره، صرفاً بیانگر اعتقاد گوینده است. اما مولد معرفت عینی نیز هست که جایگاه آن جهان ۳ است. این معرفت، همانند سایر معارف عینی، معرفت بدون داننده است وبنابراین معرفت متعلق به هیچ عاملی، از جمله چت‌جی‌پی‌تی نیست. کار ما نشان دادن نادرستی آن است.

معرفت عینی، به خوانش پوپر، ضرورتاً صادق نیست، که اتفاقاً این وجه آن نیز همنواست با کژاطلاعات و اطلاعات‌جعلی نشریافته توسط ال‌ال‌ام‌ها.

هادی صمدی
@evophilosophy

چت‌جی‌پی‌تی کجاست؟ و چیست؟

در تحلیل سخنان نوستا در مورد اینکه آیا می‌توان «دانستن» و «معرفت» را به چت‌جی‎پی‌تی نسبت داد باید ابتدا به دو نکته‌ی مقدماتی‌تر بپردازیم که خود او به آنها نپرداخته است، هر چند به وضوح متوجه این نکته شده است که بدون معرفی هستی‌شناسی ال.ال.ام‌ها نمی‌توان مباحث معرفت‌شناسی را پیش برد.

نظریه‌ی سه جهان
پوپر نظریه‌ای متافیزیکی مبتنی بر تکامل را مطرح می‌کند که نظریه‌ی سه‌جهان نام دارد و در پاسخ به پرسش‌هایی از این سنخ مفید است.
در ابتدا اشیاء بی‌جان مانند آب و سنگ وجود داشت و سپس با پیدایی حیات جانداران در زمین گسترش یافتند. پوپر این دو سطح را که متشکل از موجودات برساخته از ماده و انرژی‌اند در جهان ۱ می‌گذارد. با پیچیده‌تر شدن برخی از موجودات در شاخه‌های مرتبط با جانداران، مغز برخی بزرگ‌تر و پیچیده‌تر شد تا جایی‌که در گونه‌هایی مثل نخستی‌ها ذهن شکل گرفت و در شاخه‌ی انسانی، انسان‌ها واجد باورها، خواست‌ها، احساس‌ها و غیره شدند که می‌توان گفت در سطح ذهن وجود دارند (فعلاً نظریه‌ی ذهن بدن‌مند را کنار بگذاریم) که پوپر محل آنها را جهان ۲ می‌نامد. با شکل‌گیری زبان و فرهنگ جهان ۳ بوجود آمد که جهان برساخته‌های فکر انسان است. جهان ۳ علاوه بر اینکه جایگاه واژگان است موجوداتی مانند نظریه‌های علمی و نهادهایی مانند بانک جهانی نیز در آن وجود دارند. ساختمان‌ها، دفاتر، و افرادی که در بانک کار می‌کنند در جهان یک قرار دارند. اما قوانین و مقررات بانک، به عنوان یک نهادِ حقوقی، در جهان ۳ تقرر دارند.
حالا پرسش این است که چت‌جی‌پی‌تی در کدامیک از این سه جهان می‌گنجد؟ مشخصاً کامپیوترها، گوشی‌ها، سیلیکون‌ها، و کاربرها در جهان ۱ هستند. اما چت‌جی‎پی‌تی چیزی بیش از این عناصر جهانِ یکی است. همانطور که نوستا نیز متوجه است از جنس باورهای انسانی نیز  نیست که جایی در جهان ۲ برایش قائل شویم (زیرا بین‌الاذهانی‌ست). بنابراین ظاهرا جایگاه آن در جهان ۳ است.

چت‌جی‌پی‌تی انتزاعی است یا انضمامی؟
به طور متعارف فیلسوفان اشیاء را در یکی از دو گروه انضمامی‌ها (میز، اسب، اتم،...) و انتزاعی‌ها (گزاره‌ها، اشیا ریاضیاتی،...) قرار می‌دهند. چت‌جی‌پی‌تی انضمامی است یا انتزاعی؟ برای پاسخ نیازمند به تعریفی دم‌دستی از انضمامی و انتزاعی هستیم. در متافیزیک تحلیلی بر سر تعریف هر کدام از این دو اختلاف‌نظرها زیاد است. (بحث بر سر چیستی چت‌جی‌پی‌تی می‌تواند موضوع بحث متافیزیک‌دانان نیز قرار گیرد و بر اختلاف‌ها بیافزاید.) اما در اینجا به تعریف رایج آنها بسنده می‌کنیم. انضمامی‌ها، مثلاً میز، محدود به زمان و مکان‌اند و توان علّی دارند. و انتزاعی‌ها مثلاً عدد ۷، به زمان و مکان محدود نیستند و توان علّی ندارند. معیارهای دیگری هم معرفی شده مانند اینکه انتزاعی‌ها، به‌خلاف انضمامی‌ها، تغییر نمی‌کنند. اما در این بین مواردی داریم که دقیقاً مشخص نیست در کدام دو دسته قرار می‌گیرند. معروف‌ترین مثال در متافیزیک، «سایه» و «سوراخ» و «سطح» است که گاهی در مقوله‌ای به نام موجودات مینور (که به جای «کهاد» یا «کهتر»، شاید به لحاظ مفهومی «فرعی» برابرنهاد بهتری باشد) قرار داده می‌شوند. سایه‌ی درخت محدود به زمان و مکان است، دارای توان علّی است و تغییر می‌کند. ممکن است در انتساب توان علّی به آن، یا اینکه تغییر در آن ذاتی است یا نه، اختلاف نظر وجود داشته باشد. اما آیا این اختلاف‌نظر باعث می‌شود، همانند مثلث و عدد، آن را انتزاعی بدانیم؟ به نظر تفاوت فاحشی میان این دو است. در شاخه‌های مختلف علوم نیز از موجوداتی تقریباً مشابه موجودات مینور سخن می‌رود که باید تکلیف انتزاعی و انضمامی بودن آن را مشخص کنیم. مثلاً به مفهوم تورم در اقتصاد توجه کنیم. از یکسو مانند میز از ماده و انرژی ساخته نشده که به آن معنا محدود به زمان و مکان باشد. اما در معنایی دیگر محدود به زمان و مکان است زیرا تورم در ژاپن متفاوت با ایران است و در ایران نیز طی زمان تورم، به خلاف اشیاء انتزاعی مانند مثلث، تغییر می‌کند. بنابراین تا حدی مشابه سایه، تورم نیز محدود به زمان و مکان است. مهم‌تر آنکه توان علّی دارد زیرا افزایش آن «علت» کاهش قدرت خرید است. بنابراین نیازمند به مقوله‌ی سومی هستیم که نه کاملاً انضمامی است و نه کاملاً انتزاعی. اجازه دهید فعلاً نام این مقوله را "مقوله‌سوم" بگذاریم.
          
همانطور که پوپر می‌گوید [برخی از] موجودات جهان ۳ مانند گزاره‌ها و اشیاء ریاضیاتی انتزاعی‌اند یعنی در زمان و مکان نیستند و توان علّی ندارند. اما در جهان ۳ برخی موجودات مقوله‌سومی نیز وجود دارند. [که البته این سخن از پوپر نیست. خود این مقوله را باید به مقولات جزئی‌تری تقسیم کرد که فعلاً به آن نمی‌پردازیم.] در پست بعدی خواهیم دید به یک معنا چت‌جی‌پی‌تی مقوله‌سومی است.

حالا یکی دو گام تا پاسخ فاصله داریم.
هادی صمدی
@evophilosophy

چت‌جی‌پی‌تی واقعاً چه می‌داند؟!

گزارش دوم نیز از جان نوستا است که باز سخنان این دانشمند و نوآور حوزه‌ی تکنولوژی می‌تواند مورد توجه فیلسوفان باشد. پرسش فلسفی او این است که «ال.ال.ام‌ها از جمله چت‌جی‌پی‌تی واقعاً چه «می‌دانند»؟»

خلاصه‌ی سخن او این است که ال.ال.ام‌ها از طریق استنتاج، پاسخ‌هایی عرضه می‎کنند که برای فهم سنتی از معرفت دردسرساز است. چه دردسری؟ به زعم نوستا خروجی‌های این سیستم مولدِ زبان، مرز بین درک انسان و تشخیص الگوی آماری را از بین می‌برند. تکنوآگاهیِ نوظهور (emergent techno-consciousness) معرفت‌شناسی سنتی را تغییر می‌دهد.
این پاسخ نیازمند ایضاح است. نوستا توضیحات خود را عرضه می‌کند که ساده‌سازی‌شده‌ی اهم نکات او در قالبی جدید به شرح زیر است.

سیستم‌هایی مانند چت‌جی‌پی‌تی، که به عنوان مولد‌های از پیش‌آموزش‌دیده، بر روی مقادیر انبوهی از متون آموزش داده شده‌اند، می‌توانند پاسخ‌های پیچیده و ظریفی را ایجاد کنند که اغلب بسیار انسانی‌اند. آیا درک و تولید بسیار انسان‌وار این سیستم‌ها دلیلی است که بگوییم این ماشین‌ها به شیوه‌ی انسان «می‌دانند» یا باید به این حد بسنده کنیم که این سیستم‌های مولد صرفاً استنتاج‌گراند؟ هر دو انتخاب مشکلاتی برای معرفت‌شناسی رایج که معرفت را باورصادق‌موجه می‌داند (نقدهای گتیه را نادیده بگیریم) ایجاد می‌کند. به باور نوستا این پرسش، اساس معرفت‌شناسی را هدف می‌گیرد و ما را به بازنگری در درک خود از معرفتِ انسانی نیز سوق می‌دهد.

نوستا با تعریف سنتی معرفت به «باورِ صادقِ موجه» آغاز می‌کند. معرفت هر باوری نیست، بلکه باوری‌ست که باید صادق باشد و بتوانیم برای صدق آن نیز توجیهی عرضه کنیم. اما باور امری روان‌شناختی است و چت‌جی‌پی‌تی ذهنی ندارد که باوری داشته باشد و قرار باشد صادق و موجه نیز باشد. پس آیا این یک توهم انسانی‌ست که به این سیستم‌های مولد «دانستن» را نسبت می‌دهیم؟
انسان و چت‌جی‌پی‌تی هر دو واجد قابلیت تشخیص الگو هستند. پس چه فرقی است که تشخیص الگوی چت‌جی‌پی‌تی را فاقد قابلیت «دانستن» می‌دانیم؟ انسان‌ها به واسطه‌ی برخورداری از آگاهی به الگوهای تشخیص داده شده، با توجه به زمینه، معنا می‌بخشند و به فهم می‌رسند. اما چرا نتوانیم نوعی از آگاهی را به ال.ال.ام‌ها نسبت دهیم؟!

مطابق فهم عرفی و به‌طور متعارف به هر سیستم پردازش‌کننده‌ای آگاهی نسبت نمی‌دهیم. ماشین حساب ساده را در نظر بگیرید. ورودی‌های آن ساده‌ترند و بدون تعامل با محیط، فقط به ازای دریافت برخی ورودی‌های مشخص (اعداد و اپراتورهای حساب) خروجی‌های ثابتی دارد، سیستم پردازش آن ساده است، (هرچند علی‌الاصول مصون از خطا نیست اما) عملاً اشتباه نمی‌کند، فاقد عنصر یادگیری است، و بر اساس اطلاعات جدید خود را به روزرسانی نمی‌کند و تکامل نمی‌یابد. و مهم‌تر از همه اینکه ماشین‌حساب معرفت جدیدی فراتر از اطلاعات ورودی تولید نمی‌کند. حالا یک ارگانیسم زنده مانند موش را به عنوان یک سیستم در نظر بگیریم. ورودی‌های آن بسیار پیچیده‌ترند و عکس تمامی آنچه را در مورد ماشین حساب گفتیم می‌توان به او نسبت داد.
حالا با توجه به این خصوصیات ال.ال.ام به موش شبیه‌تر است یا به ماشین حساب؟ پاسخ موش است.

اما اگر می‌توانیم به واسطه‌ی برخورداری از این ویژگی‌ها سطحی از آگاهی (آگاهی جانوری) را به موش نسبت دهیم چرا نوعی آگاهی را که نوستا تکنوآگاهی می‌نامد به ال.ال.ام نسبت ندهیم؟ و اگر موش واجد نوعی معرفت است چرا ال.ال.ام نباشد؟ پیشنهاد نوستا آن است که شاید معرفت‌شناسی باید خود را از چنبره‌ی تمرکز بر باور و توجیه خلاص کند و به جای آن بر دقت آماری و سودمندی تأکید کند. بخش نخست این پیشنهاد یادآور پیشنهاد پوپر است و بخش دوم یادآور پیشنهاد پراگماتیست‌ها که هر دو مبتنی بر نگاهی تکاملی به معرفت‌شناسی بوده است؛ که البته نوستا به این موارد اشاره‌ای ندارد.

پیشنهاد دوم نوستا نیز قابل تأمل است. آگاهی در انسان به صورت ویژگی نوظهوری رخ داد که از اشکال ساده‌تر آغاز شد و به این درجه رسید. به نحو مشابه می‌توان نوعی ویژگی نوظهور را در پیچیدگی پردازش‌ها و به روزرسانی‌های ال.ال.ام‌ها در نظر گرفت. چه ضرورتی دارد که آگاهی ماشین مشابه آگاهی انسان باشد؟ به وضوح آگاهی انسان بدن‌مند است. اما با تغییر در نوع بدن‌مندی، ماشین نیز می‌تواند صاحب نوعی تکنوآگاهی شود. آیا در اینصورت نمی‌توان آن را واجد نوعی «تکنو-باور» نیز دانست [البته خود نوستا این اصطلاح را به کار نبرده] که در قالب معرفت‌شناسی رایجی که معرفت را باور صادق موجه می‌دانست از صدق و توجیه آن سخن گفت و نوعی دانستن هم به آن نسبت داد؟! در اینصورت دایره‌ی معرفت‌شناسی باید از حوزه‌ی انسانی فراتر رود.
بخشی از این پیشنهاد را نیز می‌توان به پوپر نسبت داد، جایی‌که از معرفت در سگ سخن می‌گوید.

تحلیلی تکاملی پیشنهاد نوستا در پست بعدی
هادی صمدی
@evophilosophy