روان شناسی فردی آلفرد آدلر

والدین هلیکوپتری:
Helicopter Parents

اصطلاح "والدین هلیکوپتری" برای توصیف والدینی استفاده می‌شود که بیش از حد در تمام جنبه‌های زندگی کودک مداخله می‌کنند، به کودک اجازه نمی‌دهند که مشکلات را حل کند، تجربه کسب کند یا شکست بخورد. این والدین بیش از حد درگیر زندگی فرزندانشان هستند و برای جلوگیری از شکست‌های آنها مداخله می‌کنند.

در واقع، این سبک فرزندپروری به دلیل کنترل‌گری شبیه سبک فرزندپروری خودکامه است با این تفاوت که مبنای آن خیرخواهانه است.

فرزندان والدین هلیکوپتری:

- دارای استرس بالا،
- احساس خودمختاری پایین،
- رشد هیجانی و رفتاری ضعیف و
- پیشرفت تحصیلی پایین تری هستند.

همچنین، پژوهش ها عوامل میانجی بین فرزندپروری هلیکوپتری و پیامدهای منفی را شناسایی کرده‌اند. به عنوان مثال، "پری و همکاران" (۲۰۱۸) دریافتند که فرزندپروری کنترل‌گر در سن ۵ سالگی پیش‌بینی‌کننده خودتنظیمی هیجانی ضعیف در سن ۱۰ سالگی است، که به نوبه خود عملکرد اجتماعی-هیجانی ضعیف‌تری را به دنبال دارد.

افزون بر این، مطالعات مختلف تأثیر فرزندپروری هلیکوپتری بر تنظیم و سازگاری افراد در حال رشد را مورد بررسی قرار داده اند. برای مثال، "کوک" (۲۰۲۰) گزارش می کند که دانشجویانی که با فرزندپروری هلیکوپتری بزرگ شده اند داری نشانه های افسردگی بیشتر، کاهش احساس شایستگی در دوستی‌ها و روابط عاشقانه بیشتری بودند.

همچنین، "لوب و همکاران" (2016) ارتباطی بین والدگری هلیکوپتری و مشکلات مصرف مواد و کاهش شایستگی را در روابط گزارش کردند. بر اساس پژوهش ها، فرزندپروری هلیکوپتری در نوجوانی و جوانی با ضعف در کارکرد هیجانی، تصمیم گیری، و کارکرد درسی رابطه دارد.


✍️ دکتر حميد علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی

@AdlerPsychology

فانوس دریایی یکی از نمادها و استعاره های مهم در روان‌درمانی زوج‌هاست، نمادی از راهنمایی، ثبات و امید:

۱. نور هدایتگر: نماد وضوح و جهت‌یابی در توفان‌های سخت عاطفی با ارتباط باز.

۲. منبع امید: نشان‌دهنده امکان بازگشت به صمیمیت و اعتماد پس از مشکلات.

۳. ثبات در برابر تغییر: نمایانگر پایداری در شرایط سخت برای ایجاد آرامش.

۴. پیام هشدار: بیانگر مرزها و شناسایی علایم هشداردهنده مشکلات.

۵. ناوبری مشترک: تأکید بر همکاری زوجین در هدایت رابطه به سوی الگوهای سالم.

۶. نور در تاریکی: نماد حمایت در سخت‌ترین لحظه های زندگی.

۷. نگهداری: نیاز به تلاش مداوم برای روشن نگه داشتن نور رابطه.

فانوس دریایی نمادی از امید و استواری است. در تاریک‌ترین شب‌ها و شدیدترین توفان‌ها، بدون لرزش می‌تابد، راه را نشان می‌دهد و امید رسیدن به امنیت و آرامش را زنده نگه می دارد.

✍️ دکتر حميد علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی
@AdlerPsychology

✍️ ویکتور فرانکل:

معنای زندگی آن است که به زندگی معنا بدهی.

The meaning of life is to give life meaning.

Victor Frankl


توضیح: زندگی به خودی خود معنا ندارد. این ما هستیم که معنا را می سازیم.

دکتر حمید علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی

@AdlerPsychology

کارل راجرز:

پارادوکس عجیب آن است‌ که وقتی خودم را دقیقا همانگونه که هستم، بپذیرم، پس از آن می توانم تغییر کنم.

دکتر حمید علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی

@adlerpsychology

✍️ اریک فروم

"به گونه ای متناقض نما، توانایی تنها ماندن شرط لازم توانایی عشق ورزیدن است."


توضیح:

فروم می‌گوید توانایی تنها بودن، شرط لازم برای عشق واقعی است؛ یعنی کسی که با خود در صلح است، احساس امنیت درونی دارد و نیازی به دیگران برای پر کردن خلأ ندارد، می‌تواند آزادانه و بدون وابستگی عشق بورزد.



دکتر حميد علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی

@AdlerPsychology

~ رودلف درایکورس:

«بسیاری بر این باورند که در ازدواج امنیت وجود دارد، در صورتی که هیچ امنیت قابل حصولی در ازدواج نیست. اصولا هیچ امنیتی در زندگی وجود ندارد.‌ ازدواج نه تنها هیچ مشکلی را حل نمی کند، بلکه مشکلی را که باید حل شود در خود نگه می دارد و صرفا تکلیف جدیدی به تکالیفی که زندگی بر سر راه ما قرار می دهد اضافه می کند.»


کتاب: چالش ازدواج
تألیف رودلف درایکورس
(زیر چاپ، انتشارات ارسباران)
ترجمه: دکتر علیرضا روحی و دکتر حمید علیزاده

@AdlerPsychology

✍️ استیفن پورجز:

"ما فراموش می کنیم که نوعی پیوند نوروفیزیولوژیک میان مردم وجود دارد، و اینکه پیوند نوروفیزیولوژیک به معنای این نیست که ما آن شخص را دوست داریم، بلکه به این معناست که برای ما دشوار است که با آن شخص نباشیم."



دکتر حمید علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی

@AdlerPsychology

☀️چهار مفهوم مهم در روان شناسی شناختی و آسیب شناسی روانی:

۱. فکرهای ناسازگار (Maladaptive thoughts
به آن دسته از الگوهای فکری گفته می شود که فاقد منطق لازم است و به جای کمک به فرد برای حل مسایل یا دستیابی به اهداف، به احساسات منفی و رفتارهای آسیب زننده منجر می‌شوند. مانند «من باید همه را راضی کنم». در افراد با و بدون سلامت روانی دیده می شود و می تواند موجب مشکلاتی همچون اضطراب، مشکلات بین فردی و عزت نفس شود.

2.  تحریف های شناختی (Cognitive Distortions)
به الگوهای فکری تحریف‌شده یا غیرمنطقی و ناهشیار اشاره دارد که باعث می‌شوند افراد موقعیت‌ها را به شکل منفی و نادرست ببینند. در افراد با و بدون سلامت روانی دیده می شود. برای نمونه، ذهن خوانی، همه یا هیچ، و تمرکز بر منفی ها برخی از تحریف های شناختی هستند و اغلب مشکلات خلقی، اجتماعی، خانوادگی و فردی  ایجاد کنند.

۳. ایده‌های بیش‌ارزش‌گذاری‌شده (Overvalued Ideas)
به باور یا فکری منفرد (و نه مجموعه ای ازمشکلات شناختی و هیجانی) گفته می‌شود که ذهن فرد را اشغال می کند و فرد به شدت به آن باور دارد و آنها را بیش از حد باارزش، منطقی یا مهم می داند. ممکن است تنها بخش کوچکی از آن منطقی باشد و سایر اعضای جامعه نیز آن را بپذیرند، البته خود فرد ممکن است در آن شک کند. این ایده ها بر اساس فرض های بسیار شخصی و درونی شکل می گیرند و می توانند به شدت بر زندگی عاطفی فرد تأثیر منفی بگذارند و باعث شوند فرد دست به رفتارهایی بزند که برای او به لحاظ فردی، خانوادگی و اجتماعی مشکل‌ساز شوند. مانند، «من باید لاغر باشم تا جذاب باشم». این ایده ها در شرایط وسواس، پارانوییا، اختلال بی اشتهایی عصبی، و افسردگی دیده می شود.

4.  هذیان (Delusion)
به باورهای نادرستی که با واقعیت همخوانی ندارند و فرد با وجود شواهد مخالف، به‌طور قاطع به آن‌ها اعتقاد دارد. این باورها معمولاً نتیجه مشکلات روانی مانند اسکیزوفرنی یا اختلال های روان‌پریشی هستند و فرد را از درک صحیح واقعیت بازمی‌دارند. مانند، «همه مردم حسودی مرا می کنند»

☀️تحلیل آدلری

در رویکرد آدلری، انواع فکرهای ناسازگار ناشی از احساس کهتری یا ضعف در حل مساله است که ممکن است موجب دلسردی فرد شده و به جای علاقه اجتماعی (همکاری و عقل سلیم) با منطق خصوصی (private logic) که برای منطق اجتماعی قابل فهم نیست به سمت جبران ناکارساز یا منافع شخصی حرکت کند. درمان آدلری بر دلگرمی به تغییر این باورها، به چالش کشیدن منطق خصوصی، و ایجاد حس ارتباط با دیگران تاکید دارد تا فرد به‌جای تعامل ناسالم و خودبینی، به رشد احساس اجتماعی، همکاری سازنده و تنظیم هیجانی بپردازد.

✍️ دکتر حمید علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی

@AdlerPsychology

✍️ رودولف درایکورس:

"حتی وقتی خودمان را بیش از حد موجه سرزنش می کنیم، در پی آن هستیم تا با خودانتقادی استانداردهای بالای اخلاقی خودمان را نشان بدهیم."


(نوعی سازواری برای احساس برتری)

دکتر حمید علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی

@AdlerPsychology

اثر پرنده دودو
The Dodo Bird Effect

درمان های اثر بخش مبتنی بر شواهد کدامند؟

مفهوم "اثر پرنده دودو" در روان درمانی به این موضوع اشاره دارد که تمامی رویکردهای روان درمانی با وجود تفاوت هایی که در برخی اصول و تکنیک ها دارند به واسطه برخی مولفه ها و عوامل مشترک مهم، دارای اثرگذاری هستند.

نام این اثر از داستان آلیس در سرزمین عجایب گرفته شده که در جایی پرنده دودو اعلام‌می کند:

"همه برنده شده اند و همه باید جایزه بگیرند."

این عوامل مشترک‌ مهم عبارتند از:

۱. میزان امیدواری و انتظار تغییر مثبت در مراجع
۲. اتحاد درمانی
۳. همدلی و حمایت هیجانی
۴. نگرش مثبت و پذیرش درمانگر
۵. توانمندی ها و منابع شخصی مراجع
۶. همکاری، احترام و ایجاد توافق میان مراجع و درمانگر

با انکه اثر پرنده دودو مورد تایید برخی پژوهشگران است اما از سوی دیگر باید به یاد داشت که برخی از شیوه های درمانی برای انواع خاصی از مشکلات روان شناختی موثرتر عمل می کنند. برای مثال،

- روش های رفتاری: درمان ترس و هراس ها (فوبیا)،

- روش های شناختی-رفتاری: اختلال های وسواس- اجباری، اضطراب، افسردگی، اختلال های خوردن، تجربه های ضربه روانی (تروما)، اختلال های شخصیت

- مصاحبه انگیزشی: درمان اعتیاد و ترک مصرف مواد

- درمان بین فردی (IPT): افسردگی

- درمان شخص محور راجرز: بهبود عزت نفس، رشد شخصی،

- بیوفیدبک: سردردهای میگرنی و سردردهای تنشی

- طرحواره درمانی: اختلال‌های شخصیت

- رفتاردرمانی دیالکتیک (DBT): اختلال شخصیت مرزی، آسیب به خود، ترک مصرف مواد، ضربه روانی، تنظیم هیجانی، اختلال خوردن

- واقعیت درمانی: مشکلات رفتاری، آموزش، مسئولیت پذیری، نوجوانان بزهکار، مصرف مواد، خلق و اضطراب (نیازمند پژوهش های بیشتر)

- درمان راه حل مدار کوتاه مدت (SFBT): اضطراب، افسردگی، مصرف مواد، مسایل خانواده، استرس

- روان شناسی آدلری: فرزند پروری (کودک و نوجوان)، آموزش، اضطراب، افسردگی، خانواده درمانی، بهبود رابطه، شناخت توانمندی ها و بهبود عزت نفس، مسئولیت پذیری، رشد شخصی و اصلاح سبک زندگی،

✍️ دکتر حمید علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی
@AdlerPsychology

✍️ رودولف درایکورس

"تنها وقتی از جنگیدن با زندگی دست برداريم، توانش هایمان فرصت بروز پیدا می‌کنند.‌"


دکتر حمید علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی

@AdlerPsychology

✍️ کورت آدلر

"روان شناسی آدلری، روان شناسی استفاده است، نه روان شناسی داشتن و دارایی. یعنی فهمیدن اینکه فرد با توانایی ها و ویژگی های بالقوه اش چه می کند، نه اینکه چه ویژگی ها یا توانایی هایی دارد."

دکتر حمید علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی
@AdlerPsychology

✍️ آلفرد آدلر:

"به یاد داشته باشید که آنچه برای ما ناپذیرفتنی است، به اندازه آنچه که پذیرفتنی است، ارزشمند است."

~ Alfred Adler
Remember that what is disagreeable has just as much value for us as that which is agreeable.

دکتر حميد علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی

@AdlerPsychology

☀️ مفهوم "انتظار" expectation در دیدگاه آدلر-درایکورس

نظریه هایی با دیدگاه های اجتماعی-شناختی، همچون نظریه آدلر، بر مفهوم انتظار تاکید دارند. درایکورس می گوید «اگر انتظارات مردم را تغییر دهید، رفتار آنها را تغییر داده اید.»

بر این اساس، انتظار می تواند مبنای ادراک و مواجهه شدن فرد باشد که ممکن است نادرست و یا تحریف شده باشد. همچنین، می تواند نوعی احساس" سزاوار و محق بودن entitlement" و حق به جانب بودن ایجاد کند.

یکی از سخت ترین بازسازی های شناختی، بازسازی انتظارات است. وقتی انتظارها بر اساس علاقه اجتماعی بازسازی منطقی شوند، احتمالا فرد از دیگران و رویدادها کمتر دلسرد می شود یا ضربه روانی (trauma) می خورد، نه از بی مهری و نه از اینکه دوستش ندارند و نه از هیچ‌چیز دیگر.
حال، اگر فرد انتظاری داشت و برآورده نشد، بر اساس نظریه تعادل هایدر
(Balance Theory, Heider, 1946)
پس از احساس عدم تعادل می تواند یا آن نگرش را بازسازی کند و در سبک زندگی خود تغییر ایجاد کند، و یا شی یا طرف مقابل را عوض کند.

✍️ دکتر حمید علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی
@AdlerPsychology

رودولف درایکورس:

«من اهمیتی نمی دهم که مراجعم از من انتقاد کند و بگوید که تو اشتباه کرده ای. من خیلی موقع ها اشتباه می‌کنم. ما نباید از اشتباه کردن واهمه داشته باشیم، انسان بودن مهمتر است. متاسفم که امروزه در رواندرمانی "انسان" بودن متعارف نیست... ترجیح می دهم مثل یک "انسان" عمل کنم و در نظر مراجع یک آدم‌معمولی باشم.»

دکتر حمید علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی

@adlerpsychology

🔶دوره آموزشی و تخصصی اختلال های شایع دوران کودکی و نوجوانی

🔴دوره به صورت آنلاین برگزار می شود🔴

🎓مدرس: پروفسور حمید علیزاده

🔅استاد تمام روان شناسی دانشگاه علامه طباطبایی
🔅عضو کالج روان شناسی و روان درمانی اونتاریو کانادا
🔅مدرس موسسه ها و مدارس بین المللی روان شناسی آدلری

🔹کل دوره: ۳۰ ساعت

🟡با اعطای گواهی رسمی از:

☑️ مرکز روان شناسی و مشاوره آدلر، اونتاریو، کانادا
☑️ انجمن روان شناسی آدلری ایران (نماینده انجمن روان شناسی آدلری امریکای شمالی)

🟢سرفصل ها

🟤۱.اختلال نارسایی توجه-بیش فعالی
🔻ماهیت، ارزیابی و تشخیص
🔻آموزش والدین با رویکرد رفتاری
🔻درمان فردی کودک و نوجوان

🟣۲.اختلال نافرمانی مقابله ای و خشم
🔻ماهیت و سبب شناسی، ارزیابی و تشخیص
🔻آموزش والدین با رویکرد رفتاری
🔻آموزش والدین با رویکرد آدلری
🔻تکنیک های روان درمانی کودک و نوجوان

🟠۳.اختلال های اضطرابی
🔻ماهیت و سبب شناسی، ارزیابی و تشخیص
🔻درمان با رویکرد شناختی-رفتاری
🔻درمان با رویکرد آدلری

⏰زمان برگزاری:
(۱۴ و ۱۵)،(۲۱ و ۲۲)، (۲۸ و ۲۹) مهرماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۶ تا ۲۱

⚪️جهت ثبت نام با شماره زیر تماس بگیرید، یا در واتس آپ و تلگرام پیام دهید.

۰۹۱۲۰۸۶۳۲۸۲

✍️ الکساندرا آدلر

ما، و نیز بیماران ما، می توانیم آغاز روان رنجوری را در یک رویداد فاجعه آمیز ردگیری کنیم، رویدادی که "فاجعه آمیز" است چون آدمی، و گاهی فقط خود بیمار، آن را فاجعه می پندارد.


دکتر حميد علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی

@AdlerPsychology

☀️ افسانه سیزیف

یکی از افسانه های یونان باستان در مورد پادشاهی به نام سیزیف است که برای حیله گری ها و فریبکاری هایش معروف بود. او دوبار مرگ را فریب داد، اما خدایان او را به خاطر این فریبکاری مجازات کردند. حالا، او باید تکلیفی بیهوده را تا ابد انجام بدهد. او باید سنگی بزرگ را از کوهی بالا می برد، اما هربار که به قله می رسید، آن سنگ به پایین می غلتید و او نمی توانست تکلیف خود را به پایان برساند.

افسانه سیزیف همواره به شکل های مختلفی تفسیر شده است.‌ در دوران معاصر، آن را استعاره ای برای زندگی انسان می دانند، نمادی از چالش های بی پایان و البته بیهوده انسان در زندگی روزمره.

آلبر کامو این افسانه را در کتاب خود مورد استفاده قرار داد تا با آن‌ ‌ماهیت ظاهرا پوچ زندگی انسان را نشان بدهد. کامو سیزیف را "قهرمان پوچی" می نامد زیرا هنگامی که سنگ به پایین می غلتد او لحظه ای درنگ می کند و سپس بازمی‌گردد. سیزیف به پوچ بودن کار خود آگاه است و این آگاهی لذت بخش است.

درس هایی که می توان از این افسانه گرفت:

۱. سیزیف نماد انسان است و زندگی معنایی ندارد، بلکه ما به آن معنا می دهیم.‌ تنها با آگاهی است که می توان تاب آور و باپشتکار بود.
۲. نکته مهم آن است که باید "زندگی" را خوب زندگی کرد.
۳. لذت های زندگی همان چالش های زندگی هستند.
۴. رنج های انسان‌ همیشگی هستند.
۵. در واقع، این سیزیف نبود که طلسم شده بود، بلکه سنگ طلسم شده بود تا به پایین بغلتد.
۶ حرکت و بالا رفتن انگیزه بزرگ زندگی است.
۷. سیزیف سرنوشت خود را شناخت، آن را پذیرفت ولی تسلیم نشد. اراده او بر سرنوشت چیره شد.

دکتر حميد علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی

@AdlerPsychology

✍️ آلفرد آدلر:

احساس گناه:

آدلر احساس گناه را راهی برای ادامه گناه می دانست یعنی فرد تلاش می کند تا بگوید انسان خوبی است، بدون آنکه رفتار خوبی نشان بدهد. احساس گناه تلاشی است برای انحراف به آنچه شده است‌‌ به جای آنچه که باید بشود. آدلر بحث و جدل، احساس گناه و گاهی تفکر وسواسی را روش های سپر ایمنی می دانست و معتقد بود که عقده گناه (guilty complex) روشی است برای ماندن در سمت ناسودمند زندگی.

یکبار آدلر حضور داشت که بیماری با وسواس‌ احساس گناه در کلیسا با صدای بلند گفت: «من گناه کارترین آدم روی زمین هستم»، سپس، آدلر گفت: «احساس گناه او وسیله ای است برای اینکه خود را از دیگران صادق تر نشان بدهد تا بدین نحو نسبت به دیگران برتری به دست آورد».

یکبار دیگر هم، مرد جوانی به آدلر می گوید «من خودارضایی می کنم، و احساس گناه می کنم.» و آدلر پاسخ می دهد: «تو‌ هم خودارضایی می کنی و هم احساس گناه؟ این خیلی زیاد است، یا خودارضایی کن، یا احساس گناه».

(نقل از کورت آدلر پسر آلفرد آدلر)


دکتر حمید علیزاده
استاد روان شناسی
دانشگاه علامه طباطبایی
@AdlerPsychology