Абдулла Орипов "Жаннатга йўл"
Давоми:
Йигит:
Гуноҳимми? Одамзодга ортиқ ишонмоқ!
Шу боисдан икки пайса етмади сабил,
Тарозибон дашном берди, у ҳақдир бироқ.
Дўст:
Нимасига ишондинг сен одам боласин,
Айт-чи, унинг қай хислати сени этди ром?
Йиғлаб туриб, сева туриб, дейман, тингла сен,
Ишонмадим инсонга мен, тамом, вассалом!
Осмондаги юлдузларни мумкин санамоқ
Аммо инсон феъл-атворин борми поёни.
Сенга доим нима дердим, эслагин ўртоқ:
Хаёл билан безаб бўлмас асло дунёни!
Эсингдами, қутқазгандинг мени иғводан,
Йиғиштириб олмасимдан ҳали ҳушимни,
Маҳкаманинг котибаси тўсиб дафъатан
Тилаб олди оғзимдаги тилла тишимни.
Иғво, найранг, ҳасад, ғийбат булар бариси
Оҳ, азизим, очолмади кўзингни наҳот?!
Сенга вафо қилдими, хўш, илҳом париси,
Жаннат ато қилдими ё "гўзал" коинот?!
Йигит:
Тугатдингми?
Дўст:
Нимайди, хўш?
Йигит:
Ўзинг-чи, ўзинг,
Ғалва билан не орттирдинг? Айбинг не экан?
Дўст:
Ҳа, ўйлашга мажбур этар сенинг бул сўзинг,
Ишончсизлик бўлди менинг бошимга етган!
Тарозибон роппа-роса бир кун ўлтириб
Кўз олдимда қилмишимни чўтига солди.
Ишонмайсан менга ҳам деб, писанда қилиб,
Дафтарига қўл қўйдирди, тилхат ҳам олди.
Йигит:
Сенга қанча етмас экан?
Дўст:
Икки пайса, ҳа,
Етишмаган менда ҳам шу Маънавий томон.
Йигит:
Янглишибмиз иккимиз ҳам нозик нарсада,
Чунки инсон ўз номи-ла Ҳазрати Инсон!
Дўст:
Ҳазрат Инсон деганинг не? Қуруқ сўз фақат!
Мен ҳам инсон, сен ҳам инсон, у ҳам инсон-ку!
Эса қайда ҳазратга хос бирор фазилат,
Булар бари биз тўқиган оддий лисон-ку!
Йигит:
Ишонмайсан, демак шулдир ақиданг тугал,
Сени ким деб атасак, хўш, одамзод учун?
Дўст:
Ишончингни поймол қилиб қўярлар аввал,
Сўнгра уни қайта талаб қилмоқлик нечун?
Оҳ, азизим, мени асло ёвуз деб билма,
Мен ёвузлик қурбониман, қалбимда алам.
Ушбу ғалат нисбатимдан тағин сен кулма:
Ура берсанг ғаюр тортар энг ёввош ит ҳам.
Йигит:
Яшаб ўтдик тирикликнинг тунд саҳросида,
Масалан, бир набототдек, бир чечак мисол.
Яшнадик гоҳ баҳорларнинг хуш ҳавосида,
Бандимизни букиб кетди гоҳ ёвуз шамол.
Жами инсон борасида менинг бул сўзим,
Ўйлаб қара, тарихда бор ибрат доимо:
Не-не зотлар гар ўзлари топса ҳам тўзим,
Одамзодга кўрмаганлар ёмонлик раво.
Эзгуликнинг йўли оғир, серғалва гарчанд,
Юксакларга кўтаради соҳибин бироқ.
Майли, менинг руҳим синиқ, хаёлим парканд,
Ҳис қилурман эзгуликнинг офтобин порлоқ.
Асабларим қақшаб кетди, ростини айтсам,
Жаннат, дўзах ғалвасидан бўлдим ҳам безор
Дўстим, сенга бир ниятим изҳор айласам.
Дўст:
Хўш, у қандай ният экан?
Йигит:
Рад этма зинҳор.
Ҳозир икков кириб борсак, дейлик, масалан,
Тўлармиди жаҳаннамнинг чексиз маскани?!
Дўстлик ҳаққи, илтимосим эшит қатъиян:
Олгин мендан етмаган шул икки пайсани!
Дўст:
Нима? Нима? Эсинг бутми? Сенга не бўлди?
Эшитмадим гапингни мен! қайтиб ол дарҳол!
Билсанг, ҳозир коинотнинг бели букилди,
Оҳ, сарсонлик қуриб кетсин, чарчабсан алҳол.
Й и г и т:
Гапим қатъий!
Дўст:
Қуллуқ! Аммо сабр этиб бирров
Менинг айтар гапларимга қулоғинг тутгин.
Яхши-ёмон ҳикматларинг ўзингга сийлов,
Фалсафангни, азиз дўстим, бир зум унутгин,
Кимманки мен ўз дўстимдан олсаму савоб,
Ёлғиз ўзим кетаверсам ўша жаннатга.
Ҳақиқатнинг мезонидир азалдан инсоф.
Ҳар нарсанинг ўз йўриғи бордир, албатта.
Эсингдами, Махшар бағрин роса оралаб
Фақат сени, фақат сени ахтардим дедим?!
Йигит:
Дединг.
Дўст:
Аммо нима эди мендаги талаб?
Йигит:
Нима эди?
Дўст:
Мен қарзимни узмоқчи эдим!
Сўнгги пайтда иғвогардан қилгандинг халос.
Ҳаётимга бахш этгандинг тинчлик, ҳаловат.
Яхшилигинг қайтаролмай қарздор эдим, рост,
Бўйнимда бурч, эзилдим то рўзи қиёмат,
Менинг учун икки олам бўлди бир чақа,
Биласан-ку, қиёмат қарз деган нарсани.
Тушун ахир мени, дўстим, қулоқ тут гапга,
Савобим ол, сен ол мендан икки пайсани!
Йигит:
Во ажабо, томошанинг қизиғи чиқди!
Биласанми, таъма заҳри куфрдан ортиқ.
Иғвогар-ку, ғазабингга ахир йўлиқди.
Лекин сенда қарзим бўлса — ол, сенга тортиқ!
Оғайнимдан икки пайса ўмариб шодон,
Мақтанайми падаримнинг олдида, қани?!
Аҳволимни тушун, сен ҳам, баҳаққи имон.
Сен оласан мендан ўша икки пайсани.
Дўст:
Асло! Асло! Сен оласан!
Йигит:
Йўқ, йўқ, мутлақо!
Дўст:
Сен оласан! Сен оласан! Охирги сўзим!
👇