Суннатан ОхIла

#Хаттар149

Ассаламу Iалайкум. Пятницехь мусафиран рузб ламазан малхбуз ламаз тIеозийн да меги?

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Мегш ду. Рузба ламаз малхбуз ламазан тIе дIататта цамега, ткъа малхбузниг рузб ламазан тIеоьзна дан мега.

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар148

Ассаламу Iалайкум варахьматуллохIи вабаракатухI. Къуран меIна цахуъш и дагахь Iамдар ду гIоле или и дагахь цаIамош цун меIан Iамдар ду гIоле? Хьафизах и хьафиз воцш тафсир девзш вол МутаIелимах гIоле муьлхуг ву?

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Къуръанан маьIна хаар хIора бусулба адман тIехь ду. Ткъа Къуръан дагахь хаар дика делахь а, тIехь дац. Муьлха АллахIа тIедиллина важиб дез ду, тIедиллин доцчу суннаттел.


Iелимнахан юкъахь къовсаме а дац, Къуръанан маьIна хаар, и маьIна цахууш дагахь хаарал волехь хилар.

Ткъа цушиннах воле муьлхург ву аьлча; цушиннаш Къуръанан чIoгIо тIехьавозуш верг ву!

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар147

Ассаламу Iалайкум. Духи тоьхн ламаз да мегш дуй?

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Мегар ду. Амма цунца иэ йина вахош йолу (къаьркъа/спирт) санна хIума ялахь, цунц цадар волехь ду Iелимнехан хилплона юкъар араволуш. Делахь, волехь дерг, вайн гергахь нийсон герга дерг, иштта далахь а, тIехь жим цIий далахь а ламаз дан мегаш хилар ду.

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар146

Ассаламу Iалайкум Ваша. Сой цхьанхьа воьдш новкъ валле ламаз схьа тIеозийн да йиш юй са? Делкъан новкъ волш хилч, малхбух ламаз делкъчун тIеозийн дар масала.

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Мегар ду. Амма дацдина дан мегар дац некъавелла воцуш. Ламаз дацдар некъац хила дезаш ду, ткъа ламаз тIеоьзна дар, некъахь цахилча а, хьаштлонехь мегаш ду.

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар145

Ассаламу Iалайкум. ТIай тIоьхул волуш салават дил дези?

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Цадеза. ТIай тIоьхула волуш салават дилла деза аьлла бух болуш деъна хIумма дац.

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар144

Ассаламу Iалайкум. Бел нах хезш буй? Масала со кош тIе яхан, ас цу чохь волчунг дуьцуг, цун хезш дуй?

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Беллачу нахан хезаш хиларна а, хезаш цахиларна а тIенисвеш аяташ а, хьадийсаш а ду. Масалан Дала Къуръан чохь веллачун хьоьг хазийтлур дац аьллачу аяте терра, иштта бадру гIазотехь Пайхамара (АллахIера салават а, маршо а хуьлда цунна) шу царал дика хезаш ма дац аьллачу хьадийсе терра.

И дерриг аяташ а, хьадийсаш а гулдича, нийсон гергадерг; беллачарна хьадийсашкахь а, аяташкахь а царна хезаш ду аьлла хьахийнарг хезаш ду, масала кешнаш керта велча луш долу салам царна дIакхачош, хозуьтуш хиларе терра. Ткъа аяташкахь а, хьадийсашкахь а царна хезаш ду аьлла хьахийна доцург царна хезаш дац. Масала ахь кош тIехоьттина мел дуьцург, цу чохь волчун хезаш дац.

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар143

Ассаламу Iалайкум варахьматуллахIи вабарокатухI. Зудчун ше хIусам чохь бен тIер хIумш дIаях цамег аьл хьадис дукх. Ше нен цIахь мегар дуй цун и?

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Мегар ду, питнах тешам хилчахь миччанхьа а. Цу хьокъехь деан долу, шен хIусамехь бен зудчун шен тIера бедир охьаяккха цамагош долчу хьадийсехь луург - зудчо шен бедир хийрачу стаган охьаяккхар ду аьлла цхьаболчу Iелимнаха. Муьлха хьолехь, цух лууш дерг, зудчун шен Iаврат гур долчу бахьнашха ларялар чIагIдар ду. Нагахьсан чохь камер ялахь, йа хийр борш стаг тIехотта тарлуш далахь, доцца аьлча, тешам боцчу меттехь мегаш дац зудчун шен бедир охьаяккха.

Ткъа нагахьсан цунна тешам балахь, хийра борш нахан ша гур цахилар, тIаккха мегаш ду цун, бедар хуьцуш, йа дегIе садоIуьтуш, йа луьйчуш шен тIера бедир охьаяккхар.

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

Къестина хIара дешнаш, шен цу тайпа хIусамнана кхечначо ойла ян дезаш ду аьлла хета суна.

Нагахьсун цу тайпа, хьуна муьтIахь йолуш, хьоьца бакъйолуш, хьа сий лардеш, шен цIийндена, шен берашна чу садиллина йолу хIусамнана хьуна кхечнехь, дуьненан берриг бахам кхечна хьуна, дуьненан дерриг ирс кхечна хьуна, дуьненан ерриг марзо кхечна хьуна.

Аллахlaн Элчано (АллахIера салават а, маршо а хуьлда цунна) аьлла: «Хlара дуьне цхьана кlеззигчу ханна марзо йу, ткъа цу (дуьнен) уггаре а дика йолу марзо (ниlмат) - иза дика йолу хlусам нана йу.» [Муслимс дийцна иза]

Ткъа стеган вочу амалех ду, шен хIусамненер ша реза воцуш цхьаъ делча, цунах догдалар, и ялаярна дохко вийлар.

Муслимс шен сахьихь чохь Абу ХIурайратах дийцна бух болчу хьадисехь Пайхамара (АллахIера салават а, маршо а хуьлда цунна) аьлла: «Бусалба стега дог мадолийла Бусалба зудчух (шен хIусамненех). Цуьнгар цхьа гIиллакх цунна цадезахь а, дисинариш дезаш ма хуьлу цунна».

Кху шина хьадийсан ойлайинчу хIусамехь барт а, беркате, ирсе дахар а хир ду!

Чеккхадели Шайх Iалий ат-ТIантIавийн къамел (АллахIа къинхетам бойла цух)

Бакъдолуш, вайн зударий дуьнена тIехь уггар дика зударий бу, шайн майрошна уггар дика зударий бу, шайн берашна уггар къинхетаме наной а бу, уггар сийлахь синош долуш а бу, уггар цIена амалш йолуш а бу, шайна дина хьехар а, луш болу дика кхетам а уггар дика дIаоьцурш а, тIелоцурш а бу!

Ша‌ Iаьмиркера цхьа зуда ялийча, йа кинош чохь схьаоьхьуш йолу цхьаъ ялийча, йа хьешацIа чохь болх беш йолу цхьаъ ялийча, ша‌ цхьана эланан нуц хилла моьттуш, шен дола яккхий гIаланаш евлла моьттуш, шен дола атомни бомба яьлла моьттуш, шен цIе Маршонан хIоллам тIехь дIаязйина моьттуш..!

Дуьззина долу масал ду иза малхбалехьарачу зударийн (Нохчийн зударийн а!), шен дуьненахь шен майра а, шен хIусам а бен кхин хIумма девзаш боцучу! Цхьаболчу кегийчу нахана оьшуш боцучу… Европе а, Iаьмирке а, (Россех а) деша а боьлхий, цигара цIа богIучу хенахь керахь цхьа кехат а долуш, тIема кIелахь цхьа зуда а йолуш. Ах дуьне гергга некъ беш и зуда схьа а ялайой, тIаккха иза йа хаза а ца хуьлуш, йа сий долуш а ца хуьлуш, йа догцIена а ца хуьлуш… Дайна хьекъалш а, телхина амалш а ю-кх, шаьш лахара хетар ду-кх, гIийланиг ондачух тарвала гIертар а ду-кх.

Сан да-нана а, сан йиша-ваша а деза цунна, даим цаьргара суна цхьа дика хIума дуьйцуш хуьлу иза. Церах цхьаьнца дика хиларехь соьгара кхачамбацар хилча, со дика хиларга гIатта во цо, суна дицделча со дага а воккху цо. Цхьайолчу хенахь, жимма самукъа доккхур дара-кх олий дагадогIу суна, цунна а сан йишина юкъахь нахана юкъахь санна цхьажимма йистхилар хилча. Делахь а, вовший езар а, ларар а, догцIена хилар а бен кхин хIумма ца карадо суна цаьршингара.

Сан гергарло долчуьнца гергарло ду цуьнан, сан мостагI – мостагI а ву цунна. Кхечеран зударий нах реза бан гIерташ хуьлуш белахь, иза – со реза ван гIерташ хуьлу. Кхиболу зударий чIагарш-зIенаш йа духарш лоьхуш белахь, уггар чIогIа цунна лууш долу хIума тхан тхешан чохь Iен хIусам хилар ду, мехах хIусам луьйцуш хенедийла дезар доцуш.

ТIаккха, АллахIаца дуй ма буу ас, сайна цуьнгахь карочал совнаха догцIоналла а, хьекъале хилар а, хIусам лело хаар а ма ца лоьху ас. Иза малхбалехьара зударех цхьа зуда ю, шайн доьхьа а ца бехаш шайн хIусаман доьхьа, шайн хIусамден доьхьа, шайн берийн доьхьа бехаш болчу зударех цхьаъ ю иза. Тхоьга яийтархьама меца Iа иза, тхоьга наб йайтархьама сема Iа иза, тхоьга садаIийтархьама кIад а ло иза, тхо диссийтархьама ша‌ ерриге па‌на а хуьлу иза. ХIусамехь уггар хьалха хьалагIоттург ю иза, уггар тIаьхьа дIаюьжург ю иза. Саццаза цхьаъ деш ю иза, цIано латтош ю иза, цхьаъ тоьгуш ю иза, даим цхьа гIуллакх деш ю иза. Со цхьаъ язйеш хилча цуьнан ойла ерриге суна паргIато хилийтарна а, суна хазахетийтарна а тIейахана хуьлу. Со вижина хилча бераш тедо цо, хIусам тейо цо, суна новкъарло йийр йолу массо хIума дIа а йоккху цо.

БархIолгIаниг:

Ас цунах хIуманаш лечкъа ца до, цо сох а хIумма лачкъа ца до. Со цунна а харц ца лоь, иза суна а харц ца лоь. Сайгахь долу даьхни цунна дуй хоуьйту ас, сой дIасавоьдучу метте массанхьа иза йига а юьгу ас, йа сой воьдий хоуьйту ас. Ша йоьду меттиг цо суна а йовзуьйту, ша мичча йоьдуш елахь а. Тхан бераша а и амал схьаэцна – даим бакъ лер а, вовший тешаш хилар а, дерг ма-дарра лечкъа а ца деш дийцар а, пуьташ боттар вон хетар а, иза ца дезар а.

ВорхIолгIаниг:

Тхайн дахарехь цо лело дезаш долчу хIуманна юккъе со а ца гIиртина, ас лело дезачунна юккъе иза а ца гIиртина. Дуккха а хьолехь доьзалехь дов латтаран бахьана зуда майрачуьнан холхаза куй шен коьрта тилла гIертар ду, цуьнан меттана доьзалехь да хила гIертар ду, йа майра зудчуьнан корталай шена тIетилла гIертар ду, нуй муха хьакха беза а дуьйцуш, баклажан муха хадо еза а хьоьхуш, коч муха яра еза а Iамош.

ЯлхолгIаниг:

Оха тхайн дахар доьххьаралерачу деношкахь мерза моз а долуш, тIаьхьа-тIаьхьа догIучу деношкахь къаьхьа дIовш а долуш ца хилийтира, дукхах болчу майранаш а, зударша а санна.

ПхоьалгIаниг:

Цуьнан цIерачаьрца сан йолу юкъаметтиг хIинццалц схьа хIокху итт шарахь сов йолчу хенахь доьххьаралерачунна тIера хийцаелла яц сан – вовший дезар а, вовший лерам бар а, наг-наггахь хьажа-хIотта вахар а. Цхьаболчу майрошна санна, цуьнан гергарчу нахах сан доьзалан гIуллакхашна юкъагIерташ стаг а карийна вац суна, шайна хетарг тхуна тIедожо гIерташ верг а гина вац суна. Муьлхха а майра а, зуда а санна вовший реза хиларш а хилла тхойшинан, оьгIаз дахарш а хилла тхойшинна юкъахь, цкъаъа сан стунцахойх цхьаъа юкъагIоьртина вац тхойшина резахиларна а, оьгIаз дахарна а.

Таханлера дийне кхаччалц къеда болх беш ас яьккхинчу хена чохь доьзалехь нислуш долчу девнех лаьцна 20 000 сов гIуллакх тIедеана суна. Сайна оцу балхахь зеделлачунна тIе а доьгIна, билггал ала йиш ю сан: и вас хилла долу зудий-майрий шаьшшинна Iаддитахьара, гергара нах а, дехьа-сехьара (бала боцу) нах а цаьршина юкъа а ца гIерташ, оцу гIуллакхех дукхах дерш барт хилла дIадирзина хир долуш дара.

ДоьалгIаниг:

ХIусамнана лахарехь ца хилча ца болуш болу биллам а бина, хазалла а ца лехна ас. ХIунда аьлча сайна хаьа дела, хазалла – дIадала йиш йолуш долу IиндагI дуйла. Хаза йолчуьнан хазалла ша‌ дIа ца ялахь а, хьуна иза хазахетар хийцадала йиш йолуш дуйла сайна хуу дела. Цундела го вайна шайн хаза зударех дIа а къаьхке, хаза боцучу зударшца ирс лоьхуш берш.

КхоалгIаниг:

Юккъерачу барамехь дешна ерг хаьржира ас. Дешаза болчу зударел гIолий яра иза, делахь а ас хьоьхуш хилла болчу дуккха а зудаберийчул а хаамаш кIеззиг бара цуьнгахь. Соьца цхьаьна хIокху кхойтта шарахь хан яьккхича дуккха хIума довза а девзаш, дуккха а хIуманах кхета а кхеташ дIахIоьттира иза. Дешар дешна йолу зуда ма ялае бохург а дац сан иза, делахь а цу заманахьлера дешаро зудаберан дуккха а дика агIонаш талхош йара, цуьнан дуккха а дика амалш а, хаза гIиллакхаш а хуьйцуш дара, ткъа Iилманах а, дешарх а цунна луш хилларг тIехулара чIор бен дацара, цуьнан дахарехь а, йа хIусамнана хиларехь а, йа берийн нана хиларехь цунна цхьаъа пайда бийр доцуш. Ткъа зудчунна уггар дукха дезаш долу хIума дац ирс долуш хIусамнана хилар а, доьзалан нана хилар а?

ШолгIаниг:

Дахаран тIегIана тIехь тхайх тера болчеран зуда хаьржира ас сайна. Цуьнан да сан деца цхьаьна лаккхарчу кхиэлехь болх беш вара. Цуьнан да а къеда вара, со а къеда вара. Цуьнан дахаран куц-кеп тхан дахаран куц-кепах тера дара. ХIара чIогIа маьIне хIума ду цхьаьнакхетта долчу шина адаман дахар ирсе хилийтарехь. Цундела аьлла ду хьанафий мазхIабера Iеламнаха, зуда ялош волу стаг а, маре йоьдуш йолу зуда а дахаран тIегIана тIехь вовший до‌гIуш хила деза аьлла, цхьаъ вукхул лахара доцуш.

Доьххьарниг:

Сайна бевзаш боцучу нахера зуда ца ехна ас, сайна муьлш бу ца хуучу нахана тIе захало а ца дахьийтина ас, сайна хезна долчуьнца догIуш доцург кхоно тIаьхьа сайна гучу ца далийтархьама, цара гучахь къайладохуьйтуш хилла вон хIуманаш сайна кхоно тIаьхьа гучу ца дийлийтархьама. Суна муьлш бу а хууш, со мила ву а хууш болчу нехан зуда ялийна ас. Церан хIусамехь церан дахар муха ду а хаьара суна, сан хIусамехь со муха Iаш ву царна а хаьара.

Цхьаъа майра хезна вац суна ша ирсе ву олуш а, паргIат Iаш ву олуш а, баккъалла а ша иштта хилча а. Цуьнан бахьана – адам хIума духатухуш, къобал ца деш, тIе ца лоцуш кхоьллина хилар ду. Шегара ниIмат (дика хIума) дIадаьлча бен ца хаьа цунна шегахь мел дика хIума хилла, хIунда аьлча иза даим кхечуьнца ойла лаьтташ хуьлу дела. Шена диканаш (ниIматаш) алсам мел хуьлу а, кхин а алсам дезаш хуьлу иза, шегахь долуш долчуьнца тоам ца хуьлу цунна, цуьнан марзо йовза а ца евза цунна. Цундела хуьлу майрой даим шайн зударшна аьрзнаш деш, царна реза боцуш. Шен зуда еллачул тIаьхьа бен цунна баркалла а ца олу церах цхьамма, ша цунах дIакъаьстича бен, шен кхин цуьнга даха дог доцучу хенахь бен. ТIаккха дагадогIу майрачунна цуьнан диканаш, тIаккха девза цунна цуьнан дозаллаш.

Ткъа ас – ас хIинце дуьйна дIа боху, АллахIа сайна делла долу ниIматаш дIадовзуьйтуш, Цо сайна дика дина хиларца къера хуьлуш: бакъдолуш, со сайн зудчуьнца ирсе а ву, бакъдолуш со паргIат а ву!

Со иштта ирсе хиларна суна цхьадолчу хIуманаша гIо дина, зуда яло лууш волчуьнга (йа ялийна волчуьнга) а, зуда ялорехь ирсе хила лууш волчуьнга а лелалур долуш хIуманаш а ду уьш. Цундела, суна зеделлачух пайда оьцийла-кх и хIуманаш зедаланза волчо, оцу новкъахь дикка гIулчаш яьхна волчуьнгара хьехаре ла а догIийла-кх хIинца а цу новкъа валаза волчо.

ЗУДА ЯЛОРЕХЬ ХIОРАННА ХАЪДЕЗАРГ

Шайх Iалий ат-ТIантIавис (АллахIа къинхетам бойла цунах) ша зуда ялорехь ирсе вина хIуманаш дуьйцу, зуда яло лууш волчуьна йа ялийна волчуьна а, зуда ялорехь ирсе хиларна тIехь гIо хира долуш. Тахана вайн доьзалшна юкъахь иэгаш долу дуккха а хIуманашна хIокху шен кIеззигчу дешнашца чулацаме дарба дуьйцу цо: зуда ялош йа ялийна волчунна дика хьехарш до цо, дикчу зудчуьнан мах мел лакхара бу а хоуьйту цо, доьзал боха ца бохийта бахьанаш а дуьйцу цо, дикчу зудчуьнан масалш а дуьйцу цо, ирс долуш хиларна хIун оьшу а дуьйцу цо:

Къестина зуда ялозболчарна:

#Хаттар142

Ассаламу Iалайкум ВарахьматуллахIи ВабарокатухI. Редбул адреналин и энергетикш мийл мегш юй?

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Муьлха сок мала мегаш ю цуо вахош вацахь йа могшаллийн и зене яцахь. Амма редбул йа адреналин иштта кхийолу энергетикшах долу хаттар лоьрашка доьрзуш ду. Нагахьсан лоьраш цара зе до алахь, хьарам ю бохург ду и.

Ткъа суна хуург, цара зе деш дац, нагахьсан ахь дукха ца мийлахь. Амма дукха мийларо зе до. Цундера, масала дийнахь цхьа редбул малар цамегш хIума дац, ткъа шиъ йа кхоъ малар дика дац, кхин сов малахь цара зе дарна хьарам хир ду, иштта кхиндIа а.

Доцца аьлча, хьан дегIана, могшаллийна зене йолу хIума хьарам ю!

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар141

Ассаламу Iалайкум. Пайхамар Делер салам маршал хил цун, Хадижатан тIе зуд цаялина, сун хазарехь цунц болчу лерман цаялинакх цо и. ТIакх тахан ше зудчунц лерам хил цабез цун тIе зуд цаяло? нагахьсан ял яхь, лерам цахилар цахуьл и?

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Пайхамара (АллахIера салават а, маршо а хуьлда цунна) Хадийжатан (АллахI реза хуьлда цунна) тIе зуда цаялийна, ахь ма аллара цунга болчу лерамна. ХIунда аьлча, уггаре хала ханчохь, йоккхачу халонехь Пайхамарна накъост хилла дIахоьттин Iийна иза. И халаволлучу хенахь, цунна тIе вахьйу дуссучу хенахь, цуьнан къомо цунна цатемаш бечу хенахь, иштта кхиндIа а. Цкъаа цунна Iеса цахилла и, цуо ма де аьлларг цадина цуо, цуо де аьлларг дина цуо. Ларам бохчу дешан уггар лакхар дакъа хилла цушинна юкъахь.

Амма Iаишатан (АллахI реза хуьлда цунна) тIе ялийна цуо зуда, Iаишатац лерам цахилла цун? Хилла дерам, делахь а, Хадийжатац санна хала дахар цахиллакх царшина юкъахь.

Цуо гойту, нагахьсан хьан хIусамнана хьоьц иштта халонаш лайна ялахь, хьоьц дика хиллехь, муьтIахь хиллехь, хаза хир ду ахь цунна тIе зуда цаяляр.

ШологIа зуда ялаярах хIиттаделла цхьадолу хеттаршна жоьпаш деша ( 1 / 2 / 3 )

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

Гулдина жоьпаш:

131 - Кхечу къомах волчунга маре яхан мегаш дуй?

132 - Къуръанан кхечу маттахь маьIна дан мегаш дуй?

133 - Долийнарг дIадоьдуш цахилча хIун дан деза?

134 - Файз Кандарий цIе йолчу стаге ладогIа мегар дуй?

135 - ЦIоцIкъамаш буха цадохуш, лезвица дIадаша мегаш дуй?

136 - Ахча делла, машен хахка бакъо яккха мегаш дуй?

137 - Цхьан стага хийрачу зудчунца зина дича, цу стег чура зудчунца бекхам хуьлу бохург бух болш дуй?

138 - ШологIа зуд ягIар волехь ду йа цаягIар волехь ду?

139 - Веллачу стаган тIера Къуръан дешаран ял дIакхочуш юй?

140 - Некъахь машен дуьхьул сай иккхина, тIе машен кхетна и белча, баъ мегар буй?

https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар140

Ассаламу Iалайкум. Некъац воьдуш машен хьалха сай иккхин тIе машен кхетн охь боьжна и, ишт белч баъ мегар дуй и?

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

ТIе машен кхетна беллехь баъ мегар дац. ТIе машен кхетна, балаболлуш садоьIуш балахь, садалале урс хьакха кхиънехь, тIаккха баъ мегар ду.

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар139

Ассаламу Iалайкум ВарахьматуллахIи ВабарокатухIу. Велч стаган тIер къуран дешч цун мел дIакхочи? ШафиIис кхоч аьлла олш хезнер сун

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Имам ШафиIис (АллахIа къинхетам бойла цух) велчунна Къуръан дешна ял дIацакхочу аьлла олуш хезна хир ду хьун, иштта аьлла цуо. ШафиIийн мазхIабехь баккхичу имамашха волчу Нававис а аьлла велчунна Къуръан дешна ял дIацакхочу.

Имам Ахьмада (АллахIа къинхетам бойла цух) кхочур ю аьлла велчунна Къуръан дешна ял. Иштта цу Ахьмадан мазхIабехь баккхичу имамашха волчу Ибну Таймиййата а, Ибнул Къаййима а аьлла и дIакхочу.

Нийсон герга дерг - велчунна Къуръан дешаран ял дIакхача е аьлла АллахIе дуIа дар ду, Даламукълахь АллахIан лаахь тIаккха дIакхочур ю и. Иштта ду Имам Ахьмадан мазхIаб.

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар138

Ассаламу Iалейкум варахьматуллохI. Соьг шолох йол аьл захло даитин хилч, волехь дег худу те сун, и захло къобал дар ду или же отказ дар волехь ду, стаган шолох ялор сан зударшна дуй шолох яхар сунна? АллахI рез хуьлда хьуна.

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Къестина цхьан хьокъехь, цунна волехь хIун ду ала суна хуур дац, цуьнан а, цунна тIе захло кховдинчунна а хьал девзуш доцуш.

Хьо хьажа еза хьайн а, хьайна тIе захло кховдиначунна а хьоле; Нагахьсан хьан да-нана реза далахь, хьуна тIе захло кховдиначун динан а, гIиллакхан а хьо реза ялахь, цуьнан чур хьал а цу хаттарехь дика далахь, истихатар дина, хуучарца дагаелла, цара тIехьехахь яхар волехь хир ду хьуна.

Амма хьан да-нана реза дацахь, йа хьуна тIе захло даитинчунна дин а, гIиллакх а дика дацахь, йа цуьнан бухлар хIусамнана шога амал йолуш ялахь, хьо цунна тIейодахь церан барт бухур болуш, ишиъ дIаскъастан кхерам болуш, цултIехьа берашна хуьлуш болу бохам а, цу дерриген жамI дича, зен-пайда дуста дуьстина, цаяхар волехь хир ду хьуна. ХIунда аьлча, никахьан Iалашо дахар ирсе хилар ю, ткъа вай хьахиначу хьолехь ирсе дахар хуьлуш дац. Мухлен а цу хIуманаш, цу девнаш, наха, гергарчара, чурчара а, этIочу даган стаг оьхазло сов йолий шен динах вуху цкъацкъа, хIинцалца шайн бертахь дехаш долу церан дахар галдолу, доккха зен долукх цух. Тахана вайна дийнахь-буса иза гуш махиллара.

Амма стаган шолох зуда ялаяр суннат ду алар нийса дац, цуьнан хьал цадевзуш. Цуьнан хьукма хIора адаме шен хьоле хьежжина хуьлуш ду. Цуьнан хьукма хIун ду вай дийцира «ЕША».

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар137

Ассаламу Iалайкум ваша. Ахь цхьанц зина дич, хьа чурчунц бекхам хуьлкх, я хир зудчунц бартш ехч, ше зудчунц кхечо йох уьш, а тоб динчун хир буй и бекхам? АллахI рез хилла хьуна.

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Ахь динчу хIуманна бекхам хьуна хуьлуш бу, хьан чурчарна хIумма а хуьлуш дац.

Цхьанне мохь цхьаммо дIахьура бац аьлла АллахIа массарна девзучу аятехь. Ахь цхьаъ динера аьлла, хьан зудчун хIун бехка бу? йа хьан йоьIан хIун бехка бу? бан а бацкх. Цхьаберш "хьайн лууг де ахь, айхь динчунца хир бу хьуна бекхам" бохучух нийса цакхетна. Ахь динчунца хьуна хир бу бекхам бохург ду иза, ткъа хьан чурчарна хир бу бохург дац иза, цхьаболчу Iелимнаха и аьллехь а, гIалат ду иза. Нийса дерг, хIоранна ша динчунца бекхам хилар ду, ткъа хIумма динадоцчу, цIенчу адмаца, кхечо динаг бахьан долуш АллахIа харцо йийра яц, цIена ву АллахI цу хIуманах.

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар136

Ассаламу Iалайкум варахьматуллoхIи вабарoкатухI. Ахча дел машен праваш яхит меги?

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Хьуна машен хахка хаахь, иштта некъа бакъонаш хьуна евзуш ялахь, мегар ду машен лело бакъо эца. Амма некъа бакъонаш евзуш яцахь, йа машен лело цахаахь, цу хьолехь мегар дац и эца.

Иштта, муьлха а хIумангахь ду и, хьо цу хIуман охIлу валахь мегш ду хьуна, цига лелаш эрна хан цаяйъа, ахча делла, хьой цу хIуман охIлу хиларан тоьшалла эцар.

Нагахьсан хьо цу хIуман охIлу воцуш ахь и эцахь, хьарам ду хьуна и, ахь эцнарг хIун ю хьежжина жоьпаллехь хир ву хьо АллахIан хьалха. Масалан, лоьрийн дешаран тоьшалла, йа бусулба динан дешаран тоьшалла, хьо цу хIуман охIлу воцуш ахь и эцахь, доккха жоьпалла ду ахь тIелоцург, хьо зуламхойн могIарехь хир волуш. Иштта кхиндIа а, хьижаматан дешар хуьлийл и, йа машенаш тояран дешар хуьлийл и. Хьалхарчунгахь да цадезарг дина адман цамгар кхеташ хуьлу, шологIчунгахь да цадезарг дина некъац машен галйолуш хуьлу.

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар135

Ассаламу Iалайкум. ЦIоцIкъамш буха цадохш лезвиц дIадохш нисда мегар дуй?

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Мегар ду. Хьадийсехь дихкинарг бухадахар ду. Ткъа дIадошуш нисдар мегаш ду. Балдашна басар хьакхар санна ду иза, кеч ялар юкъадогIуш.

Ткъа АллахIан кхоллам хийцаран юкъа хIун догIу а, хIун цадогIу а вай билгал дина «ЕША».

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

☑ https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар134

Ассаламу Iалайкум. Файз Кандари бохш вол шайхе ладогIа меги? Гуантанамо тюрьма чохь хан еккхин ар вел вукх и. Даим цхьан нахан луьш волдер шек вел хоьт ас. АллахI диканц бекхам бойл шуна.

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Файз Кандарий Iелимстаг вац йа мутIелим а вац. Иза рувайбидех волу жахIил ву. Доцург дийцарца, пуьтш боттарца, нахан тIе бухIтанаш дарца гIарвелла стаг ву иза.

Нахан тIе доцург дийцарм оццул доккха, тамаш бан хIума дацар, баккхи Iелимнахан тIе а харцонаш юьцуш стаг ву иза.

Имам Бухарийн тIе ялх харцо кхуллу цуо шен цхьан видео тIехь. Салафшах волчу шина имаман, Абу Хьатиман а, Абу ЗурIатан а (Аллахl реза хуьлда цушинне) тIе харцо кхуллу цуо. И цхьа хIума кхачаме дара и Файз мила ву довзан.

Iарбойн мотт хуучун ютуб чу хьежчахь (цу чохь бен цуьнан белхаш дан дац) цу чохь карор ду цуьнан Iилман агIо долу даккхи гIалаташ а, цуо нахан а, Iелимнахан а тIе кхухку харцонаш а.

Делахь а, цхьаболчу нахана башхо яц, шайн цабезачу нахан тIе дуьцуш хилчахь, цуо дуьцург бакъ далахь а, дацахь а, цуьнан эшпаш нахан юкъахь баржош болчу. Цара шайн цабезачу нахан тIе цуо харцонаш юьцуш цуьнан видеош яржоро цу нехан нигатан боьхалла гойту.

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар133

Ассаламу Iалайкум варахьматуллахIи вабаракатухIу. Ас рицIкъ даккха цхьа хIум долдо, и долийн хIум дIадоьдш цахилч ху да дез ас? сайн ху лелина мух хуур ду сун если лелинехь?

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Хьайн дуIан жоп хилита а, долийначух беркат хилита а уггаре хьалха къинош летор дита деза. Вайнахан ма моттара, хьоьга кхочуш болчу хIора балан а, цатоман а бахьан бозбунчалла хуьлуш дац. Мухлен а дукха хьолехь къинош хила тарлуш ду цунна бахьан.

Шайхул Ислам Ибну Таймиййата (АллахIа къинхетам бойла цух) аьлла: «Къинош летор рицкъ лахдаларан а, мостагIчух кхераран а бахьана ду». [мажмуIул фатава]

Ткъа бозбунчаллех лецна доцца хьахийна вай «ЕША»

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар132

Ассаламу Iалайкум. Къуран перевод я мегш дац бохуг бакъ дуй? къовсам хиллер тха, цхьам простой нах нис кхетар боцдер Iелимнах цамагин боху.

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Къуръанан маьIна довзаро дуккха а тобанашна тиларш гучадоху. Цундера тиллачу тобанашна кхетам бу Къуръанан маьIна дац мегар дац бохург.

Къуръанан маьIна девзича, хьуна билгалдолу керистналла хIун ду, ширк хIун ду, бидIат хIун ду, керистан тIехIоьттина бусулба нахан дуьхьул хIума леладаро динчура аравоккхуш хилар, АллахI воцчунга деха а, кхайкха а мегаш цахилар, АллахI лакхахь хилар, АллахIан кхидолу Цуо Шена ду аьлла сифаташ; дегI, юьхь, куьг, ког хилар, иштта, иза велалуш, оьхузвоьдуш хилар, дуьнен стигал тIе И охьавогIуш хилар, иштта кхидолу, бусулба нах кериста лоручу хаварижийн тиларш, кериста нах бусулба лоручу муржиитийн, жахIмитийн тиларш а билгал довлу хьуна Къуръанан маьIна ахьа дешча. И бахьан долуш тилар чохь болчу дешначу наха Къуръанан маьIна нахан довзар доьхку, царна нийсо йовзарна кхоьруш.

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

Гулдина жоьпаш:

121 - Зудчун тоха езачехь тохаран барам муха хила безаш бу?

122 - Ибну Таймиййата (Дала къинхетам бойла цух) цахаарц докх ширк динчун бехказло луш хиллай? Ишт хьужжат дIакхачин бен цхьанне такфир да йиш яц аьл кхетам буй цун?

123 - ХIусамнанна керстнеха борш нах безабалар хаъделча, и йитар хьал муха ду?

124 - Ламаз оьцуш ши лерг дилар бехкам буй?

125 - ШахIадат далинаг бусулба хуьлуш вуй, кхидIа цуо хIуа леладахь а?

126 - Да-нана АллахI воцчунг кхойкхуш далахь, ишиъ мушрик хуьли? цушинца муха хила веза?

127 - Кхаъ хIусамнан хIора баттахь мел рицкъ охь дилла деза динехь?

128 - ХIусамдас хIусамнене йитин ю цаолуш, делахь а, мокъа ю хьо, хьай цIагIо бохуш долу дешнаш аьлча, тIалакъ хуьли иза?

129 - Ламазехь волуш, дас йа нанас мохь тоьхча, ламазан юкъар вала вези?

130 - Воккханиг чу велча, хьалагIаттар муха ду динехь?

https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар131

ассаламу 1алайкум варахьматуллах1 вабарокатух1у. кхеч къоме йо1 маре ях мегш дуй? шафи1и муьлах жейн чохь цхьа х1ум ду баха кафат олш, кхеч къоме маре ях мегш цахилар цу чохь ду бах, 1илм 1аминчун хуур ду бах, и худу ала Аллах1 рез хуьлда хьун.

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Кафаъат - стега а, зудчуна а хьал вовши таро еш хилар ду. Цух лууш дерг - къеркъа муьлуш волчунга, йа хIум лачкъош волчунга, йа зинаш дечунга, дика ийман долуш йолу йоI ягIийта цамагар ду. ХIунда аьлча, и сан волчу Iесачун, и сан йолу ийман долу йоI хьакъ яц. Кафаъат бохучух лууш дерг и ду. Иза гIолехь дерг а, берриг бохург санна Iелимнаха толийнарг а ду.

Ткъа ШафиIийн мазхIабехь цхьаболчу Iелимнаха, и кафаъатал Iилмангахь а, хьолехь а лерина. Масалан Iилма долу йоI, Iилма доцчунга ягIар цамагар, йа хьалдолчу нехан йоI къечунга цаягIар. И кхетам нийса цахилар билгал дина дуккха Iелимнаха, масалан Ибнул Къаййимс (АллахIа къинхетам бойла цунах) шен "задул-маIад" цIейолчу жайнахь кафаъатал динехь лоруш ду, дин цхьатер хиларехь лоруш ду, ткъа и доцчунгахь лоруш дац аьлла цуо.

Пайхамара (АллахIера салават а, маршо а хуьлда цунна) дукха никахьаш дина асхьабашна, къемниш, тайпа-тукхамш къеста цадеш. АллахIа а цакъестина къемнаш, тайпа-дукхамаш. АллахIа аьлла: «ХIай нах! Оха кхоьллин шу стагах а, зудчух а, къемнаш а, тайпанаш а дина, шу вовшашна довзийтархьам. Шух АллахIан гергахь уггар гIолехь верг - Цух чIогIо кхоьрург ву.» [сурат ал-хьужурат, 13-гIа аят]

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар130

Ассаламу Iалайкум, вокхниг чу велч хьал гIаттар динехь мегш дуй? Элчано IалайхIиссалам цамагина бохуг бух болш дуй? БаракаллохIу фийкум.

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Воккханиг чу велча цунна дуьхьула волуш, лераман, мараэккха, салам дала йа салам схьа эца а цунна хьалагIаттар хазачу гIиллакхашха ду.

ФатIимат (Аллахl реза хуьлда цунна) шен да Пайхамар (АллахIера салават а, маршо а хуьлда цунна) чу велча хьалагIоттуш хилла, иштта Пайхамар а гIоттуш хилла ФатIиматан и чу елча.

СаIд ибну МуIаз (Аллахl реза хуьлда цунна) бану Къурайзан кхел ян вогIучу хенахь, Пайхамара (АллахIера салават а, маршо а хуьлда цунна) асхьабашка аьлла: «ХьалгIовта шайн элан».

АллахIа КаIбан (Аллахl реза хуьлда цунна) тоба къобул диначу хенахь, КаIба междиг чу велча, ТIалхьат (Аллахl реза хуьлда цунна) КаIбан хьалгIеттина, цунна дуьхьал волуш, цунга салам луш, цунна тоба къобул хиларца и декъал веш.

Иштта кхин а дуккха ду лераман, гIиллакхан, дуьхьул волуш, мараэккхаш, салам луш, охь хоуьтуш адам чу делча хьалгIаттар хазачу гIиллакхашха хиларан тIенисвеш тоьшаллаш.

Ткъа хьадийсашкахь хьалгIаттар цамагдар, адам даздеш, цунна хьалгIеттина Iар ду. Цу хенахь нах шайн паччахьашна лелош хилла иза, и ларван дуьхьа доцуш (тIаккхам мегар дар иза), и вазвеш хьалгIовтти, дIахIуьтти летташ хилла уьш, Пайхамара (АллахIера салават а, маршо а хуьлда цунна) иза цамагина!

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар129

Ассаламу Iалайкум варахьматуллахIи вабарaкатухI. Ламазехь волш дас нанс мохь тоьхч ламаз юкъар вел царшим хубах хьаж вез бохуг бух буй цун? Аллах1 рез хилла хьун.

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухIу

Нанас йа дас мохь тохар чIогIа сихо йолчу хIуман далахь, масала цхьанхьара чу йоьжна нана, йа чу йожа герга ду, йа вагийна да, иштта хьолехь ламаз хада дина, царшин гIулкхе хьажа веза. Ишттачу хьолехь да-нана, кхиверг а цхьатерра ву ламаз хадо магарехь. Муьлха воккха стаг, йа бера, цу хьолехь далахь, ламаз фард далахь а, суннат далахь а хада дина цуьнан гIодан хьажа веза, цултIехьа хьай ламазе юхавогIур ву хьо.

Ткъа иштта кхераме хьал доцуш, беккъа мохь тоьхнехь:

1) нагахьсан ахь дийриг фард ламаз далахь, дай дийр ду ахь ламаз, сурат доца дешарца, рукуI, сужуд дах цадарца.

2) нагахьсан ахь дийриг суннат ламаз далахь, дуккха Iелимнаха къестина нанна жоп далар чIагIдина, дена жоп даларалла а. Нанас мохь тоьхча, суннат ламазан юкъар велла нанас хIун бах хьажа веза аьлла цара. ХIунда аьлча, къестина нанас мохь тоьхна ламазан юкъар цавеллачу, хьалха дIадахан умматашха цхьан стега хьокъехь деъна хьадийс хиларна.

Ткъа нийсон герга дерг, Имам ШафиIийн (Аллахl реза хуьлда цунна) мазхIабехь билгалдина ма-хиллара - нагахьсан нана шен кхайкхаман ахь жоп цаделча оьхаз гIура йолуш ялахь, (суннат) ламазан юкъарвелла жоп дала деза цунна. Амма нагахьсан шен кхайкхаман жоп цаделча иза оьхаз гIура йолуш яцахь, тIаккха ламаз хада цадеш, сихо дIадерзина жоп лур ду.

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар128

Ассаламу 1алайкум. Майрчун зудчун дов мосуз дол майрчо зудчунг хьай ц1а г1о, мокъ ю хьо, кхи со ла дезар дац хьа, бохш х1умш дуьц, масит шарахь дицин уьш. Йит г1ертш аьл дуй аьлч шен даг цадог1 бох цо. Ишт хьолехь йитин лорш юй зуд?

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Зуда йитар шина тайпа хуьлуш ду:

Хьалхарниг - къегина, шегахь шеко йоцуш дешнашца; ас хьуна тIалакъ делла, йа ас хьо йити, кхин вайшиъ хIусамда хIусамнана дац кхул тIехьа, иштта кхиндIа а. Цу хьолехь, и дешнаш аларца зуда йитина лоруш ду, цуьнан нигат мухха хиллехь а, забар еш олийл цуо иза, йа зуда кхерош олийл цуо иза, башхо яц.

ШологIниг - къегина доцуш, шегахь шеко йолуш дешнашца; мокъа ю хьо, йа хьай цIа гIо, кхин ас хьийзор яц хьо, йа кхин со ла везар дац хьа, иштта кхиндIа а. Цу хьолехь тергал дан дезарг, и дешнаш аьллачу хIусамде нигат ду. Нагахьсан цуьнан нигат тIалакъ хиллехь - йитина лоруш ду, амма нигат тIалакъ дацахь - йитина цалору.


Ткъа хьан хьокъехь аьлча, цунна ша уьш муха дийцина дагадогIуш дацахь, къегина бух шу никахь хилар бу, ткъа и бух шеконаш бохош бац.

Суннатан ОхIла Iелимнехан барт хилла бакъо ю: «Къегина (билгал) дерг шеконашца дIадолуш дац».

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар127

Ассаламу Алайкум Варахьматуллох1 ваша. Кхоъ х1усум нан ю сан. Цхьам шен баттан 60т вохь дил бох, шен кхи к1езиг цатоьъ дер. Шолг1ачо кхолг1ачо иззуг бох, барам жимм башхал йолш далахьаъ. Дуьххьурчунгар 3 бер ду, шолг1ачунгар кхо бер ду, еълог1чунгар 1 бер ду. Со баттан мел вохь дил дезш ву х1оран? Баракаллох1у Фийк.

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Баттан хIумма а йилла езаш вац хьо. Баттан бохуш дерг динехь дац, иза хан хене мелйолу дуьненахь юкъдеккхин лелош хIума ду, масалан хIусам (цIено) баттан лоцуш хиларе терра.

Хьуна тIехь дерг - кхаэ зудчунна юкъахь нийсо лелаяр ду; чохь Iа меттигаца, тIедуху духарца, дуъу рицкъанца. Шеш дехачу махкахь и санна болчу зударшца нийсо ярца. И бохург, шеш санна болчу зударин чохь Iе меттигаца, тIедуху духарца, дуъу рицкъаца царал лахар хила безаш бац уьш. Кхин а дика кхетош аьлча, цу кхаъ хIуманехь церан хьашто цхьатерра кхочуш ян езаш ву хьо. Ткъа хьуна тIехь дац царна мехалла хIуманаш латтор. Масалан деши, дети, машен, езаниг телефон иштта кхиндIа а. Делахь а, ахь уьш царна латта яхь, иза хьан дикаллех ду. ТIехь ду хьуна, царна хьашто ерг латтор, амма кхи сов дерг, дича дика ду, ткъа тIехь дац.

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

Суннатан ОхIлан кугалхойн сацам хилла, хIинцалца вай луш хилладолу тоьшаллашца дуьззина жоьпаш, кхултIехьа доцца, чулацамболуш даларна тIехь. Шен хьокъехь хоьттуш долу хIума мегаш хиларна, йа цахиларна, иштта цу хьокъехь Iелимнехан хилпло ялахь и билгал ярна тIехь, кхеташ, чулацаме жоп даларца тоам беш. Ткъа шен тоьшаллашка хьашто йолчо, и хилар билгалла дичахь, цунна жоп тоьшаллашца хир ду Даламукълахь!

Цундера адмера керстналла даларах, ширк даларах, Iесалла яларах, фискъалла яларах, цунна хьикматац, гIиллакхац, хаза дуьцуш и кхето веза. Вайн Iалашо ю иза, нах АллахIан дине кхайкхар, уьш нийсачу новкъа бахар. Ткъа вайн Iалашо яц уьш гIалат бевлачехь царна и юьхь дуьхьул деттар, хьо кафир ву, хьо мушрик ву, хьо бидIатчик ву, хьо Iеса ву бохуш. Уьш АллахIан динан хьукманаш ду, хьо шайгахь догтешна хила везаш. Керстналла динарг кериста хилар догтешна хила веза хьо, ширк дийриг мушрик хилар догтешна хила веза хьо. Ткъа Дала хьоьг ца бах, цунна и мер тIе тоха, юьхь дуьхьула тIех тоха. Мухлен а, хьикматац, гIиллакхац, хаза дуьцуш кхета ван везаш хилар Iамийна вайн АллахIа.

Ткъа ахь хьайн дена-нанна тоьшаллашца дийца деза АллахI воцчунга деха-кхайкха мегаш цахилар. И мегаш цахилар «КХУЗАХЬ» карор ду хьуна.

Ткъа дика хууш верг АллахI ву.
https://t.me/sunnatanokhla1441

#Хаттар126

Ассаламу 1алайкум, хаттар дар са Абу 1абдуллах1. Са да нана Аллах1 воцчунг кхойкхш хилч, 1овдс ялсмане дуьгур шеш бохш хилч, ас царшин такфир да йиш яц? Тха юртар цхьа дешн стаг мегар дац боху, царшим дириг ширк ду, ам ишиъ мушрик дац боху, изаъ нийс дуй? Аллах1 диканц бекхам бойла Хьун.

•

ваIалайкумуссаламу варахьматуллахIи вабаракатухI

Хьан да-нана догуш ду, нагахьсан ахь дуьцург, ахь ма дуьццу далахь. Ткъа нагахьсан хьо ишиъ кхето гIерташ къахьоьгуш вацахь (ву аьлла цахета суна, хьан хаттаре хьежжина), хьан хаттар, ишиъ догуш дитина, хаттар да веъна санна гуш ду: сан да-нана цIе летна догуш ду, ас ишиъ догуш ду ала мегар дуй?! Ткъа шун юртар дешначу (цуо хIун дешнам цахаъ суна) стега къамел а иштта го: ишиъ догуш-м ду, делахь а, ишиъ догуш ду ала мегар дац.

Вай дийцна ширк динчун "мушрик" аларан хьокъехь, шен тоьшаллашца «ЕША»


Да-нана гуттара тIех хьакъду, ахь шешшинц хаза юкъаметтиг лелаян. Ишиъ ширк деш далахь а, дацахь а. Лело езачу юкъаметтигашкахь, кхечарах схьакъесташ, шайн лакхар меттиг ю ден а ненан а.

Дена-нанна муьтIахь хилар дуьцучехь Сийлахь волчу АллахIа аьлла: «Хьоьгахь Iилма доцчу хIуманехь, царшим хьоьга Соьца накъост ве (ширк де) бахахь, цушинна (соьца ширк дарехь) муьтIахь ма хила хьо, дуьненчохь цушинца дика а хила хьо» [сурат лукъман, 15-гIа аят]

Цу шиммо хьоьга ширк де бахахь а, царшинна дуьхьул векан а, царшинца дов дан а, царшинца вон хила а йиш яц хьан. Царшим де бохуш долу цамегаш дерг цадо ахьа, ткъа мегаш долчунгахь муьтIахь хуьлу хьо, ишиъ бусулба дацахь а.

Да-нана доцуш, хийра нах балахь а, царца кIеда-маьрза хила веза хьо, царна дин дIакхачадарехь.

Сийлахь волчу АллахIа аьлла: «Хьай Делан новкъа нах кхайкха ахь, хьикматац, хаза хьехам беш» [сурат ан-нахьл, 125-гIа аят]

Хьикмат - ахь дуьцург адмо тIелоцур долу некъ лелабар ду. Масала, ахь цунца хаза гIиллакх лелича, цуо ахь дуьцург тIелоцур далахь, хаза гIиллакх лело деза ахь. Айхь дийцча тIелоцур дацахь, цуо тIелоцур долчунг дийцита деза ахь. Балхар чу веъна кIадвелла валахь, йа оьхаз вахан валахь, са даIийтин, йа оьхазло дIаялийтин дуьцур ду ахь. Иштта кхидолчунгахь а, адмо тIелоцур долу некъ лелабар, иза хьикмат ду. Ткъа ахь цунга "хьо мушрик ву" аьлча, хIун пайда бийр бу ахь? Кхелехь ма дац шу, иза мушрик хиларца йа цахиларца хьукма деш. Цундера мушрик хилар, кафир хилар цадуьцш, хьикматац, цуо дийриг ширк хилар, куфр хилар дийц деза ахь цунга. Ахь дийриг ширк ду аьлча, хьайга тоьшаллаш доьхур дуй хаъдеза хьуна, цу меттехь хьа цунна дало тоьшаллаш цахилахь, иза а хьикматац цадийцар ду. Цуо дийриг ширк хиларна, куфр хиларна Къуръан чура, Суннатера тоьшаллаш хаъдеза хьуна, цултIехьа цу тоьшшаллийн бидIатан охIлуно туьйсу шеконаш дIайохуш Iилма хила деза хьоьгахь. ХIунда аьлча, ахь цуо дийриг ширк хиларна аят далийча, цуо цунна дуьхьул, хьо цу аятах нийса цакхетна аьлла бидIатан шеко ялаяхь, цунна далан жоп хила деза хьоьгахь. Иштта, хьикматах ду, цуо къобул бечу некъахула цунца къамел дар а. Масала, и суфий валахь, АллахI воцчунг кхайкхар ширк хилар дуьцуш суфий Iелимнехан йа цара къобул бечу Iелимнехан дешнаш даладар, Iабдул-Къадир Жийланий санна болчу.

Иштта аятехь ма-аллара, хаза хьехам беш дIакхачо еза нийсо. Дуьххьура ширк муха доладелла, дуьненчохь дуьххьур ширк дожаран бахьан хIун ду. АллахI цхьаъ вар муха ду, цуьнан дозалла хIун ду. Адам кхолларан Iалашо иза хилар а, иштта кхиболу некъаш а, ахь дийцича адман хьан къамел хазлур долуш.


Мисрер (египтер) сайн дешар дIадоьрзуш, ойланаш лелар-кх сан коьртехь, цIавахча АллахIан динан пайде хилар, Iаминарг дIахьехар, даIват дарна хьикмате некъ лоьхуш.

Иштта беттанашкахь ойланаш йинчултIехьа хьижамат ян Iамадарна тIехь ойла сецира сан. ХIунда аьлча, хьижамат гIарделла дарба ду, хьадийсашкахь хьехина ду. Ахь хьижамат еш адмац мел лахара цхьа сахьта сов хан йоккху луьш-олуш. Иштта баккхий а, кегий а, динац верг а, воцург а массо тайпа адмашца зIе хIоттало хьан хьижамат бахьан долуш. ТIаккха и хьижамат дешар дешна, цун диплом схьаоьци цIавоьду со. ЦIахьа хьижаматан цхьа чоь кечча йой, цу чохь нахан гергахь дарбана, ткъа сайн дагчохь даIватан некъ болабо аса.

Дукха нах ширканах, куфранах, бидIатах, Iесаллех, фискъаллех тоба даран бахьан дира цух АллахIа. Хьан хаттарца догIуш, царах цхьа дийцар хьахо ойла хилла дуьцу ас хIара сайн доьжна воккхачу стага ширкан некъах тоба даран дийцар:

Цхьан стага телефон туху соьга, шен деваша вара хьижамат ян езаш, дIа ва могшалла яц цунна, шайга схьавогIур вари хьо олий. Дера вар-кх олий, царга воьду со. Со церан чу велча, дIатоьхна боккха пен дIалоцуш авлияъ Iовдийн сурт го суна. И воккха стаг ша ву зукре лелаш, зукур олуш суфишха. Иштта ширк деш, бидIаташ лелош хилар билгал долу суна иза. Тхойшиъ хьижамат ян волало. Даиман иштта хьижамат еш адмац дин дийцар хьокъехь къамел, хьижамат мичахь Iамина ахь бохучу хаттар тIера долалуш дара-кх. Иштта цуо хотту, хьижамат ян мичахь Iамийна ахь олий. Египтехь Iамийна олу ас. Ванах ма гена вахан Iамийна ахь и олу цуо. ХIан-хIа, дин Iамо вахан вара со, иштта дин Iамош массех шо деккхинчултIехьа, цIаверзале Iамийна ас хьижамат олий жоп ло аса. ТIаккха цо шен цхьацца хеттарш до, ламазах, марханах долу, ас цунна жоьпаш ло. Хьижамат йин вала герга вахча, бусулба нахан юкъахь болу цакхетмаш хьахбо цуо, церан бахьан хIун ду те олий. ТIаккха цунна бахьнаш дуьцу аса, дукха цадуьцуш, кула ерайоцчу барамехь. ХIунда аьлча, цунна хьижаматан кхо дакъа дара. Юкъа ши кIира долуьтуш кхузза ян езаш яра хьижамат. ЦултIехьа хьижамат дарбан дакъошха хьалхара дакъа чекхдоли, со дIавоьду. ЦултIехьа ши кIира делча, юха а цунна хьижамат ян воьду со. Юха а, тхойшин дин дийца волало тхойшиъ. Цуо олу: "тамашийна хIума хIун ду хаий хьуна, вай къомах болу мутIелимаш цхьаа барт болу бац-кх. ХIоран шайн-шайн, тайп-тайпан кхетамаш бу. Ванах и Къуръан цхьаъ ма ду, хьадийсш цхьа маьIна долуш ма ду, тIаккха и мутIелимашна кхетамаш бекъабалар бахьан хIун ду теша?". ТIаккха динехь дуккха тобанаш хирг хилар дуьцуш Пайхамаран (АллахIера салават а, маршо а хуьлда цунна) хьадийс дуьцу ас цунна, цунна Iелимнаха белла кхетам буьцуш, цултIехьа Пайхамара (АллахIера салават а, маршо а хуьлда цунна) ша дIавелча дуккха хилплонаш хирг хилар дуьцуш хьадийс дуьцуш, цунна Iелимнаха белла кхетам буьцуш, динехь мел дечу хIуман бух бовзар коьра хилар, цу хIуманна масалш далош геенара цхьац гIулч йоккхуш, цунна кхетам нийсачу некъа хийцан Iалашонц къамел доладо аса. Суна цкъа гина дац, баккхичу наха санна лерина дин дуьцуш кегийчу наха ладугIуш. Аят дуьцуш а, хьадийс дуьцуш а, и хада деш къамел до кегийчу наха, динехь бу бохучу вежарш а. Доккха гIалат ду иза. Коьрт тIехь олхузар соцур дара цу воккхачу стега, оццул лерина ладоьгIура цуо. ЦултIехьа со дийцна валитна, гуттар самукъне хеттарш доладо цуо, "Хьан къамеле ладугIуш, айс лелочух а хаъа лаам хили сан. Аса хIара а, хIара а до, цунна а, цунна а бух буй Къуръан чохь а, Суннатехь а?" бохуш, ша лелочух лецна хеттарш до цуо. Тхойшина къамел дерригам яздан цхьа книшка язъян езар ю. Цундера, цу самукъне хеттаршха цхьа хаттаран гонахьа тхойшин хилла къамел хьахдо аса:

Цуо хотту: "ХIокху зукуран бух хIун бу? Пайхамара (АллахIера салават а, маршо а хуьлда цунна) диний хIара? Со хаал хилчахь, сан дерриг дахар кху зукур некъахь дIаделла, дезткъа шаре велла ву со, цкъа дагадеъна дац суна кхуьнан бух хилар йа цахилар. Ламаз санна, сан шегахь шеко йоцуш хIума хилла хIара даиман. Бакъду, дуьцуш хазар суна, мегш дуй даций бохуш, делахь цкъаа и тида а, йа хатта а хьашта цахетта суна".

Ас жопло цунна: "бух болуш дац иза. Пайхамара а (АллахIера салават а, маршо а хуьлда цунна), цуьнан асхьабаш а, йа царал тIехьа а дикачу нахах цхьаммо дина хIума дац иза. Йа вайн умматехь цхьанна Iелимстага магийна гина а дац суна иза" олий.

Цуо гIарбевлачу цхьацца нехан цIерш а йохуш олу: "хьенехо, минехо деза Iибадат ду ма бах иза, цун дозалла дуьцуш Iелимнах а ма буьцу цара".

Ас олу цунга: "Ваша (воккхачу стаге олучу кепехь), цу хьенехо, минехо шайн дуьций хууш харц дерг ду хьуна дуьцуш. Цара Къуръанан а, Хьадийсан а, Iелимнехан дешнийн къамелашна а харц маьIнаш дохуш дуьцуш ду хьуна дуьцург, (хIара а, хIара а, масал ду хьуна олий, цу наха маьIнаш харц дохуш хилар билгал до ас цунна)".

"Остопирла, остопирла" бохуш корта леста бо цуо, царех Iадавина.

ТIаккха аса олу цунга: "Цу хьенехе, минехе хаттар де, Имам КъуртIубий, Ибну Хьажар Iаскъаланий, Имам Нававий, Iабдул Къадир Гиланий, уьш муха Iелимнах бу? Цара хIун жоп ло хьажа хьайна. ЦултIехьа, и ас хьахийна Iелимнах хIоккхахь, оццехь гIалат бевла алар а муха ду хатта царга, цара хьайн хIун жоп ло а хьажа. Ткъа цу Iелимнехан къамелаш ду хьуна, АллахI воцчунга кхайкхар Делац накъост вар хилар дуьцуш, тахан ахь дуьцу зукуршна бух цахилар, уьш дан мегаш цахилар дуьцуш. АллахIан къамел ду хьуна: «Церан ламазаш (Iибадаташ) мадацар, мехьри хьекхар а, тIараш деттар а бен, шеш керстналла дар бахьан долуш Iазап Iовша» [сурат ал-анфар, 35-гIа аят] цу аят хьокъехь ас хьахинчу Имам КъуртIубис шен тафсир чохь олу: "мехьри хьоькхуш, тIараш детташ Дела хьехаво шеш бохуш болчу суфисташна дуьхьул ду хIара аят, и тайпа хIума лелориг мушрик нахах тарлуш ву".

Иштта кхечу аятан тафсирехь олу Имам КъуртIубис: "Имам Абу Бакар ТIартIушега хеттира, суфисташ лелочу зукурна хьокъехь, цара цхьана кхеташ, АллахI хьехаво, элча хьехаво, царех шена шовкъа еънарг хьала эккхи кхисса ло, тIараш детта, мехьри хьоькху, цултIехьа цхьане охьа ховший яъхIума юуш сагIанах кхета уьш. Цара лелориг мегаш дуй?

Абу Бакарс (АллахIа къинхетам бойла цунах) жоп делла: "Суфистийн некъ - галбелла, жехIил, тилбелла некъ бу. Къуръан а, Суннат а бен дац Ислам дин.. Пайхамара а (АллахIера салават а, маршо а хуьлда цунна), цуьнан асхьабаш а шеш охьа хевшича, шайн коьта тIехь олхузарш долуш санна паргIат Iара (цара лелориг цалелина цара). Бусулба паччахьна а, цуьнан уллехь болчу Iедал белхалошна а тIехь ду, и тайпа (и зукурш деш болу нах) маьждиган улле цабитар. Иштта Аллахах а, эхиртах а тешаш волчу бусулба стаган мегар дац царца цхьана Iар а, царна церан тилар тIехь гIо дан а (царна яъхIума луш йа кхидерг деш). ХIара Имам ШафиIийн а, Абу Хьанийфатан а, Имам Маликан а, Имам Ахьмадан а мазхIаб ду, иштта уьш боцчу кхиболу бусулба нехан Iелимнехан некъ а бу хIара." (Абу Бакар ТIартIуший доьалгIа бIе шерчура Суннатан ОхIлан Iелимстаг ву, Къадий Iияд санна болчу баккхичу Iелимнаха Имам ву иза бохуш хестина волуш).

Иштта кхин а цу аса хьахийнчу Iелимнехан дешнаш дуьцу ас цу воккхачу стаган. ЦултIехьа олу ас: "цу хьенехе минехе ахь цу Iелимнехан хьокъехь хеттича, цара уьш хестор бу хьуна, цултIехьа уьш цхьадолчу хIуманашкахь гIалат бевла алар муха ду ахь хаттахь, цара хьоьга эра ду "хIиц элпш Iамийна, вахабисти кIорниш ю и къамелш дийриш", цара хьайн и жоп делча, хIара ас хьоьга дийцин долу, цу зукурах лецна цу Iелимнехан къамелашха лаци хатта ахь цу хьенехе минехе, тIаккха билгал дерду хьуна, цу наха хьой хIинцалца Iехийна хилар". Дик ду олий, шолох хьижаматан гуламер дIаса волу тхойшиъ. ЦултIехьа кхозлох тIеххьар хьижамат ян цхьан кхета тхойшиъ. Иштта тхешшин дин дуьцуш къамел долало тхойшин. Цуо олу: "хеттир хьун аса хьенехе а, минехе а цу Iелимнахах лецна. Уьш санна Iелимнах бан а бац бохуш хестира цара. ЦултIехьа ас хеттира, уьш цхьадолчу хIуманашкахь гIалат бевла бохучеран хьокъехь, цара элира "къотIалх бинчу, хьекъал доцчу, Iилман хьожа кхетазчу кегий нехан къамел ду иза". ТIаккха аса, и ахь соьга дийцин долу, цу Iелимнехан Дела воцчуга кхайкхан цамагош дешнаш, зукур цамагош дешнаш дийцина, царах лецна хIун олу ахьа аьлча, цара хIорамма жоп лора: "гIалат цаволуш цхьа вац Пайхамар воцург шаверг гIалат волуш ву" олий. ТIаккха хиир суна, цу наха тхо Iехош хилар. АллахI диканц бекхам бойла хьуна..." иштта кхиндIа баркаллийн дешна бохуш, АллахIан хастам беш, воьлхуш, цу дерригенах тоба дина, нийса кхетман тIе вирзира и воккха стаг. ЦултIехьа цхьа шо делча АллахIан тIе дIавахар и, АллахIа декъал войла иза, АллахIа ше мел хилла вонаш, диканашка хийца хийцина, Ялсаманийн лаккхара даржа лойла цунна.

Масалшха цхьа масал ду иза, хIара некъ атта цахиларна, кху некъахь собре хуьлуш къахьега дезаш хиларна, кху некъахь хIумма а кIезга цахетарна, хьадийсашкахь ма-дарра, дикачух хIумма а кIезга цахетар, ах хурма а кIезга цахетар. Хьан нияте хьежжина, бахьан мел жима далахь а АллахIа хьо хьайн Iалашоне кхачош хилар.