دیده‌بان میراث فرهنگی ایران

بقعه صفوی امامزاده صالح روستای جزن دامغان در آتش سوخت
@sarbehavabash

آیا میراث فرهنگی قربانی طرح‌های گردشگری می‌شود؟   
آتشکده آذرخش داراب سوراخ سوراخ شد! 

  ✍️عیسی فولادفر

آخرین مشاهدات از «آتشکده آذرخش» داراب نشان می‌دهد که این اثر ثبت ملی به شماره 229 با اجرای طرح گردشگری سوراخ سوراخ شده است. این طرح که در سال 1401 اجرا شده، پایه‌های فلزی و داربست‌ها را در تن تاریخی این بنای کم‌نظیر فروبرده و آسیب‌های جدی به آن وارد کرده است.  

در همان بدو اجرای این طرح؛ تخریب‌های گسترده‌ای در فضای بیرونی آتشکده صورت گرفته که صدای اعتراض کارشناسان میراث فرهنگی در سراسر کشور را بلند کرد. لودرها به زیر لایه‌های فرهنگی و باستانی آتشکده حمله‌ور شدند و به جای تکه‌های خاک، آثار با ارزشی که از دل آتشکده تراشیده شده بود را تخریب کردند. همچنین آسیب به صخره‌ای که آتشکده از آن بیرون آمده بود نگرانی‌های بیشتری را به دنبال داشت.  

پس از این تخریب‌ها راه ورود به آتشکده نیز به شدت آسیب دید و مردم ناچار بودند برای دسترسی به آن از صخره‌ها بالا بروند یا روی داربست‌های ناایمن تردد کنند. پس از تذکر عزت‌الله ضرغامی وزیر پیشین و ثابت اقلیدی مدیر کل، وقت به ناگاه یک پلکان فلزی نامناسب و موقت نصب شد که به ادعای مسئولان برای تسهیل تردد مردم و بدون آسیب به آتشکده طراحی شده بود. اما واقعیت این است که برای تثبیت پلکان سوراخ‌هایی در صخره ایجاد و میلگردهایی به آن جوش داده شد که خود به معنای تخریب بیشتر سازه است و در تصاویری که به تازگی تهیه شده کاملا مشهود است.  

به نظر می‌رسد این تخریب‌ها ادامه‌دار بوده و هر روز بر زخم‌های آتشکده افزوده می‌شود.  
شنیده‌ها حکایت از این دارد که این طرح در اداره کل میراث فرهنگی تصویب و به داراب ابلاغ شده است اما تا کنون مسئولان  حاضر به گفت‌وگو درباره وضعیت این اثر کهن و شفاف‌سازی درباره عوامل پروژه «طرح گردشگری» نشدند.  

بر اساس اصول مرمت آثار تاریخی، نصب پلکان باید به شکلی باشد تا به سازه صخره‌ای آسیبی وارد نشود. آن قسمت‌هایی که با صخره تماس دارد باید از بالشتک‌های لاستیکی استفاده کنند. این نکات نشان می‌دهد که رعایت نکردن اصول فنی و مهندسی می‌تواند به تخریب بیشتر این اثر تاریخی منجر شود و ضرورت دارد که مسئولان با دقت بیشتری به این موضوع توجه کنند. 

مسئله اما این است که طبق ماده ۵۵۸،این اقدام تخلفی آشکار محسوب می‌شود و به وضوح به سازه آسیب‌های جدی وارد کرده است. آیا میراث فرهنگی ما قرار است با نام گردشگری به نابودی کشیده شود؟

@miraskhabar

🔴تهدید شهروندان اصفهانی با ساخت و ساز غیرمجاز در شاه دژ

🔴چه کسی مسئول جان شهروندان در کوه صفه است؟


🔸باوجود اظهارنظر یگان حفاظت میراث استان اصفهان مبنی بر عدم هر‌گونه فعالیت ساخت‌وساز در قلعه "شاه دژ"بر فراز کوه صفه، تصاویر منتشرشده توسط یکی از کوهنوردان نشان می‌دهد که دپوی غیراصولی کیسه‌ها و مصالح خطر ریزش و سقوط سنگ در جبهه شرقی و شمالی این کوه را افزایش داده است.

🔸با توجه ‌به شروع فصل بارش در اصفهان و دپوی غیراصولی کیسه‌های مصالح درست بالای کوه و اطراف ارگ اصلی شاه دژ، با بارش باران امکان لغزش و سقوط سنگ روی جبهه و دیواره‌های شرقی و شمالی افزایش می‌باید که علاوه بر صخره‌نوردان حرفه‌ای، کوه‌پیمایی و پیاده‌روی شهروندان عادی را نیز با خطر جدی روبه‌رو می‌کند.

لینک خبر
https://rokhdadshahr.ir/?newsid=11359


@rokhdadshahr_ir

🔹نخستین بنای طبقاتی خشت و گلی دنیا دچار شکاف‌های عمیق شده/ قلعه ایزدخواست در انتظار وعده ۱۰ میلیارد تومانی است

🔹قلعه ساسانی ایزدخواست که از آن به‌عنوان نخستین بنای طبقاتی خشت و گلی دنیا نام می‌برند و قدمت آن به ۱۷۰۰ سال پیش می‌رسد، به‌دلیل نفوذ رطوبت از چند قسمت دچار شکاف‌های عمیقی شده است. این درحالی است که ۴ ماه قبل، محمدهادی ایمانیه به همراه مدیرکل اداره میراث‌فرهنگی فارس پس از بازدید از این اثر منحصربه‌فرد تاریخی، برای استحکام‌بخشی و حفاظت از قلعه وعده بودجه ۱۰ میلیارد تومانی دادند که هنوز محقق و تصویب نشده است. کارشناسان میراث‌فرهنگی به‌دلیل پیش رو بودن فصل بارندگی به‌شدت نگران ریزش نخستین آپارتمان خشت و گلی جهان در ایزدخواست هستند.

🔗https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1558905


@ilnair

خانهٔ دَوَلّو در آستانهٔ نابودی:

خانهٔ تاریخی دَوَلّو به حال خود رها شده است!
وضعیت نامناسب ناودان‌ها، پنجره‌های شکسته و رطوبت جداره‌ها، این خانه را در معرض تخریب قرار داده‌اند.
تنها خانهٔ ارزشمند در خیابان شهید خدائی، که زمانی سریال‌های خاطره‌انگیز چون کیف انگلیسی در آن ساخته شده، اکنون به حال خود رها شده است تا تهران شاهد از دست رفتن یکی دیگر از آثار باارزشش باشد.
لازم است میراث‌فرهنگی به سرعت برای حفاظت از این اثر ارزشمند اقدام نماید.

منا آذرنوش
دکترای حفاظت از بنا و بافت‌های تاریخی
۱۴۰۳/۰۹/۰۱


https://t.me/reesjomhoormiras

🔹آتش‌سوزیِ عمدی در گنبدخانه صفوی امامزاده جزن صالح دامغان/ فرش‌ها سوخته است

🔹فعالان میراث‌فرهنگی استان فارس شب گذشته از آتش‌سوزی در گنبدخانه صفوی امامزاده جزن صالح دامغان خبر دادند. معاون میراث‌فرهنگی استان سمنان اعلام کرد، خوشبختانه هیچ آسیبی به بنا نرسیده است و فقط فرش‌های امامزاده دچار حریق و سوختگی شده‌اند.

🔗https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1560106


@ilnair

🔹تنها نقش‌برجسته اشکانی استان فارس شروع به ریزش کرده/ پژوهشکده حفاظت و مرمت: نقش‌برجسته را به تهران منتقل کنید

🔹تنها سنگ‌نگاره اشکانی موجود در استان فارس در وضعیت شکننده‌ای به‌سر می‌برد. با اینکه بارها مدیران و مسئولان میراث‌فرهنگی استان فارس و ستادی از این نقش برجسته منحصربه‌فرد بازدید کرده‌اند و وعده‌هایی نیز برای حفاظت از آن داده‌اند اما تا این لحظه‌ هیچ اقدامی برای این نقش‌برجسته اشکانی صورت نگرفته است. درحال‌حاضر این سنگ‌نگاره دچار ترک‌های ساختاری شده و از جبهه شرقی نیز شکسته و شروع به ریزش کرده است.

🔗https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1558482


@ilnair

وضعیت مرمت یک امامزاده ۷۰۰ ساله!

بنای حدودا ۷۰۰ ساله امامزاده محمدتقی در شهرستان دماوند در استان تهران درحال مرمت است، اما شیوه مرمت آن که بنا را از ریخت انداخته و از هویت اصلی دور کرده، انتقاد کارشناسان مرمت و میراث فرهنگی را برانگیخته است.

isna.ir/xdSkfX


https://t.me/reesjomhoormiras

قاچاقچیان بخش زیادی از یک«گوردخمه»را در مرودشت ویران کردند

تارنمای مهرگان :سیاوش آریا

قاچاقچیان و سودجویان اموال تاریخی و فرهنگی در سال های گذشته بخش زیادی از یک«گوردخمه»در شهرستان مرودشت را شکسته و دوباره نیز به آن یورش برده و بخش دیگری از آن را ویران کردند.

سودجویان و قاچاقچیان بیمار اموال تاریخی و فرهنگی به بهانه های پوچ یافتن گنجی که هیچ وجود خارجی ندارد درسال های گذشته به یک«گوردخمه» ٢٠٠٠ هزارساله در یکی از کوه های مرودشت پارس آسیب جدی رسانده و بخشی های زیادی از درون اتاقک آن را شکسته اند.همچنین در یکی دو ماه گذشته نیز باز چپاولگران فرومایه به بخش هایی از درون«گوردخمه» دست اندازی و آنرا شکسته و سنگ های آن را خورد و درون اتاقک رها کرده اند.از سویی،به تازگی قاچاقچیان نابخرد پشت«گوردخمه»را با کندو کاوهای غیرمجاز گودال بزرگی پدید آورده و آسیب های برگشت ناپذیری را بر یادگار ملی برجای گذاشته اند.

آسیب های وارده به این یادگار ارزشمند باستانی به حدی زیاد است که ساختار و ریخت آن را دگرگون کرده و آنرا در سراشیبی نابودی قرار داده است.

این«گوردخمه» با نگرش به ریخت و فرم آن و ابزار به کار رفته در تراش سنگ ها و برپایه شواهد باستان شناختی و هم سنجی با دیگر نمونه های آن در شهرستان مرود‌شت که به فراوانی یافت می شود از آن دوره پساهخامنشی یا فراهخامنشی(پس از هخامنشیان) است که در پیوند با دودمان پارسی«پرترکه»ها یا فراته داران است که خود را میراث دار هخامنشیان می دانسته و از آن ها پیروی می کرده اند.

چنین گوردخمه هایی بیشتر از آن فرمانروایان،بزرگ زادگان و صاحب منصبان بومی است که در منطقه زندگی می کرده اند.
گوردخمه های باستانی از آن روی دارای اهمیت هستند که ما را با آداب، آیین و تاریخ اجتماعی دوره مربوطه آشنا کرده و از دیدگاه پژوهش و مطالعه های باستان شناختی،تاریخی و معماری دارای ارزش فراوانی بوده و از جایگاه ویژه ای نزد کارشناسان برخوردار هستند.

اما«گوردخمه»٢٠٠٠ ساله شهرستان مرودشت پارس در آستانه نابودی کامل قرار گرفته و در خطر است و جا دارد مسولان یگان حفاظت میراث فرهنگی شهرستان و استان و مدیران میراث فرهنگی استانی گوشه چشمی به آن نیز داشته باشند.

#mehrganaria
https://www.instagram.com/p/DCpVCM3xhKc/?igsh=NjZiM2M3MzIxNA==

روز رسوائی
جلسه مسئولین استان فارس، شهر شیراز و وزارت میراث فرهنگی
با خبرنگاران و منتقدان تخریب بافت تاریخی شیراز

هتل بین الحرمین
۲۶ بهمن ۱۴۰۱

بخش اول:
محمدمهدی کلانتری
دبیر پویش ملی نجات بافت تاریخی شیراز

علیرضا صحرائیان معاون توسعه و عمران حرم شاهچراغ با صراحت از محمدمهدی کلانتری خواست برود بافت تاریخی اصفهان را نجات دهد و بگذارد او با کمک شیرازیها و آقای منیعاتی و انجمن دوستداران گردشگری، بافت تاریخی خودشان را نجات دهد.
صحبت های او با تشویق اعضای انجمن مذکور و انتقاد شدید خبرنگاران و دوستداران و فعالان میراث فرهنگی شیراز همراه بود.
این جلسه و بازدید میدانی را روابط عمومی وزارت میراث پس از انتشار گسترده خبر هشدار تخریب ۶۰ پلاک تاریخی جهت طرح توسعه حرم شاهچراغ ترتیب داد تا همه چیز را تکذیب و توجیه کند، اما با مردم اخطاریه به دست در بافت و ضد و نقیض گوئی مسئولین، تبدیل به روز رسوائی شد.

فیلم کامل جلسه به دست ما رسیده و جهت ثبت در تاریخ و روشنگری در چندین قسمت منتشر خواهد شد:
aparat.com/playlist/12059055

پویش ملی:
#نجات_بافت_تاریخی_شیراز
Instagram: @nejate.bafte.shiraz
Telegram: t.me/nejate_bafte_shiraz

🏨بزرگترین واگذاری گروه هتلی در تاریخ ایران/ ۲۲ هتل پارسیان به فروش می رسد

🔸 اخیراً و پیرو اطلاعیه مزایده رسمی بنیاد مستضعفان، گروه هتل‌های پارسیان بعنوان یکی از نمادهای هتلداری کشور که یکی از بزرگترین گروه‌های هتلداری و مالک برندهای مطرح قبل از انقلاب می باشد به بخش خصوصی واگذار شده است و در حال طی کردن مراحل انجام تشریفات قانونی است!

🔸 در مصاحبه اخیر وزیر کار و رفاه اجتماعی نیز بطور رسمی اعلام شده که این وزارتخانه قصد دارد گروه هتل‌های ایرانگردی و جهانگردی را بعنوان بزرگترین زنجیره هتلداری کشور در اقدامی مشابه به بخش خصوصی واگذار نماید و از این فعالیت خارج شود.

🔸 این درحالی است که تعداد بسیاری از سرمایه های تخصصی نیروی انسانی در این هتل‌ها مشغول به فعالیت هستند و معیشت خانواده‌های آنها نیز از این طریق تامین می‌گردد.

🔸 تجارب ناموفق در خصوصی‌سازی این مجموعه‌ها به افراد و پیشینه‌های دولتی و مشمول رانت، شاید نقطه پایانی بر صنعت هتلداری کشور باشد که جبران آن دور از انتظار بنظر می‌رسد.

🎯این گروه ۲۲ هتل دارد که در سال ۱۳۸۰ هلدینگ آن آغاز به کار کرد

#همدان_گردش
@hamedangardesh

خانه تاریخی قزوینی ها،خانه پدری میراث فرهنگی اصفهان
نامه جمعی از تشکل های دوستدار میراث فرهنگی استان اصفهان به وزیر میراث فرهنگی و استاندار اصفهان

جناب آقای دکتر صالحی امیری
وزیر محترم میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

جناب اقای دکتر جمالی نژاد
استاندار محترم اصفهان
با سلام و احترام

در سنوات گذشته، تعداد پانزده باب خانه تاریخی تحت مالکیت قانونی اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان به منظور برگزاری کلاس های آموزشی و راه اندازی دانشکده صنایع دستی در اختیار دانشگاه هنر اصفهان قرار گرفته است که بسیاری از این خانه ها به لحاظ معماری و داشتن آرایه های تزئینی جز نفایس قرار دارند لیکن آن دانشگاه نسبت به تعهدات خود در تفاهم نامه منعقده عمل نکرده و متاسفانه با توجه به اخطارهای مکرر اداره میراث فرهنگی مبنی بر نیاز مبرم تعدادی از این خانه به مرمت،با اعتباراتی ناچیز برخی را مرمت و بسیاری دیگر را به حال خود رها کرده است که در حال حاضر وضعیت فعلی این خانه‌های تاریخی، نامناسب و بغرنج بوده و نه تنها ضوابط موضوعه در حفاظت و صیانت از آنها رعایت نشده و نمی‌شود بلکه در بسیاری از موارد، مرمت‌‌های دوره‌ای که یکی از بایسته‌های نگهداری از بناها و سازه‌های تاریخی است، انجام نشده و در مواردی که صورت گرفته نیز این امر در تناقض آشکار با اصول و روش‌های تخصصی مرمت است؛
همچنین تعداد شش باب از این خانه‌های تاریخی کاربری نداشته و بدلیل عدم استفاده با خطر تخریب و نابودی مواجه شده است.
لذا اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان پیرو وظیفه ذاتی خویش و براساس قانون، پیگیر تخلیه خانه‌های مذکور توسط دانشگاه هنر اصفهان بوده است که تا این تاریخ بدلایل مختلف به سرانجام نرسیده است؛ در این اثنا
اخباری مبنی بر تصویب واگذاری خانه تاریخی قزوینی‌ها به دانشگاه هنر اصفهان در شورای سامان دهی فضاهای اداری توسط استاندار قبلی و ریاست سازمان برنامه و بودجه به گوش میرسد که براساس این مصوبه مقرر گردیده است این خانه به مدت ۱۰ سال با کاربری آموزشی و طبق شنیده‌ها به عنوان خوابگاه دانشجویی! در اختیار دانشگاه هنر قرار گیرد. با توجه به اینکه این خانه جز بناهای ثبت ملی و جز نفایس محسوب می شود این مصوبه در تضاد آشکار با ماده ۵۶۶ مجازات اسلامی سال ۱۳۷۵ است که اعلام می دارد " اعطای هرگونه کاربری دور از شان، غیرمتناسب و بدون مجوز میراث فرهنگی به بناهای تاریخی کشور جرم تلقی شده و تعیین کاربری اثار تاریخی طبق این ماده و ماده ۷۲ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور منحصرا در اختیار وزارت میراث فرهنگی و ادارات میراث فرهنگی استان‌ها است و همچنین طبق بخشنامه ۱۴۰۳۲۳۰۱/۶۹۱۵ ابلاغی معاون محترم امور حقوقی مجلس و استان های وزارت خانه میراث "هر گونه واگذاری بناهای تاریخی تحت تملک این وزاتخانه و ادارات که به منظور حفظ، احیاء و نگهداری تحت مالکیت ادارات و دولت قرار گرفته اند، به سایر دستگاه‌ها جهت استفاده تحت عناوین کاربری های اداری و اموزشی ممنوع است و در بخشنامه دیگر این وزارتخانه به شماره ۱۴۰۲۲۱۰۰/۲۵۸۶۰ سازوکار واگذاری بناهای تاریخی تحت مالکیت وزارت میراث فرهنگی صرفاً از طریق صندوق احیاء و بهره برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی با تعیین کاربری‌های گردشگری، صنایع دستی و خانه های خلاق امکان پذیر است.
در همین راستا، اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان مطابق با ضوابط ابلاغی و در جهت عمل به وظایف ذاتی و سازمانی خود مبنی بر "توسعه صنعت گردشگری ،ترویج و تحول هنرهای دستی و حفظ آثار تاریخی و هویتی" همگام با برنامه هفتم توسعه مکاتبات بسیاری از طریق وزیر وقت با استاندار قبلی داشته که صراحتاً مخالفت و غیرقانونی بودن این واگذاری به مراجع ذی‌ربط اعلام گردیده است اما پیگیری‌های صورت گرفته تا به امروز بی نتیجه بوده و اصرار بر سر واگذاری غیرقانونی خانه قزوینی‌ها به دانشگاه هنر تا به حدی است که مدیر کل میراث فرهنگی استان در روند شکایت در مراجع قضایی به ترک فعل متهم شده است؛ لذا تشکل‌های مردم نهاد دوستدار میراث فرهنگی استان، مطابق بند ب ماده ۲۹ آیین‌نامه تشکل‌های مردم نهاد مصوب هیئت محترم وزیران به شماره ۶۷۷۳۵/ت۵۱۳۰۵ ه مورخ ۱۳۹۵/۶/۶ که دیده‌بانی و نظارت بر عملکرد سایر بخش‌های جامعه در زمینه تخصصی را یکی از حقوق تشکل‌های مردم نهاد قلمداد نموده است، ضمن حمایت از مدیر کل میراث فرهنگی استان خواستار ورود جنابان عالی و همچنین دستگاه‌های نظارتی و قضایی مربوطه درراستای ابطال مصوبه فوق الذکر می‌باشند‌.
پیشاپیش از حمایت‌های حضراتعالی از میراث فرهنگی استان اصفهان کمال تشکر و امتنان را داریم.
@miraskhabar