Mootummaan Naannoo Oromiyaa qondaaltota WBO boqonnaa haaraa saaqaniif galataafi ulfina olaanaa kan qabu ta’uu kan ibsan Obbo Isheetuun ammas kan galaa jiran simatamaa jiraachuu eeraniiru. Sababa garaagarummaa ilaalchaatiin nama tokkollee yoo ta’e meeshaa waraanaa hidhatee bosona akka turu mootummaanis ta’e uummanni Oromoo hin barbaadu. kanaaf, ammas balballi nagaaf baname hin cufamne; harki nagaaf diriires hin dachaane waan ta’eef carraa jiru akka fayyadaman dhaaman.
Gama misooma qonnaatiin tarsiimoowwan gurguddoo arfan, Wabii nyaataa mirkaneessuu, Al-ergii guddisuu, Oomisha alaa galu kan biyya keessaan bakka buusuufi Carraa hojii uumuu giddugaleessa godhachuun hojii hojjetameen bu’aawwan gurguddoo galmaa’aa jiraachuu Obbo Isheetuun eeran.
Qonna Gannaa bara 2016/017 lafti hek. mil.11.6 misoome irraa callaa kunt.mil.327 hanga ammaatti sassaabameera. Inisheetiivii qamadii bonaatiin lafa hekt. mil. 4 misoomsuuf karoorfame keessaa hanga ammaatti hekt mil 2.9 faca’eera. Kanarraayis callaan kunt. mil. 163.5 ni eegama.
Alergii guddisuun sharafa alaa argamsiisufis hojii hojjetamee ji’oota ja’an darbe Albuuda gabaa Alaaf dhiyaate irraa Gabaa Alaaf dhiyaate irraa Dolaarri mil. 385 fi gabaa biyya Keessaaf kan dhiyaate irraa qar.bil.1 caalu argameeras jedhan. Hojii Investimentii hawaataa taasisuufi murtoo addaa mootummaan fudhateenis naannichatti Pirojeektoota invastimantii 10,061 simachuun piroojeektootni 4,366 murtii kennuun danda’ame.
Mootummaan Naannoo Oromiyaa egeree ijaaruuf misooma barnootaaf xiyyeeffannoo addaa kennee hojjetaa jiraachuu ibsuun ji’oota ja’an darbe keessatti manneen barnootaa bu’uura boruu 3,549 mana jireenya barsiisota 9,549 kan ijaaraman ta’uu eeran.
Dhaqqabamummaa tajaajila fayyaa fooyyeessuuf hojii hojjetameenis ji’oottan jahaan darban keessatti piroojektoota 147 xumursiisuuf karoorfamee 213 xumurameera.
Tajaajila fayyaa dhaqqabamaafi hundagaleessa taasisuun guyyaa rakkoo ummatni keenya wabummaa akka qabaatuuf namoota mil 29.5 miseensa Inshuraansii Fayyaa Hawaasaa taasisuuf hojjetamaa jiraachuus himaniiru. Hanga ji’a kanaatti namootni miliyoona 10 ol tajaajilicha irraa fayyadamuuf miseensa ta’uu himan.
Mootummaan Naannoo Oromiyaa ummanni dhiyeenyaan tajaajila Mootummaa akka argatuuf hojii xiyyeeffannaa olaanaadhaan hojjetameen Gandoota baadiyyaafi magaalotaa 7,342 gurmeessuun hojiitti galchuun kan danda'ame ta'uus dubbatanii jiru.
Walumaagalatti raawwiin ji’oota jahaan darbe daandii imala badhaadhinaarraa jiraachuu keenyaaf ragaadha kan jedhan Obbo Isheetuun,Hoggansi humna misoomaa jiru qindeessee karooraan hogganamuun fayyadamummaa uummataa mirkaneessaa waadaa hanga aadeffannaatti; injifannoo waaraaf hojjechaa jira jedhan.