🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی @orientalsociology Channel on Telegram

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

@orientalsociology


✍️ حسین شیران؛ دکترای جامعه‌شناسی
گرایش بررسی مسائل اجتماعی ایران:
🆔 @Hossein_Shiran
"به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل
که گر مراد نیابم به قدر وسع بکوشم"

آرزو و آرمان من:
"پاکی و پیشرفت همگانی در بستر جامعه‌ای امن و آگاه"

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی (Persian)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقیnnاین کانال با نام کاربری orientalsociology تحت عنوان جامعه‌شناسی‌شرقی فعالیت خود را در زمینه بررسی مسائل اجتماعی شرقی آغاز کرده است. با پرداختن به موضوعات گوناگون از جامعه و فرهنگ شرقی، این کانال به تبادل نظر و بحث سازنده بین اعضای خود می‌پردازد

اگر به فهم بهتر و عمیق‌تر مسائل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با مناطق شرقی جهان علاقه‌مند هستید، orientalsociology کانالی مناسب برای شماست. بیابانی از دانش و اطلاعات در این زمینه منتظر شماست. به جامعه‌شناسی‌شرقی بپیوندید و در میان گروهی از علاقه‌مندان به این حوزه قرار بگیرید.

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

11 Jan, 08:52


🌓 در جستجوی راهی برای رهایی 9️⃣5️⃣
✍️ حسین شیران

دکتر عبدالکریمی وقتی از "نیروهای تاریخی ایران" در این برهه از زمان سخن می‌گویند هرگز به خیل فعالان عرصۀ سیاسی اجتماعی ایران نظری ندارند- بویژه "روشنفکران ایرانی" که نه فقط هیچ نظر مساعدی روی‌شان ندارند بلکه برعکس همه را بی‌هیچ پروایی یک کاسه کرده و بی‌هیچ تفکیک و تمایزی در فکر و ذکر و راه و روش و منش و بینش و بیان‌شان به یک چوب می‌رانند! چه معتقدند همه بنوعی با الهامات و القائات خارجی و خوارجی تسخیرشده و به ضدخود تبدیل‌شده‌اند و بجای کشف و شرح واقعیت مشغول "قلب واقعیت"اند فلذا بجای اینکه "نیروهای نفی" باشند "نیروهای اثبات" گشته‌اند.

برای درک و فهم این نفی و اثبات و کلا جمیع نقطه‌نظرات ایشان ضرورتا باید چارچوب بحث‌شان را شناخت وگرنه که بسیاری از مفاهیم و مضامین کاربردی‌شان بنظر بس مبهم و مغلق و حتی ضد و نقیض می‌نمایند. در مجموع ایشان در دو عرصۀ بس مرتبط‌بهم و در هر عرصه با یک مسأله‌ و در مجموع با دو مسألۀ بس مرتبط‌بهم درگیرند: یکی عرصۀ جامعه و مسألۀ تقابل ملت و حکومت و شکاف میان این‌دو و دیگری عرصۀ جهان و مسألۀ تقابل حکومت و نظام استکبار جهانی؛ در عرصۀ اول خود را در کنار ملت‌ و در برابر حکومت می‌دانند و در عرصۀ دوم در کنار حکومت و در برابر نظام سلطۀ جهانی.

و اساسا همین همزمان "هم با حکومت بودن و هم نبودن"شان است که کار را هم برای خودشان و هم مخاطبانشان دشوار می‌سازد. بهرحال تفکیک و تمایز اینکه هر یک از بیاناتشان مشخصا در ارتباط با کدامیک از این دو عرصه و دو مسأله گفته شده- بویژه زمانی که حکومت عاملی محوری و مشترک در هر دو عرصه و هر دو مسأله است، و یا وقتی سخن می‌گویند مشخصا در کدام عرصه‌اند و چرا و چگونه و از چه نقطه‌نظر با چه مضامین و مفاهیم مشترک یا متمایزی به نفع کدام طرف استدلال می‌کنند گاه حتی برای مخاطبان خاص‌شان هم مایۀ سردرگمی‌ست چه رسد مخاطبان عام‌شان!

با اینحال آنچه تا حد زیادی امکان و توان تفکیک و تمایز این مهم و رها‌یی از این سردرگمی را ممکن می‌سازد و فارغ از همه حرف‌ها و حواشی بسمت یک نتیجۀ روشن می‌راند کم‌وکیف موضع‌گیری‌شان در هر دو عرصه نسبت به عامل مشترک یعنی حکومت است: در عرصۀ اول در ارتباط با مسألۀ تقابل ملت و حکومت مشخصا در سمت ملت درمی‌آیند منتهی در نقش یک "وفاق‌گرای راست‌گرا" که می‌کوشد با فرافکندن سیاهی‌های حکمرانی به اذناب نظام و سفیدشویی اصل و رأس‌اش مردم را به وفاق با آن فرا‌خواند- همانکه در تفکیک و تمایز از گفتمان غیرانقلاب و ضدانقلاب "گفتمان انقلاب"اش می‌نامد.

ولیکن در عرصۀ دوم و در ارتباط با مسألۀ تقابل حکومت با استکبار جهانی کاملا برعکس، هرچه وفق و وفاق و سازش از جانب هرکه باشد را بشدت به باد انتقاد می‌گیرند و عملا در پیروی و پشتیبانی از گفتمان انقلاب (حکومت) که اینجا در نقش "نه به نظام سلطه" و "گفتمان نفی" ظاهر می‌شود، دستورالعمل "ستیز تا سر حد مرگ" را توصیه و تجویز می‌کنند. اینجاست که منظور ایشان از "نیروهای نفی" و "نیروهای اثبات" کاملا معلوم می‌شود: نیروهای نفی نیروهای گفتمان انقلاب در عرصۀ دوم‌اند که اکنون بعنوان "محور مقاومت"- تنها نیروهای نفی جهان، در برابر نظام سلطۀ جهانی می‌ستیزند.

اینجا اگرچه درک و فهم مرادشان از گفته‌هاشان تا حد زیادی مشخص می‌شود اما درک و فهم خودشان سخت دشوار می‌شود و این یعنی پایان سردرگمی در باب افکارشان آغاز سردرگمی در باب خودشان است: اینکه چطور ایشان برخوردی دوگانه در برابر نظام سلطه دارند- "سلطۀ جامعوی" برایشان هیچ یا چندان مسأله‌ای نیست اما "سلطۀ جهانی" کلان‌مسأله است! برای سلطۀ جامعوی "وفاق" تجویز می‌کنند برای سلطۀ جهانی "ستیز"! مخالفان سلطۀ درونی را نیروهای اثبات می‌دانند و سخت می‌کوبند مخالفان سلطۀ بیرونی را نیروهای نفی "تنها نیروهای اصیل تاریخی" می‌خوانند و سخت می‌ستایند! ...

به این ترتیب پربیراه نیست اگرکه فکر کنیم تقلای فکری ایشان در هر دو عرصه و در هر دو مسأله جانبدارانه به نفع عامل مشترک یعنی حکومت تمام می‌شود- تو گویی که هستند تا در هر حال و در هر حوزه در برابر هر نیروی متخاصمی هوای حکومت را داشته باشند! طبیعتا این همدلی و همراهی‌ست که فیلسوف ما را هم همچون خود حکومت "دشمن‌اندیش" و فلسفۀشان را بس "سوسوزن" و "چشمک‌زن" می‌سازد و عمده‌مفاهیم کاربردی‌شان اعم از سلطه و ستیز و نفی و اثبات و وفاق را هم موردی- حسب اینکه طرف بحث که باشد، موجه یا ناموجه (روشن خاموش) می‌سازد!

#راهی_برای_رهایی
#فراتلفیق‌گرایی
#فراوفاق
#دکتر_عبدالکریمی

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

09 Jan, 11:23


🌓 شاخص فلاکت پاییز 1403 به تفکیک استان‌های کشور منتشر شد. شاخص فلاکت حاصل جمع نرخ تورم و نرخ بیکاری در یک زمان معین برای بیان وضعیت اقتصادی و رفاهی مردم یک منطقه یا ملت است. بر اساس گزارش‌های مرکز آمار ایران، در پاییز امسال نرخ تورم 32.5 درصد و نرخ بیکاری 7.2 درصد و بر این اساس شاخص فلاکت کل کشور 39.7 بوده است. شاخص فلاکت 15 استان بالاتر و 16 استان پایین‌تر از این میانگین کشوری بوده است. طبق این آمار در پاییزی که گذشت استان اردبیل با تورم 35.2 درصدی و نرخ بیکاری 10.1 درصدی شاخص فلاکت 45.3 را تجربه کرده است که در این برهه بیشترین مقدار شاخص فلاکت و در نتیجه بدترین وضعیت اقتصادی و کمترین میزان رفاه در کل کشور می‌باشد و استان سیستان و بلوچستان با نرخ بیکاری 12.5 درصدی و نرخ تورم 22.8 درصدی در مجموع شاخص فلاکت 35.3 را داشته است که به نسبت کمترین مقدار در کشور در پاییز 1403 می‌باشد.

#شاخص_فلاکت_3_1403

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

09 Jan, 10:35


🌓 بیستم دی‌ماه سالروز قتل میرزاتقی‌خان امیرکبیر در حمام فین کاشان

#امیرکبیر

🆔
@Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

09 Jan, 08:25


⏺️ پسااستعمارگرایی (پست‌کولونیالیسم) Postcolonialism

🌓 آشنایی با ایسم‌ها 2️⃣7️⃣
✍️
جان آندریوس John Andrews
🔄
حسین شیران

رویکردی به سیاست، ادبیات و جامعه‌شناسی، سرچشمه‌گرفته از نیمه‌ی دوم قرن بیستم، مبتنی بر یا در ارتباط با تجربیات مستعمرات سابق. نظریه‌پردازان برجسته‌ی پسااستعمارگرایی "فرانتس فانون"1 نویسنده‌ی فرانسوی و "ادوارد سعید"2* نویسنده‌ی فلسطینی-آمریکایی بودند. فانون که مخالفت‌اش با استعمار او را از ساحت نظریه به ساحت عمل سوق داد تا به یاری مبارزان محور مقاومت الجزایری [در برابر استعمار فرانسه] بشتابد و حتی در سال 1957 در نزدیکی مرز الجزایر و تونس مجروح شود، در سال 1961 کتاب تأثیرگذار "دوزخیان روی زمین"3 را نوشت و محرومان و مستضعفان جهان را به قیام و انقلاب خشونت‌آمیز علیه استعمار جهانی فراخواند. ذاتا پسااستعمار میراث سنگین و سیاه استعمار در بسیاری از کشورهاست- گواه‌اش حد و مرزهای باز‌مانده از استعمارگران که کوچکترین اهمیتی به قومیت و زبان و مذهب نمی‌دادند و حال همین مرزها به‌عنوان مثال در کشور نیجریه امکان شکل‌گیری یک هویت ملی را نمی‌دهد.

1. Frantz Fanon (1925–61)
2. Edward Saïd (1935–2003)
3.
The Wretched of the Earth (Les Damnés de la terre)
این کتاب با عناوین دیگری همچون "مغضوبین زمین" و "نفرین‌شدگان زمین" هم شناخته شده است.

⏺️ توضیح مترجم:
* مهم‌ترین کتاب ادوارد سعید هم Orientalism (1978) است که در ایران توسط چند مترجم به "شرق‌شناسی" ترجمه شده است. در این اثر انتقادی ادوارد سعید عمده آثار آمریکایی-اروپایی را به داشتن بازنمایی‌های فرهنگی غیردقیق، گمراه‌کننده و کلیشه‌ای از شرق متهم می‌کند و با این ادراکات بس‌جانب‌دارانه‌ی آن‌ها، چهره‌ی واقعی شرق را مخدوش و درک حقیقی از فرهنگ شرق را دشوار می‌داند. او مدعی‌ست غربی‌ها بدون درکی درست از شرق و فرهنگ والایش، درباره‌ی آن خیال‌بافی‌ها کرده و به اشتباه خود را بس برتر از مردمان شرق پنداشته‌اند. او پژوهش‌های غربی‌ها را مرتبط با جوامع امپریالیست سلطه‌طلب دانسته و بسیاری از این پژوهش‌ها را ذاتا سیاسی و به لحاظ فکری غیرقابل اعتماد تلقی کرده است.

#ایسم‌ها
(برای مشاهده‌ی بخش‌های قبلی و آشنایی با ایسم‌های بیشتر از این لینک استفاده کنید)

🆔
@Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

08 Jan, 08:51


🌓 در جستجوی راهی برای رهایی 8️⃣5️⃣
✍️ حسین شیران

این را دیگر همه می‌دانیم که هر تغییر و تحولی در هر زمینه و زمانی که بخواهد رخ دهد ضرورتا باید "نیروهای عامل" خاص خودش را داشته باشد وگرنه هر چقدر هم که زمان بگذرد و زمینه فراهم باشد و هیچ مانعی هم در میان نباشد مادام که نیروی عاملی در کار نباشد هیچ تغییر و تحولی در هیچ زمینه و زمانی حاصل نخواهد شد. باید توجه داشت که اینجا صحبت مشخصا بر سر نیروی عامل است- یعنی "نیروی آغازکننده و دنبال‌کننده و تمام‌کننده و تداوم‌بخشنده"، و نه هر نیرویی که به هر شکل دستی در کار و پایی در راه دارد اما باری به هر جهت است، گاه هست و گاه نیست، گاه راست است و گاه چپ، گاه تند است و گاه کند، گاه روشن است و گاه تاریک.

این‌که اغلب می‌دویم و به‌جایی نمی‌رسیم و می‌جهیم و به چیزی نمی‌رسیم، به‌خاطر اینست که خواه‌ناخواه و آگاه‌ناآگاه در قالب و قامت یک چنین "نیروهای گاه‌گداری" هستیم که کاروبارمان بگیرنگیرها دارد و نه نوعا نیروهای عاملی که پیوسته بی‌هیچ گیر و گور و گریزی پی‌گیر کار باشند؛ البته این هرگز به‌معنی بی‌چارگی و بی‌فایدگی نیروهای گاه‌گداری نیست- حالیا صاف و سالم و صادق‌ترین افراد ما رسما از آسایش و آرامش خود و خانواده‌ی خود زده‌اند و بی‌هیچ مزد و منتی صرفا از باب احساس مسئولیت اجتماعی خود را درگیر مسائل و مشکلات جامعه کرده‌اند و بی‌هیچ توقع و تمنای پست و مقامی نظرا و عملا در حد توان خود درصدد اصلاح امور برآمده‌اند.

مشکل این‌جاست که همه یا اغلب‌شان در بهترین حالت چراغ‌های سوسوزنی هستند که باز خواه‌ناخواه و آگاه‌ناآگاه بسی دور از هم و بی‌ارتباط با هم افتاده‌اند و هر کدام فوق‌فوق‌اش روشنی‌بخش محفل و مجلسی مختصرند برای همین، هم در مقام اندیشه و هم در مقام عمل چندان کاری از پیش نمی‌برند و نمی‌توانند که ببرند؛ درحالیکه اگر همه به‌هم وصل شوند و باهم بجوشند و باهم بکوشند طبعا از خیل چراغ‌های سوسوزن‌شان پروژکتوری عظیم پدید می‌آید و تا دوردست‌ها را هم برای خودشان و هم مردم‌شان روشن و پرنور می‌سازد، و معنی و مفهوم روشن‌فکری و روشن‌گری هم اینست و جز این نیست که تحققا راهی روشن برای پیش‌رفت پیش پای جامعه بگذارد.

باری، فرق نیروهای گاه‌گداری با نیروهای عامل در پخش و پلا و پراکنده بودن و سر و سامان نداشتن و سازمان‌نیافتن‌شان است، هم از این جهت باید به خیل اقشار خاکستر جامعه، هرچقدر هم که تحول‌لازم باشند، حق داد به این راحتی پشت سر نیروهایی که خود سر و سامان و سازمان ندارند و بیش از چند متر پیش پای‌شان را نمی‌بینند و برای باقی راه هیچ طرح و تدبیر و تضمینی ندارند بیفتند. شوخی که نیست بحث تغییر و تحول اجتماعی و یک اجتماع است و هزاران‌هزار پیچ‌وخم دارد که لزوما برای همه یا اغلب‌اش باید از پیش برنامه داشت تا به نتیجه رسید وگرنه البته که همین‌جا ماندن بسی بهتر از "از اینجا راندن و از آنجا ماندن" و اسیر هرج و مرج‌ها شدن است.

فلذا آغازکننده‌ی یک تغییر و تحول اجتماعی لزوما باید به تمام‌کنندگی‌اش هم بیندیشد و اساسا این تمام‌کنندگی‌ست که هر تلاش و کوششی را به نتیجه می‌رساند؛ دشواری تغییر و تحول اجتماعی بویژه در کشورهای توسعه‌نیافته مشخصا اینست که نه در خلاء بلکه همچون یک بازی فوتبال در زمین ناهموار حریف و در شرایط نامساعد جوی که باد مخالف از روبرو می‌وزد، با داوری تیمی وابسته به حریف و های‌وهوی و آزادی‌عمل فراوان تماشاگران حریف و زدوبندهای پیش از بازی و احیانا تهدید و تطمیع برخی بازی‌کنان خودی و ... انجام می‌شود، ضمن اینکه حریف هم در میدان تیم قدر خود را دارد که از هر نظر مانع بازی‌سازی و ضد تیم عامل تو عمل می‌کند.

در یک چنین شرایطی پیروزی غیرممکن نیست اما طرح و تدبیر و تاکتیکی ورا و فرای طرح و تدبیر و تاکتیک حریف می‌طلبد که لزوما باید داشته باشی تا از حالت دفاعی خارج شوی و در زمین حریف پیش روی و بعد ضرورتا تمام‌کننده هم داشتی باشی تا بتوانی به هدف برسی. اینجاست که ضرورت سر و سامان و سازمان‌یافتگی یک تیم و داشتن پشتیبانی فنی و حرفه‌ای و طرح و تاکتیکی از پیش تعریف و تعیین‌شده و تلاش و تمام‌کنندگی نیروها نقش اساسی خود را در برد یک تیم نشان می‌دهد. به این قرار بود که انقلاب اسلامی در سال 57 پیروز میدان شد- منتهی مشکل اصلی و اساسی این تغییر و تحول هم ضعف در تداوم‌بخشی و محقق‌سازی آرمان‌ها و وعده‌هایش بود که خیلی زود گریبان‌گیر نیروهای عامل‌اش گشت‌.

#راهی_برای_رهایی
#فراتلفیق‌گرایی
#فراوفاق

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

07 Jan, 14:43


🌓 ژاک دریدا می‌گوید هر متنی در آن واحد سروری دادن به یک روایت و سرکوب نمودن روایت دیگر است، راست نمودن یک واقعیت و دروغ نمودن واقعیت دیگر است، حاضر ساختن یک حقیقت و غایب ساختن حقیقت دیگر است، مرکز نهادن یک معنی و حاشیه بردن معنی‌ دیگر است، هم از این‌رو همواره در آن باید به دیدهٔ تردید و تأمل نگریست- اینست که فلسفهٔ او را philosophy of hesitation می‌نامند‌؛ او حتی روایت افلاطون از حقیقت را هم از این دست می‌داند چه حکیمانه سعی می‌کند سقراط را بر سوفیست‌ها برتری دهد و برندهٔ میدان سازد درحالیکه درنهایت سقراط هم از رتوریک بهره می‌برد و در کنار سوفیست‌ها می‌ایستد‌. او یک چنین گزارش‌های گزینش‌گری را «سرکوب واقعیت» می‌نامد و سرکوب را هم همیشه ناکارآمد و ناکام می‌داند چه سرانجام هر آنچه سرکوب می‌شود پیروزمندانه بازمی‌گردد.‌ راهکار او برای مواجهه با یک چنین ساخته‌ها و پرداخته‌ها و ساختارها و نهادهای حاصل از آنها «سازه‌شکافی Deconstruction» است یعنی واشکافی روایات‌ و حکایات‌ و واکاوی‌شان برای رهاسازی و روسازی هر آنچه پشت‌شان پنهان یا بدست‌شان سرکوب گشته است. یک چنین مواجهه‌ای سخت ولیکن یک ضرورت است.

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

06 Jan, 15:00


🌓 امروز بازهم تذکر حجاب در کشور داستان شد. طبق تصاویر منتشره، این بار در فرودگاه مهرآباد یک روحانی به یک خانم بی‌حجاب تذکر می‌دهد خانم با جار و جنجال بازمی‌گردد عمامه‌ی روحانی را از سرش برمی‌دارد و سر خود را با آن می‌پوشاند! به نظر هیچ راه‌کار بدی برای عبور از این بحران نیست- این‌که روحانیون هر کجا بی‌حجابی دیدند پوشش دور سر خود را بردارند بدهند خانم‌های بی‌حجاب با آن سر و گردن خود را بپوشانند؛ این‌طوری دو مسأله‌ی بزرگ حال حاضر ما دست‌کم در ملاءعام مرتفع می‌شوند: یکی "بی‌حجابی" که بسی مورد آزار روحانیت حاکم است و دیگری خود "روحانیت حاکم" که بسی مورد آزار جماعت است. صورت و سیرت عمل هم که بس پاک و پسندیده است.

#بی‌حجابی
#تذکر_حجاب
#روحانیت_حاکم
#فرودگاه_مهرآباد

🆔
@Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

06 Jan, 14:20


🌓 در جستجوی راهی برای رهایی 7️⃣5️⃣
✍️ حسین شیران

یکی از عمده نکات مورد تأکید دکتر عبدالکریمی در جبهه و جریان وفاق‌گرایی از نوع راستی‌اش اینست که اگر هم قرار بر تغییر و تحول باشد- حتی به‌قیمت براندازی، این مهم ضرورتا باید به‌واسطه‌ی "نیروهای ایرانی" صورت پذیرد و نه نیروهای خارجی و یا اتاق فکر و مسیری که دشمنان ایران تعیین کنند. پیش از هر چیز باید گفت این "دشمنان ایران" که می‌گویند، یک "تعمیم خام" از یک "استاد پخته و تام" است که آگاهانه و عامدانه از باب اختلاط بحث یا حس، همه را در برابر یک تهدید یک کاسه می‌کند درحالی‌که لزوما دشمن حکومت دشمن ملت ایران و مملکت ایران نیست- بویژه زمانی که نظرا و عملا شکاف‌ها در میان است و استاد قطعا از این واقعیت آگاه است. ...

و اما درخصوص نیروهای عامل البته که هرگونه تغییر و تحولی لزوما باید به‌دست نیروهای داخلی صورت پذیرد و اساسا بدا به‌حال هر آن که غیر این فکر کند و فراتر از آن بدا به‌حال ملت و مملکتی که نیروهای داخلی‌اش در ضعف و ضلالت و جهالت به‌سر برند و نیروهای خارجی بخواهند برایشان تصمیم بگیرند و برایشان تغییر و تحول ایجاد کنند و نظم و نظام بیاورند و ببرند! در این‌صورت البته که نیروهای خارجی بسی حق دارند خود را قیم یک چنین ملت فقیر و صغیری دانند و فردای انقلاب هم بر مال و منال و منابع مملکت حاکم گردند و در هر موردی بنا به مصلحت و منفعت خود عمل کنند، چه هیچ گربه‌ای محض رضای خدا موش نمی‌گیرد!

اما آیا واقعا نیروهای داخلی ما در ضعف و ضلالت و جهالت به‌سر می‌برند و براستی در یک چنین شرایط حساس تاریخی نمی‌دانند چه خوب است و چه بد است و چه باید بکنند و چه نباید بکنند و با که باید دست بدهند و با که نباید بدهند؟ البته که هیچ این‌چنین نیست! این درست که نیروهای عامل ما هنوز آن‌سان که باید و شاید به سر و سامان و سازمان و سازوکار و توان و ظرفیت و آلترناتیو لازم برای گذار دست نیافته‌اند اما اگر این ضعف یا ضایعه بخشی ناشی از کم‌وکیف نظرکرد و عملکرد خود نیروها باشد بخش اعظم‌اش ناشی از سر و سامان و سازمان‌زدایی نظام حاکم از این نیروها و تضعیف و تبدیل ساختن امکان‌شان به امتناع است؛ این را هر کسی هم نداند یک حکیم حاذق حتما می‌داند.

با این‌حال علی‌رغم همه کوبیدن‌ها و کاستن‌ها و ناتوان و ناتمام ساختن‌های نیروهای داخلی از هر لحاظ و همه خوار و خفیف خواندن‌ها و همه سرکوفت‌ها و سرزنش‌ها از هر جهت- حتی بعضا از بطن و متن خود ملت، تحققا جبهه و جریان تحول‌خواه ایران همچنان حی و حاضر در صحنه است و همچنان خشونت‌پرهیزانه پی‌گیر مطالبات‌اش است. حال این حرف و حدیث و این هول و هراس مداخله‌ی نیروهای خارجی از کجا نشأت می‌گیرد، از توقعات و تقاضاهای مکرر برخی اپوزیسیون‌ها از قدرت‌های خارجی برای ضربه زدن به نظام، از وعده‌های رهایی‌بخش سران برخی قدرت‌ها به ملت ایران، از بهم خوردن موازنه و سرعت گرفتن تغییرات و تحولات در منطقه، از سقوط برق‌آسای اسد به پشتیبانی نیروهای خارجی و ... .

اما هیچ‌کدام از این‌ها و غیر این‌ها به‌معنی و مفهوم استیصال و استمداد نیروهای داخلی از نیروهای خارجی و چشم امید دوختن‌شان به بیرون برای تغییرات و تحولات لازم نیست. در این میان حتی اگر مساعدت و مساهلتی از جانب نیروهای خارجی صورت گیرد- کما اینکه در جریان انقلاب 57 هم این اتفاق افتاد، این هرگز نشان عاطل و باطل نشستن و سپردن اختیار خود به دست بیگانگان نیست. گاهی خود شرایط بغرنج خانه از در و دیوار همسایه بالا یا پایین رفتن را ایجاب می‌کند؛ ضرورتا میان این‌چنین ناچاری‌ها و آن‌چنان چاره جستن‌ها از بیگانه‌ها و چادر زدن برای بیتوته‌ی آن‌ها در درون خانه تفاوت و تمایز باید قائل شد.

در گذر از این ریزنکات، در اصل قضیه که هرگونه تغییر و تحول ضرورتا باید از طریق و با طرح و تدبیر نیروهای داخلی صورت گیرد هیچ تردیدی نیست- چه راه توسعه‌ی پایدار از درون می‌گذرد؛ حال ببینیم این نیروها از نقطه‌نظر استاد عبدالکریمی مشخصا کیستند و کجا هستند و چگونه می‌خواهند باعث و بانی تغییر و تحول گردند، بعد بپردازیم به نقطه‌نظر فراتلفیق‌گرایی در این خصوص. (باقی در بخش بعد)

#راهی_برای_رهایی
#فراتلفیق‌گرایی
#فراوفاق
#عبدالکریمی

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

04 Jan, 05:34


🌓 بدین بهانه حکایتی کنم از عالم اخلاقی که گفت باخبر شدم عالم اخلاق بزرگی به شهر آمده، روزی به دیدارش رفتم و کلی ناسزا بارش کردم و برگشتم؛ چندی بعد باز به دیدارش رفتم و باز ناسزایش گفتم و برگشتم؛ بار سوم هم همین کار را کردم؛ بار چهارم اما رفتم محضرش زانو زدم و گفتم: استاد! مرا به شاگردی خود بپذیرید! من سه بار پیش شما آمدم و کلی ناسزا بارتان کردم تا ببینم در مسند استاد اخلاق چه واکنشی نشان می‌دهید و شما هر بار با من به مهربانی رفتار کردید؛ می‌توانستید دستور دهید شاگردانتان مرا بیرون اندازند و بار دوم و سوم حتی به درون راه ندهند؛ من شما را آزمودم و شما الحق نه فقط عالم اخلاق که عامل و الگوی اخلاق هستید فلذا شاگردی شما برای من افتخار است. باری، برای بنی‌آدم اخلاق ورا و فرای هر چیزیست؛ هر آن که اخلاق دارد فارغ از دین و مذهب و مسلک‌ و مسند و مدرک‌اش مقام آدمیت را تام و تمام داراست، و هر آن که اخلاق ندارد هر چه و هر کس و در هر کجا و به هر پست و مقام هم که باشد مردم‌آزار است و مصداق كالأنعام بل هم أضل از مقام آدمیت ساقط است! اینست که سعدی گوید: گاوان و خران بار بردار | به زآدمیان مردم‌آزار!

#اخلاق

🆔
@Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

03 Jan, 08:11


🌓 در جستجوی راهی برای رهایی 6️⃣5️⃣
✍️ حسین شیران

و اما نقطه‌نظرات دکتر عبدالکریمی در باب "حکم‌رانی بد" بواقع قوی‌ترین و قابل‌اعتنا‌ترین نقطه‌نظرات در زمین و زمینۀ اعتدال‌گرایی و احتیاط‌گرایی‌ست و جا دارد بسی فارغ از نقطه‌نظرات پرحاشیه‌شان مورد توجه قرار گیرد. باری، اکنون در اینکه حکم‌رانی بد برای ما یک مسأله و در واقع "شاه‌مسأله" است- چه بسیاری از مسائل و مشکلات ما تاریخا و تحقیقا از آن ناشی شده و باز می‌شود، شکی نیست؛ به‌هرحال به‌اندازۀ کافی قدرت و ثروت و فرصت در اختیار نظام بود و جا داشت در هر زمینه بسی بهتر از این عمل شود و نتایجی بمراتب بهتر از این حاصل شود که متأسفانه نشد و حال بقول خود ایشان در 360 درجه بر هر کجا که دست بگذاریم مسأله داریم.

هم از این جهت منتقدان به‌خود حق می‌دهند در مجموع بر کارآمدی نظام در سامان‌دهی امور داخل و خارج بدنمره دهند و از سر تا ذیل‌اش را بابت این "بدکارنامه" مورد شماتت قرار دهند و مشخصا برای ادامۀ راه با این نظام تردیدها روا دارند- مگر اینکه خودخواسته زیر تیغ تیز جراحی رود و طبق رأی و نظر "اعتدال‌گرایان چپ" به یک سری تغییرات بنیادین تن دردهد که این‌هم به تجربه ثابت کرده تاب‌اش را نمی‌آورد و نه فقط مدام از زیر تیغ درمی‌رود بلکه خود به‌روی طبیبان‌اش تیغ می‌کشد! و دقیقا اینجاست که "نظام‌گریزها" دور برمی‌دارند که دیدید این نظام درست بشو نیست و هرچه زودتر باید برود- هرچه بیشتر بماند بیشتر سختی و بدبختی بارمی‌آورد!

در یک چنین شرایطی دکتر عبدالکریمی بدوا به ظاهر هم که شده از در مخالف درنمی‌آیند و خطاب به نظام‌گریزها می‌گویند اگر می‌خواهید و می‌توانید این نظام را سرنگون کنید بکنید من مانع نمی‌شوم، منتهی قبل‌اش به من بگویید آلترناتیوتان چیست؛ نظام دیگری که می‌خواهید جایگزین کنید لزوما باید بهتر و برتر از اینکه هست باشد، کو کجاست یک چنین جایگزینی؟ اگر دارید نشان دهید و اگر ندارید- که ندارید، من این حکم‌رانی بد را به خلأ قدرت یا هر نظام سیاسی نامتعینی که بخواهد مسبب بی‌نظمی و بی‌قانونی در این سرزمین گردد ترجیح می‌دهم. اینست که ایشان در شرایط فعلی در فقدان یک آلترناتیو معین و مشخص هرگونه انقلاب و سرنگونی و دگرگونی را سم می‌دانند.

یک چنین احتیاط‌گرایی را هرگز به تمامی نمی‌توان تخطئه کرد. مگر نه اینکه احتیاط شرط عقل است؟ چگونه بی‌گدار به آب زنیم و با این حجم از مسائل و مشکلات و تهدیدات درونی و بیرونی، یک سرزمین با این‌همه پهنا و یک ملت با این‌همه آمال و آرزو را یک‌جا به تلاطم امواج نامطمئن و نامتعین بسپاریم؟ اساسا وقتی چندوچون "چهار" معلوم نیست یک دو سه شمردن و بی‌پروا پریدن به سویش چه معنی دارد؟ این "چهار" هم اگر همچو قبلی "چاه" گشت و چندین دهه از عمر ملت و مملکت را هم این چاه سیاه ساخت چه؟ فردا و پس‌فردایش چه کسانی پاسخگو خواهند بود؟ مگرش پرواز و سقوط پیشین و سیل و خیل پیامدهایش را چه کسانی گردن گرفتند این یکی را هم بگیرند؟

هم از این‌روست استاد عبدالکریمی، هم انقلاب علیه شاهی که رفت را اشتباه می‌خوانند و هم انقلاب علیه شیخی که هست را؛ چه همانطورکه با رفتن شاه حال و روزمان نه فقط بهتر نشد بلکه بس بدتر شد هیچ بعید نیست با رفتن شیخ هم بس بدتر از اینکه هست شود و همه را بس پشیمان‌تر از پیش سازد. باری اگر امروز تجارب و تبعات پرواز بی‌پروای 57 را پندآموز خویش سازیم پشیمانی‌اش پشته‌ای گران‌بها برای پیشرفت فرداهایمان خواهد بود وگرنه عبرتی که مایۀ پیشرفت شود تا چند پشت به تعویق خواهد افتاد تا نسل‌های بعد ما چگونه از تجارب تلخ ما درس‌ها گیرند و سرانجام به نسل اندر نسل پریدن و افتادن ما پایانی دهند.

با وجود این همه همدلی و همراهی، همانطورکه پیش از این عرض شد، استاد عبدالکریمی متأسفانه رفیق نیمه‌راه‌اند و با همه میانه‌داری‌شان در میدان اعتدال‌گرایی فیمابین ملت و حکومت قایق وفق و وفاق‌شان را با همه سرنشین‌هایش به سمت راست هدایت می‌کنند و سرانجام در کمال ناباوری در ساحل نظام حاکم به سرستون اسکلۀ گفتمان انقلاب می‌بندند- همان انقلابی که معتقدند نباید حادث می‌شد! گویی که هم از حادث شدن آنچه نباید می‌شد و شد خرسندند هم از فقدان جایگزینی برای نظام که اگر بود با رفتن‌اش مشکلی نداشتند و خوشبختانه نیست! فلذا از خداخواسته در شرایط موجود ضرورت وفق با نظام و حفظ نظام را نتیجه می‌گیرند!

در این میان پرطرفدارترین پرسش حال حاضر- اینکه گیریم آلترناتیو نیست، اولا تقصیر کیست و بعد جایی‌که گذار به نظم و نظامی نوین از هر نظر یک ضرورت است چاره چیست؟- را بی‌هیچ ‌پاسخ مشخصی به امان خدا رها می‌کنند و می‌روند!

#راهی_برای_رهایی
#فراتلفیق‌گرایی
#فراوفاق
#عبدالکریمی

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

01 Jan, 10:14


🌓 آری، آتش‌زدن آتش‌گرفتن هم دارد! سالهاست کارتان شده آتش‌زدن و سوزاندن! بیش از همه و پیش از همه شاخ‌وبن مردم‌سالاری ما را آتش زدید و سوزاندید و خلاف وعده‌تان خود را به تخت استکبار و خلق را به خاک استضعاف نشاندید و بعد ای‌عجب استکبارستیزان جامعه را سرکوب کردید و خود در جهان استکبارستیز شدید و همه ثروت و سرمایۀ کشور را هم در این راه آتش زدید و سوزاندید چه مبارزه با استکبار جهانی را صرفا در نظامیگری دیدید و هرچه که داشتیم را بی‌ملاحظه به توپ و تانک و موشک و لشکر از انواع مختلفش تبدیل کردید و اقتصاد که به سرمایه زنده است و کشور که به اقتصاد زنده است را یکجا به اغما بردید! در این بین جای توسعه تورم آوردید و تا توانستید دلال و دورزن پروردید و جان جامعه انداختید و دین و ایمان و اخلاق و ارزش و اعتبار و اعتماد را هم باهم سوزاندید! و حال ما مانده‌ایم و مشتی خاکستر و شما مانده‌اید و مشتی خل‌وضع که حتی نمی‌دانند چگونه پرچم آتش زنند و خود آتش نگیرند! راستی اگر این‌همه تندروی نداشتید و این‌همه آتش بجان ملت و ثروت مملکت نمی‌انداختید و این‌همه فرصت‌سوزی نمی‌کردید حالا حال همه‌مان بس بهتر از اینکه هست نبود؟

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

31 Dec, 06:47


🌓 در جستجوی راهی برای رهایی 5️⃣5️⃣
✍️ حسین شیران

باری، در دنیایی که حاکمان‌اش پیوسته حقایق عالم را فریز می‌کنند و سازمان و سازوکار سلطه و سروری و صرفه‌بری خویش را بر گرده‌ی آن استوار می‌سازند و خیل خردخفتگان عالم را خواه‌ناخواه در بند درک و فهم فرودین خود می‌کنند همواره وظیفه و رسالت فلاسفه در هر دوره این بوده و است که از منظر و موضعی فرازین در حقایق موضوعه‌ی حاکم نقدها و نظرها کنند و در قطعیت و حقانیت‌شان تردیدها افکنند و بتدریج اذهان خلق را از حقایق منجمد و محدود ‌و محروم از سیر و صیرورت برگیرند و به سمت‌وسوی حقایقی بمراتب متعالی‌تر برگردانند وگرنه زمین خدا و بندگان‌اش را از سلسله فراعنه هیچ راه نجاتی نخواهد بود.

در این میان بدا به حال سرزمینی که هیچ فیلسوف و خردمندی در بر نداشته یا در خود نپرورد و یا که فیلسوف و خردمندش به هر دلیل و به هر شکل نعمت و قوت خردش را در خدمت به حاکمان وقت و توجیه و تجویز کاروبارشان بکار گیرد! این‌جاست که همه چیز در مدار مخالف خویش قرار می‌گیرد و بتدریج به ضد خود تبدیل می‌شود! روشن‌فکر رسما می‌شود ضدروشن‌فکر- چه بجای فرابردن افکار خویش از سطح حقایق منجمد موجود و فرایافتن اندیشه‌ی لازم برای روشنی‌بخشی و رهایی هم خویش و هم خلق و هم حقیقت از اسارت استبداد حاکم، دربست در همان ارتفاع پست در بند و بنده‌ی حقایق موضوعه و حاکمان وقت باقی می‌ماند!

روشن‌گری‌اش هم می‌شود عین سیاه‌گری- چه جای آگاهی‌افکنی در بطن و متن جامعه خواه‌ناخواه و آگاه‌ناآگاه بسی آگاهی‌ستیز می‌شود و مثال کاسه‌ی داغ‌تر از آش در دفاع از حریم و حدود و حقانیت اسباب و اساس حاکم نظرا و عملا بر هر جنبش و جریان آگاهی‌بخشی می‌شورد و هر حرف و حرکتی در راستای بازبینی و بازاندیشی در اصل و اساس حاکم را می‌کوبد و از جان و دل به بازباوراندن حقایق موضوعه و بازپروراندن مریدان و محبان بیشتر برایش می‌کوشد و این‌گونه تمام توان خویش را بجای ارمغان‌آوردن آزادی و آسایش و آرامش برای خلق‌الله صرف بازسازی و بازتوان‌بخشی ایدئولوژی حاکم و بازتولید استبداد و استثمار و بازپخش سیاهی‌ها می‌سازد!

اینست که در دنیای حکمت و فلسفه و در کل "حقیقت‌جویی" اصولا و اساسا عزیزداشتن هر چیز و هر کسی به غیر از یا فراتر از حقیقت ممنوع است- چه مایه‌ی تعلل و توقف و مانع پیشرفت حکیم و فیلسوف و توسعه و تکامل حکمت و فلسفه می‌شود. بی‌جهت نیست ارسطو در همان تارک تاریخ فلسفه می‌گوید: "افلاطون گرچه عزیز است اما حقیقت از آن عزیزتر است"؛ معنی و مفهوم و مبدأ و مقصود یک چنین سخن آموزنده‌ای از "معلم اول" را اگر هم من و امثال من ندانیم قطعا یک "معلم فلسفه" بهتر می‌داند- مگرش به ضد خود تبدیل شده باشد و مقام و منزلت و مسئولیت تاریخی خویش را فراموش کرده و در مسیر حقیقت‌جویی دل‌بسته‌ی عزیزی گشته باشد.

باری، یک "فیلسوف سرشناس" بسی بهتر و بیشتر از یک "جامعه‌شناس ناشناس" که گاه‌گداری حسب احتیاج یا اشتیاق از پنجره‌اش فلسفه را می‌نگرد، می‌داند که اصولا و اساسا پای‌بندی و پای‌داری و پای‌فشاری به یک چیز و یک کس است که "پایان فلسفه" و "آغاز کلام" را رقم می‌زند و خواه‌ناخواه و آگاه‌ناآگاه فیلسوف و متفکر و "متعقل آزاد" را به یک متکلم و "متعقل مقید" و موقوفه و متعلقه تبدیل می‌سازد. با این‌حال باز متکلمین را هم مقام و مرتبه‌ای هست و در این میان البته که نازل‌ترین مقام و مرتبه از آن "متکلمین سیاست" است یعنی همه آن‌هایی که عزیزکرده‌شان یک امر یا یک قدرت سیاسی معین است! (در باب متکلمین سیاست اینجا نوشته‌ام).

باقی در بخش بعد

#راهی_برای_رهایی
#فراتلفیق‌گرایی
#فراایدئولوژی
#فراوفاق
#عبدالکریمی

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

29 Dec, 07:02


🌓 در جستجوی راهی برای رهایی 4️⃣5️⃣
✍️ حسین شیران

در شرح وجوه اشتراک "فراتلفیق‌گرایی" مورد نظر این سلسله‌نوشتار و "وفاق‌گرایی" مورد نظر استاد عبدالکریمی، نظر به هم‌دلی‌ها و هم‌راهی‌هایی که خواه‌ناخواه در بادی امر وجود دارد می‌توان به نکاتی چند اشاره داشت، با این‌حال در همین آغاز باید گفت که خوش‌بختانه یا بدبختانه این هم‌دلی و هم‌راهی ادامه‌دار نیست و خیلی زود به انتها می‌رسد و در واقع این وفاق‌گرایی ایشان است که "رفیق نیمه‌راه" است و سریع ته‌خط خود می‌رسد و متوقف می‌شود- چه سرمنزل مقصودش بس نزدیک و دم‌دست است درحالی‌که سرمنزل مقصود فراتلفیق‌گرایی هنوز محقق نیست و برای رسیدن به آن همچنان باید پیش رفت.

سرمنزل مقصود وفاق‌گرایی ایشان چیست؟ "گفتمان انقلاب"؛ گفتمان انقلاب چیست؟ "آقای خامنه‌ای و نیروهای وفادار به ایشان"؛ و این درحقیقت همان مقصد و مقصود و آن ته‌خطی‌ست که برایشان از پیش موجود و محقق است و هیچ نیازی به زیاده رفتن و زیاده گشتن و زیاده گفتن هم نیست و اساسا چه معنی دارد وقتی یک چنین حبل‌المتینی حی و حاضر در میان و بر میان است را رها کنیم و در یک چنین شرایط حساسی که دشمن از درون و برون درصدد ضربه‌زدن است دربه‌در دنبال حبل‌المتین دیگری بگردیم که نه موجود است و نه معلوم است که چیست و چگونه و چه وقت بدست چه کسانی حاصل می‌گردد و ته‌اش چه خواهد بود!

در حساس بودن شرایط هیچ حرفی نیست و دغدغه‌مندی ایشان از این جهت، هم قابل درک است هم قابل تقدیر و تحسین، اما اشتباه محض است اینکه ایشان تصور کنند این درک و فهم و دغدغه تنها خاص خواصی همچون ایشان است و دیگرانی که نوع دیگری می‌بینند و نوع دیگری می‌اندیشند همه عوام و مریض و مغرض‌اند و با ذهنیت‌هایی زنگ‌زده یا جوزده یا غرب‌زده هیچ درک و فهمی از شرایط درون و برون و بین‌الملل و "نظام سلطه‌"ی حاکم بر آن ندارند و بدتر از همه این‌که هیچ دغدغه‌ بلکه غیرت و تعصب و تعلق خاطری به ایران و آرامش و آسایش و آبادی و توسعه و پیشرفت‌اش ندارند- فقط ایشان و نیروهای گفتمان موردنظرش دارند!

یکی از نکات مورد نظر و در واقع مورد نقد این سلسله نوشتار از اول این بود و است که اساسا به هر مسأله و موضوع و موجودیتی از جهات مختلف می‌توان نگریست و از هر جهت حسب تفاوت‌ها در زاویه و زمینه و ذهنیت و کمیت و کیفیت دید و درک به اطلاعات متفاوتی رسید- همچو حکایت پیل در تاریکی مولوی که ذکرش رفت، در یک چنین شرایطی پررهروترین و درعین‌حال پرمسأله‌ترین و پرمخاطره‌ترین راه‌ها اینست که هرکس به ادراک و برداشت و پنداشت خود بسنده کند و باقی همه را عاطل و باطل داند- بیش از ده هزار مذهب و مسلک از این سبب حادث شده، و در بدترین حالت یکی بر بقیه حاکم گردد و همه را مطیع و منقاد خود خواهد؛

و کم‌رهروترین و درعین‌حال کم‌گیرودار‌‌ترین و کمال‌گراترین راه‌ها هم اینست که هر کس بر موضع و منظر فرودین خود در مقام عقیده‌ورزی و بس ناتوانی و ناتمامی فردیت‌اش در مقام حقیقت‌جویی واقف و فائق آید و ضرورتا ورا و فرای پیله‌ای که خود بدست خویش یا خویشان‌اش به دور خود ساخته و همه هستی خود و دیگران را در آن محدود ساخته، مؤدبانه به ایده‌ها و عقاید دیگر و دیگران هم سرکشد و محققانه از هر کدام بهترین‌اش را برگزیند (1) و مؤلفانه تصویر و تصوری بمراتب بهتر و برتر و به‌روزتر از حقیقت موضوعه بازآفرینی کند و بدور از هر عقد و عقیده‌ای همچنان راه را برای بازیابی اطلاعات بیشتر و بازسازی بهتر حقیقت باز نگه‌دارد.

عقد و عقیده منجمد کردن و منفعل کردن یک حقیقت جاری و ساری و تحققا از هستی ساقط ساختن آن ا‌ست- در قفس کردن یک پرنده و در کوزه کردن یک دریاست. هر عقیده در بهترین حالت‌اش تنها یک تصویری از یک جهت از یک حقیقت است و یک تصویر هیچ‌گاه مبین تمام هستی یک چیز نیست، بایدش تصویرها از آن یافت و بعد فیلمی از آن تصویرها ساخت، از فیلم هم گذشت و سریال‌ها ساخت. نیروی محرک یک چنین جریانی تاریخا و تحقیقا خردمندان عالم (فلاسفه یا همان أولوالأَلباب) بوده‌اند و هستند که به یاری خرد همواره در هر حقیقت حاکمه‌ای تردیدها افکنده و از حالت جمود خارج‌اش ساخته و کمابیش جاری و ساری‌اش ساخته‌اند.

(1) ألذين يستمعون القول فيتبعون أَحسنه أولئك الذين هداهم الله و أولئك هم أولوالأَلباب [زمر، 18].

باقی در بخش بعد

#راهی_برای_رهایی
#فراتلفیق‌گرایی
#فراایدئولوژی
#فراوفاق
#عبدالکریمی

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

26 Dec, 15:51


۷. عبدالکریمی هیچگاه به صراحت نمی‌گوید آزادی، عدالت و حقوق بشر و دموکراسی را نمی‌خواهد. برعکس، او بسیار بیش از مخالفانش از این آرمان‌ها دم می‌زند. اما او شیوه‌ای ویژه خود دارد. او مقدمات استدلال خود را طوری می‌چیند و داده‌ها را طوری تحریف یا گزینش می‌کند و یا طوری دست به مغالطات می‌زد یا سخن مخالفان خود را طوری صورت بندی می‌کند که در نهایت بتواند نتیجه بگیرد که:

الف. جامعه ایرانی آماده‌ی دموکراسی نیست.

ب. آزادی و دموکراسی و توسعه فقط با پشتیبانی از هسته سخت قدرت و دستگاه امنیتی او حاصل می‌شود.

ج. روشنفکران بهتر است کمتر غر بزنند.


بدین ترتیب، فیلسوف که طبق تعریف می‌باید رسالتش نزدیک شدن به حقیقت باشد طی فرایندی که چیستی آن چندان روشن یا ثابت نیست، خواسته یا ناخواسته، به توجیه‌گرِ خودکامگی، خشونت و نقض حقوق بشر تبدیل می‌گردد و سکوت و تبعیت از قدرت را تجویز می‌کند. بیژن عبدالکریمی علارغم اینکه خود را فیلسوف و داناتر از همه روشنفکران می‌داند و همواره می‌خواهد نقش پدری پخته و خردمند را برای فرزندان احساساتی و ناپخته‌اش ایفا کند، خواسته یا ناخواسته متاثر از ذهنیتِ سطحی و دائی‌جان ناپلئونیِ نیروهای امنیتی-نظامی است و سناریوهایی که برای تحلیل مسائل سیاسی داخلی و بین‌المللی عرضه می‌کند شباهت زیادی به سناریوهای بازجوهای اطلاعاتی دارد! تحلیل سیاسی نیازمند طرحی روشمند برای جمع‌آوری داده‌های سیاسی و اجتماعی و دسته‌بندی آنها و تبیین دقیق روابط علت و معلول است.

در این مسیر، نمی توان به شواهد و یا پژوهش‌های جامعه‌شناسی بی‌اعتنا بود. جزییات همواره اهمیت دارند و بزرگنمایی مسائل، قالب کردنِ نامساله‌ها به مخاطب بجای مساله‌ها، توهم توطئه و ناتوانی در اولویت‌بندی میان نیازها و ضرورت‌ها، از یک فیلسوف حقیقت‌جو یک سوفیست یا تحلیل‌گری با ذهنی آشفته می‌سازد. جامعه‌‌ای رو به توسعه متوازن خواهد بود که نظامیان و امنیتی‌ها را نه در جای مرجعیت و تصمیم و تحلیل‌ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بلکه در جای درست خود بنشاند و اندیشمندان، پژوهشگران اجتماعی، متخصصان و سیاست‌دانان را مرجع معتبر تحلیل و اداره‌ی کشور بداند.


#فیلسوف_امنیتی
#هایدگر
#عبدالکریمی
#توسعه_آمرانه


https://t.me/ReligionPhilosophyPoliticsAnimls

🌓 @OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

26 Dec, 15:50


🌓 فیلسوف امنیتی!
✍️ هادی حکیم شفایی

مشهور است که هایدگر، یکی از بزرگترین فیلسوفان مدرن، در جریان ظهور رایش سوم، از حزب نازی دفاع کرد و پشت آن ایستاد! او در ۱۹۳۳ به حزب نازی پیوست و تا برچیده شدن این حزب در انتهای جنگ جهانی دوم، عضوی از آن باقی ماند.
هایدگر در نامه ای به مارکوزه در این خصوص که چرا عضو حزب ناسیونال سوسیالیسم شده است چند دلیل را بیان میکند:

۱- هایدگر در ابتدا بیان می‌کند که سخن گفتن با افرادی که در آلمان در سال ۱۹۳۳ زندگی نکرده اند بسیار سخت است چرا که آنها متوجه شرایط کشور از حیث وضعیت بد اقتصادی و سیاسی و اجتماعی و حجم زیاد بیکاری در کشور نیستند لذا هایدگر امیدوار بوده است که حزب هیتلر بتواند وضعیت را به سامان کند.

۲- تلاش برای استقلال دانشگاه از احزاب و طرح متافیزیک وحدت در کثرت حول مفهوم پیشوا

۳- رهایی سازی انسان از خطرات کمونیسم در غرب.

به نظر می‌رسد بیژن عبدالکریمی در چند سال اخیر، همچون مراد فکری خود، به فیلسوفِ قدرت حاکم تبدیل شده است. با بررسی مصاحبه‌ها و مناظره‌های عبدالکریمی با اندیشمندان و روشنفکران دیگر، می‌توان ویژگی‌های گفتمان او را بدین صورت برشمرد:

۱. او مشابه استاد خود، هایدگر که امیدوار بود هیتلر بتواند اوضاع اقتصادی و اجتماعی را سامان ببخشد، به رهبر جمهوری اسلامی و دستگاه نظامی، امنیتی و اطلاعاتی او دلبسته است تا بتوانند با تامین امنیت ایران، زمینه‌ی توسعه را فراهم سازند!

۲. عبدالکریمی همچون هایدگر که از کمونیسم و لیبرالیسم وحشت داشت و از وحشت آنها به آغوش حزب ناسیونال سوسیال افتاده بود از مفهومی به نام نظام سلطه سخن می‌گوید و از وحشت آن، به آغوش نیروهای نظامی و امنیتی درمی‌غلتد؛ نیروهایی که طبق تجربه، اغلب از دانش سیاسی و اجتماعی کافی برخوردار نیستند.

۳. تاکید او بیش از هر چیز بر مفهوم امنیت است. او آنچنان به مفهوم امنیت اصالت می‌بخشد که هر حقی را از آزادی‌های سیاسی و عدالت تا حقوق مدنی، پیش پای مفهوم امنیت قربانی می‌سازد اما او امنیت را تعریف نمی‌کند و سطوح و ابعاد گوناگون آن را تشریح نمی‌کند گویی او امنیت را صرفاً به فقدان جنگ با نیروی خارجی و تجزیه‌ی کشور تقلیل می‌دهد! او امنیت اقتصادی و امنیت روانی جامعه را نمی‌بیند، ضربات اطلاعاتی-امنیتی-نظامیِ مهلکی که تاکنون از سوی اسرائیل به جمهوری اسلامی و جبهه‌ی مقاومت‌ش وارد آمده است را نادیده می‌گیرد و بدون هیچ شواهد اجتماعی و سیاسی، مدعی می‌شود که ایران در خطر تجزیه شدن است! لذا همه را تلویحاً به اطاعت از حاکمیت فرا می‌خواند!

۴. عبدالکریمی، بر خلاف شیوه‌ی فلاسفه که به تعریف دقیق مفاهیم و تفکیک و تیپ‌شناسی مفاهیم و دسته‌بندی مصادیق می‌پردازند صرفاً کلی‌گویی کرده و از شفاف‌سازی و مقوله‌بندی پرهیز می‌کند تا بتواند با دست یازیدن به انواعی از مغالطات، کار خود را پیش ببرد. او از مفاهیمی همچون روشنفکران، اپوزیسیون، امنیت، جوانان، مردم و… آنچنان تصویری غبارآلود می‌سازد تا ضعف استدلالاتش پنهان بماند!

۵. ناتوانی در تشخیص روابط علیّت میان پدیده‌ها و عدم درکِ اصلِ تقسیم سهم هر عامل به میزان اختیار و قدرت آن. او اپوزسیون را عامل تحقق نیافتنِ اصلاحات معرفی می‌کند در حالی در این چهار دهه، قدرت در دست هسته‌ی سخت نظام بوده است و اپوزیسیون داخلی همواره بدنبال مشارکت سیاسیِ کم هزینه بوده و اپوزیسیون خارجی نیز نه قدرتی داشته‌اند و نه یکپارچگی! عبدالکریمی در اظهار نظری شگفت‌انگیز، ایستادن میرحسین موسوی در انتخابات سال ۸۸ و اعتراض مسالمت‌آمیز او را یک اشتباه می‌داند و توصیه می‌کند که او باید [در برابر آنهمه بی‌قانونی] سکوت می‌کرد و بجای اعتراض، درخواست مجوز حزب سیاسی را می‌داد تا چهار سال بعد رییس جمهور شود! این در حالی است که میرحسین موسوی بارها اعلام کرد که این، حق من نیست که از آن بگذرم؛ این رایِ خوانده نشده، حق مردم است و من از حق مردم نمی‌توانم بگذرم.

۶. عبدالکریمی بدون تجزیه و تحلیل جامعه‌شناختی و آماری و علمیِ ویژگی‌های جامعه ایرانی و بدون قیاس با ایران پیش از انقلاب و ماقبل آن و بدون تحولات عظیمی جهانی و فکری و فرهنگی ایرانی، در حکمی کلی، جامعه‌ی ایرانی را برای دموکراسی، ناآماده و ناشایسته می‌پندارد! او بدون فهم‌ مطالبات عینی و مشخص جامعه ایرانی، دموکراسی را فقط و فقط محصول تاریخ غرب دانسته و با پیچیده کردن مساله‌ای روشن و مشخص، در توهمِ طرح مدل توسعه‌ی آمرانه برای ایران است.

ادامه 👇👇👇

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

25 Dec, 09:31


🌓 دیروز در بحبوحۀ خرده‌عمل به خرده‌وعدۀ انتخاباتی «آخرین طبیب» یک اتفاق دیگر هم افتاد که هرگز نباید از کنار آن ساده گذشت و آن نامۀ 136 نمایندۀ تسخیری مجلس به شورای عالی فضای مجازی بود تا هر طور شده مانع رفع فیلترینگ شوند! منظور از «نمایندگان تسخیری» آن عده از نمایندگان مجلس‌اند که اسما وکیل مردم‌اند و اصولا انتظار می‌رود طرف مردم باشند و مدافع منافع و مصالح ملت‌ در برابر دولت|حکومت، و اساسا از این سبب است که در «خانۀ ملت» حضور دارند اما در واقع نوکر و چاکر حکومت‌اند و ای‌عجب خلاف آن رسالتی که عرفا شرعا و قانونا بعهده دارند رسما وکیل مدافع منافع و مصالح حکومت در برابر ملت‌اند! همین دغدغه‌مندی‌شان در خصوص رفع فیلترینگ هم یک از هزار نماد و نشان ارادت وافرشان به هستۀ قدرت و خیانت‌شان به مردم و مقابلۀشان با مطالبات بحق مردمی‌ست! و این خاصیت نظامهای ایدئولوژیک در هر کجاست که دست روی هر که می‌گذارند تبدیل به مریدش می‌کنند مگرش مرد باشد و از مرام بلند برخوردار باشد. خوبست خیل نمایندگان تسخیری سر از زیر برف غفلت درآرند و دو نگاه در پیش گیرند یکی از چشم مردم به خود و دیگری به آخر و عاقبت مردم‌فروشان!

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

24 Dec, 19:00


🌓 امروز انتشار این پست از پزشکیان با انتشار خبر رفع فیلترینگ گام‌به‌گام همراه شد. واقعیت اینست که فیلترینگ در لیست عمده مسائل و مشکلات ایرانیان جایی ندارد و رفع شدن یا نشدنش چندان توفیری بحال ملت نمی‌کند چه همه در همان نخستین ساعات فیلترینگ با اسباب و اساس لازم از آن گذر کرده‌ و دیگر بس به شرایط موجود خو کرده‌اند[ایکاش باقی مسائل و مشکلات ما هم از این دست بود و بسادگی با نصب یک نرم‌افزار مرتفع می‌شد]؛ فلذا رفع فیلترینگ در شرایط فعلی اگر هم ارزش و اهمیت و یا منفعتی داشته باشد بیشتر برای خود نظام است که در واپسینِ فرصتها صدق میل به تغییر خود را ثابت کند و دستکم ساده‌ترین وعدۀ انتخاباتی آخرین طبیب خود که چراغ سبزی بر تعدیل و تغییر در منش و روش و نگرش بود را عملی سازد؛ و این آغاز آزمون بزرگیست هم بر نظام که چگونه تا چه حد در برابر تندروهایش پشت این چراغ درآید و شمه‌ای از ماه وفاق را رؤیت کند، و هم بر پزشکیان که با وجود همه آب‌وآتش‌زدن‌ها اگرکه دید نمی‌تواند از پس تحقق ساده‌ترین وعده‌های خود برآید طبق وعده‌ای که به مردم داده از جمع عهدشکنان مردم‌فریب کنار کشد وگرنه که عذر بدتر از گناه خواهد بود.

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

24 Dec, 07:57


🌓 در جستجوی راهی برای رهایی 3️⃣5️⃣
✍️ حسین شیران

"وفاق‌گرایی" اصولا و اساسا با مرام و منطق "اعتدال‌گرایی" سازگار است تا افراط‌گرایی و تفریط‌گرایی، و در واقع شعر و شعور و شعار خیل اعتدال‌گرایانی‌ست که به هر شکل بر وجود شکاف میان ملت و دولت|حکومت- حالا به هر شدت و حدتی، اشراف دارند و سیاه و سفیدهای هر دو را می‌بینند و بر عملکرد هر دو در پدید آمدن این شکاف نقد و نظر دارند و در نهایت با همه دل‌خوری‌ها و دل‌زدگی‌ها و حتی درگیری‌های دو طرف باهم همچنان به بهبود اوضاع و احوال و رفع و رجوع و رفوی شکاف امیدوارند و در این راستا سعی می‌کنند نقش "نیروهای میان‌جی" و یا همان "کنش‌گران مرزی" را ایفا کنند و دو سوی شکسته و گسسته از هم را بار دیگر بهم نزدیک سازند.

با این وجود همان‌طورکه پیش از این گفتیم اعتدال‌گرایان هم راست و چپی دارند و حسب این‌که وزن بیش‌تری به کدام سو می‌دهند و وفاق را در کدام سو- راست یا چپ، و بیش‌تر به نفع کدام یک- ملت یا دولت|حکومت، پی‌گیری می‌کنند از هم متمایزند. "وفاق‌گرایان راست" مشخصا بر حفظ اصل و رأس نظام اصرار دارند و با تضمین و تحقق این شاه‌شرط می‌کوشند امتیازاتی چند از نظام حاکم برای ملت گیرند و به این طریق ناراضیان را راضی سازند و باز به زیر بیرق نظام آورند. "وفاق‌گرایان چپ" اما سعی می‌کنند با راغب یا وادار ساختن نظام به اصلاحات اساسی و تغییر حداکثری در افکار و افراد هرگونه وفق و وفاق را در زمین منفعت و مصلحت ملت رقم زنند.

نظر به این‌که نظام علی‌رغم همه‌ی تهدیدات و تضادها و تناقضات و تنافرات سنگین و سهمگین درونی و بیرونی هنوز حی و حاضر و حاکم است و حتی بسی بیش از پیش اوضاع و احوال و افکار و افعال و افراد را رصد می‌کند، طبعا وفاق‌گرایان راست که قائل به حفظ اصل و راس نظام‌اند و طالب تغییرات حداقلی‌اند نسبت به وفاق‌گرایان چپ که خواهان اصلاحات اساسی و تغییرات حداکثری‌اند نه فقط از فضای بمراتب فراخ‌تر و فارغ‌تری برای فعالیت برخوردارند بلکه حسب ضرورت پشتیبانی‌ها و پشت‌گرمی‌هایی هم دارند که وفاق‌گرایان چپ از آن محروم‌اند فلذا طبیعی است که حرارت و هیجان و های‌وهوی بمراتب بیش‌تری داشته باشند و بیش‌تر به چشم و گوش بیایند.

از مهم‌ترین وفاق‌گرایان راست می‌توان به "دکتر عبدالکریمی" و جنبش و جریان فکری‌شان با عنوان "وفاق حول محور گفتمان انقلاب" اشاره کرد که چندیست با جدیت تمام طرح و تعقیب می‌کنند و در منازعه و مقابله با سایر جنبش‌ها و جریانات فکری- که "شبه‌روشنفکری‌"شان می‌خوانند، می‌کوشند با تبرئه‌ و تطهیر اصل و رأس نظام و فرافکندن و پراکندن‌ سیاهی‌ها در میان اضلاع و اذناب‌اش، مقبولیت و مشروعیت و مشارکت از دست رفته‌‌اش را بدان بازگردانند؛ با این تصویر و تصوری که ایشان از خود ساخته و پرداخته‌اند بر روی طیف کنش‌گران سیاسی اجتماعی مورد بحث ما مشخصا در مرز میان نظام‌گراها و اعتدال‌گرایان راست قرار می‌گیرند.

در شرایطی که دیگر چندان وجهه و در نتیجه گوش شنوایی برای سایر مبلغین نظام باقی نمانده، دکتر عبدالکریمی شاید آخرین حکیم و خطیبی باشند که در شامگاه ایدئولوژی حاکم در افق خیلی‌ها تبعات تلخ بازتبلیغ و بازتجویز اصل و رأس نظام را به جان خریده و جانانه از آن دفاع می‌کنند. حالیا ایشان را ایستاده بر پل لغزان کشتی نظام رو سوی خیل پیاده‌شدگان می‌بینیم که در فقدان کشتی جایگزین و نیروهای تأثیرگذار دیگر جز نیروهای گفتمان انقلاب (مقاومت)- همان‌ها که "اصیل‌ترین و حقیقی‌ترین نیروهای تاریخی دهه‌های اخیر" می‌نامند و همچون مسیحِ ایستاده بر سر کوه "خوش‌بحال‌ها" نثارشان می‌کنند، همه را برای بازباور و بازگشت به عرشه‌ی کشتی عتاب و خطاب می‌کنند.

از آنجاکه مَرکب موضوع محوری این سلسله نوشتار یعنی "فراتلفیق‌گرایی" بدوا از زمین تعدیل و تقریب و تلفیق و وفاق می‌گذرد و به این سبب ضرورتا در بخشی از مسیر با جریانات "اعتدال‌گرایی" و "وفاق‌گرایی" همدل و همراه می‌گردد در بخش بعد بدوا به وجوه اشتراک و افتراق این دو جریان یعنی فراتلفیق‌گرایی و وفاق‌گرایی راستی از نوع استاد عبدالکریمی‌اش می‌پردازیم و بعد ادامه‌ی بحث را پی‌می‌گیریم. وفاق‌گرایی استاد اگرچه وفاق‌گیری دغدغه‌مندانه برای استمرار نظام حاکم است با این‌حال همین خود هموارکننده‌ی بخش اعظمی از راه دشوار فراتلفیق‌گرایی برای رسیدن به "فراوفاق" و قطب سوم یعنی "نظام فراایدئولوژیک" است.

باقی در بخش بعد

#راهی_برای_رهایی
#فراتلفیق‌گرایی
#فراایدئولوژی
#فراوفاق
#عبدالکریمی

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

22 Dec, 05:37


🌓 در عصر حاضر رشد و توسعۀ جهان‌گیر فضای مجازی و تنوع و تکثر رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی و تولید و توزیع محتواهای فراوان در زمینه‌های مختلف و زمان‌های مختصر بویژه در قالب صوت و تصویر کمابیش علایق و سلایق همه را تحت تأثیر قرار داده و خواه‌ناخواه به سمت‌وسوی مصرف‌گرایی بی‌حدوحصر دیتا و مدیا و پرسه‌زنی‌های بی‌هوده و بی‌هدف در دنیای مجازی سوق داده و عملا از ما مرورگرانی سریع‌السیر ساخته که در کمترین زمان بیشترین محتواها را سیر می‌کنیم؛ در این میان بسی دیدن را هم به خواندن ترجیح می‌دهیم، شده یک صحنه را بارها می‌بینیم اما حوصلۀ مطالعۀ یک متن چهار پاراگرافی را نداریم- سریع و سرسری از رویش می‌گذریم! چاره چیست؟ سایت sobrief در اقدامی قابل‌تحسین هزاران کتاب را خلاصه کرده و در ۴۰ زبان از جمله فارسی بصورت رایگان در اختیار علاقمندان قرار داده تا در شرایط حاکم مانع فراموشی کتاب و کتابخوانی گردد. اگر شما هم انگیزه و اراده‌ای برای سیر هدفمند و سودمند در فضای مجازی دارید توصیه می‌کنم دستکم روزی یکبار به این سایت سر بزنند و در عرض 10 دقیقه خلاصۀ یک کتاب را مطالعه کنید.

🌐 https://sobrief.com/
#کتاب
#کتابخوانی

🆔
@Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

21 Dec, 07:43


📚 فرهنگ علوم اجتماعی
✍️
آلن بیرو
🔄
باقر ساروخانی
⏺️ تعداد صفحات: 563

🌓 کتابخانه‌‌ی جامعه‌شناسی شرقی
⏺️ فرصتی برای مطالعه‌‌ی هرچه بیشتر

#کتاب
#کتابخانه
#کتابخوانی

🆔
@Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

18 Dec, 14:07


🌓 در جستجوی راهی برای رهایی 2️⃣5️⃣
✍️ حسین شیران

در ادامۀ بحث پیرامون کلان‌مسألۀ "بودن یا نبودن نظام" و انواع واکنشها و جهت‌گیریها نسبت بدان ضرورتا باید به یکی از مهمترین رویکردهای مطرح در این ارتباط یعنی وفاق‌گرایی پرداخت. در این اواخر و بویژه این روزها که این مسأله به حادترین و حساسترین حد خود رسیده- از جهات مختلف بویژه سرعت و سبقت تحولات و تهدیدات خارجی که بواقع به کلاپس و دپرس شدن نظام انجامیده و نیز شدت و قوت تحولات و تهدیدات داخلی از جمله افت محسوس ظرفیت دولت|حکومت در مواجهه با "توفان ناترازیها" که هنوز بدانصورت برنخاسته ولی زودست که برخیزد و خود دولت|حکومت بهتر از هر کسی می‌داند که این مسأله تا چه حد جدیست و هوا تا چه اندازه پس است، طبیعی‌ست که وفاق‌گرایی بحث اول این روزها باشد.

در این شرایط حساس این رویکرد ضمادیست دیرهنگام بر زخم مزمن شکاف میان ملت و دولت|حکومت که متأسفانه بسی دیر پذیرفته و دیر اقدام شد و ای‌عجب هنوز هم تندروهای تریبوندار تهی از عقل و درک و فهم و شعور نظام تاب و توان درک یا پذیرش این واقعیت خطیر و خطرناک را ندارند و همچنان بر انکار شکاف پایدارند؛ یا هیچ ملتی در کار نمی‌بینند- همه را رعیت می‌بینند و رعیت هم غلط بکند از نظام مقدس خرده بگیرد و یا که از برش بگریزد، و یا ملت را صرفا در جماعت حلقه‌بگوشی خلاصه می‌کنند که هرگاه سوت بزنند در میادین شهر جمع می‌شوند و شعار می‌دهند- باقی همه مزدورند و همان به که بگریزند و بگذارند بروند! غافل از اینکه یک ملت که جایی نمی‌رود، این دولتها|حکومتها هستند که پی‌درپی هم می‌آیند و می‌روند، منتهی کو گوش شنوا و چشم بینا!

باری، بواقع امر بازدارندۀ وفق و وفاقها و زایندۀ خیل شکافها چه در داخل کشور و چه خارج آن خود خیمه‌زنی یک چنین افکار و اقشاری در نظام حاکم و هژمونی نحسشان بر همه جوانب زیست اجتماعی ماست و این نه امری نوظهور بلکه باززایی و بازآیی آن درد دیرین ما یعنی سروری و سرآمدی تاریخی عقده و عقیده بر اندیشه و عقلانیت و عاملیتا سروری و سرآمدی عقده‌داران و عقیده‌ورزان بر عقلا و حکما در این سرزمین است که کمافی‌السابق به اشکال مختلف از نسلی به نسل دیگر انتقال می‌یابد و انجام و فرجام هر یک هر نسلی را به بازتکرار این گفتۀ حزن‌اندود فردوسی وامی‌دارد که سده‌ها پیش حسب حال و روز مردم این سرزمین گفت: به یزدان که ما گر خرد داشتیم | کجا این سرانجام بد داشتیم!

بر این اساس معلوم است که برای رها شدن از این دور باطل ضرورتا باید به هر شکل ممکن اندیشه و عقلانیت را بر هر عقده و عقیده‌ای سرآمد ساخت و عقده‌داران و عقیده‌ورزان را تحت مدیریت عقلا و حکما درآورد و نه برعکس! وگرنه این ماجرای شوم همچنان در این وادی تاخت‌وتازها خواهد داشت و تاریخها و تاریکیها خواهد ساخت. ضرر و زیان حاکمیت عقده‌داران و عقیده‌ورزان بر یک سرزمین هرگز یکسویه و صرفا متوجه ملت و مملکت نیست بلکه متوجه خود نظامهای حاکم هم هست و تاریخ با تمام توان خود پشتیبان این حقیقت است که ظلم و زیان هر کدام در حق ملت و مملکت خود سنگ بالاسریست که سرانجام سویشان بازمی‌گردد و هرچه بالاتر رود بسی سخت‌تر و سنگین‌تر بر سرشان فرود می‌آید.

در حال و روز همین نظام حاکم اگر دقیق شویم خواهیم دید که چگونه حاکمیت عقده‌داران و عقیده‌ورزان بر آن وفاق حداکثری که در آغاز در کار بود را از میان ربود و زدود و بتدریج شکاف حداکثری را جایگزینش ساخت! و هنوز هم نظام قادر نیست لااقل در مقام تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی که ضرورتا باید مبتنی بر خرد و تدبیر باشد تا در سطوح مختلف به مشکل برنخورد تندروهای عقده‌دار و عقیده‌ورز درونش را فرونشاند و دستکم برای دقایقی با بخش به نسبت ملایم‌تر و منطقی‌تر و خردورزتر خود خلوت کند و از هر جهت در راه آمده و هزینه و فایده و فرجام آن نظر کند و با عبرت از گذشته و گذشتگان با دیدی بمراتب بازتر به جامعه و جهان دگرگون‌شده ضرورتا تجدیدنظرهایی در راه پیش‌رو کند.

تازه به اسم و رسم مجمع تشخیص مصلحتی هم دارد که ای‌عجب این هم هیچ قادر نیست فراتر از عقده و عقیده عمل کند و خلاف نظر عقده‌داران و عقیده‌ورزان تندرو نظر دهد و دستکم در ارتباط با مسائل کلان داخل و خارج کشور- مصلحت ملت و مملکت به کنار- مصلحت خود نظام را بازگوید! حال بگذریم از اینکه در حقیقت امر فلسفۀ سیاست و رسالت طبقۀ حاکم "تأمین و تضمین مصلحت عموم" است و نه مصلحت خاص و خواص نظام؛ و اگرکه ما جای مجمع تشخیص مصلحت نظام "مجمع تشخیص مصلحت مملکت" داشتیم و از اول اولویتمان پیگیری مصلحت مملکت بود مصداق اصل "چون صد آید نود هم پیش ماست" حال وفق و وفاق و منفعت و مصلحت ملت و دولت و حکومت همه باهم داشتیم و نه چون حالا همه درهم و برهم و سرشار از کین و لبریز از مسأله دست در گریبان هم در معرض سقوط در شکافها و گسستها بودیم!

#راهی_برای_رهایی

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

16 Dec, 08:42


🌓 حکایت این تورم ظالمانه و ما مردم ایران حکایت چنگیزخان و مردم بخاراست که وقتی به سال ۶۱۶ ه‌ق بر شهر غالب آمد و هرکه خواست کشت و هرکجا خواست آتش زد و هرچه مردم داشت غارت کرد و آخرسر هم مسجد جامع شهر را اصطبل اسبانش ساخت و بقول جوینی صنادیق مصاحف را آخور و اوراق قرآن را میان قاذورات لگدکوب اقدام و قوائم لشکریانش کرد بعد بجمع بازماندگان آمد و گفت: دانید زچه اینجایم؟ من عذاب خدایم و بابت گناهان بزرگانتان بر شما نازل شده‌ام! و حال این تورم حاکم بر ما هم انگار عذاب خداست و بابت گناهان بزرگانمان بر ما نازل شده- بزرگانی که دست در دست هم دادند و یک چنین دولتی با سیاست و اقتصادی تورم‌زا و تورم‌زی‌ حاکم ساختند و سخت بر جان جامعه انداختند! و اینک ماییم و اژدهای تورمی که دهه‌هاست مغول‌تر از مغول بر جمیع جهات و جوانب جهان زیست ما دست انداخته و دیگر نه چندان دین و ایمان و وجدان و ارزش و اخلاقی برای ما باقی‌گذاشته و نه چندان عقل و علم و ایده و اراده‌ای که ما را از دست این بلا برهاند! ماییم و دولتی که خود خالق این اژدهاست- پیوسته ثروت و سرمایه حلقش می‌ریزد و فقر و فلاکت پس می‌گیرد و میان مردم توزیع می‌کند!

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

15 Dec, 08:57


🌓 25 آذر روز پژوهش را محضر همه‌ی پژوهش‌گران در همه‌ی زمینه‌ها بویژه پژوهش‌گران حوزه‌ی علوم اجتماعی تبریک عرض می‌کنم. 🙏🌹🌹🌹

#روز_پژوهش

🆔
@Hossein_Shiran
🌓
@OrientalSociology
⚛️
@OrientalSocialThinkers
🌐
www.orientalsociology.ir

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

15 Dec, 07:02


🌓 مدیر عامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی از افزایش ۲۵ درصدی سوخت تحویلی به نیروگاه‌ها در آذرماه و افزایش ۴۱ درصدی آن در طول سال جاری می‌گوید. از سوی دیگر مدیر عملیات شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی هم از گم و گور شدن میلیون‌ها لیتر سوخت نیروگاهی در مسیر تحویل به نیروگاه‌ها می‌گوید!!!

مولوی هم در مثنوی معنوی می‌گوید:
ما درین انبار گندم می‌کنیم | گندم جمع‌آمده گم می‌کنیم 🔹 می‌نیندیشیم آخر ما به هوش | کین خلل در گندمست از مکر موش 🔹 موش تا انبار ما حفره زدست | وز فن‌اش انبار ما ویران شدست 🔹 اول ای جان دفع شر موش کن | وانگهان در جمع گندم جوش کن 🔹 گر نه موشی دزد در انبار ماست | گندم اعمال چل ساله کجاست؟ 🔹 ریزه‌ریزه صدق هر روزه چرا | جمع می‌نآید درین انبار ما؟ ...

#مسائل_اجتماعی_ایران
#فساد_سیستماتیک
#دزدان_سرزمین
#قاچاق_سوخت
#قطعی_برق
#سوخت_نیروگاه
#بحران_انرژی
#ناترازی_انرژی
#شرکت_ملی_نفت

🆔
@Hossein_Shiran
🌓
@OrientalSociology
⚛️
@OrientalSocialThinkers
🌐
www.orientalsociology.ir

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

13 Dec, 09:59


⏺️ پان‌عربیسم (تمام‌عرب‌گرایی) Pan-Arabism

🌓 آشنایی با ایسم‌ها 1️⃣7️⃣
✍️
جان آندریوس John Andrews
🔄
حسین شیران

جنبشی برای اتحاد کشورهای جهان عرب، از مراکش در غرب گرفته تا کشورهای خلیج [فارس] و عراق در شرق. به لحاظ عاطفی، پان‌عربیسم تداعی‌گر و احیا‌گر خاطرات فتوحات اعراب، از [اندلس در] اسپانیا تا دره‌ی سند [در هند]، در قرن پس از مرگ محمد پیامبر [ص] در سال 632 بود. خواسته و آرمان یک چنین جنبشی یک جهان عرب با زبان مشترک، مذهب مشترک در اسلام و هویت فرهنگی مشترک بود؛ و مشخصا بر این اصل و اساس بود که جنبش پان‌عربیسم در اوایل قرن چهاردهم برای مقابله و مخالفت با امپراتوری عثمانی به راه افتاد.

در طول جنگ جهانی اول (1914-1918) بود که بریتانیا و فرانسه، در واکنش به اتحاد آلمان و ترکیه، در پی تأسیس "اتحادیه عربی" برآمدند و "ناسیونالیسم عربی" (با گرایش به پان‌عربیسم) تحت رهبری حسین بن علی (1853-1931) از خاندان هاشمی در مکه تهییج و ترغیب کردند. پان‌عربیسم بمثابه‌ی یک آرمان سکولار (بسیاری از بانیان و شارحان آن مسیحی بودند تا مسلمان)، بنیان رژیم‌های بعث سوریه و عراق- قبل از سقوط صدام حسین (1937-2006) بود.

با این‌حال پان‌عربیسم در حد یک شعار فریبنده باقی ماند و بیشتر تلاش‌ها برای متحد کردن کشورهای عربی بویژه از سوی جمال عبدالناصر رئیس‌جمهور مصر (1918-1970) در دهه‌های 1950 و 1960 و معمر قذافی رهبر لیبی در دهه‌ی 1970 بی‌نتیجه ماند. قذافی بعد از ناکامی در اتحاد با مصر و سوریه و تشکیل پان‌عربیسم، تلاش‌های خود را برای پان‌آفریقانیسم متمرکز ساخت. در عوض اتحادیه‌ی یمن شمالی و جنوبی در سال 1990 همچنان پابرجا مانده است*، همچنین ائتلاف هفت امارت تشکیل‌دهنده‌ی امارات متحده عربی که در اوایل دهه‌ی 1970 صورت پذیرفت.

⏺️ توضیحات مترجم:
* یمن سال‌ها پیش از 1990 توسط بریتانیا و امپراتوری عثمانی به دو بخش شمال و جنوب تقسیم شده بود- جنوب که بر خلیج عدن کنترل داشت تحت‌الحمایه‌ی بریتانیا بود. در این سال شمال و جنوب در قالب یک جمهوری یکی شدند و علی عبدالله صالح اولین رئیس‌جمهور یمن شد و تا 2012 وزش باد بهار عربی بر سر قدرت ماند. بعد از او منصور هادی به قدرت رسید و دوران او مصادف شد با جنگ‌های داخلی یمن و تقسیم مجدد آن به شمال و جنوب- این بار شمال تحت‌الحمایه‌ی جمهوری اسلامی ایران و جنوب تحت‌الحمایه‌ی عربستان.

#ایسم‌ها
(برای مشاهده‌ی بخش‌های قبلی و آشنایی با ایسم‌های بیشتر از این لینک استفاده کنید)

🆔
@Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

11 Dec, 08:41


🌓 ادبا می‌گویند این راهش نیست؛ عقلا می‌گویند این راهش نیست؛ علما می‌گویند این راهش نیست؛ حکما می‌گویند این راهش نیست؛ فقها می‌گویند این راهش نیست؛ دیگر که مانده بگوید این راهش نیست تا برخی سفها باور کنند این راهش نیست؟! اینها که‌اند و از کدام مشرب آب می‌خورند که گوش و هوششان بدهکار کسی نیست و به هیچ چیز و هیچ کس جز آنچه خود در سر دارند بهایی نمی‌دهند! ای‌دریغا بقول بوعلی‌سینا مبتلا بقومی شده‌ایم که گمان می‌برد خدا جز آنها کس دیگری را هدایت نکرده! قومی که اندک فهم خود از دین و دنیا را به زور می‌خواهد بر جامعه حتی جهان تحمیل کند! باری این قوم زورگویان‌اند و جز زور ابزار دیگری برای ابراز وجود ندارند! حال که چنین است بگذار به زور گرایند و پیش روند ببینند کجا می‌رسند. ضرب‌المثلی ترکی می‌گوید اسبی که میخ از جاکند و دررود یکی اگر زمین زند دو به خویش می‌زند! قانون عفاف و حجابی که خود پرده‌دران عفاف و حجاب آن را دیکته کنند سرنوشتش از پیش معلوم است! سده‌ها پیش حکیم سنایی در وصف حال این اقل مردمان و قوانین من‌درآوردی‌شان چه زیبا گفته: از حقیقت به دست کوری چند | مصحفی ماند و کهنه گوری چند!

#قانون_حجاب

🆔
@Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

10 Dec, 11:06


🌓 امروز 10 دسامبر «روز جهانی حقوق بشر» است. این روز را امروز در حالی گرامی می‌داریم که مرتب اخبار و تصاویر و صحنه‌های به غایت دلخراشی از زندان‌ها و زندانیان بشار اسد در فضای مجازی منتشر می‌شود! و این تنها مشتی‌ست نمونه‌ی خروار خروار جرم و جنایت علیه بشریت که کمابیش در سراسر دنیا بویژه جوامع تحت سلطه‌ی نظام‌های توتالیتر صورت می‌پذیرد و بدان‌صورت کسی از کم و کیف آن‌ها خبر ندارد- تا زمانی که این‌گونه یک نظام دیکتاتوری سرنگون شود و عمق فاجعه بر همگان فاش شود! افسوس و هزار افسوس از خیل زندگانی‌(حق حیات)هایی که این‌گونه بی‌سر و صدا و به دور از چشم جهانیان در اقصی نقاط عالم بحکم حاکمان جنایت‌کار سوختند و از بین رفتند و باز می‌سوزند و برای همیشه از بین می‌روند! به امید روزهایی برای جهان و جهانیان که دیگر در هیچ کجایش هیچ نام و نشانی از هیچ دیکتاتوری نباشد و به هیچ گوشه و کنارش هیچ جرم و جنایتی علیه هیچ بنی‌بشری صورت نگیرد و به هیچ حال هیچ حقی از بشریت ضایع نشود. بمعنای واقعی آن روز «روز جهانی حقوق بشر» است.

#روز_جهانی_حقوق_بشر

🆔
@Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

08 Dec, 11:19


🌓 تحولات سیاسی داخلی و دولت‌های خارجی
✍️ هادی حکیم شفایی

سقوط نظام سیاسی بشار اسد یکی از درس‌آموز‌ترین رویدادهای سیاسیِ چند دهه اخیر بوده است. بشار اسد نه تنها میراث خودکامگی پدرش را به ارث بُرد و تداوم بخشید بلکه با وابستگی کامل سیاسی به جمهوری اسلامی و روسیه، سرزمین خود را میدان بازی‌های سیاسی و نظامی این دو کشور قرار داد. او برای ماندن بر سر قدرت، همه‌ی ارزش‌ها و آرمان‌های اخلاقی و سیاسی را زیر پا گذاشت و از محبوس کردن مخالفان سیاسی، کشتار خیابانی و حتی بمباران شیمیایی مردمِ خود فروگذار نکرد. مهم‌تر آنکه او علاوه بر خودکامگی و وابستگی، از مدیریتِ معقول اقتصادی کشور نیز ناتوان بود. فقر و بیکاری، در این سرزمین بیداد می‌کرد. آیا چنین نیست که اقتصاد شکوفا نیز اغلب به نوعی، محصولِ وجود حاکمیت دموکراتیک و مستقل است؟

هم ماندن بشار اسد بر سر قدرت و هم سقوط او نشان داد که فراز و فرود نظام‌های سیاسی، هم به عوامل داخلی مرتبط است و هم به عوامل خارجی. این، یک واقعیت در نظام روابط بین‌الملل است اما به نظر می‌رسد تا تحولاتی و جنبش‌هایی در داخل شکل نگیرند و زمینه‌های داخلی فراهم نباشد عامل خارجی -چه در جهت مثبت و چه در جهت منفی- چندان تاثیرگذار نخواهند بود. نقش مثبت یا منفی عوامل خارجی به وضعیت و زمینه‌های داخلی بستگی دارد. حکومتی که بر مبنای خودکامگی و عدم مشارکت سیاسی ملت شکل گرفته یا تداوم یابد، به از دست دادن مشروعیت ملی و گسترش خشم عمومی و فساد منتهی خواهد شد و نظام سیاسی برای حفظ خود، به مناسباتِ خارجی منفی تن خواهد داد و اگر یک نظام سیاسی مبتنی بر مشارکت عمومیِ مداوم، رفع تبعیض و خیرعمومی شکل بگیرد عوامل خارجی منفی طرد خواهند شد و عوامل مثبت، به یاری رشد و توسعه کشور خواهند آمد.

پرسشی که اغلب بیان می‌شود این است که نقش مثبت عوامل خارجی چگونه شکل می‌گیرد؟ آیا اساساً عوامل خارجی می‌توانند مثبت عمل کنند؟ بدیهی است که در روابط بین‌الملل، اصل بر منافع ملی است. همه دولت‌ها به جز دولت‌های نامشروع و یا ایدئولوژیک، عموماً بر اساس منافع ملی عمل می‌کنند. بدین معنا اگر یک دولتی مشروعیت داخلی خود را از دست بدهد و مجبور شود برای بقاء به دولت‌های خارجی تکیه کند، دول خارجی برای کسب منافع بیشتر برای ملت خود و در ازاء کمک به بقاء او، سیاست مماشات و تجهیز و گرفتن امتیازات اقتصادی گسترده را پی‌ می‌گیرند. در این حالت، نقش عوامل خارجی، منفی و در جهت عقب‌ماندگی و ممانعت از برقراری دموکراسی و توسعه خواهد بود. اما دولتی که با نگاه ملی و فراگیر و افزایش مشارکت سیاسی مردم و رفع تبعیض، پایگاه داخلی اکثریت برای خود بسازد می‌تواند به پشتوانه‌ی این قدرت وفاق ملی، با اجازه‌ی اکثریت ملت و از موضع قدرت با دول خارجی بر سر منافع ملی مذاکره کند و خیر عمومی را تامین نماید. با این تبیین، می‌توان نقش عوامل خارجی را بسته به وضعیت نظامِ سیاسی در داخل، سازنده، تعاملی، در جهت منافع ملی و یا غیرسازنده و یکسویه و بر ضد منافع ملی توصیف کرد.

تاکنون رهبران فاتحان سوریه در گفتار و رفتار، به موازین دموکراسی و حقوق بشر نسبتاً پای‌بند بوده‌اند. به نظر می‌رسد منافع دولت‌های خارجی پشت این تحولات، در راستای تشکیل یک دولت ملی دموکراتیک در سوریه باشد تا ثبات و امنیت در منطقه تامین گردد. اگر رابطه دولت جدید سوریه با قدرت‌های خارجیِ پشت این تحولات بر مبنای نفع دوسویه باشد نه تنها نامطلوب نیست بلکه موجبات توسعه‌ی این کشور را فراهم می‌سازد. مهم آن است که شادی دلنشین مردم سوریه با برگزاری یک انتخابات سالم و آزاد و تشکیل دولت ملی، تداوم یابد. در این میان، اصل سرایت دموکراسی، موجب خواهد شد که آزادی‌خواهان در ایران هم به لحاظ روانی و امید جمعی و هم به لحاظ ضعف قدرت موجود، تقویت گردند و گذاری آرام بدست نیروهای اجتماعی داخلی و با حداقل خشونت در ایران فراهم شود. اکنون بدون تردید زمان آن فرا رسیده است که نیروهای دموکراتیک داخلی، با همه تنوع و اختلافاتی که دارند، همگرایی و همبستگیِ مبتنی بر اصول و اشتراکات را ایجاد نمایند. اختلافات و ناهمسویی‌ها را مردم در انتخابات آزاد آینده تعیین تکلیف خواهند کرد.

#دولت_ملی
#دولت_خودکامه
#وابستگی_سیاسی
#بشار_اسد
#اصل_سرایت_دموکراسی
#گذار_به_دموکراسی
#همگرایی_در_اشتراکات
#انتخابات_برای_اختلافات

https://t.me/ReligionPhilosophyPoliticsAnimls

🌓 @OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

08 Dec, 11:17


🌓 بشار اسد آخرین انتخابات ریاست‌جمهوری سوریه را با کسب ۹۵ درصد آرا پیروز شد و حالا ۹۵ درصد مردم سوریه از سرنگونی‌اش در پوست خود نمی‌گنجند! عجب!!! اجتماعات بشری با و بدون دیکتاتورها چه تحولات شگرفی از سر می‌گذرانند!

#اسد
#سوریه

🆔
@Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

08 Dec, 07:39


🌓 اسد سقوط کرد. این خبر امروز تیتر اول شبکه‌ها و رسانه‌ها‌ی جهان است. در این میان پرسش اصلی و اساسی اینست: چطور کاری که داعش با آن همه های و هوی و هجوم و هول و هراس‌افکنی نتوانست در طی ماه‌ها و سال‌ها انجام دهد را تحریر الشام در طی یک هفته مثل آب خوردن انجام داد و مهر پایانی بر نظام 54ساله‌ی اسدها در سوریه زد؟ به باور من طرح و شرح و بسط این پرسش برای حل و فصل مسائل و مشکلات ایران ما هم بسیار حائز اهمیت است.

#اسد
#سوریه
#تحریرالشام

🆔
@Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

08 Dec, 07:11


🌓 تیم تحقیقاتی دانشگاه آکسفورد "پوسیدگی مغز brain rot" را بعنوان کلمه‌ی برگزیده‌ی سال 2024 اعلام کرد. "پوسیدگی مغز" به معنی زوال تدریجی ظرفیت ذهنی و قوای شناختی افراد در پی وقت‌گذرانی‌های بی‌حساب و کتاب در فضای مجازی، پرسه‌زدن‌های بی‌هدف در شبکه‌های اجتماعی و مصرف بیش از حد فرآورده‌های آنلاین کم‌ارزش و یا بی‌ارزش و به چالش نکشیده شده است. اولین بار هنری دیوید ثورو در سال 1854 در کتاب "والدن" از عنوان "پوسیدگی مغز" استفاده کرد و از تمایل جامعه به بی‌ارزش‌کردن ایده‌های پیچیده انتقاد کرد و آن را بمثابه‌ی کاهش کلی تلاش‌های ذهنی و فکری جامعه تلقی کرد و از اینکه انگلستان برای درمان پوسیدگی سیب‌زمینی تلاش می‌کند اما اهمیتی به درمان پوسیدگی مغز که بسیار گسترده‌تر و کشنده‌تر است نمی‌دهد گله کرد. "پوسیدگی مغز" یکی از خطرات جدی درک شده از زندگی مجازی و گذران اوقات فراغت در فضای مجازی است و فرکانس استفاده از آن بین سال‌های 2023 و 2024 حدود 230 درصد افزایش یافته است؛ چاره چیست؟

اطلاعات بیشتر:
https://corp.oup.com/news/brain-rot-named-oxford-word-of-the-year-2024/

🆔
@Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

06 Dec, 05:07


🌓 ۱۶ آذر روز دانشجو را گرامی می‌داریم. 🌺🌺🌺

#روز_دانشجو

🆔
@Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

06 Dec, 05:03


🌓 بزرگترین درد مردمان جوامع بستۀ غیردموکراتیک فقط این نیست که تحول‌لازم‌اند و حاکمانشان نمی‌گذارند بلکه فراتر از آن تنفس‌لازم‌اند و حاکمان بهایی نمی‌دهند- این فروکاستن انسان بحد بهایم است و خود هم از ارزش انسان بودن در یک چنین جوامعی می‌کاهد هم از ارزش حاکم بودن؛ و این ضایع اندر ضایع است برای هر جامعه‌ای- بویژه آنها که دغدغهٔ انسانیت و ادعای انسان‌سازی برای دین و آخرت دارند! آخر چطور می‌شود بیش از خود خدا نگران آخرت بندگان باشی و خود دودستی بر مال و منال و مقام دنیا بچسبی و رها نکنی؟ گیرم که تو حق، زیاده‌خواهی نیست همه عمر بخواهی بر سرزمین و سرنوشت مردمانت حاکم باشی؟ غیر تو هم حق‌هایی هست، قدری کنار برو بگذار چندی دگر با حق‌های دگر حال‌وهوایی دگر بر خیل مردمانی حاکم شود که فقط یک‌بار زنده‌اند و دیوژن‌وار از زندگی چیزی جز حس‌وحال‌وهوای تازه نمی‌خواهند و تو اسکندروار بر بالاسرشان ایستاده‌ای و بر همه بودونبودشان سایه انداخته‌ای! نگران حقی اگر، حق‌نگهدار آن بالاست تو رها کن حق خود از نو می‌جوشد! خفقان‌آورست بخدا یک عمر دیدن و شنیدن افراد و افکار تکراری همچو مهمان عزیزی که آید و بیرون نرود!

#اسد
🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

03 Dec, 08:45


🌓 در جستجوی راهی برای رهایی 1️⃣5️⃣
✍️ حسین شیران

در گذر از دو دسته‌ی "نظام‌گراها" و "نظام‌گریزها" که گفتیم نسبت به واقعیت سیاسی اجتماعی نظام حاکم بر ایران نظرا و عملا درگیر افراط‌ها و تفریط‌ها هستند- همه را سفید یا ‌سیاه می‌بینند و از این جهت در دو انتهای طیف قرار می‌گیرند، سومین دسته از عمده‌نیروهای سیاسی اجتماعی فعال در جامعه‌ی ایران را نوعا می‌توان "اعتدال‌گراها" خواند که عموما از منظر و موضعی فیمابین وارد عمل می‌شوند و بواقع سفیدها و سیاه‌ها هر دو را با هم و در کنار هم می‌بینند و به این ترتیب در نقدها و نظرهای خود نسبت به واقع امر جانب اعتدال و احتیاط را دارند.

با این حال بسی روشن است که عنوان اعتدال‌گرایی را ما اینجا مسامحتا و مساهلتا در قیاس با افراط و تفریط دو دسته‌ی اول و دوم بکار می‌بریم وگرنه به صرف سفید و سیاه یا پر و خالی هر دو را باهم و در کنار هم دیدن نمی‌توان همه را در یک طبقه و تراز واحدی از اعتدال‌گرایی و انصاف‌گرایی قرار داد و حکم واحدی برای همه جاری ساخت؛ بواقع امر اعتدال‌گرایان خود طیف وسیعی از نیروهای فعال در عرصه‌ی جامعه هستند و حسب اینکه سفیدها یا سیاه‌ها کدام را بیشتر می‌بینند و به کدام سو بیشتر گرایش دارند از این سر تا آن سر طیف پراکنده‌اند.

بر این اساس ضرورتا باید برای خود طیف اعتدال‌گرایان هم راست و چپ و حد وسطی در نظر گرفت و به این ترتیب بدوا میان آن‌ها که به هر شکل و به هر دلیل سیاهی‌های کمتری در کارنامه‌ی نظام می‌بینند و نقدهای کمتری بر آن وارد می‌سازند و آن‌ها که سیاهی‌های بیشتری در آن می‌بینند و نقدهای بیشتری بر آن وارد می‌سازند تفکیک و تمایز قائل شد. دسته‌ی نخست طبعا راست‌گرا هستند و در نهایی‌ترین حد خود دیوار به دیوار معاضدان نظام قرار می‌گیرند و دسته‌ی دوم چپ گرا هستند و در نهایی‌ترین حد خود در ساحل معاندان نظام پهلو می‌گیرند.

"اعتدال‌گرایان راست" هیچ قائل به همه‌کاردرستی نظام نیستند و از این جهت بالکل منکر کمی‌ها و کاستی‌ها و ناراستی‌ها هم نیستند با این‌حال هر سیاهی‌ای که بشود در کار و کارنامه‌ی نظام دید را ناشی از بد یا کژکارکرد کارگزاران منسوب و منصوب نظام می‌دانند و نه هیچ اصل و اساس نظام- چه حسب دلبستگی‌هایی که همچنان به ایدئولوژی حاکم دارند آرایه‌های ذهنی‌شان طوری سازمان یافته که نمی‌توانند هیچ خبط و خطا و خللی در اصل و اساس نظام ببینند، فلذا نقدها و نظراتشان همه معطوف به افکار و افراد پیرامونی‌ست و نه هیچ اصل و اساس نظام.

"اعتدال‌گرایان چپ" برخلاف اعتدال‌گرایان راست که منتقدان نرم و نازک نظام‌اند- آن‌هم نه خود نظام بلکه فروع‌اش، منتقدان سفت و سخت نظام‌اند و بد یا کژکارکرد فروع را هم ناشی از بدسازمان‌دهی و بدفرمان‌دهی اصل و رأس نظام می‌دانند و از این جهت نقدهای اساسی بر اصل و رأس نظام دارند و صرفا با لحاظ داشتن اصلاحات اساسی در آن‌ها استمرار نظام را ممکن می‌دانند و هرگونه تغییر و تحول در سطح افراد و افکار پیرامونی را تلف کردن وقت و هدر دادن فرصت برای اصلاحات اساسی و در نتیجه سوق دادن هر چه بیشتر افراد و افکار به سمت گذار می‌دانند.

اما حد وسط طیف اعتدال‌گرایی که حد وسط طیف همه‌ی فعالان سیاسی اجتماعی ایران و مصداق بارز "اعتدال‌گرایی راستین" است از نقطه‌نظر این بحث و راه و روش مورد اتکای آن "فراتلفیق‌گرایی" ‌بسیار نقطه‌ی حساس و حائز ارزش و اهمیتی برای تأسیس "هسته‌های مردمی پلورالستیک" برای دست‌یابی به فراوفاق و فراتلفیق و فرآوری "نظام‌ سیاسی فراایدئولوژیک" در راستای توسعه و تحول پایدار ایران است. یک چنین دستاورد بزرگی مستلزم رهایی جامعه‌ی ایران از سیاهی‌های سطح و فراروی به روشنایی فراسطح است- خواه امروز محقق شود یا فردا یا فرداهای دگر.

باقی در بخش بعد

#راهی_برای_رهایی
#فراتلفیق‌گرایی
#فراایدئولوژی
#فراوفاق

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

02 Dec, 05:11


🌓 امروز ۱۲ آذر، زادروز دکتر #غلامحسین_صدیقی بنیان‌گذار جامعه‌شناسی در ایران، «روز علوم اجتماعی» نام نهاده شده است. متأسفانه از این روز همچنان در تقویم رسمی کشور هیچ نام و نشانی نیست! در این هفته از روز مجلس بگیر تا روز بیمه و روز حسابدار در تقویم هست- همه را گرامی می‌داریم و به دست‌اندرکارانشان تبریک می‌گوییم- اما چگونه است در آن هیچ خبری از روز علوم اجتماعی نیست را نمی‌دانم به چه حسابی باید گذاشت؟ به حساب کم‌ارزشی و کم‌اهمیتی این علوم در این مملکت؟ به حساب کم‌محلی سیاست‌گذاران و فرهنگ‌سازان به آن؟ به حساب کم‌کاری انجمن‌های علوم‌های اجتماعی و بویژه انجمن جامعه‌شناسی در پیگیری امر؟ و یا چه و چه و چه؟ در هر حال فارغ از اینکه کسانی بخواهند رسما در راستای بزرگداشت این روز در جامعه کاری بکنند یا نکنند ما بنوبه‌ی خود قدردان بزرگانی هستیم که بی‌هیچ مزد و منتی بسی در این حوزه‌ی بی‌‌آب و نان و نام‌دار کوشیده و باز می‌کوشند و صمیمانه این روز عزیز را محضر همه‌ی دانشجویان و اساتید و نویسندگان و پژوهشگران و کنشگران این حوزه تبریک عرض می‌کنیم. به امید روزهای بهتر برای علوم اجتماعی و علمای اجتماعی. 🙏🙏🙏🌺🌺🌺

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

28 Nov, 07:41


🌓 بزرگترین ایراد و یا بهتر بگویم جرم سیاستمداران بویژه در جوامع آشفته‌ای همچو جامعۀ ما کافر (پوشاننده و پنهان‌کنندهٔ) واقعیات بودنشان است هم از اینرو جائر در حق نه فقط مردم بلکه وقایع جامعه هم هستند؛ اساسا از همین سیاست دیرین "نباید گذاشت مردم بفهمند" بوده و است این حجم از مسائل و مشکلات رویهم‌انباشته، چه بوقتش نپذیرفته و نگذاشته‌اند واقع‌بینانه طرح‌وبحث و حل‌وفصل شوند! حال چطور شده قالیباف برای یکبار هم که شده تغافل و تعارف هر دو را کنار گذاشته و بر سازمان‌یافته بودن قاچاق صحه گذاشته باید نشست و دید. مردم که هیچ تردیدی نداشته و ندارند تانکرتانکر کشتی‌کشتی سوخت از این مملکت قاچاق می‌شود، این حضرات بودند که نمی‌پذیرفتند و یا مصلحتا نابوده و نادیده می‌انگاشتند! بدیهیست کشوری که سیاستش مبتنی بر اصل پنهانکاری باشد همه چیزش پشت‌پرده‌ای و پادرهوا و نقدونظرناپذیر و نظارت‌ناپذیر، اقتصادش هم همین‌که هست خواهد بود- دلال‌دوست و دلال‌مدار! اینست که مردم ایران هیچ منت سوخت ارزان را نمی‌پذیرند؛ سوخت ارزان به چه قیمتی؟ برای چه؟ برای که؟ سالی 720 لیتر سهمیه کجا و روزی میلیونها لیتر قاچاق سازمان‌یافته کجا؟!

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

27 Nov, 06:07


🌓 در کنار همهٔ نگاههایی که از جهات مختلف به جنگ داشته و داریم بد نیست گاهی هم از نقطه‌نظر اقشار ضعیف نظری بدان بیفکنیم و ببینیم اینها که همیشه از هر نظر بیشترین آسیبها را در جنگها دیده و می‌بینند اساسا چه نگاهی به جنگ دارند؛ صادق آهنگران‌ها و محسن رضایی‌ها را چه می‌بینند- اینها که در طی جنگ 8 ساله از یکسو امر جنگ و از سوی دگر آهنگ جنگ سرمی‌دادند و خیل جوانان خیروخوشی ندیدۀ مردم را مقابل تیر و توپ و تانک دشمن می‌فرستادند درحالیکه که اغلبشان نه جنگ‌طلب بودند نه جنگاور بلکه از گوشه و کنار از دورترین نقاط و دهات سربازگیری می‌شدند و با مختصر آموزش نظامی به مناطق جنگی و خط مقدم اعزام می‌شدند تا جبهه‌های حق علیه باطل خالی نماند و ای‌عجب این جبهه‌ها حسرت به دل ماند و از فرزندان و نزدیکان خود حضرات کسی بخود ندید! و یا امام‌جمعه‌ها را که می‌گفتند "بیایید جمع شویم بروید جنگ"! حال تصور کن پدران و مادران اینها چه حالی می‌شوند وقتی می‌بینند حضرات هنوز از شربت شهادتی که دست فرزندانشان دادند خود هیچ ننوشیده‌ و سر و مر و گنده باز بر طبل جنگی دگر می‌کوبند درحالیکه دیگر نه فرزندی برایشان مانده و نه هیچ باوری!

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

25 Nov, 08:15


🌓 آشنایی با ایسم‌ها 0️⃣7️⃣
✍️
جان آندریوس John Andrews
🔄
حسین شیران
⏺️ صلح‌گرایی، صلح‌طلبی (پیسیفیسم) Pacifism

این باور که خشونت به‌هیچ‌وجه قابل توجیه نیست- بویژه جنگ، برای همین صلح‌گرایان اغلب مخالف خدمت وظیفه‌ی سربازی و مشارکت در خدمات نظامی هستند. صلح‌گرایی ممکنست با این استدلال که ضرورتا باید راهی کم‌هزینه‌تر از خشونت برای حل اختلافات وجود داشته باشد مبتنی بر اصل عمل‌گرایی (پراگماتیسم) باشد. صلح‌گرایان معمولا با اتکا و استناد به اصول اخلاقی است که نظریه‌ی جنگ عادلانه را که توسط کلیسای کاتولیک رومی ارائه شده است رد می‌کنند. چندین فرقه‌ی مسیحی، از کواکرها و آناباپتیست‌ها گرفته تا آمیش‌ها و شاهدان یهوه، با استناد به این فرمان مسیح که "اگر کسی به گونه‌ی راست تو سیلی زد، گونه‌ی دیگرت را نیز به سوی او گردان" بر ضرورت صلح‌گرایی و صلح‌طلبی اصرار می‌ورزند. شاید مشهورترین پیرو صلح‌گرایی در دوران مدرن مهاتما گاندی (1869-1948)- متأثر از نوشته‌های صلح‌گرایانه‌ی لئو تولستوی روسی (1828-1910) در کتاب "پادشاهی خدا در درون شماست"، باشد که در جریان کسب استقلال هند از بریتانیا که نهایتا در سال 1947محقق شد به مبارزات غیرخشونت‌آمیز باور داشت.

#ایسم‌ها
(برای مشاهده‌ی بخش‌های قبلی و آشنایی با ایسم‌های بیشتر از این لینک استفاده کنید)

🆔
@Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

23 Nov, 06:11


🌓 آمار جهانی می‌گوید ما ایرانیان بسی ناشادیم و با شادترین مردمان دنیا صد رتبه فاصله داریم. اما ما خود در مورد خود چه فکر می‌کنیم؟ اگرکه در اوضاع و احوال و اقوال مردم دقیق شویم می‌بینیم بواقع بدلایل مختلف- از بیکاری و بی‌پولی و بیماری خودشان بگیر تا بی‌نظمی و بی‌فرهنگی و بی‌ملاحظگی دیگران و بی‌توجهی و بی‌عرضگی مسئولان و بی‌برنامگی دولت و بی‌کفایتی حکومت، همه یا اغلب ناراضی و نگران‌اند و از این سبب در هم و بر هم و در خود و با خود و با دیگران درگیرند! دلواپسی ناشی از تصور بدتر شدن اوضاع و نامعلوم بودن فرداها هم که حال‌وروز امروز همه حتی اغنیا را مکدر ساخته! بحث‌های سیاسی بیهوده‌ هم مزید علت آسایش خاطر از همه ربوده! باری ما ملتی ناشادیم و برای شادی خود مشخصا نه دلیل داریم نه برنامه. فلذا من که فرد واقعا شادی دوروبرم نمی‌بینم- جز یک جوان در مسیرم که همیشه با یک آستین‌کوتاه سفید به تن، یک هدفون بزرگ به گوش، شادان و خندان از خیابان رد می‌شود و به همه سر تکان می‌دهد! همه او را الکی‌خوش و دیوانه می‌نامند اما کسی چه می‌داند شاید او که بسی از غم دنیا رهاست عاقل و ماها که بسی دربند آنیم همه دیوانه‌ایم!

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

21 Nov, 16:18


🌓 در جستجوی راهی برای رهایی 0️⃣5️⃣
✍️ حسین شیران

اگرکه بخواهیم در این برهه از زمان خیلی ساده به ترسیم و توصیف وضعیت و موقعیت عمده نیروهای سیاسی اجتماعی فعال در جامعه‌ی ایرانی بپردازیم طبعا نخست باید بصراحت موضوع و محل نزاع این نیروها را مشخص سازیم؛ حالیا با توجه به دیرپا بودن بسیاری از مسائل و مشکلات جامعه و لاینحل نمودن‌شان در طی زمان، دیگر بسیاری از موضوعات جزئی و حاشیه‌ای تلقی شده، رسما موضوعیت خود را برای مناظره و منازعه از دست داده‌اند و حال چند صباحی‌ست کلا خود نظام حاکم بر ایران و بود و نبودش بعنوان موضوع و مسأله‌ی اصلی مورد منازعه و مناقشه است.

در واکنش به این موضوع و مسأله‌ی مهم یعنی "بودن یا نبودن نظام"، ما نظرا و عملا با طیف وسیعی از موضع‌گیری‌ها از جانب نیروهای مختلف مواجه‌ایم که یک سو، مشخصا در انتهای سمت راست، "نظام‌گراها" را داریم که قویا از بود و نمود نظام با همه حرف‌ها و حدیث‌هایش دفاع می‌کنند و پروپاقرص خواهان استمرار نظم و وضع موجودند، و در سوی دیگر، مشخصا در انتهای سمت چپ، "نظام‌گریزها" را داریم که قویا از گزینه‌ی نبود نظام دفاع می‌کنند و نومید از هر اصلاحی، خواهان سقوط و سرنگونی هرچه سریع‌تر آن و گذار عاجل ایران و ایرانی به نظم و نظامی دیگرند.

دسته‌ی اول، یعنی نظام‌گراها، نظام را بسی مقدس و متعالی و منشاء همه خیر و خوبی می‌بینند و هرکه هرچه غیر این بدان نسبت دهد را هم همه از قصد و غرض و مرض او می‌دانند؛ در مقابل نظام‌گریزها آن را یک شر مطلق و مبنا و منشاء هرچه فسق و فجور و فساد در داخل و خارج می‌بینند و از این بیش قرار و مدارش را نه فقط برای ایران بلکه منطقه و جهان یک فاجعه می‌دانند. مابین این‌دو دسته بخش وسیعی از نیروها را داریم که نظام را نه همه خیر و نه همه شر می‌دانند و حسب این‌که به کدام سو بیش‌تر گرایش دارند یا ندارند از این سر تا آن سر طیف پراکنده‌اند.

اما واقعیت چیست؟ واقعیت اینست و جز این نیست که نظام نه آن‌گونه که خوش‌بین‌ها می‌گویند "همه خیر" بوده و ا‌ست و نه آن‌گونه که بدبین‌ها می‌گویند "همه شر" بوده و است- کما این‌که نظام قبلی هم نه همه خیر نه همه شر بود و حتی نظام بعدی هم نه همه خیر نه همه شر خواهد بود؛ همه سفید یا سیاه دیدن و یا نمودن نه هنر بلکه وهن نقد و نظر است و اساسا هر حرف و حرکتی در نقد هر ایدئولوژی‌ای اگرکه متعهد و متضمن اصل انطباق نظرات با واقعیات نباشد- بخشی را ببیند و باقی را وانهد، خود هم یک ایدئولوژی‌ست و همچون هر ایدئولوژی دیگری "شکنجه‌گر واقعیات" است.

هم از این جهت همه‌ی آن‌ها که جانب واقع امر- "نه همه خیر نه همه شر" بودن نظام را گرفته و بر این اساس نسبت بدان واکنش نشان می‌دهند راه و رویه‌ای بس واقع‌بین‌تر و معقول‌تر و منطقی‌تر از دو دسته‌ی دیگر دارند که بسی غیرواقع‌بینانه عمل می‌کنند و از این جهت هیچ‌کدام قادر به قانع و همراه کردن بخش اعظم جامعه، همان‌که "قشر خاکستری" می‌نامیم، نیستند؛ بویژه دسته‌ی اول، "معاضدان نظام"، که صرفا سرگرم سفیدشویی و ستایش نظم و نظام حاکم‌اند و هیچ حالی‌شان نیست تاریخ مصرف‌شان گذشته و دیگر همه روی مخ‌اند و هر حرف و حرکت‌شان تا چه حد تهوع‌آور است.

متقابلا ایراد کار دسته‌ی دوم، "معاندان نظام"، هم اینست که شبانه‌روز صرفا مشغول سیاه‌نمایی و شرسازی و شرپردازی‌اند و چون هیچ ابزار و سازوکار و سازمانی جز تحریک و تهییج احساسات ملت بر علیه حکومت ندارند صرفا به سیل خشم و احساسات مردم دل بسته‌اند که بار دیگر کی براه افتد و بالکل نظام را با خود برد! اما مردم آگاه‌اند از این‌که این‌ها هم همچو دسته‌ی اول آگاهی‌بخشی‌شان خود نوعی آگاهی‌پوشی‌ست- چه آمیخته با اغوا و اغفال‌ است، فلذا همه را می‌شنوند با این‌حال باز بست می‌نشینند! و این یعنی حاصل کارشان برای ملت بیش‌تر سرگرمی سیاسی‌ست تا جنبش سیاسی!

باقی در بخش بعد

#راهی_برای_رهایی
#فراتلفیق‌گرایی
#فراایدئولوژی
#فراوفاق

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

18 Nov, 05:46


⏺️ علل جهانی مرگ‌ومیر در سال 2024
🌓 دوری در دنیای آمار 7️⃣1️⃣

اگر شما هم جزو آن‌هایی هستید که فکر می‌کنید بیشترین علت مرگ‌ومیر در جهان جنگ است یا بلایای طبیعی، بدانید که سخت در اشتباه‌اید و لزوما باید در ذهنیت خود تجدیدنظر کنید. این ذهنیت بیشتر حاصل تمرکز رسانه‌ها بر این موضوعات و توجه من و شما به آن‌هاست وگرنه بواقع طبق گزارش اخیر IHME (مؤسسۀ سنجش و ارزیابی سلامت) جنگ در رتبۀ 29 و بلایای طبیعی در رتبۀ 31 (آخر) عوامل مرگ‌آور جهان در سال جاری قرار دارند- اولی با 65000 و دومی با 6300 مرگ! رتبۀ 1 ازآن بیماری‌های قلبی‌عروقی‌ست با قریب 19 میلیون مرگ، رتبۀ 2 سرطانها، رتبۀ 3 بیماری‌های تنفسی و رتبۀ 4 بیماری‌های گوارشی به ترتیب با 10.71، 4.12 و 2.63 میلیون مرگ. همینطور تا رتبۀ 11 به بیماری‌ها و اختلالات جسمی روانی تعلق دارد. رتبۀ 12 به سوانح جاده‌ای با 1.23 میلیون مرگ و رتبۀ 15 به خودکشی با 780 هزار مرگ تعلق دارد. همه یا اغلب این ریسک‌فاکتورها حاصل سبک‌های زندگی ناساز و ناسالم جهانیان‌اند و این بیانگر ضرورت توجه و تمرکز بر این پدیدۀ اجتماعی فراگیر در ابعاد مختلف است.

#آمار
#سبک_زندگی_ناسالم

🆔
@Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

16 Nov, 07:09


🌓 در این روزهای سرد پاییز ۱۴۰۳ که باز قطعی برق در کشور باب شده و هزار و یک مشکل برای مردم ایجاد کرده، بد نیست مقامات و مدیران گرانقدر ما گاهگداری هم که شده قدری بدور از اینهمه خودستایی و خودبزرگ‌بینی که دائم در وجود مبارکشان موج می‌زند کمی هم سر راست کرده به دیگران و دیگر جاها نظر کنند و حتی‌الامکان عاقلانه و عالمانه به مقایسهٔ تطبیقی عملکردها بپردازند ببینند بقیۀ جاها که هیچ قبولشان هم ندارند و هیچ خدا و امام زمان هم پشت و پناهشان نیست چگونه بصرف مدیریت بروز و بهینۀ منابع و مصارف به تأمین پایدار انرژی دست می‌یابند! آخر تفاوت کار از کجا تا کجا که آنها نمی‌گذارند برقشان حتی شبها در معابرشان هدر رود ما هیچ قادر نیستیم از هدررفت برقمان در روز جلوگیری کنیم! یک چنین اسرافی در بلاد کفر جرمی نابخشودنیست و متولی امر باید پاسخگو باشد و اینجا در بلدالایمان امری کاملا عادیست و کمابیش در هر کجا هم مشاهده می‌شود و هیچکس هیچ‌کجا هم عین خیالش نیست! اینگونه است مثلا همین نروژ می‌شود دومین کشور جهان از نظر تأمین سرانه برق مصرفی، ما هم سرانه روزی ۲ ساعت قطعی برق نصیبمان می‌شود وقتی دیگر همه‌چیز بسته به آنست!

🆔 @hossein_shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

14 Nov, 16:43


📚 دعوت به جامعه‌شناسی (نگاهی انسان‌گرایانه)
✍️
پیتر ال. برگر
🔄
رضا فاضل
⏺️ تعداد صفحات: 206
⏺️ حجم فایل: MB 1.9
🟢 نسخه‌ی کمینه و بهینه شده
🌹 تقدیم همراهان گران‌قدر سایت و کانال جامعه‌شناسی شرقی و گروه جامعه‌اندیشان شرق
بمناسبت روز کتاب و کتابخوانی

🌓 کتابخانه‌‌ی جامعه‌شناسی شرقی
⏺️ فرصتی برای مطالعه‌‌ی هرچه بیشتر

#کتاب
#کتابخانه
#کتابخوانی

🆔
@Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

14 Nov, 11:58


🌓 ۲۴ آبان روز کتاب و کتابخوانی و کتابداری گرامی باد. 🌺🌺🌺

#روز_کتاب
#کتابخوانی
#کتابداری

🆔
@Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

14 Nov, 06:51


🌓 در این شکی نیست در دنیای سوداندیش و سرمایه‌داری که اینک درآنیم کسب هرچه بیشتر سود و سرمایه یک ارزش و سرمایه‌دار بودن یک فضیلت محسوب می‌شود، چه سرمایه یعنی قدرت و قدرت یعنی حق! با این‌حال سرمایه فی‌نفسه هیچ چیز بدی نیست و حالیا حتی معناگرایان و آخرت‌گرایان هم همه کاروبارشان بسته به سرمایه است و اگر سهمشان را کف دستشان نگذاری حتی جواب سلامت هم نمی‌دهند. بواقع دو اصل "ناکافی بودن" و "نابرابری توزیع" سرمایه باعث شده همه‌باهم سودبردن منتفی و همه‌ازهم سودبردن مرسوم گردد؛ اینست که اخلاق- منادی دیرین شعار "دیگری یک رفیق"، بس به محاق رفته و خواه‌ناخواه شعار "دیگری یک رقیب" جایگزینش شده و بس فراتر از آن "دیگری یک طعمه" باب شده که طی آن ابرسوداگران و ابرسودطلبان بصورت سیستماتیک طیف وسیعی از مردم را متضرر و یا وادار به هزینه می‌کنند- مثلا با جنگ، بیماری، تحریم، تورم، مدگرایی، مصرف‌گرایی، فیلترینگ، کنکور، ... و بعد بصورت انبوه از آن سود می‌برند؛ دیدن این دستها آنهم در یک قاب ساده نیست، اگر این فیلم چنین نموده سعی کرده بی‌هیچ کلامی به ساده‌ترین شکل ممکن درک و فهم ماجرا را برای خیل دیرباورانش آسان سازد.

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

11 Nov, 14:33


🌓 در جستجوی راهی برای رهایی 9️⃣4️⃣
✍️ حسین شیران

حالیا دیگر همه می‌دانیم تم سال سیاست حاکم بر ما مشخصا به "وفاق" گراییده و تحققا از تعامل و توافق و تک‌وپوی حاصل از آن "دولت وفاق" بر سر کار آمده و فعلا به این قرار و مدار اینجا و آنجا و هر جای دیگرش گفت‌ها و شنودها و شعرها و شعارها حکما همه رنگ‌وبوی وفاق بخود گرفته‌اند. در ارزش، اهمیت و ضرورت وفاق بویژه از نقطه‌نظر جامعه‌شناسی هیچ تردیدی نیست چه نظم و نظام و فرهنگ عمومی همه در سایه‌ی وفاق و هم‌راهی و هم‌سویی و هم‌سازی نیروهای اجتماعی بر سر برخی ضروریات حاصل می‌گردد وگرنه که اجتماع بستر تضادها و ستیزهای بی‌پایان می‌گردد و زیست اجتماعی جاری و ساری در آن بسی ناسازوار و جسم‌وجان‌آزار می‌گردد.

اما "نظم و ثبات" تنها نیاز مبرم اجتماعات بشری نیست و در کنار آن نیاز به "تغییر و دگرگونی" هم یک اصل اساسی‌ست؛ هر کو یکی از این دو را بیند و دیگری را نه، اسما و رسما خود به زبان خویش می‌گوید نسبت به احساس و ادراک امر اجتماع و اقتضائات‌اش یک "احول" است1؛ و هر که هر دو را بیند و باور کند هر آنچه مابین‌شان می‌گذرد ناشی از تضاد و ستیز این‌دو با یکدیگر است یک "احمق" است2 و هر که خود آگاهانه آن‌ها را مقابل هم قرار دهد و تصویر و تصوری ستیزآمیز از آن‌ها ارائه دهد بی‌تردید یک "احیل" است، در هر حال بدا به حال و روز جامعه‌ای که احولان و احمقان و احیلان بخواهند با طرز نگاه‌های نیم‌کورانه‌ی‌شان آن را اداره کنند!

جوامع بشری در حقیقت هم طالب نظم و هم طالب تغییرند- در این تردیدی نیست، با این حساب چیزی که باقی می‌ماند همانا برقراری تعادل و توازن میان این‌دو اصل اساسی‌ست؛ اصولا و اساسا کسی که مدعی وفاق در سطح جامعه و سیاست و مدیریت جامعه است بدوا باید قادر باشد میان این‌دو مهم و کم‌وکیف تواردشان بر هم وفق و وفاقی ایجاد کند؛ این‌که کی و کجا و چطور نظم و ثبات را بر گرده‌ی این همه تغییر و متغیر محقق سازی و کی و کجا و چطور تغییر را بر نظم موجود مقرر سازی بی‌آنکه ثبات حاصل از آن بهم بریزد هنر است، وگرنه وانهادن و یا زیرپا گذاشتن یکی به نفع دیگری که هنر نیست، حکومت است.

و بعد هم نظم و ثبات عمومی همیشه یک ارزش اجتماعی نیست، دیکتاتورها و توتالیترها هم نظم و نظام می‌آفرینند- چه بسا قرص و محکم‌تر از بقیه؛ اصولا و اساسا نظم عمومی زمانی واجد ارزش اجتماعی می‌گردد که عوایدش متوجه عموم باشد، به بیان دیگر متعهد و متضمن منفعت عمومی باشد و نه منفعت قشری خاص و بخشی مختصر از جامعه- یک چنین نظمی نظم ایدئولوژیک است و مصداق بارز نظم‌های اجتماعی که باید دگرگون شوند؛ این‌که طبقات حاکم بر یک چنین نظمی سفت و سخت مقابل تغییرات و دگرگونی‌های زمینه و زمان حتی بصورت ادواری می‌ایستند و با تمام توان به حفظ و دوام نظم موجود می‌کوشند یعنی که منفعت‌شان صرفا در قرار و مدار آن است و لاغیر.

وفاق هم همین‌طور! نه هر وفق و وفاقی واجد ارزش و اعتنا و احترام است؛ اینجا هم همچو نظم عمومی تنها وفاقی محترم است که منفعت عموم در آن نهفته باشد، فلذا هر کجا صحبت وفاق است بدوا باید پرسید: وفاق میان که و برای چه؟ وفاقی که بخواهد در درون طبقات حاکم و میان صاحبان قدرت و ثروت برای کنار گذاشتن ستیزها و حفظ اصل و فرع نظام سلطه حاصل گردد نه فقط واجد ارزش و احترام و اعتبار اجتماعی نیست بلکه خود شر اعظمی‌ست در راستای استبداد و استثمار هرچه بهتر و بیشتر ملت. شاید هنوز زود باشد بگوییم دولت وفاق ما در پی یک‌چنین سودایی‌ست؛ منتظر می‌مانیم ببینیم آیا تغییرات و تحولاتی از سوی دولت و حکومت برای تحقق وفاق اعظم یعنی وفاق با ملت هم صورت می‌پذیرد یا خیر، همه یک فریب است برای قرار و مدار بیشتر!

1. "اصل بیند دیده چون اکمل بود | فرع بیند چونکه مرد احول بود" (مولوی)
2. "زاحمقان بگریز چون عیسی گریخت | صحبت احمق بسی خون‌ها بریخت" (مولوی)

#راهی_برای_رهایی
#فراتلفیق‌گرایی
#فراایدئولوژی
#فراوفاق

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

06 Nov, 11:17


🌓 ایران و ایرانی در سفرنامه‌ها 4️⃣

📚 خاطرات سفر ایران
✍️ کنت ژولین دو روشه‌شوار
🔄 مهران توکلی

این کتاب نه صرفا یک سفرنامه بلکه یک بررسی همه‌جانبه‌ای از جامعه و مردم و سرزمین ایران در نیمه‌ی دوم سده‌ی 19 میلادی در دوره‌ی ناصرالدین‌شاه توسط کنت ژولین دو روشه‌شوار، دانش‌آموخته‌ی اقتصاد سیاسی، فرستاده‌ی دولت فرانسه به ایران برای بررسی و گردآوری اطلاعات در زمینه‌های مختلف است. روی‌هم‌رفته او 6 سال در سفارت فرانسه در ایران به سر برده و از جهات مختلف به مردم‌شناسی و جامعه‌شناسی مردم ایران پرداخته است. (از مقدمه‌ی کتاب)

#سفرنامه‌خوانی
(برای مشاهده‌ی بخش‌های قبلی و دریافت سفرنامه‌های قبلی از این لینک استفاده کنید)

#Julien_de_Rochechouart

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

04 Nov, 13:22


🌓 امروز ۱۴ آبان "روز فرهنگ عمومی" است. به نام گرامی می‌داریم‌اش هرچند چندان نشانی از آن نیست!

#روز_فرهنگ_عمومی

🆔
@Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

03 Nov, 09:52


🌓 به یک دقیقه بعد بیندیش!
✍️
حسین شیران

من اصولا آدم بسیار هشداردهنده‌ای هستم! می‌دانید چرا؟ چون ۲۵ سال است بعنوان یک کادر درمان در اورژانس مراکز درمانی کار می‌کنم و پیوسته پیامدهای ناگوار خیلی از کارها و رفتارهایی که خیلی‌ها یا هیچ نمی‌دانند و نمی‌بینند و فکر می‌کنند هیچ اتفاق نمی‌افتد و یا خیلی کم می‌دانند و می‌بینند و فکر می‌کنند خیلی کم آن‌هم برای دیگران اتفاق می‌افتد را بوفور دیده‌ و می‌بینم- انواع صدمات ناشی از انواع تصادفات، انواع افتادن‌ها و شکستن‌ها در هر کجای بدن، انواع خونریزی‌های مغزی و خونریزی‌های داخلی، انواع قطع عضوها و قطع نخاع‌ها، انواع چاقو خوردن‌ها و پاره‌پاره شدن‌ها، انواع مسمومیت‌ها و انواع خودکشی‌ها و ... .

برای همین هر جا هر پندار و گفتار و کرداری که احساس کنم به این پیامدها ختم می‌شود را وظیفتا هشدار می‌دهم- حال تا کجا کارگر افتد یا نیفتدش دیگر بستگی دارد به طرف مقابل که تا کجا از گوش شنوا و درک و فهم لازم برخوردار باشد. نمونه‌اش همین چند وقت پیش پی کاری جایی رفته بودم؛ از شانس بد من که رسما از هر دعوا و درگیری می‌ترسم- برای همین هیچ‌گاه در طول عمرم به تماشای خیل درگیری‌هایی که اغلب در محل کار و یا مسیرم رخ می‌دهند نمی‌ایستم، ناگهان بی‌جهت دو جوان سر نوبت باهم درگیر شدند و بی‌پروا میان آن همه ارباب رجوع به زد و خورد باهم پرداختند.

بعد یکی که انگار از جنگاوری خود راضی نبود رفت بیرون با یک قمه بازگشت! جیغ و داد زن و بچه‌ها که به یک سو فرار کردند وادارم کرد من ترسو دل به دریا بزنم و بروم مقابل‌اش بایستم. با قمه‌اش به بازویم زد و گفت: برو کنار دخالت نکن! گفتم: یک لحظه فقط صبر کن و به یک دقیقه بعد بیندیش که طرف را با همین قمه زدی و غرق خون انداختی کف سالن! بیا! بفرما! الان افتاده کف سالن! بعد چی؟ 5 دقیقه بعد اورژانس و آمبولانس و بیمارستان و اتاق عمل و جراحی و بعدش چه می‌دانم سردخانه و قبرستان برای اون، و درست 5 دقیقه بعد پلیس و کلانتری و بازداشت و بازپرس و زندان و دیه و قصاص هم برای تو!

خوشبختانه دو سه نفر دیگر هم به من اضافه شدند و من با دلی قرص‌تر ادامه دادم: باور نمی‌کنی بیا برو بزن بعد بایست یک‌به‌یک با پیامدهاش روبرو شو! برو بزن هم خودت را بدبخت کن، هم اون را، هم خانواده‌هاتون را! بعد این همه پیامد سر چی؟ سر یک نوبت! که اگر دعواتون نبود الان هم تو رفته بودی، هم اون، هم ما! یکی دیگر گفت: آقا تو قهرمان، تو پهلوان، تو بردی، اصلا هیچ‌کس حریف تو نیست، حالا برو پی زندگیت! یکی دیگر گفت: قمه‌ات را بگذار و برو وگرنه جای دیگر مجبور می‌شوی ازش استفاده کنی و باز همین پیامدها! خلاصه چند نفری مقابل‌اش صف کشیدیم و بالاخره از خر شیطان- که نفس سرکش خودش باشد، پایین آوردیم رفت پی زندگی‌اش.

هدف از این نوشتار تمثیلا تأکید بر اهمیت و ضرورت ترسیم و تجسم پیامدها در مقابل دیدگان نادان و نادیده و ناباور است. حالیا برخی در این همهمه هوا برشان داشته، هیچ نمی‌دانند هوا تا کجا پس است! پشت جبهه شیر شده‌اند و شعار هل من مبارز سر می‌دهند و هی جنگ جنگ می‌کنند و با جنگ در صدد ادب کردن طرف مقابل‌اند و حواس‌شان نه به پیشامدهاست نه پیامدها! انگار که نمی‌دانند جنگ دوطرفه است و یهو ممکنست کار از این فشفشه‌بازی که خود می‌گویند بگذرد و بی‌هیچ حد و مرزی به هست و نیست‌بازی برسد. آن‌وقت دیگر برای هر حرف و حرکتی خیلی دیر خواهد بود چه هشدار هم زمان خاص خود را دارد؛

اکنون زمان آنست عقلای قوم مقابل دیوانگان جنگ صف بکشند و با صدای رسا "نه به جنگ" گویند و یک ملت و مملکت را از پیامدهای پشیمان‌کننده‌ی جنگ و جنگ‌جویی رها سازند؛ فردا بسی دیر خواهد بود!


#نه_به_جنگ

🆔
@Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

02 Nov, 06:57


🌓 امروز 2 نوامبر روز جهانی ویتامین D است؛ در ارزش و اهمیت آن همین بس که یک روز جهانی بدان اختصاص داده شده و در برخی جوامع حتی انجمن ویتامین D تأسیس شده است. ویتامین D فقط یک ویتامین نیست یک هورمون است و عملا در بسیاری از ساختارها و سازوکارهای بدن دخیل است فلذا کمبودش منجر به طیف وسیعی از اختلالات و بیماری‌ها از جمله بیماری خاموش قرن پوکی استخوان می‌شود. بهترین و آسان‌ترین و ارزان‌ترین راه برای تولید و تکثیر ویتامین D در بدن قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید است، با اینحال سبک‌های زندگی ناسالم و طرزفکرها و طرزعمل‌های نادرست بخش اعظمی از جمعیت جهان را بسادگی از این نعمت بزرگ محروم ساخته و در نتیجه درگیر مسائل و مشکلات فراوان ساخته است. اکنون بیش از 1 میلیارد نفر در سراسر جهان کمبود ویتامین D دارند! این یک تهدید بلکه بحران بزرگ برای سلامت جمعیت جهان و نظامهای بهداشت و سلامت جهان است. دستکم ۳ بار در هفته و هر بار ۱۰ دقیقه پوست خود را در معرض نور مستقیم خورشید قرار دهید قبل از اینکه دیر شود و کار برای شما و دیگران سخت شود.

#World_Vitamin_D_Day
#جامعه‌شناسی_پزشکی
#سبک_زندگی_سالم
#پوکی_استخوان

🆔
@Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

31 Oct, 07:28


🌓 در خبرها داشتیم ایران بودجۀ نظامی خود را بیش از ۲۰۰% افزایش داده است. واکنش به این خبر بسته به نگاه هر کس به آن ممکنست مثبت، منفی یا ممتنع باشد. با نگاهی به هزینه‌های نظامی کشورها در سال گذشته می‌بینیم آمریکا 90، چین 29، روسیه 10.5، هند 8، عربستان 7.5 و اسرائیل بیش از 2.5 برابر ایران هزینه کرده است. اگر که قائل به ایدئولوژی استکبارستیزانه و جنگ‌طلبانۀ جمهوری اسلامی در برابر ابرقدرت‌ها باشیم البته که از افزایش بودجۀ نظامی خود خوشحال و حتی خواستار افزایش هرچه بیشتر و کاهش هرچه سریعتر این فاصله خواهیم بود وگرنه قطعا قافیه را به رقبا خواهیم باخت؛ اما اگر منتقد این ایدئولوژی باشیم عمیقا از این همه هزینه پای جنگ و جنگ‌افزار شاکی خواهیم بود بویژه وقتی در داخل کشور با هزار و یک مشکل اصلی و اساسی مواجه‌ایم که همه لنگ قدری هزینه‌اند. البته که قدرت نظامی هیچ چیز بدی نیست اما هزینه به آن زمانی موجه است که شما بدوا از قدرت اقتصادی لازم برخوردار باشید نه که مرتب از توسعه و رفاه ملت و مملکت خود بزنید و صرفا بر پایۀ قدرت تحمل مردم و به بهای هرچه فقیرتر شدنشان هزینۀ جنگی کنید که خود به خود تحمیل کرده‌اید.

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

29 Oct, 07:01


⏺️ خوش‌بینی(گرایی) (اپتیمیسم) Optimism

🌓 آشنایی با ایسم‌ها 9️⃣6️⃣
✍️
جان آندریوس John Andrews
🔄
حسین شیران

این احساس که همه چیز خوب است و خوب هم خواهد شد- در مقابل بدبینی (پسیمیسم1)، احساس بد بودن و بدتر شدن چیزها. یک خوش‌بین (اپتیمیست) لیوان تا نیمه پر شده را "نیمه‌پر" می‌بیند و در مقابل یک بدبین (پسیمیست) آن را "نیمه‌خالی" می‌بیند. خوش‌بینی به مثابه‌ی یک فلسفه را "گوتفرید لایب‌نیتس"2، همه‌چیزدان3 آلمانی، ترویج داده است- هموکه استدلال می کرد این جهان بهترین جهان ممکن است.*

1. Pessimism
2. Gottfried Leibniz 1646-1716
3. Polymath

⏺️ توضیحات مترجم:
* معروف است که ولتر هیچ نمی‌توانست با این حد از خوش‌بینی لایبنیتس کنار بیاید و مفصل در رمان خود کاندید به این طرز فکر طعنه زده است. او زلزله‌ی هولناک 7.7 ریشتری لیسبون که منجر به کشته شدن 60 هزار نفر شد و یا جنایاتی که پیش از انقلاب فرانسه بر مردم فرانسه رفت را مثال می‌زد و می‌گفت با این همه رنج‌های انسانی چگونه می‌توان جهان موجود را بهترین و کامل‌ترین جهان ممکن دانست!

#ایسم‌ها
(برای مشاهده‌ی بخش‌های قبلی و آشنایی با ایسم‌های بیشتر از این لینک استفاده کنید)

🆔
@Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

26 Oct, 07:46


🌓 در جستجوی راهی برای رهایی 8️⃣4️⃣
✍️ حسین شیران

اگرکه ملت‌دولت، یعنی نظام سیاسی اجتماعی‌ای که خالص و خادم ملت باشد، اساسا راسته و خواسته‌ی هر ملتی‌ست و خواستن هم توانستن است پس چرا و چطور می‌شود خیل عظیمی از ملت‌ها علیرغم خواست‌شان عملا نتوانسته و نمی‌توانند به این مهم دست یابند و همچنان زیر سلطه‌ی دولت‌ها و حکومت‌های استبدادی و استثمارگر به سر می‌برند؟ پاسخ هر کس به این پرسش ممکنست بسی متفاوت از دیگری باشد و این طبعا بستگی دارد به موضع و منظری که از آن به مسأله می‌نگرد؛ پاسخ من هم از این قاعده مستثنی نیست و مشخصا از موضع و منظری که اینک از آن به مسأله می‌نگرم مشکل را در خود خود ملت‌ها می‌بینم و بی‌تعارف عرض می‌کنم ملت‌هایی که نتوانسته و نمی‌توانند به این مهم دست یابند لابد وجودش را نداشته و ندارند.

اما اینکه چرا و چطور شده وجودش را نداشته و ندارند موضوع و در واقع مسأله‌ی تاریخی و تحقیقی بسیار مهمی‌ست که باید از ابعاد مختلف مورد آسیب‌شناسی اجتماعی قرار گیرد و تکلیف هر ملت از این جهت مشخص شود. مشخصا در مورد ملت ما، به باور من، اگرنه مهم‌ترین، دست‌کم یکی از بزرگترین علل آن اساسا موضوعیت نداشتن این مهم بوده و است و این بواقع بزرگترین قصور و یا واضح بگویم اشتباه اغلب جنبش‌ها و جریانات روشن‌فکری و روشن‌گری ما چه در گذشته چه حال بوده و است که همه یا بیشتر حواس خود را عطف دولت‌ها و حکومت‌ها ساخته و از توجه و تمرکز بر خود ملت غافل مانده‌اند فلذا بیشتر به نقد و نظر در باب کم و کیف وجود دولت‌ها و حکومت‌ها پرداخته، از نقد و نظر در باب کم و کیف وجود ملت و داشته‌ها و نداشته‌هایش بازمانده‌اند.

پیش‌فرض اصلی و اساسی این جنبش‌ها و جریان‌ها مشخصا این بوده و است که مشکل اصلی و اساسی مملکت را، "سیدجمال‌‌وار"، دولت و حکومت می‌دانند و معتقدند که اگر این عوض شود لزوما همه چیز عوض می‌شود و این درحالیست ‌که پی‌درپی هم دولت‌ها و حکومت‌ها عوض شده‌اند و اوضاع ما نه فقط عوض نشده بلکه بس بتر شده است! بر این اساس به باور من دیگر تکلیف مشخص است و آن عبور از سد وسیع "سیدجمال‌گرایی" (سیدجمالیسم) است، چه سرانجام خود سید هم از سد خودساخته‌ی خویش گذر کرد و رسما از بی‌هودگی و بی‌ثمری‌اش نالید و بسی غرق تأسف و تأثر گفت:

"چه خوش می‌بود اگر تخم‌های بارور و مفید خود را در زمین شوره‌زار سلاطین فاسد نمی‌نمودم، هرچه در این کویر غرس نمودم فاسد گردید؛ ... افسوس می‌خورم از این‌که هیچ کِشته‌های خود را ندرویدم؛ … ای‌کاش تمام افکار خود را در مزرعه‌ی مستعد ملت کاشته بودم، ...". باری، اگر نقد و نصیحت حاکمان گره از کار می‌گشود تاریخ ما پر است از نصیحت‌الملوک‌ها، که اگر کارگر بود مدت‌ها پیش از این ما از شاهنامه‌خوانی به مردمنامه‌خوانی رسیده بودیم نه که هنوز هم حکومت و حاکمانی داشته باشیم و نومید از نقد و نظر و نصیحت ناگزیر به تغییرش بکوشیم!

اینست که من به کارآمدی این پیش‌فرض کهنه که اگر دولت و حکومت عوض شود لزوما همه چیز عوض می‌شود بی‌ایمان و نسبت به هر که هنوز مروج این ایده است بدبین‌ام- چه این همه مستندات و اعترافات تاریخی گواه اینست که این‌گونه نشد و نمی‌شود- برعکس من بنوبه‌ی خود به این فکر قائل‌ام که اگر ملت عوض شود همه چیز عوض می‌شود فلذا اکنون میان تصور ملت‌دولت و تحقق آن بسی شکاف می‌بینم که تنها با تغییر خود ملت پر می‌شود و بر این اصل و اساس سه چیز را لازمه‌ی توسعه و تحول پایدار می‌دانم: ملت، ملت، ملت: اول، ملتی که پی به این مهم برد که تا خود عوض نشود چیزی عوض نمی‌شود. دوم، ملتی که پا پیش گذارد و با پشت‌کار لازم بدوا خود و بعد متناسب با آن نظم و نظام‌های حاکم بر زندگی‌اش را عوض کند.

سوم، ملتی که نسل اندر نسل پشت کار بایستد و دیگر مجالی برای ابراز وجود فرصت‌طلبان سلطه‌جویی که بی‌گمان در هر جامعه‌ای پیدا می‌شوند ندهد- آنها همیشه و در هر جا بی‌هیچ ایمان و یقینی به آنچه که می‌گویند در قاب زمینه و زمان صرفا از راه هر آنچه باور توست بر تو مسلط می‌شوند و دیگر نه خود تغییر می‌کنند، نه می‌گذارند زمینه تغییر کند و نه حتی اجازه می‌دهند تو تغییر کنی! چون در اصل همه چیز بر پایه‌ی باور تو بنیان نهاده شده و اگر تو دگرگون شوی همه چیز دگرگون می‌شود. اینست که تغییر ممنوع و اندیشه به تغییر یک تابو می‌شود و به این قرار آرام آرام برای یک ملت خوش‌خیال و خوش‌باور کابوس پسرفت جانشین رویای پیشرفت می‌شود. (باقی در بخش بعد)

#راهی_برای_رهایی
#فراتلفیق‌گرایی
#فراایدئولوژی
#فراوفاق

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

24 Oct, 08:01


🌓 به دوستان عزیزم بسی توصیه دارم هرگاه و هرجا جمعتان به تعداد انگشتان دستتان رسید سریعا هرچه گوشی و لپتاپ و تلویزیون دم دست دارید را ببندید و کنار بگذارید و بسی با ذوق و شوق به بازی اجتماعی مافیا بپردازید. حتما و حتما کودکانتان را هم بازی دهید و بگذارید اولا در میان جمع با دل و جرأت صحبت کردن را یاد بگیرند و بعد خود برای تشخیص مافیا از شهروند و حتی شهروند صاحب‌نقش از شهروند ساده بسی استنباط و استدلال کنند- برای آموزش و پرورش نقادی چیزی بهتر و بالاتر از این نیست. متأسفانه نسل ما در هر دو زمینه مشکل داشت و دارد از این سبب تا دلتان بخواهد باخت داده و می‌دهد. بگذار در دنیایی که راست و دروغش شدیدا درهم‌تنیده و بی‌وقفه بهر وسیله تبلیغ می‌شود فرزندان خود را به بزرگترین ضرورت زمان یعنی ذهن و فکر نقاد مجهز سازیم تا بدین راحتی زیر بار هر حرفی نروند و بدین سادگی سرباز صفر هر ایده و ایدئولوژی و انقلاب مافیایی نشوند؛ و فقط مافیا نیست، همینطور باید مراقب استنباطات و استدلالات فریبندۀ شهروندان ساده‌لوح و تسخیر و خریدشده هم بود که گاه تبرتر از تبر می‌شوند و مافیاتر از مافیا به شهر و شهروندی ضربه می‌زنند.

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

24 Oct, 07:55


🌓 شهادت چیست و شهید کیست؟ آیا یک مسیحی که در جنگ با اسرائیل کشته شده هم شهید محسوب می‌شود یا نه؟ مناظره‌ی علمای سنی و شیعی و مسیحی در این باب را نقادانه ملاحظه فرمایید ببینید نظر کدام‌یک را قرین و قریب حقیقت می‌دانید.

#اندیشه_کنیم
#شهید
#شهادت

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

23 Oct, 07:46


🌓 وزیر دفاع اسرائیل دیروز (22 اکتبر) گفته که ما حتما به ایران حمله خواهیم کرد، ایران هم پاسخ خواهد داد، جنگی درخواهد گرفت و ماه‌ها طول خواهد کشید! (اینجا) حال صرف‌نظر از اینکه مشخصا یک چنین اتفاق ناگواری رخ خواهد داد یا نه، در اینکه از آغاز تا کنون و همین حالا هم دنیا درگیرودار جنگ‌ها بوده و است تردیدی نیست. فلذا اصل مسأله اینست که چرا در دنیا این همه جنگ وجود داشته و دارد و اساسا چرا به چه دلیل انسان‌ها این همه با یکدیگر جنگیده و می‌جنگند؟ حالیا پاسخ یووال نوح هراری، مورخ و متفکر سرشناس اسرائیلی، به این پرسش را بشنوید ببینید تا چه حد متقاعدکننده است تا بعد.

#اندیشه_کنیم
#جنگ
#ایران_اسرائیل
#یووال_نوح_هراری

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

21 Oct, 04:18


🌓 این اظهارنظر روزنامه‌نگار اسرائیلی در مورد نحوۀ مرگ سنوار رهبر حماس مصداق بارز رعایت جانب انصاف در حق دشمن است و این جایی‌که خیلی از ماها نظرا و عملا از رعایت جانب انصاف حتی در حق دوستان خود عاجزیم چه رسد دشمنان، هیچ ساده نیست و هیچ هم ساده از کنارش نباید گذشت. او از مرگ دشمن‌اش شاد است و فاش هم اعلام می‌کند با اینحال اخلاقا خود را ملزم می‌دارد نیمه و نصف دیگر را هم ببیند و صرفا بدین سبب رأی و نظرش در حق دیگری منصفانه از آب درمی‌آید؛ این هرگز او را خوار و خفیف نمی‌کند مگر در نزد متعصبان و متکبرانی که جز خود قادر به دید و درک دیگری نیستند؛ این‌همه ظلم بشر بر بشر و رنج بشر از بشر هم تاریخا و تحققا از همین عدم درک دیگری بلکه بس بتر از نفرت از دیگری‌ست که عموما توسط ایدئولوژی‌ها تولید و توزیع و مصرف می‌شوند و پیوسته بنی‌آدم را دشمن هم می‌سازند و بجان هم می‌اندازند. جالب اینکه در یک چنین فضایی نه جنگ و قتل و غارت بلکه صحبت از اخلاق و انصاف یعنی دیدن و درک دیگری جرم و جنایت تلقی می‌شود و ای‌عجب اخلاق‌گرایان متهم به برهم زدن قاعدۀ بازی می‌شوند! این‌گونه است که اخلاق بزرگترین گمشدۀ تاریخ می‌شود!

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

21 Oct, 04:14


🌓 بایدن برای ایران

کانال ۱۲ اسرائیل مدعی شده که دولت بایدن عمدا طرح حمله‌ی اسرائیل به ایران را به ایرانیان لو داده و در واقع این‌جا به نفع ایران عمل کرده است. عجب دنیایی‌ست دنیای سیاست!

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

20 Oct, 07:50


📚 در جست‌وجوی جامعه‌ی کوتاه‌مدت
(گفت‌وگو با دکتر همایون کاتوزیان)
✍️
کریم ارغنده‌پور

نظریه جامعه کوتاه‌مدت از دکتر کاتوزیان در سال‌های گذشته بحث‌های زیادی ایجاد کرده است. بطور خلاصه ایشان معتقد است ایران یک جامعه کوتاه‌مدت است- یعنی جامعه‌ای که تداوم و تغییر، حتی بنیادی‌ترین تغییرات، در آن کوتاه‌مدت بوده و علت آن هم فقدان چارچوب قانونی تثبیت‎شده و تخطی‌ناپذیر است- قانونی که تداوم درازمدت جامعه را تضمین کند. با این فرض می‌توان انتطار داشت بلندمدت شدن رویه‌ها و نهادهای جامعه ایرانی کلید پیشرفت آن است. پرسش‌های مهمی از این مدعا برمی‌آید از جمله اینکه بجز حاکمیت قانون چه فرآیندها و تحولاتی می‌تواند به بلندمدت‌تر شدن جامعه ایران کمک کند؟ ضرورت و پیش‌نیازها و مراحل تحقق آن چیست؟ آیا قبول این نظریه مستلزم پذیرش جبر تاریخی و حاکمیت یک نظام بسته در گذشته و آینده ایران است؟ این‌ها و بسی بیش از این‌ها با خود دکتر کاتوزیان در میان گذاشته شده و حاصل این گفت‌وگو این کتاب است که می‌خوانید.

#کاتوزیان
#ارغنده‌پور
#کتاب
#کتابخوانی

🆔
@Hossein_Shiran
🌓
@OrientalSociology
⚛️
@OrientalSocialThinkers
🌐
www.orientalsociology.ir

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

20 Oct, 07:23


📚 ایران، جامعه‌ی کوتاه‌مدت
✍️
محمدعلی همایون کاتوزیان

#کاتوزیان
#کتاب
#کتابخوانی

🆔
@Hossein_Shiran
🌓
@OrientalSociology
⚛️
@OrientalSocialThinkers
🌐
www.orientalsociology.ir

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

20 Oct, 06:47


🌓 جامعه كلنگي؛ نظريه‌اي كلنگي
✍️
علی طایفی

تلاش براي بومي سازي و يافتن نظريه اجتماعي برخاسته از متن جامعه و تاريخ اجتماعي ايران براي فلسفيگري اجتماعي در جهت نقد، شناخت و تغيير آن از زمره دغدغه هايي است كه در سالهاي پس از انقلاب سرعت و وسعت خاصي يافته است. دستيابي به نظريه هايي كه بتواند تحولات اجتماعي جامعه ايران را به تحليل نشيند، چنان شور و شوقي ايجاد كرده است كه گاه برخي متفكران اجتماعي كشور در ارايه رويكردهاي نو و خوديافته/ساخته از هم سبقت مي گيرند.

همايون كاتوزيان يكي از كساني است كه در خارج از متن جامعه ايران به تحليل فرايند تحولات جامعه ايران پرداخته و در اين رهگذر بطور طبع از الگوهاي مدرنيزم در غرب نيز بهره جسته است. وي با نقدي تاريخي، جامعه ايران را غيرعقلاني، عقب مانده و راكد بر مي شمارد و با تبيين دولت و جامعه استبدادي، جامعه ايران را بشدت آسيب پذير تلقي كرده و نظريه جامعه كلنگي خود را بر همين مبنا سكه مي زند. او تئوري خود را با اين دغدغه آغاز مي كند كه اغلب متفكران اجتماعي ايران به اقتباسي ناشيانه از نظريه هاي اجتماعي دنياي غرب پرداخته و سعي در انطباق تحولات جامعه ايران با اين رويكردهاي نظري داشته اند.

كاتوزيان با عمده ساختن تضاد دولت و ملت، در جايي كه دولت مستبد بزرگترين زميندار بوده و طبقه اجتماعي قدرتمندي بيرون از آن شكل نمي گيرد، به ساماندهي نظريه جامعه كلنگي خود مي پردازد. جامعه كوتاه مدت، كلنگي و استبدادي همان اشاره به فقدان ثبات و استمرار در موقعیت اقشار و طبقات اجتماعی و حیات سیاسی و اجتماعی ساکنان جامعه ایرانی در عرصه تاریخی و ساختارهای حاکم در آن است. نظريه جامعه كلنگي تلاشي پيگيرانه براي رويارويي با تحليل طبقاتي ماركسيستي است كه در بنيان، چندان تئوري قدرتمندي نيست. برخي از خطوط كلي نقد اين نظريه اجتماعي از نظر من عبارتند از:

1️⃣ اين نظريه، خاص بررسي دوره هاي تاريخي قاجار و پهلوي است و بسادگي قابل تعميم به نيم قرن اخير يا قانونمندي تحولات اجتماعي تاريخي ايران نيست.

2️⃣ تعميم اين نظريه بدون توجه با مباني تجربي و قانونمندي هاي آن بعنوان مثال به روشنفكران كلنگي، بر ضعف بنيادين اين رويكرد نظري مي افزايد.

3️⃣ اين رويكرد نظري از عوامل ضد توسعه اي برون زا و مداخله جوي استعمار در روند تحولات كشور غفلت كرده و بشدت درون ساختي/مرزي است.

4️⃣ اورينتاليزم مستتر در طرح نظري كاتوزيان دربرابر وسترناليزمي است كه او عليه آن مي ستيزد و در عين حال بطور سلبي به دام آن مي افتد.

5️⃣ اين نظريه عمدتا به نقد ساختار اجتماعي توده اي پرداخته و از نقد ساخت قدرت بطرز آگاهانه اي غفلت مي كند.

6️⃣ نظريه جامعه كلنگي و كوتاه مدت، خود نيز كلنگي و مقطعي بوده و در بهترين وجه به دوره خاصي از تاريخ اجتماعي ايران مربوط است.

سخن پاياني اينكه در جهان نظريه پردازي هاي اجتماعي و جامعه شناختي نمي توان سراغ از رويكردهايي گرفت كه چنين تعابير عاميانه اي را براي تحليل و تفسير تاريخ اجتماعي بكار برده باشد.

#جامعه_کلنگی
#کاتوزیان
#طایفی
#ارسالی_دوستان

🆔
@Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

17 Oct, 07:24


🌓 مفهوم آزادی از نقطه‌نظر هما ناطق، نویسنده و پژوهشگر تاریخ معاصر ایران

#آزادی
#هما_ناطق
#تاریخ_ایران

🆔
@Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

16 Oct, 11:12


🌓 امروز 16 اکتبر روز جهانی غذا (WFD) است. این روز در سال 1979 از سوی FAO مطرح و از سال 1981 بدین‌سو بعناوین مختلف نامگذاری شده، امسال هم عنوان "ایمنی غذا: برای موارد غیرمترقبه آماده شوید" بخود گرفته است. FAO طبق اعلامیهٔ حقوق بشر "حق غذا برای زندگی بهتر و آینده‌ای بهتر" را سرلوحهٔ کار خویش قرار داده، دم‌اش گرم، اما متأسفانه حکومت مشتی بی‌شعور بر جهان نه فقط تابحال نگذاشته یک چنین شعاری محقق شود و اکنون طبق گزارش خود این سازمان 733 میلیون نفر در سراسر جهان بدلایل مختلف درگیر گرسنگی‌اند بلکه اوضاع و احوال بس بتر گشته و حالا خیلی‌ها در گرداگرد آن از دست‌یافتن به دو نیاز اساسی مقدم بر غذا یعنی آب و هوا هم محروم‌اند! جان جهان چگونه خواهد آسود از دیدن یک چنین صحنه‌هایی که در آن حتی کودکان از رنج دست‌نیافتن به آب ضجه‌ها می‌کشند و این درحالیست که شعار سال پیش "آب زندگیست، آب غذاست" بود! باری دنیایی که پست‌فطرتان بر آن حکومت کنند البته که پیوسته پسرفت می‌کند و پیوسته بر ظلم بشر بر بشر و رنج بشر از بشر افزوده می‌شود! قشنگ معلومست اشرار عالم عملا هرچه می‌خواهند می‌کنند و هیچ زور اخیار بدانها نمی‌رسد!

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

15 Oct, 06:31


◀️ این سوال بسیار مهمی است؛ بله، بحران‌های پیش‌روی ایران شدید است در نتیجه من فکر نمی‌کنم که انتظار اینکه حکومت جدید بتواند بطور معجزه‌آسایی این مشکلات را ظرف یک یا دو سال حل کند واقع‌بینانه باشد. بنابراین متاسفانه باید پذیرفت که مردم ایران باید سال‌های سختی را تحمل کنند. اما این بدان معنا نیست که این کشور نمی‌تواند آینده‌ای مطلوب‌تر با حکومت‌های بهتر و نهادهای قوی‌تر و فراگیرتر بسازد. در واقع من متقاعد شده‌ام که ایران می‌تواند این کار را انجام دهد.

⏺️ یورونیوز: برخی از گروه‌های مخالف اصرار دارند که کشورهای اروپایی باید روابط خود را با تهران قطع کرده و سفرای ایران را اخراج کنند. آیا چنین اقداماتی می تواند به نفع جنبش اعتراضی باشد؟ برخی با اشاره به تجربه آفریقای جنوبی در دوران آپارتاید استدلال می‌کنند که فشارهای جهانی می‌تواند منجر به فروپاشی جمهوری اسلامی شود اما ما می‌دانیم که مدل جمهوری اسلامی متفاوت است و آنها همین حالا هم تحت شدیدترین تحریم‌های جهانی هستند و اساسا وابستگی اقتصادی به غرب ندارند و برعکس تجارت خود را با شرق گسترش می‌دهند. تحلیل شما در این خصوص چیست؟ کدام ایده به سود معترضان است؟

◀️ این یک سوال دشوار دیگر است. اما استدلالی که شما به آن در خصوص جمهوری اسلامی و آفریقای جنوبی اشاره کردید صحیح است. ایران می‌تواند نفت خود را در بازارهای جهانی بفروشد، بنابراین به اندازه آفریقای جنوبی به همکاری اروپا وابسته نیست. در واقع اقتصاد جمهوری اسلامی چندان با اقتصاد اروپا یکپارچه نیست. با توجه به این موضوع، اتخاذ مواضع سخت‌گیرانه‌تری از سوی کشورهای اروپایی علیه جمهوری اسلامی، هزینه‌ها و منافعی را به همراه دارد. اما در مجموع من فکر می‌کنم مهم است که مردم اروپا و همینطور جامعه مدنی به صورت کلی به حمایت خود از جوانان شجاع ایرانی و سایر معترضان ادامه دهند.

#دارن_عجم‌اوغلو
#یورونیوز_فارسی
#چرا_ملت‌ها_شکست_می‌خورند
#جنبش_زن_زندگی_آزادی

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓
@OrientalSociology (Channel)
⚛️
@OrientalSocialThinkers (Group)
🌐
www.orientalsociology.ir (Site)

1,325

subscribers

1,300

photos

278

videos