تیم ترویج زبان‌شناسی

#فرگشت_واژگان

مهدی قربانیان
@LINGUISTS2B

فرگشت یکی از نظریات کلیدی در زیست‌شناسی است و به نظر من این مفهوم در زبان نیز قابل مشاهده است. زمانی که یک واژه، سرواژه یا معادل جدیدی وارد زبان و گفتمان می‌شود، اگر بتواند خود را با محیط و شرایط تطبیق دهد، آنگاه می‌تواند به حیات خود ادامه دهد و برای سال‌ها امیدوار باشد. برخلاف بسیاری که معتقدند باید در معادل‌یابی وحدت رویه داشت، من بر این باورم که باید در انتخاب معادل‌های مختلف جسارت به خرج داد و دید کدام معادل از طریق انتخاب طبیعی (Natural Selection) در زبان مقصد پذیرفته می‌شود.

نمونه بارز این موضوع را می‌توان در معادل «تکامل» برای واژه «evolution» مشاهده کرد که بیشتر تحت تأثیر دیدگاه‌های خلقت‌گرایانه در ایران قرار داشت. طبق این گفتمان، انسان اشرف مخلوقات و آخرین زنجیره خلقت محسوب می‌شود. این معادل غیرعلمی سال‌ها در کتاب‌های زیست‌شناسی جا خوش کرده بود و به نوعی می‌توانست تلخی نظریه فرگشت را برای مذهبیون کاهش دهد و در جامعه جوان دانشگاهی ایران ادامه حیات کند.

با گذشت زمان، تفکرات لیبرال و سکولار توانستند در جامعه دانشگاهی ایران نفسی تازه کنند و گسترش رسانه‌های دیجیتال نیز بی‌تأثیر نبود. به همین دلیل، معادل‌هایی مانند "دگرگونش"، "فراگشت" و "فرگشت" ظهور کردند. در این میان، فرگشت به عنوان انتخاب طبیعی زبان فارسی شناخته شد زیرا از نظر آهنگ، اقتصاد و معنا برتری داشت و همچنین به دلیل تازگی و ناآشنایی‌اش حساسیت مذهبیون را برنمی‌انگیخت:

- E: پیشوند معرف بیرون و فرابودن
- Volu: ریشه لاتین به معنای چرخیدن و گردیدن
- tion: پسوند اسم مصدر در فرانسه که معرف یک فرآیند است

بنابراین، همان‌طور که مشاهده می‌شود، «فرگشت» می‌توانست یک سرواژه انحصاری برای «evolution» باشد که با هیچ سرواژه دیگری همپوشانی ندارد؛ مانند «development» در سیاق پزشکی که به «تکامل» ترجمه شده است. به عبارت دیگر، در متون پزشکی یک معادل فارسی برای دو کلمه انگلیسی وجود دارد که گاهی اوقات باعث سردرگمی دانشجویان در درک مفاهیم می‌شود. همچنین، شخصاً معتقدم که واژه «تکامل» ماهیت علمی و پوزیتیویستی ندارد و بیشتر در چارچوب فلسفی و انسانی کاربرد دارد. شاید بد نباشد اگر معادل «فرابالش» را برای «development» پیشنهاد دهیم.

در نهایت، این سؤال مطرح می‌شود که اگر همان وحدت رویه مورد نظر در معادل‌یابی وجود داشت و ما معادل تکامل را برای «evolution» می‌پذیرفتیم، آیا زبان فارسی می‌توانست واژه فرگشت را از دل توانش‌های قاموسی خود استخراج کند؟
@LINGUISTS2B

⚜️زبان‌شناسی، پیشگام در تربیت مدرس⚜️ 

💠 در خبری خوش برای جامعه زبان‌شناسی و علوم انسانی ایران، سیاوش موسوی‌فرد، دبیر پرتلاش انجمن علمی-دانشجویی زبان‌شناسی، به عنوان دبیرکل انجمن‌های علمی دانشگاه تربیت مدرس (دبیر مجمع دبیران) انتخاب شد. این انتخاب شایسته، نتیجه تلاش‌های پیگیرانه و همکاری مؤثر موسوی‌فرد و تیم جریان است. نتیجه این تلاش‌های مستمر، تقویت فعالیت‌های دانشجویی، ارتقای جایگاه زبان‌شناسی و رشد و شکوفایی این رشته در فضای آکادمیک کشور بوده است. 

🔹دانشگاه تربیت مدرس، به‌عنوان برترین نهاد تحصیلات تکمیلی ایران، همواره نقش مهمی در پیشبرد علوم و توسعه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای داشته است. انتخاب موسوی‌فرد به‌جهت پیش‌برد این مسئولیت دشوار، نویدبخش آینده‌ای روشن‌تر برای زبان‌شناسی و افزایش تعاملات علمی-فرهنگی در جامعه دانشگاهی ایران است. 

🌟 با تبریک صمیمانه به سیاوش موسوی‌فرد عزیز، جوان‌ترین دبیر مجمع دبیران دانشگاه تربیت مدرس و با آرزوی موفقیت روزافزون برای ایشان و به امید اعتلای هرچه بیشتر زبان‌شناسی در ایران عزیز.

@TMLingU

⚜️گزارش تصویری جلسهٔ سوم لب میتنیگ زبان‌شناسی با محوریت زبان، ذهن، مغز

💠با ارائه‌های دانشجویان زبان‌شناسی‌ مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس:
👤سرکار خانم حانیه رستمی
🔷عنوان: درآمدی بر مفهوم «کوالیا»
👤جناب آقای سیاوش موسوی فرد
🔷عنوان: درآمدی بر نشانه شناسی کلاسیک و شناختی، معرفی روش استخراج استعاره متنی «میپ»، استعاره و مجاز مفهومی چندوجهی
👤جناب آقای محمد قمری
🔷عنوان: بررسی و تحلیل «دیالوگ کراتیلوس» نوشته‌ی افلاطون

🔻و نیز با هدایت جناب آقای حامد حسین‌زاده؛ کاندیدای دکتری علوم‌شناختی - زبان دانشگاه تربیت مدرس

🗓️مورخ ۲۹ آبان‌ماه ۱۴۰۳
@TMLingU

آزمایشگاه ملی نقشه‌برداری مغز با همکاری انجمن علوم اعصاب ایران  و حمایت ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی برگزار می‌کند:

✅ هشتمین سمپوزیوم تازه‌های نقشه‌برداری مغز ایران

⏰زمان: ۲۲ آذر  ۱۴۰۳

🏢 مکان:تهران - مرکز همایش‌های بین‌المللی رازی


برای مشاهده جزییات بیشتر و ثبت نام کلیک کنید.


@TMLingU

جامعه شناسی ادبیات در ایران باستان و میانه

محل نشست: جنب سر در اصلی دانشگاه تربیت مدرس؛ دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

@TMLingU

رونمایی از ترجمه کتاب "مبانی گفتمان" آنجلا گودارد و نیل کاری

مترجمان:
دکتر فردوس آقا گل زاده
دکتر حسین داوری
دکتر ابوطالب ایرانمهر
@TMLingU

⚜️معرفی اعضای تیم جریان - انجمن‌علمی زبان‌شناسی دانشگاه تربیت‌ مدرس، سال تحصیلی ۱۴۰۳ - ۱۴۰۴⚜️

💠اعضای شورای مرکزی:

- سیاوش موسوی‌فرد؛
دبیر و مدیرمسئول انتشارات انجمن
- حانیه رستمی؛
نائب دبیر انجمن
- وهاب کریمی؛
سردبیر انتشارات انجمن
- الهام مردانی
- مهرناز احمدی
- شراره سلیمانی
- الهام خدائی
- مهرسا رحمتی

🔷با تشکر ویژه از جناب آقای دکتر گلفام؛ مدیر محترم گروه زبان‌شناسی‌ و نیز استادمشاور و استادناظر انتشارات انجمن، سرکار خانم دکتر عامری🌹

@TMLingU

📣 تهران پیاده برو سر کار!

😍 «ای-استخدام»، کمکت می‌کنه آگهی‌های استخدام نزدیک محل زندگیت رو پیدا کنی و کمتر تو ترافیک یا پشت چراغ قرمز یا صف شلوغ مترو منتظر بمونی!

⬅️ اگه تو «ای-استخدام» رزومه داری، کافیه از طریق لینک زیر، لوکیشنت رو به رزومه معرفی کنی:

www.e-estekhdam.com/u-g94s59

⬅️ اگر هم رزومه نداری اول باید از طریق لینک زیر ی رزومه خوب و عالی بسازی:

www.e-estekhdam.com/u-n21tk6


📲 با اپلیکیشن «ای-استخدام»، لینک‌های بالا رو راحت‌تر می‌تونی ببینی!

http://www.e-estekhdam.com/u-gi7ps9

این جزوه متعلق به مرحوم "سعید ادیبی" پسرعموی دوست عزیزمان مهندس قاسم لازمی است. شرح این یادگاری، و دانشکده مکاتبه ای را از زبان جناب مهندس لازمی عزیز در اینجا میخوانید:

مرحوم پسر عمو، یک زمانی تنها دبیر، مشکین شهر بود، اگر بقیه آموزگار بودند، ایشان، فوق دیپلم داشتند، لذا، همه ی شهر، او را آقا مدیر صداش می کردند.
یک آدم بسیار اهل مطالعه، منضبط و بسیار فرهنگی.
ایشان، دلش میخواسته لیسانس بگیرد ولی بدلیل زن و بچه، نمی توانسته بره دانشگاه تبریز
(اردبیل که آن موقع دانشگاه نداشت، فقط در آذربایجان، غیر تبریز، ارومیه، دارای دانشگاه بود_آنهم فقط پزشکی و شاید کشاورزی)
لذا سعید خان ادیب، راه دانشگاه مکاتبه ای را انتخاب کردند، (پیام نور، کپی از آن است)
لذا، خودشان درس می خواندند. ماهی یکبار می آمدند تهران، برای گرفتن تکالیف جدید و شاید امتحانکی، کوئیزی، چیزی!

این جزوه ، مال آن زمان است
۲۵۳۶ شاهنشاهی، تالیف دکتر ایران کلباسی.

۲۵۳۶ معادل ۱۳۵۶ است. سال ۵۷، دانشگاه مکاتبه ای، تق و لق شد. (چون اینگونه موسسات اگر خصوصی نباشد و دولتی، بودجه ی آنچنانی و ریشه ی آنچنانی ندارند که در مقابل تکان های تاریخی و سیاسی دوام بیاورند)
لذا، تعطیل شد، ((موسسات کوچک آموزشی، که سهله، دانشگاه تهران، تعطیل شد، با آن یال و کوپال!)

و پسر عمو بالاخره به آرزوی، لیسانس بودن نرسید، هم از لحاظ علمی براش مهم بود و هم از لحاط اقتصادی و معیشتی، بدلیل افزایش حقوق ناشی از ارتقاء مدرک.

و در نهایت در خرداد ۱۳۶۹، همزمان زلزله ی شمال (رودبار و منجیل)
همزمان جام جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا،
به خاطر سرطان حنجره، دار فانی را وداع گفت.
در عوض دخترش، دکترای زبان و ادبیات فارسی، از دانشگاه زنجان گرفت که الان، ایشان هم بازنشسته اند، چون او هم مثل پدرش، در فکر موارد آکادمیک نبود، مدرک صرفا برای ارتقاء دانش و مهمتر برای افزایش حقوق معلمی!

دانشگاه مکاتبه ای، متعلق به "دانشکده سپاهیان انقلاب ایران"
بود که در سال ۱۳۳۱، با نام «دانشسرای کشاورز» در پاکدشت ورامین آغاز به کار کرد. در سال ۱۳۴۵، به عنوان «دانشسرای عالی سپاه دانش» تغییر نام داد و در سال ۱۳۵۳، «دانشگاه سپاهیان انقلاب» نام گرفت.
این دانشگاه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، «ابوریحان بیرونی» نامیده شد و پس از چند تغییر در رشته‌های آموزشی و نام، از سال ۱۳۸۴، به عنوان «پردیس ابوریحان» وابسته به دانشگاه تهران در دوره‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا به فعالیت مشغول است.
@linguists2b ☘️

یک جزوه قدیمی از دانشکده مکاتبه ای، پیام نور ورژن قدیم

@linguists2b ☘️

تبریک به دوست دانشورمان دکتر محسن مهدوی مزده، دانش آموخته زبانشناسی دانشگاه آریزونا، برای چاپ این کتاب ارزشمند

به گزارش سرویس ادبیات ایبنا
مولف این کتاب معتقد است: قرن‌هاست که فارسی‌زبانان دربارۀ وزن شعر فارسی کتاب نوشته‌اند و برای توضیح ساختار آن نظریه‌پردازی کرده‌اند اما تنها با طلوع دوران علم جدید و رسیدن آثار به ایران بود که پژوهشگران فارسی‌زبان خوش فکری مانند مسعود فرزاد، پرویز ناتل خانلری، ابوالحسن نجفی، تقی وحیدیان کامیار، سیروس شمیسا ظهور کردند و موفق شدند از دریچه‌های تازه به عروض فارسی بنگرند و پیشرفت‌های معناداری در این عرصه حاصل کنند.

رویکرد این کتاب در مواجهه با نظام وزنی شعر فارسی متمرکز بر این گونه سؤالات است و مبنای نظریۀ حاضر این است که نظام وزنی فارسی ریشه در شهودهای موسیقایی دارد و توصیف و تبیین این نظام نیز باید از همین منظر صورت بگیرد.

این کتاب تلاشی است برای پاسخ به پرسش هزار ساله نظریه وزنی حاضر که با اتکا بر یافته‌های زبان شناسی جدید و پژوهش‌های دهه‌های اخیر در ایران و غرب در عرصه موسیقی، روانشناسی و ریتم تدوین و تبیین شده است.


@linguists2b ☘️

درسنامه و سوالات کنکور کارشناسی ارشد زبانشناسی

تالیف دکتر فائقه شاه‌حسینی

با سپاس بی‌پایان از ایشان برای اشتراک‌گذاری این کتاب

@linguists2b ☘️

عرض تبریک به سرکار خانم دکتر فائقه شاه‌حسینی برای جذب بیشترین رای اعتماد نخستین مجمع انجمن علمی آموزشکاوی زبان فارسی و همچنین شادباش به جامعه آزفا، آموزش زبان فارسی و زبانشناسان فعال در این عرصه، برای رسمیت یافتن این انجمن.

دیروز پنجشنبه سوم آبان ۴۰۳، نخستین مجمع انجمن علمی آموزشکاوی زبان فارسی ایران، به همت هیات موسس به ویژه سرکار خانم دکتر الهام اکبری و جناب دکتر امیررضا وکیلی‌فرد برگزار شد. دستور کار اصلی این گردهم‌آیی، انتخاب اعضای هیات مدیره و بازرسان بود که با مشارکت ۱۲۰ عضو پیوسته‌ی این انجمن، محقق شد.

آموزش زبان فارسی همواره از دغدغه‌ها و مسئولیت‌های اجتماعی و میهنی جامعه زبانشناسی ایران بوده و امید است که این انجمن تخصصی بستری مناسب برای درک مشکلات صنفی مدرسان آزفا و هم‌افزایی علمی زبانشناسان با این عزیزان باشد.


@linguists2b ☘️

عرض تبریک به فعالان عرصه آزفا برای تاسیس انجمن علمی آموزشکاوی زبان فارسی ایران

ترتیب آرای نخستین مجمع عمومی انجمن آزفا برای انتخاب هیات مدیره به مدت ۳ سال:

دکتر فائقه شاه حسینی
دکتر بهروز محمودی بختیاری
دکتر رضا مراد صحرایی
دکتر امیر زندمقدم
دکتر الهام اکبری
دکتر مهین‌ناز میردهقان
دکتر بهمن زندی

علی‌البدل:
دکتر بهنام علوی مقدم
دکتر سارا کیانی

بازرسان:
دکتر امیر احمدی
دکتر معصومه حقی

علی‌البدل:
دکتر مریم پورنوروز

با آرزوی پیشرفت زبانشناسی کاربردی و به ویژه آزفا در کشور

@TMLingU

رونمایی از دانشنامه‌ی برخط زبانها و گویشهای ایرانی

یکشنبه ششم آبان

@TMLingU

دوستداران و همیاران زبان فارسی با سلام
ضمن سپاس از حضور شما در انجمن علمی آموزشکاوی زبان فارسی، با توجه به اهمیت نخستین مجمع عمومی، بدین‌وسیله صمیمانه از شما درخواست می‌گردد در نشست روز پنجشنبه ۳ آبان شرکت فرمایید و در صورت حضور در شهرستان‌های دور، حتما به یکی از دوستان خود که عضو انجمن هستند وکالت دهید.
این نشست حاصل زحمات چندین ساله‌ی افراد بسیاریست که امید داریم با حضور گرم شما به ثمر نشیند.

با احترام
هیئت موسس انجمن علمی آموزشکاوی زبان فارسی

لینک انجمن:

https://t.me/+kXp5DGERRA5jZWIy

لینک کانال
@AZFA_association


@linguists2b ☘️

⚜️انجمن‌علمی زبان‌شناسی‌ دانشگاه تربیت مدرس با افتخار برگزار می‌کند:

💠عنوان: لب میتنیگ زبان‌شناسی
با محوریت زبان، ذهن، مغز

🗣️استاد مدرس: حامد حسین‌زاده؛ کاندیدای دکتری علوم‌شناختی - زبان دانشگاه تربیت مدرس

🗓️تاریخ: سه‌شنبه‌ها، از ۱ آبان‌ماه ۱۴۰۳
🕰زمان: ساعت ۱۵:۳۰ الی ۱۷:۳۰

❗ملزومات و پیش‌نیاز‌ها:
🔻آشنایی با اصول نگارش آکادمیک
🔻حضور فعال و مستمر در جلسات
🔻نگارش گزارش پژوهشی هر جلسه
🔻مشارکت در امور تحقیقاتی به‌عنوان کار دانشجویی ذیل گروه زبان‌شناسی‌ دانشگاه تربیت مدرس

📍مکان: دانشگاه تربیت مدرس، دانشکدهٔ علوم‌ انسانی، طبقهٔ ۲، آزمایشگاه زبان‌شناسی‌

❓اطلاعات بیشتر: ۰۹۳۹۷۷۱۲۸۵۶

@TMLingU

جلسه اول کلاس آنلاین آلمانی پایه

یکشنبه ۲۹ مهر، ساعت ۴ تا ۶:۳۰ عصر

برگزار خواهد شد

عزیزانی که متقاضی کلاس حضوری هستند، میتوانند در جلسه فوق شرکت کنند و از جلسه دوم کلاس حضوری، سه‌شنبه ۱ آبان، به کلاس بپیوندند.

آیدی جهت هماهنگی حضور در کلاس:

@KarimiVahaab


@TMLingU