وشەی کوردی ☀️

#کەناڵی_وشەی_کوردی

⚜ لە ئاکامدا، لە ئەنجامدا، لە کۆتاییدا، سەرەنجام = نتیجتا

⚜ بەڵام، ئەوپەڕ = منتها

⚜ کۆتایی، دوایی = منتها الیە

⚜ ڕووخۆش، ڕووگەش، ڕووکراوە = گشاده‌رو

⚜ دڵاوا، دەهندە، دەستکراوە، دەسەنەدار، بەخشێنەر، بەخشندە = گشاده‌دست

⚜ کراوە، ئاوەڵا، واڵا، ئاواڵە، بەربەتاک = گشاده(باز)

⚜ نامەی سەرئاواڵە، نامەی (سەر)کراوە، نامەی دوورودرێژ = نامه سرگشاده

⚜ پژمە، پژمین، پشمە، بێهنیشک = عطسه

⚜ نزگەرە، نسگەرە، ئیسکە = سکسکە

⚜ قرپ، قرپە قرقێنە، قڵقێنە، بای گەڵوو = آروغ

⚜ پرخە، مرخە، خڕین، خرپە = خرناس(خرناسە)

⚜ پرخاندن، مرخاندن، پرخەکرن = خرناسە کشیدن

⚜ پرخەپرخ، مرخەمرخ، پرخوهۆڕ، پرخەی زۆر، مرخەی زۆر = خرناسە پیاپی

⚜ کۆکە، قۆخە، کۆخە، قۆزە = سرفه

⚜ کۆکەڕەشە، قۆزەڕەشە، کۆخەڕەشە = سیاه سرفه

🕊 بە کوردی بدوێین
🕊 بە کوردی بخوێنینەوە
🕊 بە کوردی بنووسین
🕊@KurdiSoraniWord

تەنیا هەبوونی وشە و زاراوەی زانستی بەس نییە، دەقیش گرنگه

ڕەنگە لەناو فەرهەنگە زانستییە کوردییەکاندا، زۆر وشە و زاراوەمان بە کوردی هەبێت، بەڵام ئەوانە بەس نین. ئێمە دەبێت دەقی زانستیی زۆرمان هەبێت. دەقی زانستی دەبێتە هۆی ئەوەی کە زاراوەکان جێ بگرن و بکەونە بەردەستی خەڵکی ئاسایی. خەڵک چاویان بەو جۆرە زاراوانە ڕابێت. ڕەنگە بەئاسانی بتوانین دەقێکی زانستی بە یارمەتیی فەرهەنگە زانستییەکان بکەینە کوردی، بەڵام گرنگە ئەگەر لەولاشەوە دقەکە بە کوردی بخرێتە بەردەستی کەسێک کە زمانێکی تر دەزانێت، بتوانێت ڕاستەوخۆ بیری بۆ زاراوە زانستییەکانی زمانی دووەم کە لەو زمانەدا باوە بچێت.
واتە زاراوەی زانستی دەبێت لە زمانەکەماندا جێ کەوتبێت.
زمانەکەمان پێویستی بە دەقی زانستیی زۆر زۆرە. هەر بۆیە تکایە زانست بە کوردی وەربگێڕنەوە یان بنووسن.

***
@diyakohashemi

#کەناڵی_وشەی_کوردی

⚜ لەبەرچاونەگرتن، گرینگیی پێنەدان، پشتگوێخستن، چاوپۆشیکردن = نادیده انگاشتن

⚜ ڕوونووس، هاوتا = المثنی

⚜ وەکوو، وەک، چەشنی = به مثابه

⚜ بێوێنە، بێهاوتا = بی مثال

⚜ نموونەهێنانەوە، وێنەهێنانەوە، میناک‌هێنانەوە، نموونەهاوردنەوە = مثال آوردن

⚜ پەیوەندیدار، بەستراو، پەیوەست، بەندیوار، گرێدراو = مرتبط

⚜ پەیوەندی، پێوەندی، تێکەڵی، پەیوەستبوون = ارتباط

⚜ لەم پەیوەندییەدا، لەم بارەوە = در این ارتباط

⚜ هێڵی پەیوەندی، هێڵی گرێدان/پێوەندیدەر = خط ارتباطی

⚜ لە پەیوەندی لەگەڵ، سەبارەت بە = در ارتباط با

⚜ دووهێندە، دووبەرانبەر، دووقات، دووئەوەندە = مضاعف

⚜ وریاکردنەوە، ئاگادارکردنەوە، وشیارکردنەوە = تحذیر

⚜ دووریکردن، خۆپاراستن، پارێزکردن، خۆبواردن، خۆلادان = حذر کردن

⚜ نەهێشتن، پێشگرتن، دوورخستنەوە، دوورکردنەوە = برحذر داشتن

⚜ دووربوون، بەریبوون = برحذر بودن

⚜ دانان، دامەزراندن، دیاریکردن = انتصاب

⚜ دانراو، دیاریکراو، دەستنیشانکراو، دامەزراو = انتصابی(منتصب)

⚜ ڕەپاڵدان، خستنەپاڵ، دانەپاڵ، پێوەچەسپاندن = انتساب

⚜ ڕەپاڵدراو، وەپاڵدراو، بەستراوە، وەپاڵنراو = انتسابی(منتسب)

🕊 بە کوردی بدوێین
🕊 بە کوردی بخوێنینەوە
🕊 بە کوردی بنووسین
🕊@KurdiSoraniWord

#کەناڵی_وشەی_کوردی

⚜ نوێخواز، نوێگەر = متجدد

⚜ نوێخوازی، تازەگەری، نوێگەری = تجدد

⚜ سەرلەنوێ، دیسانەوە، هەمیسان، دووبارە = مجددا

⚜ ژنهێنانەوە، دووبارە ژنهێنان، ژنخواستنەوە = تجدید فراش

⚜ بەڵێندانەوە، نوێکردنەوەی پەیمان = تجدید عهد

⚜ پێداچوونەوە، چاوپێداخشاندنەوە، پێداهاتنەوە، چاوپیاگێرانەوە، تێهەڵچوونەوە = تجدید نظر(استیناف)

⚜ بەئەزموون، شارەزا، کارامە = مجرب

⚜ ئەزموون، تاقی = تجربه

⚜ سەرپێچی، نافەرمانی، ناگوێڕایەڵی، خۆبوێری، ملنەدان = استنکاف(امتناع)

⚜ یارمەتیخوازی، داوای یارمەتیکردن = استمداد

⚜ هەژار، دەستکورت، نەبوون = مستمند

⚜ قسەی بێبنەما/بێمانا/پڕوپووچ/پووچ/قۆڕ = سخن مُهمل

🕊 بە کوردی بدوێین
🕊 بە کوردی بخوێنینەوە
🕊 بە کوردی بنووسین
🕊@KurdiSoraniWord

#کەناڵی_وشەی_کوردی

⚜ لێهاتوویی، شیاوی، توانا = عُرضه

⚜ لێنەهاتوو، بێدەسەڵات، بێکەڵک، نەشیاو، نابەکار، دەستەوسان = بی عُرضه

⚜ نیشاندان، ڕانان، خستنەڕوو، پیشاندان، دەرخستن، لەبەرچاودانان = عَرضه

⚜ ترسەنۆک، ترسنۆک، نەوێر، حیزەڵ = بزدل

⚜ ئاشکرا، ڕوون، دیار، بەرچاو، مسۆگەر = محرز

⚜ بەدەستهێنان، وەرگرتن، بەدەستخستن = احراز

⚜ داواکار، داخواز، خوازیار = متقاضی

⚜ داوا، داواکاری، داخوازی = تقاضا

⚜ کاتی گونجاو (شیاو) = وقت مقتضی

⚜ بەپێی (بەگوێرەی) ویست/خواست/پێویست = بنا به اقتضا

⚜ دۆز، پرس، کێشه، بابەت = قضیە

⚜ وەڵام، وڵام، وەرام، بەرسڤ = پاسخ

⚜ وڵامدەر، وەڵامدەر، بەرپرسیار، بەرسڤدەر = پاسخگو

⚜ وڵامنامه، وەڵامنامە = پاسخنامه

🕊 بە کوردی بدوێین
🕊 بە کوردی بخوێنینەوە
🕊 بە کوردی بنووسین
🕊@KurdiSoraniWord

#کەناڵی_وشەی_کوردی

⚜ گشتخواز، گشت‌ویست، جەماوەرپەسند، گشتپەسەند = عامەپسند

⚜ خەڵک‌فریودەر، خەڵک‌خەڵەتێن = عوام فریب

⚜ خەڵکی ئاسایی، زۆرینەی خەڵکی = مردم عوام

⚜ بەرژەوەندیی گشتی(قازانجی گشتی) = عام المنفعه

⚜ هۆکار، هۆ، هۆساز، سۆنگە = مسبب

⚜ سەرکەوتن، زاڵبوون = فایق شدن

⚜ جودایی، جیایی، دووری، لێکدوورکەوتنەوە = فراق

⚜ ئاسوودەیی، بێخەمی، دڵنیایی = فراغ بال

⚜ ئاسوودە، بێخەم، دڵنیا = فارغ

⚜ جیا لە، بەدەر لە، جگە لە، سەرەڕای = فارغ از

⚜ لێبوونەوە، بێچووهێنان، زان، زایین، منداڵبوون = فارغ شدن(زایمان)

⚜ تەواوبوون لە کار، لێبوونەوە لە کار، کۆتاییهاتنی کار = فارغ شدن از کار

⚜ کاتی بەتاڵی/دەستبەتاڵی/پشوو/دەسپەرژ/ئازاد/لێبوونەوە لە کار/بێکاری = وقت فراغت

⚜ شادیهێن، دڵخۆشکەر، شادیبخش، گەشەپێدەر، بووژێنەر = مفرح

⚜ بڵاو، پڕژوبڵاو، جیاجیا، لێک‌بڵاو، پەرتەوازە، پڕشوبڵاو = متفرق

⚜ بڵاوەپێکردن، پڕژوبڵاوکردن، لێک‌بڵاوکردن، بڵاوکردنەوە، پەرتەوازەکردن = متفرق ساختن

🕊 بە کوردی بدوێین
🕊 بە کوردی بخوێنینەوە
🕊 بە کوردی بنووسین
🕊@KurdiSoraniWord

کێیە دڵتی بردووە،
تۆی لە من دوور کردووە...
#ئیدریس_مەڕانی

🔲 بیرکاری بە کوردی.
ــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔘 بازنە = دایرە

🔘 سێگۆشە = مثلث

🔘 چوارگۆشە = مربع

🔘 لاکێشە = مستطیل

🔘 لەبزینە، مەعین = لوزی

🔘 لایەکسان = متساوی الاضلاع

🔘 دوولایەکسان = متساوی الساقین

🔘 قەبارە = حجم

🔘 تیرە = قطر

🔘 بنکە = قاعدە

🔘 چێوە = محیط

🔘 ڕووبەر = مساحت

🔘 بەرزی = ارتفاع

🔘 درێژی = طول

🔘 پانی = عرض

🔘 قووڵی = عمق

🔘 نیوەتیرە = شعاع

🔘 ڕەهەند = بُعد

🔘 گۆشە = زاویه

🔘 لا = ضلع

🔘 نیچمەلاتەریب = ذوزنقه

🔘 ئاوێزە = منشور

🔘 شەشپاڵوو = مکعب

🔘 لاتەریب = متوازی الاضلاع

🔘 گۆ = کره

🔘 ڕووکێشەلاتەریب = مکعب‌ مستطیل

🔘 هەرەم = هرم

🔘 لوولەک = استوانه

🔘 قووچەک = مخروط

🔘 سەر = راس

🔘 تەریب، هاوبەر = موازی

🔘 چەندلا، فرەلا = چند ضلعی

🔘 چەندڕوو، فرەڕوو = چند وجهی

🔘 هاوڕێژەیی = تناسب

🔘 چوارگۆشە = چهار ضلعی

🔘 گۆشەوەستاو = قائم الزاویه

🔘 لێژی = شیب

🔘 ئەستوونی = عمودی

🔘 ئاسۆیی = افقی

🔘 هێلکەیی = بیضی

🔘 لێوار = لبه

🔘 ڕوو = وجه

🔘 کەوانە = قوس

🔘 ژێ = وتر

🔘 پلە = درجه

🔘 چێوەگۆشە = زاویە محاطی

🔘 ناوەڕاستە = میانه

🔘 هاوتایی = تقارن

🔘 قۆقز = محدب

🔘 ڕووچاڵ = معقر

🔘 مەتری دووجا = متر مربع

🔘 مەتری سێجا: متر مکعب

🔘 کۆکردنەوە = جمع
شەش کۆ سێ یەکسانە بە نۆ. ٩ = ٣ + ٦

🔘 لێدەرکردن = تفریق
شەش کەم سێ یەکسانە بە سێ. ٣ = ٣ - ٦

🔘 لێکدان = ضرب
شەش جاران سێ یەکسانە بە هەژدە. ١٨ = ٣ × ٦

🔘 دابەشکردن = تقسیم
شەش دابەش سێ یەکسانە بە دوو. ٢ = ٣ ÷ ٦

🔘 هێز = توان
شەش بە هێزی سێ یەکسانە بە دوو سەد و شازدە. ٢١٦ = ٦³

🔘 یەکسان = مساوی
@fergeyhema

#کەناڵی_وشەی_کوردی

⚜ قیتایی، قیتی، زەقی، دەرپەڕیوی، دەرتۆقیوی، هەڵتۆقاوی، دەرپۆقیوی، قەڵپە، ڕەپی، زۆپی، قوتی، زۆپایی = برآمدگی(برجستگی)

⚜ زەق، قیت، قوت، دەرپەڕیو، دەرتۆقیو، هەڵتۆقیو، زۆپ، قۆقز، ڕەپ = برآمدە

⚜ بەدیهاتن، جێبەجێبوون، بەجێگەیاندن، بەجێهێنان = برآوردە شدن

⚜ لەبەر، لەبەردەم، کەوتنەبەر، ڕووبەڕووی = در معرض

⚜ پیشاندان، خستنەڕوو، ئاشکراکردن، نواندن، ڕانان = در معرض قرار دادن(گذاشتن)

⚜ پاشان، دواتر، پاشتر،  دوای ئەوە، ئەوسا = سپس

⚜ قازانجبەر، سوودبەر، بەهرەبەر، کەڵکوەرگر = ذینفع

⚜ هەندێک جار، جاروبار، جاربەجار، جارجارە، جاربەجارێ = هرازگاهی

⚜ بەم شێوەیە، بەم جۆرە، ئاوا، بەم چەشنە = بدین ترتیب


⚜ جیاواز، جیا، دیار، هەڵاوردە(هەڵاوێردە)، لێک‌نەچوو = متمایز


⚜ جیاواز، جیا، دیار، هەڵاوردە(هەڵاوێردە)، لێک‌نەچوو = متمایز


⚜ جیاوازی، جیایی، لێکنەچوویی = تمایز

⚜ خاڵی جیاوازی(لێکنەچوویی)، باری جیاوازی، ڕووی جیاوازی = وجه تمایز

⚜ جیاکەرەوە، دیاریکەر، لێککەرەوە = متمایزکنندە

🕊 بە کوردی بدوێین
🕊 بە کوردی بخوێنینەوە
🕊 بە کوردی بنووسین
🕊@KurdiSoraniWord

#کەناڵی_وشەی_کوردی

⚜ بانگهێشت، بانگ = احضار

⚜ بانگێشتنامە، بانگنامە، نامەی بانگکردن = احضاریە

⚜ ئامادە، ساز، تەیار، لەبەردەست = حاضر

⚜ ئامادەبووان، هاتووان، بەشداربووان = حضار

⚜ ئێستا، هەنووکە، نها، لەم کاتەدا = در حال حاضر

⚜ نووسینگە، دەفتەرخانە، هەنتەش، هەمبەر = محضر

⚜ دەستبەجێ، خێرا، ئازا، دەمودەست، زووبەزوو، زوو، یەکسەرە = بلافاصلە

⚜ مەوداپێو، بەندکژمێر = فاصلەسنج

⚜ نێوان،  مەودا، مابەین = حدفاصل

⚜ لە ئاکامدا، لە ئەنجامدا = در نتیجه

⚜ پێداویستی، پێویستی، نیاز، بژیو = مایحتاج

⚜ چارەسەر، چارە، دەرمان = مداوا

⚜ بەسەرهات، سەربردە، سەربوردە، سەربهورد، سەرهات = سرگذشت

⚜ قۆناغی خوێندن، لقی خوێندن = مقطع تحصیلی

⚜ بەشی خوێندن، بواری خوێندن = رشته تحصیلی

⚜ دەرچوو، تەواوبوو(دەرچووی زانکۆ) = فارغ التحصیل

⚜ خوێندەوار = تحصیلکرده

⚜ خوێندنی باڵا = تحصیلات عالی

🕊 بە کوردی بدوێین
🕊 بە کوردی بخوێنینەوە
🕊 بە کوردی بنووسین
🕊@KurdiSoraniWord

#کەناڵی_وشەی_کوردی

⚜ کەم، زۆر کەم، بێنرخ، بێبایەخ = ناچیز

⚜ ژنی نافەرمان، ژنی لاسار، ژنی خۆسەر، ژنی ناچیزە = ناشزە

⚜ مەترسیدار، پڕمەترسی = مخاطرەآمیز

⚜ مەترسیخواز = مخاطرەجو

⚜ یر، یاد، زەین، هزر = خاطر

⚜ بیرەوەری، یادەوری، هاتە = خاطرە

⚜ لەبەر، بەبۆنەی، بۆ، بەهۆی = بخاطر

⚜ دڵنیا، ئاسوودە، ئەرخەیان = خاطرجمع

⚜ ڕەنجاو، دڵهێشاو، دڵشکاو، دڵمەند، زیز = آزردە خاطر

⚜ ئەویندار، دڵپێداو، گراو، ئاشق = خاطرخواە

⚜ ئەرکی گرینگ/مەزن/گەورە/بەنرخ/گران/قورس = وظیفە خطیر

⚜ مەترسی، بڤە = خطر

⚜ ئاگادارکردنەوە، وریاکردنەوە، وریاییدان = اخطار

⚜ ئاگانامە، ئاگادارینامە، هوژدارنامە = اخطاریە

⚜ ئاگادارکەرەوە، وریاکەرەوە، هۆشیاریدەر، وشیارکەرەوە = اخطاردهندە

🕊 بە کوردی بدوێین
🕊 بە کوردی بخوێنینەوە
🕊 بە کوردی بنووسین
🕊@KurdiSoraniWord

#کەناڵی_وشەی_کوردی

⚜ باوەڕمان وایە، لەو باوەڕداین، لەو بڕوایەداین، لەسەر ئەو باوەڕەین = بر آنیم

⚜ سەرباشقە، نموونە، سەردێڕ، سەرنووسراوە = سرلوحە

⚜ ساویلکە، سادە، ساکار، دڵساف، گێل، گێلۆکە، کەمزان، فەقیرۆکە = سادە لوح

⚜ ڕێزنامە، سپاسنامە، لوحەی ڕێزلێنان = لوح تقدیر

⚜ بیرەورینامە، لەوحەی(لەوحی) بیرەوەری = لوح یادبود

⚜ کۆڕیاد، ڕێوڕەسمی یادکردنەوە = مراسم یادبود(یادوارە)

⚜ ترسێنەر، تۆقێنەر، سامناک، ترسناک = مخوف

⚜ ترس، سام = خوف

⚜ باشتر وایە، وا باشترە، باشترە، پەسەندتر = ترجیحا

⚜ سەردان، چوون = مراجعە

⚜ سەردانکەر، هاتوچۆکەر، داواکار(هەڵبەت نیشانەی کۆ دەگرن:سەردانکەران) = ارباب رجوع

⚜ شتومەکی(کەلوپەلی) گەڕێندراوە(وەرگەڕێنراو)، شتومەکی نێردراوە = کالای مرجوعی

⚜ ویست، خواست = مشیت

🕊 بە کوردی بدوێین
🕊 بە کوردی بخوێنینەوە
🕊 بە کوردی بنووسین
🕊@KurdiSoraniWord

#کەناڵی_وشەی_کوردی

⚜ تێکدانی بیروڕای گشتی، شێواندنی بیری گشتی، ئاڵۆزکردنی هزری گشتی = تشویش اذهان عمومی

⚜ ڕوونکردنەوەی بیری گشتی، ڕۆشنگەریی بیروڕای گشتی = تنویر اذهان عمومی

⚜ دانپێدانان، پێلێنان، درکاندن، دەربڕین = اذعان کردن

⚜ درکێنراو، دانپێنراو، درکاو، دەربڕاو = اذعان شدە

⚜ پەسندکراو، وەرگیراو، قەبووڵکراو = مقبول

⚜ پەسندکراوی، وەرگیراوی، قەبووڵکراوی = مقبولیت

⚜ ڕێکار، ڕێسای کار، ڕێگاکار، بەرنامەی کار، شێوەی کار، ڕێساکار = دستورالعمل

⚜ وەک، وەکوو = بە منزلەی

⚜ پێگە، پلە، پایە، جێگە = منزلت

⚜ شوێنی نیشتەجێبوون/مانەوە، نشینگە، یاگە = منزلگاە

⚜ دڵپاکی، نیازپاکی، پاکی، کارڕاستی، یەکڕوویی، بێخەوشی = اخلاص

⚜ پاک، دڵپاک، نیازپاک، یەکڕوو، یەکڕەنگ، بێخەوش = مخلص

⚜ مرخە، پرخە، مرخەمرخ، پرخەپرخ، کرخە، خرخر، کوفەنی، کوفی = خروپف

🕊 بە کوردی بدوێین
🕊 بە کوردی بخوێنینەوە
🕊 بە کوردی بنووسین
🕊@KurdiSoraniWord

🔲 پرسیاری فێرخوازان.
(سەبارەت بە ئامرازی "تر" و شێوەکانی بەکارهێنانی.)

5⃣ - "یەکتر" یان "یەک تر"؟
🔺 "یەکتر" دروستە، لەبەر ئەوەی:

"یەکتر" جێناوی هاوبەشە. جێناوی هاوبەش بۆ هاوبەشیی نێوان دوو کەس و یان دوو شت بەکار دێت.
بۆ نموونە:
ئێمە یەکترمان بینی.
یەکتریان خۆش دەویست.

لە ئەم دوو ڕستەی سەرەوە، هەردوو ڕستەکە سەبارەت بە هاوبەشیی بابەتێک نێوان دوو کەس باس کراوە و جێناوی هاوبەشی بەکار هاتووە و کاتێک ئامرازی "تر" لە ئەم دۆخەدا بەکار هات، بە وشەی پێش خۆیەوە دەلکێت.

کەواتە: "یەکتر" دروستە نەک "یەک تر".

*تێبینی: جێناوی هاوبەش بە شێوەکانی دیکەی (یەکدی، یەکدوو) دەر دەکەوێت.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
6⃣ - "جوانتر" یان "جوان تر"؟
🔺 "جوانتر" دروستە، لەبەر ئەوەی:

کاتێک کە ئامرازی "تر" لەگەڵ هاوەڵناودا دێت، پێکەوە هاوەڵناوی پلەی بەراورد پێک دەهێنن. هاوەڵناوی پلەی بەراورد بۆ بەراوردی نێوان دوو کەس یان دوو شت بەکار دێت.

🔘 یاسای پێکهێنان:
هاوەڵناو + تر

بۆ نموونە:
جوان + تر = جوانتر
باش + تر = باشتر
گەورە + تر = گەورەتر

ژوان باشتر لە ئەوین پەڕتووک دەخوێنێتەوە.
ئامانج بەهێزتر لە سارۆ کار دەکات.

لە ئەم دوو ڕستەی سەرەوە، هەردوو ڕستەکە سەبارەت بە بەراوردی نێوان دوو کەسە. کەسێکی بەرانبەر بە کەسێکی دیکە بەراورد کردووە. کاتێک کە ئامرازی "تر" بۆ بەراوردی نێوان دوو کەس یان دوو شت بەکار هات، بە وشەی پێش خۆیەوە دەلکێت.

هاوەڵناوی پلەی باڵا کە بۆ بەراوردکردن لەنێوان شتێک و کۆمەڵێک لە ئەو شتە بەکار دێت و بە ئامرازی "ترین" کۆتاییی دێت، هەر بە هەمان شێوەیە و ئامرازی "ترین" بە وشەی پێش خۆیەوە دەلکێت.

🔘 یاسای پێکهێنان:
هاوەڵناو + ترین

بۆ نموونە:
جوان + ترین = جوانترین
باش + ترین = باشترین
گەورە + ترین = گەورەترین

هیوا زیرەکترین قوتابییە.
ژینا چالاکترین فێرخوازە.

کەواتە:
"جوانتر" نەک "جوان تر".
"جوانترین" نەک "جوان ترین".


*تێبینی: ئەوە بزانین کە هەموو هاوەڵناو و بەشێک لە ناوەکان دەتوانن لەگەڵ ئامرازەکانی "تر" یان "ترین" بێن، بەڵام لە ڕووی واتاوە هەندێک ناو ناتوانن لەگەڵ "تر" و "ترین" بێن و هاوەڵناوی پلەی بەروارد و هاوەڵناوی پلەی باڵا دروست بکەن.
بۆ نموونە دوو ناوی "کەڕ" و "کوێر" دەکرێت بڵێین "کەڕتر" و "کوێرتر"، بەڵام لە ڕووی واتا و لۆژیکەوە دروست نین، لەبەر ئەوەی کەسێک کە "کەڕ" یان "کوێر" بێت، تەواو "کەڕ" یان "کوێر"ە و ناتوانێت "کەڕتر"و "کوێرتر" و یان "کەڕترین" و "کوێرترین" ببێت.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
7⃣ "چیی تر" یان "چیتر"؟
🔺 "چیی تر" دروستە، لەبەر ئەوەی:

"چیی تر" هاوەڵناوی نادیاری جیاکەرەوەی پێ دەوترێت. ئەم جۆرە لە هاوەڵناوەکان بە شێوەی ناڕاستەوخۆ وەسفی شتێکی دیاریکراو ناکەن، بەڵکوو واتا و ناوەرۆکیان، وەسفی ناو بە شێوەی نادیار دەکەن. هاوەڵناوی نادیاری جیاکەرەوە دوو شت بە نادیاری لە یەکتر جودا دەکاتەوە.
نیشانەکانی هاوەڵناوی نادیاری جیاکەرەوە بریتین لە: تر، دی، دیکە، کە.

بۆ نموونە:
لەگەڵ کەسێکی تر بۆ بازاڕ ڕۆیشت.
چیی تر لەگەڵ ئەو نادوێم.
چیی تر بێ ئەو سەر ناکەوێت.

لە ئەم سێ ڕستەی سەرەوە، هەرسێ ڕستەکە بەنادیاری کەسێک لە کەسێکی دیکە و یان شتێک لە شتێکی دیکەیان جودا کردووەتەوە.

لە بابەتی ژمارە ٦ باس کرا کاتێک کە هاوەڵناوی پلەی بەراورد و باڵا هەبوو، ئامرازی "تر" و "ترین" بە وشەی پێش خۆیانەوە دەلکێن، بەڵام کاتێک کە هاوەڵناوی نادیار بوو، وسفی جیاکردنەوەی شتێکی لە شتێکی دیکە بەنادیاری کرد، ئامرازی "تر" سەربەخۆ دەنووسرێت و لەنێوان جێناوی پرسی "چی" و ئامرازی "تر" گرێی ناوی دروست دەبێت و ئامرازی (ی)ی دانەپاڵ دادەنرێت.

کەواتە: "چیی تر" دروستە نەک "چیتر".

*تێبینی: هاوەڵناوی نادیاری جیاکەرەوە بە شێوەکانی دیکەی (چیی دیکە، چیی دی، چیی کە، ئیی تر، ئیی دیکە، ئیی دی، ئیی کە) دەر دەکەوێت.

✍️ نووسین و ئامادەکردنی: سینا ڕەحیمپوور
@fergeyhema

تەنیا هەبوونی وشە و زاراوەی زانستی بەس نییە، دەقیش گرنگه

ڕەنگە لەناو فەرهەنگە زانستییە کوردییەکاندا، زۆر وشە و زاراوەمان بە کوردی هەبێت، بەڵام ئەوانە بەس نین. ئێمە دەبێت دەقی زانستیی زۆرمان هەبێت. دەقی زانستی دەبێتە هۆی ئەوەی کە زاراوەکان جێ بگرن و بکەونە بەردەستی خەڵکی ئاسایی. خەڵک چاویان بەو جۆرە زاراوانە ڕابێت. ڕەنگە بەئاسانی بتوانین دەقێکی زانستی بە یارمەتیی فەرهەنگە زانستییەکان بکەینە کوردی، بەڵام گرنگە ئەگەر لەولاشەوە دقەکە بە کوردی بخرێتە بەردەستی کەسێک کە زمانێکی تر دەزانێت، بتوانێت ڕاستەوخۆ بیری بۆ زاراوە زانستییەکانی زمانی دووەم کە لەو زمانەدا باوە بچێت.
واتە زاراوەی زانستی دەبێت لە زمانەکەماندا جێ کەوتبێت.
زمانەکەمان پێویستی بە دەقی زانستیی زۆر زۆرە. هەر بۆیە تکایە زانست بە کوردی وەربگێڕنەوە یان بنووسن.

***
@diyakohashemi

ڕای کاک ناسری حسامی لەسەر پوختەی ڕێنووس و خاڵبەندیی کوردیی دیاکۆ هاشمی:
بەرهەمێکی یەکجار بەنرخی کاک دیاکۆ هاشمی.
ڕێنوێنێکی یەکجار باشە بۆ ئەوانەمان کە بە کوردی دەنووسین و بۆ ئەوانەش کە لەبەر ئەوەی نیگەرانی بەهەڵەنووسینن لەوانەیە بە پارێزەوە دەست بۆ نووسینی کوردی بەرن.
سپاس و دەستخۆشیی زۆرم بۆ کاک دیاکۆی هێژا.

👆👆👆👆

نوێترین وەشانی سەرهێڵی پوختەی ڕێنووس و خاڵبەندی بە شێوەی PDF:

https://diyako.yageyziman.com/wp-content/uploads/2024/08/Puxtey_Renus_U_Xallbendi_Weshani_4.pdf
***
@diyakohashemi

#کەناڵی_وشەی_کوردی

⚜ بەستنی گرێبەست = عقد قرارداد

⚜ هەڵوەشاندنەوەی گرێبەست، پووچەڵکردنەوەی گرێبەست = فسخ قرارداد

⚜ هەڵوەشێنەر، هەڵوەشێن، پووچەڵکەر = فاسخ

⚜ ویستی پتەو/قایم، بڕیاری پتەو = عزم راسخ

⚜ ناڕاستەوخۆ، شاراوە، سەرنراو، نائاشکرا = تلویحی

⚜ ناڕاشکاوانە، ئاماژەکارانە، بەهێما، بەئاماژە = تلویحا

⚜ بڕیاری دەستبەسەرکردنی(گرتن/ڕاگرتن) کاتی = قرار بازداشت موقت

⚜ نائارام، بێئۆقرە، ئۆقرەنەماو، بێئارام = بی‌قرار

⚜ دانپێدانەر، دانپیانەر، درکێنەر، درکێن، مکوڕ = اقرارکنندە

⚜ نامەی دانپێدانان، دانپێداننامە، درکاننامە = اقرارنامە

⚜ بریکارنامە = وکالتنامە

⚜ بریکاری، نوێنەرایەتی، پارێزەری = وکالت

🕊 بە کوردی بدوێین
🕊 بە کوردی بخوێنینەوە
🕊 بە کوردی بنووسین
🕊@KurdiSoraniWord