📖 Xayotiy Hikoyalar 📚

ЧЎЛОҚ.

-Дадаси мен сиздан мингдан минг розиман ,факат мендан кейин углимиз Сардорни хор килманг,биласиз Сардор нимжон ундан кейин тугма оксок биламан уйланасиз,лекин иложи булса бефарзанд бирор тузукрок хотингга уйланинг,углимизга оналик мехрини берсин.Агар Сардорим мендан кейин кийналса шуни билингки мен гуримда тик тураман.
Назокат бошка гапиролмади ,яна нималардир демокчи булдию кучи етмади.Хуллас огир жигар хасталиги 5 ёшлик Сардорни онасидан жудо килди.
Назокатни улимидан кейин Салимжон хам анча пайтгача гарансиб юрди Ишга боради ,ишдан келади рузго ишлари Сардорни иссик совуги хаммаси узини зиммасига колди ,баъзида панарок жойга утиб хеч кимга курсатмай йиглаб йиглаб оларди.Бахтига Сардор аккили одобли ,кулидан келмаса хам бир ишларга дадасига ёрдам бергиси келарди.Салимжонни назарида угли тенгкурларига караганда анча бошкача тутарди узини,ишкилиб куз тегмасин .
-Качонгача шундай юрасан ука ,булдида ,бу йил углинг мактабга бориши керак ,биласан менам рузгодан уч болани ташвишидан кечиб тез-тез келиб холларингдан хабар ололмаяпман.Кеча ишхонамизга нариги махалладан бир хотин майда чуйда олиб келиб сотиб кетди .Жудаям хушфъел айтишларича 6 ойгина яшаб эридан ажрашган экан.Эри кип кизил жинни экан .йук демасанг шунга бир бориб курсакнима -дейсан.Угай онаниСардор кандай кабул киларкан опа? Худо хохласа хаммаси яхши булади,углинг хали ёш урганиб кетади .Мастура укасини кунганидан хурсанд булиб кетди.
-Лобар мен сизни бахтли килиш учун хамма нарсага тайёрман ,факат биргина илтимосим Сардорга уз углингиздек мехр бериб каранг ,сиздан илтимосим шу -,деди Салимжон .
Сардор хурсанд ойи ойижон -,деб Лобарни атрофида гирди капалак иложи булса бир минут хам ойисини куйиб юборгиси келмайди.Салимжонни хам кунгли тук уйда аёл киши булса барибир бошкачада хамма ёк сарамжон саришта иссигинг тайёр хаммаси рисоладагидек.Хатто биринчи синфга Сардорни чиройли кийинтириб ойиси мактабга олиб борди.Аёлни макри кирк эшакка юк деганлари рост экан.Лобар хомиладор булдию бутунлай узгариб колди Сардор уйни супур , сув олиб кел ,молга кара нимага мактабдан кеч келдинг,нимага устинг кир хуллас ...
Бугун мактабга бормайсан уканг билан уйда утириб турасан мен манабу нарсаларни сотиб келишим керак.Ойижон куп дарс колдирияпсан ,-деб укитувчимиз урушияптилар Сен кимга гап кайтарияпсан?,укиб олим булармидинг чулок.Сардор юзига келиб тушган бехос шапалокдан кузлари чакнаб кетди. Кунлар шу зайлда утавердиСардор 7 синфга утканида дадаси хам жигар хасталигига дучор булди .Оилавий шароити канча кийин булмасин Сардор мактабда аъло бахоларда укирди Салимжон бутунлай ётиб колди.Рузгорни хамма кийинчиликлариСардорни зиммасида Икки укаси мол хол,супур сидир касал ота ойиси эрталаб сумкасини олиб чикиб кетади,алламахалда кириб келади. Углим кийналиб колдинг-а Салимжон Сардорни ёнига чакирди Йук дадажон мен албатта укийман духтир буламан сиз тузаласиз,Салимжон нимжон куллари билан Сардорни дуо килди ниятингга ет болам. Салимжонни кузларидан ёш томчилади. Сардорни укалари жуда эрка тантик булиб усишияпти бирор кун йукки иккаласи жанжаллашмаса ай гани айтган дегани деган. Кулидаги нарсани ташласа ташлайдики бировга бермайди.Салимжон ни хам пешанасида ёзилган экан 45 ёшида оламдан утди.Дадаларини сунгги манзилга кузатишда кап катта булиб колган укаларини кузига ёш хам келмади. Сардорни доду фарёдига хеч ким чидаб туролмади йигламаган хам йиглади.
Ойижон хуп десангиз мен тиббиёт иниститутига хужжатларимни топширсам , нималар ,-деяпсан шунча бокканим хар йили чулок оёгингга пул сарфлаб даволатганим етмайдими?энди пул топиб ёрдам беришни урнига укийман,-дейсан ундан кура тижорат билан шугуллан, менгга ёрдам бер укалларинг хали ёш улар оёкка турсин.Ойи мен укимокчиман ,укаларим ёш эмас ,улар сигарет чекишади , ёш болалар сигарет чекишмайди узингиз билан олиб юриб уларни пулга ургатгансиз мен укимокчиман.Пулсиз кандай укимокчисан ?билимингга ишонияпсанми,ёки чулок оёгимга домлаларни рахми келиб имтихондан утказади ,-деяпсанми?Ойижон булди нега бунча хар гапингизда чулок ,чулок дейсиз.? Менга бакирма нонкур укимокчи булсанг чик йукол . Сардор бош........

Бошидан утган вокеаларни хаммасини батафсил гапириб берди. Сардор кайнатасидан бошкача жавоб кутганди,лекин кайнотаси мен сени обоб ахлок борасида бахоинг йуклиги учун кизимни берганман хозиррок билетни кур албатта боришинг шарт деди. Сардор таксидан тушаркан тугриси уз тугилиб усган уйини таниёлмай колди эски 5 хоналик уйни урнига хашаматли 2 каватли бино кутарилипти Сардорни укаси уйда экан узок согинч дийдордан сунг ака ука касалхонага боришди. Тугриси Сардор ойисини танимай колди нахотки кулини каерга етказса етадиган аёл шунчалар узгариб кетса. Сардор ойиси билан узок йиглаб куришди. Узим духтирлар билан гаплашиб чикайчи деб даволовчи врач кабулига кирди Касаллик тарихи билан яхшилаб танишгач, Ойисини ахволини кайнатасига кунгирок килиб билдирди. Иложи булса россияга олиб кел курамиз даволаймиз эплолмасак Германияга жунатамиз Сардор кайнатасига ойисини ахволи анча огирлигини юролмаслигини айтди Сардор нимага ташвиш килияпсан уйимизда бир эмас иккита энага бор керак булса учинчисини оламизнимага вактни утказияпсан? кайнатасини жавобидан хурсанд булган Сардор эртасига бориб дадасини ойисини кабрларини зиёрат килди кейин онасини олиб россияга кетди Узок текширувдан сунг духтирлар бир оёкни даволасак хам иккинчисини барибир кесишга тугри келади деб маслахат беришди. Хозир Сардорни угай ойиси Сардорникида россияда яшаяпти соглиги анча яхши. Парвариш яхши юролмайди лекин зерикиб колганда энага албатта ногиронлар аравачасида айлантириб келади. Хеч ким билмайдики эртага нима булишини. Худо берган нуксонни айтиб хеч кимни дилини огритмаслик керак билмайсизку эртага сизни нималар кутаётганини. Хамма уз ниятига етиб,яхшилик, эзгу ишлар хеч кимни тарк этмасин.
РУХСОРА.

https://t.me/joinchat/AAAAAExB1lHmdm6CUrMqTw

қа чидай олмади хужжатларини олдида чикиб кетди Жиянини бемахалда келганини курган Мастура куркиб кетди -Сардоржон тинчликми? Тинчлик амма тинчлик ,мен хам Россияга кетмокчиман нималар деяпсан Сардор ахир сен укимокчи эдингку ? Шу кеча амма жиян алламахалгача гаплашиб ётишди.
Сардор з-4 кундан кейин аммасидан йулкира олиб , жиянлари яъни аммасини угилларини олдига россияга кетди.Ойижон ок йул беринг,дуо килинг мен албатта укиб духтир буламан,ушанда сизни хамма айтганларингизни киламан,сизни албатта хажга олиб бораман ,факат сиз менга ок йул тилангСардорни кузларидан беихтиер ёш томчилади.Бор боравер ,етим бола боксанг огзи бурнинг кон булади ,-деганлари шуда.Лобар тинмай жовради.Сардор онасини кахрига карамай онасини ,укаларини кучоклаб хайрлашди.Сардорни жиянлари хушламайгина кутиб олишди .Согларга иш топиш амру махолу сен нима иш килардинг,-деди аммасини угли Ахмаджон.Бирор иш топилиб колар озрок хужжат тугрилашга ёрдам берсанг узимга яраша бирор иш топардим бирор йил ишлаб кейин укишга топширардим. Сардор тезда хужжатларини тугрилаб иш ахтарди,нихоят магазиндан сотувчилик ишини топди кундузи сотувчилик килар,кечаси бир курилишга коровулчилик киларди тинмай ишладибуш вакт топтими кулидан китоб тушмасди.Хар ой ойисига юз, юз эллик доллар микдоида пул юбориб турарди Онаси укаларига телефон килишни хам канда килмасди.Сардор ниятига етди медицина иниститутини талабаси булди.Энди кундузи укир кечаси ишлар эди чунки укиш пуллик контракт асосида Сардор энди ойисига пул юборолмай колди Бора бора ойиси хам Сардорни кунгирогига жавоб бермай куйди.Сардор кунт билан укиди ,тез орада хаммани хурматига сазавор булди .Сардор барибир ойисини ,укаларини согинарди.Ахен ахёнда кичкина укаси Собиржон билан гаплашиб турарди Хаш паш дегунча Сардор иниститутни охирги курсига утди Сардор "жигар касалликлари" хасталиги буйича диплом ишини ёзиб муваффакиятли топширди .Энди Сардор кишда кетиб,бохорда яна ишлаш учун келаётган кариндош,таниш билишларини кутиб оларди.Келганлардан биринчи булиб укалари ,ойисини сурарди.Ойинг анча узини олдириб куйипти,-деди жияни Ахмаджон укаларинг уйланишипти,кичкина уканг Собиржон нарка бизнис билан кулга тушиб камалипти.Ойинг канд касалига чалинганмиш.,лекин ойинг,ойимга сени хеч качон кечирмаслигин айтипти.Бу нохуш хабардан Сардорни анча юраги гашланди, дили огриди ,лекин на чора у охирги курсни ташлаб кетолмайдику.Уйлаб уйлаб яна ойисига кунгирок килди.Хайрият алло ,-деган товуш эшитилди Ойи ойижон мен Сардорман ассалому алейкум.Уёгдан жавоб булмади Сардор бир неча бор кунгирок килди ,лекин апарат учирилган деган суздан бошкасини эшитмади. Сардор укишни тугаллаб шахсий клиникаларни бирида иш бошлади узини чаконлиги билимдонлиги билан клиникада хам хаммани этиборини узига каратди. Сардор клиника директори ни этиборидан хам четда колмади. Такдирида битилган экан директорини ёлгиз кизи Анастасия билан турмуш курди. Настя ёлгиз булишига карамай яхши тарбия курган киз эди. Бирин кетин фарзандли булишди. Сардорни кийинчиликлари ортда колди. САРДОР ишга борар, навбатта турган бирорта беморини текширмай туриб уйга кайтмасди. Уйга келгач кизчаларни кий чуви билан хамма чарчогларини унутиб юборарди Сардор навбатдаги беморни текшираётганди телефони узок жиринглади ,бемордан узр сураб телефонига караса бегона номер Телефонни учириб ишини давом эттирди яна кайта ,кайта гудок келгач на илож кунгирок килди
Сардор углим сенмисан? Ха ойижон ассалому алейкум тинчликми ойижон яхшимисиз укаларим. Сардорни гапи огзида колди
Сардор углим ойиси хунграб йиглаб юборди Сардор биламан сен мендан хафасан,лекин углим духтирлар оёгимн кесишмокчи "сахар"деган бир дарди бедавога йуликипман Ойижон , жон ойи хафа булманг узим бирор соатда кунгирок киламан.Беморим бор эди Хуп углим хуп.Сардор беморни текшириб булгач яна ойисига кунгирок килди Хамма гапни эшитгач ойижон мен шу хафта иложи булса эртага етиб бораман илтимос шошилманг оегингизни кестирмай турин. Сардор уйга бир ахволда кириб келди ,келди-ю кайнатасини суради .Хотинини тичликми деган саволига тинчлик деб куяколди Кайнатаси узини хонасида экан.......

Assalomu alaykum!
aziz va suyukli insonlarim!❤️❄️

🎈Sizni va siz orqali barcha
🎈oila a'zolaringizni kirib
🎈kelayotgan yangi 2025 yil bilan
🎈chin yurakdan tabriklayman!🎉

Yangi 2025 yilda, Sizlarga mustahkam sog'lik-salomatlik, oilaviy baxtu saodat tilayman.

Yangi yilda xonadoningizdan cheksiz quvonch, fayzu baraka, tinchlik-osoyishtalik arimasin!
Bu yil o'zgacha, shirin orzu va niyatlar ro'yobi bilan o'tsin!

🍨Mexmon kutish uchun, uydagilarni lol qoldirish uchun oʻzgacha retseptlar qidiryapsizmi?

🎂 Uncha-muncha kanalda uchramaydigan kamyob retseptlarni aynan ushbu kanaldan topishingiz mumkin!

🤩Tezroq qoʻshilib oling bayram dasturxoni uchun salatlar, tortlar va listli pirojnoelar o'rganasiz.

💝Bu kanal takrorlanmas boʻlishni istaganlar uchun:

https://t.me/+VNh_Q0qsaV5lYmFi
https://t.me/+VNh_Q0qsaV5lYmFi

#ID214

Шифобахш олма.

Хотин шу онанг сени менга алдаб топширганидай мана шу олманиям алдаб берган экан. Ҳар йили устини эшакни қўтиридай доғ босиб кетади.
Бекмурод ака ёнбошлаб қалпоғини ирғитиб юборди. Икки марта қайта-қайта олмага қараб қўйди. Чуқур уф тортди. Ўзичи шу олмани ҳеч қанақа Саратовми, Архангелскми ўша томонданам олиб келмаган шекилли Пардаали лофчи буванг Ҳаммаларингни алдаб бир бало жарлардан топиб келганга ўхшайди. Энди бу олмани бу йил ҳам сота олмаймиз.
Ўзим сотиб келаман Шартта гапни ўртасидан кесди Руқия хола сиз бундан олдин ҳам бир ишни бажаролмагансиз бундан кейин ҳам бажара олмайсиз. Мени уруғимга айбни тўнкаб ўтирасиз. Эплаганчи эплаган кампирни қиз қилиб эрга берганакан.
Э ҳали биз бир ишни эплолмайдиган бўлиб қолдикми? Манов олтита боланиям энангникидан эргаштириб келмагандирсиз бойни қизи?
Шуни иш деб ўтирибсизми? Эпласангиз мана шу олмани сотардингиз. Мени тепамда луқма отмасдан.
Бу олмангни сотмайманам.
Ўзим сотаман. Пулига тилла занжир оламан. Ана ўшанда оғзингизни очиб қоласиз.
Менам шуни сотсанг менга ёшроқ хотин обер деганим йўқ масалан.
Ҳали бу олмангни биров тўрт сўмга оладими йўқми билмайсан яна менга ултиматим қўясан.
Руқия хола ўрнидан туриб этагини бир силкиб кетиб қолди. Бекмурод ака ҳар доимги одатини такрорлади, ёғлиққина қилиб сўкиб қўйди.
Бироздан сўнг Эргаш шилқим кириб келди. Ўлгудай шилқим ва гапи кўп одам. Бекмурод ака қайноғаси бўлса ҳам бу болани ёқтирмасди.
Ҳа поччагинам, бу роса қовоғингиздан қиш қаттиқ келадиганга ўхшаб турибсиз. Носқовоғингизни йўқотиб бодомқовоғингизни топиб олдизми?
Эркакка ўхшаб гапир. Нима гап дангалини айтавер?
Олмангизга харидормиз.
Эргаш дегич бирни учга пуллаган бола. Бозор кўрган. Поччасини икки дақиқада алдади қўйди. Почча нарвон топиб олма шохига осила кетди. Ўзи эса яшикчига телефон қилди. Бироздан сўнг элликта яшик билан бир қоп юмшоқ, оппоқ бирбало келди. Эргаш шилқим бир четда ўтириб олмаларни юзини артиб, ҳалигини битта-битта кийгиза бошлади.
Почча олмаларингизга келин кўйлак кийгизамизда. Бу олмаларингизни бир Россияга экспорт қилиб юбормасамми ҳали.
Оғзига носини отиб, тупура-тупура гапира кетди. Эллик яшик олма терилса поччасига пулни бели синмаганларини топширадиган, ўзи эса сотгани эвазига бир икки сўм кўнгилдан суғириб олдиган бўлди.
Бироздан сўнг бозорқўм келиб қолди. Эргаш шилқим ўрнидан турасолиб чўнтагига қўл юборди. Бир почка бели синмаганни олиб бозорқўмни қўлига тутқазиб кўришди.
Тўйлар муборак бўлсин ака. Эшитишимизча кичкинангизни суннат тўй қипсиз, биз бехабар.
Унгаям икки йил бўлди. Э ака, биз тўянани шундай кечиксаям виждонимиз қийналиб ушлаб юрамиз.
Расмиятчилик узоққа чўзилмади. Гапнинг дангалига кўчди мавзу. Бозорқўм олмаларнинг алламбало нави эканлигига қоғоз ёзиб берадиган бўлди. Текширув ҳужжатларига бир гала витаминлар рўйҳати қўшиладиган, хуллас, олманинг мақтови шу ернинг ўзида тарқалиб кетди. Эртасига мана шу олма сотилмагунча бошқа бирор яшик олма бозор растасига чиқарилмади. Бозорқўм тўянани ҳалоллади.
Шундай қилиб, Руқия хола айтганини қилди. Битта тилло занжирни ярқиратиб эрининг кўзини олайтириб у ёқдан бу ёққа ўтди.
Менга десачи, баргиниям табибларга сот, хўпми?
Қалпоғини олиб ирғитворди Бекмурод ака.
Рост айтдингиз, мен Эргаш билан гаплашиб кўрайчи, табиблардан таниши йўқмикан.
Бекмурод ака эмаклаб бориб, қалпоғини қайта кийди.
Эшикдан яна Эргаш шилқим кириб келди.
Ээээ поччагинам, бу дейман сизни яна уринтириб қўядиганга ўхшайман. Бу биз берган олманинг барги асаб тизимига кони фойда чиқиб қолдику. Абдулла ошнам билан гаплашдим. Чой қилиб сотадиган бўляпмиз. Туринг ўрнингиздан, дарахтни баргини теринг.
Бекмурод ака чўк тушиб ўтириб олди.
Олдиндан келишиб олайлик, пулни ярмини ўзимга берасан.
Эргаш шилқим поччасининг қулоғига шипшиди.
Поччагинам опамни чақирайми ё ўзингиздан билиб ишга киришасизми?
Ҳоҳолаб кулиб юборди.
Бекмурод ака ўрнидан туриб пичирлаб сўкина кетди.
Бозор кўрган хотин олма дейишганди. Бу туришда ўлсам, ўлигимни кўммасдан калбасазаводга топширмаса гўргайди.
Нуриддин Зиё

https://t.me/joinchat/AAAAAExB1lHmdm6CUrMqTw

📝ҚОРЛИ ОҚШОМ ТУШЛАРИ.
( Ўқинг, сизга илиндим таъсирли ва йиғлатадиган ҳикоя)

Изғирин қиш оқшоми.
Совуқга чидаб бўлмайди. Қақшатгич изғирин изиллатаяпти. Онда-сонда йўлдан ўтаётган йўловчилар палто-пўстинларининг ёқасини кўтариб олиб, тез-тез юриб кетаяпти. Биров уйига шошиляпти, бирови бориши зарур бўлган жойга ошиқаяпти, йўловчиларнинг бари кўчада мажбуриятдан юрганлар эди.
Фақат совуқни писанд қилмаётган ўйинқароқ болалар ҳар томонга чопар, қорбўрон ўйнардилар. Совуқ тун завқини шу беғубор болалар туяётгандилар. Бир бирига юмалоқланган қор отиб кулар, шодон қийқирардилар.
Лекин шу атрофда яна бир бола бор эдики, унга ўтган-кетган эътибор бермас эди. Кичкинагина қизалоқ эди у. Бошяланг, кийимлари йиртиқ-ямоқ, йўқсилгина қизча. Эшик олдида мунғайиб, оёқларини қучиб, совуқдан қалтираб, дийдираб ўтирарди. Қизалоқ устида ўтирган тош муздай совуқ эди.
Мурғак қизалоқ гўёки бир муз парчасига айланган эди.
Олдига қўйилган қути қопқоғи устига терилган гугурт қутиларига термулиб ўтирган қизалоқнинг кўзларидан совуқданми ё йиғиданми ёшлар оқарди.
Қизалоқ гугурт сотарди. Ўша куни ҳатто бир қутигина ҳам гугурт сота олмаганди. Сотиб бирор чақа пул топса, уйига кирар, онаси билан бирга бир косагина ёвғон шўрва ичарди.
Кетолмасди. Чунки кун бўйи битта ҳам гугурт сотолмаганди.
Совуқдан, аламдан титраганча, ғамгин, ингичка овозда “Гугуртлар бо-о-ор” дея бақирарди. Аммо кўчадан ўтаётганларнинг ҳеч бири бошини кўтариб унга қарамасди. Ҳеч бўлмаганда оёқчаларида шиппак бўлса эди-я. Бироз аввал кўчама кўча кезаётиб, шиддат билан келаётган автомашина олдидан югуриб ўтган эди, шиппаклари оёғидан учиб кетди. Машина ўтиб кетгач, орқасига ўгирилиб шиппакларини олмоқчи бўлди, аммо бир безори бола уларни олиб қочаётгани кўрди.
Орқасидан чақирганди, бола қочиб кетди. Гугурт сотадиган қизалоқ бир уйнинг кираверишида, қунишибгина ўтирди. Бармоқлари совуқдан қотиб қолган эди. Совуқнинг иззиллатаётган оғриқларига дош беролмади қизча. Қутилардан бирини очиб, гугурт донасини олди. Бармоқлари увишиб, гугурт чўпини аранг тутиб турарди. Қўллари титраб гугуртни деворга сийпалади. Ўт олди, ёқимли, иссиқ оташ. Шўрлик қизалоқ гугурт чўпини бир қўлидан иккинчи қўлига олиб, бармоқларини иситди. Қўли исиганди гўё ичига ҳам тафт киргандай бўлди. Худди гур-гур ёнаётган ўчоқ қаршисида тургандек тани яйради. Гугурт оловига тикилганча рўёларга берилди; Шинам бир хонада, иссиқ ўчоқли печ олдида ўтирарди. Орқасига қалин, жунли рўмол ташлаган, оёқларида пахмоқ, иссиқ шиппак кийган эди...Исиди, ҳатто терлай бошлади. Гугурт чўпи сўнарди. Унинг сўниши қизалоқнинг ширин хаёлларини ҳам тўзғитди. Қизчанинг бармоқлари яна совуқдан қотиб, жизиллаб оғрий бошлади. Яна бир гугуртни ёқди. Шу орада совуқ шамол эсди.
Гугурт чўпи сўнишидан чўчиган қизалоқ деворга ўгирилди ва бир қўли билан чақнаётган ўтни пана қилишга уринди. Оловга тикилар экан гўё қаршисидаги девор олиниб, оралиқ очилди. Ичкари кўринди. Хона кенг эди. Қордек оппоқ дастурхон ёзилган хонтахта устида ҳар хил тансиқ ноз-неъматлар иштаҳани қитиқлаб, кумуш шамдонлардан таралаётган нур хонани ёритаётганди. Қизалоқнинг кўзлари дастурхон ўртасидаги қип-қизил қовурилган товуқ гўштига тушди. Оғзининг суви оқди. Қўлларини дастурхонга узатди.

Гугурт чўпи ёниб-битганди. Бармоқларини куйдирарди. Қизалоқ чўпни ерга отиб юборди. Чўп билан бирга дастурхон ҳам ўчди-кетди. Кўз олдида тош девор яна аввалги ҳолига келди. Учинчи гугурт чўпи яна бошқа тушларни пайдо қилди. Ёз оқшоми. Қизалоқ қирда, дарахт тагида ўтириб юлдузларни томоша қиларди. Тун бўлса-да ҳаво иссиқ. Остидаги тупроқ кундузи қуёшдан қовжираган, тандирдек ёнади. Қизча кўзларини юлдузлардан олмасди. Кўршапалаклар ҳар ёнга учар, қурбақалар қўшғини куйлаб тинмасди. Шу пайт бир юлдуз учди. Кўк юзида камон тортиб, узоқлашиб сўнди. Қизалоқ “Эҳ, яна кимдир ўлди” дея минғирлади. Момоси “Осмонда юлдуз учса, ерда кимдир ўлади” деганди. Момосини кўриш учун яна бир гугурт чўпини ёндирди. Совуқдан хотираси узилган, мияси идрок этмасди. Қизалоқ йўл ўртасида турганини билмас, рўёларга берилган эди. Гугурт чўпи оловининг оташлари ичида момосини кўргандек, овозини эшитгандек бўлди. Ана, момоси келяпти. Паға-паға ёғаётган қорлар орасидан оппоқ фаришта каби ерга қўнаяпти у. Келди... Келди...
Қўлларини очиб неварасини қучоқлади ва олди, осмонга кўтарди...
Эртаси куни эрталаб йўлдан ўтганлар бир уй остонасида қотиб қолган қизчанинг ўлигини топиб олдилар. Боши устида бир нечта гугурт доналаридан бўшаган қутилар ётарди. Шўрлик қизалоқ, исиниш учун гугурт доналарининг ҳаммасини ёқибди,- дейишди одамлар. Аммо бу чўплар оташида қизалоқ қандай ширин тушлар кўрганини билмасдилар...
Ҳилол Ажар
Турк тилидан Умида АДИЗОВА таржимаси

https://t.me/joinchat/AAAAAExB1lHmdm6CUrMqTw

— Вой, аблаҳ-эй!.. Ахир хотинимга иплос гап қилган сен эмасмидинг?..
— Йўғ-эй, адашяпсиз… — Кастро машинанинг овозини эшитди, кўз қири билан унинг чироғини ҳам кўрди — у ўқдай учиб келарди. — Хотинингизга нима депман?
— Ҳали гапим ҳам эсимда йўқ дегин! — лекин у асабийлашганидан рўпарасидаги машинани ҳам сезмасди. — Ҳа, майли, энди менга барибир!.. — Унинг ўнг қўли қимирлади.
Машина яқинлашиб қолди.
— Э, ҳа-а, кеча буғдойди ичида писиб ётган сенмидинг?! — деди Кастро ва кўзлари ёвуз чақнаб кетди.
У саросимага тушди.
— Нима-а?!. — Пичоқни қинидан чиқарди, аммо бу пайт рўпарасида Кастро йўқ, икки улкан чироқ унинг кўзларини ёқиб юборгудай порлаб, яқинлашарди. У хиралашган кўзлари билан уёқ-буёққа аланглади, ортига ўгирилганида бўйнининг чап томони аралаш қаншарига урилган қатттиқ зарбдан ерга қулади.
— Сен ҳали мени ўлдирмоқчи бўлдингми?! — Кастро уни аямай тепкилашга тушди.
Бу пайт машинадан югуриб тушиб келган икки давангирдай “халқ посбони” ҳам Кастрога қўшилиб, унинг тўғри келган жойига тепа бошлашди. У эса оғриқдан ихрар, ҳаммаёғи тупроққа беланиб бўлганди. Тепкилашлардан кўтарилган чанг машина чироқлари нурида тўлғона-тўлғона осмонга ўрларди.
— Арқонни обке! — дея буюрди Кастро “посбон”лардан бирига. — Кеча хотинингни қимаган бўсам, мана энди онангни қиламан, иплос!.. — Кастро унинг қорнига тепди. — Мана, сенга!.. Мен энди ўзингни қиламан, билдингми!..
Унинг қўл ва оёқларини чирмаб боғладилар ва учовлашиб кўтариб, “Виллис”нинг орқа ўринди остига ирғитдилар. Иккала “халқ посбони” орқа ўриндиққа ўтириб, оёқлари билан уни босиб олишди. Кастро эса ҳайдовчининг ёнига ўтираркан, эшикни қарсиллатиб ёпди-да, ҳайдовчига ўшқирди:
— Бўлимга ҳайда!..
Машина қаттиқ силтаниб, ўрнидан жилди. Унинг изидан кўтарилган бўзранг чанг тун бўлса-да, негадир аниқ кўринарди…

тамом.

https://t.me/joinchat/AAAAAExB1lHmdm6CUrMqTw

Болаларига нон топиш илинжида хотинининг таклифига, яъни кўлхўз буғдойидан ўғирлашга рози бўлди (аслида бу ростдан ҳам ўғирликмикан?). Хотини унинг қўлига битта қоп билан ўроқ тутқазди.
— Ўроқ билан бошоқни қирқиш осон бўларкан, — деди у эрининг ўроққа ҳайрон бўлиб қараб турганини кўриб.
Буғдойзорга икки маҳаллани кесиб ўтиб, сўнг етиб борилади. Эр-хотин қопларини қўлтиқларига қистиришиб, гўё ҳеч ким билан ишлари йўқдай, ёз бўлганидан ҳамон кўчаларда санқиётган ёш-ялангларга ўзларини танитмаслик учун шипиллаганча тез-тез юриб ўтиб кетишади. Улар айни пайтда на бировдан ва на ўзларидан уялишади, тўрироғи, эртанги кун учун нон топиш қайғуси ила банд мияларига юқоридаги фикру туйғуларнинг кириши ёки келиши душвор эди. Чунки ҳамқишлоқларининг кўпчилиги ҳам шу иш билан шуғулланишар ва уларнинг ўғрилик ёки тўғрилик ҳақидаги тушунчалари ҳам ўзларига хос эди.
Эр-хотин сўнгги маҳалладан ўтиб, дала йўлига чиқиб олгач, ўзларича кўнгиллари бироз хотиржамлашгандай туюлди. Буёғи, ана, буғдойзор бошланди. Ҳар ҳолда маҳалладан нарироқда бўлганлари дуруст, бегона кўзлардан йироқроқ. Тун қоронғи бўлса ҳам, буғдойзор ойдинроқ кўринади, олтинранг бошоқлар бирлашиб, ўзига хос нур таратади, шекилли-да. Буғдойзорнинг у ер-бу ерида бир неча одамларнинг шарпаси кўринади — улар ҳам нон илинжида чиққан бошоқ ўғрилари.
Хиёл юришгач, иккис ҳам йўл четидаги тутқатордан ўтиб, буғдойзорга киришди. Худди пахта тергандаги каби этак тутиб, қопларини ўша жойда қолдиришди-да, “чирт-чирт” эткизиб, бошоқ ўра бошлашди.
— Қийинмасми? — дея сўради хотини беихтиёр пичирлаб.
Эри индамади. Қўлидаги ўроқни тез-тез ишлатиб, тобора буғдойзорнинг ичига кира бошлади. Буёғи энди хотиржамлик, ишқилиб Кастро мелиса бошлиқ посбонлар келиб қолишмаса бўлди. Ҳукумат уларга автомату тўппончалар бериб қўйганидан бирам ваҳимали юришадики, беихтиёр гестапочилар ҳақидаги кинолар эсга тушиб кетади. Айниқса, ўша Кастро мелисаси ёмон, азроилнинг худди ўзгинаси, кўрганда танангдаги ҳар бир тукинг тик туриб кетади. Ўзиям савлатли, қоп-қора денг. Ҳарбийларнинг ола-була кийимини кийиб, кундузи қора кўзойнак тақиб юради. Исмини айтмайсизми, исмини — Кастро! Айтишларича, унинг отаси ашаддий коммунист бўлган экан. У Кубада инқилоб рўй берган йили ўғил кўрибди ва Куба халқининг доҳийси Фидел Кастрога ихлоси баланд бўлганидан ўғлига Кастро деб исм қўйган экан. Лекин ҳозир бу Кастро деганлари отасининг наздида Қосимхон бўлиб қолган. Одамлар эса мудом Кастро дейишгани-дейишган. Уёғини сўрасангиз, Кастронинг отаси ҳам ҳозир ҳожи, чўққи соқолни қўйволиб, масжидга
бориб-келаверади. Тили қотиб қолган бўлса-да, бир амаллаб иккита сурани пичирлашга ярайди.
Кастрожон эса ҳали иймонга келмаган, ҳозирча давр суриш билан овора. Тағин бу мелисаси тушмагур ёнига иккита давангирдай-давангирдай йигитлардан ҳам олволган. Булар халқ посбонларимиш, экстремист-бузғунчилардан халқни қўриқлашармиш. Айни кунларда экстремистлар буғдойзорда кўпайишганми, халқ посбонлари куну тун шу ерда бўлишади.
Шийпон томонда Кастро юрадиган “Виллис”нинг чироғи кўринди. У ҳов наридаги муюлишга келганда тўхтади-да, чироғиниям ўчирмай, бирпас турди. Кейин ортига қайрилиб, бироз ўтмай, кўздан ғойиб бўлди. Ҳали машинанинг чироғи кўринганидаёқ ўша ёққа қараб қотиб қолган эр-хотин унинг қайтиб кетганини кўриб, енгилроқ нафас олишди.
— Қораймай ўлгур қайтиб кетди, — дея пичирлади хотини.
Шу билан эр-хотин хавфни унутишди ва “чирт-чирт” қилиб бошоқ ўраверишди. Хотини ҳамон четроқда ғимирлар, у эса буғдойзорнинг анча ичкарисига кириб қолганди. Юлдузли осмоннинг хира ёруғи буғдойзорга кўр ойдинлик ёйган, ҳаммаёқ одамнинг кўзига ҳарир бир парда ортидан кўринаётгандек туюлади. Бу кўр ойдинликда кишини таниш мушкул бўлса-да, лекин гавдасининг шакли қорайиб, аниқ кўриниб туради. Буғдойзор ичида қаққайган одам гавдаси, айниқса, кўзга яққол ташланади. Шунинг учун эр-хотин бир-бирларидан хиёл узоқлашган бўлсалар-да, бир-бирларининг қорайган шарпаларини кўриб турганликларидан кўнгилларида ожизроқ эса-да хотиржамлик мавжуд эди.

Кимдир томоқ қиргандай бўлди — эркак киши. Хотиннинг юраги бир ирғиб тушди. Шошиб ортига қайриларкан, эри томонга кўз қирини ташлаб ўтди — эри кўринмасди. Яшириниб олди шекилли, деган фикр миясида бир “лип” этдию унутди. Хаёли ортидаги одам шарпасига кўчди. Пайкал бошида девдай бўлиб Кастро мелиса турарди. У қўлидаги чироғини шийпон томонга қаратиб, ёқиб-ўчирарди.
— Ҳорманг-ҳорманг, — деди Кастро ўрнидан жилмай, синглисини эркалаётган ака оҳангида.
Хотин қилт этмасди, агар ўрнидан сал қўзғалса, ағдарилиб тушадигандай туюларди.
— Уялмайсизми ўғирлик қигани?! Тағин бир ўзингиз, ярим кечаси… — деди Кастро насиҳатомуз овозда аёлни ўзи томон чорларкан. Чамаси, у аёлнинг эрини ҳам пайқаганди ва шунинг учун унинг иззат-нафсига тегадиган гапларни гапирарди.
— Уйда ун қомаганийди… — хотин белидан этакни ечаркан, ўзини оқлашга уринди.
— Агар битта берсайиз, ўраверишиз мумкин, — Кастро бу гапни ҳазиломуз, аммо баландроқ овозда айтди.
Хотин эсанкиради.
— Вой-вой, бу нима деганийиз?.. Уят… — Лекин қўпол гапиргани қўрқди, барибир у зўр чиқади, мелиса деган номи бор ахир.
— Бўпти-бўпти, тезроқ йўқолинг! Бу сафарча индамийман. Аммо келаси сафар сўраб ўтирмийман. — Кастро бояги сўзларини овозини боягидай баландлатиб гапирди.
У йўлга ўтганда шийпон томонда “Виллис”нинг чироғи кўринди. Ҳали қўлчироғини ўчириб-ёққанида машинани чақирган шекилли, орадан ҳеч қанча ўтмай, ҳаммаёқни чанг-тўзонга белаб, етиб келди. Унинг оловдай порлаган чироқларида машина шиддатидан қўпган тупроқли қуюқ чанг булутлар янглиғ тўлғонади. Кастро чангга ҳам парво қилмай, машинага ўтирди. Машина ўрнидан қўзғалди, бироз юргач, йўл четида шошиб кетаётган аёлнинг ёнида секинлади-да, эшик очилиб, яна Кастронинг овози эшитилди:
— Яна бир марта ушаволсам… билиб қўйинг ома!..
Зум ўтмай чор атроф сув қуйгандай жим-жит бўлиб қолди. Эр эса мудом карахт эди, ўша бир оғиз гапдан кейин нафас олиши ҳам тўхтагандай туюлди. “Агар битта берсайиз…” Нега у беркиниб олди? Мелисанинг шарпасини кўрдию яширинди. Беихтиёр, жуда тезликда ўтириб олди. Кастро уни пайқамади. Кейин эса ҳалиги гап — “Агар битта берсайиз…” Бу гапни унинг хотинига айтди ахир! Нега ўрнидан турмади? Нега “Ҳе, ифлос, нима деяпсан?”, дея Кастро мелисанинг ёқасидан олмади, бурдалаб ташламади?! Қўрқдими? Ё мелиса уни ўлдирворармиди? Ўлдирса, нима, ахир у хотинини ҳақорат қилди, унинг ор-номусини топтади! Ор-номус борми унда ўзи? Агар бор бўлса, нега унда ҳалиям индамай ўтирибди?.. У беихтиёр яширинишга яшириниб олдию кейин кўкрак кериб ўрнидан тургани уялди. Ҳалиги гапдан сўнг эса юраги шиғиллаб, вужуд-вужуди музлаб кетди. Бунақа гап бўлишини хаёлига ҳам келтирмаганидан эсанкираб қолди. Ҳа, аввалига эсанкиради, кейин бола-чақасига нон топиб беролмай, хотинини бошоқ ўғирлаш
учун буғдойзорга олиб чиққанидан ва уни мелисага тутқазиб, ўзи яшириниб олганидан уялди. Бу уялиш аста-секин қўрқувга ҳам айланди, чоғи — ахир у мелиса, ҳамма ерда унинг гапи — гап. Машинага босиб, обкетиб қолса, нима қилади? Нима қипти обкетса? Ахир у хотинини ҳақорат қилди, бунинг ор-номусини… Шунақа хаёллар калласида айланаверди-айланаверди, бироқ ўрнидан туришга журъати етмади…
Уйга келди. Келиб ҳам хотинига бир сўз демади. Туни билан ухлолмади. Туни билан чекиб чиқди…
Хотини дастурхонни қоқиб, қайтиб кирди. У пешонасини тириштириб, охирги тамакисини сўраркан, тишлари орасидан яна заҳар сочди:
— Тағин жичча қистаса, хўп дермидинг?
Аслида у ичидаги потос боғлаётган аламни нима қилишни, қандай босишни билмагани учун ҳам хотинини қийин-қистовга оларди. Бошқа кимга осилсин?
Хотини бир тўхталди-да, индамай бориб, дастурхонни илгакка илди. Кейин эрининг рўпарасига ўтирди. Унинг кўзлари ғазабли эмасди, унинг кўзлари ғамли эди. Аслида у ҳалиёқ эрининг гапини тушунганди, фақат уни аяганди, унга раҳми келганди. Кечқурун у ҳам то уйига келгунча нималар ҳақида ўйламади ахир. Юзинг қурғур Кастро мелиса ҳалиги гапни айтганида у ҳам шошиб қолди — бундай гапни кутмаганди. Кейин эса, ҳуши ўзига келгач, эрининг ирғиб ўрнидан туришини, шунчалар беҳаёлик билан хотинини ҳақорат қилган кимсани нимта-нимта қилиб ташлашини, ҳеч йўқ бирор шапалоқ уришини истади.

Шуни кутди. Ахир у ҳам аёл, у ҳам кимдир ҳимоя қилишини, аяшини хоҳлайди ва ҳатто баъзида эртаклардагидек ёки бўлмаса, ҳинд киноларидаги каби кимдир унинг учун жон фидо этишини истаб қолади. Ҳозир айни ўшандай қилиши учун эрига имкон яралганди ва у шу имкондан фойдаланиб, хотини кутгандек журъат тополганида эди, жуфти ҳалолининг унга бўлган ҳурмати Арш қадар юксакларга кўтарилган ҳамда унин
г бир умрлик султонига айланган бўларди. Лекин эри журъат топа олмади, журъат топа олмадигина эмас, қўрқди ва қўрққани учун ҳам овоз чиқаришга-да ярамади. Эри, посбоним дегани ёнида турганида бир гўрсўхтадан ҳалиги гапни эшитиш унга ҳам алам қилди ва аввалига эрини ҳатто ёмон кўриб кетди. Бироқ сал ўтмай, аниқроғи, Кастро мелиса ҳайдаб солганидан кейин эрини тушунгандай бўлди, унга ачинди ҳам. Шўрлик эри учун ҳалиги гапни эшитганидан сўнг ҳам пусиб ўтиравериш қанчалар оғир бўлганини ҳис қилди. Энди эса, мана, ўша кечмишларининг раҳматини эшитяпти. У эри билан гоҳида айтишиб-нетиб, борингки, аччиқ-тирсиқ қилгани билан ҳеч қачон унга тик боқмасди, бунга унинг тарбияси йўл бермасди. Ҳозир ҳам пешонаси тиришиб, гезариб ўтирган эрининг рўпарасига чўнқайдию, аммо унинг юзига қарамади.
— Энам раҳматли кўп айтарди… — дея гап бошлади худди ўзига ўзи гапираётгандай секингина.
Эр силтаб ташлади:
— Ҳмм, гапир!.. Гапир!.. Энангни пеш қилиб, ақл ҳам ўргат энди!..
Хотин ҳолатини ўзгартирмади, ўша оҳангда гапини давом эттирди:
— Энам раҳматли айтардики, одам боласи, айниқса, хотин киши ҳамма нарсага чидаши мумкин экан. Қоловрса, чидашиям шарт. Лекигин ҳар бир хотинни даюс эрга рўпара бўлишдан Аллоҳнинг ўзи асрасин, дерди энам. Негаки, даюс эрлар фақат хотинларининг эмас, бола-чақаларининг, насл-насабларининг ҳам шўри бўлар экан!..
У шаҳд ўрнидан туриб, эшикка қараб чиқиб кетмоқчи бўлганида эри ўшқириб, тўхтатди:
— Бу нима деганинг, ҳов?! — деди у кўзларини чақчайтириб.
— Тушунганингиз, — деди хотини овозини сал бўлса-да баландлатмай ва ташқарига чиқиб кетди.
У қайтиб индамади. Нима ҳам дерди, ахир уям ёмон гап гапирмади шекилли. Фақат эрини инсофга чақирмоқчи бўлди-да, чоғи. Аслида ҳам у бечорада нима айб? Болаларим оч қолмасин деб, хотин боши билан ярим кечаси бошоқ тергани чиқди. Бунинг устига, бояги ҳақоратни эшитди, лекин эрига ғинг дегани йўқ, индамай ишини қиляпти. Бу гапни қўзғаган ўзи-ку ахир!.. Ҳе, онасини… барини!.. Нима деди? Даюс деди, шекилли. Негадир таниш сўз-а, лекин эслолмаяпти. Нима деганийкин-а? Ҳар ҳолда ёмон эркакларни даюс деса керакки, улардан Аллоҳ асрасин дебди. Ҳа, майли, кўчада бирортасидан сўраб оларман. Ҳойнаҳой Патто билса керак. Нима бўлгандаям, илмли-да — ўқитувчи. Ўша билади, билиши аниқ… Ифлос Кастро барибир яхши гап гапирмади, ҳарами!.. У тағин бир ғижиниб қўйди-да, ўзини қаерга жойлашни билмай, уёқ-буёққа хиёл тебраниб тургач, кўчага отилди.
Кўча нима? Йўқ, аниқроғи, қишлоқ эркаклари уйдаги ғалвалардан қочиб чиқадиган кўча деганлари нима ўзи? Кўча — бу битта дўкон, битта сартарошхона, битта баққоллик дўкони бор бўлган ва битта чойхона деб аталувчи, ҳатто бир пайтлардаги яғир шолчалари ҳам қолмаган, сувоқлари кўчиб кетган эски бир бино баланд-паст кўринган мунглиғдайин маскан — шу холос. Мана шу кўча (яъни гузар) деб аталади. Унга ўхшаганлар асосан баққоллик ёнидаги катта тол остига қўлбола қилиб қурилган тахталари ўйдим-чуқур қоқилган сўрида ўтиришади. Чунки баққолнинг эски шахмати бор, қолаверса, вино ҳам фақат унда сотилади ва у “ишончли клиентлар”га бир-икки шиша “оби-ҳаёт”ни насияга ҳам бериб юбораверади.
У бугун ҳам ўша сўридаги “шахмат жиннилари”га қўшиларкан, чўнтагига сўнгги пулига баққолдан “Саратон” олди. Кейин шахмат ўйинини томоша қилди, ора-сирада ўзиям ўйнади. У жуда унақа шахмат иўқибози эмасди, шунчаки вақт ўтказиш учун ўйнарди. Бугун ҳам шу тариқа туш пайти бўлганини билмай қолди. “Шахмат жиннилари” бирин-кетин тушлик қилгани уйларига кириб кета бошллашди. Охирида синфдош ошнаси Патто иккаласи қолишди. Ўйинни тугатишгач, Патто ҳам уйига кириб кетмоқчи бўлди.

Кастро мелиса ўлади!.. У ички чўнтагидан пичоқни олиб, қиндан суғурди. Йўқ, пичоқ ялтираб кетмади, лекин у тиғнинг дамини сезди. Ўтирган жойида гўё бировнинг қорнига пичоқ ураётгандай ҳаракат қилди, бу ҳаракатини бир неча бор такрорлади. Аммо ўз ҳаракати ўзига жудаям ожиздек туюлди. Йўқ, мен одам ўлдиролмайман! Мен қўрқоқман, латтаман! Мен даюсман!.. Унинг бўғзига нимадир тиқилди, киприкларининг ости ач
ишди. Мен ҳатто шунгаям ярамайман! У алам билан тиззаларини қучоқлади. Эй, Худо, деди чийиллаб ва ҳўнграб йиғлаб юборди. Узоқ йиғлади. Ахийри кўз ёши ҳам қолмади шекилли, йиғидан тўхтади, мияси тиниқлашди, гўё ичкилик ичмагандай бўлиб қолди. Бир-икки бурнини қоқиб, муздек сувда юзини ювди. Негадир енгил тортди. Осмонга бирпас тикилиб турди-да, бурнидан чуқур нафас олди ва оғзидан кескин чиқарди. Йўқ, мен унип ўлдираман, деди кейин шивирлаб, ўрнидан турди. Йўлга тушаркан, қўйнидаги пичоқнинг сопини яна бир бор ушлаб қўйди.
У кеча кечқурун хотини билан бошоқ терган ерига борди. Каттароқ тутнинг панасига ўтирди. Аслида бу кеч кечагидан-да ойдин эди, бироқ тутнинг ости қоронғироқ бўлганидан у ерга ўтириб олган одамни диққат билан билан тикилинмаса, сезиш мушкул эди. У ҳатто тамаки тутатди, лекин уни кафтининг орасига олиб, чўғини яширди. Қимир этмади. Ўтган-кетган бошоқ ўғрилариям сезишмади. У сабр билан кутарди, кечаги тундан бери ҳаловатини ўғирлаган, унинг ор-номусини, тўғрироғи, ор-номус ҳақидаги тушунчаларини остин-устун қилиб юборган ва энг асосийси, хотинини юзсизларча ҳақоратлаб, унинг ўзини масхаралаган Кастро меликани кутарди. Унга ҳукм чиқарилганди ва энди ўша ҳукмни ижро этишгина қолганди. Бу унинг қўлидан келади, ҳатто энди киприги ҳам силкинмай, қатлни амалга ошириши мумкин. Ҳа, шундай, бунга унинг журъати етади ва бошқа орқага чекинмайди ҳам. Ҳукм этилган зот эса ҳадемай пайдо бўлади. У ҳозир ҳойнаҳой шийпонда, бир-иккита хушомадгўйлари олиб келган арақни симириб, о
ш **** ўтиргандир. Оз қолди, ниҳоят нафси ҳам қонади ва ўлжаларини, яъни бошоқ ўғриларини овлашга тушади. Пича сабр қилиши керак холос…
Ростдан ҳам ҳеч қанча фурсат ўтмай, буғдойзор четидаги тутларни паналаб келаётган Кастро мелисанинг шарпаси кўринди. У доимгидай ҳарбийларнинг ола-була “дала кийими”да эди. Кастро рўпарасидаги катта тутнинг ёнида қўққисдан пайдо бўлган одамни кўриб, бир чўчиб тушди. Нафасини ростлаш ва дадиллашиб олиш учун бир-икки томоқ қирди. У эса ўнг қўлини қўйнига тиқиб, пичоқнинг сопидан тутди.
— Ҳўй, мелиса!.. — деди сўнг томдан тараша тушгандай ва ҳарчанд дадил гапиришга уринмасин, барибир овози қалтираб чиқди. Ўзининг бу аҳволидан нафратланиб, ғижинди. Лекин юраги безовта урар, қаттиқ ҳаяжонланаётганидан бутун вужуди қалтирар, пичоқ ҳам қўлидан чиқиб кетаётгандай туюларди.
Кастро бир нохушликни сезиб, тилида алланималарни гапирса-да, миясида унга қарши тадбир ўйлай бошлади.
— Ҳа, хормасинлар! — деди Кастро ва унга яқинлашмай, тут орасидан йўл томонга ўтди. Аммо ҳали бу одамнинг ким эканини таниб улгурмаганди.
У ҳам йўлга ўтди.
— Қаёққа қочяпсан? Тўхта! — дея ўдағайлади Кастронинг олдидан кесиб чиқаркан.
Кастро уни таниди.
— Ие, сизмидингиз?.. — хаёлида эса тўппончани олволмаганидан афсусланди. Ўнг қўлидаги қўлчироғини орқасига яширгандай иккла қўлини белида қовуштирди. — Ҳа, тинчликми?.. — Лекин “нега сенлаяпсан?”, демади. Агар бошқа пайт бўлганида…
Улар юзма-юз бўлдилар. Ораларида бир қадам масофа. Унинг ўнг қўли ҳамон қўйнида. Кастронинг орқа томони бир-икки ёришгандай бўлди. У эса фақатгина ўч оловида ёнаётгани боис буни сезмади.
— Кеча нега мени хотинимга гап қилдиинг?! — деди овози титраб.
— Қачон? — Кастро уни чалғитишга уринарди, хаёлан эса қўлчироғи билан берган “сигнал”га биноан етиб келиши керак бўлган машинанинг овозини кутарди.
— Кеча! — дея таъкидлади у.
— Кеча мен бу ерда эмасдим, — деди мелиса пинагини бузмай.
У эса қизишди.

— Юровир бўмаса, ошна, бизикида чой-пой ичиб чиқамиз, — деди сохта мулозамат кўрсатиб.
— Қўй, ўша чой-пойингни, битта вина ичейлик, оғайни, — дея шеригига аянчли жилмайиб қўйди.
— Майли, — деди Патто улфати табиатли бўлганидан беихтиёр чўнтагини кавлаб, — лекин шу иссиғда…
— Вина ҳеч нарса қимейди… Омма мени пулим йўқ. Мен янаги сафар қуяман.
Баққол уларнинг истаги билан битта вино ва уч-тўрт дона қурут олиб чиқди.
— Қорин очувди-да, деб қўйди Патто винонинг “оғзи”ни очаркан.
— Ҳеч нарса қимейди. Мен учун чидейсан.
Улар бир пиёладан вино сипқоришди. Шундан кейин ҳалиги сўз эсига тушди.
— Даюс нима дегани, Патто? Дея сўради томдан тараша тушгандай.
Патто англамай қолди:
— Нима-нима?
— Даюс нима дегани дейман. Ҳеч тушунолмаяпман-да.
Патто пича жим қолди. Ўйланди, сўнг:
— Негадир таниш сўзу, маъносини эслолмаяпман. Балки баққол билар…
Дўконида нималар биландир банд бўлган баққол саволни эшитгач, доно пешонасини тириштириб, бирпас ўйланиб турди-да, ўз феълига зид келиб, “билмайман” деёлмади (чунки ҳамма нарсани биламан дегувчилардан эди).
— Даюсми-и?.. — деди кейин чўзиб, — бу жуда ёмон сўз. Омма-лекигин маъноси эсимга келмаяпти-да шу.
Патто кулди:
— Маъносини эслолмасангиз, ёмон сўзлигини қайдан билдингиз?
— Ҳа, энди билман-да, ука, — дея талмовсиради баққол.
Шу билан гапнинг пайнови бошқа ёққа оғди.
Икки ошна бир маҳалгача икки шиша винони майдалашди. Ичаклари ачишиб кетгач, ва ниҳоят Паттонинг қистови билан ўринларидан туришди. У уйи томон бораркан, масжиддан чиқаётган одамларга рўпара бўлди. Улар аср намозини ўқиб чиқишарди. У одоб юзасидан берироқда тўхтаб турди. Тураркан, миясига урилган фикрдан гавдасини бир ростлаб қўйди. Ҳалиги сўзнинг маъносини имомдан сўрагани дуруст, у, албатта, билади, ахир олим одам-ку. Бу ўзи эскича сўз бўлсаям, ажабмас. Қолаверса, имом ўзи тенгқур йигит, тортинмаса ҳам бўлади. У масжиддан ҳаммадан кейин чиқади, бироз кутиб турса бўлди. Оғзидаги вино ҳиди билан масжидга кирмагани маъқул. Имом билан сал узоқроқда туриб гаплашаверади, винонинг ҳидини сездирмайди. У масжид дарвозаси олдига бориб турди. Орадан ҳеч қанча ўтмай, юзидан нур ёғилган, ихчам соқоли ўзига ярашган имом чиқиб келди.
— Ассаломалейким, ҳожи ака, — у имом билан нафасини ичига ютиб сўрашди.
— Ваалайкум ассалом, келинг, биродар!
У бироз каловлангач, муддаога ўта қолди:
— Шу, сиздан бир нимани сўрамоқчийдим…
— Бемалол. Қани, ичкарига кирамизми ёки?..
— Йўқ, шу ерда… Даюс дегани нима дегани, ҳожи ака?
Имом бошини эгганча хиёл жим қолди, сўнг рўпарасидаги одамнинг қизарган кўзларига зимдан тикилди. У бу саволнинг замирида бирон қувлик ёки масхаралаш брми-йўқлигини билиш учун суҳбатдошининг сўзларидан маъно уқишга уринди. Йўқ, унинг нигоҳида қувлик ҳам, шумлик ҳам йўқ, фақат изтироб бор холос. Имом жилмайишга уринаётган бу аянчли кўзлардаги изтиробни пайқади ва савол бергувчини эҳтиётлаб жавоб қайтарди:
— Бу нарса сизга нимага керак, билмадиму, лекин жавобини айтаман. Аҳли аёлини, яъни онасини, хотини ва опа-сингилларини бировдан қизғанмайдиганларни даюс дейдилар.
Унинг юраги уришдан тўхтадими ёки жони бўғзига тиқилдими, негадир нафаси қисиб, кўз олди қоронғилашиб кетди. Имом билан қандай хайрлашганинию (аслида хайрлашдими ёки йўқми, аниқ билмайди), қандай ўз маҳалласига бурилгани ёдида йўқ. Миясида ўза биргина сўз айланади — “Даюс!”. Демак, у даюс бўпти-да, демак, у хотинини бировлардан қизғанмапти-да! Кўрсатиб қўяди сенга даюсни!.. Тўхта!.. Нимани кўрсатасан? Ахир хотинингни ҳақорат қилишганида индамай беркиниб турган сен эмасмидинг?! Туролмадинг-ку ахир! Энди хотининг бечорага нимани кўрсатиб қўймоқчисан?..
У дарвозасига етгунча хотинининг айбсиз эканини тан олди. Ҳовлисига кирдию, тўғри этак томонга йўналди. Ўчоқ олдида ғимирлаб юрган хотини “Ҳмм, келдингизми?”, деб қўйди мавҳум бир оҳангда. Дарвоқе, нонни нима қилишдийкин-а? Болалари тушликда нима ейишдийкин? Кечқурун нима ейишади?.. Э-э, падарига минг лаънат ҳаммасини! Ҳовлининг этагига ўтди. У ерда кичикроқ ариқ оқарди, ўшанинг қирғоғига ўтириб, тамаки тутатди. Ҳамон ҳалиги сўз хаёлидан кетмасди. У ростданам даюс.

Хотинининг номусини ҳимоя қилишга ярамади-ку ахир! Ўшанда ўрнидан шартта туриб, “Ҳўй, ит, нима деяпсан?”, дея Кастро мелисанинг ёқасидан олиб, башарасига тушириб қолса бўлмасмиди! Нари борса, қамашарди, лекин ўз виждони олдида, қолаверса, жуфти ҳалоли олдида юзи ёруғ бўларди-ку. Бироқ туролмади. Қўрқди, қўрқоқлик қилди… нега турмади?!.
Унинг уйқусизликдан қизарган кўзларининг ичи ёна бошлади. Ҳеч қанча ўтмай, улар ёшга тўлди.
— Нега турмади-и-и-им?! — тишлари орасидан чийиллади у.
Ариқ бўйида узоқ ўтирди. Кетма-кет чекди. Шом пайти болалари кечки овқатга чорлашса ҳам, бормади. Юмшоқлик билан рад этди — “овқат егим йўқ, ўзларинг **** туровринглар”, деди. Кейин яна анча ўтирди. Ахийри бир қарорга келди-да, шаҳд ўрнидан турди.
Оламга аллақачон қоронғи тушган, хотини даҳлизда нимадир тикиб ўтирар, болалари эса ҳар кунгидек кўчага ўйнагани чиқиб кетишган шекилли. У катта уйга кириб, ҳаво иссиқ бўлишига қарамай, эски кастимини кийди, отасидан қолган пичоқни қин-пини билан ички чўнтагига солди. Яна ташқарига чиқаркан, унинг ҳаракатларидан ҳайрон бўлиб мўлтираб қараб турган хотинига бирров назар ташладию эшикка тикилган кўйи деди:
— Кечаги ишга хапа бўмагин, хотин! — у ҳарчанд ўзини тутишга уринмасин, овози жуда аянчли чиқди.
— Ҳаҳ, ўлинг-а, ҳалиям эсийзда турибдими? — деди хотини уни гўё эркалаётгандай оҳангда. Шундай дейишга дедию, яна эрига қараб мўлтиради.
— Энди унақа қимийман, хапа бўмагин!
Шу гапни айтдию отилиб кўчага чиқиб кетди. Тўғри баққолнинг дўконига борди. Сўрида уч-тўрт киши гаплашиб ўтиришарди, у ёққа ўтмади. Баққол билан дўкон дарчаси орқали гаплашди:
— Битта вина берворинг, ака, ома насяга, — деди хижолатли овозда.
— Майли. Нима, биринчи сапармиди.
Баққол писанда қилмади, уни хижолат бўлмасликка ундади, холос.
— Мобода пулини беролмасам, рози бўп қўясиз-да энди, — у баққолга қараб, аламли тиржайди.
— Нима бало, бугун кўчиб кетяпсанми? — унинг гапини ҳазил деб ўйлаган баққол ҳам ҳазил қилган бўлди.
— Йў-ў… Ҳа, энди айтаман-да…
У винони қўйнига тиқиб, катта кўчадан бироз юргач, дала йўлига қайрилди. Шундоққина маҳалланинг адоғида ташландиқ обжувоз бор эди. У шунақаям хароба бир аҳволга келгандики, одам боласи кечаси тугул кундузи ҳам унга яқинлашишга ботинавермасди. Обжувознинг девори остидан оқиб ўтгувчи ариқнинг суви эса ҳамиша лим-лим, қирғоғига ўтиришинг билан сувнинг таровати юзингни сийпалайди. Ариқ четларида эса ўт-ўлан сероб, улар саратоннинг оловли тафтида хориган танларга муздеккина урилиб, ҳузур бағишлайди. У девор тагига — ариқ қирғоғига ўтирди. Ўтирдию қўйнидан винони чиқариб, “оғзи”ни очди. Илимтиқ винонинг ярмини бир кўтаришда сипқорди. Тахир суюқликни оч қоринга ичганидан афти буришди, оз-моз бўлса-да, оғзини ширин қилмоқни истадими, беихтиёр ўнг қўлининг кафтида ариқдан сув олиб ичди. Оғзи бадтар бемаза бўлиб кетди. Сўнг кастимининг енгини лабларига бирпас босиб турди. Ҳайтовур оғзида чучмал бўлса-да, чидагулик таъм пайдо бўлди. Унинг вино таъсирида жимирл
ай бошлаган миясида яна ҳалиги сўз пайдо бўлди, бўлдию орадаги озгина фурсатда совигандек туюлган алам тағин бағрини ёндиришга тушди. Мен ростданам даюсман, дея ўртанди у яна, агар даюс бўлмаганимда хотинимни бировга ҳақорат қилдириб, ўзим писиб ўтирмасдим. Янаям хотиним мени аяди. Агар бетимга тупуриб ташласа, ҳаққи бор эди… Нега бунча қўрқоқлик қилдим-а?! Наҳотки мелисалар шунчалик жонимизни олиб қўйишган бўлса?!. Йў-ўқ!.. У бу гапни овоз чиқариб айтди-да, винонинг қолганини ҳам сипқорди.
Бу ер хилват жой эди. Бунақа қоронғида қарийб одам ўтмас, ўтса ҳам, девор остидаги одамни дарров пайқай қолмасди.
У ростмана маст бўлди. Кечадан бери ҳеч нарса емагани, оч қоринга бир шиша винони бирваракай симиргани дарров билинди… Мен унга кўрсатиб қўяман бировларнинг хотинига осилишни! Шундай кўрсатаманки… Пичоқни қаерига урсамийкин-а? Бўйнига урсамми? Ёки юрагига санчганим яхшими? Оғриса керак-а? Кимдир унинг кўксига пичоқ санчгандай бир сесканиб тушди-да, кўкрагини беихтиёр силаб қўйди. Оғрийди-да… Йўқ, яхшиси, қорнига ураман. Пастдан урсам, сезмай қолади. Кейин пичоқни бураб-бураб ташлайман. Шунақа қилса тезроқ ўлади дейишади-ку!.. Кейин у ўлади.

Даюс.

(ҳикоя)
Наби Жалолиддин.




Уч-тўрт тўрғам суви қочган уй нонию яримта булка билан нонушта қилишди. Нонни асосан болалари еди, хотини эса номигагина татиниб ўтирди. У бўлса, бир пиёла чой ичди, холос. Болаларининг иккитаси мол боққани, яна бири ўт қилгани чиқиб кетишган, хотини булканинг ушоғи тўла ранги униққан дастурхонни йиғиштиришга тушди. У ён-верини пайпаслаб, тамаки ахтарди, тополмагач, нигоҳи билан точкаларни бир-бир кезинди. Ана, телевизорнинг ёнида турган экан қадрдон “Саратон”и. Чўзилиб тамакисини олди — бир дона қолибди холос савил. Лекин ҳозир жуда-жуда чеккиси келаётганидан кўзларига ўт кўринган ўша сўнгги тамакисини лабига қистириб, тутатди. Кетма-кет тутун тортиб, кескин-кескин пуфлаб чиқарди. Бу орада кўз қири билан хотинини кузатарди.
— Яна жичча қистаса унармидинг , хотин? — дея сўради у ҳамон хотинидан кўзини узмай, томдан тараша тушгандай.
Йиғиштирилган дастурхонни қўлтиқлаб, ташқарига чиқиб кетаётган хотини тўхтаб, унга қайрилди:
— Нима? — сўрашга сўрадию шу ондаёқ эрининг гапиниям, ўзининг саволиниям унутди ва миясига урилган кейинги саволни тилига чиқарди: — Мунча кўзиз қизариб кетипти?
Унинг қизарган кўзлари қисилиб, пешонаси тиришди.
— Мен нима дияппану!.. — дея тўнғиллади сўнг…
Кеча кечки овқат маҳали хотини минғирлаб қолди:
— Бизам буғдей ўғирлагани чиқейлик. Одамлар роса ташияптийкан.
— Нима, қўриқлайдиган одами йўғаканми? — сўради эр бепарвогина.
— Қўриқчиси бўлса, нима? Отворармиди! Магазинда ун бўмаса, ун бўса, пул бўмаса. Нима, очимиздан ўлишимиз керайми?!
Эр индамади, телевизорга тикилиб ўтираверди. Энди хотини силташга тушди:
— Бирон нима демессими, ҳўй!
Эрининг ҳам эртанги кун учун нон топишни ўйлаб, боши ғовларди, аммо ташига чиқармасди. У ўзи шунақа — хотинининг ибораси билан айтганда, индамасроқ.
— Қачон чиқамиз? — хотинига унинг гапидан ҳам кўра хайрихоҳона гапириш оҳанги ёқиб тушди.
— Ҳали, ўндан кейин. Ўзи тўққизда қоронғи тушяптию, сал одам кўринмейдиган бўсин. — Сўнг эрига меҳрибонлик қилган бўлди: — Сиз мазза қилеееб тилвизор кўриб туринг. Ўзим айтаман…
Телевизордаги кино роса авжига минганда ярим уйқуни урволган хотини нариги уйдан чиқиб келди.
— Туринг энди, хўжейин, қопларни кўтаринг! — деди хотини қийшайиб қолган рўмолини бошидан олиб, пахмайган сочларини текисларкан, рўмолини яна қайта бошига танғиб.
У эриниб ўрнидан турди, ўзга иложи ҳам йўқ эди. Чунки уйда нон ҳам, ун ҳам тугади. Буёқда ҳар ойда келиб турадиган озгина ойлиги ҳам йўқ. Пахта завўди раҳбарияти ишчиларини то кузгача ўз ҳисобларидан таътилга чиқарди. Мана, бир ойки, кўча айланади, уйга киради. Хотини далага чиқиб, кўлхўзнинг ишига бироз аралашган бўлиб келади-да, қозон-товоғу мол-ҳолдан бўшамайди. Кўлхўзда то кечгача ишласанг ҳам, бир гўр — барибир ҳақ бермайди. Аъзолар дафтарни қорайтириб турсалар бас, ҳар ҳолда буғдойдан бўшаган ердан беш-олти сўтих тегиб, шоли-полими ёки маккажўхорими экиб олишади. Қолаверса, куз охирида ғўзапоя ҳам фақат кўлхўз аъзоларига, улардан ортсагина, бошқаларга берилади. Ҳозир ғўзапоя ҳам кўзга тўтиё бўлиб турибди, негаки, пахта оз экилганидан куз охирида уям толомон. Ғўзапоясиз қишлоқ одамларига анча қийин, чунки ҳар бир ўзбекнинг уйидаги тандирда олов ёнмас экан, барака ҳам бўлмайди. Нон сотиб олишга пул етказиб бўладими, тағин қиўлоқ аҳлининг
нон қутиси нонга тўла турмаса, бола-бақраларнинг кўзи ҳам тўймайди. Бундан ташқари, буғдой пишиғида бошоқ ўғирлаганиям ўнғай — кўлхўзнинг бургадаю бригадиру табелчилари ўз аъзоларига унчалик индамайдилар. Ҳа энди, мелисаларнинг йўриғи бошқа… Шу ўй-хаёллар билан дала ишларига аралашиб турилади-да.
Бор-э, деб бузоғини сотиб юборгиси келадию, аввало оғир кунига ярайдиган кўнглининг бир қувватидан айрилишни истамаса, яна тағин, пул топгани билан дўкону тегирмонларда ун ҳам йўқ. Ҳозир бардонларда айни буғдой қуриган пайти. Шундай бўлгач, бир сиқим пул нимага ҳам ярарди, ҳозирги нарх-навода кўзни бир яшнатадию, ғойиб бўлади-қолади. Бузоқ эса — бу ишончли мулк, эр кишининг белига қувват.

ЁЛҒИЗ АЁЛ.

Унинг нигоҳлари шунчалик маъюс эдик-ки, гўё дунёнинг барча ташвишлари унинг елкасида. Шу бўлари бўлгани етмагандай, рўзғор номли тўрва халта ҳам унинг нозик жуссасига оғирлик қила бошлади. Россия, уни бу ерларга тақдир шамоли учириб келди. Тонгдан тунгача идиш-товоқ ювар, оппоқ қавариб кетган қўллари тунлари зирқираб оғрир эди.
Мунисанинг бу ерларга келганига ҳеч қанча бўлмаса х,ам иш топишнинг йўлини қилиб омади юришди. Аёл деган буюк номни унутиб, эркакларча шижоат билан ишга тушди.
—Меҳнатнинг айби йўқ, опа, -- деди ёнидаги самарқандлик ёш жувон Саодат.
—Ҳа, синглим, муҳими ишимиз бор, иссиқ жой, ****-ичишимиз яхши, ойликни ҳам вақтида оляпмиз.
—Олти йилдан бери Россиядаман, опажон. Уй қилдим, ҳамма камим битди, аммо, яна бир-икки уй жиҳозларини олишим керак.
—Эй, синглим-а, ёлғизликнинг юки оғир экан. Эрим хиёнат кўчасидан кетмаганида бу кунлар қаерда эди?! -- хўрсинди Муниса.
—Хафа бўлманг, опажон, ҳали яхши кунлар олдинда.
Ташқарига бир-икки нарсалар тўкилибди, мен супуриб келай, -- деб аёл кўча эшиги томон кетди.
Изғирин,  совуқ кўчада қор гупиллаб ёғмоқда эди. Муниса қўлларини куф-куфлаб кўча эшиги олдини супуриб келди. Ичкарига кирар- кирмас телеграм рақамига хабар келди.
—Салом хоним, яхшимисиз?
—Ҳа, раҳмат.
—Мен Фаридман, самарқандлик.
—Мендан нима истайсиз?
—Шунчаки танишмоқчи эдим.
—Менинг вақтим йўқ.
—Ўзингизча ноз қиляпсизми?
Мунисанинг асаблари чарчаган, мусофир юртда ватанида тотганларидан ҳам оғирроқ дамларни бошидан ўтказганди.
—Менга ёзманг ёки тўғриликча ёзинг, хўпми?! Муниса жаҳл қилди.
—Эй, ўзингни ким деб ўйлаяпсан? Ноз қиласан бунча...
—Тушунмадим...
—Мен ажрашганман, санга уйланмоқчиман, тушундинг?!
—Нима, мен буюмманми, дуч келган ўз-ўзидан олиб кетадиган?
—Йўқ албатта, ахир учрашиб турамиз. Кейин тўй қиламиз.
—Тошингизни теринг, ёшим элликка етиб қолди. Мен бу ерга эрга тегиш учун келмадим.
Азбаройи тутақиб кетганидан телефонни ўчириб, халатининг чўнтагига солди.
У томондан яна хабарлар кела бошлади. Кетма- кет қўнғироқ ва хабарлар келгани хақида огоҳлантирувчи жиринглар тинчлик бермагач, яна қўлига олди.
—Сен жиннисан ёки асабийсан?!
—Ҳа, нимайди?
Мунисанинг ростдан ҳам асаблари баттар қақшаб жаҳл билан жавоб ёза бошлади.
—Эй, мен сен ўйлаган аёл эмасман.
—Кимсан? Ўзим ҳам биламан, таърифингни эшитдим. Эринг ташлаб кетган, икки боланг билан кўчада қолган экансан.
—Ёлғиз аёл экан деб ошиқча ёзманг. Сизнинг ҳам  опа-сингилларингиз бордир?!
—Эй, манжалақи, менинг сингилларим уйида аёл бўлиб ўтирибди, сенга ўхшаб бозорчи аёллардек кўчада шанғиллаб юргани йўқ. Мунисанинг юзига кимдир тарсаки туширгандек бўлди.
—Ҳа, сизнинг сингилларингиз сингил-ку, биз одам эмасми? Унинг овози шунчалик титраб чиқди-ки, танаси гўё саратонда қуёш куйдириб, илма-тешик бўлган матодек титрай бошлади. Шўрлик аёл ичидаги олам-олам дардлари билан мусофирда ишлаётганини Фарид қаердан билсин, тушунсин...
—Оғзинггизга қараб гапиринг, -- паст кетмади Муниса ҳам. -- Эркаклар билан теппа-тенг гап талашадиган жодугар экансан, -- деди овозли хабарда эркак, —Сен енгилтак аёлни эринг бекорга ташлаб кетмаган экан. Эрингга раҳмат, сендек тили заҳар билан яшагани учун.
Қўллари ҳамон титраётган аёлнинг юраги тутдек тўкилди, аммо , ўзини тутишга уринди.
Шикаста товуши титраб оҳисталик билан "ака, мен ҳалол меҳнатим билан пул топиб юрибман"-деди.
—Кўриниб турибди, шайтоннинг урғочисисан.
—Ҳа, майли. Барча айб мендами, мусофирликда юрсам?
—"Эри ташлаб кетган бечора, меҳнаткаш аёл" деса, сенга уйланмоқчи бўлибман, мен аҳмоқ.
—Турмушга чиқиш ниятим йўқ, -- Аёлнинг сабри тугай бошлади.
—Ҳа, сен кўча аёлисан, кўчадан бери келмайсан. Россияда ишлаб, худо билади, нима ишлар қилиб юрибсан?
—Аллоҳга солдим сизни, мусофирда юрган аёллар сиз ўйлагандек эмас.
Телеграмда бўлган жанжал сал тингандек бўлди.
Мунисанинг юраги оғриди эрининг хиёнати бир зарба, ҳаётида учраган турли тоифали эркакларнинг қилган қўпол муомалалари дилини оғритарди. Мусофирлик нонини ейиш нақадар оғир эканини уйида ўтирган эркаклар қаердан билсин?!

Ранги оқарган кўйи ишхонасидан чиқди. Кун бўйи ўзи танимаган инсондан эшитган ҳақоратлари дил ойнасини чилпарчин қилди. Йўл четида турган ўриндиққа ўтирди-ю унсиз йиғлади.
—Аллоҳ, ўзингга солдим, ўзинг жазосини бер! - дея кўз ёшларини артди.

   ***
Тонгда Фарид дарвозаси қаттиқ тақиллашидан уйғониб кетди. Самарқандда изғирин совуқ, ўрнидан шошиб туриб чопонини эгнига чала-чулпа илиб, дарвозага шошиб етиб борди. Қўллари совуқдан қалтираб синглиси кўзида ёш билан остонада йиғлаб турарди. Бетидаги кўкаришлардан билдики, синглисини эри урган.
"Ҳап сеними, шошмай тур, синглимни урадиган"-дея ичида пичирлаб муштини тугди.
—Ака, эрим уйдан ҳайдади, сабабини билолмай қолдим.
—Ўз-ўзидан калтакламас ахир.
—Мен кўнглидагидек аёл эмас эканман. Юришим қўпол, худди бозорчи аёллардек сўзлар эмишман.

—Бозорчи?

—Ҳа, "бозорчи аёллардек шаллақисан"-деди. Ортиқ мен билан яшамас эмиш. Мендан кўра бир қишлоқи аёл ҳам минг карра тузук эмиш...

Фарид бошини чангаллаб, қолди. Синглиси эса ҳамон остонада дод солиб йиғлар, Фарид эса уни юпатишга ўзида куч топа олмасди.

Ота-боболаримизда бир гап бор. "Қилмиш -- қидирмиш, кимга нима ёмонлик қилсанг, қирқ кунда қайтади"-деб бежиз айтилмаган экан.

Наргиза Ҳайдарова.
Санк Петербург.


https://t.me/joinchat/AAAAAExB1lHmdm6CUrMqTw

ҲАРОМДАН ТОПИЛГАН ҲАРОМГА КЕТАДИ...

Менинг автомобил таъмирловчи қариндошим бор эди, Аллоҳ уни раҳматига олсин. У менга янги қимматбаҳо машина сотиб олган, аммо ўша машинада қандайдир носозликлари бўлган бир кимса ҳақида сўзлаб берган эди.

У машинасини олиб келди, таъмирхона бошлиғи бу инсоннинг машина ва уни таъмирлаш ишларидан умуман бехабарлигини кўриб:
– Машинада жиддий камчилик бор экан, буни таъмирлашга уч кун кетади, – деди.

Сўнгра ундан таъмирлаш хизмат ҳаққига катта пул, яъни минг лира сўради. Аслида бу иш тахминан бир соатларда тузатиш мумкин бўлган, юз лиралик иш эди. Аммо бу инсоннинг бунақа ишлардан бехабарлиги учун шундай алдовга қўл урди.

Ҳалиги устахона бошлиғи қимматбаҳо машинада аҳли билан бир кун у ёққа, бир кун бу ёққа, яна бир кун бошқа ёққа сайр қилди. Учинчи кун бир соатча уриниб тузатиб қўйди.
Эгасидан минг лира олди. Таъмир бунча турмаслигидан бехабар кимса пулни тўлаб кетди.

Ўша кун таъмирхона эгасининг ўғли темир станок олдида эканида кўзига темир парчаси сачраб кетди. Уни кўзини даволашга эса ўн олти минг лира кетди.

Мазлумнинг дуосидан сақланинг. Чунки бу мустажоб дуодир.
Аллоҳнинг китобига амал қилинг. Зинҳор ақлингизга суяниб қолманг. Ҳар доим одамларга тўғри сўзланг, алдай кўрманг.

Шайх Нобулсийдан,
"Қиссалар ва ҳиссалар"

Тафаккур қилинг!

🌙🌸🤲АССАЛОМУ АЛАЙКУМ🌺🌹🌸

🌸💐 Аллоҳ розилиги ила бугунги янги кунини қаршилаётган қадрдонлар , ҳаётингизда рўй берган барча қийинчиликлар, ташвишлар ортда қолган бўлсин илоҳим.

🌸💐 Аллоҳ хонадонларингизга фақат қувонч ва шодлик, меҳр-оқибат, рўзғорингизга барака, халол ризқ, барчангизга мустаҳкам соғлик ва иймон зиёдалигини насиб қилиб, ҳамиша яхшиликлари устида қилсин!

🌸💐 Бахт қидирганларга бахт, фарзандсизларга фарзанд, ёлғизларга ҳамрох, дардманлар дардига даво, беморларга шифо берсин!

🌸💐 Ишингизда ривож, ўзингизга омад ёр бўлсин, фарзандлар камолини кўринг.. Аллоҳ доим ҳамрох ўзи паноҳига олсин.

🍃🍃🌸ХАЙРЛИ КУН!🌸🍃🍃


@BekalarUchun
🌸 Munis ayollar kanali 🌸

Бизга зулмдан, риёдан гапиринг домла!

САБР...

Домла минбарга чиқиб зоҳидлик, сабр ва исрофни тарк қилиш ҳақида гапира бошлади. Кўча тозалайдиган ишчилардан бири унинг гапини бўлди:
- Тақсир! Сиз ишга қимматбаҳо машинада, қимматбаҳо кийимларда , масжидни тўлдирар даражада хушбўй атирларни сепиб келасиз. Қўлингизда айфон. Йил ора умрага борасиз. Домла! Сиз бир оқшом менинг оддий , томида шох-шабба ташланган кулбамда тунасангиз. Кейин тонгда иккимиз туриб сабрнинг нималигини билиш учун супургини олиб рўза тутган ҳолимизда , қаттиқ иссиқда кўча тозалашга чиқсак. Мен ҳар куни сизнинг битта атирингиз баҳосига тенг келадиган маошимни олиш учун шу ишни бажараман. Сиз анвои таомлар билан сахарликни қилиб , қоринни тўқлаб салқин хонада хона совутгичини ёқиб ухлайсиз.
Узр сўрайман домла , бизда сабрни ўрганишга эҳтиёж йўқ. Зеро сабр биз билан ҳамроҳ.
Бизга золимлар зулми, уламолар риёси ҳақида гапиринг.
Бизга яширин бомба сингари тарқалиб бораётган бекорчилик ва дангасалик ҳақида гапиринг.
Бизга халқларни мажбурий фақир қилиш ва оч қолдириш ҳақида гапиринг.
Бизга фасод ва халқ мулкини талаш ҳақида гапиринг.
Бизга табақачилик ва бойликни тарқатишдаги адолатсизлик ҳақида гапиринг.
Бизга таниш-билишчилик , мансабни мерос қолдириш ҳақида гапиринг.
Йўқса сизнинг хутбангизда биз учун эҳтиёж йўқ...!


@BekalarUchun
🌸 Munis ayollar kanali 🌸

​​​​​​​​​​​​ОТА ВА ЎҒИЛ

▫️Кеча оқшом дадамни,
▫️Эслаб роса йиғладим.
▫️Соғиндимми, хижронми?
◾️Рости буни билмадим.

▫️Ўғлим кўриб ҳолимни,
▫️Деди: дада не бўлди?
▫️Дедим: болам дилимни,
◾️Соғинч косаси тўлди.

▫️Ўғлим деди: дадажон,
▫️Бир тепалаб қўяйми?
▫️Иссиқ чой дамладим, ё,
◾️Бир пиёла қуяйми?

▫️Ортингизга пар ёстиқ,
▫️Қўйиб қўйдим суянинг.
▫️Ўрнингиздан турсангиз,
◾️Елкам тутай тиянинг.

▫️Тоғорага сув қуйиб,
▫️Оёғингиз ювайми?
▫️Ё битта қуръон ўқиб,
◾️Ғамларингиз қувайми?

▫️Елпиғичда елпийми?
▫️Рохат олар жонингиз.
▫️Шайман хизматингизда,
◾️Ҳар лаҳза, ҳар онингиз.

▫️Дадажон айтинг фақат,
▫️Нечун кўзингизда ёш?
▫️Гўё булут ортида,
◾️Қолиб кетгандай қуёш.

▫️Болажоним меҳридан,
▫️Баттар тўлиб йиғладим.
▫️Майли болам эшит деб,
◾️Аста бошин силадим.

▫️Болам бобожонингни,
▫️Эслаб йиғладим бехос.
▫️Парво қилма бу йиғи,
◾️Фарзанд соғинчига хос.

▫️Сенгa ҳавас қиламан,
▫️Дада десанг ярашар.
▫️Дуо қилсам хаққинга,
◾️Кўкда малак талашар.

▫️Бобонг хизматларида,
▫️Мен ҳам сендек турганман.
▫️Дуоларин меваси,
◾️Сендек ўғил кўрганман.

▫️Дадам дуо қилгандай,
▫️Дуо қилай хаққинга.
▫️Доим соғ бўл, омон бўл,
◾️Жон фидо бўл халқинга

✍️ Абдуссалом Андижоний.

Ажойиб шеър экан, яхшиларга илиндим!😊


@BekalarUchun
https://t.me/joinchat/AAAAAEr77g1BcYHrWupM0g

Уришмайла.....

Оиладаги кун ора бўладиган бақир чақирлар тўрт яшар бечора боланинг юрагини олиб қўйганди . Отасини онангни деб сўкишларию , онасини эса гапдан қайтмай оғзидан ади кириб бади чиқишлари ҳар куни такрорланарди . Бугун ҳам коса пиёлалар учди .
– Қўлинг сингур алкаш ! Биримни икки қилгандай нега косаларни синдирасан ?! Менга кучинг етмагач жонсиз нарсалардан аламингни олаяпсанми ?! – деди аёл шанғиллаганча .
– Бир жойинг кўкарсаю мелисага чопсангда а ҳароми ?!
– Ўзинг ҳароми !
– Ўчир овозингни !
– Тилим қисиқ жойи йўқ сендан ! Ўзинг ўчир овозингни !

Бурчакда йиғлаб қалтираб турган болакай секин шивирлади .
–Уришмайла .
Аммо бечора болакайнинг дилдан чиққан ноласи ота -онасининг одобсиз сўкишлари қарига эшитилар эшитилмас ғойиб бўлди . Улар фарзандига эътибор бермай яна жанжаллаша бошлашди .

Болакай секин ўрнидан туриб ҳовлига чиқди . Қишнинг изғирини болакайнинг танасини жўнжиктирди . Чопончасини кийиб чиқишга юраги бетламади . Совуқ бўлса ҳам у учун ҳовли тинч эди . Болакай совуқ қотди . Айвондаги этикчасини кийдию қуйхона томонга йўл олди . Қишнинг охирларида қўйлар туғишни бошлайди . Кечаси қўйлар туғса совуққа қолмаслик учун отаси қўйхона ёнига томча қурганди . Қўзиларни қуритиб иситиш учун печка ҳам қурилганди уша томчада . Болакай уша томчага кирди . У ер ҳам ота -онасининг сўзлари каби совуқ эди . Болакай жажжи қўлчалари билан печка ёнидаги ўтинларни печга қалади . Қоғоз топиб ўтинлар орасига тиқиб гугурт чақди . Аммо қоғоз ёниб тамом бўлди , ўтин эса ёнмади . Печкани ёнида бакалашкада турган суюқликни отаси ўтинга сепиб ёқарди . Бола ҳам шундоқ қилмоқчи бўлди . Пластик идишдаги салярка эмас газбалондан тўкилган газ суюқлиги эканлигини қаердан билсин бечора бола ? Алов тез ёнишини истаган совуққотган бечора болакай ўтин устига кўпроқ сепиб пластик идишни оғзини ёпмасдан печ ёнига қўйиб гугурт чақди .

Эри хотиннинг кўзи дераза тамондан ёнаётган томчага тушди . Уша тамонга югуришди . Қўшнилар ҳам келишиб аловни ўчиришди . Ичкарига киришди . Бечора бола куйганча ерга ётарди . Ота жон ҳолатда қичқириб боласини қўлига олди . Болакайнинг куйган териси отасининг қўлларига ёпишди . Болакай сўнги бор шивирлади .
– Уришмайла .
Турғунжон Очилов.

https://t.me/joinchat/AAAAAExB1lHmdm6CUrMqTw

- Ие нимага бизнинг қишлоққа кетяпмиз? - деди Азиза эрига қараб. - Уйдагилар билан хайрлашиб кетайлик. - Зўрсиз-да, дадажониси, қаранг, бизникига кириб, хайрлашиб кетиш, менинг хаёлимгаям келмапти-я. Улар хуш-хандон чақчақлашиб кириб боришганда Алишернинг қайнонаси ош дамлаб ўтирган экан. - Буни қаранглар, шу бугун кўнглим бир нимани сезувди-я, - деди у жилмайиб. - Қани, ўтиринглар... Алишер ошни еб бўлгунча Азиза Тошкентга кетишаётгани, йўл-йўлакай хайрлашгани киришгани ҳақида мақтаниб ўтирди. Ошдан кейин бир пиёладан чой ичишгач, Алишер аста ўрнидан турди. - Ойижон, сизда икки оғиз гапим бор эди. - Майли, болам, майли, - дея қайнонаси уни бошқа хонага етаклади. Алишер унга охирги кунларда бўлиб ўтган воқеаларни, Азизанинг кундан-кунга ўзгариб бораётганини ётиғи билан тушунтиргач: - Уйда уришиб сўкай десам, ойим қўймасдилар. Ортиқча гап-сўз кўпаймасин, дедим. Шунинг учун ўзингиз ўстирган қиз, феъл-атворини ўзингиз яхши биласиз, беш-олти кун олиб ўтирсангиз, насиҳат қилсангиз, қўни-қўшнилар билан муомалани яхшилашни ўрганса, ҳадеб ойимнинг юзига сапчийвермаса, деб шу ёққа олиб келавердим - деди. Қайнонаси устидан муздек сув қуйилгандек туриб қолди. Сўнг унинг елкасига қоқди: - Раҳмат, болам. Қизимнинг сал ақлини киргизиб, кейин ўзим олиб бориб қўяман, - деди. - Бўлмаса, мен кетдим. Уларга кетганимни айтиб қўярсиз, - дея Алишер ташқарига чиқди-да, уйига жўнади. Кириб борганида йиғлайверганидан онасининг кўзлари шишиб кетганди. У Алишерни кўриб, анқайиб қолди. Сўнг юз-кўзларига ваҳима ифодаси сачради: - Вой, тинчликми? Нимага қайтиб келдинг?! Болалар қани? Нима бўлди?! - Ҳеч нима бўлмади, уларни онасиникига ташлаб келдим. - Йўқ, мени алдаяпсан? Бир балога йўлиққанга ўхшайсан. Қани тур-чи, ҳалокатга учрадингми? Ўзим ҳам ўйловдим-а, ичим оғримаслиги керак деб, аммо бу кўнгил ўлгурга гоҳида буюриб бўлмас экан. Тошкентга кетяпман, деб мендан маслаҳатсиз, жўнаб қолганингни эшитгач, жудаям ҳафа бўлиб кетдим. Наҳотки, шу бола менинг ўғлим бўлса?.. деб озгина мунғайдим-да, болам... Алишер кулимсираб онасининг ёнига ўтирди. Елкаларидан қучоқлаб олди. - Ойижон, сизга айтмай, ўртоғимникига бормайман-у! Тунов куни Халима хола кириб кетгандан кейин келинингиз билан ораларингда бўлиб ўтган гапни эшитдим. Билсам, Азиза ўзгариб қолибди. Шунақа ўзгариб кетдингми, деб шу ерда уришиб – сўкай десам, яна баттар сиқилиб қоласизми, деб ўйладим. Ўйлаб-ўйлаб онасиникига олиб бориб қўйишга қарор қилдим. Онаси озгина насиҳат қилсин. Ана ундан кейин олиб келиб беради. - Вой, болам-ей, қудаларимниям безовта қилибсан-да... – Агар жанжаллашиб ташлаб келганимда, безовта бўлишарди. Ҳозир улар безовта эмас. Қўяверинг. Қани, яна иккаламиз қолдик. Бир қайнатма шўрва солиб беринг. Сизнинг овқатларингизни соғиндим.
Эртасига ишга қайтган Алишер уйга яқинлашганда кўнгли ажабтовур ҳаприқиб кетди. Эшиги олдида қайнисининг машинаси турарди. Ичкарига кирди. Азиза яна аввалгидек гул-гул яшнаб ҳовлида елиб- югуриб хизмат қилаётган, ичкарида меҳмонхонада икки қуда ҳангомалашиб ўтиришарди. Алишерга кўзи тушиши билан Азиза ёлғондан аразлагандек хўмрайиб қўйди. – Тошкентга саёҳат қандай ўтди? - деди Алишер унга яқинлашиб. - Ҳеч қачон эсимдан чиқмайдиган қилиб тарбия бердингиз менга, - дея жилмайди Азиза...
Тамом

https://t.me/joinchat/AAAAAExB1lHmdm6CUrMqTw

ЭСДАН ЧИҚМАЙДИГАН САБОҚ...

Ишларини ҳар кунгидан анча барвақт тугатган Алишер йўл-йўлакай бозорга кирди. Рўзғорга майда-чуйда ҳарид қилди. Азиза ўтган куни, "Яхши товуқ бўлсайди, ўзим қўлбола қилиб табака пиширардим", деган эди. Танлаб-танлаб иккита ёшроқ жўжа гўштини сотиб олди. "Онам тўшини яхши кўради. Боришим билан Азиза ишга киришса, бироз дам олгунимча пишириб, тайёр қилади. Бугун бир маза қилиб қовурилган товуқ гўшти ейлик", деб ўйлади. Йигит киши учун онаси билан хотинининг аҳил-иноқлиги катта давлат экан. Мана, уйланганига олти-етти йил бўляпти, онаси бирор марта "Хотининг ёмон", демади. Азизанинг ўзиям чаққонгина, сариштагина жувон-да. Ишхонасидаги дўсти Нозим нуқул хотини билан онасининг жанжалидан сиқилиб юради. "Хотинимга яхши гапирсам онам, онамга яхши гапирсам хотиним тумтайиб олади. Иккаласининг кўнглини бирдай олишга ҳар қанча уринсам ҳам қўлимдан келмайди", дейди бечора. Алишер эса бу масалада сира бош қотирмайди. Онаси ҳам, хотини ҳам уни кулиб кутиб олиб, кулиб кузатишади. Алишер шулар ҳақида ўйлаб бораркан, бу сафар Чимён томонларга онасини ҳам олиб боришни дилига тугиб қўйди. Машинани дарвоза олдида тўхтатиб, сигнал чалиб, келгани ҳақида хабар бермоқчи бўлди-ю, аммо индамай кириб борса, бирдан онасининг юзи ёришиб кетишини, болалари қийқириб унга талпинишини ўйлади. Дарвоза қия очиқ экан. Қўли банд бўлгани учун елкаси билан дарвозани туртиб очмоққа шайланган пайти ичкаридан хотини билан онасининг қаттиқ-қаттиқ гаплашаётгани қулоғига чалинди. - Азизахон, Халима холангиз ярим соатдан ошиқроқ ўтирди, олдимизга дастурхон ёзиб, бир пиёла чой олиб келмадингиз-а. Ўзиям роса уятли иш бўлди-да. Сиз турганда мен ўзим чойга ҳаракат қилай десам, уяламан, - дерди онаси. - Ўзи шу Халима хола жуда жонимга тегиб кетди. Уйимиз карвонсаройга ўхшайди. Ҳали у қўшни киради, ҳали буниси. Қайси бирига қарай? Атайлаб чой бермадим. Кошки, шу билан уч-тўрт кун қорасини ўчирса, - дея жавоб берди Азиза. – Айланай қизим, одам бор жойга одам келади. Мен борман, қўшнилар киришяпти. Бўлмасам, уларни чорлаб чақирсангиз ҳам келишмайди. – Келмаса келмасин. Жа-а, кўзим учиб тургани йўқ. Буларнинг дастидан уйда бирпас тинчлик йўқ. – Сизни уринтирадиган иш бўлмаса. Уйларингизни бир ҳафтада бир марта Салтанат тозалаб кетади. Шугина қўни-қўшнининг кўнглига қарамасангиз, бошқа нимаям иш қилардингиз?.. - Ҳали шу гапни дилингизга тугиб юрганмидингиз? Салтанат уйимни тозаласа, пулини Алишер акам тўлаяпти. Сизнинг нафақа пулингизга осилаётганим йўқ, - Азиза гапира туриб ниманидир тарақлатиб отиб юборди. - Ҳай-ҳай Азизахон, унақа аччиқ қилманг, болам. Агар гапим оғир ботган бўлса, қайтиб олдим. Бир пиёла чой ҳам қурибгина кетсин. - Ҳар сафар шунақа қиласиз, жанжални бошлаб, асабимни бузиб қўйиб, Алишер акам келганда ҳеч нарса билмагандек ўтираверасиз. Келсинлар, билсинлар... Маҳалланинг кампирлари билан сизга хизматкор бўлиб қолдим. - Тавба, мен бор-йўғи бир пиёла чой сўрадим-а, қизим. – Бугун ҳам шу гап билан қутилмоқчимисиз? Ҳар икки кунда мана шундай жанжал чиқармасангиз, кўнглингиз жойига тушмайди. Бу гапларни эшитган Алишер турган жойида тошдек қотиб қолди. Наҳотки, унинг севимли рафиқаси онасига шундай муносабатда бўлса. Нега буни шу пайтгача билмади. Онаси уни бирор марта ҳатто қовоғини солиб кутиб олмаган. Йигит шаҳд билан ичкарига кириб борди. Унинг шарпасини сезган онанинг юзига табассум югурди: - Вой, айланай, келдингми болам? Бугун вақтлироқ қайтибсанми? Ҳай, Азизахон, қаранг, қизим, Алишер келди. Дарров қўлидагиларни олинг. Чарчамадингми? Қани кел, бу ёққа ўтир. Алишер зимдан онаси билан хотинига кўз ташлади. Азизанинг юз-кўзлари ҳам бирдан мулойим ва хотиржам тортиб қолганди. У Алишер келтирган бозорликларни қайнонасининг олдига қўйди. Насиба опа сумкаларга бир қур назар ташлаб олгач, келинига: - Буларни обкириб жойлай қолинг, - деди. Азиза ҳам одатдагидек жилмайиб: - Хўп бўлади, ойижон, - дея нарсаларни олиб ошхонага йўналди. Эшик олдига етганида ортига ўгирилиб: - Нима овқатга уринайин? – деб сўради. Алишер уйдаги об-ҳавонинг бирданига бунчалик тез ўзгарганидан ҳайратда қолди........

Онаси билан хотини гўё ҳеч нарса бўлмагандек тутишарди ўзларини. Ичкарига кириб кийимларини алмаштирди. Бўйнига осилган беш яшарлик қизчасини эркалаб ўпиб қўйди ва хаёлига келган ўйдан кўнгли равшан тортиб, қизалоғини меҳмонхонага бошлади. Қизига ёқтирган мультфильмини қўйиб бериб, Алишер бир муддат ўйга толди. Азизани қандай қилиб тартибга чақирса экан. Агар жанжал кирганидан кейин ҳам давом этганида эди, "Онамни нега ҳафа қиляпсан", деб таъзирини берса ярашарди. Аммо бирдан тинчиб қолишди. Онаси "Болаларнинг олдида хотининг билан уришиб-талашиб юрмагин, нима гапинг бўлса ўзи билан ёлғиз гаплаш. Йигит кишининг ҳар бир иши зийнатлик бўлиши керак. Отанинг ҳар бир ҳаракатидан бола ибрат олиб ўсади", деб қулоғига қуярди. - Асал, менга қара, - деди у қизининг бошини силаб. - Аянг билан бувижонинг ҳали нимага уришишди? - Нимайди?.. – Билгим келди-да... – Халима бувижон чиқувди... Бувижоним билан гаплашиб ўтиришди. - Аяжонинг нима қилятувди? – Биз телевизор кўриб ўтирдик. Кейин бувижоним аямга чой олиб келинг, деди. Аямнинг аччиғи чиқиб, чой ичмай заҳар ичсин шу Ҳалима хола, деди. Дада, заҳар ичса одам ўлиб қолади-ку, а? Кейин Халима буви кетди. Бувим чой берсангиз бўларди-ку, деганди, аямнинг яна аччиғи чиқиб кетди. - Асал қизим, аянгнинг аччиғи шунақа тез-тез чиқиб турадими? - Ҳа, сиз бўмаган пайтингиз, кўпинча шунақа бақириб, чақириб кетадила. Бувижоним иккалови роса айтишиб кетишади. Мен қўрқиб кетаман, кейин, яхшиям, сиз келиб қоласиз. Улар ярашиб олишади.
-Бугун ойимнинг сал кайфияти йўқмиди? - дея хотинидан сўради. Алишер, овқатланиб бўлишгач. - Йўқ, ойим яхшилар. Шу билан суҳбат тугади. Алишер эртаси, индинига ҳам ич-этини еб юрди. Онаси - унинг ёлғиз сунячиғи. Отаси оламдан ўтганида, Алишер бешинчи синфда ўқирди. Насиба опа ўзининг ишини тугатиб келгач, кечқурун икки-учта жойда фаррош бўлиб ишларди. Алишер онасини қўриқлаб юрар, иккаласи алламаҳалда уйга қайтишарди. Шу тариқа Насиба опа Алишерни на тоғаларига ва на амакиларига мўлтиратди. Бир ўзи едириб ичириб, кийинтириб, катта қилди. Институтда ўқитди. Энди оғзим ошга етди, деганида эса Азизадан шу гапларни эшитиб ўтирса. Тағин бу гапларни Алишерга билдиргиси келмайди.
- Ие, ойи, сизга нима бўлди? - деди ишдан эртароқ қайтган Алишер бошини боғлаб ошхонада ўтирган онасига. - Сал қон босимим ошган кўринади. Ҳозир бир пиёла кўк чой ичсам, ўтиб кетар... – Азиза қани? - Дам оляпти, шекилли. Уям болалар билан чарчайди-да. Алишер ўзининг хонаси сари юрди. Азиза бамайлихотир телевизор кўриб ўтирар, қизи Асал эса: - Аяжон, бувижонимга чой дамлаб берайлик, юринг, бошлари оғрияпти, - дея унинг енгидан тортқиларди. - Э-э, бор-э, ўша бувинг билан... - Азиза қизини силтаб нари сурди. Алишер аста томоқ қирди. Азиза унинг шарпасини сезиб шоша-пиша телевизорни ўчириб, пешвоз чиқди. - Вой, Алишер ака бунақа эрта келадиган одатингиз йўқ эди-ку? – Тез болаларни кийинтир, ўзинг ҳам иссиқ кийимларингдан ол, Тошкентга бориб келамиз, - деди у хотинига. Азизанинг юз-кўзларига қувонч ўрлади: - Вой, бу ўй тағин миянгизга қаёқдан кела қолди? – Анчадан бери ўйлаб юрувдим. Сира мавриди бўлмаётганди. Болаларга кўпроқ кийим-кечак ол. Анча қолиб кетишимиз мумкин. - Ойимни ҳам олиб бораман, дегандингизу?.. – Ойим бошқа сафар боради. Азиза болаларини кийинтириб, ўзи ҳам кийиниб шай бўлиб чиққанда, Насиба опа уларга қараб ҳайрон бўлиб қолди: - Қаёққа кетяпсизлар? - Тоққа, Чимёнга бориб келарканмиз? – деди Азиза лаб-лунжини йиғиштиролмай. - Шунақами? – деди она ўғлига маъюс мўлтираб. - Ҳа, анчадан бери борамиз, деб юрувдик, ҳеч ишдан қўлим бўшамади. - Ойижон, энди уч-тўрт кун бир амаллаб ўтирасиз. Бизсиз қийналиб қолсангиз керак, - деди Азиза қайнонасининг юзидан ўпиб хайрлашаркан. – Майли сизлар ўйнаб-кулиб келсангиз бўлди. Яхши боринглар. Алишер, болам, сал олдинроқ айтганингда бўларкан шу гапингни - деди она мўлтираб. - Майли ойи, хафа бўлманг. Яхши ўтиринг. Ўғил шундай дея машинасини юргизиб, болаларини олиб жўнаб кетди. Ортидан онасининг маъюс лаб тишлаб қолганини машина ойнасидан кўриб турарди........

📝ОПА СИНГИЛ..

(мен шоир ёки ёзувчи эмасман эшитганларим)

Хурматли Кадрдон дўстим, Акам Укам!!!...

-- Онангизни соғиндизми?, унда сингил ёки опангиздан хабар олинг. Ха ха шундай, ёки хонадонизга мехмонга таклиф килинг. Опа сингилда Онангизни хиди бор. Онангизни сўзлари бор. Онангизни тарбияси бор....

-- Биласизми дўст, илк бора опа синглингизни кўлидан ушлаб ким нон,таом килишни ўргатган албата Онамиз. Биласизми болалик килиб уйда тўполон килганимизда Онажонларимиз калтак олиб кувлаганда ким?, " урманг акам ёки укамни деб Ойижонимизни тўсган кўзларида ёш билан", ха ўша опа синглимиз....

-- Опа сингиларимизда биз Онажонимизни кўрамиз, Онажонимизни хис киламиз. Шундай экан нахот узок мусофир юртларда юрган, кимнидир эшигида юрган мунглиғ опа синглимиздан акали бир оғиз телефон килиб хол ахвол сўраймаймиз....

-- Энди тезда килинг қўнғироқ, хол ахволини сўранг... Кўлингиздан келса албатта ёрдам беринг....

-- Буғдойзор даласини тепкилаб босиб ўта оласизми?. Йўк асло, чунки у нонимиз, увол кўр бўлади инсон. Агар буғдойзор даласи у томонда Онангиз бир култим сувга зор бўлиб турсачи. Унда ҳам босиб,тепкилаб ўта олмайсиз. Мумкин эмас асло,мумкин эмас. Айланиб ўтиб беринг Оназоризга ўша бир култим сувни....

-- Лекин каранг ўша Онангиз ўрнида опа синглингиз бўлсачи. Тезда буғдойзорни тепкилаб ўтасизми, босиб ўтасизми, якин йўлни топиб. Олиб бориб беринг ўша бир култим сувни. Хўш буни сабабани биласизми....

-- Нима учун опа сингил учун ҳатто буғдойзорни ҳам кесиб ўтиш мумкинлигини.
Унда эшитинг....

Киёматда каранг тош тарози бўлар эмиш.( Беайб факкат Яратган эгам. Ҳаммамиз билмаган холда гуноҳ киламиз ва ҳар бир гуноҳ олдида жавоб берамиз.)

-- Шунда ҳамма жаннат томон интилар экан. Агар савобингиз кўп бўлса жаннатга кам бўлса дўзахга... Хеч ким савобидан бермас экан....

-- Хатто Ота Онамиз, ака ука, дўстларимиз ҳам. Шу жича савоб берсаю, жаннатларда юрар эдим деб сарсан саргардон бўламиз экан....

-- Шунда ўзига ҳам балким ўша жича савоб етмаётган опа синглимиз тезда ёнимизга етиб келиб бизга ўз савобидан берар экан. Каранг эй ака ука, эй дўст мехрибонликни ака ука деб киёматда ҳам ўзини курбон киллар экан опа синглимиз....

-- Энди билдингизми бизни ожиза опа сингиларимизни кимлигини....
Туринг хабар олинг опа синглингиздан. Хеч йўк телефон килиб бир ҳафтада бир оғиз. Опажон ёки синглим яхшимисан?. соғлигинг жойидами?,жиянларим яхшими?деб кўйинг.....

-- Кўлингиздан келса албата хонадонига боринг ёки хонадонизга олиб келиб бор йўғидан хабар олинг... Кўпмас озмас кўлиздан келган ёрдамни беринг...
У кўлиздан келмаса бир оғиз ширин сўз билан хабар олинг!

https://t.me/joinchat/AAAAAExB1lHmdm6CUrMqTw

​#маслаҳат 🤔

Жон-жон, ўзингни жонинг.

Борми , йўкми имконинг,
Оғриб қолганда жонинг,
Ҳордигингни олиб ол,
Жон-жон, ўзингни жонинг.

Қизинг айтса ғамини,
Ўғлинг айтса камини,
Олавергин дамингни,
Жон-жон, ўзингни жонинг.

Титраб турган юраксан,
Рўзғор-ғорга тиргаксан.
Эрингга соғ кераксан,
Жон-жон, ўзингни жонинг.

Бир бўлганда Тожмахал,
Жуфтинг қўярми ҳайкал,
Ёниб юр сен хам ял-ял,
Жон -жон, ўзингни жонинг.

Ҳар турмушни мушти бор,
Тиконлари ниши бор,
Бировда не ишинг бор,
Жон-жон , ўзингни жонинг.

Ким кўрибди кишини,
Тугатган дунё ишини,
Нари сур ташвишингни,
Жон-жон, ўзингни жонинг.

Рангинг кўр-у, сургин ҳол,
Токайгача шу аҳвол,
Оромгоҳда даминг ол,
Жон-жон, ўзингни жонинг.

Ўсмани қўй қошингга,
Торт болиш ёнбошингга,
Қуйруқ солгин ошингга,
Жон-жон, ўзингни жонинг.

Кўнгилда бахор сайли,
Ўзингни ата Лайли,
Аёлсан, шу туфайли,
Жон-жон ўзингни жонинг.

Токай бўшлик қиларсан,
Ўзингга не тиларсан,
Яна ўзинг биларсан,
Жон-жон, ўзингни жонинг.

Хазонрезги