ده‌نگی‌کوردستان @dengikurdistan Channel on Telegram

ده‌نگی‌کوردستان

@dengikurdistan


🔺هفته‌نامه ده‌نگی‌کوردستان
🔻رسانه‌ای مستقل با رویکرد خبری تحلیلی

مطالب منتشر شده در"ده‌نگی‌کوردستان"، لزوماً نظر گردانندگان آن نیست.

ارتباط با ما؛
@Dkurdistan
تلگرام؛
@DengiKurdistan
اینستاگرام؛
https://instagram.com/dengikurdistan?igs

لینک دعوت؛

ده‌نگی‌کوردستان (Persian)

هفته‌نامه ده‌نگی‌کوردستان یک رسانه مستقل با رویکرد خبری تحلیلی است. این هفته‌نامه به منتشر کردن مطالبی پرداخته که بر پایه تحلیل‌های دقیق و خبرهای موثق تهیه شده‌اند. مطالب موجود در ده‌نگی‌کوردستان به هیچ وجه نظرات گردانندگانش را نمایانگر نمی‌کنند. اگر به ارتباط با ما علاقه‌مند هستید، می‌توانید از طریق تلگرام با ما در ارتباط باشید: @Dkurdistan یا از طریق اینستاگرام به ما بپیوندید: https://instagram.com/dengikurdistan?igs. برای کسب اطلاعات بیشتر و عضویت در این هفته‌نامه مستقل، می‌توانید از لینک دعوت زیر استفاده کنید.

ده‌نگی‌کوردستان

21 Nov, 04:53


ئەم هەواڵه هی ساڵی 2019یه


@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

20 Nov, 21:56


📚 کتێبی تازه

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

20 Nov, 21:54


ئاکامی یەکەم سەرژمێری عێراق، له ساڵی 1927

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

20 Nov, 20:15


🔺سەرژمێری کەرکووک

لەکۆتاییەکانی سەردەمی عوسمانیدا....
شەمسەدین سامی لە بەرگی پێنجەمی قاموس الإعلام  دا  لەلاپەڕە (٣٨٤٦) لەباسی #کەرکووک دا  دەڵێت..
کەرکووک بە دووری ١٦٠ کیلۆمەتر کەوتووەتە باشووری ڕۆژهەڵاتی ((کوردستانی ویلایەتی موسڵەوە)).. (موسڵ)ی بەیەکێک لەویلایەتی کوردستان ناساندووە، پاشان دەڵێت: دانیشتوانی شاری کەرکووک ٣٠ هەزار کەسە، هەروەها دەڵێت ٤/٣ ی دانیشتوانی کەرکووک کوردن، واتا ٢٢ هەزار و ٥٠٠ کەسی کورد بووە، تەنها ٧٥٠٠ی تورك و عەرەب و کلدان و جوو بووە..
سەرچاوە: پەیجی دەزگای ڕەنجوری، کەرکوک

ده‌نگی‌کوردستان

20 Nov, 18:41


🔺بی بی سی: هێرشەکانی تورکیا کارەبا و ئاوی ملیۆنێک کەسی لە ڕۆژئاوای کوردستان بڕیوە

📌کەناڵی بی بی سی بڵاویکردەوە، هێرشە ئاسمانییەکانی تورکیا بۆ سەر باکورو ڕۆژهەڵاتی سوریا کارەبا و ئاوی زیاتر لە ملیۆنێک کەس بڕیوە و ئەمەش بە وتەی شارەزایان ڕەنگە پێشێلکردنی یاسا نێودەوڵەتییەکان بێت.


🔻بەگوێرەی لێکۆڵینەوەیەکی کەناڵی بی بی سی، تورکیا لە نێوان ئۆکتۆبەری 2019 تا مانگی 1ی 2024 زیاتر لە 100 هێرشی کردووەتە سەر کێڵگە نەوتییەکان و دامەزراوە گازییەکان و وێستگەکانی کارەبا لە ناوچەکانی باکور و ڕۆژهەڵاتی سوریا.

🔹 کەناڵی بی بی سی ئاماژەی بەوەکردووە، ئەم هێرشانە قەیرانی مرۆیی لە ناوچەیەکدا دروستکردووە، کە بەدەست شەڕی ناوخۆی بەردەوامەوە دەناڵێنێت، جگە لە چوار ساڵ وشکەساڵی سەخت کە بەهۆی گۆڕانی کەشوهەوا توندتر بووە.

🔹 ئەوەشخراوەتەڕوو، ئاو کەم بوو، بەڵام هێرشەکان بۆ سەر ژێرخانی کارەبا لە مانگی تشرینی یەکەمی ساڵی ڕابردوودا بووە هۆی پچڕانی کارەبای وێستگەی سەرەکی ئاوی هەرێمەکە، لە عەلووک و لەو کاتەوە کارەکانی وەستاوە.

ده‌نگی‌کوردستان

20 Nov, 18:36


🎞هونەرمەند ئیبراهیم قادری که دوێنێ، لە تەمەنی 90 ساڵی بەهۆی نەخۆشییەوە کۆچی دوایی کرد، تەرمەکەی لە شاری مەهاباد بەخاک سپێردرا

ده‌نگی‌کوردستان

20 Nov, 17:06


در سنندج برگزار می‌شود؛

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

19 Nov, 21:23


‍ ‍ هەڤ وەڵاتیێن ڕێزدار
ئەڤیندارێن ژینگە و ژییانێ

🖊هەر وەسا کو هوون ژی دزانن، وەک سالێن بهوری و پاش بارانێن پاییزی و تێرئاڤ بوونا ئەردێ، ژ دیرۆک ١ هەتانی ٢٥ێ سەرماوەزێ (آذر) ژ ئالی ئەنجومەنێن ژینگە پارێزی، سازییێن مەدەنی، کۆمێن چییاگەڕ و دیتر جڤاکێن نشتەجییێن زاگرۆسێ، بەرنامەیا چاندنا تۆوێن دارستانی یێن زاگرۆسێ (بەروو، گوهیژ، بادەم، کەزوان و جورەیێن دیتر) سەر ناڤێ «زاگرۆسانه» ل هەموو ناوەندێن زاگرۆسێ تێ لدارخستن.

ئەڤ چالاکی کو نها بوویه بەشەک ژ چاند و فەرهەنگا ژینگەهی یا جڤاکێن زاگرۆس نشین، هەموو سالان ب ئارمانجا، ئاگاهداری و بەرفرە کرنا فەرهەنگا ژینگە پارێزی و ژیناییا زاگرۆسێ تێ ئەنجام دان هەیا کو مەرحەمەک بە سەر برینێن بەژنا زاگرۆسا مە یا دەلال.

د داڤیێ دە ئەم ژ هەموو زاگرۆس نشینان، سازیێن مەدەنی، ئەنجومەنێن ژینگەپارێزی و کۆمێن چییاگەر داخواز دکن ژ بۆ برێڤەبرنا باشتر و بهێزترا بەرنامەیا «زاگرۆسانه» ب ئاڤایەکە کۆمی و ب بەشدارییەکە چالاک، ژ بۆ وەژییان و ژیناییا زاگرۆسێ دەست ب چاندنا تۆوێن وەک بەروو، گوهیژ، بادەم، کەزوان و ... کو تایبەتی ب زاگرۆسێ نە ل هەموو ناڤچە و دەڤەرێن پێدڤی بکن.

#زاگرۆسانه

ده‌نگی‌کوردستان

19 Nov, 20:41


توسط انجمن تجلیل برگزار شد؛

◾️تجلیل از استاد «آرام مستوفی» ادیب و گوینده پیشکسوت کردستانی

▪️تعدادی از اهالی فرهنگ، هنر و ادب در قالب انجمن مردمی تجلیل از مفاخر و هنرمندان کردستان ضمن دیدار با «آرام مستوفی» از ادباء و گویندگان پیشکسوت کردستان، از سالها خدمت و فعالیتش در حوزه ادب و هنر کُردی...

🔸لطفا برای خواندن کامل گزارش و دیدن عکس های این مراسم بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
@tajlilkurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

19 Nov, 19:31


در شهر سقز برگزار می‌شود

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

19 Nov, 19:24


📸وێنەی ڕۆژ

دیداری مەسروور بارزانی و ژوان حاجۆ

ده‌نگی‌کوردستان

19 Nov, 19:20


📸 وێنە مێژوو

عەفرین، ساڵی 1900 ـــ وێنەی دوو پیاوی کورد

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

19 Nov, 18:19


🔺هونەرمەند ئیبڕاهیم قادری کۆچی دوایی کرد

🔻سەر لەئێوارەی ئەمڕۆ، ۲۹ی خەزەڵوەر، هونەرمەندی گۆرانیبێژ، ئیبڕاهیم قادری لە شاری مەهاباد کۆچی دوایی کرد.

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

18 Nov, 19:38


🎭خشته‌ی شانۆکانی نۆزده‌هه‌مین فێستیڤاڵی شانۆی کوردی سەقز

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

17 Nov, 23:34


‍ 87 ساڵ لەمەوبەر، ڕۆژی دووشەمە 24ی خەزەڵوەری 1316ی هەتاوی، ڕێکەوتی 15ی نوامبری 1937 سەید ڕەزای دەرسیم لە باکووری کوردستان لە دار درا. بڕگەیەک لە بیرەوەرییەکانی مووسا عەنتەر لە باسی ئەو ڕۆژەدا، یادەوەریی شاهیدێکی ڕووداوەکەمان بەمجۆرە بۆ دەگێڕێتەوە:
«دادگا 72 تۆمەتباری هەبوو. تۆمەتبارەکان ترکی‌یان نەدەزانی، بەڵام دادگا بڕیارەکەی خۆی بە ترکی خوێندەوە. جەلادێکی قەرەجمان دۆزییەوە، کە بۆ هەڵاوەسینی هەر کەسێک داوای 10 لیرەی دەکرد، ئێمەش بەو پارەیە ڕازی بووین. دوای دەرچوونمان لە دادگا، ئێمە سەید ڕەزامان لەگەڵ خۆمان برد بۆ مەیدانەکەی تەک قەرەقۆڵی ژەندرمە. سەید ڕەزا کاتێک پەتی سێدارەی بینی لە دۆخەکە تێگەیشت. سەیرێکی یەکدیمان کرد، سەید ڕەزا بە من پێکەنی. داواکاری گشتی پرسیاری ئەوەی لێ کرد: ئایا دەتەوێ بەر لە سێدارەدانت نوێژ بکەی؟ بەڵام ئەو نەیویست. کەش و هەوا زۆر سارد بوو، هیچ‌کەسیش لە دەوروبەرەکە نەبوو. بەڵام وەک ئەوەی مەیدانەکە تژی لە خەڵک بێت سەید ڕەزا بە تۆنێکی بەرز وتاری دەدا. لەگەڵ وتەکانی ئەو، تەزی بە هەموو جەستەمدا هات. ئەو پیاوە بە تەمەنە ڕەپ ڕەپ دەڕۆیشتە بەردەم پەتی سێدارە. جەلادەکە هاتە بەردەمی تا بیباتە سەر کورسی و پەتەکەی لە مل کا، سەید ڕەزا پاڵی پێوەنا و چۆ سەر کورسی و پەتەکەی لە ملی خۆی کرد و شاپێکی لە کورسییەکە دا.
سەید ڕەزا و کوڕەکەی هیچیان لە ناو چوارچێوەی تەمەنی یاسایی لە سێدارەدان نەبوون. سەید ڕەزا تەمەنی 75 ساڵ و کوڕەکەی کەمتر لە 18 ساڵ بوو. جا بۆ ئەوەی ئەنقەرە ڕووبەڕووی ڕەخنەی نێودەوڵەتی نەبێتەوە، کاربەدەستانی ترک دەستکاریی هەر دوو ناسنامە دەکەن و تەمەنی سەید ڕەزا بچووک دەکەنەوە و تەمەنی کوڕەکەی زیاد دەکەن؛ ئینجا هەردووکیان لە دار دەدەن.» [بیرەوەرییەکانم، مووسا عەنتەر، وەرگێڕانی بە کوردی: محەمەد عزەدین، چاپی چوارەم، دەزگای فام، 2024، لاپەڕە: 450 تا 460]

وێنە: سەید ڕەزا دەرسیم
کار: عەبدوڵڵا سەمەدی
کاغەز: شتنباخ steinbach
قەڵەم: ب6
قەوارە: 35 × 50
مەھاباد-1375/1996
ـــــ
لە پەیجی مامۆستا عەبدوڵڵا سەمەدی گیراوە

https://t.me/kurdokurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

17 Nov, 22:19


🔺پزیشکێکی کورد یەکەم نەشتەرگەریی ڕۆبۆتیی بۆ چاندنی گورچیلە لە ئەمریکا کرد

🔻د.غازی ب. زێباری، خەڵکی هەرێمی کوردستان و دانیشتووی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا، لە هەنگاوێکی مێژووییدا یەکەم نەشتەرگەریی چاندنی گورچیلەی بەخشەری زیندووی بە یارمەتی ڕۆبۆت، لە لویزیانای باکوور، کرد

🔻 لە سەنتەری پزیشکی ویلیس-نایتۆن نۆرس لە شرێڤپۆرت، د. زێباری بە بەکارهێنانی سیستمی نەشتەرگەریی ڕۆبۆتیی پێشکەوتووی داڤینچی XI، ئەم نەشتەرگەرییە سەرکەوتووەی کرد کە چەندین سوودی گرنگی هەیە، لەوانە: کەمکردنەوەی ئازار، چاکبوونەوەی خێراتر و کەمکردنەوەی مەترسیی هەوکردنی برین.

🔻د. زێباری، لە لێدوانێکیدا سەبارەت بەم رێکارە نوێیەوە دەڵێت: "ئەم تێکنۆلۆژیا نوێیە دەرفەتی دووەم دەداتە ئەو نەخۆشانەی کە پێشتر بەهۆی کێشی زۆر یان قەڵەوییەوە ڕەتکراونەتەوە." هەروەها جەختی لەوە کردەوە "ئەم پێشکەوتنە بە شێوەیەکی بەرچاو کوالێتی چاودێریی نەخۆشەکانی چاندنی گورچیلە باشتر دەکات."

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

17 Nov, 21:41


بەسەرهاتی "کەریم ئەلەکە" کەسایەتی شاری سلێمانی

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

12 Nov, 15:28


🔺مدارس شهر قروه امروز سه‌شنبه تعطیل شد

🔻 ‌آموزش و پرورش استان کوردستان اعلام کرد: با توجه به مشکل قطعی آب در قروه و براساس هماهنگی انجام شده، تمام مدارس این شهر امروز سه‌شنبه تعطیل شد.

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

11 Nov, 06:44


🔺زنی «تقریبا نابینا» با هوش مصنوعی بینا شد!

🔻پاتریشیا گونسالوس، ۳۱ ساله، اهل پرتغال، اولین بیمار در بریتانیا بود که این هفته در یک کلینیک خصوصی در لندن تحت عمل جراحی جدید لیزیک قرار گرفت.
🔹وی به دلیل آستیگماتیسم و ​​کوته بینی شدید، بدون عینک نابینا بود.
🔹در این جراحی، ابتدا از چشم‌های او اسکن دقیقی گرفتند. سپس یک نسخه دیجیتال از آن ساختند و با کمک هوش مصنوعی برنامه‌ ویژه‌ای برای اصلاح بینایی او طراحی شد. در نهایت جراح، این برنامه را روی چشم‌های وی اجرا کرد.
🔹دید وی اکنون به حدی است که آنچه یک فرد با بینایی عادی در فاصله ۱۶ پایی می‌بیند او از فاصله بیست پایی به وضوح ببیند.

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

10 Nov, 20:19


🔺دفتر حقوق بشر سازمان ملل: نزدیک به ۷۰ درصد از کشته‌شدگان غزه، زن و کودک هستند

دفتر حقوق بشر سازمان ملل روز جمعه اعلام کرد که تقریباً ۷۰ درصد از کشته‌شدگان جنگ غزه که تأیید شده‌اند، زن و کودک بوده‌اند. این دفتر حمله به غیرنظامیان در حملات اسرائیل را محکوم کرده و نگرانی خود را از افزایش "جنایات جنگی و سایر جنایات علیه بشریت" ابراز کرد.

🔹 افرادی که سازمان ملل به آن‌ها اشاره کرده است، تنها کسانی هستند که این نهاد توانسته مرگشان را از طریق سه منبع مستقل تأیید کند. تأیید هویت کشته‌شدگان همچنان ادامه دارد.

🔹 از میان ۸,۱۱۹ قربانی که تأیید شده‌اند، تعداد کشته‌ها بسیار کمتر از ۴۳,۰۰۰ نفری است که مقام‌های بهداشتی غزه اعلام کرده‌اند. با این حال، سن و جنسیت قربانیانی که سازمان ملل توانسته تأیید کند، با اظهارات مقام‌های فلسطینی هم‌خوانی دارد که گفته‌اند بیشتر کشته‌شدگان جنگ غزه، زن و کودک بوده‌اند.

🔹 دفتر حقوق بشر سازمان ملل در بیانیه‌ای که حاوی گزارشی ۳۲ صفحه‌ای بود، اعلام کرد که یافته‌ها "نقض جدی اصول اساسی حقوق بین‌الملل بشردوستانه" را نشان می‌دهند.

🔹 در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، نیروهای حماس به اسرائیل حمله کردند و مقام‌های این کشور گفته‌اند در این حمله حدود ۱,۲۰۰ نفر کشته و بیش از ۲۵۰ نفر دیگر به گروگان گرفته شده‌اند. این حمله حماس جرقه آغاز جنگ در منطقه غزه را روشن کرد.

🔹 ارتش اسرائیل اعلام کرده است که تلاش می‌کند از آسیب رساندن به غیرنظامیان خودداری کند. با این حال، تأکید کرده که در صورت کشته شدن هر غیرنظامی در درگیری با نیروهای مسلح، مسئولیت آن بر عهده حماس است و مدعی شده که حماس از مراکز غیرنظامی به عنوان پایگاه استفاده می‌کند. حماس استفاده از غیرنظامیان و مراکز غیرنظامی، از جمله بیمارستان‌ها، به عنوان سپر انسانی را رد کرده است.

منبع / رویترز

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

09 Nov, 18:58


📸 عکس روز

قیمت یک میلیون ۱۵۵ هزارتومنی، برای یک ظرف میوه در یکی از فروشگاه‌های شمال شهر تهران.

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

09 Nov, 18:51


🔺گزارش شبکه الجزیره در خصوص حضور سربازان ترکیه در اسرائیل

"بیش از ده هزار سرباز ترکیه در صفوف ارتش اسراییل حضور دارند. طبق آمار ۴۰۰۰ نفر از این نیروها درحال جنگ علیه غزه مشارکت داشته که ۶۵ نفر از آنها کشته شده‌اند."

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

07 Nov, 04:51


🔺جامعه ایران در رتبه سوم پیگیرترین کشورهای نتایج انتخابات آمریکا است. خود آمریکا در رتبه نهم است!

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

04 Nov, 06:43


در سنندج برگزار می‌شود؛

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

03 Nov, 17:06


لە شاری سنه بەڕێوە دەچێت؛

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

03 Nov, 12:58


📸 وێنەی ڕۆژ


شاری سنە ـــ ئەمڕۆ

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

02 Nov, 19:23


🔺چالش‌های مسیر عبدالکریم حسین‌زاده در پست معاونت رئیس‌جمهور

سیداد شیرزاد

https://telegra.ph/%DA%86%D8%A7%D9%84%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D9%BE%D8%B3%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AA-%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1-11-02

@Dengikurdistan
@sidadshirzad

ده‌نگی‌کوردستان

02 Nov, 19:20


📸 وێنە‌مێژوو

لە ڕاستەوە؛ مەلا ڕەسووڵ پێشنەماز، هێمن، هەژار و هێدی

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

02 Nov, 19:06


🗞چالش‌های مسیر عبدالکریم حسین‌زاده در پست معاونت رئیس‌جمهور

روز چهارشنبه گذشته در دور دوم استعفای عبدالکريم حسین‌زاده از نمایندگی مجلس جهت پیوستن به کابینهٔ پزشکیان، بالأخره نمایندگان موافقت خود را اعلام کردند تا آقای حسین‌زاده به عنوان اولین کُرد اهل سنت بعد از انقلاب 57 باشد که توانسته به کابینه راه یابد.
در بین اکثریت کُردها به استعفای حسین‌زاده از نمایندگی حوزهٔ حساس اشنویه و نقده با نقد و بدبینی نگریسته می‌شد و در ادامه اصرار پزشکیان بر استفاده از شخص حسین‌زاده در این معاونت نیز بر این نقدها و نگرانی‌ها افزوده است.
نگرانی‌ها ناظر به کرسی نمایندگی مهندس حسین‌زاده است که اکنون خالی شده و دندان‌های بسیاری برای تصاحبش تیز شده تا با همکاری چنگ‌هایی که به هم فشره می‌شوند این کرسی را فراچنگ آورند. رجزخوانی‌ها در شبکه‌های اجتماعی از لحظهٔ مطرح شدن نام حسین‌زاده برای این پست شروع و با استعفای او شدت گرفته‌اند.
لیکن نمی‌توان شکستن طلسم حضور کُردهای اهل سنت را در کابینه ناچیز یا کم‌اهمیت پنداشت. هرچند این اهمیت فعلاً در ساحت نمادین قابل درک و تحلیل است و تا گسترش آن در همهٔ ابعاد ساختار، خصوصاً در مدیریت کلان استان‌های کُردنشین، و به ویژه آذربایجان غربی، نمی‌توان به تأثیر جدی و معنادار آن اندیشید. فی‌الواقع اگر استفادهٔ دکتر پزشکیان از اهل سنت در همین حدود باقی بماند این تصور ایجاد خواهد شد که چنین اقدامی، صرفاً در راستای قسمی وفای به عهد انتخاباتی و به منظور از دست ندادن سرمایهٔ اجتماعی برای آینده بوده، تا این‌که اراده‌ای جدی در راستای بَرکَندن موانع مشارکت سیاسی برای اقلیت‌ها در ساختار مدیریتی و تقسیم و توزيع قدرت کشور باشد.
در خصوص شانس موفقیت حسین‌زاده در کسوت معاونت رئیس‌جمهور که می‌تواند هم برای شخص او جهت ارتقای بیشتر در ساختار مفید باشد و هم شانس استفادهٔ افزون‌تر از نخبگان محرومان از قدرت را در آینده افزایش دهد به نظر می‌رسد عواملی فراتر از شخص حسین‌زاده و حتی پزشکیان دخیل و مؤثر باشند.

🖇متن کامل این یادداشت به قلم سیداد شیرزاد را در INSTANT VIEW بخوانید.


Pênaseyek Nû Ji Civaka Kurdî

📱@vejinkovar

ده‌نگی‌کوردستان

02 Nov, 17:28


🔺بەشێك لە ڕێوڕەسمی جێژنی خورما لە قەسر شیرین لە پارێزگای کرماشان کە پێنج‌شەممەی ڕابردوو بە ئامادەبوونی خەڵکی ناوچە جیاجیاکان بەڕێوەچوو.


🔻 ئەم فێستیڤاڵە بۆ ناساندنی بەرهەمی خورما و ڕاكێشانی گەشتیار بەڕێوەچوو.

🔹 قەسری شیرین لە پارێزگای كرماشان گەورەترین ناوەندی بەرهەمهێنانی خورمایە.

🔹 لەم شارە ٩٠٠ هەزار هێكتار دار خورما هەیە و زیاتر لە ١٥ جۆر خورمایان لێ بەرهەم دێت.

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

02 Nov, 17:21


🔺هاوسەرۆکی دەمپارتی بۆ ئەردۆغان: چارەسەری پرسی کورد لە دەستی ئێوەدایە

🔻لە کۆبوونەوەی فراکسیۆنی پارتەکەیدا تونجەر باکر هان، هاوسەرۆکی پارتی یەکسانی و دیموکراسیی گەلان (دەم پارتی) بە رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆککۆماری تورکیای راگەیاند، بەرپرسیاریەتی بۆ چارەسەرکردنی پرسی کورد بەکاربهێنێت.

🔹 لە کۆبوونەوەی فراکسیۆنی پارتەکەیدا رۆژی 30-10-2024 تونجەر باکرهان باسی لە هەڵوێستی رەجەب تەیب ئەردۆغان بۆ چارەسەرکردنی پرسی کورد کرد و بە گرنگی وەسفکرد. سەبارەت بەو دەرفەتەی جارێکی دیکە بۆ چارەسەرکردنی پرسی کورد هاتووەتە پێشەوە باکرهان جەختیکردەوە کە کورد ئەم جارە تەنیا هیواداربوونیان ناوێت، بەڵکو چاوەڕێی هەنگاوی کردەیین.

🔹 ئەمە لەکاتێکدایە هەمان رۆژ رەجەب تەیب ئەردۆغان لە گوتاری کۆبوونەوەی فراکسیۆنی ئاکپارتیدا گوتی: "ئەوەی بۆ تورکیا و داهاتووی رۆشنی گەلەکەمان پێویستە هەرگیز لە ئەنجامدانی سڵمان نەکردەوە و سڵ ناکەینەوە. ئەگەر خوا تەمەن و دەرفەت بدات، نیازمان هەیە ئەم پرسە لە رۆژەڤی وڵاتەکەمان بە تەواوی دەربهێنین و تاج بخەینە سەر 40 ساڵەی سیاسیمان کە بە خزمەتی گەل تێپەڕیوە."

🔹 هاوسەرۆکی دەم پارتی رووی دەمی کردە ئەردۆغان و گوتی: "بەرێز ئەردۆغان، ئێوە رووبەڕووی تاقیکردنەوەیەکی مێژوویین. ئێمە وەکو دەم پارتی، گوتەکانی ئەمڕۆتان لەبارەی چارەسەری پرسی کورد و ئاشتەوایی تورکیا بە گرنگ دەزانین. هەنگاونان بۆ ئاشتی وەکو سەرۆککۆمار، بەرپرسیاریەتیی ئێوەیە. ئێوە دەتوانن ئەو بەرپرسیاریەتییە هەڵبگرن".

🔹 هاوسەرۆکی دەم پارتی هەروەها داوای لە ئەردۆغان کرد، بەرپرسیاریەتی بۆ ئاشتی لە ئەستۆ بگرن و لە لاپەڕەیەکی جیاواز لە سەرۆککۆمارەکانی پێشوو، بۆ خۆیان تۆمار بکەن.

🔹 دەوڵەت باخچەلی رۆژی 22-10-2024 لە کۆبوونەوەی فراکسیۆنی پارتەکەیدا داوای کرد عەبدوڵڵا ئۆجەلان بچێتە کۆبوونەوەی فراکسیۆنی دەم پارتی لە پەرلەمان و هەڵوەشاندنەوەی پەکەکە رابگەیێنێت و بەو جۆرەش شەڕی نێوان پەکەکە و سوپای تورکیا کە زیاتر لە 40 ساڵە بەردەوامە کۆتایی پێ بێنێت.

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

02 Nov, 17:15


🔺 بەسەر کردنەوەی نووسەرێک

🖊 ئەمڕۆ لە پەنای مەچەکی برینداری نیشتمانەوە، لە دۆستانێک لە ڕەگەزی باران، نامەیەکم تەژی بە هەناسەکانی کوێستان و به بۆنی "کاڵەبەی" و بە سۆزی "کەمەرە شل" وەرگرت. دەستی بارانیان گرتبوو، پڕاوپڕی باخەڵیان نێشتمانیان بۆ هێنا بووم، هەنگاوەکانیان پڕ بوون لە نیگا، نیگاکانیان پڕ بوون لە وەفا. بەڵێنمان دا لە جۆگەی پرسیارەوە گزنگ هەڵکەین بۆ تاڤگەی ئەندێشە تا ئاوەز چیتر لە قۆڵبەستی یەقیندا نەمێنێتەوە، هەتا گەردەلوول بخوێنینەوە و دەست بکەینەوە ملی بەڵێن. بەتەماین تاریکی لەت بکەین، جامانەیەک بخەینە ملی هەڵمەت، شاڵێک بخەینە ناقی دووبەرەکییەوە، لە ڕێگەی ئامانجەوە بڕۆین، لەسەر ڕێگا، لە هەر کانیەئاوێک لابدەین و هەناسە بارکەین لە ورە و نەسیمێکی کاڵ بدوورین بە یەخەی ئازادیەوە. بەڵێن بێ لە ئاست کەند و لەندەکان پێکەوە شانبەشان ئایەتی کۆڵنەدان بخوێنینەوە.


براتان کەیهان عەزیزی ــ پاوە
10ی خەزڵوەر، 2724ی کوردی



@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

01 Nov, 05:34


ڕێز‌گرتن له نووسەر حەسەن گۆران، له شاری سنه

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

01 Nov, 05:30


🔺ورود ایل قاراپاپاق [ترک‌ها] به نقده، پانزدهم اسفند  ۱۵/۱۲/۱۲۰۸ش (۱۲/۹/۱۲۴۵.ق)

کیومرث حاجی‌محمدی؛ پژوهشگر حوزه تاریخ

🖊به روایتی ایل بزچلو که اکنون در شهرستان نقده ساکن هستند و به قاراپاپاق معروف شده اند ، در دوره ی شاه عباس صفوی از محال بوزچلوی کمیجان اراک به گرجستان انتقال و در مقابل قبایل لزگی و داغستان به عنوان مدافع به مرزداری گمارده شدند. همچنین پس از عهدنامه گلستان و ترکمانچای به علت خدمات شایان در جنگ ایران و روس، بدستور عباس میرزا ولیعهد قاجار از قفقاز به شهرستان نقده امروزی وارد شد و در آن نشیمن گزید .در برخی نوشته های اخیر، ادعا شده است که قبل از ورود و اسکان ایل قاراپاق به سولدوز ، بخش اعظم این دشت خالی از سکنه و غیر قابل سکونت بوده است . این در حالی است که یافته های باستان شناسان به روشنی می رساند که جای جای دشت پهناور سولدوز به جهت موقعیت جغرافیایی و وفور مواهب الهی در آن، از همان بدو پیدایش مدنیت های ساکن و یکجانشین، محل سکونت اقوام مختلف بوده و پیشینه سکونت در این دشت حداقل به ۸۰۰۰ سال می رسد . به روایتی نیز قراپاپاق ها از تیره های ایل بزرگ بوزچلو هستند که ردپایشان  در مناطق مختلف دیده می شود. بوزچلوها خود از تیره های ایل بیات از قبایل ترک ساکن در سوریه بودند و ایل بیات نیز یکی از تیره های بیست و چهارگانه اوغوزها را تشکیل می داد. در جدیدترین اظهار نظر، گفته شده است که نام بزچلو نخستین بار در اسناد مربوط به عهد ممالیک مصر ( سده نهم هجری قمری ) آمده و نام این ایل برگرفته از اسم فردی به نام بوزجه بیگ است که در جنگ های داخلی مصر در عهد ممالیک، در قامت سرکرده طوایف ترک بیات به طرفداری از سلطان فرج ، پادشاه چرکسی ممالیک، به مقابله با مدعیان قدرت بر می خیزد و در این راه جان خود را از دست می دهد؛ به دنبال این واقعه، در منابع نوشتاری مصری به بیات های تحت فرماندهی بوزجه بیگ و فرزند او، لقب « آل بزجه » یا « بزجلوه می دهند. ایل بزچلو پس از جداشدن از ایل بیات ، همانند سایر ایلات ترک ساکن در شامات و آناتولی ، تحت تأثیر تبلیغات مذهبی صفویان قرار می گیرد و گویا در عهد پادشاهی شاه اسماعیل اول به نواحی امروزی اراک و همدان در ایران بر میگرد که در آن زمان جزو عراق عجم قلمداد می شدند. بخش اعظم بزچلوهای ساکن در نواحی نامبرده ، در سده یازدهم هجری به دستور شاه عباس به سرحدات گرجستان کوچانده می شوند . ایشان رفته رفته در مناطق اطراف نیز پراکنده می گردند که ایروان یکی از آنها بود.

اینان در دورة أول جنگ های میان ایران و روس نیز در خدمت و تحت امر عباس میرزا ، وليعهد دربار قاجار بودند در دنباله کوچ عشایر که عباس میرزا پس از انعقاد عهدنامه صلح گلستان در روز سوم آبان سال ۱۱۹۲ خورشیدی و وعمدتا به منظور جلوگیری از پیوستن ایلات مناطق مرزی به امپراطوری روسیه در پیش می گیرد ، فرمان کوچ بخشی از بزچلوهای منطقه قفقاز به صفحات داخلی ایران در جنوب رود ارس صادر می شود . در پی این فرمان ، بزچلوهای ساکن ایروان در اوایل سال ۱۲۰۰ خورشیدی راه آواجیق خوی را در پیش می گیرند که اردوگاه مرکزی و ستاد فرماندهی عباس میرزای ولیعهد بود. از قرار اطلاع ، نام قراپاپاق را هنگام عبور بزچلوها از این منطقه به ایشان داده اند و دلیل این نامگذاری را کلاه های سیاه مردان این گروه دانسته اند ( = واژه های ترکی قره و پاپاق » به ترتیب به معنای « سیاه » و « کلاه » است ) . گویاعباس میرزا نیز در اولین فرمان خود به این ایل در آواجیق ، از همین نام استفاده کرده است . سرانجام پس از مدتی انتظار در آواجیق ، ایل قراپاپاق در آذر ماه سال ۱۲۴۵ قمری فرمان کتبی ولیعهد مبنی بر اسکان در دشت سولدوز را دریافت می دارد و در بهمن ماه همان سال وارد این دشت خرم می شود. به گفته مولف کتاب تاریخ ایل افشار قبل از حضور قره پاپاق ها در نقده و سولدوز، اتحادیه بلباس ساکنین محال لایجان ارومی و سلدوز بودند.

✮اتحادیه بلباس شامل سه طایفه کُرد مامش، منگور و پیران بودند.

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

30 Oct, 20:05


🔺 بازداشت شهردار محله «کوردستان استانبول» به اتهام همکاری با پ.ک.ک توسط پلیس ترکیه


🔻سحرگاه امروز، پلیس ترکیه پروفسور احمد اوزر، شهردار منتخب محله اسنیورت استانبول، را بازداشت کرد.

🔹 اسنیورت، با جمعیتی بیش از یک میلیون نفر، بزرگترین محله استانبول به شمار می‌رود و جمعیت عمده‌ای از آن را کردها تشکیل می‌دهند.

🔹 در انتخابات محلی اخیر، پروفسور احمد اوزر از سوی حزب دموکراتیک خلق‌ها (ح.د.پ) به عنوان کاندیدای توافقی با حزب جمهوری‌خواه خلق (ج.ه.پ) برای شهرداری اسنیورت معرفی شد. او با رأی بالا از سوی مردم به عنوان شهردار اسنیورت، که به «کوردستان استانبول» نیز معروف است، انتخاب شد.

🔹 پروفسور اوزر، متولد شهر وان در شمال کوردستان و از چهره‌های دانشگاهی شناخته‌شده ترکیه است. او از حقوق ملی کوردها به صورت علنی دفاع کرده و پیش‌تر با حزب دموکراتیک خلق‌ها نیز همکاری داشته است.

🔹 پلیس ترکیه، سحرگاه امروز ، وی را به اتهام عضویت و همکاری با پ.ک.ک بازداشت کرد.

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

28 Oct, 12:37


🔺ئامارێکی مەترسیداری کۆچی هاوڵاتییانی هەرێم بۆ هەندەران بڵاوکرایەوە

🔻سەرۆكی کۆمەڵەی پەنابەرە گەڕاوەکانی ئەوروپا ڕایگەیاند، تەنها لە ١٠ مانگی ئەمساڵدا، لە هەرێمی کوردستان حەوت هەزار هاوڵاتی هەرێمی کوردستان کۆچیان کردووە بۆ وڵاتانی ئەوروپا.

🔹 ئەبوبەكر عەلی سەرۆكی کۆمەڵەی پەنابەرە گەڕاوەکانی ئەوروپا لە ھەرێمی کوردستان لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەنوسیدا وتی: ئەڵمانیا لە ٢٢ی مانگ لە قۆناغی دووەمدا کاروانێکی دیکەی پەنابەرانی هەرێمی کوردستانی ڕەوانەی فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی بەغدا کردەوە، کە ژمارەیان ٣٦ هاوڵاتیی بوو کە بەشێك لەوانەش خێزاندار بوون و زۆربەیان خەڵکی دهۆک بوون و ئەوانی دیكەش خەڵکی شاری هەولێر و سلێمانی بوون.

🔹 هەروەها وتیشی: لە ئێستادا دۆخی پەنابەران لە خراپیدایە، تەواوی وڵاتانی ئەوروپا لە بەرنامەیاندایە بچنە ژێر باری ڕێکەوتننامەی وڵاتانی ئیتاڵیا و ئەڵمانیا، داوا لە گەنجانمان دەکەین ئەم کۆچە بەلێشاوە کە بووەتە دیاردە نەیکەنە تاکە بژاردەیەک بۆ گەشتنیان بە ئەوروپا و خۆیان نەخەنە بەردەم چارەنووسێک کە ئایا مافی پەنابەرێتیان پێدەدرێت یاخود نا.

🔹 ئاماژەی بەوەشکرد، لە ماوەی ١٠ مانگی ڕابردووی ئەمساڵدا، لە هەرێمی کوردستان حەوت هەزار هاوڵاتی هەرێمی کوردستان کۆچیان کردوە بۆ وڵاتانی ئەوروپا و لە ناو ئەو ژمارەیەشدا پشکی شێر بەر دەڤەری پشدەر و بیتوێن کەوتوە، کە ژمارەیان هەزار و ٥٥٠ کەس بووە.

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

28 Oct, 12:33


🔺 بانە/ ڕێوڕەسمی بەخشینی بڕوانامە بە فێرخوازانی فێركاریی زمانی كوردی لە لایەن ئەنجومەنی نۆژین.

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

28 Oct, 03:40


🔺ماهیگیری از آب گل‌آلودِ جنگ!

صابر گل‌عنبری

🖊در چند هفته اخیر در آن سوی جنگ غزه و لبنان حوادثی در منطقه رخ داده و می‌دهد که نوعی بهره‌برداری طرف‌های دیگر از وضعیت آشوب زده منطقه‌ای است که طی دو روز گذشته با عملیات مسلحانه در آنکارا و حملات گسترده ترکیه به شمال و شرق سوریه و شمال عراق به اوج خود رسید.

از سه هفته پیش، مخالفان سوری تحت حمایت ترکیه در ادلب تحرکاتی خزنده را برای کنترل برخی مناطقی همچون معرة النعمان و خان شيخون شروع کردند.

روسیه هم به دلایلی از جمله جلوگیری از بر هم خوردن نقشه جغرافیاییِ مورد توافق با آنکارا در مارس 2020 در خصوص مناطق تحت کنترل  در شمال غرب سوریه اقدام به بمباران برخی مناطق کرد.

در این میان، سه شنبه گذشته دولت باغچلی شریک اولترا راست دولت ترکیه پیشنهادی غیرمنتظره مطرح نمود که چون بمب سر و صدا کرد و اگر جنگ غزه و لبنان نبود، در صدر اخبار منطقه و جهان می‌نشست.

باغچلی به اردوغان پیشنهاد آزادی عبدالله اوجالان، بنیان‌گذار پ‌ک‌ک را داد تا بستری برای پایان دادن به چهار دهه نزاع فراهم شود.

در کنار  آن هم، پس از سه سال ممنوع الملاقاتی، چهارشنبه گذشته عده‌ای از نزدیکان اوجالان توانستند با او ملاقات کنند.
عمر اوجالان، هم پس از ملاقات بیان داشت که عمویش پیام داده و گفته است که توانایی لازم برای حل این منازعه را دارد.

به احتمال زیاد، باغچلی قبل از طرح این پیشنهاد با اردوغان هماهنگ کرده است. اما سوال این است که چرا اکنون؟ آیا ترکیه در سایه جنگ ویرانگر غزه به این جمع‌بندی رسیده است که گروه‌های چریکی هر اندازه هم خشونت و قدرت تخریب علیه‌شان به کار گرفته شود، قابل حذف نیستند و بهتر است در فضای کنونی راهی برای مصالحه با حزب کارگران کردستان ترکیه گشوده شود؟ 

اما یک روز پس از پیشنهاد باغچلی و ملاقات با اوجالان، ناگهان مقر سازمان هوافضای ترکیه «توساش» در آنکارا هدف حمله‌ای مسلحانه با اهدافی سیاسی قرار گرفت و 5 نفر کشته و 22 نفر دیگر زخمی شدند. پ‌ک‌ک هم امروز مسئولیت آن را بر عهده گرفت.

اما چرا این حمله یک روز پس از سخنان باغچلی رخ داد؟ هدف چه بود؟ حمله چه پیوند غیر مستقیمی با تحرکات خزنده اخیر در سوریه دارد؟ برخی جریان‌های مخالفِ هر نوع آشتی و مذاکره در ساختار قدرت ترکیه و در داخل پ.ک.ک چه نقشی در این خصوص داشتنه و دارند؟ یا برخی طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی که تداوم این مناقشه و ادامه بحران در کانون‌های بحران‌خیز منطقه را به مصلحت می‌دانند.

پس از این حمله مسلحانه، ارتش ترکیه در واکنشی نابرابر دهها حمله سنگین در شمال عراق و شمال و شرق سوریه انجام داد. بیشتر حملات در سوریه انجام شد و با این که ترکیه اعلام کرد که مواضع پ.ک.ک را هدف قرار داده است؛ اما در شمال و شرق سوریه زیرساخت‌های مدنی همچون برخی میادین نفتی و گازی و نیروگاه برق و غیره هدف قرار گرفتند و چند نفر هم کشته شدند. در واقع حمله به این زیرساخت‌ها هم نوعی الگوبرداری از اسرائیل برای پرهزینه کردن نزاع برای طرف مقابل و فشار شدید بر آن است.

ناگفته هم نماند که حکومت خودمختار کُرد در یک سال اخیر فربه‌تر شده و اخیرا در پی مشکلات و اختلافات پیش آمده با جامعه عربی در دیر الزور پس از برکناری احمد الخبیل با بازسازی شورای نظامی دیرالزور و گماشتن ایاد ترکی الخبیل به ریاست آن توانست تا حدود زیادی بحران را مهار کند.

اما اگر پیشنهاد هماهنگ شده باغچلی معطوف به این برآورد باشد که راه حل مناقشه نظامی چهار دهه‌ای با پ.ک.ک سیاسی است، پس لزوما تصمیم‌گیران ترکیه می‌دانند که تخریب زیرساخت‌های حکمرانی حکومت خودمختار در شمال و شرق سوریه نیز نمی‌تواند راهکاری مناسب برای حل منازعه و فشار بر پ.ک.ک و توقف حملاتش باشد. 
اگر چنین باشد که پس از فروکش کردن این تنش احتمالا پیشنهاد باغچلی پیگیری شود.

سیاست ترکیه بسیار سیال و متغیر است و بعید نیست که در نهایت ترکیه مسیر مذاکره و «آشتی» با پ.ک.ک را در پیش  گیرد؛ به ویژه که حکومت خودمختار در شمال و شرق سوریه هم به واقعیتی با عقبه بین‌المللی تبدیل شده که حذف آن تقریبا ناممکن است و در صورت امکان نیز بسیار سخت، پرهزینه و زمان‌بر است.

از این رو، چه بسا تصمیم‌سازان ترکیه به این نتیجه رسیده باشند که راه کنترل این وضعیت و «بی‌خطر سازی» حکومت خودمختار همسایه رسیدن به توافق با حزب کارگران کردستان باشد تا از این رهگذر هم وضعیت در شمال و شرق سوریه را کنترل کرده وهم محمل و بستری برای کنار آمدن با آن (مانند وضعیت مشابه در اقلیم کردستان عراق) در آینده فراهم شود.

فعلا برای چنین خوشبینی زود است و تا رسیدن به این وضعیت نیز فاصله زیاد است؛ اما با این چرخشی که باغچلی دستکم در بعد اعلامی داشت، مشابه آن در سیاست اعمالی ترکیه نیز بعید نیست. اما موانع و چالش‌ها بیشمار است؛ از جریان‌های متنفذ ناراضی در دو طرف تا بازیگران خارجی
@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

27 Oct, 19:56


🔺سەبارەت بە هەڵبژاردنە تازەکەی هەرێم

مەریوان وریاقانع

🖊- ”ژمارەکان نیشانی ئەدەن کە ٤٥ لەسەد، نزیکەی نیوەی ژمارەی خەڵک، هەر لە سەرەتاوە بەشداری هەڵبژاردنەکانی ئەمجارەی نەکردوە، ئەم رێژەی ٤٥ لەسەدە ژمارەی ئەو کەسانەن کە مافی دەنگدانیان هەیە، بەڵام ئەزیەتی ئەوەیان نەکێشاوە بچن کارتی بایۆمەترییەکەیان وەربگرنەوە. بەپێی داتاكانی كۆمسیۆنی هەڵبژاردنەكانی عێراق ئەوانەی لە هەرێمی كوردستاندا مافی دەنگدانیان هەبووە نزیکەی ٤ ملیۆن کەس بووە، بە وردیی (3 ملیۆن و 798 هەزارو 360) كەس ، بەڵام ئەوانەی بایۆمەتریان كردووە و كارتی دەنگدانیان وەرگرتووە تەنها (2 ملیۆن و 899 هەزارو 578) كەس بوون. لەم ژمارەیەش تەنها  2 ملیۆن و 87 هەەزار و 972  بە کردەوە دەنگیان داوە . واتە هەر لەسەرەتاوە و بەر لە دەستپێکردنی دەنگدان، زیاد لە یەک ملیۆن ٧٥٠ هەزار کەس ئامادەنەبوون بەشداری دەنگدانەکە بکەن. ئەمەش دەکاتە ٤٥ لەسەدی کۆی دەنگدەران لە هەرێمدا.“

- ”لەو ٤٥ لەسەدەش کە دەنگیان داوە، پارتی و یەکێتی بەسەریەکەوە ٦٢ کورسیان هێناوە، ٣٨ کورسی تریان چووە بۆ هێزەکانی دەرەوەی ئەم دوو هێزە. کە دەکاتە ٣٨ لەسەدی دەنگەکانی ئەو ٤٥ لە سەدەی دەنگیانداوە. کۆی دەنگدەرانی پارتی و یەکێتی بەرامبەر بە کۆی ئەوانەی لە هەرێمدا مافی دەنگدانیان هەیە دەکاتە نزیکەی ٢٨ لە سەدی کۆی دەنگدەران.  بە مانایەکی دیکە پارتی و یەکێتی بەیەکەوە تەنها ٢٨ لە سەدی کۆی دەنگەدەرانی هەرێمەکەیان لەگەڵدایە. لەو ٢٨ لە سەدە، پارتی نزیکەی ١٨ لە سەد و یەکێتی نزیکەی ١٠ لە سەدی بەردەکەوێت.“

- ”(ئەوانەی دەنگیان بە پارتی و یەکێتی داوە) لەزۆر ڕووەوە ژمارەی ئەو کەسانە تێناپەرێنێت کە لە حوکمڕانی ئەم دوو هێزە لە هەرێمەکەدا سودمەندن. (ئەمە جگە لە ئەگەری تەزویر و ترساندن و ناچاکردنی ئەو خەڵکانە بە دەنگدان بەوان). بەم مانایە زیاد لە ٧٠ لەسەدی خەڵکی هەرێم کێشەی گەورەیان لەگەڵ حوکمڕانی ئەم دوو هێزەدا هەیە و بەهیچ شێوەیەک نە بەرگریان لێدەکەن و نە وەلائیان بۆیان هەیە و نە بە نوێنەری خۆیانی دەزانن.“

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
✮ئەوەی لە "دەنگی‌کوردستان" بڵاو دەبێتەوە، مەرج نییە بۆچوونی بەڕێوە‌بەرانیشی بێت.

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

27 Oct, 19:46


🌹🎶 نیشتمانی گوڵ و گۆرانی

🎼 گۆرانی؛
#باوابێ

ده‌نگ؛
#حەسەن‌زیرەک


@DengiKurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

27 Oct, 17:58


🌱 | @Hevibook

ڕۆمانی «مەیخانەکەی ئۆرتینە» باس لە عەشقەکەی شێخی سەنعان دەکات بۆ کچی گاور. ئەو کاتەی شێخ بۆ یەکەمجار دێت بۆ سەمعا لە خانەقایەک دەگیرسێتەوە، ڕۆژێک وا ڕوودەدات کە کچی خێزانێکی هەژار باجگرێک دەستی بەسەردا دەگرێت و شێخ دەچێت بۆ ماڵەکەی تا پارەی ئەو باجگرە بداتەوە و کچەکە ئازاد بکات، بەڵام ئەو کاتەی کە شێخ دەگەڕێتەوە ئیتر ئەو کەسەی جاران نامێنێت و عاشقی کچی باجگرەکە دەبێت. شێخ لە خانەقاکە دەڕوات و لە پێش ماڵی باجگرەکە نیشتەجێ دەبێت، تا ڕۆژێک باوکی ئۆرتینە چەند مەرجێک بۆ شێخ دادەنێت، گەر ئەو مەرجانە جێبەجێ بکات ئەوا ئامادەیە پێشوازی لێ‌بکات...


📕 کتێب: مەیخانەکەی ئۆرتینە
✍️ نووسەر: نەبەز گۆران
🖨️ بڵاوکراوەی: ڕەهەند
📌 بابەت: ڕۆمان
🗒️ لاپەڕە: 268
💰 نرخ: 300 هەزار تمەن

🛒 | @Hevibookadmin
🌐 | Hevibook.com

ده‌نگی‌کوردستان

27 Oct, 11:02


🔻مەزڵوم عەبدی: کۆتایی بە هێرشەکان نەیەت چالاکییە وەڵامدەرەوەکانمان زیاتر دەکەین

🔹 فەرماندەی گشتیی هێزەکانی قەسەدە ڕایگەیاند، ماوەی چوار ڕۆژە دەوڵەتی تورک ‌بە دڕندانە هێرشمان دەکاتە سەر، گەر کۆتاییان پێنەیەت، ئەوا ئاستی چالاکییە وەڵامدانەوەکانمان بەرزتر دەکەینەوە، دەشڵێت: هیچ پەیوەندییەکمان بە چالاکییەکەی ئەنقەرەوە نییە.


🔹لە بارەی هێرشە چڕەکانی دەوڵەتی تورک بۆ سەر ۆژئاوا، مەزڵوم عەبدی، فەرماندەی گشتیی هێزەکانی سووریای دیموکرات-قەسەدە، پەیامێکی بڵاوکردەوە.

🔹 لە سەرەتا پەیامەکەدا مەزڵوم عەبدی دەڵێت: گەلی بەڕێز و دۆستانی هێژامان ماوەی چوار ڕۆژە دەوڵەتی تورک بە شێوەیەکی دڕندانە و نامرۆڤانە و ناڕەوا، هێرش دەکاتە سەر ناوەندە خزمەتگوزارییەکان و پەیوەندییدارەکانی سەربە ئیدارەی خۆبەڕێوەبەریی و هاوڵاتییانی مەدەنی، لەو هێرشانەدا تا ئستا ١٧ کەس شەهیدبوون کە تەنها دوو دانەیان سەربازن، هەروەها ٤٩ کەس بریندار بوون کە نۆیان سەربازن وەک تر هەموویان هاوڵاتیی مەدەنین، سەرەخۆشی ئاراستەی کەسووکاری شەهیدان دەکەین و هیوای باشترین تەندرووستی بۆ بریندارەکان دەخوازین.

🔹 ئەوەشی خستەڕوو، ماوەی پێنج ساڵە دەوڵەتی تورک دەیەوێت هاوشێوەی هەندێک ناوچەی دیکە هەرێمەکانمان داگیربکات، تا ئێستا سەرکەوتوو نەبوو و ناشبێت، بۆ ئەوەی ئارامیی و ئاسایشی هەرێمەکانمان تێکبدات بەو شێوەیە هێرش ئەنجام دەدات، ئامانجی لەو هێرشانەش ئەوەیە ئیدارەی خۆبەڕێوەبەریی نەهێڵێت و پێگەکەمان لاواز بکات و گەلەکەمان ناچاری کۆچبەربوون بکات.

🔹 باسی لەوەشكرد، ئەم هێرشانەی کە دەکرێتە سەر هەرێمەکانمان پەیوەندی بە هێزەکانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی و ڕووسیایشەوە هەیە، ئەو هەڵوێستانەی کە تا ئێستا نیشاندراون بەس نییە، بەڵکو پێویستە ئەرکی خۆیان پێکبهێنن و هێرشەکانی دەوڵەتی تورک بووەستێنن.

🔹 لە بەشێکی دیکەی پەیامەکەیدا فەرماندەی گشتیی قەسەدە دووپاتیکردەوە، دەوڵەتی تورک هێرشەکانی بە چالاکییەکەی ئەنقەرەوە گرێدەدات و دەڵێت ئەوانەی چالاکییەکەیان کردووە لە خاکی سووریاوە دەربازی تورکیا بوونە، دڵنیایی دەدەم کە هێزەکانی ئێمە هیچ پەیوەندییەکیان بەو چالاکییەوە نییە و هیچ چالاکوانێک لە سووریاوە دەربازی خاکی تورکیا نەبووە، تورکیاش ناتوانێت ئەوە بسەلمێنێت.

🔹 وتیشی: وەک فەرماندەیی قەسەدە بڕیارمان ئەوەیە کە لەسەر خاکی تورکیا هیچ چالاکییەک ئەنجام نادەین، گۆرەپانی سەربازییمان تەنیا خاکی سووریایە، زۆرجار دووپاتمان کردووەتەوە کە کێشەکانمان لەگەڵ لایەنەکانی دیکە و بە تایبەتتر تورکیا بەڕێگەی دانووستاندن و گفتوگۆ چارەسەر بکەین، بەڵام ئەم هێرشانە و درێژە پێدانی دەبێتە مەترسیی لەسەر هەوڵدانەکانی ئێمە بۆ دانووستاندن و گفتوگۆ.

🔹 ئەوەشی ئاشکرا کرد، ئەگەر ئەم هێرشانە بەو شێوەیە بەردەوام بێت ئەوا ئێمەش ئاستی چالاکییە وەڵامدانەوەکانمان بەرزتر دەکەینەوە.

🔹 پەیامیشی بۆ گەل دا و وتی: بە گەلەکەمان دەڵێم گوێ بە پڕوپاگەندەی ڕەش نەدەن کە ڕەوایەتی بەم هێرشانە دەدەن، ئەوانە پڕوپاگەندەی دوژمنە، گەلەکەمان با تێکۆشانی خۆی زیاتر بکات و هەڵوێستی مڕۆڤایەتییەکانی خۆیان بۆ ئاشتیی بەهێزتر بکەن، دڵنیایش بە گەلەکەمان دەدەم وەک ‌هێزەکانی سووریای دیموکراتیش بۆ ئەوەی ئەم هێرشانە کۆتاییان پێ بێت و گەلەکەمان بپارێزین چی لەدەستمان بێت دەیکەین.

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

27 Oct, 10:57


🔻 باخچەلی: ئەو تورکەی کوردی خۆشنەوێت، تورک نییە

🔻دەوڵەت باخچەلی لە سەمپوزیۆمی سەدەمین ساڵڕۆژی کۆچی دوایی زیا گۆکاڵپ، سەبارەت بە پێکەوەژیانی کورد و تورک، چەند گوتەیەکی زیا گۆکاڵپی وەبیرهێنایەوە و گوتی "ئەمە گوتەی بیرمەندی خوالێخۆشبوومانە؛ کورد و تورک  لە ئەنجامی ئایینی هاوبەش، مێژووی هاوبەش و جوگرافیای هاوبەش لەڕووی مادی و مەعنەوییەوە یەکیدیان گرتووە. ئەمڕۆش رووبەڕووی دوژمن و مەترسیی هاوبەش بوونەتەوە. تەنیا لەڕێی پێداگرییەکی هاوبەشەوە دەتوانن خۆیان لەو مەترسییە رزگار بکەن. کەواتە بە باوەڕێکی زۆرەوە دەتوانین بڵێین؛ یەکدی خۆشویستنی تورک و کورد، بۆ هەردوولایان فەرزێکی ئایینی و سیاسییە. ئەگەر تورکێک هەیە کوردی خۆشنەوێت، تورک نییە. ئەگەر کوردێکیش هەیە کە تورکی خۆشنەوێت، کورد نییە."

🔹 باخچەلی ئاماژەی بە هێرشی سەر کۆمپانیای هاوبەشی پیشەسازی کرد و گوتی هێرشەکە دەریخست کە پەکەکە و یەپەگە "دوژمنی تورک و کوردن."

زیا گۆکاڵپ (1876-1924) لە ئامەدی باکووری کوردستان لەدایکبووە. کۆمەڵناس، مێژوونووس، زمانزانێکی بە رەچەڵەک کوردە، بەڵام خزمەتی مێژوو و زمانی تورکیی کردووە و بە باوکی نەتەوەی تورک دەناسرێت.

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

26 Oct, 20:26


🔺بیانیەی جمعی از علماء دینی کورد ایران، در محکومیت حملات اخیر ترکیه به روژاوا


🔻 بیش از ١٢٥ نفر از امامان جماعت مساجد کوردستان ایران، در بیانیه‌ای که به زبانهای فارسی و عربی منتشر شده‌ است، حملات اخیر حکومت ترکیه به روژاوای کوردستان را محکوم کرده‌اند. در بخش پایانی این بیانیه آمده است: "ما امضا کنندگان این بیانیه، اعلام می‌داریم که ظلم و ستم و تعدی و تجاوز، از جانب هرکسی و به نسبت هر شخص و جمع و ملتی، - صرف‌نظر از ملیت و دین و آیین - محکوم و مردود است؛ لذا حملات ظالمانه و ناجوانمردانه‌‌ی دولت ترکیه به مناطق کوردنشین را شدیداً محکوم کرده و از جامعه‌ی جهانی و نهادهای بین‌المللی مصرانه می‌خواهیم تا با اتخاذ تدابیر بازدارنده، از إعمال استاندارهای دوگانه در برخورد با ظلم و ستمِ حکومت‌ها، دست برداشته و مانع ادامه‌ی تجاوزگری ترکیه شوند.
در پایان از خداوند متعال می‌خواهیم که تمام ظالمان در هر جای دنیا را ذلیل و نابود گرداند و تمام مظلومین را نصرت و یاری فرماید."

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

26 Oct, 20:15


ژویس بلو (به فرانسوی: Joyce Blau)، نویسنده و زبان‌شناس، کُردشناس و پژوهشگر زبان و ادبیات کُردی و فعال سیاسی صلح‌طلب و ضد جنگ اهل فرانسه بود.
ژویس بلو دارای دکتری زبان‌شناسی کُردی از دانشگاه سوربن و همچنین استاد مؤسسه ملی زبان‌ها و تمدن‌های شرقی (INALCO) بود. این مؤسسهٔ فرانسوی مرکزی برای آموزش عالی و تحقیقات علمی دربارهٔ زبان‌ها و تمدن‌های شرقی است و بسیاری از این زبان‌ها نیز در این مرکز تدریس می‌شوند. او همچنی از اداره‌کنندگان و خزانه‌دار «انستیتو کُرد پاریس» بود.

خانم بلو در ۱۸ مارس ۱۹۳۲ در قاهره متولد شد. در دهۀ ۵۰ به فرانسه رفت و تحصیلات دانشگاهی‌اش را در زمینۀ زبان‌های عربی، فارسی و کُردی آغاز کرد و لیسانس زبان و ادبیات کُردی گرفت. نخست مدتی در بلژیک مشغول به کار شد سپس از سال ۱۹۷۰ در فرانسه به تدریس در دانشکدۀ زبان‌های شرقی پرداخت. او دکترای خود را با هدایت ژیلبر لازار، ایران‌شناس فرانسوی انجام داد
یکی از استادان ژویس بلو،  کامران بدرخان بود. بلو کرمانجی را نزد او آموخت و سپس خود شخصاً به آموختن  سورانی  پرداخت. سپس به عراق رفت و چندین ماه در عراق زندگی کرد. پس از مرگ بدرخان وی جانشین استاد خود در دانشگاه سوربن شد. وی در این دانشگاه به تدریس کُردی کُرمانجی پرداخت و همچنین تدریس درس‌هایی مانند فرهنگ کُردی و تمدن کُرد را نیز عهده‌دار بود.
پروفسور بلو عضو یک گروه تحقیقاتی به نام «دنیای ایرانی» در مرکز ملی پژوهش‌های علمی فرانسه (CNRS) بود. او شمار زیادی مقالۀ تحقیقی در مورد زبان و ادبیات کُردی نوشته‌است. همچنین کتاب‌های مهمی چون روش‌شناسی زبان کردی کرمانجی، روش‌شناسی زبان کردی سورانی، خاطرات کردستان، کردی عمادیه و کوهستان سنجار و مسئلۀ کرد (مجموع مقالات جامعه‌شناسی و تاریخی) را نگاشته‌است.
بلو دوست نزدیک هانری کوریل، فعال سیاسی چپ‌گرا و بنیان‌گذار جنبش دموکراتیک برای آزادی ملی بود و در بسیاری از فعالیت‌های او شرکت داشت، فعالیت‌هایی که از زمانی که هر دو در مصر زندگی می‌کردند آغاز شد و در طول سال‌های اقامت مشترک آن دو در فرانسه ادامه یافت. پس از ترور کوریل در سال ۱۹۷۸، جویس بلو کمیتۀ «فلسطین و اسرائیل زنده خواهند ماند» را تأسیس و مدیریت کرد که کار کوریل در ترویج گفتگو بین سازمان آزادیبخش فلسطین و جنبش صلح اسرائیل در طول دهۀ ۱۹۸۰ را ادامه می‌داد.
ژویس بلو در ۲۴ اکتبر ۲۰۲۴ در سن ۹۲ سالگی در فرانسه درگذشت.

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

26 Oct, 20:13


🔺ژویس بلو درگذشت

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

26 Oct, 20:03


لە شاری سنه بەڕێوە دەچێت؛

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

25 Oct, 10:02


🔺 چند پرده از نتیجه حمله ترکیه به روژاوا

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

25 Oct, 09:38


🗣 بۆچوون

بۆچوونی ئێوه له سەر ئەم بابەتە چییه؟


@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

25 Oct, 08:34


🔺فەرهەنگ و هزرین لە کوردستان

🎤وتووێژ لەگەڵ دکتۆر محەمەد حەقمورادی، کۆمەڵناس

📝تایبه‌تمه‌ندییه‌کانی وێژمانی فه‌رهه‌نگی کورد
فه‌رهه‌نگ و قه‌ڵه‌مڕه‌و
پرساژۆکردنی  فه‌رهه‌نگ و هزرین لە کوردستان
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔺فرهنگ و اندیشه در کُردستان

🎤 گفتگو با دکتر محمد حقمرادی؛ جامعەشناس

📝مختصات گفتمان فرهنگی کُرد
فرهنگ و قلمرو
مسئلەمند کردن فرهنگ و اندیشە در کُردستان

پەیوەندی كردن بە ئێمەوە (ارتباط با ما):
[email protected]

ده‌نگی‌کوردستان

21 Oct, 12:01


🔺فتح الله گولن فوت کرد

🔻فتح الله گولن ، رهبر جریان گولن(یک گروه مذهبی و سرمایه دار)، به دلیل عارضه قلبی شامگاه گذشته به وقت محلی درگذشت .

او از مدافعان اردوغان بود و سال‌ها در آمریکا تبعید بود. او بعدها با اردوغان اختلاف پیدا کرد و به امریکا فرار کرد؛ بر این اساس، دولت ترکیه درخواست تحویل او را از امریکا خواسته بود، اما امریکا از تحویل او امتناع کرد.

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

21 Oct, 11:51


ئەنجامی کۆتایی خۆلی شەشمی هەڵبژاردنی پاڕلمانی هەرێمی کوردستان

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

21 Oct, 11:49


نتیجه نهایی ششمین دوره انتخابات پارلمان اقلیم کوردستان

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

20 Oct, 17:08


🖊کورتە شیعر

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

20 Oct, 17:07


شماره جدید مجله ماف منتشر شد

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

20 Oct, 15:05


لە شاری سنه بەڕێوە دەچێت؛

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

20 Oct, 15:03


لە شاری سنه بەڕێوە دەچێت؛

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

19 Oct, 16:08


📝اصول اولیه نشانه‌گذاری در نوشتن

منظور از نشانه‌گذاری به کاربردن علامت‌ها و نشانه‌هایی است که برای درست فهمیده شدن جملات در نوشته به کار برده می‌شود.

1️⃣ ویرگول (،)
ویرگول نشانه مکثی کوتاه است. موارد استفاده:
الف: در بین عبارت‌های غیر مستقل که باهم در حکم یک جمله کامل می‌باشد:
آن را که حساب پاک است، از محاسبه چه باک است.
ب: برای توضیح در مورد یک کلمه:
فردوسی، حماسه‌سرای بزرگ ایران، در سال ۳۲۹ هجری مهی به دنیا آمد.
ج: در موردی که چند کلمه دارای اسناد واحدی باشد:
علی، حسن، و احمد پسران او بودند.
د: در آدرس دادن:
تهران، شهریار، میدان امام.


2️⃣ نقطه ویرگول (؛)
الف: برای جدا کردن جمله‌ها و عبارت‌های متعدد یک کلام طولانی که به ظاهر مستقل اما در معنی به یکدیگر وابسته و مربوط می‌باشند:
فریب دشمن مخور و غرور مداح مخر؛ که این، دام زرق نهاده است.
ب: در جمله‌های توضیحی، پیش از کلماتی چون اما، زیرا، چرا که، یعنی، به عبارت دیگر، برای مثال و مانند آنها؛ به شرط آنکه جمله پیش از آن طولانی باشد.
مال و جاه هیچگاه نمی‌توانند آرامش‌بخش روان انسان باشند؛ چرا که تنها با یاد خدا دل‌ها آرامش می‌یابند.


3️⃣ نقطه (.)
الف: در پایان جمله‌های کامل خبری:
عین‌القضاه، عارف بزرگ ایران، در سال ۵۲۵ شهید شد.
ب: بعد از حروف اختصاری:
سال ۳۲۲ پ.م.
ج: بعد از شماره ردیف:
۱. رضایت ۲. هدف


4️⃣ دو نقطه (:)
الف: پی از نقل و قول مستقیم:
فرزاد گفت: "دیگر هیچوقت به آن خانه برنمی‌گردم."
ب: پیش از بیان تفصیل مطلبی که قبلا خلاصه‌ای از آن گفته شده است:
آن سال برا من سال خوبی بود: در آزمون سراسری دانشگاه‌ها پذیرفته شده بودم.
ج: بعد از واژه‌ای که معنی‌اش در برابرش نوشته شده باشد:
صیف: تابستان
د: بعد از حروف ابجد برای استفاده از ترتیب:
الف: مورد یک
ب: مورد دو


5️⃣ گیومه (" ")
این نشانه برای آغاز و پایان سخن کسی غیر از نویسنده است؛ یا برای مشخص‌تر کردن و برجسته نشان دادن کلمه یا اصطلاحی خاص به کار می‌رود.


6️⃣ نشانه پرسش (؟)
الف: برای نشان دادن پرسش.
به چه می‌اندیشی؟
ب: برای نشان دادن تردید و ابهام، در داخل پرانتز به کار می‌رود:
طبق آمار غیر رسمی، جمعیت تهران از مرز ده میلیون نفر (؟) گذشته است.


7️⃣ نشان شگفتی و تعجب (!)
در پایان جمله‌هایی می‌آید که بیان‌کننده یکی از حالات خاص و شدید عاطفی یا نفسانی است؛ از قبیل: "تعجب"، "تهدید"، "حسرت"، "آرزو" و...
چه عجب! عجب آدم ریاکاری!
وای بر من!
آهسته!


8️⃣ خط فاصله (-)
الف: برای جدا کردن عبارت‌های توضیحی.
فردوسی -حماسه سرای بزرگ ایران- در سال ۳۲۹ هـ.م. به دنیا آمد.
ب: برای نشان مکالمه:
- الو!
- بله، بفرمایید!
- سلام
ج: به جای حرف اضافه تا و به، بین تاریخ‌ها، اعداد و کلمات:
دهه ۱۳۵۰ - ۱۳۴۰
قطار تهران-مشهد


9️⃣ سه نقطه (...)
برای نشان دادن کلمات و یا عبارات جمله‌های محذوف و یا افتادگی‌ها به کار می‌رود.
...به این دلیل بود که از ادامه این شیوه صرف‌نظر کردم.
میازار موری که...


0️⃣1️⃣ ستاره (*)
از این نشانه برای: ارجاع دادن به زیرنویس استفاده می‌شود.


1️⃣1️⃣ پرانتز یا دو هلال ( )
الف: به معنی "یا"و "یعنی" به کار می‌رود و یا برای توضیح بیشتر کلام: شاهکار نظامی گنجوی (خسرو وشیرین) را باید به دقت خواند.
ب: وقتی که نویسنده بخواهد آگاهی‌های بیشتر (اطلاعات تکمیلی) به خواننده عرضه کند.
ابوالفضل  بیهقی (۳۸۵-۴۷۰ هـ.مهی) استاد کم‌نظیر نثر می‌باشد.


2⃣1⃣ قلاب [  ]
برای تصحیح متون کهن، الحاق احتمالی که از نسخه بدل‌ها و از سوی مصحح اضافه می‌شود در بین قلاب قرار می‌گیرد:
و این [راه مسلمانی] راه خدای توست.

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

19 Oct, 15:49


📸 تصویر تاریخی

🖊چهار زن جوان کورد

عکسی از "سِوریوگین" درفاصله سال‌های
1880 تا 1895 میلادی ــ موزه ملی هلند

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

17 Oct, 05:37


🔶🔶🔸🔸🔸🔶🔶
@tapuynusrawe

🎵 #گۆرانی :
"ئه‌رێ ئه‌ی به‌ زولف و ڕوخسار"
شیعر: #وەفایی
🎻بە دەنگی:
مامۆستا #محەممەدی_ماملێ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ئه‌رێ ئه‌ی به‌ زولف و ڕوخسار
سه‌نه‌می چین ماهتابم
ده‌مه‌که‌ و خه‌نده‌که‌ی نیگاهت نه‌مه‌ک و مه‌ززه‌ی شه‌رابم
من له‌به‌ر نیگاهت بمرم
تۆ سه‌ری غه‌مزه‌که‌ی جه‌للابم

بڵێ پێم گوڵه‌که‌ی به‌هاری
له‌ تۆ تا به‌ که‌ی جودا بم
وه‌ره‌وه‌ به‌ شه‌رتی جاران
ڕۆژێ سه‌د جارت فیدا بم

له‌ وێرانه‌ی دڵی شێواوم
شین و واوه‌یلایه‌ و ڕۆڕۆ
ئاورێک به‌ربۆته‌ هه‌ناوم
دێته‌ ده‌ر له‌ هه‌ناسه‌م بۆسۆ

بووم به‌ ئه‌فسانه‌ی وڵاتان
شار به‌ شار ماڵ به‌ ماڵ کۆ به‌ کۆ
خاڵی چاوت گۆشه‌ی ئه‌برۆ
دوو دینیان کردم له‌سه‌ر تۆ
یا بمکه‌ پیری مه‌یخانه‌
یا مریدی خانه‌قات بم

ڕۆحه‌که‌م ڕووی خۆت بنوێنه‌
تا به‌ که‌ی کوشته‌ی نازت بم
ده‌مه‌که‌ت وه‌ته‌که‌للوم بێنه‌
تا نه‌مردووم هه‌مڕازت بم
جارێک به‌ که‌ره‌م بمدوێنه‌
به‌ فیدای ده‌نگ و ئاوازت بم
مه‌یلی ئه‌برۆی تۆ قه‌ت نانێم
غه‌مزه‌ده‌ی چاوه‌که‌ی بازت بم
من که‌ هاتم قیبله‌م گۆڕی
یا خوا کافر بێ جه‌للابم

ئاشقی وا ده‌بێ به‌ هه‌موو ده‌م
چاو پڕ ئاو دڵ بڕاو و مه‌حزوون
پێی هه‌وای بشکێ پێی نه‌مێنێ
غه‌یری هۆ له‌ ده‌روون و بیروون

خاکی ڕێی دولبه‌ری وه‌بزانێ
سوورمه‌یه‌ بۆ چاوی پڕ خون
سه‌گه‌که‌ی ڕێبازی له‌یلێ
وه‌ره‌ سه‌ر دوو چاوی مه‌جنون
دونیام ئه‌و ڕۆژه‌ لێ ڕوونه‌
خاکی به‌ر پێی ئاشنات بم
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

#تاپوی_نووسراوە 📚

@tapuynusrawe
🔶🔶🔸🔸🔸🔶🔶

ده‌نگی‌کوردستان

16 Oct, 14:38


تحلیلی کوتاه از وضعیت صدا و سیمای ایران

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

16 Oct, 14:04


📸تصویر تاریخی

جمعی از تاجران مهاباد در سفر به همدان (حدود یک قرن پیش)
از راست: حاج غنی نانوازادگان، میرزا شریف شریف‌زاده، میرزا وهاب کریمی (پرویزی)، نشسته؛مباشر

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

16 Oct, 13:44


🗞Fayla PDF ya hejmara sêzdehan ya kovara Vejînê

🗞فایل پی‌دی‌اف شمارهٔ سیزدهم مجله‌ٔ وژین


Pênaseyek Nû Ji Civaka Kurdî

📱@vejinkovar

ده‌نگی‌کوردستان

16 Oct, 13:41


🔺 موفقیت یک نویسنده کورد در عرصه ادبیات جهانی

🔻«تریفه کریمیان»، نویسنده و نمایش‌نامه نویس کورد، موفق به کسب جایزه "ادبیات اقتباس"  در فستیوال معتبر آلمان شد. این جایزه ارزشمند که توسط خانه ادبیات معاصر و Hausautor اهدا می‌شود، به نمایش‌نامه‌ی «بال میمون» رسید.

🔹 این نمایشنامه پیشتر به زبان کوردی در انتشارات گوتار به چاپ رسیده و به زبان عربی نیز ترجمه شده ‌است.

🔹در خلاصه‌ی بال میمون آمده است که: «مرد کوردی در اداره مهاجرت بریتانیا اعلام می‌کند که شاه‌لیر است و در مسیر مهاجرتش از روژهه‌لات تا بریتانیا از مسیری پرخطر و با بال‌هایش بر فراز کانال مانش پرواز کرده ‌است. مرد مهاجر آشفته است و مترجم اداره مهاجرت و خانم روانشناس سفارت بریتانیا را به جای گونریل و ریگان (دختران منفور شاه‌لیر)  می‌بیند.» کریمیان با این رویکرد جسورانه، به بررسی بحران مهاجرت، جنون، بیگانگی، و جستجوی هویت انسان معاصر با نگاهی به اثر جاودانه  شکسپیر (شاه‌لیر) پرداخته است‌.

ده‌نگی‌کوردستان

16 Oct, 13:37


لە شاری بۆکان بەڕێوە دەچێت؛

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

16 Oct, 05:37


لە شاری سنه بەڕێوە دەچێت؛

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

14 Oct, 08:02


لە شاری سنه بەڕێوە دەچێت؛

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

10 Oct, 14:26


فروش نقدی 🔴.         63,100

ده‌نگی‌کوردستان

09 Oct, 04:54


لە شاری ڕوانسەر بەڕێوە دەچێت؛

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

08 Oct, 10:53


🔺در ایران میزان افزایش حقوق کارمندان در سال ۱۴۰۴ مشخص شد

🔰سازمان برنامه‌وبودجه حداقل افزایش حقوق کارمندان دولت در سال ۱۴۰۴ را ۲۰ درصد پیشنهاد کرده است.

🔹رقم قطعیِ افزایش حقوق پس از تصویب لایحهٔ بودجه توسط هیئت وزیران و مجلس و تأیید توسط شورای نگهبان تعیین خواهد شد.

🔸وزارت امور اقتصادی و دارایی پیشنهاد دو برابر شدن سقف معافیت مالیاتی حقوق‌بگیران نسبت به سال جاری، یعنی تا ۲۴ میلیون تومان را در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ ارائه شد.

ده‌نگی‌کوردستان

08 Oct, 10:47


📸 تصویر تاریخی

سنندج، ۱۳۱۴، مدرسه هدایت

📌نوشته روی در ورودی:
"به زبان فارسی حرف بزنید"!

ده‌نگی‌کوردستان

08 Oct, 10:43


🔺پەرلەمانی داهاتووی کوردستان و ئەرکی نیشتمانپەروەرانە

مەحموود مۆبارەکشاهی

🖊ڕۆژی 25 ئەم مانگە هاوکات لەگەڵ ساڵوەگەڕی ڕێفراندۆمی سەربەخۆیی کوردستان، کۆمیسیۆنی هەڵبژاردنەکانی عێراق بە شێوەی فەرمی ئەم ڕۆژەی وەک یەکەمین ڕۆژی بانگەشەی شەشەمین خۆلی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان دیاری کرد.
لە کاتێک خەڵکی هەرێمی کوردستان بەرۆ هەڵبژاردنێکی نوێ دەڕۆن کە پێکهاتەی سیاسیی هەرێمی کوردستان لە دۆخێکی لەرزۆک دایە و سێبەری ڕەکەبەرایەتی و بەرژەوەندیی حێزبی باڵی بەسەر قازانج و داهاتووی نیشتمانی کێشاوە. 
هەنووکە 206 یەکەی سیاسیی یان وڵات لە جیهان بوونیان هەیە کە هەر هەموویان لە پەیوەندیی لەگەڵ وڵاتانی تر،بەرژەوەندیی نەتەوەیی دەپارێزن و لە پێناو سەروەریی وڵاتەکەیان کۆمەڵێک هێڵی سووریان دەستنیشان کردووە و هەموو پارت و لایەنێک، بە مەبەستی دابین بوونی بەرژەەندیی و شانازیی نەتەوەیی، قائێل بە پارێزەیی ئەو هێڵانەن و هیچکەس و لایەنێک مافی ئەوەی نیە بۆ دەسڕاگەیشتن بە قازانجێکی حێزبی هێڵی نەتەوەیی بکاتە قوربانی.
ئێستا کە بانگەشەی هەڵبژاردنی پەرلەمان کوردستان دەستی پێکردووە و کۆمیسێۆنی هەڵبژاردنەکانی عێراقیش بەڕێوەبەری کارووبار ئەم هەڵبژاردنەیە چەند خاڵی گرینگ لە پێناو بەرژەوەندیی نەتەوەیی خەڵکی کوردستان دەخرێتە ڕوو کە هیوادارم بەکەڵک وبەسوود بن:
1.هەڵبژاردنی ئەم خۆلەی پەرلەمانی کوردستان،ڕاستەوخۆ لە لایەن کۆمیسیۆنی هەڵبژاردنەکانی عێراق بەڕێوە دەچێ هەربۆیە ئەم جارە
بۆ هیچ پارت و لایەنێک قەبووڵکراو نیە کە بە بەهانەی خرووقات و فرت وفێڵ حکوومەتی هەرێمی کوردستان تاوانبار بکات، لەبەرئەوەی ئەم جارە هەرلە سەرەتاوە تا کۆتایی هەموو کارووباری هەڵبژاردن لە ژێر چاوەدێری کۆمیسیۆنی هەڵبژاردنەکانی عێراقە.
2.بە هۆی ئەوەی باروودۆخی سیاسی هەرێمی کوردستان لە کاتی دامەزرانیەوە لە ساڵی 1992 تاکوو ئێستا ڕاستەوخۆ لە ژێر تەوژمی حێزبیدا بووە و مەرجەعییەتێکی سیاسیی کە قەبووڵکراوی هەموو خەڵکی کوردستان ببێ بوونی نیە،هەربۆیە دەبێ ئەم جارە پێکهاتەی پەرلەمانی هەڵبژێردراوی خەڵکی کوردستان ببێتە مەرجەعی یاسایی و بڕیاردان و هەموو پارت و لایەنەکان لە پێناو بەرژەوەندی نەتەوەیی خەڵکی کوردستان گوێڕایڵی بڕیارەکانی ئەو پەرلەمانە بن.
3.گەورەترین کێشەی حۆکمڕانی لە کوردستان نەبوونی ئۆتۆریتە و شەرعیەتی حۆکمڕانی لە هەموو پانتایی هەرێمی کوردستانە.بە هاتنە سەرکاری پەرلەمانی تازە،دەبێ هەر لایەنێک بڕاوەی یەکەم بوو و زۆرترین کۆرسی پەرلەمانی مسۆگەر کرد کابینەی نوێ پێک بێنێت و ئەگەر ڕێژەی یاسایی تەواو بکات مافی ئەوەی هەبێ خۆی بە تەنیا کابینەی نوێ پێکبێنێت و ئەگەریش بە تەنیا نەیتوانی، لەگەڵ هەرکەس و لایەنێک کە پێخۆشە کابینەی تازەی هەرێمی کوردستان ڕابگەیێنێت و لایەنەکانی تر وەک ئۆپۆزیسیون لە نێو پەرلەمان کاری خۆیان بەڕێوەببن.
کابینەی نوێ دەبێ بازنەی یاسایی دەسەڵاتی هەموو پانتایی هەرێمی کوردستان بگرێتەوە و نابێ بە هیچ جۆر دەسەڵاتی حێزبی لە کاروباری کابینەی نوێ دەستێوەردان بکات.چەمکی ئۆتۆرێتە و شەرعیەت بەو مانایە دێت کە دەسەڵاتی ناوەند بۆ بەڕێوەبەرایەتی یاسایی خۆی دەبێ هەموو پانتایی جۆگرافیایی یەکەیێکی سیاسی لە ژێر دەسەڵات و حۆکمیی دا بێت. 3.پەرلەمانی کوردستان  دەبێ پارێزەری ماف و داخوازیی نەتەوەیی خەڵکی کوردستان بێ هەربۆیە لە دوای دەستبەکاربوونی پەرلەمان و کابینەی نوێ،یەکێک لە گرینگترین و بنەڕەتیترین ئەرکی پەرلەمانی کوردستان،کاری جێدی لەسەر پڕۆژەی یاسای بنەڕەتی هەرێمی کوردستانە.
تەواوکردنی پڕۆژە یاسای بنەڕەتی و بەڕێوەبردنی ڕاپرسی یاسای بنەڕەتی و دەنگدانی خەڵکی هەرێم لەسەری،پێگەی هەرێمی کوردستان بە ڕێژەیێکی بەرچاو بەرزدەکاتەوە و یاسای بنەڕەتی دەبێتە هۆی دەستنیشان بوونی هێڵی نیشتمانی و بەرگرتن لە خیانەت و دوورکردنەوەی یاساشکێنان لە کارووباری حکوومەت.
4.هەرێمی کوردستان و پارچەکانی تری کوردستان وەک یەکێکی جۆگرافیایی و دانبڕاو لەیەک دێنەئەژمار،هەربۆیە پەرلەمانی کوردستانی داهاتوو دەبێ پارێزەری بەرژەوەندیی نەتەوەیی هەموو خەڵکی کوردستان بێت و پارچەکانی تری کوردستان وەک دەرفەت و تەواوکەری خۆی بزانێت و بە گەڕی دیپلۆماتیک لەگەڵ وڵاتانی جیران لە هەوڵی چارەسەری کێشەی کورد لە هەموو بەشەکانی کوردستان بێت. 

ده‌نگی‌کوردستان

07 Oct, 17:38


لە سنه بەڕێوە دەچێت؛

@Dengikurdistan

ده‌نگی‌کوردستان

06 Oct, 16:19


🔘 نووسەری کورد، حیسام ئەمین کۆچی دوایی کرد

دەست مەدەن یاران لە دەردم دەردی بێ دەرمانە دڵ
دڵشکاوو نامورادە ماڵەکەی وێرانە دڵ...

شاعێری ئەم شیعرە بەڕزە؛ مامۆستا حیسام ئەمین، دوێنێ شەو لە شاری سنە ماڵاوایی لە گەل و نیشتمان کرد. بەڕێزیان لە ڕادیو تاران هاوڕێی مامۆستا حەسەن زیرەک بووە.  بیرەوەریەکانی ئەو شاعرە پایەبەرزە، لەگەڵ مامۆستا حەسەن زیرەک کاتی خۆی هەر لەم  کاناڵەدا بڵاو کراوەتەوە.

هەر وەها شێعری:
شەم سووتا بولبول و پەروانە نووستن هەی عەجەب
تفڵی دڵ بێدار و من هەر لایەلایەی بۆ دەکەم

کە مامۆستا ڕەزازی بە مەقام خوێندوویانە هۆنراوەی ئەو پیاوەیە.

ڕۆحیان شاد و یادیان هەرمان.
عیسا ئەحمەدی

ده‌نگی‌کوردستان

06 Oct, 16:01


پروازها از ساعت ۲۱ امشب لغو می‌شود

سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری: با توجه به محدودیت عملیاتی پیش آمده، پرواز فرودگاه‌های کشور از ساعت ۲۱ امشب یکشنبه ۱۵ مهرماه تا ۶ صبح فردا ۱۶ مهر ماه لغو می‌شود.

همچنین  تغییرات پروازی و نحوه استرداد وجه بلیت پروازها متعاقبا اعلام خواهد شد.