کتابنما

نشر چشمه چاپ جدیدی از کتاب «آثار نایاب صادق هدایت» را منتشر کرده است. این کتاب می‌خواهد تکمیل‌کنندۀ کتاب «نوشته‌های پراکندۀ صادق هدایت» (جلد آخر از مجموعۀ ۱۷ جلدی انتشارات امیرکبیر) باشد؛ اما هنوز که هنوز است خیلی از آثار هدایت پراکنده‌اند. نمونه‌اش:
- آخرین تیر تفنگ من
- زبان حال یک الاغ در وقت مرگ
- مشاور مخصوص
- البعثه الاسلامیه الی البلاد الافرنجیه
- گزارش گمان‌شکن
- گورستان زنان خیانتکار
- افسانۀ آفرینش
- توپ مرواری
- دربارۀ ظهور و علائم ظهور
- در راه جاه
- در جستجوی نان
- پیک مزدیسنان
- زمهریر و دوزخ
- فرشتۀ زیردریایی
- دربارۀ شعر نو
و ...

@cinema_book

پدیده‌ای به اسم فیلم‌فارسی، پرویز دوائی، ستارۀ سینما، شماره‌های ۳۳۲ تا ۳۴۲، خرداد تا شهریور ۱۳۴۱.

@cinema_book

پرویز نوری دربارۀ این دوره نوشته است: «با همۀ مشقت و سختی‌هایی که مجله در طول سردبیری من داشت- از نیمۀ دوم سال ششم به تاریخ ۱۳۳۸ تا آخر سال نهم به تاریخ ۱۳۴۱- عاقبت در اوایل سال ۴۱ زمزمه‌هایی به گوش رسید که سردمداران سینمای ایران می‌خواهند ستارۀ سینما را تحریم کنند. جریان این بود که صاحبان فیلم و سینماها به شرطی حاضر شده بودند به مجله آگهی بدهند که از فیلم‌های آنها در مجله تعریف شود و به هیچ وجه مطلبی و نقدی مخالف به چاپ نرسد. این شد که ما تصمیم گرفتیم از گرفتن آگهی به طور کلی صرفنظر کنیم و وقتی گالستیان هم با چنین روشی موافقت کرد، ستارۀ سینما به صورت مجله‌ای مستقل با تعداد صفحه‌های کمتر (از ۴۴ صفحه به ۲۸ صفحه) و روی جلد به سبک مجلۀ انگلیسی فیلمز اند فیلمینگ در دو رنگ، و مطالب انتقادی و ضد سینمای فارسی درآمد... اما دورۀ کوتاه ستارۀ سینمای ما- که آن دوره را بهترین دوره می‌دانم- بدون پشتوانۀ آگهی و حمایت تهیه‌کننده‌ها و صاحب فیلم‌ها، ده شماره بیشتر منتشر نشد. متاسفانه نتوانست دخل و خرج کند و با ضرر روبه‌رو شد و مجبور شدیم مجله را دودستی به انتشارات سپید و سیاه واگذار کنیم.»

چاپ‌شده در کتاب بهترین سال‌های زندگی من، پرویز نوری، نشر چشمه، چاپ اول: ۱۳۹۶

@cinema_book

متفاوت‌ترین دورۀ ستارۀ سینما در ده شماره رقم خورد: از شمارۀ ۳۳۲ تا ۳۴۲. از خرداد تا شهریور ۱۳۴۱.
و در همین ده شماره بود که مجموعه نوشته‌های پرویز دوایی با عنوان «پدیده‌ای به اسم فیلم‌فارسی» منتشر شد.

@cinema_book

@cinema_book

@cinema_book

رفت با صدایش... در سومین روز از زمستان نفس‌گیر ۱۴۰۳

@cinema_book

@cinema_book

تبلیغ عکاسخانۀ روسی‌خان و یکی از عکس‌های برداشته‌شده در این عکاسخانه.

به نقل از اینجا.

@cinema_book

سالینجرخوانی در شب یلدا!

دارم کتاب علی‌اصغر محتاج را می‌خوانم که ناتوری بوده برای خودش در دانشکدۀ هنرهای زیبا...

@cinema_book

حزب تودۀ ایران و جان اشتاین‌بک
چاپ‌شده در فصلنامۀ مترجم، شمارۀ ۸۷، زمستان ۱۴۰۳

@cinema_book

حزب تودۀ ایران و جان اشتاین‌بک

پیشخان مطبوعات

فصلنامۀ مترجم، شمارۀ ۸۷، زمستان ۱۴۰۳

در این شماره از برخورد توده‌ای‌های جوان با داستان‌های جان اشتاین‌بک نوشته‌ام.

@cinema_book

شش فیلم مستند سینمایی
نصرت کریمی، هنرمند بودن در ایران
اول دی 1403

نصرت کریمی اینجا هم صحبتش بود.

@cinema_book

شش فیلم مستند سینمایی
نصرت کریمی، هنرمند بودن در ایران
اول دی ۱۴۰۳

@cinema_book

هنر گرافیک در ایران
نوشتۀ مرتضی ممیز
از مجموعۀ «هنر در ایران» ۱۳۵۲

@cinema_book

@cinema_book

مجموعه کتاب‌های «هنر در ایران» به سال ۱۳۵۲ به دو زبان انگلیسی و فرانسه منتشر شده‌اند.

نوشتۀ فرخ غفاری را دربارۀ سینمای ایران قبلا در اینجا گذاشته‌ام و حالا «هنر گرافیک در ایران» نوشتۀ مرتضی ممیز که به همت امیر عزتی اسکن شده است... اگر از نسخۀ فارسی این نوشته اطلاعی در دست دارید، کتابنما را بی‌خبر نگذارید.

@cinema_book

از کتاب «سینما در مازندران» (داود لطیفی، نشر مهرنوش، ۱۳۸۹) در مورد اولین سینما در بابل:
«به‌گفته صمد صالح‌طبری نخستین سینمای صامت سال ۱۳۰۸ از سوی زرتشتیان با نام اهورامزدا و در مکان فعلی داروخانه بقراط در خیابان مدرس تأسیس گردید.»
طبق نوشته همین کتاب، نام اولیه سینما زیبا «اوسیک» بوده و در سال ۱۳۱۷ تأسیس شده که بعدها اویانس مالیانس که در بابل مهمان‌خانه داشت این سینما را خریداری کرد و نام سینما در ابتدا به سینما ایران و بعد به سینما زیبا تغییر داده شد.

با تشکر از آریا قریشی عزیز به خاطر ارسال این مطلب.

@cinema_book

یک اشکال سینمایی! در کتاب خواندنی امانتی

آقای کیائیان در صفحۀ ۳۵ نوشته‌اند: «اولین سینمای مازندران هم در بابل راه‌اندازی شد؛ سال ۱۳۰۸.» و در ادامه آورده‌اند: «هنوز تصویر خیلی دوری از دو سه فیلم صامتی که در کودکی در سینما زیبای بابل دیدم پسِ ذهنم مانده.» در صفحۀ بعد هم دو عکس از سینما زیبا داریم، این در حالی است که در آغاز ص ۱ ۸ می‌خوانیم: «اولین سینمای استان مازندران به نام سینما اهورامزدا در سال ۱۳۰۸ در بابل شروع به کار کرد.» حالا البته من بابلی نیستم و نمی‌دانم... شاید زیبا و اهورامزدا هر دو یک سینما باشند!

@cinema_book

اولین دوره‌ی مسابقه‌ی ادبی ایران‌کتاب، ادای دینی است به کتاب، همراه همیشگی انسان تا به امروز و تا فردای بدون ما. برای همین است که نام «از کتاب رهایی نداریم» را برای آن انتخاب کرده‌ایم. مواجهه با کتاب در زندگی برای هرکدام از ما متفاوت است و تجربه‌مان را به کلمه تبدیل می‌کنیم.
‌
مسابقه‌ در چهاربخش برگزار می‌شود:
• داستان
• ناداستان
• نظر خوانندگان (ریویو)
• طراحی جلد کتاب

📍آخرین مهلت ارسال آثار:
۲۰ آذرماه ۱۴۰۳

اطلاعات بیشتر:
festival.iranketab.ir

نشر کتاب پارسه، پاییز ۱۴۰۳

ملتِ در غربت (جامعۀ پارسیان هند و ساخت ایران مدرن)/ افشین مرعشی/ ترجمۀ محمد آقاجری/ رقعی/ ۴۲۳ صفحه/ ۴۹۸۰۰۰ تومان

«پارسیان هند» حامی و مشوق «عبدالحسین سپنتا» در ساختن نخستین فیلم ناطق سینمای ایران بودند.

نشر رایبد، پاییز ۱۴۰۳

آسمان سرپناه/ پل فردریک بولز/ عطیه شیرخدایی/ رقعی/ ۳۲۲ صفحه/ ۲۹۰۰۰۰ تومان

اقتباس سینمایی به کارگردانی برناردو برتولوچی ۱۹۹۰

@cinema_book

کیارستمی/ گدار به روایت فرزاد مؤتمن

چاپ‌شده در این کتاب

جاش در این نوشته بود اگه زودتر خونده بودمش!

@cinema_book

اعلان فیلم ایوان مخوف
چاپ‌شده در نامۀ مردم (روزانه)، مرداد ۱۳۲۶

@cinema_book

اعلان فیلم گاو
چاپ‌شده در روزنامۀ آیندگان، سه‌شنبه ۲۱ بهمن ۱۳۴۸

اینجا هم حرفش بود.

@cinema_book

نشر ایجاز، پاییز ۱۴۰۳

موج نوی سینمای ایران: مطالعۀ انتقادی/ پرویز جاهد/ مترجم: مجید کیانیان/ رقعی/ ۳۳۲ صفحه/ ۳۰۰۰۰۰ تومان

@cinema_book

نشر یاد آرمیتا، پاییز ۱۴۰۳

سه فیلمنامه (روشنایی‌های واریته، شیخ سفید، جاده)/ فدریکو فلینی/ هوشنگ گلمکانی/ رقعی/ ۳۹۴ صفحه/ ۳۰۰۰۰۰ تومان

@cinema_book

نشر کارنامه، پاییز ۱۴۰۳

چشم درون/ پرتره‌های مهرداد دفتری/ رحلی/ ۳۱۸ صفحه/ ۳۰۰۰۰۰۰ تومان

توضیح ناشر:
مجموعۀ «چشم درون» یکی از قدیمی‌ترین پروژه‌های عکاسی پرترۀ مهرداد دفتری است که از سال ۱۳۶۹ زمانی که دستیار زنده‌یاد علی حاتمی بود، آغاز شد. او با تعاملی که در گذر زمان با هنرمندان رشته‌های مختلف برقرار کرده از آن‌ها در فضای شخصی‌ عکس پرتره گرفته‌ و در این مجموعه همان گونه که از عنوانش برمی‌آید، نگاهی روانشناختی به سوژه‌ها داشته‌ است.
علی حاتمی، سیمین بهبهانی، هوشنگ ابتهاج، محمدرضا شجریان، عزت‌الله انتظامی، علی نصیریان، عباس کیارستمی، احمد شاملو، محمود دولت‌آبادی، خسرو سینایی، بهرام بیضایی، پری صابری و مرتضی ممیز از جمله هنرمندانی هستند که عکس‌شان را در این کتاب می‌بینید.

@cinema_book

نشر مروارید، پاییز ۱۴۰۳

شط شیرین پرشوکت (منتخب مقاله‌های ادبی و تاریخی)/ عباس زریاب خویی/ گردآوری و انتخاب: میلاد عظیمی/ رقعی/ ۵۲۸ صفحه/ ۴۹۰۰۰۰ تومان

مقالۀ «لعبت‌بازی، شب‌بازی، خیال‌بازی» در مطالعات پیش‌تاریخ سینما به کار می‌آید.

@cinema_book

کتاب سالینه، پاییز ۱۴۰۲

ملویل/ روی نگوئیرا/ امیرعطا جولایی/رقعی/ ...

ترجمۀ دیگری از این کتاب و این یکی.

@cinema_book

Meteor: Sohrab Shahid-Saless (2021)
Director: Mahmoud Behraznia
Country: Germany
Runtime: 76 mins
Quality: DVDRip
Subtitle: No Sub

@Ciinematheque

Sohrab, a Journey (2017)
By Omid Abdolahi

سهراب شهیدثالث از زبان...
مصاحبه‌ای از بهرنگ صمصامی

@cinema_book

سهراب شهیدثالث (۱۳۷۷ - ۱۳۲۴)، فیلمساز ایرانی با دو فیلم بلند سینمایی «یک اتفاق ساده» و «طبیعت بی‌جان» در کشورش به شهرت رسید ولی علی‌رغم ساخت سیزده فیلم داستانی و مستند همچنان در آلمان سینماگری است کمتر شناخته‌شده.

کتاب سه جلدی «تعطیلات طولانی سهراب شهیدثالث» نوشته‌ی بهرنگ صمصامی عنوان نخستین شرح و بررسی جامع زندگی و آثار این هنرمند است که اخیراً به زبان آلمانی منتشر شده است.

کتاب «تعطیلات طولانی سهراب شهیدثالث» با یک رویکرد بیوگرافیک و همه‌جانبه و در قالب سه جلد به این ترتیب تنظیم شده است: تحلیل و بررسی فیلم‌های داستانی و مستند شهیدثالث از سال ۱۹۷۳ به بعد (جلد اول)، مصاحبه و گفتگو با دوستان و آشنایان او (جلد دوم) و اسناد شخصی وی مانند نامه‌ها، یادداشت‌ها و پیش‌نویس‌ فیلم‌هایش (جلد سه).

اطلاعات بیشتر را می‌توانید از وبسایت Exil Verlag در شهر فرانکفورت بیابید.

@filmkhanehmag

به امید انتشار نسخۀ فارسیِ این مجموعۀ سه جلدی👇👇👇

نشر مروارید، پاییز ۱۴۰۳

شط شیرین پرشوکت (منتخب مقاله‌های ادبی و تاریخی)/ عباس زریاب خویی/ گردآوری و انتخاب: میلاد عظیمی/ رقعی/ ۵۲۸ صفحه/ ۴۹۰۰۰۰ تومان

مقالۀ «لعبت‌بازی، شب‌بازی، خیال‌بازی» در مطالعات پیش‌تاریخ سینما به کار می‌آید.

@cinema_book

شماره‌ی سی‌وچهارم دورۀ جدید مجلۀ «تجربه» (مهرماه ۱۴۰۳) با پرونده‌ای تفصیلی به مناسبتِ هشتادمین سالِ تولدِ سهراب شهیدثالث.

در این شماره می‌خوانید:
دربارۀ سهراب شهیدثالث در هشتادمین سالِ تولدش با آثار و گفتاری از روبرت صافاریان، سامان بیات، حسین بینایی راد، وحید ایرانی، سعید فروتن به همراهِ گفت‌وگوی حامد قریب با رضا حائری به مناسبت انتشار کتاب «نوستالژی جای دیگر» و گفت‌وگوی نرگس عاشوری با نظام‌الدین کیایی و بازنشر یک گفت‌وگوی قدیمی با مادر سهراب شهید ثالث برای نخستین‌بار در ایران.

@Ciinematheque

...(ادامه)
🔳 من هم از علاقمندانِ جدیِ سینمای ‌شهیدثالث بودم و هستم. در دوران جوانی و دانشجویی عکس سه نفر را به عنوان شخصیت‌های محبوبم به دیوار اتاق چسبانده بودم؛ یکی شهیدثالث بود و جالب‌این‌که دومی هم آنتوان چخوف بود، نویسنده‌ای که هم فیلمساز و هم بسیاری از منتقدان و دوستان شهیدثالث بر تأثیر او روی کارهای فیلمساز تأکید دارند.
و یکی از خاطراتِ خوشِ زندگی‌ام روزی است از روزهای اواخر تابستان ۱۳۸۱ که در مسئولیتِ طراحِ اولیهٔ موزهٔ سینمای ایران و عضو شورای برپاییِ آن، غرفهٔ کوچک او را در موزه سینما، -سالن معاصران- آمادهٔ نمایش کردم.
...و از غم‌انگیزترین روزها هم یاد کنم: روزی که دیدم با دستورِ مدیریتِ جدیدِ موزه، اسناد و مدارکِ غرفهٔ کوچکِ فیلمسازِ بسیار مهم و تأثیرگذارِ را جمع‌کرده‌اند و از دیوارهای غرفه کنده‌اند و فقط یک عکس از او باقی مانده که لابد حالا دیگر با بهت به این وضعیت نگاه می‌کند!
سرم را با شرمندگی و دریغ و افسوس پایین می‌اندازم. مدیر موزه اصلاً هیچ فیلمی از شهیدثالث دیده؟ بعید می‌دانم. و مطمئنم از انتشار کتاب رضا حائری هم خبر ندارد!!!
شنیدم که غرفهٔ شهیدثالث متأسفانه کاملاً برچیده شده است.

...(ادامه)
🔳 بازگردم به ۲۷سال پیش و حمیدرضا صدر که آن زمان نمی‌دانست حدود دو دهه بعد گرفتار بیماریِ مهلکی می‌شود که می‌توانست -اگر زودتر متوجه شده بود- از آن خلاص شود. افسوس نشده بود و نتوانست.
اما سه‌سالی را که برایش باقی مانده بود با دقت و وسواس و نکته‌بینیِ مألوفش در قالب یادداشت‌های گه‌گاهی ثبت کرد و روایتی به‌یادماندنی از رویارویی با پایان زندگی و مرگِ غم‌انگیزش برای ما باقی گذاشت؛ در کتابِ «از قیطریه تا اورنج‌کانتی».

....(ادامه)
🔳 از این منظر یکی از مهم‌ترین یافته‌های حائری و ارزشمندترین اسنادِ کتابْ نامهٔ سرگشاده‌ای است با عنوان «من متهم می‌کنم» (صفحهٔ ۱۶ تا ۲۵) که شهیدثالث در آن با صراحت و بدون هیچ لکنت و محافظه‌کاری به نظام حاکم بر فضای فرهنگی و مدیریت تلویزیون و سینمای آلمان اعتراض می‌کند.
و تقریباً تمامیِ بخش اولِ کتاب که به نوشته‌ها و گفته‌های شهیدثالث اختصاص دارد، منبع بسیار ارزشمندی است برای شناخت عمیق‌ترِ روحیه، افکار و اعتقاداتِ فیلمساز و بازتاب آن‌ها در آثارش.

🔳 «نوستالژیِ جای دیگر» کتاب بسیار مهمی است و بسیار خواندنی.
(به رغم صفحه‌آراییِ آزاردهنده‌ای که گاهی برایم عصبانی‌کننده هم بود! قرار گرفتن شمارهٔ صفحه‌ها در حاشیهٔ عطف کتاب، فضاهای خالیِ متعدد و بی‌دلیل در اکثر صفحات کتاب، هندسهٔ شلوغ و فاقد منطقِ کارکردیِ سطربندیِ صفحات، به‌خصوص در فصل پنجم، فهرستِ کوتاهِ ابتدای کتاب که برای جست‌وجوی دوبارهٔ یک مطلب هیچ خاصیتی ندارد و... برش عکس‌هایی که به تناسب قاب فیلم بی‌اعتناست و...
بگذریم.
و ترجیح می‌دهم دربارهٔ قیمت کتاب هم که تا حدی ناشی از انتخاب شکل‌وشمایل کتاب است، (چاپ دو رنگ، جلد سخت و...) چیزی ننویسم. خیلی بی‌ربط است به سینمای شهیدثالث و قدری گران است برای جوانان و دانشجویان سینما. البته آن‌ها که دست‌کم نامی از این فیلمساز شنیده باشند! باور بفرمایید برای بعضی از متقاضیان ورود به دانشکده‌های سینمایی، نام ناصر تقوایی هم ناآشناست، چه برسد به سهراب شهیدثالث!!!

....(ادامه)
🔳 هنوز هم گاهی که به بندرگز می‌رویم به محل اتاقک نگهبانیِ پیرمردِ فیلم طبیعت بی‌جان در تقاطع ریل قطار با جادهٔ قدیم بندرگز به بندر ترکمن (بندر شاه) و گرگان در کنار روستای باغوکناره سر می‌زنم تا مطمئن بشوم که "خط را آب نبرده باشد"!؛ نگرانیِ همیشگیِ پیرمردِ فیلم که انگار این شغل به زندگی‌اش معنا می‌بخشید؛ هم‌چنان‌که فیلمسازی معنا و انگیزهٔ زندگیِ شهیدثالث بود.
تا فیلم ساخت زنده بود و وقتی نتوانست یا امکان فیلمسازی از او دریغ شد، ...مُرد.

....(ادامه)
🔳 آن‌چه باعث شد از صدر و کتابش یاد کنم همین رویکردی است که می‌شود به روایتِ زندگی و مرگ انسان‌ها، به‌ویژه شخصیت‌های شهره و نام‌آور و واجد اهمیتِ هنری و تاریخی و... داشت.
در این موردِ به‌خصوص، راوی با خودش حرف می‌زند و می‌داند چه‌ها را بگوید و چه‌ها را نه. تصویری است که ترجیح می‌دهد از خودش ارائه شود و در یادها بماند: "حمیدرضا صدرِ نویسنده". طبعاً ابعاد و حواشی دیگری هم دستگیرمان می‌شود اما همه در خدمتِ تکمیل همان تصویر اصلی است.

🔳 اما تصویری که از شهیدثالث در خاطرات، مصاحبه‌های دوستان و گاه خودش -دست کم برای من- شکل می‌گیرد، چندان روشن نیست. مجموعه‌ای است از تناقض‌ها و روایت‌های مربوط و نامربوط که کمک چندانی برای فهم عمیق‌تری از آثارش نمی‌کند. بله، واضح است که تنهایی و رابطه یا عدم رابطهٔ فرزند با مادر و پدر، ناشی از تجربهٔ زیستهٔ خودِ فیلمساز بوده‌است و البته فیلمساز تمایلی ندارد درباره‌اش حرف بزند و معترض است به روایت‌هایی که این‌جا و آن‌جا شده. یا چندوچونِ دلبستگی یا وابستگی‌اش به حزب توده یا روابط خصوصی‌اش یا افراطش در نوشیدنِ الکل و موارد دیگری از این دست چه تأثیری در تکوینِ آثارش داشته؟معتقدم هیچ.

🔳 مسلم است که شهیدثالث "خودویرانگر" بوده و این خصلت را در تناسب با امکان یا عدم امکانش برای فیلمسازی باید فهمید و سنجید؛ باقی همه "غیبت‌کردن" است! همان که به نقل از آیدین آغداشلو از خاطرات مشترک‌شان با محمد‌احصایی و سهراب شهیدثالث اسباب خنده‌شان بوده و... (صفحه۳۰۹)

.
🟥 «یک اتفاقِ ساده؟»

🔳 چهارم آبان ۱۳۷۶، بیست و هفت‌سال پیش، درست در چنین روزی، حمیدرضا صدر (نویسنده و منتقد فیلم)متنِ گفت‌وگویش با سهراب شهیدثالث را آماده کرد تا برای مجلهٔ فیلم بفرستد. در مدت اقامت کوتاهش در شیکاگو فرصت دیدار با فیلمسازِ مشهور ایرانی میسر شده بود. شهیدثالث که بیش از دو دهه در آلمان زندگی می‌کرد و فیلم می‌ساخت -بیش از ۱۴ فیلم بلندِ داستانی و مستند و همین تعداد فیلم‌نامهٔ ساخته نشده"_ پس از چند سال از نمایش آخرین فیلمش (گل سرخی برای آفریقا - ۱۳۷۰) و وقفه‌ و بیکاریِ ناخواسته، از سه سال قبل مهاجرت کرده بود به آمریکا تا امکاناتِ ساختن فیلمی جدید و ادامهٔ فیلمسازی را بررسی کند؛ در ضمن گه‌گاه در مراسم بزرگداشت‌ و نمایش فیلم‌هایش حضور پیدا می‌کرد.

🔳 گفت‌وگو با پرسش از بیماریِ قدیمی و حدوداً سی‌سالهٔ فیلمساز شروع می‌شود و با تأکید او بر ترجیحِ مرگ به زندگیِ بدون فیلمسازی پایان می‌یابد.
مطلب ابتدا در مجلهٔ فیلم شمارهٔ دی‌ماه همان‌سال و سال بعد در کتاب «یادنامهٔ سهراب‌ شهیدثالث -به‌کوشش علی‌ دهباشی» منتشر می‌شود.
در این فاصله فیلمسازِ مؤلفِ تأثیرگذارِ ِ پرتلاشِ عصیانگرِ ناسازگارِ خودویرانگر، با حسرتِ ساختنِ یک فیلم دیگر، و نوستالژیِ جای دیگر -ایران؟- سرانجام تسلیم شده است. هنگام مرگ ۵۴ سال داشت.
حمیدرضا صدر هم سه سال پیش در ۶۵سالگی خاموش شد.

...(ادامه)
🔳 علی دهباشی سال ۱۳۷۲ ویژه‌نامه‌ای در مجله «کلک» تدارک دیده بود. طی سال‌ها - از نمایش پرسروصدای اولین فیلم بلندِ شهید‌ثالث، «یک اتفاق ساده -۱۳۵۲» تا امروز- مطالب و ویژه‌نامه‌های بسیاری دربارهٔ او و فیلم‌هایش منتشر شده و علاقه‌مندانش بزرگداشت‌های متعددی برایش برپا کرده‌اند.
کتاب «نوستالژیِ جای دیگر» که اخیراً به همتِ رضا حائری (مستندساز و پژوهشگر) منتشر شده آخرین نمونه است؛ و البته پرونده‌ای در شماره مهر مجلهٔ «تجربه» به مناسبت هشتادمین سالگردِ تولدِ فیلمساز و انتشار کتابِ یادشده.

🔳 کتابْ علاوه بر یک پیشگفتار که انگیزه و روند شکل‌گیریِ آن را شرح می‌دهد، پنج فصل دارد؛ شاملِ "گفته‌ها و مصاحبه‌های شهیدثالث"، "مکاتبات و نامه‌ها"، "شهیدثالث در گفتار دیگران"، "شهید ثالث در نشریات آلمانی" و "گفت‌وگوها".
"بخشی از طرح‌های ساخته‌شده، سال‌شمار آثار، جوایز و فیلم‌شناسی" هم با عنوان "ضمیمه" در پایانِ کتاب آمده است.
ساختار و شاکلهٔ هر دو کتاب تقریباً یکی است؛ طبعاً با اسناد و مدارک تازه و کامل‌تری روبه‌رو می‌شویم و مصاحبه‌هایی اغلبْ حاویِ نکته‌هایی قبلاً گفته نشده و...
کتاب «نوستالژیِ جای دیگر» اما اصلاً نمی‌تواند بیانگرِ کارِ اصلی و اساسیِ رضا حائری و خدمتی باشد که او به فیلمسازِ فقید و علاقمندانش کرده است. به نقل از پیشگفتار و گفت‌وگو با مجلهٔ «تجربه»، از سال ۱۳۹۲ با انگیزهٔ دیدنِ آثارش - که فقط کپیِ بدکیفیتِ تعدادی از آن‌ها در دسترس بود- شروع کرد به جمع‌آوری مستنداتی در این زمینه و پس از سفری به آلمان در آرشیو فیلم مونیخ موفق می‌‌شود تمامیِ آثار شهیدثالث و حتی آثاری که اسم خود را به دلایلی از روی آن‌ها برداشت بود یک‌جا ببیند.
در ادامهٔ این تلاش و سه سال پیگیری سرانجام در سال ۱۳۹۵ امکان نمایش آثار را در موزهٔ هنرهای معاصر تهران فراهم می‌کند؛ در برنامه‌ای با عنوانِ «نوستالژی برای جای دیگر» که حتماً تجربه‌ای هیجان‌انگیز برای دوستداران شهیدثالث بوده است و مقدمه‌ای می‌شود برای تکرارِ نمایش آثار او در ایران به مناسبت‌های مختلف.
سپس سمیناری در آلمان برگزار می‌کند و باعث می‌شود تا آرشیو شهیدثالث در آلمان شکل بگیرد، بعضی فیلم‌هایش مرمت شوند و دوباره نمایش داده شوند، کتاب‌هایی درباره‌اش نوشته شود، ...و فیلمساز تأثیرگذار از فراموشی نجات پیدا کند.
به سهم خودم از رضا حائری سپاسگزارم.

منتشرشده در ماهنامه‌ی رودکی، بهمن و اسفند۱۳۵۵.

۰
امیر نادری کارش را با عکاسی آغاز کرد و سپس در قامتِ کارگردانی مولف در سینمای ایران ظاهر شد و آثار مهمی از خود برجای گذاشت: خداحافظ رفیق، سازدهنی، دونده و... . او در دهه‌ی شصت شمسی ایران را ترک کرد و تا امروز در خارج‌ از کشور به زندگی و فیلمسازی‌اش ادامه می‌دهد. نادری در سال‌های پیش از انقلاب، علاوه بر عکاسی و سینما، تجربه‌هایی در نوشتن قصه هم داشت و تعدادی از آن‌ها را در برخی از نشریاتِ وقت منتشر کرد. چندسال پیش، مجموعه‌ی قصه‌هایش، با عنوان «سازدهنی و چند قصه‌ی دیگر»، به‌همت نشر آوانوشت منتشر شد. در پوشه، قصه‌ی «تجربه» که اول‌بار با همین نام در مجله‌ی رودکی (بهمن و اسفند۱۳۵۵) منتشر شد و سپس در مجموعه‌ی قصه‌هایش با نام «کشف» به چاپ رسید را باهم می‌خوانیم: 👇

نشر دیبایه، پاییز ۱۴۰۳

هیچکاک-تروفو/ کنت جونز/ سحر افتخارزاده و سعید رحیمی/ رقعی/ ۷۴ صفحه/ ۹۵۰۰۰ تومان

@cinema_book

نشر وزان، پاییز ۱۴۰۳

ارحام‌صدر، برادری داشت/ اسماعیل ارحام‌صدر/ رقعی/ ۲۲۱ صفحه/ ۲۶۴۰۰۰ تومان

@cinema_book

نشر جمهوری، پاییز ۱۴۰۳

خانم گرترود بل/ جورجینا هاول/ کیانوش امیری/ رقعی/ ۳۳۶ صفحه/ ۲۵۰۰۰۰ تومان

اینجا صحبتش بود.

@cinema_book

نشر کارگاه موسیقی (ماهور)، پاییز ۱۴۰۳

نقد فیلم و نمایش/ میهن بهرامی/ وزیری/ ۷۱۲ صفحه/ ۷۵۰۰۰۰ تومان

چهارمین جلد از مجموعه آثار میهن بهرامی

@cinema_book

#مستند
#داریوش_مهرجویی
#حسن_صلح_جو

🔸 مستند «الماس در گام لامینور»
داریوش مهرجویی از زندگی می‌گوید

کارگردان حسن صلح‌جو

منبع: BBCPersian

'' قتل یک هنرمند تنها از طریق فیزیکی اتفاق نمی‌افتد. هر بار که یک اندیشه سانسور می‌شود، در واقع فکری به قتل می‌رسد. داریوش مهرجویی پیش از قتل فیزیکی‌اش در هشتاد و سه سالگی، بارها و بارها سانسور شده بود...''
وقتی این پروژه را آغاز کردم، هدفم ساختن پرتره‌ای از یک فیلمساز بزرگ بود که به مناسبت تولد ۸۴ سالگی او به نمایش درآید. در حین فیلمبرداری، جنبش «زن، زندگی، آزادی» در ایران آغاز شد که لایه‌ای دیگر به فیلم ما افزود، زیرا مهرجویی نظر قوی در مورد این جنبش داشت. با این حال، قتل تراژیک و ناگهانی مهرجویی به‌طور عمیقی تمرکز کارم را تغییر داد.

@cinema_book

پان‌ایرانیستی که پای کمونیست‌ها را به رادیو و تلویزیون باز کرد

نوشتۀ مریم کوشکی
چاپ‌شده در فصلنامۀ خاطرات سیاسی، شمارۀ ۲۵ ، تابستان ۱۴۰۳

@cinema_book

به بهانۀ درگذشت رضا قطبی
نوشتۀ مریم کوشکی

چاپ‌شده در فصلنامۀ خاطرات سیاسی، شمارۀ ۲۵ ، تابستان ۱۴۰۳

@cinema_book

نشر رایبد، پاییز ۱۴۰۳

سانشوي مباشر/ اوگای موری/ فرهاد بيگدلو/ جيبی/ ۷۶ صفحه/ ۶۵۰۰۰۰ تومان

اقتباس سینمایی به کارگردانی کنجی میزوگوچی، ژاپن ۱۹۵۴

@cinema_book

نشر گیلگمش (چشمه)، پاییز ۱۴۰۳

تنوره‌ی دیو/ کیانوش عیاری/ رقعی/ ۶ ۱ ۲ صفحه/ ۲۵۰۰۰۰ تومان

@cinema_book

مطبخ و مرگ همسایه

دو نمایشنامه از غلامعلی عرفان
نشر کتاب میرا ۱۳۵۲

@cinema_book

مطبخ و مرگ همسایه

دو نمایشنامه از غلامعلی عرفان

@cinema_book

قصه‌ی خانه‌ی پدری، نوشته‌ی غلامعلی عرفان، منتشرشده در مجله‌ی خوشه (۱۳۴۶).

۰
گرچه پیش از آنکه پا به عرصه‌ی فیلمسازی بگذارد، در دهه‌ی چهل دو داستان «بلندِ من هم کنکوری‌ام» (۱۳۴۱) و «دیوانگان آزاد» (۱۳۴۳) را منتشر کرده بود، اما عمده‌ی شهرتِ غلامعلی عرفان در ایران، به‌خاطر دو فیلم بلند و متفاوتش «گفت هر سه نفرشان» و «آقای هیروگلیف» (۱۳۵۹) و حواشی مربوط به آن‌هاست؛ چه اینکه پس جلوگیری از اکران هر دو فیلم، عرفان ایران را به مقصد فرانسه ترک کرد و در آنجا و به دو زبان فارسی و فرانسه، تعداد قابلِ‌توجهی داستان و رمان نوشت. البته عرفان در دهه‌ی چهل، علاوه بر داستان، در تئاتر هم دستی داشت و در زادگاهش، اصفهان به‌کار صحنه مشغول بود و بعدها (۱۳۵۱) دو نمایش‌نامه‌ی «مطبخ و مرگ همسایه» را در یک کتاب منتشر کرد. به‌هرصورت، امروز ما شناختِ اندکی از عرفانِ قصه‌نویس داریم و به‌همین‌خاطر، قصه‌ی «خانه‌ی پدری»اش را که در آذرماهِ ۱۳۴۶ در هفته‌نامه‌ی خوشه منتشر شده، باهم می‌خوانیم: 👇

نشر ساقی، پاییز ۱۴۰۳

چهره‌پردازی از ایده تا اجرا/ گرتچن دیویس و میندی هال/ سیدجواد شبانی/ رقعی/ ۴۰۰ صفحه/ ۴۵۰۰۰۰ تومان

@cinema_book

نشر ساقی، پاییز ۱۴۰۳

پرستیژ/ کرستوفر و جاناتان نولان/ زهرا هدایتی/ رقعی/ ۱۴۲ صفحه/ ۱۰۰۰۰۰ تومان

داستان عامه‌پسند/ کوئنتین تارانتینو و راجر آوری/ علی جناب‌زاده/ رقعی/ ۱۲۸ صفحه/ ۱۲۰۰۰۰ تومان (ترجمه قبلی این فیلمنامه)

جلدهای قبلی این مجموعه فیلمنامه از نشر ساقی را از اینجا پی بگیرید.

@cinema_book