ARGIA @argiaeus Channel on Telegram

ARGIA

@argiaeus

Kazetaritza independentea, txikitik eragiten.

ARGIA (Basque)

ARGIA kanalak kazetaritza independentea sustatu nahi du, txikitik eragiten. Kazetaritza independenteak bide bat irekitzen du gizartean arazoak, errege gehiago eta egia gehiago transmititzen dituen komunikazio kate handi eta osoetan. Kanal honen helburua argi eta eroso aztertzea da, euskal gaietan eta mundu osoko gertakizunetan. ARGIA taldeak argiak eta finkoak diren berriak eskaintzen ditu, inork ez dituen interes bereziak eta ikuspegi argi eta kritikoarekin. Kanal honetan, kazetari independentzia eta etengabea izango da, herrialdeko eta nazioarteko gaietatik ingurune politikoetara, kulturaletik ekonomiarainokoak. ARGIA kanala jarraitzen baduzu, zure begietara iritsiko diren irizpide eta informazio finkoak jasoko dituzu, beti argi eta garbi. Bizi garen munduan, kazetaritza independentea oso beharrezkoa da, eta ARGIA kanalak gozatzeko aukera ematen du. Eman zaitez kanal honen jarraitzailea eta argiak eta ereduak aldatzen joan zaitez zuen inguranetik eta gertakizunean.

ARGIA

12 Feb, 20:01

Kaixo, lagun! 👋

🩺 Eusko Jaurlaritzak martxan jarritako Euskadiko Osasun Itunaren Mahaia dela-eta, ezarritako metodologiak, mahaira deitutako erakundeen zerrendak, kanpoan utzitakoenak, jorratutako edukiek eta jorratu gabekoek kritika ugari piztu dituzte.

👉 Hankamotz jaiotako Osasun Mahaia herrenka iritsi da azkeneko fasera https://labur.eus/rRp4R

Gabon pasa! ✨
709
ARGIA

12 Feb, 19:01

🟢Egonarria 3x08: Aguakateak I Ainhoa Larrea.

Nondik dator jaten dugun aguakatea?

Jende askok gosaltzen du aguakatea: “koipe ona” delakoa asko dauka, kolesterola murrizten du eta aberatsa da fibra, potasio, azido foliko eta beste hainbat elementutan. Fruta exotikoa da, Mexikokoa jatorriz eta handik inportatzen da.

Baina ez gara Mexikora joango: gaia lantzeko Ainhoa Larrea gonbidatu dugu, Fruitel frutazaleen elkarteko kidea. Urnietan hektarea bat aguakate landatu ditu, 700 arbola inguru

Osorik ikusteko: https://labur.eus/x1Hdl
832
ARGIA

12 Feb, 15:36

Arrasti on lagunak!

🪖1.750 etxebizitza eraiki ahal izango dituzte Donostiako Loiolako kuartelen lurretan.

Espainiako Gobernuak onartu egin du Loiolako kuartelen lursailetan auzo berri bat eraikitzeko proiektua https://labur.eus/fFSoS

🔹 Tabakoaren kea irensten duten haurrek erretzaile aktiboen antzeko arrastoak dituzte DNAn https://labur.eus/l5TFG

🔹 1936an kontzentrazio esparru izandako Pequeña Velocidad pabiloia mantendu egingo dute Irunen https://labur.eus/NeuMX

🔹 Ertzaintzak Lurraldebuseko autobus gidariak prestatuko ditu eraso matxisten aurrean https://labur.eus/NG67O

Ondo izan!
1,155
ARGIA

12 Feb, 12:11

Kaixo, irakurle!

‼️ EHUk baieztatu du hainbat salaketa formal jaso dituela eta genero indarkeriaren aurkako protokoloa aktibatua duela https://labur.eus/0nVDN

👉 Nafarroako Gobernua euskararen presentzia murrizten ari da hezkuntzan (Euskalgintzaren Kontseilua) https://labur.eus/e7t7c

👉 Adimen artifizialean 200.000 milioi euro inbertitzeko konpromisoa hartu du Europak https://labur.eus/xnUwX

👉 Marieniako lurren aldeko militanteen epaiketa, irailaren 9ra gibelatua (Euskal Irratiak) https://labur.eus/oK3Bz

Informatuta mantenduko zaituztegu 👋
1,317
ARGIA

12 Feb, 11:15

🔒 Gero eta hedabide gehiago ari da webgunea giltzarrapoz ixten eta informazio hori jasotzearen trukean dirua eskatzen. ARGIAn, aldiz, argi dugu eduki guztiak irekita mantenduko ditugula: astekaria osorik duzu eskura Argia.eus-en, baita albisteak, podcastak eta multimedia kanala ere. Guztia doan eta libre.

Zergatik? Besteren artean, herritar guztiei informazioa bermatzeko. Dirua ez dadin inorentzat muga izan informatuta egoteko.

🔓 Lagundu zeuk ere sare libreari eusten.
https://www.argia.eus/eginargiakoa
1,212
ARGIA

12 Feb, 11:14

PDF | Hemen aldizkaria osorik eta libre
1,213
ARGIA

12 Feb, 11:14

📬 ARGIA 2.905 | Osasun itunaren mahaia, gero eta ahulago

Jone Gartziaren erreportajea. Horrez gain: Deepseek, Gasteizko Udalaren errolda ukoa gehien behar dutenei, Yamili Chan maiari elkarrizketa... ⤵️

WEB | https://labur.eus/JVMwq
1,154
ARGIA

12 Feb, 06:29

❗️🏛 Gasteizko EHUko campuseko irakasle bat salatu dute ikasleei jazarpena eta ukituak egitea leporatuta

'Denuncias Euskal Herria' Instagram kontuan bost salaketa anonimo argitaratu dituzte irakasle beraren aurka, irakaslearen izena eman gabe, baina Filologia Hispanikoko irakaslea dela zehaztuta. ARGIAk gradu hori urte desberdinetan egin duten hiru ikasle ohirekin hitz egin du, eta kasua aspalditik ezagutzen duen laugarren pertsona batekin ere bai. Laurek eman dute irakasle berberaren izena, laurek berretsi dituzte salaketetan deskribatzen diren hainbat portaera, eta batek salatu du irakasleak sexu eraso bat egin ziola.

➡️ Irakurri albistea osorik: https://labur.eus/4AI3i
1,334
ARGIA

12 Feb, 06:00

Gaurko egunez 1982an, Iberduerok Lemoizko zentral nuklearra ixtearekin mehatxu egin zion Espainiako Gobernuari. Energia enpresaren Administrazio Kontseilua zentralaren proiektua bertan behera uztear zen, erantzun sozialak eta atentatuek inbertsio ekonomikoa ordurako arriskuan jarria baitzuten. Ignacio Bayón Industriako ministroa eta Iberdueroren presidente Manuel Gómez de Pablos itxiera eragozteko akordio batera iritsi ziren iluntzean egindako bileran. Hilabete batzuen buruan Espainiako Gobernuak hartu zuen zentralaren jabetza, eta 1984an gerarazi egin zuten.

Gehiago:

1934: Austriako Guda Zibila gisa ere ezagutzen den sozialisten eta faxisten arteko borrokak hasi ziren https://labur.eus/sEW9I

1946: II. Mundu Gerrako beterano afroamerikar bat jipoitu eta itsu utzi zuen poliziak AEBetan https://labur.eus/1BGG2

1979: Munduko Klimaren Konferentzia bildu zen lehen aldiz, Genevan https://labur.eus/WO5At
1,369
ARGIA

11 Feb, 19:01

🔵 Kaixo, lagunok! Xabier Saldiasek diruak bihotzean poza ematen digula zion, baina alegrantzia baino buruhauste gehiago ematen dizkigu gaur egun. Dirua, zakarra edo txintxina hizpide aste honetan. ⤵️

Oroimen Histerikoa 3x19: Txintxinaren jatorria

Gozatu!
1,452
ARGIA

11 Feb, 16:59

👋🏽 Arratsaldeon, lagunok:

⚖️👮🏻‍♂️Ertzain batentzat sei urteko kartzela-zigorra eskatu dute atxilotu bati drogaren truke laguntza emateagatik: https://labur.eus/dKKQS

🗣⛔️Behatokiak salaketa aurkeztu du Kontsumobiden Decathlonek kontsumitzaileen hizkuntza eskubideak eta araudia urratzen jarraitzen duelako (Behatokia): https://labur.eus/TBmGI

🔸Ikerketa abiatu dute Arrasateko taberna bateko komunean kamera bat aurkitu ondoren: https://labur.eus/6iQ06

🔸 Eraso matxista bat salatu dute Amurrion: https://labur.eus/yUh9R

Amaitzeko, Eragileen Plazatik ekarritako Eguzki taldearen artikulua:

🔸 Illunbe berria eta zezen-plaza zaharra?: https://labur.eus/HIOlv
1,553
ARGIA

11 Feb, 12:28

Kaixo, lagunok!

❗️ Tuterako Nano Automotive lantegia itxiko dute eta 120 langile kaleratu https://labur.eus/vv1SC

🇬🇧 Ustezko ezkerra migratzaileen sarekadak egiten (eta harro) Erresuma Batuan: 4.000 atxilotu sei hilabetetan https://labur.eus/KCWFN

🇵🇸 Hamasek bertan behera utzi du larunbat honetako preso trukea, Israeli su-etena urratzea leporatuta https://labur.eus/ScBHi

📣 Ikasleek asanbladak eta mobilizazioak antolatu dituzte mezu “faxistak” zabaltzeagatik ikertutako EHUko irakaslearen aurka (goiko bideoan) https://labur.eus/tJbe3

Eta Mikel Aramendiren analisia:
🇺🇸 Muga-zergak: gerra ekonomikoan ere, eszenografiak ezin du estrategia ordeztu https://labur.eus/L73GN

Gero arte 😘
1,663
ARGIA

11 Feb, 07:04

Egun on lagunok. Jarraian webgunean argitaratu ditugun zenbait albiste:

🗣 Akordioa erdietsi dute haur eskoletako langileen baldintzak hobetzeko, bi greba deialdien atarian https://labur.eus/jUUHI

👦🏻🧒🏽 Debako liburutegiak “espazio mugatua” duela dio udalak, umeei ordu gehienetan bertan egotea debekatzeko https://labur.eus/w3l25

👉 ‘Emaiezu hemengoa, emaiezu euskara’ leloa erabiliko du Nafarroako Gobernuak euskara sustatzeko kanpainan (Euskalerria irratia) https://labur.eus/TeAoe

🤖 Txatbot hoberenaren bila (Gorka Julio, Etzi.pm) https://labur.eus/lbyyD

📚 Metak Libgen pirateatu badu, zuk zergatik ez? (Sustatu) https://labur.eus/9yY5Q

Egun ona izan, informatuta edukiko zaituztegu.
1,507
ARGIA

11 Feb, 06:03

Gaurko egunez duela 35 urte, 1990ean, Nelson Mandela askatu zuten Hegoafrikan 27 urtez preso eduki ostean. Apartheidaren aurkako eta Afrikako Kongresu Nazionaleko militantea zen. Aurretik, borroka armatua bultzatu zuen Umkhonto we Sizwe erakundearen buru gisa.

Kartzelatik atera eta milaka lagunen artean Lurmutur Hirian, 1960an hasitako borroka armatuarekin jarraituko zutela: "Ez daukagu borroka armatuarekin jarraitu beste aukerarik". Hurrengo urteetan elkarrizketa eta adiskidetzea bultzatu zituen. Hegoafrikako presidente hautatu eta Bakearen Nobel Saria eman zioten arren, AEBen terroristen zerrendan egon zen 2008ra arte.

Gehiago:

1938: AEBetako Flint hiriko General Motors autoen fabrikan beso erorien greba amaitu zen, langileen garaipenarekin https://labur.eus/orWQZ

1945, duela 80 urte: Robert Iribarne baionarra hil zen nazien aurka borrokan https://labur.eus/GDB8T
1954: LGBTI kolektiboko jende ugari hartuko zituen kontzentrazio eremua ireki zuten Kanariar Uharteetan https://labur.eus/oC5tX
1,529
ARGIA

10 Feb, 19:01

🟡 Kaixo, lagunok! Aste honetan sendabelarren inguruan egiten den dibulgazio lanaz eta honen arriskuez aritu da Garbiñe Larrea. Askotan, zer esaten den baino garrantzitsuagoa baita nola esaten den. ⤵️

Menda Bikoitza 2x08: Albiste sentsazionalista eta mendaroa

Ea gustatzen zaizuen!
1,507
ARGIA

10 Feb, 15:40

Arratsalde on! Hemen lurrari lotuta argitaratu dugun artikulu sorta:

🍆 Gasteizko elikadura sarea eraldaketarako tresna (Garazi Zabaleta) https://labur.eus/BAqcg

🔸 Migranondoa, beste bat etxerako (Jakoba Errekondo) https://labur.eus/ae3Vj

👉 Euskara agroekologikoa da (Amanda Verrone) https://labur.eus/PUKH1

❄️ Izotz arotik hona, endemismoa kolokan (Irati Diez Virto) https://labur.eus/na9iR

➡️ @bizibaratzea kanalera harpidetuta, egunean behin jasoko duzu Jakoba Errekondok proposatutako lan berezi bat
1,652
ARGIA

10 Feb, 15:08

Arratsalde on lagunok, jarraian webgunean argitaratu berri ditugun zenbait artikulu:

🇮🇱❌ Carrefourren kontrako boikot egun nazionala antolatu du larunbaterako BDZk https://labur.eus/rFhhL

🇺🇸 Altzairuari eta aluminioari %25eko muga zergak ezarriko dizkiela iragarri du Trumpek https://labur.eus/tEnVx

🇪🇨 Bigarren itzulian erabakiko da nor izango den Ekuadorko presidentea https://labur.eus/hCqln

🚜 Traktoreak Gasteizko, Baionako eta Tafallako kaleetan, azken protesten urtemugan https://labur.eus/QMLKY

🎬 Goya sariak eta esaten (ez) diren hainbat kontu. Gorka Peñagarikanoren analisia https://labur.eus/bs74v

Ongi segi lagunok, informatuta edukiko zaituztegu.
1,535
ARGIA

10 Feb, 12:04

👋🏽 Eguerdion, lagunok:

🔸 Joaquín Beltrán eta Alberto Sololuze oroitu dituzte Zaldibargo zabortegiaren hondamenditik bost urtera: https://labur.eus/pGJvK

🔸Mezu “faxistak” zabaltzeagatik ikertutako irakaslea behin-behinean baztertu du EHUk, eta irakasleak dio sareetan identitatea ordezkatu diotela: https://labur.eus/ZHtZc

🔸 Ibaipeko autobidearen proiektua gelditzea exijitu dute ehunka lagunek Bilbon: https://labur.eus/eqM6j

🔸 EH Bilduk zerrenda bateratuak osatzeko eskua luzatu die EAJri eta ezker konfederalari, Espainiara eta Europara begira https://labur.eus/hCLAt
1,523
ARGIA

10 Feb, 07:01

👋🏽 Astelehen on ARGIAzale!

Honatx asteari ekiteko irakurgai zenbait:

❗️⛔️“Udala legez kanpo ari da errolda ukatzen gasteiztar behartsuenei”. Udalaren bi barne dokumentu eman dituzte ezagutzera: https://labur.eus/mYe3Z

🇵🇸 Palestinaren aldeko eta Israelen aurkako oihua ozen entzun zen ostiralean Gasteizen: https://labur.eus/IOHSn

🔸 "Gaia atera", Behe Bandaren 'Barra warroak' saileko ale berria: https://labur.eus/MRzWd

Amaitzeko, Zigor Olabarria kazetariaren analisia euskal armagintzaren 'despolitizazio' saiakerez:

💣👧🏼 Save the children, saldu bonbak: https://labur.eus/Nr5YT
1,601
ARGIA

10 Feb, 06:00

Gaurko egunez duela 40 urte, Nelson Mandelak uko egin zion borroka armatua gaitzesteari espetxetik aske geratzearen trukean. Hegoafrikako Apartheidaren erregimeneko P. W. Botha presidenteak urtarrilaren 31n egin zion eskaintza, Mandelaren ospea baliatu eta herrialdeko krisi soziala baretu asmoz. Mandelak kartzelatik baldintzarik gabeko askatasunarekin soilik irtengo zela adierazi zuen, bere alaba Zindik 10.000 lagunen aurrean irakurri zuen eskutitzaren bidez. Halaxe izan zen: bost urte geroago, 1990ko otsailaren 11n utzi zuten aske 27 urte espetxean igaro ondoren.

1898: Julie Adrienne Karrikaburu hil zen Sohutan, lehen euskal kantutegiaren egilea https://labur.eus/TkGUs

1898: Bertolt Brecht idazle alemaniarra jaio zen https://labur.eus/OTZ9I

2001: PPko Gasteizko alkatearen gutun faltsua sartu zuten ekintzaile batzuek Udalak doan banatzen zuen hilabetekariaren 4.000 aletan https://labur.eus/cyCGY
1,640
ARGIA

08 Feb, 08:02

Egun on, lagunok! Astekari honetan argitaratu dugun iritzi bilduma segidan:

🖌 Goian Adur Larrearen zinta ⤴️

✍️ Ula Iruretagoienaren ‘Lurraldea eta arkitektura’ zutabea: Etxeko komuna https://labur.eus/CrXAJ

✍️ Diana Francoren teknologiaren zutabea: Kanpokoa mehatxu
https://labur.eus/jsUZF

✍️ Tere Maldonado, filosofia irakaslea (🎨 Dom Campistron): Irakasle-klaustroak edo mundua nola hobetu https://labur.eus/XNkoJ

✍️ Asier Blas, EHUko irakaslea: Demokraziaren muga geopolitikoak https://labur.eus/ybGXE

✍️ Mikel Basabe, irakaslea: Ez ei dakite zergatik https://labur.eus/13JEX

✍️ Uxue Apaolaza, euskara irakaslea: Gutxiengoa https://labur.eus/8aANF

✍️ Iñaki Murua, bertsolaria: Bide luzea pauso ttikitan! https://labur.eus/VSthi

Irakurketa eta asteburu ona izan! 😘
1,143
ARGIA

08 Feb, 06:04

Gaurko egunez duela 105 urte, abertzaleek lehen aldiz lortu zuten ordezkaritza Gasteizko Udalean. Hamabost zinegotzitik hiru lortu zituen Comunión Nacionalista Vasca alderdiak: Trocóniz, Ezquerra eta Madinabeitia. Sozialista eta errepublikanoek ez zuten ordezkaritzarik lortu, ezkerreko alderdiak krisi sakonean baitzeuden. 1911n abertzaleak lehen aldiz aurkeztu zirenetik indarra hartuz joan ziren, eta 1922ko udal hauteskundeetan lau zinegotzirekin ordezkari gehien lortu zituen alderdia izan zen. Halere alkatetza González de Sarralde kontserbadoreak eskuratu zuen.

Gehiago:

1692: AEBetako Salem herriko bi neskato sorginduta zeudela iradoki zuten, sarraskiari hasiera emanez https://labur.eus/qUFWd

1962: Zortzi lagun hil zituen Parisen Frantziako Poliziak, Aljeriako gerraren aurkako manifestazio batean https://labur.eus/z9aRL

1968: AEBetako Orangeburg hirian poliziak sarraskia eragin zuen, Hego Carolinan https://labur.eus/Yx32P
1,138
ARGIA

07 Feb, 20:03

🎥🎥🎥🎥🎥🎥 Gabon lagunak!

Jarraitzen dugu ostiralero euskarazko dokumental bat zabaltzen, eta gaurkoan Arratiaraino joango gara Maurixiaren doinuen atzetik.

🎶 Aire!
https://labur.eus/t5OVW

📝 Arratia bailararen bihotzean, hamairu gaztek Maurizia Aldeiturriagaren musikan oinarritutako musika-pieza bat sortuko dute. Maurizia, XX. mendearen hasieran euskal musika herrikoia goitik behera aldatu zuen panderojole ikonikoa izan zen. Musika tradizionaleko hiru adituk lagunduta eta Mauriziaren eraginpean, gazte hauek sormen-prozesu paregabe batean murgilduko dira.

👉 EiTBk zabaldu du Gentzane Martínez de Osabaren lana.

🕥 85 minutu.

🎞 558 dokumental ikusgai, euskaraz eta doan: http://www.dokumentalak.com
1,379
ARGIA

07 Feb, 19:01

🔊 Kaixo, lagunok! ARGIAren ezkontza zibilean izan ziren pasa den ostiralean Izar eta Kevin, eta bertako famoseoaz aritu gara aste honetan. ⤵️

Beranduegi 5x11: ARGIAren ezkontza zibila

Gozatu!
1,371
ARGIA

07 Feb, 10:27

Ostiral on lagunak!

❗️Euskaldunon eskubideen aurkako erasoek bidea egiten jarraitzen dute.

Udaltzainen hizkuntza eskakizunen aurkako oldarraldia Donostian, Astigarragan eta Usurbilen https://labur.eus/0ZaSj

🔹 “Mezu faxistak” zabaltzen dituen EHUko Arabako Campuseko irakaslea salatu du Ikamak https://labur.eus/DZO5W

🔹 Raimundo el Canasterori babesa adierazi diote 230 musikarik, eta musikaren bidez boterea kritikatzea zilegi dela aldarrikatu dute https://labur.eus/1gitz

🔹 Eta amaitzeko, 'Itzal(iko) bagina' antzezlanaren kritika egin du Ainhoa Mariezkurrenak: Hemen gezurra nagusi https://labur.eus/irMn5

Ondo izan!
1,595
ARGIA

07 Feb, 07:01

Egun on lagunok, jarraian webgunean argitaratu ditugun zenbait artikulu:

‼️ Behe Bidasoako eraso faxistak eta Devenir Europeo https://labur.eus/C1XJk

⚠️ Bi gizonek eraso homofobikoa salatu dute Bilbon (Uriola) https://labur.eus/BCd5b

🔸 Txantreako Eunate ikastetxeko irakasle erasotzaileak alde egitea lortu dute ikasleek (Gedar) https://labur.eus/3u03H

👉 Ximun Fusch: "Euskal irainak baitezpadakoak zaizkigu, elbarritu emozionalak ez gaitezen izan" (Euskal Irratiak) https://labur.eus/VvghV

Informazio berri gehiago ere baduzue gure webgunean. Egun ona izan!
1,415
ARGIA

07 Feb, 06:01

Gaurko egunez duela 60 urte, napalma erabili zuten lehen aldiz Vietnamen AEBek. Aurretik erabilia zuten arma hori, puntualki, adibidez Indotxinako Gerran. 1950eko abenduaren 22an erabili zuten lehen aldiz. Vietnamgo Gerran, baina, era sistematikoan erabili zuen AEBko aire-armadak lurraldea eta biztanleria zibila sarraskituz. Bederatzi urteko Phan Thi Kim Phúc neskatoa napalmarekin erreta korrika ikus daitekeen argazkiak, AEBen krudelkeriaren sinboloetako bat bilakatu zen, eta munduari bira eman zion.

Gehiago:

1649: Monarkia abolitu eta Charles I.a erregeari burua moztu zioten Ingalaterran https://labur.eus/dmhvF

1898: Émile Zola epaitu zuten 'J’Accuse...!' artikulua idazteagatik https://labur.eus/7SrqJ

1999: Txernobyleko zentral nuklearra martxan jarriko zuela egin zuen mehatxu Ukrainako Gobernuak https://labur.eus/7SrqJ
1,406
ARGIA

06 Feb, 19:59

Epa ARGIAzale,

🌎 Gurera ekarri dugu Achille Mbenbe politologo kamerundarraren "nekropolitika" terminoa. Hortik begiratu diogu Chido zikloiaren biharamunari. Ofizialki, "40 bat" hildako izanik ere, errealitatean "milaka edo dozenaka milaka" izan direlako ⤵️

Mayotteko papergabeak: Chido zikloiaren biktima ikusezinak https://labur.eus/KTXqZ

✍🏽 Jenofa Berhokoirigoin

Bihar itzuliko gara albiste gehiagorekin. Anartean, gau ona pasa 🌓
1,462
ARGIA

06 Feb, 19:03

🎥 Kaixo, lagunok! Mahainguru interesgarri batekin gatoz gaurkoan. Kartzela tartean dela guraso edo seme-alaba izateaz aritu dira Aiaraldeako Ideien Faktorian. ⤵️

Kartzela, gurasotasuna eta seme-alabatasuna

Ea gustatzen zaizuen!
1,488
ARGIA

06 Feb, 17:46

Egun on lagunok, jarraian webgunean argitaratu ditugun zenbait albiste:

📈 2025eko urtarrila, mundu mailan inoiz erregistratu den urtarrilik beroena https://labur.eus/Wo2PW

🟢 Euskal Herrian Euskarazek manifestazio nazionala deitu du apirilak 6rako Baionan https://labur.eus/jGnsB

🇺🇸 Trumpen Gazarako proposatutako garbiketak etnikoak hautsak harrotu ditu nazioartean eta AEBetan https://labur.eus/Xz9Ek

🇨🇩 Ehunka emakume hil eta bortxatu dituzte Kongoko Errepublika Demokratikoko espetxe batean https://labur.eus/mW5fe

Ongi segi lagunok.
1,408
ARGIA

06 Feb, 16:23

AZKEN ORDUKOA | Ipar Euskal Herriko lehen indarra izaten segitzen duela ohartarazi du ELBk, botoen %48 jasorik https://labur.eus/EojUi
1,515
ARGIA

06 Feb, 12:01

👋🏽 Eguerdion ARGIAzale

❗️ Ortuzarrek ez du EAJko buru izaten segituko eta bidea libre utzi dio Estebani https://labur.eus/KgZhg

🌎 Zaldibarko hondamenditik bost urtera, erantzukizunak argitu gabe eta zabortegien kontrola ezbaian https://labur.eus/Xjw7q

💣🔫 Armagintza sustatzeko Jaurlaritzaren konpromisoa adierazi du Torres lehendakariordeak, Zedarriak-en eskaerari erantzunez: https://labur.eus/nHaes

Amaitzeko, irakurleen gutuna laster ospatzekoak diren kaldereroen harira:

🔸 "Kaldereroak: ‘blackface’ bat donostiar erara?", Estefanía Quílez-en eskutik: https://labur.eus/Pr2PJ
1,650
ARGIA

06 Feb, 07:02

Ostegun on lagunak!

📈 Lur gehiago bideratu du Jaurlaritzak proiektu handientzat.

Berriztagarrien lurralde plana aldatu du Jaurlaritzak, eskala handiko eolikoei toki gehiago egiteko https://labur.eus/BKuZl

🔹 Autobusak antolatu dituzte ostiralean Gasteizera joateko, Maccabiren aurkako manifestaziora https://labur.eus/RqaRX (Gedar)

🔹 Lazkaon aspaldi galdu ziren inauteriak berpiztuko dituzte https://labur.eus/s6SUg (Dantzan)

🔹 1.000tik gora sinadura, Donostiako Kristobaldegi komentua Txomiñeneko auzoarentzat izan dadin https://labur.eus/piGLl (Irutxuloko Hitza)

Laster arte!
1,607
ARGIA

06 Feb, 06:04

Gaurko egunez duela 10 urte, Kutxabankeko presidenteak onartu zuen hilean 6.000 euro ematen zizkiotela Espainiako Gobernuaren EAEko ordezkari ohiari. Mario Fernández presidenteak epaitegian esan zuenaren arabera, Estatu politika zen ETAren aurkako borrokarekin lotutako pertsonei lan irteera bat eskaintzea. Kutxabankek hilean milaka euro eman zizkion abokatu bufete baten bidez PSE-EEko Mikel Cabiecesi. Kutxabankek berak jarri zuen salaketa, Fernándezen agintaldian zehar irregulartasunak atzeman ostean.

Gehiago:

1963: Abd el-Krim hil zen, Rifeko politikari eta kolonialismoaren aurkako erresistentziaren buruzagia https://labur.eus/A93HL

2002: Segi eta Askatasuna erakunde politikoek beren lanean jarraituko zutela adierazi zuten, bezperan Garzon epaileak biak legez kanpo utzi ostean https://labur.eus/QPTJW

2020: Zaldibarko eskandalua lehertu zen, 2,8 milioi tona hondakin biltzen zituen zabortegia amildu zenean autopistara https://labur.eus/adZ0m
1,670
ARGIA

05 Feb, 20:05

Gabon, Argiazale! ✨

🧒🏽👦🏻Eskola segregatua izan da Judimendi, Gasteiz guztiko ikasleak hartu ditu, jatorri atzerritarreko familien seme-alabak. Baina A hizkuntza-eredutik D eredura igarotzeaz gain, auzoko familiak erakartzeko egindako prozesuari esker, matrikulatu diren haur berriak auzokoak dira, kasik erdiak euskara du etxeko hizkuntza eta gainerako umeak jatorri atzerritarreko familiatakoak dira.

Sekretua kontatzeko eskatu diegu 👉 https://labur.eus/crut3

On egin! ☺️
1,659
ARGIA

05 Feb, 11:21

Kaixo, lagunok!

🔴 Trumpek berriz esan du palestinarrak Gazatik kanporatu behar direla: "Zergatik nahiko lukete itzuli?" https://labur.eus/6vwu6

📱Derrigorrezko hezkuntzaren etapa guztietan mugikorra debekatu nahi du Generalitateak https://labur.eus/mRK8g

Eta lan munduari lotuta:

📈 Langabeziak gora egin du Hego Euskal Herrian, batez ere emakumeen eta gazteen artean https://labur.eus/lXbMp

❗️Lan heriotzek gora egin dutela diote sindikatuek, eta datu ofizialekiko mesfidantza adierazi dute https://labur.eus/DBVX0

Gero arte! 👋
1,794
ARGIA

05 Feb, 11:05

🔒 Gero eta hedabide gehiago ari da webgunea giltzarrapoz ixten eta informazio hori jasotzearen trukean dirua eskatzen. ARGIAn, aldiz, argi dugu eduki guztiak irekita mantenduko ditugula: astekaria osorik duzu eskura Argia.eus-en, baita albisteak, podcastak eta multimedia kanala ere. Guztia doan eta libre.

Zergatik? Besteren artean, lizentzia libreekin lan egiten dugulako. Gure edukiak nahieran partekatu daitezke, kazetaritza independentea mugarik gabe zabaltzeko.

🔓 Lagundu zeuk ere sare libreari eusten.
https://www.argia.eus/eginargiakoa
1,664
ARGIA

05 Feb, 11:05

PDF | Hemen aldizkaria osorik eta libre
1,500
ARGIA

05 Feb, 11:05

📬 ARGIA 2.904 | Segregazioari nola egin aurre?

Judimendi eskolako esperientzia arrakastatsuari buruzko Mikel Garciaren erreportajea. Gainera: Julen Goldarazena Flako Fonkiri elkarrizketa, 2025eko Argia Sariek eman dutena... ⤵️

WEB | https://labur.eus/01Qca
1,697
ARGIA

05 Feb, 06:59

👋🏽Asteazken on ARGIAzale:

👉 Kontziliatzeko, haur-eskolak arratsalde eta gauez irekitzea: Espainiako ministroaren proposamenak hautsak harrotu ditu https://labur.eus/Mjfuy

🍲 Mikel Urabaien (Paris 365): “Erakundeek erantzukizuna aldamenekoari pasatzen diote”. Paris 365 jantokiak ez ditu martxora arte aurrez aurreko afariak emango (Euskalerria irratia): https://labur.eus/AXldj

🎭 🙈 Oscar Terolek parte hartu zuen txirigota negazionista bati txistu egin diote Cadizko inauterietan (Irutxuloko Hitza): https://labur.eus/Ma7Qb

✍️ "Paralelismoak eta distantziak", Imanol Satrustegi historialariaren kolaborazioa: https://labur.eus/fOgOo

Gero arte!
1,681
ARGIA

30 Jan, 07:00

Egun on lagunak!

🇨🇬 Kongon ez da giro eta herritarrak kalera atera dira Mendebaldeak M23 erakunde armatuari erakutsitako sostengua salatzeko.

Mendebaldeak Kongon dituen hainbat enbaxada jo-mugan hartu dituzte protestetan https://labur.eus/bcWN3

🔹 Mugikorrik gabeko eskolak Brasilen https://labur.eus/m0rKx

🔹 Otsailaren 12an epaituko dute Raimundo El Canastero taldea https://labur.eus/hZZr2

🔹 Etorkizuneko belaunaldiak gurpil gainean eramanez Gasteizen https://labur.eus/TgnGg (Gedar)

Ondo izan!
386
ARGIA

30 Jan, 06:02

Gaurko egunez 1962an barrearen epidemia hasi zen Tanganikan, gaur egungo Tanzanian.

Zabaldu izan denaren arabera, eskolan barrez hasi zen neskato talde batek hasitako irria herrialdean zehar kutsatu zen. Barrea, ordea, negarra eta aztoramenarekin batera, sintoma zerrenda baten elementu bat gehiago baizik ez zen, eta algara ez zen nahitaez pozarekin lotua. Zantzu guztien arabera, estres egoerek bultzatutako gaixotasun psikogeniko masiboa izan zen, hainbat hilabetez egunerokoa eten zuena.

Gehiago:

1649: Ingalaterrako Carlos I erregeari burua moztu zioten https://labur.eus/aS6Ic

1972: 'Bloody Sunday' edo Igande Odoltsua Irlanda iparraldeko Derry hirian https://labur.eus/Ib0IM

1996: Gandhiz mozorrotutako antimilitaristak Bilboko Gobernu Militarraren garitan https://labur.eus/wVe9F

1999: 'Gara' egunkariaren lehen zenbakia argitaratu zuten, milaka herritarrek akzioak erosi ostean https://labur.eus/c92g9
540
ARGIA

29 Jan, 20:02

Laborarien borroka Palestinan: elikadura burujabetza eta erresistentzia ariketa bat da genozidioaren aurrean

Kelo Arribas laborari euskalduna Zisjordaniako lurralde okupatuetan izan da abenduan, Via Campesinako delegazioaren baitan. Bertatik bertara ezagutu dituen egoera, proiektu eta jarrerak ekarri ditu artikulu honetan:

https://labur.eus/zMgnT

📸 Argazkiak: UAWC Laborantza Langileen Komiteen Batasuna
916
ARGIA

29 Jan, 13:35

🔒 Gero eta hedabide gehiago ari da webgunea giltzarrapoz ixten eta informazio hori jasotzearen trukean dirua eskatzen. ARGIAn, aldiz, argi dugu eduki guztiak irekita mantenduko ditugula: astekaria osorik duzu eskura Argia.eus-en, baita albisteak, podcastak eta multimedia kanala ere. Guztia doan eta libre.

Zergatik? Besteren artean, euskararentzat estrategikoa delako. Zapaldutako hizkuntzek ez dute oztopo gehiago behar. Euskaldun guztiengana iritsi nahi dugu.

🔓 Lagundu zeuk ere sare libreari eusten.
https://www.argia.eus/eginargiakoa
1,359
ARGIA

29 Jan, 13:34

PDF | Hemen aldizkaria osorik eta libre
1,239
ARGIA

29 Jan, 13:32

📬 ARGIA 2.903 | Palestinako erresistentziaren oinarria: laborariak

Kelo Arribasek lurralde okupatuetatik lekukotasunak ekarri ditu. Horrez gain: Sarah Babiker kazetariari elkarrizketa, arrantza industriaren ikerketa, Doinueleko azokak... ⤵️

WEB | https://labur.eus/bOX9x
1,210
ARGIA

29 Jan, 11:11

Kaixo, lagunok 👋

Azken orduko bi albisterekin gatoz:

❗️ Labea itzaltzeko prozesua eten dute Guardianen, zuzendaritzak azalpenak eman bitartean https://labur.eus/1hdbw

❌ Espetxe zigorrik ez Alvarez aita-semeentzat, pankarta bat jartzen saiatzeagatik Donostian https://labur.eus/vHNuT

Eta azpimarratzeko beste bi:

📈 Bi hamarkadatan euskarazko eta elebiko ikastetxeek gain hartu diete frantsesezkoei Ipar Euskal Herrian https://labur.eus/XK0pq

🇮🇱🚫 Maccabi-ren Gasteizko partida eragozteko ia 200 sinadura bildu ditu Palestinarekin Elkartasunak https://labur.eus/PMdMp

Informatzen jarraituko dugu 😘
1,223
ARGIA

29 Jan, 08:40

❗️ Laudioko Guardian enpresak labea itzaltzea agindu du teknikariak iritsi baino lehen, sindikatuek salatu dutenez. Goizean goizetik elkarretaratu dira dozenaka langile bertan, itzaltzea oztopatzeko https://labur.eus/1hdbw
1,265
ARGIA

29 Jan, 07:02

👋🏽 Asteazken on ARGIAzale!

⚽️🏀⚾️🏸 Eskola kirola vs klubak eztabaida, pil-pilean: https://labur.eus/TTvCG

🌎 Euskal Herriko II. Ekotopaketak aurkeztu ditu Jauzi Ekosozialak: https://labur.eus/9vnjh

📲Horrez gain, teknologia eremuan azkenaldian bolo-bolo dabiltzan bi irakurgai, lizentzia libreei esker:

🔸 Deepseek AA txinatar harrigarria (eta bikaina euskaraz) (Sustatu): https://labur.eus/ddwCP

🔸 Martintxo Etxauri: “Sare toxikoen aurrean Mastodon dugu alternatiba” https://labur.eus/0adUH
1,356
ARGIA

29 Jan, 06:01

Gaurko egunez 1968an Jose Maria Quesada hil zen, errepresio frankistaren ondorioz hildako lehen etakidea.

Erakundearen sorreratik hasi zen bertan eta hainbatetan atxilotu zuten; lehena 1958an, eta Meliton Manzanasen eskuetatik pasa zen.

1962an atxilotu eta espetxeratu zutenean gogor torturatu zuten berriro, eta konortea galarazi arte kolpatu zuten buruan. Ez zen tortura haietaz osatu, eta buruko min handia eta memoria arazoak izaten hasi zen 1967an. Donostiako ospitalean hil zen, jasandako torturen ondorioz.

Ez zen inoiz inor epaitu.

Gehiago:

1573: Gipuzkoako alkateek idazten eta irakurtzen jakin behar zutela berretsi zuen Espainiako Felipe II.a erregeak https://labur.eus/rZBq3

1936: Firestone fabrika okupatu eta beso erorien greba hasi zuten langileek Ohion, AEBetan https://labur.eus/wUoI8

1981: Ryan Lemoizko zentral nuklearreko ingeniari nagusia bahitu zuen ETA militarrak https://labur.eus/TG0qw

1996: Lau emakumek Britainiako armadaren hegazkin bat hondatu zuten mailukadaka https://labur.eus/wgU3j
1,316
ARGIA

28 Jan, 20:03

Epa ARGIAzale!

2️⃣0️⃣ urte! 2005eko urtarrilaren 15 hartan sortu zuten Euskal Herriko Laborantza Ganbera. Laster etorriko zitzaizkien auzibideak. Bi hamarkada pasa dira, EHLG erreferentzia bat da, baina laborantza arlorako egitura publikorik ez du lortu Ipar Euskal Herriak. Aldarrikapen zahar horri begira jarri gara ⤵️

EHLGk hogei urte beteko dituela, egitura publikorik ez zerumugan https://labur.eus/195Ex

✍🏽 Jenofa Berhokoirigoin

Gau ona pasa! 🌔
1,474
ARGIA

28 Jan, 19:01

🔵 Gabon, lagunok! Gure gairik gogokoenarekin gatoz gaurkoan: monarkia. Bere burua horren aurrerakoitzat duen Europan, badagoelako, oraindik, zer abolitu. ⤵️

Oroimen Histerikoa 3x17: Azken 10 monarkak

Ea gustatzen zaizuen!
1,459
ARGIA

28 Jan, 17:03

👋🏽 Arratsaldeon lagunok!

🏛 La Cumbre Donostiako Udalaren esku uzteko eskatu dute elkarte memorialistek: https://labur.eus/e3LSi

🔎 Nafarroako Emakume Gazteen kontrako Sexu Indarkeriari buruzko I. Azterketa | Erradikalizatzen ari den matxismoari aurre egiteko fokua gizonengan jartzea proposatu dute: https://labur.eus/C5FFa

⛰🏠 Turismoaren erregulazioa Baztanen: ostatuak kontrolatzeko plana onartu dute: https://labur.eus/gPU4q
1,423
ARGIA

28 Jan, 12:38

Kaixo, irakurle!

❗️ Greba mugagabea hasiko dute Guardianeko langileek https://labur.eus/4jtdd

⛰ “Benetan behar duguna da aberastasun natural, kultural eta soziala errespetatuko dituen aldaketa ekonomiko eta soziala” https://labur.eus/vHTCk

👨‍💻 Txinari inbidia: gerra komertzialak adimen artifiziala du izena https://labur.eus/Q2AbG

Eta Mikel Aramendiren analisia:
🇲🇲 Myanmarreko gerra baretzea ez da albiste ona batzuentzat https://labur.eus/4UwCS

Gero arte 👋
1,605
ARGIA

28 Jan, 07:05

Egun on lagunok. Jarraian webgunean argitaratu berri ditugun zenbait artikulu:

📉 Bretoierak hiztunen erdia galdu du sei urtean, azken ikerketaren arabera https://labur.eus/j1ll5

🎒 Lanbide Heziketako praktikak arazo-iturri izaten ari dira https://labur.eus/zgZ6b

🟣 Justizia feminista garatzeko beharra aldarrikatu du Emakumeen Mundu Martxak asteburuan Atarrabian (Euskalerria Irratia) https://labur.eus/rjKn7

🏳️‍🌈🏳️‍⚧️ Bilboko Axel Hotelaren irregulartasunak salatu eta itxiera eskatu du EHGAMek (Bilbo Hiria Irratia) https://labur.eus/nUAEB

👉 "Denok gara sexu-hezkuntzako erreferenteak". Itsaso Bakedano Moreno sexologoarekin elkarrizketa (UEU) https://labur.eus/th9R2

Ongi segi, lagunok.
1,631
ARGIA

28 Jan, 06:01

Gaurko egunez 1986an NASAren Challenger espazio-ontziak eztanda egin zuen, aireratu eta gutxira.

Abiarazteko unean, suziri azeleragailuaren junturak huts egin zuen. Elementu horren akatsen inguruan hainbat arduragabekeria egon ziren aurreko urteetan, eta arrisku onargarritzat joa zuten. Eztandaren ondorioz, tripulazioko zazpi kideak hil egin ziren eta ontziaren piezak Ozeano Atlantikora jausi ziren.

Gehiago:

1853: José Martí jaio zen Habanan, olerkari eta iraultzailea https://labur.eus/uqIvx

1917: Kerosenozko bainuen aurkako istiluak hasi ziren AEB eta Mexiko arteko mugan, Carmelita Torres 17 urteko gazte mexikarrak plantoa egin zuenean https://labur.eus/ETbE0

1918: Milaka langilek greba egin zuten Berlinen, Lehen Mundu Gerraren aurka https://labur.eus/zJ3rM

1946: Prezioen igoeraren aurka protestan ari zirenen aurka tiro egin eta sei hil zituen Poliziak Santiago Txilen https://labur.eus/UYsFV

1952: Frantziako armadak Cap Boneko sarraskia eragin zuen Tunisian https://labur.eus/cCYeX
1,551
ARGIA

27 Jan, 19:02

🟡 Kaixo! Jakina da gutxi hitz egiten dela menopausiaz, baina are gutxiago menopausia osteaz. Eta zer esanik ez, honek emakumeon funtzio sexualean duen eraginaz. Bada salbia aitzakia hartuta, horretaz guztiaz aritu da Garbiñe Larrea. ⤵️

Menda Bikoitza 2x07: Salbiaz asko dugu esateko

Ea gustatzen zaizuen!
1,529
ARGIA

20 Jan, 12:09

👋🏽 Eguerdion lagunok:

🇵🇸 Gazako genozidioarekin hasiko dugu eguerdiko buletina:

🔸 Su-etena indarrean, Israel eta Hamas hasi dira bahituak trukatzen: https://labur.eus/hQ2Ou

🔸 "Sua eten da, okupazioa ez", Axier Lopez kazetariaren analisia su-eten akordioaz: https://labur.eus/gliDi

Horrez gain:

🇺🇸 Nazioarteko eskuin muturrak inguratuta hartuko du presidente kargua Trumpek: https://labur.eus/BBXUg

✊🏽 ELKARRIZKETA | Joxe Mari Esparza: “Txikitik handira borrokatu behar dugu, egunerokoan gertu ditugun gauzak aldatuz” (Euskalerria irratia): https://labur.eus/biam4
443
ARGIA

20 Jan, 06:59

❗️📲 U-20: ‘Goazen lagunok’: sare sozial toxikoetatik fedibertsora trantsizio kolektiboa

Gaur, Trumpek AEBetako presidentetza hartuko duen eguna baliatuta, 'Goazen lagunok' lelopean, multinazionalen jabetzako sare sozial "toxikoak" utzi eta fedibertsora trantsizio kolektiboa bultzatzeko kanpaina egiten ari dira eragile ugari. “Internet gizatiarrago batean sinesten dugu, monopoliorik, algoritmo inbaditzailerik eta nahi ez den publizitaterik gabe”, diote.

ARGIAk bat egin du kanpainarekin eta sare sozial toxikoei buruz lantaldean egindako gogoetaren ondorioak urtarrilaren 31n jakinaraziko ditu, Argia Sarietan.

➡️ Irakurri artikulua osorik hemen: https://labur.eus/kSRJg
955
ARGIA

20 Jan, 06:00

Gaurko egunez duela 90 urte, Lehen Bertso Gudua ospatu zen Donostian.

Une hartako 20 bertsolari handienak lehiatu ziren Kursaal Zaharreko Poxpolin aretoan, eta Basarri gailendu zen guztien artean. Aitzol buru zuen epaimahaiak bertsokera modernoagoa saritu zuen, Txirrita erreferente zuen bertsogintza tradizional zirtolariagoaren aldean egoera sozialarekin konprometituago zegoena.

Egungo Bertsolari Txapelketa Nagusiaren aurrekari nagusia izan zen.

Gehiago:

1936: 50 egunez luzatuko zen greba orokorra abiatu zuten Sirian, Frantziaren okupazioaren aurka https://labur.eus/Yr0qt

1975, duela 50 urte: Victor Manuel Perez Elexpe hil zuen Guardia Zibilak Portugaleten https://labur.eus/pjsvP

1980, duela 45 urte: Alonsotegin lehergailua jarrita lau pertsona hil zituen GAE eskuin muturreko talde terroristak https://labur.eus/Mm7RH

2005, duela 20 urte: Giza kate erraldoiek Coca-Colaren eta Pepsiren fabrikak inguratu zituzten Indian https://labur.eus/Nt5Lu
990
ARGIA

19 Jan, 20:00

Kaixo lagunak, hemen duzu Amets Arangurenek Ander Zangitu arkitektoari egindako elkarrizketa. Arkitekturaz ezohiko ikuspegi batetik irakurtzeko aukera izango duzu.

“Joera da, baina ez dago sukaldea eta egongela bateratzeko pisuzko arrazoirik”

"Arkitektura izan da gizakia babesteko, baina gizaki hori izan da zuri, normatibo, burges eta zisheteroa, orokorrean”

https://labur.eus/6gliB

Ongi segi!
1,206
ARGIA

19 Jan, 12:03

🎥 Zeresana ematen ari da Rami Younis palestinarraren LYD animaziozko film-dokumentala. Zentsura jasan du filmak eta jazarpena Younisek.

Israelek inoiz okupatu gabeko Lyd hirian kokatua da filma, zeinean ez den sekula ere britainiarren koloniarik egon.

Nolakoa zatekeen sekula eraso gabeko Palestina? https://labur.eus/fKMB1

✍️ Gorka Peñagarikano
1,480
ARGIA

19 Jan, 08:05

Itsaso Zubiriak gogorarazi digu urtarrilaren 31n banatuko direla Argia Sariak. Aurtengoak, jakina, oraindik ez dakigu zein diren, baina Zubiriak proposatu digu aurreko edizioetan kuxkuxeatzea.

Saridunak aukeratuta, banatzea falta
https://labur.eus/r1cOt
1,466
ARGIA

19 Jan, 06:02

Gaurko egunez 1943an Janis Joplin jaio zen AEBetan, lehen emakume rock izarra.

Bere ahots ikaragarri eta ideia progresista eta errebeldeekin, emakumeek beren musika ekoizten ez zuten garaian, eragin handia izan zuen. Ellen Willis musika kritikariak 1960ko hamarkadako heroi kultural gisa definitu zuen, emakumeen askapen pertsonala publiko eta ikusgarri egin zuen bakarra izan baitzen urte haietan.

Arazoak izan zituen alkoholarekin eta drogekin, eta heroina gaindosi batek hil zuen 1970ean, 27 urterekin musikako beste legenda asko bezala.

Gehiago:

1844: Tolosa Gipuzkoako hiriburu izendatu zuten errege dekretu bidez https://labur.eus/Gkdu6

1969: Donostian San Sebastian bezpera ospatzeari boikota egin zioten https://labur.eus/Bdpgo

1977: Ikurrina legeztatu zuten Hego Euskal Herrian https://labur.eus/0uMJm

1978: Adulterio zigorra indargabetu zuten Hego Euskal Herrian https://labur.eus/zfVh1
1,471
ARGIA

18 Jan, 20:04

Alex Pancho Robles (Bolivia) guaraniera ekintzailea elkarrizketatu du Miel Anjel Elustondok, Garabidek antolaturiko Hizkuntzak Biziberritzeko Formazio Programan parte hartu duela baliatuta.

“Guarania patronatuta egon da, kartzelatuta, esklabotuta”
https://labur.eus/vAg9U
1,334
ARGIA

18 Jan, 08:03

Egun on, lagunok! Astekari honetan argitaratu dugun iritzi bilduma segidan:

🖌 Goian Adur Larrearen zinta ⤴️

✍️ Diana Francoren teknologiaren zutabea: Joan zaitez... https://labur.eus/4p5o2

✍️ Nora Salbotx, maistra (🎨 Maider Leturiaga): Primaderako liliak https://labur.eus/shOk2

✍️ Jose Ignazio Ansorena, txistularia: Urte berri goiza https://labur.eus/G3bYU

✍️ Baleren Bakaikoa, ekonomialaria: Trump, berriro https://labur.eus/78JFS

✍️ Leire Narbaiza, irakaslea: Eskuak https://labur.eus/uD1rr

✍️ Aingeru Epaltza, idazlea: Houstonetik Nafarroa Arenara https://labur.eus/VaGXB

Irakurketa eta asteburu ona izan! 😘
1,509
ARGIA

18 Jan, 06:01

Gaurko egunez 1958an Ku Klux Klani aurre egin zioten Lumbee herri indigenako kideek Ipar Carolinan eta ez ziren pasa.

KKK-ko 50 bat kide armatuk martxa deitu zuten pertsona zuri eta jatorrizko herrien arteko mestizaiaren aurka, baina hasi aurretik, ehunka lumbeek inguratu egin zituzten haserre. Poliziak atera behar izan zituen KKKko kideak handik.

Lumbee herritarrek euren garaipena ospatu zuten, arrazistei kendutako pankarta guda-sari gisa hartuta.

Berria zabaldu zenean, heroi moduan hartu zituen askok Lumbeeak.

Gehiago:

1753: 52 emakume ijitok ihes egin zuten Zaragozako Miserikordia Etxetik https://labur.eus/wlqVw

1932: Jabetza pribatua eta dirua abolitu zituzten greban zeuden Llobregat Garaiko meatzariek, Katalunian https://labur.eus/KXZ3y

1981: New Cross-eko sutea: beltzen komunitatearen aurkako krimena Londresen https://labur.eus/datXH

2003: Nafarroako 24 alkatek Ikurren Legea eta Euskararen Foru Dekretua ez zituztela beteko adierazi zuten https://labur.eus/6q5ZF
1,461
ARGIA

17 Jan, 20:04

🎥🎥🎥🎥🎥🎥 Gabon lagunak!

Gaurkoan Kolonbiaraino joango gara ostiraleroko dokumentalaren eskutik. Ea zuen gustukoa den.

💀 Anhell69
https://labur.eus/T4x8m

📝 Zuzendari gazte batek gatazkak, indarkeria eta paradoxak nagusi diren Medellingo (Kolonbia) hirian bizi izandakoa kontatzen du. Haurtzaroa, bere herrialdeko egile-zinemarekin izandako topaketa eta bere sexualitatearen aurkikuntza gogoratzen ditu. Ondotik, bere lehen filma egiten saiatu da. Mamu-sekta bati buruzko fikzioa. Casting-a Medellinen queer gaztaroan egiten da, baina aktore nagusia gaindosi batek jota hil da, 21 urte zituela. Zuzendariak beste lagun batzuk desagertzen ikusten dituen bitartean, filmak suntsitutako belaunaldi baten beldurrak, zalantzak eta ametsak aztertzen ditu, baita zinema egiten jarraitzeko borroka ere.

👉 Kanaldudek zabaldu du Theo Montoyaren lana.

🕥 71 minutu.

🎞 556 dokumental ikusgai, euskaraz eta doan: http://www.dokumentalak.com
1,547
ARGIA

17 Jan, 19:04

🔊Gabon! Urteko lehen saioan Mitoaroa protagonista. Kevin txundituta utzi duen emanaldia: Palestinari elkartasun keinua, euskararen aldeko aldarria, osasungintza publikoaren defentsa... hurrengo hauteskundeetan gure botoa Pello Reparazentzat. ⤵️

Beranduegi 5x09: Pellonce eta Eki

Gozatu!
1,421
ARGIA

17 Jan, 10:27

Egun on, lagunak!

Bihar 18:00etan abiatuko da Erorien monumentutik talde memorialistek Iruñean antolatutako manifestazioa.

Iruñeko Erorien Monumentuaren eraispena eskatzeko manifestazioa egingo dute larunbat honetan Iruñean https://labur.eus/Ivbkk

🔹 Spoiler, gurasokeria, ziborg, santujale eta guakamole, Euskaltzaindiaren Hiztegiko azken eguneratzeen artean https://labur.eus/yLnPN

🔹 Txaloa teatroaren 'Amak' antzezlanaren kritika egin du Ainhoa Mariezkurrenak: Amatasunaren giltzarik gabe https://labur.eus/6L37H

🔹 Eta azkenik, Oihane Artetxeren iritzi artikulu bat: Urratutako haurtzaroa: indarkeria instituzionala gure testuinguruan https://labur.eus/oum1Q

Ondo izan!
1,689
ARGIA

17 Jan, 07:04

Egun on lagunok, jarraian webgunean argitaratu berri ditugun zenbait albiste:

❌ Ezezkoa eman dio Eskoriatza eta Aramaio arteko Itsarazko parke Eolikoari Espainiako Gobernuak https://labur.eus/SfGkc

1️⃣0️⃣0️⃣0️⃣ autoinkulpaziotik gora bildu ditu J’accuse kanpainak (Antxeta Irratia) https://labur.eus/5edJD

⚠️ Soraluzen desokupei aurre egiteagatik deklaratu beharko du lagun batek (Gedar) https://labur.eus/rd2Tl

🌹 Jesus Carrera "diktadurak sortutako egoera bidegabeen biktimatzat" aitortu du Hondarribiko udalak (Bidasoaldeko Hitza) https://labur.eus/iowCp

🌳 Tokiko espezieekin osatutako basoa landatzeari ekingo diote igandean Arrankudiaga-Zollon (Aiaraldea) https://labur.eus/YrSvD

Ongi segi lagunok, informatuta mantenduko zaituztegu.
1,523
ARGIA

17 Jan, 06:01

Gaurko egunez duela 50 urte, abortua despenalizatu zuten Ipar Euskal Herrian.

1970eko hamarkadan indar handia hartu zuen mugimendu feministak Frantziako Estatuan gai horren inguruan eta garaipena ere tamainakoa izan zen. Simone Veil Osasun ministroak aurkeztu zuen legea, eta horregatik deitzen zaio Veil Legea abortua legeztatu zuen legeari.

Garai hartan, urtean 250 eta 300 emakume artean hiltzen ziren abortu klandestinoen ondorioz Frantziako Estatuan. Hartutako neurriak erraztu egin zuen abortatu nahi zuten Hegoaldeko emakumeak Ipar Euskal Herrira joatea.

Gehiago:

1525, duela 500 urte: Sorgin ehiza hasi zuten Nafarroa iparraldean eta 200 lagun baino gehiago atxilotu zituzten https://labur.eus/hQtH8

1980, duela 45 urte: Eskuin muturreko talde espainiarrek hainbat emakume bortxatu eta hil zituztela salatzeko, greba egin zuten Errenterian https://labur.eus/GANUX

2009: Ertzaintza oldartu zen AHTren aurkako protestaren aurka, Urbinan https://labur.eus/5OmOT
1,651
ARGIA

16 Jan, 20:04

Gau on ARGIAzale!

⚫️ J.M. Le Pen, 1er R.E.P. zizelkaturik du sorbatzan –Jean-Marie Le Pen, Kanpoko 1. Paraxutista Erregimentua–, eta 1933tik 1942ra Hitleriar Gazteria erakundekoentzat eraikiko ziren armetariko bat da. 1957ko martxoaren 3an aurkitu zuen hamabi urteko mutiko Mohamed Moulayk, Aljerko Kasbahko etxean. Aljeriako Gerra bete-betean, egun horretan bertaratu eta torturaz hil zioten aita frantses soldaduek. Horien artean zen Jean-Marie Le Pen.

Aurtengo urtarrilaren 7an zendu da Jean-Marie Le Pen. Bere iragan torturatzaileari begira jarri gatzaizkio ⤵️

Aljerko Kasbahko sastakaia: Jean-Marie Le Penen iragan torturatzailearen froga https://labur.eus/8fsB0

... bihar itzuliko gara. Ongi izan 🌔
1,675
ARGIA

16 Jan, 16:19

Arratsalde on lagunok, jarraian webgunean lantzen ari garen zenbait albiste:

⚠️ Ate birakarien kasu berria Jaurlaritzan: Osakidetzako zuzendari ohi Mikel Sánchezek Mutualiarekin fitxatu du https://labur.eus/AwQBF

👉 Bizkaiko Foru Aldundiko langileen eta euskararen alde elkarretaratzea egin dute Bilbon (Bilbo Hiria Irratia) https://labur.eus/ztz0x

🔝 Montanako (AEB) Auzitegi Nagusiko epaile anderea... euskaraz https://labur.eus/Ks3ml

🧑‍🌾 Laborantzari buruzko ikuspegi desberdinak agerian, Departamenduko Laborantza Ganbararako bozetan (Euskal Irratiak) https://labur.eus/tQGZX

Ongi segi, lagunok.
1,642
ARGIA

16 Jan, 12:08

👋🏽Eguerdi on ARGIAzale!

🇵🇸🇮🇱Gazarako su-etena adostu arren, akordioaren bozketa gibelatu du Israelek: https://labur.eus/48Ew4

👶🏽👧🏼Haurrak generoaren arabera banatzen dituzten ikastetxeak desagertuko dira Gipuzkoan datorren ikasturtean: https://labur.eus/Ziska

🧑🏼Adingabeak babesteko Foru Legea behingoz praktikara eramatea eskatu diote Nafarroako Gobernuari NUPeko ikertzaileek: https://labur.eus/iFhpX

🌏 Trantsizio Energetikorako Agentzia arautzen duen Foru Legearen proiektua onartu du Nafarroako Gobernuak (Euskalerria irratia): https://labur.eus/dZiFT
1,766
ARGIA

16 Jan, 07:02

Egun on, lagunak!

Laborantza industriala, urtegiak eta kutsadura bioaniztasuna suntsitzen ari direla berretsi du beste ikerketa batek.

🐟 Desagertzeko “arrisku handian” da ur gezetako animalien %25a https://labur.eus/wVFhy

🔹 Amazonek bat egin du olatu ultrarekin, eta pertsona LGBTQ eta beltzen eskubideak babesteko politikak apaldu ditu https://labur.eus/GjMrs (El Salto)

🔹 Larrabetzuko Hori Bai gaztetxeko bi kide: “Boterean dagoen klasearen interes nagusia beti izango da gazteen antolakuntza oztopatzea” https://labur.eus/6OefC (Hala Bedi)

🔹 Eta amaitzeko, Axier Lopez kazetariaren aipua Siriari begira: Izan zitekeen https://labur.eus/eTexr

Ondo izan!
1,775
ARGIA

16 Jan, 06:02

Gaurko egunez duela 50 urte Debako Udalak estazio meteorologikoa eraikitzeko baimena ukatu zion Iberduerori.

1973an, energia enpresak Debako kostaldean zentral nuklear bat eraikitzeko plana aurkeztu zuen, eta estazio meteorologikoaren eraikuntza zentral horrekin lotu zuten. Euskal kostaldean, nuklearraren aurka mugimendu zabala eratu zen urte haietan, eta Aranzadi Zientzia Elkarteak egindako txostenaren eta herriaren presioaren ondorioz, Debako Udalak jarrera antinuklearra hartu zuen.

Gehiago:

1919: Lege lehorra deiturikoa berretsi zuten AEBetan https://labur.eus/FbJhY

1945, duela 80 urte: Jesus Carrera Olaskoaga hondarribiarra fusilatu zuten frankistek https://labur.eus/gYJyO

1968: AEBek Niagara Operazioa abiatu zuten Vietnamgo gerran https://labur.eus/iyjrI

1969: Bere buruari su eman zion gazte batek Pragan Sobietar Batasunak Txekoslovakia inbaditzearen aurka https://labur.eus/f3f4J

1980, duela 45 urte: Karlos Saldise Korta hil zuen Lezon Espainiako talde parapolizial batek https://labur.eus/RK7x2
1,765
ARGIA

15 Jan, 20:05

Euskal selekzioaren ofizialtasuna lortzera bidean urratsa eman du Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak, Euskadiko Federazioa eskubide osoko kide izatea onartuta.

“Lorpen historikoa da”, zioen Euskadikoak abenduaren 28an, baina zuhurtziaz mintzo zen, Espainiako Kirol Kontseilu Gorenaren (CSD) baiezkoa falta delako oraindik, eta susmoa zuelako federazioren batek erabakiaren kontrako alegazioak aurkeztuko zituela. Ez zebilen oker. Gutxira iragarri zuen Espainiako Federazioak helegitea jarriko duela. Euskadikoak ez du uste CSD-k ezezkoa emango duenik, baina alegazioek zer ekarriko duten jakin arte ez dago ezer ziurtatzerik.

Partidarik konplikatuenak, askotan, ez dira pilotalekuan jokatzen, bateko zein besteko kirol erakunde, alderdi politiko edota abokatuen bulegoetan baizik.

✍️ Testua: Jon Torner Zabala
🖍 Ilustrazioa: Unai Gaztekumendi

Ofizialtasuna lortzeko bidean, zirrikitua zabalik? https://labur.eus/pbVn9
1,518
ARGIA

15 Jan, 19:00

🟢Egonarria 3x06: Bioaniztasunaren galera I Aitziber Sarobe.

"Euskal Herrian arazo bat daukagu demografia tasa eta lurralde azalerarekin".

Bioaniztasunaren galera da Lur planetak duen krisi ekologiko handietako bat. Hona datu batzuk: urtero 27.000 espezie galtzen dira giza jardueraren erruz. Landareen %12, hegaztien %11 eta ugaztunen %25 berriki desagertu dira edo desagertzeko zorian dira.

Gaia lantzeko gonbidatu dugu Aitziber Sarobe, biologoa, Naturkom taldeko kidea eta HUHEZI unibertsitateko irakaslea.

🎥 Bideoa osorik ikusgai: https://labur.eus/CDox9
1,554
ARGIA

15 Jan, 15:15

Kaixo lagun!

🇵🇸 Bilboko Portua blokatu du LAB sindikatuak, Gazako genozidioarekin negozioa egin ez dezaten aldarrikatzeko https://labur.eus/N9KcL

🔹Seaskako lehendakarikide Eric Etxart: “Seaskaren lizeo berria eraikitzeko hiru pista ditugu: Uztaritze, Donapaleu edo Itsasu” https://labur.eus/hABkT (Euskal Irratiak)

🔹 Uharten perkusioa gaztelaniaz ikasi beharko dute, epaitegi baten erabakiz https://labur.eus/31rPV (Administrazioan Euskaraz Taldea)

Ondo izan!
1,564
ARGIA

15 Jan, 12:32

Kaixo, irakurle 👋

🇵🇸 Zer diote palestinarrek balizko su-eten akordioari buruz? Red hedabideak zabaldu duen bideoak Gazako jendearen testigantzak jasotzen ditu. Goiko bideoan, euskaratuta.

👉 Torturatu oro gonbidatu dute Euskal Herriko Torturatuen Sarean parte hartzera https://labur.eus/T1UxP

🏫 Bermeon itunpeko eskolek “gain-eskaintza larria” egiten dutela salatu dute https://labur.eus/KDiko

Eta amaitzeko, Uma Ulaziari Pikara Magazinen egindako elkarrizketa:
🗣 “Zaintzak konnotazio negatiboa izan behar du eta gatazka politikoa sortu” https://labur.eus/3utrn

Gero arte 😘
1,531
ARGIA

15 Jan, 11:15

🔒 Gero eta hedabide gehiago ari da webgunea giltzarrapoz ixten eta informazio hori jasotzearen trukean dirua eskatzen. ARGIAn, aldiz, argi dugu eduki guztiak irekita mantenduko ditugula: astekaria osorik duzu eskura Argia.eus-en, baita albisteak, podcastak eta multimedia kanala ere. Guztia doan eta libre.

Zergatik? Besteren artean, herritar guztiei informazioa bermatzeko. Dirua ez dadin inorentzat muga izan informatuta egoteko.

🔓 Lagundu zeuk ere sare libreari eusten.
https://www.argia.eus/eginargiakoa
1,530
ARGIA

08 Jan, 06:59

👋🏽 Egun on ARGIAzale!

Honatx albiste zenbait, egunari ekiteko

❗️Irakasle baten klaseetatik seme-alabak ateratzea erabaki dute Atarrabian. Guraso elkarteko bozeramailearekin hitz egin du Mikel Garcia kazetariak: “Izuak jota ditu haurrak”: https://labur.eus/FaxuT

🚧 Urteko lehen langile hila, Alaves-Baskoniaren egoitza eraikitzeko lanetan: https://labur.eus/yTgXj

6️⃣0️⃣ urte bete ditu Larrabetzuko Hori Bai gaztetxeak, Euskal Herriko zaharrena: https://labur.eus/eMrJE

👑 Hiru errege mago ekialdetik? Lau hitz eta lau oker (dantzan.eus): https://labur.eus/oXJT9
289
ARGIA

08 Jan, 06:00

Gaurko egunez 1971n, itxialdia hasi zuten Iruñeko Eaton Ibérica enpresako langileek.

Produkzioaren etenaldi partziala eragotzi eta soldata hobekuntzak eskatu zituzten eta barnean era guztietako asanbladak eta hitzaldiak antolatu zituzten, besteren artean. 625 langileetatik 495 kaleratu zituen orduan patronalak, baina elkartasun uholdea Nafarroa osoan hedatu zen. Langileek gogor eutsi zioten, eta zuzendaritzak langileak berronartu behar izan zituen.

Lege frankistek ahalbidetzen zituzten mekanismoetatik at antolatu ziren langileak, era ilegal baina publikoan, eta patronalak ez zuen haiekin negoziatzea onartu beste erremediorik izan.

Gehiago:

1811: Esklaboen matxinada hasi zen AEBetako Louisianan https://labur.eus/WmuSl

1959: Askatasunaren Karabana Habanan sartu zen, Fidel Castro buru zuela https://labur.eus/YN5y2

1980, duela 45 urte: Ana Teresa Berroeta 19 urteko gaztearen gorpua aurkitu zuten Loiun. Batallon Vasco Españolek aldarrikatu zuen bortxaketa eta hilketa https://labur.eus/aPPcW

2016: Euskaldunen ahalduntze kolektiboan ekimen mugarria abiatu zuten Donostiako Egia auzoan https://labur.eus/2sCx8
448
ARGIA

07 Jan, 18:59

🔵 Inspirazio bila hasi dugu urtea, baina gu ez gara musak gugana etortzeko zain egongo, geuk egin diegu bisita. ⤵️

Oroimen Histerikoa 3x14: Ez dago musik I

Gozatu!
986
ARGIA

07 Jan, 16:59

👋🏽 Arratsaldeon, ARGIAzale

⛓️ ‘Behin betiko’ lelopean egingo du Sarek urtarrilaren 11n Bilboko manifestazioa: https://labur.eus/fKdJg

❗️Itxiera mehatxua gainean dutela itzuli dira lanera Ezkirotzeko BSHko langileak, ostiraleko bileraren zain: https://labur.eus/byUPp

🔸 Baztango Batzar Nagusiak elkartasuna adierazi die Aroztegiko obra gelditzeagatik auzipetutako zazpi herritarrei: https://labur.eus/Z840k

📈📉Gazteen soldata %10 igo den bitartean, prezioak %31 garestitu dira 2010etik: https://labur.eus/Gjfua

Amaitzeko, asteko argazkia:

✝️🙏🏻 Ez duzu lapurtuko: https://labur.eus/TLTiy
1,171
ARGIA

07 Jan, 12:30

Kaixo, irakurle!

🇦🇹 Ultraeskuinari proposatu diote gobernua osatzeko Austrian, hesia ezarri ziezaioketen arren https://labur.eus/vvPpg

🚌 Autobus zerbitzua zabaldu dute Ipar Euskal Herrian, mugikortasuna hobetzea helburu https://labur.eus/aJp10

❗️ Beste eraso arrazista bat Miarritzen (Gedar.eus) https://labur.eus/dOAlz

Eta Gorka Bereziartuaren ‘Ezetz astea ondo bukatu’:
👫 Brangelina: mende laurden honen espiritua https://labur.eus/Bd5R6

Ondo segi 😘
1,310
ARGIA

07 Jan, 10:00

Kaixo, lagunok!

❗️ Barakaldoko hilketa matxista salatzeko asteartean mobilizazioak antolatu dituzte https://labur.eus/bBbvN

👑 Errege Magoen desfilean zati lasaiak tartekatu dituzte, autisten elkarteek aldarrikatuta https://labur.eus/wOCq9

Mikel Aramendiren asteroko analisia:
🇰🇷 Itsasontzigintzaren itzal luzea ageri da Hego Koreako krisian https://labur.eus/tGEk1

Eta Enbatan argitaratutako iritzi-artikulua:
✍️ Laborantza bozen usaina https://labur.eus/KX8xR

Informatzen jarraituko dugu 👋
1,481
ARGIA

07 Jan, 06:04

Gaurko egunez 1941ean Agirre lehendakariak bere eguneroko sekretua hasi zuen.

1936ko Guda galdu ostean, erbestera jo zuen. Naziek okupatutako Belgikako La Panne herrian, familiarengandik banandu eta Alemanian ezkutuan sartu zenean hasi zen idazten. Frankistak eta Gestapo atzetik zituela eta, nortasun faltsu batekin ezkutuan ibili behar izan zuen. Hitler agintean zela Berlinen nola bizitu zen eta Europatik ihes nola egin zuen kontatu zuen, baita Brasil, Uruguai, Argentina, Trinidad eta Tobago, Puerto Rico eta AEBetan barrena nola ibili zen ere.

65 urtez argitara eman gabe egon zen, harik eta Iñaki Egaña historialariak Washingtoneko Library of Congress-eko funts pribatu batean topatu arte.

Gehiago:

1782: Martin Larralde jaio zen Hazparneko Bordaxuri baserrian https://labur.eus/EiEqt

1925, duela 100 urte: 9 eta 12 urte arteko haur langileek greba hasi zuten Bartzelonan https://labur.eus/2Qs3C

1975, duela 50 urte: Itxialdia hasi zuten Potasas de Navarrako meatzariek https://labur.eus/umDNX
1,479
ARGIA

06 Jan, 08:04

Egun on! Lurrari loturiko lau irakurgai ederrekin gatoz:

♻️ Elkarren beharra bizitzeko artikuluan, Jakoba Errekondok azaldu du "bizkarroi" negatibotzat dugun mihurak zer ekarpen egiten dien bera hartzen duen zuhaitzari eta inguruko hegaztiei https://labur.eus/hjEqf

👩🏽‍🌾 Gipuzkoan ere sortu dute Trebatu elkartea, laborantzako erreleboa bultzatzeko. Garazi Zabaletak kontatu du: https://labur.eus/GVxLE

🍊Urtarrilean sartu berri, zer komeni zaio gure gorputzari? Amaia Diaz de Monasteriogurenek azaldu digu: https://labur.eus/xc9gD

🐉 Ezagutzen duzu argazkiko laguna? Nagore Zalduak aurkeztu digu. Zergatik ote ditu hain kolore biziak? eta ba al dakizu hermafrodita izan arren bi ale elkartu behar direla ugaltzeko? https://labur.eus/6JJw1


📸 Joxerra Aihartza / Wikimedia Commons
1,675
ARGIA

06 Jan, 06:02

Gaurko egunez duela 25 urte, Demoek beren lehen jendaurreko desobedientzia ekintza egin zuten Baionako kartzelan.

Bi kide “Euskal presoak Euskal Herrira” eta “Demokrazia Euskal Herriarentzat” zioten pankartekin kartzelako murrura igo ziren, eta beste hiruk espetxeko hormetan pintaketak egin zituzten.

Frantziako Poliziak atxilotu egin zituen eta goian zeudenak suhiltzaileen garabiaz jaitsi zituzten. Presoen gerturatzea eskatu eta gose greban zeudenei babesa helarazi zieten.

Demokrazia eskasia salatu, eta era horretako ekimen baketsu eta zuzenak egiten jarraitzeko asmoa adierazi zuten.

Gehiago:

1899: Euskarazko lehen opera estreinatu zuten arrakasta handiz: Txanton Piperri https://labur.eus/IXMVC

1999: Errege Magoz mozorrotuta Espainiako Kongresuaren kanpoaldean kateatu ziren euskal presoen alde https://labur.eus/cDg4P

2014: Goodyear lantegiko langileek enpresako bi exekutibori lantegitik irtetea galarazi zieten, Amiens hirian https://labur.eus/1uUzl
1,525
ARGIA

05 Jan, 06:05

Gaurko egunez duela 55 urte, 1969an, Iruñeko kartzelatik Arantza Arruti kidea askatzen saiatu zen ETA.

Gregorio Lopez eta Javier Izko ETAko kideak, pistolak eskuan, guardiekin borrokatu ziren eta azkenean atxilotu egin zituzten, Izko birika batean balaz zauritu baitzuten. Gerora, hiru etakideak Burgosko prozesuan auzipetu zituzten.

Aurreko azaroan atxilotu zituzten Arruti eta Lopez Iruñean talde armatuko kide izatea egotzita, elkarrekin ezkondu eta gutxira. Torturatu ostean, proba faltagatik aske utzi zuten bigarrena.

Gehiago:

1919: Altxamendu Espartakista hasi zen Berlinen, Errusiako Iraultzan inspiratuta https://labur.eus/1vlV1

1937: Jostunen sindikatuko bost emakume hil zituzten falangistek Mallorcan https://labur.eus/oVhBU

1942: Tina Modotti hil zen Mexikon, argazkilari iraultzailea https://labur.eus/UrMJf

1960: Quico Sabaté maki gerrillari antifrankista hil zuen Guardia Zibilak https://labur.eus/QpNGM
1,795
ARGIA

04 Jan, 19:02

🎥 Goiatz Labandibarrek zuzendutako antzezlana da Salaketa, eta Bilboko Pabilioi6an 2021ean egindako emanaldia duzue honakoa. ⤵️

Salaketa

Gozatu!
1,715
ARGIA

04 Jan, 18:59

🔊 Gabon, lagunok! Podcast batekin gatoz gaurkoan: Txikipedia, haur eta gazteentzako euskarazko entziklopedia librearen inguruan aritu da Mikel Fernandez de Arroiabe. ⤵️

Hodeia ez da existitzen #22: Txikipedia, umeentzako euskarazko entziklopedia txiki eta askea

Gozatu!
1,718
ARGIA

04 Jan, 06:03

Gaurko egunez 1993an, Egin Irratiaren antena baten aurkako sabotajea egin zuten.

Irratiak Donostia eta Orio arteko Mendizorrotzen zuen antenetako baten kableak ebakita aurkitu zituzten irratiko teknikariek. Erasoa istripua bailitzan pasatzeko moduan zegoen egina. Berehala konpondu zuten, baina oso bestela izango zen haizea egin izan balu egun hartan: emisioak gutxienez bi hilabetez eten eta Egin-i kalte ekonomiko handiak eragingo zizkiotela kalkulatu zuten.

Gehiago:

1813: Luis Luziano Bonaparte jaio zen, euskalkien lehen sailkapen zientifikoa egin zuen Napoleonen iloba https://labur.eus/pyjpz

1937: Bilbo bonbardatu zuten hegazkin alemaniarrek eta bost pertsona hil https://labur.eus/C26sx

1986: Robert Caplanne miarriztarra hil zen GALen atentatu baten ondorioz https://labur.eus/MPj3y

1993: Nigerian Ogoni herri indigenaren protesta erraldoia Shell lurraldean egiten ari zen suntsiketen aurka https://labur.eus/7NJhm
1,956
ARGIA

03 Jan, 14:01

Eguerdi on lagunak!

🏘 Urte berria etorri zaigu, baina belaunaldi honetan dugun arazorik handienetakoak hor dirau: etxebizitza.

👉 Aurtengo panorama aletu du Urko Apaolazak: 2025ean etxebizitza zer? https://labur.eus/9saf2

👉 2025etik aurrera, Hego Euskal Herrian alokairuak gehienez %2,2 igoko dira berritzean https://labur.eus/T4iC8

👉 Etxegabetzeko arriskuan daude bi familia Burlatan https://labur.eus/CFbZ3


🔹 LAB: “Klase elkartasunaren oinarrizko printzipioa da langile migranteei harrera egitea” https://labur.eus/cSbQh

🔹 Boli Kosta: Frantziako armada kanporatzen duen zazpigarren estatu afrikarra https://labur.eus/VDPvD

Ondo izan!
2,212
ARGIA

03 Jan, 10:12

Egun on!

Webgunean ondoko albisteak landu ditugu azken bi orduetan:

Euskararen kontrako oldarraldia salatzeko pintaketak egin dituzte epaitegietan eta CCOO eta UGTren egoitzetan https://labur.eus/6NvII

🔹 Surf irakasle batentzat 85 urteko kartzela zigor-eskaera, adin txikikoei sexu gehiegikeriak egiteagatik https://labur.eus/eMXFG

🔹 Pertsona afroamerikar bat kolpeka erail dute kartzelariek AEBetako espetxe batean https://labur.eus/7tH2i (Gedar)

🔹 Eta amaitzeko, Fermin Muguruzaren Bilboko kontzertuaren kronika, Uxue Gutierrezen eskutik: Segi dezala akelarre antifaxistak https://labur.eus/9ipCh

Ondo izan!
1,921
ARGIA

03 Jan, 07:04

Egun on lagunok. Jarraian webgunean lantzen ari garen zenbait informazio:

2️⃣0️⃣ kolektibok sostengua adierazi diote Marieniako lurren aldeko borrokari eta Euskal Herri mailan antolatzeko beharra azpimarratu dute https://labur.eus/3JeAJ

🟣 Kultur transmisioa feminismotik zikloa izanen dute asteburuan Beran (Antxeta Irratia) https://labur.eus/UFVNP

🛰☀️ Zunda bat Eguzkitik inoizko gertuen igaro da, arrakastaz (Elhuyar) https://labur.eus/9Pnms

Egun ona izan, informatuta mantenduko zaituztegu.
2,115
ARGIA

03 Jan, 06:03

Gaurko egunez duela 110 urte, Euskal Selekzioak lehen futbol partida jokatu zuen Bilboko San Mamesen, Norte izenez. Izan ere, federazioak Hego Euskal Herriko lau herrialdeez gain Kantabria eta Errioxa ere hartzen zituen barne, baina norgehiagokan euskal jokalariek baizik ez zuten parte hartu. Garaiko euskal futbolari onenak biltzen zituen taldea gailendu zen Kataluniaren aurka, 6-1.

Euskal abertzaletasunak euskal nortasuna hauspotzeko baliatu zuen selekzioa.

Gehiago:

1903: Diario de Navarra-ren lehen zenbakia argitaratu zuten; Franco, Hitler eta Mussolini babestu dituen egunkaria https://labur.eus/X2hw4

1911: Anarkista batzuen ezkutalekuari su eman eta bizirik erre zituzten Londresen, Churchillen aginduz https://labur.eus/ZPNJW

1924: Ulyana Gromova jaio zen, nazien aurkako erresistentziaren sinboloa Sobietar Batasunean https://labur.eus/zj9YC

2009: Antimilitaristen parodia batek gastu militarrerako diru gehiago eskatu zuen https://labur.eus/hfmEm
1,868
ARGIA

02 Jan, 18:59

🎥 Gabon, hitzaldi batekin gatoz: Leire Amenabar EHUko Gizarte Psikologian doktoregaiak bere tesian oinarrituta eskainitakoa, Euskalgintzaren Kontseiluak antolatuta. ⤵️

Nola izan harrera herri euskalduna?

Gozatu!
1,818
ARGIA

02 Jan, 16:26

Arratsalde on lagunok. Jarraian webgunean jorratzen ari garen zenbait informazio:

‼️ Langile bat hil da Zornotzan, Forest Trafic SL enpresan https://tinyurl.com/y8mj3fk7

👉 Heldu-lekua eta kortsea. Imanol Satrustegi historialariaren artikulua https://labur.eus/U4ic9

🇺🇸 AEBetako New Orleans eta Las Vegas hirietako gertaerak “eraso terrorista” gisa ikertzen ari dira https://labur.eus/BOnxc

🟣 “Gizonok matxismoaren aurrean ardurak hartzeko unea iritsi da”. Eraikiz kolektiboarekin mintzatu dira Euskalerria Irratian https://labur.eus/claOG

Ongi segi lagunok.
2,094
ARGIA

02 Jan, 11:53

👋🏽 Eguerdi on ARGIAzale! Honatx urte hasiera honetan albiste diren hainbat kontu:

✂️ Gazpromekin hautsi du Ukrainak eta Europako ekialdea errusiar gasik gabe utzi du: https://labur.eus/EYDi1

🇵🇸⛔️⛔️ Al-Jazeera telebistaren Zisjordaniako egoitza itxi du Palestinako Aginte Nazionalak: https://labur.eus/dDM0K

🖐🏽⚾️ Nazioarteko Pilota Federazioak Espainiako Federazioak egindako akusazioak gezurtatu ditu: https://labur.eus/ziVPa

👮🏻‍♂️⚖️ Real-PSG partiduan begian zauritutako beste pertsona baten kasua berriz irekitzeko agindu du auzitegiak: https://labur.eus/aH1wo
1,927
ARGIA

02 Jan, 06:04

Gaurko egunez 1982an Paulo Garaialde alegiarra hil zuen Triple A talde ultraeskuindarrak.

Taxilaria zen, eta gauez lanean zela, dei bat jaso zuen zerbitzu eske. Berastegin aurkitu zuten bere gorpua, eskuak lotuta eta aurpegian eskopetaz egindako bi tiro zeuzkala. Askok ETA jo zuten erantzule, 1972an Garaialderen aurka egindako atentatu baten ondorioz, baina erakundeak ukatu egin zuen. Triple Ak bere gain hartu zuen erasoa eta nahastu egin zirela adierazi zuten. Epaileak kasua argitu gabe artxibatu zuen.

Gehiago:

1762: Ingalaterrak gerra deklaratu zion Espainiari https://labur.eus/DqX3t

1923: Jose Madinabeitia oñatiarra hil zen, langileen seme-alabei dohainik lagundu zien medikua https://labur.eus/6JlvP

1937: Zaraitzuko ibarrean gutun bidezko korrespondentzia zibilari zentsura ezartzeko eskaera egin zuten https://labur.eus/ZubX0

1963: 'Ấp Bắc'-eko bataila irabazi zieten Vietnamen AEBei eta Hego Vietnamgo armadari https://labur.eus/QwvEN
1,513
ARGIA

01 Jan, 11:03

🎁 Urtea ongi hasteko, oparitxo bat:

Markel Arriolabengoa Martiarenak hilabeteetan grabatutako irudi bereziekin egin duen bideoa.

Ekosistemen konplexutasuna azaltzen du 7 minutuan eta erraz ulertzeko moduan, Euskal Herriko animalia basen adibideekin.

🎥 Bideoa osorik ikusteko: https://labur.eus/PKDq6
✅ Markel Arriolabengoaren beste bideoak ikusteko: https://labur.eus/UD2mG
1,631
ARGIA

01 Jan, 06:01

Urte berri on lagunok.

106 urte bete ditu proiektu honek, izan ere, gaurko egunez 1919an Zeruko Argiaren lehen zenbakia argitaratu zuten Iruñean https://labur.eus/0qUJa

Horrez gain, gaurko egunez, 1994an Chiapasen nekazari eta indigenak matxinatu egin ziren Mexikoko Gobernuaren aurka.

Mundu osoa sorpresan harrapatu zuen Askapen Nazionalerako Armada Zapatistak (EZLN), Ipar-Amerikako Merkataritza Askeko Itunari eta globalizazioari aurre eginez herri indigena eta pobreen izenean. “Hemen herriak agindu eta gobernuak obeditu egiten du”, esan zuten.

Gehiago:

1804: Haitik independentzia aldarrikatu zuen https://labur.eus/yV37T

1904: Bizkaiko meatzarien greba amaitu zen langileen garaipenarekin https://labur.eus/LHeke

1933: Urtarrileko iraultza abiatu zuen Espainiako Estatuan CNT sindikatuak https://labur.eus/yl3hd

1937: Euskarazko historiako lehen egunkaria argitaratzen hasi ziren: Eguna https://labur.eus/qjZ6T

1959: Kubako iraultzak garaipena borobildu zuen Santiagon https://labur.eus/nhsT5
1,796
ARGIA

31 Dec, 12:31

Kaixo, irakurle!

💶 Prezioek gora egingo dute urte berriarekin batera https://labur.eus/yZavm

👉 Akusazioak hemezortzi urteko espetxe-zigorra eskatu du Mario Lopez Gernikako entrenatzaile ohiarentzat https://labur.eus/p0k9B

🗞📹 Kataluniako emakume kazetarien erdiak baino gehiagok jasaten du sexuagatiko diskriminazioa https://labur.eus/RE079

🔸 Gontzal Fontaneda euskaltzale gasteiztarra hil da https://labur.eus/HRYn7

Besarkada bana 😘
1,796
ARGIA

31 Dec, 10:18

Kaixo, lagunok!

❗️ AZKEN ORDUKOA | Zarautzen terapia kontsulta duen gizon bat atxilotu dute, emakume bati sexu-erasoa egiteagatik https://labur.eus/BKYlG

🇵🇸 Israelgo espetxerik ankerrenean atxiloturik dago Palestinako ospitale bateko zuzendaria https://labur.eus/VmcrF

🗣 Eraikiz kolektiboa: “Gizonok matxismoaren aurrean ardurak hartzeko unea iritsi da” (Euskalerria Irratia) https://labur.eus/zPpWZ

Eta Mikel Aramendiren analisia, Txinaz:
🇨🇳 Obrak eta obrak, marra horia lausotzeko https://labur.eus/Hlg2l

Informatzen jarraituko dugu 👋
1,786
ARGIA

31 Dec, 06:59

Egun on, lagunok! Jarraian, webgunean lantzen ari garen zenbait informazio:

🎉 Gaur gauean petardo, bengala, traka eta suziriekin jolasean arituko dira asko eta asko. Albo-kalteak dituen tradizioa: https://labur.eus/fbk7c

⚽️❌ Bizilagunekin plataforma munduko futbol kopa Donostian jokatzearen aurka: "Ez dugu gure aurkako golik ospatuko!" (Irutxuloko Hitza) https://labur.eus/JmwJb

🔥🏭 Beste sute bat izan zen erraustegian (Noaua) https://labur.eus/MOR0Z

📺 Max streaming plataforman ere euskarazko edukiak agertzen hasi dira (Sustatu) https://labur.eus/nRNxd

Ongi segi, lagunok 😊
1,705
ARGIA

31 Dec, 06:01

Gaurko egunez duela 20 urte, Silvio Berlusconi Italiako lehen ministroa kolpatu zuen langile batek aurpegian.

Erroman oporretan zegoen langileak Berlusconi ikusi zuenean, argazki kameraren tripodea jaurti zion, kalean bertan. Lehen ministro populista hainbat sexu-eskandalu eta ustelkeria kasutan nahastuta zebilen. Zergatik jo zuen galdetuta ondorengoa erantzun zuen: “Gorroto nuelako”.

📸 2009ko abendukoa da, beste behin Milanen manifestari batek sudurra hautsi zionekoa.

Gehiago:

1661: Sekretuan ehortzi zuten herritarrek frantziarrek Maulen zintzilikatu zuten Matalazen burua https://labur.eus/swpKE

1961: Manuel Iradier Mendi Taldearen ekimen bat debekatu zuen Arabako Gobernu Zibilak https://labur.eus/ktQ7T

1982: Euskal Telebista emititzen hasi zen https://labur.eus/Gr6kh

2013: Katakrak ireki zuten Iruñean, Euskal Herriko liburu-denda sozialik handiena
1,608
ARGIA

30 Dec, 19:30

🔊 Urtea ondo amaitzeko, hemen duzue Beranduegiren aurtengo azken saioa. Hurrengo urtean gehiago, hobeto esatea gehitxo izango da. ⤵️

Beranduegi 5x08: Luigi gudari

Gozatu!
1,783
ARGIA

30 Dec, 18:59

🎥 Antton Luku idazle eta antzerkigilearen hitzaldi batekin gatoz gaurkoan. ⤵️

Libertimendua, erro eta aldaketen artean

Gozatu!
1,688
ARGIA

30 Dec, 15:42

Arratsalde on lagunok. Jarraian webgunean lantzen ari garen zenbait informazio:

⚠️ Hamabost eraso salaketa jaso dituzte Laudioko fisioterapeutaren kasuari lotuta, eta ehunka izan daitezkeela kalkulatu du Mugimendu Feministak- (Aiaraldea) https://labur.eus/tEEwr

👉 “Haur eskoletan euskarazko eskaria eta eskaintza parekatzeko negoziazio bidean gaude PSNrekin”. Joseba Asiron elkarrizketatu dute Euskalerria Irratian https://labur.eus/OxO8o

🇵🇸 Gazan hil dituzten milaka haurren izen-abizenak irakurri dituzte 30 orduz jarraian Iruñean https://labur.eus/UVJAL

🌳 Ibilbide ekologikoa Bilboko San Inaziotik Erandioko Lutxanara: oso eraldatuta dauden naturguneek balio interesgarri asko dute. Ekologistak Martxanen eskutik https://labur.eus/7oCih

🇲🇽 Mexikoko Coyul-eko defendatzaileen aurkako kriminalizazioaz idatzi dute A planetako kideek https://labur.eus/hxKKH

Eta Behe Bandaren artikulua:

🔸 Urte berriari https://labur.eus/JD8V5

Ongi segi lagunok.
1,827
ARGIA

30 Dec, 12:00

👋🏽 Eguerdi on lagunok!

🫴🏽⚾️Euskal selekzioaren ofizialtasuna lortzeko lehen urratsa, Nazioarteko Pilota Federazioak haren alde bozkatuta: https://labur.eus/40GLY

🧑🏽‍⚕️ Osasun asegurua du Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako biztanleen ia laurdenak: https://labur.eus/3HHab

❗️ Eraso arrazistak salatu dituzte Arrigorriagan eta Baionan: https://labur.eus/xoaoj

✊🏽 Hatortxu Rocken azken aurreko edizio jendetsua Atarrabian euskal preso eta iheslarien etxeratzearen alde (Ahotsa bidez): https://labur.eus/t4HRZ

Amaitzeko, efemeride esanguratsu bat oroitu dugu:

🗣 ‘Bagare’: euskararen eta euskal nortasunaren aldeko ereserkiak 50 urte: https://labur.eus/iCOK4
1,790
ARGIA

25 Dec, 06:01

Gaurko egunez 1859an, Australian Europako 24 untxi askatu zituzten eta hala, hasi zen historiako kolonizazio azkarrenetako bat.

Thomas Austin kolonoak enkargatu zituen, ehiza-kirolerako. Inongo kontrapisurik gabe, urtean 100 kilometro mendebalderantz zabaldu zen espezie hau ordea, izurrite kontrolaezin bilakatu zen flora eta faunarentzat. Ugaztun espezie batek inoiz egindako kolonizazio bizkorrena izan zen eta 50 urtean irla osora hedatu ziren. Sistema bat kolapsora eraman dezaketen faktoreen adibide gisa hartzen da.

Gehiago:

1970: Eugen Beihl ohorezko kontsul alemaniarra aske azaldu zen, ETA V.-k bahituta izan ostean https://labur.eus/XTifm

1914, duela 110 urte: I. MG-n soldadu britainiar eta alemaniarrek espontaneoki su-etena egin zuten Eguberri eguna elkarrekin ospatzeko https://labur.eus/cseVu

1831: Jamaikako Esklaboen Matxinada Handia hasi zen https://labur.eus/PRbjI
772
ARGIA

24 Dec, 19:32

Kaixo lagunok! Eguberrietan, Olentzerok bezala Santa Klausek baditu bestelako lanak eta konpromisoak...

🎅🏽 Kopenhage, 1974ko abenduaren 18a. Eguerdiko hamabietan ferry bat iritsi zen portura eta bertatik 100 Santa Klaus inguruz osatutako taldea lehorreratu zen. ⤵️

Santa Klausen ejertzito antikapitalista https://labur.eus/HeDUW

✍🏽 Nagore Irazustabarrena
1,066
ARGIA

24 Dec, 13:30

Eguerdi on, lagunok! Gaurko albiste batzuk, informatuta segi dezazuen:

🧐 Amaya Zabarte zauritu zuten ertzainen arduradunak identifikatu nahi ditu epaileak https://labur.eus/AsaCk

👤 Orkatz Gallastegi preso politikoak EPPK utzi du https://labur.eus/b4eH3

🚊 Garraio publikoa doan izango da 12 urtez azpikoentzat EAEn, duela bi urte bideragarria ez bazen ere https://labur.eus/oZVbp

✋ Turkiak 120 argitalpen kurdu debekatu ditu azken hiru asteetan https://labur.eus/uBxig

😤 Ekologistak Martxanek salatu du EAEko energia berriztagarrien LPSa dokumentu berantiarra, partziala eta ingurumen-beharretatik urrun dagoela https://labur.eus/DJ9Fb

✍️ Ezetz Astea Ondo Bukatu, Gorka Bereziartuaren pieza berria: Baltasar Garzonen ‘Casablanca’-ko eszena https://labur.eus/YlBqj
1,295
ARGIA

24 Dec, 10:30

Hemen daukazu PDFa | https://www.argia.eus/astekaria/docs/2899/azala/larrun_302.pdf
1,280
ARGIA

24 Dec, 10:30

Eta hilabeteko (eta urteko!) azken zenbakia denez...

LARRUN | Kongo eta kobaltoa: krimen baten froga soinean

Iñaki Landaren azaleko ilustrazioa.
Irakurri hemen Urko Apaolazaren erreportaje sakona ⤵️

WEB | https://labur.eus/dN1D3
1,239
ARGIA

24 Dec, 10:18

Honats PDFa | https://www.argia.eus/astekaria/docs/2899/azala/2899_argia-2.pdf
1,079
ARGIA

24 Dec, 10:18

📬 ARGIA 2.899 | Funtzio aldaketa, herri antzerkian. Peio Berterretxeren master amaierako lana oinarri.

Maddi Sarasuaren erreportajea eta Sabina Hourcaderen argazki mundialak.

Horrez gain: eski estazioetan antolatzen ari diren makrofestibalak, Lore Lujanbiori egindako elkarrizketa zaintzaz...

Guztia, hemen ⤵️

WEB | https://labur.eus/56Ew9
1,179
ARGIA

24 Dec, 06:01

Gaurko egunez 1885ean, Escualdun Gazeta euskarazko astekariaren lehen alea kaleratu zuten Los Angelesen, AEBetan.

Jatorri baxenafarra zuen Martin Vincent Biscailuz abokatua izan zen bultzatzaile eta zuzendaria, eta euskara hutsez eginiko lehen aldizkarietako bat izan zen. Hiru zenbaki argitaratu zituzten. 1886ko urtarrilaren 16an argitaratu zuen azken alea, inprenta ordaintzeko nahikoa harpidedun ez zuela eta. Handik urtebetera, diasporako euskaldunek Californiako Eskual Herria jarri zuten abian, euskara hutsez eta lau urtez argitaratu zuten astero.

Gehiago:

1962: Girón hondartzako inbasio saiakeran parte hartu zuten azken mertzenarioak Kubatik AEBetara itzuli zituzten https://labur.eus/aPMCp

1990: Marta Gónzalez sendagile bilbotar internazionalista hil zuen El Salvadorreko armadak https://labur.eus/7Sjbk

1964, duela 60 urte: Vietnamen Askapenerako Fronte Nazionalak Brinks hotelaren aurka atentatua egin zuen https://labur.eus/fMAmc
1,250
ARGIA

23 Dec, 20:00

📖🎨 Durangoko Azokan egon da Paula Estevez bi lan berrirekin: Linbo planeta komiki-liburua, eta Tupust! kolektiboaren izenean, Gu.

Bi lan horiez ez ezik, ilustratzaile ofizioaz mintzatu da patxadaz.

🗣 “Irudia alboratuta geratu da beti Euskal Herrian” https://labur.eus/tlfVb

✍️ Gorka Peñagarikano
📸 Dani Blanco
1,314
ARGIA

23 Dec, 18:59

🟠 Iritsi zaigu despeditzeko garaia. Triste bezain pozik, nostalgia pixka batekin baina umoretsu amaitu dugu BTN. Batek daki, agian ez da betiko. ⤵️

BTN 2x24: Edurne Azkarate eta Aitor Altuna | Despedidak

Gozatu!
1,314
ARGIA

23 Dec, 15:00

Kaixo lagunok:

⛔️ "Gabonetan tokikoa eta sasoikoa kontsumitu eta, bide batez, Israelgo produktuak boikoteatu". Goiuri Alberdi eta Aintzira Oñederraren deia: https://labur.eus/q96mT

✅ Dulantzin test gune bat jarri dute bakoitzak bere proiektua abiatu aurretik proba egiteko. Orain arte 22 pertsona eta taldek erabili dute, asko emakumeak eta arrazializatuak. Garazi Zabaletaren artikulua: https://labur.eus/rzMR2

🫛 Ba al dakizu ilarrek entzumena dutela? Jakoba Errekondok azaldu du: https://labur.eus/KUsHH

🐹 Zein da ugaztunen artean ugariena? Irati Diaz Virtok horietako kide bat aurkeztu digu: "Ez naiz sagua, ezta satorra ere; lursagua naiz" https://labur.eus/MDTVI

📸 Zev Reinstein-ek egindako argazkian, israeldarren datilak palestinarren lurretan.

Ongi segi!
1,486
ARGIA

23 Dec, 13:30

Kaixo lagunok. Jarraian webgunean lantzen ari garen zenbait informazio:

‼️ Emakumeak nola bortxatu aholkuak partekatzeko 70.000 partaideko Telegram kanal bat atzeman dute Alemanian https://labur.eus/yIHNQ

👉 EH Bizirik Jaurlaritzak onartu duen planaren aurka mobilizatu da: “Egungo eredu kapitalista gainditzea ezinbestekoa da larrialdi ekologiko eta energetikoari aterabide bat aurkitzeko” https://labur.eus/TOuDI

🔸 Zaballako espetxeko funtzionarioek “ezkutuko greba” hasi dutela salatu dute zenbait presok https://labur.eus/A9eve

3️⃣ lagunek osatutako lehendakaritza izango du Seaskak https://labur.eus/RxumX

🔹 Barra warroak: Asko maite zaituztet, baina... Behe Bandaren eskutik https://labur.eus/umn9W

Ongi segi lagunok.
1,437
ARGIA

23 Dec, 10:21

Egun on lagunok. Jarraian webgunean lantzen ari garen zenbait informazio:

💸 Hego Euskal Herrian 222 milioi euro gastatu ditu jendeak Espainiako Loterian, sarietan jasotakoa baino bost bider gehiago https://labur.eus/WMCWa

👉 Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen: “Herritik sorturiko ekitaldiaren jabe egin da Udala” https://labur.eus/f7wXJ

🇮🇱 Israelek hildako 17.000 haur palestinarren izenak irakurriko dituzte Iruñean 30 orduz jarraian https://labur.eus/ZfTwM

❤️ Barra warroak: Asko maite zaituztet, baina... Behe Bandaren artikulua https://labur.eus/c6o6k

Ongi segi, lagunok.
1,489
ARGIA

23 Dec, 06:00

Gaurko egunez 1999an, Olentzero Algecirasko espetxeko horman zintzilikatu zen bertako presoak askatu asmoz. Eguberritako pertsonaiaz jantzitako ekintzaile bat laguntzaile batekin zintzilikatu zen kartzelako leihoetan, mailua eta rotaflexa eskuetan, eta hormak eta barroteak hausteari ekin zioten. Presoekin Elkartasuneko zazpi kide atxilotu zituzten ekintzagatik. Aurreko urtean antzeko ekintza egin zuten, pikotxa batekin horma kolpatuz. Algecirasko espetxean, Euskal Herritik 1.100 kilometrora dozenaka euskal preso zeuzkaten dispertsaturik.

Gehiago:

1974, duela 50 urte: Ehun Santa Clausek Eguberrien komertzializazioa salatu zuten Kopenhagen eta atxilotu egin zituzten https://labur.eus/5HDe6

1998: GAL auziagatik zigortutako Vera eta Barrionuevo indultatu zituen Aznarren gobernuak https://labur.eus/ZoiMs

1962: Kubara botikaz, elikagaiez eta bestelako merkantziaz betetako itsasontzi bat bidali behar izan zuen AEBetako Gobernuak https://labur.eus/2Tj2f
1,503
ARGIA

22 Dec, 20:01

Kaixo lagunak!

Izar Mendiguren (Aiaraldea Komunikazio Leihoa)

“Ni euskaraz bizitzeak ez du esan nahi beste hizkuntzei eta kulturei ateak ixtea”

✍🏻 Miel. A. Elustondo

https://labur.eus/NkJku
1,639
ARGIA

22 Dec, 08:01

ARGIAk Maitelan kooperatiba kontratatu du lantokia garbitzeko. Itsaso Zubiriak Elisa Peredo koordinatzailearekin hitz egin du kooperatibaz eta lan baldintza duinez.

Duintasuna ez dadin ‘ni’-ra mugatu
https://labur.eus/G7710
1,664
ARGIA

22 Dec, 06:00

Gaurko egunez duela 50 urte, 1974an, 100 bizarzurik langabezia eta Eguberrien kontsumismoa salatu zituzten Kopenhagen. Solvognen antzerki talde daniarreko kideak ziren, eta saltoki handi batean apaletatik liburuak erosi gabe hartu eta erosleei oparitu zizkieten. Polizia Bizarzuriak atxilotzera azaldu zenean haur ugari negarrez hasi zen, eta hainbat lagun atxiloketak eragozten saiatu zen.

Gehiago:

1961: Analfabetismoa erradikatu zutela jakinarazi zuen Fidel Castrok https://labur.eus/ABxjc

1997: Txiapasko Acteal herrixkan Mexikoko gobernuari lotutako paramilitarrek 45 nekazari indigena hil zituzten https://labur.eus/Emiql

1988: Chico Mendes hil zuten Brasilen, Amazoniaren defentsan nabarmendu zen ekologista https://labur.eus/gYW8p
1,661
ARGIA

21 Dec, 20:01

Askotariko edoskitze ereduak ikusarazten ditu Todas las lactancias (Txalaparta) liburuak. Erakundeek bularra ematea gomendatzen dute, baina ez dituzte nahikoa baliabide eskaintzen eskubide hori bermatzeko. Ondorioz, edoskitzea nahi dutenek zein biberoia ematea erabakitzen dutenek informazio eta babes handiagoa eskatzen dute. Saioa Baleztena egilearekin eta Nel Santacruz testigantza eman duenarekin hitz egin dugu.

“Frustrazioa eragin dezake bularra ematearen onurak azpimarratzen dituen diskurtsoak”
https://labur.eus/4Emy5
1,963
ARGIA

21 Dec, 19:02

🎥 Larunbat iluntzerako antzezlan batekin gatoz. Gozatu Horman Poster kolektiboaren lanaz. ⤵️

Antigone edo Ezetzaren beharra

Ea gustatzen zaizuen!
1,664
ARGIA

21 Dec, 14:17

Itsaso Zubiriak Durangoko Azokan, ARGIAren bueltan egin zuen paseoa kontatu digu. Andra Mari elizaren parean ireki genuen dendara ere heldu zen Zubiria.

Lau egun eta istant bat
https://labur.eus/8lGLh
1,763
ARGIA

19 Nov, 11:40

Kaixo, lagunok!

🎤 Kartzeletan kontzertuak emateko baldintzak zorroztuko ditu Jaurlaritzak, Fermin Muguruzak Martutenen jo ostean https://labur.eus/TWB3d

🧑‍🎓 Nafarroako Unibertsitate Publikoak Justizia Errestauratiboko Titulua eskainiko du 2025ean https://labur.eus/jfH5C

🇧🇷🇨🇳 G20ko protokoloa eta Txinaren lau marra gorri. Mikel Aramendiren analisia: https://labur.eus/KM5kS

Eta Pau Lluc i Pérezen iritzi-artikulua, haurren aurkako sexu abusuei buruz:
✍️ Hainbaten artean, bat https://labur.eus/INK2A

Ondo segi 😘
752
ARGIA

19 Nov, 06:59

Egun on, lagunok. Jarraian, webgunean lantzen ari garen zenbait informazio:

🔴 Jaurlaritzak pobreenak berriro lotu ditu iruzurrarekin, dirulaguntzetan salaketak egiteko postontzi anonimoa jarrita https://labur.eus/WPhwj

🎬 ‘Bizkarsoro’ Donostiako zinemetara iritsiko da, Bageraren, udalaren eta SADEren elkarlanari esker (Irutxuloko Hitza) https://labur.eus/0NrdW

👉 Kartzelatik irtetean ematen zen dirulaguntza apurra desagerrarazi dute Espainiako Estatuan (Gedar) https://labur.eus/A3yJa

Egun ona izan, informatuta mantenduko zaituztegu.
1,023
ARGIA

19 Nov, 06:00

Gaurko egunez 1969an, duela 55 urte, etxebizitza eskubidearen aldeko greba orokorra egin zuten Italian. Botere harremanak aldatu nahi izan zituzten langileek, lantegietatik kanpo ere. Milanen arrakasta handia izan zuen grebak eta, argitu ez den baldintzetan, gas negar-eragileen erdian polizia bat hil zen. Eskuin politikoak gertaera hori baliatu zuen protestak kriminalizatzeko.

Gehiago:

1937: Sevillan esklabo lanak egitera bidalitako 57 euskal preso errepublikar hil ziren tren istripuan: https://labur.eus/BXgKa

1942: Kontraerasoa jo zuen Armada Gorriak Stalingraden, nazien setioaren aurka: https://labur.eus/JZcyk

1984, duela 40 urte: Munduko desastre industrialik okerrenetako bat gertatu zen, Mexikoko San Juanico herriko PEMEX petrolio biltegietan leherketak izan zirenean: https://labur.eus/E9A4X

🗓Horrelako efemeride bat egunero ARGIAren 2025eko Egutegian ere. Eskuratu hemen!
1,155
ARGIA

18 Nov, 18:59

🟡 Argi ordu gutxiko garaian gaude, eta horrek eragina izan dezake gure animoan. Horren jakitun, iluntasunak arindu eta eguzkiaren beroa gure gorputzari emateko moduez aritu da Garbiñe Larrea, besteak beste. ⤵️

Menda Bikoitza 2x03: Eztula eta eguzkiaren beroa

Ea gustatzen zaizuen!
1,397
ARGIA

18 Nov, 16:55

Arratsalde on lagunok. Jarraian webgunean lantzen ari garen zenbait albiste:

✊ Bilboko Higiezinen Azokan protesta egin dute asteburuan Euskal Herriko etxebizitza sindikatuek. Ikusi bideoa loturan. (Uriola) https://labur.eus/dimmW

⚠️ Gizon bat atxilotu dute Pasaian bikotekidea erailtzen saiatzea egotzita https://labur.eus/ORLJN

🟣 ELKARRIZKETA | Elene Lopetegi, Bilgune Feministako kidea: “Beharrezkoa da utopia maximoetan pentsatzea, horra iristeko bideak marraztu ahal izateko” https://labur.eus/R7O7N

🇵🇸 Palestinar herriari elkartasuna helarazi diote Makeatik (Euskal Irratiak) https://labur.eus/UMeXp

Ongi segi lagunok, informatuta mantenduko zaituztegu.
1,339
ARGIA

18 Nov, 14:02

‼️EAEn 1.557 zabortegi daude eta erabiltzen ez direnak zigilatu ezean, ura kutsatzen jarraituko dute. Irudian, gorriz, EAEko lur potentzialki kutsatuak. Estitxu Eizagirreren artikulua: https://labur.eus/tnylY

🍎Britainiarrek hango sagar barietatea, Cox, jaten dute gehien. Jakoba Errekondok horri buruzko zenbakiak eta gogoetak egin ditu: https://labur.eus/r66pU

💪🏿Talde indartsua doa aurten Durangoko Azokara, Bizi Baratzearen mahaira. Garazi Zabaletak aurkeztu digu: https://labur.eus/79701

🟣 Desazkunde feminista. Leticia Urretabizkaia eta Junkal Arrutiren artikulua https://labur.eus/oiEaA

🌊Gure itsasoetako altxorra aurkeztu digu Nagore Zalduak: itsas zaldi muturluzea https://labur.eus/nkZQJ

➡️ Bizi Baratzea kanalera harpidetuta, egunean behin jasoko duzu Jakoba Errekondok proposatutako lan berezi bat: https://t.me/bizibaratzea
1,449
ARGIA

18 Nov, 12:01

👋🏽 Eguerdi on lagunok:

❗️ Errusiaren kontra irismen handiko misilak baliatzeko baimena eman dio Bidenek Ukrainari: https://labur.eus/XkYgf

🤲 Ekainaren 7an manifestazioa antolatu du Gure Eskuk, ‘Herri Libre Bat-Euskal Herriak Erabaki!’ lelopean: https://labur.eus/ud4y3

9️⃣ lagun epaituko dituzte Bilbon astelehenetik aurrera, Voxen ekitaldi bat eteteagatik gorroto delitua egotzita: https://labur.eus/T2NHx

Amaitzeko, Estitxu Eizagirre kazetariaren analisia:

1️⃣5️⃣5️⃣7️⃣ zabortegi daude EAEn eta erabiltzen ez direnak zigilatu ezean, ura kutsatzen jarraituko dute: https://labur.eus/tnylY
1,307
ARGIA

18 Nov, 07:00

👋🏽 Astelehen on ARGIAzale!

⛔️ Mobilizazio arrazistek porrot egin dute Donostian zein Gasteizen: https://labur.eus/3nOji

9️⃣ orduko lan-txandak osasunaren aurkakoak dira, eta gainera ez dago beharrik”. Hori da Gasteizko Mercedesen inposatu nahi duten lanaldia: https://labur.eus/1Evzf

🔸 Hau ez da nire belaunaldikoa", 'Barra warroak' sailaren azken alea Behe Bandaren eskutik: https://labur.eus/8tS5R

🎤 Beñat Gaztelumendi Arandiak finalerako pasea eskuratu du Gipuzkoako Bertsolari Txapelketan: https://labur.eus/aU3z3
1,466
ARGIA

18 Nov, 06:01

Gaurko egunez 1999an, duela 25 urte, Iñigo Egiluz bilbotarra eta Jorge Luis Mazo kolonbiarra hil zituzten Kolonbiako paramilitarrek. Hirugarren Mundua eta Bakea GKEko kooperantea zen Egiluz, eta apaiz kolonbiarra Mazo. Autodefensas Unidas izeneko talde paramilitarrek Atranto ibaian bi pertsona horiez gain, beste zortzi lagun zihoazen txalupa kolpatu zuten beste ontzi batekin. Poliziaren babesarekin jokatu zuten eta 2022an Kolonbiako Estatua erantzule jo zuten epaitegiek.

Gehiago:

1512: Pedro de Rada nafarra torturatuta hil zuten gaztelarrek: https://labur.eus/o5NyQ

1920: abortua despenalizatu zuten Sobietar Batasunean eta hori egin zuen munduko lehen herrialdea bilakatu zen: https://labur.eus/N7qqs

1922: Agustín Gómez jaio zen Errenterian, sobietar selekzioan jokatzera helduko zen futbolaria eta ekintzaile antifaxista: https://labur.eus/l602Y

🗓Horrelako efemeride bat egunero ARGIAren 2025eko Egutegian ere. Eskuratu hemen!
1,425
ARGIA

17 Nov, 20:01

Kaixo lagunak!

Juana Dolores, Kataluniako poeta eta antzerkigilea:

“Neure buruari galdetzen diot zer egiten genuen emakume langileok emakume burgesen ondoan manifestazio berean”

"Ez dut izan nahi idazle bat burgesiaren kontra idazten duena baina ez daukana arazorik burgesiarekin; ez dut izan nahi idazle bat bere klasearentzat idazten duena baina ez dena bere klasearen alde borrokatzen".

https://www.argia.eus/argia-astekaria/2893/juana-dolores-agitazioa-eta-propaganda

✍️Danele Sarriugarte

Ondo jarraitu!
1,452
ARGIA

17 Nov, 19:30

🟠 Aste honetako BTN saioan adiskideen kalitatea neurtzeko trukoak erakutsi dizkigu Aitor Altunak. ⤵️

Txakurren pareko lagunak

Gozatu!
1,413
ARGIA

17 Nov, 15:01

Igande on! 👋

📚Gorputz hotsak atalaren testigantza berri batekin gatoz. Igeriketa, patinetea eta irakurtzea gustuko ditu Leire Manzanaresek. Garapenaren nahasmendua dauka eta Zereginak Ikasteko Gelan dago. Ikasten jarraitzeko aukerak aztertzen dabil gurasoekin, baina oztopoz betetako bidea aurkitu dute:

👉 "Bidea moztu da eta hutsune batean gaude" https://labur.eus/OQCLQ

Arratsalde ona izan 😊
1,549
ARGIA

17 Nov, 06:00

Gaurko egunez 1939an, duela 85 urte, naziek Pragako Unibertsitatean atxilotutako zortzi ikasle eta irakasle bat hil zituzten, Txekoslovakian. Bi aste lehenago naziek Jan Opletal ikaskidea hiltzea salatzeko, okupazioaren aurkako manifestazioak egin zituzten. Alemaniarrek, orduan, unibertsitateko egoitzetan sartu eta milaka ikasle atxilotu eta kontzentrazio esparrutara deportatu zituzten. Txekiako unibertsitateak itxi zituzten. Horregatik, gaurko egunez Ikasleen Nazioarteko Eguna ospatzen da.

Gehiago:

1878: Italian Giovanni Passanante anarkista Hunberto I.a erregea hiltzen saiatu zen: https://labur.eus/0QgIf

1982: 50 prostitutak Londreseko Gurutze Santuaren eliza okupatu zuten: https://labur.eus/ByASs

1983: EZLN sortu zuten sei pertsonak Chiapasen: https://labur.eus/ma4mM

1986: Irain artean lortu zuten Intxisu ikastolako ikasleek ikasgeletara sartzea Bilbon: https://labur.eus/PV9le

🗓Horrelako efemeride bat egunero ARGIAren 2025eko Egutegian ere. Eskuratu hemen!
1,566
ARGIA

16 Nov, 19:01

🎥 Film labur batekin gatoz gaurkoan. Kanaldudek ekoiztu eta Frank Harriet zinegileak zuzendutako lana. ⤵️

Begi Erreak

Gozatu!
1,597
ARGIA

16 Nov, 10:00

📀 Hemen ez duzu topatuko euskal merkatu txiki horretan hegemoniatxoa bilatuko duen undergroundez edo bazterrekoaz mozorrotzen den artistarik. Autentikotasun sena bere-berea du Furyakek.

✍️ Xalba Ramirez , Eneritz Furyak-en hhh diskoaz:

Eneritz Furyaken tiroak kontsumo ereduari https://labur.eus/4sFyn


📕 Ruben Ruizek kontakizun laburrez osaturiko obra berri bat eskaini digu: Pellokeriak. Ez dira mikroipuinak, kontakizunek, modu independentean irakur badaitezke ere, badutelako lotura bat: protagonista, Pello, ateraldi bitxiak dituen mutikoa, eta hari gertaturikoak.

✍️ Xabier Etxaniz Erle.

Irribarrez irakurtzeko https://labur.eus/SomND
1,652
ARGIA

16 Nov, 08:01

Egun on, lagunok! Astekari honetan argitaratu dugun iritzi bilduma segidan:

🖌 Goian Adur Larrearen zinta ⤴️

✍️ Diana Francoren teknologiaren zutabea: Mugikorrak hezkuntzan https://labur.eus/hE1Cb

✍️ Uxue Apaolazaren ‘Materialismo histerikoa’ zutabea: Besarkada https://labur.eus/IBcJf

✍️ Bea Salaberri, irakaslea (🎨 Paula Estévez): Moltsa mehe https://labur.eus/6rmfJ

✍️ Jesús Rodríguez, Directako kazetaria: Gainezka egiteko falta zen tanta https://labur.eus/e6UNW

✍️ Iñaki Barcena, Ekopol eta Ekologistak Martxaneko kidea: Megaproiektu Turistiko Antidemokratikoa https://labur.eus/zQxCR

✍️ Arantza Gutierrez, EHUko irakaslea: Irautea https://labur.eus/FwLgK

✍️ Roser Espelt, ekonomialaria: Mazzucato eta inor haserretuko ez duen industria-politika https://labur.eus/ZRESy

Irakurketa eta asteburu ona izan! 😘
1,596
ARGIA

16 Nov, 06:01

Gaurko egunez 1999an, duela 25 urte, Espainiako errugbi selekzioarekin jokatzeari uko egin zion Aratz Gallastegik. Europako Kopa jokatzekoa zen, eta Espainiako Selekzioak dei egin zion Getxo Arteako jokalariari. Gallastegi hamabost aldiz izana zen espainiar selekzioarekin, baina ez zela itzuliko jakinarazi zien. Euskal Herriko selekzioaren alde lan egin nahi zuela adierazi zuen, eta euskal kirol agintariei Legebiltzarrean onartu zen Kirol Legea bete zezatela eskatu zien.

Gehiago:

1508: Inkisizioak Maria San Juan de Garonda emagina bizirik erre zuen Mungian: https://labur.eus/4yc12

1938: Ebroko bataila amaitu zen: https://labur.eus/vEWzh

1984, duela 40 urte: Hegoafrikako Johannesburgo hirian, errenta greban zeuden 2.000 maizter atxilotu zituen poliziak: https://labur.eus/ykSnr

🗓Horrelako efemeride bat egunero ARGIAren 2025eko Egutegian ere. Eskuratu hemen!
1,560
ARGIA

15 Nov, 20:01

🎥🎥🎥🎥🎥🎥 Gabon lagunak!

Aste honetako dokumentalean haur eta nerabeen osasun mentalari buruzko lan bat eskainiko dizuegu, gurasoak, gizarte eragileak eta profesionalak elkartu dituena.

👨‍👩‍👦‍👦 Legezko tratu txarrak XXI. mendean
https://labur.eus/naf17

👉 Agintzari elkarteak ekoiztu eta Bittor Arnaizek eta Josu Goikoetxeak zuzendu dute.

🕥 34 minutu.

🎞 548 dokumental ikusgai, euskaraz eta doan: https://www.dokumentalak.com
1,678
ARGIA

15 Nov, 19:30

🔊 Beranduegiren funtzio soziala inork zalantzan jarri ez dezan, oraingoan ere bizitza erraztuko dizuen truko batekin gatoz. ⤵️

Beranduegi 5x05: Imaginatu itzazu kakainean

Gozatu!
1,655
ARGIA

15 Nov, 13:59

‼️ AZKEN ORDUKOA | Georges Abdallah askatzeko agindu du Frantziako Justiziak, Europako preso politikorik zaharrena

https://labur.eus/snJJY
1,657
ARGIA

15 Nov, 13:43

Kaixo lagunak,

🏥 Osakidetzaren egoera kezkagarriaz datu gehiago agertzen ari dira.

Osakidetzari eginiko erreklamazioak %20 igo dira azken urtean https://labur.eus/s6ksa

🔹 Sexologian eta zoru pelbikoan aditua den Juncal Alzugaray Zurimendi fisioa: “Menopausia patologizatu beharrean, etapa baten parte gisa bizi behar dugu” https://labur.eus/iQFlk

🔹 Iratiko Oihana Biosfera Erreserba izendatu du UNESCOk https://labur.eus/9gzoM

🔹 Gorka Julioren iritzi artikulua: S2 - Sareak berreskuratu eta berrasmatu https://labur.eus/iB1Ac

Ondo izan!
1,543
ARGIA

15 Nov, 12:31

LABURREAN I Zeelanda Berriko parlamentuko kide maoriek 1840ko Waitangiko Itunaren berrinterpretatze prozesuaren bozketa etetea lortu dute. Haka bat egin dute bozketa egitear zegoenean eta saioa bertan behera utzi behar izan dute.

1840ko Waitangiko Ituna maoriar indigenen eta britainiar inperio kolonizatzailearen artean sinatu zuten. Zenbait lurralde-eskubide onartzen dizkie herri indigenei, eta gobernua behartuta dago maorien lurralde horietan inbertitzera, haien hizkuntza aitortzera eta ordezkaritza politikoa bermatzera.

Eskuineko politikariek diote legea "diskriminatzailea" dela indigenak ez direnekiko eta berrinterpretatze prozesua martxan jarri dute.
1,630
ARGIA

15 Nov, 07:00

Egun on lagunok, jarraian webgunean lantzen ari garen zenbait informazio:

🇮🇱 Israelgo justizia ikertzen ari da ea Netanyahuk bazuen urriaren 7ko Hamasen erasoen berri https://labur.eus/d5SGv

🏥 Haserrea Gurutzetako ospitalean, AEBko Joint Commission-en auditoriaren astean (Gedar) https://labur.eus/h6Kyp

❌ The Guardian eta La Vanguardia egunkariek X/Twitter utzi dute (Sustatu) https://labur.eus/hPL77

📺 'Barraka' saioa: Apustua ETBk, baina bigarren planoan https://labur.eus/daXFV

🎬 Bazterkeria egoeran dauden pertsonen inklusioa lantzen duen zinema festibala abian da Bilbon (Bilbo Hiria Irratia) https://labur.eus/eoCaM

Egun ona izan, lagunok. Informatuta mantenduko zaituztegu.
1,420
ARGIA

15 Nov, 06:00

Gaurko egunez 1922an apatxe talde bateko kide izatea egotzita, sei pertsona atxilotu zituzten Donostian. La Voz de Guipúzcoak argitaratu zuenez, Frantziatik ihes egindako taldeak Donostian lau etxebizitza zeuzkan, eta etxebizitza bakarrera lekualdatzekotan ziren. Taldearen buru omen zena, Paul Perronet, Jules Bonnot anarkistaren taldekoa izan omen zen. Apatxeak Frantzian Belle epoque garaian Parisen sortutako azpikultura ziren. Lapurreta eta segurtasun indarren aurkako enfrentamenduek egin zituzten ezagun.

Gehiago:

1908: Bere kolonia zuen Kongo, Belgikari eman zion Leopoldo II.a erregeak: https://labur.eus/Roc3T

1931: Parisen kanakiarrak giza-zoo batean ikusgai jarri zituen erakusketa amaitu zen: https://labur.eus/FXZUF

1936: Eusko Itsas Gudarostearen lehenbiziko borroka: https://labur.eus/EPVpm

2011: Bolivian aniztasun funtzionala zuten dozenaka lagunek martxa hasi zuten: https://labur.eus/S9GuQ

🗓Horrelako efemeride bat egunero ARGIAren 2025eko Egutegian ere. Eskuratu hemen!
1,531
ARGIA

14 Nov, 20:01

Gabon!

⚠️ Valentziako hondamendiak hainbat irakasgai utzi dizkigu, besteak beste klima larrialdia sortzeaz gain, kapaz garela bere kalteak anplifikatzeko.

Urtero 4️⃣0️⃣0️⃣ kilometro koadrotik gora lur artifizializatzen dugu Europan. Ura ez da lurrean infiltratzen eta tsunami baten gisan irristatzen da hormigoi biluzitik. Zer egin dezakegu? ⤵️

Valentziakotik ikasi behar duguna: eman arnasa lurrari 🌱 https://labur.eus/5f9VR

✍🏽 Urko Apaolaza Avila
📸 Unai Beroiz
1,557
ARGIA

14 Nov, 15:49

Arratsalde on lagunok. Jarraian webgunean lantzen ari garen zenbait informazio:

⚠️ Larrialdi linguistikoari aurre egiteko "lege eta diru baliabideak" galdetu ditu euskalgintzak https://labur.eus/rTzfd

👉 Bilboko euskaltzaleen GUKA mugimenduak euskaraz bizitzeko erronkak irudikatu ditu metroko eskailera mekanikoetan. Bideoa loturan. (Uriola) https://labur.eus/zVzRu

🟢 Jauzi Ekosoziala eragileak aurkezpen bira hasi du Euskal Herrian https://labur.eus/XJNHV

🚣 Nafarroako Parlamentuak Lantxotegi elkarteari konfiantza berretsi dio etorkinak gizarteratzeko prozesuan https://labur.eus/hrMRH

Ongi segi, lagunok.
1,571
ARGIA

14 Nov, 14:28

GOGORATU | Bihar azken eguna ARGIAkoa egin eta Kosmetikoak Sendabelarrekin liburua opari jasotzeko.

Ba al zenekien bataz beste 100 toxiko barneratzen ditugula egunero azaletik? Garbitzeko xaboi, hidratatzeko krema eta usain goxoak izateko desodorante eta kolonien bidez gertatzen da nagusiki.

Ez bazara ARGIAkoa, eskaintza honekin pausoa ematera animatu nahi zaitugu eta etxera opari bidaliko dizugu Garbiñek sinatutako alea. Gainera, ARGIA proiektua bultzatzen ariko zara, euskaraz kazetaritza independentea egiten jarraitzeaz gain, horrelako liburu gehiago atera ditzagun.

Egin ARGIAkoa eta jaso oparia

Eskerrik asko gure ondoan egoteagatik eta kazetaritza independentea babesteagatik.
1,502
ARGIA

14 Nov, 12:02

👋🏽 Eguerdion lagunok:

🇵🇸🏳️‍🌈 ELKARRIZKETA | Hamza Abuhamdia (palestinar ekintzaile 'queer'-a): “Gorputza da botere kolonialak okupaturiko lehen territorioa”: https://labur.eus/gkQQm

⛔️ 32 eragilek babestu dute Ernai eta Jaurlaritzari eskatu diote “jazarpen estrategia” amai dezala https://labur.eus/oXqm6

🏠 Pisu turistikoentzako baimenak urtebetez eten ditu Bilbok: https://labur.eus/iTHJx

🔸Erabakitzeko eskubidearen alde egin dute EH Bilduk eta EAJk Araban ere: https://labur.eus/RftWb
1,565
ARGIA

14 Nov, 07:03

👋🏽 Ostegun on ARGIAzale!

🇺🇸 Elon Musk Gobernu Efizientziarako Departamentuko buru izendatu du Trumpek: https://labur.eus/CndGu

1️⃣2️⃣ urte bete dira Amaia Egañak bere buruaz beste egin zuenetik (Gedar): https://labur.eus/1SSzP

🫁 Silikosi epidemia: kasuak biderkatu egin dira sukalderako harri-artifizialaren ondorioz: https://labur.eus/jfRy4
1,581
ARGIA

14 Nov, 06:01

Gaurko egunez 1844an, duela 180 urte, Flora Tristán pentsalari feminista eta sozialista hil zen Bordelen. Aitzindaria izan zen bere argitalpenetan emakumearen eta langileen askapen borrokak uztartzen. Langileak euren interesak defendatzeko batu beharraz mintzatu zen; emakumeen parte hartze eta lidergo publikoa ere sustatu zituen.

Gehiago:

K.a. 1155: Dokumentatuta dagoen lehen greba egin zuten Egipton: https://labur.eus/BLCD5

1990: Hiru egunez luzatuko ziren istiluak hasi ziren Berlinen, 1.500 polizia hamahiru eraikin okupatu hustera joatean: https://labur.eus/cvmU8

2016: Guardia Zibilak Altsasuko zortzi gazte atxilotu zituen: https://labur.eus/EeAiJ

🗓Horrelako efemeride bat egunero ARGIAren 2025eko Egutegian ere. Eskuratu hemen!
1,583
ARGIA

13 Nov, 14:29

Kaixo lagunak,

📲 Pertsona arrazializatuak delituekin lotzen dituzten taldeak zabaltzen ari dira.

Donostian mobilizazio arrazistak bultzatzen dituen Telegram kanalaren erreplikak sortu dituzte Gasteiz eta Iruñerako https://labur.eus/8if9b

🔹 Absolbitu dituzte Espainiako futbol selekzioaren zaleak jazartzea leporatu zieten Indar Gorriko kideak https://labur.eus/pu7zx

🔹 Ekologistak Martxan elkarteak erabiltzen ez diren zabortegiak ixteko aurrekontua duen lan-mahai bat berehala abian jartzeko eskatu du https://labur.eus/GsIns

Ondo izan!
1,613
ARGIA

13 Nov, 12:32

Kaixo, lagunok!

🗣 Betharramen jasandako indarkeria fisiko-sexualaren biktimak eta ikastetxeko ordezkariak, aurrez aurre https://labur.eus/RfBPL

Sortuk manifestazioa egingo du Brouard eta Muguruzaren hilketen urteurrenean, azaroaren 2️⃣0️⃣an Bilbon https://labur.eus/TpRxK

🫁 Amiantoak eragindako minbiziak gora egin du Europar Batasunean (Gedar.eus) https://labur.eus/00Uhr

🇮🇷⛓️ Iranen heriotza-zigorra jaso duen Pakhshan Azizi feminista kurduaren espetxekideek justizia eskatu dute https://labur.eus/zaxKR

Ondo segi 👋
1,620
ARGIA

13 Nov, 11:30

⚠️ Eduki guztiak Interneten modu irekian eskaintzen ditugu, hedabide handiek kontatzen ez dituzten errealitateak bistarazi eta herritar guztien informatzeko eskubidea defendatzen dugulako (baliabide ekonomiko gutxien dutenena ere bai).

Hori komunitateari esker egiten dugu. Egin zaitez zu ere ARGIAkoa!
https://www.argia.eus/eginargiakoa
1,507
ARGIA

02 Nov, 10:02

📕 Bestiak Liburutegiko lagunek Leire Vargas-en Bihotz-museo bat liburuaz (Elkar, 2024) idatzi dute aste honetako aldizkarian.

"Kulturaren logika irenslearen kontrakarrean dago idatzita Vargasen bigarren poemategia. Dena ametsa den irudipena argitaratu eta hiru urtera iritsi da Bihotz-museo bat, berriro Elkarrekin. Ez dakigu denbora asko ala gutxi den, baina idazketari nabaritu diogu patxada bat gurean, batzuetan, faltan sumatzen duguna".

Patxada https://labur.eus/lInyx


💿 Iker Barandiaranek, bestalde, Maniaks taldearen Laberintuak diskoa (autoekoizpena, 2024) aurkeztu digu.

"Ohikoa da gaztaroaren borborrean musika taldeak sortzea, eta Arrasaten are gehiago. Baina talde bat sasoian eusteak esfortzu eta konpromiso handia eskatzen du, eta tira egin ezean denboraren eraginez hasierako indarra lausotzen joaten da. Horregatik sorpresa hartu dut Maniaks taldearen itzuleraren eta diskoaren argitalpenaren berri izan dudanean. Gogoz dator hirukotea".

Izan ginelako… landuko dugu! https://labur.eus/DhsQH
335
ARGIA

02 Nov, 08:00

Egun on, lagunok! Ikasturteko lehen astekarian argitaratu dugun iritzi bilduma segidan:

🖌 Goian Adur Larrearen zinta ⤴️

✍️ Diana Francoren teknologiaren zutabea: Kakofoniak https://labur.eus/rOFM6

✍️ Katixa Dolhare, literatur zalea (🎨 Paula Estévez): Hauspoa https://labur.eus/GEMh6

✍️ Endika Alabort, ekonomialaria: Ez goaz lanera https://labur.eus/rfJRs

✍️ Sukar Horia: Zaintzaren herrian bizitza posibleagoa da https://labur.eus/I6Oyf

✍️ Leire Narbaiza, irakaslea: Arrosa gorria https://labur.eus/i2o8t

✍️ Beñat Muguruza, irakaslea eta ikertzailea: Balorazio positiboa https://labur.eus/9WM6k

Irakurketa eta asteburu ona izan! 😘
582
ARGIA

02 Nov, 05:59

Gaurko egunez duela 75 urte, 1949an, hilerriko euskarazko inskripzioak kendu eta gaztelaniazkoak jartzeko agindu zuen Gernikako alkate frankistak.

Euskaraz idatzitako harriak kendu behar izan zituzten hauen jabeek zigortuak izango ez baziren. Aurreko mendeetatik zetozen euskaldunen eta euskararen aurkako politikak muturrera eraman zituzten frankistek, hizkuntza bizitza publikotik ia desagerrarazteraino.

Gehiago:

1936: Armaz beterik iritsi zen Bilboko portura Andreev lurrunontzi sobietarra https://labur.eus/Nfi1Z

1979, duela 45 urte: Pantera Beltzetako kide Assata Shakurrek espetxetik ihes egin zuen AEBetan: https://labur.eus/7IzrA

1989, duela 35 urte: Indigenekin lan egiten zuen Dianna Ortiz moja bahitu eta torturatu zuten Guatemalako militarrek: https://labur.eus/YWUVz

1994, duela 30 urte: Bilboko Arte Ederren museoa okupatzen saiatu ziren Arte Ederretako ikasleak, irakasle euskaldun eske: https://labur.eus/aHla2
726
ARGIA

01 Nov, 19:59

🎥🎥🎥🎥🎥🎥 Gabon lagunak!

Ostiraleroko dokumentalean oroimen historikoari begira jarri eta Astigarragaraino joango gara.

📋 Orri zuriak betetzen
https://labur.eus/H8l7i

📝 1936ko gerrako eta frankismo garaiko Astigarragako hainbat biktimaren testigantzak jasotzen ditu dokumentalak. Iraganean, Astigarragan, motibazio politikoak eragindako indarkeria egoera gordinak bizi izan dira eta guztiek ondorio bera izan dute, sufrimendu eta min sakona. Garaiak aldatuz joan dira urteak aurrera joan ahala, baina indarkeriazko gertakari guztiak ezaugarri berberak partekatu dituzte, giza eskubideen urraketa. Biktimen errekonozimenduan eta erreparazioan bidea egiten jarraitzeko urrats bat gehiago da.

👉 Eneritz Aulestia eta Unai Alberdiren lana.

🕥 88 minutu.

🎞 545 dokumental ikusgai, euskaraz eta doan: https://www.dokumentalak.com
968
ARGIA

01 Nov, 19:53

Egun on!

Esaerak hala dio...

Hazi gaiztotik ez da kuia onik

Azaro lohitsu, urte garitsu

Azaro, azaro, erein eta itxaro

Azaroan ortzia, urte onaren mentura

Azaroko eguna, argi orduko iluna

Urrian eta azaroan hego haize

 Udazkenean azaroa eta udaberrian baratzea loretan

Zuhaitz bat asko luzatu eta hazita ere, hostoak sustraietara bueltatzen dira

🌳🌸🌽🍎 Bizi Baratzea kanalera harpidetuta, egunean behin jasoko duzu Jakoba Errekondok proposatutako lan berezi bat: https://t.me/bizibaratzea
730
ARGIA

01 Nov, 19:00

🤔 Nola landu da heriotza literaturan? Eta zertarako balio du?

✍️ Ainhoa Aldazabalen irakurketa propio bat.

Zuhaitzak askatu du hosto hila https://labur.eus/KrXcz
972
ARGIA

01 Nov, 07:00

Egun on lagunok, jarraian webgunean publikatu ditugun zenbait artikulu:

⚠️ ‘Lo que no te cuentan de Donosti’-ren kontrako elkarretaratzea deitu dute astelehenerako Easo Plazan, beren deialdiarekin bat eginez (Irutxuloko Hitza) https://labur.eus/MTRpq

👉 Portugaleteko Sastraka Gaztetxeko bederatzi kide epaituko dituzte (Gedar) https://labur.eus/XeC9U

🎵 Gorka Erostarbe (Badok): “Edukiak gorantz egin du eta sorkuntza aldetik une polita bizitzen ari da euskal musika” (Hala Bedi) https://labur.eus/1n791

🌐 Wikipedia AA eduki okerretik (baina ez AA orotatik) askatzeko premia eta proiektua (Sustatu) https://labur.eus/Q48oc

Egun ona izan, lagunok!
1,396
ARGIA

31 Oct, 21:02

ESKAINTZA BEREZIA | Egin ARGIAkoa azaroak 15 baino lehen eta 'Kosmetikoak Sendabelarrekin' liburua opari 🎁

Batez beste 100 toxiko barneratzen ditugu egunero azaletik: garbitzeko xaboi, hidratatzeko krema eta usain goxoak izateko desodorante eta kolonien bidez. Hamaika gaitzen jatorria da pertsona askorentzat, eta gainera toxiko horiekin ura eta Lurra ere kutsatzen ari gara.

Gure burua eta Lurra kaltetu gabe azala nola garbitu eta zaindu jakiteko liburua argitaratu berri dugu Garbiñe Larrearekin: Kosmetikoak Sendabelarrekin. Bertan erakusten du urratsez urrats nola egin etxean xaboiak, kremak, xanpuak, ukenduak, ezpainetakoak, desodoranteak, perfumeak... Osagai seguruak eta ahalik gutxien erabilita, kontsumoa eta gastua murrizteko.

Ez bazara ARGIAkoa, eskaintza honekin pausoa ematera animatu nahi zaitugu eta etxera opari bidaliko dizugu Garbiñek sinatutako alea. https://www.argia.eus/eginargiakoa/

Ongi segi!
1,346
ARGIA

31 Oct, 20:01

Gau on!

🌳Klima larrialdia dugu gaur ere solasgai, eta zehazkiago oihanak. Gero eta egoera larriagoan daudelako munduko oihanak ere, klima aldaketaren eraginez. Orain arte basoak oso guti prestatu ditugu aldaketari, batez ere praktiken inertziarengatik. Zuhaitzak iparrera azkarrago migratzen laguntzea izan daiteke konponbideetariko bat. Horren berri eman digu Nicolas Goñik ⤵️

Zuhaitzen migrazioa dugu oihanek klima larrialdiari aurre egiteko soluzioetariko bat https://labur.eus/qfKMe

Bihar arte! 👋🏽👋🏽
1,352
ARGIA

31 Oct, 17:10

Arratsalde on lagunok, webgunean jarraitzen ari garen zenbait informazio jarraian:

‼️ Estatuaren biolentziaren beste 93 biktima aitortu ditu EAEko Balorazio Batzordeak https://labur.eus/KKDyI

🔴 Gaur hasita igandera, Gazte Topagune Sozialista antolatu dute Altsasun https://labur.eus/lXMJS

🏃‍♂️🏃‍♀️Korrikaren karbono isuria nola murriztu daitekeen ikertu dute lehenengo aldiz https://labur.eus/7zV09

Ongi segi, informatuta mantenduko zaituztegu.
1,298
ARGIA

31 Oct, 15:13

Arratsalde on, jarraian webgunean lantzen ari garen zenbait informazio:

⚠️ Murrizketak, bazterkeria eta negozio interesak: hondamendi batentzako koktel hilgarria Valentzian https://labur.eus/5bqPk

⚡️💰 Energia konpainien gaineko zerga berezia bertan behera uztea adostu du Espainiako Gobernuak, EAJ eta Juntsekin https://labur.eus/89gcW

🚽 Komun idorrak instalatu dituzte Hendaiako San Bixente ikastetxean, trantsizio ekologikoaren izenean https://labur.eus/AjjOB

Ongi segi, informatuta mantenduko zaituztegu.
1,314
ARGIA

31 Oct, 12:01

👋🏽 Eguerdion lagun!

👫☠️ “Eskolak ezin dio heriotzaren gaiari bizkarra eman”: Antzuolako eskolan heriotza nola lantzen duten azaldu diote Nahikari Barrio eta Josune Jiménez irakasleek Jon Torner kazetariari: https://labur.eus/vBD6q

🤝 Nafarroako Gobernuak 2025eko aurrekontuen proiektua aurkeztu du, EH Bilduren oniritziarekin: https://labur.eus/J4fuR

🔄 Euskara eta sexu-genero disidentziak uztartzeko zertzeladak: https://labur.eus/VXAhX

Horrez gain, gaur Gau Beltza da, eta aspaldiko elkarrizketa interesgarri bat berreskuratu dugu:

🎃 “Haurrek Halloween ospatzeari esker jakin dugu gurean ere kalabazekin jolasten zutela duela ehun urte”: https://labur.eus/ilRZ0
1,453
ARGIA

31 Oct, 07:01

Egun on lagunak!

Eskuin muturrak bere "gauzatxoak" egiten jarraitzen du, oraingoan Iruñean.

Mezu ultrakatolikoekin saboteatu dute LKN artistaren erakusketa https://labur.eus/Ly8Px


🔸 12 urtez azpikoentzat garraio publikoa doakoa izango da EAEn https://labur.eus/hV9cQ

🔸Aurrekontu akordioa sinatu dute Nafarroako Gobernuak eta EH Bilduk https://labur.eus/cEuow (Euskalerria Irratia)

🔸Donostiako turistifikazioa agerian uzteko bost datu https://labur.eus/h3w7e (Irutxuloko Hitza)

Ondo izan!
1,455
ARGIA

31 Oct, 06:00

Gaurko egunez 1891n, Tennesseeko meatzariek 500 preso askatu zituzten. AEBetako hegoaldeko lan zigor-sistemak presoak esklabo gisa eskaintzen zizkien enpresariei, soldatak jaitsiarazi eta grebak lehertzeko estrategia gisa. Tennesseeko meatzariei grebak ez egiteko konpromisoa sinarazi nahi izan zieten, baina gehienek ez zuten onartu eta kanporatu egin zituzten. Haien ordez presoak eraman zituzten lanera. Meatzariak matxinatu eta meatze gune osoa hartu zuten. Coal Creek gerra gisa bataiatu zuten gertaera hau AEBetako historiako langileen altxamendurik handienetakoa izan zen. Milaka meatzarik estatuko armadari aurre egin zioten esklabotza sistemari amaiera emateko.

Gehiago:

1517: Martin Lutherrek Erreforma protestantea hasi zuen https://labur.eus/mra99

1926: Anteo Zamboni gazte anarkista Mussolini Italiako diktadore faxista hiltzear egon zen https://labur.eus/OJg9g

1973: Helikoptero batean egin zuten ihes IRAko hiru presok Dublingo Mountjoy espetxetik https://labur.eus/EhEq8
1,402
ARGIA

30 Oct, 20:01

Gabon lagunok, aste honetan aldizkariko azala daraman erreportajea zuekin: Zestoako Zaintza Sarea.

Abiapuntua esanguratsua da: San Juan egoitza izaera publiko sendoko fundazio batek kudeatzen du, eta Gisasola egoitzaren jabea familia bat da. Biak enpresa handien atzaparretatik libre dira. Onintza Iruretaren eskutik ⤵️

Herri bat bere zaintza eredua sortzen
https://labur.eus/gk948
1,496
ARGIA

30 Oct, 15:31

Arrasti on lagunak!

❗️100 bat lagun hil ditu Israelek Gazako Beit Lahiya hirian egindako erasoaldi bakar batean.

“Gazako iparraldean bizitza bermatuko duen ezer ez dago” https://labur.eus/AScut

🔹 Nafarroako Gobernuari “proposamen serioagoak” egitea eskatu diote hezkuntza publikoko irakasleek https://labur.eus/uaWcg

🔹Bizkaiko grafikagileen grebak ekoizpena geldiarazi du erreferentziazko enpresetan https://labur.eus/QEd5C

🔹Gipuzkoako Avanza garraio enpresako langileek greba egingo dute urriaren 31n eta azaroaren 3an eta 4an https://labur.eus/ZUzSj (ELA sindikatua)

Ondo izan!
1,401
ARGIA

30 Oct, 12:00

⚠️ Eduki guztiak Interneten modu irekian eskaintzen ditugu, hedabide handiek kontatzen ez dituzten errealitateak bistarazi eta herritar guztien informatzeko eskubidea defendatzen dugulako (baliabide ekonomiko gutxien dutenena ere bai).

Hori komunitateari esker egiten dugu. Egin zaitez zu ere ARGIAkoa!
https://www.argia.eus/eginargiakoa
1,439
ARGIA

30 Oct, 12:00

📬 ARGIA 2.891 | Zestoako zaintza sarea, sorreratik eredugarri

Onintza Iruretaren erreportajeaz gain, kontu gehiago ere badakartzagu: Aranon Repsolek eraiki nahi duen zentral eoliko erraldoia, Marta G. Franco sare sozial komertzialei buruz... ⤵️

WEB | https://labur.eus/RC292
1,378
ARGIA

30 Oct, 12:00

PDF | Hemen aldizkaria osorik eta libre
1,499
ARGIA

30 Oct, 10:50

Kaixo, lagunok!

⛈⚡️ Zergatik lehertu da zerua orain Valentzian? https://labur.eus/3uXEY

🔫 Hendaia eta Donibane Lohizuneko udaltzainek armak eramango dituzte https://labur.eus/AQYlw

📢 Nafarroako Parlamentu aurrera eraman dute protesta irakasleek (Euskalerria Irratia) https://labur.eus/HsE9o

Eta Imanol Satrustegiren artikulua:
🇱🇧 Zertzelada batzuk Libanori buruz https://labur.eus/6uHgh

Gero arte 👋
1,368
ARGIA

30 Oct, 06:59

👋🏽 Egun on ARGIAzale!

💀👻Ikerketa baten arabera, umeei beldurrezko ipuinak kontatzea saihesten du gurasoen heren batek, baina haurrek (haurrei) beldurrezko istorioak irakurtzeko bost argudio ekarri ditugu, Gau Beltzaren bezperetan https://labur.eus/u9LgP

🤔 Egin daiteke artea borondate politikorik gabe? Nori egiten dio mesede horrek? Auzi horiek mintzagai, mahai inguruan: Hoberena etortzeko dago-eta https://labur.eus/BEnJu (Larraitz Fagundezen kronika)

👵🏻 "Euskaraz zainduak izateko eskubiderik badugu?", azken epai auskarafoboaren ostean euskararen aldeko bost elkarteren idatzia jaso du Sustatu-k: https://labur.eus/Yc7ss

🔸 Euskal dantzako diplomarako lehen urratsak Ipar Euskal Herrian (dantzan.eus): https://labur.eus/sfQ57

On egin! 😊
1,445
ARGIA

30 Oct, 06:01

Gaurko egunez 1982an, Euskal Herriko Laborarien Batasuna sindikatua eratu zuten Ipar Euskal Herriko nekazariek: ELB. Frantziako Estatuan nagusitzen ari zen eredu produktibistak baserriak desagerraraztera zihoala iritzita hasi ziren sindikatua osatzeko eztabaidak. Estatuko nekazarien FDSEA sindikatuak bultzatutako nekazaritza intentsiboari aurre egiteko eta laborantza herrikoia sustatzeko batu ziren ELB sindikatuan. Ordutik ezinbesteko eragilea da Ipar Euskal Herria ulertzeko.

Gehiago:

1938: AEBetan Orson Wellesek 'Munduen arteko gerra' irrati-nobela interpretatu zuen irratian, estralurtarren inbasio bat gertatzen ari zela zabalduz https://labur.eus/NbgTW

1969: Josu Murueta hil zuen tiroz polizia frankistak Erandion, kutsaduraren aurkako protesta batean https://labur.eus/s2Jb3

1977: Lehen aldiz omendu ziren publikoki 1936an Hernaniko hilerrian frankistek fusilatutako herritarrak https://labur.eus/QAuby

1995: Quebecen independentziaren inguruko bigarren erreferenduma egin zuten https://labur.eus/sjkmk
1,407
ARGIA

29 Oct, 18:59

🔵 Gau Beltza eta Hildakoen Eguna ate joka ditugun honetan, modu bitxian hil diren pertsonaia historikoak ekarri dizkigu Nagore Irazustabarrenak. ⤵️

Oroimen Histerikoa 3x07: Orotariko hiltegia

Gozatu!
1,583
ARGIA

29 Oct, 17:02

👋🏽 Arratsaldeon, lagun

⚖️ Epaiketa izan du Mozal Legearekin zigortu zuten ekintzaile ekologistak: "Gure lurraldea defendatzea ez da delitua, baizik eta demokrazia hutsa": https://labur.eus/YDJOA

❗️ Hilabete honetan Zornotzan eta Zierbenan laneko istripuak izan zituzten langileak hil dira: https://labur.eus/tbNyq

🔸 Baldintzapeko askatasunean aske geratu dira bi euskal preso iruindar: https://labur.eus/q5y87

🔥 Su hartu du Arberoa ikastolako eraikin batek: https://labur.eus/TS2Sa

🖥📱Hamar urtean zabor elektronikoaren pilaketa mila aldiz biderkatu daiteke https://labur.eus/DQfON

🇯🇵 "Desengainu mingotsa zegoen Japoniako hautetsontzietan Ishiba jaunarentzat", Mikel Aramendiren nazioarteko analisia: https://labur.eus/wjCHQ
1,446
ARGIA

29 Oct, 12:08

Kaixo, irakurle!

🇮🇱 Israelgo parlamentuak UNRWA Palestinatik kanporatzeko eskatu du ia aho batez https://labur.eus/0ZKZV

🧑‍⚕️ EHUn Medikuntza euskaraz ikasteko plaza kopurua espainolezkoarekin parekatu nahi du Jaurlaritzak https://labur.eus/5GINc

🇧🇪 BIDEOAN: Ehunka ekologistak Total petrolio-enpresaren fabrika blokeatu dute Belgikan https://labur.eus/MOtQn

✊ Migratzaileen eskubideen alde borrokatzeko Tinkuy taldea sortu dute Gasteizen https://labur.eus/mFrVo

Ondo segi👋
1,428
ARGIA

29 Oct, 07:00

Egun on lagunok, jarraian webgunean lantzen ari garen zenbait albiste:

⛰✝️ Mendietako gurutzeak: Ondarea ala zama? Axier Lopezen eskutik https://labur.eus/Z4y6E

📺 Euskarak zergatik ez du ganorazko kuotarik hedabideetan? Gorka Peñagarikanok https://labur.eus/XRCtl

🚄 AHTrentzat zundaketa lanak egiten hasi dira Otsobi kontzejuaren lurretan, baimenik eskatu gabe (Euskalerria Irratia) https://labur.eus/eun3G

🏗 Ancorak Donostiako Arte Ederren eraikineko "ezkutuko obren" aurkako salaketa jarri du Ertzaintzan (Irutxuloko Hitza) https://labur.eus/UivNL

Ongi segi lagunok, informatuta mantenduko zaituztegu.
1,560
ARGIA

29 Oct, 06:00

Gaurko egunez duela 50 urte, Iñaki Iparragirre etakidea hil zuen Guardia Zibilak Pasaian, eta honek Jerónimo Vera sarjentua.

Idiazabalgoa zen Iparragirre eta 18 urte zituen. Atxilotu berria zeukaten militante batekin zuen hitzordua Pasaiako taberna batean. Guardia Zibilak hura torturatuta, informazioa atera eta han itxaron zioten. Zain egon ondoren, eta ez zela etortzen ikusita, tabernatik atera zen. Orduan, polizia batek dokumentazioa eskatu zion, korrika ihes egiten saiatu zen baina tiro bat jo zioten. Lurretik tiro egin eta hil egin zuen Jerónimo Vera sarjentua.

Bertsio ofizialak enfrentamendu gisa saldu zuen segada. Lekukoen arabera, odolustuta hiltzen utzi zuten.

Gehiago:

1901: Czolgosz anarkista exekutatu zuten, AEBetako McKinley presidentea hiltzeagatik https://labur.eus/3QUR5

1922: Erromara iritsi zen Benito Mussolinik gidatutako Alderdi Faxistaren Martxa https://labur.eus/zz13j

1956: Israelek Egiptori eraso egin zion, Britainia Handiaren eta Frantziaren laguntzarekin https://labur.eus/C3NOD
1,405
ARGIA

28 Oct, 18:59

🟠 Zarataren atzean ezkutatu ohi dela kontatu digu Josu Ximun Billelabeitia Belako eta Lukiek musika taldeetako kideak. Oraingoan, ordea, inongo estalkirik gabe jarri da ARGIAko kameren aurrean. ⤵️

BTN 2x20: Josu Ximun BIllelabeitia | Zarata

Gozatu!
1,539
ARGIA

28 Oct, 17:11

Arratsalde on lagunok, jarraian webgunean lantzen ari garen zenbait albiste:

🟣 Maixan Arbelbide militante feminista heletarra hil da https://labur.eus/9l44X

⚠️ Azken epai euskarafoboaren harira, “enplegu publikorako hizkuntza bakarra gaztelania izatea” salatu dute https://labur.eus/qOics

🗞 Erdara darabilten Euskal Herriko hedabideek bizkarra ematen diote euskarazko kulturari https://labur.eus/7jz4r

👉 Gizartea eraso matxistak “normalizatzen” ari dela salatu du Itaiak https://labur.eus/F1oYo

🌱 Hazi ekologikoak jaso dituzte Amillubi proiektuan eta liburua aurkeztu dute https://labur.eus/FAMVD

Ongi segi, lagunok!
1,571
ARGIA

28 Oct, 14:32

Kaixo lagunok, jarraian webgunean lantzen ari garen zenbait informazio:

💰 Bilboko Alde Zaharreko Korrika batzordeak udalaren 1.500 euroko isuna salatu du, kalean pankartak eta banderak prestatzeagatik baimenik gabe https://labur.eus/mRl82

📻 Ipar Euskal Herriko irratien biziraupena “arriskuan” dela salatu dute, Frantziako Gobernuaren murrizketengatik https://labur.eus/xE2lV

🇵🇹 Biolentzia koloniala Portugalen. Axier Lopezen analisia https://labur.eus/y518C

💿 Kaskezur disko berriarekin dator, bost urteren ondoren https://labur.eus/rJUOV

Eta borobiltzeko, Foro Sozial Iraunkorreko kideek hilberri den Juanje Soria abokatuaz idatzi duten artikulua:

🌹 Juanje, gero arte bakarrik https://labur.eus/T7o6x

Ongi segi lagunok, informatuta mantenduko zaituztegu.
1,532
ARGIA

28 Oct, 12:14

👋🏽 Eguerdion, lagunok

👮🏻‍♂️Amaia Zabarte, Realaren partida baten atarian Ertzaintzak zauritutako zalea: “Badirudi bideoko irudiak moztu eta difuminatzen ari direla, haiek kontatzen ari direnarekin bat egin dezan”: https://labur.eus/IHpYH

🚌 Greban ari dira Hego Euskal Herriko autobus gidariak: https://labur.eus/bRq2A

❗️ Jaurlaritzak argudio euskarafoboz erantzun dio frogak euskaraz egitea eskatu duen suhiltzaile bati: https://labur.eus/NJYvS

⚖️ Arabako Mendiak Askek Mozal Legearen bidez jaso duen isuna epaiketara eramango du asteartean: https://labur.eus/zMP2u
1,592
ARGIA

28 Oct, 08:54

👋🏽 Egun on ARGIAzale!

✊🏽 Afari solidarioen alde eta arrazakeriaren aurka bildu dira 2.000 lagunetik gora Donostian: https://labur.eus/IARr1

💻 Jaurlaritzak baztertu egin du ikastetxeei software libreko sistema eragileak eskaintzea: https://labur.eus/rPdpO

Asteburuan Gipuzkoako Bertsolari Txapelketako azken final laurdenak izan dira (bertsozale.eus)

🔸 Oihana Iguaran Barandiaranek irabazi du Irungo saioa: https://labur.eus/UGWd0
🔸 Unai Mendizabal Jauregi nagusitu da Azkoitian: https://labur.eus/rRbsY

Amaitzeko, Gorka Bereziartuaren 'Ezetz astea ondo bukatu' saileko ale berria:

✍️Aita eta ama primuak: https://labur.eus/edn0L
1,599
ARGIA

28 Oct, 06:01

Gaurko egunez 1903an, gerra egoera deklaratu zuten Bizkaian. Meatzarien greba gero eta istilutsuagoa bilakatzen ari zen. Egun horretan langileek Bilbo hartu eta sekulako kaosa eragin zuten. Enfrentamendu armatuak ere izan ziren, hildako eta zaurituekin. Sozialistak ere ez ziren gai izan meatzari grebalariak kontrolatzeko, eta armada atera zuten kalera, hiria hartzera.

Hiru egunera, urriaren 31n, langileen garaipena iragarri zen eta urtarrilak 1etik aurrera egikarituko zizkieten beren eskaerak: soldata astero kobratzea eta erosketak nahi zuten lekuan egin ahal izatea.

Gehiago:

1921: Argentinako Patagonian langileek greba abiatu eta armak hartu zituzten https://labur.eus/1602V

1937: 42 eusko gudari fusilatu zituzten tropa frankistek Santoñan https://labur.eus/YKrJb

1965: Protesta artean, Galesen Llyn Celyn urtegia inauguratu zuen Liverpoolgo Udalak https://labur.eus/SqcEd

2013: Errigora ekimena aurkeztu zuten jendaurrean lehen aldiz https://labur.eus/X5NON
1,645
ARGIA

27 Oct, 20:00

Kaixo lagunak!

Yun Ping, artista txinatar eibartarra:

“Inor ez da gauza bakar bat, ezta gauza oso itxi bat ere”.

Uda osoan ikusgai egon dira Yun Ping artistaren argazkiak Donostiako Cibrian galerian. Identitate-prozesuak dituzte langai, generoaren eta arrazializazioaren bidegurutzean.

https://labur.eus/aNW0W

Egilea: Danele Sarriugarte Mochales

Ongi segi!
1,694
ARGIA

27 Oct, 11:00

👥 Sare sozialak, eskuin muturraren gorrotoa elikatzeko bazka.

Etorkinen aurkako diskurtsoak, feminismoaren aurkako olatua... Ingalaterrako Southport hiriko gertakariak abiapuntu.

🔶 Eskuin muturraren neurrira egindako sareak, gorrotoa elikatzeko bazka https://labur.eus/L15Ue

Bi azpi-testu:

🔸 Tradwives: Elena Francis itzuli da? https://labur.eus/ZwJkW

🔸 Kirolari lotuta ere bai... https://labur.eus/WiFAV

✍️ Gorka Peñagarikano
🖼 Iñaki Landa
1,546
ARGIA

27 Oct, 09:00

👋🏽 Egun on lagunok!

Atzo hitzordu garrantzitsu bi egon ziren Azpeitian eta Gasteizen. Azpeitian, txostena aurkeztu du NOR ikerketa-taldeak, Euskarazko kulturgintzaren presentzia hedabideetan deiturikoa. Gasteizen, Arabako hamazazpi talde, elkarte eta herri mugimenduk deituta manifestazio jendetsua egin dute makroproiektuen aurka.

🗞📲 Intuizioaren ebidentzia: erdara darabilten Euskal Herriko hedabideek bizkarra ematen diote euskarazko kulturari: https://labur.eus/7jz4r

⛰✊🏽 Arabako makroproiektuak gelditzeko eskatu dute milaka manifestarik Gasteizen (Kronika eta argazki galeria): https://labur.eus/7VXm6

(argazkian Gasteizko manifestazioa, Dos por Dos-ek egina)
1,542
ARGIA

27 Oct, 08:02

Oraingoan, Itsaso Zubiriak ARGIA astekariko Iritzi ataleko ilustratzaileak izan ditu hizpide. Dom Campistron eta Paula Estevezekin hitz egin du.

Ezkutuan geratzen diren egileak
https://labur.eus/8320d
1,313
ARGIA

27 Oct, 06:01

Gaurko egunez 1985ean, Donostian Larratxoko auzokideek trafikoa moztu eta futbol partida jokatu zuten errepidean. Langile izaera indartsuko auzoan, kirolerako azpiegiturak eskatzen urteak zeramatzaten, udalak entzungor egiten ziela. Ekintzarekin adierazi zuten halakorik egiteko beste gunerik ez zutela.

Gehiago:

1942: 17 urteko Helmuth Hübener ikasle antifaxista exekutatu zuten naziek Berlinen https://labur.eus/Er7lm

1961: Berlingo Harresiko 'Checkpoint Charlie' kontrol puntuaren alde banatan tanke sobietar eta estatubatuarrak parez pare jarri ziren https://labur.eus/hau7l

2005: Parisen istiluak hasi ziren aldirietako auzoetan, poliziarengandik ihesean ari ziren bi gazteren heriotzagatik https://labur.eus/JOdGF

2011: Tartakada jo zioten Nafarroako lehendakari Yolanda Barcinari, AHTaren aurkako Mugitu! mugimenduko kideek https://labur.eus/y6fcM
1,444
ARGIA

26 Oct, 19:01

Kaixo lagunak!

Alemaniako ezkerra: BSW geratzeko etorri da

Zer fenomeno da BSW alderdia? Immigrazioaren aurkakoa da, Die Linke ezkerreko alderditik dator, NATOren aurkakoa, langileen alde ageri da, arrakasta izan du... Zer da?

https://labur.eus/r0zT4

Ondo jarraitu!
1,491
ARGIA

26 Oct, 14:02

Arratsalde on! Historia honek seguru halako zirrara bat sortuko diola bati baino gehiagori. Denboraren Makina atalean kontatu dugu.

🇯🇵 Japonia, 1945eko abuztuaren 6a eta 9a. AEBek bonba atomiko bana bota zuten Hiroshima eta Nagasaki hirietan. Gaur egun, bizirik ateratakoei japonieraz hibakusha esaten zaie eta 2024an Bakearen Nobel Saria eman diete... ⤵️

Bakerik ez hibakushentzat https://labur.eus/jB2sG
1,579
ARGIA

26 Oct, 09:00

⚰️ Nolakoa eta norentzat izan behar du 30 urte barruko hilerriak?

Galdera potolo horren bueltako gogoeta parte-hartzailea egin dute Antzuolan, eta oraintsu aurkeztu dituzte saio irekietan parte hartu duten herritarren proposamenak.

Horien artean: hilerriak izan behar du herritar guztientzako lekua, jatorri, ideologia, sinesmen/erlijio edo klasea edozein izanik ere; udalak izan behar du zerbitzu publikoaren kontzientzia, eta pribatizazio arriskuari aurre egin; hilerriak estetika neutroagoa izatea, ez dadila antzeman adibidez nor den aberatsagoa eta nor pobreagoa; ez bihurtzea hildakoak nork gehiago maitatzen dituen erakusteko lehiaketa edo erakusleihoa; hilerriaren erabilerarako tramiteak gardenak izatea; agurrak egiteko leku goxoa; edota horiek antolatzen lagunduko duen udal langile bat egotea, ezkontza zibilen kasuan gertatzen den moduan.

✍️ Jon Torner Zabalaren erreportajea https://labur.eus/k3kJU
1,683
ARGIA

26 Oct, 07:01

Egun on, lagunok! Ikasturteko lehen astekarian argitaratu dugun iritzi bilduma segidan:

🖌 Goian Adur Larrearen zinta ⤴️

✍️ Ula Iruretagoienaren ‘Lurraldea eta arkitektura’ zutabea: Aparkalekuak https://labur.eus/vSS3i

✍️ Uxue Apaolazaren ‘Materialismo histerikoa’ zutabea: Begiratu ondo https://labur.eus/CeuOs

✍️ Diana Francoren teknologiaren zutabea: Migratzailea gehiago gabetzen https://labur.eus/2CClE

✍️ Tere Maldonado, filosofia irakaslea (🎨 Dom Campistron): Ikasi eta jolastu https://labur.eus/DLsWz

✍️ Karmelo Landa, historialaria: Nazio izatearen ardura https://labur.eus/7jcUS

✍️ Mikel Basabe, irakaslea: XXI. mendeko euskal eskola zein? Publikoa https://labur.eus/swirb

✍️ Castillo Suárez, idazlea: Basoan barna https://labur.eus/Wkamc

✍️ Beñat Irasuegi, kooperatibista: Gure herrietan egingo dugu lan https://labur.eus/8JOon

Irakurketa eta asteburu ona izan! 😘
1,413
ARGIA

26 Oct, 05:00

Gaurko egunez 1863an, Gurutze Gorria sortzeko biltzarra hasi zen Genevan. XIX. mendeko armadek ez zuten zaurituak artatzeko inolako sistemarik. Jean-Henri Dunant negozio-gizona Solferinoko guduaren ondorioek hunkitu egin zuten eta erakundea sortzea proposatu zuen. Adostu zuten zauritutako soldaduen neutraltasuna eta haiei laguntzeko nazio mailako elkarteak eratzea, baita medikuntzako pertsonen babeserako sinboloa ere: gurutze gorria duen besokoa. Euskal Herrian Bigarren Gerra Karlistan hartu zuen parte lehen aldiz, 1872an.

Gehiago:

1977: Fabrika bateko 8.000 langilek lantegian giltzapetu zituzten nagusiak Indian, ez zietelako soldata ordaintzen https://labur.eus/0bWNV

1990: 60 eskalatzailek 36 gau eta egun luzatuko zen kanpaldia abiatu zuten Atxarteko harrobiko horman, plataforma batean zintzilik https://labur.eus/Xslft

2001: 'Patriot Act' onartu zuten AEBetan, herritarren bizitza pribatua zelatatzeko legea https://labur.eus/4cjjK
1,496
ARGIA

25 Oct, 19:00

🎥🎥🎥🎥🎥🎥 Gabon lagunak!

Gaurko dokumentalak naturarekin gizakiok dugun harremanari buruz hausnartzeko parada eskainiko digu.

💧 Urak aske
https://labur.eus/Pn2G6

📝 Urak aske dokumentalak naturarekin dugun harremanari buruz hausnartzen du, eta etorkizunean biodibertsitatea izaten segitzeko zer bide egin behar genukeen irudikatzen du. Bi urtegi handi husteko eta haien presak kentzeko egindako urratsak azalduko dizkigu; Vezins Normandian (Frantziako Estatua) bata eta bestea Artikutza Euskal Herrian.

👉 Bego Zubiaren lana, EiTBk sareratu du.

🕥 74 minutu.

🎞 544 dokumental ikusgai, euskaraz eta doan: https://www.dokumentalak.com
1,665
ARGIA

25 Oct, 12:39

Arratsalde on lagunok, jarraian webgunean lantzen ari garen zenbait informazio:

⚠️ Manifestazioa deitu dute igande arratsaldean Donostiako Egian, KASekin elkartasunez eta arrazakeriaren aurka https://labur.eus/nmCbP

👉 Gasteizen 1976ko martxoaren 3an zauritutako beste zazpi pertsona identifikatu dituzte https://labur.eus/4LpRX

⛏️ Zangozako meatze polemikoa aurrera ateratzeko legea moldatzea eskatu du Nafarroako Gobernuak https://labur.eus/a0XWy

🎭 Eukalyptus antzezlanaren kronika: Naturaren aberastasuna https://labur.eus/E0joj

Ongi segi!
1,617

2025 All Right Reserved

Disclaimer: The content displayed on this website is solely provided by the respective Telegram channels. We hold no ownership or responsibility for the content shared by these channels.