Bizi Baratzea @bizibaratzea Channel on Telegram

Bizi Baratzea

@bizibaratzea


Bizi Baratzea (Basque)

Euskal kultura eta natura maite dutenentzat zuzendutako Telegram kanala aurkezten dugu: Bizi Baratzea. Kanala bizibaratzea (@bizibaratzea) izena du eta euskal hizkuntzan abiatutako informazioa eta inspirazioa eskaintzen du. Bizi Baratzea kanalak naturaren zaindua, loreen mundua, eta landareen nekazaritza jarduerak sustatzen ditu. Euskal herriko zuretzat baliagarria den informazioa eta aholkularitza eskaintzen du, horrela zure baratzea lor dezakezu. nnZer da Bizi Baratzea? Bizi Baratzea euskal hizkuntzan sortutako kanala da, naturaren zaindua eta kultura euskaldunarekin estutua. Euskal herriko loreak, landareak eta baratzak aztertzen ditu, bidezko aholkularitza eta ideiak eskaintzen dituena. Kanala bizi eta osasuntsu egiteko aholkularitza ere eskaintzen du, horrela naturan zehar ibiltzeko eta landareak zaintzeko arreta bermatzen du. nnNor da Bizi Baratzea? Bizi Baratzea kanala euskal kultura eta naturarekin zaletasuna dutenentzat egokitua da. Naturaren zaintzaileak, landareen maite zaleak eta euskal loreen misterioak ezagutzeko eskaingarria da. Kanala lagungarria izango da zure baratzea hobetzeko eta euskal herriaren lore eta lorezainak ezagutzeko asmo duenentzat. Bizi Baratzea kanala euskaldunentzat ideia eta inspirazio iturri izango da. nnEdukia zuretzat erabilgarria izan dadin, zure baratzea hobetzeko eta naturaren zaintzaile bihurtzeko, Bizi Baratzea kanala jarri zaitez gurekin harremanetan. Euskal herriko naturaren misterioak ezagutu, loreen munduari sartu, eta baratzea sendotu nahi baduzu, Bizi Baratzea Telegram kanalaren parte izan!

Bizi Baratzea

21 Nov, 13:38


Dani Blancok ateratako argazkian, ARGIA-Bizi Baratzeko egileak elkarrekin, bakoitzak bere azken argitalpena eskuan duela.

DURANGOKO AZOKA, BAGOAZ!
Azokarako txangoa antolatzen ari bazara, gogoan hartu hitzordu hauek:

Liburu aurkezpenak

Ilargia eta Landareak 2025eko agenda: abenduaren 6an, 17:00etan, Arte eta Historia Museoan.
Haziak liburua: abenduaren 6an, 17:30ean, Arte eta Historia Museoan.
Kosmetikoak Sendabelarrekin liburua: abenduaren 7an, 17:00etan, Talaia Areto Nagusian.
Ilargiaren egutegia 2025: abenduaren 7an, 17:30ean, Talaia Areto Nagusian.


Bizi Baratzearen postuan egongo dira
liburuak sinatzen eta irakurleekin aurrez-aurre solasteko gogoz...
🟢 Jakoba Errekondo egunero
🟢 Garbiñe Larrea egunero
🟢 Miguel Arribas Kelo ostiralean eta larunbatean
🟢 Marc Badal ostiralean
🟢 Josebe Blanco larunbatean

➡️ ARGIA-Bizi Baratzearen gunea aurkitzeko, urtero bezala, badakizu: gora begiratu, eta kanabera landareen azpian, hantxe aurkituko gaituzu.

Bizi Baratzea

21 Nov, 04:02


Egun on! Gaur Jakoba Errekondoren oharra:

Ongarriketa zaindu

Barazki hazkurritsuak lur aberatsetik datoz. Baratzeko lurra behar bezala ez ongarritzeak uzta murrizten du eta barazkien kalitatea urritzen.

Udazkena da ongarriketa nagusia egiteko sasoi egokiena. Eman luar edo simaur egokia lurrari behar den unean: ondua eta 0-3 kg/m2.

Landare bakan batzuek berria ere onartzen dute.

https://bizibaratzea.eus/garaiko-lanak#lan-bereziak

Bizi Baratzea

20 Nov, 04:01


Egun on! Jakoba Errekondoren gaurko lan berezia:

Neguari aurrea hartu

🧣Neguarekin sufritu dezaketenaren susmoa dugun landarerik baldin badugu, hasi babesten:

🧣Enborra adar nagusien hasierarekin batera oihal gozoz bildu, izotza kenduko dion txapela jarri ingurua itxi gabe eta lurrean sustraien gainean ongarri berri bero-beroa jarri. Horrek babes handia emango die sustraiei eta berotu egingo du ingurua eta bizirik eutsi.

🧣Horiek eginda izotzak erreta ere sustraietik edo enborretik berrituko da.

https://bizibaratzea.eus/garaiko-lanak#lan-bereziak

Bizi Baratzea

19 Nov, 04:00


Egun on! Atzoko haritik tiraka aholku hau gehitu du Jakoba Errekondok:

Zain bistan landatzerakoan sustraiak lokaztu edo basatu

💩Neguan zuhaitzak eta arbolak sustrai bistan landatzerakoan lokaztea komeni da.

💩Buztin lurra eta behi kaka nahasten dira erdibana eta ur pixka batekin lokatz bigunaren itxura hartu behar du.

💩Landatu aurretik egun betez edo landatzeko unean sustraiak lokatzetan blaituta landatu.

💩Errazago itsatsiko da eta alde ederreko indarrarekin etorriko da.

https://bizibaratzea.eus/garaiko-lanak#lan-bereziak

Bizi Baratzea

18 Nov, 10:04


🟡 Argi ordu gutxiko garaian gaude, eta horrek eragina izan dezake gure animoan. Horren jakitun, iluntasunak arindu eta eguzkiaren beroa gure gorputzari emateko moduez aritu da Garbiñe Larrea, besteak beste. ⤵️

Menda Bikoitza 2x03: Eztula eta eguzkiaren beroa

Ea gustatzen zaizuen!

Bizi Baratzea

18 Nov, 04:01


Egun on! Jakoba Errekondok proposatutako lana:

Zaina bistan duena landatu

🍂 Hostoak erori direnean hasten da zainak bistan dituen landare jendea landatzeko sasoia.

🌱 Bizi den tokitik, mintegitik, baratzetik edo menditik, landarea atera eta beste nonbait landatzeko lana da hau.

🌫 Negu giroak hasten direnean egiteko lana da. Giro horren arabera, baina azaroaren erditik atzera, otsaila amaitu arte egin beharreko lana.

(bihar jarraituko du...)

https://bizibaratzea.eus/garaiko-lanak#lan-bereziak

Bizi Baratzea

17 Nov, 04:01


Argazkia: Dani Blanco.


Egun on! Jakoba Errekondok azaldu digu nola zaindu:

Bioleta afrikarra (Streptocarpus ionanthus)

🌸 Argitasun handia behar du, baina eguzki galdatan ez jarri.

🌸 Epeltasuna maite du bioleta afrikarrak. Neguan 15 °C-tik behera hil egingo da. Horregatik, neguan ekialdeko edo hegoaldeko leiho batean eduki. Udan mendebaldeko batera eraman, ordea.

🌸 Haize-korronteetatik urrundu eta tenperaturaren gora-behera zakarrak saihestu.

🌸 Ureztaketa-ura epela edo hotzila erabili beti. Onena euritakoa da, kareak ere kalteak eragiten baitizkio.

🌸 Ingurune hezea behar du, nahitanahiez: lurrari heze eutsi. Ur epela erabili. Ureztatzean hostoak ez busti, onena azpiko platerean ura jartzea. Ihinztagailu fin batez noizbehinka eta eguzkitatik urruti lainoztatu.

🔍 Informazio hori eta gehiago: Etxeko landareak liburuan https://labur.eus/VpYgS

Bizi Baratzea

16 Nov, 04:00


Egun on! Jakoba Errekondoren gaurko lan berezia:

Hurritza moztea


🪵Hurritzak badu, hurraz gain, altxor izugarri bat: egurra. Hurritza zuhaixka da eta ez du tamaina handiko zurik emango, baina bere adar ugarietako egurra gauza askotarako erabili izan da: hesiak egiteko, etxe barruko hormak altxatzeko, saskiak eta otarrak josteko, barriketako uztaiak lotzeko, makilak egiteko, su-egurretarako, ikatza egiteko...

🪵Ilgoran bota izan da beti hurritza, zenbait tokitan urrikoan, baina gehienetan azarokoan. Gutxi batzuetan baita abenduan ere. Ilgorak hurritzaren egurrak berezkoa duen malgutasuna areagotzen du. Biguntasunean etorkor, ia nahi den forma emateraino eraman daiteke saskigintzan eta upelgintzan bezala. Azaroaren 18an 11:19 arte gaude ilgoran,

🪵Makiletan da hurritza ezagunena. Gehienetan hurritzaren ipurdiko muskil luze eta zuzenak izaten dira, esku makiletarako bezala akuilutarako. Makilgileak azala zuria duen hurritza nahi du, zailduagoa nonbait...

https://bizibaratzea.eus/garaiko-lanak#lan-bereziak

Bizi Baratzea

15 Nov, 04:01


Egun on! Jakoba Errekondok gomendatutako lan berezia:

Marrubia ugaldu

🍓Marrubi landareak ugaltzeko estoloiak edo herrestadarrak luzatzen ditu; muturrean landaretxo berria sortuko du. Lurra ukitu ordurako sustraiak eman eta errotuko da. Ondo itsatsi denean amarengandik bereizteko herrestadarra muztu.

🍓Marrubidia 3-4 urtero tokiz aldatu eta gaztetu eta berritzeko errotutako landaretxoak erabili, baita errotu gabeko landaretxoak uretan jarri eta sustraiak luzatutakoan.

🍓Sustraiak haztean marrubidi berria landatu.

https://bizibaratzea.eus/garaiko-lanak#lan-bereziak

https://bizibaratzea.eus/garaiko-lanak#lan-bereziak

Bizi Baratzea

14 Nov, 04:00


Kaixo! Jakoba Errekondok gaur aurkeztuko digun laguntxoa...

Luhartzari aurre egiten

Luhartza lurpean bizi den kilker antzeko handi eta gorrizta da. Haginak ditu galeriak egiteko eta landareen sustraiak mozten ditu. Lur fresko eta harroak maite ditu.

Luhartza harrapatzeko, udazkenean lurrean zuloak egin, aitzurkada pare baten tamainakoak, behor-simaur berriz bete eta estali (ontzi baten tapa, teilak...).

Hotz den artean, tarteka miatu eta bertan topatuko ditugu simaurraren epelean luhartzak eta bere kumeak.

https://bizibaratzea.eus/garaiko-lanak#lan-bereziak

Bizi Baratzea

13 Nov, 04:00


Egun on! Hauxe Jakoba Errekondoren gaurko jakingaia:

Etxe barruko landareentzat, lurrezko edo plastikozko ontzia?

Landareak bietan ongi hazi ohi dira. Bien arteko alderik nabarmenena ureztaketa egiteko maiztasuna da. Plastikozko loreontzi batetik lurrezko batera (edo alderantziz) landarea birlandatzeak, ureztatze-ohiturak aldatzea du berekin.

Lurrezko ontziaren abantailak:

- Lurrak poroak ditu. Zainek errazago hartzen dute arnasa. Maizago ureztatu behar da, baina lurra nekezago lokaztuko da.

- Astunagoa da, iraultzen zailagoa eta eusten errazagoa.

Plastikozko ontziaren abantailak:

- Arina da eta erraz mugitu daiteke.

- Gutxiagotan ureztatu behar da.

- Garbitzen erraza da.

Lurrezko eta plastikozko ontziez gain, badira zurezkoak, zeramikazkoak, beirazkoak eta abar. Oinarrizkoa drenaje ona izatea da, ontziaren azpialdeko zuloak garbi izatea, soberan den urak aise alde egin dezan. Etxean hiltzen diren landare gehienak ur gehiegiagatik hiltzen dira.

https://bizibaratzea.eus/garaiko-lanak#lan-bereziak

Bizi Baratzea

11 Nov, 04:01


Egun on! Jakoba Errekondoren gaurko lan proposamena:

Baratxuria freskotarako

🧄 Azaroan hasi eta martxoa aldera arte erein daiteke, mailakatuta jarri eta etengabeko uzta izango duzu.

🧄 Lur harroa eta egutera, beroa nahi du.

🧄 Loreontzian ere oso ondo etorriko da.

🧄 Buru osoa sartu, lurrarekin arin estali, 10 cm inguruko tartea utzi eta 40 bat egunetarako jateko moduan izango da.

🧄Sutako hautsa eskuera baduzu lurrari nahasi, gustuko du.

🧄 Buru bakoitzak dituen begiak adina landaretxo emango ditu, 20-25 cm luzatu denean guri-guri freskotan jateko.

https://bizibaratzea.eus/garaiko-lanak#lan-bereziak

Bizi Baratzea

10 Nov, 04:01


Egun on! Jakoba Errekondoren gaurko jakingaia:

Patatak gogoan

Azaroa da simaurketa lan nagusiak egiteko sasoi onena. Hurrengo urtean jango dituzun patatak hartu kontutan. Hona proposamena:

💩Orain azaroan simaurra zabaldu lurgainean; erruz jarri, 15 zentimetro inguru. Behorrarena oso ona da.

💩Simaurra olana edo belaki batez estali.

🥔Otsaila-martxoan goizeko patata nahi baduzu eta apirilean jasotzekoa nahi baduzu, estalkia kendu eta patatak sartu lurra landu gabe.

🥔Ez duzu jorratzen lan handirik izango, ez eta patata landareak lurreztatzen ere, eta onena: gorrinak jotzen gehiago kostako zaio. Patata ateratzea ere errazago egingo zaizu. Lan gutxiago!

https://bizibaratzea.eus/garaiko-lanak#lan-bereziak

Bizi Baratzea

09 Nov, 04:00


Egun on! Jakoba Errekondok gaur proposatutako lan berezia:

Mugurdiondoa sustraitik ugaritu

Mugurdiondo amari 1 cm lodiko sustraia kendu; 10 cm-ko zatitan moztu, dituen sustrai txikiak mantenduz.

Lur harrotan, ontzi batean 3 cm sartu horizontalki eta estali.

Ugari ureztatu eta toki babesean eduki hurrengo udaberrira arte.

Apirila-maiatzean ontzian edo lurrean landatu. Lehen urtean ureztatzen jarraitu.

https://bizibaratzea.eus/garaiko-lanak#lan-bereziak

Bizi Baratzea

08 Nov, 04:00


Egun on! Gaur Jakoba Errekondoren eskutik:

Orbela ongarritzeko lau urrats

1️⃣ Bildu hosto hezeak.
2️⃣ Birrindu. Belarra mozteko makinarekin belarrarekin nahastuta bildu eta txikitu, hobe luartuko da.
3️⃣ Sarezko kaiolan pilatu 20 cm-ko geruzatan: tartean hegazti zirin pixka bat zabaldu, baita hosto luar zaharra edo zolda-belar edo asun hostoak.
4️⃣ Heze eta aireztatua jagon.

🍁 6 hilabetera irauli eta lehengo gai horiek nahasi.
🍁Urtebetean erabilgarri egongo da eta 2-3 urtera hosto-luar jatorra izango da.

🖋 Mimogoxo proiektua. Garazi Zabaletaren artikulua: https://labur.eus/BCl4w

Bizi Baratzea

07 Nov, 14:36


ELKARRIZKETA | “Kosmetiko industrialak gure sistema hormonala hackeatzen ari dira eta horren aurrean baliabideak eman nahi izan ditut”

Kosmetikoak sendabelarrekin liburua aurkeztu du gaur eguerdian Garbiñe Larreak Donostian.

🎥 Bideoa osorik ikusgai: https://labur.eus/47FSK

🖋 Elkarrizketa irakurgai: https://labur.eus/qt3L2

📘Liburua erosteko: https://labur.eus/q8pTj

Ongi segi, lagunok.

Bizi Baratzea

07 Nov, 04:01


Egun on! Pentsatu al duzu...

Zer landatu azaroan?

Eskarola
Borraja
Ziazerba
Udaberriko aza
Tipulatxa
Tipulina
Porrua
Arabarba

🖋 Mugarik gabe, baina ez mugagabe. Eneko Bachillerren artikulua: https://labur.eus/jARN8

Bizi Baratzea

06 Nov, 17:30


🎥Egonarria 3x02 I Getariako zimarroi edo hegalabur haztegiak.

Getarian jartzear diren Euskal Herriko lehen hegalabur haztegiak zer ondorio izango ditu?

Ikusi egonarria saioa osorik ondorengo estekan⤵️
https://labur.eus/sNN4t

Bizi Baratzea

06 Nov, 04:01


Egun on! Ba al dakizu...

Zer erein azaroan?

🌾 Laboreak: oloa, garia, zekalea, garagarra...
🫘 Baba handia
Baba beltz txikia
🫛 ilarra
🧄 baratxuria
ardi-mihia
udaberriko aza
errefaua
perrexila
udaberriko porrua
tipulina
🧅tipula gorria eta zuria

🖋 Birika-belarra. Garbiñe Larrearen artikulua: https://labur.eus/rbFdy

Bizi Baratzea

05 Nov, 04:00


(argazkia: Mikel Garcia)

Egun on! Jakoba Errekondok juxtu gaurko proposatutako lan berezia:

Negurako jasotzeko uztak bildu ilbeheran

🎃 Kuia, kiwi, sagar, udare, mizpira eta abar ilbehera honetan bildu eta toki fresko, ilun eta, batez ere, ondo haizeberritzen den batean jaso.

⛔️ Elkarren ondoan ez jarri.

👌🏿Dasta hobea izango dute abendura arte arbolean bertan uzten direnek; kiwiak, adibidez.

📆 Ilbehera gaur 18:09ak arte da. Azaroko hurrengo ilbehera 18an hasiko da, 11:19an eta abenduaren 2 gauera arte (23:23) iraungo du.

🖋 Eguzki-lore meteorologoa. Jakoba Errekondoren artikulua: https://labur.eus/a8ZdL