علی ولی الله

لَنْ يَخْرُجَ الْقَائِمُ وَ لَا تَرَوْنَ مَا تُحِبُّونَ حَتَّى يَخْتَلِفَ بَنُو فُلَانٍ فِيمَا بَيْنَهُمْ فَإِذَا كَانَ كَذَلِكَ‌ طَمَعَ النَّاسُ فِيهِمْ وَ اخْتَلَفَتِ الْكَلِمَةُ وَ خَرَجَ السُّفْيَانِيُّ.

امام باقر علیه‌السلام فرمودند:
هرگز حضرت قائم خروج نخواهد کرد و نه آنچه که دوست دارید را نخواهید دید تا که در بنی فلان (عباس) اختلافی ایجاد می‌شود در آنچه که بینشان هست پس چون چنین گردد، مردم در (حکومت) آنها طمع نمایند و در کلمه ای اختلاف ایجاد شود و سفیانی خروج کند.

غیبت نعمانی ص۲۵۵

لَا يَكُونُ فَسَادُ مُلْكِ بَنِي فُلَانٍ حَتَّى يَخْتَلِفَ سَيْفَا بَنِي فُلَانٍ فَإِذَا اخْتَلَفَا كَانَ عِنْدَ ذَلِكَ فَسَادُ مُلْكِهِمْ‌.

امام صادق علیه‌السلام فرمودند:
فساد و نابودی مملکت و سلطنت بنی فلان (عباس) اتفاق نمی افتد تا که بین دو (گروه) شمشیر (قدرت) بنی فلان اختلاف ایجاد می‌شود پس هنگامی که چنین اختلافی بین آن دو (گروه) ایجاد شود، درین حال فساد و نابودی مملکت و سلطنت آنها سر رسد.

الغیبة ص۴۴۸

كَانَ يَقُولُ خُرُوجُ السُّفْيَانِيِّ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ النِّدَاءُ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ طُلُوعُ الشَّمْسِ مِنَ الْمَغْرِبِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ أَشْيَاءُ كَانَ يَقُولُهَا مِنَ الْمَحْتُومِ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ وَ اخْتِلَافُ بَنِي فُلَانٍ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ خُرُوجُ الْقَائِمِ مِنَ الْمَحْتُومِ.

ابو حمزه ثمالی گوید: امام صادق علیه‌السلام می فرمودند: خروج سفیانی، نداء و طلوع خورشید از مغرب از حتمیاتست.
گفتم: باز هم از حتمیات چیزی هست؟
پس فرمودند: و اختلاف بنی فلان (عباس)، قتل نفس زکیه و خروج قائم از حتمیاتست.

الغیبة ص۴۳۵

«عجب عجمانی»

وزراء المهدى من الاعاجم ما فيهم عربي يتكلمون العربيه و هم اخلص الوزراء وافضل الوزراء.

پیامبر صل الله علیه وآله فرمودند:
وزیران حضرت قائم علیه‌السلام همه عجم (غیر عرب) هستند و در میان آنها عربی نیست که به عربی سخن بگوید و آنها خالص ترین و برترین وزیران هستند.

یوم الخلاص ص۳۶۱

اتَّقِ الْعَرَبَ فَإِنَّ لَهُمْ خَبَرَ سَوْءٍ أَمَا إِنَّهُ لَا يَخْرُجُ مَعَ الْقَائِمِ مِنْهُمْ وَاحِدٌ.

امام صادق علیه‌السلام فرمودند:
بپرهیزید از عرب که برای آنها خبر بدی خواهد بود آگاه باش که از آنها یک نفر هم با قائم خروج نخواهد کرد.

الغیبة ص۴۷۶

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ أَنَّهُ سَمِعَهُ يَقُولُ وَيْلٌ لِطُغَاةِ الْعَرَبِ مِنْ شَرِّ قَدِ اقْتَرَبَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ كَمْ مَعَ الْقَائِمِ مِنَ الْعَرَبِ قَالَ شَيْءٌ يَسِيرٌ فَقُلْتُ وَ اللَّهِ إِنَّ مَنْ يَصِفُ هَذَا الْأَمْرَ مِنْهُمْ لَكَثِيرٌ فَقَالَ لَا بُدَّ لِلنَّاسِ مِنْ أَنْ يُمَحِّصُوا وَ يُمَيَّزُوا وَيُغَرْبَلُوا وَيَخْرُجُ مِنَ الْغِرْبَالِ خَلْقٌ كَثِيرٌ.

امام صادق علیه‌السلام فرمودند:
وای بر سرکشان عرب از شرّی که در پیش است.
عرض کردم فدایت گردم از عرب چه تعداد با قائم همراه اند؟
فرمودند: تعداد اندکی.
پس عرض کردم به خدا قسم از عرب کسانی که این امر را وصف میکنند قائل به این امر باشند بسی فراوانند.
فرمودند: ناگزیر مردم باید مورد آزمایش و امتحان قرار گیرند و غربال شوند که سرانجام از این غربال خلق کثیری خارج می گردند.

الغیبة ص۲۰۴

قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى مِنْبَرِ الْكُوفَةِ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ ذِكْرُهُ قَدَّرَ فِيمَا قَدَّرَ وَ قَضَى وَ حَتَمَ بِأَنَّهُ كَائِنٌ لَا بُدَّ مِنْهُ أَنَّهُ يَأْخُذُ بَنِي أُمَيَّةَ بِالسَّيْفِ جَهْرَةً وَ أَنَّهُ يَأْخُذُ بَنِي فُلَانٍ بَغْتَةً.

مولانا علی بر منبر کوفه چنین فرمودند:
همانا خداوند عزّوجلّ چنین در آن چیزی که مقدرست تقدیر کرده و جاری نموده و حتمی قرار داده که لازمه بنی امیه به شمشیر (حکومتشان) آشکارا گرفته شوند و نیز بنی فلان ناگهان گرفته شوند‌.

غیبت نعمانی ص۲۵۶

قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ أَمْسِكْ بِيَدِكَ هَلَاكَ الْفُلَانِيِّ اسْمُ رَجُلٍ مِنْ بَنِي الْعَبَّاسِ‌ وَ خُرُوجُ السُّفْيَانِيِّ وَ قَتْلُ النَّفْسِ وَ جَيْشُ الْخَسْفِ وَ الصَّوْتُ قُلْتُ وَ مَا الصَّوْتُ أَ هُوَ الْمُنَادِي فَقَالَ نَعَمْ وَ بِهِ يُعْرَفُ صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ ثُمَّ قَالَ الْفَرَجُ كُلُّهُ هَلَاكُ الْفُلَانِيِّ مِنْ بَنِي الْعَبَّاسِ.

یعفور گوید: امام صادق علیه‌السلام به من فرمودند: به دستت نگه دار هلاکت فلانی که اسم مردی از بنی عباس است و خروج سفیانی و قتل نفس و لشکر خسف (فرو در زمین) و صوت.
پرسیدم: صوت چیست؟ آیا منادی هست؟
فرمودند: بله و به آن صاحب این امر شناخته می‌شود سپس فرمودند: همه فرج در هلاکت فلانی از بنی عباس هست.

غیبت نعمانی ص۲۵۸

«نیست به عجل عجل ما!»

ذَكَرْنَا عِنْدَهُ مُلُوكَ آلِ فُلَانٍ‌ فَقَالَ إِنَّمَا هَلَكَ النَّاسُ مِنِ اسْتِعْجَالِهِمْ لِهَذَا الْأَمْرِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَعْجَلُ لِعَجَلَةِ الْعِبَادِ إِنَّ لِهَذَا الْأَمْرِ غَايَةً يُنْتَهَى إِلَيْهَا فَلَوْ قَدْ بَلَغُوهَا لَمْ يَسْتَقْدِمُوا سَاعَةً وَ لَمْ يَسْتَأْخِرُوا.

پیش امام صادق علیه‌السلام از پادشاهان آل فلان (بنی العباس) گفته شد پس فرمودند: جز این نیست که مردم بخاطر عجله کردنشان برای (رسیدن به) این امر هلاک شدند زیرا که همانا خداوند این امر را بسبب عجله بندگانش به تعجیل نمی اندازد و همانا برای این امر غایتی هست که سرانجام به آن متنهی می‌شود پس اگر این امر به کمال خود برسد حتی لحظه‌ای در (آمدن) آن تقدم و تأخر اتفاق نخواهد افتاد.

غیبت نعمانی ص۲۹۷

كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ إِذْ دَخَلَ عَلَيْهِ مِهْزَمٌ فَقَالَ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ أَخْبِرْنِي عَنْ هَذَا الْأَمْرِ الَّذِي نَنْتَظِرُهُ مَتَى هُوَ فَقَالَ يَا مِهْزَمُ كَذَبَ الْوَقَّاتُونَ وَ هَلَكَ الْمُسْتَعْجِلُونَ وَ نَجَا الْمُسَلِّمُونَ.

مهزم نزد امام صادق علیه‌السلام بود که گفت فدایت شوم کی هست زمان این امری که در انتظار آنیم؟
پس فرمودند: ای مهزم معین گران وقت، دروغگویانند و عجله کنندگان، هلاکند و تسلیم شدگان، نجات یافتگانند.

غیبت نعمانی ص۲۹۴

إِنَّ جَميعَ ما طَلَعَت عَلَيهِ الشَّمسُ في مَشارِقِ الأَرضِ ومَغارِبِها، بَحرِها وبَرِّها وسَهلِها وجَبَلِها عِندَ وَلِيٍّ مِن أَولِياءِ اللّهِ وأَهَلِ المَعرِفَةِ بِحَقِّ اللّهِ كَفَيءِ الظِّلالِ.

امام سجاد عليه السلام فرمودند:
همه آنچه كه خورشيد بر آن مى تابد از شرق تا غرب، چه دريا و چه خشكى، و چه دشت و كوه، نزد ولى اى از اولياى الهى و اهل معرفت به حقيقت خداوند، چون سايه سايبان است.

تحف العقول ص۳۹۱

الإمام الصادق عليه السلام لاِبنِ أَبِي العَوجاءِ لَمّا قالَ: ما مَنَعَهُ إِن كان الأَمرُ كَما يَقولونَ أن يَظهَرَ لِخَلقِهِ ويَدعوهُم إِلى عِبادَتِهِ حَتّى لا يَختَلِفَ مِنهُمُ اثنانِ، ولِمَ احتَجَبَ عَنهُم وأرسَلَ إِلَيهِمُ الرُّسُلَ؟ ولو باشَرَهُم بِنَفسِهِ كانَ أَقرَبَ إِلَى الإِيمانِ بِهِ: وَيلَكَ وكَيفَ احتَجَبَ عَنكَ مَن أَراكَ قُدرَتَهُ في نَفسِكَ ؛ نُشوءَكَ ولَم تَكُن، وكِبَرَكَ بَعدَ صِغَرِكَ، وقُوَّتَكَ بَعدَ ضَعفِكَ وضَعفَكَ بَعدَ قُوَّتِكَ، وسُقمَكَ بَعدَ صِحَّتِكِ وصِحَّتَكَ بَعدَ سُقمِكَ، ورِضاكَ بَعدَ غَضَبِكَ وغَضَبَك بَعدَ رِضاكَ، وحُزنَكَ بَعدَ فَرَحِكَ وفَرَحَكَ بَعدَ حُزنِكَ، وحُبَّكَ بَعدَ بُغضِكَ وبُغضَكَ بَعدَ حُبِّكَ، وعَزمَكَ بَعدَ أَناتِكَ وأَناتَكَ بعد عَزمِكَ، وشَهوَتَكَ بَعدَ كَراهَتِكَ وكَراهَتَكَ بَعدَ شَهوَتِكَ، ورَغبَتَكَ بَعدَ رَهبَتِكَ ورَهبَتَكَ بَعدَ رَغبَتِكَ، ورَجاءَكَ بَعدَ يَأسِكَ ويَأسَكَ بَعدَ رَجائِكَ، وخاطِرَكَ بِما لَم يَكُن في وَهمِك، وعُزوبَ ما أنتَ مُعتَقِدُهُ عَن ذِهنِكَ.

امام صادق عليه السلام در پاسخ به ابن ابى العوجاء كه گفت: چه مى شد اگر آن چنان كه مى گوييد (خدا هست) براى آفريدگانش آشكار شود و آنان را به عبادت خود، فرا خوانَد تا دو نفر از خلقش نيز با هم اختلاف نكنند و چرا خود را از آنان در پسِ حجاب بُرده و فرستادگان را به سوى ايشان فرستاده است؟ و اگر خود با آنان به طور مستقيم ارتباط بر قرار مى كرد، مردم به ايمان نزديک تر بودند: (پس حضرت فرمودند) واى بر تو! چگونه در حجاب است كسى كه قدرتش را در تو به نمايش نهاده: پيدايش تو از نيستى، بزرگ شدنت از پسِ كوچكى، نيرومند شدنت از پسِ ناتوانى و ناتوانى ات از پسِ نيرومندى و بيمارى ات پس از سلامت و سلامتت پس از بيمارى و رضايتت پس از خشم و خشمت پس از رضايت و اندوهت پس از شادى و شادى ات پس از اندوه و محبّتت پس از نفرت و نفرتت پس از محبّت و عزمت پس از تأنّى و تأنّى ات پس از عزم و اشتياقت پس از ناپسند داشتنت و ناپسند داشتنت پس از اشتياق و رغبتت پس از حذر و حذرت پس از رغبت و اميدت پس از نااميدى و نااميدى ات پس از اميد و خطور به ذهن آنچه در خيال تو هم نبود و دور شدن از ذهن تو از آنچه بدان باور داشتى.

كافی ج۱،ص۷۵

«گفتار مولی الموحدین اندرباره نفس»

مَن عَرَفَ نَفسَهُ فَقَد عَرَفَ رَبَّهُ.

آن كه خود را بشناسد پس همانا پروردگارش را شناخته.

مَن لَم يَعرِف نَفسَهُ بَعُدَ عَن سَبيلِ النَّجاةِ، وخَبَطَ فِي الضَّلالِ وَالجَهالاتِ.

كسى كه خود را نشناسد، از راه رهايى دور مى افتد و در گم راهى و نادانى فرو مى غلتد.

لا تَجهَل نَفسَكَ فَإِنَّ الجاهِلَ مَعرِفَةِ نَفسِهِ جاهِلٌ بِكُلِّ شَيءٍ.

از خود بى خبر مباش كه بى خبر از خود، از همه چيز بى خبر است.

مَن عَرَفَ نَفسَهُ فَهُوَ لِغَيرِهِ أعرَفُ.

آن كه خود را بشناسد، ديگران را بهتر می شناسد.

مَن عَرَفَ نَفسَهُ فَقَدِ انتَهى إِلى غايَةِ كُلِّ مَعرِفَةٍ وعِلمٍ.

آن كه خود را بشناسد، به نهايت هر شناخت و علمی مى رسد.

غررالحکم

«گوهری درونی»

غايَةُ المَعرِفَةِ أَن يَعرِفَ المَرءُ نَفسَهُ.

نهايت معرفت آنست که آدمی خودش را بشناسد.

غررالحكم

مَعرِفَةُ النَّفسِ أنفَعُ المَعارِفِ.

سودمندترينِ معرفت‌ها خودشناسی است.

غررالحكم

لا مَعرِفَةَ كَمَعرِفَتِكَ بِنَفسِكَ.

امام باقر علیه‌السلام فرمودند:
هيچ شناختى همانند معرفت تو به خودت نیست.

تحف العقول

«خود شناسی»

مَن عَجَزَ عَن مَعرِفَةِ نَفسِهِ فَهُوَ عَن مَعرِفَةِ خالِقِهِ أَعجَزُ.

مولانا علی فرمودند:
هر كس از شناخت خويش ناتوان باشد، از شناخت آفريدگارش، ناتوان تر است.

شرح نهج‌البلاغه

أَكثَرُ النّاسِ مَعرِفَةً لِنَفسِهِ أَخوَفُهُم لِرَبِّهِ.

مولانا علی فرمودند:
آن كه خويشتن را بيشتر مى شناسد، از خدايش بيشتر مى ترسد.

غررالحکم

عَجِبتُ لِمَن يَجهَلُ نَفسَهُ، كَيفَ يَعرِفُ رَبَّهُ؟!

مولانا علی فرمودند:
در شگفتم از كسى كه خود را نمى شناسد، چگونه خداى خود را بشناسد؟!

غررالحکم

اُطلُبُوا العِلمَ ولَو بِالصّينِ وهُوَ عِلمُ مَعرِفَةِ النَّفسِ، وفيهِ مَعرِفَةُ الرَّبِّ.

امام صادق علیه‌ السلام درباره سخن پيامبر صلى الله عليه و آله که فرمودند: «علم را بجوييد، حتّى اگر در چين باشد» فرمودند: و آن علم، خودشناسى است كه در آن، شناخت پروردگار هم نهفته است.

بحارالانوار

بَينَما مُحَمَّدُ بنُ عَلِيِّ بنِ الحُسَينِ في فِناءِ الكَعبَةِ، فَإِذا أَعرابِيٌّ فَقالَ لَهُ: هَل رَأَيتَ اللّهَ حَيثُ عَبَدتَهُ؟ فَأَطرَقَ وأَطرَقَ مَن كانَ حَولَهُ، ثُمَّ رَفَعَ رَأسَهُ إِلَيهِ فَقالَ: ما كُنتُ لِأَعبُدَ شَيئا لَم أرَهُ. فَقالَ: وكَيفَ رَأَيتَهُ؟ قالَ: لَم تَرَهُ الأَبصارُ بِمُشاهَدَةِ العِيانِ، ولكِن رَأَتهُ القُلوبُ بِحَقائِقِ الإِيمانِ، لا يُدرَكُ بِالحَواسِّ، ولا يُقاسُ بِالنَّاسِ، مَعروفٌ بِالآياتِ، مَنعوتٌ بِالعَلاماتِ، لا يَجورُ في قَضِيَّتِهِ، بانَ مِنَ الأَشياءِ وبانَتِ الأَشياءُ مِنهُ «لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَىْ ءٌ»، ذلِكَ اللّهُ لا إِلهَ إِلاّ هُوَ. فَقالَ الأَعرابِيُّ: اللّهُ أَعلَمُ حَيثُ يَجعَلُ رِسالاتِهِ.

هنگامى كه امام باقر عليه السلام در كنار كعبه بود. عربى باديه نشين آمد و به ايشان گفت: آيا خدايى را كه مى پرستى، ديده اى؟ امام عليه السلام و همراهانش سر به تفكّر فرو بردند. سپس امام عليه السلام سرش را به سوى او بالا آورد و فرمودند: من، چيزى را كه نديده باشم، نمى پرستم. مرد عرب گفت: چگونه او را ديده اى؟ فرمودند: ديده سر، او را نديده است؛ بلكه دل‌ها او را با حقيقتِ ايمان ديده اند. او با حواس، درک نمى شود و با مردم، سنجيده نمى گردد. به نشانه هايش، شناخته و به علامت هايش توصيف شده است. در هيچ حكمى ستم نمى كند، از اشيا جداست و اشيا هم از او جدايند. «چيزى مانند او نيست». اوست خدايى كه معبودى جز او نيست. مرد عرب گفت: خدا بهتر مى داند كه رسالت هايش را در كجا قرار دهد.

احتجاج ج۱،ص۴۳۹

«علی الحجاب الله، حجابٌ لا»

لَيسَ بَينَ اللّهِ وبَينَ حُجَّتِهِ حِجابٌ، فَلا للّهِِ دونَ حُجَّتِهِ سِترٌ.

امام سجاد عليه السلام فرمودند:
ميان خدا و حجّتش حجابى نيست پس برای خدا جز حجّتش هیچ ستر و پوششی نيست.

بحارالانوار
معانی الأخبار

سَمِعتُهُ يَقولُ: رَأى رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آلهرَبَّهُ عز و جل. يَعني بِقَلبِهِ.

به نقل از مُرازم: شنيدم كه امام صادق عليه السلام فرمودند: پيامبر صل الله علیه وآله، پروردگارش را ديد؛ يعنى به (چشم) دلش (دید).

توحيد

إِنَّ رَجُلاً مِنَ اليَهودِ أتى أَميرَ المُؤمِنينَ عليه السلام فَقالَ: يا عَليُّ، هَل رَأيتَ رَبَّكَ؟ فَقالَ: ما كُنتُ بِالَّذي أَعبُدُ إِلها لَم أَرَهُ. ثُمَّ قالَ: لَم تَرَهُ العُيونُ في مُشاهَدَةِ الأَبصارِ، غَيرَ أنَّ الإيمانَ بِالغَيبِ بَينَ عَقدِ القُلوبِ.

مردى يهودى نزد مولا اميرالمومنین آمد و گفت: اى على! آيا پروردگارت را ديده اى؟
فرمودند: من معبودى را كه نديده باشم، هرگز نمى پرستم.
سپس فرمودند: چشم سر، او را نديده است، امّا ايمان به غيب با دل‌ها گره خورده است.

محاسن

ما رَأَيتُ شَيئا إِلاّ وقَد رَأَيتُ اللّهَ قَبلَهُ.

مولانا علی فرمودند:
من چيزى نديدم، جز آن كه خدا را پيش از آن ديدم.

کنز الدقائق
شرح اصول کافی

لَم أَعبُد رَبّا لَم أَرَهُ، ما رَأَيتُ شَيئا إِلاّ ورَأَيتُ اللّهَ فيهِ أو قَبلَهُ أو مَعَهُ.

مولانا علی فرمودند:
من، خدايى را كه نديده باشم، هرگز عبادت نمى كنم. چيزى را نديدم، جز آن كه خدا را در آن يا پيش از آن و يا با آن ديدم.

شرح الأسماء
الأسفار الأربعة

قُلتُ لَهُ: أَخبِرنی عَنِ اللّهِ عز و جل هَل یراهُ المُؤمِنونَ یومَ القِیامَةِ؟
قالَ: نَعَم، وقَد رَأَوهُ قَبلَ یومِ القِیامَةِ.
فَقُلتُ: مَتی؟
قالَ: حینَ قالَ لَهُم:«أَلَسْتُ بِرَبِّکمْ قَالُواْ بَلَی» ثُمَّ سَکتَ ساعَةً، ثُمَّ قالَ: وإِنَّ المُؤمِنینَ لَیرَونَهُ فِی الدُّنیا قَبلَ یومِ القِیامَةِ، ألَستَ تَراهُ فی وَقتِک هذا؟
قالَ أبو بَصیرٍ: فَقُلتُ لَهُ: جُعِلتُ فدِاک! فَأُحَدِّثُ بِهذا عَنک؟
فَقالَ: لا، فَإِنَّک إِذا حَدَّثتَ بِهِ فَأَنکرَهُ مُنکرٌ جاهِلٌ بِمَعنی ما تَقولُهُ، ثُمَّ قَدَّرَ أنَّ ذلِک تَشبیهٌ کفَرَ، ولَیسَتِ الرُّؤیةُ بِالقَلبِ کالرُّؤیةِ بِالعَینِ، تَعالَی اللّهُ عَمّا یصِفُهُ المُشَبِّهونَ وَالمُلحِدونَ.

ابو بصیر گوید: به امام صادق علیه‌ السلام گفتم: بفرمایید که آیا مؤمنان در روز قیامت، خداوند را می بینند؟
فرمودند: آری، پیش از روز قیامت هم، او را دیده اند.
گفتم: کی؟
فرمودند: آن گاه که به آنان فرمود: «أَلَسْتُ بِرَبِّکمْ قَالُواْ بَلَی» {آیا من پروردگار شما نیستم؟ گفتند: آری} سپس لحظاتی سکوت کردند و بعد فرمودند: مؤمنان او را در همین دنیا، پیش از روز قیامت می بینند. آیا تو هم اینک او را نمی بینی؟
گفتم: قربانت گردم! این (مطلب) را از قول شما نقل کنم؟
فرمودند: نه، زیرا اگر نقل کنی و شخصی که معنای سخن تو را نمی فهمد، انکارش کند و آن را تشبیه بداند، کافر می شود. دیدن با دل، چون دیدن با چشم نیست. خدا منزّه است از آنچه تشبیه کنندگان و مُلحدان وصفش می کنند.

توحید ص۱۱۷
البرهان ج۵،ص۵۳۸
کنز الدقائق ج۵،ص۲۲۸

بَيْنَمَا رَسُولُ اللَّهِ فِي مَنْزِلِ فَاطِمَةَ وَ الْحُسَيْنُ فِي حَجْرِهِ إِذْ بَكَى وَ خَرَّ سَاجِداً ثُمَّ قَالَ يَا فَاطِمَةُ يَا بِنْتَ مُحَمَّدٍ إِنَّ الْعَلِيَّ الْأَعْلَى تَرَاءَى لِي فِي بَيْتِكَ هَذَا فِي سَاعَتِي هَذِهِ فِي أَحْسَنِ صُورَةٍ وَ أَهْيَإِ هَيْئَةٍ فَقَالَ لِي يَا مُحَمَّدُ أَ تُحِبُّ الْحُسَيْنَ قُلْتُ يَا رَبِّ قُرَّةُ عَيْنِي وَ رَيْحَانَتِي وَ ثَمَرَةُ فُوءَادِي وَ جِلْدَةُ مَا بَيْنَ عَيْنَيَّ فَقَالَ لِي يَا مُحَمَّدُ وَ وَضَعَ يَدَهُ عَلَى رَأْسِ الْحُسَيْنِ بُورِكَ مِنْ مَوْلُودٍ عَلَيْهِ بَرَكَاتِي وَ صَلَوَاتِي وَ رَحْمَتِي وَ رِضْوَانِي وَ نَقِمَتِي وَ لَعْنَتِي وَ سَخَطِي وَ عَذَابِي وَ خِزْيِي وَ نَكَالِي عَلَى مَنْ قَتَلَهُ وَ نَاصَبَهُ وَ نَاوَاهُ وَ نَازَعَهُ أَمَا إِنَّهُ سَيِّدُ الشُّهَدَاءِ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الآْخِرِينَ فِي الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ وَ سَيِّدُ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ مِنَ الْخَلْقِ أَجْمَعِينَ وَ أَبُوهُ أَفْضَلُ مِنْهُ وَ خَيْرٌ فَأَقْرِئْهُ السَّلَامَ وَ بَشِّرْهُ بِأَنَّهُ رَايَةُ الْهُدَى وَ مَنَارُ أَوْلِيَائِي وَ حَفِيظِي وَ شَهِيدِي عَلَى خَلْقِي وَ خَازِنُ عِلْمِي- وَ حُجَّتِي عَلَى أَهْلِ السَّمَاوَاتِ وَ أَهْلِ الْأَرَضِينَ وَ الثَّقَلَيْنِ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ.

روزى پیامبر صل الله علیه وآله در منزل حضرت فاطمه سلام اللّه عليها تشريف داشته در حالى كه امام حسين عليه السلام در دامن آن جناب بودند، حضرت گريسته و به سجده رفته، سپس فرمودند: اى فاطمه، اى دختر محمّد! در اين ساعت و در همين مكان (خداوند) علىّ اعلى در بهترين صورت و زيباترين هیئت خود را به من نشان داد و گفت:
اى محمّد آيا حسين را دوست دارى؟
گفتم: بلى، نور ديده و گل خوشبو و ميوه دل و پرده ما بين ديده گان من است.
در حالى كه دست بر سر حسين عليه السلام نهاده بود به من فرمود:
اى محمّد بركت حاصل مى شود از مولودى كه بر او بركات و رحمت و رضوان من مى باشد و لعنت و غضب و عذاب و ذلّت و عقوبت من بر كسى كه او را كشته و نصب عداوتش نموده و با او دشمنى كرده و با وى به حرب برخاسته است.
به طور حتم و قطع او سرور شهداء است از اوّلين و آخرين در دنيا و آخرت و آقاى جوانان اهل بهشت است از جملگى خلائق و پدر ایشان از او برتر و بهتر است پس سلام من را به او برسان و بشارتش بده كه او علامت هدايت و نشانه است براى دوستان من و نگهبان و شاهد من بر خلق و خزانه دار علم من و حجتم بر اهل آسمان‌ها و زمين و جن و انس مى باشد.

کامل الزیارات ص۱۹۳

قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ بَلَغَنَا أَنَّ لِآلِ جَعْفَرٍ رَایَةً وَ لِآلِ الْعَبَّاسِ رَایَتَیْنِ فَهَلِ انْتَهَی إِلَیْکَ مِنْ عِلْمِ ذَلِکَ شَیْ ءٌ قَالَ أَمَّا آلُ جَعْفَرٍ فَلَیْسَ بِشَیْ ءٍ وَ لَا إِلَی شَیْ ءٍ وَ أَمَّا آلُ اَلْعَبَّاسِ فَإِنَّ لَهُمْ مُلْكاً مُبْطِئاً يُقَرِّبُونَ فِيهِ اَلْبَعِيدَ وَ يُبَاعِدُونَ فِيهِ اَلْقَرِيبَ وَ سُلْطَانُهُمْ عَسِيرٌ لَيْسَ فِيهِ يَسِيرٌ حَتَّى إِذَا أَمِنُوا مَكْرَ اَللَّهِ وَ أَمِنُوا عِقَابَهُ صِيحَ فِيهِمْ صَيْحَةٌ لاَ يَبْقَى لَهُمْ مُنَادٍ يَجْمَعُهُمْ وَ لاَ يُسْمِعُهُمْ وَ هُوَ قَوْلُ اَللَّهِ: حَتّٰى إِذٰا أَخَذَتِ اَلْأَرْضُ زُخْرُفَهٰا وَ اِزَّيَّنَتْ اَلْآيَةَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَمَتَى يَكُونُ ذَلِكَ قَالَ أَمَا إِنَّهُ لَمْ يُوَقَّتْ لَنَا فِيهِ وَقْتٌ وَ لَكِنْ إِذَا حَدَّثْنَاكُمْ بِشَيْءٍ فَكَانَ كَمَا نَقُولُ فَقُولُوا صَدَقَ اَللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ إِنْ كَانَ بِخِلاَفِ ذَلِكَ فَقُولُوا صَدَقَ اَللَّهُ وَ رَسُولُهُ تُؤْجَرُوا مَرَّتَيْنِ وَ لَكِنْ إِذَا اِشْتَدَّتِ اَلْحَاجَةُ وَ اَلْفَاقَةُ وَ أَنْكَرَ اَلنَّاسُ بَعْضُهُمْ بَعْضاً فَعِنْدَ ذَلِكَ تَوَقَّعُوا هَذَا اَلْأَمْرَ صَبَاحاً وَ مَسَاءً قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ اَلْحَاجَةُ وَ اَلْفَاقَةُ قَدْ عَرَفْنَاهَا فَمَا إِنْكَارُ اَلنَّاسِ بَعْضُهُمْ بَعْضاً قَالَ يَأْتِي اَلرَّجُلُ أَخَاهُ فِي حَاجَةٍ فَيَلْقَاهُ بِغَيْرِ اَلْوَجْهِ اَلَّذِي كَانَ يَلْقَاهُ فِيهِ وَ يُكَلِّمُهُ بِغَيْرِ اَلْكَلاَمِ اَلَّذِي كَانَ يُكَلِّمُهُ.

فضیل گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: فدایت گردم! به ما خبر رسیده که آل جعفر را یک پرچم است و آل عباس (بنی عباس) دو پرچم دارند. آیا شما از این موضوع، چیزی می‌دانید؟
فرمودند: آل جعفر نه به دنبال چیزی است و نه تمایل به دست آوردن چیزی دارد.
امّا آل عباس دارای حکومتی دیرپایند که در آن دوران را مقرّب خویش نموده و نزدیکان را از خود دور می‌کنند. در حکومتشان سختی هست ولی هیچگونه آسایشی نیست تا آن زمان که از مکر الهی احساس امنیّت کنند و از انتقام او ایمن شوند. آن وقت است که چنان نهیب و صیحه ای بر سرشان فرود آید که دیگر منادی (ندا دهنده ای) باقی نمی ماند تا آنان به خاطر آن گرد آیند و نه کسی که گوش به آنها فرا دهد (تا از آنان حمایت کند) و این همان تفسیر آیه: «حَتَّیَ إِذَا أَخَذَتِ الأَرْضُ زُخْرُفَهَا و ازّیّنت» {تا آن گاه كه زمين آرایش و زينتش را بر خود گرفت} می باشد.
پرسیدم: فدایت شوم! این موضوع چه وقتی رخ خواهد داد؟
فرمودند: وقتش برای ما هم مشخص نشده ولی بدان، ما هرگاه راجع به موضوعی سخنی بگوییم و خبری درباره آن دهیم، قطعی است. در این صورت باید بگویید: خدا و رسولش راست گفتند و اگر خلاف آن رخ داد، بگویید: خدا و رسولش راست گفتند و در این صورت اجر و پاداش شما دو چندان خواهد بود.
اما اگر فقر و تهیدستی و نداری بالا گرفت و مردم همدیگر را ناشناس تلقّی کردند، در این حالت شبانه روز منتظر این امر (ظهور حضرت قائم) باشید.
گفتم: فدایت گردم! ما با مفهوم فقر و تهیدستی و نداری آشنایی داریم، اما این که مردم یکدیگر را ناآشنا تلقّی کنند، یعنی چه؟
فرمودند: شخص محتاج جهت رفع حاجتش نزد هم‌نوع خود می‌رود، اما او با آن روی گشاده همیشگی با او برخورد نمی کند، بلکه به گونه دیگری با او سخن می‌گوید که سابقه ندارد.

تفسير القمی ج۱،ص۳۱۱
بحارالأنوار ج۴،ص۹۹

إِنَّ مُلْكَ وُلْدِ اَلْعَبَّاسِ مِنْ خُرَاسَانَ يُقْبِلُ وَ مِنْ خُرَاسَانَ يَذْهَبُ.

مولانا علی فرمودند:
همانا فرمانروایی بنی عباس از خراسان می آید و از خراسان نیز می رود.

بحارالانوار ج۴۱،ص۳۲۰

مُلْكُ بَنِي اَلْعَبَّاسِ عُسْرٌ عُسْرٌ لَيْسَ فِيهِ يُسْرٌ، تَمْتَدُّ فِيهِ دَوْلَتُهُمْ، لَوِ اِجْتَمَعَ عَلَيْهِمُ اَلتُّرْكُ وَ اَلدَّيْلَمُ وَ اَلسِّنْدُ وَ اَلْهِنْدُ لَمْ يُزِيلُوهُمْ وَ لاَ يَزَالُونَ يَتَمَرَّغُونَ وَ يَتَنَعَّمُونَ فِي غَضَارَةٍ مِنْ مُلْكِهِمْ حَتَّى يَشِذَّ عَنْهُمْ مَوَالِيهِمْ وَ أَصْحَابُ أَلْوِيَتِهِمْ وَ يُسَلِّطَ اَللَّهُ عَلَيْهِمْ عِلْجاً يَخْرُجُ مِنْ حَيْثُ بَدَأَ مُلْكُهُمْ، لاَ يَمُرُّ بِمَدِينَةٍ إِلاَّ فَتَحَهَا، وَ لاَ تُرْفَعُ لَهُ رَايَةٌ إِلاَّ هَدَّهَا، وَ لاَ نِعْمَةٌ إِلاَّ أَزَالَهَا، اَلْوَيْلُ لِمَنْ نَاوَاهُ، فَلاَ يَزَالُ كَذَلِكَ حَتَّى يَظْفَرَ وَ يُدْفَعَ إِلَى رَجُلٍ مِنْ عِتْرَتِي يَقُولُ بِالْحَقِّ وَ يَعْمَلُ بِهِ.

مولانا علی فرمودند:
فرمانروایی بنی عباس بسیار سخت و تحمل ناشدنی خواهد بود و هیچ آسانی در آن وجود نخواهد داشت و حکومتشان این‌گونه استمرار خواهد یافت و اگر ترکان و سندیان و هندیان و دیلمیان هم با هم متحد شوند نمی توانند آنها را از بین ببرند و همچنان در نعمت غوطه ورند و از فراوانی نعمت‌های پادشاهی شان برخوردارند تا اینکه طرفداران ایشان از آنها جدا شده و پرچمدارانشان را ترک می‌کنند. سپس خداوند مرد غول پیکر خشنی را بر آنان چیره می‌سازد که از همانسو که حکومت آنان آغاز شد ظهور می‌کند و از هر شهری که می‌گذرد آن را فتح می‌نماید و هر پرچمی که برافراشته می‌شود نابود می‌کند و همهٔ نعمت‌ها را از بین می‌برد و وای بر کسی که با او به دشمنی برخیزد و این وضعیت همچنان ادامه می‌یابد تا اینکه (کسی بر او) پیروز گردد و حکومت را در اختیار مردی از فرزندان من که به حق می‌گوید و به حق عمل می‌کند، قرار دهد.

بحارالانوار ج۳۱،ص۵۳۰

إختلاف الصنفين من العجم في لفظة كلمة ويسفك فيهم دماء كثيرة ويقتل الوف الوف الوف منهم وخروج الشروسي من بلاد الأرمينية الى اذربيجان يسمى بالبريق يريد وراء الري الجبل الاحمر المتلاحم بالجبل الاسود لزيق جبال طالقان

امام حسین علیه‌السلام فرمودند:
دو دسته از مردم عجم درباره لفظ کلمه ای اختلاف پیدا می کنند و میان آنان خونریزی بسیار می شود و هزاران هزار نفر به قتل می رسند. آنگاه شروسی از بلاد ارمنستان به سمت آذربایجان که آن را بریق می نامند به قصد پشت ری که کوهی سرخی هست که به کوه سیاه چسبیده به کوه های طالقان متصل است، خروج کند.

مجمع النورین ص۲۹۷

إِنَّ الْقَائِمَ مِنْ وُلْدِ عَلِيٍّ لَهُ غَيْبَةٌ كَغَيْبَةِ يُوسُفَ وَ رَجْعَةٌ كَرَجْعَةِ عِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ثُمَّ يَظْهَرُ بَعْدَ غَيْبَتِهِ مَعَ طُلُوعِ النَّجْمِ الْأَحْمَرِ وَ خَرَابِ الزَّوْرَاءِ وَ هِيَ الرَّيُّ وَ خَسْفِ الْمُزَوَّرَةِ وَ هِيَ بَغْدَادُ وَ خُرُوجِ السُّفْيَانِيِّ وَ حَرْبِ وُلْدِ الْعَبَّاسِ مَعَ فِتْيَانٍ أَرْمِينِيَّةٍ وَ آذَرْبِيجَانَ تِلْكَ حَرْبٌ يُقْتَلُ فِيهَا أُلُوفٌ وَ أُلُوفٌ كُلٌّ يَقْبِضُ عَلَى سَيْفٍ مُحَلَّى تَخْفِقُ عَلَيْهِ رَايَاتٌ سُودٌ تِلْكَ حَرْبٌ يَشُوبُهَا الْمَوْتُ الْأَحْمَرُ وَ الطَّاعُونُ الْأَغْبَرُ

از کعب الأحبار روایت شده که قائم از فرزندان مولانا علی است كه برای وی پنهان‌شدنی همچون یوسف و رجعتی مانند بازگشت عیسی ابن مریم است. سپس در پی غیبتش با (علاماتی مثل) طلوع ستاره سرخ و ویران‌شدن زورا كه همان ری است و خسف (در زمین فرو رفتن) مزوره كه همان بغداد است و شورش سفیانی و نبرد بنی عباس با جوانان ارمنستان و آذربایجان، آشکار می‌شود. آن نبردی است كه در آن، هزاران و هزاران نفر كشته می‏شوند، هر کدام شمشیری آراسته را می‌گیرند که بر همگی پرچم‌هایی سیاه به جنبش درمی‌آیند. آن جنگی است که مرگ سرخ و طاعون تیره با آن درمی‌آمیزند.

غیبت نعمانی ص۱۴۷

لَا بُدَّ لِنَارٍ مِنْ آذَرْبِيجَانَ لَا يَقُومُ لَهَا شَيْ‌ءٌ وَ إِذَا كَانَ ذَلِكَ فَكُونُوا أَحْلَاسَ بُيُوتِكُمْ‌ وَ أَلْبِدُوا مَا أَلْبَدْنَا فَإِذَا تَحَرَّكَ مُتَحَرِّكُنَا فَاسْعَوْا إِلَيْهِ وَ لَوْ حَبْواً وَ اللَّهِ لَكَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَيْهِ بَيْنَ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ يُبَايِعُ النَّاسَ عَلَى كِتَابٍ جَدِيدٍ عَلَى الْعَرَبِ شَدِيدٌ وَ قَالَ وَيْلٌ لِطُغَاةِ الْعَرَبِ مِنْ شَرٍّ قَدِ اقْتَرَبَ.

امام صادق علیه‌السلام فرمودند:
ناگزیر آتشی در آذربایجان به وقوع می‌پیوندد که چیزی جلودار آن نیست. چون رخ داد فرش‌های خانه هایتان باشید و تا زمانی که ما حرکتی نکرده ایم حرکتی نکنید. هنگامی که حرکت کنندهٔ ما (قائم آل محمد) حرکت کرد، اگر چه چهار دست و پا، به سویش بشتابید. به خدا قسم گویا او را بین رکن و مقام می‌بینم که با مردم بنابر کتابی جدید بیعت می‌کند که بر عرب شدید و سنگین است. در ادامه فرمودند: وای بر تجاوزگران عرب از شرّی که به آنها نزدیک می‌شود.

غیبت نعمانی ص۱۹۴

زنده کردن و میراندن از شئون اهلبیت علیهم السلام است

فی عیون المعجزات عن ابی علی محمد بن همام عن جعفر بن محمد بن مالک الفزاری عن محمد بن صدقة عن محمد بن سنان عن المفضل بن عمر عن جابر بن یزید الجعفی عن ابی خالد الکابلی قال: قال: الامام علی بن الحسین زین العابدین سلام اللّه علیه لما سألناه عن هذه الآیة و لقد جعلنا فی السماء بروجا و زیناها للناظرین قال: ان قنبرا مولی علی أتی منزله یسأل عنه و خرجت الیه جاریة یقال لها فضة. قال قنبر: فقلت لها: این علی بن ابی طالب و کانت جاریته. فقالت: فی البروج. قال قنبر: و انا لا اعرف لامیرالمؤمنین بروجا. قلت: و ما یصنع فی البروج؟ قال:هو فی البروج الاعلی یقسم الارزاق و یعین الآجال و یخلق الخلق و یمیت و یحیی و یعزّ و یذلّ. قال قنبر:فقلت: و الله لأخبرن مولای امیرالمؤمنین بما سمعت من هذه الکافرة،  فبینا نحن کذلک اذ طلع امیرالمؤمنین سلام اللّه علیه و انا متعجب من مقالتها. فقال: یا قنبر ما هذا الکلام الذی جری بینک و بین فضة؟ فقلت: یا امیرالمؤمنین ان فضة ذکرت کذا و کذا و قد بقیت متعجبا من قولها. فقال: یا قنبر ادن منی فدنوت منه فتکلم بشیء لا افهمه ثم مسح بیده علی عینی فاذا السماوات و ما فیهن بین یدی امیرالمومنین سلام اللّه علیه کانها فلکة او جوزة یلعب بها کیف یشاء و قال: و الله انی قد رأیت خلقا کثیرا یقبلون و یدبرون ما علمت ان الله خلق ذلک الخلق کلهم. فقال لی: یا قنبر! قلت:نعم یا امیرالمومنین. قال: هذه لاوّلنا و هو یجری لآخرنا و نحن خلقناهم و خلقنا ما فیها و ما تحتها ثم مسح یده العلیا علی عینی فغاب عنی جمیع ما کنت اراه حتی لم ار منه شیئا و عدت علی ما کنت علیه من رأی البصر.

وقتی از امام سجاد سلام الله علیه از تفسیر این آیه سوال کردیم (و همانا در آسمان بروجی قرار دادیم و برای نظر کنندگان زینت دادیم) فرمودند قنبر غلام امیرالمؤمنین آمد منزل حضرت که سؤالی از حضرت بپرسد کنیزی که به او فضه می گفتند بر او وارد شد قنبر گفت به او گفتم امیرالمؤمنین کجاست؟
گفت در بروج آسمان ها قنبر گفت من بروجی برای حضرت نمی شناسم در بروج چه می کند؟
گفت در بروج اعلی تقسیم ارزاق می کند و تعیین اجل ها می کند و خلق می کند و میمیراند و زنده می کند و عزیز می کند و ذلیل می کند.
قنبر گفت به خدا قسم مولایم را خبر میکنم از آنچه این زن کافره گفت.
در همین حین امیرالمؤمنین سلام اللّه علیه طلوع کرد و من همچنان متعجب بودم فرمودند ای قنبر چه چیزی بین تو و فضه بیان شد؟
گفتم ای امیرالمؤمنین فضه چنین می گوید  و من تعجب کردم.
فرمودند: ای قنبر نزدیک شو نزدیک شدم چیزی گفت که نفهمیدم با دستشان چشمم را مسح کردند ناگهان آسمان ها و زمین و مابین آنها در مقابل امیرالمؤمنین می چرخید مثل گردو که هر طور حضرت می خواست بازی می کرد و من خلق کثیری دیدم که روی می آورند و پشت می کنند و من می دانستم خدا چنین مخلوقاتی دارد.
فرمودند ای قنبر
گفتم بلی ای امیرالمؤمنین.
فرمودند این برای اول ماست و برای آخر ماهم چنین است و ما خلق کردیم و خلق کردیم آنچه در آن است سپس دست دیگرشان را به چشم من کشیدند آنچه دیدم غیب شد. و به حالت اول برگشت.

صحیفه الابرار میرزا محمد تقی مامقانی ج۳ ص۲۳۹

أنا الظاهر مع الأنبياء، أنا صاحب الأديان.

مولانا علی فرمودند:
منم آشکار با انبیاء و منم صاحب ادیان.

بیان الأئمه ص۶۲

«تکرار تاریخ»

أَنَّ عَلِيّاً صِدِّيقُ هَذِهِ اَلْأُمَّةِ وَ فَارُوقُهَا وَ مُحَدَّثُهَا وَ إِنَّهُ هَارُونُهَا وَ يُوشَعُهَا وَ آصَفُهَا وَ شَمْعُونُهَا إِنَّهُ بَابُ حِطَّتِهَا وَ سَفِينَةُ نَجَاتِهَا إِنَّهُ طَالُوتُهَا وَ ذُو قَرْنَيْهَا.

پیامبر صل الله علیه وآله فرمودند:
هر امتی صدیق و فاروقی دارد و صدیق و فاروق این امت، مولانا علی است. او کشتی نجات و باب حطّۀ آن است. او یوشع و شمعون و ذوالقرنین این امت است.

المناقب
عیون الاخبار

قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ مَا مَنْزِلَةُ اَلْأَئِمَّةِ قَالَ كَمَنْزِلَةِ ذِي اَلْقَرْنَيْنِ وَ كَمَنْزِلَةِ يُوشَعَ وَ كَمَنْزِلَةِ آصَفَ صَاحِبِ سُلَيْمَانَ.

از عمار ساباطی نقل شده که به امام صادق علیه‌السلام عرض کرد: منزلت ائمه چگونه است؟
فرمودند: مانند جایگاه ذوالقرنین، یوشع و آصف رفیق سلیمان است.

کافی
کنز الدقائق

أَرَسْطَاطَالِیسُ مُعَلِّمُ الْأَطِبَّاءِ وَ أَفْلَاطوُنُ رَئِیسُ الْحُکَمَاءِ.

امام صادق علیه‌السلام فرمودند:
ارسطاطالیس (ارسطو) معلم اطباء و افلاطون رئیس حکمأست.

احتجاج
بحارالانوار

یروی أنّ عمرو بن العاص قدم من الاسکندریهْْ علی سیّدنا رسول اللّه فسأله عمّا رأی، فقال: رأیت قوماً یتطلّسون (یتطیلسون) و یجتمعون حلقاً و یذکرون رجلا یقال له ارسطوطالیس لعنه اللّه. فقال: مه یا عمرو، انّ ارسطاطالیس کان نبیّاً فجهله قومه.

روایت کرده‌اند که عمروعاص از اسکندریه بر پیامبر صل الله علیه وآله وارد شد و حضرت از آنچه در آنجا دیده بود از او پرسید.
او گفت: کسانی را دیدم که طیلسان بر تن کرده و حلقه‌حلقه گرد هم آمده و از مردی به نام ارسطاطالیس سخن می‌گویند که خدا او را لعنت کند.
پیامبر فرمودند: ساکت باش ای عمرو، ارسطاطالیس پیامبری بود که قومش او را نشناختند.

محبوب القلوب

و قال لعلي: يا أرسطاطاليس هذه الامّة.

پیامبر به مولانا علی فرمودند:
ای ارسطاطالیس این امت.

يا علي أنت أرسطاطاليس هذه الامة و ذو قرنيها

پیامبر صل الله علیه وآله فرمودند:
ای علی! تو ارسطاطالیس این امت و ذو القرنین آن هستی.

التفسیر

«ظهورات یک حقیقت»

أنا شمعون، وصي عيسى، أنا جرجس الفرنج، أنا بطرس الروم، أنا مهدي الأوان، أنا عيسى الزمان، أنا آصف هود.

مولانا علی فرمودند:
منم شمعون وصی عیسی، منم جرجس فرنگ (اروپا)، منم پطرس روم، منم مهدی دوران، منم عیسی زمان و منم آصف هود.

بیان الأئمه
الزام الناصب

انّه ذو قَرنَی هذه الامه

پیامبر صل الله علیه وآله فرمودند:
همانا او (مولانا علی) ذوالقرنین این امت است.

يَا عَلِيُّ لَكَ كَنْزٌ فِي اَلْجَنَّةِ وَ أَنْتَ ذُو قَرْنَيْهَا

پیامبر صل الله علیه وآله فرمودند:
یاعلی! گنجی در بهشت برای توست و ذو القرنین آن (بهشت) تو هستی.

بحارالانوار

«تبری چو صبر ستبر»

الشَّجاعَةُ صَبرُ ساعَةٍ.

مولانا علی فرمودند:
شجاعت، ساعتی صبر کردن است.

بحارالانوار

إنّکُم لا تُدرِکُونَ ما تُحِبُّونَ إلاّ بِصَبرِکُم علی ما تَکرَهُونَ.

حضرت مسیح علیه‌السلام فرمودند:
شما به آنچه دوست دارید نخواهید رسید، مگر با صبر در برابر آنچه ناخوش می‌دارید.

مسکّن الفواد

فی وصیَّتِهِ لأبی ذَرٍّ: فإنِ استَطَعتَ أن تَعمَلَ للّهِِ عَزَّ و جلَّ بِالرِّضا فِی الیَقینِ فَافعَلْ، و إن لَم تَستَطِعْ فإنَّ فِی الصَّبرِ علی ما تَکرَهُ خَیرا کثیرا.

پیامبر صلی الله علیه و آله در سفارش به ابوذر فرمودند: اگر می‌توانی که با خرسندی و یقین برای خدا کار کنی، بکن و اگر نتوانستی، بدان که در صبر بر آنچه ناخوش داری، خیر فراوانی نهفته است.

مکارم الأخلاق

«کار نیست عار»

اَلْفَقْرُ سَوَادُ اَلْوَجْهِ فِي اَلدَّارَيْنِ.

مولانا علی فرمودند:
فقر، روسیاهى در هر دو جهان (دنیا و عقبی) است.

بحارالانوار

رَأَيْتُ أَبَا اَلْحَسَنِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ يَعْمَلُ فِي أَرْضٍ لَهُ قَدِ اِسْتَنْقَعَتْ قَدَمَاهُ فِي اَلْعَرَقِ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ أَيْنَ اَلرِّجَالُ فَقَالَ يَا عَلِيُّ قَدْ عَمِلَ بِالْيَدِ مَنْ هُوَ خَيْرٌ مِنِّي وَ مِنْ أَبِي فِي أَرْضِهِ فَقُلْتُ وَ مَنْ هُوَ فَقَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ ، وَ آبَائِي كُلُّهُمْ كَانُوا قَدْ عَمِلُوا بِأَيْدِيهِمْ وَ هُوَ مِنْ عَمَلِ اَلنَّبِيِّينَ وَ اَلْمُرْسَلِينَ وَ اَلْأَوْصِيَاءِ وَ اَلصَّالِحِينَ.

فردی امام کاظم علیه السلام را دید که با بیل مشغول آماده کردن زمین براى کشت و زرع است. عرض کرد: فدایت گردم! مردان شما کجایند تا عهده دار این کار شوند و این زحمت را از دوش شما بردارند. امام فرمودند: کسانى که بهتر از من و بهتر از پدرم بودند کار مى کردند. او عرض کرد: آن کسانى که بهتر از شما بودند، کیانند؟ پس حضرت فرمودند: رسول خدا و امیرمومنین و همه پدرانم! همه آنها با دست خود کار مى کردند و آن (زراعت) از کار پیامبران، رسولان، اوصیأ و صالحان است.

وسائل الشیعه

يَا هِشَامُ إِنْ رَأَيْتَ اَلصَّفَّيْنِ قَدِ اِلْتَقَيَا فَلاَ تَدَعْ طَلَبَ اَلرِّزْقِ فِي ذَلِكَ اَلْيَوْمِ.

امام صادق علیه‌السلام به هشام فرمودند:
هرگاه دو گروه را براى جنگ با هم آماده دیدى، باز هم کسب معاش زندگى را رها نکن.

کافی

«مومن و طلب دائم رزق»

تَعَرّضوا للتِّجارَةِ ؛ فإنَّ فیها غِنیً لَکُم عَمّا فی أیْدی النّاسِ، و إنَّ اللّهَ عزّ و جلّ یُحِبُّ العَبدَ المُحْتَرِفَ الأمینَ.

مولانا علی فرمودند:
به تجارت بپردازید، که آن شما را از آنچه در دست مردم است بی نیاز می‌گرداند و خدای عزّ و جلّ بنده دارای حرفه امین را دوست دارد.

خصال

إنَّ اللّهَ تعالی یُحِبُّ العَبدَ المؤمنَ المُحْتَرِفَ.

پیامبر صل الله علیه وآله فرمودند:
خداوند متعال بنده مؤمن دارای حرفه را دوست دارد.

کنز العمال

کانَ رسولُ اللّهِ إذا نَظَرَ إلی الرّجُلِ فأعْجَبَهُ، قالَ: هَل لَهُ حِرْفَةٌ؟ فإنْ قالوا: لا، قالَ: سَقَطَ مِن عَیْنی. قیلَ: و کیفَ ذلکَ یا رسولَ اللّهِ؟! قالَ: لأنَّ المؤمنَ إذا لَم یَکُن لَهُ حِرْفَةٌ یَعیشُ بدِینهِ.

پیامبر صلی الله علیه و آله هرگاه به کسی نگاه می‌کرد و از او خوشش می‌آمد، می‌فرمودند: حرفه ای هم دارد؟ اگر می‌گفتند: نه، می‌فرمودند: از چشمم افتاد. عرض می‌شد: چرا ای رسول خدا؟! می‌فرمودند: زیرا اگر مؤمن حرفه ای نداشته باشد دین خود را وسیله امرار معاشش می‌کند.

جامع الخبار

عن جَعفرِ بنِ محمّدٍ علیه السلام أنّه سألَ بعضَ أصْحابِهِ عَمّا یتَصَرَّفُ فیهِ، فقال: جُعِلتُ فِداکَ، إنّی کَفَفْتُ یَدی عنِ التِّجارَةِ. قالَ: لِمَ ذلکَ؟! قالَ: انْتِظاری هذا الأمرَ. قالَ: ذلکَ أعْجَبُ لَکُم، تَذْهبُ أمْوالُکُم! لا تَکْفُفْ عنِ التِّجارَةِ و الْتمِسْ مِن فَضْلِ اللّهِ، وَ افْتَحْ بابَکَ و ابْسُطْ بِساطَکَ و اسْتَرْزِقْ رَبَّکَ.

امام صادق علیه السلام از شغل یکی از اصحاب خود پرسید، عرض کرد: فدایت شوم، من تجارت را کنار گذاشته ام؛ فرمودند: چرا؟ عرض کرد: منتظر این امر (روی کار آمدن دولت و حکومت شما) بودم. حضرت فرمودند: این کار از شما بعید است، ثروتتان از بین می‌رود. از تجارت دست مکش و فضل و برکت خدا را بجوی، حجره ات را بگشای و بساط (کسب و کار) خود را پهن کن و از پروردگارت روزی بطلب.

دعائم الاسلام

«وصول بسوی او»

مَن صَبَرَ علَی اللّهِ وَصَلَ إلَیهِ.

مولانا علی فرمودند:
هر که در راه رسیدن به خدا شکیبایی ورزد، به او برسد.

لن تَتَّصِلَ بالخالِقِ حتّی تَنقَطِعَ عنِ الخَلقِ.

مولانا علی فرمودند:
هرگز به آفریننده نپیوندی مگر آن که از آفریده ببُری.

الوُصلَةُ باللّهِ فی الانقِطاعِ عنِ الناسِ.

مولانا علی فرمودند:
پیوستن به خدا، در گسستن از مردم است.

إلهی هَبْ لی کمالَ الانقِطاعِ إلَیکَ، و أنِرْ أبصارَ قُلوبِنا بضِیاءِ نَظَرِها إلَیکَ، حتّی تَخرِقَ أبصارُ القُلوبِ حُجُبَ النورِ، فَتَصِلَ إلی مَعدِنِ العَظَمَةِ.

مولانا علی در مناجات شعبانیه فرمودند:
الهی! نعمتِ بریدنِ کامل از همه و رویکردن کامل به خودت را به من ارزانی دار و دیدگان دلهای ما را به نور نگاهشان به تو، روشن گردان، تا دیدگان دلها، پرده‌های نور را بدَرَند و به معدن عظمت و بزرگی بپیوندند.

مَن تَقَرَّبَ إلَیَّ شِبرا تَقَرَّبتُ إلَیهِ ذِراعا، و مَن تَقَرَّبَ إلَیَّ ذِراعا تَقَرَّبتُ إلَیهِ باعا، و إذا أقبَلَ إلَیَّ یَمشی أقبَلتُ إلَیهِ اُهَروِلُ.

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند:
خداوند عزّ و جلّ فرمود: هر که یک وجب به من نزدیک شود، یک گز به او نزدیک می‌شوم و هر که یک گز به من نزدیک شود، یک رَش به او نزدیک می‌شوم و هر گاه قدم زنان سوی من بیاید، من دوان دوان سویش می‌روم.

میزان الحکمة ج۷،ص۲۷۰

اِتَّخَذُوا الشَّیطانَ لِأمرِهِم مِلاکا، و اتَّخَذَهُم لَهُ أشراکا، فَباضَ و فَرَّخَ فی صُدُورِهِم وَ دَبَّ و دَرَجَ فی حُجُورِهم، فَنَظَرَ بِأعیُنِهِم و نَطَقَ بِألسِنَتِهِم، فَرَکِبَ بِهِمُ الزَّلَلَ و زَیَّنَ لَهُمُ الخَطَلَ، فِعلَ مَن قد شَرِکَهُ الشَّیطانُ فی سُلطانِهِ و نَطَقَ بالباطِلِ عَلی لِسانِهِ!

مولا در نکوهش پیروان شیطان فرمودند:
آنان در کارشان به شیطان تکیه کردند و شیطان هم آنها را دام خود قرار داد. پس در سینه‌های آنان تخم کرد و جوجه گذاشت و بتدریج در خردهای آنان نفوذ کرد و با چشمهایشان نگریست و با زبانشان سخن گفت؛ پس آنها را گرفتار خطاها و لغزشها کرد و نادرستی را در نظرشان آراست؛ کارهای آنان مانند کار کسی است که شیطان در قدرتش شریک شده و زبان او را به باطل گویا کرده است!

نهج البلاغة خطبه ۷

سَتَکُونُ فِتَنٌ یُصبِحُ الرَّجُلُ فیها مُؤمنا و یُمسی کافرا، إلاّ مَن أحیاهُ اللّهُ تعالی بالعِلمِ.

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند:
در آینده، فتنه‌هایی (گمراه کننده) پیش خواهد آمد، که انسان صبح خود را با ایمان آغاز می‌کند و شب که فرا می‌رسد به کفر افتاده است، مگر کسی که خداوند متعال او را به علم زنده کرده باشد.

سنن الدرامی ج۱،ص۱۰۹

فی قول الله عز و جل: كُلُّ شَیْ‌ءٍ هالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ، قال: نحن هو

امام صادق علیه السلام در تفسیر آیه: «کُلُّ شَیْءٍ هَالِکٌ إِلَّا وَجْهَهُ» {جز وجه (صورت) او، هر چیزی هلاک شدنی است} فرمودند: ما آن وجه او هستیم.

توحید ص۱۵۰

فِي قَوْلِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: «كُلُّ شَيْءٍ هٰالِكٌ إِلاّٰ وَجْهَهُ» قَالَ مَنْ أَتَى اَللَّهَ بِمَا أُمِرَ بِهِ مِنْ طَاعَةِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فَهُوَ اَلْوَجْهُ اَلَّذِي لاَ يَهْلِكُ وَ كَذَلِكَ قَالَ «مَنْ يُطِعِ اَلرَّسُولَ فَقَدْ أَطٰاعَ اَللّٰهَ».

امام صادق علیه السلام در تفسیر آیه: «کُلُّ شَیْءٍ هَالِکٌ إِلَّا وَجْهَهُ» فرمودند: هر که نزد خدا بیاید در حالی که دستور خدا را درباره اطاعت از محمد صلی الله علیه و آله و امامان بعد از وی انجام داده باشد پس او همان وجهی است که هلاک نمی شود سپس آیه: «مَّنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللّهَ» {هر کس از پیامبر فرمان برد پس همانا از خداوند فرمان برده} را خواندند.

کافی ج۱،ص۱۴۳

إِنَّ اَللَّهَ خَلَقَنَا فَأَحْسَنَ خَلْقَنَا وَ صَوَّرَنَا فَأَحْسَنَ صُوَرَنَا وَ جَعَلَنَا عَيْنَهُ فِي عِبَادِهِ وَ لِسَانَهُ اَلنَّاطِقَ فِي خَلْقِهِ وَ يَدَهُ اَلْمَبْسُوطَةَ عَلَى عِبَادِهِ بِالرَّأْفَةِ وَ اَلرَّحْمَةِ وَ وَجْهَهُ اَلَّذِي يُؤْتَى مِنْهُ وَ بَابَهُ اَلَّذِي يَدُلُّ عَلَيْهِ وَ خُزَّانَهُ فِي سَمَائِهِ وَ أَرْضِهِ، بِنَا أَثْمَرَتِ اَلْأَشْجَارُ وَ أَيْنَعَتِ اَلثِّمَارُ وَ جَرَتِ اَلْأَنْهَارُ وَ بِنَا يَنْزِلُ غَيْثُ اَلسَّمَاءِ وَ يَنْبُتُ عُشْبُ اَلْأَرْضِ وَ بِعِبَادَتِنَا عُبِدَ اَللَّنهِ وَ لَوْلاَ نَحْنُ مَا عُبِدَ اَللَّهُ

امام صادق علیه ‌السلام فرمودند:
خداوند ما را به بهترین شكل آفرید و بهترین صورت را داد و ما را چشم خود در میان بندگانش و زبان گویای او در میان خلقش و دست بخشنده او بر بندگانش که با رأفت و رحمتست و وجه او كه از سوی او می‌آید و دری او كه به سوی او راهنمایی می‌كند و خزانه‌دارانش در آسمان‌ها و زمینش قرار داد. درختان به ماست که ثمر می‌دهند و میوه‌ها می‌رسند و رودها جاری می‌شوند؛ ابر آسمان به ماست که می‌بارد و گیاه بر روی زمین می‌روید؛ با عبادت ما خدا پرستش گردید و اگر ما نبودیم، خدا پرستیده نمی‌شد.

كافی ج۱،ص۱۱۱

اَلْعُبُودِيَّةُ جَوْهَرٌ كُنْهُهَا اَلرُّبُوبِيَّةُ فَمَا فُقِدَ مِنَ اَلْعُبُودِيَّةِ وُجِدَ فِي اَلرُّبُوبِيَّةِ وَ مَا خَفِيَ عَنِ اَلرُّبُوبِيَّةِ أُصِيبَ فِي اَلْعُبُودِيَّةِ

امام صادق علیه‌السلام فرمودند:
عبودیت، جوهریست که کنه آن ربوبیت است پس آنچه در عبودیت پنهان است، در ربوبیت یافت می شود و هر آنچه در ربوبیت پنهان باشد، با عبودیت حاصل می شود.

مصباح الشریعة ص۷

فی الْحَدِيثِ الْقُدْسِيِ‏ يَا ابْنَ آدَمَ أَنَا غَنِيٌّ لَا أَفْتَقِرُ أَطِعْنِي فِيمَا أَمَرْتُكَ أَجْعَلْكَ غَنِيّاً لَا تَفْتَقِرْ- يَا ابْنَ آدَمَ أَنَا حَيٌّ لَا أَمُوتُ- أَطِعْنِي فِيمَا أَمَرْتُكَ أَجْعَلْكَ حَيّاً لَا تَمُوتُ  يَا ابْنَ آدَمَ أَنَا أَقُولُ لِلشَّيْ‏ءِ كُنْ فَيَكُونُ- أَطِعْنِي فِيمَا أَمَرْتُكَ أَجْعَلْكَ تَقُولُ لِلشَّيْ‏ءِ كُنْ فَيَكُونُ.

در حدیث قدسی آمده:
ای فرزند آدم! من غنی هستم و احساس نیاز نمی کنم، تو از فرمان هایم اطاعت کن تا تو را غنی گردانم و نیازمند نشوی.
ای فرزند آدم! من زنده ای هستم که نمی میرم، از فرمان هایم اطاعتم نما تا تو را زنده ای گردانم که نمیری.
ای فرزند آدم! من به هر چیزی بگویم باش، موجود می‌شود، تو در فرمان هایم طاعتم کن تا تو را به مقامی برسانم که به هر چه گفتی باش، موجود شود.

بحارالانوار ج۹۰،ص۳۷۶

ان الله تعالی شراباََ لاولیائه شربوا منه یکروا و اذا سکروا طربوا و اذا طربوا طابوا و اذا طابوا ذابوا و اذا ذابوا خلصوا و اذا خلصوا طلبوا و اذا طلبوا وجدوا و اذا وجدوا وصلوا و اذا وصلوا اِتصلوا و اذا اِتصلوا لا فرق بینهم و بین حبیبهم.

مولانا علی فرمودند:
همانا خداوند شرابی برای اولیاء خود دارد كه اگر از آن بنوشند مست گردند و چون مست گردند شاد شوند و چون شاد شوند پاک گردند و چون پاک گردند ذوب شوند و چون ذوب شوند خلاصی یابند و چون خلاصی یابند بجويند و چون بجويند بیابند و چون بیابند وصل شوند و چون وصل شوند متصل گردند و چون متصل گردند فرقی میان آنان و محبوبشان نباشد.

الحقائق فی محاسن الاخلاق ص ۱۷۸

سمعت الأحوص يقول: كنت مع الصادق صلوات الله و سلامه علیه إذ سأله قوم عن كأس الملكوت، فرأيته و قد تحدّر نورا، ثمّ علا حتى أنزل تلك الكأس، فأدارها على أصحابه و هي كأس مثل البيت الأعظم أخفّ من الريش من نور محصور مملؤ شرابا، فقال‏ لي: لو علمتم بنور اللّه لعاينتم هذا في الآخرة. 

احوص می گوید: آنگاه که قومی از امام صادق علیه‌السلام درباره جام ملکوت پرسیدند، به همراه آن حضرت بودم که دیدم نوری را پایین آوردند سپس به آسمان بالا رفتند تا این اینکه آن جام را فرود آوردند سپس بر اصحابش چرخاندند، آن جام مانند خانه اعظم و سبک‌تر از پر، از نوری محصور آکنده از شراب بود.
امام بمن فرمودند: اگر به نور خدا عالم باشید این (جام) را در آخرت می بینید.

دلائل الامامه ص۲۴۸
مدینة المعاجز ج۵،ص۲۱۳
صحیفة الابرار ج۹،ص۲۳۷

إِذَا خَرَجَ اَلْقَائِمُ عَلَيْهِ السَّلاَمُ خَرَجَ مِنْ هَذَا اَلْأَمْرِ مَنْ كَانَ يَرَى أَنَّهُ مِنْ أَهْلِهِ وَ دَخَلَ فِيهِ شِبْهُ عَبَدَةِ اَلشَّمْسِ وَ اَلْقَمَرِ.

امام صادق عليه السلام فرمودند:
هنگامى كه حضرت قائم عليه السلام خروج كند كسانى كه خود را از اهل اين امر مى‌پنداشتند از اين امر خارج خواهند شد و افرادى که شبیه خورشيد پرستان و ماه پرستان هستند وارد آن می‌شوند.

غیبت نعمانی ص۳۱۷

«عجب زمانه ای شده»

«وَ یَوْمَ القِیامَةِ تَرَی الّذِینَ کَذَبُوا عَلَی اللّهِ وُجُوهُهُمْ مُسْوَدَّةٌ»: مَنْ قالَ: إنّی إمامٌ، و لیسَ بإمامٍ.

امام باقر علیه السلام درباره آیه {در روز قیامت آنهایی را که به خدا دروغ بسته اند سیه روی می‌بینی} فرمودند: کسی است که بگوید: من امام هستم، در حالی که امام نیست.

کافی ج۱،ص۳۷۲

ثَلاثَةٌ لا یُکَلِّمُهُمُ اللّهُ یومَ القِیامَةِ و لا یُزَکِّیهِمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ ألِیمٌ: مَنِ ادّعی إمامةً مِنَ اللّهِ لَیسَتْ لَهُ، و مَنْ جَحَدَ إماما مِنَ اللّهِ، و مَنْ زَعَمَ أنّ لَهُما فی الإسلامِ نَصیبا.

امام صادق علیه السلام فرمودند:
سه کس اند که خداوند در روز قیامت با آنان سخن نمی گوید و آنان را پاک نمی نماید و عذابی دردناک دارند: هر که به دروغ ادّعای امامت از جانب خدا کند و هر که امامِ از جانب خدا را انکار کند و هر که بپندارد که این دو کس از اسلام بهره ای دارند.

کافی ج۱،ص۳۷۴

مَنِ ادّعی الإمامةَ و لَیسَ مِنْ أهلِها فَهُوَ کافِرٌ.

امام صادق علیه‌ السلام فرمودند:
هر که ادّعای امامت کند در حالی که شایستگی آن را ندارد، کافر است.

بحارالانوار ج۲۵،ص۱۱۲

«مدارا ز گفتار ولیِ نداران»

احتَمِلْ أخاکَ علی ما فیهِ و لا تُکثِر العِتابَ فإنّهُ یُورِثُ الضَّغِینةَ و استَعْتِبْ مَن رَجَوْتَ عُتْباهُ.

برادرت را با همه آنچه دارد تحمّل کن و زیاد سرزنشش مکن که کینه می‌آورد و از کسی که امید بخشش داری، طلب بخشش کن.

بحارالانوار ج۷۷،ص۲۱۲

الاحتِمالُ زَیْنُ الرِّفاقِ.

تحمّل (لغزشها) زیور همراهی و رفاقت است.

غررالحکم حدیث ۷۵۲

الاحتِمالُ یُجِلُّ القَدْرَ.

بردباری و تحمّل (لغزشها)، قدر و منزلت را بالا می‌برد.

غررالحکم حدیث ۸۳۳

الحلیمُ مَنِ احتمَلَ إخوانَهُ.

بردبار کسی است که برادران خود را تحمّل کند.

غررالحکم حدیث ۱۱۱۱

احتمِلْ ما یَمُرُّ علیکَ، فإنّ الاحتِمالَ سترُ العُیوبِ و إنّ العاقلَ نِصْفُهُ احتِمالٌ و نصفُهُ تَغافُلٌ.

ناملایمات را تحمّل کن که تحمّل، پوشش عیبهاست، انسان خردمند نیمش بردباری است و نیم دیگرش چشم پوشی.

غررالحکم حدیث ۲۳۷۸

خیرُ النّاس مَن تَحمَّلَ مَؤونةَ النّاسِ.

بهترین افراد کسانی هستند که زحمت مردم را تحمّل کنند.

غررالحکم حدیث ۵۰۰۲

مَن لم یَحْتَمِلْ زَلَلَ الصَّدیقِ ماتَ وحیدا.

کسی که لغزشهای دوست را تحمّل نکند (به تدریج از آنها می‌بُرد و) تنها می‌میرد.

غررالحکم حدیث ۹۰۷۹

لا یَسُودُ مَن لا یَحتمِلُ إخوانَهُ.

کسی که برادران خود را تحمّل نکند به سروری نمی رسد.

غررالحکم حدیث ۱۰۷۵۴

تَوَاصَلُوا وَ تَبَارُّوا وَ تَرَاحَمُوا فَوَ اَلَّذِي فَلَقَ اَلْحَبَّةَ وَ بَرَأَ اَلنَّسَمَةَ لَيَأْتِيَنَّ عَلَيْكُمْ وَقْتٌ لاَ يَجِدُ أَحَدُكُمْ لِدِينَارِهِ وَ دِرْهَمِهِ مَوْضِعاً يَعْنِي لاَ يَجِدُ عِنْدَ ظُهُورِ اَلْقَائِمِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ مَوْضِعاً يَصْرِفُهُ فِيهِ لاِسْتِغْنَاءِ اَلنَّاسِ جَمِيعاً بِفَضْلِ اَللَّهِ وَ فَضْلِ وَلِيِّهِ فَقُلْتُ وَ أَنَّى يَكُونُ ذَلِكَ فَقَالَ عِنْدَ فَقْدِكُمْ إِمَامَكُمْ فَلاَ تَزَالُونَ كَذَلِكَ حَتَّى يَطْلُعَ عَلَيْكُمْ كَمَا تَطْلُعُ اَلشَّمْسُ آيَسَ مَا تَكُونُونَ فَإِيَّاكُمْ وَ اَلشَّكَّ وَ اَلاِرْتِيَابَ وَ اِنْفُوا عَنْ أَنْفُسِكُمُ الشُّكُوكَ وَ قَدْ حَذَّرْتُكُمْ فَاحْذَرُوا أَسْأَلُ اَللَّهَ تَوْفِيقَكُمْ وَ إِرْشَادَكُمْ.

امام صادق علیه‌السلام فرمودند:
(تا فرصت هست) به یکدیگر بپیوندید و نیکوکاری کنید و با هم مهربان باشید زیرا به خدایی که دانه را شکافت و انسان را آفرید قسم، روزگاری خواهد آمد که احدی از شما جایی برای (صدقه دادنِ) درهم و دینارش پیدا نخواهد کرد!
از حضرت سوال شد:
این اتفاق کی خواهد افتاد؟
پس فرمودند: دورانی می‌رسد که امامتان را گم خواهید کرد چنین خواهد بود تا اینکه ناگهان مثل طلوع خورشید بر شما ظاهر شود و این ظهور در دورانی اتفاق خواهد افتاد که از همیشه ناامیدتر هستید پس از شک و تردید بر حذر باشید و تردیدها را از خود دور کنید. شما را بر حذر داشتم، پس مراقب باشید و از خدا توفیق و هدایت شما را می‌خواهم.

غیبت نعمانی ص۱۵۰

إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى لَمْ يَفْتَرِضْ فَرِيضَةً أَشَدَّ مِنْ بِرِّ الْإِخْوَانِ‏ وَ مَا عَذَّبَ اللَّهُ أَحَداً أَشَدَّ مِمَّنْ يَنْظُرُ إِلَى أَخِيهِ بِعَيْنٍ غَيْرِ وَادَّةٍ فَطُوبَى‏ لِمَنْ وَفَّقَهُ اللَّهُ تَعَالَى لِأَدَاءِ حَقِّ الْمُؤْمِنِ‏.

امام سجاد علیه‌السلام فرمودند:
همانا خداوند فریضه ای سخت تر از خوبی و نیکوکاری به برادران واجب نکرد و خداوند احدی را شدیدتر از آنکه به برادرش نگاه ناخوشایند دارد عذاب نکرد پس خوشا به حال آنکه خداوند به اداء حق مومن موفقش گردانده.

أعلام الدين ص۱۲۵

سَلَکَ رَجُلانِ مَفازَةً: عابِدٌ وَ الآخَرُ بِهِ رَهَقٌ، فَعَطَشَ العابِدُ حَتّی سَقَطَ، فَجَعَلَ صاحِبُهُ یَنظُرُ إلَیهِ، و مَعَهُ میضَأَةٌ فیها شَیءٌ مِن ماءٍ، فَجَعَلَ یَنظُرُ إلَیهِ و هُوَ صَریعٌ، فَقالَ: وَ اللّهِ لَئِن ماتَ هذَا العَبدُ الصّالِحُ عَطَشا و مَعی ماءٌ لا اُصیبُ مِنَ اللّهِ خَیرا أبَدا، و لَئِن سَقیتُهُ مائی لَأَموتَنَّ! فَتَوَکَّلَ عَلَی اللّهِ و عَزَمَ، فَرَشَّ عَلَیهِ مِن مائِهِ و سَقاهُ فَضلَهُ، فَقامَ حَتّی قَطَعَا المَفازَةَ. فَیوقَفُ الَّذی بِهِ رَهَقٌ یَومَ القِیامَةِ لِلحِسابِ فَیُؤمَرُ بِهِ إلَی النّارِ، فَتَسوقُهُ المَلائِکَةُ، فَیَرَی العابِدَ، فَیَقولُ: یا فُلانُ أ ما تَعرِفُنی؟ فَیَقولُ: و مَن أنتَ؟ فَیَقولُ: أنَا فُلانٌ الَّذی آثَرتُکَ عَلی نَفسی یَومَ المَفازَةِ. فَیَقولُ: بَلی أعرِفُکَ. فَیَقولُ لِلمَلائِکَةِ: قِفوا! فَیَقِفونَ، و یَجیءُ حَتّی یَقِفَ فَیَدعوَ رَبَّهُ عز و جل، فَیَقولُ: یا رَبِّ، قَد تَعرِفُ یَدَهُ عِندی و کَیفَ آثَرَنی عَلی نَفسِهِ، یا رَبِّ هَبهُ لی. فَیَقولُ لَهُ: هُوَ لَکَ. فَیَجیءُ فَیَأخُذُ بِیَدِ أخیهِ فَیُدخِلُهُ الجَنَّةَ.

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند:
دو مرد از بیابانی می‌گذشتند: یکی عابد و دیگری نافرمان. عابد، تشنه شد، چندان که از پا افتاد. همسفرش که تُنگی داشت و کمی آب در آن بود، به آن عابد که به زمین افتاده بود، می‌نگریست. با خود گفت: به خدا سوگند، اگر این بنده نیک از تشنگی بمیرد در حالی که این آب با من است، هرگز به خیری از خدا نخواهم رسید، و اگر این آب را به او بنوشانم، خودم خواهم مُرد. امّا او به خدا توکّل کرد و تصمیمش را گرفت و از آن آب به صورت عابد پاشید و باقی مانده اش را به او نوشانْد. عابد، از جا برخاست و هر دو، بیابان را پیمودند.
در روز قیامت، آن نافرمان را برای حسابرسی نگه می‌دارند و فرمان می‌رسد که او را به آتش ببرند. فرشتگان، او را (به سوی دوزخ) می رانند. (در راه) آن عابد را می‌بیند. می‌گوید: فلانی! مرا نمی شناسی؟ عابد می‌گوید: تو کیستی؟ مرد می‌گوید: من فلانی هستم که در آن روز گذشتن از بیابان، تو را بر خویشتن، ترجیح دادم. عابد می‌گوید: آری، می‌شناسمت. پس، به فرشتگان می‌گوید: بِایستید! فرشتگان می‌ایستند و عابد می‌آید تا آن که می‌ایستد و پروردگارش می‌خواند و می‌گوید: ای پروردگار من! تو خود می‌دانی که او به من نیکی کرده و چگونه در حقّ من ایثار کرده است. پروردگارا! او را به من ببخش.
پس، خداوند می‌فرماید: «او از آنِ تو». پس، عابد می‌آید و دست برادرش را می‌گیرد و او را به بهشت می‌بَرَد.

وسائل الشیعه ج۸،ص۳۷

قالَ موسی علیه السلام: یا رَبِّ، أرِنی دَرَجاتِ مُحَمَّدٍ و اُمَّتِهِ.
قالَ: یا موسی، إنَّکَ لَن تُطیقَ ذلِکَ، و لکِن اُریکَ مَنزِلَةً مِن مَنازِلِهِ جَلیلَةً عَظیمَةً فَضَّلتُهُ بِها عَلَیکَ و عَلی جَمیعِ خَلقی. قالَ: فَکَشَفَ لَهُ عَن مَلَکوتِ السَّماءِ فَنَظَرَ إلی مَنزِلَةٍ کادَت تَتلَفُ نَفسُهُ مِن أنوارِها و قُربِها مِنَ اللّهِ عز و جل، قالَ: یا رَبِّ، بِما ذا بَلَّغتَهُ إلی هذِهِ الکَرامَةِ؟!
قالَ: بِخُلُقٍ اِختَصَصتُهُ بِهِ مِن بَینِهِم و هُوَ الإِیثارُ. یا موسی، لا یَأتینی أحَدٌ مِنهُم قَد عَمِلَ بِهِ وَقتا مِن عُمُرِهِ إلاَّ استَحیَیتُ مِن مُحاسَبَتِهِ، وَ بوَّأتُهُ مِن جَنَّتی حَیثُ یَشاءُ.

به نقل از سهل بن عبد اللّه: موسی علیه السلام گفت: ای پروردگار من! درجات محمّد و امّت او را به من بنمایان. خداوند فرمود: ای موسی! تو تاب دیدن آنها را نداری اما یک منزلت از منزلت‌های بزرگ و با شکوه او را به تو می‌نمایانم که به واسطه همان، او را بر تو و بر تمام آفریدگانم برتری دادم.
پس، خداوند از ملکوت آسمان برای او پرده برداشت و موسی علیه السلام، منزلتی را دید که از (شدّت) پرتوهای آن و قُربش به خداوند، نزدیک بود قالب تهی کند. گفت: پروردگارا! به واسطه چه چیز، او را به این کرامت رساندی؟
فرمود: به واسطه خصلتی که از میان ایشان، آن را به او اختصاص دادم، و آن خصلت، ایثار است. ای موسی! هیچ یک از آنها نیست که دمی از عمر خویش به این خصلت عمل کرده باشد، مگر آن که از حسابرسی او شرم کنم و در بهشت خود، هر جا که او بخواهد، جایش دهم.

تنبیه الخواطر ج۱،ص۱۷۳