YURISTKADR

Одил судлов: Судьядан журъаткорлик

Бугун жиноят ишлари бўйича Яккасарой туман судининг раиси Алишер Жалилов раислигида бўлиб ўтган суд мажлисида 15 нафар судланувчининг барчаси суд залидан озод қилинибди.

Иш бўйича мавжуд 34 нафар судланувчининг барчасига нисбатан жазо тайинланмасдан айблов ҳукми ўқилган.

Суднинг жазо тайинланмаган айблов ҳукмига ЖКнинг 70-моддаси, яъни шахсларнинг ижтимоий хавфлилик хусусиятларини йўқотганликлари асос қилиб келтирилган.

Маълумот учун: Судланувчиларнинг барчасига дастлабки тергов органи томонидан Жиноят кодексининг 278-моддаси 2-қисми "б" банди билан, яъни оғир жиноят содир этганлик айблови илгари сурилган бўлган.

Модданинг 2-қисми санкциясида етти йилдан ўн йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланаши назарда тутилган.

Судья А.Жалиловнинг бундай журъатига тасанно айтсак арзийди.

Адвокат Абдумалик Абдуллаев

👉@yuristkadr

ОТМлардаги педагоглар билан муддатли меҳнат шартномаларини тўхтатишга чақираётган бир вақтимизда уларнинг ойлигидан ҳар ойда бадал олаётган, лекин уларнинг ҳимоясига келганда пана-пастдамда юрадиган Ўзбекистон таълим ва фан ходимлари касаба уюшмасига қойил қолмайман.

Қандай қилиб шундай ишлаш мумкинлигини умуман тушунмайман.

👉@yuristkadr

“Дўпписини ол деса, калласини оладиган” судлар ҳали ҳам бор!

Иқтисодий судларда давлат корхоналари ва давлат муассасалари билан тадбиркорлар ўртасида тузилган ҳакамлик битимларини асоссиз равишда тан олмаслик амалиёти бошланган.

Судлар “Ҳакамлик судлари тўғрисида”ги қонуннинг 5-моддасидаги давлат ҳокимияти ва бошқарув органлари ҳакамлик битими тарафлари бўлиши мумкин эмас деган қоидага асосланиб, шундай хулосага келмоқда. Ва давлат ташкилотидан тадбиркор фойдасига қарз ундириш ҳақидаги ҳакамлик судлари қарорларини бир тийинга олмаяпти.

Биз давлат органи тузилмасидаги оддий давлат корхонаси ёки давлат муассасасини давлат ҳокимияти органи ёки давлат бошқарув органи эмаслигини қонуний асослар билан тушунтиряпмиз.

Қўшимчасига бунга қаранг, юридик фанлари доктори Х.Одилқориевнинг Давлат ва ҳуқуқ назарияси китобида ҳам давлат органи ва давлат муассасаси бошқа-бошқа нарсалар эканлиги илмий жиҳатдан асослаб берилган.

Лекин афсуски, кўзлари юмуқ, қулоқлари ёпиқ бу судларнинг.

👉@yuristkadr

КАФЕДРА МУДИРИ ЛАВОЗИМИНИ КИМГА ЮКЛАТАМИЗ?

САВОЛ.
Ассалому-алайкум. Мен институтда кадр бўлиб ишлайман. Бизда битта кафедра мудири лаовзими бўшаб қолди. Раҳбарият бошқа кафедра мудирига юклатиб турамиз, шунга буйруқ тайёрланг деяпти. Кафедрада бошқа ўқитувчилар бор, лекин раҳбар уларга кўнмаяпти. Бошқа кафедра мудирига юклатиб турсак бўладими?

ЖАВОБ.

Сиз айтган бу саволга Меҳнат кодексида аниқ жавоб бор.

Кодекснинг 501-моддасида “олий таълим ташкилотининг раҳбарига танлов ўтказилгунига қадар кафедра мудири вакант лавозими бўйича вазифаларни бажаришни кафедранинг етакчи ўқитувчиларидан бирининг ёки тегишли факультет деканининг зиммасига юклатишга рухсат берилади” дейилган.

Яъни, бу қоидада бўш қолган кафедра мудири лавозимини шу кафедрадаги етакчи ўқитувчилардан бирига ёки шу кафедра мансуб факультет деканига юклатилиши мумкинлиги назарда тутиляпти.

Меҳнат кодексида нима дейилган бўлса, шунга риоя қилоринглар, шуниси тинч.

👉@yuristkadr

ЯТТ ходимларида меҳнат дафтарчаси бўлиши керакми?

Кеча ЯТТ бўлиб тадбиркорлик қилувчи бир дўстим ходимларига қандай қилиб меҳнат дафтарчаси очиш ҳақида савол бериб қолди.

Мен Меҳнат кодексининг 508-моддасига асосланиб, “дўстим ҳавотир олманг, якка тартибдаги тадбиркорларда ишловчи ходимларга меҳнат дафтарчалари юритилмайди” деб жавоб бердим.

👉@yuristkadr

🔉 Diqqat! Diqqat! Diqqat! Kadrlaru kadrlar, eshitmadim demanglar! Sizlardan kelib tushayotgan takliflarni inobatga olib, eng dolzarb mavzudagi yana bir elektron qo'llanmamiz tayyor bo'ldi!

Yuristlar, kadroviklar, rahbarlar va keng jamoatchilik uchun Toshkent davlat yuridik universiteti Mehnat huquqi kafedrasi katta o‘qituvchisi Karimjonov Muhammadamin Muhammadaliyevichdan “TA’TILLAR” mavzusida amaliy elektron qo'llanma (Mehnat kodeksining 213-242-moddalari tahlili) !

Sizlardan kelib tushayotgan takliflarni inobatga olib, “TA’TILLAR” mavzusiga bag’ishlangan amaliy qo’llanmamiz ham tayyor bo’ldi.

O'qiganlar darmonda, o'qimaganlar armonda)) Qo'llanma amaliy misollar bilan tushunarli, sodda va ravon tilda yozilgan!

“MEHNAT INTIZOMINI TA’MINLASH” mavzusidagi amaliy elektron qo'llanmamiz bo’yicha ko’plab iliq fikrlar keldi, ayniqsa ashaddiy intizomsiz xodimlarni bo'shatish bo'yicha layfhaklar ko'pchilikka ma'qul kelibdi😊 Yo’llagan qimmatli fikrlaringiz uchun yana bir bor katta rahmat!

Qo'llanma orqali ta’tillar bilan bog’liq ko'plab savollaringizga javob topasiz!

Qo'llanmani elektron shaklda sotib olmoqchi bo'lganlar, muallifga telegram ijtimoiy tarmog'i orqali murojaat qilishlari mumkin: @MuhammadaminKarimjonov

Qo'llanma bo'yicha o'z fikr va mulohazalaringizni bizga yuboring! Bu biz uchun muhim va qadrli!

Elektron qo'llanma narxi: Bebaho😊 Mehnat qonunchiligini buzish oqibatida kelajakda to'lashingiz mumkin bo'lgan jarimalar oldida dengizdan bir tomchi😊

P.S. Qo'llanma lotin va kirill yozuvida. Buyruqlardan nusxa ko'chirishingiz mumkin✅

❗️Diqqat! “MEHNAT INTIZOMINI TA’MINLASH” va “TA’TILLAR” qo’llanmalarini birga sotib olganlarga 1️⃣0️⃣% CHEGIRMA !

⚠️⚖️ Diqqat! Qo'llanmani muallif ruxsatisiz ko'paytirish, tarqatish va sotish taqiqlanadi. Mualliflik huquqi qonun bilan himoyalanadi.

Mualliflik haqqi haqidagi Islom Fiqhi akademiyasi ulamolari chiqargan qarorga muvofiq, har bir mo'min-musulmon kimsa muallifning haqqini hurmat qilishi kerak. Muallifning haqqini poymol qilish xuddi bir odamning bir joyga to'plab qo'ygan mol-mulkini o'g'irlash bilan barobar bo'ladi.

E'tiboringiz uchun rahmat!

Фуқаролик-ҳуқуқий шартнома: қачон пудрат, қачон хизмат кўрсатиш шартномаси тузилади?

Корхона ва ташкилотлар фуқароларни баъзан фуқаролик-ҳуқуқий шартномалар асосида ёллашга ҳаракат қиладилар. Улар тузаётган фуқаролик-ҳуқуқий шартномалар (ФҲШ) аслида бир нечта турларга бўлинади.

Амалиётда энг кўп тарқалгани, шубҳасиз:

➖пудрат шартномаси (ФК 631-655-моддалар);

➖ва ҳақ эвазига хизмат кўрсатиш шартномаси (ФК 703-708-моддалар)дир.

Хўш, буларни қайси жиҳатидан ажратиб олиш мумкин?

Пудрат шартномаси. ФКнинг 632-моддасига кўра, пудрат шартномаси ашёни тайёрлаш ёки уни қайта ишлаш (ишлов бериш) ёхуд бошқа ишни бажариб, натижасини буюртмачига бериш ёки бошқача тарзда топшириш ҳақида тузилади. Яъни, бу ерда пудрат шартномасида ишлар бажарилади ва бу ишлар асосан, муайян ашёни тайёрлаш ёки унга қайта ишлов бериш билан, ашёвий ҳусусиятга эга ишлар билан боғлиқ бўлади. Оддийроқ айтганда, пудрат шартномаси бўйича ижрочи (бажарувчи) бажарган иш якунида қўл билан ушласа бўладиган натижа келиб чиқади.

Масалан, корхона электр энергиясида жиддий носозлик кузатилса, электрик чақириб, уни фуқаролик-ҳуқуқий шартномаси асосида ёллашингиз мумкин. У сиз тўлайдиган ҳақ эвазига таъмирлаш (қайта ишлов бериш) ишларини олиб бориб, мавжуд носозликни бартараф этиб беради. Бу пудрат ишларидир. Сабаби, юқорида айтганимдек, бу иш натижасини қўлингиз билан ушлаб кўрсангиз бўлади. Худди шунингдек, сантехник, компьютер устаси, боғбон, қурувчи-уста ва ҳоказоларни ФҲШлар асосида ёллаганингизда ҳам аслида улар билан пудрат шартномаси тузаётган бўласиз.

Ҳақ эвазига хизмат кўрсатиш шартномаси. ФКнинг 703-моддасига асосан, ҳақ эвазига хизмат кўрсатиш шартномаси бўйича ижрочи буюртмачининг топшириғи билан ашёвий шаклда бўлмаган хизматни бажариш (муайян ҳаракатларни қилиш ёки муайян фаолиятни амалга ошириш), буюртмачи эса бу хизмат учун ҳақ тўлаш мажбуриятини олади. Қоиданинг энг муҳим жиҳатига эътибор беринг: “ашёвий шаклда бўлмаган хизматни бажариш” дейилмоқда.

Айнан мана шу ерда ҳақ эвазига хизмат кўрсатиш шартномаси (хизмат кўрсатиш шартномаси) пудрат шартномасидан фарқланмоқда. Хизмат кўрсатиш шартномасида ашёвий шаклда бўлмаган хизматлар, яъни пудратдан фарқли равишда натижасини қўл билан ушлаб бўлмайдиган хизматлар бажарилади.

Масалан, сизда алоҳида бухгалтер йўқ, ҳисоботларни топшириш учун корхонага яхши бир бухгалтерни ФҲШ бўйича ёллаяпсиз. Шубҳасиз, у билан хизмат кўрсатиш шартномаси тузган бўласиз. Сабаби, у бажарадиган хизмат ноашёвий фаолият ҳисобланади: бажарилган хизматлар натижасида муайян бир буюм ёки ашёлар ҳосил бўлмайди. Бу хизматлар натижаси бухгалтернинг билими ва ақлий ҳисоб-китоблари билан ўлчанади, соддароқ айтганда, хизмат якунида ҳосил бўлган натижани қўл билан ушлаб бўлмайди. Юристни, психолог-маслаҳатчини, савдо менежерини, HR бўйича мутахассис ва ҳоказоларни ФҲШ асосида ёллаганингизда ҳам улар билан ҳақ эвазига хизмат кўрсатиш шартномаси тузаётган бўласиз.

Менимча, ўртадаги фарқловчи жиҳатлардан бирини тушуниб олдик.

👉@yuristkadr

#ochiq_muloqot

Ўрта бўғин судларидаги таркиблар ўзгарувчан бўлиши ва тез-тез алмашиб туриши керак.

Айтганимдек, Олий суд раиси билан шанба кунги очиқ мулоқотда адвокат Махсуддин Сирожиддинов ўрта бўғин судлари, яъни вилоятлар ва Тошкент шаҳар судларидаги ўзгармайдиган адолатсиз таркиблар масаласини кўтариб чиқди.

➖“Вилоятлар ва Тошкент шаҳар судларида бир нечта таркиб ҳайъатлари, яъни коллегиялар бўлади. Уларнинг айримларида адолатли судьялар йиғилиб қоляпти. Лекин айрим таркиблар бўляптики, уларнинг ичида оддий халқ тили билан айтганда одамнинг кўнгли тўлмайдиган судьялар бўлиб қоляпти. Шунақа ҳолатлар бўляптики, бекор бу таркибга тушибди, бошқа адолатли таркибга тушганда бўларди деган фикрлар бўляпти. Ва мана шу адолатсиз таркиб доимий равишда ўзгармасдан давом этяпти. Мен таклиф қилган бўлардимки, ўрта бўғин судларидаги судлов ҳайъатлари таркиби доимий равишда ўзгартириб турилса. Яъни, бир таркибда адолатли судьялар йиғилиб қолиб, нариги таркибда ишга бошқача кўз билан қарайдиган адолатсиз судьяларни йиғилиб қолиши қайсидир маънода нотўғри бўляпти. Шахсан мен бунақа таркибларга нисбатан “заказной ҳайъат” дган фикрга бориб қоляпман” деди адвокат.

➖Олий суд раиси Бахтиёр Исломов ҳам бу фикрларга қўшилди. “Тўғри айтяпсиз”, деди раис. “Коллегиялар ўзгарувчан бўлиши керак, мунтазам алмашиб туриши керак улар. Нафақат Тошкент шаҳарида, бошқа ҳудудларда ҳам бор бу муаммо... Бунақанги даражада кетадиган бўлсак, эртага айнан ўша ўзгармайдиган адолатсиз таркиблар бир хил йўналишдаги ва бир хил ишлари билан ҳамманинг норозилигига олиб келади. Бутун тизимга минус келтирадиган ва салбий ҳолатларни келтириб чиқарадиган коллегия бўлиб қолади улар. Албатта, бунинг чорасини кўрса бўлади. Ҳал қилиш керак бу масалани” дея масъулларга топшириқ берди.

👉@yuristkadr

#ochiq_muloqot

Олий суд раиси билан шанба кунги мулоқотда ўрта бўғин судлари, яъни вилоят бўғинларидаги ўзгармас (ва адолатсиз) таркиблар масаласи ҳам кўтарилди.

Бу масалани тажрибали адвокатлардан Махсуддин Сирожиддинов кўтариб чиқди.

👉@yuristkadr

МАСОФАВИЙ ХОДИМНИ БЎШАТДИК, ЛЕКИН БУЙРУҚНИ ҚАНДАЙ ТОПШИРАМИЗ?

САВОЛ.
Биз бир ходимни масофадан ишлаш бўйича ишга қабул қилганмиз. Меҳнат шартномасида ҳам масофадан туриб ишлаш кўрсатилган. Эртадан бу ходимни ишдан бўшатмоқчимиз, лекин унга ишдан бўшаганлиги ҳақидаги буйруқни қандай топширамиз? Телеграмига ёки электрон почтасига юбориб қўйсак етадими?

ЖАВОБ.

Меҳнат кодексининг 464-моддаси иккинчи қисмига кўра:

➖агар масофадан туриб ишловчи ходимнинг иш берувчининг масофадан туриб ишлаш тўғрисидаги меҳнат шартномасини бекор қилиш тўғрисидаги буйруғи билан танишиб чиқиши электрон ҳужжат тарзида амалга оширилса, иш берувчи масофадан туриб ишловчи ходимга мазкур меҳнат шартномаси бекор қилинган куни лозим даражада расмийлаштирилган меҳнат шартномасини бекор қилиш тўғрисидаги буйруқнинг кўчирма нусхасини маълум қилинадиган буюртма хат билан почта орқали қоғозда юбориши шарт.

Яъни, масофавий ишлаётган ходимни ишдан бўшатиш ҳақидаги буйруқни электрон тарзда юборишнинг ўзи етарли эмас.

Ходим ишдан бўшатилган кунинг ўзида, унинг меҳнат шартномасида кўрсатилган манзилига почта орқали буйруқ нусхасини илова қилган ҳолда хат юборишингиз керак.

👉@yuristkadr

“YURIST VA KADR” NTMда 18 ноябр санасидан навбатдаги офлайн ўқув курсларига қабул эълон қиламиз!

Ўқув курсларимизда нафақат кадрлар хизмати ходимлари, балки касаба уюшмалари мутахассислари, юристлар, бухгалтерлар ҳамда бошқа ходимлар ҳам ўз ҳуқуқий билимларини оширишлари мумкин.

📚Дарслар меҳнат ҳуқуқи бўйича малакали мутахассислар томонидан олиб борилади. Тингловчиларга Меҳнат кодекси бўйича зарурий иш юритиш ҳужжатларидан намуналар ҳамда малака оширганлик тўғрисида сертификат берилади.

Малака ошириш курсларимиз онлайн шаклда ҳам бўлиб ўтади.

Навбатдаги ўқув курсларига ёзилмоқчи бўлганлар қуйидаги рақамларга қўнғироқ қилиб рўйхатдан ўтиши мумкин:

👩‍💻@yuristkadr_menejer

☎️Телефонлар: 90-010-86-15, 90-993-18-80, 97-731-40-30.

#amaliyot

Ходимни ҳақорат қилгани учун ишдан бўшатиб юбориш мумкинми?

Биринчи ходим йўқ жойдан жанжал чиқариб, бошқа бир ходим билан уришди ва уни “сен ғирт ярамас ва ифлос одамсан” деб ҳақорат қилди. Хўш, мана шу иш учун биринчи ходимни ишдан бўшатиш мумкинми?

Кўз олдимизга амалий тилда “статья билан ишдан бўшатиш” дейиладиган Меҳнат кодексининг 161-моддаси иккинчи қисми 5-бандидаги меҳнат мажбуриятларини бир марта қўпол равишда бузганлиги муносабати билан меҳнат шартномасини бекор қилиш асоси келади. Тўғрими?

МК 162-моддасига асосан ходимни иш жойида бошқаларни ҳақорат қилиш ички меҳнат тартиби қоидаларидаги меҳнат мажбуриятларини бир марта қўпол равишда бузилишлар рўйҳатига киритилган бўлса, ҳақорат қилган ходимни МК 161-модда иккинчи қисми 5-банди билан ишдан бўшатиш мумкин. Буни биласиз.

▪️Бироқ, бу вазиятда айрим турдаги қонунбузарликларни аниқлаш бошқа маъмурий органлар ёки судлар ваколатида эканлигини эътиборга олиш керак. Масалан, ҳақорат ёки туҳмат қилганлик фактини аниқлаш иш берувчилар ваколатига кирмайди. Туҳмат ёки ҳақорат қилиш Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекс (40, 41-моддалари)га мувофиқ маъмурий ҳуқуқбузарлик ҳисобланиб, бу ҳуқуқбузарликлар жиноят судлари томонидан аниқланадиган қилмишлар ҳисобланади (ушбу Кодекснинг 245-моддаси). Яъни, ходимнинг бошқа бир шахсни ҳақорат қилганлик факти жиноят судлари томонидан аниқланмагунича, унинг айби исботланмаган бўлади. Демакки, суднинг якуний қарори чиқмагунича, ходимни ҳақоратда айблаб ишдан бўшатиб юбориш ноқонуний бўлади. Қизиқ томони шуки, ҳақорат қилган ходимни судга тортиш ҳақоратланган жабрдийда шахснинг аризасисиз амалга ошмайди. Ходимнинг ҳақорат қилганлик фактини аниқлаш учун биргина иш берувчининг ташаббуси етарли эмас. Шуниси ҳам бор.

▪️Шу жойида кўпроқ семинарларда айтиладиган бир жиҳатга тўхталмоқчиман. Биринчи ходим кейинги ходимни ҳақорат қилган вазиятда одатда, ҳақоратдан ташқари бошқа интизомий қилмишлар ҳам содир этилган бўлади. Масалан, бошқа ходимлар билан қўпол муомалада бўлиш, корхонадаги ички муҳитни ёмонлашишига сабаб бўладиган жанжалли вазиятларни юзага келтириш, ишдаги одоб-аҳлоқ қоидаларига зид бўлган, ташкилот ва ходим обрўсига путур етказадиган номуносиб ҳатти-ҳаракатлар содир этиш каби қилмишларни айтяпман.

Агар булар ☝️ҳам ички меҳнат тартиби қоидаларидаги мажбуриятларни бир марта қўпол бузилишлари рўйҳатида алоҳида қилмиш сифатида кўрсатилган бўлса, иш берувчи ҳалиги ходимни айни шу фактларга таяниб ишдан бўшатиши мумкин.

Ҳозир давлат ташкилотларида одоб-ахлоқ комиссиялари фаолият юритади. Мисол учун дейлик, ушбу комиссия биринчи ходимнинг ҳаракатларида ҳақоратдан ташқари биз санаб ўтган кейинги қилмишлар ҳам борлиги ҳақида ҳулоса берса, иш берувчи ҳақорат фактини бир четга суриб туриб, ушбу фактларни қўллаган ҳолда ходимни ишдан бўшатиши мумкин бўлади.

👨‍🎓Кўриб турганингиздек, бу ерда кўп нарсалар ташкилотдаги юрист ва кадрнинг топқирлигига ҳам боғлиқ.

👉@yuristkadr

“YURIST VA KADR” NTMда 18 ноябр санасидан навбатдаги офлайн ўқув курсларига қабул эълон қиламиз!

Ўқув курсларимизда нафақат кадрлар хизмати ходимлари, балки касаба уюшмалари мутахассислари, юристлар, бухгалтерлар ҳамда бошқа ходимлар ҳам ўз ҳуқуқий билимларини оширишлари мумкин.

📚Дарслар меҳнат ҳуқуқи бўйича малакали мутахассислар томонидан олиб борилади. Тингловчиларга Меҳнат кодекси бўйича зарурий иш юритиш ҳужжатларидан намуналар ҳамда малака оширганлик тўғрисида сертификат берилади.

Малака ошириш курсларимиз онлайн шаклда ҳам бўлиб ўтади.

Навбатдаги ўқув курсларига ёзилмоқчи бўлганлар қуйидаги рақамларга қўнғироқ қилиб рўйхатдан ўтиши мумкин:

👩‍💻@yuristkadr_menejer

☎️Телефонлар: 90-010-86-15, 90-993-18-80, 97-731-40-30.

Имзо масаласида: ким биринчию, ким охирги?

Аксарият ташкилотлар (кўпроқ давлат ташкилотлари) мутахассисларида шундай фикр мавжуд: “ҳужжатларнинг лойиҳаларини айнан юрист тайёрлаши керак, бу ишга масъул айнан юристлардир”. Йўқ, ундай эмас.

Ташкилотдаги соҳалар бўйича ажратилган таркибий бўлинмалар (бухгалтерия, молия бўлими, кадрлар бўлими, девонхона, таҳлил бўлими, маркетинг бўлими ва ҳоказо)ўзларининг бўлимига ҳамда соҳасига оид масалалар юзасидан ҳужжатлар лойиҳаларини ўзлари тайёрлайдилар. Юрист улар томонидан тайёрланган ҳужжатларнинг қонунчиликка мувофиқлигини таъминлашга масъул ҳисобланади.

▪️Президентимизнинг 2017 йил 19 январдаги ПҚ-2733-сонли қарори асосида тасдиқланган “Давлат органлари ва ташкилотларининг юридик хизмати тўғрисида”ги Низомда юридик хизмат ходимининг функцияси сифатида белгиланган шундай қоида мавжуд:

➖ “давлат органи ва ташкилоти раҳбариятига тақдим қилинадиган буйруқлар, фармойишлар, шартномалар ва юридик тусдаги бошқа ҳужжатлар лойиҳаларини уларнинг қонунчиликка мувофиқлиги юзасидан экспертизадан ўтказади ҳамда улар бўйича эътироз ва таклифлар бўлмаса, виза қўяди. Бунда лойиҳаларга юридик хизмат томонидан давлат органи ва ташкилотининг бошқа таркибий тузилмаларидан (ходимларидан) кейин виза қўйилади” (Низомнинг 16-банди, 1-б-кичик банди).

Мазкур қоида мазмунини чуқурроқ таҳлил қилсак, юристнинг функцияси сифатида раҳбариятига тақдим қилинадиган буйруқлар, фармойишлар, шартномалар ва юридик тусдаги бошқа ҳужжатлар лойиҳаларини юридик экспертизадан ўтказиши ҳақида гап кетаётганлигига амин бўламиз. Яъни бунда масъул бўлинма ёки ходим томонидан тайёрланган ҳужжат лойиҳаси, юристга тақдим этилади ва юрист лойиҳани юридик экспертизадан ўтказган ҳолда ҳужжат лойиҳасини пухта тайёрланишида иштирок этади.

Юрист ҳужжат лойиҳасига бошқа бўлинмалар ёки ходимлардан кейин виза қўяди. Бу нима дегани? Бу ҳужжат лойиҳасига аввал уни тайёрлашга масъул бўлган бўлинма ходими, ундан кейин ҳужжат лойиҳаси мазмунан тегишли бўлинмаларнинг ходимлари (масалан, Маркетинг бўлими томонидан тайёрланган лойиҳада ҳисоб-китоб ва бухгалтерия масаласи мавжуд бўлса, бош бухгалтер) томонидан имзоланиши, кейин юрист томонидан имзоланиши, шундан сўнггина якуний имзо учун раҳбариятга тақдим этилиши деганидир.

Агар ташкилотда ҳужжатлар лойиҳаларини келишиш бўйича алоҳида келишиш комиссияси тузилган бўлса, бунда ҳам ҳужжат аввал уни тайёрлаган масъул бўлинма ходими, кейин келишиш комиссия аъзолари, ундан сўнг юрист томонидан имзоланиши, якунда эса раҳбариятга тақдим этилиши керак.

Яна бир савол келиб чиқади:
Ҳужжат лойиҳаси қайси ҳолларда юрист томонидан биринчи бўлиб имзоланиши мумкин?

Жавоб жуда оддий:
Ишлаб чиқилиши ва тайёрланиши юристга юклатилган ҳужжатларнинг лойиҳалари ёки юрист томонидан бевосита юридик хизмат фаолиятига оид масалалар юзасидан тайёрланган ҳужжатларнинг лойиҳалари албатта, дастлаб юристнинг ўзи томонидан имзоланади. Кейин тегишли бўлинмалар ва якунда лойиҳани раҳбар имзолайди ва у рўйхатга олингач, мақом жиҳатдан лойиҳадан юридик тусдаги ҳужжатга айланади.

❗️Юқорида кўрсатилган талаблар давлат органлари ва давлат ташкилотларидаги юридик хизмат фаолияти учун мажбурий, қолган ташкилотлар учун тавсиявий аҳамиятга эга (ПҚ-2733-сонли қарор билан тасдиқланган Низомнинг 3-банди).

👉@yuristkadr

#ochiq_muloqot

Олий суд раиси ва адвокатлар.

👉@yuristkadr

Бир хил пайтларда хафа бўлиб кетасанда одам. Битта вилоятда тафтиш ишимиз кетяпти.

Суд бошланганига мана икки ой бўляпти. Беш марта суд тайинланган бўлса, шунинг иккитасида суд жавобгар томонига "тайёргарлик кўриб келинглар" деб судни қолдиряпти. Бугунги судда ҳам шу, "тайёргарлик кўриб келинглар".

Аслида Меҳнат кодексининг 170-моддасига асосан меҳнат шартномасини бекор қилиш ҳақидаги буйруқнинг қонунийлигини исботлаш иш берувчи томонида бўлади. Улар исботлаб беролмаяпти.

Бу ёқда эса биз сарсон.

👉@yuristkadr

2023 йил 1 майдан жорий йилнинг 1 ноябрга қадар судлар томонидан Конституция нормаларини тўғридан-тўғри қўллаган ҳолда 182 219 иш кўриб чиқилган.

Шундан:

- 34 626 та жиноят иши ва материали,

- 63 328 та маъмурий ҳуқуқбузарлик тўғрисидаги иш ва материали,

- 34 429 та фуқаролик иши,

- 39 448 та иқтисодий иш,

- оммавий-ҳуқуқий муносабатлардан келиб чиқадиган 10 388 та маъмурий иш.

Олий суд матбуот хизмати.

👉@yuristkadr

Судьялар судга ўзи билан ноутбук олиб кирса бўлмайдими?

Фикримча, суд ишлари кетаётган вақтда судьяларда қонунчилик ҳужжатларини жойида кўриш ва тарафларнинг важларига жойида баҳо бериш имкони бўлиши керак. Лекин бу имкониятни ҳар бир судья ўзи учун бемалол яратиб олиш мумкин деб ўйлайман.

Бир хил вақтларда суд ишлари кетаётганда, "фалон қонуннинг пистон моддасида ундай дейилган, бунисида бундай дейилган" деймиз. Бироқ, баъзан ишни кўраётган судьялар бу гапларимизга унча эътибор бермайди.

Тўғри, айримлари олдидаги қоғозга ёзиб қўядида, ишни қолдириб, кейинги мажлисгача бу важларимизни ўрганиб чиқишини айтади. Лекин якуний суд жараёнларидачи? Якунда шу судда энди айтилган қонун нормаларини ишни қолдириб ўрганиб бўлмайдику.

Шунинг учун, судьялар суд мажлисига ҳеч бўлмаса ўзи билан битта ноутбук олиб кирса, тарафлар айтган нормаларни lex.uz каби платформалар орқали тезкор текшириб кўриши мумкин бўлади. Фикрда энди.

👉@yuristkadr

Андижонда бўлган адолатли суд ҳақида.

Ўтган хафтада фуқаролик ишлари бўйича Андижон туманлараро судида бўлаётган 68 нафар фуқаронинг уй-жойига оид низоли суд иши ўз ниҳоясига етди. Суд раиси Иқбол Азизов ишни адолатли кўриб, якунда фуқаролар фойдасига қарор чиқарди.

Андижон шахар Гумбаз МФЙ ҳудудида жойлашган янги қурилган турар-жойдан 68 та фуқаро хонадон сотиб олади. Бу фуқаролар уйни қурган ва уни сотган тадбиркорларнинг лавзига ишониб пулларни тўлаган ва хонадонларни сотиб олган эди.

Ушбу 68 та фуқародан 58 нафари хонадонларни нотариал олди-сотди шартномалари асосида ўз номларига расмийлаштириб бўлган.

Бироқ, ушбу турар-жойни қурган фирманинг таъсисчилари ўртасида юзага келган қандайдир келишмовчиликлар сабаб, турар-жойни қурган олдинги фирма ушбу фуқаролар билан тузилган ва нотариусдан ўтган олди-сотди шартномасини ҳақиқий эмас деб топиш ҳақида судга даъво киритади.

Аҳволни қаранг, одамлар пул тўлаб бу хонадонларни сотиб олган, уларнинг айримлари хатто банкдан ипотека кредити олиб, тўловларни амалга оширган. Энди нима эмиш, қурувчилар ўртасида келишмовчилик чиқса, бунинг бадалини оддий фуқаролар тўлармиш. Ўроқда йўқ, машоқда йўқ, ҳирмонда ҳозир.

Агар суд, ҳалиги қурувчи фирманинг даъвосини қаноатлантирса, 68 та хонадоннинг барчаси қурувчи фирманинг ихтиёрига қайтарилади. Аслида улар ҳохлаган нарса ҳам шу. Уйлар қайтарилса, бу ёқда, 68 та оила ва жами 200 дан ортиқ инсон кўчада қолиши мумкин эди.

Фуқаролик ишлари бўйича Андижон туманлараро суди раиси Иқбол Азизов ишдаги ҳар бир ҳужжатлар, далиллар ва тарафларнинг фикрларини атрофлича ўрганиб чиқиб, якунда қурувчи фирманинг 60 дан ортиқ фуқароларга қарши киритган даъво аризасини рад қилди.

Шундай қилиб, хонадонлар фуқаролар ихтиёрида қоладиган бўлди.

👉@yuristkadr

Ходимни ишга тиклаш босқичлари ҳақида.

▪️Суднинг қарори билан ишга тикланиши белгиланган ходимни иш берувчи томонидан ишга тиклаш жараёни қуйидаги босқичлардан иборат:

➖биринчиси, суд томонидан ғайриқонуний деб топилган меҳнат шартномасини бекор қилиш ҳақидаги буйруқни бекор қилиш ҳақида буйруқ чиқариш;

➖иккинчиси, меҳнат шартномаси бекор қилинган ходимнинг иш жойига ишга қабул қилинган иккинчи ходим билан тузилган меҳнат шартномасини МК 168-моддаси биринчи қисми 2-банди билан бекор қилиш. Ёки, бу ходимни бошқа ишга доимий асосда ўтказиш. Шу тарзда ишга тикланиши белгиланган ходимнинг иш жойига қайтишига шарт-шароит яратиш;

➖учинчиси, суд орқали ишга тикланиши белгиланган ходимни ўз лавозимига тиклаш ҳақида буйруқ чиқариш;

➖тўртинчиси, суд орқали ишга тикланиши белгиланган ходимга ҳамда МИБга ходимнинг ишга тикланганлиги ҳақида хабар бериш ҳамда уларга ишга тикланганлиги ҳақидаги буйруқдан кўчирма тақдим этиш;

➖бешинчиси, ходимнинг меҳнат дафтарчасига аввалги буйруқнинг бекор қилинганлиги ва ишга тикланганлиги ҳақидаги ёзувларни киритиш;

➖олтинчиси, ходимни ишга қўйиш, яъни амалда унга иш жойини (хонаси, иш столи ва иш компьютерини), тегишли иш қуролларини топшириш ва иш жиҳозлари билан таъминлаш.

👉@yuristkadr

Адолат фақат енгил жазолардами?

Кўпчилик одил судлов деганда, судлар томонидан фақат енгил жазолар берилишини тушунади. Судланувчига енгил жазо берилдими, бўлди, мана шу адолат деб ҳисоблайди.

Баъзан содир этилган қилмишнинг жамият, давлат ва фуқаролар учун ижтимоий хавфлилик даражасидан келиб чиқиб, судланувчиларга адолат нуқтайи-назаридан оғир жазолар белгиланишига тўғри келади.

Масалан, қотиллик, яъни қасддан одам ўлдирганлик учун бекордан-бекорга умрбод озодликдан маҳрум қилишгача бўлган жазо белгиланмаган. Қотиллик қилган одамга 5-6 йил бериб кўринг, ана ўшанда кўрасиз, бутун мамлакатни қонга ботиб кетишини. Одамлар бошқа мамлакатларга қочиб қутулади бундан.

Ёки порахўрликни олайлик. Порахўрлик бизда одамларнинг қон-қонига сингиб кетганиданми, мансабдорни кўз олдимизга пора олаётгани бизни даҳшатга солмай қўйган. Шундан бўлса керак, одамлар бир мансабдорнинг 500 минг сўм пора учун 4 йилга қамалишига ҳайрон қарайди: “бор йўғи беш юз минг сўмга шунчами, қани адолат” деб. Аслида, порахўрлик жамиятни ботқоққа ботириб юборадиган, ҳар қандай ривожланишга тўсиқ бўлган энг ёмон иллатлардан бири. Шунинг учун ҳам, бу жиноят учун белгиланган жазолар бошқаларига қараганда оғирроқ.

Айтмоқчи бўлганим, қилмишнинг ижтимоий хавфлилик даражасига қараб, оғирроқ жазо ҳукм қилиш ҳам адолат ҳисобланади.

Мана масалан, бугун жамиятда фирибгарлик жинояти авж олиб кетди. Нима сабабдан? Сабаби оддий, бу турдаги жиноятлар учун берилаётган жазолардан “тажрибали” фирибгарлар чўчимай қўйди. “ҳа, майли, қўлга тушсам ҳам 2-3 йилда чиқиб кетаман” деб жиноятининг оқибатидан қўрқмаяпти. Шунинг учун ҳам, фирибгарлик такрор-такрор содир этиладиган жиноятлар ичида энг кўп учрайдигани бўляпти бугун. Одамлар энг кўп жабр кўрадигани ҳам қилмиш ҳам шу бўлиб қолди. Табиийки, фирибгарлик учун жазоларни кучайтириш бугунги замон талаби.

👉@yuristkadr

Бугун 11 ноябрь – Ўзбекистон касаба уюшмалари куни.

Касаба уюшмалари ҳар қандай жамиятда меҳнаткашлар учун курашадиган, уларнинг ҳақ-ҳуқуқларини ҳимоя қиладиган асосий ташкилот ҳисобланади.

Касаба уюшмалари тизимида фаолият юритадиган кўплаб дўстларим, ака-укаларим ва опа-сингилларим бор. Улар билан дардимиз бир бизнинг. Ишчи-ходимлар учун биргаликда қайғурамиз, улар адолатсизликка учраса, биргаликда ғам чекамиз. Мақсадларимизга эришсак, дўппимизни осмонга отиб бирга қувонамиз.

Мен касаба уюшмаларида ишлаётган барча ҳамкасбларимга янада кўпроқ ғайрат тилайман, меҳнаткашлар ҳимоясидаги ҳозирги шижоатларини каррасига оширишларига талакдошман.

Аслида сизлар энг савобли ва энг дуогўй жойлардан бирида меҳнат қиляпсиз.

Доим дуоларга кўмилиб юриш насиб қилсин!

👉@yuristkadr

#ochiq_muloqot

“Олий судда тафтиш масаласи кўтарилмадими” деб савол йўллашибди.

Яъни, ҳозирги вақтда ўрта бўғин судлари томонидан апелляция ва кассация тартибида чиқарилган қарорлар устидан берилган шикоятларни, яна шу судларнинг ўзлари кўраётган ғалати ҳолат ҳақида айтяпман.

Албатта кўтарилди бу масала ҳам. Олий суд раиси Бахтиёр Исломов тафтиш инстанциясини ўрта бўғин судларидан чиқариб, алоҳида минтақавий судлар ташкил қилиш режаси борлигини айтиб ўтди.

P/S: Яъни, бу ерда минтақавий судлар деганда, худдики “мини Олий суд” бўлади ва дейлик, Қорақалпоғистон ва Хоразм вилояти учун битта, Фарғона, Андижон ва Наманган вилоятлари учун битта, Қашқадарё ва Сурхондарё вилоятлари учун битта, Бухоро ва Навоий вилоятлари учун битта, Тошкент шаҳар, Тошкент ва Сирдарё вилоятлари учун битта, Жиззах ва Самарқанд вилоятлари учун битта минтақавий судлар ташкил қилиниши мумкин.

Ушбу судлар ўрта бўғин судларининг апелляция ва кассация тартибида чиқарган қарорлари устидан тарафлар берган шикоятларни кўриб чиқувчи алоҳида ва мустақил судлар бўлади.

👉@yuristkadr

Мактаблардаги лаборант лавозимлари қисқартирилгани айтилмоқда, бироқ...

Халқ назорати канали давлат мактабларидаги лаборант лавозимларини қисқартилганлиги борасида асосли фикрларни айтяпти.

Мен бошқа бир саволни қўймоқчиман. Ана шу қисқартиришга тушган лаборантларнинг қанчаси хотин-қизлар экани ва уларнинг қанчаси ҳомиладору, қанчаси 3 ёшга тўлмаган боласи бор аёллар экани ўрганилдими?

Чунки, МК 408 ва 409-моддаларига асосан ҳомиладор аёллар ва 3 ёшга тўлмаган боласи бор аёлларни қисқартириш муносабати билан ишдан бўшатиш мумкин эмас.

Агар бу нарсалар ўрганилмасдан туриб, уларнинг лавозимлари қисқартирилган бўлса, бу турган-битгани қонунбузарлик бўлади.

👉@yuristkadr

#ochiq_muloqot

Терговчилар асоссиз қўйган айбловлар учун жавоб бериши керак.

“Неча йиллардан бери бу муаммо бор. Терговга қулайи, айбловларни "букет" қилиб, шишириб судга чиқарсада, ана ундан кейин суд унинг ишини тозалаб берса. Ўзи ҳам билади нотўғри қилаётганини. Олдин қўшимча терговга қайтариш бор эди. Терговчи бир нечта моддаларни ё оғирроғини қўйиб чиқарардики, жуда бўлса, қайта квалификация қилишаверади деб.

Лекин бугунги кунда ҳам бу нарса тўхтагани йўқ. Ҳисоботларда кўряпмиз, қанчадан-қанча одам судда оқланяпти, терговда асоссиз қўйилган айбловлар судлар томонидан чиқариб ташланяпти.

Агар бундай ҳолатларга судлар ҳусусий ажрим орқали ўз вақтида муносабат билдирмас экан, тергов тўғриланмайди. Улар сезиши керак. Илгари терговга қайтарилган ишлар бўлса терговчилар жазога тортилар эди, жазосиз қолмас эди улар...

Бу масалада ҳақиқатдан ҳам, ҳусусий ажрим чиқариш йўллари орқали, уларни (терговни) озгина бўлсада, масъулиятини сезадиган даражага олиб чиқишимиз керак” деди Олий суд раиси.

👉@yuristkadr

Кеча.... Ҳа, яна кечаги кун ҳақида айтмасам бўлмас.

Кеча – шанба куни қарийб бир хафта давом этган навбатдаги малака ошириш курсимиз якунланди. Бу хафтани Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги ўқув маркази билан ҳамкорликда Агентлик тизимидаги инсон ресурсларини бошқариш бўлимлари бошлиқлари билан бирга ўтказдик. Меҳнат кодексидаги сараланган мавзулар доирасида “Юрист ва кадр” ўқув маркази устозлари иштирокчиларга ўз билимларини улашди.

Кеча уларнинг барчасига Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги ўқув маркази ва “Юрист ва кадр” ўқув марказининг сертификатлари топширилди.

Устозлар - Раъно Исамитдинова, Мухаммадамин Каримжонов ва Акмалхон Нигмонхўжаевлар тадбирда бош-қош бўлишди. Афсус, ўзим сертификат топшириш маросимига етиб боролмадим, бунинг учун минг бор узр.

Иштирокчиларга омадлар тилаймиз, озми-кўпми биздан олган билим ва кўникмаларини ҳам иш берувчи, ҳам ходимлар учун фойдали бўлган амалларга ишлатишсин деб ният қиламиз.

Ижтимоий ҳимоя миллий агентлигига ҳамкорлик учун алохида ташаккур.

👉@yuristkadr

#ochiq_muloqot

Кечаги мулоқот вақтида судьяларни ишга тиклашда қонунчиликдаги бўшлиқ масаласи мунозара қилинди.

Мен раисдан сўз олиб аслида ваколати тугатилган, яъни ишдан бўшатилган собиқ судьяларни ишга тиклашда қонунчиликда ҳеч қандай бўшлиқ йўқлигини айтдим.

Аввалги қонундан фарқли равишда ҳозирги “Судлар тўғрисида”ги қонуннинг 86-моддасида судьяларни бу қонун билан тартибга солинмаган меҳнат муносабатлари меҳнат қонунчилиги билан тартибга солиниши белгиланган. Бу МКнинг 11-моддасида ҳам айтилган. Шундай экан, судларга оид қонунларда ишдан бўшатилган судьяларнинг ишга тиклаш масаласи тартибга солинмагани учун, бу жараёнга сўзсиз МК нормалари қўлланилади. МКнинг 558-моддасига кўра эса ишга тиклаш низолари судларда кўриб чиқилиши лозимлиги айтилган.

Яъни, ваколати тугатилган ва ишдан бўшатилган собиқ судьялар ҳам ишга тиклаш бўйича фуқаролик судига даъво киритишга ҳақли. Қолаверса, бу собиқ судьянинг Конституция (55-моддаси)даги устувор ҳуқуқидир.

P/S: Фикрларим тўғри қабул қилинганидан ҳурсандман.

Меҳнат ҳуқуқини биз билан ўрганинг.

☎️: 90-010-86-15, 90-993-18-80, 97-731-40-30.

Телеграм: @yuristkadr_menejer

👉@yuristkadr

#ochiq_muloqot

Кеча Олий суд раиси Бахтиёр Исломов билан учрашувда Адвокатлар палатаси Тошкент вилояти бошқармаси бошлиғи Илёс Юсупов бир қатор муаммоларни кўтариб чиқди.

Масалан, айрим судлар адвокатларга суд мажлиси баённомаларидан нусха бермасликка ҳаракат қилмоқда. Бунда улар қонунда тарафларга ва адвокатларга суд мажлиси бённомасидан нусха берилиши кўзда тутилмаганлигини важ қилиб, шундай иш тутишмоқда.

Ваҳоланки, процессуал кодексларнинг барчасида иштирокчиларга “суд иши материаллари билан танишиш ва улардан кўчирмалар олиш ва нусхалар кўчириш” ҳуқуқи берилган. Суд иши материалларининг ичига суд мажлиси баённомалари ҳам киради. Шундай экан, судларнинг суд мажлиси баённомаларидан нусха бермаслиги нотўғри. "Олий суд раҳбарияти мана шу каби муаммоларга ҳам эътибор берса яхши бўлар эди" деди Илёс ака.

Олий суд раиси суд мажлиси баённомаларидан нусха берилмаслиги одил судловга зид эканлигини билдириб, ўз ўринбосарларига жойларда бундай муаммоларга йўл қўймаслик ҳақида топшириқлар берди.

👉@yuristkadr

Ходим ташаббусига кўра вақтинча бошқа ишга ўтказишда бизда ўқишиз мумкин бўлган фикрлар.

Меҳнат кодексининг 142-моддасида кўрсатилган ҳолатларда ходим ташаббус кўрсатса, иш берувчи уни ватқинча бошқа ишга ўтказиши шарт.

МК 142-моддасига кўра ходимнинг вақтинча бошқа ишга ўтказиш тўғрисидаги илтимоси, яъни унинг мурожаати иш берувчи томонидан қуйидаги узрли сабабларга кўра қаноатлантирилиши лозим:

1. Қайси тиббий хулосага мувофиқ ходим соғлиғининг ҳолатига кўра вақтинча енгилроқ ёки ноқулай ишлаб чиқариш омилларини истисно этадиган ишга ўтказишга муҳтож бўлса, ўша тиббий хулосанинг мавжудлиги;

2. Қайси тиббий хулосага мувофиқ ҳомиладор аёл вақтинча енгилроқ ёки ноқулай ишлаб чиқариш омилларининг таъсирини истисно этадиган ишга ўтказишга муҳтож бўлса, ўша тиббий хулосанинг мавжудлиги;

3. Икки ёшга тўлмаган боласини парваришлаётган ота-онанинг бири (васий) томонидан аввалги ишини бажариш мумкин эмаслиги;

4. Узрли сабабларга кўра ходим илтимос қилган ва бундай иш иш берувчида мавжуд бўлган бошқа ҳолларда.

Агар ходим вақтинча ўтказиладиган бошқа бўш иш ўрни бўлмаса нима бўлади?

Биринчи ҳолат. Меҳнат кодексининг 151-моддасига асосан “тиббий хулосага мувофиқ соғлиғининг ҳолатига кўра тўрт ойгача муддатга вақтинча бошқа ишга ўтказишга муҳтож бўлган ходимни ўтказиш рад этилганда ёхуд иш берувчида иш мавжуд эмаслиги муносабати билан бундай ходимга тегишли ишни таклиф этиш мумкин бўлмаганда иш берувчи ходимни ишдан четлаштиради. Иш берувчида ходимга таклиф этиладиган ва унинг соғлиғига тўғри келадиган бўш иш бўлмаса, ёки шундай иш бору, бироқ ходим таклиф қилинган ишни рад қилса, у МК 151-моддасига асосан вақтинча ишдан четлаштирилади. Бу бўйича ходимни вақтинча ишдан четлаштириш ҳақида буйруқ чиқарилади ва четлаштирилган даврга ходимга иш ҳақи тўланмайди.

Иккинчи ҳолат. Меҳнат кодексининг 394-моддаси иккинчи қисмига кўра “ҳомиладор аёлга енгилроқ иш ёки ноқулай ишлаб чиқариш омиллари таъсиридан холи бўлган иш бериш масаласи ҳал этилгунига қадар, у бунинг оқибатида қолдирилган барча иш кунлари учун ўртача иш ҳақи сақланган ҳолда ишдан озод этилиши лозим”. Демак, ҳомиладор аёл ходим тиббий хулоса тақдим этиб, енгилроқ ёки қулайроқ бўлган ишга вақтинча ўтказишни сўраса, бироқ иш берувчи ташкилотда бундай иш жойи йўқ бўлса, токи шундай иш топилгунига қадар аёл ишдан озод этилади ва унга бу даврда ўртача иш ҳақи тўланади.

Учинчи ҳолат. Меҳнат кодексининг 395-моддаси иккинчи қисмида “иш берувчида бошқа иш мавжуд бўлмаган тақдирда, икки ёшга тўлмаган бола парваришини амалга ошираётган ходимга қонунчиликда белгиланган тартибда бола парвариши бўйича нафақа тўланади” дейилган. Демак, икки ёшга тўлмаган боланинг ота-онасидан бири (васий)ни аввалги ишини бажариш мумкин эмаслиги сабабли вақтинча бошқа ишга ўтказиш керак бўлса, бироқ ташкилотда бундай иш бўлмаса, иш берувчи бу ходимни ишдан озод қилади ва унга бола парваришлаш нафақаси тўлайди.

Тўртинчи ҳолат. Тўртинчи, яъни бошқа ҳолатларда иш берувчида бошқа бўш иш бўлмаса, ходимни вақтинча бошқа ишга ўтказиш амалиёти шунчаки юз бермайди. Чунки, МК 142-моддасида ушбу тўртинчи "бошқа ҳолатлар"да вақтинча ўтказиш, ташкилотда бўш иш бўлган тақдирда қўлланилиши назарда тутилган. Бошқа бўш иш ўрни бўлмаса, тўртинчи ҳолат амалга ошмайди. Яъни, муаммо йўқ демоқчиман.

👉@yuristkadr

Бугун адвокатура соҳасида жуда муҳим воқелик юз берди.

Ўзбекистон тарихида биринчи марта бугун Олий суд раиси ва Ўзбекистон адвокатлари ўртасида очиқ мулоқот бўлиб ўтди. Бугун Олий суд раиси Бахтиёр Исломов билан суд тизимидаги муаммолар ва уларнинг ечимлари ҳақмда очиқ суҳбат қурдик.

Мен ҳам адвокат сифатида ва меҳнат ҳуқуқи соҳаси вакили сифатида ўз таклифларимни билдирдим. Жумладан, фуқаролик суди судьяларининг янги меҳнат қонунчилиги бўйича малакасини ошириш, меҳнат соҳасига оид суд ишларидаги икки хил стандартлиликка барҳам бериш, 26-сонли Олий суд Пленуми қарорига тегишли ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш, шу билан бирга, ишга тиклашга оид даъво муддатларини тўғри қўллаш юзасидан ўз фикрларимни билдирдим. Олий суд раиси бу таклифларни қўллаб-қувватлади.

Учрашувда адвокатлар томонидан 60 га яқин таклифлар билдирилди. Жуда самарали ва манфаатли булди бу кун. Кўрасиз, бугунги кун адвокатура ва суд соҳасида алоҳида ривожланиш босқичи бўлиб қолади. Ташаккурлар!

Саидали Мухторалиев

👉@yuristkadr

Тиббий хулосага кўра, ходимнинг соғлиғи ҳолати бажариб турган ишига тўғри келмаса...

Меҳнат кодексига кўра, ходимнинг соғлиғи ёмонлашганда ва бу тиббий хулоса билан тасдиқланганда, уни амалдаги ишидан бошқа ишга ўтказиш билан боғлиқ вазият юзага келиши мумкин. Бунда тиббий ҳулоса вақтинчалик ёки доимий ҳусусиятга эга бўлади. Шундан келиб чиқсак, ушбу тиббий хулосаларда қуйидаги хулосалар кўрсатилиши мумкин:

➖биринчиси, ходимнинг соғлиғи вақтинчага ёмонлашганда, амалдаги иши унинг соғлиғига вақтинча тўғри келмаслиги;

➖иккинчиси, ходимнинг соғлиғи муддатсиз ёмонлашганда, амалдаги иши унинг соғлиғига мутлақо (доимий) тўғри келмаслиги.

1. Биринчи вазиятда, Меҳнат кодексининг 142-моддасига асосан ходим тиббий хулосани илова қилиб, иш берувчига бошқа ишга ўтказишни сўраб ариза ёзса, иш берувчи уни соғлиғига тўғри келадиган бошқа ишга вақтинча ўтказиши шарт. Яъни, бунда ходим вақтинча бошқа ишга ўтказилади.

2. Иккинчи вазиятда ҳам деярли шунга ўхшаш чора кўрилади. Бироқ, ўртада жиддий фарқ бор. Меҳнат кодекси 143-моддаси биринчи қисмига асосан иш берувчи бу ходимни тиббий хулосага асосан унинг соғлиғига тўғри келадиган бошқа доимий ишга ўтказиш чорасини кўриши шарт. Бунда фарқи кўриб турганингиздек, ходим доимий бошқа ишга ўтказилади.

❓Энди, ҳақли савол туғилади. Агар ҳар икки ҳолатда ҳам, ташкилотда ходимнинг соғлиғига тўғри келадиган бўш иш ўрни бўлмасачи, ёки ходим таклиф қилинган ўша бўш ишга ўтишни рад этсачи? Унда нима бўлади?

1. Биринчисида ходим ишдан четлаштирилади. Меҳнат кодексининг 151-моддасида ходимни ишдан четлаштириш шарт бўлган ҳолатларга: “тиббий хулосага мувофиқ соғлиғининг ҳолатига кўра тўрт ойгача муддатга вақтинча бошқа ишга ўтказишга муҳтож бўлган ходимни ўтказиш рад этилганда ёхуд иш берувчида иш мавжуд эмаслиги муносабати билан бундай ходимга тегишли ишни таклиф этиш мумкин бўлмаган” ҳолат ҳам киритилган.

Яъни, Кодекснинг 142-моддасида айтилган тиббий хулосадаги соғлиқ ёмонлашуви вақтинчалик бўлади. Лекин иш берувчида ходимга таклиф этиладиган ва унинг соғлиғига тўғри келадиган бўш иш бўлмаса, ёки шундай иш бору, бироқ ходим таклиф қилинган ишни рад қилса, у МК 151-моддасига асосан вақтинча ишдан четлаштирилади. *Афсуски, МК 152-моддасида ушбу асос бўйича ишдан четлаштириш ходимнинг ўртача иш ҳақи сақланмайдиган четлаштириш турларига киритилган.

2. Иккинчисида ходим билан тузилган меҳнат шартномаси бекор қилинади. Яъни, Меҳнат кодексининг 143-моддаси иккинчи қисмига кўра, агар ташкилотда ходимнинг соғлиғига тўғри келадиган доимий иш бўлмаса, ёки шундай иш бўлсаю, ходим таклиф қилинган ишга ўтиб ишлашни рад қилса, у билан тузилган меҳнат шартномаси бекор қилинади.

Қайси асосга кўра бекор қилинади дейсизми? Айнан МКнинг 143-моддаси иккинчи қисмига асосан бекор қилинади. МКнинг 143-моддаси иккинчи қисми МК 155-моддасига кўра меҳнат шартномасини бекор қилишнинг алоҳида асоси ҳисобланади. Аввалги МКнинг 100-моддаси иккинчи қисми 2-бандидаги “соғлиғи ҳолатига кўра” дегани бўлардику, бу худди ўша асос бўлиб, фақат иш берувчи ташаббусидан ажратилиб, мустақил асосга айлантирилган.

👉@yuristkadr

Бугун кун давомида Ижтимоий химоя миллий агентлигида ўқув-семинарда бўлдим.

Агентликнинг ҳудудий бўлинмалари "кадровик"лари билан "меҳнат шартномаларини бекор қилиш ва меҳнат низоларини ҳал қилишнинг ўзига ҳос жиҳатлари" мавзусида гаплашдик. Бугунги ўқув жараёни ҳам амалий мисоллар ва савол-жавоблар билан ўтди.

Иштирокчиларнинг фаоллигидан вақт қандай ўтганини ҳам сезмай қолибман. Шахсан мен учун жуда фойдали учрашув бўлди бугун. Насиб қилса, эртага ушбу иштирокчиларимизга малака сертификатлари топширилади.

👉@yuristkadr

Олий суд судьясининг мана бу важига эътибор беринг, у тадбиркорнинг шикоятини рад этиш ҳақидаги ажримида:

➖"тарафлар ўртасида маҳсулот етказиб бериш шартномаси ғазначилик бўлимидан рўйҳатдан ўтмаганлиги сабабли, ўз-ўзидан ҳақиқий эмас ҳисобланиб, ушбу шартномадан келиб чиқадиган низоларни ҳакамлик судига топшириш тўғрисидаги келишув ҳам ҳақиқий эмас ҳисобланади" демоқда.

❗️Ана энди, Олий суд Пленумининг 2014 йил 28 ноябрдаги 269-сонли қарори 11-бандидаги мана бу қоидага қаранг:

➖"судлар шуни назарда тутишлари лозимки, бюджет ташкилотлари ва бюджет маблағлари олувчиларга нисбатан товарларни (ишларни, хизматларни) етказиб берганлик учун ҳақ ундириш тўғрисидаги даъволар кўрилаётганда шартнома Ўзбекистон Республикаси Бюджет кодекси 122-моддасининг учинчи қисмида белгиланган тартибда рўйхатдан ўтказилмаганлиги, шартноманинг ўз-ўзидан ҳақиқий эмаслигига олиб келмайди”.

Хўш, тадбиркор қаерга борсин, у бошини қаерга урсин?

👉@yuristkadr

Айни пайтда Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги кадрлар хизмати ходимлари билан ўқув тадбиримиз давом этмоқда. Бугун улар билан меҳнат шартномасини бекор қилиш мавзуси ҳақида гаплашяпмиз.

👉@yuristkadr

“YURIST VA KADR” NTMда 11 ноябр санасидан навбатдаги онлайн ўқув курсларига қабул эълон қиламиз!

Ўқув курсларимизда нафақат кадрлар хизмати ходимлари, балки касаба уюшмалари мутахассислари, юристлар, бухгалтерлар ҳамда бошқа ходимлар ҳам ўз ҳуқуқий билимларини оширишлари мумкин.

📚Дарслар меҳнат ҳуқуқи бўйича малакали мутахассислар томонидан олиб борилади. Тингловчиларга Меҳнат кодекси бўйича зарурий иш юритиш ҳужжатларидан намуналар ҳамда малака оширганлик тўғрисида сертификат берилади.

Малака ошириш курсларимиз офлайн шаклда ҳам бошланади.

Навбатдаги ўқув курсларига ёзилмоқчи бўлганлар қуйидаги рақамларга қўнғироқ қилиб рўйхатдан ўтиши мумкин:

👩‍💻@yuristkadr_menejer

☎️Телефонлар: 90-010-86-15, 90-993-18-80, 97-731-40-30.

"YURIST VA KADR" NTM

#amaliyot

Ходим “больничнийда” бўлганда меҳнат шартномасини дастлабки синов натижасига кўра бекор қилиш мумкинми?

Ходим вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик даврида бўлганда меҳнат шартномасини бекор қилиш мумкин эмаслиги МКнинг 163-моддасида кўрсатилган. МК 163-моддасидаги бу чеклов меҳнат шартномасини иш берувчи ташаббусига кўра бекор қилишга тегишли.

Дастлабки синов натижасига кўра меҳнат шартномасини бекор қилиш эса, иш берувчи ташаббусига кўра меҳнат шартномасини бекор қилиш (МК 161-моддаси)дан алоҳида ва мустақил асос ҳисобланади. МКнинг дастлабки синовга доир 129-132-моддаларида меҳнатга қобилиятсизлик даврида меҳнат шартномаси бекор қилиниши мумкинмас деб аниқ ёзиб қўйилмаган. Бироқ, бундан дарров хулоса чиқаришга шошилманг.

Сизга бошқа бир қоида ҳақида айтишим керак. МКнинг 130-моддасида “вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик даври ва ходим ҳақиқатда ишда бўлмаган бошқа даврлар дастлабки синов муддатига қўшилмайди” дейилган. Эътибор беринг, ходимнинг вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик даври дастлабки синов муддатига, янада аниқроғи, дастлабки синов даврига қўшилмас экан. Энди, МК 132-моддаси иккинчи қисмидаги мана бу қоидани ёдга олайлик: “Иш берувчи ходим билан тузилган меҳнат шартномасини синов натижаси қониқарсиз бўлганда, ходимни синовдан ўтмаган деб эътироф этиш учун асос бўлиб хизмат қилган сабабларни кўрсатган ҳолда ўз ташаббусига кўра, дастлабки синов даврида бекор қилишга ҳақли” дейилган тўғрими? Шу жойда “...дастлабки синов даврида бекор қилишга ҳақли” деган жумлаларга аҳамият берамиз, яъни иш берувчи ходимнинг меҳнат шартномасини дастлабки синов натижасига кўра бекор қилмоқчи бўлса, бу фақат дастлабки синов даврида амалга оширилиши мумкин.

Демак, хулоса шундай бўлади, ходимнинг меҳнатга қобилиятсизлик даври дастлабки синов даврига кирмайди ва шу сабабли, иш берувчи вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик даврида бўлган ходим билан тузилган меҳнат шартномасини дастлабки синов натижаси бўйича бекор қила олмайди.

Қизиқ бир кейс айтиб бераман. Ходимнинг дастлабки синов муддати тугашига бир хафта қолган. Иш берувчи ходимнинг фаолиятидан қониқмаганлиги сабабли, уни дастлабки синов натижаси бўйича ишдан бўшатмоқчи. Бу бўйича ишчи гуруҳи томонидан алоҳида далолатнома ҳам тузилди. Ходимга огоҳлантириш хати берилди. Кутилмаганда ходим вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик даврига чиқиб кетди, камида 10 кун касаллик даврида бўлиши аниқ. Хаммаси аён, ходим ким биландир маслаҳатлашган ва 10 кун меҳнатга лаёқатсизлик даврида бўлса, синов даври тугайди ва иш берувчи меҳнат шартномасини бекор қилолмайди деб ўйлаган.

Лекин ходим адашган. Негаки, МК 129-моддасига мувофиқ вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик даври дастлабки синов муддатига қўшилмайди дегани, ходим меҳнатга қобилиятсизлик варақаси очтирдими, демак, шу кундан бошлаб, дастлабки синов даврининг ўтиши тўхтаб туради деганидир. Ходим вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик варақасини ёпган кундан бошлаб, тўхтаб қолган синов даври тўхтаган кундан бошлаб яна ўтишни бошлайди. Ва иш берувчида касаллик варақаси ёпилиши муносабати билан қайтадан ўтишни бошлаган синов даврида ходим билан тузилган меҳнат шартномасини бекор қилишга барибир имкон бўлаверади.

👉@yuristkadr

“Келажак лидерлари” дастурининг янги мавсуми бошланди

Тошкентдаги Сингапур менежментни ривожлантириш институтида “Келажак лидерлари” махсус малака ошириш дастурининг янги мавсумига старт берилди.

Тадбирда Президент ҳузуридаги Давлат хизматини ривожлантириш агентлиги раҳбарияти ва масъул вакиллари, ҳамкорлар, Дастур иштирокчилари ҳамда ОАВ вакиллари иштирок этди.

Ўқув дастури давлат фуқаролик хизматида фаолият юритаётган ўрта бўғин бошқарув раҳбарларининг стратегик фикрлаш, тизимли таҳлил, сунъий интеллект асослари ва қўлланиши, мулоқот маданияти, муаммоларни манзилли ҳал этиш, ислоҳотлар ва жадал ривожланиш даврида трансформацион лидерлик бўйича кўникмаларини ривожлантиришга йўналтирилган.

Дастурнинг ушбу мавсуми учун ҳам республиканинг 14 та ҳудудида фаолият олиб бораётган, Миллий кадрлар захирасидаги салоҳиятли давлат хизматчилари орасидан 50 нафари саралаб олинди.

Telegram

#amaliyot

Ходимнинг синов давридаги қониқарсиз фаолияти қандай аниқланади?

Дастлабки синов шарти билан ишга қабул қилинган ходим ушбу синов даврида қониқарсиз фаолият юритса, иш берувчи у билан тузилган меҳнат шартномасини “дастлабки синов натижаси қониқарсиз бўлганлиги муносабати билан” деб бекор қилиши мумкин. Бунда меҳнат шартномасини бекор қилиш асоси Меҳнат кодексининг 132-моддаси бўлади.

Қонунчилик ҳужжатларида ходимларнинг синов давридаги фаолиятини баҳолаш бўйича аниқ бир нормалар мавжуд эмас. Лекин буни иш муомаласи одатларига мувофиқ ҳал қилса бўлади деб ҳисоблаймиз.

Яъни, синов шарти билан ишга қабул қилинган ходим ҳақиқатда иш бермаётган ва унинг иши натижалари қониқарсиз бўлаётган бўлса, бу фактларни иш муомаласи одатига айланган ҳужжатлар билан тасдиқлаш мумкин. Бундай ҳужжатларга билдиришнома, маълумотнома, далолатнома, ахборот ёки ҳисобот кабилар кириши мумкин.

Мисол келтираман. “Шодлик барака” масъулияти чекланган жамиятига 3 ойлик дастлабки синов билан ишга қабул қилинган Фарходжон “эплолмаяпти”, яъни ўзига топширилган ишни сифатсиз ёки чала бажаряпти. Бир гап билан айтганда қониқарсиз. Демак, унга раҳбарлик қилувчи бўлим бошлиғи Олим ака иш берувчининг номига билдиришнома ёзиб, ушбу билдиришномада ходимнинг фаолияти қониқарсиз бўлаётгани, ходим унга топширилган ишларни тўлиқ бажара олмаётганини фактлар билан кўрсатиб, иш берувчидан тегишли чора кўришни сўраши мумкин. “Тегишли чора” нима бўлади? Албатта, меҳнат шартномасини дастлабки синов натижасига кўра бекор қилиш бўлиши мумкин, тўғрими? Биз бу борадаги иш берувчининг ҳаракати янада пухтароқ бўлиши учун билдиришномадан ташқари, “далолатнома” вариантини ҳам таклиф қиламиз. Яъни, Фарҳоджон бўйича Олим аканинг билдиришномасини қабул қилиб олган иш берувчи “ходимга янада холисроқ баҳо берилиши керак, балки бўлим бошлиғида янги ходимига нисбатан шаҳсий ғарази бордир” деган фикрга келди (энг қизиғи, эртага судда ҳам шундай фикр пайдо бўлиши мумкин). Шундан келиб чиқиб, билдиришномага қуйидагича топшириқ ёзиб, виза қўйди: “Директор ўринбосари С.Нурматов, Таҳлил бўлими бошлиғи М.Собитова ва HR бўйича менежер Г.Шокировлар. билдиришномада кўрсатилган ҳолатлардан келиб чиқиб, ходим Фарход Собировнинг синов давридаги фаолияти баҳолансин ва 3 кунлик муддат ичида тегишли далолатнома критилсин. 15.09.2024 йил. Имзо”.

Шундан сўнг, ушбу топшириқни қабул қилиб олган юқоридаги ходимлар ишга киришади ва ходимнинг синов давридаги фаолиятини ўрганиб чиқади ҳамда якунда “дастлабки синов натижаси ҳақидаги далолатнома” тузади. Агар ҳақиқатдан ҳам Фарҳоджоннинг синов давридаги фаолияти қониқарсиз бўлса, далолатномада бу ҳолат факт ва далиллар келтирилган ҳолда кўрсатиб ўтилади, ҳамда далолатноманинг якуний – хулоса қисмида ходимнинг дастлабки синов давридаги фаолияти қониқарсиз бўлгани ва синовдан ўта олмаганлиги унга берилган баҳо сифатида аниқ қилиб кўрсатилади.

Демак, мазкур далолатнома МК 132-моддасининг иккинчи қисми талабларига мувофиқ ходим билан тузилган меҳнат шартномасини бекор қилишда асосий ва муҳим ҳужжат вазифасини ўтайди.

Унутманг, эртага ходим ва иш берувчи ўртасида низо чиққанда ҳам, бу низони кўрувчи суд ҳам энг аввало, мана шу далолатнома асосида якуний ҳулосага келади.

👉@yuristkadr

❗️ДХХга кўра, Чирчиқ шаҳар ҳокимининг ўринбосари 1 млн. АҚШ доллари пора олган вақтида ушланди.

👉@yuristkadr

Солиқчи кадрлар билан бирга 2 кун.

Бугун-эрта Солиқ қўмитаси тизимидаги инсон ресурсларини бошқариш (кадрлар хизмати) ходимлари билан “меҳнат шартномасини бекор қилиш асослари ва бу жараёндаги ҳуқуқий муаммолар ҳамда уларнинг ечимлари” мавзусида 2 кунлик онлайн семинар бўлиб ўтади.

Демак, 2 кун давомида Солиқ қўмитаси “кадровик”лари билан биргамиз👨‍🎓.

Мавзу доирасида уларни қизиқтирган барча саволларга жавоб берамиз.

👉@yuristkadr

Ажойиб! 3.686 нафар хотин-қизлар фаоллари кўчада қолмайдиган бўляпти.

Оила ва хотин-қизлар қўмитаси ва Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги қисқаришга тушган 3.686 та аёлларни Ижтимоий ҳимоя миллий агентлигига жойлаштириш бўйича ҳудудий бўлинмаларига қўшма хат чиқарди.

Ҳар икки давлат идораси раҳбарияти ҳам қисқаришга тушган минглаб хотин-қизлар фаолларини кўчада қолдирмоқчи эмас. Бунинг исботини амалда ҳам кўриб турибмиз. Одамгарчилик дегани мана шундай бўлади.

Қонунчилигимизда кўп нарсаларга, айниқса, савоб ишларга ечим албатта топилади. Асосийси, ният тўғри бўлса ҳисоб.

Агар бу ишлар режадагидек якунланса, ходимларни ишга жойлаштириш борасида бошқа давлат органларига ҳам ибрат бўла оладиган зўр амалиёт (прецедент) шаклланган бўларди.

Жамоатчилик вакили сифатида фикрларим (1-фикр, 2-фикр, 3-фикр) эътиборга олинганидан жуда ҳурсандман.

Айтмоқчи, бу борада ушбу жараённи ўз вақтида мувофиқлаштира олган АРГОС раҳбариятига ҳам алоҳида ташаккур айтаман.

👉@yuristkadr

ОНЛАЙН ЎҚУВ КУРСЛАРИ ДАВОМ ЭТМОҚДА! ОНЛАЙН ТАЪЛИМ ОЛИБ, СЕРТИФИКАТГА ЭГА БЎЛИНГ!

Узоқ ҳудудлардан Тошкент шаҳрига офлайн курсларимизга келиш имкони бўлмаган тингловчиларимиздан келаётган талаб ва таклифларни инобатга олиб, 11 ноябр санасидан онлайн малака ошириш курсларига старт берилади!

Бизнинг ўқув марказимизда тажрибали мутахассислар, малакали юристлар назарий ва амалий билимларингизни оширишга хизмат қилади.

Курс якунда тингловчиларга барча зарурий ҳужжатлардан намуналар, ишни тўғри ташкил этиш бўйича қўлланмалар ва албатта малака оширганлик ҳақида сертификат берилади.

"YURIST VA KADR" марказида онлайн ўқув курсларида малака оширишни истаган талабгорлар қуйидаги рақамларга қўнғироқ қилиб боғланиши мумкин 👇🏻

👩‍💻@yuristkadr_menejer

📱 +99890-010-86-15
+99897-731-40-30
+99833- 993-18-80

🗺Манзил: Тошкент шаҳри, Чилонзор тумани, Чўпонота кўчаси, Ц-мавзе, 4-Б уй.

Мўлжал: М.Улуғбек метроси

📍Ўқув маркази локацияси

Telegram 🚀I Instagram 📷 I Youtube 🎬

Ўзбекистон фуқароларининг охирги йилларда коррупциявий ҳолатларга дуч келиш даражаси:

➖2022 йил – 100 фоиз сўралганларнинг 15 фоизи;

➖2023 йил – 100 фоиз сўралганларнинг 19,9 фоизи;

➖2024 йил – 100 фоиз сўралганларнинг 21,2 фоизи.

P/S: Бу маълумотлар Коррупцияга қарши курашиш агентлиги тадқиқотлари натижасида тузилган. Кўриб турганингиздек, аҳвол яхши эмас.

👉@yuristkadr

❗️Олий суд раҳбарияти томонидан фуқароларни қабул қилиш жадвали

Олий суд раиси – Бахтиёр Исламов – ҳар ойнинг иккинчи жума куни. Соат 10:00 — 13:00, 14:00 — 15:00.

Олий суд раиси ўринбосари Икрам Муслимов (жиноят ишлари бўйича) – ҳар куни. Соат 09:00 — 13:00, 14:00 — 18:00.

Олий суд раиси ўринбосари Шухрат Полванов (иқтисодий ишлар бўйича) – ҳар куни. Соат 09:00 — 13:00, 14:00 — 18:00.

Олий суд раиси ўринбосари Олимжон Исмаилов (фуқаролик ишлари бўйича) – ҳар куни. Соат 09:00 — 13:00, 14:00 — 18:00.

Изоҳ: Олий суд раисининг қабулига раис ўринбосарининг қабулидан сўнг (раис ўринбосарининг жавоб хатини олгандан кейин), ўринбосар қабулига эса судлов ҳайъатининг қарорини олгандан сўнг кирилиши белгиланган.

👉@yuristkadr

Журналист ва блогерлар диққатига!

Адлия вазирлиги Конституцияда белгиланган қоидаларни тушунтирадиган энг яхши пост ва энг яхши мақола танловини ўтказади.

Танлов ғолиблари Ўзбекистон Республикаси Конституцияси куни байрами арафасида қимматбаҳо совғалар билан тақдирланади ва тадбир ғолиблари сифатида Адлия вазирлиги эътирофига сазовор бўлади.

👉@yuristkadr

Бугун семинардаман.

Бугундан Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги ҳудудий бошқармаларининг кадрлар хизмати раҳбарлари билан ўқув курсимиз бошланди.

Бугун кечгача улар билан меҳнат ҳуқуқи соҳасидаги бир-биридан қизиқ масалаларни кўриб чиқамиз. Тушлик вақтигача HR ва кадрлар хизмати фаолиятида ички локал ҳужжатлар, уларни расмийлаштириш ҳамда ишга қабул қилиш мавзулари ҳақида гаплашдик.

Куннинг иккинчи ярмида меҳнат шартномасини ўзгартириш ҳамда меҳнат соҳасини текшириш ва назорат қилиш тартиблари ҳақида фикрлашамиз.

Ушбу ўқув тадбири Ижтимоий ҳимоя миллий агентлигининг малака ошириш маркази билан ҳамкорликда ўтказилмоқда.

👉@yuristkadr

#namuna

Ишга қабул қилишни рад этиш ҳақидаги жавоб хатидан намуна

Фуқаро ташкилотга иш сўраб мурожаат қилди. Бироқ, ташкилотнинг ички ҳужжатларида иш берувчидаги вакант лавозимни эгаллаш учун соҳада 3 йиллик стажга эга бўлиш ҳақида талаблар қўйилган. Ҳалиги фуқарода эса бундай тажриба мавжуд эмас. Иш берувчи шунга асосланиб, фуқарони ишга олмоқчи эмас, фуқаро эса ёзма жавоб қайтаришни талаб қиляпти.

Бундай ҳолларда Меҳнат кодексининг 119-моддасига асоссан шахсни ишга қабул қилишни қонуний равишда рад этиш этиш мумкин.

☝️Юқорида айнан ана шундай ишга қабул қилишни қонуний равишда рад этиш ҳақидаги жавоб хатидан намуна берилмоқда.

👉@yuristkadr

МК 157-модда, яъни тарафларнинг келишуви билан ишдан бўшатилган яна бир ходим ўз ишига тикланди.

Қашқадарё вилояти фуқаролик ишлари бўйича судлов ҳайъатининг тафтиш қарори билан Акром Алмардоновни ишга тиклаш ҳамда унинг фойдасига 64 577 206 сўм иш ҳақи ва 9 000 000 сўм маънавий зарар ундириш белгиланди.

Меҳнат шартномаси Меҳнат кодексининг 157-моддасига асосан тарафлар келишувига кўра бекор қилинган бу ишда.

Бу иш ҳақида менга айтганлар жуда қизиқ суд кейси бўлган дейишяпти.

👉@yuristkadr

Сўз адвокат Кулбаевга.

Кўплаб тергов ҳаракатлари учун санкция бериш ваколати прокуратурадан судга ўтди, судларда оқлов ҳукмлари сезиларли кўпайди, адвокатларга кўплаб имкониятлар берилди, жиноят процесси рақамлаштирилди.

Гап йўқ, унда нимага Президент 2017 йилда танқид қилган иллатлар бугунги кунга қадар тугамаяпти, бартараф этилган иллатларнинг яна орқага қайтиши кузатилаяпти?

Бунга жавобан битта нарсани айта оламан: адолатни фақат битта Президентни ўзи таъминламайди, балки Республика даражасидаги рахбарлар ҳамда 14 та ҳудуднинг ҳуқуқ соҳасига масъул юқори рахбарлари бирга таъминлайди!

Бугун битта судьяни пора билан ушлаган опер ва унинг рахбарлари, эртага бутун суд тизимига шу орқали таъсир ўтказа олмаслиги керак!

Бугун битта судьяни қарорини протест киритиб бекор қилаётган прокурор, эртага бутун суд тизимига шу орали таъсир ўтказа олмаслиги керак!

Бугун, креслога ўтирган суд рахбари ўзининг “қўрқоқ”лиги учун қуйи судьянинг одил судловни амалга ошириш фаолиятига таъсир ўтказа олмаслиги керак!

Ё ман, порахўр судьяларни қилмишларини бартараф қилмаслик керак демайман. Аммо, мазкур ваколатга эга ташкилотлар ўзининг шу ваколатидан бошқа судьяларга таъсир ўтказишда фойдаланмаслиги керак.

Қизиқ ишлар бўлаяпти: ҳақиқий айбдор жиноятчи “жиноятчиликни камайтириш” учун жавобгарликка тортилмаяпти. Аммо, айби йўқ инсон “заказ” жиноят иши доирасида қамалиб кетаяпти ёки “пашша"дай айби “фил"дай баҳоланаяпти.

Қачонки жазо муқаррарлиги таъминлансагина - жиноятлар камаяди. Қачонки ҳоким ҳам, дехқон ҳам бир ҳилда жавобгарликка тортилсагина - адолат таъминланади.

Агар мендан кимдир “қачон адолат тўлиқ таъминланади?”, - деб сўраса,

мен: “Адолат фақатгина (ал-Адл – "мутлақ адолат қилувчи" сифати эгаси) Аллоҳнинг ҳузирида тўлиқ таъминланади”, - деб жавоб бераман.

Агарда мендан кимдир “хўп, унда қачон Ўзбекистонда нисбатан яхшироқ адолат қарор топади?”, - деб сўраса,

мен: “Қачонки Ўзбекистонда судларнинг мустақиллиги тўлиқ таъминлансагина адолат қарор топади”, - деб жавоб бераман.

Адвокат Хондамир Кулбаев

👉@yuristkadr

Қизиқ, жуда қизиқ.

ФПК ва ЖПКдан фарқли равишда ИПК ва МСИЮтКнинг бирорта жойида АДОЛАТ жумласи чиқмади.

Ҳмм...

👉@yuristkadr

Процессуал муддатлар фақат қора халқ учун!

Бир суд қарорига кўзим тушди. Юнусобод тумани прокурори тадбиркорга ободонлаштириш учун ер ажратиш ҳақида чиққан ҳоким қарорини ҳақиқий эмас деб топишни сўраб, судга мурожаат этаяпти. Нимаймиш, ҳокимнинг ободонлаштириш учун ер ажратиш ваколати Ер кодексида назарда тутилмаган экан.

Тошкент туманлараро маъмурий суди судьяси Б.Жамолов прокурорга “узр прокурор жаноблари, ҳоким қарори қонуний, тадбиркор чиқиндихонани обод қилган экан, қолаверса, 2013 йилда чиққан қарор устидан шикоят қилиш муддатини сиз 11 йилга ўтказиб қўйгансиз” деб аризани қаноатлантиришни рад этаяпти.

Лекин Тошкент шаҳар маъмурий суди судьянинг ушбу қонуний чиқарга қарорини бекор қилиб, “қонундаги 6 ойлик муддат фақат қора халқ учун, прокурор эса истаса судга 11 йилдан кейин ҳам мурожаат этиши мумкин” деган хулосага келаяпти ва прокурорнинг аризасини қаноатлантириб бераяпти.

Очиғи, бунақа “беспредел”га илгари дуч келмаган эканман. Майли муддат 1 йил ўтсин, хўп 2 йил ҳам ўтиб кетган бўлсин, лекин 11 йил ўтиб кетган муддатни прокурорга тиклаб берадиган виждонни бу судьяларимиз қаердан топди экан-а?
Очиғи лол қолдим.

Лекин кўп қаватли уйларни орасидаги, тадбиркор ободонлаштирган ер участкасида 9 қаватли (ҳозирча) “маҳалла гузари” қурилиши режалаштирилаётганлиги ҳақидаги суратларни кўрсатишганидан кейин бир нарсаларни тушунгандай бўлдим.

Халқ назорати

👉@yuristkadr

Ўриндош ходимни ишдан бўшатишда касаба уюшмаси қўмитаси розилиги олинадими?

Маълумки, МК 164-моддасига мувофиқ меҳнат шартномасини бекор қилишдан олдин касаба уюшмаси қўмитасининг розилигини олиш талаби меҳнат шартномаси МКнинг 161-моддасидаги асослар, яъни иш берувчи ташаббуси билан бекор қилинган ҳолатларга тегишли. Агар бу талаб жамоа шартномасида кўрсатилган бўлса албатта.

Қизиқ жойи шундаки, ўриндошлик асосида ишлаётган ходимни ўриндош бўлганлиги учун ишдан бўшатиш МК 161-моддасида алоҳида асос сифатида кўрсатилмаган. Бу асос билан ишдан бўшатиш МКнинг 441-моддасида кўрсатилган.

Ўриндошлик сабабли ишдан бўшатиш МК 161-моддасида кўрсатилмагани учун, бу асосни “иш берувчи ташаббуси ҳисобланмайди ва шу учун ҳам касаба уюшмаси қўмитаси розилиги олинмайди” деб ўйлашимиз мумкин.

Бироқ, айни мана шу жойида МК 161-моддасининг иккинчи қисми 6-бандидаги мана бу асосга эътибор қаратайлик: “ушбу Кодексда ва бошқа қонунларда белгиланган ўзга сабаблар (асослар)”.

Бундан шуни тушуниш мумкинки, Меҳнат кодексининг бошқа жойларида ҳам меҳнат шартномасини иш берувчи ташаббусига кўра бекор қилишнинг бошқа, қўшимча асослари кўрсатилган. Ана энди, масалага яқинроқ келдик.

Ҳўш, ўриндош ходим билан тузилган меҳнат шартномасини ўриндош бўлганлиги учун бекор қилиш ана шу 161-модданинг иккинчи қисми 6-бандидаги иш берувчи ташаббусига оид асосларга кирадими?

Бу саволга жавоб бериш учун, Олий суд Пленумининг 2023 йил 20 ноябрдаги меҳнат шартномасини бекор қилишга оид суд ишларини кўриш ҳақидаги 23-сонли қарори 41-бандининг мана бу жойларига қараймиз:

“МК 161-моддаси иккинчи қисмининг 6-бандига кўра иш берувчи ташаббусига кўра меҳнат шартномасини бекор қилишнинг Кодекс ва бошқа қонунларда белгиланган ўзга сабаблари (асослари) назарда тутилиши мумкин.

Бунда судлар меҳнат шартномасини МК 161-модда иккинчи қисмининг 1-5-бандларида кўрсатилган асослардан ташқари қонунларда, шунингдек, МКнинг бошқа моддаларида иш берувчининг ташаббусига кўра бекор қилишнинг ўзга асослари ҳам белгилаганлигига эътибор қаратиши лозим.

Меҳнат шартномасини ўриндошлик асосида ишловчи ходим билан (МКнинг 441-моддаси), .... иш берувчи ташаббусига кўра бекор қилиш шундай асослардан ҳисобланади”.

Демак, ўриндошлик асосида ишлаётган ходимнинг меҳнат шартномасини ўриндош бўлганлиги сабабли МК 441-моддаси билан бекор қилиш ҳам иш берувчи ташаббуси билан меҳнат шартномасини бекор қилиш асоси ҳисобланади.

Бундан кўринадики, агар жамоа шартномасида меҳнат шартномасини иш берувчи ташаббуси билан бекор қилишдан олдин касаба уюшмаси қўмитаси розилигини олиш белгиланган бўлса, ходим билан тузилган меҳнат шартномасини ўриндош бўлганлиги учун бекор қилишда ҳам касаба уюшмаси қўмитаси розилиги албатта олиниши керак.

☝️Бу постни барча “кадровик”ларга юбориб қўйинг. Иложи бўлса, судларга ҳам.

👉@yuristkadr

ДИҚҚАТ!!!

Офлайн малака ошириш курсимизга старт берилади.

➖ ўқув курси давомийлиги – 36 соат давом этади (тингловчиларнинг талаб ва истакларидан келиб чиқиб, уларга қулайлик яратиш мақсадида ҳар куни 9-00 дан 13-00 гача 9 кун давом этади, дарсдан сўнг ташкилот ишини давом эттириш учун);

➖ мавзуларимиз кадрлар иши ва меҳнат соҳасига оид йўналишда ўргатилади;

➖ўқув курслари меҳнат ҳуқуқи бўйича малакали мутахассислар томонидан олиб борилади;

➖ўқув курсимизга кадрлар хизмати ходимлари, корхона юристлари, бухгалтерлар, касаба уюшмалари вакилларини ва албатта адвокат сифатида иш бошлаганларни ҳам таклиф қиламиз;

➖якунда услубий материаллар (иш ҳужжатлари шаблонлари) ва малака оширганлик ҳақида сертификат берилади.

Курсга ёзилиш учун 👩‍💻@yuristkadr_menejer

☎️Телефонлар: 90-010-86-15, 90-993-18-80, 97-731-40-30.

"YURIST VA KADR" NTM

Иш берувчиларни ҳам ҳимоя қилиб тураман.

Кеча меҳнат низоси кўрилаётган бир судда менга ҳамкор бўлган компаниянинг, тўғрироғи, иш берувчининг манфаатларини ҳимоя қилдим. Масъул лавозимда ишловчи ходим бир кун сабабсиз ишга келмагани учун ишдан бўшатилган.

Қарама-қарши томондан қатнашаётган ва ўзим ҳам қаттиқ ҳурмат қиладиган бир адвокат акамиз билан роса тортишдик ўзиям.

– Ҳурматли суд, яна бир қўшимчам бор. Ходим бир кун ишга келмагани жиддий интизом бузилиши эмас, агар 3 ёки 4 кун ишга келмаганида бошқа гап эди. Сизлар ходимнинг вазиятини ва бу унча оғир бўлмаган қилмиш эканини ҳисобга олиб, уни ишга тиклаб беришларингизни сўрайман, – деди суд якунланаётган вақтда ҳамкасбим.

– Эътирозим бор, ҳурматли суд– дедим мен. – Ички меҳнат тартиби қоидаларининг 35-банди 3-хатбошисига кўра “прогул, яъни иш куни давомида узрли сабабсиз 3 соатдан кўп вақт давомида ишга келмаслик ва ишда бўлмаслик” меҳнат мажбуриятларининг бир марта қўпол бузилиши ҳолати сифатида белгиланган. Агар ходим 2 соат ёки 3 соат, майли боринг, 4 соат ишда бўлмай, қолган вақтда ишга келганида ҳам буни тушунса бўлар эди. Лекин у тўлиқ иш куни давомида ишга келмаган. Шу сабабли, бу ҳолатни жиддий бўлмаган интизом бузилиши деб қабул қилиб бўлмайди. Бу прогулнинг керак бўлса, оғир даражаси. Шу сабабли, иш берувчи тўғри иш тутган ва ходим билан меҳнат шартномасини қонуний бекор қилган.

Шу билан суд муҳокамани тугатиб, маслаҳатда қолди.

Маслаҳатдан чиқиб, мен ҳимоя қилаётган иш берувчи фойдасига қарор ўқиди.

👉@yuristkadr

Бепул хизмат кўрсатамиз.

Менга ҳозиргина ишдан бўшатилган бир аёл ёрдам сўраб мурожаат қилди. Уни арзимаган нарсани (буни камчилик дегим ҳам келмаяпти) деб ишдан бўшатиб юборишган.

Иш берувчининг буйруғини ва буйруқ олди ҳужжатларни ўрганиб чиқдим, ҳақиқатдан ҳам яхши иш қилишмабди.

Бу аёл ким бўлиб ишлаган денг. Оддий фаррош бўлиб ишлаган. Ишхонадаги энг кам ойлик олувчи ходим. 4 нафар вояга етмаган фарзандлари бор. Адвокатга тўлашга имкони йўқ.

Ишини олдим. Бепул хизмат кўрсатамиз. Насиб қилса, адолат бўлса ишга тикланади.

👉@yuristkadr

☝️Фақат бу ерда қизиқ савол туғилади: ➖йиғилишда қатнашадиган адвокатлар рўйҳатини Адвокатлар палатаси шакллантиради. Бизга ўхшаган очиқ ва бироз кескин гапирадиган адвокатлар рўйҳатга киритилармикан?

А лаббай?

👉@yuristkadr

Олий суд раиси адвокатлар билан учрашув ўтказади.

Олий суд матбуот хизматига кўра, Олий суд раиси Бахтиёр Исломов Адвокатлар палатаси раиси Шухрат Садиков билан учрашди.

Учрашув давомида аҳолининг одил судловга эришиш даражасини ошириш ҳамда суд-ҳуқуқ соҳасига доир бошқа масалалар муҳокама қилинди.

Шу билан бирга фуқароларнинг ҳуқуқ ва қонуний манфаатлари ҳимоясини таъминлашга тўсқинлик қилаётган омилларни аниқлаш ва уларни ўз вақтида бартараф этиш мақсадида яқин кунларда Олий суд раисининг адвокатлар билан очиқ мулоқотини ўтказиш ҳақида келишиб олинди.

P/S: Нима ҳам дердик, Олий суд раҳбариятининг ушбу ташаббусини олқишлаймиз. Бу адвокатлар учун ҳам ҳимоя томонидаги муаммоларни ўртага ташлайдиган ажойиб майдон бўлади.

👉@yuristkadr

Адвокат Абдуллаев каналида эълон қилинган пост.

“Кечирилмас” айб

У ишдан бўшатилди. Чунки унинг айби кўп эди. Кечириб бўлмасди айбини. Ишхонадаги ҳамма гувоҳ эди унинг айбига. Оқлаб бўлмасди гуноҳини. Шу сабабли ҳам ходимлар қистови билан бўшатилди.
Унинг ягона айби — ноҳақликка чидолмасди, ҳақиқат тарафдори эди у. Начора...
Ишдан бўшатилди у. Ҳали яна қанча ишдан бўшатилиши керак...

К. Аслонов

👉@yuristkadr

Пойтахт меҳнат инспекцияси ҳар доимгидек фаол.

Эшитишимча, Тошкент шаҳар меҳнат инспекцияси пойтахтда жойлашган барча олий таълим муассасаларига педагог ходимлар билан муддатли меҳнат шартномасини тўхтатиш тўғрисида талабнома юбораётган экан.

Берилган талабнома бажарилмаса, ректорларга МЖтКнинг 49-моддасига асосан маъмурий жарима қўлланилар экан.

Адолатлими? Адолатли албатта!

👉@yuristkadr

Телеграм тармоғида турли блоглар жуда кўп, аммо сараланган блогларни ҳамма ҳам осонгина топа олмайди.

Шу сабабли биз сизнинг мушкулингизни осон қилиш учун энг фаол блогерларни блогини битта рўйхатда жамладик.
Биз ўзимизга ёққанларини сизга ҳам илиндик.

Ушбу ҳавола орқали ўзингизга ёққан бир ёки бир нечта блогларга аъзо бўлишингиз мумкин.

— Хўш, ўртоқлар, қани марҳамат 👉 Аъзо бўлиш 👈

👉 https://t.me/addlist/uavg5tjM_vJiYzgy 👈

Сайланган депутатларнинг неча фоизини хотин-қизлар ташкил этади?

Қонунчилик палатасига сайлов натижаларига кўра, парламент қуйи палатаси таркиби қарийб 60 фоизга янгиланди.

Сайланган депутатларнинг 38 фоизини хотин-қизлар ташкил этиб, бу Ўзбекистон тарихида энг юқори кўрсаткич десак адашмаймиз. Аёллар ҳар соҳада фаол.

Шунингдек, депутатларнинг барчаси олий маълумотли бўлиб, уларнинг 15 фоизи хорижий давлатларда таҳсил олган.

Бундан ташқари, уларнинг 35 фоизи илмий даражага эга. Бу дегани, ҳар 3 нафардан биттаси фан номзоди ёки фан доктори.

#sаylоv24
@yuristkadr

#mulohaza

Меҳнат шартномасини ходим ташаббусига ва тарафларнинг келишувига кўра бекор қилишга оид қизиқ мулоҳаза.

1-қисм.

Меҳнат шартномасини МК 160-моддасига асосан ходимнинг ташаббусига кўра бекор қилишга оид ишларда ходим аризани ҳақиқатдан ҳам ўз ҳохишига ва ўз истагига кўра ёзган бўлиши керак.

Агар ариза иш берувчининг қистови билан ёзилган бўлса, ходимни бу ариза билан ишдан бўшатиш ғайриқонуний бўлади ва ходим ишга тикланади.

"Иш берувчининг қистови нима" деган саволга, Олий суд Пленумининг 26-сонли қарори (21-банди)да аниқ жавоб берилган.

Яъни, ходимни ариза ёзишга нафақат мажбурлаш, босим ёки тазйиқ ўтказиш, балки ходимда меҳнат муносабатларини тугатиш истаги бўлмай туриб, иш берувчи томонидан уни ариза ёзишга фаол равишда ундаш ҳаракатлари ҳам қистов сифатида баҳоланади.

Меҳнат шартномасини МК 157-моддасига асосан, яъни тарафларнинг келишувига кўра бекор қилишда ҳам агар ходим қўшимча келишувга иш берувчининг қистови билан имзо қўйган бўлса, у албатта ишга тикланиши керак.

Мана шу жойида жуда нозик масала ва нозик чегара бор. Меҳнат шартномасини тарафларнинг келишувига кўра бекор қилишда келишувдан олдин тарафлар қайси босқичда бўлади? Музокара босқичида бўлади. Музокарадан олдин нима бўлади? Ундан олдин, тарафлардан бири иккинчи тарафга таклиф билдиради. Тарафлар деганда кимларни тушунамиз? Албатта, иш берувчи ва ходимни, тўғрими?

Яъни, дастлаб ходим ёки иш берувчи меҳнат шартномасини келишув асосида бекор қилиш ҳақида қарама-қарши томонга таклиф билдиради. Кейин ўртада музокара жараёни бўлиб ўтади: “нега”, “нима учун” деган саволлар берилади, таклиф беришдан сабаб ва мақсадлар тушунтирилади, ўртага қўшимча шартлар ҳам қўйилиши мумкин ва ҳоказо.

Шундан сўнг, қарама-қарши томон меҳнат шартномасини келишувга кўра бекор қилиш таклифга розилик берса, ўртада ёзма шаклдаги қўшимча келишув имзоланади. Бу келишувнинг номи меҳнат шартномасини бекор қилиш ҳақидаги келишувдир. Ундан кейин, меҳнат шартномасини бекор қилиш ҳақидаги буйруқ чиқади, шу билан тамом.

Кўриб турганингиздек, бу ерда иш берувчи ҳам ходимга меҳнат шартномасини келишув асосида бекор қилиш ҳақида таклиф билдириши мумкин. Айни мана шу жиҳати билан бу асос меҳнат шартномасини ходимнинг ташаббусига кўра бекор қилиш асосидан фарқ қилади.

Яъни, юқорида айтганимиздек, меҳнат шартномасини ходим ташаббусига кўра бекор қилишда ташаббус фақат ва фақат ходим томонидан билдирилади. Бунда иш берувчидан ташаббус ҳам таклиф ҳам чиқиши мумкин эмас. Келишувда эса, аксинча, таклиф иш берувчидан ҳам чиқиши мумкин.

Давоми бироздан сўнг👇

👉@yuristkadr

Исландия тўлиқ 4 кунлик иш ҳафтасига ўтди

Исландияда 4 кунлик иш ҳафтасига ўтиш орқали эришилган натижалар бутун дунёда иш режимига бўлган ёндашувни ўзгартиряпти. Бу мамлакатда 2015—2019 йиллар оралиғида ўтказилган кенг миқёсли тадқиқотлар 4 кунлик иш ҳафтаси нафақат ходимлар саломатлиги ва бахтиёрлиги, балки умумий иш самарадорлигини ҳам оширишини кўрсатди. Бугунги кунда мамлакат аҳолисининг 51 фоизи шу форматда фаолият юритяпти ва бу уларнинг турмуш сифатига ҳам сезиларли таъсир кўрсатяпти.

4 кунлик иш ҳафтасига ўтиш фақатгина Исландияда эмас, балки бошқа кўплаб давлатларда ҳам синовдан ўтказилган. Мисол учун, Испанияда ҳам ҳукумат ушбу ғояни қўллаб-қувватлаб, 2021 йилда тўрт кунлик иш ҳафтаси бўйича пилот лойиҳани йўлга қўйди. Бу дастур орқали ходимларга маошлари сақланиб, 4 кунлик иш графиги жорий қилинди.

Лойиҳага кўра, иш вақтларининг қисқариши ижобий натижаларга олиб келган ва бу формат ишчиларнинг саломатлигига ҳам ижобий таъсир кўрсатган. Шу билан бирга, Испаниянинг бир қатор компаниялари иш самарадорлигини ошириш учун ушбу режани қўллаяпти.

Японияда ҳам иш режимига нисбатан ўзгаришлар киритиляпти. Бу мамлакатда Google каби йирик компаниялар ходимларининг бахтиёрлигига эътибор қаратишяпти. Microsoft Япония эса 2019 йилда тўрт кунлик иш ҳафтасини синовдан ўтказиб, ходимлар самарадорлигида 40 фоизгача ошиш кузатди. Бу натижа Япония каби иш вақти узун бўлган давлатларда 4 кунлик иш ҳафтаси ҳақида жиддий ўйлаш зарурлигини кўрсатади.

Буюк Британияда эса бир қатор йирик компаниялар ўз ходимлари учун 4 кунлик иш ҳафтаси тажрибасини жорий қиляпти. Тадқиқотлар Британияда ҳам шунга ўхшаш натижаларни кўрсатяптм: ишчиларнинг саломатлиги яхшиланган, стресс даражаси пасайган, иш самарадорлиги эса аксинча ошган.

Бу форматни амалга ошириш, албатта, ўзига хос муаммоларни келтириб чиқариши мумкин, масалан, юқори даражадаги хизмат талаб қилинадиган соҳаларда иш вақтини қисқартириш баъзи логистик муаммоларни келтириши мумкин. Шунга қарамай, кўплаб давлатлар 4 кунлик иш ҳафтасига ўтишни қўллаб-қувватламоқда ва бу жараён ижтимоий ва иқтисодий ўсишга туртки бўлаётганини кўрсатмоқда.

Нурбек Алимов

👉@yuristkadr

Судья интизомий ва маъмурий жавобгарликни фарқига бормайди(ми)!?

Мирзо Улуғбек туман прокурори адвокатлик сўровимга ўз вақтида жавоб бермаганлиги учун шу туман судига уни қонунда белгиланган тартибда маъмурий жавобгарликка тортиш тўғрисида ариза киритдим.

ЖИБ Мирзо Улуғбек туман суди судьяси Санжар Абдуганиев 2024 йил 21 октябрь куни соат 09:00 да аризамни кўриб чиқиши ҳақидаги чақирув хатини кўриб, роса хурсанд бўлдим. Чунки судья шу туманнинг прокурорига нисбатан маъмурий ишни кўришга ўзида қатъият топа олиши мен учун судларимиз мустақиллиги сари қўйилган шахдам қадам эди. Лекин қаттиқ адашибман.

Белгиланган вақтда судга бориб билдимки, ҳеч қандай суд мажлиси бўлмайди. Эрта хурсанд бўлибман. Ундан ҳам қизиғи эса эртаси куни бўлди.

Уйимга ушбу судьянинг 2024 йил 16 октябрда (саналарга эътибор қилинг) менга ёзган хати келди. Ажабланарли жойи шундаки, хатда менинг аризам кўрмасдан қолдирилганлиги кўрсатилибди.

Судья ўзининг хатида менга прокуратура органлари ходимларини интизомий жавобгарликка тортиш тартибини, шунингдек ҳарбий хизматчилар ва ички ишлар органлари ҳамда Миллий гвардия оддий аскар ва бошлиқларини маъмурий жавобгарликка тортиш тартибини эринмасдан тушунтириб чиқибди.

1) Мен Мирзо Улуғбек туман прокурорини интизомий жавобгарликка тортишни сўрамаган бўлсам, у ҳарбий хизматчи, ички ишлар органлари ёки Миллий гвардия ходими ҳисобланмаса, судья бу хатни ёзиш билан менга нима демоқчи бўлган?

2) Наҳот судья интизомий жавобгарлик билан маъмурий жавобгарликнинг фарқига бормаса?

3) Балким унинг нима демоқчи эканлигини жамоатчиликка Судьялар олий кенгаши раиси Холмўмин ака Ёдгоров тушунтириб берар?!
Адвокат Р.Муҳаммадиев

@manifestcanal

Бугундан Ўзбекистон Мусулмонлар идораси тизимидаги юридик хизмат ходимлари билан меҳнат қонунчилиги бўйича малака ошириш курсларимиз бошланди.

👉@yuristkadr

ХДП Сурхондарёда навбатдаги оммавий тадбирини ўтказибди. Тадбирда кўплаб ватандошларимиз партия вакилларини қўллаб қувватлаш учун йиғилган.

Тадбир давомида партия вакиллари сайловчиларга ўз ғоя ва мақсадларини тушунтириб, келгусида бажармоқчи бўлган вазифаларини айтиб ўтган.

Учрашув давомида партия сайловчиларга сайловда фаол иштирок этишга, Халқ демократик партияси ва унинг номзодларига овоз беришга чақирган.

#saylov24
👉@yuristkadr

Ё товба!

Буни қаранг, бир ташкилотда ходимга огоҳлантириш эълон қилишибди ва шу муносабат билан, унга икки сафардан бери байрам мукофоти беришмаяпти экан.

Бу Меҳнат кодексининг 299 ва 312-моддаларига мутлақо зид. Чунки биринчидан, огоҳлантириш интизомий жазо эмас, иккинчидан, МК 299-моддадаги интизомий жазо амалда бўлган вақтда байрам мукофоти берилмаслиги ҳақидаги қоида фақатгина интизомий жазо қўлланган ходимларга тегишли.

Биз бу иш берувчи устидан меҳнат инспекциясига шикоят киритамиз ва албатта, унга маъмурий жарима қўлланилишига эришамиз. Берилмаган мукофотларини ҳам ундириб берамиз ходимга.

👉@yuristkadr

#kino

“Гражданский иск”, яъни ўзбекчада “Фуқаролик даъвоси” фильмини кўрганлар борми?

Адвокатлик ҳақидаги Голливуднинг энг зўр киноларидан бири. Фильмда юқори ҳақ оладиган адвокат ролида Жон Траволта ўйнаган. Бошланишидаги судда бўлиб ўтган мана бу, ўзига ҳос музокара жойи жуда қизиқ: ставка 1,2 млн. доллардан бир дақиқа ичида 2,0 млн.га кўтарилади. Лекин, фильмни охиригача кўрганлар, адвокат йирик бир ишда пул учун эмас, виждони учун курашганига гувоҳ бўлади. Ва бу ишда у бор-будини, миллионлаб долларларини сарфлашига тўғри келади.

👉@yuristkadr

ХОДИМ СУД ҲУКМИ БИЛАН МОДДИЙ ЖАВОБГАРЛИК ЛАОВЗИМИДА ИШЛАШ ҲУҚУҚИДАН МАҲРУМ ҚИЛИНДИ, БИРОҚ...

САВОЛ.
Биздаги филиал раҳбари бўлиб ишлаган ходимга суд ҳукми ўқилди, ҳукмга кўра, уни 2 йилга моддий жавобгарлик лавозимларида ишлаш ҳуқуқидан маҳрум қилиш жазоси ҳам белгиланди. Биз нима қилсак бўлади, биздаги бирорта ҳужжатда филиал раҳбари лавозими моддий жавобгарлик лавозими деб кўрсатилмаган. Лекин, раҳбаримиз бўшатинглар деяпти. Нима қилсак бўлади?

ЖАВОБ.

Агар ходимга нисбатан чиқарилган суд ҳукми билан белгиланган жазо унинг аввалги ишини давом эттириш имкониятидан маҳрум қилган бўлса ва бу суд ҳукми қонуний кучга кирган бўлса, ходим албатта ишдан бўшатилиши керак. Бунинг асоси Меҳнат кодексининг 168-моддаси биринчи қисми 3-бандидир.

Филиал раҳбари моддий жавобгарлик билан боғлиқ лавозим. Бу фикримизни МКнинг 488-моддаси тасдиқлайди. Бунда ташкилотнинг алоҳида бўлинмаси раҳбари ташкилотга етказилган зарар учун тўлиқ моддий жавобгар экани кўрсатилган. Яъни, алоҳида бўлинма раҳбари лавозими қонун билан белгиланган моддий жавобгарлик лавозимидир.

Филиал МК 19-моддасига кўра ташкилотнинг алоҳида бўлинмаси мақомига эга, демак, юқоридаги 488-моддадаги моддий жавобгарлик лавозимига филиал раҳбари тўғри келади.

Демак, саволдаги вазиятда филиал раҳбари лавозими ҳақиқатдан ҳам моддий жавобгарлик билан боғлиқ лавозим. Суд ҳукмидаги юқоридаги жазо, яъни унинг 2 йилга моддий жавобгарлик лавозимларида ишлаш ҳуқуқидан маҳрум қилинганлиги ходимга аввалги ишини давом эттириш имконини бермайди.

Бундай ҳолатда ходим билан тузилган меҳнат шартномаси биз айтган МК 168-моддаси биринчи қисми 3-банди билан бекор қилиниши лозим.

👉@yuristkadr

Бизга фуқаролардан Олий судга берилган тафтиш шикоятларини кўриб чиқиш ва шикоят эгаларига жавоб бериш муддатлари бузилаётгани ҳақида эътирозлар келмоқда.

👉@yuristkadr

Марказий сайлов комиссияси "сайлов участкаси манзилини аниқлаш" хизматидан фойдаланиш тартиби бўйича видеоролик тақдим этибди. Энди сайлов участкангизни электрон тарзда аниқлаш имконияти бор.

Бу ҳақида маълумотни батафсил видеода кўришингиз мумкин👆

Шунча қулайликлар яратилибди, овоз бермасак уят бўлар.

👉@yuristkadr

Экология партияси Қашқадарёда сайловолди оммавий тадбирини ўтказди

Унда партия вакиллари, Олий Мажлис Қонунчилик палатаси ва маҳаллий Кенгашларга кўрсатилган номзодлар, маданият ва санъат соҳаси вакиллари, экофаоллар ҳамда маҳаллий аҳоли иштирок этган.

Тадбир "Табиат учун бирлашайлик" шиори остида кўтаринки руҳда бўлиб ўтди.

#sаylоv24
👉@yuristkadr

#videojavob

➖Ходим иш ҳақи сақланмаган таътилдан муддатидан олдин қайтиши мумкинми?

Бу саволга экспертимиз Эъзозабону Мамаризаева жавоб беради.

👉@yuristkadr

Эртага иш ҳақи сақланмаган таътилга чиқиш учун эртага ариза ёзиш тўғрими?

Боя бир шеригим билан шу мавзуда фикрлашиб қолдик. Эртага иш ҳақи сақланмаган таътилга чиқмоқчи бўлсам, иш берувчига эртага ариза юборишим мақсадга мувофиқ эмас экан. Аризани камида бугун беришим керак.

Гап шундаки, МК 241-моддаси бўйича иш ҳақи сақланмаган таътил олишим учун умумий ҳолатда иш берувчи ҳам рози бўлиши керак.

Мен ходим сифатида иш ҳақи сақланмаган таътилга чиқиш ҳақида эртага ариза юборсам, бу аризам иш берувчига қачон киради, буни ҳали билмайман. Кейин, бунга иш берувчи рози бўладими ёки йўқми, буни ҳам билмайман.

Мен эса ўзимча, бўлди мен ўз ҳисобимдан таътилдаман деб ўйлаб, шуни куни ишга бормайман. Шу вазиятда иш берувчи шу куни иш ҳақи сақланмаган таътил кетишимга розилик бермаса, мен прогул қилган бўламан.

Бу 26-сонли Пленум қарорининг 38-банди бўйича ўзбошимчалик билан таътилга кетиш бўлиб қолади.

Натижада, иш берувчи мени ишдан бўшатиб юбориши мумкин.

👉@yuristkadr

Бугун биз учун ўзгача кун.

Навбатдаги тингловчилар билан малака ошириш курсимиз якунига етди бугун.

Устозларимиз Раъно Исамитдинова, Акмалхон Нигмонхўжаев, Эъзозабону Мамаризаева, Мухаммадамин Каримжонов ва Саидали Мухторалиевлар 10 кун давомида уларга меҳнат муносабатлари ва меҳнатга оид ҳужжатларни расмийлаштириш каби мавзуларда ўз билимларини улашдилар.

Бугун ушбу тингловчиларимизга меҳнат муносабатлари соҳасида малака оширганлиги ҳақида малака сертификатларини топширдик.

Уларнинг барчасига омад ва ишларида муваффаққият тилаб қоламиз.

👉@yuristkadr

Олот туманида одил судловга раҳна солинмоқдами?

Ушбу мақоладан кейин жиноят ишлари бўйича Олот туман суди раиси Баҳрилло Жабборов томонидан кўрилган жиноят ишларининг айримлари бўйича чиқарилган суд қарорлари билан танишиб чиқиб, очиғи, ёқа ушладик.

Айрим ишларда ўта қўпол хатоликларга йўл қўйилганлигига ҳам гувоҳ бўлдик.

Масалан, 1-2010-2401/85-сонли жиноят иши бўйича А. ҳамда 1-2008-2301/69-сонли жиноят ишида Ғ. ўта оғир жиноят содир этганликда, 1-2006-2301/119-сонли жиноят ишида Р. оғир жиноят содир этганликда, 1-2010-2401/79-сонли жиноят иши бўйича С. унча оғир бўлмаган жиноят содир этганликда асоссиз айбланганлар.

Ёки 1-2010-2401/48-сонли жиноят ишида У. ҳамда 1-3-2010-2401/84-сонли ишда Д. суд залидан асоссиз қамоққа олинган бўлса, 1-2010-2401/26-сонли жиноят иши бўйича Д.га нисбатан ЖКнинг 45-моддаси нотўғри қўлланилган. Шу билан бирга, унинг пора олганликда айбли деб топилиши ҳам асоссиз бўлган.

Ушбу санаб ўтилган суд қарорларининг асоссизлиги кейинчалик юқори инстанцияларда тасдиқланиб, бекор қилинган, айримлари ўзгартирилган.

Яна ҳам ачинарлиси, муҳокамага сабаб бўлган жиноят иши билан, 1-2010-2401/60-сонли жиноят ишидаги айблов квалификацияси бир хил, яъни ЖК нинг 251-1-моддаси 3-қисми экани ҳолда бунисида судланувчи М.нинг 3 ёшга тўлмаган фарзанди бўла туриб, суд залидан қамоққа олинган бўлса, кейингисида Д.га озодликни чеклаш жазоси тайинланган. Лекин суд тўхтами асослаб берилмаган.

Юқоридагиларга ўхшаш мисоллар талайгина бўлиб, бундай иш олиб боришда давом этиши суд раиси Б.Жабборовнинг атрофида шундоқ ҳам аллақачондан урчишига улгурган “миш-миш”ларнинг баттар авж олишига олиб келади.

Шундай экан, унинг фаолиятига танқидий баҳо берилишини, ёки малакасини ошириш курсини ташкил этиб, иш фаолиятини соғломлаштириш чоралари кўрилиши лозим. Йўқса, жамоатчилик учун унинг истеъфосини сўрашдан бошқа йўл қолмайди.

@Advokat_Abdullayev

УМИДАНИНГ СЎНГАН УМИДИ ....

Бўлган воқеа. Умида Жамшид билан бир институтда ўқиди. 3-курсга ўтганида улар ўртасида муҳаббат пайдо бўлди. Улар ўз орзусига эришди, институтни битирибоқ турмуш қуришди.

Икки ёш бахтли яшар эди. Эри Жамшид Умиданинг ишлашини хохламади, чунки ўзининг топиш-тутиши яхши эди. Орада ўғилли бўлдилар. Бировдан кам, бировдан кўп бўлмай яшашяпти. Мана, ўғли ҳам учга кираман деяпти. Буни қарангки, навбатдаги меҳмон ҳам яқин. Ҳа, Умида иккинчи фарзандига ҳам ҳомиладор. Эр-хотин қувончдан ўзларини қаерга қўйишларини билишмаяпти.

Тўсатдан... Тўсатдан фалокат юз берди. Жамшид автоҳалокатга учради. Бир ўлимдан қолди бечора, Умида бор топган-тутганини эрининг операциясига сарфлади. Лекин эри ногирон бўлиб, аравачага михланиб қолди.

Энди Умида ишламаса бўлмайди. 1 нафар фарзанди бор, 2 чисига хомиладор, бундан ташқари Жамшиднинг дори дармонлари, оёққа туриб кетиши учун пул керак. Лекин қаерга иш сўраб борса, қорни қаппайганидан хомиладорлигини билиб, ишга олишмаяпти. “Узр, бизга 3-4 ойдан кейин декретга кетадиган ходимлар керак эмас” дейишяпти.

Ҳомиладорлигини сабаб қилиб, аёлларни ишга олмаслик нотўғри экан. Буни ҳуқуқшунослардан сўраб билиб олди. Лекин бу гапларни эшитган иш берувчилар худди балога қарагандек қараяпти унга. Ҳуллас, елиб-югурмасин, қанча талаб қилмасин, фойдаси бўлмади. Ўзи эгаллаган мутахассислик бўйича ишга киролмади.

Мана бугун ҳам Умида иш сўраб кирмаган жойи қолмади. Бекатда ўтириб соатига қаради. Тушлик вақтидан ҳам ўтибди. Қорни оч. Шунда қўшнисига ташлаб чиққан уч ёшли ўғлини, касалхонада ётган эрини ўйлаб хўрлиги келиб, унсиз йиғлади.

Кейин, қўлидаги ҳужжатларини ва ўша қуриб кетгур “қизил” муқовали дипломини секингина сумкага солдида, деразасига “фаррош керак” деб ёзиб қўйилган ошхона томонга аста юриб кетди.

P/S: Ҳурматли иш берувчилар!!!

Билсангиз, Меҳнат кодексининг 392-моддасига кўра аёлларни хомиладорлиги ёки фарзанди борлиги билан боғлиқ сабабларга кўра ишга қабул қилишни рад этиш таъқиқланади.

Жиноят кодексининг 148-моддасига асосан аёлни ҳомиладорлиги ёки шахсни ёш болани парвариш қилаётганлигини била туриб, уни ишга олишдан ғайриқонуний равишда бош тортиш жиноят ва бунинг жазоси жуда оғир.

Нахотки, бу сизга қизиқ бўлмаса? Нахотки, сиздаги бу масъулиятсизлик сизга оғир жазо олиб келишини билмасангиз?

Наҳотки, рўпарангизда фақат ҳомиладор аёл эмас, у билан бирга яна бир мурғак инсон умид билан турганини сезмасангиз?

Эъзозабону Мамаризаева

👉@yuristkadr

Ҳозирда айрим иш берувчилар хизмат текшируви ўтказиб, унинг натижаси бўйича маълумотнома ёки хулосалар тузяпти. Бу тўғрими?

Бугунги онлайн дарсимизда шу саволларга ҳам тўхталдик.

👉@yuristkadr

Нодавлат тиббиёт ташкилотларини «тижорат ташкилоти»дан нотижорат ташкилотига ўтказиш тарафдоримиз — Адолат СДП

Ҳамма билганидек, 27 октябрь куни Парламент сайлови бўлади. Сайловга ҳам 5 кун қолди. Ҳар бешта партия сайловолди ташвиқотларини ўтказишда давом этишяпти.

Бир пайтлар бедаво ҳисобланган касалликлардан бугун соғаяётганлар кўп. Албатта, бу — замонавий тиббиёт ютуғи. Тиббиёт соҳасини янада ривожлантириш мақсадида "Адолат" социал демократик партияси ўзининг сайловолди дастурида қатор вазифаларни илгари суряпти.

Партия бу соҳани ривожлантиришда қуйидагиларни таклиф қилмоқда:

➡️«Ақлли тиббиёт» тизимининг ҳуқуқий асосларини ишлаб чиқиб, соғлиқни сақлаш тизимини тўлиқ рақамлаштириш, «электрон поликлиника» ва «ягона электрон анкета» тизимларини йўлга қўйиш;
➡️тиббиёт даромад олиш манбаига айланиб қолмаслиги учун нодавлат тиббиёт ташкилотларини «тижорат ташкилоти»дан нотижорат ташкилотига ўтказиш;
➡️ёш авлоднинг соғлом бўлиб вояга етишини таъминлаш мақсадида 9-14 ёш болаларни ҳар йилда бир марта давлат маблағлари ҳисобидан тиббий кўрикдан ўтиш амалиётини йўлга қўйиш;
➡️аҳолининг ижтимоий ҳимояга муҳтож қатлами манфаатларини ҳимоя қилиш мақсадида давлат ҳисобидан кўрсатиладиган тиббий хизматлар ва дори воситалари рўйхатини такомиллаштириш, ижтимоий дорихоналарни ривожлантириш, оғир касалликларни давлат томони­дан даволашни кенгайтириш;
➡️аҳолининг ўртача умр кўриш даражасини янада ошириш мақсадида 50 ёшдан ошган фуқароларни бепул тиббий кўрикдан ўтказиш амалиётини йўлга қўйиш шулар жумласидан.

Режалар катта, натижалар билан ҳам бўлишишни истаймиз албатта.

#saylov2024
👉@yuristkadr

Қисқартирилган иш вақти ва тўлиқсиз иш вақти ўртасидаги асосий фарқлар

Ўзи иш вақтининг 3 та тури бор: нормал иш вақти, қисқартирилган ва тўлиқсиз иш вақтлари (МК 181-модда). Бизда нормал иш вақти хафтасига 40 соатдан ошмаслиги керак. Айрим ҳолларда ходимларга қисқартирилган иш вақти ва тўлиқсиз иш вақти белгиланиши мумкин. Қаранг, ушбу иккисида жумлаларнинг мазмунидан ўртадаги фарқ билинмайди, чунки ҳар иккиси ҳам иш вақтининг камайтирилган турларидир. Масалан, ходим учун белгиланган хафтасига 40 соатлик ва кунига 8 соатлик нормал иш вақтини камайтириб, хафтасига 35 соат ва кунига 7 соат қилиб белгиладингиз, бу нима? Қисқартирилган иш вақтими, ёки тўлиқсиз иш вақти? Бир қарашда уларни бир-биридан фарқлаш қийин, тўғрими?

☝️Аслида, қисқартирилган иш вақти ва тўлиқсиз иш вақти даврийлик хажмида ўхшаш бўлсада, бошқа жиҳатлари бўйича улар бир-биридан кескин фарқланади.

1. Қўлланиладиган ходимлар тоифаси бўйича.

1.1. Қисқартирилган иш вақти фақатгина айрим тоифадаги ходимларгагина белгиланади. Яъни, қисқартирилган иш вақти ҳамма ходимларга ҳам қўлланилавермайди. Эътибор беринг, ходимларнинг ёши, уларнинг соғлиғи ҳолати ҳамда ходим ишлаётган ишнинг ўзига ҳос мураккаб ва зарарли жиҳатларидан келиб чиқиб, иш берувчи ана шундай вазиятларда бўлган алоҳида ходимларга қисқартирилган иш вақти белгилайди. Масалан, МК 183-моддасига асосан 18 ёшга тўлмаганларга хафтасига 36 соатдан (агар ходим 16 ёшдан 18 ёшгача бўлса, хафтасига 24 соатдан), 1 ва 2-гуруҳ ногиронларига хафтасига 36 соатдан, ноқулай меҳнат шароитларидаги ходимларга Вазирлар Маҳкамаси қарорида кўрсатилган хажмдан, иши юқори даражадаги руҳий, ақлий ва асабий зўриқиш билан боғлиқ бўлган тиббиёт ходимлари, педагоглар ва бошқа тоифадаги ходимларга хафтасига 36 соатдан кўп бўлмаслиги керак. Шунингдек, бюджет ташкилотида ишлаётган 3 ёшгача боланинг ота-онасидан бирига хафталик 35 соатдан кўп бўлмаган қисқартирилган иш вақти белгиланади.

1.2. Тўлиқсиз иш вақтидан эса барча ходимлар фойдаланиши мумкин, иш берувчи билан ўртадаги келишувга биноан албатта (МК 186-модда). Тўғри, МК 186-моддаси иккинчи қисмида ҳомиладор аёлларга, 14 ёшгача бўлган боланинг (16 ёшгача бўлган ногиронлиги бор боланинг) ота-онасидан бирига, шунингдек, бетоб оила аъзосини парвариш қилаётган шахсларга тиббий ҳулосага биноан ҳамда ногиронлиги бўлган ходимга ТИЭК хулосасига биноан тўлиқсиз иш вақти белгилаш шартлиги кўрсатилган. Бироқ, бу ерда эътибор беринг, юқоридаги ходимлар ўша тиббий ҳулоса ва ТИЭК хулосасини илова қилиб, иш берувчига илтимоснома берган тақдирда уларга тўлиқсиз иш вақти белгиланади. Қолган вазиятларда исталган ходимларга ўртадаги келишувга биноан тўлиқсиз иш вақти белгиланиши мумкин.

2. Ихтиёрийми ёки мажбурий? МК 183-моддасида кўрсатилган юқоридаги алоҳида тоифадаги ходимларга қисқартирилган иш вақти белгилаш иш берувчи учун мутлақо мажбурийдир. Тўлиқсиз иш вақти билан ўртадаги фарқлардан бири ҳам шу. Тўлиқсиз иш вақти МК 186-модданинг иккинчи қисми (☝️юқорига қаранг)да кўрсатилган ҳолатлар (шунда ҳам ходимнинг илтимоси бўлиши керак)дан ташқари, бошқа барча ҳолатларда иш берувчининг ҳам келишуви ва розилигини тақозо қилади. Яъни, тўлиқсиз иш вақтини белгилаш одатда, иш берувчи учун мажбурий эмас.

3. Тўланадиган иш ҳақи бўйича. Энг муҳим фарқ мана шу ерда. МК 183-моддаси биринчи қисмига асосан ходимга қисқартирилган иш вақти белгиланганида, иш ҳақи камайтирилмайди. Яъни масалан, бюджет ташкилотида ишлаётган онанинг иш хафтаси 40 соат эди, унга 3 ёшга тўлмаган боласи борлиги сабабли хафталик 35 соатлик қисқартирилган иш вақти белгиланди. Мана шу ҳолатда, иш ҳақи камайтирилмасдан, ходимга 40 соатлик иш вақти бўйича иш ҳақи тўлашда давом этилади. Тўлиқсиз иш вақти белгиланганда эса, МК 186-моддаси тўртинчи қисмига асосан ходимга амалда бажарган ишига ва ишланган вақтга мутаносиб равишда ҳақ тўланади. Яъни, бунда иш ҳақи амалда камаяди.

👉@yuristkadr

⚡️6 oylik kurslarga qabul davom etmoqda!

❗️Bevosita ta'lim shaklida tashkil etiladigan Oliy ma'lumotga ega bo‘lgan shaxslarni yuridik mutaxassislikka qayta tayyorlash kurslariga qabul boshlandi.

🎓Kurslarda o‘qish uchun barcha oliy ma'lumotli shaxslar hujjat topshirishlari mumkin.

⏰Hujjatlarni qabul qilish 2024-yilning 2-oktabridan 31-oktabr kuniga qadar qabul.centertsul.uz sayti orqali faqat elektron ravishda amalga oshiriladi.

♻️Qabul kvotasi 100 nafarni (o'zbek tilida), to‘lov-kontrakt miqdori esa 15 700 000 so‘mni tashkil etadi.

❗️Eslatib o‘tamiz, bitiruvchilarga davlat namunasidagi diplom berilib, davlat organlari va boshqa tashkilotlarning yuridik xizmatida yurist va fuqarolik holati dalolatnomalarini yozish organlarida ishlash huquqiga ega bo‘ladi.

☎️+998 71 233 22 14

👉@centertsul

Ходим томонидан корхонага зарар етказилганини аниқлашда...

Ходим томонидан интизомий қилмиш содир этилганида, унга интизомий жазо қўллашдан аввал тушунтириш хати талаб қилиш керак (МК 313-моддаси бўйича)лигини биламиз, тўғрими?

Ходим томонидан ташкилотга зарар етказилганлиги аниқланганда ҳам бунинг сабаблари юзасидан ходимдан тушунтириш хати талаб қилиш мажбурийдир. Бу ҳақида Меҳнат кодексининг 344-моддасида алоҳида талаб бор.

Мазкур моддада ходим томонидан етказилган зарарнинг ўрнини қоплашдан олдин, албатта хизмат текшируви ўтказилиши шартлиги белгиланган. Демак, хизмат текшируви чоғида ёки унинг якунида ходимдан тушунтириш хати талаб қилиниши керак бўлади.

👉@yuristkadr

Фуқаролик судларидаги нотенглик.

Ўша эски гап. Ишга тиклаш ишларида қонунлар ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари учун бошқача, фуқаролик ташкилотлари учун бошқача ишлаяпти. Меҳнат қонунчилигига кўра (эски МК 270-модда, янги МК 560-модда), ишга тиклаш бўйича даъво муддати меҳнат шартномасини бекор қилиш ҳақидаги буйруқ ходимга берилганидан кейин ўтиши керак.

Судларда бу қоида оддий ташкилотлардан бўшаган ходим учун тўғри ишлайди. Бироқ, агар ходим ҳуқуқни муҳофаза қилиш органидан бўшатилган бўлса, судлар тўнини тескари кийиб оладилар. Улар учун буйруқ нусхаси берилмаган бўлса ҳам, “ҳа, ўша вақтда бўшаганини билганми, демак, даъво муддати” ўтган деб унинг даъвосини рад қилади.

ФИБ Ўртачирчиқ туманлараро судининг 2023 йил 26 июлдаги ҳал қилув қарорига асосан судья З.Тураев гарчи ходим буйруқ билан таништирилган бўлса ҳам, аслида унга буйруқ нусхаси берилмаган деб, иш берувчининг даъво муддатини қўллаш ҳақидаги талабини рад қилган.

Тошкент вилояти суди ҳам 2023 йил 27 сентябрдаги ажримига асосан худди шу ҳулосани такрорлаб, иш берувчининг шикоятини рад қилган. Олий судда ҳам иш ходим фойдасига ҳал бўлган. Адолатли ва тўғри қарор.

Лекин, шу ходимнинг ўрнига органдан бўшаган ходим бўлганда, нима бўларди? Эҳҳе!

Хуллас, даъво муддатини қўллашда орган ходимлари ва оддий ташкилотлар борасида нотенглик авж олиб кетди.

👉@yuristkadr

Хотин-қизлар фаоллари диққатига!

Шу кунларда Оила ва хотин-қизлар қўмитаси раҳбарияти ва HR бўлинмаси ходимлари билан учрашув ўтказишга келишиб олдик.

Учрашув давомида барча масалаларни муҳокама қилишга, Қўмитага қўлимиздан келганча амалий ёрдам беришга ҳаракат қиламиз.

Масала муаммони муҳокама қилишда эмас, унинг қонуний ечимини топишда.

👉@yuristkadr

19 октябрь куни сиёсий партия вакиллари иштирокида навбатдаги теледебат ўтказилди. Дебатда ҳар 5 сиёсий партия ўз ташаббусларини аниқ мисоллар билан олиб чиқди.

Жумладан, ЎзЛиДеП вакили арзон уй-жойлар қуриш ва квартиралар сотиб олиш учун узоқ муддатли кредитлар ажратиш бўйича режаларни таклиф қилди.

“Адолат” социал демократик партияси субсидия асосида уй-жой сотган тадбиркорларни қўллаб-қувватлаш таклифини илгари сурди.

“Миллий тикланиш” демократик партияси эса ўзининг халқчиллиги ҳамда аҳолининг фаровон ҳаёт кечириши йўлида кўтараётган ташаббус ва таклифлари билан бошқа сиёсий партиялардан ажралиб турди.

Дебат 3 раунддан иборат бўлиб, унда партиялар савол жавоб пайтида жиддий баҳсларга ҳам қиришишди. Баҳслар давомида “Миллий тикланиш” демократик партияси спикери барча берилган саволларга аниқ ва асосли мисоллар билан жавоб бериш орқали ўз позициясини ҳимоя қила олди.

Менимча, бундай дебатларда партиялар ўзини кўрсата олиши сайловчиларнинг ишончини оширишга хизмат қилади.

#saylov24
👉@yuristkadr

СУД АЖРИМИДАН КЕЙИН ХОТИН ҚИЗЛИК ФАМИЛИЯСИГА ҚАЙТАДИМИ?

САВОЛ:
Мен никоҳдан суд орқали ажрашдим, фамилиям яна эски фамилиямга қайтадими ёки эримнинг фамилиясида қоламанми? Қарорда бу ҳақда ҳеч нима кўрсатилмаган?

ЖАВОБ.
Қисқача тушунтираман. Оила Кодексининг 46-моддасида никоҳдан ажратилганда эр (хотин)нинг ўз фамилиясини ўзгартириши белгиланган. Унга асосан:
➖никоҳга кириш вақтида ўз фамилиясини ўзгартирган эр (хотин) никоҳдан ажратилгандан кейин ҳам шу фамилияда қолишга ҳақли ёхуд унинг хоҳишига биноан суд томонидан никоҳдан ажратиш тўғрисидаги қарор чиқарилаётганда унга никоҳгача бўлган фамилияси қайтарилиши мумкин.

Шу билан бирга Олий суди Пленумининг 2011 йил 20 июлдаги 06-сонли «Судлар томонидан никоҳдан ажратишга оид ишлар бўйича қонунчиликни қўллаш амалиёти тўғрисида»ги қарорининг 30-бандида ҳам “никоҳга кириш вақтида ўз фамилиясини ўзгартирган эр (хотин) никоҳдан ажратилгандан кейин ҳам шу фамилияда қолишга ҳақли эканлиги, бироқ, унинг хоҳишига биноан никоҳдан ажратиш тўғрисидаги қарор чиқарилаётганда суд томонидан унга никоҳгача бўлган фамилияси қайтарилиши мумкинлиги, агар мазкур масала суд томонидан қарор чиқариш пайтида ҳал қилинмаган бўлса, фамилияни ўзгартириш фуқаролик ҳолати далолатномаларини ёзиш органи томонидан никоҳдан ажралишни қайд этиш пайтида ҳал этилиши белгиланган.

Демак, сизнинг масалангиз суд томонидан қарор чиқариш пайтида ҳал қилинмаганлиги сабабли, фамилияни ўзгартириш ФҲДЁ томонидан ҳал этилади.

Ҳозирги холатда 2 холатдан бирини танлаш, яъни қайси фамилияда қолишингиз ўзингизнинг ихтиёрингизга ҳавола.

Экспертимиз Эъзозабону Мамаризаева
Telegram🚀I Instagram 📷 I Youtube 🎬

“Юрист ва кадр” нодавлат таълим муассасасида ўқув курслари қай тартибда ташкил қилинади?

“Юрист ва кадр” ўқув марказида малака оширишни истаган кўпчилик талабгорлар ўқув жараёнлари қай тартибда ташкил этилиши, дарсларда қандай мавзулар ўтилиши ҳақида тўлиқ маълумотни билишни исташмоқда.

Ушбу маълумотлар билан мана бу манзилга кириб батафсил танишиб чиқишингиз мумкин.

👉@yuristkadr

"Yurist va kadr" ўқув марказида офлайн ва онлайн ўқув курслари қизғин давом этмоқда.

Айни пайтда офлайн курсимизда 18 нафар, онлайн курсимизда эса 23 нафар тингловчилар меҳнат муносабатлари соҳасида малакаларини оширмоқда.

Тингловчиларга ўқув жараёнининг амалий қисмлари кўпроқ қизиқ бўляпти дейиш мумкин. Бунда ҳар бир мавзуга оид қизиқарли кейслар, ҳуқуқий казуслар ва ҳужжатлардан намуналар беришимиз уларга фойдали бўлмоқда.

Навбатдаги курсларга ёзилиш учун контактларимиз:

☎️Телефонлар: 90-010-86-15, 90-993-18-80, 97-731-40-30.

👩‍💻@yuristkadr_menejer

👉@yuristkadr

#namuna

Ходимларнинг вакиллик органини сайлаш ҳақидаги йиғилиш баёнидан намуна.

Манави ҳужжат намунаси ҳам Сизнинг талаб ва истакларингиздан келиб чиқиб тақдим этилмоқда.

Бу намуна кўпроқ ҳусусий ва нодавлат ташкилотлари учун асқотади. Сабаби, бундай ташкилотларнинг аксариятида ходимлар бирор-бир касаба уюшмасига аъзо эмас. Бу дегани, бундай ташкилотларда касаба уюшмаси қўмитаси хам бўлиши мумкин эмас.

Лекин, меҳнат қонунчилиги бўйича шундай масалалар ва шундай ҳужжатлар борки, уларни касаба уюшмаси қўмитаси ёки ходимларнинг бошқа вакиллари билан келишмасдан қабул қилиб бўлмайди (масалан, МК 296-моддаси бўйича Ички меҳнат тартиби қоидалари).

Касаба уюшмаси қўмитаси бўлмаган ва бўлиши мумкин бўлмаган ташкилотларда муқобил сифатида ХОДИМЛАРНИНГ БОШҚА ВАКИЛЛИК ОРГАНИ (МК 6 ва 15-моддалари) сайланиши мумкин. У 3 киши, 5 киши ёки оддийгина 1 кишидан иборат ҳам бўлиши мумкин.

Юқорида ☝️ходимларнинг вакили (1 нафар вакил)ни сайлаш ҳақидаги меҳнат жамоасининг йиғилиш баёнидан намуна берилмоқда.

👉@yuristkadr

Соф ўнг партия «Миллий тикланиш»дан байрамона тарғибот

Бухорода "Қадриятларга таянган тараққиёт" шиори остида оммавий тарғибот тадбири ўтказилди. Юқоридаги видеолардан кўриш мумкинки, тадбир шунчаки тарғибот бўлибгина қолмай байрамона руҳ бера олган.

Сайловолди шунақа кайфият ҳам керак эди аҳолига. Айтганча, 9 кундан кейин сайлов.

#sаylоv24
👉@yuristkadr

Нима учун, бугун ҳуқуқий адабиётларимиз бу қадар тушунарсиз?

Сабаби жуда оддий. Юридик нашрларнинг кўпида ҳалқчиллик йўқ. Кўплаб муаллифлар ҳуқуқий адабиётларда қонунчилик нормаларини деярли шундайлигича кўчириб ёзадилар.

Аслида бизнинг вазифамиз узундан-узун мураккаб бўлган қоидаларни одамларга оддий ва тушунарли тилда етказиб бериш эмасми?

👉@yuristkadr

Адвокат Қосимовга кўра...

Адвокат Хайрулло Қосимов Олий суддаги маъмурий ҳуқуқбузарлик иши бўйича кўрилган суд ишида жиддий қонунбузарлик бўлганини айтган эди. Яъни, адвокатнинг айтишича, ишни тафтиш тартибида кўрган судья якунда қарор қилишдан олдин алоҳида ҳонага чиқмаган.

Ваҳоланки, МЖтКнинг 324-37-моддаси ўнинчи қисмида “суд музокаралар тугаллангач, судья қарор қабул қилиш учун алоҳида ҳонага киради” дейилган.

Бироқ, бу ерда мен тўлиқ тушунмаган бир нарса бор эди. Қарор қабул қилишдан олдин судья, ҳеч бўлмаса, иштирокчиларни чиқариб, ўзи алоҳида қолдими, ёки, суд мажлиси хонасини иштирокчилар ҳам, судья ҳам тарк этмаганми?

Юқоридаги ☝️видео орқали адвокат ҳамкасбимиздан шу масалага аниқлик киритишни сўрадим.

👉@yuristkadr

ЯММТ тизимининг келажаги борми?

ЯММТ, яъни Ягона миллий меҳнат тизими Ҳукуматимизнинг ахборотлаштириш ва электронлаштириш борасидаги энг катта ютуқларидан бири ҳисобланади.

ЯММТда Ўзбекистондаги миллионлаб ишчи-ходимларнинг иш фаолиятига доир муҳим маълумотлар, масалан, кейинчалик пенсияга чиқиши учун зарур бўладиган меҳнат стажига доир маълумотлар юритилади.

Мисол учун, меҳнат дафтарчаларини юритиш ҳам айни пайтда ЯММТ орқали электрон тарзда амалга оширилмоқда. Ҳозирда бу тизимни меҳнат муносабатларида қоғозбозликнинг олдини олишда жуда муҳим қадамлардан бири бўлди дейиш мумкин.

Биласизми, нима? Охирги 4 йил ичида ЯММТ тизимини ҳозирги ҳолатга келтириш осон бўлмагани аниқ. Юз минглаб корхона ва ташкилотларни бу тизимга жалб қилиш ва улардаги миллионлаб ходимларнинг маълумотларини тизимга киритиш нақадар оғир бўлганини бу тизимни ишлаб чиққан ва ишга туширган мутахассислар жуда яхши билади. Уларга осон бўлмагани аниқ.

Кўпчилик ЯММТ тизимига масъул бўлган «ЯММТ» ИДАК деган ташкилотда юзлаб ходимлар ишлайди деб ўйлайди. Аслида, бу ташкилотда бор-йўғи 15-16 нафар ходимлар фаолият юритади холос. Уларни биз ЯММТ тизимининг устунлари ва фидоийлари деб ҳисоблаймиз. Тизимнинг бир маромда ишлаши мана шу 15-16 нафар мутахассисларга тўғридан-тўғри боғлиқ.

Лекин билишимча, ушбу мутахассисларга тўланадиган ойлик иш ҳақлари охирги 2-3 ой ичида кескин даражада пасайтириб ташланган. Албатта, бундай салбий ҳолатлар жамоанинг кайфиятига ёмон таъсир қилгани аниқ.

Менга алоқага чиққан ва ЯММТни жорий қилишда фаоллик кўрсатган айрим мутахассислар ҳозирги маош оилани тебратиш учун етмаслигини, шу кетишда ишдан бўшаб кетишга мажбур бўлишларини айтмоқда.

Ҳайронман, наҳотки, юз минглаб иш берувчилар ва миллионлаб ишчи-ходимларнинг тақдирига масъул бўлган бор-йўғи 15-16 нафар ходимнинг иш ҳақини барқарор сақлаш имкони бўлмаса? Ахир, ЯММТ тизимининг бугуни ҳам, келажаги ҳам унга масъул бўлган шу мутахассисларга боғлиқку.

Маълумот учун, «ЯММТ» ИДАК Камбағалликни қисқартириш ва бандлик вазирлиги тасарруфидаги ташкилот ҳисобланади.

👉@yuristkadr

Мана бу даъво ишини мен жуда ижобий қабул қилдим.

Суд томонидан ишдан бўшатилган суд ходими, ўзини ноҳақ бўшатилган ва ҳуқуқлари бузилган деб ҳисоблаб, шу суднинг ўзига даъво киритяпти.

Авваллари бу ҳақида гапириш тугул, хатто тасаввур қилиш ҳам қийин эди. Ҳозир бўлаётган ишларни қаранг, бўлиб ҳам бизнинг қадрдон меҳнат ҳуқуқи соҳамизда.

Бу ишнинг натижаси қандай тугашини билмаймиз, лекин, суддан жабр кўрган суд ходими қўрқмасдан шу суднинг ўзига даъво киритяптими, шунинг ўзи ҳам биз учун кўп нарсани англатади.

👉@yuristkadr

Сайлов куни яқинлашиб келмоқда!

Сайлов — бу ҳар бир фуқаронинг ўз келажагини белгилашдаги муҳим ҳуқуқи ва масъулияти. Биз бу жараёнда иштирок этиш орқали нафақат бугун, балки эртанги кун учун ҳам муҳим бўлган қарорларга таъсир кўрсатишимиз мумкин. Ҳар бир овоз катта аҳамиятга эга: бу жамиятимиз, мамлакатимиз ва ёш авлод учун қандай келажакни яратишимизни белгилайди.

27 октябрдаги сайловга оз вақт қолди. Бу жараёнда қатнашиш орқали қонунларимиз, ижтимоий дастурларимиз ва иқтисодий сиёсатга таъсир ўтказиш имкониятига эгамиз. Ҳар биримиз масъулиятли равишда танлов қилишимиз керак, чунки бу овозлар мамлакатимизнинг ривожланиши ва халқимиз манфаатлари учун муҳим аҳамиятга эга.

Шуни унутмангки, ҳар бир овоз ўз овозимизни эшиттириш имкониятидир. Сиз қатнашмасангиз, бошқалар сиз учун қарор қабул қилиши мумкин. Шунинг учун ҳам ўз келажагимиз, фарзандларимиз ва юртимиз учун овоз берайлик.

Сайлов яқинлашяпти. Вақтингизни аяманг, овоз бериш ҳуқуқингиздан фойдаланинг. Бунинг ортида сиз ва яқинларингиз учун яхши ҳаёт, фаровон келажак ётади!

#sаylоv24
👉@yuristkadr

#namuna

Ички меҳнат тартиби қоидаларидан намуна.

Кўпчиликнинг талабларига кўра Ички меҳнат тартиби қоидалари ва уни тасдиқлашга оид ҳужжатлардан намуналар беряпмиз.

Меҳнат кодексининг 296-моддасига асосан Ички меҳнат тартиби қоидалари иш берувчи томонидан тасдиқланади, лекин у аввал албатта, ташкилотнинг касаба уюшмаси қўмитаси билан келишилиши керак.

Шу сабабли, қуйида нафақат Ички меҳнат тартиби қоидалари (ИМТҚ)дан, балки уни Касаба уюшмаси қўмитаси билан келишишга оид ҳужжатлардан ҳам намуналар беряпмиз.

Демак ҳужжатлар намуналари қуйидаги кетма-кетликда:

➖биринчи, иш берувчининг касаба уюшмаси қўмитаси раисига ИМТҚ лойиҳасини келишиш ҳақидаги тақдимномаси;

➖иккинчи, касаба уюшмаси қўмитасининг ИМТҚ лойиҳасини кўриб чиқиш ва келишиш ҳақидаги йиғилиш баёни;

учинчи, касаба уюшмаси қўмитаси раисининг ҳужжат касаба уюшмаси қўмитаси йиғилишида кўриб чиқилгани ва келишилгани ҳақидаги хабарномаси;

➖тўртинчи, Ички меҳнат тартиби қоидасидан намуналар.

Саидали Мухторалиев

👉@yuristkadr

Бўлажак юристларга бир гап.

Ҳозир энг талабгор юрист ким деб сўрасангиз, исталган ҳужжат турини сифатли ва қисқа фурсатларда тайёрлай оладиган юристларни айтган бўлардим.

“Назария бошқа, амалиёт бошқа, эртага ўқишни битириб, ишга кирсанг ўрганиб олаверасан” деган гапларга қулоқ тутманг.

Юридик соҳада юзлаб ҳужжатлар турлари бор, уларни ўрганишни ҳозирдан бошлайвериш керак.

👉@yuristkadr

ШАРТНОМАЛАРНИ ТАЙЁРЛАШДА КИЧИК БИР ТАВСИЯ

Шартнома лойиҳасини тайёрлаган тараф бўлғуси ҳамкорларига нисбатан доимо устунроқ вазиятда бўлади.

Ташаббус доимо шартнома лойиҳасининг муаллифи томонидадир. Шунинг учун бошқа тарафнинг шартномасини ўз манфаатларингизга мослаштиришга тўғри келади, лекин кейинчалик бу имконият бой берилиши мумкин. Айнан шунинг учун шартнома лойиҳасини ўзингиз ишлаб чиқишингиз лозим.

Агар ҳамкор ўз шартнома лойиҳасини тайёрлаган бўлса, унинг барча шартларини тегишли қонун ҳужжатларига солиштирган ҳолда диққат билан ўрганиб чиқиш лозим ва зарур бўлса, қарши тараф билан биргаликда муҳокама қилиш ва келишиш учун ўзининг муқобил шартнома нусхасини тайёрлаш керак.

Аниқ бир шартноманинг лойиҳасини тегишли соха мутахассислари тузишлари зарур. Шартнома лойиҳасини тегишли билимга эга бўлган мутахассис ёхуд ҳуқуқшунос, ҳуқуқшунос бўлмаган тақдирда эса, жалб этилган адвокат тайёрлагани маъқул.

“Хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятининг шартномавий-ҳуқуқий базаси тўғрисида”ги Қонуннинг 20-моддаси талабларига мувофиқ, хўжалик шартномаси субъектларига юридик хизмат кўрсатиш уларнинг юридик хизматлари ёки ана шу мақсадда шартнома асосида жалб этилган ҳуқуқшунослар томонидан амалга оширилиши белгиланган.

Шартноманинг ҳар бир тарафи бошқа тарафнинг даромад олиши учун қайғурмайди, бу оддий бизнес қоидаси, шартномани ўзининг манфаатларига мос равишда тузишга ҳаракат қилади, иккинчи тарафнинг манфаатларини эса, шунчаки юзакигина ҳисобга олади.

Шунинг учун шартнома лойиҳаси айнан биз маслаҳат бераётган юрист ёки малакали мутахассис тарафидан тайёрланмаса, ҳамкор ўзи тайёрлаган шартномани ўз манфаатларига мослаштиришга улгурган бўлади, натижада бизнинг ҳурматли обуначимиз фаолият юритаётган ташкилот томонидан ташаббус кўрсатиш имконияти бой берилган бўлади.

Бу каби вазиятларнинг олдини олиш мақсадида, тузилаётган ҳар бир шартнома лойиҳасини шу шартнома мазмуни бўйича мутахассис ва юристнинг иширокида тайёрлаш лозим.

👉@yuristkadr

Судья ва адвокат дўст бўлиши мумкинми?

Фақатгина битта ҳолатда мумкин, агар касб юзасидан бир-бирларига иши тушмаса. Судья ва адвокат дўст бўлиши учун ўртадаги виждон энг юқори даражадаги синовдан ўтиши керак.

Масалан, адвокатнинг иши унга яқин дўст бўлган судьяга тушганда, аксарият ҳолларда судьянинг ҳолислиги йўқолади. Судья дўстининг юзидан ўтолмагани учун ҳам гарчи адолатсиз бўлсада, дўсти томонига қарор чиқариб беради. Агар қарши қарор чиқарса, ўртага совуқчилик тушишидан чўчийди.

Эътибор беринг, адолатли, лекин адвокат дўстига қарши қарор чиқарганда, адвокат судья дўстидан ҳафа бўляптими, демак билингки, улар ўртасида ҳеч қандай дўстлик риштаси йўқ.

Чунки, бундай ҳолларда адвокат “энг яқин дўстим” деб кўкларга кўтарадиган судьядан фақат ва фақат манфаат истайди холос. Бу эса мутлақо дўстлик эмас.

Виждонли адвокат унга дўст бўлган судьяга ишим тушмасин дейди, адолатли судья ҳам яқин дўсти бўлган адвокатнинг иши унга тушганда, ўзига-ўзи раддия беради.

👉@yuristkadr