رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه @shahnamehtoosi Channel on Telegram

رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

@shahnamehtoosi

تو این را دروغ و فسانه مدان
به یکسان رَوِشنِ زمانه مدان

از او هرچه اندرخورد با خرد
دگر بر ره رمز معنی برد

این تالار بازتاب دهنده برداشت‌های گرداننده از واکاوی رازهای نهفته در ژرفای داستان‌های شاهنامه است.

گرداننده تالار : سیروس حامی
@Cyrus_Hami

رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه (Persian)

با خواندن عنوان این کانال، همه چیز درباره‌ی محتوای آن واضح می‌شود. بله، این کانال با نام "رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه" یک فضای جذاب برای کسانی ارائه می‌دهد که به دنبال بررسی نقدهای ژرف و پرمعنای داستان‌های شاهنامه هستند. این کانال توسط سیروس حامی مدیریت می‌شود و با انتشار مطالب تحلیلی و توضیحات دقیق، تالاری برای بحث و گفت‌وگو درباره‌ی نمادها، رازها و آموزه‌های داستان‌های شاهنامه ایجاد کرده است. اگر به دنبال برداشت‌های جدید و عمیق از این آثار ادبی هستید، حتما به این کانال ملحق شوید و از تحلیل‌ها و نظرات دیگران بهره‌مند شوید. در اینجا، شما می‌توانید در دنیای پر از اسرار و مفهوم‌های پنهان داستان‌های شاهنامه غرق شوید و بیشتر بدانید. این کانال تنها یک مکان برای خواندن نیست، بلکه یک فضای تعاملی برای بحث و تبادل نظرات است. پس به جمع ما بپیوندید و با ما همراه باشید تا در عمق داستان‌های شاهنامه سراغ‌های جدید بزنیم.

رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

17 Feb, 13:32

نمونه‌ای از ارزش و جایگاه زن در تاریخ ایران و در شاهنامه. (به فراخور فرارسیدن جشن ایرانی سپندارمزگان):

گردیه خواهر بهرام چوبینه پس از مرگ برادر، سالار سپاه می شود و همه از او فرمان می‌برند:

بدو گفت هر کس که «بانو تُوی
بدایران و چین پشت و زانو تُوی

نجمباندت کوه آهن ز جای
یلان را به مردی تُوی رهنمای!

ز مرد خردمند بیدارتر!
ز دستورِ داننده هشیارتر!

همه کهترانیم و فرمان تو راست!
بر این آرزو رای و پَیمان تو راست!»


https://t.me/ShahnamehToosi
1,376
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

17 Feb, 07:59

#سپندارمزگان_خجسته

اگر پارسا باشد و رای‌زن،
یکی گنج باشد پُرآگنده زن!

بویژه که باشد به بالا بلند،
فروهشته تا پای مشکین‌کمند!

خردمند و هشیار و با رای و شرم،
سخن‌گفتنش خوب و آوایِ نرم!
«شاهنامه فردوسی - داستان نوش‌زاد با نوشین‌روان»

#زن_زندگی_آزادی


https://t.me/ShahnamehToosi
2,700
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

17 Feb, 05:32

👸🏻" زن در گویش سرزمین های زاگرس نشین( کُردی ،لری، پهلوی ،دری ،فارسی نو) به زیباترین نحو ممکن مانا شده

🚫نه خانم است نه زنیکه نه ضعیفه نه زن

💎او را «آفرت» مینامند
به مانای ،افروزنده ،چراغ ،آفریننده

٢٩ بهمن ، سپندارمزگان، جشن ایرانی زمین و زن بر همه ایرانیان خجسته باد!


https://t.me/ShahnamehToosi
4,123
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

16 Feb, 15:31

💕سپندارمزگان

جشن اسپندگان، روز اسپند از ماه اسپند، یکی از جشن‌های باستانی ایران است که برابر گاهشماری زرتشتی پنجمین روز در ماه اسپند بوده ولی در تقویم خورشیدی ایران که شش ماه ِنخست سال۳۱ روز دارد روز ۲۹بهمن جای گرفته است.

واژه «اسپند» در اوستا به ریخت(:شکل) «سپندارمز» آمده و در سروده‌های زرتشت در گات‌ها «سپَنتَ آرمَیتی» است. سپنته به معنی مقدس و آرمیتی به معنی آرمان و اِشغ(:عشق) پاک است.
این ویژگی چهارمین گام‌رازوری(:عرفان) در باور مزدیسنان بوده و یکی از فروزه‌هایی است برگرفته از راز ِاهورامزدا(=دانایی و آگاهی بیکران در هستی) که در جهان مینویی نماد بردباری، فروتنی، فدا شدن و از خود گذشتگی است و از آنجا که این ویژگی‌های نیک را بیشتر در بانوان می‌توان دید. این جشن را به زنان نسبت داده‌اند و چون برخی از ویژگی‌های بانوان مانند زایندگی، پروراندن، فروتنی و شکیبایی را زمین نیز در خود دارد، روز پاسداری زمین نیز می باشد.

جشن اسپندگان، جشن پاسداشت زمین و بزرگداشت جایگاه زنان نیک گرامی باد.

در گاه‌شماری ترادادی(:سنتی) زرتشتی، دوازدهمین ماه از سال و پنجمین روز از هر ماه «اسپند» نام دارد، از این‌روی در روز اسپند از ماه اسپند، پیش از فرارسیدن بهارو پیدایش گل و گیاه همراه با شور ِاشغ در هستی، بالندگی زاستار(:طبیعت) و نوشدن زمین «جشن اسفندگان» برپا می‌گردد.

ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه آورده‌است که: ایرانیان از دیرباز روز پنجم اسفند را جشن ویژه زنان و زمین می‌دانند و در این روز مردان به زنان پیشکشی می دهند، از این روی به آن جشن مردگیران ومزد گیران نیز می‌گویند.

بانوان ایرانی در جشن اسپندگان، پس از نیایش، پوشش نو برتن کرده، خود را می‌آراستند. در چنین روزی دست از کار همیشگی کشیده به شادی و پایکوبی می‌پرداختند. دختران و بانوان در جشن اسپندگان دسته‌های گل را به آغوش می‌گرفتند که شایستگی آن را داشته باشند.
یکی از خوراکی‌های جشن اسپندگان، آش اسپندی بوده که هفت‌ گونه از دانه‌های گیاهی مانند ماش، عدس، لوبیا، نخود، گندم، جو، باقلا و ذرت هر یک در دسترس بوده را آمیخته و می‌پختند که آش هفت دونار و هفت دونی نیز نام داشته است.


جشن اسپندگان،
روز اسپند از ماه اسپند
گاه بزرگداشت زنان،
هنگام پاسداشت زمین،
گاه ِشادی وآزادگی بانوان،
جلوه‌گاه آرمان واِشغ ِ پاک
روز مادر، روز مهر، پیشاپیش بر بانوان مهرپرور گیتی فرخنده باد.
کورش نیکنام

🏵 @zoroaster33 🏵


https://t.me/ShahnamehToosi
2,310
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

14 Feb, 20:32

فرارسیدن هفته دیگر ، بزنگاه درودی دیگر به یکایک گرامیان است و پیشکش فرازی دیگر از گنجینه پر ارج خرد نیاکان، شاهنامه فردوسی. روزگار بکام.

مهرورزتان - سیروس حامی

#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۱۰۲


https://t.me/ShahnamehToosii
5,077
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

14 Feb, 08:13

پیشاپیش سپندارمذگان خجسته باد!

استادگرامی دکتر #علیرضا_قیامتی


http://t.me/ShahnamehToosi
4,136
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

13 Feb, 07:15

#فریدون

کشف بازمانده ساختمان اداری بزرگ ۵ هزار و ۶۰۰ ساله در رباط کریم


رئیس اداره میراث فرهنگی رباط کریم از کشف بقایای ساختمان اداری بزرگ با دیرینگی ۵ هزار و ۶۰۰ سال در پرندک رباط کریم خبر داد.

حمید کریمی رئیس میراث فرهنگی شهرستان رباط کریم با اشاره به یافته‌های ارزشمند گفت: در نخستین مرحله کاوش باستان‌شناسی در پرندک چند نقش اقتصادی و ظروف شکسته پرداخت جیره به کارگران به دست آمده است‌‌.

از ویژگی‌های این بنا به کف‌سازی چندلایه خاک و قلوه‌سنگ همراه آثار رنگ‌آمیزی دیوارها با رنگهای مختلف اشاره کرد و افزود: بقایای ساختمان کشف شده شباهت زیادی به ساختمان اداری دارد هر چند برای اطمینان بیشتر باید منتظر پایان فاز اول کاوش در این تپه باشیم.

وی همچنین تاکید کرد: هم اکنون کارشناسان در دو شهرستان رباط کریم و بهارستان و در سه تپه تاریخی میمنت آباد، چخماق تپه و تپه پرندک در حال کاوش و بررسی هستند که یافته‌های ارزشمندی هم بدست آمده است.


آبشخور : نبأپرس - ۱۴۰۱/۰۵/۲۱


http://t.me/ShahnamehToosi
3,035
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

11 Feb, 06:31

در شاهنامه جنگِ ایران و توران، جنگِ نژادی نیست، جنگ بر سر اصول است؛ دو شاهزاده‌ی ایرانی _ایرج و سیاوش_ بی‌گناه به دست تورانی‌ها کشته شده‌اند، و ایرانی‌ها خود را وظیفه‌مند می‌دانند که انتقام خون آنها را بگیرند. مردم ایران با مردم توران طرف نیستند، بلکه با کسانی طرفند که این جنایت را مرتکب شده‌اند. سرانِ دو جبهه هر دو از تبارِ فریدون‌اَند. بنابراین جنگ، جنگِ خانوادگی می‌شود.
در واقعیّت امر، جنگ میان داد و بی‌داد است. عجیب است که این دو خاندانِ هم‌خانواده که باهم در نبرد می‌شوند، سرانجام باز به هم آمیخته می‌گردند، زیرا کیخسرو که پسر سیاوش است، از جانب مادر نسبش به افراسیاب می‌رسد. پس آنچه مهم است، نه خانواده، نه نژاد، نه کشور، بلکه «حقّ» است که باید بر سر آن ایستادگی کرد، زیرا خونِ بی‌گناهانی ریخته شده است. کیخسرو و سیاوش هر دو از دو سوی ایران و توران نژاد دارند، و هر دو از برجسته‌ترین قهرمانانِ جنگ می‌گردند، یکی قربانی است و دیگری کینه‌خواه.

                      #بازتاب‌ها

💎کانال دکتر محمّد‌علی اسلامی نُدوشن
🆔 @sarv_e_sokhangoo


https://t.me/ShahnamehToosi
5,149
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

10 Feb, 15:04

گزارش رویداد تاریخی #سه‌بخش_کردن_جهان_میان_پسران_فریدون (دنباله)
به پیوست دو مستند
ارائه: #سیروس_حامی

هنگام : شنبه - بیستم بهمن ۱۴۰۳
جایگاه : دانشگاه امام جواد یزد


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
1,387
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

07 Feb, 20:39

به یاری یزدان،

نشست فرهنگی این هفته
موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد
و
خردسرای فردوسی یزد
سر ساعت ۱۸:۰۰ شنبه ۲۰ بهمن
آغاز خواهد شد.

جایگاه :دانشگاه امام‌جواد(ع) یزد
میدان اطلسی؛ بلوار شهیدان اشرف، بلوارجوادالائمه

گامهای پرمهر ایران‌یاران گرامی‌ست.

باهم به #ایران می‌اندیشیم و فرهنگ می‌گستریم.


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
348
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

07 Feb, 20:33

درودها از ژرفای جان،
آغاز هفته دیگری است و پیشکشی دیگر از سخن گرانسنگ فرزانه توس، همراه با آرزوی هفته و روزگاری سراسر شادی و کامروایی برای یکایک یاران و هم میهنان خردورز.

مهرورزتان - سیروس حامی


#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۱۰۱


https://t.me/ShahnamehToosi
7,311
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

06 Feb, 09:41

شما تیغ‌ها در نیام آورید!

🗣 استاد #علیرضا_قیامتی


برگرفته از 👇
https://www.youtube.com/@dr_ghiyamati


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
4,328
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

31 Jan, 20:32

درود و دوسد درود؛
هفته نو به شادی و کام!
فرازی دیگر از سخن ارزمند فرزانه توس پیشکش هم‌میهنان!

نیک‌خواهتان - سیروس حامی


#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۱۰۰


https://t.me/ShahnamehToosi
8,415
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

31 Jan, 09:28

با درود❤️

یادآوری: این تالار بازتاب دهنده برآیند پژوهشها و دیدگاههای گرداننده تالار در پیوند با شاهنامه و «استوره»های ایرانی و در برگیرنده جستارهایی ویژه با رویکرد زندآگاهانه(هرمنوتیک) و با الگوواره(پارادایم) نو و دیگرگون است، پس:

الف - نوشتن و فرستادن هر فرسته تازه نیازمند رسیدن هر بخش از پژوهش و بررسی به انجامی است که قابل ارایه باشد! این مهم هفته‌ها و گاه ماهها زمان می‌برد!

ب- آشنایی همراهان گرامی با الگوواره نگارنده و چگونگی دریافت و رسیدن به هسته راستین و تاریخی داستانهای شاهنامه نیازمند آگاهی از جستارهای پیشین -از آغاز گشایش تالار- است!

فهرست فراهم شده، که اینک بخش چهارم آن پیشکش می‌شود، یاریگر همراهان است! بخشهای پیشین فهرست هم نشانی داده شده! 👇

4️⃣  فهرست ۴
بخش چهارم فهرست جستارهای تالار «رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه»

بساویدن هر هشتگ یا تارپیوند (سرنام آبی‌رنگ) به جستار و یا زنجیره‌ها راه می‌برد.

⏪⏪ گشایش تالار

👈 بخش نخست فهرست
👈 بخش دویُم فهرست
👈 بخش سه‌یُم فهرست


👈 سنجش بیتهایی منتسب به فردوسی فرزانه در «گفتار اندر ستایش پیغمبر»

👈 بررسی چند واژه: شهر /شهریار / شاه / پادشاه / شاهنشاه

👈 گفتاری پیرامون نمادینگی شاهان بخش آغازین شاهنامه

👈 نکته‌هایی از جنگ افراسیاب با نوذر
       ۱- میدان جنگ
       ۲- افرسیاب
       ۳- درگذشت سام
       ۴- شکست ایرانیان از افراسیاب

👈 چند جستار به فراخور روز کورش بزرگ.

👈 ریشه‌شناسی و تلفظ واژه‌های «آفرین» و «نفرین»

👈 گویش نرم(مجهول) واکه‌های«ای» و «او» در شاهنامه

👈 «زبان برگشادن» در برابر «سخن برگشادن»

👈 دیرپایی آیین رایورزی در کارهای کشور

👈 جایگاه «البرز کوه» !!

👈 سویه‌های زمین‌پیمایی در ایران باستان

👈 کاربرد «برگشتن» در معنی «شدن» در شاهنامه

‍ 👈 «مازندران شاهنامه» کجاست!؟

👈 آز و تعصب (زنده‌نام دکتر اسلامی ندوشن)

👈 «برگشتن» در معنی «شدن» در شاهنامه

👈 دشنام در شاهنامه

👈 به‌زه کردن کمان - بایسته‌ای پیش از کارزار

👈 #هزار_سال_دروغ برای دریوزه‌گر نشان دادن فردوسی فرزانه
👈 گفتار نخست: دولتشاه سمرقندی
👈 گفتار دویم – تاریخ گزیده
👈 گفتار سه‌یُم - تاریخ سیستان
👈 گفتار چهارم تا نهم : نظامی عروضی
👈 گفتار دهم تا سیزدهم - شاهنامه فلورانس
👈 گفتار چهاردهم - لباب الالباب عوفی
👈 گفتار پانزدهم تا هفدهم : مجمل فصیحی



👈 سه عامل سقوط حکومت‌ها در نگاه فردوسی

👈 بهرام گور و رفاه عمومی شهروندان

👈 واژه موبد در سخن فردوسی

👈 شاهنامه یک اثر نژادپرستانه نیست

👈 «گشادن» برابر «انداختن ، گسستن، رهاکردن*»

👈 ریشه‌شناسی نام گرامی«ایران» و گویش درست آن

👈 اوستیا / ایرستان سرزمینی در قفقاز با میراث فرهنگ ایرانی

✍️ پیرامون نخستین بیت شاهنامه

👈 نخستین اعلامیه حقوق بشر

👈 فردوسی از منابع شفاهی بیزار بوده است

👈 چرا شاهنامه به وجود آمد، چرا شاهنامه نوشته شد؟

👈 جاندارانگاری - اساس زبان

👈 جایگاه کورش و داریوش در شاهنامه

👈 جشن_سده و اتهام زدودن آن از شاهنامه!


پیشنهاد می‌شود ایران‌ دوستان گرامی آشنایی با پارادایم نو و واکاوی شاهنامه از نگاه «تاریخ» را از زنجیره

#شاهنامه_تاریخ_استوره‌ای

و گزارش شاهنامه از آغاز را از

✍️ پیرامون نخستین بیت شاهنامه

بیاغازند!

❇️
5,672
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

31 Jan, 05:29

#سیمرغ

سیمرغ شاهنامه ، به تعبیری زیبا اشاره به خرد جمعی جامعه دارد. اشاره به حمایت جامعه از یک رویداد یا شخص.

هرگاه که سیمرغ در بخشی از حماسه ظاهر می‌شود، در واقع می‌توان چنین دریافت که توده مردم یک جامعه -قشر گمنام ولی پر تاثیر هر دوره از تاریخ- وارد داستان شده و در لحظه‌ی سقوط قهرمان، دستش را می‌گیرد و به سلامت از بحران می‌گذراند؛ به عبارتی جامعه با حمایتش، یک رویداد یا قهرمان ملی را به سمت درست خود باز میگرداند.

دقت کنید، آن هنگام که سام، فرزند خود را در دامنه کوه رها میکند، این سیمرغ است که نوزاد را سرپرستی کرده و به ثمر می‌رساند. آموزشش میدهد و به رشدش کمک میکند. همچنان که می‌داند باید روزی از زال جدا شود و جایگاه و طبقه اصلی او، بالاتر است. سپس هنگام وداع می‌رسد، زال را به دامان پدرش و تخت شاهی بازمی‌گرداند، با این دلگرمی که هر زمان پری از من در آتش اندازی خود را برای یاری به تو میرسانم!

از آن پس، هر زمان که زال و فرزندش رستم، این قوی‌ترین پهلوانان شاهنامه، از ادامه راه عاجز می‌شوند، باز این سیمرغ است که به یاری آنان می‌آید و آنها را پشتیبانی میکند...
ناگفته نماند با محو شدن سیمرغ در شاهنامه، شکوه و عظمت نیز به مرور محو میشود.
نام سیمرغ هم به نوعی گویای این برداشت می‌باشد.
«سی مرغ!» اشاره دارد به کثرت، که می‌تواند به جمعیت منجر شود و جمعیت به خرد جمعی که اگر از قهرمانی حمایت کند باعث رشد و تعالی آن میشود و اگر مقابل قهرمانی قرار گیرد، آن را مانند اسفندیار نابود میکند و چه بسا میتواند خود را نیز از میان بردارد...


آتشخور: کانال هفت هزار سالگان


https://t.me/ShahnamehToosi
6,058
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

30 Jan, 18:33

🎁🎁🎁

💎برترین کانال های تلگرام:

🔹هماهنگی جهت تبادل:
@mrsmafd
175
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

29 Jan, 19:06

سخنرانی استاد #علیرضا_قیامتی جشن نوسره (پیشواز جشن سده) در شهرستان بردسکن خراسان رضوی


برگرفته از 👇
https://www.youtube.com/@dr_ghiyamati


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,209
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

29 Jan, 12:42

#جشن_سده_در_شاهنامه

🔹پادشاهی دارای داراب:
نگه دارد این فال جشن سده
همان فر نوروز و آتشکده

🔹پادشاهی یزدگرد:
بدایوان همی بود خسته‌جگر
ندید اندر آن سال روی پدر
مگر مهر و نوروز و جشن سده
که از پیش رفتی میان رده

🔹پادشاهی بهرام گور:
چو شد ساخته کار آتشکده
همان جای نوروز و جشن سده
بیامد سوی آذرآبادگان
خود و نامداران و آزادگان

🔹پادشاهی قباد:
نهاد اندر آن مرز آتشکده
بزرگی به نوروز و جشن سده
مداین پی افگند جای کیان
پراگنده بسیار سود و زیان
از اهواز تا پارس یک شارستان

🔹پادشاهی هرمزد:
سه یک دیگر از بهر آتشکده
همان بهر نوروز و جشن سده
فرستاد تا هیربد را دهند
که در پیش آتشکده برنهند

پادشاهی خسرو پرویز:
من از تخمهٔ نامور آرشم
چو جنگ آورم آتش سرکشم
به ایران بران رای بُد ساوه‌شاه
که نه تخت ماند نه مهر وکلاه

#یزدگرد_سوم:
کند با زمین راست آتشکده
نه نوروز ماند نه جشن سده
همه بنده گشتند ایرانیان
برین بوم تا من ببستم میان
اگر با تو یک پشه کین آورد
ز تختت به روی زمین آورد...
که پیروزگر شاه پیروز باد
#فردوسی_بزرگ


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,148
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

29 Jan, 06:26

و به فردا بنگر؛

شب تمام است ، تمام!

صبح می خندد باز؛

و در این وسعت مغرور فلات

شعله تا گردون است!


#حبیب_فرازمند


جشن سده خجسته باد!🔥


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,066
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

28 Jan, 18:21

#جشن_سده بر خان فردوسی

🗣 استاد #علیرضا_قیامتی


برگرفته از 👇
https://www.youtube.com/@dr_ghiyamati


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,003
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

28 Jan, 11:17

سریال غرورآفرین #شاهنشاهی_کوروش_بزرگ

قسمت پنجم

کارگردان : #یاسین_موسیوند

آبشخور:
https://www.youtube.com/@DiaraKohan/videos



🆔 @shahname_yazd
4,591
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

27 Jan, 17:34

#جشن_سده

ای آتش سرخ تیرگی سوز
ای روشن آشیان بر افروز
ای بر شده آتش نیایش
ای خرمن گرم سوز سرکش...

چامه و چامه‌خوان: بانو #هما_ارژنگی
آلبوم : نوروز تا نوروز

arzhangihoma.ir


https://t.me/ShahnamehToosi
6,528
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

27 Jan, 04:57

#جشن_سده و اتهام زدودن آن از شاهنامه!

⏪ در کنار نوروز و مهرگان، جشن سده نیز از ارزمندترین و دیرپای‌ترین جشنهای آیینی ایرانیان است!
در بارۀ ریشه و چگونگی پیدایی جشن سده، سخن‌ها گوناگون است و بررسی همه آنها از گنجایی این کوتاه بیرون! نگاهی گذرا به پاره‌ای از ریشه‌هایی که برای جشن سده یا #جشن_آتش گفته شده:

۱- به سد تن رسیدن زادگان #کیومرث
۲- به جهان آمدن جهنام(جهنم)
۳- آتش افروختن به فراخور پیروزی #فریدون بر#ضحاک.
۴- پنجاه شب و پنجاه روز به نوروز(۱۰۰=۵۰+۵۰)
۵- سد روز از آغاز زمستان(ماه آبان)
۶- شناخت آتش از سوی #هوشنگ پیشدادی
۷- سد روز تا گردآوری غله در جنوب ایران

زنده‌یاد استاد #مهرداد_بهار پیوند میان «سده» و شماره «سد ۱۰۰» را درست نمی‌داند و «سده» را از ریشه «سَدَک sadak» پارسی باستان به مانای «پیدایی و آشکار شدن» و در پیوند با طلوع و زایش دانسته است!

یکی از نازش‌انگیزترین ریشه‌ها یا فرزانش(فلسفه)های گفته شده برای جشن سده که از سوی ایرانشناس نامی، پروفسور #مری_بویس در میان نهاده شده، پیوستگی آن با بازگشت #رپیثوین(سرور و نگاهبان گرمای نیم‌روز) به روی زمین، سد روز پس از رفتن به زیرِزمین است!

در باورهای کهن ایرانی که سال به دو موسم تابستان(هفت ماه) و زمستان(پنج ماه) بخش می‌شد، ایزد #رپیثوین نگاهبان گرمای نیم‌روز تابستان و یار و یاور تیشتر است.
در آغاز موسم زمستان و آنگاه که دیو سرما به زمین می‌تازد، رپیثوین به زیرِ زمین می‌رود و ریشه گیاهان و آبها را گرم نگاه می‌دارد و از آنان نگاهبانی می‌کند تا تباه نشوند! بازگشت او به روی زمین با نوروز و مایه گرم شدن دوباره زمین است!
در این باور، مردم با افروختن آتش، سد روز پس از رفتن رپيثوين و پنجاه روز پيش از بازگشتش، برای گرم كردن گياهان و چيرگي بر سرمای سخت به او ياری می‌رساندند. از این دیدگاه این جشن یادگاری از روزگار کشاورزی نخستین بوده است که در اوج سرما با افروختن آتش در گوشه و کنار کشتزارها و باغ‌ها به جلوگیری از سرمازدگی درختان و گیاهان کمک ‌می‌کرده‌اند!

این رویکرد به #سده، نگرش نازش‌انگیز دانشیگ نیاکان و شناخت ایشان از گردش سال و ماه و دوره‌های گرما و سرما و زندگی دوباره گیاهان است!✔️


⏪ گاه گفته شده که گویا پاره‌ای مصححان «جشن سده را از شاهنامه زدوده اند!!»! این داوش، بی‌بنیاد، کین‌ورزانه و نابخردانه است.

آنچه که نه سخن فردوسی، که سروده افزایندگان به شاهنامه دانسته شده، و نیاوردنشان در متن را نمی‌توان «زدودن سده از شاهنامه» دانست، بیتهایی است که در متن کهنترین و معتبرترین دستنویسهای شاهنامه (فلورانس۶۱۴، سن‌‌ژوزف، قاهره۷۴۲، استانبول۸۰۳، استانبول۹۰۳) نیامده! در نسخه لندن۶۷۵ با خطی دیگرگون حاشیه‌نویسی شده، بنداری در متن الشاهنامه آورده و دیگر نسخه‌ها نیز جابجا، درهم و گاه با کاستی آورده‌اند!

زمان پیدایش جشن سده نیز در آبشخورهای گوناگون (آثارالباقیه و التفهیم ابوریحان، زین‌الاخبار گردیزی، و... نه روزگار هوشنگ، که زمان مشی و مشیانه، کیومرث، فریدون، زوتهماسب، و هتا اردشیر پاپکان نیز گفته شده است!
تبری و بلعمی و ثعالبی روایتی نزدیک روایت افزوده به شاهنامه را در خود دارند و مجمل‌التواریخ –که از مهمترین آبشخورهایش شاهنامه فردوسی است!- این داستان را نیاورده است!

این نشانه‌ها گواه آن است که روایت آتش و بنیادنهادن جشن سده در روزگار هوشنگ، روایتی جداگانه و نانوشته و گفتاری بوده که کسی خوشش آمده و در بحر متقارب سروده و در حاشیه دستنویسی از شاهنامه نوشته (در شاهنامه لندن ۶۷۵، بیتها در حاشیه آورده شده‌اند!) و در بازنویسیهای پسین به متن کشانده شده‌اند!

بویژه؛ سخن کودکانه «چیز دراز» نامیدن مار:

پدید آمد از دور چیزی دراز!!!!

یا نارسایی قافیه در بیت:

برآمـد به سنگ گـران سنگِ خُرد؛
هم آن و هم این سنگ بشکست خُرد!

یا آوردن «طبع سنگ» که نمی‌توان آن را سخن فردوسی دانست، نشانه‌های آنند که بیتها و روایت نژاده و سروده فردوسی نیستند! این سخن، به هیچ روی به معنی «زدودن جشن سده از شاهنامه» نیست! افزون بر این که روایت منسوب به شاهنامه، کودکانه ترین روایتهاست و از بُن، این بیتها و این روایت سروده فردوسی و بخشی از شاهنامه نبوده‌اند، فردوسی فرزانه خود بارها و بارها از جشن سده سخن گفته و نبودن بیتهای افزوده در متن، #جشن_سده را از شاهنامه نمی‌زداید!

۱- آغاز پادشاهی گشتاسپ:
به هر برزنی جشنگاهی سده
همه گرد بر گردش آتشکده

۲- اندرز دارا به اسکندر:
نگه دارد این جشنگاه سده،
همین فرِّ نوروز و آتشکده!

۳-جنگ اردشیر و اردوان:
برآورد از آن چشمـه آتشکـده
بدو تازه شد مهر و جشن سده

۴-زادن نوشین‌روان از مادر:
نِهاد اندر آن مرز آتشکده،
بزرگیّ نوروز و جشن سده

و...

ناگفته نماند که پاره‌ای استادان گرانمایه همداستان نبوده یا نیستند!


بازنوشت: سیروس حامی
بهمن ۱۴۰۳ - یزد


http://t.me/ShahnamehToosi
4,976
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

26 Jan, 08:02

گزارش رویداد تاریخی #سه‌بخش_کردن_جهان_میان_پسران_فریدون
ارائه: #سیروس_حامی

هنگام : شنبه - ششم بهمن ۱۴۰۳
جایگاه : دانشگاه امام جواد یزد

«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
3,247
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

24 Jan, 20:34

با پیشکش فرازی دیگر از سخن گهربار استاد فرزانه توس، هفته نو را برای همگان خجسته و سرشار از شادی و تندرستی آرزو دارم.
روزگار بکام!

مهرورزتان - سیروس حامی


#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۹۹


https://t.me/ShahnamehToosi
5,496
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

23 Jan, 06:30

بترس از جهانداریزدانِ پاک!
خرد را مکن با دل اندر مغاک!

تو با من به بیداد کوشی همی!
دو چشمِ خرد را بپوشی همی!
«فردوسی فرزانه»


https://t.me/ShahnamehToosi
9,326
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

22 Jan, 17:41

نگاه فردوسی به زندگی

🗣 استاد #علیرضا_قیامتی


برگرفته از 👇
https://www.youtube.com/@dr_ghiyamati


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,111
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

19 Jan, 15:28

نام‌گذاری #پسران_فریدون (دنباله)
(ریشه شناسی سلم و تور و ایرج)
ارائه: #سیروس_حامی

هنگام : شنبه - ۲۹ دی ۱۴۰۳
جایگاه : دانشگاه امام جواد یزد

«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,074
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

17 Jan, 20:53

«شهنامه» و «چکامه مهر» و «خردسرا»
دارند شنبـه‌ها ز شعف مجمعـی به پا
خوش بهره بردن از در ناب حکیم توس
تاریخ و شعر و شور و نواها و یادها!

به یاری یزدان،
نشست این هفته خردسرای فردوسی یزد
سر ساعت ۱۸:۰۰ شنبه ‍ ۲۹ دی
آغاز خواهد شد.

جایگاه :دانشگاه امام‌جواد(ع) یزد
میدان اطلسی؛ بلوار شهیدان اشرف، بلوارجوادالائمه

گامهای پرمهر ایران‌یاران گرامی‌ست.

با هم به #ایران می‌اندیشیم.


«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
443
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

17 Jan, 20:32

با بهترین آرزوها ،درودی بی‌آلایش از ژرفای جان دارم برای همه دوستداران ایران و ایرانی. بازهم آغاز هفته نو را با پیشکش فرازی از خردنامه بی‌همال فرزانه توس گرامی می‌داریم!

نیک‌خواهتان - سیروس حامی


#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۹۸


https://t.me/ShahnamehToosi
8,324
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

17 Jan, 10:39

فرهنگ شکوهمند ایرانی

🗣 استاد #علیرضا_قیامتی


برگرفته از 👇
https://www.youtube.com/@dr_ghiyamati


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,062
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

17 Jan, 09:52

خردسرای فردوسی یزد
جلوه‌گاه اندیشه و مهر ایران

https://t.me/XeradsarayeFerdosiYazd
788
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

12 Jan, 08:06

نام‌گذاری #پسران_فریدون
(ریشه شناسی سلم و تور و ایرج)
ارائه: #سیروس_حامی

هنگام : شنبه - ۲۲ دی ۱۴۰۳
جایگاه : دانشگاه امام جواد یزد

«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,195
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

11 Jan, 19:10

آزاداندیشی در شاهنامه

🗣 استاد #علیرضا_قیامتی


برگرفته از 👇
https://www.youtube.com/@dr_ghiyamati


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
4,407
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

10 Jan, 20:31

بازهم درود از ژرفای دل،
هفته‌ای دیگر را آغاز می‌کنیم به یاری یزدان و به امید کامروایی و شادی. بازهم فرازی از نامه خرد نیاکان پیشکش پیشگاه خردپیشه یاران و هم‌میهنان.

دوستدارتان - سیروس حامی

#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۹۷


https://t.me/ShahnamehToosi
6,577
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

10 Jan, 15:16

با درود❤️

یادآوری: این تالار بازتاب دهنده برآیند پژوهشها و دیدگاههای گرداننده تالار در پیوند با شاهنامه و «استوره»های ایرانی و در برگیرنده جستارهایی ویژه با رویکرد زندآگاهانه(هرمنوتیک) و با الگوواره(پارادایم) نو و دیگرگون است، پس:

الف - نوشتن و فرستادن هر فرسته تازه نیازمند رسیدن هر بخش از پژوهش و بررسی به انجامی است که قابل ارایه باشد! این مهم هفته‌ها و گاه ماهها زمان می‌برد!

ب- آشنایی همراهان گرامی با الگوواره نگارنده و چگونگی دریافت و رسیدن به هسته راستین و تاریخی داستانهای شاهنامه نیازمند آگاهی از جستارهای پیشین -از آغاز گشایش تالار- است!

فهرست فراهم شده، که اینک بخش چهارم آن پیشکش می‌شود، یاریگر همراهان است! بخشهای پیشین فهرست هم نشانی داده شده! 👇

4️⃣  فهرست ۴
بخش چهارم فهرست جستارهای تالار «رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه»

بساویدن هر هشتگ یا تارپیوند (سرنام آبی‌رنگ) به جستار و یا زنجیره‌ها راه می‌برد.

⏪⏪ گشایش تالار

👈 بخش نخست فهرست
👈 بخش دویُم فهرست
👈 بخش سه‌یُم فهرست


👈  #نامهای_مردانه (شاهان و پهلوانان)- نماد تیره‌های ایرانی و بخشی از سرگذشت راستین نیاکان
۱ - کاوس؛ فریبرز ؛ زنگه ؛ فرامرز ؛ توس
۲ -  نوذر
۳ - منوچهر
۴- افراسیاب
۵ - اغریزث
۶- کی‌قباد
۷ - کاوس
۸- رستم
۹- سهراب
۱۰- زَو/زاو/زاب تهماسپ

👈 سنجش بیتهایی منتسب به فردوسی فرزانه در «گفتار اندر ستایش پیغمبر»

👈 بررسی چند واژه: شهر /شهریار / شاه / پادشاه / شاهنشاه

👈 گفتاری پیرامون نمادینگی شاهان بخش آغازین شاهنامه

👈 نکته‌هایی از جنگ افراسیاب با نوذر
       ۱- میدان جنگ
       ۲- افرسیاب
       ۳- درگذشت سام
       ۴- شکست ایرانیان از افراسیاب

👈 چند جستار به فراخور روز کورش بزرگ.

👈 ریشه‌شناسی و تلفظ واژه‌های «آفرین» و «نفرین»

👈 گویش نرم(مجهول) واکه‌های«ای» و «او» در شاهنامه

👈 «زبان برگشادن» در برابر «سخن برگشادن»

👈 دیرپایی آیین رایورزی در کارهای کشور

👈 جایگاه «البرز کوه» !!

👈 سویه‌های زمین‌پیمایی در ایران باستان

👈 کاربرد «برگشتن» در معنی «شدن» در شاهنامه

‍ 👈 «مازندران شاهنامه» کجاست!؟

👈 آز و تعصب (زنده‌نام دکتر اسلامی ندوشن)

👈 «برگشتن» در معنی «شدن» در شاهنامه

👈 دشنام در شاهنامه

👈 به‌زه کردن کمان - بایسته‌ای پیش از کارزار

👈 #هزار_سال_دروغ برای دریوزه‌گر نشان دادن فردوسی فرزانه
👈 گفتار نخست: دولتشاه سمرقندی
👈 گفتار دویم – تاریخ گزیده
👈 گفتار سه‌یُم - تاریخ سیستان
👈 گفتار چهارم تا نهم : نظامی عروضی
👈 گفتار دهم تا سیزدهم - شاهنامه فلورانس
👈 گفتار چهاردهم - لباب الالباب عوفی
👈 گفتار پانزدهم تا هفدهم : مجمل فصیحی



👈 سه عامل سقوط حکومت‌ها در نگاه فردوسی

👈 بهرام گور و رفاه عمومی شهروندان

👈 واژه موبد در سخن فردوسی

👈 شاهنامه یک اثر نژادپرستانه نیست

👈 «گشادن» برابر «انداختن ، گسستن، رهاکردن*»

👈 ریشه‌شناسی نام گرامی«ایران» و گویش درست آن

👈 اوستیا / ایرستان سرزمینی در قفقاز با میراث فرهنگ ایرانی

✍️ پیرامون نخستین بیت شاهنامه

👈 نخستین اعلامیه حقوق بشر

👈 فردوسی از منابع شفاهی بیزار بوده است

👈 چرا شاهنامه به وجود آمد، چرا شاهنامه نوشته شد؟

👈 جاندارانگاری - اساس زبان

👈 جایگاه کورش و داریوش در شاهنامه


پیشنهاد می‌شود ایران‌ دوستان گرامی آشنایی با پارادایم نو و واکاوی شاهنامه از نگاه «تاریخ» را از زنجیره

#شاهنامه_تاریخ_استوره‌ای

و گزارش شاهنامه از آغاز را از

✍️ پیرامون نخستین بیت شاهنامه

بیاغازند!

❇️
3,905
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

10 Jan, 07:23

خرد سرای فردوسی یزد
پژواک پیام شاهنامه و فرهنگ نیاکان

https://t.me/XeradsarayeFerdosiYazd
367
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

09 Jan, 18:32

🔮به فرهنگ باشد روان تندرست🔮

🔮ایران سرزمینی کهن با فرهنگ باستانی است. سرزمین نیکی‌ها و مردمان نجیبی که ستایشگر داد و راستی و دوستی و نکوهشگر ظلم و دروغ و دشمنی‌اند. باید تا می توان از ایران گفت و نوشت. چرا که ظرف و محتوای توسعه کشور است. باید زبان فارسی را دوست داشت و در جهت ترویج آن از هیچ اقدامی دریغ نکرد. باید تا حد ممکن فرزندان کشور را با حافظ و سعدی، با فردوسی و مولوی و نظامی آشنا کرد. اگر ایده ایران از جمع معدودی نخبگان خارج شود و در میان مردم و سیاستگذاران شکل خودآگاهانه بگیرد معنای امنیت، مصلحت و منافع ملی شکل خواهد گرفت. حقیقت این است که امروزه ایران مورد غفلت قرار گرفته است و بدون وطن، کشور و ایراندوستی هیچ تحول مهمی رقم نمی‌خورد.

🔮فهرست زیر از کوشاترین و معتبرترین رسانه ها و نهادهای فرهنگیِ مستقل تشکیل شده است که جملگی در گستره‌یِ گسترده‌یِ تاریخ و ادبیات و فرهنگِ زرینِ ایران زمین می‌کوشند.
با پیوستن به این رسانه ها و نهادها به توسعه فرهنگی در جامعه یاری رسانیم.
                     
   🔮پـــــــایــنده ایــــــــــران🔮


🆔کتاب گویا (لذت مطالعه با چشمان بسته).

🆔زین قند پارسی
(درست بنویسیم، درست بگوییم).

🆔دکتر محمّد‌علی اسلامی‌نُدوشن

🆔مولانا و عاشقانه شمس(زهرا غریبیان لواسانی)

🆔رسانه رسمی استاد فریدون فرح اندوز
(گوینده و مجری رادیو و تلویزیون ملی ایران).

🆔رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

🆔بهترین داستان‌های کوتاه جهان

🆔انجمن شاهنامه‌خوانی هما
(خوانش و شرح بیتهای شاهنامه).

🆔رمانهای صوتی بهار

🆔حافظ // خیام ( صوتی )

🆔خردسرای فردوسی
(آینه‌ای برای پژواک جلوه‌های دانش و فرهنگ ایران زمین).

🆔بنیاد فردوسی خراسان
(كانون شاهنامه فردوسی توس‏).

🆔سرو سایـه‌فکن
(رسانه ای برای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی).

🆔شرح غزلیات سعدی با امیر اثنی عشری

🆔چراغداران (دایرةالمعارف بزرگ صوتی ایران، صداهای نایاب فرهنگ و ادب و هنر)

🆔حافظ‌خوانی با محمدرضاکاکائی

🆔کتابخانه متون و مطالعات زردشتی

🆔بوستان سعدی با امیر اثنی عشری

🆔شاهنامه کودک هما

🆔مأدبه‌ی ادبی، شرح کلیله و دمنه و آثار ادبی فارسی (رسانه دکتر محمّدامین احمدپور).

🆔ستیغ، خوانش اشعار حافظ و سعدی و...(رسانه سهیل قاسمی)

🆔تاریخ، فرهنگ، هنر و ادبیات ایران زمین

🆔شاهنامه برای کودکان
(قصه های شاهنامه و خواندن اشعار برای کودکان و نوجوانان).

🆔دژنپشت(کتابخانهٔ کهن سرزمین پارس به روزگار پارت‌ها)

🆔گاهگفـت
(دُرُست‌خوانیِ شعرِ کُهَن).

🆔کتاب گویای ژیگ

🆔سفر به ادبیات
(مرزبان‌نامه و گلستان، تک‌بیت‌های کاربردی )

🆔ملی‌گرایی ایرانی/شاهنامه پژوهی

🆔تاریخ نگار، روایتی متفاوت از تاریخ ایران

🆔کانون پژوهش‌های شاهنامه
(معرفی کتاب‌ها و مقالات و یادداشت‌ها پیرامون شاهنامه).

🆔انجمن دوستداران شاهنامه البرز (اشا)

🆔فرهنگ یاریگری، توسعه پایدار و زیست بوم‌داری

🆔رهسپر کوچه رندان
(بررسی اندیشه حافظ).

🆔آرخش، کلبه پژوهش حماسه‌های ایرانی
(رسانه دکتر آرش اکبری مفاخر).

🆔تاریخ روایی ایران

🆔سخن و سخنوران
(سخنرانی و گفتگوهای نایاب نام آوران وطن فارسی).

🆔کتاب و حکمت

🆔تاریخ میانه

🆔زبان شناسی و فراتر از آن (درگاهی برای آموختن درباره زبان‌ها و فرهنگ‌ها).

🆔خواندن و شرح تاریخ عالم‌آرای عبّاسی (میلاد نورمحمدزاده).

🆔شرح کلیات سعدی
(تصحیح و طبع شادروان محمدعلی فروغی).



🔮کانال میهمان:

🆔موسسه مطالعاتی بشیریه (BSI)





🔮فـــرِّ ایــــران را می سـتایـیـم.🔮


🔮هماهنگی جهت شرکت در تبادل



🔮@Arash_Kamangiiir
734
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

07 Jan, 09:33

‍ منظومه‌ی "بابك خرّم‎دین"

به بهانه سالگرد جان‌باختن بابک در راه ایران
(هفدهم دی ۲۱۶ خورشیدی)

🔱 ⚜️ 🔱 ⚜️ 🔱 ⚜️ 🔱


دست هایش
بسته بود از پشت
اما مشت،
جامه‌اش از جنس خون و
جامش از خمخانه‌ی زرتشت؛

خسته‌تن؛ جان در خطر؛ آزرده‌دل خاموش؛
مهر را در سینه می‌پرورد،
کینه را در خویشتن می‌کشت؛

ارغوان دیدگانش
با شفقها و شقایق‌های میهن
گفتگو می‌کرد:
تیرباران نگاهش بارگاه معتصم را
زیر و رو می‌کرد؛
دل
به فرمان دلیری داشت،
ترس را بی‌آبرو می‌کرد؛

اهرمن
از خشم می‌لرزید
دژدل و دژخو و دژآهنگ؛
بانگ زد، با واژه‌هایی زشت و بی‌فرهنگ..
ای سگ، ای زندیق،
کامت چیست؟
ای موالی، ای عجم،
سودای خامت چیست؟
پس چرا از ما نمی‌ترسی؟
پس چرا بر خود نمی‌لرزی؟

بابک اما
رای دیگر داشت،
کشتی اندیشه در دریای دیگر داشت،
در نگاهش مرگ آسان می‌نمود اما
زندگی در ذهنِ او معنای دیگر داشت،
زیر لب
نجوای دیگر داشت؛

زنده باید بود و شادی کرد،
مام بوم خویش را باید نگهبان بود،
با پیام راستی
با مردمان بایست رادی کرد،
اهرمن فریاد زد افشین،
چه می‌گوید؟
و افشین، آه افشین، وای افشین؛
آن گنهکار پریشان روزگار شرمسار از برگ برگِ خونی تاریخ،
آن همان آکنده از هر گند،
آن همان بی‌ریشه بی‌پیوند،
شرمسار از کرده‌ی خود...
سر به زیر افکند؛

اهرمن با تیزخندی گفت:
البابک هراسانا؟!
و بابک، آن گو نستوه،
آن نستوه سبلان کوه،
آن اسطوره بیگانه با اندوه،
آن همان آئینه‌دار مزدک و مانی،
خسته‌جان و مانده از نیرنگ و تزویر مسلمانی،
چشم در چشم ستم فریاد زد:
بسیار آسانا!!

بار دیگر نعره زد تندیس استبداد؛
و پژواک خروشش رفت تا ژرفای عالم؛
که دستش را بزن، گرما!
و دژخیم سیه بنیاد،
همان مزدور ظلمت‌کامه بیداد،
با یک ضربه از پهلو،
چنان زد تا که خون فواره زد از پاره‌ی بازو
تهم‌دل درهم کشید ابرو،
سهم‌دل خرخنده زد بر او،

اختران کی می‌برند از یاد
آن شبی که شیون شمشیر
پیچید در بغداد؛

و بابک، آه بابک، باز هم بابک؛
تا نبیند اهرمن سرخی او را زرد،
تا نخواند از نگاهش درد،
تا نه پندارد که پایان یافت این آورد؛
چهره را
با خون ناب و تابناکش
ارغوانی کرد؛

و آنگاه...
تا نیفتد پیش پای اهرمن،
خود را به پشت انداخت؛
چشم‌ها را بست،
شهپر اندیشه را وا کرد،
بال در بال همای عشق
گشت و گشت و گشت تا جان را
بر فراز قله سیمرغ پیدا کرد؛

هر طرف هر سو نگه افکند؛
یک طرف کورش، سیاوش، کاوه چون خورشید،
سوی دیگر رستم و گردآفرید و آرش و جمشید،
و با نورافکن امید،
پیر توس و خیزش يعقوب را هم دید،
و دیگر گاه...
بر لبانش خنجر لبخند،
چشم در چشم هزاران بابک آزاد یا دربند،
بآسودگی جان باخت!

بابک اما خون‌بها پرداخت،
و با این کارِ کارستان پرچم آزادگی را
بر بلند آسمان افراخت!
او روانش را ز ننگ بندگی پرداخت،
تا ز خشت جان پاک خویش،
ایران ساخت؛
ایران ساخت؛
ایران ساخت!


سراینده : زنده‌یاد سیاوش کسرایی
چامه خوان : سیروس حامی

https://t.me/ShahnamehToosi

🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲
4,500
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

07 Jan, 06:29

🛫 https://t.me/bonyad_neyshaboor
کانال رسمی بنیاد نیشابور

جایگاه کورش و داریوش در شاهنامه

این یادداشت برگرفته از کتاب «زندگی و مهاجرت نژاد آریا بر اساس روایات ایرانی» نوشته استاد #فریدون_جنیدی است که در سال ۱۳۵۸ برای نخستین بار چاپ شد.

سخن نخست آن است که: بند شاهنامه با آنچه که امروزیان با خواندن تاریخ‌های اروپایی «تاریخ»‌اش می‌خوانند، همانا هنگام پادشاهی داراب، و دارای دارایان است...
پادشاهی هخامنشیان دو هنگام را در بر می‌گیرد: نخست، هنگام کورش و کمبوجیه، دو دیگر، هنگام داریوش و فرزندانش. و بدینسان می‌توان آنرا با دو نام کورشیان و داریوشیان خواند.
هنگام داریوشیان در شاهنامه به دارای دارایان (دارا پسر دارا) نامزد گردیده است و بسی از رویدادهای زمان داریوشیان در این هنگام بازگو شده است، چونان ساختن دارابگرد (تخت جمشید امروزین)، و کاخ شوش در خوزستان:
یکی شارسان کرد، زرنوش نام      
 به اهواز گشتند از او شادکام
کندن کانال از دریای سرخ به رود نیل و دریای مدیترانه و دیگر کانال ها  که در یونان کنده شد:
ز پستی برآمد به کوهی رسید  
یکی بیکران ژرف دریا بدید
بفرمود کز هند، وز رومیان  
بیارند کارآزموده ردان
گشایند از این آب دریا دری    
رسانند رودی به هر کشوری
چو بگشاد از آن آب، داننده بند   
 یکی شهر فرمود، پس سودمند
چو دیوار شهر اندر آورد گرد   
ورا نام کردند دارابگرد
آتشی که در دو آتشدان سنگی کوه رحمت، کنار تخت جمشید (کاخ نوروزی دارا: دارابگرد) فروزان بوده است:
یکی آتش افروخت از تیغ کوه  
  پرستیدن آذر آمد گروه 
زهر پیشه‌ای کارگر خواستند 
همه شهر از ایشان بیاراستند
و برای آگاه شدن از کار کارگران همه کشورهای زیر فرمان هخامنشیان نیک است که به سنگ‌نوشته‌های داریوش در تخت جمشید و شوش بنگریم، و نیز اکنون بجا است که نگاره‌های دیوارهای تخت جمشید را که داستان آوردن پیشکشی‌ها از سرتاسر آن مرز بزرگ، باز می‌گوید در شاهنامه ببینیم:
فرستاده آمد ز هر کشوری        
ز هر نامداری و هر مهتری
ز هند و ز فغفور و خاقان چین 
ز روم و ز هر کشوری همچنین
همه پاک، با هدیه و باژ و ساو     
نه پی بود با او کسی را، نه تاو!
در شاهنامه داراب پسر همای آمده است و همای گونه‌ای دیگر از هومای (هوماد) یا کشور نیک ماد است و چنانکه می‌دانیم کورش از سوی مادر، پیوسته مادیکان بود، و چرا از مای (ماد) در شاهنامه به گونه زن یاد کرده شده؟ زیرا که در زبان‌های ایرانی باستان سرزمین و شهر و کشور در سخن به گونه زن بکار می‌رفته است چنانکه این ویژگی هنوز در زبانهای آریایی اروپا، و نیز در زبان تازی دیده می‌شود.



https://t.me/ShahnamehToosi
4,720
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

06 Jan, 05:29

ستیزگی با فرهنگ ایرانی و شاهنامه (۲)

گفتاری از استاد #علیرضا_قیامتی


برگرفته از 👇
https://www.youtube.com/@dr_ghiyamati


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,289
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

05 Jan, 15:53

همسرگزینی #پسران_فریدون
(فروایش از کرانه کاسپین به سومر)
ارائه: #سیروس_حامی

هنگام : شنبه - پانزدهم دی ۱۴۰۳
جایگاه : دانشگاه امام جواد یزد

«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,175
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

03 Jan, 20:34

بازهم درود از ژرفای دل،
هفته‌ای دیگر را آغاز می‌کنیم به یاری یزدان و به امید کامروایی و شادی. بازهم فرازی از نامه خرد نیاکان پیشکش پیشگاه خردپیشه یاران و هم‌میهنان.

دوستدارتان - سیروس حامی

#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۹۶


https://t.me/ShahnamehToosi
8,851
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

03 Jan, 20:22

«شهنامه» و «چکامه مهر» و «خردسرا»
دارند شنبـه‌ها ز شعف مجمعـی به پا
خوش بهره بردن از در ناب حکیم توس
تاریخ و شعر و شور و نواها و یادها!

به یاری یزدان،
همراه با نکوداشت یاد و نام پدر شعر نو ایران زنده‌یاد #نیمایوشیج در سالگرد درگذشتش، نشست این هفته خردسرای فردوسی یزد
سر ساعت ۱۸:۰۰ شنبه پانزدهم دی
آغاز خواهد شد.

جایگاه :دانشگاه امام‌جواد(ع) یزد
میدان اطلسی؛ بلوار شهیدان اشرف، بلوارجوادالائمه

گامهای پرمهر ایران‌یاران گرامی‌ست.

با هم به #ایران می‌اندیشیم.


«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
898
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

02 Jan, 17:59

پاک همان پاک است

✍️ #وحید_عیدگاه_طرقبه‌ای


اینکه برخی از بیت‌های فردوسی پس از پژوهش‌ها و ارزیابی‌ها و منبع‌شناسی‌های فراوان همچنان با غلط‌های فاحش منتشر می‌شود و مسائل ابتدایی و بدیهی ادبی در تصحیح آنها رعایت نمی‌شود، نشان می‌دهد که با همهٔ گام‌های استواری که برداشته شده است، هنوز یکی از شرایط لازم برای تصحیح این اثر برجسته به خوبی فراهم نشده است و آن چیزی نیست جز تسلط بر قواعد فنی شعر کهن فارسی، به ویژه اصول وزن و قافیه.

در بیت زیر از شاهنامه، در هر دو پیرایش دکتر خالقی مطلق (چاپ دبا، ج ۶، ص ۵۹۹؛ چاپ سخن، بخش دوم، ص ۵۷۷)، کلمهٔ «پاک» با خودش قافیه شده‌ است و این اشکال از فرط بدیهی بودن مایه‌ی شگفتی است:

بشستش به دینِ به و آبِ پاک
وزو دور شد گردِ زنگار، پاک
(شاهنامه، داستان بهرام گور)

این که برخی از واژه‌ها کاربردهای ثانوی و مجازی می‌گیرند و در معناهای فرعی به کار می‌روند در قانون قافیه اثر ندارد. «نام» با «نام» به معنای «آبرو» قافیه نمی‌شود. «جای» با «جای» به معنای «رتبه و مقام» قافیه نمی‌شود. «گرفتن» با «گرفتن» به معنای «فرض کردن» قافیه نمی‌شود. «کار» با «کار» به معنای «جنگ» قافیه نمی‌شود. «خوب» با «خوب» به معنای «زیبا» قافیه نمی‌شود. پس «پاک» در کاربرد قیدی باز همان «پاک» است و نمی‌تواند با «پاک» در کاربرد صفتی قافیه شود.
عیب تکرار قافیه در مصراع دوم بیت مورد بحث جز خلاف قاعده بودن و ناسازگاری با سبک فردوسی و عرف شعر فارسی، اشکال دیگری هم دارد و آن این که با روش درست تصحیح علمی هم مطابق نیست. در تصحیح علمی مجاز نیستیم بر خلاف سندهای کهن عمل کنیم. هنگامی که همه‌ی نسخه‌های معتبر و نیمه‌معتبر (بیش از پانزده دست‌نویس قدیمی و متأخر) در قافیه‌ی مصراع دوم کلمه‌ی «خاک» را ضبط کرده‌اند، هیچ منطق علمی‌ای به مصحح اجازه نمی‌دهد که ضبط یکی از نسخه‌های فرعی و متأخر خود را وارد متن کند و همه‌ی سندهای معتبر را نادیده بگیرد. در بقیهٔ نسخه‌ها از جمله‌ نسخه‌ی بیروت که در پیرایش دوم مورد استفاده بوده است، قافیهٔ مصراع دوم «خاک» است، با نویسش زیر یا نویسشی نزدیک بدان که باید وارد متن می‌شد:

بشستش به دینِ به و آب پاک
وزو دور شد گرد و زنگار و خاک

🛫@vahididgah


https://t.me/ShahnamehToosi
6,013
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

30 Dec, 10:29

.
🎥 نعمت ییلدریم:
«من واژه به واژه شاهنامه را خوانده و [به ترکی استانبولی] ترجمه کردم... من در هیچ‌جای شاهنامه، توهینی یا تحقیری به تُرکان ندیدم.»


سخنران ویژۀ نشستِ یک‌صد و دوازدهم کارگاه شاهنامه‌خوانی تبریز (چهارشنبه ۲۸ آذر ۱۴۰۳ خورشیدی)، نعمت ییلدریم - استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آتاتُرک شهرِ ارض‌روم تُرکیه و مترجم شاهنامۀ فردوسی به زبانِ تُرکی استانبولی - بودند.
ایشان در این نشست ضمن شرحِ روندِ ترجمۀ شاهنامه فردوسی به زبانِ ترکی استانبولی و استقبال گستردۀ شهروندان ترکیه‌ای از این کتاب، در پاسخ به پرسشی، تأکید کردند در هیچ‌جای شاهنامه، توهینی به تُرکان نشده است.
ایشان همچنین خاطرۀ تلخی از دیدار خود با یک‌ رئیس دانشگاه تبریزی یا اردبیلی تعریف کردند که به ایشان گفته‌ بودند که چرا شاهنامه را به تُرکی استانبولی ترجمه کرده‌اند؛ زیرا از ظنِّ آن مقام ایرانی، در شاهنامه به تُرکان، توهین شده است! و این جمله در حالی‌ بوده که اصلاً آن رئیس دانشگاه تبریزی یا اردبیلی، اصلاً شاهنامه را نخوانده بوده است!/ مجله آذربایجان

@tahlilvarasad


https://t.me/ShahnamehToosi
6,607
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

27 Dec, 20:31

درودها از جان،
فرازی دیگر از نامه خرد نیاکان پیشکش پیشگاه خردورزان میهن‌، همراه با بهترین آرزوها برای هفته و ماه و فصل نو!
زمستان زیبا!

مهرورزتان - سیروس حامی

#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۹۵


https://t.me/ShahnamehToosi
9,294
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

27 Dec, 07:11

🌲به فرهنگ باشد روان تندرست🌲

🌲ایران سرزمینی کهن با فرهنگ باستانی است. سرزمین نیکی‌ها و مردمان نجیبی که ستایشگر داد و راستی و دوستی و نکوهشگر ظلم و دروغ و دشمنی‌اند. باید تا می توان از ایران گفت و نوشت. چرا که ظرف و محتوای توسعه کشور است. باید زبان فارسی را دوست داشت و در جهت ترویج آن از هیچ اقدامی دریغ نکرد. باید تا حد ممکن فرزندان کشور را با حافظ و سعدی، با فردوسی و مولوی و نظامی آشنا کرد. اگر ایده ایران از جمع معدودی نخبگان خارج شود و در میان مردم و سیاستگذاران شکل خودآگاهانه بگیرد معنای امنیت، مصلحت و منافع ملی شکل خواهد گرفت. حقیقت این است که امروزه ایران مورد غفلت قرار گرفته است و بدون وطن، کشور و ایراندوستی هیچ تحول مهمی رقم نمی‌خورد.

🌲فهرست زیر از کوشاترین و معتبرترین رسانه ها و نهادهای فرهنگیِ مستقل تشکیل شده است که جملگی در گستره‌یِ گسترده‌یِ تاریخ و ادبیات و فرهنگِ زرینِ ایران زمین می‌کوشند.
با پیوستن به این رسانه ها و نهادها به توسعه فرهنگی در جامعه یاری رسانیم.
                     
   🌲پـــــــایــنده ایــــــــــران🌲


🌳کتاب گویا (لذت مطالعه با چشمان بسته).

🌳زین قند پارسی
(درست بنویسیم، درست بگوییم).

🌳دکتر محمّد‌علی اسلامی‌نُدوشن

🌳مولانا و عاشقانه شمس(زهرا غریبیان لواسانی)

🌳رسانه رسمی استاد فریدون فرح اندوز
(گوینده و مجری رادیو و تلویزیون ملی ایران).

🌳رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

🌳بهترین داستان‌های کوتاه جهان

🌳انجمن شاهنامه‌خوانی هما
(خوانش و شرح بیتهای شاهنامه).

🌳رمانهای صوتی بهار

🌳حافظ // خیام ( صوتی )

🌳خردسرای فردوسی
(آینه‌ای برای پژواک جلوه‌های دانش و فرهنگ ایران زمین).

🌳بنیاد فردوسی خراسان
(كانون شاهنامه فردوسی توس‏).

🌳سرو سایـه‌فکن
(رسانه ای برای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی).

🌳شرح غزلیات سعدی با امیر اثنی عشری

🌳چراغداران (دایرةالمعارف بزرگ صوتی ایران، صداهای نایاب فرهنگ و ادب و هنر)

🌳حافظ‌خوانی با محمدرضاکاکائی

🌳کتابخانه متون و مطالعات زردشتی

🌳بوستان سعدی با امیر اثنی عشری

🌳شاهنامه کودک هما

🌳مأدبه‌ی ادبی، شرح کلیله و دمنه و آثار ادبی فارسی (رسانه دکتر محمّدامین احمدپور).

🌳ستیغ، خوانش اشعار حافظ و سعدی و...(رسانه سهیل قاسمی)

تاریخ، فرهنگ، هنر و ادبیات ایران زمین

🌳شاهنامه برای کودکان
(قصه های شاهنامه و خواندن اشعار برای کودکان و نوجوانان).

🌳دژنپشت(کتابخانهٔ کهن سرزمین پارس به روزگار پارت‌ها)

🌳گاهگفـت
(دُرُست‌خوانیِ شعرِ کُهَن).

🌳سفر به ادبیات
(مرزبان‌نامه و گلستان، تک‌بیت‌های کاربردی )

🌳ملی‌گرایی ایرانی/شاهنامه پژوهی

🌳تاریخ‌نگار (بررسی نکات تاریک تاریخ ایران)

🌳کانون پژوهش‌های شاهنامه
(معرفی کتاب‌ها و مقالات و یادداشت‌ها پیرامون شاهنامه).

🌳انجمن دوستداران شاهنامه البرز (اشا)

🌳فرهنگ یاریگری، توسعه پایدار و زیست بوم‌داری

🌳رهسپر کوچه رندان
(بررسی اندیشه حافظ).

🌳آرخش، کلبه پژوهش حماسه‌های ایرانی
(رسانه دکتر آرش اکبری مفاخر).

🌳تاریخ روایی ایران

🌳سخن و سخنوران
(سخنرانی و گفتگوهای نایاب نام آوران وطن فارسی).

🌳کتاب و حکمت

🌳تاریخ میانه

🌳زبان شناسی و فراتر از آن (درگاهی برای آموختن درباره زبان‌ها و فرهنگ‌ها).

🌳خواندن و شرح تاریخ عالم‌آرای عبّاسی (میلاد نورمحمدزاده).

🌳شرح کلیات سعدی
(تصحیح و طبع شادروان محمدعلی فروغی).



کانال میهمان:

🌳دانشکده مجازی انبارستان



🌲فـــرِّ ایــــران را می سـتایـیـم.🌲


🌲هماهنگی جهت شرکت در تبادل



🌲@Arash_Kamangiiir
338
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

26 Dec, 05:31

📝 «بیارا»
(پیشنهاد تصحیح بیتی از شاهنامه!)

✍️ #وحید_عیدگاه_طرقبه‌ای

در داستان رستم و اسفندیار از شاهنامه‌ی فردوسی (پیرایش نخست دکتر خالقی مطلق، ج ۵، ص ۳۴۳) بیتی است که دچار چند تحریف شده است:

تهمتن بفرمود کز دست راست
نشستن بیارا چنان کت هواست

در پیرایش نهایی دکتر خالقی مطلق (ج۲، ص ۱۵۹) نیز همین نویسش با حرکت‌گذاری «کِت» (که‌ت) به صورت «کَت» دیده می‌شود که نمونه‌ای است از حرکت‌گذاری‌های غیر علمی و نامستندی که صورت‌های بی‌اساسی چون «کَم» (که‌م) و «وُرا» را به جای صورت‌های مستند و علمیِ «کِم» (که‌م) و «وَرا» در میان شاهنامه‌خوانان و شاهنامه‌پژوهان رواج داده است.
جدا از مصراع نخست که ممکن است به صورت «بفرمود بهمن که بر دست راست» قابل تصحیح باشد و پرداختن به آن نیاز به بحث دیگری دارد، در مصراع دوم که موضوع بحث ماست، باید یک تصحیح ضروری صورت بگیرد و «بیارا» به نویسش دیگری دگرگون شود، زیرا حرف «ی» در زبان فردوسی از پایان صورت‌هایی چون «آرای»، «گرای»، «گشای» و «نمای» حذف نمی‌شده است. بنابراین، در مرحله‌ی نخست باید نویسش «بیارا چنان کت هواست» را چشم‌بسته کنار گذاشت و نویسش‌هایی چون «بیارای از آن کم سزاست»، یا «بیاراست چونان که خواست» یا «بیاراست زان سان که خواست» یا «بسازید از آن سان که خواست» را وارد دایره‌ی احتمالات کرد.
اکنون با توجه به اینکه اغلب نسخه‌ها فاقد فعل امر هستند، ضبط کم‌پشتوانه‌ی چاپ مسکو یعنی «بیارای از آن کم سزاست» هم خودبه‌خود کنار می‌رود. پیداست که برخی از کاتبان انتظار داشته‌اند که بعد از «بفرمود» فعل مضارع التزامی یا امری ببینند نه ماضی ساده، غافل از آن که این در شاهنامه سابقه دارد:

به لشکر بفرمود پس شهریار
کـه برداشتنـد آلت کارزار
(پیرایش نخست دکتر خالقی، ج ۶، ص ۸۱).

پس، ازین نظر، نویسش باپشتوانه‌ی «نشستن بیاراست زان سان که خواست» را باید درست یا نزدیک به درست شمرد. نویسش‌های «بیاراست چونان که خواست» یا «بسازید ازان سان که خواست» نیز از این نظر فاقد اشکال‌اند، اما از تأیید نسخه‌های پرشماری برخوردار نیستند و نباید وارد متن شوند.

اگر با تاریخ وزن شعر فارسی آشنا باشیم، می‌توانیم با سنجش نسخه‌بدل‌های آسان‌شده و دگرگونی‌یافته، صورت دشوار اما اصیل مصراع دوم را بیابیم که عبارت است از:

نشستن بیاراست از آن سان که خواست

خوانشِ «بیاراست از آن» بر وزن فعولن فعو در این صورتِ پیشنهادی مطابق است با آنچه در شاهنامه و دیگر متن‌های منظوم کهن فراوان دیده‌ایم، یعنی کوتاه خواندن مصوت بلند پیش از دو صامت (بنگرید به کتاب تلفظ در شعر کهن فارسی، صص ۶۸۱ تا ۶۸۷).
اغلب کاتبانی که وزن «بیاراست از آن سان» را سنگین یافته‌اند، آن را به «بیاراست زان سان» یا «بیاراست چونان» دگرگون کرده‌اند و عروض بیت را با موازین پذیرفته‌ی شعر سده‌های هفتم و هشتم تطبیق داده‌اند. کاتب نسخهٔ بیروت کمی متفاوت رفتار کرده و «از آن» را نگه داشته و بجای تصرّف در آن، فعل را تغییر داده و بدین سان وزن را ساده کرده و صورت اصیل را از میان برده:

«نشستن بسازید از آن سان که خواست».

🛫 @vahididgah


https://t.me/ShahnamehToosi
5,962
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

25 Dec, 08:35

Channel photo updated
0
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

25 Dec, 06:30

گرامی‌باد یاد همیشه‌جاوید آموزگار بزرگ خرد، پیشوای فرزانه نامدار ایرانی ، زرتشت سپنتمان.

https://t.me/ShahnamehToosi
8,033
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

20 Dec, 20:31

درودها از جان،
در شب دیریاز چله با دلی پرامید آمدن بهار را از مسافتی نه چندان دور می‌بینیم که به ما خنده می‌زند!

شب چله ایرانیان پرشور و دلها گرم که به زودی بهار می‌آید!

نیکخواهتان - حامی


https://t.me/ShahnamehToosi
7,227
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

20 Dec, 17:30

اگرچند باشد شبی دیریاز،
بر او تیرگی هم نماند دراز!
«زال و رودابه»

شب چله برای ایرانیان نویدبخش پایان تیرگیهاست!
خجسته باد این نوید!


مهرورزتان - سیروس حامی


https://t.me/ShahnamehToosi
7,135
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

20 Dec, 13:04

‍ سخنرانی پروفسور #ژاله_آموزگار
شب یلدا
۲۹ آذر ۱۳۹۸
خانه اندیشمندان


http://t.me/ShahnamehToosi
5,722
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

20 Dec, 09:30

#شب_چله
#یلدا

🗣 پروفسور #ژاله_آموزگار

«در شب چله (یلدا) که شب کارزار روشنایی و تاریکی است، کسی نمی‌خوابد؛ ایرانیان گرد هم می‌آیند، تا به نیروی عشق و نیروی مـهر، بـه نور دل بدهند، تا به جنگ‌ سیاه‌ترین‌ و شوم‌ترین شب سال برود. خوراکی‌های شب‌چره را بر‌ سفره کرسی‌ می‌گسترانند و تا بامداد شعر می‌خوانند، داستان می‌گویند، فال‌ حافظ می‌گیرند و بیدارمی‌مانند، تا بیداری آنها یاریی باشد هرچند اندک به فرشته‌ی پیمان،‌ فرشته‌ی‌ راستی، فرشته‌ی نظم(سامان).
همه نگران و چشم در راهند،تا نتیجه‌ی‌ این‌ کارزار را با دمیدن بامداد و دیده شدن نخستین‌ فروغ، جشن بگیرند». ( سخن شفاهی استاد آموزگار در مقاله خانم سیما سلطانی نقل شده است: بخارا، ش۵۷، ر۲۷۹-۲۷۸).

شب در فرهنگ و ادب ما، یک نماد کهن است برای چیرگی ظلم و ظلمت بر آفاق زندگی ایرانی. هنگامی که شکست می‌خوریم، سرودمان این است: چرا شب ما سحر ندارد؟ یلدا، هم دیرنده‌ترین شب است و آغازی بر سرمای سوزنده‌ی زمستان.

اما از دل این شب سیاه، برای مردم ما خورشید می‌زاید...

این یعنی به نیروی عشق و امید، یلدای دیجور تبدیل می‌شود به شبی روشن؛ شبی شاد و چراغان. پس در ژرفای درازترین شب سال، امید به پیروزی خورشید و نور و گرما را عشق است!...

مهمانی و شیرینی و شعر و شادی و شادخواری را عشق است!...

سرخی انار و هندوانه را عشق است!...

نوید آمدن نوروز را عشق است!...

از فردا شب‌ها کم‌کمک کوتاه می‌شود... این یعنی فواره چون بلند شود، سرنگون شود و بگذرد این روزگار تلخ‌تر از زهر...

این حکمت بالغه‌ی ملت ایران است. ملّت ما زمستان‌های تاریخی خود را با این حکمت سرکرده‌اند:

«شب یلدا اگرچه دراز بود
زایل شود و صبح جهان‌افروز روی نماید» (ذیل نفثةالمصدور، ص۵۰).

حافظ می‌گفت:
صحبت حکّام ظلمت شب یلداست.
صحبت،‌یعنی مصاحبت، یعنی زیستن.

ملّت ما در درازنای زمان ظلم و ظلمت شب یلدای صحبت با حکّام را تاب آورده است؛آن‌ها را گذرانده و راه خود را نرمک نرمک به آستانه‌ی صبح و خورشید پیموده است. زمین خورده و برخاسته. در اقصای سردترین زمستان‌ها زیسته اما یخ نبسته است. زنده مانده است. یخ نبسته و زنده مانده چون هر سال در شب یلدایش امید به برآمدن خورشید زاییده شده است :

هنوز با همه دردم امید درمان است
که آخری بود آخر شبان یلدا را

این بیت سعدی بیت نیست. اقلیم است . چکیده‌ی تاریخ مردم ایران است. می‌گوید درد هست٬ تاریکی هست٬ سرمای ناجوانمرد هست اما امید درمان هم هست.
امید درمان هست تا تأویل روشن ملت ایران از یلدا هست٬ امید درمان هست تا امید و شادی و دوستی هست٬ تا خورشید هست٬ تا نوروز هست . تا ایران هست...

فال امشب حافظ برای کشور ما و ملّت ما این است:

غبار غم برود حال خوش شود حافظ
تو آب دیده از این رهگذر دریغ مدار

پس به گفته استاد ژاله آموزگار،‌شب چله را با شعر و شادی و مهر و آشتی بیدارمی‌مانیم تا بیداری ما کمکی باشد "هرچند اندک" به فرشته‌ی پیمان، فرشته‌ی‌ راستی، فرشته‌ی نظم...

تا بیداری ما کمکی باشد "هرچند اندک" به فرشته‌ای که نگهبان ایران است...


http://t.me/ShahnamehToosi
6,169
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

20 Dec, 08:17

سخنان استاد جنیدی در شب چله ۱۳۹۹

بنیاد نیشابور


https://t.me/bonyad_neyshaboor


https://t.me/ShahnamehToosi
6,244
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

18 Dec, 09:37

🔆 #شب_چله یادآوری هرساله‌ای‌ است که هر ستم و تاریکی را با تمام دور و درازی، پایانی است که مغلوب آفتاب حقیقت و نور می‌شوند.

اگرچند باشد شب دیریاز،
بر او تیرگی هم نماند فراز!

🔹 شب چله پیشاپیش بر ایران‌دوستان فرخنده باد!

🍉 🍉 🍉 🍉


🆔@XeradsarayeFerdosiYazd
5,332
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

15 Dec, 17:40

خواستاری برای #پسران_فریدون
(نگاهی به تمدن کهن سومر)
ارائه: #سیروس_حامی

هنگام : شنبه - ۲۴ آذر ۱۴۰۳
جایگاه : دانشگاه امام جواد یزد

«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,594
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

14 Dec, 07:33

ستیزگی با فرهنگ ایرانی و شاهنامه

گفتاری از استاد #علیرضا_قیامتی


برگرفته از 👇
https://www.youtube.com/@dr_ghiyamati


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,322
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

13 Dec, 20:33

دگرباره درود از ژرفای جان،
گرمای دلتان پیروز بر سرمای پیش رو!
در آغاز هفته‌ای دیگر، پیشکشی دیگر از نامۀ خرد نیاکان، فراروی هر آن کو دلی دارد در گرو میهن!

مهرورزتان - سیروس حامی

#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۹۴


https://t.me/ShahnamehToosi
6,536
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

13 Dec, 09:21

مسئولیت اجتماعی در ادبیات فارسی

گفگویی با استاد دکتر #علیرضا_قیامتی
بخش نخست


🛫 https://www.youtube.com/@harkatensani7525


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,187
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

13 Dec, 09:21

مسئولیت اجتماعی در ادبیات فارسی

گفگویی با استاد دکتر #علیرضا_قیامتی
بخش دو


🛫 https://www.youtube.com/@harkatensani7525


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,136
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

12 Dec, 07:14

#ستاره_شناسی_در_شاهنامه

گفتاری از استاد دکتر #علیرضا_قیامتی


🛫https://www.youtube.com/@dr_ghiyamati


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,187
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

11 Dec, 10:00

📝 #آذربایجان_جان_ایران!

✍️ #فریدون_جنیدی


در دل و جان همۀ «ایرانیان» جز مهر به «آذربایجان» گرامی نیست و آنان که به گذشته‌های دور زندگی نیاکان خود چشم دوخته‌اند، این سرزمین پرارج را «قبله‌گاه ایرانیان» می‌شناسند؛ از آن هنگام که «کیخسرو کیانی»، آتشکدۀ «آذرگشسپ» را در آن گستره بنیاد نهاد؛ تا یکی دو سده پس از «اسلام»!
هیچ «ایرانی» نیست که آن مرز پرگهر را که بی‌گمان، با کوشش و تلاش مردمان آن به چنین پایگاه بلند رسیده است، به بدی و دشمنی یاد کند. ما «ایرانیان» با مهر «آذربایجان» چنانکه با مهر «بلوچستان» و «خوزستان» و ... زندگی می‌کنیم، همه با هم پیوسته‌ایم و «آذربایجانیان» نژاده و فرهیخته نیز همین اندیشه و مهر را به جای‌جای این کشور کهنسال و مردمان آن دارند و این ستیزه‌ها در این 75 سال از سوی آن کسان روی می‌دهد که مهر را از پدر و مادر و نیاکان گسسته‌اند و به بیگانگان پیوسته‌اند.
سروده‌ای از «خاقانی شروانی»، یکی از بزرگترین سرایندگان سخن «پارسی»:
چه سبب سوی خراسان شدنم نگذراند // عندلیبم به گلستان شدنم نگذراند
و در ستایش «سپاهان» سروده‌ای بلند دارد:
نکهت حور است یا صفای صفاهان // جبهت جوز است یا لقای صفاهان
و در همین سروده هفت گفتار در برتری «سپاهان» بر «بغداد» و چهار گفتار در برتری آن بر «مصر» آورده است!
پیوند «آذربایجان» با «ایران» و «ایرانیان» روشن است. گواهی تاریخ:
1) بخشی از یک دفتر، نوشتۀ «مولانا روحی انارجانی» در آغاز سدۀ یازدهم نشان می‌دهد که زبان مردمان «آذربایجان» یک گونۀ زیبا و شیرین از زبان‌های «ایرانی»، میان «فارسی» امروز و زبان «پهلوی» بوده است.
2) یک هنگام پیشتر از آن گواه بزرگ «صفوۃ الصفا» از «ابن بزاز اردبیلی» را در دست داریم که در آن هرگاه سخنان «شیخ صفی الدین اردبیلی» را آورده همه «فارسی»، یا نزدیک به «پهلوی» است.
3) یک هنگام پیشتر از آن، هنگام درخشش دو موسیقی‌دان بزرگ «ایرانی»، «عبدالقادر مراغی» و «صفی الدین ارموی»، است که کتابهای آنان، همه داستان از «ایرانی» بودن آنان می‌گوید و این دو موسیقی‌دان بزرگ در شمار بزرگ‌ترین موسیقی‌دانان جهان‌اند.
4) یک هنگام پیشتر از آن، درخشش سخن‌سرایان بزرگ «آذربایجان»، «خاقانی شروانی»، «نظامی گنجوی»، و پیشتر از آنان «قطران تبریزی» است که همۀ آنان به «فارسی» روشن و شیرین سخن سروده‌اند و نه به زبانی دیگر.
5) یک هنگام پیشتر از آن، «آذربایجان» هنگام «اشکانی» و «ساسانی» است که نشان‌ها و مهرهای به دست آمده از آتشکدۀ «آذرگشسپ» همگی به خط و زبان «پهلوی» است.
6) یک هنگام پیشتر از آن، زمان پایانی «هخامنشیان»، آغاز کار «اسکندر» و «سلوکیان» است و «آتورپات» (نگهبان آذر) با کاردانی خویش آن بخش از «ایران» را از یورش «یونانیان» برکنار داشت و  نام خویش را بر آن مرز نهاد: «آتورپانکان»: خانۀ «آتورپات»، که همین نام، از آن پس، بر آن استان «ایرانی» ماند و در گذر روزگار دگرگون به «آذربادگان»، «آذربایگان» و «آذربایجان» شد و علمی‌ترین گفتار در این باره در کتاب «تاریخ آتورپاتکان» نوشتۀ آکادمیسین روانشاد پرفسور «اقرار علی‌اف» است که رئیس بخش تاریخ آکادمی علوم «آذربایجانِ باکو» بود. این کتاب به زبان «پارسی» ترجمه شد و در «بنیاد نیشابور» به چاپ رسید.
7) یک هنگام پیش از آن، هنگام «ماد» است که همۀ نویسندگان «یونانی» و «رومی» و «ایرانی» آنان را یکی از سه تیرۀ «ایرانی» در شمار می‌آورند و خوشبختانه تاریخ آنان و فرمانروایی آنان در دست هست و «ماد بزرگ» سرزمین‌های «آذربایجان» تا «همدان» تا شمال «لرستان» و «کردستان» در «عراق» و «ترکیۀ» امروزی و بخش‌هایی از «اَران» و «قفقاز» را در برمی‌گرفت و به‌روشنی پیوند نژادی و ملی «کردان» و «آذربایجانیان» و «قفقازیان» را نشان می‌دهد.
8) یک هنگام پیشتر از آن، به نام‌های «منوا» و «اورارتو» و درخشش فرهنگ «ایرانی» آنان در این سرزمین برمی‌خوریم که امروز چون آفتاب بر همگان روشن است.
9) یک هنگام پیش از آن، هنگام پادشاهی «کیخسرو کیانی» است که همۀ نوشته‌های «اوستایی»، جایگاه و پایتخت وی را در کنار دریاچۀ «چیچست» (اورمیه) یاد می‌کنند که در سنگ‌نبشتۀ «شلمنصر»، پادشاه خونریز «آشور» از وی و ایل و دودمان او با نام «پارسوا» یاد می‌کند! و بدین سان نخستین «پارسیان» جهان که از نام و نشان آنان در 2852 سال پیش (834 سال پیش از میلاد مسیح) یاد می‌شود، نیاکان همین «آذربایجانیان» گرامی هستند.
آذربایجان جان ایران بود!
آذربایجان جان ایران است!
بنیاد نیشابور
۲۱ آذر ۱۳۹۸ خیامی
بنیاد نیشابور


https://t.me/bonyad_neyshaboor


https://t.me/ShahnamehToosi
6,046
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

10 Dec, 13:01

آغاز پادشایی #فریدون
گفتار ۲
ارائه: #سیروس_حامی

هنگام : شنبه - هفدهم آذر ۱۴۰۳
جایگاه : دانشگاه امام جواد یزد

«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
2,848
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

06 Dec, 20:31

به یاری یزدان،
در آغازین دم هفته‌ نو، درودی دیگر دارم از ژرفای جان به پیشگاه یاران و هم‌میهنان، همراه با بهترین آرزوها و با پیشکشی دیگر از نامه خرد نیاکان!

مهرورزتان - سیروس حامی

#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۹۳


https://t.me/ShahnamehToosi
8,739
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

05 Dec, 10:02

✍️از اقتضای "خرد کیشی" است که در تمام شاهنامه هرگونه سرپیچی از داد - که خود چیزی جز آیین و فرمان خرد نیست - همواره مجازات خود را در دنبال دارد و این نیز در جای خود قانون تخلف ناپذیر طبیعت و حیات انسانی است و لاجرم خرد انسانی در سراسر کارهای عالم ضرورتش را الزام می‌کند.

از اینجاست، که سلم و تور، به انتقام خون ایرج کشته می‌شوند و باید کشته شوند. ضحّاک با همه‌ی گربزی ها و چاره‌گری‌هایش و افراسیاب با تمام دلیری‌ها و زیرکساری‌ها که دارد هيج‌یکشان از کیفر بیدادی‌های خویش ایمن نمی‌مانند و نباید بمانند.

حتی رستم و اسفندیار، دو پهلوان محبوب و نجیب دنیای شاهنامه به خاطر لحظه‌هایی که به الزام دیو  "خشم" از حکم خرد سرفرو می‌تابند به بادافره سنگین گناهان خویش گرفتار می‌آیند و باید گرفتار بیایند. جمشید و کاوس دو فرمانروای درخشان و نام‌آور دنیای باستان هم جریمه‌ی خروج از حدّ خرد را به محنت‌هایی که در پایان عمر با آن روبرو می‌شوند می‌پردازند - و به حکم خرد نیز باید بپردازد.


✍️ عبدالحسین زرین کوب، جستار " خرد و خردگرایی در شاهنامه"


https://t.me/ShahnamehToosi
3,068
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

03 Dec, 07:01

با درود❤️

یادآوری: این تالار بازتاب دهنده برآیند پژوهشها و دیدگاههای گرداننده تالار در پیوند با شاهنامه و «استوره»های ایرانی و در برگیرنده جستارهایی ویژه با رویکرد زندآگاهانه(هرمنوتیک) و با الگوواره(پارادایم) نو و دیگرگون است، پس:

الف - نوشتن و فرستادن هر فرسته تازه نیازمند رسیدن هر بخش از پژوهش و بررسی به انجامی است که قابل ارایه باشد! این مهم هفته‌ها و گاه ماهها زمان می‌برد!

ب- آشنایی همراهان گرامی با الگوواره نگارنده و چگونگی دریافت و رسیدن به هسته راستین و تاریخی داستانهای شاهنامه نیازمند آگاهی از جستارهای پیشین -از آغاز گشایش تالار- است!

فهرست فراهم شده، که اینک بخش چهارم آن پیشکش می‌شود، یاریگر همراهان است! بخشهای پیشین فهرست هم نشانی داده شده! 👇

4️⃣  فهرست ۴
بخش چهارم فهرست جستارهای تالار «رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه»

بساویدن هر هشتگ یا تارپیوند (سرنام آبی‌رنگ) به جستار و یا زنجیره‌ها راه می‌برد.

⏪⏪ گشایش تالار

👈 بخش نخست فهرست
👈 بخش دویُم فهرست
👈 بخش سه‌یُم فهرست


👈  #نامهای_مردانه (شاهان و پهلوانان)- نماد تیره‌های ایرانی و بخشی از سرگذشت راستین نیاکان
۱ - کاوس؛ فریبرز ؛ زنگه ؛ فرامرز ؛ توس
۲ -  نوذر
۳ - منوچهر
۴- افراسیاب
۵ - اغریزث
۶- کی‌قباد
۷ - کاوس
۸- رستم
۹- سهراب
۱۰- زَو/زاو/زاب تهماسپ

👈 سنجش بیتهایی منتسب به فردوسی فرزانه در «گفتار اندر ستایش پیغمبر»

👈 بررسی چند واژه: شهر /شهریار / شاه / پادشاه / شاهنشاه

👈 گفتاری پیرامون نمادینگی شاهان بخش آغازین شاهنامه

👈 نکته‌هایی از جنگ افراسیاب با نوذر
       ۱- میدان جنگ
       ۲- افرسیاب
       ۳- درگذشت سام
       ۴- شکست ایرانیان از افراسیاب

👈 چند جستار به فراخور روز کورش بزرگ.

👈 ریشه‌شناسی و تلفظ واژه‌های «آفرین» و «نفرین»

👈 گویش نرم(مجهول) واکه‌های«ای» و «او» در شاهنامه

👈 «زبان برگشادن» در برابر «سخن برگشادن»

👈 دیرپایی آیین رایورزی در کارهای کشور

👈 جایگاه «البرز کوه» !!

👈 سویه‌های زمین‌پیمایی در ایران باستان

👈 کاربرد «برگشتن» در معنی «شدن» در شاهنامه

‍ 👈 «مازندران شاهنامه» کجاست!؟

👈 آز و تعصب (زنده‌نام دکتر اسلامی ندوشن)

👈 «برگشتن» در معنی «شدن» در شاهنامه

👈 دشنام در شاهنامه

👈 به‌زه کردن کمان - بایسته‌ای پیش از کارزار

👈 #هزار_سال_دروغ برای دریوزه‌گر نشان دادن فردوسی فرزانه
👈 گفتار نخست: دولتشاه سمرقندی
👈 گفتار دویم – تاریخ گزیده
👈 گفتار سه‌یُم - تاریخ سیستان
👈 گفتار چهارم تا نهم : نظامی عروضی
👈 گفتار دهم تا سیزدهم - شاهنامه فلورانس
👈 گفتار چهاردهم - لباب الالباب عوفی
👈 گفتار پانزدهم تا هفدهم : مجمل فصیحی



👈 سه عامل سقوط حکومت‌ها در نگاه فردوسی

👈 بهرام گور و رفاه عمومی شهروندان

👈 واژه موبد در سخن فردوسی

👈 شاهنامه یک اثر نژادپرستانه نیست

👈 «گشادن» برابر «انداختن ، گسستن، رهاکردن*»

👈 ریشه‌شناسی نام گرامی«ایران» و گویش درست آن

👈 اوستیا / ایرستان سرزمینی در قفقاز با میراث فرهنگ ایرانی

✍️ پیرامون نخستین بیت شاهنامه

👈 نخستین اعلامیه حقوق بشر

👈 فردوسی از منابع شفاهی بیزار بوده است

👈 چرا شاهنامه به وجود آمد، چرا شاهنامه نوشته شد؟

👈 جاندارانگاری - اساس زبان


پیشنهاد می‌شود ایران‌ دوستان گرامی آشنایی با پارادایم نو و واکاوی شاهنامه از نگاه «تاریخ» را از زنجیره

#شاهنامه_تاریخ_استوره‌ای

و گزارش شاهنامه از آغاز را از

✍️ پیرامون نخستین بیت شاهنامه

بیاغازند!

❇️
1,867
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

03 Dec, 07:01

3️⃣ فهرست ۳
بخش سه‌یم جستارهای تالار «رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه»

بساویدن هر هشتگ یا تارپیوند (سرنام آبی‌رنگ) به جستار و یا زنجیره‌ها راه می‌برد.

⏪⏪ گشایش تالار

👈 بخش نخست فهرست
👈 بخش دویُم فهرست

👈  #فریدون = سه‌پاره شدن آریاییان
۱- شکوه رهایی/خاموشی دماوند
۲- گسترش آیین شکوهمند مهر
۳- شادزیستن، بنیاد آیین مهر
۴-  دو آموزه کیش مهر
۵- گذر از زن‌سالاری
۶- آغاز راستین جنبش باغ شهر
۷- «کوس» نخستین پایتخت آریاییان!
۸- شهرناز و ارنواز دو پاره از ایرانزمین
۹- پسران فریدون، سه تیرۀ نوپای آریایی
۱۰- همسرگزینی پسران فریدون
                        (سه بخش)
۱۱- راز درآمدن فریدون به پیکر اژدها
۱۲- ریشه و چرایی نام فریدون
۱۳- نامگذاری فرزندان فریدون
                        (چهار بخش)
۱۴- سه‌بخش کردن جهان میان فرزندان فریدون
۱۵- پشیمانی و آهنگ بازگشت کوچیدگان
(سه بخش)
۱۶– زدودن پاره‌ای ناروشنی‌ها
۱۷- نگاه دیگران(۱)!
۱۸- برخوردهای مرزی کوچ‌نشینان (سلم و تور) با ایرانیان(ایرج)!
۱۹- نگاه دیگران(۲)!
۲۰- نگاه دیگران(۳)!
۲۱- شکست کوچیدگان(سلم و تور) در تازش دوباره به ایرانیان(ایرج)
(هشت بخش)
۲۲- پایان روزگار فریدون
۲۳– جایگاه اَلانی دژ
۲۴- منوچهر ، نبیره یا فرزند ایرج!!؟؟
۲۵- پیوستگی تباری در قلمرو میانی

👈  راز #سیمرغ_و_زال
الف – درآمد
ب- ریشهٔ نام «زال»
پ- آلبینیسم- سپیدیِ موی زال
ت – سیمرغ- پزشکی از تبار خورشید!
      ۱- سیمرغ و آفتاب
     ۲- سیمرغ در استوره‌های ایران
     ۳- سیمرغ در شاهنامه
ج- زال زر؛ زروان شاهنامه
چ- پروردن زال در کنام سیمرغ
خ- فرنام «دستان»
د- دستان زند
ذ- ریشه‌شناسی واژهٔ «پزشک»
ر-  سکایان و سیستان
ز- شهر سوخته
س- انگاره‌ای از ریشه تاریخی زال و رودابه
ش- افسانه افزوده ضحاک‌تباری و بت‌پرستی مهراب کابلی
غ- دانش شگرف سیستان در شاهنامه
ف- #رستمزاد
      - پاسخی به یک پرسش

👈 کتاب #جامعه_شناسی_خودکامگی
واکاوی پادشاهی ضحاک و زمینه اجتماعی نهادینه شدن خودکامگی در ایران - زنده‌نام استاد رضاقلی
✅ پی‌دی‌اف کتاب
✅ کتاب آوایی (ده فرسته پیاپی)



👈 بخش چهارم فهرست

🔎🔍
1,677
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

03 Dec, 07:00

🔎🔍🔎🔍🔎🔍🔎🔍

2️⃣ فهرست ۲
بخش دویم جستارهای تالار «رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه»

بساویدن هر هشتگ یا تارپیوند (سرنام آبی‌رنگ) به جستار و یا زنجیره‌ها راه می‌برد.

👈 بخش نخست فهرست


👈 #هوشنگ
آغاز خانه سازی (کندن)
۱- گذری بر آنچه گذشت
۲- پایان کیومرث و آغاز هوشنگ
۳- هوشنگ؛ شاه جهان
۴- نخستین دادگر
۵- مادرسالاری
۶- آغاز کِشتگری
۷- پرستاری آتش!

👈 #تهمورث - رام کردن جانوران
1- پیش درآمد
۲- ریشه‌شناسی نام
۳- رام کردن دام و ماکیان
۴- آموزه‌های رفتار با جانوران
۵- جایگاه والای سگ در ایران باستان
۶- یخبندان وُرم۳
۷- ویٖوَنگْهان = برهنه‌تن
۸ - زِیناوند
۹- اسب و سواری
۱۰– دیوبند

👈 #جمشید- تابش ناز و کام
۱- ریشه‌یابی و چرایی نام
۲- آغاز جامه پوشیدن
۳- شستن و دوختن
۴- نخستین لایه بندی اجتماعی
۵- ساخت و ساز و کارِگِل
۶- اندازه‌دانی و هندازگری(مهندسی)
۷- گوهرشناسی و سنگتراشی
۸- آبشخورها (برای دانستن بیشتر)
۹- پزشکی و درمان (۲بخش)
۱۰- دریانوردی
۱۱- زمان‌سنجی و سالماری (۲بخش)
۱۲- باده‌سازی و شادخواری
۱۳- رامش و ساز و نوا
۱۴- روزگار فرمانبری دیوان
۱۵- آیا به راستی جمشید، سکولار بود!؟ (۲بخش)
۱۶- نشیب از پس فراز!
۱۷- بنیاد تازیان (۵بخش)
۱۸- آغاز گوشتخواری (۲بخش)

👈 #اژدها
۱- ویژگیهای فراگیر
 ۲– اژدها در باورهای کهن
۳– اژدها در گفتارهای ایرانی
۴– اژدها در شاهنامه

👈 #ضحاک_هزار_سال_ستم
۱- اژی‌دَهاکَ- دژخیم ویرانگر
۲- نگاهی به پیشینه
۳- زمینه (۳بخش)
۴- نشیب پس از فراز
۵- ساستار ضحاک در دیگر بن‌مایه‌ها
۶- ساستار (فرمانروایی ستمگر)
۷- شهرناز و ارنواز در آغوش ضحاک (۲بخش)
۸- ساستار و کنشهای یک‌تَنه!
۹- تلاشهای پراگنده فردی برای کاهش بار ستم
۱۰- کابوس سرنگونی!
۱۱- خوابگزاری (۲بخش)
۱۲- برخی کردن برابر آتشفشان در جهان امروز


👈 #راز_رهایی_نیاکان_از_ساستار_ضحاک
۱- جهان را یکی دیگرآمد نهاد!
۲- شرایط ذهنی و شرایط عینی
۳- شرایط ذهنی ( ۷ بخش)
۴- شرایط عینی رهایی(۹ بخش)
۵- گاه دگرگشت و پیروزی
۶- پیروزی ستمدیدگان بر ساستار
 همزمان با خاموشی دماوند!

👈 ‍ #سوزنی_به_خویشتن
از جمشید تا ضحاک!
نگاهی دیگرگون به شاهنامه

فراز ۱ - باورهای بازدارنده
فراز ۲ - مایه‌خوری و رکود
فراز ۳ - نفرین منابع
فراز ۴ - بهسازی از بالا
فراز ۵ - سازوکار برتخت نشستن و فرمان‌راندن.
فراز ۶ - بر گاه ماندن از راه خورشخانه!
فراز ۷ - بی‌سرانجامی کنشهای پراگنده!
فراز ۸– باور کارسازی نیروهای فرازمینی
 (فرهنگ قبیله‌ای)
فراز ۹– خلایق، هرچه لایق!
فراز ۱۰– سست بنیادی مالکیت
 سست بنیادی مالکیت(دنباله)
فراز۱۱ – فرهنگ اقتصادی
فراز۱۲ – فرهنگ همگانی بازدارنده
فراز ۱۳ – عالمی دیگر بباید ساخت، از نو آدمی!
فراز ۱۴– بایستگی پرهیز از کنشهای شتابزده


👈 بخش سه‌یُم فهرست
👁
1,421
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

03 Dec, 07:00

🔎🔍🔎🔍🔎🔍🔎🔍

1️⃣ فهرست ۱
بخش نخست جستارهای تالار «رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه»


بساویدن هر هشتگ یا تارپیوند (سرنام آبی‌رنگ) به جستار و یا زنجیره‌ها راه می‌برد.

⏪⏪⏪ گشایش تالار

👈 پیشگفتار


👈 مازندران_شاهنامه کجاست!؟


👈 دیرپایی آیین رایورزی در کارهای کشور


#جنگ_افراسیاب_با_نوذر

👈 فردوسی و ناله از تنگدستی و مستمندی!


👈 #شاهنامه_تاریخ_استوره‌ای
۱- دوگانگی «میت» و «استوره»
۲- استوره چیست!؟
۳- استوره عین تاریخ نیست!
۴- نگاهی به استوره آفرینش!
۵- استوره، افسانه نیست!
۶- استوره، افسانه نیست! (دنباله - نمونه دراکولا)
۷- چرایی «استوره‌پروری»
۸- سازوکارهای «استوره‌پروری»
الف- جاندارانگاری
ب - کنجکاوی و پاسخ تراشی
پ - آرزوها و آرمان‌ها
ت - رویاها و پندارهای آدمی
ج - واکنش آدمی در برابر درماندگی‌ها!
چ - یادگیری همبودین(اجتماعی)
خ - دوگانه «گیتایی» و «مینَوی»
د - جادو (سحر) باوری
ذ - فتیشیسم
ر - پرهیزه(تابو)
ز - توتم باوری
ژ - مانا باوری
س- شمن باوری Shamanism
ش - آرزواندیشی Whishful Thinking
۹- رازگشایی استوره
الف- اژدها = آتشفشان
ب- #دیو_در_شاهنامه
یک- دیو؛ جانداراِنگاشته‌ای پندارینه
دو - دگرگونی پرمانۀ دیو با پیدایی زرتشت
سه - دیو ؛ چند واژه و چند پرمانه
چهار - دیو به معنی سرما
پنج - «دیو» به معنی «هر آزارنده»
شش - «دیو» = هنر «نگاشتن/ نوشتن»
هفت- دیوان مازندران =کوههای سخت‌گذر
هشت- «دیو» = انگیزه‌های بازدارنده و ویرانگر درونی

۱۰-شاهنامه را چگونه باید دریافت و چگونه گزارد!؟
یک- درونمایه شاهنامه
دو- هنگام پردازش داستان‌ها!؟
سه- زندآگاهی؛ بنیاد دریافت و گزارش شاهنامه!
چهار- بازآفرینی و بازسازی استوره
پنج – پدیده و پدیدار
شش- نخستین چرخه زندآگاهی
هفت- دیگر چرخه‌های زندآگاهی
هشت- زندآگاهی در دریافت شاهنامه
نُه - «روش» خود بسنده نیست!
ده - «دریافت»، رویدادی ناخودآگاه!
یازده– روشنگری پاره‌ای «ناروشنی»‌ها


👈 #راز_آفرینش از نگاه شاهنامه
۱. دگرش توانایی(انرژی) به گوهر(ماده)
۲ . سرد شدن گوهران (مواد)
۳- گرانش و جنبش مایه پیوستگی کار جهان!
۴- کوه‌زایی زمین
۵- پیدایی جان!
۶- پیدایی گیاه
۷- فرگشت گیاه به جُنبنده
۸- فرگشت «جمبنده» به« مردم»

👈 ‍ #کیومرث
بر بنیاد شاهنامه و دیگر گفتارهای ایرانی
۱- ریشه‌شناسی نام - گویای چیستی کیومرث
۲- گل‌سنگ - خوراک مردم نخستین
۳- فرگشت مردم خوبروی خردمند
۴- دیو سیاه= روزگاران یخبندان وُرم
۵- پناه بردن به غارها از سرما
۶- دورانهای یخبندان ورم ۱و ۲
۷- پایان وُرم۲
۸- چیرگی بر دیوان(یخبندانها)
۹- هوشنگ = خانۀ خوب
۱۰- آغاز سخن گفتن
۱۱- درازای روزگار
۱۲- پایان روزگار کیومرث در ایران


👈 بخش دویُم فهرست

👁
2,147
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

01 Dec, 15:49

آغاز پادشایی #فریدون

ارائه: #سیروس_حامی

هنگام : شنبه - دهم آذر ۱۴۰۳
جایگاه : دانشگاه امام جواد یزد

«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
4,359
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

29 Nov, 20:32

از ژرفای جان درود به یاران و هم‌میهنان،
در آغاز هفته دیگر، همراه با بهترین آرزوها به آیین هر شنبه، فرازی دیگر از سخن سخته استاد توس را پیشکش دارم.

نیک‌خواهتان - سیروس حامی

#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۹۲


https://t.me/ShahnamehToosi
7,311
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

29 Nov, 20:23

«شهنامه» و «چکامه مهر» و «خردسرا»
دارند شنبـه‌ها ز شعف مجمعـی به پا
خوش بهره بردن از در ناب حکیم توس
تاریخ و شعر و شور و نواها و یادها!

به یاری یزدان،
نشست این هفته خردسرای فردوسی یزد
سر ساعت ۱۸:۰۰ شنبه دهم آذر
آغاز خواهد شد.

خواندن و گزارش بخش آغازین داستان #پادشایی_فریدون از خردنامه باستان آغازگر نشست خواهد بود. دنباله گفتمان «خرد و موانع خردورزی» همراه با چامه‌هایی از سرایندگان برجسته یزد از پی خواهد آمد.

جایگاه :دانشگاه امام‌جواد(ع) یزد
میدان اطلسی؛ بلوار شهیدان اشرف، بلوارجوادالائمه
هنگام: ساعت ۱۸:۰۰ شنبه دهم آذر

گامهای پرمهر ایران‌یاران گرامی‌ست.

با هم به #ایران می‌اندیشیم.


«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
566
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

27 Nov, 09:14

#درهم_تنیدگی_دادگری_و_فرمانروایی_در_شاهنامه

گفتاری از استاد دکتر #علیرضا_قیامتی

نشست دویُم



🛫https://www.youtube.com/@dr_ghiyamati


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,069
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

26 Nov, 12:29

اعجازی دیگر از شاهنامه

چو فردا برآید بلند آفتاب
من و گرز و میدان و افراسیاب
چنانش بکوبم به گرز گران
که پولاد کوبند آهنگران
در این دو بیت بسامد حروف انفجاری : ک، گ، پ و ب زیاد است، هنگام ادای این حروف، هوای زیادی پشت لبها جمع می شود و در لحظه با فشار بیرون می آید، این عمل باعث  ضربه و تهییج و تحریک شمّ دلاوری و جنگجویی و غرور شنونده می شود، به همین دلیل به این حروف، حروف انفجاری می گویند، در رجزخوانی هایی که سخن از اوج پهلوانی و جنگاوری است، بسامد حروف انفجاری بالا و پر تکرار است، جالب توجه اینکه حکیم فردوسی هزار سال پیش، بدون دستگاه‌های پیشرفته و امکانات زبان شناسی امروزه، بر این نکته واقف بوده است! و بسیار استادانه در جاهایی که سخن از دلاوری و پهلوانی است، از این حروف استفاده کرده است!
در تذکره ها نقل شده است: این دو بیت را برای سلطان محمود غزنوی خوانده اند، این پادشاه ترک زبان نیز متوجه انرژی آزاد شده و زبان حماسی این ابیات شده، از اطرافیانش سوال کرده است: این سخنان از کیست که از آن "مردی" زاید !

✍️ دکتر #زهرا_فاتحی

https://t.me/zahrafatehi49


https://t.me/ShahnamehToosi
5,471
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

24 Nov, 07:45

چکیده بررسی تاریخی روزگار ضحاک

ارائه: #سیروس_حامی

هنگام : شنبه - سوم آذر ۱۴۰۳
جایگاه : دانشگاه امام جواد یزد

«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,460
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

23 Nov, 03:11

درودی دیگر،
هفته نو فرخنده باد!
بازهم فرازی از شاهنامه گرانسنگ پیشکش یاران و هم‌میهنان ارجمند همراه با آرزوی کام و شادی.

مهرورزتان - سیروس حامی

#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۹۱


https://t.me/ShahnamehToosi
8,394
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

22 Nov, 16:29

.
🚿 گرمابه از کهنترین نمادهای فرهنگ و پاکیزگی ایرانیان؛ از دوران پیش از تاریخ تا امروز...

♦️ ایرانیان از گذشته‌های دور #حمام داشتند و به آن #گرمابه می‌گفتند؛ شواهد باستانشناسی و شواهد ادبی و خطی گویای این موضوع است. برای نمونه در داستان #جمشید شاهنامه آمده است :

به سنگ و به گل چون که دیوار کرد
به خشت از برش هندسی کار کرد
چو #گرمابه و کاخ‌های بلند
چو ایوان که باشد پناه از گزند

در بخش ساسانیان :
بدو گفت بابک به گرمابه شو...

🔷 یک سند دیگر از میان صدها سند تاریخی : مقدسی در سفرنامه خود «احسن‌التقاسیم فی معرفة‌الاقالیم - ۳۵۶ - ۳۷۵ قمری» از بیشتر شهرهای ایران دیدن کرده و به گرمابه‌های شهرهای ایران اشاره کرده و آن را شرح می‌دهد. در همان دوران (تقریبا ۱۱۰۰ سال پیش) ابن فضلان نیز از سرزمین ترکان دیدن کرده و مشاهدات خود از وضعیت پاکیزگی این مردمان را شرح داده است. از روی نسخه خطی اصلی، در تصویر آخر آن را آورده‌ایم !

برداشت با اندک دگرگونی از کانال «ایران‎زمین»👇

🛫 🆔 @iranzamin777


https://t.me/ShahnamehToosi

🛁
3,796
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

21 Nov, 10:22

📝 جاندارانگاری - اساس زبان
✍️ دکتر #یعقوب_یسنا

اساس زبان #جاندارانگاری است. در آغاز همه‌چه زنده پنداشته می‌شده‌ است: آب می‌رود، باد می‌ایستد، مهتاب می‌نشیند، خورشید می‌برآید، و... چاره‌ای نبوده‌است‌که روابط چیزها را غیر از جاندارانگاری طوری دیگر برقرار کرد.

اگر به یک خانم بگویید "وقتی تو را می‌بینم اکسیتوسین (هورمون عشق) باعث بلند رفتن فشار خونم می‌شود و قلبم بیشتر می‌زند". خانم با خود می‌گوید با عجب مرد دیوانه‌ای گیر افتاده‌ام. اگر بگویید «مهتابم وقتی تو را می‌بینم قلبم از بدن به پرواز در می‌آید و در بی‌کرانی آسمان در کنار دلربایی تو از یک ستاره تا ستاره دیگر بال می‌زند و در بستر آبی آسمان کنار هم دراز می‌کشیم». این تعبیر عاشقانه از عشق می‌تواند مورد توجه قرار بگیرد.
‌
متن نخست می‌تواند علمی باشد. خشک و بی‌روح است اما از نظر رفتار فیزیولوژی بدن دقیق است. متن دوم علمی نیست، بلکه بنا به کارکرد فرهنگی زبان ارایه شده و پشتوانه‌ی مفهومی دارد. درحالی‌که رابطه‌ها در متن دوم همه غیر علمی استند و با پشتوانه‌ی فرهنگی جاندارانگارانه‌ی زبان برقرار شده‌است. اما گیرایی دارد و معنادار و تاویل‌پذیر است. در گذشته، نام عشق اروس و افرودیت بود، حالا اکسیتوسین شده‌است. در گذشته عشق یک نیرو بیرونی و دست غیر دانسته می‌شد اما اکنون یک هورمون و امر درون‌بدنی پنداشته می‌شود.

از بحث دور نرویم؛ منظورم این بود که شکل‌گیری ایده‌ی خدایان بیشتر خاستگاه زبانی دارد. موقعی‌که اوستا را می‌خواندم تعجب می‌کردم که چگونه انسان باستان هر لحظه خدایان را می‌دیده‌است؟ تجربه‌‌شان از دیدار خدایان این‌همه زیاد چه بوده‌است؟ ما چرا نمی‌توانیم این تجربه را داشته‌باشیم؟ ایلیاد و اودیسه را که خواندم جالب‌تر از اوستا بود. زیرا در ایلیاد و اودیسه حضور خدایان بسیار پر رنگ‌تر از اوستا است. با خواندن کتاب‌های #میرچا_الیاده نیز به این پرسش‌ها پاسخ نیافتم. اگرچه از نظر پدیدار‌شناسی درباره‌ی شکل‌گیری اسطوره‌ها از کتاب‌های الیاده بسیار آموختم که برای این‌همه زحمت ایشان در رمزگشایی اساطیر بشر سپاس‌گزارم.

اما حضور پر رنگ خدایان را در متن‌های باستان با درکی از کارکرد زبان دریافتم. شاید درست نباشد. برداشتی است‌که خودم را قانع می‌کند. در گذشته انسان باد را یک موجود زنده و ایزد می‌دانسته‌است؛ ابر را یک موجود زنده و یک ایزد می‌دانسته‌است؛ آتش را یک موجود زنده و ایزد می‌دانسته‌است؛ عشق را یک موجود زنده و ایزد می‌دانسته‌است؛ زمین را یک موجود زنده و ایزد می‌دانسته‌است؛ و... در اوستا وات(باد) نام یکی از یزدان است؛ ابر در اوستا دو نام دارد، یک نامش ایزدی است و یک نامش اهریمنی، ابری که باران دارد نام یکی از ایزدان را دارد، ابری که باران ندارد نام یکی از دیوان را دارد؛ آتر، آذر (آتش) نام یکی از ایزدان است؛ سپندارمذ (زمین) نام یکی از ایزدان است.

در ایلیاد موقعی در جنگ بادی می‌وزد که به یک طرف جنگ آسیب می‌رساند، گفته می‌شود که فلان ایزد به فلان گروه کمک کرد و موجب شکست گروه دیگر شد. اگر دریا توفانی می‌شد، اسم خدای توفان ذکر می‌شد که خدای توفان آمد و فلان گروه را تباه کرد. این همه حضور خدایان در واقع همان نام‌های نیروهای طبیعی است‌که این نیروها در زبان جاندار پنداشته می‌شده است. هر بار که اسم آن نیرو گرفته می‌شده، در واقع اسم یک ایزد یا اسم یک اهریمن به کار می‌رفته‌ست. این اسم‌ها بعدها جنبه‌ی مفهومی پیدا کرده تا این‌که خاستگاه طبیعی و تحلیلی پیدا کرده‌‌اند.

از آغاز تا هنوز ما درگیر زبان بوده‌ایم؛ این کارکرد زبان بوده‌است‌که ما را گرفتار کرده‌است. فلسفه، ادیان و فهم معنای زندگی و جهان بیشتر امر درون‌زبانی است. این‌که ما کارکرد اساطیر را نمی‌دانیم، در واقع کارکرد همان روزگار زبان را نمی‌دانیم. اگر ما کارکرد همان روزگار زبان را بدانیم کارکرد اساطیر را نیز می‌دانیم. زبان کارکرد رمزی دارد. واژه‌ها کُد و رمزند. رابطه‌ی این رمزها نیز از روزگاری تا روزگاری تفاوت می‌کند. در زبان‌های باستان هر واژه جاندار است و هر واژه جنس دارد. در اوستا، در زبان عرب، در زبان یونانی و... واژه‌ها جاندار و جنس‌دار است. یعنی یا نرینه‌جاناند یا مادینه‌جان. بنابراین رابطه‌ی واژه‌ها نیز بنابه جاندارانگاری و جنسیت واژه‌ها برقرار می‌شده‌است. این‌که در جهان جانوران دیگر این درگیری وجود ندارد؛ به این معنا است‌که زبان وجود ندارد و تجربه‌ی زبانی انسان را با این‌همه گستردگی فرافکنی ندارند.
🕊


https://t.me/ShahnamehToosi
5,474
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

20 Nov, 04:29

🌲🌲🌲🌲

📝 چرا شاهنامه به وجود آمد، چرا شاهنامه نوشته شد؟
✍️ #محمد‌علی_اسلامی_ندوشن

هر زمانی اقتضایی دارد و چیزی می‌طلبد که مورد احتیاج است... در مورد شاهنامه یک چنین وضعی بود. در آن زمان ایرانی می‌خواست ترکیب تازه‌ای به زندگیِ خود ببخشد. شخصیّت خود را از نو احیاء کند و برای این کار دست به اقدامهای متعدّدی زده بود؛ از جمله در آغاز تعدادی مقاومتهای نظامی بود، در برابر دستگاه بنی‌امیّه و بنی‌عبّاس که می‌خواستند ایران را در زیر تسلّط خود داشته باشند. اینها هیچ کدام به نتیجه‌ی مطلوب که رهاییِ کاملِ ایران بود نرسید، گرچه ثمره‌هایی به بار آورد. بنی‌امیّه به همّت ایرانیان سرنگون شدند و همه‌ی سران آنها نابود گردیدند و این تا حدّی جوابِ «قادسیّه» بود، خلافت آمد به دست بنی‌عبّاس که رفتار مساعدتری نسبت به ایرانی‌ها داشتند ولی کشمکش ظاهر و پنهان در جریان بود و در واکنش قدرتهای محلّی چون صفّاریان و آلِ بویه نمود می‌کرد و حتّی گاه خلافت عباسی را تا آستانه‌ی زوال پیش می‌بُرد.
سامانی‌ها که ایرانی‌ترین و با ثابت‌ترین حکومتهای ایرانی بودند با بغداد راه مماشات در پیش گرفتند و از این طریق فرصت یافتند که استقلالِ کشور را از طریقِ احیاء فرهنگِ ایرانی پایه‌ریزی کنند.
مهم‌ترین واقعه در این زمان سر بر آوردنِ زبان فارسیِ دَری و نیرو گرفتنِ آن بود که بر اثر آن دورِ تازه‌ای در زندگیِ ایرانی آغاز گشت سیل آثار به نظم و نثر جاری گردید، و به همراه آن آیین‌های دیرینه‌ی ایرانی جان گرفتند. سامانیان که نسبتِ خود را به بهرام چوبینه می‌رساندند، تمدّنِ ایرانِ بعد از اسلام را پی افکندند...
آنگاه نوبت به فردوسی رسید که از حُسن اتّفاق همه‌ی عواملِ مساعد در او جمع شد. مردی دهقان‌زاده از توس، توس یکی از شهرهای فرهنگیِ خراسان، ناحیه‌ی ناآرامی بوده، محلّ برخورد عقاید ملّی و دینی، و هر دو تا حدّی همراه با افراط. داستانی که نظامی عروضی درباره‌ی آن مذکّرِ توس آورده که مانع از دفن جنازه‌ی فردوسی شد، نشانه‌ی تعصّبِ گذشت ناپذیری است. در عین حال روحِ ملّی و ایران‌گرائی در همین شهر دامنه‌ای داشته. شاهنامه‌ی ابو‌منصوری به نثر که ترجمه‌ی خداینامه‌ی عهد ساسانی بود و به فارسیِ دری درآمد، پایه‌ی کار قرار گرفت. همین مانده بود که آن را به شعر در آورند تا بتواند در درونِ مردم جا بیفتد.
ایرانی می‌خواست باور داشته باشد که هنوز زنده است. تنها خاکستری بر روی این آتش گرفته بود، فردوسی آمد و این خاکستر را کنار زد، ایرانی در زیر تسلّطِ عربِ اموی و عبّاسی «عجم» شده بود، او می‌خواست دوباره ایرانی باشد، و شاهنامه این امکان را برای او فراهم کرد.
فردوسی جواب‌دهنده به ندای مردمِ زمان بود، چون چشمه‌ای از قعرِ ضمیرِ ایــرانی جوشید، زیرا ایرانی خود را محکوم به زنده بودن می‌دید، بناگهان شاهنامه مانند صبح بر کاروانِ گمشده‌ای سر برآورد.
فردوسی احساس کرده بود که این کتاب برای قوم ایرانی ارزش حیاتی دارد بنابراین همه‌ی زندگیِ خود را بر سرِ آن نهاد، زیرا ایمان داشت که کاریست کارِستان و سرنوشتِ یک ملّت را رقم می‌زند.
شاهنامه در شرایطی پدید آمد که نموداری از زنده بودنِ قومِ ایـــرانی باشد.

              #از_رودکی_تا_بهار

🆔 @sarv_e_sokhangoo


🆔 https://t.me/ShahnamehToosi
2,610
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

19 Nov, 12:29

✅ گفتاری از استاد #شفیعی_کدکنی درباره کارکرد مهند و ارزنده فردوسی توسی در برابر چیرگی تازیان.


https://t.me/ShahnamehToosi
5,274
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

19 Nov, 04:29

#محمد_امین_ریاحی:



خواننده #شاهنامه به همان سان که به کاوه و رستم و سهراب و سیاوش و اسفندیار و فریدون و کیخسرو و گودرز مهر می‌ورزد، با اغریرث و جریره و پیران ویسه تورانی نیز احساس همدلی می‌کند. فردوسی صفات ستودنی را منحصر به ایرانیان نمی‌داند. هرجا در دشمنان ایران هم هنری و فضیلتی می‌بیند، از بیان آن باز نمی‌ایستد. زال در وصف افراسیاب می‌گوید:‌

شود کوه‌آهن چو دریای آب‌
اگر بشنود نام افراسیاب‌

در میان افراد یک ملت هم فرهیختگی بهتر از نژادگی (= گوهر) است. در پرسش و پاسخهای میان انوشیروان و وزیر خردمندش بوذرجمهر (که فردوسی آن را از منبع خود نقل کرده است) چنین می‌خوانیم:‌

ز دانا بپرسید پس دادگر
که: فرهنگ بهتر بود یا گهر؟

چنین داد پاسخ بدو رهنمون‌
که: فرهنگ باشد ز گوهر فزون‌

که فرهنگ آرایش جان بود
ز گوهر سخن گفتن آسان بود

گهر بی‌هنر زار و خوار است و سست‌
به فرهنگ باشد روان تندرست‌


🚿#رادیو_شاهنامه
@radioshahnameh


https://t.me/ShahnamehToosi
5,664
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

18 Nov, 10:32

📝 چرا به ابوعلی سینا، #ابن_سینا می‌گویند؟

شاید برای شما نیز این سوال پیش آمده باشد که چرا #ابن_سینا را به این نام می شناسند در حالی‌که نام پدر او عبدالله بوده است!!

نام ابن‌سینا حسین و نام پدرش عبدا... که فرزند حسن و حسن فرزند علی و علی فرزند سینا بود بنابراین به ابن‌سینا یا ابوعلی سینا ملقب شد در واقع #سینا نام نیای وی است اما اینکه چرا به نام نیایش خوانده اند نکته جالبی است!

در ایران باستان، نماد پزشکی سیمرغ است و نماد بیماری مار، حال آن که در طب یونانی و طب جدید نماد پزشکی مار است.
سیمرغ در زبان اوستایی «سَئِن» و در سانسکریت «سیئِنه» است که در زبان پارسی سینا خوانده می‌شود.

نقش سیمرغ در پزشکی ایرانی به حدی است که پزشکان را نیز لقب سیمرغ میداده‌اند و از این رو، مکتب پزشکی ایرانی را «مکتب سینایی» می‌خوانده‌اند و بسیاری از پزشکان را «سینا » نام می‌نهاده‌اند.

گفته شده است که از آنجایی که اجداد ابن سینا پزشک بوده‌اند به این نام مشهور شده‌اند و احتمالا پور سینا نیز به همین دلیل به این نام شهرت یافته است.

نکته جالب این که واژه «مدیسینmedicine» در لغت انگلیسی امروز به معنای پزشکی، برگرفته از «مَذَ سَئِنَ » اوستایی است که در آن مذ به معنای دارو و سئن به معنای سیمرغ است

🍁🍁🍁
🚰درگاه (:کانال) زرتشت و مزدیسنان
🖌 روانشاد موبد #كورش_نیکنام


https://t.me/ShahnamehToosi
6,380
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

17 Nov, 16:37

گذار از ساستار به اَورند
(بررسی تاریخی پایان روزگار ضحاک)

ارائه: #سیروس_حامی

هنگام : شنبه - ۲۶ آبان ۱۴۰۳
جایگاه : دانشگاه امام جواد یزد

«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,490
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

16 Nov, 13:29

عشق و توسعه

گفتاری از استاد #محسن_رنانی

با نیم‌نگاه به فرگشت جهان
ن.ک : https://t.me/ShahnamehToosi/1717


آبشخور:
https://www.youtube.com/@goftarha


https://t.me/ShahnamehToosi
5,156
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

15 Nov, 20:33

شنبه و آغازین روز هفته فرخنده باد،
با پیشکش فرازی دیگر از خردنامه نیاکان، روزگاری دور از هر بدی برای یکایک یاران و هم میهنان آرزو دارم!

مهرورزتان - سیروس حامی

#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۹۰


https://t.me/ShahnamehToosi
5,656
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

15 Nov, 08:31

ایران، ایران، ایران‌شهر

در سال‌های اخیر موجوداتی بر این باورند که نام ایران، برساختی متأخر از سرزمین ماست.  چنین باوری اساسا با شواهد تاریخی، زبانی و باستان‌شناختی در تضاد است. در اینجا نام ایران و ایران‌شهر را خواهید دید که در متون فارسی میانه با خط پهلوی ساسانی به نگارش در آمده است.


حرف نویسی:
ʾylʾn  ʾylʾn  ʾylʾn štr'
آوانویسی:
Ērān, Ērān, Ērān-šahr
اِران، اِران، ا‌ِران‌شهر

🫗 @darik2500

خوشنویسی از میلاد عابدی (دانشجوی دکتری زبان‌شناسی در دانشگاه زوریخ و پاریس و هموندان شورای علمی موسسه ی نیمروز)

@iran_shatra


https://t.me/ShahnamehToosi
5,358
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

15 Nov, 06:31

#جلال_خالقی_مطلق :
فردوسی از منابع شفاهی بیزار بوده است


من معتقد نیستم که حتی یک داستان از شاهنامه براساس مأخذ شفاهی بوده و حتی اعتقاد دارم که فردوسی از منابع شفاهی بیزار بوده است و روح علمی آنزمان گفته‌های شفاهی را اصلاً سبک و دست پائین می‌گرفت. نه تنها تمام شاهنامه براساس یک مأخذ نوشتاری است، بلکه مأخذ شاهنامه نیز که شاهنامه ابومنصوری ‌باشد براساس متون پهلوی و فارسی است که پهلوی را آنها به فارسی ترجمه کرده‌اند. یعنی شاهنامه حتی تا دو سه پشت‌اش نوشتاری است.

@shahnamehpajohan


https://t.me/ShahnamehToosi
5,046
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

14 Nov, 17:59

📝 نکته‌هایی در باره #ایران_شاهنامه

در شاهنامه، بخش پادشاهی خسرو نوشین‌روان، بیش از ۷۰ بار نام ایران آمده و مرزهای ایران در دوره این پادشاه ساسانی، چنین یاد شده است :

جهان را ببخشید بر چار بهر
وزو نامزد کرد آبادشهر
نخستین خراسان ازو یاد کرد
دل نامداران بدو شاد کرد
دگر بهره زان بد قم و اصفهان
نهاد بزرگان و جای مهان
وزین بهره بود آذرابادگان
که بخشش نهادند آزادگان
وز ارمینیه تا در اردبیل
بپیمود بینادل و بوم گیل
سیوم پارس و اهواز و مرز خزر
ز خاور ورا بود تا باختر
چهارم عراق آمد و بوم روم
چنین پادشاهی و آباد بوم


نمانیم کین بوم ویران کنند
همی غارت از شهر ایران کنند
نخوانند بر ما کسی آفرین
چو ویران بود بوم ایران زمین
به آزادگان گفت ننگست این
که ویران بود بوم ایران زمین
که گفتید ما را ز کسری چه باک
چه ایران بر ما چه یک مشت خاک


🛫 @iranzamin777


https://t.me/ShahnamehToosi
5,616
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

12 Nov, 06:26

گذار از ساستار به اَورند
(گزارش تاریخی استوره خیزش فریدون و کاوه)
۳ - شرایط عینی بایسته دگرگشت (۲)
(خردورزی)

ارائه: #سیروس_حامی

هنگام : شنبه نوزدهم آبان۱۴۰۳
جایگاه : دانشگاه امام جواد یزد

«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
788
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

08 Nov, 20:34

درودی دیگر از ژرفای جان،
با بهترین آرزوها در آغاز هفته نو، پیشکشی دیگر از سخن فرزانه یگانه توس.

مهرورزتان - سیروس حامی

#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۸۹


https://t.me/ShahnamehToosi
3,248
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

08 Nov, 20:20

هر شنبه مجمعی بود از همدلی به پا
در یزد، باشکـوه، ز سـوی خـردسـرا؛
فردوسی و پژوهشی از شاهنامه‌اش،
تاریخ و شعر و شور و نواها و یادها!

به یاری یزدان،
نشست این هفته خردسرای فردوسی یزد
سر ساعت ۱۸:۰۰ شنبه نوزدهم آبان
آغاز خواهد شد.

خواندن بخش پایانی داستان #ضحاک آغازگر نشست خواهد بود. سپس رابطه #هوش و #عقل و #خردورزی و #شرایط_عینی_دگرگشت_اجتماعی بر بنیاد داستان #ضحاک را بر خواهیم رسید. گفتمان #موانع_آزاداندیشی با محوریت #عقل_و_عشق را نیز پی خواهیم گرفت.

جایگاه :دانشگاه امام‌جواد(ع) یزد
میدان اطلسی؛ بلوار شهیدان اشرف، بلوارجوادالائمه
هنگام: ساعت ۱۸:۰۰ شنبه نوزدهم آبان

گامهای پرمهر ایران‌یاران گرامی‌ست.

با هم به #ایران می‌اندیشیم.


«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
99
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

06 Nov, 19:26

با درود❤️

یادآوری: این تالار بازتاب دهنده برآیند پژوهشها و دیدگاههای گرداننده تالار در پیوند با شاهنامه و «استوره»های ایرانی و در برگیرنده جستارهایی ویژه با رویکرد زندآگاهانه(هرمنوتیک) و با الگوواره(پارادایم) نو و دیگرگون است، پس:

الف - نوشتن و فرستادن هر فرسته تازه نیازمند رسیدن هر بخش از پژوهش و بررسی به انجامی است که قابل ارایه باشد! این مهم هفته‌ها و گاه ماهها زمان می‌برد!

ب- آشنایی همراهان گرامی با الگوواره نگارنده و چگونگی دریافت و رسیدن به هسته راستین و تاریخی داستانهای شاهنامه نیازمند آگاهی از جستارهای پیشین -از آغاز گشایش تالار- است!

فهرست فراهم شده، که اینک بخش چهارم آن پیشکش می‌شود، یاریگر همراهان است! بخشهای پیشین فهرست هم نشانی داده شده! 👇

4️⃣  فهرست ۴
بخش چهارم فهرست جستارهای تالار «رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه»

بساویدن هر هشتگ یا تارپیوند (سرنام آبی‌رنگ) به جستار و یا زنجیره‌ها راه می‌برد.

⏪⏪ گشایش تالار

👈 بخش نخست فهرست
👈 بخش دویُم فهرست
👈 بخش سه‌یُم فهرست


👈  راز #سیمرغ_و_زال
الف – درآمد
ب- ریشهٔ نام «زال»
پ- آلبینیسم- سپیدیِ موی زال
ت – سیمرغ- پزشکی از تبار خورشید!
      ۱- سیمرغ و آفتاب
     ۲- سیمرغ در استوره‌های ایران
     ۳- سیمرغ در شاهنامه
ج- زال زر؛ زروان شاهنامه
چ- پروردن زال در کنام سیمرغ
خ- فرنام «دستان»
د- دستان زند
ذ- ریشه‌شناسی واژهٔ «پزشک»
ر-  سکایان و سیستان
ز- شهر سوخته
س- انگاره‌ای از ریشه تاریخی زال و رودابه
ش- افسانه افزوده ضحاک‌تباری و بت‌پرستی مهراب کابلی
غ- دانش شگرف سیستان در شاهنامه
ف- #رستمزاد
      - پاسخی به یک پرسش

👈  #نامهای_مردانه (شاهان و پهلوانان)- نماد تیره‌های ایرانی و بخشی از سرگذشت راستین نیاکان
۱ - کاوس؛ فریبرز ؛ زنگه ؛ فرامرز ؛ توس
۲ -  نوذر
۳ - منوچهر
۴- افراسیاب
۵ - اغریزث
۶- کی‌قباد
۷ - کاوس
۸- رستم
۹- سهراب
۱۰- زَو/زاو/زاب تهماسپ

👈 سنجش بیتهایی منتسب به فردوسی فرزانه در «گفتار اندر ستایش پیغمبر»

👈 بررسی چند واژه: شهر /شهریار / شاه / پادشاه / شاهنشاه

👈 گفتاری پیرامون نمادینگی شاهان بخش آغازین شاهنامه

👈 نکته‌هایی از جنگ افراسیاب با نوذر
       ۱- میدان جنگ
       ۲- افرسیاب
       ۳- درگذشت سام
       ۴- شکست ایرانیان از افراسیاب

👈 چند جستار به فراخور روز کورش بزرگ.

👈 ریشه‌شناسی و تلفظ واژه‌های «آفرین» و «نفرین»

👈 گویش نرم(مجهول) واکه‌های«ای» و «او» در شاهنامه

👈 «زبان برگشادن» در برابر «سخن برگشادن»

👈 دیرپایی آیین رایورزی در کارهای کشور

👈 جایگاه «البرز کوه» !!

👈 سویه‌های زمین‌پیمایی در ایران باستان

👈 کاربرد «برگشتن» در معنی «شدن» در شاهنامه

‍ 👈 «مازندران شاهنامه» کجاست!؟

👈 آز و تعصب (زنده‌نام دکتر اسلامی ندوشن)

👈 «برگشتن» در معنی «شدن» در شاهنامه

👈 دشنام در شاهنامه

👈 به‌زه کردن کمان - بایسته‌ای پیش از کارزار

👈 #هزار_سال_دروغ برای دریوزه‌گر نشان دادن فردوسی فرزانه
👈 گفتار نخست: دولتشاه سمرقندی
👈 گفتار دویم – تاریخ گزیده
👈 گفتار سه‌یُم - تاریخ سیستان
👈 گفتار چهارم تا نهم : نظامی عروضی
👈 گفتار دهم تا سیزدهم - شاهنامه فلورانس
👈 گفتار چهاردهم - لباب الالباب عوفی
👈 گفتار پانزدهم تا هفدهم : مجمل فصیحی



👈 سه عامل سقوط حکومت‌ها در نگاه فردوسی

👈 بهرام گور و رفاه عمومی شهروندان

👈 واژه موبد در سخن فردوسی

👈 شاهنامه یک اثر نژادپرستانه نیست

👈 «گشادن» برابر «انداختن ، گسستن، رهاکردن*»

👈 ریشه‌شناسی نام گرامی«ایران» و گویش درست آن

👈 اوستیا / ایرستان سرزمینی در قفقاز با میراث فرهنگ ایرانی

👈 نخستین اعلامیه حقوق بشر


ایران‌دوستانی که خواهان آشنایی با پارادایم نو و واکاوی شاهنامه از نگاه «تاریخ» هستند، فرا‌خوانده می‌شوند تا آشنایی با این الگوواره‌ی «استوره‌پژوهی» را از زنجیره جستارهای
#شاهنامه_تاریخ_استوره‌ای
و گزارش شاهنامه از آغاز را از جستار
✍️ پیرامون نخستین بیت شاهنامه
بیاغازند!

❇️
3,298
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

06 Nov, 09:46

#درهم_تنیدگی_دادگری_و_فرمانروایی_در_شاهنامه

گفتاری از استاد دکتر #علیرضا_قیامتی



🛫https://www.youtube.com/@dr_ghiyamati


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
4,359
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

04 Nov, 07:31

نخستین اعلامیه حقوق بشر

✍️ #فریدون_جنیدی

آثار ایرانی پر است از بهره‌گیری از اندیشه‌های گذشتگان. نمونه را در کتاب «حقوق بشر در جهان امروز و حقوق جهان در ایران باستان» در سال ۱۳۷۸ نشان دادم که اندیشمندانی چون نجم رازی و نسفی و سهروردی چگونه از فرهنگ نیاکان خود برخوردار بوده‌اند. در همان جا آشکار شد کورش هخامنشی نیز چون دیگران برخوردار از همان فرهنگ بوده است که ریشه در «گاهان» و دیگر اندیشه‌های پیش از خود دارد و پس از دست یافتن به بابِل نوشته‌ای را که امروز «اعلامیه حقوق بشر» می‌خوانند، برای آگاهی بابِلیان صادر می‌کند.

اروپاییان که پیشینه خویش را فراموش کرده‌اند، و با سردرگمی درباره گذشته جهان می‌زیند، و هر چیز را در جهان شرق ببینند، گمان می‌برند آن نخستین چیز است و برای نخستین بار هم در جهان پیدا شده و آگاهی آنان از آن، نخستین آگاهی در جهان است، درباره این «استوانه» یا همان «اعلامیه حقوق بشر» نیز همین داوری را دارند.

اما باید دانست که بسا از آیین‌های نیک گذشتگان، بی‌نوشته و آیین‌نامه، هنوز نیز در ایرانِ فرهنگی مو‌به‌مو به کار گرفته می‌شود؛ همچون پذیرش مهمان و دادن خوراک به درماندگان، بزرگداشت بزرگتران، خواستن آمرزش و مهمانی‌کردن مردم برای آرامش روان درگذشتگان، نسوزاندن هیزمِ تر، بیرون نکردن جانوران از خانه تا دمِ مرگ، نیازردن زمین و تمایل به آبادانی آن، خوراک دادن به پرندگان، نچیدن میوه نارس و ... .

این آیین‌ها و بسیاری دیگر در زمان کورش نیز به‌نیرو بود و همگان می‌دانستند که چگونه باید در جهان پاک و سپند و استوار بزیند. پس نوشتن آن فرمان در بابل برای آگاه کردن دیگران از آیین‌های زیست ایرانی است که پیش از آن در ایران روان بوده.

در این میان گروهی از وابستگان به صهیونیسم، تلاش کردند با مبدأ قرار دادن شاهنشاهی هخامنشی به سرسلسلگی کورش و نهایتا شاهنشاهی مادها برای تاریخ ایران باستان، بر ۲۵۰۰ ساله بودن تاریخ ایران یا کمی پیشتر از آن پای فشرند و در این باره هنوز هم افسانه‌های نادرست و ناراست فراوان به هم می‌بافند که خواننده را شگفت‌زده می‌کند.

در در دفترنخست کتاب داستان ایران بر بنیاد گفتارهای ایرانی در سال ۱۳۹۲ نشان دادم که تاریخ ایران بسیار دورکرانه‌تر از آن است که جدول‌های تاریخ غربیان گنجایش آن را داشته باشد و ۳۰۰۰ سال پیش به این سو که زمان پدیدار شدن یونان باستان و مادها و هخامنشیان و ... است در برابر تاریخ گسترده چند ده هزار‌ساله نیاکان ما چیزی نیست.

این نیز پیداست که در چنین تاریخ دورکرانه‌ای، درخشش‌ها، برجستگی و شگفتی‌های بسیار بزرگ‌تر و ارجمندتری از نوشته بابِل در زمان کورش وجود دارد که بَر و میوه تلاش نیاکان ما، مادران و پدران خردمندمان، در پیشرفت‌های دانشی و آیین‌های شگفت فرهنگی است و هنوز در جوامع بشری ارزشمند و مایه ارج نهادن و احترام است.

از جمله کارهای کورش به پیروی از آموزه‌های نیاکانش ساختن معابد دین‌های دیگر و بازگرداندن تندیس‌هایشان به آن معبدها، و آزاد کردن یهودیانی است که در بابل به بیگاری و زنجیر کشیده شده بودند.

کورش هخامنشی مردی بزرگ و پادشاهی نیک بود و به اسارت و کشتن و آزار مردمان فرمان نداد و کتاب‌های مذهبی از او به نیکی یاد کرده‌اند... اما استوانه پیدا شده از او، اعلامیه حقوق بشر نیست، و او، داستان گشودن بابل و آزاد کردن قوم یهود و بازگرداندن آرامش، و گرامیداشت اندیشه دیگران را، همچون یک برگ از تاریخ ایران، نه بیشتر و نه کمتر، بر آن استوانه، نوشته است؛ اما مدعیان حقوق بشر که در میان این نوشته سخنانی درباره حقوق بشر می‌یابند، باید بدانند که سده‌ها و هزاره‌ها پیش از کورش، این داد در ایران بزرگِ باستان فراهم آمده و به آیین بوده است. و «نخستین اعلامیه حقوق بشر» در نامه‌های ایرانی، وابسته به دوران خانه‌سازی بشر است به نام «پَرَداتَ paradāta».

«پَرَ» همان است که «prime» انگلیسی و «prim» آلمانی با آن هم‌ریشه است که همان «نخستین» باشد؛ و «داتَ» همان «داد» و «قانون» است.

نرم‌نرم با پیشرفت کارها در ایران و پیدایش اندیشه‌ها و دگرگونی‌های روی به بِهی در اندیشه ایرانی، به قانون یا دادِ نخستین بندهایی افزوده شد که کورش نیز ماننده هر ایرانی دیگر، سر به فرمان آن داشته است، و به هنگام گشودن بابل، بخشی از آن را که در نبرد بایسته می‌نمود، به کار بسته است.

🚰 #بنیادـنیشابور
https://t.me/bonyad_neyshaboor


https://t.me/ShahnamehToosi
4,904
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

03 Nov, 17:48

گذار از ساستار به اَورند
(گزارش تاریخی استوره خیزش فریدون و کاوه)
۳ - شرایط عینی بایسته دگرگشت (۱)
(اقتصاد و فناوری ایرانیان در روزگار ضحاک)

ارائه: #سیروس_حامی

هنگام : شنبه دوازدهم آبان۱۴۰۳
جایگاه : دانشگاه امام جواد یزد

«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
4,574
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

01 Nov, 20:32

هفته نو به فرّهی،
با پیشکش فراز دیگری از سخن سخته فرزانه گرانمایه توس، یاران را در هفته پیش رو و همه روزگار شاد و کامران آرزو دارم.

مهرورزتان - سیروس حامی

#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۸۸


https://t.me/ShahnamehToosi
6,714
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

01 Nov, 09:11

#کورش_بزرگ ، ارزشمندترین شخصیت تاریخ

گفتاری از استاد #علیرضا_قیامتی



🛫https://www.youtube.com/@dr_ghiyamati


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,573
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

29 Oct, 08:19

🏛گرگها در کمینِ دِه...


🪶امروز صبح در اخبار خواندم که به ادعای برخی رسانه‌های ترکیه تروریست‌های پانکردی پژاک که یکی از شاخه‌های پ‌ک‌ک نیز محسوب می‌شود نیروهای خود را آماده کرده است تا وقتی اسرائیل به ایران حمله کند، در صورت آماده بودن شرایط در استان آذربایجان غربی وارد عمل شود و عملیات تروریستی انجام دهد و جنگ قومیتی راه‌اندازی کند تا با این طریق زمینه تجزیه ایران و تشکیل کشور جعلی کردستان را رقم بزند. ماجرای ادعای امارات بر تعلق جزایر سه‌گانهٔ ایرانی به خودش را هم که شنیده‌اید؟ از موضع طالبان در شرق ایران و جفتک‌پرانی‌های الهام علی‌اف در باکو هم که نیک آگاهید.

🪶وقتی همهٔ اینها را در ذهنم مجسم کردم ناخودآگاه به یاد ماجرای خسروپرویز و پسرش شیرویه افتادم. در شاهنامه آمده وقتی خسروپرویز در حبس پسر نابکارش شیرویه گرفتار است، هنوز دل و جانش مالامال از عشق به ایران است. یکی از اتهامات او این است که چرا بزرگان و دلاوران و پهلوانانِ نخبهٔ ایران را در مرزها مستقر کرده است. خسرو وقتی با این پرسش مواجه می‌شود به شیرویه می‌گوید که همین کار برای حفاظت و حراست از مرزهای سرزمینی ایرانشهر درست است و تو هم بعد از من باید همین کار را بکنی. بعد از نیای خود کسری‌انوشیروان نقل و قولی می‌کند که هنوز بعد از هزاران سال وقتی به اوضاع و احوال این روزهای ایران می‌نگرم می‌بینم چقدر این حرف دقیق، سخته و سنجیده است.

🪶خسرو به شیرویه می‌گوید: یکی از شاهان هند به انوشیروان نوشته بود که کشور بهشت‌آسای شما غبطهٔ تمام همسایگان است. او ایران را به باغی خرم تشبیه می‌کند که همه می‌خواهند از دیوارهای آن بگذرند و وارد باغ شوند. در بندهشن (ص ۱۴۱) آمده است « هیون و ترک به بس شمار و بس درفش در ایرانشهر بتازند. این ایرانشهر آبادان خوشبوی را ویران کنند‌».
باری خسرو به شیرویه می‌گوید آگاه باش:
که ایران چو باغی است خرم بهار
شکفته همیشه گل کامگار
پر از نرگس و نار و سیب و بهی
 چو پالیز گردد ز مردم تهی،
سپرغم یکایک زبن بر کنند
 همه شاخ نار و بهی بشکنند
 سپاه و سليح است دیوار اوی
به پرچینش‌بر، نیزه‌ها خار اوی
 اگر بفگنی خیره دیوار باغ
 چه باغ و چه دشت و چه دریا چه راغ
 نگر تا تو دیوار او نفگنی
 دل و پشت ایرانیان نشکنی
 کزان پس بود غارت و تاختن
 خروش سواران و کين آختن
 زن و کودک و بوم ایرانیان
 به اندیشه بد منه در میان
 اما سالی چند از مرگ خسرو پرویز نمی‌گذرد که این باغ خرم بهار به ریگستان سرزمین‌های حجاز وصل می‌شود و دل و پشت ایرانیان برای همیشه شکسته می‌ماند.


كركس و كفتار دارد باغِ ما
تا بخواهی، مار دارد باغِ ما
بلبلان، از باغ ما كوچيده‌اند
جای بلبل، سار دارد باغِ ما
باغ پهلویی، ببین! گل کرده است
گل ندارد، خار دارد باغِ ما
بر دلش داغِ بهاران مانده است
حسرتِ ديدار دارد باغِ ما
سر درختی‌های ما يخ بسته است
سرنوشتی تار دارد باغِ ما
برخلافِ آنچه مردم گفته‌اند
باغبان، بسيار دارد باغِ ما
بوي باروت است جای بوی گل
وحشتِ كشتار دارد باغِ ما
در ميانِ دهكده پيچيده است،
ديوِ آدمخوار دارد باغِ ما
باغ، تا باغی شود بارِ دگر
صد هزاران كار دارد باغِ ما
وصفِ باغِ ما، به «كيوان» رفته است
يک جهان اَسرار دارد باغِ ما


بامهر
بهادر قاسمی - انجمن شاهنامه‌خوانی هما

@shahnamehferdowsiii


https://t.me/ShahnamehToosi
6,273
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

28 Oct, 06:29

🔴🔴🔴 سندی جالب توجه از تات زبان بودن مردم باکو در ۱۳۳ سال پیش!!

تاتی با توجه به این که یکی از زبان‌های ایرانی شمال غربی است بیشترین نزدیکی را به زبان‌های فارسی، تالشی، کردی، گیلکی، مازندرانی و بلوچی دارد. برخی به شباهت‌های تاتی با اوستایی اشاره داشته‌اند.

د. دیاکونوف گفته:
«در زمان حاضر هم تات‌ها و تالشان و گلیک‌ها و مازندرانی‌ها به زبان‌هایی سخن می‌گویند که خود بقایای زبان هند و اروپائی می‌باشد که در آغاز زبان
ماد شرقی بوده‌است.»

همچنین تات واژه‌ای است که ترک‌زبانان برای مردم ایرانی‌زبان و ایرانی‌تبار یک‌جانشین به‌کار برده‌اند.به گفته هونی (۱۹۵۷) فارسی‌زبانان را تات می‌نامیدند.

برخی پژوهشگران معتقدند زبان تاتی، زبان قدیم مردم آذربایجان بوده و آذری نامیده می‌شده‌ که بعدا با اشاعه و استیلای زبان ترکی جایگزین شده است.
🌷🌹💐

کانال اتحادیه کشورهای وارث تمدن ایرانی
@ekotaa


🆔 https://t.me/ShahnamehToosi
5,768
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

28 Oct, 05:29

داستان تاریخی

#کورش_بزرگ
و
عشق شکوهمند #پانته‌آ و آبراداتاس

‍ بی‌گمان تابلوی زیر روایت کننده ی یکی از جذاب ترین و دراماتیک ترین داستانهای تاریخ ایران است. این تابلو اثر وینسنت لوپز هنرمند اسپانیایی سده 18 می‌باشد.

داستان از این قرار است که مادی ها پس از برگشت از جنگ شوش غنایمی برای خود آورده بودند که بعضی از آنها را برای پیشکش به نزد کوروش آوردند. از آن جمله زنی بود بسیار زیبا که گفته می شد زیباترین ه زنان شوش به حساب می‌آمد و پانته‌آ نامیده می‌شد و شوهر او به نام آبراداتاس جانب پادشاه خود به ماموریت رفته بود.
چون وصف زیبایی زن را به کوروش گفتند و نیز از آبراداتاس نام بردند کوروش گفت صحیح نیست که این زن شوهردار برای من شود و او را به یکی از ندیمان خود سپرد تا او را نگه دارد تا هنگامی که شوهرش از ماموریت بازگشت او را به شوهرش بازسپارند.
در این هنگام اطرافیان کوروش با توصیف زیبایی های این زن به او گفتند لااقل یک بار او را ببین شاید که نظرت عوض شد! اما کوروش گفت : نه , می ترسم او را ببینم و عاشقش بشوم و نتوانم او را به شوهرش پس بدهم …
ندیم کوروش که مردی بود به نام آراسپ و پانته آ را به او سپرده بودند عاشق این زن شد و خواست که از او کام بگیرد. به ناچار پانته آ از کوروش درخواست کمک کرد و کوروش نیز آراسپ را سرزنش کرد و زن را از دست او نجات داد و البته آراسپ مرد نجیبی بود و به شدت شرمنده شد و در ازای آن کار به دنبال آبراداتاس رفت (از طرف کوروش) تا او را به سوی ایران فرا بخواند .
سپس آبرداتاس به ایران آمده و از ما وقع اطلاع حاصل یافت. پس برای جبران جوانمردی کوروش برخود لازم دید که در لشکر او خدمت کند.
می گویند در هنگامی که آبراداتاس به سمت میدان جنگ روان بود پانته‌آ دستان او را گرفت و در حالی که اشک از چشمانش سرازیر بود گفت: «قسم به عشقی که من به تو دارم و عشقی که تو به من داری… کوروش به واسطه جوانمردی که حق ما کرد اکنون حق دارد که ما را حق شناس ببیند. زمانی که اسیر او و از آن او شدم او نخواست که مرا برده خود بداند ونیز نخواست که مرا با شرایط شرم آوری آزاد کند بلکه مرا برای تو که ندیده بود حفظ کرد. مثل اینکه من زن برادر او باشم …»
خلاصه اینکه در جنگ مورد اشاره آبراداتاس کشته می شود و پانته‌آ به بالای جسد او می رود و به شیون وزاری می پردازد. کوروش به ندیمان پانته آ سفارش می کند که مواظب باشند کاردست خودش ندهد . شیون و زاری این زن عاشق هنوز در گوش تاریخ می پیچد و تن هر انسانی را به لرزه در می آورد که می گفت :«افسوس ای دوست باوفا و خوبم ما را گذاشتی و در گذشتی … به درستی که همانند یک فاتح در گذشتی»
پس از آن در پی غفلت ندیمه چاقویی که همراه داشت را در سینه خود فرومی کند و در کنار جسد شوهرش جان می‌سپارد .

هنگامی که خبر به کوروش می رسد ندیمه نیز از ترس خود را می‌کشد برای همین است که در تایلو جسد زنان دو تا است . و باقی داستان که در تابلو مشخص است . آری چنین است که بزرگمردی به نام کوروش در تاریخ جاودانه می‌شود.

#هفتم_آبان
نکوداشت #کورش_بزرگ


https://t.me/ShahnamehToosi
6,081
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

28 Oct, 04:08

🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,593
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

27 Oct, 06:29

📖 📖 📖

#کوشانیان

🔵 کوشان نام یک شاهنشاهی در شرق ایران بود که از سال ۳۰ تا ۳۷۵ میلادی بر افغانستان، پاکستان، شمال هند، سغذ و خوارزم فرمانروایی میکردند. خاستگاه آنها « بلخ باستان » ( باختر ) و زبان آنها یکی از مهم‌ترین زبان‌های « ایرانی شرقی » بنام « بلخی / باختری » بود که از آن اسناد ارزشمندی بجا مانده

🔺 ریشه این مردمان ِ ایرانی‌تبار به قومی برمی‌گشت که چینی‌ها به آن « یوئه‌ژی » میگفتند و در هزاره نخست پیش از میلاد، در غرب چین در « حوضه رود تاریم » میزیستند. برخی‌ها این قوم را شاخه‌ای از مردمان « تخاری » ( یکی از اقوام کهن هندواروپایی ) میدانند و برخی نیز آنها را قومی سکایی ( شاخه شرقی ایرانیان ) میدانند که تحت تاثیر فرهنگ تخاری قرار داشتند

آنها در حملات هون‌ها ناچار به گریز از زادبوم خود شده و در سده دوم پیش از میلاد در ناحیه‌ای در شمال جیحون، در قلمرو پادشاهان یونانی‌بلخی ساکن شدند. این مردمان در نخستین سال‌های پس از میلاد، شاهنشاهی کوشانی را تشکیل دادند

🔺 یکی از بزرگترین پادشاهان کوشانی « کانیشکا » نام داشت. او پیرو دین بودایی بود، اما به فراوانی نام ایزدان زرتشتی در سکه‌ها و کتیبه‌های او بکار رفته است ؛ اورمزدو (اهورامزدا)، سروشرد (سروش)، ناراسا (نریوسنگ)، میرو (میثره)، مائو (ماه)، آتشو (آتر)، فرو (فر، خورنه)، اردخشو (اشی) و ...

یکی از مهم‌ترین کتیبه‌های کانیشکا، کتیبه رباطک است. این کتیبه به زبان بلخی و خط یونانی است و در متن آن به روشنی از « زبان ایرانی » ( اَریه ) یاد کرده است و منظورش همان زبان بلخی است. داریوش بزرگ هم در کتیبه بیستون، زبان پارسی باستان را زبان ایرانی ( اَرییه ) میخواند

🔷 سطر سوم کتیبه رباطک :
.
nobasto s(a)gōndi bagano sindado otēia i iōnaggo oaso ozoasto tadēia ariao ōs-
.
چنانکه خدایان خشنود شدند و او فرمانی به یونانی صادر کرد، سپس آن را به ایرانی (اَریایی، اَریه) ترجمه کرد
.
.
🔺 بررسی کامل این کتیبه را در مقاله دکتر جعفری دهقی بخوانید 👇

http://ensani.ir/fa/article/304301/کتیبه-رباطک


🔺 مقاله تجلی ایزدان زردشتی بر سکه های کوشانی، از سیروس نصرالله زاده 👇

http://ensani.ir/fa/article/382941/تجلی-ایزدان-زردشتی-بر-سکه-های-کوشانی


🆔 @iranzamin777


پ.ن:
#کاموس_کشانی شاهنامه را می‌توان نمادی از «کوشانیان» در هزاره‌های پیشین دانست!


https://t.me/ShahnamehToosi
5,185
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

26 Oct, 06:29

‍ 💠 اوستیا؛ ایرستان

🔸 اوستیا، منطقه‌ای در دو طرف رشته‌کوه‌های‌ قفقاز است که ساکنانش عمدتاً اوستیایی هستند.

🔹 مردمانی ایرانی‌تبار که به زبان اوستیایی از زبان‌های ایرانی شرقی سخن می‌گویند.

🔸 مردم اوستیا خود را «ایرُن»، و سرزمین خویش را «ایرستون» می‌نامند. بخش شمالی این منطقه اوستیای شمالی-آلانیا در محدوده‌ی فدراسیون روسیه قرار دارد. اما بخش جنوبی کشور خودخوانده‌ای به نام جمهوری اوستیای‌جنوبی است که تحت حمایت نظامی روسیه قرار دارد، اما بیشتر کشورهای جهان آن را بخشی از گرجستان می‌‌شناسند.

🔹 زبان مردم اوستیا از آن گروه زبانهای ایرانی شمال خاوری و نمایانگر گسترش زبان آلانی، یکی از زبان‌های سکایی - سرمتی است.

🔸 در زبان اوستی دو گویش عمدة ایرُنی و دیگوری هست. دیگوری که گویشی باستانی است، تنها در چند ناحیه شمالی و باختری رواج دارد. درگذشته از هر دو گویش در زبان ادبی بهره گیری می‌شد، ولی رفته رفته گویش دیگوری جای خود را به گویش ایرنی داد.

🔹 زبان اوستیایی با گویش ایرنی را یک ایرانی نزدیک ۱۰ تا ۲۰ درصد متوجه می‌شود. این زبان هم اکنون بیشتر در روستاها بهره گیری می‌شود و در مدارس به گونه اختیاری آموزش داده می‌شود. به کارگیری آن در مراسم‌های ملی و جشن و سرورها اجباری ست و در صورت بکارگیری زبان روسی بی‌حرمتی به جمع تلقی می‌گردد.

🔸 زبان اوستیایی با زبان‌های ایرانیِ سغدی و زبان خوارزمی ارتباط نزدیک دارد .

🔹 ادبیات آسی شامل داستان‌ها و افسانه‌های جالبی است که از قرن گذشته شروع به ضبط آنها گردیده‌ است. معروفترین این داستانها سلسله داستان‌های قهرمانان نرت است.

🔸 مردم اوستیا از دید فرهنگی بسیار ایران دوست، علاقه‌مند به شاهنامه‌خوانی، خونگرم، مهمانواز و سنتی هستند. در اوستیا با اینکه سالیان سال از ایرانیان جدا بوده‌اند، همچنان می‌توان میراثی ایرانی را در این ناحیه یافت.

🔹 از آن میان این میراث، ایرانیان بومی که از زمان صفویان و قاجاریان به گونه بازرگان و کارگر در این منطقه زندگی می‌کردند و هم اکنون اوستیایی محسوب می‌شوند و بیشتر آنها رشتی‌تبار یا آذری‌تبار هستند.

🔸 از موارد دیگر میراث ایرانی باید به ابنیه و آثار تاریخی ایرانیان در دویست سال گذشته مانند مسجد ایرانیان (پرسیسکوس)، کنسولی ایران، مدرسهٔ نوروز و محلهٔ ایرانی‌ها در شهر ولادی‌قفقاز اشاره نمود.

🚰کانال فرهنگ و تمدن ایران زمین

@farhng_iran_zamin


🆔 https://t.me/ShahnamehToosi
5,647
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

25 Oct, 20:31

با درودی دیگر و آرزوی تندرستی برای یاران ارجمند، این هفته را نیز پیشکشی شاید از سخن سخته استاد توس!
هفته نو و روزگار بر همگان خوش باد!

مهرورزتان - سیروس حامی

#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۸۷


https://t.me/ShahnamehToosi
8,720
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

25 Oct, 10:52

با درود
یادآوری: این تالار بازتاب دهنده برآیند پژوهشها و دیدگاههای گرداننده تالار در پیوند با شاهنامه و «استوره»های ایرانی و در برگیرنده جستارهایی ویژه با رویکرد زندآگاهانه(هرمنوتیک) و با الگوواره(پارادایم) نو و دیگرگون است، پس:

الف - نوشتن و فرستادن هر فرسته تازه نیازمند رسیدن هر بخش از پژوهش و بررسی به انجامی است که قابل ارایه باشد! این مهم هفته‌ها و گاه ماهها زمان می‌برد!

ب- آشنایی همراهان گرامی با الگوواره نگارنده و چگونگی دریافت و رسیدن به هسته راستین و تاریخی داستانهای شاهنامه نیازمند آگاهی از جستارهای پیشین -از آغاز گشایش تالار- است!

فهرست فراهم شده، که اینک بخش چهارم آن پیشکش می‌شود، یاریگر همراهان است! بخشهای پیشین فهرست هم نشانی داده شده! 👇

4️⃣  فهرست ۴
بخش چهارم فهرست جستارهای تالار «رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه»

بساویدن هر هشتگ یا تارپیوند (سرنام آبی‌رنگ) به جستار و یا زنجیره‌ها راه می‌برد.

⏪⏪ گشایش تالار

👈 بخش نخست فهرست
👈 بخش دویُم فهرست
👈 بخش سه‌یُم فهرست


👈  راز #سیمرغ_و_زال
الف – درآمد
ب- ریشهٔ نام «زال»
پ- آلبینیسم- سپیدیِ موی زال
ت – سیمرغ- پزشکی از تبار خورشید!
      ۱- سیمرغ و آفتاب
     ۲- سیمرغ در استوره‌های ایران
     ۳- سیمرغ در شاهنامه
ج- زال زر؛ زروان شاهنامه
چ- پروردن زال در کنام سیمرغ
خ- فرنام «دستان»
د- دستان زند
ذ- ریشه‌شناسی واژهٔ «پزشک»
ر-  سکایان و سیستان
ز- شهر سوخته
س- انگاره‌ای از ریشه تاریخی زال و رودابه
ش- افسانه افزوده ضحاک‌تباری و بت‌پرستی مهراب کابلی
غ- دانش شگرف سیستان در شاهنامه
ف- #رستمزاد
      - پاسخی به یک پرسش

👈  #نامهای_مردانه (شاهان و پهلوانان)- نماد تیره‌های ایرانی و بخشی از سرگذشت راستین نیاکان
۱ - کاوس؛ فریبرز ؛ زنگه ؛ فرامرز ؛ توس
۲ -  نوذر
۳ - منوچهر
۴- افراسیاب
۵ - اغریزث
۶- کی‌قباد
۷ - کاوس
۸- رستم
۹- سهراب
۱۰- زَو/زاو/زاب تهماسپ

👈 سنجش بیتهایی منتسب به فردوسی فرزانه در «گفتار اندر ستایش پیغمبر»

👈 بررسی چند واژه: شهر /شهریار / شاه / پادشاه / شاهنشاه

👈 گفتاری پیرامون نمادینگی شاهان بخش آغازین شاهنامه

👈 نکته‌هایی از جنگ افراسیاب با نوذر
       ۱- میدان جنگ
       ۲- افرسیاب
       ۳- درگذشت سام
       ۴- شکست ایرانیان از افراسیاب

👈 چند جستار به فراخور روز کورش بزرگ.

👈 ریشه‌شناسی و تلفظ واژه‌های «آفرین» و «نفرین»

👈 گویش نرم(مجهول) واکه‌های«ای» و «او» در شاهنامه

👈 «زبان برگشادن» در برابر «سخن برگشادن»

👈 دیرپایی آیین رایورزی در کارهای کشور

👈 جایگاه «البرز کوه» !!

👈 سویه‌های زمین‌پیمایی در ایران باستان

👈 کاربرد «برگشتن» در معنی «شدن» در شاهنامه

‍ 👈 «مازندران شاهنامه» کجاست!؟

👈 آز و تعصب (زنده‌نام دکتر اسلامی ندوشن)

👈 «برگشتن» در معنی «شدن» در شاهنامه

👈 دشنام در شاهنامه

👈 به‌زه کردن کمان - بایسته‌ای پیش از کارزار

👈 #هزار_سال_دروغ برای دریوزه‌گر نشان دادن فردوسی فرزانه
👈 گفتار نخست: دولتشاه سمرقندی
👈 گفتار دویم – تاریخ گزیده
👈 گفتار سه‌یُم - تاریخ سیستان
👈 گفتار چهارم تا نهم : نظامی عروضی
👈 گفتار دهم تا سیزدهم - شاهنامه فلورانس
👈 گفتار چهاردهم - لباب الالباب عوفی
👈 گفتار پانزدهم تا هفدهم : مجمل فصیحی



👈 سه عامل سقوط حکومت‌ها در نگاه فردوسی

👈 بهرام گور و رفاه عمومی شهروندان

👈 واژه موبد در سخن فردوسی

👈 شاهنامه یک اثر نژادپرستانه نیست

👈 «گشادن» برابر «انداختن ، گسستن، رهاکردن*»

👈 ریشه‌شناسی نام گرامی«ایران» و گویش درست آن


ایران‌دوستانی که خواهان آشنایی با پارادایم نو و واکاوی شاهنامه از نگاه «تاریخ» هستند، فرا‌خوانده می‌شوند تا آشنایی با این الگوواره‌ی «استوره‌پژوهی» را از زنجیره جستارهای
#شاهنامه_تاریخ_استوره‌ای
و گزارش شاهنامه از آغاز را از جستار
✍️ پیرامون نخستین بیت شاهنامه
بیاغازند!

❇️
342
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

25 Oct, 07:36

سریال غرورآفرین شاهنشاهی کوروش بزرگ

قسمت چهارم

کارگردان : #یاسین_موسیوند

آبشخور:
https://www.youtube.com/@DiaraKohan/videos



🆔 @shahname_yazd
5,749
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

25 Oct, 07:21

گزارش و گفتارهای پخش شده از تلویزیون تاجیکستان در باره #جشن_مهرگان


تاجیکستان کوشا در بزرگداشت آیین‌های نیاکانی.


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,619
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

25 Oct, 06:29

🔴 اعداد در زبان سکایی ( گویش ختنی ) ...

🔷 یکی از مهم‌ترین دلایل هم‌ریشگی دو زبان، موضوع اعداد و شمارگان است. اعداد در زبان سکایی دقیقا هم‌ریشه با دیگر زبان‌های ایرانی‌تبار بوده است


🆔 @iranzamin777


🆔 https://t.me/ShahnamehToosi
2,652
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

25 Oct, 04:29

خرد سرای فردوسی یزد
پژواک پیام شاهنامه و فرهنگ نیاکان

https://t.me/XeradsarayeFerdosiYazd
680
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

24 Oct, 18:37

🏺🏺

برترین کانال های تلگرام

🔹برگی از تاریخ(بررسی تاریخ ایران و جهان)

🧘‍♀ مدیتیشن          📖 ادبیات

🧠 روانشناسی       ⚖ حقوقی

🎼 موسیقی          ☀️ علمی

🔢 علم اعداد        👩‍⚕ درمانی

🏛 تاریخی            👩‍🎓 آموزشی


🔺 لطفا همه شرکت کنید🔺

🔹هماهنگی جهت تبادل:
‌‏@mrsmafd
704
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

24 Oct, 08:30

زبان‌های ایرانی‌تبار ( فارسی، کردی، بلوچی، سکایی و ... ) در خانواده‌ی زبانی « هندواروپایی » قرار دارند. بیش از ۲۰۰ سال است که پژوهشگران بر سر خاستگاه نخستین این شاخه زبانی، بحث و جدل دارند. امروزه پیشرفت‌های علمی به کمک حل این موضوع آمده و نتیجه تازه‌ترین پژوهش‌های زیست‌شناسی و زبانشناسی میگوید که خاستگاه اولیه این شاخه زبانی حدود ۸۰۰۰ سال پیش و جایی در شرق هلال حاصلخیز ( قفقاز جنوبی، آناتولی شرقی و ایران غربی ) بوده است. که این همان منطقه زاگرس غربی است.


پشته ایران خاستگاه (مبدأ) فروایش(مهاجرت)های بزرگ تاریخی بوده نه آماجگاه(مقصد)!



https://t.me/ShahnamehToosi
1,542
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

24 Oct, 05:30

شاهنامه ، نامه‌ی به‌زیستن

گفتاری از استاد #علیرضا_قیامتی


برگرفته از 👇
https://www.youtube.com/@dr_ghiyamati


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
1,342
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

23 Oct, 06:29

ایرانیان ، نیاکان اروپائیان!

واقعیتی تاریخی که اروپاییان کوشیده‌اند تا پرده بپوشند و شوربختانه دانشگاههای ما نیز به همان راه رفته‌اند و افسانه «مهاجرت آریاییان از سرزمینهای دیگر به پشته ایران» را گسترانده باوریده و باورانده‌اند!

داستان تاریخی #فریدون گویای سه‌پاره شدن باشندگان ایران و فروایش(مهاجرت) و پخش شدن آنان در پهنه آسیای میانه تا اروپا و گرداگرد مدیترانه است که تیره‌های سکایی و سرمتی و آلان را در این پهنه ساختند!


پشته ایران خاستگاه (مبدأ) فروایش(مهاجرت)های بزرگ تاریخی بوده نه آماجگاه(مقصد)!


https://t.me/ShahnamehToosi
1,459
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

22 Oct, 05:40

از نگاه یاران

فردوسی به ایرانیان آموخت خرافه‌پرست و ماورالطبیعه‌باز نباشند، خوشبختی و بدبختی ملت‌ها دست خودشان است!

🕊🕊🕊🕊🕊🕊🕊🕊🕊🕊🕊🕊🕊🕊

✍️ #امید‌فراغت روزنامه‌نگار

خرافه و خرافه‌پرستی و به تعبیری ماورالطبیعه‌بازی همواره در تاریخ این سرزمین موجودیت داشته است. بر همین اساس #بت‌پرستی و #شخص‌پرستی به نوعی در تار و پود ذهنی بی‌خردان و ناباوران به اصالت #انسان‌گرایی، بارها مسیر طبیعی حرکت #تاریخ را به انحراف کشیده است.

#ایرانیان باید به شخصیت‌های خردمندی مانند حکیم ابوالقاسم فردوسی افتخار کنند که در اوج خرافه‌پرستی و شخص‌پرستی، تنها راه نجات از ورطه شکست فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و ...روی آوردن به عقلانیت، واقعیت‌نگری و باور‌مندی به این‌که هر کسی می‌تواند خود، خدای خویش شود.

برای مثال مردمان دوره فریدون‌شاه، آن‌چنان مجذوب شخصیت #توسعه‌یافته او بودند که فکر می‌کردند اگر فریدون بمیرد، فقر و بدبختی گریبان‌شان را می‌گیرد.

فریدون‌شاه برای حکیم شدن تلاش کرده بود و به خوبی می‌دانست که هیچ تفاوتی با دیگر انسان‌ها ندارد. اما این آدم‌های آن دوره بودند که عنوان‌هایی مانند فرشته و پسر خدا به فریدون داده بودند.


فریدون در آستانه مرگش، چاره‌جویی کرد تا مردم بیاموزند که باید خودشان را باور کنند. اگر ظلم و ستمی، می‌بینند، خودشان باعث و بانی به وجود آمدن ظلم و ستم هستند. اگر دچار فقر و بدبختی شده‌اند، مسبب این فقر، خودشان هستند.

بر همین اساس #فریدون به پسر کوچکش #ایرج گفت: به بلندی شهر برود و با صدای بلند این اشعار کوتاه را بخواند.

"فریدون فرخ، فرشته نبود
"به مشک و زعنبر، سرشته نبود.

"به داد و دهش یافت آن نیکویی
"تو داد و دهش کن، فریدون تویی.

#فردوسی به زیبایی خردمندی و حکمت، فریدون‌شاه را در شاهنامه‌اش آورد. تا مردم تاریخ بیاموزند، خوشبختی و بدبختی دست خودشان است. قدر و اندازه‌ ملت‌ها، دست خودشان است. بنابراین اگر از قدرت اندیشه و تفکرشان استفاده نکنند، به راحتی مورد سوء‌استفاده قرار می‌گیرند.

حرف پایانی این‌که اصولا #خرافه‌پرستی، ماورالطبیعه‌بازی و شخص‌پرستی برای این تولید می‌شود، که مردم خودشان را باور نکنند، فکر نکنند تا زورمندان بتوانند از چنین ملتی، به مثابه برده، بهره‌کشی کنند. تا مثلا بتوانند به مردمی بگویند عکس خلیفه #نروژ را در ماه دیده‌ و مردم هم باور کنند! یا این‌که بگویند #رییس‌جمهور سوییس با امامعلی حبیبی کشتی‌گیر ایرانی ارتباط دارد و در بحران‌ها از او کمک می‌گیرد. پرسش پایانی این‌که مگر پیامبر نگفت: من بشری مثل شما هستم؟ فریدون فرخ، فرشته نبود- به مشک و ز عنبر، سرشته نبود. به داد و دهش یافت آن نیکویی- تو داد و دهش کن، فریدون تویی!

@peyghameashna


https://t.me/ShahnamehToosi
3,332
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

21 Oct, 12:29

تحلیل استاد شفیعی کدکنی از شخصیت رستم:

«جواب نداره... برای اینکه حاصل ذهن یک نفر نیست. ترکیب ذهن‌های بی‌شمار، آن هم در طول اسطوره است نه تاریخ. عمر اسطوره هزاربرابر عمر تاریخ است.»


@shekoftandaraftab


https://t.me/ShahnamehToosi
4,582
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

20 Oct, 07:35

داستان #کاوه_آهنگر
شاهنامه خوانی بانو #الهه_کارگران

هنگام : شنبه - ۲۸ مهر ۱۴۰۳
جایگاه : دانشگاه امام جواد یزد

«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
3,537
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

20 Oct, 07:35

گذار از ساستار به اَورند
(گزارش تاریخی استوره خیزش فریدون و کاوه)
۱ - شرایط ذهنی بایسته دگرگشت (دنباله)

ارائه: #سیروس_حامی

هنگام : شنبه۲۸ مهر ۱۴۰۳
جایگاه : دانشگاه امام جواد یزد

«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
3,589
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

18 Oct, 20:31

دیگربار درود و آرزوهای نیک،
خوشه‌ای دیگر از خرمن اندیشه نیاکان و از خامه فرزانه توس، پیشکش یاران، همراه با آرزوی هفته ای سراسر کامروایی و نیکوی!

مهرورزتان - سیروس حامی

#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۸۶


https://t.me/ShahnamehToosi
7,186
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

18 Oct, 08:34

سریال غرورآفرین شاهنشاهی کوروش بزرگ

قسمت سوم

کارگردان : #یاسین_موسیوند

آبشخور:
https://www.youtube.com/@DiaraKohan/videos



🆔 @shahname_yazd
4,694
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

15 Oct, 14:45

‌
✅ شاهنامه نوشتن، مستلزم ملت داشتن است / ما ملتِ غیبیم و حافظ لسان الغیب است، چون لسانِ یک ملت است

✍️ جواد طباطبایی، فیلسوف سیاسی ایران

اگر شاهنامۀ‌ حکیم ابوالقاسم فردوسی را بتوان همچون نظریه‌ای برای ملّت در ایران توضیح داد، می‌توان گفت که سرشت و شأنِ ملّی ایرانی هیچ نسبتی با هیچ ایدئولوژی ناسیونالیستی ندارد و نمی‌تواند با مقولات چنین ایدئولوژی‌هایی توضیح داده شود.

عرب‌ها جایی عنوان کرده‌اند که عرب، نمی‌تواند شاهنامه داشته باشد. می‌بایست بیان کرد که، شاهنامه نوشتن، مستلزمِ ملت داشتن است و اگر ملّت به اُمت مبدل شود؛ آن زمان دیگر نمی‌شود؛ شاهنامه داشت. اعراب نه تنها نمی‌توانند شاهنامه داشته باشند، بلکه حافظ و سعدی هم نخواهند داشت. حافظ، بیانِ اسطوره‌ ملی ما است. ما ملت غیبیم و حافظ لسان الغیب است، چون لسانِ یک ملت است.

مفهوم ایرانشهری و اندیشه‌‌ی ایرانشهری، در واقع کوششی است برای توضیح اینکه ملت ایران، ملت متفاوتی است. منطق ما، متفاوت از منطقِ امت است و ما ملتی هستیم، با تاریخی خاص و تنوع اقوام و گویش‌های متفاوت. ایران همیشه یک کشور بوده است و کشور نیز، یک ملت واحد است.


🆔 http://t.me/ShahnamehToosi
6,180
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

15 Oct, 06:36

گذار از ساستار به اَورند
(گزارش تاریخی استوره خیزش فریدون و کاوه)
۱ - شرایط عینی بایسته دگرگشت

ارائه: #سیروس_حامی

هنگام : شنبه ۲۱ مهر ۱۴۰۳
جایگاه : دانشگاه امام جواد یزد

«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»



🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
4,778
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

14 Oct, 17:54

جهان‌بينی فردوسی با جهان‌بينی ايرانی برابر است.

هر انسان پويا و ژرف‌انديش و فراخ‌نگر می‌كوشد كه جهان را به شيوه‌ای كه خود می‌تواند و می‌پسندد بشناسد و اگر چنين نباشد او تنها پيرو است. فردوسی هم جهان‌بينی ويژه فردی خود را يافته، آن را در شاهنامه باز نموده و با ما در ميان نهاده است. شايسته می‌دانم بر اين نكته انگشت بر نهم كه از ديد من جهان‌بينی فردوسی برابر با جهان‌بينی ايرانی است، زيرا كه فردوسی ايرانی‌ترين ايرانی است كه من می‌شناسم. فردوسی چونان فرزانه و انديشمندی، بی‌گمان گزارش و برداشت خود را از جهان‌بينی فراگير ايرانی داشته است اما اين جهان‌بينی فردوسی با جهان‌بينی ايرانی، در شالوده و بن مايه‌ها، يكسان است. پس هنگامی كه از جهان‌بينی فردوسی سخن می‌گوييم از جهان‌بينی پايدار ايرانی سخن در ميان آورده‌ايم. آن جهان‌بينی در همه ما چونان ايرانی به گونه‌ای نهفته است كه شايد ما آگاهانه به آن نينديشيم و اگر از ما بپرسند كه جهان‌بينی ايرانی چيست؟ پاسخ روشنی برای اين پرسش نداشته باشيم. اما اين جهان‌بينی به گونه‌ای نهادی و نهادين ناخودآگاهانه در همه ما وجود دارد.

✍️#ميرجلال‌‌الدين_كزازی


🆔 http://t.me/ShahnamehToosi
4,897
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

13 Oct, 10:12

📚 📚 📚

دادگری یا بیدادگری فرمانروایان در سخن بزرگان ایران‌زمین👇

فرمانروایی را شایسته کسی می‌دانیم و برای کسی خواستاریم که بهترین فرمانرواست برای اورمزد و اردیبهشت
#اوستا - یسنا۳۵


ستم نامه‌ی عزل شاهان بود،
چو دردِ دلِ بی‌گناهان بود
#فردوسی


ز داد و ز بی‌داد و شهر و سپاه،
بپرسد خداوند خورشید و ماه!
اگــر پشـه از شاه یابـد ستـم،
روانـش بـه دوزخ بمانـد دُژم!
#فردوسی


نی دولت دنیا به ستم می‌ارزد
نی لذّت مستی‌اش الم می‌ارزد
نه هفت‎هزارساله شادی جهان
این محنت هفت‎روزه غم می‌ارزد
#حافظ (رباعیات)


رخشاره پیوست: سخن #سعدی


🆔 http://t.me/ShahnamehToosi
5,899
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

12 Oct, 06:29

آراتا خاستگاه تمدن و خط

🔷 يافته هاي باستانشناسي حكايت از ساخت نخستين انيميشن- چشم مصنوعي و خط كش هايي با دقت نيم ميليمتر در پنجهزار سال پيش ايران دارد.

🔷 يافته هاي ژنتيك نشان ميدهد ايرانيان از هرگوشه ايران كه باشند با هر رنگ و زبان داراي ژن و نژاد مشترك هستند كه بنام آريايي خوانده ميشود.

🔷 مبالغه نيست كه ايرانيان داراي زيباترين چهره ها در بين سفيدپوستان هستند اما واماندگي تاريخي را با هنر-فرهنگ و تكنولوژي و اقتصاد ميتوان جبران كرد نه با باور به نژاد.

🔷 باليدن ما به نژاد خودزني است. باليدن ما زماني حق است كه جزو چند كشور انگشت شمار جهان هستيم كه پايه گذار تمدن بوده اند.

@Bahamstan


http://t.me/ShahnamehToosi
5,965
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

11 Oct, 20:32

با بهترین آرزوها،
بازهم درودها از بن جان به یکایک همرهان و هم‌میهنان!
هفته نو را برای همه یاران سراسر کام و پیروزی آرزو دارم و همچون هر شنبه، فرازی دیگر از سخن فرزانه توس را پیشکش دارم!

مهرورزتان - سیروس حامی

#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۸۵


http://t.me/ShahnamehToosi
8,415
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

11 Oct, 11:03

ویدیو پیوست گواه آن است که نیاکانمان در ایران دارای چه تمدن و پیشینه‌‌ی شگرفی بودند که رمزگشایی از کتیبه‌ی کشف شده از آثار تاریخی در منطقه جیرفت با توجه به تکنولوژی کنونی، چهل سال زمان می‌خواهد.
شایان درنگ است که یورش تازیان و چیرگی‌شان بر این سرزمین چه بر سرمان آورد!

این کشف در پیوند با تمدّن آراتاست که در زیر تمدّن جیرفت قرار داشته، تمدّنی که حدود ۱۴۰۰۰ سال پیش ناپدید شده! تمدنّ جیرفت بر روی تمدّن آراتا ساخته شده بوده که همزمان با تمدّن شهر سوخته و هم زمان با هم از میان رفتند. هردو این تمدّنها در کنار دریایی قرار داشتند که امروزه کویری بیش نیست.


http://t.me/ShahnamehToosi
5,845
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

11 Oct, 06:59

سریال غرورآفرین شاهنشاهی #کورش_بزرگ

قسمت دوم

کارگردان : #یاسین_موسیوند

آبشخور:
https://www.youtube.com/@DiaraKohan/videos


🆔 @shahname_yazd
5,124
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

10 Oct, 17:59

.
شاهنامه‌ فردوسی گرچه حماسه است، سروده‌های فراوانی درباره‌ی آشتی (صلح) و اخلاق در جنگ دارد، زیرا بن‌مایه آن خرَد ایران‌شهری است. درباره ستایش آشتی و نکوهش جنگ، حکیم خردمند توس چنین می‌فرماید؛

مـرا آشتی بهتـر آید ز جنگ،
نباید گرفتن چنین کار تنگ!

کسی نیست بی آز و بی نام و ننگ
همان آشتـی بهتــر آید ز جنـگ!


http://t.me/ShahnamehToosi
6,158
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

10 Oct, 16:41

با درود
یادآوری: این تالار بازتاب دهنده برآیند پژوهشها و دیدگاههای گرداننده تالار در پیوند با شاهنامه و «استوره»های ایرانی و در برگیرنده جستارهایی ویژه با رویکرد زندآگاهانه(هرمنوتیک) و با الگوواره(پارادایم) نو و دیگرگون است، پس:

الف - نوشتن و فرستادن هر فرسته تازه نیازمند رسیدن هر بخش از پژوهش و بررسی به انجامی است که قابل ارایه باشد! این مهم هفته‌ها و گاه ماهها زمان می‌برد!

ب- آشنایی همراهان گرامی با الگوواره نگارنده و چگونگی دریافت و رسیدن به هسته راستین و تاریخی داستانهای شاهنامه نیازمند آگاهی از جستارهای پیشین -از آغاز گشایش تالار- است!

فهرست فراهم شده، که اینک بخش چهارم آن پیشکش می‌شود، یاریگر همراهان است! بخشهای پیشین فهرست هم نشانی داده شده! 👇

4️⃣  فهرست ۴
بخش چهارم فهرست جستارهای تالار «رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه»

بساویدن هر هشتگ یا تارپیوند (سرنام آبی‌رنگ) به جستار و یا زنجیره‌ها راه می‌برد.

⏪⏪ گشایش تالار

👈 بخش نخست فهرست
👈 بخش دویُم فهرست
👈 بخش سه‌یُم فهرست


👈  راز #سیمرغ_و_زال
الف – درآمد
ب- ریشهٔ نام «زال»
پ- آلبینیسم- سپیدیِ موی زال
ت – سیمرغ- پزشکی از تبار خورشید!
      ۱- سیمرغ و آفتاب
     ۲- سیمرغ در استوره‌های ایران
     ۳- سیمرغ در شاهنامه
ج- زال زر؛ زروان شاهنامه
چ- پروردن زال در کنام سیمرغ
خ- فرنام «دستان»
د- دستان زند
ذ- ریشه‌شناسی واژهٔ «پزشک»
ر-  سکایان و سیستان
ز- شهر سوخته
س- انگاره‌ای از ریشه تاریخی زال و رودابه
ش- افسانه افزوده ضحاک‌تباری و بت‌پرستی مهراب کابلی
غ- دانش شگرف سیستان در شاهنامه
ف- #رستمزاد
      - پاسخی به یک پرسش

👈  #نامهای_مردانه (شاهان و پهلوانان)- نماد تیره‌های ایرانی و بخشی از سرگذشت راستین نیاکان
۱ - کاوس؛ فریبرز ؛ زنگه ؛ فرامرز ؛ توس
۲ -  نوذر
۳ - منوچهر
۴- افراسیاب
۵ - اغریزث
۶- کی‌قباد
۷ - کاوس
۸- رستم
۹- سهراب
۱۰- زَو/زاو/زاب تهماسپ

👈 سنجش بیتهایی منتسب به فردوسی فرزانه در «گفتار اندر ستایش پیغمبر»

👈 بررسی چند واژه: شهر /شهریار / شاه / پادشاه / شاهنشاه

👈 گفتاری پیرامون نمادینگی شاهان بخش آغازین شاهنامه

👈 نکته‌هایی از جنگ افراسیاب با نوذر
       ۱- میدان جنگ
       ۲- افرسیاب
       ۳- درگذشت سام
       ۴- شکست ایرانیان از افراسیاب

👈 چند جستار به فراخور روز کورش بزرگ.

👈 ریشه‌شناسی و تلفظ واژه‌های «آفرین» و «نفرین»

👈 گویش نرم(مجهول) واکه‌های«ای» و «او» در شاهنامه

👈 «زبان برگشادن» در برابر «سخن برگشادن»

👈 دیرپایی آیین رایورزی در کارهای کشور

👈 جایگاه «البرز کوه» !!

👈 سویه‌های زمین‌پیمایی در ایران باستان

👈 کاربرد «برگشتن» در معنی «شدن» در شاهنامه

‍ 👈 «مازندران شاهنامه» کجاست!؟

👈 آز و تعصب (زنده‌نام دکتر اسلامی ندوشن)

👈 «برگشتن» در معنی «شدن» در شاهنامه

👈 دشنام در شاهنامه

👈 به‌زه کردن کمان - بایسته‌ای پیش از کارزار

👈 #هزار_سال_دروغ برای دریوزه‌گر نشان دادن فردوسی فرزانه
👈 گفتار نخست: دولتشاه سمرقندی
👈 گفتار دویم – تاریخ گزیده
👈 گفتار سه‌یُم - تاریخ سیستان
👈 گفتار چهارم تا نهم : نظامی عروضی
👈 گفتار دهم تا سیزدهم - شاهنامه فلورانس
👈 گفتار چهاردهم - لباب الالباب عوفی
👈 گفتار پانزدهم تا هفدهم : مجمل فصیحی



👈 سه عامل سقوط حکومت‌ها در نگاه فردوسی

👈 بهرام گور و رفاه عمومی شهروندان

👈 واژه موبد در سخن فردوسی

👈 شاهنامه یک اثر نژادپرستانه نیست

👈 «گشادن» برابر «انداختن ، گسستن، رهاکردن*»

👈 ریشه‌شناسی نام گرامی«ایران» و گویش درست آن


ایران‌دوستانی که خواهان آشنایی با پارادایم نو و واکاوی شاهنامه از نگاه «تاریخ» هستند، فرا‌خوانده می‌شوند تا آشنایی با این الگوواره‌ی «استوره‌پژوهی» را از زنجیره جستارهای
#شاهنامه_تاریخ_استوره‌ای
و گزارش شاهنامه از آغاز را از جستار
✍️ پیرامون نخستین بیت شاهنامه
بیاغازند!

❇️
4,770
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

10 Oct, 06:51

‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ☘️ ☘️ برگی از تقویم تاریخ ☘️ ☘️

۱۹ مهر زادروز محمدرضا شفیعی‌کدکنی

(زاده ۱۹ مهر ۱۳۱۸ نیشابور) نویسنده و شاعر، با تخلص م.سرشک

او در کدکن از روستاهای قدیمی، بین‌ نیشابور و تربت‌حیدریه زاده شد و از آغاز کودکی نزد پدرش و محمدتقی ادیب نیشابوری "ادیب نیشابوری‌دوم" به فراگیری زبان و ادبیات عرب پرداخت. "در هفت‌سالگی بخشهایی از الفیه‌ ابن‌مالک را از حفظ بود و فقه، کلام و اصول را نزد شیخ هاشم قزوینی معروف به "فقیه آزادگان" و نزد محمدهادی میلانی فراگرفت.
وی به پیشنهاد دکتر علی‌اکبر فیاض، در دانشگاه فردوسی مشهد نام‌نویسی کرد و در کنکور آن سال نفر اول شد و به دانشکده ادبیات رفت و مدرک کارشناسی در رشته زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه فردوسی و مدرک دکتری را نیز در همین رشته از دانشگاه تهران گرفت.
او از سال ۱۳۴۸ استاد دانشگاه تهران است. بدیع‌الزمان فروزانفر زیر برگه پیشنهاد استخدام وی نوشته بود «احترامی است به فضیلت».
وی از جمله دوستان نزدیک مهدی اخوان ثالث، شاعر خراسانی، به شمار می‌رود و دلبستگی‌اش را به اشعار وی پنهان نمی‌کند.
او در شهریور ۱۳۸۸ به آمریکا رفت که این سفر بازتاب وسیعی در مطبوعات ایران داشت. وی برای استفاده از یک فرصت مطالعاتی در مؤسسه مطالعات پیشرفته پرینستون، در باب تاریخ و تطور فرقه کَرامیه به تحقیق پرداخت و پس از ۹ ماه به میهن بازگشت و در تدریس دانشگاه تهران حاضر شد.
وی سرودن شعر را از جوانی به شیوه قدمایی آغاز کرد و پس از چندی به سبک‌نو مشهور به نیمایوشیج روی آورد. با انتشار دفتر شعر در کوچه باغ‌های نشابور نام‌آور شد. آثار او را می‌توان به سه گروه انتقادی و نظری و مجموعه اشعار خود وی تقسیم کرد. آثار انتقادی این نویسنده، شامل تصحیح آثار کلاسیک فارسی و نگارش مقالاتی در حوزه نظریه ادبی می‌شود که بخشی از آنها را در زیر می‌بینید. در میان آثار نظری وی، کتاب موسیقی شعر جایگاهی ویژه دارد و در میان مجموعه اشعارش در کوچه باغ‌های نشابور آوازه بیشتری دارد. زمزمه‌ها، شبخوانی، از زبان برگ، بوی جوی مولیان، از بودن و سرودن، مثل درخت در شب باران، هزاره دوم آهوی کوهی، صور خیال در شعر فارسی، موسیقی شعر، با چراغ و آینه "در جستجوی ریشه‌های تحول شعر معاصر ایران" تصحیح اسرارالتوحید نوشته محمدبن منور، تصحیح تاریخ نیشابور نوشته حاکم نیشابوری، تصحیح آثار عطار نیشابوری، مختارنامه، مصیبت‌نامه، منطق‌الطیر، اسرارنامه، دیوان عطار و ترجمه آفرینش و تاریخ نیز از جمله آثار اوست.
آخرین کتاب او، این کیمیای هستی "درباره حافظ" است که نخستین چاپ آن در سال ۱۳۹۷ توسط انتشارات سخن متنشر شد.
فیلمی به نام "ستایشگر زیبایی" به وسیله جواد میرهاشمی؛ پژوهشگر و مستند ساز از سال ۱۳۹۱ در دست تهیه است که به احوال سجلی و تالیفات و تاثیرات وی بر ادبیات معاصر می‌پردازد. نام این فیلم وام‌دار گفت‌وگوی میرهاشمی با هوشنگ ابتهاج "ه. ا. سایه" است.
کتاب تذکره‌الاولیای عطار که حاصل تلاش ۵۰ ساله دکتر شفیعی‌کدکنی است در اردیبهشت سال ۱۳۹۸ منتشر شد.
کتاب "نامه‌ای به آسمان" از سوی نشر سخن در روزهای پایانی سال ۱۴۰۲ منتشر شد‌.

مجموعه آثار محمدرضا شفیعی کدکنی:
https://sokhanpub.net/product-category/%d9%85%d8%ac%d9%85%d9%88%d8%b9%d9%87-%d8%a2%d8%ab%d8%a7%d8%b1-%d9%85%d8%ad%d9%85%d8%af%d8%b1%d8%b6%d8%a7-%d8%b4%d9%81%db%8c%d8%b9%db%8c-%da%a9%d8%af%da%a9%d9%86%db%8c/page/2/

‎🆔 @bargi_az_tarikh


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,555
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

07 Oct, 15:29

📝 📝 📝

"خودکامگی، مایه تباهی‌ است"

▪️از نظر "فردوسی" قدرت مطلقه به ظلم و تباهی می‌انجامد. چاره‌ی دفع بلای خودکامگی تقسیم قدرت است. این را در سراسرِ "شاهنامه" می‌توان دید. از دوره‌ی اساطیری پیشدادیان، که پادشاه خود پهلوان و رهبرِ قوم بود چون بگذریم، در ادوارِ بعدی قدرتِ مطلق به دست پادشاه نیست. در دوره‌ی کیانی تا پایانِ عصرِ کیخسرو، پهلوانان شریکِ قدرتِ پادشاه‌ هستند و از گشتاسب تا یزدگرد، موبدان...


▪️پادشاهان، آسایش این جهانی ایرانیان را تأمین می‌کردند و موبدان راهِ رستگاری آن‌جهانی را به مردم نشان می‌دادند و هردو نیرو در خدمت بهروزی و نیک‌سرانجامی ایرانیان بود. در شاهنامه، پادشاه مظهر استقلالِ کشور و حافظ ایران در برابر هجوم خارجی است. اعلام جنگ و صلح با اوست. پهلوانان در جنگ با دشمن فرمانبردارِ او هستند، اما نوکرِ چشم و گوش بسته‌ی او نیستند. پهلوانان در عین وفاداری به شاه، وجدان بیدارِ ملت و مظهرِ آزادگی و گردن‌فرازی هستند و اگر پادشاه از اصول صحیحِ شهریاری و دادگری پای فراتر گذارد در برابر او مردانه می‌ایستند. نمونه‌های ایستادگی پهلوانان مخصوصاً "رستم" را در برابر شاهانی چون "کاووس" و "گشتاسب" و سخنان تند پهلوانان را خطاب به آن شاهان می‌بینیم. وقتی کیکاووس با سبک‌سری و به فریبِ ابلیس، چهار عقاب را به تخت بست و به نیروی آن‌ها به آسمان رفت و در بیشه‌ای در آمل به زمین افتاد، گودرز او را چنین سرزنش کرد:

بدو گفت گودرز «بیمارْسْتان
تو را جای زیباتر از شارْسْتان
به دشمن دهی هر زمان جای خویش
نگویی به کَس، بیهُده رای خویش
سه بارت چنین رنج و سختی فتاد
سرت ز آزمایش نگشت اوستاد
کشیدی سِپه را به مازندران
نگر تا چه سختی رسید اندر آن
دگرباره مهمان دشمن شدی
صنم بودی، اکنون برهمن شدی
به جنگِ زمین سر به‌ سر تاختی
کنون بآسمان نیز پرداختی!»


▪️کاووس جوابی ندارد. شرمسار می‌شود و از کاخ بیرون می‌رود. یک بار دیگر هنگامی که رستم خبر کشته شدن دست‌پرورده‌اش سیاوش، شاهزاده‌ی بی‌گناه را می‌شنود، به آهنگ کین‌خواهی از تورانیان از نیمروز حرکت می‌کند. ابتدا به درگاهِ کاووس می‌رود و با خشم و خروش او را خوار می‌سازد:

چو آمد برِ تختِ کاووسِ کی
سرش بود پُرخاک و پُرخاک پی
بدو گفت خوی بد، ای شهریار
پراگندی و‌ تخمت آمد به بار
تو را مهرِ سودابه و بدخُوی
ز سر برگرفت افسرِ خسروی
کنون آشکارا ببینی همی
که بر موج دریا نشینی همی...


▪️کاووس با شرمساری در برابر سخنان جهان‌پهلوانِ خشمگین، جز اشک ریختن چاره‌ای ندارد. رستم از آن‌جا به سراغ سودابه می‌رود و او را می‌کشد و‌ کاووس از جای خود نمی‌جنبد:

به خنجر به دو نیمه کردش به راه
نجنبید بر تخت کاووس‌شاه...


▪️با این نمونه‌ها می‌بینید که شاهنامه، ستایش شاهان نیست، ستایش ایران و ایرانیان و پهلوانانِ ایران است. هیچ پادشاهی در شاهنامه از رستم که نمادِ یک ایرانی آرمانی است بزرگ‌تر نیست و این نکته در همان عصر فردوسی هم بر همگان روشن بوده است. از این‌جاست که در حکایت تاریخ سیستان می‌خوانیم که محمود به فردوسی می‌گوید: "همه‌ی شاهنامه خود هیچ نیست، مگر حدیث رستم..."
و نیز افسانه‌ای از همان روزگاران بر سر زبان‌ها بوده و در منابع متعدد قدیمی نقل شده که رستم به خواب فردوسی آمد و گفت در فلان‌جا من گنجی نهفته‌ام، برو، بردار و منتِ محمود را مکش. فردوسی آن گنج را برداشت و میان شاعران قسمت کرد و خود دیناری برنداشت.


✍️ زنده‌یاد استاد #محمدامین_ریاحی
"فردوسی، زندگی، اندیشه و‌ شعرِ او"
ر ۲۲۱-۲۱۳


🆔 https://t.me/ShahnamehToosi
6,024
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

06 Oct, 13:52

زمینه تاریخی #زادن_فریدون_از_مادر
                         
ارائه: #سیروس_حامی

هنگام : چهاردهم مهر ۱۴۰۳
جایگاه : دانشگاه امام جواد یزد

«موسسه فرهنگی شاهنامه فردوسی یزد»
«موسسه فرهنگی چکامه مهر یزد»



🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
5,550
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

04 Oct, 20:34

بازهم درود و مهر به یاران. همراه با آرزوی شادی و کام در هفته پیش روی، پیشکشم فرازی دیگر از گفتار فردوسی فرزانه! ایدون باد.

مهرورزتان - سیروس حامی

#آیین_کشورداری_در_شاهنامه_۸۴


https://t.me/ShahnamehToosi
8,235
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

03 Oct, 09:12

نگاهی به نامه رستم فرخ‌زاد به برادر
✍️ #جلال_خالقی_مطلق:

سراسر نامه رستم به برادرش پر از احساسات گرم میهن دوستی است و مضمون مصرع دوم بیت ۸۰ (داستان یزدگرد شهریار) نقطه اوج آن . حافظ به خاطر «هوای مسکن مالوف و عهد یارقدیم» از سفر عذر می‌خواهد، رستم با دریغ از «باد نوشین  ایران زمین» به سفر مرگ می رود. در بندهش سخن از «ایرانشهر  آبادان خوشبوی» است و این صفت «خوشبوی» در واقع برابر همان «باد نوشین» است. در دینکرد در توصیف ستایش آمیز ایران آمده است : در بارۀ رنگ خودی و رنگ بیرونی ایرانشهر از دیدگاه دین بهی ، چنین است رنگ خودی ایرانشهر؛ نیکو آفرینش بر آیین دین مزدیسنا، و رنگ بیرونی آن، چند گونه است و ... آراسته و پاک و خوبچهر و خوب‌بوی و پرشادمانی.


https://t.me/ShahnamehToosi
6,010

8,649

subscribers

614

photos

228

videos
Best Similar Channel
ایران زمین Telegram Channel
ایران زمین
16,194 subscribers
@iranzamin777
Sherwin Vakili (شروین وکیلی) Telegram Channel
Sherwin Vakili (شروین وکیلی)
15,459 subscribers
@sherwin_vakili
پارسی را درست بیاموزیم Telegram Channel
پارسی را درست بیاموزیم
12,317 subscribers
@parsido
مولانا و باغِ سبـــزِ عشق (غریبیان لواسانی) Telegram Channel
مولانا و باغِ سبـــزِ عشق (غریبیان لواسانی)
11,001 subscribers
@baghesabzeshgh
Vahid Bahman وحید بهمن Telegram Channel
Vahid Bahman وحید بهمن
9,722 subscribers
@vahidbahman1
مطالعات صفویه Telegram Channel
مطالعات صفویه
8,867 subscribers
@safavidstudies
زرتشت و مزدیسنان Telegram Channel
زرتشت و مزدیسنان
8,631 subscribers
@zoroaster33
منابع تاریخ ساسانیان Telegram Channel
منابع تاریخ ساسانیان
8,355 subscribers
@sasanian_sources
باشگاه شاهنامه پژوهان Telegram Channel
باشگاه شاهنامه پژوهان
8,172 subscribers
@shahnamehpajohan
پژوهشگاه ایران شناسی Telegram Channel
پژوهشگاه ایران شناسی
7,541 subscribers
@atorabanorg
Random Similar Channel
Так говорил Заратустра|| نگرش زرتشت Telegram Channel
Так говорил Заратустра|| نگرش زرتشت
1,816 subscribers
@haurvataural
ایرانیان زرتشتی Telegram Channel
ایرانیان زرتشتی
1,807 subscribers
@persianzoroastrians
ویژگی های نژاد آریایی Telegram Channel
ویژگی های نژاد آریایی
1,479 subscribers
@aryan_race
𓄂Iranshahr zhobin | ایرانشهر ژوبین𓆃 Telegram Channel
𓄂Iranshahr zhobin | ایرانشهر ژوبین𓆃
2 subscribers
@iranshahr_zhobin
کتابخانه صوتی KFP Telegram Channel
کتابخانه صوتی KFP
7,503 subscribers
@mobarezaaan
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand Telegram Channel
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand
2,303 subscribers
@iranvarjavand
ڪــرمــونــے ها | Kerman Telegram Channel
ڪــرمــونــے ها | Kerman
3,584 subscribers
@kermooniha
بنیاد فردوسی شاخه ي توس Telegram Channel
بنیاد فردوسی شاخه ي توس
4,595 subscribers
@bonyadeferdowsitous
ایران‌دل | IranDel Telegram Channel
ایران‌دل | IranDel
3,585 subscribers
@irandel_channel
🔥ایران سرزمین تمدن🔥 Telegram Channel
🔥ایران سرزمین تمدن🔥
3,370 subscribers
@iran_sarzamin_tamadon

2025 All Right Reserved

Disclaimer: The content displayed on this website is solely provided by the respective Telegram channels. We hold no ownership or responsibility for the content shared by these channels.