ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand @iranvarjavand Channel on Telegram

ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

@iranvarjavand

👁‍🗨 ایران ورجاوند
👁‍🗨ایران ورجاوند ایران ارجمند است.
👁‍🗨مدیر: دکتر شاهین آریامنش
میهن آب و خاک نیست، میهن گل سرشت ماست.
مطالب منتشرشده، لزوماً بیانگر دیدگاه مجله نیست.
https://iranvarjavand.ir

ایران ورجاوند (Persian)

ایران ورجاوند یک مجله پژوهشی ایرانی با اهداف ویژه‌ای است. این کانال به بررسی موضوعات مختلف از جامعه و فرهنگ ایران می‌پردازد. با مدیریت دکتر شاهین آریامنش، این کانال تلاش دارد تا ارزش‌ها و فرهنگ ایران را به مخاطبان خود معرفی کند. آیا شما به دنبال آگاهی از مطالب پژوهشی و فرهنگی ایران هستید؟ اگر بله، ایران ورجاوند کانالی مناسب برای شماست. به ما بپیوندید و با آخرین دانسته‌ها و مطالب این مجله آشنا شوید. میهن آب و خاک نیست، میهن گل سرشت ماست. لینک مجله: https://iranvarjavand.ir

ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

15 Feb, 14:30

‌‌🔘 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

👁‍🗨 بیست‌ودمین گردهمایی سالانه باستان‌شناسی ایران برگزار می‌شود

👁‍🗨 بیست‌ودمین گردهمایی سالانه باستان‌شناسی ایران را پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری از پنجم تا هفتم اسفندماه ۱۴۰۳ برگزار می‌کند.

باستان‌شناسان ایرانی در این گردهمایی از پژوهش‌های باستان‌شناسی خود سخن خواهند گفت.
51
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

15 Feb, 12:15

‌‌🔘 باستان‌شناسی

👁‍🗨 کشف بقایای ساختمان ۲۰۰۰ساله زیر یک اداره

👁‍🗨 باستان‌شناسان بقایای یکی از قدیمی‌ترین «باسیلیکا» رومی واقع در لندن را زیر یک ساختمان اداری کشف کردند.

باستان‌شناسان بقایای سازه‌ای دو هزار ساله از نخستین باسیلیکای شهری لندن را کشف کرده‌اند. این بنا یک سازه بزرگ و سقف‌دار بود که برای تجمعات عمومی و جلسات دادگاه مورد استفاده قرار می‌گرفت. باسیلیکای مذکور که پی‌ها و دیوارهای تازه کاوش‌شده آن در زیرزمین یک ساختمان تجاری در لندن پیدا شده، نخستین نمونه از این نوع در بریتانیای رومی بوده است.

«لایوساینس» نوشت، «سوفی جکسون»، مدیر توسعه در موزه باستان‌شناسی لندن با انتشار بیانیه‌ای در ۱۳ فوریه گفت: «این یکی از مهم‌ترین کشفیاتی است که در سال‌های اخیر در شهر انجام شده است. میزان سالم باقی ماندن باسیلیکا فراتر از انتظارات ما بوده است.»

این باسیلیکا که در ابتدا در اکتبر ۲۰۲۳ توسط باستان‌شناسان شناسایی شد، بین سال‌های ۷۰ تا ۸۰ میلادی ساخته شده و بخشی از نخستین محل تجمعات شهری (فوروم) (forum) لندن، که در آن زمان به نام «لوندینیوم» ‌ (Londinium) شناخته می‌شد و پایتخت بریتانیا در امپراتوری روم بود، محسوب می‌شد. این مجموعه فوروم در ابتدا تقریباً به اندازه یک زمین فوتبال وسعت داشت، اما حدود سال ۱۲۰ میلادی تخریب شد تا جای خود را به مجموعه فوروم دوم بدهد که تقریباً پنج برابر بزرگ‌تر بود. به همین دلیل، اطلاعات اندکی درباره اندازه و شکل فوروم اصلی در دسترس بود.

کاوش‌های جدید نشان داده است نخستین باسیلیکا از ترکیبی از کاشی‌های سفالی، چخماق و سنگ ساخته شده بود. در برخی مناطق، دیوارهایی به طول ۱۰ متر حفظ شده‌اند که احتمالاً از یک سازه دو یا سه طبقه پشتیبانی می‌کردند.

کارشناسان معتقدند آن‌ها بخش «دیوان محاکمات» ‌ (Tribunal) را پیدا کرده‌اند که محوطه‌ای مرتفع در باسیلیکا است که در آن، قضات رومی به بررسی امور حقوقی می‌پرداختند و رهبران سیاسی درباره اداره «لوندینیوم» و فراتر از آن تصمیم‌گیری می‌کردند.

«کریس هیورد»،…
126
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

15 Feb, 05:22

🌀 همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی برگزار می‌شود

🌀 همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی یکشنبه ۲۸ بهمن‌ماه ۱۴۰۳ از ساعت ۹ تا ۱۸ در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار می‌شود.

در بخش آغازین این همایش، دکتر سیروس نصراله‌زاده رییس پژوهشکده زبان‌شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، دکتر محمدابراهیم زارعی رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، دکتر شاهین آریامنش رییس گروه پژوهشی باستان‌کاوی تیسافرن، دکتر روزبه زرین‌کوب استاد تاریخ ایران، دکتر کورش محمدخانی رییس جامعۀ باستان‌شناسی ایران و دکتر حکمت‌اله ملاصالحی استاد باستان‌شناسی ایران سخنرانی خواهند کرد

ایران‌شناسانی همچون دکتر محمدرضا چیت‌ساز، دکتر یعقوب محمدی‌فر، دکتر جعفر مهرکیان، دکتر اسماعیل همتی ازندریانی، دکتر حمیدرضا پیغمبری، دکتر مهدی فلاح، دکتر زهرا علی‌نژاد، دکتر فرشید نادری و رشید دودانگه، دکتر حمیدرضا سروری، دکتر علی هژبری، دکتر شکوه خسروی، دکتر سجاد علی‌بیگی، دکتر ایرج رضایی، فرهاد مرادی، ایوب سلطانی و دکتر سیدابراهیم رایگانی از نویافته‌های باستان‌شناسی و تاریخی و فرهنگی ایران در دورۀ سلوکی و اشکانی می‌گویند.
120
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

14 Feb, 14:55

‌‌🔘 باستان‌شناسی

👁‍🗨 مومیایی‌های ۵ هزار ساله مصری چه بویی می‌دهند؟

👁‍🗨 در نگاه اول استشمام بوی یک جسد باستانی ممکن است ایده‌ای چندش‌آور به نظر برسد. با این حال عده‌ای از پژوهشگران در راستای تحقیقات علمی‌شان چنین تجربه‌ای را انجام داده‌اند.

سسیلیا بمبیبره، مدیر تحقیقات مؤسسه میراث پایدار در کالج دانشگاهی لندن، در این باره می‌گوید: «در فیلم‌ها و کتاب‌ها معمولاً افرادی که بوی اجساد مومیایی‌شده را استشمام می‌کنند، دچار سرنوشت وحشتناکی می‌شوند.»

وی با این حال می‌افزاید: «ما اما از خوشایند بودن این بوها شگفت‌زده شدیم.»

در این مطالعه از تحلیل‌های شیمیایی و گروهی از افراد که بوها را آزمایش کردند استفاده شد تا رایحه‌های منتشرشده از ۹ مومیایی که برخی از آن‌ها ۵ هزار سال قدمت داشتند به دست آید.

این مومیایی‌ها یا در انبار نگهداری می‌شدند و یا در موزه مصر در قاهره به نمایش گذاشته شده بودند.

عباراتی مانند «چوبی»، «ادویه‌ای» و «شیرین» از جمله توصیفاتی بودند که بیشتر شبیه به یک جلسه تست مزه شراب به نظر می‌رسیدند تا یک آزمایش بو کردن مومیایی. با این حال محققان می‌گویند اجساد باستانی چنین بوهایی را از خود متصاعد می‌کردند.

پژوشگران همچنین «نت‌های گل‌دار» (رایحه‌های گرفته‌شده از گل‌ها) را نیز در بوها شناسایی کردند که احتمالاً از رزین‌های کاج و سرو کوهی که در فرآیند مومیایی‌سازی استفاده می‌شده، ناشی شده‌اند.

دکتر بمبیبره، یکی از نویسندگان این تحقیق، می‌گوید هدف از این مطالعه بررسی علمی بوی مومیایی‌ها به‌صورت نظام‌مند بود زیرا این موضوع همیشه برای عموم مردم و پژوهشگران جذاب بوده است.

در مصر باستان، بو نقش مهمی در فرآیند مومیایی‌سازی داشت. در این فرآیند از روغن‌ها، موم‌ها و مواد معطر برای حفظ بدن و همچنین روح فرد برای زندگی پس از مرگ استفاده می‌شد.

مومیایی شدن در دنیای باستان عمدتاً برای فراعنه و اشراف انجام می‌شد، چرا که بوهای خوشایند نمادی از پاکی و الوهیت محسوب می‌شدند. در حالی که بوهای نامطبوع نشانه‌ای از فساد و زوال بودند.

پژوهشگران…
244
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

14 Feb, 14:00

بر حسب امر مبارک بندگان حضرت مستطاب اجل اشرف اعظم آقای سردار ظفر فرمانفرمای دارالسلطنه اصفهان و مضافات دامت شوکته از روی نقشه موسوم به مرحوم شاه عباس اول که در چهل ستون ميباشد منقوش گرديد به تاريخ 3 شعبان المعظم سنه 1330 به يد احقر نقاشباشی سميرمی.
عکس: منسوب به آنتوان سوريوگين
195
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

14 Feb, 13:55

‌‌🔘 ایران‌شناسی

👁‍🗨 واکنش مدیرکل موزه‌های وزارت میراث‌فرهنگی به حراج آثار تاریخی/ فروش اثر رضا عباسی غیرقانونی است

👁‍🗨 مدیرکل موزه‌های وزارت میراث‌فرهنگی تأکید کرد که فروش تابلوی «پرتره دختر نشسته» اثر رضا عباسی در حراج تهران به دلیل قدمت بالای ۱۰۰ سال، غیرقانونی است.

لیلا خسروی، مدیرکل موزه‌های وزارت میراث‌فرهنگی در واکنش به فروش آثار تاریخی در بیست و دومین دوره حراج تهران که امروز (جمعه ۲۶ بهمن) برگزار می‌شود، گفت:  بر اساس قانون حفاظت آثار ملی و فرهنگی مصوب ۱۳۰۹ و آیین‌نامه‌های اجرایی آن، فروش و خروج هرگونه اشیاء و آثار تاریخی و فرهنگی با قدمت بیش از ۱۰۰ سال بدون اخذ مجوز از معاونت میراث فرهنگی، ممنوع و غیرقانونی است.

او افزود: پیش از برگزاری این حراج، به‌طور رسمی به برگزارکنندگان تذکر داده شد که فروش آثار فرهنگی‌تاریخی بدون مجوز قانونی امکان‌پذیر نیست. اما متأسفانه این هشدارها نادیده گرفته شده و اثر ارزشمندی همچون «پرتره دختر نشسته» رضا عباسی به فروش گذاشته شده است.

خسروی تصریح کرد: اداره‌کل موزه‌ها ضمن محکومیت قاطع این اقدام غیرقانونی، از مراجع ذی‌ربط درخواست می‌کند تا با اقدامات فوری و قاطع، از فروش و خروج این آثار تاریخی جلوگیری کند. همچنین از برگزارکنندگان این حراج انتظار می‌رود تا بدون تأخیر، نسبت به ابطال معاملات انجام‌شده در خصوص این آثار اقدام کنند.

مدیرکل موزه‌ها در پایان سخنانش گفت: حفاظت از میراث فرهنگی ملی یک وظیفه همگانی است و همه دستگاه‌های مسئول باید با قاطعیت در برابر هرگونه تعرض به این آثار ارزشمند بایستند. امید است با همکاری و هماهنگی دستگاه‌های ذی‌ربط، این آثار تاریخی در امان بمانند و به عنوان بخشی از هویت و فرهنگ کهن ایران زمین برای نسل‌های آینده حفظ شوند.
210
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

12 Feb, 17:49

🌀 خلیج فارس

🌀 «خلیج فارس» یا «خلیج همیشگی فارس»، نام ترانه‌ای ملی در اعتراض به دستبرد در نام تاریخی «خلیج فارس» است. این اثر را نخستین بار محمود علیقلی در آلبوم فصل ایثار (کامبیز روشن‌روان) در سال 1360 خواند. اما با نسخه ابی (ابراهیم حامدی) که برای نخستین بار در شهر پاریس اجرا شد پرآوازه شد. شاعر ترانه خلیج فارس، عادل حسنی و آهنگ‌ساز و تنظیم کننده آن محمد شمس است.

با هر نگاه
بر آسمان این خاک
هزار بوسه می‌زنم
نفسم را از رود سپید و آسمان خزر
و خلیج همیشگی فارس می‌گیرم

من نگاهم
از تنب کوچک و بزرگ و ابوموسی نور می‌گیرد

من عشقم را
در کوه گواتر، در سرخس و خرمشهر
به زبان مادری فریاد خواهم زد

تفنگم در دست و سرودم بر لب
همه ایران را می‌بوسم
من خورشید هزارپاره عشق را
بر خاک وطن می‌آویزم

ای وارثان پاکی من آخرین نگاهم
بر آسمان آبی این خاک
و خلیج همیشگی فارس خواهد بود
285
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

10 Feb, 12:49

🌀 همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی برگزار می‌شود

🌀 همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی یکشنبه ۲۸ بهمن‌ماه ۱۴۰۳ از ساعت ۹ تا ۱۸ در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار می‌شود.

در بخش آغازین این همایش، دکتر سیروس نصراله‌زاده رییس پژوهشکده زبان‌شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، دکتر محمدابراهیم زارعی رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، دکتر شاهین آریامنش رییس گروه پژوهشی باستان‌کاوی تیسافرن، دکتر روزبه زرین‌کوب استاد تاریخ ایران، دکتر کورش محمدخانی رییس جامعۀ باستان‌شناسی ایران و دکتر حکمت‌اله ملاصالحی استاد باستان‌شناسی ایران سخنرانی خواهند کرد

ایران‌شناسانی همچون دکتر محمدرضا چیت‌ساز، دکتر یعقوب محمدی‌فر، دکتر جعفر مهرکیان، دکتر اسماعیل همتی ازندریانی، دکتر حمیدرضا پیغمبری، دکتر مهدی فلاح، دکتر زهرا علی‌نژاد، دکتر فرشید نادری و رشید دودانگه، دکتر حمیدرضا سروری، دکتر علی هژبری، دکتر شکوه خسروی، دکتر سجاد علی‌بیگی، دکتر ایرج رضایی، فرهاد مرادی، ایوب سلطانی و دکتر سیدابراهیم رایگانی از نویافته‌های باستان‌شناسی و تاریخی و فرهنگی ایران در دورۀ سلوکی و اشکانی می‌گویند.
409
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

09 Feb, 12:21

نسخه کاملِ مستند کوتاه «اینجا تهران است - لطفاً صحبت کنید» (۱۳۳۸)

در سال ۱۳۳۸ اداره پست دولت فدرال آلمان فیلم مستندی ساخت با نام «اینجا تهران است - لطفاً صحبت کنید» که گروهی از دختران جوان برای آموزش در اداره مخابرات به آلمان اعزام شده بودند. یکی از آنان شهره هاشمی نام دارد که این فیلم او را در سیر و سلوک شهری در تهران دنبال می‌کند و از لابه‌لای موقعیت‌های مختلف، تصویری تازه از تهران آن روزگار به دست می‌دهد.
427
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

18 Jan, 12:28

‌‌🔘 فرهنگ و هنر

👁‍🗨 ویلون‌نوازی ایرانی از یک روح پخته و تفکر عمیق می‌آید

👁‍🗨 نشست پژوهشی «شب ویولن ایرانی» با حضور جمعی از نوازندگان و پژوهشگران موسیقی و با سخنانی از رحمت‌الله بدیعی، مهدی آذرسینا، محمدرضا شرایلی و علی جعفری‌پویان با بررسی سیر تحول ساز ویولن ایرانی از ابتدای ورود به ایران تا امروز، عصر جمعه ۲۸ دی‌ماه به همت مجله تصویری هم‌نوا در سالن استاد جلیل شهناز خانه هنرمندان برگزار شد.

در ابتدای این نشست عطا نویدی(سردبیر هم‌نوا) در سخنانی گفت: ویلون از دوره ناصرالدین‌شاه وارد ایران شد و از آن زمان تا اکنون فراز و نشیب‌های فراوانی را تجربه کرده است اما اوج تحول این ساز زمانی بود که این ساز به دستان ابوالحسن صبا رسید و تاریخ ویولن در ایران به قبل و بعد صبا تقسیم شد. شاگردان صبا هر یک سبک و شیوه‌ای متفاوت از صبا را پی گرفتند اما هیچ‌کدام چیزی بیش از صبا به ساز ویولن اضافه نکردند.

او گفت: یکه‌تازی ویولن در چند دهه و شهرت این ساز در میان مردم شاید دلیل فراموشی اصالت‌های این ساز شد؛ اما پس از چند دهه سکوت خاموشی اینک می‌بینیم دوباره ویولن ایرانی راه اصلی خود را یافته و جوانانی که در این راه قدم می گذارند، نگاه ویژه به همان اصالت‌هایی دارند که صبا برای ویولن ایرانی ترسیم کرد.

وی افزود: «شب ویولن ایرانی» نگاهی گذرا دارد به سیر تحول ویولن ایرانی و می‌تواند مقدمه‌ای برای برگزاری سلسله نشست‌هایی با همین عنوان باشد.

محمدرضا شرایلی: نباید از ۵۰ سال تاریخ ساز کششی در ایران غافل شویم

در ادامه مراسم محمدرضا شرایلی، پژوهشگر موسیقی ایرانی گفت: از اوایل دوره ناصرالدین شاه اتفاقاتی در ایران می‌افتد که یکی از آنها تعامل با غرب است. بعد از آن یک نقطه پررنگ به نام تاسیس دارالفنون را داریم. پنج سال بعد دو موزیسین اروپایی برای تدریس به ایران دعوت می‌شوند. این دو مدتی ارکستری تشکیل می‌دهند و حدود ۱۲ سال موسیقی دارالفنون را…
309
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

18 Jan, 06:09

‌‌🔘 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

👁‍🗨 اولتان بزرگ‌ترین محوطۀ خشتی شمال‌غرب ایران قابلیت ثبت جهانی دارد

👁‍🗨 رئیس گروه باستان‌شناسی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اردبیل گفت: مجموعه تاریخی قلعه اولتان در شمال این استان، به عنوان بزرگترین سایت باستانی خشتی شمال غرب کشور، قابلیت ثبت جهانی دارد.

روح الله محمدی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: مجموعه باستانی اولتان در ساحل رود ارس و در شهر اولتان پارس آباد مغان واقع شده و به عنوان بزرگترین سایت باستانی خشتی شمال غرب کشور با شماره‌های ۳۰۱۶۸، ۳۰۱۷۰ و ۲۶۵۴ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

وی افزود: مجموعه قلعه اولتان شامل گورستان تاریخی (هزاره اول قبل از میلاد)، تپه اولتان (دوره های اشکانی و ساسانی)، ارگ مرکزی اولتان قالاسی (دوره های ساسانی، اوایل اسلام، سلجوقی و ایلخانی)، بخش صنعتگران یا شهر بیرونی (قرن ۲ تا هفت هجری قمری) و خندق و گورستان دوره (ساسانی و اسلامی) است.

آغاز مطالعات باستان‌شناسی از سال ۱۳۵۰

وی ادامه داد: مطالعات باستان شناسی در این سایت تاریخی از سال ۱۳۵۰ ه.ش آغاز گردید و تاکنون ۱۰ فصل مطالعات باستان‌شناسی اعم از کاوش، بررسی و مطالعات ژئوفیزیکی انجام گرفته و نتایج این کاوش‌ها نشان دهنده وجود شهر باستانی با وسعت بیش از ۲ کیلومتر مربع است و شهر تاریخی اولتان در اوایل اسلام با نام «ورثان» در این محدوده واقع شده است.

این باستان شناس اضافه کرد: در راستای حفاظت و صیانت بهتر از شهر تاریخی اولتان، برای اولین بار در سال ۱۳۹۸ نقشه عرصه و حریم قلعه پس از تصویب در شورای حرایم کشور به استانداری اردبیل ابلاغ شد و طرح بازنگری نقشه عرصه و حریم اولتان نیز در سال ۱۴۰۲ از سوی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تصویب و ابلاغ گردید.

محمدی اظهار کرد: در طرح بازنگری عرصه و حریم اثر، بر اساس ضوابط ابلاغی، امکان هرگونه احداث در عرصه اولتان ممنوع و فقط در حریم مجموعه امکان احداث واحدهای گردشگری و…
337
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

17 Jan, 09:33

‌‌🔘 فرهنگ و هنر

👁‍🗨 سؤتفاهمی که درباره واژه «فرسته» پیش آمد!

👁‍🗨 دبیر کارگروه واژه‌های عمومی گروه ‌واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی با بیان اینکه «فرسته» از واژه‌هایی است که توسط مردم ساخته شده است، گفت: این واژه در برابر «سوشیال مدیا پست» ساخته شده است نه «اداره پست».

مهدیه برآبادی، پژوهشگر و دبیر کارگروه واژه‌های عمومی گروه ‌واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در گفت‌وگو با ایسنا درباره برابرنهاد «فرسته» به‌جای «پُست» گفت: واژه‌هایی که در فضای مجازی استفاده می‌شوند، با توجه به اینکه مردم با آن‌ها سروکار دارند، خیلی سریع وارد زبان عموم مردم می‌شوند. کارگروه واژه‌های عمومی در گروه‌ واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی این بار سراغ واژه‌های رایج در فضای مجازی، شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها رفته است. از تازه‌ترین مصوبات این کارگروه می‌توانم به معادل «فرسته» در برابر واژه «پست» (Post) با مترادف سوشیال مدیا پست (Social media post) و سوشیال پست (Social post) اشاره کنم.

او افزود: «فرسته» از ستاک حال فعل «فرستادن» به‌اضافه پسوند «ـه» ساخته شده است که معنای «فرستاده شده» دارد؛ یعنی چیزی که آن را می‌فرستیم، چنانکه در «سازه» یعنی آنچه ساخته شده است. پسوند «ـه» پسوندی پرکاربرد در زبان فارسی است و در واژه‌سازی هم کارایی بسیار دارد.

این پژوهشگر سپس درباره انتخاب این معادل توضیح داد: ما در رسانه‌های اجتماعی محتوایی را اعم از متن، عکس و ویدئو برای دیگران می‌فرستیم، بنابراین از فعل فرستادن برای ساخت واژه «فرسته» استفاده شده است. البته «فرسته» را قبل از اینکه فرهنگستان برای «پست رسانه‌های اجتماعی» مصوب کند، خود مردم از آن استفاده می‌کردند. این واژه جزو معادل‌های موجود بود و فرهنگستان با توجه به درستی فرسته از نظر معنا و قواعد ساخت‌ واژه در زبان فارسی در برابر «پست رسانه‌های اجتماعی» آن را برگزیده است.

او یادآور شد: «فرسته» از نظر ریشه واژگانی مشابه «فرشته» است؛ این دو واژه در زبان‌های باستانی از یک ریشه هستند و در «برهان قاطع» فریشتگان و فریشته به…
575
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

17 Jan, 09:28

‌‌🔘 ایران‌شناسان

👁‍🗨 کزازی چگونه به رشته زبان و ادبیات فارسی علاقه‌مند شد؟/ جایگاه مهم فردوسی و حافظ در خانواده استاد

👁‍🗨 میرجلال‌الدین کزازی در زادروزش، چگونگی علاقه‌مند شدنش را به زبان و ادبی فارسی روایت کرد.
مرجانه حسین‌زاده: در دیاری که واژگان از آب و سنگ جان می‌گیرند و افسون سخن بر جان‌ها می‌نشیند، فرزندی از خاک ایران زاده شد، نام‌آور در آسمان ادب و فرهنگ این کهن‌دیار، میرجلال‌الدین کزازی. او که اکنون در شمار یکی از برجسته‌ترین شاهنامه‌پژوهان جهان جای گرفته، نه‌تنها پژوهنده‌ای سترگ، که سخنوری هنرمند و اندیشمندی ژرف‌بین است.

کزازی در گستره‌ای از زبان و ادب فارسی گام نهاد که کمتر کسی توان ایستادگی در برابر شکوه و ژرفای آن را دارد. شاهنامه، این نامه‌نامی ایران، در دستان او به شکلی نوین و درخشان جلوه می‌کند، گویی رازهای نهفته در واژه‌های فردوسی به صدای او گوش سپرده‌اند تا دوباره زنده شوند چراکه او آنچنان واژگان فارسی سره را به استخدام خود درآورده که هر شنونده‌ای را بیش از پیش، دلبسته آوای جان‌نوازِ زبان‌فارسی می‌کند. او به جان باور دارد که این قیمتی دُر لفظِ دری، نه‌تنها ابزار سخن‌گفتن، که پلِ پیوند میان دل‌ها و خردهاست.

پژوهش‌های بی‌شمارِ او در این زمینه، چه در قالب کتاب و چه در قالب مقاله، افق‌های تازه‌ای از معنای شاهنامه و میراث گرانسنگِ ایران را بر جهانیان گشوده است.

این ادیب و مترجمِ سرشناس نه تنها پژوهنده‌ای بی‌همتا که نویسنده‌ای دلنشین است. قلم او همچون جویباری روان، آکنده از آهنگ و معناست. او در کتاب‌هایی چون «نامه باستان»، «مازهای راز» و «فرزند ایران»، دست خواننده را می‌گیرد و به سفری شگفت‌انگیز در دل تاریخ و فرهنگ ایرانی می‌برد.

زادروز میرجلال‌الدین کزازی، که گویی از دل تارخ می‌آید و به فرداهای دور چشم دوخته است نه تنها یادآور آمدن یکی از فرزندان روشن‌ضمیر ایران به جهان است، که بهانه‌ای‌ست برای گرامیداشت مقام او، که همچون آینه‌ای از شکوه فرهنگ ایران در برابر جهانیان می‌درخشد. وقتی به بهانه زادروزِ پر اَرج‌اش، از قصه پیوندش با…
360
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

15 Jan, 13:25

کالج آمريکاييها (البرز). 1930 م
435
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

12 Jan, 12:30

هر صنمی را که برافروختند
جامه به‌اندازهٔ تن دوختند

رخت مسیحا نکشد هر خری
محرم دولت نبود هر سری

رقم ابوالمعالی
477
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

12 Jan, 05:05

‌‌🔘 فرهنگ و هنر

👁‍🗨 اطلاعات زیادی از این بانوی تاثیرگذار نداریم

👁‍🗨 در دوره‌ای که بسیاری از مردم از نعمت سواد بی‌بهره بودند، انتشار یک روزنامه توسط یک روزنامه‌نگار زن، اتفاقی است بسیار شگفت‌انگیز اما متاسفانه ما این بانو را خیلی کم می‌شناسیم چراکه درباره او اطلاعات اندکی وجود دارد.

مریم عمید سمنانی مشهور به «مزین‌السلطنه» که از او به عنوان نخستین بانوی روزنامه‌نگار ایران یاد می‌شود، اهل سمنان و دارای یکی از نشریات تأثیرگذار در سیر تاریخ مطبوعات کشور به نام نشریه «شکوفه» است.

گفته می‌شود که مریم عمید خواندن و نوشتن و علوم دین را در محضر پدر خویش فرا گرفت و به دلیل برخورداری از استعداد فراوان به آموختن علوم مختلف از جمله زبان فرانسه، فن عکاسی و برخی دیگر از علوم جدید پرداخت.

او هم مدرسه‌ای برای تحصیل بانوان تاسیس کرد و هم با انتشار روزنامه «شکوفه» که ظاهرا دو هفته یک بار منتشر می‌شده، تلاش در روشنگری زنان ایرانی داشت.

تحصیل علم از دید روزنامه «شکوفه» و مبارزه با خرافه‌پرستی و اعتقادات موهومه از جمله مسائلی است که در این روزنامه بدان بسیار تأکید شده است.

مریم عمید از جمله چهره‌هایی است که در دوره قاجاریه زندگی کرده و حالا نمایشی با نام «مزین‌السلطنه» درباره او به نویسندگی مهران رنج‌بر و کارگردانی حمید ملاحسینی روی صحنه رفته است.

ملاحسینی، کارگردان این نمایش با اشاره به تمرکز مهران رنج‌بر، نویسنده این نمایشنامه بر نگارش متون پرتره (چهره محور) درباره انتخاب این نمایشنامه به ایسنا می‌گوید: مهران رنج‌بر در این سال‌ها پرتره‌های گوناگونی نوشته و اجرا کرده است. سال گذشته پیشنهاد اجرای نمایشنامه «مزین‌السلطنه» مطرح شد که بعد از «کریملوژی» دومین پرتره‌ درباره شخصیت‌های فرهنگی در ایران است.

این کارگردان ادامه می‌دهد: واقعیت این است که پیش از مطرح شدن اجرای این نمایشنامه، نامی از این شخصیت نشنیده بودم. در واقع نویسندگان پرتره‌نویس، شخصیت‌هایی را که از یادها رفته‌اند، زنده می‌کنند. بزرگترین دلیل من برای کارگردانی این نمایشنامه، خود…
509
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

12 Jan, 04:52

‌🌀 ایران‌شناسی | گفتگو

🌀 زبان فارسی میراث مشترک تمامی اقوام ایرانی است

🌀دکتر چنگیز مولائی در خصوص تاریخچه فرهنگستان زبان و ادب فارسی اظهار کرد: فرهنگستان زبان و ادب فارسی یک نهاد علمی است که کار اصلی آن حفظ، مراقبت و پاسداری از زبان ملی کشور و انجام تحقیقات علمی و ادبی سامانمند در حوزه زبان و ادبیات فارسی است.

قدمت فرهنگستان در ایران، به ۸۰ سال قبل برمی‌گردد

وی ادامه داد: برای اولین بار مفهوم فرهنگستان، در قرن هفدهم میلادی و در کشورهای غربی به وجود آمد. اما قدمت فرهنگستان در ایران، به ۸۰ سال قبل (سال ۱۳۱۴ شمسی) برمی‌گردد. هرچند که قبل از آن نیز برخی انجمن‌های ادبی برای تقویت زبان فارسی در کار وضع لغت برای مفاهیم جدید بودند. اما هیچکدام از آن انجمن‌ها به‌صورت رسمی فعالیت نمی‌کردند. اما به هرحال می‌توان فعالیت‌های آن‌ها را گام‌های آغازینی برای شکل‌گیری فرهنگستان تلقی کرد.

دکتر مولائی با اشاره به تشکیل انجمنی متشکل از وزارت معارف، صنایع مستظرفه و وزارت جنگ قبل از شکل‌گیری فرهنگستان (سال ۱۳۰۳)، خاطرنشان کرد: این انجمن تلاش می‌کرد برای برخی از لغات فرنگی بویژه در حوزۀ نظامی معادل فارسی وضع کند. همچنین قبل از صدور دستور تشکیل فرهنگستان اول توسط رضاشاه در سال ۱۳۱۴، آکادمی طب در سال ۱۳۱۳ تشکیل یافته بود. هدف از ایجاد این آکادمی، پیداکردن معادل فارسی برای برخی کلمات علمی غربی و ترجمه فارسی تعدادی از کتب خارجی در حوزه علم طب بود. در اولین جلسه همین آکادمی طب بود که کلمه «فرهنگستان» به‌عنوان معادل فارسی واژۀ آکادمی، تصویب شد.

تشکیل فرهنگستان اول در سال ۱۳۱۴

وی اضافه کرد: فرهنگستان اول در سال ۱۳۱۴ شکل گرفت و نخستین جلسۀ آن به ریاست محمدعلی فروغی، رئیس­الوزارء، با حضور ۲۴ تن از اعضای پیوستۀ آن که جملگی از استادان صاحب­نامِ زبان و ادبیات فارسی بودند از جمله علامه دهخدا، استاد بدیع الزمان فروزانفر، ملک الشّعرای بهار، محمد علی فروغی، ابوالحسن فروغی،…
344
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

06 Jan, 11:42

‌‌🔘 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

👁‍🗨 معصومه مصلی سرپرست پژوهشکده باستان‌شناسی شد

👁‍🗨 با حکم محمد ابراهیم زارعی سرپرست پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، معصومه مصلی سرپرست پژوهشکده باستان‌شناسی شد.

 به گزارش ایران ورجاوند به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری در این حکم که به امضای محمد ابراهیم زارعی رسیده آمده است؛ نظر به تعهد، تخصص و تجارب ارزشمند سرکارعالی به موجب این ابلاغ به عنوان سرپرست پژوهشکده باستان‌شناسی منصوب می‌شوید.

سربلندی و توفیق روزافزون سرکارعالی را در انجام مسئولیت‌های محوله به ویژه در راستای تحقق شرح وظایف مصوب با همفکری و تعامل با معاونت‌ها، پژوهشکده‌ها و همکاران پژوهشکده باستان‌شناسی، از درگاه خداوند متعال مسئلت می‌نمایم.

ایران ورجاوند، این انتصاب را به معصومه مصلی شادباش می‌گوید.
225
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

05 Jan, 10:18

🟢 همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی

فیلم و صوت سخنرانی‌های همایش جهان ایرانی: سلوکی و اشکانی منتشر و در دسترس همگان قرار خواهد گرفت.
202
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

05 Jan, 09:20

👁‍🗨 چکیده مقاله‌های همایش جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی منتشر شد

چکیده مقاله‌های همایش جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی به کوشش شاهین آریامنش و هوشنگ رستمی و به قلم ایران‌شناسان منتشر شد.

این دومین کتاب از چکیده‌ مقاله‌های همایش جهان ایرانی است. در کتاب نخست به جهان ایرانی در دورۀ ماد و هخامنشی پرداخته شده بود و در این کتاب به دورۀ سلوکی و اشکانی پرداخته شده است.
719
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

05 Jan, 09:14

‌‌🔘 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی | تازه‌های نشر

👁‍🗨 چکیده مقاله‌های همایش جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی منتشر شد

👁‍🗨 چکیده مقاله‌های همایش جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی به کوشش شاهین آریامنش و هوشنگ رستمی و به قلم ایران‌شناسان منتشر شد.

این دومین کتاب از چکیده‌ مقاله‌های همایش جهان ایرانی است. در کتاب نخست به جهان ایرانی در دورۀ ماد و هخامنشی پرداخته شده بود و در این کتاب به دورۀ سلوکی و اشکانی پرداخته شده است.

کتاب از پیوند زیر در دسترس است.
284
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

05 Jan, 07:13

روایت تکان دهنده کورشدگان در بیمارستان تخصصی نگاه

کور شدن ۹ بیمار که برای درمان آب مروارید به بیمارستان تخصصی نگاه تهران مراجعه کرده بودند، حادثه تکان‌دهنده‌ای بود که ابعاد آن در حال حاضر زیر نظر قاضی سعید احمدبیگی سرپرست دادسرای جرائم پزشکی پایتخت در حال بررسی است.
251
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

04 Jan, 10:02

‌‌🔘 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

👁‍🗨 پاسخ مصطفی ده‌پهلوان رئیس پیشین پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری به یادداشت حسن فاضلی نشلی

👁‍🗨 مصطفی ده‌پهلوان رئیس پیشین پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری در واکنش به نوشته حسن فاضلی نشلی، یادداشتی را منتشر کرده است که در ادامه این یادداشت را می‌خوانیم.

همکاران و دوستان محترم،
در پی انتشار نامه‌ای از سوی یکی از همکاران محترم (جناب آقای دکتر حسن فاضلی نشلی، تحت عنوان دلنوشته‌ای به استاد عزیزم دکتر ملاصالحی) و طرح برخی ادعاها، لازم می‌دانم ضمن دعا برای صحت و سلامتی ایشان، مواردی را کوتاه خدمت شما بیان کنم.
شأن و ارجمندی استاد ملاصالحی برای جامعۀ میراثی کشور شناخته‌شده است. این امر برخاسته از دانش، خرد، صداقت، نجابت و سال‌ها خدمت دلسوزانه ایشان به میراث فرهنگی و تمدنی ایران است و حضور مؤثر و ارزشمندشان در عرصۀ عمومی چه از حیث نظرورزی و توسعۀ مباحث نظری این حوزه و چه در سنگر حراست و صیانت از میراث فرهنگی کشور بی‌نیاز از توضیح است. لذا، ضمن تشکر از نویسندۀ محترم برای بیان نظراتشان، ای کاش نوشتۀ ایشان مبتنی بر غرض‌ورزی، بدگویی و نفرت‌پراکنی نبود. به خلاف نظر نویسنده محترم، در این سالها کوشش استاد ملاصالحی مصروف دعوت به مدارا، شکیبایی، و ایجاد همدلی و همگرایی و پرهیز از قرار گرفتن در دسته‌بندی‌ها بوده است. اگرچه، همواره بر اصول خود که یکی از آن‌ها دفاع بی‌چشم‌داشت از میراث فرهنگی ایران است استوار بوده‌اند. این امر بقدری روشن است که با هیچ تحریف و تخریبی قابل وارونه‌نمایی نیست.
«سنگ بدگوهر اگر شیشه زرین بشکست     قیمت سنگ نیفزاید و زر کم نکند»

۱٫   هرچند مطلب منتشرشده عمدتاً غیرمنصفانه و با کینه‌جویی نوشته شده است، اما طبعاً افراد می‌توانند نظرات شخصی مطابق با واقع یا خلاف‌واقع دربارۀ هر موضوعی داشته باشند. با این حال، نشر عمومی و عامدانۀ تهمت، افترا و اکاذیب به هر قاموسی قابل دفاع نیست. علت اینکه نویسندۀ محترم چنین هجمه‌ای را خطاب به اینجانب مصطفی ده‌پهلوان و همکار گرامی جناب آقای دکتر سجاد علی‌بیگی و…
299
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

04 Jan, 09:59

‌‌🔘 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

👁‍🗨 یادداشت حسن فاضلی نشلی درباره باستان‌شناسی ایران

👁‍🗨 حسن فاضلی نشلی استاد باستان‌شناسی دانشگاه تهران در یادداشتی که خطاب به حکمت‌اله ملاصالحی استاد باستان‌شناسی دانشگاه تهران نوشته شده، نقدهایی را مطرح کرده است.

یادداشت فاضلی را در ادامه می‌خوانید.

بی شک هیچ باستان‌شناسی به اندازه اینجانب تحت تأثیر دانش علمی و معنوی استاد دکتر ملاصالحی نبوده و نخواهد بود. استاد ملا صالحی بیش از همه در شکل‌گیری دانش باستان‌شناسی و روحیات علمی اینجانب اثرگذار بوده و لذا در همه عمرم خود را مدیون وی می‌دانم؛ روح و جانم استاد ملاصالحی است؛ لذا وقتی این دل نوشته را به دست گرفتم، یک نوع احساس گناه و شرمندگی را در خود احساس کردم و از خدا می‌خواهم اگر قصوری در این نوشتار هست؛ بر اینجانب ببخشاید. جان کلام این که نوشته های سالهای اخیر استاد ملاصالحی در باب موضوعات مختلف را نپسندیدم و به ذهنم این‌طور می‌آید که این یادداشت‌ها تأثیر بسزایی در بهبود حال عمومی میراث‌فرهنگی نداشته و در بسیاری از موارد به عکس عمل کرده است. به همین منظور در طی دو سال اخیر و طی تماس‌های تلفنی بارها از ایشان خواهش کردم که مثل دکتر شفیعی کدکنی خود را قربانی افراد نکند و اگر هم یادداشتی می‌نویسد، بیشتر متمرکز بر مسائل کلی میراث باشد و نه جنبه‌های مصداقی آن.
آنچه را که بیش از همه تنم را لرزاند و آن خصیصه را در حکمت ندیدم، برجسته بودن روح بدگویی به این و آن در نوشته‌های دو سال اخیر ایشان است. بیانیه های استاد سرتاسر پر از نگاه چپ‌گرایانه و تنفر از زمین و زمان هست. شاید مشکل عمده نوشتارهای اخیر ایشان در حوزه استحفاظی باستان‌شناسی، تقسیم باستانشناسان به دو گروه و جبهه خیر و شر است. عده‌ای صد پهلوان هستند و عده‌ای دیگر، صورت دیگر دارند؛ در نتیجه ایجاد این دو دستگی نه تنها کمکی به حال و روز باستان‌شناسی نکرد، بلکه به اختلاف بین باستان شناسان…
277
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

03 Jan, 13:18

همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی
342
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

03 Jan, 12:51

‌‌🔘 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

👁‍🗨 همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی برگزار می‌شود

👁‍🗨 گروه پژوهشی باستان‌کاوی تیسافرن و مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی و جامعۀ باستان‌شناسی ایران و انجمن ایران‌شناسی ایران «همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی» را به دبیری علمی دکتر شاهین آریامنش و دکتر هوشنگ رستمی، چهارشنبه ۱۹ دی‌ماه ۱۴۰۳ در مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی برگزار می‌کنند.

در بخش آغازین این همایش، سیدمحمد کاظم بجنوردی رییس مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، دکتر محمدابراهیم زارعی رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، دکتر شاهین آریامنش رییس گروه پژوهشی باستان‌کاوی تیسافرن، دکتر محمود جعفری دهقی رییس انجمن ایران‌شناسی، دکتر کوروش محمدخانی رییس جامعۀ باستان‌شناسی ایران و دکتر حکمت‌اله ملاصالحی استاد باستان‌شناسی ایران سخنرانی خواهند کرد.

برنامه همایش از پیوند زیر در دسترس است.
337
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

01 Jan, 09:28

نسخۀ خمسۀ شاه تهماسبی

۹۴۶ ه‍ .ق عصر صفوی
کتابخانة بریتانیا


کتاب خمسه نظامی شاه‌طهماسبی اثر شاه‌محمود نیشابوری(زرین قلم) بهترین خطاط سلطنتی شاه‌طهماسب صفوی است که توسط اساتید خطاطی و نگارگری ایران، از جمله میرک اصفهانی، میرزاعلی، میرسیدعلی، مظفرعلی و محمدزمان صفحه‌آرایی شده است.

این اثر یکی از نفیس‌ترین نسخ خطی ایران و یکی از برجسته‌ترین آثار در تاریخ هنر کتابت و نگارگری ایران محسوب می‌‍شود. این نسخه که به طور کامل شامل هر پنج مثنوی نظامی گنجوی می‌شود دارای ۸۱۰ صفحه، ۸۰۰ نوع تشعیر و ۱۷ نگاره، از جمله نگارۀ معروف معراج پیامبر اثر سلطان‌محمد است که در نوع خود بی‌نظیر است.

تاریخ تدوین این نسخه ۹۴۶ قمری است و یکی از ویژگی‌های چشمگیر آن تشعیرهای منحصر به فرد و تزئین حاشیه‌های صفحات با نقوش گیاهی و حیوانی طلاکوبی شده است که سابقه‌ای طولانی در تاریخ هنر ایران دارد و در این کتاب به اوج رسیده است.
237
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

01 Jan, 05:35

👁‍🗨 مجموعه مقاله‌های کوتاه بیستمین گردهمایی باستان‌شناسی ایران منتشر شد

👁‍🗨 مجموعه مقاله‌های کوتاه بیستمین گردهمایی باستان‌شناسی ایران به کوشش فرشید مصدقی امینی و فاطمه فرشی جلالی منتشر شد.

این کتاب دربردارندۀ مقاله‌های کوتاه در زمینه باستان‌شناسی ایران است که پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری آن را منتشر کرده است.
372
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

01 Jan, 05:34

‌‌🔘 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی | تازه‌های نشر

👁‍🗨 مجموعه مقاله‌های کوتاه بیستمین گردهمایی باستان‌شناسی ایران منتشر شد

👁‍🗨 مجموعه مقاله‌های کوتاه بیستمین گردهمایی باستان‌شناسی ایران به کوشش فرشید مصدقی امینی و فاطمه فرشی جلالی منتشر شد.

این کتاب دربردارندۀ مقاله‌های کوتاه در زمینه باستان‌شناسی ایران است که پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری آن را منتشر کرده است.
515
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

31 Dec, 10:11

‌‌🔘 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

👁‍🗨 کهن‌ترین نوشته درباره کلیسای سنت استپانوس مقدس

👁‍🗨 درباره دیر استپانوس مقدس در انجیل قدیمی که با سال ۹۸۹ م تحریر شده و در ماتناداران اجمیادزین نگهداری می‌شود، نوشته‌ای موجود است. این انجیل را شخص نیکوکاری به نام گوژی، فرزند واهرام از طرف خود و خویشاوندانش به دیر استپانوس اهدا کرده است.

کلیسای سنت استپانوس جلفا یک شب در سال را پذیرای هزاران مسیحی ارمنی است و همه ساله در یک روز ویژه، گروهی از ارامنه دنیا به این منطقه می‌آیند تا افزون بر زیارت، مراسم خود را نیز برگزار کنند.

استپانوس نخستین شهید مسیحیت به شمار می‌رود. چنان که در انجیل مقدس، در بخش «اعمال رسولان» آمده است وی مردی مومن و دارای سجایای فراوان بود، بیماران را شفا می‌داد، الام آنان را تسکین می‌بخشید و در میان پیروان مسیح، به نیکنامی شهرت داشت. اما بدخواهان نزد روحانیون یهود از او بدگویی کردند و به تحریک آنان استپانوس را به بیرون شهر برند و سنگسار کردند. تصویر سنگسار کردن استپانوس بر دیوار شرقی کلیسا حجاری شده است.

هوهانس حق‌نظریان، استاد دانشگاه و چهره علمی و فرهنگی درباره پیشینه تاریخی کلیسا می‌گوید: درباره تاریخ بنای دیر استپانوس مقدس اطلاع دقیق در دست نیست. در متون کهن روایت‌هایی نقل شده که در آن بنای کلیسا به بارتلمی مقدس، یکی از دو جواری حضرت مسیح که برای تبلیغ مسیحیت به این خطه آمده بودند، نسبت داده شده است. در بررسی‌های پژوهشگران چنین روایت‌هایی مردود شناخته شده است. در مورد قدمت دیر استپانوس مقدس سندی در چند سطر به خط هوهانس وارتاپت یکی از راهبان دیر، موجود است که در ۶۴۹ م نوشته شده و هنوز به طور دقیق بررسی نشده و حاکی از آن است که دیرهای استپانوس و تادئوس مقدس در نیمه‌های قرن هفتم میلادی دایر بودند.

درباره دیر استپانوس مقدس در انجیل قدیمی که با سال ۹۸۹ م تحریر شده و در ماتناداران اجمیادزین نگهداری می‌شود، نوشته‌ای موجود…
292
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

28 Dec, 15:09

👁‍🗨بشنوید/ ژاله آموزگار به روایت «کتاب شب»

زندگینامه و خاطرات ژاله آموزگار، همزمان با بزرگداشت مقام زن و مادر، در استودیو ۶ معاونت صدا، در پنج قسمت ۲۰ دقیقه‌ای ضبط شد.

دکتر ژاله آموزگار یکی از استادان فرهیخته، ساده، صمیمی و دوست‌داشتنی دانشگاه‌های ایران است.

صداقت و اصالت او در رفتار و گفتار، زبانزد اهالی دانشگاه و علاقه‌مندان ادبیات فارسی است.
103
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

28 Dec, 15:05

👁‍🗨منصور یاقوتی، نویسنده برجسته کرمانشاهی درگذشت

این نویسنده معاصر، امروز (هشتم دی) پس از تحمل مدتها رنج بیماری، در سن ۷۶ سالگی درگذشت.

منصور یاقوتی پنجم دی ماه سال ۱۳۲۷ در روستای کیوه‌نان شهرستان سنقر استان کرمانشاه متولد شد. او در زمینه داستان کوتاه و داستان بلند فارسی متون درخشانی خلق کرده و یکی از چهره‌های شاخص در میان نویسندگان دهه ۴۰ و ۵۰ ایران است.


آواز کوه، داستان‌های آهو دره، قصه‌های زاگرس، آیین یارسان در اساطیر قوم کرد، حماسه بابک خرم‌دین، خرچنگ بلندپرواز، دهقانان، چراغی بر فراز مادیان کوه، افسانه‌هایی از ده‌نشینان کرد، گل خاص، پاجوش، مردان فردا، سال‌های پرخاطره، با بچه‌های ده خودمان، زخم، درخت خشک و باغ پرگل بخشی از آثار این نویسنده کرمانشاهی است.
107
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

28 Dec, 15:02

👁‍🗨باستان‌شناسان با کاوش در بریتانیا یک شمشیر بسیار سالم آنگلوساکسون را کشف کردند

به گزارش ایسنا، باستان‌شناسانی که در «کنت»‌ واقع در بریتانیا مشغول کاوش بودند، یک شمشیر قرن ششمی را در یک گورستان آنگلوساکسون کشف کردند.

«آرت‌نیوز» نوشت، این شمشیر که به طور استثنائی سالم باقی مانده است، دارای یک قبضه از جنس طلا و نقره است و در ساخت آن، نقش و نگارهای ظریفی به‌کار رفته است. همچنین روی تیغه شمشیر نوشته‌هایی به خط «رونی»شناسایی شده است. بخش‌هایی از غلاف چرمی و چوبی این شمشیر نیز باقی مانده است.
108
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

27 Dec, 13:29

‌‌🔘 انیران | باستان‌شناسی

👁‍🗨 خوانش الواح ۲۰۰۰ ساله امپراتوری روم؛ مردمان باستانی چگونه با جادوگران و دزدان مقابله می‌کردند؟

👁‍🗨 مطالعات جدید روی ده‌ها لوح به‌جا مانده از معبدی رومی در نزدیکی یولی در گلاسترشایر بریتانیا ابعاد جدیدی را از زندگی روزمره مردمان رومی-بریتانیایی در غیاب نیروی پلیس نشان می‌دهد.

تحلیل بیش از ۸۰ نامه که به خدای رومی «مرکوری» نوشته شده نشان می‌دهد که مردم از او درخواست کمک برای بازگرداندن اموال دزدیده‌شده و مجازات سارقین را داشته‌اند.

در سنت رومی مرکوری خدای ثروت، باروری و پیک الهی بود. اعتقاد بر این بود که وی از نویسندگان، بازرگانان، مسافران، آوارگان و حتی دزدان و راهزنان مراقبت می‌کند.

این نامه‌ها که عمدتاً توسط روستائیان منطقه در حدود ۱۸ قرن پیش نوشته شده‌اند از خدایان برای شناسایی، دستگیری و مجازات مسئولان دزدی اموال مختلف، از جمله اسب، گاو، گوسفند، کندوی عسل، منسوجات، حلقه‌های طلا، زین اسب، لباس زیر زنانه، شنل، کلاه، دستکش، بشقاب‌های فلزی، چرخ‌ها و مقادیر زیادی پول درخواست کمک می‌کنند.

در دو مورد خاص نامه‌ها به مبالغ بسیار زیادی اشاره دارند. یک نامه از مرکوری درخواست کمک برای بازگرداندن ۳۵ هزار دناریوس (معادل بیش ۲۷۰ هزار یورو) می‌کند، در حالی که نامه دیگری وعده می‌دهد که اگر با کمک مرکوری موفق شود قرض‌اش را بپردازد برای سپاس ۱۰۰ هزار دناریوس پیشکش معبد خواهد کرد.

دو نامه دیگر از مرکوری تقاضا می‌کنند عذابی سخت بر جادوگران بفرستد، به‌ ویژه برای جلوگیری از آسیب رساندن آن‌ها به حیوانات مزرعه.

این نامه‌ها که به «الواح نفرین» معروف‌اند و روی صفحات سربی حکاکی شده‌اند، برای نخستین بار در دهه ۱۹۷۰ کشف شدند. اما به دلیل فرسودگی و دشواری خواندن، رمزگشایی آن‌ها تا همین اواخر به طول انجامید.

تاملین در این باره می‌گوید: «این لوح‌های سربی اسناد بسیار مهمی هستند که به ما کمک می‌کنند زندگی در بریتانیا در دوران روم و نحوه تفکر مردم رومی-بریتانیایی را بهتر درک کنیم.»

بیشتر این ۸۵ نامه به زبان لاتین نوشته شده‌اند، اما دو مورد به زبان…
268
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

27 Dec, 13:07

@Palaeoclimatology_Archaeology
233
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

27 Dec, 08:30

‌‌🔘 ایران‌شناسی

👁‍🗨 کلیساهای جهانی ایران در چه وضعیتی هستند؟

👁‍🗨 مدیر پایگاه کلیساهای جهانی ایران، آخرین وضعیت پنج کلیسای ایران را که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است، تشریح کرد و گفت: هیچ نگرانی درباره این کلیساها وجود ندارد.

آلِن گِریگور ـ مدیر پایگاه کلیساهای جهانی ایران ـ در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: در حال حاضر پنج کلیسای ثبت جهانی داریم که شامل کلیساهای تادئوس مقدس (قره‌کلیسا)، سنت استپانوس، مریم مقدس در روستای دره شام، چوپان در جلفا و کلیسای زور زور ماکو است و این‌ها اولویت‌های مرمتی ما هستند. البته پایگاه جهانی کلیساهای تاریخی ایران بر مرمت کلیساهای ملی هم نظارت دارد.

مدیر پایگاه کلیساهای جهانی ایران درباره اینکه کدام یک از کلیساها فعال هستند، اظهار کرد: در خصوص برگزاری مراسم ارامنه، بعضی از کلیساها فعال‌تر هستند اما در تمام کلیساهایی که در شهرها هستند، تمام مراسم‌ها انجام می‌شود در برخی روستاها در اعیاد خاص برنامه‌ها و جشن‌های مختلفی برگزار می‌شود. اما در کل، وضعیت پنج کلیسای ثبت جهانی‌ ایران خوب است و فعال هستند.

او اضافه کرد: مراسم‌های مسیحیان همواره با حمایت تمامی ارگان‌ها به‌خوبی برگزار می‌شود. برای مثال، مراسم‌های آیینی زیارت زیارت قره‌کلیسا (تادئوس مقدس) همیشه مرتب و بدون مشکل برگزار شده است. تمام ارگان‌ها مانند فرمانداری، هلال احمر، آتش‌نشانی و نیروی انتظامی در این زمینه همکاری دارند. در مردادماه سال گذشته، حدود ۴۰۰۰ نفر زائر داشتیم و وضعیت برگزاری مراسم‌ها در هر پنج کلیسا بسیار خوب است.

گِریگور درباره اوضاع بودجه و اعتبارات این پایگاه گفت: از لحاظ بودجه‌ای مشکلی نداریم. پروژه‌های بزرگ هم معمولاً با پیگیری‌های لازم انجام می‌شود. پس از ثبت جهانی کلیساها همیشه امور به‌طور مرتب از طریق وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پیگیری و انجام شده است. همچنین نیروی انسانی و پرداختی‌ها هم مشکلی نداشته، هرچند ممکن است گاهی با کمبود نیرو مواجه شویم یا نیاز به جذب نیروهای جدید باشد، اما تاکنون مشکلی در این زمینه نداشته‌ایم.…
307
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

26 Dec, 17:16

‌‌🔘 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

👁‍🗨 همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی برگزار می‌شود

👁‍🗨 گروه پژوهشی باستان‌کاوی تیسافرن و مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی و جامعۀ باستان‌شناسی ایران و انجمن ایران‌شناسی ایران «همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی» را به دبیری علمی دکتر شاهین آریامنش و دکتر هوشنگ رستمی، چهارشنبه ۱۹ دی‌ماه ۱۴۰۳ در مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی برگزار می‌کنند.

در بخش آغازین این همایش، سیدمحمد کاظم بجنوردی رییس مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، دکتر محمدابراهیم زارعی رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، دکتر شاهین آریامنش رییس گروه پژوهشی باستان‌کاوی تیسافرن، دکتر محمود جعفری دهقی رییس انجمن ایران‌شناسی، دکتر کوروش محمدخانی رییس جامعۀ باستان‌شناسی ایران و دکتر حکمت‌اله ملاصالحی استاد باستان‌شناسی ایران سخنرانی خواهند کرد.

برنامۀ سخنرانی‌ها، در روزهای آینده منتشر خواهد شد.
456
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

26 Dec, 16:04

گچبری چلیپایی جزیره خارک ایران
275
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

26 Dec, 14:00

🌀 بانوی سرخ‌پوش

می‌گفتند نامش «یاقوت» است؛ زاده‌ سال ۱۳۰۵. سرتاپایش قرمز رنگ بود. بقچه‌‌مانندی سرخ‌رنگ همراهش بود که کنار دستش می‌گذاشت و ساعت‌ها گوشه‌ همیشگی میدان فردوسی می‌نشست و نگاه از مردم برنمی‌داشت. انتظار می‌کشید و چشم‌به‌راهی‌اش گویی هرگز پایانی نداشت.

کاسب‌های میدان با آن زن سرخ‌پوش، مهربان بودند. می‌دانستند اهل گپ‌وگفت نیست. اما همه این‌گونه نبودند. رهگذرهایی هم بودند که ناجوانمردانه متلک بارَش می‌کردند و حرفی می‌زدند که آزارنده بود. اما زن سرخ‌پوش اعتنایی نمی‌کرد و پاسخی نمی‌داد. گاهی هم بچه‌هایی که همان حوالی گدایی می‌کردند، سر به سرش می‌گذاشتند. اگر آزارها از اندازه می‌گذشت، برمی‌خاست و به جای دیگری از میدان می‌رفت.

تنها یادگار از آن بانو چند ثانیه‌ای از فیلم خسرو سینایی در مستندی به نام تهران امروز است.

یاقوت اما در مصاحبه‌اش با بهنود همه آن روایت‌های مربوط به چشم انتظاری‌اش را رد می‌کند، بااین همه، هنوز هم ذهن عمومی بی میل نیست یاقوت و مفهوم انتظار را بهم بدوزد و فکر کند به اینکه جز انتظاری ناشی از هجر چه چیزی می‌تواند چشم به راهی این همه سال یاقوت را توجیه کند؟
277
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

26 Dec, 12:05

🟠 چکیده مقاله‌های همایش جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی منتشر شد

🟣 چکیده مقاله‌های همایش جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی به قلم ایران‌شناسان منتشر شد.

این دومین کتاب از چکیده‌ مقاله‌های همایش جهان ایرانی است. در کتاب نخست به جهان ایرانی در دورۀ ماد و هخامنش پرداخته شده بود و در این کتاب به دورۀ سلوکی و اشکانی پرداخته شده است.
246
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

24 Dec, 11:48

🟣 همایش ملی جهان ایرانی: سلوکی و اشکانی، چهارشنبه ۱۹ دی‌ماه ۱۴۰۳ برگزار می‌شود


🟣 همایش ملی جهان ایرانی: سلوکی و اشکانی، چهارشنبه ۱۹ دی‌ماه ۱۴۰۳ در مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی برگزار می‌شود.

برنامۀ سخنرانی‌های همایش در روزهای آینده منتشر خواهد شد.
290
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

07 Dec, 05:54

‌‌🔘 انیران

👁‍🗨 از زیر «نوتردام» چه بیرون آمد؟

👁‍🗨 پس از آتش‌سوزی که تقریباً کلیسای «نوتردام» پاریس را ویران کرد، باستان‌شناسان فرصت کم‌نظیری برای کاوش در زیر این ساختمان در طول بازسازی پنج ساله آن پیدا کردند، که در نتیجۀ آن بیش از ۱۰۰۰ شیء تاریخی کشف شد.

پیش از آتش‌سوزی مهیب کلیسای جامع نوتردام در پاریس، حفاری و کاوش در آن غیرممکن به نظر می‌رسید. با این حال، باستان‌شناسان  این شانس را داشتند تا به واسطه یکی از قوانین فرانسوی درباره باستان‌شناسی پیشگیرانه (برای شناسایی و انجام مطالعه علمی بقایای باستان‌شناسی در خشکی و زیر آب که ممکن است در جریان ساخت و ساز  زمین از بین برود) این کلیسا را کاوش کنند، این روند را در فوریه ۲۰۲۲ آغاز کردند.  

«آرت‌نیوز» نوشت،  گروه‌هایی از مؤسسه تحقیقات ملی باستان‌شناسی (Institut National de Recherches Archéologiques Préventives)، که یکی از آن‌ها به سرپرستی «کریستوف بسنیر» فعالیت می‌کرد، در ابتدا فقط پنج هفته فرصت داشت تا زیر کف سنگی «نوتردام» را حفاری و کاوش کند و فقط اجازه داشت که در عمق ۴۰ سانتی‌متری که با عمق پایه داربست‌ها یکسان بود، کاوش‌ را انجام دهد.  

در نهایت باستان‌شناسان ۱۰۳۵ شیء تاریخی و همچنین یکصد قبر پیدا کردند که تعداد کلی قبرهای این کلیسای جامع را به بیش از ۵۰۰ قبر  رساند. بسیاری از تابوت‌ها به همراه استخوان‌های کشف‌شده، تعیین هویت نشده‌اند.  

یک تابوت سربی که احتمالا به «یواخیم دو بله»، شاعر فرانسوی تعلق دارد، از جمله قابل‌ توجه‌ترین گورهایی است که در این کلیسا کشف شده است.  

سردیس‌ها و مجسمه‌های آهکی، از جمله مجسمه‌ای به شکل مسیح (ع) نیز کشف شدند.

در جریان این کاوش‌ها،  محققان همچنین به درک بهتری دست یافتند که چگونه نوتردام در ابتدا توسط صنعتگران در قرون وسطی ساخته شده بود.

کلیسای نوتردام به طور رسمی در هفتم دسامبر به روی بازدیدکنندگان باز می‌شود.

در ۱۵ آوریل ۲۰۱۹، بینندگان تلویزیون در سراسر جهان به…
152
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

05 Dec, 04:09

👁‍🗨 مظفرالدین شاه قاجار در پاریس، سال ۱۲۸۴ خورشیدی
256
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

04 Dec, 03:57

🦩فلامینگو های مهارلو شیراز
294
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

03 Dec, 16:31

🌀 ۱۶۰ سال با میدانِ توپخانه تهران
322
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

03 Dec, 12:51

‌‌🔘 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

👁‍🗨 همایش ایرانِ ساسانی، روزی روزگاری برگزار می‌شود

👁‍🗨 پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، اداره کل موزه‌های معاونت میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، همایش ایرانِ ساسانی، روزی روزگاری، نگاهی به آثار و دستاوردهای پژوهشی تازه در دورۀ ساسانی و پساساسانی را برگزار می‌کنند.

در این همایش که به دبیری علمی دکتر لیلی خسروی و دکتر شاهین آریامنش به‌مناسبت هفتۀ پژوهش برگزار می‌شود، ایران‌شناسانی همچون دکتر سیروس نصراله‌زاده، دکتر لیلا خسروی، دکتر حمیدرضا دالوند، دکتر شاهین آریامنش، دکتر هوشنگ رستمی، مهرداد پارسایی برازجانی، دکتر عبدالرضا مهاجری‌نژاد، دکتر محمدرضا نعمتی، دکتر نیما آصفی، دکتر میثم لباف خانیکی و دکتر حسین حبیبی به نویافته‌های باستان‌شناسی و زبان‌شناسی و تاریخی دورۀ ساسانی می‌پردازند.

این همایش ۲۸ آذرماه ۱۴۰۳ از ساعت ۹ تا ۱۴ در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تالار حکمت برگزار می‌شود.

پیوند ورود به همایش: https://webinar.ihcs.ac.ir/rooms/gj3-c00-f5s-4iu/join
664
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

03 Dec, 07:45

‌‌🔘 ایران‌شناسی

👁‍🗨 نشست گویش بهدینان یزد

👁‍🗨 نشست گویش بهدینان یزد با سخنرانی دکتر حمیدرضا دالوند، دکتر فرزانه گشتاسب و به دبیری علمی دکتر شاهین آریامنش سه‌شنبه ۲۹ آبان‌‌ماه ۱۴۰۳ ساعت ۱۰ تا ۱۲ در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.
کتاب چهار جلدی واژه‌نامه گویش بهدینان شهر یزد اثر دکتر کتایون مزداپور است که پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و انتشارات هیرمبا آن را منتشر کرده است.

دوازدهمین نشست نقد و بررسی کتاب‌های ایران‌شناسی و زبان‌شناسی، ۲۹ آبان ۱۴۰۳ در سالن ادب پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد. این نشست به بررسی کتاب واژه نامه گویش بهدینان شهر یزد اختصاص داشت که به تازگی جلد چهارم آن نیز منتشر شده است. دبیر این نشست را دکترشاهین آریامنش بر عهده داشت و سخنرانان جلسه دکتر حمیدرضا دالوند و دکتر فرزانه گشتاسب بودند.
دکتر آریامنش با بیان اهمیت و جایگاه فرهنگ‌نویسی و برشمردن سابقه تدوین فرهنگ واژه‌های گویش بهدینان توسط جمشید سروشیان و کیخسرو کشاورز، از ارزشمندی کار سترگ دکتر کتایون مزداپور در تدوین واژه‌نامه گویش بهدینان قدردانی کرد و یادآور شد: در دهه هفتاد دو‌ جلد از این کتاب را پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به چاپ رسانده است. در سال‌های اخیر نشر هیرمبا با تجدید چاپ‌جلدهای اول و دوم، جلدهای سوم و چهارم آن را منتشر کرده است و ‌پنجمین و آخرین جلد این کتاب نیز در سال آینده به چاپ خواهد رسید.
دکتر حمیدرضا دالوند نیز در ابتدای سخن با اشاره به ارجمندی مقام دکتر مزداپور و کار بزرگ ایشان در تدوین چنین فرهنگ پر بار و بزرگ، گفت: «دکتر مزداپور یک انسان آرمانی در فرهنگ ایرانی است، انسانی که تجلی ذات خداوند و تجلی درستی و اشه است.»
دکتر دالوند در ادامه از اهمیت کتاب در جامعه زرتشتی سخن گفت و از رادمردانی چون اردشیر خاضع، کیخسرو راستی و رشید شهمردان که در گسترش فرهنگ ایرانی همت گماشتند،…
429
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

03 Dec, 07:24

‌‌🔘 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

👁‍🗨 شواهد باستانی فلزگری در مهاباد یافت شد

👁‍🗨 برای نخستین‌بار یک محوطه تولید آهن از طریق کاوش علمی در این منطقه مستندنگاری شد و امید است که انجام این پروژه، پژوهش‌های باستان‌شناسی دیگری را در حوضه فلزگری آهن در منطقه جنوب دریاچه ارومیه به همراه داشته باشد.

صلاح سلیمی سرپرست هیئت باستان‌شناسی با اعلام این خبر گفت: محوطه وستا شیخ در جنوب استان آذربایجان غربی، در جنوب شهرستان مهاباد و بر سر جاده خاکی روستای کانی سپی به کانی رش و در حدود یک کیلومتری جاده اصلی مهاباد به سردشت واقع شده است.

او با بیان اینکه وسطا شیخ محوطه ای نسبتاً کوچک و بر روی شیب ملایم در داخل دره کوچک قرار گرفته و بقایای تولید آهن (شامل سرباره ها، سنگ های معدنی آهن، قطعات دم های سفالی) در وسعتی در حدود نیم هکتار پراکنده شده است تصریح‌کرد: این محوطه یک محوطه صنعتی به شمار می آید و اساساً منطقه کانیرش به دلیل کوهستانی بودن منطقه مناسبی برای سکونت نیست و به همین دلیل ما شاهد شکل‌گیری محوطه های صنعتی فصلی در ابعاد کوچک و لایه های کم ضخامت هستیم.

این باستان‌شناس افزود: محوطه وستا شیخ به همراه ۱۷ محوطه دیگر در سال ۱۳۹۸ به سرپرستی ایشان در چهارچوب بررسی محوطه های ذوب آهن محدوده کانی رش مهاباد و باریکایه سردشت شناسایی شد و با توجه به انجام آزمایشهای ترمولومینسانس تعدادی از محوطه ها در دوره اشکانی و اسلامی (دوره سلجوقی) تاریخ‌گذاری می شوند. در ادامه همین پروژه برای درک بیشتر در مورد فلزگری آهن و پاسخ به پرسش های اساسی از جمله که چه زمانی و چگونه فلزگری آهن در این منطقه شروع شده است، همچنین جهت تکمیل اطلاعات در مورد چرخه تولید آهن در منطقه جنوب دریاچه ارومیه کاوش محدود در محوطه وستا شیخ کانی رش مهاباد در دستور کار قرار گرفت.

سرپرست هیئت باستان‌شناسی اظهارکرد: اگر چه به دلیل شرایط آب و هوایی، کاوش…
242
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

03 Dec, 05:46

‌‌🔘 ایران‌شناسان | ایران‌شناسی

👁‍🗨 نشست گویش بهدینان یزد برگزار شد

👁‍🗨 نشست گویش بهدینان یزد با سخنرانی دکتر حمیدرضا دالوند، دکتر فرزانه گشتاسب و به دبیری علمی دکتر شاهین آریامنش سه‌شنبه ۲۹ آبان‌‌ماه ۱۴۰۳ ساعت ۱۰ تا ۱۲ در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.
کتاب چهار جلدی واژه‌نامه گویش بهدینان شهر یزد اثر دکتر کتایون مزداپور است که پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و انتشارات هیرمبا آن را منتشر کرده است.
405
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

02 Dec, 16:40

‌‌🔘 انیران | باستان‌شناسی

👁‍🗨 سفر زمان با مترو

👁‍🗨 تلاقی تونل‌های مترو هنگام حفاری آنچنان در شهرهای مختلف ایران، ‌از جمله شیراز، ‌ اصفهان و تهران چالش‌برانگیز شده‌ است که اکنون، افتتاح ایستگاه آثار باستانی و یک موزه در مترو دومین شهر بزرگ یونان، ایده‌ای هیجان‌انگیز و پندآموز به نظر می‌آید.

ماجرای این موزه در مترو از آنجا آغاز شد که در طول ساخت و ساز ایستگاه‌های مترو در شهر تسالونیکی (سالونیک) یونان که در سال ۲۰۰۶ آغاز شد، کارگران یک بازار دوره بیزانس، یک قبرستان رومی و دیگر گنجینه‌های تاریخ با قدمت طولانی و متنوع کشف کردند.

این یافته‌ها پیشرفت مترو را متوقف کرد و سؤالاتی را درباره چگونگی مدرن شدن شهر و در عین حال محافظت از گذشته غنی این شهر ایجاد کرد. پاسخ این بود که این دو موضوع با نمایش مصنوعات کشف‌شده برای مسافران ترکیب شوند. پس روز شنبه پس از سال‌ها چالش، سیستم مترو در تسالونیکی، دومین شهر بزرگ یونان به طور رسمی افتتاح شد که ایستگاه‌های آن همان آثار باستانی را به نمایش می‌گذارند که تقریباً در  هنگام تکمیل پروژه کشف شدند.

به گزارش رویترز، کریاکوس میتسوتاکیس، نخست وزیر یونان پیش از بازدید از یکی از این ایستگاه‌ها گفت: «این فقط یک پروژه کارهای عمومی نیست که برای شهر بسیار مهم است. بلکه یک موزه نیز هست که احتمالا در جهان منحصر به فرد است. برای رسیدن به قطار از موزه زیرزمینی عبور خواهیم کرد.»

ساخت این مترو نزدیک به ۲۰ سال به طول انجامید که بخشی از آن به دلیل مشکلات تامین مالی در طول بحران بدهی یونان ۲۰۰۹-۲۰۱۸ بود. این نخستین سیستم مترو در یونان است که خارج از آتن قرار دارد.

بنا به گفته پیمانکار پروژه، سازندگان مجبور بودند عمیق‌تر از آنچه در ابتدا برنامه‌ریزی شده بود حفاری کنند (تا ۳۱ متر)، تا مطمئن شوند که تونل‌ها زیر یافته‌های باستان‌شناسی قرار دارند.

ملینا پایسیدو، یکی از باستان شناسانی که آثار…
311
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

02 Dec, 10:08

🔵 دستکش ساسانی، معدن نمک دوزلاخ زنجان ایران
266
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

02 Dec, 04:33

👁‍🗨 دکتر صدیقی، با شناخت وسیعی که از متون تاریخی و ادبی داشت، در کار واژه‌شناسی و تهیۀ فیش توجه بسیار به‌کار می‌برد. او، با کنجکاوی و نکته‌سنجی‌های خاص خود، بر آن بود تا با بهره گرفتن از همۀ ضوابط علمی بتوان در برابر واژه‌های بسیاری که با پیشرفت دانش در جهان کاربرد یافته و می‌یابند، واژه‌های مناسبی در زبان فارسی برگزید و به‌کار بست. با توجه به این زمینه، به دهخدا نزدیک گردید و از سوی ایشان به‌عنوان عضو هیئت پنج‌نفری علمی ناظر بر کار تدوین و چاپ لغت‌نامه برگزیده شد... چنانکه تألیف قسمت اول حرف «پ» در لغت‌نامه کار مستقیم ایشان است.
دکتر صدیقی، با توجه به نیاز مبرم جامعۀ علمی ایران به گزینش واژه‌های جدید، در سال ۱۳۴۸، با فراخوندن جمعی از استادان و صاحبنظران علوم اجتماعی، «انجمن وضع و قبول اصطلاحات علمی علوم اجتماعی» را پایه گذارد و در توجیه گزینش این عنوان چنین می‌گفت: «واژه‌های بسیاری هستند که باید برای آن‌ها در زبان فارسی برابرهایی وضع بگردد. از سوی دیگر، بعضی از مترجمان و نویسندگان و استادان در برابر برخی واژه‌های انگلیسی و فرانسه به وضع واژه‌هایی اقدام کرده‌اند که باید آن‌ها را مورد بررسی قرار داد و نسبت به رد یا قبول آن‌ها اقدام کرد». دکتر صدیقی با تشکیل انجمن مزبور، که از آن با نام «انجمن لغات و اصطلاحات علوم اجتماعی» نیز یاد شده‌است، طی دو سال توفیق آن یافت تا واژه‌های بسیاری را در زمینۀ علوم اجتماعی به تصویب برساند. نمونه‌هایی از واژه‌های برگزیدۀ این انجمن را می‌بینیم:
anthropologie: انسان‌شناسی
anthroarchéologie: باستان‌شناسی انسانی
anthropogenic: تکوین انسان
anthropométrique: انسان‌سنجی
anthropoïde: انسان‌نما
acculturation: فرهنگ‌پذیری
adaptation culturelle: سازگاری فرهنگی
approach*: روال، اسلوب
aristocratie: حکومت اشراف
anthropologie physique: انسان‌شناسی جسمانی
contact culturel: برخورد فرهنگی

* واژۀ approach در فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در حوزه‌های گوناگون علمی، با برابرهای «رویکرد»، «رهیافت»، «گرایش»، «روش» و «تقرب» به‌تصویب رسیده‌است.

منابع: دکتر پرویز ورجاوند، همۀ هستی‌ام نثار ایران؛ یادنامۀ دکتر غلامحسین صدیقی، تهران، شرکت انتشاراتی چاپخش: ۱۳۷۲، ص ۶۹–۷۱؛ فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی.

✍🏻 سمانه ملک‌خانی
322
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

02 Dec, 04:32

👁‍🗨 زادروز غلامحسین صدیقی (دوازدهم آذر ۱۲۸۴ تهران)
306
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

02 Dec, 04:28

👁‍🗨 زادروز ژاله آموزگار (دوازدهم آذر ۱۳۱۸، خوی)
عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی
326
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

01 Dec, 09:27

‌‌🔘 ایران‌شناسان | ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

👁‍🗨 نکوداشت دکتر علیرضا هژبری نوبری برگزار می‌شود

👁‍🗨 نکوداشت دکتر علیرضا هـژبری نـوبری باسـتان‌شـناسِ سرشـناس ایرانی همراه با رونمایی از جشن‌نامۀ وی، دوشنبه ۱۹ آذرماه ۱۴۰۳ از ساعت ۱۴ تا ۱۶ در سالن خلیج‌فارس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برگزار می‌شود.

در این مراسم که به همت مدیریت بین‌الملل و حقوقی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و گروه پژوهشی باستان‌کاوی تیسافرن برگزار می‌شود، دکتر مصطفی ده‌پهلوان، دکتر مریم دارا، دکتر شـاهین آریامنش، دکتر کورش محمدخانی، دکتر مهسا ویسی، دکتر جواد نیستانی، دکتر ولی بخشعلی‌اف، دکتر صفر آشوراف و دکتر محمت ایشیکلی به سخنرانی خواهند پرداخت و از جشن‌نامۀ دکتر هژبری نوبری که به‌کوشش شاهین آریامنش فراهم شده است، رونمایی می‌شود.
608
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

28 Nov, 14:56

🟢 پیکرک بانوی هخامنشی به‌دست آمده از تل ارفاد در سوریه
427
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

28 Nov, 07:47

🌀 بچه‌ خیابان ژاله‌ تهران هستم. چارراه آب‌سردار. پدر، مادر و رگ و ریشه‌ آنها روستایی است. هردو از خور بیابانک که آن زمان روستایی بود محقر و کوچک با آبی شور و چند درخت نخل. کوچیده به تهران.

ابتدایی و دیپلم طبیعی را از دبستان و دبیرستان 15 بهمن گرفتم (1337) و فوق‌لیسانس باستان‌شناسی را از دانشکده‌ باستان‌شناسی و هنر دانشگاه تهران.

از سال 1346 کارم را در همین زمینه پی گرفتم تا امروز ولی هنوز همان محصلم که بودم.

همسرم بیش از ده سال است که روی در خاک کشیده و پنج، شش سالی پس از او تنها فرزندم مهرداد. این روزها در خلوت خودم، روزگار را هرگونه هست- خوب یا بد،- می‌سپرم و چندان منت این ناچیز باقی‌مانده را نمی‌کشم.

هر از چندگاهی شعری می‌سرایم یا قصه‌ای می‌نویسم. برای دل خودم. چندتایی چاپ شده ولی بیش‌تر ورق پاره‌هایی است این‌سو و آن‌سو که خاک می‌خورند.

وآخراین‌که پس از گذشت هفتادواندی سال همان کودک دو ساله‌ای هستم که بودم و شما می‌بینید.
بلوز پروانه خواهرم را پوشیده‌ام و پشت عکس خط پدرم است.

اسماعیل یغمایی
414
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

28 Nov, 06:40

👁‍🗨 پنجمین همایش باستان‌شناسی و هنر ایران در سال 1354 تالار فردوسی دانشگاه تهران

عزت‌الله نگهبان، پرویز ورجاوند، والتر هینتس، نورمن شارپ، هانس لوشای، ولفرایم کلایس و ریچارد فرای.

پرویز ورجاوند گرم سخنرانی است.
414
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

20 Nov, 10:43

‌● ادبیات و کتاب

🔘 ماجرای رباعی معروف در کتاب‌های درسی

🔘 محسن احمدوندی در نوشتاری به انتساب رباعی «کم گوی و به‌جز مصلحت خویش مگوی…» به خواجه‌نصیرالدین طوسی پرداخته و معتقد است این رباعی از خواجه‌ نصیرالدین طوسی نیست.

محسن احمدوندی، دکتری زبان و ادبیات فارسی در یادداشتی که به سیدعلی میرافضلی، رباعی‌پژوه برجستۀ معاصر، تقدیم کرده و به بازبینی او رسیده است و نسخه‌ نهایی آن نیز برای انتشار در اختیار ایسنا قرار داده، نوشته است: «در بسیاری از صفحات مجازی و به تبع آن در کتاب فارسی پایۀ نهم، رباعیِ «کم‌گوی و به‌جز مصلحت خویش مگوی…» به غلط به خواجه نصیرالدین طوسی نسبت داده شده است. یادداشت پیشِ رو می‌کوشد تا سیر انتساب‌های این رباعی به شاعران مختلف را در طول تاریخ ادب فارسی نشان دهد و در نهایت سرایندۀ اصلی آن را مشخص کند.»

در متن نوشتار می‌خوانیم: «در بسیاری از صفحات مجازی و به تبع آن در کتاب فارسی پایۀ نهم، رباعیِ زیر به خواجه نصیرالدین طوسی نسبت داده شده است و آن را از کتاب اخلاق ناصری چنین نقل کرده‌اند:

کم گوی و به‌جز مصلحت خویش مگوی
دادند دو گوش و یک زبانت ز آغاز

چیزی که نپرسند تو از پیش مگوی
یعنی که دو بشنو و یکی بیش مگوی
(فارسی پایۀ نهم، ۱۴۰۱: ۵۲)

این در حالی است که نه‌تنها در اخلاق ناصری که در هیچ‌کدام از آثار خواجه نصیرالدین طوسی و دیگرانی هم که شعری از او نقل کرده‌اند اثری از این رباعی نیست (ر.ک: مدرس رضوی، ۱۳۵۴، ۵۹۸ ـ ۶۲۸؛ نفیسی، ۱۳۳۵: ۷۳ ـ ۸۱؛ اقبالی، ۱۳۷۰: ۹۱ ـ ۱۴۶).

البته مضمون این رباعی در اخلاق ناصری به‌صورت نثر آمده است. خواجه نصیر در بخشی از کتاب خود که دربارۀ آداب سخن گفتن است چنین می‌نویسد:

و از غیبت و نمّامی و بهتان و دروغ گفتن تجنّب کند، چنان‌که به هیچ حال بر آن اقدام ننماید و با اهل آن…
209
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

19 Nov, 06:36

🟠 نشست گویش بهدینان یزد برگزار می‌شود

نشست گویش بهدینان یزد با سخنرانی دکتر بهروز محمودی بختیاری، دکتر حمیدرضا دالوند، دکتر فرزانه گشتاسب و به دبیری علمی دکتر شاهین آریامنش سه‌شنبه ۲۹ آبان‌‌ماه ۱۴۰۳ ساعت ۱۰ تا ۱۲ در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار می‌شود.
زرتشتیان ایران به زبانی با همدیگر سخن می‌گویند که آن را «دری» و «گوری» و «گورونی» می‌نامند. این زبان که اصالتاً زبان مادری برای بهدینان ایرانی بوده و از دیرباز با فارسی همزیستی و همپایی داشته است فهرست بلندی از واژه با بار معنایی و فرهنگی و ساخت آوایی متمایز دارد. کتاب چهار جلدی واژه‌نامه گویش بهدینان شهر یزد اثر دکتر کتایون مزداپور است که پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و انتشارات هیرمبا آن را منتشر کرده است.

پیوند نشست: https://webinar.ihcs.ac.ir/rooms/win-2pe-26t-rhk/join
498
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

19 Nov, 03:22

🔘 دکتر یعقوب محمدی‌فر هموند هیئت علمی همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی
254
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

17 Nov, 10:17

❇️ جشن‌نامه دیوید بیوار

آدریان دیوید هیو بیوار (Adrian David Hugh Bivar) استاد ایران‌شناسی دانشکده مطالعات شرقی و آفریقایی در دانشگاه لندن بود. او در سال ۱۹۲۶ زاده شد و در سال ۲۰۱۵ زندگی را بدرود گفت.

بیوار تخصص ویژه‌ای در شناسایی نشان‌ها و سکه‌های ساسانی و کوشانی داشت. وی همچنین در زمینۀ آیین میترایی و تاریخ شاهنشاهی اشکانی پژوهش‌های ارزنده‌ای انجام داده بود.

جشن‌نامه بیوار در مجلۀ Journal of Inner Asian Art and Archaeology با مقاله‌هایی به قلم ایران‌شناسان گوناگون نوشته و منتشر شده بود.
318
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

17 Nov, 08:28

‌‌🔘 انیران | باستان‌شناسی

👁‍🗨 کشف دسته چاقو کمیاب ۲۰۰۰ ساله

👁‍🗨 قبضه کمیاب یک قبضه چاقو که به شکل گلادیاتور ساخته شده است در نزدیکی «دیوار هادریان» ‌ کشف شد.

باستان‌شناسانی که در انگلستان مشغول کاوش بودند یک قبضه نادر ۲۰۰۰ ساله متعلق به یک چاقوی رومی را که به شکل یک گلادیاتور ساخته شده است کشف کردند که ثابت می‌کند، محبوبیت این مبارزان به یادماندنی تا مرزهای بیرونی امپراتوری روم رسیده بود.

«لایوساینس» نوشت، قبضه این چاقو از آلیاژ مس ساخته شده و یک گلادیاتور را با کلاه‌خود و سپر به تصویر می‌کشد.

در بررسی‌ها مشخص شد که مجسمه گلادیاتور چپ‌دست است. گلادیاتورهای چپ‌دست بدشانس تلقی می‌شدند، اگرچه به برخی از آنها به طور خاص آموزش داده شد که با دست چپ بجنگند تا مزیت منحصر به فردی به آن‌ها بدهند. بر این اساس، محققان این فرضیه را مطرح کرده‌اند که این ویژگی ممکن است به این معنی باشد که گلادیاتور یک جنگجوی خاص را نشان می‌دهد تا یک جنگجوی نمادین.

در روم باستان، مبارزه یا بازی‌های گلادیاتورها یکی از پربازدیدترین انواع سرگرمی عمومی محسوب می‌شد. گلادیاتورها معمولا برده یا جنایتکاران محکوم بودند و مبارزات گاهی به مرگ یک گلادیاتور ختم می‌شد. این مبارزات توسط اعضای طبقه بالای روم، از جمله خود امپراتور، برای نشان دادن ثروت، جشن گرفتن مناسبت‌های خاص و سرگرمی ترتیب داده می‌شد. اگرچه «کولوسئوم» ‌ واقع در رم تا حد زیادی مشهورترین تماشاخانه‌ای است که میزبان بازی‌های گلادیاتوری بوده است، اما این نوع مبارزه‌ها به طور رسمی از ۱۰۵ قبل از میلاد تا ۴۰۴ پس از میلاد در سراسر امپراتوری برگزار می‌شدند.

اگرچه اشیاء، تصویرگر گلادیاتورها از جمله سرامیک، فنجان، لامپ و مجسمه به وفور کشف شده است، ‌ اما این قبضه، یک یافته باستان‌شناسی نادر در بریتانیا به شمار می‌آید. این یافته نشان می‌دهد که شور و شوق گلادیاتوری چقدر فراگیر بوده است.

این قبضه در رودخانه‌ای در «کوربریج»، یک سکونتگاه رومی و پایگاه تدارکاتی…
327
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

17 Nov, 08:26

‌‌🔘 انیران | باستان‌شناسی

👁‍🗨 یک میلیارد دلار هدیه چینی به بریتانیا

👁‍🗨 «موزه بریتانیا» بزرگ‌ترین هدیه در تاریخچه این موزه را در قالب سرامیک‌های چینی به ارزش بیش از یک میلیارد دلار دریافت کرد.

«موزه بریتانیا» یکی از ارزشمندترین مجموعه سرامیک‌های چینی به ارزش ۱.۲۷ میلیارد دلار را به عنوان هدیه دریافت کرد. این مجموعه سرامیک، ارزشمندترین هدیه هنری است که تاکنون به یک موزه در بریتانیا اهدا شده است.

«آرت‌نیوز» نوشت، این مجموعه که از یک‌هزار و ۷۰۰ شیء از جمله یک پیاله متعلق به دودمان «مینگ» منقش یه تصویر چند مرغ تشکیل شده است، توسط متولیان «بنیاد سر پرسیوال دیوید» ‌ اهدا شده است و از سال ۲۰۰۹ تاکنون در یک گالری اختصاصی در «موزه بریتانیا» در قالب مجموعه‌ای که امانت داده شده بود، به نمایش گذاشته شده است.

اهدا چنین مجموعه ارزشمندی در بریتانیا غیرمعمول است. آخرین هدایایی که توسط موزه بریتانیا دریافت شد، مجموعه‌ای بود که به وصیت یک متولی فقید به ارزش ۱۲۳ میلیون پوند یا ۱۵۶ میلیون دلار به این موزه اهدا شد.

«پرسیوال دیوید» در سال ۱۸۹۲ میلادی در بمبئی در یک خانواده یهودی ثروتمند به دنیا آمد. او وارثی ارزشمند و همچنین صاحب تجارت پرسود نساجی و بانکی خانواده‌اش بود. در سال ۱۹۱۴، در سن ۲۲ سالگی به لندن نقل مکان کرد و پس از خرید سه سرامیک چینی، به یک مجموعه‌دار پرشور هنر و ادبیات چینی تبدیل شد.

او در طول سفرهای خود در اروپا، ژاپن، هنگ کنگ و چین اشیائی را به مالکیت خود درآورد. او هزینه بازسازی یک ساختمان را برای نمایش آثار و هنرهای ارزشمند پرداخت. در سال ۱۹۲۷، او رسماً مشاور موزه‌های کاخ ملی چین شد.

به گفته متولیان «بنیاد سر پرسیوال دیوید»، او قبل از مرگش در سال ۱۹۶۴ گفت که مایل است مجموعه خود را با مردم به اشتراک بگذارد.

«جورج آزبورن»، رئیس موزه بریتانیا در بیانیه‌ای اعلام کر که این هدیه «یک رای اعتماد واقعی» به…
261
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

17 Nov, 06:53

🌀مانا و فراسوی آن: پژوهشی درباره سفالینه‌های عصرآهن و متأخر زنجان در موزه ملی ایران منتشر شد

کتاب مانا و فراسوی آن: پژوهشی درباره سفالینه‌های عصرآهن و متأخر زنجان در موزه ملی ایران را مؤسسه ایزمئو با همکاری دانشگاه زابل و موزه ملی ایران به عنوان چهلمین شماره از مجموعه تازه " SERIE ORIENTALE ROMA" مؤسسه ایزمئو در رُم به چاپ رسید.

این کتاب نتیجه مطالعه مجموعه سفالی منسوب به زنجان است که در موزه ملی ایران نگهداری می‌شود. این مجموعه ناهمگون عمدتاً از عصر آهن با برخی قطعات از دوره اسلامی است. بخش عظیمی از این سفال‌ها مربوط به گونه کمتر شناخته شده از فرهنگ مانایی است.
237
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

16 Nov, 12:56

طوق زرین همه در گردن خر می‌بینم

واکنش مهرداد ملکزاده در فضای مجازی درباره خبر به اصطلاح علمی-فرهنگی ...
416
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

16 Nov, 03:41

👁‍🗨 فرهنگ خاکسپاری نخبگان در شوش منتشر شد

💠 کتاب فرهنگ خاکسپاری نخبگان در شوش، تحلیل خاکسپاری‌های تابوت سفالی آغاز عصر مفرغ میانی نوشتۀ Yasmina Wicks را انتشارات Harrassowitz در ویسبادن منتشر کرد.

یکی از وظایف پژوهش‌های باستانشناسی امروزه این است که یافته‌های به دست آمده از نخستین کاوش‌های باستان‌شناسی در محوطه‌های خاورنزدیک را بازبینی کند. ازهمین‌رو نویسندۀ این کتاب، کاوش‌های محوطه شوش در جنوب غرب ایران را بازبینی کرده است.

وی با موشکافی مدارک منتشر شده و نشده مجموعه داده‌های تازه‌ای درباره بیش از ۲۵۰ تابوت گلی تدفینی متعلق به دو هزار سال پیش از میلاد منتشر کرده که تاکنون منتشر نشده بود. این تابوت‌ها برای قرار دادن پیکر مردگان ساخته نشده بودند بلکه این تابوت‌ها به‌عنوان پوشش و برای پوشاندن پیکر ساخته شده بودند، گونه‌ای از خاکسپاری که همزمان در میان‌رودان نیز مشاهده شده است.

Wicks, Yasmina

Elite Mortuary Culture at Susa

An Analysis of Early Middle Bronze Age Clay Coffin Burials
355
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

15 Nov, 16:01

‌‌💠 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی | یادداشت روز

💠 میهن‌دوستی در ایران

💠 همایون‌نامه جشن‌نامۀ دکتر ناصر تکمیل‌همایون مجموعه‌ای از یادداشت‌ها و مقالات است که جمعی از شاگردان، دوستان و همکاران استاد ناصر تکمیل‌همایون به مناسبت مراسم نکوداشت ایشان و هم زمان با جشن هشتاد سالگی استاد نگاشته‌اند. این مجموعه در ۱۵۰۰ صفحه و به قلم بیش از یکصد و پنجاه نفر به کوشش بهرنگ ذوالفقاری گرد آمد. میهن‌دوستی در ایران عنوان مقاله‌ای از شاهین آریامنش در کتاب همایون‌نامه است که در آن، کتاب میهن‌دوستی در ایران نوشتۀ دکتر تکمیل‌همایون را بررسی می‌کند که بخش‌هایی از آن در این نوشتار آمده است.

استاد دکتر ناصر تکمیل‌همایون که عمری است در عرصۀ تاریخ اجتماعی ایران پژوهیده و مقاله‌ها و کتاب‌های بسیاری را برای ایران و ایرانیان قلمی کرده است در اوایل انقلاب اسلامی ایران یعنی در اسفندماه ۱۳۵۹ کتابی را به بوتۀ نشر سپرد که برای میهن و هم‌بستگی هم‌میهنان بود. نگارنده به مناسبت چاپ جشن‌نامۀ دکتر تکمیل همایون که به همت جناب آقای بهرنگ ذوالفقاری منتشر می‌شود در این یادداشت کوتاه به کتاب میهن‌دوستی در ایران نگاهی می‌اندازد و آن را بررسی می‌کند.

این کتاب دربردارندۀ پیشگفتار، هشت بخش و برآیند است که انتشارات استقلال در سال ۱۳۵۹ به عنوان دومین کتاب خود در ۱۹۴ صفحه منتشر کرده است. دکتر تکمیل‌همایون در پیشگفتار چهار صفحه‌ای به مفهوم میهن می‌پردازد که به معنی زادگاه و مولد و محل پرورش آدمی است که نزد همۀ قوم‌ها و ملت‌ها بسیار ارجمند بوده است. واژۀ میهن (Patrie) در زبان‌های غربی از ریشۀ پاتریا (Patria) است و مفهوم سرزمین پدر دارد. وی مفهوم میهن و مفهوم ملت را از هم جداناپذیر می‌داند و بر این باور است که نه ملت بدون میهن می‌تواند قوام یابد و نه سرزمین‌های بدون ملت می‌توانند حد و رسم میهن داشته باشد (۱۳۵۹: ۷).

تصویر: زنده‌یاد استاد ناصر تکمیل‌همایون و شاهین آریامنش در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در سال ۱۳۹۳
338
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

15 Nov, 15:58

👁‍🗨 ناصر تکمیل همایون (۲ آذر ۱۳۱۵ – ۲۵ آبان ۱۴۰۱) جامعه‌شناس و تاریخ‌نگار ایرانی و استاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

تکمیل‌همایون نخستین کتاب خود را با عنوان میهن‌دوستی در ایران در سال ۱۳۵۹ منتشر کرد. او به‌روشنی جایگاه و مفهوم میهن را در نزد ایرانیان از کهن‌روزگاران تا روزگار معاصر بررسیده است و نشان داده است که ایرانیان چگونه به ایران و میهن و سرزمینشان می‌نگریسته‌اند و نیز در چه برهه‌ای شماری چند از بی‌وطنی و دل کندن از میهن دم می‌زدند.
919
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

15 Nov, 12:04

‌❇️ آذربایجان غربی | ایران | کاوش | کتاب

🔘 سازوبرگ اسب‌ها از دوره IVB تپه حسنلوی ایران منتشر شد

💠 کتاب سازوبرگ اسب‌ها از دوره IVB تپه حسنلوی ایران نوشتۀ مود دشااُنزی منتشر شد.

این کتاب برای نخستین‌بار به مجموعه کاملی از سازوبرگ اسب‌های یافت شده از محوطۀ حسنلو در عصر آهن II حسنلو پرداخته است. سازوبرگ‌ها متنوع و گسترده و در بافت‌های دست‌نخورده‌ای بودند چراکه ساختمان‌ها هنگام تاخت‌وتاز غافلگیرانه و خشنی فرو ریختند و در نتیجه آتش‌سوزی محوطه را ویران کرد. سازوبرگ‌هایی که در جای اصلی خود بودند و هنوز نیز برای استفاده آماده بودند، اهمیت ویژه‌ای دارند. این سازوبرگ‌ها همچنین بینش تازه‌ای درباره استفاده از فضا در حسنلو، یکی از مهم‌ترین محوطه‌های عصر آهن شمال‌غرب ایران ارائه می‌دهد.

Equipment for Horses from the Period IVB (ca. 800–۱۰۰۰ BCE) Level at Tepe Hasanlu, Iran

Author: Maude de Schauensee

Hardback

ISBN: 978-1-949057-23-2

Published: 2024

Publisher: University of Pennsylvania Museum of Archaeology and Anthropology
311
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

15 Nov, 09:36

‌‌🔘 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

👁‍🗨 دومین شماره مجلۀ Sinus Persicus (خلیج‌فارس) منتشر شد

👁‍🗨 دومین شماره مجلۀ جهانی Sinus Persicus (خلیج‌فارس) در زمینۀ باستان‌شناسی و تاریخ و فرهنگ خلیج‌فارس به زبان فارسی و انگلیسی منتشر شد.

در این شماره مقاله‌های به قلم ایران‌شناسان درباره تاریخ‌نگاری خلیج‌فارس، سفال شیاردار خراسان جنوبی، آرامگاه‌های الیمایی شوشتر و … منتشر شده است.

گفتنی است روند ثبت این مجله در نمایه‌های جهانی اسکوپوس و وب‌آوساینس در حال انجام است.

https://www.sinuspersicus.ir/
371
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

10 Nov, 08:30

‌● گردشگری و صنایع دستی | گیلان

🔘 کاخ‌موزه بندرانزلی؛ گنجینه‌ای در دل دریا و تالاب

🔘 مدیر کاخ موزه بندرانزلی گفت: این بنا علاوه بر جذابیت‌های یک کاخ؛ نزدیک به ۲۵۰۰ اثر تاریخی از اداوات نظامی، گچ‌بُری‌های منحصر به فرد، تابلوهای نقاشی چهره‌های برجسته همچنین آثار قلم‌زنی زیبا را در خود جای داده است.

ناخدا یکم عرشه، محمود طبسی سبزوار امروز ۲۰ آبان ماه در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: از ابتدای امسال تا کنون نزدیک به ۱۵ هزار بازدید از کاخ موزه بندرانزلی انجام شده که طی مدت مشابه سال گذشته ۱۱ هزار بازدید ثبت شده بود.

وی با اشاره به جذابیت های این کاخ موزه نظامی، گفت: علاوه بر جاذبه کاخ بودن این موزه؛ در حدود ۲۵۰۰ اثر قدیمی در آن وجود دارد از جمله تمساح «گاندوی پوزه کوتاه» تاکسی‌درمی شده که زمان ناصرالدین شاه قاجار هندوستان به ایران هدیه داده، انواع سلاح‌های سرد و گرم قدیمی، شمشیر فتحعلی شاه قاجار همراه با کلاه خود جنگی او، تصاویر و توضیحاتی از قدیمی‌ترین شناورهای نیروی دریایی از جمله ببر و پلنگ اول، تصویر اولین ناو جنگی ایران با عنوان کشتی پرسپولیس که صندلی فرمانده کشتی به همراه تاریخچه این کشتی در این موزه به نمایش گذاشته شده است.

طبسی با بیان اینکه ادوات سنگین نظامی که داخل محوطه وجود دارد علاوه بر زیباییِ خود محوطه و نمای بیرونی کاخ جذابیت خاصی دارد، گفت: تانک‌ها و نفربر به غنیمت گرفته شده در جنگ ایران و عراق، مین‌های دریایی و رودخانه‌ای، لنگرهایی در ابعاد مختلف از جمله لنگر ۱۰ هزار تنی، توپ‌های جاده‌ای در دو نوع سوئیسی و انگلیسی، نفربرها و ادوات جنگی که در محوطه این کاخ موزه قرار گرفته از جمله آثار دیدنی این بنا هستند.

وی با بیان اینکه نمایش چندین اثر فاخر از ظرف‌های قلم‌زنی مربوط به دوران صفویه همچنین لباس طرح دوره هخامنشی که در جشنهای ۲۵۰۰ ساله پهلوی دوم استفاده می‌شده در این موزه به نمایش گذاشته شده، افزود: در…
44
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

09 Nov, 16:03

👁‍🗨 مادر و کودک

عکس از نصرالله کسرائیان
155
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

09 Nov, 10:52

🌀از ورشو تا تهران (خاطرات غم‌انگیز یک مهاجر لهستانی مقیم تهران از دوران جنگ‌ دوم جهانی)
مولف: محمدعلی نیک‌پور 
ویراستار: رضا نیکپور 
سال چاپ: ۱۳۸۸ 
تعداد صفحات: ۱۷۰
▪️بدون ترديد جنگ جهانی دوم يكی از مخوف‌ترين و خون‌بارترين جنگ‌های تاريخ است كه طی آن ميليون‌ها انسان به فجيع‌ترين وضع جان خود را از دست دادند. خانه و خانواده‌ها از هم پاشيد، شهرها تبديل به تلی از خاكستر شد و مردم به نيستی، اسارت و فقر و فحشا كشيده شدند. شهرهای مهم و تاريخی و قديمی جهان در اروپای متمدن با تاسيسات زيربنايي، پل‌ها، تونل‌ها، عمارات و آثار خود در شعله‌های آتش جنگ سوخت و به تلی از خاكستر بدل شد.
از ورشو تا تهران اسم کتاب خاطراتی است که به زندگی یک لهستانی مهاجر به نام هلن استلماخ(آمنه نیک‌پور) می‌پردازد. هلن استلماخ در زمان جنگ جهانی دوم دختری کم‌سن و سال بود. جنگ جهانی دوم برای جز آوارگی برای آن‌ها چیزی به همراه نداشت. به همین علت او به همراه با مادرش به اجبار راهی اتحاد جماهیر شوروی و سپس وارد ایران شدند.
205
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

08 Nov, 09:50

تجلی خدایان اورارتویی بر آثار فلزی

دکتر مریم دارا
266
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

08 Nov, 09:49

نشست برخط موزه ها و میراث فرهنگی
مدیریت بین الملل و حقوقی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برگزار می‌کند:

نقاشی های دیواری پنجکنت در موره هرمیتاژ، آقای دکتر پاول لوریه، موزه هرمیتاژ

الواح آغاز عیلامی در موزه لوور، آقای دکتر فرانسوا دوسه، از دانشگاه لیِژ بلزیک

موزه مجازی تمدن هخامنشی، آقای دکتر پیرفرانچسکو کالیری، از دانشگاه بولونیا ایتالیا



با همراهی آقای دکتر عماد متین از دانشگاه بولونیا



زمان :

27 آبان 1403 از ساعت 14:30 تا 17:30



لینک جهت شرکت به صورت آنلاین:

Https://www.skyroom.online/ch/richt/ila
248
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

08 Nov, 07:36

‌‌🔘 ایران‌شناسی | فرهنگ و هنر

👁‍🗨 «آیین‌های ایرانی در شاهنامه فردوسی» در موزه آبگینه بررسی می‌شود

👁‍🗨 مدیر موزه آبگینه و سفالینه‌های ایران از برگزاری رویداد بررسی آیین‌های ایرانی در شاهنامه فردوسی در بیستم آبان ماه در محل موزه آبگینه خبر داد.

نوید صالح‌وند، مدیر موزه آبگینه و سفالینه‌های ایران با اشاره به برگزاری رویداد بررسی آیین‌های ایرانی در شاهنامه فردوسی در روز یکشنبه بیستم آبان ماه در محل موزه آبگینه، اظهار کرد: آیین‌های ایرانی، از مؤلفه‌های مهم حفظ هویت ایرانی، اسلامی بوده و این آیین‌ها معمولا همراه با حکمت و دلیل هستند. مهم‌ترین کتابی که گویای این آیین‌های ایرانی بوده و آن‌ها را  منعکس و بازگو می‌کند، کتاب شاهنامه حکیم فردوسی است.

این باستان‌شناس افزود: در همین راستا موزه آبگینه در سلسله برنامه‌هایی درصدد پرداختن به آیین‌های ایرانی از کتاب شاهنامه که تاریخ و هویت ایرانیان بوده، است.

صالح‌وند گفت: رویداد پیش رو «بررسی آیین‌های ایرانی در شاهنامه فردوسی» با سخنرانی  محمد رسولی، شاهنامه‌شناس همراه است. او سال‌های متمادی به صورت تخصصی روی کتاب شاهنامه پژوهش کرده و نیز تألیفات متعدد و متنوعی از او در خصوص شاهنامه ارائه شده است.
220
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

07 Nov, 16:11

🟣 خاستگاه دلبستگی انسان به کربوهیدرات کشف شد

بررسی ژنومی نشان می‌دهد انسان باستان از حدود ۸۰۰ هزار سال پیش دارای ژنی بوده است که سبب تجزیه نشاسته به قندهای ساده‌تر می‌شود


بر اساس پژوهشی جدید، منشا علاقه دیرینه انسان به کربوهیدرات‌ها ممکن است به پیش از پیدایش انسان امروزی به‌عنوان گونه‌ای متمایز بازگردد.

به گزارش سی‌ان‌‌ان، شواهد باستان‌شناسی در سال‌های اخیر کلیشه رایج را که انسان باستان برای رشد و تکامل مغزش یک برنامه غذایی متکی بر پروتئین گوشت داشته به چالش کشیده و بررسی باکتری‌های موجود در دندان‌ها نشان داده که انسان‌ از مدت‌ها قبل به کربوهیدرات‌ها علاقه داشته است.

اما در پژوهشی جدید که به‌تازگی منتشر شده است دانشمندان تکامل ژنی را بررسی کردند که به انسان کمک می‌کند برای تامین انرژی مورد نیاز، نشاسته را بشکند و به قندهای ساده قابل هضم تبدیل کند. یافته‌های این پژوهش نشان داد که این ژن‌ها مدت‌ها پیش از پیدایش کشاورزی تکثیر شده بودند.

این گسترش ژنی ممکن است حتی به صدها هزار سال پیش بازگردد، مدت‌ها پیش از آنکه گونه ما (انسان خردمند یا هوموسیپین) یا حتی نئاندرتال‌ها به‌عنوان تبارهای انسانی متمایز ظهور کنند.

پژوهشگران دانشگاه بوفالو در نیویورک ژنوم‌های ۶۸ انسان باستان را بررسی کردند. تمرکز تیم پژوهشی روی ژن AMY1 بود که به انسان امکان می‌دهد نشاسته کربوهیدرات پیچیده را شناسایی کند و با تولید آنزیم آمیلاز، در دهانش تجزیه کند. انسان بدون این آنزیم قادر به هضم غذاهایی مانند سیب‌زمینی، پاستا، برنج یا نان نخواهد بود.

انسان‌ها امروزه نسخه‌های متعددی از این ژن دارند و تعداد این ژن از فردی به فرد دیگر متفاوت است. اما تشخیص چگونگی و زمان گسترش این ژن‌ها برای متخصصان ژنتیک دشوار بوده است.

بنابراین، پژوهشگران دانشگاه بوفالو شروع به بررسی ژنوم‌های باستانی کردند. آن‌ها دریافتند که انسان شکارچی‌ـ‌گردآورنده که ۴۵ هزار سال قبل و پیش از انسان کشاورز می‌زیست به‌طور متوسط چهار تا هشت نسخه از این ژن داشت. این موضوع نشان می‌دهد که انسان امروزی مدت‌ها پیش از آغاز دوره کشاورزی، به نشاسته علاقه‌مند بوده است.

این پژوهش همچنین نشان داد که ژن AMY1 در ژنوم انسان نئاندرتال و دنیسووا نیز تکثیر شده بود. این یافته بدین معنا است که انسان باستان حدود ۸۰۰ هزار سال قبل یک نسخه از این ژن را داشته است.
243
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

07 Nov, 13:38

🌀محمدعلی جمالزاده، پدر داستان‌نویسی کوتاه در زبان فارسی و نیز مترجم که ۱۷ آبان ۱۳۷۶ درگذشت. او همکار سیدحسن تقی‌زاده در روزنامۀ کاوه بود و کتاب «یکی بود و یکی نبود» را نخستین‌بار در ۱۹۲۱ میلادی در برلین چاپ کرد.
243
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

05 Nov, 07:08

‌❇️ ایران | خراسان رضوی | کاوش

🔘 شناسایی پیش از تاریخ دشت توس

💠 برنامه گمانه‌زنی لایه‌نگاری تپه قادرآباد دشت توس (حوضه کشف‌رود) به انجام رسید و از مهم‌ترین نتایج آن تأیید فرضیه توالی فرهنگی و استقرار از دوره نوسنگی تا عصر مفرغ قدیم در این تپه بود.

محمدصادق داوری سرپرست هیئت باستان‌شناسی با اعلام این خبر گفت: تپه قادرآباد از مهم‌ترین استقرارهای حوضه کشف‌رود و اصلی‌ترین عامل شکل‌گیری این استقرار، شریانی حیاتی به‌نام کشف‌رود است که تقریبا از ۱۷۰متری شمال شرق تپه می‌گذرد. تپه قادرآباد حدود ۹متر از سطح زمین‌های اطراف ارتفاع دارد.

او تصریح‌کرد: تپه قادرآباد در سال ۱۴۰۲ بمنظور تعیین عرصه و حریم توسط نگارنده گمانه‌زنی و مشخص شد وسعت تقریبی این تپه از مرکز فعلی‌اش تا شعاع ۱۲۰متری امتداد داشته است و لایه‌های برجا در فاصله ۱۲۰متری از هر طرف تپه به‌دست آمد.

این باستان‌شناس تصریح‌کرد: امسال با حمایت اداره کل میراث‌فرهنگی استان خراسان رضوی و کسب مجوز از پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، گمانه‌زنی لایه‌نگاری این تپه صورت گرفت که از مهم‌ترین نتایج آن تأیید فرضیه توالی فرهنگی و استقرار از دوره نوسنگی تا عصر مفرغ قدیم در این تپه بود.

سرپرست هیئت باستان‌شناسی با بیان اینکه وسعتی که در برنامه تعیین عرصه سال گذشته به آن دست پیدا کردیم، نشان‌دهنده شکل‌گیری یک استقرار شهرنشینی در اواخر هزاره چهارم و اوایل هزاره سوم قبل از میلاد بود افزود: در این فصل تلاش شد ابتدا به‌‌علت تخریب‌های زیاد صورت گرفته و خاک‌برداری‌هایی که با بیل مکانیکی انجام شده بود، بدنه تپه را گمانه‌زنی کنیم، به همین دلیل، دو گمانه خواناسازی به عمق تقریبی ۳۰ سانتی‌متر در بدنه شمالی و جنوبی تپه ایجاد شد و زمانی که یکی از این خوانا‌سازی‌ها به سطح زمین‌های اطراف رسید، گمانه‌ای به ابعاد ۲×۲ متر در پایین آن ایجاد و تا خاک بکر کاوش شد.

داوری خاطرنشان کرد: علاوه بر این دو گمانه، یک گمانه لایه‌نگاری نیز در بخش شرقی برجستگی تپه فعلی ایجاد شد…
359
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

03 Nov, 16:58

👁‍🗨 نقاشی دیواری تازه یافت شده از نیایشگاه سغدی در Djuratepa در منطقه اورگوت سمرقند ازبکستان
1,142
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

03 Nov, 16:55

👁‍🗨 نشست بازخوانی جنبش جنگل

سخنرانان: کاوه بیات، حمید احمدی، گودرز رشتیانی
دبیر نشست: سامان رحمانی
دوشنبه ۱۴ آبان، ساعت ۱۵ تا ۱۷
دانشکده‌ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، سالن دکتر درودیان
391
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

02 Nov, 19:47

‌‌🔘 ایران‌شناسی | فرهنگ و هنر

👁‍🗨 میلیون‌ها سند در آرشیو مطبوعات كتابخانه و مركز اسناد مجلس

👁‍🗨 كتابخانه، موزه و مركز اسناد مجلس‌ شورای ‌اسلامی چندین ‌سال است كه بهره‌ بردن از منابع اسنادی و پژوهشی متعدد و متنوعی را امکان‌پذیر کرده است.

پژوهشگران و روزنامه‌نگاران برای سخن گفتن و قلم‌ زدن درباره شناخت تحولات تاریخی دیرینه ایران تا به امروز نیاز به چه شرایط و امكاناتی دارند؟ در پاسخ به این ‌سؤال می‌توان گفت علاوه ‌بر مشاهدات و تجربه‌های میدانی، پژوهشگران و روزنامه‌نگاران باید بتوانند با اتكا به میلیون‌ها داده و اسناد تاریخی، در گام ‌دوم و در میان‌مدت به ‌مرحله شناخت درك و فهم مسائل روز رسیده تا در گام ‌سوم و در بلندمدت بتوانند فقط با یك‌ گام بیشتر برداشتن، فردای نزدیك و دور كشور را مشاهده و بررسی ‌كرده و برای اهداف بلندمدت آن حداقل در حرفه تخصصی خود برنامه‌ریزی كنند. برای این‌ منظور، برای هر شخصیت پژوهشگر و روزنامه‌نگاری، به‌ویژه در حوزه‌های‌ تخصصی، این‌ نیاز ضروری وجود دارد تا به ‌منابع اسنادی و پژوهشی كه جزو نیازهای‌ حیاتی او محسوب می‌شوند، بدون ‌هیچ مانع و كارشكنی دسترسی داشته ‌باشند. در همین‌ راستا می‌توان ‌گفت؛ این‌ منابع‌حیاتی شامل كتاب‌ها به ‌ویژه كتاب‌های تخصصی، ترجمه‌ها، سفرنامه‌های‌ خارجی و ایرانی، آرشیو روزنامه‌ها و مجلات، اسناد صوتی‌ و ‌تصویری، عكس‌ و ‌آثار ملی در موزه‌ها و… هستند كه در ایران، دسترسی به ‌این ‌‌منابع از طریق امكانات ‌دولتی كه موظف به جمع‌آوری، حفظ و نگهداری از این‌ مجموعه اسناد نفیس و ماندگار هستند، امكان‌پذیر است. خوشبختانه «كتابخانه، موزه و مركز اسناد مجلس‌ شورای ‌اسلامی» كه بیش‌ از یكصد سال قدمت دارد، چندین ‌سال است كه بهره‌ بردن از امكانات‌ حاضر را برای استفاده دانشجویان، پژوهشگران و روزنامه‌نگاران كشور امكان‌پذیر كرده است. بر همین ‌اساس، روزنامه اعتماد در نخستین شماره از ستون «تاریخ اسناد مجلس و دیپلماسی» كه از امروز و به ‌صورت یك‌ روز در هفته راه‌اندازی می‌شود، ابتدا با پرداختن به تاریخچه‌‌ای از تاسیس نخستین…
425
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

02 Nov, 19:45

‌‌🔘 فرهنگ و هنر

👁‍🗨 بررسی ردپای تاریخ در شاهنامه از دستاوردهای مهم فرزین غفوری بود

👁‍🗨 مدیر قطب علمی فردوسی‌شناسی مطرح کرد: فرزین غفوری در کتاب پژوهشی خود «سنجش منابع تاریخی شاهنامه» به بررسی تاریخ در شاهنامه فردوسی و به خصوص ابیات پادشاهی خسرو انوشیروان پرداخت و نشان داد یک یازدهم سروده‌های فردوسی در مقایسه با متون تاریخی دربردارنده گزارش‌های تاریخی بسیار با ارزش و گاه معتبرتر است .

سمیه خاتونی: در پی درگذشت فرزین غفوری پژوهشگر ادبی و عضو انجمن واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، محمّدجعفر یاحقّی پژوهشگر و نویسنده، عضو پیوستهٔ شورای فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی و مدیر قطب علمی فردوسی‌شناسی و ادبیات خراسان در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا بیان داشت: ارتباط فرزین غفوری با ادبیات بیشتر از منظر تاریخی بود.

فرزین غفوری در کتاب پژوهشی خود «سنجش منابع تاریخی شاهنامه» به بررسی منابعی پرداخت که حکیم ابوالقاسم فردوسی برای سرودن شاهنامه و به‌خصوص ابیات پادشاهی خسرو انوشیروان از آن‌ها کمک گرفته بود، همچنین مقالاتی که حاصل مطالعات اولیه اوست، نشان داد که پادشاهی انوشیروان در شاهنامه با بیش از ۴۵۰۰ بیت، یعنی تقریباً یک‌یازدهم کل سروده‌های فردوسی در مقایسه با متون تاریخی اوایل دوره اسلامی دربردارنده گزارش‌های بسیار با ارزش و گاه معتبرتر است و در پی آن این فرضیه به طور جدی مطرح گردید که فردوسی به منبع خاصی ازجمله کتاب «الکارنامج فی سیره انوشروان» دسترسی یافته بود و افزون بر استفاده از شاهنامه ابومنصوری، با استفاده از آن شرح پادشاهی خسروانوشیروان را در شاهنامه تکمیل کرده است.

جعفر یاحقی با تاکید بر دستاوردهای پژوهشی فرزین غفوری ادامه داد: در پی پژوهش‌های غفوری، این فرضیه به طور جدی مطرح گردید که فردوسی به منبع خاصی ازجمله کتاب «الکارنامج فی سیرة انوشروان» دسترسی یافته بود و افزون بر آن با استفاده از شاهنامه ابومنصوری، شرح پادشاهی خسروانوشیروان را در شاهنامه تکمیل کرده است.

وی در ادامه تصریح کرد: تاکنون پژوهش‌هایی که از شاهنامه فردوسی وجود داشت به عنوان یک شاهکار ادبی و حماسی در…
332
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

02 Nov, 19:36

‌‌🔘 ایران‌شناسی | فرهنگ و هنر

👁‍🗨 فارسی در میان ترکان آناتولی زبان رایج بود

👁‍🗨 دهمین دوره جشنواره بین‌المللی ادبیات ترابوزان به مدت یک هفته با حضور اساتید دانشگاه‌ها و علاقه‌مندان ادبیات در شهر ترابوزان و ۱۸شهر دیگر منطقه دریای سیاه برگزار شد.

به گزارش ایسنا، در این همایش که با هدف آشنایی مخاطبان با ادبیات کشورهای دیگر برگزار می‌شود، کشورهای روسیه، گرجستان و ایران مشارکت داشتند و در کنار معرفی شخصیت‌های ادبی این کشورها، درباره برخی از ادیبان هند، پاکستان و ایتالیا هم مقاله‌هایی ارائه شد.

همچنین، یک روز از جشنواره به ادبیات ایران با محوریت «ابوعلی بلعمی»، نویسنده و شاعر ایرانی و طاهره صفارزاده، شاعر، مترجم و پژوهشگر معاصر ایرانی اختصاص یافته بود که در این روز اساتید ادبیات در باره ادبیات ایران و تاثیر این شخصیت‌ها در ادبیات و شعر فارسی سخنرانی کردند.

به دنبال آشنایی با هنر و ادبیات جهان هستیم

در ابتدای همایش اسما آلا ترکمن، دبیر فستیوال گزارشی از برگزاری همایش ارائه داد و با اشاره به اختصاص این روز به شعر و ادبیات ایران، گفت: ما در فستیوال بین‌المللی ادبیات ترابوزان در پی آشنایی با هنر و ادبیات جهان هستیم و بر این اساس با مشورت اساتید دانشگاه‌ها، با انتخاب چهره‌های برتر ادبی و خوانش آثار آنها فرصت طرح و یادآوری آنها را فراهم کنیم.

او با برشمردن ارزش‌های ادبی زبان فارسی و تأثیر آن در ادبیات جهان و ترکیه افزود: ما در این دوره از فستیوال و در حوزه زبان و ادبیات فارسی به شخصیت و آثار ابوعلی بلعمی و طاهره صفارزاده تمرکز داریم.

فارسی در میان ترکان آناتولی زبان مورد توجه بوده است

سیدقاسم ناظمی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در ترکیه نیز گفت: ادبیات فارسی جزو میراث مشترک فرهنگی ایران و ترکیه است و نشان آن وجود دهها هزار کتاب و سند فارسی در کتابخانه‌ها و مراکز آرشیویی ترکیه است. در طول قرن‌های متمادی، زبان فارسی در میان ترکان آناتولی زبان رایج و مورد توجه…
334
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

01 Nov, 13:01

👁‍🗨 آسیب شناسی جریان تاریخنگاری ناسیونالیستی در ایران و افغانستان معاصر

زمان برگزاری:
۱۴ آبان ماه ۱۴۰۳
ساعت ۶ عصر به وقت تهران
ساعت ۷ عصر به وقت کابل

سخنرانان:
دکتر سید عسکر موسوی: افغانستان‌شناس، محقق ارشد دانشگاه آکسفورد، استاد مدعو در دانشگاه علامه طباطبایی

دکتر یوسف متولی حقیقی : پژوهشگر تاریخ معاصر و استاد مدعو دانشگاه های خراسان

نشست به صورت برخط در فضای گوگل میت به آدرس زیر یرگزار می گردد:
https://meet.google.com/nid-pvkg-crt

جهت هماهنگی و حضور در جلسه با شماره ۰۹۳۹۱۹۴۲۱۵۰ و یا به آی دی تلگرام ذیر تماس حاصل فرمایید:
530
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

01 Nov, 08:43

🔘 استاد مهدی رهبر هموند هیئت علمی همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی
401
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

30 Oct, 15:33

🌀 اس‍ن‍اد ت‍ص‍وی‍ری‌ ش‍ه‍ره‍ای‌ ای‍ران‍ی‌ دوره‌ ق‍اج‍ار
م‍ح‍م‍د م‍ه‍ری‍ار، شامیل فتح الله‌یف و فرهاد فخاری تهرانی
386
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

30 Oct, 15:26

👁‍🗨 موقوفه تاریخی منیره خانم ملقب به منیرالسلطنه، همسر ناصرالدین شاه قاجار در بازار بزرگ تهران در حال تخریب است و هیچ صدایی از میراث فرهنگی استان تهران شنیده نمی شود.

مدیریت این موقوفه که به سرای سیگارچی یا سرای منیرالسلطنه شهرت دارد در اختیار اداره اوقاف است.

کسبه بازار خبر دادند که تخریب این بنای 139 ساله با هماهنگی میراث فرهنگی و شهرداری و اوقاف تهران انجام شده است.
در چند روز گذشته سقف دو حجره این سرای تاریخی برچیده و قرار ت صبح فردا سقف حجره سوم برچیده شود.

خیز تخریب موقوفه تاریخی منیرالسلطنه در یکی از گرانترین عرصه های شهر تهران از سال 97 آغاز شد. اما با اعتراض فعالین میراث و شورای شهر با تصمیم وزیر وقت میراث متوقف شد.

صدای میراث
520
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

30 Oct, 09:25

‌‌🔘 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

👁‍🗨 کورش افتخار و ستون سترگی برای انسجام ملی است

👁‍🗨 رییس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با اشاره به اینکه با نگاه علمی و کاوش‌های باستان‌شناسی می‌توان مردم را نسبت به موضوع کوروش آگاه کرد تصریح‌کرد: کوروش سرمایه‌ای برای انسجام ملی کشور است که نباید نادیده گرفته شود.

مصطفی ده‌پهلوان رییس پژوهشگاه که در مراسم افتتاحیه دور دوم نشست « کوروش هخامنشی از افسانه تا واقعیت » در پرتو اسناد و مدارک تاریخی؛ پژوهش‌های باستان‌شناسی و زبان‌شناسی سخن می‌گفت، ایران را سرزمینی ریشه‌دار با عمق فرهنگی، دینی و سیاسی غیر قابل وصف خواند و تصریح‌کرد:  ایران سرزمینی با تاریخی به بلندای حیات بشری با ادبیات غنی، بزرگ مردان و بزرگ زنان بسیار است.

او با بیان‌اینکه، امروز قرار است استادان حاضر در این جمع از نگاه فلاسفه غرب به تاریخ ایران و نام‌آورانی همچون زردشت و کوروش برای ما سخن بگویند گفت: امروز موضوع کوروش و موضوعات دیگر تبدیل به حساسیت‌های نابجا و نالازمی در کشور شده است. کوروش امروز یا به دست منکران‌اش و یا بدست افراطیون با اهداف شوم افتاده است. کوروش افتخار و ستون سترگی برای انسجام ملی است و این سرمایه فرهنگی و تاریخی و دینی را نباید نادیده بگیریم و با نگاه علمی کوروش را برای جوانان و جهانیان شرح دهیم و بگوییم او که بود و چرا مهم است.

ده‌پهلوان افزود: پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، باید در این روزها یک اندیشگاه و محلی برای اندیشیدن باشد، محلی که کنشگرانه در بزنگاه‌های تاریخی به مسائل پرچالش تاریخی ایران ورود و زمینه‌های لازم برای حفاظت از مواریث فرهنگی کشور را فراهم کند.

او خاطرنشان‌ساخت: امیدوارم سال آینده بتوانیم دور سوم این نشست را با نگاهی علمی در مرودشت برگزار کنیم.

رییس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با طرح این پرسش که چرا باید در روز هفتم آبان پاسارگاد و تخت جمشید بسته شود تصریح‌کرد: با نگاه علمی و کاوش‌های باستان‌شناسی می‌توان مردم را نسبت به موضوع کوروش آگاه کرد.…
437
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

29 Oct, 15:21

🌀کل‌کل کل‌ها در بلندی‌های البرز مرکزی

حامد تیزرویان
323
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

29 Oct, 08:39

همایش ملی جهان ایرانی: سلوکی و اشکانی
331
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

29 Oct, 05:08

🌀 کورش بزرگ در منابع دورۀ ساسانی و اسلامی

امین بابادی

ساسانیان در آغاز کار خود نیاز به کسب مشروعیت داشتند و برخی شواهد نشان می‌دهند که آنان این مشروعیت را در قالب انتساب به هخامنشیان و کورش، بانی این دودمان به‌دست آوردند. بااین‌حال بررسی منابع بازمانده از دورۀ ساسانی و بازتاب آنها در منابع دورۀ اسلامی نشان می‌دهد که آنان شناخت چندانی از هخامنشیان نداشتند و نام برخی از شخصیت‌های هخامنشی و به‌ویژه کورش در منابع دورۀ ساسانی یافت نمی‌شود و به او در منابع اسلامی نیز به شکلی مبهم اشاره شده است. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که کورش بزرگ در تاریخ ملی ایران که در منابع دورۀ ساسانی و اسلامی بازتاب یافته‌ است چه جایگاهی دارد؟ یافته‌های این پژوهش نشان خواهد داد که از سدۀ 4 میلادی به بعد در پی دینی شدن حکومت ساسانی، آنان آگاهانه تلاش به دست‌کاری تاریخ مکتوب و شفاهی ایران کردند ...


استناد: بابادی، امین. (1403). “کورش بزرگ در منابع دورۀ ساسانی و اسلامی’’، پژوهشنامۀ ایران باستان، سال 3، شمارۀ 11.

این مقاله در روزهای آینده منتشر خواهد شد.
342
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

29 Oct, 05:03

‌‌💠تازه‌های نشر

🔹کورش بزرگ منتشر شد

🔹کتاب کورش بزرگ، مجموعه مقاله‌های همایش «کورش بزرگ» به کوشش علیرضا افشاری منتشر شد.

به گزارش ایران ورجاوند کتاب کورش بزرگ، مجموعه مقاله‌های همایش «کورش بزرگ» دربردارندۀ ۲۵ مقاله پژوهشی درباره کورش بزرگ است که به کوشش علیرضا افشاری توسط نشر شورآفرین منتشر شده است.

در سرآغاز این کتاب، علیرضا افشاری دربارۀ برگزاری کورش و همایش کورش بزرگ چنین نگاشته است: در این سال‌ها برای بسیاری از شخصیت‌ها و نیز مناسبت‌های فرهنگی و تاریخی کشور بر دستِ نهاد‌های علمی و شبه‌علمی همایش‌هایی گرفته شده است، اما برای مهم‌ترین شخصیت تاریخی کشورمان، که یک‌پارچگیِ حوزه‌ی فرهنگی و تمدنی‌مان و شکل‌گیریِ کشور دیرپای‌مان ایران را مدیون تلاش‌های هدف‌مند و به‌ویژه انسان‌سازِ او هستیم، تا کنون همایشی علمی برپا نشده بود. این سبب شد تا بارِ چنین حرکتی بر دوشِ سازمانی مردم‌نهاد که، بیش‌تر، کار‌هایی ترویجی در حوزه تاریخ و فرهنگ ایران انجام می‌دهد قرار گیرد.

فتوحات کورش در آسیای کوچک: تصرف لیدی و ایونی نوشتۀ علی نوری
و مهرداد قدرت‌دیزجی؛ ناهماهنگی گاهنگار تاریخی خاندان کورش بزرگ در منابع؛ آری به
مدارا جهان می‌توان گرفت نوشتۀ فرشید خدادادیان؛ نگاه کورش به مذهب نوشتۀ زینب
اسدی؛ پوشاک زنان هخامنشی نوشتۀ هاشم همراهی و رقیه سلطانی؛ کورش هخامنشی میراث‌دار
سیاست‌های هوخشتره نوشتۀ حمدی کاویانی‌پویا و بررسی ریشه‌های مصری تاج کورش در
پاسارگاد و چرایی به‌کارگیری آن نوشتۀ کاوه متین و علیرضا افشاری شماری از مقاله‌های
این کتاب است.

همچنین گزارش پیش‌نشست‌های همایش کورش بزرگ دربردارندۀ پیش‌نشست
علوم سیاسی و ایران باستان با حضور داوود هرمیداس باوند؛ حمید احمدی و علی محمودی؛
پیش‌نشست جامعه‌شناسی و ایران باستان با حضور شروین وکیلی و آیت‌الله میرزایی؛
نشست کورش بزرگ و نیازهای ایران معاصر با حضور حکمت‌الله ملاصالحی و زاگرس زند
منتشر شده است.

درود به کورش سرودۀ ادیب برومند، صلح کورش سرودۀ محمد
نجاری، من بندهای برده‌داری را بریدم سرودۀ هما ارژنگی، سفیر صلح سرودۀ مهدی راضی
و…

🔹https://iranvarjavand.ir/?p=3070
321
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

29 Oct, 04:38

👁‍🗨 ادب و اخلاق در ایران پیش از اسلام و چند نمونه از آثار آن در ادبیات عربی و اسلامی

نویسنده: محمد محمدی ملایری

این کتاب خلاصه چند فصل از کتاب «ادبیات ایران در دوره ساسانی از خلال آثار آن در ادبیات عربی و اسلامی» است. مولف در ابتدای کتاب حاضر، مطالبی درباره انتقال آثار ساسانی به دوران اسلامی و اخلاق و ادب در دوره ساسانیان بیان کرده، سپس به معرفی ترجمه آثار اخلاقی ایران در زبان عربی و سیر آن در فرهنگ اسلامی پرداخته است. چند کتاب یا رساله از ترجمه های این آثار نیز به عنوان نمونه آمده و برای درک تأثیر اخلاقی این آثار، ضمن معرفی کتاب،‌ گزیده ای از مطالب فارسی و ترجمه آن درج شده است. آثار اخلاقی، ادبی ای چون: جاودان خرد، خطابه انوشیروان، آداب بزرجمهر و چند اثر دیگر مورد بررسی قرار گرفته اند. محمد محمدی این تلخیص را در سال 1352 به انجام رسانده و توسط انتشارات اداره کل نگارش وزارت فرهنگ و هنر به چاپ رسانده است.
487
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

29 Oct, 04:35

👁‍🗨پرویز به کالج می‌رود (حدود ١٣١٢)

🟣 پرویز به کالج می‌رود. عنوان فیلم مستند ۱۶ میلی‌متری سیاه و سفید و صامتی است که در حدود سال ۱۳۱۲ خورشیدی توسط کالج البرز تهران (دبیرستان البرز امروزی) تولید شده است.
مستند با نقشه سفری از نیویورک به مقصد تهران آغاز می‌شود و گوشه‌هایی از روزگار مردم ایران در آن سال‌ها را نشان می‌دهد و سپس با ارائه تصویری زیبا از دبیرستان البرز و رشته کوه‌های البرز در پس‌زمینه وارد داستان اصلی فیلم می‌شود.
درست در حدود همین سال‌ها است که دو ساختمان اصلی کلاه فرنگی دبیرستان البرز توسط نیکلای مارکوف، معمار گرجستانی ساخته و کلاس‌های متوسطه به این ساختمان منتقل می‌شوند. دورانی طلایی با مدیریت دکتر ساموئل مارتین جردن در چهار راه کالج امروزی برای دبیرستانی برجسته در ایران نوین آغاز می‌شود
209
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

29 Oct, 04:27

‌❇️ ایران | تهران

🔘 شهرداری در ری عزم تخریب و امحاء یک گورستان تاریخی را کرده است؟

💠 مدیر پایگاه ملی ری از تعرض پروژه «بام ری» یا «باغ طبرک» به گورستان تاریخی «زیرین» خبر داد و گفت: پروژه شهرداری در ری بدون مجوز و طرح مصوب از مراجع میراث فرهنگی است و باید متوقف شود.

قدیر افروند، مدیر پایگاه میراث ری (زیرمجموعه وزارت میراث فرهنگی، ‌گردشگری و صنایع دستی) به ایسنا گفت: از ماه‌های گذشته تاکنون سه بار پایگاه ملی ری از دادستان محترم شهرستان ری درخواست توقف پروژه شهرداری منطقه ۲۰ تهران موسوم به «بام ری» یا «باغ طبرک» را داده است. روز گذشته (یکشنبه ۶ آبان‌ماه) با بازدید از روند غیرقانونی و مخرب پروژه سرانجام علیه شهرداری و عوامل پروژه در دادسرای عمومی و انقلاب اسلامی شهرستان ری شکایت کرده‌ایم و خواستار متوقف کردن پروژه شدیم و این را حضورا هم به مدیر پروژه اعلام کردیم.

افروند اظهار کرد: متاسفانه این پروژه که در سال‌های گذشته بدون مجوز و طرح مصوب از مراجع میراث فرهنگی شروع شده بود در نهایت بی‌توجهی به میراث فرهنگی ری، همین روند را پی گرفته بود که پایگاه ملی ری ضمن ورود به موضوع برای نخستین‌بار در اواخر بهار امسال از طریق یگان حفاظت میراث فرهنگی به توقف و تعطیلی پروژه اقدام کرده بود.

او افزود: با شکایت از شهرداری در ری و متعاقب آن ورود دادسرای ری به موضوع، تصمیماتی گرفته شد که متاسفانه شهرداری هیچگاه به آنها عمل نکرد و ناگزیر پایگاه ملی ری برای آخرین‌بارعلیه مسئولان ذی‌ربط شهرداری در ری و پروژه بام ری شکایت کرده و خواستار توقف کامل پروژه شد.

این باستان‌شناس افزود: متاسفانه در ری بسیاری مواقع آثار میراث فرهنگی و تمدنی قربانی به اصطلاح پروژه‌های نمایشی و خسارت‌بار شده‌اند! و این‌بار اجازه نخواهیم داد خود مسئولان که تکلیف قانونی دارند میراث تمدنی ری را قربانی اهداف کوتاه‌مدت خود کنند.

مدیر پایگاه میراث ری یادآور شد: کوه اسطوره‌ای بی‌بی شهربانو که پیش از…
258
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

28 Oct, 13:36

✍️جغرافیای تاریخی تهران
▪️نویسنده: محسن معتمدی
▪️انتشارات: نشر دانشگاهی
▪️سال چاپ: ۱۳۸۱
282
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

28 Oct, 13:31

👁‍🗨 آرامگاه کورش در پاسارگاد، عکس از ارنست هرتسفلد باستان‌شناس آلمانی
647
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

28 Oct, 13:29

کورش بزرگ
311
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

28 Oct, 13:25

یک زن در شهر شبرغان مرکز ولایت جوزجان امروز (دوشنبه) هم‌زمان شش طفل به دنیا آورده است.

کاظم صدیقی رییس یکی از شفاخانه‌های خصوصی در این شهر در این باره گفته است که نوزادان شامل چهار دختر و دو پسر اند که همه‌ی آنان از نظر جسمی سالم اند.

به گفته کاظم صدیقی، وضعیت مادر نوزادان نیز قناعت‌بخش است.

@HeratTimess | هرات تایمز
222
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

28 Oct, 07:10

‌‌🔘 ایران‌شناسی

👁‍🗨 زبان قدمتی چندهزار ساله دارد/ متاسفانه هنوز اطلسی از زبان و گویش ایرانی نداریم

👁‍🗨  عبدالمجید ارفعی، متخصص زبان‌های باستانی گفت: گویش‌های ایرانی پس از فرازونشیب‌های بسیار هویت ایرانی را حفظ کرد، زبان ما قدمتی چندهزار ساله دارد و امیدوارم که این دانشنامه‌ باعث حفظ زبان و گویش‌های ایرانی شود.

آیین رونمایی از «دانشنامه برخط زبان‌ها و گویش‌های ایرانی» یکشنبه ۶ آبان در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد. در این برنامه، کاظم موسوی بجنوردی، عبدالمجید ارفعی، ژاله آموزگار، محمّد دبیرمقدّم و نادره نفیسی سخنرانی کردند و پیام تصویریِ گارنیک آساطوریان، احمد پاکتچی و اسفندیار طاهری پخش شد. همچنین فیلم مستندی ساختۀ سهام‌الدّین بورقانی به نمایش در آمد.

امیدوارم دانشنامه باعث حفظ زبان و گویش‌های ایرانی شود

عبدالمجید ارفعی، متخصص زبان‌های باستانی و مترجم منشور کوروش هخامنشی گفت: گویش‌های ایرانی پس از فرازونشیب‌های بسیار هویت ایرانی را حفظ کرد، زبانی که از زمان هخامنشیان تکمیل شد و در ادامه بخش‌هایی از آن را دور انداختیم، زبان ما قدمتی چندهزار ساله دارد و امیدوارم که این دانشنامه باعث حفظ زبان و گویش‌های ایرانی شود.

او ادامه داد: نیاز نیست زبان را خراب کنیم، نباید کلمات فارسی را جمع عربی ببندیم، به خاطر دارم ۳۰ سال پیش نقدی درباره کتاب‌های تاریخ مدارس نوشته بودم و در بخشی عنوان کردم که چرا مثلاً از کلمه فرامین استفاده کردیم، پاسخ این بود که فلانی عرب‌ستیز است، یعنی فقط از ۲ صفحه مطلب همین را دیده بودند!

ارفعی افزود: همین حالا واژه‌های ایلامی در گویش‌های جنوبی رایج است، متاسفانه اروپایی‌ها بیش از ما در ۳۰-۴۰ سال گذشته به این موارد توجه داشته‌اند، صحبت دیگرم این است که برخی می‌گویند زبان عربی فنی‌تر است زیرا به عنوان مثال برای یک کلمه ۱۵ کلمه مشابه دارند، خیر این به معنای کامل بودن نیست بلکه به دلیل آن است که زبان عربی گویش‌های مختلف را در خود ادغام کرده است.

متاسفانه اطلس جامعی درباره زبان‌ها و گویش‌های ایرانی نداریم

ژاله آموزگار دیگر سخنران…
253
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

28 Oct, 07:08

‌‌🔘 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

👁‍🗨 ارائه ۲۱ مقاله در چهارمین همایش بین المللی معماری دست کند

👁‍🗨 ‌مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان گفت: با برررسی مقالات ارائه شده به دبیرخانه چهارمین همایش بین المللی دست کند، ۲۱ مقاله پذیرش و در خرم آباد ارائه می‌شوند.

عطا حسن پور در گفت و گو با ایسنا افزود: این همایش از ۲۲ تا ۲۴ آبان و با حضور ۷۰ شرکت کننده در سطح ملی و بین المللی با مقالاتی از پژوهشگران داخلی و پژوهشگرانی از کشورهای فرانسه، ایتالیا و ترکیه برگزار می شود.

وی تصریح کرد: این همایش با محورهای مفاهیم و مبانی نظری، بستر فرهنگی و میراث ناملموس، بستر طبیعی در معماری دست کند، تجارب و حفاظت از معماری دست کند و با شعار “تاب آوری در برابر مخاطرات، تغییر اقلیمی و بلایا” در اتاق بازرگانی خرم آباد برگزار خواهد شد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان با اشاره به حضور رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور، رییس پژوهشکده ابنیه و بافت های تاریخی کشور، پژوهشگران داخلی و خارجی و استاندار لرستان در چهارمین همایش بین الملی، اظهار کرد: این همایش با همکاری اتاق بازرگانی خرم آباد، صندوق توسعه صنایع‌دستی و فرش دستباف و احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی کشور، دانشگاه هنر، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه تهران، دانشگاه لرستان و ایکوموس ایران برگزار می شود.

وی اضافه کرد: با توجه به اینکه لرستان یکی از قطب های معماری دست کند ایران محسوب می شود؛ تاکنون پژوهش های باستان شناسی و میدانی به عمل آمده که بیش از یکصد معماری دست کند در استان شناسایی و ۵۰ اثر از آنها مستند نگاری شده است.

حسن پور افزود: در پایان این همایش، کتاب مجموعه مقالات منتشر خواهد شد.همایش بین المللی معماری دست کند پیش از این در شهرهای کرمان، تهران و همدان برگزار شده است.

چهارمین همایش بین المللی معماری دست کند روزهای ۲۲ تا ۲۴ آبان به میزبانی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری…
228
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

28 Oct, 05:49

‌‌🔘 ایران‌شناسان

👁‍🗨 بازخوانی تاریخی راهبردهای ترسیم نقشه‌های خلیج‌فارس (۱۶۰۰-۱۹۰۰)

👁‍🗨 نشست «بازخوانی تاریخی راهبردهای ترسیم نقشه‌های خلیج‌فارس (۱۶۰۰-۱۹۰۰ م.)» در تالار دکتر حبیبی بنیاد ایران‌شناسی، ‏برگزار می‌شود.

چهارمین نشست، با عنوان «بازخوانی تاریخی راهبردهای ترسیم نقشه‌های خلیج‌فارس (۱۶۰۰-۱۹۰۰ م.)» روز سه‌شنبه ۸ آبان ۱۴۰۳ ساعت ۱۰ تا ۱۲ در بنیاد ایران‌شناسی، تالار دکتر حبیبی ‏برگزارمی‌شود.

این نشست با ارائه مجری طرح فاطمه فریدی‌مجید، عضو هیئت علمی بنیاد، برگزار خواهد شد. محور این نشست چگونگی بازتاب سیاست‌های کشورهای اروپایی در قبال ایران و خلیج‌فارس، در نقشه‌های تاریخی خلیج‌فارس است. در این پژوهش به مطالعه تأثیر تحولات سیاسی جهان و منطقه، بر ترسیم نقشه‌های تاریخی در مقطع زمانی ۱۶۰۰ تا ۱۹۰۰ م. پرداخته شده است.

بنیاد ایران‌شناسی میزبان (حضوری) علاقه‌مندان به مطالعات ایران و ایران‌شناسی در این نشست است.‏
230
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

28 Oct, 05:06

🌀 مقاله‌های پذیرفته شده در همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی در مجلۀ جهانی Ancient Iranian studies منتشر خواهد شد.
232
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

28 Oct, 05:01

👁‍🗨پَهپاد یا پهباد؟

گاهی دیده می‌شود سرواژۀ «پهپاد» را «پهباد» تلفظ می‌کنند که نادرست است. «پهپاد» سرواژۀ «پرنده‌ی هدایت‌پذیر از دور» است که فرهنگستان زبان و ادب فارسی آن را برابر Unmanned aerial vehicle برگزیده است.
«پهپاد» به‌روشِ «سرواژه‌سازی» ساخته شده است. در سرواژه‌سازی معمولاً نویسه‌های اول واژه‌های یک عبارت به هم می‌پیوندند و لفظی می‌سازند که می‌توان آن را مانندِ یک واژه تلفظ کرد. برخی از شناخته‌شده‌ترین سرواژه‌ها عبارت‌اند از: هما (هواپیمایی ملی ایران)، سیبا (سامانۀ یک‌پارچۀ بانکی)، برجام (برنامۀ جامع اقدام مشترک)
305
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

26 Oct, 15:42

‌‌🔘 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

👁‍🗨 همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی برگزار می‌شود

👁‍🗨 گروه پژوهشی باستان‌کاوی تیسافرن و مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی و جامعه باستان‌شناسی ایران و انجمن ایران‌شناسی ایران «همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی» را به دبیری علمی دکتر شاهین آریامنش و دکتر هوشنگ رستمی و دبیری اجرایی محمد جمالی در ۱۲ دی‌ماه ۱۴۰۳ برگزار می‌کند.

گروه پژوهشی باستان‌کاوی تیسافرن در ادامۀ همایش‌های جهان ایرانی، با هدف پرداختن به جهان ایرانی در دوران پس از شاهنشاهی هخامنشی و نیز شاهنشاهی اشکانی بر آن است تا همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی را با مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی و جامعه باستان‌شناسی ایران و انجمن ایران‌شناسی ایران به دبیری علمی دکتر شاهین آریامنش و دکتر هوشنگ رستمی و دبیری اجرایی محمد جمالی در ۱۲ دی‌ماه ۱۴۰۳ برگزار کند. ازاین‌رو از پژوهشگران گرامی دعوت می‌شود تا مقاله‌‌های پژوهشی خود را در زمینۀ محورهای همایش از وبگاه https://www.ncpwspp.tissaphernesarc.ac.ir/ به دبیرخانۀ همایش بفرستند.

گفتنی است چکیده‌های پذیرفته شده، در کتاب چکیده مقاله‌های همایش منتشر خواهد شد و در روز برگزاری همایش در دسترس همگان قرار خواهد گرفت. همچنین اصل مقاله‌های همایش، پس از برگزاری همایش در مجلۀ بین‌المللی پژوهشنامه ایران باستان -نمایه شده در وبگاه اسکوپوس- منتشر خواهد شد.

محورهای همایش

دین، هنر و معماری؛

تاریخ فرهنگی و اجتماعی؛

نویافته‌‌های باستان‌شناختی؛

اقتصاد، معیشت و بازرگانی؛

تاریخ و جغرافیای سیاسی و اداری؛

مرزهای ایران و جغرافیای تاریخی؛

برهم‌کنش‌های ایران با همسایگانش؛

محور ویژه:

مطالعات باستان‌شناختی و تاریخی سلوکی و اشکانی در چشم‌انداز جغرافیایی و فرهنگی کرانه‌های خلیج‌فارس، تنگۀ هرمز و دریای مکران.

پایان زمان دریافت چکیده مقاله: چهارشنبه ۳۰ آبان‌ماه ۱۴۰۳

پایان زمان دریافت اصل مقاله: آدینه‌روز ۳۰ آذرماه ۱۴۰۳

زمان برگزاری همایش: چهارشنبه ۱۲ دی‌ماه۱۴۰۳

مکان برگزاری همایش:

تهران، میدان شهید باهنر (نیاوران)، خیابان شهید پورابتهاج (کاشانک)، نرسیده به سه‌راه آجودانیه، شمارۀ ۲۱۰، مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی، تالار امیرالمؤمنین (ع)

وبگاه همایش: https://www.ncpwspp.tissaphernesarc.ac.ir/

National Conference of the Persian World in Seleucid & Parthian Period
376
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

26 Oct, 05:54

‌‌🔘 ایران‌شناسی | باستان‌شناسی

👁‍🗨 توصیف نادرمیرزای قاجار در دارالسلطنه تبریز از مسجد کبود

👁‍🗨 نادرمیرزا در کتاب ذیل عنوان «فی ابنیه القدیمه و الجدیده بها» به توصیف بناهای این شهر با شرحی در باب مسجد جهانشاه، گوگ مسجد یا مسجد کبود، با به‌کارگیری تاریخ شفاهی و با استناد به نقل‌قول مرتضی‌میرزا پرداخته و در ارائه اطلاعات ابنیه بیشتر بر مؤلفه‌های کمی معماری، همچون اندازه ارتفاع طاق و صفه و فرش‌انداز و دور گنبد، تأکید ورزیده است.

یافته‌های باستان‌شناختی، دیرینگی تبریز را به اواسط هزاره دوم پیش از میلاد می‌رساند. در کاوش‌های صورت گرفته در محوطه تاریخی مسجد کبود تبریز در ۱۳۷۸ ش، آثاری از یک گورستان متلق به اواخر هزاره دوم یا اوایل هزاره نخست پیش از میلاد به دست آمده است که با استناد به آن یافته‌ها، می‌توان از تبریز ۳ هزار یا ۳ هزار و ۵۰۰ سال پیش سخن گفت.

تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز، که عناوین دیگر آن تاریخ تبریز یا جغرافیای مظفری است، تألیف نادرمیرزا قاجار (۱۲۴۳۱۳۰۳ ق) نواده فتحعلی شاه و از شاهزادگان اهل قلم و علاقه‌مند به مقوله تاریخ و تاریخ‌نگاری در عصر ناصری است. این کتاب همچون آینه‌ای تمام‌نما، آداب‌ورسوم جاری در یک قرن پیش از این را در تبریز به تصویر آورده و در متن آن از رخدادها، مراسم نوروزی، شیوه زندگی مردمان عادی، مراسم سوگواری، عروسی و استقبال، نحوه تهیه و پخت غذا و میوه‌هایی سخن رفته است که بسیاری از آن‌ها امروزه دیگر موجود نیست. در واقع نادرمیرزا به‌سبب اقامت چهل‌ساله‌اش در تبریز از کم‌وکیف فرهنگ مردمان این شهر آگاه بوده، و ازآنجاکه ولیعهد مظفرالدین‌میرزا نیز در تبریز سکونت داشته، همواره از وقایع مهم عصر ناصری مطلع بوده است.

همچنین دسترسی به کتابخانه غنی میرزا کاظم وکیل‌الرعایا و همکاری نزدیک با عموزاده فاضلش، مرتضی میرزا، کتابدار ولیعهد، موجب شده تا بتواند در نگارش این کتاب از مدارک و اسناد معتبر بهره جوید. چنانکه به ذکر بیش از صد فقره از احکام و فرامین تاریخی…
173
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

25 Oct, 13:01

🔵🟢 تصویری از کاوش باستان‌شناسی در عقرب‌تپه ایران
217
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

25 Oct, 10:16

🔘 تهران ۱۳۷۱ ، منطقه نارمک
233
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

25 Oct, 07:04

🌀 تمبر پستی ایران برای چهارمین سالگرد بیرون راندن دولت شوروی و بازپس‌گیری آذربایجان
243
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

24 Oct, 12:37

👁‍🗨 آتشکده‌های مازندران
(به روايت متون کهن و سفرنامه‌ها)

مهدی خلیلی و ایرج رضایی
925
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

24 Oct, 12:37

✅ آتشکده‌های مازندران

🔹در روز یک‌شنبه ۲۹ مهرماه ۱۴۰۳، نشستی پیرامون «آتشکده‌های مازندران»، به میزبانی مجلۀ باستان‌شناسی و تاریخ مازندران و مؤسسۀ فرهنگی و هنری آوای هفت اورنگ در ساری برگزار شد.

🔸در این نشست دو سخنرانی دربارۀ آتشکده‌های مازندران از منظر متون کهن و سفرنامه‌های تاریخی و کاوش‌های باستان‌شناختی، توسط مهدی عابدینی‌عراقی و مهدی خلیلی ارائه شد.

🎥 هفته‌نامۀ اَمرداد

🆔 هاوست، کانال فرهنگ‌ و‌ هنر مازندران
@Haavest
283
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

24 Oct, 08:50

‌‌🔘 ایران‌شناسی

👁‍🗨 آذرتاش آذرنوش در ایران ماند و به همان شکل سنتی ایرانی زیست

👁‍🗨 ژاله آموزگار به ایران‌دوستی آذرتاش آذرنوش اشاره کرد و گفت: اگر شرایط آذرنوش را داشته باشید و ایران بمانید و خانه‌ای که در آن زندگی می‌کنید پر از آثار ایرانی باشد بسیار مهم است. آذرتاش با این‌که همسرس فرانسوی داشت و به راحتی می‌توانست به فرانسه برود اما در ایران ماند و به همان شکل سنتی ایرانی زیست.

یکصد و دومین محفل ماهانه و دوسۀ مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب در سالن کتابخانه این مؤسسه برگزار شد. محفل این ماه مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب به یاد مرحوم دکتر آذرتاش آذرنوش اختصاص داشت. در این نشست صمیمانه غلامعلی حدادعادل، نظام الدین زاهدی، سفیر جمهوری تاجیکستان، حجابی کرلانگیچ، سفیر ترکیه در ایران، کاترین آذرنوش (همسر آذرتاش آذرنوش)، علی‌اشرف صادقی، ژاله آموزگار، مهدی محقق، نوش‌آفرین انصاری و… حضور داشتند.

آذرتاش آذرنوش ۲۹ بهمن ۱۳۱۶ در شهر قم به دنیا آمد، تحصیلات ابتدایی را در اهواز و دوره دبیرستان را در تهران به پایان برد. وی در رشته ادبیات عرب دانشکده معقول و منقول دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد. دوره دکتری ادبیات عرب را از کشور فرانسه گرفت. از نخستین رساله دکتری خود «تحقیق و ترجمه بخشی از کتاب طبقات الشعرای ابن معتز» دفاع کرد. سپس در رشته ادبیات عرب به نگاشتن رساله دیگری با تصحیح کتاب «خریده القصر عمادالدین اصفهانی» پرداخت.

او پس از دریافت دومین دکتری خود به ایران بازگشت و در «بنیاد فرهنگ ایران» و پژوهش در باب واژه های فارسی معرب، مشغول و در دانشکده معقول و منقول که آن هنگام به «الهیات و معارف اسلامی» تغییر نام داده بود به سال ۱۳۴۶ استخدام شد. وی گروه عربی دانشکده مذکور را سر و سامان بخشید و سپس به معاونت دانشکده برگزیده شد، بعد از آن به منظور تحقیق و آموختن زبان آرامی به دانشگاه کمبریج انگلستان رفت. آذرنوش در ۱۵ مهر ۱۴۰۰ درگذشت.

بازگشت به خرد کهن ایرانی و نمادهای تاریخی…
700
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

24 Oct, 05:00

🌀 هنگامی که امینه‌اقدس از خاطرهٔ خانه پدری و بدرود با مادرش می‌گوید!

زری خوشکام و لیلا حاتمی در هزاردستان

زری خوشکام در مجموعه هزاردستان نقش امینه‌اقدس، عروس نورچشمی خان مظفر (با بازی عزت‌الله انتظامی) را بازی می‌کرد که در میانه فیلمبرداری به علی حاتمی خبر می‌دهند که خوشکام ممنوع از کار است اما حاتمی که کار را به نیمه رسانده بود و نمی‌خواست و نمی‌توانست بازیگری را جایگزین او کند، زیر بار نرفت و نتیجه این شد که «هزاردستان» با سانسور و حذف بخش‌های بسیاری از بازی او در تلویزیون پخش شد.
242
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

23 Oct, 19:19

فتوحات صفویه در ایالت فارس و جزایر بحرین، قشم و هرمز؛

خداوند را سپاسگزارم که توانستم، پژوهشی مهم در حوزه خلیج فارس در مهم‌ترین روزها  - که این شاخاب کهن با تهدیدهای گوناگون روبرو است - به مردم ایران و نیز اهل تحقیق به ویژه صفویه‌پژوهان تقدیم کنم.
این کتاب بر پایه سه رساله منظوم از روزگار صفوی از دوران شاه عباس اول صفوی است.

نخستین رساله، فتح‌نامه شیراز، لار، بنارو، میناب و بحرین است که درباره فتوحات الله‌وردی خان در تسخیر این مناطق در ۱۷۱۷ بیت است. شاعر این منظومه ابن‌حسین شیرازی است و اصل این نسخه در کتابخانه عارف حکمت شهر مدینه منوره نگهداری می‌شود.

رساله دوم فتح‌نامه کشم و هرمز از سراینده‌ای ناشناس در ۴۸۲ بیت است. رخدادنگاری این منظومه با گزارش‌های دو آندردا سردار پرتغالی درباره شیوه نبرد ایرانی‌ها بسیار شبیه است؛ اصل این نسخه در ایتالیا نگهداری می‌شود.

رساله سوم جنگ‌نامه کشم از شاعری ناشناخته در ۲۶۳ بیت و درباره بازپس‌گیری قشم است. نسخه این منظومه در کتابخانه واتیکان است. رساله دوم و سوم، همان سروده‌هایی است که دلاواله آن را از شاعران آثار خریده و با خود به رم برده است.

https://t.me/bazmavard
262
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

23 Oct, 18:58

🔘مقالۀ فرخ‌خان امین‌الملک دیپلمات پیشگام ایران، ضمیمه تاریخی روزنامۀ جام جم؛ ایام، چهارم اسفندماه ۱۳۹۰ نوشته محمد جمالی
254
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

23 Oct, 17:50

🔘ابوطالب غفاری ملقب به فرخ‌خان امین‌الدوله، سفیر ایران در دربار ناپلئون سوم و امضاکنندهٔ معاهده پاریس
246
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

23 Oct, 08:32

‌‌🔘 یادداشت روز

👁‍🗨 آیا تاریخ بیهقی تاریخی ناب و خالص است یا با اسطوره آمیخته شده؟

👁‍🗨  بخشی از نمادهای اسطوره‌ای در تاریخ بیهقی آمده و نشان می‌دهد که با وجود برخی باورها که تاریخ بیهقی را تاریخی ناب و خالص می‌دانند، چندان هم از عناصر اسطوره‌ای خالی نبوده و به همین دلیل این اثر در مرزی میان تاریخ و ادبیات قرار می‌گیرد.

یکم آبان‌ماه به‌عنوان روز «ابوالفضل بیهقی»، پدر نثر فارسی در سال‌نمای رسمی کشور نامگذاری شد. تاریخ بیهقی را می‌توان یکی از ارزشمندترین آثار تاریخی – ادبی به شمار آورد که از روزگار گذشته به ویژه زمان غزنویان به دست ما رسیده است. اگرچه تاریخ بیهقی از مهم‌ترین نگاشته‌های تاریخی به زبان پارسی است؛ ولی شوربختانه کمتر به آن توجه شده و به جز اندک نوشتارهایی که به گونه‌ای تحلیلی به این اثر پرداخته‌اند، دیگر نوشتارها در دام کلی‌گویی و توصیف افتاده‌اند و کمتر نقادانه با این اثر برخورد کرده‌اند. شاید مهم‌ترین نوشتارها درباره تاریخ بیهقی در «یادنامه ابوالفضل بیهقی»، که در سال ۱۳۴۹ خورشیدی در دانشگاه فردوسی مشهد به چاپ رسیده، آمده است. این مجموعه شامل متن سخنرانی‌هایی است که استادان بزرگ در آن دوره در همایش بزرگ‌داشت ابوالفضل بیهقی که به کوشش دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، ارایه کرده‌اند.

اگرچه این نوشتارها در آن روزگار کمک درخوری به شناخت بیهقی و تاریخ ارزشمند او به پژوهشگران و دانشجویان کرد ولی به جز اندکی از آن‌ها به همان کلی‌گویی‌ها و توصیف متن کتاب بسنده کرده و پا فراتر از آن نهاده نشده است. بخشی از نمادهای اسطوره‌ای در تاریخ بیهقی آمده و نشان می‌دهد که با وجود برخی باورها که تاریخ بیهقی را تاریخی ناب و خالص می‌دانند، چندان هم از عناصر اسطوره‌ای خالی نبوده و به همین دلیل این اثر در مرزی میان تاریخ و ادبیات قرار می‌گیرد.

شاید بیهقی در تاریخ خود بیشترین نمادهای اسطوره‌ای را به شخصیت مسعود منتقل کرده و آن‌چه که در اندیشه ایرانیان با نام «فره ایزدی» خوانده…
294
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

23 Oct, 08:30

‌‌🔘 فرهنگ و هنر

👁‍🗨 حافظ ابرو با چشم تیزبین به جغرافیا نگاه کرده است

👁‍🗨 علی بهرامیان، عضو شورای عالی علمی دائره‌المعارف بزرگ اسلامی گفت: کتابِ «جغرافیای حافظ ابرو» از مهم‌ترین تواریخی است که در دوره تیموری نوشته شده است. وجهه نظر مذهبی حافظ ابرو در کتاب مشخص نیست و در برخی از قسمت‌های کتاب میل شیعی او نمود دارد. نکته بارز این است که حافظ ابرو با چشم تیزبین به جغرافیا نگاه کرده است.

علی بهرامیان، عضو شورای عالی علمی دائرةالمعارف بزرگ اسلامی و پژوهشگر تاریخ صدر اسلام در یک‌صد و هفتاد و ششمین نشست مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب که به رونمایی و معرفی چاپ دوم کتابِ «جغرافیای حافظ ابرو» اختصاص داشت و دوشنبه ۳۰ مهر ۱۴۰۳ برگزار شد، گفت: جای خوشحالی است که موسسه پژوهشی میراث مکتوب با دستاورد جدیدی در این فرصت مغتنم به این کتاب پرداخته است.

وی افزود: نشانه‌هایی است که ریشه این نویسندگان به دیوانیان اهل ساسانی برمی‌گردد. ممکن است که برخی آثار باقی مانده از دوره ساسانی نیز در مورد جغرافیا باشد و کتاب‌های دیگری نیز داشتیم که احیاناً اطلاعات جغرافیایی داشته است، چنین اطلاعاتی در آثار ابن‌مقفع نیز دیده شده است. حافظ ابرو در قرن نهم زندگی می‌کرد که اطلاعات اندکی در مورد او موجود است.

بهرامیان بیان کرد: حافظ ابرو گاهی از کتاب‌های دوره خویش نام می‌برد که ممکن است خود او این کتاب‌ها را دیده باشد یا خیر. جلد دوم کتاب «جغرافیای حافظ ابرو» شامل نواحی خلیج‌فارس است که گویی این اثر یک اثر تاریخی هم داشته است. صادق سجادی با همتی بلند این کار را به انجام رسانید و در مقدمه نیز جزئیات کامل شرح داده شده است.

وی در ادامه گفت: کتابِ «جغرافیای حافظ ابرو» از مهم‌ترین تواریخی است که در دوره تیموری نوشته شده است. وجهه نظر مذهبی حافظ ابرو در کتاب مشخص نیست و در برخی از قسمت‌های کتاب میل شیعی او نمود دارد. نکته بارز این است که حافظ ابرو…
260
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

23 Oct, 05:55

🔘 خفتن بچه فیل‌ها
248
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

22 Oct, 15:11

👁‍🗨 نسخه کاتالوگ «آفرین هند در شعر فارسی»

شاعران:
حکیم نظامی، مولانا، حافظ شیرازی،  عرفی شیرازی، کلیم کاشانی، صائب تبریزی، اشرف مازندرانی، سلیم تهرانی، فیاض لاهیجی، طغرای مشهدی، آزاد بلگرامی، باقر فداعی لارستانی، غالب دهلوی، عاقل شاه‌‌جهان‌آبادی، محمدتقی بهار، صادق سرمد، الهه قمشه‌ای، رضا اسماعیلی، علیرضا قزوه، ایرج قنبری، محدثی خراسانی، احسان‌الله شکراللهی، علیرضا حبیبی، سید مسعود علوی‌تبار.

خوشنویسان:
محمدصادق احدپور، وحید احمدزاده، کاوه اخوین، بهادر ادیبی، امیر اصغری، عیرضا اکرمی، رضا امینی، یعقوب بهادری، علیرضا تک‌دهقان، تندیس تقوی، کاوه تیموری، بابک حجازی، عبدالله خردروستا، جمشید داودی، پرویز راجی، احمد رجبی، رضا رینه‌ای، رحمت‌الله سامانی‌پور، علی سامانی‌پور، محمدعلی سبزه‌کار، اسفندیار ستارپور، احسان‌الله شکراللهی، محمد شهبازی، علی شیرازی، محمدعلی صالحی، رضا صفری، ضیاءالدین غلامی، حسین فیض‌آبادی، احمد قائم‌مقامی، محمد کیانی، بهروز لک، احمد مازادی، محمد مهدی‌زاده، علی مهری، محمدمهدی میرزایی، اصغر نادری، ایرج نیمایی، فردین ولی‌زاده.
597
ایران ورجاوند ™ Irān-i Varjāvand

22 Oct, 13:34

👁‍🗨و حسنک قریبِ هفت سال بر دار بماند، چنان‌که پای‌هایش همه فروتراشید و خشک شد، چنان‌که اثری نماند. تا به دستوری فرودگرفتند و دفن کردند، چنان‌که کس ندانست که سرش کجاست و تن کجاست.
و مادرِ حسنک زنی بود سخت‌جگر. او را چنان شنودم که دوسه ماه این حدیث پنهان داشتند. چون بشنید، جَزَعی نکرد چنان‌که زنان کنند، بل‌که بگریست به درد، چنان‌که حاضران از دردِ او خون گریستند. پس گفت: بزرگا مردا که این پسرم بود! که پادشاهی چون محمود این جهان بدو داد و پادشاهی چون مسعود آن جهان.

ابوالفضلِ بیهقی
285

2,303

subscribers

3,733

photos

461

videos
Best Similar Channel
مخزن کتاب های pdf ادبی Telegram Channel
مخزن کتاب های pdf ادبی
18,901 subscribers
@pdf_kotob_e_adabi
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران Telegram Channel
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
16,833 subscribers
@historylibrary
کتابخانه ایران شناسی Telegram Channel
کتابخانه ایران شناسی
16,684 subscribers
@ketabxaneiranshenasi
کتابخانه تخصصی ادبیات Telegram Channel
کتابخانه تخصصی ادبیات
13,012 subscribers
@eliteraturebook
میراث باستان Telegram Channel
میراث باستان
11,306 subscribers
@mirase_bastan
Matnook | ﻣﺘﻨﻮک Telegram Channel
Matnook | ﻣﺘﻨﻮک
10,004 subscribers
@matnook_com
"دنیای باستان" (کتابخانه نایاب 📚)
9,825 subscribers
@bastans
مطالعات صفویه Telegram Channel
مطالعات صفویه
8,867 subscribers
@safavidstudies
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه Telegram Channel
رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه
8,749 subscribers
@shahnamehtoosi
منابع تاریخ ساسانیان Telegram Channel
منابع تاریخ ساسانیان
8,355 subscribers
@sasanian_sources
Random Similar Channel
مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامى Telegram Channel
مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامى
4,180 subscribers
@cgie_org_ir
کتابخانه زاگرس Telegram Channel
کتابخانه زاگرس
7,400 subscribers
@ketabzagros
ادبیاتliterature9@ Telegram Channel
ادبیاتliterature9@
5,144 subscribers
@literature9
پارسی‌انجمن Telegram Channel
پارسی‌انجمن
4,671 subscribers
@parsi_anjoman
ادب و فرهنگ📖📖📗📗📒📒 Telegram Channel
ادب و فرهنگ📖📖📗📗📒📒
3,790 subscribers
@aaadab1397farhang
کانون پژوهش‌های شاهنامه Telegram Channel
کانون پژوهش‌های شاهنامه
2,214 subscribers
@shahnameh_ferdowsi
نسخ خطّی فارسی در کتابخانه‌های جهان Telegram Channel
نسخ خطّی فارسی در کتابخانه‌های جهان
7,406 subscribers
@n_kh_f_j
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار Telegram Channel
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار
4,897 subscribers
@afsharfoundation
پژواک گاهان، آیین زرتشتی Telegram Channel
پژواک گاهان، آیین زرتشتی
1,529 subscribers
@echoesofgataha
پیش از تاریخ Telegram Channel
پیش از تاریخ
3,949 subscribers
@pishaztarikh

2025 All Right Reserved

Disclaimer: The content displayed on this website is solely provided by the respective Telegram channels. We hold no ownership or responsibility for the content shared by these channels.