📡📟 ندای روشنفکران کورد/دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد

🔴ندای روشنفکران کورد:

ڕووژ جهانی مناڵ لە گشت مناڵەیل جهان وڵاتمان پیرووزبوو
بیست نوامبر در تقویم جهانی واز جانب سازمان ملل روز جهانی کودک میباشد.
از خدای رنگین کمان
تمنا داریم ؛آزادی وآرامش ورفاە را بر سرزمین ما
حاکم کند



@radioro_kurdestan

بە مناسبت 30 آبان سالروز اکران اولین فیلم ناطق ایرانی

#دختر_لر

دختری‌که به طعنه و کنایه دختر لر نامیده شده است


دختری  فارس زبان کرمانی که لرهای شرور او را دزدیده اند و به رقاصی در قهوه خانه ای به بردگی گرفته اند.

در حقیقت سینما  در خدمت توجیه لشکرکشی ها، بمباران ها، فتل عام و  اعدام های پهلوی اول قرار گرفت.

همانگونه که #ملک_الشعرای_بهار در ادبیات نیز  به توجیه آن پرداخت و این لشکرکشی ها و قتل ها و بمباران ها را نتیجه نادانی قوم لر و تلاش برای آشنا کردن آنها با تمدن می دانست.

لرها اولین مردمی در  جهان بودند که نه توسط کشوری بیگانه بلکه توسط  کشور خودشان بمباران و قتل عام شدند . ۹ اردیبهشت ۱۳۰۲ در حالی که لرهای مظلوم ومهربان هنوز رنگِ هواپیما را هم ندیده بودند ولی طعم بمب های هواپیماهای نظامی پهلوی اول را در خرم آباد چشیدند. بمباران مناطق لرنشین مثلا آرپناهی بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد  در  جنگ گجستان تا اردیبهشت ۱۳۴۲ ادامه داشت.

نویسنده کتاب عملیات لرستان مدت بمباران مناطق لرستان فیلی در دوره پهلوی اول را ۳ سال ذکر کرده است‌

یک بیت از منظومه ایشان در تقبیح قوم لر و ستایش جنایات ارتش پهلوی اول در لرستان

بیامد لشگری تا قومِ لر را

به آداب تمدن سازد آگاه

ارسالی از همراهان کانال

ندای روشنفکران کورد


‍
@radioro_kurdestan

‍ ‍ ‍

۳۰ آبان، نمایش نخستین فیلم ناطق ایرانی

"دختر لُر" نخستین فیلم ناطق فارسی است که این فیلم را در سال ۱۳۱۲ اردشیر ایرانی در بمبئی ساخت و در بین مردم با نام «جعفر و گلنار» شناخته می‌شد.
این فیلم که سیاه و سفید بود، در ۳۰ آبان سال ۱۳۱۲ به روی پرده سینما «دیده‌بان» (مایاک سابق) در خیابان لاله‌زار به روی پرده رفت و موجب شکوفایی صنعت نوپای سینمای ایران شد. ولی تناقضاتی در فیلم بود که از جمله لهجه غلیظ کرمانی خانم سامی‌نژاد، در تضاد با شخصیت وی در فیلم که وی را از قوم لر معرفی کرده بود، قرار داشت. با این وجود به دلیل اینکه به نسبت سایر بازیگرهای فیلم که فارسی را با لهجه هندی ادا می‌کردند، تماشاگران نحوه گفتار وی را پذیرفتند و مورد استقبال قرار گرفت.
عبدالحسین سپنتا و صدیفه سامی‌نژاد، نقش جعفر و گلنار را بازی می‌کردند، که گلنار دختر یک تاجر ثروتمند، توسط راهزنان ربوده شده و مجبور به رقاصی در یک قهوه‌خانه در خوزستان بود. جعفر که مامور دولت است، در این قهوه‌خانه گلنار را می‌بیند و به او علاقه‌مند می‌شود و با کمک هم به شرارت‌های راهزنان خاتمه می‌دهند ...

مشخصات:
محصول: استودیو امپریال فیلم
کارگردان: اردشیر ایرانی
تهیه کننده: اردشیر ایرانی
فیلمنامه: عبدالحسین سپنتا
فیلمبردار: رستم ایرانی
بازیگران:
عبدالحسین سپنتا (در نقش جعفر) و
روح‌انگیز (صدیقه) سامی‌نژاد نخستین بازیگر زن ایرانی (در نقش گلنار)

برگی از تقویم تاریخ


ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

تلخ اما واقعی!

این گزارش هشداری درباره ‎خودکشی کودکان است. در ۵ سال گذشته ۱۹۶ کودک «۸ تا ۱۷»ساله اقدام به خودکشی کرده‌اند و ۱۳۳ مورد به مرگ منجر شده. قطعا خودکشی‌های دیگری هم بوده که رسانه‌ای نشده‌اند و در این گزارش هم به چند مورد اشاره شده.

⬅️از ۱۹۶ خودکشی انجام شده در بازه زمانی پنج سال گذشته، ۱۳۰ مورد مربوط به کودکان دختر، ۴۷ مورد مربوط به کودکان پسر و در ۱۹ مورد نیز جنسیت کودکانی که به خودکشی اقدام کرده‌اند ذکر نشده است.

از ۱۹۶ مورد خودکشی رسانه‌ای شده کودکان، سقوط از ارتفاع با ۶مورد بیشتری فراوانی را دارد.پس از آن حلق‌آویز کردن: ۵۰ مورد، قرص و مخدر: ۲۳، شلیک باگلوله: ۷، خودسوزی: ۵، غرق‌شدگی: ۳ و شیوه خودکشی ۴۸ نفر هم اعلام نشده. خودسوزی فقط توسط دختران و شلیک باگلوله فقط توسط پسران انجام شده.

خودکشی کودکان در استان تهران با ۳۸ مورد در صدر لیست است؛ پس از آن در خوزستان: ۳۷ مورد، خراسان رضوی: ۳۴ مورد، کهگیلویه و بویراحمد: ۱۴ مورد، کرمانشاه: ۱۱ مورد، کردستان: ۷ مورد، آذربایجان غربی: ۷ مورد، گیلان: ۷ مورد، ایلام: ۵ مورد، لرستان: ۴ مورد، آذربایجان شرقی: ۴ مورد، مازندران: ۳ مورد، هرمزگان: ۳ مورد، سیستان و بلوچستان: ۳ مورد، اصفهان: ۳ مورد، مرکزی: ۲ مورد، اردبیل: ۲ مورد، فارس: ۲ مورد، قم: یک مورد، کرمان: یک مورد، همدان: یک مورد، یزد: یک مورد، البرز: یک مورد، زنجان: یک مورد و مکان خودکشی کودکان در ۴ مورد هم نامشخص بوده است.

⚠️دلایل خودکشی: اختلافات خانوادگی، ازدواج اجباری، کودک همسری و کودک مادری بیشترین فراوانی را در میان این ۱۹۶ خودکشی رسانه‌ای شده دارد؛ به ویژه در مورد کودکان دختر.

فقر، افسردگی و اختلالات روانی و مسائل درسی و تحصیلی در رده‌های بعدی است. در مواردی هم دلایل خودکشی کودکان ذکر نشده.

گرچه برخی کودکان از مرگ نجات یافتند اما ادامه زندگی آنها علیرغم آسیب روحی با آسیب‌های جدی جسمی هم همراه بوده. مثلا یک دختر ۱۶ ساله در استان مرکزی پس از اقدام به سقوط از ارتفاع زنده مانده اما دست راستش قطع شده است و یک پسر ۱۵ ساله هم در خوزستان بعد از حلق‌آویز کردن بە کما رفتە است.

از جمع مدیران نامدار ایران


@radioro_kurdestan

هونەرمەندی خەڵک و خاک
و شادی و سەما کاک برایمی قادری.
دێوانەی زیرەک بووی،
خۆت کردە شەمی ماملێ.
بە گشتی بۆ شادکردنی خەڵکی بێنەوای کورد،
هاوڕێ لە گەڵ مەلاحوسێن عەبدوڵڵازادە،
هەوای گشتت چڕی.
هاودەم لە تەک سەیدعەلی و ڕەسوی نادری و برایمی فەتاحی تەنگت بە زویری و پەرێشانی
هەڵچنی.
لە بۆنەکان دانەبڕایو بە چریکە خۆت خزاندە ناو ئاپۆڕای جەماوەر،
تا ساتێ خەم،
بڕست لە مرۆڤ و نیشتیمان نەبڕێ.
دەسا خاڵی هونەر و فۆلکلۆر،
هەوێنی چەپڵە و دیلان،
ئاواتمە
لە قاپی یەزدانیش لە زەماوەندی
بەهەشت و فریشتە، بێبەش نەبی.
جێگات جەننەتی نەبڕاوە بێ.

✍عەبدوڕەحمان _ ئەحمەدی


@radioro_kurdestan

🔴ندای روشنفکران کورد:

وە بوونەی کووچ دۊایی مامۆستا قادری

مامۆستا ئبراهیم قادری ئمڕوو ماڵاویی لە ژیان
کرد ،مامۆستا لە مەوقەی مردن نەود ساڵ عمرێ
بۊد

ئی بەشە لە ژیان مامۆستا لە شەبەکەی جهانی
ڕووداو کوردی بڵاو بۊە


‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌🔺 ئمڕوو چوارشەمە


  🔻     ۳۰   خەزەڵوەر (خەزان  :هساوات کلهری)
۲۷۲٤ کوردی           

   🔻    ۳۰    آبان   ۱۴۰۳  خورشیدی   

  🔻     ۲۰      ۲۰۲٤ زایینی(میلادی)


@radioro_kurdestan

امنیت واقعی در اربیل کردستان

@radioro_kurdestan

زۆر بەداخەوە ئەمرۆ رێکەوتی ٢٩ی خەزەڵوەری ٢٧۲۴ی کوردی، هونەرمەندی دەنگخۆش و ناسراوی کورد، نەمر، « مامۆستا ئیبڕاهیم قادری»  کۆچی دوایی کرد.
بەپێی هەواڵی هاژە، سبه‌ی چوارشه‌ممه، ڕێوڕەسمی بەڕێکردن و ناشتنی تەرمی هونەرمەندی کورد، مامۆستا ئیبڕاهیم قادری، کاتژمێر ۱۱ی بەیانی لە مردووشۆری گۆڕستانی مەهاباد بەڕێوە دەچێ.

ڕۆحی شاد و یاد و ناوی هەرمان

فێرگەی زمانی کوردی بەیان


@radioro_kurdestan

#حافظه
🔹ماموستا هه‌ژار به روایت ئاکو جلیلیان نویسنده فرهنگ کوردیکا/ برشی کوتاه از مصاحبه مشروح #فیض‌الله_پیری با #ئاکو_جلیلیان

سیروان: از ماموستا هژار چه درسهاي ديگري آموخته ايد؟

ئاکوجلیلیان: اين مرد را دو بار ديده‌ام. افسوس مي خورم چرا بيشتر او را  نديدم!؟ بيشتر عاشق کتابهايش هستم. تمام کتابهايش را دارم. هژار خيلي بزرگ بود و ما خيلي زود او را از دست داديم. يک نکته روي دلم مانده است، بگذاريد بگويم. در تشييع جنازه مرحوم هژار، ظرفيت جمعيت خيابانها از مردم پر شده بود. ما هم رفتيم. به نظرم بيش از 10 تا 15 هزار نفر حضور داشتند. اما ايشان در خانه اي در زورآباد (  عظيميه فعلي) کرج زندگي مي کرد که يک اتاقي ...!
"ماجد روحاني" مي تواند بهتر بگويد که چه جور جايي بود. خيلي حسرت آور است که آدمي با اين عظمت و اين همه خدمت، تا زماني که زنده بود، قدرش را دانسته نشد، اما زماني که فوت کرد،  20  هزار نفر به جنازه اش را تشييع کردند. به چه درد مي خورد؟! چه دردي؟! خود ماموستا روحاني يکي از افرادی بود که خيلي بيشتر با مرحوم ماموستا هژار موانست و همکاري داشت و مطمئنا بهتر از خيلي افراد مي تواند درباره اين شخص اظهارنظر کند. باور کنيد اگر بدبختي هايي که ماموستا هژار چشيده، روايت کند، ...! نمي دانم چرا اين مسايل را عنوان نمي کند؟ چون ايشان مدت زيادي با ماموستا هژار بود. ما کي مي خواهيم ياد بگيريم؟ ما مردماني مرده پرستيم! گاهي به شوخي به دوستان مي گويم صرفا به اين خاطر نمي خواهم بميرم! مي خواهم 200 سال عمر کنم! طرف تا زنده است احترامي ندارد؛ بعد از مرگ چه سود؟! مرحوم ماموستا هژار در خانه اي زندگي مي کرد که باور کن جاي زندگي انسان نبود! هيچ کس هم به نظر من به اندازه اين مرد به زبان و فرهنگ و ادبيات کردي نکرد. چرا بايد چنين مردي با بیماری سل بميرد؟ در حالي که سن زيادي هم نداشت. الان50 سال عمر دراز تلقي مي شود؟ خيلي مفت مرحوم هژار را از دست داديم. نه فقط ايشان، شخصيت هاي ديگر هم به همين منوال از دست داده ايم.

منبع: سیروان شماره ١٠١٠ تاریخ ٢٦ آبان ١٣٩٤
#سیروان #میدیای_کوردی


ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

جنگ یعنی؟
در این ویدیو، صدای کسانی را می‌شنوید که از دیدگاه‌های متفاوت به این سوال پاسخ داده‌اند. هر پاسخ نشان‌دهنده‌ برداشت شخصی از معنای جنگ است.

#ما مخالف جنگیم

ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

#تندرستی

تاثیر خرما بر روی رشد کودک

🔻خرما موجب افزایش وزن کودک می‌شود و به کودک کمک می‌کند تا دندان‌هایش راحت.تر و سریع‌تر از لثه بیرون بیایند.

می‌توانید از نُه ماهگی خرما را در برنامه غذایی کودک قرار دهید.

ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

توسط انجمن تجلیل برگزار شد؛
◾️تجلیل از استاد «آرام مستوفی» ادیب و گوینده پیشکسوت کردستانی

▪️تعدادی از اهالی فرهنگ، هنر و ادب در قالب انجمن مردمی تجلیل از مفاخر و هنرمندان کردستان ضمن دیدار با «آرام مستوفی» از ادباء و گویندگان پیشکسوت کردستان، از سالها خدمت و فعالیتش در حوزه ادب و هنر کُردی تجلیل کردند.
👈به گزارش روابط عمومی انجمن تجلیل از مفاخر و هنرمندان کردستان جمعی از ادیبان، اصحاب فرهنگ و هنر و فعالان فرهنگی و اجتماعی عضو انجمن تجلیل از مفاخر و هنرمندان کردستان در راستای سلسله برنامه های قدردانی و تجلیل از فعالان و پیشکسوتان هنری، فرهنگی و ادبی کُرد از خدمات چندین دهه ای استاد "آرام مستوفی" در عرصه ترویج شعر و زبان کُردی، تحقیق و تالیف فرهنگ و ادب کردستان و سالها گویندگی در این حوزه از وی تجلیل بعمل آوردند.
در این دیدار که به همت انجمن تجلیل از مفاخر و هنرمندان کردستان در سالن سنتی(سردار سهرابی) فامیلی لند سنندج برگزار شد جمعی از فعالان هنری، فرهنگی، ادبی و مدنی کردستان متشکل از: سید اسماعیل حسینی، عبدالناصر حواری نسب، استاد امجد افتخار، دکتر سلیم کریمی، زاهد کریمی، زانا قاسمی فر، فتانه مرادی، دکتر مسعود احمدی، آزاد پیرخضری، حسین جلالی، شیلان گیلانی، اسعد ورمزیار، جلال شریعتی، یحیی صمدی، دکتر سیدبهاءالدین حسینی، سردار سهرابی رەزاو، اسعد فتاحی، طیب الله ویسی، دکتر بیستون مستوفی، آرمان مهرپناهی، توفیق شیروانی، گزیزه شیخ احمدی، سیروس ثنایی، ناهید کریمی، عرفان آزموده، جلیل رضایی، فرشته متران، سودمند ساعدپناه، کاوه قادری، سمیه محمدی، ژیلا اردلان زاده، کانی قادری، آسرین قاسمی فر، اسد صیدی، عزت رضایی، ناهید مستوفی، محسن یعقوبی، ژوان صمدی، ساسان سهرابی، هیمن گویلیان، فرشاد غفاری، هژار فتاحی، شوان صیدی، ریبوار شرفی و تعدادی دیگر از حامیان و علاقمندان به ادب، هنر و فرهنگ در این فضای صمیمی، ادبی هنری و دوستانه حضور داشتند.
در این دیدار و مراسم ضمن ارائه سخنرانی توسط تعدادی از هنرمندان و ادباء حاضر در مراسم در مورد فعالیت ها و تلاش های پر ثمر و ماندگار این نویسنده، محقق، ادیب و گوینده پیشکسوت و توانا و خوش صدای کردستانی از سوی انجمن تجلیل از مفاخر و هنرمندان کردستان، لوح سپاس و هدایایی به استاد «آرام مستوفی» و همسرش بانو لیدا عباسی تقدیم شد و از خدمات و زحمات چندین دهه فعالیتش در عرصه تحقیق، شعر و ادب کُردی و گویندگی زیبا، ماندگار و تاثیرگذارش تجلیل به عمل آمد.
گفتنی است آرام مستوفی متولد سال ۱۳۵۲ پاوه می باشد، وی از سال ۱۳۷٤ هجری شمسی شروع به فعالیت کرده است، در رادیو کوردی تهران بە عنوان گویندە، مترجم و نویسنده و بیشتر فعالیتش در بخش خبر و برنامەهای ادبی(کاروان شعر و موسیقی) با تهیەکنندگی آقای سعدالدین ستودە بوده است.
سال ۱۳۷۹به سنندج منتقل و به ادامه کار در رادیو سنندج مشغول می شود و نویسندگی و اجرای برنامەهای ادبی و اجتماعی را عهده دار می شود و همچنین عضویت در شورای شعر و موسیقی آن مرکز از مسولیت های هنری وی بوده است. در اوایل دهه هشتاد برای فعالیت و کار در این عرصه به اقیلم کردستان دعوت می شود و در رادیو و تلویزیون(گوڵان) بە عنوان نویسندە و مجری مشغول به کار می شود.
راەاندازی و مدیریت بخش دوبلاژ در "زاگرس تی وی" اربیل و نویسندگی و اجرای برنامەی(کاروانی خەیاڵ) در رادیو، کار در بخش دوبلاژ تلویزیون (ڕووداو) گویندگی و مدیریت بخش تولید رادیو صدای کردستان عراق، تاسیس و مدیریت بخش دوبلاژ "آوا تی وی"، اجرای برنامەها و کنگرەهای ادبی و هنری در شهرهای سنندج، تهران، پاوە، اربیل و...از فعالیت ها و خدمات وی می باشد.
ضبط و ثبت و گویندگی صحیح و درست بخش زیادی از آثار مشاهیر و اشعار شاعران بنام کُرد مانند مولوی، محوی، نالی، هیمن، قانع، پرتو، و ...با صدای دلنشین و آرام بخش و زیبایش از دیگر فعالیت های تاثیرگذار و ماندگار "آرام مستوفی" می باشد.
لازم بە ذکر است در حال حاضر هیات مدیره انجمن مردمی و مستقل تجلیل از مفاخر و هنرمندان کردستان متشکل از: سید اسماعیل حسینی، زاهد کریمی، فتانه مرادی، یحیی صمدی و جلال شریعتی می باشد و مدیریت آن نیز بر عهدە یحیی صمدی از شاعران، نویسندگان و روزنامەنگاران فعال کردستانی می باشد و از جمله فعالیت‌های این انجمن در سال‌های اخیر احیای سنت صله رحم و ادای احترام به صاحت پیشکسوتان و ریش‌سفیدان هنرمند و جوانان فعال و صاحب اثر حوزه فرهنگ و هنر بوده است که با بیش از 20 سال سابقه فعالیت تاکنون از ده‌ها استاد فرهیخته، ادیب و هنرمند کُرد تجلیل کرده است.
✍ گزارش: سارا زندی
📸 عکاس: اسد صیدی

با سپاس انجمن مردمی تجلیل از مفاخر وهنرمندان کردستان


@radioro_kurdestan

🌹بانوی معلمی که در مدرسه ناشنوایان یکی از آهنگ های معین را به دانش آموزان آموزش می دهد. 

عشق این معلم برای کار با دانش آموزان ناشنوا  قابل تحسین است

ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

قلعه چالشتر معروف به «قلعه خدارحم خان»، در شهر چالشتر قرار دارد. شهر چالشتر در عهد حکومت صفویه، مرکز حکومت چهارمحال بود. به این مناسبت قلعه‌ای در این شهر برای حاکم چهارمحال ساختند تا از آن قلعه، تمامی قلمرو خود را اداره کند. بعدها قلعه دوره صفویه از بین رفت و در دوره قاجاریه، قلعه چالشتر به‌جای آن ساخته شد. سابقه قلعه چالشتر به دوره قاجاریه می‌رسد. این قلعه، خانه خان محسوب می‌شد و چهار دروازه داشت. در عهد قدیم، چهار دروازه آن را می‌بستند تا امنیت قلعه تامین شود. قلعه چالشتر تلفیقی از معماری ایرانی-اروپایی است.
تاریخ 7000 ایران

ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

‍ ‍ ‍ ‍ ‍
۲۹ آبان زادروز غلامرضا رشیدیاسمی

( زاده ۲۹ آبان ۱۲۷۵ کرمانشاه -- درگذشته ۱۸ اردیبهشت ۱۳۳۰ تهران ) شاعر، نویسنده، مورخ و مترجم

رشید یاسمی، زاده شهرگهواره در شهرستان دالاهو در استان کرمانشاه است. او تحصیلات مقدماتی را در کرمانشاه به پایان برد. سپس عازم تهران شد و دوره متوسطه را در دبیرستان سن‌لویی گذراند. از همان هنگام به تشویق نظام وفا که معلم ادبیات او بود به سرودن شعر پرداخت. وی فلسفه و رموز عرفان را نزد الهی قمشه‌ای و حاج عباسعلی کیوان قزوینی فراگرفت و پس از پایان تحصیلات مدتی به کار در وزارت معارف، مالیه و دربار پرداخت. در همین زمان جرگه دانشوری را تأسیس کرد که بعدها به‌همت ملک‌الشعرا بهار به انجمن دانشکده تبدیل شد. او ضمن همکاری با مجله دانشکده، با نویسندگان و شعرای آن دوره همچون محمدتقی بهار، سعید نفیسی، عباس اقبال، ابراهیم الفت و دیگران همکاری می‌کرد. در همین دوران عضو "انجمن ادبی ایران" شد و نخستین تألیف خود را در احوال "ابن یمین فریومدی" شاعر سلسله سربداران، انتشار داد.
وی از سال ۱۳۰۰ مقالات خود در روزنامه شفق سرخ به سردبیری علی دشتی انتشار داد و همین مقالات موجب شهرت ادبی او شد. در این بین به یادگیری زبان‌های عربی و انگلیسی و تکمیل زبان فرانسوی پرداخت و زبان پهلوی را نزد هرتسفلد آموخت. از سال ۱۳۱۲ با سمت استادی به تدریس در دانشسرای عالی و دانشکده ادبیات دانشگاه تهران مشغول شد. بعدها عضویت فرهنگستان ایران را یافت. در سال ۱۳۲۲ جزو هیئتی از استادان ایرانی همراه با علی‌اصغر حکمت و ابراهیم پورداوود به‌هند سفر کرد. در سال ۱۳۲۴ به منظور مطالعه به فرانسه رفت و دو سال در آن کشور اقامت داشت. وی تا پایان عمر به‌عنوان استاد در دانشگاه تهران تدریس کرد.
رشیدیاسمی، ۱۱ اسفند ۱۳۲۷ هنگام سخنرانی در دانشکده ادبیات دچار سکته مغزی شد و پس از معالجه سفری دیگر به اروپا رفت. پس از بازگشت به ایران در ۵۵ سالگی درگذشت.

ندای روشنفکران کورد
@radioro_kurdestan

‍ درخواست از رئیس جمهور
اصل ۱۵ قانون اساسی، مطالبه فراموش شده!!

رستم شجاعی مقدم- ملکشاهی
(فعال سیاسی و اجتماعی، عضو انستیتو زانست زاگروس)

بدون شک فرهنگ رکن هویت یک ملت و قدرتمندترین عامل ماندگاری آن است، زبان یا زبان‌ها نیز گنجینه‌ ثروت فرهنگ‌ها هستند که ارزش موجودی آنها به دیرینه تاریخی، فراز و فرودها، تنوع گویش‌ها و آنچه بر آن‌ها گذشته است، بستگی دارد.
یک زبان کهن فرهنگ و تمدنی دیرپا را نمایندگی می‌کند کە از گذشته‌ای بسیار دور ارزش‌ها، تحولات اجتماعی، افتخارات و‌ درد و رنج‌های ملت را روایت می‌کند.
فرهنگ و تمدنی که زبان‌های متعدد و گویش‌های فراوانی را زیر چتر خویش نگه‌داشته و پرورش داده است به یقین گویای توانمندی بزرگی است که پایداری در دشواری‌های تاریخ را ممکن ساخته  است، راز مهم این قدرت در هم‌افزایی فرهنگی بوده است که از تکثر و تفاوت‌ها به نفع اعتلای خود بهره برده است!
اگر تکثر پذیری فرهنگی، زبانی و قومی برای ایران باستان مایه هم‌افزایی قدرت، ثروت معنوی و امنیت جمعی بوده است، بدون شک برای امروز نیز می‌تواند همان کارکردها را حتی بهتر و بیشتر داشته باشد.
امروزه که رهبران و حکمرانان در تمدن‌های پویا از کثرت همراه با حفظ تفاوت‌ها به عنوان محور همگرایی و حتی عامل ترقی استفاده می‌کنند ، قابل پذیرش نیست که بخش عظیمی از قدرت و ثروت فرهنگی کشور را به هر دلیلی فراموش کرد یا به نوعی در بیگانه انگاری این سرمایه‌ها گرفتار شد که جز کنار گذاشتن ظرفیت‌های معنوی، نتیجه ندارد.
زبان و ادب کوردی با وجود برخورداری همه جانبه از قابلیت تاریخی، خلق شادمانی ملی، قابلیت تمدن سازی، قدرت فرهنگی، مرزبانی، و بیش از همه تعلق ریشه‌ای به وطن و علیرغم صراحت قانون و قصد انشای قانون گذار، چهار دهه گذشته را بدون دریافت کمترین کمکی از جانب ساختار رسمی و اداری کشور سپری کرده است.
انتظار کنونی از دولت و‌ رییس جمهور به عنوان مسئول تحقق قانون اساسی و مقامی که این وظیفه قانونی خود را به سوگند رسمی تعهد نموده است این است که در فراهم کردن مقدمات عملیاتی شدن این اصل به ویژه تدریس زبان کوردی مساعی ممکن را بعمل‌آورند!
انستیتو زانست زاگروس که با همت جمعی از صاحبنظران و علاقه‌مندان به فرهنگ و حفظ میراث ادبی کشور در زمینه ترویج و حراست از اصالت‌های ادبیات کوردی فعالیت دارد، آمادگی هر گونه همراهی و همکاری با ساختار رسمی و نهادهای ذی‌ربط را دارد.
۱۴۰۳/۸/۲۴


#فیلی_پەهڵەئی
#لەکی_لەکی
#گورانی_نو_گورانی_نوو
#کەڵڕی_کلهری
#اورامی_هەورامی
#لری_لوڕی
#ایلام_ئیلام
#کرماشان_کرمانشاە
#دپارتمان_پێپرسی_تحقیق
#ئەنستیتو_زانست_زاگروس 



دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد


@radioro_kurdestan

#مطالعە_کنیم


گروهی از دانشمندان ۵ میمون را در قفسی قرار دادند. در وسط قفس یک نردبان و بالای نردبان دسته ای موز گذاشتند.
هر زمانی که میمونی بالای نردبان می‌رفت تا موزها را بردارد، دانشمندان بر روی سایر میمون‌ها آب سرد می‌پاشیدند.
پس از مدتی، هر وقت که میمونی بالای نردبان می‌رفت سایرین او را کتک می‌زدند.
مدتی بعد هیچ میمونی علی‌رغم وسوسه‌ای که داشت جرات بالا رفتن از نردبان را به خود نمی‌داد.
دانشمندان تصمیم گرفتند که یکی از میمون‌ها را بردارند و با یک میمون جدید جایگزین کنند. اولین کاری که این میمون جدید انجام داد این بود که سعی کرد تا بالای نردبان برود، که بلافاصله توسط سایرین مورد ضرب قرار گرفت.
پس از چندبار کتک خوردن میمون جدید با این که نمی‌دانست چرا، اما یاد گرفت که بالای نردبان نرود.
میمون دومی جایگزین گردید و همان اتفاق تکرار شد. میمون جدید اول هم در کتک زدن میمون جدید دوم شرکت میکرد. سومین میمون هم جایگزین شد و دوباره همان اتفاق (کتک خوردن) تکرار گردید.
به همین ترتیب چهارمین و پنجمین میمون نیز عوض شدند.
آن چیزی که باقی مانده بود گروهی متشکل از ۵ میمون بوده که با این که هیچ‌گاه آب سردی بر روی آن‌ها پاشیده نشده بود، میمونی را که بالای نردبان می‌رفت را کتک می‌زدند.

اگر امکان داشت که از میمون‌ها بپرسند که چرا میمونی که بالای نردبان می‌رود را کتک می‌زنند شرط خواهیم بست که جواب آن‌ها این خواهد بود: “من نمی‌دانم، این رسم ماست. همه این کارو میکنن”

این جواب به نظر شما آشنا نمی‌آید؟!

#روانشناسی_زندگی


ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

ئاسمانه گه ت چته وره؟
له ک له ک  بان   ئه وره ؟
ئاسمانه  گه م   دیار  نییه
دی شوونێ ده وه هار نییه
گیانه یلمان  که وه و   بۆه
روژگارمان  شه وه و  بۆه
ئاسمانه گه ی تو  چۆنه
دڵ تونیشه   خۆنه؟!
:
ئاسمانه گه ی م  ئه وریه
ماڵم بۆه  مه ڵوه ن   بمب
چمانمێ  چاڵ  گه وریه
گیانم  بۆه  جی  گوله
دی ده م  نپرس  چته وریه
دی ده م  نه پرس  چته وریه
ئاسمانه گه ێ   تو  چۆنه
دڵ تونیشه   خۆنه؟!
راسی شونێ  ده ێان هه س
وانه ک  شوونت  بۆنه؟
راسی یه که و گرێگ دی
ئی ئیڵ  ته رف  تۆنه؟
راسی شون  فه ره ج  هه س
ده ێ  سۆنه گه  وه و  سۆنه؟!
:
ئاسمانه گه ی  تو  چۆنه
دڵ  تۆنیشه  خۆنه؟!
واران بمب و  مۆشه ک
واران بمب و  ته رکه ش
ئه رهه ی زه مین  ده مت  گه رم
ئه ی ئاسمان  ده ست  خوه ش
واران  واری  بێ خشه
واران واری  بێ کشه
زاڕو بێ داڵگە
زاڕوو بێ باووشە
نه گوڵ دێارێ نه غونچه
واران بێ  نه رمه ده و
واران بێ  ئەرزشه

ئاسمانمان یه کێگه
فکره یلمان دوانه
دیریم گه په و دویمن
ده ی زه خم زاڕووانه
ئی بازیه جه م بکه یم
واگه  فره  تنه و  بیۆ
وه خت کڵاو روانه
وه خت کڵاو روانه...
وه خت کڵاو روانه

دکماتور ،عباس هوشمند
محمدرضا رستم پور

@radioro_kurdestan

‍ 🔴 اگر می تواتید، دست شان را کوتاه کنید
✍ اجلال قوامی
🔸استاندار کردستان در حاشیه افتتاح واحد تولید آهن اسفنجی صبانور در گلالی قروه با حضور معاون وزیر صمت با تاکید بر ایجاد زنجیره تولید در استان گفت: به هیچ عنوان اجازه خام فروشی مواد معدنی استان را نخواهیم داد چرا که مشاغل پایدار با ایجاد زنجیره تولید در استان محقق می شود./ روابط عمومی استانداری کردستان
🔸در این سال های دور و دراز داستان پر غصه معادن کردستان و دست درازی به آنها همواره مورد توجه و انتقاد فعالان اقتصادی و زیست محیطی بوده است.حرف و حدیث ها و حاشیه های واگذاری این معادن و مافیای پیدا و پنهان در این قصه هم که جای خود دارد.اگر واقعا عزم استاندار دولت چهاردهم در کردستان در این باب جدی است؛ کافی است،ایشان دو کار را انجام دهند تا باور کنیم اراده ای جدی برای سامان دادن مساله معادن در این دولت وجود دارد.
اول: دست های پنهان در خام فروشی مواد معدنی در کردستان را کوتاه کنید و این مافیای هزار دست و پا را برای همیشه قطع کند.
دوم: اگر استاندار کردستان به هر دلیلی توان کوتاه کردن دست خام فروشان مواد معدنی در استان را نداشت شفاف و روشن آن را با مردم در میان بگذارد و بگوید که اینان چه کسانی هستند و پشت شان به کجا گرم است؟ چرا کسی را یارای مقابله با این جماعت نیست.چرا باید سهم مردم از این معادن آلودگی و تخریب محیط زیست باشد و سوداگران و باندهای خام فروشی مواد معدنی سودش را به جیب زنند.این گوی و این میدان و امید که چنین شود.


ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

لە ڕیشێ هزاران دار
لە کانک هزار کانی
لە سۆمای هزاران ڕەنگ خۊنم
ڕەێ کەم
هۊردە هۊردە
ڕووژ هەڵمژم
چەپاڵ چەپاڵ
شەوار
قەێ کەم!...

"بانان"

دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد

@radioro_kurdestan

‍ ‍ ‍

۲۷ آبان سالروز درگذشت خلیل عالی‌نژاد

(زاده ۲۱ خرداد ۱۳۳۶ کرمانشاه – درگذشته ۲۷ آبان ۱۳۸۰ سوئد) آهنگساز، نوازنده و خواننده

او مشق تنبور را با نادر طاهری و سپس با امراله شاه‌ابراهیمی آغاز کرد و از امیر حیاتی نیز بهره برد و بعدها به نزد عابدین خادمی راه یافت. در این دوره و به صورت همزمان سرپرستی گروه تنبورنوازان صحنه را نیز برعهده گرفت و در سال ۱۳۷۵ در رشته موسیقی از دانشگاه هنر فارغ‌التحصیل شد.
او نواختن تار و دف را نیز آموخته بود و علاوه بر نوازندگی تنبور، به ساخت تنبور و سه‌تار نیز  می‌پرداخت. استیل دست او در وقت مضراب زدن منحصر به‌فرد بود و شباهت زیادی به استیل دست یوسف فروتن در سه‌تار نوازی داشت.
در اوایل دهه ۶۰ گروه تنبور شمس به سرپرستی کیخسرو پورناظری تشکیل شد و وی به جمع این گروه پیوست. حاصل همکاری با گروه تنبور شمس، تکنوازی و جواب آواز ماندگار او در کاست صدای سخن عشق بود که با صدای شهرام ناظری انتشار یافت.
در اواسط دهه ۷۰ گروه باباطاهر را تشکیل داد، اعضای گروه باباطاهر در اجلاس هنرهای دینی (۱۳۷۵ تهران) برنامه‌ای اجرا کردند که ویدیو آن به‌نام زمزمه قلندری به نفع خیریه کهریزک دراختیار علاقمندان قرارگرفت.
از وی  آلبوم‌هایی به نام‌های
آئین مستان
ثنای علی
زمزمه قلندری
و دونوازی شکرانه با همنوازی دف حمیدرضا خجندی و همچنین سه کتاب با عنوان‌های
۱- تنبور از دیرباز تاکنون که رساله پایان‌نامه وی جهت دریافت درجه کارشناسی از دانشکده موسیقی دانشگاه هنر تهران بود، ۱۳۷۵.
۲- رساله یاری که گزیده‌ای از دفتر احکام سرانجام است. بیست خرداد ۱۳۷۹ چاپ اول ۱۳۸۴.
۳- ترجمه و تفسیر دقیق کلامهایی همچون بخشی از کلام شیخ امیر و کلام تیمور بانیاران، مقابله نسخ ترجمه و کتابت کلام خان الماس، به یادگار مانده است.
در سال ۱۳۷۱ به وصیت احمد عبادی برای شرکت در مراسم خاکسپاری، او به تهران رفت و دیگر هیچ گاه به دیار خود بازنگشت.
وی پس از چند سال ماندگاری در تهران در سال ۱۳۷۹ برای شش ماه به سوئد رفت و برای یک سال نیز اقامتش را تمدید کرد. و عاقبت تنها چند هفته پیش از بازگشت به ایران در شهر گوتنبرگ سوئد، به دست افراد ناشناس کشته شد و خانه و جسم بی‌جانش به آتش کشیده شد.
حدس و گمان‌های زیادی در مورد انگیزه قاتلان او زده شد، ولی تلاش‌های پلیس سوئد و سفارت ایران بی‌نتیجه ماند.


ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

🔴ندای روشنفکران کورد:

زندگی موسی عنتر اکنون به فیلمی پر از امید و تصویر تبدیل شده است.
موسی عنتر نویسنده و روشنفکر کُرد از شمال کردستان،کردستان ترکیە که در دهه‌ی ۶۰ میلادی و در اوج ممنوعیت زبان کُردی ، به زبان کُردی می‌نوشت. او در دهه‌ی ۱۹۹۰ میلادی از طرف دستگاه امنیتی ترکیه ترور شد. این اواخر بار دیگر آثار موسی عنتر از طرف حکومت ترکیه ممنوع شده‌اند.
یکی از معروف‌ترین آثار او نمایشنامه‌ی «زخم سیاه» است.  از سال ۱۹۹۳ یعنی یک سال پس از ترور او، در ترکیه جایزه‌ای به نام موسی عنتر و روزنامه‌نگاری آزاد، به روزنامه‌‌نگارانی که برای آزادی بیان تلاش می‌کنند اعطا شده است.
موسی عنتر نویسنده معروف کُرد می‌گوید:
اگر زبان مادری من بنیان  دولت تو را تکان می‌دهد، به این معنی است که دولتت را روی خاک من بنیان نهاده‌ای.
Moses Without Rod (2014)

از کاناڵ سینما کُردی


‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌🔺 ئمڕوو یەیشەمە


  🔻     ۲۷   خەزەڵوەر (خەزان  :هساوات کلهری)
۲۷۲٤ کوردی           

   🔻    ۲۷    آبان   ۱۴۰۳  خورشیدی   

  🔻     ۱۷      ۲۰۲٤ زایینی(میلادی)


@radioro_kurdestan

پیام اقا سید نصرالدین حیدری رهبر جامعەی یاری بە مناسبت جشن خاونکار

ندای روشنفکران کورد این مناسبت را بە همراهان کانال بویژە پیروان آیین یاری تبریک میگویید.
تبریک ویژە برای دوست گرامی کاک شهرام صفری


@radioro_kurdestan

همهٔ ما رفتنی هستیم، من بعد از ۱۰۰ سال و شما بعد از ۱۲۰ سال.
کسی نماند و کسی نیز نخواهد ماند و یا به قول شاعر:
««« چنان نماند و چنین نیز نخواهد ماند »»»

در ضمن، حواسِمان باشد که همان شاعر گفته:
     چو پرده‌دار به شمشیر می‌زند همه را
                  کسی مُقیمِ حریمِ حَرَم نخواهد ماند
     غنیمتی شِمُر ای شمع وصلِ پروانه
              که این معامله تا صبح‌دم نخواهد ماند
     ز مهربانیِ جانان طمع مَبُر حافظ
            که نقشِ جور و نشانِ ستم نخواهد ماند

حافظ مالِ همه است، خیّام هم مالِ همه است. نه فقط مالِ  ۹۰ میلیون انسان در ایران بلکه به همهٔ مردم دنیا تعلق دارند.
اساساً همهٔ شعرا و نویسندگان دنیا به همگان تعلق دارند؛ اگر کسی خود را شایستهٔ این هدیه نمی‌دانَد، مشکل دارد.
با فاصله گرفتن از تک‌صدایی و تک‌قطبی، خوشبختانه داریم به سمتِ همبستگی حرکت می‌کنیم که همزیستیِ مودّت‌آمیز در درون و زندگیِ مسالمت‌آمیز با همسایگان و حتا با مردم جهان را احساس می‌کنیم.
(همبستگیِ  ۸ میلیارد انسان در جهان مبارک‌باد)

*** هم‌میهنان گرامی!
بیایید از خیّام بیاموزیم و امروز زندگی کنیم.
باید پذیرفت که ایران و ذخائر و منابعش متعلق به همهٔ شهروندان است، فارغ از اینکه کجای ایران متولد شده و زبان مادریِ آن‌ها چیست.
(ضمن اینکه فارسی، زبان  ِ پایه است، همگان آزاد‌اند هر زبانی را که دوست دارند فرابگیرند).

اگر قرار است ایران فقط مالِ منِ فارس باشد، من که پدر و پدربزرگ و ایل و تبارم(پدری و مادری) همه فارس بوده‌اند، از امروز دیگر من فارس نیستم،
          من تُرک و بلوچ و لُرَم،
                    کُرد و سیستانی و تُرکمنم،
                              بختیاری و قشقایی و عربم.
(اگر جا انداختم، ببخشید).

باید پذیرفت که دوران انحصار به‌سر آمده، نه فقط در یک کشور حتا در دنیا.
هر انحصاری دیر یا زود به‌پایان می‌رسد و جایی برای توهم باقی نمی‌گذارد. اکثریت قریب به اتفاق کشورها در تلاش برای تقویت پیشرفت جهان‌ هستند.
بیایید از "سمفونی چند صدایی" در روابط جهانی استقبال کنیم. در جهانِ چند قطبیِ  در حال ظهور، هیچ ملت یا مردمی نباید احساس شکست، به حاشیه رانده شدن و یا تحقیر شدن کند.

✍تقی عطایی


ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

نوه‌های کریم خان زند در زندآبادِ اقلیم کردستان

✍ سمكو زند
پس از فروپاشی حکومت زندیه و به قدرت رسیدن آقامحمدخان قاجار ایلات زندیه به نقاط مختلف از گرمسار تا شهریار و قم و مازندران تبعید شدند اما در منابع، فقط به مازندران و قم و یافت‌آباد تهران اشاره شده است.
از اطلاعات شفاهی خود مردم منطقه متوجه شدیم که زندها در بقیه جاها نیز حضور دارند.
با بررسی بیشتر منابع تاریخی زندیه و اطلاعات شفاهی مردم منطقه، اطلاعات روشنی درباره تعداد و نام نوه‌های خاندان زند به دست آمده است که در "زندآباد" اقلیم کردستان ساکن هستند.
به جز چند خانوار که به حسین‌علی خان برمی‌گردند، بقیه زند‌های زندآباد به «مه‌شکه‌ڕەق» معروف هستند از جمله آبادی‌های «للبن، بان‌صندوق، سه‌تپان، قچرخ (نامی ترکی و به معنای فراری است)، حاجی حسن، کوکس، تپه علی، تپه قوی، تپه کزن. قره‌بلاغ، شیلان و قبه».
زندآباد در زمان عباسی‌ها شهر بزرگی بوده است که الان هم حدود ۴۰ آبادی و روستا دارد که مرکزشان بخش کوڵەجو است.

برای خواندن ادامه مقاله کلیک کنید
👇👇👇
https://rojanpress.ir/?newsid=2283


ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

🔶ئەڵماس خان کەڵهوڕ
ئەڵماس‌خان کوڕی ئەحمەدخانی کەندووڵەیی خان ناسراوە بە «ئەڵماس‌خانی کەندووڵەیی(کەنۆڵەیی)»، «ئەڵماس‌خانی کوردستان»، «سەرھەنگ ئەڵماس‌خان»، «میرزا ئەڵماس‌خان» و «ئەڵماس‌خانی کەڵھوڕ».
سەرهەنگ ئەڵماس‌خانی کەندووڵەیی لە دایکبووی ساڵی ١٧٠٦  لە گوندی کەندووڵەی سەر بە شاری کرماشانە.
ئەو، شاعیر و حەماسەنووس و عەقیدێکی کورد بوو کە لە دەورانی پاشایەتیی نادرشای ئەفشاردا (١٧٣٦-١٧٤٧) دەژیا و یەکێک بووە لە ئەفسەرە ناودارەکانی حکوومەتی ئەردەڵان.
ئەڵماس‌خان ئیدی ڕوو دەکاتە کەندووڵەو گۆشەنشین دەبێ و باقی ژیانی تەرخان دەکات بۆ ئەدەبیات و مۆسیقا.
لە بەرهەمەکانی ئەڵماس‌خان دەکرێ ئاماژە بکەین بۆ:
•   خورشید و خەرامان یا خورشیدی خاوەر.
•  شیرین و فەرھاد یا شیرین و خەسرەو.
•  ھەفت لەشکر یا ھەفت پەیکەر.
•  نادر و تۆپاڵ یا نادرنامە.
لە کۆتاییدا ئەڵماس‌خان لە نێوان ساڵانی (١٧٧٦یا ١٧٨٦) کۆچی دوایی کردووە و لە  ئاوایی کەندۆڵەی سەر بە بەخشی دینەوەری سەحنە بەخاک سپێردراوە.
ئاسۆی ژیانی ساحێب

دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد

@radioro_kurdestan

کلیپی نوستالژی
از هنرمندان کورد اسداباد

باهنرمندی
حیدر مرادی
مرحوم مردان سلطانی
اکبر زیوری
حسن خلیلی
مظاهر همایی 

تقدیم نگاە زیبایتان


ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

#یادداشت_تندرستی

دیابت؛ بزرگترین اپیدمی تاریخ

✍ عکاشه مومنی - دانشجوی بهداشت مواد غذایی

با توجه به اینکه یکی از فاکتورهای مهم در بروز دیابت سن است و تعداد افراد سالمند کشور ما درحال افزایش است انتظار می‌رود که در سال‌های آینده تعداد افراد دیابتی بیشتر شود لذا باید جامعه‌ی ما نسبت به راهکارهای پیشگیرانه از بیماری دیابت حساس‌تر شود.

متن کامل یادداشت در لینک زیر
👇👇👇
https://rojanpress.ir/?newsid=2261       



ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

هشدار بە تمام والدین کە نبایدبەآن بی اهمیت باشند

ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

🔺ایران راستین در یک قاب

شهرام ناظری و کیخسرو پور ناظری کرد، لویس چکناواریان ارمنی، فرهاد فخرالدینی ترک و محمد رضا درویشی فارس در بزرگداشت هوشنگ کامکار سنندجی!
حال این تصویر رنگارنگ را در کنار شمای کلی ساختار قدرت قرار دهید: سیمایی یکدست از پیروان یک مذهب با شمایلی همسان و زبانی پالوده و یکسان!
قاب اول ایران مدنی و راستین است، قاب دوم ایران رسمی و دستچین!
میان این دو حبابی بزرگ وجود دارد. درست مانند حباب سکه و دلار و مسکن در اقتصاد.
حباب ها وقتی می آیند که تعادل عرضه و تقاضا بهم می خورد و بهای یک کالا از ارزش ذاتی آن بیشتر می شود.
حباب های سیاسی هم همینطورند. تسلط سیاست های هویتی که عمدتا از حباب های ایدئولوژی و کلیشەهای زنگار گرفتەی تاریخی ناشی می شود، فقط به تقسیم شهروندان نمی انجامد، حکومت را هم دچار خطای دید می نماید.
مردم در تعاملات اجتماعی تمایل اندکی برای دیدن یکدیگر از دریچەی هویت مذهبی دارند، اما قدرت از منظر حبابی ایدئولوژیک، بهایی گزاف به یک بعد از دهها مولفەی هویت ساز  می دهد.
دیدن مردم فقط از منظر هویت قومی و منزلت طبقاتی هم همینطور است.
ویدئو: سنندج مرداد 98
#صلاح_الدین_خدیو
@radioro_kurdestan

درخشش کشتی‌گیر کردستانی در روسیه

🔻محمدحسین نوروزیان نشان طلای مسابقات بین‌المللی جام اوماخانوف روسیه را بر گردن آویخت.
بیست و پنجمین دوره مسابقات بین‌المللی کشتی آزاد جام شامیل اوماخانوف در کاخ ورزش خاساویورت داغستان در کشور روسیه با کسب نشان طلا و عنوان قهرمانی محمدحسین نوروزیان دلاورمرد کردستانی در این رقابت‌ها پیگیری شد.
تیم منتخب کشتی آزاد کشورمان برای شرکت در این پیکارها با ۴ کشتی‌گیر به این مسابقات اعزام شد که در وزن ۸۶کیلوگرم محمد حسین نوروزیان با ارائه نمایشی درخور تحسین و غلبه بر کلیه حریفان خود به دیدار نهایی راه یافت.
در مسابقه فینال محمدحسین نورزیان آزادکار اهل شهرستان سنندج با کسب پیروزی، عنوان قهرمانی و نشان زرین این پیکارها را بدست آورد. به‌هیز

ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

پیداشدن پیکر بی جان کوهنورد کوهدشتی در منطقه آب گرمه این شهرستان

🔹محمدقدمی، مدیرعامل هلال‌احمر لرستان بااعلام این خبر گفت:طی اعلام این حادثه طی با تماس تلفنی سامانه ۱۱۲ پاسخگویی اضطراری مرکز کنترل و هماهنگی عملیات استان مبنی بر مفقود شدن یک نفر در ارتفاعات آب گرمه شهرستان کوهدشت اعلام شد.

🔹 وی افزود: پس از دریافت اطلاعات مرکز ECO و اعلام فراخوان تیم های امداد و نجات کوهستان شهرستان انجام عملیات جستجو آغاز شد.

🔹 قدمی گفت: در این عملیات یک تیم امدادی پنج نفره به همراه دو خودرو کمک دار به محل حادثه اعزام شدند که پس از برسی صحنه با پیکر بی‌جان مواجه شدند و پس از تثبیت فرد فوتی کار انتقال و تحویل را انجام دادند.

ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

‍ ‍ ‍
زندگی‌نامه معینی کرمانشاهی
🔹 بخش دوم 🔹

استخدام وی در اداره‌ كل انتشارات و تبلیغات، ابتدا با دستور کتبی دكتر مصدق نخست وزیر در سال ۱۳۳۰ صورت گرفت و به دنبال آن در سمت‌های زیر مشغول به کار شد:
۱) خبرنگار پارلمانی
۲) ریاستِ دفتر و بایگانی اداره‌ خبرگزاری پارس
۳) رئیس دایره‌ گفتارهای رادیو
۴) ریاستِ دفتر اداره‌ رادیو تهران
۵) رئیس دفتر و دبیر شورای نویسندگان
۷۶) معاونت تام‌الاختیارِ رادیو تهران
۷) رئیس کمیسیون نمایشهای کل کشور
۸) بزرگ دبیر کمیته‌ شعر و ترانه.
وی در خصوص ادغامِ رادیو در تلویزیون چنین اظهار داشته است:
"تا سال ۱۳۵۰ كه رادیو و تلویزیون در هم ادغام شد، با مشكلاتِ بی‌شماری دست به گریبان بودم. كارمندانی مانند من هم بدون در نظر گرفتن تمایل شخصی و انجام مذاكره‌ای، مانند میز و صندلی و قفسه به آن تشكیلات یعنی (رادیو و تلویزیون ملی ایران) منتقل شدند.
ابتدا از سوی مدیرعامل وقت نامه‌ای محبت‌آمیز و پراكرام به عنوان بزرگ‌دبیر كمیته‌ شعر و ترانه به دستم رسید كه با عنایت به خدماتِ هنری و اداری صادقانه‌ام، ه‍مكاری با آن دستگاه را بپذیرم؛ به طور طبیعی با توجه به كار شكنی‌های سابق، پاسخ اینجانب مثبت بود ولی به زودی دریافتم كه نه تنها اوضاعِ هنری بهتر نشده است بلكه هدف امر و نهی مدیران سازمان نیز قرار گرفتم.
برنامه‌های وزینی چون گلهای رنگارنگ، گلهای جاویدان، یك‌ شاخه گل، برگ سبز و گلهای صحرایی تبدیل به رنگارنگ‌های بی‌رنگ و روحی شدند كه از هنر فقط واژه‌ی آن را یدك می‌كشیدند.
طی دو ملاقاتی كه با مدیرعامل سازمان داشتم، كارم به جر و بحث و پرخاش كشید؛ پس از آن، كار بالا گرفت و انتقاد از این رسانه‌ صوتی و تصویری را در بسیاری از مصاحبه‌های مطبوعاتی مطرح كردم؛ در حضورِ ج‍معی از مدیران و كاركنان، دعوت‌نامه‌ جشن به اصطلاح هنر شیراز را پاره كرده و روی میزم انداختم؛ از پذیرفتن دو مدال در جشنِ پنجاه‍مین سال سلطنت پهلوی كه یكی به خاطرِ سخن‌سرایی در انواع شعر پارسی و دیگری به واسطه‌ ترانه‌سرایی و ایجاد تحول در این شاخه‌ دشوار هنری به اینجانب تخصیص داده شده بود، خودداری كرده و آنها را توسط آورنده‌اش ابراهیم صهبا برگشت دادم.
سرانجام مجموع این حركات مخالف باعث شد تا اول مهرماهِ ۱۳۵۴ زمانی كه با استفاده از مرخصی در كرمانشاه به سر می‌بردم، حكم بازنشستگیِ تعلیقی اینجانب پس از ۲۲ سال خدمت، به صورتی كاملاً غیر قانونی صادر شود.
چون حقوق ناچیز دولتی زندگی‌ام را تأمین نمی‌كرد، بازگشتِ من به دوران جوانی‌ام دلچسب‌تر شد و تصمیم گرفتم در ملك اجدادی خویش و در زمینی كه از ۱۰ سالگی در آن رشد كرده و جد اندر جد به خانواده‌ ما تعلق داشت زراعت كنم. دوثلث این ملك شش‌دانگ را دولت سابق به نفع زارعین تصرف كرده بود و مایملك ما به یك ثلث تقلیل یافته بود. درآمدی كه از این ارث داشتم سالها زندگیِ مرا اداره می‌كرد تا اینكه در پاییزِ سال ۱۳۵۹ با شروع جنگ و آشفتگی منطقه‌ غرب، باقی‌مانده‌اش نیز توسط هیئت هفت نفره‌ جمهوری اسلامی بر باد رفت. درآن زمان بدون هیچگونه مذاكره و رسیدگی و حتی حضورِ خودم، مابقی این ملك موروثی به تصرف زارعین دهات مجاور داده شد و به اندازه‌ پشیزی مرا صاحب حق ندانستند. سالها از این جریان می‌گذرد و هنوز هم نتوانسته‌ام برای این حركت معیاری مبتنی بر اخلاق و عدالت بیابم.
زندگی منِ اجاره‌ نشین نیز با زمان سپری شد ولی گویی خالق هنر با من هنوز كار داشت و مرا به‌سادگی در ل‍حظات بیهوده‌ عمر رها نساخت و قلم را برای انجامِ وظیفه‌ای خطیر در دستم قرار داد. گویی تمامی آن مصائب و تجربیات، مشكلات، چوب‌ خوردن‌ها، محسود واقع شدن‌ها، حق‌كشی‌ها، دسته‌ بندی‌ها و آزاده‌كشی‌ها زمینه‌ ساز انجام این وظیفه بوده است؛ خلق تاریخ منظوم ایران؛ كاری كه از سال ۱۳۷۲ روزانه ۱۲ تا ۱۵ ساعت از عمرم را به خود اختصاص داده است.
خوشحالم كه مأمور انجام این خدمت بزرگِ ملی و فرهنگی شدم و پاداشِ آن را نیز در دنیای دیگری خواهم گرفت."
زنده‌یاد معینی کرمانشاهی با وجود نوشته‌ شبکه‌های مجازی، هرگز در بستر بیماری به سر نبرد و در حالی که تا ۴۸ ساعت پیش از درگذشت مشغول نوشتن و سرودن بود، به دلیل ایستِ قلبی درگذشت.

#برگی_از_تقویم_تاریخ


ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

‍ ‍ ‍ ‍

۲۶ آبان سالروز درگذشت رحیم معینیِ‌کرمانشاهی
             
(زاده ۱۵ بهمن ۱۳۰۱ کرمانشاه -- درگذشته ۲۶ آبان ۱۳۹۴ تهران) نقاش، نویسنده، شاعر و ترانه‌سُرا

او در خاندانی سرشناس زاده شد. پدرش کریم خان معینی، سالار معظم کرمانشاهی، حاکم اصطهباناتِ فارس و مادرش از خاندانی کازرونی‌الاصل و دایی‌اش صباح کازرونی معروف به "معتمدالتجار" از دانشمندان آن دوران بود که مدتها ریاست اداره‌ معارفِ شهرهای اهواز، کاشان و قم را برعهده داشت و روزنامه‌"صباح"را در کرمانشاه منتشر می‌کرد.
نیای وی، حسین‌خانِ معین‌الرعایا، از سران انقلاب مشروطیت در غرب کشور بود که در همین راه کشته شد.
او با چنین پیشینه‌ای زندگی عادی‌اش را آغاز کرد و در كرمانشاه مشغول تحصیل شد.
در دبستان و دبیرستان نامش به عنوان نقاشی چیره‌دست بر سرِ زبانها افتاد و ه‍مواره از دروس ریاضی و فیزیك دوری می‌جست و به کتابهای ادبی و تاریخی علاقه داشت و به بررسی آثار بزرگان ادب پارسی رغبت نشان می‌داد. او در شهریور ۱۳۲۰ و همزمان با اشغال نظامی ایران، فعالیّتهای سیاسی‌اش را آغاز کرد.
از آنجا که وی به هنر نقاشی علاقه داشت، در این راه پیشرفت کرد و تابلوهایی نیز به یادگار گذارد که تابلو سیاه قلم حضرت مسیح، آخرین اثر وی در این زمینه است.
وی با نوشتن مقاله‌های تند و صریح، مخالفت‌های خود را آشکار ساخت؛ از جمله فعالیّت‌های عمده او انتشار روزنامه‌ انقلابی"سلحشوران غرب"بود که در پی آن دستگیر و زندانی و سپس به قلعه‌ فلک‌الافلاک تبعید شد.
با کشته شدن رزم آرا و آزادی تردد تبعیدیان، به تهران بازگشت و شیوه‌ تازه‌ای در پیش گرفت و این بار غزل‌ها و ترانه‌هایش وسیله نشان دادن خشم و اعتراض نسبت به اوضاع اجتماعی بود.
وی از سالِ ۱۳۳۰ تا هنگام درگذشت، بدون احتسابِ ۴۰۰ ترانه و قطعاتی به سبک‌نو، با سُرودن و انتشار  نود و چهار هزار بیت شعر نشان داد كه در این هنر از ذوق و قدرتی سرشار برخوردار است.
با انتشارِ مجموعه‌های"ای ش‍مع‌ها بسوزید" و "خورشید شب" ثابت کرد كه غزل‌سُرایی چیره‌‌‌دست است؛ با عرضه‌ كتاب "فطرت" اندیشه‌های عرفانی خود را در قالب مثنوی به نمایش گذاشت؛ با نگارش"حافظ‌ برخیز" شناختی دیگر از لسان‌الغیب را مكتوب ساخت؛ با چاپ گُزیده‌ای از ترانه‌های خود به همت فرزندش حسین در كتاب‌هایِ "راز خلقت" "خوابِ نوشین" و "حكایتِ نگفته" نوآوری‌ها و بی‌ه‍متایی خویش را در این شاخه‌ دشوار از شعرِ پارسی به قضاوتِ عموم واگذار ساخت؛ با تضمینِ غزلیات لسان‌الغیب، پا به پای حضرت حافظ، بین اوراق کتاب "در خراباتِ مغان" قدم زد و با ارائه‌ تاریخ منظوم ایران در چهارده جلد، با عنوان "شاهكار"، رسالتی شاعرانه از رویكردهای پر فراز و نشیب تاریخی میهن را به نمایش گذاشت.
او شاعری توانا و خوش ذوق بود و ضمن سرودن شعر، چندی به ترانه‌‌سرایی و ایجاد تحول اساسی در این هنر پرداخت، به صورتی که با ساخت ترکیباتِ نو و تشبیهاتی کم‌مانند، آثار آهنگینش  را در قلمرو فلسفه، عرفان، پند و اندرز در زمینه‌های اجتماعی وارد کرد. ابداع ترانه‌های تمثیلی "تابلوسُرایی"و به کار بُردنِ این نوآوری در آثاری چون آبشار، طاووس، الماس، سرو و بید، برق و خرمن، تاک و هشتاد و هشت اثر برای اجرا در برنامه‌ وزین گلها به تهیه کنندگی زنده یاد داوود پیرنیا پدید آورد که توسط خوانندگان رادیو اجرا شده است. معینی کرمانشاهی از ۱۳۳۲ تا ۱۳۵۲ با شصت آهنگساز و موسیقیدان برجسته همکاری کرده است.

آثار مکتوب ایشان بدین قرار است:
۱) ای شمع‌ها بسوزید
۲) فطرت
۳) خورشید شب
۴) حافظ برخیز
۵) راز خلقت
۶) خواب نوشین
۷) حکایت نگفته
۸) تاریخ منظوم ایران با عنوان "شاهکار" در چهارده جلد که ده جلد آن تا نیمه سلطنت ناصرالدین شاه قاجار منتشر شده و چهار جلد آن محفوظ است که در آینده منتشر خواهد شد
۹) در خرابات مغان
۱۰) "خاطراتِ عمر رفته" شامل غزلیاتِ سروده شده در دهه‌ پایانی زندگی که به زودی منتشر خواهد شد.
برخی از ترانه‌های دو قسمتی وی مانند سفر کرده و بازگشته، خواب نوشین و شب‌زنده دار، پیوند گلها و ثمر گلها، گوشه‌گیر و تنها منشین و ترانه‌های دیگری چون کودکی، نگران، رفتم که رفتم، جایِ تو خالی، حکایتِ نگفته، افسانه‌ عشق، راهِ خیال، تو بخوان، هم‌صدا، طاقتم ده، مینای شکسته، طوفان، عشق خود حاشا ‌مکن، یادِ من کن، عشق، رازِ خلقت، گمراه، تو را هرگز نمی‌بخشم، اشکِ روزگار، بهارِ من گذشته شاید، بوی بهار، چشمان سبز، تنهایی و بسیاری از ترانه‌های جاویدان دیگر را می‌توان نام برد.

🔹 ادامه در بخش دوم 🔹

‎
ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

🔴ندای روشنفکران کورد:

ئاگاداریێگ لە لاێ پۆلیسەو ئڕاێ یەگ ماڵدان وە خەسار نەچوود

اطلاعیەی مهم برای جلوگیری از اینکە قربانی هکرها نشوید.


🔴🔴 پلیس فتا: اگر از حسابتان پول برداشت شد، در یک ساعت اول با شماره ۰۹۶۳۸۰ تماس حاصل فرمایید تا مبلغ برداشت شده، مسدود و به حسابتان برگردانده شود‌.

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌🔺 ئمڕوو شەمە


  🔻     ۲٦   خەزەڵوەر (خەزان  :هساوات کلهری)
۲۷۲٤ کوردی           

   🔻    ۲٦    آبان   ۱۴۰۳  خورشیدی   

  🔻     ۱٦      ۲۰۲٤ زایینی(میلادی)


@radioro_kurdestan

@radioro_kurdestan

ئاوڕێکی خێرا لەسەر هێرشی سوڵتان سولەیمانی قانوونی بۆ سەر بلباسەکان
 تا بنیادنان و لەناوچوونی میرنشینی بلباس

✍: موحسین جەڵدیانی

واقعی ژیان بەشێک لە هۆزە کوردەکانی فێری ئەو ڕاستییە کردبوو کە لەوانەیە نەتوانن لەهەمبەر هێرشی هێزە نەیارەکان خۆ بگرن و گیان و ماڵیان بپارێزن بۆیە هەوڵی پێکهێنانی بەرەیان دەدا تا بەیەکەوە بەرەنگاری هێرشکەران ببنەوە و شانسی سەرکەوتنیان زیاتر بکەن.
لەو نێوەدا کۆمەڵێک لە هۆزە کوردەکانی ئەو سەردەمی لەژێر ناوی بلباس گرێبەستێکیان واژۆ کرد و بەیەکەوە بەرەنگاری نەیارەکانیان بوونەوە. بلباسەکان لە دوای ئەو گرێبەستە دەوری چالاکیان لەسەر ئەولەهی هۆزەکانی ناو کۆنفێدڕاسیۆنەکەیان هەبووە. تەنانەت دەسەڵاتدارانی مۆغۆل و دواتر عوسمانی و سەفەویش بوونی بلباسەکانیان بە هەڕەشە و مەترسی بۆ سەر دەسەڵاتەکەیان دەزانی.

کۆنترین بەڵگەیەک کە تا ئێستا لەسەر وشەی بلباس وەدەستمان کەوتووە،  نووسراوەیەکی چەند وشەیی‌یە کە لە پەراوێزی لاپەڕەیەکی دەستنووسی قوڕئان لە ساڵی ١٣٦٨(ز) نووسراوە. لەو لاپەڕەیەدا ئەو کەسەی قوڕئانەکەی بەخەتی خۆی نووسیوە، باسی لەوە کردووە  کە ناوی: "منصور ابن صادق البلباسی" بووە. ئەو بەڵگە مێژووییە، کە نزیک بە ٧٠٠ ساڵ لەمەو بەر نووسراوە، پێمان دەڵێ وشەی بلباس لانی‌کەم بۆ ئەو سەردەمی دەگەڕێتەوە و بلباسەکان لە گۆڕەپانی چالاکییەکانی هۆزە کوردییەکان دەوریان  هەبووە.

لە پۆستەکەی پێشوودا لە زمانی نووسەری کتێبی شەڕەفنامە باسمان لەوە کرد کە کۆنفێدڕاسیۆنی بلباسەکان لە دوازدە هۆز پێک‌هاتبوو، ئەو پێکهاتەیە دەوری کاریگەری لەسەر جوغرافیای سیاسی ئەو سەردەمی هەبووە، عوسمانییەکان بۆیان قەبووڵ نەدەکرا  لەوە زیاتر بلباسەکان پەرە بە چالاکییەی سیاسی و نیزامی و... یان بدەن. دواجار بەفەرمانی سوڵتان سولەیمانی قانوونی، کە لە نێوان ساڵانی ١٥٢٠  تا ١٥٦٦ی زایینی‌ دەسەڵاتی بەدەستەوە بووە، لەشکری عوسمانی زنجیرە هێرشێکی بە درێژایی سێ ساڵان کردووەتە سەر بلباسەکان. لە دوای ئەو هێرشانە بەشێک لە بلباسەکان ناچار بە پاشەکشە لە باکووری کوردستانەوە بۆ باشووری وڵاتەکەیان بوون.

  ساڵی ١٥٩٦(ز) کاتێک عوسمانییەکان دەستی‌یان بەسەر دەڤەری وان داگرت بەشێکی دیکە لەو پێکهاتەیە چوونە باشووری کوردستان. ئەم ڕووداوە بووە هۆی ئەوەی بەشێک لە هۆزەکانی ناو کۆنفێدڕاسیۆنی بلباسەکان لە پەیمانەکە بچنە دەر و چەند هۆزێکی دیکەی کوردی بە کۆنفێدڕاسیۆنەکە پەیوەست بن. لە لاپەڕەکانی مێژوودا باس لەوە کراوە هەر ئەو سەردەمی هۆزەکانی، "مەنگوڕ، مامەش، پیران، ڕەمەک و..." پەیوەست بە کۆنفیدڕاسیۆنی بلباس بوون و پێکهاتەیەکی نوێیان لە بلباسەکان دروست کردووە. بەو واتایە کە هەندێک لە هۆزەکانی باکووری کوردستان لە کۆنفێدڕاسیۆنەکە جیا بوونەتەوە و چەند هۆزێکی دیکە لە ناوەند و باشووری کوردستانەوە پێیەوە لکاون.  

ماوەیەک دواتر و لەژێر زەختی عوسمانییەکان بەشێکی دیکە لە بلباسەکان لە ڕووی ناچاری بدلیسی باکووری کوردستانیان  بەجێ هێشت و چوونە دەڤەری شارەزوور و هەولێر. عوسمانییەکان بە مەبەستی سەرکوت‌کردنیان هێرشیان کردە سەر دەڤەری شارەزوور، بەڵام لەبەر گیانبازی و خۆڕاگری خەباتکارانی بلباس، عوسمانییەکان ناچار بوون پاشەکشە بکەن. لە دوای ئەو ڕووداوە، واتا لە ساڵی ١٦٣٤ی(ز)ی‌دا، بلباسەکان بە سەرۆکایەتی سولەیمان‌ئاغای کوڕی سواراغا توانیان لە دەڤەری شارەزوور، "میرنشینی بلباس" پێک بێنن. میرنشینەکە تا ساڵی ١٦٥٧ی(ز) درێژەی به تەمەنی خۆی داوە، بەلام لەبەر ئەوەی ساڵی ١٦٥٧ی(ز) دوو دەسەڵاتی زل‌هێزی ئەو سەردەمی واتا عوسمانی و سەفەوی هێرشیان کردە سەر میرنشینی بلباس و میرخۆسرەو، سەرۆکی میرنشینی بلباس لەو شەڕەدا کوژرا و هێرشکەران دەستیان بەسەر شاری شارەزوور داگرت و سەرەتا شارەکەیان تاڵان کرد و دوایی ئاگریان دا. لە ئەنجامی ئەو هێرشەدا زۆربەی بلباسەکان بەناچاری شارەزووریان بەجێ هێشت و پەنایان بۆ چیا سەرکێشەکانی کوردستان برد.
دوای ماوەیەک بەشێک لەو بلباسانە چوونە ناوچە شاخاوییەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان، تەنیا تاقمێکی کەمیان لە دەڤەری شارەزوور مانەوە.
لە ڕەوتی مێژوودا ئەو بلباسانەی چیاکانی کوردستان داڵدەی دابوون پێوەندییان لەگەڵ هاوپەیمانەکانی پیشوویان پچڕا و هەر کامەیان بە شێوەی جیا دەوریان لەسەر کۆمەڵگا و هۆز و دەسەڵاتەکانی ئەو سەردەمی هەبووە.
لە لاپەڕەکانی دواتری ئەو کەناڵە هەوڵ دەدەم زیاتر باسی دەوری بلباسەکان و هێرشی دەسەڵاتدارانی عوسمانی و سەفەوی و ... بۆ سەر زێدی باب و کاڵیان بکەم.





دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد

@radioro_kurdestan

‍ ‍ ‍ ‍ .
شاێ ماران ئەژ کڤرکوو ئیلام خلێفە خوارد.

رمان «افسانه‌ی شاماران» که بازآفرینی حکایت شاماران مناطق کوردی  جهان است در نشر باشور ایلام در ۹۰ صفحه منتشر شد.

مرتضی حاتمی نویسندە، روزنامە‌نگار و عضو انستیو زانست زاگروس، در کارنامه‌ خود  مجموعه داستان «کولبران نان و رنج» را نیز دارد، وی در این باره می‌گوید:
"شاماران، موجودی افسانه‌ای نیمه مار و نیمه انسان (زن) است که نماد دانایی و زایش و تولد است و در میان مردم کورد از جایگاهی مهم و معتبر و تاریخی برخوردار است."

https://www.ibna.ir/news/522790/%D8%A7%D9%81%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%B4%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C-%D8%AD%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C-%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%B1-%D8%B4%D8%AF


#فیلی_پەهڵەئی
#لەکی_لەکی
#گورانی_نو_گورانی_نوو
#کەڵڕی_کلهری
#اورامی_هەورامی
#لری_لوڕی
#ایلام_ئیلام
#کرماشان_کرمانشاە

#کڤرکوو: کور/kiwir/kivir: بەرزترین کۆە، دە ناو ڕاس دەڕەشەڕ، ئاونو، مەڵگشاێ، بەێرەی و ئیلام.
#خلێفەخوارد: چمبرەزد.

#دپارتمان_داستان_چیروک
#ئەنستیتو_زانست_زاگروس 



دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد


@radioro_kurdestan

ندای روشنفکران کورد


یەکمین پاتشاێ ژن وە دەولەتەگان کوردی
دۊای ئسڵام

اولین پادشاە زن درحکومتهای کوردی بعد از اسلام


@radioro_kurdestan

‍
۲۰ آبان سالروز درگذشت درویش‌جاویدان

( زاده ۷ آبان ۱۳۲۵ کرمانشاه -- درگذشته ۲۰ آبان ۱۳۹۶ کرج ) خواننده

مصطفی موسوی مشهور به درویش جاویدان، با خواندن ترانه‌های مذهبی و ملی معروف شد. گفته می‌شود سال ۱۳۴۷ زمانی که او در ۲۲سالگی و علاقه‌مند به ادامه تحصیل بود، بنا به توصیه دوستان پدرش، با نام مستعار و غیرحقیقی در دانشگاه تهران ثبت نام کرد، چرا که از نظر شکل ظاهری، شباهت بسیار نزدیکی به نواب صفوی داشت و این مطلب را سازمان امنیت می دانست. گویا او به کمک دکتری جراح که محرم و از دوستان نزدیک پدرش بود، تغییر چهره و روش مبارزاتی داد. درویش جاویدان به علت حضور ذهن و قابلیت‌های هنری در زمینه‌هایی مانند مجسمه سازی، خط و نقاشی، شعر و نویسندگی، تئاتر و موسیقی همیشه در اعیاد ملی و مذهبی و جشن تحصیلی آخر سال شرکت می کرد. او به نوازندگی بسیار علاقه مند بود.

نمایشنامه نویسی:
وحدت جهانی حیوانات (۱۳۷۰)
شب‌نشینی میوه‌ها
عشق حافظ

ترانه‌سرایی:
درویش جاویدان از خوانندگان کوچه و بازاری بود، که محبوبیت خاصی در دل شنوندگان خود داشت و به نوشتن شعر و ترانه برای دیگر خوانندگان می‌‌‌پرداخت.
درویش جاویدان در ۷۱ سالگی درگذشت.

برخی از آلبوم‌های منتشر شده
آثار پیش از انقلاب:
هو یا علی مدد
بابا کوهی
چینی بند زن

آثار پس از انقلاب:
یا علی مدد - یا صاحب‌الزمان
آزاده سربلند
تقدیم به آزادی خواهان
فیلم‌شناسی (نوازنده - خواننده)
۱ - تنهایی (۱۳۵۵)
۲ - رامشگر (۱۳۵۵)
۳ - ولی نعمت (۱۳۵۵)
۴ - پلنگ در شب (۱۳۵۴)
۵ - مجازات (۱۳۵۴)
۶ - آب توبه (۱۳۵۳)
۷ - تهمت (۱۳۵۳)
۸ - مکافات (۱۳۵۲)


ندای روشنفکران کورد

‍
@radioro_kurdestan

🔴ندای روشنفکران کورد:

بە نظر من یکی از ویژگیهای مردم کورد ،کوردان
واقعی پیۆند عمیق با طبیعت هست
در این کلیپ یک فرد گلەدار از اهالی بوکان بە
یک بچە سنجاب گرسنە شیر بز میدهد
هر چقدر پیوند عمیقتری با طبیعت داشتە باشید
بە خدا نزدیکتری

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌🔺 ئمڕوو یەی شەمە


  🔻     ۲۰   خەزەڵوەر (خەزان  :هساوات کلهری)
۲۷۲٤ کوردی           

   🔻    ۲۰    آبان   ۱۴۰۳  خورشیدی   

  🔻     ۱۰      ۲۰۲٤ زایینی(میلادی)


@radioro_kurdestan

درود جناب کاویانی
آفرین
جهان به سوی راستی و نیکوکاری قدم بر می دارد که همان آخر زمانیست که از ادیان ها و مذاهب  از گذشته ها آموخته ایم
سال ۲۰۱۲ میلادی را مایاهای مکزیک در کتیبه های ۵۰۰۰ سال پیش سال آخر زمان نامیده بودند و در همان سال در دنیا مردم و دانشمندان منتظر آخر زمان بودند اما اتفاقی نیافتاد ولی درک کتیبه مایا امروز روشن شده است که منظور آنان ورود به هزاره آخر زمان است
اکنون ما در هزاره آخر زمان قرار دادیم در هزار آخر زمان خواه ناخواه ساکنان جهان به سوی نور و روشنایی و معنویت راهنمایی می شوند
کسانیکه با اصرار بر کفر در درک معنویت و ایمان مقاومت کنند در چرخه آخر زمان به گونه از جمله جنگ، بیمارهای ناشناخته ویروسی، سیلاب و طوفان های عظیم از چرخه بیرون انداخته می شوند
این چرخه به هیچ آتئیستی(خداناباوران) ترحم ندارد کما اینکه  روز به روز بر تعداد آنها در تمام دنیا از یهود، مسلمان، مسیحی ، بودایی افزوده می شود، ظاهرا همه پیروان این ادیان و مذاهب به خدا باور دارند اما در باطن شرک می ورزند آنان هیچگاه تسلیم مطلق خداوند نیستند
بنابراین نور الهی مانند پرتوهای اشعه خورشید تیزتر می شود و این حرارت برای آنان قابل تحمل نیست لذا به اینگونه ای عرض کردم بایست از دنیا حذف شوند تا زمینه ظهور موعود وعده داده شده فراهم گردد
کسانیکه خوب تفکر کنند و خود را هماهنگ با طبیعت این نور الهی را دریافت نموده و بر موجودات و همنوع خود خدمت خالصانه نمایند و در راه درست معنویت دیگران را آگاهی دهند مسئولیت خویش را انجام داده و هیچ نگرانی ندارند

✍رضا ضحاکی

شەو هات و یەی گورانی کوردی

ڕووڵە لای لای
ڕۆڵە لای

حسام لوڕنژاد
دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد

@radioro_kurdestan

شێرپەنجە؛ مڵۆزمێکی زیانی خورۆ

"سه‌لام ئیسماعیل‌سورخ" که‌سایه‌تیه‌کی ناسراو له دونیای شاخه‌وانی کوردستان و ته‌نانه‌ت ئێرانیشه. جگه له‌ شاخه‌وانی ده‌ستێکی باڵای له نووسینیشدا هه‌یه و هه‌مو ئه‌و شاخانه‌ی که پێیدا گه‌ڕاوه لە دەماوەندڕا بیگره تا سەهەند و ته‌فتان بەوردی باسیی کردووە و تایبەتمەندیەکانی هێناویه‌ته سه‌ر لاپه‌ڕه‌ی گوڤاره‌کان و ڕۆژنامه‌ کوردیەکان. کتێبێکی تێر و تەسەلیشی له سه‌ر زاگرۆس نووسیوه.

به داخه‌وه کاک سەلام ماوه‌یه‌که شێرپه‌نجه‌ ته‌نگی به هه‌ستی ناسکی هه‌ڵچنیوه و سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ش ده‌ستی له نووسین هه‌ڵنه‌گرتووه.
له خوای گه‌وده داوا ده‌که‌ین هه‌رچی زوتر وره‌ی کاک سه‌لام زاڵ بێ به سه‌ر ئه و نه‌خۆشیه و بەزووترین کات بگه‌ڕێته‌وه ناو کۆڕی شاخەوانان و چی تر، چل‌چەمە و کوڕەمیانە و شاهۆ و کۆساڵان و ته‌ره‌غه هەست بە تەنیایی نەکەن و خوێنەرانی ڕۆژانیش له به‌رهه‌مه‌کانی سوودمەند بن.

بە‌سپاس؛ سولەیمان ئەڵڵامورادی
ڕۆژانامه‌ی ڕۆژان

👇👇👇
این یادداشت تقدیم می‌شود به دکتر بایزید قادری و دکتر رامبد مظفری دو پزشکی که زندگی خود را وقف معالجه بیماران سرطانی کرده‌اند
     
https://rojanpress.ir/?newsid=2253

کوردی&فارسی

داڵەهوویار/دالهویار

کنفرانس "باورها و آداب دینی در کوردستان" با حضور پژوهشگران برجسته کورد در شهر تاریخی آمد(دیاربکر)

مرکز تحقیقات و فرهنگ کوردی (KURD-KAV) در تاریخ 18 و 19 آبان 1403 کنفرانسی با عنوان "باورها و آداب دینی در کوردستان" را در شهر آمد (دیاربکر) برگزار می‌کند. این رویداد با حضور پژوهشگران و دانشگاهیان برجسته‌ای از جمله حمیدرضا  شمس‌نیا (کرماشان)، خیری ابراهیم کورو (دهوک)، ایاد کاکەیی (هولیر)، پارزر علی دوغان، ایوب قویخا رستم کریم (سلیمانیه)، نعمت زحمتکش (کرماشان)، سعید جردو متو (دهوک) و صلاح‌الدین علی آریک برگزار خواهد شد.

این کنفرانس به بررسی باورها و آداب دینی جوامع مختلف کوردستان از جمله یارسان، کاکەیی، ریای حقی، شبک و ایزدی پرداخته و فرصتی ارزشمند برای پژوهش و تبادل نظر درباره تاریخچه و تعاملات این جوامع با دیگر فرهنگ‌ها فراهم می‌کند.

Konferansa "Bawerî û Adetên Olî li Kurdistanê" bi amadebûna lêkolînerên navdar li Amed/Diyarbekir

Navenda Lêkolîn û Çanda Kurdî (KURD-KAV) dê di 9û 10ê Mijdara 2024an de li Amedê (Diyarbekir) konferansa bi navê “Bawerî û Adetên Olî li Kurdistanê” li dar bixe. Di vê çalakiyê de lêkolîner û akademîsyenên navdar, ji wan Hemîdreza Şemsniya (Kermaşan), Xeyrî Îbrahîm Koro (Dihok), Eyad Kakeyî (Hawlîr), Parêzer Elî Doghan, Eyûb Kuxa Rostem Kerîm (Silêmanî), Nemat Zhamtekîş (Kermaşan), Seîd Cirdo Meto (Dihok) û Selahedîn Elî Arik dê bên lidarxistin.

Ev konferans li ser bawerî û adetên ayînî yên civakên cuda yên Kurdistanê ji wan Yarsan, Kakeî, Raya Heqî, Şebek û Êzîdî lêkolîn dike û derfeteke hêja ji bo lêkolîn û danûstandina nêrînan li ser dîrok û pêwendiya van civakan bi çandên din re dide.


کۆنفرانس "باوەڕ و داب و نەریت ئایینی لە کوردستان" وە ئامادەبۊن توێژەران دیار لە گەورە شار ئامەد/ دیاربەکر

ناوەند لێکۆڵینەوە و ڕۆشنبیری کورد لە ڕۆژەیل 18و 19ی خەزەڵوەر ساڵ 1403 لە شار ئامەد (دیاربەکر) کۆنفرانسێک وە ناو "باوەڕ و داب و نەریتی ئایینی لە کوردستان" وەڕێوە بەیتن. لەئی چالاکییەدا توێژەران و ئەکادیمییە دیارەکان، کورد جوور حەمیدرەزا حسێن شەمسنیا (کرماشان)، خەیری ئیبراهیم کۆرۆ (دهۆک)، ایاد کاکەیی (هۆلیر)، پارزێر عەلی دۆغان، ئەیوب قۆیخا ڕۆستەم کەریم (سلێمانییە)، نیعمەت زەحمەتکێش (کرماشان)، سەعید سەعید جاردۆ مێتۆ (دھۆک) و سەلاحەدین عەلی ئاریک بەشدار بوون.

ئی کۆنفرانسە وەدۊاداچوون ئەڕای بیروباوەڕ و داب و نەریت ئایینی پێکهاتە جیاجیاکان کوردستان کەیتن، جوور یارسان، کاکەیی، ڕیا هەقی، شەبەک، و ئێزیدی، وەهەوجوور دەرفەتێکی وەنرخه ئەڕای لێکۆڵینەوە و ئاڵوگۆڕی بیروڕا لەسەر مێژوو ئی پێکهاتەیل وەگەرد کولتوورەکان تر ڕەخسێنێت.


کۆنفرانسی "باوەڕ و داب و نەریتی ئایینی لە کوردستان" بە ئامادەبوونی توێژەرانی دیار لە ئامەد/ دیاربەکر

ناوەندی لێکۆڵینەوە و ڕۆشنبیری کورد لە ڕۆژانی 18و 19ی خەزەڵوەر ساڵی 1403 لە شاری ئامەد (دیاربەکر) کۆنفرانسێک بە ناوی "باوەڕ و داب و نەریتی ئایینی لە کوردستان" سازدەکات. لەم چالاکییەدا توێژەران و ئەکادیمییە دیارەکان، لەوانە حەمیدرەزا شەمس نیا (کرماشان)، خەیری ئیبراهیم کۆرۆ (دهۆک)، ئیاد کاکەیی (هۆلیر)، پارزێر عەلی دۆغان، ئەیوب قۆیخا ڕۆستەم کەریم (سلێمانییە)، نیعمەت زەحمەتکێش (کرماشان)، سەعید سەعید جاردۆ مێتۆ (دھۆک) و سەلاحەدین عەلی ئاریک بەڕێوەدەچن.

ئەم کۆنفرانسە بەدواداچوون بۆ بیروباوەڕ و داب و نەریتی ئایینی پێکهاتە جیاجیاکانی کوردستان دەکات، لەوانە یارسان، کاکەیی، ڕیا هەقی، شەبەک، و ئێزیدی، هەروەها دەرفەتێکی بەنرخ بۆ لێکۆڵینەوە و ئاڵوگۆڕی بیروڕا لەسەر مێژوو ئەو پێکهاتانە لەگەڵ کولتوورەکانی دیکە دەڕەخسێنێت.

با دالاهویار همراه باشید و از این رویداد علمی و فرهنگی حمایت کنید.

#کنفرانس_کوردستان #آداب_و_باورها #کوردستان #آمد #دالاهویار

#Konferansa_Kurdistanî #erf_û_bawerî #Kurdistan #Gehiştin #Dalahoyar
#کونفرانس_ئاداب_نەریەت_ئایینی_کوردستان


ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

٩نۆڤامبەر ڕووژ جێهانی ئازادی پیروز

((ئازادی‌وحه‌ق‌خوەشە،نە‌شاڕوویان))

تاکه‌ی دڵ ِ پڕ زۊخ، به‌شی‌ژانە؟
وە‌ی ئاگرە سزیاس‌و په‌ریشانە

پاییزە هه‌میشه‌دڵِ شه‌ق بردی
هاکوو په‌ڵە؟دڵ‌، تێنیِ وارانە

کە‌ی‌جای‌خە‌مه‌دڵ‌،وەتەن ِعشقه
گوڵزارە،نە که‌ێکوو ِ بیاوانە

بیچارە وە هە‌رحاڵ کە نە‌یری‌حاڵ
ئاهووە ،که‌ڵه،کە‌وک‌‌ ِ هەراسانە

ئه‌وحاڵه‌کە‌ ناڵانه ، نە‌یه،زانی
یە‌ی‌عاشقه‌،موحتاج‌ نەیستانە

بی‌ئه‌سر نیە‌دیدە شه‌وی‌،ئه‌ی‌‌داد
هە‌ر داخ ڕشی،کێنی‌ِ گریانە

ڕووژه‌یل‌،عەزا دییە،نە کە شادی‌‌
وەی‌دەورە ئڕا دەرد، هەزارانە‌

تا سینە قسه‌یل ِقه‌یه‌خه‌ جا دە‌ی
یانی‌کە ژیان‌ تێڵە،‌یه قه‌یرانه

ئازادی‌وحه‌ق‌خوە‌شە‌،نە‌شاڕوویان
مەنزوور وە‌ یانە خود ِ بووسانه‌

تا‌ لەنگە زوان،دە‌س‌ وە قه‌ڵەم‌یارن
هەرچی و‌ه نە‌زە‌ر هاتیە نۊسانە

کە‌ی‌گووش‌فه‌ڵە‌ک‌حه‌ق‌شنە‌فی‌‌سادە
خوە‌ی‌کِردەکە‌ڕو،نەوکەر ِشه‌یتانە‌

سه‌ر،جایگ‌ئڕا ئه‌مرو ئه‌میرەیل ِ‌ تە‌ن
تۊش‌ ِ تەڵە‌گە‌ی بی دڵ‌و وجدانە‌

وەختی‌کە‌ سه‌ری‌پڕ‌ وە ستە‌م‌بی‌،دی
بیدادە هە چۊ دشمن‌ ِ ئنسانە

نە‌یری‌شه‌کەتی‌دیدەو دڵ‌تافکر
ئوممید نە‌مردییە، جە‌هان‌بانە

پیروزەخِرەد،مه‌نتق‌وعقڵ‌وحە‌ق
کِی ئاخر ِ یە‌ی‌کار؟ په‌شیمانە‌

کارە‌یل ِزمانە فرە‌و ڕه‌نگینە
چۊ دە‌رسە ئڕا دڵ،گوڵ ِبانانه

هە‌رکورد زوان‌،عاشق‌ِمەی‌،بیشک
چۊ‌ ساقی ِمه‌یخانە‌‌ی عرفانە

محزون ـــ کرماشان

دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد

@radioro_kurdestan

#تندرستی

علت شنیدن صدای مفاصل چیست؟

🔻ترک‌خوردگی، ساییدگی و کوبیدگی، همه این‌ها ممکن است در مفاصل مختلف مانند مفاصل زانوها، انگشتان دست یا شانه‌ها صداهایی به وجود آورند و این اتفاق با بالا رفتن سن شایع‌تر می‌شود.
ممکن است این صداها علامت هشدار‌ کمبود ویتامین دی‌۳ یا کلسیم باشد.

این عارضه بی­‌خطر است و وقتی اتفاق می‌افتد که هوا وارد بافت‌های نرم اطراف مفصل می‌شود. در این حالت وقتی مفصل را خم می‌کنید، حباب‌های هوا ترکیده و صدای تق تق در مفاصل شنیده می­‌شود.
بعد از شنیدن این صدا شما نمی‌توانید مجددا آن صدا را تولید کنید؛ چرا که باید مدتی بگذرد تاحباب تشکیل شود.

ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

ریشه ی اصلی زبان کوردی را بر اساس کلماتی میشود یافت که در دیگر زبانهای هندواروپایی موجود نباشد و مستقیما به زبان گوتی ها و خالدی ها(کوردهای باستان)مربوط باشد که گفتیم زبان گوتی ها و خالدی ها به زبان هوری ها نزدیک بوده
منابع:فرضیه ی آناتولی،تاریخ ماد_دیاکونف
زبدەی تاریخ کوردستان_زکی بیگ
کورد کیست_حمه رش

ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

۹نوامبر #روز_جهانی_آزادی است. آزادی از جمله شامل آزادی بیان، انتخاب پوشش، عقیده، مذهب، سبک زندگی، و همه‌ی امور از کوچکترین تصیمات فردی تا کلان‌‌ترین‌هاست. این آزادی‌ها در بسیاری از نقاط جهان قابل تصور نیست.


ندای روشنفکران کورد
پایە نامگذاری این روز فروپاشی دیوار برلین
واتحاد دو بخش این شهر در آلمان بود کە قسمت
شرقی وتحت ستم کمونیستها بە ستوە آمدە بودند


@radioro_kurdestan

✅هاوتای ئەم چەند وشەیە لە زمانی کوردیدا بزانن. بە ڕاستی زمانی کوردی توانایییەکی بەهێزی لە وشەسازیدا هەیە و دەتوانرێ بە یارمەتی پێشگر و پاشگر و چاوگەکانی بە هەزاران وشەی نوێی لێ دروست بکرێت

✅ معادل این چند واژە را در زبان کوردی بدانید، بە راستی زبان کوردی در واژەسازی تواناست و میتوان با کمک پیشوند و پسوند و مصادر آن، هزاران واژەی جدید ساخت
🔷استثنا: ئاوارتە
🔷اتساین (@): ئالوول
🔷لینک: بەستەر
🔷چەپکەوشە: پاراگراف
🔷همترازی: هاوڕێکی
🔷واژەپرداز: وشەڕێکخەر
🔷امضا: واژۆ
🔷پیوست، ضمیمە: هاوپێچ، پاشکۆ
🔷خزندە: خشۆک
🔷خدمت: ڕاژە، خزمەت
🔷ریاضیات: بیرکاری
🔷کارگزینی: کارگێڕی
🔷جزوە: نامیلکە
🔷فوتبال: تۆپان، تۆپی پێ
🔷شوک: پێخڕە
🔷مجاز: ئاوەڵواتا
🔷استعارە: خوازە
🔷کنایە: درکە
🔷جناس: ڕەگەزدۆز
🔷تلمیح: تێلنیشان
🔷ایهام: پۆشین
🔷سجع: دوو سەروا
🔷قافیە: سەروا
🔷واج آرایی: وشەئارایی
🔷تشبیە: لێکچواندن
🔷مشبە: لێچوو
🔷مشبەبە: لەوچوو
🔷ادات: ئامراز
🔷تضمین: تێهەڵکێش
🔷رطوبت: شێ
🔷شتاب: گورجی
🔷دیتا: دراوە
🔷دیتا بیس: بنکەدراوە
🔷صفحەکلید: تەختەکلیل
🔷سایت: ماڵپەڕ
🔷شبکە: ڕایەڵە
🔷سرور(server): ڕاژەکار
🔷آندرلاین: ژێرهێڵ
🔷باج: پیتاک
🔷رشوە: بەرتیل
🔷مالیات: داهاتانە
🔷آلیاژ: داڕشتە
🔷ریختەگری: داڕشتگە
🔷بلبرینگ: گۆ هەڵگرە
🔷مایل بە سرخ: سوور باو
🔷معیار: پێوەر
🔷سرخرگ: خوێنبەر
🔷سیاهرگ: خوێنهێنەر
🔷هستەای: ناوەکی
🔷بیرونی: دەرەکی
🔷آسمانخراش: ئاسمانگەز، هەوربڕ
🔷مولکول: گەرد
🔷اتم: گەردیلە
🔷آناتومی: توێکاریناسی
🔷رواج: بڕۆ
🔷شط: یەکاو
🔷دخمە: ئەستێودان
🔷راندن: لێخوڕین، ئاژۆتن
🔷گواهینامەی رانندگی: بەڵگاژۆ
🔷ڕۆچوون: تداخل
🔷خطر: مەترسی، تۆقێن
🔷رانندە: ئاژۆر
🔷پرسش: پرس
🔷کسی کە می پرسد: پرسیار
🔷مالک: داشدار
🔷ملک(مۆلک): داشدە
🔷سد: بەنداو
🔷خلیج: کەنداو
🔷غضروف: کڕکڕاکە، کڕکڕە
🔷حلزون: شەیتانۆکە
🔷لالەی واژگون: گوڵەشلێرە
🔷شهرک: شارەدێ، شارۆچکە
🔷قلدری: کەڵەگایی
🔷مدیون: قەرزدار
🔷جار زدن: قاو، لەقاودان
🔷موسم: جەنگە
🔷صرف فعل: گەردان کردنی کردەوە
🔷صفت: ئاوەڵناو
🔷ضمیر: جێناو
🔷قید: ئاوەڵکردار
🔷فاعل: بکەر
🔷مفعول: بەرکار
🔷فعل: کردار، کردەوە
🔷مصدر: چاوگ
🔷ناگذر: تێنەپەڕ
🔷گذرا: تێپەڕ
🔷هجا: بڕگە
🔷بن: ڕەگ
🔷حالت: دۆخ
🔷بار الکتریکی: بارگەی کارەبا
🔷رسانا: گەیەنەر
🔷نارسانا: نەگەیەنەر
🔷خازن: بارگەگر
🔷پتانسیل: پەستان
🔷نیروی دافعە: پاڵهێز
🔷جریان الکتریکی: لێشاوی کارەبا
🔷پیل: شانە
🔷عدسی: هاوێنە
🔷طیف: شەبەنگ
🔷نظریە: بیردۆزە
🔷منشور: ئاوێزە
🔷مدار الکتریکی: سووڕگەی کارەبا
🔷سلول شناسی: خانەناسی، خانەزانی
🔷فیزیولوژی: کارەندامزانی
🔷خون شناسی: خوێنزانی
🔷عصب شناسی: دەمارزانی
🔷تومور شناسی: لووەزانی
🔷انگل شناسی: مێمڵەزانی
🔷تصحیح: ساغکردنەوە
🔷ساختار: پێکهاتە
🔷قاضی: دادوەر
🔷دادستان: دادخواز
🔷امانت: ئیرمان
🔷توانا: بەبڕشت، توانا
🔷آئورت: شاخوێنبەر
🔷دهلیز: گوێچکەڵە
🔷سیاهرگ ششی: سییە خوێنهێن
🔷دریچە: دەرچە
🔷بطن: سکۆڵە
🔷مشکل ساز: کێشەخولقێن
🔷بی محتوا: بێ پێز
🔷مُفَصّل: پوختە
🔷آفلاین: دەرهێڵ
🔷ٱنلاین: سەرهێڵ
🔷گویشگر: ئاخێوەر
🔷نرم افزار: نەرمەواڵە
🔷مهرە: بڕبڕە
🔷ترقوە: چەڵەمە، چۆڵەمە
🔷جناغ: کۆڵە
🔷دندە: پەراسوو
🔷اسکلت: ئێسکەپەیکەر، ئێسکبەند
🔷مفصل شناسی: جومگەناسی
🔷کلاهک: کڵاوکە
🔷استخوان نازک نی: ئێسکە تەڵەزم
🔷 قوزک: قولەپێ
🔷 خط مورب: هێڵی لار
🔷 معجزە: پەرجوو، دەرئاسا
🔷 سخی: دڵاوا
🔷 لمس کردن: ساوان!!!!؟
🔷 آپارتمان: باڵەخانە
🔷 تقابل: دژایەتی
🔷 کرەی زمین: گۆی زەوی
🔷 مچالە: گرمۆڵە
🔷 گوشخراش: گوێدڕ
🔷 بازسازی: نۆژەن
🔷 منجمد: بەستوو
🔷 جنین: ئاوڵەمە
🔷 گوشنواز: گوێلاوێن
🔷 هزینە: تێچوون
🔷 طاقت فرسا: پڕووکێنەر
🔷 تراکم: چڕێتی
🔷 انباشتگی: کەڵەکەبوون
🔷 محور: تەوەر
🔷 عاطفە: سۆز
🔷 پرخاشگر: شەڕاشۆ
🔷 مبهم: تەماوی
🔷 چگالی: چڕی
🔷 جاذب: مژۆک، هەڵمژ
🔷 زاویەی حادە: گۆشەی تیژ
🔷 زاویەی منفرجە: گۆشەی کراوە
🔷 زاویەی قائمە: گۆشەی وەستاو
🔷 دایرە: بازنە
🔷 ممیز: دابڕ
🔷 صورت(ریاضی): سەرە
🔷 مخرج(ریاضی): ژێرە
🔷 ضریب: هاوکۆلکە
🔷 رادیکال: ڕەگ
🔷 معادلە: هاوکێشە
🔷 رقم: ڕەنووس
🔷 عدد: ژمارە
🔷 خط فاصلە: هێڵی بۆشایی
🔷 مکانیزم: ئامێرێتی
🔷 عصارە: ئاوگ
🔷 بادسنج: باپێو
🔷 ترمز: گرتۆک
🔷 جرثقیل: بەرزکەرەوە
🔷 کاغذ: لێنووس
🔷 دفتر: تێنووس
🔷 قلم: پێنووس
🔷 جارو برقی: تۆزمژ
🔷 مواد منفجرە: تەقەمەنی
🔷 مایعات: شلەمەنی
🔷 لبنیات: شیرەمەنی
🔷 سبزیجات: سەوزەمەنی
🔷 اسم ذات: ناوی سەربەخۆ
🔷 اسم معنی: ناوی بەستە، ناوی واتا
🔷 مثبت: ئەرێنی
🔷 منفی: نەرێنی
🔷 اسم مرکب: ناوی لێکدراو
🔷 متصل: لکاو
🔷 محیط(ریاضی): چێوە
🔷 مساحت: ڕووبەر، پانتایی
🔷 غواص: قووتەوان

سپاس تایبەت لە
د.کامران مروتی

دەنگ رووشن هۊرەیل کورد

@radioro_kurdestan

🔴ندای روشنفکران کورد:

نە كرمم بچمە ژێر زەوی
نە باڵدارم بچمە ئاسمان
ئەدی چ بكەم كردگاری كورد؟

مامۆستا عەبدڵا پەشێو


‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌🔺 ئمڕوو سێشەمە


  🔻     ۱۵   خەزەڵوەر (خەزان  :هساوات کلهری)
۲۷۲٤ کوردی           

   🔻    ۱۵    آبان   ۱۴۰۳  خورشیدی   

  🔻     ۵       ۲۰۲٤ زایینی(میلادی)


@radioro_kurdestan

شەوەو گورانیێگ پێشکەشدان

گورانیێگ لە کاک عەبدۆڵ حۆسەین دوستیان
لە شار سەرپیەڵ زهاو

گورانی لە مامۆستا ناسر ودوارە خوەنی لە کاک عەبدۆڵ

دەنگ ڕووشن هۊران کورد


@radioro_kurdestan

فرزندان شما، فرزندان شما نیستند.
آنها پسران و دختران اشتیاق زندگی‌اند.
آنها از طریق شما آمده‌اند و نه از شما.
و اگر چه آنها با شما هستند، متعلق به شما نیستند.
شما می‌توانید عشق خود را به ایشان بدهید، ولی افکارتان را نه.
زیرا آنها افکار خودشان را دارند.
شما می‌توانید تن ایشان را در پناه خود سکنی دهید، ولی روح‌شان را نه.
زیرا روح ایشان در خانه فردا ساکن است، خانه‌ای که شما نمی‌توانید آن را ببینید.
خانه‌ای که شما حتی در رویاهایتان قادر به دیدن آن نیستید.
شما می‌توانید تلاش کنید که مثل آنها شوید، ولی هیچ‌گاه سعی نکنید آنها را مثل خودتان سازید.
شما کمانی هستید که فرزندانتان تیرهای زنده آن هستند و به جلو پرتاب می‌شوند.
کماندار نشانه را در مسیر نامتناهی می‌بیند و شما را چنان با قدرت خویش خم می‌کند که تیر به دورترین حد ممکن پرواز کند.
اجازه دهید خم شدن‌تان در دست‌های کماندار سرشار از شادی باشد.
زیرا به همان اندازه‌ای که او تیری که به پرواز در آمده است را دوست دارد. کمانی که ثابت است را هم دوست می‌دارد.

#جبران‌_خلیل‌جبران
ـــــــــــــــــــــــــــــ

ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

🔴 فیلمی که ۱۰ میلیون یورو فروش کرد / زندگی‌نامه پسر کورد و میلیون‌ها مخاطب آلمانی

ژیوار ملقب به «خطر» خواننده و رپر مشهور کوردستانی که در کشور آلمان فعالیت می‌کند چندی پیش از فیلم خود به نام «RHEINGOLD» رونمایی کرد و تا به الان نزدیک به 10 میلیون یورو فروش داشته. این فیلم زندگی‌نامه‌ی ژیوار را به نمایش می‌کشد.
در این فیلم موسیقی، زبان و فرهنگ کوردستانیان به طور واضح دیده می‌شود و آلمانی‌ها از این فیلم استقبال بسیاری کردند.

ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

جایزه "قلم هژار" در سنندج برگزار می‌شود

رئیس پژوهشکده کردستان‌شناسی دانشگاه کردستان در دیدار اعضای شورای سیاستگذاری و دبیرخانه جایزه سال هژار با استاندار کردستان،  گفت: مراسم اعطای جایزه فروردین 1404 برگزار می‌شود.
دکتر یادگار کریمی گفت که تا کمتر از یک ماه دیگر فراخوان مقاله منتشر خواهد شد.

خبر کامل در لینک زیر
👇👇👇
https://rojanpress.ir/?newsid=2227       


ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

#تندرستی

خودتان را از باد پاییزی بپوشانید

ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

🔴ندای روشنفکران کورد:

بێا لە هەر چێ دۊنی وشنەفی وخوەنید چشتێ
یاێ بگری

گوبلز مدیر دستگاە تبلیغات هیتلری

این مردم دلسوزی ندارن خودشون خواستن!!

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌
@radioro_kurdestan

‍ روزی سید جمال الدین اسد آبادی در حضور سلطان عبدالحمید، پادشاه عثمانی نشسته بود و با دانه‌های تسبیح خود بازی می‌کرد.

وقتی از محضر سلطان خارج شد درباریان به او گفتند: چرا در حضور سلطان با تسبیح بازی می‌کردی؟
سید با نهایت بی‌اعتنایی گفت: چطور به کسانی که با سرنوشت میلیونها نفر بازی می‌کنند و به افراد نالایق مقام و طلا می‌بخشند، مردان با استعداد و آزادگان را به بند می‌کشند و در زندان می‌اندازند و از زشتکاریهای خود شرم و پروا ندارند حرفی نمی‌زنید اما به سید جمال الدین حق نمی‌دهید که با تسبیح خود بازی کند؟

ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

مایکل اکس ورسی در کتاب خویش به نام شمشیر ایران ، سرگذشت نادرشاه می گوید :

نادرشاه در اوج دوران شاهنشاهی خویش ارتشی بالغ بر ۳۷۵ هزار نفر در اختیار داشت ، ارتش اوپرقدرت ترین ارتش آن زمان درجهان به حساب می آمد.

او در طول مبارزات خود « نبرد قارص ، آق دربند ، هرات ، کرنال ، تنگه خیبر ، یغوارد ، مورچه خورت و دامغان » نشان داد که یک نابغه نظامی است.

نادرشاه را می توان از بهترین و موفق ترین رهبران نظامی تاریخ نامید./تاریخ 7000هزارسالە ایران



ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

ای کورد، سلاحت را بردار، امروز اسلحه تو کتاب است✌️📚📖

Ey Kurd, çeka xwe hilde, îro çeka te pirtûk e📕📒📗
کاناڵ دێرۆکا کورد


ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

🌹ئەمڕۆ هاوکاتە لەگەڵ ساڵوەگەڕیی کۆچی دوایی خاتوو مریه‌م قازی (چیرۆک‌نووس، شاعیر و لێکۆڵه‌ر)

لەدایک بوون: ساڵی ١٣٤٢ی هەتاوی لە مەهاباد

کۆچی دوایی: ۱۴ی خەزەڵوەری ۱۳۹۷ی هەتاوی بەھۆی نەخۆشی شێرپەنجە

شوێنی ناشتن: گردی شاعیران لە مەهاباد

پیرانشار ڕووداو

دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد


@radioro_kurdestan

🔴ندای روشنفکران کورد:

ڕەسم و ڕێ هاوڕێیەتی

‌♥️رسم رفاقت


🔺در راه مشهد #شاه_عباس تصمیم گرفت دو بزرگ مرد را امتحان کند!!

▪️به #شیخ_بهایی که اسبش جلو می‌رفت گفت: این #میرداماد چقدر بی‌عرضه است اسبش دائم عقب می‌ماند.

🔺#شیخ_بهایی گفت: کوهی از علم و دانش برآن اسب سوار است، حیوان کشش این‌همه عظمت را ندارد.

▪️ساعتی بعد عقب ماند، به #میرداماد گفت: این #شیخ_بهایی رعایت نمی کند، دائم جلو می‌تازد.

🔺#میرداماد گفت: اسب او از این که آدم بزرگی چون شیخ بهایی بر پشتش سوار است سر از پا نمی‌شناسد و می‌خواهد از شوق بال در آورد.

▪️این است رسم رفاقت...
در غیاب یک‌دیگر حافظ آبروی هم باشیم...

در رَه مشهدبتاخت آن شه عباس
شادمان  و  با غرور  و بی هراس

خواست تا  آن دو سپهسالار دین
آن دو یار  اهل  علم  اندر   زمین

امتحان گیرد  از آن  یاران خوب
تا بداند زان دو یارش  هر عیوب

آن بهایی اسب او چار نعل و تاز
پیش می رفت آن سوار  سرفراز

گفت میرداماد او بی عرضه است
اسب اودائم ضعیف وخسته است

اوعقب مانَد در این جمع وحضور
همچو   کافر  از   نماز  وقت  روز

شیخ گفتش ای شها  کوهی ز نور
او نشسته   با ادب  پشتِ   ستور

اسب  او طاقت ندارد این شکوه
هیبتش باشد  بسان سنگ و کوه

زان سبب کاهل رود این اسب او
چون  تن سرباز   خسته  از  عدو

ساعتی دیگر عقب ماند  اسب او
میرداماد  را    بگفت  شاه    نکو

شیخ ما سرعت بتازد  همچو نور
بی رعایت می رود در این حضور

گفت  میرداماد  دانا  این  جواب
اسب شیخ از آن بتازد  با  شتاب

چون بداند راکب او شیخ ماست
شیخ دین و ارجمند  و پر بهاست

زان سبب شادان دَود آن اسب ناز
چار  نَعل  و  با شتاب  و  یکّه تاز

مفتخر باشد  که بارش چون گهر
آن  بهایی  باشد  اندر  این  سفر

یار  اگر  باشد  عزیز  و    مهربان
اسب و اشترخوش بتازد هرزمان

این چنین باشد رفاقت  در جهان
جز  نکویی تو  مگو حرفی عیان

گر که داری  تو  رفیق و  یار  ناز
عیب او پوشیده دار و سرّ و راز

عادل آن کس عهد بندد  با رفیق
حرمتش واجب بود  در هر طریق

✍عادل ویسی زادە


‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌🔺 ئمڕوو د شەمە


  🔻     ۱۴   خەزەڵوەر (خەزان  :هساوات کلهری)
۲۷۲٤ کوردی           

   🔻    ۱۴    آبان   ۱۴۰۳  خورشیدی   

  🔻     ۴       ۲۰۲٤ زایینی(میلادی)


@radioro_kurdestan

لە کوڕی فێرگەی هێما


تمام اصول اعلامیۀ حقوق بشر را خواندم  ، بە نظرم یک اصل کم داشت !
من هم یک اصل دیگر به آن افزودم ،

عزیز من !

اصل سی و یکم :
هر انسانی ،
حق دارد هر کسی را که خودش می‌خواهد ، دوست داشته باشد ...!!


(پابلو نرودا)



گشت بنەماگان ئاگانامەی ماف بەشەر خوەنیم ،وە باوڕم یەی بنەما کەم بۊ!
م خوەم یەی بەند خستمە بانێ،
عەزیز م!
بنەماێ سی و یەک:
هەر کەس
ماف یە دێرێ ئەو کەسە دڵخوازێە
دووس داشتوود


هاوڕێیان وە کەڵهوڕی هەڵێ گەردانم
براو وخوەیشکەیل کەڵهوڕ خاسترێ
بکەن

🔺فیلم کوتاه زار و زیمار به زبان کوردی و با نویسندگی و کارگردانی خدیجه میکائیلی(خه‌جی ریدوور)برنده نشان نقره بخش بین الملل را در جشنواره فیلم کوتاه سئول / کره جنوبی شد

▫️این کارگردان در گفتگو با خبرنگاران هدف از ساخت این اثر را انعکاس صدای کودکانی که قربانی حوادث مین شده اند را بیان کرد

ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

🔻کردستان سرزمین جشن ها و رنگ ها


1-مراسم جشن نوروز_ اسفند ماه ( اکثر روستاها، از جمله پالنگان،تنگیسر،هشمیز،پالنگان،چشمیر،اویهنگ)

2_مراسم هزار دف_فروردین ماه(روستای پالنگان)

3_مراسم پیرشالیار_10الی12بهمن ماه(شهر هورامان تخت)

4_مراسم جشن انار 10الی 20 آبان ماه(روستای بلبر،سیلین،ژیوار،دلمرز)

5_مراسم بولاو(کشمش)شهریورماه(روستای دولاب)

6_جشنوار توت فرنگی_تیرماه(روستای شیان ،هشمیز)

7_مراسم بهاری کومسای_15اردیبهشت ماه(شهرهورامان تخت)

جشن برداشت گردو(روستای هویه و سرهویه _مهرماه)و جشنواره اسب کورد ۶ الی ۸ تیرماه
‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‎‌‌‍‌‍‌‍‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‎‌‌‍‌‍‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‎‌‌‍‌‍‌‍‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‎‌‌‍‌‍‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‎‌‌‍‌‍‌‍‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‎‌‌‍‌‍‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‎‌‌‍‌‍‌‍‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‎‌‌‍‌‍‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‎‌‌‍‌‍‌‍‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌
‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌
ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

شەوەو گورانی

ڕێژوان
نازی_یار

گوورانی :
لێو ئاڵ هەتا کەی وا بم
لە دوای دڵەی تۆ دا بم


@radioro_kurdestan

‍ دیوانه بغداد و دانای دالاهو (۲)
نعمت زحمتکش
یاران بهلول که نامشان در دیوان گوره آمده است و دارای مرەمو(فرمودە) می‌باشند، شامل،بابا لرە، رجب، نجوم و حاتم است. حاتم، یکی از چهار ملکه بهلول، در رابطه با رمزی بودن جریان دیوانگی بهلول و دانایی او چنین می‌فرماید:
رەمز دیوانه 
حاتەمەنانی رەمز دیوانه 
دانای عامەنان وە بێ بەهانه 
یاران فراقەت نەوی لە ڕانه
شیخ امیر زولەای، معاصر اواخر صفویه، در دفتر خویش نسبت به راز و رمز دیوانگی بهلول چنین می‌فرماید:
بەهلول زاتێوەن زات یەک دانه 
عامیان ماچان بەهلول دیوانه 
کی دی دیوانه وەیتەور دانا بوو
مەرکەو نه مەیدان گەردون ڕانابوو
آری، چنین است. در عصری که هیچ‌گونه رحم و مروتی از طرف حکام نسبت به خلق خدا روا نمی‌داشتند و هیچ ارزشی و اهمیتی برای علم و دانش قائل نشده و کورکورانه قضات وقت حکم مرگ داده‌اند، بهلول چه راهی باید انتخاب می‌کرد غیر از دیوانگی؟ با انتخاب چنین روشی برای بیان پرده از چهره ظلم و ستم عباسیان در آن عصر برداشت و نهایتاً با دست زدن به چنین ابتکاری خود را از گزند حکام آن عصر محفوظ نموده و به هدف والای خویش که همان مبارزه با بی‌عدالتی بوده نائل آمده و به سبب موفقیتش در این راه، در آن عصر و بعد از آن به طور تحسین‌آمیزی مورد ستایش قرار گرفته است.
در دفتر دیوان گوره، ۹ مرمو از بهلول و یاران چهار ملکه‌اش آمده است. بنابر آنچه از یکی از این مرموها استنباط می‌گردد، دوره بهلول بعد از دوره ذاتی شاخوشین و حتی باباناوس نیز بوده است:
سالەح بیانی 
نه دورەێ ناووس  سالەح بیانی 
قەندیل ناووس یاران دیانی 
نه دورەێ شاه باڵ مەتاح شیانی
و حتی براساس ترتیبات دوره‌ای دفتر دیوان گوره، دوره بهلول بعد از دوره شاه خوشین و بابا ناعوث نیز آمده است. همین موضوع برخی از کلام‌دانان گوران را به این باور داشته که بهلول یارسانی را جدا از بهلول معروف هم‌عصر هارون الرشید بدانند.
کابشر، کاتب و مفسر بزرگ متون دینی یارسان، در رابطه با دوره ذاتی بهلول و وجود چهار ملکه در عصر وی در کتاب تفسیر خود آورده است که بهلول پس از دوره شاه فضل ولی و در عهد خلیفه هارون الرشید ظاهر گردیده و چهار ملکه هم در خدمت وی بوده‌اند. اسامی چهار ملکه و دون‌هایشان را چنین معرفی نموده است:  بابا لره دون بنیامین، رجب دون داود کوسوار، حاتم دون رمزبار، رجب دون پیرموسی.
در ادامه، کابشر دوره بهلول را قبل از دوره شاخوشین دانسته و چنین می‌فرماید:  در موقعی که ذات در دون بهلول غایب گردید و وعده فرمود بعد از چند مدتی می‌خواهید مرا ببینید، در لرستان به اسم شاه خوشین ظاهر می‌شوم. پس از چند مدتی که غلامان سرگردان بودند تا وارد لرستان گردیدند و فهمیدند که شاه خوشین در منزل میرزا آمان می‌باشد.
دوران ذاتی قبل از پردیور دارای گواهی جم پردیور در دفتر دیوان گوره می‌باشند و براساس همین گواهی‌های هفتنی پردیوریست که یارسانیان دوران ذاتی قبل از سلطان سهاک را می‌شناسند. در این باب، سلطان پردیور و چهار ملکه چند گواهی کلامی در رابطه با دون‌های قبلی خویش که بهلول و یاران مقربش بوده‌اند در دفتر دیوان گوره ثبت کرده‌اند.
در دوره دامیار دفتر پردیوری، سلطان پردیور در باره دوره بهلول چنین می‌فرماید: دیوانەێ دەیرم 
غولامان سەرسام دیوانەێ دەیرم 
لوڕەم جه هەفتمین بیەن وە میرم 
دیوانه م ماچان رەمز من تەیرم
یعنی یاران متحیرند از اینکه من همان بهلول دیوانه دوره گذشته‌ام و لر هم از اعضای جم هفتنی من بوده و مرا دیوانه گفتند. هرچند این دیوانگی یک رمز بود.
در تأیید همین مرمو و فرموده سلطان، بنیامین به عنوان پیر شرط پادشاه بابا لره را به عنوان دون قبلی خویش معرفی می‌فرماید و دیوانگی بهلول را یک رمز آسمانی می‌داند و از پروازها و طی‌العرض‌های دون قبلی بابا لره‌ی خود که با اذن حق صورت می‌گرفت، می‌گوید:
هەفتەمین میان 
لوڕه دانه بیم هەفتەمین میان 
وە ازن خواجام رەمز وە تەیرشیان 
شکارم ئاورد نیام ئەو مەیان
داود که دون قبلی‌اش (رجب) نیز بوده است، بدین صورت گواهی دون قبلی خود را در حضور پادشاه می‌دهد:
دامشا عەجەو 
دامیار بنیامین دامشا عەجەو 
نینا تەندەنش ئەووە رەحو 
شاهبازش گەردەن خواجای رەجەو
پیرموسی، پیر قلم زرین هم (نجوم) را به عنوان دون قبلی خود معرفی می‌فرماید و او را فردی دانا و کاتب دوره بهلول نام می‌برد.
پیرموسی، فرشته کاتب و قلم زرین در دوره سلطان سهاک (نجوم) و کاتب دوره بهلول، به عنوان دون قبلی خود و (بابا لره) را نیز به عنوان دون قبلی پیر بنیامین معرفی می‌کند: نجوم دانا
میرزای دانا، بیم نجوم دانا
چەنی بنیامین، سەبت مان وانا
بنیام لوڕه، حەد وە توانا
رمزبار (حاتم) رازدار دوره بهلول را به عنوان دون قبلی خود این‌گونه معرفی می‌کند:
#انستیتو_زانست_زاگروس


ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

در حدود ۱۶ کیلومتری جنوب غربی نهاوند و در دره زیبای خاوه تپه ای به نام گیان قرار دارد. این تپه به جهت نزدیکی با دهکده گیان به این نام نامگذاری شده است.
ارنست هرتسفلد در سال ۱۹۲۸میلادی (۱۳۷۰ خورشیدی ) منطقه نهاوند را بررسی نمود و تپه گیان را کشف کرد. این محوطه باستانی را باستان شناسان فرانسوی (کنتنو و گریشمن) که از سوی موزه لوور اعزام شده بودند در سال های۱۹۳۱_ ۱۹۳۲ (۱۳۱۰_۱۳۱۱ خورشیدی) حفاری کردند و نتایج آن را در سال ۱۹۳۵ (۱۳۱۴خورشیدی) به چاپ رساندند‌.
طبق نظر باستان شناسان دوره بندی فرهنگ‌های پیش از تاریخ تپه گیان از بالا به پایین و پنج دوره انجام شده است. قدیم ترین دوره فرهنگی تپه گیان حدود (۴۵۰۰_۳۰۰۰ق.م ) را در بر می‌گیرد. دوره III و IV و بخشی از دوره II شامل محدوده زمانی عصر مفرغ (حدود ۳۰۰۰_۱۴۵۰ ق.م) می‌شود. ظاهرا در تسلسل و توالی تپه گیان از هزاره پنجم تا اوایل هزاره اول ق.م هیچ نوع گسیختگی زمانی وجود ندارد.

ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

#زاگروس_زیبا

غار کوگان پلدختر یکی از شگفتی های طبیعت لرستان

غار کوگان در ۴۵ کیلو متری جنوب خرم اباد قرار دارد در مسیر ازاده راه خرم اباد به اندیمشک قراردارد

ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

🔴جنجالی جدید در آموزش و پرورش آذربایجان غربی/تهیه لباس من درآوردی برای دانش آموزان عشایر کورد!

🔹آموزش و پرورش آذربایجان غربی در اقدامی عجیب برای اعزام دانش آموزان مدارس عشایری به اردوی کشوری از لباسی استفاده کرده که هیچگونه همخوانی با قومیت آنها نداشته در حالیکه بیش از ۹۰ درصد مدارس عشایری در مناطق کوردنشین آذربایجان غربی واقع شده اند./کردپرس

ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

⭕️ئەفسانەی شا ماران

بەرنامەی خۆناسین لە زاری مامۆستای بەڕێز سۆران حەمەڕەش
سپاس لە وەڕێیەو بەران زاگرۆس دەیلی
دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد


@radioro_kurdestan

🔴ندای روشنفکران کورد:

هێمان لە ناو فەرە بنەماڵەی کورد تایبەت کەڵهوڕەگان ئڕاێ شاێ ماران ئاش دانە کوڵانە یا داکوڵانە درس
کریەی داڵگ خوەم هەر ساڵ لە وەرز خاسێ
ئی ئاشە درس کەی



‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌🔺 ئمڕوو  سێشەمە


  🔻     ٨  خەزەڵوەر (خەزان  :هساوات کلهری)
۲۷۲٤ کوردی           

   🔻     ٨    آبان   ۱۴۰۳  خورشیدی   

  🔻     ۲۹   اکتبر  ۲۰۲٤ زایینی(میلادی)


@radioro_kurdestan

از هر دری سخنی، از هر گلی چمنی:

* برتولت برشت چه جالب گفته:
جامعهٔ سوداگر در همه‌چیز و همه‌کس سودی می‌جوید. روشنفکران و مردمان اهل دانش نیز در صورتی مزد می‌گیرند که به منافع تجاری خدمت کنند.
همه‌چیز کالاست، حتی اندیشه و انسان...
کتاب را تقدیس می‌کنند، اما به هر حال کالایی است مقدس...!

* درود بر مهاتما گاندی که توصیه کرد:
اگر«جرأت» نداری «حرف ِحق» بزنی، دستِ‌کم برای کسی که «حرف ناحق» می‌زند، «کف» نزن!

* زمان، ثروت پُر ارزشی‌ست.
پول و ثروتِ از دست رفته را شاید بتوان باز به‌دست آورد ولی زمان از دست رفته را هرگز.

* شاملو، هدف شعر را تغییر جهان و شاعر را عمیقاً متعهد به انسان می‌دانست.

* ما اگر به توصیهٔ داستایوفسکی در قرن گذشته توجه کرده بودیم، حالا جهان گرفتار این همه مصیبت نبود. بر این پایه، بیایید از حالا توصیهٔ او را به‌کار گیریم:
ما به جنگ جدیدی نیاز داریم که سلاح آن کتاب، رهبران آن  روشنفکران و قربانیان آن، جهل و عقب‌ماندگی باشد.

* آلبرت اینشتین گفت:
«من از روزی می‌ترسم که فناوری بر انسانیتِ ما پیشی بگیرد.
آن روز، جهان پر خواهد شد از نسل انسان‌های احمق!»

* ما که به‌دنبال نیکبختیِ انسان هستیم، بیایید طرفداریِ خودمان از محیط‌زیست را در عمل نشان دهیم و کمتر گوشت مصرف کنیم زیرا یک گاو روزانه ۵۰۰ لیتر گاز متان تولید می‌کند(هم آرُغی که می‌زند و هم بخاری که از تاپاله‌اش متصاعد می‌گردد و لاجرم گازهای گلخانه‌ای افزایش می‌یابد)، در ضمن، برای تهیهٔ یک کیلو گوشت گاو، ۱۵۰۰۰ لیتر آب مصرف می‌شود. ( ناگفته نمانَد که بحران آب جدّی‌ست).
دبیرکل سازمان ملل در آغاز کنفرانس «کاپ۱۶» گفت: فروپاشی طبیعت تریلیون‌ها دلار در سال هزینه دارد.
گوترش دوشنبه ۳۰ مِهر در کلمبیا گفت که تخریب طبیعت، درگیری‌ و قحطی را در سراسر جهان تشدید خواهد کرد.
او گفت اگر در حال حاضر اقدامی در این زمینه انجام نشود، بر اثر فجایع زیست‌محیطی اقتصاد جهانی سالانه تریلیون‌ها دلار هزینه خواهد پرداخت.

✍تقی عطایی. 


ندای روشنفکران کورد



@radioro_kurdestan

👆

🔺عکسی از آرامگاه بنیانگذار سبک اعتراض خوانی در ترکیه؛ احمد_کایا (Ahmet Kaya)هنرمند فقید کورد، که در گورستان پر لاشز پاریس آرام گرفته است

ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

شەوە موزیک ئمشەو

سادق کەریمی
لە دوورەوە ناوت بیستۆم

@radioro_kurdestan

🔴ندای روشنفکران کورد:


🔴 کوردایەتیمان لە بازار نەکڕیوە و
خەڵکیش بە خێر پێی نەداوین

ئەوە شوناسی ئێمەیە ، هەر کەس لە
شوناس و ڕەچەڵەکی خۆی حاشا بکات
بێ ناموسە ، بێ‌شەرەفە !!!

*(ئەحمەد کایا)*


كورد بودن را در بازار نخریدیم،
كسی هم نذری بهمون ندادە !!!

این هویت ماست، هركس از هویت و ریشەی خود دست بكشد ، بی ناموس است ، بیشرف است !!!

*احمد کایا*

امروز 28 اکتبر سالروز میلاد هنرمند بزرگ کورد  *احمد_کایا* میباشد.


‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌


@radioro_kurdestan

🏨 خانه تاریخی‌ آزموده در سنندج بازسازی شد

🔸عمارت قدیمی آزموده اردلان سنندج یکی از بناهای تاریخی استان کوردستان با مشارکت بخش خصوصی بازسازی و تبدیل به محل اقامتی و هتل شده که با استقبال گردشگران مواجه شده است.سقزروداو


@radioro_kurdestan

✍ ئەمڕۆ 28ی ئۆکتۆبر ساڵڕۆژی کۆچی دوایی شاعیری نۆێکار و مەقام‌زانی کورد "حەمە ساڵح دیلانە"

دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد


@radioro_kurdestan

در پی آتش‌سوزی در بام خرم‌آباد، یک جوان ایثارگر جان خود را از دست داد. حسین میرزایی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان، در این باره گفته است: «شدت جراحات این فرد به حدی بود که ۸۰ درصد بدنش دچار سوختگی شده بود.»
در این حادثه آتشی که ناشی از جرقه‌های برق و وزش باد شدید بود، به سرعت شعله‌ور شد. این جوان، که در تلاش برای اطفاء حریق بود، به دلیل شرایط سخت و وزش شدید باد، دچار سوختگی‌های عمیق شد.
به گفته میرزائی، این جوان ابتدا به بیمارستان «شهدای عشایر» خرم‌آباد منتقل و سپس به بیمارستان سوانح سوختگی مطهری تهران اعزام شده، اما پس از چند روز مبارزه با درد، شب گذشته جان خود را از دست داده است.


ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

دۆێنی ٦خەزەڵوەر ساڵوەگەڕیی کۆچی دوایی خالید حیسامی ناسراو بە "هێدی" (شاعیر و نووسەر)بوو

🔹لەدایک بوون: ساڵی ١٣٠۶ی هەتاوی لە گوندی شێخاڵی نێوان مەهاباد _ بۆکان
🔹کۆچی دوایی: ۶ی خەزەڵوەری ۱۳۹۵ی هەتاوی لە هەولێر
🔹شوێنی ناشتن: مەسیف سەلاحەددین، هەولێر



دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد

@radioro_kurdestan

🔴ادعای پژوهشگر هایدە ترابی دربارەی استوانه‌ی کوروش

دیدگاه هایده ترابی ، آکادمیسین صادق و بی‌طرف مقیم آمریکا بشنویم.
گفتگوی رادیو همبستگی با پژوهشگر تاریخ و زبانهای باستان از دانشگاه شیکاگو ، هایده ترابی


وی مدعی هست بخشهایی بە ترجمە افزودە شدە
است کە لازم است تاریخ دانان بە آن جواب دهند



ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

◇ زانا کوردستانی، اعترافات نه‌به‌ز گوران را منتشر کرد!

کتاب شعر « اعترافات » با ترجمه‌ی « سعید فلاحی » (زانا کوردستانی)، منتشر شد.

این کتاب که ترجمه‌ی اشعاری از آقای « نه‌به‌ز گوران » شاعر کُرد زبان عراقی است، به همت و سرمایه‌ی « انتشارات هرمز »، در ابتدای آبان ماه ۱۴۰۳، چاپ و منتشر شده است.

آقای « نه‌به‌ز گوران »، شاعر، نویسنده، مترجم و روزنامه‌نگار کُرد، زادەی سال ۱۹۷۷ میلادی در شهر بیاره اقلیم کردستان عراق است.


ویراستار این کتاب که ۸۶ صفحه است، خانم « لیلا طیبی » است. 

این کتاب در هزار نسخه و قطع رقعی و شماره شابک 9786228054933 قیمت ۸۵ هزار تومان، به دوستداران شعر و ادبیات کُردی عرضه شده است.

در این کتاب می‌خوانیم:
یک اعتراف!
برف
هیچ رنگی ندارد
سپید سپید است
همچون دل تو...!

ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

جویای راه خویش باش
  از این‌سـان که من‌ام
  در تکاپوی انسـان شــدن

  در میان راه، دیدار می‌کنیم
  حقیقت را
  آزادی را
  خود را.
  در میان راه
  می‌بالد و به بار می‌نشیند
  دوستی‌یی که توان‌مان می‌دهد
  تا برای دیگران مأمنی باشیم
  و یاوَری

                       این است راه ما
                       راه تو
                       راه من

مارگوت بیکل

بە امید تحقق صلح  و انسانیت


ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

🔴ندای روشنفکران کورد:


🔴 کوردایەتیمان لە بازار نەکڕیوە و
خەڵکیش بە خێر پێی نەداوین

ئەوە شوناسی ئێمەیە ، هەر کەس لە
شوناس و ڕەچەڵەکی خۆی حاشا بکات
بێ ناموسە ، بێ‌شەرەفە !!!

*(ئەحمەد کایا)*


كورد بودن را در بازار نخریدیم،
كسی هم نذری بهمون ندادە !!!

این هویت ماست، هركس از هویت و ریشەی خود دست بكشد ، بی ناموس است ، بیشرف است !!!

*احمد کایا*

امروز 28 اکتبر سالروز میلاد هنرمند بزرگ کورد  *احمد_کایا* میباشد.


‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌🔺 ئمڕوو  دِشەمە


  🔻     ۷  خەزەڵوەر (خەزان  :هساوات کلهری)
۲۷۲٤ کوردی           

   🔻     ۷    آبان   ۱۴۰۳  خورشیدی   

  🔻     ۲٨   اکتبر  ۲۰۲٤ زایینی(میلادی)


@radioro_kurdestan

🔹 آتش سوزی حاشیه رودخانه الوند در قصرشریین مهار شد

آتش سوزی حاشیه و بستر رودخانه الوند قصرشیرین با حضور نیروهای آتش نشانی مهار شد.
معاون فرماندار قصرشیرین به ایرنا‌ گفته که لایروبی بستر رودخانه الوند بعد از ۲۰ سال توسط امور آب و با واگذاری به پیمانکار در حال انجام است که پیمانکار در برخی موارد اقدام به آتش زدن خار و خاشاک بستر رودخانه می کند.
مراد باباخانی گفت: بر اثر آتش زدن خاشاک و نیزارهای بستر رودخانه توسط پیمانکار امشب، آتش به بخشی از باغات حاشیه شرقی نیز سرایت کرد و چند نفر از درختان خرما حاشیه رودخانه نیز دچار آتش سوزی و خسارت شد.
الوند از کوه های دالاهو و قلاجه سرچشمه می گیرد که پس از آن از میانه شهر سرپل‌زهاب گذشته و از غرب به سمت قصرشیرین جاری می شود. سپس وارد رودخانه سیروان می شود و پس از آن به رود دجله در عراق می پیوندد. طول رودخانه الوند از این سرچشمه تا آبریزگاه دجله ۲۸۰ کیلومتر  می رسد.

شهرستان مرزی قصرشیرین ۲۷ هزار نفر جمعیت و با عراق ۱۸۶ کیلومتر مرز دارد در دو‌مرز رسمی پرویزخان و خسروی این شهرستان ، مراودات مرزی و اقتصادی اقلیم کردستان و حکومت مرکزی عراق صورت می‌گیرد.

ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

بەرنامەی پەردەلادان کتێبەکانی «ئاگرپا و تەقەێ ساێرەکان» لە کەناڵی تەلەفزیۆنی ڕووداو
برنامه‌ی رونمایی از کتاب‌های «ئاگرپا و ته‌قەێ ساێرەکان» از شبکه رووداو
تەقەێ ساێرەکان از: مژگان مظفری
ئاگرپا کاری مشترک از: مژگان مظفری، سجاد حائری، نسرین میرزایی، نشمیل کرباسیان، محنا عزیزی، کاملیا کوشش، حسین جلیلیان
هفت نویسنده‌ی ساکن تهران با همکاری : #انستیتو_زانست_زاگرس


ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

کوردی کرمانجی،خۆراسان
چیرووک دڵ تەزن شیلان و سارووخان

بێژەر :
#ئەزیوڵا_هەیدەری_هیزۆلی

لە :کانیا دڵ

دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد


@radioro_kurdestan

شەوە موزیک ئمشەو
سەنا بەرزەنجی

باران بارانە

@radioro_kurdestan
تنها چیزی کە میشود با آن این زندگی سخت یا ناشیرین را کمی تحمل کرد موسیقی هست

نیچە

🌕ندای روشنفکران کورد

دیدار تیم فوتبال خیبر خرم آباد و استقلال تهران فردا در مورخە پنجم آبانماە هزار وچهارصد وسە.
بااجرای آهنگی از سید وحید موسوی هنرمند خوش صدای لرستانی شروع خواهد شد
آرزوی موفقیت برای تیم خیبر خرم آباد داریم

امیدواریم کە تیم خیبر خرم آباد
و بعثت کرماشان نمایندگان خوبی برای فوتبال زاگروس نشینان باشند❤️❤️


@radioro_kurdestan

های مه گری مه گری
نەمر حشمەت لوڕنژاد


@radioro_kurdestan

🔺 چند پرده از نتیجه حمله ترکیه به روژاوا

دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد


@radioro_kurdestan

✍ ساڵڕۆژی کۆچی کۆتایی نووسەری ناوداری کورد "مارف خەزنەدار"
شارەزا

دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد

@radioro_kurdestan

‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ .
                   «ئاگرپا»

انتشار داستان‌های کوتاە کوردی در تهران

این مجموعە مشتمل بر داستانک، فلش‌فیکشن، مینی‌مال و... از هفت نویسنده کورد مرکز با موتیف «زن» است که با اهتمام انستیتو زانست زاگروس در قطع پالتوئی و ۱۱۴ صفحه از سوی نشر شالان منتشر شد و در نوع خود در تاریخ ادبیات کوردی جریان‌ساز قلمداد می‌شود. در ذیل به اختصار به تم آن‌ها پرداخت می‌شود:

مژگان، نویسنده چیره‌دست کرماشانی در فضائی مدرن بە گویش کوردی گورانی نو، در چهار فلش فیکشن انقیاد زن امروز را با تمام دغدغه‌ها به چالش می‌کشد و  تعلیق‌وار با کات دیالوگ‌ها ...

نسرین با «تۆش هاتن» بە کوردی کرماشانی، انزوا و تنهائی نیمه‌پنهان جامعه را در روزمرگی زوال روایت می‌کند هر چند پیرنگ امید ...

حسین با «پیرەبەڕۆ» بە کوردی کلهری بە تقابل سنت و مدرن می‌پردازد و سقوط خرافه‌پرستی را در دیالوگ کاراکترها....

سجاد، با «شانو واران» در فضائی شهری به کوردی فیلی/ ایلامی، عشق و زندگی را در سایه هراس و خفقان آلمان شرقی به اهتزار در می‌آورد و سرکوبگران اشتازی را در بارقه‌های امید تاڤاریس...

نشمیل، با «فوو لێ‌که» بە کوردی موکریانی، در تصاویری پلان‌وار با چاشنی طنز، استرس‌های جوان سیزده ساله امروزی را روایت می‌کند که ....

کاملیا، با دو داستان «بن‌به‌ست به‌هار و پەنجرەی ئارزوو» بە گویش جافی با رگەهای از هورامی راوی غربت، تنهائی و سردرگمی زن معاصر است همچنین تلاش‌های حسرت‌وار این قشر را برای بهبودی....

محنا، نویسنده خوش آتی، به گویش اردلانی با سه داستان با کاراکتری کفش و انسان (دختر) سردرگمی‌های مفاهیم امروزی را در ژانر فانتزی و تراژیک به چالش می‌کشد به نحوی که...

#طرح جلد، اثر دکتر شهاب قنبری و ویراستاری آن توسط کامران رحیمی و سجاد حائری انجام شد. ئاگرپا به معنی محافظ آتش و مختص کوردی فیلی است و در هیچ فرهنگ لغتی موجود نیست. این مجموعه همراه با مجموعه داستان «تەقەێ ساێرەکان» با حضور شخصیت‌های برجسته فرهنگی و سیاسی در ۱۹ مهر ۱۴۰۳ در میان انبوه علاقمندان رونمائی شد.

----------------------------------------------------
علاقمندان می‌توانند این دو مجموعە داستان‌ را از طریق ذیل تهیه کنند:
۱. سایت خرید
porsemanpress.com

۲. از طریق پست: واریز به شمارە حساب سید صابر منیری

5859831230497785

موبایل: 09122164325

۳. پیج اینستاگرام:
https://www.instagram.com/porseman.press?igsh=dnVjOWM5YTNoamJl
--------------------------------------------------
#دپارتمان_داستان_چیروک
#انستیتو_زانست_زاگرس


ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

🔺فەرهەنگ و هزرین لە کوردستان

🎤وتووێژ لەگەڵ دکتۆر محەمەد حەقمورادی، کۆمەڵناس

📝تایبه‌تمه‌ندییه‌کانی وێژمانی فه‌رهه‌نگی کورد
فه‌رهه‌نگ و قه‌ڵه‌مڕه‌و
پرساژۆکردنی  فه‌رهه‌نگ و هزرین لە کوردستان
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔺فرهنگ و اندیشه در کُردستان

🎤 گفتگو با دکتر محمد حقمرادی؛ جامعەشناس

📝مختصات گفتمان فرهنگی کُرد
فرهنگ و قلمرو
مسئلەمند کردن فرهنگ و اندیشە در کُردستان

پەیوەندی كردن بە ئێمەوە (ارتباط با ما):
[email protected]



دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد


@radioro_kurdestan

هوونەرمەند سادق خۆسرەوی


دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد

@radioro_kurdestan

🔴دۆێنی هاوکات بوو لەگەڵ ساڵوەگەری کۆچی دوایی دوکتور مارف خەزنەدار (نووسەر، زمانەوان، لێکۆڵەر)

🔹لەدایک بوون: ساڵی ۱۹۳۰ی زایینی، هەولێر
🔹کۆچی دوایی: ۲۵ی ئۆکتۆبەری ۲۰۱۰ی زایینی لە هەولێر
🔹شوێنی ناشتن: هەولێر
پیرانشار ڕووداو


دەنگ ڕووشن هۊرەیل کورد


@radioro_kurdestan

‍ ‍
۴ آبان زادروز پژمان بختیاری

(زاده ۴ آبان ۱۲۷۹ تهران – درگذشته ۳ آذر ۱۳۵۳ تهران) محقق، شاعر و مترجم

او زادگاه اصلی و سرزمین پدری اش «دشتک» است که در ۸۵ کیلومتری مرکز استان چهارمحال بختیاری، در دامنه کوهساران بلند بختیاری، منتهی به «زردکوه» و در کنار سرچشمه‌های اصلی «رود کارون» واقع است.
پدر پژمان «علیمرادخان میرپنج» از سرداران دوران مشروطه بود و در دوره مظفرالدین‌شاه برای تصدی مناصب نظامی به تهران مهاجرت کرد و صاحب عنوان لشگری میرپنج (سرتیپ) شد. خواهر علیمرادخان مادر علیقلی‌خان سرداراسعد بختیاری بود. مادر پژمان عالمتاج قائم مقامی متخلص به (ژاله) از شاعران آن زمان بود که نسبش به خاندان میرزا ابوالقاسم قائم‌مقام فراهانی می‌رسید.
وی در دشتک به مکتبخانه رفت و در مدرسه فرانسوی «سن لویی» تهران تحصیلاتش را ادامه داد و با زبان و ادبیات فرانسه آشنایی یافت.
وی از شاعران سنت‌گرا اما نوپرداز معاصر است و این ارادت وی به ادبیات کهن انگیزه‌ساز تصحیح دیوان حافظ توسط او شد.
تصحیحی که به واسطه زاویه دید و حاشیه نویسی‌های وی بر اشعار حافظ، دارای شیرینی و لطافت خاصی است و شاید هم از این رو تصحیح پژمان در حوزه حافظ‌پژوهی از جایگاه ویژه‌ای بر خوردار است. وی در نظم و نثر آثار فراوانی را برجای گذاشت.

نمونه ای از اشعارش:
اگر ایران به جز ویران‌سرا نیست
من این ویران‌سرا را دوست دارم.
اگر تاریخ ما افسانه‌رنگ است
من این افسانه‌ها را دوست دارم.
نوای نای ما گر جانگداز است
من این نای و نوا را دوست دارم.
اگر آب و هوایش دل‌نشین نیست
من این آب و هوا را دوست دارم.
به شوق خار صحراهای خشکش
من این فرسوده‌ پا را دوست دارم.
من این دلکش زمین را خواهم از جان
من این روشن‌ سما را دوست دارم.
اگر بر من ز ایرانی رود زور
من این زورآزما را دوست دارم.
اگر آلوده ‌دامانید، اگر پاک
من ای مردم، شما را دوست دارم.


برگی ازتقویم تاریخ

ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

‍ ‍ ‍ ‍

۴ آبان سالروز درگذشت علی‌اشرف درویشیان

( زاده ۳ شهریور ۱۳۲۰ کرمانشاه -- درگذشته ۴ آبان ۱۳۹۶ تهران ) نویسنده

درویشیان داستان‌نویس و پژوهشگر حوزه ادبیات عامه بود که بسیاری از افسانه‌ها را در کتاب افسانه‌‌ها و متل‌های کردی آورده ‌است.
او درباره‌ قصه‌های کودکی‌اش می‌گفت:

"در زندگی پای قصه‌های خیلی از قصه‌ گویان نشستم، اما مادر بزرگم از همه آنها‌ بهتر بود و به آنچه می‌گفت آگاهی کافی داشت‌. افسانه را با آب و تاب و با سود جستن از مثل‌ها و اصطلا‌حات محلی بیان می‌کرد‌. آن‌ها را با مسائل روز و نکته‌های مورد علا‌قه ما می‌آمیخت،‌ آرام و بی‌شتاب قصه می‌گفت و عقیده داشت که گفتن متل در روز سبب کسالت و خستگی می‌شود، ‌بنابراین همیشه شب‌ها و به‌ویژه پیش از خواب برای ما قصه می‌گفت‌. پدرم هم قصه‌‌گوی خوبی بود، اما نه به اندازه مادربزرگم‌. او کم‌ سواد بود و برای ما اشعار حافظ و باباطاهر را می‌خواند‌. نخستین کتاب داستانی که به‌خانه‌ ما آمد، امیرارسلا‌ن نامدار بود که من در ۹ سالگی در شب‌های زمستان برای خانواده می‌خواندم".

وی در سال ۱۳۳۷ پس از گذراندن دوره‌ دانشسرای مقدماتی کرمانشاه ۸ سال در روستاهای کرمانشاه و گیلا‌نغرب آموزگار بود.
در سال ۱۳۴۵ در دانشگاه تهران در رشته‌ ادبیات فارسی و سپس تا کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی درس خواند و همزمان در دانشسرای عالی تهران تا رشته‌ مشاوره و راهنمای تحصیلی پیش رفت.
او از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ به سبب نوشتن کتاب "از این ولا‌یت" و فعالیت‌های سیاسی، ۳ بار دستگیر و ممنوع‌‌القلم شد و ۶ سال به‌خاطر انتشار کتاب‌هایش در زندان بود و مجموعه‌ "فصل نان" و قصه‌ "رنگینه" را در زندان نوشت و توسط همسرش به‌خارج از زندان فرستاد‌.
وی در بسیاری از آثارش از جمله در آبشوران، سال‌های ابری، فصل نان و همراه آهنگ‌های بابام به زندگی خودش و سختی‌های آن سالها پرداخته است.
علی اشرف درویشیان در ۷۶ سالگی درگذشت.

آثار:
بیستون.
آبشوران: نشرچشمه.
فصل نان: نشرچشمه.
همراه آهنگ‌های بابام: نشرچشمه.
گل طلا وکلاش قرمز.
ابر سیاه هزار چشم.
روزنامه دیواری مدرسه ما.
رنگینه.
کی برمی‌گردی داداش جان.
آتش در کتابخانه بچه‌ها.
چون و چرا.
داستان‌های محبوب من (۶ جلد): نشرچشمه.
سلول ۱۸.
سی و دوسال مقاومت در زندان‌.
افسانه‌ها و متل‌های کردی: نشرچشمه.
سال‌های ابری (۲ جلد): نشرچشمه.
درشتی (مجموعه داستان کوتاه): نشرچشمه.
مجموعه ۲۰ جلدی فرهنگ افسانه‌های ایرانی با همکاری رضا خندان مهابادی.
واژه‌نامه گویش کرمانشاهی.
یادمان صمد (صمدبهرنگی).
شب آبستن.
از این ولایت: نشرچشمه.
قصه‌های آن سال‌ها: نشرچشمه.
خاطرات صفرخان (صفر قهرمانیان): نشرچشمه.

ندای روشنفکران کورد
‍
@radioro_kurdestan

🔴ندای روشنفکران کورد:

🟥فره ایزدی و خرافه باوری در ساحت قدرت

قدرت داران فرادست برای مشروعیت خود از دو متغیر کاریزمایی و خرافه بهره می برند.
کاریزماتیک شدن یا فره ایزدی و یا بازشاهی، با قدیس سازی شخصیت اینان را مقبول و خرافات سبب ترس و وابستگی توده ها به آنان می گردد.
از این خاستگاه است که از کرامت، تقدس، قدیس سازی کاذب و معجزه در بدو تولد تا بعد تدفین شان افسانه ها می سازند.
تقدس نمایی و قدیس‌سازی کاذب زمانی شکل می‌گیرد که گروه خاصی از افراد یک جامعه برای جلب و حفظ منافع شخصی یا گروهی خود، با سوء استفاده از عقاید سطحی  مردم ناآگاه، جهل زده و خرافه باور آن جامعه‌  توده ای، با شیوه‌های امنیتی‌تبلیغاتی‌، فرد یا گروه غیرمعصوم و حتی ناپاکی را به درجه‌ بالایی از قداست رسانده و شأنی شبه‌معصوم برای آن فرد یا گروه قائل می‌شوند.

🔹 کیم جونگ ایل رهبر کره شمالی در روستایی در سایه یک کوه مقدس در کره متولد شده و تولدش را یک پرستو نوید داده بود. همچنین او زیر دو رنگین‌کمان پدیدار شده است.
این در حالی است که در واقعیت، کیم در دهکده‌ای بی‌اهمیت در شوروی سابق متولد شد، جایی که پدرش کنترل گروهی از تبعیدی‌های کره‌ای را زیر نظر حکومت روس بر عهده داشت.
🔹در سال 2009/ 1388، فردریک کولیج، استاد روانشناسی دانشگاه کلرادو،‌ شخصیت کیم را مورد مطالعه قرار داد. کولیج و همکارش دنیل سینگر از مصاحبه‌های یک روانشناس اهل کره جنوبی که آموزش روانشناسی پیشرفته دیده بود و اطلاعات نزدیکی در مورد کیم جونگ ای داشت، استفاده کردند.
این دو محقق از قبل یک تست شخصیت برای انواع دیکتاتورها به وجود آورده بودند و هیلتر و صدام حسین را هم با آن مورد تحلیل قرار داده بودند. به گفته آن‌ها، در شخصیت دیکتاتورها 6 ویژگی بارز دیده می‌شود: سادیستیک(دگرآزاری)، بدبینی، ضداجتماعی، خودشیفتگی، اسکیزویید و اسکیزوفرنی‌گونه. به گفته این محققین، هر سه دیکتاتور مورد مطالعه، یعنی کیم جونگ ایل، هیتلر و صدام حسین، نشانه‌هایی از فرایند تفکر سایکوتیک را نشان داده‌اند. 
 
🖌دکتر ع پرویزی

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌🔻    ئمڕوو جمە

🔻    ۴  خەزەڵوەر (خەزان ) کەڵهوڕی۲۷۲٤ کوردی

🔻     ۴    آبان     ۱۴۰۳  خورشیدی

🔻     ۲۵     اکتبر   ۲۰۲٤ زائیینی ؛میلادی

@radioro_kurdestan

تنها ساعاتی پس از حمله به تاسیسات هوافضای آنکارا و بدون آنکه گروهی مسئولیت این حملات را بپذیرد و یا تحقیقاتی پیرامون آن صورت گیرد، توپخانه و جنگنده‌های ترکیه ۳۰نقطه مختلف اعم از تاسیسات نفتی، برقی، انبار غلات و چند مرکز امنیتی کُردهای سوری (ق‌س‌د - نیروهای دموکراتیک سوریه) در نواحی شهرهای قامیشلو، رمیلان، قحطانیه، کوبانی و مالکیه به همراه برخی مواضع پ‌ک‌ک در شمال اقلیم کردستان را بمباران کردند؛ طی این حملات و تاکنون دست‌کم ۱۲ شهروند کُرد سوری جانشان را از دست دادند!
تلگرام | اردشیر پشنگ | فراتاب


ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

‍ 🔴 پیام روشن انتخابات پارلمانی اقلیم کوردستان
✍ اجلال قوامی
🔸نتایج ششمین دوره انتخابات اخیر پارلمانی در اقلیم کوردستان پیام روشن و شفافی را مخابره کرد.
۱-نهال نوپای دموکراسی در این اقلیم خودمختار روز به روز نیرومند تر می شود و ساختارها و نهادهای برآمده از این دموکراسی نوپا در حال نهادینه شدن در تار و پود سیاست و اقتصاد و اجتماع جامعه کوردی است.
۲- با وجود تبلیغات و تخریب های فراوان، حزب دموکرات کوردستان عراق در صدر ایستاد و جامعه کوردستان نشان داد که گفتمان و هویت کوردی که حزب دموکرات به نوعی آن را نمایندگی می نماید پایگاه اجتماعی وزین و قابل اتکایی دارد و گفتمان ناسیونالیسم کوردی بر دیگر خرده گفتمان ها برتری قابل توجهی دارد.
🔸فارغ از دو مورد مورد اشاره؛ نکته ای که نباید از آن غافل بود جایگاه نازل جریان های مذهبی و پایگاه نحیف آنان در اقلیم کوردستان است.این مساله نشانگر آن است که جامعه کوردی جامعه ای سکولار و دموکرات است و بن مایه و اساس این جامعه را هم گفتمان هویت خواهی تشکیل می دهد.

ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

درودها جناب کاویانی....
بله
دوره دورهء راستی و دوستی بود...
چون به برکت اعتقاد داشتند
به یاد دارم بانوان صبح ها در حیاط و کوچه را آبپاشی می کردند حسابی جارو می نمودند می گفتند حضرت خضر از کوچه ها عبور می کند هر کوچه ای تمیز و مرتب باشد به مال و اولاد صاحبانش  برکت می دهد....
تازه علم بدینجا رسیده که زمین هوشمند است ، آب و درختان و طبیعت هوشمند هستند، اگر زمین را آلوده کنی مجبور است خودش را ترمیم کند
درختان را از بین می بریم باید منتظر سیلابهای سخت باشیم تا خانه یمان و املاکمان را با خود ببَرد
هزاران چاه عمیق حفر می کنیم دل زمین را خالی می کنیم باید منتظر کم آبی و  فرو نشست زمین و چاله های عمیق باشیم تا ساختمان ها و خیابانها را در خود فرو بَرد.
از کوه ها بیش از اندازه نیازمان سالها برداشت می کنیم خاک و منابع خود را می فروشیم باید منتظر ریزش آنها باشیم تا صدها نفر را در خود دفن کند
رودخانه هایی که در طول میلیون ها سال مسیر پر پیچ و خم خود را پیدا کرده مسدود می کنیم ساختمانهای بلند می سازیم باید منتظر تخریب آنها و خشک شدن دریاچه ها باشیم.
موجودات را بی رویه شکار می کنیم از سموم دفع آفات بی محابا استفاده می کنیم باید منتظر تغییر اکوسیستم و امراض گوناگون باشیم
با طبیعت مهربان باشیم تا با ما و نسل های آینده مهربان باشید .طبیعت با فرمول ریاضی پیش می رود اگر جای یک xو y در محاسبهء استفاده از آن اشتباه کنیم باید منتظر تبعات نتیجه غلط باشیم.
عرفای حکمت خسروانی ایرانیان جهت تشویق سازش آدمیان با نظم طبیعت برای هریک از پدیده های طبیعت الهه های در نظر می گرفتند که در اسامی ماه های سال خود می بینیم:
اَمرداد: الهه نگهبان گیاهان و روستنی ها
خرداد: راستی و نگهبان آب ها مانند آناهیتا
وهومن یا بهمن: اندیشه پاک انسان نگهبان حیوانات

آذر= دفع کنندهء نیروهای پلید
تیر= نگهبان و ایزد باران و نابودکننده خشکسالی.................

رضا ضحاکی شهرستان اسدآباد

زنان صلح آور ؛

روزیکه بیش از۳۰۰۰ زن سفیدپوش یهودی،اسرائیلی،مسلمان،عرب ومسیحی دراورشلیم نوارغزه بایکدیگرراهپیمایی کردند،یکی اززیباترینهای قرن شکل گرفت
اینهم آهنگی زیباکه اجراکردند .

...هزاران زن اسرائیلی و فلسطینی در حالی که برخی ازآنها لباس سفید پوشیده بودند، در ساحل رود اردن در یک راهپیمایی برای صلح شرکت کردند.
جنبش موسوم به "زنان در پی صلح" در اسرائیل و کرانه باختری تجمعاتی را برگزار کرده است.
در آخرین مرحله، این گروه در بیت المقدس دست به راهپیمایی زدند.
یکی از سخنگویان این جنبش گفته است که زنان از هر قشر و گروهی و با هر ایدئولوژی برای متوقف کردن جنگ به این جنبش پیوسته‌اند.

شرکت کنندگان در این راهپیمایی‌ها همچنین شامل افرادی می شوند که به نحوی تحت تاثیر درگیری‌های خشونت آمیز بین اسرائیل و فلسطینیان قرار گرفته‌اند.
سال 2017

چە زیبا میشود کەدوباره این اتحاد شکل بگیرد

به امید برقراری عدالت در سراسر جهان.



ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

🎥مستدی زیبا از #کوردهای_ارمنستان
بااینکه از کوردستان دورهستند ولی اصالت مادری شان را فراموش نکرده اند.

ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

🔴ندای روشنفکران کورد:

گۊەڕان (گۆڕان)سیاسی گەورا نیە ،گۊەڕان گەورا
ئەوەسە ک لە وەڕێیەو بردن کارو بار وخۆڵقیات و
یاساگان پێش تێ

🔻الکسی دو توکویل:

«انقلاب سیاسی بزرگ وپر اهمیت نیست، انقلاب بزرگ در واقع در حوزهٔ «امور، عادات، اخلاقیات و قوانین» رخ می‌دهد.»
پ.ن
تا خود ما وقوانین بهبود نیابیم هیچ دگرگونی با
تغییر حاکمان پیش نمیاید

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌


@radioro_kurdestan

«هرگز با مردن انسان، آزادی نمیمیرد»

«سربازان! برای بردگی نجنگید برای آزادی بنجگید...»

هر بار که این سخنراني آتشین چاپلین در فیلم دیکتاتور بزرگ رو نگاه میکنم، مو به تن انسان سیخ میشود.

ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

دەمیرتاش لە زیندانەوە سەرکۆنەی هێرشەکەی ئەنقەرە دەکات و لەبارەی پرۆسەی ئاشتییەوە دەڵێت: ئەگەر ئۆجەلان دەستپێشخەری بکات و بیەوێ رێگەی سیاسەتکردن بکاتەوە، بە هەموو هێزمانەوە پاڵپشتی دەکەین.ڕووداو

@radioro_kurdestan

🔺ندای روشنفکران کورد:


لە کوردی ئۊشن دەورە دەورەی ڕاسان بۊ

در کوردی میگویند اونوقتها دورەی راستی ودرستی بود
ریا و دورویی آفت این ملک وملت شد
کاری با نوع رژیم ندارم اما بە یقین گذشتگان
ما هر چە نگاە میکنیم از هر نظر بهتر بودند

دانشگاە اصفهان ۱۳۴۰


‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌🔻    ئمڕوو پەنشەمە

🔻    ۳  خەزەڵوەر (خەزان ) کەڵهوڕی۲۷۲٤ کوردی

🔻     ۳    آبان     ۱۴۰۳  خورشیدی

🔻     ۲۴     اکتبر   ۲۰۲٤ زائیینی ؛میلادی

@radioro_kurdestan

۲۹ مهر سالروز درگذشت علی‌اکبر نقی‌پور

(زاده ۳ مهر ۱۳۱۵ اسلام آباد غرب -- درگذشت ۲۹ مهر ۱۳۹۲ تهران) پزشک، نویسنده و پژوهشگر تاریخ

نقی‌پور پس از دریافت دیپلم در کرمانشاه، در دانشگاه تبریز، در رشته پزشکی به تحصیل پرداخت و پزشک عمومی شد. سپس در سال ۱۳۵۱ به ادامه تحصیل در رشته جراحی عمومی پرداخت و در نهایت در زمینه سوختگی و جراحی ترمیمی تحصیلاتش را تکمیل کرد. او همزمان به فعالیت در زمینه ادبیات فارسی نیز می پرداخت و نخستین اثرش در زمینه ادبیات در سال ۱۳۵۲ با عنوان نوآوری در شعر معاصر فارسی "بحثی در تحول شعر فارسی از کهن سرایی به نوگویی" در مشهد چاپ شد.

فعالیت سیاسی:
نقی‌پور به فعالیت سیاسی نیز پرداخت و از اعضای جبهه ملی ایران بود و در پلنوم اله‌یار صالح در سال ۱۳۸۲ شرکت داشت. او همچنین عضو جبهه متحد کورد بود که در سال ۱۳۸۴ در تهران توسط گروهی از فعالان سیاسی کورد ایران تشکیل شد.

آثار
داستان و رمان:
آخ‍ری‍ن ک‍وچ، ت‍ه‍ران: م‍وس‍س‍ه ف‍ره‍ن‍گ‍ی ان‍ت‍ش‍ارات‍ی ن‍ون وال‍ق‍ل‍م ۱۳۷۷ چاپ دوم، تهران: پازی‌تیگر ۱۳۸۵.
ق‍ص‍ه‌ خ‍ورش‍ی‍د اس‍ی‍ر، ت‍ه‍ران: ه‍م‍ه ۱۳۸۱.
ق‍ص‍ه‌ی دی‍و دروغ‍ه، ت‍ه‍ران.
کدخدا را ببین، ده را بچاپ، همگام ۱۳۵۷.
نادرویش، تهران: آبا ۱۳۸۵.

نقد ادبی:
رآل‍ی‍س‍م و ت‍ک‍ام‍ل ت‍اری‍خ‍ی آن "س‍اچ‍ک‍وف، ب‍اری‍س ل‍ئ‍ون‍ت‍ی‍وی‍چ" ت‍رج‍م‍ه و ض‍م‍ی‍م‍ه‌ن‍وی‍س‍ی از ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر ن‍ق‍ی‌پ‍ور، مشهد، چاپخانه طوس.
ف‍رم‍ال‍ی‍س‍م در س‍ی‍ر ت‍ک‍ام‍ل ج‍ام‍ع‍ه، ت‍ه‍ران.
نوآوری در شعر معاصر فارسی، مشهد.
ه‍ش‍ت ک‍ت‍اب در ی‍ک ک‍ت‍اب: ن‍ق‍دی ب‍ر ه‍ش‍ت ک‍ت‍اب س‍ه‍راب س‍پ‍ه‍ری، ت‍ه‍ران: آب‍ا ۱۳۸۳.

پژوهش تاریخی:
ب‍ش‍ری‍ت و ت‍ه‍دی‍د گ‍رس‍ن‍گ‍ی، ناشر مؤلف ۱۳۶۶.
ت‍اج‍ی ب‍ر ت‍ارک ت‍اری‍خ م‍ع‍اص‍ر: ت‍ح‍ل‍ی‍ل‍ی از ج‍ری‍ان م‍ل‍ی ش‍دن ن‍ف‍ت و ۲۸ م‍اه ح‍ک‍وم‍ت م‍ردم‍ی دک‍ت‍ر م‍ص‍دق، ت‍ه‍ران: ای‍ران‍م‍ه‍ر، چاپ دوم ۱۳۸۹.
ع‍ق‍اب ق‍ل‍ه‌ه‍ای ک‍ل‍ی‍ب‍ر: ب‍اب‍ک خ‍رم‌دی‍ن، ت‍ه‍ران: ه‍م‍ه ۱۳۸۲.
ی‍ارم‍ح‍م‍دخ‍ان ک‍رم‍ان‍ش‍اه‍ی "س‍ردار م‍ش‍روطه" ناشر مؤلف، ۱۳۶۹ چاپ دوم، ت‍ه‍ران: ب‍ی‍ان آزادی، ۱۳۸۰ چاپ سوم، تهران: پازی‌تیگر: آنزان ۱۳۸۶.

پژوهش فولکلور:
ترانه‌های کوردی "کلهری" پیشگفتار و پیشنهاد الفبا برای ثبت گویش کوردی کلهری انتخاب و تنظیم ترانه‌ها، آوانگاری و برگردان به فارسی به صورت زیرنویس از علی‌اکبر نقی‌پور، تهران: پازی‌تیگر: آنزان ۱۳۸۶.
گ‍ل‍ه‍ای زاگ‍رس: ت‍ران‍ه‌ه‍ای ک‍وردی ک‍ل‍ه‍ری، ان‍ت‍خ‍اب و آوان‍وی‍س‍ی لات‍ی‍ن، ت‍رج‍م‍ه ف‍ارس‍ی، واژه‌ن‍ام‍ه، ش‍رح و زی‍رن‍وی‍س‍ی ب‍ه ک‍وش‍ش ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر ن‍ق‍ی‌پ‍ور، ت‍ه‍ران : پ‍رس‍م‍ان ۱۳۸۴.

تصحیح:
ف‍ردوس‍ی، اب‍وال‍ق‍اس‍م، شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی‌توسی: گزینش واژگان و بیت‌ها، گزینش بیت‌های افزوده، برابرنگاری واژگان، گشودن رمز و رازها به کوشش علی‌اکبر نقی‌پور، تهران: آنزان ۱۳۸۷.

پزشکی:
ک‍م‍ک‌ه‍ای اول‍ی‍ه: دان‍س‍ت‍ن‍ی‌ه‍ای پ‍زش‍ک‍ی ب‍رای ه‍م‍ه ف‍وری‍ت‍ه‍ای پ‍زش‍ک‍ی، ت‍ه‍ران: آب‍ا ۱۳۸۳.

دکتر علی‌اکبر نقی‌پور در ۷۷ سالگی درگذشت و در زادگاهش روستای برف‌آباد علیا به‌خاک سپرده شد.

‎‍
ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

۲۹ مهر اختراع لامپ برق توسط توماس اديسون

در نيمه دوم قرن نوزدهم ميلادي علاوه بر اختراعات متعدد در زمینه های گوناگون علمي، در استفاده از نيروي برق براي ايجاد روشنايى و حرارت و به كار انداختن موتورهاي كارخانه‏ ها و وسايل حمل و نقل نيز پيشرفت‏هاي بزرگي به دست آمد. البته كشف نيروي برق مربوط به قرن شانزدهم و هفدهم است و نخستين وسايل برقي نيز در قرن هجدهم و نيمه اول قرن نوزدهم مورد استفاده قرار مي‏گرفت. ولي بهره ‏برداري گسترده از نيروي برق و اختراع لامپ الكتريكي به صورت امروزي، مربوط به مخترع معروف امريكايى توماس آلوا اديسون است كه بسياري از اختراعات ديگر در زمينه تلگراف، تلفن و دستگاه گرامافون و عكاسي و فيلم‏برداري و... نيز مديون اوست.
اديسون اختراعات زيادي داشت اما ساختن لامپ برقْ در ۲۱ اكتبر ۱۸۷۹ بزرگ‏ترين اختراع او به شمار مي‏رفت و همين ابداع بود كه اديسون را به اوج شهرت رساند. گرچه او در مدتي متجاوز از نيم قرن، با نهايت كارآمدي و فعاليت مشغول بود، اما هيچ يك از اختراعات و ابداعات ديگرش، تا اين حد مهم و جالب و هيجان‏ انگيز نبود.

ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

دیروز پنجمین سالگرد درگذشت پدر رادیو کوردی بخش کورمانجی در ایران بود

🔹 سید عزیز علوی کورانه، اولین گوینده رادیو کوردی تهران در بخش کورمانجی صبح 28 مهر 1398 در شهر ارومیه به علت کهولت سن درگذشت.

🔹 رادیو کوردی تهران سال 1325 راه اندازی شد و اولین اعلام مکان رادیو (بخش کورمانجی) توسط سید عزیز علوی انجام شد.



ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

🔴ندای روشنفکران کورد:

جەنابی فەرماندە
دوێنێ شەو لە خەونمدا دوژمن شکا
ئێوە سەرگەرمی سەما بوون
من لە گیرفانی تەرمێکدا نامەیەکم دۆزییەوە تیایدا نووسرابوو:
بابە گیان
دایكم دارسێوی حەوشەکەمان ئاوڕشێن ناکا
دەڵێ با هێلانەی کوکوختییەکان تێکنەچێ
بەڵكوو خوا لە پاداشتی ئەوەدا باوکتمان بۆ بپارێزێ!

ـــــــــــــــــــــــــــ


جناب فرمانده
دیشب خواب دیدم دشمن شکست خورده بود و
شماها مشغول رقصیدن بودید

من در جیب جنازەای
نامەای پیدا کردم
کە در آن نوشته شده بود؛

پدر عزیزم
مادرم درخت سیب حیاط‌مان را
آب‌پاشی نمی‌کند
می‌گوید؛
بگذار لانه‌ی قمری‌ها خراب نشود
بلکە خدا در جواب پاداش این کار
پدرت را سالم پیش ما برگرداند...



فرهاد پیربال
برگردان؛ مــاردین
از کانال شیرکوبیکس


‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

@radioro_kurdestan

🔺ندای روشنفکران کورد:


‌‎خانمە ئەکتەر و گۆرانیبێژی بەناوبانگی ئەمریکی (کریستا ڕۆدریگێز) شەش مانگ پێش ئەوەی بە شێرپەنجەی گەدە کۆچی دوایی بکات ، لە دوایین نامەیدا نوسیویەتی:

گرانترین ئۆتۆمبێلی براندی جیهانی لە گەراجەکەمدایە، بەڵام ئێستا سواری چەرخ و فەلەكی نەخۆشخانەكە دەبم.

ماڵەکەم، پڕە لە جل و بەرگی ڕەنگاو ڕەنگ، پڕە لە پێڵاوی بڕاندی جیهانی، پڕە لە خشڵی گرانبەها، بەڵام ئێستا جەستەم بە پارچەیەکی بچووك پێچراوەتەوە کە نەخۆشخانە پێی داوم!!

پارەیەکی زۆر زۆرم لە بانکدا هەیە، چەندین ژمارەی بانكیم هەیە، بەڵام ئێستا ئەو پارەیە فریای هیچ ناکەوێت!!

چەندین کۆشکی گرانبەهام هەیە بەڵام ئێستا لە سەر چەرپای نەخۆشخانەیەکدا ڕاکشاوم و دواڕۆژەكانی خۆم دەژمێرم!!

پێشتر سەدان كەس ڕیزیان دەبەست بۆ ئەوەی واژۆیەكی خۆمیان پێشكەش بكەم بەڵام ئێستا پزیشکەکان تەندروستیم دەپشکنن و واژۆی دەکەن!!

پێشتر لە نێوان هۆتێلە گەوورەكانی دنیادا كاتەكانم بەسەر دەبرد  بەڵام ئێستا زۆربەی کاتەکانم لە تاقیگەی نەخۆشخانەدا بەسەر دەبەم!!

جاران حەوت ستایلی قژم هەبوو بۆ چاککردنی قژم، بەڵام ئێستا تاڵە موویەک بەسەر سەرمەوە نیە!!

وەرگێرانی لە ئینگلیزیەوە كاك Ata shmerane"
لە ؛گوڵبزە و گوڵبژێر

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌🔻    ئمڕوو یەی شەمە

🔻    ۲۹  ڕەز بەر (سەردەوا ،بەران ) کەڵهوڕی۲۷۲٤ کوردی

🔻     ۲۹     مهر     ۱۴۰۳  خورشیدی

🔻     ۲۰     اکتبر   ۲۰۲٤ زائیینی ؛میلادی

@radioro_kurdestan

در یک کلام بە ماڵت مناز کە بە شبی بند هست
بە جمالت نناز بە تبی بند هست

‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ .
✓بازخورد نزدیک به صد هزار در تلگرام و نیم میلیون در اینستا، گشایش داستان دیگر از تولیدات انستیتو زانست زاگروس است.

           «تەقەێ ساێرەکان»
بر فراز شاهو و بیستون با پنج مینمال و فلش‌فیکشن

اثر: مژگان مظفری
ویراسته: کامران رحیمی

سال ۱۴۰۲ بر اساس بند اول اساسنامه انستیتو زانست زاگروس مبنی بر ترغیب اهالی قلم و تولید آثار منثور، پس از صدور حکم مسؤلیت دپارتمان داستان و چیروک به سرکار خانم مظفری، ایده داستان نویسی در پایتخت برای نخستین بار آغازید.
مژگان مظفری متولد کرماشان و سی سال است در تهران زندگی می‌کند و تاکنون ۲۹ رمان و مجموعه داستان به فارسی منتشر کرده و اکثر آثاراش به چاپ‌های متعددی رسیده‌است.

تەقەێ ساێرەکان(شلیک سایە‌ها) مجموعه داستان در قالب فلش‌فیکشن و مینمال تحت عنوان: «چروو، شۆ، چەکمەیل چەرمێ، ساێرەکان و کوڵبەر» در قطع پالتویی و ۵۴ صفحه منتشر شد. زبان این اثر کوردی گورانی‌نوو می‌باشد  که پس از یک دوره فترت می‌توان این مدرس ادبیات داستانی را احیاگر مجدد این گویش تاریخی دانست. زبان اثر ضمن معیارگرائی و اصالت محوری بسیار روان و همه فهم است و نویسنده با چیره‌دستی خاص، تکنیک و تمرکز روی فرم توانسته در تم و موتیف زبان حال مردمان امروز کورد خاصه آلام و آمال زنان و دختران باشد.

دکتر شهاب قنبری(نقاش و پژوهشگر) طراح جلد کتاب و عضو اصلی انستیتو زانست، اثر اخیر استاد مظفری را از لحاظ فرم و درونمایه همچنین مخاطب محوری ستود و طراحی جلد کتاب را متاثر از سال‌ها تحقیق در مورد نشانه‌ها، رنگ‌ها، المان‌های فرهنگ کوردی دانست.
استاد نعمت زحمتکش(محقق و نسخه‌شناس) عضو اصلی انستیتو زانست، ضمن فاخر دانستن این مجموعه و اهمیت پردازش به کوردی گورانی، قدمت نوشتاری زبان کوردی را پیش از سایر زبان‌های ایرانی دانست.

این اثر همراه با مجموعه «ئاگرپا» کە متعاقبا بدان پرداختە می‌شود  در عصر پنج شنبه ۱۹ مهر ۱۴۰۳  با حضور و استقبال گسترده شخصیت‌های برجسته ملی ادبی، هنری و سیاسی از جملە مهندس مروارید عضو شورای راهبردی دولت، دکتر جلال جلالی‌زاده نویسنده، مترجم، استاد دانشگاه، عبدالله سهرابی نماینده سابق مجلس و ... در تهران رونمایی شد.  در این رونمایی داستان «کافەێ نادری» اثر مظفری به زبان‌های کوردی و فارسی توسط مجری برنامە کاک هیرش حدادی قرائت شد و حضور احسان عباسلو(نویسنده، مترجم، داور جشنواره‌های ملی و استاد ادبیات داستانی ایران)، بر وزانت جلسه افزود.

#پاڵەوانی_پهلویان
دیوان و گورانچڕ: #ئەهوورا_عەزیزی
دەف: #سەعید_وجدانپاک
#شەهاب_قەنبەری
#نێعمەت_زەحمەتکیش
#احسان_عباسلو
کلیپ:#ژوان_رەحیمی
----------------------------------------------------
علاقمندان می‌توانند این دو مجموعە داستان‌ را از طریق ذیل تهیه کنند:
۱. سایت خرید
porsemanpress.com

۲. از طریق پست: واریز به شمارە حساب سید صابر منیری

5859831230497785

موبایل: 09122164325

۳. پیج اینستاگرام:
https://www.instagram.com/porseman.press?igsh=dnVjOWM5YTNoamJl

--------------------------------------------------
#دپارتمان_داستان_چیروک
#مژگان_مظفری
#کامران_رحیمی
#انستیتو_زانست_زاگرس


ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

‌‌امام جمعه تکاب:
معدن زرشوران تکاب ٣ راس الاغ را به مزایده گذاشت/ این وضعیت در شان مردم است؟

🔻امام جمعه تکاب از انجام یک مزایده عجیب توسط معدن زرشوران خبر داد و گفت: اخیرا معدن طلای زرشوران تکاب در اقدامی عجیب نابخردانه ٣ راس الاغ را به مزایده گذاشته و اینها به فروش رفته اند و این تنها کاری بود که پس از سالها برای شهرستان تکاب انجام داده‌اند.

انتقاد امام جمعه تکاب از اقدام عجیب معدن طلای زره‌شوران و تعطیلی پروژه‌های عمرانی در این شهرستان بازتاب گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی آذربایجان غربی داشته است.

ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

شەوە موزیک ئمشەو
مامۆستا ناسر ڕەزازی

بێچکۆڵێ ؛بۊچکەڵە


@radioro_kurdestan

جەژن وارەی خورما لە شار قەسر وەڕێیەوچوود ؛سێم ئابان مانگ
سێیم خەزەڵەور ؛خەزان کەڵهوڕی

@radioro_kurdestan

ندای روشنفکران کورد

خرس در دل زاگروس و سفید کوه ( ئسپیکوە) واقع درلرستان

@radioro_kurdestan

کردستان کرمانشاه و همدان، گردشگری و رسانه

سیروان: هفته گذشته شماری از مدیران و اهالی مطبوعات کردستان میزبان مجموعه چاپ و انتشاراتی پیام همدان  بودند تا از نزدیک با پتانسیلهای این استان موفق در زمینه نشر و چاپ مطبوعات آشنا شوند؛ مجموعه‌ای که به گفته نصرالله طاقتی مدیر موفق و اکادمیک آن، صرفا برای سپاسگزاری  بوده که در مدت گذشته با همفکری و همکاری آنها، حیات سخت این مجموعه بزرگ ممکن شده‌است. مجموعه پیام همدان،  به نوعی شهرکی چاپی به شمار می رود که تا مرحله فاز ششم پیش رفته و قرار است تا فاز دهم پیس برود. محل فعالیت مجموعه نشر و چاپ پیام همدان گرچه در کردستان نیست، اما حقیقتا الگویی از مدیریت و موفقیت و افتخاری برای غرب کشور است. بسیاری از استانهای همجوار و حتی دور مانند خوزستان و کرمان و اصفهان، برخی نشریات خود را به این چاپخانه می‌سپارند. این مجموعه می تواند الگویی برای توسعه و انتقال تجربه به چاپخانه های کردستان باشد.
در جریان سفر روزنامه نگاران کردستان و بعد از بازدید از مجموعه چاپخانه‌ای، دو جلسه کاری نیز برگزار شد. در جلسه اول نصرالله طاقتی پیرامون اقتصاد رسانه و اهمیت همکاریهای منطقه‌ای بین استانها برای تبادل تجربه و همکاری در توسعه مشترک  و نیز فعالیتهای پاپخانه سخن گفت و در نشست دوم نیز که در  ساختمان مجزا و مجهز نشریه پیام همدان برگزار شد، روزنامه نگاران دو استان  تجربه های  خود را به اشتراک گذاشتند و دکتر طاقتی اخوی دیگر مدیر چاپخانه که سردبیری پیام همدان را برعهده دارد، پیرامون جایگاه، حیات رسانه‌ای و سیستم اجرایی اسن نشریه سخن گفت.
کردستان در زمینه  محتوا و فرم  مطبوعات گامهای بیشتری برداشته و توانایی خاص خود را دارد و در مقابل از نظر گونه و اقتصاد رسانه، استان همدان صاحب کارآمدی خاص خود است و در کشور در زمره  استانهای برتر است. این تبادل تجربه می تواند به شکوفایی توامان  مطبوعات و رسانه های هر دو استان باشد.
نمایندگان رسانته های کردستانی همچنین از از مقبره باباطاهر، کلیسای کاتولیک ها و کلیسای مریم و نیز مجموعه هگمتانه بازدید کردند و  با راهنمایی و معرفی خانم  مقدم از روزنامه نگاران متخصص حوزه گردشگری، از این آثار تاریخی شنات بیشتری پیدا کردند که به مثابه خاطره‌ای ماندگار  و شیرین در دل روزنامه نگاران دو استان همسایه غرب کشور باقی خواهد بود.
همدان و کردستان بواسطه ارتباطات اقتصادی و کاری مشترک و نیز تاریخ مشترک و البته ارتباطات سببی و قومی می توانند در زمینه های مختلف مکمل هم و همپوشانی داشه باشند. با ثبت تپه هگمتانه در چند ماه گذشته اکنون محور هگمتانه، اورامان و بیستون در سه استان همدان، کردستان و کرمانشاه می‌تواند همکاریهای گردشگری گسترده تری را رقم بزند. به نظر می رسد این سه استان می توانند با اشتراک برنامه‌ها و ایده ها بتوانند فصل جدید از توسعه مشترک را برای هم رقم بزنند.

#سیروان  #رسانه_امید


ندای روشنفکران کورد


@radioro_kurdestan

مطالعات باستان‌شناختی شهرهای کهن، نقش بسزایی در شناخت چگونگی شکل‌گیری، توسعه، سقوط و اضمحلالشان در ادوار مختلف تاریخی دارد. در این میان مطالعه بر روی یافتن مکان دقیق شهرهای باستانی، از زمینه‌های مورد علاقه‌ی پژوهشگران است. شهر باستانی شاپورخواست از شهرهای دوران اسلامی در غرب ایران بوده و بنیان آن منسوب به زمان شاپور اول ساسانی است که در اوایل دوران اسلامی گسترش یافت. نام این شهر در متون قرون 3 تا 8 ه‍.ق. به‌صورت مختلفی آمده و در این متون، موقعیت آن در منطقه‌ی جبال یا کوه‌های مناطق لر نشین بر سر راه همدان به خوزستان قید شده است.
تاریخ7000هزارسالە ایران


ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

📔📔📕شعر؛بابک دوڵتی
🎬دکلماتور؛ عباس هوشمند
🎙️🎙️🎙️🎙️دیاکۆ ئیلامی
🎸🎸تنظیم وتدوین دکتر شهلا مظفری


ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

امروز دهمین سالگرد معلم فداکار لرستانی میباشد

او‌ رفت تا معنای واقعی کلمه «مسئول و متعهد» را زنده نگهدارد!

بیست و هشتم مهرماه سال ۱۳۹۳ بود. عصر یک روز پاییزی با آسمانی طوفانی و ابرهایی پر از بُغض و خَشم، آن روز کسی خبر نداشت آموزگاری برای رسیدگی به دانش آموزانش، جان خود را در طَبق اخلاص گذاشته و هجوم سیلاب را برای نجاتشان نادیده گرفته است.

تنها قلب مهربان یک معلم نمی توانست درد کشیدن پسر بچه ای را تحمل کُند و برای به آرامش رسیدن کودک دیگران، بار یتیم شدن کودکان خود را به جان بِخرد. آری او زنده‌یاد کاظم صفرزاده بود که در رفتنش هزاران درس و نکته نهفته بود و فداکاریش بی شک در دفتر فرشتگان ثبت و به امضاء پروردگار منان رسیده است.

روحش شاد ویادش گرامی

ندای روشنفکران کورد

‍
@radioro_kurdestan

امروز28مهرماە زادروزستار خان از سرداران ومبارزان مشروطە خواه است
👈 آیا #ستارخان و #باقرخان از رهبران مشروطه خواهی ایران و تبریز #کورد بودەاند؟

👈 در کتاب ستارخان نوشته پناهی ماکویی، ترجمه غلام خاتون، فصل نهم صفحه ۱۲٥، انتشارات نگاه، چاپ سال ۱۳۸۸، تهران

می نویسد:
(( حرکت آزادیخواهی در تبریز با نام ستارخان و باقرخان عجین می شود و این دو #کورد_آذربایجانی با دوراندیشی و شجاعت در مرکز ثقل این حرکتها می ایستند و بتدریج رهبری قیام را بر عهده می گیرند))
این امر برای اثبات نیاز به سند و مدرک بیشتری دارد. که امیدوارم به آن دست پیدا کنیم.

✍ د. محمدباقر پیری

ندای روشنفکران کورد

@radioro_kurdestan

🔴ندای روشنفکران کورد:

شێعری پڕ مانا لە کەیوان بەخشی پووڕ

ئی وڵات ئیمە ئەر هەر گورگ بێاشتا لە ژان هاوار نەکردیم
هاوار ئیمە لە ژان ئڕاێ یەسە
کۆتێ لە ڕیەنەگە گەماڵ وشوانەگە خواردنە

دشت ما گرگ اگر داشت نمی نالیدیم
نیمی از گلە ما را سگ وچوپان خوردەاند
کیوان بخشی پور

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌


@radioro_kurdestan

🔸مشارکت ۹۷ درصدی در رأی‌گیری ویژه ششمین دوره انتخابات پارلمان کوردستان

🔹با پایان یافتن زمان برگزاری رأی گیری ویژه ششمین دوره انتخابات پارلمانی کوردستان راس ساعت ۱۸ امروز جمعه ۱۸ ام اکتبر سال ۲۰۲۴ میانگین مشارکت در سطح اقلیم کوردستان حدود  ۹۷ درصد اعلام شده است.
کوردپرس

@radioro_kurdestan

در رای گیری ویژە از حدود دویست سی هزار رای
حزب حاکم دمکرات بە رهبری جناب بارزانی اول
یکیتی دوم ونەوەی نۆێ سوم شدند

🔺ندای روشنفکران کورد:

‌‎‌‌ئڕاێ کوردان خۆراسان
ژیان نامەی سەردار
گەوراێ کورد کرمانج

عەیوەز خان جەڵاڵی

شاعر وگویندە: اسماعیل زادگان

دو تار :علی امانی
تدوین :علی حیدریان

سردار بزرگ کورد خراسان هنگامی کە شاهان بی لیاقت قاجار شهر کوردنشین فیروزە را بە روسیەی تزاری وترکمنستان واگذار کردند وی
بە تنهایی بە دفاع از شهر پرداخت وحاضر نشد
شهر ومنطقەی فیروزە را تحویل دهد وجان بر
سر نیشتمان خود گذاشت

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌🔻    ئمڕوو شەمە

🔻    ۲٨  ڕەز بەر (سەردەوا ،بەران ) کەڵهوڕی۲۷۲٤ کوردی

🔻     ۲٨     مهر     ۱۴۰۳  خورشیدی

🔻     ۱۹     اکتبر   ۲۰۲٤ زائیینی ؛میلادی

@radioro_kurdestan