💢 فرهنگیار خستگیناپذیر قمی
در مقام استاد مصطفی جعفرزاده دستجردی
مرحوم ابوالقاسم انجوی شیرازی دانشور و مردمشناس نامور ایرانی هنگامی که دید فولکلور یا فرهنگعامه ایران در اثر گسترش رادیو و تلویزیون و زیاد شدن مسافرت مردم و روزنامهها و نشریات رو به نابودی میرود، حوالی سال پنجاه شمسی برنامهای در رادیو ایران آن زمان به نام فرهنگ مردم تدوین و طراحی کرد تا بتواند این گنجینه عظیم شفاهی را از سینه و از میان مردمان به قید ثبت و ضبط درآورد.
او از همان رادیو از عموم مردم ایران درخواست کرد در این راه او را مدد رسانند. در یکی از روستاهای قم به نام دستگردِ کهک شخص جوانی به ندای او لبیک گفت و از همان زمان با همتی شگفتانگیز لحظهای را برای این رسالت فرهنگی از دست نداد. او برای این کار شروع به ثبت جزء جزء آداب و رسوم روستای خود کرد. وی تنها به این کار اکتفا نکرد بلکه به سراغ تکتک پیرمردان و پیره زنان روستای خود رفت و با شناختی که از روحیات آنان داشت و با لطایفی که میدانست هر آنچه آنان در سینه خود داشتند، از اینگنجینهها برگرفت و در دفتر به ثبت رسانید. او از آن زمان تا کنون که بالغ بر نیم قرنمیشود، دست از تلاش برنداشته و اینک حاصل کارش هزاران برگ کاغذ است که میراثی ارزشمند برای آیندگان ما محسوب میشود. استاد جعفرزاده به جز قلمی روان و دلنشین بیان شیرینی هم دارد؛ به نحوی که شنونده از شنیدن آن خسته نمیشود. جز آن بسیار فروتن و متواضع و بیادعا است.
قم در میان شهرهای ایران بدون تعارف نه تنها یکی از کم فروغترین بلکه یکی از بیفروغ ترین شهرهای کشور در زمینه ثبت و ضبط فرهنگ عامه خود بوده است و اگر در این شهر دست کم دو تن مانند استاد جعفرزاده از همان اوان به این کار اهتمام میورزیدند ما با گنجینه عظیمی از فرهنگ عامه مردم قم روبهرو بودیم. فرهنگی که در این زمان بیشتر آن ازبین رفته است.
با این وصف قدر این مرد بیادعا را بدانیم و بکوشیم این فرهنگ ِ ارجمند ِ گردآوری شده بر دست او به صورت کتاب زیب و زینت پیدا کند.
از بنیاد قمپژوهی میخواهم نشستی را به بزرگداشت این فرهنگیار پرتلاش اختصاص دهد و از متولیان فرهنگی قم خاصه دستگاههای برخوردار از بودجههای دولتی و عمومی که کارنامه قابل دفاع و شایانی در این خصوص ندارند درخواست دارم پا به میدان گذارند و حاصل این کار بیدستمزد را برای ماندگاری به صورت کتاب درآوردند.
سیدمحسن محسنی
۱۴۰۳/۱۱/۱۴
#مصطفی_جعفرزاده_دستجردی
#بنیاد_قم_پژوهی
تلگرام | ایتا | سایت