TARİX ¹ @history_aze Channel on Telegram

TARİX ¹

@history_aze


Reklam / iş birliyi @Dreamer_888

Tarix Vastap qrupumuz 👇🏻
https://chat.whatsapp.com/DQZPYKDae641mmD6NQExUl

Kanalda Quizlər, Konspektlər, PDF sınaq testlər, qəbula düşmüş suallar📖 və lazımlı
məlumatlar 📚 mütəmadi paylaşılır.

TARİX ¹ (Azerbaijani)

TARİX ¹ Telegram kanalına xoş gəldiniz! Kanalımızda tarixlə əlaqəli ən maraqlı məlumatları tapacaqsınız. Bizimlə tarixi daha yaxından tanımaq istəyirsinizsə, doğru ünvandasınız. Kanalımızda Quizlər, Konspektlər, PDF sınaq testlər, qəbula düşmüş suallar və lazımlı məlumatlar mütəmadi paylaşılar. Bu kanal, tarixinizi genişləndirmək və yeni şeylər öyrənmək üçün əlverişli bir məkandır. Bizimlə birlikdə tarixin sirlərini açmaq üçün TARİX ¹ kanalına abunə olun və həyatınızı dəyişdirin! Reklam və iş birliyi üçün bizimlə əlaqə saxlayın @Dreamer_888.

TARİX ¹

09 Feb, 04:57


Sizə lazım olacaq kanallardan faydalanmaq üçün seçim edin, qoşulun və imtahanlarınıza ödənişsiz hazırlaşın, yeni sınaqları pulsuz əldə edin ⤵️

TARİX ¹

08 Feb, 18:05


📚Proqramlar
I Qrup
II Qrup
III Qrup
IV Qrup

https://t.me/Pdf_ler_N1

TARİX ¹

08 Feb, 16:00


TARİX ¹ pinned Deleted message

TARİX ¹

08 Feb, 12:58


💕FOR💕

Thanks for
Wait for
Look for
Ask for
Hope for
Care for
Prepare for
Apologize for
Responsible for
Pay for

💕
@ingilsdilitesti

TARİX ¹

08 Feb, 12:49


📐📏@History_aze

TARİX ¹

08 Feb, 12:16


Şimali Azərbaycan XIX əsr islahatlar🗒️
1821-Güzəştli ticarət tarifi(xaricden gelen mallarin 50%dən gömruk haqqi alinirdi)
1831 -Yeni ticarət əsasnaməsi(Avropa mallarininC.Qafqaza gətirilməsi ve 3 cü bir ölkeye apariasi qadağan olunurdu)
1836 -rəhdarin ləğvi(daxili bazarin inkişafina təkan verdi)
1839-1843-Vahid pul,çəki,ölçü sistemi yarani
1852-Natural vergi pul vergisi ile əvəz olundu
📝1840 izibati-məhkemə islahati:
Komendant idare üsulu leğv olundu
Ümumrusiya inzibati ərazi bölgüsu yaradildi
Quberniya,qəza-sahə inzibati bölgusu ve mehkeməsi yaradili
C.Qafqaz Gürcü -İmeretiya və Xəzər vilayətine bölündu(İrəvavan ve Naxçivanda "erməni vilayəti"legv olundu)
Mülki işlərə hərbi məhkəmələrdə baxilmasi qaydasi ləgv olundu
📝1844-1846 ci il inzibati islahatlar:
Qafqazin Baş idarəsi ləğv olundu
Qafqaz canişinliyi  yaradilidi.
Xəzər vilayəti ve Gürcü-İmeretiya quberniyası leğv olundu
4 quberniya yarandi-Şamaxi,Dərbənd,Tiflis ,Kutais
elave yaranan quberniyalar:1849-İrəvan,1859 -Baki(Şamaxi ləğv olundu),1860-Dərbənd quberniyasi ləğv olunu,1868-Yelizavetpol quberniyasi yarandi
🗒️1846 ci il reskript:
Bəy ve ağalarin tiyul ve mülk torpaqları üzərində irsi mülkiyyet hüququ təsdiq edildi
Bəy və ağalara sahibkar kəndlileri üzərində polis,inzibati-mehkeme hüququ verildi(1865 də ləğv olunur)
Sahibkar kəndlilərine ümumulikde "Mülkədar tabelisi" adi verildi
🗒️1847-ci il Kəndli Əsasnamələri:(sahibkar kəndlilərine aiddir)
kəndliyə 5 desyatin yararli torpaq payi verildi
Kəndli taxilin 1/10 -i,çəltik ve meyve-tərəvəzin 1/3 -i malcəhət kimi sahibkara ödəməli idi
Otlaqdan istifadətə göre çöpbaşı vergisi ödeməli idi
Kəndli biyar və əvrəz işlərini yerine yetirməli idi(biyar ləğv olunur 1870)
Bəy və ağalara kəndli uzərine mehkeme,polis,inzibati hüquq verilirdi(1846 reskriptle oxsarliq)
Köçmək hüququ saxlanildi(kəndlinin şəxsən azad olunmasi təsdiq olundu)

📝1865 "Kənd cəmiyyətləri haqqinda əsasnamə"
Vahid Kənd idarəsi yaradıldi
Vergilərin miqdarı dəyişməz qaldı
🗒️1870 ci il kəndli əsasnaməsi:
Sahibkar kendlilərinin feodal aılılığına son qoyuldu
Kəndliye 5 desyatin torpaq verilirdi(artiq hissləri mulkadara verilirdi,az olarsa elave torpaq verilmirdi.)
Kəndliya pay torpağini mülkiyyetine keçirmek huququ verilirdi.
Kəndlinin köçub getmek huququ vardi
Biyar leğv edilib pul ödenişi ile evez olundu.
evləri,üzüm baglari,meyve bağlari pay torpagi hesab edilirdi amma kendli mülkiyyetine keçire bilemzdi
Torpaği satin almaq üçun kendliye heç bir maddı yardim göstərilmirdi
(1912-1913 cu iller aqrar qanuni ile gösterilecek)
Kendlilər" müvəqqəti mükəlləfiyyətli" vəziyyəte düşürdu.(1912-1913 qanuna qədər)
Yeni kendli tebeqəsi-varli kendlilər Qolçomaqlar yaranirdi
📝1866 ci il Məhkəmə islahati✍️
Silki məhkəmələr ləğv olundu
Ümumi məhkəmələr ləğv olundu
Şahif ifadələri yazili şəkildə qebul olunurdu
Çar məmurlarinin canina və əmlakina zərər verilməsi ile bağli cinayət işlərri hərbi-daire məhkəməlerine həvalə edildi
🗒️1878 Şəhər islahati✍️
Baki Şəhər Dumasi yaradildi
Seçkili orqanlar yaradildi(1865 Kənd idarəsi yaradilmasi ile oxsarliq)
1892 ci ilde Yelizavetpolda şəhərözünuidarəsi yaradildi
Yerli əhaliye seçib,seçilmek hüququ verildi


👑
@History_aze

TARİX ¹

08 Feb, 12:08


📌🔈100% tam pulsuz

🎉 Vatsap qrupları🔽🔽


I QRUP ⬇️⬇️
https://chat.whatsapp.com/HAXqSgkeNg2AESGSSX6wkd
II QRUP FƏNLƏRİ⬇️⬇️
https://chat.whatsapp.com/Is3zjwSe0nY5BwXUUVaZZt
III QRUP FƏNLƏRİ ⬇️⬇️
https://chat.whatsapp.com/LKBGhxgkfrQHzZIi8HwZWn
IV QRUP FƏNLƏRİ ⬇️⬇️
https://chat.whatsapp.com/JNg1O1VN64lLI4TRK3hC0N

Tarix Dərs ⬇️
https://chat.whatsapp.com/HX5dMKmhWA0CeYDZlEaVbt

Tarix Test ⬇️
https://chat.whatsapp.com/IBQCre5cS9c7i9bRzBbH4D
TARİXÇİLƏR ⬇️
https://chat.whatsapp.com/DCuqIghhexkI3LdrMU6gQM
Azərbaycan dili Qayda ⬇️
https://chat.whatsapp.com/Cf8Z3FAGEUV7RDISApl29x
Azərbaycan dili Test⬇️
https://chat.whatsapp.com/B57WQu5P9OYCFvrSgQ6hqp
Ədəbiyyat Qayda ⬇️
https://chat.whatsapp.com/FtviYLdMkud7kzDNJFbeaT
Ədəbiyyat Test ⬇️
https://chat.whatsapp.com/FDfQ8x8stu84VfoO8PD5mB
Riyaziyyat Test⬇️
https://chat.whatsapp.com/LPO2qAeRKqI49oEcsBfgCy
Riyaziyyat Məsələ⬇️
https://chat.whatsapp.com/KaF65LFOHtRCWgoWUBU9yc
Fizika Qayda ⬇️
https://chat.whatsapp.com/BgwaQmYXQwjCSbVn1sVSOK
Fizika Test ⬇️
https://chat.whatsapp.com/DJI5rhWmOJp2KYZFWzvbVa
Biologiya Qayda⬇️
https://chat.whatsapp.com/FdtVCW1F1FqFKFR01edFXO
Biologiya Test⬇️
https://chat.whatsapp.com/JcJU3mikGak0XeP64x5UTu
Kimya Qayda ⬇️
https://chat.whatsapp.com/CyI9gv20GCCGnbMWmYWCT5
Kimya Test ⬇️
https://chat.whatsapp.com/E8vTkY8KbhGEdPWLqqorvk
Coğrafiya Qayda⬇️
https://chat.whatsapp.com/FcGWP56ZZyR1Fx8iA0KVf2
Coğrafiya Test ⬇️
https://chat.whatsapp.com/E2JbhedZeSC0rzUs9YA0lQ
İngilis dili Qayda⬇️
https://chat.whatsapp.com/GglVZEXFqMp6t8jPnI7mat
İngilis dili Test ⬇️
https://chat.whatsapp.com/F8tueqAZYSeBpbVYceoN1e
Rus dili Qayda⬇️
https://chat.whatsapp.com/HDbOvmoMqn43aOCTPWUEtC
Rus dili Test ⬇️
https://chat.whatsapp.com/E4gGgczwZRM8KEFf9pQcwh
Fransız dili Qayda ⬇️
https://chat.whatsapp.com/GGeIclmLdz2321PPtKK04e
İbtidai Sinif Müəllimləri ⬇️
https://chat.whatsapp.com/E5ev0pZND49KsmELf9nXKy
PDF-lər⬇️
https://chat.whatsapp.com/I95CDqAQe8AJvyonUOmziG
Kurikulum  Qayda ⬇️
https://chat.whatsapp.com/CtuaCBBSqwZDi1YjWtSq8q
Kurikulum Test ⬇️
https://chat.whatsapp.com/IA1AnGmpTC68R2Lwozlk36
Müsahibə ⬇️
https://chat.whatsapp.com/CaB4nSrkRtc9SdTqxDPvHs
Sertfikatasiya ⬇️
https://chat.whatsapp.com/FptSWAh1yxpLHkqgZrJL69
MİQ ⬇️
https://chat.whatsapp.com/E9NXzuOEcnOEr7eJfxN3Kp
Təhsil xəbərləri⬇️
https://chat.whatsapp.com/GZfF6e82dIdGxL004GIg9c
Gündəlik Xəbərlər⬇️
https://chat.whatsapp.com/Kov8Xph5tW921gAPQNfXxZ
Motivasiya⬇️
https://chat.whatsapp.com/KlQ1nGJcMQhBztQQKuSBAP
Bürclər qrupu ⬇️
https://chat.whatsapp.com/D1Wwoad8PilGp6iJq6YYCa
Mətbəx qrupu⬇️
https://chat.whatsapp.com/IAaBjcHjsGu71xLWFGOJOn

TARİX ¹

08 Feb, 12:04


💕@azdilitesti

TARİX ¹

07 Feb, 19:48


💕@azdilitesti

TARİX ¹

07 Feb, 12:49


💎Normandiya herekati(d-day)💎

1944-cü ilde Fransanin Normandiya sahillerine hücumu ile başlayir
Bu əməliyyat 6 iyun 1944-cü ilde, D-Day olaraq taninan günde başlamişdir

📌Normandiya əməliyyati haqqinda📌
👇🏻
📍Əməliyyatın adı: Overlord əməliyyati

🤔Meqsed: Almaniya işğali altındaki Qerbi Avropani azad etmek

🕛Başlanma tarixi: 1944/6 iyun (D-Day)

⚔️Əsas iştirakçılar: ABŞ, Böyük Britaniya, Kanada və digər müttefiq qüvveler

🪖Herbi güc: Normandiya sahillerine texminen 156,000 əsgər çıxarildi

📝Netice: Əməliyyat uğurlu oldu ve müttefiqler Fransa daxilinde irelileyerek alman qüvvelerini geri çekilmeye mecbur etdiler. Bı, İkinci Dünya Müharibesinin Avropadaki cebhesinde dönüş nöqtesi oldu

👑
@History_aze

TARİX ¹

07 Feb, 11:15


💕@History_aze

TARİX ¹

07 Feb, 08:40


💕@azdilitesti

TARİX ¹

07 Feb, 06:36


💕@riyaziyyattesti

TARİX ¹

06 Feb, 18:33


📔 Buraxılış imtahanı
📚 11-ci Sinif
🎓 DİM
Cavabları var
📆 2020-2022-ci illər



https://t.me/Pdf_ler_N1

TARİX ¹

06 Feb, 10:16


💕Sənətkarların əsas yazdığı vəznlər💕

🩸Nizami Gəncəvi- yalnız əruz
🩸İmaməddin Nəsimi- yalnız əruz
🩸Şah İsmayıl Xətayi- həm heca,həm də əruz
🩸Məhhəmməd Füzuli- yalnız əruz
🩸Molla Pənah Vaqif- həm heca həm də əruz
🩸Qasım bəy Zakir- həm heca, həm də əruz
🩸Aşıq Ələsgər- yalnız heca
🩸Seyid Əzim Şirvani- yalnız əruz
🩸Mirzə Ələkbər Sabir- yalnız əruz
🩸Hüseyn Cavid- həm heca,həm də əruz
🩸Əhməd Cavad- yalnız heca
🩸M.H.Şəhriyar- Həm heca,həm də əruz
🩸Rəsul Rza- sərbəst şeir vəznində


@edebiyyattesti

TARİX ¹

06 Feb, 09:42


💕@ingilisdilitesti

TARİX ¹

06 Feb, 09:37


💕@ingilisdilitesti

TARİX ¹

06 Feb, 08:33


👑@History_aze

TARİX ¹

19 Jan, 18:18


TARİX ¹ pinned «🚀 😮 ‼️‼️‼️1 AYDA NƏTİCƏNİ ARTIRMAQ İSTƏYİRSƏNƏ, BU VİDEONU İZLƏ⬇️⬇️ https://youtu.be/5ChTn9SlOjk?si=9eHLCWgkMfvZVfx0 🎯 3 fənn, 1 hədəf=300 bal»

TARİX ¹

19 Jan, 18:17


📚Orfoqrafiya
📔 Orfoepiya lüğəti
🎓 İmtahanlara hazırlaşan,
📝Yuxarı siniflər
⛔️ və Müəllimlər
üçün Vəsait
📆2021-ci il


https://t.me/Pdf_ler_N1

TARİX ¹

19 Jan, 16:31


🚀 😮 ‼️‼️‼️1 AYDA NƏTİCƏNİ ARTIRMAQ İSTƏYİRSƏNƏ, BU VİDEONU İZLƏ⬇️⬇️
https://youtu.be/5ChTn9SlOjk?si=9eHLCWgkMfvZVfx0
🎯 3 fənn, 1 hədəf=300 bal

TARİX ¹

19 Jan, 14:36


@History_aze

TARİX ¹

19 Jan, 12:41


💕@azdilitesti

TARİX ¹

19 Jan, 11:20


💕 Xurşidbanu Natəvan💕 1832-ci ildə Şuşada anadan olub.

O, Azərbaycanın ən yaxşı lirik şairlərindən biri hesab olunur. Onun şeirləri Azərbaycan və ya fars dilindədir və o, ən çox lirik qəzəlləri ilə seçilirdi. Natəvan Qarabağ xanlığının sonuncu hökmdarı Mehdiqulu xanın qızı idi.

Xurşidbanu Natəvan həm də istedadlı rəssam olub.

🩸 Onun bədii tikmələrinin surətləri "Gül dəftəri" (1886) adlı albomunda toplanıb. O, 1897-ci ildə vəfat edib.

Şairənin adına küçə, kitabxana və məktəb var.

🩸Əlyazmaları, şəxsi geyim və əşyaları nadir eksponat kimi arxiv və muzeylərdə bu gün də saxlanılır.


💕
@edebiyysttest

TARİX ¹

19 Jan, 11:14


💕 *MOST* - əksər, bir çox

🐣 *most*🐣 + cəm isim

Most people - əksər
insanlar.
Most children - bir çox
uşaqlar
Most friends - əksər
dostlar

🐣 *most*🐣 + sayilmayan
isim.

Most rice - əksər düyü
Most luggage - əksər
yük
💫*most*💫 + *of* + *the/these, those/possesseve pron.,/ object pron,(us, you, them)* + *cəm xəbər*

*most + of + this,that + sayilmayan isim + tək xəbər*

1️⃣ Most people *like* coffee.- bir çox insan kofe xoşlayir.
2️⃣ Most rice *is* sold
- əksər düyü satildi.
3️⃣ Most of *these* books
*were* read.- bu kitablarin əksəriyyəti oxundu .
4️⃣Most of that luggage *was* here. - yükün çoxu burdadir.

@ingilsdilitesti

TARİX ¹

19 Jan, 11:12


🤗Yadda saxla🤗

🩸Atropatena ve Albaniya haqqında qeydler✔️

🩸Atropatena mərkəzləşmiş dövlət deyildi❌️

🩸Albaniya amma mərkəzləşmiş idi✔️

🩸Atropatena cənubda,Albaniya şimalda yaranıb✔️

🩸Selevkilərdən asılı olub Atropatena✔️,Albaniya yox❌️

🩸Yerli pullar kəsilib Albaniyada e.ə.III əsrin I yarısında✔️

🩸Atropatena Romaya qalib gəlib e.ə.36 -ci ildə Fraaspa döyüşündə✔️

🩸Albaniya Romaya məğlub olub e.ə.36 -cı ildə ✔️

🩸Atropatenda Zərdüştlük dininə,Albaniyada isə bütpərəstlik dininə sitayiş olunub✔️

🩸Hər iki dövlətdə Yunan Allahlarına sitayiş olunub✔️

🩸Hər iksində əhali 4 sosial təbəqəyə bölünürdü✔️

🩸Qul əməyindən geniş istifadə olunmayib❌️

🩸Hər ikisinin ərazisində yaşayan tayfalar; kaspi və kadusi✔️

🩸Quldar monarxiya dövlətləri idi✔️

🩸Hər iki dövlət Roma ilə həm dostluq münasibəti qurub ,həm də ondan asılı olub✔️

🩸Atropatena quldar dövlət kimi yaranır və elədə süqut edir✔️

🩸Albaniya quldar dövlət kimi yaranıb ,feodal dövləti kimi süqut edir✔️

@History_aze

TARİX ¹

19 Jan, 08:05


TARİX ¹ pinned Deleted message

TARİX ¹

18 Jan, 16:01


💕@riyaziyyattesti

TARİX ¹

18 Jan, 12:47


TARİX ¹ pinned Deleted message

TARİX ¹

18 Jan, 11:48


🇦🇿@History_aze

TARİX ¹

18 Jan, 11:21


📍AŞIQ ƏLƏSGƏR(1821-1926)💭

Göyçə mahalının, Ağkilsə kəndində anadan olub.
Atası Məhəmməd əkinçilik, dülgərlik etmiş, dəyirman işlətmişdir.
Aşıq Alının şagirddir.
1924-cü ildə də erməni qırğınlarına görə Kəlbəcərin Yanşağ kəndinə, sonra isə Tərtərə köçüb.
Şeirləri saz havalarına uyğundur, axıcıdır, rəvandır.

💫Yazdığı mövzular:
1️⃣ Məhəbbət
2️⃣ Gözəlləmə
3️⃣ Təbiət
4️⃣ Əxlaqi-tərbiyəvi
5️⃣ İctimai

💕Getdiyi ərazilər:
1️⃣ Göyçə
2️⃣ İrəvan
3️⃣ Naxçıvanda
4️⃣ Qazax
5️⃣ Qarabağ
6️⃣ Gəncə
7️⃣Kəlbəcər

💕Gözəlləri tərənnüm etdiyi şeirlər: ( bədii portretdir)
1️⃣ "Güləndam"
2️⃣ "Bəyistan"
3️⃣ "Düşdü"

Təbiət mövzulu şeirləri: (vətənpərvərlik, xalqa bağlılıq əks olunub)
1️⃣ "Yaylaq" (həm qoşma, həm gəraylısı var)
2️⃣ "Dağlar"
3️⃣ "Gördüm"

Ustadnamə - nəsihətnamələri:
1️⃣ "Gərəkdi"
2️⃣ "Olmaz"
💧Xalq müdrikliyi əks olunub.

🎀İctimai mövzu şeirləri:
1️⃣ "Çıxıbdı"
2️⃣"Görmədim"
🩸Çar hakimlərini tənqid edir.
🩸Zülmə, haqsızlığa, özbaşınalığa etiraz edir.

  "Dağlar" qoşması (I, 8-ci sinif)
Təbiət mövzusundadır, nikbindir.
İlin 4 fəslində dağların əzəmətindən danışılır.
Yayın əvvəlində xana, payızda isə məhsulu dərilmiş bostana bənzədir.
Hər bənddə dağ mühitində yaşayan insanın hisslərini duymaq olur.
Bədii vasitələrin bənzərsiz nümunələrinə yer verilib.

   "Dağlar" qoşması (II, 10-cu sinif)
💫2 dağlar qoşması var.
💫 I nikbin, təbiət gözəlliklərindən danışılır.
💫 II bədbindir, Vətən həsrətindən danışılır.
💫 Şairin kədəri ictimai xarakter daşıyır.
💫Sarı Nər, Qısır Murğuz, Şahdağ, Kəpəz, Qoşqar kimi dağların adları çəkilir.
💫 Dağlarla insan vəhdətdə verilmişdir.
💫Məzmun və forma əvvəldən sona kimi vəhdətdədir.

@edebiyyattest

TARİX ¹

18 Jan, 09:43


💫💫Zərfin omonimliyi💫

🩸Zərfin isim, sifət, say, ədat və qoşma ilə omonimliyi var.

💧Səhər, axşam, gecə sözləri həm isim, həm zərf ola bilir;

🩸Tərzi-hərəkət zərfləri (yaxşı, pis, iti, gözəl, açıq, sıx, cəld və s.) sifətlə omonimdir;

💧Az, çox, xeyli, bir qədər həm say, həm zərf ola bilir;

🩸Əvvəl, qabaq, sonra və s. həm qoşma, həm zərf olur;

💧Yalnız və təkcə həm ədat, həm zərf ola bilir.

🎀🎀🎀🎀🎀🎀🎀🎀🎀🎀

ZƏRFİN DİGƏR NİTQ HİSSƏLƏRİ İLƏ OMONİMLİYİ🐣

💫İsim və zərf: səhər, axşam, gecə, gündüz.
Sifət və zərf: yaxşı, pis, gözəl, qəşəng
Say və zərf: az, çox, xeyli
Qoşma və zərf: əvvəl, sonra

QEYD: 🐣

1️⃣ Zərf əmələ gətirən -la2şəkilçisini ilə (-la,-lə) qoşmasının ixtisarı ilə qarışdırmayın:

🍃Qələmlə (isim) yazıram. 🍃Sürətlə (zərf) gedirəm.

2️⃣ Yerlik və çıxışlıq hal şəkilçiləri ilə zərf düzəldən -da2, -dan2şəkilçilərini qarışdırmayın:

🍃Kölgədə sən, gündə (isim) mən.
🍃Səni görürəm gündə (zərf) mən.

💕
@azdilitest

TARİX ¹

18 Jan, 07:03


Diqqet‼️

🎀Azerbaycanda yaranmiş ilk dövlet-->Manna

🎀Azerbaycanin şm yaranmiş ilk dövlet-->Albaniya

🎀Azerbaycanin cn yaranmiş ilk feodal dövlet-->Saci

🎀Azerbaycanin ən uzun ömürlü dövlet-->Albaniya

🎀Azerbaycanin ən uzun ömürlü feodal dövlet-->Şirvanşahlar

@History_aze

TARİX ¹

17 Jan, 13:41


@History_aze

TARİX ¹

17 Jan, 12:55


*Buraxılış-11 illik 2025*

💕 *Riyaziyyatdan düşəcək suallar ehtimal olunur:*💕

🩸Həqiqi ədədlər-1sual
💧ƏKOB, ƏBOB, kəsrlər-1sual
🩸Ədədi və həndəsi orta-1sual
💧 Kompleks ədədlər -1sual
🩸Nisbət, Tənasüb, Faiz-1sual
💧Eyler-Venn diaqramı-1sual
🩸Çoxluqlar-1,2 sual
💧Kök altı ifadələr-1sual
🩸Rasional, İrrasional ifadə-2sual
💧Birdəyişənli tənliklər-2sual
🩸Ədədi ardıcıllıq-1sual
💧Ədədi və həndəsi silsilə-1,2 sual
🩸 Funksiyalar -1,2 sual
💧 Triqonometrik funksiyalar -1sual
🩸Qrafiklər-1,2 sual
💧 Həndəsi fiqurlar -1sual
🩸Üçbucaq-1,2sual
💧Romb, paralelqram-1sual
🩸 Loqarifmik funksiyalar-1,2sual
💧 Bərabərsizliklər-1sual
🩸Tənliklər-1sual
💧Ehtimal-1sual
🩸Vektor, oxşarlıq-1sual
💧Çoxüzlülər-1sual
🩸Fırlanma fiqurları-1sual
💧Fəzada müstəvilər-1 sual

@riyaziyyattesti

TARİX ¹

17 Jan, 12:01


💫Makedoniya imperiyası.

💧Afina Sparta (E.ə 431 -404) müharibəsinin səbəbi
🩸Dəniz ticarətində üstünlük qazanmaq
🩸Qonşu dövlətləri tabe etmək
🩸Çoxlu qənimət ələ keçirmək
💧Sparta müharibədə qalib gəldi
💧Yunan şəhər dövlətləri zəifləyib Makedoniya hakimiyyəti altına düşdü

Il Filippin hakimiyyəti(e.ə IV əsrin ortaları):

💧güclü dövlət və nizami ordu yaradır
💧yunan şəhər dövlətlərini işğal etdi
💧e.ə 338 ildə Xeroneya döyüşündə yunan şəhər dövlətlərinin azadlığına son qoyulur

Isgəndərin hakimiyyəti dövrü(e.ə 336 - 323)❗️

⚡️Şərqə yürüş təşkil etdi
💧e.ə 334 Qranik
💧e.ə 333 İss döyüşündə Əhəmənilərə qalıb gəlir
💧E.ə 332 ildə Misir müqavimətsiz tabe olur.
🩸Finikiyanın Tir şəhəri müqavimət göstərir
🩸e.ə 331ildə Qavqamel döyüşündə Isgəndər qalıb gəlir
🩸e.ə 330 ildə Əhəmənilər dövləti süqut etdi
💧e.ə 327 ildə Hindistana yürüşünün uğursuz olmasının səbəbi:
🩸Əhalinin müqaviməti
🩸Əsgərlərin yorulması
🩸İmperiyanın Paytaxtı Babil şəhəri olur
🩸e.ə 323 ildə İsgəndərin ölümü ilə imperiya dağılır

@History_aze

TARİX ¹

17 Jan, 11:46


🍂 B. Vahabzadənin yaradıcılığı🍂

İstiqlal şairidir.
"Xəzan bülbülü" (1942) şairin hələ orta məktəbin son sinfində ikən yazmış olduğu ilk poemasıdır və M.Hadiyə həsr olunmuşdur.
İlk şeiri "Ana və şəkil" 1943-cü ildə çap olunmuşdur.
İlk kitabı "Mənim dostlarım" 1949-cu il
"Əbədi heykəl" 1953-cü il
"Sadə adamlar" 1954-cü il
"İnsan və zaman" 1964-cü ildə çap olunmuşdur.
"Ceyran" 1957-cü il
"Şəbi-hicran", "İztirabın sonu", "İki qorxu", "Muğam", "Ağlar-güləyən", "Atalar - oğullar", "Atılmışlar", "İstiqlal", "Təzadlar", "Qiymət" əsərləri poema janrındadır.
"Vətəndaş" şerində insanın vətən borcu bəndənin Allah qarşısındakı borcuna bənzədilir.
"Fəryad" dramı nəzmlə yazılmışdır.
"Özümüzü kəsən qılınc" dramı "Dədə Qorqud" motivləri əsasında yazılmışdır.
"Gülüstan" süjetsiz lirik poemadır.
Lirik, epik, dramatik növün hər üçündə əsərlər yazmışdır.

🔥 B. Vahabzadənin müraciət etdiyi ədəbi növ və janrlar
Lirik növ:
"Vətəndaş", "Ana dili", "Latın dili"
Epik növ:
🔥 Hekayə: "Alabəzək çamadan", "Yaltaqlıq", "Saat", "Şübhə", "Başqası üçün yaşayanda"
💕Poema: "Gülüstan", "Şəbi- hicran", "Muğam", "Ağlar-güləyən", "İstiqlal", "Qiymət", "Təzadlar", "Atılmışlar", "Şəhidlər"
Dramatik növ:
🩸 Dram: "Vicdan". "İkinci səs", "Rəqabət", "Yağışdan sonra", "Yollara iz düşür"

Beynəlxalq mövzuda yazdığı əsəri:
🩸 "Təzadlar"
Tərcümələri:
🩸Bayronun "Abidos gəlini", A.S.Puşkin, M.Y.Lermontov, N.A.Nekrasovdan şeirlər
Müxtəlif illərdə çap olunmuş kitabları:
🩸 "Əbədi heykəl" (1953), "Sadə adamlar" (1954), "Ceyran" (1957)

@edebiyyattest

TARİX ¹

17 Jan, 08:55


💕@azdilitesti

TARİX ¹

13 Jan, 15:41


Lüdoviqler🧙‍♂️

✔️VI Lüdoviq (1108-1137)
- Fransada siyasi birleşmenin əsasını qoydu

✔️XI Lüdoviq (1461-1483)
-XV esrin sonlarinda Burqundiya, Marsel, Bretan əraziləri birleşdirildi
-Fransanın siyasi birleşdirilmesi prosesi başa çatdi

✔️XIV Lüdoviq (1643-1715)
-Fransada mütleq monarxiya "qızıl əsri"ni yaşadı
-Merkantilist siyaset yürüdüldü
-Silki nümayendeli orqanlarin selahiyyetleri keskin şekilde azadildi
-32 il apardiği müharibeler ölke iqtisadiyyatina ağır zərbə vurdu

✔️XVI Lüdovik (1774-1792)
-1789-cu ilin evvelinde iqtisadi böhran baş verdi
-1789-cu il mayin 5-de böhrandan çıxmaq ve yeni vergiler təyin etmek meqsedile Baş Ştatları çağırdı ve üçüncü silkin burada temsilçiliyini iki defe artirdi
-1789-cu il iyulun 14-də Bastiliya qalasının tutulması ile Fransada inqilab baş verdi
-Onun dövründe Müessisler Meclisi "İnsan və vetendaş hüquqlari Beyannamesi" qəbul etdi
-1791-ci ildə Fransanın ilk Konstitusiyası qebul edildi
-Fransa konstitusiyalı monarxiya elan edildi

✔️XVIII Lüdoviq
-Fransada Burbonlar sülalesi bərpa edildi
-Fransa evvelki serhedlerine qaytarildi

@History_aze

TARİX ¹

13 Jan, 13:59


📌 Aşağıdakılardan seçim edib imtahanlarınıza pulsuz hazırlaşmaq üçün ən faydalı kanallara nəzər yetirə bilərsiz 👇

TARİX ¹

13 Jan, 10:06


Ədəbiyyatımızda ilklər.📝
💫💫💫💫💫💫💫💫💫💫💫💫

🩸Qədim dövr Azərbaycan ədəbiyyatı.✍🏻

İlk avtobioqrafik əsərin qələmə alınması- X.Şirvani- “Töhfətül- İraqeyn”
poeması (XII əsr)

İlk poemanın qələmə alınması (fars dilində)- X.Şirvani- “Töhfətül- İraqeyn” poeması (XII əsr)

Ədəbiyyatımızda ilk nəsr əsərinin yazılması- bədii nəsrin əsasının qoyulması (fars dilində)- X.Şirvani məktubları (XII əsr)

Şahların zülmkarlığından bəhs edən ilk lirik əsər- X.Şirvani- “Mədain xərabələri” qəsidəsi (XII əsr)

İlk divanın qələmə alınması- (fars dilində)- Qətran Təbrizi (XI əsr)

Rübaidən ilk dəfə istifadə etmişdir- Qətran Təbrizi (XI əsr) –( Testlərdə
rübaidən ilk istifadə edən sənətkar M.Gəncəvi olaraq verilir- yanlışdır. Ən gözəl nümunələrini M.Gəncəvi yaradıb)

İlk “Xəmsə” müəllifi- N.Gəncəvi (XII əsr)

Ədəbiyyatımızda ilk dəfə poemanın içərisində mənzum hekayələrə yer verilmişdir- N.Gəncəvi –“Sirlər xəzinəsi” (XII əsr)

Ədəbiyyatımızda ilk dəfə ikihissəli poema yazılmışdır- N.Gəncəvi –
“İsgəndərnamə” (XIII əsr)

Ədəbiyyatımızda ilk mənzum roman- N.Gəncəvi –“Xosrov və Şirin” (XIIəsr)

Ədəbiyyatımızda ilk vahid süjet xəttinə malik poemanın yazılması-
N.Gəncəvi –“Xosrov və Şirin” (XII əsr)

Ədəbiyyatımızda ilk hökmdar qadın obrazı- N.Gəncəvi –“Xosrov və Şirin”-Şirin obrazı (XII əsr)

Ədəbiyyatımızda ilk ideal qadın obrazı- N.Gəncəvi –“Xosrov və Şirin”-
Şirin obrazı (XII əsr)

“Leyli və Məcnun” poeması yazan ilk sənətkar- N.Gəncəvi (XII əsr)

Şərqə ilk “Leyli və Məcnun həzəci” gətirən şair - N.Gəncəvi (XII əsr)

@edebiyyattest

TARİX ¹

13 Jan, 09:59


🌹Qızıl Qeydlər😍

🩸Əgər məchul növdə have/has/had been dən sonra feili sifət deyil, sifət/zərf gələrsə, onda bu cümlə məchul növdə deyil.
The weather has been frosty-Məchul deyil.
🩸Sonu sifət/ zərflə bitən cümlələr məchul növdə deyil.
Was the car bought yesterday expensive?- Məchul deyil
🩸Aşağıdakı birləşmələrlə başlayan cümlələr Məchul deyil.
There is/ İs there
There are/ Are there
There was/ Was there
There were/ Were there
Were there any develops bought yesterday?

@ingilisdilitest

TARİX ¹

13 Jan, 09:25


Qeyd🌹

➡️Məsdər təsdiq və inkarda işlənə bilir. Məsələn, təmizləmək və təmizləməmək.

➡️Məsdər də feilin müəyyən növündə olur. Məsələn, görüş — görüşmək. Hər ikisi də qarşılıq bildirir.

➡️Məsdər də təsirli və ya təsirsiz olur. Məsələn: oxumaq -təsirli, yerimək — təsirsiz.

➡️Məsdər də feil kimi ətrafına söz toplayaraq məsdər tərkibi əmələ gətirir. Məsdər tərkibi bütövlükdə cümlənin mürəkkəb üzvü olur.

@azdilitesti

TARİX ¹

13 Jan, 09:16


🇦🇿AXC ile Azərbaycan respublikasının oxşar cehetleri‼️

📌 Eyni esrde yaranmasi (1918 28 may / 1991 18 oktyabr)

📌 Üçrengli bayrağin qebul edilmesi (1918 9 noyabr / 1991 5 fevral)

📌 Dövlet dili haqqında qanun verilmesi

📌 Müstəqilliyin ilk defe Türkiye (Osmanli) terefinden tanınmasi (1918 4 iyun / 1991 9 noyabr)

📌 Senzuranın leğvi (1918 noyabr / 1998 6 fevral)

📌 Azad ticaret; Yeni mekteblerin açılmasi genclerin xarice tehsil almağa gönderilmesi və bunun üçün vəsait ayrılmasi

📌 Qarabağda erməni təcavüzüne qarşi mübarize aparılmasi

📌 Hakimiyyetin xalqa mexsus olmasının tesdiq olunmasi

📌 Xarici dövletlerin şirketleri ile neft sazişlerinin bağlanmasi

📌 Parlament; Silahlı qüvveler yaradılmasi

📌 Milli valyutanın yaranmasi (1918 22 sentyabr / 1994)

📌 Xarici ölkelerde diplomatik
nümayendəlikler açılmasi

@History_aze

TARİX ¹

12 Jan, 13:28


💫Normandiya herekati(d-day)💫

1944-cü ilde Fransanin Normandiya sahillerine hücumu ile başlayir
Bu əməliyyat 6 iyun 1944-cü ilde, D-Day olaraq taninan günde başlamişdir

📌Normandiya əməliyyati haqqinda📌
👇🏻
📍Əməliyyatın adı: Overlord əməliyyati

🤔Meqsed: Almaniya işğali altındaki Qerbi Avropani azad etmek

🕛Başlanma tarixi: 1944/6 iyun (D-Day)

⚔️Əsas iştirakçılar: ABŞ, Böyük Britaniya, Kanada və digər müttefiq qüvveler

🪖Herbi güc: Normandiya sahillerine texminen 156,000 əsgər çıxarildi

🔥Netice: Əməliyyat uğurlu oldu ve müttefiqler Fransa daxilinde irelileyerek alman qüvvelerini geri çekilmeye mecbur etdiler. Bı, İkinci Dünya Müharibesinin Avropadaki cebhesinde dönüş nöqtesi oldu

@History_aze

TARİX ¹

12 Jan, 12:42


🔥Nizami Gəncəvi🔥

💫“İsgəndərnamə”
“Şərəfnamə"💫


🩸1. Əsər epik növdə, poema janrındadır.
🩸2. Təhkiyədən istifadə olunub.
🩸3. Nizami əsəri yazarkən İskəndər haqda yığcam məlumat görmədiyini deyir.
🩸4. Əsəri yazarkən şair Yəhudi, Nəsrani və Pəhləvi qaynaqlarından bəhrələnmişdir.
🩸5. Poemada İskəndər Kəyan adətinə hörmət göstərir.
🩸6. Bilmədiyi mülki fəth etməyən İskəndərdir.
🩸7. 20 yaşında İskəndər şah olur.
🩸8. 27 yaşında peyğəmbər olur.
🩸9. Əsərdə Dərbəndi İskəndərin qurduğu vurğulanır.
🩸10. Rum və rus Feyləqusa itaət edirdi.
🩸11. Eys İbn-İshaq Feyləqusun ulu babası idi.
🩸12. Qurdu qoyun buduna bağlayan Feyləqus idi.
🩸13. Feyləqus zülmü sıxdığına görə Dara ona həsəd aparır.
🩸14. Feyləqus Daraya xərac göndərir və düşman olmur.
🩸15. Taleyi nurdan parlaq görünən obraz İskəndərdir.
🩸16. İskəndərin təlim almasıni biz bir dehqanın dilindən öyrənirik.
🩸17. Niqamuş oğlu Ərəstunu İskəndərə tapşırır.
🩸18. Niqamuş İskəndərin müəllimi, Ərəstunun isə atası idi.
🩸19. “Səndə dövlət vardır, onda da hünər, hünərlə dövlət bit çəkiyə girər” bu sözləri Niqamuş
İskəndərə deyir.
🩸20. İskəndər hər işdə Ərəstu ilə məsləhətləşərdi.
🩸21. Feyləqusun ölümündən sonra İskəndər taxta çıxır.
🩸22. İskəndər hakimiyyətə gələndə Daraya xərac verməyə davam edir.
🩸23. Misirlilər Zəncilərin əlindən İskəndərə pənah aparırlar.
🩸24. İskəndər Zəncilərin hədsiz qoşunundan qorxur.
🩸25. Lakin İskəndər Ərəstu ilə məsləhət edir və Ərəstu ona döyüşməklə adını daha da
ucaldacağını deyir.
🩸26. İskəndər zənci hökmdarı Pələngərə qalib gəlir.
🩸27. İskəndərin gücündən qorxuya düşən Dara daha çox xərac tələb edir. İskəndər bununla
razılaşmır.
🩸28. İskəndərin casusu Daranın ordusunun səxroş olduğunu və hücum olunarsa, qalib
gələcəklərin deyir. İskəndər buna razı olmur. O, quldur kimi hərəkət etməkdən uzaq
olduğun deyir.
🩸29. İskəndər Daraya qarşı Rumdan, Rusdan, Misirdən və Əfrəncandan əsgər yığdı.
🩸30. İskəndər döyüş öncəsi içkisiz və çalğısız məclis qurur.
🩸31. Əsərdə Daranı özünün iki sərkərdəsi öldürür.
🩸32. İskəndərin Bərdə səfəri Bərdənin təbiətinin təsviri ilə başlayır.
🩸33. Bədə hökmdarı olan Nüşabəni İskəndər tanımırdı.
🩸34. Bərdəni görəndən sonra İskəndər Nüşabəni görməyə həvəs göstərir.
🩸35. Nüşabə İskəndərin Bərdəyə gəldiyii biləndə İskəndərə ləziz yeməklən göndərir. Bundan
sonra İskəndər Nüşabəni görməkdə daha qərarlı oldu.
🩸36. İskəndər elçi qismində Bərdə sarayına gəlir.
🩸37. Nüşabə əlində ətirli portağal taxta oturur.
🩸38. İskəndərin elçi kimi davranmamağı Nüşabənin onu tanımasına səbəb olur.
🩸39. İskəndər Nüşabə ona ipək parçada rəsmini göstərən zaman qorxuya düşür.
🩸40. Nüşabə İskəndərlə peyman bağlayır ki, İskəndər Bərdə torpağlarına dəyməsin

@edebiyyattest

TARİX ¹

12 Jan, 12:25


@azdilitesti

TARİX ¹

12 Jan, 12:12


💫QIZIL QAYDALAR;💫

              🩸SAY

💦Düzəltmə saylar ancaq saylardan düzəlir;

💦Saylara aid heç bir qrammatik şəkilçi yoxdur;

💦Bitişik yazılan mürəkkəb say yoxdur;

💦 Saylar isimləşmədən xəbər ola bilir;

💦 Sıfır, həştad, milyon, milyard, trilyon sayları alınma mənşəlidir;

💦 Omonim saylar: bir, az, qırx, səksən, min, çox;

💦 "Səksən" sözü həm də "həştad" sözü ilə dilimizdə paralel işləndiyi üçün sinonimdir.

@azdilitesti

TARİX ¹

12 Jan, 11:30


📐 Riyaziyyat
📔 Test Toplusu
📝 I hissə
📚 DİM
📆 2023-ci il


https://t.me/Pdf_ler_N1

TARİX ¹

12 Jan, 09:05


📌 Riyaziyyat fənnini öyrənməkdə çətinlik çəkirsiz? Bizi seçməklə  Riyaziyyatı daha asan, yadda qalan metodla öyrənmək imkanından yararlana bilərsiniz!🔽🔽


✔️Abituriyent.
✔️Təkmilləşdirmə.
✔️Hər dərsin izahı.
✔️Dərs sonrası bütün qeydlər.
✔️Səsli izahlar .
✔️Müəllimin özünə məxsus sınaqlar.
✔️ Ən əsası Qrupda hər kəsə fərdi yanaşma.

😮Qrupumuza qoşulanlar qəbul imtahanın sonuna qədər endirimli şəkildə hazırlaşacaqlar.

Müəllim: Nazir
Əlaqə:
📞 +994558480430

Whatsapp Qrupumuz:⬇️
https://chat.whatsapp.com/Hdcm7V0DWqd4XlhVUbizGN


YuTub kanalımız:
⬇️
https://www.youtube.com/@_naazirrr

TARİX ¹

12 Jan, 08:56


İki böyük dünya müharibesi arasindaki ferqler

💦I dünya💦 müharibesi(WW1)📌

🩸Rusiya meğlub ölke idi

🩸Yaponiya Antanta terefden idi

🩸Döyüşden sonuncu çixan Almaniya idi

🩸Fransa meğlubiyyetden xilas oldu

🩸Müharibenin neticesinde Almaniya işğal zonalarina bölünmemişdi

🩸Osmanli "Üçler ittifaqi" terefdari idi

🩸Atom bombasi yox idi


💫II dünya💫 müharibesi(WW2)

🩸SSRİ qalib ölke oldu

🩸Yaponiya əks terefde idi

🩸Döyüşden sonuncu çixan Yaponiya idi

🩸Fransa ağir meğlubiyyete uğradi

🩸Müharibenin neticesinde Almaniya 4 işğal zonasina bölündü

🩸Türkiye Antanta ölkleleri terefden idi

🩸ABŞ atom bombasindan istifade etdi

@History_aze

TARİX ¹

12 Jan, 08:32


How are you guys ?
Me:☺️

@ingilisdilitesti

TARİX ¹

11 Jan, 12:42


💫Mütləq bilməniz gərəkən ZƏRFLƏR;💫

1️⃣. Approximately [|əˈprɑːksɪmətlɪ|] - təxmini, təqribi
2️⃣. Beforehand [bɪˈfɔːrhænd] - əvvəlcədən
3️⃣. Deliberately [dɪˈlɪbərətlɪ] - qəsdən, bilərəkdən, şüurlu şəkildə
4️⃣. Frankly [dɪˈlɪbərətlɪ] - açıqcası, açıqca
5️⃣. Gradually [ˈɡrædʒʊəlɪ] - tədricən
6️⃣. Incredibly [ɪnˈkredəblɪ] - inanılmaz dərəcədə, həddən-ziyadə
7️⃣. Instantly [ɪnstəntlɪ] - dərxal, xəmən
8️⃣. Jointly [ˈdʒɔɪntlɪ] - müştərək şəkildə, ortaq şəkildə
9️⃣. Nevertheless [ˌnevərðəˈles] - bun baxmayaraq, yenə də
🔟. Partly [ˈpɑːrtlɪ] - qismən
1️⃣1️⃣. Precisely [prɪˈsaɪslɪ] - dəqiqliklə, tam şəkildə
1️⃣2️⃣. Regardless [rɪˈɡɑːrdləs] - baxmayaraq ki, nə olur-olsun
1️⃣3️⃣. Relatively [ˈrelətɪvlɪ] - nisbətən, müqayisədə
1️⃣4️⃣. Slightly [ˈslaɪtlɪ] - bir az, həfifcə
1️⃣5️⃣. Utterly [ˈʌtərlɪ] - son dərəcə, həddən-ziyadə

@ingilisdilitesti

TARİX ¹

11 Jan, 11:01


Qeyd📝 1.(ən cox qarisdirilan məqamlar)
İlk dini ayinləri icra etmişdir -bacariqli insan(alt paleolit)
Axiret dünyasina inam yaranmışdir-Orta paleolit(Neandertal insan)
İlk defe oddan istifadə ermişdir-Bacariqli insan(alt paleolit)
İlk defe süni odu əldə etmişdir-Neandertal insan(orta paleolit)
Rabitəli nitq meydana gəlib-Üst Paleolit(Ağilli insan)
Qəbilə icmasinda yaşamisdir-Agilli insan
Ulu icmada yaşamişdir-Bacariqli və Neandertal insan
🔃(oxsarliq)
İbtadi heyvandarliq meydana gelmisdir -Mezolit
Əkincilik və maldarliq yaranmişdir-Neolit📌Mezoiltde keçidin əsasi qoyulub
Heyvanlar əhilləşdirilməyə başlayib-Mezolit
Heyavnlarin əhilleşdirilməsi başa catib -Enolit
İlk defe toxadan istifade edilib-Neolit
Toxa ekinciliyi dovru adlanir-Enolit
Dulusçuluq meydana gelib-Neolit
Duluşculuq yeni inkisaf mərhelesine kecib-Son tunc
İlk defe metaldan istifade olunub-Enolit(enolitde daş aletlerden istifade üstunluk teskil edib)
Tayfalar yaranib-Erken tunc
Tayfa ittifaqlari yaranib -Orta Tunc

@History_aze

TARİX ¹

11 Jan, 10:55


@edebiyyattest

TARİX ¹

02 Jan, 06:16


@riyaziyyattesti

TARİX ¹

02 Jan, 04:57


Hər kəsə lazım olacaq kanallardan yararlanmaq üçün seçim edin, ən faydalı kanallara qoşulun, imtahanlarınıza pulsuz hazırlaşın, yeni sınaqları əldə edin ⤵️

TARİX ¹

01 Jan, 12:24


🔥Turan🔥 Taktikasından istifadə olunmuş bəzi döyüşlər:

🛡️Pinçen döyüşü- E.ə 200-cu il

⚔️Karra döyüşü- E.ə 53-cü il

🛡️Malazgird döyüşü- 1071-ci il

⚔️Kösədağ döyüşü- 1243-cu il

🛡️Niqbolu döyüşü- 1396-cı il

⚔️Moxaç döyüşü- 1526-cı il

🛡️ II Sufiyan döyüşü- 1605-ci il

⚔️ II Qarabağ müharibəsi- 2020-ci il

@History_aze

TARİX ¹

01 Jan, 09:22


💥Azərbaycan Şifahi Xalq Ədəbiyyatı💥

LİRİK NÖV

●NƏĞMƏLƏR
Nəğmələr lirik növün qədim və geniş yayılmış janrlarından biridir.
Məzmununa görə bir neçə yerə bölünür:əmək,mərasim,mövsüm,qəhrəmanlıq və məişət nəğmləri.


1]Əmək nəğmələri əmək prosesində yaranan və oxunan nəğmələrdir.Əmək nəğmələrindən "holavarlar" və "sayaçı sözlər" ən geniş yayılmış növlərindəndir.


HOLAVARLAR:
Əkinçilik və cütçülüklə bağlı nəğmələrdir.Holavarlarda etnoqrafik xüsusiyyətlərə,istehsal alətlərinin adına ,öküzün,kəlin,tərifinə tez-tez təsadüf edilir:

Öküz,öküz,xan öküz, (a)
Boynu qızıl qan öküz. (a)
Çək çayırı çəməndən (b)
Sənə qurban can,öküz. (a)


SAYAÇI SÖZLƏR:
Qoyunçuluqla bağlı yaranmış nəğmələrdir.Sayaçı sözlər,adətən,qoyuna müraciətlə oxunur və ondan xeyir-bərəkət dilənir:

Nənəm,a qara qoyun, (a)
Düşmə gəl dara,qoyun. (a)
Azarsan,tapammaram, (b)
Sürünü ara,qoyun. (a)

@edebiyyattest

TARİX ¹

01 Jan, 09:04


📍📍📍📍Xüsusi Qeyd 📍📍📍📍

"Close" və "near" sözləri

📍hər ikisi yaxınlıq ifadə etmək üçün işlənir, məna və işlənmə formaları fərqlidir

🔖 Close - "tamamilə yaxın" mənasında işlənir. Məsafənin çox kiçik olduğunu vurğulayır.


🔖 Near - "tamamilə yaxın" deyil, "bir qədər yaxın" mənasında işlənir.

📝 Close to ilə işlənə bilir

📝 Near to ilə işlənə bilmir


📖 Close to daha dəqiq və yaxın bir məsafəni ifadə edir.

📖 Near isə ümumi yaxınlıq anlamı verir.

🙂‍↕️ Daha çoxunun gəlməsi üçün reaksiya bildirin bildirməyi unutmayın 🙂‍↕️

@ingilisdilitesti

TARİX ¹

01 Jan, 08:58


☃️Cümlənin növləri☃️

💫Cümlə bitmiş fikiri ifadə edir və insanlar arasında fikir mübadiləsinin əsas vasitəsidir ●Qrammatik əsası var və quruluşca həm sadə, həmdə mürəkkəb olur.

📝Cümlənin məqsəd və
intonasiyaya görə "dörd" növu vardır: nəqli ,sual, əmr , nida.

1.Nəqli cümlə
•Bir iş, hadisə əlamət haqqında məlumat verən adı təsviri cümlələrə nəqli cümlə deyilir.
🔗•Nitqdə nəqli cümlələr daha çox işlənir.
🔗•Yazıda nəqli cümlənin sonunda, əsasən, nöqtə işarəsi, bəzi hallarda qoşa nöqtə, üç nöqtə, nöqtəli vergül qoyulur.
🔗•Hiss həyəcan bildirdikdə nida işarəsi qoyulur ki, bu zaman nida cümləsinə çevrilir

2.Sual cümləsi
💡Sual məqsədi ilə işlədilən cümlələrə sual cümləsi deyilir
●Bəzi sual cümlələri cavab tələb etmir.
•Məs: Adam da özü də özündən böyüyə əl qaldırar?
🔗●Yazıda sual cümləsinin sonunda həmişə sual işarəsi qoyulur
📌Sual cümləsi 3 yolla yaranır:

📍1. Sual əvəzliklərinin köməyi ilə: Sən hara getdin?, Orada vəziyyət necədir?

📍2. Sual ədatlarının köməyi ilə ( Bəs, məgər, yəni, mı⁴,ki): Ananı gördünmü?,

📍 3. Yalnız sual intonasiyasının köməyi ilə: Siz evə gedirsiz?

3 Əmr cümləsi:
💡Əmr, arzu, tələb, məsləhət,nəsihət və.s ifadə edən cümlələrə əmr cümləsi deyilir.

📋Əmr cümləsinin xəbəri adətən feilin əmr şəklində olur. Bu qrammatik göstərici hesab olunur: Yeni qərar ver!
🔗●Adi tonla tələffüz edilən əmr cümlələrinin sonunda nöqtə işarəsi qoyulur. Lakin əmr cümləsi Yüsək tonla deyildikdə cümlənin sonunda nida işarəsi qoyulur ki, bu zaman nida cümləsinə çevrilir

4. Nida cümləsi
💡Yüksək hiss və həyəcanla tələffüz edilən cümləlerə nida cümləsi deyilir.
🔗●Nəqli ,sual,əmr cümlələri hiss və həyəcanla tələffüz edildikdə nida cümləsinə çevrilir.
Nida cümləsi iki yolla əmələ gəlir:
●1.İntonasiya vasitəsilə: Böyüklərə hörmət etmək lazımdır!
●2 Nidalarin köməyi ilə: Bəh-bəh ,bir evin yaraşığidir!

@azdilitesti

TARİX ¹

31 Dec, 07:18


❄️ ❄️Bu gün- 31 dekabr Azərbaycan xalqının tarixində ən yadda qalan, ən şərəfli günlərdən biri – Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günüdür.❄️❄️

Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Gününün əsası 1989-cu il dekabrın sonlarında Naxçıvanda sərhədlərin (SSRİ-İran sərhədləri) açılması zamanı qoyulub. 1991-ci ilin 16 dekabrında Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri Heydər Əliyev dünya azərbaycanlılarının birliyini yaratmağın əhəmiyyətini nəzərə alaraq dekabrın 31-ni Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü elan etdi. Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Gününün qeyd edilməsi artıq bütün dünya azərbaycanlıları üçün zərurətə və mənəvi ehtiyaca çevrilib. Ayrı-ayrı ölkələrdə yaşayan azərbaycanlılarla əlaqələr qurmaq, onlar arasında birlik və həmrəylik yaratmaq işində bu gün mühüm rol oynayır. Bu günün əhəmiyyəti barədə Azərbaycanın sabiq prezidenti Əbülfəz Elçibəy çıxışında belə deyirdi:

_" Bu həmrəylik günü 190 il bundan öncə yağı düşmənlər tərəfindən parçalanmağa başlayan еlimizin, yurdumuzun 1989-cu ildə birliyə doğru ilk böyük addımını atdığı gündür. Bu gün Azərbaycan türkünün Araz boyunca yurdumuzun sinəsinə çəkilmiş dəmir çəpərli dəmir pərdəni söküb-dağıtdığı, hər parçasını bir yana atdığı, yağı düşmənə «itil buradan!» dеdiyi, yüz minlərlə Azərbaycan türkünün hər iki sahildən Araza yürüdüyü, Arazın buzlu suyundan cənnət suyu kimi bir-birinin üstünə çilədiyi, əl-üzlərini yuyub ondan doyunca içdiyi sеvincli, şərəfli bir gündür. Bu gün Azərbaycan türklərinin öz birliyinə doğru birinci uğurlu addımı atdığı gündür! Azərbaycan türkünün öz doğma yurdu Azərbaycanın birliyi uğrunda ilk açıq həmrəylik günüdür! Bu gün gələcək Azərbaycan birliyinin ilk carçısıdır! Bu gün Azərbaycan türkünün birlik və bərabərliyini gеrçəkləşdirəcək zamanın ilk doğuş günüdür. Bu birliyə rəhmətlik İsmayıl bəy Qaspiralı «dildə, fikirdə, işdə birlik», bu bərabərliyə rəhmətlik Məhəmməd Əmin bəy Rəsulzadə «müsavat» dеmişlər. Biz bu birliyə və bu bərabərliyə möhtacıq və Ulu Tanrının buyruğu ilə tarix bizi buna səsləyir._



Həmrəylik günümüz mübarək 🤗 daim həmrəy olaq🙏

@History_aze

TARİX ¹

31 Dec, 06:07


*Happy New Year and Solidarity Day of World Azerbaijanis!🎄♥️*

Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi günü və Yeni iliniz mübarək!🎄♥️

@ingilisdilitesti

TARİX ¹

30 Dec, 15:08


MİSİR MƏDƏNİYYƏT

📜İlk yazı e.ə IV minillikdə şəkli yazı(piktoqramlar)olub
📜Sonralar Misirdə işarələri bildirən HEROQLİF (müqəddəs işarələr)yarandı
📜1822 ildə fransız alimi JAN ŞAMPOLİYON Misir heroqliflərini oxumağa başlamışdır
📜KAHİN MƏMUR VƏ DƏFTƏRXANA İŞÇİLƏRİ ən savadlı insanlar idi
📜KAHİN və dəftərxana işçiləri müəllimlik edirdilər
📜Misirlilərin riyaziyyat bilikləri Şumerlərdən zəif olsa da həndəsə yüksək inkişaf etmişdi

📜Misiri QIZILLI ÖLKƏ adlandırsalarda əsas sərvəti buğda və digər dənli bitkilər idi
📜Alimlər daşqınların vaxtını ulduzları müşahidə etməklə müəyyən edirdilər
📜Onluq hesablama sistemindən istifadə etməyi bacarırdılar
📜Sadə cərrahiyyə əməliyyatları aparırdılar
📜Çoxtanrılı və bütpərəst idilər
📜Tanrıları TOTEM inancları ilə bağlı olaraq quş,yaxud heyvan başlı,insan bədənli təsvir edirdilər
📜Baş tanrısı - AMON idi
📜e.ə lll minillikdə fironların məzarları üzərində ehramlar tikməyə başladılar.
📜İlk piramida firon Coserə aiddir
📜Ən böyük piramida firon XEOPSA aiddir.Misirlilər onu Xeopsun Üfüqü adlandırırdılar
📜3 min il ərzində dünyada ən hündür tikili olub
📜Sfinks - insan başlı şir bədənli heykəl(Dəhşətlər atası)
📜Obeliks - yuxarıya doğru getdikcə ucu piramida formalı olan sütundur
📜Fironların şərəfinə ucaldılırdı və fironların ruhları bu tikili vasitəsilə başqa dünyaya getdiyinə inanırdılar
📜Sonralar Misirdə çıxarılaraq Avropanın paytaxt şəhərlərinə yerləşdirilmişdir

@History_aze

TARİX ¹

30 Dec, 15:06


🤔"Think of" və "think about" fərqi nədir?🤔

☃️ "Think of": rəy bildirmək, fikir bildirmək


☃️ "Think about": ciddi düşünmək, dərin düşünmək

@ingilisdilitesti

TARİX ¹

30 Dec, 15:02


@azdilitesti

TARİX ¹

30 Dec, 11:14


Azərbaycan Əhəmənilərin tərkibində👈

ll Kir tərəfindən e.ə 550ildə yaradılıb
🖇O farslara böyük imtiyazlar vermişdi
🖇Ən mühüm hərbi mülki vəzifələr farsların əlində idi
🖇Farslar bütün vergilərdən azad idi
Azərbaycan, Lidiya,Babil tabe edidi
e.ə 530ildə massaget hökmdarı Tomiris ilə döyüşdə öldürüldü
e.ə522 ildə maq Qaumata üsyan etdi
🖇Qaumata dövləti farsların deyil midiyalıların başçılığı altında idarə etmək istəyirdi
🖇Üsyan vergi və mükəlləfiyyətlərə və Əhəməni zülmünə qarşı yönəlmişdi
🖇Hakimiyyəti ələ keçirdikdən sonra :
🖇Əsilzadələrin əmlakını və qullarını əllərindən aldı
🖇İmperiyanı midiyalıların başçılığı altında idarə etməyə başladı
l Dara üsyanı yatırdı.
📌ölkəni 20 satraplığa böldülər
📌Azərbaycan Midiya satraplığına daxil edilir
e.ə 331ildə Qavqamel döyüşündə:
📌Alban, sak,kaspi tayfaları da İsgəndərə qarşı vuruşurdu
📌lll Dara Makedoniyalı Isgəndərə məğlub oldu və dövlət e.ə330 ildə süqut etdi

@History_aze

TARİX ¹

30 Dec, 11:10


@riyaziyattesti

TARİX ¹

30 Dec, 11:04


B. Vahabzadənin yaradıcılığı

🍃 İstiqlal şairidir.
🍃 "Xəzan bülbülü" (1942) şairin hələ orta məktəbin son sinfində ikən yazmış olduğu ilk poemasıdır və M.Hadiyə həsr olunmuşdur.
🍃 İlk şeiri "Ana və şəkil" 1943-cü ildə çap olunmuşdur.
🍃 İlk kitabı "Mənim dostlarım" 1949-cu il
🍃 "Əbədi heykəl" 1953-cü il
🍃 "Sadə adamlar" 1954-cü il
🍃 "İnsan və zaman" 1964-cü ildə çap olunmuşdur.
🍃 "Ceyran" 1957-cü il

🍃 "Şəbi-hicran", "İztirabın s
nu", "İki qorxu", "Muğam", "Ağlar-güləyən", "Atalar - oğullar", "Atılmışlar", "İstiqlal", "Təzadlar", "Qiymət" əsərləri poema janrındadır.
🍃 "Vətəndaş" şerində insanın vətən borcu bəndənin Allah qarşısındakı borcuna bənzədilir.
🍃 "Fəryad" dramı nəzmlə yazılmışdır.
🍃 "Özümüzü kəsən qılınc" dramı "Dədə Qorqud" motivləri əsasında yazılmışdır.
🍃 "Gülüstan" süjetsiz lirik poemadır.
🍃 Lirik, epik, dramatik növün hər üçündə əsərlər yazmışdır.

B. Vahabzadənin müraciət etdiyi ədəbi növ və janrlar
🍃 Lirik növ:
"Vətəndaş", "Ana dili", "Latın dili"
🍃 Epik növ:
💫 Hekayə: "Alabəzək çamadan", "Yaltaqlıq", "Saat", "Şübhə", "Başqası üçün yaşayanda"
💫 Poema: "Gülüstan", "Şəbi- hicran", "Muğam", "Ağlar-güləyən", "İstiqlal", "Qiymət", "Təzadlar", "Atılmışlar", "Şəhidlər"
🍃 Dramatik növ:
Dram: "Vicdan". "İkinci səs", "Rəqabət", "Yağışdan sonra", "Yollara iz düşür"

🍃 Beynəlxalq mövzuda yazdığı əsəri:
"Təzadlar"
🍃 Tərcümələri:
💫Bayronun "Abidos gəlini", A.S.Puşkin, M.Y.Lermontov, N.A.Nekrasovdan şeirlər
🍃 Müxtəlif illərdə çap olunmuş kitabları:
"Əbədi heykəl" (1953), "Sadə adamlar" (1954), "Ceyran" (1957)

@edebiyyattest

TARİX ¹

30 Dec, 10:55


💫 Prepisitions - in, on, və at-ın işlənmə qaydaları :💫

1️⃣. IN (daxilində, içində):

🔖 in adətən məkanın və zamanın geniş çərçivələrini bildirir.

💌 in — geniş yerlər və ya uzun zaman aralığı (məsələn, şəhər, il, ay).

📍 Məkan: bir əşya və ya şəxs qapalı bir məkanda və ya hüdudlu bir sahədədir.

in a room (otaqda)
in a city (şəhərdə)
in the car (maşında)


📍 Zaman: uzun müddət ərzində.

in the morning (səhər vaxtı)
in 2020 (2020-ci ildə)
in March (Mart ayında)



2️⃣. ON (üzərində, haqqında):

🔖 on daha çox bir səthin üzərində olmanı və konkret tarixləri bildirir.

📒 on — səthlər və konkret günlər (məsələn, divar, stol; günlər, tarixlər).

📝Məkan: bir əşyanın başqa bir səthin üstündə yerləşdiyini bildirir.

on the table (stolun üstündə)
on the wall (divarda)


📝 Zaman: həftənin günləri və konkret tarixlər.

on Monday (bazar ertəsi)
on August 9th (9 avqustda)



3️⃣. AT (yanında, vaxtında):

🔹at konkret nöqtə və ya məkan bildirir. Həmçinin vaxtla bağlı xüsusi məqamlar üçün istifadə edilir.

📚 at — konkret yerlər və dəqiq vaxt nöqtələri (məsələn, qapı, ev; saat, gecə).

☑️ Məkan: bir nöqtə və ya konkret yer.

at home (evdə)
at the door (qapıda)


☑️ Zaman: konkret vaxtı bildirir.

at 5 o'clock (saat 5-də)
at midnight (gecəyarısında)

@ingilisdilitesti

TARİX ¹

30 Dec, 08:40


💫OMONİMLƏR💫

FAL-I. Falçıların gələcəkdən və ya keçmişdən xəbər verməsi,
II. Toyuğun yumurtlama
üçün qoyulan yumurta.

FƏNA-1. Pis, yaman,
II. Yox olma, məhv olma.
FiNKA-I. Fin bıçağı,
II. Gen balaqlı, ayağı büzməli uşaq tumanı

FOKUS - 1. Sınmış və ya əks etmiş şüaların kəsişmə nöqtəsi,
II. Oyunbazlıq, hoqqa.

GEN-1. Geniş, enli, kənar,
II. Irsiyyəti təmin edən maddi ǝsas.

GÖY-1. Sǝma, faza,
II. Mavi,
III. Yetişməmiş, kal, IV.Göyərti,
V.Xəsis, bərk

GÖYƏR (MƏK)-I. Göy rəng almaq, soyuqdan, hirsdən və s. rəngi dəyişmək,
II. Bitmak
cücərmək.

GÜLƏŞ-I. İdman növü,
II. Gülər, gülərüzlü.

GÜN-I. Planet sisteminin mərkəzi cismi,
II. Sutkanın işıqlı hissəsi, vaxt ölçüsü.

GÜRZƏ - I. Zəhərli ilan,
II. Nazik xəmir parçalarının içinə ət qoyulub bişirilən yemək

HAQQ-I. Doğru, həqiqi,
II. Allah, ədalət, imtiyaz

HAVA-I. Atmosfer qatı, yeri əhatə edən boşluq,
II. Musiqi ahəngi, melodiya.
HEY-I. Ey, ay (Çağırış nidası kimi işlənir),
II. Taqət, qüvvə.

HƏLİM-I. Yumşaq, yumşaq xasiyyətli,
II. Qaynadılmış düyüdən hasil olan həlməşik.

HÖVZƏ - I. Böyük süni sututar, dəryaça,
II. Qolları ilə birlikdə çayın əhatə etdiyi sahə, dənizə yapışıq sahǝ.

XALXAL-I. Rəqqasələrin topuğa keçirdikləri bəzək əşyası,
II. Mal-qara üçün tikili

XAŞA-I. Paxlalılar fəsiləsindən yem bitkisi,
II. İri torba, xaral.

XƏFƏ - I. İsti hava, bürkü, boğanaq,
II. Gizli, xəlvət yer.

XƏRÇƏNG - I. Üstü qınla örtülü və baş tərəfində iri qisqacları olan suda yaşayan heyvan,
II. Xətərli şiş, xəstəlik.

XIR-I. Bostan, II. Tüfəngdə, topda və s.

XOR - ı Hər hansı musiqi əsərini eyni vaxtda ifa edən oxuyanlar dəstəsi,
II. İkrahla,
həqarətlə, saymazcasına

XORA-Çalınmış sahədə yenidən bitən ot, yetişməmiş meyvə,
II. Yara, xəstəlik.

İXTİYAR - I. Öz arzusu ilə hərəkət etmə, hüquq, səlahiyyət,
II. Qoca, yaşlı.

İY-. Qoxu,
II. Cəhrədə ip əyirərkən fırlanan ucu iti metal mil.

KADR - l.Kino və foto lentində ayrı-ayrı şəkil, səhnə,
II. İdarə və müəssisənin daimi heyəti, işçi heyəti.

KAMAN - I. Ox atmaqda işlədilən ibtidai silah
II. Kamança və s. musiqi alətlərini
səsləndirmək üçün çubuq.

KAMERA-l. Bəzi idarələrdə və həbsxanada ayrıca otaq,
II. Bir və ya bir neçə ifaçı üçün yazılmış musiqi əsəri

KAPSUL - I. Mədədə tez həll olunan həb şəkilli dərman,
II. Patronda partlayışa xitmət
edan piston.

KEÇİN (MƏK)-I. Dolanmaq, yaşamaq, güzəran keçirmək, II. Ölmək, canını tapşırmaq,

KƏMƏR - L. Belbağı, qayış, toqqa,
II. İçərisindən su, neft, qaz və s. axıdılan metal və ya
saxsı boru, turba.

KƏRDİ -I. Lǝk, II. Şaftalı növü

KƏRƏ - I. Əridilməmiş yağ, şit yağ, II. Qulaqları kəsik qoyun, III. Dəfə.

KİLKƏ - I. Xırda balıq növü,
II. Bir-birinə qarışmış, dolaşmış saç, pırtlaşıq.

KOMA - I. Səpələnən şeylərin topa şəklində yığımı, qalaq,
II. Daxma, primitiv ev,
III. Ölü vəziyyəti.

KÖK - I. Tərəvəz bitkisi, bitkilərin torpaq altındakı hissəsi,
II. Şişman,
III. Notun əsas ahəngi, IV.Xarici görünüş.

@azdilitesti

TARİX ¹

29 Dec, 15:07


@ingilisdilitesti

TARİX ¹

29 Dec, 14:54


Ədədin sadə və ya mürəkkəb olduğunu yoxlamağın qaydası.
Bu maraqlıdır.
A ədədinin sadə və ya mürəkkəb ədəd olduğunu yoxlamaq üçün aşağıdakı addımları yerinə yetirmək lazımdır.
1. A ədədindən kiçik ən böyük tam kvadrat (hər hansı bir tam ədədin kvadratı) olan B ədədini tapırıq.
2. B ədədindən kvadrat kök alırıq.
3. √B-dən kiçik və ya ona bərabər olan bütün sadə ədədləri yazırıq.
4. A ədədini ayrı-ayrılıqda bu sadə ədədlərə bölürük.
Əgər A ədədi bu ədədlərdən birinə tam bölünərsə,mürəkkəb, bölünməzsə,sadə ədəddir.
Misal. 619 ədədinin sadə və ya mürəkkəb olduğunu yoxlayın.
Həlli.
1. 619-dan kiçik ən böyük tam kvadrat olan ədədi tapırıq. Bu ədəd 576-dır
2. √576 =24.
3. 24-dən kiçik bütün sadə ədədləri yazaq.
2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23.
4. 619 ədədinin bu ədədlərə tam bölünüb-bölünmədiyini yoxlayaq.
Bu zaman məlum olur ki,619 sadə ədəddir.

@riyaziyyattesti

TARİX ¹

29 Dec, 14:36


💫Feodal Dövlətləri💫

📌Şəhərlər:
✒️IX-X əsrlərdə Azərbaycanda iqtisadi tərəqqinin, şəhərlərin, sənətkarlığın, ticarətin inkişafının əsassəbəbi siyasi oyanış, müstəqil dövlətlərin yaranmasıidi. 📌Bu dövrdə Arranın 3 böyük şəhəri vardı: ✒️Bərdə,
✒️Dərbənd,
✒️Tiflis
📌Ərəb müəllifləri Bərdəni Arranın anası, bu iqlimin *Bağdadı* adlandırırdılar.
📌Ərəb müəlliflərinə görə Arazdan cənubda ən böyük şəhər *Ərdəbil* idi.
✒️Bu şəhər Saci və Salarilərin paytaxtı olub.
📌Arazdan cənubda ikinci böyük şəhər Marağa idi.
✒️ Marağa Sacilərin ilk paytaxtı, ondan əvvəl isə ərəb əmirliyinin əsas istinad məntəqələrindən biriolub.
📌Təbrizin inkişafının səbəbi Rəvvadilərin paytaxtının olması idi. Əl-Müqəddəsiyə görə Təbriz havasına iqlimi vəsuyuna görə “saf qızıla” bənzətmişdilər. 📌Dərbənd :
✒️Birinci liman şəhəri idi.
✒️Möhkəm qala qapıları, hasarları olan müdafiə qurğusu yerləşirdi
✒️Qul bazarı var idi.
✒️Hazır paltar və kətan parça istehsal olunurdu
✒️X əsrdə kanalizasiyası var idi
📌Bakı:
✒️neft bulaqları var idi, həm də liman şəhərləri var idi.
📌Gəncə Şəddadilərin, 📌Şamaxı isə Şirvanşahların paytaxtı kimi inkişaf edirdi.
📌Mədəni oyanış:
🪷IX-XI əsrin I yarısı ✒️Naxçıvanda Əlincə qalası,
✒️Lerikdə Oğlanqala
✒️920-ci ildə Şamaxının Sündü kəndindəki gümbəzli məscid
✒️IX əsr Ağoğlan çayı sahilində Amaras monastr
✒️1027-ci il Xudafərin körpüsü
〽️“Kitabi Dədə Qorqud”“Qanlı Qoca oğlu Qanturalı” boyunda *Oğuz-Trabzon* münasibətlərindən danışılır.
〽️“Salur Qazanın evinin yağmalanması” boyunda ana haqqı Tanrı haqqına bərabər tutulur.
〽️“Bəkil oğlu İmranın” boyunda Gürcüstanın oğuzlara bac verməsindən və Vətən darda olanda oğuzların özaralarındakı incikliyi unudub birləşdiyini göstərir.
〽️“Duxa Qoca oğlu Dəli Domrul” boyunda oğuzların təsərrüfat həyatı və islam dininin yayılmasını göstərir.
〽️“Uşun Qoca oğlu Seyrək ”boyunda kafir düşmənin (qaradonlu kafirlərin) türkləri bir-birinə qarşı qoyub bir-birinəqırdırmaq siyasəti ifşa olunmuşdur.
〽️Oğuzlarda pul “altun axça” adlanır.
〽️Köçəri deyildilər, oturaq idilər.
〽️Oğuzlarda yurdun müdafiəsi ilə bağlı bütün məsələlərə Bayandur xanın yanında fəaliyyət göstərən *hərbi məclisdə* baxılırdı.
〽️Oğuzlar üçün ən dəhşətli hal yurdun boş qalması , ən dəhşətli mənzərə isə boş qalmış yurdda qurdun ulaması idi.
📌Tiflis:
✒️əsas əhalini müsəlmanlar təşkil edirdilər.
✒️Üç giriş qapısı, suyu odsuz qızdıran hamamları var idi.
📌ORTA ƏSRLƏR- IX-XV yüzilliklər
✒️Səlcuqlar oğuz türkləridir. X əsrdə İslamı qəbul ediblər. Mərkəzi Asiyada yaşayırdılar. XI əsrin əvvəllərində ilk hücum hədəfləri Bizans oldu. Bu hücum zamanı Çağrı bəy Naxçıvan, Van gölü və onun ətrafındakı Azərbaycan torpaqlarını tutmuşdular. Böyük Səlcuq dövləti 1038-1157-ci illərdə mövcud olmuş, İran körfəzindən Dərbəndə,Mərkəzi Asiyadan Aralıq dənizinə qədər əhatə edir. 1038-ci ildə Toğrul bəy tərəfindən dövlətin əsası qoyuldu. İlk paytaxtı Nişapur olmuşdu. 1040-cı ildə Səlcuqlar Dəndənəkan döyüşündə Qəznəviləri məğlub etdi. Həmin il Toğrul “sultan” titulunu qəbul etdi. Mərv qurultayında qərbdə və şərqdə işğallara başlamaq haqqında qərar verildi. Ona görə də 1043-cü ildə paytaxtı Reyə köçürtdülər. 1048-ci ildə Azərbaycan türkləri Bizans erməni,gürcü hakimlərini darmadaöın etdilər. 1055-ci ildək Qərbi İran, Xorasan və Xarəzm tutuldu. 1054-cü ildəRəvvadılər tabe edildi. 1055-ci ildə Bağdadı tutdular. Abbasi xəlifəsi Toğrulu qərbin və şərqin hökmdarı elanetdi. Rəvvadilərdən sonra Şəddadiləri də tabe etdi. Onlarla birgə Bizans erməni, gürcülərə qarşı mübarizə haqdasaziş imzaladı. 1066-cı ildə Şirvanşahların tabe edilməsi ilə bütün Azərbaycan torpaqları Səlcuqların əlinə keçdi.
📌Səlcuqların Azərbaycanı asanlıqla ələ keçirməsinin səbəbləri:
✒️Vahid dövlətin olmaması
✒️Səlcuqlarla Azərbaycanın qohum olması və onların Bizans erməni, gürcülərə qarşı birləşməsinin zəruriyyətəçevrilməs

@History_aze

TARİX ¹

29 Dec, 14:26


Qeyd

1️⃣. Təsirlik hal xəbər olmur. Xəbərlik şəkilçisi qəbul etmir.

2️⃣. Təsirlik və yerlik hal qoşmalarla işlənmir.

3️⃣. Şəxs xəbərlik şəkilçiləri:

am², san² , dır⁴,
ıq⁴( ıq,iki,uq, ük) , sınız⁴, dır⁴+ lar²

Məsələn: Mən şagirdəm (əm)
                Sən şagirdsən ( sən)
           O şagirddir ( dır )
           Biz şagirdik ( ik)
           Siz şagirdsiniz ( siniz)
        Onlar şagirddirlər ( dır+ lar )

@azdilitesti

TARİX ¹

29 Dec, 08:04


💫YADDA SAXLAYIN:💫

_Balaxanı neft mədənlərində kəndlilərin icbari əməyi ləğv olundu:_

*📍1864-cü ildə.*


_Zəylikdə kəndlilərin icbari əməyi ləğv olundu:_

*📍1864-cü ildə.*


_Naxçıvanda duz mədənlərində kəndlilərin icbari əməyi ləğv olundu:_

*📍1868-ci ildə.*


_Neft sənaye iltizam sistemi ləğv olundu:_

*📍1872-ci ildə.*


_Balıqçılıqda iltizam sistemi ləğv olundu:_

*📍1880-ci ildə.*

@History_aze

TARİX ¹

29 Dec, 08:02


📝Əvəzliyə aid xüsusi qeydlər

Qeyd1️⃣
Sözonlərindən və feillərdən sonra adətən *obyekt* formalı əvəzlik işlənir:
_*Ex:*_ They _called_ *us*.
The present is _for_ *them*.

Qeyd2️⃣
This - Tək (Yaxın məsafə)
These - Cəm (Yaxın məsafə)
That - Tək (Uzaq məsafə)
Those - Cəm(Uzaq məsafə)

Qeyd3️⃣
Some + artikl olmaz
Amma some + of + the olar
Some + isim mütləq olmalıdır

Qeyd4️⃣
Törəmə + ~Of~
Törəmə + ~İsim~
Törəmə + Else
Törəmə + Adjective

Qeyd5️⃣
~Any + article~
Any + of + the ✔️

Qeyd6️⃣
All + the
All + of
All + isim

Qeyd7️⃣
Both + cəm isim = cəm xəbər
Both of + cəm isim = cəm xəbər
*Both* və *both of* - un heç bir qrammatik fərqi yoxdur, yalnız tərcümə fərqi vardır.

Qeyd8️⃣
*Each* - hər, hər biri deməkdir.
Each + tək isim = tək xəbər
Each of + cəm isim = tək xəbər

Qeyd9️⃣
Every + tək isim = tək xəbər
Every + ~of~

Qeyd🔟
*Each other* - İki şəxs və ya əşya arasında işlənir.
*One another* - İkidən artıq əşya və ya şəxs arasında işlənir.
🔴 _Other_ və _another_ sözlərindəki hərf sayından yadda saxlaya bilərsiniz, hərf sayı çox olan daha çox şəxs və ya əşyanı ifadə edir.

Qeyd1️⃣1️⃣
No + a/an/the
No + any/another
No + this/that/these/those
No + ~much/many~
Deyəndə ki, "bu sözü sevdim hər şeyi qəbul edir" o dəqiqə much/many *no* ilə aranıza giriş edir

Qeyd1️⃣2️⃣
None + ~isim~
None of + cəm isim = tək xəbər

@ingilisdilitesti

TARİX ¹

29 Dec, 07:58


📝Süjet xətti olmayan poemalar:
🖇Ə. Xəqani "Töhfətül İraqeyn"
🖇N.Gəncəvi " Sirlər xəzinəsi"
🖇M.H.Şəhriyar " Heydərbabaya salam "
🖇H. Cavid "Azər"
🖇B. Vahabzadə "Şəhidlər"
🖇B. Vahabzadə "İstiqlal"

@edebiyyattest

TARİX ¹

29 Dec, 07:56


_📌Xüsusi qızıl qayda👌_

-kar , -keş şəkilçili sözlərdə tələffüz zamanı "k-g" əvəzləməsi baş vermir. Bu sözləri yazıram, qeyd etməyi unutmayın!

_Yaddaşınızda saxlayın!_

1⃣. Səbəbkar- _*[səbəbkar]*_

2⃣. Sənətkar- _*[sənətkar]*_

3⃣. Əzabkeş- _*[əzabkeş]*_ _*

4⃣. Qayğıkeş - _*[qayğıkeş]*_
5⃣. Zəhmətkeş - _*[zəhmətkeş]*

@azdilitesti

TARİX ¹

28 Dec, 16:04


AVROPA HUN DÖVLƏTİ

📌Qərbə hərəkət edən hunlar İdil və Don çayları arasında alanlara məxsus Azov ətrafı Kuban və Tereki tutdular
📌Krımda ostqotları məğlub edib Macarıstanda məskunlaşdılar
📌374 ildən Balamir xan başçılıq etməyə başladı .Balamir IV əsrin 70cı illərində  Avropa Hun dövlətini yaradır

Atilla:

📌434 ildə qardaşı Bleda ilə hakimiyyətə gəldi
📌445 ildə dövləti təkbaşına idarə etməyə başladı
📌Dövləti qüdrətini zirvəsinə çatır
📌Tanrı qılmancı adlandırılırdı
📌Avropa tarixçiləri onu Makedoniyalı Isgəndərə və Sezar ılə eyniləşdirirdilər

Bizansla münasibəti:
📌434 il- Bizans üzərinə yürüş edib müqavilə bağladı
📌447 ildə Yenidən Bizans üzərinə yürüş edir və böyük məbləğdə illik xərac alır

Qərbi Roma ilə münasibətlər:
📌451 ildə Katalaun döyüşü oldu
📌Atilla roma döyüşçüləri arasında yayılmış yoluxucu xəstəlik səbəbindən qaçan roma ordusunu təqib etmədi
📌452 ildə Atilla Romaya hücum etdi
🖇Papanın xahişi və Romada yayılmış yoluxucu xəstəliyə görə şəhərə toxunmadı
📌453 ildə Sasanilər üzərinə yürüşə hazırlaşarkən ölür

🖇Atilladan sonra böyük oğlu alman tayfaları ilə mübarizədə həlak olur
🖇kiçik oğlu Caba Macarıstanda yeni dövlət yaradır.
📌470 ildə dövlət süqut edir

@History_aze

TARİX ¹

28 Dec, 09:09


@azdilitesti

TARİX ¹

28 Dec, 09:00


💫Xanlıqları bir də belə öyrən💫

QQUŞ - 2 qanadlı quş (Qarabağ, Quba, Urmiya, Şəki) - Birləşdirmə siyasəti
QUŞ -tək qanadlı quş ( Quba, Urmiya, Şəki) - Qarabağa hücum


📌QIZILQAYA XƏYANƏTİ [1752]

Qarabağ Gəncə Naxçıvan
Qaradağ İrəvan


📌İrəvan asılılığında olub

Gürcü çarlığı
Qarabağ xanlığı
Xoy xanlığı
Ağa Məhəmməd xan Qacar


📌Naxçıvan asılılığında olub

Qarabağ xanlığı
Quba xanlığı
Kərim xan Zənd


📌Şiraz şənliyi [1763]

Qarabağ Xoy Naxçıvan
Qaradağ Sərab

📌İlisudan başqa bütün camaat və sultanlıqlar Hacı Çələbidən asılılığı qəbul edir. İlisu müttəfiq


📌Osmanlı dövləti ilə əlaqə quran xanlıqlar


Şəki
Gəncə
İrəvan (müttəfiqlik)

📌İkihakimiyyətli xanlıqlar

Şamaxı
Gəncə

@History_aze

TARİX ¹

28 Dec, 08:34


📖Məhəmmədhüseyn Şəhriyar📖

💫Həyat və yaradıcılığı💫

💦Həyatı💦

📌1905-ci ildə Təbriz şəhərində tanınmış məhkəmə vəkili Hacı Mirağanın ailəsində dünyaya gəlmişdir.
📌Onun uşaqlığı ata-baba yurdunda - Xoşginabda, Heydərbaba dağının ətəklərində keçmişdir.
📌Ədibin adı Seyid Məhəmmədhüseyn Behcət Təbrizi, təxəllüsü Şəhriyardır.
📌Tələbəlik illərində şair Pəri adlandırdığı Sürəyyanı sevmiş, lakin qovuşa bilməmişdir. Sürəyyanı sevən şahın yaxın qohumu onu həbs etdirmiş, bir daha Tehrana gəlməmək şərtilə Nişapura sürgünə göndərilmişdir.
📌Ustad Şəhriyar 18 sentyabr 1988-ci ildə Tehranın Mehr xəstəxanasında vəfat etmişdir.
🟥Yaradıcılığı:
📍Ustad Şəhriyarın adı farsdilli ədəbiyyatında Sədi Şirazi və Hafiz Şirazi adı ilə bir çəkilir.
📍Təxəllüsləri: "Behcət", "Şəhriyar"
📍Şəhriyar təxəllüsünü Hafizin divanına üz tutaraq qəbul etmişdir.
📍Şair həm lirik, həm epik növdə əsərlər yazmışdır.
📍Ustad şair həm fars, həm də Azərbaycan dilində yazıb-yaratmışdır.
📍Şəhriyar ədəbi məktəbini yaratmışdır.
📍Dövrünün Hafizi adlandırılmışdır.
📍Avtobioqrafik əsər müəllifidir.
📍Heca və əruz vəznində yazmışdır.
📍Heca vəznində yazılmış poema müəllifidir. ("Heydərbabaya salam")
🔻1920-ci ildə Təbrizdəki "Mütəvəssitə" mədrəsəsində oxuyarkən onun Behcət təxəllüsü ilə yazdığı şeirlər "Ədəb" adlı dərgidə çap olunmuşdur.
🔻1921-ci ildə Tehrana gələrək Darülfünün mədrəsəsində təhsilini davam etdirmişdir.
🔻1924-1929-cu illərdə Tehranda Ali Tibb Universitetində oxumuşdur.
🟣"Heydərbabaya salam" poemasının təhlili:
🔺Poema janrındadır.
🔺Ana dilindədir.
🔺Heca vəznindədir.
🔺İkihissəlidir.
🔺Əsər ana dilimizin möhtəşəmliyini təsdiq edən poetik abidədir.
🔺Şifahi xalq ədəbiyyatının ruhu, xalq etnoqrafiyasına məxsus cizgilər və canlı xalq dili bir-birinə qovuşmuş, nəticədə təkrarolunmaz gözəlliyi ilə seçilən ölməz sənət əsəri meydana gəlmişdir. Bənzərsiz bədii təsvir və ifadə vasitələrindən orijinal tərzdə istifadə poemanın poetik qüdrətini artıran amillərdəndir.

@edebiyyattest

TARİX ¹

08 Dec, 09:02


@History_aze

TARİX ¹

08 Dec, 09:01


@History_aze

TARİX ¹

08 Dec, 09:00


@History_aze

TARİX ¹

08 Dec, 09:00


Sizə lazım olacaq kanallardan yararlanmaq üçün seçim edərək ən faydalı kanallara abunə olun, imtahanlarınıza pulsuz hazırlaşın, yeni sınaqları əldə edin

TARİX ¹

08 Dec, 08:59


@History_aze

TARİX ¹

08 Dec, 08:57


Sizə lazım olacaq kanallardan yararlanmaq üçün seçim edərək ən faydalı kanallara abunə olun, imtahanlarınıza pulsuz hazırlaşın, yeni sınaqları əldə edin

TARİX ¹

07 Dec, 07:35


⚔️SOYUQ MÜHARİBƏ* ( 1945 - 1991) ⚔️

▪️Müharibə iki sistem arasında gedir : Kapitalizm və Sosializm
▪️İki hərbi blok arasında gedirdi: NATO (1949) və VMT (1955)

Müharibənin başlanmasında ilk çağırış : U.Çorçillim _"dəmir pərdə"_ ifadəsi - 1946
İlk real addım : 1947 - _"Trumen doktrinası"_
📍 *1947 - Avropa, ABŞ və SSRİ -dən ibarət Böyük İttifaq dağılır. İkiqütblü dünya yaranır.*
🩸 1. Qərb qütbü ( bloku ) - NATO (1949) və AİB (AB) - 1957 yaradıldı.

🩸 2. SSRİ ( Sosialist ) qütbü ( bloku ) - SSRİ tabeliyində olan ölkələrdə sosializmi tətbiq etməyə başladı. Çində kommunistlər hakimiyyəti qazandı. 📍 *Yuqaslaviya istisna*
*QİYŞ* yaradıldı.(1949)
💣 SSRİ atom bombası hazırladı.(1949)
🔹İlk Böhran - Almaniya parçalandı - 1949 - AFR ; ADR
🔹ll Böhran - Koreya müharibəsi - Koreya rəsmi olaraq parçalandı. KDR ; KXDR 1950 -53
🔹Berlin böhranı- 1961
🔹Karib ( Kuba) böhranı - 1962

🌱 _Mülayimləşmə dövrü_

🗡️SSRİ qərbdən taxıl almağa başlayır - 1963
🗡️ 1960 - cı illər SSRİ - ABŞ arasında nüvə silahını qadağan edən müqavilə

🩸Vyetnam müharibəsi - Vyetnamın birləşməsi. (1965 - 1973) ( ABŞ - ın müdaxiləsi)
🔹"Praqa baharı" - 1968 - Çexslovakiyada sosializmə etiraz başlayır.
🔹SSRİ - Çin silahlı toqquşmasl - 1969

🩸SSM1 - 1972

🩸ATƏM yaradıldı - 1975 ( 1994 -dən ATƏT)


🌞 *"Üçüncü Dünya "* 🌞

▪️1955 - Bandunq konfransı - 2 qütblülüyə etiraz.
▪️1961 - Qoşulmama hərəkatı yarandı


🟥 SON TUTAŞMA 🟥

🔹SSRİ - in Avropada ortamənzilli silahlar yerləşdirməsi və Əfqanıstanı işğalı -1979

🔹Moskva Olimpiya oyunlarının baykod edilməsi və SSRİ - in taxıl ixracına embarqo qoyulması - 1980

🔹Reyqanın "Ulduzlar müharibəsi" proqramı - 1983

🔹ABŞ - SSRİ arasında - Qısa və ortamənzilli silahların ləğvi - 1987

🔹SSRİ Əfqanıstanı tərk etdi. 1989


🩸*Dönüş nöqtəsi*

▪️Paris zirvə görüşü - 1990
▪️Almaniyanın birləşməsi - 1990
▪️SSRİ süqutu və soyuq müharibənin sonlanması - 1991 dekabr

@History_aze

TARİX ¹

06 Dec, 05:52


ll GÖYTÜRK DÖVLƏTİ

📌682 ildə Qutluq (İltəris) xan tərəfindən yaradır
📌Çinin idarəçilik işlərinə qarrışmasının qarşısını almaq üçün türk qızı ilə evlənir
📌vəzir Tonyukuk ordu və diplomatik danışıqların təşkilində səlahiyyətli şəxs idi

Qapağan xaqan
📌dövlətin qorunub saxlanmasına çalışırdı
📌bu işdə Bilgə və Gül Tigin yaxından iştirak edir

Bilgə xaqan
📌dövlət idarəçiliyini daha da təkmilləşdirib möhkəmləndirdi
📌Dövlət ən yüksək inkişaf səviyyəsinə çatır
📌Türkləri bir xalq kimi qoruyub saxlamağa çalışır
📌Çin üzərinə uğurlu yürüş edir

Zəifləməsi:
📌Gül Tiginin azyaşlı oğlu hakimiyyətə gəlməsindən sonra bəylər arasında hakimiyyət uğrunda mübarizə gücləndi
📌Uyğurlar yaranmış vəziyyətdənistifadə edərək 744 hakimiyyəti ələ keçirirlər

@History_aze

TARİX ¹

06 Dec, 05:51


I GÖYTÜRK DÖVLƏTİ

Dövlətin yaranması:

📌552 ci ildə Bumin xaqan jujanları məğlub edərək yaradıb
📌Paytaxtı Ötükən şəhəridir
📌Türk adını rəsmi olaraq ilk dəfə Göytürklər qəbul edib
📌ərazisi böyük olduğundan idarə etmək çətin idi
📌ona görə də dövlət iki hissəyə ayrılır
📌birinə Bumın xaqan digərini YABQU idarə edirdi

Muğan xaqan

📌Muğan xaqanın hakimiyyəti dövründə qərb vilayətlərini İstəmi xan idarə edirdi
📌Muğan xaqanın dövründə Dövlət qüdrətli çağını yaşamışdır
📌Avarları məğlub etmişdi
📌Çin və qonşu ölkələri asılı hala salmışdır

Yabqu İstəmi xan
📌Xəzərləri məğlub etdi
📌Bizans üzərinə uğurlu yürüş edir
📌lakin danışıqlara üstünlük verir
📌Səbəbi ortaq düşmən Sasanilər idi
📌Ağ hunları məğlub etdikdən sonra İstəmi xan ağ hunlara verdiyi vergini indi Göytürklərə verməyini tələb edir
📌Müharibə nəticəsində SOQDİANANI türklər ələ keçirir

Zəifləməsi və dağılması
📌şahzadələrin Çinlə yaxınlaşması
📌Buddizmi qəbul etmək istəyi
📌VI əsrin 80 cı illərində parçalandı
📌Şərqi Göytürk Vll əsrin 30 illərində və qərbi Göytürk dövləti Vll əsrin 50 illərində çindən asılı hala düşdü
📌639 il Çinə qarşı KÜR ŞAD üsyanı baş vermişdir

@History_aze

TARİX ¹

05 Dec, 13:23


⚔️Qaraqoyunlu Tayfalar⚔️

🗡️Tayfalar:

🌳 Ağacərilər: Azərbaycanda məskunlaşmışdılar, Monqol yürüşləri zamanı Xalxalı idarə edirdilər.
🪶 Türkmanlar: VII əsrdən Azərbaycanda yaşayırdılar.
🧱 Sədlilər: Naxçıvan və Sürməlidə məskunlaşmışdılar.
♨️ Baharlılar: Qaraqoyunlu tayfa birliyini quraraq dövlət yaratdılar.


---

🩸BaYrAm XoCa (1370-80)

🩸Şeyx Üveysin nüfuzlu əmirlərindən biri idi.
🩸 Mərkəz: Van gölü olan Qaraqoyunlu bəyliyini yaratdı.
📍 Hakimiyyətini yaydığı yerlər:
1️⃣ Şərqi Anadolu
2️⃣ Sivas
3️⃣ Ərzincan


---

❇️ Qara Məhəmməd (1380-89)

🩸 Mərkəz: Van şəhəri olan Qaraqoyunlu feodal hakimliyini yaratdı.
🩸 Sultan Əhmədlə qohumluq münasibətləri qurdu.
⚔️ Əmir Teymura görə ciddi uğur əldə edə bilmədi.


---

🩸 QaRa YuSiF (1389-1420)

🩸 Əsas rəqibləri:
1️⃣ Ağqoyunlular
2️⃣ Teymurilər
3️⃣ Cəlarilər

🤝 Cəlarilərlə ittifaq bağladı.
🚫 Ağqoyunlular ittifaq təklifini rədd etdilər.
⚔️ 1394-cü il: Bağdad döyüşündə Teymurilərə məğlub oldu.
🏃‍♂️ I Bəyazidə sığındı.
🚢 Misirə getdikdən sonra Misir hökmdarı tərəfindən təslim edildi.

Qaraqoyunlular tarixində iz qoyan liderlər və hadisələr bu şəkildə formalaşmışdır!

@History_aze

TARİX ¹

05 Dec, 13:20


BAHARLILAR (QARAQOYUNLU) DÖVLƏTİ:

BAYRAM XOCA (1370-1380)

📌XIV əsrin sonu Qaraqoyunlu bəyliyini yaratdı
📌Mərkəzi Van şəhəri idi
📌Hakimiyyətini Ərzincan Sivas və Şərqi Anadoluya yaydı

Qara Məhəmməd  (1380-1389)

📌Qaraqoyunlu feodal hakimliyini yaradır
📌Cəlairilərlə qohum oldu

Qara Yusif (1389-1420)

📌Teymurilərlə mübarizə aparmaq üçün Cəlairi Sultan Əhmədlə ittifaqa girdi
📌Ağqoyunlu Qara Yuluq Osman bəy ittifaqdan imtina etdi 
📌1394 ildə BAĞDAD döyüşündə Teymurilərə  məğlub oldu.
📌1406 il - Naxçıvan yaxınlığında Araz çayı sahilində döyüşdə Teymurulər məğlub edildi
📌1408 ildə- Təbriz yaxınlığında SƏRDRUD döyüşündə yenə məğlub oldular.
📌Bununla Azərbaycanın cənub torpaqlarındakı hakimiyyətinə son qoyulur.
📌Hakimiyyət Qaraqoyunluların əlinə keçir
📌Qaraqoyunlularla Cəlairilər arasında münasibətlər pisləşdi
📌1410 ildə Əsəd döyüşündə Sultan Əhməd öldürüldü və Cəlairilər dövləti süqut etdi
📌Paytaxtı Təbriz olan Qaraqoyunlu dövləti yarandı
📌Oğlu Pirbudağı sultan elan edir
📌əyanları öz tərəfinə çəkmək üçün SOYURQAL torpaqları paylayır
📌1412 ildə KÜR çayı sahilində döyüşdə l Ibrahım və müttəfiqləri məğlub oldu
📌Bununla da Azərbaycanın şimalı Qara Yusifin hakimiyyəti altına düşdü

Qara Isgəndərin hakimiyyəti: (1420-1436)

📌Teymuri Şahruxla mübarizə aparıb
📌1421 ildə ALAŞKERT döyüşündə məğlub oldu

Cahanşahın hakimiyyəti (1436-1467)

📌1435 ildə Şahrux Azərbaycana yürüş edir
📌Təbriz yaxınlığında döyüşdə Isgəndər taxtdan salındı.
📌Cahanşah hakimiyyətə gəldi
📌1436 -1447 illərdə Teymurilərin vassalı kimi dövləti idarə edir.
📌Osmanlılarla dostluq Münasibətləri qurub və Şirvanşahlarla gərginlik aradan qaldırıldı
📌1458 ildə HERATI tutdu
📌Ərdəbil hakimləri ilə mübarizə aparıb
📌1467 ildə Muş döyüşündə Uzun Həsən Cahanşahı məğlub etdi
📌1468 ildə Qaraqoyunlu dövləti süqut etdi

@History_aze

TARİX ¹

05 Dec, 13:16


⚔️AĞQOYUNLU (BAYANDURLU) DÖVLƏTİ⚔️

🗡️PƏHLƏVAN BƏY

✍️XIV əsrin Van gölünün qərbində AĞQOYUNLU TAYFA İTTİFAQINI YARATDI

💥QARA YULUQ  OSMAN BƏY

✍️XIV əsrin sonunda AĞQOYUNLU BƏYLİYİNİ yaratdı
✍️Mərkəzi Diyərbəkr şəhəri idi
✍️İldırım Bəyazid və Qaraqoyunlularla mübarizədə Əmir Teymurla yaxınlaşır

🗡️UZUN HƏSƏNİN HAKİMİYYƏTİ:

✍️Vahid və qüdrətli Azərbaycan dövləti yaratmaq siyasəti yeridib
✍️ Trabzon krallığı ilə yaxınlaşmağın nəticəsində:
🖇Avropa ölkələri ilə ticarət əlaqələri yaradır
🖇Qara dənizə çıxış əldə edir
✍️ll Mehmedin Trabzon üzərinə yürüşü münasibəti korladı
✍️1461 QOYLUHİSAR döyüşündə Uzun Həsən ll Mehmetə qalib gəldi
✍️Anası Sara xatunu sülh bağlamaq ll Mehmetlə danışığa göndərdi
✍️1461 Trabzon Osmanlılar tərəfindən fəth edilir
✍️1468 ildə paytaxtı Təbriz olan AĞQOYUNLU dövləti yarandı
✍️1468- 1469 illərdə Teymurilərlə mübarizədə qalib gəldi
✍️Osmanlı dövlətinə qarşı 1472 ildə Venesiya iləittifaq bağladı

AĞQOYUNLU-OSMANLI MÜHARİBƏSİ:

🖇1472 ildə BEYŞEHİR döyüşündə osmanlılar qalib gəldi
🖇1473 il avqustun 1 də MALATYA döyüşündə Ağqoyunlular qalib gəldi
🖇1473 il 11 avqustda OTLUQBELİ döyüşündə osmanlılar qalib gəldi
🖇Bu döyüşdən sonra Həsən padşahın mövqeyi zəifləyir oğlu UĞURLU MƏHƏMMƏD qiyam qaldırır
🖇1470 ildə Şeyx Heydəri Ərdəbildə Səfəvi ordeninin taxtına oturtdu
🖇1475 ildə Moskva knyazı lll İvan Qızıl Orduya qarşı mübarizə aparmaq üçün elçi göndərir
🖇Lakin Qızıl Orda xanı onlardan əvvəl Uzun Həsəndən sərhədlərinin pozulmaması üçün təminat almışdılar
🖇1477 ildə Şərqi Gürcüstan tabe edilir

🗡️YAQUB PADŞAHIN HAKİMİYYƏTİ (1478-1490)

✍️Əsas diqqətini sabitliyin saxlanılmasına yönəltdi
✍️ll Bəyazidlə dostluq münasibətləri saxlayır
✍️Şirvanşahlarla qohum olur
✍️Lakin Səfəvilərlərin güclənməsindən narahat olub  münasibəti pozur
✍️1488 ildə ŞAHDAĞ döyüşündə Fərrux Yasara kömək edir
✍️Onun hakimiyyət dövrü DURĞUNLUQ DÖVRÜ kimi səciyyəvidir

🗡️ŞAHZADƏLƏR ARASINDA HAKİMİYYƏT MÜBARİZƏSİ:

✍️1492 İldə BƏRDƏ döyüşündə Rüstəm Baysunquru məğlub edib hakimiyyətə gəldi
✍️SOYURQAL paylamaqla əyanların rəğbətini qazanmaq planı uğursuz oldu
✍️1494 ildə ŞƏMƏSİ döyüşündə Səfəviləri məğlub etdi
✍️1496 ildə NAXÇIVAN döyüşündə Gödək Əhməd tərəfindən məğlub edildi

✍️1497 ildə Gödək Əhməd hakimiyyətə gəldi
✍️Keçirdiyi islahata əsasən:
🖇Şəriətdə göstərilməyən 20 qədər vergi ləğv edildi
🖇Soyurqalı məhdudlaşdırmaq siyasəti yeridir
🖇Osmanlı təcrübəsinə uyğun idarəetmə yaratmağa çalışır
🖇1497 ildə hərbi köçmə əyanların qiyamı nəticəsində taxtdan salındı

✍️1500 il ƏBHƏR sazişinə əsasən Ağqoyunlu dövləti 2 hıssəyə parçalandı
✍️1501 ildə  ŞƏRUR döyüşündə Əlvənd Mirzə
✍️1503 ildə  HƏMƏDAN (ALMABULAĞI)döyüşündə Murad Səvəfilər tərəfindən məğlub edildilər
💥Beləliklə AĞQOYUNLU dövləti süqut etdi

@History_aze

TARİX ¹

04 Dec, 16:39


📚  SƏFƏVİ  - OSMANLI MÜHARİBƏLƏRİNİN II MƏRHƏLƏSİNİN  BAŞLANMASI 📚

📌I Təhmasibin ölümündən sonra (1576) mərkəzi hakimiyyət zəifləyir
📌hakimiyyət uğrunda mübarizədə Ismayıl Mirzə qələbə qazandı

ll Ismayılın hakimiyyət dövrü (1576-1577)
📌dövləti gücləndirmək üçün mərkəzləşmə siyasəti aparır
📌kütləvi cəza tədbirləri Qızılbaş əyanları narazı salır
📌sui qəsd nəticəsində öldürülür

Məhəmməd Xudabəndə (1578-1587)
📌Mərkəzi hakimiyyət zəifləyir xəzinə boşalır
📌Arvadı Məhdi Ulya vəkil vəzifəsinə yüksəldi

ll Səfəvi Osmanlı müharibəsinin başlanması
📌1578 ildə müharibə başladı
📌Osmanlı dövlətinin vassalı Kırım türkləri idi
📌Osmanlı ordusuna Mustafa Lələ Paşa başçılıq edirdi
📌1578 il avqustu - ÇILDIR döyüşü nəticəsində Osmanlılar qalıb gəldi
📌bu döyüş osmanlıların Gürcüstanı tutulmasına şərait yaradır
📌Osmanlılar Şirvanı ələ keçirir
📌1578 ildə MOLLAHƏSƏN döyüşündə Kırım xanın qoşunu məğlub oldu 
📌Şirvan azad edildi
📌1583 il NİYAZABAD döyüşündə Osmanlı - Kırım qüvvələri məğlub oldu
📌Osmanlılar Şeybaniləri Səfəvilərə qarşı müharibəyə başlamağa təhrik edir
📌1583 ildə Osmanlılar ÇUXURSƏD vilayətini tuturlar
📌1585 ildə SUFİYAN döyüşündə qızılbaş qoşunları geri çəkilir
📌Təbriz tutulur, Qeysəriyyə bazarı yandırılır
📌1586 ildə Həmzə Mirzənin Osmanlılarla sülh danışıqları onun öldürülməsi ilə dayandırıldı
📌1586 -89 illərdə Osmanlılar Azərbaycanın böyük hissəsini işğal etdi
📌Şeybanilər isə Xorasanı tutdu

I Şah Abbasın hakimiyyəti (1587 -1629)
📌1587 ildə saray çevrilişi nəticəsində hakimiyyətə gəldi
📌Gördüyü ilk tədbir dövlətin varlığını qorumaq üçün 1590 ildə İSTANBUL müqaviləsini imzalayır
📚Şərtləri:
📌1.Şərqi Gürüstan və Qərbi İran Osmanlıya verilir
📌2.Ərdəbil, Xalxal ,Qaracadağ ,Zəncan, Lənkəran başqa Bütün Azərbaycan torpaqları Osmanlıya verilir
📌Bu Səfəvilərin imzaladığı ən ağır şərtli müqavilə olu

@History_aze

TARİX ¹

04 Dec, 16:38


📚SƏFƏVİ - OSMANLI MÜHARİBƏLƏRİNİN BAŞLANMASI 📚

📌II Bəyazid İsmayılı hökmdar kimi tanıyıb dostluq əlaqələri yaradır
📌l Səlimin dövründə münasibətlər korlanır və müharibə başlayır
l Ismayılın tədbirləri:
📌Avropa ilə diplomatik əlaqələr yaradır
📌Əsas diqqəti odlu silah almağa və ticarət əlaqələrinin genişləndirməyə yönəldi
📌Portuqallarla danışıqlar apararaq Hind Okeanı və Hörmüz vasitəsilə odlu silah və artileriya mütəxəssisləri gətirməyə çalışdı
📌Ona görədə portuqtuqalların Hörmüzü tutmasına göz yumdu (1510)
📌1514 ildə ÇALDIRAN döyüşündə Osmanllar qalib gəldi
📌Osmanlılar Mosula qədərki Şərqi və Cənub şərqi Anadolunu tutdu
📌Cənub şərqi Qafqazda geniş ərazilər ələ keçirdi

I Təhmasibin hakimiyyəti dövrü (1524-1576)
Sultan Süleymanın Azərbaycana l yürüşü (1534)

📌 1534 ildə Təhmasibin Xorasanda özbəklərlə müharibəsindən istifadə edən I Süleyman Azərbaycana yürüş edir
🖇 l Təhmasib YANDIRILMIŞ TORPAQ TAKTİKASINDAN istifadə edir
🖇Osmanlılar Təbrizi ələ keçirsələrdə tərk etməyə məcbur olurlar
🖇Osmanlılar geri dönərkən BAĞDADLA birlikdə ƏRƏB İRAQINI tutdu

Sultan Süleymanın Azərbaycanına ll yürüşü (1535)
📌l Təhmasib hərbi strateji tədbirlər görür
📌əhali Təbrizdən köçürülür
📌əkin sahələri yandırılır suvarma sistemləri dağıdılır
📌Sultan Təbrizi tutsada yenədə aclıq ,səfalət, orduda yayılan taun xəstəliyi səbəbindən Azərbaycanı tərk etdi

Sultan Süleymanın Azərbaycanına lll yürüşü (1548)
📌Bu yürüş Əlqas Mirzənin təhriki ilə baş vermişdir
📌Təhmasib yenə yandırılmış torpaq taktikasından istifadə edir
📌l Süleyman yenə Təbrizi tutsada tərk edir
📌Əlqas Mirzə isə tutularaq edam edildi

Sultan Süleymanın Azərbaycana IV yürüşü (1554)
📌Təhmasib yandırılmış torpaq taktikasından istifadə edir
📌İrəvan Naxçıvan Qarabağ bölgələri boşaldılır
📌BUĞURD qalası uğrunda döyüşdə osmanlılar məğlub oldu
📌I Süleyman Naxçıvanı tutaraq yandırsada geri çəkilir
📌müqavilə bağlamağa məcbur olur

Amasiya sülhünün şərtləri (1555)

📌Bütün Azərbaycan və Şərqi Gürcüstan Səfəvilərə
📌Qərbi Gürcüstan Bağdadda daxil olmaqla Ərəb İraqı Osmanlılara qaldı

📚1555 ildə paytaxtı Qəzvinə köçürülür

📌1538 ildə I Təhmasib Şirvana yürüş edərək onun müstəqilliyinə son qoyur
📌Əlqas Mirzə ilk bəylərbəyi olur

📌1551 ildə Şəkinində müstəqilliyinə son qoyulur.
📌Toygün bəy Qacar Şəkinin ilk hakimi olur
📌Beləliklə Bütün Azərbaycan vahid dövlət halında birləşdi

@History_aze

TARİX ¹

04 Dec, 16:37


SƏFƏVİ DÖVLƏTİNİN YARANMASI

Mərkəzləşmiş dövlətin yaranması
📌1501 il ŞƏRUR döyüşündə İsmayıl qalib gəldi
📌Ağqoyunlu dövlətinin birinci qolu süqut etdi
📌İsmayıl Təbrizə daxil olur və özünü şah elan edir
📌beləliklə Səfəvi dövləti yarandı
📌1503 ildə Almabulağı döyüşündə Fars və Əcəm İraqının hakimi Muradı məğlub edir
📌beləliklə Ağqoyunlu dövləti süqut etdi

İmperatorluğa çevrilməsi
📌1507- 1508 illərdə Ərəb İraqı, Diyarbəkirdən Xorasana qədər ərazilər Səfəvi dövlətinə birləşdirildi
📌1510 Dərbənd tutulur Dağıstan tabe edilir
📌1510 ildə MƏRV döyüşündə Şeybani xan məğlub olur
📌Bütün Xorasan ələ keçirilir
📌bu qələbə ilə dövlət İMPERİYAYA çevrilir
📌Şah İsmayılın dövründə Azərbaycan torpaqlarının əksər hissəsi vahid dövlət halında birləşdi

Siyasi sistemi və inzibati quruluş
📌mərkəzləşmiş dövlət qurulmuşdur
📌teokratik xüsusiyyəti ilə seçilirdi
📌Inzibati cəhətdən BƏYLƏRBƏYİ - MAHAL - ŞƏHƏR - KƏND bölünürdü
📌ilk vaxtlar Qarabağ və Təbriz bəylərbəyi yaradılır
XVll əsrin ll yarısından 4 bəylərbəyi yaradılır:
📌Şirvan - mərkəzi Şamaxı
📌Qarabağ- Gəncə
📌Təbriz - Təbriz
📌Çuxursəd - Irəvan

@History_aze

TARİX ¹

04 Dec, 08:09


🌹Mirzə Ələkbər Sabir🌹

         ✍️Yaradıcılığı
🍁Yalnız əruz vəzinində yazıb - yaratmışdır.
🍁Əsərləri lirik, epik və satirik üslubdadır.
🍁Həm nəzmlə, həm də nəsrlə əsərlər yazmışdır.
🍁Təxəllüsləri : "Hophop", "Çuvalduz"və"Nizədar"
🍁İlk şeiri 1903-cü ildə "Şərqi - Rus" qəzetində çap olunmuşdur.
🍁Şeirlərində müəllimi S.Ə. Şirvaninin təsiri güclüdür.
🍁Ədəbiyyatımızda süjetli satirik şeirin ilk yaradıcısıdır.
🍁Milli satirik şeirimizə gətirdiyi janrlar:
1. taziyanə
2.qırmanc
3.bəhri-təvil
4.sual - cavab
5. satirik marş...
🍁Lirika baxımından şeirlərini üç qismə bölmək olar :
1. Klassik üslubda
2. İctimai - siyasi
3. Uşaq şeirləri.
🍁İlk şeirlərini klassik ənənələr əsasında yazmışdır.
🍁Türk-müsəlman dünyasında satirik şeirin qüdrətli nümayəndəsidir.
🍁Satirik şeirinin çap olunduğu ilk mətbuat orqanı :"Molla Nəsrəddin" jurnalı
🍁Bədii yaradıcılığının əsasını təşkil edirdi : Vətən, millət, hürriyyət, istiqbal kimi motivlər
🍁 Qəzəlləri:
1." Var"
2."İstəsən könlüm kimi zülfü pərişan olmasın"
3."Ey dil, amandı, sirrimi biganə bilməsin".
🍁İctimai-siyasi şeirləri: 1."Beynəlmiləl"
2."Fəxriyyə"
3. "Ruhum"
4."Səttarxana"...
🍁Uşaq şeirləri :
1."Uşaq və buz"
2."Yaz günləri"
3."Ağacların bəhsi"
4."Cütcü"
5. "Yalançı çoban"...
🍁 Mənzum hekayələri:
1."Camış və sel"
2. "Molla Nəsrəddin və oğru"
3. "İsgəndər və fəqir"..
🍁 Alleqorik şeiri :" Ağacların bəhsi "
🍁Təmsilləri:
1." Hörümçək və ipəkqurdu"
2. "Qarğa və tülkü" ...
🍁İ. A. Krılovun eyniadlı təmsilinin motivləri əsasında yazdığı təmsili :
"Qarğa və tülkü"
🍁Firdovsinin "Şahnamə" dastanında bir parçanı Azərbaycan dilinə tərcümə etmişdir.
🍁Satiralarının əsas mövzusu :             1.Sosial - siyasi çətinliklər
2. Xalqın mədəni və ictimai geriliyi
3. Mövhumat və cəhalət
4. Qadın azadlığı
🍁Mövhumat və geriliyin tənqid olduğu satiralar :
1." Ayrılma"
2."Pah atonnan, nə ağır yatdı bu oğlan, ölübə?"
3."Bizə nə", "Kim nə deyər bizdə olan qeyrətə"
4."Qoyma gəldi"
5."Adəmi adəm eyləyən paradır"...
🍁 Maarifçi satirik şeirləri :
1."Uşaqdır"
2."Uçitellər"
3."Müəllimlər szeydi" 4."Oxutmuram, əl çəkin"
5. "Ürəfa marşı" ...
🍁Milli duyğuların, azadlıq eşqinin daha dərin əksini tapdığı şeirləri :
1."Dindirir əsr bizi"
2."Millət şərqisi"
3."Ürəfa marşı"
4. "İstiqbal bizimdir" 5."İstiqlalımız lağlağadır"
6."Kim nə deyər bizdə olan qeyrətə"
7."Ey dilbəri - hürriyyət"
8. "Amalımız, əfkarımız  ifnayi- vətəndir" ...
🍁 Cənubi Azərbaycandakı milli - adlıq hərəkatına aid yazdığı şeirləri :
1."İran özümündür"
2."Satıram"
3. "Doğrudan da, Məmdəli, qeyrət halal olsun sənə"
4." Nədir, ayə, yenə üsyanları iranlıların"
5."Avropada Məmdəlinin eşqbazlığı"...
🍁 Dialoqa ən mükəmməl nümunə olan satirik şeiri :"Əhvalpürsanlıq"

@edebiyyattest

TARİX ¹

03 Dec, 17:35


AZƏRBAYCAN ATABƏYLƏR DÖVLƏTİ

📌İraq Səlcuq Sultanlığının tənəzzülü nəticəsində İRAQ SƏLCUQ SULTANLIĞI yarandı

📌ŞƏMSƏDDİN ELDƏNİZ:

🖇II Toğrulun sarayında əmir rütbəsi almışdı
🖇ll Toğrulun oğlu ARSLAN ŞAHIN atabəyi təyin edilir
🖇1136 ildə Eldənizlər dövləti yaratdı
🖇paytaxtı Naxçıvan idi
📌 1160 ildə Şəmsəddin Eldəniz:
🖇Böyük Atabəy titulu aldı
🖇Oğulluğu Arslan şahı sultan elan edir və Iraq Səlcuq sultanlığını idarə etməyə başladı
📌Eldəniz dövləti möhkəmləndirmək üçün :
🖇Güclü suvari ordu (50 minlik daimi atlı qoşun) yaratdı
🖇Əmirlərin və iri feodalların hakimiyyəti məhdudlaşdırdı
📌1139 ildə zərzələdən istifadə edən Gürcü çarı l Demetre Gəncəyə hücüm edib qarət etdi və GƏNCƏ QALA QSPILARINI qənimət kimi aparır
📌1161 il lll Georgi Ani şəhərini ələ keçirdi
📌1163 ildə Naxçıvan döyüşündə Ill Georgi məğlub edildi
📌1175 ildə Eldənizlərin Gürcüstana hücumu nəticəsində Gürcülər Anı və digər torpaqlara olan IDDİALARINDAN ƏL ÇƏKDİLƏR

MƏHƏMMƏD CAHAN PƏHLAVANIN HAKİMİYYƏTİ DÖVRÜ

📌Ill Toğrulun atabəyi idi
📌Paytaxtı Həmədana köçürür (1175)
📌Təbrizi Ağsunqurilərin əlindən alır
📌Azərbaycanın idarəsini qardaşı QIZIL ARSLANA tapşırır
📌Oğlu Əbu Bəkrin atabəyi təyin edir
📌Müstəqilliyə can atan Səlcuq əmirlərinin müqavimətini qırır
📌dövlət vəzifələrinə ən yaxın adamlarını qoyur
📌Dövləti möhkəmləndirmək üçün:
🖇50 minlik daimi nizamı ordu yaradır
🖇öz tərəfdarlarına iqta paylayır

QIZIL ARSLANIN HAKİMİYYƏTI DÖVRÜ: (1186-1191)

🖇Feodalların və saray müxalifətinin etirazı ilə rastlaşdı
🖇1190 ildə Həmədan döyüşündə lll Toğrulu məğlub etdi
🖇Şirvana yürüş edib l Axsitanı tabe etdi
🖇1191 ildə özünü sultan elan edir
🖇1191 ildə sui qəsd nəticəsində öldürülür

ƏBU BƏKRİN HAKİMİYYƏTI DÖVRÜ:(1191-1210)

📌dövlət tənəzzülə başladı
📌1194 ildə Xarəzmşah TƏKƏŞ Xorasan Rey Həmədanı tutur
📌1197 ildə Xarəzmşahlar HƏMƏDAN döyüşündə məğlub oldu
📌Gürcülərin dağıdıcı basqınları olur
📌qardaşları ilə mübarizədə dövlət zəiflədi
📌1210 ildə gürcü-erməni qoşunları hücum etdi

ÖZBƏYİN HAKİMİYYƏTİ DÖVRÜ (1210-1225)

📌gürcü və monqolların hücumuna məruz qalıb
📌1225 ildə Xarəzmşah Cəlaləddinin hücumu nəticəsində dövlət süqut etdi

@Hisyory_aze

TARİX ¹

02 Dec, 19:52


🌹Şah İsmayıl Xətai 🌹


📝Ş.İ.Xətai 1487-1524 cü illərdə yaşamışdır
Xətainin anası Aləmşahbəyim, Ağ qoyunlu hökümdarı Uzun Həsənin qızı idi

🔆Ş.İ.Xətai hökümdar şairlərdəndi.Vaxtının çoxunu dövlət işlərinə həsr etsəde,bədi yaradıcılığa həmişə diqqət yetirmişdir

Xətai ana dilində,doğma türkcəmizdə yazmağa üstünlük vermişdir

💫Ana dilində yazdığı,,Divanı"ı ,"Nəsihətnamə","Dəhnamə"məsnəviləri məlumdur

Xətainin sülfi görüşlərini ifadə edən şerləridə az deyildir
Sülfi isən alıb satma
Halalına haram qatma
Yolun əyrisinin get
Doğru yola nəzər et

💕Şairin yaradıcılığında məhəbbətin tərənümünə həsr olunan şerlər mühüm yer tutur
Şairin fikrincə həqiqi məhəbbət insanı kamiləşdirir,nəcib,xeyirxah və saf əxlaq sahibi edir

📌Xətainin ən iri həcmli poeması ,,Dəhnamə" di
Xətai Dəhnamə adlı pemasını tamamlayanda on doqquz yaşı var idi.

Poemada insan obrazları ilə yanaşı,Səba,Huş,Ah,göz yaşı yaradılmışdır
Poemada,,Əruz " vəzinin həcəz bəhrində qəhəmə alınmışdı

Məf Ülü məfA ilün fə Ulitin vətəfilədə yazılmışdı

💫Xətai şifahi xalq ədəbiyyatında,qoşma,gəraylı, bağlayıci janırlarında əsərlər yazmışdır

🖤Ş.İ.Xətai 37 yaşında dünyasını dəyişmişdir🖤

@azdilitesti

TARİX ¹

02 Dec, 18:56


💫Orta dövr Azərbaycan Ədəbiyyatı Qeydləri:💫

1. Bu dövrdə sufizm bədii fikirdə əsas yer tutur.
2. Ana dilli ədəbiyyatın təşəkkül tarixi XIII əsr.
3. Ana dilində qəzəl ilk dəfə--Şeyx Səfi, İzəddin Həsənoğlu
4. İlk ana dilində poema "Dastani-Əhməd Hərami" müəllifi bəlli deyil.
5. Qul Əlinin "Qisseyi-Yusif" ana dilində epik əsər.

6.🔷Züfüqar Şirvani--> poliqlot şairdir, 6 dil bilir, fars dilində divan müəllifidir.

🔵Qeyd: Şeyx Səfi şeirləri İrfani fəlsəfi məzmunu ilə Zülfüqar Şirvaninin şeirləri isə dünyəvi real məhəbbət tərənnümü ilə seçilir. İzəddin Həsənoğlu şeirlərində dərin ictimai fikir, sufi-mistik, ideya obrazlar var.

7.🔷İzəddin Həsənoğlu Fars dilində divan yazmışdır, Türkcə Farsca qəzəl yazmışdır.
♦️"Apardı könlümü" qəzəli ana dilindədir, məhəbbət mövzusundadır, düzlük sədaqət təbliğ olunur, riyakarlıq isə pislənir. Bu qəzəldə insanlar 2 yerə bölünür : sadiqlər, sadiq olmayanlar.

8.🔷Qazi Bürhanəddin xıv əsr tuyuq janrının əsasını qoyub.
Tuyuqlarının mövzusu: qəhrəmanlıq, əyilməzlik.
Ana dilində divan yazıb.

9. Suli Fəqih və Mustafa Zərir "Yusif və Züleyxa" yazılmışdır, nəzm şəkilindədir, poemadır, Quran motivləri əsasında yazılıb.

10. Nizami Gəncəvinin davamçıları:
●Marağalı Övhədi: "Cami Cəm" və "Dəhnamə"
●Arif Ərdəbilli: "Fərhadnamə"
●Əssar Təbrizi: "Mehr və Müştəri" 🔛ORTAQ CƏHƏTLƏRİ FARS DİLİNDƏ YAZIBLAR, EPİK NÖVDƏ YAZIBLAR.


11.
●Cahan Şah Həqiqi
●Nemətullah Kişvəri
●Həqiqi ↕️
ORTAQ CƏHƏTLƏRİ: xv-xvı Ana dilində yazıblar.


12. Aşıq Qurbani xvı qoşma və gərayılı yazıb "Bənövşə" qoşması təbiət mövzuludur.

@edebiyyattest

TARİX ¹

02 Dec, 17:13


📕 Ədəbiyyat
📙 Test Toplusu
📚TAİM
🎓 Abituriyent
📗 MİQ
📙 Sertifikasiya
📔 Hazırlaşanlar üçün


https://t.me/Pdf_ler_N1

TARİX ¹

22 Nov, 10:08


📜ATROPATENA DÖVLƏTİ📜


📜e.ə 321 - ci ildə Perdikkinin ölümündən sonra Atropatena dövləti yarandı
📜ƏRAZİSİ: Cənubi Azərbaycan və Azərbaycan Respublikasının bəzi cənub rayonları
📜Ərazisində türksoylu Maq, müq, kaspi ,kadusi və matay tayfaları yaşayırdı
📜e.ə l V əsrdə Azərbaycan ərazisində vahid türk xalqı yaranmağa başladı

ARTABAZANın hakimiyyəti dövrü:

📜e.ə 223 cü ildə Selevki hökmdarının hücumuna məruz qaldı
📜Müharibəyə hazır olmadığı üçün təslim olub asılılığı qəbul etdi
📜e.ə 190 cı ildə Roma ilə Selevki arasında baş verən MAQNEZİYA döyüşündə Selevkilər məğlub oldu.
📜Selevkilər parçalandı
📜Atropatena yenidən müstəqil oldu
📜e.ə ll əsrdə Ön Asiyada ağalıq uğrunda Roma və Parfiya rəqabət aparırdı
📜Parfiya və Atropatena Romaya qarşı bir biri ilə yaxınlaşırlar
📜e.ə l əsrin l yarısında Roma sərkərdəsi Lukull və Pompeyin yürüşü nəticəsində:
🖇Atropatena Romadan asılı vəziyyətə düşür
🖇Atropatena müstəqilliyini qoruyub saxlayır və yerli hökmdarlar tərəfindən idarə olunurdu
📜e.ə 53 cü ildə KARRA döyüşündə :
🖇Krassın başçılıq etdiyi Roma ordusu məğlub olur
🖇Parfiya ordusunda Atropatena döyüşçüləri fərqlənirdi
📜e.ə 38 ci ildə Antoni Parfiyanl məğlub edir
📜e.ə 36 cı ildə Fraaspa döyüşündə:
🖇Romalılar şəhəri tuta bilmir və geri çəkilir
🖇Atropatena hökmdarı ARTABAZD qələbə münasibətilə bayram keçirir
🖇Roma bayraqlarını xalqa nümayiş etdirir
📜Parfiyanın Atropatenanı tabe etməyə çalışdığı üçün Artabazd:
🖇Müstəqilliyini qorumaq üçün Roma ilə yaxınlaşır
🖇oğlu ATİOBARZANI Romaya göndərir və orada 10 il yaşayır

📜e.ə 20 ci ildə hakimiyyətə Oktavian Avqustun köməyi ilə Ariobarzan gəlir
📜Ona Kiçik Asiyada yaşayan ermənilər üzərində hakimiyyət verir
📜Roma Atropatenaya Asiyadakı əsas müttəfiqi kimi baxırdı
📜eramızın 20 ci ilində sonuncu Atropatena hökmdarı ARİOVAST vəfat edir
📜Atropatena Parfiyadan asılı vəziyyətə düşür

Təsərrüfatı və dini görüşləri:

📜Ölkədə yetişdirilən atları "Səma atları " adlandırırdılar
📜Ticarətdə Makedoniyalı İsgəndərin adına kəsilmiş pullardan istifadə edirdilər
📜Nefti "Midiya yağı" adlandırırdılar

📜Ellin mədəniyyətinin Atropatena mədəniyyətinə təsirini göstərir :
🖇yunan tanrılarına sitayiş
🖇Atropatenada KERİFTO məbədinin inşası
🖇tikintidə kirəmitdən istifadə edilməs


@History_aze

TARİX ¹

19 Nov, 17:01


AZƏRBAYCAN SƏLCUQLARIN HAKİMİYYƏTİ ALTINDA


📌Oğuz türklərinin QINIQ boyundan olublar
📌 X əsrdə İslamı qəbul ediblər
📌XI əsrin əvvəllərində Xorasanda məskunlaşdşlar
📌Qəznəvilər tərəfindən sıxışdırılan türklər qərbə köç etdilər
📌1015 ildə ÇAĞRI BƏY Bizansa kəşfiyyat yürüşü etdi
📌Yürüş zamanı Van gölü hövzəsini tutub Naxçıvan və ətrafındakı torpaqları təhlükəsizliyini təmin etdilər

TOĞRULUN HAKİMİYYƏTİ DÖVRÜ :

📌1038 ci ildə Toğrul paytaxtı Nişapur olan dövlət yaratdı
📌1040 cı ildə Dəndənəkan döyüşündə Qəznəvilərə qalib gəldilər və sonra:

📌Toğrul sultan elan olundu
📌Mərv qurultayında şərqə və qərbə yürüş qərara alındı
📌1043 cü ildə Paytaxt Rey şəhərinə köçürüldü
📌1048 ci ildə Şəddadilərlə birlikdə Bizans erməni gürcüləri məğlub etdilər
📌1054 cü ildə Rəvvadilər tabe edildi
📌Şəddadilərlə ittifaq bağladılar

📌KUTALMIŞ- Xəzərin cənubunu tabe edib Arana daxil oldu.Şəddadilərlə Bizansa qarşı əməliyyata başladı

📌 İbrahim Yınal  - Qərbi Iranla birlikdə Azərbaycanınbəzi hissəsini tabe edib Dəclə sahilinə çıxdı

ALPARSLANIN HAKİMİYYƏTİ DÖVRÜ:

📌 Qaratəkin 1066 cı ildə Şirvanşahları tabe etdi
📌 l Fəriburz şah titulundan məhrum edildi
📌Bununlada Azərbaycanın Səlcuq imperiyasının tərkibinə qatılması başa çatdı
📌1071 ci ildə MALAZGİRD döyüşündə Bizans məğlub oldu
1072 ci ildə Qaraxanlı üzərinə yürüş edərkən sui qəsd nəticəsində öldürülür

SULTAN MƏLİKŞAHIN DÖVRÜ:

📌1088 ci ildə Şəddadilər süqut etdi
📌Dövlətin ən güclü dövrlərini yaşayırdı
📌Cahan hökmdarı adlanırdı
📌Onun və vəziri Nizamülmülkün ölümündən sonra dövlət zəiflədi
📌Sonuncu sultan Sultan Səncərin dövründə 1157-ci ildə dövlət atabəyliklərə parçalandı



@History_aze

TARİX ¹

17 Nov, 04:57


Yeni tədris ilində sizə lazım olacaq kanallardan faydalanmaq üçün seçim edin, qoşulun və imtahanlarınıza ödənişsiz hazırlaşın ⤵️

TARİX ¹

13 Nov, 16:57


Yeni tədris ilində sizə lazım olacaq kanallardan faydalanmaq üçün seçim edin və ən keyfiyyətli kanallara qatılaraq imtahanlarınıza pulsuz hazırlaşın

TARİX ¹

07 Nov, 16:57


2024-2025 tədris ilində sizlərə lazım olacaq kanallardan ödənişsiz yararlanmaq üçün seçim edin və ən faydalı kanallara abunə olun ⤵️

TARİX ¹

02 Nov, 17:23


🇦🇿 Azərbaycan dili
🎓 Buraxılış imtahanına
📒 Hazırlaşanlar üçün
📝 75 Sınaq
📑 150 Mətn
📚 2250 Sual
📔 Sınaq Toplusu
© Güvən Nəşir
📆2024-ci il


https://t.me/Pdf_ler_N1

TARİX ¹

01 Nov, 09:18


📌 Hörmətli müəllimlər və kanal sahibləri

📍Ümumi kütləsi 130 minə yaxın olan Telgram kanalımızda reklam🔽🔽
✔️   Kiçik abunəli elmi kanallar, Hazırlıq  və İş elanınızı paylaşmaq istəyirsiz tam ünvanındasınız.

✔️  Abituriyent hazırlığı üçün elanlar.
✔️  Kurs elanları və digər reklamlar.

Reklam Paylaşılacaq Telegram
kanallarımız
🔽🔽
1.
https://t.me/Pdf_ler_N1
2.
https://t.me/PDFler_N1 (arxiv)
3.
https://t.me/Tarix_Miq_Sertifkasiya
4.
https://t.me/History_aze
5.
https://t.me/azdilitesti
6.
https://t.me/edebiyyattest


📌 Altı kanalda paylaşılacaq  reklamın qiymətləri 🔽🔽
✔️ 4 saat - 10 Azn  ( Reklam paylaşıldığı müddət ərzində 1 saat fərdi, qalan saatlarda isə sabitdə qalır)
✔️ 10 saat -  20 azn ( Reklam paylaşıldığı müddət ərzində 2 saat fərdi, qalan saatlarda isə sabitdə qalır. )
✔️  24 saat - 30 azn ( Reklam paylaşıldığı müddət ərzində 3 saat fərdi, qalan saatlarda isə sabitdə qalır.)

Qeyd :  Hər fənnə aid 60 qədər, 50 mindən çox kütləsi olan
📱 Vatsap qruplarımızda da, iş və təhsilə dair reklamlarınızı paylaşa bilərik.




Reklamla bağlı Daha ətraflı məlumat üçün
🔽

@Dreamer_888

TARİX ¹

25 Oct, 15:01


📌 Tarix fənnini öyrənməkdə çətinlik çəkirsiz? Bizi seçməklə  tarixi asan, yadda qalan metodla öyrənmək imkanından yararlana bilərsiniz!🔽🔽


✔️MİQ/Sertifikasiya
✔️Abituriyent
✔️Təkmilləşdirmə
✔️Hər dərsin izahı
✔️Dərs sonrası bütün qeydlər
✔️Səsli izahlar
✔️Müəllimin özünə məxsus sınaqlar
✔️Qrupda hər kəsə fərdi yanaşma

😮Qrupumuza qoşulanlar qəbul imtahanın sonuna qədər endirimli şəkildə hazırlaşacaqlar.
Müəllim:👩🏼‍🏫 Aysel Hacıəhmədli
Əlaqə:
📞 +994503408058

Whatsapp:
https://chat.whatsapp.com/DFqBeGgP1efBaL2IPaSoRc
Telegram:
https://t.me/tarixaysel
İnstagram:
https://www.instagram.com/tarixaysel?igsh=MWRrbTM1Ym9tczZxaw==

TARİX ¹

24 Oct, 16:57


Yeni tədris ilində sizə lazım olacaq kanallardan faydalanmaq üçün seçim edin və ən keyfiyyətli kanallara qatılaraq imtahanlarınıza pulsuz hazırlaşın

TARİX ¹

13 Oct, 18:04


🇬🇧 İngilis Dili
📔 Lüğət
© Zirvə yayımları
📚 Abituriyentlər
📘 Üçün Vəsait
🗓 2022-ci il


https://t.me/Pdf_ler_N1

TARİX ¹

28 Sep, 09:13


Tərtib etdi: Həsənova Sona

TARİX ¹

27 Sep, 04:51


ALLAH bütün şəhidlərimizə rəhmət etsin, Qazilərimizə Şəfa versin.🙇🏻‍♂️

TARİX ¹

25 Sep, 19:35


QƏDİM YUNANISTAN


Şimali Yunanıstan- Fessaliya
Orta Yunanıstan - Attika
Cənubi Yunanıstan(Peleponnes)- Messeniya Lakonika
Avropada ən qədim dövlət- e.ə lll-ll minilliklərdə Krit dövləti olmuşdur
e.ə ll min ortalarında Vülkan püskürməsi nəticəsində süquta uğradı
Mikena mədəniyyətinə aiddir:
📌Akropol və qalalar ucaltmışlar
📌Sərdabələr tikmişlər
📌 Qızıl maska tuncdan silahlar hazırlamışlar
📌e.ə ll minilliyin sonunda dori tayfaları tərəfindən məhv edilib
e.ə Xl-lX əsrlərdə erkən Polislər yarandı
e.əVlll-Vll əsrlərdə polislər şəhər dövlətə çevrilmişdir

📍Afina şəhər dövləti

Demos-azad əhali
Aristokratlar- adlı sanlı adamlar
Afinada e.ə Vlll əsrdə Aristokratlar Attikanın bütün əhalisini özlərinə tabe etdilər
Aqora - bazar meydanı
Amfora - gil küplər
e.ə Vll əsrdə Afinada ilk metal pul(gümüş) kəsildi
e.ə Vll əsrdə Ağsaqqallar şurası:

📌Afinada bütün məsələləri həll edirdi
📌Ali siyasi və məhkəmə hakimiyyəti
📌Aristokratlardan vəzifəyə şəxslər təyin edirdi

Drakon qanunları - e.ə Vll (e.ə 621)il

Solon islahatlarına aiddir:
📌demosun üsyana qalxmasından qorxduqları üçün Aristokratlar güzəştə getdilər
📌E.ə 594 ildə keçirilib
📌kəndlilərin borcları ləğv edildi
📌borca görə qul edilənlər azad edildi və gələcəkdə borca görə qul etmək qadağan olundu
📌Bütün kişilər vətəndaşlıq hüququ aldılar

e.ə Vl əsrin sonu - Strateqlər seçilməyə başladı
Perikl strateqliyi- e.ə 443 -428 illər
bu dövrdə yoxsullar bütün vəzifələri tuta bilrdilər və buna görə əməkhaqqı alırdılar
Quldarlıq demokratiyası

📍Sparta

e.ə ll minilliyin sonunda dorilər lakonikanı tutub Sparta şəhərini salıb dövlət yaratdılar
İdarəetmənin əsaslarını Likurq müəyyənləşdirirdi
30 nəfər ağsaqqaldan ibarət hakimiyyət orqanı idi
hilot - qul
ordu quruluşu - falanqa

📌Yunan İran müharibəsi

e.ə 500 - 449 illər
Marafon döyüşü -e.ə 490 .Yunanlar qalib gəldi
Fermopil döyüşü - e.ə 480 .Əhəməni qalib
Salamin döyüşü - e ə 480 yunan qalib
Plateya döyüşü - e ə 479 yunan qalib

📌Mədəniyyət

Yunan əlifbası- e.ə lX əsr
ilk olimpiya oyunları - e ə 776 il
e.ə Vl- e ə V əsrdə ilk teatrlar yarandı
Esxil- Zəncirlənmiş Promotey
Yunan elminin mərkəzi- e.ə Vll -Vl əsrdə Milet və İoniya
e.ə. V əsrdə Afina olmuşdur.


T.Y.U.


@History_aze

TARİX ¹

23 Sep, 20:24


Aşina soyuna mənsub olan dövlətlər:
Göytürk
Xəzər
Sacilər
Qaraxanlı

TARİX ¹

21 Sep, 22:22


Səfəvilər dövləti bu hökmdarların dövründə Şeybanilərlə mübarizə aparmışdılar:
Şah l İsmayıl
Şah l Təhmasib
Şah l Abbas
Məhəmməd Xudabəndə

TARİX ¹

18 Sep, 19:58


Allah rəhmət eləsin, Şəhidlərimizə 🙏🇦🇿