لیست بسیار خوب و سریعی است از برخی نفایس کتابخانه های مختلف.
https://t.me/h_m_Borujerdi
https://t.me/h_m_Borujerdi
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
@h_m_borujerdi
يادداشت های سید حسن موسوی بروجردی در زمینۀ نسخه شناسی، کتاب شناسی و تاریخ شیعه...
ابتدای کانال: t.me/h_m_Borujerdi/1
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی) (Persian)
به کانال تلگرامی میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی) خوش آمدید! این کانال با نام کاربری h_m_borujerdi تاسیس شده است و شامل یادداشت های سید حسن موسوی بروجردی در زمینه نسخه شناسی، کتاب شناسی و تاریخ شیعه می باشد. اگر علاقه مند به مطالعه و بررسی متون مربوط به این حوزه ها هستید، این کانال برای شما مناسب است. سید حسن موسوی بروجردی با تجربه و دانش بالای خود، به بررسی موضوعات مختلف از جمله نسخه شناسی کتب مقدس و تاریخ شیعه می پردازد. از ابتدای کانال می توانید با مطالب جذاب و الهام بخشی که ارائه شده است، آشنا شوید. برای عضویت در این کانال و به روز ماندن با یادداشت های سید حسن موسوی بروجردی، به آدرس t.me/h_m_Borujerdi/1 مراجعه فرمایید.
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
19 Dec, 06:34
رد روایت ساخت نخستین گنبد مشهد امام علی (ع) به دست هارون الرشید
چکیده: در شماری از متون قدیمی و جدید ادعا شده است که نخستین ساختمان حرم مطهر امام علی (ع)، گنبدی بود که به دستور هارون الرشید خلیفه عباسی روی قبر ایشان ساخته شد. در این مقاله ضمن ارائه پیشینه‌ای از این نگاشته‌ها، ادعای فوق با رویکرد انتقادی بررسی شده است و نشان می‌دهد که چنین روایتی اصالت و اعتبار تاریخی ندارد. افزون بر این از شواهد تاریخی کهن برمی‌آید که نخستین ساختمان حرم علوی، حدود یکصد سال پس از هارون، به دست داعیان علوی زیدی طبرستان ساخته شده است.
✍️ #احمد_خامه_یار
منتشر شده در: فصلنامه فرهنگ زیارت، ش47، تابستان 1400، ص85-93.
لینک متن کامل مقاله:
https://ganjineh.kateban.com/post/5161
#نجف #امام_علی #آستان_علوی #عتبات_عالیات #تاریخ_اسلام
https://t.me/ganjineh_channel
چکیده: در شماری از متون قدیمی و جدید ادعا شده است که نخستین ساختمان حرم مطهر امام علی (ع)، گنبدی بود که به دستور هارون الرشید خلیفه عباسی روی قبر ایشان ساخته شد. در این مقاله ضمن ارائه پیشینه‌ای از این نگاشته‌ها، ادعای فوق با رویکرد انتقادی بررسی شده است و نشان می‌دهد که چنین روایتی اصالت و اعتبار تاریخی ندارد. افزون بر این از شواهد تاریخی کهن برمی‌آید که نخستین ساختمان حرم علوی، حدود یکصد سال پس از هارون، به دست داعیان علوی زیدی طبرستان ساخته شده است.
✍️ #احمد_خامه_یار
منتشر شده در: فصلنامه فرهنگ زیارت، ش47، تابستان 1400، ص85-93.
لینک متن کامل مقاله:
https://ganjineh.kateban.com/post/5161
#نجف #امام_علی #آستان_علوی #عتبات_عالیات #تاریخ_اسلام
https://t.me/ganjineh_channel
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
19 Dec, 06:33
این نکته مهم تاریخی تأییدی است بر نظریه عدم ساخت گنبد نجف به دست هارون الرشید که فاضل ارجمند دکتر احمد خامه یار درباره آن نوشته اند؛ اینجا را بخوانید👇
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
18 Dec, 16:56
«أحاديث منصور بن عمار» (ص415):
«حدثنا أبو بكرٍ محمدُ بنُ إبراهيمَ بنِ عليِّ بنِ عاصمٍ: حدثنا مُسددُ بنُ أبي يوسفَ القُلُوسيُّ بحَرَّانَ وبمصرَ: حدثنا أحمدُ بنُ محمدِ بنِ زيدٍ الرِّياحيُّ: حدثنا منصورُ بنُ عمارٍ، عن ابنِ لَهيعةَ، عن أبي قَبيلٍ قالَ: لمَّا قُتلَ الحسينُ بنُ عليٍّ رضي الله عنهما بُعثَ برأسِهِ إلى يزيدَ، فنَزَلوا في أولِ مرحلةٍ، فجَعَلوا يَشرَبونَ ويَتَحَيَّونَ بالرأسِ، فبينَا هم كذلكَ إذْ خَرجَت عَليهم كَفٌّ مِن الحائطِ ومَعها قلمُ حديدٍ كَتبت سَطراً بدمٍ:
أتَرجُو أُمةٌ قَتلَتْ حُسيناً … شَفاعةَ جَدِّه يومَ الحسابِ
فهَربوا وتَركوا الرأسَ».
«حدثنا أبو بكرٍ محمدُ بنُ إبراهيمَ بنِ عليِّ بنِ عاصمٍ: حدثنا مُسددُ بنُ أبي يوسفَ القُلُوسيُّ بحَرَّانَ وبمصرَ: حدثنا أحمدُ بنُ محمدِ بنِ زيدٍ الرِّياحيُّ: حدثنا منصورُ بنُ عمارٍ، عن ابنِ لَهيعةَ، عن أبي قَبيلٍ قالَ: لمَّا قُتلَ الحسينُ بنُ عليٍّ رضي الله عنهما بُعثَ برأسِهِ إلى يزيدَ، فنَزَلوا في أولِ مرحلةٍ، فجَعَلوا يَشرَبونَ ويَتَحَيَّونَ بالرأسِ، فبينَا هم كذلكَ إذْ خَرجَت عَليهم كَفٌّ مِن الحائطِ ومَعها قلمُ حديدٍ كَتبت سَطراً بدمٍ:
أتَرجُو أُمةٌ قَتلَتْ حُسيناً … شَفاعةَ جَدِّه يومَ الحسابِ
فهَربوا وتَركوا الرأسَ».
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
18 Dec, 16:47
«المنتظم في تاريخ الملوك والأمم» (17/ 151):
«أنبأنا شيخنا أبو بكر بن عبد الباقي، قال: سمعت أبا الغنائم ابن النرسي يقول: ما بالكوفة أحد من أهل السنة والحديث إلا أبيا، وكان يقول: توفي بالكوفة ثلاثمائة وثلاثة عشر رجلا من الصحابة لا يتبيّن قبرُ أحدٍ منهم إلا قبر عليّ عليه السلام، وقال: جاء جعفر بن محمّد، ومحمّد بن عليّ بن الحسين فزارا الموضع من قبر أمير المؤمنين عليّ، ولم يكن إذ ذاك القبر، وما كان إلّا الأرض حتّى جاء محمّد بن زيد الداعي وأظهر القبر.
وقال شيخنا ابن ناصر: ما رأيت مثل أبي الغنائم في ثقته وحفظه، وكان يعرف حديثه بحيث لا يمكن أحدا أن يدخل في حديثه ما ليس منه، وكان من قوام الليل. ومرض ببغداد وانحدر فأدركه أجله بحلّة ابن مزيد يوم السبت سادس عشر شعبان، فحمل إلى الكوفة».
«أنبأنا شيخنا أبو بكر بن عبد الباقي، قال: سمعت أبا الغنائم ابن النرسي يقول: ما بالكوفة أحد من أهل السنة والحديث إلا أبيا، وكان يقول: توفي بالكوفة ثلاثمائة وثلاثة عشر رجلا من الصحابة لا يتبيّن قبرُ أحدٍ منهم إلا قبر عليّ عليه السلام، وقال: جاء جعفر بن محمّد، ومحمّد بن عليّ بن الحسين فزارا الموضع من قبر أمير المؤمنين عليّ، ولم يكن إذ ذاك القبر، وما كان إلّا الأرض حتّى جاء محمّد بن زيد الداعي وأظهر القبر.
وقال شيخنا ابن ناصر: ما رأيت مثل أبي الغنائم في ثقته وحفظه، وكان يعرف حديثه بحيث لا يمكن أحدا أن يدخل في حديثه ما ليس منه، وكان من قوام الليل. ومرض ببغداد وانحدر فأدركه أجله بحلّة ابن مزيد يوم السبت سادس عشر شعبان، فحمل إلى الكوفة».
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
17 Dec, 20:44
ترجمه احمد بن‌موسی بن طاوس برادر سید ابن طاوس و صاحب کتاب بناء المقالة الفاطمیة در کتاب «تاریخ الملک الظاهر» تألیف ابن شدّاد متوفای ۶۸۴
https://t.me/h_m_Borujerdi
https://t.me/h_m_Borujerdi
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
17 Dec, 20:34
ترجمه خواجه نصیر الدین طوسی در کتاب «تاریخ الملک الظاهر» تالیف ابن شدّاد متوفای ۶۸۴ هجری
https://t.me/h_m_Borujerdi
https://t.me/h_m_Borujerdi
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
11 Dec, 11:38
آقایان: دکتر حسین علیزاده، محمد مجتهدی (مدیر کتابخانه)، سید محمد طباطبایی، دکتر مهدی مجتهدی، هادی مکارم، قیس العطار، کمترین
مشهد مقدس
کتابخانه تخصصی امیر المؤمنین علیه السلام
۲۱ / ۹ / ۱۴۰۳
مشهد مقدس
کتابخانه تخصصی امیر المؤمنین علیه السلام
۲۱ / ۹ / ۱۴۰۳
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
11 Dec, 07:27
آیین معرفی و بررسی کتاب
کلمات سید العرب ابی الحسن علی بن ابی طالب صلوات الله علیه
(متنی مهم از فرمایشات امیرالمؤمنین علیه‌السلام که پیش از نهج‌البلاغه تدوین شده و به تازگی نسخه‌ای از آن در کتابخانه سلیمانیه ترکیه کشف شده است.)
تأليف ابوالحسن محمد بن طاهر اشرف جعفری اصفهانی
از دانشمندان بزرگ شیعه در قرن ۴ و ۵ هجری
با سخنرانی
👤استاد سید محمد طباطبائی یزدی
👤استاد سیدحسن موسوی بروجردی
👤استاد قیس بهجت عطار
⏰پنجشنبه ۲۲ آذر ۱۴۰۳ ، ساعت ۹ تا ۱۱ .
🏢مشهد، چهارراه خسروی به سمت چهارراه شهدا، سالن همایش دفتر تبلیغات اسلامی.
🌐 پخش زنده : http://dte.bz/ici
دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی
🔗کتابخانه تخصصی امیرالمومنین علی علیه‌السلام مشهد
🔗انجمن ایرانی تاریخ اسلام، شاخه خراسان
#️⃣ #امیرالمؤمنین #نسخ‌خطی #نوکتاب
کلمات سید العرب ابی الحسن علی بن ابی طالب صلوات الله علیه
(متنی مهم از فرمایشات امیرالمؤمنین علیه‌السلام که پیش از نهج‌البلاغه تدوین شده و به تازگی نسخه‌ای از آن در کتابخانه سلیمانیه ترکیه کشف شده است.)
تأليف ابوالحسن محمد بن طاهر اشرف جعفری اصفهانی
از دانشمندان بزرگ شیعه در قرن ۴ و ۵ هجری
با سخنرانی
👤استاد سید محمد طباطبائی یزدی
👤استاد سیدحسن موسوی بروجردی
👤استاد قیس بهجت عطار
⏰پنجشنبه ۲۲ آذر ۱۴۰۳ ، ساعت ۹ تا ۱۱ .
🏢مشهد، چهارراه خسروی به سمت چهارراه شهدا، سالن همایش دفتر تبلیغات اسلامی.
🌐 پخش زنده : http://dte.bz/ici
دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی
🔗کتابخانه تخصصی امیرالمومنین علی علیه‌السلام مشهد
🔗انجمن ایرانی تاریخ اسلام، شاخه خراسان
#️⃣ #امیرالمؤمنین #نسخ‌خطی #نوکتاب
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
23 Nov, 09:56
فیلمی نادر از مرحوم ایت الله علامه اقا سید محمد علی روضاتی (رحمت الله علیه)
🥀پژوهش‌های‌اصفهان‌شناسی
https://t.me/ALI4asS
🥀پژوهش‌های‌اصفهان‌شناسی
https://t.me/ALI4asS
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
07 Nov, 04:28
#خلاصه
#جلسه_نهم
#استاد_موسوی‌بروجردی
بسم الله الرحمن الرحیم
📍استاد موسوی بروجردی در این جلسه ابتدا مقدمه‌ای پیرامون جایگاه منبع شناسی در علوم مطرح کرده و پس از آن مولفه‌های این بحث را در کار علامه مجلسی نشان دادند.
📍جمله‌ی معروفی است که هرکس اهل تحقیق است اهل تتبع نیست و هرکس اهل تتبع است اهل تحقیق نیست.
👈 متاسفانه این جمله نوعا درست است و کمتر پیش‌می‌آید که کسی دو عنصر تحقیق و تتبع را بتواند جمع کند لکن علامه مجلسی از نوادر افراد است که میان دقت و تتبع جمع کرده بودند.
❇️ چهار رکن یک پژوهش خوب و تطبیق آن در بحارالانوار:
📍 1) انتخاب موضوع و مساله:
🔹 علامه مجلسی مطابق نقل خود بعد از آنکه دانش‌های مختلف را فراگرفتند علم حقیقی را در قرآن و حدیث یافته و سراغ نگارش بحار رفتند:
🖊 فوجدت العلم كله في كتاب الله العزيز الذي لا يَأْتِيهِ الْباطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ لا مِنْ خَلْفِهِ و أخبار أهل بيت الرسالة. علامه مجلسی نیاز زمانه‌ی خود را در نگارش جامع روایی یافته بود و سعی داشت از این رهگذر به اصلاح فرهنگ فاسد آن زمان بپردازد: و لما رأيت الزمان في غاية الفساد و وجدت أكثر أهلها حائدين عما يؤدي إلى الرشاد خشيت أن ترجع عما قليل إلى ما كانت عليه من النسيان و الهجران و خفت أن يتطرق إليها التشتت لعدم مساعدة الدهر الخوان....
📍2) تسلط کافی به دانش مورد بحث
🔸 علامه مجلسی تسلط شگفت‌آوری بر آیات و روایات داشته و در مقدمه بحار نیز از اعمال دقت در نگارش بحار خبر می‌دهد:
🖊 فاخترت الفحص عن أخبار الأئمة الطاهرين الأبرار سلام الله عليهم و أخذت في البحث عنها و أعطيت النظر فيها حقه و أوفيت التدرب فيها حظه
📍 3) ذهن قوی و شیوه های محققانه
📍 4) آشنایی با منابع مساله
🔹 علامه مجلسی در گردآوری احادیث بحار با تلاش فراوان از همه‌ی منابع دست‌یاب حدیث نقل کرده است:
🖊 ثم بعد الإحاطة بالكتب المتداولة المشهورة تتبعت الأصول المعتبرة المهجورة التي تركت في الأعصار المتطاولة و الأزمان المتمادية
📍 از بررسی نسخ کتب حدیثی که در اختیار علامه مجلسی بوده است نشان می‌دهد ایشان کتب حدیثی را چندین بار مقابله کرده است.
🔅 برای نمونه اسامی برخی از کتب و تاریخ مقابله آن چنین است: نهج البلاغه 1072 و 1092 / صحیفه سجادیه 1072 و 1101/ کافی: 1083 و 1076 و 1088 و 1094/ فقیه 1068و 1075 و 1083 و 1088 و 1097 و 1100
❇️ منبع شناسی علوم
📍 منبع شناسی خود یک شاخه علمی است.
👌 مهمترین نکات این دانش که در موضوعات معارفی و تاریخی کاربرد دارد:
▪️1) شناخت کامل از منابع پژوهشی
▫️02) صحت انتساب منبع به مولف
▪️3) اعتبار سنجی مطالب
▫️4) کارکردهای مطالب
▪️5) روشهای دستیابی به مطالب
❇️ منابع علامه مجلسی در بحارالانوار:
🔸 معروف است که علامه مجلسی 365 منبع را در مقدمه بیان کرده است اما با مراجعه به متن بحارالانوار روشن می‌شود که ایشان از بیش از 600 منبع نقل کرده است.
👌 بنابر تحقیق بنده ایشان از 615 منبع نقل بلاواسطه داشته است.
🔹 لازم به ذکر است همه‌ی منابع علامه مجلسی امروزه در اختیار ما نیست.
🔸 کتبی مانند الدرالنضيد في مغازي الإمام الشهيد و نیز کتاب رياض الجنان للشيخ فضل الله بن محمود الفارسي از جمله این منابع است.
🔹 از برخی منابع ایشان هم نسخه موجود است اما چاپ نشده است که نمونه آن کتاب مصباح الانوار است.
❇️ مصادر شیعی بحارالانوار:
🔸 علامه مجلسی در توصیف مصادر شیعی خود می‌فرماید:
🖊 فهذه الكتب هي التي عليها مدار النقل و إن كان من بعضها نادرا و إن أخرجنا من غيرها فنصرح في الكتاب عند إيراد الخبر.
📍در انتهای بحار الانوار علامه مجلسی نامه یکی از شاگردانش را نقل می‌کند که به او متذکر شده است که از برخی کتب نقل نکرده است.
🔹 نگارنده نامه برخلاف تصور مشهور میرزا عبدالله افندی نیست بلکه ملاذوالفقار است.
📍 از برخی شواهد به دست می‌آید علامه مجلسی حتی در سفر نیز نگارش بحار را متوقف نکرده است.
🔅 برای نمونه ایشان پیرامون کتاب عتیق غروی می‌نویسد هنگام تالیف مزار بحارالانوار در نجف اشرف این کتاب را دیده است و گویا این سفر به عتبات در طریق حج بوده است.
❇️ گوناگونی مصادر بحارالانوار
🔸 علامه مجلسی در تالیف بحارالانوار از جمیع اقسام کتب حدیثی، تاریخی، فقهی، لغوی و .... و نیز منابع شیعی، سنی، زیدی و اسماعیلی نقل کرده است.
🔹 علامه مجلسی در توضیح چرایی استفاده از منابع اهل سنت می‌نویسد:
🖊 و أما كتب المخالفين فقد نرجع إليها لتصحيح ألفاظ الخبر و تعيين معانيه..... و شروح أخبارهم كشرح الطيبي على المشكاة و فتح الباري في شرح البخاري لابن حجر و شرح القسطلاني و.... و قد نورد من كتب أخبارهم للرد عليهم أو لبيان مورد التقية أو لتأييد ما روي من طريقنا مثل ما نقلناه عن صحاحهم الستة
ادامه در پیام بعد👇
🔰@emamhadi_qom
#جلسه_نهم
#استاد_موسوی‌بروجردی
بسم الله الرحمن الرحیم
📍استاد موسوی بروجردی در این جلسه ابتدا مقدمه‌ای پیرامون جایگاه منبع شناسی در علوم مطرح کرده و پس از آن مولفه‌های این بحث را در کار علامه مجلسی نشان دادند.
📍جمله‌ی معروفی است که هرکس اهل تحقیق است اهل تتبع نیست و هرکس اهل تتبع است اهل تحقیق نیست.
👈 متاسفانه این جمله نوعا درست است و کمتر پیش‌می‌آید که کسی دو عنصر تحقیق و تتبع را بتواند جمع کند لکن علامه مجلسی از نوادر افراد است که میان دقت و تتبع جمع کرده بودند.
❇️ چهار رکن یک پژوهش خوب و تطبیق آن در بحارالانوار:
📍 1) انتخاب موضوع و مساله:
🔹 علامه مجلسی مطابق نقل خود بعد از آنکه دانش‌های مختلف را فراگرفتند علم حقیقی را در قرآن و حدیث یافته و سراغ نگارش بحار رفتند:
🖊 فوجدت العلم كله في كتاب الله العزيز الذي لا يَأْتِيهِ الْباطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ لا مِنْ خَلْفِهِ و أخبار أهل بيت الرسالة. علامه مجلسی نیاز زمانه‌ی خود را در نگارش جامع روایی یافته بود و سعی داشت از این رهگذر به اصلاح فرهنگ فاسد آن زمان بپردازد: و لما رأيت الزمان في غاية الفساد و وجدت أكثر أهلها حائدين عما يؤدي إلى الرشاد خشيت أن ترجع عما قليل إلى ما كانت عليه من النسيان و الهجران و خفت أن يتطرق إليها التشتت لعدم مساعدة الدهر الخوان....
📍2) تسلط کافی به دانش مورد بحث
🔸 علامه مجلسی تسلط شگفت‌آوری بر آیات و روایات داشته و در مقدمه بحار نیز از اعمال دقت در نگارش بحار خبر می‌دهد:
🖊 فاخترت الفحص عن أخبار الأئمة الطاهرين الأبرار سلام الله عليهم و أخذت في البحث عنها و أعطيت النظر فيها حقه و أوفيت التدرب فيها حظه
📍 3) ذهن قوی و شیوه های محققانه
📍 4) آشنایی با منابع مساله
🔹 علامه مجلسی در گردآوری احادیث بحار با تلاش فراوان از همه‌ی منابع دست‌یاب حدیث نقل کرده است:
🖊 ثم بعد الإحاطة بالكتب المتداولة المشهورة تتبعت الأصول المعتبرة المهجورة التي تركت في الأعصار المتطاولة و الأزمان المتمادية
📍 از بررسی نسخ کتب حدیثی که در اختیار علامه مجلسی بوده است نشان می‌دهد ایشان کتب حدیثی را چندین بار مقابله کرده است.
🔅 برای نمونه اسامی برخی از کتب و تاریخ مقابله آن چنین است: نهج البلاغه 1072 و 1092 / صحیفه سجادیه 1072 و 1101/ کافی: 1083 و 1076 و 1088 و 1094/ فقیه 1068و 1075 و 1083 و 1088 و 1097 و 1100
❇️ منبع شناسی علوم
📍 منبع شناسی خود یک شاخه علمی است.
👌 مهمترین نکات این دانش که در موضوعات معارفی و تاریخی کاربرد دارد:
▪️1) شناخت کامل از منابع پژوهشی
▫️02) صحت انتساب منبع به مولف
▪️3) اعتبار سنجی مطالب
▫️4) کارکردهای مطالب
▪️5) روشهای دستیابی به مطالب
❇️ منابع علامه مجلسی در بحارالانوار:
🔸 معروف است که علامه مجلسی 365 منبع را در مقدمه بیان کرده است اما با مراجعه به متن بحارالانوار روشن می‌شود که ایشان از بیش از 600 منبع نقل کرده است.
👌 بنابر تحقیق بنده ایشان از 615 منبع نقل بلاواسطه داشته است.
🔹 لازم به ذکر است همه‌ی منابع علامه مجلسی امروزه در اختیار ما نیست.
🔸 کتبی مانند الدرالنضيد في مغازي الإمام الشهيد و نیز کتاب رياض الجنان للشيخ فضل الله بن محمود الفارسي از جمله این منابع است.
🔹 از برخی منابع ایشان هم نسخه موجود است اما چاپ نشده است که نمونه آن کتاب مصباح الانوار است.
❇️ مصادر شیعی بحارالانوار:
🔸 علامه مجلسی در توصیف مصادر شیعی خود می‌فرماید:
🖊 فهذه الكتب هي التي عليها مدار النقل و إن كان من بعضها نادرا و إن أخرجنا من غيرها فنصرح في الكتاب عند إيراد الخبر.
📍در انتهای بحار الانوار علامه مجلسی نامه یکی از شاگردانش را نقل می‌کند که به او متذکر شده است که از برخی کتب نقل نکرده است.
🔹 نگارنده نامه برخلاف تصور مشهور میرزا عبدالله افندی نیست بلکه ملاذوالفقار است.
📍 از برخی شواهد به دست می‌آید علامه مجلسی حتی در سفر نیز نگارش بحار را متوقف نکرده است.
🔅 برای نمونه ایشان پیرامون کتاب عتیق غروی می‌نویسد هنگام تالیف مزار بحارالانوار در نجف اشرف این کتاب را دیده است و گویا این سفر به عتبات در طریق حج بوده است.
❇️ گوناگونی مصادر بحارالانوار
🔸 علامه مجلسی در تالیف بحارالانوار از جمیع اقسام کتب حدیثی، تاریخی، فقهی، لغوی و .... و نیز منابع شیعی، سنی، زیدی و اسماعیلی نقل کرده است.
🔹 علامه مجلسی در توضیح چرایی استفاده از منابع اهل سنت می‌نویسد:
🖊 و أما كتب المخالفين فقد نرجع إليها لتصحيح ألفاظ الخبر و تعيين معانيه..... و شروح أخبارهم كشرح الطيبي على المشكاة و فتح الباري في شرح البخاري لابن حجر و شرح القسطلاني و.... و قد نورد من كتب أخبارهم للرد عليهم أو لبيان مورد التقية أو لتأييد ما روي من طريقنا مثل ما نقلناه عن صحاحهم الستة
ادامه در پیام بعد👇
🔰@emamhadi_qom
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
07 Nov, 04:28
📍 برخی از منابع علامه مجلسی منابع شیعی است که مرویات اهل سنت را نقل می‌کند.
🔅 برای نمونه: و كتاب العمدة و كتاب المستدرك و كتاب المناقب كلها في أخبار المخالفين في الإمامة للشيخ أبي الحسين يحيى بن الحسن بن الحسين بن علي بن محمد بن البطريق الأسدي
👈 همچنین: و كتاب طب النبي ص و إن كان أكثر أخباره من طرق المخالفين لكنه مشهور متداول بين علمائنا قال نصير الملة و الدين الطوسي في كتاب آداب المتعلمين و لا بد من أن يتعلم شيئا من الطب و يتبرك بالآثار الواردة في الطب الذي جمعه الشيخ الإمام أبو العباس المستغفري في كتابه المسمى بطب النبي صلی الله علیه و آله
❇️ منابع اعتبار شناسی منابع نزد علامه مجلسی
👌 علامه مجلسی برای وثوق به مصادر خویش گام‌های زیر را طی کرده است
📍الف) اثبات نسبت ها
🔸 برای اثبات نسبت یک کتاب به مولف، علامه مجلسی از راه‌های زیر استفاده کرده است:
👈 تواتر نسبت نسخه‌های کتب به مولف مانند تواتر نسبت نسخ کافی به شیخ کلینی و یا کتاب اقتصاد به شیخ طوسی، انتساب کتاب به مولف در کتب اجازات مانند انتساب کفایه الاثر، استفاده از شواهد تاریخی، استفاده از شواهد درون متنی و استفاده از منابع کتاب شناسی.
📍 در ادامه چند نمونه از بررسی انتساب کتاب به مولف آن در بحار را نقل کرده تا میزان دقت و تسلط ایشان روشن شود:
🔹 1) كتاب مصباح الأنوار في مناقب إمام الأبرار للشيخ هاشم بن محمد و قد ينسب إلى شيخ الطائفة و هو خطأ و كثيرا ما يروي عن الشيخ شاذان بن جبرئيل القمي و هو متأخر عن الشيخ بمراتب
🔸 2) كتاب جامع الأخبار و أخطأ من نسبه إلى الصدوق بل يروي عن الصدوق بخمس وسائط و قد يظن كونه تأليف مؤلف مكارم الأخلاق و يحتمل كونه لعلي بن سعد الخياط لأنه قال الشيخ منتجب الدين في فهرسته الفقيه الصالح أبو الحسن علي بن أبي سعد بن أبي الفرج الخياط عالم ورع واعظ له كتاب الجامع في الأخبار و يظهر من بعض مواضع الكتاب أن اسم مؤلفه محمد بن محمد الشعيري
📍 ب) اعتبارسنجی منابع کتاب
🔹 اول) عدم اعتماد به متن به سبب عدم اعتماد به مولف:
و كتاب طب الأئمة من الكتب المشهورة لكنه ليس في درجة سائر الكتب لجهالة مؤلفه
🔸 دوم) عدم اعتبار متفردات منابع مشکوک
و كتاب صفوة الأخبار و رياض الجنان مشتملان على أخبار غريبة في المناقب و أخرجنا منهما ما وافق أخبار الكتب المعتبرة.
🔹 سوم) نقل اندک از منابع مشکوک
كتابا الملحمة مشهوران لكن لا أعتمد عليهما كثيرا.
🔸 چهارم) عدم اعتماد به مطالب شاذ
و كتاب مشارق الأنوار و كتاب الألفين للحافظ رجب البرسي و لا أعتمد على ما يتفرد بنقله لاشتمال كتابيه على ما يوهم الخبط و الخلط و الارتفاع و إنما أخرجنا منهما ما يوافق الأخبار المأخوذة من الأصول المعتبرة.
🔹 پنجم) ارزیابی متن منابع
و كتاب مصباح الشريعة فيه بعض ما يريب اللبيب الماهر و أسلوبه لا يشبه سائر كلمات الأئمة و آثارهم و روى الشيخ في مجالسه بعض أخباره هكذا أخبرنا جماعة عن أبي المفضل الشيباني بإسناده عن شقيق البلخي عمن أخبره من أهل العلم. هذا يدل على أنه كان عند الشيخ رحمه الله و في عصره و كان يأخذ منه و لكنه لا يثق به كل الوثوق و لم يثبت عنده كونه مرويا عن الصادق ع و أن سنده ينتهي إلى الصوفية و لذا اشتمل على كثير من اصطلاحاتهم و على الرواية عن مشايخهم و من يعتمدون عليه في رواياتهم و الله يعلم.
#خلاصه
#جلسه_نهم
#ده_شب_در_محضر_بحارالانوار
#استاد_موسوی‌بروجردی
#موسسه_امام_هادی_علیه_السلام
🔸معاونت آموزش🔸
🔰 موسسه امام هادی (علیه السلام) 🔰
@emamhadi_qom
🔅 برای نمونه: و كتاب العمدة و كتاب المستدرك و كتاب المناقب كلها في أخبار المخالفين في الإمامة للشيخ أبي الحسين يحيى بن الحسن بن الحسين بن علي بن محمد بن البطريق الأسدي
👈 همچنین: و كتاب طب النبي ص و إن كان أكثر أخباره من طرق المخالفين لكنه مشهور متداول بين علمائنا قال نصير الملة و الدين الطوسي في كتاب آداب المتعلمين و لا بد من أن يتعلم شيئا من الطب و يتبرك بالآثار الواردة في الطب الذي جمعه الشيخ الإمام أبو العباس المستغفري في كتابه المسمى بطب النبي صلی الله علیه و آله
❇️ منابع اعتبار شناسی منابع نزد علامه مجلسی
👌 علامه مجلسی برای وثوق به مصادر خویش گام‌های زیر را طی کرده است
📍الف) اثبات نسبت ها
🔸 برای اثبات نسبت یک کتاب به مولف، علامه مجلسی از راه‌های زیر استفاده کرده است:
👈 تواتر نسبت نسخه‌های کتب به مولف مانند تواتر نسبت نسخ کافی به شیخ کلینی و یا کتاب اقتصاد به شیخ طوسی، انتساب کتاب به مولف در کتب اجازات مانند انتساب کفایه الاثر، استفاده از شواهد تاریخی، استفاده از شواهد درون متنی و استفاده از منابع کتاب شناسی.
📍 در ادامه چند نمونه از بررسی انتساب کتاب به مولف آن در بحار را نقل کرده تا میزان دقت و تسلط ایشان روشن شود:
🔹 1) كتاب مصباح الأنوار في مناقب إمام الأبرار للشيخ هاشم بن محمد و قد ينسب إلى شيخ الطائفة و هو خطأ و كثيرا ما يروي عن الشيخ شاذان بن جبرئيل القمي و هو متأخر عن الشيخ بمراتب
🔸 2) كتاب جامع الأخبار و أخطأ من نسبه إلى الصدوق بل يروي عن الصدوق بخمس وسائط و قد يظن كونه تأليف مؤلف مكارم الأخلاق و يحتمل كونه لعلي بن سعد الخياط لأنه قال الشيخ منتجب الدين في فهرسته الفقيه الصالح أبو الحسن علي بن أبي سعد بن أبي الفرج الخياط عالم ورع واعظ له كتاب الجامع في الأخبار و يظهر من بعض مواضع الكتاب أن اسم مؤلفه محمد بن محمد الشعيري
📍 ب) اعتبارسنجی منابع کتاب
🔹 اول) عدم اعتماد به متن به سبب عدم اعتماد به مولف:
و كتاب طب الأئمة من الكتب المشهورة لكنه ليس في درجة سائر الكتب لجهالة مؤلفه
🔸 دوم) عدم اعتبار متفردات منابع مشکوک
و كتاب صفوة الأخبار و رياض الجنان مشتملان على أخبار غريبة في المناقب و أخرجنا منهما ما وافق أخبار الكتب المعتبرة.
🔹 سوم) نقل اندک از منابع مشکوک
كتابا الملحمة مشهوران لكن لا أعتمد عليهما كثيرا.
🔸 چهارم) عدم اعتماد به مطالب شاذ
و كتاب مشارق الأنوار و كتاب الألفين للحافظ رجب البرسي و لا أعتمد على ما يتفرد بنقله لاشتمال كتابيه على ما يوهم الخبط و الخلط و الارتفاع و إنما أخرجنا منهما ما يوافق الأخبار المأخوذة من الأصول المعتبرة.
🔹 پنجم) ارزیابی متن منابع
و كتاب مصباح الشريعة فيه بعض ما يريب اللبيب الماهر و أسلوبه لا يشبه سائر كلمات الأئمة و آثارهم و روى الشيخ في مجالسه بعض أخباره هكذا أخبرنا جماعة عن أبي المفضل الشيباني بإسناده عن شقيق البلخي عمن أخبره من أهل العلم. هذا يدل على أنه كان عند الشيخ رحمه الله و في عصره و كان يأخذ منه و لكنه لا يثق به كل الوثوق و لم يثبت عنده كونه مرويا عن الصادق ع و أن سنده ينتهي إلى الصوفية و لذا اشتمل على كثير من اصطلاحاتهم و على الرواية عن مشايخهم و من يعتمدون عليه في رواياتهم و الله يعلم.
#خلاصه
#جلسه_نهم
#ده_شب_در_محضر_بحارالانوار
#استاد_موسوی‌بروجردی
#موسسه_امام_هادی_علیه_السلام
🔸معاونت آموزش🔸
🔰 موسسه امام هادی (علیه السلام) 🔰
@emamhadi_qom
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
07 Nov, 04:28
🔰 گزارش تصویری نهمین شب از دوره تخصصی "ده شب در محضر بحارالأنوار" از دوره های کوتاه مدت مؤسسه امام هادی (علیه السلام)
🔻 شب نهم دوره با عنوان «اصالت سنجی مصادر بحارالأنوار» ، باارائه حجت الاسلام والمسلمین سید حسن موسوی بروجردی، در روز سه‌شنبه ۱ آبان ماه ۱۴۰۳ ه.ش برگزار گردید.
❖ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ❖
#گزارش_تصویری
#حدیث_شناسی
#دوره_پنجاه
#ده_شب_در_محضر_بحارالانوار
#موسوی_بروجردی
@emamhadi_qom
🔻 شب نهم دوره با عنوان «اصالت سنجی مصادر بحارالأنوار» ، باارائه حجت الاسلام والمسلمین سید حسن موسوی بروجردی، در روز سه‌شنبه ۱ آبان ماه ۱۴۰۳ ه.ش برگزار گردید.
❖ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ❖
#گزارش_تصویری
#حدیث_شناسی
#دوره_پنجاه
#ده_شب_در_محضر_بحارالانوار
#موسوی_بروجردی
@emamhadi_qom
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
28 Oct, 09:05
(بعد از سال‌ها چشممان روشن شد):
سال‌ها بود که از نزدیک یا دور، پیگیر تحقیق و چاپ‌شدن کتاب مثالب النواصب، نگاشته دانشمند بلندآوازۀ شیعه، ابن شهرآشوب مازندرانی (ت۵۸۸ هـ) بودم.
این کتاب دو‌نسخهٔ خطی داشت؛ یکی در کتابخانهٔ میر حامد حسین در هند و یکی هم نسخهٔ کتابخانهٔ سپهسالار تهران، اصل هر دو نسخه را نیز از نزدیک دیده بودم، البته نسخهٔ میر حامد حسین را در منزل یکی از افراد در تهران. هر دو نسخه پر از اغلاط و تصحیفات بود؛ بلکه شاید بتوانم بگویم ناسخین این دو نسخه در برخی اوقات کلمات را نقاشی کرده بودند تا کتابت. از این رو می‌توانم بگویم تصحیح دقیق آن بسیار دشوار بود؛ و یک مرد میدان با حوصله می‌خواست.
اول صبح که به کتابخانه آمدم، این کتاب - که تازه از چاپخانه بیرون آمده بود - به لطف برخی اعزه و اجله به دستم رسید.
به حق، کتاب در درجهٔ بسیار بسیار بلندی تحقیق و تصحیح شده.. واقعا لذت بردم و از هر حیثی قابل تقدیر است..
محقق ارجمند این اثر، کتاب را در ۱۲ جلد تحقیق کرده است! با مشاهدهٔ اولیه زیادی مجلدات، تصور کردم که پاورقی‌ها مملوّ از تعالیق بی‌فایده باشد.. ولی بعد از ورق زدن و مطالعه بخش‌هایی از چندین مجلد گوناگون، دیدم تعالیق همگی به اندازه و واجب و لازم و در خور چنین کتابی است؛ بلکه به نظرم، الگوی تحقیق این کتاب دقیقا باید بر روی نگاشتۀ معروف‌تر نگارنده‌اش، مناقب آل أبی طالب علیهم‌السلام نیز اجرا شود.
فقط حروف‌چینی کتاب، کمی بزرگ بود که آن هم با سلیقهٔ من بسیار سازگار بود.. به نظرم کتاب‌های قدما و نصوص کهن از منابع دست اول و پر اهمیت باید با حروف بزرگ‌تری منتشر شوند؛ این امر دلایلی دارد که به وقتتش درباره‌اش آن خواهم نوشت.
امیدوارم مجلد صفر (۰) که مشتمل بر حیات ابن شهرآشوب است و شنیدم در یک مجلد قطور در حال تنظیم است، به زودی منتشر شود.
-بارک الله في صفقة یمین من حقَّقه وصحَّحه ونشره-
سال‌ها بود که از نزدیک یا دور، پیگیر تحقیق و چاپ‌شدن کتاب مثالب النواصب، نگاشته دانشمند بلندآوازۀ شیعه، ابن شهرآشوب مازندرانی (ت۵۸۸ هـ) بودم.
این کتاب دو‌نسخهٔ خطی داشت؛ یکی در کتابخانهٔ میر حامد حسین در هند و یکی هم نسخهٔ کتابخانهٔ سپهسالار تهران، اصل هر دو نسخه را نیز از نزدیک دیده بودم، البته نسخهٔ میر حامد حسین را در منزل یکی از افراد در تهران. هر دو نسخه پر از اغلاط و تصحیفات بود؛ بلکه شاید بتوانم بگویم ناسخین این دو نسخه در برخی اوقات کلمات را نقاشی کرده بودند تا کتابت. از این رو می‌توانم بگویم تصحیح دقیق آن بسیار دشوار بود؛ و یک مرد میدان با حوصله می‌خواست.
اول صبح که به کتابخانه آمدم، این کتاب - که تازه از چاپخانه بیرون آمده بود - به لطف برخی اعزه و اجله به دستم رسید.
به حق، کتاب در درجهٔ بسیار بسیار بلندی تحقیق و تصحیح شده.. واقعا لذت بردم و از هر حیثی قابل تقدیر است..
محقق ارجمند این اثر، کتاب را در ۱۲ جلد تحقیق کرده است! با مشاهدهٔ اولیه زیادی مجلدات، تصور کردم که پاورقی‌ها مملوّ از تعالیق بی‌فایده باشد.. ولی بعد از ورق زدن و مطالعه بخش‌هایی از چندین مجلد گوناگون، دیدم تعالیق همگی به اندازه و واجب و لازم و در خور چنین کتابی است؛ بلکه به نظرم، الگوی تحقیق این کتاب دقیقا باید بر روی نگاشتۀ معروف‌تر نگارنده‌اش، مناقب آل أبی طالب علیهم‌السلام نیز اجرا شود.
فقط حروف‌چینی کتاب، کمی بزرگ بود که آن هم با سلیقهٔ من بسیار سازگار بود.. به نظرم کتاب‌های قدما و نصوص کهن از منابع دست اول و پر اهمیت باید با حروف بزرگ‌تری منتشر شوند؛ این امر دلایلی دارد که به وقتتش درباره‌اش آن خواهم نوشت.
امیدوارم مجلد صفر (۰) که مشتمل بر حیات ابن شهرآشوب است و شنیدم در یک مجلد قطور در حال تنظیم است، به زودی منتشر شود.
-بارک الله في صفقة یمین من حقَّقه وصحَّحه ونشره-
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
23 Oct, 08:20
#تازه‌های_نشر
#منابع_کتابخانه_علامه_مجلسی
#فروش
کتاب شریف «کلمات سید العرب» برای اولین بار به چاپ رسید.
«کَلِمَاتِ سَیِّدِ العَرَبِ أَبِي الحَسَنِ عَلِيِّ بنِ أَبِي طَالِبٍ صَلَوَاتُ اللهِ عَلَیهِ»
تَألِيفُ:
الكَافِي الوَزِيرِ وَالعَالِمِ المُحَدِّثِ الشَّرِيفِ أَبِي الحَسَنِ مُحَمَّدِ بنِ طَاهِرٍ الجَعفَرِيِّ الزَّينَبِيِّ الإصفَهانِيِّ المَعرُوفِ بِالأشرَفِ الجَعفَرِيِّ
(مِنْ أعلَامِ السَّادَةِ الأشرَافِ فِي القَرنِ الخَامِسِ الهِجرِيِّ فِي إصفَهَانَ)
تحقیق: لجنة من المحققين في مكتبة العلامة المجلسي
مراجعه و تقديم: سيد حسن موسوی بروجردی
✅تخفیف ۴۰ درصد به مدت محدود✅
ارتباط با ما جهت خرید:
📞تلفن:
02537746611
🌐تلگرام:
@majlesilib_admin
t.me/almajlesilib
#منابع_کتابخانه_علامه_مجلسی
#فروش
کتاب شریف «کلمات سید العرب» برای اولین بار به چاپ رسید.
«کَلِمَاتِ سَیِّدِ العَرَبِ أَبِي الحَسَنِ عَلِيِّ بنِ أَبِي طَالِبٍ صَلَوَاتُ اللهِ عَلَیهِ»
تَألِيفُ:
الكَافِي الوَزِيرِ وَالعَالِمِ المُحَدِّثِ الشَّرِيفِ أَبِي الحَسَنِ مُحَمَّدِ بنِ طَاهِرٍ الجَعفَرِيِّ الزَّينَبِيِّ الإصفَهانِيِّ المَعرُوفِ بِالأشرَفِ الجَعفَرِيِّ
(مِنْ أعلَامِ السَّادَةِ الأشرَافِ فِي القَرنِ الخَامِسِ الهِجرِيِّ فِي إصفَهَانَ)
تحقیق: لجنة من المحققين في مكتبة العلامة المجلسي
مراجعه و تقديم: سيد حسن موسوی بروجردی
✅تخفیف ۴۰ درصد به مدت محدود✅
ارتباط با ما جهت خرید:
📞تلفن:
02537746611
🌐تلگرام:
@majlesilib_admin
t.me/almajlesilib
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
05 Oct, 18:52
واحد پژوهشی «کتابخانه علامهٔ مجلسی؛
مرکز تحقیق و پژوهش میراث مکتوب شیعه» برگزار می‌کند:
آیین رونمایی از کتاب:
«کلمات سید العرب
أبي الحسن علی بن أبي طالب
- صلوات الله علیه -»
تألیف: الأشرف أبو الحسن محمد بن طاهر الجعفري (از دانشمندان بزرگ شیعه در قرن ۴ و ۵)
با حضور و سخنرانی: حضرت آیت الله علوی بروجردی -دام ظله -
و حضرات آقایان:
سید محمد طباطبایی یزدی: «میراث جاودان علوی؛ کلامُ عليٍّ کلامٌ عليٌّ»
سید حسن موسوی بروجردی: «مسیر تاریخی و تحقیق کتاب کلمات سید العرب»
زمان: چهارشنبه ۱۸ مهرماه ۱۴۰۳
مکان: قم، خیابان فاطمی (دورشهر)، جنب مسجد امیرالمؤمنین (علیه السلام)، پلاک ۴۴۳
t.me/almajlesilib
مرکز تحقیق و پژوهش میراث مکتوب شیعه» برگزار می‌کند:
آیین رونمایی از کتاب:
«کلمات سید العرب
أبي الحسن علی بن أبي طالب
- صلوات الله علیه -»
تألیف: الأشرف أبو الحسن محمد بن طاهر الجعفري (از دانشمندان بزرگ شیعه در قرن ۴ و ۵)
با حضور و سخنرانی: حضرت آیت الله علوی بروجردی -دام ظله -
و حضرات آقایان:
سید محمد طباطبایی یزدی: «میراث جاودان علوی؛ کلامُ عليٍّ کلامٌ عليٌّ»
سید حسن موسوی بروجردی: «مسیر تاریخی و تحقیق کتاب کلمات سید العرب»
زمان: چهارشنبه ۱۸ مهرماه ۱۴۰۳
مکان: قم، خیابان فاطمی (دورشهر)، جنب مسجد امیرالمؤمنین (علیه السلام)، پلاک ۴۴۳
t.me/almajlesilib
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
25 Sep, 21:39
امشب در مراسمی با شکوه در کتابخانه آیت الله بروجردی در قم رونمایی شد.. واقعا باید از حسن توجه بسیار ارزشمند آیت الله علوی بروجردی به عرصهٔ پژوهش و پژوهشگران تشکر ویژه کرد.. در این شلوغی اوضاع در کتابخانهٔ تحت اشرافشان به بهترین وجه از تشکّل و انجمنی که به نام فهرستنگاران نسخه‌های خطی تأسیس شده، حمایت می‌کنند.
لازم است از جناب آقای راه‌نورد مدیر کتابخانه آیت الله بروجردی هم تشکر ویژه‌ای داشته باشم که با حوصله و نیکی پیگیر جزئیات این تشکل هستند.. دستمریزاد.. به امید دست‌آوردهای بیشتر و بهتر..
از این کمترین هم مصاحبه‌ای تفصیلی گرفتند که در این مجموعه منتشر شده..
لازم است از جناب آقای راه‌نورد مدیر کتابخانه آیت الله بروجردی هم تشکر ویژه‌ای داشته باشم که با حوصله و نیکی پیگیر جزئیات این تشکل هستند.. دستمریزاد.. به امید دست‌آوردهای بیشتر و بهتر..
از این کمترین هم مصاحبه‌ای تفصیلی گرفتند که در این مجموعه منتشر شده..
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
17 Sep, 14:12
.
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
17 Sep, 14:05
✅ بُشْرَى سَارَّةٌ
للعلماء والمحقّقين والباحثين بقرب صدور كتاب:
«کَلِمَاتِ سَیِّدِ العَرَبِ
أَبِي الحَسَنِ عَلِيِّ بنِ أَبِي طَالِبٍ
صَلَوَاتُ اللهِ عَلَیهِ»
تَألِيفُ:
الكَافِي الوَزِيرِ وَالعَالِمِ المُحَدِّثِ
الشَّرِيفِ أَبِي الحَسَنِ مُحَمَّدِ بنِ طَاهِرٍ الجَعفَرِيِّ الزَّينَبِيِّ الإصفَهانِيِّ
المَعرُوفِ بِالأشرَفِ الجَعفَرِيِّ
(مِنْ أعلَامِ السَّادَةِ الأشرَافِ فِي القَرنِ الخَامِسِ الهِجرِيِّ فِي إصفَهَانَ)
عمل عليها ثلّة من المحقّقين المختصّين، مصدّراً بمقدّمتين حول الكتاب والمؤلّف؛ وهما:
المقدّمة الأُولى: مع كتاب كلمات سيد العرب للأشرف الجعفري (إطلالة على موضوعه ومخطوطه ونسبته)؛ بقلم السيد حسن الموسوي البروجردي
المقدّمة الثانية: دراسة في ترجمة الأشرف الجعفري؛ بقلم السيد العلاء الحسيني الموسوي الدمشقي
طبع في ٧٨٨ صفحة، من منشورات مكتبة العلّامة المجلسيّ (مركز التحقيقات والدراسات التراثيّة) قم المقدّسة ـ إيران.
📣 مع عرض خاصّ لمدّة شهر بتخفيض ٤٠ % بمناسبة أفراح أهل البيت (عليهم السلام)
للتواصل معنا:
📞الهاتف:
02537746611
🌐التليغرام:
@majlesilib_admin
t.me/almajlesilib
للعلماء والمحقّقين والباحثين بقرب صدور كتاب:
«کَلِمَاتِ سَیِّدِ العَرَبِ
أَبِي الحَسَنِ عَلِيِّ بنِ أَبِي طَالِبٍ
صَلَوَاتُ اللهِ عَلَیهِ»
تَألِيفُ:
الكَافِي الوَزِيرِ وَالعَالِمِ المُحَدِّثِ
الشَّرِيفِ أَبِي الحَسَنِ مُحَمَّدِ بنِ طَاهِرٍ الجَعفَرِيِّ الزَّينَبِيِّ الإصفَهانِيِّ
المَعرُوفِ بِالأشرَفِ الجَعفَرِيِّ
(مِنْ أعلَامِ السَّادَةِ الأشرَافِ فِي القَرنِ الخَامِسِ الهِجرِيِّ فِي إصفَهَانَ)
عمل عليها ثلّة من المحقّقين المختصّين، مصدّراً بمقدّمتين حول الكتاب والمؤلّف؛ وهما:
المقدّمة الأُولى: مع كتاب كلمات سيد العرب للأشرف الجعفري (إطلالة على موضوعه ومخطوطه ونسبته)؛ بقلم السيد حسن الموسوي البروجردي
المقدّمة الثانية: دراسة في ترجمة الأشرف الجعفري؛ بقلم السيد العلاء الحسيني الموسوي الدمشقي
طبع في ٧٨٨ صفحة، من منشورات مكتبة العلّامة المجلسيّ (مركز التحقيقات والدراسات التراثيّة) قم المقدّسة ـ إيران.
📣 مع عرض خاصّ لمدّة شهر بتخفيض ٤٠ % بمناسبة أفراح أهل البيت (عليهم السلام)
للتواصل معنا:
📞الهاتف:
02537746611
🌐التليغرام:
@majlesilib_admin
t.me/almajlesilib
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
27 Jul, 23:55
دکتر ریو میزکامی (پژوهشگر مؤسسه مطالعات زبان‌ها و فرهنگ‌های آسیا و آفریقا، دانشگاه مطالعات خارجی توکیو) در کتابخانه علامهٔ مجلسی (ره). قریب به ۱۰ سال پیش که ایشان از دانشگاه توکیو به جهت فرصت مطالعاتی، مدتی به ایران آمده بودند، بیشتر مهمان کتابخانه‌ی ما بودند. الان یکی از پژوهشگران و شیعه‌پژوهان برتر ژاپنی به‌شمار می‌آیند.
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
20 Jul, 08:00
واحد پژوهش کتابخانه علامه مجلسی (ره)، مرکز تحقیق و پژوهش میراث مکتوب شیعه برگزار می‌کند:
سلسله نشست‌های میراث مکتوب شیعه (۵):
فضایل‌نویسی امامان دوازده‌گانه در میان شیعه و اهل سنت (قرون ۶ تا ٨ هجری)
ریو میزوکامی (پژوهشگر مؤسسه مطالعات زبان‌ها و فرهنگ‌های آسیا و آفریقا، دانشگاه مطالعات خارجی توکیو)
مکان: قم - خیابان فاطمی (دورشهر)، جنب مسجد أمیر المؤمنین (علیه السلام)، پلاک ۴۴۳، سالن کتابخانه علامه مجلسی
زمان: چهارشنبه ۳ مرداد، از ساعت ۲۰:۳۰
شماره تماس: ۰۹۹۱۹۴۴۹۵۵۲
پخش زنده از اینستاگرام: majlesi_lib@
سلسله نشست‌های میراث مکتوب شیعه (۵):
فضایل‌نویسی امامان دوازده‌گانه در میان شیعه و اهل سنت (قرون ۶ تا ٨ هجری)
ریو میزوکامی (پژوهشگر مؤسسه مطالعات زبان‌ها و فرهنگ‌های آسیا و آفریقا، دانشگاه مطالعات خارجی توکیو)
مکان: قم - خیابان فاطمی (دورشهر)، جنب مسجد أمیر المؤمنین (علیه السلام)، پلاک ۴۴۳، سالن کتابخانه علامه مجلسی
زمان: چهارشنبه ۳ مرداد، از ساعت ۲۰:۳۰
شماره تماس: ۰۹۹۱۹۴۴۹۵۵۲
پخش زنده از اینستاگرام: majlesi_lib@
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
16 Jul, 13:20
رَوَى الْكُلَيْنِي فِي الْكَافِي ج 4 ص 147 / الرقم 7
وعَنْه عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبَانٍ عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّه عليه السلام...
فَقَالَ تَاسُوعَاءُ:
يَوْمٌ حُوصِرَ فِيه الْحُسَيْنُ ع وأَصْحَابُه رَضِيَ اللَّه عَنْهُمْ بِكَرْبَلَاءَ..
واجْتَمَعَ عَلَيْه خَيْلُ أَهْلِ الشَّامِ وأَنَاخُوا عَلَيْه،
وفَرِحَ ابْنُ مَرْجَانَةَ وعُمَرُ بْنُ سَعْدٍ بِتَوَافُرِ الْخَيْلِ وكَثْرَتِهَا..
واسْتَضْعَفُوا فِيه الْحُسَيْنَ صَلَوَاتُ اللَّه عَلَيْه وأَصْحَابَه رَضِيَ اللَّه عَنْهُمْ..
وأَيْقَنُوا أَنْ لَا يَأْتِيَ الْحُسَيْنَ عليه السلام نَاصِرٌ..
ولَا يُمِدَّه أَهْلُ الْعِرَاقِ..
بِأَبِي الْمُسْتَضْعَفُ الْغَرِيبُ...
وأَمَّا يَوْمُ عَاشُورَاءَ:
فَيَوْمٌ أُصِيبَ فِيه الْحُسَيْنُ عليه السلام صرِيعاً بَيْنَ أَصْحَابِه..
وأَصْحَابُه صَرْعَى حَوْلَه عُرَاةً...
ومَا هُوَ إِلَّا يَوْمُ حُزْنٍ ومُصِيبَةٍ دَخَلَتْ عَلَى أَهْلِ السَّمَاءِ وأَهْلِ الأَرْضِ وجَمِيعِ الْمُؤْمِنِينَ..
ويَوْمُ فَرَحٍ وسُرُورٍ - لِابْنِ مَرْجَانَةَ وآلِ زِيَادٍ وأَهْلِ الشَّامِ..
غَضِبَ اللَّه عَلَيْهِمْ وعَلَى ذُرِّيَّاتِهِمْ..
وذَلِكَ يَوْمٌ بَكَتْ عَلَيْه جَمِيعُ بِقَاعِ الأَرْضِ خَلَا بُقْعَةِ الشَّامِ..
فَمَنْ صَامَه أَوْ تَبَرَّكَ بِه حَشَرَه اللَّه مَعَ آلِ زِيَادٍ مَمْسُوخُ الْقَلْبِ مَسْخُوطٌ عَلَيْه..
ومَنِ ادَّخَرَ إِلَى مَنْزِلِه ذَخِيرَةً أَعْقَبَه اللَّه تَعَالَى نِفَاقاً فِي قَلْبِه إِلَى يَوْمِ يَلْقَاه وانْتَزَعَ الْبَرَكَةَ عَنْه وعَنْ أَهْلِ بَيْتِه ووُلْدِه وشَارَكَه الشَّيْطَانُ فِي جَمِيعِ ذَلِكَ.
وعَنْه عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبَانٍ عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّه عليه السلام...
فَقَالَ تَاسُوعَاءُ:
يَوْمٌ حُوصِرَ فِيه الْحُسَيْنُ ع وأَصْحَابُه رَضِيَ اللَّه عَنْهُمْ بِكَرْبَلَاءَ..
واجْتَمَعَ عَلَيْه خَيْلُ أَهْلِ الشَّامِ وأَنَاخُوا عَلَيْه،
وفَرِحَ ابْنُ مَرْجَانَةَ وعُمَرُ بْنُ سَعْدٍ بِتَوَافُرِ الْخَيْلِ وكَثْرَتِهَا..
واسْتَضْعَفُوا فِيه الْحُسَيْنَ صَلَوَاتُ اللَّه عَلَيْه وأَصْحَابَه رَضِيَ اللَّه عَنْهُمْ..
وأَيْقَنُوا أَنْ لَا يَأْتِيَ الْحُسَيْنَ عليه السلام نَاصِرٌ..
ولَا يُمِدَّه أَهْلُ الْعِرَاقِ..
بِأَبِي الْمُسْتَضْعَفُ الْغَرِيبُ...
وأَمَّا يَوْمُ عَاشُورَاءَ:
فَيَوْمٌ أُصِيبَ فِيه الْحُسَيْنُ عليه السلام صرِيعاً بَيْنَ أَصْحَابِه..
وأَصْحَابُه صَرْعَى حَوْلَه عُرَاةً...
ومَا هُوَ إِلَّا يَوْمُ حُزْنٍ ومُصِيبَةٍ دَخَلَتْ عَلَى أَهْلِ السَّمَاءِ وأَهْلِ الأَرْضِ وجَمِيعِ الْمُؤْمِنِينَ..
ويَوْمُ فَرَحٍ وسُرُورٍ - لِابْنِ مَرْجَانَةَ وآلِ زِيَادٍ وأَهْلِ الشَّامِ..
غَضِبَ اللَّه عَلَيْهِمْ وعَلَى ذُرِّيَّاتِهِمْ..
وذَلِكَ يَوْمٌ بَكَتْ عَلَيْه جَمِيعُ بِقَاعِ الأَرْضِ خَلَا بُقْعَةِ الشَّامِ..
فَمَنْ صَامَه أَوْ تَبَرَّكَ بِه حَشَرَه اللَّه مَعَ آلِ زِيَادٍ مَمْسُوخُ الْقَلْبِ مَسْخُوطٌ عَلَيْه..
ومَنِ ادَّخَرَ إِلَى مَنْزِلِه ذَخِيرَةً أَعْقَبَه اللَّه تَعَالَى نِفَاقاً فِي قَلْبِه إِلَى يَوْمِ يَلْقَاه وانْتَزَعَ الْبَرَكَةَ عَنْه وعَنْ أَهْلِ بَيْتِه ووُلْدِه وشَارَكَه الشَّيْطَانُ فِي جَمِيعِ ذَلِكَ.
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
16 Jul, 08:53
أعْظَــمَ اللهُ اُجُـورَنا وَأُجُورَكُمْ بِمُصـابِنا بِالْحُسَــيْنِ عَلَيْهَ السَّلامُ وَجَعَلْـنا وَاِيّاكُمْ مِنَ الطّالِبينَ بِثأرِهِ مَعَ وَلِيِّهِ الاِمامِ‌الْمَهْدىِّ مِنْ آلِ‌مُحَمَّد عَلَيْهِمُ‌السَّلامُ
اللَّهُمّ عجِّل لولیِّک الفرج
اللَّهُمّ عجِّل لولیِّک الفرج
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
13 Jul, 10:29
#إجازات_الشيعة_الإمامية_القديمة
#صفحة_مشرقة_من_تأريخ_السماع_والقراءة_والإجازة_عند_الإمامية
(قراءة صحاح اللغة للجوهري في القرن السادس الهجري):
قرأ السيّد أبو المجد المرتضى بن عبد الله بن علي بن عبد الله الجعفري وأخوه رضي الدين محمد بن عبد الله بن علي بن عبد الله الجعفري كتاب «صحاح اللغة» للجوهري على أستاذهما السيّد علي بن فضل الله الحسني الراوندي في سنة ٥٩٧ هـ، وهذه القراءة وردت بخطّ المجيز على مخطوطة من كتاب «الصحاح» في مكتبة السيّد المرعشي في قم برقم ٣٥٦٢؛ وهذا نصّها:
«قَرَأَ عَلَيَّ الْأَمِيرُ السَّيِّدُ الصَّدْرُ الْأَجَلُّ الْعَالِمُ الْبَارِعُ الْمُتَّقِيُّ الْأَنْوَرُ الْأَطْهَرُ كَمَالُ الدِّينِ تَاجُ الإِسْلَامِ مَلَكُ الْأَئِمَّةِ وَالْعُلَمَاءِ سَيِّدُ السَّادَاتِ صَاحِبُ السَّعَادَاتِ قَوَامُ آلِ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَعَلَى آلِهِ أَبُو الْمَجْدِ الْمُرْتَضَى وَأَخُوهُ السَّيِّدُ الْإِمَامُ الْعَالِمُ الزَّاهِدُ الْأَنْوَرُ الْأَطْهَرُ الْأَشْرَفُ الْأَزْهَرُ الصَّدْرُ رَضِيُّ الدِّينِ كَمَالُ الْإِسْلَامِ صَدْرُ الْعُلَمَاءِ وَالْأَئِمَّةِ مُعْجِزُ السَّادَاتِ عُدَّةِ آلِ الرَّسُولِ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَعَلَى آلِهِ وَسَلَّمَ مُحَمَّدٌ ابْنَا السَّيِّدِ السَّعِيدِ زَيْنِ الدِّينِ مَجْدِ الْإِسْلَامِ عَبْدِ اللهِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللهِ الْجَعْفَرِيُّ - حَرَّسَ اللهُ ظِلَّهُمَا - طَرفاً صَالِحاً مِنْ أَوَّلِ هَذَا الْكِتَابِ، وَأَجَزْتُ لَهُمَا أَنْ يَرْوِيَا عَنِّي عَلَى قَضِيَّتِهِ عَبْدِ الرَّحِيمِ بْنِ أَحْمَدِ بْنِ مُحَمَّدِ الشَّمْسَاي الْبَغْدَادِيِّ، عَنِ الشَّيْخِ أَبِي الْفَضْلِ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى النَّاتِلِي، عَنْ أَبِي نَصْرٍ عَبْدِ الْكَرِيمِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأُطْرُوشِ سِبْطِ بِشْرٍ، عَنْ أَبِي عَلِيٍّ الْحُسَيْنِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَرَوِيِّ، عَنِ الْمُصَنِّفِ - رَحِمَهُمَ اللهُ تَعَالَى وَإِيَّانَا بِفَضْلِهِ -؛ كَتَبَهُ عَلِيُّ بْنُ فَضْلِ اللهِ الْحَسَنِيُّ حَامِداً مُصَلِّيّاً فِي شَهْرِ رَبِيعِ الْآخِرِ مِنْ سَنَةِ سَبْعٍ وَتِسْعِينَ وَخَمْسِمِائَةٍ».
https://t.me/h_m_Borujerdi
#صفحة_مشرقة_من_تأريخ_السماع_والقراءة_والإجازة_عند_الإمامية
(قراءة صحاح اللغة للجوهري في القرن السادس الهجري):
قرأ السيّد أبو المجد المرتضى بن عبد الله بن علي بن عبد الله الجعفري وأخوه رضي الدين محمد بن عبد الله بن علي بن عبد الله الجعفري كتاب «صحاح اللغة» للجوهري على أستاذهما السيّد علي بن فضل الله الحسني الراوندي في سنة ٥٩٧ هـ، وهذه القراءة وردت بخطّ المجيز على مخطوطة من كتاب «الصحاح» في مكتبة السيّد المرعشي في قم برقم ٣٥٦٢؛ وهذا نصّها:
«قَرَأَ عَلَيَّ الْأَمِيرُ السَّيِّدُ الصَّدْرُ الْأَجَلُّ الْعَالِمُ الْبَارِعُ الْمُتَّقِيُّ الْأَنْوَرُ الْأَطْهَرُ كَمَالُ الدِّينِ تَاجُ الإِسْلَامِ مَلَكُ الْأَئِمَّةِ وَالْعُلَمَاءِ سَيِّدُ السَّادَاتِ صَاحِبُ السَّعَادَاتِ قَوَامُ آلِ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَعَلَى آلِهِ أَبُو الْمَجْدِ الْمُرْتَضَى وَأَخُوهُ السَّيِّدُ الْإِمَامُ الْعَالِمُ الزَّاهِدُ الْأَنْوَرُ الْأَطْهَرُ الْأَشْرَفُ الْأَزْهَرُ الصَّدْرُ رَضِيُّ الدِّينِ كَمَالُ الْإِسْلَامِ صَدْرُ الْعُلَمَاءِ وَالْأَئِمَّةِ مُعْجِزُ السَّادَاتِ عُدَّةِ آلِ الرَّسُولِ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَعَلَى آلِهِ وَسَلَّمَ مُحَمَّدٌ ابْنَا السَّيِّدِ السَّعِيدِ زَيْنِ الدِّينِ مَجْدِ الْإِسْلَامِ عَبْدِ اللهِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللهِ الْجَعْفَرِيُّ - حَرَّسَ اللهُ ظِلَّهُمَا - طَرفاً صَالِحاً مِنْ أَوَّلِ هَذَا الْكِتَابِ، وَأَجَزْتُ لَهُمَا أَنْ يَرْوِيَا عَنِّي عَلَى قَضِيَّتِهِ عَبْدِ الرَّحِيمِ بْنِ أَحْمَدِ بْنِ مُحَمَّدِ الشَّمْسَاي الْبَغْدَادِيِّ، عَنِ الشَّيْخِ أَبِي الْفَضْلِ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى النَّاتِلِي، عَنْ أَبِي نَصْرٍ عَبْدِ الْكَرِيمِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأُطْرُوشِ سِبْطِ بِشْرٍ، عَنْ أَبِي عَلِيٍّ الْحُسَيْنِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَرَوِيِّ، عَنِ الْمُصَنِّفِ - رَحِمَهُمَ اللهُ تَعَالَى وَإِيَّانَا بِفَضْلِهِ -؛ كَتَبَهُ عَلِيُّ بْنُ فَضْلِ اللهِ الْحَسَنِيُّ حَامِداً مُصَلِّيّاً فِي شَهْرِ رَبِيعِ الْآخِرِ مِنْ سَنَةِ سَبْعٍ وَتِسْعِينَ وَخَمْسِمِائَةٍ».
https://t.me/h_m_Borujerdi
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
09 Jul, 08:28
تمام ابيات ابن المعتز در مدح امیر مؤمنان(علیه الصلاة والسلام) وبیان واقعۀ کربلا:
مناسب دیدم برای استفادۀ بیشتر تاریخ پژوهان، تمام قصیدۀ ابن معتز را با اعراب گذاری صحیح در اینجا بیاورم:
ومن أشعاره التي كانت من آخر قوله من آخر أيامه ما أنْشَدَنِيهِ لنفسه:
رَثَيْتُ الحَجِيجَ فَقالَ الْعُدا … ةُ: سَبَّ عَليّاً وَبِنْتَ النَّبِي
أَ آكُلُ لَحْمِي وَأَحْسُو دَمِي؟! … فَيا قَوْمِ، لِلْعَجَبِ الأعْجَبِ!
عَلِىٌّ يَظُنُّونَ بِي بُغْضَهُ … فَهَلَّا سِوَى الْكُفْرِ ظَنُّوهُ بِي؟!
إِذَنْ لَا سَقَتْنِي غَداً كَفُّهُ … مِنَ الحَوْضِ وَالَمْشرَبِ الأْعَذبِ
بَلَى، قَرْمَطِيِّينَ مَتُّوا إلَيـ … ـهِ بالنَّسَبِ الأَفْجرِ الأْكَذَبِ
سَبَبْتُ، فَمَنْ لَامَنِي فِيهِمُ … فَلَسْتُ بِمُوصًى وَلا مُعْتَبِ
مُجَلِّي الكُرُوبِ وَلَيْثُ الْحُرُوِ … بِ في الرَّهَجِ السَّاطِعِ الْأَصْهَبِ
وَبَحْرُ الْعُلُومِ وَغَيْظُ الْخُصُومِ … مَتَى يَصْطَرِعْ وَهُمُ يَغْلِبِ
يُقَلِّبُ فِي فَمِهِ مِقْوَلاً … كَشِقْشِقَةِ الجَمَلِ المُصْعَبِ
وَأَوَّلُ مَنْ ظَلَّ فِي مَوْقِفٍ … يُصَلِّي مَعَ الطَّاهِرِ الْأَطْيَبِ
وَكانَ أَخاً لنِبَيِّ الْهُدَى … وَخُصَّ بِذَاكَ فَلَا يُكْذَبِ
وَكُفْءاً لِخَيْرِ نِسَاءِ الْعِبَا … دِ مَا بَيْنَ شَرْقٍ إلىَ مَغْرِبِ
وَأَقْضَى الْقُضَاةِ بِفَصْل الْخِطَا … بِ والْمَنْطِقِ اْلأَعْدَلِ الْأَصْوَبِ
وَفِي لَيْلَةِ الْغَارِ وَقَّى النَّبِيَّ … عِشَاءً إِلَى الْفَلَقِ الْأَشْهَبِ
وَبَاتَ دَرِيَّتَهُ فِي الْفِرَاشِ ... مُوَطِّنَ نَفَسٍ عَلَى اْلأَصْعَبِ
وَعَمْرَو بْنَ عَبْدٍ وَأَصْحَابَهُ … سَقاهُمْ حَسَا الَموْتِ فِي يَثْرِبِ
فَسَلْ عَنْهُ خَيْبَرَ ذاتَ الْحُصُو … نِ، تُخْبِرْكَ عَنْهُ وَعَنْ مَرْحَبِ
وَسِبْطَاهُ جَدُّهُما أَحْمَدٌ … فَبَخْ بَخْ لِجَدِّهِمَا وَالْأَبِ
فَيَا أَسَداً ظَلَّ بَيْنَ الْكِلَا … بِ يَنْهَشْنَهُ دَامِيَ الْمِخْلَبِ
وَلَا عَجَبٌ غَيْرُ قَتْلِ الْحُسَيْـ … ـنِ، ظَمْآنَ يُقْصَى عَنِ الْمَشْرَبِ
لَئِنْ كَانَ رَوَّعَنَا فَقْدُهُ … وَفَاجَاهُ مِنْ حَيْثُ لَمْ يَحْسِبِ
فَكَمْ قَدْ بَكَيْنَا عَلَيْهِ دَماً … بِسُمْرٍ مُثَقَّفَةِ الْأَكْعُبِ
وَبِيضٍ صَوارِمَ مَصْقُولَةٍ … مَتَى يُمْتَحَنْ وَقْعُها يَرْسُبِ
وَكَمْ مِنْ شِعَارٍ لَنَا بِاسْمِهِ … يُجَدِّدُ غَيْظاً عَلَى المُذْنِبِ
وَكَمْ مِنْ سَوَادٍ حَدَدْنا بِهِ … وَتَطْوِيلِ شَعْرٍ عَلَى الَمْنْكِبِ
وَنَوْحٍ عَلَيْهِ لَنَا بِالصَّهِيلِ … وَصَلْصَلةِ اللُّجْمِ فِي مِقْنَبِ
وَذَاكَ قَلِيلٌ لَهُ مِنْ بَنِي … أَبِيِه وَمَنْصِبِهِ الْأَقْربِ
وأنشدنا عبد الله بن المعتز لنفسه:
قِيلَ: إنِّي لِعَلِيٍّ مُبْغِضٌ … مُصَّ مَنْ يَزْعُمُ هَذَا وَدَخَلْ
لَعْنَةُ الله عَلَى مُبْغِضِهِ … كُلَّمَا صَلَّى مُصَلٍّ وَابْتَهَلْ
وَالَّذِي زَوَّرَ قَوْلاً كاذِباً … أَثْبَتَ اللهُ لَهُ قَرْنَ وَعَلْ
وَهْوَ عِنِدي فَرْخُ سَوْءٍ حَمَلَتْ … أُمُّهُ لا شَكَّ مِنْ ذَاكَ الْعَمَلْ
https://t.me/h_m_Borujerdi
مناسب دیدم برای استفادۀ بیشتر تاریخ پژوهان، تمام قصیدۀ ابن معتز را با اعراب گذاری صحیح در اینجا بیاورم:
ومن أشعاره التي كانت من آخر قوله من آخر أيامه ما أنْشَدَنِيهِ لنفسه:
رَثَيْتُ الحَجِيجَ فَقالَ الْعُدا … ةُ: سَبَّ عَليّاً وَبِنْتَ النَّبِي
أَ آكُلُ لَحْمِي وَأَحْسُو دَمِي؟! … فَيا قَوْمِ، لِلْعَجَبِ الأعْجَبِ!
عَلِىٌّ يَظُنُّونَ بِي بُغْضَهُ … فَهَلَّا سِوَى الْكُفْرِ ظَنُّوهُ بِي؟!
إِذَنْ لَا سَقَتْنِي غَداً كَفُّهُ … مِنَ الحَوْضِ وَالَمْشرَبِ الأْعَذبِ
بَلَى، قَرْمَطِيِّينَ مَتُّوا إلَيـ … ـهِ بالنَّسَبِ الأَفْجرِ الأْكَذَبِ
سَبَبْتُ، فَمَنْ لَامَنِي فِيهِمُ … فَلَسْتُ بِمُوصًى وَلا مُعْتَبِ
مُجَلِّي الكُرُوبِ وَلَيْثُ الْحُرُوِ … بِ في الرَّهَجِ السَّاطِعِ الْأَصْهَبِ
وَبَحْرُ الْعُلُومِ وَغَيْظُ الْخُصُومِ … مَتَى يَصْطَرِعْ وَهُمُ يَغْلِبِ
يُقَلِّبُ فِي فَمِهِ مِقْوَلاً … كَشِقْشِقَةِ الجَمَلِ المُصْعَبِ
وَأَوَّلُ مَنْ ظَلَّ فِي مَوْقِفٍ … يُصَلِّي مَعَ الطَّاهِرِ الْأَطْيَبِ
وَكانَ أَخاً لنِبَيِّ الْهُدَى … وَخُصَّ بِذَاكَ فَلَا يُكْذَبِ
وَكُفْءاً لِخَيْرِ نِسَاءِ الْعِبَا … دِ مَا بَيْنَ شَرْقٍ إلىَ مَغْرِبِ
وَأَقْضَى الْقُضَاةِ بِفَصْل الْخِطَا … بِ والْمَنْطِقِ اْلأَعْدَلِ الْأَصْوَبِ
وَفِي لَيْلَةِ الْغَارِ وَقَّى النَّبِيَّ … عِشَاءً إِلَى الْفَلَقِ الْأَشْهَبِ
وَبَاتَ دَرِيَّتَهُ فِي الْفِرَاشِ ... مُوَطِّنَ نَفَسٍ عَلَى اْلأَصْعَبِ
وَعَمْرَو بْنَ عَبْدٍ وَأَصْحَابَهُ … سَقاهُمْ حَسَا الَموْتِ فِي يَثْرِبِ
فَسَلْ عَنْهُ خَيْبَرَ ذاتَ الْحُصُو … نِ، تُخْبِرْكَ عَنْهُ وَعَنْ مَرْحَبِ
وَسِبْطَاهُ جَدُّهُما أَحْمَدٌ … فَبَخْ بَخْ لِجَدِّهِمَا وَالْأَبِ
فَيَا أَسَداً ظَلَّ بَيْنَ الْكِلَا … بِ يَنْهَشْنَهُ دَامِيَ الْمِخْلَبِ
وَلَا عَجَبٌ غَيْرُ قَتْلِ الْحُسَيْـ … ـنِ، ظَمْآنَ يُقْصَى عَنِ الْمَشْرَبِ
لَئِنْ كَانَ رَوَّعَنَا فَقْدُهُ … وَفَاجَاهُ مِنْ حَيْثُ لَمْ يَحْسِبِ
فَكَمْ قَدْ بَكَيْنَا عَلَيْهِ دَماً … بِسُمْرٍ مُثَقَّفَةِ الْأَكْعُبِ
وَبِيضٍ صَوارِمَ مَصْقُولَةٍ … مَتَى يُمْتَحَنْ وَقْعُها يَرْسُبِ
وَكَمْ مِنْ شِعَارٍ لَنَا بِاسْمِهِ … يُجَدِّدُ غَيْظاً عَلَى المُذْنِبِ
وَكَمْ مِنْ سَوَادٍ حَدَدْنا بِهِ … وَتَطْوِيلِ شَعْرٍ عَلَى الَمْنْكِبِ
وَنَوْحٍ عَلَيْهِ لَنَا بِالصَّهِيلِ … وَصَلْصَلةِ اللُّجْمِ فِي مِقْنَبِ
وَذَاكَ قَلِيلٌ لَهُ مِنْ بَنِي … أَبِيِه وَمَنْصِبِهِ الْأَقْربِ
وأنشدنا عبد الله بن المعتز لنفسه:
قِيلَ: إنِّي لِعَلِيٍّ مُبْغِضٌ … مُصَّ مَنْ يَزْعُمُ هَذَا وَدَخَلْ
لَعْنَةُ الله عَلَى مُبْغِضِهِ … كُلَّمَا صَلَّى مُصَلٍّ وَابْتَهَلْ
وَالَّذِي زَوَّرَ قَوْلاً كاذِباً … أَثْبَتَ اللهُ لَهُ قَرْنَ وَعَلْ
وَهْوَ عِنِدي فَرْخُ سَوْءٍ حَمَلَتْ … أُمُّهُ لا شَكَّ مِنْ ذَاكَ الْعَمَلْ
https://t.me/h_m_Borujerdi
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
08 Jul, 11:58
عبد الله بن مُعتَزّ، وگزارشی از شعائر حسینی در قرن سوّم هجری (مصایب، شعائر، عزاداری، سیاه پوشی، اصلاح نکردن و قیام ها):
خلیفۀ عباسی «ابو العبّاس عبد الله بن المعتزّ بالله محمّد بن المتوكّل جعفر بن المعتصم محمّد بن الرشيد هارون بن المهديّ» (متولد 249 ـ مقتول 296 هـ)، جدای از آنکه نسل اندر نسل فرزند خلفای عباسی بود، و خود نیز در پایان به خلافت رسید و در همان اوان خلافت توسط مخالفینش کشته شد، ادیبی بسیار شناخته شده و صاحب نظم فاخر، و نثر برجسته‌ای بوده است. او ادب را نزد بزرگان زمان خود چون مبرَّد و ثعلب آموخت.
زندگی علمی و اعتقادی او نیز دارای فراز و نشیب زیادی است. ظاهرا او بسیار به امیر مؤمنان علی بن ابی طالب (علیه الصلاة والسلام) دلباخته بوده تا جایی که شاگردش ابو بکر محمد بن یحیی الصولی (ت 335 هـ) در کتاب «أشعار أولاد الخلفاء وأخبارهم» (ص107 ـ 113) درباره اش آورده که: «وَكَانَ رَأْيُهُ مُخَالِفاً لِرَأْيِ الْعَامَّةِ إِلَّا أَنَّه كَانَ يَسْلَمُ عَلَيهِ أَصْحَابُ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّمَ لَا يُذْكَرُ لَهُ أَحَدٌ مِنْهُمْ إِلَّا عَدَّدَ فَضَائِلَهُ وَنَاضَلَ عَنْهُ وَنَصَرَهُ، إِلَّا أَنَّهُ كَانَ يُقَدِّمُ بَنِي هَاشِمٍ وَيُفَضِّلُهُمْ... الخ». البته این نکات با آنچه صولی بعد از آن می آورد بسیار متفاوت است و یا آنکه او بسیار تقیه می کرده چرا که او در این مسیر تا حدی پیش رفته که همان شاگردش صولی از او اشعاری دیده است که جد خود «عباس بن عبد المطلب» و برخی ازبزرگان بنی عباس و حتی خلفای راشدین را دروغگو خوانده است: «عَلَى أَنِّي وَجَدْتُ عَنْهُ أَشْعَاراً يَتَكَذَّبُ فِيهَا عَلَى الْعَبَّاسِ ـ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ ـ وَعَلَى أَفَاضِلِ وُلْدِهِ وَعَلَى الْخُلَفَاءِ ـ رَحْمَةُ اللهِ عَلَيْهِمْ ـ أَكْثَرُهَا لَمْ يَظْهَرْ».
ابن معتزّ به جهت سرودن اشعار دو پهلو و ابهام آمیز در مفاخره با طالبیین مورد اعتراض ایشان قرار گرفت که در نتیجه اشعار دیگری سرود و در آنها از طالبیان پوزش طلبید و به مدح و ستایش امیر مؤمنان (ع) و اولاد گرامی‌اش(ع) پرداخت و با خداوند عهد و پیمان بست که باقیماندۀ عمرش را در سرودن اشعاری با همین مضمون صرف كند: «ثُمَّ عَمِلَ أَشْعَاراً يَعْتَذِرُ فِيهَا وَيَمْدَحُ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيّاً وُوُلْدَهُ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ، وَأَعْطَى اللهَ عَهْداً لَيَقُولَنَّ بَاقِيَ عُمُرِه فِي هَذَا الْفَنِّ».
صولی در پایان قصیده ای از ابن معتز نقل می‌کند و مدعی است که این قصیده را خود از زبان ابن معتز در اواخر عمرش شنیده است. این قصیده که بسیار زیبا و دلنشین است با بیان فضایل امیر مؤمنان(ع) شروع می شود و با مرثیه بر امام حسین(ع) خاتمه می‌یابد. این قصیده که به طور کل مورد توجه پژوهشگران قرار نگرفته حاوی نکات بسیار ارزنده ایست که حال و هوای مراسم سوگواری شیعیان در قرون متقدم را برای ما عیان می‌سازد.
در این ابیات و در بیت اولش، ابن معتز برای بیان مظلومیت امام حسین(ع) به شهادت ایشان در حال «تشنگی» اشاره می‌کند. سپس به قیام های خوانخواهانۀ شهادت امام حسین(ع) اشاره دارد. او آنها را مصداق گریۀ واقعی می‌داند؟! در نهایت به شعائر حسینی می‌پردازد. وی این شعائر را سبب نو شدن کینه و نفرت از قاتلان آن امام همام می داند. در ادامه به مصادیق عینی این شعائر اشاره می کند و با تعبیر «سَوَادٍ حَدَدْنا بِهِ» به «سیاه پوشی»، و با تعبیر «تَطْوِيلِ شَعْرٍ عَلَى الْمَنْكِبِ» به «اصلاح نکردن موی سر و صورت» در عزای امام حسین(ع) اشاره می‌کند.
در پایان، باز به قیام‌های خون‌خواهانه برای انتقام گیری از قاتلان آن حضرت اشاره می کند و صدای شیهه ی اسبان و به هم خوردن لگام های آهنین در آنها را مصداق واقعی برای نوحه ثرایی می‌داند، و این نکته را با این بیت بیان می‌کند: «وَنَوْحٍ عَلَيْهِ لَنَا بالصَّهِيلِ...».
سر انجام ابن معتز با آوردن بیت: «وَذَاكَ قَلِيلٌ لَهُ...» بیان می دارد که تمام این سگواری ها، نوحه ها، مشکی پوشی ها، اصلاح نکردن ها، و قیام ها در مقابل مصایب او کم و ناچیز است.
در اینجا بخش پایانی این قصیده که دربارۀ شعائر حسینی است را می آوریم:
وَلَا عَجَبٌ غَيْرُ قَتْلِ الْحُسَيْـ**ـنِ، ظَمْآنَ يُقْصَى عَنِ الْمَشْرَبِ
لَئِنْ كَانَ رَوَّعَنَا فَقْدُهُ**وَفَاجَاهُ مِنْ حَيْثُ لَمْ يَحْسِبِ
فَكَمْ قَدْ بَكَيْنَا عَلَيْهِ دَماً**بِسُمْرٍ مُثَقَّفَةِ الْأَكْعُبِ
وَبِيضٍ صَوارِمَ مَصْقُولَةٍ**مَتَى يُمْتَحَنْ وَقْعُها يَرْسُبِ
وَكَمْ مِنْ شِعَارٍ لَنَا بِاسِمِه**يُجَدِّدُ غَيْظاً عَلَى المُذْنِبِ
وَكَمْ مِنْ سَوَادٍ حَدَدْنا بِهِ**وَتَطْوِيلِ شَعْرٍ عَلَى الَمْنْكِبِ
وَنَوْحٍ عَلَيْهِ لَنَا بالصَّهِيلِ**وَصَلْصَلةِ اللُّجْمِ فِي مِقْنَبِ
وَذَاكَ قَلِيلٌ لَهُ مِنْ بَنِي**أَبِيْهِ وَمَنْصِبِهِ الْأَقْربِ
https://t.me/h_m_Borujerdi
خلیفۀ عباسی «ابو العبّاس عبد الله بن المعتزّ بالله محمّد بن المتوكّل جعفر بن المعتصم محمّد بن الرشيد هارون بن المهديّ» (متولد 249 ـ مقتول 296 هـ)، جدای از آنکه نسل اندر نسل فرزند خلفای عباسی بود، و خود نیز در پایان به خلافت رسید و در همان اوان خلافت توسط مخالفینش کشته شد، ادیبی بسیار شناخته شده و صاحب نظم فاخر، و نثر برجسته‌ای بوده است. او ادب را نزد بزرگان زمان خود چون مبرَّد و ثعلب آموخت.
زندگی علمی و اعتقادی او نیز دارای فراز و نشیب زیادی است. ظاهرا او بسیار به امیر مؤمنان علی بن ابی طالب (علیه الصلاة والسلام) دلباخته بوده تا جایی که شاگردش ابو بکر محمد بن یحیی الصولی (ت 335 هـ) در کتاب «أشعار أولاد الخلفاء وأخبارهم» (ص107 ـ 113) درباره اش آورده که: «وَكَانَ رَأْيُهُ مُخَالِفاً لِرَأْيِ الْعَامَّةِ إِلَّا أَنَّه كَانَ يَسْلَمُ عَلَيهِ أَصْحَابُ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّمَ لَا يُذْكَرُ لَهُ أَحَدٌ مِنْهُمْ إِلَّا عَدَّدَ فَضَائِلَهُ وَنَاضَلَ عَنْهُ وَنَصَرَهُ، إِلَّا أَنَّهُ كَانَ يُقَدِّمُ بَنِي هَاشِمٍ وَيُفَضِّلُهُمْ... الخ». البته این نکات با آنچه صولی بعد از آن می آورد بسیار متفاوت است و یا آنکه او بسیار تقیه می کرده چرا که او در این مسیر تا حدی پیش رفته که همان شاگردش صولی از او اشعاری دیده است که جد خود «عباس بن عبد المطلب» و برخی ازبزرگان بنی عباس و حتی خلفای راشدین را دروغگو خوانده است: «عَلَى أَنِّي وَجَدْتُ عَنْهُ أَشْعَاراً يَتَكَذَّبُ فِيهَا عَلَى الْعَبَّاسِ ـ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ ـ وَعَلَى أَفَاضِلِ وُلْدِهِ وَعَلَى الْخُلَفَاءِ ـ رَحْمَةُ اللهِ عَلَيْهِمْ ـ أَكْثَرُهَا لَمْ يَظْهَرْ».
ابن معتزّ به جهت سرودن اشعار دو پهلو و ابهام آمیز در مفاخره با طالبیین مورد اعتراض ایشان قرار گرفت که در نتیجه اشعار دیگری سرود و در آنها از طالبیان پوزش طلبید و به مدح و ستایش امیر مؤمنان (ع) و اولاد گرامی‌اش(ع) پرداخت و با خداوند عهد و پیمان بست که باقیماندۀ عمرش را در سرودن اشعاری با همین مضمون صرف كند: «ثُمَّ عَمِلَ أَشْعَاراً يَعْتَذِرُ فِيهَا وَيَمْدَحُ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيّاً وُوُلْدَهُ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ، وَأَعْطَى اللهَ عَهْداً لَيَقُولَنَّ بَاقِيَ عُمُرِه فِي هَذَا الْفَنِّ».
صولی در پایان قصیده ای از ابن معتز نقل می‌کند و مدعی است که این قصیده را خود از زبان ابن معتز در اواخر عمرش شنیده است. این قصیده که بسیار زیبا و دلنشین است با بیان فضایل امیر مؤمنان(ع) شروع می شود و با مرثیه بر امام حسین(ع) خاتمه می‌یابد. این قصیده که به طور کل مورد توجه پژوهشگران قرار نگرفته حاوی نکات بسیار ارزنده ایست که حال و هوای مراسم سوگواری شیعیان در قرون متقدم را برای ما عیان می‌سازد.
در این ابیات و در بیت اولش، ابن معتز برای بیان مظلومیت امام حسین(ع) به شهادت ایشان در حال «تشنگی» اشاره می‌کند. سپس به قیام های خوانخواهانۀ شهادت امام حسین(ع) اشاره دارد. او آنها را مصداق گریۀ واقعی می‌داند؟! در نهایت به شعائر حسینی می‌پردازد. وی این شعائر را سبب نو شدن کینه و نفرت از قاتلان آن امام همام می داند. در ادامه به مصادیق عینی این شعائر اشاره می کند و با تعبیر «سَوَادٍ حَدَدْنا بِهِ» به «سیاه پوشی»، و با تعبیر «تَطْوِيلِ شَعْرٍ عَلَى الْمَنْكِبِ» به «اصلاح نکردن موی سر و صورت» در عزای امام حسین(ع) اشاره می‌کند.
در پایان، باز به قیام‌های خون‌خواهانه برای انتقام گیری از قاتلان آن حضرت اشاره می کند و صدای شیهه ی اسبان و به هم خوردن لگام های آهنین در آنها را مصداق واقعی برای نوحه ثرایی می‌داند، و این نکته را با این بیت بیان می‌کند: «وَنَوْحٍ عَلَيْهِ لَنَا بالصَّهِيلِ...».
سر انجام ابن معتز با آوردن بیت: «وَذَاكَ قَلِيلٌ لَهُ...» بیان می دارد که تمام این سگواری ها، نوحه ها، مشکی پوشی ها، اصلاح نکردن ها، و قیام ها در مقابل مصایب او کم و ناچیز است.
در اینجا بخش پایانی این قصیده که دربارۀ شعائر حسینی است را می آوریم:
وَلَا عَجَبٌ غَيْرُ قَتْلِ الْحُسَيْـ**ـنِ، ظَمْآنَ يُقْصَى عَنِ الْمَشْرَبِ
لَئِنْ كَانَ رَوَّعَنَا فَقْدُهُ**وَفَاجَاهُ مِنْ حَيْثُ لَمْ يَحْسِبِ
فَكَمْ قَدْ بَكَيْنَا عَلَيْهِ دَماً**بِسُمْرٍ مُثَقَّفَةِ الْأَكْعُبِ
وَبِيضٍ صَوارِمَ مَصْقُولَةٍ**مَتَى يُمْتَحَنْ وَقْعُها يَرْسُبِ
وَكَمْ مِنْ شِعَارٍ لَنَا بِاسِمِه**يُجَدِّدُ غَيْظاً عَلَى المُذْنِبِ
وَكَمْ مِنْ سَوَادٍ حَدَدْنا بِهِ**وَتَطْوِيلِ شَعْرٍ عَلَى الَمْنْكِبِ
وَنَوْحٍ عَلَيْهِ لَنَا بالصَّهِيلِ**وَصَلْصَلةِ اللُّجْمِ فِي مِقْنَبِ
وَذَاكَ قَلِيلٌ لَهُ مِنْ بَنِي**أَبِيْهِ وَمَنْصِبِهِ الْأَقْربِ
https://t.me/h_m_Borujerdi
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
06 Jul, 15:31
السَّلامُ عَلَيكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللهِ يَا حُسَينُ بْنُ عَلِيٍّ، أيُّهَا الشَّهِيدُ، يَابْنَ رَسُولِ اللهِ
به مناسبت فرا رسيدن ایام سوگواری محرم الحرام و شهادت جانسوز باب النجاة سید الشهداء -سلام الله عليه- و اصحاب باوفایش، به مدت یازده شب مجلس عزاداری برگزار می‌گردد.
زمان: از شنبه شب (شب اول محرم) لغایت شب ۱۱ محرم (شام غریبان) از ساعت ۸/۳۰ لغایت ۹/۳۰
مکان: خیابان دورشهر، کنار مسجد امیر المومنین علیه السلام، پلاک ۴۴۳
(موسوی بروجردی)
به مناسبت فرا رسيدن ایام سوگواری محرم الحرام و شهادت جانسوز باب النجاة سید الشهداء -سلام الله عليه- و اصحاب باوفایش، به مدت یازده شب مجلس عزاداری برگزار می‌گردد.
زمان: از شنبه شب (شب اول محرم) لغایت شب ۱۱ محرم (شام غریبان) از ساعت ۸/۳۰ لغایت ۹/۳۰
مکان: خیابان دورشهر، کنار مسجد امیر المومنین علیه السلام، پلاک ۴۴۳
(موسوی بروجردی)
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
02 Jul, 15:58
(شارح، شاگرد و ناسخ طبری):
کتاب «خلاصة الأصول في شرح مبادي الوصول» تالیف: تاج الدين علي بن حسن علي بن إبراهيم الطبري الإمامي (ق8)، شرحی است بر «مبادئ الوصول إلى علم الأصول» استاد شارح، علامۀ حلی که آن را در 5 صفر سنۀ 706 هـ (در حیات علامه) تألیف کرده است. این نسخه را «حیدر بن إبراهیم بن علي الطبري»، که مجاور «المشهد المقدّس الغروي» نجف اشرف بوده در «یوم السبت غرة شهر صفر سنة 733 هـ» از خط شارح کتابت کرده است.
ما از مؤلف این کتاب شناختی نداریم و فقط این را می‌دانیم که او شاگرد علامهٔ ماتن بوده و در تمام منابع کتابشناسی و فهارس نسخه‌های خطی با عنوان: «علي بن حسن بن علي الإمامي» معرفی شده است (الذريعة ج 7 ص 213؛ فنخا ج 13 ص 806 ـ 807) و اینکه شرح خود را در حیات مؤلف ماتن نگاشته است. این در حالی است که بر روی این نسخه تصریح به ایرانی بودن شارح و دقیقا «طبری» بودن او و نیز لقب او شده است. به احتمال زیاد او از جمله شاگردان علامه حلی در «مدرسۀ سیّاره» بوده که در شمال ایران به او پیوسته‌اند. جالب توجه است که شارح خود «طبری» است و این شرح را به تصریح خود در مقدمه برای یکی از شاگردان و همشهریان «طبری» خود به نام «تقی الدین إبراهیم بن حسن طبری» تألیف کرده، و ناسخ این نسخه نیز «طبری» است.
گفتنی است که ظاهرا این «تقی الدین طبری» از شاگردان شارح در نجف بوده چنانچه شارح در مقدمه از او اینگونه یاد می‌کند:
«فلمّا كان كتاب شيخنا المعظّم، العلّامة المكرّم، أفضل المتأخّرين، جمال الحقّ والملّة والدين، أبي منصور الحسن ابن الشيخ السعيد الفقيه سديد الملّة والدين يوسف بن المطهّر الحلّي ـ متّع الله المسلمين بطول بقائه ـ الموسوم بمبادي الوصول إلى علم الأصول... سألني الشيخ الصالح الزاهد العابد الورع تقي الدين إبراهيم بن محمّد الطبريّ ـ وفّقه الله تعالى على ما يرضيه ـ إملاء مختصر متضمّن شرح... مبيّن لمعانيه المستورة».
از این کتاب در فنخا 6 نسخۀ خطی معرفی شده که همگی از نسخه های خوب و کهن به شمار می آید و این نسخه نفیس ترین آنهاست. جای تحقیق و تصحیح این کتاب خالی است.
https://t.me/h_m_Borujerdi
کتاب «خلاصة الأصول في شرح مبادي الوصول» تالیف: تاج الدين علي بن حسن علي بن إبراهيم الطبري الإمامي (ق8)، شرحی است بر «مبادئ الوصول إلى علم الأصول» استاد شارح، علامۀ حلی که آن را در 5 صفر سنۀ 706 هـ (در حیات علامه) تألیف کرده است. این نسخه را «حیدر بن إبراهیم بن علي الطبري»، که مجاور «المشهد المقدّس الغروي» نجف اشرف بوده در «یوم السبت غرة شهر صفر سنة 733 هـ» از خط شارح کتابت کرده است.
ما از مؤلف این کتاب شناختی نداریم و فقط این را می‌دانیم که او شاگرد علامهٔ ماتن بوده و در تمام منابع کتابشناسی و فهارس نسخه‌های خطی با عنوان: «علي بن حسن بن علي الإمامي» معرفی شده است (الذريعة ج 7 ص 213؛ فنخا ج 13 ص 806 ـ 807) و اینکه شرح خود را در حیات مؤلف ماتن نگاشته است. این در حالی است که بر روی این نسخه تصریح به ایرانی بودن شارح و دقیقا «طبری» بودن او و نیز لقب او شده است. به احتمال زیاد او از جمله شاگردان علامه حلی در «مدرسۀ سیّاره» بوده که در شمال ایران به او پیوسته‌اند. جالب توجه است که شارح خود «طبری» است و این شرح را به تصریح خود در مقدمه برای یکی از شاگردان و همشهریان «طبری» خود به نام «تقی الدین إبراهیم بن حسن طبری» تألیف کرده، و ناسخ این نسخه نیز «طبری» است.
گفتنی است که ظاهرا این «تقی الدین طبری» از شاگردان شارح در نجف بوده چنانچه شارح در مقدمه از او اینگونه یاد می‌کند:
«فلمّا كان كتاب شيخنا المعظّم، العلّامة المكرّم، أفضل المتأخّرين، جمال الحقّ والملّة والدين، أبي منصور الحسن ابن الشيخ السعيد الفقيه سديد الملّة والدين يوسف بن المطهّر الحلّي ـ متّع الله المسلمين بطول بقائه ـ الموسوم بمبادي الوصول إلى علم الأصول... سألني الشيخ الصالح الزاهد العابد الورع تقي الدين إبراهيم بن محمّد الطبريّ ـ وفّقه الله تعالى على ما يرضيه ـ إملاء مختصر متضمّن شرح... مبيّن لمعانيه المستورة».
از این کتاب در فنخا 6 نسخۀ خطی معرفی شده که همگی از نسخه های خوب و کهن به شمار می آید و این نسخه نفیس ترین آنهاست. جای تحقیق و تصحیح این کتاب خالی است.
https://t.me/h_m_Borujerdi
میراث مکتوب شیعه (سید حسن موسوی بروجردی)
01 Jul, 15:40
لَمّا نَزلتْ آيةُ المُباهَلة: «تعالَوا نَدْعُ أبناءنا و أبناءكم ···» و أخذَ بيدِ عليٍّ و فاطمةَ و الحسنِ و الحسينِ عليهم السلام ـ : هؤلاءِ أهْلي .
1,637
subscribers
605
photos
9
videos
